वद्ाल्यकेय ाा...

35
आईएमडी म� आध �नक मौसम अवलोकन तकनीक� का पोय (Modern techniques used for weather observations by IMD) . अम धा वै�ा�नक - सी के िन मौसम �वभाय, चेननई �वदाल के ा� के कलए आधे धन कन स�योग�वष : मौसम �व�ान के आाम , 27 नव�बर 2013 मेल : [email protected] / [email protected]

Upload: others

Post on 15-Mar-2020

30 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • आईएमडी म� आधु�नक मौसम अवलोकन तकनीक� का प्ोय

    (Modern techniques used for weather observations by IMD)

    ब. अमधुा वै�ा�नक - सी

    केिन्् मौसम �वभाय, चनेनई

    �वद्ाल्यकेय ाा�यकेयकलएयआधेयधेनयकनयस�योंगो �वष् : मौसमय�व�ानयकेयआ्ाम , 27यनव�बरय2013

    ईय– मेल : [email protected] / [email protected]

  • आईएमडीयका्ारल्,यपुणेय(1928यम�य�नकमरत)

    अल�पुरयवेधशाला,यकोलकाता,य1877

    म्ासयवेधशालायम�य�मारक,यखयोल�्यपेरणय1792,यशुर

    • भारती्यमौसमय�व�ानय�वभायय(आईएमडी) - रां्�्यमौसमयसेवाय - 1875.

    • 137th �्ापनायधेवसयमना्ायय्ाय- 15th Jan 2013.

    2

    आईएमडी,यधेलल�,यसबसेयपुरानीयइमारत

  • य भतूलयवेधशाला (Surface observatory) प्रवेरणी्यस�ं ाल (observational network) हरयतीनयघ�टे - ंनशिकतयकनयआवश्क्ाय �वकभननयइलाकोययकायमौसमयकनयि�्�त पार�प�रकयतर�क�यकायउप्ोय य �वचालन (Automation) य

  • अमीनी पर वेधशाला

    चेननन ननुं ममबकम

    वेधशालाओु

    अनुतपनर

    होनवार

  • 5

    बैरोमीटर

    सतहयम�यमौसमयस�ब�धीयमाप �ेड�यकोयमापनेयकेयकलएयपर�परायतयउपकरण�

    �ट�व�सनय�्नन

    वषारमापी

    पवन धेगेशरक कपयकाउ� टरयएनीमोमीटर ्मारमीटर

  • 25 Feb 2009 6

    भूतलय(m.s.l) स��रपतयचाटर (अबय�वचाकलतय)

    Isobar : मरामर के दमाव म� शा�मल होने लाइन� एक चाटर म� ाािश, �वशलेेष

    Low pressure area : कमयेबावयकायरेा

  • पार�प�रकयसतहयवेधशालाओ�

    �वाचाकलतयमौसमयय�टेशनय

    परय-य�वपर

    भारतयकन कईयिंल�यम�यअभीयभी मौसमयस�ब��धतय

    कोईयसूचनायनह��

  • Automatic Weather Station – AWS

    �वचाकलत मौसम �्ान

    वह पणाल� है िंसम� इलेक्ा�नक स�वेेक� (Sensors) के सहारा से एक �्ान कन मौसम कन ि�्त्� कन माप करत ेह�

    �न्कमत रप से सह� सम्ानुसार लयातार

    (Satellite communication) स�चार उपकरण के दवारा घ�टावार कलए यए (hourly observations) पेरण� को भ-ूि�्र कलपना -1 / इनसातय उपगह (Geostationary satellite) के दवारा क� ्�् �टेशन ंो पणेु (Earth Station, Pune ) म� ि�्त है, उधर भेंा ंाता है ।

  • �वाचाकलतयमौसमयय�टेशनय

    9

  • भारतयमौसमयय�व�ानय�वभायय(IMD) म�यसालय2006-07यम�य125यAWS यक़ाय�्ापनाय क्ायय्ाय्ाय।य

    सालय2009-12 म�य 550 AWS

    1350 ARGs

  • स�सरय(े�रणावतर)य-यकमटीयकेयतापमान,यहवा,य�व करण,यवषार,येबाव,यहवायकेयतापमानयऔरय

    सापेरयआ र्ता

    डाटायलकड़हारा,य्ा�समीटरयऔरयए�ट�ना

  • Sensors used in AWS Additional parameters derived from the basic measurements

    Air temperature AT Max, AT MIN of the hour from samples of every minute stored in the buffer

    Relative Humidity Dew point temperature

    Atmospheric Pressure(SLP) M.S.L.P from the Station Level Pressure

    Wind Speed

    Wind direction

    Rainfall

    AgroAWS

    In addition to the above, Sensors for leaf wetness, leaf temperature, soil moisture, soil temperature and global radiation are interfaced and logged.

    इनसैट-3Aयउपगह - हरयघ�टायकेय आँकड़�यकोयस�चा�रतय- हम�यकमलनेयकायआ्ोिंतय क्ायय्ाय

  • राज् AWS ARGs installed ARGs

    pending

    तकमलनाडु 27 38 * 36

    (25 civil work completed)

    आ�ध पेेश 35 44 20

    कनारटक 26 47 03

    केरल 15 30 Nil

    पा��डचेर� (्ूट�) 1 01 Nil

    लरदवीप (्ूट�) 1 0 Nil कुल स�ख्ा 105 160 59

    (AWS + Agro AWS ) = 105 ARGs = 219

    चनेनई रेा म� �्ा�पत एडबल्ूएस / ARG कन स�ख्ा (15 कसतमबर, 2013 के अनुसार)

    AWS : Automatic Weather Station ARG : Automatic Rain Gauge * Includes 10 ARGs of Chennai metropolitan city

  • तकमलनाडुयARG स�ंाल

  • चेननईयमे्ोयशहर

    �वचाकलतयवषारमापी

    धट�प�ययबालट� यवषारमापीयसेयवषारयकनयमापय क्ायंातायहैय

  • सम�परत वेब साइट म� लयभय वा�त�वक सम् म� डटेा http://www.imdaws.com.

    http://www.imdaws.com/�

  • स�यगन� के सह्ोय से – एडबल्ूएस अ�धंगापन

    राज् सरकार का्ारल्� बा�ध साइट� कृ�ष �व�ान क� ् सरकार. सहा्ता पापत स��्ान� पशु �च कतसा / रेशम उतपाेन / बायवानी �कूल� / कॉलें� / �वशव�वद्ाल्� / केन्�् सरकार का्ारल्�

  • 2, 7%

    2, 7%

    4, 14%

    4, 14%

    5, 18%

    10, 36%

    1, 4%

    Organisational break-up of 28 AWS of Tamil Nadu (No., %)

    State_Taluk offices State_Collectorate&other

    Central_PSU IMD

    Education Agriculture

    Others

  • अन्यआध�ुनकयतकनीक�

  • भूि�्रयउपगह केयमाध्मयसे ा्ा�चाण

    हेलेन बहुतयय�भीरयच्वातीयततूान तैकलनयय

    मादल� क� आवािाह�, ास्थत

  • लहर

  • MODIS-एनओएए �वायत सु�वधा – मीनमबाककम - अकटूबर 2010

  • पवूर मनु - तट पाशचम मनु - तट

    चकवात क� उतपातत - 4 च्वात - य1

  • डॉपलरयरडार - शानेार साधन

    च्वातयकनयि�्�त पतायकन�यकेयकल्ेय

    च्वातयकेयबारेयमेयअच ोयतरहयपूवारनूमानयकरकेयलोय�यकनयमतृ्ुयऔरय�वनाशयसेयबचायसकतयेह�य

  • ऊपर� हवा माप

    27

    OSCILLATOR (output: 0-1000

    Hz)

    401 MHz Transmitter Thermistor

    Hygristor

    Baroswitch (Pressure )

    Reference signal

    Clock Generator

    Multiplexer

    Receiving side Ground equipment receives and processes the data.

  • 3 डी ंीपीएस ऊपर� हवा रे�ड्ोस�ड ेपणाल�

  • �व करणयस�ंाल

  • भूतलयओंोनय�वशलेषक - कोडकैनाल

    पषृ्ठू�म वाान दूे ष थनंरानी नेटवकर - IMD

  • भूक� पयस�ंाल

  • भूक� पयक� आविृतत - भारत

    भारतयकेयभकू� पी्यंोन

    उततर ठारत

  • भूक� प वेधशाला - मीनमबाककम

  • समापन शबे

  • धनावाद कोन ुदेह / सवालयहै ?

    आईएमडी में आधुनिक मौसम अवलोकन� तकनीकों का प्रयोग�(Modern techniques used for weather observations by IMD)Slide Number 2Slide Number 3Slide Number 4Slide Number 5Slide Number 6Slide Number 7Automatic Weather Station – AWS�� स्वचालित मौसम स्थानSlide Number 9Slide Number 10Slide Number 11Slide Number 12Slide Number 13Slide Number 14Slide Number 15Slide Number 16समर्पित वेब साइट में लगभग वास्तविक समय में डेटा http://www.imdaws.com. �संगठनों के सहयोग से – एडब्ल्यूएस �अधिष्ठापन �Slide Number 19Slide Number 20Slide Number 21Slide Number 22MODIS-एनओएए स्वागत सुविधा – �मीनमबाक्कम - अक्टूबर 2010Slide Number 24Slide Number 25Slide Number 26ऊपरी हवा मापSlide Number 28Slide Number 29Slide Number 30Slide Number 31Slide Number 32भूकंप वेधशाला - मीनमबाक्कमSlide Number 34Slide Number 35