महादेव देसाई समाजसेवा महाव ालय...

14
1 | Page महादेव महादेव महादेव महादेव देसाई देसाई देसाई देसाई समाजसेवा समाजसेवा समाजसेवा समाजसेवा महावालय महावालय महावालय महावालय गूजरात गूजरात गूजरात गूजरात वापीठ वापीठ वापीठ वापीठ : अहमदाबाद अहमदाबाद अहमदाबाद अहमदाबाद -14 हंद हंद हंद हंद वभाग वभाग वभाग वभाग पायबम पायबम पायबम पायबम अनुपारंगत अनुपारंगत अनुपारंगत अनुपारंगत (M.Phil.)हंद हंद हंद हंद (दो सेमेःटर) हद हद हद हद वावाचःपित वावाचःपित वावाचःपित वावाचःपित (Ph.D.) कोस वक जून जून जून जून 2010 से सेसे से लागू लागू लागू लागू

Upload: others

Post on 14-Feb-2020

28 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 1 | P a g e

    महादेवमहादेवमहादेवमहादेव देसाईदेसाईदेसाईदेसाई समाजसेवासमाजसेवासमाजसेवासमाजसेवा महाव�ालयमहाव�ालयमहाव�ालयमहाव�ालय

    गूजरातगूजरातगूजरातगूजरात व�ापीठव�ापीठव�ापीठव�ापीठ : अहमदाबादअहमदाबादअहमदाबादअहमदाबाद -14

    �हंद��हंद��हंद��हंद� वभागवभागवभागवभाग

    पा�यबमपा�यबमपा�यबमपा�यबम

    अनपुारंगतअनपुारंगतअनपुारंगतअनपुारंगत (M.Phil.)�हंद��हंद��हंद��हंद�

    (दो सेमेःटर)

    �ह"द��ह"द��ह"द��ह"द� व�ावाचःपितव�ावाचःपितव�ावाचःपितव�ावाचःपित (Ph.D.)

    कोस& वक&

    जूनजूनजूनजून 2010 सेसेसेसे लागूलागूलागूलागू

  • 2 | P a g e

    अनपुारंगतअनपुारंगतअनपुारंगतअनपुारंगत (एमएमएमएम.�फल�फल�फल�फल.) �हंद��हंद��हंद��हंद� पा�यबमपा�यबमपा�यबमपा�यबम (िनयिमत)

    ू-पऽवारू-पऽवारू-पऽवारू-पऽवार ववरणववरणववरणववरण

    बे�डटबे�डटबे�डटबे�डट अ1ययनअ1ययनअ1ययनअ1ययन अकंअकंअकंअकं (Contact Hours) ूथमूथमूथमूथम सेमेःटरसेमेःटरसेमेःटरसेमेःटर

    HIN- 1. शोध क5 ूविध – I 4 48 100

    HIN- 2. સશોધનમાં ંક��ટર�ુ ુ ંઉપયોજન

    સૈ�ાિંતક કાય� 2 24 050

    HIN- 3. सा�ह6य़ का वहंगावलोकलन 2 24 050

    (8र9य ूऑफ िलटरेचर)

    HIN-4 �ह"द� सा�ह6य का इितहास और 4 48 100

    सा�ह6य़ क5 वैचा8रक प?ृभूिम

    पदयाऽा 2 - मेड 14 144 300

    �Cतीय�Cतीय�Cतीय�Cतीय सेमेःटरसेमेःटरसेमेःटरसेमेःटर

    • लघुशोध ूब"घ

    • माग&दश&न

    • शोघकाय़& लेखन

    • ूःतुितकरण एव ंमौGखक

  • 3 | P a g e

    �ह"द��ह"द��ह"द��ह"द� अनपुारंगतअनपुारंगतअनपुारंगतअनपुारंगत (एमएमएमएम.�फल�फल�फल�फल.) (सेमेःटरसेमेःटरसेमेःटरसेमेःटर-११११)

    HIN. -1. शोधशोधशोधशोध क5क5क5क5 ूविधूविधूविधूविध औरऔरऔरऔर ू�बयाू�बयाू�बयाू�बया (िनयिमतिनयिमतिनयिमतिनयिमत केकेकेके िलएिलएिलएिलए)

    शोध क5 ूविध और ू�बया का Iान �कसी भी शोधाथJ के िलए अ6यंत जKर� होता है Gजसके

    अभाव मL शोधकाय& कर सकना संभव नह�ं होता और य�द �कया भी जाय तो वह एक भटकन के िसवाय

    अ"य कुछ नह�ं हो सकता। शोधािथ&यO मL शोध पPित क5 सह� समझ वकिसत हो ता�क जब वे सोपािधक

    या िनKपािधक शोध काय& करL तब शोधप1धित का विधवत ्Kप से पालन कर सकL । साथ ह� उनका

    शोधकाय& शोधपPित के अनुKप हो। अत: इस ू-पऽ का उTेँय शोधािथ&यO को शोधपPित मL ूिशGVत

    करना है।

    इकाई -१ अनुसंधान का ःवKप - शोध: शWद, अथ&, प8रभाषा एव ंVेऽ, सा�हG6यक शोध का अ1ययन Vेऽ,

    शोध के मूल त6व, शोध और आलोचना, शोधाथJ एव ंमाग&दश&क क5 वशेषताए ँ

    इकाई -२ शोध के ूकार -लोकताG6वक शोध, तुलना6मक शोध, पाठानुसंधान सा�ह6येितहास वषयक

    शोध, वकासवाद� शोध, Kपा6मक या ूव6ृया6मक शोध, भाषावैIािनक शोध, अतंव&�ावतJ

    शोध

    इकाई -३ शोध क5 पPितयाँ - सव]Vण पPित, आलोचना6मक पPित, समाजशा^ीय, का9यशा^ीय

    पPित, भाषावैIािनक पPित, मनोवैIािनक पPित, समःयामूलक पPित, तुलना6मक पPित,

    वगJय पPित, Vेऽीय-अ1ययन पPित, आगमन िनगमन पPित

    इकाई -४ शोध साममी: संकलन एव ं वगJकरण- वषयचयन, Kपरेखा िनमा&ण, साममी संकलन और

    वगJकरण, संिचत साममी क5 ूामाGणकता, पुःतकालय उपयोग, काड& पPित, उPरण, पाद-

    �ट`पGणयाँ, शोधूबंधका अ1यायवार लेखन, उपसंहार, िनंकष&, मंथसूिच, प8रिशb, अिंतम

    ूाKप का टंकण, ूूफर��डंग, ूःतुतीकरण, मौGखक5 क5 तैयार�, ःथापनाओं का

    ःपbीकरण,संयत एव ंिशb आचरण, वषय वशेषI Cारा पूछे गए ू-O के उdर

    इकाई -५ शोध और मौिलकता- मौिलकता का ःवKप, मूfयO के ूितपादन मL मौिलकता, युगबोध और

    मौिलकता, शोध ःतरक5 समःया और मौिलकता

    इकाई -6 ूाgकfपना - ूाgकfपना अथ&, प8रभाषा, ूकार, ^ोत, वशेषण, क�ठनाइय़ाँ, मह6व, सीमाएँ

    इकाई -7 ू-ावली - ू-ावली अथ&, प8रभाषा, ूकार, मह6व, ू-ावली �क रचना मL 1यान देने योhय बाते,

    ू-ावली के दोष, ू-ावली ूयोग क5 विध ू-ावली एव ंअनुसुिच के ूकार

    इकाई -8 अनुसुिच - अनुसुिच, अथ& और प8रभाषा, मह6व सीमाऐं, उदेँय़, ूकार,गुण, अनुसूिच ूणाली

    Cारा शोध का संधटन

    इकाई- 9 साVा6कार - साVा6कार अथ,ॅ प8रभाषा मह6व, सीमाएँ,ूकार साVा6कार ूणाली के ूय़ोग मे

    सावधािनय़ां

  • 4 | P a g e

    इकाई -10 पाठालोचन के मुkय़ िसPात - साममी का एकऽी करण, साममी क5 उपय़ोिगता ओर उसके

    ववध lप, साममी का ूिशVण, उपलWध साममी क5 अतंरगत पर�Vा,पाठ वकृितय़ां

    ःमूितॅम,लेखन ूसाद, अिनnछापूण& क5 गई भूलL, पाठो का िनलान, पाठो का पारःप8रक

    संबंध-मुल-गऔण, ूVेप, पाठो के विभ"न वंश, अनुसंगित, पाठचय़न, तoय़ो एव ंउपलGWधय़ो

    क5 उnचतर आलोचना सpपादक5य़ संमहण शq।

    संदभ&संदभ&संदभ&संदभ& मंथमंथमंथमंथ • 8रसच& मथैडॉलोजी, डॉ.एस.मुजंाल

    • 8रसच& मथैडॉलोजी,आर.ड�.शमा&

    • सशंोधन ूणाली,डॉ. वजय़ जरारे

    • शोध ूणाली,डॉ. गोपाल लाल जैन

    • आधुिनक शोध ू�कय़ा पPित डॉ. राम गोपाल िसहं जादौन

    • शोध िसPात और ूविध,डॉ.मदनमोहन शमा&

    • शोध भारती,(स)ं डॉ. राम गोपाल िसहं

    • शध वIान कोश, डॉ.दगा&दासु का सतंा

    • अनसुधंान ू�बय़ा और ूविध ,डॉ.वनय़कुमार पाठक

    • �हंद� अनसुधंान, डॉ. वजय़पाल िसहं

    • अनसुधंान ूविध और Vेऽ, डॉ. राजमल वोरा

    • सा�हG6य़क अनसुधंान के ूितमान, डॉ. देवराज उपा1य़ाय

    • �हंद� अनसुधंान के आय़ाम, डॉ. भ.ड.राजूरकर

    • शोध ूःतिुत,उमा पांडेय़

    • अनसुधंान के मलू त6व, (स)ं वsूसाद

    • शोध िसPात और ूविध, डॉ.मदन मोहन शमा&

    • �हंद� शोधतऽं क5 lपरेखा, डॉ. मदनमोहन सहगल

    • आधुिनक शोध ूणाली डॉ. राम गोपाल िसहं जादौन

    • अनसुधंान ःवlप ओर ूविध, डॉ. राम गोपाल शमा& ‘�दनेश’

    • शोध भारती, पऽका (स)ं डॉ.राम गोपाल िसहं

  • 5 | P a g e

    �ह"द��ह"द��ह"द��ह"द� अनपुारगतअनपुारगतअनपुारगतअनपुारगत (अtय़ासकाय़&अtय़ासकाय़&अtय़ासकाय़&अtय़ासकाय़&-2)

    HIN- 2 = અ�યાસકાયઅ�યાસકાયઅ�યાસકાયઅ�યાસકાય����-2 : સશોધનમાસશોધનમાસશોધનમાસશોધનમાંંં ંક�ટર�ક�ટર�ક�ટર�ક�ટર�ૂ ંૂ ંૂ ંૂ ંુુ ુ ુઉપયોજનઉપયોજનઉપયોજનઉપયોજન �લ�લ�લ�લુુુુ !ણ!ણ!ણ!ણુુુુ:50

    સૈસૈસૈસૈ�ા�ા�ા�ા ંં ંિંતિતિતિતકકકકકાયકાયકાયકાય���� 25 - !ણ!ણ!ણ!ણુુુુ

    એકમ-1: સશોધનમા ંશ$દ &'(યન(word processing)નો ઉપયોગ (10 !ણુ)

    1.1 ડો-મ.ટુ ે '(એટ0વ એ.ડ ફોમટ3ગ4 પર5ાે 6 ફ, ફો.ટ, એલાઇ.મ.ટે , લાઇન 9પિસગે , પજે સટઅપે .

    1.2 એ'ડટ3ગઃ કટ, કોપી, પ9ટે , ફાઇ.ડ, ર0�લસે

    1.3 ઇ.સટ� ઓ$?@ટ

    એકમ 2 : સશોધનમા ંAક &'(યન (numeric processing) નો ઉપયોગ (10 : !ણુ)

    2.1 '(યટે વકશીટ�

    2.2 મા'હતી િવCલેષણઃ ડ6ટા એનાEલસીસ પાક� (વણનાFમક� AકશાGીય ગણતર0ઓ, આIિૃKિવતરણ અને

    કોLટક0કરણ(Tabulation), T-!ણોુ Kર અને એકમાગM િવચરણ િવCલેષણ (one way ANOVA)

    2.3 આલખાFમકે રPૂઆતઃ લાઇન, કોલમબાર, પાઈ આલખનીે રચના ર0િત

    એકમ 3 : સશોધનમા ંઇ.ટરનટનોે ઉપયોગ (05 :!ણુ)

    3.1 ઓનલાઈન અને ઓફલાઈન મા'હતી શોધકની ર0તો.

    3.2 ઇ-જનUસ� અને ઇ-Vકનોુ ઉપયોગ

    3.3 ક��ટરુ આધા'રત &Fયાયનનો સશંોધનમા ંઉપયોગ (ઇ-મલે)

    &ાયોEગક&ાયોEગક&ાયોEગક&ાયોEગક કાયWકાયWકાયWકાયW 25:!ણ!ણ!ણ!ણુુુુ 1. એક પજે ડો-મ.ટુ ે (one page Document) તૈયાર કર0 Xચૂવલે પજે સટઅપે કર6.

    2. એક પજે ડો-મ.ટુ ે (one page Document)મા ંXચૂના Yજુબ પર5ાફે 6 , ટાઇટલ ફો.ટ અને લાઇન 9પેિસZગ

    ફોમટ4 કર6.

    3. એક પજે ડો-મ.ટુ ે (one page Document)મા ંXચૂના Yજુબ કોપી, પ9ટે અને 9પલે ચકે કર6.

    4. વકશીટ� તૈયાર કર0 વણાFમક� AકશાGીય ગણતર0ઓ કર6. (મ[યક, મ[ય9થ, &માણ િવચલન, િવ]પતાુ ,

    ક�દતાુ )

    5. વકશીટમા� ંડટા6 ફ0ડ કર0 તનાે આધાર6 આલખે રચના કર6.

    6. આલખે રચનામા ંઆલખનોે &કાર આલેખ અને ધર0ના શીષ�ક, રગમાં ંપ'રવત�ન કર6.

    7. Excelની સામ5ી(વક�શી, આલખે)ને Word document મા ંઇ.સટ� કર6.

    8. પાવર પોઇ.ટનો ઉપયોગ કર0 10 9લાઈડવા^ં &ઝ.ટશને 6 તૈયાર કર6.

    9. પોતાની સશોધનં સમ9યા આધા'રત સબિધતં ં સા'હFયની શોધ કર6.

    10. E-mail `ાaટ કર6.

    નોધઃ- ઉપરો@ત &ાયોEગક કાયWમાથીં કોઈપણ બે &ાયોEગક કાય� કરતા રહશ6 ે.

  • 6 | P a g e

    �ह"द��ह"द��ह"द��ह"द� अनपुारगतअनपुारगतअनपुारगतअनपुारगत

    (एमएमएमएम. �फल�फल�फल�फल. - अtय़ासकाय़&अtय़ासकाय़&अtय़ासकाय़&अtय़ासकाय़&)

    HIN-3 सा�ह6य़ का वहंगावलोकन

    (8र9य ूऑफ िलटरेचर) कुल अंक-50

    व�ाथJ को वषय़ संबंिधत सPैांितक और पवू& हएु संशोधन क5 समीVा माग&दश&क

    Cारा तैय़ार करके समीVा क5 िलGखत नकल वभागीय अ1यV Cारा पर�Vा वभाग मL

    भेजनी होगी।

  • 7 | P a g e

    �ह"द��ह"द��ह"द��ह"द� अनपुाअनपुाअनपुाअनपुारंरंरंरंगतगतगतगत (एमएमएमएम. �फल�फल�फल�फल.)

    HIN - 4= ूूूू----पऽपऽपऽपऽ- 4 : �ह"द��ह"द��ह"द��ह"द� सा�ह6य़सा�ह6य़सा�ह6य़सा�ह6य़ काकाकाका इितहासइितहासइितहासइितहास औरऔरऔरऔर सा�ह6य़सा�ह6य़सा�ह6य़सा�ह6य़ क5क5क5क5 वचैा8रकवचैा8रकवचैा8रकवचैा8रक प?ृभिूमप?ृभिूमप?ृभिूमप?ृभिूम

    �ह"द� सा�ह6य के इितहास (पूव& म1य़काल एव ंआधिुनक �ह"द� सा�ह6य़ ) के साथ अनुपारंगत

    (एम. �फल.)के छाऽ सा�ह6य क5 वैचा8रक प?ृ भूिम से अवगत हो यह अपेGVत हे। इससे इितहास एव ं

    �ह"द� सा�ह6य के संदभ& मL उसका अuययन अ1यापन अिधक 9यापक बन सके। इसी उTेँय से इस वषय़

    का �ह"द� अनुपारंगत के छाऽO को अ1ययन करना आवँयक है ।

    ईकाई-1 िनगु&ण भq का9यधारा

    • Iानाौय़ी का9यधारा के कव ओर ूविृतय़ाँ

    • ूेमाौयी का9यधारा के कव और ूवुितयाँ

    इकाई 2 सगुणभq का9य़धारा

    • राम भq का9यधारा के कव ओर ूवुdयाँ

    कृंण भq का9य धारा के कव ओर ूवुdयाँ

    इकाई 3 �ह"द� नाटक का वकास एव ंचयिनत �ह"द� नाटको मL गांधी

    3.1 �ह"द� नाटक का ःवlप ओर वकास

    • भारते"द ुयगुीन नाटक

    • ूसादय़ुगीन नाटक

    • ूसादोdर कालीन नाटक

    3.2 चयिनत �ह"द� नाटकO मL गांधी

    • महा6मा गाधी-सेठ गोव"द दास

    • बंधन-ह8रकृंण ूेमी

    • म6ृय़ुंजय –लआमीनाराय़ण िमौ

    • देश के िलए-सुद&शन मजी�ठया

    • आज न�ह तो कल –सुशील कुमार

  • 8 | P a g e

    इकाई – 4 �हद�ं कहानी उदभव और वकास

    ूेमचदं पूव&

    ूेमचदं युगीन

    ूेमच"दोdर

    ःवातंxयोdर �ह"द� कहानी

    - नयी कहानी

    - सचेतन कहानी

    - समा"तर कहानी

    - अकहानी कहानी

    - समकालीन कहानी

    इकाई – 5 वैचा8रक प?ृभूिम

    • माgस&वाद

    • गांधीवाद

    • मनोवyेषणवाद

    • अGःत6ववाद

    • आधिुनकता

    • उdर आधिुनकता

    इकाई – 6 मuययुगीन बोध का ःवlप

    • युगबोध क5 संकfपना

    • ूशGःत

    • भq

    • िनित

    • ौृगंा8रकता

    इकाई – 7 राzीय ःवातंxय आंदोलन मL �हंद� का योगदान

    - राzीय ःवातंxय आ"दोलन क5 प?ृभूिम

    - �ह"द� �ह"दःतानीु गांधीजी क5 {b मL

    - �ह"द� �ह"दःतानीु कवयO का अवदान

    इकाई - 8. �ह"द� सा�ह6य और नए वमश&-

    • महानगर बोध

    • आंचिलक वमश&

    • दिलत वमश&

    • ^ी वमश&

  • 9 | P a g e

    संदभ&संदभ&संदभ&संदभ& मंथमंथमंथमंथ

    1. �हंद� सा�ह6य का इितहास, सं.डॉ. नगे"ि

    2. �हद�ं क5 भगीरथ याऽा, ौी क"हैयालाल गांधी

    3. �हंद� सा�ह6य क5 वैचा8रक प?ृभूिम, डॉ. वनयकुमार पाठक

    4. पा}ा6य का9यशा^ : अघुनातन संदभ& , डॉ. स6यदेव िमौ

    5. अघुिनक और सजृना6मक सा�ह6य, इ"दनाथ मदान

    6. ःवlप वमश&, व�ािनवास िमौ

    7. समकालीन �ह"द� सा�ह6य : नव आकलन - डॉ. जशवंतभाई पं~या

    8. भqका9य क5 भूिमका, ूेमशंकर

    9. सा�ह6य िनबंघ, राजनाथ शमा&

    10. �हंद� सा�ह6य ववध आयाम, डॉ. िशववंश पा"डेय

    11. �हंद� सा�ह6य मL ववध वाद, डॉ. ूेमनारायण शुgल

    12. �हंद� सा�ह6य खडं 1,2,3, �हं�द सा�ह6य संमेलन ूयाग

    13. म1ययुगीन रहःयवाद� ूवृdयाँ के मूल ^ोत, डॉ. आनंदमोहन उपा1याय

    14. �हंद� सा�ह6य मL गांधी चेतना, रमेशचिं शमा&

    15. ूाचीन एव ंनवीन �हंद� सा�ह6य, सीताराम पाडेय

    16. भqकाल क5 सामाGजक सांःकृितक चेतना, डॉ. ूेमशंकर

    17. भqकाल का वकास, डॉ. मुंशीराम शमा&

    18. समकालीन �ह"द� सा�ह6य: नव वमश& – डॉ. जशवंतभाई पं~या

    19. भारतीय़ दश&न, - डॉ. उमेश िमौ

    20. �हंद� सा�ह6य़ क5 भूिमका - आचाय& हजार� ूसाद �Cवेद�

    21. कबीर एक नय़ी {b, - रधवुंश

    22. पदमावत, - डॉ. माता ूसाद गु

    23. जाय़सी मंथावली - राजनाथ शमा&

    24. तुलसी ूितभा - डॉ.इिनाथ मदान

    25. महा कव सूरदास - आचाय& नंद दलारेु वाजपेय़ी

    26. �हंद� सा�ह6य ववध आयाम - डॉ. जशंवत भाई पंडय़ा

    27. �हंद� सा�ह6य़ युग ओर ूवृdयाँ - डॉ.िशवकुमार शमा&

    28. �हंद� ग� व"यास ओर वकास - डॉ. राम ःवlप चतुव]द�

    29. आधिुनक �हंद� सा�ह6य़ का �दhदश&न - डॉ. वंणु पंकज

    30. �हंद� सा�ह6य़ का वैIािनक इितहास - डॉ. गणपितचनि गु

    31. समकालीन �हंद� कहानी - डॉ. पुंपपाल िसंह

    32. नय़ा सा�ह6य़ नया ू- - डॉ. आचाय़& नद दलारेु वाजपेय़ी

  • 10 | P a g e

    33. �हंद� सा�ह6य नव वमश& - डॉ. जशंवत भाई पंडय़ा

    34. िच"तन के ःवर - डॉ. मालती दबुे

    35. िशवानी के उप"य़ासो का रचना वधान - शशी पंजाबी

    36. �हंद� कवता मL ूितबंबत गांधी - डॉ. दVाबहन जानी

    37. ूसादोतर �हंद� नाटक - ूो. डॉ.नवनीत चौहाण

    38. ूसादोतर �हंद� रंगंमच - ूो.डॉ.ं नवनीत चौहाण

    39. नुgकड नाटक - डॉ.मदन मोहन शमा&

    40. कथाकार - डॉ.मह�पिसंह - ूो. डॉ. एच.एन. वाघेला

  • 11 | P a g e

    गूजरातगूजरातगूजरातगूजरात व�ापीठव�ापीठव�ापीठव�ापीठ

    �ह"द��ह"द��ह"द��ह"द� व�ावाचःपितव�ावाचःपितव�ावाचःपितव�ावाचःपित (PH.D.)

    कोस&वक&कोस&वक&कोस&वक&कोस&वक&

    कुल गणु – 100

    1. अनुसंधान का ःवlप

    1.1 अनसुघंान का अथ&गतःवlप

    1.1.1. शोघ

    1.1.2. अ"वेषण

    1.1.3. गवेषणा

    1.1.4. अनशुीलन, प8रशीलन

    1.1.5. समीVा, अलोचना

    1.2 अनसुघंान का पा8रभाषक ःवlप

    1.2.1. अनसुघंान क5 पाचा6य वCानO क5 प8रभाषाएँ

    1.2.2. अनसुघंान क5 भारतीय वCानO क5 प8रभाषाएँ

    2 अनुसंधान और आलोचना 2.1 अनसुधंान और आलोचना मL अतंर

    2.2 आलोचना का अथ&

    2.3 ूभावमहण

    2.4 9याkया वलेषण

    2.5 मfूयांकन

    3 अनुसंधान के मुल त6व 3.1 स6योपलGWघ

    3.2 त6विभितवेिशनी प8रूेआय िb

    3.3 वIैािनक पPd

    3.4 सीिमत वषय

    3.5 शोघ वषयO का वIैािनक चुनाव

    3.6 अनवरत िचंतन

    3.7. वषय क5 एकता और सतंलुन

    3.8. स6यिन? मौिलकता

  • 12 | P a g e

    3.9. तकॅपणू ॅवभाजन और वगJकरण

    3.10. ूितपादन शलैी का सौ?व

    4. अनुसंधान के ूकार 4.1. अनसुधंान का सामा"य़ वगJकरण

    4.1.1. तoयपरक

    4.1.2. समीVापरक

    4.1.3. उभयपरक

    4.2. तoय एव ं9याkया के आधार पर अनसुधंान का वगJकरण

    4.2.1. तoया6मक अनसुधंान

    4.2.2. 9याkया6मक अनसुधंान

    5. वषय िनवा&चन 5.1. वषय का Vेऽ ःपb हो ।

    5.2. वषय का ःवlप ओर िसमाएँ िनG}त हो ।

    5.3. िनवा&िचत वषय क5 शWदावली सपु8रभाषत हो ।

    5.4. वषय अ9याि और अित9याि दोषो से मqु हो ।

    5.5. वषय पनुरावृd दोष से मqु हो ।

    6. साममी संकलन 6.1. साममी सकंलन मे पःुतकालय़ का उपय़ोग

    6.2. फुटनोट

    6.3. हःतलेखो का सकंलन

    6.4. हःतलेखो का उपय़ोग

    6.5. अतंसा&आय

    6.6. ब�हसा&आय़

    6.7. ूनावली

    6.8. अनसुचूी

    6.9. साVा6कार

    6.10. Vेऽकाय ॅ

    6.11. साममी का वगJकरण

    6.12. साममी का पर�Vण ओर उपयोग

    7. शोधकाय& का वभाजन 7.1. अ1यायीकरण

    7.2. शीष&क

    7.3. उपशीष&क

    7.4. अनवुाद

    7.5. िनंकष&

  • 13 | P a g e

    8. lपरेखा, वषयसूची, ूःतावना आ�द 8.1. lपरेखा

    8.2. वषयसिूच

    8.3. ूःतावना

    8.4. भिूमका

    8.5. सहायक मथंो क5 सचूी

    8.6.सदंभ& आलेख

    8.7.पाद �ट`पणी

    9. सा�हG6यक अनुसंधान मL ऐितहािसक तoयो ओर पPdयO का उपयोग 9.1. सा�हG6यक अनसुधंान मे ऐितहािसक तoयO का उपयोग

    9.2. ऐितहािसक पPdयO का उपयोग

    10. सा�हG6यक अनुसंधान मL समाजशा^ीय ूविध का उपयोग 10.1. समाजशा^ीय ूविध से आशय

    10.2. समाजशा^ीय ूविध का उपयोग

    11. �हंद� अनुसंधान के संबP वषयोग क5 भूिमका 11.1. �हं�द अनसुधंान का Vेऽ

    11.2 .�हंद� अनसुधंान के वषय

    11.3. सभंावनाएँ

    12. पाठालोचन के मुkय िसPांत 12.1 – साममी का एकऽीकरण

    12.2 – साममी क5 उपयोगीता और उसके ववधlप

    12.3 – साममी का पर�Vण ( ब�हरंग)

    12.4 उपलWध साममी क5 अतरंग पर�Vा

    12.5 – पाठ वकृितया ँ

    12.5.1- ःमिृत ॅम

    12.5.2 लेखन ूमाद

    12.5.3 अिनnछा पवू&क क5 गई भलूL

    12.5.4 विभ"न भाषाओ मL �क गई भलूL

    12.6 – पाठO का िमलान

    12.7 - पाठO का पारःप8रक सबंधं –मलू, गौण

    12.8 – ूVेप

    12.9 – पाठO का विभ"न वशं

    12.10 – अनसुगंित (1)अतं8रक और (2) बा

    12.11 – पाठ चयन

    12.12 – पाठ सधुार (सपंादक5य कत&9य)

  • 14 | P a g e

    12.13 - तoयO एव ंउपलGWधयO क5 उnचतर आलोचना

    12.14- सपंादक5य समंहण शq

    13. भाषा वैIािनक अनुसंधान 13.1 1विन वषयक अनसुधंान

    13.2 शWद वषयक अनसुधंान

    13.3 lप वषयक अनसुधंान

    13.4 वाgय वषयक अनसुधंान

    13.5 अथ& वषयक अनसुधंान

    13.6 ूोq वषयक अनसुधंान

    13.7 lपानतंर ूजनक 9याकरण वषयक अनसुधंान

    13.8 समाज भाषा वIान वषयक अनसुधंान

    13.9 मनोभाषा वIान वषयक अनसुधंान

    13.10 9याकरण वषयक अनसुधंान

    संदभॅसंदभॅसंदभॅसंदभॅ मंथमंथमंथमंथ

    • अनुसंधान का ःवlप - डॉ. सावऽी िस"हा

    • अनुसंधान क5 ू�बयां - डॉ. सावऽी िस"हा एव ंवजय़Lि ःनातक

    • अनुसंधान के मूल त6व - (सं) ववनाथ ूसाद

    • शोध ूविध - डॉ. वजय पाल िसंह

    • अनुसंधान ओर आलोचना - डॉ.वजयपाल िसह

    • अनुसंधान ओर आलोचना - डॉ. नगे"ि

    • अनुसंधान का 9य़ावहा8रक ःवlप - डॉ.उवॅशी सूरती

    • शोधः ःवlप ओर िb (सं) - डाँ.रामेवर िसह शमॉ

    • शोधू�बया ओर ववरGणका - डो.सरनाम िसंह शमॉ

    • इितहास और आलोचना - डो. नामवर िसंह • The Art of literary research, Richard d. Altick • The literary thesis, George Watson • From & style of thesis writing, Campbell William giles • A manual of thesis writing, kaul Arthur • शोधभारती पऽका, अGखलभारतीय़ अनुवाद प8रषद (नए-पुराने अकं)

    • शोध ूःतुित - डॉ. मदन मोहनमोहन शमा&

    • शोध ूःतुित - डॉ. उमा पाडेय

    • अनुसंधान का ववेचन - डॉ. उदयभानु िसंह

    • अनुसंधान ूविध और ू�बया - डॉ. वनयकुमार पाठक

    • संशोधन ूणाली - वजय जहारे