غوث پاک کی عبادت و ریاضیت

غوث پاک کی عبادت و ریاضت 1

لو علی سیذ لوۃ والش طسلینالنز الحنذ ہلل رب العلنین والص

الزجیه یط الص ا بعذ! فاعوذ با م ط ام طالزحیه بشه ا الزحن

ویل

ب

اعۺاکۺرپواہنۺۺقد

ۺرضحت ہس

بۺاضفانلبع ی رضیدنبۺ تعال ۃ رحن ین،النبلػ یذ سےہۺہکۺۺتیےسۺرواہ عي یا

ینللعلن یصل ۺاسۺےنۺامنزۺڑپیھۺای،آۺآدیمۺکیرفامۺےھتۺہکۺاۺفی(ۺرشت)دجسمۺںیموالہ وسله یہ عل یا تعال

ما تۺےسکلاعۺامیگنۺاورۺرھپۺاؿۺ

3''د ی اللہه اغف ل وجل ا اےۺینعی،ی وارحنن !ۺےھجمۺشخبۺدےۺاورۺھجمۺرپۺ عز

محۺرفام۔ۺ''روسؽۺ ار یصل تعال ی عحلت ا 3''ایےنۺاراشدۺرفاموالہ وسله یہ عل یا وۺےنۺۺیاےۺامنز یہاالنصل

ت

بنا ہواہلہ یت اذاصل ۔یکۺیدلج فكعذت فاحنذ ا وتۺ)ےلہپۺ(ۺۺ،بجۺوتۺامنزۺڑپھۺرکۺےھٹیبثه ادعہ ی ، وصل عل

اعۺامگن۔''ۺیسیاۺیکۺاعتیلاوداپکۺڑپھ،ۺرھپۺاےکسۺدعبۺد

رحۺرکۺوجاسۺےکۺالقئۺےہۺاورۺھجمۺرپۺد

ۺؿحایبۺیکۺاعتیلا،رھپ)افرغۺوہرکۺ(ۺۺاورۺصخشۺےنۺامنزۺڑپیھۺکیےہۺہکۺاےکسۺدعباۺؿاکۺایبۺراوی

ورۺیک

لوالصلو یہ عل اورح ود ۃوالش

رۺد ۺدمرپ ۺرساکر ۺوت ۺڑپاھ ہنیاپک یصل تعال ےنۺوالہ وسله یہ عل یا

یہاا 3''ایاراشدرفام ۺوبقؽۺیکۺیاےۺامنزادع تحب، یالنصل ۺامگنۺ، اعۺد و

ۺت ۺاجےئۺیگۺ! ، کتاب ی)ترمذ۔''( ٧٨٬٫ٮحدیث ،٢٭٠/ ٩جامع الدعوات۔۔۔۔۔۔اخل، ماجاء یف الدعوات، بابویلۺتیرکدہۺرواۺایبؿ

ب

اعۺامےنگنۺواالۺقۺیاکۺاطبلۺےہۺوتۺاسۺرپۺالزؾۺورضورۺےسۺولعمؾۺوہاۺہکۺارگۺد

ؽۺوآرخۺناعۺےکۺاو

میحۺرکمی ےہۺہکۺد

ۺرػءۺولو یہ عل،ۺر شل ۃو افطل الص وداپکۺڑپاھۺرکےۺرپ یهالت

ر ۔د

www.dawateislami.net


ںیچبۺےبۺاکرۺابوتںۺےسۺڑپںیھۺاےۺاکشۺرثکتۺےس

ودۺاپکۺمہۺومیلرتےۺوبحمبۺررپۺرہۺدؾۺد

ص وا علی الحبیب!صل ع ت ا ی ل ی ع ال نذح ی م ل

ےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ!

ھ

ۺاچ

ھ

ۺےسۺےلہپۺاچ

ۺس ؿ ۺبب رۺاخط ۺوثابۺیک وؽ

ںۺرکۺےتیلۺۺح

ب

بی

ن

رفںیہ۔

امؿۺ

ص

عےۺ ف ی ا ہ ی ل الی ع ع ت صل ىیۃ النو ’’ ه ل س ہ و وال خیر م سم ‘‘عنلہ م

سۺےکۺلمعۺےسۺۺاؿۺیکۺ

(۱۹۹۵حدیث ۵۸۱ص ۶)ادلعجم الکبری للطرباین ج رتہبۺےہ۔

ینۺوھپؽ ۱):دوۺم

ۺ

ھ

رۺاچ

برۺےکۺ یسۺ یھۺلمع(ب

ۺاکۺوثابۺ ںیہۺاتل۔خ

(۲

ب

ںۺزایدہ،اانتۺوثابۺ یھۺزایدہ۔ۺۺا(جب

بی

ن

ۺ

ھ

چ

ؿبب

ۺیکۺس

ن

ں3ب

بی

وخۺےیکۺیچینۺاگنںیہ وۺؿبۺاکؿۺکاگرکۺبب

ےکۺاجبےئۺۺکاگۺرکۺےنھٹیبۺکیٹںۺاس

ۺدی

ۺیکۺلع

ت

عع

م

ی

ۺیکۺ

ۺاۺںاخرطۺاہجںۺکتۺوہاکسدوۺزاونۺوھٹیبرور

ض

کۺرکۺدورسےۺےکۺےیاتۺس ہگجۺاشکدہۺرکوںۺاۺۺ

ۺوریغ وۺہدھکا

ۺگ رکاگۺوتۺربصۺرکوںۺا،

ب

ۺھ ا علی الح لو ص ےنھجلۺےسۺوچبںۺاا ےنکۺاورارےن، ،ب ی ب

لی الل ا، توبو ہ ـالل وااذک ۺۺۺےئےکۺدؽۺوجیئۺرکۺوثابۺامکےنۺاورۺدصاۺکاگےنۺواولںۺیکۺہۺنۺوریغ ہ ـا

بب

ۺآوازۺےسۺوجابۺدوںۺا ےکۺدعبۺوخۺؿبب م ؾۺوۺدۺآ ےۺھڑھۺرکۺ

فۺہح راورۺا

وکششۺرکوںۺاۺ۔یۺادن

و صل ص !ب ی ا علی الحب ع ت ا ی ل ی ع ال نذح ی م ل

ۺرکےنۺیکۺؿبب

ن

ںب

بی

:

ںیمۺ یھۺ

ؿعز وجل ارکاتۺوہںۺۺ ۺوثابۺامکےنۺےکۺےئۺبب ۺاپےنۺاور

رکوںۺاۺیکۺرض



ؿۺرکۺۺدھکی لی سبیل ربک بالحهنۃ 4213تی،آ لح ي ال ۃ ر و س ،41اپرہۺرکوںۺابب ادع ا

ۺاےنپۺتزجنہ نيز االینا)والنوعظۃ الحشيۃ 3بۺیکۺیکۺر ۺاۺدتریبۺیکپۺورطػۺالبۺراہ اور

ھ

ۺتحیصنۺچ

ۺاسۺرفامؿۺۺںیم(1634ثی)ۺدحفیرشۺیےس(اوراخبر ۺوارد ے ف عص ی ا ہ ی ل الی ع ع ت صل ی 3ه ل س ہ و وال بلػواعن

ۺاۺیاچنہپدوۺریم’’ینعی۔ۺیۃ ا لو و دۺںیم‘‘وہۺۺتیآۺیہۺکیرطػۺےسۺارگچھ

ئ

وہےئۺاۺیرۺیکۺؾۺح

ھرکوںۺۺویپ

ۺاکۺمکحۺدوںۺاۺاورربایئۺیکینا

ےسۺ

ن

اعۺرکوںۺا

ۺعا رۺڑپےتھۺزینصرۺاوۺزییرگناۺ،یبعر

ۺام

ظۺل

وبےتلۺو

ق

ۺدؽۺےکۺاو

ۺروھکںۺاصۺرپۺت ۺاینپۺینعیچب

ع

لم

ت ۺیکۺن

بۺینداھکۺب

ق

ص

وتۺوبےنلۺےسۺۺوودۺوہیئ

ینوچبںۺا ینۺم دۺیئع اقۺااعنامتۺ،ۺزینۺاقےلف،ۺم

وۺیکۺہدوعتۺوریغۺیکۺہ،ۺرباےئۺیکینر

ر

غب ۺدن

ںۺالوت

اقہ ق ۺرظنۺیککاگےنۺاورۺوگلاےنۺےسۺوچبںۺاہہ

ۺۺتظح

رۺانبےنۺیکاکۺذہاخط

تی

ال ۺیۺۺںیہؿۺاگنم

۔ۺروھکںۺاۺیچین


ایبؿۺےکۺدمینۺوھپؽ3

ۺاھبویئ! ۺ ۺےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیم ۺ ۺ‚ںیمۺآپۺےکۺاسےنمآج علیہ رحنۃ امظعۺالیجینوغثۺوضحر

ا دتۺۺاحلصۺرکوںۺاۺ۔ۺ‛یکۺابعدتۺوۺرایتضۺ الػنی اع ینۺوھپؽۺشیپۺرکےنۺیکۺص

بسۺےکۺوحاےلۺےسۺم

اضفانرضحتۺےسۺےلہپۺںیمۺۺخیشۺس

م

ح

ابعدتۺرپۺااقتستمۺاکۺیکۺالػنی اعلیہ رحنۃ یندبعااقلدرۺالیجۺنیادلۺی

ارحنۃ آپۺاسۺےکۺدعبۺۺ،آپۺےکۺوگشۺزگارۺرکوںۺا،اکیۺواہعق ۺۺوادلنیےکۺاضفانؾۺ،ۺااقلبۺ،ۺہ ی لالی ع ع ت

ۺردنرہۺاسہۺرکےنۺےکۺدعبۺرعاؼۺےکۺایبابونںۺںیمۺآپۺےکاورۺآپۺےکۺیلحۺےکۺابرےۺںیمۺرصتخماۺرعضۺ

اورۺایشنیطۺراتۺوکۺرثکتۺےسۺابعدتۺۺاسۺےکۺدعبۺا۔اجمدہےۺاورۺرایتضۺاکۺاوحاؽۺ یھۺایبؿۺرکوںۺ

رراؿۺدنیۺےسۺاقمےلبۺاکۺاوحاؽۺایبؿۺرکےنۺےکۺاسھتۺاسھتۺہیۺ یھۺرعضۺرکوںۺاۺ

ہکۺببه النبینا رحن



اکۺوخػۺدخاۺاورۺۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ دعبۺآپۺاسۺےکۺ،وکۺابعدتۺںیمۺاانتۺوشخعۺوۺوضخعۺےسیکۺاحلصۺوہاتۺاھتۺ

السؾۺےسۺآرخۺںیمۺ

شاء دمینۺوھپؽۺ یھۺشیپۺرکےنۺیکۺاعسدتۺاحلصۺرکوںۺا۔ۺۺم وجل اا عز

ھڑیۺھڑیۺآوھکنںۺواالۺآدیم

ۺاتنسلہۺۺےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ! اسپنۺےکۺراسےلۺ"اسپنۺامنۺنج"ۺےسداتمۺرباکمہتۺااعلہیلۺاریم

ۺیکۺ نج

قا تمۺرپۺدیقعتۺےسۺرسۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ وخانفکۺح تیۺےئنسۺاورۺوغثۺاپکۺاکیۺن

یکۺاسب

ۺوغۺثۺاپکۺ ۺرسۺاکۺر ۺدغباد ا ہ

ش

بہ

شۺ ور

ۺحھ

ےئنھۺانچنۺاکیۺابرۺںیمۺاجعمۺہ ی ل الی ع ع ت ارحنۃ د رفامےتۺںیہۺ،

ۺوھکؽۺدایۺ۔ۺوصنمرۺںیمۺرصموػۺامنزۺاھتۺہکۺاسپنۺ

بدےۺیکۺہگجۺرپۺرسۺرھکۺرکۺم ح ش

آایگۺاورۺاسۺےنۺریمےۺ

سۺرکدوۺرسیۺ

ھگ

ۺایگۺرھپۺوہۺریمیۺاکیۺآنیتسۺںیمۺ

ھ بدہۺایکۺرگمۺوہۺریمیۺرگدؿۺےسۺل ح

ش

ںیمۺےنۺاےسۺاٹہرک

آنیتسۺےسۺالکنۺ،امنزۺلمکمۺرکےنۺےکۺدعبۺبجۺںیمۺےنۺالسؾۺریھپاوتۺوہۺاغبئۺوہایگۺ۔ۺدورسےۺروۺزۺبج

ۺںیم ںیمۺوتۺےھجمۺاکیۺھڑیۺھڑیۺآوھکنںۺواالۺآدیمۺرظنۺآایۺںیمۺےنۺاےسۺدھکیۺرکۺ رھپۺایسۺسمب ۺوہا

داخ

ارحنۃ آپۺ ادنازہۺکاگایلۺہکۺہیۺصخشۺااسنؿۺ ںیہۺہکلبۺوکیئۺنجۺےہۺ۔ۺوہۺنجۺھجمۺےسۺےنہکۺکاگۺہکۺںیم الی ع ت

ۺاسرےۺاوایلءۺاہللۺہ ی ل ع

بیہۺاسپنۺوہںۺ۔ۺںیمۺےنۺاسپنۺےکۺروۺپۺںیمۺب

وکۺگنتۺرکےنۺواالۺو رحنہه ا

ارحنۃ وکۺآزامایۺےہۺرگمۺآپۺۺتعالی ۺآپۺہ ی لالی ع ع ت ۺدقؾۺ ںیہۺاپایۺ۔ۺرھپۺوہۺنج

برحنۃ اسیجۺ یسۺوکۺ یھۺاثب

( ١ ٭٪،ص ربحۃ األرسا)قحۺرپسۺرپۺاتۺبئۺوہایگۺ۔ۺۺےکۺدسہ ی لالی ع ع ت ا


وہےئۺدھکیۺرکۺھجتۺوکۺاکرفۺاملسمںۺ

ےنبۺدگنسؽۺومؾۺاسںۺوغۺثۺامظعۺ



خبشش( )قبالہ

ۺاجےئۺرگمۺاہللۺ

ھ وعۺوہوتۺااسیۺوہۺہکۺامنزۺںیمۺوخاہۺاسپنۺیہۺل

ووۺعۺوح

ش

ت

یۺ

ع ق

ےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ!ۺوا

یۺ یھۺھٹیبۺاجےئۺوتۺرپاشیؿۺ

ھمک

ۺہنۺےٹہۺ۔آہۺ!ۺاکیۺامہریۺامنزۺےہۺہکۺارگۺمہۺرپۺ ۺیکۺاجبنۺےسۺوتۺچب

ب

خوع

تۺ یھۺوہاجںیئۺ،ومعمیلۺاخرشۺ یھۺمہۺےسۺربۺداتش

بۺےسۺہیۺ یھۺولعمؾۺوہاۺہکۺن

ۺہنۺوہۺےکسۺ۔ۺاسۺوا

ےکۺرمدینبۺاجےتۺںیہ۔علیہ رحنۃ ا االکو امہرےۺوغۺثۺاالۺمظعۺ


ۺ

ئ

ےکۺابرےۺںیمۺامستعۺرکےتۺدنیگۺےکۺدنچۺوگوشںۺیکۺزۺہ ي ع الی ع ت ا ی ضر وضحرۺوغثۺاپکآی

۔ںیہ

امظعۺےکااقلبۺاورۺآپۺےکۺوادلنیۺےکۺاضفانؾۺوغث

رضحتو

اضفانۺغۺثس

ال

ۺخیشۺدبعع یکۺوالدتۺاباعسدتۺمکیۺراضمؿۺالػنی اعلیہ رحنۃ ینۺااقلدرۺجب

ارحنۃ ںیمۺوہیئۺ۔آپۺۺالیجؿھۺۃعمجۺاابملرکۺوک۴۷۰ ےہۺیکۺتینکۺاوبدمحمۺۺہ ی لالی ع ع ت

م

اورۺ

ح

ۺادلۺی

نی،وبحمب

ل ك ث احبسین،ۺوغثۺامظع،ۺوغث ےکۺوادلۺزبروگارۺۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ ااقلابتۺںیہ۔ۺآپۺآپۺےکۺوریغہۺۺنی

اضفاناکاضفانؾۺرضحتۺۺوسی م اوباصحلۺۺس

ارحنۃ اریخلۺافہمطۺۺیگنجۺدوسۺاورۺوادلہۺرتحمہمۺاکۺاضفانؾۺاؾ ۺ،ےہاہ ی لالی ع ع ت

یۺاورۺوادلہۺ

یش ت

ہۺآپۺوادلۺیکۺرطػۺےسۺیۺامجب

شبیت

یکۺرطػۺےسۺ۔ںیہۺس

و

ۺادلۺتی حم

یۺویکںۺہنۺ

یش ت

ۺ ی

بیشت

ںیۺوہ

اےۺرضخۺ ی ےہۺہمشچۺریتاۺمحنع بح

(۱۹ششخب،ۺصۺۺ)دحاقئ



3ابمرکۺہیلح

دوعتۺاالسیمۺےکۺااشیتعۺادارےۺۃبتکمۺادملہنیۺےکۺوبطمہعۺراسےلۺ"وغثۺاپکۺےکۺاحالت"ۺ

ںیمۺےہ3

ۺابمرکۺآپۺ رحنۃ نبۺادمحۺنبۺدقاہمۺدقمیسۺعبذا اوبۺدمحمۺرضحتۺخیشےکۺابرےۺںیمۺےکۺہیلح

االالسؾۺۺہکۺامہرےۺاامؾۺخیشۺرفامےتۺںیہہ ی ل الی ع ع ت ا

م

ح

ادلنیۺی

ۺ،وغثرابینۺین،ااقلدرۺالیجدبعۺس

ص

ایندم ارحنۃ ۺہنیسۺہنادبلؿ،ایمیعضۺہ ی ل الی ع ع ت اوردرازرگدؿ،رگنۺۺدا یھۺ،ی یدق،رفاخ

آۺ،دنآںیھکنۺہوہےئۺاربو،ۺایسۺ،ےلدنگیمۺۺارفواز،اورو هوصفت ه االسرار،ذکرنسبة )بہجملعۺوۺلضفۺےھت۔

(۵۷۹،صداھکۺدوۺاانپۺرہچہۺایپراۺایپراۺایہشۺدغبادرمیۺتمسقۺاکۺاکمچۺدوۺاتسرہۺایۺہشۺدغباد

زخاںۺاکۺرخۺرھپاۺدوۺابۺدخاراۺایہشۺدغبادرکؾۺریماںۺریمےۺاڑجےۺاتسلگںۺںیمۺاہبرۺآےئ

( ۱۹۵، ۱۹۵)وسائل خبشش ص

3دارفامیئاسؽۺکتۺاشعءۺےکۺووضۺےسۺامنزرجفاۺاچسیل

ارحنۃ یدمحمۺنبۺاوبۺاحتفلۺرہوۺعبذاابوخیش ےنۺرضحتۺخیشۺںیم’’ہکںیہۺرفامےتہ ی ل الی ع ع ت

م

ح

ۺی

نیادلبطقۺۺین،دبعااقلدرۺالیجۺس

رتۺاسۺمۺ،اسؽۺکتۺدختمۺیکۺاچسیلۺیکہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ ینبب

ےبۺووضۺوہےتۺےھتۺوتۺۺامنزۺڑپےتھۺےھتۺاورۺآپۺاکۺومعمؽۺاھتۺہکۺبجۺآپۺاشعءۺےکۺووضۺےسۺحبصۺیکۺںیم

(۵۶۹،ص هاالسرار،ذکرطریقة )بہجےھت۔ۺلفنۺڑپھۺےتیلوتقۺووضرفامرکۺدوۺرتعکۺامنزۺایس

ےھٹیم یم اھبویئ!ےھٹیم ہکۺامہرےۺوغثۺاپکۺاکۺومعمؽۺاھتۺہکۺآپۺبجۺ یھۺۺانسۺآپۺےنۺاالس

ۺووضۺےکۺدعبۺدورتعکۺلفنۺڑپےنھۺیکۺتلیضفکۺںیمۺدحثیۺاپووضۺرفامےتۺوتۺدوۺرتعکۺلفنۺڑپھۺےتیل،



یھۺامستعۺرفامےئجیلۺ۔ۺانچہچنۺآیئۺےہۺآپۺ

ۺاۺکیا ابرۺوضحر

ی سق ي الی ع ع ت ا ی ض ر ےنۺرضحتۺالبؽۺۺوالہ وسله ہ ی لالی ع ع ت اصل 3ایےسۺاراشدۺرفامۺہ

3رعضۺیکۺ‛۔ۺاھکیوتۺمتۺوکۺآ ےۺآ ےۺاجےتۺدۺایگےلۺفیرشتۺںیمتنجۺببسۺےہۺہکۺںیمۺاےۺالبؽۺ!ۺایکۺ‚

ی ا رسول ای وضۺۺںیموالہ وسله ہ ی لالی ع ع ت اصلۺہی3ایوہں۔ۺرفامۺدورتعکۺلفنۺڑپھۺاتیلۺ،وہںۺرکاتبجۺو

(ملخصا ،۵۹۳،ص۵، ج۵۵۹۹اخل ، احلدیث …)صحیح البخاری، کتاب التھجد، باب فضل الطہورببسۺےہۺ!یہ

ۺرواتیۺےسۺ ۺاس ۺہک ۺوہا ۺ‛تحیۃ الوضو‚ولعمؾ ۺادا ۺیک اریمۺۺ،تہبۺھڑیۺتلیضفۺےہرکےن

ۺ ۺاالسیم ۺدوعت ۺربمن22داتمۺرباکمہتۺااعلہیلۺاتنسلہ،ابین ۺااعنؾ ۺااعنامتۺںیمۺےسۺدمین ںیمۺاسۺ22دمین

ۃ ی ح ت اورۺۺضوالو ۃ ی ح ت تلیضفۺوکاپےنۺےکےیۺاراشدۺرفامےتۺںیہ"ایکۺآجۺآپۺےنۺمکۺازۺمکۺاکیۺاکیۺابرۺ

اداۺرفامیئ؟"ۺذشح الن

‛وض الو تحیۃ ‚رکںیۺارگۺرکموہۺوتقۺہنۺوہۺوتۺدورتعکۺامنزآپۺ یھۺتینۺرکےئجیلۺہکۺبجۺ یھۺووضۺ

شاء اداۺرکںیلۺ وجل اا ارجۺوۺوثابۺاکۺزخاہنۺاہھتۺآےئۺا۔ۺۺعز

ہنۺواظفئۺںیہۺہنۺاذاکرۺںیہۺوغثۺامظعوہۺرکؾ!ۺنسحۺلمعۺآہ!ۺ ںیہۺےہۺوکیئ

تعۺرکاضفان

آہ!ۺمہۺتخسۺاگہنگرۺںیہۺوغثۺامظعرشحۺےکۺروزۺامہریۺ یھۺش

(۱۶۵)وسائل خبشش ص

ص علی الحبیب!وا صل ع ت ا ی ل ی ع ال نذح ی م ل

ۺتخۺاسؽۺکتۺرہراتۺںیمۺردنرہ 3دیجمرقآؿۺ

ۺاورۺرقآؿۺدیجمۺیکۺوالوتۺتہبۺزایدہۺابعدتۺوۺرایتضہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ رہبۺاحؽۺوضحرۺوغثۺاپکۺ

ۺانچہچنۺوقنمؽۺےہۺہکۺ ارحنۃ ـی ل ك ـالث ث و غ وضحرۺایکۺرکےتۺےھتۺ۔ۺ اسؽۺکتۺراتۺرھبۺۺردنرہۺہ ی لالی ع ع ت



(۵۵۸اخل،ص…همن کالم االسرار،ذکرفصولة)بہج ۔رقآؿۺاپکۺتخۺرکےتۺرےہۺکیاۺںیم

‘‘زہارۺرتعکۺلفنۺاداۺرفامےتۺےھت۔ۺکیاۺاہنروزہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ آپرطحۺہیۺ یھۺوقنمؽۺےہۺہکۺایسۺ

(۵۶اخلاطر،ص)تفریح

یم اھبویئ! ےھٹیم االس بجۺ یھۺمہۺوتہکدیپاۺوہۺوساؽ یسۺےکۺذنہۺںیمۺہیۺوہاتکسۺےہۺےھٹیم

ںیہۺاتگلۺوپریۺرطحۺابعدتۺںیمۺ یھۺابعدتۺرکےنۺےتگلۺںیہۺوتۺھچکۺیہۺدریۺںیمۺکھتۺاجےتۺںیہۺزینۺامہراۺدؽۺ

ت

واورۺ

ووعۺوۺح

ش ه ہ ن ح ر نکیلۺہیۺزبراؿۺدنی،عۺاحلصۺ ںیہۺوہات ن ال ا اینتۺزایدہۺابعدتۺےسیکۺایکۺرکےتۺۺنی ب

ۺاکۺاانتۺذوؼۺوۺوشؼۺےسیکۺدیپاۺوہاجاتۺاھت؟ کینۺۺوتۺاسۺاکۺوجابۺہیۺےہۺہکےھتاورۺاؿۺےکۺدولںۺںیمۺابعدتۺ

،ۺہیۺاےنپۺدولںۺےسۺداینۺیکۺتبحمۺاکنؽۺدےتیۺںیہۺ،ۺتبحمۺایہلۺاورۺوقتیۺےسۺآابدۺوہےتۺںیہۺےکۺدؽۺدنبوںۺ

ںیمۺنگمۺرےتہۺںیہۺۺ،ۺاسۺےئۺوہۺرہۺہحملۺایدۺایہلذرکۺایہلۺےکۺریغبۺےبۺنیچۺوۺےبۺرقارۺریتہۺںیہاؿۺیکۺروںیحۺ

رحنہه احلصۺوہاتۺےہۺ۔ۺزبراؿۺدنیۺابعدتۺوۺرایتضۺںیمۺتخسۺتنحمۺرکےنۺےسۺاورۺدنبےۺوکۺہیۺاقمؾۺ

وجل دخاۺاجزئہۺےنیلۺےسۺہتپۺاتلچۺےہۺہکۺوہۺیکۺریستۺاکۺالنبین ا وکۺۺیکۺتبحمۺاورۺۺدایناحلصۺرکےنۺاکۺرقبۺعز

رکےتۺےھتۺ۔ۺانچہچن،ایکۺرایںیتضۺںۺ ےتلیھۺۺاورۺےئۺتہبۺایتخسےکۺدؽۺےسۺاکنےنلۺ

رسدراتۺںیمۺاچسیلۺابرلسغۺ

ۺدغبادۺوضحرۺوغثۺاپکۺ ۺاالرسارۺرشفیۺںیمۺےہۺ،ۺرساکر

ہ بحہ ب ب

رفامےتۺںیہۺ،ۺںیم''ۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ ''

وںۺاوروبویٹںۺرپۺریماۺزگارہۺوہات۔ۺےھجمۺےننہپۺےکۺ

ھۺےکۺپ

رخ''ۺےکۺولگنجںۺںیمۺربوسںۺراہۺوہںۺ،ۺدرخک

ہۺالرکۺداتیۺاھتۺسجۺوکۺںیمۺانہپۺرکاتاھت۔ۺںیمۺےنۺداینۺیکۺ)ۺینعیۺاوؿ(ۺےیۺرہۺاسؽۺاکیۺصخشۺصوػۺیب اکۺاکیۺتب

ب ا ؾۺراہ،ۺریمیۺاخومیشۺےکۺببسۺولگۺم

می

گۺےیکۺ،ںیمۺ

ب

ب تۺاحلصۺرکےنۺےکۺےیۺزہارۺج

ےسۺن



ۺمیںکا وٹنںۺرپۺےگننۺاپوں واگن،ۺاضفانداؿۺاوردویاہنۺےتہکۺےھت،اتلچ،ۺوخانفکۺاغروںۺاورایھبکنۺوادویںےھجمۺگ

اینۺنبۺونسرۺرکۺریمےۺاسےنمۺاظرہۺوہیتۺرگمںیمۺوہۺاجاتۺ۔ۺد

وجل ذ الحن ےبۺکجھجۺداخ ںیمۺاسۺیکۺعز

ریۺرکاتۺہکۺآپۺیکۺوجۺرمیضۺوہیگۺ

سۺیھبکۺریمےۺآ ےۺاعجب

ف

ت

(ۺہنۺرکات۔ۺریماۺ ت)ینعیۺوتچب

رطۺػۺال

ۺوریھبکۺھجمۺےسۺڑلات۔ۺ یہۺرکوںۺااوجل او ۺبیصنۺرکات۔ںیمۺموتںۺ''دمانئ''ےکۺۺعز

ےھجمۺاسۺرپۺف

ابونںۺںیمۺراہۺاوراےنپ کاگاتۺراہ۔ۺاکیۺاسؽۺکتۺرگیۺڑپیۺزیچںیۺاھکاتۺاورابلکلۺاپینۺسفنۺوکمب دہاتۺںیمۺبب

رۺھچکۺ

بہنۺاتیپۺرھپۺاکیۺاسؽۺرصػۺاپینۺرپۺزگارہۺرکاتاوررگیۺڑپیۺزیچۺایۺوکیئۺاورذغاۺہنۺاھکاترھپۺاکیۺاسؽۺب

ۺرسدیۺیکۺر

ۺآزامںیشئۺآںیت۔ۺاکیۺابرۺس

اتۺریماۺویںۺاھکےئۺےئپۺافےقۺےسۺزگارات۔ۺھجمۺرپۺس

رۺرپۺآاتۺاورلسغۺرکاتۺاسۺ

ااحتمؿۺایلۺایگۺہکۺابرابرۺآھکنۺگلۺاجیتۺاورھجمۺرپۺلسغۺرفضۺوہاجات۔ۺںیمۺوفراۺن

ملخصا (٩٪١ومعدن األنوار،ص بہحۃ األرسار)رطحۺاسۺاکیۺراتۺںیمۺاچسیلۺابرۺںیمۺےنۺلسغۺایک۔ۺ

ۺدورۺوہےنۺاکۺلمع

بت نصب

رراینرضحتۺالعہمۺاامۺؾۺع

صہ اليورانی س رس ۺوغثۺاۺل مظعۺقذ ور

ری''ںیمۺح ب

علیہ رحنۃ ا االکو ''اقبطتۺک

ۺںیئگۺوتۺ

ھ

ھ

وکپ

ۺایتخسںۺریھکۺںیئگۺاوربجۺایتخسںۺان

باءۺۺھجمۺرپۺب

ۺرکےتۺںیہۺ،ۺابب

اکۺہیۺاراشدۺرگایمۺن

ۺآرکۺزنیمۺرپۺٹیلۺایگۺاورۺریمیۺزابؿ ر

ہکۺاجریۺوہںیئگ3۔ۺۺںیمۺاعجب

ۺاپکۺیکۺہیۺدوۺآایتۺابمر رپۺرقآؿ

ا مع العسیس اoفا مع العسیس (٪،٩،الم نشرحٮ٧٢)پ oا

مہجبزنکاالامیؿ3ۺوتےبۺکشۺۺرت

دوشاریۺےکۺاسھتۺآاسینۺےہ،ۺےبۺکشۺدوشاریۺےکۺاسھتۺآاسینۺےہۺ۔ۺ

ۺۺعزوجل الحنذ للہ ورۺوہںیئگ۔ۺامتؾۺایتخسںۺھجمۺےسۺد )الطبقات اؿۺآایتۺیکۺربتکۺےسۺوہ

،ملخصا ، دارالفکر بریوت(١٫٬،ص١الکربی، ج



واہۺایکۺرمہبتۺاےۺوغثۺےہۺابالۺریتاۺ

ووچنںۺےکۺرسوںۺےسۺدقؾۺایلعۺریتااوےچنۺا

ۺرکںیۺ

مہۺ یھۺوکش

ۺۺعلیہ رحنۃ ا االکوےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ!ۺداھکیۺآپۺےن!امہرےۺوغثۺاالمظعۺےنۺاےنپۺرب

م

عظ

وجل ۺاعایملؿۺۺعز تمحۺر ی ا تعالی علیہ والہ اکۺرقبۺاپےنۺاورۺاےنپۺاضفاناضفانۺاجؿ، ،رفامےنوخشوکوسله صل

یکداین،آےناغبلرپواطیشؿسفن

ب ۺانگوہںۺم ۺ، راےن

ھ

ۺوکۺےسۺاھچیپۺھ ےکۺارماضۺےسۺوخد

وھؾۺاچمےنۺعزوجل اچبےنۺ،ۺولخمؼۺدخاۺۺاکرشػۺاپےنۺ،ۺیکینۺیکۺدوعتۺیکۺداینۺںیمۺد

ع

بل ی

وکۺراہۺراسۺرپۺالےنۺ،

ۺرفامیئ۔ۺریخۺمہ وۺجبۺرفامےنۺےکۺےیۺاساہلۺاسؽۺکتۺجب

ورۺۺاورۺےبامشرۺافکرۺوکۺدانمۺاالسؾۺںیمۺداخ

ح

ۺاپکۺ ۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ وغث

بۺوھت یۺب ر

بۺاہرےۺب

ت مہیکۺرطحۺمب دہاتۺوتۺرکےنۺےسۺرےہۺرگم

ۺوتۺاجریۺرںیھک۔

وکش

وۺےکۺالمۺرکاتےہچسۺےہۺااسنؿۺوکۺھچکۺک

وۺےکۺےھجتۺاپےئۺاۺوجایۺریتاآپۺوکۺک

)ذوق نعت(

رقضۺادایگیئ

ۺرضحتۺخیش

م

ح

نیادلۺی

ۺین،بطقااقلدرۺالیجدبعۺس

ررفامےتۺںیہ3ۺںیمۺاکیۺۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ ینبب

ہقفۺاورۺۺملعۺیبیغۺےسۺآوازۺآیئۺہکۺوصحؽۺدؿۺلگنجۺںیمۺاھٹیبۺوہاۺہقفۺیکۺاتکبۺاکۺاطمہعلۺرکۺراہۺاھتۺہکۺاہت

عووؾۺیکۺبلطۺےکۺےیۺھچکۺرمقۺےلۺرکۺاکؾۺالچۺول۔آپۺرفامےتۺںیہۺدرگیۺل

یگنتۺیکۺاحتلۺۺ3‚ںیمۺےنۺاہکۺہکۺ

متۺۺ3‚وتۺآوازۺآیئۺ‛؟ںیمۺسکۺرطحۺرقضۺےلۺاتکسۺوہںۺہکبجۺریمےۺاپسۺادایگیئۺیکۺوکیئۺوصرتۺ ںیہ



ۺںیمۺمتۺہیۺنسۺرکۺںیمۺےنۺاھکاضفانۺرفوتخۺرکےنۺواےلۺےسۺاجۺرکۺاہکۺہک‛رقہضۺول،ۺادایگیئۺامہرےۺذہمۺےہ۔

وہستلۺاطعۺرفامۺدےۺوتۺںیمۺاہمتریۺرمقۺۺےسۺاسۺرشطۺرپۺاعمہلمۺرکاضفانۺاچاتہۺوہںۺہکۺبجۺےھجمۺدخاودنۺاعتیل

ںیمۺرہۺوہۺےشۺشیپۺرکےنۺوکۺایترۺوہںۺوجۺآپۺ!اداۺرکۺدوںۺاۺہیۺنسۺرکۺاسۺےنۺروۺرکۺاہکۺہکۺریمےۺآاقۺ

ھچکۺاسنلۺاتیلۺراہۺنکیلۺےھجمۺہیۺدشدیۺبلطۺرفامںیئ،ۺانچہچنۺںیمۺاسۺےسۺاکیۺدمتۺکتۺاکیۺڈڑیھۺرویٹۺاورۺ

رپاشیینۺرہۺوتقۺالقحۺریتہۺہکۺبجۺریمےۺادنرۺااطتستعۺیہۺ ںیہۺوتۺںیمۺہیۺرمقۺاہکںۺےسۺاداۺرکوںۺا۔

یبیغۺےسۺآوازۺآیئۺہکۺالفںۺاقمؾۺرپۺےلچۺاجوۺواہںۺوجۺھچکۺرتیۺںیمۺڑپاۺۺاسۺرپاشیینۺےکۺاعملۺںیمۺےھجمۺاہت

ر

ورایتۺیکۺ یھۺ لیمکۺرکےتۺروہ،وہاۺلمۺاجےئۺاسۺوکۺےلۺرکۺاھکےنۺواےلۺاکۺرقضۺاداۺرکۺدواورۺاینپۺض

وکۺۺانچہچنۺبجۺںیمۺاتبےئۺوہےئۺاقمؾۺرپۺاچنہپۺوتۺواہںۺےھجمۺرتیۺرپۺڑپاۺوہاۺوسےنۺاکۺاکیۺتہبۺھڑاۺڑکٹاۺالمۺسج

(۴۴)ریستۺوغثۺامظعۺصرکۺدای۔ۺوپرااسحبۺاسرااکۺںیمۺےنۺےلۺرکۺوہلٹۺواےل

اصمبئۺرتیقۺدراجتۺاکۺذرہعیۺںیہ

اعلیہ رحنۃ داھکیۺآپۺےنۺامہرےۺوغثۺامظعےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ! رپۺسکۺدقرۺایتخسںۺۺاالکو

ۺآںیئ ارحنۃ نکیلۺآپۺ،اورۺںیتبیصمۺ ابعدتۺااقتستمۺےکۺاسھتۺۺربصۺےسۺاکؾۺےتیلۺوہےئۺۺہ ی ل الی ع ع ت

وجل ا وترےتہںیمۺوغشمؽۺۺورایتضۺ ارحنۃ آپےنۺ عز وکۺبیغۺےسۺرزؼۺاطعرفامایۺ۔ ہ ی لالی ع ع ت

وجل ا! ایدرےہ ۺاؿۺرپۺربصۺۺۺںیتبیصماےنپۺدنبوںۺرپۺ عز اضفانزؽۺرفامرکۺاؿۺیکۺآزامشئۺرفاماتےہۺ،ارگۺوہ

اسیجہکےکۺدراجتۺیکۺدنیۺاکۺببسۺیتنبۺںیہۺۺاؿہیۺںیتبیصمۺرکےتۺںیہۺوتۺ ی ض ر ہۺاضفانۺاوبرہریۺرضحتۺس ا

ۺ ہي الی ع ع ت ۺویبنں ۺامتؾ ۺرکیپ، ۺےک ۺونر ۺہک ۺےہ ۺرواتی رےسۺو ی ا تعالی علیہ ےک ےنۺوالہ وسلهصل



‘‘سجۺےکۺاسھتۺالھبیئۺاکۺارادہۺرفاماتۺےہۺاےسۺتبیصمۺںیمۺالتبمۺرفامداتیۺےہۺ۔عزوجل ا3’’رفامای

(1)

وتیۺےہۺہکۺۺرواےس ہ ي ع الی ع ت ا ی ضر ہیب رومیص اضفانۺرضحتۺس

الکۺولاصبحرۺاپک،ۺح ی ا صل

ۺےہۺہکۺاسۺاکۺاسرااعمۺہلمۺالھبیئۺرپ لمتشۺےہۺبجعتۺاعمےلۺرپۺےکۺومنم’’ےناراشدرفامایتعالی علیہ والہ وسله

وخاحشیلۺاحلصۺوہیتۺےہۺوتۺرکشۺرکاتےہۺویکہکنۺاےکسۺقحۺںیمۺیہیۺاورۺہیۺرصػۺایسۺومنمۺےکۺےئۺےہۺےسج

رتہبےہ۔ۺںیمۺاسۺےکقح یھۺیتچنہپۺےہۺوتربصرکاتےہوتہیارگۺدگنتیتسرۺرتہبۺےہۺاو

(2)

وبب ۺازعلۺم

بۺر ۺااسنتینت، نسحم ی ا ےہۺ3بجۺدنبےۺؿرفامؿۺاعاشیلاکۺۺوالہ وسله ہ ی لالی ع ع ت صل

وجل المعۺےسۺہنۺچنہپۺےکسۺوتۺۺرمہبتۺرقمرۺوہۺاورۺوہۺاسۺرمےبتۺکتۺ یسۺےکۺاہںۺوکیئعز وجل ااک اےسۺعز

ۺاوالدۺیک ۺالتبمۺرفاماتۺےہۺرھپۺاۺمسج،ۺامؽۺب آزامشئۺيم ۺاطعرفاماتےہۺۺؿۺاکتلنفۺرپۺربصۺیکےسۺا

ںۺوتفي

ےکۺاہںۺاےنپۺرقمردرےجۺکتۺچنہپۺاجاتۺےہ۔ۺعز وجل اکتۺہکۺوہۺ

(3)

!االسیم اھبویئ ےھٹیم ےھٹیم وجۺۺوہیتۺںیہہۺوپدیشزہاراہۺںیتمکحۺےکۺرہۺاکؾۺںیمۺعزوجل اضفانؾۺاالۺرب

رفامرکۺاےنپۺدنبوںۺوکۺآزامات یھۺےہۺاورۺںیتبیصمۺاضفانزؽ عز وجل اامہریۺلقعۺںیمۺ ںیہۺآںیت،ۺیھبکۺاھبکرۺوتۺ

ضعبۺاواقتۺاؿۺاصمبئۺۺاتۺےہۺاوراورۺدراجتۺوکۺدنۺرفامبجۺوہۺربصۺرکےتۺںیہۺوتۺاؿۺےکۺۺانگوہںۺوکۺاٹماتۺ

اکررفاموہیتۺںیہۺ۔انچہچندباامعایلںۺ یھۺوآالؾۺۺےکۺےھچیپۺامہری

وتامہرےۺوتبیصمںۺاکۺببسۺ

ںیہۺرکت

ۺ اضفانو ىلعۺارملىضتاریماوملنینمۺرضحتۺس یکۺ وجل عز امتۺوکۺںیمۺای3رفامےنۺتعالی وجہہ الکیها ک

۱۶۹۱ حدیثٮ ،۹ /۹، ادلرض ةماجاء کفار ببا خباری، کتاب ادلریض ، …1

۵۹۹۹حدیثٮ ،۵۱۹۸خری، ص ه د والرقائق ،باب ادلومن امرہ کلمسلم، کتاب الزھ …2

۵۳۹۳حدیثٮ ،۵/۵۹۶، اخل … رةداؤد ،کتاب اجلنائز ، باب االمراض ادلکف واب …3



ی ا ا ل رسو ربخۺداتیۺوہںۺوجۺںیمہاتکبۺںیمۺبسۺےسۺالضفۺآتیۺیکۺ ےنۺاتبیئۺےہ3ۺوالہ وسله ہ ی ل تعالی ع صل

(۵۳الشوریٮ ،۵۱پ)

ۺاو:تزجنہ نيز االینا تبیصمۺۺوجۺںیہمتر

ۺیچنہپۺوہۺاسۺےکۺببسۺےسۺےہۺوجۺاہمترےۺاہوھتں

ےنۺامکایۺاورۺتہبۺھچکۺوتۺاعمػۺرفامۺداتیۺےہ۔ۺ

ور)

ۺۺح ورمسجم

ۺت ارکؾ،ی ا تعالی ع والہ وسله ہ ی لصل

ۺآتیۺوالوتۺرکےنۺےکۺدعبۺۺےن ۺ امہرےۺاسےنمۺہی

اےۺىلع!ںیمۺاراشدرفامای(ۺ وہۺےہۺوکیئۺالبۺیتچنہپایزساۺۺ،وجۺامىبریۺداینۺںیمۺںیہمتایبؿۺرکاتۺوہں،ۺسۺیکۺرىسفتۺا

ںیمۺہکۺآرختۺۺےسۺتہبۺزایدہۺرکمیۺےہۺاسۺ عز وجل اےنۺامکایۺ،وتاہمترےۺاہوھتںۺۺاسۺببسۺےسۺےہۺوج

وتۺوہۺاعمػۺرفامدمتۺےسۺانگہۺداینۺںیمۺۺےنۺبج عزوجل ااورزساۺدےہۺدوابر

ئ

اسۺےسۺتہبۺزایدہۺمىلحۺی

۔ےہۺہکۺاعمػۺرکےنۺےکۺدعبۺزساۺدے

(4) ۺبسوجۺھچکۺںیہ وتاےنپۺیہۺاہوھتںۺےکۺںیہۺۺۺوہ

رکت

ۺےہ ۺہلگ ۺاک ۺتمسق ۺہن ۺاک ۺزامےن ۺےہ وکشہ

رتۺیکۺتبیصمۺربداتشۺ

وہےکسیگہنۺآج

یم اھبویئ!ےھٹیم ےھٹیم ایبؿۺرکدہۺدحثیۺاپکۺےسۺںیمہۺہیۺدرسۺاتلۺےہۺہکۺارگمہۺرپۺیھبکۺاالس

ہکۺاضفانۺاچےئہہیۺذنہۺانبمہۺںیمۺےسۺرہۺاکیۺوکۺوکیئۺتبیصمۺآاجےئۺوتےبۺربصیۺاکۺاظمرہہۺرکےنۺےکۺاجبےئۺ

ادىمۺےہۺہکۺربصۺۺاسۺرطح۔دےۺدیۺىئگۺےہاجبےئۺداینۺیہۺںیمآرختۺےکۺریمیۺرباویئںۺیکۺزساۺۺاشدی

ۺااہتنیئۺآاسؿۺیکۺمسق!۔ۺدخاآاسؿۺوہاجےئۺا رمےنۺےکۺدعبۺےنلمۺوایلۺزساۺےکۺاقمےلبۺںیمۺداینۺیکۺزسا

ۺےہ ۺ ۺۺرگمداینۺیکۺتبیصمۺآدیمۺربداتشۺرکۺیہۺاتیلۺےہۺ، ےہ۔ۺاضفاننکممۺآرختۺیکۺتبیصمۺربداتشۺرکاضفان

۶۹۹،حدیثٮ۵/۵۸۱امحد ،مسند عیل بن ایب طالب ،امام مسند …4



لحۺہنۺۺاسملئایوہدورہنۺامىبریۺایۺےۺوخاہۺوطلىۺرعےصۺکتۺےبۺروزاریڑپبجۺ یھۺوکیئۺآتفۺآذہلا

اورۺوہں

ئ

ےئجیل۔ۺےسۺاکؾۺربصۺ،ۺربصۺاورۺربصۺومعقۺرپۺرہۺوتۺتمہۺہنۺاہری

ربھگااتۺےہرپۺایپرےۺغلبمۺومعمیلۺیسۺلکشمۺ

دھکیۺنیسحۺےنۺدنیۺیکۺاخرطۺاسراۺرھگۺرقابؿۺایک

ص بیب!وا علی الح صل ع ت ا ی ل ی ع ال نذح ی م ل

وھچ ۺدایاھکاضفانۺ

ارحنۃ وغثۺاپکۺوضحرےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ! ابعدتۺوۺرایتضۺیکۺزندکیۺےکۺہ ی ل الی ع ع ت

ۺانتوؽۺرفامےتۺاتہکۺاسۺےکۺذرےعیۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ آپۺاینتۺاتیمہۺیھتۺہکۺ اھکاضفانۺ یھۺایسۺتینۺےسۺ

اضفانرضحتۺابعدتۺرپۺوقتۺاحلصۺوہےکسۺ۔ۺانچہچن ارحنۃ یملسۺ عبذ اس ایبؿۺرکےتۺںیہۺہ ی لالی ع ع ت

اضفانرضحتہکۺۺخیشس

م

ح

نیادلۺی

ۺین،بطقدبعااقلدرۺالیجۺس

ر اعلیہ رحنۃ ینبب ےنۺےھجمۺاانپۺاکیۺالػنی

بیہۺ‚واہعقۺاسۺرطحۺانسایہکۺسجۺوتقۺںیمۺرہشۺےکۺاکیۺہلحمۺںیمۺمیقمۺاھتۺوتۺریمےۺاورپۺدنچۺویؾۺۺ‛رشیقۺقطب

اےسیۺزگرےہکۺہنۺوتۺریمےۺاپسۺاھکےنۺیکۺوکیئۺزیچۺیھتۺاورۺہنۺھچکۺرخدیےنۺیکۺااطتستع،ۺایسۺاحتلۺںیمۺ

رایدنبیھۺوہیئۺاکیۺصخشۺااچکنۺریمےۺاہھتۺںیمۺاکذغۺیکۺ

دےۺرکۺلچۺدایۺاورۺںیمۺاسۺےکۺادنرۺدنبیھۺۺبھ

ودجسمۺںیمۺچنہپۺایگۺاورۺہلبقۺوہیئۺرمقۺےسۺولحاۺرپااھٹۺرخدیۺرکۺوہۺرکۺاسۺرکفۺںیمۺرغؼۺوہۺایگۺہکۺاسۺوکۺاھکوںۺۺر

ریمیۺرظنۺۺڑپیۺوتۺںیمۺےنۺاھٹۺرکۺاسۺوکۺۺایۺہنۺاھکوں۔ۺایسۺاحتلۺںیمۺدجسمۺیکۺدویارۺںیمۺرےھکۺوہےئۺاکذغۺرپ

ہکۺوہۺدنبیگۺےکۺمہۺےنۺزمکورۺؤمنینمۺےکۺےیۺرزؼۺیکۺوخاشہۺدیپاۺیکۺات‚ڑپاھۺوتۺاسۺںیمۺہیۺاھکلۺوہاۺاھتۺہک

رفامےتۺںیہۺہکۺاسۺرحتریۺوکۺدھکیۺرکۺںیمۺۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ آپۺ‛ےیۺاسۺےکۺذرہعیۺوقتۺاحلصۺرکۺںیکس

)ریستۺوغثۺامظعۺےنۺاانپۺروامؽۺااھٹایۺاورۺاھکاضفانۺوںیہۺوھچ ۺرکۺدوۺرتعکۺامنزۺاداۺرکۺےکۺدجسمۺےسۺلکنۺآای۔



(۴۶ص

ۺوتقۺکتۺاھکاضفانۺانتوؽۺہنۺرفامےتۺۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ اسۺےسۺہیۺولعمؾۺوہاۺہکۺوضحرۺوغثۺاپکۺ اسۺ

بجۺکتۺہیۺاحتلۺہنۺوہاجیتۺہکۺابۺاھکےئۺریغبۺڈناھؽۺوہاجںیئۺ ےۺاورۺابعدتۺیکۺوقتۺابیقۺہنۺرےہۺیگۺ

ارحنۃ ایسۺےئۺآپۺ ڑپیھۺہکۺا یھۺوتۺابعدتۺیکۺوقتۺابیقۺےہۺاورۺوہۺاھکاضفانۺامنزےنۺدورتعکۺہ ی لالی ع ع ت

ۺاچےئہۺہکۺاسۺےکۺذرےعیۺابعدتۺا یہۺرپۺہیۺوہینتینۺدصقمۺاورۺوںیہۺوھچ ۺدایۺ۔ۺہتپۺالچۺہکۺاھکاضفانۺاھکےنۺاکۺ

الرضوانص ہبۺرکاؾۺ۔وقتۺاحلصۺوہےکسۺ ؾۺعلیوم

ۺاوایلےئۺع ی اور تعال

اہلل

موحم

ںیمۺےسۺضعبۺیئکۺر

ۺۺ،وزۺکتۺ ںیہۺاھکےتۺےھتیئکۺرھ

االسالمانچنۃ جرفامےتۺںیہ،ۺرضحتۺۺعلیہ رحمۃ الوالیاامؾۺدمحمۺزغایلۺۺح

اضفانۺدبعاہللۺنبۺؽۺہنۺرفامےتۺ،ۺرضحتۺس

قیۺاربکۺریضۺاہللۺاعتیلۺہنعۺھچۺدؿۺکتۺھچکۺانتو

اضفانۺصبیررضی س

ز

عنہاضفانۺاہلل تعالی

عنهمادبعاہللۺا نۺبب سۺاستۺدؿۺکتۺہنۺاھکےتۺ،ۺرضحتۺس

ےکۺاشرگدۺۺرضی اہلل تعالی

عنہردیشۺرضحتۺاوباوجلزاءمۺاورۺۺرضی اہلل تعالی

ھ

اضفانۺاربامیھۺنبۺاد

استۺدؿۺوھبےکۺرےتہۺ،ۺرضحتۺس

وریۺ

ۺت فیا ؿ صاضفانرضحتۺس

ؽۺرفامےتۺ۔ۺہیۺامتؾۺرضحاتۺۺرحمهما اہلل تعالی

رہۺنیتۺدؿۺےکۺدعبۺاھکاضفانۺانتو

ۺرکےتۺےھت۔ۺ

رتۺےکۺراےتسۺرپۺےنلچۺںیمۺدمدۺاحص

ۺآج (۹۸صۺ۳)اایحءۺاولعلؾۺجوھبکۺےکۺذری

یکۺاخرطۺاھکےتۺںیہۺاورۺوتقۺےبۺۺتذ ل ہکبجۺاسۺےکۺربسکعۺآجۺامہراۺاحؽۺہیۺےہۺہکۺطقفۺسفنۺیک

مکۺاھکےنۺاکۺذنہۺنبۺ یھۺوھبکۺےسۺۺۺرا!امہۺاکشاےۺ۔رےتہۺںیہاڈنےتلیۺۺوتقۺرہۺمسقۺیکۺزیچںیۺٹیپۺںیم

شاء ۔ۺتۺاحلصۺوہےکسوقۺاھکںیئۺسجۺےسۺابعدتۺا یہۺرپاجےئۺاورۺمہۺطقفۺاانت اسۺےسۺداینۺعز وجل اا

وۺآرختۺیکۺےبۺامشرۺالھبایئںۺاحلصۺوہںیگنۺ۔ۺ




تعالی علیہوغثۺامظعۺ یکۺابعدتۺاکۺاحؽۺرحنۃ ا

اجمدہاتۺورایاضتۺےکۺدعبۺبجۺۺہکۺفغشۺاھتاسۺدقرۺےسۺۺا یہابعدتوکۺہ ی ل الی ع ع ت ارحنۃ آپۺ

ووشؼۺںیمۺابلکلۺرفؼۺہنۺۺوتۺاسۺوتقۺ یھۺابعدتۺےکۺذوؼۺآپۺےنۺاایحےئۺدنیۺیکۺدجودہجۺاکۺآاغزۺرفامای

بجۺ،ہشیمہۺابووضۺرےتہۺۺ۔آپۺآایوتۺایسۺوتقۺاتزہۺووضۺرفامےتۺاورۺ(ینعیۺےبۺووضۺوہےت)ثۺالقحۺوہاتج

ےتھ۔ۺ بۺادیاریۺیکۺہیۺ تیفیۺیھتۺہکۺاچسیلۺاسؽۺکتۺاشعءۺےکۺووضۺےسۺڑپ‛و ض و ال ۃ ی ح ت ‚دوۺرتعک

حبصۺیکۺامنزۺڑپےتھۺرےہ۔ۺردنرہۺربسۺکتۺہیۺاحؽۺراہۺہکۺاشعءۺیکۺامنزۺےکۺدعبۺاکیۺاپوںۺرپۺڑھکےۺوہۺاجےتۺ

اورۺرقآؿۺرشفیۺڑپےتھۺڑپےتھۺحبصۺرکۺدےتیۺےھت۔ۺارثکۺاکیۺاہتیئۺراتۺںیمۺدوۺرتعکۺلفنۺاداۺرکےتۺرہۺ

ن ال ۃ ر و س ایۺۺن ح ز ال ۃ ر و س رتعکۺںیم سۺیکۺڑپےتھۺوتۺا‛سورۃ االخلص ‚،ۺارگیکۺوالوتۺرکےتۺلـم ز

وھت اۺاسۺوسۺاجےترھپۺںیمۺۺوؽۺ بۺوہاتۺوتۺارضوریۺوساضفانۺۺمکۺہنۺوہیت،ۺارگۺضاقتاضےئۺیرشتیۺدعتادۺوسۺابرۺےس

ہ ل

ۺاورۺایدیۺںیمۺوغشمؽۺوہۺاجےت،ۺرغضۺآپۺیکۺدلجۺیہۺاھٹۺرکۺابعدتۺا ایہلۺںیمۺۺراںیتۺرماہبق،ۺاشمدہہ

قشعۺدنینۺےسۺامعنۺےہ،ۺۺزگریتۺںیھت،ۺدنینۺآپۺےسۺوکوسںۺدورۺریتہۺیھت۔ۺوخدۺرفامےتۺںیہۺہکۺےھجمۺدرد

راتۺےکۺوتقۺیھبکۺدوتلۺدکہۺےسۺابرہۺرشتفیۺہنۺالےت،ۺوخاہۺہفیلخۺیہۺالماقتۺےکۺےیۺویکںۺہنۺاحرضۺ

یۺڑپیۺرگۺاواقتۺدرںوتںۺےکۺںوتں،ۺ یلگنۺوبویٹںۺاورۺوہات۔روزےۺاہنتیۺرثکتۺےسۺرےتھکۺےھتۺضعب

ق ابمحۺزیچوںۺےسۺروزہۺااطفرۺرفامےت۔ۺرغض ص اورۺۺلی الل ه ائ راتۺوکۺادیارۺرانہۺاورۺدؿۺینعیۺ)رانہۺارہ الي ه ائ

آپۺیکۺاعدتۺنبۺیکچۺیھت۔ۺوکۺروزےۺرانھک(

وایعقۺتبحمۺا یہۺسجۺیکۺر

ۺیکچۺوہۺاورۺاسۺےکۺدؽۺںیمۺتبحمۺاکۺ ردنرۺوجشۺامرۺراہۺوہۺۺامگۺںیمگۺر

ھل ۺدنینۺےسیکۺآۺیتکسۺےہۺب

ب

سۺوتقۺدخاۺےسۺتبحمۺاےہۺۺوہیتۺدنینۺےکۺزمےۺےلۺریہۺداینۺۺ۔ۺبجۺاغلفاےسۺ

ۺاےنپۺذرےعیۺےکۺرےنھکۺواےلۺایقؾ،ۺروکعۺاورۺوجسدۺ ع رب اورۺاسۺاکۺرقبۺاحلصۺۺےتۺیضۺرکوکۺرال ج و ز



۔رکےتۺںیہۺ

وجل اولوگںۺےکۺابرےۺںیمۺکینۺاےسیۺیہۺ اماتۺےہۺ3اراشدۺرف عز بہه جيو یتتحاف النطاجع ع

وخااگبوہںۺےسۺاورۺاےنپۺربۺۺںیہۺدجاۺوہیتۺرکوںیٹۺاؿۺیک:تزجنہ نيز االینا) ربہه خوفا و طنعا یذعو

(43،ادجسلہ243اپرہ۔رکےتڈرےتۺاورۺادىمۺوکۺاکپرےتۺںیہ

زگاراۺابعدتۺا یہۺںیمۺاینپۺراںیتاکۺاھتۺہکۺآپۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ وغثۺامظعۺوضحرااسیۺیہۺاحؽۺ

ارحنۃ اکۺایبؿۺےہۺہکۺںیمۺآپۺۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ دمحمۺنبۺایبۺاحتفلۺرہویۺۺابو عبذ اخیشۺرکےتۺےھتۺ۔ۺ الی ع ت

ۺہ ی ل ع آپۺاکۺہیۺاحؽۺاھتۺہکۺاکیۺاہتیئۺراتۺکتۺلفنۺڑپےتھۺاورۺرھپۺذرکۺ،یکۺدختمۺںیمۺدنچۺراںیتۺوسای

رکےتۺرھپۺھچکۺاورادۺرکےتۺرےتہ۔ںیمۺےنۺاینپۺآوھکنںۺےسۺداھکیۺہکۺیھبکۺآپۺاکۺمسجۺالرغۺوہۺاجات،ۺیھبکۺ

آاجےتۺاورۺرقآؿۺرکمیۺڑپےتھۺرفہب،ۺ یسۺوتقۺریمیۺاگنوہںۺےسۺاغبئۺوہۺاجےتۺرھپۺوھت یۺدریۺدعبۺ

اہیںۺکتۺہکۺراتۺاکۺدورساۺہصحۺزگرۺاجات،ۺدجسےۺتہبۺوطلىۺرکےت،ۺاےنپۺرہچےۺوکۺزنیمۺرپۺرڑگےت،ۺ

رجفۺکتۺےھٹیبۺرےتہۺرھپۺاہنتیۺزجعۺواینزۺاورۺوشخعۺےسۺداعۺۺولطعواشمدہہۺںیمۺدجہتۺاداۺرفامےتۺاورۺرماہبقۺ

ےیۺرجفۺےکۺۺامنزوںۺےسۺاغبئۺوہۺاجےتۺاہیںۺکتۺہکۺامےتگن،ۺاسۺوتقۺآپۺوکۺااسیۺونرۺڈاھپنۺاتیلۺہکۺرظن

ے۔

کلن

ت ، ملخصا (۵۹۵۔۵۹۵، سریت غوث اعظم ص۵۱۳)بہجة االسرار صولختۺدکےۺےسۺابرہۺ

وداھکیۺآپۺےنےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ!

اضفانرح

اسریۺاسریۺ االکو اعلیہ رحنۃ وغثۺامظعۺۺس

راتۺ

ۺےکۺاسھتۺۺصا اےۺاکش!ۺ۔ےھتۺاورۺدؿۺںیمۺروزہۺرےتھکابعدتۺورایتضۺرکےتۺوااقتستمۺ

رراؿۺدنیںیمہۺ یھۺ

ومعاممہ ابعدتۺیکۺاعسدتۺبیصنۺوہاجےئ۔ ےکۺدصےقۺااقتستمۺےکۺاسھتۺۺبب

ےک سا ھت سا ھت

ر ت

کث رکو د ر و د یک

،د

الو ت

ت ا ک یک ت

ر آ نق و ر ت ا تض ،

ک ابعد ت

ولگ ھچک رعہص ت



ی ک آ امعل رکےت ر ےتہ

نال رکرک ںویکن د د و ر آ و ر د رگی

یتلر م م ں

ی ےک فورو

م ں پ ر ش ر ناطن

دنیگ م ں وغشمل رکاجےت م ں ۔

ا رکن رھبی ر

رہوتقۺۺںیمہۺارگۺمہۺابعدتۺرپۺااقتستمۺاچےتہۺںیہۺوتگی

ۺاےنپۺدصقمۺایحتۺوکۺشیپۺرظنۺرانھکۺوہا۔ ب

خوتقۺےئلیکۺاخصۺدصقمےنۺںیمہۺاہللۺع

رہۺور

ۺےکۺتحۺم

ۺںیمۺاجیھبۺےہۺ ۺداین ۺ یھۺڑپےۺاۺاس ۺاسۺےکۺدعبۺںیمہۺرماضفان ۺانچہچن ۺآتیۺ41اپرہ وؿ

وم

ئ

ومل

ۺا وسرۃ

ںیمۺاراشدۺوہاتۺےہ4413ربمن هه الیيا ال تزجعو نا خلكيهه عبثا و اى ۱۱۱ افحشبته اى

۔ۺمہۺےنۺںیہمتۺےبۺاکرۺانبایۺاورۺںیہمتۺامہریۺرطػۺرھپاضفانۺ ںیہرتہمجۺزنکاالامیؿۺ3ۺوتۺایکۺہیۺےتھجمسۺوہۺہک

اعلیہ رحنۃ دصراالافلضۺرضحتۺومالاضفانۺدیسمیعنۺادلنیۺرمادآابدیۺ اسۺآتیۺدقمہسۺالہاد

رتۺںیمۺزجاۺےئلیکۺاانھٹۺ ںیہۺہکلبۺںیہمتۺابعدتۺےئلیکۺدیپاۺایکۺہکۺمتۺرپ3رفامےتۺںیہےکۺتحۺ

ۺ)ایکۺںیہمت(آج

ھا رےۺاامعؽۺیکۺزجاۺدںی۔

م

ب

رتۺںیمۺمتۺامہریۺرطػۺولٹۺرکۺآوۺوتۺںیہمتۺ

ابعدتۺالزؾۺرکںیۺاورۺآج

ےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ! وجل اکانئتۺۺرب دیپاۺاینپۺابعدتۺورعمتفۺےکۺےیۺۺااسنؿۺوکۺےن عز

ھل مہۺےنۺرگمۺاوسفسۺ!رفامایۺےہۺب

ب

ھجمسۺایلۺےہۺاوراسۺیکۺتبحمۺۺداینۺیہۺوکۺبسۺھچکرکۺاےنپۺدصقمۺایحتۺوکۺ

ااسحسۺہنۺراہۺ،ۺایدرےیھکۺ!داینۺآرختۺیکۺیتیھکۺےہۺاسۺاںیمۺاےسیۺمگۺوہےئۺۺہکۺوقحؼۺاہللۺیکۺاجبآوریۺاکۺذر

ۺویہۺاکںیٹۺ ےۺ۔ارگۺکینۺاامعؽۺےکۺذرےعیۺاسۺیتیھکۺوکۺریسابۺۺوطبرآرختۺںیمۺںیمۺوجوبںیئۺ ےۺ زجا

وجل ارکںیۺ ےۺوتۺاؿۺاشۺءۺ وجل ا ےۺاورۺارگۺۺںینبوتمعنںۺےکۺہصحۺدارۺۺایلعۺیکۺآرختۺںیمۺتنجۺعز ۺعز

وجل اوہےئۺانگوہںۺرھبیۺزدنیگۺرسبیکۺوتاضفانرفامینۺرکےتۺ یک ۺوصرتۺںیمۺیکۺیکۺاضفانرایض عزاضفانرۺۺذعاب

ۺۺیہۺامؽۺامکاضفانۺاچےیہۺدقبرذہلاۺںیمہۺےکۺۺدقحارۺوہےگنۺ۔ۺ احتجۺاورۺاےنپۺابؽۺوچبںۺیکۺرضورتۺےکۺاطمقبۺ

رفۺاےنپۺ رفۺےکۺےئۺااہتنیئۺ لیلۺزادۺراہۺسجۺرطاورۺوخدۺوکۺداینۺںیمۺاکیۺاسمرفۺوصترۺرکاضفانۺاچےیہۺہکۺ حۺ



ہنۺۺاسھتۺےلۺرکۺاتلچۺےہۺہکۺںیہکۺزایدہۺوبھجۺاےنپۺاورپۺالدۺےنیلۺیکۺوصرتۺںیمۺوہۺوبھجۺابثعۺفیلکتۺاثتب

اچےئہۺۺںیمہۺایسۺرطحۺداینویۺزدنیگۺ یھۺدرتقیقحۺزنمؽۺآرختۺیکۺرطػۺاکیۺ رفۺیہۺوتۺےہۺذہلاۺ،وہ

اورۺںیۺاجبےئۺدقبرۺرضورتۺرپۺاافتکۺرکۺااھٹےنۺےکۺہکۺاسۺ رفۺںیمۺداینۺیکۺافینۺذلوتںۺاورۺآاسوشئںۺاکۺوبھجۺ

۔رکۺںیلچکینۺاامعؽۺزایدہۺےسۺزایدہۺوطبرۺزادۺراہۺاےنپۺاسھتۺےل

ۺیکۺادبیۺوتمعنںۺوکۺشیپۺرظنۺرےتھکۺوہےئۺداینۺیکۺاعریضۺاکت فیۺرپۺوخشۺتخبۺںیہۺوہۺولگۺوجۺتنجۺانیقی

عز وجل اربصۺرکےتۺںیہۺاورۺاامعؽۺاصہحلۺیکۺراہۺںیمۺآےنۺوایلۺامتؾۺرتۺوتقشمںۺوکۺربداتشۺرکےتۺوہےئۺ

وجل اہکۺےکۺوقحؼۺاداۺرکےتۺںیہۺ،ۺاےسیۺوخشۺوبیصنںۺوکۺابمرکۺوہ ریثکۺااعنامتۺوۺارکاامتۺا ںیہۺ عز

ۺےسۺاؿۺیکۺافحتظۺرفاماتۺےہۺاورۺبسۺےسۺھڑھۺرکۺہیۺہکۺا ںیہۺاانپۺرقبۺ

بت بنصےسۺونازاتۺےہۺ،رہۺ

انچہچنۺاطعرفاماتۺےہۺ۔

اضفانۺدبعاہللۺنبۺابعسۺۺ ہ ي الی ع ع ت ا ی ض ر رضحتۺس

ب

رؾرفامےتۺںیہۺہکۺن

وسؽۺم

م،ۺر

عظ

ی ا الی ع ت صل

ہ ی ل ع وجل اںیمۺںیہمتۺایسیۺابںیتۺاراشدۺہنۺرفاموںۺنجۺےسۺاےۺڑلےک!ھجمۺےسۺاراشدۺرفامای3ۺےنۺه ل س ہ و وال عز

ۺ ۺاہمتریۺافحتظۺرفامےئحكوم ا ںیہمتۺعفنۺےشخب؟ ب

خوۺاہللۺع یکۺحكوم ا ا۔ۺیکۺافحتظۺرکو،

ب

خوۺاہللۺع ؽۺوہیگۺاورۺاحۺاشلماسۺیکۺدمدۺ)ینعیۺاہمترےۺاعمالمتۺںیمۺوکۺاےنپۺاسےنمۺاپوۺ ے۔افحتظۺرکو،

ۺوہۺیتخسۺودشتۺںیمۺ((٠٪١/٭ ،ۃ)مرقا اہمترےۺاکؾۺآاسؿۺوہےگن ۺوکۺایدۺرکو ب

خورفایخۺووخاحشیلۺںیمۺاہللۺع

ںیہمتۺایدۺرےھکۺا۔ۺبجۺب

خوۺےسۺاموگن۔ۺوساؽۺرکوۺوتۺاہللۺع

ب

خوۺاورۺبجۺدمدۺاموگنۺوتاہللۺع ےسۺرکو

ۺےنۺاہمتراۺدقمرۺ ب

خوایقتمۺکتۺوجۺھچکۺوہےنۺواالۺےہۺملقۺاےسۺھکلۺرکۺکشخۺوہۺاکچۺےہۺاورۺوجۺزیچۺاہللۺع

ۺےنۺاہمتراۺدقمرۺرفامۺدیۺ ںیہۺرفامیئۺوہۺبسۺولگۺلمۺرکۺ یھۺںیہمتۺ ںیہۺدےۺےتکسۺاورۺوجۺےشۺاہلل ب

خوۺع



ۺ ہ ےہۺاےسۺبسۺولگۺلمۺرکۺ یھۺمتۺےسۺ ںیہۺروکۺےتکس۔ۺذہلا وجل الل یکۺراضۺےکۺےئۺنیقیۺےکۺاسھتۺ عز

لمعۺرکوۺاورۺاجؿۺولۺہکۺاضفانوگارۺزیچۺرپۺربصۺرکاضفانۺتہبۺزایدہۺالھبیئۺاکۺاکؾۺےہۺاورۺدمدۺربصۺرکےنۺےسۺاحلصۺ

تعسۺوۺۺو )مسند امام امحد اشکدیگۺیگنتۺےکۺاسھتۺوہیتۺےہۺاورۺرہۺیگنتۺےکۺدعبۺآاسینۺےہ۔''وہیتۺےہۺ،

( ٠٬٢٨،حدیثٮ ٭٩٪/١بن عباس،هللا ،مسندعبد ا

ص ا علی الحبیب!و صل ع ت ا ی ل ی ع ال نذح ی م ل

ےسۺاقمہلب3ۺاطیشؿۺ

حا ین،ۺریپۺالاثینۺ،ریپۺریپاںۺ،ریمۺیب صۺۺریگ،ۺرونشۺریمضۺ،بطقۺرابینۺ،وبحمب

ریپوںۺےکۺریپۺ،ۺریپۺدس

ۺدبعۺااقلدرۺالیجینۺ ۺس ۺاوبۺمحم

خ

ی

شل

ہ الزبانیریماںۺ،ا س رس ۺیکۺتحیصنۺےکۺےئۺۺقذ

ب ۺم دحتثیۺتمعنۺاورالہ

راہۺرکاتۺاھت،ۺایشنیطۺوخانفکۺولکشںۺںیمۺرطحۺرطحۺےکۺرفامےتۺںیہ،ۺںیمۺنجۺدونںۺ بۺوۺروزۺلگنجۺںیم

یکۺدمدۺۺعزوجل ایھتہروںۺےسۺسیلۺوہرکۺوفجۺدرۺوفجۺھجمۺرپۺہلمحۺآوروہےتۺ،ۺھجمۺرپۺآگۺرباسےتۺ،ۺںیمۺاہلل

رروہرکۺاھبگۺاجےت۔یھبکۺاطیشؿۺاالیکۺآرکۺےھجمۺرطحۺرطحۺےسۺڈرااتۺ،ۺےسۺاؿۺےکۺےھچیپۺد

ص

ب

ی

و اتۺوتۺوہۺ

الحول ےسۺےلچۺاجوۺ،ںیمۺاسۺوکۺزورۺدارۺامطہچنۺامرداتیۺوتۺوہۺاھبےنگۺاتگل،ۺرھپۺںیمۺدایکمھںۺداتیۺاوراتہکۺاہیں

با العلی العظیه (٩٪١ومعد ن االنوار،صبہحۃ االرسار) ات۔ڑپاتھۺوتۺوہۺلجۺاجۺوال قوۃ اال

ب

جزدرہۺوہرتاۺاضفانؾۺہکۺوہۺد

دؽۺہپۺک

(5)

رراےکدھکیرھپےاپوںیہاےٹل

عطریتا

(خبشش حدائق )

اکتھراۺوہاۺ …5 ۔یرینعیۺرمدودۺاطیشؿد




الوحؽۺرشفیۺیکۺربتکۺ

ہۺڑپانھۺاطیشؿۺوکۺ‛وال قوۃ اال با العلی العظیه ال حول ‚ولعمؾۺوہاۺہکۺ

حس

ت

اسۺۺ،ےہاگھبےنۺاکۺرتہبنیۺ

ۺاےساچےئہۺہکۺ ۺےئۺبجۺاطیشینۺواسوسۺدنبےۺوکۺریھگۺںیلۺوت ال حول وال قوۃ اال با العلی ‚وفرا

شاء ،ڑپےھۺ‛العظیه وجل اا ریہش۔ۺاطیشؿۺنیعلۺاکۺہنمۺاکالۺوہاۺۺعزررصف

ۺرضحۺتۺیتفمۺیکحۺ

م ۺال

لو ا رحنہه رکاؾۺۺےئ3صوایفےتھکلۺںیہعلیہ رحنۃ النيا اخؿۺۺایرادمحۺ حبصۺوۺاشؾۺۺوجوکیئہکۺرفامےتۺںیہالش

ۺالوحؽۺرش(24)اک ۃ الحول وال قو ینعی)فیابر ۺاپینیهالعظ ی اال با العل ۺدؾۺرکۺےکۺیپۺ( ۺرپ

شاء وتۺرکےایل وجل اا وسہسۺاطیشعز(12صۺ4جۺۃاانملحیج)رمارےہۺا۔ۺۺۺۺۺۺےسۺانمۺںیمۺینو


ی ض ر ۺامظعۺاضفانوغثس اۺہ ي الی ع ع ت ا

اکۺوخػۺۺج

ۺراہۺےہۺہکۺڈریھوںۺایکینںۺرکےنۺاورۺۺا ےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ! ۺاکۺہشیمہۺےسۺہیۺوریطہ واولںۺ

ۺا یہۺرےتھکۺںیہۺ۔ۺرساکرۺدغبادۺوضحرۺوغثۺ ۺاورۺتیشخ انگوہںۺےسۺےنچبۺےکۺابووجدۺوہۺۺےبۺانپہۺوخػۺدخا

ۺانچہچنۺرضحتہ ی ل الی ع ع ت ارحنۃ اپکۺ ۺرےتھکۺےھتۺ ۺ یھۺےبۺانپہۺوخػۺدخاۺادلۺاضفانخیشس

دۺنیرشػ

ع ص

ۺی

ۺرفامےتۺںیہۺہیلعۺاہللۺاعتیلۺرۃمحۺازیریشہ اليوران یندبعااقلدرۺالیجۺخیشۺاضفانہکۺرضحتۺس س رس ۺہبعکۺ یقذ

وکۺرحؾ

ۺویںرکنکۺہکایگۺاھکیدۺںیم وجل اسعلتۺۺرپرسۺرےھکۺابراہۺرب ا‚3رعضۺزگارۺںیہۺںیمعز

میۺرکۺودناےۺج عز

ۺ!ےھجمۺشخبۺدےۺاورۺارگںیموجل

قدارۺوہںۺوتۺربوزۺق ےکۺۺاکرولوگںےھجمۺادناھۺااھٹاضفاناتہکۺوکینۺتمزسااکت

د‛اسےنمۺرشدنمہۺہنۺوہںۺ۔ع صا ؿۺ

یشگل(ریاؿاۺااشتنراتۺاعریگملۺ۵۴ص،ی)



ۺوغثۺاپکۺوغرےئجیکۺہکےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ! ارحنۃ وضحر ۺایہلۺںیمۺۺہ ی لالی ع ع ت دؿۺراتۺاید

وجل اایۺوغشمؽۺوہےنۺےکۺدعبۺ یھۺہیۺرفامرےہۺںیہۺہک ریتۺیۺابراہۺںیمۺۺزساۺاکدقحارۺوہںۺوتۺ ارگۺںیم عز

ۺایقتمۺےھجمۺادناھۺااھٹاضفانۺ ںیہنجۺحیحصۺۺانیقیۺ۔ۺہۺوہےنۺےسۺچبۺوکسںرشدنمۺرشحمۺےکۺاسےنمۺۺالہۺاتہکروز

ۺاکۺوخػۺوہاتےہۺ ب

خورپرھبوہسۺاینپۺویکینںۺ یھۺکینۺاامعؽۺرکںیلۺرگمۺےنتجۺۺوہاچےہونعمںۺںیمۺاہللۺع

ۺۺرکےکۺ ۺآرختۺےسۺاغلفۺ ںیہۺوہےتۺاورۺرہۺوتقۺوخػۺدخا ۔ںیہےسۺرلزےتۺاکےتپنۺرےتہۺ عز وجل رکف

اسۺداینویۺزدنیگۺیکۺرووقنں،ۺرسموتں،ۺاورۺرانعویئںۺںیمۺوھکرکۺاسحبۺآرختۺےکۺاعمےلۺےئھکۺ!ۺایدر

اۺامہریۺارخویۺاجنتۺےکۺےئۺھڑیۺاتیمہۺاکۺاحلمۺہبشۺوخػۺۺدخ الباضفانداینۺےہ۔انیقیںیمۺتلفغۺاکۺاکشرۺوہاجاضفانۺ

ےسۺابزۺرےنہۺاکۺمیظعۺذرہعیۺوخػۺدخاۺےہ۔ۺزیچوں()ینعیۺونممعۺميہیات ےہۺویکہکنۺابعداتۺیکۺاجبآوریۺاور

نۺارکؾۺ،ۺونرۺمسجمۺ ی ا ہ ی ل الی ع ع ت صل ینعیۺتمکحۺاکۺرسۺراس الحهنۃ مخافۃ ا ےنۺاراشدۺرفامای،''ه ل س ہ و وال

ۺاکۺوخػۺےہ۔ۺ ب

خو)ہمشچۺاہللۺع

ا ،باب فی الخوف م ٧٠٧:، حذیث١/٠٧٤ تعالی ،شعب االینا)

ۺاکانئتۺ تعالی علیہ والہ وسلهاورۺاسۺےکۺایپرےۺبیبحۺعزوجل امہریۺاجنتۺایسۺںیمۺےہۺہکۺمہۺربۺ ی ا ۺصل

ےکۺااکحامتۺرپۺلمعۺرکےتۺوہےئۺاےنپۺےئۺویکینںۺاکۺذریخہۺااھٹکۺرکںیۺاورۺانگوہںۺےکۺاراکتبۺےسۺرپزیہۺ

ػۺدخاۺرکںی۔ۺاسۺدصقمۺمیظعۺںیمۺرسرخویئۺےسۺانکمہرۺوہےنۺےکۺےئۺاکیۺاملسمؿۺےکۺدؽۺںیمۺوخ

ۺاکۺوہاضفانۺےب ب

خوۺاعتیلۺاپرہدحۺرضوریۺےہ۔ۺاسیجہکۺاہللع

ۺوکوسرۺ1ۺرابر

راؿۺآتیۺربمنۺۺہ

ںیمۺ421اؽۺع

ؤميین و اراشدۺرفاماتۺےہ3 نيته م ا اامیؿۺرےتھکۺوہ۔3اورھجمۺےسۺڈروارگ:تزجنہ نيز االینا۔٭خافو

دمحمۺمیعنۺادلنیۺرمادۺآابدیۺ ۺومالاضفانۺس

ۺل افص ۺا الہاد رضحتۺدصر ۺارعلافؿۺںیمۺۺعلیہ رحنۃ ا رانئ

ج

ویکہکنۺاامیؿۺاکۺاضتقمیہۺہیۺےہۺہکۺدنبےۺوکۺدخاۺیہۺاکوخػۺوہ۔اسۺآتیۺرکہمیۺےکۺتحۺرفامےتۺںیہ



اکیۺاورۺاقمؾۺرپۺاراشدرابینۺےہ3

اال وامتن كوا ا حل تكتہ وال تنو ت اميوا ات ا الذی یای (۱۰۲،آؽۺرمعاؿ3ۺ۴)پ مشلنو

اےۺاامیؿۺواولۺ!ۺاہللۺےسۺڈروۺاسیجۺاسۺےسۺڈرےنۺاکۺقحۺےہۺاورۺرہزگۺہنۺرماضفانۺ،ۺرگمۺاملسمؿ۔ۺ:تزجنہ نيز االینا

ایسۺرطحۺااحدثیۺ،ےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ!ۺسجۺرطحۺرقآؿۺرکمیۺںیمۺوخػۺدخاۺیکۺاتیمہۺایبؿۺیکۺىئگۺ

دخاۺیکۺتلیضفۺاوراسۺےکۺااکحؾۺایبؿۺرفامےئۺےئگۺںیہۺذہلاۺوخدۺوکۺانگوہںۺےسۺوخػۺابمرہکۺںیمۺ یھۺاجاجبۺ

دخاۺاگجےنۺےکۺےئۺدنچۺااحدثیۺابمرہکۺےئنس۔ۺۺوخػاچبےنۺاورۺدؽۺںیمۺ

ےسۺرمویۺےہۺہکۺرتمحۺوکنینۺہ ي ع رضی ا تعالی اضفانۺا رضحتۺس ی ا ہ ی لالی ع ع ت صل ےنۺه ل س ہ و وال

اراشدۺرفامای،''اہللۺاعتیلۺرفامےئۺاۺہکۺاےسۺآگۺےسۺاکنولۺسجۺےنۺےھجمۺیھبکۺایدۺایکۺوہۺایۺ یسۺاقمؾۺںیمۺریماۺ

(۷۴۰،دحثی۱/۴۶۹3)بعشۺاالامیؿۺ،اببۺیفۺاوخلػۺنمۺاہللۺاعتیلۺ،وخػۺایکۺوہ۔''

ۺرنمحۺیلصۺاملسۺاکۺرفامؿۺربعتۺاشنؿۺےہۺ،''وجۺصخشۺاہللۺرسدارۺدوۺاہجؿ،ۺوبحمب

اہلۺوۺہیلعۺو ل

ہللۺت

ۺاےسۺرہۺےشۺےسۺڈراتۺےہ،ۺرہۺزیچۺاسۺےسۺڈریتۺےہۺاورۺوجۺاہللۺاعتیلۺےکۺوساۺ یسۺےسۺڈراتۺےہۺوتۺاہللۺاعتیل

(۹۷۴،دحثی3ۺ۱/۵۴۱)بعشۺاالامیؿۺ،اببۺیفۺاوخلػۺنمۺاہللۺاعتیلۺ،۔''ےسۺوخػۺزدہۺرکاتۺےہ

ۺرکۺاےۺاکش!ۺامہرےۺدؽۺرپۺرشہفیۺنسۺااحدثیابمرہکۺاورۺۺآایتایبۺؿۺرکدہۺۺےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ!

ۺرتمحۺےکۺاسھتۺاسھتۺںیمہۺحیحصۺونعمںۺںیمۺوخػۺدخاۺ یھۺ ڑپاۺتلفغۺاکۺرپدہۺاچکۺوہۺاجےئۺاورۺادىم

ۺاےنپۺرپ ۺیکۺاضفانراویضبیصنۺوہاجےئ، ب

خوعۺیکۺۺںوردارۺع

ر

اکۺرہۺدؾۺدڑھاککاگۺرےہۺاورۺاےۺاکش!مہۺب

تمۺںیمۺوھچیٹۺوھچیٹۺابوتںۺیکۺ یھۺ

وتشحں،ۺدىماؿۺقویتخسں،ۺومتۺیکۺویخلتںۺ،ۺربقۺیکۺادنریھویںۺاورۺو

وںۺےکۺوخػۺےسۺرہۺوتقۺرلزاںۺورتاسںۺرےنہۺواےلۺنبۺاجںیئ۔

رپس



زامےنۺاکڈرۺریمےۺدؽۺےسۺاٹمۺرک

وۺ

ت

ل

یرکۺوخػۺاانپۺاطعۺایۺاہ

ی ا تعالی علی محنذ صلواعلی الحبیب! صل

وخػۺےکۺنیتۺدراجت

وخػۺدخاۺاکیۺیبلقۺ تیفیۺاکۺاضفانؾۺےہۺاورہیۺ تیفیۺرہصخشۺےکۺدؽۺےکۺۺےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ!

اضفانۺاامؾۺدمحمۺزغایلۺ الوالیعلیہ رحنۃ اابتعرۺےسۺفلتخمۺوہیتۺےہۺاسیجہکۺرضحتۺس اینپۺقیقحتۺیکۺروینشۺںیمۺا

وخػۺےکۺنیتۺدراجتۺایبؿۺرفامےتۺںیہۺ3ۺ

)ینعیۺزمکور(،ہیۺوہۺوخػۺےہۺوجۺااسنؿۺوکۺ یسۺیکینۺےکۺاانپےنۺاورۺانگہۺوکۺوھچ ےنۺرپۺآامدہۺیعض (4)

ریاحالتۺنسۺرکۺضحمۺرکےنۺیکۺوقتۺہنۺراتھکۺوہالثمۺمنہجۺیکۺزساوںۺےکۺ ب

رھ ب

ےلۺرکۺرہۺۺھ

اتفرۺوہاجاضفان۔رھپےسۺتلفغۺوۺتیصعمۺںیمۺرگاجاضفاناورۺ

ؽ (2) د

عی

)ینعیۺوتمطس(،ۺہیۺوہۺوخػۺےہۺوجۺااسنؿۺوکۺ یسۺیکینۺےکۺاانپےنۺاورۺانگہۺوکۺوھچ ےنۺرپۺ

ۺآرختۺیکۺودیعوںۺوکنسۺرکاؿۺےسۺےنچبۺےکۺےئۺآامدہۺرکےنۺیکۺوقتۺراتھکۺوہالثمۺذعاب

ادىمۺۺرتمحۺ یھۺرانھک۔یلمعۺوکششۺرکاضفانۺاورۺاسۺےکۺاسھتۺاسھتۺربۺاعتیلۺےسۺ

)ینعیۺوبضمط(،ۺہیۺوہۺوخػۺےہ،ۺوجااسنؿۺوکۺاضفانادىمی،ۺےبۺوہیشۺاورۺامىبریۺوریغہۺںیمۺالتبمءۺوقی (3)

رکدے۔ۺالثمۺاہللۺاعتیلۺےکۺذعابۺوریغہۺاکۺنسۺرکۺاینپۺرفغمتۺےسۺاضفانادىمۺوہاجاضفان۔

اےسیۺاتزایےنۺیکۺلثمۺےہۺہیۺ یھۺایدۺرےہۺہکۺاؿۺبسۺںیمۺرتہبۺدرہج''ۺدتعمؽ''ےہۺویکہکنۺوخػۺاکیۺ

وجۺ یسۺاجونرۺوکۺزیتۺالچےنۺےکۺےئۺامراۺاجاتۺےہ،ۺذہلا!ۺارگۺاسۺاتزایےنۺیکۺرضبۺاینتۺ''یعض''ۺوہہکۺاجونرۺ



ۺہۺرھبۺ یھۺااضہفۺہنۺوہۺوتۺاسۺاکۺوکیئۺافدئہۺ ںیہ،ۺاورۺارگۺہیۺرضبۺاینتۺ''وقی''ۺوہۺہکۺاجونرۺاسۺیکۺراتفرۺںیمۺذر

زیمخۺوہاجےئۺہکۺاسۺےکۺےئۺانلچۺیہۺنکممۺہنۺرےہۺوتۺہیۺ یھۺعفنۺشخبۺ ںیہ،ۺاورۺۺیکۺاتبۺہنۺالےکسۺاورۺاانت

ارگۺہی''ۺدتعمؽ''وہۺہکۺاجونرۺیکۺراتفرۺںیمۺ یھۺاخرطۺوخاہۺااضہفۺوہاجےئۺاورۺوہۺزیمخۺ یھۺہنۺوہۺوتۺہیۺرضبۺ

،اموخزا(۴/۱۹۲ۺ،ۺ)ۺاایحءۺاولعلؾۺ،اتکبۺاوخلػۺوارلاجئ،ایبؿۺدراجتۺاوخلػۺواالتخہف۔۔۔۔۔۔اخلےبۺدحۺدیفمۺےہ۔

ۺدؽ ۺزیبۺ ۺےسۺ ۺ ۺانگوہں ۺ ۺ ۺاراہےئ ۺ ںیہۺ !وہاتۺ

ۺش ۺ وب

ۺسفنۺم ۺ ںیہدباکۺ ۺ ۺر وہاتۺ

ۺےکۺبیبحۺاےۺۺۺۺۺۺۺآوۺبیبطۺےآواےۺریمۺرب ۺۺ ۺ ۺ ۺہیااھچ ۺامىبۺ ۺ ۺ ۺاک ۺ ۺ ۺرانگوہں وہاتۺ ںیہۺ

ۺ ںیہۺوگ ۺ ۺاالصح ۺوکششۺ ۺ ۺرکوں ۺ ۺیتۺالھک ۺۺۺۺۺۺۺوہ ۺہاپزیکۺ ۺ ںیہۺ ۺ ۺرکدار ۺ ۺےس ۺ ۺانگوہں وہاتۺ

(۲۳۴)واسلئۺششخب،ۺصۺ

ہص3ایبؿۺ

اکۺ

ۺاھبویئ! ۺےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺ اضفانۺوغثۺامظعۺالیجینۺرضحتۺآجۺمہۺےنۺبسۺےسۺےلہپۺہیۺانسۺہکۺہ س س رس قذ

آپۺیکۺامنزۺںیمۺللخۺرکاسپنۺاکۺروپۺداھرۺےنۺۺنجہکۺاکیۺیعمجلۺےسۺامنزۺاداۺرفامےتےھتۺاینتۺداليورانی

پۺےکۺاہھتۺرپۺےنۺآۺنجاالقتسؽۺںیمۺذراۺ یھۺرفؼۺہنۺآایسجۺےسۺاتمرثۺوہرکۺاسۺۺڈاانلۺاچاہۺرگمۺآپۺےکۺاپہی

ےنۺاچسیلۺاسؽۺکتۺاشعۺےکۺووضۺےسۺرجفۺیکۺامنزۺۺہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ اسۺےکۺدعبۺمہۺےنۺانسۺآپۺ،وتہبۺرکیلۺ

ۺاسؽۺکتۺرہۺراتۺںیمۺاداۺ ۺاپکۺرفامیئۺاورۺردنرہ ۺہیۺ یھۺانسۺہکۺوضحر رحنۃ رقآؿۺاپکۺتخۺرکےتۺےھتۺ،

ۺہ ی لالی ع ع ت ا ۺاجمدہےۺےکۺدوراؿ ۺرایتضۺاور ۺاسؽ ۺںیمۺردنرہ ۺتہبۺاسریۺےنۺرعاؼۺےکۺایبابونں

یکۺںیلکشمۺآیتۺںیہۺوجۺہکۺدراجتۺالکشمتۺاورۺاصمبئۺاکۺاسانمۺایکۺ۔ۺاسۺےسۺولعمؾۺوہاۺہکۺراہۺدخاۺںیمۺ

ارحنۃ وضحرۺوغثۺاپکۺانسۺہکۺہیۺ یھۺاسۺےکۺدعبۺ،دنیۺاکۺابثعۺیتنبۺںیہ ۺۺہ ی لالی ع ع ت ۺاھکاضفانتہبۺیہۺمکۺ



۔مہۺےنۺہیۺ یھۺاجاضفانۺوہۺتینوقتۺاحلصۺرکےنۺیکۺابعدتۺرپۺذلتۺ ںیہۺہکلبۺوصقمداھکےنۺےسۺ،اھکےت

اسۺوتقۺدخاۺےسۺتبحمۺرےنھکۺواےلۺایقؾۺ،ۺروکعۺۺرےہۺوہےتۺںیہ،دنینۺےکۺزمےۺےلۺۺ،ہکۺبجۺاغلف

ۺذرےعیۺاےنپۺوجسدۺےکۺاورۺوکۺرایضۺرکےتۺزعولجرب اسیجۺہکۺوضحرۺ،اسۺاکۺرقبۺاحلصۺرکےتۺںیہاورۺ

ےسۺےکۺوخػۺدخاہ ی لالی ع ع ت ارحنۃ اسۺےکۺدعبۺآپۺ،ۺدیسیۺوغثۺاپکۺاکۺاحؽۺاھت

انسۺاورۺانمضۺۺم

ۺابمرہک ۺااحدثی ۺاپکۺیکۺآایتۺاور ۺےکۺابرےۺںیمۺرقآؿ ںیمہۺۺ عز وجل ا۔ۺںینسۺ یھۺۺوخػۺدخا

۔زدنیگۺرسبرکےنۺیکۺوتقیفۺاطعرفامےئۺزبراؿۺدنیۺیکۺریستۺرپۺلمعۺرکےتۺوہےئۺ

اليبی االمین ی ا تعالی علیہ والہ وسله امین بحاہ صل

دوعتۺاالسیمۺےکۺدمینۺیکۺریستۺرپۺلمعۺرکےنۺےئلیکۺزبراؿۺدنیاالسیمۺاھبویئ!ےھٹیمۺےھٹیمۺ

ۺاتنسلہۺۺاریمرطتقی،ۺۺخیشواہتسبۺوہرکۺاموحؽۺےسۺ لمۺالہ

ب

ۺرباک

،ےئجیکۺدمینۺااعنامتۺرپۺلمعےکۺاطعرکدہۺدام

شاء ولوگںۺیسیجۺافصتۺدیپاوہاجںیئۺیگ۔اسۺیکۺربتکۺےسۺکینۺ عز وجل اا

سلجمۺدمینۺااعنامتۺاکۺاعترػۺ3

ۺۺیم اھبویئ!ےھٹیم ےھٹیم االس ۺاتنسلہۺتقی،رطخیش وخااشہتۺےکۺۺیکۺزکاتہه العالیہ ـدامت ب اریم

ہبلطۺوۺاطابلتۺوکۺۺاجاعمتۺادملہنیۺوۺدمارسۺادملہنیۺےکاورونہبںۺاالسیمۺں،اھبویئۺاطمقبۺاالسیمۺنیع

ینۺ،ابلمعۺانبےنۺےکۺےی ۺوۺتنسۺیکۺدالےنۺےکۺےئۺیلبتۺرتبیغۺااعنامتۺرپۺلمعۺیکۺم ۺاعریگملۺرقاؿ

ینۺاالسیمۺوعتدۺکیرحتۺیسایسریغ ۺمب

۔ۺانچہچن،ۺایآۺلمعۺںیمۺؾااعنامتۺاکۺایقۺےکۺتحۺجم

ب

ینۺجم اورۺۺژیؿ،ۺالعہق،ۺڈوہقلحۺذیلیۺہقلح،ۺےہۺہکۺاجیتۺیکۺااعنامتۺےکۺامتؾۺذہمۺداراؿۺوکۺاتدیکۺم

ۺںاھبویئۺ۔ۺاالسیموقلحںۺاکۺدجوؽۺانبںیئۺیلیےکۺرمہاہۺذۺںاھبویئۺاالسیمۺرگیدوۺحطسۺےکۺامتؾۺذہمۺداراؿۺۺاکہنیب



ادر

ینۺیےکۺاپسۺاجۺاجۺرکۺان ۺرکےکۺم

وہےئۺ،اسۺرپۺلمعۺرکےنۺاکۺۺےترکۺااعنامتۺاکۺراسہۺشیپۺوکش

ۺدم،ذنہۺانبںیئ ذہمۺدارۺےکۺۺیلیذۺ،وہۺاجےنۺواولںۺےکۺاضفانؾۺںیھکلۺرایتۺ،اھجمسںیئۺہقیرکےنۺاکۺرطۺہنیرکف

ہقلحۺذہمۺدارۺےکۺاپسۺہقلحۺاورۺالعہق/ۺرہشۺذہمۺدارۺےکۺاپسۺالعہق/ۺرہشۺےکۺ)ذہمۺداراؿۺوۺالہۺۺیلی،اپسۺذ

رھپۺۺےسۺراہطبۺرںیھکۺںاھبویئۺامتؾۺذہمۺداراؿ،ۺاؿۺاالسیمۺہیوہ،رہفسۺوموجدۺۺیکۺںاھبویئۺتبحم(ۺاالسیم

۔ۺرکواےتۺرںیہۺ یھۺایدداہینرکےنۺیکہنیرکفۺدمۺا ںیہ

یکینۺےکۺاکومںۺںیمۺھڑھۺرکۺڑچھۺرکۺہصحۺںیلۺاورۺدمینۺااعنامتۺرپۺہنۺرصػۺوخدۺلمعۺرکںیۺآےیئۺمہۺ یھ

!امکںیئبیغۺدالۺرکۺڈریھوںۺوثابۺہکلبۺدورسےۺاالسیمۺاھبویئںۺوکۺایکسۺرت


ابرہۺدمینۺاکومںۺںیمۺہصحۺےئجیل!

وکۺاعؾۺرکےنۺۺدوعتۺیکےنچبۺاورۺیکینۺایکینںۺرکےنۺانگوہںۺےسۺےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ!

ۺےئلیکۺ ۺدمینۺ42ذیلیۺےقلحۺےکۺ

ۺےکۺابرہذیلیۺےقلحۺےئجیل۔ۺاکومںۺںیمۺھڑھۺڑچھۺرکۺح دمینۺاکومںۺںیمۺےسۺۺ

ۺاکیۺدمینۺاکؾ ۺ ۺرکےتۺوہےئۺ ۺرپاےنپۺاع ؽۺاکۺاحمسب ۺااعنامتۺ ینۺرکاضفانۺ یھۺےہۺ۔ۺامہرےۺاالسػۺم لمعۺ

لو ا رحنہه رکاؾ ۺرکےتۺہکلبۺولوگںۺوکۺ یھۺاسۺاکۺ الش یھۺہنۺرصػۺوخدرکفۺآرختۺںیمۺاےنپۺاامعؽۺاکۺاحمسب

ۺدایۺرکےتۺاسیجۺہکۺ

م ا ذہ اضفانۺرمعۺرضحتین ي ؤم ن ال ر یس

ۺ ہ ي الی ع ع ت ا ی ض ر وؼۺۺافر ''اےۺولوگ!ۺ3رفامےتۺںیہۺ

)ۃیلحۺاالوایلءۺامعؽۺاکۺاسحبۺرکۺولۺ،ۺاسۺےسۺےلہپۺہکۺایقتمۺآاجےئۺاورۺمتۺےسۺاؿۺاکۺاسحبۺایلۺاجےئۺ۔ۺاےنپۺا

ۺۺ(۵۶،ص۱،ج

ت

بشہ لۺانبےن،ۺۺدامت بزکاتہه العالیہ خیشۺرطتقیۺ،اریمۺا

ےنۺاسۺرپنتفۺدورۺںیمۺرکفۺآرختۺاکۺذہ

ورتۺوساالتۺاطعۺرفامےئۺۺایکینںۺرکےنۺاور ب امتۺب

ۺات ینۺم

انگوہںۺےسۺےنچبےکۺرطوقیںۺرپۺشم



،36ےکۺےئۺ،االسیمۺونہبں22ےکۺےئۺۺاالسیمۺاھبویئںںیہ۔ءۺےکۺتۺےکۺلب اوکسزل،ۺاکزجلۺاوراجم

وۺ،اوردمرۃس16اطابلتۺےکۺےئ،22ےئۺ

12ںۺےکۺےئادملہنیۺےکۺدمینۺم م ںیہاعنامتینۺا یسۺ،ا

ۺۺ ب

ینۺااعنامتۺرمب ویصۺینعیۺوگےگنۺرہبےۺاورۺاضفانانیبۺاالسیمۺاھبویئںۺاوردیقویںۺےکۺےیۺ یھۺۺم

رطحۺح

اسلئۺ امتۺےکۺر

ینۺات اجۺےتکسۺۺےیکبلطۺۺدہۃیاشخۺےسۺیکۺ یسۺ یھۺيہ ی ذ ن ال تبۃ ه م رفامےئۺںیہ۔م

ںیہ،اؿۺتبۺ اک

عوورۺم لںیچنہپۺ ےۺہکۺہیۺدرپہۺرکےنۺےکۺدعبآپۺاسۺےجیتنۺع

ارۺوخص ۺا د

یبۺاکۺاکیۺح

اجعمۺنۺعز وجل ااکوںیٹؾۺےہۺسجۺوکۺاانپۺےنیلۺےکۺدعبۺکینۺک ےنۺیکۺراہۺںیمۺاحلئۺر

رےکۺفؾۺۺوک

ۺآہتسہۺآہتسہۺےسوروہاجیتۺںیہۺاوراسۺیکۺربد

رۺک ےنۺ،ۺانگتکۺےسۺاپدنبۺۺس

ۺتۺرکےنۺاوروہںۺےسۺن

ےنھۺاکۺذتظۺےکۺےئۺڑاامیؿۺیکۺافح

ۺدمینۺااعنامتۺےکۺراسےلۺیکۺاکیۺدمینۺاہبرۺ۔ۺۺ اتنۺےہۺہ

ئ

آی

،انچہچن۔المہظحۺےئجیک

ین ربتکۺااعنامتۺےکۺراسےلۺیکۺم

دجسمۺےکۺاامؾۺاصبحۺوجۺہکۺۺےہ3ۺالعےقۺیکۺؿاکۺھچکۺاسۺرطحۺایبۺاھبیئۺاالسیمۺکیےکۺاۺرکا وین

ینۺھڑےۺاھبیئۺےوکششۺرکےتۺوہےئۺریمۺیےنۺارفناداوہنں،ےسۺواہتسبۺںیہۺاالسیمۺدوعت ۺاجؿۺوکۺم

رہۺےئگۺہکۺاسۺرصتخمۺےسۺراسےلۺۺاؿوہۺرھگۺےلۺآےئۺاورڑپاھۺوتۺریحۺای،دۺراسہۺےفحتۺںیمۺکیااعنامتۺاکۺا

ۺاانتۺزربدسۺافرومالۺدےۺدۺزدنیگۺاملسمؿۺوکۺاالسیمۺاکیںیم ۺایگۺایزگارےنۺاک ااعنامتۺاکۺۺینےہ۔ۺم

وجل الحنذ للہ ربتکۺےسۺۺراسہۺےنلمۺیک دجسمۺۺےکۺےیۺادایگیئۺیکۺابامجتعۺامنزذجہبۺالمۺاورۺاؿۺوکۺامنزۺاکۺۺعز

ااعنامتۺاکۺۺاورۺدمینۺاجسۺیلۺابمرکۺ یھۺدا یھۺ،نبۺےکچۺںیہۺیاحرضۺوہۺےئگۺاورۺابۺاپچنۺوتقۺےکۺامنزۺںیم

۔ۺرپۺرکےتۺںیہۺراسہۺ یھ



ینیااعنامتۺےکۺاعلمۺہپۺرہۺدؾۺرہۺڑھگۺم

وروتمحںۺیک!ۺوخبۺرباسۺایا یہ

یڑھجت

ۺےھٹیمۺےھٹیمۺاالسیمۺاھبویئ! ایبؿۺوکۺا

اتتخؾۺیکۺرطػۺالےتۺوہےئۺس

ۺیکۺ

س

ۺاورۺدنچۺ

یلت

ص

ب

ںۺب

ی

ۺر ۺ۔اتدجار ۺوہں ۺرکات

ۺاحص ا دتۺع ۺص ۺآدابۺایبؿۺرکےنۺیک اور

و ب

ۺپ ا ہ

ش

بہ

شاستلۺ،

ۺاجؿۺتۺ، ے ف صع

ر

ۺتنجۺحۺدہاتیۺ،ونہشۺزبؾ

،ۺ عۺزبؾ ی ا ۺاکۺرفامؿۺتنجۺاشنؿۺےہ3ۺسجۺےنۺریمیۺله س والہ و ہ ی ل الی ع ع ت صل

ۺیکۺاورۺسجۺےنۺھجمۺےسس

ب ۺیکۺاسۺےنۺھجمۺےسۺم

ب ۺیکۺوہۺتنجۺںیمۺریمےۺاسھتۺوہۺاۺ۔ۺۺےسۺم

ب م

ۺ،ج

ب

صا بم لکا ۃۺا

ش ۺریبوتۺ(ۺ۱۷۵دحثیۺۺ۵۵صۺ۱)

یہملعل

دارابتکلۺا

ۺاھبویئ! ۺاالسیم ۺےھٹیم ۺےھٹیم

ت

بشہ لۺاریما ۺرطتقی، ۺخیش ۺ! ےکۺ دامت بزکاتہه العالیہ آےیئ

ۺںیہ3ۺۺۺالسؾےس‘‘دمینۺوھپؽۺۺ424’’ راسےل

ۺدنچۺدمینۺوھپؽۺس

ےسۺم

ینۺوھپؽ 3م

ۺتعیوبطمہعۺاہبرۺرشۺیکۺہنیادملۺۃبتکمۺ(2)املسمؿۺےسۺالماقتۺرکےتۺوتقۺاےسۺالسؾۺرکاضفانۺتنسۺےہۺ(4)

ہۺ43ہصحۺح ف ص

رپۺےھکلۺوہےئۺزجۺ422

ئ

تقۺدؽۺںیمۺ‚اکۺالخہصۺےہ3ۺیوہۺہکۺسجۺوکۺۺتینۺہیالسؾۺرکےتۺو

ۺےسۺ یسۺاؿۺںیمۺںیمےہۺاورۺۺافحتظۺںیمۺیالسؾۺرکےنۺکاگۺوہںۺاسۺاکامؽۺاورۺسعتۺوۺآربوۺبسۺھچکۺریم

رمکہۺےسۺدورسےۺۺکیابرۺالماقتۺوہ،ۺاۺیہۺینتکۺدؿۺںیم(6)‛رکاضفانۺرحاؾۺاجاتنۺوہںۺۺیدلخۺادنازۺںیمۺزیچ

لہپۺرکاضفانۺتنسۺۺالسؾۺںیم(1)ابرۺابرۺآاضفانۺاجاضفانۺوہۺواہںۺوموجدۺاملسمونںۺوکۺالسؾۺرکاضفانۺاکرۺوثابۺےہۺۺرمکےۺںیم

الہپۺرکےنۺواالۺۺالسؾۺںیمۺ(1)ےہ بۺےہۺ وجل عزر

رۺےسۺ یھۺالسؾۺںیمۺ(3)اکم ب

ۺلہپۺرکےنۺواالۺت

ۺےےکۺریمۺےہۺ۔ۺاسیجۺیرب

مک

ینۺی ےۺۺےھٹیمۺآاقۺےھٹیمۺم

ف صع

ی اکۺرفامؿۺابافصۺےہۺ3ۺےلہپۺوالہ وسله ہ ی لالی ع ع ت اصل



رۺےسۺرب ب

ۺاالےہ۔ۺۺیالسؾۺےنہکۺواالۺتعتب

صۺ22رکےنۺواےلۺرپۺۺلہپ(ۺ)ںیمالسؾۺ(2)(۴۳۳صۺۺ۶جۺامیؿ)

ںیتمحںیتمحۺ42واےلۺرپۺۺےنیاورۺوجابۺدۺر

ےنہکۺےسۺۺاالسلؾۺمکیلعۺ(1)اعسدتۺ(ۺےئ)ایمیکںیہۺاضفانزؽۺوہیتۺر

،اشلمۺہ وبزکات ۔ۺاورۺیگۺوہۺاجںیئۺںایکین22 ےۺوتۺۺںیہکۺ یھۺاو رحنۃ ۔ۺاسھتۺںیمۺںیہۺیتلمۺںایکینۺ42

ےکۺاافلظۺۺاوح خ ال ز و د اورۺاو ك جيت الن ۔ۺضعبۺولگۺالسؾۺےکۺاسھتۺیگۺوہۺاجںیئۺںایکینۺ62 ےۺوتۺۺںیرک

وجل ا معاذ ےہ۔ۺہکلبۺنمۺےلچۺوتۺۺہقیطلغۺرطۺہیںیہۺےتیھڑاھۺد 3ۺآپۺےکۺکتۺکبۺاجےتۺںیہۺاہیںعز

ۺایلعآاقۺےےچبۺامہرےۺالغؾۺ۔ریم

ۺاتنسلہ،وملۺاامؾ اامؾۺادمحۺراضۺاخؿۺۺاشہرضحتۺ، ۺعلیہ رحنۃ الزحن

اتفہۺ22دلجۺۺہیروضۺیو

ح ف ص

لو ع ا 3ۺمکۺازۺمکۺۺرپۺرفامےتۺںیہۺ122 الماضفانۺۺ ا ۃ ورحن اوراسۺےسۺرتہبۺه ه ی للش

ۺواےلۺےنۺےنتجۺاافلظۺںیمۺرکےن۔ۺرھپالسؾۺ ںیہۺایدت،ۺاشلمۺرکاضفانۺاورۺاسۺرپۺزہ وبزکات اورۺبسۺےسۺرتہب

رورۺےہۺاورۺالضفۺۺےہۺوجابۺںیمۺالسؾۺایک

ےہک۔ۺاسۺےنۺۺایدہزۺےہۺہکۺوجابۺںیمۺہیاےنتۺاکۺااعدہۺوتۺض

لو ع ا لو یهه وعل ہیاہکۺوتۺ ه ه ی ل لش لو ع ا سۺےنۺےہک۔ۺاوراۺرگۺا ا ۃ ورحن الش ا ۃ و رحن ه ه ی للش

ےہکۺہکۺۺاانتۺیہۺ یھۺہیکتۺاہکۺوتوبزکاتہ ےہکۺاورارگۺاسۺےنۺۺا وبزکاتہ ۃ ورحن لو الش هه ی وعل ہیاہکۺوتۺ

ع ت ا و ۔ۺ ںیہۺایدتاسۺےسۺز لو و رحن یهه وعل رطحۺوجابۺںیمۺایسۺ(2) هلع ا یال و ا ۃ الش

ۺیکۺںایکینۺ62ہہکۺرکۺبزکاتہ

ۺاورۺاینتۺالسؾۺاکۺ(42)ںیہۺاجۺیتکسۺاحص ۺےہۺۺانیآوازۺےسۺدۺوجابۺوفراۺ ب واخب

ۺۺ(44)ہکۺالسؾۺرکےنۺواالۺنۺےلۺ

ظلف

سۺنرۺالسؾۺاکۺد

اتہکوہںۺۺ۔ۺےلہپۺںیمۺرفامۺےئجیلۺایدالسؾۺاورۺوجاب

آپۺنۺرکۺدورہا

ئ

ل 3ی (هه ی و عل الش

ےۺ۔ۺک

لع ۔ؾۺ۔ۺ ۔ۺ

وجابۺانساتۺوہںۺرھپۺآپۺۺابۺےلہپۺںیمۺ)اس

اسۺوکۺدورہا

ئ

ل هه ی وعل3ی والش

۔ل۔ع ؾ()و س۔

۔ۺ۔

ۺیک ۺرطحۺرطح

ی

سب

ۺ ںزہاروںب

ۺرشۺیکۺہنیادملۺۃبتکمۺےئلیکۺےنھکیسۺ ۺاہبر ب

ۺک ۺدو 43ہصحۺتعیوبطمہع



حا تۺیکۺ422احفصت(ۺزین642) ف ص

‚اتکبۺ

ی

سب

ںب

ھۺ‛اورۺآدابۺ

ۺےئجیکۺی

وںۺۺاحص

اورۺڑپےئھ۔ۺس

ۺیک

ینۺدوعتۺاالسیمۺہعیذرۺنیرتہبۺکیاکۺاۺرتب

وںۺںیمۺےکۺم

ۺاقف

وںۺرھباۺۺؿاعش

روسؽۺےکۺاسھتۺس

ےہ۔ۺ رفۺ یھ

ۺےنھکیس

ی

سب

ںب

ںیتمحۺولچۺاقےلفۺںیمۺوےنٹۺرولچۺاقےلفۺںیمۺل


ودوعتۺا

رودۺاپک3ںۺرھبےۺا عامعۺںیمۺڑپےھۺاجےنۺواےلۺالسیمۺےکۺہتفہۺوارۺسد

ودری الحبیب العالی اللہه صل وسله وبارک علی سیذىامحنذ : بۺہعمجۺاکد اليبی االم

الہ وصحبہ وسله وعلی الكذرالعظیه الحاہ

ر

ۺہعمجۺبب ودۺرشفیۺوکۺ)ہعمجۺاوررعمجاتۺیکۺدرایمینۺرات(روگںۺےنۺرفامایۺہکۺوجصخشۺرہۺ برۺد اس

دمہنیۺاپدنبیۺےسۺمکۺازۺمکۺاکیۺرمہبتۺڑپےھۺاۺومتۺےکۺوتقۺرساکر ی ا والہ وسله ہ ی ل الی ع ع ت صلۺیکۺزایرت

ۺدمہنی ۺںیمۺدالخۺوہےتۺوتقۺ یھۺ،اہیںۺکتۺہکۺوہۺدےھکیۺاۺہکۺرساکر ر ب

رکےۺاۺاورق ی ا ہ ی ل الی ع ع ت صل

ا داتۺصاےسۺربقۺںیمۺاےنپۺرتمحۺرھبےۺاہوھتںۺےسۺااترۺرےہۺںیہ۔والہ وسلهشلۺا ۺس

وواتۺلع

ل صل

ۺا

ا ١٥١)افص

خمل

)

علی الہ وسله :امتؾۺانگہۺاعمػ(2) اللہه صل علی سیذ ىا وموالىا محنذ و

اضفانۺا ۺےسۺرواتیۺےہۺہکۺاتدجاردمہنیۺہ ي الی ع ع ت ا ی ضر رضحتۺس ی ا والہ وسله ہ ی ل الی ع ع ت صل

ےنۺرفامایۺ

ودۺاپکۺڑپےھۺارگۺڑھکاۺاھتۺوتۺےنھٹیبۺےسۺےلہپۺاورۺاھٹیبۺاھتۺوتۺڑھکےۺوہےنۺےسۺےلہپۺاسۺےکۺر3وجۺصخشۺہیۺد

ۺاجںیئۺ ےۺ۔ۺ

ئ

(٥٥)ااضیۺصۺانگہۺاعمػۺرکدی

ی ا علی محنذ رتمحۺےکۺرتسۺدروازے(6) صل

ودر(٧٧٧)الكول البذیع صاجےتۺںیہ۔ۺدروازےۺوھکؽۺدےیئۺ22اپکۺڑپاتھۺےہۺوتۺاسۺرپۺرتمحۺےکۺۺوجہیۺد



اکیۺزہارۺدۺؿۺیکۺایکینں(1)

جز ا عيا محنذا ما و الہ

اضفانۺا ننا ہ ي الی ع ع ت ا ی ض ر ابعسۺۺرضحتۺس

ےسۺرواتیۺےہۺہکۺرساکردمہنیۺ ی ا والہ ہ ی لالی ع ع ت صل

ودۺاپکۺوکڑپےنھۺواےلۺےئلیکۺرتسۺرفےتشۺاکیۺزہارۺدؿۺکتۺایکینںۺےتھکلۺںیہ۔وسلهرےنۺرفامایۺ3اسۺد

ۺجۺ

ئ

ائعۺازلومب حم

(۱۷۳۰۵دحثیۺۺ۲۵۴صۺ۱۰)

ودرشفیۺاکوثاب(1)رھچۺالھکۺد

ه صل علی سیذىامحنذعذدمافی عله ا صلۃ دآئنۃ و بذواو ملک ا الل

ودۺرشفیۺوک ضعبۺزبروگںالہاد اعلیہ رحنۃ رضحتۺادمحاصویۺراکیۺےسۺلقنۺرکےتۺںیہ3ۺاسۺد

ودرشفیۺڑپےنھۺاکوثابۺاحلصۺوہاتۺےہ۔ۺرا داتۺصابرڑپےنھۺےسۺھچۺالھکۺد

شلۺا ۺس

وواتۺلع

ل صل

ۺا

(۱۴۹)اف

یۺ(3)

ف صع

ۺی ارقب والہ وسله ہ ی ل الی ع ع ت صل

اللہه صل علی محنذننا تحب وتزضی لہ

ۺاونراکیۺدؿۺاکیۺصخشۺآایۺ وتوضحر ی ا والہ وسله ہ ی ل الی ع ع ت صل

قیۺاربکۺےنۺاےسۺاےنپۺاورۺص

ۺۺریضۺاہللۺاعتیلۺہنع ۺوہاہکۺہیۺوکؿۺذیۺۺ هہ ي الی ع ع ت ا ی ضر ےکۺدرایمؿۺاھٹبۺایل۔ۺاسۺےسۺص ہبۺرکاؾ تبب خع

ت

وکۺ

ی ارمہبتۺےہۺ!بجۺوہۺالچۺایگۺوترساکرۺ والہ وسله ہ ی ل الی ع ع ت صلودۺاپکۺڑپاتھۺ

رۺہیۺبجۺھجمۺرپۺد ےنۺرفامای3

(١٧١۔)الكول البذیع صےہۺوتۺویںۺڑپاتھۺےہۺ

ی ا تعالی علی محنذ صلو ا علی الحبیب ! صل


غوث پاک کی عبادت و ریاضیت

Documents