એલસીડી ટીવી ફોલ્ટ ફાઇંડીંગની રીતો
TRANSCRIPT
એલસી�ડી� ટી�વી�માં ફો�લ્ટી શો�ધવી માંટી� ની� રી�તો� આપે�લ� છે� તે� વિ�સ્તે�ર પૂ � ક આપૂણેં�� શી�ખ�� જો�ઇયે� .જે�થી� ર�પૂ� ર��ગમાં�� સરળતે� રહે� .ર�પૂ� ર��ગ
એટલે� ખર�બ માંશી�ન પૂ�સ� થી� જો�ઇતે! ક�માં કર����ન!.,( ખર�બ- જો�ઇતે! ન� કર� તે� ) સ્પેશો� , ગં ધ, દૃષ્ટી�,અવીજ અની� પેછેલ અની�ભવી ઉપેરી આધરી રીખી�ની� રી�પે� રી�ગં કરીવીની� રી�તો- આ ર�તેન! ઉપૂયે!ગ ક�યેમાં દર� ક
માં�ણેંસ કર� છે� . પૂર� તે% ટ� કવિનશ્યેનન� � તે� ન�થી� �ધા�ર� વિ�ચા�ર�%� પૂડે� છે� . સ્પેશો� - દર� ક �ખતે ટ� કવિનશ્યેન ક!ઇપૂણેં �સ્તે% ન� સ� પૂક માં�� આ�� તે! તે� �સ્તે% વિ�શી� તે� ન� સ્પૂશી દ્વા�ર� માંળ� રહે� લે માં�વિહેતે�ન! વિ�શ્લે�શીણેં ચા�લે% રહે� �! જો�ઇયે� . ગરમાં,
ઠં� ડે!, સ�માં�ન્યે ગરમાં, ફિ/ટ છે� , લે%જે છે� , ધા�ર છે� , અણેં�� છે� , શી!ક આ�� છે� . ચાચાર�ટ� થી�યે છે� , ચા�લે� છે� , સ્થિ2ર છે� . /ર� છે� , આ�� બધા� બ�બતે! ધ્યે�નમાં�� લે���થી� ઘણેં�� /!લ્ટ માંળ� શીક� છે� .ગં ધ- ગ�ધા દ્વા�ર� ક!ઇ ખ�સ સ�ધાન બળ� છે� , અથી�� પૂહે� લે� બળ� ગયે�લે છે� , તે� ન! ખ્યે�લે આ�� છે� . શીરુઆતેમાં�� પૂ�ટસન� બળ��ન� ગ�ધા ખબરન� હે!યે માં�ટ� તે� ક�માંમાં�� આ�તે� નથી�. પૂણેં જે�માં અન%ભ� થીતે! જોયે અન� ગ�ધા યે�દ ર�ખ�લે હે!યે તે!, અમાં% ક �ખતે દ% રથી� બળ� ગયે�લે પૂ�ટ ઔળખ� લે���યે છે� .અમાં% ક �ખતે
ક!ઇ જી� ટ���માં�� માંર� ગયે�લે હે!યે તે! પૂણેં ખબર પૂડે� જોયે છે� . ક!ઇ ક� માં�કલે અ� દર ઢો!ળ�ઇ ગયે�લે હે!યે તે! પૂણેં ખ્યે�લે આ�� શીક� છે� . પૂ�ટસમાં�� સ્પૂ�ક થીતે! હે!યે તે! અલેગ ��સ આ�� છે� .દૃષ્ટી� - એટલે� ��જેન (નજેર ) તેમાં� શી%� જો�ઇ શીક! છે! તે� ન� પૂરથી� ઘણેં�� બધા�� /!લ્ટ માંળ� જોયે છે� . ટ��� સ�/ કર�લે છે� . ટ��� પૂછેડે�યે�લે છે� , બળ� ગયે�લે છે� , અ� દર પૂ�ટસ બળ� ગયે�લે છે� , ટ% ટ� ગયે�લે પૂ�સ�બ� છે� . પૂ�ટસ છે% ટ� પૂડે� ગયે�લે છે� , ક!ઇએ તેમાં�ર� પૂહે� લે� ર�પૂ� ર��ગ કર�લે છે� , ક!ઇ ક� માં�કલે અ� દર ન�ખ�લે હે!યે,
સ!ક� ટ, ��યેર આઇસ� સ!ક� ટમાં�� ઢો�લે� હે!યે, પૂ�ટસ ઓ�ર વિહેટ થીતે� હે!યે, ર� ગ બદલે�ઇ ગયે�લે છે� , ક!ઇએ નમ્બર ક�ઢો� ન�ખ�લે છે� , આ�� બ�બતે! ધ્યે�નથી� જો���થી� બ�જોન� લે�ધા� , તેમાંન� થી��ન� તેકલે�/થી� કદ�ચા બચા� જે��યે, કસ્ટમાંરન� �હે� ��ર ઉપૂર પૂણેં નજેર ન�ખ��થી� અમાં% ક ક�માંમાં�� રસ્તે! માંળ� છે� .અવીજ- અ��જેથી� પૂણેં અમાં% ક /!લ્ટ માંળ� જોયે છે� . ટ���ન! સ�માં�ન્યે અ��જે ક� ટલે! હે!યે છે� . અન� ક� �! હે!યે છે� .અત્યા�ર� ક� �! અ��જે આ�� રહેયે! છે� . આ
સ���યે ટ���માં�� ક!ઇ �ધા�ર�ન! અ��જે જે�માં ક� ક!ઇ પૂ�ટ માં�� થી� અ��જે આ�તે! હે!યે(ઇન�ટ ર) ટ@ �� સ/!માં ર અ��જે કર� શીક� છે� . તે� ન! સ�માં�ન્યે અ��જે અન� અસ�માં�ન્યે અ��જે ધ્યે�નમાં�� ર�ખ��� . ક!ઇ જેગ્યે� સ્પૂ�ક થીતે! હે!યે તે! પૂણેં ��સ અન� અ��જે બ�ન� માંળ� છે� .પેછેલ� અની�ભવી- પૂ�છેલે� અન%ભ� ઉપૂરથી� પૂણેં ઘણેં�� /!લ્ટ માંળ� છે� , માં!ટ� ભ�ગન� ટ� કવિનશ્યેન પૂ�ટસન� દ% ક�ન ઉપૂર અથી�� /!ન ઉપૂર એક બ�જોન� /!લ્ટ
વિ�શી� ન!� પૂ!તે�ન! પૂ�છેલે! અન%ભ� આપૂ લે� કરતે� હે!યે છે� . તેમાં�ર� પૂ�સ� હે�લેમાં�� ર�પૂ� ર��ગન! પૂ�છેલે! અન%ભ� નથી�, પૂર� તે% કલે�સમાં�� જે� /!લ્ટ શી!ધા��માં�ટ� ચાચા� કર��માં�� આ�� તે� તેમાં�ર� પૂ�છેલે� અન%ભ� તેર�ક� ��પૂર� શીક! છે!. એ જે ર�તે� તેમાં� જે� ર�પૂ� ર��ગ ક�માં કર! તે� ન� વ્યે�2�તે નC�ધા તેD યે�ર કર�લે� હે!યે તે! બ�જી
�ખતે એજે માં!ડેલે પૂ�છે! આ�� તે! તેમાં�ર� તેD યે�ર કર�લે નCધા તેમાં�ર� પૂ�છેલે� અન%ભ� તેર�ક� તેમાં�ર� માંદદમાં�� આ�શી� .યે�દ ર�ખ�લે! ભ%લે�� માં�ટ� જે હે!યે
છે� .કસ્ટમાંરન! પૂ�છેલે! �હે� ��ર અન� અત્યા�રન! �હે� ��ર સરખ����થી� પૂણેં ર�પૂ� ર��ગમાં�� અમાં% ક �ખતે ખ%બ ઉપૂયે!ગ� થી�યે છે� . એક પેછે� એક પેટી�સી બદલવીની� રી�તો- આ ર�તે પૂણેં સ�માં�ન્યે ર�તે� માં!ટ� ભ�ગન�� માં�ણેંસ!� અન� ટ� કન�શ્યેન ��પૂર� છે� . આ ર�તે દ્વા�ર� ક�માં કર�� માં�ટ� ક!ઇ થી�યેર� આ�ડે�� જેરૂર� નથી�. માં�ત્ર સ!લ્ડેર��ગ સ�ર� ર�તે� કરતે� આ�ડે�%� જો�ઇયે� , અન� પૂ�ટસ કયે�� માંળ� છે� . તે� ખબર હે!�� જો�ઇયે� . એક પૂછે� એક પૂ�ટ બદલેતે� જે��ન%� છે� લ્લે! જે� પૂ�ટ બદલે��થી� ચા�લે% થીઇ જોયે ત્યા�ર� ર!ક�ઇ જે��ન%� . પૂર� તે% થી�યેર�ટ�કલે /!લ્ટ આ ર�તે દ્વા�ર� માંળશી� નવિહે. �ધા�ર�માં�� ક!ઇ /!લ્ટ જે�માં�� ક!ઇ બ�જી /!લ્ટન� લે�ધા� બ�જી જેગ્યે�ન� પૂ�ટ ઉડેતે� હે!યે તે! માં!ટ! ન% કસ�ન પૂણેં થી�યે છે� . જે� લે!ક! થી�યેર�માં�� �ધા�ર� વિ�શ્વા�સ નથી� ર�ખતે� તે� લે!ક! આ ર�તે
ઉપૂર �ધા�ર� વિ�શ્વા�સ ર�ખ� છે� . આ ર�તે ત્યા�ર� પૂણેં ક�માં આ�� છે� જ્યા�ર� આપૂણેં�� પૂ�સ� ર�પૂ� ર��ગન! ક!ઇ સ�વિહેત્યા ન� હે!યે, અથી�� એ�� ક!ઇ સ�ચા%એશીન હે!યે ક� ટ% લ્સ અન� ટ�સ્ટ��ગન� ક!ઇ સગ�ડે ન� હે!યે તે! ક!ઇ પૂણેં આ ર�તે દ્વા�ર� ક�માં કર� શીક� છે� , ક!ઇ ન�! માં!ડેલે આવ્યે! હે!યે તે� ન� ક!ઇ માં�વિહેતે� નથી�. પૂ�ટ� વિ�દ�શીથી� પૂ�ટસ માં�ગ��� આપૂ� છે� , તે! શી� ક�સ્પૂદ વિ�ભ�ગન� શી� ક�સ્પૂદ પૂ�ટસ માં�ગ���ન� બદલે��થી� ટ��� ચા�લે% થીઇ જેશી� . આ ર�તે દ્વા�ર� ક�માં કર�� માં�ટ� સ!લ્ડેર��ગ ટ% લ્સ અન� ફિડે સ!લ્ડેર��ગ ટ% લ્સ વ્યે�2�તે હે!�� જો�ઇયે� તે� માંજે સ!લ્ડેર ફિડેસ!લ્ડેરન� /K લે પ્રે�કટ�સ હે!�� જો�ઇયે� . ક�ઢોતે� પૂ�ટસ બગડે� નવિહે તે� ન� ક�ળજી ર�ખ�� પૂડે� છે� . કયે� પૂ�ટસન� � ક� ટલે� વિહેટ ક� ટલે� સમાંયે સ%ધા� આપૂ� શીક�યે છે� . તે� ન! જ્ઞા�ન હે!�! /રજીયે�તે છે� . ખ�સ કર�ન� BGA આઇસ�ન� બ!લે
બન���� અન� સ!લ્ડેર કર��ન� પ્રે�કટ�સ હે!�� જો�ઇયે� . Pb લે�સ કલે�ઇન� સ!લ્ડેર��ગન� માં�વિહેતે� તે� ન! ઉષ્ણેંતે�માં�ન અન� સ!લ્ડેર��ગમાં�� ક�ળજી ર�ખ��� ન� માં% દ્દા� ધ્યે�નમાં�� હે!�� જો�ઇયે� . ESD પ્રે!ટ� કશીનન� સમાંજે હે!�� જો�ઇયે� તે� �ગર માં�ત્ર આઇસ�ન� અડેક��થી� આઇસ� બગડે� જેશી� . જો� આ જ્ઞા�ન પૂણેં ન� હે!યે અન� આ ર�તે દ્વા�ર� ર�પૂ� ર��ગ કર��માં�� આ�� તે! પૂણેં ન% કસ�ન થીઇ શીક� છે� .એક પેછે� એક પેટી� ની� અવીરી�ધ માંપે�ની� ટી�સ્ટ કરી�ની� ખીમાં� શો�ધવીની� રી�તો - જો� ક!ઇ ટ� કન�શ્યેનન� પૂ�ટસન! ટ�સ્ટ��ગ આ�ડેતે! હે!યે અન� તે� પૂ�ટસ ક�ઢો�ન� � ટ�સ્ટ કર�ન� ખર�બ પૂ�ટ શી!ધા� શીક� તે! તે� ર�પૂ� ર��ગ કર� શીક� છે� . ઉપૂરન� ર�તે કરતે� સ�ર� ર�તે છે� . પૂણેં �ધા�ર� જોણેંક�ર� જો�ઇયે� છે� .સ!લ્ડેર��ગ તે! આ�ડે�! જો�ઇયે� જે.આ ર�તે દ્વા�ર� ક�માં કર��માં�� પૂ�ટસ ઓછે� જો�ઇયે� છે� . અમાં% ક /!લ્ટ જે�માં�� થી�યેર� હે!યે છે� , તે� /!લ્ટ આ ર�તે દ્વા�ર� ન�કળ� શીકશી� નવિહે. જો� ક!ઇન� � સર્કિકQટ ડે�યેગ્રા�માં� ન� સમાંજે હે!યે અન� તે� સ�ર�જે પૂ� ર�લેલે જો�ડે�ણેંન� �હે� ��રન� સમાંજેતે! હે!યે તે! આ ર�તેન� થી!ડે! /� ર/�ર કર�ન� તે� પૂ�ટસ ક�ઢોયે� �ગર
સર્કિકQટમાં�� જે શી!ટ લે�ક� જે અન� ઓપૂનન� /!લ્ટ શી!ધા� શીક� છે� . દ�ખલે� માં�ટ� એક ર� ગ્યે% લે� ટ� ડે પૂ��ર સપ્લે�યેન! સર્કિકQટ ડે�યેગ્રા�માં લે�ધા�લે છે� . માં�ટર દ્વા�ર� અ�ર!ધા
માં�પૂ�ન� /!લ્ટ શી!ધા�� માં�ટ� ન� ચાચા� માં�ટ� સર્કિકQટમાં�� ટ�સ્ટ પૂ!ઇ� ટ બન��� લે છે� . T1 થી� T15 સ%ધા� પૂ!ઇન્ટ બન��� લે છે� .આ ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ ઉપૂર માં�ટરન! એક છે� ડે! જો�ડે�%� અન� અથી�Uગ સ�થી� તે� ન! અ�ર!ધા માં�પૂ�ન� લેખ�%� (+ /-) કયે! છે� ડે! લે�ધા�લે છે� તે� પૂણેં લેખ�%� .( માં�ટર જો�ડેતે� પૂહે� લે� સર્કિકQટ પૂ��ર લે�ઇનથી� છે% ટ! કર�%� , અન� ક!ઇ ક� પૂ� સ�ટરમાં�� �!લ્ટ�જે હે!યે તે! અચા% ક ફિડેસચા�જે કર�%� . માં�ટરથી� �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� ફિડેસચા�જે થીઇ ગયે�લે છે� , તે� ન� ખ�ત્ર� કર��, ત્યા�ર પૂછે� અ�ર!ધા
માં�પૂ�%� , ન% કસ�ન થી��ન! ભયે છે� .) તે� ન� સર્કિકQટન� રચાન� ધ્યે�નમાં�� લેઇન� વિ�ચા�ર�%� ક� તે� બર�બર છે� ક� ખ!ટ! છે� .જો� તેમાં�ર� પૂ�સ� ચા�લે% સર્કિકQટન�� અ�ર!ધા માં�પૂ� લે
હે!યે તે! માં�ત્ર જે% ન� અ�ર!ધા સ�થી� તે� ન� સરખ����થી� /!લ્ટ માંળ� જોયે છે� . જો� અ�ર!ધા સરખ! આ�� તે! પૂણેં /!લ્ટ હે!યે તે! સ�ગ્નલે /!લ્ટ અથી�� સ!ફ્ટ�� ર
/!લ્ટ છે� , અથી�� ક!ઇ થી�યેર� /!લ્ટ છે� . માં�ટ� જ્યા�ર� પૂણેં ક!ઇ ટ��� ર�પૂ� ર��ગ
થીઇ જોયે પૂછે� તે� ન� માં% ખ્યે ટ�સ્ટ
પૂ!ઇન્ટ બન���ન�અ�ર!ધા માં�પૂ�ન� લેખ� ર�ખ��� .આ સર્કિકQટમાં�� T14 T15 �ચ્ચા� અ�ર!ધા માં�પૂ��માં�� આ�� તે! સ્��ચા બ�ધા ર�ખતે��
Tr3T7
3
F U S E
T4
RT9
+1Tr1
~
~+-
+VS Urg
5
T10
O/P
T12
R
3
T11
T12
6
C
DC
AC I/P
13T3
T1
R
2
Tr2
VR
+VS Reg
R
T8
T2
R
DZ
T15
T6
1
Bridge rectifier
1
T5
RAC I/P
2
C
T11
4
_VS
C
T14
ઓપૂન બતે��� અન� સ્��ચા ચા�લે% ર�ખતે�� ટ@ �� સ/!માં રન� પ્રે�યેમાંર� જે�ટલે! અ�ર!ધા બતે���! જો�ઇયે� .પૂર� તે% આ બ�ન� ડે�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ અન� T11,T11 ક!ઇ પૂણેં ઉપૂરથી� માંશી�નન� અથી�Uગ સ�થી� ચા� ક કર�યે� તે! ક!ઇપૂણેં સ�જો�ગ!માં�� લે�ક� જે અથી�� શી!ટ બતે���%� જો�ઇયે� નવિહે. માં�ત્ર ઓપૂન બતે���%� જો�ઇયે� . ક� માંક� પ્રે�યેમાંર� સર્કિકQટ આઇસ!લે� ટ્ડે છે� જો� લે�ક� જે અથી�� શી!ટ બતે��� તે! કસ્ટમાંરન� ચા�સ�સન� માં� ટલે પૂ�ટસ ઉપૂર શી!ક આ���ન� કમ્પૂલે�ન્ટ હે!�� જો�ઇયે� .ક!ઇપૂણેં ર�તે� પ્રે�યેમાંર� સ� ક� ડેર� સ�થી� શી!ટ છે� . જો� તેમાં�ર� ખર�બ પૂ�ટ શી!ધા��ન%� આ�� તે! ટ@ �� સ/!માં ર સ�થી� જો�ડે�તે� બધા�� અથી�� એક પૂછે� એક પૂ�ટ છે% ટ� કર��� , જે� પૂ�ટ છે% ટ! કર��થી� શી!ટ બતે��તે! બ�ધા થીઇ જોયે તે! તે� પૂ�ટ અથી�� તે� ન� લે�ઇનમાં�� /!લ્ટ છે� .સર્કિકQટ ડે�યેગ્રા�માં જો�ઇન� શીકયે ખ�માં�યે!�ન! વિ�ચા�ર
કર�%� . દ�ખલે� માં�ટ� અહિંહેQયે� પ્રે�યેમાંર� સ� ક� ડેર� અથી�� ક!ર સ�થી� શી!ટ હે!યે, સ્��ચા, ફ્યુ%જે ��યેર ગ્રા�ઉ� ડે સ�થી� શી!ટ થીતે� હે!યે.T12 થી� T12 �ચ્ચા� અ�ર!ધા
માં�પૂ��થી� સ� ક� ડેર� ક!યેલેન! અ�ર!ધા માંળ�! જો�ઇયે� , જો� હે�ઇ રજીસ્ટ��સ બતે��� તે! સ� ક� ડેર� ઓપૂન છે� , જો� ગ્રા�ઉ� ડે સ�થી� અ�ર!ધા માં�પૂ��માં�� આ�� તે! ડે�યે!ડેન! /!ર�ડે રજીસ્ટ��સ અન� ક� પૂ� સ�ટર ચા�જીUગ એકશીન બતે��શી� જો� ચા�જીUગ એકશીન ન� માંળ� અન� રજીસ્ટ�સ હે�ઇ માંળ� તે! ફિ/લ્ટર ઓપૂન હે!�� જો�ઇયે� . જો� શી!ટ બતે��� , તે! પૂ�ટસ છે% ટ� કર�ન� જો��%� પૂડેશી� . જે�ન� છે% ટ! કર��થી� શી!ટ દ% ર થી�યે તે� પૂ�ટ અથી�� લે�ઇનમાં�� શી!ટ છે� . જો� T4 થી� અથી �ચ્ચા� લે!ડે સર્કિકQટ અન� રજીસ્ટ��સન� સ�ર�જેન� પૂ� ર�લેલે જે�ટલે! અ�ર!ધા માંળ�%� જો�ઇયે� . જો� શી!ટ બતે��� તે! લે!ડે સર્કિકQટ છે% ટ� કર��, જો� શી!ટ દ% ર થીઇ જોયે તે! લે!ડે સર્કિકQટમાં�� /!લ્ટ છે� . તે� બ�જે% તેપૂ�સ�%� પૂડેશી� .જો� ક!ઇ પૂ!ઇન્ટ ઉપૂર અમાં% ક રજીસ્ટ�સ ��ળ! શી!ટ માંળતે! હે!યે તે! તે� માં�પૂન� રજીસ્ટ��સ પૂછે� શી!ટ છે� . દ�ખલે� તેર�ક� T1 ઉપૂર 10
ઓમ્સન!� શી!ટ બતે��� છે� , અન� R1 10 ઓમ્સન! છે� , તે! T2 બ�જે% શી!ટ હે!�%� જો�ઇયે� .જો� ક!ઇ જેગ્યે� હે�ઇ રજીસ્ટ��સ બતે��� તે! સ�ધાન ઓપૂનન� /!લ્ટ હે!યે
છે� .દ�ખલે� તેર�ક� T7 થી� અથી �ચ્ચા� એક �ખતે ડે�યે!ડે /!ર�ડે થી��થી� લે! રજીસ્ટ��સ માંળ�! જો�ઇયે� , પૂર� તે% જો� બ�ન� �ખતે લે! રજીસ્ટ��સ માંળ� તે! ડે�યે!ડે શી!ટ છે� . અથી�� તે� ન� પૂ� ર�લેલેમાં�� ક!ઇ શી!ટ કર� છે� .જો� બ�ન� �ખતે હે�ઇ રજીસ્ટ��સ માંળ� તે! ડે�યે!ડે ઓપૂન છે� . આ ર�તે� પ્રે�કટ�સ કર��થી� ઘણેં�� /!લ્ટ આ ર�તેથી� શી!ધા� શીક�યે છે� .ફિ/લ્ટર ફિડેસ્ચા�જે કર��ન%� અન� પૂ��ર બ�ધા કર��ન%� ભ%લે� શીક�યે નવિહે. ન% કસ�ન થી��ન! ભયે છે� .આ ખ�માં� ��લે� પૂ�ટસ માંળ� ગયે� પૂછે� તે� માંન� સર્કિકQટથી� છે% ટ� કર�ન� /!લ્ટ કન/માં કર�� માં�ટ� તે� માંન� ટ�સ્ટ કર��� પૂડે� છે� . માં�ટ� તેમાંન� દર� ક પૂ�ટ ન! ટ� સ્ટિંસ્ટQગ આ�ડે�! જો�ઇયે� . માં�ટરન� ટ�સ્ટ��ગ માં�ટ� ક� �� ર�તે� ઉપૂયે!ગમાં�� લે���ન%� અન� તે� ન� ઉપૂયે!ગમાં�� લે� તે� �ખતે
સ� /ટ� અન� વિપ્રેક!શીન ર�ખ��� ન� હે!યે તે! તે� ન� માં�વિહેતે� તેમાંન� હે!�� /રજીયે�તે છે� . માં�ટ� અવિહેયે�� બધા�� પૂ�ટસન! માંલ્ટ�માં�ટર દ્વા�ર�ટ�સ્ટ��ગ આપૂ�લે છે� . જ્યા�ર� જે�ન� જેરૂરતે હે!યે તે� ��� ચા�%� . માંલ્ટી� માં�ટીરી એટલે� જે�ન�થી� એક કરતે� �ધા�ર� પૂ� ર�માં�ટર માં�પૂ� શીક�યે, અવિહેયે�� માં�પૂ અન� ટ� સ્ટિંસ્ટQગમાં�� તે/��તે ધ્યે�નમાં�� રહે� �%� જો�ઇયે� . માં�પૂ તે� ચા!કસ માં% દ્દા! છે� , જ્યા�ર� ટ� સ્ટિંસ્ટQગ એક અ� દ�જીતે માં�પૂ છે� . તે� ખ!ટ! પૂણેં હે!ઇ શીક� છે� . એન�લે!ગ સર્કિકQટસન� સમાંયેમાં�� માં�ટર પૂણેં એન�લે!ગ ટ� કન!લે!જીથી� બન�લે� આ�તે� હેતે�. ક�� ટ! ચા�લે� અન� તે� ન� ઉપૂરથી� સ્કે�લેમાં�� ર�ડે��ગ લે���ન�, ક�પૂ�ન� ગણેંતેર� કર��ન�. પૂર� તે% આજે� સ� પૂણેં ફિડેજીટલે ટ� કન!લે!જીન! સમાંયે ચા�લે� છે� .માં�ટ� માંલ્ટ� માં�ટર
પૂણેં સ� પૂણેં ફિડેજીટલે આ�� છે� . માં�પૂ સ�ધા! આ�કડે�માં�� ફિડેસ્પ્લે� થીઇ જોયે છે� , તેમાં�ર� ક!ઇ ગણેંતેર� કર��ન� જેરૂરતે નથી�.અમાં% ક માં�ટર તે! ઓટ! ર� �જી� ગ હે!યે છે� . એટલે� ક� તેમાં�ર� ર� ન્જે પૂણેં પૂસ� દ કર��ન� જેરૂરતે પૂડેતે� નથી�. પૂણેં આપૂણેં�� જે� માં�ટર ઉપૂયે!ગમાં�� લેઇયે� છિછેયે� , તે� માં�� ર� �જે પૂસ� દ કર�� પૂડે� છે� . જો� તે� માં�� ક!ઇ ભ%લે
થી�યે તે! ન% કસ�ન થી�યે છે� . આપૂણેં�� માં�ટરન� ઉપૂયે!ગમાં�� લે� તે� પૂહે� લે� કયે�� માં% દ્દા� જોણેં�� જેરૂર� છે� , તે� જો�ઇયે� . સCથી� પૂહે� લે� માં�ટર દ્વા�ર� શી%� માં�પૂ�%� છે� . એટલે� ક� �!લ્ટ�જે,કર� ટ, રજીસ્ટ��સ તે� માં% દ્દા! માં�પૂન�રન� માંગજેમાં�� એકદમાં કલે�યેર હે!�%� જો�ઇયે� . જો� તે� માં કર��માં�� ભ%લે
થી�યે તે! માં�ટર અથી�� માં�પૂન�ર અથી�� માંશી�ન ક!ઇન� પૂણેં ન% કસ�ન થીઇ શીક� છે� .બ�જો� માં% દ્દા!, જે� માં�પૂ��ન%� છે� , તે� ન! પ્રેમાં�ણેં અન� પ્રેક�ર(એસ� અથી�� ડે�સ�) કયે! છે� , તે� માંજે તે� ન�માં�ટ� માં�ટરમાં�� યે!ગ્યે ર� �જે છે� ક� નથી�. જે� પ્રેમાં�ણેંમાં�� માં�પૂ��ન%� છે� , તે� ન�થી� �ધા�ર� ક� પૂ� સ�ટ�ન� ર� �જે પૂસ� દ કર�� જો�ઇયે� , દર� ક ર� �જેન! ર�જો�લે%શીન ( ઓછે�માં�� ઓછે% ક� ટલે! માં�પૂ આપૂ� શીક� છે� .)ખ્યે�લે હે!�%� જો�ઇયે� , ખ%બ જે ઓછે� માં%લ્ય માં�ટ� ન� ર� �જેમાં�� માં�ટરન� ��યેર!�ન! અ�ર!ધા પૂણેં ધ્યે�નમાં�� ર�ખ�%� પૂડે� છે� .જો� તેમાંન� પ્રેમાં�ણેં� ન! ખ્યે�લે નથી� તે! સCથી� �ધા% ક� પૂ� સ�ટ� ��ળ� ર� �જે પૂસ� દ કર��� જો� માં�ટર 1 બતે��� તે! તે% ર� તે માં�ટરન� પૂ�ન!� પૂ�છે� લેઇ લે��� જો�ઇયે� . માં�ટરન� ક્ષમાંતે� બ�હેરન! પ્રેમાં�ણેં છે� . જો� ક!ઇ માં�પૂ બતે��� તે! તે� ન� પ્રેમાં�ણેં� � �ધા% ર�જો�લે%શીન��ળ� ર� �જે લે���.માં�ટરન!� જો�ડે�ણેં કઇ ર�તે� કર��ન! છે� . સ� /ટ� અન� વિપ્રેક!શીન - સ% રક્ષ� અન� સ��ચા� તે�ન� પૂગલે�. માં�ટરથી� સર્કિકQટમાં�� કઇ પૂણેં માં�પૂતે�� અમાં% ક સ� /ટ� અન� વિપ્રેક!શીન ર�ખ��� ન� હે!યેછે� . પૂ�ન!�ન� માં� ટલે પૂ�ટ ઉપૂર આ�ગળ�યે! અડેક�� જો�ઇયે� નવિહે. �!લ્ટ�જે માં�પૂતે� �ખતે માં�ટર કર� ટ અથી�� ઓમ્સન� ર� �જેમાં�� તે! નથી� રહે� ગયે! છે� . તે� ક�યેમાં તેપૂ�સ�%� . પૂછે� જે પૂ�ન!�ન� સર્કિકQટમાં�� અડે�ડે�� જો�ઇયે� .જો� ઓમ્સન� ર� �જેન! ક�માં હે!યે ત્યા�ર� સર્કિકQટ ચા�લે% તે! નથી�, તે� ક�યેમાં તેપૂ�સ�%� . સર્કિકQટમાં�� ક!ઇ જેગ્યે� પૂ��ર સ�ગ્રાહે થીયે�લેતે! નથી� તે� અચા% ક ચા� ક કર�%� . સર્કિકQટમાં�� ક!ઇ બ� કઅપૂ બ� ટર� તે! નથી� તે� અચા% ક જો��%� . જો� બ� ટર� હે!યે તે! માં�ટરન� તે� ન! પૂ��ર ન� માંળ� તે� ધ્યે�નમાં�� ર�ખ�%� જેરૂર� છે� .પૂ�ટસ
ટ�સ્ટ કર��� ન� હે!યે તે! તે� માંન� સર્કિકQટથી� છે% ટ� કર��ન� જેરૂરતે છે� ક� નથી�, તે� સરવિકટ ઉપૂરથી� જોણેં� શીક�યે છે� .હે�ઇ રજીસ્ટ��સ માં�પૂતે� �ખતે રજીસ્ટ��સન� છે� ડે� હે�થીમાં�� હે!યે તે! પૂણેં અ�ર!ધા ખ!ટ! બતે��શી� . હે�થીન! અ�ર!ધા જો�ડે�ઇ જોયે છે� . જે� પૂ�ટસ ESD sensetive
હે!યે તે� માંન� ટ�સ્ટ કરતે� ESD પ્રે!ટ� કશીન થીયે�લે હે!�%� જો�ઇયે� . ટ�બલે અન� હે�થી અથી�Uગ થીયે�લે હે!��� જો�ઇયે� .જે� પૂ�ટસ માં�ઇક્રો!માં�� કર� ટ લે� તે� હે!યે તે� માંન� આ ર�તે� ટ�સ્ટ કર��� જો�ઇયે� નવિહે. ક� માંક� માં�ટર �ધા�ર� કર� ટ આપૂ� છે� . એજે ર�તે� લે! �!લ્ટ�જે ઉપૂર ચા�લેતે� એલેસ�ડે� ટ���ન� પૂ�ટસ પૂણેં આ માં�ટરથી� ટ�સ્ટ કર��થી� પૂ�ટસ બગડે� શીક� છે� .ફિડેજીટલે માં�ટરમાં�� ક� ટલે� �!લ્ટન� બ� ટર� છે� , તે� ધ્યે�ન ર�ખ�%� .રજીસ્ટ��સ માં�પૂ��ન%� - માંલ્ટ� માં�ટરમાં�� એક અગત્યાન�� ર� �જે ઓમ્સન� ર� �જે છે� . આ ર� �જેમાં�� રજીસ્ટ��સ માં�પૂ� શીક�યે છે� . તે� માંજે માં!ટ� ભ�ગન� પૂ�ટસ ટ�સ્ટ કર� શીક�યે
છે� . રજીસ્ટ��સ - સ�ધાન દ્વા�ર� ��જેન� રસ્તે�માં�� ઉભ� કર�તે� બ�ધા�ન! માં�પૂ એ સ�ધાનન!� અ�ર!ધા કહે� ��યે છે� .અ�ર!ધા માં�પૂ��ન! એકમાં ઓમ્સ છે� .ઓમ્સ
માં�ટરથી� માં�પૂ� શીક�યે છે� . અથી�� માંલ્ટ� માં�ટરમાં��ઓમ્સન� ર� �જેન! ઉપૂયે!ગ કર�%� , 2000K ન� ર� �જે હે!યે છે� .તે� ઉપૂર�� તે ડે�યે!ડે દ!ર�લે� ર� �જે પૂણેં હે!યે છે� . જે� ડે�યે!ડે ટ�સ્ટ કર�� ક�માં લે�ગશી� . લેખ�લે માં�પૂ અથી�� કલેર ક!ડેમાં�� લેખ�લે માં�પૂ અથી�� ન્યે% માંર�કલે ક!ડેમાં�� લેખ�લે માં�પૂન� ધ્યે�નમાં�� લેઇન� માં�ટરમાં�� યે!ગ્યે ર� �જે પૂસ� દ કર�ન� માં�ટરન� છે� ડે� સ�ધાનન� છે� ડે� ઉપૂર લેગ���� જો� લેખ�લે માં�પૂ તે� ન� ટક���ર� પ્રેમાં�માં� � બતે��� તે! રજીસ્ટ��સ સ�ર! છે� . જો� �ધા% માં�પૂ બતે��� તે! તે� હે�ઇ ��લ્ય% થીયે�લે છે� જો� ક!ઇ માં�પૂન� બતે��� તે! ઓપૂન થીયે�લે છે� . જો� ઓછે! બતે��� તે! માં�પૂ ઘટ� ગયે�લે છે� .( આ /!લ્ટ રજીસ્ટ��સમાં�� થીતે� નથી�. માં�પૂ��માં�� ભ%લે હે!યે અથી�� ક!ઇ રમાંતે છે� . ક� માંક� રજીસ્ટ��સ
જોતે� ઓછે! થીતે! નથી�.જો� માં�પૂ સતેતે બદલે�યે� કર� તે! લે%જે ક!�ટ� કટ થીયે�લે છે� . અથી�� છે� ડે� ઉપૂર કચાર! છે� .સ�/ કર�ન� માં�પૂ�%� .ઓમ્સન� ર� �જેન� બ�જો ઉપૂયે!ગ પૂ�ટસ ટ�સ્ટ��ગમાં�� જો�ઇશી%� . 1000Ohms ( =1Kilo Ohms (kkilo ohms1000Kohms (K = 1Mohms (M mega ohms સ�ધાન ��જેન� પૂ!તે�ન�માં�� થી� સરળતે�થી� જે�� દ� તે! નથી�, માં�ટ� સ�ધાનમાં�� થી� ��જે પૂસ�ર કર�� માં�ટ� સ�ધાન ઉપૂર ��જે દબ�ણેં સ�થી� આપૂ�! પૂડે� છે� . આ
��જેન� દબ�ણેં� ન� �!લ્ટ�જે કહે� ��યે છે� .આ �!લ્ટ�જે ��જેન! ગ%ણેં છે� , અન� આ દબ�ણેં� ન� સમાંપ્રેમાં�ણેંમાં�� ��જે પ્રે��હે માંલે� છે� . �!લ્ટ�જે માં�પૂ�� માં�ટ� �!લ્ટમાં�ટર
અથી�� માં�ટરમાં�� �!લ્ટ�જેન� ર� �જેન! ઉપૂયે!ગ કર�!� પૂડે� છે� .એસ� અન� ડે�સ� �!લ્ટ�જે માં�ટ� અલેગ ર� �જે આ�� છે� . એસ� �!લ્ટમાં�� માં�ત્ર 750 �� અન� 200 ��ન� ર� �જે આ�� છે� , આટલે�થી� ક�માં ચા�લે� જોયે છે� . જો� ક!ઇન� બ�જી ક!ઇ જેરૂર�યે�તે હે!યે તે! તે� ન� માં�ટર તે� પ્રેમાં�ણેં� �ન! લે��! પૂડે� છે� . ડે�સ� �!લ્ટ માં�ટ� 1000V,
200V, 20V, 2000mV(mili Volt)=2V, 200mV =0.2V ન� ર� �જે હે!યે છે� .જો� ક� ટલે� �!લ્ટ આ���ન� છે� તે� ખબરન�� હે!યે તે! 1000V ન� ર� �જેથી� શીરૂ કર�! જો�ઇયે� . પૂછે� બર!બર લે�ગ� તે! જે ઓછે� �!લ્ટન� ર� �જે પૂસ� દ કર�� જો�ઇયે� .�!લ્ટ�જે માં�પૂ�� માં�ટ� માં�ટરન! જો�ડે�ણેં પૂ��ર ચા�લે% કર�લે� સર્કિકQટમાં�� ર� /ર� �સ
પૂ!ઇ� ટ અન� જે� પૂ!ઇન્ટ ઉપૂર �!લ્ટ�જે માં�પૂ��ન�� છે� , તે� બ� જેગ્યે� ઉપૂર માં�ટરન� ટ�સ્ટ પ્રે!બ લેગ����� , એટલે� ક� સ�ધાનન� પૂ� ર�લેલેમાં�� જો�ડે��ન! હે!યે છે� .ચિચાત્રમાં�� ડે�યે!ડેઅન� રજીસ્ટ��સન� સ�માં� � �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� બતે��� લે છે� . ડે�સ� �!લ્ટ�જે માં�પૂતે�� માં�ટરન� + - છે� ડે� અચા% ક જો���, ન�ગ� ટ�� �!લ્ટ�જે બતે��શી� .�!લ્ટ�જે માં�ટ� �ધા�ર� માં�વિહેતે� �!લ્ટ�જે અન� કર� ટ માં�પૂ�ન�ખ�માં� શી!ધા��ન� ર�તેમાં�� વિ�સ્તે�ર પૂ � ક લેઇશી%� . 1000Volt = 1Kvolt kilo volt1000KV = 1MV Mega volt1Volt = 1000mV mili Volt1mV =1V micro Volt સ�ધાન ��જેન� સહે� લે�ઇથી� જે�� દ� તે! નથી�, માં�ટ� ��જેન� દબ�ણેં સ�થી� આપૂ��� માં�� આ�� છે� , તે� ન� લે�ધા�સ�ધાનમાં�� થી� ��જેન! જેથ્થી! પૂસ�ર થી�યે છે� , આ પૂસ�ર થીતે� જેથ્થી�ન� કર� ટ કહે� ��યે છે� . કર� ટ એમ્પૂ�યેરમાં�� માંપૂ�યે છે� . માં�પૂ�� માં�ટ� એમ્પૂ�યેર માં�ટર આ�� છે� . એસ� અન� ડે�સ� કર� ટ માં�ટ� અલેગ માં�ટર આ�� છે� . તે� માંન� જે� સ�ધાન અથી�� ��યેરમાં�� થી� કર� ટ માં�પૂ��ન! હે!યે તે� ન� સ�ર�જેમાં�� જો�ડે��માં�� આ�� છે� . આપૂ�લે� ચિચાત્રમાં�� ક!માંન ��યેરમાં�� થી� પૂસ�ર થીતે! કર� ટ A અન� R1 અન� R2 માં�� થી��હે� ચા�ઇન� પૂસ�ર થીઇ રહે� લે કર� ટ માં�પૂ��� માં�ટ�માં�ટરન! જો�ડે�ણેં બતે��� લે છે� . જે� બ�જે% થી� કર� ટ આ�તે! હે!યે તે� બ�જે% માં�ટરન! +છે� ડે! ર�ખ�!જો�ઇયે� ,ન�ગ� ટ�� છે� ડે! બ�જી બ�જે% ન� ��યેર ઉપૂર યે!ગ્યે ર� �જે પૂસ� દ કર�ન� લેગ����ન! હે!યે છે� . ફિડેજીટલે માં�ટરમાં�� 200mA, 20mA, 2000 ન� ર� �જે છે� . આ માં�ટરમાં�� 200 માં�લે� એમ્પૂ�યેર સCથી� �ધા% ક� પૂ� સ�ટ�ન� ર� �જે છે� .જ્યા�ર� 200 માં�ઇક્રો! એમ્પૂ�યેર સCથી� ઓછે� ક્ષમાંતે�ન� ર� �જે છે� . 2000 માં�ઇક્રો! એમ્પૂ�યેરન! આ�કડે! માં!ટ! હે!��થી� ભ%લે થી�યે છે� અન� માં�ટર બગડે� જોયે છે� . આ ર�તેન! જો�ડે�ણેં કર�� માં�ટ� સ�ર�જે જો�ડે�ણેં બન���%� પૂડે� છે� .તે� ન� માં�ટ� ��યેરન� ક�પૂ�ન� આ બ� છે� ડે� �ચ્ચા�માં�ટર ચિચાત્ર પ્રેમાં�ણેં� � જો�ડે��ન%� હે!યે છે� .��યેરમાં�� થી� પૂસ�ર થીઇ રહે� લે કર� ટ માંપૂ�શી� . આ કર� ટ સ�માં�ન્યે કરતે� �ધા�ર� છે� ક� ઓછે! છે� , તે� ન� ઉપૂરથી� આગળ કયે� પ્રેક�રન! /!લ્ટ છે� , તે� ખબર પૂડેશી� . ડે�યેર� ક્ટ /!લ્ટ માંળતે! નથી�.પૂર� તે% અમાં% ક /!લ્ટ જે� બ�જી ર�પૂ� ર��ગન� ર�તે! દ્વા�ર� નથી� માંળતે� તે� આ ર�તે દ્વા�ર� માંળ� જોયે
છે� .કર� ટ માં�ટ� �ધા% ચાચા� �!લ્ટ�જે અન� કર� ટ દ્વા�ર� ર�પૂ� ર��ગન� ર�તેન� ચાચા� �ખતે લે���માં�� આ�શી� .1Amp = 1000mAmp mili Ampere1mA = 1000Amp micro Ampere આન�થી� ન�ન� અન� માં!ટ� એકમાં આપૂણેં�� ઉપૂયે!ગમાં�� આ�તે� નથી�.માં�ટરમાં�� ક� ટલે� પ્રેક�રન�� માં�જેરમાં� �ટ થીઇ શીક� છે� , તે� જો�યે� પૂછે� અ�ર!ધા માં�પૂ�ન� ર�પૂ� ર��ગ કર��ન� ર�તે /ર�થી� આગળ ચાલે���એ. આપૂણેં�� જો�યે% ક� અ�ર!ધા
માં�પૂ�� માં�ટ� સ�ધાન ઉપૂર લેખ�લે માં�પૂ અથી�� કલેર ક!ડે અથી�� ન્યે% માંર�કલે ક!ડે ધ્યે�નમાં�� લેઇન� માં�ટરન� યે!ગ્યે ર� �જે પૂસ� દ કર���. તે! આ કલેરક!ડે ન્યે% માંર�કલે
ક!ડે શી%� છે� ? તે� ન� માં�ટ� આપૂણેં�� રજીસ્ટ��સન� કલેર ક!ડે અન� ન્યેમાંર�કલે ક!ડે શી�ખ�� પૂડેશી� .આ ક!ડે દ્વા�ર� રજીસ્ટ��સન! માં�પૂ જોણેં��ન� તે� ન� પ્રેમાં�ણેં� �ન� ર� �જે પૂસ� દ
કર�� જો� નક્કી� કર�લે માં�પૂ બતે��� તે! રજીસ્ટ��સ સ�ર! છે� . જો� /� ર પૂડે� તે! ખર�બ છે� .
n
+
-
-V s
h iv
+
lo v
-V s
+
+V s
p
diode forward bias
-V s
-
-
+V s
A=A1+A2
Rhi C-lo R -lo C hi
A1
V+V
+
_V R1batt.
AA2
R2
- - -
X1 P/ O
- -
+- 20%
X10000 P/ O
C
0 0 0
+- 5%
+- . 5PF
0
O hmsres
- 330x10- 6
ORANGE
WHI TE
2 2 2
- -
+- 1%
GREY
- -
600V
- - -
+- 10%
+- 2%
- -
- 150x10- 6
5 5 5
+- 10%
A
E
X10 P/ O
- -
- -
+- 5%
multiplier
X100 P/ O
SI LVER
9 9 9
- -
400V
- 80x10- 6
GOLDEN
+- 5%
mai n col our code chart
300V
valueband
X. 01 O
- -
NO COLOUR
8 8 8
- -
B
+- . 1PF
GREEN
X10000000 O
+- 20%
- - 500V
X. 1 O
TOLERANCE BAND
F
X100000 P/ O
- -
2000V
G
X. 01 P
- -
+- 20%
- -
+30x10- 6
TemperatuurecoefficientBand
+- 20%
P= PFcolour
+- 10%
%/ c
100V
+- 2. 5%
X1000000 P/ O
700V
mor e t han10 PFcap
1 1 1
+- 10%
O=OHMS
+- 1PF
- -
+_ 1%
- -
YELLOW
VI OLET
3 3 3
500V
X1000 P/ O
- - -
800V
- 750x10- 6
200V+- . 25PFRed
- - -
+- 2%
- -
- - -
+- 30%
+- 2PF
- -
Bl ack
BLUE
7 7 7
1000V
900V
- 470x10- 6
D
+- . 25PF
- 30x10- 6
l ess t han10 PF cap
X. 1 P
6 6 6
4 4 4
+- 5%
- -
Br owm
+- 40%
Workingvoltage Band
- 220x10- 6
રજીસ્ટ��સન! કલેર ક!ડે ફિડેક!ડે કર�� માં�ટ� આ અ�ર!ધાન� ચિચાત્ર ધ્યે�નમાં�� લે����રજીસ્ટ��સન� ન્યે% માંર�કલે ક!ડે માં�ટ� ન�ચા� આપૂ�લે ચિચાત્ર જો��%� .
ક� પૂ�સ�ટરન� કલેર ક!ડે માં�ટ� ન�ચા� આપૂ�લે ચિચાત્ર અન� માં% ખ્યે કલેર ક!ડેન! ચા�ટ જો��%� . ક� પૂ�સ�ટરન� એકમાંન�� એક બ�જો સ�થી� સ�બ� ધા
ક� પૂ�સ�ટર ન્યે% માંર�કલે ક!ડે માં�ટ� આપૂ�લે ચિચાત્ર જો��%� .
અવિહેયે�� પૂ� ન�સ!ન�ક ક� પૂન� દ્વા�ર� બન����માં�� આ�તે� રજીસ્ટ�સન� માં�પૂ લેખ��ન� પૂદ્દાતે� અન� કલેર ક!ડે અન� ન્યે% માંર�કલે ક!ડે આપૂ�લે� છે� .આ
ક!ડેમાં�� ટ!લેર� �સ માં�ટ� એલે/�બ� ટ�કલે ક!ડે પૂણેં આપૂ�લે છે� .
BANDDCA FEB
SI X COLOURS
D
FOUR COLOURS
BandEBC
BandA
FI VE COLOURS
D FCB
KOHMS
OHMS
MOHMS
OHMS/ 1000
NC
K/ 1000
CC
MX1000
KX1000
1 0 0 X1 OHMS=100 OHMS
4 DI GI T
2 1 00 OHMS
3 DI GI T
1 0 X1 OHMS= 10 OHMS
3 DI GI T
2 1 2 000 OHMS
4 DI GI T
1000 2123 212 100 2E2 =2. 2 OHMS
0R22=. 22 OHMS
2M2 =2. 2 MOHMS
2R2 =2. 2 OHMS2K2 =2. 2 KOHMS
0E22=. 22 OHMS
CAPACI TOR CODE4 COLOUR
CB
ED
TOLERANCE
VALUE
F TEMPVOLTAGE
B
GE
CAPACI TOR CODE6 COLOUR
VALUECD MULTI PLI ER
202
2 0 00 PFCAPACI TORNUMERI CAL CODE
PI CO FARAD PF
KPF/ 1000
CC
mi croFarad
KPX1000
KPF=nF nano Farad
mFX1000
PF/ 1000
NC
2P2=2. 2 PF Pi co Far ad2K2 = 2. 2 KPF ki l o Pi co Far ad
2m2 = 2. 2 mF mi cr o Far ad2n2 = 2. 2 KPF ki l o Pi co Far ad
ટી� પ્ડી,વી� રી�એબલ અની� એડીજસ્ટ�બલ,ફ્યુ�જીબલ,થમાં��સ્ટરી રીજીસ્ટ� સીની સી�મ્બ�લ આપે�લ છે� .
R E S I S TO R V A R I A B L ER E S I S TO R TA P P E D R E S I S TO R A D J U S TA B L E
thermistor
1 2fusable PTC NTC
રજીસ્ટ�સ લે� તે� તે� ન� ઓમ્સ, ��ટ�જે અન� ફિ/ટ��ગ SMD, carbon, wire wound ખ�સ જો��� જો�ઇયે� .નમાં% ન!� સ�થી� ર�ખ��થી� સ�માં� ��ળ�ન� જો�ઇન� ખબર પૂડે� જોયે છે� , સમાંજો��%� પૂડેતે! નથી�.સ�ર�જે જો�ડે�ણેંમાં�� રજીસ્ટ��સન� માં�પૂન! સર��ળ! થી�યે છે� .પૂ� ર�લેલે જો�ડે�ણેંમાં�� જો� બધા�� રજીસ્ટ��સ સરખ� માં�પૂન� હે!યેતે!માં�પૂન� સ� ખ્યે�થી� ભ�ગ��થી� જો�ડે�ણેંન! માં�પૂ માંળ� છે� , જો� સરખ�ન� હે!યે તે! સ%ત્રન! ઉપૂયે!ગ કર�ન� ગણેં�! પૂડે� છે� .રજીસ્ટ��સ �� ર�એબલે અન� એડેજેસ્ટ�બલે પૂણેં આ�તે� હેતે� પૂર� તે% એલેસ�ડે� ટ��� ટ!ટલે ફિડેજીટલે માંશી�ન હે!��થી� એન�લે!ગ પ્રેક�રન�� �� ર�એબલે અન� એડેજેસ્ટ�બલે રજીસ્ટ��સન! ક� ટ@ !લે તેર�ક� ઉપૂયે!ગ કર��માં�� આ�તે! નથી�, તે� માંન� જેગ્યે� ફિડેજીટલે ક� ટ@ !લે આઇસ�ન� અ� દર આ�� છે� , માં�માંર�માં�� તે� ન! જો�ઇતે! માં%લ્ય
માં% ક��માં�� આ�� છે� . આ માં�માંર�માં�� માં% ક��માં�� આ��લે માં%લ્ય પ્રેમાં�ણેં� � માં�ઇન સ!/ટ�� ર સ�પૂ�યે% ન� માંદદથી� જે� સર્કિકQટ ક� ટ@ !લે કર��ન� છે� , તે� ન� ક� ટ@ !લે પૂ�ન!� ઉપૂર �!લ્ટ�જે માં!કલે� છે� , આ �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� સર્કિકQટમાં�� /� ર/�ર થી�યે છે� . અન� ક� ટ@ !લે તેર�ક� અ�ર!ધાન� જેરૂરતે પૂડેતે� નથી�. I2C સર્કિકQટસમાં�� સ�પૂ�યે% ક� ટ@ !લે કર��ન� આઇસ�ન� માં�ત્ર ડે� ટ� માં!કલે� છે� . બ�ક�ન� વ્યે�2� આઇસ�ન�� I2C ક� ટ@ !લે વિ�ભ�ગમાં�� હે!યે છે� .એટલે� ક� હે�� �� ર�એબલે અન� એડેજેસ્ટ�બલે પૂ�ટસ એલેસ�ડે� ટ���માં�� આ�તે� નથી�.સર્કિકQટમાં�� �!લ્ટ�જે અન� કર� ટ દ્વા�ર� ર�પૂ� ર��ગન� ર�તે દ્વા�ર� પૂણેં રજીસ્ટ�સન� ખ�માં� શી!ધા� શીક�યે છે� , આ ભ�ગ �!લ્ટ�જે અન� કર� ટ દ્વા�ર� ર�પૂ� ર��ગન� ર�તે �ખતે
લે���માં�� આ�શી� . થીમાં�સ્ટર, એલેડે�આર અન� ��ડે�આર પૂણેં એલેસ�ડે� ટ���માં�� �પૂર�તે� નથી� માં�ટ� જે�ન� �ધા�ર� જોણેં�! હે!યે તે� માંન� જે% ન� ચા!પૂડે�ઓ� ��� ચા���.
1
RESISTANCE INSERIES
2
Rs
3Rs=R1+R2+R3
RR RR1
RESISTANCE IN PARALLEL
R3R2
RP
1/Rp=1/R1+1/R2+1/R3
રજીસ્ટ��સ માં�ટર દ્વા�ર� ચા� ક કરતે� જો� તે� બર�બર લે�ગ� તે! તે� ન� સર્કિકQટ કઇર�તે� ક�માં કર� છે� , તે� સમાંજીન� તે� ન� પ્રેમાં�ણેં� � ક�માં કર�%� પૂડે� છે� .આ ર�તે દ્વા�ર� આન�થી� આગળ જે��માં�ટ� બ�જો પૂ�ટસ પૂણેં ચા� ક કરતે� આ�ડે�%� જો�ઇયે� .માં�ટ� માંલ્ટ�માં�ટર દ્વા�ર� આપૂણેં�� ઉપૂયે!ગમાં�� આ�તે� બ�જો પૂ�ટસન� ટ�સ્ટ�ગ લેઇશી%� .ક� પે� સી�ટીરી ટી�સ્ટ�ગં -ક� પૂ� સ�ટરન! માંળ ક�યે ��જેન! સ�ગ્રાહે કર��ન! છે� .તે� ન� અ� દર બ� ધા�તે% ન�� પ્લે� ટ! હે!યે છે� , અન� આ બ� પ્લે� ટ!�ન� �ચ્ચા� ડે�યેઇલે� કટ@ �ક તેર�ક� (બ� પ્લે� ટ! �ચ્ચા� આ�તે! પૂદ�થી )બ� ડે ક� ડેકટર પૂદ�થી માં% ક� લે! હે!યે છે� . આ બ� ડે ક� ડેકટર ઉપૂરથી� ક� પૂ� સ�ટરન� ન�માં પૂડે� છે� . અત્યા�ર� ટ�ન્ટ%લેમાં, પૂ!લે�એસ્ટર, અન� સ�ર�માં�ક ક� પૂ� સ�ટર ખ�સ �પૂર�યે છે� .ન�માં ઉપૂરતે� કયે! ડે�યેઇલે� કટ@ �ક �પૂર�યે�લે છે� તે� ખબર પૂડે� જોયે છે� .આ બ� પ્લે� ટ!ન� ર!લે કર�ન� અથી�� તે� માંન� થીપ્પૂ� લેગ���ન� બ� બ�જે% થી� બ� કન� કસન ક�ઢો��માં�� આ�� છે� .ટ�ન્ટ%લેમાં ક� પૂ� સ�ટરમાં�� + - છે� ડે� જો��� પૂડે� છે� . સર્કિકQટમાં�� પૂણેં છે� ડે� જો�ઇન� લેગ���� પૂડે� છે� .માં!ટ� ભ�ગ� જે� માં�પૂન! ક� પૂ� સ�ટર લે�ગ�લે હે!યે તે� જે
માં�પૂન! અન� �!લ્ટ�જેન! ક� પૂ� સ�ટર લેગ���! પૂડે� છે� . તે� ન� /�ટ��ગ પૂણેં માં�ચા��ગન� હે!�� જો�ઇયે� .ક� પૂ� સ�ટરન� જ્યા�ર� બ�હેરથી� �!લ્ટ�જે આપૂ��� માં�� આ�� તે! તે� ચા�જે થી�યે છે� . પ્લે� ટ! ઉપૂર પૂ!જે�ટ�� અન� ન�ગ� ટ�� ચા�જે આ�� જોયે છે� .( આકર્ષણેંન� બળન� લે�ધા� .) તે� ન� લે�ધા� ડે�ઇલે� કટ@ �ક પૂદ�થી ન� પૂરમાં�ણુંh� ન� ઇલે� કટ@ !નન�� ઓરબ�ટ અનબ�લે� �સ થી�યે છે� , અન� આ બ� ડેક� ડેકટરમાં�� ચા�જે આ�� જોયે છે� . આન� લે�ધા� આકર્ષણેંન! બળ ખ%બ �ધા� જોયે છે� , અન� તે� ન� લે�ધા� ક� પૂ� સ�ટ� પૂણેં �ધા� છે� . જો� બ�હેરન! દબ�ણેં લેઇલે���માં�� આ�� તે! અ� દર ભર�ઇ રહે� લે ��જે બ�હેર આ�તે! નથી�� તે� સ�ગ્રાહે થીયે�લે રહે� છે� .ક� પૂ� સ�ટરન� આપૂ�લે દબ�ણેં ડે�સ� છે� , તે� ન� ઉપૂરથી� આપૂણેં�� આ પૂણેં સમાંજી શીવિકયે� છે� ક� ક� પૂ� સ�ટર ડે�સ�ન� ચા�જે થીયે� પૂછે� પૂ!તે�ન�માં�� થી� જે�� દ� તે! નથી�. માં�ત્ર ચા�જે થી�યે
એટલે� સમાંયે માં�ટ� ��જે પ્રે��હે માંળ� છે� . એટલે� ક� તે� ન! અ�ર!ધા ઘટ� છે� . જો� એસ� આપૂ��� માં�� આ�� તે! સતેતે ચા�જે અન� ફિડેસચા�જે થી��થી� પ્રે��હે સતેતે ચા�લે% રહે� શી� એટલે� ક� ક� પૂ� સ�ટર એસ�ન� સરળતે�થી� પૂ!તે�ન�માં�� થી� જે�� દ� છે� , એટલે� ક� એસ� માં�ટ� ક� પૂ� સ�ટરન! પ્રેતે�ર!ધા ઓછે! હે!યે છે� ,અન� જે�માં કર� ટન� વિiક�� �સ� �ધા� ક� પૂ� સ�ટરન! પ્રેતે�ર!ધા ઘટ� છે� . આ ગ%ણેંન! ઉપૂયે!ગ કર�ન� ક� પૂ� સ�ટર
ટ�સ્ટ કર� શીક�યે છે� .ક� પૂ� સ�ટર ટ�સ્ટ��ગ બ� ભ�ગમાં�� કર�યે છે� . એક ભ�ગમાં�� 1 માં�ઇક્રો!/� ર�ડેથી� �ધા�ર� અન� બ�જો ભ�ગમાં�� 1 માં�ઈક્રો! /� ર�ડેથી� ઔછે� માં�પૂન�
ક� પૂ� સ�ટર ટ�સ્ટ કર� શીક�યે છે� .બ�ન� માં�� /� ર પૂડે� છે� . ક� પૂ� સ�ટરન! માં�પૂ ગણેં��માં�ટ� માં% ખ્યે કલેર ક!ડેન! ચા�ટ અન� તે� ન� સ�થી� આપૂ�લે ચિચાત્ર દ્વા�ર� ગણેંતેર� કર�ન� માં�પૂ ક�ઢો��ન%� . 1 માંઇક્રો�ફો� રીડી થ� વીધરી� માંપેની ક� પે� સી�ટીરી માંલ્ટી�માં�ટીરીથ� ટી�સ્ટ કરીવી માં�ટ� માં�ટરન�2000K ન� ર� �જેમાં�� ર�ખ�ન� ફિડેસ્ચા�જે થીયે�લે� ક� પૂ� સ�ટરન�� છે� ડે� ઉપૂર માં�ટરન� છે� ડે� લેગ����થી�જો� માં�ટરન� ફિડેસ્પ્લે� માં�� 1 થી� 0 તેર/ આ�કડે� બદલે�યે અન� પૂ�છે� 0 તેર/થી� 1 તેર/ �ધા� તે! ક� પૂ� સ�ટર ચા�જે થી�યે છે� . તે� ન� સ�થી� એજે માં�પૂન� બ�જો સ�ર� ક� પૂ� સ�ટર સ�થી� માં�ટરન!� �હે� ��ર સરખ����ન!. જો� બ�ન� સરખ! �હે� ��ર આપૂ� તે! ક� પૂ� સ�ટર સ�ર� ક� પૂ� સ�ટર જે�ટલે! સ�ર! છે� . જો� ફિડેસ્પ્લે� 1 થી� 0 તેર/ન� જોયે
તે! ક� પૂ� સ�ટર ઓપૂન છે� . જો� ઓછે! /� ર/�ર થી�યે તે! ��ક છે� .જો� 0 તેર/ જોયે પૂર� તે% પૂ�છે! 1 તેર/ન� આ�� તે! ક� પૂ� સ�ટર શી!ટ છે� .જો� 1 થી� 0 તેર/ જોયે, પૂ�છે! 1
તેર/ �ધા� પૂણેં �ચ્ચા� ર!ક�ઇ જોયે, 1 ઉપૂરન� આ�� , ક� પૂ� સ�ટર લે�ક� જે છે� . જો� ક� પૂ� સ�ટરન! માં�પૂ �ધા�ર� હેશી� તે! આ પ્રેવિક્રોયે�ઓમાં�� સમાંયે �ધા�ર� લે�ઘ� તે! ઔછે� ઓમ્સન� ર� �જે લેઇ લે���. પૂ�ન!ન� આ�ગળ�યે! અડેતે� હે!યે તે! લે�ક� જે બતે��શી� .આ ર�તે� 1 માં�ઇક્રો!/� ર�ડેથી� �ધા% માં�પૂન� ક� પૂ� સ�ટર માંલ્ટ� માં�ટર દ્વા�ર� ટ�સ્ટ કર�યે
છે� . જો� 1 માંઇક્રો�ફો� રીડીથ� ઔછે માંપેની ક� પે� સી�ટીરી માંલ્ટી�માં�ટીરી દ્વારી ટી�સ્ટ કર��� હે!યે તે! માં�ત્ર શી!ટ અન� લે�ક� જે માં�ટ� માં�ટર ક�માં લે�ગશી� .જો� �ધા�ર� ટ�સ્ટ કર�! હે!યે તે! બ� રસ્તે� છે� , પૂહે� લે� રસ્તે�માં�� માં�ટરન� એસ� �!લ્ટન� ર� �જેમાં�� લે��! પૂડે� છે� , અન� ચિચાત્ર પ્રેમાં�ણેં� � સ�ર�જે
જો�ડે�ણેં કર�ન� 250 અથી�� 10 �!લ્ટ એસ� સપ્લે�યે આપૂ��થી� /ર�થી� માં�ટર માં�� આ�કડે� ચા�લેશી� .આ ર�તે પૂ ર! ક!ચિન્/ડે� �સન� હે!યે તે! ઉપૂયે!ગ કર�! નવિહે શી!ક લે�ગ��ન!� ભયે છે� . બ�જો રસ્તે�માં�� ક� પૂ� સ�ટરન� ચા�લે% સર્કિકQટમાં�� લેગ���%� , જો� સર્કિકQટ ચા�લે% રહે� તે! ક� પૂ� સ�ટર સ�ર! છે� . જો� ક!ઇ તેકલે�/ પૂડે� તે! ખ�માં� છે� .ક� પૂ� સ�ટર સર્કિકQટમાં�� શી!ટ અથી�� લે�ક� જે થી�યેતે! તે� ન� બ� છે� ડે� �ચ્ચા� સર્કિકQટમાં�� લે! રજીસ્ટ��સ બતે��� , છે% ટ! કર�ન� કન/માં કર�� /ર�થી� ટ�સ્ટ કર�%� .
----------
plate
----------
charge++++++++++
Capacitor & Dielectric
charge
Dielectric
++++++++++
plate(bad conductor)
---
B A TTE R Y
capacitor with DC.
capacitorfor test
AC 230VI/P
Cap. testing below 1 mfdtransformer AC 10V
ac200v/750v range
1 to 0 & 0 to 1
C -TR I M MC +
C -P O L
fixfix adjustableCAPACITORS
AC 230VI/P CAPACITOR
ac200v/750v range
1 to 0 & 0 to 1O.K.
leakage
O.K.
di gi t s change1 t o 0 &back 0 t o 1
weak
01
less
CAPACITORTesting above 1mfd,meter-2MOhm/low
open short
જો� ક� પૂ� સ�ટર સર્કિકQટમાં�� ઓપૂન અથી�� ��ક હે!યે તે! �ધા% માં�પૂ��ળ! ક� પૂ� સ�ટર ક� પૂ� સ�ટર એકશીન, ઓછે! અથી��બતે��શી� નવિહે. ઔછે� માં�પૂ��ળ! ક� પૂ� સ�ટર
ક!ઇ /� ર/�ર બતે��શી� નવિહે. /!લ્ટન� સ�મ્પૂટમાં ઉપૂરથી� તે� ન� બદલે�ન� જો��! પૂડેશી� .લે%જે ક!ન્ટ�કટ ��ળ! ક� પૂ� સ�ટર ઇન્ટરમાં�ટ�ન્ટ(માંન /��� તે! સ�ર! અન� માંન /��� ત્યા�ર� ખર�બ) ટ�સ્ટ બતે��શી� .ક� પૂ� સ�ટર કયે� ક�માં માં�ટ� ��પૂર�લે છે� , તે� ન� પ્રેમાં�ણેં� � આપૂ�લે� /!લ્ટ અળગ અળગ પ્રેભ�� આપૂશી� .તે� ફિ/લ્ટર, બ�યે પૂ�સ,લે! પૂ�સ, હે�ઇપૂ�સ, ફિડેએ/સ�, કપૂલે��ગ અન� ટ્યુ%ન્ડે સર્કિકQટ ક� પૂ� સ�ટર હે!ઇ શીક� છે� . ક� પૂ� સ�ટર સમાં�� તેર જો�ડે�ણેંમાં�� હે!યે તે! તે� માંન� માં�પૂન! સર��ળ! થી�યે છે� .જ્યા�ર� સ�ર�જેમાં�� જો�ડે�યે�લે હે!યે
તે! જો� બધા�� સરખ�� માં�પૂન� ક� પૂ� સ�ટર હે!યેતે! માં�પૂન� સ� ખ્યે�થી� ભ�ગ��થી� જો�ડે�ણેંન! માં�પૂ આ�� છે� . જો� સરખ� ન� હે!યે તે! સ%ત્રન! ઉપૂયે!ગ કર�ન� માં�પૂ
શી!ધા�! પૂડે� છે� . ક� પૂ� સ�ટરન� ઉપૂયે!ગ દશી� �તે� ચિચાત્ર આપૂ�લે છે� .
સર્કિકQટમાં�� �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� પૂણેં ક� પૂ� સ�ટરન� અમાં% ક /!લ્ટ શી!ધા� શીક�યે છે� . તે� �!લ્ટ�જે અન� કર� ટન� ર�તે �ખતે લે���માં�� આ�શી� . ક� પૂ� સ�ટર માં�પૂ�� માં�ટ� સ્પૂ�શી�યેલે
માં�ટર પૂણેં આ�� છે� . જેરૂરતે હે!યે તે! તે� લેઇ શીક�યે છે� . ક�યલ ટી�સ્ટ�ગં- ક!યેલે ��યેરન�� આ�ટ� લેગ����થી� બન� છે� . તે� ક� �� ર�તે� ક�માં કર� છે� , તે� ન� કઇર�તે� ટ�સ્ટ કર� શીક�યે છે� . તે� ન! ઉપૂયે!ગ ક્યાં�� થી�યે છે� .આ
બધા%� આપૂણેં�� જોણેં� લે�ઇયે� તે! ક!યેલે ખ%બ સહે� લે! અન� ઉપૂયે!ગ� પૂ�ટ છે� . તે� સ���યે આ સCથી� માં% શ્ક� લે પૂ�ટ છે� . ક� માંક� માં�ત્ર આ�ટ� લેગ���ન� જોતે જોતેન� ક!યેલેસ બન� છે� . તે� માંન! ડે�યેર� કટ ટ�સ્ટ��ગ પૂણેં નથી�, જે� ક�માં માં�ટ� ક!યેલે બન�લે છે� તે� ક�માં આપૂ�ન� જો��%� પૂડે� છે� . જો� તે� ક�માં કર� તે! સ�ર� છે� , નવિહેતે! તે� ખર�બ
છે� .માં�ટ� ક!યેલે કયે� ક�માં માં�ટ� બન�લે છે� , તે� ક�માં આપૂ��ન! સ�ધાન આપૂણેં� પૂ�સ� હે!�%� જો�ઇયે� .ક�યલની� કમાં સમાંજે�!� હે!યે તે! ત્રણેં વિનયેમાં ક�યેમાં યે�દ ર�ખ��� , 1 -પૂહે� લે! વિનયેમાં- ક!ઇ પૂણેં �સ્તે% ન� શી% ન્યે થી� /K લે ગતે�માં�� આ��� માં�ટ� અન� /K લે ગતે�માં�� થી� શી% ન્યે ગતે� થીતે� અમાં% ક સમાંયે લે�ગ� જે છે� . અન� તે� સમાંયે
દરમાં�યે�ન તે� ન� ગતે� સતેતે બદલે�યે છે� .2- બ�જો� વિનયેમાં - ક!ઇ પૂણેં ��યેર અથી�� ક!યેલેમાં�� કર� ટ પૂસ�ર કર�તે�, એક ચા% મ્બવિકયે ક્ષ�ત્ર ઉત્પૂન્ન થી�યે છે� . આ ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર કર� ટ ઉપૂર આધા�ર�તે હે!યે
છે� .માં�ટ� જે� કર� ટન� થી�યે તે�જે ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્રન� થી�યે છે� .3- ત્ર�જો� વિનયેમાં - ક!ઇ પૂણેં ��યેર અથી�� ક!યેલે ઉપૂર ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર બદલે�યે તે! ક!યેલેમાં�� કર� ટ ઉત્પૂન્ન થી�યે છે� . આ કર� ટ ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર ઉપૂર આધા�ર�તે
હે!��થી�, જે� ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્રન� થી�યે તે�જે ઉત્પૂન્ન થીતે� કર� ટન� થી�યે છે� .આ ત્રણેં વિનયેમાં!�ન� એક સ�થી� જો�ઇયે� . આપૂ�લે ચિચાત્રમાં�� એક ક!યેલેમાં�� સ્��ચા 1 દ્વા�ર� બ� ટર�માં�� થી� ��જેઆપૂ��� માં�� આ�� તે! શીરૂઆતેમાં�� કર� ટ શી% ન્યે છે� , માં�ટ� તે� ન! ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર પૂણેં શી% ન્યે છે� . કર� ટ �ધા�તે� માં તે� ન! ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર પૂણેં �ધા� છે� . અમાં% ક સમાંયેમાં�� તે� 2�ર અ�2�માં�� પૂહે!�ચા� છે� . તે! ચા% મ્બવિકયે
ક્ષDત્રપૂણેં 2�ર અ�2�માં�� પૂહે!ચા� છે� . શીરૂઆતેમાં�� જ્યા�ર� કર� ટ �ધા� છે� , એટલે� ક� બદલે�યે છે� , માં�ટ�તે� ન! ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર પૂણેં બદલે�યે છે� . આ બદલે�તે! ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર એજે ક!યેલે ઉપૂર લે�ગ�લે
હે!��થી� આ ક!યેલેમાં�� એક બ�જી કર� ટ આ ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્રન� લે�ધા� ઉત્પૂન્ન થીશી� , જે� આપૂણેં�� પૂસ�રકર�લે માં%ળ કર� ટન� વિ�રૂદ્ધ ફિદશી�માં�� હે!યે છે� . અન� માં%ળ કર� ટન! પ્રેતે�ર!ધા કર� છે� .જે�ટલે� જેડેપૂ� માં%ળ કર� ટન�/� ર/�ર હેશી� એટલે! જે જેડેપૂ� અન� તે�વ્ર વિ�રૂદ્ધ કર� ટન! વિ�ર!ધા હેશી� .જ્યા�ર� માં%ળ કર� ટ 2�ર થી�યે છે� , તે! ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર પૂણેં 2�ર થી��થી� વિ�રૂદ્ધ કર� ટ ઉત્પૂન્ન
થીશી� નવિહે. એટલે� ક� પ્રેતે�ર!ધા શી% ન્યે થીશી� . જ્યા�ર� સ્��ચા બ� દ કર��માં�� આ�શી� ત્યા�ર� કર� ટન� 2�ર અ�2�માં�� વિ�ક્ષ�પૂ પૂડેશી� .કર� ટ /q લેથી� શી% ન્યે તેર/
બદલે�શી� .તે� ન! ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર પૂણેં બદલે�શી� , માં�ટ� પૂ�છે� વિ�રૂદ્ધ કર� ટ ઉત્પૂન્ન થીશી� .એટલે� ક� ક!યેલે ડે�સ�ન� ચા�લે% અન� બ�ધા �ખતે પ્રેતે�ર!ધા કર� છે� . 2�ર કર� ટ
સ�માં� ક!ઇ ર�એકશીન કર� ટ આ�તે! નથી�.જો� ક!યેલેન� એસ� આપૂ��� માં�� આ�� તે! એસ� સતેતે પૂર��તે નશી�લે પ્રે��હે હે!��થી� તે� ન! ચા% મ્બવિકયે ક્ષDત્ર પૂણેં સતેતે બદલે�શી� , માં�ટ� ર�એકશીન કર� ટ સતેતે ઉત્પૂન્ન થીતે! રહે� શી� , અન� માં%ળ કર� ટન! પ્રેતે�ર!ધા �ધા� જેશી� .અન� જો� એસ�ન� વિiક�� �સ� �ધા�ર��માં�� આ�શી� તે! પ્રેતે�ર!ઘ પૂણેં �ધા� જેશી� .ક!યેલેન! માં�પૂ હે� નર�માં�� હે!યે છે� . 1H=1000mH mili Henery માં�લે� હે� નર� 1mH=1000H micro Henery માં�ઇક્રો! હે� નર�. આ ક�યે સ�દ્દા�� તેન! ક!યેલે ટ�સ્ટ��ગ સમાંજે�� માં�ટ� ઉપૂયે!ગ કર�યે� તે! ક!યેલે જે� વિiક�� �સ� માં�ટ� જે� ક�માં કર�� માં�ટ� બન�લે છે� . તે� ક�માં આપૂ��થી� તે� ન! સ�ચા! ટ�સ્ટ��ગ થી�યે છે� .માંલ્ટ�માં�ટરથી� રજીસ્ટ��સન� ર� �જેમાં�� માં�ત્ર ક!યેલે ઓપૂન થીયે�લે હે!યે તે! જે ખ્યે�લે આ�� છે� .અમાં% ક આ�ટ� શી!ટ અથી�� એલે�ઇનમાં� �ટ /ર� ગયે�લે
1/CS=1/C1+1/C2+1/C3Capacitor InSeries
CS
3C1 2 CCc2
Capacitor In ParallelCP=C1+C2+C3
cpc3c1
signal out
By pass capacitor
signal inC
capacitorfilter
_VS
+VS+VS
_VSl o f
r 1
hi f
Hipass filter
input r 2 outputl o c
hi c
output
lo pass filter
input
signal coupling,dc blocking capacitor
section A section B
i
ri= reveerse current
ri
B A TTE R Y
12
ri
i
i= current passed
S W 11 2
magnetic field
i
coil
COIL with AC
હે!યે તે! માં�ટરથી� ક!ઇપૂણેં ર�તે� ખબર પૂડેતે� નથી�. માં�ટ� ટ� કવિનશ્યેન ક!યેલેન� ખ�માં� શી!ધા�� માં�ટ� બ�જી ટ�સ્ટ�ડે ક!યેલે ર�પ્લે�સ કર�ન� કન/માં કર� છે� . ક!યેલે
શી!લ્ડેર કયે� �ગર ટ�સ્ટ કર�� માં�ટ� જોતે જોતેન� આઇફિડેયે� કર� છે� .જે� થી� ક!યેલે પૂ�છે� આપૂ� શીક�યે. બ�જો� રસ્તે! શી� ક�સ્પૂદ ક!યેલેન� ચા�લે% ટ���માં�� લેગ���ન� જો��%� જો� ચા�લે% રહે� તે! ક!યેલે ઓક� છે� . પૂર� તે% આ ર�તેમાં�� /!લ્ટન! પ્રેક�ર જો�ઇન� ઉપૂયે!ગ કર�%� , જો� ક!યેલેન� લે�ધા� બ�જો પૂ�ટસ ઉડેતે� હે!યેતે! આ ર�તે ક!ઇપૂણેં સ�જો�ગ!માં�� ઉપૂયે!ગમાં�� લે��� જો�ઇયે� નવિહે.
ક!યેલેન! ઉપૂયે!ગ એસ� સ�ગ્નલેન� ર!ક�� અથી�� લેઇ જે�� માં�ટ� ખ�સ થી�યે છે� .એલેસ�ડે� ટ���માં�� હે�ઇ વિiક�� �સ� સ�ગ્નલેસ એન્ટ�ન�� થી� એલેસ�ડે� પૂ� નલે સ%ધા� હે!યે છે� . માં�ટ� ત્યા�� ��યેર દ્વા�ર� બનતે� ક!યેલે, ટ@ � કન�� �ળ�� ક દ્વા�ર� બનતે� ક!યેલે, સ�ધાન!�ન� ટરમાં�નલે દ્વા�ર� બનતે� ક!યેલે પૂણેં એલેસ�ડે� ટ���માં�� સ�ગ્નલેન� અટક��� છે� . માં�ટ� સર/� સ માં�ઉ� ટ ટ� કન!લે!જીન! વિ�ક�સ થીયે!.. અન� એલેસ�ડે� ટ���માં�� LVDS ટ� કન!લે!જી સ�ગ્નલેસન� વિકટમાં�� થી� પૂ� નલે સ%ધા� લેઇ જે�� માં�ટ� �પૂર�યે છે� . વિiક�� �સ� સલે� કટ અથી�� ર�જે�કટ કર�� માં�ટ� એન�લે!ગ ટ� કન!લે!જીમાં�� ક!યેલે અન� ક� પૂ� સ�ટર સ�ર�જે અથી�� પૂ� ર�લેલેમાં�� લેગ���ન� ટ્યુ%ન્ડે સર્કિકQટ બન� છે� .આ
ટ્યુ%ન્ડે સર્કિકQટ જે� વિiક�� �સ� માં�ટ� સ� ટ કર�લે હે!યે તે� ન� ર!ક�� માં�ટ� અથી�� લેઇજે�� માં�ટ� સ� ટ કર� શીક�યે છે� . તે� માંન� ત્યા�� સ�ગ્નલે ટ@ � પૂસ કહે� ��યે છે� . હે�� તે� માંન� જેગ્યે� સ�ર�માં�ક અન� સ�-ફિ/લ્ટર લેગ����માં�� આ�� છે� .જે� સ�ર�માં�ક અન� ક્��ટજે પૂત્થીરમાં�� થી� બન� છે� .તે� માંન� પૂણેં માં�ટરથી� ટ�સ્ટ કર� શીક�તે� નથી�. પૂ� ર�લેલે ટ્યુ%ન્ડે સ�ર�જે ટ@ � પૂ - નક્કી� કર�લે સ�ગ્નલેન� ર!ક� બ�ક�ન� વિiક�� �સ�ન� જે�� દ� છે� .
પૂ� ર�લેલે ટ્યુ%ન્ડે પૂ� ર�લેલે ટ@ � પૂ- નક્કી� કર�લે સ�ગ્નલેન� જે�� દ� , બ�ક�ન� સ�ગ્નલેન� ર!ક� છે� . સ�ર�જે ટ્યુ%ન્ડે પૂ� ર�લેલે ટ@ � પૂ - નક્કી� કર�લે સ�ગ્નલેન� ર!ક� બ�ક�ન� વિiક�� �સ�ન� જે�� દ� .
સ�ર�જે ટ્યુ%ન્ડે સ�ર�જે ટ@ � પૂ- નક્કી� કર�લે સ�ગ્નલેન� જે�� દ� , બ�વિકન� વિiક�� �સ�ન� ર!ક� છે� .ટ��� એન્ટ�ન� પૂણેં એક ક!યેલે છે� . એલેસ�ડે� ટ���માં�� આરએ/ ચા!ક તેર�ક� ક!યેલેસ �પૂર�યે છે� . તે� ભ�ગ્યે�જે બગડે� છે� . તે� માંન� ક!ર /� ર�ઇટન� બન�લે� હે!યે છે� . લે! વિiક�� �સ� ક!યેલેસમાં�� આયેન ક!ર �પૂર�યે છે� . જ્યા�ર� ટ્યુ%નર વિ�ભ�ગમાં�� �પૂર�તે� ક!યેલેસ /� ર�ઇટ ક!ર અન� એયેર ક!ર (આ�ટ�ન� સ� ટરમાં�� હે�� હે!યે છે� .) હે!યે છે� .આમાં ઘણેં�� જોતેન�ક!યેલેસ આ�� છે� . પૂર� તે% આપૂણેં�� ક�માંમાં�� તે� આ�તે� નથી�. એન�લે!ગ ટ� કન!લે!જીમાં�� ક!યેલેન! ઉપૂયે!ગ છે% ટથી� થીતે! હેતે!.ફિડેજીટલે સર્કિકQટસમાં�� ટ@ � પ્સન� જેગ્યે�� સ�ર�માં�ક અન� સ�-ફિ/લ્ટર, વિક્રોસ્ટલે, સ�ર�માં�ક પૂ�જો� સ્પૂ�કર(બજેર) (ખ�જેર�) એલેસ�ડે�ટ���માં�� ખ%બ �પૂર�યે છે� .પૂ�જો� ઇલે� કટ@ �ક ઇ/� ક્ટમાં�� સ્ફફિટકન� બ� ખ�સ સપૂ�ટ� હે!યે છે� એક માં�ક� ન�કલે સપૂ�ટ� અન�
બ�જી ઇલે� કટ@ �કલે સપૂ�ટ� હે!યે છે� . જો� માં�ક� ન�કલે સપૂ�ટ� ઉપૂર યે�� ત્ર�ક બળ આપૂ��� માં�� આ�� તે! ઇલે� કટ@ �કલે સપૂ�ટ� ઉપૂરથી� ��જે બ�હેર પૂડે� છે� . જો� ઇલે� કટ@ �કલે સપૂ�ટ� ઉપૂર ��જે આપૂ��� માં�� આ�� તે! માં�ક� ન�કલે સપૂ�ટ� ઉપૂરથી� ધ્રુ%જોર� માંળ� છે� . આ સ�દ્ધ�� તેન! ઉપૂયે!ગ કર�ન� સ�ર�માં�કન� આ સ�ધાન! બન�લે� છે� .બજેર ��જે માંળતે� અ��જે ઉત્પૂન્ન કર� છે� . વિક્રોસટલે સર્કિકQટમાં�� જો�ડે��થી� નક્કી� કર�લે વિiક�� �સ� ઉત્પૂન્ન કર� છે� . સ�-ફિ/લ્ટર નક્કી� કર�લે વિiક�� �સ�ન� જેથ્થી�ન� જે�� દ� છે� . અન� સ�ર�માં�ક ફિ/લ્ટર નક્કી� કર�લે વિiક�� �સ�ન� ર!ક� શીક� છે� , અથી�� જે�� દ� છે� .આ પૂ�ટસ માં�ટરથી� ઓપૂન બતે��શી� . બ�જો� ક!ઇ ઇછિન્ડેક� શીન માંળશી� નવિહે.બદલે�ન� જો��� પૂડે� છે� . એલેસ�ડે� ટ���માં�� �પૂર�તે� ટ@ �� સ/!માં ર હે�ઇ વિiક�� �સ� ટ@ �� સ/!માં ર હે!યે છે� . માં�ટ� તે� /� ર�ઇટ ક!રન� બન�લે� હે!યે છે� . પ્રે�યેમાંર� ક!યેલે અન� એકથી� �ધા�ર� સ� ક� ડેર� ક!યેલ્સ હે!યે છે� .પ્રે�યેમાંર� ક!યેલેમાં�� ડે�સ� ન! પ્રે��હે સ્��ચા��ગ અન� ક� ટ@ !લે
સર્કિકQટ દ્વા�ર� PWM કર��માં�� આ�� છે� .અન� તે� ન� લે�ધા� સ� ક� ડેર�માં�� ઉત્પૂન્ન થીતે� �!લ્ટ�જેએરર �!લ્ટ�જેન� માંદદથી� વિનયે� ત્રણેંમાં�� ર�ખ�ન� �પૂર�શી કરતે� સર્કિકQન� આપૂ��� માં�� આ�� છે� .માં�ટ� આ ટ@ �� સ/!માં ર ક!યેલે પૂણેં બ�જી ક!યેલેસન� જે�માં
માં�ટરથી� માં�ત્રઓપૂન માં�ટ� ચા� ક કર� શીક�યે છે� . બ�જી ક!ઇ ખ�માં�� માં�ટરબતે��તે! નથી�. બદલે�ન� જો��%� પૂડે� છે� . આપૂણેં�� ઉપૂયે!ગમાં�� આ�તે! બ�જો� ટ@ �સ/!માં ર ટ્યુ%ન્ડે ટ@ �� સ/!માં ર છે� . આ ટ@ �� સ/!માં રન� પ્રે�યેમાંર� ક!યેલેમાં�� ડે�સ� હે!યે છે� , આ ડે�સ� પ્રે��હે ટ@ ��જીસ્ટર દ્વા�ર� આ�તે� સ�ગ્નલે
પ્રેમાં�ણેં� � બદલે�યે છે� . જો� આ /� ર/�ર ટ્યુ%ન્ડે સર્કિકQટન� વિiક�� �સ� ઉપૂર હે!યે તે! તે� સ� ક� ડેર�માં�� ટ@ �� સ/ર થી�યે છે� . જો� તે� બ�જી વિiક�� �સ� ઉપૂર હે!યે તે! ર�જે�ક્ટ થીઇ જોયે છે� . એન�લે!ગ
L
Cparallel tuned circuit
series tunedcircuit
O/PI/P
series tunedseries trap
series tunedparalleltrap
I/P O/Pparalle Tunedparallel trap
I/P O/P
parallel tunedseries trap
I/P O/P
CERAMIC FILTERS A W F I L TE R
1 2
34
C R Y S TA L
B U Z Z E Rquartz crystal
mech.axis
elect.axis
paezo electriceffect
-VS
RF signal out
1 5
4 8
RF signal in
V C C
3
2
1
-VS
smps rect& filter
SMPS TRANSFORMER working
error voltage
3
2
1
V C C
outputSwitching control
1 5
4 8
ટ� કન!લે!જીમાં�� નક્કી� કર�લે વિiક�� �સ� બદલે��માં�ટ� �� ર�એબલે ક� પૂ� સ�ટર બદલે��માં�� આ�તે! હેતે!. પૂર� તે% હે�� માં�ઇક્રો!ક� ટ@ !લેર �� ર� કટર ડે�યે!ડેન� �!લ્ટ�જે આપૂ� છે� , �� ર� કટર ડે�યે!ડે �� ર�એબલે ક� પૂ� સ�ટરન! ક�માં કર� છે� . અન� તે� ન! માં�પૂ �!લ્ટ�જેથી� બદલે�યે છે� . માં�ટ� સ�પૂ�યે% માં�માંર�માં�� રહે� લે ડે� ટ� પ્રેમાં�ણેં� � �� ર� કટરન� �!લ્ટ�જે આપૂ� છે� અન� ટ્યુ%ન્ડે સર્કિકQટન� વિiક�� �સ� જોતે� સ� ટ થીઇ જોયે છે� . ન�!� સ્ટ�શીન પૂકડે�યે છે�
.
માંલ્ટી�માં�ટીરી દ્વારી ડીય�ડી ટી�સ્ટ�ગં- ડે�યે!ડે એક એકટ�� ફિડે��ઇસ છે� , તે� સ�લે�ક!ન સ�માં�ક� ડેકટર
માંટ�ર�યેલેથી� બન����માં�� આ�� છે� .સ�લે�ક!ન તેત્�!�ન�� ચા�ટ માં�� પૂ�ડે��માં�� આ��લે ગ્રા%પૂસમાં�� થી� ચા!થી�ગ્રા%પૂમાં�� આ�� છે� , એટલે� ક� તે� ન� પૂરમાં�ણુંh� ન� સCથી� બ�હેરન� ઓરબ�ટમાં�� 4 ઇલે� કટ@ !નસ હે!યે છે� .જો� સ�લે�ક!ન શી%દ્ધ અ�2�માં�� હે!યે તે!આ ચા�ર ઇલે� કટ@ !ન આજે% બ�જે% ન�� ચા�ર પૂરમાં�ણુંh� ન� ચા�ર ઇલે� કટ@ !નસસ�થી� જો�ડે�માં કર�ન� , 2�ર અ�2� પ્રે�પ્ત કર� છે� . માં�ટ� ��જેન� �હેન માં�ટ� જો�ઇતે� છે% ટ� ઇલે� કટ@ !ન માંળતે� નથી�તે� થી� શી%દ્ધ સ�લે�ક!ન બ� ડેક� ડેકટરન� ગ%ણેં બતે��� છે� . તે� ��જેન� સહે� લે�ઇથી� જે�� દ� તે! નથી�. પૂર� તે%જ્યા�ર� શી%દ્ધ સ�લે�ક!નમાં�� ત્ર�જો ગ્રા%પૂન� તેત્�ન� ભ�ળસ�ળ કર��માં�� આ�� તે! સ�લે�ક!ન ક� ડેકટર બન�જોયે છે� . એક ઇલે� કટ@ !નન� જેગ્યે� ખ�લે� પૂડે� છે� , તે� થી� હે!લે બન� છે� , અન� તે� ન� ઉપૂર + ��જેભ�રછે� , તે� માં માં�ન��માં�� આ�� છે� . આ હે!લે દ્વા�ર� ��જે �હેન થી�યે છે� .તે� માંન� સ� ખ્યે� �ધા�ર� હે!��થી�તે� માંન� માં�જો� ર�ટ� ક� ર�યેર કહે� ��યે છે� .અન� ઇલે� કટ@ !નસન� સ� ખ્યે� ઔછે� હે!��થી� તે� માંન� માં�ઇન!ર�ટ�ક� ર�યેર કહે� ��યે છે� . જે� સ�માં�ક� ડેકટર બન�લે છે� , તે� ન� P-ટ�ઇપૂ સ�માં� ક� ડેકટર કહે� ��માં�� આ�� છે� .એજે ર�તે� જો� શી%દ્ધ સ�લે�ક!નમાં�� પૂ�� ચામાં�� ગ્રા%પૂન� તેત્�ન�ભ�ળસ�ળ કર��માં�� આ�� તે! પૂ�� ચામાં�� ગ્રા%પૂન� તેત્�માં�� 5 ઇલે� કટ@ !ન માં�� થી� 4 આજે% બ�જે% જો�ડે�ઇજોયે છે� , પૂ�� ચામાં!� ઇલે� કટ@ !ન ક!ઇ સ�થી� બ�ધા�યે�લે નથી�,માં�ટ� ��જેન� �હેન માં�ટ� ક�માં આ�� છે� .આ ર�તે� બનતે! સ�માં�ક� ડેકટર N -ટ�ઇપૂ સ�માં�ક� ડેકટર કહે� ��યે છે� . અન� તે� માં� ઇલે� કટ@ !નસ ��જે �હેન કર� છે� . ઇલે� કટ@ !નસન� સ� ખ્યે� �ધા�ર� હે!��થી� તે� માંન� માં�જો� ર�ટ� ક� ર�યેર કહે� ��યે છે� .જ્યા�ર� ઔછે� સ� ખ્યે���ળ� હે!લેસન� માં�ઇન!ર�ટ� ક� ર�યેર કહે� ��યે છે� .ક!ઇપૂણેં
સ�માં�ક� ડેકટર સ�ધાન સમાંજે�� માં�ટ� આ બ� પ્રેક�રન�
P અન� N સ�માં� ક� ડેકટર ક�યેમાં યે�દ રહે� �� જો�ઇયે� .ડે�યે!ડે આ બ� સ�માં�ક� ડેકટર દ્વા�ર� બન�લે સ�ધાન છે� . P સ�માં�ક� ડેકટરમાં�� થી� બ�હેર ક�ઢો��માં�� આ��લે ��યેર એન!ડે કહે� ��યે છે� . જ્યા�ર� N સ�માં�ક� ડેકટરમાં�� થી� બ�હેર ક�ઢો� લે ��યેરન� ક� થી!ડે કહે� ��યે છે� . જ્યા�ર� એન!ડે ઉપૂર+ અન� ક� થી!ડે ઉપૂર - દબ�ણેં આપૂ��� માં�� આ�� તે! ડે�યે!ડે /!ર�ડે બ�યેસ થી�યે છે� . અન� તે� ન� અ� દરથી� �ધા�ર� કર� ટ પૂસ�ર કર� શીક�યે છે� . એટલે� ક� તે� ન! અ�ર!ધા ઓછે! હે!યે છે� . તે� ��જેન� પૂ!તે�ન�માં�� થી� સહે� લે�ઇથી� જે�� દ� છે� . જો� એન!ડે ઉપૂર- અન� ક� થી!ડે ઉપૂર + દબ�ણેં આપૂ��� માં�� આ�� તે! ડે�યે!ડે ર��સ બ�યેસ થી�યે છે� .માં�ઇન�ર�ટ� ક� ર�યેર �ચ્ચા� ન� સપૂ�ટ� ઉપૂર આ���થી� કર� ટ નજે��! પૂસ�ર થી�યે છે� . એટલે� ક� ડે�યે!ડે /!ર�ડે બ�યેસમાં�� ��જેન� જે�� દ� છે� .લે! રજીસ્ટ��સ બતે��� છે� . અન� ર��સ બ�યેસમાં�� ��જે જે�� દ� તે� નથી�. ઓપૂન બતે��� છે� .આ સ�દ્ધ�� તેન! ઉપૂયે!ગ કર�ન� ડે�યે!ડે ટ�સ્ટ કર��માં�� આ�� છે� . માંલ્ટ�માં�ટરમાં�� ડે�યે!ડે ટ�સ્ટ કર�� માં�ટ� ખ�સ ર� �જે હે!યે છે� . તે� ન� ઉપૂર ડે�યે!ડે દ!ર�લે� હે!યે છે� .બધા�� સ�માં�ક� ડેકટર સ�ધાન
આ ર� �જેમાં�� ચા� ક કર�યે છે� . એન!ડે ઉપૂર માં�ટરન! +અન� ક� થી!ડે ઉપૂર માં�ટરન! - છે� ડે! લેગ����થી� /!ર�ડે બતે��� (ઓછે! રજીસ્ટ��સ બતે��� ) અન� એન!ડે ઉપૂર માં�ટરન!� - અન� ક� થી!ડે ઉપૂર
માં�ટરન! + છે� ડે! લેગ����માં�� આ�� અન� ડે�યે!ડે ર��સ બતે��� (ઓપૂન બતે��� ) તે! ડે�યે!ડે સ�ર� છે� . જો� બ�ન� �ખતે ર��સ બતે��� તે! ડે�યે!ડે ઓપૂન છે� . જો� બ�ન� �ખતે /!ર�ડે બતે��� તે! ડે�યે!ડે શી!ટ છે� . અન� જો� ર��સ માં�� થી!ડે! ર�ડે��ગ બતે��� તે! ડે�યે!ડે લે�ક� જે છે� .જો� /!ર�ડે માં�� �ધા�ર� અ�ર!ધા બતે��� તે! ડે�યે!ડે રજીસ્ટ�� થીયે�લે છે� .ક!ઇ પૂણેં પ્રેક�રન! ડે�યે!ડે હે!યે જીનર ડે�યે!ડે, �� ર� કટર ડે�યે!ડે, એલેઇડે�, એલેઆરડે�, આઇઆરડે�, શી!ટક� ડે�યે!ડે, સ્��ચા��ગ
ડે�યે!ડે દર� કન! માંલ્ટ�માં�ટર દ્વા�ર� ટ�સ્ટ��ગ સરખ! હે!યે છે� . �ધા�ર�ન! ટ� લ્ટ��ગ તે� ન� સર્કિકQટમાં�� અથી�� તે� ડે�યે!ડેન� ટ�સ્ટ કર�� માં�ટ� ખ�સ બન��� લે ટ�સ્ટરમાં�� થી�યે છે� . દ�ખલે� તેર�ક� હે�ઇ �!લ્ટ�જેન� ડે�યે!ડે માં�ટરમાં�� લે�ક� જે ન� બતે��� પૂર� તે% લે�ક� જે ટ�સ્ટરમાં�� લે�ક� જે બતે��� , આ ટ�સ્ટ��ગ છે� માં�પૂ નથી�. માંલ્ટ�માં�ટર દ્વા�ર� બ્રી�જે ર� કટ�/�યેર ટ�સ્ટ કર��ન� ર�તે- માંલ્ટ�માં�ટર દ્વા�ર� બ્રી�જે ર� કટ�/�યેર ટ�સ્ટકર�� માં�ટ� બ્રી�જે ર� કટ�/�યેરન� સર્કિકQટથી� છે% ટ! કર�ન� , ટ�સ્ટ કર��ન! હે!યે છે� . એસ� છે� ડે�થી� બ�જો એસ�છે� ડે� �ચ્ચા� માં�ટરન� ક!ઇ પૂણેં ર� �જેમાં�� ગમાં� તે� બ�જે% ટ�સ્ટ કરતે� ર��સ સ���યે બ�જે% કઇન� બતે���!
d c b lo c k in gC 1
control volt
memory
microcontroller
sim card
L 1
R 1lim it
parallel tunedvoltage controlledtuned circuit
D 1 v a ra c t o r d io d eV C C
D 1v a ra c t o r d io d e
L 1
R 1lim it R 3 f r s e t
parallel tunedvoltage controlledtuned circuit
d c b lo c k in gC 1
c a t h o d ea n o d e
++++++++++
+++
--
-
---------
-
p -t y p e s e m i c o n d u c t o r n -t y p e s e m i c o n d u c t o r
c - v e ry h ig hR v e ry lo w
+V s
+V s
+V s
-V s
-V s
-V s
P
P
N
N
DIO DE FO RW ARD BIAS
++
+
++
++
++
++
++
+
+
+
_ __ _
__
__
___
_
p n
ju n c t io nm a jo r it y c a rr ie rs
m in o rit y c a rr ie rs
a n o d e c a t h o d e
diode
c a t h o d ea n o d e
p -t y p e s e m i c o n d u c t o r n -t y p e s e m i c o n d u c t o r
c - v e ry lo w ~0
R v e ry h ig h ~o p e n+V s
+V s-V s
-V s
-V s
P
P
N
N
+V s
++++++
+
+++
_
_
_
__
____
__
____
+++
DIO DE REVERSE BIAS
-
P
-
a n o d e
+F
d io d e t e s t in gb y d ig it a l m e t e rin d io d e ra n g e
R
c a t h o d e+
N
-DC +DC
ac
ac
Anode Cathode
Diodesolder surface
terminalterminal
જો�ઇયે� .એસ� છે� ડે�થી� બ્રી�જેન� +- ક!ઇ પૂણેં છે� ડે� સ�થી� /!ર�ડે અન� ર��સ સ���યે બ�જો� કઇન� બતે���%� જો�ઇયે� . તે! બ્રી�જે ર� કટ�/�યેર સ�ર! છે� .ક!ઇ પૂણેં ટ�સ્ટ /� ઇલે થી�યે તે! બ્રી�જે ખર�બ છે� . ડે�યે!ડેથી� પૂણેં બન��� શીક�યે છે� .માંલ્ટી�માં�ટીરી દ્વારી ટી1 જીસ્ટરી ટી�સ્ટ�ગં કરીવીની� રી�તો-માંલ્ટ� માં�ટર દ્વા�ર� ટ@ ��જીસ્ટર ટ�સ્ટ કર�� માં�ટ� ટ@ ��જીસ્ટરન� રચાન� સમાંજે�લે� હે!યે તે! ટ�સ્ટ કર��માં�� સરળતે� રહે� છે� .સ�લે�ક!ન સ�માં�ક� ડેકટરથી� બન�લે હે!��થી�સ�લે�ક!ન ટ@ ��જીસ્ટર કહે� ��યે છે� , તે� ન� ત્રણેં લે�યેર હે!યે છે� . �ચ્ચા� પૂ� સ�માં�ક� ડેકટર
ર�ખ�ન� તે� ન� બ�ન� બ�જે% એન સ�માં�ક� ડેકટર વિ�કસ����માં�� આ�� અન� દર� ક સ�માં�ક� ડેકટરમાં�� થી� છે� ડે� બ�હેર ક�ઢો��માં�� આ�� તે! આ ત્રણેં છે� ડે�ન� સ�ધાનન� સ�લે�ક!ન એનપૂ�એન(silicon NPN transistor) કહે� ��યે છે� .આ રચાન� ઉપૂરથી� ખ્યે�લે આ�શી� ક� કલે� કટર થી� બ�જે અન� એમાં�ટરથી� બ�જે�ચ્ચા� બ� ડે�યે!ડે બન� છે� .માં�ટ� બ�જેથી� કલે� કટર /!ર�ડે અન� ર��સ માંળ�%� જો�ઇયે� એજે ર�તે� બ�ઝથી� એમાં�ટર �ચ્ચા� ન� ડે�યે!ડેમાં�� પૂણેં /!ર�ડે અન� ર��સ માંળ�%� જો�ઇયે� ., કલે� કટરથી� એમાં�ટર �ચ્ચા� ક!ઇ સ�ધા! જો�ડે�ણેં આ�તે! નથી�માં�ટ� તે� માંન� �ચ્ચા� ર��સ ર��સ માંળ�%� જો�ઇયે� .માં�ટરન� છે� ડે� ચિચાત્રમાં�� બતે�વ્યે� પ્રેમાં�ણેં� � ર�ખ��� ન� હે!યે છે� .તે! જે ટ�સ્ટ��ગ સ�ચા! આ�શી� . આ ર�તે� ટ�સ્ટ��ગ બતે��� તે! ટ@ ��જીસ્ટર NPN છે� તે� ન! પૂણેં ખ્યે�લે આ�શી� . બ�જી પ્રેક�રન� રચાન�માં�� �ચ્ચા� એન અન� આજે% બ�જે% પૂ� પ્રેક�રન� સ�માં�ક� ડેકટર વિ�કસ����થી� PNP
ટ@ ��જીસ્ટર બન� છે� .આ ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� પૂણેં બ�જેથી� કલે� કટર અન� બ�જેથી� એમાં�ટરન� બ� ડે�યે!ડે બન� છે� . બ�ન� ડે�યે!ડેન� ��ર�/ર�થી� /!ર�ડે અન� ર��સ માં�ટ� ચા� ક
કર�%� .અન� કલે� કટર અન� એમાં�ટર �ચ્ચા� સ�ધા! ક!ઇ જો�ડે�ણેં આ�તે! નથી� માં�ટ� ર��સ ર��સ ટ�સ્ટ બતે���%�જો� ઇયે� .આ સ���યે ક!ઇ પૂણેં /� ર/�ર બતે��� તે! ટ@ ��જીસ્ટર ખર�બ છે� . જે� ટ@ ��જીસ્ટરન� અ� દર ડે�યે!ડે રજીસ્ટ��સ ઉમાં� ર�લે� હે!યે તે� ટ�સ્ટ��ગ �ખતે તે� પૂ�ટસન� પૂણેં ધ્યે�નમાં�� લે���� જો�ઇયે� .
ઓપ્ટો! કપૂલેર ટ�સ્ટ��ગ - ઓપ્ટો! કપૂલેર એલેસ�ડે� ટ���માં�� માં�ઇન પૂ��ર સપ્લે�યેમાં�� અન� CCFL backlight invertor માં�� �પૂર�યે છે� . તે� પૂ��ર ર� ગ્યે% લે� ટ કર�� માં�ટ� ન! અગત્યાન!� સ�ધાન છે� .તે� માં� એક એલેઇડે� અન� એક /!ટ! ટ@ ��જીસ્ટર હે!યે છે� . જ્યા�ર� એલેઇડે�માં�� કર� ટ પૂ�સ થી�યે છે� તે! /!ટ! ટ@ ��જીસ્ટરન�કલે� કટર અન� એમાં�ટર છે� ડે�ન! અ�ર!ધા બદલે�યે છે� . જે�ટલે! ડે�યે!ડેમાં�� થી� કર� ટ �ધા�ર� એટલે! જે ટ@ ��જીસ્ટરન!અ�ર!ધા ઓછે! થી�યે છે� . આ સ�દ્ધ�� તેન� ઓપ્ટો! કપૂલેર ટ�સ્ટ કર�� માં�ટ� ��પૂર��માં�� આ�� છે� . એળઇડે�માં�� એક માં�ટર દ્વા�ર� /!ર�ડે કર�યે છે� , અન� બ�જો માં�ટરથી� કલે� કટર એમાં�ટર �ચ્ચા� ન! અ�ર!ધા માં�પૂતે�� તે� ઘટ�!� જો�ઇયે� . જો� ડે�યે!ડે કર� ટ બ�ધા કર��માં�� આ�� તે! ટ@ ��જીસ્ટર ઓપૂન બતે���! જો�ઇયે� .માંલ્ટી�માં�ટીરી દ્વારી માં�સ્ફે�ટી ટી�સ્ટ�ગં -માં!સ્ફ�ટ (metal oxide semiconductor field effectTransistor) બ�યેપૂ!લેર(NPN, PNP) ટ@ ��જીસ્ટરન� જેગ્યે� લે�ઇ રહે� લે ટ@ ��જીસ્ટર છે� . તે� ન� રચાન� થી!ડે� જેટ�લે હે!યે છે� તે� ન� ક�માં કર��ન� પૂદ્ધતે� પૂણેં થી!ડે� અલેગ હે!યે છે� .માં�ટ� તે� ન! �ર્કિંકQગ અન� એપ્લે�ક� શીન અલેગથી� લેઇશી%� . હે�લેમાં�� માં�ત્ર ટ�સ્ટ��ગ લેઇશી%� .માં!સ્ફ�ટ ટ�સ્ટ કર�� માં�ટ� સ�માં� આપૂ�લે ચિચાત્ર પ્રેમાં�ણેં� � સર્કિકQટ બન���ન� જે� ચા�નલેન! માં!સ્ફ�ટ હે!યે.
તે� પ્રેમાં�ણેં� � કન� કશીન કર�ન� S2 બ�ધા ર�ખ�ન� SW1 ચા�લે% કરતે� ડે@ � ઇન અન� સ!સ �ચ્ચા� જો�ડે�યે�લે માં�ટર લે! રજીસ્ટ��સ બતે��શી� . જ્યા�� સ%ધા� ગ� ટ ઉપૂર ચા�જે હેશી� ત્યા�� સ%ધા� માં�ટર ઓન બતે��શી� . S2 ઓનકરતે� ગ� ટ ફિડેસ્ચા�જે થી��થી� માં�ટર ઓપૂન
બતે��શી� . તે! માં!સ્ફ�ટ ઓક� છે� . માંલ્ટી�માં�ટીરી દ્વારી વી�લ્ટી�જ અની� કરી ટી માંપે�ની� ફો�લ્ટી શો�ધવીની� રી�તો- માંલ્ટ�માં�ટર દ્વા�ર� પૂ��ર અપૂ થીયે�લે સર્કિકQટમાં�� માં�ત્ર અમાં% ક જેગ્યે� �!લ્ટ�જે
અથી�� કર� ટ માં�પૂ�ન� કયે� પૂ�ટ માં�� , અથી�� કયે� વિ�સ્તે�રમાં�� /!લ્ટ છે� . તે� કહે� શીક�યે છે� .દ�ખલે� તેર�ક� ટ@ ��જીસ્ટરન�� ત્રણેં છે� ડે� ઉપૂર ત્રણેં �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� ટ@ ��જીસ્ટર અથી�� તે� ન� સ�થી� લે�ગ�લે� કયે� પૂ�ટ માં�� ખ�માં� છે� , તે� કવિહે શીક�યે છે� . એમ્પૂલે�/�યેર આઇસ�ન�� બ� �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� પૂ��રન� દૃષ્ટી�થી� આઇસ� બર�બર
છે� , તે� કવિહે શીક�યે છે� . પૂ��ર લે�ઇનન�� �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� કયે� પ્રેક�રન� /!લ્ટ છે� , તે� જોણેં�� શીક�યે છે� . પૂહે� લે� જો�ઇ ગયે� તે� માં �!લ્ટ�જે માં�પૂ�� માં�ટ� માંલ્ટ�માં�ટરન� �!લ્ટ�જેન� ર� �જે, �ધા�ર� પ્રેમાં�ણેંમાં�� ડે�સ� �!લ્ટન� અન� ક!ઇ �ખતે એસ� ર� �જેન! પૂણેં ઉપૂયે!ગ કર�! પૂડે� છે� .માં�ટર જો�ડે�લે જેગ્યે� ઉપૂર ક� ટલે� �!લ્ટ આ�� છે� . તે� બતે��શી� . પૂર� તે% /!લ્ટ માં�ટર બતે��શી� નવિહે, �!લ્ટ�જે ઉપૂરથી� /!લ્ટ શી!ધાતે� આ�ડે� જોયે તે! ખ%બ જેડેપૂથી� અન� સ�ર! ર�પૂ� ર��ગ કર� શીક�યે છે� . માં�ત્ર સ�ગ્નલે
/!લ્ટ અમાં% ક �ખતે આ ર�તે દ્વા�ર� માંળશી� નવિહે. તે� ન� માં�ટ� બ�જી ર�તે!�ન! ઉપૂયે!ગ કર� શીક�યે છે� . માં�ત્ર �!લ્ટ�જે ઉપૂરથી� /!લ્ટ કહે� �� માં�ટ� સર્કિકQટ અન� તે� ન� �ર્કિંકQગન! પૂ ર� પૂ ર! જ્ઞા�ન હે!�%� જો�ઇયે� . જે� ન�ન�� સ�દ્ધ�� તે! ઉપૂર માં!ટ� સર્કિકQટ ક�માં કરતે� હે!યે છે� , તે� સ�દ્ધ�� તે!ન� ઉપૂયે!ગમાં�� લેઇન� /!લ્ટ શી!ધાતે� આ�ડે�%� જો�ઇયે� . �!લ્ટ�જે માં�પૂતે�� સ� ફ્ટ� વિપ્રેક!શીન પૂણેં પૂ રતે� પ્રેમાં�ણેંમાં�� ર�ખ�� પૂડે� છે� . ક� માંક� સર્કિકQટ પૂ��ર અપૂ થીયે�લે છે� .તેમાંન� , માં�ટરન� અથી�� ટ���ન� ન% કસ�ન થી��ન! ભયે
ક�યેમાં હે!યે છે� . તેમાં� ક્યાં�ર� પૂણેં બ� ક�ળજી કર� શીક! નવિહે. આ ધ્યે�નમાં�� ર�ખ�ન� ક�માં ઉપૂર બ�સ�%� ધા�તે% ન�� પૂ�ટસ ��લે� ક% સ� અન� ટ�બલે ��પૂર� શીક�યે નવિહે
હે�થી���ળ� ક% સ� બન� તે! ર�ખ�� નવિહે શી!ક લે�ગતે� છેટક��ન�� રસ્તે� રહે� છે� . બચા� જે��યે છે� . હે�થી���ળ� ક% સ� ત્રણેં બ�જે% થી� તેમાંન� ર!ક� છે� , અન� સ�માં� ન! ટ�બલે
o p to co u p le rte s tin g b y d ig ita lm e te r in d io d e ra n g e
P
N
1
2
3
4
+
N
-
a n o d e
F
c a t h o d e N-
+
F
+
_
_
_
+
_
__
+
_
B a s e
_
_
+
_
_
N
_+
_
_
E
P
_
C o lle c t o r
C
+
+
_
_
_
B
N
_
_
__
N P N Tra n s is t o r
+
+
+
_
+
+ S y m b o l
+
_
_
_
+
_
+
E m it t e r
+
_
_
B
_
+
_+
+
+
_
+
_+
+
+
+
_
B a s e
C o lle c t o r
+
N
+
_
+ P
_
C
S y m b o l
_
P N P Tra n s is t o r
__
+
_
_
_ E
_
+ +
+
_+
_
_P
+
_
+
E m it t e r
_
_
+
R
F
+ E
R+
+
N-
R
N
C
-
-P
+
-
R
-
+
B
F
-
3
1
2
+
N PN tra n s is to r te s tin g b yd ig ita l m e te r
-
+
-P
++
R
+
B
-+
-
F
PN P tra n s is to r te s tin g b yd ig ita l m e te r
-
E
N
R
F
PR
1
2
3
R
-
C+
C
d is ch a rg eS2
m eter - N ch+ P ch
ch a rg e
fire
SW 1
m eter + N ch - P ch
DS
GM O S F E T
MOSFET testingusing dig. meter
ચા!થી� બ�જે% ર!ક� છે� . આર�માં માં�ટ� બ�જી જેગ્યે� બ�સ�%� જો�ઇયે� .�!લ્ટ�જે માં�પૂતે�� પૂહે� લે� તેમાંન� તે� ન� વિ�ગતે પૂ ર� પૂ ર� ખબર હે!�� જો�ઇયે� .કયે� પૂ!ઇન્ટન� સરખ�માંણેં��થી� વિક જેગ્યે� ( ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ) ઉપૂર �!લ્ટ�જે માં�પૂ��ન� છે� .માં�ટરન� ર� �જેન! ર�જો�લે%શીન પૂહે� લે�થી� સમાંજે�લે! હે!�%� જો�ઇયે� .માં�ટરન� પૂ�ન!� ઉપૂર
આ�ગળ�યે!� અડેક��� ન� જો�ઇયે� . આ �!લ્ટ�જે અન� કર� ટન� ર�તે દ્વા�ર� ર�પૂ� ર��ગ કરતે� �ખતે ધ્યે�નમાં�� ર�ખ��ન� સ�માં�ન્યે બ�બતે!� જો�ઇ. એન�થી� આગળન� પૂગથી�યે� ��જે અન� સ�ધાન!�ન! �હે� ��ર જોણેં�! પૂડે� , સ�માં�ન્યેમાં�� તે� એકબ�જો સ�થી� ક� �� ર�તે� �તે{ છે� . અન� જ્યા�ર� અસ�માં�ન્યે પૂર�2�તે� સજોયે તે! �હે� ��ર
ક� �! થીઇ જોયે તે� સમાંજે�લે! હે!યે તે! પૂર�2�તે� જો�તે�� જે /!લ્ટ ખબર પૂડે� જોયે.માં�ટ� સCથી� પૂહે� લે� રજીસ્ટ��સ અન� ��જેન� એક બ�જો સ�થી� ન� �હે� ��રન� સમાંજીશી%� .��જે અન� રજીસ્ટ��સ- રજીસ્ટ��સ ક�યેમાં ��જેન� ર!ક�� પ્રેયેત્ન કર� અન� ��જે ક�યેમાં દબ�ણેં કર�ન� સ�ધાનમાં�� થી� જે�� માં�ટ� ક!શી�શી કર� છે� .દબ�ણેં� હે!��થી� દબ�ણેં� ન��V સમાં� પ્રેમાં�ણેંમાં�� સ�ધાનમાં�� થી� ��જે પ્રે��હે C (કર� ટ)
માંળશી� . સ�ધાન બ�ધા� R કરતે! હે!��થી� ��જે સ�ધાન ઉપૂર ક�માં કર� છે� , તે� ન� ન% કસ�ન કર�� ક!શી�શી કર� છે� . માં�ટ� ��જે દ્વા�ર� થીતે� ક�માં W કરતે� સ�ધાનન� ક�યે ક્ષમાંતે� �ધા�ર� હે!�� જો�ઇયે� . જ્યા�ર� સ�ધાનન� ક�યે ક્ષમાંતે� ��જે દ્વા�ર� થીતે� ક�માં કરતે� ઔછે� થીશી� તે! સ�ધાનન� ન% કસ�ન થીશી� તે� માંન� લેગતે� ગણેંતેર� કર�� માં�ટ� ચિચાત્રન� સ�થી� આપૂ�લે સ%ત્ર!ન! ઉપૂયે!ગ કર�%� જો� સ�ધાનન� ઉપૂર દબ�ણેં �ધા�ર��માં�� આ�� તે! કર� ટ સમાંપ્રેમાં�ણેંમાં�� �ધા� છે� . પૂર� તે% ��જે દ્વા�ર� થીતે! ક�યે VxC હે!��થી� W ગ%ણેં�� કમાં�� �ધાશી� . ન%ખશી�ન થી�યે છે� . ક!ઇ પૂણેં જ્ગ્યે� �!લ્ટ�જે �ધા�ર� હે!યે અથી�� �ધા�ર��ન� હે!યે તે! ગણેંતેર� પૂ � ક વિ�ચા�ર કર�! /રછિજેયે�તે છે� .એજે ર�તે� જો� અ�ર!ધા �ધા� તે! કર� ટ ઘટ� છે� . અન� થીતે! ક�માં પૂણેં ઘટ� છે� .એજે ર�તે� ક!ઇમાં�� થી� કર� ટ ઓછે! થી�યે છે� , તે! તે� ન! અ�ર!ધા �ધા� છે� , અથી�� તે� ન� �!લ્ટ�જે ઘટ� ગયે� છે� .જો� ક!ઇ સ�ધાન ઓપૂન થી�યે તે! તે� માં�� થી� કર� ટ શી% ન્યે થી�યે છે� , �!લ્ટ�જે સપ્લે�યે જે�યેલે� માંળશી� . ક�માં પૂણેં શી% ન્યે થીશી� .એજે ર�તે� ક!ઇ સ�ધાન શી!ટ થી�યે તે! તે� ન! કર� ટ અન�તે થી�યે છે� . ન% કસ�ન થી��ન! ભયે.જો� ક!ઇ રજીસ્ટ��સ અથી�� સ�ધાન સપ્લે�યે સ�થી� એકલે! જો�ડે�તે! હે!યે તે! આ વિનયેમાં ધ્યે�ન ર�ખ��� જો�ઇયે� .પૂર� તે% જો� એક કરતે� સ�ધાન સપ્લે�યે સ�થી� જો�ડે�તે� હે!યે તે! તે� સ�ર�જે અથી�� પૂ� ર�લેલે અથી�� સ�ર�જે પૂ� ર�લેલેમાં�� જો�ડે�ઇ શીક� છે� . એમાંન! જો�ડે�ણેં જે� ર�તેન! હે!યે તે� પ્રેમાં�ણેં� � �હે� ��ર આપૂ� છે� . સી�રી�જ જો� ડીણમાં ��જે આપૂ��થી� �!લ્ટ�જે કર� ટ��ટ�જેન� �હે� ��રન� ટ%� ક�ણેંમાં�� બતે��� લે છે� . તે� ન� માં% ખ્યે માં% દ્દા� આ પ્રેમાં�ણેં� �છે� . સ�ર�જેમાં�� રજીસ્ટ�સન� માં�પૂન! સર��ળ! થી�યે છે� . સ�ર�જેમાં�� પૂસ�ર થીતે! કર� ટ ક!માંન હે!યે છે� . બધા�� રજીસ્ટ��સ અથી�� સ�ધાન!�માં�થી� એક જે પ્રે��હે પૂસ�ર થી�યે છે� . સ�ર�જેમાં�� દર� ક આ�તે� દર� ક સ�ધાન ઉપૂર ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે અન� તે� ન� ઉપૂર થીતે! ક�યે રજીસ્ટ��સન� અ�ર!ધા ઉપૂર આધા�ર ર�ખ� છે� .જો� સ�ર�જેમાં�� બધા�� સ�ધાન સરખ� રજીસ્ટ��સ��ળ� હે!યે તે! તે� માંન� સ�માં� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે અન� થીતે! ક�યે પૂણેં સરખ� હે!યે છે� . જો� સ�ર�જેમાં�� ક!ઇન! રજીસ્ટ��સ �ધા�ર� તે! તે� ન� સ�માં� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે અન� ��જે દ્વા�ર� તે� ન� ઉપૂર થીતે! ક�માં પૂણેં
�ધા�ર� હે!યે છે� .જો� સ�ર�જેમાં�� ક!ઇ સ�ધાન ઓપૂન થી�યે તે!, સ� પૂણેં સ�ર�જેન! કર� ટ શી% ન્યે થી�યે છે� . સ�ર�જેન� બધા�� સ�ધાન ક�માં બ�ધા કર� છે� . જે� સ�ધાન ઓપૂન
હે!યે તે� ન� સ�માં� સપ્લે�યે જે�ટલે� �!લ્ટ�જે થીઇ જેશી� , બ�જો સ�ધાન!�ન� સ�માં� �!લ્ટ�જે શી% ન્યે થીશી� .આ સ�ર�જેન� ન�યેમાં!� અન� સ%ત્ર!ન� ધ્યે�નમાં�� ર�ખ�ન�સ�માં� ન� ચિચાત્રમાં�� એલેઇડે�ન� 6 �!લ્ટ ઉપૂર ચાલે���� માં�ટ� રજીસ્ટ��સન! માં�પૂ શી!ધા�� માં�ટ� ��પૂર� શીક� છે� .જ્યા�ર� આ સર્કિકQટ ચા�લેતે� હે!યે ત્યા�ર� ડે�યે!ડેન� જો� આ સર્કિકQટમાં�� રજીસ્ટ��સ ઓપૂન
થી�યે તે! સ�ર�જેન� કર� ટ બ�ધા થી��થી� એલેઇડે� બ�ધા થીશી� અન�એલેઇડે�ન� સ�માં� �!લ્ટ�જે શી% ન્યે થીઇ જેશી� , રજીસ્ટ��સન� સ�માં� 6 �!લ્ટ પૂ% ર� માંળશી�અન� તે� ગરમાં થીશી� નવિહે. જો� ડે�યે!ડે શી!ટ થીશી� તે!, ડે�યે!ડેન� સ�માં� � અ�ર!ધા શી% ન્યેથી��થી� �!લ્ટ�જે શી% ન્યે થીશી� . અન� 6 �!લ્ટરજીસ્ટ��સન� સ�માં�ર!ક�શી� ,અન� રજીસ્ટ��સ ગરમાં થીતે! હેશી� . કર� ટ પ્રેમાં�ણેંમાં�� પૂહે� લે� કરતે� �ધા�ર� બતે��શી� .આ ર�તે� માં�ત્ર �!લ્ટ�જે માં�� પૂ�ન� સ�ધાન છે% ટ! કયે� �ગર /!લ્ટ માંળ� જોયે છે� . માંલ્ટી�માં�ટીરીથ� વી�લ્ટી�જ માંપેતો ક�ઇ જગ્ય વી�લ્ટી�જ ની માંળે� અથવી ઔછે માંળે� - તે! ચા�ર ક�રણેં
માં�ટ� તેપૂ�સ કર���. 1-આપૂણેં�� ભલે હે!યે. માં�ટર બગડે�લે હે!યે, પ્રે!બન! ��યેરટ% ટ� ગયે�લે હે!યે. માં�ટરખ!ટ� ર� �જેમાં�� હે!યે, ખ!ટ� જેગ્યે� �!લ્ટ�જે માં�પૂ��માં�� આ�તે� હે!યે.
2- જે� જેગ્યે�B �!લ્ટ�જે માં�પૂ�યે� છિછેયે� , ત્યા�� �!લ્ટ�જે A દ્વા�ર� માંળતે� ન� હે!યે એટલે� ક� A ન� ��જે આપૂતે�સ�ધાન X અથી�� A થી� B સ%ધા� ��જે લેઇ જેતે! સ�ધાન X ઓપૂન હે!યે તે! X ગરમાં પૂણેં થીશી� નવિહે.
સ�ર�જેન�� બધા�� સ�ધાન!�માં�� થી� કર� ટ શી% ન્યે થીશી� .3-B ઉપૂર આ��લે કર� ટન� D શી!ટ કર� છે� . એટલે� ક� ��જે લેઇન� જે% ઠં%� બ!લે� છે� . આ /!લ્ટમાં�� X ગરમાં થી�યે
હે�ઇ પૂ��ર સર્કિકQટમાં�� X અન� પૂ��ર સપ્લે�યેન� ન% કસ�ન થી�યે.
4- B સ%ધા� આ��લે કર� ટન� બ�જો� ક!ઇ સ�ધાન લેઇ જોયે છે� . એટલે� ક� E ��જેન� શી!ટ કર� છે� . માં�ટ� B ઉપૂર �!લ્ટ�જે માંળતે� નથી� અથી�� ઔછે� માંળ� છે� . X
ગરમાંથી�યે અન� X અન� પૂ��ર સપ્લે�યેન� ન% કસ�ન થી��ન! ભયે રહે� છે� . 3,4 પૂ!ઇ� ટ સરખ� ઇ/� ક્ટ બતે��� છે� .તે� માંન�માં�� થી� કઇ /!લ્ટ છે� , તે� જોણેં���માં�ટ� બ�ન� માં�� થી� ક!ઇ એકન� છે% ટ! કર�ન� �!લ્ટ�જે B ઉપૂર �!લ્ટ�જે માં�પૂ��� જો� E છે% ટ! કરતે� �!લ્ટ�જે આ�� જોયે તે! E શી!ટ કર� છે� .જો� E છે% ટ! કરતે� ર�જેલ્ટમાં�� ક!ઇ /� રન�� પૂડે� તે! D શી!ટ કર� છે� . જો� આ બ�ન� પૂ�ટ છે% ટ� કર��થી� પૂણેં ક!ઇ /� રન� પૂડે� તે! ટ@ � ક ક!ઇપૂણેં ર�તે� શી!ટ થી�યે છે� .ધ્યે�નથી� જો��%� પૂડેશી� .જો� ક�ઇ જગ્ય વી�લ્ટી�જ વીધરી� માંળે� - માંલ્ટ�માં�ટરથી� �!લ્ટ�જે માં�પૂતે�� ક!ઇ જેગ્યે� �!લ્ટ�જે �ધા�ર� માંળ� ,અવિહેયે�� B પૂ!ઇન્ટ ઉપૂર �!લ્ટ�જે �ધા�ર� છે� . અન� A પૂ!ઇન્ટ ઉપૂર �!લ્ટ�જે ન!માંળ છે� .તે! બ� ક�રણેં હે!યે
R=V/CW=VxC
mA/A-
VR
-
Vs+
Vs
+
-
A+
3
-+ A+ -
W
mA/A
hiV
R
-
med
-
+
+A
R
V
W
l01
+
l0
Rs=R1+R2+R3
Vs
R2
med
-common
-
hiV
W
W =
Rs=R1+R2+R3
=
Vs
2
+
1
-common
1
W
V
R
=
2
R
-
V
=
2= R
A
W
3=V
Rs=R1+R2+R3
1
3
3
-
R +
-
1 . 5 V
+
L E D
-4 . 5 V
6 V+
_V
A
Y
x
B
C
Voltage hi
+V
_V
E
A
D
B Voltage
=0/lo
C
X Heats
+V
છે� . 1- X માં�� થી� આ�તે! સપ્લે�યે Y ��પૂરતે! નથી� માં�ટ� ��જેન! દબ�ણેં X માં�� ર!ક�તે! નથી�.માં�ટ� B ઉપૂર માંળતે� �!લ્ટ�જે �ધા�ર� હેશી� , X ગરમાં થીશી� નવિહે.આ /!લ્ટમાં�� શી�� તે�થી� ક�માં કર� શીક�યે છે� .2- A ઉપૂર �!લ્ટ�જે ન!માંલે હે!યે પૂર� તે% B ઉપૂર �!લ્ટ�જે હે�ઇ માંળ� , અન� Y ગરમાં થી�યે X પૂણેં ગરમાં
હે!ઇ શીક� છે� . પૂહે� લે! ક�માં સપ્લે�યે બ�ધા કર��ન!, કર�! જો�ઇયે� . પૂછે� બ�જો� વિ�ચા�ર કર�%� , જ્યા�ર� પૂણેં ક!ઇસ�ઘન નક્કી� કર�લે કરતે� �ધા�ર� �!લ્ટ�જે ઉપૂર ચા�લે� તે! પૂ��ર આપૂતે� સર્કિકQટ, પૂ��ર લેઇ જોતે� સર્કિકQટ
અન� પૂ��ર ��પૂરતે� સર્કિકQટસમાં�� થી� ક!ઇન� પૂણેં અથી�� બધા�� ન� ન% કસ�ન થી��ન!� ભયે છે� .માં�ટ� લે! �!લ્ટ�જે ઉપૂર ચાલે���ન� શીક્યાં હે!યેતે! �!લ્ટ�જેન� ર�તે દ્વા�ર� ર�પૂ� ર��ગ કર�%� અથી�� પૂ�છેલે� અન%ભ�થી� શીક્યાં /!લ્ટ��ળ� સ�ધાન તેપૂ�સ�ન� ર�પૂ� ર��ગ કર�%� , ડે�યેર� કટ /K લે પૂ��ર સપ્લે�યે આપૂ� શીક�યે નવિહે.ન% કસ�ન થી��ન! ભયે છે� .જો� ક�ઇ જગ્ય વી�લ્ટી�જ ખી�ટી બતોવી� - અન� સર્કિકQટ બર�બર ક�માં કરતે� હે!યે, તે! સપ્લે�ઇ પૂસ�ર કરતે� સ�ધાન!�ન! માં�પૂ ધ્યે�નમાં�� લે��%� , જો� ખ%બ હે�ઇ રજીસ્ટ��સ��ળ�(હે�ઇ ઇમ્પૂ� ડે� �સ
��ળ� સ�ધાન હે!યે તે! સર્કિકQટન� કર� ટ ખ%બ ઔછે� હેશી� .માં�ટ� માં�ટરન� જો�ઇતે! કર� ટ પૂણેં આપૂ�શીકશી� નવિહે.માં�ટ� માં�ટર ખ!ટ! માં�પૂ બતે��શી� .આ�� સર્કિકQટસમાં�� અ� દ�જેથી� ક�માં કર�%� પૂડે� છે� .પે� રી�લલ જો� ડીણમાં સ�ધાન આ�તે� હે!યે તે! તે� માંન! �હે� ��ર સ�ર�જે કરતે� અળગ હે!યે છે� . પૂ� ર�લેલે જો�ડે�ણેંમાં�� ક% લે રજીસ્ટ�સ ઘટ� જોયે છે� .જો� બધા�� સ�ધાન સરખ� અ�ર!ધા��ળ� હે!યે તે!માં�પૂન� સ� ખ્યે�થી� ભ�ગ��થી� જો�ડે�ણેંન! માં�પૂ આ�� જોયે છે� . પૂર� તે% જો� બધા�� સ�ધાન સરખ� માં�પૂન� ન� હે!યે તે! સ%ત્ર દ્વા�ર� જો�ડે�ણેંન! માં�પૂ જોણેં�� શીક�યે છે� . જે� સ�ધાનન!� માં�પૂ સCથી�ઓછે! હેશી� , તે� ન� કરતે� પૂણેં જો�ડે�ણેંન! માં�પૂ ઓછે! થીશી� .જો� પૂ� ર�લેલે જો�ડે�ણેંન� ��જે
આપૂ��� માં�� આ�� તે! પૂ� ર�લેલેન� દર� ક સ�ધાન ઉપૂર �!લ્ટ�જે સરખ� હેશી� , પૂર� તે% દર� કન! કર� ટતે� માંન� અ�ર!ધા દ્વા�ર� નક્કી� કર��માં�� આ�શી� .જે�ન! અ�ર!ધા �ધા�ર� હેશી� , તે� ન! કર� ટ અન� સ�ધાન ઉપૂર ��જે દ્વા�ર� થીતે! ક�યે ઔછે� હેશી� . જો� અ�ર!ધા ઓછે! હેશી� તે! કર� ટ અન� ક�યે �ધા�ર� હેશી� .પૂ� ર�લેલેમાં�� જો� ક!ઇ સ�ધાન ઓપૂન થીયે�લે હેશી� તે� ન� ઉપૂર �!લ્ટ�જે તે! બ�જો જે�ટલે� જે હેશી� , પૂર� તે% તે� ન! કર� ટ બ�ધા થીશી� , ઓપૂન
થીયે�લે સ�ધાન ક�માં કરશી� નવિહે. બ�જે% ન�� ક!ઇ સ�ધાનન� શી%દ્ધ સમાં�� તેર જો�ડે�ણેંમાં�� અસર થીતે� નથી�, માં�ટ� બ�જી ક!ઇ વિપ્રેક!શીન ર�ખ��ન� જેરૂરતે પૂડેતે� નથી�. પૂ� ર�લેલેમાં�� ક!ઇ સ�ધાન શી!ટ થી�યે તે! તે� ન� પૂ� ર�લેલેન�� સ�ધાનન!ન� ક!ઇ ન% કસ�ન થીતે! નથી�, પૂર� તે% તે� માંન� સપ્લે�યે આપૂતે� સ�ધાન!ન� � ન% કસ�ન કર� છે� .તે� માંન� સ�માં� � �!લ્ટ�જે લે! અથી�� શી% ન્યે માંળશી� . �!લ્ટ�જે અન� કર� ટન� ર�તે દ્વા�ર� ર�પૂ� ર��ગ કરતે� �ખતે આ માં% દ્દા� ધ્યે�નમાં�� ર�ખ��થી� ર�પૂ� ર��ગમાં�� માંદદ માંળ� છે� . સી�રીજ-પે� રી�લલ જો� ડીણમાં માંલ્ટી�માં�ટીરી દ્વા�ર� �!લ્ટ�જેઅન� કર� ટ માં�પૂ�ન� /!લ્ટ શી!ધા��ન� ર�તે-
સ�ર�જે પૂ� ર�લેલે જો�ડે�ણેં એટલે� અમાં% ક પૂ�ટસ સ�ર�જે બન��તે� હે!યે અન� અમાં% ક પૂ�ટસ પૂ� ર�લેલે
જો�ડે�ણેં બન��તે� હે!યે.ચિચાત્રન� જો�ઇયે� તે! R1 માં�� થી� પૂસ�ર થીયે�લે કર� ટ R2 અન� R3 ન� પૂ� ર�લેલેમાં�� થી� બ� ભ�ગમાં�� �હે� ચા�ઇન� જેશી� . પૂ� ર�લેલેન�� બ�ન� સ�ધાન ક�માં �હે� ચા� લે�શી� . જો� આ જો�ડે�ણેંમાં�� R2 or R3 ઓપૂન થી�યે તે! બ�ન� માં�� થી� જે� ચા�લે% રહે� ગયે�લે છે� તે� ન� ઉપૂર �!લ્ટ�જે અન� કર� ટ �ધા� જેશી� . તે� ન� પૂણેં ન% કસ�ન થીઇ શીક� છે� , ત્યા�ર પૂછે� R1 ન! કર� ટ પૂણેં બ�ધા થીશી� . ક!ઇ ક�માં થીશી� નવિહે.જો� આ જો�ડે�ણેંન� પૂ� ર�લેલેમાં�� થી� ક!ઇ સ�ધાન (R2 / R3 માં�� થી� ક!ઇ) શી!ટ થી�યે તે! બ�જે% ��ળ�ન� ક!ઇ ન% કસ�ન થીશી� નવિહે, પૂર� તે% સ�ર�જેમાં�� જો�ડે�તે� સ�ધાન R1 ઉપૂર સ� પૂણેં દબ�ણેં આ�� જેશી� અન� તે� ન� ન% કસ�ન થીશી� .જો� R1 શી!ટ થીશી� તે! R2 અન� R3 ઉપૂર /K લે �!લ્ટ�જે આ���થી� તે� માંન� ન% કસ�ન થીશી� .આ સ�ર�જે પૂ� ર�લેલે જો�ડે�ણેં
એલેસ�ડે� ટ���ન� આખ� સર્કિકQટમાં�� દર� ક વિ�ભ�ગ અન� પૂ� ટ� વિ�ભ�ગમાં�� દર� ક જેગ્યે� માંળશી� .આ વિનયેમાં!�ન! ઉપૂયે!ગ કર�ન� ત્યા�� �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� સર્કિકQટમાં�� /!લ્ટ
નક્કી� કર�યે છે� .વી�લ્ટી�જ અની� કરી ટી માંપે�ની� રી�પે� રી�ગં કરીવીની� રી�તો દ્વારી સીર્કિક7ટીમાં ક� પે� સી�ટીરીની ફો�લ્ટી શો�ધવી - ક� પૂ� સ�ટરન! માં%ળ ક�યે ��જે �ધા�ર� હે!યે તે! સ�ગ્રાહે કર��ન! (ચા�જે)અન� જેરૂરતે પૂડે� તે! પૂ�છે! આપૂ��ન! (ફિડેસચા�જે) છે� . આ ગ%ણેં� ન� લે�ધા� તે� ડે�સ� ન� ચા�જે થીયે� પૂછે� પૂ!તે�ન�માં�� થી� જે��દ� તે! નથી�. તે� ઓપૂન
તેર�ક� �તે{ છે� . જો� ક� પૂ� સ�ટરન� એસ� આપૂ��� માં�� આ�� તે! તે� સતેતે પૂર��તે ન થીતે! પ્રે��હે હે!��થી� સતેતે ચા�જે અન� ફિડેસચા�જે કર� ટ તેર�ક� ક� પૂ� સ�ટરમાં�� થી� પૂસ�ર
થીઇ જોયે છે� .જે�માં કર� ટન� વિiક�� �સ� �ધા� છે� , તે� ન! પ્રેતે�ર!ધા ઘટ� છે� . આ ગ%ણેં યે�દ ર�ખ�ન� આપૂણેં�� જો��� પ્રેયેત્ન કર�યે� ક� તે� ન� કયે� /!લ્ટ માંલ્ટ�માં�ટર દ્વા�ર� �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� શી!ધા� શીક�યે છે� . કર� ટ માં�પૂ�ન� ક� પૂ� સ�ટરમાં�� ક!ઇ /!લ્ટ શી!ધા� શીક�શી� નવિહે. ક� માંક� આપૂણેં�� માં�ટરમાં�� એસ� કર� ટન� ર� �જે હે!તે� નથી�. જ્યા�ર� ક� પૂ� સ�ટરમાં�� થી� એસ� કર� ટ હે!યે તે! પૂસ�ર થી�યે છે� . જો� સર્કિકQટમાં�� ક� પૂ� સ�ટર ઓપૂન થી�યે તે! માં!ટ� ભ�ગ� તે� �!લ્ટ�જેન� અસર કરતે! નથી�. પૂ��ર ફિ/લ્ટર તેર�ક� �પૂર�યે�લે ફિ/લ્ટર ક� પૂ� સ�ટર ઓપૂનઅથી�� ��ક થી�યે તે! પૂ��ર લે�ઇન ઉપૂર �!લ્ટ�જે 30% લે! થીઇ જોયે છે� , આ સ���યે �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� ક� પૂ� સ�ટરન� /!લ્ટ
માંળશી� નવિહે. જો� આ લે!જીક કરતે� જે% દ! વિ�ચા�ર��માં�� આ�� તે! જો� �!લ્ટ�જે ન!માંલે હે!યે અન� સ�ગ્નલેન� લેગતે� ક!ઇ
/!લ્ટ હે!યે, જે�માં ક� ફિડેસટબUસ, ( ક!ઇ પૂણેં ન!ઇજે)અનસ્ટ�બલે સર્કિકQટ,��ક સ�ગ્નલે ફિડેસટ!ટ{ ડે(અસ્પૂષ્ટી સ�ગ્નલે)
હે!યે તે! ક� પૂ� સ�ટર પૂહે� લે� ર�પ્લે�સ કર�ન� જો�ઇ લે���� . ટ�સ્ટ��ગ એ ટ�સ્ટ��ગ છે� , માં�પૂ નથી�.જો� ક� પૂ� સ�ટર સર્કિકQટમાં�� શી!ટ અથી�� લે�ક� જે થીયે�લે હે!યે તે! તે� સ�ધા! �!લ્ટ�જેન� અસર કર� છે� . માં�ટ� આ /!લ્ટ �!લ્ટ�જે અથી�� કર� ટ માં�પૂ��થી� સહે� લે�ઇથી� માંળ� જોયે છે� .જે� ક� પૂ� સ�ટર E શી!ટ અથી�� લે�ક� જે થીયે�લે હે!યે તે� ન� જો� સપ્લે�યે માંળતે! હે!યે તે! તે� સપ્લે�યે ગ્રા�ઉ� ડે થીશી� , તે� ન� ઉપૂર �!લ્ટ�જે ઔછે� અથી�� નવિહે માંળ� અન� સપ્લે�યે લે��તે� સ�ધાન x ગરમાં થી�યે, તે� માંન� ન% કસ�ન થી��ન! ભયે રહે� છે� . પૂ�ટસ છે% ટ� કર�ન� ટ�સ્ટ કર��થી� શી!ટ લે�ક� જે
��ળ! પૂ�ટ માંળ� જેશી� .D ન� ન% કસ�ન થીશી� નવિહે.
વી�લ્ટી�જ અની� કરી ટીની� રી�તો દ્વારી ક�યલસીની ફો�લ્ટી શો�ધવીની� રી�તો - ક!યેલે- ક!રન� સ� ટરમાં�� ર�ખ�ન� ��યેરન�� આ�ટ� લેગ����થી� ક!યેલે બન� છે� . જો� ક!ર લે!ખ� ડેન� પૂતેર�ન� હે!યે તે! આયેન ક!ર ક!યેલે બન� છે� .આ પ્રેક�રન� ક!યેલ્સ લે! વિiક�� �સ� સર્કિકQટસમાં�� આ�તે� હેતે� એલેસ�ડે� ટ���માં�� આયેન ક!ર
res.Hi.Impedance
R-M ohm
--
-
Vs
R-M ohm
Vlo
Vlo
A=A1+A2
Rhi C-lo R -lo C hi
R1
RESISTANCE IN PARALLEL
batt.
A2
1/Rp=1/R1+1/R2+1/R3A
+V
A1
+
R2V
_V
R1 R2
Series parallelR3
_V
E
A
D
B Voltage
=0/lo
C
X Heats
C A P s h o rt
+V
-VS
smps rect& filter
SMPS TRANSFORMER working
error voltage
3
2
1
V C C
outputSwitching control
1 5
4 8
/� ર�ઇટ ક!ર ટ@ �� સ/!માં ર
ક!યેલેસ જો��� માંળતે� નથી�. જ્યા�ર� /� ર�ઇટ સ� �ટરમાં�� ર�ખ�ન� ક!યેલે બન����માં�� આ�� તે! /� ર�ઇટ ક!ર ક!યેલે કહે� ��યે છે� . એલેસ�ડે�ટ���માં�� આ પ્રેક�રન� ક!યેલેસ ઘણેં�� જેગ્યે� જો��� માંળ� છે� . તે� હે�ઇ વિiક�� �સ� સર્કિકQટસમાં�� ખ%બ �પૂર�યે છે� . પૂ��ર સપ્લે�યે અન� ઇન�ટ ર, ટ્યુ%નરમાં�� જો��� માંળ� છે� .એયેર ક!ર એટલે� ક� ક!યેલેન� સ� ટરમાં�� હે�� હે!યે તે! એયેર ક!ર ક!યેલે કહે� ��યે છે� . આરએ/ સર્કિકQટસમાં�� આ પ્રેક�રન� ક!યેલેસન! ઉપૂયે!ગ થી�યે છે� . ક!યેલેસ EMI ર!ક�� માં�ટ� ચા!ક ક!યેલે તેર�ક� , ક� પૂ� સ�ટર અથી�� �� ર� કટર ડે�યે!ડે સ�થી� ટ્યુ%ન્ડે સર્કિકQટસમાં�� �પૂર�યે છે� . ક!ઇ પૂણેં ક!યેલે હે!યે તે� ડે�સ�ન� પૂ!તે�ન�માં�� થી� સહે� લે�ઇથી� જે�� દ� છે� . એસ�ન! પ્રેતે�ર!ધા કર� છે� . અન� જે�માં વિiક�� �સ� �ધા� તે� ન! પ્રેતે�ર!ધા �ધા� છે� , જો� યેલેન� ટ�સ્ટ કર�� હે!યે તે! �!લ્ટ�જેન� ર�તે દ્વા�ર� જો� બ�ન� છે� ડે� એક સરખ� ડે�સ� �!લ્ટ�જે માંળ� તે! ક!�લે ઓપૂન નથી�. જો� એક છે� ડે� ડે�સ� �!લ્ટ�જે માંળ� અન� બ�જો છે� ડે� ઉપૂર ડે�સ� �!લ્ટ�જે ન� માંળ� તે! ક!યેલે ઓપૂન છે� , છે� ડે� છે!ડે�ન� ઓમ્સન� ર� �જેમાં�� ટ�સ્ટ કર�%� . ક!યેલે જે� વિiક�� �સ� માં�ટ� ક�માં કર� છે� તે� આપૂ�ન� ક!યેલે ક�માં કર� છે� ક� નવિહે, તે� ટ�સ્ટ કર� શીક�યે છે� . બદલે�ન� જો���થી� પૂણેં /!લ્ટ
ખબર પૂડે� છે� . જો� �!લ્ટ�જે ન!માંલે હે!યે તે! ક!યેલેન! ક!ઇ /!લ્ટ હે!ઇ શીક� છે� , ક!યેલે ઓપૂન નથી�, �ધા�ર� માં�વિહેતે� માં�ટ� ક!યેલે કઇ
જેગ્યે� �પૂર�યે�લે છે� તે� જો�ઇન� આગળ જે��યે છે� .ક!યેલેન! ઇન્ડેકટ� �સ માં�પૂ��ન� માં�ટર આ�� છે� , તે� ક!યેલેન� માં�પૂ� આપૂ� છે� , વી�લ્ટી�જ અની� કરી ટીની� રી�તો દ્વારી ટી1 સીફો�માં� રીની ફો�લ્ટી શો�ધવીની� રી�તો-
એલેસ�ડે� ટ���માં�� માં�ત્ર બ� પ્રેક�રન�� ટ@ �� સ/!માં ર �પૂર�યે છે� . એસએમાંપૂ�એસઅન� ઇન�ટ ર સર્કિકQટસમાં�� /� ર�ઇટ ક!ર ટ@ �� સ/!માં ર �પૂર�યે છે� .આ ટ@ �� સ/!માં ર હે�ઇ વિiક�� �સ� પૂર ડે�સ�ન� સ્��ચા��ગ ટ@ �જીસ્ટર અથી�� માં!સ્ફ�ટ દ્વા�ર� PWM કર� છે� .તે� ન� લે�ધા� આઉટપૂ% ટ ક� ટ@ !લે થીઇન� માંળ� છે� . આ ક�યે પૂરથી� આપૂણેં�� નક્કી� કર� શીક�યે� ક� આ ટ@ �સ/!માં ર ચા� ક કર�� માં�ટ� સ� પૂણેં સર્કિકQટ વ્યે�2�તે ર�તે� ચા�લે% હે!�� જો�ઇયે� . �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� માં�ત્ર ક!ઇ ક!યેલે ઓપૂન હે!યે તે! તે� ન� �!લ્ટ�જેન� બ�ધા� કર� દ�શી� . જો� પ્રે�યેમાંર� ક!યેલે ઓપૂન હે!યે તે! ક!યેલેન� 1 નમ્બર પૂ�ન ઉપૂર �!લ્ટ�જે માંળશી� . 4 નમ્બર ઉપૂર નવિહે માંળ� , બ�ક�ન� ક!યેલેસમાં�� પૂણેં �!લ્ટ�જે નવિહે માંળ� .જો� સ� ક� ડેર� ઓપૂન હે!યે તે! તે� સ� ક� ડેર�ન� �!લ્ટ�જે માંળશી� નવિહે. ટ્યુ%ન્ડે ટ@ �� સ/!માં રમાં�� પૂણેં એજે તેકલે�/ પૂડે� છે� . માં�ત્ર ક!યેલે
ઓપૂન હે!યે તે! જે /!લ્ટ પૂકડે�યે છે� . બ�ક�ન� ટ�સ્ટ માં�ટ� જે� સર્કિકQટન� ક!યેલે છે� , તે� માં�� લેગ���ન� ટ�સ્ટ કર�� પૂડેશી� . અથી�� તે� ન� ટ�સ્ટ કર�� માં�ટ� ન� ટ�સ્ટ
ઇન્સટ� માં� �ટ હે!�� જો�ઇયે� .વી�લ્ટી�જ અની� કરી ટી માંપે�ની� ડીય�ડીની ફો�લ્ટી શો�ધવીની� રી�તો-આપૂણેં� રજીસ્ટ��સન� ર� �જેમાં�� ડે�યે!ડે ટ�સ્ટ કર��ન� ર�તેમાં�� જો�યે%� ક� ડે�યે!ડે એક બ� છે� ડે� ��ળ! સ�ધાન છે� , જે� ��જેન� /!ર�ડે થી��ન� ફિદશી�માં�� જે�� દ� છે� . પૂર� તે% વિ�રૂદ્ધ ફિદશી�માં�� જે��દ� તે! નથી�. માં�ટ� ક!ઇ સ�ધાનન� ડે�સ� (એક માં�ગ� પ્રે��હે) જો�ઇતે! હે!યે અન� માંળતે! પૂ��ર એસ� હે!યે તે! બ�જે પ્રે��હેન� માં�ગ માં�� ડે�યે!ડે માં% ક��માં�� આ�� છે� . તે� ન� લે�ધા� એસ� (ઉલેટ સ%લેટ પ્રે��હે) ડે�સ� (એકમાં�ગ� ) થીઇ જોયે
છે� . પૂ�ટસન� ગ!ઢો�ણેં� બદલે�યે તે! સર્કિકQટ બદલે�યે, આપૂણેં�� એલેસ�ડે� ટ���માં�� માંળ� શીક� તે� ��ડે�યે!ડેન� સર્કિકQટસ લેઇન� તે� ન� ક�યે ન� માંદદથી� �!લ્ટ�જે અન� કર� ટન� ર�તે દ્વા�ર� આ સર્કિકQટસમાં�� /!લ્ટ શી!ધા��ન%� શી�ખ�શી%� . સCથી� પૂહે� લે� સર્કિકQટ એક ડે�યે!ડેન� સર્કિકQટ છે� , આ સર્કિકQટ સમાંજેતે� પૂહે� લે� ડે�યે!ડેન! ક�યે એક
�ખતે /ર� જો�ઇ લેઇયે� . ડે�યે!ડે એક એકટ��
સ�લે�ક!ન સ�માં�ક� ડેકટરથી� બન�લે! સ�ધાન છે� .સ�માં�ક� ડેકટર 4 થી�ગ્રા%પૂન! તેત્� છે� . તે� ન� બ�હેરન� ઓરબ�ટમાં�� 4 ઇલે� કટ@ !ન હે!યે છે� .તે� ન� 8 પૂ ર� કર��� ન� હે!યે છે� . આજે% બ�જે% ન� 4 સ�થી� જો�ડે બન� છે� . દર� કન� તે� ન� પૂ�સ� 8 ઇલે� કટ@ !ન છે� , તે� માં લે�ગ� . માં�ટ� કર� ટપૂસ�ર કર�� માં�ટ� છે% ટ� ઇલે� કટ@ !ન રહે� તે� નથી�. માં�ટ� બ� ડે ક� ડેકટરહે!યે છે� . 3 જો ગ્રા%પૂન� ભ�ળસ�ળ કર��થી� P-type સ�માં�ક� ડેકટર બન� છે� .હે!લે + ��જેભ�ર ��લે� માં�જો� ર�ટ� ક� ર�યેર દ્વા�ર� ��જે �હેન થી�યે છે� .માં�ઇન!ર�ટ� ક� ર�યેર તેર�ક� ઇલે� કટ@ !નસ પૂણેં હે!યે છે� . જ્યા�ર� પ્યે!ર સ�માં�ક� ડેકટરમાં�� 5 ચામાં�� ગ્રા%પૂન� ભ�ળસ�ળ કર��માં�� આ��તે! 5 માં�� થી� 4 આજે% બ�જે% ન�સ�લે�ક!ન સ�થી� જો�ડે�ઇ જોયે છે� . પૂર� તે% 5 ચામાં!� ઇલે� કટ@ !ન છે% ટ! /રતે! /ર� છે� .��જે �હેન માં�ટ� ક�માં આ�� છે� . આ સ�માં�ક� ડેકટરન� N-type સ�માં�ક� ડેકટર કહે� ��યે છે� . આમાં�� માં�જો� ર�ટ� ક� ર�યેરઇલે� કટ@ !ન હે!યે છે� , અન� માં�યેન!ર�ટ� ક� ર�યેર હે!લેસ.
આ બ� સ�માં�ક� ડેકટરથી� બધા��જે સ�માં�ક� ડેકટર સ!લે�ડે સ્ટ�ટ ફિડેચિસ્ક્રોટ અથી�� ઇન્ટ�ગ્રા�ટ� ડે સ�ઘન!� બન�લે છે� .ડે�યે!ડે બન���� માં�ટ� પૂ� સ�માં�ક� ડેકટન! ટ% કડે! લેઇન� તે� ન� ઉપૂર એન ટ�ઇપૂ સ�માં�ક� ડેકટર વિ�કસ����માં�� આ�� છે� .બ�ન� સ�માં�ક� ડેકટરમાં�� થી� છે� ડે� ક�ઢો��માં�� આ�� છે� .જો� સર/� સ માં�ઉ� ટ ડે�યે!ડે હે!યે તે!બ� ન� બ�જે% સ!લ્ડેર માં�ટ� સપૂ�ટ� હે!યે છે� . તે� ન� ટ@ � ક ઉપૂર સ!લ્ડેર કર��ન!હે!યે છે� .ઘણેં�� જોતેન� ડે�યે!ડે આ�� છે� . તે� ન� સર્કિકQટ પ્રેમાં�ણેં� � /!લ્ટ શીCધા�શીક�યે છે� . તે� ન� માં�ટ� ડે�યે!ડે ��જે સ�થી� ક� �! �હે� ��ર કર� છે� તે� જોણેં�%� જો�ઇયે� . માં�ટ� ડે�યે!ડેન� એન!ડે ઉપૂર + અન� ક� થી!ડે ઉપૂર - �!લ્ટ�જે
આપૂ��થી� ડે�યે!ડેન� �ચ્ચા� ન� સપૂ�ટ� ઉપૂર પૂ�-માં�� થી� હે!લે અન� એન-માં�� થી�ઇલે� કટ@ !ન આ�� છે� .બ�ન� બ�જે% થી� માં�જો� ર�ટ� ક� ર�યેર આ���થી� માં!ટ�
-VS
RF signal out
1 5
4 8
RF signal in
V C C
3
2
1
S i
S i
S i S i
S i
S i
S i
P u re s e m ic o n d u c t o rb a d c o n d u c t o r
S i - 4 e le c t ro n
S i
S i
S i
S i
S i
S i S i
S i
S i
S i
P - Ty p e S e m ic o n d u c t o r
S i
S iS i
M ajo rit y c a rr ie rs H o le sm in o rit y c a rr ie rse le c t ro n s
S i
H o le
S i
S i
S i
S i
S i
X3
S i
S i
S i
S i
+
X3 - 3 e le c t ro n
S i
S i S i
S i S i
S i S i
M a jo r ity c a rr ie rs e le c t ro n sm in o rit y c a rr ie rs h o le s
S iX5
S i
X5 -5 e le c t ro n
S iS i
E x c e s s e le c t ro n
N - Ty p e S e m ic o n d u c t o r
S iS i
S iS i
S i
_
+
+
+
C a t h o d e (n )
++
+
_
+
A n o d e (p )
+
_
_+
+
_
D io d e
+
_
+__
_
_
_
_
+
+
_
+
_
_
+
_
_
Anode Cathode
Diodesolder surface
terminalterminal
લે��ડે દ� �ડે થી�યે છે� . એટલે� ક� ભ�ર� કર� ટ પૂસ�ર થી�યે છે� , માં�ટ� તે� ન� /!ર�ડે બ�યેસ ડે�યે!ડે કહે� ��યે છે� .આ પૂર�2�તે�માં�� ડે�યે!ડે ��જેન� પૂ!તે�ન�માં�� થી� સહે� લે�ઇથી� જે�� દ� છે� એટલે� ક� /!ર�ડે બ�યેસમાં�� ડે�યે!ડેન! અ�ર!ધા ખ%બ ઓછે! હે!યે છે� .માં�ટ� તે� ન� પૂર ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે ખ%બ ઓછે� હે!યે છે� . જ્યા�ર� ડે�યે!ડેન� સ�ર�જેમાં�� આ�તે� રજીસ્ટ�સ ઉપૂર સપ્લે�યે જે�ટલે� �!લ્ટ�જેઆ�� જેશી� કર� ટ માં�ત્ર લે!ડે રજીસ્ટ��સ અન� બ� ટર� દ્વા�ર� નક્કી� થીશી� .જો� ડે�યે!ડેન� એન!ડે ઉપૂર ન�ગ� ટ�� અન� ક� થી!ડે ઉપૂર પૂ!જે�ટ��
�!લ્ટ�જે આપૂ��� માં�� આ�� તે! ડે�યે!ડે ર��સ બ�યેસ થી�યે છે� .ક� માંક� પૂ� માં�� થી� ઇલે� કટ@ !નસ અન� એન માં�� થી� હે!લેસ �ચ્ચા� ન� સપૂ�ટ� ઉપૂર આ�� છે� , જે� ખ%બજે ઓછે� સ� ખ્યે�માં�� છે� . તે� થી� ખ%બ
ઓછે! કર� ટ પૂસ�ર થીશી� (ન જે��!�) એટલે� ક� ર��સ બ�યેસમાં�� ડે�યે!ડે
ઓપૂનન� જે�માં �તે{ છે� . અન� સપ્લે�યે જે�ટલે� �!લ્ટ�જે તે� ન� ઉપૂર
ર!ક�યે છે� . લે!ડે રજીસ્ટ��સ ઉપૂર શી% ન્યે �!લ્ટ�જે ર!ક�યે છે� .કર� ટ પૂણેં
શી% ન્યે હે!યે છે� .હાફોવી�વી રી� કટી�ફોયરી સીર્કિક7ટીમાં વી�લ્ટી�જ અની� કરી ટીની� રી�તો દ્વારી ફો�લ્ટી શો�ધવીની� રી�તો- આ સર્કિકQટ આ�તે� એસ� 230 �!લ્ટન�સ્ટ�પૂ ડે�ઉન ટ@ �� સ/!માં ર દ્વા�ર� સ્ટ�પૂડે�ઉન
6 �!લ્ટ એસ� કર�ન� , તે� ન� ડે�યે!ડેન� માંદદથી� હે�/ �� � પૂલ્સ�ટ��ગ ડે�સ�માં�� /� ર�� છે� . આ પૂલ્સ�ટ��ગ ડે�સ� c1 c2 અન� ચા!ક ક!યેલેન� બનતે� પૂ�ઇફિ/લ્ટર દ્વા�ર� ફિ/લ્ટર થીઇન� પ્યે!ર ડે�સ� કર�ન� અનર� ગ્યે% લે� ટ� ડે ડે�સ� આરએલેન� આઉટપૂ% ટ કર� છે� . આ સર્કિકQટન� આઉટપૂ% ટ ઉપૂર 6 �!લ્ટ ડે�સ� આઉટપૂ% ટ માંળ� તે! સર્કિકQટ સ�ર� છે� . તે� માં માં�ન� શીક�યે છે� . આ સર્કિકQટન� ચા� ક કર��ન� જેરૂરતે નથી�. પૂર� તે% જો� આઉટપૂ% ટ ન� માંળ� તે! આ સર્કિકQટ ખ�માં� ��ળ� છે� . અવિહેયે�� ર�પૂ� ર��ગ કયે� પૂછે� જે બ�જે� જેઇ શીક�યે છે� .આ સર્કિકQટમાં�� �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� /!લ્ટ શી!ધા�� માં�ટ� ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ બન�વ્યે�. T1, T2, T3, AC1 અન� AC2
ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ સર્કિકQટ બ!ડે માં�� શી!ધા� ર�ખ��� માં�ટર કઇ ર� �જેમાં�� ��પૂર��ન! છે� તે� નક્કી� કર� લે��%� . ર�ઇર� �સ ન�ગ� ટ�� કયે�� ર�ખ��ન! છે� , તે� શી!ધા� ર�ખ��ન%� .સર્કિકQટન�� ક�માં ઉપૂરથી� તે� ન� બ� ભ�ગ કર��ન�� . એસ� અન� ડે�સ� બ� ભ�ગ કરતે� T2 ટ�સ્ટ પૂ!ઇ� ટ ઉપૂર સ!થી� પૂહે� લે�ન� ગ� ટ��ન� ર� /ર� �સથી� �!લ્ટ�જે માં�પૂ��� જો� ત્યા�� 6 �!લ્ટ જે�ટલે� �!લ્ટ�જે માંળ� તે! પ્લેગતે� લેઇન� T2 સ%ધા�ન� સર્કિકQટમાં�� આ�તે� સ�ધાન!� બર�બર ક�માં કર� રહ્યા� છે� .માં�ટ� તે� માંન� ચા� ક કર��ન� જેરૂરતે નથી�./!લ્ટ T2 થી� T3 ન� �ચ્ચા� છે� .જો� T2 ઉપૂર �!લ્ટ�જે ન� માંળ� તે! /!લ્ટ પ્લેગથી� T2 સ%ધા�માં�� છે� . આટલે� સર્કિકQટન�� બ� ભ�ગ કરતે� ટ@ �સ/!માં રન� સ� ક� ડેર�ઉપૂર આ��લે T1 ઉપૂર એસ� �!લ્ટ�જે ન�ગ� ટ�� લે�ઇનન�� ર� /ર� �સથી� માં�પૂ��� 6 �!લ્ટ એસ� માંળ� તે! ડે�યે!ડે ઓપૂન છે� . 6 �!લ્ટ એસ� ન� માંળ� તે! ટ@ �� સ/!માં રન� પ્રે�યેમાંર� ઉપૂર એસ� 230 �!લ્ટ AC1,AC2 ઉપૂર એક બ�જોન� ર� /ર� �સથી� માં�પૂ��� (માં�ટરન� બ�ન� છે� ડે� આ ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ ઉપૂર માં% ક��� ) ન�ગ� ટ�� લે�ઇનથી� �!લ્ટ�જે નવિહે માંળશી� . જો� એસ� 230 �!લ્ટ ટ@ �� સ/!માં રન�પ્રે�યેમાંર� ઉપૂર માંળ� પૂર� તે% સ� ક� ડેર� ઉપૂર ન� માંળ� તે! ટ@ �� સ/!માં ર પ્રે�યેમાંર� અથી�� સ� ક� ડેર� ક!યેલે ઓપૂન છે� . જો� પ્રે�યેમાંર� ઉપૂર
એસ� 230 �!લ્ટ ન� માંળ� તે! પ્લેગ,��યેર સ્��ચા ફ્યુ%જે વિ�ગ� ર� જો� હે!યે તે! ઓપૂન માં�ટ� ચા� ક કર��� . જો� T2 ઉપૂર �!લ્ટ�જે ન�માંળ� અન� ટ@ �� સ/!માં ર અન� ડે�યે!ડે ગરમાં થીતે� હે!યે તે! શી!ટ સર્કિકQટ થીયે�લે છે� . પૂ��ર બ�ધા કર�%� , �� ર�એક અથી�� સ�ર�જે ઉપૂર
જેરૂર�યે�તે પ્રેમાં�ણેં� � લે���� ઓછે� પૂ��ર ઉપૂર ટ�સ્ટ કર�%� . અથી�� રજીસ્ટ��સન� ર�તે દ્વા�ર� બ�ધામાં�� શી!ટ શી!ધા�%� . જે� રજીસ્ટ�સ પૂ��રન� રસ્તે�માં�� છે� લ્લે! ગરમાં થીતે! હે!યે તે� ન� પૂછે� શી!ટ હે!યે, ડે�યે!ડે સ%ધા�ન� પૂ�ટસ ગરમાં થીતે� હે!યે તે! ડે�યે!ડે અન� C1 શી!ટ માં�ટ� તેપૂ�સ કર��� જો� ચા!ક ક!યેલે પૂણેં ગરમાં થીતે� હે!યે તે! C2
અન� RL શી!ટ માં�ટ� ચા� ક કર��� . જો� માં�ત્ર ટ@ �� સ/!માં ર ગરમાં થીતે! હે!યે તે! તે� પૂ!તે� શી!ટ છે� . ડે�યે!ડે છે% ટ! કર�ન� ચાલે���%� . તે! પૂણેં ગરમાં થી�યે તે! તે� જોતે� ખર�બ
છે� . જો� એકલે! ગરમાં ન� થી�યે તે! બ�હેર ડે�યે!ડે અથી�� ક!ઇ પૂણેં ર�તે� ટ@ �� સ/!માં ર શી!ટ થી�યે છે� .આ ર�તે� સર્કિકQટ સમાંજીન� તે� માં�
ટ�સ્ટ પૂ!ઇ� ટ બન���ન� જેડેપૂથી� /!લ્ટ શી!ધા� શીક�યે છે� . /K લે �� � બ્રી�જે ર� કટ�/�યેર સર્કિકQટ લે! વિiક�� �સ� ટ@ �� સ/!માં ર સ�થી� આપૂ�લે છે� , પૂર� તે% એલેસ�ડે� ટ���માં�� આ ટ@ �� સ/!માં ર �પૂર�તે! નથી�, પૂર� તે% એસએમાંપૂ�એસ
સર્કિકQટમાં�� તે� �પૂર�યે છે� . તે� ન� એસ� ઇનપૂ% ટ છે� ડે� A,C છે� , જ્યા�ર� A છે� ડે� ઉપૂર પૂ��રન! +/� જે આ�� છે� , તે! D2 /!ર�ડે થી�યે છે� .D1 ર��સ થી�યે છે� . કર� ટ A થી� B છે� ડે� થીઇન� ફિ/લ્ટર થીઇન� RL ન� E F છે� ડે� થીઇન� છિબ્રીજેન� D છે� ડે� આ�� છે� D1 ર��સ છે� ,D3 /!ર�ડે થીઇન� કર� ટન� C છે� ડે� થી� ટ@ �� સ/!માં રમાં�� ર�ટન માં!કલે� છે� .જ્યા�ર� C છે� ડે� +/� જે આ�� છે� , તે! D4 /!ર�ડે અન� D3 ર��સ થી��થી� કર� ટ C થી� B છે� ડે� થીઇન� RL માં�� થીઇન� પૂ�છે! D છે� ડે� આ�� છે� . ત્યા�� આ �ખતે D1 /!ર�ડે અન� D3 ર��સ થી�યે છે� . અન� કર� ટ A છે� ડે� થીઇન� ર�ટન થી�યે છે� .આ સર્કિકQટ પૂણેં ઉપૂર આપૂ�લે ર�તે પ્રેમાં�ણેં� � બધા�� પૂ�ટસ માં�ટ� �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� /!લ્ટ શી!ધા� શીક�યે છે� .વી�લ્ટી�જ અની� કરી ટીની� રી�તો દ્વારી જીનીરી ડીય�ડીની ફો�લ્ટી- જીનર ડે�યે!ડે એક
ખ�સ પ્રેક�રન� ડે�યે!ડે છે� , જે� નક્કી� કર�લે �!લ્ટ�જે ઉપૂર ક�માં કર� છે� . તે� ન� ક�યેમાંર��સ બ�યેસ કર�ન� લેગ����માં�� આ�� છે� . તે� ન� સ�થી� પૂ��રન�� રસ્તે�માં�� એક
+__
+
A n o d e (p )
_
_
+ +_
_
_
_
+
+
+
_
+
B A TTE R Y
12
_
D io d e re v e rs e b ia s
+
+
+ _
_+
C a t h o d e (n )
+
+
_
_A n o d e (p )
+
+
+
_
+
_
C a t h o d e (n )
+
+
+
_
_ +
_
_
D io d e f o rwa rd b ia s
B A TTE R Y
1 2
_
+ _
n
+
-
-V s
h iv
+
lo v
-V s
+
+V s
p
diode forward bias
-V s
-
-
+V s
+
p
+V s
-V s
-
+V s
current
lo v ~0
-
-V s
h iv
+
+
n
diode reverse bias
-
Half wave Rectifier
D I O D E D 1 DC O/PURG
_6VS
T2
+
C 2
MAINTRANSFORMER
230V AC
6V AC
RL
+
C 1
T3T1AC1 Pi-Filter
C H O K E C O I L
AC2
+6VS
AC I/P
DAC I/P
D3
_VS
Pi-Filter
Bridge rectifier A
F
pulsating dc
RL
B
C
D2
I N D U C TO R I R O N
+VS
TR A N S F O R M E R
1 5
4 8
D1
+
Full wave Rectifier
DC O/PURG
~
~+-
+E
D4
_
Zenar diode Voltageregulator
R1
21 +VS Reg
batt
+1
V-regDZ
res+DC
1
_
+VS Urg
O/P
_VS
રજીસ્ટ��સ R1 લેગ����માં�� આ�� છે� . આ રજીસ્ટ��સ હે!��થી� જીનર ઉપૂર આ�તે! લે!ડે
ફિડે��ઇડે થીઇ જોયે છે� . જ્યા�ર� જીનર ઉપૂર ર��સ માં�� નક્કી� કર�લે �!લ્ટ�જે થી� �ધા�ર� �!લ્ટ�જે આ�� છે� તે! જીનર ર��સ માં�� પૂણેં કર� ટ પૂસ�ર કર� છે� . માં�ટ� રજીસ્ટ��સ R1 ઉપૂરર!ક�તે� �!લ્ટ�જે �ધાશી� , અન� જીનરન� માંળતે� �!લ્ટ�જે ઘટશી� .માં�ટ� જીનર કર� ટ પૂસ�ર કર��ન! ઓછે! કરશી� માં�ટ� R1 માં�� કર� ટ ધાટશી� અન� R1 ઉપૂર ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે ઘટશી� , તે! પૂ�છે� જીનરન� માંળતે� �!લ્ટ�જે �ધાશી� . પૂ�છે� જીનર કર� ટ �ધા�રશી� . આ ર�તે� ચા�લ્ય�� કરશી� .અન� આઉટપૂ% ટ ઉપૂર ર� ગ્યે% લે� ટ� ડે �!લ્ટ�જે માંળશી� . આ સર્કિકQટ �ધા% કર� ટ હે� � ડેલે નથી� કર� શીકતે� માં�ટ� ટ@ ��જીસ્ટરન� માંદદ લે��� પૂડે� છે� . જો� જીનરન� સ�માં� નક્કી� કર�લે �!લ્ટ�જે માંળ� તે! સર્કિકQટ સ�ર� છે� . જો� �ધા�ર� �!લ્ટ�જે માંળ� તે! જીનર ડે�યે!ડે ઓપૂન છે� . જો� �!લ્ટ�જે ન� માંળ� , અન� R1 ગરમાં થી�યે તે! જીનર અથી�� ��પૂરન�ર સર્કિકQટ શી!ટ છે� . છે% ટ� પૂ�ડે�ન� જો��%� . જો� R1
ગરમાંન� થી�યે અન� R1 ન� ઇન છે� ડે� �!લ્ટ�જે ન!માંળ માંળ� . તે! R1 ઓપૂન છે� . માંલ્ટી�માં�ટીરી દ્વારી ટી1 જીસ્ટરીની વી�લ્ટી�જ માંપે�ની�સીર્કિક7ટીમાં ફો�લ્ટી શો�ધવીની� રી�તો-ટ@ ��જીસ્ટર એકએકટ��,સ�માં�ક� ડેકર, સ!લે�ડે સ્ટ�ટ , ત્રણેં છે� ડે�ન! ઇલે� કટ@ !ન�ક લે�ઇનન! સCથી� ઉપૂયે!ગ� સ�ધાન છે� . આ ટ@ ��જીસ્ટર દર� ક ઇલે� કટ@ !ન�ક માંશી�નમાં�� ક!ઇ પૂણેં
સ� ખ્યે�માં�� હે!યે છે� .આ ટ@ ��જીસ્ટર માં% ખ્યે બ� પ્રેક�રન� હે!યે છે� NPN અન�PNP. જો� પૂ� સ�માં�ક� ડેકટર લેઇન� તે� ન� બ�ન� બ�જે% એન સ�માં�ક� ડેકટર વિ�કસ����માં�� આ�� , અન�ત્રણેં� � સ�માં�ક� ડેકટરમાં�� થી� છે� ડે� ક�ઢો��માં�� આ�� �ચ્ચા�થી� ક�ઢો� લે! છે� ડે! બ�જે કહે� ��યે અન� બ�જે% ન�� માં!ટ� ભ�ગમાં�� થી� ક�ઢો� લે! છે� ડે! કલે� કટર અન� ન�ન�� ભ�ગમાં�� થી� ક�ઢો� લે છે� ડે! એમાં�ટર કહે� ��યે છે� .જો� એન સ�માં�ક� ડેકટરથી�શીરૂ કર�ન� બ�ન� બ�જે% માં�� પૂ� સ�માં�ક� ડેકટર વિ�કસ����માં�� આ�� તે! PNP ટ@ ��જીસ્ટર બન� છે� . છે� ડે�ન� ન�માં NPN ટ@ ��જીસ્ટરન� જે�માં જે હે!યે છે� . માં�ત્ર સ� ક� તેમાં�� એમાં�ટરન! તે�ર NPN માં�� બ�હેર જોયે છે� . અન�PNP માં�� તે�ર અ� દર જોયે છે� . ક!ઇ પૂણેં ટ@ ��જીસ્ટર હે!યે તે! તે� ન� પૂ�સ� થી� ક!ઇ પૂણેંક�માં કર���%� હે!યે તે! તે� ન� અમાં% ક જેરૂર�યે�તે પૂ ર� કર�� પૂડે� છે� . તે! જે તે� ક�માં કર� છે� .ટ@ ��જીસ્ટર પૂ�સ� થી� એમ્પૂલે�/D યેરન! ક�માં લે��!� હે!યે તે! (1) તે� ન� બ�જે એમાં�ટર �ચ્ચા� બનતે� ડે�યે!ડેન� /!ર�ડે બ�યેસ ર�ખ�%� પૂડે� છે� . અન� તે� ન� �!લ્ટ�જે ઓછે� ર�ખ��ન�� હે!યે છે� .બ�ન� ચિચાત્રમાં�� બ�જે થી� એમાં�ટર �ચ્ચા� ન�ન� બ� ટર� બતે��� લે છે� , તે� ન� �!લ્ટ�જે લે! છે� .તે� /!ર�ડે બ�યેસ કર�� માં�ટ� જો�ડે�યે�લે� છે� , એટલે� ક� એન ઉપૂર ન�ગ� ટ�� અન� પૂ� ઉપૂર પૂ!જે�ટ��
દબ�ણેં� આપૂ��� માં�� આ��લે છે� .(2) બ�જેથી� કલે� કટર �ચ્ચા� બનતે� ડે�યે!ડેન�ર��સ બ�યેસ ર�ખ��ન! અન� તે� ન� �!લ્ટ�જે �ધા�ર� હે!�� જો�ઇયે� .ચિચાત્રમાં�� માં!ટ� બ� ટર� આ ક�માં માં�ટ� જો�ડે�લે છે� . તે� ર��સ બ�યેસ એટલે� ક� એન ઉપૂર પૂ!જે�ટ�� અન� પૂ� ઉપૂર ન�ગ� ટ�� દબ�ણેં� આપૂ� છે� .બ�ન� ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� આ વિનયેમાં!� લે�ગ% પૂડે� રહ્યા� છે� . જો�ઇતે! બ�યેસ��ગ
માંળતે�ન� સ�થી� ટ@ ��જીસ્ટર એકટ�� થીઇ જોયે છે� , તે� ન� બ�જે એમાં�ટર ડે�યે!ડે /!ર�ડે બ�યેસ હે!��થી� બ�જે અન� એમાં�ટર �ચ્ચા� ન� સપૂ�ટ� ઉપૂર બ�ન� બ�જે% ન�� માં�જો� ર�ટ� ક� ર�યેર આ�� જોયે છે� . એમાં�ટરમાં�� થી� માં�જો� ર�ટ� ક� ર�યેર બ�જે વિ�સ્તે�રમાં�� થી� ન�ન� બ� ટર�માં�� સર્કિકQટ પૂ% ર! પૂર�� આ�� છે� . પૂર� તે% બ�જેથી� કલે� કટર ડે�યે!ડે
ર��સ બ�યેસ હે!��થી� કલે� કટર જે� કશીન ઉપૂર ખ%બ શીકતે�શી�ળ� ��જે બળ લે�ગ�લે છે� , જે� એમાં�ટરમાં�� થી� બ�જેમાં�� આ��લે માં�જો� ર�ટ� ક� ર�યેરન� પૂ!તે�ન� તેર/
ખ��ચા� લે� છે� . માં�ટ� જે� ક� ર�યેર એમાં�ટરમાં�� થી� બ�જે તેર/ સર્કિકQટ પૂ ર� કર�� ન�કળ�ળ તે� બ�જે વિ�સ્તે�રમાં�� થીઇન� કલે� કટર બ�જે% ન� સર્કિકQટ પૂ ર� કર� દ� છે� .બ�જે બ�જે% બહે% ઓછે� કર� ટ પૂસ�ર થી�યે છે� , એજે ર�તે� જો� આપૂણેં�� બ�જેથી� એમાં�ટર �ચ્ચા� કર� ટ ઔછે! કર�� પ્રેયેત્ન કર�શી%� તે! કલે� કટરથી� એમાં�ટર �ચ્ચા� ન! કર� ટ ઘટ� જેશી� , જો� આપૂણેં�� બ�જે એમાં�ટર �ચ્ચા� ન! કર� ટ બ�ધા કર�શી%� તે! કલે� કટર એમાં�ટર �ચ્ચા� ન! કર� ટ પૂણેં બ�ધા થીશી� . જો� બ�જે એમાં�ટર �ચ્ચા� ન! કર� ટ /K લે કર��માં�� આ�શી� તે! કલે� કટર એમાં�ટર �ચ્ચા� કર� ટ /K લે થીઇ જેશી� . એટીલ� ક� જ� બ�જ એમાં�ટીરી કરી ટીની� થશો� તો� જ કલ� કટીરી એમાં�ટીરી કરી ટીની� વીધ�ની� થશો� . આ ર�તે� જો�ઇતે! બ�યેસ��ગ માંળ��થી� ટ@ ��જીસ્ટર એમ્પૂલે�/�યેરન! ક�માં કર�� તેD યે�ર થી�યે છે� . પૂહે� લે�� NPN PNP ટ@ ��જીસ્ટરન! એમ્પૂલે�/�યેર તેર�ક� ન! ક�માં કર�� માં�ટ� જેરૂર� બ�યેસ��ગ ક� �� ર�તે� કર�યે છે� . બ�જથ� એમાં�ટીરી ડીય�ડીની� ફો�રીવીડી� બયસી અન� લે! �!લ્ટ�જે આપૂ�� માં�ટ� Rb1 અન� Re લેગ����માં�� આ�� છે� . Rb1 ક�યેમાં
N-બ�જે માં�ટ� ન�ગ� ટ�� સપ્લે�યેથી� બ�જે �ચ્ચા� જો�ડે�યે છે� . જ્યા�ર� P-બ�જે માં�ટ� પૂ!જે�ટ�� સપ્લે�યે અન� બ�જે �ચ્ચા� જો�ડે�યે છે� .તે� ન! માં�પૂ ટ@ ��જીસ્ટર સ�થી� લે�ગ�લે
બધા�� રજીસ્ટ��સમાં�� સCથી� �ધા�ર� હે!યે છે� . માં�ટ� બ�જેન� માંળતે� �!લ્ટ�જે લે! થીઇ જોયે છે� .તે� ન� જેગ્યે� ક!ઇ સ� �સર પૂણેં લેગ��� શીક�યે છે� . એમાં�ટર બ�જે% થી� /!ર�ડે બ�યેસ આપૂ�� માં�ટ� N એમાં�ટર હે!યે તે! ન�ગ� ટ�� સપ્લે�યે અન� એમાં�ટર �ચ્ચા� Re જો�ડે��માં�� આ�� છે� . Re ન! રજીસ્ટ��સ બ�જો રજીસ્ટ��સ કરતે� સCથી� ઓછે! હે!યે છે� . તે� ન� પૂણેં હે!યે , ત્યા�ર� એમાં�ટર સ�ધા! /!ર�ડે સપ્લે�યેમાં�� જો�ડે��માં��
_
+
_
B a s e
_
_+
_
N
P
NPN transistor biasing
_
+
+
+
_
_
+
__
+
_
_
b t o c re v e rs e& h i v o lt a g e
+
_
+
_
+_
+B A T.
12
I c e
_
_
+
E m it t e rN+
__
C o lle c t o r
I b e
_
++
B A T.
12
_
b t o e f o rwa rd & lo w v o lt a g e
+
_
_
B
_
+
_+
+
+
_
+
_+
+
+
+
_
B a s e
C o lle c t o r
+
N
+
_
+ P
_
C
S y m b o l
_
P N P Tra n s is t o r
__
+
_
_
_ E
_
+ +
+
_+
_
_P
+
_
+
E m it t e r
_
_
+
+
_
_
_
+
_
__
+
_
B a s e
_
_
+
_
_
N
_+
_
_
E
P
_
C o lle c t o r
C
+
+
_
_
_
B
N
_
_
__
N P N Tra n s is t o r
+
+
+
_
+
+ S y m b o l
+
_
_
_
+
_
+
E m it t e r
I c e
+
b t o e f o rwa rd & lo w v o lt a g e
+
B A T.
12
+
+
__
+
_
_+
_
+
+
+
B A T.
12
_ +
+
I b eN
+
+
P
PNP transistor biasing
C o lle c t o r
+
B a s e
_
b t o c re v e rs e& h i v o lt a g e
P+
_
+
+
_
+ _
+
_
+ _
_
_
E m it t e r
_
આ�� છે� . Re લેગ����થી� કર� ટ ઉપૂર લે�માં�ટ આ�� જોયે છે� . ટ@ ��જીસ્ટરન� પૂ��ર/K લે સ�ગ્નલે �ખતે ન% કસ�ન થીતે! નથી�.પૂર� તે% તે� લેગ����થી� સ�ગ્નલેન� ન�ગ� ટ��
ફિ/ડેબ� ક માંલે� છે� .( સ�ગ્નલે આઉટપૂ% ટ ઉપૂરથી� પૂ�છે! ઇનપૂ% ટ ઉપૂર આ�� તે! તે� ન� ફિ/ડેબ� ક કહે� ��યે છે� . આ ફિ/ડેબ� ક બ� પ્રેક�રન! હે!યે છે� . 1- જો� આઉટપૂ% ટથી� પૂ�છે! આ�તે! સ�ગ્નલે ઇનપૂ% ટ ઉપૂર ચા�લેતે� સ�ગ્નલે કરતે� વિ�રૂદ્ધ /� જેમાં�� હે!યે તે! ન�ગ� ટ�� ફિ/ડેબ� ક કહે� ��યે છે� . સ�ગ્નલે ��ક થીઇ જોયે છે� . પૂર� તે% એમ્પૂલે�/�યેરન� સ્ટ�બ�લે�ટ� �ધા� છે� .સ�ગ્નલેન� થીયે�લે ન% કસ�ન પૂ ર! કર��� �ધા�ર�ન� ટ@ ��જીસ્ટર લેગ����માં�� આ�� છે� . અમાં% ક /!લ્ટ �ખતે /!લ્ટ થી��થી� અથી�� ટ� કન�શીયેનન� બ� ક�ળજીન�� લે�ધા� સર્કિકQટમાં�� ન�ગ� ટ�� ફિ/ડેબ� ક શીરૂ થીઇ જોયે છે� . તે� ન� લે�ધા� સ�ગ્નલે ��કન� /!લ્ટ થી�યે છે� .2- જો� આઉટપૂ% ટથી� પૂ�છે! આ�તે! સ�ગ્નલે ઇનપૂ% ટ ઉપૂર ચા�લેતે� સ�ગ્નલેન�� /� જેમાં�� હે!યે તે! પૂ!જે�ટ�� ફિ/ડે બ� ક કહે� ��યે છે� . એમ્પૂલે�/�યેરમાં�� પૂ!જે�ટ�� ફિ/ડેબ� ક થી��થી� તે� ઔસ�લે� ટર બન� જોયે
છે� . અન� જો� ક!ઇ વિનયે� ત્રણેંન�� હે!યે તે! માંન/��� તે� વિiક�� �સ� બન��� છે� , અન� ફિડેસ્ટબ�સ થી�યે છે� .પૂર� તે% જો� આ પૂ!જે�ટ�� ફિ/ડેબ� કન� નક્કી� કર�લે વિiક�� �સ� ઉપૂર
આપૂ��� માં�� આ�� તે! નક્કી� કર�લે વિiક�� �સ� ઉત્પૂન્ન થી�યે છે� .વિiક�� �સ� ક� ટ@ !લે કર�� માં�ટ� ટ્યુ%ન્ડે સર્કિકQટસ ,વિક્રોસ્ટલે ,સ�ર�માં�ક ફિ/લ્ટર, આરસ� ટ�ઇમાં ક!�સટ� �ટન! ઉપૂયે!ગ કર�યે છે� , ) આ ન�ગ� ટ�� ફિ/ડેબ� કન� લે�ધા� સ�ગ્નલે નબળ! પૂડે� છે� . આ ન�ગ� ટ�� ફિ/ડેબ� ક અટક���� માં�ટ� Re ન� સ�માં� � પૂ� ર�લેલેમાં�� Ce લેગ����માં�� આ�� છે� .તે� ન� લેગ����થી� પૂ��ર Re અન� સ�ગ્નલે Ce માં�થી� પૂસ�ર થી��થી� સ�ગ્નલેન� ન�ગ� ટ�� ફિ/ડેબ� ક માંળતે! નથી�. જો� Re શી%નયે હે!યે તે! Ce પૂણેં શી% ન્યે હે!યે છે� . એમાં�ટર /!લે!અર સર્કિકQટસમાં�� એમાં�ટર ઉપૂરથી� આઉટપૂ% ટ લે���માં�� આ�� છે� , ત્યા�ર� તે� ન! માં�પૂ આગળન� સર્કિકQટ દ્વા�ર� નક્કી� થી�યે છે� . બ�જથ� કલ� કટીરી વીચ્ચે� બનીતો ડીય�ડીની� રી�વીસી� બયસી-સર્કિકQટમાં�� એક જે બ� ટર� છે� . તે� ન�થી� બ�જેથી� કલે� કટર ડે�યે!ડે ર��સ બ�યેસ અન� તે� ન� �!લ્ટ�જે
હે�ઇર�ખ�� માં�ટ� કલે� કટર ઉપૂર Rc લેગ����માં�� આ��લે છે� અન� બ�જે બ�જે% થી� ર��સ આપૂ�� માં�ટ� બ�જે થી� ર��સ સપ્લે�યે �ચ્ચા� Rb2 લેગ����માં�� આ�� છે� . NPN ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� કલે� કટર એન પ્રેક�રન! છે� . માં�ટ� તે� ન� ર��સ સપ્લે�યે પૂ!જે�ટ�� થીઇ માં�ટ� પૂ!જે�ટ�� અન� કલે� કટર �ચ્ચા� Rc લેગ����માં�� આ�શી� , એજે ર�તે� PNP ટ@ ��જીસ્ટપૂમાં�ટ� Rc ન�ગ� ટ�� સપ્લે�યે અન� કલે� કટર �ચ્ચા� લે�ગશી� . આ Rc ન�Rl પૂણેં કહે� ��યે છે� . તે� ન� જેગ્યે� ક!ઇ પૂણેં લે!ડે હે!ઇ શીક� છે� . એલેઇડે�, ર�લે� ક!યેલે, ટ@ �� સ/!માં ર પ્રે�યેમાંર�, માં!ટર ક!ઇન� પૂણેં જો�ડે� શીક�યે છે� .PNP ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� પૂણેં આ બધા%� જે લે�ગ� પૂણેં ન�ગ� ટ�� લે�ઇનથી� કલે� કટર �ચ્ચા� લે�ગ� છે� .Rb2 બ�જેન� ર��સ સપ્લે�યે આપૂ��માં�ટ� NPN માં�� ન�ગ� ટ�� સપ્લે�યે અન� P બ�જે સ�થી� જો�ડે�યે છે� .જ્યા�ર� PNP ટ@ ��જીસ્ટર માં�ટ� N બ�જે અન� પૂ!જે�ટ��
સપ્લે�યેન� �ચ્ચા� જો�ડે�યે છે� . આ રજીસ્ટ��સ ન� પૂણેં હે!યે , ત્યા�ર� Rb1 ન! માં�પૂ તે� પ્રેમાં�ણેં� � ર�ખ��માં�� આ�� છે� .તે� ન� જેગ્યે� પૂણેં સ� �સર લેગ��� શીક�યે છે� .ટ@ ��જીસ્ટરન� સ�થી� પૂ�ટસ ફિડેજોઇન પ્રેમાં�ણેં� � લે�ગ�લે છે� , અન� તે� માંન� પૂ��ર આપૂ��� માં�� આ�� તે! ટ@ �જીસ્ટર એકટ�� થી�યે છે� .તે� ન� બ�જે કર� ટ પૂસ�ર થી��થી� કલે� કટર એમાં�ટર કર� ટ પૂસ�ર થી�યે છે� . દર� ક રજીસ્ટ��સમાં�� કર� ટ પ્રેમાં�ણેં� � �!લ્ટ�જે ર!ક�યે છે� . અન� ટ@ ��જીસ્ટરન� કલે� કટર બ�જે અન� એમાં�ટર ઉપૂર અમાં% ક નક્કી� કર�લે� �!લ્ટ�જે આ�� જોયે છે� . ટ@ ��જીસ્ટર એમ્પૂલે�/�યેરન! ક�માં કર�� માં�ટ� તેD યે�ર થી�યે છે� . (આ પૂફિરસ્થિ2વિતેમાં�� ટ@ ��જીસ્ટરન�� છે� ડે� ઉપૂર માંળતે� �!લ્ટ�જેન� ન!માંલે
�!લ્ટ�જેકહે� ��યે છે� . ક!ઇપૂણેં માં!ડેલે પૂહે� લે� �ખતે આ�� તે! તે� ન� બધા�� ટ@ ��જીસ્ટરન�� �!લ્ટ�જે ચા�ટ ન� નમાં% ન� પ્રેમાં�ણેં� � ચા�ટ બન���ન� ચા!પૂડે! બન���!, �!લ્ટ�જેમાં�� /!લ્ટ �ખતે /� ર/�ર થી�યે છે� . આ /� ર/�ર ઉપૂરથી� પૂ�ટસ ક�ઢોયે� �ગર /!લ્ટ��ળ! પૂ�ટ માંળ� જોયે છે� .)ટ@ ��જીસ્ટરન� ઇનપૂ% ટ ઉપૂર જ્યા�ર� સ�ગ્નલે આ�� છે� , તે! સ�ગ્નલેન� લે�ધા� પૂસ�ર થીઇ રહે� લે બ�જે કર� ટમાં�� �ધા�ર! અથી�� ઘટ�ડે! થી�યે છે� .તે� ન� લે�ધા� કલે� કટર એમાં�ટર કર� ટમાં�� �ધા�ર! અથી�� ઘટ�ડે! થી�યે છે� .તે� ન� લે�ધા� Rc માં�� થી� કર� ટમાં�� �ધા�ર! અથી�� ઘટ�ડે! થી�યે છે� .તે� થી� Rc ન� સ�માં� � ર!ક�તે� �!લ્ટ�જેમાં�� �ધા�ર! અથી�� ઘટ�ડે! થી�યે છે� . તે� થી� કલે� કટરન� માંળતે� �!લ્ટ�જેમાં�� ઘટ�ડે! અથી�� �ધા�ર! થી�યે છે� , અન� Cc ફિડેસચા�જે અથી�� ચા�જે થી�યે છે� . આ પ્રેક�રન� પ્રેવિક્રોયે� બ�ન� પ્રેક�રન�� ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� થી�યે છે� .પૂર� તે% વિ�રૂદ્ધ થી�યે છે� . માં�ટ�
એક �ખતેમાં�� એકન� જો�ઇશી%� .NPN ટી1 જીસ્ટરીની� એમ્પેલ�ફોયરી તોરી�ક� ની� કય� - સપ્લે�યે માંળ��થી� ટ@ ��જીસ્ટર એકટ�� થીયે�લે છે� . તે� ન� યે!ગ્યે બ�યેસ��ગ માંળ� છે� . બ�જેથી� એમાં�ટર અન� બ�જેથી� કલે� કટર કર� ટ Ic પૂસ�ર થીઇ રહે� લે છે� .સર્કિકQટન� ઇનપૂ% ટ ઉપૂર પૂહે� લે�ન� વિ�ભ�ગમાં�� થી� સ�ગ્નલે આ�� છે� . (જે� વિiક�� �સ�માં�ટ� સર્કિકQટ બન��� લે હે!યે તે� વિiક�� �સ� ઉપૂર સર્કિકQટ ક�માં કરશી� . પૂર� તે% ક�માં કર��ન� પૂદ્ધતે�માં�� ક!ઇ /� રપૂડેશી� નવિહે. માં�ટ� આપૂ�લે ર�તે દ% ન�યે�ન� ક!ઇ પૂણેં ટ@ ��જીસ્ટર એમ્પૂલે�/�યેરન� લે�ગ% પૂડેશી� .)પૂહે� લે�ન� વિ�ભ�ગમાં�� ક!ઇ સ� �સર પૂણેં હે!ઇ શીક� અન� ટ@ ��જીસ્ટર અથી�� આઇસ� પૂણેં હે!ઇ શીક� છે� .આ�તે! સ�ગ્નલે Cb ન� માંળ� છે� .સ�બ� ડે�સ�ન� ર!ક� છે� , અન� સ�ગ્નલેન� ચા�જે ફિડેસચા�જે કર� ટ તેર�ક� બ�જે સ%ધા� લેઇ જોયે છે� . આ�તે� સ�ગ્નલેન� એક સ�યેકલેન�� પૂ!જે�ટ�� /� જેન� લેઇયે� .બ�જે ઉપૂર પૂ!જે�ટ�� /� જે
(/!ર�ડે સ�ગ્નલે છે� )આ���થી� બ�જે કર� ટમાં�� �ધા�ર! થી�યે છે� . તે� થી� કલે� કટર અન� આરસ�માં�� થી� પૂસ�રથીતે� કર� ટમાં�� �ધા�ર! થી�યે છે� . તે� થી� Rc માં�� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે �ધા� છે� , તે� થી� કલે� કટરન� માંળતે� �!લ્ટ�જે ઘટ� છે� . Cc ફિડેસ્ચા�જે થીઇન� સ�ગ્નલેન� ન�ગ� ટ�� સ�યેકલે બ�જો વિ�ભ�ગન� આપૂ� છે� .એજે ર�તે� સર્કિકQટન� ઇનપૂ% ટ ઉપૂર સ�ગ્નલેન� એક સ�ઇકલેન! ન�ગ� ટ�� /� જે આ�� છે� , તે! બ�જે એમાં�ટર કર� ટ ઘટશી� (ર��સ સ�ગ્નલે હે!��થી�) તે� થી� Rc અન� કલે� કટરમાં�� થી� પૂસ�ર થીઇ રહે� લે
કર� ટ ઘટશી� , Rc માં�� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે ઘટશી� , તે� થી� કલે� કટરન� માંળતે� �!લ્ટ�જે �ધાશી� , Cc ચા�જે થીઇન� સ�ગ્નલેન� પૂ!જે�ટ�� સ�યેકલે બ�જો વિ�ભ�ગન� આપૂશી� . જો� સ�ગ્નલેન� વિiક�� �સ� 10 માં�ગ� હેટજે હે!યે તે! આ પ્રેવિક્રોયે� એક સ� ક� ડેમાં�� 10.000,000 �ખતે થીશી� . આપૂણેં�� ઉપૂયે!ગમાં�� 14 ગ�ગ� હેટજે KU બ��ડેન� ફિડેશીન� સ�ગ્નલે આ�� છે� . આ ર�તે� NPN ટ@ ��જીસ્ટર ઇનપૂ% ટ ઉપૂર આ��લે સ�ગ્નલેન� એમ્પૂલે�/�ઇ અન� ઇન�ટ કર�ન� આઉટપૂ% ટ ઉપૂર આપૂ� છે� . PNP ટી1 જીસ્ટરી એમ્પેલ�ફોયરી તોરી�ક� ની� કય� - બધા%� પૂહે� લે�ન� જે�માં તેD યે�ર છે� . ટ@ ��જીસ્ટરન� ઇનપૂ% ટ ઉપૂર સ�ગ� નલે માંળ� છે� , તે� ન! પૂ!જે�ટ�� /� જે ક� પૂ� સ�ટર
Cb માં�� થીઇન� બ�જે ઉપૂર આ�� છે� . બ�જે કર� ટ ઘટશી� (ર��સ સ�ગ્નલે હે!��થી�) બ�જે એમાં�ટર કર� ટ ઘટ��થી� Rc અન� કલે� કટરમાં�� થી� પૂસ�ર થીતે! કર� ટ ઘટશી� . માં�ટ�
Ce1
Rb2
NPN TransistorAmplifier
R & h i
Sig. O/P
Cb
S ig .I/P
Rb1
R & h i
+Vs
Cc
Rc
Re
_Vs
F & lo
F & lo
1
S ig .I/P
Rb1
CbF & lo
_Vs
R & h iRe
PNP TransistorAmplifier
F & lo
1
Cc
1
Rc
Rb2
+Vs
Ce
R & h i
Sig. O/P
Rc ન� સ�માં� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે ઘટશી� અન� કલે� કટર ઉપૂર �ધા�ર� ન�ગ� ટ�� �!લ્ટ�જે માંળશી� . તે� થી� Cc ન�ગ� ટ�� �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� ચા�જે થીઇન� બ�જો વિ�ભ�ગમાં�� સ�ગ્નલેન� ન�ગ� ટ�� સ�યેકલે આપૂશી� . જો� ટ@ ��જીસ્ટરન� ઇનપૂ% ટ ઉપૂર સ�ગ્નલેન! ન�ગ� ટ�� /� જે આ�� તે! બ�જે કર� ટ �ધા� છે� . (/!ર�ડે સ�ગ્નલે હે!��થી�)તે� થી� Rc અન� કલે� કટરમાં�� થી� પૂસ�ર થીતે! કર� ટ �ધા� છે� . માં�ટ� Rc માં�� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે �ધા� છે� , અન� કલે� કટર ઉપૂર ઓછે� ન�ગ� ટ�� આ�� છે� Cc ફિડેસચા�જે થીઇન� સ�ગ્નલેન� પૂ!જે�ટ�� સ�યેકલે બ�જો વિ�ભ�ગન� આપૂ� છે� .આ ર�તે� બ�ન� ટ@ ��જીસ્ટર આ��લે સ�ગ્નલેન� એમ્પૂલે�/�યે અન� ઇન�ટ કર� છે� . ક!ઇ પૂણેં એમ્પૂલે�/�યેર સર્કિકQટ હે!યે
માં%ળ આટલે� ક�માંતે! કર�� પૂડે� છે� . ક!ઇ �ધા�ર�ન! ક�માં હે!યે તે! ક�માં કર��ન� ર�તે થી!ડે� /� ર��ન� જો�ઇતે! ક�માં કર���યે છે� .આપૂણેં!� માં% ખ્યે ક�માં ર�પૂ� ર��ગ છે� અન� �!લ્ટ�જે અન� કર� ટ દ્વા�ર� /!લ્ટ શી!ધા��ન� ર�તેન! સ!થી� અગત્યાન! ભ�ગ આ�� ગયે! છે� . આ ભ�ગમાં�� થી� પૂસ�રથીયે� પૂછે� તેમાં� ક!ઇ પૂણેં ટ@ ��જીસ્ટરન� ત્રણેં �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� તે� ન� સ�થી� લે�ગ�લે 4 રજીસ્ટ��સ અન� 3 ક� પૂ� સ�ડેર અન� એક ટ@ �જીસ્ટરમાં�� થી� ક!ણેં ખર�બ છે� તે� તેમાં� કહે� શીકશી!.
ટી1 જીસ્ટરી સીર્કિક7ટીમાં ત્રણ વી�લ્ટી�જ માંપે�ની� ફો�લ્ટી શો�ધવીની� રી�તો-
એક ટ@ ��જીસ્ટરન� ત્રણેં �!લ્ટ�જે Vc Vb Ve �ર્કિંકQગ ક� ડે�શીનમાં�� એલેસ�ડે� ટ���ન�દર� ક ટ@ ��જીસ્ટરન�� �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� સ�માં� આપૂ�લે ચા�ટ પ્રેમાં�ણેં� � ટ�બલે બન���ન��!લ્ટ�જે લેખ� લે���� . જ્યા�ર� /!લ્ટ થીઇન� ટ��� આ�� ત્યા�ર� ચિથીયેર� પ્રેમાં�ણેં� � વિ�ભ�ગ નક્કિક્કી કર�ન� ત્યા�� ન� ટ@ ��જીસ્ટરન�� �!લ્ટ�જે માં�પૂ��� અન� ન!માંલે �!લ્ટ�જે
સ�થી� સરખ����� , અન� /!લ્ટ નક્કિક્કી કર��� .NPN ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� માં�ટપૂન! ન�ગ� ટ�� છે� ડે! ન�ગ� ટ�� પૂ��ર લે�ઇન ઉપૂર ફિ/ક્સ ર!ખ�લે છે� . અન� પૂ!જે�ટ��છે� ડે! કલે� કટર ઉપૂર માં% કતે� Vc માંપૂ�યે છે� . એમાં�ટર ઉપૂર માં% કતે� Ve માંપૂ�યે છે� ,અન� બ�જે ઉપૂર માં% કતે� Vb માંપૂ�યે છે� .PNP ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� પૂ!જે�ટ�� છે� ડે! પૂ!જે�ટ��લે�ઇન ઉપૂર ફિ/ક્સ કર��ન! અન� ન�ગ� ટ�� છે� ડે� થી� માં�પૂ�%� . �!લ્ટ�જેન� ન�માં બદલે�તે� નથી�. �!લ્ટ�જે માં�પૂ��ન%� ચા�લે% કરતે� પૂહે� લે� આ બધા�� ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ અન� ર� /ર� �સ પૂ!ઇન્ટ શી!ધા� લે���� . માં�ટર કઇ ર� �જેમાં�� રહે� શી� તે� નક્કી� કર� લે��%� .પૂછે� માં�પૂ��ન%� ચા�લે% કર�%� .કર� ટ જેરૂરતે હે!યે તે! માં�પૂ�!� .ટી1 જીસ્ટરી સીર્કિક7ટીમાં ખીમાં� અની� તો� ની� વી�લ્ટી�જ અની� કરી ટી અની� સી�ગ્નલ પેરી પ્રભવી આપૂ�લે છે� . સમાંજે પૂડે� પૂછે� આગળ �ધા�%� ,NPN PNP બ�ન� પ્રેક�રમાં�� આ ર�તે લે�ગ% પૂડે� છે� .Rb1 Open- જ્યા�ર� પૂણેં Rb1 ઓપૂન થી�યે તે! �!લ્ટ�જેમાં�� Vb=0, Ve=0 & Vc high, કર� ટ બધા�� શી% ન્યે. કલે� કટર ઉપૂર બ�હેરથી� ઇન્જે�કટર અથી�� જેનર� ટર દ્વા�ર� આપૂ�લે સ�ગ્નલે જોયે , બ�જે ઉપૂર
આપૂ��થી� ન જે��! જોયે.ક!ઇ ન% કસ�ન આ સર્કિકQટન� થીતે! નથી�.
Rb2 open - જ્યા�ર� પૂણેં Rb2 ઓપૂન થી�યે તે! ર��સ સપ્લે�યે બ�જેન� માંળતે! નથી�. માં�ટ� /!ર�ડે સપ્લે�યેન! પ્રેભ�� �ધા� જોયે છે� .બ�જે એમાં�ટર કર� ટ અન� કલે� કટર એમાં�ટર કર� ટ સ�માં�ન્યે કરતે� ખ%બ �ધા� જોયે છે� , ટ@ ��જીસ્ટરન�� �!લ્ટ�જેમાં�� Vb=hi, Ve=hi & Vc= lo ટ@ �જીસ્ટર ગરમાં થી�યે હે�ઇ
પૂ��ર સર્કિકQટમાં�� Tr,Rc, Re& power supply ક!ઇન� અથી�� બધા�� ન� ન% કસ�ન થી�યે સ�ગ્નલે ફિડેસ્ટ!ટ{ ડે માંળ� . માં�ટ� આ /!લ્ટમાં�� સર્કિકQટ �ધા% ચા�લે% ર�ખ� શીક�યે નવિહે.
1
----
-
DCVDCV
2
DCV
VB
DCV
----
----
3
VE
DCVDCV
Transistor Normal voltage( model---------)( section----)
----
-
transistorN.
DCV
VC
DCV
DCV
R b 1
Ie=hi
+Vs
Vb=hi
Ic=hi
Rb2open
Ve=hi
R c
C e
C b
C c
R e
Tr
C
B
E
Rb
2
Ib=hi
RB2 OPEN
Vc=lo
signalok
_Vs
signal not ok
R c
C e
_Vs
Vb=0
Ie=0
Ic=0 +Vs
Ib=0
Ve=0signal not ok
tr
C
B
E
R b 2
Vc=hi
Rb1open
R e
signalokR b 1
Vb
C b
RB1 OPEN
C c
+
Rb2
+
-
+Vs
Re1
Cc
-
NPN TransistorAmplifier
Sig. O/P
_Vs
VBCbVC
Rc
-
voltage measurement
Ce
1
Sig.I/P
Rb1
VE
+ Sig. O/P
Rc
voltage measurement
VB
VC
-Rb2
-
_Vs
CeSig.I/P
1
Re
Cc
-
Rb1
PNP TransistorAmplifier
++
+Vs
+
VECb
Rc open – જ્યા�ર� પૂણેં Rc ઓપૂન થી�યે કલે� કટર કર� ટ Ic બ�ધા થી�યે છે� . માં�ટ� કલે� કટર ઉપૂર આપૂ�લે સ�ગ્નલે જેશી� , પૂર� તે% બ�જે ઉપૂરથી� જેશી� નવિહે. Vc=0, Ve અન� Vb આશીર� ન!માંળ માંળશી� .સહે� જે લે! માંળ� ક� માંક� કલે� કટર કર� ટ Ic ઉમાં� ર�તે! નથી�.
Re open-જ્યા�ર� પૂણેં Re ઓપૂન થી�યે છે� , તે! ટ@ ��જીસ્ટરન� ત્રણેં�� કર� ટ બ�ધા થી�યે છે� . પૂ��ર આ�� છે� , પૂર� તે% �પૂર�તે! નથી�.માં�ટ� Vc Vb Ve ત્રણેં�� �!લ્ટ�જે હે�ઇ માંળ� . કલે� કટરથી� બ�જો વિ�ભ�ગન!� રસ્તે! ચા�લે% છે� , માં�ટ� સ�ગ્નલે જોયે ,
પૂર� તે% બ�જેથી� સ�ગ્નલે ન� જોયે, ક!ઇ ન% કસ�ન થીતે! નથી�.
Cc open- જોયે�ર� પૂણેં Cc ઓપૂન થી�યે તે! ટ@ ��જીસ્ટરન�� �!લ્ટ�જેન� ક!ઇ અસર થીતે� નથી�, તે� ન!માંલે રહે� છે� .ટ@ ��જીસ્ટરન� બધા�� કર� ટ પૂણેં ન!માંલે રહે� છે� . માં�ત્ર Cc ન�� આઉટછે� ડે� થી� સ�ગ્નલે જોયે છે� . પૂર� તે% કલે� કટર બ�જે% ન� ઇન છે� ડે� થી� સ�ગ્નલે જેતે! નથી�. માં�ત્ર �!લ્ટ�જેન� ર�તેથી� આ /!લ્ટ માંળતે! નથી�.Cc short-જ્યા�ર� પૂણેં Cc શી!ટ થી�યે છે� . તે! Cc ન�� આઉટ છે� ડે� કયે� પ્રેક�રન! જો�ડે�ણેં છે� . તે� જો��%� પૂડે� છે� .એટલે� ક� ત્યા�� થી� /!લ્ટ શી!ધાતે� આ
સ્ટ�જેમાં�� અ��યે છે� .Rc માં�� થી� આ�તે! ��જે પૂ% ર�ઠં! Cc માં�� થીઇન� આગળન�� વિ�ભ�ગન� માંળશી� , જો� ત્યા�� ન� ટ@ ��જીસ્ટર માં�ટ� /!ર�ડે સપ્લે�યે
ૉ�તેર�ક� હે!યે તે! તે� સ્ટ�જેમાં�� ન% કસ�ન થીયે�લે હે!યે Tr,Rc, Re, PS
( power supply )ન� ન% કસ�ન થી��ન! ભયે હે!યે છે� . જો� તે� ન� માં�ટ� ર��સસપ્લે�યે થીતે! હે!યે તે! તે� ન� બ�ધા કર� દ� છે� .Cc બ� વિ�ભ�ગ
�ચ્ચા� ન! ક!માંન પૂ�ટ છે� . આ ટ@ ��જીસ્ટરન� ક!ઇ ન% કસ�ન થીશી� નવિહે.
Rc ગરમાં થીઇ શીક� છે� .ન% કસ�ન વિ�ભ�ગન�� પૂ��ર ઉપૂર આધા�ર ર�ખ� છે� .Cb open -જ્યા�ર� પૂણેં Cb ઓપૂન થી�યે તે! તે� ન� બ�ન� બ�જે% ન�� ક!ઇ પૂણેં
વિ�ભ�ગન� ક!ઇ અસર થીતે� નથી�, માં�ત્ર સ�ગ્નલેન� લે��ડે દ� �ડે બ�ધા થી�યે છે� .માં�ટ� Cb ન� બ�જે બ�જે% ન�� છે� ડે� થી� આપૂ�લે! સ�ગ્નલે બર!બર જેશી� , પૂર� તે% Cb ન��ઇન છે� ડે� થી� આપૂ�લે સ�ગ્નલે આગળ જેશી� નહિંહેQ.આ /!લ્ટ પૂણેં માં�ત્ર �!લ્ટ�જેદ્વા�ર� માંળશી� નવિહે. સ�ગ્નલે દ્વા�ર� ર�પૂ� ર��ગન� ર�તેન� માંદદ પૂણેં લે��� પૂડે� છે� .
Cb short- જ્યા�ર� પૂણેં Cb શી!ટ થી�યે તે! Cb ન�� બ�ન� બ�જે% ન�� વિ�ભ�ગ!માં�� �!લ્ટ�જે અન� અન� કર� ટ ક!ઇ પૂણેં ન!માંલે રહે� તે� નથી�.Cb ન�� ઇન છે� ડે� ન�� વિ�ભ�ગમાં�� થી� Cb માં�� થીઇન� શી%� આ�� છે� ? તે� ન� પૂર ર�જેલ્ટ આધા�ર ર�ખશી� .જો� ત્યા�� થી� /!ર�ડે સપ્લે�યે આ�� છે� તે! આ ટ@ ��જીસ્ટરન� ન% કસ�ન થી�યે.
હે�ઇ પૂ��ર સર્કિકQટ હે!યે તે! Tr,Rc, Re, PS( power supply )ન� ન% કસ�ન થી��ન! ભયે હે!યે છે� . જો� ર��સ સપ્લે�યે આ�તે! હે!યે તે! આ ટ@ ��જીસ્ટર બ�ધા થી�યે અન��!લ્ટ�જે Rb1 ઓપૂન જે���� બતે��� .અન� Rb1 બર�બર હે!યે.
Ce open- જ્યા�ર� પૂણેં Ce ઓપૂન થી�યે તે! �!લ્ટ�જે અન� કર� ટમાં�� ક!ઇ /� ર/�ર
થીતે! નથી�. પૂર� તે% સ�ગ્નલેન� Re માં�� થી� જે�%� પૂડે� છે� . તે� થી� સ�ગ્નલેન� ન�ગ� ટ��
ફિ/ડેબ� ક માંળ� છે� . અન� તે� નબળ! પૂડે� છે� . માં�ટ� આ /!લ્ટ પૂણેં �!લ્ટ�જે માં�પૂ��થી�માંળશી� નવિહે. સ�ગ્નલે આપૂ�ન� જો��%� પૂડેશી� .અથી�� જે� વિ�ભ�ગમાં�� સ�ગ્નલે ��ક
પૂડેતે! હે!યે તે� વિ�ભ�ગન�� Cb, Cc અન� Ce બદલે�ન� � જો���� અથી�� એજે માં�પૂન! સ�ર! ક� પૂ� સ�ટર જે% ન� ક� પૂ� સ�ટરન� પૂ� ર�લેલેમાં�� લેગ���ન� ચા� ક કર�%� . ટ� કવિનશ્યેન
એટલે� માં�ટ� ક� પૂ� સ�ટર બદલે� ન�ખતે� હે!યે છે� . તે� માંન� પૂ�છેલે� અન%ભ�થી� ખબર હે!યે છે� ક� કઇ /!લ્ટ માં�ટ� કયે! ક� પૂ� સ�ટર ��ક થી�યે છે� . ન�� ટ� કવિનશ્યેનન� થી!ડે� ��ર લે�ગ� . ક� માંક� તે� ન� પૂ�સ� પૂ�છેલે! અન%ભ� નથી�. ( થીમાંલે ફિ/ડે બ� ક- સ�માં�ક� ડેકટર સ�ધાન!�માં�� 1 ફિડેગ્રા� સ�લ્સ�યેસ �ધા�ર� માં�ટ� 10% કર� ટમાં�� �ધા�ર! થી�યે છે� . અન� કર� ટ �ધાતે�� ટ@ �જીસ્ટર ગરમાં થી�યે છે� , અન� ગરમાં થી��થી� કર� ટ �ધા� છે� . આ ર�તે� બ�ન� એક બ�જોન� �ધા�ર� છે� . અન� ટ@ ��જીસ્ટર ઉડે� જોયે છે� . માં�ટ� આઇસ� ટ@ ��જીસ્ટર ડે�યે!ડેન� ઠં� ડે� ર�ખ��� પૂડે� છે� .)
C e
Tr
C
B
Esignal not ok
Ic=0
Rb
2
C c
Ie=lo
Ve=lo
+Vs
RC open
R e
Vc=0
RC OPEN
R c
_Vs
Ib=ok
signalok
Vb=ok
R b 1
C b
CcOPEN
Tr
C
B
E
C c
_Vs
C esignal not ok
Ie=ok
R b 1out
C b signal
ok
Ib=ok
Ic=okR c
InVc=ok
Ccopen
+Vs
Vb=ok
Rb
2
R e
Ve=ok
shortC c
Vb=ok
Vc=no ok
C b
C e
Ve=no ok
Ib=ok
_Vs
R e+Vs
Tr
C
B
E
Ic=no
okR b 1
CcSHORT
R c
Rb
2Ie=no
ok
this stage will decide result
Vc=okIb=ok
Vb=ok
signal not ok
_Vs
C c
Ve=ok
R e
C b
R c
CbOPEN
signalok
Ic=ok
Rb
2
Tr
C
B
E
+Vs
In
open
out
R b 1
Ie=ok C e
Rb
2
Vb=no ok
R c
Tr
C
B
E
+Vs
R e
Cb SHORT
C e
C c
R b 1Vc=no ok
Ib=no ok
_Vs
Ic=no ok
this stage will decide result
Ve=no ok
shortC b
short cb
current
Ie=ok
C b
Tr
C
B
E
Rb
2
_Vs
+Vs
signalok
R c
Ve=ok
R b 1
Ib=ok
C c
signal weak
Ic=ok
Vc=ok
CeOPEN
Vb=ok
openR e C e
Ie=ok
R e
Ve=hi
Vb=hi
R c
Ic=0
C eREopen
C c
RE OPEN
Rb
2
Vc=hi
signal not ok
R b 1
Tr
C
B
E
signalok
_Vs
+Vs
Ib=0
Ie=0
C b
Ce short – Ce એમાં�ટરમાં�� થી� આ�તે� સ�ગ્નલે માં�ટ� બ�યેપૂ�સ આપૂ� છે� .અન� ડે�સ�ન� Re માં�� થી� જે�%� પૂડે� છે� . તે� થી� કર� ટ ઉપૂર ક� ટ@ !લે રહે� છે� . અન� સ�ગ્નલે Re માં�� થી� જેતે! નથી� માં�ટ� તે� ન� ન�ગ� ટ�� ફિ/ડેબ� ક માંળતે! નથી�.અન� તે� સ�માં�ન્યે એમ્પૂલે�ફિ/ક� શીન માં�ળ�� છે� .જ્યા�ર� Ce શી!ટ થી�યે છે� ,તે!એમાં�ટરમાં�� થી� આ�તે! કર� ટ Ce માં�� થીઇન� સ�ધા! ગ્રા�ઉ� ડે થી�યે છે� .Re ન� લે�માં�ટકર� ટન� ક� ટ@ !લે કર� શીકતે� નથી�. માં�ટ� ટ@ ��જીસ્ટરન� બધા� કર� ટમાં�� �ધા�ર! થી�યે છે� .તે� થી� દર� ક રજીસ્ટ��સમાં�� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે �ધા� છે� અન� માંળતે� �!લ્ટ�જે ઘટ� છે� .માં�ટ� Vc, Vb અન� Ve ત્રણેં�� �!લ્ટ�જે લે! થીઇ જોયે છે� .ટ@ �જીસ્ટરમાં�� થી� �ધા�ર�ન!કર� ટ પૂસ�ર થી��થી� ટ@ ��જીસ્ટર ગરમાં થી�યે અન� થીમાંલે ફિ/ડેબ� કન� લે�ધા� ,ટ@ ��જીસ્ટરઉડે� જોયે છે� .પૂછે�થી� Rc, Re અન� power supply ન� ન% કશી�ન થી�યે છે� .માં�ટ� આ
/!લ્ટમાં�� સર્કિકQટ �ધા% ચા�લે% ર�ખ� શીક�યે નવિહે.
ટી1 જીસ્ટરીની ફો�લ્ટીસી - ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� માં% ખ્યે 5 /!લ્ટ થી�યે છે� .ટી1 જીસ્ટરી બ�જથ� એમાં�ટીરી ડીય�ડી ઓપેની- જો� ટ@ ��જીસ્ટરન� બ�જેથી� એમાં�ટર �ચ્ચા� બનતે� ડે�યે!ડે ઓપૂન થી�યે તે! બ�જે એમાં�ટર કર� ટ બ�ધા થી�યે છે� . અન� તે� ન� લે�ધા�કલે� કટરથી� એમાં�ટર �ચ્ચા� ન! કર� ટ પૂણેં બ�ધા થી�યે છે� . તે� થી� Vb Vc હે�ઇ થીઇ જોયે છે� .અન� Ve શી% ન્યે થીઇ જોયે છે� .કલે� કટરથી� આગળન�� વિ�ભ�ગન! રસ્તે! ચા�લે% છે� . માં�ટ�કલે� કટરથી� સ�ગ્નલે જેશી� . બ�જેથી� જેશી� નવિહે. બ�જો� ક!ઇ ન% કસ�ન થીતે! નથી�.
ટી1 જીસ્ટરી બ�જથ� એમાં�ટીરી ડીય�ડી શો�ટી� - ટ@ ��જીસ્ટરન�� બ�જે એમાં�ટર �ચ્ચા� ન! ડે�યે!ડે શી!ટ થી�યે તે! બ�જે માં�ટ� આ��લે કર� ટ શી!ટ થીયે�લે ડે�યે!ડેમાં�� થી� ક�માં કયે� �ગર
પૂસ�ર થીઇ જોયે છે� , તે� થી� કલે� કટર કર� ટ પૂસ�ર થીતે! નથી�. બ�જે કર� ટ સ�માં�ન્યે લે�ગ�પૂર� તે% કલે� કટર કર� ટ પૂસ�ર થીતે! નથી�. માં�ટ� Vc હે�ઇ માંલે� છે� , બ�જે આશીર� ન!માંળ લે�ગ� ,પૂર� તે% એમાં�ટર ઉપૂર �!લ્ટ�જે ન!માંળ કરતે� લે! માંળ� .બ�જો� ક!ઇ ન% કસ�ન થીતે! નથી�.
ટી1 જીસ્ટરી બ�જથ� કલ� કટીરી ડીય�ડી ઓપેની-ટ@ ��જીસ્ટરન� બ�જે કલે� કટર �ચ્ચા� બનતે! ડે�યે!ડે ઓપૂન થી�યે તે! બ�જે એમાં�ટર કર� ટ પૂસ�ર થી�યે છે� . પૂર� તે% કલે� કટર
કર� ટ પૂસ�ર થીતે! નથી�. માં�ટ� Vc hi થી�યે છે� .Vb Ve આશીર� સ�માં�ન્યે માંળ� છે� . ક� માંક�કલે� કટર કર� ટ ઉમાં� ર�તે! નથી�.કલે� કટરથી� આપૂ�લે! સ�ગ્નલે જોયે છે� . બ�જે થી� સ�ગ્નલેજેતે! નથી�. બ�જો� ક!ઇ ન% કસ�ન થીતે! નથી�.
ટી1 જીસ્ટરી બ�જથ� કલ� કટીરી ડીય�ડી શો�ટી� - જો� ટ@ �જીસ્ટરન! બ�જેથી�કલે� કટર �ચ્ચા� ન! ડે�યે!ડે શી!ટ થી�યે તે! હે�ઇ પૂ��ર સર્કિકQટમાં��ન% કસ�ન થી�યે છે� . �!લ્ટ�જે માં�પૂ��ન! સમાંયે માંળતે! નથી�.પૂર� તે% લે! પૂ��ર સર્કિકQટસમાં�� �!લ્ટ�જે Vc=Ve માંળ� , Rc Re અન�પૂ��ર સપ્લે�યેન� ન% કસ�ન થી��ન! ભયે .કલે� કટર અન� એમાં�ટરન�કર� ટ ખ%બ �ધા� જોયે છે� .
ટી1 જીસ્ટરી કલ� કટીરીથ� એમાં�ટીરી શો�ટી� - ટ@ ��જીસ્ટરન� કલે� કટર અન� એમાં�ટર �ચ્ચા� ક!ઇ સ�ધા! સમ્બ�ધા નથી� હે!તે! તે! પૂણેં તે� શી!ટ થી�યે છે� . આ /!લ્ટમાં�� પૂણેં હે�ઇ પૂ��રમાં�� Rc Re અન� પૂ��ર
સપ્લે�યેન� ન% કસ�ન થી��ન! ભયે રહે� છે� .�!લ્ટ�જે માં�પૂ��ન! સમાંયે માંળતે! નથી�.લે! પૂ��ર સર્કિકQટસમાં�� �!લ્ટ�જે માંપૂ�યે છે� . Vc,Vb,Ve સરખ� માંળશી� , Rc Re ગરમાં થી�યે.
ટ@ ��જીસ્ટર દ્વા�ર� બનતે� સર્કિકQટમાં�� �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� /!લ્ટ શી!ધા��ન� ર�તે આપૂણેં�� જો�ઇ.
signalok
CeSHORT
R b 1Vc=lo
+Vs
C c
Ib=hi
Rb
2Vb=lo
C b
R c
Tr
C
B
E
Ic=hi
R eC e
Ie=hi
SHORT
Ve=lo
_Vs
R e
Ic=0
C c
_Vs
C e
Rb
2
Ve=0
no signal
Tr
C
B
EIe=0
Vc=hi
Vb=hi
BtoE OPEN
C b
R b 1
signalokBtoEopen
+Vs
Ib=0
R c
Tr
C
B
E
b to e short
Vc=hi
R c
R e
Ve=lo
Ib=ok
_Vsno signal
C c
C b
Rb
2
R b 1
Ie=lo
+Vs
signalok
Vb=lo
BtoE short
C e
Ic=0
R e
R b 1
Tr
C
B
E
R c
BtoC OPEN
C b
Ic=0
+Vs
Ve=lo
C e
Vc=hi
BtoCopen
Rb
2
_Vs
Vb=ok
no signal
C c
signalok
Ib=ok
Ie=lo
ctob short
Ic=hi
_Vs
R b 1Vc=no ok
C b
Rb
2Vb=no ok
signal no ok
+Vs
R e
C c
C e
Tr
C
B
E
CtoB short
R c
Ve=no ok
Ib=no ok
Ie=hi
Tr
C
B
EIe=hi
C b
_Vs
Rb
2
R b 1
Ve=no ok
+Vs
CtoEshort
Ib=no ok
C c
R c
C e
Vc=no ok
signal no ok
R e
Vb=no ok
Ic=hi
c to e
short
આઇસી� એમ્પેલ�ફોયરીમાં વી�લ્ટી�જ દ્વારી ફો�લ્ટી શો�ધવીની� રી�તો- દ% ન�યે�ન� ક!ઇપૂણેં એમ્પૂલે�/�યેર આઇસ� હે!યે તે! તે� ન� અ� દર ઓપૂર�શીનલે
એમ્પૂલે�/�યેર સર્કિકQટ હે!યે છે� .માં�ટ� લે�ન�યેર એમ્પૂલે�/�યેર આઇસ� સર્કિકQટમાં�� /!લ્ટ શી!ધાતે� પૂહે� લે� તે� ન! ક�યે સમાંજી લે��% પૂડે� , માં�ટ� પૂહે� લે� ઓપૂર�શીનલે
એમ્પૂલે�/�યેર સર્કિકQટ લેઇશી%� -ઓપેરી�શોનીલ એમ્પેલ�ફોયરી-આપૂ�લે ચિચાત્રમાં�� બ� ટ@ ��જીસ્ટર Q1,Q2 એમાં�ટરથી� એમાં�ટર જો�ડે�યે છે� .આ સર્કિકQટમાં�� આપૂ�લે R1=R4 , R2=R3,
R5=R6 , R7 બન્ન� ટ@ ��જીસ્ટર માં�ટ� ક!માંન છે� . Q1=Q2 છે� . બન્ન� બ�જે% સરખ� હે!��થી� , બન્ન� ટ@ ��જીસ્ટરન� બ�જે એમાં�ટર અન� કલે� કટરન�� કર� ટ સરખ� પૂસ�ર
થીશી� . માં�ટ� તે� માંન� બ�જે કલે� કટર અન� એમાં�ટરપૂર માંળતે� �!લ્ટ� પૂણેં સરખ� હેશી� . જો� Q1 અન� Q2 ન�� કલે� કટરપૂર એકબ�જોન� સરખ�માંણેં��માં�� આઉટપૂ% ટ
ઉપૂર �!લ્ટ�જે માં�પૂ��માં�� આ�� તે! �!લ્ટ�જેન!� તે/��તે શી% ન્યે આ�શી� . એટલે� ક� આઉટપૂ% ટ શી% ન્યે માંળશી� . જો� આ સર્કિકQટન� � ધ્યે�નથી� જો���માં�� આ�� તે! તે� ન� બ� બ�જેન�� બ� ઇનપૂ% ટ છે� . અન� બ� કલે� કટરન�� બ� આઉટપૂ% ટ છે� . જો� I બ�જે% ન�� ઇનપૂ% ટન� � ફિ/કસ �!લ્ટ�જે ઉપૂર (ર� /ર� �સ �!લ્ટ�જે) ર�ખ��માં�� આ�� અન� ni બ�જે% ન� ઇનપૂ% ટ બ�જે ઉપૂર
સ�ગ્નલે આપૂ��� માં�� આ�� તે! આઉટપૂ% ટ ઉપૂર ઉ� ધા! થીયે� �ગર તે� �! જે સ�ગ્નલે એમ્પૂલે�/�યે થીઇન� માંળ� છે� .માં�ટ� આ ni છે� ડે�ન� � ન!નઇન�ટ�Uગ ઇનપૂ% ટ કહે� ��યે છે� . તે� ન� (+) સ�જ્ઞા� દ્વા�ર� પૂણેં બતે����માં�� આ�� છે� . એજે ર�તે� જો� ni છે� ડે�ન� � ફિ/કસ �!લ્ટ�જે ઉપૂર (ર� /ર� �સ �!લ્ટ�જે)ર�ખ��માં�� આ�� અન� I છે� ડે� ઉપૂર સ�ગ્નલે આપૂ��� માં�� આ�� તે! આપૂ�લે સ�ગ્નલે કરતે� ઉ� ધા! થીયે�લે સ�ગ્નલે એમ્પૂલે�/�યે થીઇન� � આઉટપૂ% ટ ઉપૂર માંળશી� .માં�ટ� આ I છે� ડે�ન� � ઇન�ર્ટિંટQગ ઇનપૂ% ટ કહે� ��માં�� આ�� છે� . તે� ન� (-) સ�જ્ઞા� દ્વા�ર� પૂણેં બતે����માં�� આ�� છે� . આ સર્કિકQટ ચિત્રક!ણેંન�� સ� ક� તે દ્વા�ર� બતે����માં�� આ�� છે� . આઇસ�ન� જે� ક�માંન� પૂ�ન!� હે!યે તે� પૂ�ન!� ચિત્રક!ણેંન�� ચા�ર� તેર/ બતે����માં�� આ�� છે� . આ ઓપૂર�શીનલે એમ્પૂલે�પૂ�યેર સ�દ� એક આઉટપૂ% ટ ��ળ! પૂણેં હે!ઇ શીક� છે� .તે� ન� સ��ગલે એન્ડે� ડે ઓપૂર�શીનલે
એમ્પૂલે�/�યેર પૂણેં કહે� ��યે છે� . આ ઓપૂર�શીનલે એમ્પૂલે�/�યેર દ% ન�યે�ન� ક!ઇપૂણેં ઇલે� કટ@ !ન�ક માંશી�નમાં�� ક!ઇપૂણેં સ� ખ્યે�માં�� આ�� શીક� છે� .તે� સ�ગ્નલેન� � એમ્પૂલે�/�યે કર� છે� . તે� બ� સ�ગ્નલેન� � સરખ��� છે� . માં�ટ� ક!ઇ પૂણેં જેગ્યે� બ� �!લ્ટ�જે અથી�� સ�ગ્નલે સરખ����ન� જેરૂરતે પૂડે� છે� , તે! ઓપૂર�શીનલે
એમ્પૂલે�/�યેરન� જેરૂરતે પૂડે� છે� . એલેસ�ડે� ટ���માં�� LVDS સ�ગ્નલે બન���� માં�ટ� ખ�સ differential operational amplifier ન� જેરૂરતે પૂડે� છે� .જ્યા�� પૂણેં સર્કિકQટ ડે�યેગ્રા�માંમાં�� ચિત્રક!ણેં દ!ર�લે હે!યે તે� ઓપૂર�શીનલે એમ્પૂલે�/�યેર છે� .આ ઓપૂર�શીનલે એમ્પૂલે�/�યેર એન�લે!ગ અન� ફિડેજીટલે બન્ન� પ્રેક�રન� સર્કિકQસમાં�� સ�ગ્નલે એમ્પૂલે�/�યે કર�� અન� બ�જો ઘણેં�� બધા�� ક�યે! કર��માં�ટ� �પૂર�યે છે� . તે� ન! ક�યે �ધા% ઉ� ડે�ણેંમાં�� સમાંજે�� પ્રેયેત્ન કર�યે� . સર્કિકQટન�બન્ન� બ�જે% સરખ� હે!��થી� આઉટપૂ% ટ ઉપૂર બન્ન� છે� ડે� �ચ્ચા� �!લ્ટ�જેન!� તે/��તે શી% ન્યે માંળશી� .I છે� ડે�ન� � સ્થિ2ર ર�ખ�ન� � (ર� /ર� �સ �!લ્ટ�જે ઉપૂર) ni છે� ડે� ઉપૂર સ�ગ્નલે
આપૂ��થી� તે� ન� લે�ધા� Q1 ન� બ�જે કર� ટમાં�� /� ર/�ર થીશી� . જો� Q1 ન�� બ�જે ઉપૂર + સ�ગ્નલે આ�� તે! તે� ન!� બ�જે કર� ટ �ધા��થી� તે� ન!� કલે� કટર એમાં�ટર કર� ટ
�ધાશી� .આ કર� ટ R7 માં�� થી� ક!માંન ર�સ્તે� થી� પૂસ�ર થીતે! હે!��થી� તે� ન! પ્રેમાં�ણેં Q2 ન�� કલે� કટર એમાં�ટર કર� ટ કરતે� �ધા�ર� હે!��થી� , Q1 ન!� કર� ટ Q2 ન�� કર� ટન� પૂ�છે! ધાક� લેશી� .તે� થી� બન્ન� ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� કલે� કટર કર� ટમાં�� /� ર/�ર થી��થી� બન્ન� કલે� કટર ઉપૂર �!લ્ટ�જે બદલે�શી� . Q1 ન! કલે� કટર કર� ટ �ધા��થી� તે� ન� કલે� કટર
રજીસ્ટ��સમાં�� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે �ધાશી� માં�ટ� તે� ન� કલે� કટર ઉપૂર �!લ્ટ�જે ઘટશી� . એજે �ખતે Q2 ન� કલે� કટર કર� ટ પૂ�છે� ધાક� લે���થી� , કલે� કટર કર� ટ ઘટશી� . તે� થી� તે� ન� આરસ�માં�� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે ઘટશી� , અન� કલે� કટરન� માંળતે� �!લ્ટ�જે �ધાશી� . આ Q1, Q2 ન� કલે� કટર ઉપૂર થીયે�લે �!લ્ટ�જેન!� /� ર/�ર સરખ! અન� અપૂ!જીટ /� જેમાં�� હે!��થી� , ડેબલે એમ્પૂલે�/�ક� શીન માંલે� છે� . એજે ર�તે� Q1 ન� બ�જે ઉપૂર - સ�ગ્નલે આપૂ��� માં�� આ�� તે! Q1 ન� બ�જેન� � ર��સ સ�ગ્નલે
આ���થી� Q1 ન!� બ�જે કર� ટ ધાટશી� , તે� થી� તે� ન! કલે� કટર એમાં�ટર કર� ટ પૂણેં ઘટશી� , તે� થી� Q1 ન�� આરસ�માં�� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે ઘટશી� , તે� થી� તે� ન� કલે� કટર ઉપૂર
પૂહે!�ચાતે� �!લ્ટ�જે �ધાશી� . એજે �ખતે� R7 માં�� થી� Q1 ન!� કર� ટ ઘટ��થી� Q2 ન!� કર� ટ �ધાશી� ,Q2 ન!� કલે� કટર કર� ટ �ધા��થી� તે� ન� આરસ�માં�� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે
�ધાશી� , માં�ટ� તે� ન� કલે� કટર ઉપૂર �!લ્ટ�જે ઘટશી� . આ ર�તે� પૂહે� લે� કરતે� ર��સ એકશીન માંળશી� . અન� સ�ગ્નલે એમ્પૂલે�/�યે થીશી� .આ ર�તે� ન!ન ઇન�ર્ટિંટQગ
માં!ડેમાં�� ઓપૂર�શીનલે એમ્પૂલે�/�યેર ક�માં કરશી�એટલે� ક� જે��! સ�ગ્નલે Q1 ન� બ�જે ઉપૂર આપૂ�શી%� તે� �! જે સ�ગ્નલે Q2 ન� કલે� કટર અન� અપૂ!જીટ સ�ગ્નલે
Q1 ન� કલે� કટર ઉપૂરથી� માંલેશી� . જો� Q2 ન� કલે� કટરન!� સ�ગ્નલે લે���માં�� આ�� તે! તે� ની�નીઇન્વીટી�@ગં સી�ગંલ એન્ડી� ડી માં!ડેમાં�� ક�માં કર� છે� . જો� Q1, Q2 બન્ન�ન� કલે� કટરન�� આઉટપૂ% ટ ��પૂર��માં�� આ�� તે! આઉટપૂ% ટ ફિડે/ર� �સ�યેલે પ્રેક�રન!� છે� . જેરૂરતે પ્રેમાં�ણેં� � બધા�� માં!ડે ��પૂર��માં�� આ�� છે� . ઇનીવીર્ટિંટી7ગં માં�ડી - જો� ni છે� ડે� ઉપૂર �!લ્ટ�જે ફિ/ક્સ ર�ખ�ન� � I છે� ડે� ઉપૂર સ�ગ્નલે આપૂ��� માં�� આ�� તે! Q2 ન� કલે� કટર ઉપૂરથી� ઇન્�ટ{ ડે સ�ગ્નલે માંળશી� , અન� Q1 ન� કલે� કટર ઉપૂર ન!ન ઇન્�ટ{ ડે સ�ગ્નલે માંળશી� . સ��ગલે એન્ડે� ડે માં!ડેમાં�� Q2 ન� કલે� કટરન!� આઉટપૂ% ટ તેર�ક� સમાંજે�� જો�ઇયે� , માં�ટ� ઇન્�ટ{ ડે સ�ગ્નલે
માંળશી� .જો� I છે� ડે� ઉપૂર સ�ગ્નલે આપૂતે� સ�ગ્નલેન!� + /� જે આ���થી� Q2 ન� બ�જે કર� ટ �ધાશી� . તે� થી� તે� ન� કલે� કટર એમાં�ટર કર� ટ �ધાશી� . તે� ન� આરસ�માં�� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે �ધાશી� , માં�ટ� તે� ન� કલે� કટર ઉપૂર �!લ્ટ�જે ઘટશી� . એજે ર�તે� બ�જો ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� આન�થી� વિ�રૂધા પ્રેવિક્રોયે� થીશી� ,અન� Q1 ન�� કલે� કટર ઉપૂર �!લ્ટ�જે �ધાશી� , આઉટપૂ% ટ માંળશી� .જો� Q2 ન� બ�જેન� � - સ�ગ્નલે આપૂ��� માં�� આ��તે! ,Q2 ન� બ�જે કર� ટ ઘટશી� , તે� ન! કલે� કટર એમાં�ટર કર� ટ ઘટશી� . R7 માં�� થી� તે� ન!� કર� ટ ઘટ��થી�, Q1 ન!� કર� ટ �ધાશી� , તે� થી� Q1 ન� કલે� કટર ઉપૂર
�!લ્ટ�જે ધાટશી� અન� Q2 ન� કલે� કટર ઉપૂર �!લ્ટ�જે �ધાશી� . આ ર�તે� એમ્પૂલે�/�યે થીઇન� � સ�ગ્નલે વિ�રૂધા /� જેમાં�� બ�હેર પૂડેશી� . માં�ટ� તે� ન� ઇન�ર્ટિંટQગ માં!ડે કહે� ��યે છે� .ઓપૂર�શીનલે એમ્પૂલે�/�યેર સ��ગલે યે% ન�ટ તેર�ક� પૂણેં �પૂર�યે છે� , અન� ઘણેં�� બધા� સગ�ડે સ�થી� પૂણેં હે!યે છે� .જેનરલે સગ�ડે! સ�થી� ન� ઓપૂર�શીનલે એમ્પૂલે�/�યેર આઇસ�ન! નમાં% ન!અવિહેયે�� લે�ધા�લે છે� . તે� ન� ઇનપૂ% ટ અન� આઉટપૂ% ટ પૂ�ન!� ni i/p, i i/p, o/p પૂ�ન! અન� +Vs
_Vs પૂ�ન!�ન� ક�યે આપૂણેં�� ઉપૂર જો�યે%� તે� સ���યેન� પૂ�ન!�ન� ક�યે આપૂણેં�� જો�ઇયે� .fil (filter) પૂ�ન આ પૂ�ન આઇસ�માં�� થી� ફિ/લ્ટર માં�ટ� ક�ઢો��માં�� આ�� છે� .ફિ/લ્ટર એટલે�
r5
r1
VC C
nii/p
r6
r7
r2
Ii/p
r3
DifferentialOPERATIONAL AMPLIFIER
Q 1 Q 2 r4o/p
+
-o/p
ni i/pi i/p
+vs
_vs
bs
fil fb
stby
evcmute
DifferentialOPERATIONAL AMPLIFIERSYMBOL & main PINS
VCC= +VS psGND= -VS ps o/p= differential out putbs= boot strapi/p= inputni= non-invertingi= invertingfil- filterevc- electronic audio volume control fb- feed backstby- power stand-byMUTE- work pause
આઇસ�ન� અ� દરન� પૂ��ર લે�ઇન માં�ટ� જેરૂર� ફિડેકપૂલે��ગ ફિ/લ્ટર ક� પૂ� સ�ટર બ�હેરથી�લેગ���� માં�ટ� પૂ�ન છે� . એક વિ�ભ�ગન�� /� ર/�ર!ન� બ�જો વિ�ભ�ગમાં�� જેતે� ર!ક�� માં�ટ�લેગ����માં�� આ�� છે� .આ પૂ�નથી� ક� પૂ� સ�ટર ગ્રા�ઉ� ડે કર�તે! હે!યે છે� . Fb (feed back)pin - આ પૂ�ન આઇસ�માં�� જો� જેરૂરતે હે!યે તે! ફિ/ડેબ� ક આપૂ�� માં�ટ�પૂ�ન બ�હેર ક�ઢો� લે છે� .માં!ટ� ભ�ગ� એમ્પૂલે�/�યેર સર્કિકQટમાં�� આ પૂ�ન ન�ગ� ટ�� ફિ/ડેબ� ક માં�ટ� હે!યે છે� . પૂર� તે% ઓસ�લે� ટર તેર�ક� ક�માં કરતે� આઇસ�માં�� આ
ફિ/ડેબ� કન� પૂ�ન પૂ!જે�ટ�� ફિ/ડેબ� ક માં�ટ� હે!યે છે� .આઉટપૂ% ટ ઉપૂરથી� આ પૂ�ન ઉપૂર આરસ� ન� ટ�ક દ્વા�ર� સ�ગ્નલે આપૂ��� માં�� આ�� છે� . જો� ઉપૂયે!ગમાં�� ન� લે�ધા�લે
હે!યે તે! આ પૂ�નન� ક� પૂ� સ�ટર દ્વા�ર� ગ્રા�ઉ� ડે સ�થી� જો�ડે��માં�� આ�� છે� .Bs ( boot strap pin) – બ% ટ સ્ટ@�પૂ પૂ�ન - આ પૂ�ન ઉપૂર આઉટપૂ% ટ પૂ�ન ઉપૂરથી� ક� પૂ� સ�ટર લે�ગતે! હે!યે છે� . આ ક� પૂ� સ�ટર આઇસ�ન� ૉ�� દર લે�ગ�લે હે�ઇ
સ�ઇડેન� ટ@ ��જીસ્ટરન� જો�ઇતે� હે�ઇ બ�જે �!લ્ટ�જે પૂ% ર� પૂ�ડે� છે� . લે! સ�ઇડેન! ટ@ ��જીસ્ટર ક� ડેકટ��ગ થી�યે ત્યા�ર� આ બ% ટ સ્ટ@�પૂ ક� પૂ� સ�ટર સપ્લે�યે જે�ટલે� �!લ્ટ�જે
ઉપૂર ચા�જે થી�યે છે� , અન� જ્યા�ર� હે�ઇ સ�ઇડેન! ટ@ ��જીસ્ટર ક� ડેક્ટ કર��ન! હે!યે તે! તે� ફિડેસ્ચા�જે થીઇન� જો�ઇતે� હે�ઇ �!લ્ટ�જે આપૂ� છે� .આ ર�તે� બ�ન� ટ@ ��જીસ્ટર
એક સરખ! ક�માં કર� છે� .તે� થી� સ�ગ્નલેન� સ�યેકલેન�� બ�ન� ભ�ગ એક સરખ! એમ્પૂલે�ફિ/ક� શીન માં�ળ�� છે� .Stby (stand by pin) આ પૂ�ન આઇસ�ન� સપ્લે�યે પૂ�ન ઉપૂર પૂ��ર આપૂ�લે હે!યે તે! પૂણેં આઇસ�ન� પૂ��ર ��પૂર��� ન� દ� .એટલે� ક� આઇસ� બ�ધા રહે� છે� . જ્યા�ર� સ્ટ��ડેબ�યે પૂ�ન કહે� તે! જે આઇસ� ચા�લે% થી�યે છે� . આ પૂ�ન ક!ઇ સ્��ચા સ�થી� જો�ડે� શીક�યે છે� . સ�પૂ�યે% સ�થી� જો�ડે� શીક�યે
છે� . જ્યા�ર� સ�પૂ�યે% કહે� છે� , ત્યા�ર� આઇસ� ચા�લે% થી�યે છે� . એટલે� ક� ર�માં!ટ દ્વા�ર� આ પૂ�ન ક� ટ@ !લે કર��માં�� આ�� છે� . આ પૂ�નન� લે!જીક ક�યેમાં યે�દ ર�ખ�� પૂડે� છે� , અમાં% ક આઇસ� આ પૂ�ન ઉપૂર પૂ!જે�ટ�� �!લ્ટ�જે (5 �!લ્ટ) આપૂ��થી� આઇસ� ચા�લે% થી�યે છે� . જ્યા�ર� અમાં% ક આઇસ�ન� પૂ!જે�ટ�� �!લ્ટ�જે આપૂ��થી� આઇસ� બ�ધા થી�યે છે� .આ પૂ�નમાં�� જે સ!ફ્ટ સ્ટ�ટ પૂણેં ઉમાં� ર�લે% પૂણેં હે!યે છે� . સર્કિકQટ ચિધામાં� થી� ઉપૂડે� છે� .જોટક! આ�તે! નથી�.Mute EVC મ્યે% ટ અન� ઇ��સ� પૂ�ન હે�લેમાં�� આ બ� પૂ�ન!� એક જે પૂ�નમાં�� આ�� છે� . આઇસ�ન� સ�ગ્નલેન� આગળ જેતે! ર!ક�� માં�ટ� આ પૂ�ન હે!યે છે� , સ�ઉ� ડે સર્કિકQટસમાં�� ઇ��સ�( ઇલે� કટ@ !ન�ક �!લ્ય%માં ક� ટ@ !લે) તેર�ક� ન! ક�યે પૂણેં આ પૂ�ન સ�થી� ઉમાં� ર��માં�� આ�� છે� . બ�જો /� કશીનન� આઇસ�માં�� આ પૂ�ન! પૂ!જે
(Pause) અન� ગ�ઇન (gain control) તેર�ક� ક�માં કર� છે� . આ પૂ�ન!ન� પૂણેં સ�પૂ�યે% સ�થી� જો�ડે��માં�� આ�� છે� . આ પૂ�ન!�ન� લે!જીક પૂણેં યે�દ ર�ખ�� પૂડે� છે� . ક!ઇ એકટ�� હે�ઇ હે!યે છે� , અન� ક!ઇ એકટ�� લે! હે!યે છે� . આઇસ� સર્કિકQટમાં�� �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� /!લ્ટ શી!ધા�� માં�ટ� આપૂણેં� પૂ�સ� ન!માંળ �!લ્ટ�જે હે!�� જો�ઇયે� . ક� પૂન�ન�� સર્કિકQટ ડે�યેગ્રા�માંમાં�� લેખ�લે હે!યે છે� . અથી�� �ર્કિંકQગ ક� ફિડેશીનમાં�� હે!યે ત્યા�ર� તેમાં�ર� માં�પૂ�ન� �!લ્ટ�જે લેખ� લે���ન�. બ�જી �ખતે એજે ટ��� આ�શી� તે! ક!ઇ પ્રે!બલેમાં નવિહે થી�યે . આઇસ�ન�� �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� લેખ�� માં�ટ� નમાં% ન�ન! ચા�ટ આપૂ�લે છે� .આ નમાં% ન� પ્રેમાં�ણેં� � ચા!પૂડે�માં�� ટ@ ��જીસ્ટરન� �!લ્ટ�જેન� સ�થી� જે
આઇસ�ન! ચા�ટ બન���ન� તે� ન� �!લ્ટ�જે પૂણેં લેખ� ર�ખ��� . આ બધા�� ન� સ�થી� તેમાં� ર�પૂ� ર��ગ કર�લે /!લ્ટન� લેગતે� વિ�ગતે!� પૂણેં ન!�ધા� શીક�યે છે� .ભવિ�ષ્યેમાં�� ક�માં આ�� છે� .પૂ�છેલે� અન%ભ� તેર�ક� માંદદ કરશી� આઇસ� સ્ટ��ડે બ�યે અથી�� મ્યે% ટમાં�� નથી� તે� ચાક�સ�� આ પૂ�ન!� ઉપૂર �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� તે� માંન� લે!જીક પ્રેમાં�ણેં� � ઓક� હે!યે તે! સ��ગલે એન્ડે� ડે એમ્પૂલે�પૂ�યેર માં�ટ� સપ્લે�યેન�� �!લ્ટ�જે કરતે� અડેધા� �!લ્ટ�જેઆઇસ�ન� આઉટપૂ% ટ પૂ�ન ઉપૂર માંળ�� જો�ઇયે� .જો� માંળ� તે! પૂ��રન� દૃષ્ટી�થી� અન� બ�યેસ��ગન� દૃષ્ટી�થી� આઇસ� સ�ર� છે� . જો� Vs/2 �!લ્ટ�જે ન� માંળ� તે! પૂ��રન� અન� બ�યેસ��ગન� દૃષ્ટી�થી� /!લ્ટ છે� . પૂ�ન!� ઉપૂરન�� �!લ્ટ�જે ચા� ક કર��� આઉટ પૂ�ન હે!યે તે! તે� ન� �!લ્ટ�જે
આઇસ�ન� અ� દરથી� આ�� રહ્યા� છે� . તે� ખ!ટ� હે!યે તે! તે� ન� ક�રણેંન! વિ�ચા�ર કર�ન� તે� પ્રેમાં�ણેં� � તેપૂ�સ કર��. બ�હેરથી� આ�તે� �!લ્ટ�જે પૂણેં ચા� ક કર��� ,ઇનપૂ% ટ છે� ડે� આઇ અન� એનઆઇ ઉપૂર �!લ્ટ�જેન! તે/��તે ખ�સ ધ્યે�નમાં�� લે��%� . બધા%� ઓક� હે!યે તે! આઇસ� બદલે��, ફિડેજીટલે આઇસ� આ�� ર�તે� ચા� ક કર� શીક�યે નવિહે. તે� માંન� લે!જીક પ્રેમાં�ણેં� � ટ�સ્ટ કર��� પૂડે� છે� . તે� માંન� લે!જીક ટ�બલે હે!યે છે� . તે� પ્રેમાં�ણેં� � /� કશીન માંળ�%� જે જો�ઇયે� .આઇસ� ખ�સ ક�માં માં�ટ� બન�લે� હે!યે છે� . તે! તે� ન! ટ�સ્ટ��ગ પૂણેં ખ�સ ર�તે� થી�યે ,
માં�ટ� દર� ક વિ�ભ�ગમાં�� આઇસ�ન� એપ્લે�ક� શીન પ્રેમાં�ણેં� � /!લ્ટ શી!ધા��ન� ર�તેન� ચાચા� કર�શી%� .આ માં%ળ ક!માંન ર�તે ધ્યે�નમાં�� ર�ખ���.માં�સ્ફે�ટી ટી1 જીસ્ટરીની ત્રણ વી�લ્ટી�જ માંપે�ની� ખીમાં� શો�ધવીની� રી�તો- માં!સ્ફ�ટ(માં� ટલે ઓકસ�ઇડે સ�માં�ક� ડેકટર ફિ/લ્ડે ઇ/� ક્ટ ટ@ ��જીસ્ટર)MOSFET(metal oxide
semiconductor field effect transistor) બ�યેપૂ!લેર ટ@ ��જીસ્ટર(NPN,PNP)ન� ખ%બ જેડેપૂથી�ર�પ્લે�સ કર� રહ્યા! છે� . આજેન�� ફિડેજીટલે યે%ગન! એક ખ%બ ખ%બ અગત્યાન! પૂ�ટ છે� . આજેન�દર� ક માંશી�નન!� માં!સ્ટ ઇમ્પૂ!રટ�ન્ટ હે�ડે �� ર ભ�ગ છે� . માં!સ્ફ�ટન� સ�થી� સ!/ટ�� રન� ઇમ્પૂ!રટ� �સ
આ�� છે� . માં!સ્ફ�ટ સમાંજે�� માં�ટ� આપૂણેં�� પૂહે� લે� /� ટ(FET field effect transistor)જો�ઇયે� .આ
ટ@ ��જીસ્ટરન� રચાન�માં�� એક એન પ્રેક�રન! સ�માં�ક� ડેકટર લેઇન� તે� ન� એક સપૂ�ટ� ઉપૂર પૂ� સ�માં�ક� ડેકટર વિ�કસ���ન� પૂ� માં�� થી� એક છે� ડે! ક�ઢો��ન%� અન� એન પ્રેક�રન� સ�માં�ક� ડેકટરન� ફિ/લે�માં� �ટન� લે�બ�ઇમાં�� આ��લે� બ� સપૂ�ટ� ઉપૂર માં� ટલે પૂ!લે�શી કર�ન� બ� છે� ડે� ક�ઢો� લે છે� . આ બ� છે� ડે�માં�� થી� એક છે� ડે! ડે@ � ઇનઅન� બ�જો� સ!સ છે� ડે! કહે� ��યે , જ્યા�ર� પૂ� વિ�સ્તે�રમાં�� થી� ક�ઢો� લે ગ� ટ છે� ડે! છે� . ચિચાત્રમાં�� બતે�વ્યે� પ્રેમાં�ણેં� � આ /� ટન� બ�યેસ��ગ આપૂ��થી� ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા� ન� ફિ/લે�માં� �ટમાં�� એકસમાં�ન �!લ્ટ�જેન� �હે� �ચાણેં�� થી�યે છે� ,સ!સ ઉપૂર 0 �!લ્ટ અન� ડે@ � ઇન સ%ધા� પૂહે!�ચાતે�� 10 �!લ્ટ પૂ ર� થી�યે છે� .સ!સ બ�જે% 0 �!લ્ટ હે!��થી� અન� ગ� ટ ઉપૂર એક �!લ્ટ હે!��થી� ગ� ટથી� સ!સ �ચ્ચા� ન!જે� કશીન /!ર�ડે બ�યેસ થી�યે છે� . એટલે� ભ�ગમાં�� ગ� ટતે� સ!સ �ચ્ચા� /!ર�ડે કર� ટ પૂસ�ર થી�યે છે� .પૂર� તે% જે�માં આપૂણેં�� ડે@ � ઇન બ�જે% જેઇયે� તે� માં એન ચા�નલેન�
IC Number-------model used----section used---company of IC----
pin #
4
2
3
5
IC PINS NORMAL VOLTAGE
nx
1
pin voltage
forward
bias
10Vconducting region
D-Drain=collectorS-source=emitterG-gate=base
P-semiconductor
reverse bias
FET
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10---------------------- D
deplation layerbad cond
G
S
+-
1 V
N -filament
�!લ્ટ�જે પૂ!જે�ટ�� અન� પૂ� સપૂ�ટ�ન�� �!લ્ટ�જે ન�ગ� ડે�� થી�યે છે� . ડે@ � ઇન છે� ડે� પૂહે!�ચાતે�� જે� કશીન 9 �!લ્ટથી� ર��સ થી�યે છે� . માં�ટ� એન ફિ/લે�માં� �ટન� અ� દર ર��સ બ�યેસન�� લે�ધા� એક ફિડેપ્લે�શીન ��ળ! વિ�સ્તે�ર (ક� ર�યેર �ગરન!� વિ�સ્તે�ર) બન� છે� . જે� કર� ટ પૂસ�ર કર��માં�� અ�ર!ધા કર� છે� . તે� થી� ફિ/લે�માં� �ટમાં�� થી� ગ� ટ �!લ્ટ�જે 0
હેતે� તે� �ખતે કરતે� ઓછે� કર� ટ પૂસ�ર થી�યે છે� , ક� માંક� ક� ડેકશીન વિ�સ્તે�ર ઓછે! થીઇ ગયે�લે છે� .જો� પૂ� ગ� ટ ઉપૂર �!લ્ટ�જે ન�ગ� ટ�� કર��માં�� આ�� તે! ક� ડેકશીન
ર�જેન ઘટશી� અન� ડે@ � ઇનથી� સ!સ કર� ટ પૂણેં ઘટશી� . જો� આ ગ� ટન� ન�ગ� ટ�� કરતે� જેઇયે� તે! એક �ખતે આ�શી� ક� ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા� કર� ટ શી% ન્યે થીશી� , આ
પૂર�2�તે� પૂ��ચા ઓ/ કહે� ��યે છે� . આ ર�તે� ગ� ટ �!લ્ટ�જેન� હે�જેર� માં�ત્રથી� ડે@ � ઇનથી� સ!સ કર� ટ ક� ટ@ !લે થી�યે છે� , BJT ન� જે�માં બ�જે કર� ટ પૂસ�ર કર��થી� કલે� કટર એમાં�ટર કર� ટ પૂસ�ર થી�યે છે� .માં�ટ� આ ટ@ ��જીસ્ટરન� ફિ/લ્ડે ઇ/� કટ ટ@ ��જીસ્ટર FET કહે� ��યે છે� . આ ટ@ ��જીસ્ટર પૂછે� માં!સ/� ટ આવ્યે�� .માં!સ્ફ�ટ ઘણેં�� જોતેન� બન� ગયે�લે છે� . આપૂણેં�� હે�લેન� લે��લે પ્રેમાં�ણેં� � માં!સ્ટ ક!માંન માં!સ્ફ�ટ લેઇયે� માં!સ્ફ�ટ કર� ટ લેઇ જેતે� ચા�નલે ઉપૂરથી� બ� પ્રેક�રન�� આ�� છે� . N-channel કર� ટ એન ચા�નલેમાં�� થીઇન�ઇલે� કટ@ !ન્સ દ્વા�ર� જોયે તે! તે� માં!સ્ફ�ટન� N-channel
MOSFET,અન� P-channel માં�� થી� હે!લ્સ દ્વા�ર�કર� ટ જોયે તે! પૂ� ચા�નલે માં!સ્ફ�ટ કહે� ��યે છે� . એજે ર�તે� ચા�નલેમાં�� થી� પૂસ�ર થીઇ રહે� લે કર� ટ ક� ટ@ !લે કર�� માં�ટ� ક� ર�યેર �ધા�ર�ન� કર� ટ �ધા�ર��માં�� આ�� તે! ઇનહે� �સમાં� �ટ માં!સ્ફ�ટ કહે� ��યે છે� . અન� ક� ર�યેર ફિડેપ્લે� ટ કર�ન� (ઓછે� કર�ન� ) કર� ટ ઓછે! કર��માં�� આ�� તે! ફિડેપ્લે�શીન ટ�ઇપૂ માં!સ� /� ટ કહે� ��યે છે� .આ ર�તે� બ�ન� પ્રેક�રમાં�� બ� પ્રેક�ર એમાં ક% ળ માં% ખ્યે ચા�ર પ્રેક�રન�� માં!સ્ફ�ટ માંળશી� .તે� માંન! �ર્કિંકQગ એપ્લે�ક� શીન અન� ટ�સ્ટ��ગ અન� �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� /!લ્ટ શી!ધા��ન! શી�ખ�શી%� .N channel Enhancement type MOSFET-પૂ� પ્રેક�રન! સ�માં�ક� ડેકટર (સબસ્ટ@�ટ પૂણેં કહે� ��યેછે� ) લેઇન� એક સપૂ�ટ� ઉપૂરબ� એન સ�માં�ક� ડેકટરન� પૂ!ઇન્ટ બન����માં� આ�� છે� . આ બ� એન પૂ!ઇન્ટ�ધા% પૂડેતે�ઇલે� કટ@ !નસ ��લે� હે!યે છે� . (હે� ��લે� ડે!પૂડે- �ધા�ર� પૂડેતે� ભ�ળસ�ળ) જ્યા�ર� આ બ� પૂ!ઇન્ટન� �ચ્ચા� એક લે! ડે!પૂ��ગ ��ળ� એન સપૂ�ટ� બન����માં�� આ�� છે� . આ બ� પૂ!ઇન્ટન� ડે@ � ઇન અન� સ!સ કહે� ��યે છે� . આ સપૂ�ટ� ઉપૂર એક બ� ડે ક� ડેકટરઓકસ�ઇડેન� સપૂ�ટ� ચાઢો����માં�� આ�� છે� .તે� ન� ઉપૂર માં� ટલે પ્લે� ટ��ગ કર�ન� ગ� ટ છે� ડે! ક�ઢો��માં�� આ�� છે� .જ્યા�ર� ડે@ � ઇન થી� સ!સ �ચ્ચા� સપ્લે�યે આપૂ��� માં�� આ�� છે� , ત્યા�ર� આ બ�છે� ડે�ન� �ચ્ચા� લે! ડે!પૂ��ગ અન� એક જે� કશીન ર��સ થી��થી� કર� ટ પૂસ�ર થીતે! નથી�. જો� ગ� ટ ઉપૂર ન� ગ� ટ�� �!લ્ટ�જે આપૂ��� માં�� આ�� તે! ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા� સહે� જે પૂણેં કર� ટ પૂસ�ર થીતે! નથી�. પૂણેં જો� આ ગ� ટ ઉપૂર પૂ!જે�ટ�� �!લ્ટ�જે આપૂ��� માં�� આ�� તે! ગ� ટન� પ્લે� ટ અન� ચા� નલે �ચ્ચા� બનતે� ક� પૂ� સ�ટરમાં�� ક� પૂ� સ�ટર એકશીનથી� ��જે સ� ગ્રાહે થી�યે છે� . અન� ચા� નલેમાં�� ન� ગ� ટ�� ચા�જે આ�� જોયે છે� . જે� ડે@ � ઇનથી� સ!સ સ% ધા�ન�� વિ�સ્તે�રમાં�� /� લે�ઇ જોયે છે� .તે� ન� લે�ધા� ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા� એક ઇલે� કટ@ !નસન� ચા� નલે ઉત્પૂન્ન થી�યે છે� .જે� ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા�કર� ટ પૂસ�ર કર� છે� . માં!સ્ફ�ટ એન ચા� નલેન� માંદદથી� કર� ટ પૂસ�ર કર� છે� , તે� માંજે ક� ર�યેર ઉમાં� ર��માં��આ�� છે� . માં�ટ� આ ટ@ ��જીસ્ટરન� N channel mosfet Enhancement type કહે� ��માં�� આ�� છે� .આ ટ@ ��જીસ્ટર પૂ!જે�ટ�� સ�ગ્નલેથી� ઓન થી�યે છે� . અન� ન�ગ� ટ�� સ�ગ્નલેથી� ઓ/ થી�યે છે� .ક!ઇ ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� ગ� ટ બ� હે!ઇ શીક� છે� . બ� જે% દ� �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� માં!સ્ફ�ટન!� કર� ટ ક� ટ@ !લે કર��માં�� આ�� છે� .N-channel depletion type mosfet- ઇનહે� �સમાં� �ટ ટ�ઇપૂ માં!સ્ફ�ટન� જે�માં જે રચાન� હે!યે છે� , માં�ત્ર માં!સ્ફ�ટન! ચા�નલે ��ળ! વિ�સ્તે�ર એન ફિ/લે�માં� �ટ દ્વા�ર� લેઇ લે���માં�� આ�� છે� .એટલે� ક� આ વિ�સ્તે�ર પૂણેં એન પ્રેક�રન! /K લે કર� ટ લેઇ જે�� માં�ટ� બન�લે! હે!યે છે� . માં�ટ� ડે@ � ઇન અન� સ!સ ન� સપ્લે�યે આપૂતે�ન� સ�થી� તે� માંન� �ચ્ચા� કર� ટ ચા�લે% થીઇ જોયે છે� .અન� જ્યા�ર� ગ� ટ ઉપૂર ન�ગ� ટ�� �!લ્ટ�જે આપૂ��� માં�� આ�� તે! ફિ/લે�માં� �ટમાં�� ક� પૂ� સ�ટર એકશીનથી� પૂ!જે�ટ�� ચા�જે આ�� જોયે છે� . અન� ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા� ન! કર� ટ બ�ધા થી�યે છે� .ક� માંક� ઇલે� કટ@ !નસ કર� ટ લેઇ જે��� માં�ટ� ખ�લે� નથી�. એટલે� એણેં�� ક� ર�યેર પૂ�સ� થી� જેગ્યે� ખ�લે� કર���ન� કર� ટ ક� ટ@ !લે કયે! એટલે� ફિડેપ્લે�શીન ટ�ઇપૂમાં!સ્ફ�ટ કહે� ��યે છે� .P-channel enhancement type MOSFET- આ માં!સ્ફ�ટન� રચાન� N-ચા�નલે માં!સ્ફ�ટન�જે��� જે છે� .N ન� જેગ્યે� P અન� P ન� જેગ્યે� N બન����ન�� . ક�માં કર��ન� ર�તે પૂણેં
N ચા�નલે જે��� જે છે� .ત્યા�� ગ� ટ ઉપૂર પૂ!જે�ટ�� �!લ્ટ�જે આપૂ��થી� એન ચા�નલે બન� છે� આ ટ@ ��જીસ્ટરમાં�� ગ� ટ ઉપૂર ન�ગ� ટ�� �!લ્ટ�જે આપૂ��થી� પૂ� ચા�નલે બન� છે� .અન� ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા� કર� ટ પૂસ�ર થી�યે છે� . ગ� ટ ઉપૂર ન�ગ� ટ�� આપૂ��થી� હે!લેસ માંળતે� નથી� માં�ટ� કર� ટ પૂસ�ર થીતે! નથી�. ટ@ ��જીસ્ટર ઓ/ રહે� છે� .આ ટ@ �જીસ્ટર પૂણેં ન�ગ� ટ�� ગ� ટ �!લ્ટ�જે દ્વા�ર� પૂ� ચા�નલે ઇન્ડેયે%સ કર� છે� ,માં�ટ� P-channel Enhancement type MOSFET કહે� ��યે છે� .P- channel depletion type MOSFET- આ પ્રેક�રન�� માં!સ્ફ�ટન!માંલે� ઓન માં!સ્ફ�ટ પૂણેં કહે� શીક�યે છે� .ક� માંક� પૂ� ફિ/લે�માં� �ટમાં��ક� ર�યેર પૂહે� લે� થી� હે�જેર છે� . માં�ટ� સપ્લે�યે આપૂતે�� ન� સ�થી� ડે@ � ઇનથી�સ!સ �ચ્ચા� કર� ટ ચા�લે% થીઇ જેશી� . જ્યા�ર� પૂ!જે�ટ�� �!લ્ટ�જે ગ� ટ ઉપૂર આપૂ��� માં�� આ�� તે! ફિ/લે�માં� �ટમાં�� ન�ગ� ટ�� ચા�જે આ���થી� ચા�નલેન!� વિ�સ્તે�ર ઇલે� કટ@ !નસથી� ભર�ઇ જેશી� . હે!લ્સ ફિડેપ્લે� ટ થીશી� અન� માં�જો� ર�ટ� ક� ર�યેરન� ગ� રહે�જેર�ન�� લે�ધા� કર� ટ બ�ધા થીશી� . માં!સ્ફ�ટ બ�ધા થીશી� .
M O S F E T P c h a n n e l
G
DS
N
N-type filament P-sem
N
normally on tr
0 on, to control current apply_ volt on gate
DG
oxidelayer
S
N-channel mosfetDepletion type
D---------
P +++++++++++++++
oxidelayer
S
P
_ on+offGate
N-sem
P-channel mosfetEnhancement type
P inducedchannel
N-sem
P
P-channel mosfetDepletion type
S---------
++++++++++++++
-on+offGate D
P
P filament
oxidelayer
sub
d
s
g
igfetp channel
igfetn channel
sub
s
g
d
D
S
subG
N-channel MOSFET
MOSFET DUALGATE/N-channel
D
S
G1
G2
sub
G
N channelinduced electrons
N
S D
N-channel mosfetEnhancement type
oxide layer
N
+on0off
P-sem subst
ssubdg1
g2double gate p channel
p channeligfet
gdsubs
માં!સ્ફ�ટન! ક�યે જો�યે� પૂછે� તે� ન�ટ�સ્ટ��ગ માં�ટ� સ્પૂ�શી�યેલે બન��� લે� સર્કિકQટમાં�� માં!સ્ફ�ટન!ટ�સ્ટ��ગ સહે� લે�ઇથી� થીઇ શીક� છે� . એન ચા�નલે માં!સ્ફ�ટ હે!યે તે! 6 �!લ્ટ પૂ!જે�ટ�� અન� પૂ� ચા�નલે હે!યે તે! - 6 �!લ્ટ લે� મ્પૂન� ઉપૂરન� છે� ડે� આપૂ��� પૂડે� છે� . DSG છે� ડે� જો�ઇન� સર્કિકQટ પ્રેમાં�ણેં� � જો�ડે��� Sw1 ટ% �� સ્��ચા છે� . જ્યા�ર� s2 પ્રે�સ ઓન સ્��ચા છે� .C /�યેર��ગકર�� માં�ટ� ક� પૂ� સ�ટર છે� . Sw1 ન� ચા�જેન� સ્થિ2વિતેમાં�� ર�ખ��ન!� હે!યે છે� .ચા�જે થીઇગયે�લે ક� પૂ� સ�ટર જ્યા�ર� /�યેર
પૂ!જીશીનમાં�� લેઇ જે��� માં�� આ�શી� , તે! ગ� ટ આ ચા�જે માં�ળ�શી� .જો� માં!સ્ફ�ટ સ�ર! હેશી� તે! ચા�લે% થીશી� અન� લે� મ્પૂ ઓન થીશી� .જ્યા�� સ%ધા� ચા�જે ગ� ટ ઉપૂર રહે� શી� ત્યા�� સ%ધા� માં!સ્ફ�ટ ચા�લે% રહે� શી� .માં�ટ� S2 પ્રે�સ કર��થી� ગ� ટ અન� ક� પૂ� સ�ટરન! ચા�જે ફિડેસચા�જે થીશી� , અન� માં!સ્ફ�ટ ઓ/ થીઇ જેશી� .જો� જે% દ! ટ�સ્ટ��ગ બતે��� તે! માં!સ્ફ�ટમાં�� /!લ્ટ છે� .બજોરમાં�� આ�તે�� માં!સ� /� ટન� પૂ� ક� જે- સર/� સ માં�ઉ� ટ પૂ� ક� જે અન� લે�ગ (��યેર ��ળ�) પૂ� ક� જે જોણેંક�ર� માં�ટ� આપૂ�લે� છે� .
8 પૂ�ન પૂ� ક� જેમાં�� એક પૂ� ચા�નલે માં!સ્ફ�ટછે� .6 પૂ�ન પૂ� ક� જેમાં�� એક પૂ� ચા�નલે માં!સ્ફ�ટ છે� . ��યેર ��ળ! 3 છે� ડે�ન! એક એન ચા�નલે માં!સ્ફ�ટ છે�
8 છે� ડે�ન�� પૂ� ક� જેમાં�� એક પૂ� ચા�નલે માં!સ્ફ�ટ ગ� ટથી� સ!સ �ચ્ચા� ESD માં�ટ� અન� ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા� વિiચિવ્હેલે��ગ ડે�યે!ડે છે� . બ�હેરન� સર્કિકQટમાં�� થી� આ�તે� ર�એકશીન કર� ટથી� માં!સ્ફ�ટન� પ્રે!ટ� કશીન આપૂ� છે� .�ધા�ર�ન� ડે�યે!ડે સર્કિકQટમાં�� જેરૂરતે હે!યે તે! ક�માંમાં�� લે��� માં�ટ� છે� . 5 છે� ડે� ��ળ� પૂ� ક� જેમાં�� એક પૂ� ચા�નલે માં!સ્ફ�ટ અન� એક ડે�યે!ડે છે� . ( માં!સ્ફ�ટ હે� � ડેલે��ગ- માં!સ્ફ�ટ ખ%બ ડે�લે�ક� ટ પૂ�ટ છે� , તે� ન�થી� બનતે� આઇસ� તે� ન�થી� પૂણેં �ધા�ર� ડે�લે�ક� ટ છે� . જો� ESD ઇલે� કટ@ !સ્ટ�ટ�ક
ફિડેસચા�જેન� સ�માં� � પ્રે!ટ� કશીનન�� ર�ખ�લે હે!યે તે! માં�ત્ર અડેક��થી� જે આ ટ@ ��જીસ્ટર અન� આઇસ� ઉડે� જોયે છે� . માં�ટ� ક!ઇપૂણેં આઇસ� અન� ટ@ ��જીસ્ટરન� અડેતે� પૂહે� લે� પૂ% રતે� ક�ળજી લે�ધા�લે� હે!�� જો�ઇયે� . �ક શી!પૂ ESD પ્રે!ટ� કશીન ��ળ! હે!�! જો�ઇયે� . ગ� ટ છે� ડે�ન� અડેયે� �ગર ક�માં કર� શીક�તે! હે!યે તે! બચા�� થી�યે
છે� .ક�માંકર��ન�� ટ�બલે ટ� કન�શ્યેનન�� હે�થી બ� લ્ટ દ્વા�ર� અથી�Uગ થીયે�લે� હે!�� જો�ઇયે� .)
8 છે� ડે�ન�� પૂ� ક� જેમાં�� બ� માં!સ્ફ�ટ છે� . એક પૂ� ચા�નલે અન� બ�જો� એન ચા�નલે (ક!મ્પૂલે�માં� �ટર� પૂ� યેર તેર�ક� ઉપૂયે!ગ� છે� . 6 છે� ડે�ન�� પૂ� ક� જેમાં�� બ� માં!સ્ફ�ટ છે� . પૂ� અન� એન ચા�નલેન�� માં!સ્ફ�ટ એક જે પૂ� ક� જેમાં�� છે� . આ પૂણેં ક!મ્પૂલે�માં� �ટર� પૂ� યેર માં�ટ� ઉપૂયે!ગ� છે� .
DS
G
M O S F E T
ch a rg e
fire
S W 1
6 v
L A M P
+ N ch - P ch
C
d is ch a rg eS 2
MOSFET testing
6 પૂ�ન ��ળ� પૂ� ક� જેમાં�� બ� માં!સ્ફ�ટ એન ચા�નલે ��ળ� સ!સ ક!માંન કર�લે છે� , માં�ટ� જો�ઇન્ટ �ર્કિંકQગમાં�� ��પૂર��� હે!યે તે! ખ�સ ઉપૂયે!ગ� છે� . જો� અલેગ ��પૂર�� હે!યે તે! સ!સ છે� ડે�ન� ડે�યેર� કટ અથી કર�%� પૂડેશી� . 8 છે� ડે�ન�� પૂ� ક� જેમાં�� બ� પૂ� ચા�નલે માં!સ્ફ�ટ છે� . ડે@ � ઇનન� બ� પૂ�ન ક�ઢો� લે છે� . હે�/ બ્રી�જે એપ્લે�ક� શીનમાં�� ઉપૂયે!ગ� છે� . માં�સ્ફે�ટી સ્વી�ચે�ગં સીર્કિક7ટીમાં - માં!સ્ફ�ટ સ્��ચા અન� એમ્પૂલે�/�યેર બ�ન� ર�તે� ક�માં કર� છે� . એલેસ�ડે� ટ���માં�� સર્કિકQટ બ!ડે માં�� પૂ��ર
ક� ટ@ !લેમાં�� , બ� કલે�ઇટ��ગમાં�ટ� અન� દર� ક સ્��ચા��ગ એપ્લે�ક� શીનમાં�� તે! �પૂર�યે છે� , પૂર� તે% તે� ન! સCથી� �ધા�ર� ઉપૂયે!ગ એલેસ�ડે� ટ�એ/ટ� પૂ� નલેમાં�� થી�યે છે� . પૂ� નલેમાં�� જે�ટલે� પૂ�ક્ષ�લે હે!યે તે� ન�થી� ત્રણેં ગણેં�� (એક પૂ�ક્ષ�લેમાં�� ત્રણેં કલેરન�� ત્રણેં ડે@ �ઇ�ર ટ@ ��જીસ્ટર )ટ@ ��જીસ્ટર હે!યે છે� .1024x768 પૂ�ક્ષ�લે હે!યે તે! ટ�એ/ટ� પૂ� નલેમાં�� 1024x768x3 માં!સ્ફ�ટ ડે@ �ઇ�ર તેર�ક� હે!યે છે� . બ�જો ક�માંન�� ટ@ ��જીસ્ટર અલેગ હે!યે છે� .માં�ટ� એલેસ�ડે� પૂ� નલે સમાંજે�� હે!યે તે! પૂણેં આ ટ@ ��જીસ્ટર
સ્��ચા તેર�ક� શી�ખ�!� /રજીયે�તે થીઇ જોયે છે� .ચિચાત્રમાં�� થીયે�લે જો�ડેણેં પૂરથી� બ�ન� ટ@ �જીસ્ટરન� ��યેર��ગ સમાંજે પૂડે� જોયે તે� માં છે� . ચિચાત્રમાં�� ડે@ � ઇન ઉપૂર Rd
રજીસ્ટ��સ બતે��� લે છે� , તે� ન� જેગ્યે� ક!ઇ પૂણેં લે!ડે હે!ઇ શીક� છે� . એલેઇડે�, ર�લે� , ક!ઇ વિ�ભ�ગ, ક!યેલે, ટ@ �� સ/!માં રન� પ્રે�યેમાંર� ક!યેલે, લે� મ્પૂ વિક! પૂણેં જે�ન� અ� દર પૂ��ર ચા�લે% બ�ધા કર��ન!� છે� .ચા�લે% બ�ધાન� જેડેપૂ અન� ચા�લે% અન� બ�ધાન� સમાંયેમાં�� તે/��તે ક� ટ@ !લે કર�ન� Rd ન� માંળતે! પૂ��ર ક� ટ@ !લે કર�યે છે� . તે� ન� PWM
કહે� ��માં�� આ�� છે� . ચા�લે% બ�ધા માં�ટ� સ�ગ્નલે અન� આ સ�ગ્નલેન! PWM ક� ટ@ !લે માં!સ્ફ�ટન� ગ� ટ સ�થી� જો�ડે�તે� સર્કિકQટ (આઇસ�)દ્વા�ર� કર��માં�� આ�� છે� . એન ચા�નલે માં!સ્ફ�ટન� ઓન થી�� માં�ટ� યે!ગ્યે પૂ��ર/K લે પૂ!જે�ટ�� સ�ગ્નલે સ�યેકલે જો�ઇયે� છે� . જ્યા�ર� પૂ� ચા�નલે માં!સ્ફ�ટન�ઓન થી�� માં�ટ� યે!ગ્યે પૂ��ર/K લે ન�ગ� ટ�� સ�ગ્નલે
સ�યેકલે જો�ઇયે� છે� .યે!ગ્યે સ�ગ્નલે આ�તે�� માં!સ્ફ�ટ ચા�લે% થી�યે છે� . અન� બ�ધા માં�ટ� ન! સ�ગ્નલે આ�તે�� માં!સ્ફ�ટ ઓ/ થી�યે છે� . સ�ગ્નલે પ્રેમાં�ણેં� � Rd માં�� થી� કર� ટ
પૂસ�ર થી�યે છે� . ગ� ટ ચા�લે% કર�� માં�ટ� તે� ન� અ� દરન! ક� પૂ� સ�ટર ચા�જે થી�યે છે� . જ્યા�ર� ઓ/ માં�ટ� ન! સ�ગ્નલે આ�શી� તે! તે� પૂહે� લે� ક� પૂ� સ�ટરન� ફિડેસચા�જે કરશી� પૂછે� બ�ધાન! સ�ગ્નલે ક�માં કર� શીકશી� . માં�ટ� ડે�યે!ડે લેગ����માં�� આ��લે છે� , જે� ગ� ટન� � જેડેપૂથી� ફિડેસચા�જે કર� છે� , અન� બ�ધામાં�� થીતે� દ� ર�ન� ઓછે� કર� છે� . માં�ત્ર
સ્��ચા��ગ કર��ન! હે!યે અન� ક!ઇ પ્રે!ટ� કશીન અથી�� ક� ટ@ !લે કર��ન! નથી� તે! Rs લેગ����માં�� આ�તે! નથી�. સ!સ ન� સ�ધા! અથી કર��માં�� આ�� છે� . Rs ન� સ�માં� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે માં!સ્ફ�ટમાં�� થી� પૂસ�ર થીઇ રહે� લે કર� ટન� માં�વિહેતે� તેર�ક� ક� ટ@ !લે અન� પ્રે!ટ� કશીન સર્કિકQટન� આપૂ��� માં�� આ�� છે� . આ રજીસ્ટ��સન� સ�માં� ર!ક�યે�લે
�!લ્ટ�જે એ પૂણેં બતે��� છે� ક� સ� પૂણેં સર્કિકQટ તે� ન� સ!પૂ� લે ક�માં કર� રહે� છે� . આ �!લ્ટ�જેમાં�� /� ર/�રન� ક� ટ@ !લેર એરર તેર�ક� જે% �� છે� , અન� તે� ન� પ્રેમાં�ણેં� � સ�ગ્નલેમાં�� સ%ધા�ર� �ધા�ર� કર� છે� .Rd ન� જે�ટલે� �!લ્ટ�જે ઉપૂર ક�માં કર��ન! છે� , એટલે� �!લ્ટ�જે +Vs ઉપૂર આપૂ��ન� હે!યે છે� .બ�યેપૂ!લેર ટ@ ��જીસ્ટરન� જે�માં જે આ
માં!સ્ફ�ટન�� �!લ્ટ�જે માં�પૂ�ન� /!લ્ટ શી!ધા� શીક�યે છે� .ડે@ � ઇન =કલે� કટર, સ!સ=એમાં�ટર અન� ગ� ટ બ�જે લે���ન� હે!યે છે� બ�ક� બધા%� સરખ! છે� .
+Vs
C d
C g
R d
Enhancement type
R g 1
P-channel mosfet as an amplifier
R g 2
signalout
D
SG
P-ch a n n e l m o s fe t
signalin
C sR s
R d
Enhancement type
signalout
N-channel mosfet as an amplifier
C s
R g 1
C d
+Vs
signalin
R g 2
_Vs
C gG
D
S
N -ch a n n e l m o s fe t
R s
R s
off
on G
D
S
P-c
hann
el m
osfe
t
+Vs
R d
-Vs
on
P-channel mosfet as a Switch
ch a rg e R g 1
discharge diode
feed back for control
off
on
R s
discharge diode
on
R d
off
feed back for control
N-channel mosfet as a Switch
_Vs
+Vs
G
D
S
N-c
hann
el m
osfe
t
ch a rg e R g 1
off
G-gate=baseS-source=emitterD-Drain=collector
માં�સ્ફે�ટી એમ્પેલ�ફોયરી તોરી�ક� -એમ્પૂલે�/�યેરન! ક�માં કર�� માં�ટ� માં!સ્ફ�ટન� ગ� ટ ઉપૂર માં�ત્ર �!લ્ટ�જેન! બ�યેસ��ગ જો�ઇયે� છે� . તે� ન� ગ� ટ કર� ટ જો�ઇતે! જે નથી�. તે� માં�ત્ર ગ� ટ ઉપૂર યે!ગ�યે બ�યેસ��ગ માં�ટ� Rg1 ,Rg2 બ�યેસ��ગ ફિડે��ઇડેર તેર�ક� છે� . બ�યેસ��ગ એ ર�તે� કર��માં�� આ�� ચા� ક� ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા� પૂસ�ર થીતે! કર� ટ કટઓ/ અન� સ�ચા% ર�શીન પૂ!ઇન્ટન� �ચ્ચા� સ� ટ થી�યે .તે!જે અનફિડેસ્ટ!ટ{ ડે સ�ગ્નલે માંળશી� .( ગ� ટ �!લ્ટ�જે એટલે� ઓછે� કર��ન�� ક� ડે@ � ઇ થી� સ!સ �ચ્ચા� ન! કર� ટ
બ�ધા થી�યે. તે! તે� �!લ્ટ�જે કટઓ/ �!લ્ટ�જે કહે� ��યે છે� . અન� જો� ગ� ટ �!લ્ટ�જે એટલે� �ધા�ર��માં�� આ�� ક� જે�ન�થી� ડે@ � ઇનથી� સ!સ કર� ટ એટલે! �ધા� જોયે ક� તે� ન� પૂછે� ગ� ટ �!લ્ટ�જે �ધા�ર��થી� ડે@ � ઇન થી� સ!સ �ચ્ચા� ન! કર� ટ �ધા� નવિહે. તે� પૂ!ઇન્ટન� સ�ચા% ર�શીન કહે� ��યે છે� .) યે!ગ્યે બ�યેસ��ગ માંળતે� માં!સ્ફ�ટ એમ્પૂલે�/�યેર તેર�ક� ક�માં કર�� માં�ટ� તેD યે�ર થી�યે છે� . ગ� ટ ઉપૂર Cg દ્વા�ર� સ�ગ્નલે ગ� ટ ઉપૂર આપૂ��� માં�� આ�� છે� . સ�ગ્નલે પ્રેમાં�ણેં� � ગ� ટ �!લ્ટ�જે બદલે�યે છે� , તે� થી� ડે@ � ઇનથી� સ!સ �ચ્ચા� કર� ટ બદલે�યે છે� , તે� થી� Rd માં�� થી� પૂસ�ર થીતે! કર� ટ બદલે�યે છે� . અન� તે� ન� સ�માં� ર!ક�તે� �!લ્ટ�જે બદલે�યે છે� . જે� Cd દ્વા�ર� બ�જો વિ�ભ�ગન� � આપૂ��� માં�� આ�� છે� .આ ટ@ ��જીસ્ટર પૂણેં સ�ગ્નલેન� એમ્પૂલે�/�યે અન� ઉ� ધા! કર� આપૂ� છે� .
સી�ગ્નલ ઇન્જ�કટીરી, સી�ગ્નલ ટી1 � સીરી અની� સી�આરીઓ દ્વારી રી�પે� રી�ગંની� રી�તો- આ ર�પૂ� ર��ગન� ર�તે (ક�ટ બદલે��ન� ર�તેસ���યે) સ!થી� જેડેપૂ� , માં!�ધા�, ર�તે છે� . જે�ન� અ� દર ટ� કન�શ્યેનન� � સર્કિકQટન! પૂ ર� પૂ ર! જ્ઞા�ન જેરૂર� છે� .પૂર� તે% આજેન� હે�ઇટ� ક
સ�ધાન!�ન! ર�પૂ� ર��ગ કર�� માં�ટ� આ એક જેરૂર� વ્યે�2� ઉભ� કર�� પૂડે� છે� . જો� ર� ગ્યે% લેર ક�માં આ�તે! હે!યે તે! ર!જેન! ક�માં ર!જે પૂતે����� માં�ટ� પૂણેં આ
સ�ધાન!� જેરૂર� છે� .ઇન્જ�કટીરી અથવી જનીરી� ટીરી દ્વારી સી�ગ્નલ આપે�ની� અની� સી�આરીઓ દ્વારી સી�ગ્નલ ચે� ક કરી�ની� ફો�લ્ટી શો�ધવીની� રી�તો - આ ર�તે કયે� વિ�ભ�ગમાં�� કઇ સ્ટ�જે
ઉપૂર ક�માં બ�ધા થીયે�લે છે� , તે� ખ%બ જેડેપૂથી� શી!ધા� આપૂ� છે� , સ�ગ્નલેન� � ક!ઇ તેકલે�/ થીતે� હે!યે (ફિડેસ્ટ!ટ{ ડે ,��ક ન!ઇજે) વિ�ગ� ર� તે% ર� તે શી!ધા� આપૂ� છે� , બ�જી
ર�તે! દ્વા�ર� આ શીક્યાં નથી�. સ�ગ્નલે /!લ્ટમાં�ટ� ખ�સ ઉપૂયે!ગ� છે� . નમાં% ન� તેર�ક� આપૂણેં�
એક બ્લો!ક ડે�યેગ્રા�માં લે�ધા! જે�માં�� A થી�D સ%ધા�ન�� વિ�ભ�ગ છે� . અન� 1 થી� 5 સ%ધા� ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ નક્કી� કર�લે છે� , આ વિ�ભ�ગ!� જે� સ�ગ્નલે માં�ટ� બન�લે� છે� . તે� માં�ઇન સ�ગ્નલે આપૂણેં�� ઇનપૂ% ટ ઉપૂર ઇન્જે�કટર અથી�� જેનર� ટર દ્વા�ર� આપૂ�લે છે� , સ�આરઓ દ્વા�ર� યે!ગ્યે ર� �જે પૂસ� દ કર�ન� દર� ક ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ ઉપૂર માંળતે� સ�ગ્નલેન� � જો���ન%� , જે� જેગ્યે� ઉપૂર સ�ગ્નલે ન!માંળ ન� માંળ� તે! ત્યા�� /!લ્ટ છે� . દ�ખલે� તેર�ક� ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ 2 ઉપૂર સ�ગ્નલે બર!બર દ�ખ�યે છે� , પૂર� તે% ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ 3 ઉપૂર
બર!બર દ�ખ�તે! નથી�,
1
C
2
OutputB DA
3 4
Input
5
તે! /!લ્ટ વિ�ભ�ગ B માં�� છે� . ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ 3 ,4 અન� 5 ઉપૂર પૂણેં બર�બર દ�ખ�શી� નવિહે. એટલે� ક� સ�ગ્નલેન�� રસ્તે�માં�� સCથી� પૂહે� લે� તેકલે�/ ઇનથી� આઉટપૂ% ટ
તેર/ જેતે�� કઇ જેગ્યે� દ�ખ�યે છે� .ત્યા�� થી� છે� લ્લે� જ્યા�� સ�રૂ દ�ખ�યે%� તે� બ� પૂ!ઇન્ટન� �ચ્ચા� /!લ્ટ હે!યે છે� . સ�ગ્નલેન� આક� તે�માં�� /� ર/�ર થી�યે , ફિડેસ્ટ!રશીન આ�� , વિiક�� �સ�માં�� /� ર પૂડે� જોયે વિ�ગ� ર� /!લ્ટ માં�ટ� સર્કિકQટન� બ!ડે ઉપૂર ચાચા� �ખતે વિ�સ્તે�રથી� આ ર�તે ચિથીયેર� અન� પ્રે�કટ�કલેમાં�� શી�ખ�શી%� .ર� /ર� �સ માં�ટ� અમાં% ક �� �
/!માં આપૂ�લે છે� , તે� માંન� જો���થી� ખ્યે�લે આ�શી� ક� દર� ક �� �/!માં માં�� સ�ગ્નલેન�� �!લ્ટ�જે અન� તે� ન� ટ�ઇમાં��ગન� માં�વિહેતે� આપૂ�લે છે� . તે� પ્રેમાં�ણેં� � સ�આરઓમાં�� ર� �જે
પૂહે� લે�થી� સ� ટ કર�ન� તે� ટ�સ્ટ પૂ!ઇન્ટ ઉપૂર �� �/!માં જો���ન! હે!યે છે� .દ�ખલે� તેર�ક� IC 1201-42 એટલે� ક� આઇસ�1201 ન� પૂ�ન 42 ઉપૂર 0.8p-p ( પૂ�ક ટ% પૂ�ક)�!લ્ટન! માં!જો� H (64 micro second time) ટ�ઇમાંન�� આ�� આક� તે� ��લે� દ�ખ��� જો�ઇયે� . ન� દ�ખ�યે તે! /!લ્ટ છે� . તે� ન� ક�રણેં સમાંજીન� આગળ
જે��યે છે� .