P a g e | 1

శ్రీమద్రా మాయణం

4. కిష్కంధర క ండః

పా్థమ సర్గ ః స తవాం పుష్కరిణ ాం గతవా పద్మోత్పల ఝషాకులామ్

రామః సౌమిత్రి సహితో విలలాప ఆకులేన్ద్రయిః 1

త్సయ దృష్ట్వ ైవ తవాం హరాా త్ ఇన్ద్రయిాణి చకమిపరే

స కామ వశమ్ ఆపన్నః సౌమిత్రిమ్ ఇదమ్ అబ్విీత్ 2

సౌమితరి శోభతర పాంపా వ ైడూర్య విమలోదకా ఫులల పద్మోత్పలవతీ శోభితవ వివిధ ైః దృమ ః 3

సౌమితరి పశయ పమాపయాః కాన్న్ాం శుభ దర్శన్మ్ యత్ ిరాజని్ద్ శ ైలాభా దరిమాః స శిఖరా ఇవ 4

మాాం త్ు శోక అభిసాంత్పిమ్ మాధవః పీడయ న్ద్నవ

భర్త్ సయ చ దరఃఖేన్ వ ైద్రహ్యయ హర్ణేన్ చ 5

శోకాఽరి్సాయఽపి మే పాంపా శోభతర చిత్ ికాన్నవ వయవకీరాా బ్హు విధ ైః పుష్టైపః శీతోదకా శివా 6

న్ళిన ైర్ఽపి సాంఛనవనః అత్యఽర్థాం శుభ దర్శనవ సర్ప వాయళ అన్రచరితవ మృగ ద్వాజ సమాకులా 7

అధవకాం పతి్రభాత్ర ఏత్న్ నీల పీత్ాం త్ు శాదాలమ్

దరిమాణవాం వివిధ ైః పుష్టైపః పరిసతి మ ః ఇవాఽరిపత్మ్ 8

P a g e | 2

పుష్ప భార్ సమృద్వా న్ద్ శిఖరాణి సమాంత్త్ః లతవభిః పుష్ప గాతవిభిః ఉపగూఢవన్ద్ సర్ాత్ః 9 సరఖాఽన్ద్లోఽయాం సౌమితర ికాలః పచిరర్ మన్ోథః గనా్వాన్ సరర్భిః మాసత జాత్ పుష్ప ఫల దరిమః 10

పశయ ర్ూపాణి సౌమితర ివనవనవాం పుష్ప శాలినవమ్

సృజతవాం పుష్ప వరాా ణి వరా్ాం తోయ ముచవమ్ ఇవ 11

పసిిరేష్ు చ ర్మేయష్ు వివిధవః కాన్న్ దరిమాః వాయు వేగ పచిలితవః పుష్టైపః అవకిర్ని్ద్ గామ్ 12

పత్రత ైః పత్మాన ై శచ పాదపసట్థ శచ మార్ుత్ః కుసరమ ః పశయ సౌమితర ికీడీన్ద్నవ సమాంత్త్ః 13

విక్షిపన్ వివిధవః శాఖాః న్గానవాం కుసరమోత్కటాః మార్ుత్ః చలిత్ః సాథ న ైః ష్టపద్ ైః అన్రగీయతర 14

మతి్ కోకిల సనవనద్ ైః న్రి్య న్ద్నవ పాదపాన్ శ ైల కాందర్ న్ద్షా్రాంత్ః పగిీత్ ఇవ చవఽన్ద్లః 15

తరన్ విక్షిపతవఽత్యర్థాం పవనేన్ సమాంత్త్ః అమీ సాంసకి శాఖాఽగాీ గధీవతవ ఇవ పాదపాః 16

స ఏష్ సరఖ సాంసపరశశ వాత్ర చాందన్ శీత్లః గాంధాం అభాయవహన్ పుణయాం శమీ అపన్యనోఽన్ద్లః 17

అమీ పవన్ న్ద్క్షిపాి విన్దాంతీవ పాదపాః ష్టపద్ ైః అన్రకూజాంతో వనేష్ు మధర గనా్ద్ష్ు 18

గిరి పసిథథష్ు ర్మేయష్ు పుష్పవద్వభః మనోర్మ ః సాంసకి శిఖరాః శ ైలా విరాజనేి మహ్య దరిమ ః 19

పుష్ప సాంఛన్న శిఖరా మార్ుత్ః ఉత్క్షపే చాంచలాః అమీ మధరకరశతి్ాంసాః పగిీతవ ఇవ పాదపాః 20 పుష్ిపతవఽగాీాం సరి పశయయమాన్ కరిాకారాన్ సమని్త్ః హ్యటక పతి్రసాంఛనవనన్ న్రాన్ పీతవఽమబరాన్ ఇవ 21

అయాం వసని్ః సౌమితర ినవనవ విహగ నవద్వత్ః సీత్యా విపహిీణ సయ శోక సాంద్ీపనో మమ 22

P a g e | 3

మాాం హి శోక సమాఽఽకాీని్ాం సాంతవపయత్ర మన్ోథః హృష్వ ః పవిదమాన్ శచ సమాఽఽహాయత్ర కోకిలః 23

ఏష్ న్త్యయహకో హృషతవ ర్మేయ మాాం వన్ న్ద్ర్ఝరే పణిదన్ మన్ోథవఽఽవిష్వాం శోచయిష్యత్ర లక్ష్ోణ 24

శీుతవా ఏత్సయ పురా శబ్రాం ఆశమీ సాథ మమ పిియా మాాం ఆహూయ పమిుద్వతవ పర్మాం పతి్యన్ాందత్ 25

ఏవాం విచితవిః పత్గాః నవనవ రావా విరావిణః వృక్ష్ గులో లతవః పశయ సాంపత్ాంత్ర త్త్ః త్త్ః 26

విమిశాీ విహగాః పుమిభః ఆత్ో వయయహ్యఽఽభిన్న్ద్రతవః భృ౦గరాజ పమిుద్వతవః సౌమితర ిమధరర్ సారాః 27

(అసాయః కూలే పిముద్వతవః సాంఘశః శకునవ సిి ైహ) న్త్యయహ ర్ుత్ వికాీంద్ ైః పుాంసత కకిల ర్ుత ైర్ఽపి సాన్ాంత్ర పాదపాః చ ఇమే మమ అన్ాంగ పది్ీపనవః 28

అశోక సిబ్క అాంగార్ః ష్టపద సాన్ న్ద్స్ైన్ః మాాం హి పలలవ తవమాాఽరిచః వసాంతవఽగినః పధిక్ష్యత్ర 29

న్ హి తవాం సూక్ష్ో పక్షమోఽక్షషాం సరకేశీాం మృదర భాష్ిణ ాం అపశయతో మే సౌమితరి జీవితరఽసిి పయిోజన్ాం 30 అయాం హి దయిత్ః త్సాయః కాలో ర్ుచిర్ కాన్న్ః కోకిలాఽఽకుల సీమాాంతో దయితవయా మమాఽన్ఘ 31

మన్ోథవఽఽయాస సాంభూతవ వసాంత్ గుణ వరిాత్ః అయాం మాాం ధక్ష్యత్ర క్షిపిాం శోకాఽగినః న్ చిరాత్ ఇవ 32

అపశయత్ః తవాం దయితవాం పశయతో ర్ుచిర్ దరిమాన్ మమాఽయ మాత్ో పభివో భూయః త్ాాం ఉపయాసయత్ర 33

అదృశయ మానవ వ ైద్రహీ శోకాం వరా్యతర మమ దృశయమానో వసాంత్ శచ సథాద సాంసర్గ దూష్కః 34

మాాం హి సా మృగశాబ్ాఽక్షష చినవి శోక బ్లాత్కృత్మ్

సాంతవపయత్ర సౌమితర ికూీర్ శ ైచత్ ివనవఽన్ద్లః 35

అమీ మయూరాః శోభనేి పిన్ృత్యాంత్ః త్త్ః త్త్ః

P a g e | 4

సటైాః పక్ష్షః పవన్ ఉదూా త ైః గవాక్ష్షః సాాటిక్ైః ఇవ 36

శిఖినీభిః పరివృతవసి ఏతర మద మూరిితవః మన్ోథవఽభిపరీత్సయ మమ మన్ోథ వరా్నవః 37

పశయ లక్ష్ోణ న్ృత్యని్ాం మయూర్మ్ ఉపన్ృత్యత్ర

శిఖినీ మన్ోథవఽఽర్తిషా భరాి ర్ాం గిరి సాన్రష్ు 38

తవమేవ మన్సారామాాం మయూరశఽపి ఉపధవవత్ర

విత్త్య ర్ుచిరౌ పక్షౌ ర్ుత ైః అపహస న్ద్నవ 39

మయూర్సయ వనే న్ూన్ాం ర్క్ష్సా న్ హృతవ పిియా త్సాోన్ న్ృత్యత్ర ర్మేయష్ు వనేష్ు సహ కాాంత్యా 40

మమ త్ు అయాం వినవ వాసః పుష్ప మాసథ సరదరస్హః 41

పశయ లక్ష్ోణ సాంరాగ౦ త్రర్యగశయన్ద్ గతరష్ాఽపి య ద్రషా శిఖినీ కామాత్ భరాి ర్ాం ర్మతరఽని్ద్కే 42

మమాఽపి ఏవాం విశాలాఽక్షష జాన్కీ జాత్ సాంభమిా మదనేన్ అభివరేి యద్వ న్ అపహృతవ భవేత్ 43

పశయ లక్ష్ోణ పుషాపణి న్ద్ష్ాలాన్ద్ భవాంత్ర మే పుష్ప భార్ సమృద్వా నవాం వనవనవాం శిశిరాత్యయేి 44

ర్ుచిరాణయఽపి పుషాపణి పాదపానవాం అత్రశియీా న్ద్ష్ాలాన్ద్ మహీాం యాాంత్ర సమాం మధరకరశత్కర్ైః 45

వదని్ద్ రావాం ముద్వతవః శకునవః సాంఘశః కలమ్

ఆహాయని్ ఇవాఽనోయన్యాం కామో నవోద కరా మమ 46

వసాంతో యద్వ త్తవిఽప ియత్ ిమే వసత్ర పిియా న్ూన్ాం పర్వశా సీతవ సాఽపి శోచత్ర అహాం యథవ 47

న్ూన్ాం న్ త్ు వసాంతోఽయాం ద్రశాం సపృశత్ర యత్ ిసా కథాం హి అసిత్ పద్వోఽక్షష వరి్యిేత్ సా మయా వినవ 48

అథ వా వరి్తర త్త్ ివసాంతో యత్ ిమే పిియా కిాం కరిష్యత్ర సరశోీణ సా త్ు న్ద్ర్భరిిితవ పర్ైః 49

శాయమా పదో పలాశాఽక్షష మృదర పయరాాఽభి భాష్ిణ న్ూన్ాం వసాంత్ాం ఆసాదయ పరిత్యక్ష్యత్ర జీవిత్ాం 50

P a g e | 5

దృఢాం హి హృదయిే బ్ుద్వా ః మమ సాంపతి్ర వరి్తర న్ అలాం వరి్యిత్ుాం సీతవ సాధీా మత్ విర్హాం గతవ 51

మయి భావః త్ు వ ైద్రహ్యయః త్త్ాతో విన్ద్వేశిత్ః మమాఽపి భావః సీతవయాాం సర్ాథవ విన్ద్వేశిత్ః 52

ఏష్ పుష్ప వహో వాయుః సరఖ సపరశశ హిమా వహః తవాం విచిని్యత్ః కానవి ాం పావక పతి్రమో మమ 53

సద్వ సరఖాం అహాం మనేయ యాం పురా సహ సీత్యా మార్ుత్ః స వినవ సీతవాం శోకాం వరా్యతర మమ 54

తవాం వినవ స విహాంగశ యః పక్షష పణిద్వత్ సిద్వ వాయసః పాదప గత్ః పహిృష్వమ్ అభిన్ర్రత్ర 55

ఏష్ వ ై త్త్ ివ ైద్రహ్యయ విహగః పతి్రహ్యర్కః పక్షష మాాం త్ు విశాలాఽక్షమయః సమీపమ్ ఉపనేష్యత్ర 56

శృణు లక్ష్ోణ సనవనదాం వనే మద వివరా్న్మ్

పుష్ిపతవఽగేషీ్ు వృక్షేష్ు ద్వాజానవమ్ ఉపకూజతవమ్ 57

విక్షిపాి ాం పవనేన్ ఏతవాం అసౌ త్రలక మాంజరీాం ష్టపదః సహసః అభయయత్ర మద ఉదూా తవాం ఇవ పిియాాం 58

కామినవాం అయాం అత్యాంత్ాం అశోకః శోక వరా్న్ః సథబ్క్ైః పవనోక్షిపట్ి ః త్ర్జయన్ ఇవ మాాం సిథత్ః 59

అమీ లక్ష్ోణ దృశయాంతర చూతవః కుసరమ శాలిన్ః విభమిోత్ర్కి మాన్సః సాాంగ రాగా న్రా ఇవ 60

సౌమితర ిపశయ పమాపయా శిచతవిసర వన్ రాజిష్ు కిన్నరా న్ర్ శార్ూర ల విచర్ాంత్ర త్త్ః త్త్ః 61

ఇమాన్ద్ శుభ గాంధీన్ద్ పశయ లక్ష్ోణ సర్ాశః న్ళినవన్ద్ పకిాశనేి జలే త్ర్ుణ సూర్యవత్ 62

ఏషా పసిన్న సలిలా పదో నీలోత్పలా యుతవ హాంస కార్ణడవాఽఽకీరాా పమాప సౌగనా్ద్కా యుతవ 63

జలే త్ర్ుణ సూరాయఽఽభ ైః ష్టపద ఆహత్ కేసర్ైః

P a g e | 6

పాంకజ్ైః శోభతర పాంపా సమాంతవత్ అభిసాంవృతవ 64

చకవీాక యుతవ న్ద్త్యాం చిత్ి పసిథ వనవఽని్రా మాత్౦గ మృగ యూథ ై శచ శోభతర సలిలాఽరిథభిః 65

పవన్ ఆహత్ వేగాభిః ఊరిోభిః విమలేఽమభసి పాంకజాన్ద్ విరాజాంతర తవడయమానవన్ద్ లక్ష్ోణ 66

పదో పత్ ివిశాలాఽక్షషాం సత్త్ాం పాంకజ పిియాాం అపశయతో మే వ ైద్రహీాం జీవిత్ాం న్ అభిరశచతర 67

అహో కామసయ వామత్ాాం యో గతవాం ఆపి దరర్లభాాం సాోర్యిష్యత్ర కలాయణ ాం కళ్యయణత్ర్ వాద్వనీాం 68

శకోయ ధవర్యిత్ుాం కామో భవేత్ అదయ ఆగతో మయా యద్వ భూయో వసాంతో మాాం న్ హనవయత్ పుష్ిపత్ దృమః 69

యాన్ద్ సో ర్మణ యాన్ద్ త్యా సహ భవాంత్ర మే తవన్ద్ ఏవా ర్మణ యాన్ద్ జాయనేి మే త్యా వినవ 70

పదో కోశ పలాశాన్ద్ దషి్ువ ాం దృష్ివ రి ిమన్యతర సీతవయా నేత్ ికోశాభాయాం సదృశానీత్ర లక్ష్ోణ 71

పదో కేసర్ సాంసృషతవ వృక్షమఽని్ర్ విన్ద్స్ృత్ః న్ద్శాశైస ఇవ సీతవయా వాత్ర వాయుః మనోహర్ః 72

సౌమితర ిపశయ పమాపయా దక్షిణే గిరి సాన్రన్ద్

పుష్ిపతవాం కరిాకార్సయ యష్ివాం పర్మ శోభనవమ్ 73

అధవకాం శ ైల రాజోఽయాం ధవత్ుభి సరి విభూష్ిత్ః విచిత్ాిం సృజతర రేణుాం వాయు వేగ విఘటివత్మ్ 74

గిరిపసిాథ సరి సౌమితరి సర్ాత్ః సాంపపిుష్ిపత ైః న్ద్ష్పత ైరః సర్ాతో ర్మ యః పది్ీపాి ఇవ కిాంశుక్ైః 75

పమాప తీర్ ర్ుహ్య శయచమే సాంసకాి మధర గనా్ద్న్ః మాలతీ మలిలకా ష్ణవడ ః కర్వీరా శచ పుష్ిపతవః 76

కేత్కయః సిన్రర వారా శచ వాసని్య శచ సరపుష్ిపతవః మాధవోయ గనా్ పయరాా శచ కున్ర గులాో శచ సర్ాశః 77

చిరి బిలాా మధూకా శచ వాంజులా వకుళ్య సిథవ

P a g e | 7

చమపకా సిిలకా శ ైచవ నవగ వృక్షమ శచ సరపుష్ిపతవః 78

నీపా శచ వర్ణవ శ ైచవ ఖర్ూజ రా శచ సరపుష్ిపతవః పదోకా శచ ఉప శోభాంతర నీల అశోకా శచ పుష్ిపతవః 79

లోధవి శచ గిరి పృష్థే ష్ు సిాంహ కేసర్ పిాంజరాః అాంకోలా శచ కుర్ాంటా శచ చూరా్కాః పారిభదకిాః 80

చూతవః పాటలయ శ ైచవ కోవిద్వరా శచ పుష్ిపతవః ముచరకునవర ఽర్ుజ నవ శ ైచవ దృశయనేి గిరి సాన్రష్ు 81

కేత్కోద్వర లకా శ ైచవ శిరీషాః శిాంశుపా ధవాః శాలోలయః కిాంశుకా శ ైచవ ర్కాి ః కుర్వకా సిథవ త్రన్ద్శా న్కి మాలా శచ చన్రనవః సయన్రనవ సిథవ 82

(హిాంతవలాః త్రలకా శ ైచవ నవగ వృక్షమ శచ పుష్ిపతవః) పుష్ిపతవన్ పుష్ిపతవఽగాీభిః లతవభిః పరివేష్ివతవన్ దృమాన్ పశయయ హ సౌమితర ిపాంపాయా ర్ుచిరాన్ బ్హూన్ 83

వాత్ విక్షిపి విటపాన్ యథవ సనవనన్ దృమా న్ద్మాన్ లతవః సమఽన్రవరి్నేి మతవి ఇవ వర్ సిి రయః 84

పాదపాత్ పాదపాం గచిన్ శ ైలాత్ శ ైలాం వనవత్ వన్ాం వాత్ర న్ ఏక ర్స ఆసాాదః సమోోద్వత్ ఇవాఽన్ద్లః 85

కేచిత్ పరాయపి కుసరమాః పాదపా మధర గాంధవన్ః కేచిన్ ముకుళ సాంవీతవః శాయమ వరాా ఇవ ఆబ్భుః 86

ఇదాం మృష్వాం ఇదాం సాాదర పఫిులల ాం ఇదమిత్యఽపి రాగ మతోి మధరకర్ః కుసరమేష్ు అవలీయతర 87

న్ద్లీయ పున్ః ఉత్పత్య సహసా అన్యత్ ిగచిత్ర

మధర లుబ్దర మధరకర్ః పాంపా తీర్ దృమేష్ు అసౌ 88 ఇయాం కుసరమ సాంఘాత ైః ఉపసీి రాా సరఖా కృతవ సాయాం న్ద్పత్రత ైః భూమిః శయన్ పసిిర్ైః ఇవ 89

వివిధవ వివిధ ైః పుష్టైప త ైః ఏవ న్గ సాన్రష్ు వికీరా్్ః పీత్ ర్కాి హి సౌమితర ిపసిిరాః కృతవః 90

P a g e | 8

హిమాఽనేి పశయ సౌమితర ివృక్షమణవాం పుష్ప సాంభవమ్ 91

పుష్ప మాసథ హి త్ర్వః సాంఘరాా త్ ఇవ పుష్ిపతవః ఆహాయాంత్ ఇవ అనోయన్యాం న్గాః ష్టపద నవద్వతవః కుసరమోతి్ాంస విటపాః శోభాంతర బ్హు లక్ష్ోణ 92

ఏష్ కార్ాండవః పక్షష విగాహయ సలిలాం శుభాం ర్మతర కాాంత్యా సార్థాం కామాం ఉద్ీరపయన్ మమ 93

మాంద్వకినవయ సరి య ద్వదాం ర్ూపాం ఏవాం మనోహర్ాం సాథ నే జగత్ర విఖాయతవ గుణవః త్సాయ మనోర్మాః 94

యద్వ దృశయయత్ సా సాధీా యద్వ చరహ వసథమ హి సపృహయేి యాం న్ శకాీయ న్ అయోధవయయి ర్ఘూతి్మ 95

న్ హి ఏవాం ర్మణ యిేష్ు శాదాలేష్ు త్యా సహ ర్మతో మే భవేత్ చిాంతవ న్ సపృహ్య అనేయష్ు వా భవేత్ 96

అమీ హి వివిధ ైః పుష్టైపః త్ర్వో ర్ుచిర్ చిద్వః కాన్నే అసిోన్ వినవ కాాంతవ చితి్ాం ఉనవోదయాంత్ర మే 97

పశయ శీత్ జలాాం చరమాాం సౌమితర ిపుష్కర్ ఆయుతవమ్

చకవీాకాఽన్రచరితవాం కార్ణడవ న్ద్ష్థవితవమ్ 98

పలవ ైః కౌీాంచ ై శచ సాంపయరాా ాం వరాహ మృగ సథవితవమ్

అధవకాం శోభతర పమాప వికూజద్వభ రిాహాంగమ ః 99

ద్ీపయనిీ వ మే కామాం వివిధవ ముద్వతవ ద్వాజాః శాయమాాం చన్ర ిముఖాం సోృతవా పిియాాం పదో న్ద్భయక్ష్ణవమ్ 100

పశయ సాన్రష్ు చితరషి్ు మృగీభిః సహితవన్ మృగాన్

మాాం పున్ః మృగ శాబ్ాఽక్షమయ వ ైద్రహ్యయ విర్హీ కృత్మ్ 101

వయధయాంతీవ మే చితి్ాం సాంచవరాన్ త్త్ సిత్ః అసిోన్ సాన్రన్ద్ ర్మేయ హి మతి్ ద్వాజ గణవయుతర 102

పశయయయాం యద్వ తవాం కాాంతవాం త్త్ః సాసిి భవే న్ోమ 103

జీవేయాం ఖలు సౌమితర ిమయా సహ సరమధయమా సథవతర యద్వ వ ైద్రహీ పాంపాయాః పవన్ాం సరఖాం 104

పదో సౌగాంధవక వహాం శివాం శోక వినవశన్ాం

P a g e | 9

ధనవయ లక్ష్ోణ సథవాంతర పాంపా ఉపవన్ మార్ుత్ాం 105

శాయమా పదో పలాశాఽక్షష పిియా విర్హితవ మయా కథాం ధవర్యత్ర పాిణవన్ వివశా జన్కాఽఽత్ోజా 106

కిన్రన వక్షమయమి రాజాన్ాం ధర్ోజఞాం సత్య వాద్వన్ాం సీత్యా జన్కాం పృష్వ ః కుశలాం జన్ సాంసద్వ 107

యా మాాం అన్రగతవ మాందాం పితవి పవిాిజిత్ాం వన్ాం సీతవ సత్పథాం ఆసాథ య కాన్ర సా వరి్తర పిియా 108

త్యా విహీన్ః కృపణః కథాం లక్ష్ోణ ధవర్యిే యా మాాం అన్రగతవ రాజాయత్ భషి్వాం విగత్ చరత్సాం 109

త్త్ చవర్ు అాంచిత్ పక్షమోఽక్ష్ాం సరగాంధవ శుభాం అవణిాం అపశయతో ముఖాం త్సాయః సీద తీవ మనో మమ 110

సిోత్ హ్యసాయాంత్ర్ యుత్ాం గుణవన్ మధరర్ాం హిత్ాం వ ైద్రహ్యయ వాకయాం అత్ులాం కద్వ శోీషాయమి లక్ష్ోణ 111

పాిపయ దరఃఖాం వనే శాయమా సా మాాం మన్ోథ కరిశత్ాం న్ష్వ దరఃఖేన్ హృష్థవ వ సాధీా సాధర అభయభాష్త్ 112

కిన్రన వక్షమయమి కౌసలాయాం అయోధవయయాాం న్ృపాఽఽత్ోజ

కా సా సరనష్థత్ర పృచినిీాం కథాం చ అత్ర మన్సిానీాం 113

గచి లక్ష్ోణ పశయ త్ాాం భర్త్ాం భాిత్ృ వత్్లాం న్ హయఽహాం జీవిత్ుాం శకిః తవాం ఋతర జన్కాఽఽత్ోజాాం 114

ఇత్ర రామాం మహ్యతవోన్ాం విలపాంత్ాం అనవథవత్

ఉవాచ లక్ష్ోణో భాితవ వచన్ాం యుకిాం అవయయాం 115

సాంసిాంభ రామ భదాిం తర మా శుచః పుర్ుషత తి్మ న్ ఈదృశానవాం మత్రః మాంద్వ భవత్ర అకలుషాఽఽత్ోనవాం 116

సోృతవా వియోగ జాం దరఃఖాం త్యజ సథనహాం పిియిే జనే అత్ర సథనహ పరిష్ాాంగాత్ వరిి ః ఆరారా అపి దహయతర 117

యద్వ గచిత్ర పాతవళాం త్తో హి అధవక మేవ వా సర్ాథవ రావణః తవవత్ న్ భవిష్యత్ర రాఘవ 118

పవిృతి్రః లభయతవాం తవవత్ త్సయ పాపసయ ర్క్ష్సః

P a g e | 10

త్తో హ్యసయత్ర వా సీతవాం న్ద్ధన్ాం వా గమిష్యత్ర 119

యద్వ యాత్ర ద్వతరః గర్భాం రావణః సహ సీత్యా త్తవిఽపి ఏన్ాం హన్ద్షాయమి న్ చరత్ ద్వసయత్ర మ థవలీాం 120

సాాసథయాం భదాిం భజసా ఆర్య త్యజయతవాం కృపణవ మత్రః అరశథ హి న్ష్వ కారాయఽర్్థః న్ అయతరనన్ అధవగమిష్యతర 121

ఉతవ్హో బ్లవాన్ ఆర్య నవఽసిి ఉతవ్హ్యత్ పర్ాం బ్లాం స ఉతవ్హసాయఽసిి లోకేఽసిోన్ న్ కిాంచిత్ ఆపి దరర్లభాం 122

ఉతవ్హవాంత్ః పుర్ుషా న్ అవసీదాంత్ర కర్ోసర ఉతవ్హమ్ అత్ి ఆశితీ్య సీతవాం పతి్ర లభయమహి 123

త్యజయతవాం కామ వృతి్త్ాాం శోకాం న్యసయ పృషే్త్ః మహ్యతవోన్ాం కృతవతవోన్ాం ఆతవోన్ాం న్ అవబ్ుధయసథ 124

ఏవాం సాంబ్ద ధవత్ః త్త్ ిశోక ఉపహత్ చరత్న్ః న్యసయ శోకాం చ మోహాం చ త్తో ధ ైర్యాం ఉపాగమత్ 125

సత ఽభయత్రకాీమత్ అవయగాీం తవాం అచిాంత్య పరాకమీః రామః పాంపాాం సరర్ుచిరాాం ర్మయ పారిపలవ దరిమాాం 126

న్ద్రీక్ష్మాణః సహసా మహ్యతవో

సర్ాాం వన్ాం న్ద్ర్ఝర్ కన్రరాాం శచ

ఉద్వాగన చరతవః సహ లక్ష్ోణేన్

విచవర్య దరఃఖోపహత్ః పతి్సథథ 127

త్ాం మతి్ మాత్ాంగ విలాస గామీ గచిాంత్ మఽవయగ ీమనవ మహ్యతవో స లక్ష్ోణో రాఘవమ్ అపిమతోి ర్ర్క్ష్ ధరేోణ బ్లేన్ చ ఏవ 128

తౌ ఋష్యమూకసయ సమీప చవరీ చర్న్ దదర్శ అదరభత్ దర్శనీయౌ శాఖా మృగాణవాం అధవపః త్ర్సీా విత్త్సిథ న ైవ చిచరష్వ కిాంచిత్ 129

స తౌ మహ్యతవో గజ మాంద గామీ

P a g e | 11

శాఖా మృగ సిత్ ిచిర్ాం చర్ాంతౌ దృషావ ై విషాదాం పర్మాం జగామ చిాంతవ పరీతో భయ భార్ మగనః 130

త్ాం ఆశమీాం పుణయ సరఖాం శర్ణయాం సద్ ైవ శాఖా మృగ సథవితవాంత్ాం త్సిాి శచ దృషావ ై హర్యో బ్భూవుః మహౌజసౌ రాఘవ లక్ష్ోణౌ తౌ 131

కిష్కంధర క ండే పా్థమ సర్గ ః కిష్కంధర క ండే ద్వితీయ సర్గ ః తౌ త్ు దృషావ ై మహ్యతవోనౌ భాిత్రౌ రామ లక్ష్ోణౌ వర్ ఆయుధ ధరౌ వీరౌ సరగీీవః శాంకితోఽభవత్ 1

ఉద్వాగన హృదయః సరాా ద్వశః సమఽవలోకయన్

న్ వయత్రషే్త్ కసిోాంశిచ ద్రరశయ వాన్ర్ పుాంగవః 2

న్ ఏవ చకే ీమన్ః సాథ నే వీక్ష్మాణో మహ్య బ్లౌ కపథః పర్మ భీత్సయ చితి్ాం వయవససాద హ 3

చిని్యితవా స ధరాోతవో విమృశయ గుర్ు లాఘవమ్

సరగీవీః పర్మోద్వాగనః సరై్ాః అన్రచర్ైః సహ 4

త్త్ః స సచివేభయ సరి సరగీవీః పలవగాధవపః శశాంస పర్మోద్వాగనః పశయాం సౌి రామ లక్ష్ోణౌ 5

ఏతౌ వన్మ్ ఇదాం దరర్గాం వాలి పణిిహితౌ ధరివమ్

ఛదోనవ చీర్ వసనౌ పచిర్నౌి ఇహ ఆగతౌ 6

త్త్ః సరగీవీ సచివా దృషావ ై పర్మ ధన్ద్ానౌ జగుోః గిర ిత్టాత్ త్సాోత్ అన్య చిిఖర్మ్ ఉతి్మమ్ 7

తర క్షిపమి్ అభిగమాయఽథ యూథపా యూథపరా్భమ్

హర్యో వాన్ర్ శయషేీ్ాం పరివార్య ఉపత్సిథరే 8

ఏకమ్ ఏకాఽయన్గతవః పలవమానవ గిరే రిగరిమ్

పకిమపయనోి వేగేన్ గిరీణవాం శిఖరాణి చ 9

త్త్ః శాఖా మృగాః సరేా పలవమానవ మహ్య బ్లాః

P a g e | 12

బ్భాంజు శచ న్గాాం సిత్ి పుష్ిపతవన్ దరర్గ సాంశితీవన్ 10

ఆపలవనోి హరి వరాః సర్ాత్ సిాం మహ్య గిరిమ్

మృగ మారాజ ర్ శార్ూర లాాం సాి ి సయనోి యయు సిద్వ 11

త్త్ః సరగీవీ సచివాః పర్ాతరన్ర ాిం సమాఽఽశితీవః సాంగమయ కపి ముఖేయన్ సరేా పాి౦జలయః సిథతవః 12

త్త్ సిాం భయ సాంత్సిిాం వాలి కిలిబష్ శ౦కిత్మ్

ఉవాచ హన్రమాన్ వాకయాం సరగీవీాం వాకయ కోవిదః 13

సాంభమిః త్యజయతవాం ఏష్ సర్ైాః వాలి కృతర మహ్యన్ మలయః అయాం గిరి వర్ః భయాం న్ ఇహ అసిి వాలిన్ః 14

యసాోత్ త్వ భయాం సౌమయ పయర్ాజాత్ పాప కర్ోణః స నేహ వాలీ దరషావ తవో న్ తర పశాయమయఽహాం భయమ్ 15

అహో శాఖామృగత్ాాం తర వయకిమ్ ఏవ పలవాంగమ

లఘు చితి్త్యాఽఽతవోన్ాం న్ సాథ పయసి యో మతౌ 16

బ్ుద్వా విజాఞ న్ సాంపన్న ఇ౦గిత ైః సర్ామ్ ఆచర్

న్ హయఽబ్ుద్వాాం గతో రాజా సర్ా భూతవన్ద్ శాసిి హి 17

సరగీవీ సరి శుభాం వాకయాం శీుతవా సర్ాాం హన్ూమత్ః త్త్ః శుభత్ర్ాం వాకయాం హన్ూమని్మ్ ఉవాచ హ 18

ద్ీర్ఘ బ్ాహూ విశాలాఽక్షౌ శర్ చవపాఽసి ధవరిణౌ కసయ న్ సాయ దభయాం దృషావ ై ఏతౌ సరర్ సరతోపమౌ 19

వాలి పణిిహితౌ ఏతౌ శాంకేఽహాం పుర్ుషత తి్మౌ రాజానో బ్హు మితవి శచ విశాాసత నవఽత్ ిహి క్ష్మః 20

అర్య శచ మన్రష్థయణ విజేఞయా శిన్న చవరిణః విశాసాి నవమ్ అవిశాసాి శిిద్రషి్ు పహిర్ని్ద్ హి 21

కృతరయష్ు వాలీ మేధవవీ రాజానో బ్హు దర్శనవః భవని్ద్ పర్ హనవి ర్ సథి జేఞయాః పాికృత ై ర్నర్ైః 22

తౌ త్ాయా పాికృతర న ైవ గతవా జేఞయౌ పలవాంగమ

ఇాంగితవనవాం పకిార్ై శచ ర్ూప వాయ భాష్ణేన్ చ 23

లక్ష్యసా త్యో రాభవాం పహిృష్వ మన్సౌ యద్వ

P a g e | 13

విశాాసయన్ పశిాంసాభిః ఇ౦గిత ై శచ పున్ః పున్ః 24

మమ ఏవ అభిముఖాం సిథతవా పృచి త్ాాం హరి పుాంగవ

పయిోజన్ాం పవిేశ సయ వన్సాయఽసయ ధన్ర రా్రౌ 25

శుద్వా ఽఽతవోనౌ యద్వ త్ు ఏతౌ జానీహి త్ాాం పలవాంగమ

వాయభాష్ిత ైః వా ర్ూపటైః వా విజేఞయా సా దరషావ ఽదరష్వతవ త్యోః26

ఇత్ర ఏవాం కప ిరాజేన్ సాంద్వషతవ మార్ుతవఽఽత్ోజః చకార్ గమనే బ్ుద్వాాం యత్ ితౌ రామ లక్ష్ోణౌ 27

త్థర త్ర సాంపయజయ వచ సరి త్సయ కపథః సరభీత్సయ దరరాసద సయ మహ్యన్రభావో హన్రమాన్ యయౌ త్ద్వ స యత్ ిరామోఽత్ర బ్ల శచ లక్ష్ోణః 28

కిష్కంధర క ండే ద్వితీయ సర్గ ః కిష్కంధర క ండే తృతీయ సర్గ ః వచశ విజాఞ య హన్రమాన్ సరగీవీ సయ మహ్యత్ోన్ః పర్ాతవత్ ఋశయమూకా త్ుి పుపుల వే యత్ ిరాఘవౌ 1

కపి ర్ూపాం పరిత్యజయ హన్రమాన్ మార్ుతవఽఽత్ోజః భిక్షు ర్ూపాం త్తో భయజే శఠ బ్ుద్వాత్యా కపిః 2

త్త్ః స హన్రమాన్ వాచవ శలక్ష్ాయా సరమనోజఞయా వినీవత్ ఉపాగమయ రాఘవౌ పణిిపత్య చ 3

ఆబ్భాష్థ చ తౌ వీరౌ యథవవత్ పశిశాంస చ 4

సాంపయజయ విధవవత్ వీరశ హన్రమాన్ మార్ుతవఽఽత్ోజః ఉవాచ కామతో వాకయాం మృదర సత్య పరాకమీౌ 5

P a g e | 14

రాజరిా ద్రవ పతి్రమౌ తవపసౌ సాంశిత్ వతిౌ ద్రశాం కథమ్ ఇమాం పాిపౌి భవనౌి వర్ వరిానౌ 6

తవిసయనౌి మృగ గణవన్ అనవయాం శచ వన్ చవరిణః పమాపతీర్ ర్ుహ్యన్ వృక్షమన్ వీక్ష్మాణౌ సమని్త్ః 7

ఇమాాం న్ద్ీాం శుభ జలాాం శోభయనౌి త్ర్సిానౌ ధ ైర్యవనౌి సరవరాా భౌ కౌ యువాాం చీర్ వాససౌ 8

న్ద్శశైసాంతౌ వర్ భుజౌ పీడయాంతౌ ఇమాః పజిాః సిాంహ విపథిక్షితౌ వీరౌ సిాంహ్యఽత్ర బ్ల వికమీౌ 9

శక ీచవప న్ద్భయ చవపథ గృహీతవా శత్ుి సూదనౌ శీమీనౌి ర్ూప సాంపనౌన వృష్భ శయషేీ్ వికమీౌ హసిి హసతి పమ భుజౌ దరయత్రమనౌి న్ర్రా్భౌ 10

పభియా పర్ాతరనోర ిఽయాం యువయోః అవభాసిత్ః 11

రాజాయఽరౌి అమర్ పఖిౌయ కథాం ద్రశమ్ ఇహ ఆగతౌ పదో పతరకి్ష్ణౌ వీరౌ జటా మణడల ధవరిణౌ 12

అనోయన్య సదృశౌ వీరౌ ద్రవ లోకాత్ ఇవ ఆగతౌ యదృచి యిేవ సాంపాిపౌి చన్ర ిసూరౌయ వసరాంధరామ్ 13

విశాల వక్ష్సౌ వీరౌ మాన్రషౌ ద్రవ ర్ూపిణౌ సిాంహ సకనౌా మహ్య సతౌి ై సమద్ౌ ఇవ గశ వృషౌ 14

ఆయతవ శచ సరవృతవి శచ బ్ాహవః పరిఘోపమాః సర్ా భూష్ణ భూషాఽరాి ః కిమ్ అర్థాం న్ విభూష్ితవః ? 15

ఉభౌ యోగౌయ అహాం మనేయ ర్క్షిత్ుాం పృథవవీమ్ ఇమామ్

స సాగర్ వనవాం కృతవ్నాం వినా్య మేర్ు విభూష్ితవమ్ 16

ఇమే చ ధన్రష్ీ చితర ిశలక్షేా చితవిఽన్రలేపనే పకిాశయతర యథరన్ర ిసయ వజే ిహేమ విభూష్ితర 17

సాంపయరాా న్ద్శిత ైః బ్ాణ ైః త్యణవ శచ శుభ దర్శనవః జీవితవని్ కర్ైః ఘోర్ైః జాలద్వభః ఇవ పన్నగ్ైః 18

మహ్య పమిాణౌ విపులౌ త్పి హ్యటక భూష్ితౌ

P a g e | 15

ఖడ్ౌగ ఏతౌ విరాజేతర న్ద్ర్ుోకాి ఇవ పన్నగౌ 19

ఏవాం మాాం పరిభాష్ని్ాం కసాోత్ వ ై నవఽభిభాష్థః 20

సరగీవీో నవమ ధరాోతవో కశిచత్ వాన్ర్ యూథపః వీరశ విన్ద్కృతో భాితవి జగత్ భమిత్ర దరఃఖిత్ః 21

పాిపతి ఽహాం పథిష్ిత్ః తరన్ సరగీవీేణ మహ్యత్ోనవ రాజాఞ వాన్ర్ ముఖాయనవాం హన్రమాన్ నవమ వాన్ర్ః 22

యువాభాయాం సహ ధరాోతవో సరగీవీః సఖయమ్ ఇచిత్ర

త్సయ మాాం సచివాం వితి్ాం వాన్ర్ాం పవనవఽఽత్ోజమ్ 23

భిక్షు ర్ూప పతి్రచిన్నాం సరగీవీ పిియ కామయయా ఋశయమూకాత్ ఇహ పాిపిాం కామగాం కామ ర్ూపిణమ్ 24

ఏవమ్ ఉకాి ై త్ు హన్రమాన్ తౌ వీరౌ రామ లక్ష్ోణౌ వాకయజౌఞ వాకయ కుశలః పున్ః న్ ఉవాచ కిాంచన్ 25

ఏత్ చరరరతవా వచ సిసయ రామో లక్ష్ోణమ్ అబ్విీత్

పహిృష్వ వదన్ః శీమీాన్ భాిత్ర్ాం పార్శైత్ః సిథత్మ్ 26

సచివోఽయాం కపీన్ర ిసయ సరగీవీ సయ మహ్యత్ోన్ః త్మ్ ఏవ కా౦క్ష్మాణసయ మమాఽని్ద్కమ్ ఉపాగత్ః 27

త్మ్ అభయభాష్ సౌమితర ిసరగీవీ సచివాం కపిమ్

వాకయజఞాం మధరర్ైః వాక్ైయః సథనహ యుకిమ్ అరిాందమ 28

న్ అన్ఋగేాద వినీత్సయ న్ యజురేాద ధవరిణః న్ సామవేద విదరష్ః శకయాం ఏవాం పభిాష్ిత్ుాం 29

న్ూయన్ాం వాయకర్ణాం కృత్్నాం అనేన్ బ్హుధవ శీుత్ాం బ్హు వాయహర్తవ అనేన్ న్ కిాంచిత్ అపశబిరత్ాం 30

న్ ముఖే నేత్యిోరాాఽపి లలాటే చ భుివోః త్థవ అనేయష్ు అపి చ గాతరషి్ు ద్మష్ః సాంవిద్వత్ః కాచిత్ 31

P a g e | 16

అవిసిర్ాం అసాంద్వగాాం అవిళాంబిత్మ్ అదరిత్ాం ఉర్ః సథాం కాంఠగాం వాకయాం వరి్తర మధయమే సారే 32

సాంసాకర్ కీమ సాంపనవనాం అదరభత్ాం అవిళాంబితవాం ఉచవచర్యత్ర కలాయణ ాం వాచాం హృదయ హ్యరిణ ాం 33

అన్యా చిత్యిా వాచవ త్రి సాథ న్ వయాంజన్సథ యాః కసయ న్ ఆరాధయతర చితి్ాం ఉదయత్ అసథ అరేః అపి 34

ఏవాం విధమ యసయ దూతో న్ భవేత్ పారిథవ సయ త్ు

సిదాయాంత్ర హి కథాం త్సయ కారాయణవాం గత్యోఽన్ఘ 35

ఏవాం గుణ గణ ైః యుకాి యసయ సరయః కార్య సాధకాః త్సయ సిదాయాంత్ర సర్ా అరాథ దూత్ వాకయ పచిశద్వతవః 36

ఏవాం ఉకి సరి సౌమిత్రిః సరగీీవ సచివాం కపిాం అభయభాష్త్ వాకయజోఞ వాకయజఞాం పవనవఽఽత్ోజాం 37

విద్వతవ నౌ గుణవ విదాన్ సరగీవీ సయ మహ్యత్ోన్ః త్మ ఏవ చ ఆవాాం మారాగ వః సరగీవీాం పలవగేశార్ాం 38

యథవ బ్విీష్ి హన్రమాన్ సరగీవీ వచనవత్ ఇహ త్త్ త్థవ హి కరిషాయవో వచనవత్ త్వ సతి్మ 39

త్త్ త్సయ వాకయాం న్ద్పుణాం న్ద్శమయ పహిృష్వ ర్ూపః పవనవఽఽత్ోజః కపిః మన్ః సమాద్వయ జయ ఉపపతౌి సఖయాం త్ద్వ కర్ుి ాం ఇయిేష్ తవభాయాం 40

కిష్కంధర క ండే తృతీయ సర్గ ః కిష్కంధర క ండే చతుర్థ సర్గ ః త్త్ః పహిృషతవ హన్రమాన్ కృత్యవాన్ ఇత్ర త్ దాచః శీుతవా మధరర్ సాంభాష్ాం సరగీవీాం మన్సా గత్ః 1

భవోయ రాజాయగమ సిసయ సరగీీవ సయ మహ్యత్ోన్ః యత్ అయాం కృత్యవాన్ పాిపిః కృత్యాం చ ైత్త్ ఉపాగత్మ్ 2

త్త్ః పర్మ సాంహృషతవ హన్ూమాన్ పలవగరా్భః పతి్ుయవాచ త్తో వాకయాం రామాం వాకయ విశార్దః 3

P a g e | 17

కిమఽర్థాం త్ాాం వన్ాం ఘోర్ాం పమాప కాన్న్ మణిడత్మ్

ఆగత్ః సాఽన్రజో దరర్గాం నవనవ వాయళ మృగా యుత్మ్ 4

త్సయ త్దాచన్ాం శీుతవా లక్ష్ోణో రామ చశద్వత్ః ఆచచక్షే మహ్యతవోన్ాం రామాం దశర్థవఽఽత్ోజమ్ 5

రాజా దశర్థమ నవమ దరయత్రమాన్ ధర్ో వత్్లః చవత్ుర్ారా్యాం సా ధరేోణ న్ద్త్యాం ఏవాఽభయపాలయత్ 6

న్ ద్రాషావ విదయతర త్సయ న్ చ స ద్రాష్ివ కాంచన్ స చ సరేాష్ు భూతరష్ు పితవమహ ఇవ అపర్ః అగినషతవ మాద్వభిః యజ్్ఞ ః ఇష్వవాన్ ఆపి దక్షిణ ైః 7

త్సాయఽయాం పయర్ాజః పుతోి రామో నవమ జన ైః శీుత్ః శర్ణయః సర్ా భూతవనవాం పిత్ు రినరేరశ పార్గః 8

వీరశ దశర్థ సాయఽయాం పుతవిణవాం గుణవతి్మః రాజ లక్ష్ణ సాంపన్నః సాంయుకోి రాజ సాంపద్వ 9

రాజాయత్ భషితవ వనే వసరి ాం మయా సారా్మ్ ఇహ ఆగత్ః భార్యయా చ మహ్యతరజాః సీత్యాఽన్రగతో వశీ

ద్వన్ క్ష్యిే మహ్య తరజాః పభి యిేవ ద్వవాకర్ః 10

అహమ్ అసయ అవరశ భాితవ గుణ ైః ద్వసయమ్ ఉపాగత్ః కృత్జఞసయ బ్హుజఞసయ లక్ష్ోణో నవమ నవమత్ః 11

సరఖార్ిసయ మహ్యర్ిసయ సర్ా భూత్ హితవఽఽత్ోన్ః ఐశారేయణ విహీన్సయ వన్వాస ఆశితీ్సయ చ 12

ర్క్ష్సా అపహృతవ భారాయ ర్హితర కామ ర్ూపిణవ త్ చచ న్ జాఞ యతర ర్క్ష్ః పతీన యిేనవఽసయ సా హృతవ 13

దన్రః నవమ శియీః పుత్ఃి శాపాత్ రాక్ష్సతవాం గత్ః ఆఖాయత్ సథిన్ సరగీవీః సమరశథ వాన్రాఽఽధవపః 14

స జాఞ సయత్ర మహ్యవీర్య సివ భారాయఽపహ్యరిణమ్

ఏవమ్ ఉకాి ై దన్రః సార్గాం భాిజమానో గత్ః సరఖమ్ 15

ఏత్త్ తర సర్ామ్ ఆఖాయత్ాం యాథవ త్థరయన్ పృచిత్ః 16

అహాం చ ైవ హి రామ శచ సరగీవీాం శర్ణాం గతౌ 17

P a g e | 18

ఏష్ దతవి ై చ వితవి న్ద్ పాిపయ చవఽన్రతి్మాం యశః లోకనవథః పురా భూతవా సరగీవీాం నవథమ్ ఇచిత్ర 18

పితవ యసయ పురా హి ఆసీత్ శర్ణోయ ధర్ో వత్్లః త్సయ పుత్ఃి శర్ణయ శచ సరగీీవాం శర్ణాం గత్ః 19

సర్ా లోకసయ ధరాోతవో శర్ణయః శర్ణాం పురా గుర్ుః మే రాఘవ సః అయాం సరగీవీాం శర్ణాం గత్ః 20 యసయ పసిాద్ర సత్త్ాం పసిీద్రయుః ఇమాః పజిాః స రామో వాన్రేాంద ిసయ పసిాదాం అభి కాాంక్ష్తర 21

యిేన్ సర్ా గుణోపథతవః పృధవవాయాం సర్ా పారిథవాః మాన్ద్తవః సత్త్ాం రాజాఞ సద్వ దశర్థరన్ వ ై 22

త్సయ అయాం పయర్ాజః పుత్ఃి త్రిష్ు లోకేష్ు విశీుత్ః సరగీవీాం వాన్రేాందాిం త్ు రామః శర్ణాం ఆగత్ః 23

శోకాఽభిభూతర రామే త్ు శోకాఽఽరేి శర్ణాం గతర కర్ుి మ్ అరి్త్ర సరగీవీః పసిాదాం సహ యూథపటైః 24

ఏవాం బ్ుివాణాం సౌమిత్రిాం కర్ుణాం సాఽశీు లోచన్మ్

హన్ూమాన్ పతి్ుయవా చరదాం వాకయాం వాకయ విశార్దః 25

ఈదృశా బ్ుద్వా సాంపనవన జిత్ కోీధవ జితరన్ద్రయిాః దషి్వవాయ వాన్రేనేర ణి ద్వషావ య దర్శన్మ్ ఆగతవః 26

స హి రాజాయ చచ విభషి్వ ః కృత్ వ ైర్ శచ వాలినవ హృత్ ద్వరశ వనే త్సితి భాితవి విన్ద్కృతో భృశమ్ 27

కరిష్యత్ర స సాహ్యయయాం యువయోః భాసకరాఽఽత్ోజః సరగీవీః సహ చ అసాోభిః సీతవయాః పరిమార్గణే 28

ఇత్ర ఏవమ్ ఉకాి ై హన్రమాన్ శలక్ష్ాాం మధరర్యా గిరా బ్భాష్థ సః అభిగచవిమః సరగీవీమ్ ఇత్ర రాఘవమ్ 29

ఏవాం బ్ుివాణాం ధరాోతవో హన్ూమని్ాం స లక్ష్ోణః పతి్రపయజయ యథవ నవయయమ్ ఇదాం పత ి వాచ రాఘవమ్ 30

కపిః కథయతర హృషతవ యథవఽయాం మార్ుతవఽఽత్ోజః కృత్యవాన్ సత ఽపి సాంపాిపిః కృత్ కృతోయఽసి రాఘవ 31

P a g e | 19

పసిన్న ముఖ వరా్ శచ వయకిాం హృష్వ శచ భాష్తర నవఽన్ృత్ాం వక్ష్యతర వీరశ హన్ూమాన్ మార్ుతవఽఽత్ోజః 32

త్త్ః స త్ు మహ్య పాిజోఞ హన్ూమాన్ మార్ుతవఽఽత్ోజః జగామాఽఽద్వయ తౌ వీరౌ హరి రాజాయ రాఘవౌ 33

భిక్షు ర్ూపాం పరిత్యజయ వాన్ర్ాం ర్ూపాం ఆసిథత్ః పృష్వాం ఆరశపయ తౌ వీరౌ జగామ కపి కుాంజర్ః 34

స త్ు విపుల యశాః కపి పివీర్ః పవన్ సరత్ః కృత్కృత్యవత్ పహిృష్వ ః గిరి వర్మ్ ఉర్ువికమీః పియాత్ః స శుభమత్రః సహ రామ లక్ష్ోణవభాయమ్ 35

కిష్కంధర క ండే చతుర్థ సర్గ ః కిష్కంధర క ండే ప్ంచమ సర్గ ః ఋశయమూకా త్ుి హన్రమాన్ గతవా త్ాం మలయాం గిరిమ్

ఆచచక్షే త్ద్వ వీరౌ కపి రాజాయ రాఘవౌ 1

అయాం రామో మహ్య పాిజఞః సాంపాిపతి దృఢ వికమీః లక్ష్ోణేన్ సహ భాితవి రామోఽయాం సత్య వికమీః 2

ఇక్షమాకూణవాం కులే జాతో రామో దశర్థవఽఽత్ోజః

P a g e | 20

ధరేో న్ద్గద్వత్ శ ైచవ పిత్ు రినరేరశ పాలకః 3

త్సాయఽసయ వసతోఽర్ణేయ న్ద్యత్సయ మహ్యత్ోన్ః రావణేన్ హృతవ భారాయ స తవాాం శర్ణమ్ ఆగత్ః 4

రాజసూయాఽశామేధ ై శచ వహిన రేయనవఽభిత్రిపత్ః దక్షిణవ శచ త్థమ త్్ృషావ గావః శత్ సహసశిః 5

త్పసా సత్య వాకేయన్ వసరధవ యిేన్ పాలితవ సీి ర హేతో సిసయ పుతోిఽయాం రామ సాి ైాం శర్ణాం గత్ః 6

భవతవ సఖయ కామౌ తౌ భాిత్రౌ రామ లక్ష్ోణౌ పతి్రగృహ్యయఽర్చయ సథామౌ పయజనీయత్మౌ ఉభౌ 7

శీుతవా హన్రమతో వాకయాం సరగీవీో హృష్వ మాన్సః భయాం స రాఘవాత్ ఘోర్ాం పజిహౌ విగత్ జార్ః 8

స కృతవా మాన్రష్ాం ర్ూపాం సరగీవీః పలవగాఽధవపః దర్శనీయత్మో భూతవా పీితవయ పత ి వాచ రాఘవమ్ 9

భవాన్ ధర్ో వినీత్ శచ వికాీని్ః సర్ా వత్్లః ఆఖాయతవ వాయు పుతరణి త్తి్ైతో మే భవ దరగ ణవః 10

త్న్ మమ వ ైష్ సతవకరశ లాభ శ ైచవోతి్మః పభిో యత్ త్ామ్ ఇచిసి సౌహ్యర్రాం వాన్రేణ మయా సహ 11

రశచతర యద్వ వా సఖయాం బ్ాహుః ఏష్ పసిారిత్ః గృహయతవాం పాణినవ పాణిః మరాయద్వ బ్ధయతవాం ధరివా 12

ఏత్త్ త్ు వచన్ాం శీుతవా సరగీవీసయ సరభాష్ిత్మ్

స పహిృష్వ మనవ హసిాం పీడయా మాస పాణినవ

హృదయాం సౌహృదమ్ ఆలమబయ పర్యష్ాజత్ పీడ్ిత్మ్ 13

త్తో హన్ూమాన్ సాంత్యజయ భిక్షు ర్ూపమ్ అరిాందమః కాషే్యోః సథాన్ ర్ూపథణ జన్యామ్ ఆస పావకమ్ 14

ద్ీపయమాన్ాం త్తో వహినాం పుష్టైపః అభయర్చయ సత్కృత్మ్

త్యోః మధరయ త్ు సరపీితో న్ద్దధర సరసమాహిత్ః 15

P a g e | 21

త్తోఽగినాం ద్ీపయమాన్ాం తౌ చకతీ్ు శచ పదిక్షిణమ్

సరగీవీో రాఘవ శ ైచవ వయసయత్ామ్ ఉపాగతౌ 16

త్త్ః సరపీిత్ మన్సౌ తవ ఉభౌ హరి రాఘవౌ అనోయన్యమ్ అభివీక్ష్నౌి న్ త్ృపిిమ్ ఉపజగోత్ుః 17

త్ాాం వయసత యఽసి మే హృద్మ య హి ఏకాం దరఃఖాం సరఖాం చ నౌ సరగీవీో రాఘవాం వాకయాం ఇత్ుయవాచ పహిృష్వవత్ 18

త్త్ః స పరా్ బ్హుళ్యాం ఛితవా శాఖాాం సరపుష్ిపతవాం

సాల సాయఽఽసీి ర్య సరగీవీో న్ద్ష్సాద స రాఘవః 19

లక్ష్ోణవయ అథ సాంహృషతవ హన్రమాన్ పలవగరా్భః శాఖాాం చాందన్ వృక్ష్సయ దద్ౌ పర్మ పుష్ిపతవాం 20 త్త్ః పహిృష్వ ః సరగీవీః శలక్ష్ాాం మధరర్యా గిరా పతి్ుయవాచ త్ద్వ రామాం హరా్ వాయకుల లోచన్ః 21

అహాం విన్ద్కృతో రామ చరామి ఇహ భయ ఆరిరత్ః హృత్ భారశయ వనే త్ిసతి దరర్గాం ఏత్త్ ఉపాశితీ్ః 22

సొ ఽహమ్ త్ిసతి వనే భీతో వసామి ఉద్వ్రాంత్ చరత్న్ః వాలినవ న్ద్కృతో భాితవి కృత్ వ ైర్ శచ రాఘవ 23

వాలినో మే మహ్య భాగ భయ ఆరి్సయ అభయాం కుర్ు కర్ుి ాం అర్ిసి కాకుత్్థ భయాం మే న్ భవేత్ యథవ 24

ఏవాం ఉకి సరి తరజసీా ధర్ోజోఞ ధర్ో వత్్లః పతి్యఽభాష్త్ కాకుత్్థః సరగీీవాం పహిసన్ ఇవ 25

ఉపకార్ ఫలాం మిత్ాిం విద్వత్ాం మే మహ్య కపథ వాలిన్ాం త్ాం వధవషాయమి త్వ భారాయఽపహ్యరిణాం 26

అమోఘాః సూర్య సాంకాశా మమ ఏతర న్ద్శితవః శరాః

P a g e | 22

త్సిోన్ వాలిన్ద్ దరర్ాృతరి న్ద్పత్రష్యాంత్ర వేగితవః 27

కాంకపత్ ిపతి్రచినవన మహేాంద ిఅశన్ద్ సన్ద్నభాః తీక్షమా ఽగాీః ఋజు పరాాణః సరశషా భుజగా ఇవ 28

త్ాం అదయ వాలిన్ాం పశయ కౄర్ైః ఆశీ విషత పమ ః శర్ైః విన్ద్హత్ాం భూమౌ వికీరా్ాం ఇవ పర్ాత్ాం 29

స త్ు త్త్ వచన్ాం శృతవా రాఘవసయ ఆత్ోనో హిత్ాం సరగీవీః పర్మ పీిత్ః సరమహత్ వాకయాం అబ్విీత్ 30

త్వ పసిాద్రన్ న్ృసిాంహ రాఘవ పిియాాం చ రాజయాం చ సమాపునయామఽహాం త్థవ కుర్ు త్ాాం న్ర్ ద్రవ వ ైరిణాం యథవ న్ద్ హాంసయఽదయ రిపుాం మమాఽగజీమ్ 31

సీతవ కపీాంద ిక్ష్ణద్వచర్ణవాం రాజీవ హేమ జాలనోపమాన్ద్ సరగీవీ రామ పిణయ పసిాంగే వామాన్ద్ నేతవిణి సమాం సరార్ాంత్ర 32 కిష్కంధర క ండే ప్ంచమ సర్గ ః కిష్కంధర క ండే షషట సర్గ ః పున్ః ఏవ అబ్విీత్ పీితో రాఘవాం ర్ఘు న్ాందన్ాం 1

అయమ్ ఆఖాయత్ర మే రామ సచివో మని్ద్ ిసతి్మః హన్రమాన్ య న్ద్నమితి్ాం త్ాాం న్ద్ర్జన్ాం వన్మ్ ఆగత్ః 2

లక్ష్ోణేన్ సహ భాితవి వసత్ శచ వనే త్వ

ర్క్ష్సాఽపహృతవ భారాయ మ థవలీ జన్కాఽఽత్ోజా 3

త్ాయా వియుకాి ర్ుదతీ లక్ష్ోణేన్ చ ధీమతవ అని్ర్ పథిపు్నవ తరన్ హతవా గృధాిం జటాయుష్మ్ 4

భారాయ వియోగ జాం దరఃఖాం అచిరాత్ త్ాాం విమోక్ష్యసథ అహాం తవమ్ ఆన్యిషాయమి న్షావ ాం వేదశీుతీాం యథవ 5

ర్సా త్లే వా వరి్నిీాం వరి్నిీాం వా న్భ సిలే

P a g e | 23

అహమ్ ఆనీయ ద్వసాయమి త్వ భారాయమ్ అరిాందమ 6

ఇదాం త్థయాం మమ వచ సిైమ్ అవేహి చ రాఘవ 7

న్ శకాయ సా జర్యిత్ుాం అపి సథాంద్ ై ర సర్రా సరరై్ః త్వ భారాయ మహ్య బ్ాహో భక్ష్యాం విష్ కృత్ాం యథవ 8 త్యజ శోకాం మహ్య బ్ాహో తవాం కానవి మ్ ఆన్యామి తర అన్రమానవ త్ుి జానవమి మ థవలీ సా న్ సాంశయః 9

హిియమాణవ మయా దృషావ ర్క్ష్సా కూీర్ కర్ోణవ

కోీశనిీ రామ రామేత్ర లక్ష్ోణేత్ర చ విసార్మ్

సరార్నిీ రావణ సాయాంకే పన్నగేన్ర ివధూ ర్యథవ 10

ఆత్ోనవ ప౦చమాం మాాం హి దృషావ ై శ ైల త్టే సిథత్మ్

ఉతి్రీయాం త్యా త్యకిాం శుభాన్ద్ ఆభర్ణవన్ద్ చ 11

తవన్ద్ అసాోభి ర్గృహీతవన్ద్ న్ద్హితవన్ద్ చ రాఘవ

ఆన్యిషాయ మయఽహాం తవన్ద్ పతి్యఽభిజాఞ త్ుమ్ అర్ిసి 12

త్మ్ అబ్విీత్ త్తో రామః సరగీవీాం పిియ వాద్వన్మ్

ఆన్యసా సఖే శీఘాాం కిమఽర్థాం పవిిళమబసథ 13

ఏవమ్ ఉకి సరి సరగీవీః శ ైలసయ గహనవాం గుహ్యమ్

పవిివేశ త్త్ః శీఘాాం రాఘవ పిియ కామయయా 14

ఉతి్రీయాం గృహీతవా త్ు శుభాన్ద్ ఆభర్ణవన్ద్ చ

ఇదాం పశయయత్ర రామాయ దర్శయా మాస వాన్ర్ః 15

త్తో గృహీతవా త్ ద్వాసః శుభాన్ద్ ఆభర్ణవన్ద్ చ

అభవ ద్వబష్ప సాంర్ుద్మా నీహ్యరేణేవ చన్రమిాః 16

సీతవ సథనహ పవిృతరిన్ స త్ు బ్ాష్థపణ దూష్ిత్ః హ్య పిియిేత్ర ర్ుదన్ ధ ైర్యమ్ ఉత్్ృజయ న్యపత్త్ క్షితౌ 17

హృద్వ కృతవా స బ్హుశ సిమ్ అలాంకార్మ్ ఉతి్మమ్

న్ద్శశాాస భృశాం సరశప బిల సథ ఇవ రశష్ిత్ః 18

అవిచిి నవనఽఽశీువేగ సరి సౌమిత్రిాం వీక్ష్య పార్శైత్ః పరిద్రవయిత్ుాం ద్ీన్ాం రామః సముపచకమేీ 19

పశయ లక్ష్ోణ వ ైద్రహ్యయ సాంత్యకిాం హిియమాణయా

P a g e | 24

ఉతి్రీయమ్ ఇదాం భూమౌ శరీరా దూభష్ణవన్ద్ చ 20

శాదాలినవయాం ధరివాం భూమాయాం సీత్యా హిియమాణయా ఉత్్ృష్వాం భూష్ణమ్ ఇదాం త్థవ ర్ూపాం హి దృశయతర 21

ఏవాం ఉకి సరి రామేణ లక్ష్ోణో వాకయాం అబ్విీత్ 22

నవఽహాం జానవమి కేయూరే నవఽహాం జానవమి కుాండలే న్ూపురే త్ాఽభి జానవమి న్ద్త్యాం పాద్వఽభి వాందనవత్ 23

త్త్ః స రాఘవో ద్ీన్ః సరగీవీాం ఇదాం అబ్ివీత్ 24

బ్ూిహి సరగీవీ కాం ద్రశాం హిియనిీ లక్షితవ త్ాయా ర్క్ష్సా రౌది ర్ూపథణ మమ పాిణ సమా పిియా 25

కా వా వసత్ర త్ దకి్షో మహ దాయసన్దాం మమ

య న్ద్నమితి్మ్ అహాం సరాాన్ నవశయిషాయమి రాక్ష్సాన్ 26

హర్తవ మ థవలీాం యిేన్ మాాం చ రశష్యతవ భృశమ్

ఆత్ోనో జీవితవఽనవి య మృత్ుయ ద్వార్మ్ అపావృత్మ్ 27

మమ దయిత్త్మా హృతవ వనవఽనవి త్ ర్జన్ద్ చరేణ విమథయ యిేన్ సా కథయ మమ రిపుాం త్మ్ అదయ వ ై పలవగ పతర యమ సన్ద్నధవాం న్యామి 28

కిష్కంధర క ండే షషట సర్గ ః కిష్కంధర క ండే సప్తమ సర్గ ః ఏవమ్ ఉకి సరి సరగీవీో రామేణవఽఽరేిన్ వాన్ర్ః అబ్విీత్ పాి౦జలి రాాకయాం సబ్ాష్పాం బ్ాష్ప గదగ దః 1

న్ జానే న్ద్లయాం త్సయ సర్ాథవ పాప ర్క్ష్సః సామర్థయాం వికీమాం వాఽపి ద్ౌష్ుకలేయసయ వా కులమ్ 2

సత్యాం త్ు పతి్రజానవమి త్యజ శోకమ్ అరిాందమ

కరిషాయమి త్థవ యత్నాం యథవ పాిప్యసి మ థవలీమ్ 3

రావణాం సగణాం హతవా పరితోషాయఽఽత్ోపౌర్ుష్మ్

త్థవఽసిో కరాి న్ చిరా దయథవ పీితో భవిష్యసి 4

అలాం వ ైకలబ్యమ్ ఆలమబయ ధ ైర్యమ్ ఆత్ోగత్ాం సోర్

P a g e | 25

త్ా ద్వాధవనవాం న్ సదృశమ్ ఈదృశాం బ్ుద్వా లాఘవమ్ 5

మయాఽపి వయసన్ాం పాిపిాం భారాయ హర్ణజాం మహత్

న్ చవఽహమ్ ఏవాం శోచవమి న్ చ ధ ైర్యాం పరిత్యజే 6

నవఽహాం తవమ్ అన్రశోచవమి పాికృతో వాన్రశఽపి సన్

మహ్యతవో చ వినీత్ శచ కిాం పున్ రా్ృత్రమాన్ భవాన్ 7

బ్ాష్పమ్ ఆపత్రత్ాం ధ ైరాయన్ న్ద్గహీీత్ుాం త్ామ్ అరి్సి మరాయద్వాం సతి్ై యుకాి నవాం ధృత్రాం నోత్్రష్ువ మ్ అర్ిసి 8

వయసనే వాఽర్థ కృచరరర వా భయిే వా జీవితవఽని్కే విమృశన్ వ ై సాయా బ్ుద్వా య ధృత్రమాన్ న్ అవసీదత్ర 9

బ్ాలిశ సరి న్రశ న్ద్త్యాం వ ైకలబ్యాం యోఽన్రవరి్తర స మజజత్ర అవశః శోకే భారాఽఽకాీనేివ నౌ ర్జలే 10

ఏషత ఽ౦జలి ర్ోయా బ్దాః పిణయాత్ తవాాం పసిాదయిే పౌర్ుష్ాం శయీ శోకసయ నవఽని్ర్ాం ద్వత్ుమ్ అర్ిసి 11

యిే శోకమ్ అన్రవరి్నేి న్ తరషాాం విదయతర సరఖమ్

తరజ శచ క్షషయతర తరషాాం న్ త్ాాం శోచిత్ుమ్ అర్ిసి 12

శోకేన్ అభిపపిన్నసయ జీవితర చ ఆపి సాంశయః స శోకాం త్యజ రాజేాంద ిధ ైర్యాం ఆశయీ కేవలాం 13

హిత్ాం వయసయ భావేన్ బ్ూిహి న్ ఉపద్వశామి తర వయసయతవాం పయజయన్ మే న్ త్ాాం శోచిత్ుమ్ అర్ిసి 14

మధరర్ాం సాని్ద్ైత్ సథిన్ సరగీీవేణ స రాఘవః ముఖమ్ అశీు పరికిలన్నాం వసాి ి ఽనేిన్ పమిార్జయత్ 15

పకిృత్రసథ సరి కాకుత్్థః సరగీీవ వచనవత్ పభిుః సాంపరిష్ాజయ సరగీవీమ్ ఇదాం వచన్మ్ అబ్విీత్ 16

కరి్వయాం య దాయసథయన్ సినగేాన్ చ హితరన్ చ

అన్రర్ూపాం చ యుకిాం చ కృత్ాం సరగీవీ త్త్ త్ాయా 17

ఏష్ చ పకిృత్రసతథ ఽహమ్ అన్రనీత్ సిైయా సఖే దరర్లభో హీదృశో బ్న్రా ః అసిోన్ కాలే విశయష్త్ః 18

కిాం త్ు యత్న సిైయా కారశయ మ థవలాయః పరిమార్గణే

P a g e | 26

రాక్ష్స సయ చ రౌద ిసయ రావణ సయ దరరాత్ోన్ః 19

మయా చ యత్ అన్రష్థేయాం విసబి్యాన్ త్త్ ఉచయతవమ్

వరాా సర ఇవ చ సరక్షేతరి సర్ాాం సాంపదయతర త్వ 20

మయా చ యత్ ఇదాం వాకయమ్ అభిమానవత్ సమీరిత్మ్

త్త్ త్ాయా హర ిశార్ూర ల త్తి్ైమ్ ఇత్ర ఉపధవర్యతవమ్ 21

అన్ృత్ాం నోకిపయర్ాాం మే న్ చ వక్షేయ కద్వ చన్

ఏత్ తరి పతి్రజానవమి సతరయ న ైవ చ తర శపథ 22

త్త్ః పహిృష్వ ః సరగీవీో వాన్రై్ః సచివ ైః సహ

రాఘవ సయ వచః శీుతవా పతి్రజాఞ త్ాం విశయష్త్ః 23

ఏవాం ఏకాాంత్ సాంపృకౌి త్త్ః తౌ న్ర్ వాన్రౌ ఉభౌ అనోయన్య సదృశాం సరఖాం దరఃఖాం అభాష్తవాం 24

మహ్యన్రభావ సయ వచశ న్ద్శమయ హరి ర్నరాణవమ్ ఋష్భసయ త్సయ కృత్ాం స మేనే హరివీర్ ముఖయః త్ద్వ సాకార్యాం హృదయిేన్ విద్వాన్ 25

కిష్కంధర క ండే సప్తమ సర్గ ః కిష్కంధర క ండే అషటమ సర్గ ః పరిత్ుష్వ సరి సరగీవీః తరన్ వాకేయన్ వాన్ర్ః లక్ష్ోణ సయ అగజీాం రామమ్ ఇదాం వచన్మ్ అబ్విీత్ 1

సర్ాథవఽహమ్ అన్రగాీహో య ద్రవతవనవమ్ అసాంశయః ఉపపన్న గుణో పథత్ః సఖా యసయ భవాన్ మమ 2

శకయాం ఖలు భవే ద్విమ సహ్యయిేన్ త్ాయాఽన్ఘ

సరర్ రాజయమ్ అపి పాిపుి ాం సారాజయాం కిాం పున్ః పభిో 3

సత ఽహాం సభాజోయ బ్న్ూా నవాం సరహృద్వాం చ ైవ రాఘవ

యసాయఽగినసాక్షికాం మిత్ాిం లబా్ాం రాఘవ వాంశజమ్ 4

అహమ్ అపయఽన్రర్ూప సథి వయసత య జాఞ సయసథ శన ైః న్ త్ు వకుి ాం సమరశథ ఽహాం సాయమ్ ఆత్ోగతవన్ గుణవన్ 5

మహ్యత్ోనవాం త్ు భూయిషే్ాం త్ా ద్వాధవనవాం కృతవఽఽత్ోనవమ్

P a g e | 27

న్ద్శచలా భవత్ర పీిత్ర ర్్ార్యమ్ ఆత్ోవతవమ్ ఇవ 6

ర్జత్ాం వా సరవరా్ాం వా వసాి ి ణవయఽఽభర్ణవన్ద్ వా అవిభకాి న్ద్ సాధూనవమ్ అవగచిని్ద్ సాధవః 7

ఆఢమయ వాఽపి దరిద్మి వా దరఃఖిత్ః సరఖితోఽపి వా న్ద్రశర షత వా సద్మషత వా వయసయః పర్మా గత్రః 8

ధన్ తవయగః సరఖ తవయగశ ద్రహ తవయగశఽపి వా పున్ః వయసాయఽరేథ పవిరి్నేి సథనహాం దృషావ ై త్థవ విధమ్ 9

త్త్ త్థరత్ర అబ్విీ ద్విమః సరగీవీాం పిియ వాద్వన్మ్

లక్ష్ోణ సాయఽగతీో లక్షమోయ వాసవ సథయవ ధీమత్ః 10

త్తో రామాం సిథత్ాం దృషావ ై లక్ష్ోణాం చ మహ్య బ్లమ్

సరగీవీః సర్ాత్ శచక్షు ర్ానే లోలమ్ అపాత్యత్ 11

స దదర్శ త్త్ః సాలమ్ అవిదూరే హరీశార్ః సరపుష్పమ్ ఈష్ త్పతవిఢయాం భమిర్ైః ఉపశోభిత్మ్ 12

త్సటైయకాాం పరా్ బ్హుళ్యాం భఙ్క్త్వై శాఖాాం సరపుష్ిపతవమ్

సాలసాయఽఽసీి ర్య సరగీవీో న్ద్ష్సాద సరాఘవః 13

తౌ ఆసీనౌ త్తో దృషావ ై హన్ూమాన్ అపి లక్ష్ోణమ్

సాల శాఖాాం సముతవపటయ వినీత్మ్ ఉపవేశయత్ 14

సరఖోపవిష్వాం రామాం త్ు పిసన్నాం ఉదధవాం యథవ ఫల పుష్ప సమాకీరేా త్సిోన్ గిరి వరశతి్మే 15

త్త్ః పహిృష్వ ః సరగీవీః శలక్ష్ాాం మధరర్యా గిరా ఉవాచ పణియా ద్విమాం హరా్ వాయకులితవఽక్ష్ర్మ్ 16

అహాం విన్ద్కృతో భాితవి చరామి ఏష్ భయాఽరిరత్ః ఋశయమూకాం గిరి వర్ాం హృత్ భార్యః సరదరఃఖిత్ః 17

సత ఽహాం త్సితి భయిే మగశన వసామి ఉద్వ్రని్ చరత్న్ః వాలినవ న్ద్కృతో భాితవి కృత్ వ ైర్ శచ రాఘవ 18

వాలినో మే భయాఽఽరి్సయ సర్ా లోకాఽభయాంకర్

మమాఽపి త్ామ్ అనవథ సయ పసిాదాం కర్ుి మ్ అర్ిసి 19

ఏవమ్ ఉకి సరి తరజసీా ధర్ోజోఞ ధర్ో వత్్లః

P a g e | 28

పతి్ుయవాచ స కాకుత్్థః సరగీీవాం పహిసన్ ఇవ 20

ఉపకార్ ఫలాం మిత్మి్ అపకారశఽరి లక్ష్ణమ్

అద్ ైయవ త్ాం హన్ద్షాయమి త్వ భారాయఽపహ్యరిణమ్ 21

ఇమే హి మే మహ్య వేగాః పత్రిణ సిి గో తరజసః కారిికేయ వనోదూభతవః శరా హేమ విభూష్ితవః 22

కాంకపత్ ిపతి్రచినవన మహేనవర ి ఽశన్ద్ సన్ద్నభాః సరపరాాణః సరతీక్షమా ఽగాీ సరశషా భుజగా ఇవ 23

భాిత్ృ సాంజఞమ్ అమిత్ాిం తర వాలిన్ాం కృత్ కిలిబష్మ్

శర్ై రిాన్ద్హత్ాం పశయ వికీరా్మ్ ఇవ పర్ాత్మ్ 24

రాఘవ సయ వచః శీుతవా సరగీవీో వాహినీ పత్రః పహిరా్మ్ అత్ులాం లేభయ సాధర సాధవాత్ర చవఽబ్విీత్ 25

రామ శోకాఽభిభూతోఽహాం శోకాఽఽరాి నవాం భవాన్ గత్రః వయసయ ఇత్ర కృతవా హి త్ా యయఽహాం పరిద్రవయిే 26

త్ాాం హి పాణి పిద్వనేన్ వయసత య మేఽగినసాక్షికాం

కృత్ః పాిణ ై ర్బహుమత్ః సతరయనవఽపి శపామయఽహమ్ 27

వయసయ ఇత్ర కృతవా చ విసిబా్ాం పవిద్వమయఽహమ్

దరఃఖమ్ అని్ర్గత్ాం యన్ మే మనో దహత్ర న్ద్త్యశః 28

ఏతవవత్ ఉకాి ై వచన్ాం బ్ాష్ప దూష్ిత్ లోచన్ః బ్ాషత పపహత్యా వాచవ న్ ఉచ ైచః శకోనత్ర భాష్ిత్ుమ్ 29

బ్ాష్ప వేగాం త్ు సహసా న్ద్ీ వేగమ్ ఇవాఽఽగత్మ్

ధవర్యా మాస ధ ైరేయణ సరగీీవో రామ సన్ద్నధౌ 30

సన్ద్నగృహయ త్ు త్ాం బ్ాష్పాం పమిృజయ న్యనే శుభయ విన్ద్శశైసయ చ తరజసీా రాఘవాం పున్ ర్ఽబ్విీత్ 31

పురాఽహాం వాలినవ రామ రాజాయత్ సాాదఽవరశపిత్ః పర్ుషాణి చ సాంశాీవయ న్ద్ర్ూా తోఽసిో బ్లీయసా 32

హృతవ భారాయ చ మే తరన్ పాిణేభోయఽపి గరీయసీ సరహృద శచ మద్ీయా యిే సాంయతవ బ్నా్నేష్ు తర 33

యత్నవాాం శచ సరదరషావ తవో మద్వానవశాయ రాఘవ

P a g e | 29

బ్హుశ సిత్ పయిుకాి శచ వాన్రా న్ద్హతవ మయా 34

శాంకయా త్ు ఏత్యా చవఽహాం దృషావ ై తవామ్ అపి రాఘవ

నోపసరాపమయఽహాం భీతో భయిే సరేా హి బిభయత్ర 35

కేవలాం హి సహ్యయా మే హన్రమత్ పమిుఖా సరి ఇమే

అతోఽహాం ధవర్యామయఽదయ పాిణవన్ కృచరర గతోఽపి సన్ 36

ఏతర హి కపయః సినగాా మాాం ర్క్ష్ని్ద్ సమని్త్ః సహ గచిని్ద్ గని్వేయ న్ద్త్యాం త్రషే్ని్ద్ చ సిథతర 37

సాంక్షేప సరి ఏష్ మే రామ కిమ్ ఉకాి ై విసిర్ాం హి తర స మే జేయషతే రిపు రా్రతవ వాలీ విశీుత్ పౌర్ుష్ః 38

త్ద్వానవశాత్ హి మే దరఃఖాం పని్ష్వాం సాయత్ అన్ని్ర్మ్

సరఖాం మే జీవిత్ాం చ ైవ త్ ద్వానవశ న్ద్బ్నా్న్మ్ 39

ఏష్ మే రామ శోకాఽని్ః శోకాఽఽరేిన్ న్ద్వేద్వత్ః దరఃఖిత్ః సరఖితో వాఽపి సఖరయ రినత్యాం సఖా గత్రః 40

శీుత ైా దాచన్ాం రామః సరగీీవమ్ ఇదమ్ అబ్విీత్

కిాం న్ద్మితి్మ్ అభూ ద్ ైార్ాం శోీత్ుమ్ ఇచవిమి త్తి్ైత్ః 41

సరఖాం హి కార్ణాం శీుతవా వ ైర్సయ త్వ వాన్ర్

ఆన్ని్ర్యాం విధవసాయమి సాంపిధవర్య బ్లాబ్లమ్ 42

బ్లవాన్ హి మమాఽమరా్ః శీుతవా తవామ్ అవమాన్ద్త్మ్

వరా్తర హృదయో త్కమీప పాివృడ్రాగ ఇవాఽమభసః 43

హృష్వ ః కథయ విసబి్దా యావత్ ఆరశపయతర ధన్రః సృష్వ శచ హి మయా బ్ాణో న్ద్ర్సి శచ రిపు సివ 44

ఏవమ్ ఉకి సరి సరగీవీః కాకుతర్థన్ మహ్యత్ోనవ పహిరా్మ్ అత్ులాం లేభయ చత్ురిభః సహ వాన్ర్ైః 45

త్త్ః పహిృష్వ వదన్ః సరగీవీో లక్ష్ోణవఽగజీే వ ైర్సయ కార్ణాం త్తి్ైమ్ ఆఖాయత్ుమ్ ఉపచకమేీ 46

కిష్కంధర క ండే అషటమ సర్గ ః కిష్కంధర క ండే నవమ సర్గ ః వాలీ నవమ మమ భాితవ జేయషే్ః శత్ుి న్ద్ష్యదన్ః

P a g e | 30

పిత్ు ర్బహుమతో న్ద్త్యాం మమ చవఽపి త్థవ పురా 1

పిత్రి ఉపర్తరఽసాోకాం జేయషతే ఽయమ్ ఇత్ర మని్ద్భిిః కపీనవమ్ ఈశారశ రాజేయ కృత్ః పర్మ సమోత్ః 2

రాజయాం పశిాసత్ సిసయ పిత్ృ పటైతవమహాం మహత్

అహాం సరేాష్ు కాలేష్ు పణిత్ః పథిష్యవత్ సిథత్ః 3

మాయావీ నవమ తరజసీా పయర్ాజో దరన్రర భయః సరత్ః తరన్ త్సయ మహ ద్ ైార్ాం సీి ర కృత్ాం విశీుత్ాం పురా 4

స త్ు సరపి జనే రాతౌి కిష్ికనవా ద్వార్మ్ ఆగత్ః న్ర్రత్ర సో సరసాంర్బ్దా వాలిన్ాం చవఽఽహాయ దణిే 5

పసిరపి సరి మమ భాితవ న్రిరత్ాం భ ైర్వ సాన్మ్

శీుతవా న్ మమృష్థ వాలీ న్ద్ష్పపాత్ జవా తి్ద్వ 6

స త్ు వ ై న్ద్స్ృత్ః కోీధవత్ త్ాం హన్రి మ్ అసరరశతి్మమ్

వార్యమాణ సిత్ః సీి రభి ర్ోయా చ పణితవత్ోనవ 7

స త్ు మే భాిత్ర్ాం దృషావ ై మాాం చ దూరాత్ అవసిథత్ాం

అసరరశ జాత్ సాంతవిసః పదిరద్వివ త్తో భృశాం 8

త్సిోన్ దవిత్ర సాంత్సిథి హి ఆవాాం దరిత్త్ర్ాం గతౌ పకిాశ శచ కృతో మార్గ ః చాంద్రిణ ఉదగచితవ త్ద్వ 9

స త్ృణ ైః ఆవృత్ాం దరర్గాం ధర్ణవయ వివర్ాం మహ్యత్ పవిివేశ అసరరశ వేగాత్ ఆవాాం ఆసాదయ విష్ిే తౌ 10

త్ాం పవిిష్వాం రిపుాం దృషావ ై బిలాం రశష్ వశాం గత్ః మాాం ఉవాచ త్తో వాలీ వచన్ాం క్షుభితరన్ద్రయిః 11

ఇహ త్ాాం త్రషే్ సరగీవీ బిల ద్వారి సమాహిత్ః యావత్ త్త్ ిపవిిశాయఽహాం న్ద్హన్ద్ో సమరే రిపుమ్ 12

మయా త్ు ఏత్ దాచః శీుతవా యాచిత్ః స పర్ాంత్ప

శాపయితవా చ మాాం పద్వభయాం పవిివేశ బిలాం మహత్ 13

త్సయ పవిిష్వ సయ బిలాం సాగఃీ సాంవత్్రశ గత్ః సిథత్ సయ చ మమ ద్వారి స కాలో వయత్యవరి్త్ 14

అహాం త్ు న్ష్వాం త్ాం జాఞ తవా సథనహ్యత్ ఆగత్ సాంభమిః

P a g e | 31

భాిత్ర్ాం న్ హి పశాయమి పాప శాంకి చ మే మన్ః 15

అథ ద్ీర్ఘ సయ కాల సయ బిలాత్ త్సాోత్ విన్ద్స్ృత్మ్

సఫథన్ాం ర్ుధవర్ాం ర్కిమ్ అహాం దృషావ ై సరదరఃఖిత్ః 16

న్ర్రతవమ్ అసరరాణవాం చ ధాన్ద్ రేో శోీత్మి్ ఆగత్ః న్ద్ర్సిసయ చ సాంగాీమే కోీశతో న్ద్స్ైనో గురశః 17

అహాం త్ు అవగతో బ్ుద్వా య చిహ్నన సట్ి రా్రత్ర్ాం హత్మ్

పిధవయ చ బిల ద్వార్ాం శిలయా గిరి మాత్యిా శోకారి్ శచ ఉదకాం కృతవా కిష్ికనవా మ్ ఆగత్ః సఖే 18

గూహమాన్ సయ మే త్తి్ైాం యత్నతో మని్ద్భిిః శీుత్మ్

త్తోఽహాం త ైః సమాగమయ సమేత ైః అభిష్థచిత్ః 19

రాజయాం పశిాసత్ సిసయ నవయయతో మమ రాఘవ

ఆజగామ రిపుాం హతవా వాలీ త్మ్ అసరరశతి్మమ్ 20

అభిష్ికిాం త్ు మాాం దృషావ ై కోీధవత్ సాంర్కి లోచన్ః మద్ీయాన్ మని్ద్ణిో బ్ద్వా ై పర్ుష్ాం వాకయమ్ అబ్విీత్ 21

న్ద్గహీేఽపి సమర్థసయ త్ాం పాపాం పతి్ర రాఘవ

న్ పాివరి్త్ మే బ్ుద్వా ః భాిత్ృ గౌర్వ యని్ద్తివ 22

హతవా శత్ుిాం స మే భాితవ పవిివేశ పుర్ాం త్ద్వ మాన్యాం సిాం మహ్యతవోన్ాం యథవవ చవచఽభయవాదయమ్

ఉకాి శచ నవఽఽశిష్ సథిన్ సాంత్ుష్థవన్ అని్రాఽఽత్ోనవ 23

న్తవా పాద్ౌ అహాం త్సయ మకుటే న్ అసపృశాం పభిో అపి వాలీ మమ కోీధవత్ న్ పసిాదాం చకార్ సః 24

కిష్కంధర క ండే నవమ సర్గ ః కిష్కంధర క ండే దశమ సర్గ ః త్త్ః కోీధ సమావిష్వాం సాంర్బా్ాం త్మ్ ఉపాగత్మ్

అహాం పసిాదయాాం చకే ీభాిత్ర్ాం పిియ కామయయా 1

ద్వషావ యఽసి కుశలీ పాిపతి న్ద్హత్ శచ త్ాయా రిపుః అనవథ సయ హి మే నవథ సిైమ్ ఏకో అనవథ న్న్రన్ః 2

P a g e | 32

ఇదాం బ్హుశలాకాం తర పయరా్ చన్రమి్ ఇవోద్వత్మ్

ఛత్ాిం సవాల వయజన్ాం పతిీచిసా మయా ధృత్మ్ 3

ఆరి్ శచ అథ బిల ద్వారి సిథత్ః సాంవత్్ర్ాం న్ృప దృషావ ైఽహాం శోణిత్ాం ద్వారి బిలాచవచఽపి సముత్రథత్ాం 4

శోక సాంవిగన హృదయో భృశాం వాయకులితరాంద్వయిః అపిధవయ బిల ద్వార్ాం శ ైల శృాంగేణ త్త్ త్థవ త్సాోత్ ద్రశాత్ అపాకీమయ కిష్ికనవా ాం పాివిశాం పున్ః 5

విషాద్వత్ ఇహ మాాం దృషావ ై పౌర్ైః మాంత్రిభిః ఏవ చ అభిష్ికోి న్ కామేన్ త్నేో త్ాాం క్ష్ాంత్ుాం అర్ిసి 6

త్ామ్ ఏవ రాజా మానవఽర్ిః సద్వ చవఽహాం యథవ పురా రాజ భావ ేన్ద్యోగశఽయాం మయా త్ాత్ విర్హ్యత్ కృత్ః 7

సాఽమాత్య పౌర్ న్గర్ాం సిథత్ాం న్ద్హత్ కాంటకాం నవయస భూత్మ్ ఇదాం రాజయాం త్వ న్ద్రాయత్యా మయఽహమ్ 8

మా చ రశష్ాం కృథవః సౌమయ మయి శత్ుి న్ద్బ్ర్ిణ

యాచర తవాాం శిర్సా రాజన్ మయా బ్ద్మా ఽయమ్ అ౦జలిః 9

బ్లాత్ అసిో సమాగమయ మని్ద్భిిః పుర్ వాసిభిః రాజ భావే న్ద్యుకోి ఽహాం శూన్య ద్రశ జిగీష్యా 10

సినగామ్ ఏవాం బ్ుివాణాం మాాం స త్ు న్ద్ర్భరి్ియ వాన్ర్ః ధవకాి ైమ్ ఇత్ర చ మామ్ ఉకాి ై బ్హు త్ తి్త్ ఉవాచ హ 11

పకిృతీ శచ సమానీయ మని్ద్ణి శ ైచవ సమోతవన్

మామ్ ఆహ సరహృద్వాం మధరయ వాకయాం పర్మ గరిిత్మ్ 12

విద్వత్ాం వో యథవ రాతౌి మాయావీ స మహ్యఽసరర్ః మాాం సమాహాయత్ కూీరశ యుదా కాాంక్షష సరదరర్ోత్రః 13

త్సయ త్ దగ రిజత్ాం శీుతవా న్ద్స్ృతోఽహాం న్ృపాలయాత్

అన్రయాత్ శచ మాాం త్యరా్మ్ అయాం భాితవ సరద్వర్ుణః 14

స త్ు దృష్ట్వ ైవ మాాం రాతౌి సద్వాతీయాం మహ్య బ్లః పాిదవి దభయ సాంత్ిసతి వీక్షమయఽవాాం త్మ్ అన్రదరితౌ అన్రదరిత్ సరి వేగేన్ పవిివేశ మహ్య బిలమ్ 15

P a g e | 33

త్ాం పవిిష్వాం విద్వతవా త్ు సరఘోర్ాం సరమహ ద్వబలమ్

అయమ్ ఉకోి ఽథ మే భాితవ మయా త్ు కూీర్ దర్శన్ః 16

అ హతవా నవఽసిి మే శకిిః పిత్రగన్రి మ్ ఇత్ః పురీమ్

బిల ద్వారి పతిీక్ష్ త్ాాం యావత్ ఏన్ాం న్ద్హన్ోయఽహమ్ 17

సిథతోఽయమ్ ఇత్ర మతవా త్ు పవిిషతవ ఽహాం దరరాసదమ్

త్ాం చ మే మార్గమాణసయ గత్ః సాంవత్్ర్ సిద్వ 18

స త్ు దృషతవ మయా శత్ుిః అన్ద్రేాద్వ దభయావహః న్ద్హత్ శచ మయా త్త్ ిసత ఽసరరశ బ్న్రా భిః సహ 19

త్సాయఽఽసాయ త్ుి పవిృతరిన్ ర్ుధవరౌఘేణ త్ద్వబలమ్

పయరా్మ్ ఆసీ దరర రాఽఽకాీమాం సిన్త్ సిసయ భూత్లే 20

సూదయితవా త్ు త్ాం శత్ుిాం వికాీని్ాం దరన్రర భయః సరత్మ్

న్ద్షా్రమన్ ఏవ పశాయమి బిల సయ పిహిత్ాం ముఖమ్ 21

వికోీశమాన్సయ త్ు మే సరగీీవేత్ర పున్ః పున్ః యద్వ పతి్రవచశ నవఽసిి త్తోఽహాం భృశ దరఃఖిత్ః 22

పాద పహి్యర్ై సరి మయా బ్హుశ సి ద్వాద్వరిత్మ్

త్తోఽహాం తరన్ న్ద్ష్్రమయ యథవ పున్ః ఉపాగత్ః 23

అతవిఽనేనవఽసిో సాంర్ుద్మా రాజయాం మార్గయఽఽతవత్ోన్ః సరగీవీేణ న్ృశాంసథన్ విసోృత్య భాిత్ృ సౌహృదమ్ 24

ఏవమ్ ఉకాి ై త్ు మాాం త్త్ి వసథి రణ ఏకేన్ వాన్ర్ః న్ద్రాాసయా మాస త్ద్వ వాలీ విగత్సాధాసః 25

తరనవఽహమ్ అపవిదా శచ హృత్ ద్వర్ శచ రాఘవ

త్దభయా చచ మహీ కృతవ్న కాీనేియాం స వనవఽఽరా్వా 26

ఋశయమూకాం గిరి వర్ాం భారాయ హర్ణ దరఃఖిత్ః పవిిషతవ ఽసిో దరరాధరా్ాం వాలిన్ః కార్ణవఽని్రే 27

ఏత్త్ తర సర్ామ్ ఆఖాయత్ాం వ ైరాఽన్ర కథన్ాం మహత్

అనవగసా మయా పాిపిాం వయసన్ాం పశయ రాఘవ 28

వాలిన్ సరి భయాఽఽరి్సయ సర్ా లోకాఽభయాంకర్

కర్ుి మ్ అరి్సి మే వీర్ పిసాదాం త్సయ న్ద్గహీ్యత్ 29

P a g e | 34

ఏవమ్ ఉకిః స తరజసీా ధర్ోజోఞ ధర్ో సాంహిత్మ్

వచన్ాం వకుి మ్ ఆరేభయ సరగీీవాం పహిసన్ ఇవ 30

అమోఘాః సూర్య సాంకాశా మమ ఏతర న్ద్శితవః శరాః త్సిోన్ వాలిన్ద్ దరర్ాృతరి న్ద్పత్రష్యని్ద్ వేగతివః 31

యావ తి్ాం న్ హి పశయయయాం త్వ భారాయఽపహ్యరిణమ్

తవవత్ స జీవేత్ పాపాతవో వాలీ చవరిత్ి దూష్కః 32

ఆతవోఽన్రమానవత్ పశాయమి మగనాం తవాాం శోక సాగరే తవామ్ అహాం తవర్యిషాయమి కామాం పాిప్యసి పుష్కలమ్ 33

త్సయ త్దాచన్ాం శృతవా రాఘవసాయఽఽత్ోనో హిత్ాం సరగీవీః పర్మ పిీత్ః సరమహత్ వాకయాం అబ్విీత్ 34

కిష్కంధర క ండే దశమ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ఏక దశ ససర్గ ః రామ సయ వచన్ాం శృతవా హరా్ పౌర్ుష్ వరా్న్ాం సరగీవీః పయజయాాం చకేీ రాఘవాం పశిశాంస చ 1

అసాంశయాం పజిాలిత ైః తీక్ష్్ా ః మరాోత్రగ్ైః శర్ైః త్ాాం దహేః కుపితో లోకాన్ యుగాఽని్ ఇవ భాసకర్ః 2

వాలిన్ః పౌర్ుష్ాం యతి్త్ యచచ వీర్యాం ధృత్ర శచ యా త్న్ మమ ఏక మనవః శీుతవా విధత్్ై యదఽన్ని్ర్మ్ 3

సముద్విత్ పశిచమాత్ పయర్ాాం దక్షిణవత్ అపి చశతి్ర్మ్

కాీమత్ర అన్రద్వతర సూరేయ వాలీ వయపగత్ కలమః 4

అగాీణి ఆర్ుహయ శ ైలానవాం శిఖరాణి మహ్య ని్యఽపి ఊరా్ైమ్ ఉత్క్షపియ త్ర్సా పతి్రగృహా్యత్ర వీర్యవాన్ 5

బ్హవః సార్వని్ శచ వనేష్ు వివిధవ దరిమాః వాలినవ త్ర్సా భగాన బ్లాం పథియతవఽఽత్ోన్ః 6

మహిషత దరన్రర భి రానమ కై్లాస శిఖర్ పభిః బ్లాం నవగ సహస ిసయ ధవర్యా మాస వీర్యవాన్ 7

స వీర్య ఉతర్కేన్ దరషావ తవో వర్ ద్వనవ చచ మోహిత్ః జగామ స మహ్య కాయః సముదాిం సరితవాం పత్రమ్ 8

P a g e | 35

ఊరిోమఽని్మ్ అత్రకమీయ సాగర్ాం ర్త్న సాంచయమ్

మమ యుదాాం పయిచరిత్ర త్మ్ ఉవాచ మహ్యఽరా్వమ్ 9

త్త్ః సముద్మి ధరాోతవో సముతవథ య మహ్య బ్లః అబ్విీ దాచన్ాం రాజన్ అసరర్ాం కాల చశద్వత్మ్ 10

సమరశథ నవఽసిో తర ద్వత్ుాం యుదాాం యుదా విశార్ద

శీూయతవమ్ చ అభిధవసాయమి యః తర యుదాాం పది్వసయత్ర 11

శ ైల రాజో మహ్యఽర్ణేయ త్పసిా శర్ణాం పర్మ్

శాంకర్ శాశురశ నవమాన హిమవాన్ ఇత్ర విశీుత్ః 12

గుహ్య పసివిణోపథతో బ్హు కన్రర్ న్ద్ర్ఝర్ః స సమర్థః త్వ పిీత్రమ్ అత్ులాాం కర్ుి మ్ ఆహవే 13

త్ాం భీత్మ్ ఇత్ర విజాఞ య సముదమి్ అసరరశతి్మః హిమవ దాన్మ్ ఆగచి శర్ః చవపాత్ ఇవ చరయత్ః 14

త్త్ః త్సయ గిరేః శయాతవ గజేన్ర ివిపులాః శిలాః చిక్షేప బ్హుధవ భూమౌ దరన్రర భిః విన్నవద చ 15

త్త్ః శయాత్ అముబద్వఽఽకార్ః సౌమయః పిీత్రకర్ ఆకృత్రః హిమవాన్ అబ్విీ ద్వాకయాం సా ఏవ శిఖరే సిథత్ః 16

కేలష్ువ మ్ అర్ిసి మాాం న్ త్ాాం దరన్రర భయ ధర్ో వత్్ల

ర్ణ కర్ోసర అకుశలః త్పసిా శర్ణాం హి అహమ్ 17

త్సయ త్ దాచన్ాం శీుతవా గిరి రాజ సయ ధీమత్ః ఉవాచ దరన్రర భిః వాకయాం కోీధవత్ సాంర్కి లోచన్ః 18

యద్వ యుద్రా అసమర్థ సిైాం మదభయా ద్వా న్ద్ర్ుదయమః త్మ్ ఆచక్ష్ా పదిద్వయన్ మే యో హి యుదాాం యుయుత్్త్ః19

హిమవాన్ అబ్విీద్వాకయాం శీుతవా వాకయ విశార్దః అన్రకి పయర్ాాం ధరాోతవో కోీధవత్ త్మ్ అసరరశతి్మమ్ 20

వాలీ నవమ మహ్య పాిజఞ ః శక ీత్ులయ పరాకమీః అధవయసథి వాన్ర్ః శీమీాన్ కిష్ికనవా మ్ అత్ుల పభిామ్ 21

స సమరశథ మహ్య పాిజఞ సివ యుదా విశార్దః దాన్రై యుదాాం మహత్ ద్వత్ుాం న్ముచిః ఇవ వాసవః 22

P a g e | 36

త్ాం శీఘామ్ అభిగచి త్ాాం యద్వ యుదామ్ ఇహ ఇచిసి స హి దరరా్రా్ణో న్ద్త్యాం శూర్ః సమర్ కర్ోణి 23

శీుతవా హిమవతో వాకయాం కోీధ ఆవిష్వ ః స దరన్రర భిః జగామ తవాం పురీాం త్సయ కిష్ికనవా ాం వాలిన్ సిద్వ 24

ధవర్యన్ మాహిష్ాం ర్ూపాం తీక్ష్ా శృ౦గశ భయావహః పాివృష్ి ఇవ మహ్య మేఘః తోయ పయరశా న్భ సిలే 25

త్త్ సరి ద్వార్మ్ ఆగమయ కిష్ికనవా యా మహ్య బ్లః న్న్ర్ర కమపయన్ భూమిాం దరన్రర భి ర్ుర న్రర భి ర్యథవ 26

సమీపజాన్ దరిమాన్ భ౦జన్ వసరధవాం ద్వర్యన్ ఖరర్ైః విషాణేన్ ఉలిలఖన్ దరాపత్ త్ ద్వర ైర్ాం ద్వార్ద్మ యథవ 27

అని్ఃపుర్ గతో వాలీ శీుతవా శబ్రమ్ అమరా్ణః న్ద్ష్పపాత్ సహ సీి రభిః తవరాభిః ఇవ చన్రమిాః 28

మిత్ాం వయకిః అక్ష్ర్ పదాం త్మ్ ఉవాచ స దరన్రర భిమ్

హరీణవమ్ ఈశారశ వాలీ సరేాషాాం వన్ చవరిణవమ్ 29

కిమఽర్థాం న్గర్ ద్వార్మ్ ఇదాం ర్ుద్వా ై విన్ర్రసి దరన్రర భయ విద్వతో మేఽసి ర్క్ష్ పాిణవన్ మహ్య బ్ల 30

త్సయ త్దాచన్ాం శీుతవా వాన్రేన్ర ిసయ ధీమత్ః ఉవాచ దరన్రర భిః వాకయాం కోీధవత్ సాంర్కి లోచన్ః 31

న్ త్ాాం సీి ర సన్ద్నధౌ వీర్ వచన్ాం వకుి మ్ అర్ిసి మమ యుదాాం పయిచి త్ాాం త్తో జాఞ సాయమి తర బ్లమ్ 32

అథ వా ధవర్యిషాయమి కోీధమ్ అదయ న్ద్శామ్ ఇమామ్

గృహయతవమ్ ఉదయః సటైార్ాం కామ భోగేష్ు వాన్ర్ 33

ద్ీయతవాం సాంపది్వన్ాం చ పరిష్ాజయ చ వాన్రాన్ సర్ా శాఖా మృగేాంద ిత్ాాం సాంసాదయ సరహృజజనవన్ 34

సర దృషావ ాం కుర్ు కిష్ికాంధవమ్ కుర్ుష్ా ఆత్ో సమాం పురే కీడీయసా చ సహ సీి రభిః అహాం తర దర్ప నవశన్ః 35

యో హి మతి్ాం పమితి్ాం వా సరపిాం వా ర్హిత్ాం భృశమ్

హనవయత్ స భూిణహ్య లోకే త్ా ద్వాధాం మద మోహిత్మ్ 36

P a g e | 37

స పహిసయ అబ్విీత్ మన్రాం కోీధవత్ త్మ్ అసరరశతి్మమ్

విసృజయ తవః సిి రయః సరాాః తవరా పభిృత్రకాః త్ద్వ 37

మతోి ఽయమ్ ఇత్ర మా మాంసాథ యదయఽభీతోఽసి సాంయుగే మద్మఽయాం సాంపహి్యరే అసిోన్ వీర్పాన్ాం సమర్థయతవమ్ 38

త్మ్ ఏవమ్ ఉకాి ై సాంకుీద్మా మాలామ్ ఉత్క్షపియ కా౦చనీమ్

పితవి దతవి ాం మహేనేర ణి యుద్వా య వయవత్రషే్త్ 39

విషాణయోః గృహీతవా త్ాం దరన్రర భిాం గిరి సన్ద్నభమ్

ఆవిధయత్ త్ద్వ వాలీ విన్దన్ కపి కుాంజర్ః 40

వాలీ వాయపాత్యాాం చకే ీన్న్ర్ర చ మహ్య సాన్మ్

శోీతవిభాయాం అథ ర్కిాం త్ు త్సయ సరసాివ పాత్యత్ః 41

త్యో సరి కోీధ సాంర్ాంభాత్ పర్సపర్ జయి ష్ిణోః యుదాాం సమఽభవత్ ఘోర్ాం దర౦దరభయ రాాలిన్ సయ చ 42

అయుధయత్ త్ద్వ వాలీ శక ీత్ులయ పరాకమీః ముష్ివభిః జాన్రభిః పద్వభః శిలాభిః పాదపటైః త్థవ 43

పర్సపర్ాం ఘనతోః త్త్ ివాన్ర్ అసరర్యోః త్ద్వ ఆసీత్ అసరరశ హీనో యుద్రా శక ీసూన్రః వయవరా్త్ 44

వాయపార్ వీర్య ధ ైర్ైయ శచ పరిక్షషణాం పరాకమీ ః త్ాం త్ు దర౦దరభిాం ఉతవపటయ ధర్ణవయాం అభయపాత్యత్ 45

యుద్రా పాిణ హరే త్సిోన్ న్ద్ష్ిపషతవ దరన్రర భి సిద్వ శోీతవిభాయాం బ్హు ర్కిాం త్ు త్సయ సరసాివ పాత్యత్ః పపాత్ చ మహ్యకాయః క్షితౌ ప౦చత్ామ్ ఆగత్ః 46

త్ాం తోలయితవా బ్ాహుభాయాం గత్ సతి్ైమ్ అచరత్న్మ్

చిక్షేప వేగవాన్ వాలీ వేగే న ైకేన్ యోజన్మ్ 47

త్సయ వేగ పవిిదా సయ వకాి ాత్ క్ష్త్జ బిన్రవః పపిథత్ుః మార్ుతోత్క్షపిాి మత్౦గ సయ ఆశమీాం పతి్ర 48

తవన్ దృషావ ై పత్రతవాం త్త్ి మున్ద్ః శోణిత్ విపృష్ః కృదాః త్త్ ిమహ్య భాగః చిాంత్యా మాస కోన్ాఽయాం 49

యిేన్ అహాం సహసా సపృష్వ ః శోణితరన్ దరరాత్ోనవ

P a g e | 38

కోయాం దరరాతవో దరర్ుబద్వా ః కృతవతవో చ బ్ాలిశః 50

ఇత్ర ఉకాి ై అథ విన్ద్ష్్రమయ దదర్శ మున్ద్ పుాంగవః మహిష్ాం పర్ాత్ ఆకార్ాం గత్ అసరాం పత్రత్ాం భువి 51

స త్ు విజాఞ య త్పసా వాన్రేణ కృత్ాం హి త్త్ ఉత్్సర్జ మహ్య శాపాం క్షేపాి ర్ాం వాలిన్ాం పతి్ర 52

ఇహ తరన్ అపవిేష్వవయాం పవిిష్వ సయ వధమ భవేత్

వన్ాం మత్ సాంశయీాం యిేన్ దూష్ిత్ాం ర్ుధవర్ సవి ైః సాంభగానః పాదపాః చ ఇమే క్షిపతర ఇహ అసరరీమ్ త్న్రాం 53

సమాంతవత్ యోజన్ాం పయరా్ాం ఆశమీాం మామకాం యద్వ ఆగమిష్యత్ర దరర్ుబద్వా ః వయకిాం స న్ భవిష్యత్ర 54

యిే చవఽపి సచివాః త్సయ సాంశితీవ మామకాం వన్ాం న్ చ త ైః ఇహ వసివయాం శీుతవా యాాంత్ు యథవ సరఖాం 55

యద్వ తర అపి ఇహ త్రషే్ాంత్ర శపిష్థయ తవన్ అపి ధృవాం వనే అసిోన్ మామకే న్ద్త్యాం పుత్విత్ పరిర్క్షితర పత్ ిఅాంకుర్ వినవశాయ ఫల మూల అభవాయ చ 56

ద్వవస శచ అదయ మరాయద్వ యాం దషిావ శాః అసిో వాన్ర్ాం బ్హు వరేా సహసాిణి స వ ై శ ైలో భవిష్యత్ర 57

త్త్ః తర వానవరా శృతవా గిర్ాం మున్ద్ సమీరితవాం న్ద్శచకమీుః వనవత్ త్సాోత్ తవన్ దృషావ ై వాలిః అబ్విీత్ 58

కిాం భవాంత్ః సమసాి ః చ మత్ాంగ వన్ వాసిన్ః మత్ సమీపాం అన్రపాిపాి అపి సాసిి వనౌకసాాం 59

త్త్ః తర కార్ణాం సర్ాాం త్థవ శాపాం చ వాలిన్ః శశాంసరః వాన్రాః సరేా వాలినే హేమ మాలినే 60

ఏత్త్ శృతవా త్ద్వ వాలీ వచన్ాం వాన్ర్ ఈరిత్ాం స మహరిాాం త్ద్వఽఽసాదయ యాచతర సో కృతవ౦జలిః 61

మహరిాః త్మ్ అనవదృత్య పివివేశ ఆశమీాం త్ద్వ శాప ధవర్ణ భీత్ః త్ు వాలీ విహాలతవాం గత్ః 62

త్త్ః శాప భయాత్ భీత్ ఋశయమూకాం మహ్య గిరిమ్

P a g e | 39

పవిేష్ువ ాం న్ ఇచిత్ర హరిః దషి్ువ ాం వాఽపి న్రేశార్ 63

త్సయ అపవిేశాం జాఞ తవా అహమ్ ఇదాం రామ మహ్య వన్మ్

విచరామి సహ అమాతోయ విషాద్రన్ వివరిజత్ః 64

ఏషత అసిథ న్ద్చయ సిసయ దరన్రర భయః సాంపకిాశతర వీర్య ఉతర్కాత్ న్ద్ర్సిసయ గిరి కూటన్ద్భో మహ్యన్ 65

ఇమే చ విపులాః సాలాః సపి శాఖాఽవలమిబన్ః యత్ ిఏకాం ఘటతర వాలీ న్ద్ష్పత్యిిత్ుమ్ ఓజసా 66

ఏత్త్ అసయ అసమాం వీర్యాం మయా రామ పకిాశిత్మ్

కథాం త్ాం వాలిన్ాం హన్రి ాం సమరే శక్ష్యసథ న్ృప 67

త్థవ బ్ృవాణాం సరగీవీాం పహిసన్ లక్ష్ోణోఽబ్విీత్. కసిోన్ కర్ోణి న్ద్ర్ాృతరి శధాీ్ద్వయ వాలినో వధాం 68

త్ాం ఉవాచ అథ సరగీవీః సపి సాలాన్ ఇమాన్ పురా ఏవాం ఏక్ైకశః వాలీ వివాయధ అథ స చ అసకృత్ 69

రామోఽపి ద్వర్యిేత్ యిేషాాం బ్ాణేన్ ఏకేన్ చ యిే దరిమాం వాలిన్ాం న్ద్హత్ాం మనేయ దృషావ ై రామసయ వికమీాం 70

హత్సయ మహిష్సయ అసిథ పాద్రన్ ఏకేన్ లక్ష్ోణ ఉదయమయ అథ పకి్షిపథత్ చరత్ త్ర్సా ద్రా ధన్ర శశతర 71

ఏవాం ఉకాి ై త్ు సరగీవీో రామాం ర్కాి ఽ౦త్ లోచన్ాం ధవయతవా ముహూరి్ాం కాకుసథాం పున్రేవ వచశఽబ్విీత్ 72

శూర్ శచ శూర్ ఘాతీ చ పిఖాయత్ బ్ల పౌర్ుష్ః బ్లవాన్ వాన్రశ వాలీ సాంయుగేష్ు అపరాజిత్ః 73

దృశయాంతర చ అసయ కరాోణి దరష్కరాణి సరర్ైః అపి యాన్ద్ సాంచిాంత్య భీతోఽహాం ఋష్యమూకాం సమాశితీ్ః 74 త్ాం అజయయాం అధృష్యాం చ వాన్రేాందాిం అమరా్ణాం విచిాంత్యన్ న్ ముాంచవమి ఋష్యమూక మఽహాం త్రామాం 75

ఉద్వాగనః శాంకిత్ శాచఽహాం విచరామి మహ్య వనే అన్రర్క్తి ః సహ అమాత ైయః హన్రమత్ పమిుఖ్ ః వర్ైః 76

ఉపలబా్ాం చ మే శాల ఘయాం సన్ద్ోత్ాిం మిత్ ివత్్ల

P a g e | 40

తవాాం అహాం పుర్ుష్ వాయఘా హిమవాంత్ాం ఇవ ఆశిీత్ః 77

కిాం త్ు త్సయ బ్లజఞః అహాం దరరా్రత్ుః బ్ల శాలిన్ః అపతి్యక్ష్ాం త్ు మే వీర్యాం సమరే త్వ రాఘవ 78

న్ ఖలు అహాం తవాాం త్ులయిే న్ అవమనేయ న్ భీష్యిే కర్ోభిః త్సయ భీమ సరి కాత్ర్యాం జన్ద్త్ాం మమ 79

కామాం రాఘవ తర వాణ పిమాణాం ధ ైర్యాం ఆకృత్రః సూచయాంత్ర పర్ాం తరజో భసో చిన్నాం ఇవాఽన్లాం 80

త్సయ త్దాచన్ాం శీుతవా సరగీవీ సయ మహ్యత్ోన్ః సిోత్ పయర్ాాం అథమ రామః పిత్ుయవాచ హరిాం పభిుః 81

యద్వ న్ పతి్యయోఽసాోసర వికమేీ త్వ వాన్ర్ పతి్యయాం సమరే శాల ఘయాం అహాం ఉతవపదయామి తర 82

ఏవాం ఉకాి ై త్ు సరగీవీాం సాని్ైాం లక్ష్ోణ పయర్ాజః రాఘవో దరన్రర భయః కాయాం పాద్వఽ౦గుష్థే న్ లీలయా తోలయితవా మహ్యబ్ాహు శిచక్షేప దశ యోజన్మ్ 83

అసరర్ సయ త్న్రాం శుష్కాం పాద్వఽ౦గుష్థే న్ వీర్యవాన్ క్షిపిాం దృషావ ై త్త్ః కాయాం సరగీవీః పున్ః అబ్విీత్ 84

లక్ష్ోణసయ అగతీో రామమ్ ఇదాం వచన్మ్ అర్థవత్ 85

ఆర్రాః సమాాంస పతి్యగీః క్షిపిః కాయః పురా సఖే లఘుః సాంపతి్ర న్ద్రాోాంస సిృణ భూత్ శచ రాఘవ 86

పరిశాీనేిన్ మతరిన్ భాితవి మే వాలినవ త్ద్వ క్షిపి మేవాం పహిరేాణ భవతవ ర్ఘు న్ాందన్ న్ అత్ ిశకయాం బ్లాం జాఞ త్ుాం త్వ వా త్సయ వాఽధవకమ్ 87

ఆర్రాాం శుష్కాం ఇత్ర హి ఏత్త్ సరమహత్ రాఘవాఽని్ర్ాం

స ఏవ సాంశయః తవత్ త్వ త్సయ చ యత్ బ్లే 88

సాలాం ఏకాం త్ు విన్ద్రిభన్రయ భవేత్ వయకిిః బ్లాఽబ్లే 89

కృతవా ఏత్త్ కార్ుోకాం సజయాం హసిి హత్ాం ఇవాఽపర్ాం

ఆకరా్ పయరా్ాం ఆయమయ విసృజసా మహ్య శర్ాం 90

ఇమాం హి సాలాం పహిిత్ః త్ాయా శరశ

P a g e | 41

న్ సాంశయో అత్ ిఅసిి విద్వర్యిష్యత్ర అలాం విమరేశన్ మమ పిియాం ధృవాం కుర్ుష్ా రాజాఽఽత్ోజ శాపితో మయా 91

యథవ హి తరజసర్ వర్ః సద్వ ర్విః యథవ హి శ ైలో హిమవాన్ మహ్యఽద్వషి్ు యథవ చత్ుషాపత్ు్ చ కేసరీ వర్ః

త్ద్వ న్రాణవాం అపి వికమేీ వర్ః 92

కిష్కంధర క ండే ఏక దశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ద్రిదశ ససర్గ ః ఏత్త్ చ వచన్ాం శృతవా సరగీవీేణ సరభాష్ిత్ాం పతి్యయాఽర్థాం మహ్యతరజా రామో జగాీహ కార్ుోకమ్ 1

స గృహీతవా ధన్ర రశఘ ర్ాం శర్మ్ ఏకాం చ మాన్దః సాలాన్ ఉద్వరశయ చిక్షేప జాయ సాన ైః పయర్యన్ ద్వశః 2

స విసృషతవ బ్లవతవ బ్ాణః సారా్ పరిష్కృత్ః భితవి ై సాలాన్ గిరి పసిథథ సపి భూమిాం వివేశ హ 3

పవిిష్వ శచ ముహూరేిన్ ర్సాాం భితవి ై మహ్య జవః న్ద్ష్పత్య చ పున్ః త్యరా్ాం సా త్యణ ాం పవిివేశ హ 4

తవన్ దృషావ ై సపి న్ద్రిభనవనన్ సాలాన్ వాన్ర్ పుాంగవః రామ సయ శర్ వేగేన్ విసోయాం పర్మాం గత్ః 5

స మూరాా న న్యపత్ దూభమౌ పలిమీబ కృత్ భూష్ణః సరగీవీః పర్మ పీితో రాఘవాయ కృతవ౦జలిః 6

ఇదాం చ ఉవాచ ధర్ోజఞాం కర్ోణవ తరన్ హరాిత్ః రామాం సరాాఽసిర విదరషాాం శయషేీ్ాం శూర్మ్ అవసిథత్మ్ 7

స ఇనవర ి న్ అపి సరరాన్ సరాాాం త్ాాం బ్ాణ ైః పుర్ుష్రా్భ

సమర్థః సమరే హన్రి ాం కిాం పున్ః వాలిన్ాం పభిో 8

యిేన్ సపి మహ్య సాలా గిర ిర్ూభమి శచ ద్వరితవః బ్ాణేన్ ఏకేన్ కాకుత్్థ సాథ తవ తర కో ర్ణ అగతీ్ః 9

అదయ మే విగత్ః శోకః పిీత్రః అదయ పరా మమ

P a g e | 42

సరహృదాం తవాాం సమాసాదయ మహేన్ర ివర్ుణోపమమ్ 10

త్మ్ అదయ ఏవ పిియాఽర్థాం మే వ ైరిణాం భాిత్ృ ర్ూపిణమ్

వాలిన్ాం జహి కాకుత్్థ మయా బ్ద్మా అయమ్ అ౦జలిః 11

త్తో రామః పరిష్ాజయ సరగీవీాం పిియ దర్శన్మ్

పతి్ుయవాచ మహ్యపాిజోఞ లక్ష్ోణవఽన్రమత్ాం వచః 12

అసాోత్ గచవిమ కిష్ికనవా ాం క్షిపాిం గచి త్ామ్ అగతీ్ః గతవా చ ఆహాయ సరగీవీ వాలిన్ాం భాిత్ృ గనా్ద్న్మ్ 13

సరేా తర త్ారిత్ాం గతవా కిష్ికనవా ాం వాలిన్ః పురీమ్

వృక్ష్షః ఆతవోన్మ్ ఆవృత్య హి అత్రషే్న్ గహనే వనే 14

సరగీవీో వయన్ద ద్మఘ ర్ాం వాలిన్ాం ఆహ్యాన్ కార్ణవత్

గాఢాం పరిహితో వేగాన్ నవద్ ైః భిన్రన్ ఇవ అమబర్మ్ 15

త్ాం శీుతవా న్ద్న్దాం భాిత్ుః కుీద్మా వాలీ మహ్య బ్లః న్ద్ష్పపాత్ సరసాంర్బ్దా భాసకరశ అసి త్టాత్ ఇవ 16

త్త్ః సరత్ుములాం యుదాాం వాలి సరగీవీయోః అభూత్

గగనే గహీయో రశఘ ర్ాం బ్ుధ అ౦గార్కయోః ఇవ 17

త్ల ైః అశన్ద్ కల ైప శచ వజి కల ైప శచ ముష్ివభిః జఘనత్ుః సమరే అనోయన్యాం భాిత్రౌ కోీధ మూరిితౌ 18

త్తో రామో ధన్రషాపణిః తౌ ఉభౌ సముద్ీక్ష్యత్

అనోయన్య సదృశౌ వీరౌ ఉభౌ ద్రవౌ ఇవ అశిానౌ 19

యనవనఽవగచిత్ సరగీవీాం వాలిన్ాం వాఽపి రాఘవః త్తో న్ కృత్వాన్ బ్ుద్వాాం మోకుి మ్ అని్కర్ాం శర్మ్ 20

ఏత్సిోన్ అని్రే భగనః సరగీీవః తరన్ వాలినవ అపశయన్ రాఘవాం నవథమ్ ఋశయమూకాం పదిరదరివే 21

P a g e | 43

కాల నోి ర్ుధవర్ సికాి ఽ౦గః పహి్యర్ైః జర్జరీ కృత్ః వాలినవ అభిదరిత్ః కోీధవత్ పివివేశ మహ్య వన్మ్ 22

త్ాం పవిిష్వాం వన్ాం దృషావ ై వాలీ శాప భయాత్ త్త్ః ముకోి హి అసి త్ామ్ ఇత్ర ఉకాి ై స న్ద్వృతోి మహ్య దరయత్రః 23

రాఘవోఽపి సహ భాితవి సహ చ ైవ హన్ూమతవ త్ద్రవ వన్మ్ ఆగచిత్ సరగీీవో యత్ ివాన్ర్ః 24

త్ాం సమీక్ష్య ఆగత్ాం రామాం సరగీవీః సహ లక్ష్ోణమ్

హీిమాన్ ద్ీన్మ్ ఉవాచ ఇదాం వసరధవమ్ అవలోకయన్ 25

ఆహాయసా ఇత్ర మామ్ ఉకాి ై దర్శయితవా చ వికీమమ్

వ ైరిణవ ఘాత్యితవా చ కిమ్ ఇద్వనీాం త్ాయా కృత్మ్ 26

తవమ్ ఏవ వేళ్యాం వకివయాం త్ాయా రాఘవ త్తి్ైత్ః వాలిన్ాం న్ న్ద్హన్ద్ో ఇత్ర త్తో న్ అహమ్ ఇతో వజిే 27

త్సయ చ ైవాం బ్ుివాణ సయ సరగీీవ సయ మహ్యత్ోన్ః కర్ుణాం ద్ీన్యా వాచవ రాఘవః పున్ః అబ్విీత్ 28

సరగీవీ శీూయతవాం తవత్ కోీధ శచ వయపనీయతవమ్

కార్ణాం యిేన్ బ్ాణో అయాం న్ మయా న్ విసరిజత్ః 29

అలాంకారేణ వేష్థణ పమిాణేన్ గతరన్ చ

త్ాాం చ సరగీవీ వాలీ చ సదృశౌ సథ ః పర్సపర్మ్ 30

సారేణ వర్చసా చ ఏవ పథిక్షితరన్ చ వాన్ర్

వికమేీణ చ వాక్ైయ శచ వయకిిాం వాాం న్ ఉపలక్ష్యిే 31

త్తో అహాం ర్ూప సాదృశాయన్ మోహితో వాన్రశతి్మ 32

న్ ఉత్్ృజామి మహ్య వేగాం శర్ాం శత్ుి న్ద్బ్ర్ిణమ్

జీవిత్ అాంత్ కర్ాం ఘోర్ాం సాదరిశాయత్ త్ు విశాంకిత్ః మూల ఘాతో న్ నౌ సాయత్ హి దాయోర్ఽపి కృతో మయా 33

త్ాయి వీరే విపనేన హి అజాఞ నవన్ లాఘవాన్ మయా

మౌఢయాం చ మమ బ్ాలయాం చ ఖాయపిత్ాం సాయత్ హరీశార్ 34

దతి్ అభయ వధమ నవమ పాత్కాం మహత్ ఉచయతర 35

అహాం చ లక్ష్ోణ శ ైచవ సీతవ చ వర్ వరిానీ

P a g e | 44

త్ాత్ ఆధీనవ వయాం సరేా వనే అసిోన్ శర్ణాం భవాన్ 36

త్సాోత్ యుదాసా భూయ సిైాం మా శాంకీ చ వాన్ర్ ఏత్ న్రోహూరేి సరగీవీ పశయ వాలిన్మ్ ఆహవే న్ద్ర్సిమ్ ఇష్ుణవ ఏకేన్ వేష్వమాన్ాం మహీ త్లే 37

అభిజాఞ న్ాం కుర్ుష్ా త్ామ్ ఆత్ోనో వాన్రేశార్ యిేన్ తవామ్ అభిజానీయాాం దాన్రై యుదామ్ ఉపాగత్మ్ 38

గజ పుష్ీపమ్ ఇమాాం ఫులాల మ్ ఉతవపటయ శుభ లక్ష్ణవమ్

కుర్ు లక్ష్ోణ కణేే అసయ సరగీీవ సయ మహ్యత్ోన్ః 39

త్తో గిరి త్టే జాతవమ్ ఉతవపటయ కుసరమా యుతవమ్

లక్ష్ోణో గజ పుష్ీపాం తవాం త్సయ కణేే వయసర్జయత్ 40

స త్థవ శుశుభయ శీీమాన్ లత్యా కణే సకియా విపరీత్ ఇవ ఆకాశయ సూరశయ న్క్ష్త్ ిమాలయా 41

మాల యిేవ బ్లాకానవాం ససాంధయ ఇవ తోయదః విభాిజమానో వపుషా రామ వాకయ సమాహిత్ః జగామ సహ రామేణ కిష్ికనవా ాం వాలి పాలితవమ్ 42

కిష్కంధర క ండే ద్రిదశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే తాయోదశ ససర్గ ః ఋశయమూకాత్ స ధరాోతవో కిష్ికనవా ాం లక్ష్ోణ అగజీః జగామ సహ సరగీవీో వాలి వికమీ పాలితవమ్ 1

సముదయమయ మహ చవచపాం రామః కా౦చన్ భూష్ిత్మ్

శరాాం శచ ఆద్వత్య సాంకాశాన్ గృహీతవా ర్ణ సాధకాన్ 2

అగతీ్ సరి యయౌ త్సయ రాఘవసయ మహ్యత్ోన్ః సరగీవీః సాంహత్ గీవీో లక్ష్ోణ శచ మహ్య బ్లః 3

పృషే్తో హన్రమాన్ వీరశ న్లో నీల శచ వాన్ర్ః తవర్ శ ైచవ మహ్య తరజా హరి యూథప యూథపాః 4

తర వీక్ష్మాణవ వృక్షమాం శచ పుష్ప భార్ అవలమిబన్ః పసిన్న అముబ వహ్య శ ైచవ సరిత్ః సాగర్ాం గమాః 5

కన్రరాణి చ శ ైలాాం శచ న్ద్ర్ఝరాణి గుహ్య సిథవ

P a g e | 45

శిఖరాణి చ ముఖాయన్ద్ దరీ శచ పిియ దర్శనవః 6

వ ైడూర్య విమల ైః పర్్ాః పద్ ైో శచ ఆకోశ కుడోల ైః శోభితవన్ సజలాన్ మారేగ త్టాకాన్ చ అవలోకయన్ 7

కార్ణ ్డ ః సార్సటైః హాంసటైః వ౦చరల ైః జల కుకుకట ైః చకవీాక్ైః త్థవ చ అన ైయః శకున ైః పతి్రనవద్వతవన్ 8

మృదర శష్ప అ౦కుర్ ఆహ్యరాన్ న్ద్ర్భయాన్ వన్ గశచరాన్

చర్త్ః సర్ాతోఽపశయన్ సథలీష్ు హరిణవన్ సిథతవన్ 9

త్టాక వ ైరిణ శాచఽపి శుకల దని్ విభూష్ితవన్

ఘోరాన్ ఏక చరాన్ వనవయన్ ద్వార్ద్వన్ కూల ఘాత్రన్ః 10

మతవి న్ గిరి త్ట ఉదరఘ షావ న్ పర్ాతవన్ ఇవ జాంగమాన్

వాన్రాన్ ద్వార్ద పఖిాయన్ మహీ రేణు సముక్షితవన్ 11

వనే వన్చరాాం శచ అనవయన్ ఖే చరాాం శచ విహాంగమాన్

పశయని్ సిైరితవ జగుోః సరగీీవ వశ వరిిన్ః 12

తరషాాం త్ు గచితవాం త్త్ ిత్ారిత్ాం ర్ఘు న్న్రన్ః దరిమ ష్ణడాం వన్ాం దృషావ ై రామః సరగీవీమ్ అబ్ివీత్ 13

ఏష్ మేఘ ఇవ ఆకాశయ వృక్ష్ ష్ణడ ః పకిాశతర మేఘ సాంఘాత్ విపులః పర్యని్ కదళీ వృత్ః 14

కిమ్ ఏత్త్ జాఞ త్ుమ్ ఇచవిమి సఖే కౌత్యహలాం మమ

కౌత్యహల అపన్యన్ాం కర్ుి మ్ ఇచవిమి అహాం త్ాయా 15

త్సయ త్ దాచన్ాం శీుతవా రాఘవ సయ మహ్యత్ోన్ః గచిన్ ఏవ ఆచచక్షే అథ సరగీవీః త్న్ మహదాన్మ్ 16

ఏత్త్ రాఘవ విసీి రా్మ్ ఆశమీాం శమీ నవశన్మ్

ఉద్వయన్ వన్ సాంపన్నాం సాాదర మూల ఫలోదకమ్ 17

అత్ ిసపి జనవ నవమ మున్యః సాంశిత్ వతివః సపి ఏవ ఆసన్ అధశీశరాా న్ద్యత్ాం జల శాయిన్ః 18

సపి రాత్ ికృత్ ఆహ్యరా వాయునవ వన్ వాసిన్ః ద్వవాం వరా్ శత ైః యాతవః సపిభిః సకలే వరాః 19

తరషామ్ ఏవాం పభిావేన్ దరిమ పాికార్ సాంవృత్మ్

P a g e | 46

ఆశమీాం సరదరరాధరా్మ్ అపి సథన ద్రః సరరాఽసరర్ైః 20

పక్షిణో వర్జయని్ద్ ఏత్త్ త్థవ అనేయ వన్ చవరిణః విశని్ద్ మోహ్యత్ యేి అపి అత్ ిన్ద్వరి్నేి న్ తర పున్ః 21

విభూష్ణ ర్వాః చ అత్ ిశీూయనేి సకలాఽక్ష్రాః త్యర్య గీత్ సానవ శాచఽపి గనోా ద్వవయ శచ రాఘవ 22

తరతివఽగనయోఽపి ద్ీపయనేి ధూమో హి ఏష్ పదిృశయతర వేష్వయన్ ఇవ వృక్షమఽగాీన్ కపత త్ అ౦గ అర్ుణో ఘన్ః 23

ఏతర వృక్షమః పకిాశాంతర ధూమ సాంసకి మసికాః మేఘ జాల పతి్రచినవన వ ైడూర్య గిర్యో యథవ 24

కుర్ు పణివమాం ధరాోత్ోన్ తవన్ సముద్వరశయ రాఘవ

లక్ష్ోణేన్ సహ భాితవి పయిత్ః సాంయతవ౦జలిః 25

పణిమని్ద్ హి యిే తరషామ్ ఋష్ీణవాం భావితవత్ోనవమ్

న్ తరషామ్ అశుభాం కిాంచిత్ శరీరే రామ దృశయతర 26

త్తో రామః సహ భాితవి లక్ష్ోణేన్ కృతవ౦జలిః సముద్వరశయ మహ్యతవోన్ః తవన్ ఋష్ీన్ అభయవాదయత్ 27

అభివాదయ త్ు ధరాోతవో రామో భాితవ చ లక్ష్ోణః సరగీవీో వాన్రా శ ైచవ జగుోః సాంహృష్వ మాన్సాః 28

తర గతవా దూర్మ్ అధవాన్ాం త్సాోత్ సపి జన్ ఆశమీాత్

దదృశుః తవాం దరరాధరాా ాం కిష్ికనవా ాం వాలి పాలితవమ్ 29

త్త్ సరి రామాన్రజ రామ వాన్రాః పగిృహయ శసాి ి ణి ఉద్వత్ ఉగ ీతరజసా పురీాం సరరేశ ఆత్ోజ వీర్య పాలితవాం వధవయ శతోిః పున్ః ఆగతవః ఇహ 30

కిష్కంధర క ండే తాయోదశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే చతుర్దశ ససర్గ ః సరేా తర త్ారిత్ాం గతవా కిష్ికనవా ాం వాలి పాలితవమ్

వృక్ష్షః ఆతవోన్మ్ ఆవృత్య వయత్రషే్న్ గహనే వనే 1

విచవర్య సర్ాతో దృషి్వాం కాన్నే కాన్న్ పిియః

P a g e | 47

సరగీవీో విపుల గీవీః కోీధమ్ ఆహ్యర్యత్ భృశమ్ 2

త్త్ః స న్ద్న్దాం ఘోర్ాం కృతవా యుద్వా య చ ఆహాయత్

పరివార్ైః పరివృతో నవద్ ైః భిన్రన్ ఇవ అమబర్మ్

గర్జన్ ఇవ మహ్య మేఘో వాయు వేగ పుర్స్ర్ః 3

అథ బ్ాలాఽర్క సదృశో దృపి సిాంహ గత్ర సిద్వ దృషావ ై రామాం కియీా దక్ష్ాం సరగీవీో వాకయమ్ అబ్విీత్ 4

హరి వాగుర్యా వాయపిాం త్పి కా౦చన్ తోర్ణవమ్

పాిపాి ః సో ధాజ యనవి ర ఢవయాం కిష్ికనవా ాం వాలిన్ః పురీమ్ 5

పతి్రజాఞ యా త్ాయా వీర్ కృతవ వాలి వధర పురా సఫలాాం తవాం కుర్ు క్షిపాిం లతవాం కాల ఇవ ఆగత్ః 6

ఏవమ్ ఉకి సరి ధరాోతవో సరగీవీేణ స రాఘవః త్మ్ అథమవాచ సరగీవీాం వచన్ాం శత్ుి సూదన్ః 7

కృత్ అభిజాఞ న్ చిహనః త్ామ్ అన్యా గజ సాహాయా లక్ష్ోణేన్ సముతవపటయ ఏషా కాంఠే కృతవ త్వ 8

శోభసథ హి అధవకాం వీర్ లత్యా కాంఠ సకియా విపరీత్ ఇవ ఆకాశయ సూరశయ న్క్ష్త్ ిమాలయా 9

అదయ వాలి సముత్థాం తర భయాం వ ైర్ాం చ వాన్ర్

ఏకే న్ అహాం పమిోక్షమయమి బ్ాణ మోక్షేణ సాంయుగే 10

మమ దర్శయ సరగీవీ వ ైరిణాం భాిత్ృ ర్ూపిణమ్

వాలీ విన్ద్హతో యావ దానే పాాంసరష్ు వేష్వతర 11

యద్వ దృష్ివ పథాం పాిపతి జీవన్ స విన్ద్వరి్తర త్తో ద్మష్థణ మా గచరిత్ సద్మ య గరేి చచ మా భవాన్ 12

పతి్యక్ష్ాం సపి తర సాలా మయా బ్ాణేన్ ద్వరితవః త్తో వేత్ర్ బ్లేన్ అదయ వాలిన్ాం న్ద్హత్ాం మయా 13

అన్ృత్ాం న్ ఉకి పయర్ాాం మే వీర్ కృచరరర అపి త్రషే్తవ ధర్ో లోభ పరీతరన్ న్ చ వక్షేయ కథాంచన్ 14

సఫలాాం చ కరిషాయమి పతి్రజాఞ ాం జహి సాంభిమమ్

పసిూత్ాం కలమాం క్షేతరి వరేాణ ఏవ శత్కతీ్ుః 15

P a g e | 48

త్ద్వఽఽహ్యాన్ న్ద్మితి్ాం త్ాాం వాలినో హేమ మాలిన్ః సరగీవీ కుర్ు త్ాం శబ్రాం న్ద్ష్పతర ద్రయన్ వాన్ర్ః 16

జిత్కాశీ జయ శాల ఘీ త్ాయా చ అధరిాత్ః పురాత్

న్ద్ష్పత్రష్యత్ర అసాంగేన్ వాలీ స పిియ సాంయుగః 17

రిపయణవాం ధరా్ణాం శూరా మరా్యని్ద్ న్ సాంయుగే జాన్ని్ సరి సాకాం వీర్యాం సీి ర సమక్ష్ాం విశయష్త్ః 18

స త్ు రామ వచః శీుతవా సరగీవీో హేమ పి౦గళః న్న్ర్ర కూీర్ నవద్రన్ విన్ద్రిభన్రన్ ఇవాఽమబర్మ్ 19

త్సయ శబ్యరన్ విత్ిసాి గావో యాని్ద్ హత్ పభిాః రాజ ద్మష్ పరామృషావ ః కుల సిి రయ ఇవ ఆకులాః 20

దవిని్ద్ చ మృగాః శీఘాాం భగాన ఇవ ర్ణే హయాః పత్ని్ద్ చ ఖగా భూమౌ క్షషణ పుణవయ ఇవ గహీ్యః 21

త్త్ స్ జీమూత్ గణ పణివద్మ నవదాం వయము౦చత్ త్ార్యా పతిీత్ః సూరాయఽఽత్ోజః శౌర్య వివృదా తరజాః సరి త్పత్ర రాా అన్ద్ల చ౦చల ఊరిోః 22

కిష్కంధర క ండే చతుర్దశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ప్ంచ దశ ససర్గ ః అథ త్సయ న్ద్నవదాం త్ాం సరగీీవ సయ మహ్యత్ోన్ః శుశాీవ అని్ఃపుర్ గతో వాలీ భాిత్ుః అమరా్ణః 1

శీుతవా త్ు త్సయ న్ద్న్దాం సర్ా భూత్ పకిమపన్మ్

మద శ ైచక పద్ర న్ష్వ ః కోీధ శచ ఆపత్రతో మహ్యన్ 2

స త్ు రశష్ పరీతవ౦గశ వాలీ సాంధవయఽఽత్ప పభిః ఉపర్కి ఇవ ఆద్వత్యః సద్మ య న్ద్ష్్రభతవాం గత్ః 3

వాలీ దాంషావ ి కరాళ సరి కోీధవత్ ద్ీపి అగినసన్ద్నభః భాత్ర ఉత్పత్రత్ పద్వోభః సమృణవళ ఇవ హిదః 4

శబ్రాం దరర్ోరా్ణాం శీుతవా న్ద్ష్పపాత్ త్తో హరిః వేగేన్ చర్ణ నవయసటైః ద్వర్యన్ ఇవ మేద్వనీమ్ 5

P a g e | 49

త్ాం త్ు తవరా పరిష్ాజయ సథనహ్యత్ దరిశత్ సౌహృద్వ ఉవాచ త్సిి సాంభాినవి హితోదర్కమ్ ఇదాం వచః 6

సాధర కోీధమ్ ఇమాం వీర్ న్ద్ీ వేగమ్ ఇవ ఆగత్మ్

శయనవత్ ఉత్రథత్ః కాలయాం త్యజ భుకాి మ్ ఇవ సజిమ్ 7

కాలయాం ఏతరన్ సాంగాీమాం కరిష్యసి చ వాన్ర్ వీర్ తర శత్ుి బ్ాహుళయాం ఫలుగ తవ వా న్ విదయతర 8

సహసా త్వ న్ద్షా్రమో మమ తవవన్ న్ రశచతర శీూయతవమ్ చ అభిధవసాయమి య న్ద్నమితి్ాం న్ద్వార్యసథ 9

పయర్ామ్ ఆపత్రత్ః కోీధవత్ స తవామ్ ఆహాయతర యుధవ న్ద్ష్పత్య చ న్ద్ర్సిః తర హన్యమానో ద్వశో గత్ః 10

త్ాయా త్సయ న్ద్ర్సిసయ పీడ్ిత్సయ విశయష్త్ః ఇహ ఏత్య పున్ః ఆహ్యాన్ాం శ౦కాాం జన్యతీవ మే 11

దర్ప శచ వయవసాయ శచ యాదృశః త్సయ న్ర్రత్ః న్ద్నవదసయ చ సాంర్మోభ న్ ఏత్త్ అలపాం హి కార్ణమ్ 12

న్ అసహ్యయమ్ అహాం మనేయ సరగీవీాం త్మ్ ఇహ ఆగత్మ్

అవష్వబా్ సహ్యయః చ యమ్ ఆశితీ్య ఏష్ గర్జత్ర 13

పకిృతవయ న్ద్పుణ శ ైచవ బ్ుద్వామాన్ చ ైవ వాన్ర్ః అపరీక్షిత్ వీరేయణ సరగీవీః సహ న్ ఏష్యత్ర 14

పయర్ామ్ ఏవ మయా వీర్ శీుత్ాం కథయతో వచః అ౦గదసయ కుమార్సయ వక్షమయమి తవా హిత్ాం వచః 15

అాంగద సరి కుమారశ అయాం వనవాంత్ాం అపన్ద్ర్గత్ః పవిృతి్రః తరన్ కథవతవ చవరై్ః ఆపట్ి ః న్ద్వేద్వతవ 16

అయోధవయఽధవపతరః పుతౌి శూరౌ సమర్ దరర్జయౌ ఇక్షమాకూణవాం కులే జాతౌ పిథవతౌ రామ లక్ష్ోణౌ సరగీవీ పిియ కామాఽర్థాం పాిపౌి త్త్ి దరరాసద్ౌ 17

త్వ భాిత్ుర్ హి విఖాయత్ః సహ్యయో ర్ణ కర్కశః రామః పర్ బ్లామరీర యుగాఽని్ అగినః ఇవ ఉత్రథత్ః 18

న్ద్వాస వృక్ష్ః సాధూనవమ్ ఆపనవననవాం పరా గత్రః

P a g e | 50

ఆరాి నవాం సాంశయీ శ ైచవ యశస శచ ఏక భాజన్మ్ 19

జాఞ న్ విజాఞ న్ సాంపనోన న్ద్ద్రశో న్ద్ర్త్ః పిత్ుః ధవత్యనవమ్ ఇవ శ ైలేనోర ి గుణవనవమ్ ఆకరశ మహ్యన్ 20

త్త్ క్ష్మాం న్ విరశధ సథి సహ తరన్ మహ్యత్ోనవ దరర్జయిేన్ అపిమేయిేణ రామేణ ర్ణ కర్ోసర 21

శూర్ వక్షమయమి తర కిాంచిన్ న్ చ ఇచవిమి అభయసూయిత్ుమ్

శీూయతవాం కియీతవాం చ ైవ త్వ వక్షమయమి యత్ హిత్మ్ 22

యౌవ రాజేయన్ సరగీవీాం త్యరా్ాం సాధర అభిష్థచయ

విగహీాం మా కృథవ వీర్ భాితవి రాజన్ బ్లీయసా 23

అహాం హి తర క్ష్మాం మనేయ త్వ రామేణ సౌహృదమ్

సరగీవీేణ చ సాంపీిత్రాం వ ైర్మ్ ఉత్్ృజయ దూర్త్ః 24

లాలనీయో హి తర భాితవ యవీయాన్ ఏష్ వాన్ర్ః త్త్ ివా సన్ ఇహసతథ వా సర్ాథవ బ్న్రా ః ఏవ తర 25

న్ హి తరన్ సమాం బ్ాంధరాం భువి పశాయమి కాంచన్ ద్వన్ మానవఽఽద్వ సతవకర్ైః కుర్ుష్ా పతి్యఽన్ాంత్ర్ాం 26

వ ైర్ాం ఏత్త్ సముత్్ృజయ త్వ పారేశై స త్రషే్త్ు సరగీవీో విపుల గీవీః త్వ బ్ాంధరః సద్వ మత్ః 27

భాిత్ుి సౌహృదాం ఆలాంబ్ న్ అన్య గత్రః ఇహ అసిి తర 28

యద్వ తర మత్ర్రయాం కార్యాం యద్వ చ అవ ైష్ి మాాం హితవాం

యాచయమాన్ః పయితరనన్ సాధర వాకయాం కుర్ుష్ా మే 29

పసిీద పథయాం శృణు జలిపత్ాం హి మే న్ రశష్ాం ఏవ అన్రవిధవత్ుాం అర్ిసి క్ష్మో హి తర కోసల రాజ సూన్రనవ న్ విగహీః శక ీసమాన్ తరజసా 30

త్ద్వ హి తవరా హిత్ాం ఏవ వాకయాం త్ాం వాలిన్ాం పథయమ్ ఇదాం బ్భాష్థ న్ రశచతర త్త్ వచన్ాం హి త్సయ కాలాఽభిపన్న సయ వినవశ కాలే 31

P a g e | 51

కిష్కంధర క ండే ప్ంచ దశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే షో డశ ససర్గ ః

తవమ్ ఏవాం బ్ుివతీాం తవరాాం తవరాఽధవప న్ద్భ ఆన్నవమ్

వాలీ న్ద్ర్భరి్ియా మాస వచన్ాం చ ఇదమ్ అబ్విీత్ 1

గర్జతో అసయ చ సాంర్మభాం భాిత్ుః శతోిర్ విశయష్త్ః మరా్యిషాయమి అహాం కేన్ కార్ణేన్ వరాఽఽన్నే 2

అధరిాతవనవాం శూరాణవాం సమరేష్ు అన్ద్వరిినవమ్

ధరా్ణవమ్ అమరా్ణాం భీర్ు మర్ణవత్ అత్రరిచయతర 3

సత ఢ ాం న్ చ సమరశథ ఽహాం యుదా కామసయ సాంయుగే సరగీవీ సయ చ సాంర్మభాం హీన్ గీవీసయ గర్జత్ః 4

న్ చ కారశయ విషాద సథి రాఘవాం పతి్ర మత్కృతర ధర్ోజఞ శచ కృత్జఞ శచ కథాం పాపాం కరిష్యత్ర 5

న్ద్వరి్సా సహ సీి రభిః కథాం భూయోఽన్రగచిస ి

సౌహృదాం దరిశత్ాం తవరే మయి భకిిః కృతవ త్ాయా 6

పతి్రయోతవ్యమి అహాం గతవా సరగీవీాం జహి సాంభమిమ్

దర్పాం మాత్ాిం వినేషాయమి న్ చ పాిణ ైః విమోక్ష్యతర 7

అహాం హి అజి సిథత్సయ అసయ కరిషాయమి యత్ ఈపి్త్ాం వృక్ష్షః ముష్ివ పహి్యర్ైః చ పీడ్ిత్ః పతి్ర యాసయత్ర 8

న్ మే గరిాత్ాం ఆయాంత్ాం సహిష్యత్ర దరరాత్ోవాన్ కృత్ాం తవరే సహ్యయ త్ాాం సౌహృదాం దరిశత్ాం మయి 9 శాపితవ అసి మమ పాిణ ైః న్ద్వరి్సా జయిేన్ చ

అహాం జితవా న్ద్వరిిష్థయ త్మ్ అలాం భాిత్ర్ాం ర్ణే 10

త్ాం త్ు తవరా పరిష్ాజయ వాలిన్ాం పిియ వాద్వనీ

P a g e | 52

చకార్ ర్ుదతీ మన్రాం దక్షిణవ సా పదిక్షిణమ్ 11

త్త్ః సాసియయన్ాం కృతవా మని్రవత్ విజయ ఏష్ిణ అని్ః పుర్ాం సహ సీి రభిః పవిిషావ శోక మోహితవ 12

పవిిషావ యాాం త్ు తవరాయాాం సహ సీి రభిః సామ్ ఆలయమ్

న్గరాత్ న్ద్ర్యయౌ కుీద్మా మహ్య సర్ప ఇవ శాసన్ 13

స న్ద్శశైసయ మహ్య వేగశ వాలీ పర్మ రశష్ణః సర్ాత్ః చవర్యన్ దృషి్వాం శత్ుి దర్శన్ కా౦క్ష్యా 14

స దదర్శ త్త్ః శీమీాన్ సరగీీవాం హేమ పి౦గళమ్

సరసాంవీత్మ్ అవష్వబా్ాం ద్ీపయమాన్మ్ ఇవాఽన్లమ్ 15

స త్ాం దృషావ ై మహ్యవీర్యాం సరగీవీాం పర్యవసిథత్మ్

గాఢాం పరిదధర వాసత వాలీ పర్మ రశష్ణః 16

స వాలీ గాఢ సాంవీతో ముష్ివమ్ ఉదయమయ వీర్యవాన్

సరగీవీమ్ ఏవ అభిముఖో యయౌ యోదరా ాం కృత్ క్ష్ణః 17

శిలష్వ ముష్ివాం సముదయమయ సాంర్బా్త్ర్మ్ ఆగత్ః సరగీవీోఽపి త్ాం ఉద్వరశయ వాలిన్ాం హేమ మాలిన్మ్ 18

త్ాం వాలీ కోీధ తవమాాఽక్ష్ః సరగీవీాం ర్ణ పణిడత్మ్

ఆపత్ని్ాం మహ్య వేగమ్ ఇదాం వచన్మ్ అబ్విీత్ 19

ఏష్ ముష్ివ ః మయా బ్ద్మా గాఢః సన్ద్నహిత్ అ౦గుళిః మయా వేగ విముకి సథి పాిణవన్ ఆద్వయ యాసయత్ర 20

ఏవమ్ ఉకి సరి సరగీవీః కుీద్మా వాలిన్మ్ అబ్విీత్

త్ వ ైవ చ హర్న్ పాిణవన్ ముష్ివ ః పత్త్ు మూరా్న్ద్ 21

తవడ్ిత్ సథిన్ సాంకుీదాః సమభికమీయ వేగిత్ః అభవత్ శోణితోద్వగ రీ సత తీపడ ఇవ పర్ాత్ః 22

సరగీవీేణ త్ు న్ద్శశాంకాం సాలమ్ ఉతవపటయ తరజసా గాతరషి్ు అభిహతో వాలీ వజే ిణేవ మహ్య గిరిః 23

స త్ు వాలీ పచిలిత్ః సాల తవడన్ విహాలః గుర్ు భార్ సమాకాీనోి నౌ సార్థ ఇవ సాగరే 24

P a g e | 53

తౌ భీమ బ్ల వికాీనౌి సరపరా్ సమ వేగినౌ పవిృద్ౌా ఘోర్ వపుషౌ చన్ర ిసూరాయ ఇవ అమబరే పర్సపర్ాం అమిత్ఘిౌన ఛిద ిఅనేాష్ణ త్త్పరౌ 25

త్తో అవరా్త్ వాలీ త్ు బ్ల వీర్య సమన్ద్ాత్ః సూర్య పుతోి మహ్య వీర్యః సరగీవీః పరిహీయత్ 26

వాలినవ భగన దర్ప సరి సరగీీవో మన్ర వికీమః వాలిన్ాం పతి్ర సాఽమరశా దర్శయా మాస లాఘవమ్ 27

వృక్ష్షః స శాఖ్ ః శిఖర్ైః వజ ికోటి న్ద్భ ైః న్ఖ్ ః 28

ముష్ివభిః జాన్రభిః పద్వభః బ్ాహుభి శచ పున్ః పున్ః త్యోః యుదాాం అభూత్ ఘోర్ాం వృత్ ివాసవాయోః ఇవ 29

తౌ శోణితవకౌి యుద్రా యతవాం వాన్రౌ వన్ చవరిణౌ మేఘౌ ఇవ మహ్య శబ్ ్ర ః త్ర్జయానౌ పర్సపర్ాం 30

హీయమాన్ాం అథ అపశయత్ సరగీవీాం వాన్రేశార్ాం వీక్ష్మాణాం ద్వశః చ ఏవాం రాఘవః స ముహు ర్ుోహుః 31

త్తో రామో మహ్య తరజా ఆరి్ాం దృషావ ై హరీశార్ాం శర్ాం చ వీక్ష్తర వీరశ వాలినో వధ కార్ణవత్ 32

త్తో ధన్రష్ి సాంధవయ శర్మ్ ఆశీ విషత పమమ్

పయర్యా మాస త్త్ చవపాం కాల చకాీం ఇవ అాంత్కః 33

త్సయ జాయ త్ల ఘోష్థణ త్సిాి ః పత్రి్థరశారాః పదిరదరివుర్ మృగాః చ ఏవ యుగాాంత్ ఇవ మోహితవః 34

ముకి సరి వజ ిన్ద్రశఘ షత పది్ీపి అగిన సన్ద్నభః రాఘవేణ మహ్య బ్ాణో వాలి వక్ష్సి పాత్రత్ః 35

త్త్ః తరన్ మహ్య తరజా వీర్య ఉత్ర్కిః కపీశార్ః వేగేన్ అభిహతో వాలీ న్ద్పపాత్ మహీ త్లే 36

ఇాంద ిధాజ ఇవ ఉదూా త్ః పౌరా్మాసాయాం మహీ త్లే ఆశాయుక్ సమయిే మాసి గత్ సతోా విచరత్న్ః 37

సరశాతి్మః కాల యుగాాంత్కోపమాం శరశతి్మాం కాాంచన్ ర్ూపయ భూష్ిత్ాం

P a g e | 54

ససర్జ దీ్పిాం త్ాం అమిత్ి మర్రన్ాం స ధూమాం అగినాం ముఖతో యథవ హర్ః 38

అథ ఉక్షిత్ః శోణిత్ తోయ విసవి ైః సరపుష్ిపత్ అశోక ఇవ అన్లోదాత్ః విచరత్నో వాసవ సూన్రః ఆహవే విభాింశిత్ ఇన్ర ిధాజవత్ క్షిత్రాం గత్ః 39

కిష్కంధర క ండే షో డశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే సప్త దశ ససర్గ ః త్త్ః శరేణ అభిహతో రామేణ ర్ణ కర్కశః పపాత్ సహసా వాలీ న్ద్కృతి్ ఇవ పాదపః 1

స భూమౌ న్యసి సరాాఽ౦గః త్పి కా౦చన్ భూష్ణః అపత్త్ ద్రవ రాజ సయ ముకి ర్శిోః ఇవ ధాజః 2

అసిోన్ న్ద్పత్రతర భూమౌ వాన్రాణవాం గణేశారే న్ష్వ చన్రమి్ ఇవ వోయమ న్ వయరాజత్ భూ త్లమ్ 3

భూమౌ న్ద్పత్రత్సాయఽపి త్సయ ద్రహాం మహ్యత్ోన్ః న్ శీరీ్ జహ్యత్ర న్ పాిణవ న్ తరజో న్ పరాకమీః 4

శక ీదతవి వరా మాలా కా౦చనీ ర్త్న భూష్ితవ దధవర్ హరి ముఖయసయ పాిణవాం సథిజః శియీాం చ సా 5

స త్యా మాలయా వీరశ హ్నమయా హరి యూథపః సాంధవయఽన్రగత్ పర్యని్ః పయోధర్ ఇవాఽభవత్ 6

త్సయ మాలా చ ద్రహ శచ మర్ో ఘాతీ చ య శశర్ః త్రిధవ ఇవ ర్చితవ లక్షషోః పత్రత్ సాయఽపి శోభతర 7

త్త్ అసిరాం త్సయ వీర్సయ సార్గ మార్గ పభిావన్మ్

రామ బ్ాణవసన్ క్షిపిమ్ ఆవహత్ పర్మాాం గత్రమ్ 8

త్ాం త్థవ పత్రత్ాం సాంఖేయ గత్ అరిచష్మ్ ఇవాఽన్లమ్

బ్హుమాన్య చ త్ాం వీర్ాం వీక్ష్మాణాం శన ైరివ 9

యయాత్రమ్ ఇవ పుణవయఽనేి ద్రవ లోకాత్ పరిచరయత్మ్

ఆద్వత్యమ్ ఇవ కాలేన్ యుగాఽనేి భువి పాత్రత్మ్ 10

P a g e | 55

మహేన్రమి్ ఇవ దరరా్రా్ాం మహేన్రమి్ ఇవ దరస్హమ్

మహేన్ర ిపుత్ాిం పత్రత్ాం వాలిన్ాం హేమ మాలిన్మ్ 11

సిాంహో ర్సకాం మహ్య బ్ాహుాం దీ్పాి ఽఽసయాం హరి లోచన్మ్

లక్ష్ోణవఽన్రగతో రామో దదర్శ ఉపససర్ప చ 12

స దృషావ ై రాఘవాం వాలీ లక్ష్ోణాం చ మహ్య బ్లమ్

అబ్విీత్ పశిితీ్ాం వాకయాం పర్ుష్ాం ధర్ో సాంహిత్మ్ 13

త్ాాం న్రాఽధవపతరః పుత్ ిపిథవత్ః పిియ దర్శన్ః కులీన్ః సతి్ై సాంపన్నః తరజసీా చరిత్ వతి్ః 14

పరాఙ్మోఖ వధాం కృతవా కో న్ర పాిపి సిైయా గుణః యత్ అహాం యుదా సాంర్బా్ః శరేణ ఉర్సి తవడ్ిత్ః 15

రామః కర్ుణ వేద్ీ చ పజిానవాం చ హితర ర్త్ః సాఽన్రకోీశో మహో తవ్హః సమయజోఞ దృఢ వతి్ః ఇత్ర తర సర్ా భూతవన్ద్ కథయని్ద్ యశో భువి 16

దమః శమః క్ష్మా ధరశో ధృత్రః సత్యాం పరాకమీః పారిథవానవాం గుణవ రాజన్ దాండః చ అపి అపరాధవష్ు 17

తవన్ గుణవన్ సాంపిధవరాయఽహమ్ అగయీాం చవఽభిజన్ాం త్వ

తవర్యా పతి్రష్ిద్మా ఽపి సరగీీవేణ సమాగత్ః 16

న్ మామ్ అనేయన్ సాంర్బా్ాం పమితి్ాం వేదరా మ్ అర్ిసి ఇత్ర మే బ్ుద్వా ః ఉత్పనవన బ్భూవ అదర్శనే త్వ 19

న్ తవాాం విన్ద్హత్ ఆతవోన్ాం ధర్ో ధాజమ్ అధవరిోకమ్

జానే పాప సమాచవర్ాం త్ృణ ైః కూపమ్ ఇవ ఆవృత్మ్ 20

సతవాం వేష్ ధర్ాం పాపాం పచిిన్నమ్ ఇవ పావకమ్

న్ అహాం తవామ్ అభిజానవమి ధర్ో చిద్వోఽభిసాంవృత్మ్ 21

విష్యిే వా పురే వా తర యద్వ న్ అపకరశమి అహమ్

P a g e | 56

న్ చ తవాాం అవజానేఽహాం కసాోత్ త్ాాం హాంసి అకిలిబష్మ్22

ఫల మూలాఽశన్ాం న్ద్త్యాం వాన్ర్ాం వన్ గశచర్మ్

మామ్ ఇహ అపిత్రయుధయని్మ్ అనేయన్ చ సమాగత్మ్ 23

లి౦గమ్ అపి అసిి తర రాజన్ దృశయతర ధర్ో సాంహిత్మ్

కః క్ష్త్రియ కులే జాత్ః శీుత్వాన్ న్ష్వ సాంశయః ధర్ో లి౦గ పతి్రచిన్నః కూీర్ాం కర్ో సమాఽఽచరేత్ 24

రామ రాజ కులే జాతో ధర్ోవాన్ ఇత్ర విశీుత్ః అభవోయ భవయ ర్ూపథణ కిమఽర్థాం పరిధవవసి 25

సామ ద్వన్ాం క్ష్మా ధర్ోః సత్యాం ధృత్ర పరాకమీౌ పారిథవానవాం గుణవ రాజన్ దణడ శచ అపి అపకారిష్ు 26

వయాం వన్ చరా రామ మృగా మూల ఫలాఽశనవః ఏషా పకిృత్రః అసాోకాం పుర్ుష్ః త్ాాం న్రేశార్ః 27

భూమి రిిర్ణయాం ర్ూపయాం చ న్ద్గహీే కార్ణవన్ద్ చ

త్త్ ికః తర వనే లోభో మద్ీయిేష్ు ఫలేష్ు వా 28

న్య శచ విన్య శచ ఉభౌ న్ద్గహీ అన్రగహీౌ అపి రాజవృతి్రః అసాంకీరాా న్ న్ృపాః కామ వృతి్యః 29

త్ాాం త్ు కామ పధివన్ః చ కోపన్ః చ అన్ఽవసిథత్ః రాజవృత ్ి శచ సాంకీరా్ః శరాఽఽసన్ పరాయణః 30

న్ తర అసిి అపచిత్రః ధరేో న్ అరేథ బ్ుద్వా ః అవసిథతవ ఇన్ద్రయిి ః కామ వృతి్ః సన్ కృష్యసథ మన్రజేశార్ 31

హతవా బ్ాణేన్ కాకుత్్థ మామ్ ఇహ అన్ఽపరాధవన్మ్

కిాం వక్ష్యసి సతవాం మధరయ కర్ో కృతవా జుగుపి్త్మ్ 32

రాజహ్య బ్హిోహ్య గశఘన శోచర్ః పాిణి వధర ర్త్ః నవసిి కః పరివేతవి చ సరేా న్ద్ర్య గామిన్ః 33

సూచకః చ కద్వర్యః చ మిత్ిఘోన గుర్ు త్లపగః లోకాం పాపాత్ోనవాం ఏతర గచి నేి న్ అత్ ిసాంశయః 34

అ ధవర్యాం చర్ో మే సద్ీభ రశమాణి చ అసిథ చ వరిజత్మ్

అభక్షమయణి చ మాాంసాన్ద్ త్ా ద్వాధ ై రా్ర్ో చవరిభిః 35

P a g e | 57

ప౦చ పాంచ న్ఖా భక్షమయ బ్ిహో క్ష్తరణి రాఘవ

శలయకః శాావిధమ గశధవ శశః కూర్ో శచ ప౦చమః 36

చర్ో చ అసిథ చ మే రాజన్ న్ సపృశని్ద్ మనీష్ిణః అభక్షమయణి చ మాాంసాన్ద్ సత ఽహాం ప౦చ న్ఖో హత్ః 37

తవర్యా వాకయాం ఉకోి అహాం సత్యాం సర్ాజఞయా హిత్ాం త్త్ అత్రకమీయ మోహేన్ కాలసయ వశాం ఆగత్ః 38

త్ాయా నవథరన్ కాకుత్్థ న్ సనవథవ వసరాంధరా పమిద్వ శీల సాంపనవన ధూరేిన్ పత్రనవ యథవ 39

శఠశ న ైకృత్రకః క్షుద్మి మిథవయ పశిితీ్ మాన్సః కథాం దశర్థరన్ త్ాాం జాత్ః పాపత మహ్యత్ోనవ 40

ఛిన్న చవరిత్యి కక్షేయణ సతవాం ధర్ో అత్రవరిినవ త్యకి ధర్ో అ౦కుశయన్ అహాం న్ద్హతో రామ హసిినవ 41

అశుభాం చ అపి అయుకిాం చ సతవాం చ ఏవ విగరిిత్ాం వక్ష్యసథ చ ఈదరిశాం కృతవా సద్వభః సహ సమాగత్ః 42

ఉద్వసీనేష్ు యో అసాోసర వికమీః తర పకిాశిత్ాం

అపకారిష్ు తర రామ న్ ఏవాం పశాయమి వికీమాం 43

దృశయమాన్ సరి యుధరయథవ మయా యుధవ న్ృపాత్ోజ

అదయ వ ైవసాత్ాం ద్రవాం పశయయః త్ాాం న్ద్హతో మయా 44

త్ాయా అదృశయయన్ త్ు ర్ణే న్ద్హతో అహాం దరరాసదః పసిరపిః పన్నగే నేవ న్ర్ః పాన్ వశాం గత్ః 45

మాాం ఏవ యద్వ పయర్ాాం త్ాాం ఏత్త్ అర్థాం అచశదయః మ థవలీాం అహాం ఏక ఆహ్యన త్వ చ ఆనీత్వాన్ భవేత్ 46

సరగీవీ పిియ కామేన్ యత్ అహాం న్ద్హత్ః త్ాయా కణేే బ్ద్వా ై పిదద్వయాం తర అ న్ద్హత్ాం రావణాం ర్ణే 47

న్యసాి ాం సాగర్ తోయిే వా పాతవళ్ే వాఽపి మ థవలీమ్

ఆన్యిేయాం త్వ ఆద్రశాత్ శయాతవమ్ అశాత్రీమ్ ఇవ 48

యుకిాం యత్ పాిపునయా ద్విజయాం సరగీవీః సార్గతర మయి

అయుకిాం యత్ అధరేోణ త్ాయాఽహాం న్ద్హతో ర్ణ ే 49

P a g e | 58

కామమ్ ఏవాం విధాం లోకః కాలేన్ విన్ద్యుజయతర క్ష్మాం చరత్ భవతవ పాిపిమ్ ఉతి్ర్ాం సాధర చిని్యతవమ్ 50

ఇత్ర ఏవమ్ ఉకాి ై పరిశుష్క వకాిః శరాఽభిఘాతవత్ వయథవతో మహ్యతవో సమీక్ష్య రామాం ర్వి సన్ద్నకాశాం

త్యష్ీా ాం బ్భూవ అమర్ రాజ సూన్రః 51

కిష్కంధర క ండే సప్త దశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే అష ట దశ ససర్గ ః ఇత్ర ఉకిః పశిితీ్ాం వాకయాం ధరాోఽర్థ సహిత్ాం హిత్మ్

పర్ుష్ాం వాలినవ రామో న్ద్హతరన్ విచరత్సా 1

త్ాం న్ద్ష్్రభమ్ ఇవ ఆద్వత్యాం ముకి తోయమ్ ఇవ అముబదమ్

ఉకి వాకయాం హరి శయషేీ్మ్ ఉపశాని్మ్ ఇవ అన్లమ్ 2

ధరాోఽర్థ గుణ సాంపన్నాం హరీశార్మ్ అన్రతి్మమ్

అధవక్షిపిః త్ద్వ రామః పశాచత్ వాలిన్మ్ అబ్ివీత్ 3

ధర్ోమ్ అర్థాం చ కామాం చ సమయాం చవఽపి లౌకికమ్

అవిజాఞ య కథాం బ్ాలాయత్ మామ్ ఇహ అదయ విగరి్సథ 4

అపృషావ ై బ్ుద్వా సాంపనవనన్ వృద్వా న్ ఆచవర్య సమోతవన్

సౌమయ వాన్ర్ చవపలాయత్ త్ాాం మాాం వకుి మ్ ఇహ ఇచిసి 5

ఇక్షమాకూణవమ్ ఇయాం భూమిః స శ ైల వన్ కాన్నవ మృగ పక్షి మన్రషాయణవాం న్ద్గహీ అన్రగహీ్యవఽపి 6

తవాం పాలయత్ర ధరాోతవో భర్త్ః సత్యవాక్ ఋజుః ధర్ో కామ అర్థ త్తి్ైజోఞ న్ద్గహీ అన్రగహీే ర్త్ః 7

న్య శచ విన్య శోచభౌ యసిోన్ సత్యాం చ సరసిథత్మ్

వికమీ శచ యథవ దృష్వ ః స రాజా ద్రశ కాలవిత్ 8

త్సయ ధర్ో కృత్ ఆద్రశా వయమ్ అనేయ చ పారిథవః చరామో వసరధవాం కృతవ్నాం ధర్ో సాంతవన్మ్ ఇచివః 9

త్సిోన్ న్ృపత్ర శార్ూర లే భర్తర ధర్ో వత్్లే పాలయత్ర అఖిలాాం భూమిాం కః చర ేదార్ో న్ద్గహీమ్ 10

P a g e | 59

తర వయాం మార్గ విభషి్వాం సా ధరేో పర్మే సిథతవః భర్త్ ఆజాఞ ాం పుర్సకృత్య న్ద్గృహీా మో యథవ విధవ 11

త్ాాం త్ు సాంకిలష్వ ధరాో చ కర్ోణవ చ విగరిిత్ః కామ త్ని్ర పధివన్ శచ న్ సిథతో రాజ వరి్మన్ద్ 12

జేయషతే భాితవ పితవ చ ైవ య శచ విద్వయాం పయిచిత్ర

త్యిః తర పిత్రశ జేఞయా ధరేో చ పథవ వరిిన్ః 13

యవీయాన్ ఆత్ోన్ః పుత్ఃి శిష్య శాచఽపి గుణోద్వత్ః పుత్విత్ తర త్యి శిచనవి య ధర్ోః చ ఏవ అత్ి కార్ణమ్ 14

సూక్ష్ోః పర్మ దరరేఞేయః సతవాం ధర్ోః పలవాంగమ

హృద్వ సథ ః సర్ా భూతవనవమ్ ఆతవో వేద శుభాఽశుభమ్ 15

చపలః చపల ైః సారా్ాం వాన్ర్ైః అకృత్ ఆత్ోభిః జాత్యఽనా్ ఇవ జాత్యఽన ్ా ః మని్రయన్ దకి్ష్యసథ న్ర కిమ్ 16

అహాం త్ు వయకితవమ్ అసయ వచన్ సయ బ్విీమి తర న్ హి మాాం కేవలాం రశషాత్ త్ాాం విగరిిత్ుమ్ అర్ిసి 17

త్త్ ఏత్త్ కార్ణాం పశయ యదఽర్థాం త్ాాం మయా హత్ః భాిత్ుర్ వరి్సి భారాయయాాం త్యకాి ై ధర్ోాం సనవత్న్మ్ 18

అసయ త్ాాం ధర్మాణసయ సరగీీవసయ మహ్యత్ోన్ః ర్ుమాయాాం వరి్సథ కామాత్ సరనషాయాాం పాప కర్ో కృత్ 19

త్ దాయతీత్సయ తర ధరాోత్ కామ వృతి్సయ వాన్ర్

భాిత్ృ భారాయ అభిమరేశ అసిోన్ దణోడ అయాం పతి్రపాద్వత్ః 20

న్ హి ధర్ో విర్ుదాసయ లోక వృతవి త్ అపథయుష్ః దణవడ త్ అన్యత్ ిపశాయమి న్ద్గీహాం హరి యూథప 21

న్ చ తర మరా్యిే పాపాం క్ష్త్రియోఽహాం కులోదభవః 22

ఔర్సీాం భగినీాం వాఽపి భారాయాం వాఽపయఽన్రజసయ యః పచిరేత్ న్ర్ః కామాత్ త్సయ దణోడ వధః సోృత్ః 23

భర్త్ సరి మహీ పాలో వయాం త్ు ఆద్రశ వరిిన్ః త్ాాం త్ు ధరాోత్ అత్రకాీని్ః కథాం శకయమ్ ఉపథక్షిత్ుమ్ 24

P a g e | 60

గుర్ు ధర్ో వయత్రకాీని్ాం పాిజోఞ ధరేోణ పాలయన్

భర్త్ః కామ వృతవి నవాం న్ద్గీహే పర్యవసిథత్ః 24 వయాం త్ు భర్త్ ఆద్రశ విధవాం కృతవా హరీశార్ త్ాత్ విధవన్ భిన్న మరాయద్వన్ న్ద్యాంత్ుాం పర్యవసిథతవః 25

సరగీవీేణ చ మే సఖయాం లక్ష్ోణేన్ యథవ త్థవ ద్వర్ రాజయ న్ద్మితి్ాం చ న్ద్శయరేయసి ర్త్ స్ మే 26

పతి్రజాఞ చ మయా దతవి త్ద్వ వాన్ర్ సన్ద్నధౌ పతి్రజాఞ చ కథాం శకాయ మత్ విధరన్ అన్వేక్షిత్ుమ్ 27

త్త్ ఏభిః కార్ణ ైః సర్ైాః మహద్వభః ధర్ో సాంహిత ైః శాసన్ాం త్వ యత్ యుకిాం త్త్ భవాన్ అన్రమన్యతవమ్ 28

సర్ాథవ ధర్ో ఇత్ర ఏవ దషి్వవయః త్వ న్ద్గహీః 29

వయసయ అసయ ఉపకరి్వయాం ధర్ోమ్ ఏవ అన్రపశయత్ః శకయాం త్ాయా అపి త్త్ కార్యాం ధర్ోాం ఏవ అన్రవరి్తవ 30

శీూయతర మన్రనవ గీతౌ శోల కౌ చవరిత్ ివత్్లౌ గృహీతౌ ధర్ో కుశల ైః త్థవ త్త్ చరిత్ాం హరే 31

రాజభిః ధృత్ దణవడ సరి కృతవా పాపాన్ద్ మాన్వాః న్ద్ర్ోలాః సార్గమ్ ఆయాని్ద్ సని్ః సరకృత్రనో యథవ 32

శాసనవత్ వా విమోక్షమత్ వా సథి న్ః పాపాత్ విముచయతర రాజా త్ు అశాసన్ పాపసయ త్త్ అవాపత నత్ర కిలిబష్ాం 33

ఆరేయణ మమ మానవా తవి వయసన్ాం ఘోర్మ్ ఈపి్త్మ్

శమీణేన్ కృతర పాపథ యథవ పాపాం కృత్ాం త్ాయా 34

అన ైయః అపి కృత్ాం పాపాం పిమత ్ి ః వసరధవఽధవపటైః పాియశిచతి్ాం చ కుర్ాని్ద్ తరన్ త్త్ శామయతర ర్జః 35

త్త్ అలాం పరితవపథన్ ధర్ోత్ః పరికలిపత్ః వధమ వాన్ర్ శార్ూర ల న్ వయాం సా వశయ సిథతవః 36

శృణు చ అపి అపర్ాం భూయః కార్ణాం హరి పుాంగవ యత్ శృతవా హేత్ుమత్ వీర్ న్ మన్రయాం కర్ుి ాం అర్ిసి 37

P a g e | 61

న్ మే త్త్ ిమన్ః తవపః న్ మన్రయః హరి యూధప వాగురాభి శచ పాశ ై శచ కూట ై శచ వివిధ ైః న్రాః 38

పతి్రచినవన శచ దృశాయ శచ గృహాని్ద్ సరబ్హూన్ మృగాన్

పధివవితవన్ వా విత్సిాి న్ విసబి్ాా న్ అత్రవిష్ిే తవన్ 39

పమితవి న్ అపమితవి న్ వా న్రా మాాంసాఽరిథనో భృశమ్

విధయని్ద్ విముఖాాం శాచఽపి న్ చ ద్మషత అత్ ివిదయతర 40

యాని్ద్ రాజరా్య శచ అత్ ిమృగయాాం ధర్ో కోవిద్వః త్సాోత్ త్ాాం న్ద్హతో యుద్రా మయా బ్ాణేన్ వాన్ర్

అయుధయ న్్రత్రయుధయ నవా యసాోతవశఖా మృగశ హయసి 41

దరర్లభసయ చ ధర్ోసయ జీవిత్సయ శుభసయ చ

రాజానో వాన్ర్ శయషేీ్ పది్వతవరశ న్ సాంఽశయః 42

తవ న్న హిాంసాయ న్న చవఽఽకోీశయ నవనఽఽక్షిపథ నవనఽపిియాం వద్రత్

ద్రవా మాన్రష్ ర్ూపథణ చర్ని్ద్ ఏతర మహీ త్లే 43

త్ాాం త్ు ధర్ోమ్ అవిజాఞ య కేవలాం రశష్మ్ ఆసిథత్ః పదిూష్యసి మాాం ధరేో పిత్ృ పటైతవమహే సిథత్మ్ 44

ఏవమ్ ఉకి సరి రామేణ వాలీ పవియథవతో భృశమ్ 45

న్ ద్మష్ాం రాఘవే దధౌయ ధరేో అధవగత్ న్ద్శచయః పతి్ుయవాచ త్తో రామాం పాి౦జలిః వాన్రేశార్ః 46

యత్ త్ామ్ ఆత్థ న్ర్ శయషేీ్ త్త్ ఏవాం నవఽత్ ిసాంశయః పతి్ర వకుి ాం పకిృష్థవ హి న్ అపకృష్వ ః త్ు శకునయాత్ 47

త్త్ అయుకిాం మయా పయర్ాాం పమిాద్వత్ ఉకిమ్ అపిియమ్

త్తవిఽపి ఖలు మే ద్మష్ాం కర్ుి ాం నవఽర్ిసి రాఘవ 48

త్ాాం హి దృష్వ అర్థ త్తి్ైజఞ ః పజిానవాం చ హితర ర్త్ః కార్య కార్ణ సిద్ౌా తర పసినవన బ్ుద్వా ః అవయయా 49

మామ్ అపి అవగత్ాం ధరాోత్ వయత్రకాీని్ పుర్సకృత్మ్

ధర్ో సాంహిత్యా వాచవ ధర్ోజఞ పరిపాలయ 50

బ్ాష్ప సాంర్ుదా కాంఠ సరి వాలీ స ఆరి్ ర్వః శన ైః ఉవాచ రామాం సాంపథిక్ష్య పాంక లగన ఇవ ద్వాపః 51

P a g e | 62

న్ త్ు ఆతవోన్మ్ అహాం శోచర న్ తవరాాం నవఽపి బ్ానా్వాన్

యథవ పుత్ాిం గుణ శయషేీ్మ్ అ౦గదాం కన్క అ౦గదమ్ 52

స మమ అదర్శనవత్ ద్ీనో బ్ాలాయత్ పభిృత్ర లాలిత్ః త్టాక ఇవ పీతవఽముబః ఉపశోష్ాం గమిష్యత్ర 53

బ్ాల శచ అకృత్ బ్ుద్వా శచ ఏక పుత్ ిశచ మే పిియః తవరేయో రామ భవతవ ర్క్ష్ణ యో మహ్య బ్లః 54

సరగీవీే చవఽ౦గద్ర చ ైవ విధత్్ై మత్రమ్ ఉతి్మామ్

త్ాాం హి శాసాి చ గశపాి చ కారాయఽకార్య విధౌ సిథత్ః 55

యా తర న్ర్పతర వృతి్రః భర్తర లక్ష్ోణే చ యా సరగీవీే చ అ౦గద్ర రాజన్ సాి ాం చిని్యిత్ుమ్ అర్ిసి 56

మత్ ద్మష్ కృత్ ద్మషాాం తవాం యథవ తవరాాం త్పసిానీమ్

సరగీవీో న్ అవమనేయత్ త్థవ అవసాథ త్ుమ్ అర్ిసి 57

త్ాయా హి అన్రగృహీతరన్ శకయాం రాజయమ్ ఉపాసిత్ుమ్

త్ాత్ వశయ వరి్మానేన్ త్వ చితి్ అన్రవరిినవ 58

శకయాం ద్వవాం చ ఆర్జయిత్ుాం వసరధవాం చవఽపి శాసిత్ుాం 59

త్ా త్ుి అహాం వధాం ఆకాాంక్ష్న్ వార్యమాణోఽపి తవర్యా సరగీవీేణ సహ భాితవి దాాందా యుదాాం ఉపాగత్ః 60

ఇత్ర ఉకాి ై వాన్రశ రామాం విర్రామ హరీశార్ః 61

స త్మ్ ఆశాాసయత్ రామో వాలిన్ాం వయకి దర్శన్మ్

సామ సాంపన్నయా వాచవ ధర్ో త్త్ా అర్థ యుకియా 62

న్ సాంతవపః త్ాయా కార్యాం ఏత్త్ అర్థాం పలవాంగమ 63

న్ వయాం భవతవ చినవి య నవఽపి ఆతవో హరి సతి్మ

వయాం భవత్ విశయష్థణ ధర్ోత్ః కృత్ న్ద్శచయాః 64

దణేడ య యః పాత్యిేత్ దణడాం దణోడ య య శాచఽపి దణడ యతర కార్య కార్ణ సిద్వా ఽరౌథ ఉభౌ తౌ న్ అవసీదత్ః 65

త్త్ భవాన్ దణడ సాంయోగాత్ అసాోత్ విగత్ కలోష్ః గత్ః సాాాం పకిృత్రాం ధరాోయాం ధర్ో దృష్థవన్ వరి్మనవ 66

త్యజ శోకాం చ మోహాం చ భయాం చ హృదయిే సిథత్ాం

P a g e | 63

త్ాయా విధవన్ాం హర్యగీ న్ శకయాం అత్రవరిిత్ుాం 67

యథవ త్ాయి అాంగద్మ న్ద్త్యాం వరి్తర వాన్రేశార్ త్థవ వరిేత్ సరగీవీే మయి చవఽపి న్ సాంశయః 68

స త్సయ వాకయాం మధరర్ాం మహ్యత్ోన్ః సమాహిత్ాం ధర్ో పథవఽన్రవరిిన్ః న్ద్శమయ రామసయ ర్ణవఽవమరిరనో వచః సరయుకిాం న్ద్జగాద వాన్ర్ః 69

శరాఽభిత్పథిన్ విచరత్సా మయా పదిూష్ిత్ సిైాం యత్ అజాన్తవ పభిో ఇదాం మహేనోర ిపమ భీమ వికమీ

పసిాద్వత్ సిైాం క్ష్మ మే మహీశార్ 70

కిష్కంధర క ండే అష ట దశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ఏకోన వంశ ససర్గ ః స వాన్ర్ మహ్య రాజః శయాన్ః శర్ విక్ష్త్ః పతి్ుయకోి హేత్ు మద్వాక్ైయ రశనతి్ర్ాం పతి్యపదయత్ 1

అశోభిః పరిభినవనఽ౦గ పాదపటైః ఆహతో భృశమ్

రామ బ్ాణేన్ చ ఆకాీనోి జీవితవఽనేి ముమోహ సః 2

త్ాం భారాయ బ్ాణ మోక్షేణ రామ దతరిన్ సాంయుగే హత్ాం పలవగ శార్ూర లాం తవరా శుశాీవ వాలిన్మ్ 3

సా స పుత్ ిఅపిియాం శీుతవా వధాం భర్ుి ః సరద్వర్ుణమ్

న్ద్ష్పపాత్ భృశాం త్సాోత్ ఉద్వాగాన గిరి కాందరాత్ 4

యిే త్ు అ౦గద పరీవారా వాన్రా హి మహ్య బ్లాః తర సకార్ుోకమ్ ఆలోకయ రామాం త్సిాి ః పదిరదరివుః 5

సా దదర్శ త్త్ః త్ిసాి న్ హరీన్ ఆపత్తో భృశాం యూథవత్ ఇవ పరిభషిావ న్ మృగాన్ న్ద్హత్ యూథపాన్ 6

తవన్ ఉవాచ సమాసాదయ దరఃఖితవన్ దరఃఖితవ సతీ

రామ వితవిసితవన్ సరాాన్ అన్రబ్ద్వా న్ ఇవే ష్ుభిః 7

వాన్ర్ రాజ సిాంహసయ యసయ యూయాం పుర్స్రాః

P a g e | 64

త్ాం విహ్యయ సరసాంత్సిాి ః కసాోత్ దవిత్ దరర్గతవః 8

రాజయ హేతోః స చరత్ భాితవ భాితవ రౌద్రణి పాత్రత్ః రామేణ పహిిత ైః దూరాత్ మార్గణ ైః దూర్ పాత్రభిః 9

కపి పతవనయ వచః శీుతవా కపయః కామ ర్ూపిణః పాిపి కాలమ్ అవిశిలష్వమ్ ఊచర ర్ాచన్మ్ అ౦గనవమ్ 10

జీవ పుతర ిన్ద్వరి్సా పుత్ాిం ర్క్ష్సా చ అాంగదమ్

అని్కో రామ ర్ూపథణ హతవా న్యత్ర వాలిన్మ్ 11

క్షిపాి న్ వృక్షమన్ సమావిధయ విపులా శచ శిలా సిథవ వాలీ వజ ిసమ రాబణ ైః వజే ిణేవ న్ద్పాత్రత్ః 12

అభిదరిత్మ్ ఇదాం సర్ాాం విదరిత్ాం పసిృత్ాం బ్లమ్

అసిోన్ పలవగ శార్ూర లే హతర శక ీసమ పభియ 13

ర్క్ష్యతవాం న్గర్ ద్వార్ాం అ౦గద శచ అభిష్ిచయతవమ్

పద సథాం వాలిన్ః పుత్ాిం భజిష్యని్ద్ పలవాంగమాః 14

అథవా అర్ుచిత్ాం సాథ న్మ్ ఇహ తర ర్ుచిరాఽఽన్నే ఆవిశని్ద్ హి దరరాగ ణి క్షిపమి్ అద్ ైయవ వాన్రాః 15

అభారాయః సహ భారాయ శచ సని్ద్ అత్ ివన్ చవరిణః లుబ్యాభోయ విపయిుకేిభయః తరభోయ న్ః త్ుములాం భయమ్ 16

అలాపఽని్ర్ గతవనవాం త్ు శీుతవా వచన్మ్ అ౦గనవ ఆత్ోన్ః పతి్ర ర్ూపాం సా బ్భాష్థ చవర్ు హ్యసినీ 17

పుతరణి మమ కిాం కార్యాం కిాం రాజేయన్ కిమ్ ఆత్ోనవ కపి సిాంహే మహ్య భాగే త్సిోన్ భరి్రి న్శయత్ర 18

పాద మూలాం గమిషాయమి త్సయ ఏవ అహాం మహ్యత్ోన్ః యో అసౌ రామ పయిుకేిన్ శరేణ విన్ద్పాత్రత్ః 19

ఏవమ్ ఉకాి ై పదిరద్వివ ర్ుదాంతీ శోక కరిశతవ శిర్ శచ ఉర్ శచ బ్ాహుభాయాం దరఃఖేన్ సమభిఘనతీ 20

ఆవజినిీ దదర్శ అథ పత్రాం న్ద్పత్రత్ాం భువి

హనవి ర్ాం ద్వన్వేనవర ి ణవాం సమరేష్ు అన్ద్వరిినవమ్ 21

క్షేపాి ర్ాం పర్ాతరనవర ి ణవాం వజాిణవమ్ ఇవ వాసవమ్

P a g e | 65

మహ్య వాత్ సమావిష్వాం మహ్య మేఘౌఘ న్ద్స్ైన్మ్ 22

శక ీత్ులయ పరాకాీని్ాం వృష్థవ ైవోపర్త్ాం ఘన్మ్

న్ర్రని్ాం న్ర్రతవాం భీమాం శూర్ాం శూరేణ పాత్రత్మ్ 23

శార్ూర లేన్ ఆమిష్ సాయఽరేథ మృగ రాజాం యథవ హత్మ్

అరిచత్ాం సర్ా లోక సయ స పతవకాం స వేద్వకమ్ 24

నవగ హేతోః సరపరేాన్ చ ైత్యమ్ ఉన్ోథవత్ాం యథవ అవష్వభయ అవత్రషే్ని్ాం దదర్శ ధన్రః ఊరిజత్మ్

రామాం రామాఽన్రజాం చ ైవ భర్ుి శచ ఏవ అన్రజాం త్థవ 25

తవన్ అతీత్య సమాసాదయ భరాి ర్ాం న్ద్హత్ాం ర్ణే సమీక్ష్య వయథవతవ భూమౌ సాంభాినవి న్ద్పపాత్ హ 26

సరపాి ఇవ పున్ః ఉతవథ య ఆర్య పుతరతి్ర కోీశతీ

ర్ురశద సా పత్రాం దృషావ ై సాంద్వత్ాం మృత్ుయ ద్వమభిః 27

తవమ్ అవేక్ష్య త్ు సరగీవీః కోీశనిీాం కుర్రీమ్ ఇవ

విషాదమ్ అగమత్ కష్వాం దృషావ ై చ అ౦గదమ్ ఆగత్మ్ 28

కిష్కంధర క ండే ఏకోన వంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే వంశ ససర్గ ః రామ చవప విసృష్థవన్ శరేణ అని్ కరేణ త్మ్

దృషావ ై విన్ద్హత్ాం భూమౌ తవరా తవరాఽధవప ఆన్నవ సా సమాసాదయ భరాి ర్ాం పర్యష్ాజత్ భామినీ 1

ఇష్ుణవ అభిహత్ాం దృషావ ై వాలిన్ాం కు౦జరశపమమ్

వాన్రేన్ర ాిం మహేనవర ి భాం శోక సాంత్పి మాన్సా తవరా త్ర్ుమ్ ఇవో న్ూోలాం పర్యద్రవయత్ ఆత్ురా 2

ర్ణే ద్వర్ుణ వికాీని్ పవిీర్ పలవతవాం వర్

కిాం ద్ీనవమ్ అపురశభాగామ్ అదయ త్ాాం న్ అభిభాష్సథ 3

ఉతి్రషే్ హరి శార్ూర ల భజసా శయనోతి్మమ్

న్ ఏవాం విధవః శయర్తర హి భూమౌ న్ృపత్ర సతి్మాః 4

అతీవ ఖలు తర కానవి వసరధవ వసరధవఽధవప

గత్ ఆసరః అపి యాాం గాత ైరః మాాం విహ్యయ న్ద్ష్థవసథ 5

P a g e | 66

వయకిమ్ అనవయ త్ాయా వీర్ ధర్ోత్ః సాంపవిరి్తవ కిష్ికనేావ పురీ ర్మాయ సార్గ మారేగ విన్ద్రిోతవ 6

యాన్ద్ అసాోభిః త్ాయా సారా్ాం వనేష్ు మధర గనా్ద్ష్ు విహృతవన్ద్ త్ాయా కాలే తరషామ్ ఉప ర్మః కృత్ః 7

న్ద్రాఽఽన్నవర న్ద్రాశా అహాం న్ద్మగాన శోక సాగరే త్ాయి ప౦చత్ామ్ ఆపనేన మహ్య యూథప యూథపథ 8

హృదయాం సరసిథర్ాం మహయాం దృషావ ై విన్ద్హత్ాం పత్రాం య న్న శోక అభిసాంత్పిాం సరాటతర అదయ సహసధివ 9

సరగీవీసయ త్ాయా భారాయ హృతవ స చ వివాసిత్ః య త్ుి త్సయ త్ాయా వుయష్ివ ః పాిపాి ఇయాం పలవగాఽధవప 10

న్ద్శయయీస పరా మోహ్యత్ త్ాయా చవఽహాం విగరిితవ య ఏషా అబ్ుివాం హిత్ాం వాకయాం వాన్రేన్ర ిహిత్ ఏష్ిణ 11

ర్ూప యౌవాన్ దృపాి నవాం దక్షిణవనవాం చ మాన్ద న్ూన్ాం అప్ర్సాాం ఆర్య చితవి న్ద్ పమిధవష్యసి 12

కాలో న్ద్స్ాంశయో న్ూన్ాం జీవితవఽని్కర్ సివ

బ్లాత్ యిేన్ అవపనోనఽసి సరగీవీసయ అవశో వశమ్ 13

వ ైధవయాం శోక సాంతవపాం కృపణాం కృపణవ సతీ

అ దరఃఖ ఉపచితవ పయర్ాాం వరి్యిషాయమి అనవథవత్ 14

లాలిత్ శచ అ౦గద్మ వీర్ః సరకుమార్ః సరఖోచిత్ః వత్్యతర కామ్ అవసాథ ాం మే పిత్ృవేయ కోీధ మూరిితర 15

కుర్ుష్ా పిత్ర్ాం పుత్ ిసరదృష్వాం ధర్ో వత్్లమ్

దరర్లభాం దర్శన్ాం వత్్ త్వ త్సయ భవిష్యత్ర 16

సమాఽఽశాాసయ పుత్ాిం త్ాాం సాంద్రశాం సాంద్వశసా చ

మూరిాన చ ైన్ాం సమాఽఽఘాాయ పవిాసాం పసిిథతో హ ిఅసి 17

రామేణ హి మహత్ కర్ో కృత్ాం తవామ్ అభిన్ద్ఘనతవ ఆన్ృణయాం త్ు గత్ాం త్సయ సరగీవీసయ పతి్రశవీే 18

సకామో భవ సరగీవీ ర్ుమాాం త్ాాం పతి్రపత్్యసథ భు౦క్ష్ా రాజయమ్ అన్రద్వాగనః శసతి భాితవ రిపు సివ 19

P a g e | 67

కిాం మామ్ ఏవాం విలపతీాం పథిమాా త్ాాం నవఽభిభాష్సథ ఇమాః పశయ వరా బ్హాయః భారాయ సథి వాన్రేశార్ 20

త్సాయ విలపిత్ాం శీుతవా వాన్ర్యః సర్ాత్ శచ తవః పరిగృహయ అ౦గదాం ద్ీన్ాం దరఃఖ ఆరాి ః పరిచరకుీశుః 21

కిమ్ అ౦గదాం స అ౦గద వీర్ బ్ాహో విహ్యయ యాసయసి అదయ చిర్ పవిాసాం

న్ యుకిమ్ ఏవాం గుణ సన్ద్నకృష్వాం

విహ్యయ పుత్ాిం పిియ పుత్ ిగాంత్ుాం 23

కిమ్ అపిియాం తర పిియ చవర్ు వేష్

కృత్ాం మయా నవథ సరతరన్ వా తర సహ అాంగద్వాం మాాం స విహ్యయ వీర్

యత్ పసిిథతో ద్ీర్ఘ మిత్ః పవిాసాం 24

యద్వ అపిియాం కిాంచిత్ అసాంపధివర్య కృత్ాం మయా సాయత్ త్వ ద్ీర్ఘ బ్ాహో క్ష్మసా మే త్త్ హరి వాంశ నవథ

వజిామి మూరాా న త్వ వీర్ పాద్ౌ 25

త్థవ త్ు తవరా కర్ుణాం ర్ుదనిీ

భర్ుి ః సమీపథ సహ వాన్రీభిః వయవసయత్ పాియమ్ ఉపత పవేష్ువ ాం

అన్ద్న్రయ వరాా భువి యత్ ివాలీ 26 కిష్కంధర క ండే వంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ఏక వంశ ససర్గ ః త్తో న్ద్పత్రతవాం తవరాాం చరయతవాం తవరామ్ ఇవ అమబరాత్

శన ైః ఆశాాసయా మాస హన్ూమాన్ హరి యూథపః 1

గుణ ద్మష్ కృత్ాం జన్రి ః సా కర్ో ఫల హేత్ుకమ్

అవయగఃీ త్త్ అవాపత నత్ర సర్ాాం పథిత్య శుభాఽశుభమ్ 2

శోచవయ శోచసి కాం శోచయాం దీ్న్ాం ద్ీనవ అన్రకమపసథ కశచ కసయ అన్రశోచశయఽసిి ద్రహే అసిోన్ బ్ుదరబద్మపమే 3

P a g e | 68

అ౦గద సరి కుమారశఽయాం దషి్వవోయ జీవ పుత్యిా ఆయతవయ చ విధరయాన్ద్ సమరాథ న్ద్ అసయ చిని్య 4

జానవసి అన్ద్యతవమ్ ఏవాం భూతవనవమ్ ఆగత్రాం గత్రమ్

త్సాోత్ శుభాం హి కరి్వయాం పణిడతరన్ ఇహ లౌకికమ్ 5

యసిోన్ హరి సహసాిణి పియుతవన్ద్ అర్ుబద్వన్ద్ చ

వరి్యని్ద్ కృతవాంశాన్ద్ సత ఽయాం ద్వషావ ని్మ్ ఆగత్ః 6

యత్ అయాం నవయయ దృషావ ఽర్థః సామ ద్వన్ క్ష్మా పర్ః గతో ధర్ో జితవాం భూమిాం న్ ఏన్ాం శోచిత్ుమ్ అర్ిసి 7

సరేా చ హరి శార్ూర లాః పుత్ి శచ అయాం త్వ అ౦గదః ఇదాం హరి ఋక్ష్ రాజయాం చ త్ాత్ సనవథమ్ అన్ద్న్ద్రతర 8

తౌ ఇమౌ శోక సాంత్పౌి శన ైః పథిర్య భామిన్ద్

త్ాయా పరిగృహీతోఽయమ్ అ౦గదః శాసరి మేద్వనీమ్ 9

సాంత్త్ర శచ యథవ దృషావ కృత్యాం యచవచఽపి సామ్రత్మ్

రాజఞః త్త్ కియీతవాం సర్ామ్ ఏష్ కాలసయ న్ద్శచయః 10

సాంసాకరశయ హరి రాజ సరి అ౦గద శచ అభిష్ిచయతవమ్

సిాంహ్యసన్ గత్ాం పుత్ాిం పశయనిీ శాని్ద్మ్ ఏష్యసి 11

సా త్సయ వచన్ాం శీుతవా భరి్ృ వయసన్ పీడ్ితవ అబ్విీత్ ఉతి్ర్ాం తవరా హన్ూమని్మ్ అవసిథత్మ్ 12

అ౦గద పతి్రర్ూపాణవాం పుతవిణవమ్ ఏకత్ః శత్మ్

హత్సయ అపి అసయ వీర్సయ గాత్ ిసాంశయలష్ణాం వర్మ్ 13

న్ చ అహాం హరి రాజసయ పిభవామి అ౦గదసయ వా పిత్ృవయః త్సయ సరగీవీః సర్ా కారేయష్ు అన్ని్ర్ః 14

న్ హి ఏషా బ్ుద్వా ః ఆసథథయా హన్ూమన్ అ౦గదాం పతి్ర

పితవ హి బ్న్రా ః పుత్సియ న్ మాతవ హరి సతి్మ 15

న్ హి మమ హరి రాజ సాంశయీాత్

క్ష్మ త్ర్మ్ అసిి పర్త్ి చ ఇహ వా అభిముఖ హత్ వీర్ సథవిత్ాం

శయన్మ్ ఇదాం మమ సథవిత్ుాం క్ష్మమ్ 16

P a g e | 69

కిష్కంధర క ండే ఏక వంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ద్రివంశ ససర్గ ః వీక్ష్మాణః త్ు మనవర ఽసరః సర్ాతో మన్రమ్ ఉచిైసన్

ఆద్ౌ ఏవ త్ు సరగీవీాం దదర్శ సా ఆత్ోజమ్ అగతీ్ః 1

త్ాం పాిపి విజయాం వాలీ సరగీవీాం పలవగేశార్మ్

ఆభాష్య వయకియా వాచవ ససథనహమ్ ఇదమ్ అబ్విీత్ 2

సరగీవీ ద్మష్థణ న్ మాాం గన్రి మ్ అర్ిసి కిలిబషాత్

కృష్యమాణాం భవిష్థయణ బ్ుద్వా మోహేన్ మాాం బ్లాత్ 3

యుగప ద్వాహిత్ాం తవత్ న్ మనేయ సరఖమ్ ఆవయోః సౌహ్యర్రాం భాిత్ృ యుకిాం హి త్త్ ఇదాం జాత్మ్ అన్యథవ 4

పతి్రపదయ త్ామ్ అద్ ైయవ రాజయమ్ ఏషాాం వనౌకసామ్

మామ్ అపి అద్ ైయవ గచిని్ాం విద్వా వ ైవసాత్ క్ష్యమ్ 5

జీవిత్ాం చ హి రాజయాం చ శిీయాం చ విపులామ్ ఇమామ్

పజిహ్యమి ఏష్ వ ై త్యరా్ాం అహమ్ చ అగరిిత్ాం యశః 6

అసాయాం త్ాాం అహమ్ అవసాథ యాాం వీర్ వక్షమయమి య దాచః యద్వ అపి అసరకర్ాం రాజన్ కర్ుి మ్ ఏవ త్దర్ిసి 7

సరఖాఽర్ిాం సరఖ సాంవృదాాం బ్ాలమ్ ఏన్మ్ అబ్ాలిశమ్

బ్ాష్ప పయరా్ ముఖాం పశయ భూమౌ పత్రత్మ్ అ౦గదమ్

మమ పాిణ ైః పిియత్ర్ాం పుత్ాిం పుత్మి్ ఇవౌర్సాం 8

మయా హీన్మ్ అహీనవఽర్థాం సర్ాత్ః పరిపాలయ 9

త్ామ్ అపి అసయ పితవ ద్వతవ చ పరితవితవ చ సర్ాత్ః భయిేష్ు అభయ దః చ ైవ యథవ అహాం పలవగేశార్ 10

ఏష్ తవరాఽఽత్ోజః శీీమాన్ త్ాయా త్ులయ పరాకమీః ర్క్ష్సాాం త్ు వధర తరషామ్ అగతీ్ః తర భవిష్యత్ర 11

అన్రర్ూపాణి కరాోణి వికీమయ బ్లవాన్ ర్ణే కరిష్యత్ర ఏష్ తవరేయః త్ర్సీా త్ర్ుణో అ౦గదః 12

సరష్థణ దరహితవ చ ఇయమ్ అర్థ సూక్ష్ో విన్ద్శచయిే ఔతవపత్రకే చ వివిధర సర్ాత్ః పరిన్ద్ష్ిే తవ 13

P a g e | 70

య ద్రషా సాధర ఇత్ర బ్ూియాతవకర్యాం త్న్రోకి సాంశయమ్

న్ హి తవరా మత్ాం కిాంచిత్ అన్యథవ పరివరి్తర 14

రాఘవ సయ చ తర కార్యాం కరి్వయమ్ అవిశ౦కయా సాయత్ అధరశో హి అకర్ణే తవాాం చ హిాంసాయత్ విమాన్ద్త్ః 15

ఇమాాం చ మాలామ్ ఆధత్్ై ద్వవాయాం సరగీవీ కా౦చనీమ్

ఉద్వరా శీీః సిథతవ హి అసాయాం సాంపజిహ్యయన్ మృతర మయి 16

ఇత్ర ఏవమ్ ఉకిః సరగీవీో వాలినవ భాిత్ృ సౌహృద్వత్

హరా్ాం త్యకాి ై పున్ రీరనో గహీ గసిీ ఇవోడ రాట్ 17

త్ ద్వాలి వచనవత్ శాని్ః కుర్ాన్ యుకిమ్ అత్న్ద్రతి్ః జగాీహ సత అభయఽన్రజాఞ తో మాలాాం తవాం చ ైవ కా౦చనీమ్ 18

తవాం మాలాాం కా౦చనీాం దతవి ై వాలీ దృషావ ై ఆత్ోజాం సిథత్మ్

సాంసిదాః పథిత్య భావాయ సథనహ్యత్ అ౦గదమ్ అబ్విీత్ 19

ద్రశ కాలౌ భజసాాఽదయ క్ష్మమాణః పిియ అపిియిే సరఖ దరఃఖ సహః కాలే సరగీీవ వశగశ భవ 20

యథవ హి త్ాాం మహ్య బ్ాహో లాలిత్ః సత్త్ాం మయా న్ త్థవ వరి్మాన్ాం తవాాం సరగీవీో బ్హు మన్యతర 21

న్ అసయ అమిత ైర ర్గత్ాం గచరిః మా శత్ుిభిః అరిాందమ

భర్ుి ః అర్థ పరశ ద్వని్ః సరగీీవ వశగశ భవ 22

న్ చ అత్రపణియః కార్యః కరి్వోయ అపణియ శచ తర ఉభయాం హి మహ్య ద్మష్ాం త్సాోత్ అని్ర్ దృక్ భవ 23

ఇత్ర ఉకాి ై అథ వివృతవి క్ష్ః శర్ సాంపీడ్ితో భృశమ్

వివృత ైః దశన ైః భీమ ః బ్భూవ ఉత్క్రవని్ జీవిత్ః 24

త్తో విచరకుీశుః త్త్ ివాన్రా హరి యూధపాః పరిద్రవయమానవః తర సరేా పలవగ పుాంగవాః 25

కిష్ికాంధవ హి అథ శూనవయ ఆసీత్ సార్గతర వాన్రాఽధవపథ ఉద్వయనవన్ద్ చ శూనవయన్ద్ పర్ాతవః కాన్నవన్ద్ చ హతర పలవగ శార్ూర లే న్ద్ష్్రభా వాన్రాః కృతవః 26

యసయ వేగేన్ మహతవ కాన్నవన్ద్ వనవన్ద్ చ

P a g e | 71

పుష్ప ఔఘేణ సరబ్ధయనేి కరిష్యత్ర త్త్ అదయ కః 27

యిేన్ దతి్ాం మహత్ యదాాం గాంధర్ా సయ మహ్యత్ోన్ః గశలభ సయ మహ్య బ్ాహుః దశ వరాా ణి పాంచ చ 28

న్ ఏవ రాతౌి న్ ద్వవసథ త్త్ యుదాాం ఉపశామయత్ర త్త్ః త్ు షత డశయ వరేా గశలభో విన్ద్పాత్రత్ః 29

హతవా త్ాం దరరిానీత్ాం త్ు వాలీ దాంషావ ి కరాళవాన్ సరాాభయకరశ సాోకాం కథాం ఏష్ న్ద్పాత్రత్ః 30

హతర త్ు వీరే పలవగాఽధవపథ త్ద్వ పలవాంగమాః త్త్ ిన్ శర్ో లేభిరే వనే చరాః సిాంహ యుతర మహ్యవనే యథవ హి గావో న్ద్హతర గవాాం పతౌ 31

త్త్ః త్ు తవరా వయసన్ ఆరా్వ పుల తవ మృత్సాయ భర్ుి ర్ాదన్ాం సమీక్ష్య సా జగామ భూమిాం పరిర్భయ వాలిన్ాం

మహ్య దరిమాం ఛిన్నమ్ ఇవ ఆశితీవ లతవ 32

కిష్కంధర క ండే ద్రివంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే తాయో వంశ ససర్గ ః త్త్ః సముపజిఘనిాీ కపి రాజసయ త్న్రోఖమ్

పత్రాం లోక శీుతవ తవరా మృత్ాం వచన్మ్ అబ్విీత్ 1

శయష్థ త్ాాం విష్మే దరఃఖమ్ అకృతవా వచన్ాం మమ

ఉపల ఉపచితర వీర్ సరదరఃఖే వసరధవ త్లే 2

మతి్ః పిియత్రా న్ూన్ాం వాన్రేన్ర ిమహీ త్వ

శయష్థ హి తవాం పరిష్ాజయ మాాం చ న్ పతి్రభాష్సథ 3

సరగీవీ సయ వశాం పాిపతి విధవః ఏష్ భవత్యఽహో సరగీవీ ఏవ వికాీనోి వీర్ సాహసిక పిియ 4

ఋక్ష్ వాన్ర్ ముఖాయః తవాాం బ్లిన్ాం పర్ుయపాసతర ఏషాాం విలపిత్ాం కృచరరమ్ అ౦గదసయ చ శోచత్ః మమ చ ఇమామ్ గిర్ాం శీుతవా కిాం త్ాాం న్ పతి్రబ్ుధయసథ 5

P a g e | 72

ఇదాం త్త్ వీర్ శయన్ాం త్త్ి శయష్థ హతో యుధవ శాయితవ న్ద్హతవ యత్ ిత్ా యి వ రిపవః పురా 6

విశుదా సతి్ై అభిజన్ పిియ యుదా మమ పిియ

మామ్ అనవథవాం విహ్యయ ఏకాాం గత్ః త్ామ్ అసి మాన్ద 7

శూరాయ న్ పిద్వత్వాయ కనవయ ఖలు విపశిచతవ శూర్ భారాయాం హతవాం పశయ సద్మ య మాాం విధవాాం కృతవమ్ 8

అవభగనశచ మే మానో భగాన మే శాశాతీ గత్రః అగాధర చ న్ద్మగానఽసిో విపులే శోక సాగరే 9

అశో సార్ మయాం న్ూన్మ్ ఇదాం మే హృదయాం దృఢమ్

భరాి ర్ాం న్ద్హత్ాం దృషావ ై యత్ న్ అదయ శత్ధవ గత్మ్ 10

సరహృత్ చ ైవ హి భరాి చ పికృతవయ చ మమ పిియః ఆహవే చ పరాకాీని్ః శూర్ః ప౦చత్ామ్ ఆగత్ః 11

పత్ర హీనవ త్ు యా నవరీ కామాం భవత్ు పుత్రిణ ధన్ ధవన ైయః సరపయరాా ఽపి విధవా ఇత్ర ఉచయతర జన ైః 12

సా గాత్ ిపభివే వీర్ శయష్థ ర్ుధవర్ మణడలే కిమీి రాగ పరిసతి మే త్ామ్ ఏవాం శయనే యథవ 13

రేణు శోణిత్ సాంవీత్ాం గాత్ిాం త్వ సమని్త్ః పరిర్బ్ుా ాం న్ శకోనమి భుజాభాయాం పలవగరా్భ 14

కృత్ కృతోయ అదయ సరగీవీో వ ైరే అసిోన్ అత్ర ద్వర్ుణే యసయ రామ విముకేిన్ హృత్మ్ ఏక ఇష్ుణవ భయమ్ 15

శరేణ హృద్వ లగేనన్ గాత్ ిసాంసపర్శనే త్వ

వారాయమి తవాాం న్ద్రీక్ష్నిీ త్ాయి ప౦చత్ామ్ ఆగతర 16

ఉదావర్ి శర్ాం నీలః త్సయ గాత్ ిగత్ాం త్ద్వ గిరి గహార్ సాంలీన్ాం ద్ీపిమ్ ఆశీ విష్ాం యథవ 17

త్సయ న్ద్ష్కృష్యమాణసయ బ్ాణసయ చ బ్భౌ దరయత్రః అసి మసిక సాంర్ుద్మా ర్శిోః ద్వన్కరాత్ ఇవ 18

పథత్ుః క్ష్త్జ ధవరా సరి వణిేభయ సిసయ సర్ాశః తవమ ాగ్ైరిక సాంపృకాి ధవరా ఇవ ధరా ధరాత్ 19

P a g e | 73

అవకీరా్ాం విమార్జనిీ భరాి ర్ాం ర్ణ రేణునవ అసటైరః న్యన్జ్ైః శూర్ాం సిష్థచ అసిర సమాహత్మ్ 20

ర్ుధవరశక్షిత్ సరాా౦గ౦ దృషావ ై విన్ద్హత్ాం పత్రమ్

ఉవాచ తవరా పి౦గాక్ష్ాం పుత్మి్ అ౦గదమ్ అ౦గనవ 21

అవసాథ ాం పశిచమాాం పశయ పిత్ుః పుత్ ిసరద్వర్ుణవమ్

సాంపసికిసయ వ ైర్సయ గతో అని్ః పాప కర్ోణవ 22

బ్ాల సూరశయదయ త్న్రాం పియాని్ాం యమ సాదన్మ్

అభివాదయ రాజాన్ాం పిత్ర్ాం పుత్ ిమాన్దమ్ 23

ఏవమ్ ఉకిః సముతవథ య జగాీహ చర్ణౌ పిత్ుః భుజాభాయాం పీన్ వృతవి భాయమ్ అ౦గద్మ అహమ్ ఇత్ర బ్ుివన్ 24

అభివాదయమాన్ాం తవామ్ అ౦గదాం త్ాాం యథవ పురా ద్ీరఘా యు ర్భవ పుతరతి్ర కిమఽర్థాం నవఽభిభాష్సథ 25

అహాం పుత్ ిసహ్యయా తవామ్ ఉపాసథ గత్ చరత్న్మ్

సిాంహేన్ న్ద్హత్ాం సద్మ య గౌః స వతర్వ గశ వృష్మ్ 26

ఇషావ ై సాంగాీమ యజేఞన్ రామ పహిర్ణవఽమభసా అసిోన్ అవభృథర సానత్ః కథాం పతవనయ మయా వినవ 27

యా దతవి ద్రవ రాజేన్ త్వ త్ుష్థవన్ సాంయుగే శాత్ కుమభమయియాం మాలాాం తవాం తర పశాయమి న్ ఇహ కిమ్28

రాజ శీఃీ న్ జహ్యత్ర తవాాం గతవఽసరమ్ అపి మాన్ద

సూర్యసయ ఆవరి్మాన్సయ శ ైల రాజమ్ ఇవ పభిా 29

న్ మే వచః పథయమ్ ఇదాం త్ాయా కృత్ాం

న్ చవఽసిో శకాి హి న్ద్వార్ణే త్వ

హతవ సపుతవిఽసిో హతరన్ సాంయుగే సహ త్ాయా శీఃీ విజహ్యత్ర మామ్ ఇహ 30

కిష్కంధర క ండే తాయో వంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే చతు ర్ింశ ససర్గ ః తవాం చ అశీు వేగేన్ దరరాసద్రన్ త్ు అభిపుల తవాం శోక మహ్యఽఽరా్వేన్

P a g e | 74

పశయన్ త్ద్వ వాలయఽన్రజః త్ర్సీా భాిత్ు ర్ాధరన్ అపతి్రమేన్ తరపథ 1

స బ్ాష్ప పయరేాన్ ముఖేన్ వీక్ష్య క్ష్ణేన్ న్ద్రిాణా మనవ మన్సీా జగామ రామసయ శన ైః సమీపాం భృత ైయః వృత్ః సాంపరిదూయమాన్ః 2

స త్ాం సమాసాదయ గృహీత్ చవపాం ఉద్వతి్ాం ఆశీ విష్ త్ులయ బ్ాణాం యశసిాన్ాం లక్ష్ణ లక్షితవాంగాం అవసిథత్ాం రాఘవాం ఇత్ుయవాచ 3

యథవ పతి్రజాఞ త్ాం ఇదాం న్రేాంద ి కృత్ాం త్ాయా దృష్వ ఫలాం చ కర్ో మమ అదయ భోగేష్ు న్రేాంద ిపుత్ ి మనో న్ద్వృతి్ాం సహ జీవితరన్ 4

అసాయాం మహిషాయాం త్ు భృశాం ర్ుదాంతవయ పురే చ వికోీశత్ర దరఃఖిత్ సథి హతరఽగజీే సాంశయితర అాంగద్ర చ న్ రామ రాజేయ ర్మతర మనో మే 5

కోీధవత్ అమరాా త్ అత్ర విపధిరాా త్ భాిత్ు ర్ాధమ మే అన్రమత్ః పుర్సాి త్ హతర త్ు ఇద్వనీాం హరి యూధపథఽసిోన్ సరతీవాిం ఇక్షమాకు కుమార్ త్పథ్య 6

శయయీోఽదయ మనేయ మమ శ ైల ముఖేయ త్సిోన్ న్ద్వాసః చిర్ాం ఋశయమూకే యథవ త్థవ వరి్యత్ః సా వృతవయ న్ ఇమాం న్ద్హత్య త్రిద్వవ సయ లాభః 7

న్ తవాాం జిఘాాంసామి చరేత్ర యనవోాం అయాం మహ్యతవో మత్రమాన్ ఉవాచ

P a g e | 75

త్సటైయవ త్త్ రామ వచశఽన్రర్ూపమ్ ఇదాం పున్ః కర్ో చ మేఽన్రర్ూపాం 8

భాితవ కథాం నవమ మహ్య గుణసయ భాిత్ుః వధాం రాఘవ విరశచయిేత్ రాజయసయ దరఃఖసయ చ వీర్ సార్ాం న్ చిాంత్యన్ కామ పుర్సకృత్ః సన్ 9

వధమ హి మే మనో న్ ఆసీత్ సా మాహ్యతవోయ వయత్రకీమాత్ మమ ఆసీత్ బ్ుద్వా ద్ౌరాతవోయత్ పాిణ హ్యరీ వయత్రకమీః 10

దృమ శాఖాఽవ భగశనఽహాం ముహూరి్ాం పరిన్ద్ష్వన్న్ సాాంత్యితవా త్ు అనేన్ ఉకోి న్ పున్ః కర్ుి మఽర్ిసి 11

భాిత్ృత్ాాం ఆర్య భావ శచ ధర్ో శచ అనేన్ ర్క్షిత్ః మయా కోీధ శచ కామ శచ కపిత్ాాం చ పదిరిశత్ాం 12

అచిాంత్నీయాం పరివర్జనీయాం అనీప్నీయాం త్ు అన్ఽవేక్ష్ణ యాం

పాిపతి ఽసిో పాపాోన్ాం ఇమాం న్రేాంద ి భాిత్ు ర్ాధవ తవాష్వ ివధవ ద్వవేాందఃి 13

పాపాోన్ాం ఇాందసియ మహీ జలాం చ వృక్షమ శచ కామాం జగృహుః సిి రయ శచ కో నవమ పాపాోన్ మిమాం క్ష్మేత్ శాఖా మృగసయ పతి్రపత్ుి మిచిన్ 14

నవఽరాి మి సమాోన్ మిమాం పజిానవాం న్ యౌవ రాజయాం కుత్ ఏవ రాజయాం అ ధర్ో యుకిాం కుల నవశ యుకిాం ఏవాం విధాం రాఘవ కర్ో కృతవా 15

పాపసయ కరాి ఽసిో విగరిిత్సయ క్షుదయిసయ లోకాఽపకృత్సయ చ ైవ శోకో మహ్యన్ మాాం అభివరి్తర యాం వృష్థవ ర్యథవ న్ద్మన మివాఽముబ వేగః 16

P a g e | 76

సత దర్య ఘాతవ పర్గాత్విాలః సాంతవప హసాి ఽక్షి శిరశ విషాణః ఏనో మయో మాాం అభిహాంత్ర హసీి దృపతి న్ద్ీ కూల మివ పవిృదాః 17

అహో బ్తరదాం న్ృవరాఽవిష్హయ న్ద్వరి్తర మే హృద్వ సాధర వృతి్ాం వివరా్ మగౌన పరిత్పయమాన్ాం కిటవాం యథవ రాఘవ జాత్ ర్ూపాం 18

మహ్య బ్లానవాం హరి యూధపానవాం ఇదాం కులాం రాఘవ మ న్ద్నమితి్ాం అసాయఽ౦గద సాయఽపి చ శోక తవపాత్ అరా్ సిథత్ పాిణమ్ ఇతీవ మనేయ 19

సరత్ సర్లభయ సర్జన్ సర్వశయః కుత్ సర్పుత్ ిస్దృశోఽ౦గద్రవ

న్ చవఽపి విద్రయత్ స వీర్ ద్రశో యసిో న్భవేత్ సత దర్ సన్ద్నకరా్ః 20

యదయఽ౦గద్మ వీర్ వరాఽర్ి జీవే జీవేచచ మాతవ పరిపాలనవఽర్థాం వినవ త్ు పుత్ాిం పరితవప ద్ీనవ తవరా న్ జీవేత్ ఇత్ర న్ద్శిచత్ాం మే 21

సత ఽహాం పవిేక్షమయమి అత్ర ద్ీపిాం అగినాం భాితవి చ పుతరణి చ సఖయమిచిన్ ఇమే విచరష్యాంత్ర హరి పవిీరాః సీతవాం న్ద్ద్రశయ త్వ వరి్మానవః 22

కృత్్నాం త్ు తర నేత్్యత్ర కార్యమేత్త్ మయయఽపతిీతర మన్రజేాంద ిపుత్ ి కులసయ హనవి ర్ాం అజీవనవఽర్ిమ్ రామాఽన్రజానీహి కృతవఽగసాం మాాం 23

P a g e | 77

ఇతరయవాం ఆరి్సయ ర్ఘు పవిీర్ః శీుతవా వచశ వాలయఽన్రజసయ త్సయ సాంజాత్ బ్ాష్పః పర్ వీర్ హాంతవ రామో ముహూరి్ాం విమనవ బ్భూవ 24

త్సిోన్ క్ష్ణే భీషా్ మఽవేక్ష్యమాణః క్షిత్ర క్ష్మా వా భువన్సయ గశపాి రామో ర్ుదాంతీాం వయసనే న్ద్మగానాం సముత్ు్క సత ్ఽథ దదర్శ తవరాాం 25

తవాం చవర్ు నేతవిాం కపి సిాంహ నవథాం పత్రాం సమాశిలష్య త్థవ శయానవాం ఉతవథ పయా మాసర ర్ఽద్ీన్ సతవి ైాం మాంత్రి పధివనవః కపి వీర్ పతీనాం 26

సా విసరార్ాంతీ పరిర్భయమానవ దదర్శ రామాం శర్ చవప పాణిాం సా తరజసా సూర్య మివ జాలాంత్ాం

సరసాంవృత్ాం పారిథవ లక్ష్ణ ై శచ 27

త్ాం చవర్ు నేత్ాిం మృగ శాబ్ నేతవి అదృష్వ పయర్ాాం పుర్ుష్ పధివన్ాం అయాం స కాకుత్్థ ఇత్ర పజిజేఞ

త్ సథయాంద ికలపసయ దరరాసదసయ 28

మహ్యన్రభావసయ సమీప మాఽఽరాయ ఆరాి ఽత్ర త్యరా్ాం వయసనవఽభిపనవన

జగామ తవరా పరివిహాలాంతీ

సా త్ాం సమాసాదయ విశుదా సతవి ై 29

శోకేన్ సాంభాిాంత్ శరీర్ భావా మన్సిానీ వాకయమువాచ తవరా రామాం ర్ణోత్కరా్ణ లబా్ లక్ష్ాం

త్ాాం అపమేియ శచ దరరాసదసయ 30

P a g e | 78

జితరన్ద్రయి శోచతి్మ ధవరిోకసయ అక్ష్యయ కీరిి శచ విచక్ష్ణ శచ క్షిత్ర క్ష్మావాన్ క్ష్త్జో పమాఽక్ష్ః

త్ామాతి్ బ్ాణవసన్ బ్ాణ పాణి 31 మహ్య బ్ల స్ాంహన్ నోపపన్నః మన్రష్య ద్రహ్యఽభుయదయాం విహ్యయ ద్వవేయన్ ద్రహ్యఽభుయదయిేన్ యుకిః

యిే న ైక బ్ాణేన్ హత్ః పిియో మే 32

తర న ైవ మాాం త్ాాం జహి సాయకేన్ హతవ గమిషాయమి సమీపాం అసయ న్ మా మృతర రామ ర్మేత్ వాలీ సారేగఽపి పద్వోఽమల పత్ి నేత్ఃి 33

సమేత్య సాంపథిక్ష్య చ మాాం అపశయన్ న్ హేయష్ ఉచవచవచ తవమ ాచూడ విచిత్ ివేషాఽప్ర్సత భజిష్యత్

సారేగఽపి శోకాం చ వివరా్తవాం చ 34

మయా వినవ పాిప్యత్ర వీర్ వాలీ ర్మేయ న్గేన్ర సియ త్టాఽవకాశయ విద్రహ కనవయ ర్హితో యథవ త్ాాం త్ాాం వేత్థ యావత్ వన్ద్తవ విహీన్ః 35

పాిపత నత్ర దరఃఖమ్ పుర్ుష్ః కుమార్ః త్తి్ైాం పజిాన్న్ జహి మాాం న్ వాలీ దరఃఖమ్ మమాఽదర్శన్జాం భజేత్ యచవచఽపి మనేయత్ భవాన్ మహ్యతవో 36

సీి ర ఘాత్ ద్మషత న్ భవేత్ త్ు మహయాం

ఆతరోయాం అసథయత్ర చ మాాం జహి త్ాాం న్ సీి ర వధ సాయత్ మన్రజేాంది పుత్ ి

శాసిర పయిోగాత్ వివిధవ చచ వేద్వః 37

P a g e | 79

ఆతవో హి అన్న్యః పుర్ుష్సయ ద్వరాః

ద్వర్ పది్వనవత్ న్ హి ద్వన్ాం అన్యత్ పదిృశయతర జాఞ న్వతవాం హి లోకే

త్వ చవఽపి మాాం త్సయ మమ పిియసయ 38

పది్వసయసథ ధర్ోమ్ అవేక్ష్య వీర్ అనేన్ ద్వనేన్ న్ లప్యతర త్ాాం అధర్ో యోగాం మమ వీర్ ఘాతవత్

ఆరాి ాం అనవథవమ్ అపనీయ మానవమ్ 39 ఏవాం విధవమ్ అర్ిసి మాాం విహన్రి ాం అహాం హి మాత్ాంగ విలాస గామినవ పలవాంగమానవాం ఋష్భయణ ధీమతవ

వినవ వరారశి తి్మ హేమ మాలినవ 40

చిర్ాం న్ శక్షమయమి న్రేాంద ిజీవిత్ుాం

ఇత్ర ఏవాం ఉకి సరి విభు ర్ోహ్యతవో తవరాాం సమాఽఽశాాసయ హిత్ాం బ్భాష్థ

మా వీర్ భారేయ విమత్రాం కుర్ుష్ా 41 లోకో హి సరశా విహితో విధవతవి త్ాం చ ైవ సర్ాాం సరఖ దరఃఖ యోగాం లోకోఽబ్విీత్ తరన్ కృత్ాం విధవతవి

త్యిో హి లోకా విహిత్ాం విధవన్ాం 42

నవఽత్రకమీాంతర వశగా హి త్సయ పీిత్రాం పరాాం పాిప్యసి తవాం త్థ ైవ పుత్ ిసరి తర పాిప్యత్ర యౌవరాజయాం

ధవతవి విధవన్ాం విహిత్ాం త్ థ ైవ

న్ శూర్ పత్నయః పరిద్రవయాంత్ర 43 ఆశాాసితవ తరన్ త్ు రాఘవేణ పభిావ యుకేిన్ పర్ాంత్పథన్ సా వీర్ పతీన ధాన్తవ ముఖేన్

P a g e | 80

సరవేష్ ర్ూపా విర్రామ తవరా 44 కిష్కంధర క ండే చతుర్ింశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ప్ంచ వంశ ససర్గ ః సరగీవీాం చ ైవ తవర్ాం చ స అాంగదమ్ సహ లక్ష్ోణః సమాన్ శోకః కాకుసథ ః సాని్ైయన్ ఇదాం అబ్విీత్ 1

న్ శోక పరితవపథన్ శయయీసా యుజయతర మృత్ః యత్ అతవిఽన్ని్ర్ాం కార్యాం త్త్ సమాఽఽధవత్ుమ్ అర్ిథ 2

లోక వృతి్మ్ అన్రష్థేయాం కృత్ాం వో బ్ాష్ప మోక్ష్ణమ్

న్ కాలాత్ ఉతి్ర్ాం కిాంచిత్ కర్ో శకయమ్ ఉపాసిత్ుమ్ 3 న్ద్యత్రః కార్ణాం లోకే న్ద్యత్రః కర్ో సాధన్మ్

న్ద్యత్రః సర్ా భూతవనవాం న్ద్యోగేష్ు ఇహ కార్ణమ్ 4

న్ కరాి కసయచిత్ కశిచన్ న్ద్యోగే చవఽపి న్ ఈశార్ః సాభావే వరి్తర లోకః త్సయ కాలః పరాయణమ్ 5

న్ కాలః కాలమ్ అతరయత్ర న్ కాలః పరిహీయతర సాభావాం వా సమాఽఽసాదయ న్ కశిచత్ అత్రవరి్తర 6

న్ కాలసాయఽసిి బ్న్రా త్ాాం న్ హేత్ుర్ న్ పరాకమీః న్ మిత్ ిజాఞ త్ర సాంబ్నా్ః కార్ణాం న్ ఆత్ోనో వశః 7

కిాం త్ు కాల పరీణవమో దషి్వవయః సాధర పశయతవ ధర్ో శచ అర్థ శచ కామ శచ కాల కమీ సమాహితవః 8

ఇత్ః సాాాం పకిృత్రాం వాలీ గత్ః పాిపిః కియీా ఫలమ్

ధరాోఽర్థ కామ సాంయోగ్ైః పవిత్ాిం పలవగేశార్ 9

సా ధర్ోసయ చ సాంయోగాత్ జిత్ః తరన్ మహ్యత్ోనవ సార్గ ః పరిగృహీత్ శచ పాిణవన్ అపరిర్క్ష్తవ 10

ఏషా వ ై న్ద్యత్రః శయషీాే యాాం గతో హరి యూథపః త్త్ అలాం పరితవపథన్ పాిపి కాలమ్ ఉపాసయతవమ్ 11

వచనవఽనేి త్ు రామ సయ లక్ష్ోణః పర్ వీర్ హ్య

అవదత్ పశిితీ్ాం వాకయాం సరగీీవాం గత్ చరత్సాం 12

కుర్ు త్ామ్ అసయ సరగీవీ పథిత్ కార్యమ్ అన్ని్ర్మ్ 13

P a g e | 81

తవరా అ౦గద్వభాయాం సహితో వాలినో దహన్ాం పతి్ర

సమాఽఽజాఞ పయ కాషాే న్ద్ శుషాకణి చ బ్హూన్ద్ చ 14

చన్రనవఽఽద్ీన్ద్ చ ద్వవాయన్ద్ వాలి సాంసాకర్ కార్ణవత్

సమాఽఽశాాసయ చ ైన్ాం త్ామ్ అ౦గదాం దీ్న్ చరత్సాం 15

మా భూః బ్ాలిశ బ్ుద్వా ః త్ాాం త్ాదఽధీన్మ్ ఇదాం పుర్మ్

అ౦గదః త్ు ఆన్యిేన్ మాలయాం వసాి ి ణి వివిధవన్ద్ చ 16

ఘృత్ాం త ైలమ్ అథమ గనవా న్ యచవచఽత్ ిసమఽన్ని్ర్మ్ 17

త్ాాం తవర్ శిబికాాం శీఘమా్ ఆద్వయ ఆగచి సాంభమిాత్

త్ారా గుణవతీ యుకాి హ ిఅసిోన్ కాలే విశయష్త్ః 18

సజీజ భవన్రి పలవగాః శిబికా వాహనోచితవః సమరాథ బ్లిన్ శ ైచవ న్ద్ర్ిరిష్యని్ద్ వాలిన్మ్ 19

ఏవమ్ ఉకాి ై త్ు సరగీవీాం సరమితవిఽఽన్న్ర వరా్న్ః త్సౌథ భాిత్ృ సమీపసతథ లక్ష్ోణః పర్ వీర్హ్య 20

లక్ష్ోణ సయ వచః శీుతవా తవర్ః సాంభాిని్ మాన్సః పవిివేశ గుహ్యాం శీఘాాం శిబికాఽఽసకి మాన్సః 21

ఆద్వయ శిబికాాం తవర్ః స త్ు పరాయఽపత్త్ పున్ః 22

వాన్ర్ైః ఊహయమానవాం తవాం శూర్ైః ఉదాహనోచిత ైః ద్వవాయాం భద ిఆసన్ యుతవాం శిబికాాం సయన్రనోపమాాం 23

పక్షి కర్ోభిః ఆచితవిాం దరిమ కర్ో విభూష్ితవాం ఆచితవాం చిత్ి పతిీభిః సరన్ద్విషావ ాం సమాంత్త్ః 24

విమాన్ాం ఇవ సిద్వా నవాం జాల వాతవఽయనవఽన్ద్ాతవమ్ సర న్ద్యుకాి ాం విశాలాాం చ సరకృతవాం విశాకర్ోణవ 25

ద్వర్ు పర్ాత్కోపథతవాం చవర్ు కర్ో పరిష్కృతవాం వర్ ఆభర్ణ హ్యర్ై శచ చిత్ ిమాలోయప శోభితవాం 26

గుహ్య గహన్ సాంఛనవనాం ర్కి చాందన్ ర్ూష్ితవాం పుషౌపఘ ః సమఽభిచినవనాం పదో మాలాభిః ఏవ చ త్ర్ుణ ఆద్వత్య వరాా భిః భాిజమానవభిః ఆవృతవాం 27

ఈదృశీాం శిబికాాం దృషావ ై రామో లక్ష్ోణాం అబ్విీత్

P a g e | 82

క్షిపాిం వినీయతవాం వాలీ పథిత్ కార్యాం విధీయతవాం 28

త్తో వాలిన్మ్ ఉదయమయ సరగీవీః శిబికాాం త్ద్వ ఆరశపయత్ వికోీశన్ అ౦గద్రన్ సహ్నవ త్ు 29

ఆరశపయ శిబికాాం చ ైవ వాలిన్ాం గత్ జీవిత్మ్

అలాంకార్ై శచ వివిధ ైః మాల ైయః వసట్ి ర శచ భూష్ిత్మ్ 30

ఆజాఞ పయత్ త్ద్వ రాజా సరగీవీః పలవగేశార్ః ఔరా్ై ద్రహికమ్ ఆర్యసయ కిీయతవమ్ అన్రర్ూపత్ః 31

విశాీణయనోి ర్తవనన్ద్ వివిధవన్ద్ బ్హూన్ద్ చ

అగతీ్ః పలవగా యాన్రి శిబికా త్దఽన్ని్ర్మ్ 32

రాజాఞ మ్ ఋద్వా విశయషా హి దృశయనిే భువి యాదృశాః తవదృశాం వాలిన్ః క్షిపాిం పాికుర్ాన్ ఔరా్ై ద్ ైహికమ్ 33

అ౦గదమ్ పరిర్భాయఽఽశు తవరా పభిృత్య సిథవ కోీశని్ః పయియుః సరేా వాన్రా హత్ బ్ానా్వాః 34

త్త్ః పణిిహితవః సరాా వాన్రశయ అసయ వశాఽన్రగాః చరకుీశుః వీర్ వీరేత్ర భూయః కోీశాంత్ర తవః సిి రయః 35

తవరా పభిృత్యః సరాా వాన్రశయ హత్ యూథపాః అన్రజగుోః హి చ భరాి ర్ాం కోీశని్యః కర్ుణ సానవః 36

తవసాాం ర్ుద్వత్ శబ్యరన్ వాన్రీణవాం వనవఽని్రే వనవన్ద్ గిర్యః సరేా వికోీశ నిీవ సర్ాత్ః 37

పుళినే గిరి న్ద్వయ సరి వివికేి జల సాంవృతర చితవాం చకుీః సరబ్హవో వాన్రాః శోక కరిశతవః 38

అవరశపయ త్త్ః సకనవా త్ శిబికాాం వహనోచితవః త్సరథ ః ఏకాని్మ్ ఆశితీ్య సరేా శోక సమన్ద్ాతవః 39

త్త్ః తవరా పత్రాం దృషావ ై శిబికాత్ల శాయిన్మ్

ఆరశపయ అాంకే శిర్ సిసయ విలలాప సరదరఃఖితవ 40

హ్య వాన్ర్ మహ్యరాజ హ్య నవథ మమ వత్్ల హ్య మహ్యఽర్ి మహ్య బ్ాహో హ్య మమ పిియ పశయ మాాం జన్ాం చ పశయసి ఇమాం త్ాాం కసాోత్ శోకాఽభిపీడ్ిత్మ్ 41

P a g e | 83

పహిృష్వమ్ ఇవ తర వకాిాం గతవఽసత ః అపి మాన్ద

అసాి ఽర్క సమ వరా్ాం చ లక్ష్యతర జీవతో యథవ 42

ఏష్ తవాాం రామ ర్ూపథణ కాలః కరా్త్ర వాన్ర్

యిేన్ సో విధవాః సరాాః కృతవ ఏక ఇష్ుణవ ర్ణే 43

ఇమాః తవః త్వ రాజేన్ర ివాన్రశయ వలలభాః సద్వ పాద్ ైః వికృష్వమ్ అధవాన్మ్ ఆగతవః కిాం న్ బ్ుధయసథ 44

త్వ ఇషావ న్న్ర నవమ తవ భారాయః చన్ర ిన్ద్భాన్నవః 45

ఇద్వనీాం న్ ఈక్ష్సథ కసాోత్ సరగీవీాం పలవగేశార్మ్

ఏతర హి సచివా రాజన్ తవరా పభిృత్య సివ 46

పుర్ వాస ిజన్ శాచఽయాం పరివారాయఽఽసతరఽన్ఘ

విసర్జ ఏనవన్ పలవగాన్ యథమచిత్మ్ అరిాందమ 47

త్త్ః కీడీ్వమహే సరాా వనేష్ు మదనోత్కటాః 48

ఏవాం విలపతీాం తవరాాం పత్ర శోక పరిపుల తవమ్

ఉతవథ పయని్ద్ సో త్ద్వ వాన్ర్యః శోక కరిశతవః 49

సరగీవీేణ త్త్ః సారా్మ్ అ౦గదః పిత్ర్ాం ర్ుదన్

చితవమ్ ఆరశపయా మాస శోకేనవఽభిహతరన్ద్రయిః 50

త్తోఽగినాం విధవవత్ దతవి ై సత అపసవయాం చకార్ హ

పిత్ర్ాం ద్ీర్ఘమ్ అధవాన్ాం పిసిథత్ాం వాయకులేన్ద్రయిః 51

సాంసకృత్య వాలిన్ాం తర త్ు విధవ పయర్ాాం పలవాంగమాః ఆజగుోః ఉదకాం కర్ుి ాం న్ద్ీాం శీత్ జలాాం శుభామ్ 52

త్త్ సథి సహితవ సిత్ి అ౦గదాం సాథ పయ చవఽగతీ్ః సరగీవీ తవరా సహితవః సిష్ిచరః వాలినే జలమ్ 53

సరగీవీేణ ఏవ ద్ీనేన్ దీ్నో భూతవా మహ్యబ్లః సమాన్ శోకః కాకుత్్థః పథిత్ కారాయణి అకార్యత్ 54

త్త్ సరి వాలిన్ాం అగయీ పౌర్ుష్ాం పకిాశాం ఇక్షమాకు వరేష్ుణవ హత్ాం పది్ీపి దీ్పాఽగిన సమ ఓజసాం త్ద్వ స లక్ష్ోణాం రామాం ఉపథయివాన్ హరిః 55

P a g e | 84

కిష్కంధర క ండే ప్ంచ వంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే షడ్ింశ ససర్గ ః త్త్ః శోకాఽభిసాంత్పిాం సరగీీవాం కిలన్నవాసన్మ్

శాఖా మృగ మహ్య మాతవిః పరివార్య ఉపత్సిథరే 1

అభిగమయ మహ్య బ్ాహుాం రామమ్ అకిలష్వకారిణమ్

సిథతవః పాి౦జలయః సరేా పితవమహమ్ ఇవ ఋష్యః 2

త్త్ః కా౦చన్ శ ైలాభః త్ర్ుణవఽర్క న్ద్భాఽఽన్న్ః అబ్విీత్ పాి౦జలిః వాకయాం హన్రమాన్ మార్ుతవఽఽత్ోజః 3

భవత్ పసిాద్వత్ సరగీవీః పిత్ృ పటైతవమహాం మహత్

వాన్రాణవాం సరదాంషావ ి ణవమ్ సాంపన్న బ్లశాలినవాం వాన్రాణవాం సరదరషా్రపాం పాిపతి రాజయమ్ ఇదాం పభిో 4

భవతవ సమన్రజాఞ త్ః పవిిశయ న్గర్ాం శుభమ్

సాంవిధవసయత్ర కారాయణి సరాాణి ససరహృ జజన్ః 5

సానతోఽయాం వివిధ ైః గన ్ా ః ఔష్ధ ై శచ యథవ విధవ అర్చయిష్యత్ర ర్త ైన శచ మాల ైయ శచ తవాాం విశయష్త్ః 6

ఇమాాం గిరి గుహ్యాం ర్మాయమ్ అభిగన్రి మ్ ఇతోఽర్ిస ి

కుర్ుష్ా సాామి సాంబ్నా్ాం వాన్రాన్ సాంపహిరా్యన్ 7

ఏవమ్ ఉకోి హన్రమతవ రాఘవః పర్వీర్హ్య

పతి్ుయవాచ హన్ూమని్ాం బ్ుద్వామాన్ వాకయ కోవిదః 8

చత్ుర్రశ సమాః సౌమయ గాీమాం వా యద్వ వా పుర్మ్

న్ పవిేక్షమయమి హన్రమన్ పిత్ు రినరేరశ పాలకః 9

సరసమృద్వా ాం గుహ్యాం ద్వవాయాం సరగీవీో వాన్ర్రా్భః పవిిషతవ విధవవద్ీార్ః క్షిపాిం రాజేయ అభిష్ిచయతవమ్ 10

ఏవమ్ ఉకాి ై హన్ూమని్ాం రామః సరగీవీమ్ అబ్విీత్

వృతి్జోఞ వృతి్ సాంపన్నాం ఉద్వర్ బ్ల వికీమాం 11

ఇమమ్ అపి అ౦గదాం వీర్ యౌవరాజేయ అభిష్థచయ

జేయషే్సయ స సరతో జేయషే్ః సదృశో వికమేీణ తర

P a g e | 85

అాంగద్మ అయాం అద్ీనవతవో యౌవ రాజయసయ భాజన్ాం 12

పయరశాఽయాం వారిాకో మాసః శాీవణః సలిలాఽఽగమః పవిృతవి ః సౌమయ చతవారశ మాసా వారిాక సాంజిఞకాః 13

నవఽయమ్ ఉద్మ యగ సమయః పవిిశ త్ాాం పురీాం శుభామ్

అసిోన్ వతవ్య మయఽహాం సౌమయ పర్ాతర సహ లక్ష్ోణః 14

ఇయాం గిరి గుహ్య ర్మాయ విశాలా యుకి మార్ుతవ పభిూత్ సలిలా సౌమయ పభిూత్ కమలోత్పలా 15

కారిికే సమఽన్రపాిపథి త్ాాం రావణ వధర యత్ 16

ఏష్ న్ః సమయః సౌమయ పివిశ త్ాాం సామ్ ఆలయమ్

అభిష్ికిసా రాజేయ చ సరహృదః సాంపహిరా్య 17

ఇత్ర రామ అభయన్రజాఞ త్ః సరగీవీో వాన్ర్రా్భః పవిివేశ పురీాం ర్మాయాం కిష్ికనవా ాం వాలి పాలితవమ్ 18

త్ాం వాన్ర్ సహసాిణి పవిిష్వాం వాన్రేశార్మ్

అభివాదయ పివిషావ న్ద్ సర్ాత్ః పర్యవార్యన్ 19

త్త్ః పకిృత్యః సరాా దృషావ ై హరి గణేశార్మ్

పణిమయ మూరాా న పత్రతవ వసరధవయాాం సమాహితవః 20

సరగీవీః పకిృతీః సరాాః సాంభాష్య ఉతవథ పయ వీర్యవాన్

భాిత్ుః అని్ఃపుర్ాం సౌమయాం పవిివేశ మహ్యబ్లః 21

పవిిశయ త్ాఽభిన్ద్షా ర్ని్ాం సరగీవీాం పలవగేశార్ాం అభయష్ిాంచాంత్ సరహృదః సహసాిక్ష్మ్ ఇవాఽమరాః 22

త్సయ పాణుడ ర్మ్ ఆజహుి ః ఛత్ాిం హేమ పరిష్కృత్మ్

శుకేల చ వాల వయజనే హేమ దణేడ యశసకరే 23

త్థవ సరాాణి ర్తవనన్ద్ సర్ా బీజౌష్ధ ైః అపి సక్షషరాణవాం చ వృక్షమణవాం పరిశహ్యన్ కుసరమాన్ద్ చ 24

శుకాల న్ద్ చ ైవ వసాి ి ణి శయాత్ాం చ ైవాఽన్రలేపన్మ్

సరగనాీన్ద్ చ మాలాయన్ద్ సథలజాన్ద్ అముబజాన్ద్ చ 25

చన్రనవన్ద్ చ ద్వవాయన్ద్ గనవా ాం శచ వివిధవన్ బ్హూన్

అక్ష్త్ాం జాత్ ర్ూపాం చ పిియాంగు మధర సరిపషీ్

P a g e | 86

దధవ చర్ో చ వ ైయాఘాాం వారాహీ చ అపి ఉపాన్హౌ 26

సమాలమభన్మ్ ఆద్వయ రశచనవాం సమన్ః శిలామ్

ఆజగుో సిత్ ిముద్వతవ వరాః కనవయ సరి షత డశ 27

త్త్ సథి వాన్ర్ శయషేీ్ాం యథవ కాలాం యథవ విధవ ర్త ైన ర్ాసట్ి ర శచ భక్ష్షయ శచ తోష్యితవా ద్వాజరా్భాన్ 28

త్త్ః కుశ పరిసీి రా్ాం సమిదాాం జాత్ వేదసాం

మని్ర పయతరన్ హవిషా హుతవా మని్ర విద్మ జనవః 29

త్తో హేమ పతి్రషాే నే వర్ ఆసిర్ణ సాంవృతర పాిసాద శిఖరే ర్మేయ చిత్మిాలోయప శోభితర 30

పాిఙ్మోఖాం వివిధవవత్ మన ్ి రః సాథ పయితవా వర్ ఆసనే న్ద్ీ న్ద్రభయః సాంహృత్య తీరేథభయ శచ సమని్త్ః 31

ఆహృత్య చ సముద్రభియః సరేాభోయ వాన్ర్రా్భాః అపః కన్క కుమేభష్ు న్ద్ధవయ విమలాః శుభాః 32

శుభ ై ర్ాృష్భ శృ౦గ్ ైశచ కలశ ై శాచఽపి కా౦చన ైః శాసిర దృష్థవన్ విధవనవ మహరిా విహితరన్ చ 33

గజో గవాక్షో గవయః శర్భో గనా్మాదన్ః మ న్ర శచ ద్వావిద శ ైచవ హన్ూమాన్ జామబవాన్ న్లః 34

అభయష్ిాంచాంత్ సరగీవీాం పసినేనన్ సరగనా్ద్నవ సలిలేన్ సహసాిఽక్ష్ాం వసవో వాసవాం యథవ 35

అభిష్ికిే త్ు సరగీవీే సరేా వాన్ర్ పుాంగవాః పచిరకుీశు ర్ోహ్యతవోనో హృషావ సిత్ ిసహసశిః 36

రామసయ త్ు వచః కుర్ాన్ సరగీవీో హరి పుాంగవః అ౦గదాం సాంపరిష్ాజయ యౌవ రాజేయ అభిష్థచయత్ 37

అ౦గద్ర చవఽభిష్ికేి త్ు సాఽన్రకోీశాః పలవాంగమాః సాధర సాధర ఇత్ర సరగీవీాం మహ్యతవోనో అభయపయజయన్ 38

రామాం చ ఏవ మహ్యతవోన్ాం లక్ష్ోణాం చ పున్ః పున్ః పీితవః చ త్ుష్ువ వుః సరేా తవదృశయ త్త్ ివరి్త్ర 39

P a g e | 87

హృష్వ పుష్వ జన్ ఆకీరాా పతవకా ధాజ శోభితవ బ్భూవ న్గరీ ర్మాయ క్షిష్ికనవా గిరి గహారే 40

న్ద్వేదయ రామాయ త్ద్వ మహ్యత్ోనే మహ్యఽభిష్థకాం కప ివాహినీ పత్రః ర్ుమాాం చ భారాయాం పతి్రలభయ వీర్యవాన్

అవాప రాజయాం త్రిదశాఽధవపత యథవ 41

కిష్కంధర క ండే షడ్ింశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే సప్త వంశ ససర్గ ః అభిష్ికిే త్ు సరగీవీే పవిిష్థవ వాన్రే గుహ్యమ్

ఆజగామ సహ భాితవి రామః పసివిణాం గిరిమ్ 1

శార్ూర ల మృగ సాంఘుష్వాం సిాంహ్న రీభమ ర్వ ై ర్ాృత్మ్

నవనవ గులో లతవ గూఢాం బ్హు పాదప సాంకులమ్ 2

ఋక్ష్ వాన్ర్ గశపుచ ైి రాోరాజ ర్ై శచ న్ద్ష్థవిత్మ్

మేఘ రాశి న్ద్భాం శ ైలాం న్ద్త్యాం శుచి జలాఽఽశయీమ్ 3

త్సయ శ ైలసయ శిఖరే మహతీమ్ ఆయతవాం గుహ్యమ్

పతి్యగృహాత్ వాసాఽర్థాం రామః సౌమిత్రిణవ సహ 4

కృతవా చ సమయాం సౌమయ సరగీవీేణ సహ్యఽన్ఘః కాల యుకిాం మహత్ వాకయాం ఉవాచ ర్ఘు న్ాందన్ః వినీత్ాం భాిత్ర్ాం భాితవ లక్ష్ోణాం లక్షిో వరా్న్ాం 5

ఇయాం గిరి గుహ్య ర్మాయ విశాలా యుకి మార్ుతవ అసాయాం వసావ సౌమితరి వరా్ రాత్మిఽరిాందమ 6

గిరి శృాంగాం ఇదాం ర్మయాం ఉన్నత్ాం పారిథఽఽవాత్ోజ

శయాతవభిః కృషా్ తవమాాభిః శిలాభిః ఉప శోభిత్ాం 7

నవనవ ధవత్ు సమాకీరా్ాం న్ద్ీ న్ద్ర్ఝర్ శోభిత్ాం వివిధ ైః వృక్ష్ ష్ాండ్ ై శచ చవర్ు చిత్ ిలతవ వృత్ాం 8 నవనవ విహగ సాంఘుష్వాం మయూర్ ర్వ నవద్వత్ాం మాలతీ కుాంద గుల ైో శచ సిాంధరవార్ కుర్ాంటక్ైః 9

కదాంబ్ అర్ుజ న్ సర్్జ శచ పుష్ిపత ైః ఉపశోభిత్ాం 10

P a g e | 88

ఇయాం చ న్ళినీ ర్మాయ ఫులల పాంకజ మాండ్ితవ నవఽత్ర దూరే గుహ్యయా నౌ భవిష్యత్ర న్ృపాఽఽత్ోజ 11

పాిగ్ ఉదక్ పవిణే ద్రశయ గుహ్య సాధర భవిష్యత్ర పశాచత్ చ ఏవ ఉన్నతవ న్ద్వాతర అయాం భవిష్యత్ర 12

గుహ ద్వారే చ సౌమితరి ిశిలా సమత్లా శుభా శలక్షమా చ ఏవ ఆయతవ చ ైవ భిన్న అాంజన్ చయోపమా 13

గిరి శృాంగాం ఇదాం తవత్ పశయ చ ఉతి్ర్త్ః శుభాం భిన్న అాంజన్ చయ ఆకార్ాం అమోభధర్ మివోత్రథత్ాం 14

దక్షిణసాయాం అపి ద్వశి సిథత్ాం శయాత్ాం ఇవ అాంబ్ర్ాం క్ైలాస శిఖర్ పఖియాం నవనవ ధవత్ు విభూష్ిత్ాం 13

పాిచీన్ వాహినీాం చ ైవ న్ద్ీాం భృశాం అకర్రమాాం

గుహ్యయాః పయర్ాత్ః పశయ త్రికూటే జాహనవీమ్ ఇవ 16

చాంపక్ైః త్రలక్ైః తవల ైః త్మాల ైః అత్ర ముకిక్ైః పదోక్ైః సర్ళ్ ః చ ఏవ అశోక్ైః చ ఏవ శోభితవాం 17

వానీర్ైః త్రమిశ ై శ ైచవ వకుళ్ ః కేత్క్ైః దవ ైః హిాంతవల ైః త్రన్ద్శ ైః నీపటైః వేత్సటైః కృత్మాలక్ైః 18

తీర్జ్ైః శోభితవ భాత్ర నవనవ ర్ూపటైః త్త్ సిత్ః వసన్ ఆభర్ణోపథతవ పిమద ఏవ అభయఽలాంకృతవ 19

శత్శః పక్షి సాంఘ శచ నవనవ నవద్ ైః వినవద్వతవ ఏక్ైకాం అన్రర్క్తి శచ చకవీాక్ైః అలాంకృతవ 20

పుళిన ైః అత్ర ర్మ య శచ హాంస సార్స సథవిత ైః పహిసాంతీవ భాత్ర ఏషా నవరీ సర్ా విభూష్ితవ 21

కాచిత్ నీలోత్పల ైః చిన్న భాత్ర ర్కోి త్పల ైః కాచిత్ కాచిత్ భాత్ర శుక్్ల శచ ద్వవ ైయః కుముద కుటోల ైః 22

పారిపలవ శత ైః జుషావ బ్రిి కౌీాంచ నవద్వతవ ర్మణ యా న్ద్ీ సౌమయ మున్ద్ సాంఘ ః న్ద్ష్థవితవ 23

పశయ చాందన్ వృక్షమణవాం పాంకీి సరర్చితవ ఇవ కకుభానవాం చ దృశయాంతర మన్ సథవ ఉద్వతవః సమమ్ 24

P a g e | 89

అహో సర ర్మణ యో యాం ద్రశః శత్ుి న్ద్ష్యదన్ దృఢాం ర్ాంసాయవః సౌమితర ిసాధర అత్ ిన్ద్వసావహే 25

ఇత్ శచ నవఽత్ర దూరే సా కిష్ికాంధవ చిత్ి కాన్నవ సరగీవీసయ పురీ ర్మాయ భవిష్యత్ర న్ృపాఽఽత్ోజ 26

గీత్ వాద్వత్ ిన్ద్రశఘ ష్ః శీూయతర జయతవాం వర్ న్ర్రతవాం వాన్రాణవమ్ చ మృదాంగ ఆడాంబ్ర్ైః సహ 27

లబ్ాా ై భారాయాం కపి వర్ః పాిపయ రాజయాం సరహృ దాృత్ః ధృవాం న్ాందత్ర సరగీవీః సాంపాిపయ మహతీాం శియీాం 28

ఇత్ర ఉకాి ై న్యవసత్ త్త్ి రాఘవః సహ లక్ష్ోణః బ్హు దృశయ దరీ కుాంజే త్సిోన్ పసివిేణే గిరౌ 29

సర సరఖే హి బ్హు దవిేయ త్సిోన్ హి ధర్ణ ధరే వసత్ సిసయ రామసయ ర్త్రః అలాపఽపి నవఽభవత్

హృతవాం హి భారాయాం సోర్త్ః పాిణేభోయఽపి గరీయసీమ్ 30

ఉదయ అభుయద్వత్ాం దృషావ ై శశా౦కమ్ చ విశయష్త్ః ఆవివేశ న్ త్ాం న్ద్ద్వి న్ద్శాసర శయన్ాం గత్మ్ 31

త్త్ సముతరథన్ శోకేన్ బ్ాష్ప ఉపహత్ చరత్సాం 32

త్ాం శోచమాన్ాం కాకుత్్థాం న్ద్త్యాం శోక పరాయణమ్

త్ులయ దరఃఖో అబ్విీ ద్వ్రతవ లక్ష్ోణో అన్రన్యన్ వచః 33

అలాం వీర్ వయథవాం గతవా న్ త్ాాం శోచిత్ుమ్ అర్ిసి శోచతో హి అవసీదని్ద్ సర్ా అరాథ విద్వత్ాం హి తర 34

భవాన్ కియీాపరశ లోకే భవాన్ ద్రవ పరాయణః ఆసిికో ధర్ోశీల శచ వయవసాయియ చ రాఘవ 35

న్ హి అవయవసిత్ః శత్ుిాం రాక్ష్సాం త్ాం విశయష్త్ః సమర్థ సిైాం ర్ణే హన్రి ాం వికీమ రిజహో కారిణమ్ 36

సమున్ూోలయ శోకాం త్ాాం వయవసాయాం సిథర్ాం కుర్ు త్త్ః సపరివార్ాం త్ాం న్ద్ర్ూోలాం కుర్ు రాక్ష్సాం 37

పృథవవీమ్ అపి కాకుత్్థ స సాగర్ వనవఽచలామ్

పరివరి్యిత్ుాం శకిః కిమ్ పున్ః త్ాం హి రావణమ్ 38

P a g e | 90

శర్త్ కాలాం పతిీక్ష్సా పాివృట్ కాలోఽయమ్ ఆగత్ః త్త్ః సరాష్వ ాిం సగణాం రావణాం త్ాాం వధవష్యసి 39

అహాం త్ు ఖలు తర వీర్యాం పిసరపిాం పతి్రబ్ద ధయిే ద్ీపట్ి ః ఆహుత్రభిః కాలే భసో చిన్నమ్ ఇవాఽన్లమ్ 40

లక్ష్ోణ సయ త్ు త్ద్వాకయాం పిత్రపయజయ హిత్ాం శుభమ్

రాఘవః సరహృదాం సినగామ్ ఇదాం వచన్మ్ అబ్విీత్ 41

వాచయాం యత్ అన్రర్కేిన్ సినగేాన్ చ హితరన్ చ

సత్య వికమీ యుకేిన్ త్త్ ఉకిాం లక్ష్ోణ త్ాయా 42

ఏష్ శోకః పరిత్యకిః సర్ా కార్య అవసాదకః వికమేీష్ు అపతి్రహత్ాం తరజః పత ి తవ్హయామి అహమ్ 43

శర్తవకలాం పతిీక్షిష్థయ సిథతోఽసిోన్ వచనే త్వ సరగీవీసయ న్ద్ీనవాం చ పసిాదాం అన్రపాలయన్ 44

ఉపకారేణ వీర్ః త్ు పతి్రకారేణ యుజయతర అకృత్జోఞ అపతి్రకృతో హని్ద్ సతి్ైవతవాం మన్ః 45

అథ ఏవాం ఉకిః పణిిధవయ లక్ష్ోణః కృతవఽ౦జలిః త్ాం పతి్రపయజయ భాష్ిత్ాం ఉవాచ రామాం సాభిరామ దర్శన్ాం

పదిర్శయన్ దర్శన్ాం ఆత్ోన్ః శుభాం 46

యథమకి మేత్త్ త్వ సర్ాాం ఈపి్త్ాం న్రేాంద ికరాి న్ చిరాత్ హరీశార్ః శర్త్ పతిీక్ష్ః క్ష్మతవాం ఇమాం భవాన్ జల పపిాత్ాం రిపు న్ద్గహీే ధృత్ః 47

న్ద్యమయ కోపాం పతి్రపాలయతవాం శర్త్

క్ష్మసా మాసాన్ చత్ురశ మయా సహ

వస అచలే అసిోన్ మృగరాజ సథవితర సాంవరా్యన్ శత్ుి వధర సముదయమాం 48

కిష్కంధర క ండే సప్త వంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఅష ట వంశ ససర్గ ః

P a g e | 91

స త్ద్వ వాలిన్ాం హతవా సరగీవీమ్ అభిష్ిచయ చ

వసన్ మాలయవత్ః పృష్థవ రామో లక్ష్ోణమ్ అబ్విీత్ 1

అయాం స కాలః సాంపాిపిః సమయో అదయ జలాఽఽగమః సాంపశయ త్ాాం న్భో మేఘ ః సాంవృత్ాం గిరి సన్ద్నభ ైః 2

న్వ మాస ధృత్ాం గర్భాం భాసకర్సయ గభసిిభిః పీతవా ర్సాం సముద్విణవాం ద్ౌయః పసిూతర ర్సాయన్మ్ 3

శకయమ్ అమబర్మ్ ఆర్ుహయ మేఘ సత పాన్ ప౦కిిభిః కుటజ అర్ుజ న్ మాలాభిః అలాంకర్ుి ాం ద్వవాకర్మ్ 4

సాంధవయ రాగ ఉత్రథత ైః తవమ రః అనేిష్ు అధవక పాణుడ ర్ైః సినగ్్ాః అభి పట చిద్ ైః బ్దా వణిమ్ ఇవాఽమబర్మ్ 5

మన్ర మార్ుత్ న్ద్శాశైసాం సాంధవయ చన్రన్ ర్౦జిత్మ్

ఆపాణుడ జలదాం భాత్ర కామ ఆత్ుర్మ్ ఇవాఽమబర్మ్ 6

ఏషా ఘర్ో పరికిలషావ న్వ వారి పరిపుల తవ సీతరవ శోక సాంత్పాి మహీ బ్ాష్పాం విము౦చత్ర 7

మేఘ ఉదర్ విన్ద్ర్ుోకాి ః కలాి ర్ సరఖ శీత్ళ్యః శకయమ్ అ౦జలిభిః పాత్ుాం వాతవః కేత్కి గనా్ద్న్ః 8

ఏష్ ఫులల అర్ుజ న్ః శ ైలః కేత్క్ైః అధవవాసిత్ః సరగీవీ ఇవ శాని్ అరిః ధవరాభిః అభిష్ిచయతర 9

మేఘ కృషాా ఽజిన్ ధరా ధవరా యజోఞ పవీత్రన్ః మార్ుత్ ఆపయరిత్ గుహ్యః పాిధీతవ ఇవ పర్ాతవః 10

కశాభిః ఇవ హ్నమీభిః విదరయద్వభః ఇవ తవడ్ిత్మ్

అని్ః సిన్ద్త్ న్ద్రశఘష్ాం సవేదన్మ్ ఇవ అమబర్మ్ 11

నీల మేఘ ఆశితీవ విదరయత్ సరార్నిీ పతి్రభాత్ర మే

సరార్నిీ రావణసయ అ౦కే వ ైద్రహీవ త్పసిానీ 12

ఇమాః తవ మన్ోథవతవాం హితవః పతి్రహతవ ద్వశః అన్రలిపాి ఇవ ఘన ైః న్ష్వ గీహ న్ద్శాకరాః 13

కాచిత్ బ్ాషాపఽభి సాంర్ుద్వా న్ వరాా ఽఽగమ సముత్ు్కాన్

కుటజాన్ పశయ సౌమితరి పుష్ిపతవన్ గిర ిసాన్రష్ు 14

P a g e | 92

మమ శోకాఽభిభూత్ సయ కామ సాంద్ీపనవన్ సిథతవన్ 15

ర్జః పశిాని్ాం స హిమోఽదయ వాయుః న్ద్ద్వఘ ద్మష్ పసిరాః పశిానవి ః సిథతవ హి యాతవి వసరధవఽధవపానవాం

పవిాసినో యాని్ద్ న్రాః సాద్రశాన్ 16

సాంపసిిథతవ మాన్స వాస లుబ్ాా ః పిియాన్ద్ాతవః సాంపతి్ర చకవీాకః అభీక్ష్ా వరశా దక విక్ష్తరష్ు యానవన్ద్ మారేగష్ు న్ సాంపత్ని్ద్ 17

కాచిత్ పకిాశాం కాచిత్ అపికాశాం

న్భః పకిీరాా అముబ ధర్ాం విభాత్ర

కాచిత్ కాచిత్ పర్ాత్ సన్ద్నర్ుదాాం

ర్ూపాం యథవ శాని్ మహ్యఽరా్వ సయ 18

వాయమిశితీ్ాం సర్జ కదమబ పుష్టైపః న్వాం జలాం పర్ాత్ ధవత్ు తవమమా్

మయూర్ కేకాభిః అన్రపయిాత్ాం

శ ైల ఆపగాః శీఘతా్ర్ాం వహని్ద్ 19

ర్స ఆకులాం ష్టపద సన్ద్నకాశాం

పభిుజయతర జముబ ఫలాం పికామమ్

అనేక వరా్ాం పవన్ అవధూత్ాం

భూమౌ పత్త్ర ఆమ ాఫలాం విపకామ్ 20

విదరయ త్పతవకాః స బ్లాక మాలాః శ ైలేన్ర ికూట ఆకృత్ర సన్ద్నకాశాః గర్జని్ద్ మేఘాః సముద్ీరా్ నవద్వ మతి్ గజేనవర ి ఇవ సాంయుగ సాథ ః 21

వరా్ ఉదక ఆపాయయిత్ శాదాలాన్ద్

పవిృతి్ న్ృతోి త్్వ బ్రిిణవన్ద్ వనవన్ద్ న్ద్ర్ాృష్వ వలాహకాన్ద్

P a g e | 93

పశయ అపరాహేా ష్ు అధవకాం విభాాంత్ర 22

సముదాహాంత్ః సలిలాఽత్ర భార్ాం వలాకినో వారి ధరా న్దాంత్ః మహత్ు్ శృాంగేష్ు మహీ ధరాణవమ్

విశమీయ విశమీయ పున్ః పయిాాంత్ర 23

మేఘాఽభికామీ పరిసాంపత్నిీ

సమోోద్వతవ భాత్ర వలాక ప౦కిిః వాతవఽవధూతవ వర్ పౌణడరీకీ లమేబవ మాలా ర్చితవఽమబర్ సయ 24

బ్ాలేాంద ిగశపాి ఽ౦త్ర్ చిత్రితరన్ విభాత్ర భూమిః న్వ శాదాలేన్ గాతవిఽన్రపృకేిన్ శుక పభియణ నవరీవ లాక్షోక్షిత్ కాంబ్ళ్ేన్ 25

న్ద్ద్వి శన ైః కేశవమ్ అభుయపటైత్ర

దరిత్ాం న్ద్ీ సాగర్మ్ అభుయపటైత్ర

హృషావ వలాకా ఘన్మ్ అభుయపటైత్ర

కానవి సకామా పిియమ్ అభుయపటైత్ర 26

జాతవ వనవఽనవి ః శిఖి సరపిన్ృతవి జాతవః కదమాబః సకదమబ శాఖాః జాతవ వృషా గశష్ు సమాన్ కామా జాతవ మహీ ససయ వనవఽభి రామా 27

వహని్ద్ వరా్ని్ద్ న్దని్ద్ భాని్ద్

ధవయయని్ద్ న్ృత్యని్ద్ సమాశాసని్ద్

న్ద్మ య ఘనవ మతి్ గజా వనవఽనవి ః పిియా విహీనవః శిఖిన్ః పలవాంగాః 28

పహిరిాతవః కేత్క పుష్ప గనా్మ్

ఆఘాాయ హృషావ వన్ న్ద్ర్ఝరేష్ు పపిాత్ శబ్ార ఽఽకులితవ గజేనవర ి ః

P a g e | 94

సారా్ాం మయూర్ైః సమద్వ న్దని్ద్ 29

ధవరా న్ద్పాత ైః అభిహన్యమానవః కదమబ శాఖాసర విలమబమానవః క్ష్ణవఽఽరిజత్ాం పుష్ప ర్సాఽవగాఢాం

శన ైర్ మదాం ష్టచర్ణవ సియజని్ద్ 30

అ౦గార్ చూరశా త్కర్ సన్ద్నకాశ ైః ఫల ైః సరపరాయపి ర్సటైః సమృద్ ్ా ః జమూబ దరిమాణవాం పవిిభాని్ద్ శాఖా న్ద్లీయమానవ ఇవ ష్టపద ఓఘ ః 31

త్టి త్పతవకాభిః అలాంకృతవనవమ్

ఉద్ీరా్ గమీభర్ మహ్య ర్వాణవమ్

విభాని్ద్ ర్ూపాణి వలాహకానవాం

ర్ణోదయతవనవమ్ ఇవ వార్ణవనవమ్ 32

మారాగ ఽన్రగః శ ైల వనవఽన్రసారీ

సాంపసిిథతో మేఘ ర్వాం న్ద్శమయ యుద్వా ఽభికామః పతి్రనవద శ౦కీ

మతోి గజేన్ర ఃి పతి్రసన్ద్నవృతి్ః 33

కాచిత్ పగిీతవ ఇవ ష్టపద ఓఘ ః కాచిత్ పవిృతవి ఇవ నీలకాంఠ్ైః కాచిత్ పమితవి ఇవ వార్ణేాంద్ ైరః విభాాంత్ర అనేక ఆశయీిణో వనవాంతవః 34

కదాంబ్ సరాజ ఽర్ుజ న్ కాందళ్యఢవయః వనవఽ౦త్ భూమి మధర వారి పయరాా మయూర్ మతవి అభిర్ుత్ పివృత ్ి ః ఆపాన్ భూమి పతి్రమా విభాత్ర 35

ముకాి సకాశాం సలిలాం పత్ద్ ైా

సరన్ద్ర్ోలాం పత్ ిపుటేష్ు లగనమ్

హృషావ వివరా్ చిదనవ విహాంగాః

P a g e | 95

సరరేన్ర ిదతి్ాం త్ృష్ితవః పిబ్ని్ద్ 36

ష్ట్ పాద త్ాంతీి మధరరాఽభిధవన్ాం పలవాంగమో ద్ీరిత్ కాంఠ తవళాం ఆవిష్కృత్ాం మేఘ మృదాంగ నవద్ ైః వనేష్ు సాంగీత్ాం ఇవ పవిృతి్ాం 37 కాచిత్ పవిృత ్ి ః కాచిత్ ఉన్నదద్వభః కాచిత్ చ వృక్షమఽగ ీన్ద్ష్ణా కాయి ః వాయలాంబ్ బ్ర్ి ఆభర్ణ ైః మయూర్ైః వనేష్ు సాంగీత్ాం ఇవ పవిృతి్ాం 38 సాన ైః ఘనవనవాం పలవగాః పబి్ుద్వర విహ్యయ న్ద్ద్విాం చిర్ సన్ద్నర్ుద్వా మ్ అనేక ర్ూపాఽఽకృత్ర వరా్ నవద్వ న్వ అాంబ్ు ధవరా అభిహతవ న్దాంత్ర 39

న్దయః సముద్వాహిత్ చకవీాకా త్టాన్ద్ శీరాా న్ద్ అపవాహయితవా దృపాి న్వ పాిభృత్ పయరా్ భోగా దృత్ాం సా భరాి ర్ాం ఉపత పయాంత్ర 40

నీలేష్ు నీలా న్వ వార ిపయరాా మేఘేష్ు మేఘాః పవిిభాని్ద్ సకాి ః దవాగిన దగేాష్ు దవాగిన దగాా ః శ ైలేష్ు శ ైలా ఇవ బ్దా మూలాః 41

పహిృష్వ సనవనద్వత్ బ్రిిణవన్ద్ స శక ీకోప ఆకుల శాదాలాన్ద్ చర్ాంత్ర నీప అర్ుజ న్ వాసితవన్ద్ గజాః సరర్మాయణి వన్ అాంత్రాణి 42

న్వ అాంబ్ు ధవర్ ఆహత్ కేసరాణి దృత్ాం పరిత్యజయ సరశర్ుహ్యణి కదాంబ్ పుషాపణి స కేసరాణి

P a g e | 96

న్వాన్ద్ హృషావ భిమరాః పత్ాంత్ర 43

మతవి గజేనవర ి ముద్వతవ గవేనవర ి వనేష్ు విశాీని్ త్రా మృగేనవర ి ః ర్మాయ న్గేనవర ి న్ద్భృతవ న్రేనవర ి ః పకిీడీ్ితో వారి ధర్ైః సరరేన్ర ఃి 44

మేఘాః సముదూా త్ సముది నవద్వ మహ్య జల ఓఘ ః గగనవఽవలాంబ్ాః న్ద్ీః త్టాకాన్ద్ సరాాంసి వాపీ మహీాం చ కృతవ్నాం అపవాహయాంత్ర 45

వరా్ పవిేగా విపులాః పత్ాంత్ర పవిాాంత్ర వాతవః సముద్ీరా్ ఘోషాః పణిష్వ కూలాః పవిహాంత్ర శీఘాాం న్ద్మ య జల ైః విపతి్రపన్న మారాగ ః 46

న్ర్ైః న్రేాంద్వి ఇవ పర్ాతరనవర ి ః సరరేాంద ిదత ్ి ః పవనోపనీత ైః ఘన్ అాంబ్ు కుమ భః అభిష్ిచయమానవ ర్ూపాం శియీాం సాాాం ఇవ దర్శయాంత్ర 47

ఘనోప గూఢాం గగన్ాం స తవర్ాం న్ భాసకరశ దర్శన్ాం అభుయపటైత్ర న్వ ైః జల ఓఘ ః ధర్ణ విసృపాి త్మో విలిపాి న్ ద్వశః పకిాశాః 48

మహ్యాంత్ర కూటాన్ద్ మహీధరాణవమ్

ధవరాఽభిధౌతవన్ద్ అధవకాం విభాాంత్ర మహ్య పమిాణ ైః విపుల ైః పపిాత ైః ముకాి కలాపటైః ఇవ లాంబ్మాన ైః 49

శ ైలోపల పసిఖలమాన్ వేగాః శ ైలోతి్మానవాం విపులాః పిపాతవః గుహ్యసర సనవనద్వత్ బ్రిిణవసర

P a g e | 97

హ్యరా వికీర్యాంత్ ఇవాఽభిభాాంత్ర 50

శీఘ ాపవిేగా విపులాః పపిాతవ న్ద్రౌా త్ శృాంగ ఉప త్లా గిరీణవాం ముకాి కలాప పతి్రమాః పత్ాంతో మహ్య గుహ ఉత్్ాంగ త్ల ైః ధవయినేి 51

సర ర్తవాం అరా్ విచిినవనః సార్గ సీి ర హ్యర్ మౌకిికాః పత్ాంతీవ ఆకులాః ద్వక్షు తోయ ధవరాః సమాంత్త్ః 52

న్ద్లీయమాన ైః విహగ్ైః న్ద్మీలద్వభ శచ పాంకజ్ైః వికసాంతవయ చ మాలతవయ గతో అసిాం జాఞ యతర ర్విః 53

వృతవి యాతవి న్రేనవర ి ణవాం సథనవ పతి్రన్ద్వరి్తర వ ైరాణి చ ైవ మారాగ శచ సలిలేన్ సమీకృతవః 54

మాసి పత ి షే్పద్ర బ్హిో బ్ాిహోణవనవాం వివక్ష్తవమ్

అయమ్ అధవయయ సమయః సామగానవమ్ ఉపసిథత్ః 55

న్ద్వృతి్ కర్ో ఆయత్నో న్ూన్ాం సాంచిత్ సాంచయః ఆషాఢషమ్ అభుయపగతో భర్త్ః కోసలాఽధవపః 56

న్ూన్మ్ ఆపయర్యమాణవయాః సర్యాా వరా్తర ర్యః మాాం సమీక్ష్య సమాయాని్మ్ అయోధవయయా ఇవ సాన్ః 57

ఇమాః సీాత్ గుణవ వరాా ః సరగీవీః సరఖమ్ అశునతర విజితవఽరిః స ద్వర్ శచ రాజేయ మహత్ర చ సిథత్ః 58

అహాం త్ు హృత్ ద్వర్ శచ రాజాయత్ చ మహత్ః చరయత్ః న్ద్ీ కూలమ్ ఇవ కిలన్నమ్ అవసీద్వమి లక్ష్ోణ 59

శోక శచ మమ విసీి రశా వరాా శచ భృశ దరర్గమాః రావణ శచ మహ్యన్ శత్ుిః అపార్ాం పతి్రభాత్ర మే 60

అయాతవిాం చ ైవ దృషావ ై ఇమాాం మారాగ ాం శచ భృశ దరర్గమాన్

పణితర చ ైవ సరగీవీే న్ మయా కిాంచిత్ ఈరిత్మ్ 61

అపి చవఽత్ర పరికిలష్వాం చిరాద్వర ర్ైః సమాగత్మ్

ఆత్ో కార్య గరీయసాి ైత్ వకుి ాం న్ ఇచవిమి వాన్ర్మ్ 62

సాయమ్ ఏవ హి విశమీయ జాఞ తవా కాలమ్ ఉపాగత్మ్

P a g e | 98

ఉపకార్ాం చ సరగీవీో వేత్్యతర నవఽత్ ిసాంశయః 63

త్సాోత్ కాల పతిీక్షో అహాం సిథతో అసిో శుభ లక్ష్ణ

సరగీవీ సయ న్ద్ీనవాం చ పిసాదమ్ అన్రపాలయన్ 64

ఉపకారేణ వీరశ హి పతి్రకారేణ యుజయతర అ కృత్జోఞ అ పతి్రకృతో హని్ద్ సతి్ైవతవాం మన్ః 65

త్ాం ఏవమ్ ఉకిః పణిిధవయ లక్ష్ోణః కృతవఽ౦జలిః త్త్ పతి్రపయజయ భాష్ిత్మ్

ఉవాచ రామాం సాభిరామ దర్శన్ాం

పదిర్శయన్ దర్శన్మ్ ఆత్ోన్ః శుభమ్ 66

యథమకిమ్ ఏత్త్ త్వ సర్ామ్ ఈపి్త్ాం

న్రేన్ర ికరాి న్చిరాత్ హరీశార్ః శర్త్ పతిీక్ష్ః క్ష్మతవమ్ ఇమాం భవాన్ జల పపిాత్ాం రిపు న్ద్గహీే ధృత్ః 67

కిష్కంధర క ండ ేఅష ట వంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ఏకోన త్ాంశ ససర్గ ః సమీక్ష్య విమలాం వోయమ గత్ విదరయ దాలాహకమ్

సార్సా ర్వ సాంఘుష్వాం ర్మయ జోయతవ్నఽన్రలేపన్మ్ 1

సమృద్వా ఽర్థాం చ సరగీవీాం మన్ర ధరాోఽర్థ సాంగహీమ్

అత్యఽర్థమ్ అసతవాం మార్గమ్ ఏకాని్ గత్ మాన్సాం 2

న్ద్వృతి్ కార్యాం సిద్వా ఽర్థాం పిమద్వఽభిర్త్ాం సద్వ పాిపివని్మ్ అభిపథితవన్ సరాాన్ ఏవ మనోర్థవన్ 3

సాాాం చ పతీనమ్ అభిపథితవాం తవరాాం చవఽపి సమీపి్తవమ్

విహర్ని్మ్ అహో రాత్ాిం కృతవఽర్థాం విగత్ జార్మ్ 4

కీడీని్మ్ ఇవ ద్రవేశాం న్న్రనే అప్ర్సాాం గణ ైః మని్ద్షి్ు న్యసి కార్యాం చ మని్ద్ణివమ్ అన్వేక్ష్కమ్ 5

ఉత్పన్నరాజయ సాంద్రశాం కామ వృతి్మ్ అవసిథత్మ్

న్ద్శిచతవఽరశథ అర్థ త్తి్ైజఞః కాల ధర్ో విశయష్విత్ 6

పసిాదయ వాకై్యః మధరర్ైః హేత్ుమద్వభః మనోర్మ ః

P a g e | 99

వాకయవిత్ వాకయ త్తి్ైజఞాం హరీశాం మార్ుతవఽఽత్ోజః 7

హిత్ాం త్థయాం చ పథయాం చ సామ ధరాోఽర్థ నీత్రమత్

పణియ పీిత్ర సాంయుకిాం విశాాస కృత్ న్ద్శచయమ్ 8

హరీశార్మ్ ఉపాగమయ హన్రమాన్ వాకయమ్ అబ్విీత్ 9

రాజయాం పాిపిాం యశ శ ైచవ కౌలీ శీఃీ అభివరిథతవ మితవిణవాం సాంగహీః శయష్ః త్త్ భవాన్ కర్ుి మ్ అర్ిత్ర 10

యో హి మితరషి్ు కాలజఞః సత్త్ాం సాధర వరి్తర త్సయ రాజయాం చ కీరిి శచ పతివప శచ అభివరా్తర 11

యసయ కోశ శచ దణడ శచ మితవిణి ఆతవో చ భూమిప

సమవేతవన్ద్ సరాాణి స రాజయాం మహత్ అశునతర 12

త్ దభవాన్ వృతి్ సాంపన్నః సిథత్ః పథవ న్ద్ర్త్యయేి

మితవిఽర్థమ్ అభినీతవఽర్థాం యథవవత్ కర్ుి మ్ అర్ిత్ర 13

సాంత్యజయ సర్ా కారాయణి మితవిఽరేథ యో న్ వరి్తర సాంభమిాత్ హి కృత్ ఉతవ్హః సః అన్ర్్థః న్ అవర్ుధయతర 14

యః త్ు కాల వయతీతరష్ు మిత్ ికారేయష్ు వరి్తర స కృతవా మహతో పయఽరాథ న్ న్ మితవిఽరేథన్ యుజయతర 15

త్త్ ఇదాం వీర్ కార్యాం తర కాలాఽతీత్మ్ అరిాందమ

కియీతవాం రాఘవ సయ ఏత్త్ వ ైద్రహ్యయః పరిమార్గణమ్ 16

న్ చ కాలమ్ అతీత్ాం తర న్ద్వేదయత్ర కాలవిత్

త్ార్మాణోఽపి సన్ పాిజఞ సివ రాజన్ వశాన్రగః 18

కుల సయ హేత్ుః సీాత్ సయ దీ్ర్ఘ బ్న్రా శచ రాఘవః అపమేియ పభిావ శచ సాయాం చ అపతి్రమో గుణ ైః 19

త్సయ త్ాాం కుర్ు వ ై కార్యాం పయర్ాాం తరన్ కృత్ాం త్వ

హరీశార్ హర ిశయషీాే న్ ఆజాఞ పయిత్ుమ్ అర్ిసి 20

న్ హి తవవత్ భవేత్ కాలో వయతీత్ః చశదనవత్ ఋతర చశద్వత్సయ హి కార్యసయ భవేత్ కాల వయత్రకీమః 21

అకర్ుి ర్ఽపి కార్యసయ భవాన్ కరాి హరీశార్

కిాం పున్ః పతి్రకర్ుి సథి రాజేయన్ చ ధనేన్ చ 22

P a g e | 100

శకిిమాన్ అసి వికాీనోి వాన్ర్త్క్ ిగణేశార్

కర్ుి ాం ద్వశర్థరః పిీత్రమ్ ఆజాఞ యాాం కిాం న్ర సజజసథ 23

కామాం ఖలు శర్ైః శకిః సరరాఽసరర్ మహో ర్గాన్

వశయ ద్వశర్థవః కర్ుి ాం త్ా త్్రత్రజాఞ ాం త్ు కాాంక్ష్తర 24

పాిణతవయగ అవిశ౦కేన్ కృత్ాం తరన్ త్వ పిియమ్

త్సయ మారాగ మ వ ైద్రహీాం పృథవవాయమ్ అపి చ అమబరే 25

న్ ద్రవా న్ చ గనా్రాా న్ అసరరా న్ మర్ు దగ ణవః న్ చ యక్షమ భయాం త్సయ కుర్ుయః కిమ్ ఉత్ రాక్ష్సాః 26

త్త్ ఏవాం శకిి యుకి సయ పయర్ాాం పిియ కృత్ సివ

రామసాయఽర్ిసి పి౦గేశ కర్ుి ాం సరాాత్ోనవ పిియమ్ 27

న్ అధసాి త్ అవనౌ న్ అపు్ గత్రః న్ ఉపరి చ అమబరే కసయచిత్ సజజతర అసాోకాం కపీశార్ త్వాఽఽజఞయా 28

త్త్ ఆజాఞ పయ కః కిాం తర కృతర వసత్ు కుత్చిిత్

హర్యో హి అపధిృషాయ సథి సని్ద్ కోటి అగతీోఽన్ఘ 29

త్సయ త్ దాచన్ాం శీుతవా కాలే సాధర న్ద్వేద్వత్మ్

సరగీవీః సతి్ై సాంపన్నః చకార్ మత్రమ్ ఉతి్మామ్ 30

స సాంద్వద్రశ అభిమత్ాం నీలాం న్ద్త్యకృత్ ఉదయమమ్

ద్వక్షు సరాాసర సరేాషాాం సటైనవయనవమ్ ఉపసాంగహీే 31

యథవ సథనవ సమగాీ మే యూథ పాలా శచ సర్ాశః సమాఽఽగచిని్ద్ అసాంగేన్ సథనవగాీణి త్థవ కుర్ు 32

యిే త్ు అని్పాలాః పలవగాః శీఘగాా వయవసాయిన్ః సమాన్యన్రి తర సటైన్యాం త్ారితవః శాసనవన్ మమ

సాయాం చ అన్ని్ర్ాం సటైన్యాం భవాన్ ఏవ అన్రపశయత్ు 33

త్రి ప౦చ రాతవిత్ ఊరా్ైాం యః పాిపునయాన్ ఇహ వాన్ర్ః త్సయ పాిణ అని్ద్కో దణోడ నవఽత్ ికారాయ విచవర్ణవ 34

హరీన్ చ వృద్వా న్ ఉపయాత్ు స అ౦గద్మ భవాన్ మమ ఆజాఞ మ్ అధవకృత్య న్ద్శిచతవమ్

ఇత్ర వయవసాథ ాం హరిపుాంగవ ఈశారశ

P a g e | 101

విధవయ వేశో పివివేశ వీర్యవాన్ 35

కిష్కంధర క ండే ఏకోన త్ాంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేత్ాంశ ససర్గ ః గుహ్యాం పవిిష్థవ సరగీవీే విముకిే గగనే ఘన ైః వరా్ రాత్ి ఉష్ితో రామః కామ శోకాఽభిపీడ్ిత్ః 1

పాణుడ ర్ాం గగన్ాం దృషావ ై విమలాం చన్ర ిమణడలమ్

శార్ద్ీాం ర్జనీాం చ ైవ దృషావ ై జోయతవ్నఽన్రలేపనవమ్ 2

కామ వృతి్ాం చ సరగీవీాం న్షావ ాం చ జన్కాఽఽత్ోజామ్

బ్ుద్వా ై కాలమ్ అతీత్ాం చ ముమోహ పర్మాఽఽత్ుర్ః 3

స త్ు సాంజాఞ మ్ ఉపాగమయ ముహూరాి న్ మత్రమాన్ పున్ః మన్ః సాథ మఽపి వ ైద్రహీాం చిని్యా మా స రాఘవః 4

ఆసీన్ః పర్ాత్సాయఽగే ీహేమ ధవత్ు విభూష్ితర శార్దాం గగన్ాం దృషావ ై జగామ మన్సా పిియామ్ 5

దృషావ ై చ విమలాం వోయమ గత్ విదరయ దాలాహకమ్

సార్స ఆర్వ సాంఘుష్వాం విలలాప ఆరి్యా గిరా 6

సార్స ఆర్వ సనవనద్ ైః సార్స ఆర్వ నవద్వనీ

యా ఆశమేీ ర్మతర బ్ాలా సా అదయ మే ర్మతర కథమ్ 7

పుష్ిపతవమ్ చ ఆసనవన్ దృషావ ై కా౦చనవన్ ఇవ న్ద్ర్ోలాన్

కథాం సా ర్మతర బ్ాలా పశయనిీ మామ్ అపశయతీ 8

యా పురా కలహాంసానవాం సారేణ కలభాష్ిణ బ్ుధయతర చవర్ు సరాాఽ౦గీ సా అదయ మే బ్ుధయతర కథమ్ 9

న్ద్స్ైన్ాం చకవీాకానవాం న్ద్శమయ సహ చవరిణవమ్

పుణడరీక విశాలాఽక్షష కథమ్ ఏషా భవిష్యత్ర 10

సరాాంసి సరితో వాపీః కాన్నవన్ద్ వనవన్ద్ చ

తవాం వినవ మృగశాబ్ాక్షషాం చర్న్ న్ అదయ సరఖాం లభయ 11

అపి తవాం మద్వాయోగాత్ చ సౌకుమారాయత్ చ భామినీమ్

న్ దూర్ాం పీడయిేత్ కామః శర్త్ గుణ న్ద్ర్ని్ర్ః 12

ఏవాం ఆద్వ న్ర్ శయషీతే విలలాప న్ృపాఽఽత్ోజః

P a g e | 102

విహాంగ ఇవ సార్౦గ సలిలాం తి్రదశయశారాత్ 13

త్త్ః చాంచూర్య ర్మేయష్ు ఫలాఽరీథ గిరి సాన్రష్ు దదర్శ పర్ుయపావృతోి లక్షషోవాన్ లక్ష్ోణోఽగజీమ్ 14

త్ాం చిని్యా దరస్హయా పరీత్ాం

విసాంజఞమ్ ఏకాం విజనే మన్సీా

భాిత్ు రిాషాద్వత్ పరితవప ద్ీన్ః సమీక్ష్య సౌమిత్రిః ఉవాచ రామమ్ 15

కిమ్ ఆర్య కామ సయ వశాంగతరన్

కిమ్ ఆత్ో పౌర్ుష్య పరాభవేన్

అయాం సద్వ సాంహిియతర సమాధవః కిమ్ అత్ి యోగేన్ న్ద్వరిితరన్ 16

కియీాభియోగాం మన్సః పిసాదాం

సమాధవ యోగ అన్రగత్ాం చ కాలమ్

సహ్యయ సామర్థయమ్ అద్ీన్ సతి్ైః సా కర్ో హేత్ుాం చ కుర్ుష్ా హేత్ుమ్ 17

న్ జాన్కీ మాన్వ వాంశ నవథ త్ాయా స నవథవ సరలభా పరేణ

న్ చ అగినచూడ్వాం జాలితవమ్ ఉపథత్య న్ దహయతర వీర్ వరాఽర్ి కశిచత్ 18

స లక్ష్ోణాం లక్ష్ోణమ్ అపిధృష్యాం సాభావజాం వాకయమ్ ఉవాచ రామః హిత్ాం చ పథయాం చ న్య పిసకిాం స సామ ధరాోఽర్థ సమాహిత్ాం చ 19

న్ద్స్ాంశయాం కార్యమ్ అవేక్షిత్వయాం కియీా విశయషత హి అన్రవరిిత్వయః న్న్ర పవిృతి్ సయ దరరాసద సయ కుమార్ కార్య సయ ఫలాం న్ చిని్యమ్ 20

అథ పదో పలాశాఽక్షషాం మ థవలీమ్ అన్రచిని్యన్

P a g e | 103

ఉవాచ లక్ష్ోణాం రామో ముఖేన్ పరిశుష్యతవ 21

త్ర్పయితవా సహసాిఽక్ష్ః సలిలేన్ వసరాంధరామ్

న్ద్ర్ారి్యితవా ససాయన్ద్ కృత్ కరాో వయవసిథత్ః 22

సినగా గమీభర్ న్ద్రశఘ షాః శ ైల దరిమ పురశగమాః విసృజయ సలిలాం మేఘాః పరిశాీనవి న్ృపాత్ోజ 23

నీలోత్పల దళ శాయమః శాయమీ కృతవా ద్వశో దశ

విమద్వ ఇవ మాత్౦గాః శాని్ వేగాః పయో ధరాః 24

జల గరాభ మహ్య వేగాః కుటజ అర్ుజ న్ గనా్ద్న్ః చరితవా విర్తవః సౌమయ వృష్ివ వాతవః సముదయతవః 25

ఘనవనవాం వార్ణవనవాం చ మయూరాణవాం చ లక్ష్ోణ

నవదః పసివిణవనవాం చ పిశాని్ః సహసాఽన్ఘ 26

అభివృషావ మహ్య మేఘ ః న్ద్ర్ోలాః చిత్ ిసాన్వః అన్రలిపాి ఇవ ఆభాని్ద్ గిర్యః చన్ర ిర్శిోభిః 27

దర్శయని్ద్ శర్ న్నదయః పుళినవన్ద్ శన ైః శన ైః న్వ సాంగమ సవీడి్వ జఘనవ నీవ యోష్ిత్ః 28

శాఖాసర సపి చిద పాదపానవాం పభిాసర తవరాఽర్క న్ద్శా కరాణవాం

లీలాసర చ ైవ ఉతి్మ వార్ణవనవాం శియీాం విభజయ అదయ శర్త్ పివృతవి 29

సాంపతి్ర అనేక ఆశయీ చిత్ ిశోభా లక్షషో శర్త్ కాల గుణోపపనవన సూర్య అగ ీహసి పతి్రబ్ద ధవతరష్ు పద్వోకరేష్ు అభయధవకాం విభాత్ర 30

సపి చిద్వనవాం కుసరమోప గాంధీ ష్ట్ పాద బ్ృాంద్ ైః అన్రగీయమాన్ః మతి్ ద్వాపానవాం పవన్ అన్రసారీ దర్పాం వినేష్యన్ అభయధవకాం విభాత్ర 31

అభాయగత ైః చవర్ు విశాల పక్ష్షః

P a g e | 104

సర్ః పిియి ః పదో ర్జోఽవకీర్్ాః మహ్య న్ద్ీనవాం పుళిన్ ఉపయాత ైః కీడీాంత్ర హాంసాః సహ చకవీాక్ైః 32

మద పగిలేభష్ు చ వార్ణేష్ు గవాాం సమూహేష్ు చ దరిపతరష్ు పసిన్న తోయాసర చ న్ద్మనగాసర విభాత్ర లక్షషోః బ్హుధవ విభకాి 33

న్భః సమీక్షమయ అాంబ్ు ధరై్ః విముకిాం విముకి బ్ర్ి ఆభర్ణవ వనేష్ు పిియాసర అసకాి విన్ద్వృతి్ శోభా గత్ ఉత్్వా ధవయన్ పరా మయూరాః 34

మనోజఞ గాంధ ైః పిియక్ైః అన్ల ైపః పుష్ప అత్ర భార్ అన్వత్ అగ ీశాఖ్ ః సరవరా్ గౌర్ైః న్యన్ అభిరామ ః ఉద్మ యత్రతవన్ ఇవ వన్ అాంత్రాణి 35

పిియ అన్ద్ాతవనవాం న్ళినీ పిియాణవాం

వనే ర్తవనవాం కుసరమ ఉదాతవనవాం

మద ఉత్కటానవాం మద లాలసానవాం గజ ఉతి్మానవాం గత్యో అదయ మాంద్వః 36

వయభాిం న్భః శసిర విధౌత్ వరా్ాం కృశ పవిాహ్యన్ద్ న్ద్ీ జలాన్ద్ కలాి ర్ శితవః పవనవః పవిాాంత్ర త్మో విముకాి ః చ ద్వశః పకిాశాః 37

సూర్య ఆత్ప కాీమణ న్ష్వ పాంకా భూమిః చిర్ ఉద్వఘ టిత్ సాాంది రేణుః అనోయన్య వ ైరేణ సమాయుతవనవాం ఉద్మ యగ కాలో అదయ న్రాఽధవపానవాం 38

శర్త్ గుణ ఆపాయయిత్ ర్ూప శోభాః

P a g e | 105

పహిరిాతవ పాాంసర సముత్క్షతి్ అాంగాః మద్మత్కటాః సాంపతి్ర యుదా లుబ్ార వృషా గవాాం మధయ గతవ న్దాంత్ర 39

స మన్ోథ తీవి గతవఽన్రరాగాః కులాఽన్ద్ాతవ మాంద గత్ర౦ కరిణయః మద్వన్ద్ాత్ాం సాంపరివార్య యాాంత్ాం వనేష్ు భరాి ర్ాం అన్రపియాాంత్ర 40

త్యకాి ై వరాణి ఆత్ో విభూష్ణవన్ద్

బ్రాి ణి తీర్ ఉపగతవ న్ద్ీనవాం న్ద్ర్భరి్ియమానవ ఇవ సార్స ఓఘ ః పయిాాంత్ర ద్ీనవ విమద్వ మయూరాః 41

వితవిసయ కార్ాండవ చకవీాకాన్

మహ్య ర్వ ైః భిన్న కటా గజేాంద్విః సర్సర్ బ్దా అాంబ్ుజ భూష్ణేష్ు విక్షోభయ విక్షోభయ జలాం పిబ్ాంత్ర 42

వయపథత్ పాంకాసర స వాలుకాసర పసిన్న తోయాసర స గశ కులాసర స సార్సా రావ వినవద్వతవసర న్ద్ీష్ు హృషావ న్ద్పత్ాంత్ర హాంసాః 43

న్ద్ీ ఘన్ పసివిణోదకానవాం

అత్ర పవిృదా అన్ద్ల బ్రిిణవనవాం

పలవాంగమానవాం చ గత్ ఉత్్వానవాం ధృవాం ర్వాః సాంపతి్ర సాంపిణషావ ః 44

అనేక వరాా ః సరవిన్ష్వ కాయాః న్వ ఉద్వతరష్ు అాంబ్ు ధరేష్ు న్షావ ః క్షుథఽరిరతవ ఘోర్ విషా బిలేభయః చిర్ ఉష్ితవ విపసిర్ాంత్ర సరాపః 45

చాంచత్ చాంద ికర్సపర్శ హరా్ ఉనీోలిత్ తవర్కా

P a g e | 106

అహో రాగవతీ సాంధవయ జహ్యత్ర సాయాం అాంబ్ర్ాం 46 రాత్రిః శశాాంక ఉద్వత్ సౌమయ వకాి ా తవరా గణ ఉనీోలిత్ చవర్ు నేతవి జోయతవ్న అాంశుక పాివర్ణవ విభాత్ర నవరీ ఇవ శుకల అాంశుక సాంవృత్ అాంగీ 47 విపకా శాలి పసివాన్ద్ భుకాి ై పహిరిాతవ సార్స చవర్ు పాంకిిః న్భః సమాకాీమత్ర శీఘ ావేగా వాత్ అవధూతవ గథీవత్ ఇవ మాలా 48

సరపి ఏక హాంసాం కుముద్ ైః ఉపథత్ాం

మహ్య హిద సథాం సలిలాం విభాత్ర ఘన ైః విముకిాం న్ద్శి పయరా్ చాందాిం తవరా గణవ కీరా్మ్ ఇవ అాంత్రిక్ష్ాం 49

పకిీరా్ హాంసాఽకుల మేఖలానవాం

పబి్ుదా పద్మోత్పల మాలినీనవాం వాపీః ఉతి్మానవాం అధవక అదయ లక్షషోః వర్ అాంగనవనవాం ఇవ భూష్ితవనవాం 50

వేణు సాన్ వయాంజిత్ త్యర్య మిశఃీ పతి్యయష్ కాల అన్ద్ల సాంపవిృతి్ః సమూోరిచితో గహార్ గశ వృషాణవమ్ అనోయన్యాం ఆపయర్యత్ర ఇవ శబ్ర ః 51

న్వ ైః న్ద్ీనవాం కుసరమ పభిాసటైః వాయధూయమాన ైః మృదర మార్ుతరన్ ధౌత్ అమల క్షౌమ పట పకిాశ ైః కూలాన్ద్ కాశ ైః ఉప శోభితవన్ద్ 52

వన్ పచిాండ్వ మధర పాన్ శౌాండ్వః పిియాఽన్ద్ాతవః ష్ట్ చర్ణవః పహిృషావ ః వనేష్ు మతవి ః పవన్ అన్రయాతవిాం

P a g e | 107

కుర్ాాంత్ర పద్వోఽఽసన్ రేణు గౌరాః 53

జలాం పసిన్నాం కుముదాం పిభాసాం కౌీాంచ సాన్మ్ శాలి వన్ాం విపకాాం మృదర శచ వాయుః విమల శచ చాందఃి

శాంసాంత్ర వరా్ వయపనీత్ కాలాం 54

మీన్ ఉప సాందరిశత్ మేఖలానవాం న్ద్ీ వధూనవాం గత్యో అదయ మాంద్వః కాాంతోపభుకి అలస గామినీనవాం పభిాత్ కాలేష్ు ఇవ కామినీనవాం 55

స చకవీాకాన్ద్ స శ ైవలాన్ద్ కాశ ైః దరకూల ైః ఇవ సాంవృతవన్ద్

స పత్ ిలేఖాన్ద్ సరశచనవన్ద్ వధూ ముఖా న్ద్వ న్ద్ీ ముఖాన్ద్ 56

పఫిులల బ్ాణ ఆసన్ చిత్రితరష్ు పహిృష్వ ష్ట్ పాద న్ద్కూజితరష్ు గృహీత్ చవప ఉదయత్ చాండ దాండః పచిాండ చవరశ అదయ వనేష్ు కామః 57

లోకాం సరవృషావ య పరితోష్యితవా న్ద్ీః త్టాకాన్ద్ చ పయర్యితవా న్ద్ష్పన్న ససాయాం వసరధవాం చ కృతవా త్యకాి ై న్భః తోయ ధవరాః పిణషావ ః 58

దర్శయాంత్ర శర్న్ న్దయః పుళినవన్ద్ శన ైః శన ైః న్వ సాంగమ సవీడి్వ జఘనవన్ద్ ఇవ యోష్ిత్ః 59 పసిన్న సలిలాః సౌమయ కుర్రీభిః వినవద్వతవః చకవీాక గణ ఆకీరాా విభాని్ద్ సలిల ఆశయాః 60

ఆసనవః సపి పరాా శచ కోవిద్వరా శచ పుష్ిపతవః దృశయనేి బ్ాంధర జీవా శచ శాయమా శచ గిరి సాన్రష్ు 61

హాంస సార్స చకాీఽఽహ్నాః కుర్ర్ై శచ సమాంత్త్ః

P a g e | 108

పుళినవన్ అవకీరాా న్ద్ న్ద్ీనవాం పశయ లక్ష్ోణ 62

అనోయన్య బ్దా వ ైరాణవాం జిగీష్యణవాం న్ృపాఽత్ోజ

ఉద్మ యగ సమయః సౌమయ పారిథవానవమ్ ఉపసిథత్ః 63

ఇయాం సా పథిమా యాతవి పారిథవానవాం న్ృపాఽత్ోజ

న్ చ పశాయమి సరగీవీమ్ ఉద్మ యగాం వా త్థవ విధమ్ 64

చతవారశ వారిాకా మాసా గతవ వరా్ శతోపమాః మమ శోకాఽభిత్పి సయ సౌమయ సీతవమ్ అపశయత్ః 65

చకవీాకీ ఇవ భరాి ర్ాం పృష్వతో అన్రగతవ వన్ాం విష్మాం దాండకాఽర్ణయాం ఉద్వయన్ాం ఇవ యా గతవ 66

పిియా విహీనే దరఃఖాఽఽరేి హృత్ రాజేయ వివాసితర కృపాాం న్ కుర్ుతర రాజా సరగీీవో మయి లక్ష్ోణ 67

అనవథమ హృత్ రాజోయ అయాం రావణేన్ చ ధరిాత్ః ద్ీనో దూర్ గృహః కామీ మాాం చ ైవ శర్ణాం గత్ః 68

ఇత్ర ఏత ైః కార్ణ ైః సౌమయ సరగీవీసయ దరరాత్ోన్ః అహాం వాన్ర్ రాజసయ పరిభూత్ః పర్ాంత్ప 69

స కాలాం పరిసాంఖాయయ సీతవయాః పరిమార్గణే కృతవఽర్థః సమయాం కృతవా దరర్ోత్రః న్ అవబ్ుధయతర 70

త్ాాం పవిిశయ చ కిష్ికనవా ాం బ్ూిహి వాన్ర్ పుాంగవమ్

మూర్ఖాం గాీమయ సరఖే సకిాం సరగీవీాం వచనవన్ మమ 71

అరిథనవమ్ ఉపపనవననవాం పయర్ాాం చ అపి ఉపకారిణవమ్

ఆశాాం సాంశీుత్య యో హని్ద్ స లోకే పుర్ుషాఽధమః 72

శుభాం వా యద్వ వా పాపాం యో హి వాకయమ్ ఉద్ీరిత్మ్

సతరయన్ పరిగృహా్యత్ర స వీర్ః పుర్ుషత తి్మః 73

కృతవఽరాథ హి అకృతవఽరాథ నవాం మితవిణవాం న్ భవని్ద్ యేి

తవన్ మృతవన్ అపి కవీాయదః కృత్ఘానన్ న్ ఉపభు౦జతర 74

న్ూన్ాం కా౦చన్ పృషే్సయ వికృష్వ సయ మయా ర్ణే దషి్ువ మ్ ఇచిని్ద్ చవపసయ ర్ూపాం విదరయత్ గణ ఉపమమ్ 75

ఘోర్ాం జాయ త్ల న్ద్రశఘష్ాం కుీదా సయ మమ సాంయుగే

P a g e | 109

న్ద్రశఘష్మ్ ఇవ వజ ిసయ పున్ః సాంశోీత్ుమ్ ఇచిత్ర 76

కామమ్ ఏవాం గతర అపి అసయ పరిజాఞ తర పరాకమేీ

త్ాత్ సహ్యయసయ మే వీర్ న్ చినవి సాయన్ న్ృపాత్ోజ 77

యదఽర్థమ్ అయమ్ ఆర్మభః కృత్ః పర్ పుర్ాంజయ

సమయాం న్ అభిజానవత్ర కృతవర్థః పలవగేశార్ః 78

వరాా సమయ కాలాం త్ు పిత్రజాఞ య హరీశార్ః వయతీతవన్ చత్ురశ మాసాన్ విహర్న్ న్ అవబ్ుధయతర 79

సాఽమాత్య పరిష్త్ కీడీన్ పాన్మ్ ఏవ ఉపసథవతర శోక ద్ీనేష్ు న్ అసాోసర సరగీవీః కుర్ుతర దయామ్ 80

ఉచయతవాం గచి సరగీీవః త్ాయా వత్్ మహ్యబ్ల

మమ రశష్ సయ యదూిపాం బ్ూియా శచ ఏన్మ్ ఇదాం వచః 81

న్ చ సాంకుచిత్ః పనవథ యేిన్ వాలీ హతో గత్ః సమయేి త్రషే్ సరగీవీ మా వాలి పథమ్ అన్ాగాః 82

ఏక ఏవ ర్ణే వాలీ శరేణ న్ద్హతో మయా తవాాం త్ు సతవయత్ అత్రకాీని్ాం హన్ద్షాయమి స బ్ానా్వమ్ 83

త్త్ ఏవాం విహితర కారేయ యత్ హతి్ాం పుర్ుష్రా్భ

త్త్ త్త్ బ్ూిహి న్ర్ శయషేీ్ త్ార్ కాల వయత్రకీమః 84

కుర్ుష్ా సత్యాం మయి వాన్రేశార్ పతి్రశీుత్ాం ధర్ోమ్ అవేక్ష్య శాశాత్మ్

మా వాలిన్ాం పథిత్య గతో యమ క్ష్యాం త్ామ్ అదయ పశయయః మమ చశద్వత ైః శర్ైః 85

స పయర్ాజాం తీవ ివివృదా కోపాం లాలపయమాన్ాం పసిమీక్ష్య ద్ీన్మ్

చకార్ తీవాిాం మత్రమ్ ఉగ ీతరజా హరీశార్ మాన్వ వాంశ నవథః 86

కిష్కంధర క ండ ేత్ాంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ఏక త్ాంశ ససర్గ ః స కామిన్ాం ద్ీన్మ్ అద్ీన్ సతి్ైః

P a g e | 110

శోకాభిపన్నాం సముద్ీరా్ కోపమ్

న్రేన్ర ిసూన్రః న్ర్ ద్రవ పుత్ాిం

రామాన్రజః పయర్ాజమ్ ఇత్ర ఉవాచ 1

న్ వాన్ర్ః సాథ సయత్ర సాధర వృతరి న్ మాంసయతర కార్య ఫలాఽన్రష్౦గాన్

న్ భోజయతర వాన్ర్ రాజయ లక్షషోాం త్థవ హి న్ అభికమీతరఽసయ బ్ుద్వా ః 2

మత్రక్ష్యాత్ గాీమయ సరఖేష్ు సకిః త్వ పసిాద అపతి్రకార్ బ్ుద్వా ః

హతోఽగజీాం పశయత్ు వాలిన్ాం న్ రాజయమ్ ఏవాం విగుణసయ ద్రయమ్ 3

న్ ధవర్యిే కోపమ్ ఉద్ీరా్ వేగాం న్ద్హన్ద్ో సరగీవీమ్ అసత్య మఽదయ హరి పవిీర్ైః సహ వాలి పుతోి న్రేన్ర ిపతవనయ విచయాం కరశత్ు 4

త్మ్ ఆతి్ బ్ాణవసన్మ్ ఉత్పత్ని్ాం న్ద్వేద్వతవఽర్థాం ర్ణ చణడ కోపమ్

ఉవాచ రామః పర్ వీర్ హనవి సా వేక్షిత్ాం సాఽన్రన్యాం చ వాకయమ్ 5

న్ హి వ ై త్ాద్వాధమ లోకే పాపమ్ ఏవాం సమాఽఽచరేత్

పాపమ్ ఆరేయణ యో హని్ద్ స వీర్ః పుర్ుషత తి్మః 6

న్ ఇదమ్ అదయ త్ాయా గాీహయాం సాధర వృతరిన్ లక్ష్ోణ

తవాం పిీత్రమ్ అన్రవరి్సా పయర్ా వృతి్ాం చ సాంగత్మ్ 7

సామోప హిత్యా వాచవ ర్ూక్షమణి పరివర్జయన్

వకుి మ్ అర్ిసి సరగీవీాం వయతీత్ాం కాలపర్యయేి 8

సత ఽగజీేన్ అన్రశిషావ ఽరశథ యథవవత్ పుర్ుష్రా్భః పవిివేశ పురీాం వీరశ లక్ష్ోణః పర్వీర్ హ్య 9

త్త్ః శుభ మత్రః పాిజోఞ భాిత్ుః పిియహితర ర్త్ః

P a g e | 111

లక్ష్ోణః పతి్రసాంర్బ్దా జగామ భవన్ాం కపథః 10

శక ీబ్ాణవఽఽసన్ పఖియాం ధన్రః కాలాఽని్కోపమః పగిృహయ గిరి శృ౦గాభాం మన్రర్ః సాన్రమాన్ ఇవ 11

యథమకి కారీ వచన్మ్ ఉతి్ర్ాం చ ైవ సత తి్ర్మ్

బ్ృహసపత్ర సమో బ్ుద్వా య మతవి ై రామాన్రజ సిద్వ 12

కామ కోీధ సముతరథన్ భాిత్ుః కోపాఽగిననవ వృత్ః పభి౦జన్ ఇవ అపీిత్ః పయియౌ లక్ష్ోణ సిద్వ 13

సాల తవల అశాకరాా ాం శచ త్ర్సా పాత్యన్ బ్హూన్

పర్యసయన్ గిరి కూటాన్ద్ దరిమాన్ అనవయాం శచ వేగత్ః 14

శిలా శచ శకలీ కుర్ాన్ పద్వభయాం గజ ఇవ ఆశుగః దూర్మ్ ఏక పదాం త్యకాి ై యయౌ కార్య వశాత్ దరిత్మ్ 15

తవమ్ అపశయత్ బ్లా కీరాా ాం హరి రాజ మహ్య పురీమ్

దరరాగ మ్ ఇక్షమాకు శార్ూర లః కిష్ికనవా ాం గిరి సాంకటే 16

రశషాత్ పసిరార్మాణ ఓషే్ః సరగీవీాం పతి్ర లక్ష్ోణః దదర్శ వాన్రాన్ భీమాన్ కిష్ికనవా యా బ్హి శచరాన్ 17

శ ైల శృ౦గాణి శత్శః పవిృద్వా ాం శచ మహీర్ుహ్యన్

జగృహుః కు౦జర్ పఖిాయ వాన్రాః పర్ాతవఽని్రే 18

తవన్ గృహీత్ పహిర్ణవన్ హరీన్ దృషావ ై త్ు లక్ష్ోణః బ్భూవ ద్వాగుణాం కుీద్మా బ్హు ఇనా్న్ ఇవాఽన్లః 19

త్ాం తర భయ పరీతవఽ౦గాః కుీదాాం దృషావ ై పలవాంగమాః కాల మృత్ుయ యుగానవి ఽభాం శత్శో విదరితవ ద్వశః 20

త్త్ః సరగీవీ భవన్ాం పవిిశయ హరిపుాంగవాః కోీధమ్ ఆగమన్ాం చ ైవ లక్ష్ోణసయ న్యవేదయన్ 21

తవర్యా సహిత్ః కామీ సకిః కపి వృషత ర్హః న్ తరషాాం కపి వీరాణవాం శుశాీవ వచన్ాం త్ద్వ 22

త్త్ః సచివ సాంద్వషావ హర్యో రశమ హరా్ణవః గిరి కు౦జర్ మేఘాభా న్గరాయ న్ద్ర్యయుః త్ద్వ 23

న్ఖ దాంష్వ ిఆయుధవ ఘోరాః సరేా వికృత్ దర్శనవః

P a g e | 112

సరేా శార్ూర ల దరాప శచ సరేా చ వికృతవఽఽన్నవః 24

దశ నవగ బ్లాః కేచిత్ కేచిత్ దశ గుణోతి్రాః కేచిన్ నవగ సహస ిసయ బ్భూవు సరి లయ వికమీాః 25

కృతవ్నాం హి కపిభి రాాయపాి ాం దరిమ హసట్ి ర్ోహ్య బ్ల ైః అపశయత్ లక్ష్ోణః కుీదాః కిష్ికనవా ాం తవాం దరరాసదమ్ 26

త్త్ సథి హర్యః సరేా పాికార్ పరఘిాఽని్రాత్

న్ద్ష్్రమయ ఉదగ ీసతవి ై సరి త్సరథ ః ఆవిష్కృత్ాం త్ద్వ 27

సరగీవీసయ పమిాదాం చ పయర్ాజాం చ ఆరి్మ్ ఆత్ోవాన్

బ్ుద్వా ై కోప వశాం వీర్ః పున్ః ఏవ జగామ సః 28

స ద్ీర్ఘ ఉషా్ మహ్య ఉచవిైసః కోప సాంర్కి లోచన్ః బ్భూవ న్ర్ శార్ూర ల సధూమ ఇవ పావకః 29

బ్ాణ శలయ సరార్త్ జిజహాః సాయక ఆసన్ భోగవాన్

సా తరజో విష్ సాంఘాత్ః ప౦చ ఆసయ ఇవ పన్నగః 30

త్ాం ద్ీపిమ్ ఇవ కాలాఽగినాం నవగేన్రమి్ ఇవ కోపిత్మ్

సమాసాదయ అ౦గదః తవిసాత్ విషాదమ్ అగమత్ భృశమ్ 31

సత అ౦గదాం రశష్ తవమాాఽక్ష్ః సాంద్వద్రశ మహ్యయశాః సరగీవీః కథయతవాం వత్్ మమ ఆగమన్మ్ ఇత్ర ఉత్ 32

ఏష్ రామాఽన్రజః పాిపిః త్ా త్్కాశమ్ అరిాందమః భాిత్ుః వయసన్ సాంత్పతి ద్వారి త్రషే్త్ర లక్ష్ోణః 33

త్సయ వాకేయ యద్వ ర్ుచిః కిీయతవాం సాధర వాన్ర్ ఇత్ర ఉకాి ై శీఘాాం ఆగచి వత్్ వాకయాం అరిాందమ 34

లక్ష్ోణ సయ వచః శీుతవా శోక ఆవిషతవ అ౦గద్మఽబ్విీత్

పిత్ుః సమీపమ్ ఆగమయ సౌమిత్రిః అయమ్ ఆగత్ః 35

అథ అాంగదః త్సయ వచశ న్ద్శమయ సాంభాిాంత్ భావః పరిద్ీన్ వకాిః న్ద్పత్య త్యరా్ాం న్ృపతరః త్ర్సీా త్త్ః కుమార్ః చర్ణౌ వవాంద్ర 36

సాంగృహయ పాద్ౌ పిత్ుః ఉగ ీతరజా

P a g e | 113

జగాీహ మాత్ుః పున్ రేవ పాద్ౌ పాద్ౌ ర్ుమాయా శచ న్ద్పీడయితవా

న్ద్వేదయా మాస త్త్ః త్మ్ అర్థాం 37

స న్ద్ద్వి మద సాంవీతో వాన్రశ న్ విబ్ుదావాన్ బ్భూవ మద మతి్ శచ మదనేన్ చ మోహిత్ః 38

త్త్ః కిల కిలాాం చకుీః లక్ష్ోణాం పథిక్ష్య వాన్రాః పసిాదయాంత్ః త్మ్ కృదాాం భయ మోహిత్ చరత్సః 39

తర మహ్య ఓఘ న్ద్భాం దృషావ ై వజాిఽశన్ద్ సమ సాన్మ్

సిాంహ నవదాం సమాం చకుీః లక్ష్ోణ సయ సమీపత్ః 40

తరన్ శబ్యరన్ మహతవ పతి్యబ్ుధయత్ వాన్ర్ః మద విహాల తవమాాఽక్షో వాయకుల సగిిాభూష్ణః 41

అథ అ౦గద వచః శీుతవా తరన్ ఏవ చ సమాగతౌ మని్ద్ణిౌ వాన్రేన్ర ిసయ సమోత్ ఉద్వర్ దరిశనౌ 42

పలక్ష్ శ ైచవ పభిావ శచ మని్ద్ణిౌ అర్థ ధర్ోయోః వకుి మ్ ఉచవచ వచాం పాిపిాం లక్ష్ోణాం తౌ శశాంసత్ుః 43

పసిాదయితవా సరగీీవాం వచన ైః సామ న్ద్శిచత ైః ఆసీన్ాం పర్ుయపాసీనౌ యథవ శకాీం మర్ుత్పత్రమ్ 44

సత్య సాంధౌ మహ్యభాగౌ భాిత్రౌ రామ లక్ష్ోణౌ వయసయ భావాం సాంపాిపౌి రాజాయఽరౌి రాజయ ద్వయినౌ 45

త్యోః ఏకో ధన్రషాపణిః ద్వారి త్రషే్త్ర లక్ష్ోణః యసయ భీతవః పవిేపనేి నవద్వన్ ము౦చని్ద్ వాన్రాః 46

స ఏష్ రాఘవ భాితవ లక్ష్ోణో వాకయ సార్థవః వయవసాయ ర్థః పాిపిః త్సయ రామ సయ శాసనవత్ 47

అయాం చ దయితో రాజన్ తవర్యాః త్న్యో అాంగదః లక్ష్ోణేన్ సకాశాం తర పథిష్ిత్ః త్ార్యాఽన్ఘ 48

సః అయాం రశష్ పరీతవఽక్షో ద్వారి త్రష్వత్ర వీర్యవాన్ వాన్రాన్ వాన్ర్ పతర చక్షుషా న్ద్ర్రహన్ ఇవ 49

త్సయ మూరాా న పణిమయ త్ాాం సపుత్ఃి సహ బ్న్రా భిః

P a g e | 114

గచిశీఘాాం మహ్య రాజ రశషత హి అసయ న్ద్వరి్యతవాం 50

యథవ ఆహ రామో ధరాోతవో త్త్ కుర్ుష్ా సమాహిత్ః రాజన్ త్రషే్సా సమయిే భవ సత్య పతి్రశవీః 51

కిష్కంధర క ండే ఏక త్ాంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేద్రి త్ాంశ ససర్గ ః అ౦గద సయ వచః శీుతవా సరగీవీః సచివ ైః సహ

లక్ష్ోణాం కుపిత్ాం శీుతవా ముమోచ ఆసన్మ్ ఆత్ోవాన్ 1

సచివాన్ అబ్విీత్ వాకయాం న్ద్శిచత్య గుర్ు లాఘవమ్

మని్రజాఞ న్ మని్ర కుశలో మనేి రష్ు పరిన్ద్ష్ిే తవన్ 2

న్ మే దరరాాయహృత్ాం కిాంచిన్ న్ అపి మే దరర్ఽన్రష్ిే త్మ్

లక్ష్ోణో రాఘవ భాితవ కుీదాః కిమ్ ఇత్ర చిని్యిే 3

అసరహృద్వభః మమ అమిత ైరః న్ద్త్యమ్ అని్ర్ దరిశభిః మమ ద్మషాన్ అసాంభూతవన్ శాీవితో రాఘవాఽన్రజః 4

అత్ ితవవత్ యథవ బ్ుద్వా ః సర్ైాః ఏవ యథవ విధవ భావసయ న్ద్శచయః తవవత్ విజేఞయో న్ద్పుణాం శన ైః 5

న్ ఖలు అసిి మమ తవిసత లక్ష్ోణవన్ న్ అపి రాఘవాత్

మిత్ాిం త్ు అసాథ న్ కుపిత్ాం జన్యత్ర ఏవ సాంభిమమ్ 6

సర్ాథవ సరకర్ాం మిత్ాిం దరష్కర్ాం పరిపాలన్మ్

అన్ద్త్యతవాత్ త్ు చితవి నవాం పీిత్రః అలేప అపి భిదయతర 7

అతో న్ద్మితి్ాం త్ిసతి అహాం రామేణ త్ు మహ్యత్ోనవ యన్ మమ ఉపకృత్ాం శకయాం పతి్రకర్ుి ాం న్ త్న్ మయా 8

సరగీవీేణ ఏవమ్ ఉకి సరి హన్రమాన్ హరి పుాంగవః ఉవాచ సథాన్ త్రేకణ మధరయ వాన్ర్ మని్ద్ణివమ్ 9

సర్ాథవ న్ ఏత్త్ ఆశచర్యాం యత్ త్ాాం హరి గణేశార్

న్ విసోర్సి సరసినగామ్ ఉపకార్ కృత్ాం శుభమ్ 10

రాఘవేణ త్ు శూరేణ భయమ్ ఉత్్ృజయ దూర్త్ః త్ాత్ పిియాఽర్థాం హతో వాలీ శక ీత్ులయ పరాకమీః 11

సర్ాథవ పణియాత్ కుీద్మా రాఘవో న్ అత్ ిసాంశయః

P a g e | 115

భాిత్ర్ాం సాంపహిిత్వాన్ లక్ష్ోణాం లక్షిో వరా్న్మ్ 12

త్ాాం పమితోి న్ జానీష్థ కాలాం కాల విద్వాం వర్

ఫులల సపి చిద శాయమా పవిృతవి త్ు శర్త్ శివా 13

న్ద్ర్ోల గహీ న్క్ష్తవి ద్ౌయః పిణష్వ వలాహకా పసినవనశచ ద్వశః సరాాః సరిత్ శచ సరాాంసి చ 14

పాిపిమ్ ఉద్మ యగ కాలాం త్ు న్ అవ ైష్ి హరి పుాంగవ

త్ాాం పమితి్ ఇత్ర వయకిాం లక్ష్ోణో అయమ్ ఇహ ఆగత్ః 15

ఆరి్సయ హృత్ ద్వర్సయ పర్ుష్ాం పుర్ుష్ అని్రాత్

వచన్ాం మరా్ణ యాం తర రాఘవసయ మహ్యత్ోన్ః 16

కృత్ అపరాధసయ హి తర న్ అన్యత్ పశాయమి అహాం క్ష్మమ్

అని్రేణ అ౦జలిాం బ్ద్వా ై లక్ష్ోణసయ పసిాదనవత్ 17

న్ద్యుక్తి ః మని్ద్భిిః వాచశయ అవశయాం పారిథవో హిత్మ్

అత్ ఏవ భయాం త్యకాి ై బ్ివీమి అవధృత్ాం వచః 18

అభికుీదాః సమరశథ హి చవపమ్ ఉదయమయ రాఘవః స ద్రవ అసరర్ గనా్ర్ాాం వశయ సాథ పయిత్ుాం జగత్ 19

న్ స క్ష్మః కోపయిత్ుాం యః పసిాదయ పున్ర్ భవేత్

పయర్ా ఉపకార్ాం సోర్తవ కృత్జేఞన్ విశయష్త్ః 20

త్సయ మూరాా న పణిమయ త్ాాం స పుత్ఃి స సరహృజజన్ః రాజన్ త్రషే్సా సమయిే భర్ుి ః భారాయ ఇవ త్త్ వశయ 21

న్ రామ రామాఽన్రజ శాసన్ాం త్ాయా కపీన్ర ియుకిాం మన్సా అపి అపత హిత్ుమ్

మనో హి తర జాఞ సయత్ర మాన్రష్ాం బ్లాం స రాఘవ సయ అసయ సరరేన్ర ివర్చసః 22

కిష్కంధర క ండ ేద్రి త్ాంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే తాయ స్్త రంశ ససర్గ ః అథ పతి్రసమాద్వషతవ లక్ష్ోణః పర్వీర్ హ్య

పవిివేశ గుహ్యాం ఘోరాాం కిష్ికనవా ాం రామ శాసనవత్ 1

ద్వార్సాథ హర్యః త్త్ ిమహ్య కాయా మహ్యబ్లాః

P a g e | 116

బ్భూవుః లక్ష్ోణాం దృషావ ై సరేా పాి౦జలయః సిథతవః 2

న్ద్శశైసని్ాం త్ు త్ాం దృషావ ై కుీదాాం దశర్థవఽఽత్ోజమ్

బ్భూవుః హర్యః త్సిాి న్ చ ఏన్ాం పర్యవార్యన్ 3

స త్ాం ర్త్నమయియాం ద్వవాయాం శీమీాన్ పుష్ిపత్ కాన్నవమ్

ర్మాయాం ర్త్న సమాకీరాా ాం దదర్శ మహతీాం గుహ్యమ్ 4

హర్ోయ పాిసాద సాంబ్ాధవాం నవనవ పణయ ఉపశోభితవమ్

సర్ా కామ ఫల ైః వృక్ష్షః పుష్ిపత ైః ఉపశోభితవమ్ 5

ద్రవ గనా్ర్ా పుత ైర శచ వాన్ర్ైః కామ ర్ూపిభిః ద్వవయ మాలయ అమబర్ ధర్ైః శోభితవాం పిియ దర్శన ైః 6

చన్రన్ అగర్ు పద్వోనవాం గన ్ా ః సరర్భి గనా్ద్నవమ్

మ రేయాణవాం మధూనవాం చ సమోోద్వత్ మహ్య పథవమ్ 7

వినా్య మేర్ు గిరి పఖి్ యః పాిసాద్ ైః న్ ఏక భూమిభిః దదర్శ గిరి న్దయ శచ విమలాః త్త్ ిరాఘవః 8

అ౦గదసయ గృహాం ర్మయాం మ న్రసయ ద్వావిదసయ చ

గవయసయ గవాక్ష్సయ గజసయ శర్భసయ చ 9

విదరయనవోలే శచ సాంపాతరః సూరాయక్ష్సయ హన్ూమత్ః వీర్బ్ాహో ః సరబ్ాహో శచ న్లసయ చ మహ్యత్ోన్ః 10

కుముదసయ సరష్థణసయ తవరా జామబవతోః త్థవ దధవవకాిసయ నీలసయ సరపాటల సరనేత్యిోః 11

ఏతరషాాం కపి ముఖాయనవాం రాజ మారేగ మహ్యత్ోనవమ్

దదర్శ గృహ ముఖాయన్ద్ మహ్యసారాణి లక్ష్ోణః 12

పాణుడ ర్ అభి పకిాశాన్ద్ ద్వవయ మాలయ యుతవన్ద్ చ

పభిూత్ ధన్ ధవనవయన్ద్ సీి ర ర్త ైనః శోభితవన్ద్ చ 13

పాణుడ రేణ త్ు శ ైలేన్ పరిక్షిపిాం దరరాసదమ్

వాన్రేన్ర ిగృహాం ర్మయాం మహేన్ర ిసదనోపమమ్ 14

శుల ైకః పాిసాద శిఖర్ైః కై్లాస శిఖరశపమ ః సర్ా కామ ఫల ైః వృక్ష్షః పుష్ిపత ైః ఉపశోభిత్మ్ 15

మహేన్ర ిదత ్ి ః శీీమద్వభః నీల జీమూత్ సన్ద్నభ ైః

P a g e | 117

ద్వవయ పుష్ప ఫల ైః వృక్ష్షః శీత్ చవియి ః మనోర్మ ః 16

హరిభిః సాంవృత్ ద్వార్ాం బ్లిభిః శసిర పాణిభిః ద్వవయ మాలయ ఆవృత్ాం శుభిాం త్పి కా౦చన్ తోర్ణమ్ 17

సరగీవీసయ గృహాం ర్మయాం పివివేశ మహ్యబ్లః అవార్యమాణః సౌమిత్రిః మహ్య అభమి్ ఇవ భాసకర్ః 18

స సపి కక్షమయ ధరాోతవో యాన్ ఆసన్ సమావృతవః పవిిశయ సరమహత్ గుపిాం దదర్శ అని్ఃపుర్ాం మహత్ 19

హ్నమ రాజత్ పర్య౦క్ైః బ్హుభి శచ వర్ ఆసన ైః మహ్య అరి్ ఆసిర్ణోపథత ైః త్త్ి త్త్ ిఉపశోభిత్మ్ 20

పవిిశన్ ఏవ సత్త్ాం శుశాీవ మధరర్ సార్మ్

త్నిీ ిగీత్ సమాకీరా్ాం సమ గీత్ పద్వఽక్ష్ర్మ్ 21

బ్హీా శచ వివిధవఽఽకారా ర్ూప యౌవన్ గరిాతవః సిి రయః సరగీవీ భవనే దదర్శ స మహ్యబ్లః 22

దృషావ ై అభిజన్ సాంపనవనః చిత్ ిమాలయ కృత్ సజిః వర్ మాలయ కృత్ వయగాీ భూష్ణ ఉతి్మ భూష్ితవః 23

న్ అత్ృపాి న్ న్ అత్ర చ వయగాీన్ న్ అన్రద్వతి్ పరిచిద్వన్

సరగీవీ అన్రచరాన్ చవఽపి లక్ష్యా మాస లక్ష్ోణః 24

కూజిత్ాం న్ూపురాణవాం చ కాాంచనీనవాం న్ద్న్దాం త్థవ సన్ద్నశమయ త్త్ః శీమీాన్ సౌమిత్రిః లజిజతో అభవత్ 25

రశష్ వేగ పకిుపిత్ః శృతవా చ ఆభర్ణ సాన్ాం చకార్ జాయ సాన్ాం వీరశ ద్వశః శబ్యరన్ పయర్యన్ 26

చవరితరణి మహ్య బ్ాహుః అపకృష్వ ః స లక్ష్ోణః త్సౌథ ఏకాాంత్ాం ఆశితీ్య రామ శోక సమన్ద్ాత్ః 27

తరన్ చవప సానేన్ అథ సరగీీవః పలవగాఽధవపః విజాఞ య ఆగమన్ాం త్సిిః సాంచచవల వర్ ఆసనవత్ 28

అాంగద్రన్ యథవ మహయాం పుర్సాి త్ పతి్రవేద్వత్ాం సరవయకిాం ఏష్ సాంపాిపిాం సౌమిత్రిః భాిత్ుి వత్్లః 29

అాంగద్రన్ సమాఽఽఖాయత్ాం జాయ సానేన్ చ వాన్ర్ః

P a g e | 118

బ్ుబ్ుధర లక్ష్ోణాం పాిపిాం ముఖాం చ అసయ వయశుష్యత్ః 30

త్త్ః తవరాాం హరి శయషేీ్ః సరగీీవః పిియ దర్శనవాం ఉవాచ హిత్ాం అవయగాీం తవిస సాంభాిాంత్ మాన్సః 31

కిాం న్ర త్త్ కార్ణాం సరభుి పకిృతవయ మృదర మాన్సః స రశష్ ఇవ సాంపాిపతి యేిన్ అయాం రాఘవాఽన్రజః 32

కిాం పశయసి కుమార్సయ రశష్ సాథ న్ాం అన్ద్న్ద్రతర న్ ఖలు అకార్ణే కోపాం ఆహరేత్ న్ర్ సతి్మః 33

యద్వ అసయ కృత్ాం అసాోభిః బ్ుధయసథ కిాంచిత్ అపిియాం త్త్ బ్ుధవయ సాంపధివర్య ఆశు క్షిపాిం అర్ిసి భాష్ిత్ుాం 34

అథవా సాయాం ఏవ ఏన్ాం దషి్ువ ాం అర్ిసి భామినీ వచన ైః సాాంత్ా యుక్తి ః చ పిసాదయిత్ుాం అర్ిసి 35

త్ాత్ దర్శనే విశుద్వా ఽఽతవో న్ చ కోపాం కరిష్యత్ర న్ హి సీి రష్ు మహ్యతవోన్ః కాచిత్ కుర్ాాంత్ర ద్వర్ుణాం 36

త్ాయా సాాంత ైాః ఉపకాీాంత్ాం పసిన్న ఇాంద్వయి మాన్సాం త్త్ః కమల పతవిఽక్ష్మ్ దిక్షమయమి అహాం అరిాందమాం 37

సా పసిఖలాంతీ మద విహాలాఽక్షష పలిాంబ్ కాాంచీ గుణ హేమ సూతవి స లక్ష్ణవ లక్ష్ోణ సన్ద్నధవన్ాం జగామ తవరా న్మిత్ అాంగ యష్ివ ః 38

స తవాం సమీక్ష్య ఏవ హరీశ పతీనాం త్సౌథ ఉద్వసీన్త్యా మహ్యతవో అవాఙ్మోఖో అభూత్ మన్రజేాంద ిపుత్ఃి సీి ర సన్ద్నకరాా త్ విన్ద్వృతి్ కోపః 39

సా పాన్ యోగాత్ విన్ద్వృతి్ లజాజ దృష్ివ పసిాద్వత్ చ న్రేాంద ిసూనోః ఉవాచ తవరా పణియ పగిలభాం వాకయాం మహ్యఽర్థాం పరిసాని్ై పయర్ాాం 40

కిాం కోప మూలాం మన్రజేాంది పుత్ ి

P a g e | 119

కః తరన్ సాంత్రషే్త్ర వాక్ న్ద్ద్రశయ కః శుష్క వృక్ష్ాం వన్ాం ఆపత్ాంత్ాం దవాగిన మాఽఽసీదత్ర న్ద్రిాశాంకః 41

స త్సాయ వచన్ాం శృతవా సాాంత్ా పయర్ాాం అశాంకిత్ాం భూయః పణియ దృషావ ఽర్థాం లక్ష్ోణో వాకయాం అబ్విీత్ 42

కిాం అయాం కామ వృతి్ః తర లుపి ధరాోఽర్థ సాంగహీః భరాి భరి్ృ హితర యుకేి న్ చ ఏన్ాం అవబ్ుధయసథ 43

న్ చిని్యత్ర రాజాయఽర్థాం న్ అసాోన్ శోక పరాయణవన్

స అమాత్య పరిష్త్ తవరే పాన్ాం ఏవ ఉపసథవతర 44

స మాసాం చత్ుర్ః కృతవా పిమాణాం పలవగేశార్ః వయతీతవన్ తవన్ మదవయగశీ విహర్న్ న్ అవబ్ుధయతర 45

న్ హి ధరాోఽర్థ సిదాయర్థాం పాన్ాం ఏవాం పశిసయతర పానవత్ అర్థ శచ ధర్ో శచ కామ శచ పరిహీయతర 46

ధర్ో లోపత మహ్యన్ తవవత్ కృతర హి అపర్త్ర కుర్ాత్ః అర్థ లోప శచ మిత్ి శచ నవశయ గుణవతో మహ్యన్ 47 మిత్ాిం హి అర్థ గుణ శయషేీ్ాం సత్య ధర్ో పరాయణాం త్త్ దాయాం త్ు పరిత్యకిాం న్ త్ు ధరేో వయవసిథత్ాం 48

త్త్ ఏవాం పసిరి తర కారేయ కార్యాం అసాోభిః ఉతి్ర్ాం యః కార్యాం కార్య త్త్ాజేఞ త్ాాం ఉద్వహర్ుి ాం అర్ిసి 49

సా త్సయ ధరాోఽర్థ సమాధవ యుకిాం న్ద్శమయ వాకయాం మధరర్ సాభావాం తవరా గతవఽరేథ మన్రజేాంద ికారేయ విశాాస యుకిాం త్ాం ఉవాచ భూయః 50

న్ కోప కాలః క్షిత్రపాల పుత్ి న్ చ అత్ర కోపాం సా జనే విధరయః త్ాత్ అర్థ కామసయ జన్సయ త్సయ పమిాదమ్ అపి అర్ిసి వీర్ సత ఢ ాం 51

కోపాం కథాం నవమ గుణ పకిృష్వ ః

P a g e | 120

కుమార్ కురాయత్ అపకృష్వ సతరి ై కః త్ాత్ విధః కోప వశాం హి గచరిత్ సత్ా అవర్ుదాః త్పసః పసిూత్రః 52

జానవమి రశష్ాం హరి వీర్ బ్ాంధమ ః జానవమి కార్యసయ చ కాల సాంగాం జానవమి కార్యాం త్ాయి యత్ కృత్ాం న్ః త్త్ చ అపి జానవమి యత్ అత్ ికార్యాం 53

త్త్ చ అపి జానవమి యథవ విష్హయాం బ్లాం న్ర్ శయషేీ్ శరీర్జసయ జానవమి యసిోన్ శచ జనేన్ బ్దాాం కామేన్ సరగీవీమ్ అసకిాం అదయ 54

న్ కామ త్ాంతర ిత్వ బ్ుధవా ః అసిి త్ాాం వ ై యథవ మన్రయ వశాం పసిన్నః న్ ద్రశ కాలౌ హి న్ చ అర్థ ధరాో అవేక్ష్తర కామ ర్త్రః మన్రష్యః 55

త్ాం కామ వృతి్ాం మమ సన్ద్నకృష్వాం కామ అభియోగాత్ చ న్ద్వృతి్ లజజాం క్ష్మసా తవవత్ పర్ వీర్ హాంత్ త్ాత్ భాిత్ర్ాం వాన్ర్ వాంశ నవథాం 56 మహరా్యో ధర్ో త్పత భి కామాః కామ అన్రకామాః పతి్ర బ్దా మోహ్యః అయాం పకిృతవయ చపలః కపి సరి కథాం న్ సజేజత్ సరఖేష్ు రాజా 57

ఇత్ర ఏవాం ఉకాి ై వచన్ాం మహ్యఽర్థాం సా వాన్రీ లక్ష్ోణాం అపమేియాం పున్ః స ఖేదాం మద విహాలాం చ భర్ుి ర్ హిత్ాం వాకయాం ఇదాం బ్భాష్థ 58

ఉద్మ యగః త్ు చిర్ ఆజఞపిః సరగీీవేణ మహ్యత్ోన్ః

P a g e | 121

కామసయ అపి విధరయిేన్ త్వ అర్థ పతి్రసాధనే 59

ఆగతవ హి మహ్య వీరాయ హర్యః కామ ర్ూపిణః కోటీ శత్ సహసాిణి నవనవ న్గ న్ద్వాసిన్ః 60

త్త్ ఆగచి మహ్య బ్ాహో చవరిత్ాిం ర్క్షిత్మ్ త్ాయా అచిలాం మిత్ ిభావేన్ సతవాం ద్వరా అవలోకన్ాం 61

తవర్యా చ అభయఽన్రజాఞ త్ః త్ార్యా చవఽపి చశద్వత్ః పవిివేశ మహ్య బ్ాహుః అభయాంత్ర్మ్ అరిాందమః 62

త్త్ః సరగీవీమ్ ఆసీన్ాం కా౦చనే పర్మాఽఽసనే మహ్యఽరి్ ఆసిర్ణోపథతర దదర్శ ఆద్వత్య సన్ద్నభమ్ 63

ద్వవయ ఆభర్ణ చితవిఽ౦గ౦ ద్వవయ ర్ూపాం యశసిాన్మ్

ద్వవయ మాలాయఽమబర్ ధర్ాం మహేన్రమి్ ఇవ దరర్జయమ్ 64

ద్వవయ ఆభర్ణ మాలాయభిః పిమద్వభిః సమావృత్మ్

సాంర్బ్రత్ర్ ర్కాి ఽక్షో బ్భూవ అాంత్క సన్ద్నభః 65

ర్ుమాాం త్ు వీర్ః పరిర్భయ గాఢాం వర్ ఆసన్సతథ వర్ హేమ వరా్ః దదర్శ సౌమిత్రిమ్ అద్ీన్ సతి్ైాం విశాల నేత్ఃి సరవిశాల నేత్ిమ్ 66

కిష్కంధర క ండే తాయ స్్త రంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేచతు స్్త రంశ ససర్గ ః త్మ్ అపతి్రహత్ాం కుీదాాం పివిష్వాం పుర్ుష్రా్భమ్

సరగీవీో లక్ష్ోణాం దృషావ ై బ్భూవ వయథవత్ ఇన్ద్రయిః 1

కుీదాాం న్ద్శశైసమాన్ాం త్ాం పిద్ీపిమ్ ఇవ తరజసా భాిత్ుః వయసన్ సాంత్పిాం దృషావ ై దశర్థవఽఽత్ోజమ్ 2

ఉత్పపాత్ హరి శయషీతే హితవా సౌవరా్మ్ ఆసన్మ్

మహ్యన్ మహేన్రసియ యథవ సాలాంకృత్ ఇవ ధాజః 3

ఉత్పత్ని్మ్ అన్ూతరపత్య ర్ుమా పభిృత్యః సిి రయః సరగీవీాం గగనే పయరా్ చన్ర ాిం తవరా గణవ ఇవ 4

సాంర్కి న్యన్ః శీమీాన్ విచచవల కృతవఽ౦జలిః

P a g e | 122

బ్భూవ అవసిథత్ః త్త్ ికలపవృక్షో మహ్యన్ ఇవ 5

ర్ుమా ద్వాతీయాం సరగీీవాం నవరీ మధయ గత్ాం సిథత్మ్

అబ్విీత్ లక్ష్ోణః కుీదాః స తవర్ాం శశిన్ాం యథవ 6

సతి్ై అభిజన్ సాంపన్నః స అన్రకోీశో జితరన్ద్రయిః కృత్జఞః సత్య వాద్ీ చ రాజా లోకే మహీయతర 7

యః త్ు రాజా సిథతో అధరేో మితవిణవమ్ ఉపకారిణవమ్

మిథవయ పతి్రజాఞ ాం కుర్ుతర కో న్ృశాంస త్ర్ః త్త్ః 8

శత్మ్ అశా అన్ృతర హని్ద్ సహసాిం త్ు గవా అన్ృతర ఆతవోన్ాం సాజన్ాం హని్ద్ పుర్ుష్ః పుర్ుష్ అన్ృతర 9

పయర్ాాం కృతవఽరశథ మితవిణవాం న్ త్త్ పతి్రకరశత్ర యః కృత్ఘనః సర్ా భూతవనవాం స వధయః పలవగేశార్ 10

గీతో అయాం బ్హిోణవ శోల కః సర్ా లోక న్మసకృత్ః దృషావ ై కృత్ఘనాం కుీద్రాన్ త్ాం న్ద్బ్ద ధ పలవాంగమ 11

బ్హిోఘేన చ సరరాపథ చ చశరే భగన వతిర త్థవ న్ద్ష్కృత్రః విహితవ సద్వభః కృత్ఘేన నవఽసిి న్ద్ష్కృత్రః 12

అనవఽఽర్యః త్ాాం కృత్ఘన శచ మిథవయ వాదీ్ చ వాన్ర్

పయర్ాాం కృతవఽరశథ రామసయ న్ త్త్ పతి్రకరశష్ి యత్ 13

న్న్ర నవమ కృతవఽరేథన్ త్ాయా రామసయ వాన్ర్

సీతవయా మార్గణే యత్నః కరి్వయః కృత్మ్ ఇచితవ 14

స త్ాాం గాీమేయష్ు భోగేష్ు సకోి మిథవయ పతి్రశవీః న్ తవాాం రామో విజానీతర సర్పాం మణూడ క రావిణమ్ 15

మహ్యభాగేన్ రామేణ పాపః కర్ుణ వేద్వనవ హరీణవాం పాిపితో రాజయాం త్ాాం దరరాతవో మహ్యత్ోనవ 16

కృత్ాం చరత్ న్ అభిజానీష్థ రామసయ అకిలష్వ కర్ోణః సదయః త్ాాం న్ద్శిత ైః బ్ాణ ైః హతో దకి్ష్యసి వాలిన్మ్ 17

న్ చ సాంకుచిత్ః పనవథ యేిన్ వాలీ హతో గత్ః సమయేి త్రషే్ సరగీవీ మా వాలి పథమ్ అన్ాగాః 18

న్ న్ూన్మ్ ఇక్షమాకు వర్సయ కార్ుోకాత్

P a g e | 123

చరయతవన్ శరాన్ పశయసి వజ ిసన్ద్నభాన్

త్త్ః సరఖాం నవమ న్ద్ష్థవసథ సరఖ న్ రామ కార్యాం మన్సా అపి అవేక్ష్సథ 19

కిష్కంధర క ండ ేచతు స్్త రంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే ప్ంచ స్్త రంశ ససర్గ ః త్థవ బ్ుివాణాం సౌమిత్రిాం పిద్ీపిమ్ ఇవ తరజసా అబ్విీత్ లక్ష్ోణాం తవరా తవరాఽధవప న్ద్భాఽఽన్నవ 1

న్ ఏవాం లక్ష్ోణ వకివోయ న్ అయాం పర్ుష్మ్ అర్ిత్ర

హరీణవమ్ ఈశార్ః శోీత్ుాం త్వ వకాి ాత్ విశయష్త్ః 2

న్ ఏవ అకృత్జఞః సరగీవీో న్ శఠశ న్ అపి ద్వర్ుణః న్ ఏవ అన్ృత్ కథమ వీర్ న్ జిహోః చ కపీశార్ః 3

ఉపకార్ాం కృత్ాం వీరశ న్ అపి అయాం విసోృత్ః కపిః రామేణ వీర్ సరగీవీో యత్ అన ైయః దరష్కర్ాం ర్ణే 4

రామ పసిాద్వత్ కీరిిాం చ కపి రాజయాం చ శాశాత్మ్

పాిపివాన్ ఇహ సరగీవీో ర్ుమాాం మాాం చ పర్ాంత్ప 5

సరదరఃఖాం శాయిత్ః పయర్ాాం పాిపయ ఇదాం సరఖమ్ ఉతి్మమ్

పాిపి కాలాం న్ జానీతర విశాామితోి యథవ మున్ద్ః 6

ఘృతవచవయాం కిల సాంసకోి దశ వరాా ణి లక్ష్ోణ

అహో అమన్యత్ ధరాోతవో విశాామితోి మహ్యమున్ద్ః 7

స హి పాిపిాం న్ జానీతర కాలాం కాల విద్వాం వర్ః విశాామితోి మహ్యతరజాః కిాం పున్ః యః పృథ గజన్ః 8

ద్రహ ధర్ో గత్సయ అసయ పరిశాీని్సయ లక్ష్ోణ

అవిత్ృపిసయ కామేష్ు రామః క్ష్న్రి మ్ ఇహ అరి్సి 9

న్ చ రశష్ వశాం తవత్ గన్రి మ్ అర్ిసి లక్ష్ోణ

న్ద్శచయార్థమ్ అవిజాఞ య సహసా పాికృతో యథవ 10

సత్ా యుకాి హి పుర్ుషాః త్ాత్ విధవః పుర్ుష్రా్భ

అవిమృశయ న్ రశష్సయ సహసా యాని్ద్ వశయతవమ్ 11

పసిాదయేి తవాాం ధర్ోజఞ సరగీవీాఽరేథ సమాహితవ

P a g e | 124

మహ్యన్ రశష్ సముత్పన్నః సాంర్మభః త్యజయతవమ్ అయమ్ 12

ర్ుమాాం మాాం కపి రాజయాం చ ధన్ ధవన్య వసూన్ద్ చ

రామ పిియాఽర్థాం సరగీవీః త్యజేత్ ఇత్ర మత్రర్ మమ 13

సమానేష్యత్ర సరగీవీః సీత్యా సహ రాఘవమ్

శశా౦కమ్ ఇవ రశహిణవయ న్ద్హతవా రావణాం ర్ణే 14

శత్ కోటి సహసాిణి ల౦కాయాాం కిల రాక్ష్సాః అయుతవన్ద్ చ ష్ట్ త్రిాంశత్ సహసాిణి శతవన్ద్ చ 15

అహతవా తవాం చ దరరా్రాా న్ రాక్ష్సాన్ కామ ర్ూపిణః న్ శకోయ రావణో హన్రి ాం యిేన్ సా మ థవలీ హృతవ 16

తర న్ శకాయ ర్ణే హన్రి మ్ అసహ్యయిేన్ లక్ష్ోణ

రావణః కూీర్ కరాో చ సరగీవీేణ విశయష్త్ః 17

ఏవమ్ ఆఖాయత్వాన్ వాలీ స హ ిఅభిజోఞ హరీశార్ః ఆగమః త్ు న్ మే వయకిః శవీాత్ త్సయ బ్విీమి అహమ్ 18

త్ాత్ సహ్యయ న్ద్మితి్ాం వ ై పథిష్ితవ హరి పుాంగవాః ఆనేత్ుాం వాన్రాన్ యుద్రా సరబ్హూన్ హరి యూథపాన్ 19

తవాం చ పతిీక్ష్మాణో అయాం వికాీనవి న్ సరమహ్య బ్లాన్

రాఘవసయ అర్థ సిదాయఽర్థాం న్ న్ద్రాయత్ర హరీశార్ః 20

కృతవ సరసాంసాథ సౌమితర ిసరగీవీేణ యథవ పురా అదయ త ైః వాన్ర్ైః సర్ైాః ఆగని్వయాం మహ్య బ్ల ైః 21

ఋక్ష్ కోటి సహసాిణి గశ లాఙ్గగ ల శతవన్ద్ చ

అదయ తవామ్ ఉపయాసయని్ద్ జహి కోపమ్ అరిాందమ

కోటోయ అనేకాః త్ు కాకుత్్థ కపీనవాం ద్ీపి తరజసామ్ 22

త్వ హి ముఖమ్ ఇదాం న్ద్రీక్ష్య కోపాత్ క్ష్త్జ న్ద్భయ న్యనే న్ద్రీక్ష్మాణవః హరి వర్ వన్ద్తవ న్ యాని్ద్ శాని్ద్ాం పథిమ భయసయ హి శ౦కితవః సో సరాాః 23

కిష్కంధర క ండే ప్ంచ స్్త రంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేషట్ త్ాంశ ససర్గ ః

P a g e | 125

ఇత్ర ఉకిః తవర్యా వాకయాం పిశితీ్ాం ధర్ో సాంహిత్మ్

మృదర సాభావః సౌమిత్రిః పిత్రజగాీహ త్త్ వచః 1

త్సిోన్ పతి్రగృహీతర త్ు వాకేయ హరి గణేశార్ః లక్ష్ోణవత్ సరమహత్ తవిసాం వసిరాం కిలన్నమ్ ఇవ అత్యజత్ 2

త్త్ః కణే గత్ాం మాలయాం చిత్ిాం బ్హు గుణాం మహత్

చిచరిద విమదః చ ఆసీత్ సరగీవీో వాన్రేశార్ః 3

స లక్ష్ోణాం భీమ బ్లాం సర్ా వాన్ర్ సతి్మః అబ్విీత్ పశిితీ్ాం వాకయాం సరగీీవః సాంపహిరా్యన్ 4

పణిషావ శీీ శచ కీరిి శచ కప ిరాజయాం చ శాశాత్మ్

రామ పసిాద్వత్ సౌమితర ిపున్ః పాిపిమ్ ఇదాం మయా 5

కః శకిః త్సయ ద్రవసయ ఖాయత్సయ సథాన్ కర్ోణవ తవదృశాం వికీమాం వీర్ పతి్రకర్ుి మ్ అరిాందమ 6

సీతవాం పాిప్యత్ర ధరాోతవో వధవష్యత్ర చ రావణమ్

సహ్యయ మాతరణి మయా రాఘవః సథాన్ తరజసా 7

సహ్యయ కృత్యాం కిాం త్సయ యిేన్ సపి మహ్య దరిమాః శ ైల శచ వసరధవ చ ైవ బ్ాణేన్ ఏకేన్ ద్వరితవః 8

ధన్రః విసాార్మాణసయ యసయ శబ్యరన్ లక్ష్ోణ

సశ ైలా కమిపతవ భూమిః సహ్యయి ః త్సయ కిాం న్ర వ ై 9

అన్రయాతవిాం న్రేన్ర సియ కరిష్థయ అహాం న్ర్రా్భ

గచితో రావణాం హన్రి ాం వ ైరిణాం సపుర్స్ర్మ్ 10

యద్వ కిాంచిత్ అత్రకాీని్ాం విశాాసాత్ పణియిేన్ వా పథిష్యసయ క్ష్మిత్వయాం మే న్ కశిచన్ న్ అపరాధయత్ర 11

ఇత్ర త్సయ బ్ుివాణసయ సరగీవీసయ మహ్యత్ోన్ః అభవత్ లక్ష్ోణః పిీత్ః పథిమాా చ ఇదమ్ ఉవాచ హ 12

సర్ాథవ హి మమ భాితవ సనవథమ వాన్రేశార్

త్ాయా నవథరన్ సరగీవీ పిశిీతరన్ విశయష్త్ః 13

యః తర పభిావః సరగీవీ యత్ చ తర శౌచమ్ ఆర్జవాం

P a g e | 126

అర్ిః త్ాాం కపి రాజయసయ శిీయాం భోకుి మ్ అన్రతి్మామ్ 14

సహ్యయేిన్ చ సరగీవీ త్ాయా రామః పతివపవాన్

వధవష్యత్ర ర్ణే శత్యిన్ అచిరాత్ న్ అత్ ిసాంశయః 15

ధర్ోజఞసయ కృత్జఞసయ సాంగాీమేష్ు అన్ద్వరిిన్ః ఉపపన్నాం చ యుకిాం చ సరగీవీ త్వ భాష్ిత్మ్ 16

ద్మష్జఞః సత్ర సామరేథయ కో అనోయ భాష్ిత్ుమ్ అర్ిత్ర

వర్జయితవా మమ జేయషే్ాం తవాాం చ వాన్ర్ సతి్మ 17

సదృశః చ అసి రామ సయ వికీమేణ బ్లేన్ చ

సహ్యయో ద్ ైవత ైః దతి్ః చిరాయ హరి పుాంగవ 18

కిాం త్ు శీఘమా్ ఇతో వీర్ న్ద్షా్రమ త్ాాం మయా సహ

సాని్ైయసా వయసయాం చ భారాయ హర్ణ దరఃఖిత్మ్ 19

యత్ చ శోక అభిభూత్సయ శీుతవా రామసయ భాష్ిత్మ్

మయా త్ాాం పర్ుషాణి ఉకిః త్త్ చ త్ాాం క్ష్న్రి మ్ అర్ిసి 20

కిష్కంధర క ండ ేషట్ త్ాంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండే సప్త త్ాంశ ససర్గ ః ఏవమ్ ఉకి సరి సరగీవీో లక్ష్ోణేన్ మహ్యత్ోనవ హన్రమని్ాం సిథత్ాం పారేశై సచివాం త్ు ఇదమ్ అబ్విీత్ 1

మహేన్ర ిహిమవత్ వినా్య క్ైలాస శిఖరేష్ు చ

మన్రరే పాణుడ శిఖరే ప౦చ శ ైలేష్ు యేి సిథతవః 2

త్ర్ుణ ఆద్వత్య వరేాష్ు భాిజమానేష్ు సర్ాశః పర్ాతరష్ు సముద్విఽనేి పశిచమసాయాం త్ు యేి ద్వశి 3

ఆద్వత్య భవనే చ ైవ గిరౌ సాంధవయఽభ ిసన్ద్నభయ పదో తవళ వన్ాం భీమాం సాంశితీవ హరి పుాంగవాః 4

అ౦జనవఽముబద సాంకాశాః కు౦జర్ పతి్రమ ఓజసః అ౦జనే పర్ాతర చ ైవ యేి వసని్ద్ పలవాంగమాః 5

మన్ః శిలా గుహ్య వాసా వాన్రాః కన్క పభిాః మేర్ు పార్శైగతవః చ ైవ యేి చ ధూమ ాగిరిాం శితీవః 6

త్ర్ుణ ఆద్వత్య వరాా శచ పర్ాతర యిే మహ్య అర్ుణే

P a g e | 127

పిబ్నోి మధర మ రేయాం భీమ వేగాః పలవాంగమాః 7

వనేష్ు చ సరర్మేయష్ు సరగనా్ద్ష్ు మహత్ు్ చ

తవపసానవాం చ ర్మేయష్ు వనవఽనేిష్ు సమని్త్ః తవమ్ సాి న్ త్ామ్ ఆన్య క్షిపాిం పృథవవాయాం సర్ా వాన్రాన్ 8

సామ ద్వనవఽద్వభిః కల ైపః ఆశు పథిష్య వాన్రాన్ 9

పథిష్ితవః పథిమాం యిే చ మయా దూతవ మహ్య జవాః త్ార్ణవఽర్థాం త్ు భూయః త్ాాం హరీన్ సాంపథిష్యాఽపరాన్ 10

యిే పసికాి శచ కామేష్ు దీ్ర్ఘ సూతవి శచ వాన్రాః ఇహ ఆన్యసా తవన్ సరాాన్ శీఘాాం త్ు మమ శాసనవత్ 11

అహో భిః దశభిః యిే చ న్ ఆగచిని్ద్ మమ ఆజఞయా హని్వాయ సథి దరరాతవోనో రాజ శాసన్ దూష్కాః 12

శతవన్ద్ అథ సహసాిణి కోటయ శచ మమ శాసనవత్

పయిాన్రి కపి సిాంహ్యనవాం ద్వశో మమ మతర సిథతవః 13

మేఘ పర్ాత్ సాంకాశాః ఛవదయని్ ఇవాఽమబర్మ్

ఘోర్ ర్ూపాః కపి శయషీాే యాన్రి మత్ శాసనవత్ ఇత్ః 14

తర గత్రజాఞ గత్రాం గతవా పృథవవాయాం సర్ా వాన్రాః ఆన్యన్రి హరీన్ సరాాన్ త్ారితవః శాసనవన్ మమ 15

త్సయ వాన్ర్ రాజ సయ శీుతవా వాయు సరతో వచః ద్వక్షు సరాాసర వికాీనవి న్ పథిష్యా మాస వాన్రాన్ 16

తర పదాం విష్ుా వికాీని్ాం పత్త్రి జోయత్రః అధాగాః పయిాతవః పహిితవః రాజాఞ హర్యః త్త్ క్ష్ణేన్ వ ై 17

తర సముద్రషి్ు గిరిష్ు వనేష్ు చ సర్సర్ చ

వాన్రా వాన్రాన్ సరాాన్ రామ హేతోః అచశదయన్ 18

మృత్ుయ కాలోపమసయ ఆజాఞ ాం రాజ రాజసయ వాన్రాః సరగీవీ సాయఽఽయయుః శీుతవా సరగీవీ భయ దరిశన్ః 19

త్త్ సథి అ౦జన్ సాంకాశా గిరేః త్సాోత్ మహ్య జవాః త్రసఃి కోటయః పలవాంగానవాం న్ద్ర్యయుః యత్ ిరాఘవః 20

అసిాం గచిత్ర యతవిఽర్కః త్సిోన్ గిరివరే ర్తవః

P a g e | 128

త్పి హేమ సమాభాసాః త్సాోత్ కోటోయ దశ చరయతవః 21

క్ైలాస శిఖరేభయ శచ సిాంహ కేసర్ వర్చసామ్

త్త్ః కోటి సహసాిణి వాన్రాణవమ్ ఉపాగమన్ 22

ఫల మూలేన్ జీవనోి హిమవని్మ్ ఉపాశితీవః తరషాాం కోటి సహసాిణవాం సహసాిం సమవరి్త్ 23

అ౦గార్క సమానవనవాం భీమానవాం భీమ కర్ోణవమ్

వినవా యత్ వాన్ర్ కోటీనవాం సహసాిణి అపత్న్ దరిత్మ్ 24

క్షషరశద వేలా న్ద్లయాః త్మాల వన్ వాసిన్ః నవరికేళ్యఽశనవ శ ైచవ తరషాాం సాంఖాయ న్ విదయతర 25

వనేభోయ గహారేభయ శచ సరిదభయ శచ మహ్య జవా ఆగచిత్ వాన్రీ సథనవ పిబ్ నిీవ ద్వవాకర్మ్ 26

యిే త్ు త్ార్యిత్ుాం యాతవ వాన్రాః సర్ా వాన్రాన్

తర వీరా హిమవత్ శ ైలాం దదృశుః త్ాం మహ్య దరిమమ్ 27

త్సిోన్ గిరివరే ర్మేయ యజోఞ మాహేశార్ః పురా సర్ా ద్రవ మన్ః తోషత బ్భౌ ద్వవోయ మనోహర్ః 28

అన్న న్ద్ష్యన్ర జాతవన్ద్ మూలాన్ద్ చ ఫలాన్ద్ చ

అమృత్ సాాదర కలాపన్ద్ దదృశుః త్త్ి వాన్రాః 29

త్త్ అన్న సాంభవాం ద్వవయాం ఫలాం మూలాం మనోహర్మ్

యః కశిచత్ సకృత్ అశానత్ర మాసాం భవత్ర త్రిపత్ః 30

తవన్ద్ మూలాన్ద్ ద్వవాయన్ద్ ఫలాన్ద్ చ ఫలాఽశనవః ఔష్ధవన్ద్ చ ద్వవాయన్ద్ జగృహుః హరి యూథపాః 31

త్సాోత్ చ యజాఞ ఽఽయత్నవత్ పుషాపణి సరర్భీణి చ

ఆన్ద్న్రయః వాన్రా గతవా సరగీీవ పిియ కార్ణవత్ 32

తర త్ు సరేా హరి వరాః పృథవవాయాం సర్ా వాన్రాన్

సాంచశదయితవా త్ారిత్ాం యూథవనవాం జగుోః అగతీ్ః 33

తర త్ు తరన్ ముహూరేిన్ యూథపాః శీఘా గామిన్ః కిష్ికనవా ాం త్ార్యా పాిపాి ః సరగీవీో యత్ ివాన్ర్ః 34

తర గృహీతవా ఓష్ధీః సరాాః ఫలాం మూలాం చ వాన్రాః

P a g e | 129

త్ాం పతి్రగాీహయా మాసరః వచన్ాం చ ఇదమ్ అబ్ుివన్ 35

సరేా పరిగతవః శ ైలాః సముద్వి శచ వనవన్ద్ చ

పృథవవాయాం వాన్రాః సరేా శాసనవత్ ఉపయాని్ద్ తర 36

ఏవాం శీుతవా త్తో హృష్వ ః సరగీవీః పలవగాఽధవపః పతి్రజగాీహ చ పీిత్ః తరషాాం సర్ామ్ ఉపాయన్మ్ 37

కిష్కంధర క ండే సప్త త్ాంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఅషట త్ాంశ ససర్గ ః పతి్రగృహయ చ త్త్ సర్ామ్ ఉపాన్యమ్ ఉపాహృత్మ్

వాన్రాన్ సాని్ైయితవా చ సరాాన్ ఏవ వయసర్జయత్ 1

విసర్జయితవా స హరీన్ శూరాన్ తవన్ కృత్ కర్ోణః మేనే కృతవఽర్థమ్ ఆతవోన్ాం రాఘవాం చ మహ్యబ్లమ్ 2

స లక్ష్ోణో భీమ బ్లాం సర్ా వాన్ర్ సతి్మమ్

అబ్విీత్ పశిితీ్ాం వాకయాం సరగీీవాం సాంపహిరా్యన్

కిష్ికనవా యా విన్ద్షా్రమ యద్వ తర సౌమయ రశచతర 3

త్సయ త్ దాచన్ాం శీుతవా లక్ష్ోణసయ సరభాష్ిత్మ్

సరగీవీః పర్మ పీితో వాకయమ్ ఏత్త్ ఉవాచ హ 4

ఏవాం భవత్ు గచవిమః సథథయాం త్ాత్ శాసనే మయా 5

త్మ్ ఏవమ్ ఉకాి ై సరగీవీో లక్ష్ోణాం శుభ లక్ష్ోణమ్

విసర్జయా మాస త్ద్వ తవరామ్ అనవయ శచ యోష్ిత్ః 6

ఏహి ఇత్ర ఉచ ైచః హరి వరాన్ సరగీవీః సముద్వహర్త్ 7

త్సయ త్ దాచన్ాం శీుతవా హర్యః శీఘామ్ ఆయయుః బ్ద్వా ఽ౦జలి పుటాః సరేా యేి సరయః సీి ర దర్శన్ క్ష్మాః 8

తవన్ ఉవాచ త్త్ః పాిపాి న్ రాజా అర్క సదృశ పభిః ఉపసాథ పయత్ క్షిపాిం శిబికాాం మమ వాన్రాః 9

శీుతవా త్ు వచన్ాం త్సయ హర్యః శీఘా వికమీాః సముపసాథ పయా మాసరః శిబికాాం పిియ దర్శనవమ్ 10

తవమ్ ఉపసాథ పితవాం దృషావ ై శిబికాాం వాన్రాఽధవపః లక్ష్ోణ ఆర్ుహయతవాం శీఘామ్ ఇత్ర సౌమిత్రిమ్ అబ్విీత్ 11

P a g e | 130

ఇత్ర ఉకాి ై కా౦చన్ాం యాన్ాం సరగీవీః సూర్య సన్ద్నభమ్

బ్ృహద్వభః హరిభిః యుకిమ్ ఆర్ురశహ సలక్ష్ోణః 12

పాణుడ రేణ ఆత్పతరణి ధవయిమాణేన్ మూరా్న్ద్

శుక్్ల ః చ వాల వయజన ైః ధూయమాన ైః సమని్త్ః 13

శ౦ఖ భయర ీన్ద్నవద్ ైశచ హరిభి శచ అభివన్ద్రత్ః న్ద్ర్యయౌ పాిపయ సరగీవీః రాజయ శియీమ్ అన్రతి్మామ్ 14

స వాన్ర్ శత ైః తీక్ష్్ా ః బ్హుభిః శసిర పాణిభిః పరికీరశా యయౌ త్త్ ియత్ ిరామో వయవసిథత్ః 15

స త్ాం ద్రశమ్ అన్రపాిపయ శయషేీ్ాం రామ న్ద్ష్థవిత్మ్

అవాత్ర్న్ మహ్యతరజాః శిబికాయాః సలక్ష్ోణః 16

ఆసాదయ చ త్తో రామాం కృతవఽ౦జలి పుటోఽభవత్

కృతవఽ౦జలౌ సిథతర త్సిోన్ వాన్రా శచ అభవన్ త్థవ 17

త్టాకమ్ ఇవ త్త్ దృషావ ై రామః కుటోల ప౦కజమ్

వాన్రాణవాం మహత్ సటైన్యాం సరగీవీే పీిత్రమాన్ అభూత్ 18

పాదయోః పత్రత్ాం మూరాా న త్మ్ ఉతవథ పయ హరీశార్మ్

పథిమాా చ బ్హుమానవత్ చ రాఘవః పరిష్సాజే 19

పరిష్ాజయ చ ధరాోతవో న్ద్ష్ీద్రత్ర త్తోఽబ్విీత్

త్ాం న్ద్ష్ణాాం త్తో దృషావ ై క్షితౌ రామోఽబ్విీత్ వచః 20

ధర్ోమ్ అర్థాం చ కామాం చ కాలే యః త్ు న్ద్ష్థవతర విభజయ సత్త్ాం వీర్ స రాజా హరి సతి్మ 21

హితవా ధర్ోాం త్థవ అర్థాం చ కామాం యసరి న్ద్ష్థవతర స వృక్షమఽగే ీయథవ సరపిః పత్రత్ః పతి్రబ్ుధయతర 22

అమితవిణవాం వధర యుకోి మితవిణవాం సాంగహీే ర్త్ః త్రివర్గ ఫల భోకాి త్ు రాజా ధరేోణ యుజయతర 23

ఉద్మ యగ సమయః త్ు ఏష్ పాిపిః శత్ుి వినవశన్

సాంచిని్యతవాం హి పి౦గేశ హరిభిః సహ మని్ద్భిిః 24

ఏవమ్ ఉకి సరి సరగీవీో రామాం వచన్మ్ అబ్విీత్

పణిషావ శీీ శచ కీరిి శచ కప ిరాజయాం చ శాశాత్మ్ 25

P a g e | 131

త్ాత్ పసిాద్వత్ మహ్య బ్ాహో పున్ః పాిపిమ్ ఇదాం మయా త్వద్రవ పసిాద్వత్ చ భాిత్ు శచ జయతవాం వర్ 26

కృత్ాం న్ పతి్రకురాయత్ యః పుర్ుషాణవాం స దూష్కః 27

ఏతర వాన్ర్ ముఖాయ శచ శత్శః శత్ుి సూదన్

పాిపాి శచ ఆద్వయ బ్లిన్ః పృథవవాయాం సర్ా వాన్రాన్ 28

ఋక్షమ శచ వాన్రాః శూరా గశ లాఙ్గగ లా శచ రాఘవ

కానవి ర్ వన్ దరరాగ ణవమ్ అభిజాఞ ఘోర్ దర్శనవః 29

ద్రవ గనా్ర్ా పుతవి శచ వాన్రాః కామ ర్ూపిణః సటైాః సటైాః పరివృతవః సటైన ైయః వరి్నేి పథవ రాఘవ 30

శత ైః శత్ సహసటైర శచ కోటిభి శచ పలవాంగమాః అయుత ై శచ వృతవ వీరా శ౦కుభి శచ పర్ాంత్ప 31

అర్ుబద్ ైః అర్ుబద శత ైః మధ ైయ శచ అన ్ి శచ వాన్రాః సముద్ ైర శచ పరార్్ా శచ హర్యో హరి యూథపాః 32

ఆగమిష్యని్ద్ తర రాజన్ మహేన్ర ిసమ వికీమాః 33

మేర్ు మన్రర్ సాంకాశా వినా్య మేర్ు కృత్ ఆలయాః తర తవామ్ అభిగమిష్యని్ద్ రాక్ష్సాం యేి సబ్ానా్వమ్

న్ద్హత్య రావణాం సాంఖేయ హి ఆన్యిష్యని్ద్ మ థవలీమ్ 34

త్త్ః త్మ్ ఉద్మ యగమ్ అవేక్ష్య బ్ుద్వామాన్ హరి పవిీర్సయ న్ద్ద్రశ వరిిన్ః బ్భూవ హరాా త్ వసరధవఽధవపాఽఽత్ోజః పబి్ుదా నీలోత్పల త్ులయ దర్శన్ః 35

కిష్కంధర క ండే అషట త్ాంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఏకోన చత్రిర్ంశ ససర్గ ః ఇత్ర బ్ుివాణాం సరగీవీాం రామో ధర్ోభృతవాం వర్ః బ్ాహుభాయాం సాంపరిష్ాజయ పిత్ుయవాచ కృతవఽ౦జలిమ్ 1

యత్ ఇనోర ి వరా్తర వరా్ాం న్ త్త్ చిత్ాిం భవేత్ భువి

ఆద్వతోయ వా సహసాిాంశుః కురాయత్ విత్రమిర్ాం న్భః 2

చన్రమిా ర్శిోభిః కురాయత్ పృథవవీాం సౌమయ న్ద్ర్ోలామ్

P a g e | 132

త్ాత్ విధమ వాఽపి మితవిణవాం పతి్రకురాయత్ పర్ాంత్ప 3

ఏవాం త్ాయి న్ త్త్ చిత్ాిం భవేత్ యత్ సౌమయ శోభన్మ్

జానవమి అహాం తవాాం సరగీీవ సత్త్ాం పిియ వాద్వన్మ్ 4

త్ాత్ స నవథః సఖే సాంఖేయ జేతవఽసిో సకలాన్ అరీన్

త్ామ్ ఏవ మే సరహృత్ మిత్ాిం సాహ్యయయాం కర్ుి మ్ అర్ిసి 5

జహ్యర్ ఆత్ో వినవశాయ వ ైద్రహీాం రాక్ష్సాఽధమః వ౦చయితవా త్ు పౌలోమీమ్ అన్రహ్యల ద్మ యథవ శచీమ్ 6

న్ చిరాత్ త్ాం హన్ద్షాయమి రావణాం న్ద్శిత ైః శర్ైః పౌలోమాయః పిత్ర్ాం దృపిాం శత్కతీ్ుః ఇవ ఆహవే 7

ఏత్సిోన్ అని్రే చ ఏవ ర్జః సమఽభివరి్త్

ఉషాా ాం తీవాిాం సహసాిాంశోః ఛవదయత్ గగనే పభిామ్ 8

ద్వశః పరాయకులా శచ ఆసన్ ర్జసా తరన్ మూరిితవః చచవల చ మహీ సరాా సశ ైల వన్ కాన్నవ 9

త్తో న్గేన్ర ిసాంకాశ ైః తీక్ష్ా దాంష్టద్రః మహ్య బ్ల ైః కృతవ్న సాంఛవద్వతవ భూమిః అసాంఖేయయి ః పలవాంగమ ః 10

న్ద్మేష్ అని్ర్మాతరణి త్త్ః త ైః హరి యూథపటైః కోటీ శత్ పరీవార్ైః కామ ర్ూపిభిః ఆవృతవ 11

నవద్రయి ః పార్ాతరయి శచ సాముద్ ైర శచ మహ్య బ్ల ైః హరిభిః మేఘ న్ద్రాిా ద్ ైః అన ైయ శచ వన్ చవరిభిః 12

త్ర్ుణ ఆద్వత్య వర్్ా శచ శశి గౌరై్ శచ వాన్ర్ైః పదో కేసర్ వర్్ా శచ శయాత ైః మేర్ు కృత్ ఆలయి ః 13

కోటీ సహసటైరః దశభిః శీమీాన్ పరివృత్ సిద్వ వీర్ః శత్వలిః నవమ వాన్ర్ః పతి్యదృశయత్ 14

త్త్ః కా౦చన్ శ ైలాభః తవరాయా వీర్యవాన్ పితవ అనేక్ైః దశ సాహసటైరః కోటిభిః పతి్యదృశయత్ 15

త్థవ అపరేణ కోటీనవాం సహసథణి సమన్ద్ాత్ః పితవ ర్ుమాయా సాంపాిపిః సరగీవీ శాశురశ విభుః 16

పదో కేసర్ సాంకాశః త్ర్ుణ అర్క న్ద్భాఽఽన్న్ః

P a g e | 133

బ్ుద్వామాన్ వాన్ర్ శయషేీ్ః సర్ా వాన్ర్ సతి్మః 17

అనీక్ైః బ్హు సాహసటైరః వాన్రాణవాం సమన్ద్ాత్ః పితవ హన్రమత్ః శీమీాన్ కేసరీ పతి్యదృశయత్ 18

గశ లాఙ్గగ ల మహ్య రాజో గవాక్షో భీమ వికమీః వృత్ః కోటి సహసథణి వాన్రాణవమ్ అదృశయత్ 19

ఋక్షమణవాం భీమ వేగానవాం ధూమఃా శత్ుి న్ద్బ్ర్ిణః వృత్ః కోటి సహసాిభాయాం ద్వాభాయాం సమఽభివరి్త్ 20

మహ్య చల న్ద్భ ైః ఘోర్ైః పన్సత నవమ యూథపః ఆజగామ మహ్య వీర్యః త్రసృభిః కోటిభిః వృత్ః 21

నీల అాంజన్ చయ ఆకారశ నీలో నవమాఽథ యూథపః అదృశయత్ మహ్య కాయః కోటిభిః దశభిః వృత్ః 22

త్త్ః కాాంచన్ శ ైలాభో గవయో నవమ యూధపః ఆజగామ మహ్య వీర్యః కోటిభిః పాంచభిః వృత్ః 23

దరీముఖ శచ బ్లవాన్ యూథపత అభాయఽఽయయౌ త్ద్వ వృత్ః కోటి సహసథణి సరగీీవాం సముపసిథత్ః 24

మ న్ర శచ ద్వావిద శచ ఉభౌ అశిాపుతౌి మహ్య బ్లౌ కోటి కోటి సహసథణి వాన్రాణవమ్ అదృశయతవమ్ 25

గజ శచ బ్లవాన్ వీర్ః కొటీభిః త్రసృభిః వృత్ః ఆజగామ మహ్య తరజా సరగీీవసయ సమీపత్ః 26

ఋక్ష్ రాజో మహ్య తరజా జామబవాన్ నవమ నవమత్ః కోటిభిః దశభిః పాిపిః సరగీవీసయ వశయ సిథత్ః 27

ర్ుమణో నవమ వికాీాంతో వాన్రశ వాన్రేశార్ః ఆయయౌ బ్లవాన్ త్యరా్ాం కోటీ శత్ సమావృత్ః 28

త్త్ః కోటి సహసాిణవాం సహసథణి శతరన్ చ

పృషే్తో అన్రగత్ః పాిపతి హరిభిః గనా్మాదన్ః 29

త్త్ః పదో సహసథణి వృత్ః శాంకు శతరన్ చ

యువ రాజో అ౦గదః పాిపిః పిత్ృ త్ులయ పరాకీమః 30

త్త్ః తవరా దరయత్రః తవరశ హరిః భీమ పరాకమీః

P a g e | 134

ప౦చభిః హరి కోటీభిః దూర్త్ః పతి్యదృశయత్ 31

ఇన్రజిాన్రః కపిః వీరశ యూథపః పతి్యదృశయత్

ఏకాదశానవాం కోటీనవమ్ ఈశార్ః త ైశచ సాంవృత్ః 32

త్తో ర్మభ సరి అన్రపాిపిః త్ర్ుణ ఆద్వత్య సన్ద్నభః అయుతరన్ వృత్ శ ైచవ సహసథణి శతరన్ చ 33

క్ైలాస శిఖర్ ఆకార్ైః వాన్ర్ైః భీమ వికమీ ః వృత్ః కోటి సహసథణి హన్రమాన్ పతి్యదృశయత్ 34

న్ళ శాచఽపి మహ్య వీర్యః సాంవృతో దరిమ వాసిభిః కోటీ శతరన్ సాంపాిపిః సహసథిణ శతరన్ చ 35

త్తో దధవ ముఖః శీమీాన్ కోటిభిః దశభిః వృత్ః సాంపాిపతి అభిన్దన్ త్సయ సరగీవీసయ మహ్యత్ోన్ః 36

శర్భః కుముద్మ వహినః వాన్రశ ర్ాంహ ఏవ చ

ఏతర చ అనేయ చ బ్హవో వాన్రాః కామ ర్ూపిణః 37

ఆవృత్య పృథవవీాం సరాాాం పర్ాతవాం శచ వనవన్ద్ చ

యూధపాః సమఽన్రపాిపాి ః తరషాాం సాంఖాయ న్ విదయతర 38

ఆగతవః విశిషావ శచ పృధవవాయాం సర్ా వాన్రాః 40

ఆపలవని్ః పలవని్ శచ గర్జని్ శచ పలవాంగమాః అభయవరి్ని్ సరగీీవాం సూర్యమ్ అభ ిగణవ ఇవ 41

కురాాణవ బ్హు శబ్ార ాం శచ పహిృషావ బ్ల శాలిన్ః శిరశభిః వాన్రేనవర ి య సరగీవీాయ న్యవేదయన్ 42

అపరే వాన్ర్ శయషీాే ః సాంగమయ చ యథమచిత్మ్

సరగీవీేణ సమాగమయ సిథతవః పాి౦జలయః త్ద్వ 43

సరగీవీః త్ారితో రామే సరాాన్ తవన్ వాన్ర్రా్భాన్

న్ద్వేదయితవా ధర్ోజఞః సిథత్ః పాి౦జలిః అబ్విీత్ 44

యథవ సరఖాం పర్ాత్ న్ద్ర్ఝరేష్ు వనేష్ు సరేాష్ు చ వాన్రేనవర ి ః న్ద్వేశయితవా విధవవత్ బ్లాన్ద్ బ్లాం బ్లజఞః పతి్రపత్ుి మ్ ఈష్థవ 45

P a g e | 135

కిష్కంధర క ండ ేఏకోన చత్రిర్ంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేచత్రిర్ంశ ససర్గ ః అథ రాజా సమృద్వా ఽర్థః సరగీవీః పలవగేశార్ః ఉవాచ న్ర్ శార్ూర లాం రామాం పర్ బ్లార్రన్మ్ 1

ఆగతవ విన్ద్విషావ శచ బ్లిన్ః కామ ర్ూపిణః వాన్రేనవర ి మహేనవర ి భా యేి మత్ విష్య వాసిన్ః 2

త్ ఇమే బ్హు సాహసటైరః హరిభిః భీమ వికీమ ః ఆగతవ వాన్రా ఘోరా ద్ ైత్య ద్వన్వ సన్ద్నభాః 3

ఖాయత్ కర్ో అపద్వనవ శచ బ్లవనోి జిత్ కలమాః పరాకమేీష్ు విఖాయతవ వయవసాయేిష్ు చ ఉతి్మాః 4

పృథవవయఽముబ చరా రామ నవనవ న్గ న్ద్వాసిన్ః కోటి ఓఘాః చ ఇమే పాిపాి వాన్రాః త్వ కిాంకరాః 5

న్ద్ద్రశవరిిన్ః సరేా సరేా గుర్ు హితర ర్తవః అభిపథిత్మ్ అన్రషాే త్ుాం త్వ శక్ష్యని్ద్ అరిాందమ 6

యత్ మన్యసథ న్ర్ వాయఘ ాపాిపి కాలాం త్త్ ఉచయతవమ్

త్త్ సటైన్యాం త్ాత్ వశయ యుకిమ్ ఆజాఞ పయిత్ుమ్ అర్ిసి 7

కామమ్ ఏషామ్ ఇదాం కార్యాం విద్వత్ాం మమ త్తి్ైత్ః త్థవఽపి త్ు యథవ త్తి్ైమ్ ఆజాఞ పయిత్ుమ్ అర్ిసి 8

త్థవ బ్ుివాణాం సరగీీవాం రామో దశర్థవఽఽత్ోజః బ్ాహుభాయాం సాంపరిష్ాజయ ఇదాం వచన్మ్ అబ్విీత్ 9

జాఞ యతవాం సౌమయ వ ైద్రహీ యద్వ జీవత్ర వా న్ వా స చ ద్రశో మహ్య పాిజఞ యసిోన్ వసత్ర రావణః 10

అధవగమయ చ వ ైద్రహీాం న్ద్లయాం రావణసయ చ

పాిపి కాలాం విధవసాయమి త్సిోన్ కాలే సహ త్ాయా 11

న్ అహమ్ అసిోన్ పభిుః కారేయ వాన్రేశ న్ లక్ష్ోణః త్ామ్ అసయ హేత్ుః కార్యసయ పభిు శచ పలవగేశార్ 12

త్ామ్ ఏవ ఆజాఞ పయ విభో మమ కార్య విన్ద్శచయమ్

త్ాాం హి జానవసి యత్ కార్యాం మమ వీర్ న్ సాంశయః 13

P a g e | 136

సరహృత్ ద్వాతీయో వికాీని్ః పాిజఞః కాల విశయష్ విత్

భవాన్ అసోత్ హితర యుకిః సరహృత్ ఆపతి అర్థవితి్మః 14

ఏవమ్ ఉకి సరి సరగీవీో విన్త్ాం నవమ యూథపమ్

అబ్విీత్ రామ సాన్ద్నధరయ లక్ష్ోణసయ చ ధీమత్ః 15

శ ైలాభాం మేఘ న్ద్రశఘష్మ్ ఊరిజత్ాం పలవగేశార్ః 16

సత మ సూర్య న్ద్భ ైః సారా్ాం వాన్ర్ైః వాన్రశతి్మ

ద్రశ కాల న్యి ః యుకిః కారాయఽకార్య విన్ద్శచయిే 17

వృత్ః శత్ సహసథణి వాన్రాణవాం త్ర్సిానవమ్

అధవగచి ద్వశాం పయరాాాం సశ ైల వన్ కాన్నవమ్ 18

త్త్ ిసీతవాం చ వ ైద్రహీాం న్ద్లయాం రావణసయ చ

మార్గధాాం గిరి దరరేగష్ు వనేష్ు చ న్ద్ీష్ు చ 19

న్ద్ీాం భాగీర్థీాం ర్మాయాం సర్యూాం కౌశికీాం త్థవ కాళినీరాం యమునవాం ర్మాయాం యామున్ాం చ మహ్య గిరిమ్ 20

సర్సాతీాం చ సిన్రా ాం చ శోణాం మణి న్ద్భోదకమ్

మహీాం కాలమహీాం చ ైవ శ ైల కాన్న్ శోభితవమ్ 21

బ్హిోమాలాన్ విద్రహ్యాం శచ మాళవాన్ కాశి కోసలాన్

మాగధవాం శచ మహ్య గాీమాన్ పుణవడ ి న్ వ౦గామ్ సిథ ైవ చ 22

పతి్న్ాం కోశకారాణవాం భూమిాం చ ర్జత్ ఆకరామ్

సర్ామ్ ఏత్త్ విచరత్వయాం మృగయద్వభః త్త్ సిత్ః రామ సయ దయితవాం భారాయాం సీతవాం దశర్థః సరనషామ్ 23

సముదమి్ అవగాఢవాం శచ పర్ాతవన్ పతి్నవన్ద్ చ

మన్రర్ సయ చ యేి కోటిాం సాంశితీవః కేచిత్ ఆయతవమ్ 24

కరా్ పాివర్ణవ శ ైచవ త్థవ చ అపి ఓషే్ కరా్కాః ఘోరా లోహ ముఖా శ ైచవ జవనవః చ ఏక పాదకాః 25

అక్ష్యా బ్లవని్ శచ పుర్ుషాః పుర్ుషాదకాః కిరాతవః కరా్చూడ్వ శచ హేమాఽ౦గాః పిియ దర్శనవః 26

ఆమ మీన్ అశనవః త్త్ి కిరాతవ ద్ీాప వాసిన్ః అని్ ర్జల చరా ఘోరా న్ర్ వాయఘాా ఇత్ర శీుతవః 27

P a g e | 137

ఏతరషామ్ ఆలయాః సరేా విచరయాః కాన్నౌకసః 28

గిరిభిః యేి చ గమయనిే పలవనేన్ పలవేన్ చ

యత్నవాంతో యవ ద్ీాపాం సపి రాజోయపశోభిత్మ్ 29

సరవరా్ ర్ూపయకాం చ ైవ సరవరా్ ఆకర్ మణిడత్మ్

యవ ద్ీాపమ్ అత్రకమీయ శిశిరశ నవమ పర్ాత్ః 30

ద్వవాం సపృశత్ర శృ౦గేణ ద్రవ ద్వన్వ సథవిత్ః ఏతరషాాం గిరి దరరేగష్ు పతివపథష్ు వనేష్ు చ

మార్గధాాం సహితవః సరేా రామ పతీనాం యశసిానీాం 31

త్తో ర్కి జలాం శోీణాం అగాధాం శీఘ ాగామిన్ః గతవా పార్ాం సముదసియ సిదా చవర్ణ సథవిత్ాం 32

త్సయ తీరేథష్ు ర్మేయష్ు విచితరిష్ు వనేష్ు చ రావణః సహ వ ైద్రహ్యయ మారిగత్వయ సిత్ సిత్ః 33

పర్ాత్ పభివా న్దయః సరర్మాయ బ్హు న్ద్ష్ుకటాః మారిగత్వాయ దరీమాంత్ః పర్ాతవ శచ వనవన్ద్ చ 34

త్త్ః సముద ిద్ీాపాాం శచ సరభీమాన్ దషి్ువ మ్ అర్ిథ 35

ఊరిోమాంత్ాం సముదాిం చ కోీశాంత్ాం అన్ద్ల ఉదాత్ాం 36

త్త్ ిఅసరరా మహ్య కాయాః ఛవయాాం గృహాని్ద్ న్ద్త్యశః బ్హిోణవ సమఽన్రజాఞ తవ ద్ీర్ఘ కాలాం బ్ుభుక్షితవః 37

త్ాం కాల మేఘ పతి్రమాం మహో ర్గ న్ద్ష్థవిత్మ్

అభిగమయ మహ్య నవదాం తీరేథన్ ఏవ మహో దధవమ్ 38

త్తో ర్కి జలాం భీమాం లోహిత్ాం నవమ సాగర్మ్

గతవ దకి్ష్యథ తవాం చ ైవ బ్ృహతీాం కూటశాలోలీమ్ 39

గృహాం చ వ ైన్తరయ సయ నవనవ ర్త్న విభూష్ిత్మ్

త్త్ ికై్లాస సాంకాశాం విహిత్ాం విశాకర్ోణవ 40

త్త్ ిశ ైల న్ద్భా భీమా మనేరహ్య నవమ రాక్ష్సాః

శ ైల శృ౦గేష్ు లమబనేి నవనవ ర్ూపా భయా వహ్యః 41

తర పత్ని్ద్ జలే న్ద్త్యాం సూర్యసయ ఉదయన్ాం పతి్ర

P a g e | 138

న్ద్హతవ బ్హిో తరజోభిః అహన్యఽహన్ద్ రాక్ష్సాః 42

అభిత్పాి శచ సూరేయణ లమబనేి సో పున్ః పున్ః 43

త్త్ః పాణుడ ర్ మేఘాఽభాం క్షషరశదాం నవమ సాగర్మ్

గతవ దకి్ష్యథ దరరా్రాా ముకాి హ్యర్మ్ ఇవోరిోభిః 44

త్సయ మధరయ మహ్య శయాత్ ఋష్భో నవమ పర్ాత్ః ద్వవయ గన ్ా ః కుసరమిత ై ర్జత ై శచ న్గ్ైః వృత్ః 45

సర్ శచ రాజత ైః పద్ ైోః జాలిత ైః హేమ కేసర్ైః నవమాన సరదర్శన్ాం నవమ రాజ హాంసటైః సమాకులమ్ 46

విబ్ుధవః చవర్ణవ యక్షమః కిన్నరాః స అప్రశగణవః హృషావ ః సమఽభిగచిని్ద్ న్ళినీాం తవాం రిర్ాంసవః 47

క్షషరశదాం సమత్రకీమయ త్తో దిక్ష్యథ వాన్రాః జలోదాం సాగర్ శయషేీ్ాం సర్ా భూత్ భయ ఆవహమ్ 48

త్త్ ిత్త్ కోపజాం తరజః కృత్ాం హయ ముఖాం మహత్

అసయ ఆహుః త్న్ మహ్య వేగమ్ ఓదన్ాం స చరాఽచర్మ్ 49

త్త్ ివికోీశతవాం నవద్మ భూతవనవాం సాగరౌకసామ్

శీూయతర చ అసమరాథ నవాం దృషావ ై త్త్ బ్డబ్ా ముఖమ్ 50

సాాదర ఉదసయ ఉతి్రే ద్రశయ యోజనవన్ద్ త్యిోదశ

జాత్ర్ూప శిలో నవమ మహ్యన్ కన్క పర్ాత్ః 51

త్త్ ిచాంద ిపతిీకాశాం పన్నగాం ధర్ణ ధర్ాం పదో పత్ ివిశాలాఽక్ష్ాం త్తో దకి్ష్యథ వాన్రాః 52

ఆసీన్ాం పర్ాత్సయ అగేీ సర్ా భూత్ న్మసకృత్మ్

సహస ిశిర్సాం ద్రవమ్ అన్ని్ాం నీల వాససాం 53

త్రిశిరాః కా౦చన్ః కేత్ుః తవలః త్సయ మహ్యత్ోన్ః సాథ పిత్ః పర్ాత్సాయఽగే ీవిరాజత్ర స వేద్వకః పయర్ాసాయాం ద్వశి న్ద్రాోణాం కృత్ాం త్త్ త్రిదశయశార్ైః 54

త్త్ః పర్ాం హేమ మయః శీీమాన్ ఉదయ పర్ాత్ః త్సయ కోటిః ద్వవాం సపృషావ ై శత్ యోజన్మ్ ఆయతవ 55

జాత్ ర్ూప మయియ ద్వవాయ విరాజత్ర స వేద్వకా

P a g e | 139

సాల ైః తవల ైః త్మాల ై శచ కరాికార్ై శచ పుష్ిపత ైః జాత్ ర్ూప మయి ః ద్వవ ైయః శోభతర సూర్య సన్ద్నభ ైః 56

త్త్ ియోజన్ విసాి ర్మ్ ఉచిరరత్ాం దశ యోజన్మ్

శృ౦గమ్ సౌమన్సాం నవమ జాత్ ర్ూప మయాం ధరివమ్ 57

త్త్ ిపయర్ాాం పదాం కృతవా పురా విష్ుా ః త్రివికమేీ

ద్వాతీయాం శిఖరే మేరశః చకార్ పుర్ుషత తి్మః 58

ఉతి్రేణ పరికమీయ జమూబ ద్ీాపాం ద్వవాకర్ః దృశోయ భవత్ర భూయిషే్ాం శిఖర్ాం త్న్ మహో చరరయమ్ 59

త్త్ ివ ైఖాన్సా నవమ వాలఖిలాయ మహరా్యః పకిాశమానవ దృశయనిే సూర్య వరాా ః త్పసిాన్ః 60

అయాం సరదర్శనో దీ్ాపః పురశ యసయ పకిాశతర యసిోన్ తరజ శచ చక్షు శచ సర్ా పాిణ భృతవమ్ అపి 61

శ ైలసయ త్సయ శృాంగషే్ు కన్రరేష్ు వనేష్ు చ

రావణః సహ వ ైద్రహ్యయ మారిగత్వయః త్త్ సిత్ః 62

కా౦చన్సయ చ శ ైలసయ సూర్యసయ చ మహ్యత్ోన్ః ఆవిషావ తరజసా సాంధవయ పయరాా ర్కాి పకిాశతర 63

పయర్ాాం ఏత్త్ కృత్ాం ద్వార్ాం పృధవవాయ భువన్సయ చ సూర్యసయ ఉదయన్ాం చ ైవ పయరాా హి ఏషా ద్వక్ ఉచయతర 64

త్సయ శ ైలసయ పృష్థవష్ు న్ద్ర్ఝరేష్ు గుహ్యసర చ రావణః సహ వ ైద్రహ్యయ మారిగత్వయః త్త్ సిత్ః 65

త్త్ః పర్మ్ అగమాయ సాయత్ ద్వక్ పయరాా త్రిదశ ఆవృతవ ర్హితవ చన్ర ిసూరాయభాయమ్ అదృశాయ త్రమిర్ ఆవృతవ 66

శ ైలేష్ు తరష్ు సరేాష్ు కన్రరేష్ు వనేష్ు చ

యేి చ న్ ఉకాి మయా ద్రశా విచరయా తరష్ు జాన్కీ 67

ఏతవవత్ వాన్ర్ైః శకయాం గన్రి ాం వాన్ర్ పుాంగవాః అభాసకర్మ్ అమరాయదాం న్ జానీమః త్త్ః పర్మ్ 68

అధవగమయ త్ు వ ైద్రహీాం న్ద్లయాం రావణసయ చ

మాసథ పయరాే న్ద్వరి్ధామ్ ఉదయాం పాిపయ పర్ాత్మ్ 69

P a g e | 140

ఊరా్ైాం మాసాన్ న్ వసివయాం వసన్ వధమ య భవేన్ మమ

సిద్వా ఽరాథ ః సన్ద్నవరి్ధామ్ అధవగమయ చ మ థవలీమ్ 70

మహేన్ర ికానవి ాం వన్ష్ణడ మణిడతవాం ద్వశాం చరితవా న్ద్పుణేన్ వాన్రాః అవాపయ సీతవాం ర్ఘు వాంశజ పిియాాం త్తో న్ద్వృతవి ః సరఖితో భవిష్యథ 71

కిష్కంధర క ండే చత్రిర్ంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఏక చత్రిర్ంశ ససర్గ ః త్త్ః పసిాథ పయ సరగీవీః త్న్ మహత్ వాన్ర్ాం బ్లమ్

దక్షిణవాం పథిష్యా మాస వాన్రాన్ అభిలక్షితవన్ 1

నీలమ్ అగిన సరత్ాం చ ైవ హన్రమని్ాం చ వాన్ర్మ్

పితవమహ సరత్ాం చ ైవ జామబవని్ాం మహ్య బ్లాం 2

సరహో త్ాిం చ శరారిాం చ శర్గులోాం త్థ ైవ చ

గజాం గవాక్ష్ాం గవయాం సరష్థణమ్ ఋష్భాం త్థవ 3

మ న్రాం చ ద్వావిదాం చ ైవ విజయాం గనా్మాదన్మ్

ఉలాకముఖమ్ అస౦గ౦ చ హుతవశన్ సరతౌ ఉభౌ 4

అ౦గద పమిుఖాన్ వీరాన్ వీర్ః కపి గణేశార్ః వేగ వికమీ సాంపనవనన్ సాంద్వద్రశ విశయష్విత్ 5

తరషామ్ అగేసీర్ాం చ ైవ మహత్ బ్లమ్ అసాంగగమ్

విధవయ హరి వీరాణవమ్ ఆద్వశత్ దక్షిణవాం ద్వశమ్ 6

యిే కేచన్ సముద్రరశాః త్సాయాం ద్వశి సరదరర్గమాః కపీశః కపి ముఖాయనవాం స తరషాాం తవన్ ఉద్వహర్త్ 7

సహస ిశిర్సాం వినా్యాం నవనవ దరిమ లతవఽఽవృత్మ్

న్ర్ోద్వాం చ న్ద్ీాం దరరాగ ాం మహో ర్గ న్ద్ష్థవితవమ్ 8

త్తో గశద్వవరీాం ర్మాయాం కృషా్వేణ ాం మహ్యన్ద్ీమ్

వర్ద్వాం చ మహ్యభాగాాం మహో ర్గ న్ద్ష్థవితవమ్ 9

మేఖలాన్ ఉత్కలాాం శ ైచవ దశారా్ న్గరాణయఽపి అవనిీమ్ అభవినిీాం చ సర్ామ్ ఏవాఽన్రపశయత్ 10

P a g e | 141

విదరాభన్ ఋష్ికాాం శ ైచవ ర్మాయన్ మాహిష్కాన్ అపి త్థవ వ౦గాన్ కళి౦గా౦ శచ కౌశికాాం శచ సమని్త్ః 11 అనీాక్ష్య దణడకాఽర్ణయాం స పర్ాత్ న్ద్ీ గుహమ్

న్ద్ీాం గశద్వవరీాం చ ైవ సర్ామ్ ఏవాఽన్రపశయత్

త్థ ైవ ఆనవా ి ాం శచ పుాండ్విాం శచ చశళ్యన్ పాాండ్వయన్ స కేర్ళ్యన్12

అయోముఖ శచ గని్వయః పర్ాతో ధవత్ు మణిడత్ః విచిత్ ిశిఖర్ః శీమీాన్ శిచత్ ిపుష్ిపత్ కాన్న్ః స చన్రన్ వనోద్రరశో మారిగత్వోయ మహ్య గిరిః 13

త్త్ః తవమ్ ఆపగాాం ద్వవాయాం పసిన్న సలిలాాం శివామ్

త్త్ ిదకి్ష్యథ కావేరీాం విహృతవమ్ అప్రశ గణ ైః 14

త్సాయఽఽసీన్ాం న్గసాయఽగే ీమలయసయ మహౌజసాం

దకి్ష్యథ ఆద్వత్య సాంకాశమ్ అగసియమ్ ఋష్ి సతి్మమ్ 15

త్త్ః తరన్ అభయఽన్రజాఞ తవః పసినేనన్ మహ్యత్ోనవ తవమపారాీాం గాీహ జుషావ ాం త్రిష్యథ మహ్య న్ద్ీమ్ 16

సా చన్రన్ వన ైః ద్వవ ైయః పచిినవన దీ్ాప శాలినీ

కానేివ యువత్రః కాని్ాం సముదమి్ అవగాహతర 17

త్తో హేమ మయాం ద్వవయాం ముకాి మణి విభూష్ిత్మ్

యుకిాం కవాటాం పాాండ్వయనవాం గతవ దకి్ష్యథ వాన్రాః 18

త్త్ః సముదమి్ ఆసాదయ సాంపధివర్య అర్థ న్ద్శచయమ్

అగసథి యన్ అని్రే త్త్ ిసాగరే విన్ద్వేశిత్ః 19

చిత్ ినవనవ న్గః శీమీాన్ మహేన్ర ఃి పర్ాతోతి్మః జాత్ ర్ూప మయః శీమీాన్ అవగాఢమ మహ్యరా్వమ్ 20

నవనవ విధ ైః న్గ్ైః ఫుల ్ల ః లతవభి శోచపశోభిత్మ్

ద్రవరిా యక్ష్ పవిర్ైః అప్రశభి శచ సథవిత్మ్ 21

సిదా చవర్ణ సాంఘ శచ పకిీరా్ాం సరమనోహర్మ్

త్మ్ ఉపటైత్ర సహసాిక్ష్ః సద్వ పర్ాసర పర్ాసర 22

ద్ీాప సిసాయఽఽపరే పారే శత్ యోజన్మ్ ఆయత్ః అగమోయ మాన్రష్టైః ద్ీపిః త్ాం మార్గధాాం సమని్త్ః

P a g e | 142

త్త్ ిసరాాఽఽత్ోనవ సీతవ మారిగత్వాయ విశయష్త్ః 23

స హి ద్రశ సరి వధయసయ రావణసయ దరరాత్ోన్ః రాక్ష్సాఽధవపతరః వాసః సహసాిక్ష్ సమ దరయతరః 24

దక్షిణసయ సముదసియ మధరయ త్సయ త్ు రాక్ష్సీ అ౦గార్క ఇత్ర విఖాయతవ ఛవయామ్ ఆక్షిపయ భోజినీ 25

ఏవాం న్ద్స్ాంశయాన్ కృతవా సాంశయాన్ న్ష్వ సాంశయాః మృగయధాాం న్రేాందసియ పతీనాం అమిత్ తరజసః 26

త్మ్ అత్రకీమయ లక్షషోవాన్ సముద్ర ిశత్ యోజనే గిరిః పుష్ిపత్కో నవమ సిదా చవర్ణ సథవిత్ః 27

చన్ర ిసూరాయఽ౦శు సాంకాశః సాగరాఽముబ సమావృత్ః భాిజతర విపుల ైః శృ౦గ్ైః అమబర్ాం విలిఖన్ ఇవ 28

త్సయ ఏకాం కా౦చన్ాం శృ౦గమ్ సథవతరఽయాం ద్వవాకర్ః శయాత్ాం రాజత్మ్ ఏకాం చ సథవతరఽయాం న్ద్శాకర్ః 29

న్ త్ాం కృత్ఘానః పశయని్ద్ న్ న్ృశాంసా న్ నవసిి కాః పణిమయ శిర్సా శ ైలాం త్ాం విమార్గథ వాన్రాః 30

త్మ్ అత్రకీమయ దరరా్రా్ః సూర్యవాన్ నవమ పర్ాత్ః అధానవ దరరిాగాహేన్ యోజనవన్ద్ చత్ుర్రశ 31

త్త్ః త్మ్ అపి అత్రకమీయ వ ైదరయతో నవమ పర్ాత్ః సర్ా కామ ఫల ైః వృక్ష్షః సర్ా కాల మనోహర్ైః 32

త్త్ ిభుకాి ై వర్ అరాి ణి మూలాన్ద్ చ ఫలాన్ద్ చ

మధూన్ద్ పీతవా ముఖాయన్ద్ పర్ాం గచిత్ వాన్రాః 33

త్త్ ినేత్ ిమన్ః కాని్ః కు౦జరశ నవమ పర్ాత్ః అగసియ భవన్ాం యత్ ిన్ద్రిోత్ాం విశాకర్ోణవ 34

త్త్ ియోజన్ విసాి ర్మ్ ఉచిరరత్ాం దశ యోజన్మ్

శర్ణాం కా౦చన్ాం ద్వవయాం నవనవ ర్త్న విభూష్ిత్మ్ 35

త్త్ ిభోగవతీ నవమ సరాపణవమ్ ఆలయః పురీ విశాల ర్థవయ దరరా్రాా సర్ాత్ః పరిర్క్షితవ 36

ర్క్షితవ పన్నగ్ైః ఘోర్ైః తీక్ష్ా దాంష్టద్రః మహ్య విష్టైః

P a g e | 143

సర్ప రాజో మహ్య ఘోరశ యసాయాం వసత్ర వాసరకిః 37

న్ద్రాయయ మారిగత్వాయ చ సా చ భోగవతీ పురీ 38

త్త్ ిచ అాంత్రా ద్రశా యేి కేచన్ సరసాంవృతవః 39

త్ాం చ ద్రశమ్ అత్రకీమయ మహ్యన్ ఋష్భ సాంసిథత్ః సర్ా ర్త్న మయః శీీమాన్ ఋష్భో నవమ పర్ాత్ః 40

గశ శీరా్కాం పదోకాం చ హరిశాయమాం చ చన్రన్మ్

ద్వవయమ్ ఉత్పదయతర యత్ి త్ చ ైచవ అగినసమ పభిమ్ 41

న్ త్ు త్త్ చన్రన్ాం దృషావ ై స్రష్వవయాం చ కద్వ చన్

రశహితవ నవమ గనా్రాా ఘోరా ర్క్ష్ని్ద్ త్త్ వన్మ్ 42

త్త్ ిగనా్ర్ా పత్యః ప౦చసూర్య సమ పభిాః శ ైలూషత గాీమణ శిశశుః శుభోి బ్భుిః త్థ ైవ చ 43

ర్వి సత మాఽగిన వపుషాాం న్ద్వాసః పుణయ కర్ోణవాం అనేి పృథవవాయ దరరా్రాా ః త్త్ ిసార్గ జిత్ః సిథతవః 44

త్త్ః పర్ాం న్ వః సథవయః పిత్ృ లోకః సరద్వర్ుణః రాజధవనీ యమసయ ఏషా కష్థవన్ త్మస ఆవృతవ 45

ఏతవవత్ ఏవ యుషాోభిః వీరా వాన్ర్ పుాంగవాః శకయాం విచరత్ుాం గన్రి ాం వా న్ అతో గత్రమతవాం గత్రః 46

సర్ామ్ ఏత్త్ సమాలోకయ యత్ చ అన్యత్ అపి దృశయతర గత్రాం విద్వతవా వ ైద్రహ్యయః సన్ద్నవరిిత్ుమ్ అర్ిథ 47

యః త్ు మాసాన్ న్ద్వృతోి అగే ీదృషావ సీతరత్ర వక్ష్యత్ర

మత్ త్ులయ విభవో భోగ్ైః సరఖాం స విహరిష్యత్ర 48

త్త్ః పిియత్రశ నవఽసిి మమ పాిణవత్ విశయష్త్ః కృత్ అపరాధమ బ్హుశో మమ బ్న్రా ః భవిష్యత్ర 49

అమిత్ బ్ల పరాకమీా భవనోి

విపుల గుణేష్ు కులేష్ు చ పసిూతవః మన్రజ పత్ర సరతవాం యథవ లభధాాం

త్త్ అధవగుణాం పుర్ుషార్థమ్ ఆర్భధాాం 50

కిష్కంధర క ండ ేఏక చత్రిర్ంశ ససర్గ ః

P a g e | 144

కిష్కంధర క ండే ద్వి చత్రిరం్శ ససర్గ ః త్త్ః పసిాథ పయ సరగీవీః తవన్ హరీన్ దక్షిణవాం ద్వశమ్

అబ్విీత్ మేఘ సాంకాశాం సరష్థణాం నవమ యూధపాం 1

తవరాయాః పిత్ర్ాం రాజా శాశుర్ాం భీమ వికమీాం అబ్విీత్ పాిాంజలిః వాకయాం అభిగమయ పణిమయ చ 2

మహరిా పుత్ాిం మారీచాం అరిచష్ోాంత్ాం మహ్య కపిాం వృత్ాం కపి వర్ైః శూర్ైః మహేాంద ిసదృశ దరయత్రాం 3

బ్ుద్వా వికమీ సాంపనవనన్ వాయు వేగ సమాన్ జవే మరీచి పుతవిన్ మారీచవన్ అరిచనవోలాన్ మహ్య బ్లాన్ ఋష్ి పుతవిన్ చ తవన్ సరాాన్ పతిీచీాం ఆద్వశత్ ద్వశాం 4

ద్వాభాయాం శత్ సహసాిభాయాం కపీనవాం కపి సతి్మాః సరష్థణ పమిుఖా యూయాం వ ైద్రహీాం పరిమార్గథ 5

సౌరాషావ ి న్ సహ బ్ాహీల కాన్ శూరాన్ భీమాన్ త్థ ైవ చ

సీాతవన్ జాన్పద్వన్ ర్మాయన్ విపులాన్ద్ పురాణి చ 6

పునవనగ గహన్ాం కుక్షిాం వకుళ ఉద్వర లక ఆకులమ్

త్థవ కేత్క ష్ణవడ ాంశచ మార్గధాాం హరి యూథపాః 7

పతి్యక్ సత ి తో గమాః చ ైవ న్దయః శీత్ జలాః శివాః తవపసానవమ్ అర్ణవయన్ద్ కానవి రా గిర్య శచ యిే 8

త్త్ః సథలీాం మర్ుపాియా అత్ర ఉచి శిఖరాః శిలాః గిరి జాల ఆవృతవాం దరరాగ ాం మారిగతవా పశిచమాాం ద్వశమ్ 9

త్త్ః పశిచమమ్ ఆసాదయ సముదాిం దషి్ువ మ్ అర్ిథ

త్రమి న్క ీఆయుత్ జలమ్ అక్షోభయమ్ అథ వాన్రాః 10

త్త్ః కేత్క ష్ణేడష్ు త్మాల గహనేష్ు చ

కపయో విహరిష్యని్ద్ నవరికేళ వనేష్ు చ 11

త్త్ ిసీతవాం చ మార్గధాాం న్ద్లయాం రావణ సయ చ

వేలా త్ట న్ద్విష్థవష్ు పర్ాతరష్ు వనేష్ు చ 12 మరీచి పతి్న్ాం చ ైవ ర్మయాం చ ైవ జటీపుర్మ్

అవనిీమ్ అ౦గలోపాాం చ త్థవ చ అలక్షిత్ాం వన్మ్ 13

P a g e | 145

రాషావ ి ణి చ విశాలాన్ద్ పతి్నవన్ద్ త్త్ సిత్ః 14

సిన్రా సాగర్యో శ ైచవ సాంగమే త్త్ ిపర్ాత్ః మహ్య హేమగిరిః నవమ శత్శృఙ్క్ోగ మహ్య దరిమః 15

త్సయ పసిథథష్ు ర్మేయష్ు సిాంహ్యః పక్ష్ గమాః సిథతవః త్రమి మత్్య గజాాం శ ైచవ నీడ్వన్ద్ ఆరశపయని్ద్ తర 16

తవన్ద్ నీడ్వన్ద్ సిాంహ్యనవాం గిరి శృ౦గ గతవ శచ యిే దృపాి ః త్ృపాి ః చ మాత్౦గాః తోయద సాన్ న్ద్సానవః విచర్ని్ద్ విశాలే అసిోన్ తోయ పయరాే సమని్త్ః 17

త్సయ శృ౦గమ్ ద్వవ సపర్శాం కా౦చన్ాం చిత్ి పాదపమ్

సర్ామ్ ఆశు విచరత్వయాం కపిభిః కామ ర్ూపిభిః 18

కోటిాం త్త్ ిసముద్ర ిత్ు కా౦చనీాం శత్ యోజనవమ్

దరర్రరాశాం పరియాత్సియ గతవ దకి్ష్యథ వాన్రాః 19

కోటయః త్త్ ిచత్ురిాాంశత్ గనా్రాాణవాం త్ర్సిానవమ్

వసని్ద్ అగినన్ద్కాశానవాం ఘోరాణవాం కామ ర్ూపిణవమ్ 20

పావకారిచః పతిీకాశాః సమవేతవః సహసశిః న్ అత్ర ఆసాదయిత్వాయః తర వాన్ర్ైః భీమ వికమీ ః 21

న్ అద్రయాం చ ఫలాం త్సాోత్ ద్రశాత్ కిాంచిత్ పలవాంగమ ః దరరాసద్వ హి తర వీరాః సతి్ైవనోి మహ్యబ్లాః 22

ఫల మూలాన్ద్ తర త్త్ ిర్క్ష్నేి భీమ వికమీాః త్త్ ియత్నశచ కరి్వోయ మారిగత్వాయ చ జాన్కీ న్ హి తరభోయ భయాం కిాంచిత్ కపిత్ామ్ అన్రవరి్తవమ్ 23

త్త్ ివ ైడూర్య వరాా భో వజ ిసాంసాథ న్ సాంసిథత్ః నవనవ దృమ లతవకీరశా వజోి నవమ మహ్య గిరిః శీమీాన్ సముద్వత్ః త్త్ ియోజనవనవాం శత్ాం సమాం 24

గుహ్యః త్త్ ివిచరత్వాయః పయితరనన్ పలవాంగమాః చత్ు రాభగే సముదసియ చకీవాన్ నవమ పర్ాత్ః త్త్ ిచకాీం సహసాిర్ాం న్ద్రిోత్ాం విశాకర్ోణవ 25

త్త్ ిపాంచజన్ాం హతవా హయగీవీాం చ ద్వన్వమ్

P a g e | 146

ఆజహ్యర్ త్త్ శచకాీం శ౦ఖమ్ చ పుర్ుషత తి్మః 26

త్సయ సాన్రష్ు చితరషి్ు విశాలాసర గుహ్యసర చ

రావణః సహ వ ైద్రహ్యయ మారిగత్వయః త్త్ సిత్ః 27

యోజనవనవాం చత్ుః ష్ష్ివ ః వరాహో నవమ పర్ాత్ః సరవరా్ శృ౦గః సరశీమీాన్ అగాధర వర్ుణ ఆలయి ే 28

త్త్ ిపాిగశజ యత్రష్ాం నవమ జాత్ర్ూప మయాం పుర్మ్

యసిోన్ వసత్ర దరషావ ఽఽతవో న్ర్కో నవమ ద్వన్వః 29

త్సయ సాన్రష్ు చితరషి్ు విశాలాసర గుహ్యసర చ

రావణః సహ వ ైద్రహ్యయ మారిగత్వయః త్త్ సిత్ః 30

త్మ్ అత్రకీమయ శ ైలేన్ర ాిం కా౦చనవన్ అని్ర్ న్ద్ర్రర్ః పర్ాత్ః సర్ా సౌవరశా ధవరా పసివిణ ఆయుత్ః 31

త్ాం గజా శచ వరాహ్య శచ సిాంహ్య వాయఘాా శచ సర్ాత్ః అభిగర్జని్ద్ సత్త్ాం తరన్ శబ్యరన్ దరిపతవః 32

త్సిోన్ హరిహయః శీీమాన్ మహేన్ర ఃి పాకశాసన్ః అభిష్ికిః సరర్ై రాజా మేఘవాన్ నవమ పర్ాత్ః 33

త్మ్ అత్రకీమయ శ ైలేన్ర ాిం మహేన్ర ిపరిపాలిత్మ్

ష్ష్ివాం గిరి సహసాిణి కా౦చనవన్ద్ గమిష్యథ 34

త్ర్ుణ ఆద్వత్య వరాా న్ద్ భాిజమానవన్ద్ సర్ాత్ః జాత్ర్ూప మయి ః వృక్ష్షః శోభితవన్ద్ సరపుష్ిపత ైః 35

తరషాాం మధరయ సిథతో రాజా మేర్ుః ఉతి్మ పర్ాత్ః ఆద్వతరయన్ పసినేనన్ శ ైలో దతి్ వర్ః పురా 36

తరన్ ఏవమ్ ఉకిః శ ైలేన్ర ఃి సర్ా ఏవ త్ాత్ ఆశయీాః మత్ పసిాద్వత్ భవిష్యని్ద్ ద్వవా రాతౌి చ కా౦చనవః 37

త్ాయి యేి చవఽపి వత్్యని్ద్ ద్రవ గనా్ర్ా ద్వన్వాః తర భవిష్యని్ద్ ర్కాి శచ పభియా కా౦చన్ పభిాః 38

ఆద్వతవయ వసవో ర్ుద్వి మర్ుత్ శచ ద్వవౌకసః ఆగమయ పశిచమాాం సాంధవయాం మేర్ుమ్ ఉతి్మ పర్ాత్మ్ 39

ఆద్వత్యమ్ ఉపత్రషే్ని్ద్ త ై శచ సూరశయ అభిపయజిత్ః

P a g e | 147

అదృశయః సర్ా భూతవనవమ్ అసిాం గచిత్ర పర్ాత్మ్ 40

యోజనవనవాం సహసాిణి దశ శతవన్ద్ ద్వవాకర్ః ముహూరి్ అరేాన్ త్ాం శీఘామ్ అభియాత్ర శిల ఉచచయమ్ 41

శృ౦గే త్సయ మహత్ ద్వవయాం భవన్ాం సూర్య సన్ద్నభమ్

పాిసాద గణ సాంబ్ాధాం విహిత్ాం విశాకర్ోణవ 42

శోభిత్ాం త్ర్ుభి శిచత ైరః నవనవ పక్షి సమాకుల ైః న్ద్కేత్ాం పాశ హసిసయ వర్ుణసయ మహ్యత్ోన్ః 43

అని్రా మేర్ుమ్ అసిాం చ తవలో దశ శిరా మహ్యన్

జాత్ర్ూప మయః శీీమాన్ భాిజతర చిత్ ివేద్వకః 44

తరష్ు సరేాష్ు దరరేగష్ు సర్సర్ చ సరిత్ు్ చ

రావణః సహ వ ైద్రహ్యయ మారిగత్వయః త్త్ సిత్ః 45

యత్ ిత్రషే్త్ర ధరాోతవో త్పసా సథాన్ భావిత్ః మేర్ుసావరిాః ఇత్ర ఏవ ఖాయతో వ ై బ్హిోణవ సమః 46

పషి్వవోయ మేర్ుసావరిాః మహరిాః సూర్య సన్ద్నభః పణిమయ శిర్సా భూమౌ పవిృతి్రాం మ థవలీాం పతి్ర 47

ఏతవవత్ జీవ లోకసయ భాసకరశ ర్జనీ క్ష్యిే కృతవా విత్రమిర్ాం సర్ామ్ అసిాం గచిత్ర పర్ాత్మ్ 48

ఏతవవత్ వాన్ర్ైః శకయాం గన్రి ాం వాన్ర్ పుాంగవాః అభాసకర్మ్ అమరాయదాం న్ జానీమః త్త్ః పర్మ్ 49

అధవగమయ త్ు వ ైద్రహీాం న్ద్లయాం రావణసయ చ

అసిాం పర్ాత్మ్ ఆసాదయ పయరేా మాసథ న్ద్వరి్త్

ఊరా్ైాం మాసాన్ న్ వసివయాం వసన్ వధమ య భవేన్ మమ 50

సహ ఏవ శూరశ యుషాోభిః శాశురశ మే గమిష్యత్ర

శోీత్వయాం సర్ామ్ ఏత్సయ భవద్వభః ద్వష్వ కారిభిః 51

గుర్ుః ఏష్ మహ్య బ్ాహుః శాశురశ మే మహ్య బ్లః భవని్ శాచఽపి వికాీనవి ః పిమాణాం సర్ా కర్ోసర 52

పమిాణమ్ ఏన్ాం సాంసాథ పయ పశయధాాం పశిచమాాం ద్వశమ్ 53

దృషావ యాాం త్ు న్రేన్ర సియ పతవనయమ్ అమిత్ తరజసః

P a g e | 148

కృత్ కృతవయ భవిషాయమః కృత్సయ పతి్ర కర్ోణవ 54

అతో అన్యత్ అపి యత్ కార్యాం కార్యసయ అసయ హిత్ాం భవేత్

సాంపధివర్య భవద్వభ శచ ద్రశ కాల అర్థ సాంహిత్మ్ 55

త్త్ః సరష్థణ పమిుఖాః పలవాంగమాః

సరగీవీ వాకయాం న్ద్పుణాం న్ద్శమయ ఆమని్రయ సరేా పలవగాఽధవపాం తర

జగుోః ద్వశాం తవాం వర్ుణవఽభిగుపాి మ్ 56

కిష్కంధర క ండే ద్వి చత్రిర్ంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేత్ా చత్రిర్ంశ ససర్గ ః త్త్ః సాంద్వశయ సరగీవీః శాశుర్ాం పశిచమాాం ద్వశమ్

వీర్ాం శత్వలిాం నవమ వాన్ర్ాం వాన్ర్రా్భః 1

ఉవాచ రాజా మని్రజఞః సర్ా వాన్ర్ సమోత్మ్

వాకయమ్ ఆత్ో హిత్ాం చ ైవ రామ సయ చ హిత్ాం త్థవ 2

వృత్ః శత్ సహసథణి త్ాత్ విధవనవాం వనౌకసామ్

వ ైవసాత్ సరత ైః సారా్ాం పతి్రషే్సా సామని్ద్భిిః 3

ద్వశాం హి ఉద్ీచీాం వికాీనవి ాం హిమ శ ైల అవత్ాంసకామ్

సర్ాత్ః పరిమార్గధాాం రామ పతీనమ్ అన్ద్న్ద్రతవమ్ 4

అసిోన్ కారేయ విన్ద్ర్ాృతరి కృతర ద్వశర్థరః పిియిే ఋణవన్ ముకాి భవిషాయమః కృతవఽర్థ అర్థవిద్వాం వరాః 5

కృత్ాం హి పిియమ్ అసాోకాం రాఘవేణ మహ్యత్ోనవ త్సయ చరత్ పతి్రకారశఽసిి సఫలాం జీవిత్ాం భవేత్ 6

అరిథన్ః కార్య న్ద్ర్ాృతి్రాం అకర్ుి ర్ఽపి యః చరేత్

త్సయ సాయత్ సఫలాం జన్ో కిాం పున్ః పయర్ా కారిణః 7

ఏతవాం బ్ుద్వాాం అవసాథ య దృశయతర జాన్కీ యథవ త్థవ భవద్వభః కరి్వయమ్ అసోత్ పిియ హిత ైష్ిభిః 8

అయాం హి సర్ా భూతవనవాం మాన్యఽసరి న్ర్ సతి్మః అసాోసర చ గత్ః పీిత్రాం రామః పర్ పుర్ాం జయః 9

ఇమాన్ద్ వన్ దరరాగ ణి న్దయః శ ైలాఽఽని్రాణి చ

P a g e | 149

భవని్ః పరిమార్గాంత్ు బ్ుద్వా వికమీ సాంపద్వ 10

త్త్ ిమేల చవిన్ పుళిాంనవర న్ చ శూర్సథనవన్ త్థ ైవ చ

పసిాథ లాన్ భర్తవన్ చ ైవ కుర్ూాం శచ సహ మదకి్ైః 11

కాాంభోజాన్ యవనవాం శ ైచవ శకాన్ ఆర్టవకాన్ అపి బ్ాహీల కాన్ ఋష్ికాాం శ ైచవ పౌర్వాన్ అథ ట౦కణవన్ 12

చీనవన్ పర్మ చీనవాం శచ నీహ్యరాాం శచ పున్ః పున్ః అనీాక్ష్య దర్ద్వాం శ ైచవ హిమవని్ాం విచిన్ాథ 13

లోధ ిపదోక ష్ణేడష్ు ద్రవద్వర్ు వనేష్ు చ

రావణః సహ వ ైద్రహయ మారిగత్వయః త్త్ సిత్ః 14

త్త్ః సత మాఽఽశమీాం గతవా ద్రవ గనా్ర్ా సథవిత్మ్

కాళాం నవమ మహ్య సాన్రాం పర్ాత్ాం త్ు గమిష్యథ 15

మహత్ు్ త్సయ శ ైలేష్ు పర్ాతరష్ు గుహ్యసర చ

విచిన్రధాాం మహ్యభాగాాం రామ పతీనాం యశసిానీమ్ 16

త్మ్ అత్రకీమయ శ ైలేన్ర ాిం హేమగర్భాం మహ్యగిరిమ్

త్త్ః సరదర్శన్ాం నవమ పర్ాత్ాం గన్రి మ్ అర్ిథ 17

త్తో ద్రవ సఖో నవమ పర్ాత్ః పత్గ ఆలయః నవనవ పక్షి సమాకీరశా వివిధ దృమ భూష్ిత్ః 18

త్సయ కాన్న్ ష్ణేడష్ు న్ద్ర్ఝరేష్ు గుహ్యసర చ

రావణః సహ వ ైద్రహ్యయ మారిగత్వయః త్త్ సిత్ః 19

త్మ్ అత్రకీమయ చ ఆకాశాం సర్ాత్ః శత్ యోజన్మ్

అపర్ాత్ న్ద్ీ వృక్ష్ాం సర్ా సతి్ై వివరిజత్మ్ 20

త్ాం త్ు శీఘమా్ అత్రకీమయ కానవి ర్ాం రశమ హరా్ణమ్

క్ైలాసాం పాణుడ ర్ాం శ ైలాం పాిపయ హృషావ భవిష్యథ 21

త్త్ ిపాణుడ ర్ మేఘాఽభాం జామూబన్ద పరిష్కృత్మ్

కుబ్యర్ భవన్ాం ద్వవయాం న్ద్రిోత్ాం విశా కర్ోణవ 22

విశాలా న్ళినీ యత్ ిపభిూత్ కమలోత్పలా హాంస కార్ణడవ ఆకీరాా అప్రశ గణ సథవితవ 23

త్త్ ివ ైశవీణో రాజా సర్ా భూత్ న్మసకృత్ః

P a g e | 150

ధన్ద్మ ర్మతర శీీమాన్ గుహయక్ైః సహ యక్ష్రాట్ 24

త్సయ చన్ర ిన్ద్కాశయష్ు పర్ాతరష్ు గుహ్యసర చ

రావణః సహ వ ైద్రహ్యయ మారిగత్వయః త్త్ సిత్ః 25

కౌీ౦చమ్ త్ు గిరిమ్ ఆసాదయ బిలాం త్సయ సరదరర్గమమ్

అపమిత ్ి ః పివేష్వవయాం దరష్్రవేశాం హి త్త్ సోృత్మ్ 26

వసని్ద్ హి మహ్యతవోన్ః త్త్ి సూర్య సమ పభిాః ద్రవ ైః అపి అరిచతవః సమయక్ ద్రవ ర్ూపా మహరా్యః 27

కౌీాంచ సయ త్ు గుహ్య శచఅనవయః సాన్ూన్ద్ శిఖరాణి చ

న్ద్ర్రరాః చ న్ద్త్మాబ శచ విచరత్వాయః త్త్ సిత్ః 28

కౌీాంచసయ శిఖర్ాం చవఽపి న్ద్రీక్ష్య చ త్త్ః త్త్ః అవృక్ష్ాం కామ శ ైలాం చ మాన్సాం విహగ ఆలయమ్ 29

న్ గత్రః త్త్ ిభూతవనవాం ద్రవ ద్వన్వ ర్క్ష్సామ్

స చ సర్ైాః విచరత్వయః స సాన్ర పసిథ భూ ధర్ః 30

కౌీాంచాం గిరిమ్ అత్రకీమయ మ నవకో నవమ పర్ాత్ః మయసయ భవన్ాం త్త్ ిద్వన్వసయ సాయాం కృత్మ్ 31 మ నవకః త్ు విచరత్వయః స సాన్ర పసిథ కన్రర్ః సీి రణవమ్ అశా ముఖనవాం చ న్ద్కేతవః త్త్ ిత్త్ ిత్ు 32

త్ాం ద్రశాం సమత్రకమీయ ఆశమీాం సిదా సథవిత్మ్

సిద్వా వ ైఖాన్సాః త్త్ ివాలఖిలాయ శచ తవపసాః 33

వన్ద్రత్వాయః తర త్ు త్ప సి్ద్వా ః తవపసా వీత్ కలోషాః పషి్వవాయః చవఽపి సీతవయాః పవిృతి్ాం విన్యాఽన్ద్ాత ైః 34

హేమ పుష్కర్ సాంఛన్నాం త్సిోన్ వ ైఖాన్సాం సర్ః త్ర్ుణవఽఽద్వత్య సాంకాశ ైః హాంసటైః విచరిత్ాం శుభ ైః 35

ఔపవాహయః కుబ్యర్సయ సార్ాభౌమ ఇత్ర సోృత్ః గజః పరేయత్ర త్ాం ద్రశాం సద్వ సహ కరేణుభిః 36

త్త్ సర్ః సమత్రకీమయ న్ష్వ చన్ర ిద్వవాకర్మ్

అన్క్ష్త్ ిగణాం వోయమ న్ద్ష్పయోదమ్ అనవద్వత్మ్ 37

గభసిిభిః ఇవ అర్కసయ స త్ు ద్రశః పకిాశతర

P a g e | 151

విశాీమయ అద్వభః త్పః సిద్ ్ా ః ద్రవ కల ైపః సాయమ్ పభి ైః 38

త్ాం త్ు ద్రశమ్ అత్రకమీయ శ ైలోద్వ నవమ న్ద్మనగా 39

ఉభయోః తీర్యోః యసాయః కీచకా నవమ వేణవః తర న్యని్ద్ పర్ాం తీర్ాం సిద్వా న్ పతివయఽఽన్యని్ద్ చ 40

ఉతి్రాః కుర్వః త్త్ ికృత్ పుణయ పతి్రశియీాః 41

త్త్ః కా౦చన్ పద్వోభిః పద్వోనీభిః కృతోదకాః నీల వ ైడూర్య పతవిఢవయ న్దయః త్త్ ిసహసశిః 42

ర్కోి త్పల వన ై శాచఽత్ ిమణిడతవ శచ హిర్ణోయి ః త్ర్ుణవఽఽద్వత్య సదృశ ైః భాని్ద్ త్త్ ిజలాశయాః 43

మహ్యఽరి్ మణి పత ైర శచ కా౦చన్ పభి కేసర్ైః నీలోత్పల వన ై శిచత ైరః స ద్రశః సర్ాతో వృత్ః 44

న్ద్సరి లాభి శచ ముకాి భిః మణిభి శచ మహ్య ధన ైః ఉదూభత్ పుళినవ సిత్ ిజాత్ర్ూపటై శచ న్ద్మనగాః 45

సర్ా ర్త్న మయి శిచత ైరః అవగాఢవ న్గశతి్మ ః జాత్ర్ూప మయి శాచఽపి హుతవఽశన్ సమ పభి ైః 46

న్ద్త్య పుష్ప ఫలా శచ అత్ి న్గాః పత్రి్థవఽఽకులాః ద్వవయ గనా్ ర్స సపరాశః సర్ా కామాన్ సవిని్ద్ చ 47

నవనవ ఆకారాణి వాసాాంసి ఫలని్ద్ అనేయ న్గశతి్మాః 48

ముకాి వ ైడూర్య చితవిణి భూష్ణవన్ద్ త్థ ైవ చ

సీి రణవాం యాన్ద్ అన్రర్ూపాణి పుర్ుషాణవాం త్థ ైవ చ

సర్ా ఋత్ు సరఖ సథవాయన్ద్ ఫలని్ద్ అనేయ న్గశతి్మాః 49

మహ్యఽరాి ణి మణి చితవిణి హ్నమాన్ద్ అనేయ న్గశతి్మాః

శయనవన్ద్ పసిూయనేి చిత్ ిఆసిర్ణవని్ద్ చ 50

మన్ః కానవి న్ద్ మాలాయన్ద్ ఫలని్ద్ అత్ ిఅపరే దరిమాః పానవన్ద్ చ మహ్యరాి ణి భక్షమయణి వివిధవన్ద్ చ 51

సిి రయ శచ గుణ సాంపనవన ర్ూప యౌవన్ లక్షితవః గనా్రాాః కిన్నరా సిద్వా నవగా విద్వయధరాః త్థవ ర్మనేి సహితవః త్త్ ినవరీభిః భాసకర్ పభిాః 52

P a g e | 152

సరేా సరకృత్ కరాోణః సరేా ర్త్ర పరాయణవః సరేా కామాఽర్థ సహితవ వసని్ద్ సహ యోష్ిత్ః 53

గీత్ వాద్వత్ ిన్ద్రశఘ ష్ః సత త్కృష్వ హసిత్ సాన్ః శీూయతర సత్త్ాం త్త్ి సర్ా భూత్ మనో హర్ః 54

త్త్ ినవఽముద్వత్ః కశిచ నవనఽసిి కశిచత్ అసత్ర్రయః అహన్యహన్ద్ వరా్నేి గుణవ సిత్ ిమనో ర్మాః 55

సమత్రకమీయ త్ాం ద్రశమ్ ఉతి్ర్త్ః పయసాాం న్ద్ధవః 56

త్త్ ిసత మగిరి రానమ మధరయ హేమ మయో మహ్యన్

ఇన్ర ిలోక గతవ యేి చ బ్హిో లోక గతవ శచ యిే ద్రవా సిాం సమవేక్ష్నేి గిరి రాజాం ద్వవాం గతవః 57

స త్ు ద్రశో విసూరశయఽపి త్సయ భాసా పకిాశతర సూర్య లక్షమోయఽభివిజేఞయః త్పతరవ వివసాతవ 58

భగవాన్ అపి విశాాతవో శముభః ఏకాదశాఽఽత్ోకః బ్హి్యో వసత్ర ద్రవేశో బ్హిోరిా పరివారిత్ః 59

న్ కథాంచన్ గని్వయాం కుర్ూణవమ్ ఉతి్రేణ వః అనేయషామ్ అపి భూతవనవాం న్ అత్రకాీమత్ర వ ై గత్రః 60

సా హి సత మగిరి రానమ ద్రవానవమ్ అపి దరర్గమః త్మ్ ఆలోకయ త్త్ః క్షిపిమ్ ఉపావరిిత్ుమ్ అర్ిథ 61

ఏతవవత్ వాన్ర్ైః శకయాం గన్రి ాం వాన్ర్ పుాంగవాః అభాసకర్మ్ అమరాయదాం న్ జానీమః త్త్ః పర్మ్ 62

సర్ామ్ ఏత్త్ విచరత్వయాం యన్ోయా పరికీరిిత్మ్

యత్ అన్యత్ అపి న్ ఉకిాం చ త్తవిఽపి కియీతవాం మత్రః 63

త్త్ః కృత్ాం ద్వశర్థరః మహత్ పిియాం

మహతి్ర్ాం చవఽపి త్తో మమ పిియమ్

కృత్ాం భవిష్యత్ర అన్ద్లాఽన్లోపమా విద్రహజా దర్శన్జేన్ కర్ోణవ 64

త్త్ః కృతవరాథ ః సహితవః సబ్ానా్వా

P a g e | 153

మయాఽరిచతవః సర్ా గుణ ైః మనో ర్మ ః చరిష్యథ ఉరీాాం పతి్రశాని్ శత్ివః సహ పిియా భూత్ ధరాః పలవాంగమాః 65

కిష్కంధర క ండ ేత్ా చత్రిర్ంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేచతుశచత్రిర్ంశ ససర్గ ః విశయష్థణ త్ు సరగీవీో హన్ూమత్ర అర్థమ్ ఉకివాన్

స హి త్సిోన్ హరి శయషీ్థే న్ద్శిచతవఽరశథ ఽర్థ సాధనే 1

అబ్విీత్ చ హన్ూమాంత్ాం వికాీాంత్ాం అన్ద్లాఽఽత్ోజాం సరగీవీః పర్మ పిీత్ః పభిుః సర్ా వనౌకసాాం 2

న్ భూమౌ న్ అని్రిక్షే వా న్ అమబరే న్ అమరాలయిే న్ అపు్ వా గత్ర సాంగాం తర పశాయమి హరి పుాంగవ 3

సః అసరరాః సహ గనా్రాాః సనవగ న్ర్ ద్రవతవః విద్వతవః సర్ా లోకా సథి ససాగర్ ధరా ధరాః 4

గత్ర రేాగ శచ తరజ శచ లాఘవాం చ మహ్య కపథ పిత్ు సథి సదృశాం వీర్ మార్ుత్సయ మహౌజసః 5

తరజసా వాఽపి తర భూత్ాం సమాం భువి న్ విదయతర త్త్ యథవ లభయతర సీతవ త్ తి్ైమ్ ఏవ ఉపపాదయ 6

త్ాయి ఏవ హన్రమన్ అసిి బ్లాం బ్ుద్వా ః పరాకీమః ద్రశ కాలాఽన్ర వృతి్ర శచ న్య శచ న్య పణిడత్ 7

త్త్ః కార్య సమాసాంగమ్ అవగమయ హన్ూమత్ర

విద్వతవా హన్రమని్ాం చ చిని్యా మాస రాఘవః 8

సర్ాథవ న్ద్శిచతవఽరశథ ఽయాం హన్ూమత్ర హరీశార్ః న్ద్శిచతవఽర్థత్ర్ శాచఽపి హన్ూమాన్ కార్య సాధనే 9

త్త్ ఏవాం పసిిథత్సయ అసయ పరిజాఞ త్సయ కర్ోభిః భరాి ా పరిగృహీత్సయ ధరివః కార్య ఫలోదయః 10

త్ాం సమీక్ష్య మహ్యతరజా వయవసాయోతి్ర్ాం హరిమ్

కృతవఽర్థ ఇవ సాంహృష్వ ః పిహృష్థవన్ద్రయి మాన్సః 11

P a g e | 154

దద్ౌ త్సయ త్త్ః పీిత్ః సానవమా౦కోప శోభిత్మ్

అ౦గుళీయమ్ అభిజాఞ న్ాం రాజ పుతవియః పర్ాంత్పః 12

అనేన్ తవాాం హరిశయషేీ్ చిహేనన్ జన్కాఽఽత్ోజా మ త్్కాశాత్ అన్రపాిపిమ్ అన్రద్వాగాన అన్రపశయత్ర 13

వయవసాయ శచ తర వీర్ సతి్ైయుకి శచ వికమీః సరగీవీసయ చ సాంద్రశః సిద్వా ాం కథయతీవ మే 14

స త్త్ గృహయ హరి శయషేీ్ః సాథ పయ మూరిాన కృతవఽ౦జలిః వన్ద్రతవా చర్ణౌ చ ైవ పసిిథత్ః పలవగశతి్మః 15

స త్త్ పకిరా్న్ హరిణవాం బ్లాం మహత్ బ్భూవ వీర్ః పవనవఽఽత్ోజః కపిః గతవఽముబద్ర వోయమిన విశుదా మణడలః శశీవ న్క్ష్త్ ిగణోప శోభిత్ః 16

అత్రబ్ల బ్లమ్ ఆశితీ్ సివాఽహాం

హరి వర్ వికమీ వికమీ ః అన్ల ైపః పవన్ సరత్ యథవఽభిగమయతర సా జన్క సరతవ హన్రమాం సిథవ కుర్ుష్ా 17

కిష్కంధర క ండ ేచతుశచత్రిర్ంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేప్ంచ చత్రిర్ంశ ససర్గ ః సరాాః చ ఆహూయ సరగీవీః పలవగాన్ పలవగరా్భ

సమసాి న్ అబ్విీత్ భూయో రామ కారాయఽర్థ సిదాయిే 1

ఏవాం ఏత్త్ విచరత్వయాం య న్ోయా పరికీరిిత్ాం 2

త్త్ ఉగ ీశాసన్ాం భర్ుి ః విజాఞ య హరి పుాంగవాః శలభా ఇవ సాంఛవదయ మేద్వనీాం సాంపతి్సిథరే 3

P a g e | 155

రామః పసివిణే త్సిోన్ న్యవసత్ సహ లక్ష్ోణః పతిీక్ష్మాణ సిాం మాసాం యః సీతవ అధవగమే కృత్ః 4

ఉతి్రాాం త్ు ద్వశాం ర్మాయాం గిరి రాజ సమావృతవమ్

పతి్సథథ సహసా వీరశ హరిః శత్వలి సిద్వ 5

పయరాాాం ద్వశాం పతి్ర యయౌ విన్తో హరి యూథపః 6

తవరాఽ౦గద్వద్వ సహిత్ః పలవగః పవనవఽఽత్ోజః అగసియ చరితవమ్ ఆశాాం దక్షిణవాం హరి యూథపః 7

పశిచమాాం త్ు ద్వశాం ఘోరాాం సరష్థణః పలవగేశార్ః పతి్సథథ హరి శార్ూర లో భృశాం వర్ుణ పాలితవమ్ 8

త్త్ః సరాా ద్వశో రాజా చశదయితవా యథవ త్థమ్

కపి సథనవ పతీన్ ముఖాయన్ ముమోద సరఖిత్ సర్ఖమ్ 9

ఏవాం సాంబ్ద ధవతవః సరేా రాజాఞ వాన్ర్ యూథపాః సాాాం సాాాం ద్వశమ్ అభిపథిత్య త్ారితవః సాంపతి్సిథరే 10

ఆన్యిషాయమహే సీతవాం హన్ద్షాయమ శచ రావణాం న్దని్ శచ ఉన్నదని్ శచ గర్జని్ శచ పలవాంగమాః క్షేాళనోి ధవవమానవ శచ విన్దాంతో మహ్య బ్లాః 11

అహమ్ ఏకో హన్ద్షాయమి పాిపిాం రావణమ్ ఆహవే త్త్ః చ ఉన్ోథయ సహసాఽఽహరిష్థయ జన్కాఽఽత్ోజామ్ 12

వేపమానవాం శమేీణ అదయ భవద్వభః సీథయతవమ్ ఇత్ర

ఏక ఏవ ఆహరిషాయమి పాతవళ్యత్ అపి జాన్కీమ్ 13

విధమిషాయమి అహాం వృక్షమన్ ద్వర్యిషాయమి అహాం గిరీన్

ధర్ణ ాం ద్వర్యిషాయమి క్షోభయిషాయమి సాగరాన్ 14

అహాం యోజన్ సాంఖాయయాః పలవితవ నవఽత్ ిసాంశయః శత్ాం యోజన్ సాంఖాయయాః శత్ాం సమఽధవకాం హి అహమ్ 15

భూత్లే సాగరే వాఽపి శ ైలేష్ు చ వనేష్ు చ

పాతవళ సాయఽపి వా మధరయ న్ మమ ఆచిిదయతర గత్రః 16

ఇత్ర ఏక్ైకః త్ద్వ త్త్ ివాన్రా బ్ల దరిపతవః ఊచర శచ వచన్ాం త్త్ ిహరి రాజసయ సన్ద్నధౌ 17

P a g e | 156

కిష్కంధర క ండ ేప్ంచ చత్రిర్ంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేషట్చత్రిర్ంశ ససర్గ ః గతరష్ు వాన్రేనేర షి్ు రామః సరగీవీమ్ అబ్విీత్

కథాం భవాన్ విజానీతర సర్ాాం వ ై మణడలాం భువః 1

సరగీవీ సరి త్తో రామమ్ ఉవాచ పణిత్ ఆత్ోవాన్

శీూయతవాం సర్ామ్ ఆఖాయసథయ విసిరేణ న్ర్రా్భ 2

యద్వ త్ు దరన్రర భిాం నవమ ద్వన్వాం మహిషాఽఽకృత్రమ్

పరికాలయతర వాలీ మలయాం పతి్ర పర్ాత్మ్ 3

త్ద్వ వివేశ మహిషత మలయసయ గుహ్యాం పతి్ర

వివేశ వాలీ త్తవిఽపి మలయాం త్ జిజఘాాంసయా 4

త్తోఽహాం త్త్ ిన్ద్క్షిపతి గుహ్య ద్వారి వినీత్వత్

న్ చ న్ద్ష్్రమతర వాలీ త్ద్వ సాంవత్్రే గతర 5

త్త్ః క్ష్త్జ వేగేన్ ఆపుపయరే త్ద్వ బిలమ్

త్త్ అహాం విసిోతో దృషావ ై భాిత్ృ శోక విష్ అరిరత్ః 6

అథవఽహాం కృత్ బ్ుద్వా సరి సరవయకిాం న్ద్హతో గుర్ుః 7

శిలా పర్ాత్ సాంకాశా బిల ద్వారి మయా కృతవ అశకునవన్ న్ద్ష్్రమిత్ుాం మహిషత విన్శయత్ ఇత్ర 8

త్తోఽహమ్ ఆగాాం కిష్ికనవా ాం న్ద్రాశ సిసయ జీవితర రాజయాం చ సరమహత్ పాిపిాం తవరా చ ర్ుమయా సహ 9

మిత ైర శచ సహిత్ సిత్ ివసామి విగత్ జార్ః ఆజగామ త్తో వాలీ హతవాాం త్ాం ద్వన్వరా్భమ్ 10

త్తోఽహమ్ అదద్వాం రాజయాం గౌర్వాత్ భయ యని్ద్తి్ః 11

స మాాం జిఘాాంసర ర్ుర షావ ఽఽతవో వాలీ పవియథవతరన్ద్రయిః పరికాలయతర కోీధవత్ ధవవని్ాం సచివ ైః సహ 12

త్తోఽహాం వాలినవ తరన్ సాఽన్రబ్నా్ః పధివవిత్ః న్ద్ీ శచ వివిధవః పశయన్ వనవన్ద్ న్గరాణి చ 13

ఆదర్శత్ల సాంకాశా త్తో వ ై పృథవవీ మయా

P a g e | 157

అలాత్ చక ీపతి్రమా దృషావ గశష్పదవత్ త్ద్వ 14

పయర్ామ్ ద్వశాం త్తో గతవా పశాయమి వివిధవన్ దృమాన్

పర్ాతవాం శచ న్ద్ీ ర్మాయః సరాాంసి వివిధవన్ద్ చ 15

ఉదయాం త్త్ ిపశాయమి పర్ాత్ాం ధవత్ు మాండ్ిత్ాం క్షషరశదాం సాగర్ాం చ ైవ న్ద్త్యాం అప్ర్సాఽఽలయాం పరికాలయమాన్ సరి వాలినవ అభిదరిత్ః త్ద్వ 16

పున్ః ఆవృత్య సహసా పసిిథతోఽహమ్ త్ద్వ విభో పున్ః ఆవరి్మాన్ సరి వాలినవ అభిదరితో దరిత్ాం 17

ద్వశః త్సాయః త్తో భూయః పిసిథతో దక్షిణవాం ద్వశాం

విాంధయ పాదప సాంకీరాా ాం చాందన్ దృమ భూష్ితవాం 18

దృమ శ ైలాాం త్త్ః పశయన్ భూయో దక్షిణతోఽపరాన్ పశిచమాాం త్ు ద్వశాం పాిపతి వాలినవ సమఽభిదరిత్ః 19

సాంపశయన్ వివిధవన్ ద్రశాన్ అసిాం చ గిరి సతి్మాం పాిపయ చ అసిాం గిరి శయషేీ్ాం ఉతి్రాాం సాంపధివవిత్ః 20

హిమవాంత్ాం చ మేర్ుాం చ సముదాిం చ త్థమ తి్ర్ాం 21

యద్వ న్ విాందాం శర్ణాం వాలినవ సమఽభిదరిత్ః త్ద్వ మాాం బ్ుద్వా సాంపనోన హన్రమాన్ వాకయమఽబ్విీత్ 22 ఇద్వనీాం మే సోృత్ాం రాజన్ యథవ వాలీ హరీశార్ః మత్౦గేన్ త్ద్వ శపతి హి అసిోన్ ఆశమీ మణడలే 23

పవిిశయత్ యద్వ వ ై వాలీ మూరాా అసయ శత్ధవ భవేత్

త్త్ ివాసః సరఖోఽసాోకాం న్ద్ర్ుద్వాగశన భవిష్యత్ర 24

త్త్ః పర్ాత్మ్ ఆసాదయ ఋశయమూకాం న్ృపాఽఽత్ోజ

న్ వివేశ త్ద్వ వాలీ మత్౦గసయ భయాత్ త్ద్వ 25

ఏవాం మయా త్ద్వ రాజన్ పతి్యక్ష్మ్ ఉపలక్షిత్మ్

పృథవవీ మణడలాం కృత్్నాం గుహ్యమ్ అసిో ఆగత్ సిత్ః 26

కిష్కంధర క ండ ేషట్చత్రిర్ంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేసప్త చత్రిర్ంశ ససర్గ ః

P a g e | 158

దర్శనవఽర్థాం త్ు వ ైద్రహ్యయః సర్ాత్ః కపి యూథపాః వాయద్వషావ ః కపి రాజేన్ యథమ కిాం జగుోః అ౦జసా 1

సరాాంసి సరిత్ః కక్షమన్ ఆకాశాం న్గరాణి చ

న్ద్ీ దరరాగ ాం సిథవ శ ైలాన్ విచిన్ాని్ద్ సమని్త్ః 2

సరగీవీేణ సమాఖాయతవః సరేా వాన్ర్ యూథపాః పది్రశాన్ పవిిచిన్ాని్ద్ స శ ైల వన్ కాన్నవన్ 3

విచిత్య ద్వవసాం సరేా సీతవ అధవగమనే ధృతవః సమాయాని్ద్ సో మేద్వనవయాం న్ద్శా కాలేష్ు వాన్రాః 4

సర్ార్ుి కాన్ చ ద్రశయష్ు వాన్రాః స ఫలాన్ దరిమాన్

ఆసాదయ ర్జనీాం శయాయాం చకుీః సరేాష్ు అహసర్ తర 5

త్త్ అహః పథిమాం కృతవా మాసథ పసివిణాం గతవః కపి రాజేన్ సాంగమయ న్ద్రాశాః కపి యూథపాః 6

విచిత్య ద్వశాం పయరాాాం యథమకాి ాం సచివ ైః సహ

అదృషావ ై విన్త్ః సీతవమ్ ఆజగామ మహ్య బ్లః 7

ఉతి్రాాం చ ద్వశాం సరాాాం విచిత్య స మహ్య కపిః ఆగత్ః సహ సటైనేయన్ వీర్ః శత్వలి సిద్వ 8

సరష్థణః పశిచమామ్ ఆశాాం విచిత్య సహ వాన్ర్ైః సమేత్య మాసథ సాంపయరాే సరగీవీమ్ ఉపచకమేీ 9

త్ాం పసివిణ పృషే్ సథాం సమాసాదయ అభివాదయ చ

ఆసీన్ాం సహ రామేణ సరగీీవమ్ ఇదమ్ అబ్ుివన్ 10

విచితవః పర్ాతవః సరేా వనవన్ద్ గహనవన్ద్ చ

న్ద్మనగాః సాగరాఽనవి శచ సరేా జన్పద్వ శచ యి ే 11 గుహ్య శచ విచితవః సరాా యాః త్ాయా పరికీరిితవః విచితవ శచ మహ్య గులాో లతవ విత్త్ సాంత్తవః 12

గహనేష్ు చ ద్రశయష్ు దరరేగష్ు విష్మేష్ు చ

సతవాన్ద్ అత్ర పమిాణవన్ద్ విచితవ న్ద్హతవన్ద్ చ

యిే చ ైవ గహనవ ద్రశా విచితవః తర పున్ః పున్ః 13

ఉద్వర్ సతి్ై అభిజనో మహ్యతవో

P a g e | 159

స మ థవలీాం దకి్ష్యత్ర వాన్రేన్ర ఃి ద్వశాం త్ు యామ్ ఏవ గతవ త్ు సీతవ తవమ్ ఆసిథతో వాయు సరతో హన్ూమాన్ 14

కిష్కంధర క ండ ేసప్త చత్రిర్ంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఅషట చత్రిర్ంశ ససర్గ ః సహ తవరాఽ౦గద్వభాయాం త్ు గతవా స హన్రమాన్ కపిః సరగీవీేణ యథమద్వరష్వాం త్ాం ద్రశమ్ ఉపచకమేీ 1

స త్ు దూర్మ్ ఉపాగమయ సర్ైా సట్ి ః కప ిసతి్మ ః విచినోత్ర సో వినా్యసయ గుహ్య శచ గహనవన్ద్ చ 2

పర్ాతవఽగాీన్ న్ద్ీ దరరాగ న్ సరాాంసి విపులాన్ దరిమాన్

వృక్ష్ ష్ణవడ ాం శచ వివిధవన్ పర్ాతవన్ ఘన్ పాదపాన్ 3

అనేాష్మాణవ సథి సరేా వాన్రాః సర్ాతో ద్వశమ్

న్ సీతవాం దదృశుర్ వీరా మ థవలీాం జన్కాఽఽత్ోజామ్ 4

తర భక్ష్యనోి మూలాన్ద్ ఫలాన్ద్ వివిధవన్ద్ చ

అనేాష్మాణవ దరరా్రాా న్యవసాం సిత్ ిత్త్ ిహ 5

స త్ు ద్రశో దరర్ఽనేాషత గుహ్య గహన్వాన్ మహ్యన్

న్ద్ర్జలాం న్ద్ర్జన్ాం శూన్యాం గహన్ాం రశమ హరా్ణాం 6

త్యకాి ై త్ు త్ాం త్ద్వ ద్రశాం సరేా వ ై హరి యూథపాః ద్రశమ్ అన్యాం దరరాధరా్ాం వివిశు శచ అకుతో భయాః 7

యత్ ివనా్య ఫలా వృక్షమ విపుషాపః పరా్ వరిజతవః న్ద్సతి యాః సరితో యత్ ిమూలాం యత్ ిసరదరర్లభమ్ 8

న్ సని్ద్ మహిషా యత్ి న్ మృగా న్ చ హసిిన్ః శార్ూర లాః పక్షిణో వాఽపి యిే చవఽనేయ వన్ గశచరాః 9 న్ చ అత్ ివృక్షమ న్ ఓష్ధమ య న్ లతవ నవఽపి వీర్ుధః 10

సినగా పతవిః సథలే యత్ ిపద్వోన్యః ఫులల ప౦కజాః పథిక్ష్ణ యాః సరగనవా శచ భిమర్ై శాచఽపి వరిజతవః 11

కణుడ రానమ మహ్యభాగః సత్య వాద్ీ త్పత ధన్ః మహరిాః పర్మాఽమరీా న్ద్యమ ర్ుర ష్్రధరా్ణః 12

P a g e | 160

త్సయ త్సిోన్ వనే పుతోి బ్ాలః షత డశ వారిాకః పణిషతవ జీవితవఽనవి య కుీదా సిత్ ిమహ్యమున్ద్ః 13

తరన్ ధరాోత్ోనవ శపిాం కృత్్నాం త్త్ ిమహదాన్మ్

అశర్ణయాం దరరాధరా్ాం మృగ పక్షి వివరిజత్మ్ 14

త్సయ తర కాన్నవఽనవి ాం సరి గిరీణవాం కన్రరాణి చ

పభివాణి న్ద్ీనవాం చ విచిన్ాని్ద్ సమాహితవః 15

త్త్ ిచవఽపి మహ్యతవోనో నవఽపశయన్ జన్కాఽఽత్ోజామ్

హరాి ర్ాం రావణాం వాఽపి సరగీవీ పిియ కారిణః 16

తర పవిిశాయఽఽశు త్ాం భీమాం లతవ గులో సమావృత్మ్

దదృశుః కూీర్ కరాోణమ్ అసరర్ాం సరర్ న్ద్ర్భయమ్ 17

త్ాం దృషావ ై వాన్రా ఘోర్ాం సిథత్ాం శ ైలమ్ ఇవాఽపర్మ్

గాఢాం పరిహితవః సరేా దృషావ ై త్ాం పర్ాతోపమమ్ 18

సత ఽపి తవన్ వాన్రాన్ సరాాన్ న్షావ ః సథ ఇత్యఽబ్విీ దబలీ

అభయధవవత్ సాంకుీద్మా ముష్ివమ్ ఉదయమయ సాంహిత్మ్ 19

త్మ్ ఆపత్ని్ాం సహసా వాలి పుతోిఽ౦గద సిద్వ రావణోఽయమ్ ఇత్ర జాఞ తవా త్లేనవఽభిజఘాన్ హ 20

స వాలి పుతవిఽభిహతో వకాి ా చశి ణిత్మ్ ఉదామన్

అసరరశ న్యపత్ దూభమౌ పర్యసి ఇవ పర్ాత్ః 21

తర త్ు త్సిోన్ న్ద్ర్ుచవిైసథ వాన్రా జిత్ కాశిన్ః వయచిన్ాన్ పాియశ సిత్ ిసర్ాాం త్త్ గిర ిగహార్మ్ 22

విచిత్ాం త్ు త్త్ః కృతవా సరేా తర కాన్న్ాం పున్ః అన్యత్ ఏవ అపర్ాం ఘోర్ాం వివిశు రిగరి గహార్మ్ 23

తర విచిత్య పున్ః ఖినవన విన్ద్ష్పత్య సమాగతవః ఏకానేి వృక్ష్ మూలే త్ు న్ద్ష్థదర రీరన్ మాన్సాః 24

కిష్కంధర క ండ ేఅషట చత్రిర్ంశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఏకోన ప్ంచరశ ససర్గ ః అథవఽ౦గద సిద్వ సరాాన్ వాన్రాన్ ఇదమ్ అబ్విీత్

పరిశాీనోి మహ్యపాిజఞః సమాఽఽశాాసయ శన ైర్ాచః 1

P a g e | 161

వనవన్ద్ గిర్యో న్ద్మయ దరరాగ ణి గహనవన్ద్ చ

దరశయ గిరి గుహ్య శ ైచవ విచితవ న్ః సమని్త్ః 2

త్త్ ిత్త్ ిసహ్యఽసాోభి రాజ న్కీ న్ చ దృశయతర త్ ద్వా ర్క్షో హృతవ యిేన్ సీతవ సరర్సరతోపమా 3

కాల శచ నో మహ్యన్ యాత్ః సరగీవీ శోచగ ీశాసన్ః త్సాోత్ భవని్ః సహితవ విచిన్ాన్రి సమని్త్ః 4

విహ్యయ త్నీర ాిం శోకాం చ న్ద్ద్విాం చ ైవ సముత్రథతవమ్

విచిన్రధాాం యథవ సీతవాం పశాయమో జన్కాఽఽత్ోజామ్ 5

అన్ద్రేాదాం చ ద్వక్ష్యాం చ మన్స శాచఽపరాజయమ్

కార్య సిద్వా కరాణవయహుః త్సాోత్ ఏత్త్ బ్విీమయఽహమ్ 6

అద్వయఽపీదాం వన్ాం దరర్గాం విచిన్ాన్రి వనౌకసః ఖేదాం త్యకాి ై పున్ః సర్ాాం వన్మ్ ఏత్త్ విచీయతవమ్ 7

అవశయాం కిీయమాణసయ దృశయతర కర్ోణః ఫలమ్

అలాం న్ద్రేాదమ్ ఆగమయ న్ హి నో మీలన్ాం క్ష్మమ్ 8

సరగీవీః కోీధనో రాజా తీక్ష్ా దణడ శచ వాన్రాః భయత్వయాం త్సయ సత్త్ాం రామ సయ చ మహ్యత్ోన్ః 9

హితవఽర్థమ్ ఏత్త్ ఉకిాం వః కియీతవాం యద్వ రశచతర ఉచయతవాం వా క్ష్మాం యన్ న్ః సరేాషామ్ ఏవ వాన్రాః 10

అాంగద సయ వచః శీుతవా వచన్ాం గాంధమాదన్ః ఉవాచ వయకియా వాచవ పిపాసా శమీ ఖిన్నయా 11

సదృశాం ఖలు వో వాకయమ్ అ౦గద్మ యత్ ఉవాచ హ

హిత్ాం చ ైవాఽన్రకూలాం చ కియీతవమ్ అసయ భాష్ిత్మ్ 12

పున్ర్ మారాగ మహే శ ైలాన్ కన్రరాాం శచ దర ీసిథవ కాన్నవన్ద్ చ శూనవయన్ద్ గిరి పసివిణవన్ద్ చ 13

యథమద్వరషాే న్ద్ సరాాణి సరగీవీేణ మహ్యత్ోనవ విచిన్ాన్రి వన్ాం సరేా గిరి దరరాగ ణి సర్ాశః 14

త్త్ః సముతవథ య వాన్రా సథి మహ్యబ్లాః వినా్య కాన్న్ సాంకీరాా ాం విచరర్ు ర్రక్షిణవాం ద్వశమ్ 15

P a g e | 162

తర శార్ద్వఽభ ిపతి్రమాం శీీమదజిత్ పర్ాత్మ్

శృ౦గవని్ాం దరీమని్మ్ అధవర్ుహయ చ వాన్రాః 16

త్త్ ిలోధ ివన్ాం ర్మయాం సపి పరా్ వనవన్ద్ చ

విచిన్ానోి హరి వరాః సీతవ దర్శన్ కా౦క్షిణః 17

త్సాయఽగమీ్ అధవర్ూఢవ సథి శాీనవి విపుల వికీమాః న్ పశయని్ద్ సో వ ైద్రహీాం రామసయ మహిష్ీాం పిియామ్ 18

తర త్ు దృషి్వగత్ాం కృతవా త్ాం శ ైలాం బ్హు కన్రర్మ్

అవారశహని్ హర్యో వీక్ష్మాణవః సమని్త్ః 19

అవర్ుహయ త్తో భూమిాం శాీనవి విగత్ చరత్సః సిథతవా ముహూరి్ాం త్తవిఽథ వృక్ష్ మూలమ్ ఉపాశితీవః 20

తర ముహూరి్ాం సమాఽఽశాసాి ః కిాంచిత్ భగన పరిశమీాః పున్ః ఏవోదయతవః కృతవ్నాం మారిగత్ుాం దక్షిణవాం ద్వశమ్ 21

హన్రమ త్్రముఖా సథి త్ు పసిిథతవః పలవగరా్భాః వినా్యమ్ ఏవాద్వత్ సాి వత్ విచరర్ు సథి త్త్ సిత్ః 22

కిష్కంధర క ండ ేఏకోన ప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేప్ంచరశ ససర్గ ః సహ తవరాఽ౦గద్వభాయాం త్ు సాంగమయ హన్రమాన్ కపిః విచినోత్ర సో వినా్యసయ గుహ్య శచ గహనవన్ద్ చ 1

సిాంహ శార్ూర ల జుషావ శచ గుహ్య శచ సరిత్ సిథవ విష్మేష్ు న్గేన్ర సియ మహ్య పిసవిణేష్ు చ 2

ఆసథదరః త్సయ శ ైలసయ కోటిాం దక్షిణ పశిచమాాం తరషాాం త్త ైరవ వసతవాం స కాలో వయత్యవరి్త్ 3

స హి ద్రశో దరర్ఽనేాషత గుహ్య గహన్వాన్ మహ్యన్ 4

త్త్ ివాయు సరత్ః సర్ాాం విచినోత్ర సో పర్ాత్మ్

పర్సపరేణ ర్హితవ అనోయన్యసయ అవిదూర్త్ః 5

గజో గవాక్షో గవయః శర్భో గనా్మాదన్ః మ న్ర శచ ద్వావిద శ ైచవ హన్రమాన్ జామబవాన్ న్ళః 6

P a g e | 163

అ౦గద్మ యువ రాజ శచ తవర్ శచ వన్ గశచర్ః గిరి జాలా వృతవన్ ద్రశాన్ మారిగతవా దక్షిణవాం ద్వశమ్

విచిన్ాాంత్ః త్త్ః త్త్ ిదదృశుః వివృత్ాం బిలాం 7

దరర్గాం ఋక్ష్ బిలాం నవమ ద్వన్వేనవఽభి ర్క్షిత్ాం క్షుత్రపపాసా పరీతవ శచ శాీనవి శచ సలిలాఽరిథన్ః అవకీరా్ాం లతవవృక్ష్షః దదృశు సథి మహ్య బిలమ్ 8

త్త్ః కౌీ౦చవ శచ హాంసా శచ సార్సా శాచఽపి న్ద్ష్్రమాం

జలాఽరారా శచకవీాకా శచ ర్కాి ౦గాః పదో రేణుభిః 9

త్త్ సి ద్వబలమ్ ఆసాదయ సరగనా్ద్ దరర్ఽత్రకమీమ్

విసోయ వయగ ీమన్సత బ్భూవు రాాన్ర్రా్భాః 10

సాంజాత్ పరిశ౦కా సథి త్ ద్వబలాం పలవగశతి్మాః అభయపదయని్ సాంహృషావ సథిజోవనోి మహ్యబ్లాః 11

నవనవ సత్ా సమాకీరా్ాం ద్ ైతరాంద ిన్ద్లయోపమాం దరర్రర్శాం అత్ర ఘోర్ాం చ దరరిాగాహాం చ సర్ాశః 12

త్త్ః పర్ాత్ కూటాఽఽభో హన్రమాన్ మార్ుతవఽఽత్ోజః అబ్విీ ద్వాన్రాన్ సరాాన్ కానవి ర్ వన్ కోవిదః 13

గిరి జాలా వృతవన్ ద్రశాన్ మారిగతవా దక్షిణవాం ద్వశమ్

వయాం సరేా పరిశాీనవి న్ చ పశాయమ మ థవలీమ్ 14

అసాో చవచఽపి బిలాత్ హాంసాః కౌీ౦చవ శచ సహ సార్సటైః జలాఽఽరారా శచకవీాకా శచ న్ద్ష్పత్ని్ద్ సో సర్ాత్ః 15

న్ూన్ాం సలిలవాన్ అత్ి కూపత వా యద్వ వా హిదః త్థవ చ ఇమే బిల ద్వారే సినగాా ః త్రషే్ని్ద్ పాదపాః 16

ఇత్ర ఉకాి ః త్ ద్వబలాం సరేా వివిశు సిిమిరాఽఽవృత్మ్

అచన్ర ిసూర్యాం హర్యో దదృశూ రశమ హరా్ణమ్ 17

న్ద్శమయ త్సాోత్ సిాంహ్యాం శచ తవాం సాి ాం శచ మృగ పక్షిణః పవిిషావ హరి శార్ూర లా బిలాం త్రమిర్ సాంవృత్ాం 18

న్ తరషాాం సజజతర చక్షుః న్ తరజో న్ పరాకమీః వాయో రివ గత్రః తరషాాం దృష్ివ ః త్మసి వరి్తర 19

P a g e | 164

తర పవిిషావ ః త్ు వేగేన్ త్ ద్వబలాం కపి కుాంజరాః పకిాశాం అభిరామాం చ దదృశుః ద్రశ ముతి్మాం 20

త్త్ సిసిోన్ బిలే దరరేగ నవనవ పాదప సాంకులే అనోయన్యాం సాంపరిష్ాజయ జగుోః యోజన్మ్ అని్ర్మ్ 21

తర న్ష్వ సాంజాఞ ః త్ృష్ితవః సాంభాినవి ః సలిలాఽరిథన్ః పరిపథత్ు రిబలే త్సిోన్ కాంచిత్ కాలమ్ అత్న్ద్రతివః 22

తర కృశా దీ్న్ వదనవః పరిశాీనవి ః పలవాంగమాః ఆలోకాం దదృశుః వీరా న్ద్రాశా జీవితర త్ద్వ 23

త్త్ సిాం ద్రశమ్ ఆగమయ సౌమయాం విత్రమిర్ాం వన్మ్

దదృశుః కా౦చనవన్ వృక్షమన్ ద్ీపి వ ైశాాన్ర్ పభిాన్ 24

సాలాాం సాి లాాం శచ పునవనగాన్ కకుభాన్ వ౦జులాన్ ధవాన్

చమపకాన్ నవగ వృక్షమాం శచ కరిాకారాాం శచ పుష్ిపతవన్ 25

సిబ్క్ైః కాాంచన ైః చిత ైరః ర్క్తి ః కిసలయి సిథవ ఆపీడ్ ై శచ లతవభి శచ హేమ ఆభర్ణ భూష్ితవన్ 26

త్ర్ుణవఽఽద్వత్య సాంకాశాన్ వ ైడూర్య మయ వేద్వకాన్

విభాిజ మానవన్ వపుషా పాదపాాం శచ హిర్ణోయాన్ 27

నీల వ ైడూర్య వరాా శచ పద్వోనీః పత్గ్ైః ఆవృతవః మహద్వభః కా౦చన ైః వృక్ష్షః వృత్ాం బ్ాలాఽర్క సన్ద్నభ ైః 28

జాత్ర్ూప మయి ః మత ై్యః మహద్వభ శచ సకచిపటైః న్ళినీ సిత్ ిదదృశుః పసిన్న సలిలా వృతవః 29

కాాంచనవన్ద్ విమానవన్ద్ రాజతవన్ద్ త్థ ైవ చ

త్పనీయ గవాక్షమణి ముకాి జాలా వృతవన్ద్ చ 30

హ్నమరాజత్ భౌమాన్ద్ వ ైడూర్య మణిమని్ద్ చ

దదృశు సిత్ ిహర్యో గృహ ముఖాయన్ద్ సర్ాశః 31

పుష్ిపతవన్ ఫలినో వృక్షమన్ పివాళ మణి సన్ద్నభాన్

కా౦చన్ భమిరాాం శ ైచవ మధూన్ద్ చ సమని్త్ః 32

మణి కా౦చన్ చితవిణి శయనవ నవయఽఽసనవన్ద్ చ

మహ్యఽరాి ణి చ యానవన్ద్ దదృశు సథి సమని్త్ః 33

P a g e | 165

హ్నమ రాజత్ కాాంసాయనవాం భాజనవనవాం చ సాంచయాన్

అగర్ూణవాం చ ద్వవాయనవాం చన్రనవనవాం చ సాంచయాన్ 34

శుచీన్ అభయవహ్యరాయణి మూలాన్ద్ చ ఫలాన్ద్ చ

మహ్యఽరాి ణి చ పానవన్ద్ మధూన్ద్ ర్సవని్ద్ చ 35

ద్వవాయనవమ్ అమబరాణవాం చ మహ్యఽరాి ణవాం చ సాంచయాన్

కమబళ్యనవాం చ చితవిణవమ్ అజినవనవాం చ సాంచయాన్ 36

త్త్ ిత్త్ ివిన్యసాి న్ ద్ీపాి న్ వ ైశాాన్ర్ పభిాన్ దదృశుః వాన్రాః శుభాిన్ జాత్ ర్ూపసయ సాంచయాన్ 37

త్త్ ిత్త్ ివిచిన్ాాంతో బిలే త్సిోన్ మహ్య బ్లాః దదృశుః వాన్రాః శూరాః సిి రయాం కాాంచిత్ అదూర్త్ః 38

తవాం దృషావ ై భృశ సాంత్ిసాి ః చీర్ కృషాా ఽజినవఽమబరామ్

తవపసీాం న్ద్యతవఽఽహ్యరాాం జాలనిీమ్ ఇవ తరజసా 39

విసిోతవ హర్యః త్త్ ివయవాత్రష్వాంత్ సర్ాశః పపచిి హన్రమాన్ త్త్ ికా అసి త్ాాం కసయ వా బిలాం 40

త్తో హన్ూమాన్ గిరి సన్ద్నకాశః కృతవ౦జలి సాి మ్ అభివాదయ వృద్వా మ్

పపచిి కా త్ాాం భవన్ాం బిలాం చ

ర్తవనన్ద్ హేమాన్ద్ వదసా కసయ 41 కిష్కంధర క ండ ేప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఏక ప్ంచరశ ససర్గ ః

ఇత్ర ఉకాి ై హన్రమాాం సిత్ ిపున్ః కృషాా ఽజినవఽమబరామ్

అబ్విీత్ తవాం మహ్యభాగాాం తవపసీాం ధర్ో చవరిణ మ్ 1

ఇదాం పవిిషావ ః సహసా బిలాం త్రమిర్ సాంవృత్మ్

క్షు త్రపపాసా పరిశాీనవి ః పరిఖినవన శచ సర్ాశః 2

మహత్ ధర్ణవయ వివర్ాం పవిిషావ ః సో పిపాసితవః ఇమాాం త్ు ఏవాం విధవన్ భావాన్ వివిధవన్ అదరభతోపమాన్3

దృషావ ై వయాం పవియథవతవః సాంభాినవి న్ష్వ చరత్సః కసయ ఏతర కా౦చనవ వృక్షమః త్ర్ుణవఽఽద్వత్య సన్ద్నభాః 4

P a g e | 166

శుచీన్ అభయవహ్యరాయణి మూలాన్ద్ చ ఫలాన్ద్ చ

కా౦చనవన్ద్ విమానవన్ద్ రాజతవన్ద్ గృహ్యణి చ 5

త్పనీయ గవాక్షమణి మణి జాలా వృతవన్ద్ చ

పుష్ిపతవః ఫలవని్ శచ పుణవయః సరర్భి గనా్ద్న్ః 6

ఇమే జామూబ న్ద మయాః పాదపాః కసయ తరజసా కా౦చనవన్ద్ చ పద్వోన్ద్ జాతవన్ద్ విమలే జలే 7

కథాం మతవ్య శచ సౌవరాా చర్ని్ద్ సహ కచిపటైః ఆతవోన్మ్ అన్రభావాం చ కసయ చ ైత్త్ త్పత బ్లమ్

అజాన్తవాం న్ః సరేాషాాం సర్ామ్ ఆఖాయత్ుమ్ అర్ిసి 8

ఏవమ్ ఉకాి హన్రమతవ తవపసీ ధర్ో చవరిణ పతి్ుయవాచ హన్ూమని్ాం సర్ా భూత్ హితర ర్తవ 9

మయో నవమ మహ్య తరజా మాయావీ ద్వన్వరా్భః తరన్ ఇదాం న్ద్రిోత్ాం సర్ాాం మాయయా కా౦చన్ాం వన్మ్ 10

పురా ద్వన్వ ముఖాయనవాం విశాకరాో బ్భూవ హ

యిేన్ ఇదాం కా౦చన్ాం ద్వవయాం న్ద్రిోత్ాం భవనోతి్మమ్ 11

స త్ు వరా్ సహసాిణి త్ప సిపాి ై మహ్యవనే పితవమహ్యత్ వర్ాం లేభయ సర్ామ్ ఔశసన్ాం ధన్మ్ 12

వన్ాం విధవయ బ్లవాన్ సర్ా కామేశార్ సిద్వ ఉవాస సరఖిత్ః కాలాం కాంచిత్ అసిోన్ మహ్య వనే 13

త్మ్ అప్ర్సి హేమాయాాం సకిాం ద్వన్వ పుాంగవమ్

వికమీయ ఏవ అశన్ద్ాం గృహయ జఘాన్ ఈశః పుర్ాందర్ః 14

ఇదాం చ బ్హిోణవ దతి్ాం హేమాయి వన్మ్ ఉతి్మమ్

శాశాతవః కామ భోగా శచ గృహాం చరదాం హిర్ణోయమ్ 15

దరహితవ మేర్ుసావరేాః అహాం త్సాయః సాయాం పభిా ఇదాం ర్క్షమమి భవన్ాం హేమాయా వాన్రశతి్మ 16

మమ పిియ సఖ హేమా న్ృతి్ గీత్ విశార్ద్వ త్యా దతి్ వరా చవఽసిో ర్క్షమమి భవనోతి్మమ్ 17

కిాం కార్యాం కసయ వా హేతోః కానవి రాణి పపిదయథ

P a g e | 167

కథాం చరదాం వన్ాం దరర్గాం యుషాోభిః ఉపలక్షిత్మ్ 18

ఇమాన్ అభయవహ్యరాయణి మూలాన్ద్ చ ఫలాన్ద్ చ

భుకాి ై పీతవా చ పానీయాం సర్ాాం మే వకుి మ్ అర్ిథ 19

కిష్కంధర క ండ ేఏక ప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేద్వి ప్ంచరశ ససర్గ ః అథ తవన్ అబ్విీత్ సరాాన్ విశాీనవి న్ హరి యూథపాన్

ఇదాం వచన్మ్ ఏకాఽగాీ తవపసీ ధర్ో చవరిణ 1

వాన్రా యద్వ వః ఖేదః పణిష్వ ః ఫల భక్ష్ణవత్

యద్వ చ ైత్ న్ోయా శాీవయాం శోీత్ుమ్ ఇచవిమి కథయతవమ్ 2

త్సాయ సిద్ వచన్ాం శీుతవా హన్రమాన్ మార్ుతవఽఽత్ోజః ఆర్జవేన్ యథవ త్తి్ైమ్ ఆఖాయత్ుమ్ ఉపచకమేీ 3

రాజా సర్ాసయ లోకసయ మహేన్ర ివర్ుణోపమః రామో ద్వశర్థవః శీీమాన్ పవిిషతవ దణడకా వన్మ్ 4

లక్ష్ోణేన్ సహ భాితవి వ ైద్రహ్యయ చవఽపి భార్యయా త్సయ భారాయ జన్సాథ నవత్ రావణేన్ హృతవ బ్లాత్ 5

వీర్ సిసయ సఖా రాజఞః సరగీవీో నవమ వాన్ర్ః రాజా వాన్ర్ ముఖాయనవాం యిేన్ పసిాథ పితవ వయమ్

అగసియ చరితవమ్ ఆశాాం దక్షిణవాం యమ ర్క్షితవమ్ 6

సహ్నభిః వాన్ర్ైః ముఖ్ యః అ౦గద పమిుఖ్ ః వయమ్

రావణాం సహితవః సరేా రాక్ష్సాం కామ ర్ూపిణమ్ 7

సీత్యా సహ వ ైద్రహ్యయ మార్గధామ్ ఇత్ర చశద్వతవః 8

విచిత్య త్ు వయాం సరేా సమగాీాం దక్షిణవాం ద్వశమ్

బ్ుభుక్షితవః పరిశాీనవి వృక్ష్ మూలమ్ ఉపాశితీవః 9

వివరా్ వదనవః సరేా సరేా ధవయన్ పరాయణవః నవఽధవగచవిమహే పార్ాం మగాన శిచనవి మహ్యఽరా్వే 10

చవర్యని్ సిత్ శచక్షుః దృష్వవనోి మహత్ బిలమ్

లతవ పాదప సాంఛన్నాం త్రమిరేణ సమావృత్మ్ 11

అసాోత్ హాంసా జల కిలనవనః పక్ష్షః సలిల రేణుభిః

P a g e | 168

కుర్రాః సార్సా శ ైచవ న్ద్ష్పత్ని్ద్ పత్త్రిణః సాధర అత్ ిపవిిశామేత్ర మయా త్యకాి ః పలవాంగమాః 12

తరషామ్ అపి హి సరేాషామ్ అన్రమాన్మ్ ఉపాగత్మ్

గచవిమః పవిిశామేత్ర భరి్ృ కార్య త్ారాఽన్ద్ాతవః 13

త్తో గాఢాం న్ద్పత్రతవ గృహయ హసౌి పర్సపర్మ్

ఇదాం పవిిషావ ః సహసా బిలాం త్రమిర్ సాంవృత్మ్ 14

ఏత్న్ న్ః కార్యమ్ ఏతరన్ కృతరయన్ వయమ్ ఆగతవః తవాాం చ ఏవ ఉపగతవః సరేా పరిదూయనవ బ్ుభుక్షితవః 15

ఆత్రథయ ధర్ో దతవి న్ద్ మూలాన్ద్ చ ఫలాన్ద్ చ

అసాోభిః ఉపభుకాి న్ద్ బ్ుభుక్షమ పరిపీడ్ిత ైః 16

యత్ త్ాయా ర్క్షితవః సరేా మియామాణవ బ్ుభుక్ష్యా బ్ూిహి పతి్ుయపకారాఽర్థాం కిాం తర కుర్ాన్రి వాన్రాః 17

ఏవమ్ ఉకాి త్ు సర్ాజాఞ వాన్ర్ైః త ైః సాయాంపభిా పతి్ుయవాచ త్త్ః సరాాన్ ఇదాం వాన్ర్ యూథపమ్ 18

సరేాషాాం పరిత్ుషావ ఽసిో వాన్రాణవాం త్ర్సిానవమ్

చర్నవి య మమ ధరేోణ న్ కార్యమ్ ఇహ కేన్చిత్ 19

కిష్కంధర క ండ ేద్వి ప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేత్ా ప్ంచరశ ససర్గ ః ఏవమ్ ఉకిః శుభాం వాకయాం తవపసాయ ధర్ో సాంహిత్మ్

ఉవాచ హన్రమాన్ వాకయాం తవమ్ అన్ద్న్ద్రత్ చరష్ివతవమ్ 1

శర్ణాం తవాాం పపినవనః సోః సరేా వ ై ధర్ో చవరిణి యః కృత్ః సమయోఽసాోకాం సరగీవీేణ మహ్యత్ోనవ 2

స త్ు కాలో వయత్రకాీనోి బిలే చ పరివరి్తవమ్

సా త్ామ్ అసాో ద్వబలాత్ ఘోరాత్ ఉతవి ర్యిత్ుమ్ అర్ిసి 3

త్సాోత్ సరగీీవ వచనవత్ అత్రకాీనవి న్ గతవఽఽయుష్ః తవిత్ుమ్ అర్ిసి న్ః సరాాన్ సరగీవీ భయ కరిశతవన్ 4

మహ చచ కార్యమ్ అసాోభిః కరి్వయాం ధర్ో చవరిణి త్చవచఽపి న్ కృత్ాం కార్యమ్ అసాోభిః ఇహ వాసిభిః 5

P a g e | 169

ఏవమ్ ఉకాి హన్రమతవ తవపసీ వాకయమ్ అబ్విీత్

జీవతవ దరష్కర్ాం మనేయ పివిష్థవన్ న్ద్వరిిత్ుమ్ 6

త్పస సరి పభిావేన్ న్ద్యమోపారిజతరన్ చ

సరాాన్ ఏవ బిలాత్ అసాోత్ ఉదారిషాయమి వాన్రాన్ 7

న్ద్మీలయత్ చక్షాంష్ి సరేా వాన్ర్ పుాంగవాః న్ హి న్ద్ష్్రమిత్ుాం శకయమ్ అన్ద్మీలిత్ లోచన ైః 8

త్త్ః సాంమీలితవః సరేా సరకుమారాఽ౦గుళ్ ః కర్ైః సహసా పిదధరర్ దృషి్వాం హృషావ గమన్ కా౦క్షిణః 9

వాన్రాసరి మహ్యతవోనో హసి ర్ుదా ముఖా సిద్వ న్ద్మేషాఽని్ర్ మాతరణి బిలాత్ ఉతవి రితవ సియా 10

త్త్ సాి న్ వాన్రాన్ సరాాాం సాి పసీ ధర్ో చవరిణ న్ద్స్ృతవన్ విష్మా తి్సాోత్ సమాఽఽశాా సథయద మబ్విీత్ 11

ఏష్ వినోా య గిరిః శీమీాన్ నవనవ దరిమ లతవయుత్ః ఏష్ పసివణః శ ైలః సాగరశఽయాం మహో దధవః 12

సాసిి వోఽసరి గమిషాయమి భవన్ాం వాన్ర్రా్భాః ఇత్ర ఉకాి ై త్ ద్వబలాం శీీమత్ పవిివేశ సాయాంపభిా 13

త్త్ సథి దదృశుర్ ఘోర్ాం సాగర్ాం వర్ుణవఽఽలయమ్

అపార్మ్ అభిగర్జని్ాం ఘోర్ైః ఊరిోభిః ఆవృత్మ్ 14

మయసయ మాయా విహిత్ాం గిరి దరర్గాం విచిన్ాతవమ్

తరషాాం మాసత వయత్రకాీనోి యో రాజాఞ సమయః కృత్ః 15

వినా్యసయ త్ు గిరేః పాద్ర సాంపిపుష్ిపత్ పాదపథ ఉపవిశయ మహ్యభాగా శిచనవి మ్ ఆపథద్వరే త్ద్వ 16

త్త్ః పుషాపఽత్రభారాఽగాీన్ లతవ శత్ సమావృతవన్

దరిమాన్ వాసని్ద్కాన్ దృషావ ై బ్భూవుః భయ శ౦కితవః 17

తర వసని్మ్ అన్రపాిపిాం పతి్రబ్ుద్వా ై పర్సపర్మ్

న్ష్వ సాంద్రశ కాలాఽరాథ న్ద్పథత్ుర్ ధర్ణ త్లే 18

త్త్ః తవన్ కపి వృద్వా ాం సరి శిషావ ాం శ ైచవ వనౌకసః

P a g e | 170

వాచవ మధరర్యా ఆభాష్య యధవవదఽన్రమాన్య చ 19

స త్ు సిాంహరా్భ సకనా్ః పీనవఽఽయత్ భుజః కపిః యువ రాజో మహ్యపాిజఞ అ౦గద్మ వాకయమ్ అబ్విీత్ 20

శాసనవత్ కపి రాజసయ వయాం సరేా విన్ద్ర్గతవః మాసః పయరశా బిల సాథ నవాం హర్యః కిాం న్ బ్ుధయతర 21

వయాం ఆశాయుజే మాసథ కాల సాంఖాయ వయవసిథతవః పసిిథతవః సత ఽపి చవఽతీత్ః కిాం అత్ః కార్య ముతి్ర్ాం 22

భవాంత్ః పతి్యయాం పాిపాి న్ ఇత్ర మార్గ విశార్ద్వః హితరష్ు అభిర్తవ భర్ుి ః న్ద్సృషావ ః సర్ా కర్ోసర 23

కర్ోసర అపతి్రమాః సరేా ద్వక్షు విశీుత్ పౌర్ుషాః మాాం పుర్సకృత్య న్ద్రాయతవః పిాంగాక్ష్ పతి్ర చశద్వతవః 24

ఇద్వనీాం అకృతవఽరాా నవాం మరి్వయాం నవఽత్ ిసాంశయః హరి రాజసయ సాంద్రశాం అకృతవా కః సరఖ భవేత్ 25

త్సిోన్ అతీతర కాలే త్ు సరగీీవేణ కృతర సాయమ్

పాియోపవేశన్ాం యుకిాం సరేాషాాం చ వనౌకసామ్ 26

తీక్ష్ాః పకిృతవయ సరగీవీః సాామిభావే వయవసిథత్ః న్ క్ష్మిష్యత్ర న్ః సరాాన్ అపరాధ కృతో గతవన్ 27

అపవిృతౌి చ సీతవయాః పాపమ్ ఏవ కరిష్యత్ర

త్సాోత్ క్ష్మమ్ ఇహ్యఽద్ ైయవ పాియోపవిశన్ాం హి న్ః 28

త్యకాి ై పుతవిాం శచ ద్వరాాం శచ ధనవన్ద్ చ గృహ్యణి చ

ధృవాం న్ః హిాంసతర రాజ సరాాన్ పతి్రగతవన్ ఇత్ః వధరన్ అపతి్రర్ూపథణ శయయీాన్ మృత్ుయ ఇహ్నవ న్ః 29

న్ చవఽహాం యౌవరాజేయన్ సరగీవీేణవఽభిష్థచిత్ః న్రేనేర ణి అభిష్ికోి ఽసిో రామేణవఽకిలష్వ కర్ోణవ 30

స పయర్ాాం బ్దా వ ైరశ మాాం రాజా దృషావ ై వయత్రకమీమ్

ఘాత్యిష్యత్ర దణేడన్ తీక్షేాన్ కృత్ న్ద్శచయః 31

కిాం మే సరహృద్వభః వయసన్ాం పశయద్వభః జీవితవఽని్రే ఇహ్నవ పాియమ్ ఆసిష్థయ పుణేయ సాగర్ రశధసి 32

P a g e | 171

ఏత్ చరరరతవా కుమారేణ యువ రాజేన్ భాష్ిత్మ్

సరేా తర వాన్ర్ శయషీాే ః కర్ుణాం వాకయమ్ అబ్ుివన్ 33

తీక్ష్ాః పకిృతవయ సరగీవీః పిియా సకి శచ రాఘవః అదృషావ యాాం చ వ ైద్రహ్యయాం దృషావ ై చ ైవ సమాగతవన్ 34

రాఘవ పిియ కామాఽర్థాం ఘాత్యిష్యత్ర అసాంశయమ్

న్ క్ష్మాం చ అపరాద్వా నవాం గమన్ాం సాామి పార్శైత్ః 35

ఇహ్నవ సీతవాం అనీాక్ష్య పవిృతి్రాం ఉపలభయ వా న్ చరత్ గచవిమ త్మ్ వీర్ాం గమిషాయమో యమ క్ష్యాం 36

పలవాంగమానవాం త్ు భయాఽరిరతవనవాం

శీుతవా వచ సాి ర్ ఇదాం బ్భాష్థ అలాం విషాద్రన్ బిలాం పివిశయ

వసామ సరేా యద్వ రశచతర వః 37

ఇదాం హి మాయా విహిత్ాం సరదరర్గమాం

పభిూత్ వృక్షోదక భోజయ పథయమ్

ఇహ్యఽసిి నో న ైవ భయాం పుర్ాందరాన్

న్ రాఘవాత్ వా న్ర్ రాజ తోఽపి వా 38

శీుతవాఽ౦గద సాయఽపి వచశఽన్రకూలమ్

ఊచర శచ సరేా హర్యః పితీతవః యథవ న్ హనేయమ త్థవ విధవన్మ్

అసకిమ్ అద్ ైయవ విధీయతవాం న్ః 39 కిష్కంధర క ండ ేత్ా ప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేచతుః ప్ంచరశ ససర్గ ః త్థవ బ్ుివత్ర తవరే త్ు తవరాఽధవపత్ర వర్చసి అథ మేనే హృత్ాం రాజయాం హన్రమాన్ అ౦గద్రన్ త్త్ 1

బ్ుద్వా య హి అషావ ౦గయా యుకిాం చత్ుర్బల సమన్ద్ాత్మ్

చత్ుర్రశ గుణాం మేనే హన్రమాన్ వాలిన్ః సరత్మ్ 2

ఆపయర్యమాణాం శశాత్ చ తరజోబ్ల పరాకీమ ః శశిన్ాం శుకల పక్షమఽఽద్ౌ వరా్మాన్మ్ ఇవ శియీా 3

P a g e | 172

బ్ృహసపత్ర సమాం బ్ుద్వా య వికమేీ సదృశాం పిత్ుః శుశీూష్మాణాం తవర్ సయ శుక ీసథయవ పుర్ాందర్మ్ 4

భర్ుి ః అరేథ పరిశాీని్ాం సర్ా శాసిర విశార్దమ్

అభిసాంధవత్ుమ్ ఆరేభయ హన్రమాన్ అ౦గదాం త్త్ః 5

స చత్ురాా మ్ ఉపాయానవాం త్ృతీయమ్ ఉపవరా్యన్

భయదయా మాస తవన్ సరాాన్ వాన్రాన్ వాకయ సాంపద్వ 6

తరష్ు సరేాష్ు భినేనష్ు త్తో అభీష్య దఽ౦గదమ్

భీష్ణ ైః బ్హుభిః వాకై్యః కోపత పాయ సమన్ద్ాత ైః 7

త్ాాం సమర్థ త్ర్ః పితవి యుద్రా తవరేయ వ ై ధరర్మ్

దృఢాం ధవర్యిత్ుాం శకిః కపి రాజయాం యథవ పితవ 8

న్ద్త్యమ్ అసిథర్ చితవి హి కపయో హరి పుాంగవ

న్ ఆజాఞ పయాం విష్హిష్యని్ద్ పుత్ ిద్వరాన్ వినవ త్ాయా 9

తవాాం న్ ఏతర హి అన్రయుాంజేయుః పతి్యక్ష్ాం పవిద్వమి తర యథవ అయాం జామబవాన్ నీలః సరహో త్ ిశచ మహ్య కపిః 10

న్ హి అహాం తర ఇమే సరేా సామ ద్వనవఽఽద్వభి ర్ుగ ణ ైః దణేడన్ న్ త్ాయా శకాయః సరగీీవాత్ అపకరిాత్ుమ్ 11

విగృహ్యయఽఽసన్మ్ అపాయఽహుః దరర్బలేన్ బ్లీయసః ఆత్ో ర్క్షమకర్ సిసాోన్ న్ విగృహీా త్ దరర్బలః 12

యాాం చ ఇమాాం మన్యసథ ధవతీిమ్ ఏత్ ద్వబలమ్ ఇత్ర శీుత్మ్

ఏత్త్ లక్ష్ోణ బ్ాణవనవమ్ ఈష్తవకర్యాం విద్వర్ణే 13

సాలపాం హి కృత్మ్ ఇనేర ణి క్షిపతవ హి అశన్ద్ాం పురా లక్ష్ోణో న్ద్శిత ై రాబణ ై రిభనవర యత్ పత్ ిపుటాం యథవ 14

లక్ష్ోణసయ చ నవరాచవ బ్హవః సని్ద్ త్ ద్వాధవః వజాిఽశన్ద్ సమ సపరాశ గిరీనవాం అపి ద్వర్ణవః 15

అవసాథ నే యద్ ైవ త్ామ్ ఆసిష్యసి పర్ాంత్ప

త్ద్ ైవ హర్యః సరేా త్యక్ష్యని్ద్ కృత్ న్ద్శచయాః 16

సోర్ని్ః పుత్ి ద్వరాణవాం న్ద్తోయ ద్వాగాన బ్ుభుక్షితవః ఖేద్వతవ దరఃఖ శయాయభిః తవాాం కరిష్యని్ద్ పృషే్త్ః 17

P a g e | 173

స త్ాాం హీన్ః సరహృద్వభ శచ హిత్ కామ శచ బ్న్రా భిః త్ృణవదఽపి భృశో ద్వాగనః సపన్రమానవత్ భవిష్యసి 18

న్ చ జాత్ు న్ హిాంసరయ సాి ైాం ఘోరా లక్ష్ోణ సాయకాః అపవృతి్ాం జిఘాాంసనోి మహ్య వేగా దరరాసద్వః 19

అసాోభి సరి గత్ాం సారా్ాం వినీత్వత్ ఉపసిథత్మ్

ఆన్రపయరాాయత్ త్ు సరగీవీో రాజేయ తవాాం సాథ పయిష్యత్ర 20

ధర్ో కామః పిత్ృవయ సథి పిీత్ర కామో దృఢ వతి్ః శుచిః సత్య పతి్రజఞ శచ న్ తవాాం జాత్ు జిఘాాంసత్ర 21

పిియ కామ శచ తర మాత్ుః త్దఽర్థాం చవఽసయ జీవిత్మ్

త్సయ అపత్యాం చ నవఽసియఽన్యత్ త్సాోత్ అ౦గద గమయతవమ్22

కిష్కంధర క ండ ేచతుః ప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేప్ంచ ప్ంచరశ ససర్గ ః శీుతవా హన్రమతో వాకయాం పశిితీ్ాం ధర్ో సాంహిత్మ్

సాామి సతవకర్ సాంయుకిమ్ అ౦గద్మ వాకయమ్ అబ్విీత్ 1

సట్థర్యాం ఆత్ో మన్ శౌశచమ్ ఆన్ృశాంసయమ్ అథవఽఽర్జవమ్

వికమీ శ ైచవ ధ ైర్యాం చ సరగీీవే నోపపదయతర 2

భాిత్ుర్ జేయషే్సయ యో భారాయాం జీవితో మహిష్ీాం పిియామ్

ధరేోణ మాత్ర్ాం యసరి సీాకరశత్ర జుగుపి్త్ః 3

కథాం స ధర్ోాం జానీతర యిేన్ భాితవి దరరాత్ోనవ యుద్వా య అభిన్ద్యుకేిన్ బిలసయ పిహిత్ాం ముఖమ్ 4

సతవయత్ పాణి గృహీత్ శచ కృత్ కరాో మహ్య యశాః విసోృతో రాఘవో యిేన్ స కసయ సరకృత్ాం సోరేత్ 5

లక్ష్ోణసయ భయాత్ యిేన్ న్ అధర్ో భయ భీర్ుణవ ఆద్వషావ మారిగత్ుాం సీతవాం ధర్ోమ్ అసిోన్ కథాం భవేత్ 6

త్సిోన్ పాపథ కృత్ఘేన త్ు సోృత్ర హీనే చల ఆత్ోన్ద్

ఆర్యః కో విశాసథత్ జాత్ు త్త్ కులీనో జిజీవిష్ుః 7

రాజేయ పుత్ఃి పిత్రషాే పయ సగుణో న్ద్ర్ుగ ణోఽపి వా కథాం శత్ుి కులీన్ాం మాాం సరగీవీో జీవయిష్యత్ర 8

P a g e | 174

భిన్న మనోి రఽపరాదా శచ హీన్ శకిిః కథాం హి అహమ్

కిష్ికనవా ాం పాిపయ జీవేయమ్ అనవథ ఇవ దరర్బలః 9

ఉపాాంశు దణేడన్ హి మాాం బ్నా్నే నోపపాదయిేత్

శఠః కూీరశ న్ృశాంస శచ సరగీీవో రాజయ కార్ణవత్ 10

బ్నా్నవత్ వా అవసాద్వత్ మే శయయీః పాియోపవేశన్మ్

అన్రజానీత్ మాాం సరేా గృహ్యన్ గచిన్రి వాన్రాః 11

అహాం వః పతి్రజానవమి న్ గమిషాయ మయఽహాం పురీమ్

ఇహ ఏవ పాియమ్ ఆసిష్థయ శయయీో మర్ణమ్ ఏవ మే 12

అభివాదన్ పయర్ాాం త్ు రాఘవౌ బ్ల శాలినౌ అభివాదన్ పయర్ాాం త్ు రాజా కుశల మేవ చ 13

వాచయః తవతో యవీయాన్ మే సరగీవీో వాన్రేశార్ః 14

ఆరశగయ పయర్ాాం కుశలాం వాచవయ మాతవ ర్ుమా చ మే

మాత్ర్ాం చ ైవ మే తవరామ్ ఆశాాసయిత్ుమ్ అర్ిథ 15

పకిృతవయ పిియ పుతవి సా సాఽన్రకోీశా త్పసిానీ

విన్ష్వాం ఇహ మామ్ శీుతవా వయకిాం హ్యసయత్ర జీవిత్మ్ 16

ఏతవవత్ ఉకాి ై వచన్ాం వృద్వా న్ తవన్ అభివాదయ చ

వివేశాఽ౦గద్మ భూమౌ ర్ుదన్ దరేభష్ు దరర్ోనవః 17

త్సయ సాంవిశత్ సిత్ి ర్ుదనోి వాన్ర్రా్భాః న్యనేభయః పమిుముచరర్ ఉషా్ాం వ ై వారి దరఃఖితవః 18

సరగీవీాం చ ైవ న్ద్న్రని్ః పశిాంసని్ శచ వాలిన్మ్

పరివారాయ౦గదాం సరేా వయవసయన్ పాియమ్ ఆసిత్ుమ్ 19

త్త్ వాకయాం వాలి పుత్సియ విజాఞ య పలవగరా్భాః ఉపసపృశోయదకాం సరేా పాిఙ్మోఖాః సముపావిశన్ 20

దక్షిణవఽగేషీ్ు దరేభష్ు ఉదక్ తీర్ాం సమాఽఽశితీవః ముమూరా్వో హరి శయషీావ ఏత్త్ క్ష్మాం ఇత్ర సో హ 21

రామసయ వన్వాసాం చ క్ష్యాం దశర్థసయ చ

జన్సాథ న్ వధాం చ ైవ వధాం చ ైవ జటాయుష్ః 22

హర్ణాం చ ైవ వ ైద్రహ్యయ వాలిన్ శచ వధాం ర్ణే

P a g e | 175

రామ కోపాం చ వదతవాం హరీణవమ్ భయ మాఽఽగత్ాం 23

స సాంవిశద్వభః బ్హుభిః మహీ ధరశ

మహ్యఽద్వ ికూట పతి్రమ ః పల వాంగమ ః బ్భూవ సనవనద్వత్ న్ద్ర్రరాఽని్రశ

భృశాం న్దద్వభః జలద్ ైః ఇవోలబణ ైః 24

కిష్కంధర క ండ ేప్ంచ ప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేషట్ ప్ంచరశ ససర్గ ః ఉపవిషావ సరి తర సరేా యసిోన్ పాియాం గిరి సథలే హర్యో గృధ ిరాజ శచ త్ాం ద్రశమ్ ఉపచకమేీ 1

సమాపత్రర్ నవమ నవమాన త్ు చిర్౦జీవీ విహాంగమః భాితవ జటాయుష్ః శీమీాన్ పఖిాయత్ బ్ల పౌర్ుష్ః 2

కన్రరాత్ అభిన్ద్ష్్రమయ స వినా్యసయ మహ్య గిరేః ఉపవిషావ న్ హరీన్ దృషావ ై హృషావ ఽఽతవో గిర్మ్ అబ్విీత్ 3

విధవః కిల న్ర్ాం లోకే విధవనేన్ అన్రవరి్తర యథవ అయాం విహితో భక్ష్యః చిరాత్ మహయమ్ ఉపాగత్ః 4

పర్ాంపరాణవాం భక్షిష్థయ వాన్రాణవాం మృత్ాం మృత్మ్

ఉవాచ ఏవాం వచః పక్షష తవన్ న్ద్రీక్ష్య పలవాంగమాన్ 5

త్సయ త్ దాచన్ాం శీుతవా భక్ష్య లుబా్సయ పక్షిణః అ౦గదః పర్మ ఆయసతి హన్ూమని్మ్ అథవఽబ్విీత్ 6

పశయ సీతవఽపద్రశయన్ సాక్షమత్ వ ైవసాతో యమః ఇమాం ద్రశమ్ అన్రపాిపతి వాన్రాణవాం విపతి్యిే 7

రామసయ న్ కృత్ాం కార్యాం రాజోఞ న్ చ వచః కృత్మ్

హరీణవమ్ ఇయమ్ అజాఞ తవ విపతి్రః సహసాఽఽగతవ 8

వ ైద్రహ్యయః పిియ కామేన్ కృత్ాం కర్ో జటాయుషా గృధ ిరాజేన్ యత్ త్త్ ిశీుత్ాం వః త్త్ అశయష్త్ః 9

త్థవ సరాాణి భూతవన్ద్ త్రర్య గశయన్ద్ గతవన్యఽపి పిియాం కుర్ాని్ద్ రామసయ త్యకాి ై పాిణవన్ యథవ వయమ్

అనోయన్యాం అకుర్ాాంత్ర సథనహ కార్ుణయ యాంత్రితవః 10

P a g e | 176

తరన్ త్సయ ఉపకారాఽర్థాం త్యజత్ ఆతవోన్ాం ఆత్ోనవ పిియాం కృత్ాం హి రామ సయ ధర్ోజేఞన్ జటాయుషా 11

రాఘవాఽరేథ పరిశాీనవి వయాం సాంత్యకి జీవితవః కా౦తవరాణి పపినవనః సో న్ చ పశాయమ మ థవలీమ్ 12

స సరఖ గృధి రాజ సరి రావణేన్ హతో ర్ణే ముకి శచ సరగీవీ భయాత్ గత్ శచ పర్మాాం గత్రమ్ 13

జటాయుషత వినవశయన్ రాజోఞ దశర్థసయ చ

హర్ణేన్ చ వ ైద్రహ్యయః సాంశయాం హర్యో గతవః 14

రామ లక్ష్ోణయోః వాసమ్ అర్ణేయ సహ సీత్యా రాఘవసయ చ బ్ాణేన్ వాలిన్ శచ త్థవ వధః 15

రామ కోపాత్ అశయషాణవాం రాక్ష్సానవాం త్థవ వధః క్ైకేయాయ వర్ ద్వనేన్ ఇదాం హి వికృత్ాం కృత్మ్ 16

త్త్ అసరఖాం అన్రకీరిిత్ాం వచశ భువి పత్రతవాం శచ సమీక్ష్య వాన్రాన్

భృశ చలిత్ మత్రర్ మహ్య మత్రః కృపణాం ఉద్వహృత్వాన్ గృధరిాట్ 17

త్త్ త్ు శీుతవా త్ద్వ వాకయమ్ అ౦గదసయ ముఖోదగ త్మ్

అబ్విీ దాచన్ాం గృధ ిసీిక్ష్ా త్ుణోడ మహ్య సాన్ః 18

కో అయాం గిరా ఘోష్యత్ర పాిణ ైః పిియత్ర్సయ మే

జటాయుషత వధాం భాిత్ుః కమపయన్ ఇవ మే మన్ః 19

కథమ్ ఆసీత్ జన్సాథ నే యుదాాం రాక్ష్స గృధయిోః నవమధరయమ్ ఇదాం భాిత్ుః చిర్సాయఽదయ మయా శీుత్మ్ 20

P a g e | 177

ఇచరియాం గిరి దరరాగ త్ చ భవద్వభః అవతవరిత్ుాం 21

యవీయసత గుణజఞసయ శాల ఘనీయసయ వికమీ ః అత్ర ద్ీర్ఘసయ కాలసయ త్ుషతవ ఽసిో పరికీరి్నవత్ 22

త్త్ ఇచరియమ్ అహాం శోీత్ుాం వినవశాం వాన్ర్రా్భాః భాిత్ుః జటాయుష్ సిసయ జన్సాథ న్ న్ద్వాసిన్ః 23

త్ సటైయవ చ మమ భాిత్ుః సఖా దశర్థః కథమ్

యసయ రామః పిియః పుతోి జేయషతే గుర్ు జన్ పిియః 24

సూరాయ౦శు దగా పక్ష్తవాన్ న్ శకోనమి ఉపసరిపత్ుమ్

ఇచరియాం పర్ాతవత్ అసాోత్ అవత్ర్ుి మ్ అరిాందమాః 25

కిష్కంధర క ండ ేషట్ ప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేసప్త ప్ంచరశ ససర్గ ః శోకా ద్రష్వ సార్మ్ అపి శీుతవా తర హరి యూథపాః శదీరధరః న్ ఏవ త్త్ వాకయాం కర్ోణవ త్సయ శ౦కితవః 1

సర్ాథవ పాియమ్ ఉపవిషావ సరి దృషావ ై గృధిాం పలవాంగమాః చకుీః బ్ుద్వాాం త్ద్వ రౌద్విాం సరాాన్ నో భక్ష్యిష్యత్ర 2

సర్ాథవ పాియమ్ ఆసీనవన్ యద్వ నో భక్ష్యిష్యత్ర

కృత్ కృతవయ భవిషాయమః క్షిపిాం సిద్వామ్ ఇతో గతవః 3

ఏతవాం బ్ుద్వాాం త్త్ శచకుీః సరేా తర వాన్ర్రా్భాః 4

అవతవర్య గిరేః శృ౦గాత్ గృధిమ్ ఆహ అ౦గద సిద్వ 5

బ్భూవుః ఋక్ష్ర్జో నవమ వాన్రేన్ర ఃి పతివపవాన్

మమ ఆర్యః పారిథవః పక్షిన్ ధవరిోకౌ త్సయ చ ఆత్ోజౌ 6

సరగీవీ శ ైచవ వాలీ చ పుతౌి ఘన్ బ్లౌ ఉభౌ లోకే విశీుత్ కరాో అభూత్ రాజా వాలీ పితవ మమ 7

రాజా కృత్్నసయ జగత్ ఇక్షమాకూణవాం మహ్య ర్థః రామో ద్వశర్థవః శీీమాన్ పవిిషతవ దణడకా వన్మ్ 8

లక్ష్ోణేన్ సహ భాితవి వ ైద్రహ్యయ చవఽపి భార్యయా పిత్ుర్ న్ద్ద్రశ న్ద్ర్తో ధర్ోయాం పనవథ న్మ్ ఆశితీ్ః త్సయ భారాయ జన్సాథ నవత్ రావణేన్ హృతవ బ్లాత్ 9

P a g e | 178

రామసయ త్ు పిత్ుర్ మిత్ాిం జటాయుర్ నవమ గృధరిాట్

దదర్శ సీతవాం వ ైద్రహీాం హిియమాణవాం విహ్యయసా 10

రావణాం విర్థాం కృతవా సాథ పయితవా చ మ థవలీమ్

పరిశాీని్ శచ వృదా శచ రావణేన్ హతో ర్ణే 11

ఏవాం గృధమి హత్ః తరన్ రావణేన్ బ్లీయసా సాంసకృత్ శాచఽపి రామేణ గత్ శచ గత్రమ్ ఉతి్మామ్ 12

త్తో మమ పిత్ృవేయణ సరగీీవేణ మహ్యత్ోనవ చకార్ రాఘవః సఖయాం సః అవధీత్ పిత్ర్ాం మమ

మమ పితవి విర్ుద్మా హి సరగీీవః సచివ ైః సహ 13

న్ద్హత్య వాలిన్ాం రామః త్త్ః త్మ్ అభిష్థచయత్ 14

స రాజేయ సాథ పిత్ః తరన్ సరగీవీో వాన్రేశార్ః రాజా వాన్ర్ ముఖాయనవాం యిేన్ పసిాథ పితవ వయమ్ 15

ఏవాం రామ పయిుకాి సరి మార్గమాణవ సిత్ సిత్ః వ ైద్రహీాం నవఽధవగచవిమో రాతౌి సూర్య పభిామ్ ఇవ 16

తర వయాం దణరకాఽర్ణయాం విచిత్య సరసమాహితవః అజాఞ నవత్ుి పవిిషావ సో ధర్ణవయ వివృత్ాం బిలమ్ 17

మయసయ మాయా విహిత్ాం త్ద్వబలాం చ విచిన్ాతవమ్

వయతీత్ సిత్ ినో మాసత యో రాజాఞ సమయః కృత్ః 18

తర వయాం కపి రాజసయ సరేా వచన్ కారిణః కృతవాం సాంసాథ మ్ అత్రకాీనవి భయాత్ పాియమ్ ఉపాసోహే 19

కుీద్రా త్సిోాం సరి కాకుతర్థ సరగీవీే చ సలక్ష్ోణే గతవనవమ్ అపి సరేాషాాం త్త్ ినో నవఽసిి జీవిత్మ్ 20

కిష్కంధర క ండ ేసప్త ప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఅషట ప్ంచరశ ససర్గ ః ఇత్ర ఉకిః కర్ుణాం వాకయాం వాన్ర్ై సియకి జీవిత ైః సబ్ాషత ప వాన్రాన్ గృధఃి పిత్ుయవాచ మహ్య సాన్ః 1

యవీయాన్ మమ స భాితవ జటాయు రానమ వాన్రాః య మాఽఽఖాయత్ హత్ాం యుద్రా రావణేన్ బ్లీయసా 2

P a g e | 179

వృదా భావాత్ అపక్ష్తవా చిృణాన్ త్దఽపి మరా్యిే న్ హి మే శకిిః అద్వయఽసిి భాిత్ు ర్ైార్ విమోక్ష్ణే 3

పురా వృత్ ివధర వృతరి పర్సపర్ జయి ష్ిణౌ ఆద్వత్యమ్ ఉపయాతౌ సత ా జాలని్ాం ర్శిో మాలిన్మ్ 4

ఆవృతవయఽఽకాశ మారేగణ జవేన్ సో గతౌ భృశమ్

మధయాం పాిపథి చ సూరేయ చ జటాయుః అవసీదత్ర 5

త్మ్ అహాం భాిత్ర్ాం దృషావ ై సూర్య ర్శిోభిః అరిరత్మ్

పక్షమభాయాం ఛవదయా మాస సథనహ్యత్ పర్మ విహాలః 6

న్ద్ర్రగా పక్ష్ః పత్రతో వినేా యఽహాం వాన్రశతి్మాః అహమ్ అసిోన్ వసన్ భాిత్ుః పవిృతి్రాం నోపలక్ష్యిే 7

జటాయుష్ సరి ఏవమ్ ఉకోి భాితవి సాంపాత్రనవ త్ద్వ

యువ రాజో మహ్య పాిజఞః పిత్ుయవాచవఽ౦గద సిద్వ 8

జటాయుషత యద్వ భాితవ శీుత్ాం తర గద్వత్ాం మయా ఆఖాయహి యద్వ జానవఽసి న్ద్లయాం త్సయ ర్క్ష్సః 9

అద్ీర్ఘ దర్శన్ాం త్ాం వా రావణాం రాక్ష్సాఽధవపమ్

అని్ద్కే యద్వ వా దూరే యద్వ జానవఽసి శాంస న్ః 10

త్తోఽబ్విీన్ మహ్యతరజా జేయషతే భాితవ జటాయుష్ః ఆతవోఽన్రర్ూపాం వచన్ాం వాన్రాన్ సాంపహిరా్యన్ 11

న్ద్ర్రగా పక్షో గృధమిఽహాం గత్ వీర్యః పలవాంగమాః వాఙ్క్తోతరణి త్ు రామసయ కరిష్థయ సాహయమ్ ఉతి్మమ్ 12

జానవమి వార్ుణవన్ లోకాన్ విషతా సట్ి రవికీమాన్ అపి ద్రవాఽసరర్ విమరార ాం శచ అమృత్సయ చ మన్థన్మ్ 13

రామసయ యత్ ఇదాం కార్యాం కరి్వయాం పథిమాం మయా జర్యా చ హృత్ాం తరజః పాిణవ శచ శిథవలా మమ 14

త్ర్ుణ ర్ూప సాంపనవన సరాాఽఽభర్ణ భూష్ితవ హిియమాణవ మయా దృషావ రావణేన్ దరరాత్ోనవ 15

కోీశనిీ రామ రామేత్ర లక్ష్ోణేత్ర చ భామినీ

భూష్ణవన్ అపవిధయనిీ గాతవిణి చ విధూన్ాతీ 16

P a g e | 180

సూర్య పభియవ శ ైలాఽగే ీత్సాయః కౌశయయమ్ ఉతి్మమ్

అసితర రాక్ష్సథ భాత్ర యథవ వా త్టిదఽముబద్ర 17

తవాం త్ు సీతవమ్ అహాం మనేయ రామసయ పరికీరి్నవత్

శీూయతవాం మే కథయతో న్ద్లయాం త్సయ ర్క్ష్సః 18

పుతోి విశవీసః సాక్షమత్ భాితవ వ ైశవీణసయ చ

అధవయసథి న్గరీాం ల౦కామ్ రావణో నవమ రాక్ష్సః 19

ఇతో ద్ీాపథ సముదసియ సాంపయరేా శత్ యోజనే త్సిోన్ ల౦కా పురీ ర్మాయ న్ద్రిోతవ విశాకర్ోణవ 20

జామూబ న్ద మయి రార ైర్ైః చిత ైరః కాాంచన్ వేద్వకై్ః పాికారేణ అర్క వరేాన్ మహతవ సరసమావృతవ 21

త్సాయాం వసత్ర వ ైద్రహీ ద్ీనవ కౌశయయ వాసినీ

రావణవఽని్ఃపురే ర్ుద్వా రాక్ష్సీభిః సరర్క్షితవ 22

జన్కసాయఽఽత్ోజాాం రాజఞ సిసాయాం దకి్ష్యథ మ థవలీమ్

ల౦కాయామ్ అథ గుపాి యాాం సాగరేణ సమని్త్ః 23

సాంపాిపయ సాగర్సాయఽని్ాం సాంపయరా్ాం శత్ యోజన్మ్

ఆసాదయ దక్షిణాం కూలాం త్తో దకి్ష్యథ రావణమ్ 24

త్ త ైరవ త్ారితవః క్షిపాిం వికీమధాాం పలవాంగమాః జాఞ నేన్ ఖలు పశాయమి దృషావ ై పతివయఽఽగమిష్యథ 25

ఆదయః పనవథ ః కులి౦గానవాం యిే చవఽనేయ ధవన్య జీవిన్ః ద్వాతీయో బ్లి భోజానవాం యేి చ వృక్ష్ ఫలాఽఽశిన్ః 26

భాసాః త్ృతీయాం గచిని్ద్ కౌీ౦చవ శచ కుర్ర్ైః సహ

శయయనవ శచత్ుర్థాం గచిని్ద్ గృధవి గచిని్ద్ ప౦చమమ్ 27

బ్ల వీరశయపపనవననవాం ర్ూప యౌవన్ శాలినవమ్

ష్షే్ సరి పనవథ హాంసానవాం వ ైన్తరయ గత్రః పరా 28

వ ైన్తరయా చచ నో జన్ో సరేాషాాం వాన్ర్రా్భాః 29

గరిిత్ాం త్ు కృత్ాం కర్ో యేిన్ సో పిశితవఽశనవః ఇహసతథ ఽహాం పపిశాయమి రావణాం జాన్కీాం త్థవ 30

అసాోకమ్ అపి సౌవరా్ాం ద్వవయాం చక్షు ర్బలాం త్థవ

P a g e | 181

త్సాోత్ ఆహ్యర్ వీరేయణ న్ద్సరేగణ చ వాన్రాః ఆయోజన్ శతవత్ సాఽగాీత్ వయాం పశాయమ న్ద్త్యశః 31

అసాోకాం విహితవ వృతి్రః న్ద్సరేగణ చ దూర్త్ః విహితవ పాద మూలే త్ు వృతి్ర శచర్ణ యోధవనవమ్ 32

గరిిత్ాం త్ు కృత్ాం కర్ో యేిన్ సమ పిశితవఽశనవ పతిీకార్యాం చ మే త్సయ వ ైర్ాం భాిత్ుః కృత్ాం భవేత్ 33

ఉపాయో దృశయతవాం కశిచత్ ల౦ఘనే లవణవఽమభసః అభిగమయ త్ు వ ైద్రహీాం సమృద్వా ఽరాథ గమిష్యథ 34

సముదాిం నేత్ుమ్ ఇచవిమి భవద్వభః వర్ుణవఽఽలయమ్

పది్వసాయమి ఉదకాం భాిత్ుః సార్గత్సయ మహ్యత్ోన్ః 35

త్తో నీతవా త్ు త్ాం ద్రశాం తీరే న్ద న్ద్ీ పతరః న్ద్ర్రగా పక్ష్ాం సాంపాత్రాం వాన్రాః సరమహౌజసః 36

పున్ః పతివయఽఽన్యితవా చ త్ాం ద్రశాం పత్గేశార్మ్

బ్భూవు రాాన్రా హృషావ ః పివృతి్రమ్ ఉపలభయ తర 37

కిష్కంధర క ండ ేఅషట ప్ంచరశ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఏకోన షష్టతమ ససర్గ ః త్త్ సిత్ అమృతవఽఽసాాదాం గృధ ిరాజేన్ భాష్ిత్మ్

న్ద్శమయ ముద్వతవ హృషావ సథి వచః పలవగరా్భాః 1

జామబవాన్ వ ై హరి శయషేీ్ః సహ సరై్ాః పలవాంగమ ః భూత్లాత్ సహసత తవథ య గృధ ిరాజమ్ అథవఽబ్విీత్ 2

కా సీతవ కేన్ వా దృషావ కో వా హర్త్ర మ థవలీమ్

త్త్ ఆఖాయత్ు భవాన్ సర్ాాం గత్ర ర్భవ వనౌకసామ్ 3

కో ద్వశర్థవ బ్ాణవనవాం వజ ివేగ న్ద్పాత్రనవమ్

సాయాం లక్ష్ోణ ముకాి నవాం న్ చిని్యత్ర వికమీమ్ 4

స హరీన్ పీిత్ర సాంయుకాి న్ సీతవ శీుత్ర సమాహితవన్

పున్ః ఆశాాసయన్ పీిత్ ఇదాం వచన్మ్ అబ్విీత్ 5

శీూయతవమ్ ఇహ వ ైద్రహ్యయ యథవ మే హర్ణాం శీుత్మ్

యిేన్ చవఽపి మమాఽఽఖాయత్ాం యత్ ిచ ఆయత్ లోచనవ 6

P a g e | 182

అహమ్ అసిోన్ గిరౌ దరరేగ బ్హు యోజన్మ్ ఆయతర చిరాన్ న్ద్పత్రతో వృదాః క్షషణ పాిణ పరాకమీః 7

త్ాం మామ్ ఏవాం గత్ాం పుత్ఃి సరపారశశై నవమ నవమత్ః ఆహ్యరేణ యథవ కాలాం బిభరిి పత్తవాం వర్ః 8

తీక్ష్ా కామా సరి గనా్రాాః తీక్ష్ా కోపా భుజాంగమాః మృగాణవాం త్ు భయాం తీక్ష్ాాం త్త్ః తీక్ష్ా క్షుధవ వయమ్ 9

స కద్వచిత్ క్షుధవఽఽరి్సయ మమ ఆహ్యర్ కా౦క్షణిః గత్ సూరేయ అహన్ద్ పాిపతి మమ పుతోి హి అనవమిష్ః 10

స మయా వృదా భావా చచ కోపా చచ పరిభరిిిత్ః క్షు త్రపపాసా పరీతరన్ కుమార్ః పత్తవాం వర్ః 11

స మమ ఆహ్యర్ సాంరశధవత్ పీడ్ిత్ః పీిత్ర వరా్న్ః అన్రమాన్య యథవ త్తి్ైమ్ ఇదాం వచన్మ్ అబ్విీత్ 12

అహాం తవత్ యథవ కాలమ్ ఆమిషాఽరీథ ఖమ్ ఆపుల త్ః మహేన్రసియ గిరే రార ైర్మ్ ఆవృత్య చ సమాసిథత్ః 13

త్త్ ిసత్ా సహసాిణవాం సాగరాఽని్ర్ చవరిణవమ్

పనవథ న్మ్ ఏకో అధయవసాం సన్ద్నరశదరా మ్ అవాఙ్మోఖః 14

త్త్ ికశిచన్ మయా దృష్వ ః సూరశయదయ సమ పభిామ్

సిి రయమ్ ఆద్వయ గచిన్ వ ై భినవనాంజన్ చయ పభిః 15

సత ఽహమ్ అభయవహ్యరారీథ తౌ దృషావ ై కృత్ న్ద్శచయః తరన్ సామాన వినీతరన్ పనవథ న్మ్ అభియాచిత్ః 16

న్ హి సామోప పనవననవాం పహిరాి విదయతర కాచిత్

నీచర ష్ాఽపి జన్ః కశిచత్ కిమ్ అ౦గ బ్త్ మత్ విధః 17

స యాత్ సథిజసా వోయమ సాంక్షిపన్ ఇవ వేగత్ః అథవఽహాం ఖే చర్ైః భూత ైః అభిగమయ సభాజిత్ః 18

ద్వషావ య జీవసి తవతరత్ర అబ్ుివన్ మాాం మహరా్యః కథాంచిత్ సకళతోిఽసౌ గత్ సథి సాసియఽసాంశయమ్ 19

ఏవమ్ ఉకి సితోఽహాం త ైః సిద్ ్ా ః పర్మ శోభన ైః 20

స చ మే రావణో రాజా ర్క్ష్సాాం పతి్రవేద్వత్ః

P a g e | 183

హర్న్ ద్వశర్థర రాభరాయాం రామసయ జన్కాఽఽత్ోజామ్ 21

భషి్వ ఆభర్ణ కౌశయయాాం శోక వేగ పరాజితవమ్

రామ లక్ష్ోణయో రానమ కోీశనిీాం ముకి మూరా్జామ్ 22

ఏష్ కాలాఽత్యయ సాి వత్ ఇత్ర వాకయవిద్వాం వర్ః ఏత్మ్ అర్థాం సమగాీం మే సరపార్శైః పతి్యవేదయత్ 23

త్ చరరరతవాఽపి హి మే బ్ుద్వా ః నవఽఽసీత్ కాచిత్ పరాకీమే

అపక్షో హి కథాం పక్షష కర్ో కిాంచిత్ ఉపకమేీత్ 24

యత్ త్ు శకయాం మయా కర్ుి ాం వాగుబద్వా గుణ వరిినవ శీూయతవాం త్త్ పవిక్షమయమి భవతవాం పౌర్ుషాఽఽశయీమ్ 25

వాఙ్క్ోత్రభాయాం త్ు సారేాషాాం కరిషాయమి పిియాం హి వః యత్ హి ద్వశర్థరః కార్యాం మమ త్నవనఽత్ ిసాంశయః 26

తర భవనోి మత్ర శయషీాే బ్లవనోి మన్సిాన్ః సహితవః కపి రాజేన్ ద్రవ ై ర్ఽపి దరరాసద్వః 27

రామ లక్ష్ోణ బ్ాణవ శచ న్ద్శితవః క౦క పత్రిణః త్యిాణవమ్ అపి లోకానవాం పరాయపాి ః తవిణ న్ద్గహీే 28

కామాం ఖలు దశగీవీః తరజో బ్ల సమన్ద్ాత్ః భవతవాం త్ు సమరాథ నవాం న్ కిాంచిత్ అపి దరష్కర్మ్ 29

త్త్ అలాం కాల సాంగేన్ కిీయతవాం బ్ుద్వా న్ద్శచయమ్

న్ హి కర్ోసర సజజనేి బ్ుద్వామనోి భవత్ విధవః 30 కిష్కంధర క ండ ేఏకోన షష్టతమ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేషష్టతమ ససర్గ ః త్త్ః కృతోదకాం సానత్ాం త్ాం గృధాిం హరి యూథపాః ఉపవిషావ గిరౌ దరరేగ పరివార్య సమని్త్ః 1

త్మ్ అ౦గదమ్ ఉపాసీన్ాం త ైః సర్ైాః హరిభి ర్ాృత్మ్

జన్ద్త్ పతి్యయో హరాా త్ సాంపాత్రః పున్ర్ఽబ్విీత్ 2

కృతవా న్ద్శశబ్రమ్ ఏకాఽగాీః శృణాన్రి హర్యో మమ

త్తి్ైాం సాంకీరి్యిషాయమి యథవ జానవమి మ థవలీమ్ 3

అసయ వినా్యసయ శిఖరే పత్రతోఽసిో పురా వనే

P a g e | 184

సూరాయఽఽత్ప పరీతవఽ౦గశ న్ద్ర్రగాః సూర్య ర్శిోభిః 4

లబా్ సాంజఞ సరి ష్డ్వితవిత్ వివశో విహాలన్ ఇవ

వీక్ష్మాణో ద్వశః సరాా నవఽభిజానవమి కిాంచన్ 5

త్త్ సరి సాగరాన్ శ ైలాన్ న్ద్ీః సరాాః సరాాంసి చ

వనవన్ ఉదధవ వేలాాం చ సమీక్ష్య మత్రః ఆగమత్ 6

హృష్వ పక్షి గణవ కీరా్ః కన్రరాఽని్ర్ కూటవాన్

దక్షిణ సత యదధర సీి రే వినోా యఽయమ్ ఇత్ర న్ద్శిచత్ః 7

ఆసీత్ చ అత్ ిఆశమీాం పుణయాం సరర్ైర్ఽపి సరపయజిత్మ్

ఋష్ి రినశాకరశ నవమ యసిోన్ ఉగ ీత్పాఽభవత్ 8

అషౌవ వరా్ సహసాిణి తరన్ అసిోన్ ఋష్ిణవ వినవ వసతో మమ ధర్ోజాఞ ః సార్గతర త్ు న్ద్శాకరే 9

అవతీర్య చ వినవా యఽగాీత్ కృచరరరణ విష్మాత్ శన ైః తీక్ష్ా దరాభాం వసరమతీాం దరఃఖేన్ పున్ః ఆగత్ః 10

త్మ్ ఋష్ిాం దషి్ువ కామోఽసిో దరఃఖేనవఽభాయగతో భృశమ్

జటాయుషా మయా చ ైవ బ్హుశోఽభిగతో హి సః 11

త్సాయఽఽశమీ పద్వభాయశయ వవు రాాతవః సరగనా్ద్న్ః వృక్షో నవఽపుష్ిపత్ః కశిచత్ అఫలో వా న్ దృశయతర 12

ఉపథత్య చవఽఽశమీాం పుణయాం వృక్ష్ మూలమ్ ఉపాశితీ్ః దషి్ువ కామః పతిీక్షేఽహాం భగవని్ాం న్ద్శాకర్మ్ 13

అథవఽపశయమ్ అదూర్సథమ్ ఋష్ిాం జాలిత్ తరజసాం

కృతవఽభిష్థకాం దరరా్రా్మ్ ఉపావృతి్మ్ ఉదఙ్మోఖమ్ 14

త్మ్ ఋక్షమః సృమరా వాయఘాాః సిాంహ్య నవగాః సరీ సృపాః పరివారశయప గచిని్ద్ ద్వతవర్ాం పాిణినో యథవ 15

త్త్ః పాిపిమ్ ఋష్ిాం జాఞ తవా తవన్ద్ సతవి ైన్ద్ వ ై యయుః పవిిష్థవ రాజన్ద్ యథవ సర్ాాం సాఽమాత్యకాం బ్లమ్ 16

ఋష్ి సరి దృషావ ై మాాం త్ుష్వ ః పవిిష్వ శాచఽశమీాం పున్ః ముహూరి్ మాతవిన్ న్ద్ష్్రమయ త్త్ః కార్యమ్ అపృచిత్ 17

సౌమయ వ ైకలయతవాం దృషావ ై రశమాా ాం తర నవఽవగమయతర

P a g e | 185

అగినదగాా విమౌ పక్షౌ త్ాక్ చ ైవ వణిితవ త్వ 18

గృధౌి ద్ౌా దృష్వ పయరౌా మే మాత్రిశా సమౌ జవే గృధవిణవాం చ ైవ రాజానౌ భాిత్రౌ కామ ర్ూపిణౌ 19

జేయషే్ సిైాం త్ు చ సాంపాత్ర ర్జటాయుః అన్రజ సివ

మాన్రష్ాం ర్ూపమ్ ఆసాథ య గృహీా తవాం చర్ణౌ మమ 20

కిాం తర వాయధవ సముతవథ న్ాం పక్ష్యోః పత్న్ాం కథమ్

దణోడ వా యాం కృత్ః కేన్ సర్ామ్ ఆఖాయహి పృచిత్ః 21

కిష్కంధర క ండ ేషష్టతమ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేఏక షష్టతమ ససర్గ ః త్త్ః త్త్ ద్వర్ుణాం కర్ో దరష్కర్ాం సాహసాత్ కృత్మ్

ఆచచక్షే మునేః సర్ాాం సూరాయఽన్రగమన్ాం త్థవ 1

భగవన్ వణి యుకితవాత్ లజజయా వాయకులేన్ద్రయిః పరిశాీనోి న్ శకోనమి వచన్ాం పరిభాష్ిత్ుమ్ 2

అహాం చ ైవ జటాయు శచ సాంఘరాా త్ దర్ప మోహితౌ ఆకాశాం పత్రతౌ వీరౌ జిజాఞ సనౌి పరాకమీమ్ 3

క్ైలాస శిఖరే బ్ద్వా ై మునీనవమ్ అగతీ్ః పణమ్

ర్విః సాయత్ అన్రయాత్వోయ యావత్ అసిాం మహ్య గిరిమ్ 4

అథ ఆవాాం యుగపత్ పాిపౌి అపశాయవ మహీ త్లే ర్థ చక ీపమిాణవన్ద్ న్గరాణి పృథక్ పృథక్ 5

కాచిత్ వాద్వత్ ిఘోషాాం శచ బ్హిోఘోషాాం శచ శుశీువః గాయనిీ శాచ౦గనవ బ్హీాః పశాయవో ర్కి వాససః 6

త్యరా్మ్ ఉత్పత్య చ ఆకాశమ్ ఆద్వత్య పథమ్ ఆసిథతౌ ఆవామ్ ఆలోకయావః త్త్ వన్ాం శాదాల సాంసిథత్మ్ 7

ఉపల ైః ఇవ సాంఛనవన దృశయతర భూ శిశలోచచయి ః ఆపగాభి శచ సాంవీతవ సూత ైరః ఇవ వసరాంధరా 8

హిమవాన్ చ ైవ వినా్య శచ మేర్ు శచ సరమహ్యన్ న్గః భూత్లే సాంపకిాశనేి నవగా ఇవ జలాఽఽశయేి 9

తీవ ిసథాద శచ ఖేద శచ భయాం చ ఆసీత్ త్ద్వఽఽవయోః

P a g e | 186

సమాఽఽవిశత్ మోహ శచ మోహ్యన్ మూరాి చ ద్వర్ుణవ 10

న్ ద్వక్ జాఞ యతర యామాయ న్ ఆగేనయియ న్ చ వార్ుణ యుగానేి న్ద్యతో లోకో హతో దగా ఇవాఽగిననవ 11

మన్శచ మే హత్ాం భూయః చక్షుః పాిపయ త్ు సాంశయీాం

యతరనన్ మహతవ హి అసిోన్ పున్ః సాంధవయ చక్షుష్ి యతరనన్ మహతవ భూయో ర్విః సమఽవలోకిత్ః 12

త్ులయః పృథీా పమిాణేన్ భాసకర్ః పతి్రభాత్ర నౌ 13

జటాయు రాోమ్ అనవపృచియ న్ద్పపాత్ మహీాం త్త్ః త్ాం దృషావ ై త్యరా్ మాఽఽకాశాత్ ఆతవోన్ాం ముకివాన్ అహమ్14

పక్షమభాయాం చ మయా గుపతి జటాయు ర్న పదిహయతర పమిాద్వత్ త్త్ ిన్ద్ర్రగాః పత్న్ వాయు పథవత్ అహమ్ 15

ఆశ౦కే త్ాం న్ద్పత్రత్ాం జన్సాథ నే జటాయుష్మ్

అహాం త్ు పత్రతో వినేా య దగా పక్షో జడ్ష కృత్ః 16

రాజేయన్ హీనో భాితవి చ పక్షమభాయాం వికీమేణ చ

సర్ాథవ మర్ుి మ్ ఏవేచిన్ పత్రష్థయ శిఖరాత్ గిరేః 17 కిష్కంధర క ండ ేఏక షష్టతమ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేద్వి షష్టతమ ససర్గ ః ఏవమ్ ఉకాి ై మున్ద్ శయషేీ్మ్ అర్ుదాం దరఃఖితో భృశమ్

అథ ధవయతవా ముహూరి్ాం త్ు భగవాన్ ఇదమ్ అబ్విీత్ 1

పక్షౌ చ తర పపిక్షౌ చ పున్ ర్ఽనౌయ భవిష్యత్ః చక్షుష్ీ చ ైవ పాిణవ శచ వికీమ శచ బ్లాం చ తర 2

పురాణే సరమహత్ కార్యాం భవిష్యాం హి మయా శీుత్మ్

దృష్వాం మే త్పసా చ ైవ శీుతవా చ విద్వత్ాం మమ 3

రాజా దశర్థమ నవమ కశిచత్ ఇక్షమాకు న్న్రన్ః త్సయ పుతోి మహ్యతరజా రామో నవమ భవిష్యత్ర 4

అర్ణయాం చ సహ భాితవి లక్ష్ోణేన్ గమిష్యత్ర

త్సిోన్ అరేథ న్ద్యుకి స్న్ పితవి సత్య పరాకమీః 5

న ైర్ృతో రావణో నవమ త్సాయ భారాయాం హరిష్యత్ర

P a g e | 187

రాక్ష్సథనోర ి జన్సాథ నవత్ అవధయః సరర్ ద్వన్వ ైః 6

సా చ కామ ః పలిోభయనిీ భక్ష్షయ రశభజ్ైయ శచ మ థవలీ

న్ భోక్ష్యత్ర మహ్యభాగా దరఃఖ మగాన యశసిానీ 7

పర్మాన్నాం త్ు వ ైద్రహ్యయ జాఞ తవా ద్వసయత్ర వాసవః 8

యత్ అన్నమ్ అమృత్ పిఖయాం సరరాణవమ్ అపి దరర్లభమ్

త్త్ అన్నాం మ థవలీ పాిపయ విజాఞ యిేనవర ి త్ ఇదాం త్రాత్ర

అగమీ్ ఉదాృత్య రామాయ భూత్లే న్ద్ర్ాపిష్యత్ర 9

యద్వ జీవత్ర మే భరాి లక్ష్ోణేన్ సహ పభిుః ద్రవత్ాాం గచితో రాాఽపి త్యోః అన్నమ్ ఇదాం త్రాత్ర 10

ఏష్యని్ద్ అనేాష్కాః త్సాయ రామ దూతవః పలవాంగమాః ఆఖేయయా రామ మహిష్ీ త్ాయా తరభోయ విహాంగమ 11

సర్ాథవ త్ు న్ గని్వయమ్ ఈదృశః కా గమిష్యసి ద్రశ కాలౌ పతిీక్ష్సా పక్షౌ త్ాాం పతి్రపత్్యసథ 12

న్ ఉత్్హేయమ్ అహాం కర్ుి మ్ అద్ ైయవ తవాాం సపక్ష్కమ్

ఇహసథ సిైాం త్ు లోకానవాం హిత్ాం కార్యాం కరిష్యసి 13

త్ాయాఽపి ఖలు త్త్ కార్యాం త్యో శచ న్ృప పుత్ియోః బ్ాిహోణవనవాం సరరాణవాం చ మునీనవాం వాసవసయ చ 14

ఇచవిమి అహమ్ అపి దషి్ువ ాం భాిత్రౌ రామ లక్ష్ోణౌ న్ ఇచరి చిర్ాం ధవర్యిత్ుాం పాిణవాం సియక్షేయ కళ్ేబ్ర్మ్

మహరిా త్ు త్ఽదబ్విీత్ ఏవాం దరిష్వ త్తవాఽర్థ దర్శన్ః 15

కిష్కంధర క ండ ేద్వి షష్టతమ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేత్ా షష్టతమ ససర్గ ః ఏత ైః అన ైయ శచ బ్హుభిః వాక్ైయః వాకయ విశార్దః మాాం పశిసాయఽభయఽన్రజాఞ పయ పవిిష్వ ః స సామ్ ఆశమీమ్ 1

కన్రరాత్ త్ు విసరిపతవా పర్ాత్సయ శన ైః శన ైః అహాం వినా్యాం సమార్ుహయ భవత్ః పతి్రపాలయిే 2

అదయ త్ు ఏత్సయ కాలసయ సాఽగాీం వరా్ శత్ాం గత్మ్

ద్రశ కాల పతిీక్షోఽసిో హృద్వ కృతవా మునే ర్ాచః 3

P a g e | 188

మహ్య పసిాథ న్మ్ ఆసాదయ సార్గతర త్ు న్ద్శాకరే మాాం న్ద్ర్రహత్ర సాంతవపత విత్ర్ైకర్ బ్హుభిర్ వృత్మ్ 4

ఉత్రథతవాం మర్ణే బ్ుద్వాాం మున్ద్ వాకై్యః న్ద్వరి్యిే బ్ుద్వా ః యా తరన్ మే దతవి పాిణ సాంర్క్ష్ణవయ త్ు సా మే అపన్యతర దరఃఖాం ద్ీపథి వాఽగినశిఖా త్మః 5

బ్ుధయతవ చ మయా వీర్యాం రావణసయ దరరాత్ోన్ః పుత్ఃి సాంత్రిజతో వాగిభః న్ తవితవ మ థవలీ కథమ్ 6

త్సాయ విలపిత్ాం శీుతవా తౌ చ సీతవ వినవ కృతౌ న్ మే దశర్థ సథనహ్యత్ పుతరణిోతవపద్వత్ాం పిియమ్ 7

త్సయ త్ు ఏవాం బ్ుివాణ సయ సాంపాతర వాన్ర్ైః సహ

ఉతరపత్త్ు సిద్వ పక్షౌ సమక్ష్ాం వన్ చవరిణవమ్ 8

స దృషావ ై సాాాం త్న్రాం పక్ష్షః ఉదగ త ైః అర్ుణ చిద్ ైః పహిరా్మ్ అత్ులాం లేభయ వాన్రాాం శచ ఇదమ్ అబ్విీత్ 9

న్ద్శాకర్సయ మహరేాః పభిావాత్ అమితవఽఽత్ోన్ః ఆద్వత్య ర్శిో న్ద్ర్రగౌా పక్షౌ మే పున్ః ఉత్రథతౌ 10

యౌవనే వరి్మాన్సయ మమ ఆసీత్ యః పరాకీమః త్మ్ ఏవ అద్వయఽవగచవిమి బ్లాం పౌర్ుష్మ్ ఏవ చ 11

సర్ాథవ కియీతవాం యత్నః సీతవమ్ అధవగమిష్యథ

పక్ష్ లాభో మమాఽయాం వః సిద్వా పతి్యయ కార్కః 12

ఇత్ర ఉకాి ై తవన్ హరీన్ సరాాన్ సాంపాత్రః పత్గశతి్మః ఉత్పపాత్ గిరేః శృ౦గాత్ జిజాఞ సరః ఖ గమో గత్రమ్ 13

త్సయ త్ దాచన్ాం శీుతవా పీిత్ర సాంహృష్వ మాన్సాః బ్భూవుః హరి శార్ూర లా వికీమాఽభుయదయోన్రోఖాః 14

అథ పవన్ సమాన్ వికీమాః పలవగ వరాః పతి్ర లబా్ పౌర్ుషాః అభిజిత్ అభిముఖాాం ద్వశాం యయుః జన్క సరతవ పరిమార్గణోన్రోఖాః 15

కిష్కంధర క ండ ేత్ా షష్టతమ ససర్గ ః

P a g e | 189

కిష్కంధర క ండ ేచతుః షష్టతమ ససర్గ ః ఆఖాయతవ గృధి రాజేన్ సముత్పత్య పలవాంగమాః సాంగతవః పీిత్ర సాంయుకాి వినేదరః సిాంహ వికమీాః 1

సాంపాతర ర్ాచన్ాం శీుతవా హర్యో రావణ క్ష్యమ్

హృషావ ః సాగర్మ్ ఆజగుోః సీతవ దర్శన్ కాాంక్షిణః 2

అభికమీయ త్ు త్ాం ద్రశాం దదృశు రీభమ వికమీాః కృత్్నాం లోకసయ మహత్ః పతి్రబిమబమ్ ఇవ సిథత్మ్ 3

దక్షిణ సయ సముద ిసయ సమాసా ద్మ యతి్రాాం ద్వశమ్

సన్ద్నవేశాం త్త్ శచకుీః హరి వీరా మహ్య బ్లాః 4

సత ్ి ైః మహద్వభః వికృత ైః కీడీద్వభః వివిధ ైః జలే వాయతవి ఽఽసటైయః సరమహ్య కాయి ః ఊరిోభి శచ సమాకులమ్ 5

పసిరపిమ్ ఇవ చవఽన్యత్ి కీీడని్మ్ ఇవ చవఽన్యత్ః కాచిత్ పర్ాత్ మాత ైర శచ జల రాశిభిః ఆవృత్మ్ 6

సాంకులాం ద్వన్వేన ద్ర శచ పాతవళ త్ల వాసిభిః రశమ హరా్ కర్ాం దృషావ ై విష్థదరః కపి కు౦జరాః 7

ఆకాశమ్ ఇవ దరషాపర్ాం సాగర్ాం పథిక్ష్య వాన్రాః విష్థదరః సహసా సరేా కథాం కార్యమ్ ఇత్ర బ్ుివన్ 8

విష్ణవా ాం వాహినీాం దృషావ ై సాగర్సయ న్ద్రీక్ష్ణవత్

ఆశాాసయా మాస హరీన్ భయాఽఽరాి న్ హరి సతి్మః 9

తవన్ విషాద్రన్ మహ్యతవ విష్ణవా న్ వాన్ర్రా్భాన్

ఉవాచ మత్రమాన్ కాలే వాలి సూన్రః మహ్య బ్లః 10

న్ విషాద్రన్ న్ః కార్యాం విషాద్మ ద్మష్వతి్ర్ః విషాద్మ హని్ద్ పుర్ుష్ాం బ్ాలాం కుీదా ఇవోర్గః 11

విషాద్మఽయాం పసిహతర వికీమే పర్ుయపసిథతర తరజసా త్సయ హీన్సయ పుర్ుషాఽరశథ న్ సిధయత్ర 12

త్సాయాం రాతవియాం వయతీతవయామ్ అ౦గద్మ వాన్ర్ైః సహ

హరి వృద్ ్ా ః సమాగమయ పున్ ర్ోని్రమ్ అమని్రయత్ 13

సా వాన్రాణవాం ధాజినీ పరివారాయఽ౦గదాం బ్భౌ

P a g e | 190

వాసవాం పరివారేయవ మర్ుతవాం వాహినీ సిథతవ 14

కో అన్యః తవాం వాన్రీాం సథనవాం శకిః సిమభయిత్ుాం భవేత్

అన్యత్ ివాలి త్న్యాత్ అన్యత్ ిచ హన్ూమత్ః 15

త్త్ః తవన్ హరి వృద్వా ాం శచ త్చచ సటైన్యమ్ అరిాందమః అన్రమానవయఽ౦గదః శీమీాన్ వాకయమ్ అర్థవత్ అబ్విీత్ 16

క ఇద్వనీాం మహ్య తరజా ల౦ఘయిష్యత్ర సాగర్మ్

కః కరిష్యత్ర సరగీవీాం సత్య సాంధమ్ అరిాందమమ్ 17

కో వీరశ యోజన్ శత్ాం ల౦ఘయిేత్ పలవాంగమాః ఇమాాం శచ యూథపా న్్రాానోోచయిే తోక మహ్య భయాత్18

కసయ పసిాద్వత్ ద్వరాాం శచ పుతవిాం శ ైచవ గృహ్యణి చ

ఇతో న్ద్వృతవి ః పశయయమ సిద్వా ఽరాథ ః సరఖినో వయమ్ 19

కసయ పసిాద్వత్ రామాం చ లక్ష్ోణాం చ మహ్య బ్లమ్

అభిగచరిమ సాంహృషావ ః సరగీవీాం చ మహ్య బ్లమ్ 20

యద్వ కశిచత్ సమరశథ వః సాగర్ పలవనే హరిః స దద్వత్ు ఇహ న్ః శీఘాాం పుణవయమ్ అభయ దక్షిణవమ్ 21

అ౦గదసయ వచః శీుతవా న్ కశిచత్ కిాంచిత్ అబ్విీత్

సిిమితవ ఇవ అభవత్ సరాా సా త్త్ి హరి వాహినీ 22

పున్ః ఏవ అ౦గదః పాిహ తవన్ హరీన్ హరి సతి్మః సరేా బ్లవతవాం శయషీాే భవనోి దృఢ వికమీాః 23

వయపద్రశయ కులే జాతవః పయజితవ శాచఽపయఽభీక్ష్ాశః న్ హి వో గమనే సాంగః కద్వచిత్ అపి కసయచిత్ భవేత్ 24

బ్ుివధాాం యసయ యా శకిిః గమనే పలవగరా్భాః 25

కిష్కంధర క ండ ేచతుః షష్టతమ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేప్ంచ షష్టతమ ససర్గ ః త్తో అ౦గద వచః శీుతవా సరేా తర వాన్రశతి్మాః సాాం సాాం గతౌ సముతవ్హమ్ ఆహు సిత్ ియథవ కీమమ్1

గజో గవాక్షో గవయః శర్భో గనా్మాదన్ః మ న్ర శచ ద్వావిద శ ైచవ సరష్థణో జామబవాాం సిథవ 2

P a g e | 191

ఆబ్భాష్థ గజ సిత్ ిపలవేయాం దశ యోజన్మ్

గవాక్షో యోజనవ నవయఽహ గమిషాయ మీత్ర విాంశత్రమ్ 3

గవయో వాన్ర్ సిత్ ివాన్రాాం సాి న్ ఉవాచ హ

త్రిాంశత్ాం త్ు గమిషాయమి యోజనవనవాం పలవాంగమాః 4

శర్భ సాి న్ ఉవాచవఽథ వాన్రాన్ వాన్ర్రా్భః చతవారిాంశత్ గమిషాయమి యోజనవనవాం పలవాంగమాః 5

వాన్ర్ సరి మహ్యతరజా అబ్విీత్ గనా్మాదన్ః యోజనవనవాం గమిషాయమి ప౦చవశత్ త్ు న్ సాంశయః 6

మ న్ర సరి వాన్ర్ సిత్ి వాన్రాాం సాి న్ ఉవాచ హ

యోజనవనవాం పర్ాం ష్ష్ివమ్ అహాం పలవిత్ుమ్ ఉత్్హే 7

త్త్ సిత్ ిమహ్యతరజా ద్వావిదః పతి్యఽభాష్త్

గమిషాయమి న్ సాంద్రహః సపిత్రాం యోజనవ న్యఽహమ్ 8

సరష్థణ సరి హరిశయషేీ్ః పత ి కివాన్ కపి సతి్మాన్

అశీత్రాం యోజనవనవాం త్ు పలవేయాం పలవగరా్భాః 9

తరషాాం కథయతవాం త్త్ ిసరాాాం సాి న్ అన్రమాన్య చ

త్తో వృదాత్మ సథిషాాం జామబవాన్ పతి్యఽభాష్త్ 10

పయర్ామ్ అసాోకమ్ అపి ఆసీత్ కశిచత్ గత్ర పరాకీమః తర వయాం వయసః పార్మ్ అన్రపాిపాి సో సామ్రత్మ్ 11

కిాం త్ు న ైవాం గతర శకయమ్ ఇదాం కార్యమ్ ఉపథక్షిత్ుమ్

యదఽర్థాం కపి రాజ శచ రామ శచ కృత్ న్ద్శచయౌ 12

సామ్రత్ాం కాల భయద్రన్ యా గత్ర సాి ాం న్ద్బ్ద ధత్

న్వత్రాం యోజనవనవాం త్ు గమిషాయమి న్ సాంశయః తవాం సరి సరాాన్ హర ిశయషీాే న్ జామబవాన్ పున్ర్ఽబ్విీత్ 13

న్ ఖలు ఏతవవత్ ఏవ ఆసీత్ గమనే మే పరాకీమః మయా మహ్య బ్లే శ ైచవ యజేఞ విష్ుా ః సనవత్న్ః పదిక్షిణ కృత్ః పయర్ాాం కమీమాణః త్రివికమీాం 14

స ఇద్వనీమ్ అహాం వృదాః పలవనే మన్ర వికీమః యౌవనే చ త్ద్వఽఽసీ నేో బ్లమ్ అపతి్రమాం పర్ైః 15

P a g e | 192

సాంపతి్ర ఏతవవతీాం శకిిాం గమనే త్ర్కయా మయఽహమ్

న్ ఏతవవతవ చ సాంసిద్వా ః కార్యసాయఽసయ భవిష్యత్ర 16

అథమతి్ర్మ్ ఉద్వరాఽర్థమ్ అబ్విీత్ అ౦గద సిద్వ అన్రమాన్య మహ్య పాిజఞాం జామబవని్ాం మహ్య కపిమ్ 17

అహమ్ ఏత్త్ గమిషాయమి యోజనవనవాం శత్ాం మహత్

న్ద్వరి్నే త్ు మే శకిిః సాయన్ న్ వా ఇత్ర న్ న్ద్శిచత్మ్ 18

త్మ్ ఉవాచ హరి శయషీతే జామబవాన్ వాకయ కోవిదః 19

జాఞ యతర గమనే శకిి సివ హర్యృక్ష్ సతి్మ 20

కామాం శత్ సహసాిం వా న్ హి ఏష్ విధవ ర్ుచయతర యోజనవనవాం భవాన్ శకోి గన్రి ాం పతి్రన్ద్వరిిత్ుమ్ 21

న్ హి పథిష్యితవ తవత్ సాామీ పథిష్యః కథాంచన్

భవతవఽయాం జన్ః సర్ాః పథిష్యః పలవగ సతి్మ 22

భవాన్ కళత్మి్ అసాోకాం సాామి భావే వయవసిథత్ః సాామీ కళత్ిాం సటైన్యసయ గత్రః ఏషా పర్ాంత్ప 23

అపి వ ై ఏత్సయ కార్యసయ భవాన్ మూలాం అరిాందమ త్సాోత్ కళత్విత్ తవత్ పిత్రపాలయః సద్వ భవాన్ 24

మూలాం అర్థసయ సాంర్క్ష్యాం ఏష్ కార్యవిద్వాం న్యః మూలే హి సత్ర సిధయని్ద్ గుణవః పుష్ప ఫలోదయః 25

త్త్ భవాన్ అసయ కార్యసయ సాధనే సత్య వికమీః బ్ుద్వా వికమీ సాంపనోన హేత్ుః అత్ ిపర్ాంత్ప 26

గుర్ు శచ గుర్ు పుత్ ిశచ త్ాాం హి న్ః కపి సతి్మ

భవని్మ్ ఆశితీ్య వయాం సమరాథ హ ిఅర్థ సాధనే 27

ఉకి వాకయాం మహ్య పాిజఞాం జామబవని్ాం మహ్య కపిః పతి్ుయవాచశతి్ర్ాం వాకయాం వాలి సూన్రః అథవఽ౦గదః 28

యద్వ నవఽహాం గమిషాయమి నవ అనేయ వాన్ర్ పుాంగవాః పున్ః ఖలు ఇదమ్ అసాోభిః కార్యాం పాియోపవేశన్మ్ 29

న్ హి అకృతవా హరి పతరః సాంద్రశాం త్సయ ధీమత్ః త్తవిఽపి గతవా పాిణవనవాం పశాయమి పరిర్క్ష్ణమ్ 30

P a g e | 193

స హి పసిాద్ర చవఽత్యఽర్థాం కోపథ చ హరిరీశార్ః అతీత్య త్సయ సాంద్రశాం వినవశో గమనే భవేత్ 31

త్ దయథవ హయఽసయ కార్యసయ న్ భవత్ర అన్యథవ గత్రః త్దభవాన్ ఏవ దృషావ ఽర్థః సాంచిని్యిత్ుమ్ అర్ిత్ర 32

సత ఽ౦గద్రన్ త్ద్వ వీర్ః పతి్ుయకిః పలవగరా్భః జామబవాన్ ఉతి్ర్ాం వాకయాం పత ి వాచరదాం త్తోఽ౦గదమ్ 33

అసయ తర వీర్ కార్యసయ న్ కిాంచిత్ పరిహీయతర ఏష్ సాంచశదయామి ఏన్ాం యః కార్యాం సాధయిష్యత్ర 34

త్త్ః పతిీత్ాం పలవతవాం వరిషే్మ్

ఏకాని్మ్ ఆశితీ్య సరఖోపవిష్వమ్

సాంచశదయా మాస హరి పివీరశ

హరి పవిీర్ాం హన్రమని్మ్ ఏవ 35

కిష్కంధర క ండ ేప్ంచ షష్టతమ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేషట్ షష్టతమ ససర్గ ః అనేక శత్ సాహసీాిం విష్ణవా ాం హరి వాహినీమ్

జామబవాన్ సముద్ీ క్ష్షయవాం హన్రమని్మ్ అథవఽబ్విీత్ 1

వీర్ వాన్ర్ లోకసయ సర్ా శాసిర విశార్ద త్యష్ీామ్ ఏకాని్మ్ ఆశితీ్య హన్రమన్ కిాం న్ జలపసి 2

హన్రమన్ హరి రాజసయ సరగీవీసయ సమో హయఽసి రామ లక్ష్ోణయో శాచఽపి తరజసా చ బ్లేన్ చ 3

అరిష్వ నేమిన్ః పుతోి వ ైన్తరయో మహ్యబ్లః గర్ుతవోన్ ఇత్ర విఖాయత్ ఉతి్మః సర్ా పక్షిణవమ్ 4

బ్హుశో హి మయా దృష్వ ః సాగరే స మహ్య బ్లః భుజగాన్ ఉదార్న్ పక్షష మహ్య వేగశ మహ్యయశాః 5

పక్ష్యో ర్యదబలాం త్సయ తవవత్ భుజ బ్లాం త్వ

వికమీ శాచఽపి వేగ శచ న్ తర తరన్ అవహీయతర 6

బ్లాం బ్ుద్వా శచ తరజ శచ సతి్ైాం చ హరి సతి్మ

విశిష్వాం సర్ా భూతరష్ు కిమ్ ఆతవోన్ాం న్ బ్ుధయసథ 7

P a g e | 194

అప్రాఽప్ర్సాాం శయషీాే విఖాయతవ పుాంజికసథలా అాంజనవ ఇత్ర పరిఖాయతవ పతీన కేసరిణో హరేః 8

విఖాయతవ తి్రష్ు లోకేష్ు ర్ూపథణవఽపతి్రమా భువి అభిశాపాత్ అభూత్ తవత్ వాన్రీ కామ ర్ూపిణ దరహితవ వాన్రేన్ర సియ కుాంజర్సయ మహ్యత్ోన్ః 9

కపితరా చవర్ు సరాాాంగీ కద్వచిత్ కామ ర్ూపిణ మాన్రష్ాం విగహీాం కృతవా ర్ూప యౌవన్ శాలినీ 10

విచిత్ ిమాలాయఽఽభర్ణవ మహ్యఽరి్ క్షౌమ వాసినీ

అచర్త్ పర్ాత్సాయఽగే ీపాివృడ అముబద సన్ద్నభయ 11

త్సాయ వసిరాం విశాలాఽక్షమయః పీత్ాం ర్కి దశాం శుభమ్

సిథతవయాః పర్ాత్ సాయఽగే ీమార్ుతో అపహర్త్ శన ైః 12

స దదర్శ త్త్ సిసాయ వృతవి వయర్ూ సరసాంహతౌ సినౌ చ పీనౌ సహితౌ సరజాత్ాం చవర్ు చవఽఽన్న్మ్ 13

తవాం విశాలాఽఽయత్ శోీణ ాం త్న్ర మధవయాం యశసిానీమ్

దృష్ట్వ ైవ శుభ సరాాఽ౦గీాం పవన్ః కామ మోహిత్ః 14

స తవాం భుజాభాయాం ద్ీరఘా భాయాం పర్యష్ాజత్ మార్ుత్ః మన్ోథ ఆవిష్వ సరాాఽ౦గశ గతవఽతవో తవమ్ అన్ద్న్ద్రతవమ్ 15

సా త్ు త్ త ైరవ సాంభాినవి సరవృతవి వాకయమ్ అబ్విీత్

ఏక పతీన వతి్మ్ ఇదాం కో నవశయిత్ుమ్ ఇచిత్ర 16

అాంజనవయా వచః శీుతవా మార్ుత్ః పతి్యఽభాష్త్ 17

న్ తవా హిాంసామి సరశోీణి మా భూత్ తర సరభగే భయమ్

మన్సాఽసిో గతో యత్ తవాాం పరిష్ాజయ యశసిానీాం 18

వీర్యవాన్ బ్ుద్వా సాంపన్నః పుత్ ిసివ భవిష్యత్ర

మహ్య సతోా మహ్య తరజా మహ్య బ్ల పరాకీమః లాంఘనే పలవనే చ ైవ భవిష్యత్ర మయా సమః 19

ఏవాం ఉకాి త్త్ః త్ుషావ జన్నీ తర మహ్య కపథ గుహ్యయాాం తవాాం మహ్య బ్ాహో జజేఞ పలవగరా్భాం 20

అభుయత్రథత్ాం త్త్ః సూర్యాం బ్ాలో దృషావ ై మహ్య వనే

P a g e | 195

ఫలాం చరత్ర జిఘృక్షు సిైమ్ ఉత్ు్ుత్య అభుయదగ తో ద్వవమ్ 21

శతవన్ద్ తిీణి గతవాఽథ యోజనవనవాం మహ్య కపథ తరజసా త్సయ న్ద్ర్ూా తో న్ విషాదాం త్తో గత్ః 22

తవవత్ ఆపత్త్ సూి రా్మ్ అని్రిక్ష్ాం మహ్య కపథ క్షిపిమ్ ఇనేర ణి తర వజాిం కోీధవఽఽవిష్థవన్ ధీమతవ 23

త్త్ః శ ైలాఽగ ీశిఖరే వామో హన్రః అభజయత్

త్తో హి నవమధరయాం తర హన్రమాన్ ఇత్ర కీరి్యతర 24

త్త్ సాి ైాం న్ద్హత్ాం దృషావ ై వాయుః గనా్ వహః సాయమ్

త ైరలోకేయ భృశ సాంకుీద్మా న్ వవౌ వ ై పభిాంజన్ః 25

సాంభాినవి శచ సరరాః సరేా త ై రలోకేయ క్షుభితర సత్ర

పసిాదయని్ద్ సాంకుీదాాం మార్ుత్ాం భువనేశారాః 26

పసిాద్వతర చ పవనే బ్హి్యో త్ుభయాం వర్ాం దద్ౌ అశసిర వధయతవాం తవత్ సమరే సత్య వికమీ 27

వజసియ చ న్ద్పాతరన్ విర్ుజాం తవాాం సమీక్ష్య చ

సహస ినేత్ఃి పీితవఽఽతవో దద్ౌ తర వర్మ్ ఉతి్మమ్

సాచిన్రత్ శచ మర్ణాం తర భూయాత్ ఇత్ర వ ై పభిో 28

స త్ాాం కేసరిణః పుత్ఃి క్షేత్ిజో భీమ వికీమః మార్ుత్ సయ ఔర్సః పుత్ ిసథిజసా చవఽపి త్ త్్మః 29

త్ాాం హి వాయు సరతో వత్్ పలవనే చవఽపి త్ త్్మః వయమ్ అదయ గత్ పాిణవ భవాన్ తవిత్ుాం హి సామ్రత్మ్

ద్వక్ష్య వికమీ సాంపన్నః పక్షి రాజ ఇవాఽపర్ః 30

త్రివికమేీ మయా తవత్ స శ ైల వన్ కాన్నవ త్రిః సపి కృత్ాః పృథవవీ పరికాీనవి పదిక్షిణమ్ 31

త్ద్వ చ ఓష్ధయో అసాోభిః సాంచితవ ద్రవ శాసనవత్

న్ద్ష్పన్న మఽమృత్ాం యాభిః త్ద్వఽఽసీ నోన మహదబలమ్32

స ఇద్వనీమ్ అహాం వృదాః పరిహీన్ పరాకమీః సామ్రత్ాం కాలమ్ అసాోకాం భవాన్ సర్ా గుణవఽన్ద్ాత్ః 33

త్ ద్వాజృమభసా వికాీని్ః పలవతవమ్ ఉతి్మో హయఽసి 34

P a g e | 196

త్ా ద్ీార్యాం దషి్ువ కామా ఇయాం సరాా వాన్ర్ వాహినీ

ఉతి్రషే్ హరి శార్ూర ల ల౦ఘయసా మహ్యఽఽరా్వమ్ 35

పరా హి సర్ా భూతవనవాం హన్రమన్ యా గత్ర సివ

విషాణవా హర్యః సరేా హన్రమన్ కిమ్ ఉపథక్ష్సథ వికమీసా మహ్య వేగశ విష్ుా ః తీిన్ వికమీాన్ ఇవ 36

త్త్ సరి వ ై జామబవతవఽభిచశద్వత్ః

పతిీత్ వేగః పవనవఽఽత్ోజః కపిః పహిరా్యన్ తవాం హరివీర్ వాహినీాం

చకార్ ర్ూపాం మహత్ ఆత్ోన్ సిద్వ 37

కిష్కంధర క ండ ేషట్ షష్టతమ ససర్గ ః కిష్కంధర క ండ ేసప్త షష్టతమ ససర్గ ః త్ాం దృషావ ై జృ౦భమాణమ్ తర కమీిత్ుాం శత్ యోజన్ాం 1 వీరేయణ ఆపయర్యమాణాం చ సహసా వాన్రశతి్మాం సహసా శోకాం ఉత్్ృజయ పిహరేాణ సమన్ద్ాతవః వినేదరః త్ుష్ువ వు శాచఽపి హన్రమాంత్ాం మహ్య బ్లాం 2

పహిృషావ విసిోతవ శ ైచవ వీక్ష్నేి సో సమాంత్త్ః త్రివికమీ కృతో తవ్హాం నవరాయణ మివ పజిాః 3

సాంసూి యమానో హన్రమాన్ వయవరా్త్ మహ్య బ్లః సమావిధయ చ లా౦గూలాం హరాా త్ చ బ్లమ్ ఏయివాన్ 4

త్సయ సాంసూి యమాన్సయ సర్ైాః వాన్ర్ పుాంగవ ైః తరజసా ఆపయర్యమాణసయ ర్ూపమ్ ఆసీత్ అన్రతి్మమ్ 5

యథవ విజృమభతర సిాంహో వివృద్మా గిరి గహారే మార్ుత్సయ ఔర్సః పుత్ ిసిథవ సాంపతి్ర జృమభతర 6

అశోభత్ ముఖాం త్సయ జృమభమాణసయ ధీమత్ః అమబరీష్ మివా ద్ీపిాం విధూమ ఇవ పావకః 7

హరీణవమ్ ఉత్రథతో మధవయత్ సాంపహిృష్వ త్న్ూ ర్ుహః అభివాదయ హరీన్ వృద్వా న్ హన్రమాన్ ఇదమ్ అబ్విీత్ 8

అర్ుజన్ పర్ాతవఽగాీణి హుతవఽశన్ సఖోఽన్ద్లః

P a g e | 197

బ్లవాన్ అపమేియ శచ వాయుః ఆకాశ గశచర్ః 9

యసాయఽహాం శీఘా వేగసయ శీఘగాసయ మహ్యత్ోన్ః మార్ుత్సయ ఔర్సః పుత్ఃి పలవనే నవఽసిి మే సమః 10

ఉత్్హేయాం హి విసీి రా్మ్ ఆలిఖని్మ్ ఇవాఽమబర్మ్

మేర్ుాం గిరిమ్ అసాంగేన్ పరిగన్రి ాం సహసశిః 11

బ్ాహు వేగ పణిునేనన్ సాగరేణవఽహమ్ ఉత్్హే సమాఽఽపాల వయిత్ుాం లోకాం సపర్ాత్ న్ద్ీ హిదమ్ 12

మమ ఊర్ు జాంఘ వేగేన్ భవిష్యత్ర సముత్రథత్ః సముత్రథత్ మహ్య గాీహః సముద్మి వర్ుణవఽఽలయః 13

పన్నగాఽశన్మ్ ఆకాశయ పత్ని్ాం పక్షి సథవిత్మ్

వ ైన్తరయమ్ అహాం శకిః పరిగన్రి ాం సహసశిః 14

ఉదయాత్ పసిిథత్ాం వాఽపి జాలని్ాం ర్శిో మాలిన్మ్

అన్ఽసిమిత్మ్ ఆద్వత్యమ్ అభిగన్రి ాం సముత్్హే 15

త్తో భూమిమ్ అసాంసపృశయ పున్ః ఆగన్రి మ్ ఉత్్హే పవిేగే న ైవ మహతవ భీమేన్ పలవగరా్భాః 16

ఉత్్హేయమ్ అత్రకాీన్రి ాం సరాాన్ ఆకాశ గశచరాన్ 17

సాగర్ాం శోష్యిషాయమి ద్వర్యిషాయమి మేద్వనీమ్

పర్ాతవన్ చూరా్యిషాయమి పలవమాన్ః పలవాంగమాః 18

హరిషాయమి ఊర్ువేగేన్ పలవమానో మహ్యఽఽరా్వమ్ 19

లతవనవాం వివిధాం పుష్పాం పాదపానవాం చ సర్ాశః అన్రయాసయాంత్ర మామ్ అదయ పలవమాన్ాం విహ్యయసా 20

భవిష్యత్ర హి మే పనవథ ః సాాతరః పనవథ ఇవాఽమబరే 21

చర్ని్ాం ఘోర్మ్ ఆకాశమ్ ఉత్పత్రష్యని్మ్ ఏవ వా దకి్ష్యని్ద్ న్ద్పత్ని్ాం చ సర్ా భూతవన్ద్ వాన్రాః 22

మహ్య మేర్ు పతిీకాశాం మాాం దకి్ష్యధ వాన్రాః ద్వవమ్ ఆవృత్య గచిని్ాం గీసమాన్మ్ ఇవాఽమబర్మ్ 23

విధమిషాయమి జీమూతవన్ కమపయిషాయమి పర్ాతవన్

సాగర్ాం క్షోభయిషాయమి పలవమాన్ః సమాహిత్ః 24

P a g e | 198

వ ైన్తరయసయ సా శకిిః మమ వా మార్ుత్సయ వా 25

ఋతర సరపరా్ రాజాన్ాం మార్ుత్ాం వా మహ్య జవమ్

న్ త్త్ భూత్ాం పపిశాయమి యో మాాం పుల త్మ్ అన్రవిజేత్ 26

న్ద్మేషాఽని్ర్ మాతరణి న్ద్రాఽఽలాంబ్న్ మఽమబర్మ్

సహసా న్ద్పత్రషాయమి ఘనవత్ విదరయత్ ఇవో త్రథతవ 27

భవిష్యత్ర హి మే ర్ూపాం పలవమాన్సయ సాగర్మ్

విషతా ః వికమీమాణసయ త్ద్వ తీిన్ వికమీాన్ ఇవ 28

బ్ుద్వా య చవఽహాం పపిశాయమి మన్ శయచషావ చ మే త్థవ అహాం దకి్షమయమి వ ైద్రహీాం పిమోదధాాం పలవాంగమాః 29

మార్ుత్సయ సమో వేగే గర్ుడసయ సమో జవే అయుత్ాం యోజనవనవాం త్ు గమిషాయ మీత్ర మే మత్రః 30

వాసవసయ సవజసియ బ్హిోణో వా సాయముభవః వికమీయ సహసా హసాి త్ అమృత్ాం త్త్ ఇహ్యఽఽన్యి ే

ల౦కామ్ వాఽపి సముత్క్షపియ గచరియమ్ ఇత్ర మే మత్రః 31

త్మ్ ఏవాం వాన్ర్ శయషేీ్ాం గర్జని్మ్ అమితౌజసాం

పహిృషావ హర్యః త్త్ ిసముద్ ైక్ష్ాంత్ విసిోతవః 32

త్సయ త్త్ వచన్ాం శీుతవా జాఞ తీనవాం శోక నవశన్ాం

ఉవాచ పరిసాంహృషతవ జామబవాన్ హరి సతి్మః 33

వీర్ కేసరిణః పుత్ ిహన్రమన్ మార్ుతవఽఽత్ోజ

జాఞ తీనవాం విపులాం శోకః త్ాయా తవత్ పణివశిత్ః 34

త్వ కలాయణ ర్ుచయః కపి ముఖాయః సమాగతవః మ౦గళాం కార్య సిదాయఽర్థాం కరిష్యని్ద్ సమాహితవః 35

ఋష్ీణవాం చ పసిాద్రన్ కపి వృదా మతరన్ చ

గుర్ూణవాం చ పసిాద్రన్ పలవసా త్ాాం మహ్యఽఽరా్వమ్ 36

సాథ సాయమ శ ైచక పాద్రన్ యావద్వఽఽగమన్ాం త్వ

త్ా దగ తవన్ద్ చ సరేాషాాం జీవితవన్ద్ వనౌకసామ్ 37

త్త్ సరి హరి శార్ూర ల సాి న్ ఉవాచ వనౌకసః 38

నేయాం మమ మహీ వేగాం పలవనే ధవర్యిష్యత్ర

P a g e | 199

ఏతవన్ద్ హి న్గసాయఽసయ శిలా సాంకట శాలిన్ః శిఖరాణి మహేన్రసియ సిథరాణి చ మహ్యని్ద్ చ 39

యిేష్ు వేగాం గమిషాయమి మహేాంద ిశిఖరేష్ాఽహాం నవనవ దృమ వికీరేాష్ు ధవత్ు న్ద్ష్పన్ర శోభిష్ు 40

ఏతవన్ద్ మమ న్ద్ష్థపష్ాం పాదయోః పత్తవాం వరాః పలవతో ధవర్యిష్యని్ద్ యోజనవనవమ్ ఇత్ః శత్మ్ 41

త్త్ సిాం మార్ుత్ పఖియః స హరి రాోర్ుతవఽఽత్ోజః ఆర్ురశహ న్గ శయషేీ్ాం మహేన్రమి్ అరి మర్రన్ః 42

వృత్ాం నవనవ విధ ైః వృక్ష్షః మృగ సథవిత్ శాదాలమ్

లతవ కుసరమ సాంబ్ాధాం న్ద్త్య పుష్ప ఫల దరిమమ్ 43

సిాంహ శార్ూర ల చరిత్ాం మతి్ మాత్౦గ సథవిత్మ్

మతి్ ద్వాజ గణోదరఘ ష్వాం సలిలో తీపడ సాంకులమ్ 44

మహద్వభః ఉచిరరత్ాం శృ౦గ్ైః మహేన్ర ాిం స మహ్య బ్లః విచచవర్ హరి శయషీతే మహేన్ర ిసమ వికమీః 45

పాద్వభాయాం పీడ్ిత్ సథిన్ మహ్య శ ైలో మహ్యత్ోన్ః ర్రాజ సిాంహ్యఽభిహతో మహ్యన్ మతి్ ఇవ ద్వాపః 46

ముమోచ సలిలోతీపడ్వన్ విపకిీరా్ శిలోచచయః 47

విత్సిి మృగ మాత్౦గః పకిమిపత్ మహ్య దరిమః నవగ గనా్ర్ా మిథరన ైః పాన్ సాంసర్గ కర్కశ ైః 48

ఉత్పత్ద్వభ రిాహాంగ్ై శచ విద్వయధర్ గణ ైర్ఽపి త్యజయమాన్ మహ్య సాన్రః సాంన్ద్లీన్ మహో ర్గః 49

శ ైల శృ౦గ శిలో ద్వఘ త్ సిద్వఽభూత్ స మహ్య గిరిః 50

న్ద్శశైసద్వభ సిద్వ త ై సరి భుజగ్ైః అరా్ న్ద్స్ృత ైః

సపతవక ఇవ ఆభాత్ర స త్ద్వ ధర్ణ ధర్ః 51

ఋష్ిభి సాి ి స సాంభాిన ్ి సియజయమాన్ః శిలోచచయః సీదన్ మహత్ర కానవి రే సార్థ హీన్ ఇవ అధాగః 52

స వేగవాన్ వేగ సమాహితవఽఽతవో

P a g e | 200

హరి పవిీర్ః పర్ వీర్ హనవి మన్ః సమాధవయ మహ్యన్రభావో జగామ ల౦కామ్ మన్సా మన్సీా 53

ఇతవయరాే శీమీద్విమాయణే, ఆద్వ కావేయ, శీమీద్వాలీోకీయిే, చత్ురిాాంశత్ర సహసికిాయాాం సాంహితవయాాం, శీమీత్ కిష్ికాంధవ కాాండ్ర సపి ష్ష్ివత్మ స్ర్గ ః కిష్ికాంధవ కాాండః సమాపిః

శీ ీరామార్పణ మసరి .