पिकाांवर}ल क}ड रोग सवेक्षण व...

पिकाांवरील कीड रोग सवेक्षण व सल्ला प्रकल्ि (क्रॉिसॅि)

कािूस पिकावरील पकडींसाठी आर्थिक नुकसान िातळी तिशील

कीड आर्थिक नूकसान िातळी आर्थिक नूकसान िातळीजवळ तंबाखूवरील पाने खाणारी अळी (स्पोडोप्टेरा): समूहातील अळ्या संख्या प्रतत झाड ≥2 1 तंबाखूवरील पाने खाणारी अळी (स्पोडोप्टेरा): तवखुरलेली अळी / झाड, ≥1 0.5 तूडतूडे: 2 व त्यावरील श्रेणी असलेल्या नूकसानग्रस्त झाडांची संख्या ≥5 3 पाढंरी माशी: संख्या प्रतत तीन पाने प्रतत झाड ≥18 10 फूलतकडे: संख्या प्रतत तीन पाने प्रतत झाड ≥30 15 बोंडअळ्या: अमेरीकन, तिपक्याची व शेंदरी बोंडअळ्यांमुळे तकडग्रस्त पात्या/ डोमकळ्या व बोंडे (संख्या/ झाड) ≥1 0.5 शेंदरी बोंडअळी: बोंडातील तिवंत अळ्याचंी संख्या/10 बोंडे ≥1 0.5 शेंदरी बोंडअळी: कामगंध सापळ्यातील पतंग संख्या/कामगंध सापळा/आिवडा ≥35 25 पाने खाणारी अळी (स्पोडोप्टेरा): कामगंध सापळ्यातील पतंग संख्या/कामगंध सापळा/आिवडा ≥25 12.50

तुडतुडे: तुडतुडयाचं्या प्रादुर्भावाच्या लक्षणासंािी खालील चार श्रेणीमध्ये वगीकरण करावे

श्रेणी- 1: संपुणण झाड चुरडामुरड्यापासून मुक्त असणे.

श्रेणी- 2: झाडाच्या खालील र्भागाकडील काही पानाचंा चुरडामुरडा होणे व पानाच्या कडा तपवळसर होणे.

श्रेणी- 3: िवळिवळ संपुणण झाडाच्या पानाचंा चुरडामुरडा होणे.

श्रेणी- 4: संपुणण झाडाच्या पानाचंा चुरडामुरडा होणे, पाने तपवळी व करडी होऊन वाळणे.

गुलाबी बोंडअळी व्यवस्िािन िद्धती

a) वेळेवर हंगाम संपवनू शेतातील कपाशीचे पीक पुणणपणे काढून टाकावे तडसेंबर/िानेवारी च्यापुढे फरदड ककवा तपकाचा कालावधी वाढव ूनये.

b) शेवटची वेचणी झाल्याबरोबर शेताची स्वच्छता तसेच पऱ्हाट्या, कीड-रोगग्रस्त पाने, पाते, फुले, अधणवट उमललेली प्रादुर्भावग्रस्त बोंडे व इतर अवशेष नष्ट करावेत.

c) तकडी, रोग व तणांचे िीवनचक्र खंडीत करणेसािी तपकांची फेरपालट करावी.

d) तकडीचे पतंग पकडण्यासािी पीक हंगाम कालावधीत शेतात तर हंगामानंतर गोडाऊन िवळ, तिकनग तमल्स, माकेट याडण, सािवणुकीच्या तिकाणी कामगंध सापळे व प्रकाश सपाळे लावावेत.

e) बोंडअळीच्या प्रादुर्भावातून तनसटण्यासािी कमी कालावधीच्या व लवकर परीपक्व होणाऱ्या वाणाचंी लागवडीकरीता तनवड करावी.

f) तपकाच्या सुरुवातीच्या कालावधीत रस शोषक तकडींसािी औषध फवारणीमुळे पीक परीपक्वतेचा कालावधी वाढू नये याकरीता रस शोषक तकडींस सहनशील वाणाचंी लागवड करावी.

g) 20 टक्के नॉन बीटी कापसाच्या आश्रीत ओळी (रेफ्यूिी) ककवा 5-10 टक्के नॉन बीटी तमश्रीत तबयाण्याची लागवड करावी..

h) शेंदरी बोंडअळीसाठी लक्षपूवणक तनयतमत सरे्वक्षण करार्वे.

i) कामगंध सापळे (पीक लागवडीनंतर 45 तदवसापंासून पुढे 2 सापळे प्रतत एकर) तसेच तहरव्या बोंडातील अळीचे तनयतमत सवेक्षणासािी वापर करावा. कामगंध सापळ्यात सलग तीन रात्री 8 पतंग सापडल्यास ककवा 10 टक्के प्रादुर्भावग्रस्त बोंडे आढळून येणे ही आर्थिक नुकसान पातळी समिून तशफारस केलेल्या पीक संरक्षणाचे उपाय योिावेत.

j) मोठ्या प्रमाणावर पतंग पकडणे (मास ट्रॅकपग) तसेच तकडीच्या प्रिननामध्ये अडिळा आणणेकरीता प्रतत एकर 8 कामगंध सापळ्याचंा वापर करावा.

k) कापूस लागवडीच्या 45 ते 60 तदवसामंध्ये 5 टक्के कनबोळी अकाच्या प्रतत तलटर द्रावणात 5 तमली कनबोळी तेल तमसळून फवारणी करावी.

l) कापूस लागवडीच्या 90 ते 90 तदवसामंध्ये दर आिवडयास ट्रायकोगॅ्रमा बॅक्ट्री या परोपिीवी तकटकाचे 60,000 प्रतत एकर याप्रमाणे शेतात प्रसारण करावे.

m) क्क्वनलफॉस ककवा िायोडीकाबण यासारख्या तकटकनाशकांचा पीक वाढीच्या सुरुवातीला वापर करावा. कसिेटीक पायरेथ्रॉईड्सचा वापर आक्टोबर नंतर तकडीने आर्थिक नुकसान पातळी ओलाडंल्यावर करावा. (कीटकनाशकाचंी आलटून पालटून फवारणी होत असल्याची खात्री करावी.)

n) नोव्हेंबरपूवी कोणत्याही पायरेथ्रॉइडची फवारणी करु नये. पाढंरीमाशी/मावा तकडीचा उदे्रक टाळण्यासािी कोणत्याही तकटकनाशकाचें कधीही तमश्रण करु नये.

o) मरािी तसेच इंग्रिीमधील साप्ताहीक सल्ल्यासािी http://www.mahaagricropsap.gov.in व http://www.cicr.org.in या संकेतस्िळास रे्भट द्यावी.

http://www.mahaagricropsap.gov.in/

http://www.cicr.org.in/

पिकाांवरील कीड रोग सवेक्षण व सल्ला प्रकल्ि (क्रॉिसॅि) 2018-19 कािूस*** पिकासाठी िीक सांरक्षण सल्ला

िीक वाढीची आवस्िा कीड/ नुकसान सपवस्तर सल्ला सांपक्षप्त सल्ला लागवड करतेवेळी रस शोषक तकडी

मावा, तुडतुडे, पाढंरी माशी आतण फुलतकडे

इतमडाक्लोप्रीड 48 एफ एस 5 ते 9 गॅ्रम ककवा िायोतमिोक्झॅम 30 एफ एस 5.5 गॅ्रम प्रतत तकलो तबयाणे या प्रमाणात बीि प्रतक्रया करावी.

बीिप्रक्रीया केल्यानंतर पेरणीपूवी सावलीत वाळतवणे बी टी तबयाणे तवक्रीपूवी तकटकनाशकाव्दारे

तबिप्रतक्रया केलेली असते.

इतमडाक्लोप्रीड 48 एफ एस 5 ते 9 गॅ्रम ककवा िायोतमिोक्झॅम 30 एफ एस 5.5 गॅ्रम प्रतत तकलो तबयाणे या प्रमाणात बीि प्रतक्रया करावी.

पानावंरील तिपके/ करपा प्सुडोमोनस फ्लुरोसन्स पी एफ 1 ची 10 गॅ्रम प्रतत तकलो तबयाणे या प्रमाणात तबिप्रतकया करावी.

प्सुडोमोनस फ्लुरोसन्स पी एफ 1 ची 10 गॅ्रम प्रतत तकलो तबयाणे या प्रमाणात तबिप्रतकया करावी.

बोंडसड काबेन्डॅतझम 50 डब्लल्यु पी 2 गॅ्रम प्रतत तकलो या प्रमाणात तबिप्रक्रीया करावी

काबेन्डॅतझम 50 डब्लल्यु पी 2 गॅ्रम प्रतत तकलो या प्रमाणात तबिप्रक्रीया करावी

तिवाणूिन्य करपा/ मुळकुिव्या

काबोक्झीन 37.5 + िायराम 37.5 डी एस 3.5 गॅ्रम प्रतत तकलो तबयाण्यास बीि प्रतकया करावी.

काबोक्झीन 37.5 + िायराम 37.5 डी एस 3.5 गॅ्रम प्रतत तकलो तबयाण्यास बीि प्रतकया करावी.

तिवाणूिन्य करपा काबोक्झीन 75 डब्लल्यु पी 2 ते 2.5 गॅ्रम प्रती तकलो तबयाण्यास तबिप्रतकया करावी.

काबोक्झीन 75 डब्लल्यु पी 2 ते 2.5 गॅ्रम प्रती तकलो तबयाण्यास तबिप्रतकया करावी.

लागवडीिासून 60 पिवसाांियंत िीक वाढीची आवस्िा

िाांढरी माशी आर्थिक िातळीच्या जवळ असल्यास

पाढंऱ्या माशीचे पयावरण स्नेही व्यवस्िापन करण्यासािी व्हॅटीतसलीयम लेकॅनी 50 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

व्हॅटीतसलीयम लेकॅनी 50 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

रस शोषक तकडी फ्लोतनकॅतमड 50 डब्लल्यु िी 4 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी. (आपत्कातलन पतरक्स्ितीमध्ये)

फ्लोतनकॅतमड 50 डब्लल्यु िी 4 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.


लागवडीिासून 60 पिवसाांियंत िीक वाढीची आवस्िा

बोंडअळ्यामुंळे झालेले बोंडाचें नुकसान कनबोळी अकण 5 टक्के + तनम तेल 50 तमली

प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

कनबोळी अकण 5 टक्के + तनम तेल 50 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

तपिया ढेकूण

शेतातील तसेच बाधंावरील गािरगवत तसेच इतर गवत नष्ट करावे. झाडाचें प्रादुर्भावीत र्भाग ककवा प्रादुर्भावीत पूणण झाड ितमनीत पुरुण नष्ट करावेत.

झाडाचें प्रादुर्भावीत र्भाग ककवा प्रादुर्भावीत पूणण झाड ितमनीत पुरुण नष्ट करावेत.

तिवाणूिन्य करपा स्ट्रेप्टोसायक्क्लन 0.1 िी कॉपर ऑक्सीक्लोराईड 50 डब्ललयु पी 20 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

स्ट्रेप्टोसायक्क्लन 0.1 िी कॉपर ऑक्सीक्लोराईड 50 डब्ललयु पी 20 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

पानावंरील तिपके/ करपा मनॅ्कोझेब एम 45 25 गॅ्रम ककवा प्रोतपकोनॅझॉल 25 ईसी 10 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

मनॅ्कोझेब एम 45 25 गॅ्रम ककवा प्रोतपकोनॅझॉल 25 ईसी 10 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

मायरोथेशियम बुरिीमुळे पानावंरील तिपके

कॉपर ऑक्सीक्लोराईड 50 डब्ललयु पी 2.5 गॅ्रम ककवा कॅप्टन 83 टक्के 10 गॅ्रम ककवा प्रोतपकोनॅझॉल 25 ईसी 10 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

कॉपर ऑक्सीक्लोराईड 50 डब्ललयु पी 2.5 गॅ्रम ककवा प्रोतपकोनॅझॉल 25 ईसी 10 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

लागवडीिासून 60 ते 75 पिवसाांियंत िीक वाढीची आवस्िा

गुलाबी बोंडअळी उपलब्लधतेनुसार दर आिवडयास ट्रायकोगमॅा बॅक्टरी 60,000 प्रतत एक्करी या प्रमाणात शेतात सोडावेत. (ट्रायकोकाडण सहीत बुप्रोफेझीन 25 एस सी 10 मीली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.)

(ट्रॉयकोकाडण उपलब्लधतेची खात्री करुन सल्ला दयावा)

दर आिवडयास ट्रायकोगमॅा बॅक्टरी 60,000 प्रतत एक्करी या प्रमाणात शेतात सोडावेत.



बोंडअळ्यामुंळे झालेले बोंडाचें नुकसान क्लोरॅनट्रीनीप्रोल 18.5 एस सी 3 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

क्लोरॅनट्रीनीप्रोल 18.5 एस सी 3 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

तुडतुडे फ्लोनीकॅमीड 50 डब्ललयु िी 4 गॅ्रम (लागवड झाल्यापासून 60 तदवसापयंत फवारणी केली नसेल तर) ककवा ॲसीफेट 75 एस पी 10 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

फ्लोनीकॅमीड 50 डब्ललयु िी 4 गॅ्रम ककवा ॲसीफेट 75 एस पी 10 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

पाढंरी माशी डायफेन्िुरॉन 50 डब्लल्यु पी 12 गॅ्रम ककवा बुप्रोफेन्झीन 25 एस सी 10 तमली ककवा ॲसीफेट 75 एस पी 10 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

डायफेन्िुरॉन 50 डब्लल्यु पी 12 गॅ्रम ककवा बुप्रोफेन्झीन 25 एस सी 10 तमली ककवा ॲसीफेट 75 एस पी 10 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

कामगंध सापळयातील गुलाबी बोंडअळीच्या पतंगाची आर्थिक नुसान पातळी

िोयाडीकाबण 75 डब्लल्यु पी 20 गॅ्रम ककवा क्क्वनॉलफॉस 20 ईसी 25 तमली ककवा प्रोफेनोफॉस 50 ईसी 20 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

मोिया प्रमाणावर पतंग आकर्थषत करण्यासािी एकरी 8 कामगंध सापळे लावावेत.

िोयाडीकाबण 75 डब्लल्यु पी 20 गॅ्रम ककवा क्क्वनॉलफॉस 20 ईसी 25 तमली ककवा प्रोफेनोफॉस 50 ईसी 20 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.


लाल्या तवकृती एमिीएसओ4 1 टक्के, युरीया 2 टक्के त्यानंतर डीएपी 2 टक्के फवारणी करावी.

एमिीएसओ4 1 टक्के, युरीया 2 टक्के त्यानंतर डीएपी 2 टक्के फवारणी करावी.


बोंडअळ्यामुंळे झालेले बोंडाचें नुकसान फ्लुबेन्डामाईड 39.35 एस सी 3 तमली ककवा इन्डोक्झाकाबण 14.5 एस सी 5 तमली ककवा क्स्पनोसडॅ 45 एस सी 2.5 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

फ्लुबेन्डामाईड 39.35 एस सी 3 तमली ककवा इन्डोक्झाकाबण 14.5 एस सी 5 तमली ककवा क्स्पनोसडॅ 45 एस सी 2.5 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.



तुडतुडे िायोतमिोक्झॉम 25 डब्ललयु िी 2 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

िायोतमिोक्झॉम 25 डब्ललयु िी 2 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

पाढंरा माशी डायफेनथ्युरॉन 50 एस सी 12 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

डायफेनथ्युरॉन 50 एस सी 12 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

फुलतकडे िायोतमिोक्झॉम 25 डब्लल्यु िी 2 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

िायोतमिोक्झॉम 25 डब्लल्यु िी 2 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

कामगंध सापळयातील गुलाबी बोंडअळीच्या पतंगाची ककवा अळयाचंी आर्थिक नुसान पातळी

प्रोफेनोफॉस 50 ईसी 20 तमली ककवा फेनवेलरेट 20 ईसी 10 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.


प्रोफेनोफॉस 50 ईसी 20 तमली ककवा फेनवेलरेट 20 ईसी 10 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.


दहीया रोग कॅलीक्झीन 80 ईसी 10 गॅ्रम ककवा काबेन्डेझीम 50 डब्लल्यु पी 10 गॅ्रम ककवा वेटबल सल्फर 70 डब्ललयु पी 20 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

कॅलीक्झीन 80 ईसी 10 गॅ्रम ककवा काबेन्डेझीम 50 डब्लल्यु पी 10 गॅ्रम ककवा वेटबल सल्फर 70 डब्ललयु पी 20 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

बोंडसड (लक्षणे तदसताच) कॉबेन्डेझीम 50 डब्लल्यु पी 1गॅ्रम आतण/ ककवा स्ट्रेप्टोसायक्क्लन 0.1 गॅ्रम ककवा कॉपर ऑक्क्झक्लोराईड 50 डब्ललयु पी 3 गॅ्रम ककवा काबणनडेझीम 2 गॅ्रम ककवा मनॅ्कोझेब 75 डब्लल्यु पी 2 गॅ्रम ककवा क्लोरोिॅलोतनल 75 डब्लल्यु पी 2 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

कॉबेन्डेझीम 50 डब्लल्यु पी 1गॅ्रम आतण/ ककवा स्ट्रेप्टोसायक्क्लन 0.1 गॅ्रम ककवा कॉपर ऑक्क्झक्लोराईड 50 डब्ललयु पी 3 गॅ्रम ककवा काबणनडेझीम 2 गॅ्रम ककवा मनॅ्कोझेब 75 डब्लल्यु पी 2 गॅ्रम ककवा क्लोरोिॅलोतनल 75 डब्लल्यु पी 2 गॅ्रम प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.


लागवडीिासून 120 पिवसाांच्या िुढे

कामगंध सापळयातील गुलाबी बोंडअळीच्या पतंगाची ककवा अळयाचंी आर्थिक नुसान पातळी

िायोडीकाबण 75 डब्ललयु पी 20 गॅ्रम ककवा क्क्वनॉलफॉस 20 एएफ 20 तमली ककवा क्लोरोपायरीफॉस 20 ईसी 25 तमली ककवा लॅमडा सायहॅलोथ्रीन 4.9 सी एस ककवा प्रोफेनोफॉस 40 टक्के 9+ सापरमेथ्रीन 4 टक्के ईसी 20 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

िायोडीकाबण 75 डब्ललयु पी 20 गॅ्रम ककवा क्क्वनॉलफॉस 20 एएफ 20 तमली ककवा क्लोरोपायरीफॉस 20 ईसी 25 तमली ककवा लॅमडा सायहॅलोथ्रीन 4.9 सी एस ककवा प्रोफेनोफॉस 40 टक्के 9+ सापरमेथ्रीन 4 टक्के ईसी 20 तमली प्रतत 10 तलटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

*** कीटकाांमध्ये पकटकनाशकाांप्रती प्रपतकारशक्ती तयार होऊ नये याकरीता समान गटातील पकटकनाशकाांची पशफारस न करण्याबाबत काळजी घ्यावी. कािूस पिकावरील पकडींसाठी वरील पशफारशीत औषधाांच्या व्यपतरीक्त अनेक ियायी कीटकनाशके / बुरशीनाशकाांची पशफारस केली जाते. कीटकनाशके / बुरशीनाशकाांच्या अपधक माहीतीसाठी नेहमी http://cibrc.nic.in या सांकेतस्िळास भेट द्या. त्यापशवाय कीटकनाशकाांच्या प्रमाण व वािराबाबतची मापहती http://www.ncipm.org.in/cropsapifc/ या सांकेतस्िळावरील कीटकनाशक आपण बुरशीनाशक कॅलक्यूलेटर या पठकाणी उिलबध आहे.

पिक ांवरील कीड रोग सवेक्षण व सल्ल प्रकल्ि (क्रॉिसॅि) 2018-19 हरभर

कीड पिह य आर्थिक िुकस ि ि तळी

कीड /रोग आर्थिक िुकस ि ि तळी आर्थिक िुकस ि ि तळी जवळ

घ टेअळी: क मगांध स िळ्य तील प्रपत स िळ प्रपत आठवड हेलीकोव्हिा ितांग ची सांख्य > 20 10 - 19.99 घ टेअळी: प्रपत मीटर र ांगेतील घ टे अळ्य ांची सांख्य > 1 0.5 – 0.99 मर रोग % िुकस ि > 5 2.5 – 4.99

हरभर पिक स ठी िीक सांरक्षण सल्ल िीक व ढीची आवस्ि कीड/ िुकस ि सपवस्तर सल्ल सांपक्षप्त सल्ल ल गवड करतेवेळी मर रोगग्रस्त

शेत ट्रायकोडमा व्हीरीडी 1% डब्ल्यु.पी. 9 गॅ्रम प्रतत तकलो तियाणे याप्रमाणे िीज प्रक्रीया करावी. 20 तकलो ट्रायकोडमा व्हीरीडी 1% डब्ल्यु.पी. हे 100 तकलो शेणखतामध्ये तमसळून ते 1 हेक्टर के्षत्रावर फेकून द्याव ेव मातीमध्ये चाांगले तमसळावे

ट्रायकोडमा व्हीरीडी 1% डब्ल्यु.पी. 9 गॅ्रम प्रतत तकलो तियाणे याप्रमाणे िीज प्रक्रीया करावी. 20 तकलो ट्रायकोडमा व्हीरीडी 1% डब्ल्यु.पी. हे 100 तकलो शेणखतामध्ये तमसळून ते 1 हेक्टर के्षत्रावर फेकून द्यावे.

श खीय व ढीची आवस्ि

घाटेअळी पयायी यजमान वनस्पती व तणाांचा नायनाट करावा. प्रतत हेक्टर 500 तमली एच.ए.एन.पी.व्ही + एक चमचा नीळ व स्टीकर ककवा 5 टक्के कनिोळी अकाची फवारणी करावी.

पयायी यजमान वनस्पती व तणाांचा नायनाट करावा. प्रतत हेक्टर 500 तमली एच.ए.एन.पी.व्ही ककवा 5 टक्के कनिोळी अकाची फवारणी करावी.

फुलोर घाटेअळी तपकात 50 मीटर अांतरावर प्रतत हेक्टरी 5 कामगांध सापळे लावावेत व त्यात अडकलेले पतांग नष्ट करावेत. तसेच प्रतत हेक्टरी 50 पक्षीथाांिे उभरावेत. घाटेअळीची अांडी व लहान अळयाांसाठी तपकाचे सुक्ष्म तनरीक्षण करावे. सकाळी लवकर घाटेअळीच्या मोठ्या अळया वेचून नष्ट कराव्यात.

तपकात 50 मीटर अांतरावर प्रतत हेक्टरी 5 कामगांध सापळे लावावेत व त्यात अडकलेले पतांग नष्ट करावेत. तसेच प्रतत हेक्टरी 50 पक्षीथाांिे उभरावेत.

फुलोर व घ टे भरण्य ची आवस्ि

घाटेअळी क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5% एस.सी. 2.5 तमली ककवा इमामेक्टीन िेंझोएट 5% एस.जी. 4 गॅ्र. प्रतत 10 लीटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5% एस.सी. 2.5 तमली ककवा इमामेक्टीन िेंझोएट 5% एस.जी. 4 गॅ्र. प्रतत 10 लीटर पाण्यात तमसळून फवारणी करावी.

पिक ांवरील कीड रोग सवेक्षण व सल्ल प्रकल्ि (क्रॉिसॅि) 2018-19

≥

≥

≥

≥ ≥

≥

≥ ≥

≥ ≥

≥ ≥

≥ ≥

≥ ≥

≥ ≥

पिक ांवरील कीड रोग सवेक्षण व सल्ल प्रकल्ि (क्रॉिसॅि) 2018-19 भ त पिक स ठी िीक सांरक्षण सल्ल

पिक ांवरील कीड रोग सवेक्षण व सल्ल प्रकल्ि (क्रॉिसॅि) (सोय बीन िीक)

आर्थिक नुकस न सांकेत ि तळी

कीड आर्थिक नूकस न ि तळी आर्थिक नूकस न ि तळीजवळ पाने खाणारी अळी (स्पोडोप्टेरा) विखुरलेली एकटी अळी (संख्या / मी.रागं) ≥4 2 पाने खाणारी अळी (स्पोडोप्टेरा) समुहातील अळ्या असलेली झाडे संख्या/प्रवत मीटर रागं ≥6 4 उंट अळी संख्या/प्रवत मीटर रांग ≥2 1 घाटे अळी/ वहरिी बोंड अळी (हेलीकोव्हपा) (अळी संख्या/प्रवत मीटर रागं) ≥3 2 चक्री भ गंा प्रादुभािीत झाडांचे प्रमाण % ≥10 5 कामगंध सापळा पाने खाणारी अळी (स्पोडोप्टेरा) पतंग संख्या/कामगंध सापळा/आठिडा ≥15 10 कामगंध सापळा घाटे अळी (हेलीकोव्हपा) पतंग संख्या/कामगंध सापळा/आठिडा ≥15 10 खोड माशी प्रादुभािीत झाडांचे प्रमाण % पीक उगिणीनंतर 15 वदिस ≥10 05

पिक ांवरील कीड रोग सवेक्षण व सल्ल प्रकल्ि (क्रॉिसिॅ) 2018-19 सोय बीन पिक स ठी िीक सांरक्षण सल्ल

िीक व ढीची आवस्ि

कीड/ नुकस न

सपवस्तर सल्ल सांपक्षप्त सल्ल

िेरणी करतेवेळी

खोडमाशी पेरणी प िी खोड माशीच्या उदे्रकाच्या वठकाणी थायामेथॉक्झाम 30% एफ.एस. 10 वमली प्रवत वकलो वबयाणे या प्रमाणात वबजप्रवक्रया करािी.

पेरणी प िी थायामेथॉक्झाम 30% एफ.एस. 10 वमली प्रवत वकलो वबयाणे या प्रमाणात वबजप्रवक्रया करािी.

पाढंरी माशी आवण वपिळा मोझॅक

गतिर्षी पाढंरी माशी तसेच वपिळा मोझॅकचा प्रादुभाि आढळ न आलेल्या वठकाणी थायामेथॉक्झाम 30% एफ.एस. 10 वमली प्रवत वकलो वबयाणे या प्रमाणात वबजप्रवक्रया करािी.

थायामेथॉक्झाम 30% एफ.एस. 10 वमली प्रवत वकलो वबयाणे या प्रमाणात वबजप्रवक्रया करािी.

िीक व ढीची सुरुव तीची आवस्ि

वहरिी उंट अळी

ननबोळी अकक 5 टक्के नकिा बीटी 20 गॅ्रम प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी करािी. बीटी ची फिारणी हिेतील आद्रकता 55 टक्के पे्ा जास्त असेल त्यािेळी करािी जेणेकरुन अळ्याचें खाणे थाबंल्याने दुसऱ्या नकिा वतसऱ्या वदिसापास न त्यांची मरण्यास सुरिात होईल त्यामुळे शेतकऱ्यानंी फिारणी नंतर संयंम पाळािा. कोरडे िातािरण असल्यास क्क्िनलफॉस 25% ई.सी. 1.5 लीटर प्रवत हेक्टर या प्रमाणात फिारणी करािी.

पुढील एक दोन वदिसात जोरदार पािसाची शक्यता असल्यास फिारणी करु नये.

ननबोळी अकक 5 टक्के नकिा हिेतील आद्रकता 55 टक्के पे्ा जास्त असल्यास बीटी 20 गॅ्रम प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी करािी.

क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5% एस.सी. 2 वमली प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी केल्यास स्पोडोपटेरा तसेच घाटेअळीसह इतर पाने खाणाऱ्या अळ्यापंास न वदघककाळ वनयंत्रण वमळते. सदर फिारणी नंतर 3 ते 4 तास पाऊस पडणार नाही हे विचारात घेऊन फिारणी करािी.


क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5% एस.सी. 2 वमली प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी करा.






पाने खाणारी अळी

शेतात प्रवत एकरी 8-10 प्ी थाबें उभारािेत.

अंडी पुंज तसेच समुहातील अळ्या गोळा करुन नष्ट कराव्यात. कामगंध सापळयात 15 ते 20 पतंग आवण समुहातील अळ्या आढळल्यास एस.एल.एन.पी.व्ही. 100 एल.ई. प्रवत एकर सोबत एक चमचा वनळ आवण वचकटद्रव्य वमसळ न फिारणी करािी. नकिा

5 टक्के ननबोळी अकाची फिारणी करािी. नकिा

हिेतील आद्रकता 55 टक्के पे्ा जास्त असल्यास बीटी 20 गॅ्रम प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी करािी. नकिा

इंडोक्साकाबक 15.8% ई.सी. 5 वमली प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी करािी. [पाणी 500 लीटर/हेक्टर]


शेतात प्रवत एकरी 8-10 प्ी थाबें उभारािेत

अंडी पुंज तसेच समुहातील अळ्या गोळा करुन नष्ट कराव्यात. कामगंध सापळयात 15 ते 20 पतंग आवण समुहातील अळ्या आढळल्यास एस.एल.एन.पी.व्ही. 100 एल.ई. प्रवत एकर सोबत एक चमचा वनळ आवण वचकटद्रव्य वमसळ न फिारणी करािी. नकिा

5 टक्के ननबोळी अकाची फिारणी करािी. नकिा

हिेतील आद्रकता 55 टक्के पे्ा जास्त असल्यास बीटी 20 गॅ्रम प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी करािी. नकिा

इंडोक्साकाबक 15.8% ई.सी. 5 वमली प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी करािी.

घाटेअळी कामगंध सापळयात 20 ते 25 पतंग आढळल्यास एस.एल.एन.पी.व्ही. 100 एल.ई. प्रवत एकर सोबत एक चमचा वनळ आवण वचकटद्रव्य वमसळ न फिारणी करािी.


एस.एल.एन.पी.व्ही. 100 एल.ई. प्रवत एकर सोबत एक चमचा वनळ आवण वचकटद्रव्य वमसळ न फिारणी करािी. ाविंक

क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5% एस.सी. 3 वमली प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात प्रवतबंधात्मक फिारणी करािी.






चक्रीभुगंा चक्रीभुंग्याने प्रादुभािीत झाडे नकिा चक्राच्या खालील झाडाचा भाग हाताने

काढ न नष्ट करािा.

सुकलेली पाने आढळल्यानंतर 15 वदिसात दोन िेळा प्रादुभािीत झाडे

नकिा चक्राच्या खालील झाडाचा भाग हाताने काढ न नष्ट केल्याने

चक्रीभुंग्याचा प्रादुभाि मोठ्या प्रमाणात कमी होईल. अथिा

पयायी फिारणी म्हण न ट्रायझोफॉस 40% ई.सी. 16 वमली प्रवत 10 वलटर

ककव थायाक्लोप्रीड 21.5% एस.सी. 15 वमली प्रवत 10 वलटर ककव

क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5% एस.सी. 3 वमली प्रवत 10 वलटर ककव

थायामेथॉक्झाम 12.6% + लॅमडा सायहॅलोथ्रीन 9 .5% झेड.सी. 2.5

गॅ्रम प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी करािी. चक्रीभगु्याचंा

प्रादुभाि आढळल्यापास न 5 ते 10 वदिसातं िरील वकटकनाशकाचंी

फिारणी केल्यास चांगले परीणाम वदस न येतील. [पाणी 500

लीटर/हेक्टर]

चक्रीभुंग्याने प्रादुभािीत झाडे नकिा चक्राच्या

खालील झाडाचा भाग हाताने काढ न नष्ट करािा.

ट्रायझोफॉस 40% ई.सी. 16 वमली प्रवत 10 वलटर

ककव थायाक्लोप्रीड 21.5% एस.सी. 15 वमली प्रवत

10 वलटर ककव क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5%

एस.सी. 3 वमली प्रवत 10 वलटर ककव

थायामेथॉक्झाम 12.6% + लॅमडा सायहॅलोथ्रीन

9.5% झेड.सी. 2.5 गॅ्रम प्रवत 10 वलटर पाणी या

प्रमाणात फिारणी करािी.

खोडमाशी प्रवत 1 मीटर रागेंत खोडमाशीमुळे सरासरी 2 ते 3 मेलेली झाडे

आढळल्यास झाडाचंी संख्या तसेच उत्पन्न कमी होते त्यामुळे पुढील

नुकसान टाळण्यासाठी क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5% एस.सी. 3 वमली प्रवत

10 वलटर नकिा लॅमडा सायहॅलोथ्रीन 4.9% सी.एस. 6 वमली प्रवत 10

वलटर पाणी या प्रमाणात फिारणी करािी.

क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5% एस.सी. 3 वमली प्रवत

10 वलटर नकिा लॅमडा सायहॅलोथ्रीन 4.9%

सी.एस. 6 वमली प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात

फिारणी करािी.





फुलोर

अवस्ि

पाने खाणारी

अळी

क्क्िनलफॉस 25% ई.सी. 30 वमली प्रवत 10 वलटर पाणी नकिा

इंडोक्साकाबक 15.8% ई.सी. 333 वमली प्रवत हेक्टर नकिा क्स्पनेटोरम

11.5% एस.सी. 450 वमली प्रवत हेक्टर या प्रमाणात फिारणी करािी.

फिारणी करतानंा वकटकनाशक पानाचं्या खालील वकडी पयंत पोहचेल

याची कळजी घ्यािी. [पाणी 500 लीटर/हेक्टर]

पुढील एक दोन वदिसात जोरदार पािसाची शक्यता असल्यास फिारणी

करु नये.

क्क्िनलफॉस 25% ई.सी. 30 वमली प्रवत 10 वलटर

पाणी नकिा इंडोक्साकाबक 15.8% ई.सी. 5 वमली

प्रवत 10 वलटर पाणी नकिा क्स्पनेटोरम 11.5%

एस.सी. 9 वमली प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात


फुलोर नांतर

15 ते 20

पिवस

पाने खाणारी

अळी

प्रोफेनोफॉस 50 ई.सी. 25 वमली प्रवत 10 वलटर नकिा इडंोक्साकाबक

15.8% ई.सी. 5 वमली प्रवत 10 वलटर पाणी नकिा क्स्पनेटोरम 11.5%

एस.सी. 450 वमली प्रवत हेक्टर या प्रमाणात फिारणी करािी. प्रथम

फिारणी केलेले कीटकनाशक पुन्हा दुसऱ्या फिारणीसाठी िापरु नये.

प्रोफेनोफॉस 50 ई.सी. 25 वमली प्रवत 10 वलटर नकिा

इंडोक्साकाबक 15.8% ई.सी. 5 वमली प्रवत 10 वलटर

पाणी नकिा क्स्पनेटोरम 11.5% एस.सी. 9 वमली

प्रवत 10 वलटर पाणी या प्रमाणात तात्काळ फिारणी

करािी.





फुलोर व

शेंग

ल गण्य ची

अवस्ि

चक्रीभुगंा अल्पभधुारक शेतकऱ्यानंी चक्रीभुगं्याने प्रादुभािीत झाडे नकिा चक्राच्या

खालील झाडाचा भाग हाताने काढ न नष्ट करु शकतात. सुकलेली पाने

आढळल्यानंतर 15 वदिसात दोन िेळा प्रादुभािीत झाडे नकिा चक्राच्या

खालील झाडाचा भाग हाताने काढ न नष्ट केल्याने चक्रीभुंग्याचा प्रादुभाि

मोठ्या प्रमाणात कमी होईल. अथिा

पयायी फिारणी म्हण न ट्रायझोफॉस 40% ई.सी. 16 वमली प्रवत 10 वलटर

ककव थायाक्लोप्रीड 21.5% एस.सी. 15 वमली प्रवत 10 वलटर ककव

क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5% एस.सी. 150 वमली प्रवत हेक्टर ककव

प्रोफेनोफॉस 50 ई.सी. 1000 वमली प्रवत हेक्टर या प्रमाणात फिारणी

करािी.

चक्रीभुग्याचंा प्रादुभाि आढळल्यापास न 5 ते 10 वदिसातं िरील

वकटकनाशकांची फिारणी केल्यास चागंले परीणाम वदस न येतील. [पाणी

500 लीटर/हेक्टर]

ट्रायझोफॉस 40% ई.सी. 16 वमली प्रवत 10 वलटर

ककव थायाक्लोप्रीड 21.5% एस.सी. 15 वमली प्रवत

10 वलटर ककव क्लोरॅनट्रानीलीप्रोल 18.5%

एस.सी. 150 वमली प्रवत हेक्टर या प्रमाणात


शेंग

भरण्य ची

अवस्ि

चक्रीभुगंा पीक परीपक्ितेच्या अिस्थेत म्हणजेच पेरणीनंतर 50 वदिसानंी

चक्रीभुंग्याचा प्रादुभाि झाल्यास त्याचा उत्पन्नािर फारसा परीणाम होत

नसल्याने कोणत्याही वकटकनाशकाची फिारणी करण्याची गरज नाही.

पेरणीच्या 50 वदिसानंतर कोणत्याही

वकटकनाशकाची फिारणी करण्याची गरज नाही.

fidkojhy fdM losZ{k.k o lYyk izdYi ¼ØkWilWi½2018&19

rwj fidkojhy fdMhalkBh vkfFkZd uqdlku ikrGh la[;k

dhM vkfFkZd uqdlku ikrGh vkfFkZd uqdlku ikrGhtoG ‘ksaxk iks[kj.kkjh fgjoh vGh ¼gsfydksOgikZ ½ irax la[;k izrh lkiGk izrh vkBoMk > 20 10

‘ksaxk iks[kj.kkjh fgjoh vGh ¼gsfydksOgikZ ½ % vGhaph la[;k izrh 3 Qkan;k izrh >kM > 1 0-50

filkjh iraxkP;k vG;kaph la[;k izrh 3 Qkan;k izrh >kM 3 1

‘ksaxk iks[kj.kkÚ;k vG;kaP;keqGs izknqHkkZo xzLr ‘ksaxk % % 10 10

xqaMkGysyh ikus + Qqys ¼e:dk foVª;kVk½ la[;k izrh >kM 3 1

‘ksaxk iks[kj.kkÚ;k ek’khP;k vG;kaph la[;k + dks”k izrh 50 ‘ksaxk 5 2-5

rwj पिकासाठी पिक संरक्षण सल्ला ihd ok<hph voLFkk dhM lfoLrj lYyk laf{kIr lYyk

Qqyksjk voLFkk ‘ksaxk iks[kj.kkjh

fgjoh vGh

¼gsfydksOgikZ

vkehZtsjk½

50 ehVj varjkoj 5 dkexa/k lkiGs izrh gsDVj mHkkjkos

vaMh vkf.k vG;kaps losZ{k.k djkos- 50 i{kh Fkkacs izrh gsDVj mHkkjkos-i;kZ;h

[kkn; vkf.k r.k u”V djkos-

5 dkexa/k lkiGs izrh gsDVj mHkkjkos vkf.k 50 i{kh Fkkacs izrh gsDVj mHkkjkos-

vaMh vkf.k ygku vG;k vk<Gwu vkY;kl ,p,,uihOgh @ 500 feyh izrh

gsDVj lkscr ,d pepk uhG vkf.k xksan fdaok 5 VDds fuacksGh vdZ ik.;kr

felGwu Qokjkos- ldkGP;k osGsl eksB;k vG;k ospwu u”V djkO;k- eksB;k

vG;kaph la[;k tkLr fnlqu vkY;kl bekesDVhu csa>ks,V 5 ,lth @ 4 xzkWe

izrh 10 fyVj ik.;kr felGwu Qokjkos-

5 VDds fuacksGh vdZ fdaok ,p,,uihOgh @ 500 feyh izrh gsDVj fdaok

bekesDVhu csa>ks,V 5 ,lth @ 4 xzkWe izrh 10 fyVj ik.;kr felGwu

Qokjkos-

Qqyksjk o ‘ksaxk

ykx.;kph voLFkk

‘ksaxk iks[kj.kkjh

fgjoh vGh

¼gsfydksOgikZ

vkehZtsjk½

gsfydksOgikZP;k iq.kZ voLFkk vk<Gwu vkY;kl fLiukslWM 45 ,llh @ 2-5

feyh izrh 10 fyVj ik.kh fdaok bekesDVhu csa>ks,V 5 ,lth @ 4 xzkWe izrh

10 fyVj ik.kh fdaok DyksjWVªWfuyhizksy 18-5 ,llh @ 3 feyh izrh 10 fyVj

ik.;kr felGwu Qokjkos-

fLiukslWM 45 ,llh @ 2-5 feyh izrh 10 fyVj ik.kh fdaok bekesDVhu

csa>ks,V 5 ,lth @ 4 xzkWe izrh 10 fyVj ik.kh fdaok DyksjWVªWfuyhizksy 18-5

,llh @ 3 feyh izrh 10 fyVj ik.;kr felGwu Qokjkos-

filkjh irax ¶Y;qcsaMkekbZM 39-35 VDds @ 2 feyh izrh 10 fyVj ik.kh fdaok baMksD>kdkcZ

14-5 VDds ,llh @ 8 feyh izrh 10 fyVj ik.;kr felGqu Qokjkos-

¶Y;qcsaMkekbZM 39-35 VDds @ 2 feyh izrh 10 fyVj ik.kh fdaok baMksD>kdkcZ

14-5 VDds ,llh @ 8 feyh izrh 10 fyVj ik.;kr felGqu Qokjkos-

‘ksaxk Hkj.;kph

voLFkk

‘ksax ek’kh fDoukWyQkWl 25 VDds bZlh @ 30 izrh 10 fyVj ik.;kr felGqu Qokjkos-

brj f’kQkjlhr vlysys fdVduk’kdkapk okij vyVqu ikyVqu djkok ts.ks

d:u fdMhae/ks izrhdkj {kerk ok<.kkj ukgh-

fDoukWyQkWl 25 VDds bZlh @ 30 izrh 10 fyVj ik.;kr felGqu Qokjkos-

‘ksaxk iks[kj.kkÚ;k

vG;kaeqGs

izknqHkkZoxzLr ‘ksaxk

izknqHkkZoxzLr ‘ksaxklkBh bekesDVhu csa>ks,V 5 ,lth @ 4 xzkWe izrh 10 fyVj

ik.;kr felGqu Qokjkos-

brj f’kQkjlhr vlysys fdVduk’kdkapk okij vyVqu ikyVqu djkok ts.ks

d:u fdMhae/ks izrhdkj {kerk ok<.kkj ukgh-

bekesDVhu csa>ks,V 5 ,lth @ 4 xzkWe izrh 10 fyVj ik.;kr felGqu

Qokjkos

पिकाांवर}ल क}ड रोग सवेक्षण व...

Documents