આક સ્મક પાક આયોજન · આક સ્મક પાક આયોજન....
TRANSCRIPT
આક�સ્મક પાક આયોજન
ખર�ફ – ૨૦૧૯
�જુરાત રાજય
ખેતી િનયામકશ્રીની કચેર�, �જુરાત રાજય,
�ૃિષભવન, સેક્ ટર ૧૦-એ, ગાધંીનગર.
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
-:અ�કુ્રમ�ણકા:- અ.ન.ં િવગત �ષૃ્ઠ ન.ં
પ્રસ્ તાવના ૧
૧ આબોહવા ૨
૨ એગ્રોક્લાઈમેટ�ક ઝોન ૨
૩ જમીન ૪
૪ વરસાદ ૬
૫ રાજયમા ંહાલમા ંઉપલબ્ધ પાણીના �ુદા-�ુદા ર�સોસર્ની િવગતો ૧૦
૬ પાક ઉત્ પાદન માટ� આક�સ્મક પાક આયોજન ૧૪
૭ પાકની િપયતની કટોકટ�ની અવસ્ થા ૧૯
૮ �કુ� ખેતી િવસ્તાર માટ� અગત્ યના �દુ્દાઓ ૨૧
૯ �કુ� ખેતી િવસ્ તાર માટ� આિક્ સ્ મક પાક આયોજન �ગેની ભલામણો ૨૨
૧૦ અન્ ય ચાવી�પ ભલામણો ૨૩
૧૧ રાજયમા ંઅિત��ૃષ્ટ �રૂની પ�રિસ્ થતીમા ંપાક બચાવવા માટ�ની ખે�તૂોને ભલામણ ૨૪
૧૨ પાણીના કરકસરભયાર્ ઉપયોગ માટ�ના �ચુનો ૨૫
૧૩ તીડનો ઉપદ્રવ થાય તો પાક સરંક્ષણ માટ�ની નીતી ૨૬
- પ�રિશષ્ટ-૧ : રાજયમા ંખર�ફ-૨૦૧૯ મા ં�બયારણની જ�ર�યાત અને ઉપલબ્ધતા દશાર્વ� ુ
પત્રક ૨૯
- પ�રિશષ્ટ-૧(અ) : રાજયમા ંખર�ફ-૨૦૧૯ દરમ્યાન �બયારણની (�તવાર) જ�ર�યાત અને
ઉપલબ્ધતા દશાર્વ� ુપત્રક ૩૦
- પ�રિશષ્ટ-૨ : રાજયમા ંખર�ફ-૨૦૧૯ દરમ્યાન િવિવધ ખાતરની જ�ર�યાત દશાર્વ� ુપત્રક ૩૪
- પ�રિશષ્ટ-૩ : રા�યમા ંવષર્ ૨૦૧૯ માટ� જ�ંનુાશક દવાની જ�ર�યાત અને ઉપલબ્ધતા
દશાર્વ� ુપત્રક ૩૫
- પ�રિશષ્ટ-૪ : રા�યના �જલ્લા ખેતીવાડ� અિધકાર�શ્રીઓના સપંકર્ નબંરની િવગતો ૩૬
- પ�રિશષ્ટ-૫ : �જુરાત રાજય બીજ પ્રમાણન એજન્સી, અમદાવાદની પેટા કચેર�ઓના નામ
અને સપંકર્ નબંરની િવગતો ૩૭
- પ�રિશષ્ટ-૬ : �જુરાત રાજય બીજ નીગમ, ગાધંીનગરની પેટા કચેર�ઓના સપંકર્ નબંરની
િવગતો ૩૮
વેબસાઇટ�ુ ંનામ : dag.gujarat.gov.in
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 1 -
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ ૨૦૧૯
-:પ્રસ્તાવના:-
�જુરાત રાજય દ�શના પિ�મ ભાગમા ંઆવેલ રાજય છે. �જુરાત રાજય ચાર� �દશામા ં�ુદ�-
�ુદ� ભૌગો�લક પ�ર�સ્થતીથી ઘેરાયેલ છે, �વી ક� પિ�મ �દશામા ંઅરબી સ�દુ્ર, ઉ�ર-�વૂર્ ભાગમા ં
રાજસ્થાન, ઉ�ર �દશામા ં�તરરાષ્ટ્ર�ય સીમા પર પા�કસ્તાન, �વૂર્ ભાગમા ંમધ્ય પ્રદ�શ અને દ�ક્ષણ-
�વૂર્ �દશામા ંમહારાષ્ટ્ર રાજય આવેલ છે. �જુરાતમા ંભારતના તમામ રાજયો કરતા સૌથી લાબંો
૧૬૦૦ ક�મીનો દર�યા�કનારો આવેલ છે. �જુરાત રાજય ર૦o ૧’ અને ર૪o ૭’ ઉ�ર અક્ષાશં અને
૬૮o ૪’ અને ૭૪o ૪’ �વૂર્ ર�ખાશં વચ્ ચે આવે�ુ ંછે. તેનો િવસ્ તાર ૧૯૬ લાખ હ�કટર છે, � ભારતના
�ુલ ભૌગૌ�લક િવસ્તારનો ૬ ટકા િવસ્ તાર ધરાવે છે.
રાજયની � તે િવસ્ તારની �઼ુદા-�઼ુદા પ્રકારની જમીન અને આબોહવાની િસ્ થિતને ઘ્ યાને લઇ
� તે િવસ્ તાર માટ� પાક્ ના ક્રોપ ઝોન બનાવવામા ંઆવેલ છે. આ ઝોનમા ંસામાન્ય પ�ર�સ્થતીના
બદલે વરસાદની શ�આત અને િવદાયમા ં�બુ તફાવત અને અિનયિમતતાને કારણે રાજયના અ�કુ્
િવસ્ તારોમા ંભાર� વરસાદથી �રુની િસ્ થતી ઉભી થાય છે અથવા વરસાદ નહ�વત અને ઓછો થવાથી
�ૃિષ પાકોના વાવેતર અને ઉત્ પાદન પર અસર થાય છે. ઉભા પાક્ ને �કુસાન તેમજ રોગ, �વાતના
વ� ુઉપદ્રવને કારણે પણ ઉત્પાદન પર માઠ� અસર થાય છે. આવી અસર હ�ઠળના િવસ્ તારને િવપર�ત
સજંોગોનો સામનો ન કરવો પડ� તે સા� પાક બચાવવા માટ�� ુ ંઆગોત� આયોજન એટલે ક� આક�સ્મક
પાક આયોજન �બુજ ઉપયોગી અને અસરકારક નીવડ� છે.
- 2 -
૧. આબોહવા :-
�જુરાત રા�ય �ૃિષ આબોહવા ઝોન ૧૩ મા ંછે ક� �ને �જુરાતનો સપાટ અને ૫હાડ� િવસ્ તાર
કહ� છે. સાસં્ �ૃિતક ર�તે �જુરાત ત્રણ િવભાગોમા ંવહ�ચાયે�ુ ં છે.
૧. �ખુ્ ય જમીન િવસ્ તાર ઉ�રમા ં કચ્ છના રણ અને અરવલ્ લીની ૫વર્તમાળાઓથી દ�ક્ષણમા ં
દમણગગંા �ધુી િવસ્ તર�લી છે.
ર. સૌરાષ્ ટ્રનો �ંુગરાળ �દ્ધ૫કલ્પ કે્ષત્ર અને કચ્ છનો ખડકાળ િવસ્ તાર, અને
૩. ઉ�ર-�વૂર્ ૫હાડ� શે્રણી. હવે તે સાત િવભાગોમા ંવહ�ચાયેલ છે. દ�ક્ષણનો ૫હાડ� િવસ્ તાર (ડાગં,
વલસાડ), દ�ક્ષણ �જુરાત, મઘ્ ય �જુરાત, ઉ�ર �જુરાત, ઉ�ર-૫િ�મ �કૂો પ્રદ�શ, ઉ�ર સૌરાષ્ ટ્ર
અને દ�ક્ષણ સૌરાષ્ ટ્ર.
૨. એગ્રો ક્લાઈમેટ�ક ઝોન
�જુરાત રાજય �ુલ આઠ એગ્રો ક્લાઈમેટ�ક ઝોનમા ં િવભા�ત કર�લ છે, ��ુ ં �જલ્લાવાર
િવભાજન નીચે આપેલ નકશા �જુબ છે.
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 3 -
ઝોન ઝોનમા ંસમાિવષ્ટ �જલ્લા ઝોનવાર પાકની િવગતો વરસાદ (મીમી)
જમીનના પ્રકાર
GJ-1 દ�ક્ષણ �જુરાત
વ� ુવરસાદવાળો
ઝોન
ડાગં, વલસાડ અને વાલોડ, વ્યારા, સોનગઢ અને �રુત �જલ્લાનો મ�વુા તા�કુો
ડાગંર, �ુવાર, રાગી, કોદરા, તલ, �વેુર,
મગફળ�, કપાસ, શેરડ�, મરચી, ઘ�, ચણા
૧૫૦૦ થી વ� ુ
�બુ જ કાળ� અને મધ્યમ
કાળ�
GJ-2 દ�ક્ષણ �જુરાત
ઝોન
�રુત, �કલે�ર, ભ�ચ, દ�ડ�યાપાડા, હાસંોટ, ઝઘડ�યા, નાદં�ડ, સાગબારા અને વાલીયા
તા�કુો
ડાગંર, ઘ�, ચણા, બાજર�, �ુવાર, મકાઈ, કોદરા, રાગી, �વેુર,
મગફળ�, તલ, �દવેલા, કપાસ, શેરડ�, મરચી
૧૦૦૦ થી
૧૫૦૦
કાળ� ચીકણી જમીન
GJ-3 મધ્ય �જુરાત
ઝોન
પચંમહાલ, વડોદરા અને આણદં, બોરસદ, કપડવજં, ખેડા, માતર, અમદાવાદ,
નડ�યાદ, પેટલાદ અને ઠાસરા તા�કુો
ડાગંર, ઘ�, ચણા, બાજર�, �ુવાર, મકાઈ, કોદરા, રાગી, �વેુર,
મગફળ�, તલ, �દવેલા, કપાસ, શેરડ�, મરચી, તમા�ુ, બટાટા, રાયડો
૮૦૦ થી ૧૦૦૦
કાળ�થી ગોરા�ુ જમીન
GJ-4 ઉ�ર �જુરાત
ઝોન
સાબરકાઠંા, ગાધંીનગર, દહ�ગામ, દસક્રોઈ, સાણદં તા�કુો, ડ�સા, ધાનેરા,
પાલન�રુ, દાતંા, વડગામ, ચાણસ્મા, કડ�, કલોલ, ખેરા�,ુ મહ�સાણા, પાટણ, િસધ્ધ�રુ,
િવસનગર, િવ��રુ
ડાગંર, ઘ�, ચણા, બાજર�, �ુવાર, મકાઈ, મગફળ�, તલ, �દવેલા, કપાસ, શેરડ�, ��,
રાયડો
૬૨૫ થી ૮૭૫
ગોરા�ુ થી ર�તાળ જમીન
GJ-5 ઉ�ર પિ�મ
ઝોન
કચ્છ, રાજકોટ, મા�ળયા, હળવદ, ધ્રાગંધ્રા, દસાડા
તા�કુો, સમી, હાર�જ તા�કુો, સાતંલ�રુ, કાકંર�જ, રાધન�રુ, �દયોદર, વાવ, થરાદ, અને
િવરમગામ તા�કુો
ડાગંર, ઘ�, ચણા, બાજર�, �ુવાર, મકાઈ, �વેુર, મગફળ�, તલ, �દવેલા, કપાસ, રાયડો
૨૫૦ થી ૫૦૦
ર�તાળ અને ક્ષાર�ય જમીન
GJ-6 ઉ�ર સૌરાષ્ટ્ર
ઝોન
�મનગર, રાજકોટ, ચોટ�લા, લીમડ�, લખતર, �ળુ�, સાયલા,
વઢવાણ, ગઢ્ડા, ઉમરાળા, બોટાદ, િશહોર, ગાર�યાધાર, પાલીતાણા તા�કુા, અમર�લી,
બાબરા, લાઠ� લીલીયા, �ુકાવાવ, ખાભંા, ધાર�
બાજર�, �ુવાર, મગફળ�, તલ, �દવેલા,
કપાસ, કઠોળ પાકો
૪૦૦ થી ૭૦૦
છ�છર� મધ્યમ કાળ� જમીન
GJ-7 દ�ક્ષણ સૌરાષ્ટ્ર
ઝોન
�ુનાગઢ, ભાવનગર �જલ્લાના ઘોઘા, તળા�, મ�વુા તા�કુા, અમર�લી �જલ્લાના કો�ડનાર,
રા�ુલા અને �ફરાબાદ તા�કુા અને રાજકોટ �જલ્લાના ધોરા�,
�ત�રુ, ઉપલેટા તા�કુા
મકાઈ, શેરડ�, ઘ�, ચણા, બાજર�, �ુવાર, મગફળ�, તલ, કપાસ, રાયડો અને કઠોળ પાકો
૬૪૫ થી ૭૦૦
મધ્યમ કાળ� અને
કાલ્ક�ર�યસ જમીન
GJ-8 ભાલ અને કાઠંા
ઝોન
ભાવનગર �જલ્લાનો વલ્લ્ભી�રુ તા�કુો, અમદાવાદ �જલ્લાના ધોળકા, ધ�ંકુા તા�કુા, ભ�ચ �જલ્લાના વાગરા અને જ�ંસુર
તા�કુા
ડાગંર, બાજર� ૬૨૫ થી ૧૦૦૦
મધ્યમ કાળ�, ઓછ� ડ્ર�નજ તેમજ ક્ષાર�ય
જમીન
- 4 -
૩. જમીન :-
રાજયની જમીનમા ંભાર� જમીન, ભાર� કાળ� જમીન, ર�તાળ જમીન, ગોરા�ુ જમીન, ક્ષાર�ય
જમીન એમ િવિવધતા જોવા મળે છે. ઉ�ર �જુરાતની જમીન ર�તાળ છે. ગોરા�ુ જમીન મઘ્ ય �જુરાત
અને કાઠંા િવસ્ તારમા ંજોવા મળે છે. રાજયના કાઠંા િવસ્ તારની જમીન ક્ષાર�ય પ્રકારની જમીન છે.
આમ જમીનની િવિવધતાને ઘ્ યાને લઇ ખર�ફ પાક આયોજન ક્ ર�ુ ંજોઇએ.
રાજયમા ંજમીન ઉપયોગીતા નીચે �જુબ થાય છે.
િસમાતં (૨૦.૧૮ લાખ),
38%
નાના (૧૬.૧૬ લાખ),
30%
અધર્ મધ્યમ (૧૧.૫ લાખ),…
મધ્યમ (૪.૯૬ લાખ), 9%
મોટા (૦.૪ લાખ), 1%
ખે�ુતોની જમીન ધારકતા
િસમાતં (૨૦.૧૮ લાખ) નાના (૧૬.૧૬ લાખ) અધર્ મધ્યમ (૧૧.૫ લાખ) મધ્યમ (૪.૯૬ લાખ) મોટા (૦.૪ લાખ)
૨૧.૦૫,11%
૧૩.૭૬, 7%
૨૧.૦૮, 11%
૮.૦૪, 4%
૦.૦૨૫, 0.01%
૧૯.૫૬, 11%
૦.૧૮, 0.1%૬.૭૫, 4%
૯૭.૬૬, 52%
�જુરાત રાજય - જમીન ઉપયોગીતા (લાખ હ�.મા)ં
જગંલ (વન) (૨૧.૦૫)
ખતેી િસવાયનો િવસ્તાર (૧૩.૭૬)
પડતર અને બીન ખેતી લાયક િવસ્તાર (૨૧.૦૮)
કાયમી ચ�રયાણ અન ેઅન્ય જમીન (૮.૦૪)
અન્ય �કૃ્ષો અને ઝાડ�ઝાખંડાનો િવસ્તાર (૦.૦૨૫)
ખતેીલાયક પડતર (૧૯.૫૬)
અન્ય �બન ઉપ�ઉ (૦.૧૮)
ચા� ુ�બન ઉપ�ઉ (૬.૭૫)
ચોખ્ખો વાવતેર િવસ્તાર (૯૭.૬૬)
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 5 -
જમીનનો નકશો
- 6 -
૪. વરસાદ :-
�જુરાત �િૃ�ય હવામાનવા�ં રાજય છે. જયા ંઓછામા ંઓ� ઉષ્ણતામાન ૧૩૦ થી ૨૭૦ સે.ગે્ર.
�ન્�આુર�મા ંઅને વ�મુા ંવ� ુઉષ્ણતામાન ૪૫૦ સે.ગે્ર. �઼ુનમા ંહોય છે. વાિષ�ક સામાન્ય વરસાદ ૪૧૭
મી.મી. ઉ�ર પિ�મ (કચ્છ)મા ંઅને ૧૪૩૫ મી.મી.થી વધાર� દ�ક્ષણ �જુરાતમા ંપડ� છે. રાજયનો
સર�રાશ વરસાદ ૪૧૭ મી.મી.થી ૧૪૩૫ મી.મી.ની સર�રાશથી �઼ુલાઇથી સપ્ટ�મ્બર માસ દરમ્યાન પડ�
છે. તેમ છતા ંવાિષ�ક વરસાદની િવશાળ િવષમતા પાક્ની ઉત્પાદક્તાને �બુ જ અસરકતાર્ બને છે.
રાજયના સર�રાશ વરસાદ ૮3૧ મી.મી. સામે ખર�ફ ૨૦૧૮ મા ં૬૩૮ મી.મી. વરસાદ ન�ધાયેલ
હતો.
છેલ્લા ૧૦ વષર્મા ંમાસવાર થયેલ વરસાદ ( વષર્ ૨૦૦૯ – ૨૦૧૮) (વરસાદ મી.મી.માં)
વષર્ મે �ુન �ુલાઈ ઓગષ્ટ સપ્ટ�મ્બર ઓકટોબર �ુલ ૨૦૦૯ ૦ ૪૨ ૪૪૬ ૧૨૯ ૫૮ ૦ ૬૭૫ ૨૦૧૦ ૦ ૭૪ ૩૭૬ ૪૧૩ ૨૩૫ ૧૮ ૧૧૧૬ ૨૦૧૧ ૦ ૩૧ ૩૦૫ ૪૧૯ ૧૭૪ ૧ ૯૩૦ ૨૦૧૨ ૦ ૩૯ ૧૫૮ ૧૯૧ ૨૬૨ ૮ ૬૫૮ ૨૦૧૩ ૦ ૧૯૯ ૪૦૨ ૧૯૫ ૩૧૯ ૬૦ ૧૧૭૫ ૨૦૧૪ ૦ ૨૬ ૩૧૩ ૧૭૬ ૨૩૪ ૬ ૭૫૫ ૨૦૧૫ ૦ ૧૭૨ ૩૨૧ ૩૫ ૧૨૨ ૨ ૬૫૦ ૨૦૧૬ ૦ ૩૭ ૨૨૪ ૨૮૪ ૧૦૮ ૭૪ ૭૨૭ ૨૦૧૭ ૦ ૧૨૬ ૫૨૬ ૧૮૨ ૬૨ ૧૨ ૯૦૮ ૨૦૧૮ ૦ ૬૮ ૩૮૨ ૧૪૬ ૪૧ ૧ ૬૩૮
�જુરાતની બે �તૃીયાસં વસ્તી �ૃિષ િવષયક પ્ર�િૃ�ઓમા ંરોકાયેલી છે અને તે પોતાની આ�િવકા
પ્રત્યક્ષ ર�તે ખેતીના વ્યવસાયમાથંી મેળવે છે. વ�મુા ંઆ વ્યવસાય �ૃિષ આધા�રત �દ્વિતય અને
�િૃતય ક્ક્ષાના વ્યવસાયોમા ં વસ્તીના િવશાળ વગર્ને પરોક્ષ રોજગાર પણ �રુો પાડ� છે. આમ
�જુરાતમા ંલોકોની સ��ૃઘ્ધ અને �ખુાકાર� �ૃિષ સાથે ગાઢ ર�તે સકં્ળાયેલી છે.
ખેતીના સફળ અને ઝડપી િવકાસ માટ�ના આયોજનની સીધી અસર રાજયની વસ્તીની
�ખુાકાર� પર થાય છે. પરં� ુપ્રા�ૃિતક િવષમતાઓ એ �જુરાતની ખેતી�ુ ંિવિશષ્ટ લક્ષણ છે �મ ક�,
રાજયના ંવાયવ્ય છેડ� અના��ૃષ્ટની શ�તા ધરાવતો િવસ્તાર અને વાિષ�ક લગભગ ૪૦૦ િમ.મી.
�ટલો અિનિ�ત વરસાદવાળો િવસ્તાર અને રાજયના ંઅ�ગ્ન છેડ� વાિષ�ક લગભગ ૨૨૦૦ મી.મી.
�ટલો િનિ�ત અને સૌથી વ� ુવરસાદવાળા િવસ્તારનો સમાવેશ થાય છે.
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 7 -
૮૩૧૬૭૫
૧૧૧૬૯૩૦
૬૫૮
૧૧૭૫
૭૫૫ ૬૫૦ ૭૨૭૯૦૮
૬૩૮
૦૨૦૦૪૦૦૬૦૦૮૦૦
૧૦૦૦૧૨૦૦૧૪૦૦
વરસ
ાદ(મ
ી.મી.)
વષર્
છેલ્લા દસ વષર્મા ંમાસવાર થયેલ વરસાદ
( વષર્ ૨૦૦૯ – ૨૦૧૮)
- 8 -
રાજયમા ંચોમા� ુ�઼ુન માસથી શ� થઇ ઓક્ટોબર માસમા ં��ુ થાય છે. િશયાળામા ં�ાર�ક
ક્મોસમી માવઠા થાય છે. રાજયના �ુલ ૩૩ �જલ્લા અને ૨૫૦ તા�કુાઓ પૈક�, ૧૩ �લ્લાના ૪૮
તા�કુા વારંવાર અના��ૃષ્ટની શ�તાવાળા છે. જયાર� ક�ટલાક િવસ્તાર �રૂગ્રસ્ત િવસ્તાર તર�ક� અસર
પામે છે.
રાજયના �ખુ્ય ધાન્ય પાકો (Cereals) �વા ક�, બાજર�, મકાઇ, ડાગંર, ઘ�; ક્ઠોળ (Pulses)
પાકો �વા ક�, �વેુર, મગ, ચણા, મઠ અને અડદ છે. મગફળ�, �દવેલા, તલ અને રાયડો તે�લ�બયા ં
(Oilseeds) પાકો છે. ક્પાસ, શેરડ�, �વુાર અને તમા�ુ એ �ખુ્ય વા�ણ��યક (Cash crop) પાકો છે.
ઓછા વરસાદના વષર્મા,ં મહત્ વના પાકો ( �મ ક� મગફળ�) � વરસાદ ૫ર આધા�રત છે તેની ઉ૫જ ૭૦
ટકા ક� તેથી વધાર� ઘટ� શક� છે.
આમ, રાજયની આબોહવામા ંઘણી િવિવધતા જોવા મળે છે. �મા ંઉષ્ ણ, ભેજવાળ�, �કુ�
અને અધર્ �કુ� એમ િવિવધતા છે. �કુ� આબોહવામા ંઉ�ર �જુરાતનો િવસ્ તાર તથા સૌરાષ્ટ્રના ઉ�ર
પિ�મના િવસ્ તારનો સમાવેશ થાય છે. સમભેજવાળ� આબોહવામા ંદ�ક્ષણ �જુરાતનો સમાવેશ થાય
છે. અધર્ �કુા િવસ્ તારમા ંરાજયના બાક�ના િવસ્ તારોનો સમાવેશ થાય છે.
રાજયનો �રૂ પ્રભાિવત િવસ્તાર
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 9 -
�રૂની અસર
રાજયનો �ુષ્કાળ સભંિવત િવસ્તાર
- 10 -
�ુષ્કાળની અસર
૫. રાજયમા ંહાલમા ંઉપલબ્ધ પાણીના �ુદા-�ુદા ર�સોસર્ની િવગતો
�જુરાત રાજય�ુ ંપાણી�ુ ં�ખુ્ ય પ્રાિપ્ ત સ્ થાન ��ૂષૃ્ઠ જળ છે. સમગ્ર રાજયમા ં �ુલ ૧૮૫ નદ�
પર�સરો આવેલ છે. રાજયમા ંઉપલબ્ ધ જળસપંિ� ૫૫૬૦૮ દસ લાખ ઘન મીટર છે. �માથંી ૩૮૧૦૦
દસ લાખ ઘન મીટર ��ૂષૃ્ઠ જળ છે. � સમગ્ર ભારત દ�શની �ુલ ��ૃષુ્ ઠ જળરાિશનો માત્ર ૨% થાય છે.
� જળરાશી ઉપલબ્ ધ છે તે પણ સમાન ર�તે વહ�ચાયેલ નથી. �જુરાત, સૌરાષ્ ટ્ર અને કચ્ છ િવસ્ તારોમા ં
અ�કુ્રમે ૮૯%, ૯% અને ૨% જળસપંિ� વહ�ચાયેલી છે. �ની સામે આ ત્રણે િવસ્ તારોનો �ુલ ભૌગો�લક
િવસ્ તાર ૪૫%, ૩૧%, અને ૨૪% છે. રાજયની �ગૂભર્ જળસપંિ� ૧૭૫૦૮ દસ લાખ ઘન મીટર છે.
ઉપલબ્ ધ �તૂળ તેમજ �ગૂભર્ જળરાશીનો ઉપયોગ પીવાના પાણી માટ�, ખેતી, ઉધોગ, જળ િવ�તુ,
મત્ સ્ યોધોગ િવગેર� �વા હ��ઓુ માટ� કરવામા ંઆવે છે. આમાથંી લગભગ ૮૦ ટકા �ટલો પાણીનો ઉપયોગ
ફકત ખેત ઉત્ પાદન કે્ષતે્ર કરવામા ંઆવે છે. �મા ંિસ�ચાઇનો મહત્ વનો ભાગ છે.
�જુરાત રાજયમા ં િવ�વુ��ૃીય હવામાન આધાર�ત ચોમા� ુહોય છે. દ� િનક સર�રાશ તાપમાન
ઓછામા ંઓ�ં ૧૩0 થી ૨૭0 સેન્ટ�ગે્રડની વચ્ ચે �ન્ �આુર�મા ંઅને વ�મુા ંવ� ુ૨૭0 થી ૪૫0 સેન્ટ�ગે્રડ
વચ્ ચે મે મહ�નામા ંહોય છે. �ખુ્ યત્ વે નૈઋત્ યના મોસમી પવનો દ્વારા �ુન થી સપ્ ટ�મ્ બર માસ દરમ્યાન
વરસાદ આવે છે. આશર� ૯૦ ટકાથી ૯૫ ટકા �ટલો વરસાદ ત્રણ માસના સમયગાળા દરમ્ યાન ન�ધાય
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 11 -
છે. ઉ�ર પિ�મ િવસ્ તારમા ૪૧૭ મી.મી.થી માડં� દ�ક્ષણ �જુરાતના અ�કુ �જલ્લાઓમા ં૨૨૦૦ મી.મી.
�ટલો વાિષ�ક સર�રાશ વરસાદ ન�ધાય છે. �જુરાતમા ંદ�ક્ષણ �જુરાતના િવસ્તારને બાદ કરતા ંમધ્ય
�જુરાત, ઉ�ર �જુરાત, સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છમા ંવરસાદ ઓછો અસમાન અને અિનયિમત છે અને તેથી
સૌરાષ્ ટ્ર, કચ્ છ અને ઉ�ર �જુરાત િવસ્ તારમા ંદર ત્રી� વષ� �ુષ્કાળ છે. સને ૧૯૦૦ થી માડં� અત્ યાર
�ધુીમા ંરાજયમા ંઓછામા ંઓછા ૩૦ વખત પાણી-ખોરાકની અછત ઉભી થઇ છે. જળસપંિ� �ખુ્ યત્ વે
રાજયના દ�ક્ષણ અને મધ્ ય િવસ્ તારમા ંક�ન્ દ્રીત છે. �જુરાત રાજયમા ંવધતી વસ્ તીને પહ�ચી વળવા તથા
વધી રહ�લ આિથ�ક િવકાસને પહ�ચી વળવા માટ� વધતી જતી પાણીની માગં સીિમત જળસપંિ�માથંી
મેળવવાની રહ� છે. પાણીના અછતના પ્ર�ને પહ�ચી વળવા માટ� રાજય સરકાર� પાણીની બચત કરવા
સા� ��ુમ િપયત પધ્ધિતને અગ્રીમતા પણ આપી છે.
(�ોત: નમર્દા જળ સપંિ�, પાણી �રુવઠા અને કલ્પસર િવભાગની વેબસાઇટ
https://guj-nwrws.gujarat.gov.in/showpage.aspx?contentid=1463&lang=Gujarati)
�જલ્લાવાર પાણીની ઉપલબ્ધતા દશાર્વ� ુપત્રક તાર�ખ ૦૩/૦૫/૨૦૧૯ની �સ્થતીએ દસ લાખ ઘન મીટરમાં
ક્રમ �જલ્લાના નામ સગં્રહની ક્ષમતા
�ડઝાઈન �જુબ હાલ સગં્રહ સગં્રહ (%)
�ુલ હાલ �ુલ હાલ �ુલ હાલ
(૧) �જુરાત ર��યન
(અ) ઉ�ર �જુરાત
૧ બનાસકાઠંા ૫૮૬.૫૧ ૫૫૯.૦૮ ૪૭.૮૨ ૨૩.૧૩ ૮.૧૫ ૪.૧૪
૨ મહ�સાણા ૮૧૩.૧૪ ૭૪૫.૬૩ ૧૫૧.૩૦ ૮૩.૭૯ ૧૮.૬૧ ૧૧.૨૪
૩ સાબરકાઠંા ૧૦૪.૭૦ ૯૩.૪૭ ૧૭.૬૯ ૬.૬૩ ૧૬.૯૦ ૭.૦૯
૪ અરવલ્લી ૪૧૭.૯૧ ૩૭૯.૬૨ ૮૭.૧૭ ૪૯.૦૦ ૨૦.૮૬ ૧૨.૯૧
૧૯૨૨.૨૬ ૧૭૭૭.૮૦ ૩૦૩.૯૮ ૧૬૨.૫૫ ૧૫.૮૧ ૯.૧૪
િવગતો લાખ હ�ક્ટરમા ં
�ુલ ભૌગો�લક િવસ્તાર ૧૯૬
ખેતી લાયક િવસ્તાર ૧૨૫
િસ�ચાઈ હ�ઠળનો િવસ્તાર
�તૂળ જળ આધા�રત િસ�ચાઈ હ�ઠળનો િવસ્તાર ૧૮
�ગૂભર્ જળ આધા�રત િસ�ચાઈ હ�ઠળનો િવસ્તાર ૨૦
સરદાર સરોવર યોજના હ�ઠળનો િવસ્તાર ૧૮
�જુલામ �ફુલામ યોજના અને ચેકડ�મોથી લા�ભત િવસ્તાર ૯
વરસાદ આધા�રત િવસ્તાર ૬૦
- 12 -
તાર�ખ ૦૩/૦૫/૨૦૧૯ની �સ્થતીએ દસ લાખ ઘન મીટરમાં
ક્રમ �જલ્લાના નામ
સગં્રહની ક્ષમતા
�ડઝાઈન �જુબ
હાલ સગં્રહ
સગં્રહ (%)
�ુલ હાલ �ુલ હાલ �ુલ હાલ
(બ) મધ્ય �જુરાત
૫ ખેડા ૩.૧૮ ૨.૬૨ ૦.૧૪ ૦.૦૦ ૪.૪૦ ૦.૦૦
૬ પચંમહાલ ૭૧૦.૬૭ ૬૭૧.૬૪ ૩૨૨.૪૦ ૨૮૩.૩૮ ૪૫.૩૭ ૪૨.૧૯
૭ દાહોદ ૧૩૩.૮૨ ૧૧૭.૦૮ ૩૫.૭૪ ૧૯.૦૪ ૨૬.૭૧ ૧૬.૨૬
૮ મહ�સાગર ૧૩૨૨.૧૩ ૧૨૫૭.૧૫ ૬૭૫.૭૩ ૬૧૦.૭૫ ૫૧.૧૧ ૪૮.૫૮
૯ છોટાઉદ��રુ ૧૭૭.૫૬ ૧૬૭.૭૧ ૧૭.૧૭ ૭.૩૨ ૯.૬૭ ૪.૩૬
૨૩૪૭.૩૭ ૨૨૧૬.૨૦ ૧૦૫૧.૧૮ ૯૨૦.૪૯ ૪૪.૭૮ ૪૧.૫૩
(ક) દ�ક્ષણ �જુરાત
૧૦ નમર્દા ૫૬૦.૧૬ ૫૩૪.૬૭ ૨૩૬.૨૯ ૨૧૦.૭૯ ૪૨.૧૮ ૩૯.૪૨
૧૧ ભ�ચ ૨૯.૮૪ ૨૭.૬૭ ૧૨.૩૭ ૧૦.૨૦ ૪૧.૪૫ ૩૬.૮૬
૧૨ �રુત ૪૩.૧૯ ૪૧.૭૩ ૮.૪૫ ૬.૯૯ ૧૯.૫૬ ૧૬.૭૫
૧૩ વલસાડ ૫૨૪.૮૬ ૪૭૮.૦૯ ૧૧૧.૮૯ ૬૫.૧૨ ૨૧.૩૨ ૧૩.૬૨
૧૪ નવસાર� ૪૮.૬૩ ૪૬.૮૧ ૭.૯૫ ૬.૧૩ ૧૬.૩૫ ૧૩.૧૦
૧૫ તાપી ૭૪૧૮.૦૯ ૬૭૩૩.૭૦ ૧૩૪૭.૫૨ ૬૬૩.૧૩ ૧૮.૧૭ ૯.૮૫
૮૬૨૪.૭૭ ૭૮૬૨.૬૭ ૧૭૨૪.૪૭ ૯૬૨.૩૬ ૧૯.૯૯ ૧૨.૨૪
�ુલ �જુરાત ર��યન ૧૨૮૯૪.૩૯ ૧૧૮૫૬.૬૭ ૩૦૭૯.૬૩ ૨૦૪૫.૪૦ ૨૩.૮૮ ૧૭.૨૫
(૨) કચ્છ ર��યન
૧૬ કચ્છ ૩૩૨.૨૭ ૩૦૦.૮૮ ૪૧.૫૯ ૩૫.૭૯ ૧૨.૫૨ ૧૧.૯૦
�ુલ કચ્છ ર��યન ૩૩૨.૨૭ ૩૦૦.૮૮ ૪૧.૫૯ ૩૫.૭૯ ૧૨.૫૨ ૧૧.૯૦
(૩) સૌરાષ્ટ્ર ર��યન
૧૭ અમર�લી ૧૪૬.૩૯ ૧૩૮.૭૨ ૧૨.૪૨ ૮.૪૮ ૮.૪૮ ૬.૧૧
૧૮ ભાવનગર ૪૩૪.૯૨ ૪૨૦.૬૮ ૪૦.૧૫ ૨૯.૧૯ ૯.૨૩ ૬.૯૪
૧૯ �મનગર ૩૦૪.૩૦ ૨૮૪.૭૯ ૦.૮૮ ૦.૨૦ ૦.૨૯ ૦.૦૭
૨૦ �ુનાગઢ ૧૩૯.૫૯ ૧૨૫.૭૨ ૧૯.૫૧ ૮.૭૮ ૧૩.૯૮ ૬.૯૮
૨૧ પોરબદંર ૮૯.૦૦ ૮૩.૭૮ ૦.૦૩ ૦.૦૦ ૦.૦૩ ૦.૦૦
૨૨ રાજકોટ ૬૧૫.૩૫ ૫૮૪.૪૩ ૬૩.૭૭ ૪૮.૬૬ ૧૦.૩૬ ૮.૩૩
૨૩ �રુ�દ્રનગર ૧૦૫.૮૬ ૯૮.૭૨ ૧૯.૩૯ ૧૪.૮૧ ૧૮.૩૨ ૧૫.૦૦
૨૪ બોટાદ ૧૦૫.૦૭ ૯૫.૫૩ ૨.૦૨ ૦.૦૦ ૧.૯૨ ૦.૦૦
૨૫ દ�વ�મુી દ્વારકા ૧૨૮.૬૨ ૧૧૭.૪૩ ૦.૦૦ ૦.૦૦ ૦.૦૦ ૦.૦૦
૨૬ મોરબી ૩૧૦.૬૨ ૨૯૭.૯૧ ૪૩.૬૬ ૩૪.૫૮ ૧૪.૦૬ ૧૧.૬૧
૨૭ ગીર સોમનાથ ૧૫૩.૭૭ ૧૪૧.૪૩ ૪૪.૯૬ ૩૨.૬૨ ૨૯.૨૪ ૨૩.૦૬
�ુલ સૌરાષ્ટ્ર ર��યન ૧૪૬.૩૯ ૧૩૮.૭૨ ૧૨.૪૨ ૮.૪૮ ૮.૪૮ ૬.૧૧
�ુલ (૧)+(૨)+(૩) ૧૫૭૬૦.૧૫ ૧૪૫૪૬.૬૯ ૩૩૬૮.૦૧ ૨૨૫૮.૫૧ ૨૧.૩૭ ૧૫.૫૩
સરદાર સરોવર (નમર્દા ડ�મ)
નમર્દા ૯૪૬૦.૦૦ ૫૭૬૦.૦૦ ૪૮૪૩.૭૩ ૧૧૪૩.૭૩ ૫૧.૨૦ ૧૯.૮૬
�ુલ ૨૫૨૨૦.૧૫ ૨૦૩૦૬.૬૯ ૮૨૧૧.૭૪ ૩૪૦૨.૨૪ ૩૨.૫૬ ૧૬.૭૫
ન�ધ: ગાધંીનગર, અમદાવાદ, પાટણ, આણદં, વડોદરા અને ડાગં �જલ્લામા ંરા�ય િસ�ચાઇ યોજના આવેલ નથી.
(�ોત: નમર્દા જળ સપંિ�, પાણી �રુવઠા અને કલ્પસર િવભાગની વેબસાઇટ
https://guj-nwrws.gujarat.gov.in/showpage.aspx?contentid=1468&lang=Gujarati)
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 13 -
રાજયમા ં�ુષ્ કાળ હ�ઠળના વષ�મા ંજનતાને પડતી હાલાક� પ્રત્ યે સદાય સ�ગ રહ� ભિવષ્ યમા ં
આવી �શુ્ ક�લીઓના કાયમી િનવારણ અને આયોજન માટ� નીચે �જુબના પગલાઓં લેવા જોઇએ.
મહ�મ જળસગં્રહ ઉભો કરવા માટ� શકય એટલા તમામ સ્ થળોએ ચેકડ�મ, નાની, મધ્ યમ
તથા મોટ� િસ�ચાઇ યોજનાઓ થક� પાણીનો સગં્રહ કરવો.
ઉભી થયેલ જળાશય યોજનાઓ થક� થતી િસ�ચાઇ માટ� વારાબધંી પધ્ ધિતનો ઉપયોગ
કર� કરકસર�કુત જળ વપરાશ કરવો. ખે�તૂોએ િપયત મડંળો બનાવવા.
�ગૂભર્ અને ��ૂષૃ્ ડ જળનો સમન્ વીત ઉપયોગ કર� િવિવધ િસ�ચાઇ પધ્ ધિત દ્વારા પાણી
બચાવવા �ગે ખે�તૂોમા ં��િૃત ક�ળવવી.
ઓછ� સગં્રહશ�કતવાળા અને �ુષ્ કાળગ્રસ્ ત િવસ્ તારોમા ંઆવેલ જળાશયોમા ંબાષ્ પીભવન
થક� થતો પાણીનો �ુરવ્ યય અટકાવવો.
પાણી�ુ ં ટ�પે ટ��ુ ં બચાવવા તમામ સ્ થળોએ શકય ત્ યા ં પાણી અવરોધક બાધંકામો
(Water Harvesting Structures) અને ખાસ કર�ને ચેકડ�મો બાધંવા.
રાષ્ ટ્ર�ય જળનીિત દ્વારા ��ૂચત એવી િસ�ચાઇ યોજનાઓમા ંપીવાના પાણીની જોગવાઇ�ુ,ં
આયોજન તબકક� જ ધ્ યાન રાખ�ુ.ં
ખેતીમા ંવપરાતી વીજળ� બચાવવી.
એગ્રો ઈન્ડસ્ટ્ર�ઝને પ્રોત્ સાહન આપ�ુ.ં
�તૂળ પાણીથી િસ�ચાઇ �િુવધા અને પીવા�ુ ંપાણી ઉપલબ્ધ કરાવ�ુ.ં
િપયત માટ� ખેત તલાવડ�ઓ બનાવવી, હયાત તળાવો �ડા કરવા, ખેતર�ુ ં પાણી
ખેતરમા ં જ સાચવવા માટ� ખેતરની ફરતે પાળા બાધંીને �ગૂભર્ જળ સચંય કર�ુ,ં
ચોમાસામા ંવહ�તી નદ�માથંી બોરમા ંપાણી ઉતાર�ુ.ં
- 14 -
૬. પાક ઉત્ પાદન માટ� આક�સ્મક પાક આયોજન :-
સામાન્ય ર�તે ખે�ુતો �તે તેમના સ્વા�ભુવે પાક આયોજન કરતા જ હોય છે, પરં� ુઘણી
વખત �ુદરતી િવષમ પર��સ્થતી ઉભી થતી હોય છે ક� તેમ�ુ ંઆયોજન િનષ્ફળ �ય છે અને ખે�ુતોને
આિથ�ક �કુશાન વેઠ�ુ ંપડ� છે. આ સમસ્યાના િનવારણ માટ� રાજય સરકારના ખેતીવાડ� ખાતા દ્વારા
રાજયની ચાર�ય �ૃિષ �િુનવસ�ટ�ની ભલામણ અ�સુાર રા�યના ખે�ુતોને તેમજ રા�યના �ૃિષ
િનષ્ણાત/અિધકાર�શ્રીઓને માગર્દશર્ન�પ આ આક�સ્મક પાક આયોજન તૈયાર કરવામા ંઆવે છે, �
ભિવષ્યમા ંઉદ્દભવતી �ુદરતી સમસ્યાઓમા ંઉપયોગી થઈ શક� અને ખે�ુતોને આિથ�ક �કુશાનમાથંી
ઉગાર� શક�.
(૧) સમયસર વરસાદ પડ� તો:-
� તે િવસ્ તારને અ��ુપ બધા જ પાકો�ુ ંવાવેતર સમયસર ક્ ર�ુ ંતથા નીચે �જુબ અગત્ યના
�દુ્દા ઘ્ યાને લેવા.
જમીનમા ંરહ�લા ભેજના પ્રમાણને ઘ્ યાને લઇ પાયાના અને �તૂ� ખાતર આપવા.
ચા� ુવરસાદ� �તૂ� ખાતર આપવા નહ�.
બીયારણને વાવતા પહ�લા ભલામણ �જુબ �ગનાશક્ દવાનો પટ તથા �િવક્ ખાતરનો પટ
આપી વાવેતર ક્ ર�ુ.ં
સમયાતંર� �તરખેડ કરવી અને િન�દામણ �ૂર ક્ ર�ુ.ં
ખેતીમા ંજોખમને ટાળવા માટ� િમશ્ર પાક પઘ્ ધિત અપનાવવી.
રોગ �વાતના િનયતં્રણ માટ� સકં્ લીત �વાત િનયતં્રણ વ્ યવસ્ થા અપનાવવી
ખેતીવાડ� ખાતા/રાજયની �ૃિષ �િુનવિસ�ટ� દ્વારા ભલામણ ક્ ર�લ વ� ુઉત્ પાદન આપતી �તોના
પ્રમાણીત �બયારણો� ુવાવેતર ક્ ર�ુ.ં
સામાન્ય ચોમા� ુમાટ� નીચે �જુબ પાક અને �તોની પસંદગી કરવી.
�મ પાક પ્રમા�ણત �તો
૧ બાજરા �એચબી-૫૨૬, �એચબી-૫૭૭ �એચબી-૫૫૮, �એચબી-૫૩૮, �એચબી-૭૪૪, �એચબી-૭૧૯, �એચબી-૭૩૨, આઈસીટ�પી-૮૨૦૩, એમ-૧૬૯, �એચબી-૯૦૫
૨ મકાઈ �જુ. મકાઈ-૨, �જુ. મકાઈ-૪, �જુ. મકાઈ-૬, HQPM-1, સીઓ-૬, આફ્ર�કન ટોલ, �જુ. આણદં પીળ� મકાઇ-૧, �જુ.આણદં સફ�દ મકાઇ-૨, �જુ. આણદં પીળ� મકાઇ-૩
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 15 -
�મ પાક પ્રમા�ણત �તો
૩ �ુવાર GFS-4, GFS-5, GFS-6 �.એસ.એચ-૧, સી.એસ.એચ.-૫, ૬, ૧૧, ��-૩૫, ��-૩૬, ��-૩૭, ��-૩૮, ��-૩૯ ��-૪૦, ��-૪૧,૧૦૮, �એન�-૧,બીસી-૯,બીપી-૫૩, �રુત-૧, ��-૪૩
૪ કપાસ સકંર કપાસ ૬, ૮ ૧૦, ૧૨, એએચએચ-૪૬૮, �ટ�ટ�એચ-૪૯, GAFS-12
બીટ� કપાસની �તો
સકંર કપાસ ૬, ૮, G. Cot.Hy.-22, G.J.Cot.-102, GDCH-1 (BG-II), �જુરાત સકંર કપાસ-૧૦ (BG-II), �જુરાત સકંર કપાસ-૧૨ (BG-II) �વી બી�-૧ અને ૨ �વી ભારત સરકારની માન્યતા પ્રાપ્ત �તો.
દ�શી કપાસની �તો
દ�શી ૭ અને ૯, �જુરાત કપાસ વી-૭૯૭, �. કોટ-૧૨, ૧૩, ૨૧, ૨૩, ૨૫, દ�વીરાજ, �એનકોટ-૨૫, આણદં દ�શી કપાસ-૧, �જુરાત દ�શી કપાસ-૨, �જુરાત કપાસ-૧૩ અને ૨૧ (વાગડ અને ભાલ િવસ્તાર માટ�)
૫ મગફળ� ઉભડ� �તો ��-૨, ��-૪, ��-૫, ��-૬, ��-૭, �એલ-૨૪, ��-૮, ���-૯ ટ�એ�-૨૪, ૩૭એ, ટ�પી�-૪૧, ��� એચપીએસ-૧,૨
આડ� �તો �એ��ુ-૧૦, ��-૧૧, ��-૧૨, ��-૧૩, ���-૧૭
અધર્ વેલડ� �તો
��-૨૦, ��-૨૧, ��-૧૭, ���-૨૨, ટ��-૩૮
૬ ડાગંર વહ�લી પાકતી �તો
��ુર�, �.આર.-૪, ૫, ૬, ૭, ૮, ૯, આઈ.આર. ૨૮, મ�હસાગર
મધ્યમ મોડ� પાકતી �તો
જયા, �.આર.-૧૨, �.એન.આર-૨, �.એન.આર-૩,આઈ.આર. ૨૨, ��ુર�, દાડં�, એન.એ�.ુઆર-૧, �.એન.આર-૬, �.એન.આર-૫ (ક્ષાર�ય જમીન માટ�), �.એન.આર-એચ-૧ (હાઈબ્રીડ �ત), �એઆર-૧૪, �એઆર-૧૩
મોડ� પાકતી �તો
મ�રુ�, �.આર-૧૦૩, �.આર.-૧૧, જયા, �ુગંિધત �ત માટ� �.આર.૧૦૧, �.આર-૧૦૨, �.આર.-૧૦૪, �.એન.આર-૪ અને નમર્દા
ઓરાણ �આર-૫, �આર-૮, �આર-૯, આઈ.આર.-૨૮, એડ�આર-૧, એએ�ડુ�આર-૧, �ણુાર્
૭ �દવેલા �એ�સુી-૧, �એ�સુીએચ-૧, �સીએચ-૨,૪,૫,૬,૭,૮, �એએનસીએચ-૧, �જુરાત આણદં �દવેલા-૧૧
૮ મગ �જુ.મગ- ૪, ૫, ૬, ૭, ક�-૮૫૧, મેહા, સી.ઓ.૪, �.બી.એમ-૧, �જુરાત આણદં મગ -૫
૯ અડદ ટ�-૯, �જુ અડદ-૧,૨ ટ�એ�-ુ૧, ટ�પી�-ુ૪, પતં અડદ-૩૦
૧૦ મઠ �જુરાત મઠ-૧ અને ૨
૧૧ �વુાર �જુરાત �વુાર – ૧ અને ૨
૧૨ ચોળ� �જુરાત ચોળ� – ૪,૫,અને ૬
૧૩ તલ �જુ. તલ-૧, ૨, ૩, ૬ �વુાર્ તલ-૧ (લાલ દાણો), �.ુતલ ૧૦ (કાળો દાણો)
- 16 -
�મ પાક પ્રમા�ણત �તો
૧૪ �વેુર બીડ�એન-ર, �ટ�-૧, �ટ�-૪, �ટ�-૧૦૦, સી-૧૧, આઈસીપીએલ-૮૭, �ટ�-૧૦૧, �ટ�-૧૦૩, �ટ�-૧૦૪, �ટ�-૧૦૨ (િશયા� ઋ� ુમાટ�), �જુ.આણદં �વેુર-૧૦૨, એ�ટ�-૨, બી.એસ.એમ.આર-૮૫૩ (વૈશાલી), બી.એચ.એસ.આર-૭૧૧, �એનપી-૨,
૧૫ શેરડ� કો.એન. ૯૧૧૩૨ (�જુ.ક�ન-૧), કો.એન- ૮૫૧૩૪ (�જુ.ક�ન-૨), કો.એન- ૧૩૦૭૩ કો.એન-૯૫૧૩૨ (�જુ.ક�ન-૩), કો.એન-૦૩૧૩૧(�જુ.ક�ન-૪), કો.એન-૦૫૦૭૧ (�જુ.ક�ન-૫), કો.એન-૦૫૦૭૨ (�જુ.ક�ન-૬), કો.એન-૦૪૧૩૧ (�જુ.ક�ન-૭), કો.એન-૦૯૦૭૨ (�એનેસ-૯)
૧૬ કાર�ગડા �જુરાત કાર�ગડા-૧ ૧૭ ઘાસચારા �ુવાર સીઓએફએસ-૨૯, �એએફએસ -૧૧, �એએફએસ-૧૨ બાજર� �જુરાત આણદં ઘાસચારા બાજર� -૪ ૧૮ સોયાબીન એનઆરસી-૩૭, �.ુ સોયાબીન-૧, ૨, ૩, �એસ-૯૭-૫૨, �એસ-૯૩૦૫, �એસ-
૩૩૫ ૧૯ ભ�ડો �જુરાત આણદં ભ�ડો-૫, �ુનાગઢ ભ�ડો-૬ (��ઓ-૬) ૨૦ નાગલી(રાગી) �જુરાત નાગલી-૧, ૨, ૩, ૪, ૫, �એનએન-૬, �એનએન- ૭ ૨૧ વર� �વી-૧, �વી-૨, �એનવી-૩ ૨૨ �યુર્�ખુી ઇ.સી. ૬૮૪૧૪, મોડર્ન અને �જુ. �યુર્�ખૂી-૧ ૨૩ ખરસાણી �.ુ ખરસાણી-૧, આરસીઆર-૩૧૭, ઇગત�રુ�-૭૬, �એનક�-૩ ૨૪ વાલ કતારગામ, કપાસી અને �.ુ પાપડ�-૧,૨, �.એમ.-૨, �એનઆઇબી- ૨૧, ૨૨
(મોડા ચોમાસા માટ�) ૨૫ ચોળા �જુરાત ચોળા-૧,૨,૩,૪ અને �સુા ફાલ્�નુી, વી-૧૬
૨) વરસાદ મોડો પડ� તો
૧૫ મી �઼ુલાઇ �ધુીમા ંવાવણી લાયક વરસાદ પડ� તો �ંુકાગાળામા ંવ� ુઉત્ પાદન આપતા
િવસ્ તારને અ��ુપ પાક અને વહ�લી પાકતી �તો�ુ ંપ્રમા�ણત બીયારણ�ુ ંવાવેતર ક્ ર�ુ.ં
�વુાર અને �વેુર �વા પાકો�ુ ંવાવેતર ક્ ર�ુ.ં ઘાસચારાના પાકોને પ્રાધાન્ ય આપ�ુ.ં
િસ�ચાઇના િપયત સાધનોથી લભ્ ય પાણીનો ક્ રક્ સર�કુ્ ત કાયર્ક્ષમ ઉપયોગ ક્ રવો.
પાક્ ની ક્ ટોક્ ટ� અવસ્ થાએ િપયત અવશ્ ય આપ�ુ.ં
રોગગ્રસ્ ત અને નબળા �કુા છોડ ઉપાડ� નાખવા.
ખેતી પઘ્ ધતીમા ંમલ્ ચ�ગ પઘ્ ધિત અપનાવવી.
શ� હોય તેવા પાકમા ંધ�વા�ડ� ુતૈયાર કર� ફ�રરોપણી કરવી.
�દવેલા �સીએચ-૫ (૧૫૦ X ૭૫ સેમીના �તર�) તથા �સીએચ-૭ (૧૫૦ X ૧૨૦ સેમીના
�તર�) વાવણી કરવી.
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 17 -
૩) ૧૫ �ુ઼લાઇ થી ૩૧ �ુ઼લાઇ �ધુીમા ંવરસાદ પડ� તો
ઘાસચારાના પાકો તર�ક� મકાઈ, �ુદંર� �઼ુવાર, સોલા�રુ� �઼ુવાર તેમજ �દવેલા, તલ �વુાર્-૧
અને �ંુકા�વન કાળ ધરાવતા પાકો� ુવાવેતર ક્ ર�ુ.ં
ઘાસચારાના પાકોને પ્રાધાન્ ય આપી ઘાસચારાના પાકો હ�ઠળનો િવસ્ તાર વધારવો.
જો �ુલાઈ �ત �ધુીમા ંવરસાદ ન થાય તો મગફળ� અને બાજરા�ુ ંવાવેતર ન કર�ુ.ં
� ખે�ુતોએ ડાગંર�ુ ંધ�ુ નાખેલ છે ત્યા ંવરસાદ ખ�ચાતા ધ�ની ઉમર વધી જવાના �કસ્સામા ં
રોપણી �તર ઘટાડ� ુતથા થાણા દ�ઠ ૫-૬ ધ� રોપા રોપવા.
� ખે�ુતોએ ધ� ન નાખેલ હોય ત્યા ંફણગાવેલ બીજથી/શ્રી પધ્ધિત અથવા ચપકા પધ્ધિતનો
ઉપયોગ કરવો. ઓરાણ ડાગંર માટ� �.આર-૫, ૮, અને ૯ � ુવાવેતર કર�ુ.ં
ડાગંરની અવે�મા ં�વેુર, �ુવાર, સોયાબીન, અડદ �વા પાકો લઈ શકાય.
૪) ૧૫ ઓગષ્ટ �ધુીમા ંવરસાદ થાય તો
�઼ુવાર, મકાઈ �વા ઘાસચારાના પાકો, દ�વેલા, તલ(�વુાર્), �વુાર �વા પાકો�ુ ંવાવેતર કર�ુ.ં
પાક �ત�ુ ંનામ �દવેલા �એ�સુીએસએચ-૧, �સીએચ-૨, ૪, ૫,૭ � ુવાવેતર ક્ ર� ુઅડદ ટ�-૯, �.ુઅડદ-૧ મગ �જુરાત મગ-૪,ક�-૮૫૧,પીડ�એમ-૧૩૯, મેહા તમા�ુ બીડ� તમા�ુ, �ટ�-૪, ૫, ૭, ૯, � ુવાવેતર ક્ ર� ુતલ �વુાર્-૧, �જુરાત-૧, ૨ ચોળા �. સી. ૧,૨,૩,૪ અને એ.વી.સી.પી. ૧ �વુાર �.�.-૧
પાકને �તરખેડ અને હાથથી િન�દણ�કુ્ ત રાખ�ુ.ં
પાક્ મા ંક્ ટોક્ ટ� અવસ્ થાએ િપયત આપ�ુ.ં
રોપાણ ડાગંરના પાકની એસ.આર.આઈ. (શ્રી) પદ્ધિતથી રોપણી કરવી.
બાજર�ના પાકને બદલે ઘાસચારાની �ુવાર �.એફ.એસ.૪�ુ ંવાવેતર કર�ુ.ં
�બન િપયત �દવેલા�ુ ં૯૦ X ૩૦ સે.મી.ના સાકંડા ગાળે વાવેતર કર�ુ.ં
૫) ૧૫ સપ્ ટ�બર �ધુીમા ંવરસાદ પડ� તો
રોપાણ ડાગંરના પાકની શ્રી (SRI) પદ્ધિતથી રોપણી કરવી.
બાજર�ના પાકને બદલે ઘાસચારાની �ુવાર �.એફ.એસ.૪�ુ ંવાવેતર કર�ુ.ં
�બન િપયત �દવેલા�ુ ં૯૦ X ૩૦ સે.મી.ના સાકંડા ગાળે વાવેતર કર�ુ.ં
- 18 -
ઘાસચારાના પાકો �઼ુવાર, મકાઈ�ુ ંવાવેતર ક્ ર�ુ.ં
�઼ુવાર: �ુઢં��-ુ૧૦૪૯, �-૯, �ુદંર�, સી-૧૦-૨, �એફએસ-૪, એફએસ-૩૫,
મકાઈ: આ�ફ્રકન ટોલ
ખર�ફ પાક િનષ્ફળ �ય તો જમીનમા ંસગં્ર�હત થયેલ ભેજના �રુતા ઉપયોગ માટ� ચણા પાક
લેવો. �જુરાત ચણા-૧, ૨, ૩, �વી �તો� ુવાવેતર કર�ુ.ં
પાકને િન�દામણ�કુ્ ત રાખવો.
નબળા છોડ ઉપાડ� �ુર ક્ રવા અને �તરખેડ ક્ રવી.
�તૂ� ખાતર આપવા� ુટાળ�ુ.ં
પાક્ ની ક્ ટોક્ ટ� અવસ્ થાએ િપયત આપ�,ુ એકાન્ તર� ચાસે િપયત આપ�ુ.ં
��ૂમ િપયત પધ્ધિત (ટપક અથવા �વારા િપયત પધ્ધિત) નો ઉપયોગ ક્ રવો.
૬) ચોમા� ુવહ�� ુ��ુ થ�ુ.ં
પાકને િન�દણ�કુ્ ત રાખવો.
એક્ મ િવસ્ તારમા ંછોડની સખં્ યા ઘટાડવી. નબળા છોડ ઉપાડ� લેવા.
�દવેલા �વા પાકમા ંપાનની સખં્ યા ઘટાડવી.
િપયતની સગવડ હોય તો ક્ ટોક્ ટ� અવસ્ થાએ બચાવ િપયત આપ�ુ.ં
��ૂમ િપયત પધ્ધિત (ટપક અથવા �વારા િપયત પધ્ધિત) નો ઉપયોગ ક્ રવો.
૭) ચોમા� ુ��ુ થવાના �ત સમયે અને ઓક્ ટોબર માસની શ�આતમા ંવધાર� વરસાદ
પડ� તો
�વુ્યવ�સ્થત િનતાર વ્યવસ્થા ગોઠવવી.
રોગ અને �વાત�ુ ંપ્રમાણ વધવાની શ�તા હોય તો યોગ્ય િનયતં્રણના પગલા લેવા અને
ખેતર ચોખ્� ુરાખ�ુ.ં
વ� ુવરસાદને લીધે પોષક તત્વો જમીનમા ં�ડ� ઉતર� જવાથી પાક પોષક તત્વોની ઉણપ
અ�ભુવી શક� છે આવા સજંોગોમા ંયોગ્ય ખાતર વ્યવસ્થા ગોઠવવી.
રાયડો, �વુાર્ તલ-૧, ઘાસચારાની �઼ુવાર, ક્ �ુબંી, �બન િપયત ચણા�ુ ંવાવેતર ક્ ર� શકાય.
રવી પાકો માટ� જમીન તૈયાર ક્ ર� આયોજન ક્ ર�ુ.ં બીન િપયત ઘ�, અધર્ િશયા� મકાઈ,
ચણા� ુવાવેતર ક્ ર� શકાય.
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 19 -
લાબંા ગાળાના પાકો �વા ક� કપાસ/�વેુરની બે હાર વચ્ચે ઘાસચારાની �ુવાર, �ંુકાગાળાના
અધર્િશયા� (�દવેલા) અને િશયા� પાકો �વાક� રાયડો, ચણા ક�ુબંી, ઘાસચારાના પાકો
(મકાઇ/ઓટ/રજકો) ને ર�લે પાક તર�ક� લઇ શકાય.
જમીનમા ંસગં્ર�હત થયેલ ભેજના �રુતા ઉપયોગ માટ� નીચેના પાકો�ુ ંદશાર્વેલ �તો�ુ ંવાવેતર કર�
શકાય.
ન.ં પાક �ત�ુ ંનામ
૧ ચણા �જુરાત ચણા- ૧, ૨, ૩ આઈસીસીસી૪, પીક�વી-૨, ��૫
૨ વાલ કડવા વાલ-૧૨૫-૩૬, �.ુવાલ-૧, નવસાર� સીલે-૧ અને ૨, �એનાઈબી-૨૧
ઘાસચારાના પાકો
૩ �ુવાર �-૯, સીએસેચ-૮, એસ-૧૦૪૯, �ુદંર�, �એફ�સ-૪, એફ�સ-૩૫, સીએસવી- ૨૧
એફ
૪ મકાઈ આ�ફ્રકન ટોલ
૫ ઓટ ઓટની �ધુાર�લ �ત �ઓ-૦૩-૦૯
૭. પાકના િપયતની કટોકટ�ની અવસ્ થાઃ-
� તે િવસ્ તારમા ંપાક્ ને િપયત આપવા માટ�નો જથ્ થો મયાર્દ�ત પ્રમાણમા ંહોય અને �઼ુદા-�઼ુદા
પાક હ�ઠળનો િપયત િવસ્ તાર વધાર� હોય ત્ યા ંઓછા પાણીના વપરાશથી વ�મુા ંવ� ુપાક ઉત્ પાદન
લેવાય તેવી વ્ યવસ્ થા ગોઠવવી જ�ર� બને છે. આવા સજંોગોમા ં� તે પાક્ ની ક્ ટોક્ ટ�ની અવસ્ થાએ
અવશ્ ય િપયત મળે તે ખાસ ઘ્ યાને લે�ુ ંજોઇએ. ક્ ટોક્ ટ�ની અવસ્ થાએ પાક્ ને �રૂક િપયત આપવાથી
પાક ઉત્ પાદનમા ંઘટાડો િનવાર� શકાય છે. દર�ક પાક્ ની ક્ ટોક્ ટ�ની અવસ્ થા �઼ુદા-�઼ુદા સમયે આવે છે.
તે સમય દરમ્ યાન પાક્ ને ભેજની ખ�ચ ન પડ� તેની ખાસ કાળ� લેવી જોઇએ. ચોમાસા દરમ્ યાન
વરસાદના વહ� જતા ં વધારાના પાણીનો યોગ્ ય ર�તે સગં્રહ ક્ ર� આ પાણીનો ઉપયોગ િવપર�ત
સજંોગોમા ંપાક્ ની ક્ ટોક્ ટ�ની અવસ્ થા દરમ્ યાન ઉપયોગમા ંલઇ પાક ઉત્ પાદન લેવામા ંઆયોજન ક્ ર�ુ ં
જોઇએ.
- 20 -
�ુદા-�ુદા પાકની ક્ ટોક્ ટ�ની અવસ્ થાઓ
અ. ન.ં પાક�ુ ં
નામ િપયત માટ�ની ક્ ટોક્ ટ�ની અવસ્ થા
વાવણી/રોપણીની તાર�ખથી �દવસો
(DAS) ધાન્ ય પાકો
૧ ડાગંર
(રોપણી)
૧) �ટની અવસ્ થા ૨૫ - ૩૫
૨) �વ પડવાની અવસ્ થા ૪૦ - ૫૦
૩) �લની અવસ્ થા ૬૫ - ૭૫
૪) દાણા ભરાવાની અવસ્ થા ૮૦ - ૮૫
૨ ડાગંર
(ઓરણ)
૧) ઉગાવાનો સમય ૭ - ૧૦
૨) �ટ સમયે ૨૧ - ૩૦
૩) દાણા ભરાવાની અવસ્ થા ૬૦ – ૭૦
૩ �઼ુવાર ૧) �ટની અવસ્ થા ૬૦ - ૭૦
૨) �ુધીયા દાણાની અવસ્ થા ૮૦ - ૯૦
૪ બાજર� ૧) �ટ અવસ્ થા ૨૫ - ૩૫
૨) �લ બેસવાની અવસ્ થા ૫૦ - ૫૫
૩) દાણા �ુધે ભરાવાની અવસ્ થા ૭૦ - ૭૫
૫ મકાઈ ૧) �છૂ આવવાની અવસ્ થા ૪૦ - ૬૦
૨) દાણા �ુધે આવે તે અવસ્ થા એટલે ક� ડોડાના
િવકાસની અવસ્ થા ૭૦ - ૭૫
કઠોળ વગર્ના પાકો
૬ �વેુર
૧) �લોની શ�આતની અવસ્ થા ૭૦ - ૯૦
૨) સ�ગોમા ંદાણા ભરાવાની અવસ્ થા ૧૦૦ - ૧૧૦
૭ અડદ ૧) �લ બેસવાની અવસ્ થા ૩૫ - ૪૦
૨) દાણા િવકાસની અવસ્ થા ૫૦ - ૬૦
૮ �વુાર ૧) �લ આવવાની અવસ્ થા ૩૫ - ૪૦
૨) દાણા િવકાસની અવસ્ થા ૫૦ - ૬૦
૯ વાલ ૧) ડાળ� �ટવાની અવસ્ થા ૪૦ - ૪૫
૨) �લ બેસવાની અવસ્ થા ૭૦ - ૭૫
૩) સીગો બેસવાની અવસ્ થા ૯૫ - ૧૦૦
૧૦ મગ ૧) �લ બેસવાની શ�આતની અવસ્ થા ૩૦ - ૩૫
૨) દાણા િવકાસની અવસ્ થા ૪૦ – ૪૫
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 21 -
તેલીબીયા પાકો
૧૧ મગફળ� ૧) �લ બેસવાની અવસ્ થા ૩૫ - ૪૦
૨) �યુા બેસવાની અવસ્ થા ૫૫ - ૬૦ ૩) ડોડવાના િવકાસની અવસ્ થા (સ�ગોમા ંદાણા ભરાવાની અવસ્ થા) ૭૦ - ૮૦
૧૨ �દવેલા
૧) �લ બેસવાની અવસ્ થા ૩૫ - ૪૦
૨) માળના િવકાસની અવસ્ થા ૬૦ – ૭૫
૧૩ તલ ૧) �લ બેસવાની અવસ્ થા ૩૦ - ૪૦
૨) જ�ડવા બેસવાની અવસ્ થા ૫૦ - ૬૦
અન્ ય પાકો
૧૪ કપાસ ૧) �લો અને ડાળ�ની શ�આતની અવસ્ થા ૬૦ - ૭૦
૨) ભમર� બેસવાની અવસ્ થા ૯૫ - ૧૦૫
૩) નાનાસોપાર� �વા જ�ડવાની અવસ્ થા ૧૨૦ - ૧૩૦
૪) જ�ડવા ફાટવાની અવસ્ થા ૧૪૫ - ૧૬૦
૧૫ શેરડ� ૧) પીલા �ટવાની અવસ્ થા ૬૦ - ૧૩૦
૨) મહ�મ �િૃઘ્ ધની અવસ્ થા ૧૩૦ – ૨૧૦
૧૬ તમા�ુ ૧) ઝડપી �િૃઘ્ ધની અવસ્ થા ૪૦ - ૪૫
શાક્ ભા� પાકો
૧૭ ર�ગણી,
મરચી
૧) લાબંા ગાળાનો ખર�ફ પાક હોય �લ આવતા ૫હ�લા વાનસ્પિતક્ �િૃઘ્ ઘ માટ� માફકસર ભેજ રાખવો ૧૫ - ૨૫
૨) �લ આવવાની શ�આત થયા પછ� ૩૫ - ૪૫
૧૮ ટામેટા
સમયાતંર� સતત �રુા �વન કાળ દરમ્ યાન પાણી જ�ર� છે
૮. �કુ� ખેતી િવસ્ તાર માટ� અગત્ યના �દુ્દા :-
�કુ� ખેતી િવસ્ તારમા ક્ યા ક્ યા પ્રકારના પાક વાવવા અથવા પાકની કઈ �ત વાવવી ક� �થી
ક્ ર�ને થોડા ઘણે �શે ઉત્ પાદન વધાર� શકાય અથવા તો િસ્ થર ઉત્ પાદન મેળવી શકાય તે
માટ� નીચે �જુબના �દુ્દા ઘ્ યાનમા રાખવા જ�ર� છે.
�ંુકા ગાળાના પાક અને �તોની પસદંગી ક્ રવી.
વહ�લી પાક્ તી �તો પસદં ક્ રવી.
- 22 -
� પાકોની �ળુની રચના સાર� ર�તે ફ�લાયેલી હોય અને જમીનમાથંી ભેજ ખેચવાની શિક્ ત
સાર� હોય તેવા પાક પસદં ક્ રવા.
ઓછા ભેજની જ�ર�યાતવાળા પાક પસદં ક્ રવા.
ભેજની અછત સામે ટક્ ક્ ર ઝીલી શક� તેવા પાક અને પાક્ ની �તોની પસદંગી ક્ રવી. જમીનમા ં
સેિન્ દ્ગય તત્ વ �રુતા પ્રમાણમા ંઉમેર�ુ.ં
�વન રક્ષક િપયત માટ� ખેત તલાવડ� બનાવવી.
૯. �કુ� ખેતી િવસ્ તાર માટ� આક�સ્મક પાક આયોજન �ગે પાયાની ભલામણ :-
જળ અને જમીન સરંક્ષણ માટ� વોટરશેડનો અ�ભગમ અપનાવવો.
વરસાદના વધારાના વહ� જતા પાણીનો ખેત તલાવડ�, ચેક્ ડ�મમા સગં્રહ ક્ રવો.
સમયસરની વાવણી માટ� અગાઉથી જમીન તૈયાર ક્ રવી.
ઢાળની િવ�ઘ્ ધ �દશામા તમામ ખેતી કાય� અને વાવેતર ક્ ર�.ુ
જમીનમા ગળતી�ુ ંઅથવા છાણી� ુખાતર અને રાસાયીણક્ ખાતરો ભલામણ �જુબ આપવા.
બીજને વાવતા પહ�લા ભલામણ �જુબ �ગનાશક્ દવા તથા �િવક્ ખાતરનો પટ આપી વાવેતર
ક્ ર�.ુ
�દવેલા અને �ુવારના પાકમા ંકાર�ગડા �તરપાક તર�ક� લેવા, �થી ખેતી�ુ ંજોખમ ઘટાડ�
શકાય.
મગફળ�. બાજર�. �઼ુવાર અને કપાસ �વા પાકો વરસાદ થાય ક� �રુત જ વાવી દ�વા.
ચોમા� ુમો�ુ બેસે તો વાવણી લાયક વરસાદ થાય તો વેલડ� �તની મગફળ� ન વાવતા
ઉભડ� �ત વાવવી. ૩૦ સેમીના �તર� ગાદ� �ારા (૯૦ સેમી) ઉપર ત્રણ હાર રહ� એ ર�તે
૪૫ સેમીનો ઢાળ�યો (ફરો) બનાવી વાવેતર કર�ુ.ં �ડ� ખેડ કરવી અને ૨ થી ૪ �તરખેડ
કરવાથી વ� ુઉત્પાદન મેળવી શકાય છે.
સમયસરના પાક સરંક્ષણના પગલા લેવા.
�તર પાક પઘ્ ધિત અપનાવી જોખમમા ંઘટાડો ક્ રવો.
�કુ� ખેતી િવસ્ તાર માટ� ભલામણ �જુબ પાક અને �તોનો ઉપયોગ ક્ રવો.
ખેતરને ફરતે પાળા બનાવી વરસાદ�ુ ંપાણી જમીનમા ંઉતાર�.ુ
િનષ્ ફળ ગયેલ �ુવા, બોર, યોગ્ ય પઘ્ ધિતથી ર�ચા� ક્ રવા.
જળ અને જમીન સરંક્ષણના યોગ્ ય પગલા લેવા. જમીન સમતળ ક્ રવી અને મલ્ ચ�ગ કર�ુ.ં
દર�ક્ પાકના િવસ્ તારને અ��ુપ ભલામણ ક્ ર�લ પ્રમાણીત �બયારણનો ઉપયોગ ક્ રવો.
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 23 -
ભલામણ �જુબ બીજના દરનો ઉપયોગ ક્ રવો.
પાકની ક્ ટોક્ ટ�ની અવસ્ થાએ િપયત આપ�.ુ
�કુ� ખેતી િવસ્ તારમા ંપાક િનષ્ ફળતા� ુજોખમ ઘટાડવા તેમજ ઉત્ પાદન વધારવા માટ� �તર પાક
પઘ્ ધિતની નીચે �જુબની ભલામણ ક્ રવામા ંઆવે છે.
અ.ન.ં �ખુ્ ય પાક + �તર પાક હારનો �ણુો�ર
૧. મગફળ� + �વેુર ૩ : ૧
૨. મગફળ� + �દવેલા ૩ : ૧ અથવા ૬ : ૧
૩. મગફળ� + તલ ૬ : ૩
૪. કપાસ (જોડ�યા હાર)-મગફળ�/મગ ૨ : ૧
૫. ક્ પાસ + તલ/ચોળ�/અડદ/�વેુર ૩ : ૧
૬. બાજર� + �વેુર ૨ : ૧ અથવા ૪ : ૧
૭. �઼ુવાર + �વેુર ૧ : ૧
૮. �દવેલા + ચોળ�/મગ ૧ : ૧
૧૦. અન્ ય ચાવી�પ ભલામણો :-
બાજર�, �઼ુવાર અને મગફળ� પાક માટ� સામાન્ ય સજંોગોમા ંવ� ુપડતી �ડ� ખેડ ક્ રવાની
જ�ર નથી.
ભલામણ �જુબ બીજના દરનો ઉપયોગ ક્ રવો. બીજને દવાનો પટ આપી વાવેતર ક્ ર�.ુ
મગફળ�ને સોયા બેસતી વખતે, ડોડવાના િવકાસ વખતે ભેજની ખેચ હોય તો �રૂક્ િપયત
આપ�ુ.ં
મગફળ� �એ��ુ-૧૦ ને જયાર� ભેજની ખ�ચ વતાર્ય ત્ યાર� હળ� ુપાણી ર�લાવીને આપવાથી
નફાકારક્ ઉત્ પાદન મેળવી શકાય છે.
સેમી સ્ પે્રડ�ગ �ત ��-ર૦ � ુવાવેતર ક્ ર�.ુ
- 24 -
૧૧. રાજયમા ંઅિત��ૃષ્ટ �રૂની પ�રિસ્ થતીમા ંપાક બચાવવા માટ�ની ખે�તૂોને ભલામણ
રાજયમા ંવરસાદની અિનયમીતતાને કારણે ઘણીવાર ચોમાસાના સમયગાળા દરમ્ યાન ઓગષ્ટ-
સપ્ ટ�મ્ બર માસમા ંભાર� અિતભાર� વરસાદ થતા ં�રૂની પ�રિસ્ થિત ઉભી થવા પામે છે. �થી અસરગ્રસ્ ત
િવસ્ તારોમા ંખેતરોમા ંઉભા પાક્ મા ંપાણી ભરાઇ જતા ંપાક િનષ્ ફળ જવાની શક્ યતાઓ ઉભી થાય છે. આવા
સજંોગોમા ંઉભા પાક્ ને બચાવવા અથવા પાક સ�ંણુર્ િનષ્ ફળ ગયો હોય ત્ યા ંતથા નવા પાક�ુ ંવાવેતર
ક્ રવા નીચે જણાવ્ યા �જુબની ખે�ૂતોને ભલામણ ક્ રવામા ંઆવે છે.
શક્ ય તેટલી ઝડપે ખેતરમા ંભરાયેલ પાણીના િનકાલ માટ� �રુતા િનતારની વ્ય્વસ્થા કરવી.
પાકની અવસ્ થાને ઘ્ યાને લઇ �િૂત� ખાતરનો હપ્તો આપવો તથા એમોિનયમ સલ્ ફ�ટનો ઉપયોગ
ક્ રવો.
ડાગંર તથા અન્ ય પાક્ મા ંજયા ંજસત (ઝ�ક્ ) તત્ વની ઉણપ જણાય ત્ યા ં૧૦ લીટર પાણીમા ં૫૦
ગ્રામ ઝ�ક્ સલ્ ફ�ટ અને ૨૫ મી.લી. �નુા�ુ ંદ્ગાવણ ભેળવીને છંટકાવ ક્ રવો.
મગફળ�ના પાક્ મા ંલોહ તત્ વની ઉણપના કારણે પાન પીળા પડ� ગયેલ હોય તો ૧૦ લીટર
પાણીમા ં૫૦ ગ્રામ હ�રાકશી (ફ�રસ સલ્ ફ�ટ) અને ૨૫મી.લી. �નુા�ુ ંદ્ગાવણ ભેળવીને છંટકાવ ક્ રવો.
ગધંક્ તત્ વની ઉણપવાળા િવસ્ તારોમા ં �તૂ� ખાતર તર�ક� ��ુરયાને બદલે એમોનીયમ સલ્ ફ�ટ
આપ�ુ.ં
ક્ પાસના પાક્ મા ં �િુસયા તથા ઇયળ વગર્ની �વાતનો ઉપદ્ગવ જણાય તો મોનોક્રોટોફોસ ૧૦
મી.લી. ૧૦ લીટર પાણીમા ંભેળવીને છંટકાવ ક્ રવો. કપાસના પાક્ મા ં�ળૂખાઇના રોગના િનયતં્રણ
માટ� ઝાયનેબ ૨૫ ગ્રામ, મેન્કોઝેબ ૨૫ ગ્રામ પ્રમાણે ઓગાળ� દ્ગાવણ છોડના �ળૂમા ંર�ડ�ુ.ં
તલના પાક્ મા ંકાળ�યો (બ્ લાઇટ) રોગના િનયતં્રણ માટ� ૧૦ લીટર પાણીમા ંકોપર ઓક્ ઝીક્ લોરાઇડ-
૩૦ ગ્રામ અથવા મેન્કોઝેબ ૨૫ ગ્રામ ઓગાળ�ને વારા ફરતી છંટકાવ ક્ રવો.
મગફળ�ના પાક્ મા ંગે� અને ટ��ા રોગના િનયતં્રણ માટ� ૧૦ લીટર પાણીમા ંકાબ�ન્ડ�ઝીમ ૫ ગ્રામ
અથવા મેન્કોઝેબ -૨૫ ગ્રામ અથવા ક્ લોરોથેલોનીલ ૨૫ ગ્રામ પૈક� કોઇ એક્ દવાનો છંટકાવ ક્ રવો
અને જ�ર જણાય તો વારા ફરતી ૧૦-૧૨ �દવસના �તર� ફર� છંટકાવ ક્ રવો.
ડાગંરમા પાનના �કુારાના રોગના િનયતં્રણ માટ� ૧૦ લીટર પાણીમા ંઅડધો ગ્રામ સ્ ટ્ર�પ્ ટોસાઇક્ લીન,
૫ ગ્રામ કોપર ઓક્ સીક્ લોરાઇડ દવા ભેળવીને છંટકાવ ક્ રવો.
ડાગંરમા ંગાભમારાની ઇયળ, પાન વાળનાર� ઇયળ, ડાગંરના �િુસયા વગેર�ના િનયતં્રણ માટ� ૧૦
લીટર પાણીમા ંક્ વીનાલફોસ-૨૦ મી.લી, કાબાર્ર�લ ૪૦ ગ્રામ પૈક� કોઇ એક્ દવાનો છંટકાવ ક્ રવો.
શેરડ�ના પાક્ મા ંદ�ક્ષણ �જુરાતના ખે�ુતોને �કુારા અને રાતડા રોગના િનયતં્રણ માટ� શેરડ�ના
�ુક્ ડાઓને રોપણી પહ�લા ંએમીસાન અથવા કાબ�ન્ડ�ઝીમ ૨ ગ્રામ/લીટરના દ્ગાવણમા ં૫ મીનીટ
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 25 -
બોળ� રાખ્ યા બાદ રોપણી ક્ રવાની ભલામણ છે.
શેરડ�ના પાક્ મા ં�કુારાને મદદ�પ થતા �ળૂ વેધક્ અને �ૃિમના િનયતં્રણ માટ� કાબાર્ફ�રુાન દવા
હ�ક્ ટર� ૫૦ �કલો ગ્રામ પ્રમાણે જમીનમા ંઆપવી.
�દવેલાના પાક્ મા ંઘોડ�યા ઇયળના િનયતં્રણ માટ� િક્ વનાલફોસ-૨૦ મી.લી. ૧૦ લીટર પાણીમા ં
ઓગાળ� છંટકાવ ક્ રવો.
૧૨. પાણીના કરકસરભયાર્ ઉપયોગ માટ�ના �ચુનો:
વધાર� પાણી એટલે વધાર� ઉત્પાદન તેવી માનસીકતા �ૂર કરવી જોઇએ કારણ ક� પાકને પાણીની
ન�હ પણ ભેજની જ�ર છે. આપે�ુ ંપાણી �ળૂ િવસ્તારમા ંજ સગં્રહ થાય અને તો જ તે પાણી પાક વાપર�
શક� નહ� તો વધારા�ુ ંપાણી કાતંો નીતર�ને �ળૂથી નીચે જ� ુ ંરહ� અથવા તો ખેતરમાથંી વોકળામા ંજ� ુ ં
રહ� �થી પાણીનો બગાડ થાય. �મ ખે�ૂતો બીજ, ખાતર અને દવાનો કરકસર�વૂર્ક ઉપયોગ કર� છે તે જ
ર�તે પાણીનો પણ કરકસર�વૂર્કનો ઉપયોગ કરવો જોઇએ. � માટ� નીચે �જુબની મહત્વની બાબતો
ધ્યાનમા ંરાખવામા ંઆવે તો પાણીનો બગાડ અટકાવી શકાય.
પાકને પાણી નહ� પરં� ુ�રુતા ભેજની જ�ર છે તેને ધ્યાને રાખીને જ િપયત કર�ુ.ં
પાણીની ઉપલબ્ધતા �જુબ જ પાક આયોજન કર�ુ.ં
એક સરખા િપયત માટ� જમીન સમતલ કર�, યોગ્ય ઢાળ આપવો.
પાકને પાણી માટ�ની કટોકટ� અવસ્થાએ જ િપયત આપ�ુ.ં
નહ�રો તથા ઢા�ળયા પાકા બનાવી પાણીનો વ્યય થતો અટકાવવો અને શ� હોય તો પાઇપ
લાઇનો દ્વારા પાણી લઇ જ�ુ ંજોઇએ.
�રુતા પ્રમાણમા ં સે�ન્દ્રય ખાતરો આપો તથા જમીન ક્ષાર�ય જણાય તો જમીન �ધુારકોનો
ઉપયોગ કરો.
શ� હોય ત્યા ંટપક �વારા િપયત પદ્ધિતઓ અપનાવવી જોઇએ. �થી પાણીનો વ્યય અટકાવી
વ� ુજમીન િપયત હ�ઠળ આવર� શકાય અને િપયતની કાયર્ક્ષમતા વધાર�, પાણી સાથે ખાતર
તથા દવાઓ પણ સહ�લાઈથી અસરકારક ર�તે આપી શકાય.
પાકને અ�લુક્ષીને યોગ્ય િપયત પધ્ધિત �વી ક� બોડર્ર, ર�ગ બે�ઝન, ચેક બે�ઝન, િનકપાળા
�વી અ��ુુળ પધ્ધિત અપનાવી પાણીનો કરકસર ભય� ઉપયોગ કરવો.
પહોળા �તર� વવાતા પાકો �વા ક� �દવેલા, કપાસમા ંએકાતંર� પાટલે પાણી આપવાથી ૩૦
ટકા પાણીની બચત થાય છે.
જમીનના પ્રકાર �જુબ િપયતની પદ્ધિતઓ તથા �ારા�ુ ંમાપ રાખ�ુ ંજોઇએ �મ ક� ર�તાળ
જમીનમા ંનાના �ારા �યાર� કાળ� જમીનમા ંમોટા �ારાઓ બનાવવા.
ર�તાળ જમીનની પાણી સગં્રહ શ�ક્ત ઓછ� હોવાથી હળવા િપયત આપવા જોઇએ.
વરસાદના પાણીના જમીનમા ંસગં્રહ માટ� પગલા ંલેવા. જમીનની ભેજ સગં્રહશ�ક્ત વધારવી.
પાણીની �ણુવ�ા�ુ ં�થૃ�રણ કરાવી તે ખેતી માટ� અ��ુુળ હોય તો જ વાપર�ુ.ં
- 26 -
૧૩. તીડનો ઉપદ્રવ થાય તો પાક સરંક્ષણ માટ� તૈયાર કર�લ નીતી
ભારત સરકારશ્રી દ્વારા LOCUST WARNINIG ORGANISATION (LWO) ની સ્થાપના કરવામા ંઆવેલ છે.
LWO �ુ ં�ખુ્ય મથક ફર�દાબાદ ખાતે આવેલ છે. અને �ફલ્ડ હ�ડ ક્વાટર્ર – જોધ�રુ (રાજસ્થાન)
ખાતે આવેલ છે �ના સરનામા નીચે �જુબ છે.
�ખુ્ય મથક ફર�દાબાદ�ુ ંસરના�ુ ં �ફલ્ડ હ�ડ ક્વાટર્ર – જોધ�રુ (રાજસ્થાન)�ુ ંસરના�ુ ંPlant Protection Adviser Directorate of Plant Protection, Quarantine and Storage, NH-IV, Faridabad-121001(Haryana) Tel. No. 0129-2413985, 0129-2415006, Fax No. 0129-2412125 e-mail: [email protected]
Deputy Director (E) Locust Warning Organization (LWO), Field Headquarter, Air force Road, Opposite Satimata Ka Than, Beside Women Working Hostel, Jodhpur (Rajasthan) Pin: 342011 Tel No.: 0291-2439749 (O and Fax) e-mail : [email protected] and [email protected]
�ુલ ૧૦ સકર્લ ઓ�ફસ છે, � પૈક� �જુરાતમા ંબે સકર્લ ઓ�ફસ �જુ અને પાલન�રુ ખાતે આવેલ છે.
�જુની કચેર��ુ ંસરના�ુ ં પાલન�રુની કચેર��ુ ંસરના�ુ ંPlant Protection Officer (E) Locust Warning Organization (LWO), Circle Office, Old Ummed Nagar, Garabi Chowk, District: Bhuj (Kutch) (Gujarat) Pin: 370001 Tel. No. 02832-227260 Shri. A.M.Bariya –Mo.98989 22950 e-mail : [email protected]
Plant Protection Officer (E) Locust Warning Organization (LWO), Circle Office, Near R.T.O. Check Post, Ambaji Highway, Opposite Adarsh Niwasi School, Palanpur (BK) (Gujarat) Pin: 385001 Tel. No. 02742-245142 Shri. K.L.Meena – Mo. 07738338456 e-mail : [email protected]
તીડ ઉપદ્રવ સમયે મોનીટર�ગ, વાહનો, એર ક્રાફ્ટ, જ�ંનુાશક દવા પ્રો�ોમ�ન્ટ વગેર� કામગીર� ઉકત
બે સસં્થાઓ દ્વારા કરવામા ંઆવે છે.
રણ તીડ અને તે�ુ ંિનયતં્રણ
તીડ એક �તના તીતી ઘોડા છે. � અ��ુુળ પ�ર�સ્થિતમા ંમોટા ટોળા બનાવીને સ�કડો માઈલ �ધુી એક ધારા ઉડ�ને �ુરના પ્રદ�શોમા ંઆક્રમણ કર�ને ખેતીવાળા પ્રદ�શમા ંઉતર�ને હ�રો એકર પાકનો નાશ કર� છે. તા� નીકળેલા લાલ તીડ �બુ જ ખાઉધરા છે. અને � �ુર �ધુી ઉડવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. હાલની પ�ર�સ્થિતમા ંિવદ�શમાથંી તીડના ટોળા�ુ ંઆક્રમણ આપણા રા�યમા ંથવાની
ભારત સરકાર તરફથી ચેતવણી મળેલ છે. હાલમા ંLOCUST WARNING ORGANISATION (LWO) ના �જુરાતની સકર્લ ઓ�ફસ �જુ અને પાલન�રુ દ્વારા મળેલ ધ્વની સદં�શ અ�સુાર રાજસ્થાન
(�સલમેર) ખાતે રણતીડની હાજર� જોવા મળતા, રા�યના Schedule Desert Area (ઉ�ર �જુરાત, કચ્છ અને સૌરાષ્ટ્ર)મા ંરણતીડ બ્રીડ�ગ માટ� અ��ુુળ વાતાવરણ સ�ર્વાની શ�તાઓ છે. તેથી અગમ ચેતીના પગલા �પે તીડના િનયતં્રણ �ગે નીચે �જુબની �ણકાર� સમ� તેનો અમલ કરવો જ�ર�
છે.
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
- 27 -
૧. તીડ�ુ ંટો� આવ� ુહોવાના સમાચાર મળે ક� �રંુત ગામમા ંઢોલ વગડાવી સાદ પડાવી બધા
ગ્રામજનોને સાવધ કરવા તથા પોતાના ખેતરમા ંઢોલ, પતરાના ડબ્બા ક� થાળ�ઓ ખખડાવીને મોટા
અવાજ કરવા �થી તીડ�ુ ંટો� ખેતરમા ંનીચે ન ઉતરતા આગળ વધી �ય.
૨. તીડ�ુ ંટો� રાત્રી રોકાણ કર� તો ક�રોસીનના કાકડા અથવા ફ્લેમથ્રોઅર વડ� સળગાવીને નાશ કરવો.
૩. લીમડાની લ�બોડ�ની મ�જનો �કૂો ૫૦૦ ગ્રામ (૫% અકર્ ) અથવા લ�બડા�ુ ંતેલ ૪૦ િમ.�લ. + કપડા
ધોવાનો પાઉડર ૧૦ ગ્રામ અથવા લ�બડા આધાર�ત તૈયાર ક�ટનાશક ૨૦ િમ.�લ. થી ૪૦ િમ.�લ. ૧૦
લીટર પાણીમા ંઉમેર� બનાવેલ દ્રાવણ છાટંવાથી આવા છોડ તીડ ખાતા નથી.
૪. � જમીનમા ં�ડા �કુાયા હોય તે િવસ્તાર થોડો હોય તો ટ્ર�કટર વડ� �ડ� ખેડ કર� �ડાનો નાશ કરવો.
૬. � િવસ્તારમા ંતીડના �ડા ��ુા હોઈ તે િવસ્તારની જમીન પર એક હ�ક્ટર જમીનદ�ઠ ૨૫ ક�લોગ્રામ
�ટલી મેલાથીઓન ૫% �કૂ�ના પટાઓ કરવા. �થી �ડામાથંી બહાર નીકળતા બચ્ચા દવાના સસંગર્થી
નાશ પામે.
૭. તીડના બચ્ચા મોટા થયા પછ� ખોરાકની શોધમા ંઆગે�ુચ કરતા હોય, ત્યાર� અ��ુળૂ જગ્યા એ લાબંી
ખાઈઓ ખોદ�ને તીડના બચ્ચાના ટોળા દાટ� દ�વા.
૮. તીડના બચ્ચાના ટોળાને આગળ વધતા અટકાવવા ઘ� અથવા ડાગંરના �સુા(૧૦૦ �ક.ગ્રા.)ની સાથે
ફ�નીટ્રોથીઓન દવા (૦.૫ �ક.ગ્રા.) જ�ંનુાશક દવા + ગોળની રસી (૫ �ક.ગ્રા.) મેળવીને બનાવેલ ઝેર�
પ્રલો�ભકા જમીન ઉપર બચ્ચાના રસ્તામા ંવેરવી.
૯. �યા ંખેતીના પાક પર અથવા ઘાિસયામા ંઆવા ટોળા બેસે ત્યા ંમેલાથીઓન ૫% �કૂ�નનો છંટકાવ
કરવો.
૧૦. સવારના સમયે ફ�નીટ્રોથીઓન ૫૦ ટકા દવા ૧ લીટર અથવા મેલાથીઓન ૫૦ ટકા દવા ૧ લીટર
અથવા ક્લોરપાયર�ફોસ ૨૦ ટકા દવા ૧ લીટર પ્રમાણે ૮૦૦ થી ૧૦૦૦ લીટર પાણીમા ંમેળવીને ૧
હ�ક્ટર િવસ્તારમા ંછાટં�.ુ
૧૧. જમીન પર રાતવાસો માટ� ઉતર��ુ ંતીડ�ુ ંટો� પણ સામાન્ય ર�તે સવારના દસ-અગીયાર વાગ્યા
પછ� જ તે�ુ ંપ્રયાણ કર� ુ ંહોય છે ત્યાર� ચો�સ સમયે મેલાથીઓન ૫% અથવા �ક્વનાલ્ફોસ ૧.૫%
�કૂ� દવાનો છંટકાવ કરવો.
�લ્લા કક્ષાએ કરવાની કાયર્વાહ�
�લ્લા ક્ક્ષાએ/તા�કુા ક્ક્ષાએ કંટ્રોલ �મની વ્યવસ્થા કર� તીડની પ�ર�સ્થતીની રો� રોજની માહ�તી
મોકલી આપવી. ૧. �જલ્લા કક્ષાએ ગામદ�ઠ પાચં ખે�ૂતોના સપંકર્ નબંર મેળવી તેની અધતનયાદ� તૈયાર કર� તા�કુા
તથા �જલ્લા કક્ષાએ રાખવી.
૨. તા�કુાવાર ટ્ર�ક્ટર માઉન્ટ�ડ સ્પે્રયર ધરાવતા પાચં ખે�ુતોના સપંકર્ નબંર મેળવી તેની સકં�લત યાદ�
�જલ્લા કક્ષાએ તૈયાર કર� રાખવી.
૩. ટ્ર�ક્ટરની સેવાઓ માટ� કસ્ટમ હાયર�ગ મડંળ�/સેવાઓની યાદ� તૌયાર રાખવી.
- 28 -
૪. �ુદરતી આફત �રુ, �ુષ્કાળ ક� તીડનો ઉપદ્રવ સમયે સલંગ્ન �જલ્લા કલેક્ટર કચેર� દ્વારા કાયર્રત
આપતકાલીન વ્યવસ્થા માટ� ગોઠવાયેલ સેન્ટરના સપંકર્મા ંરહ��.ુ
સામાન્ય જનતાએ ગ્રામ્ય કક્ષાએ લેવાની કાળ�
૧. આપના ગામમા ંક� સીમમા ંતીડ જોવા મળે તો તેની �ણ તરતજ સરપચં/ગ્રામસેવક/તલાટ�ને કરવી.
૨. તીડના ટોળા ઉડતા જણાય તો અગાઉ જણાવ્યા પ્રમાણે ઢોલ, ડબ્બા ક� થાળ� વગાડ� મોટા અવાજ
કરવા �થી તીડના ટોળા ઉતર� નહ�.
૩. સરપચં/ગ્રામસેવક/તલાટ�ને તીડના ટોળાના સમાચાર મળે તો તરત જ ઇ-મેલ, ટ�લીફોન, મોબાઈલ,
વોટસએ૫, (શ� હોય તો GPS Location સ�હત), SMS દ્વારા તા�કુા અને �લ્લા કક્ષાના કન્ટ્રોલ �મને,
મામલતદારશ્રી /તા�કુા િવકાસ અિધકાર�શ્રી/�જલ્લા ખેતીવાડ� અિધકાર�શ્રી/�જલ્લા િવકાસ અિધકાર�શ્રીને
�ણ કરશે. �ઓ તેની �ણ ખેતી િનયામકશ્રીને કરશે. �થી સમયસર તીડ િનયતં્રણના પગલા લઇને
ખેતી પાકને બચાવી શકાય.
ભારત સરકારશ્રીની લોક્સ્ટ સકર્લ ઓફ�સ-પાલન�રુ ટ�.ન.ં ૦૨૭૪૨-૨૪૫૧૪૨, મો: ૦૭૭૩૮૩૩૮૪૫૬
ભારત સરકારશ્રીની લોક્સ્ટ સકર્લ ઓફ�સ-�જુ ટ�.ન.ં ૦૨૮૩૨-૨૨૭૨૬૦, મો: ૯૮૯૮૯૨૨૯૫૦
�લ્લા ખેતીવાડ� અિધકાર�-પાલન�રુ ટ�.ન.ં ૦૨૭૪૨-૨૫૨૬૩૪, મો: ૯૯૦૯૪૬૬૦૫૫
�લ્લા ખેતીવાડ� અિધકાર�-કચ્છ-�જુ ટ�.ન.ં ૦૨૮૩૨-૨૨૧૧૫૫, મો: ૮૧૨૮૬૮૫૬૮૧
�લ્લા ખેતીવાડ� અિધકાર�-પાટણ ટ�.ન.ં ૦૨૭૬૬-૨૨૪૪૮૯, મો: ૮૮૪૯૦૫૧૩૨૯
�લ્લા ખેતીવાડ� અિધકાર�-�મનગર ટ�.ન.ં ૦૨૮૮-૨૫૫૦૨૮૬, મો: ૭૬૦૦૦૧૧૬૭૭
�લ્લા ખેતીવાડ� અિધકાર� - દ�વ�મૂી દ્વારકા ટ�.ન.ં ૦૨૮૩૩- ૨૩૫૮૬૮, મો: ૯૯૦૪૦૩૯૩૮૧
સ�ંકુ્ત ખેતી િનયામક, મહ�સાણા ટ�.ન.ં ૦૨૭૬૨-૨૨૦૧૩૯, ૨૨૧૨૪૬
સ�ંકુત ખેતી િનયામક, રાજકોટ ટ�.ન.ં ૦૨૮૧-૨૪૭૯૪૬૦
ખેતી િનયામક, �જુરાત રાજય, ગાધંીનગર ટ�.ન.ં ૦૭૯-૨૩૨૫૬૦૭૭, ૨૩૨૫૬૧૬૦
તીડ િનયતં્રણ �િુનટ:
કમર્ચાર�ઓ સ�હત તા�કુા એ એક૧૦ થી ૮ તીડ િનયતં્રણ �નુીટ , બોડર્ર એટલે ક� અસરગ્રસ્ત
�લ્લાઓના મથક� ત્રણ થી ચાર �િુનટો તૈયાર રાખવા. �યાર� બી� �લ્લાઓમા ંબે �િુનટો તૈયાર
રાખવા. �િુનટવાર �ા કમર્ચાર� �ા ંરહ�શે તેની નામ જોગયાદ� તૈયાર રાખવી.
૧ �પ અને ટ્ર�લર અથવા ટ્રક
૨ ડસ્ટર નગં - અથવા પાવર ડસ્ટર ૧૦- ૨,
૩ �ટ સ્પે્રયર -૫
૪ કાકડા(મશાલો) -૧૦, વાસં ઉપર બે �ટના લોખડંના સળ�યા ઉપર ૯” થી ૧૦” ના ભાગ ઉપર
એસબેસ્ટોસની દોર� િવ�ટ� તાર બાધંી તૈયાર કરવા અથવા કપડાના કકડા બાધંી તૈયાર કરવા.
૫ દવાઓ: મેલાથીઓન ૫%, ફ�નીટ્રોથીઓન ૫૦ ટકા અથવા ક્લોરપાયાર�ફોસ ૨૦ ટકા
૬ ફસ્ટએઇડ બોકસ, બેટ્ર�/ટોચર્ બે થી ત્રણ
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
29
પ�રિશષ્ટ -૧
રાજયમા ંખર�ફ-૨૦૧૯ દરમ્યાન �બયારણની જ�ર�યાત અને ઉપલબ્ધતા દશાર્વ� ુ ંપત્રક (જથ્થો �ક્વન્ટલમા)ં
ક્રમ પાક�ુ ંનામ
�બયારણની
જ�ર�યાત
વષર્ ૨૦૧૯
સોસર્ �જુબ �બયારણની ઉપલબ્ધતા �ુલ ઉપલબ્ધ �બયારણ વધ/ઘટ
(+)(-)
વધ +
�.ુરા.બી.િન. �જુકો/�િુન એન.એસ.સી પ્રાઈવેટ
પ્રમા�ણત �ણુવ
�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત
�ણુવ�ા
�કુ્ત પ્રમા�ણત
�ણુવ
�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત
�ણુવ�ા�ુ
ક્ત પ્રમા�ણત
�ણુવ�ા�ુ
ક્ત �ુલ
૧ ડાગંર ૧૦૯૦૮૦ ૮૫૭૮ 0 ૫૫૩૮ 0 ૨૫૦ 0 ૩૨૨૧૧ ૭૦૦૦૦ ૪૬૫૭૭ ૭૦૦૦૦ ૧૧૬૫૭૭ +૭૪૯૭
૨ મકાઈ ૭૦૦૦૦ 0 0 0 0 0 0 ૦ ૮૨૫૦૦ ૦ ૮૨૫૦૦ ૮૨૫૦૦ +૧૨૫૦૦
૩ બાજર� ૯૦૦૦ 0 0 0 0 0 0 0 ૧૨૫૦૦ 0 ૧૨૫૦૦ ૧૨૫૦૦ +૩૫૦૦
૪ મગ ૧૧૭૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૨૪૦ ૧૧૪૬૫ ૨૪૦ ૧૧૪૬૫ ૧૧૭૦૫ +૫
૫ અડદ ૧૦૬૨૦ ૪૨૧ ૦ ૪૦ ૦ ૨૦૦ ૦ ૨૦૯૦ ૮૧૫૦ ૨૭૫૧ ૮૧૫૦ ૧૦૯૦૧ +૨૮૧
૬ �વેુર ૨૩૭૮૦ ૧૦૧૦ ૦ ૯૪૩ ૦ ૨૦૦ ૦ ૨૧૦૦ ૧૯૮૭૦ ૪૨૫૩ ૧૯૮૭૦ ૨૪૧૨૩ +૩૪૩
૭ મગફળ� ૪૩૨૪૫૦ ૩૫૬૨૭ ૦ ૫૭૧૨ ૦ ૨૫૭૧ ૦ ૧૧૦૯ ૩૮૭૪૯૪ ૪૫૦૧૯ ૩૮૭૪૯૪ ૪૩૨૫૧૩ +૬૩
૮ તલ ૩૩૭૫ ૨૨૮ ૦ ૦ ૦ ૧૭૫ ૦ ૨૮૮૩ ૯૬ ૩૨૮૬ ૯૬ ૩૩૮૨ +૭
૯ �દવેલા ૩૨૫૦૦ ૩૨૫૩ ૦ ૩૨ ૦ ૦ ૦ ૧૫૨૫૫ ૧૪૦૨૦ ૧૮૫૪૦ ૧૪૦૨૦ ૩૨૫૬૦ +૬૦
૧૦ સોયાબીન ૨૮૪૪૫ ૭૧૪૮ 0 ૧૨૬ ૦ ૯૦૭૨ ૦ ૧૭૧૬૭૪ ૫૦૦૦ ૧૮૮૦૨૦ ૫૦૦૦ ૧૯૩૦૨૦ +૧૬૪૫૭૫
૧૧ હાઈ. કપાસ ૪૫૫૦૦ 0 ૦ 0 0 0 0 0 ૬૦૦૦૦ 0 ૬૦૦૦૦ ૬૦૦૦૦ +૧૪૫૦૦
૧૨ કપાસ
(�તો) ૩૧૫૦૦ 0 0 ૧૧૪૫૦ 0 0 0 ૬૮૫૦ ૧૩૩૫૦ ૧૮૩૦૦ ૧૩૩૫૦ ૩૧૬૫૦ +૧૫૦
કપાસ �ુલ ૭૭૦૦૦ ૦ ૦ ૧૧૪૫૦ ૦ ૦ ૦ ૬૮૫૦ ૭૩૩૫૦ ૧૮૩૦૦ ૭૩૩૫૦ ૯૧૬૫૦ +૧૪૬૫૦
�ુલ ૮૦૭૯૫૦ ૫૬૨૬૫ ૦ ૨૩૮૪૧ ૦ ૧૨૪૬૮ 0 ૨૩૪૪૧૨ ૬૮૪૪૪૫ ૩૨૬૯૮૬ ૬૮૪૪૪૫ ૧૦૧૧૪૩૧ +૨૦૩૪૮૧
30
પ�રિશષ્ટ -૧ (અ)
રાજયમા ંખર�ફ-૨૦૧૯ દરમ્યાન �બયારણની (�તવાર) જ�ર�યાત અને ઉપલબ્ધતા દશાર્વ� ુપત્રક (જથ્થો �ક્વન્ટલમા)ં
ક્રમ પાક�ુ ં
નામ �ત
�બયારણની
જ�ર�યાત
વષર્ ૨૦૧૯
સોસર્ �જુબ �બયારણની ઉપલબ્ધતા
�ુલ
વધ/ઘટ
(+)(-)
વધ +
�.ુરા.બી.િન. �જુકો/�િુન એન.એસ.સી પ્રાઈવેટ �ુલ
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત
૧ ૨ ૩ ૪ ૫ ૬ ૭ ૮ ૯ ૧૦ ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬
૧
ડાગંર
�આર-૩ ૨૦૦ ૦ ૦ 0 ૦ ૦ ૦ ૫૨૦ ૦ ૫૨૦ ૦ ૫૨૦ +૩૨૦ ૨ �આર-૪ ૧૬૪૫ ૦ ૦ 0 ૦ ૦ ૦ ૧૬૯૪ ૦ ૧૬૯૪ ૦ ૧૬૯૪ +૪૯ ૩ �આર-૭ ૯૫૦ ૦ ૦ ૨૦૯ ૦ ૦ ૦ ૭૯૦ ૦ ૯૯૯ ૦ ૯૯૯ +૪૯ ૪ �આર-૧૧ ૭૫૦ ૦ ૦ ૩૮ ૦ ૦ ૦ ૭૪૦ ૦ ૭૭૮ ૦ ૭૭૮ +૨૮ ૫ �એનઆર-
૩૫૦ ૧૬૫ ૦ ૮૫૩ ૦ ૦ ૦ ૧૨૭ ૦ ૧૧૪૫ ૦ ૧૧૪૫ +૭૯૫ ૬ ��ુર� ૧૮૫૨૦ ૩૮૫૦ ૦ ૨૭૨૦ ૦ ૦ ૦ ૧૬૯૩૦ ૦ ૨૩૫૦૦ ૦ ૨૩૫૦૦ +૪૯૮૦ ૭ આઈઆર-
૩૨૫ ૩૮ ૦ ૧૬૦ ૦ ૦ ૦ ૨૯૦ ૦ ૪૮૮ ૦ ૪૮૮ +૧૬૩ ૮ જયા ૪૮૯૫ ૯૮૫ ૦ ૪૯૬ ૦ ૦ ૦ ૩૬૪૦ ૦ ૫૧૨૧ ૦ ૫૧૨૧ +૨૨૬ ૯ એને�આુર-
૧૨ ૦ ૦ ૧૩ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૧૩ ૦ ૧૩ +૧ ૧૦ �એઆર-
૧૧૦૦૦ ૩૫૪૦ ૦ ૯૧૦ ૦ ૨૫૦ ૦ ૬૫૮૦ ૦ ૧૧૨૮૦ ૦ ૧૧૨૮૦ +૨૮૦ ૧૧ મ�રુ� ૧૦૩૫ ૦ ૦ ૧૩૯ ૦ 0 ૦ ૯૦૦ ૦ ૧૦૩૯ ૦ ૧૦૩૯ +૪ ૧૨ અન્ય/ર�સચર્ ૬૯૩૯૮ ૦ ૦ ૦ ૦ 0 ૦ ૦ ૭૦૦૦૦ ૦ ૭૦૦૦૦ ૭૦૦૦૦ +૬૦૨
�ુલ ૧૦૯૦૮૦ ૮૫૭૮ ૦ ૫૫૩૮ ૦ ૨૫૦ ૦ ૩૨૨૧૧ ૭૦૦૦૦ ૪૬૫૭૭ ૭૦૦૦૦ ૧૧૬૫૭૭ +૭૪૯૭ ૧૩ અન્ય/ર�સચર્ ૭૦૦૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૮૨૫૦૦ ૦ ૮૨૫૦૦ ૮૨૫૦૦ +૧૨૫૦૦
�ુલ ૭૦૦૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૮૨૫૦૦ ૦ ૮૨૫૦૦ ૮૨૫૦૦ +૧૨૫૦૦ ૧૪ બાજરા અન્ય/ર�સચર્ ૯૦૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૧૨૫૦૦ ૦ ૧૨૫૦૦ ૧૨૫૦૦ +૩૫૦૦
�ુલ ૯૦૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૧૨૫૦૦ ૦ ૧૨૫૦૦ ૧૨૫૦૦ +૩૫૦૦ ૧૫ મગ GUJARAT-
4 ૧૧૭૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૨૪૦ ૧૧૪૬૫ ૨૪૦ ૧૧૪૬૫ ૧૧૭૦૫ +૫
�ુલ ૧૧૭૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૨૪૦ ૧૧૪૬૫ ૨૪૦ ૧૧૪૬૫ ૧૧૭૦૫ +૫
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
31
(જથ્થો �ક્વન્ટલમા)ં
ક્રમ પાક�ુ ંનામ
�ત �બયારણની જ�ર�યાત
વષર્ ૨૦૧૯
સોસર્ �જુબ �બયારણની ઉપલબ્ધતા �ુલ વધ/ઘટ
(+)(-)
વધ +
�.ુરા.બી.િન. �જુકો/�િુન એન.એસ.સી પ્રાઈવેટ �ુલ
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત
૧ ૨ ૩ ૪ ૫ ૬ ૭ ૮ ૯ ૧૦ ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬
૧૬ અડદ T-9 ૪૧૦૦ ૨૧ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૯૬૦ ૩૧૪૦ ૯૮૧ ૩૧૪૦ ૪૧૨૧ +૨૧ ૧૭ Guj-1 ૬૩૨૦ ૪૦૦ ૦ ૪૦ ૦ ૨૦૦ ૦ ૯૨૦ ૪૮૦૦ ૧૫૬૦ ૪૮૦૦ ૬૩૬૦ +૪૦ ૧૮ TAU-1 ૨૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૨૧૦ ૨૧૦ ૨૧૦ ૨૧૦ ૪૨૦ +૨૨૦ �ુલ ૧૦૬૨૦ ૪૨૧ ૦ ૪૦ ૦ ૨૦૦ ૦ ૨૦૯૦ ૮૧૫૦ ૨૭૫૧ ૮૧૫૦ ૧૦૯૦૧ +૨૮૧
૧૯ �વેુર
BDN-2 ૫૨૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૯૫૦ ૪૨૫૦ ૯૫૦ ૪૨૫૦ ૫૨૦૦ ૦
૨૦ BSMR-853 ૫૬૨૦ ૩૪૦ ૦ ૭૩૦ ૦ ૦ ૦ ૩૩૦ ૪૨૭૦ ૧૪૦૦ ૪૨૭૦ ૫૬૭૦ +૫૦
૨૧ ICPL-87 ૪૧૨૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૫૨૦ ૩૬૫૦ ૫૨૦ ૩૬૫૦ ૪૧૭૦ +૫૦
૨૨ AGT-2 ૧૮૦૦ ૨૪૦ ૦ ૨૩ ૦ ૦ ૦ ૨૨૦ ૧૪૦૦ ૪૮૩ ૧૪૦૦ ૧૮૮૩ +૮૩
૨૩ અન્ય/ર�સચર્ ૭૦૪૦ ૪૩૦ ૦ ૧૯૦ ૦ ૨૦૦ ૦ ૮૦ ૬૩૦૦ ૯૦૦ ૬૩૦૦ ૭૨૦૦ +૧૬૦
�ુલ ૨૩૭૮૦ ૧૦૧૦ ૦ ૯૪૩ ૦ ૨૦૦ ૦ ૨૧૦૦ ૧૯૮૭૦ ૪૨૫૩ ૧૯૮૭૦ ૨૪૧૨૩ +૩૪૩
૨૪ મગફળ�
GG-2 ૧૫૫૦૦ ૯૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૧૫૪૦૧ ૯૯ ૧૫૪૦૧ ૧૫૫૦૦ ૦ ૨૫ GG-20 ૨૨૦૦૦ ૧૬૪૩૦ ૦ ૩૫૩૫ ૦ ૬૮૫ ૦ ૭૩૦ ૬૨૦ ૨૧૩૮૦ ૬૨૦ ૨૨૦૦૦ ૦
૨૬ GJG-22 ૧૨૦૦૦ ૯૮૬૦ ૦ ૧૦૭૭ ૦ ૮૧૦ ૦ ૦ ૨૫૩ ૧૧૭૪૭ ૨૫૩ ૧૨૦૦૦ ૦ ૨૭ G.G-5 ૮૫૦ ૭૫૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૧૨૦ ૭૫૦ ૧૨૦ ૮૭૦ +૨૦ ૨૮ GJG-17 ૨૫૦૦ ૪૬૫ ૦ ૫૫૦ 0 0 ૦ ૩૭૯ ૧૧૧૦ ૧૩૯૪ ૧૧૧૦ ૨૫૦૪ +૪ ૨૯ GJG-9 ૩૦૦૦ ૨૭૭૦ ૦ 0 0 0 ૦ ૦ ૨૫૦ ૨૭૭૦ ૨૫૦ ૩૦૨૦ +૨૦ ૩૦ GJG-31 ૨૫૦ ૦ ૦ 0 0 ૬૬ ૦ ૦ ૧૯૦ ૬૬ ૧૯૦ ૨૫૬ +૬ ૩૧ GJG HPS 1 ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૩૨ TAG-24 ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૩૩ TAG-37A ૪૦૦૦ ૨૬૬૦ ૦ ૫૫૦ ૦ ૫૩૨ ૦ ૦ ૨૬૦ ૩૭૪૨ ૨૬૦ ૪૦૦૨ +૨ ૩૪ GAUG-10 ૫૦૦ ૧૩૩ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૩૭૦ ૧૩૩ ૩૭૦ ૫૦૩ +૩ ૩૫ GG-21 ૫૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૪૭૮ ૦ ૦ ૨૫ ૪૭૮ ૨૫ ૫૦૩ +૩ ૩૬ GG-11 ૩૦૦૦ ૨૪૬૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૫૪૫ ૨૪૬૦ ૫૪૫ ૩૦૦૫ +૫ ૩૭ અન્ય/ર�સચર્ ૩૬૮૩૫૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૩૬૮૩૫૦ ૦ ૩૬૮૩૫૦ ૩૬૮૩૫૦ ૦ �ુલ ૪૩૨૪૫૦ ૩૫૬૨૭ ૦ ૫૭૧૨ ૦ ૨૫૭૧ ૦ ૧૧૦૯ ૩૮૭૪૯૪ ૪૫૦૧૯ ૩૮૭૪૯૪ ૪૩૨૫૧૩ +૬૩
32
(જથ્થો �ક્વન્ટલમા)ં
ક્રમ
પાક�ુ ંનામ
�ત �બયારણની જ�ર�યાત વષર્ ૨૦૧૯
સોસર્ �જુબ �બયારણની ઉપલબ્ધતા �ુલ વધ/ઘટ (+)(-)
�.ુરા.બી.િન. �જુકો/�િુન એન.એસ.સી પ્રાઈવેટ �ુલ
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા �કુ્ત
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા �કુ્ત
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા �કુ્ત
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા �કુ્ત
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા �કુ્ત
વધ +
૧ ૨ ૩ ૪ ૫ ૬ ૭ ૮ ૯ ૧૦ ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬
૩૮ તલ GT-3 ૩૪૦ ૧૪૮ 0 ૦ ૦ ૦ ૦ ૧૭૮ ૧૫ ૩૨૬ ૧૫ ૩૪૧ +૧
૩૯ GT-4 ૨૯૦ ૮૦ 0 ૦ 0 ૧૭૫ 0 ૧૬ ૧૯ ૨૭૧ ૧૯ ૨૯૦ ૦
૪૦ GT-2 ૨૭૦૦ 0 0 0 0 0 0 ૨૬૮૯ ૧૨ ૨૬૮૯ ૧૨ ૨૭૦૧ +૧
૪૧ અન્ય/ર�સચર્ ૪૫ 0 0 0 0 0 0 ૦ ૫૦ ૦ ૫૦ ૫૦ +૫ �ુલ ૩૩૭૫ ૨૨૮ ૦ ૦ ૦ ૧૭૫ ૦ ૨૮૮૩ ૯૬ ૩૨૮૬ ૯૬ ૩૩૮૨ +૭
૪૨
�દવેલા
GCH-2 ૭૦૦૦ ૨૦૪૦ 0 ૦ ૦ 0 0 ૪૬૦૦ ૪૦૦ ૬૬૪૦ ૪૦૦ ૭૦૪૦ +૪૦ ૪૩ GAUCH-1 ૩૫૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૩૦૬ ૫૦ ૩૦૬ ૫૦ ૩૫૬ +૬ ૪૪ GCH-4 ૪૦૦૦ ૪૮૩ 0 ૦ 0 0 0 ૩૫૦૦ ૨૦ ૩૯૮૩ ૨૦ ૪૦૦૩ +૩ GNCH-1 ૨૫૦ ૧૫૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦૫૪ ૫૦ ૨૦૪ ૫૦ ૨૫૪ +૪
૪૫ GCH-7 ૧૦૦૦૦ ૫૮૦ ૦ ૩૨ ૦ ૦ ૦ ૬૭૯૫ ૨૬૦૦ ૭૪૦૭ ૨૬૦૦ ૧૦૦૦૭ +૭ ૪૬ અન્ય/ર�સચર્ ૧૦૯૦૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૧૦૯૦૦ ૦ ૧૦૯૦૦ ૧૦૯૦૦ ૦
�ુલ ૩૨૫૦૦ ૩૨૫૩ ૦ ૩૨ ૦ ૦ ૦ ૧૫૨૫૫ ૧૪૦૨૦ ૧૮૫૪૦ ૧૪૦૨૦ ૩૨૫૬૦ +૬૦ ૪૭ સોયાબીન JS 335 ૨૫૦૦૦ ૬૪૬૨ ૦ ૦ ૦ ૯૦૭૨ ૦ ૧૬૨૩૧૯ ૦ ૧૭૭૮૫૩ ૦ ૧૭૭૮૫૩ +૧૫૨૮૫૩
૪૮ JS-9305 ૧૫૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૯૩૩૦ ૦ ૯૩૩૦ ૦ ૯૩૩૦ +૯૧૮૦ ૪૯ JS-2029
૨૩ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૨૫ ૦ ૨૫ ૦ ૨૫ +૨
૫૦ NCR-37 ૮૧૨ ૬૮૬ ૦ ૧૨૬ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૮૧૨ ૦ ૮૧૨ ૦ ૫૧ અન્ય/ર�સચર્ ૨૪૬૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૫૦૦૦ ૦ ૫૦૦૦ ૫૦૦૦ +૨૫૪૦
�ુલ ૨૮૪૪૫ ૭૧૪૮ ૦ ૧૨૬ ૦ ૯૦૭૨ ૦ ૧૭૧૬૭૪ ૫૦૦૦ ૧૮૮૦૨૦ ૫૦૦૦ ૧૯૩૦૨૦ +૧૬૪૫૭૫
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
33
(જથ્થો �ક્વન્ટલમા)ં ક્રમ પાક�ુ ં
નામ �ત �બયારણની
જ�ર�યાત વષર્ ૨૦૧૯
સોસર્ �જુબ �બયારણની ઉપલબ્ધતા �ુલ વધ/ઘટ (+)(-)
વધ +
�.ુરા.બી.િન. �જુકો/�િુન એન.એસ.સી પ્રાઈવેટ �ુલ
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા �કુ્ત
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા �કુ્ત
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા �કુ્ત
પ્રમા�ણત �ણુવ�ા�કુ્ત પ્રમા�ણત �ણુવ�ા �કુ્ત
૧ ૨ ૩ ૪ ૫ ૬ ૭ ૮ ૯ ૧૦ ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬
૫૨ હાઇ. કપાસ અન્ય/ર�સચર્ ૪૫૫૦૦ ૦ ૦ 0 0 0 0 0 ૬૦૦૦૦ 0 ૬૦૦૦૦ ૬૦૦૦૦ +૧૪૫૦૦
�ુલ ૪૫૫૦૦ 0 ૦ 0 0 0 0 0 ૬૦૦૦૦ ૦ ૬૦૦૦૦ ૬૦૦૦૦ +૧૪૫૦૦
૫૩ કપાસ (�તો)
G.Cot.13 ૪૦૦૦ 0 0 0 0 0 0 ૯૫૦ ૩૧૦૦ ૯૫૦ ૩૧૦૦ ૪૦૫૦ +૫૦
૫૪ V 797 ૬૫૦૦ 0 0 ૨૬૨૦ 0 0 0 ૦ ૩૯૦૦ ૨૬૨૦ ૩૯૦૦ ૬૫૨૦ +૨૦
૫૫ G COT 21 ૧૫૦૦૦ 0 0 ૬૨૦૦ 0 0 0 ૫૯૦૦ ૨૯૫૦ ૧૨૧૦૦ ૨૯૫૦ ૧૫૦૫૦ +૫૦
૫૬ ADC-1 ૬૦૦૦ 0 0 ૨૬૩૦ 0 0 0 ૦ ૩૪૦૦ ૨૬૩૦ ૩૪૦૦ ૬૦૩૦ +૩૦
�ુલ ૩૧૫૦૦ 0 0 ૧૧૪૫૦ 0 0 0 ૬૮૫૦ ૧૩૩૫૦ ૧૮૩૦૦ ૧૩૩૫૦ ૩૧૬૫૦ +૧૫૦
�ુલ ૮૦૭૯૫૦ ૫૬૨૬૫ ૦ ૨૩૮૪૧ ૦ ૧૨૪૬૮ ૦ ૨૩૪૪૧૨ ૬૮૪૪૪૫ ૩૨૬૯૮૬ ૬૮૪૪૪૫ ૧૦૧૧૪૩૧ +૨૦૩૪૮૧
34
પ�રિશષ્ટ - ૨
રાજયમા ંખર�ફ-૨૦૧૯ દરમ્યાન રાસાય�ણક ખાતરની જ�ર�યાત દશાર્વ� ુપત્રક (જથ્થો મે.ટન મા)ં
માસ �રુ�યા ડ�એપી એમઓપી એમો. સલ્ફ�ટ ૨૦:૨૦:૦ ૧૫:૧૫:૧૫ ૨૪:૨૪:૦ ૧૬:૧૬:૧૬ ૧૨:૩૨:૧૬ ૧૦:૨૬:૨૬
�ુલ
એન.પી.ક�
કોમ્પ્લેક્ષ
ફટ�લાઈઝર
એસ.એસ.પી
�ુલ
એિપ્રલ-૧૯ ૧૧૦૦૦૦ ૨૫૦૦૦ ૧૨૦૦૦ ૮૦૦૦ ૧૫૦૦૦ ૫૦૦ ૧૦૦૦ ૧૦૦૦ ૧૨૦૦૦ ૧૫૦૦ ૩૧૦૦૦ ૭૦૦૦ ૧૯૩૦૦૦
મે--૧૯ ૧૬૫૦૦૦ ૬૨૫૦૦ ૧૨૦૦૦ ૮૦૦૦ ૩૭૫૦૦ ૧૨૦૦ ૨૫૦૦ ૨૫૦૦ ૩૦૦૦૦ ૩૮૦૦ ૭૭૫૦૦ ૧૭૫૦૦ ૩૪૨૫૦૦
�ૂન-૧૯ ૨૨૫૦૦૦ ૭૫૦૦૦ ૧૬૦૦૦ ૮૦૦૦ ૪૫૦૦૦ ૧૫૦૦ ૩૦૦૦ ૩૦૦૦ ૩૬૦૦૦ ૪૫૦૦ ૯૩૦૦૦ ૨૧૦૦૦ ૪૩૮૦૦૦
�ુલાઈ-૧૯ ૨૫૦૦૦૦ ૩૭૫૦૦ ૧૬૦૦૦ ૧૬૦૦૦ ૨૨૫૦૦ ૮૦૦ ૧૫૦૦ ૧૫૦૦ ૧૮૦૦૦ ૨૨૦૦ ૪૬૫૦૦ ૧૦૦૦૦ ૩૭૬૦૦૦
ઓગષ્ટ-૧૯ ૨૪૦૦૦૦ ૨૫૦૦૦ ૧૨૦૦૦ ૨૪૦૦૦ ૧૫૦૦૦ ૫૦૦ ૧૦૦૦ ૧૦૦૦ ૧૨૦૦૦ ૧૫૦૦ ૩૧૦૦૦ ૭૫૦૦ ૩૩૯૫૦૦
સપ્ટ�-૧૯ ૧૧૦૦૦૦ ૨૫૦૦૦ ૧૨૦૦૦ ૧૬૦૦૦ ૧૫૦૦૦ ૫૦૦ ૧૦૦૦ ૧૦૦૦ ૧૨૦૦૦ ૧૫૦૦ ૩૧૦૦૦ ૭૦૦૦ ૨૦૧૦૦૦
�ુલ ૧૧૦૦૦૦૦ ૨૫૦૦૦૦ ૮૦૦૦૦ ૮૦૦૦૦ ૧૫૦૦૦૦ ૫૦૦૦ ૧૦૦૦૦ ૧૦૦૦૦ ૧૨૦૦૦૦ ૧૫૦૦૦ ૩૧૦૦૦૦ ૭૦૦૦૦ ૧૮૯૦૦૦૦
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
35
પ�રિશષ્ટ -૩ રાજયમા ંવષર્ ૨૦૧૯ માટ� જ�ંનુાશક દવાની જ�ર�યાત અને ઉપલબ્ધતાની િવગતો દશાર્વ� ુ ંપત્રક
(જથ્થો મે.ટન મા)ં અ�.ુ જ�ંનુાશક દવાઓ જ�ર�યાત ઉપલબ્ધતા અ�.ુ જ�ંનુાશક દવાઓ જ�ર�યાત ઉપલબ્ધતા
જ�ંનુાશક �ગનાશક ૧ એસીફ�ટ ૧૦૭ ૧૫૦ ૨૮ કાબ�ન્ડાઝીમ ૩૫ ૬૫
૨ એસીટામેપ્રીડ ૨૫ ૩૫ ૨૯ કોપર ઓક્સીક્લોરાઇડ ૩૫ ૪૭
૨ કબાર્ર�લ ૨૫ ૩૫ ૩૦ હ�ક્ઝાકોનાઝોલ ૩૩ ૪૫
૪ કાબ�ફ�રુાન ૮૧ ૧૦૨ ૩૧ મેન્કોઝેબ ૪૧ ૬૫
૫ કાટ�પ હાડ્રોલ્કોરાઇડ ૩૫ ૫૧ ૩૨ પ્રોપીકોનાઝોલ ૭ ૧૫
૬ સાયપરમેથ્રીન ૭૯ ૯૫ ૩૩ સલ્ફર ૫૯ ૮૦
૭ ક્લોરપાયર�ફોસ ૧૦૮ ૧૪૧ ૩૪ ટ્રાયડ�મોફર્ ૨ ૮
૮ ડાયક્લોરવોશ ૨૯ ૪૦ ૩૫ થાઇરમ ૯ ૧૫
૯ ડાયમીથોએટ ૧૩ ૩૦ ૩૬ ઝીરમ ૨ ૭
૧૦ ડ�લ્ટામેથ્રીન ૪ ૧૦ ૧૧ ડાયકોફોલ ૧ ૫ ન�દામણનાશક ૧૨ ઇથીઓન ૦ ૭ ૩૭ એટ્રાઝીન ૭ ૧૦
૧૩ એમામેક્ટ�ન બેન્ઝોએટ ૨૧ ૪૦ ૩૮ બ્�ટુાક્લોર ૧૦ ૧૫
૧૪ ફ�ન્વાલર�ટ ૩૦ ૪૦ ૩૯ ગ્લ્યાફોસેટ ૧૧ ૨૦
૧૫ ફ�પ્રોનીલ ૪૬ ૫૫ ૪૦ પેન્ડ�મીથાલીન ૭ ૧૦
૧૬ ઇમીડાક્લોપ્રીડ ૫૩ ૬૫ ૪૧ ક્વીઝાલોફોપ ઇથાઇલ ૩ ૭
૧૭ ઇનડોક્ઝાકાબર્ ૭ ૨૧ ૧૮ લેમ્ડા સાયહ�લોથ્રીન ૨૦ ૩૫ �દરનાશક અને �મુીનાશક ૧૯ મેલાથીઓન ૧૯ ૩૦ ૪૨ એલ્�મુીનીઅમ ફોસફાઇડ ૪ ૬
૨૦ મીથાઇલ પેરાથીઓન ૫૫ ૬૫ ૪૩ મીથાઇલ બ્રોમાઇડ ૪ ૬
૨૧ મોનોક્રોટોફોસ ૪૦ ૬૦ ૪૪ ઝ�ક ફોસફ�ટ ૨ ૪
૨૨ ફોર�ટ ૮૧ ૯૬ ૪૫ બ્રોમોડ�ઓલોન ૩ ૫
૨૩ પ્રોફ�નોફોસ ૪૧ ૫૫
૨૪ ક્વીનાલફોસ ૪૧ ૬૦
૨૫ થાઓમીથોક્ઝામ ૮ ૨૦
૨૬ ટ્રાયઝોફોસ ૨૫ ૪૦
૨૭ સ્પીનોસાડ ૨ ૧૦
36
પ�રિશષ્ટ-૪
�જુરાત રા�યના �જલ્લા ખેતીવાડ� અિધકાર�શ્રીઓના સપંકર્ નબંરની િવગતો
ક્રમ નામ �લ્લો કચેર� નબંર મોબાઇલ નબંર ફ�ક્સ નબંર
૧ શ્રી આર.આર.ટ�લવા રાજકોટ ૦૨૮૧-૨૪૪૦૮૮૯ ૯૪૨૯૦૪૩૦૦૮ ૦૨૮૧-૨૪૭૫૫૯૮
૨ શ્રી એચ.ડ�. વાદ� �રુ�ન્દ્રનગર ૦૨૭૫૨-૨૮૫૯૦૨ ૯૮૨૫૧ ૮૪૨૭૬ ૦૨૭૫૨-૨૮૫૪૦૨
૩ શ્રી ડ�.બી.ગ�રા મોરબી ૦૨૮૨૨-૨૨૨૭૦૯ ૯૯૯૮૫ ૪૬૩૬૯ ૦૨૮૨૨-૨૨૨૭૦૯
૪ શ્રી એચ.સી.ઉસદડ�યા �મનગર ૦૨૮૮-૨૫૫૦૨૮૬ ૯૭૧૨૭૧૨૦૬૯ ૦૨૮૮-૨૫૫૦૨૮૬
૫ શ્રી એચ.�.ઝ�દાલ દ�વ�િુમ દ્વારકા ૦૨૮૩૩-૨૩૫૮૬૮ ૯૩૭૯૦૦૩૧૪૧ ૦૨૮૮-૨૫૫૦૨૮૬
૬ શ્રી વાય. આઇ. શીહોરા �જૂ-કચ્છ ૦૨૮૩૨-૨૨૧૧૫૫ ૯૪૨૬૪૧૯૨૬૫ ૦૨૮૩૨-૨૨૧૧૫૫
૭ શ્રી વી.ક�.ભટ્ટ મહ�સાણા ૦૨૭૬૨-૨૨૨૩૧૭ ૯૮૯૮૧૨૮૪૪૨ ૦૨૭૬૨-૨૨૨૩૧૬
૮ શ્રી એસ.એસ.૫ટ�લ પાટણ ૦૨૭૬૬-૨૨૪૪૮૯ ૯૪૨૭૦ ૦૬૩૫૨ ૦૨૭૬૬-૨૨૪૪૮૯
૯ શ્રી પી.ક�.પટ�લ પાલન�રુ ૦૨૭૪૨-૨૫૨૬૩૪ ૯૯૦૯૪૬૬૦૫૫ ૦૨૭૪૨-૨૫૨૬૩૪
૧૦ શ્રી.વી.ક�.૫ટ�લ �હ�મતનગર ૦૨૭૭૨-૨૪૦૩૫૯ ૯૪૨૬૩૯૯૪૩૭ ૦૨૭૭૨-૨૪૦૩૫૯
૧૧ શ્રી.�.આર.પટ�લ મોડાસા ૦૨૭૭૪-૨૪૦૭૬૦ ૯૯૭૯૬૮૬૯૬૪ ૦૨૭૭૪-૨૪૦૭૬૦
૧૨ શ્રી નીતીન વસાવા વડોદરા ૦૨૬૫-૨૪૩૩૬૪૧ ૯૪૨૭૧૦૩૧૬૧ ૦૨૬૫-૨૪૩૧૦૭૮
૧૩ શ્રી પી.એમ.આચાયર્ છોટાઉદ��રુ --- ૯૯૨૫૦૪૫૧૦૩ ----
૧૪ શ્રી �.ડ�.ચાર�લ ગોધરા ૦૨૬૭૨-૨૫૩૩૭૧ ૮૫૧૧૧૬૫૫૨૫ ૦૨૬૭૨-૨૫૩૩૭૧
૧૫ શ્રી સમીત પટ�લ મ�હસાગર ૦૨૬૭૪-૨૫૦૧૯૫ ૭૯૮૪૨૩૧૦૮૫ ----
૧૬ શ્રી �.એચ.�થુાર દાહોદ ૦૨૬૭૩-૨૩૯૧૦૭ ૯૪૨૭૩૮૩૯૨૩ ૦૨૬૭૩-૨૩૯૧૦૮
૧૭ શ્રી એન. �. ભટ્ટ નમર્દા ૦૨૬૪૦-૨૨૦૦૮૦ ૯૮૭૯૧૧૭૦૩૪ ૦૨૬૪૦-૨૨૦૦૮૦
૧૮ શ્રી �.�.ભટ્ટ ભ�ુચ ૦૨૬૪૨-૨૬૧૬૧૧ ૯૪૨૬૩૬૨૬૬૧ ૦૨૬૪૨-૨૪૦૯૫૧
૧૯ શ્રી ડ�.�.રાઠોડ �ુનાગઢ ૦૨૮૫-૨૬૩૩૦૪૬ ૮૫૧૧૧૨૪૯૪૬ ૦૨૮૫-૨૬૩૩૦૪૬
૨૦ શ્રી એસ. બી.વાઘમશી ગીર સોમનાથ ૦૨૮૭૬-૨૪૯૦૮૦ ૯૯૭૯૨૮૮૭૮૭ ૦૨૮૭૬-૨૪૯૨૫૫
૨૧ શ્રી ક�. ક�. ૫ટ�લ અમર�લી ૦૨૭૯૨-૨૨૩૩૨૪ ૯૮૭૯૩૪૮૬૧૧ ૦૨૭૯૨-૨૨૩૧૬૮
૨૨ શ્રી એસ.આર.કોસબંી ભાવનગર ૦૨૭૮-૨૪૩૯૯૩૧ ૭૬૦૦૫૩૦૩૪૦ ૦૨૭૮-૨૫૧૦૪૭૦
૨૩ ઇચા.શ્રી ડ�. એસ. ગઢ�યા બોટાદ ૦૨૮૪૯-૨૫૨૪૪૨ ૮૧૬૦૫૧૭૫૭૧ ૦૨૮૪૯-૨૫૨૪૪૨
૨૪ શ્રી �.એન.૫રમાર પોરબદંર ૦૨૮૬-૨૨૫૨૮૦૯ ૯૪૨૮૨૪૨૬૫૭ ૦૨૮૬-૨૨૫૨૮૦૯
૨૫ શ્રી બી. વી. વસોયા અમદાવાદ ૦૭૯-૨૫૫૦૬૮૭૪ ૯૪૨૬૯૪૦૪૮૮ ૦૭૯-૨૫૫૦૬૮૭૪
૨૬ શ્રી એ.આર.સોનારા ખેડા ૦૨૬૮-૨૫૫૭૪૨૧ ૯૬૮૭૬૮૪૬૦૦ ૦૨૬૮- ૨૫૫૭૪૯૫
૨૭ શ્રી સી. એન. પટ�લ આણદં ૦૨૬૯૨-૨૫૮૧૦૨ ૯૮૨૫૨૫૨૯૯૩ ૦૨૬૯૨- ૨૪૩૮૯૫
૨૮ શ્રી ક�.એસ.પટ�લ �રુત ૦૨૬૧-૨૪૨૫૭૫૧/૭૫૫ ૯૪૨૭૩૮૫૦૮૦ ૦૨૬૧-૨૪૧૨૫૪૩
૨૯ ઇચા.શ્રી સી.આર.પટ�લ નવસાર� ૦૨૬૩૭-૨૩૩૦૩૦ ૭૫૬૭૪૩૦૨૯૦ ૦૨૬૩૭-૨૩૩૦૩૦
૩૦ શ્રી �કુ�શભાઇ એમ.૫ટ�લ વલસાડ ૦૨૬૩૨-૨૫૩૮૯૧ ૯૪૨૬૩૯૯૦૯૮ ૦૨૬૩૨-૨૫૩૮૯૧
૩૧ શ્રી એસ.બી.ગામીત તાપી ૦૨૬૨૬-૨૨૦૩૬૫ ૯૯૭૯૪૬૮૦૭૦ ૦૨૬૨૬-૨૨૨૧૪૩
૩૨ શ્રી �નુીલ પટ�લ ડાગં ૦૨૬૩૧-૨૨૦૩૨૦ ૯૮૯૮૬૯૬૮૫૧ ૦૨૬૩૧-૨૨૦૪૪૪
૩૩ શ્રી ડ�.પી.�દવ ગાધંીનગર ૦૭૯- ૨૩૨૫૬૯૫૧ ૯૯૦૯૯૮૨૯૯૯ ૦૭૯-૨૩૨૫૬૯૪૯
આક�સ્મક પાક આયોજન ખર�ફ-૨૦૧૯
37
પ�રિશષ્ટ-૫ �જુરાત રાજય બીજ પ્રમાણન એજન્સી, અમદાવાદની પેટા કચેર�ઓના નામ અને સપંકર્ નબંરની િવગતો
અ.ન.ં કચેર��ુ ંનામ
કચેર��ુ ંસરના�ુ ં સપંકર્ નબંર કાયર્કે્ષત્ર
૧ વડ� ક�ચર�
િનયામકશ્રી, �જુરાત રા�ય બીજ પ્રમાણન એજન્ સી ‘‘બીજ પ્રમાણન ભવન’’ માણેકબાગ-શ્ યામલ રોડ, શ્ યામલ રો હાઉસ, િવભાગ-૫ ન�ક, ગો�ુલ રો હાઉસની સામે, સેટ�લાઇટ, અમદાવાદ-૧૫
(૦૭૯) ૨૬૭૩૪૧૧૬ ૨૬૭૬૩૭૨૦
રા�ય
૨ અમદાવાદ -ઉપર �જુબ- (૦૭૯)
૨૬૭૩૪૧૧૦ અમદાવાદ
૩ ગાધંીનગર મદદનીશ બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, એચ.આઇ.�. સ્ ક�મ, સેકટર-૧૪, બ્ લોક ન.ં૭૫, ગાધંીનગર
(૦૭૯) ૨૩૨૪૬૮૭૧
ગાધંીનગર
૪ મહ�સાણા મદદનીશ બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, નાલદંા િવદ્યાલય, એસ.ટ�. વકર્શોપ પાસે, વેચાણવેરા કચેર�ની સામે, �.ુપો. મહ�સાણા.
(૦૨૭૬૨) ૨૫૧૪૧૬
મહ�સાણા, પાટણ
૫ પાલન�રુ મદદનીશ બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, હોટલ �બલીપત્ર ઉપર, દ�ના બ�ક બા�ુમા,ં અમીર રોડ, િપપલ્ સ બેન્ કની બા�ુમા,ં પાલન�રુ, �. બનાસકાઠંા.
(૦૨૭૪૨) ૨૪૭૪૯૨
બનાસકાંઠા
૬ �હ�મતનગર બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, �બાવાડ� પોલીસ લાઇન સામે, સોસાયટ� નગર રોડ, �હ�મતનગર, �જ. સાબરકાઠંા
(૦૨૭૭૨) ૨૪૪૯૯૮
સાબરકાંઠા, અરવલ્લી
૭ �રુ�ન્ દ્રનગર બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, આઇ.ટ�.આઇ. સામે, એસ.ટ�. બસ સ્ ટ�ન્ ડ પાસે, �.ુપો. તા.�જ. �રુ�ન્ દ્રનગર
(૦૨૭૫૨) ૨૩૪૨૯૦
�રુ�ન્ દ્રનગર, ભાવનગર,
બોટાદ
૮ રાજકોટ
બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, વૈભવ ટ્ર�ડ સેન્ ટર, બીજો માળ, યા�જ્ઞક રોડ, રાજ�ુમાર કોલેજ સામે, �.ુ રાજકોટ
(૦૨૮૧) ૨૪૬૭૧૭૭
રાજકોટ, મોરબી, કચ્છ,
�મનગર, દ�વ�િૂમ દ્વારકા
૯ �ૂનાગઢ બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, ‘‘બ�ુમાળ� ભવન’’, બ્ લોક ન.ં ર, બીજો માળ, સરદારબાગ, �.ુ �ુનાગઢ
(૦૨૮૫) ૨૬૩૦૨૦૯
�ૂનાગઢ, ગીર સોમનાથ,
પોરબદંર
૧૦ અમર�લી મદદનીશ બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, લ� મીનારાયણ મ�ંદર સામે, ક��રયા રોડ, �.ુ અમર�લી.
(૦૨૭૯૨) ૨૨૩૪૬૫
અમર�લી
૧૧ ન�ડયાદ બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, બીદાસ લેબોર�ટર� કંપાઉન્ ડ, એસ.બી.આઇ. બેન્ કનીપાછળ, ખોડ�યારનાળા બહાર, ન�ડઆદ, �. ખેડા.
(૦૨૬૮) ૨૫૫૭૬૯૪
ન�ડયાદ, ખેડા, આણદં
૧૨ ગોધરા બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, ધી પચંમહાલ �.ખ.વે. સઘંના મકાનમા,ં ‘‘સહકાર’’ માક�ટ યાડર્ પાસે, રાણા સોસાયટ�, �.ુ ગોધરા-૩૮૯૦૦૧ �જ. પચંમહાલ
(૦૨૬૭૨) ૨૪૧૮૫૫
પચંમહાલ, મ�હસાગર,
દાહોદ
૧૩ વડોદરા મદદનીશ બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, ગ્રાઉન્ ડ ફલોર, ૬, િશવ�િૃત �બલ્ ડ�ગ-૨, રાજધાની હોટલ સામે, ડાડં�યા બ�ર, વડોદરા
(૦૨૬૫) ૨૪૧૪૭૮૮
વડોદરા, ભ�ુચ, નમર્દા, છોટા
ઉદ��રુ
૧૪ �રુત મદદનીશ બીજ પ્રમાણન અિધકાર�ની કચેર�, સરકાર� બ�મુાળ� મકાન, બ્ લોક ન.ં એ, ૭ મોમાળ, નાનપરા, �રુત
(૦૨૬૧) ૨૪૬૫૮૨૫
�રુત, તાપી, ડાગં, નવસાર�
૧૫ અમદાવાદ બીજ ચકાસણી પ્રયોગશાળા, માણેકબાગ રો હાઉસ, િવભાગ - ૫ન�ક, ગો�ુલ રો હાઉસની સામે, સેટ�લાઇટ, અમદાવાદ -૧૫
(૦૭૯) ૨૬૭૩૪૧૧૦
38
પ�રિશષ્ટ-૬
�જુરાત રાજય બીજ નીગમ, ગાધંીનગરની પેટા કચેર�ઓના સપંકર્ નબંરની િવગતો
શાખા�ુ ંનામ
સરના�ુ ં ઇ-મેલ આઇ.ડ�. કાયર્કે્ષત્રનો
�જલ્લો સપંકર્ નબંર
ગાધંીનગર હ�ડ ઓફ�સ
બીજ ભવન, સેક્ટર ૧૦-એ, ગાધંીનગર
[email protected] અમદાવાદ, ગાધંીનગર
૦૭૯-૨૩૨૫૬૬૮૬/૮૩
અમર�લી નાગનાથ કોમ્પ્લેક્ષ,
નાગનાથ મ�ંદર પાસે, અમર�લી [email protected] અમર�લી
૦૨૭૯૨-૨૨૩૮૧૬
વડોદરા મોડ�લ ફામર્, સારાભાઇ ચાર
રસ્તા, આલે�મ્બક રોડ, વડોદરા [email protected]
વડોદરા, નમર્દા, ભ�ચ,
છોટા ઉદ��રુ
૦૨૬૫-૨૨૮૦૮૬૬
�જુ � ૃદંાવન પાકર્ , ગોધરાવાળ�
ધમર્શાળાની પાછળ, �ૂના ર�લ્વે સ્ટ�શનની સામે, �જુ
[email protected] કચ્છ ૦૨૮૩૨-૨૨૨૧૯૦
ગોધરા મકાઈ સશંોધન ક�ન્દ્રની પાસે, ધોળા�ુવા, દાહોદ રોડ, ગોધરા
પચંમહાલ, દાહોદ,
મહ�સાગર
૦૨૬૭૨-૨૬૫૧૧૯
�હ�મતનગર મહાલ�મી માક�ટ, ન્� ુમાક�ટ યાડર્
પાસે, ખેડતસીયા રોડ. �હ�મતનગર
સાબરકાંઠા, અરવલ્લી
૦૨૭૭૨-૨૨૯૦૮૬
�ુનાગઢ નીલમ બાગ, સરદાર બાગ
સામે, �ુનાગઢ [email protected]
�ુનાગઢ, પોરબદંર,
ગીર સોમનાથ
૦૨૮૫-૨૬૩૦૨૭૮
મહ�સાણા ઉિમયા શોપ�ગ સેન્ટર, મણીયાર
ચેમ્બર પાસે, સ્ટ�ટ હાઇ-વે, મહ�સાણા
[email protected] મેહસાણા, પાટણ ૦૨૭૬૨-૨૫૧૪૯૪
ન�ડયાદ ૪, અશોક નગર સોસાયટ�,
�લ્લા પચંાયત સામે, ખોડ�યાર નાળા બહાર, ન�ડયાદ
[email protected] ખેડા, આણદં ૦૨૬૮-
૨૫૫૬૫૯૨
પાલન�રુ પ્લોટ ન.ં ૮૦, �ૂના માક�ટ યાડર્ ,
પાલન�રુ [email protected] બનાસકાંઠા
૦૨૭૪૨-૨૫૪૨૪૬
રાજકોટ રાજવી રાજ કોમ્પ્લેક્ષ, મહ�તા
પેટ્રોલ પપંની સામે, ઢ�બર રોડ, રાજકોટ
[email protected] રાજકોટ, મોરબી ૦૨૮૧-
૨૨૨૨૬૮૮
�મનગર સાગર માક�ટ, પોતાર� ગલી, ત્રણ દરવા� બહાર, અનાજ
માક�ટ પાસે, �મનગર [email protected]
�મનગર, દ�વ�િૂમ દ્વારકા
૦૨૮૮-૨૬૭૦૦૧૪
િશહોર નગર પચંાયત ટાઉન હોલ
પાસે, િશહોર [email protected]
ભાવનગર, બોટાદ
૦૨૮૪૬-૨૨૨૧૧૬
�રુ�ન્દ્રનગર બસ સ્ટ�ન્ડ રોડ., બસ સ્ટ�ન્ડ પાસે, આઈ. ટ�. આઈ. સ્ટ્ર�ટ
સામે, �રુ�ન્દ્રનગર [email protected] �રુ�ન્દ્રનગર
૦૨૭૫૨-૨૨૫૧૦૯
વ્યારા માક�ટ યાડર્ સ�ુંલ, �.બી. હાઇસ્�ુલ પાછળ, વ્યારા
�રુત, વલસાડ, નવસાર�, ડાગં,તાપી
૦૨૬૨૬-૨૨૦૩૨૦