వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు strategic water resources (telugu)

12
వతక వతక వతక వతక వల వల వల వల రత పభతం బహరకం వతక చమర లవ (strategic oil reserves) అవృ . ఇందువల పజల ి ెబతర. మఖం, అనూహం చమర ఱత ఏరడపడ సరఫల మలం ధరల ఆకికం ఱకం వవస కదుపల కం ి రం లబగలగమ ెబతర. , "ౖనం అవసలక లపం లకం చూసుగలగం" అంర. సంగెల ంే అసల -ిసలౖన రణం అిసు . దృి చమర కం మఖథక వనర (basic resource) మంర. చమర లకే మనఱన మజల, పభల కవచు మనం ఉంం. మంర లకే పభల సంగతల ఉం మనవ గకతల, జతల, జయతల, సంసృతల చత పల మకమ అదృశ. తం ఎడెగకం కక కఱువ ండంే పంల అల జరగ -ఏళకం ఎకవ సమయం పదు. మన ఖర ఒక పి లల అపమదంల బహఘ పయ (rapid process). ేసుక ఱుతం . గతంల లర ఇల జన పధకల అనుమసు . ంజ, హర, ఈి , బలయ, , ఈస గకతల వందల సంవతల మనల ఉజలం ఒక లగ ఆఱయ. నుష పేల పస అవతం. జతలర ెతకవళ . నగల ఒకపడ ఆే యల, శరథుల లిల ఉంర. . .మవల పఢల ఉంర. ి .. నరింవల పంే ఉంర. అకడ ఎవర లర. ఆడ గల మనవ జతల ఈడ ెయదు. షల, మతమ, తమ, సంసృ ెయదు. హత తమ నగల, పణల, మల ేి డబ ెల ెదఱౖ ఎకెక ెయదు. అల ఎందుక వం ెయదు. సుదూర ేలక వలస (ఆధుక) జతల కి మరల కం ెయదు. సందల ఏళ తరబ ఏకలంల ండంన దురరకఱువ (famine) (drought) అందురణ ఉంచున పధకల ఊహ. పదన ిపచడం సులభం దు. మన ేశంల కఱు ఇతర ేల నుం ఆరం ెించువచు. ఎకణ వసు ? , మన ేశంల blank_page http://lipik.in/telugu.html 1 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Upload: lalitha-bala-subrahmanyam

Post on 12-Nov-2014

394 views

Category:

Documents


10 download

DESCRIPTION

పెఱిగిపోతున్న జనాభా, వికటిస్తున్న పారిశ్రామికీకరణ, చెలఱేగుతున్న భూతాపం, కఱువులూ - వీటన్నిటి నేపథ్యంలో మంచినీటిని భవిష్యద్ అత్యవసర పరిస్థితుల నిమిత్తం భారీ యెత్తున నిలువ చేయాల్సిన అవసరాన్ని ఈ వ్యాసం నొక్కి వక్కాణిస్తోంది.

TRANSCRIPT

Page 1: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

వ���త�కవ���త�కవ���త�కవ���త�క �ట�ట�ట�ట �ల �ల �ల �ల వల వల వల వల

��రత ప�భ�త�ం బహ���ర�కం� వ���త�క చమ�ర! �ల వ"# (strategic oil reserves) అ%వృ'() *,-. ం'(.ఇందువల2 '3�45 *6ల7 ప�8జ:6ల ;'() ,. య� *బ�త?:6#ర!. మ�ఖ�ం�, అనూహ�ం� చమ�ర! 4CఱతఏరFడHపIడJ సరఫMలN లNటO మPలం� ధరల ఆక;�కం� STఱక UంV6 ఆMW�క వ�వస�� క దుపXలY2 క ంV6 ;� రం��లబZట[గల గ�]6మ� *బ�త?:6#ర!. MంV'(, ";Tన�ం aకU అవసMలక లNపం లYక ంV6 చూసు4bగల గ�]6ం"అ� కcV6 అంటO:6#ర!. dదట'6� సంగ]ల7 ఉ:6# MంV' అసల -;సలfన 4రణం అ�Sసు. న#'(.

:6 దృh[లN చమ�ర! కంటi మ�ఖ�jklన m� థoక వనర! (basic resource) మంp�ర!. చమ�ర! లYకm-]మనjkఱq�Wన ,మ7r జs�లc, ప�భ�]6�లc కc"m-వచుt:uv మనం బ��:u ఉంట�ం. 4� మంp�ర! లYకm-]ప�భ�]6�ల సంగతల7 ఉంp మ7నవ :6గMWకతలc, జsత?లc, జswయతలc, సంసUృత?లc చMWత� పXటలN2 ంpమPక మ�Vx� అదృశ�jklm-]6z. pత�j{oటంటi ఎడ]గక ంV6 కటక కఱువX ]6ండ}ం* ప~ంలN అల7జరగV6�45 ౪-౫ ఏళ�కంటi ఎక Uవ సమయం పట[దు. మన ఖర�4" ఒకU,MW ఆ పMW;� � :�ల4C:6లY ��అ�W#ప�మ7దంల7� అ'( బహ��ఘr ప�45 �య (rapid process). '6� ప� అ'( *సుక � wఱుత?ం'(.

గతంలN *6ల7,ర!2 ఇల7 జMW�WనటO2 పMW3�ధక ల అనుమ7�సు. :6#ర!. m� �న d��ంజ'6M�, హరmF,ఈ�S�య�, బ��లN�య�, 4� ��, ఈస[� '��mల :6గMWకతల 4C�# వందల సంవత�Mల mటO మనల7��ఉజ� �లం� ఒక ��ల గ� ��"�W ఆఱqm-య7z. ఈ M�� ఆ �M�నుష� ప�'3ల పM�ట4స45. 4�ం'6� ల �అవతMWం*6z. ఆ జsత?ల�ర! ]"}తక Uవ�ళ�� 4ర!. ఆ � (ల నగMలN2 ఒకపIడJ ఆ]�యలc, '6శరథులc}ల;లY2 ఉంట�ర!. ఎ�.ట.Mమ7MవXల పMWఢ}లY2 ఉంట�ర!. S.}. నర;ం�MవXల పMWm"ం* ఉంట�ర!. 4� ఈM�� అకUడ ఎవర¢ లYర!. ఆ:6డJ o"య:62 '( జ:6�� గల ఆ మ7నవ జsత?ల ఈ:6డJ ఏjklm-య78]"యదు. �ళ� ��షల , మతమP, ,�£త�మP, సంసUృw ఏjkl:68 ]"యదు. హ¤త?. � తమ నగMలc,పట[ణ6లc, �� మ7లc ఖ7¥ *; mడJబZట[ *ల72 *దఱ¦ �ళ�� ఎకUVకUVx45 ��§�m-య7M� ]"యదు. అల7 ఎందుక ��§�m-�"� వptం' ]"యదు. ఏ ఏ సుదూర '3లక వలసm-z ఏ ఏ (ఆధు�క) జsత?లN2 క";m-z:6మర¢mలY2 క ంV6 m-య7M� ]"యదు.

*6ల7 సందM¨లN2 ఏళ� తరబVx ఏక4లంలN ]6ండ}ంpన దుర¨రjklన కఱువX (famine) 4ట4ల (drought)అందు4Uరణjkl ఉంVచుtన� పMW3�ధక ల ఊహ. ఈ ప��mదన� ]«� ;పXచtడం సులభం 4దు. మన 'శంలNకఱు�¬;­. ఇతర '3ల నుంp ఆ�రం ]SFంచు4bవచుt. 4� �ర! ఎకUణ�® ంp వసు. ం'( ? అ'�, మన 'శంలN

blank_page http://lipik.in/telugu.html

1 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 2: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

మ7త�j{ కఱువXంVx ఇతర '3లN2 లYకm-]:u ఆ�రjkl:6 ]SFంచు4bగలం. ఒక�uళ మన]« mటO *6ల7 '3లN2కcV6 కఱు�¬;­. ? ఆ కఱువX మPణ6® ల ��ళ� mటO - లY'6 అంతకంటi ��చుt4లం 4Cన,�W] ? అపIVం *య7�" ?అపIడJ మనకcUV6 STన S­M¯Uన# మ7నవ జsత?ల72 � 4Cంm, ��డూ ఎకUVxదకUడ వ'(లY; *టO[ 4Cకర¢,పXట[ 4Cకర!� వలసm-వడం తపF గత�ంతరం ఉండదు.

ఈ సం��వ�త (probability) � సక�మం� అంచ:6 ��య�గల�". ]ల గ� సంవత�Mల72 �� �]6వరణ6� కcUV6౬౦ (అఱ��) z²ళ� 4లమ7నం (time scale) ఉంద� పMW3�ధక ల *బ�త?:6#ర!. అంటi ఒక ౬౦ z²ళ� mటOబ�� వM� ల క ఱq;­. తర!�� ౬౦ z²ళ�లN అంత బ�� క ఱవక m-వచుtనట. ఆ క ఱవక ంV6 m-z² ఘట[ంలN4C�#,ర!2 భయంకరjklన కఱువX4ట4"# ;Tతం ఎదుM�U�"� Mవచుtనట. మనక ]"; ఇల7ంట అ:6వృh[ఘట[ ం మన '3�45 ,�తంత�³ం Mకమ�ందున# అఱ�� z²ళ�లN ఎదుMం'(. ఆ తర!�� అఱ��z²ళ�లN కఱువX4ట4లc, ఆక" *6వXలc బ�� త�Wµm-య7z. అందుక %న#jklన ఇం4b అఱ�� z²ళ� 4లఖండం ఇపIVdదలfంద�S,-. ం'(. ,�తం]6� ³�45 మ�ందున# పMW;�త?"# ఇ'( మనక స¶ప భ}ష�త?. లN ర!p చూSంp:6ఆశtర�m- నకUఱలYదు. ఈ ప�కృ� *6ంచల7�ల (nature fluctuations) క మ7నవ క"Fత }·'6ల (man-made tragedies) ]«డJ4క ంV6 చూసు4bవడమ:u స�ల � }జయ వంతం� అ¸(గoంచడం మనaకU ఉమ�Vx m� ప. 4లజ¹త ¶'6 సమయసూºMW. ¶'6 ఆ¸6రపVx ఉన#'(. ఇ'( వM� ల క ఱవనపFట సంగ�.

వM� ల బ��:u క ఱుసు. న# M��లN2 *6ల7 �ర! వృ 6 అవX]«ం'(. ఎంత ? అ:u }షయjkl ఇపFట'64 సMనఅంచ:6లY2 వX. ��'6వMWలN ఏV6'(45 ప�వ�£ం* ౧,౦౦౦ ట.ఎ¼.;.లN2 ౬౦౦ క ST� ట.ఎ¼.;.ల �ర! సమ�ద�ంలNకల సు. ంద� ఒక అంచ:6. (ఇ'( 4�వలం ఉ'6హరణ 4bసం *బ�త?:6#నం] ! న'�జల7ల ��పX దృh[ ,MWంచమనడం4'� ��,-'½ శం) ఇందుక }ర!ద) ం� మన �� ¶ణ m� ం]6లN2 వ�వ,యం 4bసం బ¾ర!బ�వXల త}� భPగర¨ జల7"#STద½z¿త?. న ,�� *య�డం జర!గ�]«ం'(. తతº"తం� ఇపIడJ *6ల7 m� ం]6లN2 ఎ�#వందల అడJగ�ల లNత?క త}�:6 �ర! పడ� పMW;�� ఉం'(. ఇక నగర/ పట[ణ m� ం]6లN2 సM�సMW ! అm�[ jkం� �సుల 4bసం ఏV6'(45ఎ�o'( :�లల ఎడ]ఱS లYక ంV6 భPగర¨ జల7"# SలYtసు. :6#ర!. మనం Sల సు. న#ంత ]Áందఱ� భPగర¨జల7ల మ¥� పXం�4bవడం (replenishment) లYదు. అటOవంట'(, ఇంతక మ�ందు *SFన కఱువX 4ట4లవంట} వ;­. ఎదుర!U:u సన#ద)త (readiness) ఇపFట 45పIడJ ఈ జs�45 ఉం'6 ?

అందువల2 ఇపIడJ నడJసు. న# ప�హసనం (farce) ఏంటంటi - నదులక అందMనంత దూMన �వ;ం*�ళÂ�, ఏన'(� ఎపIడూ చూడ��ళÂ2 , ఎపIడూ న'�జల7ల గ�ఱqంp ఆలNpంచ� �ళ�� కcV6 తమక నదుల �ళ��4�ల� �న'(సూ. à( 4కUV6�# మనం గమ�సు. :6#ం. }పMÄతjklన జ:6�� STఱుగ�దల య7భz²�ళ� :6డJ లY�జల }'�·"# మనుష?ల మధ� ర�W",-. ం'(. *ఱువXలc, �గ�లc, వంకల వంట ,� �క �ట వనర2� 4mడJ4bజsల��ళ��, �ట� ధ�ంసం *;న�ళ��, అల7 *సూ. ంటi చూసూ. ఊర!క న# �ళÂ� - ఱÅపX న'�జల7"# సరఫM*;:6 �ట� సక�మం� }�8�Wంచు4bలYర:u '6ంటÆ2 }ప��ప�. లYదు.

నదుల �ట:u �కర జల7ల (assured waters) � ప�*6రం *య�డం జర!గ�]«ం'(. ఇ'క ఫక . Mజ4�యప�*6రం. ఇ'క p45]6�wత మPరÇత�ం. నదులY¶ మ7య7, మర�మP 4వX. *ఱువXల మ7'(M� అ} కcV6వM� ¸6MW]6లY. అసల ప�� �ట చు4U అమPల�jklన'. సక�మం� �డJ4b గ"�W], మన జ:6���, '6�

blank_page http://lipik.in/telugu.html

2 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 3: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

అవసMÈ# అదుపXలN STటO[ 4bగ"�W], న'�జల7లY 4దు, అ�# జల7లc �కర జల7లY. మన ప�MÄ�క లక �కరజల7లY¶ లYవ�, �ర! ,� �క జలవనర2:u సక�మం� 4mడJక � �డJక :6#ర�, మనల7� �ర! �ట45 మ�ఱq45గ�ంటల గ� పట[ ంచ లYద� జs¹ పకం *సు4bవడం అవసరం.

అ:uక ల అ:uక పMW·UM"# సూpసు. :6#ర!. సమ�ద�పX �ట� మంp�ర!� మ7రtడం, ఆ45�జ� �, ��ÉV� జ� �తగ�mళ�లN j{ళ}ంp కృ��మం� �ట� సృh[ ంp �డJ4bవడం, మ¥� '6�# పXనMW��8�Wంచడం (recycling)గట�� ! ;Tను� Ê~� తర� పMW·UM"# ఎల2 పIడూ అనుమ7న దృక Uల]« పMW45ం*6"� ఉం'(. ఇం4b పకU "��ÉV� జ�]« 4ర!2 నVxS,. ం, }మ7:6"# ఎగM�,. ం" అ:u�ళ�� బయలY½ Mర!. ఎ�#ంట45 �డబ¾త?:6# రబ�Ë ��ÉV�జ� � ?,¸6రణం� ఇల7ంట }షయ7లN2 అసల ప'6ర�పX ఖర!t కంటi '6�# పటi[ (harvesting) ఖర!t ఎక Uవ�ఉంటOం'(.

సమ�ద�పX �ట� మంp�ర!� మ7రtడం ,ధ�j{, అ'� wరm� ం]6లN2 మ7త�j{, అ'� ]6గV6�45 మ7త�j{ ! అ'��uల7'( 4bట2 STటO[ బడJల STVx]:u ! అ'� డ�Ëpt 4Cను4bUగల�ళ�4�. 4� ఇం]6 *; అ'( వ�వ,య7�4�,పMWశ�మలకc సMWm-దు. ఏ'jkl:6 అ'( pన# '3లక లfస�� నS­F పMW·Uరం. మనల7ంట మ�జsత?లక ఒకమ�క UలN45 Mదు.

'�4:6 ఒక స�లF4"క ప�ణ6§4 (short-term plan), ఒక '�రÌ4"క ప�ణ6§4 (long-term plan) ఉంటiమంp'(. వ�వ,యం *6ల7 STద½ }షయం. సగటO వర�mతం లభ�jkl]:u �� '6� }షయం ఆలNpంచలYం. మనంఆలNpసు. న#'( ఆ సగటO వర�mతj{ స��45 సగం� లNS;­. ఏం *య7�ల� ! మన అత�వసర కర.వ�ం - మ�ందుజ:6�# *6వక ంV6, వలసm-క ంV6 బ�45ంచడం. వ�వ,యమP, పMWశ�మలc, గ�ఱÍపFం'లc తర!��}షయ7ల .

4Cంతమం'( m� జ^క [ ల కట�[ లంట�ర!. �నల పVx], నదుల ఉmÎFం�W], m� జ^క [ ల అనుక న#టO2 �ఉప8గపడ]6z. లY�M��న అ} వట[m-z ఈ�పX[ Sరoడ2 మ7'(MW� సందరÏక ల మ:Ð ఫల4లST అదు¨తర,�# ఒ"45ంచడంలN మ7త�j{ సఫÈకృతమÑ]6z. �నల ఏట� సMW�µ :u పడ]6య:u భM�, ఉంటi ఈప�,. వనం]6 '�45 ? �నల సMW� పడకm-వV6�45 �]6వరణ 4ల ష�v, మఱÒకటÆ ఏ':6 4రణం 4వచుt.4� మనం మన పMW¸(లN *య�గ"�Wం'( ఏంట:u' ఆలNpం*6".

(4��4��4��4��.శశశశ.౨౦౫౦౨౦౫౦౨౦౫౦౨౦౫౦ లN�లN�లN�లN�) హÔస�4లహÔస�4లహÔస�4లహÔస�4ల ప�ణ6§కప�ణ6§కప�ణ6§కప�ణ6§క (Short-term plan) :

ఈ }ధjklన ప�ణ6§కలN సమ4Èనం� అందుబ�టOలN ఉన# శ45.వనర!2 (energy resources) ప�MW.�అzm-z²'64 �ట స�యం]« �ట� ఉతF�. / �ల వ *; �డJ4bవచుt. ఇందు4bసం Mనున# ఇఱ��-నల�Zసం॥ల 4లఖండం (period)లN-

౧. భPగర¨ జల7"# (ground water) వ�45.గతం� ��"45w; }�8�Wంచడం ¶ద క¤�రjklన ఆఁ~ల }¸(ం*6".అల7 అననుమతం� ��"45 w;­�MW� వన�m� ణ�ల సంర~ణ చట[ం (Wild-life Protection Act)ల7 జలవనర2

blank_page http://lipik.in/telugu.html

3 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 4: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

సంర~ణ చట[ం (Water Resources' Conservation Act) ఒకట *; ఆ ప�4రం� �Öxం*6".

౨. భPగర¨ జల7"# ఆ¸(4MWకం� కఱువX4లమ� wM��ంచబVxన 4లఖండంలN మ7త�j{ ��"45 wయ7ల� ఆచట[ంలN ఒక అ¸(కరణ6�# (artical) *Mt".

౩. ఈ }¸6:6�# అనుసMWంp ,'6రణ పMW;� త?లN2 భPగర¨ జల7"# �డJ4b�వ�ం కనుక మ�ందసు. � న'�జల7లవృ 6� అMWకట[ జs�కంతట4� అ} సమ7నం� ఉప8గపVల7 చర�ల wసు4b�".

౪. పర�వ,:6ల Øణ®ం� ]";, ఉ'½ శ ప�ర�కం� జలవనర2� కల hతం *;నటO2 ��, ,Îం]6�45ఆక�oంచుక న#టO2 ��, వృ 6 *;నటO2 ��, :uరస� 4ర�కల7mల 4Cఱక దుMW��8గం *;నటO2 ��, ప�Vxt�u;నటO2 �� ఋ���న సందM¨లN2 'ష?లక - �ర! వ�క . లf:6, సంస�లf:6 - ౫ నుంp ౧౫ ఏళ�'64 ఎం]:6సM�, క¤Wన 4M�ర �~ }¸(ం*6". సదర! ఉల2 ంఘక ల సంస�లfన ప~ంలN �ట అగ� :6యకత�మP, Board ofdirectors (�MW ,� �క ప���¸(]« స�) అం]6 సమh[ �, సమ7నం� బ�ధు�లYన� ప�కటం*6".

౫. MÄ;T45Ú *;న జల7"#, మంp�ర!� మ7రtబVxన సమ�ద� జల7"# ,¸6రణ పMW;� త?లN2 పMWశ�మలక మ7త�j{(ఒక ��లక ) సరఫM *య7�".

౬. 'శంలN� సు}3ల భP���లN2 వMW, *ఱుక ��య�V6�# �ర!]6�హపఱqp తక Uవ �ట� అS­Öxం*jkట[పంట"# m-� త��£ం*6". ఇందు కనుగ�ణం� ప�జల ,ంప�'6zక ఆ�రపX టల�టO2 పXనర!ద)MWం*6". అ'సమయంలN �ందు;­'6��# (drip irrigation) ;Tతం ప�చురపఱ*6".

తÛర!F ఆÊ�క� '3లN2 పంV ]Ü (Teff) అ:u ఆ�ర పంట మన Mయల;మ :uలకc, �]6వరణ6�4�, బ��నపIత?ంద� ఇఱవz²�ళ� 45�తం మన వ�వ,య 3స. Ý�uత. ల ప�కటం*6ర!. '6�4క Uవ �ర! అవసరం లYదు 4�*6ల7 m-షక ప'6M� ల న# ¸6న�ం. '6� ¶ద పMW3�ధనలc, ప�8�లc ఏjkl:68 ]"యదు. అల7ంట¸6:6�ల పంV అవ4శం ఉన#పIడJ మన �ట లభ�తకc, మన ,� �క భPo స�����4�, �]6వరణ6�4�అనుగ�ణం� ఆ�రపX టల�ట2 � మ7ర!tక ంటi తపI లYదు. ఒండJ� మట[ :uలల (alluvial soils)లN �వ;ం* �MWదగµర!#ంp, ఱ�:uలల (rocky terrains)లN �వ;ం* �MW '64 అందఱూ వM�, ��ధుమలN మ7త�j{ �:6లంటiక దరదు. అ'� �క మనక ,� �కం� పండV6�45 అవ4శం ఉన# �ంV �నడం వల2 ఆ�ర }షయంలN స�తంత�]6,స�యంసమృ'�) (self-sufficinecy) కల గ�]6z కనుక పMz m� ం]6ల నుంp వ*t ఆ�ర '(గ�మత?ల ¶దఆ¸6రపడక ంV6 మన ,� �క/ m� ంwయ ఆMW�క వ�వస� (local/ regional economy) కcV6 ;� రం� ఉంటOంద�అర�ం *సు4b�".

'�రÌ4ల'�రÌ4ల'�రÌ4ల'�రÌ4ల ప�ణ6§కప�ణ6§కప�ణ6§కప�ణ6§క (Long-term plan) :

సు'�రÌ భ}ష�త?. � దృh[ లN ఉంచుక � బహ�3 మనం �ట� ��MÄz¿త?. న �ల వ *య7�"� ఉంటOం'(.ఇందు4Cఱ4న 4M�చరణ క�మం ఆధు�కం� ఉండకcడదు. '6� గ�ఱqంp తర!�త M,. ను. క ండm-త� �నల పడH సంవత�MలN2 ఆ �రం]6 వఱదల � ప�వ�£ంp ఒకపకU ఊళ��, mÎల7È# మ�ం*�. మన"# నష[పఱుసూ.

blank_page http://lipik.in/telugu.html

4 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 5: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

మఱÞపకU వృ 6 అవX]«ం' తపF '6�# మనం ఇంతవఱకc సMన పద)�లN మ§�ంచుక � మptక*సు4bలYకm-య7ం. �జం� అదం]6 �ల వ *;­ ఉmయj{':6 'ఱq45] మఱÞ MంVళ� '64 �నల పడకm-z:6 మనక �z� గడJసు. ం'(. 4� అల7 జరగడం లYదు. �నల పXషUలం� పVxన �డూ,పడ��డూ సమ7నం�:u 3�45సు. :6#ర!. '�� కవసరjklన ,ం4��కతలc (technologies), 45టOక లc(techniques) అ%వృ'() *ందకm-వడj{ అసల సమస�.

ఇపFటఇపFటఇపFటఇపFట పద)త?లN2పద)త?లN2పద)త?లN2పద)త?లN2 ఉన#ఉన#ఉన#ఉన# 4C�#4C�#4C�#4C�# ,ధక,ధక,ధక,ధక బ�ధ4ల బ�ధ4ల బ�ధ4ల బ�ధ4ల :

(i) ఆచరణ6త�కం�ఆచరణ6త�కం�ఆచరణ6త�కం�ఆచరణ6త�కం� (Practical aspect) :-

౧. మనం అనుక ంటOన# �ట �ల వల �oత. ం ఆధు�క ఆనకట[ల మ7'(MW� 4�ం'��కృత బృహß జల7శయ7"#(centralized vast water bodies) �MW�ంచడం ]6]6U"కం� తపFక m-z:6 సు'�రÌ భ}ష�త?. లN మటOక ]"}]టల అ�Sంచు4bదు. నదులc, న'�లNయలc, �ట పMÄ�హక m� ం]6లc (river basins), �టలN2 పXట[STఱq�� వృ~, àవజsత?లc (flora and fauna) అ:u} �టంతట అ} ఏరFVx అ:6'(� 4Cన,గ�తÛ వసు. న#సహజ పM�వరణ వ�వస�ల (eco-systems). అ} పరసFMనుబద)jklన ఏ4ంVá శMÄరం ల7ంట}. మ7నవXVx45�ట ప�wర! ఇపFట4� ప�MW.� అర�ం 4లYదు. ఒక సహజ మ7రµంలN గలగల mఱÅ న'(� సమPలం� '6MW మ§�;­.ఆ ప��హమ7రµంలN '6� ¶ద ఆ¸6రపVx అంతక pర4లం మ�ందునుంp ఏరFడH ప�కృ�సంపద Öáణâంp m-త?ం'(.'6� ప��హమ7Mµ ల ��ంట ఉన# భPగర¨జల7ల అడJగంట m-]6z. 4C�# వందల 45లN¶టర2 mÎడవXన ఆగక ంV6ప�వ�£ం*6"� ఉన# బృహత. రమzన జల ��M�# జల7శయ7ల S­MWట అ� ఇర!క స�లంలN అ�లNత?�కదలక ంV6 '(�య�డం వల2 భPo mÎఱల ¶ద ఒ�. Vx ��pt చుటO[ పకUల ��స m� ం]6ల 'బË'(ంట�z.,� �కం� ��MÄ ,� zలN భPకంmలYరFV ప�wప సం��వ�త (negative possibility) � ;Tతం ]«� ;పXచtలYమ�.

o�W"న 4రణ6లN2 dదట'( - �ర! త�ర� �]6వరణంలN45 ఆ}రz²� స���వం గల ప'6ర�ం. భPo ఉపMWతలం(earth surface) లN ఎండ త�WలYల7 ఎంత �ల వ *;:6 అ'( సమయ7�45 అకUఱక Mదు.

MంV'( - మనం ��}-అత�వసMల (future contingencies) 4bసj{ �ర! �ల వ *సు. :6#మ�, అ} ఎపIడJపVx] అపIడJ ఎV6STV6 �Vx mMయ�V6� 4Uద� *SF:6 }�Sంచుక :u }�uకమP, పMWణw మన ప�జలక లYవX. 'శ��ప. ం� wవ�jklన కఱువX పMW;�త?లY¶ లYకm-z:6 ,� �కం� 4C'(½ mట ఎద½Vx ఏరFVxన ప��,MÄ ��ã�,�ళ� తరఫXన �ళ� 3సనసభ��లN జల7శయంలNంp �ర! ��ంట:u }డJదల *య7�ల� ధM#ల *;­అవ4శమ�ం'(. క�ä�దుర!� ఒక STద½ జల7శయం క�Sసూ. ంటi �ళ�2 అల7 ఆలNpంచడంలN ఆశtర�ం లYదు. ఆమధ� :6య�డJ�MW హయ7మ�లN కఱు�¬ptనపIడJ :6�ర!� న ,గ� లN� Vå ,-[ M�� �ట� mÎల7లక వదల7ల�Mత?ల ఆం'ళనక '(�ర:u'( ఈ సందర¨ం� స�MWం*6".

మPV'( - మన ప�జల ��ఖMW. �MWపIడJ ఎల7 ఉ:6#రంటi - వృ 6 *య�V6�45 �ర! *6లకm-] '6�# �టఎద½Vx� అ%వMW®సు. :6#ర!. "¶ S­టలN �ట సరఫM బ�వXం'6 ?" అ� అVx�W] " ఆఁ ! ఏం బ�వXండడం లY ? M��4bగంట అ� టæoంç� STట�[ ర!." అంటè �టè[ ర!సు. :6#ర!, 'M��4b గంటz:6 ¸6Mళం� 4C��zలN2 ంp �M¯*tపMW;� � ఉండడం ఈ M��లN2 *6ల7 మంp }షయం' అ� గ�MW.ంచక ంV6 ! అందు*త వ���త�క �ట�ల వ"#

blank_page http://lipik.in/telugu.html

5 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 6: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

ఏరFఱచు4bవడj{ 4దు, కఱువX 4ట4లక ;Tతం మనం ఒక సFష[jklన, సు��తjklన �ర�చ:6�#ఏరFఱచు4b�". '6� ¶ద మన ప�జలN2 సక�మjklన అవ�హన�, జsగృ�� (awareness) STంmÎం'(ం*6".

౨. మ�ందు ప�జల aకU తలసMW �ట }�8గ ,� z (per capita water consumption level) �పMWగణనలN45 wసు4b�"� ఉంటOం'(. ప�సు. తం య�.4.ల7ంట అ%వృ'() *ం'(న 'శంలN తలసMW �ట లభ�త M��క ౧౬౫ (165) Èటర!2 ఉం'(. ఒక ప'�-ఇఱ�� Èటర!2 అటè ఇటè� మనం కcV6 అ' ప�మ7ణ6�# అనుసMWంచవచుt.కఱువX M��లN2 ప�జ"# తమ �ట అవసMల త�Wµంచు4bవల;ం'(� 4bర]6ం కనుక ఇం4 తక Uవ అంచ:6:u�uసు4bవచుt. అల7 చూసుక న#పIడJ 4�వలం ��z�మం'( �వ;ం* �� మ7�45 ఒక మ7నవ �MW�త జల7శయంఏV6'( mటO ;­వ *య7�లంటi అందులN క�సం :6ల గ�న#ర 4bట2 Èటర2 �ట �ల వ అవసరం. అz]అందు�oత. ం ఇపIడJ కడJత?న# పద)�లN ట��ంక ల కట[డం ,ధ�పడదు.

(ii) ,ం4��కం�,ం4��కం�,ం4��కం�,ం4��కం� (technological aspect) :-

౧. �లవXన# �ట :6ణ�త 4లక�మంలN mడz²� అవ4శం ఉం'(. ఇందులN అ:uక పMWసMం3ల mత� m-h,. z.dదట'( - '6�# �ల వ *య�V6�45 ఉప8�Wసు. న# �M�ణ6ల ఏ ప'6M� ల]« తయ7రవX]68 అ}. MంV'( -మP; ఉన# �ట45 �" ,-45] mడవXత?ం'(. అల7�� ప�వ�£ం* �ట� ఆS­;:6 mడవXత?ం'(. మనం �ల వ�oత. ం ఏ పద)�� అవలం�ంచ బ¾త?:6#మ:u '6�# బట[ మన వ����# ర¢mÎం'(ంచు4b�"� ఉంటOం'(.

౨. బృహé జల7శయ7ల నుంp �ట� అవసరం ఉన# అ�# m� ం]6లకc ర�ణ6 *య�డం కష[,ధ�ం. 4�వలం�� }టê సMWm-దు. ��MÄ z¿త?. న }దు�త?. 4�". ఇపIడJన# శ45.వనర!2 ఎపFట4� అల7�� ఉంట�య:u భ�మలN *;­పను"}. ఇ'( అ�# 4ల7లకc వMW.ం* ఉmయం 4దు. *6ల7వఱక ,� �కం� మ7త�j{ పంSణë *య�గలం.

౩. మంp�ట ఉతF�. 4Cఱక అ]6�ధు�కjklన యం]6� ల ¶'6, �ట]« నVx* కM��Mల ¶'6 ఆ¸6రపడH ంమఱq4C�# ద3బ�½ ల '64 ,ధ�మÑత?ం'(. త'6½ �M సమ�ద�పX �ట� మంp�ర!� మ7రtడం ల7ంట} కcV64Cంత4లం mటO ,ధ�మÑ]6z. ఆ తర!�త - అంటi తర!�� శ]6బ½ ం dదలz²� :6ట45 మ7త�ం అల7 క దరకm-వచుt. 4రణం - ఆధు�క పద)త?ల }పMÄతం� శక.³S­Öìల (high energy-intensive). }దు�దు]6Fదన 4bసంమన¶:6డJ ఏ m� కృ�క వనర2 ¶'] ��MÄ� ఆ¸6రపడJత?:6#v ఆ బíగ�µ , య�M��య¼,  MWయ¼ d॥}ప��జన�ం (renewable) 4వX. జల}దు�త?. (hydro-electricity) � oన�z;­. �", ,îరశ45. (wind-powerand solar energy) dదలfన ప��జన� వనర2 స�యం]« ఉతFత.z²� }దు�త?. ]« ��MÄ కM��M"#, యం]6� È#నడJపXత?న#టO2 � '6ఖల7లY2 వX. à�uంధ:6ల (bio-fuels) }షయ7�4C;­. అ} 4ల ·��# క"�WంచడంలN�ల7జ�ంధ:6ల (fossil fuels) క ఏమ7త�మP w;m-వ� ]"న :uపథ�ంలN �ట �డ4�45 ఉజ� �ల భ}ష�త?.ఉంద� ఊ�£ంచలYమ�. జల}దు�త?. , అసల జలం అంటè ఉంటi:u ,ధ�పడJత?ం'( కనుక మనం చMWtసు. న#ప�,. వనక అ'( ససందర¨ం 4దు.

౪. సమ�ద� జల7ల �ఢత పMWoత ,� zలN ఉన#ంత4లj{ �ట� అందుబ�టOలN ఉన# పద)త?ల (techniques)లN మంp�ర!� మ7రtడం ,ధ�మÑత?ం'(. 4� ఇపIడJ సమ�ద� జల7ల }పMÄతjklన M,య�క 4ల ·��45లNనవXత?:6#z. ఈ m-కడ (trend) STచుt¶M�4C'(½ �ట� ï'() *య�డం కcV6 భ}ష�త?. లN దురÌటం�

blank_page http://lipik.in/telugu.html

6 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 7: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

పMWణoంచవచుt.

౫. కనుక మంp�ట ల7ంట అ�m� థoక, అ�m� �న అవసరం �oత. ం ఈ ]6]6U"క ఆధు�క ,ధ:6ల ¶ద3శ�తం� ఆ¸6రపడ గల గ�]6మ:u ðర దు� భ�మ నుంp మనం బయటపV6". సమ7ప� (exhaustible)వనర!లfన STటÆ� ల , బíగ�µ , య�M��య¼ ,� నంలN అల72 ఉ'�½ � అదు¨త'�పం ల7ంట ప�]6�మ7#య వనర! ఏ':6'MW45]:u �� అల7 భ�oం* దM� మనక ఉండద� గ��£ం*6".

(iii) }¸6నపరం�}¸6నపరం�}¸6నపరం�}¸6నపరం� (Policy aspect) :-

౧. �ట� జswయం *య�డం లY'6 STÝ�uటêకMWంచడం ల7ంట} '�రÌ4"కం� ప���వ వంతjklన} 4వX. STSTచుt అ}మనల7ంట మPV ప�పంచ '3ల ప�భ�త� యం]6� ం�లN2 మఱqంత అ}��45, �రంక శ]6��4�, ప~m]6�4�,m� ంwయ దుMW�చ~ణ6-ఆM�పణల4� '6MW w;­ అవ4శం లYకm-లYదు. ఆ బ�టలN య�.4.లN ��మ� మ7రµM�  6చ�హయ7ంలN *;న �ట STÝ�uటêకరణ ఎందు4b సతº"]6 "వ�లYద� ]ల ,-. ం'(. STటÆ� Ú ల7:u �ర! కcV6 వనM�అzనపFట4�, అ'( STటÆ� Ú ల7ంట వనర! 4దు. జswయకరణ ల7ంట ప��mదన"# లYవ:�]. మ�ందు ఈ :�సMWµకవ�]6�,�# స¶�నం� గమనంలN ఉంచు4bవడం అవసరం.

౨. మ�ందసు. � అర�ం *సు4b�"�ం'( �ర! m� ంwయ వనM� తపF, ఎపFట4� జswయ వనర! 4జsలదు. మ7నవజs�చMWత�లN అ:6'(� �ట వనర!ల న#*ñట:u జ:6�,లc, :6గMWకతలc ఏరFడJతÛ వ*6tz. అసల అ' ప�కృ�సూత�ం. మనం ఆధు�క 4లంలN �ర! 'రక� *ñట2 అ%వృ'() పనుల *పటO[ తÛ, �ట 4bసం ఒక*ñట నుంp ఇం4b*ñట45 :uరప�MWతం� �ట� తర"సూ. , అల7 తర"ం*6ల� Vxమ7ండJ2 కcV6 *సూ. , అ'( ప�వ�£,. నన# *ñట45 '6�#ప�వ�£ంచ �వ�క ంV6 అడJH పడJతÛ ప�కృ� సూ]6� "# ఉల2 ంò£సు. :6#ం. ఎందుకంటi మన అ%m� యంలN, మనంప�కృ�� జzం*6ం.

౩. కనుక న'�జల7ల తపF oగ]6 �ట�, '6� సరఫM� జswయం *య�డం (లY'6 STÝ�uటêకMWంచడం) ,� �కప�జల aకU ప�కృ� సహజjklన, చMW]6� గతjklన, తరతMల హక U"# �M½ Öxణ�ం� 4లMయడj{ అవXత?ం'(.అ'( �MW� mÎమ�నక ంV6 mÎగ బZట[డj{ అవXత?ం'(. ఒక ,� �క వనర!� �ట �ల వలST ,� �క పం*6zwలకc,,� �క Mత?సంఘ7లకc మ7త�j{ ఆజమ7zh ఉంV6". ('శ ప�భ�త�ం]« స�) oగ]6 అ�# వ�వస�లc �టసరసన సమన�యక (coordinating), స�యక mత�� మ7త�j{ m-hంచడం ఆదరÏm� యం.

అ� m� థoకjklన àవన వనర!� మంp�ట }షయంలN మనం అ� m� థoకం�:u ఆలNpం*6". Ãలz]ఆ'(మం (primitive) �, అ:6గMWకం�, S;��¯టO[ � కcV6 ఆలNpం*6". వర.మ7న :6గMWక]6 మదమత. త�అ¸(గoంp ఆలNpం*6". ఎ:Ð# jkటO2 '(�W మఱó ఆలNpం*6".

ఇటêవల మనం "M�ద; (space) లNను, గ��ంతMలN2 ను �ర!ం'6 ? లY'6 ?" అ:u అత�వసర చరtలN'మ�న�:6¼, ]ల7:6¼' అన#టO2 ఉ:6#ం, మఱÞపకU భP¶�'( �ట వనర2�# �3ôÏషం� mడJబZటi[ సూ. . అz]ఈ }ధjklన పMW3�ధనలN2 మ���Wన '3ల�ర! మనం అనుక ంటOన#ంత బ��� జమ7:6ల 4ర!. �MW శ�ద)4�ం'��కృతjkl ఉన#'(, �జs�45 �ట ¶ద 4దు. �ర! 'ఱq45] అకUడ మ4ం STట�[ ల� 4దు. అసల , ఎను#:6#

blank_page http://lipik.in/telugu.html

7 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 8: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

సM�, మన భPoక న# ఆకర�ణ శ45. లY� గ��ల ¶ద మ4ం STట[డం ,ధ�ం 4దు. అసల }షయం - అకUడ ఒక�uళ�ట *6యల ంటi అకUడ m� �న 4లంలN :�:6 *టè2 గట�� àవM� STఱq�W ఉంట�య�, అ} బíగ�µ �:Ð STటÆ� "య¼�:Ð మ7MW ఆయ7 గ��ల లNప" mÎఱలN2 '6గ�ంట�య�, లY'6 క�సం య�M��య¼ ల7ంట��:6 ఉండకm-వ�,�ట� త}� w; భPo45 ]pt �డJ4b�ల� లNలNపల ఆశపడJత?:6#ర!. '6� గ�ఱqంp ఇం4పIV:6 M,. ను.

మన మ�ందున# కర.వ�ం - ప�కృ�� ఎ'(MWంp త'6½ �M '6�# mడJబZట[ క ంV6, '6�45 బõషరత?� లöం�Wm-z,అనుసMWంp, అర�ం *సుక � ఆ ప�4రం� మన ��}వ����# ర¢mÎం'(ంచు4bవడం. మ7నవXడJ ఇపFట'64,¸(ంpన }జయ7ల�# ఈ మ7రµంలN ,¸(ంpన�u. మన ల~�ం - మనక VకUల కఱువXల7ంట 4లంలN కcV6 �ర!'రకడం. ఆ సమయంలN అ'( 'రకదు గనుక '6�# మ�ం' �ల వ *సు4b�". ఎంత �ల వ *సు4b�" ? ఎల7*సు4b�" ? ఎకUడ *సు4b�" ? ఇ�u మన మ�ందున# ప�శ#ల .

:6:6:6:6 దృh[ లNదృh[ లNదృh[ లNదృh[ లN �ట�ట�ట�ట z¿ద½ Vxz¿ద½ Vxz¿ద½ Vxz¿ద½ Vx, అ'(అ'(అ'(అ'( ఏరFVఏరFVఏరFVఏరFV }¸6:6�#}¸6:6�#}¸6:6�#}¸6:6�# బట[బట[బట[బట[ , ప'(ప'(ప'(ప'( ర4ల �ర4ల �ర4ల �ర4ల � ఉంటOం'(ఉంటOం'(ఉంటOం'(ఉంటOం'( :

౧౧౧౧. :�సMWµక:�సMWµక:�సMWµక:�సMWµక ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : ఒక ప�]�క భP��గంలN �]6వరణ పMW;� త?ల ప���వం]« జలN]6Fదన చక�ం (watergeneration cycle) 4C�# శ]6బ�½ ల నుం*ñ, సహ,� బ�½ ల నుం*ñ స. ం%ంpm-త?ం'(. అందుమPల7న ఆ భP��గంïhUంp ఎV6MW� మ7MWm-త?ం'(. అటOవంట *ñట2 ఏం *;:6 �ర! 'రకదు.

౨౨౨౨. �÷��§క�÷��§క�÷��§క�÷��§క ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : య7వß ప�పంచ �]6వరణంలNను *ñటO *సుక ంటOన# ��MÄ సర!½ బ�ట2 మPల7న 4C�#*ñట2,� �కం� ఏరFV ]6]6U"క ఎద½Vx. ఇ'( 4C'(½ సంవత�Mల mటO మ7త�j{ ఉంVచుt.

౩౩౩౩. ఋత?ఋత?ఋత?ఋత? ��ఫల�పX��ఫల�పX��ఫల�పX��ఫల�పX ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : ఈ మధ� మనం తఱచు� అనుభ}సు. న#టOవంట'(. పV6"�న సమయ7�45 �నల పడకm-వడం *త క"��'(.

౪౪౪౪. ��పMÄత�పX��పMÄత�పX��పMÄత�పX��పMÄత�పX ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : ప�ళయ øకరం� వఱదల మ�ం*�. నపIడJ చుటè[ �M� ఉంటOం'( 4� అ'( ]6గV6�45ప�45Mక ప�జల అనుభ}ం* ఎద½Vx. ఇటOవంట'( భPకంmల సంభ}ంpనపIడJ కcV6 ఏరFVచుt.

౫౫౫౫. ,ం4��క,ం4��క,ం4��క,ం4��క ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : �ర! పXషUలం� ఉ:6# కcV6 '6�# }స. ృత జన }�8గంలN45 ]వV6�45 ,ధ:6ల లYకm-వడం.

౬౬౬౬. ఆMW�కఆMW�కఆMW�కఆMW�క ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : �ర! పXషUలం� ఉంVx, '6�# }స. ృత జన }�8గంలN45 ]వV6� కవసరjklన ,ధ:6ల ంVáకcV6 ఎక Uవమం'( '6�# ఉప8�Wంచు4bలY� �స��య ;��లN ఉండడం. '6�# �MW45 *క�నూ,సులభం�నూ అందుబ�టOలN45 ]వV6�45 ప�భ�వMµ ల ప�య�#ంచకm-వడం. '�:u# వరµపరjklన ఎద½Vx���}ంచవచుt.

౭౭౭౭. ,ంò£క,ంò£క,ంò£క,ంò£క ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : STన *SFన ,ం4��క, ఆMW�క ఎద½ళ�� లYకm-z:6 ప�జలN2 3ం�,మర,�లc, పరసFరసహ4రమP, సమన�యమP 4CఱవడH ం *త ఏరFV ఎద½Vx. ఈ }ధjklన }డూH రపX ఎద½Vx� మనం ��రత'శంలNతఱచు à( 4C��zల దగµM, అm�[ jkంటOలN2 ను గమ�ంచవచుt.

blank_page http://lipik.in/telugu.html

8 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 9: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

౮౮౮౮. 4ల ష�4ల ష�4ల ష�4ల ష� ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : �ట వనర!2 పXషUలం� ఉంVá కcV6 �ట� మ7నవXల తమ ఆMW�క 4ర�కల7mల �oత. ంకల hతం 4}ంచడం వల2 జ:6�45 *6"నంత� �ర! ల%ంచకm-వడం.

౯౯౯౯. అ�అ�అ�అ� }�8గపX}�8గపX}�8గపX}�8గపX ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : తక Uవ అవసMల �oత. ం ఎక Uవ,ర!2 � ఎక Uవ �ట� �డడం వల2 �ట వనర!2బ¾;m-వడం. మనుష?ల బ¾ర! బ�వXల త}� మ7టమ7ట4� vట�ర!2 ఆ� *; ఈ సమస�� సృh[సూ. ంట�ర!.

౧౦౧౦౧౦౧౦. దుMక�మణదుMక�మణదుMక�మణదుMక�మణ-ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : త~ణం అం'6"�న�MW45 అం'6"�నంత� అందక ంV6, తక Uవమం'( 4bసం �MWఅవసMల క:6# ఎ:Ð# MటO2 ఎక Uవ� �ర! �ల వ *య�బVx ఖరtవXతÛండడం. కM® టక Mష[ ýంలN కృ·® న'( ��ంటకట[ న ఆలమట[ , :6MయణపXరం జల7శయ7"ందుక ఉ'6హరణ. అల7�� �uల7'( మం'(45 ఉప8గపV6"�న �టవనర!2 4C'(½మం'( }ల7సవంతjklన ]«టల STంచు4bవV6�4b, MండJ మPడJ పMWశ�మల నడపV6�4b}�8�Wంచడం కcV6 దుMక�మణþ.

మనం ఎదుM¯UంటOన# �ట ఎద½Vx ÃటలN2 '�45 *ం'(న' స}మరÏం� పM�లNpంp తగ� పMW·UM�# ��త4"�ఉం'(. ,¸6రణం� ఒక రకjklన ఎద½Vx ఇం4b రకjklన ఎద½Vx45 '6MWwసు. ం'(. కనుక మనం ఎటè ]ల t4bలYకసం'(గ)ంలN పడJతÛంట�ం. మన }షయ7�4C;­. 'మన'( మ�ఖ�ం� ఐ' రకం సమస�' అ� ]«,-. ం'(

వృ 6 అవXత?న# వఱద�ట� భద�పఱచుక :u ఉmయ7ల ప�సు. ]6�45 మన దగµర ;ద) ం� లY� మ7ట �జj{. 4�అల7గ� ఊMW4� కcM�tక ంV6 ఆ '(శ� మన ప�య7ణ6�# ఎకUV ఒక*ñట నుంp dదల STట[ క తపFదు. '�� 4bసంమ�ందసు. � మనం 4Cంత Ö�త�,� z �¾గట�[ (field level data) � ప4U� ;­కMWం*6"� ఉం'(. ఇందుక క�సంప'ళ� అధ�యనం అవసరం.

౧. ప�� సంవత�రమP క�మం తపFక ంV6 �నల క ఱుసు. న# m� ం]6లY} ? ఏV6'(45 �ట సMసMW వర�mతం(average rainfall) ఎంత ? ప�� ప'ళ�కc �ట సMసMW వర�mతం ఎంత ?

౨. భPoలN45 ఇంక త?న#'( (percolation) ఎంత ? నదులN2 కల సు. న#'ంత ? జనం �డJత?న#'ంత ? వృ 6అవXత?న#'ంత ?

౩. ప�� సంవత�రమP క�మం తపFక ంV6 వఱదల mలవXత?న# m� ం]6ల (flood-prone areas) ఏ} ? ఎంతవఱద�ర! ఎకUణ�® ంp ఎకUVx45 ప�వ�£,-. ం'( ? ఏ మ7రµంలN ప�వ�£,-. ం'( ? ఆ మ7రµం ఏళ� తరబVx ఒ4�ల7 ఉంటÆం'6? అపIడపIడJ '(శ మ7ర!tక ంటÆం'6 ?

౪. అ'( తన '(శ� తఱచు� మ7ర!t4b� ప~ంలN '6� మ7రµంలN ఉన# పలf2 లc, పట[ణ6లc, mÎల7లc, అడవXలc,రహ'6ర¢2 , బంజర! భPమ�లc dదలfన�ట }వMల 4�".

4C�# m� ం]6లN2 వఱదల అను�త� ఘటన (regular occurrence). �ట45 ఇ:6#ళÂ� ఏ'] 3పv అ'ఇకమ�ందు వరం 4�". వఱద"# వఱదల � 4క ]6]6U"క నదుల � పMWగణâంp �ట '6MW45 మనం అడJH Mవడంమ7:�య7�". ఇందు4bసం మనం వఱద మ7రµంలN ఉన# అ�# పలf2 È#, పట[ణ6È# �3ôÏషం� ఖ7¥ *zం*6". ఆప�జలక వఱద మ7Mµ �45 దూరం� jkట[ m� ం]6లN2 పXనM�సం క"Fం*6". 4Cత. పలf2 È#, పట[ణ6È# కట�[ ".

blank_page http://lipik.in/telugu.html

9 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 10: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

అపIడJ మనం వఱద �ట� మ§�ంచV6�45, మనం అనుక న#*ñట '6�# �ల వ *య�V6�45,}�8�Wంచు4bవV6�45 మ7రµం సుగమమÑత?ం'(.

�ర! m� థoకం� ఒక m� ంwయ వనర� గ�MW.ం*6ం గనుక '6�# ఆయ7 �� మ7ల, పట[ణ6ల స¶పంలN �MW45అత�వసర 4లంలN ఉప8గపVల7 *దుర!మదుర!� వందల7'( *ñట2 �ల వ *య7�"� ఉంటOం'(. ఈ సందర¨ం�భPగర¨ జల7"# ప�కృ�మ7త �ల వ *సు. న# }¸6:6�# పMW�";­. బహ�3 మనక 4Cంత జsడ (clue)pక Uత?ం'(. భPగర¨ జల7ల 4Cంత Öìరత�, లవణëయత� క"�W ఉన#పFట4� భPమ��పMWతలం (surface) ¶ద'MW4� �ట కంటi ,S­~ం� 45�oర�£తjklన} (relatively germ-free). అ} 4C�# �uల సంవత�Mల కcUV6�]6వరణంలN45 ఆ}MW 4వX. కనుక �డJ4bక m-z:6 తఱq�Wm-వX. అz] ఇకUడJన# �ర4సు - అ} మ7నవXల అందు4bలYనంత లNత?లN ఉండడం *త:u ఇదం]6 ,ధ�ం ఔ]«ంద:u'(. మ7నవXల ఉపMWతలం నుంp యం]6� ల లYక ంV6:u అందుక :uటంత లNత?లN ఆ జల7ల ఉంటi అ} అంత ïభ�ం�నూ ఉండవX, అంత అ~యం�నూఉండవX. కనుక మనం ఇకUడ }mF"�న mÎడJపXకథ -

౧. �ట� భPo aకU STmÎఱలN2 :u

౨. (:6�ర!� న ,గ� ల7ంట 4�ం'��కృత జల7శయ7ల ర¢పంలN 4క ంV6) ప��*ñట� ,� �కం�

౩. మనక అందుబ�టOలN

౪. ఎండ తగలక ంV6ను,

౫. భPoలN45 ఇం45m-క ంV6ను �ల వ *సూ. ,

౬. అ' సమయంలN �ట� 45�oర�£తం� కcV6 ఉంచడం

ఎల7 ? అ:u'(.

ఈ mÎడJపXకథ� }S­F క�మంలN - ఈ:6డJ మన వశంలN ఉన# శ45.వనర!2 3శ�తం 4వ� గ�MW.ం*6ం గనుక,యం]6� ల స�యం]« *య�గల అ�# పనుÈ# 4;­పX మMWtm-'6ం. ఒక పద�M� శ]6బ½పX మ�hల7 ఆలNp'6½ ం.ఒక�uళ శ45.వనర¢2 , �ట]« నVx* యం]6� లc ఉ:6# అ} ఉప8గపడ� గడJH పMW;�త?ల 4C�#,ర!2తలfత?. ]6z. ఉ'6హరణక - య�'6) ల జర!గ�త?న# '3లN2 ప�జల అ�# ఆధు�క ,îకM�లకc దూరjklm-]6ర!. m� �న 4లంలN య�'6) ల జMW�W] మనుష?ల మ7త�j{ చ�m-z²�ళ��. �]6వరణమP, '6� వనర¢2*క U *దరక ంV6 �Ö�పంల7 ఉంV}. అణ�బ�ంబ�ల ప�8�Wంచక m-z:6 ఇపIడJ జMW�� య�ద)4ండలటê4]6తFర�ం - సర�:6శనం. *6వ� o�W"న హత3ôష?ల (survivors) à� m�ంటi2 సుక � హ¤త?. �m�M�య�గం (stone age) లN45 ��§�m-]6ర!. కనుక మనం *య�దల tక న# �ట �ల వ కఱువXలY# 4కఅటOవంట అత�వసM"# ;Tతం గమనంలN STటO[ క న#' ఉంV6".

(కర¢#ల ) బZల ¼ గ�హ ల72 ంట *ñట2 ఒక �ల72 క సMWపV6 �ట� �ల వ *a�చుtన� గతంలN ఒక 3స. Ý�uత.

blank_page http://lipik.in/telugu.html

10 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 11: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

S­M¯U:6#ర!. ఎంతవఱక �జv ]"యదు. గ�హల 4కm-z:6 ప�� m� ంతంలNను అటOవంట ప�కృ� ;ద)jklనఏMFటi2 �� తపFక ంV6 ఉంట�z. �ట� మనం గ�MW.ంp తగ�}ధం� ఉప8�Wంచు4b�". ఒక�uళ ప�కృ� ;ద)jklనఏMFటi2 à లYకm-] ప�కృ�� అనుకMWసూ. మనj{ 4C�# ��MÄ ఏMFటO2 *సు4b�". ఇపIడJ మన ఇళ�లN ఓవ� ��åట��ంక ]« mటO భPమట�[ �45 సం� (sump) కcV6 ఒకట కడJత?:6#ర!. ప�� ఊMW4� అటOవంట సంపXల కట[V6�45 అవ4శం ఉం'v పMW�"ం*6". ఇ'( :6:6 సం��వ�తలN2 ఒకట మ7త�j{. ఎటOవంట ఏMFటæనపFట4�ఒకU సంవత�రంలN ప� మ��Wంచడం క దరదు. ఇ'( 4Cన,గ�తÛంV ప�. ప�� ఊMW�ర¢ క�సం MండJ ద3బ�½ లmటO శ�o;­. :u �� ఈ '(శ� తమక ]6మ� �ట భద�త� ,¸(ంచు4bజsలర!. �ల వ *;­ ఉmయం ల%ం*6లY ��ఎంత4ల7�45 సMWపV6 �ల వ *సుక ంట�ర:u'( �MW�MWష[ ం, �MW శ45..

ఇందులN ప�భ�త�ం *య�గల'( అత�లFం.మ� అz], �ట పరం� అత�వసర పMW;� త? లYరFVxనపIడJ��ÉదMబ�దు నగరం ఖ7¥ 4క ంV6 చూసు4bవడj{ '6� ప� 4�". అటOవంట పMW;� � ౧౯౮౭ లN ఏరFడబ¾]అపFట మ�ఖ�మం�� 4�॥3ô॥ఎ�.ట.ఆ�. }జయ�డ నుంp వందల7'( గPడJ� బ¾�ÄలN2 కృ·® జల7"# ��ÉదMబ�దుక సరఫM *zం*6ర!. ఆ *6MW��క గ�ణmఠం]« ��ÉదMబ�దుక కృష® �ర! వ*tల7 ఒక m� జ^క [ *పట�[ ల:u �ర®య7�#అపIV wసుక :6#ర!. అ'( :6య�డJ�MW హయ7మ�లN అమలzం'(.

ఆంధ�ప�'� ఏరFV :6ట45 మన జ:6�� మPడJ 4bట2 కంటi తక Uవ. అపIడJ �ట 4bసం m� ం]6ల మధ� �¯డవలY¶జMW��} 4వX. జ:6�� ఎ�o'( 4bటO2 '6టm-zన పMW;��లN ఇపIడJ జర!గ�త?:6#z. M�పX ఆ m� �ప'(క ¶దమండల ,� zలN కcV6 ఒకMW mÎడ ఇం4CకMW45 �Wట[ క ంV6 m-z² ప�మ7దం ఉం'(. '��కంతట4� 4రణం జ:6��STఱుగ�దల. కనుక '6�# కcV6 మన �ట వనర2 లభ�తక అనుగ�ణం� అదుపXలN STటO[ 4b�". 4C�# ���బ��ంక ల గ�ఱqంp, �ట45 ప�]�క oన�zంపXల గ�ఱqంp, కంp గర!డ ;­వల గ�ఱqంp 4క ంV6 య7వత?. జs�aకU ��} ప�8జ:6ల గ�ఱqంp 8pం* దూరదృh[ గల :6యక లc, j{¸6వXలc మన4U�".

సంపß ,î����లక ఏ4క అ¸(·� న 'వత� ]Áం�Z 4bట2మం'(�£ందువXల *త o45U" భ45.శ�ద)ల]«ను, అంతక oంpనభయం]«ను 4CలవబV �� మ�లÖá� అమ��MW� ,¸6రణం� ఈపకUబíమ�లN ఉన# }ధం� p��,. ర!. �త� యవనుMలfనలÖá�'} ఒక }క;ంpన మ�పద�ం ¶ద సM�భరణభPhత?Mల � ఆ;నుMలf ఉంటOం'(. ఆ}డ భర.zన}ష?® మPMW. వలf:� ఆ}డ కcV6 చత?ర!¨జ. ఆ}డ ఒక *]«.అభయoసు. ం'(. ఇం4b *]«. ధ:6�# Mïల � m-సు. ం'(.oగ]6 MండJ *త?లN2 ను ప'6�ల ంట�z. చంచలjklన ఆ}డకళ�� ఎవMW ¶'] పడ�� �MW à}తం సహజం� వృ 6అzనటi2 కనుక ఆ}డ ఏ *�లNను ఆయ�¸6ల ధMWంచదు.ఆ}డ45 ఇర!��పXల7 MండJ ]ల2 z²నుగ�ల ఉంట�z.'శమంతట� o45U" m� చుర�ం mÎం'(న ఈ ప}త� ర¢m�45'గజలÖx�' అ� S­ర!.

blank_page http://lipik.in/telugu.html

11 of 12 8/31/2008 10:27 AM

Page 12: వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు Strategic Water Resources (Telugu)

ఇ'( బహ�లN]న ��వగMW¨త pత�ణ. మ:Ðహరjklన పద�ం బ�రదలNంp m� దుర¨}సు. ం'(. బ�రదలN మ�ఖ�ం� MండJప'6M� ల ంట�z. ఒకట ,రవంతjklన బంకమట[ . MంV'( �ర!. బ�రదక సు�సన లYదు. �ట45 రంగ� లYదు.అటOవంట �టలN2 ంp పXట[న పద�ం అ�కష[¶�ద �ట ల~ణ6"# అ¸(గoంp మ�చtటæన రంగ�, ర!p, �సనల]«అందం� తయ7రవXత?ం'(. అల7ంట ప'6�:u# అమ��ర! తన ఆసనం� ఎంచుక :6#ర!. ఆ}డ aకU oగ]6MండJ *త?లN2 ఉన# ప'6�లN2 ఒకట అందjklన మనసు�కc, ఇం4Cకట అందjklన శMÄM�4� ప�wకల . ఆ}డక MండJ��పXల7 �లబడH ఏనుగ�ల అటà సంపదక ప�wకల .

ఇవ�# కcV6 �ర!ంటi:u ,ధ�మ�, �ర!న# *ñట:u అమ��MW కట�~ం ప�సMWంpనట2 �, అకUడ సకల సంపదలc�త� ��సం *,. య� ఇందుమPలం� మనక ]ల ,-. ం'(. ఎల2 పFడూ 4ర!తÛ, �ర! వృ 6 అz²� 4C��zల (leaky taps) దMWద� సూచ4ల� *�య�ల ÊTంç షÛz కcV6 *బ�]«ం'(.

మనక ర¢పX '('½ Ã, మన m� ణ6"# �లబZటi[ Ã, మన బ�'() శ45.45 4రణభPతjkl మన :6గMWకతక àవం m-;­Ãఅzన mంచ�÷�క శక . ల తపFక ంV6 అ�# }¸6ల7 మనకంటi �¯పF�u. అందుక:u మన ప�MÄ�క ల నదు"#'వతల � గ�MW.ంp ఆM¸(ం*6ర!.

3�23�23�23�2 ॥॥॥॥ "అoËతj{అoËతj{అoËతj{అoËతj{ '}తj{'}తj{'}తj{'}తj{ న'�తj{న'�తj{న'�తj{న'�తj{ సరస��సరస��సరస��సరస�� ।।।।అప�శ,.అప�శ,.అప�శ,.అప�శ,. ఇవఇవఇవఇవ స�;స�;స�;స�; ప�శ;. మమËప�శ;. మమËప�శ;. మమËప�శ;. మమË నననన కృ¸(కృ¸(కృ¸(కృ¸( ॥॥॥॥"

అ:6#M¯క *ñట �uదఋష?ల . "తల 2 లలN 4ల2 �¯పF'6�Ã, 'వతలలN 4ల2 �¯పF'6�Ã, నదులలN 4ల2 �¯పF'6�Ãఅzన ఓ సరస�w న'�మతÈ2 ! j{మ� 3ô�ష� త లY��MW వలf ఉ:6#మ�. మ7క 3ô�ష� తను క"�Wంచవమ7� !" అ� '����వం.

(�u'6లN2 వMW®ంpన సరస�wన'( 4��.ప�. MండJ�uల సంవత�Mల m� ంతంలN ఎంVxm-zంద� 3స. Ý�uత. ల అంచ:6. ఆM��లN2 Mజ,� � ఇపFటల7 ఎV6MW 4ద�, ఉత. రప�'� ల7�:u mÎల7ల]«ను, ]«టల]«ను }ల;లY2 ద� ��}సు. :6#ర!.4� అ'( ఎంVxm-లYద�, Mజ,� � ఎV6MW 45ంద� అంతM��£�� అM��య7 సమ�ద�ం ��పX ఇపFట4� ప�వ�£,-. ంద�మన 3,. ý ల S­M¯UంటO:6#z)

-]6Vప"2 ల"]6బ�లసుబ�హ�ణ�ం (�లf-;TST[ ంబర! 2008)

blank_page http://lipik.in/telugu.html

12 of 12 8/31/2008 10:27 AM