ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 toc...

108
2014 TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com Page 1 आचाराय ीमदाचाराय सϿ ु मे जв जвि॥ग ुभावं ӜरिϿ भािि ी जरिी यवाक् ॥कृ ӿं वДे जगο ुम || ರೀಮದಾನನದತೀಥಭಗವಾಾದಾಚಾಥಃ || Tracking: Sr Date Remarks By 1 12.02.2014 II Proof Reading H K Srinivasa Rao & M S Venugopal & Narahari Rattihalli 2 12.02.2014 Published H K Srinivasa Rao

Upload: others

Post on 01-Nov-2019

26 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 1 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

|| ಶ್ರೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ ||

Tracking:

Sr Date Remarks By

1 12.02.2014 II Proof Reading H K Srinivasa Rao & M S Venugopal & Narahari Rattihalli

2 12.02.2014 Published H K Srinivasa Rao

Page 2: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 2 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

॥ಶ್ರೀ ಹರ್ವದನ ರಂಗವಿಟ್ಠಲ ಗ ೀಪೀನಾಥ ೀ ವಿಜರ್ತ್ ೀ॥

Blessed by Lord and with His divine grace, we are pleased to publish this Magnanimous Work of sri Narayana Pandithacharya . It is a humble effort to make available this Great work to sadhakas who are interested in the noble path of propagating Acharya Madhwa’s Philosophy.

With great humility, we solicit the readers to bring to our notice any inadvertant typographical mistakes that could have crept in, despite great care. We would be pleased to incorporate such corrections in the next versions. Users can contact us, for editable version, to facilitate any value additions.

Contact: H K SRINIVASA RAO, N0 26, 2ND FLOOR, 15TH CROss, NEAR VIDHYAPEETA CIRCLE, AsHOKANAGAR, BANGALORE 560050. PH NO.

26615951, 9901971176, 8095551774, Email : [email protected]

ಕೃತಜ್ಞತ್ ಗಳು

ಜನಾಮಂತರದ ಸುಕೃತದ ಫಲವಾಗಿ ಮಧ್ವಮತದಲಿ್ಲ ಜನಿಸಲು, ಪ ರೀಮಮ ತಥಗಳಾಗಿ ನನನ ಅಸಿ್ತತವಕ್ ೆ ಕ್ಾರಣರಾದ, ಈ ಸಾಧ್ನ ಗ ಅವಕ್ಾಶಮಾಡಿದ, ನನನ ಪೂಜಯ ಮಾತ್ಾ ಪತೃಗಳಾದ, ದಿವಂಗತರಾದ ಲಲ್ಲತಮಮ ಮತುಿ ಕೃಷ್ಣರಾವ್ ಹ ಚ್ ಆರ್ ಅವರ ಸವಿ ನ ನಪನಲಿ್ಲ ಈ "ಜ್ಞಾನ ರ್ಜ್ಞ"

‘‘ಮಾತೃದ ೀವೀ ಭವ – ಪತೃದ ೀವೀಭವ - ಆಚಾರ್ಥದ ೀವೀಭವ’’ ಸಂಸೃತದಲಿ್ಲರುವ ಅನುನಾಸ್ತಕದ ಸಾಷ್ಟವಾದ ವ ೈವಿದಯತ್ ರ್ು, ಕನನಡ ಭಾಷ ರ್ಲಿ್ಲರ್ ಇರುವಾಗ, ಅದರ ಜ್ಞಾನದ ಗಂಧ್ವ ೀ ಇಲಿದವರಂತ್ , ಕನನಡಿಗರು ಇದನುನ ಕಡ ಗಣಿಸ್ತರುವುದು ಏಕ್ ೀ ತಳಿರ್ದಾಗಿದ . ಸರಿಯಾದ ಉಚಾಾರಣ ಗಾಗಿ, ಸರಿಯಾದ ಅನುಸಾವರಗಳು ಅವಶಯಕ. ಆದದರಿಂದ, ಶರಮವಹಿಸ್ತ, ಸರಿಯಾದ ಅನುನಾಸ್ತಕ, ಅನುಸಾವರಗಳನುನ ಬಳಸಲಾಗಿದ . ಓದುಗರು ಇದನುನ ಗಮನಿಸ್ತ ಮನಿನಸಬ ೀಕ್ಾಗಿ ಪಾರರ್ಥಥಸಲಾಗಿದ . ಗರಂರ್ ಋಣ: ಶ್ರೀ ಬನನಂಜ ಗ ೀವಿಂದಚಾರ್ಥರಿಂದ ಪರಕ್ಾಶ್ತವಾದ ಶ್ರೀಮಧ್ವವಿಜರ್

Page 3: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 3 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

TABLEOFCONTENTS प्रर्माः सग याः ........................................................................................................... 4

िििीराः सग याः ......................................................................................................... 9

ििृीराः सग याः ........................................................................................................ 15

चिरु् याः सग याः ........................................................................................................ 21

पञ्चमाः सग याः ........................................................................................................ 26

षष्ठाः सग याः ........................................................................................................... 32

सप्तमाः सग याः ........................................................................................................ 38

अष्ठमाः सग याः ........................................................................................................ 44

वमाः सग याः ......................................................................................................... 49

दशमाः सग याः ........................................................................................................ 55

एकादशाः सग याः ..................................................................................................... 61

िादशाः सग याः ........................................................................................................ 69

त्ररोदशाः सग याः ...................................................................................................... 75

चिदु यशाः सग याः ...................................................................................................... 82

पञ्चदशाः सग याः ...................................................................................................... 88

षोडशाः सग याः ..................................................................................................... 102

Page 4: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 4 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

प्रर्माः सग याः कान्तार कल्याण-गणुकै-धाम्न े व-द्य ुार्-प्रििम-प्रभार। ारारणाराििल-कारणार श्री-प्राण- ार्ार मस्करोिम॥1॥

अ ाकुलं गोकुलमलु्ललास रि-्पािलि ंि त्यम ािवलात्म। िस्म ै मो ीरद- ील-भास ेकृष्णार कृष्णा-रमण-िप्ररार॥2॥

अिप ित्रलोक्या बििरुल्लसन्ती िमो िरन्ती महुुरान्तरं च। िदश्राद ्दृश ं ो िवशदा ंजरन्ती मध्वस्य कीिि यिदि - ार्-दीिप्तम॥्3॥

िमो- दुाऽऽ न्दमवाप लोकाः ित्व-प्रदीपाकृिि-गो-गण े। रदास्य-शीिाशं-ुभवुा गरंुस्ता ् ित्रिवक्रमारा य ् प्रणमािम वरा य ॥्4॥

मकुुन्द-भक्त्य ैगरुु-भिि-जार ैसिा ंप्रसत्त्य ैच ि रन्तरार।ै गरीरसीं िवश्व-गरुोिव यशदु्ा ंवक्ष्यािम वारोरविार-लीलाम॥्5॥

िा ंमन्त्र-वणरै -ुवणय ीरा ंशवने्द्र-पवूरैिप विु-काम।े सििप्न-ुवाक्य ेमिर मन्द-बदु्ौ सन्तो गणुाढ्ााः करुणा ंिक्ररासाुः॥6॥

उच्चावचा र े समस्त-चषे्ााः िकं ित्र िचत्र ंचिरि ंि वदे्यम।् िकन्ततू्तम-श्लोक-िशिा-मणी ा ंम ो-िवशदु्ध्य ैचिरिा -ुवादाः॥7॥

माला-कृिस्तच्चिरिाख्य-रत्ाैः असकू्ष्म-दृष्ाेः स-कुििूलस्य। पवूा यपरीकारमर्ापरं वा क्षाम्यन्त ुम ेिन्त महुुम यिान्ताः॥8॥

श्री-वल्लभाज्ा ंस-सरुने्द्र-राच्ा ंसम्भाव्य सम्भाव्य-िमा ंित्रलोक्याम।् प्राणशे्वराः प्रािण-गण-प्रणिेा गरुुाः सिा ंकेसिरणो गिृेऽभिू॥्9॥

Page 5: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 5 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

र-ेर ेगणुा ाम जगि-्प्रिसद्ााः र ंिषे-ुिषे ुस्म ि दशयरिन्त। साक्षान्मिा-भागवि-प्रबिं श्रीमन्तम े ंि मुन्तमाहुाः॥10॥

कमा यिण कुव य ् परमाद्भिुाि सभास ुदवैीष ुसभािजिाि । सगु्रीव-िमत्र ंस जगि-्पिवत्र ंरमा-पिि ंराम-ि ु ंददशय॥11॥

पदारिवन्द-प्रणिो िरीन्द्राः िदा मिाभिि-भरािभ नु्नाः। अग्रािि पद्मोदर-सनु्दराभ्ा ंदोभ्ां परुाण े स परूुषणे॥12॥

अदार य-सालाविल-दारण े व्यापािदिने्द्र-प्रभव े ि े। प्राद्योिि -प्रीिि-कृिा ि काम ंमधिुिषा सिन्दिदश ेस वीराः॥13॥

कणा यन्तमा ीर गणु-ग्रिीत्रा रामणे मिुो रण-कोिवद े। सु्फरन्नसौ विैर-भरङ्करोऽभिू ् सि-्पक्षपािी प्रदरो रर्ाऽग्र्याः॥14॥

गोिभाः समा िन्दि-रपसीिाः स्व-विि-ि द यग्ध-पलािश-रािशाः। अिो ि मून्नव-वािरदोऽसौ िीणा यम्बिुधिव यष्ण-ुपद े ाम॥15॥

अपक्ष-पािी परुुषििलोक्या ंअभोग-भोिा पिगािध-राजम।् िवश्वम्भरम ् िबभ्रदसौ िजगार त्वरा-पराक्रािन्तष ुिचत्रमिेि॥्16॥

ि बद्ध्य सिे ु ंरघ-ुवशं-केि-ुभ्रभूङ्ग-सम्भ्रान्त-परोिध-मध्य।े मिुष्-प्रिारं दश-कार सीिासन्तजय ाग्र्योत्तरमषेकोऽदाि॥्17॥

जाज्वल्यमा ोज्ज्वल-राघवाग्नौ चके्र स सगु्रीव-स-ुरारजकेू। आध्वरयव ंरदु्-मि ेप्रििप्रस्थात्रा सिुमत्रा-ि र े साकम॥्18॥

रामाच य ेरो रिाः प्रस ू ंिाभ्ा ंकराभ्ामभवि ् प्ररत्ाः। एके दोष्णा रिो िगरीनं्द्र सञ्जीव ाद्याश्ररमस्य ाभिू॥्19॥

Page 6: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 6 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

स दािरिािरं परम ंपमुासं ंसमन्वरासीन्नर-दवे-पतु्र्या। विि-प्रवशेािधगिात्म-शदु्ध्या िवरािजि ंकाञ्च -मालरवे॥20॥

श्राम ंिस्मिास्य ंपरृ्-ुदीघ यिस्त ंसरोज- ते्र ंगजराजरात्रम।् वपजु यगन्मङ्गलमषे दृग्भ्ा ंिचरादरोध्यािधपिाेः िसषवे॥े21॥

राज्यािभषकेेऽविसिऽेत्र सीिा प्रषे्ठार स्ता ंभजिा ंिदशिेि। रामस्य वाण्रा मिण-मञ्ज-ुमालाव्याज े दीघां करुणा ंबबन्ध॥22॥

हृदोरु-सौिाद य-भिृाऽिधमौिलन्यस्त े िस्त े दरार्द्य-दृष्ट्या। सवेा-प्रसन्नोऽमिृ-कल्प-वाचा िददशे रामाः सि-भोगमस्म॥ै23॥

प्रषे्ठो रामस्य बभवू िस्माि ् राम-राज्यऽेसलुभ ंच िकिञ्चि।् िि-्पाद-सवेा-रििरषे चै्छि ् िर्ाऽिप भोगा ् ुसा िवरििाः॥24॥

मो– मो ार् मो- मस्त े मो- मो राम मो- मस्त।े प ुाः-प ुस्त ेचरणारिवन्द ं मािम ार्िेि म ् स रमे॥े25॥

िकं वण यरामाः परम ंप्रसाद ंसीिापिसे्तत्र ििर-प्रबिे। मञु्च ् मिीं ि त्य-ि षवेणार् ंस्वात्मा मवेषै ददौ रदस्म॥ै26॥

स्वा न्द-िेिौ भजिा ंज ा ा ंमग्नाः सदा राम-कर्ा-सधुाराम।् असािवदा ीं च ि षवेमाणो राम ंपिि ंिकम्परुुष ेिकलाऽस्त॥े27॥

िस्यवै वारोरविारम े ंसन्तो िििीर ंप्रवदिन्त भीमम।् स्पषृ्वै र ंप्रीििमािाऽि ले रने्द्र-कान्ता सषुवुऽेत्र कुन्ती॥28॥

इन्द्रारधु ंिीन्द्र-करािभ नु्न ंिचचे्छद पक्षा ् िक्षििधािरणा ंप्राक।् िबभदे भभूदृ-्वपरुङ्ग-सङ्गाि ् िचत्र ंस पन्नो ज ी कराग्राि॥्29॥

Page 7: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 7 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

परु ेकुमारा लसा ् िविाराि ् ि रीक्ष्य सवा य िप मन्द-लीलाः। कैशोर-लीला ंिि-िसिं-सङ्ा ंवतृ्ता ंव ेप्राक ्स्मरिि स्म सतू्काः॥30॥

भिंु च जीण ंपिरपिि-दत्त ंिवष ंिवषण्णो िवष-भदृ-्गणोऽिाः। प्रमाण-कोटेाः स िि िेळराऽगाि ् दे ंजगज्जीव -दऽेत्र िचत्रम॥्31॥

दग्ध्वापरंु रोग-बलाि ् स ि र य ् धमा यि व स्वा ् सिजा ् दधा ाः। अदािर-भाव े जगत्स ुपजू्यो रोगीव ारारणमाससाद॥32॥

समर्प्य कृत्याि कृिी कृिाि व्यासार भमू्न ेसकृुिाि रावि।् किरष्यमाणाि च िस्य पजूा ंसङ्कल्परामास स शदु्-बिुद्ाः॥33॥

िवष्णोाः पद-िश्रद ्बक-सिन्नरासी िक्षप्तान्य-पिक्ष-प्रकराः स-ुपक्षाः। स-सोदरोऽर्ाऽिदि राज-िंसाः स राज-िंसीिमव राज-कन्याम॥्24॥

इन्दीवर-श्री-जिर-सनु्दराभ ंस्मरेा नंे्द दिरि ंमकुुन्दम।् स्व-मािलेुर ंकमलारिाक्ष ंसमभ् न्दि ् स-ुिचरार भीमाः॥35॥

मिा-गद ंचण्ड-रण ंपिृर्व्या ंबाियर्द्र् ंमि ुि रस्य वीराः। राजा मत्यजु्ज्वल-राज-सरू ंचकार गोिवन्द-सरुने्द्रजाभ्ाम॥्36॥

दाःशास ेाऽकुिलिा ् िप्ररारााः सकू्ष्मा राळा िसिाशं्च केशा ।् िजघासंरा विैर-ज स्य िीक्ष्णाः स कृष्ण-सपा यि व सिञ्चकार॥37॥

जाज्वल्यमा स्य व -ेव ऽेलं िदधक्षिाः पािर् यव-सार् यमगु्रम।् सत्त्वाि प ुसंा ंभरदाि ाश ंवकृोदराग्नगे ुयरु-िजेसाऽऽपाुः॥38॥

भोगािधकाभोग-विोऽरुणाक्षा ् इिस्तिाः सवंलिो धरने्द्रे। बहू ् िििजह्वा ् मिणमि-्परुोगा ् असौ कटू ् क्रोध-वशा ् जघा ॥39

Page 8: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 8 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अर्षै वषेान्तर-भस्म-ली ाः क्रमणे वार-ुप्रभवाः स ुिजेााः। रुद्ाििलाश ंमिुरं प्रचण्ड ंभस्मी-चकाराििल-कीचकौघम॥्40॥

स कृष्ण-वत्माय िवजर े रिुो महुुम यिा-िेिि-धरोऽप्रधषृ्याः भीष्म-ििजाद्यरैिि-भीषणाभ ंिवपक्ष-कक्ष ंक्षपर ् िवरजे॥े41॥

िरिस्व ाः प्रोच्चिलिा धीरा ् ि द यग्ध-पक्षा िििीक्ष्ण-कोपा ।् स धाि यराष्ट्रा ् बहु-िेिि-लीलो िव ाश्र िवश्वा ् पररा िश्रराऽभाि॥्42

कृष्णािि-पङे्करुि-भङृ्ग-राजाः कृष्णा-मिुाम्भोरुि-िंस-राजाः। प्रजा-सरोजाविल-रिश्म-राजाः स-सोदरोऽराजि वीर-राजाः॥43॥

पौत्र ेपिवत्राह्वर-जािम-पौत्र ेधरा ंि धारासरु-धीष ुिापम।् कीिि ंित्रलोक्या ंहृदर ंमकुुन्द ेभजे ेपद ंस्व ंसिजाैः स भीमाः॥44॥

िवष्णोाः पदान्त ंभजिाऽि ले घोर-प्रघाििैरिि ािशिास्त।े रसोिििाश्चञ्चल-वतृ्तरोऽलं शोभा ं भजेाुः सरु-विैर-मघेााः॥45॥

एिि-्प्रिीप ंिकल कि ुयकामााः ष्ौजसाः सङ्कटमवेमार्प्। मकुुन्द-वगैणु्र-कर्ा ंस्व-रोग्रा ंकाले कलावाकलरन्त िऽेलम॥्46॥

रो भिूर-वरैो मिणमा ् मिृाः प्राग ् वािग्म बभुषूाुः पिरिोिषिषेाः। स सङ्कराख्योऽिि-िळेष ुजज् ेस्पधृा परऽेर्प्ासिुरिासरुने्द्रााः॥47॥

सान्नाय्यमव्यि-हृदाि-ुभगु ् वा श्वा वा परुोडाशमसार-कामाः। मिणस्रज ंवा प्लवगोऽव्यवस्थो जग्राि वदेािदकमषे पापाः॥48॥

ज ो मने्नापरर्िेि मत्वा शठश्चिरु्ा यश्रममषे भजे।े पद्माकरं वा कलुषी-िचकीष ुयाः स-ुददयमो दष्-गजो िवशदु्म॥्49॥

Page 9: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 9 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अविैदकं माध्यिमकं ि रस्त ंि रीक्ष्य िि-्पक्ष-सपुक्ष-पािी। िमवे पक्ष ंप्रिि-पादकोऽसौ न्यररुपन्माग यिमिा रुपम॥्50॥

असि-्पदऽेस ् सदसद-्िविविं माराख्यरा सवंिृिमभ्धत्त। ब्रह्मार्प्िण्ड ंबि शनू्य-िसद्ध्य ैप्र-च्छन्न-बौद्ोऽरमिाः प्र-िसद्ाः॥51॥

रद ्ब्रह्म-सतू्रोत्कर-भास्करं च प्रकाशरन्त ंसकलं स्व-गोिभाः। अचचूरुद ्वदे-समिू-वािं ििो मिा-िस्करम ेमाहुाः॥52॥

स्व-सतू्र-जािस्य िवरुद्-भाषी िद-्भाष्य-कारोऽििमिि ब्रवु ् राः। ि ंिि-्क्षणाद ्रो िदधक्षिि स्म स व्यास-रपो भगवा ् क्षमािधाः॥53

ि गम-सन्मिण-दीप-गणोऽभवि ् िदरु-वाग-्गण-पङ्क-ि गढू-भााः। अिवदषािमिि सङ्करिा-कराः स िकल सङ्कर इत्यिभ-शशु्रवु॥े54॥

िवश्व ंिमथ्या िवभरुगणुवा ात्म ा ं ािस्त भदेो दतै्या इत्थ ंव्यदधि िगरा ंिदक्ष ुभरूाः प्रिसिद्म।् आ न्दाद्यगै ुयरु-गणु-गणाैः पिूरिो वासदुवेो मन्द-ंमन्द ंम िस च सिा ंिन्त ू ंििरोऽभिू॥्55॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि ेश्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य ेआ न्दािङ्कि ेप्रर्माः सग याः

िििीराः सग याः िवज्ा -भा मुिि काल-बले ली ेदभा यष्य-सन्तमस-सन्तिि-िो ज ेंध।े मागा यि ् सिा ंस्खलिि ििन्न-हृदो मकुुन्द ंदवेाश्चिमु ुयि-मिुााः शरण ंप्र-जग्माुः॥1॥

ार्ाः कलौ ित्र-रगु-हूििर दु-्बभुषूाुः ब्रह्माणमर्प् विारम ािदिदक्षाुः। सवयज्मन्यम वके्ष्य स कार य-वीर ंस्मरेा ो भवु -जीव माबभाष॥े2॥

Page 10: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 10 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

वदेान्त-माग य- पिरमाग यण-दी -दू ााः दवैीाः प्रजा िवशरणााः करुणा-पद ं ाः। आ न्दराेः स-ुमिु भिूषि-भिूम-भागो रपान्तरणे मम सद-्गणु-ि ण यर े॥3॥

आदशे-मौिल-मिणमजु्ज्वल-वणयम े ंबद्ाञ्जिलम यरुद घ यमधत्त मरू्ध्ा य। िारावळीिमव हृदा िवभदुने्द्र-राच्ा ंिबभ्रिन्नजा -ुिजघकृ्षरुवािििीष यि॥्4॥

कालाः स एव समवि यि ाम रावि ् िचन्ताकुलं िविवध-साध-ुकुलं बभवू। वदेान्त-सन्ति-कृिान्त-रस ं िवद्माः श्ररेो लभमेिि कर् ं ुवर ंबििेि॥5॥

िि-्प्रीिर ेरजि-पीठ-परुािधवासी दवेो िववशे परुुष ंशभु-सचू ार। प्राप्त ेमिार मिििार मिा-ज ौघ ेकोलािले स-कुििूिलि प्रवतृ्त॥े6॥

आिवष्वा कुशलं परुुष ंप्रकृत्या प्रत्याररिन्नि ज ा ् ि िराम तृ्यि।् उत्तङु्ग-केि-ुिशिर ेस कृिाङ्ग-िारो रङ्गान्तर े ट इवाििल-िवस्मरात्मा॥7॥

आभाष्य सोऽत्र ज िा ंशपर्ा िुवद् ंउच्चिैरद ंवच मदृु्ि-दोब यभाष।े उत्पत्स्यति े जगिि िवश्व-ज ी -विृत्ताः िवश्वज् एव भगवा िचरािदिेिि॥8॥

स-िीप-वािर-ि िध-सप्तक-भिू-धात्र्या मध्यऽेिप कम य-भिुव भारि- ाम-िण्ड।े काले कलौ स-ुिवमलान्वर-लध-जन्मा सन्मध्यगिे-कुल-मौिल-मिणिििजोऽभिू॥्9॥ वदेािर्द्-सर्द्जि-पीठ-परुशे्वराभ्ा ंग्रामो िवभिूषि-िराः िशव-रर्प्- ामा। िमेािर्द्-राज-िवभ-ुराजिदळा-वृिाभाः िस्याभवद ्गरुु-गणुाः िलु मलू-भिूमाः॥10॥ रामािधविेशि-ििर-स्वस-ृमौिल-मालाराजद-्िवमा -िगिर-शोिभिमध्यवुास। क्षते्र ंस पाजक-पदिन्त्र-कुलकै-केिाुः कंरद ्दधािि सिि ंिलु िवश्व-पाजाि॥्11॥

अर् ंकमर्प् वम ंपरुुषार् य-िेि ु ंप ुसंा ंप्रदािमुिुचिामिुचि-स्वरपाम।् कन्या ंसवुण य-लिसिािमव वदे-िवद्या ंजग्राि िवप्र-वषृभ-प्रििपािदिा ंसाः ॥12॥

रमेऽेच्छरोपि षदवे मिा-िववकेो भक्त्यवे शदु्-करणाः परम-िश्रिाऽलम।् िमथ्यािभमा -रिििाः पररवे मकु्त्या स्वा न्द-सन्तिि-कृिा स िरा ििजने्द्राः॥13॥

Page 11: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 11 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िस्य प्रभोश्चरणरोाः कुल-दवेिारााः भििं बबन्ध ि ज-धमय-रिाः स धीराः। िवज्ाि-भारि-परुाण-मिा-रिस्य ंर ंभट्ट इत्यिभवदिन्त ज ा िव ीिम॥्14॥

गोिवन्द-सनु्दर-कर्ा-सधुरा स णृा ंआ न्दरन्न िकल केवलिमिन्द्ररािण। िकन्त ुप्रभो रजि-पीठ-परु ेपदाब्ज ंश्री-वल्लभस्य भजिामिप दवैिा ाम॥्15॥

इत्थ ंिरगे ुयण-कर्ा-सधुरा- स-ुिपृ्तो गै ुयण्र-वािदष ुज षे्विप साग्रिेष।ु ित्त्व ेस काल-चल-धीरिि-सशंरालुाः धीमा ् िधरा श्रवण-शोिधिरा प्रदध्यौ॥16॥

त्रािा र एव रकाि ् स िि पतु्र- ामा मखु्याव ं सलुभ ंपरुुषादपणूा यि।् िस्माि ् समस्त-िवदपत्यमवद्य-िी ंिवद्याकराकृिि लभमेिि कैरुपाराैः॥17॥

पवूऽेिप कदयम-पराशर-पाण्डु-मखु्यााः रि-्सवेरा गणु-गणाढ्मपत्यमापाुः। ि ंपणू य-षड्गणु-ि ु ंकरुणामिृािध ं ारारण ंकुल-पिि ंशरण ंव्रजमे॥18॥

इत्थ ंिविचन्त्य स िविचन्त्यम न्य-बन्धाुः प्रषे्ठ-प्रद ंरजि-पीठ-परुािधवासम।् भक्त्या भवािध-भर-भङ्ग-दरा शभुात्मा भजे ेभजुङ्ग-शर ंिि-षडब्द-कालम॥्19॥

पत्न्या सम ंभगविाः स भज ् पदाब्ज ंभोगा ् लघ ूिप प ुलयघराञ्चकार। दान्त ंस्वर ंच हृदर ंदमराञ्चकार स्वचं्छ च दिेमिधकं िवमलीचकार॥20॥

िीव्राैः परो-व्रि-मिुिैव यिवध-व्रिाग्र्याैः जारा-पिी गणु गणाण यव-पतु्र-कामौ। सम्पणूय-परूुषमिोषराि ंि िान्त ंदवेिेरिािवव परुाऽिदििकाश्रपौ िौ॥21॥

ार्स्य भिूर-करुणा-सधुराऽिभिषिौ श्री-श्रीधर-प्रििि-शार-शरीर-रष्ी। भिूर-व्रि-प्रभव-िदव्य-स-ुकािन्तमन्तौ िौ दिे-शिुद्मिि-मात्रमर्ालभिेाम॥्22॥

कान्तादृिौ समिुचिऽेर् बभार गभ ंसा भ-ूसरुने्द्र-दिििा जगि ंिििार। अच्छाम्बरवे रज ी पिरपिूरिाशा भािवन्यपास्त-िमस ंिवधमुाद्य-पक्षाि॥्23॥

Page 12: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 12 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

ि ंपवू य-पक्ष-िसि िबम्बिमव प्रवदृ् ंरावद ्ििजने्द्र-वि िा सषुवुऽेत्र िावि।् अशं े वाररुविीर य स रर्प्-पीठे िवष्णु ंप्रणम्य भव ंप्रररौ िदीरम॥्24॥

सम्पणूय-लक्षण-चण ं व-राजमा िारान्तरं परम-सनु्दर-मिन्दरं िि।् राजवे सि-्परु-वरं भवु ािध-राजो ि ष्कासर ् परमसौ भगवा ् िववशे॥25॥

सन्तषु्यिा ंसकल-सिन्नकररैसिद्भाः ििद्यिे वाररुरमािवरभिू ् पिृर्व्याम।् आख्याि िीव सरु-दन्दिभ-मन्द्र- ादाः प्राश्रािव कौिकु-वशिैरि मा षुशै्च॥26॥

ार् ंि षवे्य भव ा िि-दूरमाप्ताःप्राज्ो मि-प्रकृि-दन्दिभ- ाद-पवूा यि।् पतु्रोद्भव-श्रवणिो मिदार्प् सौख्य ंज्ा ंपरोक्ष-पदमर्प्मिषे्-िेिमु॥्27॥

आिवश्र वशे्म ि ज- न्द िमन्द-वकं्त्र भरूोऽिभ न्द्य स मकुुन्द-दरा ंप्रवन्द्य। जािस्य िस्य गणु-जाि-विस्य जािकमा यिद-कमय-ि विं िवदध ेस-ुकमा य॥28॥

ज्ा ार् यमवे रदभदूस-ुदवे एषाः रद ्वासदुवे-पद-भिि-रिाः सदाऽसौ। िद ्वासदुवे-पदमन्ववद ् सरुने्द्रााः िाि े रिन्नगिदि ंसिु- ाम कत्रा य॥29॥

पाि ु ंपरािंस िशशव ेिकल गो-प्रदोस्म ैपवूा यलराः स्व-सिु-स ूिुरा प्रजािाः। ि वा यण-िेिमुलिभष् परात्म-िवद्या ंदा ंध्रवु ंफलिि पात्र-गणुा कूुल्याि॥्30॥

अत्रस्तमवे सिि ंपिर-पलु्ल-चक्षाुः कान्त्या िवडिम्बि- वने्द जगत्य घयम।् िि ् पतु्र-रत्मपु-गहृ्य कदािचदाप्ताः स्व स्वािम ेबधु उपार माप यरि ् साः॥31॥

त्वा ििरं रजि-पीठ-परुालर ंि ंबालस्य सम्पदमा ापदमर् यिरत्वा। साकं सिु े पिरवार-ज ािन्विोऽसौ प्रारान्नशीर्-समर ेि जमवे धाम॥32॥

दोषरेषुा ंसमम े व ऽेििभीम ेिि-्क्रीिडि-ग्रि इिकै-िम ंििुोद। उिान्त-रिमवलोक्य िमभ्धािर के ार्प्िो िशश-ुििु ् कर्मषे इत्थम॥्33॥

Page 13: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 13 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

आिवश्र परूुषमवुाच मिा-ग्रिोऽसौ अस्मद-्िविार-समरोप-गिा ् समस्ता ।् रच्छिि-गिुप्त-रिििा लमिस्म िन्तु ंलोकेश्वराः स बि बाल-िमाः िकलेिि॥34॥

स्तन्य े बालम -ुिोष्य महुुाः स्व-धाम्नो मािा कदाच ररौ िवरिासिाऽिप। िवश्वस्य िवश्व-पिर-पालक-पाल ार कन्या ंि जाम -ुगणुा ंिकल भीरुरषेा॥35॥

सा बालकं प्ररुिदि ंपिर-सान्त्वरन्ती मगु्धाक्षरणे वचसाऽ िु ार मगु्धा। मा िाि िाि समुिुिेि प ुाः प्ररोधीाः मािा ि ोिि रुिचि ंत्विरि ंिविेि॥36॥

रोद ेिक्ररा-समिभ-िारि एव वतृ्त ेपोिस्य माििर िचरादिप ाऽगिाराम।् जग्राि बालमर् चकै्षि माि-ृमाग ंसाऽिप िक्ररा-समिभ-िारि एव बाला॥32॥

कियव्य-मौढ्मिभ-पद्य ि रर्प् साि ंप्राभोजरि ् िलु कुलस्थ-कुलं प्र-पक्वम।् शीि ंपरोऽिप सिि ंपिर-पाररन्ती रस्योष्ण-रोगमिि-वलेमशङ्किाम्बा॥38॥

ू ंिपपासरुिि-रोिदि िन्त बालो िधङ ्मा ंदरा-िवरिििा ंपर-कृत्य-सिाम।् इत्याकुला गिृमपुते्य िदा प्रसन्न ंपणूोदरं सिुमवकै्षि िवप्र-पत्ी॥39॥

पषृ्ट्वाऽवगम्य सकलं च ििाः प्र-वतृ्त ंर ूा ंच दस्सििमद ंिशश ुोप-भिुम।् इत्थ ंिविचन्त्य ि रा ंबहु भत्सरन्त्या भीि ंिरोि कुिपि ंम साऽ -ुिप्तम॥्40॥

आरोग्र-शािलि परुवे िदाऽिप पतु्र ेिवस्मरेिामपु-जगाम ज न्यमषु्य। रस्य ित्रलोक-ज ी ज ी िवषऽेिप पीि े िवस्मरमवाप समस्त-शिेाः॥41॥

स्तन्य ंमहुुाः िकल ददौ ज ी गिृीत्वा क्षमेार ि ंिकल दधज्ज को जजाप। अन्यो ज ोऽिप िकल लाळरिि स्म िकन्त ुसवोऽिप िन्मिु-स-िास-रसार ोत्काः॥42॥

दवेािद-सिद्भर -ुपािलिराऽऽदरणे दवे्याऽऽत्म वे िवलसद-्पदरा ि िान्तम।् अव्यिरा प्रर्मिो वद ऽेस्य वाण्रा शाली रवे भवु ािच यिरा िवज्॥े43॥

Page 14: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 14 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

प्राग ् िरङ्खण ंस्वरमर् िस्थििमषे चके्र पश्चाद ्गिि ंपिर-चर े िकल क्रमणे। िवश्वस्य चिेष्िमिो रद -ुग्रिेण सवं िदस्य पव स्य िवडम्ब ंिि॥44॥

पचु्छान्तमच्छमव-लम्ब्य कदा-िचदषेाः प्रािव्र यजाद ्व्रजि एव ि जष यभस्य। प्राराि ् िप्ररस्य सिसा स्व-ज रैदृष्ो ा ा-व षे ुचरिश्चरिस्तणृाि ॥45॥

उत्तङ्ग-शृङ्ग-लिसिस्य मििष्ठ-मिूाेः पादाविृावि -िळस्य स-ुरन्ध्रकस्य। आिश्रत्य िस्य शशुभुऽेवरवकै-दशे ंबालो िदवा-कर इवोदर-पवयिस्य॥46॥

लीला ंकरोिि ुगिृान्तर-गो ुबालाः कूपान्तर े ुपिििाः प्रकृिि-स्विन्त्राः। इत्थ ंिव-िचन्त्य स महुुाः स्व-ज ो िवमगृ्र िन्ता वके्ष्य ि र ंहृिद िापमाप॥47॥ बालस्य बाल-पिर-लम्ब -गोचरं िद ्व्यश्वस्यिािप वच ंव -गोचरोिम।् रि ् सारमकै्षि ज ाः िशशमुा-व्रजन्तम ् एकाब्दकं वृषभ-बाल-कृिाव-लम्बम॥्48॥

िचन्ता-मणीन्द्रिमव िचिन्ति-द ंदिरर्द्ो िवज्ा -माग यिमव िवष्ण-ुपरं ममकु्षाुः। ष् ंच न्द िमिि स्व-ज ोऽस्य लब्ध्वा ार्स्य िस्य िम -ुग्रिमवे म े॥े49॥

ली ावसा -समर ेसिसा कदािचद ्आरोऽम ुाऽभ्व-हृिि ंप्रिि चोद्यमा ाः। रोद्षै ोऽिस्त धि को वषृ-िवक्ररीिि प्रोवाच न्द -मिुने्दमवके्ष्य मन्दम॥्50॥

लीला-करणे स करणे स-ुकोमले बीजान्तरािण िकल काि -िचदाश ुिस्म।ै िस्मत्वाऽभ यकोऽिभमि-ि ष्क-पद ेरदाऽदाद ्आदत्त िाि धि को बहुमा -पवू यम॥्51॥

लध ंसिुािदिि वद ् ििज-पङु्गव े कालान्तर ेि जध ेप्रिििदित्सिऽेिप। साक्षादमा व- वाकृिि-िाः स लेभ ेबीज-च्छले परुुषार् यमिो िविशष्म॥्52॥

वास-ुदवेिमि वाऽस-ुदवेिासि-्कलामिभ- न्द ि ंज ाः। वास-ुदवेिमिि वास-ुदवे-सन्नामकं िविवध-लीलमभयकम॥्53॥

Page 15: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 15 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

इिि िविरिि मह्या ंिवष्ण-ुदासऽेिप गढू ेसमजि स-ुज ा ा ंिचत्तमा न्द-पणू यम।् उदरिि घ माला-ली -भा ौ च भा ौ ुज - र ाब्जलैयभ्िऽेलं िवकासाः॥54॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि ेश्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य ेआ न्दािङ्कि ेिििीर सग याः

ििृीराः सग याः अर् कदाच सनु्दर- न्द िस्मि-मिुने्द-दृशा ंदिरिौ णृाम।् मिमिो ि ज-बन्ध-ुमदु ेमदुा प्रररिाुः स्व-ज ाैः सि दम्पिी॥1॥

स्व-ज िापगमागम-सङ्गमप्रिि-सभािजि-पवू यक-सम्भ्रम।े अिवदषी ज ीिि स बालकाः शरणिो रणिो ि रगान्निृभाः॥2॥

क्व ुिररासिस िाि साम्प्रि ंस्व-ज सन्त्यज ंिव साम्प्रिम।् इिि िवभाुः पिर्कैरुिदिो व्रज ् िस्मिम ाकुलमतु्तरमाि ोि॥्3॥

त्विरिमते्य स का -दवेिासद मत्र ाम रमापििम।् अिप ििाः प्रगिो लघ ु ािळकेर ुयपपदान्तर-सद्म-गि ंच िम॥्4॥

िळ ाभ-ि भाल -समंदागम-िवकस्वर-भास्वर-लोच ाः। ज -म ो- र ाम्बजु-भास्करो रजि-पीठपरंु प्रररावसौ॥5॥

स-ुिर-मधे-गणािि-शरालवो ििर- मसृ्किराः स-ुकृिा इमााः। इिि सरुरैिप भ-ूसरु-मण्डलाैः सम मि ् स स-िवस्मरमीिक्षिाः॥6॥

िि ििरं सिि ं मत्यसौ च पश्रिि ािप वन्दि।े अिप िर्िेि िवधार िवशषेिाः स ुसाध-ुज ा ् समिशक्षरि॥्7॥

अ वलोक्य सिु ंसिु-वत्सलो मगृरि ेस्म मिी-सरु-पङु्गवाः। महुुरपचृ्छदमषु्य गिि ं रा ् पिर्-पिर् प्रगिोऽ पुद ंरु्द्िम॥्8॥

Page 16: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 16 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

ज -सदा-गिि-सिूचि-वत्मय ा प्रिि-पद ंव्रजिा पररा िषृा। ििज-मिा-मध-ुप े म ो-िरं िस्मिमलािभ सिुा -वािर-जम॥्9॥

िवरि-दू -िरोद-्गम ोन्मिु ंन्यरुणदश्र ुपरुा स ररोदृयशोाः। अर् िरोाः प्र-मदोित्थि-मर्प्दाः प्रिि-ि रुद्ध्य िगरं गरुुरब्रवीि॥्10॥

अिर सिुदेमदुा-िर ित्विो ुसमा-गिवा िस साम्प्रिम।् स्व-ज िा-रिििस्य ि ुकोऽत्र ि ेसि-चरोऽभ यक दीघ य-िम ेपिर्॥11॥

ज क-वाचिममामव-धारर ् कळमदुािरदम्ब-ुरुिेक्षणाः। स्व-पदमा-व्रजिो व्रजिोऽर्प्िो ुसिा मम का -गो िवभाुः॥12॥

ििदिरारि ात्त ुरदाऽगम ंकृि-रििाः िलु ित्र ििराः सिा। अििमिािप मिने्द्र-िदगालर ंप्रणिवा िु रावदधीश्वरम॥्13॥

अिप ििोऽिमपुते्य सिाम ुा भगविते्र सि ेप्रणिि ंव्यधाम।् इिि ि गद्य िवभािि िशशाुः स्म िविस्मि-सभा-ज -चीणय-सभाज ाः॥14॥

िवरििि-स्व-ज ंचरण-िप्रर ंिविवध- भिू-भरङ्कर-वत्मयि । अिर कृपालर पालर बालकं लघ-ुशभुस्य ममते्य मद ्ििजाः॥15॥

िमपु-गहृ्य सिु ंस-ुिपो-ि िधाः गिृमसौ गिृिणी-सिििो ररौ। उदरिीिि िि बाल-िदवाकर ेिस्मिमभिू ् स-ुज ा -वािर-जम॥्16॥

वर-िवमा -िगराविप चिण्डका िशशमुिो ज ी िमलाळरि।् अपरर्ा पिरिषु्-म ााः कर् ंिचरिमिषै वसदे ्िव-सिारकाः॥17॥

सकल-शब्द -मरी च सरस्विी सििमा- मिि स्वरमवे रम।् ििज-वरोऽर् कदा-च मािकृााः िकल सिु ंपिर-चाररिि स्म िम॥्18॥

Page 17: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 17 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िलिप-कुलं ुिाि गि ेिद ेिलिििमवे प ुिलयििि ंकुिाः। इिि ि ज-प्रििभा-गणु-भािवि ंििर-पदस्य वचस्तम न्दरि॥्19॥

िशशरुसौ प्रििभाम्बिुधिरत्यलं ज -म ो-वच -ग्रि-पीड ा। भविािदिि ि ंिवज -स्थले स्व-ि र ंसमिशक्षरदषेकाः॥20॥

मिविा स्व-ज े समीिरिस्व-ज ी सििि े कदाच । रुिचर-वच राऽिच यि-वािरिरा प्रिि-रर ेप्रभणुा घिृ-वल्ल्यिप॥21॥

पिर-षदा ि िरा ंपिर-वािरिाः िशव-पदाः िकल धौि-पटोद्भवाः। इि कर्ा ंकर्र ् ददृश ेििाः परृ्-ुिधरा परृ्कुाकृिि ाऽम ुा॥22॥

इदमवुाच िवचार-िवचक्षणाः शिुच वचाः श कैाः स ज ान्तर।े अपरर्ा किर्ि ंकर्क त्वरा ुमिान्मििािमिि स-िस्मिम॥्23॥

अगणरन्न िशव ंज िा िदा स-वच ेवसदुवे-सिुाह्वर।े मिुरिमच्छिि को मगृ-धिू यकं प्रकृि-हुङृ्कि-िसिं-िशशौ सिि॥24॥

अर् कर् ंकर्रिेि िदा ज ेगिदिवत्यिुचिार् यमदुािर ।् स समलाळ्रि िवस्मिरिभ यराैः अिप सरुिैव यजराङु्कर-पजूकैाः॥25॥

स ज ी-सिििो ज कं गिृ ेप्रगिवासं्तमदुन्तमवदेरि।् ि गद िाि िशवाः कर्काः स िकं िविर्-गीरर्वाऽििमिीरर ॥्26॥

ुसिुािविर् ंकिर्ि ंत्यरते्यममुदुीर य स-िवस्मरमस्मरि।् प्रकृिििाः कृिििा िलु म ेिशशोाः मदिध- ार्-दरोदर-जते्यसौ॥27॥

कर्रिा ंप्रर्म ेकर्रत्यलं स्व-ज के ज -सङ्-विृ ेकर्ाम।् सकल-लोक-म ो- र ोत्सवाः चिरुधीाः स कदािचदवाचरि॥्28॥

Page 18: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 18 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िविवध-शािि-पदार् य-ि वदे ेिलकुच- ाम्नी िदाऽ िुदिार् यके। िकिमिि िाि िदर् यमवणयर ् कर्रसीिि श रैरमब्रवीि॥्29॥

अवदिीिि िपिर यिप चोिदि ेप्रिि-बभुतु्सषु ुित्र ज षे्विप। अरमदुीर य िदर् यमवाप्तवा ् पिरषदो ह्यसमा -समा ाम॥्30॥

बहु-िवधशै्चिरििैरिि चारुिभाः सकल-लोक-कुििूल-कािरणम।् ििज-वरणे वरस्यिुचि ेिस्थि ंिमपु िे-ुम े दध ेम ाः॥31॥

समिुचि-ग्रि-रोग-गणुािन्वि ंसमवाधार य महुूि यमदूषणम।् प्रणर-बन्धरु-बान्धववा सौ ििज-कुलाकुलमतु्सवमाि ोि॥्32॥

िविवध-वदे-िरा िविजिीष यवो वद -रङ्ग-पदऽेस्य िचरार रााः। सरु-वर-प्रमदा अिप स-िप्ररा अिभ न्दरिो िवरिो मिम॥्33॥

िवििि-साध -सािधि-सि-्िक्ररो ज्वल मजु्वल-धीज्वयलरन्नरम।् उप-ि ार सिु ंसकुुमारकं कुशिल ंकुशलीकृि-शीष यकम॥्34॥

पिरचरािग्न-गरु चिरि-व्रिाः स-ुचरणाः पठ साध ुसादागमा ।् इिि गरुोिि-जगद-्गरुु-िशक्षण ेसु्फटमिािस सरुाैः कृि-सािक्षिभाः॥35॥

िजि-कुमार-गणु ंस-ुकुमारकं ि ज-कुमारमवके्ष्य ि रन्तरम।् समिुचिाचरण ेचिरंु स्विाः िक्षिि-सरुो मदुमारि िशक्षर ॥्36॥

स-पट-िण्डमिकञ्च -वि ् क्विचि ् स्व-िवभवा िुचि ंचरणािदकम।् भवु -भि ुयरिो स्व-ि गिू ंसरु-सभास ुकुििूलमाि ोि॥्37॥

अिवरळैग यरळोष्मिभराकुलीकृि-समस्त-ज ो िव-चचार राः। क्विचदम ु ंि -िजघासंरुशािन्त-मा ् उप-ससप य स सप य-मरोऽसरुाः॥38॥

Page 19: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 19 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

त्विरिमदु्यि-िवस्तिृ-मस्तकाः प्रिि-ददशं रद ैमिवक्षिम।् प्रभ-ुपदारुण-चारु-िराङ्गलुीिवहृिििपष्-ि ाुः प्र-ििाम साः॥39॥

गरुड-िणु्डिमव प्रिि-पन्नवा ् ििज-कुमार-पद ंस ममार च। समिुचि ंचिरि ंमििािमद ंसमु सो म सषे्मपजूर ॥्40॥

िगिरश-गवु यमरने्द्र-मिुशै्च रच्चरण-रणेरुधािर सरुशे्वराैः। िक्षिि-सरुाङ्घ्र्यिभ-वन्द -पवू यकं स िव-दधऽेध्यर ंछल-मा षुाः॥41॥

कर-िळे िलु कन्दक-वि ् सदा सकलरा कलरा सि िवद्यरा। अिर-धरणे सम ंसु्फिरि ंगरुोाः म िस िस्य िवडम्बरिो ज ा ॥्42॥

अ धीकैरिधकैश्च वरस्यर्ो बहुिभरध्यर ोप-रमान्तर ेअि कटे वटुिभाः पटुिभग ुयरोाः स िव-जिार सिुी सिििभाः समम॥्43॥

पदमदुीर य जव े िररािसि ंरु्द्ि-सििष्वभवि ् स परुस्सराः। अरमरत्-िरिेि िवस्मरो ुम ो-जव-िजि ् पव ोऽसकौ॥44॥

प्लव -िजेिस िन्त केवलं िविजिवा ् स िदा सकला ् ज ा ।् प्रभ-ुि दशे-करो ि मुि-्ि ौ ुिजगार स वािल-सिुािदका ॥्45॥

जल-िविार-पराजिरिभाः स्पधृा सिििभरीिरि-वािर-पिर-िश्रिम।् वद माकुल-लोच मा-दध ेिस्मिममषु्य िि कञ्च िवभ्रमम॥्46॥

स श कैब यिल ोऽरगुपद-्गिा ् प्र-िवहृिषे ुसिी ् ि रपािरि।् अश कैर ुयगपि ् प्रकृिािवा ् स-ििसिो ििज-स ूरुरत्वा ॥्47॥

ग्रिण-ि ग्रिण ेग्रिण ेदृढ ेगरुु-भरोद्रणािद-िवधौ पटौ। इि िवभावपुचार-िधरा णृा ंऋिमर ं ुभीम इिीिरिम॥्48॥

Page 20: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 20 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िविरिीिि पठत्यिप सु्फटं स्व-गिृ-गािमि चारु्द्िमारिि। पिर-ििुोष ित्र जगद ्गरुौ स िकल पगू-व ान्वर-जो ििजाः॥49॥

अर् कदा-च सोऽध्यर ान्तर ेिमवदि ् कुिपिोऽन्य-म िस्व म।् पठिस ो शठ ि ेसिििभाः सम ंिकिमिि ि त्यमदुािसि-धीिरिि॥50॥

गणुि का चरणािदक-गोचरा मम हृद-्दिरिते्यिुदिऽेम ुा। वद िवशारद-वाद रर्िेिि ंत्वमपुरीत्यवदद ्धरणी-सरुाः॥51॥

सकल-लक्षण-िशक्षण-मलू-भ ू श्रिुि-समाम ंस्खल ोिििम।् िलु केवलमस्य गरुोव्य यधाि ् समु सामिप ित्र कुििूलम॥्52॥

िप्ररवरस्य-िशरो-गरुु-वदे ा ंअशमरि ् सिजामिप दस्सिाम।् स िविप ेिव-ज ेमिु-वार ुा श्रवण-गोचिरि े कदा-च ॥53॥

अिध-गिोपि षच्छ सकृच्छ्रिुा प्रकट-भागविीिि िवस्मराः। अिध-गिा ुजात्विप -श्रिुााः प्रििभरा श्रिुराः शिशोऽम ुा॥54॥

साक्षादर्ोप-ि षदो िवभरुिैरये्यााः पाठ-च्छले िव-ज रे् य-रस ंब्रवुाणाः। अध्यापकार िव-ििार िव-मोक्ष-बीज ंगोिवन्द-भििमिुचिा ंगरुु-दिक्षणा ंसाः॥55॥

अिर स्वािम ् दष्ा ् दमर-दमर स्पष्मिचराद ्गणुा ् गढूा ् िवष्णोाः कर्र-कर्र स्वा ् प्र-मदर ।् िदाऽऽ न्द ंिन्विन्निि स ुम सा ंसोऽ -ुसरिाम ् अ जु्ामादत्त ित्रभवु -गरुुब्रा यह्मण-गरुोाः॥56॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि ेश्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य ेआ न्दािङ्कि ेििृीर सग याः

Page 21: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 21 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

चिरु् याः सग याः अर्षै सल्लोक-दरा-सधुार्द्यरा सदागम-स्त े-ि रास-कामरा। रमा-वरावास-भवुा िवशारदो िवशालराऽिचन्तरदात्म ो िधरा॥1॥

अ न्य-सङ्गाद ्गणु-सिङ्गिा िराेः ज स्यमा ंि ुिविशष्-चिेष्िम।् असङ्गमस्माि ् प्रकटी-करोम्यिं ि ज ंभज ् पारम-िंस्यमाश्रमम॥्2॥

मम प्रभो ा यपरर्ा िि शोिभि ेििषत्स ुिवष्णु ंरददण्ड-धारणम।् ििर-स्वसा न्विचरादसद-्िभद ेभवदेिो ािस्म च दण्ड-धारकाः॥3॥

िव-िचन्तरिन्नत्थम न्त-िचन्तकाः समस्त-सनं्यास-ि बद्-ि श्चराः। असाव -ुज्ार् यमर्ा मद्िरं समस्त-स-ंव्यािप मात्म-दार-गम॥्4॥

ि ज ेज ेिकं मसीिि पचृ्छिि ब्रवु ् स्व-वस्त-ुप्रणिि ंव्यधािमिि। गरुोाः िकलान्वषेणवा ् जगद-्गरुुाः िदा जगामाििल-लोक-िशक्षकाः॥5॥

रििर यिात्मा भिुव कश्च ाभवद ्िवभषूणो भिूर-िवरिि-भषूणाः। ाम-मात्राच्छुिचमर् यिोऽिप र ंज ोऽच्यिु-प्रके्षमदुािरि ् सु्फटम॥्6॥

परुषै कृष्णा-कर-िसद्-शिुद्मिरान्न-भकु्त्या िकल पाण्डवालर।े िव-शोिधिात्मा मध-ुकृि-्प्रविृत्तमा ् चचार कािंश्चि ् पिर-वत्सरा ् मदुा॥7॥

अभिू ् कु-शािाभ्स ं पािकं क्रमागिाद ्व-प्रििसारिो रिाेः। रर्ा कु-शािाध्यस ंमरुाः-ििषाः पदाम्बजु ेव्याध-वरस्य गििििम॥्8॥

िव ीिमाम्नार-िशरो-िवशारद ंसदवै ित्व ंप्र-बभुतु्समादराि।् गरुुिव यिदत्वोप- िा ंि जा ंमिृि ंकदा-िचदूच ेिमपु –ह्वर ेिगरम॥्9॥

Page 22: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 22 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अिं स्वर ंब्रह्म िकिञ्चदिस्त मत्परं िवजमृ्भिे रदा सु्फटं चििाः। इिीि मारा-समरोप-पािदि ंि रन्वराि ् स-ुव्रि मा स्म िवश्वसीाः॥10॥

रदिेदात्मकै्यमपुािस्त-चोिदि ं म ेगरुोरर्प्परोक्ष-िा ंगिम।् परुा-ि ा ामिप सौम्य कुत्र िचि ् ििो मकुुन्द ंभज सिंवद ेमदुा॥11॥

इिीदमािदश्र वचो वचिस्वि स्वके गरुौ लोकमर्ान्यमीरिुष। असवेिाऽलोच्य महुुग ुयरोिग यरं स रर्प्-पीठालरिमिन्दरा-वरम॥्12॥

स-ुभिि ा ि े स भि-वत्सलो ि -षिेविस्तत्र परं बभुतु्स ुा। भिवष्यिाः िशष्य-वरािद् िविद् माम ् इिि प्रिवष्ाः परुुष ंिमभ्धाि॥्13॥

प्रिीक्षमाण ंिम -ुग्रिं मदुा ि -षवेमाण ंप ुरम्बजुके्षणम।् सिा ं गरुुाः कारण-मा षुाकृििाः रिि ंप्रशान्त ंिमपुा-ससाद साः॥14॥

सिु ंरिीन्द्रा -ुचरं िव-रािगण ंि शम्य सनं्यास-ि षण्ण-मा सम।् स-ुवत्सलौ रर्प्-िळालरा-िस्थि ंिवरोग-िान्तौ िपिरौ समीरिाुः॥15॥

वराश्रमस्त ेजरिोर ार्रोाः जीविोाः स्यादिर न्द ाऽवरोाः। स राच ंवाक्यमदुीर यिािवद ंपरीत्य पतु्रार िि ंिव-ि ेिाुः॥16॥

िि य शशु्रषू-ुज ार शस्यि े ि ंभवद्भ्ा ंसु्फटमत्र साम्प्रिम।् अिो िवधात्रा स्वरमवे दािपिा िदभ् जु्िेि जगाद स प्रभाुः॥17॥

अ तु्तर-ज्ाः स िमर् यर ् प ुाः रिीन्द्रमा- म्य गिाः िप्ररा-रिुाः। गिृे वस ् कल्प-समा ् क्षणा ् र ् सिुा ने्दोरि श ंििोऽस्मरि॥्18॥

स िचन्तर ् पतु्रम ो-रर् ंशचुा प ुश्च िीत्वोप-गिो मिा- दीम।् रिीश्वरा -ुव्रिमात्म- न्द ंिमकै्षि ग्राम-वर ेमठान्तर॥े19॥

Page 23: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 23 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

स जाि-कोपाकुिलिो धरा-सरुो मिात्म ा ंलङ् -भीरुरर्प्लम।् सिुस्य कौपी -धिृौ िि सािसप्रिि-श्रवो म ेदृढ इत्यभाषि॥20॥

क्षण े कौपी -धरो ि ज ंपटं िवदार य िे िाि कुरुष्व सािसम।् इिीममकु्त्वा प्रभरुब्रवीि ् प ुाः शभुान्तरार ं भवाशं्चरिेदिि॥21॥

पतु्र िपत्रोरव ंिव ा शभु ंवदिन्त सन्तो ुिौ सिुौ मिृौ। ि -वि यमा े िि पालकोऽिस्त ौ त्वरीिि विारिमम ंसिुोऽब्रवीि॥्22॥

रदा िवरिाः परुुषाः प्र-जारि ेिदवै सनं्यास –िविधाः श्रिुौ श्रिुाः। सङ्ग-िी ोऽिप पिर-व्रजािम वाम ् अिं ि ुशशु्रषूमुकल्परिन्निि॥23॥

बहु-श्रिुत्वाद ्रिद िि ् सि ेबलाि ् सा सिवत्री िवरिं सिेि ि।े इिि िज ेािभ-िििऽे मि ् स ि ंभवा जु्ा ंप्र-ददाित्विि ब्रवु ॥्24॥

िविचन्त्य िविा ् स ि रुत्तरी-कृिाः िर्ाऽस्त ुमािाऽ ुवददे ्रदीिि िम।् उदीर य कृच्छ्रादप-गम्य मिन्दरं िप्ररा-सकाश ेिमदुन्तमब्रवीि॥्25॥

ि शा-चरारिेरव लक्ष्मणाः परुा वकृोदरस्यवे सरुने्द्र- न्द ाः। गदोऽर् शौरिेरव कम य-कृि ् िप्रराः स ुभििमा ् िवश्व-िवदोऽ जुोऽभवि॥्26॥

कदािचदार्प्ाऽलर-बिुद्रालर ंि -वदेर ् पालकमिेमिेरोाः। दृढ-स्व-सनं्यास-ि षधेि श्चरा ंधवा मुत्यदेमवुाच मािरम॥्27॥

वराश्रमािप्त ंमम स्व-ंवदस्व मा ंकदािचदर्प्म्ब रदीच्छसीक्षिुम।् रदन्यर्ा दशेिमम ंपिर-त्यज ् जाि ुदृष्िेव यषरो भवािम वाः॥28॥

इिि ब्रवुाण ेि र ेकदािचदर्प्दशय ंिस्य मिृिे यदशय म।् िविचन्त्य परा य-कुिलिा िचकीिष यि ंसिुस्य कृच्छ्रान्न्यरुणन्न सा शभुा॥29॥

Page 24: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 24 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अर्ोपगम्यषै गरंुु जगद्गरुुाः प्रसाद्य ि-ंदवे-वर-प्रसािदिाः। सदा समस्ताश्रम-भाक ्सरुशे्वरो िवशषेिाः िल्वभजद ्वराश्रमम॥्30॥

िक्ररा-कलाप ंसकलं स काल िवद ्िवधा -मागणेिवधार केवलम।् सदा प्रसन्नस्य िराेः प्रसत्तर ेमहुुाः समस्त-न्यस ंसमभ्धाि॥्31॥

अ न्त-मात्रान्तमदुािरन्ती र ंित्रमात्र-पवंू प्रणवोच्चर ंबधुााः। िदाऽभवद ्भािव-चिमु ुयिाकृििाः जपािधकािर रििरस्य सिूचिाः॥32॥

गणुा -ुरपनू्निि पणू य-बोध इत्यमषु्य ाम ििज-वनृ्द-विन्दिाः। उदािरद ् भिूर-रशा िि केवलं मन्र-वणयाः स च मन्र-वणयकाः॥33॥

ि रङ्ग-राग ंमिु-राग-विज यि ंिव-भषूण ंिवष्प-भषूणािरिम।् अम ु ंधिृाषाढमवके्ष्य मिे र ेस्वभाव-शोभाऽ पुमिेप जन्तवाः॥34॥

भजुङ्ग-भिूशे-िविङ्गपािदकैाः प्र-विन्दिाः सावसर-प्रिीक्षणाैः। ाम सोऽर ंगरुु-पवू यका ् रिी ् अिो मिीरो मििा ंिवडम्ब म॥्35॥

वराश्रमाचारिवशषे-िशक्षण ंिव-िधत्सरुस्याऽचिरि ंि -शामर ।् िवशषे-िशक्षा ंस्वरमार्प् धीर-धीाः रिीश्वरो िवस्मरमारिाऽन्तरम॥्36॥

स रर्प्-पीठालर-वािस ेरदा ाम ार्ार मिा-मििम ुयदा। िदाऽम ुाऽग्रािि र प्रविेश ा भजु ेभजु ेाश ुभजुङ्ग-शािर ा॥37॥

िचराि ् स-ुित्व ंप्र-बभुतु्स ुा त्वरा ि षवेण ंम ेरदकािर िि ् फलम।् इम ंददामीत्यिभ-धार सोऽम ुा िदा प्रणीर प्र-ददऽेच्यिुात्म ॥े38॥

अ गु्रिं ि ंप्रिि-गहृ्य साग्रिं मदुाऽऽत्म ाऽऽप्ता ंकृि-कृत्यिा ंस्मर ।् अभदूसङ्गोऽिप स िि-्स-ुसङ्गवा ् असङ्ग-भषूा ुसाध-ुसिङ्गिा॥39॥

Page 25: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 25 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िररासिि स्वस्तिट ीं मिुम ुयहुाः मत्य जु्ािर् यि भिूर-चिेिस। िमस्मरि ् स्वािम मवे दू -धीाः गरुुभ यिवष्यद-्िवरिािग्न-शङ्करा॥40॥

इिस्तिृीर ेिदवस ेद्य-ुि म्नगा त्वदर् यमास्माक-िटाकमाव्रजिे।् अिो रारा इिि ि ंिदाऽवदि ् प्रिवश्र किञ्चि ् करुणा-करो ििराः॥41॥

िदाज्रोपागि-जािवी-जले ज ोऽत्र सस्नौ सि पणू य-बिुद् ा। ििाः परं िादश-वत्सरान्तर ेसदाऽऽव्रजिे ् सा िद गु्रिािङ्क ी॥42॥

गि ेिद ा ा ंदशके समासके वाराश्रम ंप्रार्प् स-पत्र-लम्ब म।् िजगार जतै्रा ् बहु-िकय -ककयशा ् सवासदुवे ह्वर-पिण्डिािदका ॥्43॥

गरुोाः स्व-िशष्य ंचिरंु िचकीशयिाः प्रचोद ाि ् श्रोििुमिोप-चक्रम।े अर्षे्-िसिद्श्फल-जािि-वािरिधाः ि रादरणेािप मिात्म ाऽम ुा॥44॥

िदाद्य-पद्य-स्थमवद्य-मण्डलं रदाऽवदि ् षोडशक-िरात्मकम।् उपर यपास्त ंििदिि ब्रवुात्यसौ गरुौ िमचू ेप्रिण-गद्यिािमिि॥45॥

भवि-्प्र-विृत्व-समर् यिा म ेस-कोपिमत्थ ंवदिि व्रिीश्वर।े अपीि मारा-समर ेपटौ णृा ंबभवू िद-्दूषण-सशंराङु्कराः॥46॥

बधुोऽिभधा ंश्रवण ंबधुिेरो ध्रवु ंिव-दध्याद ्िव-ममुकु्षरुात्म ाः। रिििव यशषेािदिि लोका-चोद ाि ् प्रविि मारा-समरसं्म पणू य-धीाः॥47॥

अििण्डिोपन्यस ंिव-सशंर ंस-सपं्रदार ंप्र-वचोदृढोत्तरम।् समागम ् श्रोिमुमषु्य साग्रािााःज ााःश्रिुाढ्ाश्चिरुाबभुषूवाः॥48॥

गरुोरुपान्त ेश्रवण ेरििैििजाैः स पञ्चषभैा यगवि ेकदाच । बहु-प्रकार ेिलिििऽेिप वािचि ेप्रकारमकंे प्रभरुभ्धाद ्दृढम॥्49॥

Page 26: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 26 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

पर-प्रकारषे्विप सम्भवस्त ुि ेिवि णयरोऽस्म ् कर्िमत्यधुीिरि।े मकुुन्द-बोध े मिा-ह्ददब्रवीि ् प्रकारम े ंभगवि-्कृि ंसु्फटम॥्50॥

ि -गद्यिा ंगद्यिमिवै पञ्चम ेजगद-्गरुोवते्थ कृिि-िस्थिि ंरिद। इिि ब्रवुाण ेरिि-सत्तम ेस्वर ंिदि-मागणे जगाद भिूर-हृि॥्51॥

अशषे-िशश्रशै्च िदाज्रा िदा परीक्षणारिैक्ष समस्त-पसु्तकम।् स ित्र िन्तकै-िम ेिस्थि ंत्यज ् िावदध्यार-ि कारमभ्धाि॥्52॥

अत्र जन्मि रि ् पिठिम ् ि ेचतै्र भािि कर्िमत्यम ुोिे। पवू य-जन्मस ुिि वदे परुदे ंसव यिमत्यिमि-बिुद्रुवाच॥53॥ इिि बहु-िवध-िवश्वाश्चर य-िचत्त-प्रवृत्ताेः जगिि िविििमापन्निू ाऽर्प्स्य कीिि याः। क्षिपि-िि-िमस्का भास्करीव प्रभाऽलं सजु कुमदु-वृन्दा न्द-दा चिन्द्रकेव॥54॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचिशे्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्किचेर्रु् याः सग याः

पञ्चमाः सग याः वदेान्त-िवद्या-ि ज-राज्य-पाल ेसङ्कल्प्यमा ो गरुुणा गरीरसी। अदभ्र-चिेा अिभ-िषच्यि ेपरुा स वािरिभवा यिरज-पिूरिरैर्॥1॥

आ न्द-रपस्य परस्य पात्र-धीाः आ न्द-सन्दािर-स ुशाि-कृि ् स रि।् आ न्द-िीर्िेि पद ंगरुिदि ंबभवू िस्यात्य रुप-रपकम॥्2॥

कदा-िचदत्रोप-ररौ रििाः सिा गोिवन्द-बदु्बे यहु-िशष्य-सवंिृाः। अमषु्य िशष्या अ मुा ाः-िशिक्षिााः िदाऽिजगीष ् गरुु-बिुद्मदु्िााः॥3॥

िभदा स-ुसाध्यते्य -ुमा मत्र िाैः प्ररजु्यिाऽश ुप्रिि-पक्ष-भीषणम।् अिण्डरद ्व्यिमिण्ड-धीिरदम ् स पक्ष-दक्षाः फिण ंिव-रािडव॥4॥

Page 27: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 27 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अर्ािप िमथ्या िवमि ंमि-त्विो िववाद-ि म ुयि-विदत्यवािद िाैः। अ े सत्य ंिव-मि ंमि-त्विो रर्ा घटादीत्य मुा न्यगद्यि॥5॥

िेिोरिि-व्यािप्तरवािद िरै यदा स-कौिकैुस्तणू यमसाविवस्मराः। शिुि-रर्प्ािद मि ंरदन्यर्ा मि ंििदत्यािद वद ् िजगार िा ॥्6॥

ित्त्वऽेर्प्ित्त्व ेिवमिऽे मुा ंवद ् िदप्रििष्ठा ंप्रिि-पादकाः स्वरम।् िव-िजत्य िवश्वा ् िवदषा ंसभास्वसौ जगाम ाम्नाऽर्प् -ुमा -िीर् यिाम॥्7॥

समस्त-वादीन्द्र-गज-प्र-भङ्ग-दाः चरन्नवन्या ंप्रिि-पक्ष-कािरा। वदे-ििषा ंराः प्रर्माः समाररौ स वािद-िसिंोऽत्र स बिुद्-सागराः॥8॥

िस्योरु-दग यव य-विो जीगीषरा ि शािमादत्त मकुुन्द-धीरु्द्यिम।् स्व-िशष्य-िस्त े मठान्तरषे-ुधाेः सपुक्ष-दक्ष ंसिु-िीर् य-माग यणम॥्9॥

चतै्र ंप्र-िजज्ास ुकुििूलाकुलं णृा ंकुलं प्र-त्विरि ंि -शामर ।् अवन्दिोपते्य गरंुु गिरष्ठ-धीाः स रर्प्-पीठारि ोत्तम-िस्थिम॥्10॥

स वािदिसिंस्य िगरं गरीरसीं अिण्डरि ् पिण्डि-मण्डलान्तर।े िीक्ष्ण े वाक्य े िमि े विेग ा गदा ंशरणेवे िवशारदो महुुाः॥1॥

असावसरू ् िि- व-प्रकारिो व्यचीक-्लपि ् कििदर्ार् यमचु्चकैाः। जगद-्िव जिेषु्च जर ेस सशंराः िावज्ज ोऽजारि पणू य-चिेसाः॥12॥

िवकल्प-कोटीरर् िण्डर ् रु्द्ि ंरजेऽेिधकं स्मरे-मिुो बिृन्मििाः। िमस्तिीवा य द्य-ुमिणिव यशदु्रा गवा िश्रिो िवष्ण-ुपद ंसदास्पदम॥्13॥

अगाधमात्मन्यिि-वलेमदु्ि ंििरसृ्किाशषे-सरस्विी-िििम।् काम ंमिा-मा स-कुम्भ-सम्भवो लघचूकारते्यिप बिुद्-सागरम॥्14॥

Page 28: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 28 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

श्व एव वादोऽिििि वािद ौ िलौ अद्योत्तरं भािि रदीर यिािमिि। मध्व ेब्रवुाणऽेमि िौ िजिौ ज ाः स ि िश्चकारािप ि शा-पलार ाि॥्15॥

बदु्ध्यिध ा वािद-वरणे चाऽिज यिा ंजर-िश्रर ंभ-ूपिरविि य ा िचराि।् अिो महुूिा यदरमप्ररत्-वा ् अवाप्तवाि त्यि-िविस्मि ंज ाैः॥16॥

व्याख्या ् कदा-िचन्मिणमद-्िवि िम यि ंभाष्य ंज सै्तकय -िवशारदवैृ यिाः। उवाच वाच ंपिरिास-िासवा ् सम्मोद-िीर् याः सरु-मोद-दािर ीम॥्17॥

सि-्सतू्र-भाव ेप्रिवचािरि ेपरृ्ग ् भाष्यािभ-सन्धौ च िव-शदु्-बिुद्िभाः। ि गहृ्य गढूाग्रिमगु्रमिेरोाः मान्योऽन्वरोऽन्योन्यमिो दृश्रि॥े18॥

इिि ब्रवुाण ेप्रिि-पादरत्यलं भाष्यऽेत्र दोषा ् प्रबला ् महुुम ुयहुाः। ििस्मसं्त ुिवस्मरे-िधरोऽिप रत्िो स्थरेसाः पर यिरिन्नमा मी॥19॥

न्वस्य सतू्रस्य परोऽर् य उच्यिा ंरद ्भाष्य-मात्र ंभविा ि रस्यि।े भवादृशरै याः किविभ य दूष्यि ेकर्चं ते्यचूिुरम ेवचिस्व ाः॥20॥

अििष्-शब्दान्वरमषे सम्भवत्सतू्रार् यमचु्चवै यच ंिदाऽऽदद।े मा ीकृिाम्नार-रिु-स्मिृि क्षणाद ्एष्यत्कर्ा-िाण्डव-सतू्र-धारकम॥्21॥

बभुतु्सरा मत्सर-विज यिा ् ज ा ् स–मत्सरा ् वा िव-िजगीषराऽऽगिा ।् श्रिु-प्रवीणा िि-िािकिका ् महुुाः भङ्ग्याऽ रा भङ्गमपुाि ार साः॥22॥

कदा-िचद े ंप्रिि-गम्य सौम्य-धीाः स मध्य-गिेार य-वर प्र-सिेदवा ।् िेिोाः कुििश्चद ्िव-म ी-कृिोऽर्प्िो गणुािध-लुधाः स-ुज ाः प्र-सीदिि॥23॥

िजेोऽमिृ ं न्द -गात्र-पात्र-ग ं ते्राञ्जिलभ्ामिपबि ् सदाऽव्यरम।् िवद्या-सधुा ंचास्य वचो-मिा-घटे पणूा यमसौ कणय-पटेु पिण्डिाः॥24॥

Page 29: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 29 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

लीला-िववाद ेगरुुणा जगद-्गरुोाः प्रसङ्गिस्तत्र च िादृश ेसिि। सतू्रार् य-िवच्चिे ् कुरु भाष्यमञ्जसते्याक्षपे-पवंू गरुुरभ्धािदमम॥्25॥

िवधा -मात्र ंिदपादद ेिदा परो रर्ाऽचं्छ परमाः स िंसाः-राट।् िल्ली माक्षपेमपुकै्षिाफलं वारीव सन्तो िि गणुाशं्च-िोिषणाः॥26॥

वरैाग्र-वरैात्य-स-ुवाक्त्व-पवू यकैाः रिुो गणुाैः पारम-िंस्य-भषूणाैः। ज्यषे्ठो रििरो िलकुचान्वरोद्भवाः ि ंभिूर-भिि स कदािचदब्रवीि॥्27॥

िवरोिध वदेान्त-कृिान्त-सम्पदा ंभाष्यािदकं चिेददमस्त ुका क्षििाः। अस्मभ्माचक्ष्विवचक्षणोिचि ंभाव ंि ुसतू्रोपि षद-् िवविक्षिम॥्28॥

इत्यस्य वाचा शरदवे भािसिा रदाऽििलाशााः शभु-पणू यरा बभौ। प्रमोद-िीर्ा य -चन्द्र-चिन्द्रका व्याख्यािभधा िवष्ण-ुपद-प्रकािश ी॥29॥

ज्यषे्य ् कदािचि ् िकलकाल-पािलिा ंिदश ंप्ररािोऽच्यिु-बिुद् ा सि। समग्र-धीम यिण्डि-िवष्ण-ुमङ्गळं िवष्णु ंजगन्मङ्गळमा ाम साः॥30॥

िभक्षा-प्र-दात्राऽत्र परीिक्षि ु ंमहुुाः दत्त ेप्र-भिेु कदळी-फलोच्चर।े आ े ि र यत्मवार य-िवस्मराः िमार यवर ंिवज वेदद ्गरुुाः॥31॥

िभक्षावसा ेिि-शिािधकैाः फलाैः व्यढूाैः प्रभिैुाः पिरपिूरिऽेिप ि।े ि दूर े ािस्त गिरष्ठिा कर् ंसिुचत्त सत्य ंवदिाद ्भवाि िि॥32॥

अङ्गषु्ठ-मात्र ंजठर-प्रिििष्ठि ंजाज्वल्यमा ंमम जाि-वदेसम।् ि त्य ंििि ंिवश्व-दिं च िवत्त ि ंिवश्वशे-चिेा इिि सोब्रवीि ् िदा॥33॥

परा यकुला के-सरस्विी-ििी ् न्यारोपपन्ना ् िविवधार् य-सरंिुा ।् अिीत्य दशेा ् समराशं्च चारु-धीाः असौ जगामािभ-मि े वत्मय ा॥34॥

Page 30: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 30 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

स्व-िेळरा पाििि-पािर् यव-व्रजा ंधी-शिुद्-दा ंकेरळ-भषूणािरिाम।् परिस्व ीं प्रके्ष्य पिर् ििजािच यिा ंस भािव ीमस्मरदत्र चिण्डकाम॥्35॥

ििाः क्रमणे प्र-चलन्नपुिेरवा ् अवन्दिने्दीवर-सनु्दर-च्छिवम।् अम्भोज- ाभ ंस भजुङ्ग-शािर ंश्री-वल्लभ ंश्रीमद न्त-सत्परु॥े36॥

वदेान्त-सतू्रािण कृिान्त िवि-्िमो व्याख्यादसौ िशष्य-गणार ससंिद। िव-लक्षण ंजीव-गणाद ्गणुाण यव ंब्रह्माच्यिुाख्य ंप्रिि-पादर ् महुुाः॥37॥

अप्राशं-ु तू्ोप-पदािद-वास-जाः स सङ्करो वरै-परारणाः प ुाः। असरूरोचऽेत्र मिा िि-क्रमाः सतू्रार् य-वादोऽकृि-भाष्यकेिष्विि॥38॥

वदोत्तरम ् भािि रदीि कुम यिे भाष्य ंकृिि ा यस्य िि दण्ड-वािरिा। जगद-्गरुणािमिि िा ंगरुोिग यरं ज ाः समस्तोिभऽ न्द स-िस्मिाम॥्39॥

प्राज्मै यिा-परूुष-सवय-लक्षणाैः सम्पन्न-दिेोऽरिमिीिरि ेप्रभौ। पर ेपरस्यार्प्िि-पी िा-दृशाः िस्फङ-्मात्र सशंसं मवे चिक्रर॥े40॥

िस्फग-्धषूणाि प्रििपादरत्यलं सम्पणू य-सङ्ख्यऽेस्यि ुलक्ष्म-शाििाः। िद-्दण्ड-सङ्खण्ड -सशं्रवम ् व्यधाि ् िदक्षमोऽसौ प्रकृििििि साऽसिाम॥्41॥

स्नात्वाऽत्र िीर्षे्विचरणे कन्यकािीर् ेस-ुिीर् ेसिु-िीर् य आप्लिुाः। समरु्द्-सिेौ च ि -मज्य िवष्णव ेश्री-राम- ार्ार मश्चकार साः॥42॥

िमा-व्रजन्त ंरििवषे-धािरण ंदण्ड ंप्रकाश्रषै िसन्नभाषि। िण्यिे दण्डो रिद चण्ड त्वरा त्व ंपण्डकोऽपिण्डि वन्द्य-वािगिि॥43॥

लज्जा िाः स्वार् यमर्ार् यरन्नस ् उपकै्ष्यिासौ ििज- ारकैस्तदा। आ न्दरन्त ं वद ने्द ा जगि ् ि ंिेिष् काः प्राज्िमिेिि वािदिभाः॥44॥

Page 31: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 31 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

रा-रााः प्रसिााः पिरषत्स ुपरूुषाैः िवद्यािवदग्धिैव यिवधाैः समागम।े स िास-ुिास ुप्रििभािि-भासरुो िवद्यास ुिवद्यािध-पििज यगार िा ॥्45॥

अचाल्यमा ाः स-गरुुाः स चापलाैः असज्ज ा ामबलीरसािमि। उवास मासाशं्चिरुो मिा-म ााः िसिंो गिुान्तोप-गिाः श ुािमव॥46॥

शृङ्गार-िसन्ध ु ंस भजुङ्ग-शािर ंश्रीरङ्ग-वास ंकृि-मङ्गलम ् सिाम।् अमन्द-धीदवेमवन्दिागिाः कवरे-कन्या-ििम वार ुसिेविम॥्47॥

ििो ि वतृ्ताः परमवे परूुष ंप्रणम्य ा ारि षे ुस-ंचर ।् प्र-काशर ् स्वािि-शरा मा षुा ् आशामदुीचीं प्र-ररावसौ क्रमाि॥्48॥

ििस्तिो िविस्मि-लोच ै यराैः ि रीक्ष्यमाणोऽिि-स-ुलक्षणाकृििाः। ग्रामोत्तमा ् प्रार्प् परिस्व ी-िटे िववशे दवेारि ंस िकञ्च ॥49॥

अधीत्य धमणे षडङ्गमागम ंिदर् य-स-ंवणय -ि ण यरािन्विााः। प्रापिुििजने्द्रास्तमपवू य-परूुष ंिजज्ासवाः स-ुप्रिर्ि ंजगि-्त्रर॥े50॥

स-ुिस्मिने्दमरिवन्द-लोच ंस्वणय-वणयमिि-भर्द्-भाषणम।् वीि-भषूमिप िवश्व-भषूण ंि ंिददृक्षरुलमापिज्ज ाः॥51॥

िवद्योरु-द्यिुि-धीर-िारक-ििरस्कार ेपिङ्गािरिो दवा यदीभ-कुिकय -कुम्भ-दल ेिसिं-प्रबिा यिरिाः। लोलालोकक-लोक-दृक-्कुमिुद ी-सहं्लाद ऽेब्जािरिाः ससंन्मण्डल-मण्ड ािरि उि स्वा न्द-िीर्ो बभौ॥52॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेपञ्चमाः सग याः

Page 32: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 32 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

षष्ठाः सग याः ऐचररेमर् िकञ्च सिंू सचूर ् सदिस ित्र गिरष्ठाः। श्रोििुमच्छिि सभा भगवद्भ्ाः सिू-भाविमिि िावदवाच॥1॥

वणय-सौष्ठव-गिरष्ठमिणू ंिलु्य-मात्रमिि-मात्र-स-ुलक्ष्म। व्यढू हृज्जलद-घोषममषु्योच्चारण ंिव-दधदभ्िधिार् यम॥्2॥

लक्षणािन्वि-िरा वच ऽेिस्म ् दवेिा-गरुुमसाविि –शिे।े मा िमत्यिप िवधार िधरा ि ेिि ् ि ुसिूमपरार् यमवोच ॥्3॥

स्याि ् िर्ते्थमिप स-ंभिविाऽर् याः त्र्यर् यिा ंश्रिुिष ुिवत्त दशार् यम।् भारि ं ुशिार् यमिप स्याद ्वषै्णव ंपद-सिस्र-िर ंिि॥4॥

इत्यदुीररिि िवस्तिृ-िचत्त ेभ-ूसरुा इि िजगीषव ए म।् ऊचरुर् य-शिकं ििर- ाम्ना ंवण्र यिािमिि स-िास-मिुास्त॥े5॥

वणयरािम िदिं सकलं वाः सौष्ठवाद -ुवदन्त ुभवन्ताः। ि ंवदन्तिमिि िऽेर् वदन्तो बाढिमत्यिि-दृढोद्यममापाुः॥6॥

प्रत्यर-प्रकृिि-सङ्गम-भङ्गीं शब्द-शाि-िविििा ंप्रििदश्र य। शदु्-धीाः श्रिुि-िशराः-शि-िसद्ा ् अभ्दाि ् सपिद िवश्व-पदार्ा य ॥्7॥

रावदर् य-शिकं िवशङ्काः सन्तिोिि-कृदपपूरुदषेाः। विण यिावधिृि-दब यल-िचत्तााः िावदाकुल-हृदो ह्यभवसं्त॥े8॥

साङ्ग-वदे-चिरुा इिििास ेिशिक्षिााः स-ुबिवोऽर्प्िि-धषृ्ााः। िैदीिरिमिो जगहृुस्त ेिवश्व-सिर-परोऽन्ध-गणा वा॥9॥

Page 33: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 33 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

दवेिास्वसलुभा प्रििभा ि ेमा षुषे ुचपलेष ुकर्ा का। क्षाम्य सौम्य सकल-ज् मस्त ेि ेब्रवुन्त इिि ि ंिकल मेाुः॥10॥

वदे-शाि-चिरुिैरि िवद्यािवत्त-िलििुभरवाप्तमशषेाैः। प्राप केरळ-स-ुमण्डल-जािाैः अन्यदारि मारि-चिेााः॥11॥

िकय -िन्त्र-कुशला िप प ुसंाः चकय रीिि बि सोऽरममा ा ।् मा मा मरिीि कर् ं ो षै मण्डल-भवुा ंसिमिा ाम॥्12॥

मन्त्ररन्त इिि ि ेििज-वरा याः अन्य-दशेज-मिुास्तमपचृ्छ ।् सद-्ददादद-स-ुशसं -ि न्दाकािर-सिू-गिमर् यमपुते्य॥13॥

ि ंसु्फटं प्र-कर्र ् स पणृीराच्छब्द-मलूमवदि ् पणृ-धािमु।् ि ंिजगीषमुर् िवप्र-मदाः प्रीधािमुषे ि -गदन्तमवुाच॥14॥

प्रािदभदेमिवद ् गणुर त्व ंमढू पासंषु ुिलि ् िलिप-सङ्म।् भत्सरिन्निि जिास स-ुिासो मत्सराकुल-िधरो जडर ् साः॥15॥

िि ् प्रसङ्ग-बलिोऽििल-िवद्यापाटव ंपरृ्-ुहृदाः प्रििबदु्ध्य। आ म ् स-बहु-मा ममी ि ंर ं मिन्त िकल ािक-ि कारााः॥16॥

कन्यकादृि-सरुने्द्र-वपाुः-श्रीदा -वािच-वर-सिू-हृदिौ। कुत्रिचि ् सदिस िावदपाला कीिि यिाऽिि िरुणीत्यरमचू॥े17॥

िश्वित्रणी भविि िि-्पद-वाच्यते्याग्रिेण वदिोऽिवदषोत्र। किश्चदषे्यिि िवपिश्चिदि ै ंपचृ्छिते्यरमगच्छदर्ोक्त्वा॥18॥

दशेम ेमिचरादप-रािाः िादृशाकृििरिो कृि बिुद्ाः। िासं्तर्ाऽभ्िधि ित्पद-भाव ंसिूर-मौिल-मिण ाऽत्र रर्ोच॥े19॥

Page 34: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 34 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

केवलं सकलााः श्रिुि िवद्यााः मा -पवू यक-समस्त-िगरोऽस्य। अर्प् ागि-गि-प्रििपित्त ंश्रद ्दधाुः परृ्लु-चिेस एि॥े20॥

रद-्रदवे सपिद प्रकृि ंस्याि ् िि-्िदषे रदवदेििलं च। सवयदा सदिस सवय-बधुा ा ंसव यिवद-्रिििरिि प्रिर्िोऽभिू॥्21॥

अप्ररािमिप दशेमशषे ंव्या श ेस-ुज -करवै-बन्धाुः। पणू य-दृक ्प्र-ििरा ि ज-कीत्या य पणू य-चन्द्र इव चिन्द्रकराऽलम॥्22॥

सनु्दरषे ुसरु-मिन्दर-वनृ्दिेष्विन्दरा-रमण-वन्द -कृत्यम।् आ-चरन्नसिुचराि ् स-िवचारो रर्प्-पीठ-पििमाप मकुुन्दम॥्23॥

भ-ूसरु-प्रवर-बिुद्-समिृद्व्यि-रिु-वपषु ंरुिचराङ्गीम।् सतू्र-दीप्त-मिण-मािलकराऽलं भिूषिा ंभवु -भषूण-भिूाम॥्24॥

पाद-सनु्दर-पद-क्रम-भावाैः भािसिा ंप्रकट-वणय-गणुाढ्ाम।् भारिोत्तम-भिृाम रुपाच्छाद ा ंसमिधक-स्वर-शोभाम।् 25॥

राजसरू-मिु-सन्मि-वतृ्ता ंवासदुवे-गणु-ि िष्ठि-भावाम।् सवय-धमय-पिर-िशक्षण-दक्षा ंविन्दिा ंज िरा ज ीवि॥्26॥

मौिल-सङ्ग्रि-िव-कष यण-दू ा ंमािर ा सदिस दष्-ज े। न्यार-माग यमप-िार मिान्त ंस्वशे्वरत्वमिप साधरिाऽलम॥्27॥

सज्ज ाैः कििपररैिि-दी ाैः चािलिाैः किल-बलाच्छुभ-मागा यि।् अर्प्पुिेक्षि-िवकष यण-दाःिा ंसािि-शोकमिप कैश्च दृष्ाम॥्28॥

वासदुवे धरणीधर ार्ते्यचु्चकैरिप महुुाः प्र-वदन्तीम।् पणू य-सद-्गणुमज ंगि दोष ंिबभ्रिीं हृिद िविविमशषेाि॥्29॥

Page 35: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 35 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

वार यिा ंबधु-ज ै य ुिािा षै धम य इिि चािभ-दधा ाम।् कृष्ण लािळि-िमाम वद्या ंअर्प् न्य-शरणा ंशरणोत्का॥ं30॥

विेदजािमव परुा भरिाग्र्याः स स्वर ंश्रिुि-ििि ंिलु दृष्ट्वा। पषु्-बिुद्रकरोि ् करुणािधाः दष्-पक्ष-दम -िस्थर-सन्धाम॥्31॥

अव्यर ंसििमर्प्पु-भकु्त्या िवत्तमग्र्यिमव दूर-िररासाुः। ज्यारस ेस-गरुव ेििर-गीिाभाष्यमषे िव-रचय्य िदाऽदाि॥्32॥

िेि-ुवािदि िवशङ्कट-बदु्ौ िीर् यमर् यरिि गन्तमु जु्ाम।् िा ंिददशे परुुषोत्तम-िीर् याः िचन्तर ् स परुुषोत्तम-रक्षाम॥्33॥

ीरजा मलर-मण्डल-वतृ्त्या श्लािघिो भिुव सदाळ्र -ुरािाः। साध-ुपाि-पिर-िापमपास्य ् उत्तरा ंिदशमरान्मरुदशंाः॥34॥

बिुद्-शिुद्-कर-गो-ि कराढ् ंिीर् य-चािमभुर ंच धरण्राम।् आत्म-मज्ज ि एव ि काम ंपर यशोधरदमन्द-म ीषाः॥35॥

वासदुवे-पद-सन्ति-सङ्गी िजेसाऽर्प्लमधाः-कृि-शवयाः। अत्यवियि ि िान्तमर्ासौ गाङ्गमोघमघ- ाश -कीिि याः॥36॥

ित्र-ित्र स जगि-्त्रर-िचत्र ंकम य शम य-दम -ुस्मिृि-मात्राि।् सञ्ज-र ् िव-दधदाप राणा ंगोचरं बदिरकाश्रम –पाश्व यम॥्37॥

मण्डर ् भरि-िण्डमिण्ड ं ािदरारण-पदोऽत्र परो राः। ि ं म ् प्रचरु-धीियिर-गीिाभाष्यमाप यरदपार मस्म॥ै38॥

प्रीिरऽेस्य परुिो वर-भाष्य ंवाचर ् स ज िामप-सार य। विि शििि उरु-क्रम-गीिाभाष्यिमत्यकर्रि ् परुु सङ्ख्याः॥39॥

Page 36: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 36 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

एिदर् यमिि-सकू्ष्ममिप त्व ंशि एव रदात्थ समस्तम।् ि े लेशि इिीि पद ंस्याद ्इत्यगद्यि जगज्ज के ॥40॥

ि े िि-्प्रवच ेिविििऽेलं शशु्रवुाुः प्र-शिरिा अिप िशष्यााः। उच्यिािमिि महुुाः स-पिृर्व्यास्फाल ंपदमिो ििरणोिम॥्41॥

शध-भदेमवधार य िमचा यसिन्नषण्ण-वपषुाः परमस्य। िस्य भाव-िवदमन्द-म ीषाः प्रोित्थिाः प्रवच ंव्यिधिभै्ाः॥42॥

मज्ज ंव्यिधि शीिळ-गङ्गावािर ि त्यमरुणोदर-काले। रि ् स्पशृिन्त रा ििम-भीिा अशं एष पषृिामिधपस्य॥43॥

काष्ठ-मौ मदधादपवास ंशदु्-मर्प्कृि शदु्-हृिद-च्छ ।् ि त्यिषु्-ििरिोष-िवशषे ंिचन्तर ् प्रभमु न्त-मठान्ताः॥44॥

प्ररैरि-्स्व-चरण ेरि-िचत्त ंमध्वमत्र िद -मण्डलम ेम।् स्वाश्रमोप –गम ार मकुुन्दो दीिप्त-दृिष्-िविदिागििरन्याैः॥45॥

िमवे भगवत्यपु-राि ेप्रोिदि ेसिि सिस्र-मरीचौ। मौ वा िलिदत्तम-िचत्ताः िशष्य-िशक्षण-पराः करुणावा ॥्46॥

देृश ंस्थळमलं शमल-घ्न ं ास्य िीर् य-सिललस्य सम ंवााः। ास्मदिि-सदृश ंििि-रप ं ािस्त िवष्ण-ुसदृश ं ुदवैम॥्47॥

रािि िावदध ुवै ज ोऽर ंव्यास-रपमिजि ंप्र-िददृक्षाुः। आ-व्रजदेीि वा स िि वदे स्विस्त वोऽिििि ररावर् मध्वाः॥48॥

ार् ार् बि ोऽत्र िव ार्ा ् मा त्यजोरु-करुणो भगविंम।् ोिदि ंस्मिृमपीिि िि िशष्याैः स्वािम ोऽिभ-मि-भङ्ग-भर े॥49॥

Page 37: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 37 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

सद-्गरुो य िवरिं सिमा ाः सत्य-िीर् य-रििरन्वगमि ् िम।् रििवारिमिरा-सिु-शािास्वर् यमग्र्यमशृणोि ् परुु-सङ्ख्याि॥्50॥

दग य-माग य-गिमर्प् -ुधाव ् ाऽप सोऽरमरुणीभविी ।े लीलरा स जवमा-क्रममाण ंव्याश्ररान्तर-स-ुदूर-िशलास॥ु51॥

आ-ि वतृ्त-वपषुा गरुुणाऽऽराि ् प्रािण ा ह्यिभ- र े स-ु नु्नाः। त्रस्त-धीरिि-ररौ स महुूिा यि ् िद-्िद ोप-गि-माग यमशषेम॥्52॥

आश्रम ेि ज-ज ाि ि दृष्ट्वा ि ंप्रसाद-मििमा ममषु्य। प्रोच्य िि-्प्लव मर्प्िि-िचत्र ंिस्य िाैः सि सदाऽस्मरदषेाः॥53॥

वा रने्द्र इव वार-ुजवोऽसौ भीमस े इव दा व-भीमाः। उल्ललास िगिर-पङु्गव-शृङे्ग स व्रज ् व्रिज - ाश - ामा॥54॥

बहु सत्त्व-गण ंस िवकं स-मिािवष-मोक्ष-मिा ििमवन्तमरम।् िवषमोक्ष-मिा-ििमवन्तमर ् गमकै्षि फुल्ल-दृगस्त-भराः॥55॥

स-ुििसि-कमल-करोप-गढंू स-ुज -सिुार् यम न्त-भोग-शय्यम।् िवकिसि-समु ो-घटागमचु्च ंमरिक-रत्-मर-स्थलाग्र्य-शोभम॥्56॥

पादोपान्त- मन्मिा-मिु -गण ंिेम-प्र-दीप्ताम्बरम ् श्रीमद-्रत् कलापमग्र्य-कटकैिव य-भ्रािजि ंिाटकैाः। दृष्ट्वाि ंधरणी-धरं स-ुव -मालोल्लािस ंसनु्दरं स्वा न्दाकृििमस्मरन्मरु-िरप ु ंस्वा न्द-िीर् यस्तदा॥57॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचिशे्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्किषेष्ठाः सग याः

Page 38: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 38 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

सप्तमाः सग याः आर् िमैवि ेिटान्तर ेबदरी-षण्ड-िवशषे-मिण्डिम।् परमाश्रममाश्रर ंिश्रराः सकल-ज्ाः स ददशय िव-श्रिुम॥्1॥

ििम-वष य-रिव-प्रभा-सिााः परृ्-ुसत्र-प्रिर्िा ििजाश्ररााः। अिप िवष्ण-ुपद-स्पषृोऽलस ् उभर ेरत्र िविचत्र-शािि ाः॥2॥

श्रवणामिृ-गीग यणिैििजाैः शकु-मखु्याैःशभु-पिक्षिभवृ यिम।् कमलेष्िम-िस्थरान्तराैः अिप िंसाैः परमरैमचेकैाः॥3॥

समु ो-ि करणे पिूरि ंस्व-म ोऽभीष्दमल्प-दग यमम।् अपरस्पर-मत्सर-प्रज ं ुवकुैण्ठिमवाच्यिुालरम॥्4॥

ििमम ंप्र-िवशान्तमाश्रम ं द्व्यिधक-ित्रशंददार – लक्षणम।् गणु-सार –िवदाः कुििूलाद ्अव-लोक्यष यर इत्यिचन्तर ॥्5॥

क कािलु-िाल-सिन्नभाः कमलाक्षो िवमलेन्द-सन्मिुाः। गज-राज-गििम यिा-भजुाः प्रििरा ् कोऽरमपवू य-परूुषाः॥6॥

अिि-शान्त-वपिु यशा-कराः स्वरमकेान्त-िरो िदवा-कराः। इिि ास्य गणुाण यवाकृिाेः उपमा ंभवु षे ुलभ्ि॥े7॥

परमाश्रिमणा ंगि-श्रमो ुिचिाि िबभिि य धीर-धीाः। अिप मा षु-भाव-िवग्रिो िवपलंु िवस्मरमाि ोिि ाः॥8॥

चिरुश्चिरुा ाः स्वर ंपव ो वा व्रििरप आव्रज ।् श्रिुि- ार्-िददृक्षराऽन्यर्ा िलु स्यािन्नििलाग्र्य-लक्ष्मवा ॥्9॥

Page 39: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 39 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अवलोिकि-लक्षणाः स िाैः इिि सिञ्चन्त्य कुििूलाकुलाैः। अिवळम्ब-गििन्ययशामरि ् िरुमाराि ् सरु-पादपोत्तमम॥्10॥

मसणृ-त्वचमनु्नि ंिि ंबहु-शािा-फण-स ू-रत्कम।् भगवन्तम न्तमिन्तके िस्थिमीशस्य ि षवेणार वा॥11॥

अिििचत्र-िविचत्र पित्रण ंबहु-वण ंििर-गो-ि वारकम।् मिु - न्द िमिन्दरा-पिाेः अिधकेष् ंपििािमवािधपम॥्12॥

अमिृात्म-मिा-फल-प्रद ंदरवाप ंििर-भिि-विज यिाैः िश्रि-साध-ुपरुाण-भारि ंि गम ंमिू यिमवोरु-शािि म॥्13॥

अर् िस्य विेदकान्तर ेस-ुिवशाले िवमले म ो-िर।े अवलोिकिवा न्त-धीाः िदिव दवेाि व िापसोत्तमा ॥्14॥

अिप सप्त-िरा िवरािजिा ् गि-सङ्ख्या ् गिुण ो गणुोिििा ।् अिप मन्य-ुमदािद-विज यिा ् गि भोगा ् पव ाश ा ् सदा॥15॥

मिु -मण्डल-मध्य-विि य ंित्र-जगन्मण्डल-मण्ड ािरिम।् इि सत्यविी-सिु ंििरं पिर-पणू य-प्रमििाः समकै्षि॥16॥

ि ज-हृि-्कमलेऽिि-ि म यले सिि ंसाध ुि शामरन्निप। अवलोक्य प ुाः प ु यव ंिमसौ िविस्मि इत्यिचन्तरि॥्17॥

अगणय्य-गणुाण यवोऽमलाः स िि ारारण एष केवलम।् िविध ाऽ सुिृ ंपराशराि ् सषुवु ेसत्यविी िकलात्र रम॥्18॥

धवळेऽस्य म ाः-परो-ि धौ सद कु्रोश-िगरीन्द्र-लोिळि।े प्रकटी-भविि स्म सनु्दरी दिरिा दतै्य-िरपोिरी-मरी॥19॥

Page 40: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 40 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

इि एव परुाण-गौर-गौ स-मिाभारि-पािरजािके। सिि जािविी व्यजारि प्रवरं सतू्र-गणामिृ ंस्वरम॥्20॥

ि रवग्रिमवु य गु्रिं िवदधि ् पाण्डु-सिुािद-सज्ज ।े अव ावव ार सिंवदा ंस-ुिचरारषै चचार चारु-गीाः ॥21॥

अध ुा किल-काल-वतृ्तर ेसिविवे क्षणदा -ुवतृ्तर।े ज -दृग-्िवषर-त्वमत्यजद ्भगवा ाश्रममावसिन्नमम॥्22॥

ििदद ंवपरुस्य दृश्रि ेदिलिने्दीवर-सनु्दर-द्यिुि। परमािज -रोग-पीठग ंमम चिेो- र ािभ- न्द म॥्23॥

अगणय्य-गणुाैः स ुपिूरि ंपिरपणू यगिणिात्म-सद-्गणुाैः। इदमस्त-समस्त-दूषण ंसिचदा न्द-मर ंिि केवलम॥्24॥

कमला-कमलास ाि लाैः िविगािीन्द्र-िशवने्द्र-पवू यकैाः। पद-पद्म-रजोऽस्य धािरि ंिशरसा िन्त विाम्यिं महुुाः॥25॥

प्रणमािम पद-िर ंिवभोाः ध्वज-वज्राङु्कश-पद्म-िचि-वि।् ि ज-मा स-राग-पीड ाद ्अरुणी-भिूिमवारुण ंस्वरम॥्26॥

ुकेवलमवे वषै्णव ंिश्रि-वन्ताः पदमात्म-रोिचषा। िमसोऽर्प्भुरस्य ाशका िवजरन्त े िरा व ंरिवम॥्27॥

स-ुकुमार-िळाङ्गलुी-मिोाः पदरोरस्य ि गढू-गलु्फरोाः। उपमा मिो लभ्ि ेकिव-वरिैरिरिेरं िव ा॥28॥

उिचिा ंगरुुिा ंदधि ् क्रमाि ् शिुच िजेिस्व स-ुवतृ्तमतु्तमम।् भजिोऽत्र च भाजरत्यदो िवभ-ुजङ्ा-रगुळं स-रपिाम॥्29॥

Page 41: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 41 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अचलास -रोग-पिट्टका वरकक्ष्यासकृदाप्तिमष्-दम।् पिरिोऽिप ििरं सु्फरन्त्यिो अि श ंधन्यिमिेि म ेमििाः॥30॥

रुिचरणे वरणै-चमयणा रुिच-राज-द्यिुि-चारु-रोिचषा। परमोरु-ि िम्ब-सिङ्ग ा परमाश्चर य-िरा िवराज्यि॥े31॥

ि -ुि म्न-ृस-ु ािभ-शोिभि ेविलभ ेवािरज- ाभ आदध।े प्रि ाविि-सनु्दर ेमदृौ उदरऽेिस्म ् जगदण्ड-मण्डलम॥्32॥

हृदर ेकृि-सज्ज ोदर ेस-ुिवशाले िवमले म ो-िर।े उभर ंवििि त्ररी-मर ंभगवा ् ब्रह्म-स-ुसतू्रमतु्तमम॥्33॥

असमऽे िधके स-ुसािधि ेि ज-िाि ेरिव-रािश-दीिधिि। प्रददौ ित्र-जगज्जर-ध्वज ंिविधरिेद-्गळ-सिङ्ग भषूणम॥्34॥

अिर-वािरज-लक्षणोल्लसि ् स-ुकुमारारुण-पािण-पद्मरोाः। परृ् ुपीवर-वतृ्त-िस्तरोाः उपमा ं वै लभामिऽे रोाः॥35॥

भजिा ंवर-िकय -मरु्द्रा द्यिि िस्ताग्रमबोधमीिशिाुः। अिध-जा ुसमिप यि ंपरं कृि-भरूो-भर-भङ्ग-मङ्गळम॥्36॥

सिि ंगळिा स्विाः श्रिुिित्रिर ेवे ि काममिङ्किाः। स-ुिवडिम्बि-कम्बरुीक्ष्यि ेवर-रिेा-त्ररवा ् गरुोग यळाः॥37॥

सकलास्त-कलङ्क-कािळमसु्फरिदन्द-प्रकरोरु-िवभ्रमम।् अधरी-कुरुि ेस्व-शोभरा वद ंदवे-िशिा-मणीिरदम॥्38॥

अरुणाश्म-दलान्तरोल्लसन्नव-मिुाविलमस्य लज्जरिे।् िसिाः िसि-दन्त-सन्तििाः परम-श्रीररुणोष्ठ-रोिचषाः॥39॥

Page 42: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 42 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

ििज-वनृ्द-कृि ंकुििूलाद ्अ -ुरोगान्ध-ुसिस्रमतु्तमम।् इरमके-पद ेसरस्विी श्रिुि-भि ुयाः पिरपरूरत्यिो॥40॥

जलजारि-लोच स्य मा ंअवलोकोऽरमपुते्य लाळर ।् कुरुि ेपिररभ् पिूरि ंभवु ा न्द-कर-िस्मिािन्विाः॥41॥

उप-कणयममषु्य भािसिा िळुसी मन्त्ररिीव लािळिा। मम ार् पद ं मत्सराि ् जलजाद्याि िररेिुरत्यलम॥्42॥

िवभवािभ-भवोद्भवािदकं भवु ा ा ंभवु -प्रभोभ्र ुयवोाः। अ रोरिप दभ्र-िवभ्रमाि ् स-भवाम्भोज-भवात्म ा ंभविे॥्43॥

ित्र-जगि-्ििलकािळकान्तर ेििलकोऽर ंपर-भागमाप्तवा ।् ििर- ील-िगरीन्द्र-मस्तकसु्फट-शोणोपल-पिि-सिन्नभाः॥44॥

वमम्ब-ुधरं िवडम्बरद ्वर-िवद्यदु-्वलर ंजगद-्गरुोाः। अवलोक्य कृिार् यिामगा ंस-जटा-मण्डल-मण्ड ंवपाुः॥45॥

रमाऽिप पदाङ्गलुी-लसन्नि-ध-ूराजद न्त-सद-्गणुा ।् गणरदे ्गणरन्त्य ारि ंपरमा ् कोऽस्य परो गणुा ् वदिे॥्46॥

कुििूिलिा कुििूलं ि मु ेामवलोक्य सद-्गरुोाः। स- वावरणाण्ड-दिशय ो गिृ-बदु्ध्यामम ि षु्कििूलम॥्47॥

इिि िचन्तरिा मिा-िधरा पदवीं बाह्य-गिामिीरषुा। सम ो- र ाैः परुा गिाः िि आप ेवपषुाऽिप वदे-राट॥्48॥

गरुु-भिि-भर िाकृििाः िवरचय्याञ्जिल-बिमञ्जसा। क्षणमा-मकुुळी-कृिके्षणाः स गरंुु केवलमभ्वन्दि॥49॥

Page 43: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 43 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िव राभरण े भिूषिाः सु्फटमष्ाङ्ग-िविशष्-चिेष्िाः। भगवि-्िम-पाद-पङ्कज ेभगवा ् स प्र-ण ाम भाग्रवा ॥्50॥

स ि रीक्ष्य पराशरात्म-जाः प्रणि ंप्रषे्ठमशषे-सद-्गणुाैः। कररोर ुयगळे वल्ग ुा िमदुस्थापरदाश-ुपािि ा॥51॥

अिमि-प्रमिि- श्रिुीश्वराः पिररभे ेपिरगहृ्य ि ंरु्द्िम।् प्रणरामिृ-पणू य-मा साः िस्मि-वक्त्राः पिरपलु्ल-लोच ाः॥52॥

रमजाम्यदुवास ऊिज यिो रिद जाम्ब ूद-वािर सवं्रजिे।् क क-द्यिुि-मध्व-सङ्गवा ् उपमीरिे स ि े ील-भााः॥53॥

रिद राज-िवभषूणरै ुयिौ ििज-वरा यन्वरजािवमौ िरी। पृ-गोत्र-भवुोाः परुात्मऽऽ ोाः सु्फट-िलु्यावपु-ुगढूरोिम यर्ाः॥54॥

इदमाप शकुोऽिप लाळ ं समग्र ंजगिा ंिपिाुः िपिाुः। अलिभष् रदषे धन्य इत्यिि-कौििूलमािप िापसाैः॥55॥

अमषु्य िशष्या िव र े िस्म ैगरुोरिभप्रार-िवदो िवदग्धााः। िदाऽ -ुरप ंददरास ंि ेचिमु ुयिारवे मकुुन्द-दासााः॥56॥

आस्यिािमत्यदुीरोपिवष् ेसत्यवत्यााः सिु ेसत्य-वािच। न्दर ् मन्द-िासावलोकैाः िा ् म ुीन्द्राि िोपािवशि ् साः॥57॥

अवगम्य ंि ंमिु -गणा विरष्ठिो िविधवद ्व्यधिुव यिध-िवदोऽस्य मा ाम।् अिप सङ्कर्ााः श्रिुि-सिुााः कवीन्द्ररोाः अ रोि यशम्य परमा ंमदु ंरराुः॥58॥

सज्ज्ञा ारा न्द-िवज्ा -मिूी प्राप्तौ पथृ्वीमाश्रम ेित्र िावि।् जाज्वल्यि ेिवष्ण-ुवार ूस्म दवेौ वदेव्यासा न्द-िीर्ा यिभधा ौ॥59॥

Page 44: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 44 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेसप्तमाः सग याः

अष्ठमाः सग याः प्रििभा-प्रभा-प्रमिु-सद-्गणुिै यजाैः अिि िवस्मर ंि रिम ा ंम ो र ।् परुु-धीाः कदािचदर् वदे- ारकं िव-ज ेश रैुपससाद ि ंव ॥े1॥

स-ुिवशषे-शषेवदशषे-विण यिप्रििबोद्रुस्य ुिशष्यिोिचिा। गरुु-मा सस्य गरुुिाऽिप सि-्पिाेः इिि सोपसित्तरमररैमान्यि॥2॥

परु एव पिूरिमपरूरि ् प ुाः ुकृष्ण एष परमार् य-सङ्ख्यरा। भगवन्म ाः परुिमवाऽरि ंपरुा ि ज-धाम िा ंच जगिृे िदद्भिुम॥्3॥

इिििास-सनु्दर-परुाण-सतू्र-सििर-पिरात्र-ि ज-भाव-सरंिुम।् अशृणोद न्तहृृद न्त-िोऽिचराि ् परमार् यमर्प्गिणिागमावलेाः॥4॥

ऋज-ुपङु्गवस्य पिर-जा िाः स्वर ंसकलं िदर्प्लम न्त-जन्मस।ु स्व-कृिोव य गु्रि-बलादमषु्य िा ंिविशशषे शषे-शर ाः प ुिध यरम॥्5॥

अर् बादरारण-सिार-सम्पदा प्रररौ प्रणन्तमुिमिान्तरो रिुाः। अिप ािदरारण-पदोिदि ंिराेः वपरुन्तरं लिसिमाश्रमान्तर॥े6॥

िमपश्रदाश्रम-वर ेप्रभिू-धीाः ज्वल ंज्वलन्तिमव धमू-विज यिम।् वर-वल्कलाकिलि-मौिञ्ज-मिेलं िवलसज्जटा-वलरमािद-परूुषम॥्7॥

अििदज यरिेन्द्रर-जरािद-रिपणा िपसा वसन्तिमव सन्तिम ् व ।े ि ज-रप-भिू-ि रपके्ष-ि म यलप्रचरुात्म-सौख्य-रिमर्प् ारिम॥्9॥

Page 45: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 45 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

र -िर े िल -प्रभा-मषुा पिर-पलु्लिा-िवलिसि े िवस्मराि।् िमवके्ष्य धम य-जमधमय-दलयभ ंम सिेि भिूरिर-मा सोऽस्मरि॥्9॥

जगिा ंचिदु यश-िर ंचिमु ुयिप्रमिुरै ुयि ंप्रळरमा-ि ार राः। सममलु्लस ् कमलरवै केवलं परमाः स एष िि परुाण-परूुषाः॥10॥

ित्रगणुाकृिि-प्रकृिि-िो गरंुु ििाः ित्रिवधामिंकृििममत्यय-िान्यिाः। अिप भिू-पञ्चकिमिोऽण्ड-मण्डलं भगवा सािवि जगिन्त चासजृि॥्11॥

िविध-वार-ुवीन्द्र-िशव-कौिशकेशका ् अमरामरा गु- रासरुािदका ।् सजृिि प्र-पालरिि ििन्त सन्ति ं स्व-गिि ंप्र-रापरिि चषै लीलरा॥12॥

अगणय्य-सद-्गणु-गणो िवदूषणाः स्व-वशाििलोऽर्प् पुचारिाः स्वरम।् स्मिृि-कीि य -प्रणिििभिव यमिुर ेस्वज स्य रात्यरम के-रपिाम॥्13॥

चिरुा ार चिरुाः परुाऽगमा ् प्रददावसावि िमषशे्वराः प्रभाुः। िवि ित्य िि श्रिुि-मषु ंपरुाि ंवपषुोद्ि ंिर-मिु े सिर्द्पमु॥्14॥

अमरने्द्र-विैर-भजु-दण्ड-मण्डलप्रििकष य-पषु्कर-पिद-्धरोदृ्ििाः। िवदध ेवरािवपषुाऽम ुोिम यमत्स्मिृि-िसन्ध ुकच्छपिराऽऽप्त-रिक्षणा॥15॥

रिसिं एष िवददार दारुण ंप्रििघोदर ेिर-चक्र-िजेसा। स्व-िरप ु ंक्षण े सरसाः सु्फरि-्ि ु ंपरृ्-ुसत्विमष्-ज -भीिि-भञ्ज ाः॥16॥

अिप वाम ो लिळि-बाल्यवा र ंप्रििभा-बले कृि-दतै्य-कौिकुाः। उपधरेधाः-कृि-बलीन्द्र-शात्रवाः स्व-ज ार केवलमदाि ् परं पदम॥्17॥

कर्रन्त्यमु ंपरशभुासमा गोिि-मत्यय-दवे-िमस ंमहुुम ुयहुाः। जगिा ंििि ंििरिमवापरं ििरं गरुु-शिि-िापस-वरान्वरोद-्भवम॥्18॥

Page 46: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 46 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

करुणाकराः सवसदुवे-मोद-दो भगवा ् परुा[ऽ]ििम-करान्वरऽेभवि।् िजिवा ् िदशो दशरर्ोऽग्र्य-सम्पदो ज को बभवू भिुव रस्य विैरिा॥19॥

भजुगशे्वरोऽिप भवु शे्वर-िप्रराः समजन्यर्ािर-दर-जन्म भवु्यभिू।् िममषु्य कािन्त-िविजिने्दमग्रज ंरमणीरमाहुिरि राम- ामकम॥्20॥

ज के सोऽर्िवरिासििष्ण ुामहुुरीिक्षिो व म ीरि प्रभाुः। चिकि े दष्-ज िस्तपिस्व ा िि आसरुीं ि िशचरीं जघा साः॥21॥

मिु -सप्त-िन्त-ुकृि-वरै-बन्ध ंकटु-केश्रिरष्-पि-मखु्य-दज य म।् क्षपरन्तमदु्यि-सबुाहुमािव े िमर्ाभ् न्ददमरािद-सद-्गणाः॥22॥

सव ेिवकस्वर-गणु-स्वर-ििज ेसु्फरि ेचर ् सकल-गोकुल-िप्रराः। इि-काम िापसरसार्द्य धी-िगराः प्रििलाळरन्नरमिषै सनु्दरीाः॥23॥

सिजािन्विाः सकल-िमत्र-सरंिुो मधरुा ंपरुीं ज क-वल्लभा ंगिाः। प्र-िवशिन्नमा ंस जगदके-सनु्दरो र- ार ुयदार- र ोत्सवोऽभवि॥्24॥

अर् ििण्डिशे्वर-ध ाुः स लीलरा क्षिपिोग्रस े- पृ-पतु्र-पौरुषाः। समपुास्यिवप्र-गरुुमब्ज-भ-ूगरुुाः स्व-ज ा मोदरदमरे-िजेसा॥25॥

कमलामर ंकमल-पत्र-लोच ा ंभवुमागिा ं पृ-सिुा ंगिृीिवा ।् ि ज-लीलरा िविजि-राज-शात्रवो मदुमापदार्प् परुमिध-दग यमम॥्26॥

स जगाम माि-ृज िषु्र ेिकल त्विरिो[ऽ]व ंिवदधदीििि ंसिाम।् सि भार यराऽिप शभुरा मिा-जरध्वज-लक्ष्मणाग्र्य-सहुृदा िव ा[ऽ]मदुा॥27॥

समिीि-पवयि-परुोग-दग यमाः िर-दूषणािद-स-ुज -ििषो बहू ।् स ि ित्य िवश्व-भर-द ंस-ुदस्सिं रकं मिा-िम उिा रि ् क्रमाि॥्28॥

Page 47: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 47 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

रुिचराश्रमािजरिचिाग्र्य-िजेसा िप्रररा िप्ररो भवु -मान्यरा समम।् भशृमाकुली-कृि-मद-प्रमादवत्सरु-पािरजाि-हृदवाप धाम साः॥29॥

ििरिामधीश- र-दवे-मण्डलं दश-कं िविजत्य पर-भीषण ंमहुुाः। सु्फिरिािमि िप्ररिमा ंि ज-िश्रर ंभगवा पुकै्षि िरन्तमिप्ररम॥्30॥

अिभ िन्दिाः पव - न्द ािदिभाः स कदािचिदन्द्र-सिु-वध यको गवा। ि ज-राज्यमात्म-दिरिार दत्तवा ् ििर-स ूव ेिि-िवपक्षमतु्तमम॥्31॥

मदुमार्प् ित्र दिरिोरु-वाि यरा मध-ुिा मरुि-्सिु-मिु प्रवतृ्तरा। ििर-ििग्म-चक्र-लिसिोऽिध-मध्य-ग ंप्रररौ स पणु्रज -सिेवि ंपरुम॥्32॥

परृ्-ुकुम्भ-कणय-गज-राजमदु्ि ंस-सिो[ऽ]दरं स-िवबधुने्द्र-शात्रवम।् धरणी-भरं परृ्लु-चक्रमिक्षणोि ् ि िशिषे-ुचक्र-कृि-िवक्रमाः प्रभाुः॥33॥

अर् भार यरा हुिविं प्रिवष्रा सिििाः सिोदर-परुस्सररैिप। अरमार्प् धाम िचरिमष्-दाः सिा ंि ज-मलू-रप-परमकै्यमिेरवा ॥्34॥

मिि-दास-पजू्य-चरणो ििजादभदू ्िविदिाि ् स िवष्ण-ुरशसोऽमलात्म ाः। इि रो दध ेजगिि पाप-शान्तर ेबहुधामिेििमिि-दीप्त-गो-िस्थििम॥्35॥

स-ुिपो-रुचरेरमपाप-कदयमाि ् ुमा वी-ि रिामपुिेरवा ।् समर े भिूर-ि ज-भिि-पिूरिा ् समजीज ि ् स-ुम साः स दवे-राट॥्36॥

स-ुबिृि-्परोधर-िमर्ाः-प्र-सिंििप्रकटी-भवि-्परम-रौव ाकृििाः। असरुािििा ंवर-िवलािस ी ि ाुः प्रददावमषु्य सरु-राशर ेसधुाम॥्37॥

स-ुज ार दत्त-पद आत्म-शिुद्-दाः स-ुकुमार-रर्प्भवदषे शाश्विाः। अ सरूरा शिुच-म ीषरा धिृाः परमादरणे मिु -पङु्गवोढरा॥38॥

Page 48: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 48 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

दिरिाः सिामषृभ एष भ-ूधरो वपरुुिि ् परम-िंस-लक्षणम।् व्यिरद-्वलक्ष-िम-पक्ष-शोभ ंपर-ित्व-िलि-ुस कािद-विन्दिाः॥39॥

उदपािद धम य-ि रो ह्यर ंििराः र-दवे-सोदर उदार-िवक्रमाः। अिप कृष्ण इत्यिभिििो मदु ेसिा ंस्वरमवे रस्य सिजो व्यजारि॥40॥

परमात्म ेसििमके-रिपण ेदश-रिपण-ेशि-सिस्र-रिपण।े अिवकािरण ेसु्फटम न्त-रिपण ेसिु-िचि-्समस्त-ि व े मो माः॥41॥

इिि िचन्तरन्निवरळान्तरो ििरं प्रण ाम स-प्रणरमादृिोऽम ुा। अिजिौ परस्पर-सभािजिौ स िौ ि कषा ि षीदिि परुोपविेश ौ॥42॥

िविवधा िवधार िकल ित्र सङ्कर्ााः वद ंम ुीन्द्र-ि रस्य सनु्दरम।् अवलोक्य लोक-पििरा ि ंमिासिु-िीर् यमाि रििस स्म गािममाम॥्43॥

शृण ुदवे-कार यमव-धार य धरै यवद ्रददीर यमाणिमदमार य-सम्मिम।् भिविाऽन्य-दष्कर-िरं िवधार िि ् िरुण ंिवाव-िरण ंमिा-फलम॥्44॥

अिप-धार सतू्र-हृदर ंसिा ंिप्रर ंप्र-िवधार भाष्यमध ुा ि जचे्छरा। अपराैः श्रिुि-स्मिृि-ि जार् य-दूषकैाः सिुरा ंििरोभविि सिंवदाििा॥45॥

अप- िेिम ेम र ंकृि ंिलाैः प्रिि- िेमुात्म-ज िा ंशभुा ंगििम।् कुरु सतू्र-भाष्यमिवलिम्बि ंव्रजाेः स-ुमि े रोजर कव ेश्रिुि-स्मिृीाः॥46॥

अिमिा ंिमिामिप िगरं जगद-्गरुोाः इिि िा ंि शम्यिवरळेिरान्तराः। वदिा ंवरस्तमवदि ् िदा िरोाः िवरिाक्षमाः िलु चराचरशेरोाः॥47॥

भविोिरिाः सिि-सवे ामिृ ेमम मिुमस्त ुभगवन्न -ुग्रिाः। लभरे वल्लभ-िमदेृश ंसिु ंजगिा ंत्ररऽेिप जगदके-मङ्गळम॥्48॥

Page 49: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 49 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

किल-काल-कािलि-गणु ेधरा-िळे स-ुज ो ूमध ुाऽिस्त रोग्र-धीाः। पर-ित्व वणय मरोग्रिा-वि े ुिव्य-दा िमव ि न्द्यि ेश ु॥े49॥

इिि ि ंब्रवुाणमरमब्रवीद ्िवभाुः भिुव सिन्त सौम्यपरुुषा गणुोिचिााः। िव-मला ् मणीि व गणुोिििाि मा ् दररा िव-शोधर िवशदु्-गो-गणाैः॥50॥

िव कीिि यरािि यमिि-मात्रमा रदे ्अशभुा ् प्रभाकर-िवभवे कौिशका ।् कमला-कराि व शभुा ् प्रबोधरिे ् परमाज्रा मम िवशषेिोऽि शम॥्51॥

इिि सा मिी-धर-मिुाद ्िवि ाःसिृा जगिा ंसिुार िवशदा सरस्विी। ििज-राज-गो-िवषरिािि-पिूरि ंप्र-िववशे मध्व-परृ्-ुबिुद्-वािरिधम॥्52॥

मििमत्यवते्य मििि ंमििोाः अिभधार बाढिमिि धीर-मििाः। अ रोि यरोगमिधरोिपिवा ् स्व-िशरस्य न्य-सवुिं प्रणवा ॥्53॥

आम्नारािर इव ित्व-भोधकास्त ेपाप-घ्नािर इव पावकााः प्रजा ाम।् लोका वा सकल-भिृिरोऽत्र रजेाुः सा न्दा मिु -सिु-धमय-स ू-ुमध्वााः॥।54॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेअष्माः सग याः

वमाः सग याः चोदरन्तमर् गन्तमुादराि ् ित्र धम य-जमज ंप्रणम्य साः। सौख्य-िीर् य-किव-लोक- ारको वदे- ारक-परुस्सरो ररौ॥1॥

आश्रमान्तरमवार्प् कृष्णिाः श्राव्यमषे सकलं च शशु्रवुा ।् िचत्त-विृत्तम -ुविृत्त-मा ् गरुोाः साध्ववते्य गम ोन्मिुोऽभवि॥्2॥

Page 50: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 50 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

मन्द-िास-मदृ-सनु्दरा म ् वन्द ीरमिभ-वन्द्य सि-्पििम।् प्राज्-मौिल-मिणरभ् जु्रा िस्य िावदगमन्मिा-मििाः॥3॥

िस्यवल्लभ-िमाऽऽस वास-भाूः मा साि ् परृ्लु-मा सस्य ो। ात्यजि ् क्षणमिप ह्यसािवद ं षै ार्-िवरिी ििोऽभवि॥्4॥

वीर-दृिष्-कृि-िसिं-िवभ्रमाः शान्त-दृिष्-कृि-शान्त-सम्मदाः। ित्र-ित्र पिर् पथ्य-िवभ्रमाः पव यिादव-ििार-सवय-धीाः॥5॥

वा रने्द्र इव िीण य-वािरिधाः वासदुवे इव रत्-राजवा ।् भीमस े इव स ू-वर य-हृि ् ि वृ यिि ंस्व-ज माि ार साः॥6॥

अिग्नशमय-मिु-पञ्चषिैििजाैः अन्नमाहृिमलं परृ्क ्समम।् कृत्स्नमाददरिमत्यिवस्मराः कृत्समत्तमुलमषे िि क्षर॥े7॥

व्यासदवे-हृदरािि-वल्लभ ंवासदुवेमगणय्य-सद-्गणुम।् साधरि ् सकल-दोष-विज यि ंज्ा -भिि-दम न्त-सौख्य-दम॥्8॥

उिमिुमिभधरेमतु्तम ंवदे-वाक्यम -ुवादरन्महुाः। व्यञ्जरि ् स्मिृि-वचोिभरञ्जसा िस्य चार् य-मिि-रिु-रिुिमि॥्9॥

बाल-सङ्मिप भोदरद ्भशृ ंदि यरप-वच ंच पिण्डिाैः। अप्रमरे-हृदर ंप्रसादवि ् सौम्य-कािन्त च िवपक्ष-भीषणम॥्10॥

अस्त-दूषणमवन्द्य-भाषण ंलिक्षि ंसकल-लक्षणाैः समम।् मा ीरमिप ािक- ारकैाः रपमन्यिदव धन्यमात्म ाः॥11॥

एक-िवशंिि-कु-भाष्य-दूषकं ब्रह्म-सतू्र-गण-भाष्यमद्भिुम।् अर्प्दूष्यमि ोद न्त-धीाः भिू-भािव-भवदात्मिभाः क्विचि॥्12॥

Page 51: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 51 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

गाङ्ग-मङ्गळ-िरङ्ग-भङ्ग-दप्रान्त-स-ुिश्र-ििर-वशे्म-कृि-्समाः। रद-्गिकै-िम-वणय-लेिकाः सत्य-िीर् य इि भाष्यमािलिि॥्13॥

ित्र दवेमिभवन्द्य रािवा ् स्वािम ो वच -गौरवाद ्रु्द्िम।् सा -ुगो-िविवध-भरूिीत्य गोदावरी-िटमगादलेश-धीाः॥14॥

प्राज्-िवत्तमरमाप्तमुागिाैः पिण्डििैिि- व-शािििभाः श्रिुीाः। प्रस्तिुा अिभददौ परीक्षकैाः षट ्च ित्र समरा िण्डरि॥्15॥

ि ेपरृ्क-्परृ्गम ु ंस्व-शािरा दशय े च परीक्ष्य ि िज यिााः। सवयिवि ् त्वमिस मखु्यिाः कव े ािस्त ि ेसदृश इत्यर्ाब्रवु ॥्16॥

रिरी-सकल-पक्ष-िशक्षकाः ित्र ससंिद विरष्-सम्मिाः। शोभ ोप-पद-भट्ट- ामकाः पणू य-सङ्ख्यम मन्महुुम ुयदा॥17॥

रस्त ुिािकिक-िशिा-मिणाः सधुीाः वि यमा -समरा ् ि राकरोि।् वदे-भारि-परुाण-ि िष्ठिो भाष्यमिेदशृणोि ् स मध्विाः॥18॥

ापरषे ुरििमा-ररौ क्विचद ्भाष्यमद्भिुिमद ंस शशु्रवुा ।् ारिवन्द-मकरन्दमाप्तवा ् अच्छ-िपच्छ इव वाञ्छिीिरि॥्19॥

ित्र-ित्र स सभास ुभासरुो िन्द-िीर् य-समरोि-रिुििभाः। वािद ो िवशकलय्य िा समाक्रम्य वाचमिुचिामदुािरि॥्20॥

चणू य-कृद िविवध-शङ्ख-चणू यकाः चणू य ार बहुधाऽर्प्शकु्नव ।् अत्यजद ्िवफल-धीाः प्रदिक्षणावि य-वािर-जम घयमर्प्िो॥21॥

अप्रमरे-मिि-शािमीदृश ंरस्त्यजत्यपु ि ंस-ुदलयभम।् िस्य िलु्य-मििरषे दज य ो ार्वाऽस्य सदृशोिस्त ीच-धीाः॥22॥

Page 52: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 52 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

कोऽिप ि ंगणु-िवशषे-िवच्च िवक्रीर भिूर-ध माप परूुषाः। ह्य घ य-गणु-मलू्यमार्प्ि ेभाग्र-दवैिमि रोग्रिा गुम॥्23॥

व्यिमनु्निििमिोऽर्प्र ंज ाः िस्यरन्न लभिऽेििलं फलम।् सिू-मा सिरा ििो व्रजिे ् िस्य िन्त परुुषस्य िलु्यिाम॥्24॥

क्रीिवा ् र-पििम यिा-दरं सादरं प ुरुदार-चिेष्िाः। अचयर ् सििमाप सम्पदो रा िा वच -िचत्त-गोचरााः॥25॥

शाि-कल्पक-िरोरमषु्य काः प्राप्नरुाि ् सकलमर्प्िो फलम।् रस्तमतु्तम-गणु ंिवडम्बरदे ्इत्यदुीर य स ज ा रञ्जरि॥्26॥

देृशाैः किवभीिरव केवलं िन्त पजू्य-चरणोऽभ्पजू्यि। शवय-शक्र-गरुु-पवू य-दवैिाैः अर्प्लं स-ुसमरोद-्गमोत्सव॥े27॥

ि म्न-भिूरव सिीाः प्रजा व्रज ् वािर-दि ुयरश रैपिूर साः। प्राज्य-िाप-िर-दशय ाम्ब ुा िङु्ग-दशेिमव दज य ंि ु ो॥28॥

कमयिभाः सकल-लोक-कौिकैुाः माि िाः पिर् ज ाैः समागिाः। सन्न ाम िशव- ाम-कीि य ंराजिास -परु ेिवरािजिम॥्29॥

अच्यिु-प्रमििरच्यिु-िप्रर ंि ंदश-प्रमििमागि ंिदा। वन्दमा मवलोक्य रा ंमदु ंप्राप्तवासं्तदविध य िवद्यि॥े30॥

प्रीििमार य-रििरुत्तमा ंपरुा प्रिेषिाप्रििम-भाष्य-दृग ् ररौ। अर्प्िोऽिि-शिर ीं शिुच-िस्मि ंि ंिवलोक्य स-ुिचराद ्िददृिक्षिम॥्31॥

पणू य-दृिष्-जल-धगेृ यिीिवा ् भाष्य-सजं्ममिृ ंसिुाविम।् िचत्रमषे रििराड-्घ ाघ ो ग्रािरशं्च म जुा ् ममुोच ो॥32॥

Page 53: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 53 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

सा ुीििरर् ीििमा र ंभाष्य-सद-्गणु-गणुा वणयरि।् शोभ ार गरुव ेस्वभाविाः कालिाः कुमि-ली -बदु्र॥े33॥

उिििभस्तमसकृि ् स-ुरिुििभाः भोदर ् बिळ-धीाः प्रसङ्गिाः। स्थरेसो िभषिगवास्य हृद-्गि ंमलू-दोषमरुचरेिचन्तरि॥्34॥

दक्ष-पक्ष-िवहृि े िाडर ् भीषर ् समिधक-स्वर-श्रीरा। िंस-राट ्किलमलं ि राकरोद ्एक-दृिष्िमव मा साद ्गरुोाः॥35॥

ि ष्कळङ्किमव चन्द्र-मण्डलं पणु्डरीकिमव फुल्लिा ंगिम।् वािर शारदिमव प्रसादवि ् िचत्तमच्यिु-मिभेृ यष ंबभौ॥36॥

आ- न्द स िि मध्व-शािमाकणयर ् कु-समराग्रिी परुा। मोि-पीि-लवणोदको महुुाः प्राक ्िपपासरुमिृ ंिपबिन्नव॥37॥

िवस्तिृान्तर-िवरद-्पदौ-रिी अस्यिा ंस-ुसमर-प्रकाश ाि।् िौ रर्ा िवधरुवी अिो अिोरात्रमर्प्रुु-िमो -ृमोिकम॥्38॥

सज्ज ा ् सि मिादरणे ॄ ् पािप ा ंप्रकृििऽिोिप्रराकृिि। दारुणाघ-गण-दारण ंस्म स ग्रािरत्यिप सदुशय -िरम॥्39॥

न्व न्य-शरणात्म ाम ् सिा ंिसिद्-िवघ्न-मिु-दोष-भषेजम।् ऐच्छदच्छल-दरोदरादर ंरर्प्-पीठ-परु-गाः कदाच 40॥

गोिपका-प्रणिर ाः िश्रराः पिाेः आकृिि ंदशमििाः िशलामरीम।् िशष्यकैिि-चिरुजै यलाशर ेशोधरिन्नि ििो व्यगािरि॥्41॥

स्पशय ाद ्भगविोऽिि-पाव ाि ् सिन्नधा -पदिा ंगिा ंिराेः। ित्रशंदद्यि- राैः स-ुदध यरा ंलीलराऽ रिदमामसौ मठम॥्42॥

Page 54: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 54 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

मन्द-िास-मदृ-सनु्दरा म ् न्द- न्द मिीिन्द्रराकृििम।् सनु्दरं स इि सन्न्यधापरद ्वन्द्यमाकृिि-शिुच-प्रििष्ठरा॥43॥

माि ोऽिप िि वशीचकार रो दवैि-प्रििभराऽऽत्म ाः िल। रारजकू-गणुमात्म ाः स्मर ् रो जराफिटि-गोत्र उच्यि॥े44॥

आत्म ाः िप्ररिम-क्रिोरम ु ंपाप-परूुषमवते्य घािकम।् ि ंि रस्य ज मर्प्र्ाििि ंसवय-भ-ूधर-समर् य-पवू यकम॥्45॥

िवश्व-िवस्मर-कराः स्व-िजेसा वन्द्यमा -चरणाः प ुज य ाैः। िचत्र-िदग-्िवजर-कीत्यय-कीिि यमा ् मोदरन्न िुद ंि जााः प्रजााः॥46॥

वासदुवे-दिरिो मििष्ठ-धीाः वासदुवेमर् साध्वराजरि।् धमय-स ूिुमव धािम यकं परुा भीम-मिूि यररमवे भ-ूसरुम॥्47॥

राज्यरा समिुचिा -ुवाक्यरा स-प्रवग्र य-िवभवरैिभ-ष्वाैः। िवश्व-वते्तरु जुोऽत्र िोििृा ंप्रार्प्दवैि-ििीरिोषरि॥्48॥

स प्ररजु्य ि िशिा ि शाि-धीाः वशै्व-दवे-वर-शि-सन्तिीाः। राक्षसासरु-ि रास-कृि ् सरुा ् वीर-वर य इव भागमापरि॥्49॥

वार ुा ित्ररिप पवू य-पािर ा सवय-दवैि-िजिा िरिस्व ा। रोऽपरोक्ष-वपषुाऽर्प्पिेक्षिाः कोऽत्र वणयरिि ि ंमिाक्रिमु॥्50॥

ब्रह्म-वदे -ि िवष्-चिेसा ंकम य ित्र करणान्तरं भविे।् ज्ापरिन्निि परात्म-वदेकाः कम य धम यमिप स ह्यचीकरि॥्51॥

राि -राि चिरिाि राि -रा- ीिरिाि र म ो-िराण्रिो। िाि -िाि च िविाि -चिेसो िवश्व-िवस्मर-करािण भािन्त िि॥52॥

Page 55: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 55 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

सरस्विीवृ यित्त-करीाः शरीिरणा ंअिीत्य बह्वीाः समिीि-गोत्रकाः। परुवे कृष्ण-िप्ररमापदश्रम ंपरृ्-ुप्रबोधाः प ुरुत्तमाश्रमम॥्53॥

सिभोगम न्य-लभ्मस्म ैि मुरू्द्प-वि ेददौ परुा िि। अ वके्ष्यपरं स्वभीष्-कत्र ेप्रिि-दाि ु ंििररधै्यि ् िमवे॥54॥

प्रणम्य गरुुमादरादर् ि रोगिो रोग्रिाः स िस्य जगिा ंििि ंिवदधिो गिाः सा गुाः। मििष्ठ-हृदरो मिा-मििम-िसन्धरुा न्दिो ि जरैिभ-गिोऽ मद ्रजि पीठ-वास ंििरम॥्55॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि े वमाः सग याः दशमाः सग याः

सपिद समसु्करुि भषृ ंमाधव-गणु-साधकोऽर् मध्व-रिवाः। भगृ-ुकुल-ििलक-स्था ंिाप-कराः पाप पािा ाम॥्1॥

दशमिि-िशष्याः किश्चि ् शभु-ज िार ैकुििूल- िार।ै िविवध-स-ुवतृ्त ंवाक्य ंकाव्यिमवोच ेस- ारक-स्तवकम॥्2॥

भवुा ाद्भिु-मध्व-चिेष्ि ं वदमेािप सरुारषुा वरम।् सकलं िलु िकन्त ुिकिञ्चदर्प्र् शशु्रषू-ुज ार वण्र यि॥े3॥

क्विचदीश्वर-दवेमषे भपू ंि ंपाि-ज ंिवधापरन्तम।् स्वमिप प्रिि-चोदरन्तमचू ेिक्रररा ोऽकुशला ् प्रबोधरिेि॥4॥

Page 56: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 56 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

प्रकारं प्रकटीकि ुयम ् आरभ् िवरराम ो। मिीरो-मिि-मािात्म्याद ्ववैश्र े ि ् िलाः॥5॥

ा े ेा ेा ेो ू े ु नु्नााः। ा ा ा ो ू ं ा ेा ू ाऽ नु्नाः॥6॥

रमशषे-भव-प्रभवाः स्मरिा मसिुािधरपिैि िचत्रिमदम।् मरुिीदृिश भािन्त िि रि-्स्तव ेरम-शषे-भव-प्रभवाः स्म रिााः॥7॥

सञ्चरन्नञ्च ीर कदािचद ्िवभाुः िवष्ण-ुपद्यास्तटं वषै्णवाग्रसेराः। प्रापदाप्तिै यजरैषे िशष्यवैृ यिाः त्यि-िवश्व-प्लव ंशात्रवािङ्किाः॥8॥

इमा ् स्व-स्व-पवूा यश्ररा ात्म-वाक्याि ् स ली ंदरालुाः स मलूाश्ररात्मा। ि षदॄे् ादृत्य चा न्य-लङ्घ्ा ंिदात्याररि ् िा ं दीं ससंिृि ंवा॥9॥

वाररि-वाररि विैर-सहुृदोऽम ू ् माररि-माररि पार-गम ाि ् प्राक।् आपिि आलपि इत्यवददच्चाैः स त्वरक-राज-परुुषा िुचि-वाचा॥10॥

जडा जले पिि सािसादिो भर ंिि वो बहुिराबिोज य ाि।् भविा ंपिि ंिक्षिि-पिि ंिददृक्षवाः प्रिि-राम ेके कलिं िचकीष यर्॥11॥

वचसते्य े स परा ् न्यरुणद ्भजुगा ् रने्द्र इव मन्त्र-बलाि।् उदिाररि ् पिर-ज ंमिृि-भीसिरिश्च दवे-सिरिश्च समम॥्12॥

ि िव यकारचिरिोऽिप परीिाः कू्रर िकङ्कर-सिस्र-िर े। स व्रजन्नदुलसज्जगदीशाः िसिंरािडव सगृाल-समिूे॥13॥

अप्रकम्प्य-वपषु ंसरुासरुाैः िसिं-सिं म ेमनु्निम।् प्राप्तमात्म- गरािन्तकं पृाः प्रके्ष्य सौध-िशिर ेिस्थिोऽब्रवीि॥्14॥

Page 57: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 57 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िरप-ु पृ-प्रिणिध-प्रिि-शङ्करा पिर्क-पाट -कमयिण दीिक्षिाैः। स-ुमिु म ेपरुशाैः परुशाैः कर् ंरम-भटैिरव ािस िवििंिसिाः॥15॥

आप्लव-दवे- दी-िरण ंि ेिन्त कर् ंच िचकीष यिस िकं त्वम।् ि ंि गदन्तिमि-प्रभिृीि स्माऽि मिा-परुुषोत्तम-दासाः॥16॥

रोऽसौ दवेो िवश्व-दीपाः प्रदीप्ताः कुम याः सवं िि-्परा -ुग्रिेण। रामस्तावि ् िणू यमाशामदुीचीम ् इत्याद्य ंिद-्भाषरा िचत्र-वाक्यम॥्17॥

गाम्भीर ंधिृिमरुु-वीर यमार य-भाव ंिजेोऽग्र्य ंिगरमिप दशे-काल-रिुाम।् राजाऽस्य स्फटमप-लभ् िविस्मिोऽस्म ैराज्याध ंसपिद समप यराबंभवू॥18॥ दण्डािय-बिुद्-िवषरो पृ-परूुषाणा ंराज्यािय-बिुद्-िवषरोऽभविदत्थमषेाः। ीिि ंप्रकाशिरिमुवे िवपत्स ुकारां गन्तु ंप्रभाुः प्रसभिोऽिप िर्ा व्यधाि ् साः॥19॥

कदािचच्चोराणा ंि करमवलोक्यािभ-पििा ं अवस्थार्प् स्वीरा ् कर-ग-पट-िपण्डार् य-मिि-कृि।् चरन्निेषे्विेा र् िमर् इिघािरदिो िवभाुः सम्मोह्य प्राग ् िवजर इव सशंप्तक-गणा ॥्20॥

अन्यत्र च चोरा ् धन्य-प्रवरोऽसौ शरूा ् शि-सङ्ख्या ् प्राप्ता ् स्व-िजघासं ू।् एके ि ुिशष्यणेाऽकृष्-कुठारा ् ि स्तािडि-रथू्या र्द्ावरि र्द्ाक॥्21॥

क्विचिच्छला-च्छटा-भ्रमादम ु ंस-सङ्मत्यज ।् अवके्ष्य दस्यवाः प ुाः कुििूलाि ् िमा म ॥्22

सत्योचे्छद ेसचे्छापाि ंव्याघ्राकारं दतै्य-व्याघ्रम।् प्राळेरारे्द्ाः प्रान्त ेप्राज्ाः पाणलेीला-लेश ेाऽस्यि॥्23॥

Page 58: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 58 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

प्राप स ारारणिाः शदु्-िशलात्म-प्रििमााः। रास ुस पद्मा-सिििो दोष्यिििाः सिन्निििाः॥24॥

पाराशर याः पर-ित्व-प्रिसद्ध्य ैिात्परा यर् ंपरम ंभारिस्य। व्यिंु विंु ि र ुिि स्म साक्षाद ्ए ंधन्य ंभवु ेमन्यमा ाः॥25॥

िीर्षे ुिीर्षे ुच सौख्य-िीर् याः क्षते्रषे ुच क्षते्र-िवदा ंविरष्ाः। गोिवन्दमावन्द्य सिा गुोऽगाद ्गङ्गा ंप ुस्तङु्ग-िरङ्ग-मालाम॥्26॥

प्लवरैपिेामवलोक्य िसन्धु ंसरोज-बन्धु ंच िदाऽऽप्त िसन्धमु।् िटे ि षण्णा िधकं िवषण्णा ् ि रीक्ष्य िशष्या िरि ् स एिाम॥्27॥

वा रने्द्रस्य िवलिङ्िाधाेः वा रने्द्रस्य िविि ुयरस्याम।् इमऽेस्मरंस्तद-्वपषुोऽन्यर्ऽेस्य शिस्य शङ्क्यिे िवपि ् कर् ंिाैः॥28॥

जगि-्प्रदीपािरि-गो-गणाढ् ेिदवाकर ेमध्व-िदवाकर ेच। अव्यि-रप ेिश्ररमत्यज ् र्द्ाक ्सिाम्बजुसै्तन्नर ाम्बजुाि ॥29॥

पद ंपशोवा य िव िा-ि जूाः िीत्वा य दीं िावददी -सत्त्वाः। अ ार्द्य-वासााः स कुििूलारै्द्ाः दृवे-भदूवे-मखु्यवै यवन्द॥े30॥

भीिरैरािरेििमात्रमत्र िारकैरर्प्र् िारकैाः साः। स्व-िजेसा िविस्मि-भपू- नु्नाैः प्लव े िशष्या ् ि रिाररि ् िाम॥्31॥

िवशङ्कटम ् स्व-स्तट ी-िटं ि ेदीप-प्रदीप्त ंज िािभपणू यम।् सञ्चोदरद-्पिण्डि-मण्डलाढ् ं ार्ावलोकोि ् क-हृदोऽभ्पश्र ॥्32॥

आम्नारमाम्नार-िवदा ंिवदग्ध ंस-भाव-भदे ंप्रवदन्तमत्र। दवै्या ंसभारािमव पद्म-रोि ंप्रकै्षन्त साक्षाि ् सिु-िीर् यमिे॥े33॥

Page 59: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 59 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

प्राप्तस्तिो ििस्त -राज-धा ीं मासा वुासिे स वास-रोग्रा ।् मठान्तरऽे न्त-गणुान्तराः स ् एकान्त-दशे ेसिरिोऽसमीप॥े34॥

िभत्त्वा भवु ंदवे- दी जगाम शािा-िवशषेणे ि षिेवि ु ंिम।् वाणी च रि-्प्रषे्यिरा कृिार्ा य िशवािद-वन्द्या िदत्र िचत्रम॥्35॥

गरुु-प्रबियस्य पदारिवन्द ंिवदूरिाः सा प्रण ाम मिूा य। औदार य-सौन्दरय-ि ु ंि ु ंिा ंआलक्ष्य िशष्यरैिि-िविस्मि ंिाैः॥36॥

ि ेोप-राि े कदा-च ार् वाराणसीं पाप-ि वारण े। अवादी वाणी बिल ाः स्व-िशष्या ् िवलोक्य लीलावसरऽेविलप्ता ॥्37॥

ि रदु्-िसद्ध्य ैरगुपिद् वीरम्मन्या भवन्तोऽिभ-पिन्त ुमा ंर्द्ाक।् समस्त-शििं र ुिि राः स्वा ंअत्रास्मदाज्ा ंस ि राकरोिि॥38॥

इिीरर ् पञ्च-दशषै र ूाः प्राप्ता ् प्र-रदु्ा ् रगुपिन्नपात्य। उत्थीरिा ंरस्य समर् यिा स्याद ्इिि ब्रवुाणाः श कैज यिास॥39॥

सौमरेव ंगौरवमावििन्त िवाङ्गमङ्गाङ्गलुरश्च ोऽङे्ग। परुा िव श्राम इिो दरालो स्वािम ् िवमञु्च्यते्यवदसं्तदा ि॥े40॥

ि ेार् मिैुरिि-िवस्मरत्ताैः अवार्प् ालोच्य िि िि-्स्वरपम।् रद-्भ्र-ूिवजमृ्भणे स-शम्भ-ुशकं्र जगि ् समस्त ंि रि ंि कामम॥्41॥

स-दाक्ष्यमािक्षप्त-समस्त-पक्षको रििाः प्रभ ु ंकोऽर्प्मराविी-पदाः। िजगीषरा ज्ा -सिार-कमयणाः प्रसाध्यिा ंसाध िते्यदुािरि॥्42॥

ससंािधिार् ेभगवत्यरिुि-िवि ् पप्रच्छ स ज्ा -पदार् यमगु्र-धीाः। ज्ािाः स ि ेज्ान्यिस चने्न चने्नस प्रश्नो घटेििेि ि राकृिषै िम॥्43॥

Page 60: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 60 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िविि-िम-िमोऽन्त ंसाधरन्त्या ि िान्त ंसदिस-सदिस रजे ेव्याख्यरा व्यास-िशष्याः। सकल-समिर-िस्ताम्भोज-बन्धािभ न्दी शरिद-शरिद चन्द्रश्चिन्द्रका-सम्पदवे॥44॥

ज ंसमर-ेसमर ेजगिाः प्रिर्ि ेसमर ेसमरदेिमि।े सि रासमरऽेसमर ेिस्थिि-रकु ्स्ववभास-मरऽेसमरषे्-िधरा॥45॥

वि यस्वाध्यिध सवं दीव्यदे ंसोऽि श ंस्विन्त्रो िवष्णाुः। उज्जासर दष्ा ा ंससुं्करु साध ू ् गणुािभपणूोऽर्प्गणुाः॥46॥

असमोत्तमो मिोऽसौ िश्रराः-पिििव यश्विो िविभन्नात्मा। परमा ् प्रकाममर्ा य ् प्रकाशरामास सते्यादी ॥्47॥

समा रा राऽ माऽऽस माररा ििराऽरमा। रास ा ाऽस रा राि ाऽलल ा[ऽ]िरा॥48॥

प्राज्ो राज्ा ंित्रिदव-पदवीं कौरव ंक्षते्रमाप्ताः सस्मारार् स्व-िवहृिि-पिद्िस्त-रदु्ोत्सवा ाम।् सत्यात्माद्यिैरि पिरविृो भािवमािरच-दृिभाः िवस्मरेाैः स्विै यज- पृ-ि -ूिेिि-दृष्ट्याऽिििषु्ट्याैः॥49॥

िवप्रात्मशेाः क्षणार् ंकृि- ििरिशिि-श्रीहृयषीकेश-दशे ेस्पष् ंदृष्ोऽर्प्दृष् सपिद िविििवा ् िवस्मर ंदिे-भाजाम।् स्वप्न ेस्व-प्रिेरिान्य-स्थल-ग-ि ज- रो-पाहृिभै यक्ष्य-भोज्याैः प्राच्याैःप्राभोजरि ् स्व ंगरुुमििल-गरंुु वदेर ् वदे-बन्धमु॥्50॥

अवाप्तवा ् प ुिरष-ुपािमस्मरद ्रमा-पिि ंस परश-ुराममादराि।् स-राजकेळ्ररुु-कदळी-सिस्रकं िदाऽऽददत्त्यविसिि-दत्तमतु्तमम॥्51॥

Page 61: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 61 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

स शङ्कर-पद-ििजोप-हृिमार्प् गोवाख्य-गागंिरष्ठ-कदळी-लसद-्दश-शिी-चिषंु्क चर ।् पराः कलश-पञ्चक-ित्रक-रगुािभपणू ंपपौ अदृष्-गििरर्प्भनू्नपृ- -ृमण्डलरैुद्यिाैः॥52॥

अरमवे गो-िवषरिोऽिप सदिस ज िािर् यिो जवाि।् पषु्पमिु फलमिो िवदध ेज -सिुप्त-दा पुम-गा -सम्पदा॥53॥

धन्योऽमह्यि ािक ामििि-हृद-्बाणस्समोऽजस्य रो मध्वो ध्वस्त-दरागमोऽग्र्य-ििमग-ुश्रीाः काममारािम-हृि।् िवष्णु ंिवश्व-जर-प्रद ंस िि म ् सवे्य ंस-ुसौख्य ंमदुा दाक्ष्याच्छ्री-धरमामरािद-िवरिी रोगी सहुृि ् सव यदा॥54॥

इिि भवु -िवभषूणस्य भरूासं्यिवगिणिाि कृिान्तरािण िन्त। श्रवण-म -कीि य रैभीष् ंप्रिि-ददिीत्यमरााः प्र-कीि यरिन्त॥55॥

इिि िविवध-गो-धारा-वारिैव यशारद-वािर-दो ििर-पद-रिो िवद्या-िवद्यिु-्प्रदीिपि-िदङ-्मिुाः। भव-भर-मिा-घमोत्तप्त ंसधििप-मण्डलं सफल-समु -सान्द्रा न्द ंव्यधादिवपल्लवम॥्56॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेदशमाः सग याः

एकादशाः सग याः प्रचरुान्तर-प्रवच ंफिण-राड ्उप-शशु्रवुा ् स-स कािद-मिु ाः। गग ऽेल्प-दृष्-वपरुत्र ज ाैः त्विरि ंि ली -रुिचराप पदम॥्1॥

Page 62: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 62 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अिि-िचत्र-धािम्न ि ज-धािम्न रि ंस-िस्र-मस्तकम न्तमममु।् म ुरोऽिभ-वाद्य िव ाराभरणााः वरमन्वरञु्जि िदाऽर् यिममम॥्2॥

भगवत्तमस्य िवफुल-प्रमिाेः समर ंम ो-िर-िम ंजगिि। मििि ंभविद्भरिप लोक-पि ेपठिा ंमहुुाः फलमदुषे्यिि िकम॥्3॥

अिधकािरणा ंफलमलं िवदषा ंभविि प्रविृत्तरिि-वीर य-विी। इिि िि-्फलं स-फल-सङ्कर् ो भगवा ् प्र-पञ्चरि ुभिूर-दराः॥4॥

इिि िरैुदीिरिमदुार-मििाः वच ंि शम्य स जगाद िगरम।् शृणिुाऽदरणे मि ीर-िम ंमि ीर-पाद-समरस्य फलम॥्5॥

ित्रिदवािद लभ्मिप ास्य फलं किर्ि ंकृषिेरवा पलाल-कुलम।् स्व-फलं ि ुमिुि-पदमिुि-पद ंशकु-शारदािद-परमार् य-िवदाम॥्6॥

परमागमार् य-वर-शाििमद ंभजिाममा व-कला-रिचिम।् व्रजिामिो परम-वषै्णविा ंरिर ेस्व-लोकमिजिो िदशिि॥7॥

ुित्र िवश्व-िवभवैक-पद ंप्रिि-भािि पणू य-परुुषस्य परुी। उप-लभ्ि ेरदपमा -पद ंप्रिि-िबम्बमवे मिण-वप्र-गिम॥्8॥

िसि-सौध-सन्तिि-रुचा सु्फिरिा पिरिोऽरुणाश्म-गिृ-पिि-रुिचाः। इि मच्छरीर-वलर ेलिसिा ंअ रुािि मिूि यमसरुास-ुहृिाः॥9॥

शबळा वळीक-घिटि-स्फिटकद्यिुििभियिरन्मिण-मरी वळभी। प्रिि-सद्म भािि रम ुा िमिळिा िसि-सौर-सनै्धव-परोिभिरव॥10॥

रिद ाभिवष्यिदि िवभ्रमिाि रमो ज स्य ि लराविलष।ु िवकटा िवटङ्क-कृि-पित्र-िििाः कृिकेत्यवकै्ष्यि कर्ञ्च ो॥11॥

Page 63: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 63 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िविवधस्तलुोपगि-िचत्र-पटीस-ुिविा -लिम्ब-मिण-दाम-गणाः। शरणान्तरषे्विधक-परूणिाः प्र-चकािस्त िवभ्रम इवावगळ ॥्12॥

िवमला-कृििाः प्रकृििरवे मिामिण-िेव-मय्यििल-वस्त-ुमरी। इि सम्भविे ् सकल-कािन्त-रसाः किर्िोऽिधकोिििभरिाः किविभाः॥13॥

िद ािद-काल-िमि-मिुि-रिाेः अगणय्य-शम्भ-ुमिु-सङ्-ििाेः। गरमै यिा-परुमसिंिि-मि ् लसिि प्रभोररमिो मििमा॥14॥

भव ंिवभािि भवु कै-पिाेः भवु -त्रराद्भिु-गणुािि-शरी। वर-मिन्दर-प्रकर-मध्य-गि ंििज-मण्डल-स्थ-शिशमण्डल-वि॥्15॥

स्वरिमिन्दरवै पिि-मा -करी गिृ-कमय रत्र कुरुि ेसिुराम।् अिप िकङ्करी-दश-शिी-मिििा िश्ररमत्र वणयरिि वशे्मि काः॥16॥

कमला-पििाः कमलराऽमलरा कम ीररा कमल-लोच रा। अमिृािि-राज-मदृ-भोग-गिाः स्व-रिोऽिप ित्र रमि ेपरमाः॥17॥

िरुण-प्रभा-कर-सिस्र-रुच ंक काम्बरं मिण-मराभरणम।् ििसिा ने्दमरिवन्द-दृश ंिमरीन्द्र-धािरणम -ुस्मरि॥18॥

गणरदे ्रमाऽस्य गणुा ििला ् चिरुा श्चिरुवागिप ो। वर ंसिस्र-वद ा अिप िा ् अपरोिदिा िि-वदमे प ुाः॥19॥

िवधरो िविङ्ग-पिरोऽगिणिा रमणीरिुाश्च फिणपने्द्र-मिुााः। पर-रोग-भिूर-सिु-भोग-िमिा अवलोक्य ि ंदधिि मोद-रसम॥्20॥

स-चिभु ुयजा व ज-पत्र-दृशो वर-विेषणोत्र स-िपशङ्ग-पटााः। अरुण-प्रभाश्च िरुणाभ्र-रुचो िवचरिन्त ार्-रुचराः परुुषााः॥21॥

Page 64: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 64 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

भगवि-्समीपमपु-रािविा ंप्रमदो केवलमलध-िलुाः। अिप िस्य लोकमिि-लोक-गणु ंभजिा ंस-ुदलयभमभिूर-शभुाैः॥22॥

भविन्त रत्र मिृि-जन्म-जरााः ित्रिवध ंभर ंिकमिु दाःि-गणाः। अपरं च िकिञ्चदशभु ं भविे ् गणुािद िि-्प्रभव-मलूमिप॥23॥

अ -ुभरूि ेसिुम न्त-सिाैः सकलरैलं-मिि-पद ंसििम।् अिप िारिम्य-सिििाैः स्व-गरुुप्रवणाैः परस्परमरुु-प्रणराैः॥24॥

अिि-सनु्दरााः सरुभराः परुुषााः ििर-चन्द े व-चन्द्र-रुचा। चल-चारु-चामर-धरा -ुचरा िविरिन्त ि त्य-िरुणा इि ि॥े25॥

स-िवलास-लास्य-पिरिषु्-दृशो मदृ-गीि-वाद्य-मिुदि-श्रवणााः। अ -ुरञ्जरिन्त व कञ्ज-दृशो रमणा अमी स्व-रमणीस्तरुणीाः॥26॥

पिरणारका पु-व ािभ-मिुा ् अि ि स्सरिन्त ििरणी- र ााः। िवमलाद ्िवमा -वलराच्छ कैाः शिश-मण्डलािदव रुचो रुिचरााः॥27॥

अरुणाश्म-वणय-ि वस्त वाः शभुिार-सिन्नभ-रुचोऽर्प्परााः। ििर ील- ील-रुचरोऽत्र परााः प्रकटीभविन्त िविवधाभरणााः॥28॥

सिुचर-द्यिुीध यिि सकू्ष्म-िरं स्वरमम्बरम ् च िलु िबभ्रिि रााः। शकु-ि ाःस्व ा ध्रवुिममा अपरााः स-ुपरो-धरा जल-धरावलराः॥29॥

समिीिि-िवरु्द्म-भवुा ंस-ुदृशा ंपद-पल्लवाग्र्य- ि-रि-रुचीाः। पर-भागिाः स्फिटक-कुिट्टम-भाूःप्रकटीकरोिि परुा प्रकटााः॥30॥

ििरणी-दृशा ंि -वस ाि बिृत्स-ुि िम्ब-िबम्ब-रुिचरोरु-रुचा। शबळ-द्यिुीि मद स्य जगज्जर-वजैरन्त्य इिि ि िश्च मुाः॥31॥

Page 65: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 65 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

कर-पल्लवसै्तरिळिलैयिलिाैः असकृि ् क्वणि-्क क-कङ्कणाैः। व-रोम-रािज-विल-वल्ग-ुमदृप्र-ि दूररैिि-म ाक ्िरळैाः॥32॥

कुच-कुम्भ-पणू य-िर-कािन्त-सधुारस-शषे-िबन्द-िवसर-च्छिविभाः। वर-िार-रािजिभरुिा -ुपद ंपिर-लोिठिािभरश रैुरिस॥33॥

अिप लीलरा कुवलरोल्लिसिाैःअपराैः कराैः सिचरी-ि िििाैः। वद ाैः शिुच-िस्मि-कटाक्ष-रसाैः चल-कुण्डलोल्लिसि-गण्ड-रगुाैः॥34॥

प्रगिास ुिास ुरिणि ैरश ामिण- पूरुिैरव परुा गिदिााः। अ -ुवीिक्षि ु ंि -ुिवलासिमम ंिरुणा भवन्त्यर् ि वतृ्त-मिुााः॥35॥

अ -ुपािलिााः स्वदिरिदै यिरिााः कर्मप्प्र्प्पुते्य कुच-भार- िााः। श कैाः प ुस्तदवलम्ब-बलाि ् िकल िा िवशिन्त परमोप-व म॥्36॥

ििसि-प्रस ू-ि करोरु-भरप्रणमि-्सवुणय-मिण-सवयिर ।् उपगिूरन्नमिृ-िसन्ध-ुसिाः पव ो कस्य सिुमधेरिि॥37॥

वर-पािरभर्द्क-स-ुकल्पिरुव्रज-पािरजाि-ििर-चन्द -वि।् सििि ंसमािद-पद-िा गाैः पिरभषूरिन्त िदिो ऋिवाः॥38॥

िस्मि-माधवी-कुसमु-रम्य-िरौ व चम्पकािद-कुसमुोल्लिसिौ। मध-ुमाधवौ मधपु-गीम यधरुौ मधिुजि-्िप्ररा ् प्रमदमा रिाः॥39॥

व-मिल्लका-स्रजमभीष्-िमाः शिुच-सम्भवा ंप्रणिर ी-िशरिस। कलर ् स्वर ं कुशलेिि िकल प्रििघट्टरत्यरुु-कुचावरुसा॥40॥

मधरु-स्वरास्ति-पित्र-िििप्रकटान्त-पिि-धिृ- ते्र-रुचाः। िशिि ोऽ -ुरािन्त िि सिस्र-दृश ंजलदि ुय-लक्ष्म-ि ज- तृ्तमिे॥41॥

Page 66: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 66 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

शरदोल्लसि-्कुवलरके्षणरा िवकचारिवन्द-रुिचरा रा। िप्रररा च शोभ -शकु-स्व रा रमि ेज ो मिुर-िंसकरा॥42॥

अिभ न्दर ् ििमऋि ु ंस-ुसिा स्फिटकाचल-च्छल-ििमािधकृिम।् फिल ी-कुलं कुसमुर ् िशिशरो िसिीव पलु्ल- व-कुन्द-रुचा॥43॥

ििम-शीि-वष य-पिरिाप-परुस्सर-दोष-मलूिमि ि ुयगणाः। िप्ररमवे साधरिि ि त्यमिो िवमिुिमाि िि िवमिुिमिाम॥्44॥

अमिृ-स्रगतु्तम-फल-प्रसवा ् अमिृार ित्र ज िाऽप यरिि। उप-भोिुमर्प्िविध-बन्ध-वशा प्रकृिि ंप्र-रािि सकलोऽिप सदा॥45॥

प्रमदािि-रकेमपु-रािविा प्रमदा-गण े चरिोपव ।े उप-गीरि ेस्म मधरंु मध-ुिजच्छिरि ंस कान्त-ििि ा सििम॥्46॥

लल ा ललन्त्यिभवरं प्रवरा लिळिा लु िन्त कुसमुाि परााः। इिरााः स्रजो िव-रचरिन्त पिी ् अ -ुरञ्जरिन्त िि काश्च ो॥47॥

व -लीलरा िविवधरा मिुदिााः िरुणा घ स्त - िास्तरुणीाः। स-ुलिालरषे ुपिररभ् रिि ंवद ारिवन्द-मधपुा दधिि॥48॥

रिसकााः सधुाि ुसरसीष ुििो रुि- पूरुा कृुि-सारिसकााः। िविरिन्त साकमवगाह्य धवाैः जलमड्डकुोत्सव-िसद-्वद ााः॥49॥

िविवधा िवधार िवहृिीाः सिलले िवकटेष ुिवरु्द्म-िटेष ुगिााः। सरुिभ ंसवुण यमर् वणयकमादधि ेसिी-कर-गि ंमििळााः॥50॥

जघ ाशंकैुरवरवाभरणाैः कुच-कुङु्कमशै्च कच-माल्य-वराैः। र ाञ्ज रैिप िमर्ोऽब्ज-दृशा ंघिटिरैलङृ्कििरलं िक्ररि॥े51॥

Page 67: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 67 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

ि मुध्यमा ि ज-गिृािण गिााः सममात्म ामस-ुसमरैसमाैः। अमिृ ंिपबन्त्यसलुभ ंभिविभाः चषकैम यिा-रजि-रत्-मराैः॥52॥

मदृ-कम्र-शय्य-म रुागविा ंमिण-मञ्चमिञ्चि-दृशोऽवसर।े अिप चोिदिा अिध-रुििन्त श ाैः िव रो िि भषूरिि सवय-रसम॥्53॥

अिभकान्तमनु्निमि-कान्त-कुचा िकल बर्ध्िि स-कुसमुा ंकबरीम।् समुिुी स-ुलक्ष्य-भजु-मलू-विलाः पिर-रभ्ि ेप्रणिर ाऽिि-रसाि॥्54॥

परृ्-ुवतृ्त-िङु्ग-किठ ोरिसजिर-वािरिारि-ि जान्तररोाः। भजुरोर ुयग े रमणो रमणीं पिररभ् कोऽत्र रमरने्न सिुी॥55॥

िस्मि-फुल्लमलु्लिसि-िििल्ल-लसन्मिण-कुण्डलं मदृ-कटाक्ष-पटु। ि भिृो ि रीक्ष्य स-ुिचरं स-ुि ोाःप्रिि-चमु्बिि िप्रर-िमो वद म॥्56॥

िमनु्नमय्य मिु-चन्द्रमस ंपिररम्भ-सम्भिृ-मदुा स-ुदृशाः। उप-रम्यि े िरुण े िचरं मधरुाधरामिृ-रस ंिपबिा॥57॥

रभसावपाििि-परृ्रूिसजाः पिर-रभ् िि-्क्षण-िवराि-िराः। मिणिािद-सौरि-िविा -पटू रमरत्यम ू ् रवुिि-सङ् उि॥58॥

अिि-लौिकका ् रमरिो रमणा ् रमरन्त्यलौिकक-गणुा लल ााः। अ -ुरप-रपमिि-लोक-सिु ंिदलौिककं ि धवु ंलसिि॥59॥

रििाः श्रमािद-ििचिा ि रमाद ्िवरि-व्यर्ाऽिप वध-ूवररोाः। प्रििकािम ी-प्रणरिाः कलिो समिस्त दोष-रििि ेिि पद॥े60॥

सिु-सिंवदात्मक-िरा वपषुा ंसरुिभत्वमवे बििरन्तरिप। ििर-धाम्नी दम्पिि-गणस्य ििो ुमान्यिऽेिप मिु िभाः सरुिम॥्61॥

Page 68: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 68 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

शृणिुार्प्लोक-िवषर ंिवषर ंसकलस्य मिु-ि करस्य दृशाम।् वपिुरिन्दरापििरमन्द-रस ं ुसनु्दरं प्रकटरत्यि शम॥्62॥

मिण-रािज-रािजि-मिा-मकुटं िशिि-कान्त-कुन्तळ-सिस्र-िराम।् अिळकादय-चन्द्र-िवलसि-्ििलकं श्रवणोल्लसन्मकर-कुण्डल-रकु॥्63॥

पिर-पणू य-चन्द्र-पिर-िािस-मिु ंजलजारिाक्षमरुणोष्ठ-पटुम।् ििसिाव-लोक-लिलिरैिलुाैः अिभ- न्दरि ् प्र-णिमात्म-ज म॥्64॥

व-कम्ब-ुकण्ठमििमाशंमुिोमििमोपलेन्द्र-वर-िार-धरम।् रमणीर-रत्-गण-िवद्-लसिलराङ्गलुीरक-वराङ्गद-वि॥्65॥

रिव-चक्र-रुक-्प्रकर-चक्र-करं िवध-ुिबम्ब-कम्ब ुमधरुाम्बरुुिम।् ज्वल -ज्वलद-्गदमदुार-ध ाुः परृ्वुतृ्त-िस्तमिि-िाम्र-िळम॥्66॥

वर-पीवरासंमिध-राजदरोमिण मण्टपाग्र्य-िवलसि-्कमलम।् स-जगद-्िि-सप्तक-ि दूरकं शभु- ािभ-कञ्ज-गि-कािळ- िुम॥्67॥

अििकान्त-कािञ्च-पद-कािञ्च-िमलि ् िप ीर-भङ्ग-रुिच-िपङ्ग-पटम।् वर-ििस्त-िस्त-सदृशोरु-रगु ंक्रम-वतृ्त-चारु-िर-जङ्मिु॥68॥

वर- पूरंु परम-रुक-्प्रपद ं व-िवरु्द्म-द्यिुि- िाविल-मि।् अिर-वािरज-ध्वज-कळङ्क-लसत्पद-पासं-ुपािवि-जगि-्ित्रिरम॥्69॥

ि ििलागमावगिमिरैिमिाैः सिु-सिंवदािदिभर न्त-गणुाैः। प्रपदािद-कान्त-सकलावरवाकृिििभाः- सदकै्यवददोष-लवम॥्70॥

अिधकािरणा ंगणु-िवशषे-वशाद ्िि-पदाद्य न्त-चरणान्त-िरा। अििभािसि ंघ -गणुाप-घ ाैः इिरशै्च ित्तदिचि ैरुिचिाैः॥71॥

Page 69: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 69 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

व-भा -ुभााः क क-कािन्त परं वर-िार-िािर-ििर ील-ििरि।् शबळ-प्रभािद-िविवध-द्यिुिमि ् सिु-बोध सौरभ स-ुरप-गणुम॥्72॥

आश्चरयरत्षे्विधकं जगत्रर-ेऽर्प्ाश्चरयमाश्चर यमिो महुुम ुयहुाः। सौन्दरय-सारकै-रस ंरमा-पिाेः रप ंिदा न्दरिीि मोिक्षणाः॥73॥

इज्यि ेरज्शीलाैः स रज्ाः प्राज्-मध्य ेपराः प्रोच्यिऽेन्याैः। गीरि ेगरे-कीिि याः स-ुगीिाैः िवध्यबद्ाैः सदाऽऽ न्द-सान्द्राैः॥74॥

वकुैण्ठे ि ेश्री-िवशषेा ज ा ामत्याश्चर ंिचत्त-वाचामभिूमाः। वकुैण्ठेि ेश्री-िव-शषेाज- ा ामिु-श्लाघ्य ेरिुमिेादृशत्वम॥्75॥

र-ंर ंसिुी कामरिऽेर् यमत्र सङ्कल्प-मात्राि ् सकलोऽिप स स्याि।् इत्यवे वदेा अिप वदेरिन्त मिुिं ििाः को िवभवाििरकेाः॥76॥

मिा न्द-िीर् यस्य र ेभाष्य-भाव ंम ो-वािभरा-वि यरन्त ेस्व-शक्त्या। सरुाद्या ारान्ता मकुुन्द-प्रसादाद ्इम ंमोक्षमिे ेभजन्त ेसदिेि॥77॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेएकादशाः सग याः

िादशाः सग याः अत्रा न्त-स्वान्त-वदेािन्त-िसिंे मखु्या-व्याख्या-ि स्व े जमृ्भमाण।े सद्योमाद्याद-्वािद-दन्तीन्द्र-भीम े भजे ेक्षोभो मािर-गोमार-ुररू्ाैः॥1॥

सम्भरूामी चोळ-ज-िीिप-परुोाः पाश्व ेपापा मन्त्ररामासरुग्रााः। सासरूा भ-ूभषूण ेवार-ुदवे ेमढूा रिद ्धाि यराष्ट्रािन्तके प्राक॥्2॥

Page 70: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 70 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

सन्मात्सर ंबद्मुचूऽेशभुा ा ंवाचाऽलोलं कोिप गा ंधारकस्य। मध्य ेिषेा ं ीच- ीत्या समा ो वाचालोऽलं कोऽिप गान्धारकस्य॥3॥

एकं ित्व ंविष् मारा-मरीर ंवाक्याैः प्राच्यरैर्प्वाच्य ंिवधत्त।े पवूा यऽपवूा यिन्त दौघ यट्य-भषूा िचत्र-ंिचत्र ंदशय ाचार य- ीििाः॥4॥

मत्यायमत्या यमत्यय-िवििट-्परुोग ंिवश्व ंदृश्र ंिवप्र-चण्डाल-पवू यम।् भदेापिे ंभिेद मान्याैः समान्याैः साधीराः काः साधरिे ् िामलब्ध्वा॥5॥

सत्य ंसत्य ंव्याविार ंिवधत्त ेसवं मोिे सव य-ि वा यििणी सा। ज्ा ेजाि ेदग्ध-वि-प्रिीि ंपके्व ििस्मसं्तप्त-लोिात्त-वाव यि॥्6॥

ज्ाि -श्रषे्ठ-श्रषे्ठ-िवज्ाि -वग े गै ुयण्राः-स्थ ेसाम्प्रि ं ार्-भिूााः। आक्रन्द ंम ेिन्त शृण्वन्त ुसोऽर ंिा-िा मारा-वाद उत्सादमिेि॥7॥

भ्रष्ा भाट्टा प्रभा-कृि-्प्रभाऽभिू ् त्रस्ता मािाराि काद्याश्च रत्र। दग ंमारा-वाद-सत्र ंिदधक्षाुः ोपके्ष्या स्तत्व-वादािग्न-िजह्वा॥8॥

र-ंर ंप्रापद ्भिूर-िचत्ताः प्रदशे ंिस्माि ् िस्मादागिरेन्तराराः। प्रत्यज्ारी व्यिमारणे सोऽिप प्राप्नोि ् पाश्व ंिी वर ंभाग्र-िी ााः॥9॥

प्रश्नाः पषृ्ाः िण्यि ेि े ू ंरिुा ंरिुिं व्यिि चासाविण्याम।् वािद-व्राि ंलज्जरने्नो िवशषेाद ्अक्षपे्तिेि श्ररूि ेिकं ुकुम याः॥10॥

प्राच्य ंशाि ंरि ् स-पाद ंि ुलक्ष ंवाक्य ेकेै ाऽिक्षपद्ष य-िीर् याः। इत्थ ंपािवै यिण यि ंशृण्विाः प्राग ् रषु्मा ् प्रापाद ्दूरमा ंम ो म॥े11॥

वदे-व्यास ेन्वषे वदेो मिूो िदव्या मिूि यर यस्य सा स-ुिस्मिस्य। िद-्र्द्षृ्णा ंचिेि वाणी-कृपाणी ू ंमारा-पक्ष-मलंू िछ ित्त॥12॥

Page 71: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 71 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अििष् ंिि-्सतू्र-भाष्य ंबलीरोमा ोपिे ंका क्षिि यस्तर्ा चिे।् आस्माकााः केऽर्प्वेमकु्त्वािवलज्जााः लज्जा-िसन्धौ दस्सिेमज्जरन्नाः॥13॥

िस्य व्याप्ताैः िशष्य-जालसै्त ुगौणाैः ससंि-्िसन्धौ शङ्ख-चक्रािद-भिृद्भाः। मा गहृ्यरे ् िवश्व-सत्त्वान्तरािण क्षमेाप्त्य ै स्तत्र ीिि ंिवधत्त॥14॥

गौणसै्तकैगौण-वाक्यािभ-गपु्ताैः गौणीं बिुद् ंवद यरन्त े णृा ंि।े िंसा ा ं ो वाग-्िवघािा-प्रवीणााः िसन्ध ु ंभरूो-वािर-वषिैरवाब्दााः॥15॥

बाहुल्य े ह्यिेदक्त्वा िलु र्द्ाग ् एि ेिवश्व ंप्राप्नवुिन्त प्रकामम।् अिस्मन्नस्मद-्दशय ापार-काले रिल्लोकापार-काले लरापाः॥16॥

आ-कण्रते्थ ंिस्य वाणीमर्ान्यो मा ी िषेा ंमाि ा ंिचत्त-वते्ता। स्वा ा ंचिेो न्दर ् मन्द-चिेााः दृष्ामचु्च्यवैा यचमाचष् कष्ाः॥17॥

िजेाः-शङ्का-मात्रिो रद ्िवली ंिधग ् भीरणा ंमा स ंमा -िी म।् एकान्त े प्राप्त-िजेो-िवली म ् स्थरेो रस्माद ्भािि िरैङ्गवी म॥्18॥

रषेा ंिवद्या शाङ्करी शङ्करी ो दवेादी ा ंबाध्यिा ंसाधरन्ती। शौक्रीवालं लज्जरदे ्दवे-पजू्य ंिषेामषेा ंसिन्नधौ को िवषादाः॥19॥

रद्यििै ंककयशगैौण-िकैाः रुद् ंसाध्य ं वै भात्यस्त ुिावि।् षट्कमय-ज्िैदिव्य-मन्त्रौषधाढ्ाैः एिगै ुयप्ता ् ो िवजिेा िि किश्चि॥्20॥

रद्यर्प्वे ं ह्यपुके्ष्वो िवपक्षाः िकन्त ुप्राप्तो ाध ुाऽऽक्रन्द-कालाः। अर्प्िन्द्व-स्वात्म-बोध-प्रिीिाैः आचाररै यच्छङ्क्यि ेशङ्कराद्याैः॥21॥

पारम्परणेाऽगि ंित्व-शाि ंिन्तोत्सन्न ं िू ेते्यदुीर य। िषेा ंदोषा वण य ीरा िवदग्धाैः सन्तोऽसन्तोवाऽिप मध्यस्थ-लोके॥22॥

Page 72: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 72 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

स्वािभप्रारो ब्रह्मवि ् स्यादवाच्यो मारा-शक्त्या सवय-ि वा यि-िसिद्ाः। इत्थ ं ीत्या शाि- ीत्यवे भाध्याः सवो लोकाः स्वात्म ो राः पराः स्याि॥्23॥

ग्राम-ेग्राम ेवार यिा ंमा षैा ंपवंू-पवंू साम-पवूरैुपाराैः। स-ंप्राप्ता ा ंमा -भङ्गार कार ंग्रिाकषा यद्यदु्यिरैस्मिदराैः॥24॥

इत्याद्यिे ेकार यमालोच्य काले चकु्रव यक्राश्चिक्र-भि-प्रिीपम।् रोग्रामिंु िऽेन्यर्ा स्याुः कर् ंवा दाःिोग्राभंस्यन्ध-िािमस्र-िसन्धौ॥25॥

व्रत्याकारं वासदुवे-ििष ंि ेप्राज्-ंमन्य ंपणु्डरीकािभधा म।् वाद-व्याजाक्षपे-कामााः कु-मन्त्राि ् चकु्रर यत्त ंरर्प्-पीठालरऽेमी॥26॥

रिि ् िसिंं ग्राम-िसिंोऽशचुीच्छो िंस ंकाको रिदवेकै-दृिष्ाः। रिन्मारी भिूरमारस्तरक्ष ु ंििद ्िविद-्वर यमाह्वास्त मढूाः॥27॥

अर्प्ल्पोऽसौ ह्यपुके्षाम्बभवू ेलोलात्मवेादक्ष-पक्षाः पिङ्गाः। मध्व ेािो दस्तरणेा स्व-भावाि ् िजेो-राजी-रािजि ेािग्न वे॥28॥

मा मैा यन्यभैा यसमा ोऽसमा ाैः अिक्षर्प् ै ंस्व ंमि ंसाधिरत्वा। प्रीत्य ैिवष्णोरुत्तम-प्रीिि-िीर्ो वदे-व्याख्या ंवदे-वदेी चकार॥29॥

आम्नार ंर ेपठुेराम्नार-पवंू प्राप्ता िवप्रस्तत्र कौििूले । परा यसी ास्तावदाचार य-वर ंप्रके्ष्य ंप्रके्षाचंिक्ररऽे के-सङ्ख्यााः॥30॥

उिाङे्गभ्ाः कािदका ् व्यञ्जरन्त ंिि-्िन्मात्रा-व्यञ्ज ादौ प्रवीणम।् ििस्रोऽवस्थास्तद-्गणुभैा यवरन्त ंदवेा दृष्ट्वा ह्यस्मर ् दवे-दवेम॥्31॥

आदौ ्ित्व े वत्सा सुतृ्या ंमात्रा-पादौ वि यर ् दृश्रमा ाः। कुव यन्नन्याश्चाग्र्य-रपा िववतृ्तीाः गोिवन्दश्रीरास गोिवन्दभिाः॥32॥

Page 73: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 73 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

मङ्गल्याङ्ग-व्यि-भाव ित्र-लोकीं रङ्गारढा िवस्मर ंप्रापरन्ती। कृष्णवेान्या मान्य-िवन्यास-पादा रजे ेमाध्वी ससु्वरा वदे-वाणी॥33॥

गाम्भीरा यद्यरै ुयिमौदार य-काराैः ा ा- ाद-श्लाघ्यमचु्चारण ंिि।् शीक्षा-िशक्षा-लक्षणा ा ंिि लक्ष्य ंमान्य ंमन्य ेधन्य-बदु्रेिलु्यम॥्34॥ काल्पीाः ि ्प्ती व्ययञ्जर ् छान्दसीश्च व्यिं शाब्द ंशािमदु्भाव्य भरूाः। स व्याचख्याविु- रैुि-मागो ज्यारा ् ज्योििविेद ा ंवदेिमत्थम॥्35॥

श्रौि ेव्याख्योच्चारण ेचारुणी ि ेमादृग-्दिेी वण यरदेस्य को ।ु वागीशा वैा यिग्विङे्गन्द्र-जीवाैः भरूा यश्चरवै यिण यि ेर ेप्रणम्य॥36॥

छन्दस्सार् ंसार् यमत्राम ुते्थ ंप्रोिं श्रतु्वा ब्राह्मणा ब्रह्मणवे। सव ेसौम्या िजष्ण-ुिजज्ासराऽमी प्रार्प् प्रोचिुश्चत्र-कारािभधा म॥्37॥

प्राज्य-प्रज्ाः प्राज्यरा प्रज्राऽसौ िन्तावोचन्मन्त्र-वणा यिभधरेम।् िि-्प्रत्यर्ी प्राथ्ययि ेविुमिेि ् प्राज्ास्मािभाः श्रोिकुामभै यवाशं्च॥38॥

इत्यिुस्तरैषे िवस्तािर-बदु्ाेः प्राप्त ु ंसाम्य ंसम्प्रवतृ्तो दरात्मा। िास्योऽत्राभदू ्वासदुवे-प्रभार्ी रिि ् पवंू पौण्रको वासदुवेाः॥39॥

आङादशेादत्तरं रािद-शब्द ंश्रतु्वा ारते्यिुवन्त ंपद ंिम।् व्याख्या-लौल्यादिैररेािद-सिेू पथृ्वी-दवेा ि न्द ीरम ् ि ि न्दाः॥40॥

शादू यलाख्या ंप्रार्प् सम्भािविाः प्राग ् लोके धिूो मािर-गोमाररुषेाः। वादी-िीिप-ध्विंस ंमध्व-िसिंं प्राप्तो िीत्थ ंशब्द-शषेो बभवू॥41॥

कृष्णाभीष्ा शाि-िवस्पष्-सजं्ा रा स्वीरा श्रीाः पािलिा सद-्ििज े। पद्माख्यासि-्सनै्धव ेाऽहृिा ंिा ंशशु्रावाग्र्या न्द-िीर्ा यख्य-पार् याः॥42॥

Page 74: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 74 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िणू ंिीणा यदभ्र-मागोऽर् सार याः सम्प्राप्तोऽसौ गो-गणभैीषिरत्वा। सरंम्यान्तरा यन्त-ृकाम े िास्यसंम्प्राप्त-श्रीि यिज यि ंि ंजिास॥43॥

दष्ात्माऽसौ भर्द्मकेािक ंराः क्षपे्त ु ंिेिाुः सौख्यदाख्य ंबभवू। िरशंोऽर ंि ं चक्षाम भरूाः िोके सन्न ेसकूरं केसरीव॥44॥

िस्य त्रासाि ् पषृ्ठििस्तष्ठिोऽभिू ् क्षमेापके्षी रो ज ाः प्राग ् िजिोऽिप। मध्यऽेन्यषेा ंगो-ििीसि-्प्ररिुााः सोऽद्यिज्जष्णाुः पञ्च-षगैोिवशषेाैः॥45॥

िवष्णोभू यराः शोभरिद्भाः पदान्त ंपारम्परणेरे यमाणरैवाराैः। गो-व्रािसै्त ंदारिरत्वा न्यगहृ्णाि ् कञ्जाख्या ंिसन्धपु ंमध्व-पार् याः॥46॥

अस्तामास्तामषे वो िवश्व-मोषो रे-र-ेमारा-वािद-चोरा र्द्विे। र्द्ष्ा-र्द्ष्ा ि ग्रिीिा ध्रवु ंवाः प्राप्ताः कालो र्द्ाग ् गिुान्त ंप्रवषे्मु॥्47॥

िजेो िविच्चक्र-चन्द्रस्य ली ंिवध्वस्तालं वािद- क्षत्र-लक्ष्मीाः। िवश्व-व्याप्त ंरि ् ि ुिद्दीिप्त-मलंू रषु्मि-्प्रषे्ठ ंििन्नरस्त ंिमश्च॥48॥

पवूा यशामा-परू य-िवश्व-प्रकाशी गो-सन्दोिाैः सप्त-िवद्याख्य-वािाः। रषु्मािभाः िकं िैक्ष ददेीर्प्िऽेसौ दवेाः साक्षाि ् सव य-िवि-्सवय-दीपाः॥49॥

सवा यधारं ब्रह्म-सजं् ंिविारो रम्याकारं शारदने्दीवराभम।् सिन्नणीि ंगणु्रलं शब्द-भदेाैः मध्वािदत्य ंसिंश्रि ंकोऽिपधत्त॥े50॥

िवधावि-िवधावि त्विरिमित्र-वादासरुा अदभ्र-िधषणािभधो र-ििरििि जाज्वल्यि।े स रिुि- िराैःिरमै ुयिर-मिू य-दाःिाङु्कराैः िवदाररिि दारुण-प्रवच -प्रणादोऽिप्ररा ॥्51॥

Page 75: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 75 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

धत्त ेरपाण्र न्तान्यिप भवु -पि-ेरो हृदाऽर्प्के-पक्षो दक्षाःसद्भ्ोऽििलेभ्ोऽर्प्मिृिमि ददौ केवलं रो मात्र।े पिक्ष-श्रषे्ठोऽपर सन्निमि-मिि-पदोऽसम्पद ेस्यादर ंवो मा दप ंमािर-सपा य भजि-भजि िास्ता गिुा र्द्ाग ् िि-िजह्वााः॥52॥

वदे-व्रािा-सदुशय ाः पिरलसि-्िका यख्य-शङ्ख-ध्वि ाः िवभ्रािजष्ण-ुपरुाण-सिंिि-गदाः श्लोकौघ-शाङ्गा यिन्विाः। सि-्सतू्रिेष्विििास- न्दक-चणो मध्वाख्य- ारारणाः प्राप्तो वो ि -िजघकृ्षरा र्द्वि िे मारािव-दवे-ििषाः॥53॥

इिि-ि -गदिि मारा-वािद-िविेष-वषे ेशभु-ज -ि कर ेस्वारामिोऽस्माि ् प्ररािाः। न्यवसदमर-िधष्ण्य ेप्राग्र-वाटािभ-धा ेगरुु-मििरिभ- न्द ् दवेमा न्द-मिूि यम॥्54॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेिादशाः सग याः

त्ररोदशाः सग याः परृ्-ुदशय मिुत्थि ंकृिार् ंपिृर्वी-भिृ-्प्रणिि ंगिृीिवन्तम।् ि ज-िशष्य-मदुऽेर् सह्यमाप्त ंपरुुषाः किश्चदपाररौ कदािचि॥्1॥

भगवाि ि ाः स्व-िकङ्कराणा ंअिचरणेाऽव्रजिाद गु्रिार। इिि कार य-िचकीष यराऽऽर् यरि ् त्वा ं पृ इत्यभ्िधिषै ि ंप्रणम्य॥2॥

Page 76: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 76 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अर् माघविीमपास्य काष्ठा ंव्रजिा प्रिैधि-िजेसा प्रिीचीम।् पिरशोधरिा स्व-पाद-सङ्गाि ् पिृर्वीं प्राज्-िदवाकरणे रजे॥े3॥

अशभुा प-िार-मारी-जषु्ा ् अधमार्द्ीि व गोत्र-ि म्नगौघाैः। स-ुज सै्तरसाऽिभ गम्यमा ाः परम-स्निेिरा क्रम-प्रसन्नाैः॥4॥

समु ाः-फल-शोिभ ोऽत्र प ुसंो मर ् गोिभर ोकिाि वोच्चा ।् अिप भङ्गमपुा रन्न म्रा ् दृढ-भावादपरा वार य-वीर याः॥5॥

गम ोत्सव-िविस्मििै यषवे्यो िविवधजैा य पदजै य रैजस्रम।् पिरसतृ्वर-कीि यरािि य-मकु्त्य ैपरुुषदैू यर-भवुश्च गम्यमा ाः॥6॥

अमररैमरा गुमै ुय ीन्द्राैः अपरके्षािवषरशै्च सवे्यमा ाः। ििर-पाद-सरोज-सङ्ग-सारो भवु ेपाव -पाव ो ि कामम॥्7॥

अरमप्रिि-वारणाः प्रराण ेपरमा न्द-स-ुिीर् य-सिूर-राजाः। िवबभाविि-वलेच्छ-रपाः सरु-िसन्धोिरव सन्ति-प्रवािाः॥8॥

समर े गिोऽमिीरसाऽसौ िवषर ंस्तम्भ-पदोप-सजय ाख्यम।् मद ािधपिाेः स-ुधाम धाम प्रिववशेाििल-लोक-वन्द ीरम॥्9॥

क्षणदािमि िावदूिषवासं ंिविििािम ुयि-रोग्र-रोगम ेम।् गम ोद्यम-लक्षणरैजा ् गम ारोद्यिमाश ुिशष्य-सङ्ााः॥10॥

परुिो िवसिृााः समािध-शदु्ध्य ैरिरस्तत्र पटीाः कषार-वषेााः। सिसो दिर ् स्व-रोग्र-मरु्द्ारिु-दण्डािदक-धारणोद्यम े॥11॥

अव-धार य िवशषेकािर-शङ्खप्रकटाङ्का ् स-ुिधरा गिार्द्य-भावा ।् लिसिा िळुसी-स्रगस्य कण्ठे ििर-ि मा यल्यिरोिचिा न्यधािर॥12॥

Page 77: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 77 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

रि-धीग ुयरु-चिक्र-मिूि य-पणू ंरि-्ि श्वास-वचा िवशोध्य पाणी। गणु-कुण्डल-मिण्डि ंिवमा ंगणु-बन्ध ंकवचाविृ ंबभार॥13॥

स-कमण्डलु-मण्डलावलम्ब ंस्वरमवेालघ-ुपसु्तकािद-भारम।् रवु-िशष्य-गणो-दध े -रत्ाि ् िि दाक्ष्यस्य समो गणुोऽपरोऽिस्त॥14॥

अिि-सम्भ्रमिाः पिर-भ्रमन्त ंभर-दामा वलोिक ंिचरार। अ रुोग-परं महुुाः प्रमत्त ंजिस ुू यि -िशष्यमत्र केिचि॥्15॥

अर् िि-्क्षण-घिट्टिोरु-घण्टाघ - ाद-व्यपदशेिाः परणे। अिमि-प्रमििाः प्रचोिदिोऽसौ इिि ि र यत्स ुि जषे ुि ज यगाम॥16॥

धिृमािप-वारण ंवरणे्र ंव्रिि-राज ंिमपुर ुयपर ुयदारम।् उदरिन्मििरोपिरष्ठ-पणू यििज-राज-िश्ररमाररावभिूाम॥्17॥

भवु -त्रर-धािरण ंमकुुन्द ंदधदन्ताः स दध ेगरुुाः स्वर ंच। अिप के िचिदत्यदो िचत्र ं ुस प्राण-पििब यभार ि ंच॥18॥

रिरो गिृिणोऽर् विण य-मखु्यााः श्रिुिगास्त्यि-ि िषद्-काम्य-भावााः। इि मिूि य-धरा इव स्व-धमा याः शि सङ्ख्यााः शि-सङ्ख्यमन्वगच्छ ॥्19॥

पिरवार-ज ा- माग य-दाःि ंप्ररराुः परूुष-रत्मीक्ष्यमाणााः। इिि ाद्भिुमस्य िि प्ररािन्त स्मिृि-मात्राद ्भिव ो भवापवग यम॥्20॥

मद शे्वर-वल्लभ-प्रदशे ेप्रभमुारान्तमर्ाभ्पद्यि र्द्ाक।् जरिसिं इम ं -ृिसिं वर याः शभु-धीाः स्तम्भ-िविशष्-िसिं- ामा॥21॥

अविीर य परुवै वाि ाि ् स्वाद ्अिप मागा यदपसार य सिै का ् साः। सि कैश्च भ-ूसरुरैवाप्ताः ित्रजगि-्पजू्य-पदािन्तके ाम॥22॥

Page 78: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 78 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

पिृर्वी-पिि ाऽ -ुगम्यमा ो िव ाराद ्भिि-रसार्द्य-मा स े। अिचरणे स िवष्ण-ुमङ्गळस्य प्रररावारि ोत्तमस्य पाश्व यम॥्23॥

रदवे-िददृक्षरा समिेा उभर-ग्राम-ज ा-ज ााः पर ेच। उपरान्तम न्त-मा स ंि ंमहुुरकै्षन्त कुििूलािध-मग्नााः॥24॥

परुिो मधरु-स्व वैयदिद्भाः स्वकृिााः कणय-सिुा मकुुन्द-गार्ााः। धिृ पङ्कज-बीज-चक्र-िचिाैः कृि- तृ्यशै्चिरुिै यषवे्यमाणम॥्25॥

किलिाञ्जिल ा सु्फटा -ुराि ंज -सम्बाध-सि े भिूम-भत्रा य। करुणािवषर ंिचकीष ुयणा स्व ंव्रजिा िकङ्करिामकैिव े॥26॥

इदिमत्थिमिीक्षण ै यराणा ं अपिरचे्छद्य-मििष्ठ-धाम-रपम।् अिधकं धरणीमलं-िचकीष ु ंसु्फटमदु्यन्तिमव द्य-ु ार्मन्यम॥्27॥

अश ाैः श कैिरवाऽव्रजन्त ंरवु-िसिं-प्रवर-प्रगल्भ-रा म।् अिि-पाटल-पाद-पल्लवाभ्ा ंअव ीं पाव िामलं रन्तम॥्28॥

ि-ि िज यि-पद्म-राग-राग ंवर-कूम य-प्रपद ंि गढू-गलु्फम।् सरु-वर य-कराग्र-सवे्य-जङं् ििरदोदार-करोपमोरु-रगु्मम॥्29॥

शभु-शदु्-ि िम्ब-िबम्ब-राजन्नव-कौशरे-िवशषे-बाह्य-विम।् ि -ुकुिक्ष-गळािळकेष ुरिेाित्रिर े प्रकटे शोभमा म॥्30॥

मदृ-सकू्ष्म-घ ारुणािवकाच्छप्रकट-प्रावरणे े भासमा म।् अिि- िू -ििग्म-भा -ुभास ंि करणेवे सवुण य-सा मुन्तम॥्31॥

परृ्-ुवक्षसमनु्निासं-िभित्तगंरुु-वतृ्तारि-हृद्य-बाहु-दण्डम।् परमारुण-पािण-पल्लवान्ताःसु्फिरिोध्वय-ध्वज-लाञ्छ ािद-मन्तम॥्32॥

Page 79: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 79 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

पिर-पणू य-शशाङ्क-िबम्ब-शङ्कािवषर ंप्राक ्सिसाऽवलोक े। अकळङ्क-िरा परं िविविं वद ंिबभ्रिमच्छ-िवभ्रमािधम॥्33॥

अििसनु्दर-मन्द-िास-राज ् व-कुन्दाभ-रद ंशभुारुणोष्ठम।् कमळारि-लोच ावलोकैाः अिप लोका ् सकला ् प्र-िष यरन्तम॥्34॥

अिि-भासरु-कणय-भािसि-श्रीिळुसी-गचु्छमिचु्छ-कािन्त-गण्डम।् भवु -त्रर-भतू्यभिूि-दा े चिरु-भ्र-ूवर-िवभ्रम ंस-ुमौिलम॥्35॥

सकलावरवा ् सु्फटं िममा ााः प्रििमा-लक्षण-लक्षणार लक्ष्यम।् चिरुा िवदधरु यदीर-गात्र ंस स-ुलक्ष्म्यते्यध ुा ि गद्यि े ो॥36॥

अिि-लोल-दृशा ंसमीिक्षि ु ंस्व ंज -सम्बाध-भर े दूर-भाजम।् समदशयरदूध्वयमोरसोऽसौ दररवैोरु-ज ौघ-मध्यगोिप॥37॥

स-िवकास-दृशा ंकृिाञ्जली ा ंज िा ा ंपरमादरान्निा ाम।् वलर े विृाः िप्रर ंमरुाराेः प्रिववशेाऽरि ंप्रबिय-बोधाः॥38॥

िविवध-प्रभ-ुमध्य-सिन्नषण्णो र-दवे े सम ंस गढूदवेाः। िवबभावडुुरािडवोडु-मध्य ेसि मह्यास्त र े पणू य-िबम्बाः॥39॥

अवदि ् स कर्ा ंरर्ाङ्ग-पाणाेः भगवा ् भागवि ेभवाप-िन्त्रीम।् अ कूुल-गणु-स्वरािद-भाजा ि ज-िशष्य-प्रवरणे वाच्यमा ॥े40॥

कर् ंिददार-धरै य-सारं मधरंु पषु्कल-भाववि ् प्रसन्नम।् िवदषोऽिवदषोऽिप शृण्विोऽलं व्यिधिाऽ न्द-रसाम्बधुौ ि मग्ना ॥्41॥

गम ास -सङ्कर्ािद-लीलााः स्मिृि-मात्रणे भवापवग य-दात्रीाः। कर्मर्प्मरााः प्रपञ्चररेाुः ुमध्वस्य मादृशोऽल्प-बोधााः॥42॥

Page 80: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 80 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

स-ुिपाः-किविािद-सद-्गणुा ा ंिलकुचा ा ंकुल-जोऽिङ्गरोन्वरा ाम।् अभवद ्गिु- ामको िवपिश्चि ् किव-वरोऽििल-वािद-वन्द ीराः॥43॥

दिरिाऽस्य सिी गणुा रुपा िविध-वीरणे महुुमृ यि-प्रजाऽिप। अभजद ्भवु -प्रभ ूिरीशौ सिु-कामा वसदुवे-स ू-ुभिा॥44॥

परमशे्वररोाः प्रसाद-रोगाि ् सिु-रत् ंिदसिू सिूर-पत्ी। पिरषि-्पद-पट्ट षे ु ाघो िविवद ेरस्य समाः परीक्षकाग्र्याैः॥45॥

वद ने्दमवके्ष्य न्द स्य स्व-कुलोत्तारण-दक्ष-लक्षणस्य। कृि-कृत्य-िरा िक्ररााः प्रकुव य ् किवराख्यादिचिा ंित्र-िवक्रमाख्याम॥्46॥

कळ-भाषण एव सिूर-पोिाः किवरासीद वद्य-पद्य-वादी। अव-भािि ुप्रभा-प्रभावी भगवा ् बालिरोऽिप ििग्म-भा ाुः॥47॥

सकलाङ्ग-रिुावभाि-शािाः समर ेप्राप्त उदार-पिक्ष-सवे्याः। स ससजय सदध्व-गोपकृत्य ैिलकुचाः काव्य-फलं रसािभ-रामम॥्48॥

प्रिि-पािदिमात्म ा रर्ार् ंपरृ्-ुमारा-समरस्य दघ यटत्वम।् स्व-गरुौ पिर-िि ुयमक्षमऽेिप श्रिुवासं्त ंस वरस्य-बोिधिोऽलम॥्49॥

भगवत्यिुदि ेस-गो-िवलास ेवटु-भाव ंत्यजिि ित्र-िवक्रमाख्य।े अिप भा -ुपरुस्सरााः समस्तााः प्र-रराुः कीट-मिण-प्रभवत्वमाश॥ु50॥

अििदक्ष-मिि ंसपाद-लक्ष ेसमर ेमािर-ज स्य-रिुि-शरूम।् मििि ंिि मिी-िळे मििम्ना ज को न्द मब्रवीदपाशं॥ु51॥

शृण ुवाचिममा ंिवचािरिार्ां कलौ ि ग ुयण-भाव ा सिुार। इिि गौण-िवमिुर ेगणुाढ् ंभज दवे ंवसदुवे-स ूमुवे॥52॥

Page 81: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 81 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

इिि िाि-वचो ि शम्य िकिञ्चि ् िरळात्मािप िवचार य शाि-सारम।् परमवे स पारमारुरुक्षाुः िवगणुोपािस्तमपुाशृणोि ् परभे्ाः॥53॥

ि ज-धमय-रिो गिृि-प्रबियाः किल-कालाकुिलिान्तरोऽिप िन्त। ि िरा ंि िशिात्म ा ि सगा यि ् सु्फटमालोचरिदत्यसौ कदािचि॥्54॥

रिचि ं ुसतू्रमत्र मा ंिवदषा सत्यविी-सिु े साक्षाि।् अपरस्पर-सङ्गिाि भाष्याण्रिप सवा यिण मा िा ंव्रजरेाुः॥55॥

रिद िषे ुि राग्रिान्तरााः स्माः स-ुघटं ोप-लभामिे िि िकिञ्चि।् िर्ाऽिप परम्परोपराि ं पठामाः प्रणर े शाङ्करीरम॥्56॥

घट ोपि षत्स ु ाल्प-बदु् ेसघुटेत्यभ्पुगम्य िचन्तरामाः। िवमिुिमपिैि कोऽिप मकु्त्वा समरोिािमि रमािममामपुािस्तम॥्57॥

िवििाः सिु-सिच्चदिरात्मा समपुास्यो िविििो िि ित्व-िविद्भाः। स च ावरवी ि रर्प्ि ेचदे ्द्यिुि-मात्र ंच िीत्यदो रिस्यम॥्58॥

रिद चदेृगपुास्यिऽेस्य रप ंिििमरत्व े िव-भािि पािरशषे्याि।् फलमर्प्र् मिुिरीदृशी स्याद ्इिि ो वै िध ोत्यपुािस्तरषेा॥59॥

अर् वदे-परुाण-भारिाि स्वरमालोच्य रर्ावबोधमत्र। गणुवन्तमपुास्मिे मकुुन्द ंस्मिृि-धमा य ् सु्फटमा-चरन्त एव॥60॥

अव-धार य रदिेि कार यमार याः स िववकेादप-चक्रम ेिव-धािमु।् पिर-पणू य-मिजे यगत्स ुकीिि ंपिर-पणू यमशृणोि ् िदा िव-शदु्ाम॥्61॥

िव-िि िस्त िि ो ज ोऽििवाग्मी समर ंकोऽिप परम्परोपरािम।् िक्षप ि ंत्वमदुार-रिुि-शरूो पर ेित्र समर् यिा ंव्रजरेाुः॥62॥

Page 82: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 82 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िव वदे- दीिव यगाह्य भरूाः समराम्भोिधष ुकुव यिो िविारम।् व-काव्य-रस-िप्ररस्य वािदििरदने्द्र प्रिि-वारणो जज्॥े63॥

उप-रािि रशाः शशाङ्क-गौरं ि ज-ररू्स्य भर ंि राकुरु त्वम।् अध ुा िविध ोप-पािदि ंि ंप्रिि-वािद-प्रिि-वारण ंि वार य॥64॥

इिि मािर-ज े ित्र-ित्र स्व-ज त्व े स िावदथ्ययमा ाः। अ कूुल-वचा मििष्ठ-मा ो म सा सशंरमाप सशंर-िच्छि॥्65॥

िशि-मध्व-वचाः-सिृण-प्ररोिॄ ् परुुषा षे िवषादर ् कवीभाः। िविवधोत्तर-धिूळ-पाि े प्रििघ ेािधमन्धराञ्चकार॥66॥

क्षणदास ुिवचक्षणाः स वीक्ष्य प्रचरु-प्रज्-म ोज्-शाि-सारम।् अपरािविधिाः प्रसाद-गभ ंिवदध ेिवस्मरमान्तरं मिान्तम॥्67॥

िविधिवा ् व्यवहृत्य स-ुदशय ंबिळ-बोधमवके्ष्य स ि श्चराि।् अिप िस्य मि ंसिसाऽऽदद े ुिवमशृ्र कृिी कुरुिऽेििलम॥्68॥

ि ंिवष्णमुङ्गल-गि ंबिळ-प्रबोध ंप्रार्प्ाभ्वन्दि िदाऽरगु-िवक्रमार याः। आ न्द-द ंस चिरुा -िास-लक्ष्म्या ित्व ंप्रवते्तमुमरने्द्र इवाब्ज-रोि म॥्69॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रमा-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेत्ररोदशाः सग याः

चिदु यशाः सग याः पिरवृढ-घ -सङ्े राज-िसिंोज य-शक्त्या त्यजिि-मिल -भाव ं ीरस-त्वािन्नकामम।् सु्फटमदुरिि िजेस्व्यजु्ज्वले मध्व-भा ौ स-ुज -जलज-कान्त्य ैिवश्वमासीन्म ो-ज्म॥्1॥

Page 83: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 83 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

कृिमपकृिमाराैः क्षम्यिा ंक्षािन्त-भषूाैः इिि मदृ वदिा ंच प्रार् य ािभ- प्रभणूाम।् अपहृिमपरषेा ंमन्त्रिो ग्रि-जािदंश-हृदर-ि रोगादग्रिीच्छङ्करार याः॥2॥

पिर-वृिमव- म्रगै्रा यिमणी-ग्राम्य-पवूाैःअव- िमरुु-चिेाः-पाद-पाश्व े िृसिंम।् सिज-िवजरिोऽरगु-्िवक्रमार याः प्रसन्नाःकिव-कुल-ििलकोऽसावािशषाऽिोषरत्तम॥्3॥ उप-चरिि ि िान्त ंिन्त पौरन्दरी धाूःद्य-ुसदिस भजिो र ंदलयभा दभ्र-भाग्राैः। िदिशि ुस परमाग्र्या न्द-िीर्ा यिरि-रणेाुःधरिण-धर सिु ंि ेसन्ति ंस्वान्तरिेि॥4॥ अ िि-पिरिचिस्यार्प्स्य सोऽर ंकवीन्द्रोगणु-रसमिि-गढंू ज्ािवाि त्यिचत्रम।् मध ुमध-ुकर-राजो ि ष्पि ् पौष्पमाप्त ु ं ुपिरचर-िी ाः का ऽेिप प्रभाुः स्याि॥्5॥ अििल-िल-कुला ा ंवद यर ् िषे-दोषिंवदधदिप ाराणा ंकौिकंु मध्यमा ाम।् स्व-गिि समिुचिा ा ंभिूि-दारी शभुा ाबंिळ-हृिदि ि न्य ेशव यरीाः कािश्चदवेम॥्6॥ उदरिि िव िारा न्द ेश्लाघ्य-कालेस कृि-सकल-कृत्याैः कृत्य-विेद-प्रवकेाः। अरुण-रवि कान्तब्रयह्म ारारणाख्य ंगरुु-गणुमिभ-दध्यौ रोग्र-रोगास स्थाः॥7॥

अिि-धविळि-दन्ता दन्त-काष्ठ्ाैः प्रशस्ताैःअिपरगुपद केे सस्नरुत्र व्रिीन्द्रााः। गरुुिभरिभ-िििषे्वाचार-भदेषे ुि ष्ठासुं्फटमव-गमरन्ताः सौष्ठवाि ् कम यणा ंच॥8॥

चरम-समर-सपु्तााः पवू यमतु्थार िशष्यााःगरुु-ज -पिर-चरां चिक्रर ेदष्करा ंच। स-बहु-मिि िदाद्यर्प्ाऽध य-रात्राि ् प्रसन्नााःस-ुगििरपरर्षैा ंस्याि ् कर्ङ्कारिमष्ा॥9॥ श्रवण-म -ििेोाः प्राक ्िचरारास्त-ि र्द्ाःसपिद िववशरन्त्या ि र्द्रा ग्रस्त-चिेााः। स्वरमिप रिि र्द्ागङ्ग-विािद पजू्य ेिटिि िवगि-ि र्द्ाः कोिप िशष्योऽन्वशिे॥10॥ िविििमिवििि ंप्रागवे कस्माद ्िव-ि र्द्ाैःइिि गरुु-पिरवादाशङ्करा म्र-गात्रााः। िचरम विरन्ताः श्रावका मिु-मागा याःगरुुष-ुजल-सकाश-स्थषे ुिषू्णीमििष्ठ ॥्11॥ िवपलु-हृदर-पाश्व ेदीप-दीिप्त-प्रदीप्रदेर-वर-पिरपणूवैा यिभरयघ्यािद दत्वा। रििरिि-रि-चिेाश्चिक्रणोऽचा य-ि कारातु्कसमु-सिमििमग्र्यामादरादज्जिार॥12॥

Page 84: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 84 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अमिृमिप ि रीक्ष्याऽस्रािव ि मा यल्य-स ूघेिृिमदिमिि सद्यो भ्रािन्तमन्तोऽिप िशष्यााः। श्रदधरुिधक-वाक्यिैव यभ्रमास्तच्च पश्चाद ्अ िुद ममिृान्नसै्तस्य सवेस्य शक्त्या॥13॥ अगमदिचि-मन्त्रसै्तूदरा ा ंत्रराणाकृंिििभर -ुमिात्मा ित्र पञ्चाङ्ग-िविद्भाः। उदर-मििम-रोिचश्चक्र-विी ित्र-शििाःदधदिि-बिृदन्ताः षड-्गणु ंस्वात्म-िजेाः॥14॥ िििमर-ि कर-कुिम्भ-व्रािमत्यन्त-िीव्रिंस्थर-िरमििला ा ंप्रािण ा ंरुद्-माग यम।् भवु -भव -पणू ंभा मुा ञ्ज ाभ ंििरिरव िराैः प्राग ् रिश्म-जालिै यरास॥15॥ मधरु-पिग-रावााः शान्त- शैाम्ब-ुबाष्पााःसपिद िवफुल-रागााः स्वािभसाराि ् प्रसन्नााः। अरुण-िरिणरत्यच्छाम्बरा िदक-्परुन्द्रीाःिस्मि-सरिसज-वक्त्रााः स्वाैः कररैा-िलिलङे्ग॥16॥ प्रणिि-रभस-धळूी-बद्-शोभा-िवशषेादधरुुपकृिि-मत्ता ंसाध-ुजालान्तराप्तााः। समरमपु ि ंस-ंवदेरन्तो वरस्याइव-दश-शि-केिोाः केिवाः श्रावकाणाम॥्12॥ ि िििमिुचिमचु्च ंरोग-पीठं प्रविुाःपिरषिद पिरिोऽमी स-त्वरााः सत्त्व-भाजाः। रु्द्िमविसि-कृत्यधै यन्य-सनं्यािस-वगाैःश्रवण-परम-कृत्यारोप-िस्थाुः समिेााः॥18॥ बभरुमल-गणुा ा ंशोभ ाच्छाद ा ामंरु-िरप-ुि लरा ा ंिन्त वदैािन्तकी ाम।् सपिद स-ुिववृिा ामन्तरार्ा य िधरा ंवा िविवध-कविळका ा ंसञ्चरााः पित्रकाणाम॥्19॥ अ िि-िवरळ-भावा अर्प् न्योन्य-सङ्गााःऋज-ुिर-िि- ा ा-पिि-साम्याप्त-शोभााः। ििरद-िरुग-दशे्रा दूरिो विज यिान्तााःकुशल-िलििि-रपा रिेजर ेिषे ुवणा याः॥20॥ सपिद ददृशरुकेे वाच ीरािद-भाग ंपिरचर-पटुिाभ्ा ंिावदकेे िचरणे। ििर-गरुु- म ंर्द्ाग ् रत्िोऽमी िवधार प्र-रररुपर-साम्य ंिसद्र ेस्यािद् रत्ाः॥21॥ रि-वचिस-ज ऽेिस्मन्ना- ि ेसिन्नरस्यििचर-रवि का ंिा ंसान्ध्य-जीमिू-रिाम।् रिविरव रिव-पजू्याििाः समाजान्तिरक्ष ेव्यलसदिि-शरालुाः स ् सिस्र-प्रकाशाः॥22॥

ित्रभवु -वर-िजेो-व्यि-वदेार् य-शिु ित्रिर-रसिरा र ेविण यिा वण य-वरा याः। परृ्-ुमििरर् िषेामकै्यमापाद्य सम्यक ्प्रवच पिरशदु्ध्य ैस्म प्रणौिि प्रवीणाः॥23॥

Page 85: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 85 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

स्वरमचरम-काले मन्द्रमवैात्यजिद्भाःसु्फटमपुि षदन्त ेवाचकैवा यच्यमा ।े प्रवच मिि-िचत्र ंप्राण-भाजा ंश्रिुी ा ंअमिृममिृ-भावस्यषै िेि ु ंचकार॥24॥

ध िमव स-ध ारभे्ोऽकय -स ूाुः प्रसन्नाःशर-शििमव पार् याः सरंगुािर् यभ् उग्राः। अरिि-िवरिििाः सोऽ ारि ं ाऽिदशन्नो प्रिि-वच मदी ंचोदकेभ्ोऽििलेभ्ाः॥25॥

अर् दश-शि-शोिचष्याप्ररािि प्रिीच्या ंप्रवच मवसार स्नािमुाराि ् िटाकम।् परृ्-ुमिििरि िावचे्छ्रष्ठ-ससंग य-लोलाैःसमगिम सपिद स्वि यम्नगाद्यशै्च िीर्ाैः॥26॥

घ -रस-ि करोऽसावन्तरत्यन्त-शदु्ो मिु -गण इव भरूाः स्निेवा ् प्राग ् दधा ाः। प्रिि-कृििमििल-ज्ास्याऽप्रोक्ष्यणे िावि ् सु्फटमलभि रप ंमज्ज ेसज्ज षे्म॥्27॥

अपिरिमि-म ीषस्योल्लसच्छङ्क-बािोाःरर्-चरिण-िशला ा-ंिन्विोऽत्रािभषकेम।् प्रिि-ि व उदारास्तास्वलं सिन्नधािाुःि व इव िवरजेाुः पाञ्चजन्य-िप्ररस्य॥28॥

अिभ-दधिि म ुीन्द्रा िदशाधोपवासप्रििम-फलमलं रि-्सवे ंभिि-रिुम।् अिधकममर- द्याद्याप्लवाद ्धन्यमान्याद ्अिपबदलव-बोधो िवष्ण-ुपादोदकं िि॥्29॥ िरिणिभिरव गौररैध्वय-पणु्रिैिि-षिभाः सदर-परम-चक्रोदीण-िजेा िरीष्ाः। मरु-िरप-ुिवमिुा ा ंदस्सिो दिे-भाजा ंलर-समर इवान्यो मान्यधीरा-बभास॥े30॥

समिधक-धीषणस्य प्रके्षमाणो ज ौघाः प्रकृिि-मधरुमास्य-व्याज-पणूने्द-िबम्बम।् अमचुदपसरिेि श्रावकोिेाः परुाऽिस्म ।् प्र-चलिि पदवीं िा ंप्राञ्जिलस्तणूयमाराि॥्31॥

गरुु-चरण-सरोज-िन्द्व-ि णजे ाम्भोदधिि ज -ि कार ेसव यमवुी-गि ंच। अवि रिभ िन्दन्यर्प्दश्चक्षमऽेसौ कर्मिप कर्मवे स्याि ् क्षमाख्याऽन्यधाऽस्यााः॥32॥

अिविदि-रस-भदे ंशीिळं लघ्वगन्धिंवमलमल-पािणाः पािणजरैप्रिवष्म।् वद -पव -भीत्या पाश्व यिो िबभ्रदग्र्य ंकमर् करक-पणू ंसरंमीिाऽि ार॥33॥

Page 86: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 86 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िवििसि-िबस-भङ्ग-श्री-प्रकष ंिसििम्ना जल-जममिृ-परूाैः परूरामास रम्यम।् समर-गणु-िवशषेालोचकैला यळ ीराःस-ुसरुिभ-समु ोिभाः स सु्फटम ् गौर-पक्षाः॥34॥

िवमल-मलरजाम्भो-िबन्दिभश्चिच यिाचो व-लिलि-िळुस्या-पषु्प-राज्याऽऽिच यचि ् साः। स्धलज-जलज-वल्ली-वकृ्ष-वीरुि-्समस्त- प्रसव-िवजर-लक्ष्म्या मिू यरवेिेन्दरशेम॥्35॥

सददिधक-बोधाः षोडशात्रोपचारा ् व्यरिरदगणुा ् िाित्रशंदागाः-परुोगा ।् अगिणि-गणुमचु्चसै्तोषर ् शाङ्गयपािण ंषडिप परम-भक्त्याऽ रूचारा ् दीदशे॥36॥ िमरुण-मिण-वण ंिदव्य-दिेाख्य-गिे ेस्निपिमिि-परृ्-ुश्रद्ा- दी-िचत्त-वािभ याः। ुस रजिि ि त्य ंहृि-्सरोजास -स्थ ं ि ुसकृिदिि पषु्परैष्िभभा यव-पषु्पाैः ॥37॥ कृि-परम-सपर याः सान्द्र-सच्चन्द ाम्भाःपिरमिळि-भजुोरो-मण्डलासंो म ीषी। िस्मि-रुिचर-मिुने्दाः िस्नग्र्-कौशरे-वासााःस मिु -सरु- राणा ंचक्षषुामतु्सवोऽभिू॥्38॥ परमर् परमान्न ंप्राप्तमवेाप्ररासपं्रभिुरि बभुजुऽेसौ वदे-वाद-प्रवीणाः। अिजि-परम-भिाः सन्ति ंमन्यमा ाः सकल-जगदधीशाः प्रीरिा ंशौिरिरत्थम॥्39॥ सिचर-पिरि ्प्त ेसकू्ष्मविास्तिृऽेसौअिव-ि -ुरुि-रपौशीर-वर ेि षण्णाः। अरमरिदि ा ा-हृद्य-िवद्या-िवलासाैः किव-ज -पिरवारं मण्डर ् मण्डपाग्र्यम॥्40॥ अवसरमिधगम्य भ्र-ूिवजमृ्भादभीष्ोमिु-सिि-ग-लक्षी-भिू-पािण-प्रवाळाः। िस्मि- र -िवकाससै्तस्यिवज्ाि-भावाःश्रविस िकमिप कारं मन्त्ररामास मि॥ु41॥ प्रणिि-परम-कृत्यााः सन्मिरे ेज ौघााःिवबभरु िि-दूर ेसिंिास्ता िीत्य। अिमििमकराऽऽश ुप्रार्प् पाश्व ंप्रणमेाुःबिव इि गिृ-स्थााः पवू य-सवेा ंिवधािमु॥्42॥ िविवध-ज -पद-स्थााः प्राक ्श्रिुभे्ो गणुभे्ाःशि-गणु-गणुम े ंिविस्मिा वीक्षमाणााः। मकुुिळि-कर-पद्मा आस्यिािमत्यवाप्तााःप्रचरुिर-हृदा सम्भवाराञ्चिक्ररेऽन्य॥े43॥

Page 87: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 87 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

अलमलम -ुवाद ेा -ुवच्यिे पश्चात् ुगरुुव इदा ीमदु्यिा िि प्रविुम।् म मध ुा र्द्ागाव्रजते्याह्वरि ् िा ् श्रिु-पिरचर-सिा ् श्रावका ् श्रावकाग्र्याः॥44॥ अिधक-िधषणम े ंव्याख्यरा शोभमा िंिरिमव किव-वर ंसत्यवत्यास्त जूम।् सििमि िमष ंसन्दृश्र सा न्द-िचत्तााः समरमिप गि ंसिंवर्द्ि े स्म लोकााः॥45॥ उदरिमि इवास्त ंरशं्च भा बु यभाससुे्फटमकलुष-रपो दश य ीरोऽ रुागी। शिुच ििरपदमापत्सम्पदोरािश्रिा ा ं िि भविि िवशषेाः स्व-प्रकाशोन्निा ाम॥्46॥ मरिक-मिण-वण ेभिू-धात्री-परुन्ध्यााःलसिि जलिध-वासस्यध य-ली ाः क्षणाध यम।् अरुण-िरिण-िबम्ब-च्छद्म ा पद्मरागाः किपश-कर-कलापोल्लास्यभिू ् प्रके्षणीराः॥47॥ अवि -व व ध्रगु्वार-ुिािम्मित्सपु्रकृिि-गणु-समिेाव्याकृिाकाश एकम।् ििमि -ुम ााः सोऽिचन्तरिे ् सि-्समाधौ असरु-स-ु रभे्ाःसद-्गणु ं ार्मन्यम॥्48॥ व्यदधि पिरदृष्-ज्योििषाः साध ुसान्ध्य ंि रमवि -दवेा ज्योििषोऽर्प्ावलोकाि।् िविििम -ुसरन्तो धम य-शाि-प्रवीणााः सिवििर सिविारं िचन्तरन्तििलोक्यााः॥49॥ िविवदरिि-िरा ंर ेदवेिााः षोडशोिा िर-ििरिर-पवूा यन्त्यााः कला-भदेिोऽस्य। स-ुहुिमिि-सजृन्तोऽग्न्यािििास्तऽेिग्न-िोत्र ंव्यधरुुिचिमपवूं र े गारत्र-लोकााः॥50॥ िवधरुरमकळङ्काः स्याद रिद स्यादवश्र ं -ुि ज-सिजारााःसनु्दरास्यने्द-कल्पाः। इिि सरु-लल ािभला यिळिाः िचेरीिभाः समिधक-मधिुरम्णा पणू यचन्द्रस्तदोदिै॥्51॥ इ -िवरिमसह्य ंप्रार्प् पद्माैः स-चकै्राः िचरिमि पिरिप्त ंपवू य-िप्ताैः स-ुिषु्म।् मदृ-कुमदु-चकोराैः पाद-सङे्ग राज्ाः कमिप सकल-हृद्य ंकल्परने्नवै दवैम॥्52॥

दिलिने्द्र- ील-मिण- ील-िवभ्रम ं वकुन्द-कुद्मळ-िसि-ििजाविल। िस्मिरा गोत्तम-िशरस्स-ुजािरा व -मालरा सरुिभिाशराऽिन्विम॥्53॥

मदृगािम-िवमा -सम्पदो रमरि ् स-ुिस्मि-गोप-सनु्दरीाः। पिरिाप-िविी मजु्ज्वलम ् स-ुिि ंसकू्ष-िराम्बरं वरम॥्54॥

Page 88: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 88 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

गोिभस्तमासं्यप र ् गिि-द ंप्रजा ामअ्र्ा यन्तरं स भगवा ् प्रकटीचकार। आ न्द-िचद-्गणु-गण ंपिरपणू य-सिंवि ् चन्द्रस्त ुशब्द-गणुिमत्यरमवे भदेाः 55॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेचिदु यशाः सग याः

पञ्चदशाः सग याः भरूो-बोधस्तिो भरूो व्याचख्यौ भाष्यमद्भिुम।् ग्राम ेग्रामीण-सामान्य ेवससं्तत्रामरालर॥े1॥

पर-पक्ष-रर्ारढं िर-िकय -मिारधुम।् ित्रिवक्रमार ंसोऽपश्रि ् प्रिि-वीरिमवाग्रिाः॥2॥

िदा िदा ाभंोजाद ्वतृ्तोपन्यास-भारिि। स ेा स ेाग्रिा िदव्या िशिबरािदव ि र यरौ॥3॥

ात्यत्वरा ािि-ररा -स्खलिन्त ि रन्तरा। अ ा-वरवते्यवे दवीरोिभाः प्र-ििकििा॥4॥

सतू्र-स्यन्द -वनृ्दाढ्ा दवा यर-श्रिुि-वारणा। सपूपित्त-मिापित्त िव यिचत्र-स्मिृि-सिप्तका॥5॥

विध यिोिम य-ििर-प्रषे्ठा स-ुपरो-धर-स-ुस्वरा। सिविा -प्रकाशार्ा य सागरी श्रीिरवापरा॥6॥

पद्मशे-पद-पद्म-िश्रि ् कृत्याङं्ग पद्म-जन्म ाः। लािळिा िशरसशे े गङे्गवाशषे-पाव ी॥7॥

Page 89: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 89 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

ारारणऽे न्त-गणुो ब्रह्माख्यो वदे विेदिाः। िवश्व-कििेि िवश्व-ज्ाः श्रतु्या रकु्त्याऽर्प्सीषधि॥्8॥

प्रधा मपराधी ंकारण ंपिरणािम रि।् परोविदिि चिे ् साध्यवकैल्य ंस्यािन्नदशय ॥े9॥

िववादाध्यािसिा सिृष् श्चिे चे्छा -ुसािरणी। सिृष्त्वाि ् पट-सषृ्वे ेत्य मुा पक्ष-सािधका॥10॥

रच्चिे ाचिे रो रङ्गािङ्ग-त्वािद मन्वि।े सषृ्ावीशा पके्षारा ंिन्न शोभ -िा ंव्रजिे॥्11॥

सवय-िविन्निम यि ंसवं कदािचत्कत्व-िेििुाः। रदवे ं ो िदवे ंरर्ाऽत्मिेीश्वरा मुा॥12॥

बलार सवा य मुा ा ंवदेााः स्यरुरैपािलिााः। कामादिेााः प्र-वि यन्त े कािमन्य इव भिृ यिभाः॥13॥

कारण ंपिरणािम स्याद ्ब्रह्म ो चिे त्विाः। रिदत्थ ं ो ििदत्थ ंरर्ा क्षीर-परुस्सरम॥्14॥

िवश्व-कृि ् पश-ुपििाः श्ररूमाणागणुत्विाः। चतै्रवि ् िकं प ुिव यघ्नब्रर्ध्ाद्या बाल-शिङ्किााः॥15॥

ुसौख्यािदमा ् शेो दाःिािद-रििित्विाः। रो वै ंस्याि ् स वै ंस्याद ्रर्ा ससंिृिमाि िि॥16॥

एव ंचदे ्िवमिो ज्ा ी भ्रािन्त-रििित्विाः। रो वै ंस्याि ् स वै ंस्याद ्भवीवते्य मुीरि॥े17॥

Page 90: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 90 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

सवयस्याज्िा ंवदेाः श्रद्रेो िवरुणिद् चिे।् िस्यवैामन्दमा न्दम ् वदन्नाश्राव्यसौ कर्म॥्18॥

दाःि ंपिर-िजिीष य ् राः सिु ं ोरी-िचकीष यिि। स िन्ताऽपििि ंदाःि मीशस्य व्यस्मरज्जळाः॥19॥

रो दाःि-समवारोऽर ंचतै्र ेि े र्प्भदेवा ।् समवाराः किश्चिदश ेिद के-त्वमन्यर्ा॥20॥

औपािधकोऽस्य भदेश्चिे ् सत्योऽसत्याः िस्वदच्यिाम।् िद ्िर ंचोि-दोष ंिि मािर-वन्मा वदिे ् परम॥्21॥

ब्ररूरुौपािधकं भदे ंज्ा ादी ा ंरदात्म ाः। ीत्याऽ रा ििन्नरासाि ् स्याि ् िस्या न्त-धमयिा॥22॥

गणुािद-भदे ेसम्बन्ध मपके्ष्यार्प् विस्थिाेः। िवशषे-मात्रणेाऽ न्त्य ंगणुा ा ंशोभि ेिवभोाः॥23॥

मन्यन्त ेशनू्यमवेान्य ेित्वमागम-विैरणाः। मदा माध्यिमकास्तऽेिप व्यिाश्छन्ना इिि िर॥े24॥

शनू्य ब्रह्माह्वर ेाऽहुाः स्वाशं्च वदेािन्त ोऽभ्धाुः। अ-ित्वावदेकं वदे ंवदन्तश्चरम ेिलााः॥25॥

पर-ित्व-िववि यत्वा दपरस्याििलस्य च। अ-िवशषेत्विश्चास्य ान्तरन्तरमिेरोाः॥26॥

अिण्ड-िण्ड -न्यारा िण्डमिप िण्डर ।् अिण्डरदिण्ड-ज्ो िराश्चािण्डल-ििषाः॥27॥

Page 91: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 91 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

िवमि ंकारण ं स्या दसत्वान्न रदीदृशम।् देृश ंिद ्रर्ा कुम्भ किते्यत्रा मुीरि॥े28॥

अङ्ो िापस ो शनू्य ंकारण ंकुम्भ-किृयवि।् रि-्सवंतृ्यिुत्थि ंिवश्व ंिि ् कारणिमिीर यि॥े29॥

एव ंचिे ् कारण ंमा स्म ब्रवीाः शनू्य ंकर्ञ्च । आरषु्मसं्तदिध-ष्ठा ंव्यिुत्पत्सस्व गरुोगृ यिे॥30॥ िववादस्य पद ं स्या-दिध-ष्ठा मसत्त्विाः। वधैम्यणेषै दृष्ान्ताः शकु्त्यािद-विदिीर यि॥े31॥

अित्वावदेकं मा िमिि स्व-व्यािि ंरिाः। िद-्वादी ि े वदेस्य सोऽिभ-प्रतै्यप्रमाणिाम॥्32॥

र ंित्वावदेकं वदे वदेाशं ंवदे-दूषकाः। ित्वस्यावणय ीरत्वाि ् स ित्वावदेकाः कर्म॥्33॥

लक्षणािभाः प्र-वि यन्त ेवाक्याि ििसिृभर यिद। िवषर-त्व ंलक्षणा ा ंिस्यवैाि ष्मागिम॥्34॥

िकञ्चािण्डऽेत्र वाक्याि िकिञ्चद ्िव-दधि े िि। िान्यभ्धरुभाव ंचजे्जायादसे्तन्न शोभि॥े35॥

अभाव-भावस्यभावाद ्भाव-रपस्य िस्य ि।ु भावाभाव-िवशषेाणामभावादिवशिेषणाः॥36॥

रो वदे-विेदिार्ा य ा ंि त्य-सतं्याग-सशं्रवी। वदे-बाह्यो िवपिश्चिद्भ रषे ि श्चीरिा ंििाः॥37॥

Page 92: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 92 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

ज्यारसो दूषण ेवै धिू यम्मन्योऽिप दूिषिाः। पक्षरोरिवशषेत्वाद रोाः सद-्िवपक्षरोाः॥38॥

असत्वािदत्यसौ िेि ुरिसद्ो ब्रह्म-वािद ाः। मिेि भाण्रिवशषेत्वा दिेरोब्र यह्म-शनू्यरोाः॥39॥

सोऽङ्गीकरोिि चिे ् सत्त्व ंब्रह्मणाः स्याद ्िवशिेषिा। चिे ् प्राप्त ंपािरशषे्या दसत्त्व ं ि रस्यि॥ु40॥

िवगीि ं िवचार ंस्याि ् भाव्य ं फल-प्रदम।् शनू्य ंब्रह्माद्यमििै ंिविध-धी-गोचरो रि॥्41॥

ि-पषु्पवदिण्डत्वाद ्व्यिििरिं ि दशय म।् प्रमाणािदविदत्यवे मिू ीर ंरर्िििम॥्42॥

आम्नार ामम त्व ेधमा यधरेप्रमाणिा। धमा यद्यभाव े ो मा ंप्रत्यक्षकै-प्रमािण ाः॥43॥

पौरुषरे ंवच ंप्रामाण्र े िवि िश्चिम।् पौरुषरेत्विो रिद ्वाक्यमनु्मत्त-भािषिम॥्44॥

िवमिाः परुुषोऽज्ाः स्याि ् स्याच्चासौ िवप्रलम्भकाः। प ुिंाच्चतै्रविदत्यस्ता सवयज् े केवला मुा॥45॥

दाःिाकरोिि रद ्दवै ंदाःशािषेोग्र आग्रिाः। दाःिाकरोऽिि-घोराः स्याल्लोकोऽिस्तििा ंध्रवुाः॥46॥

आस्माकेऽपिेक्षि ेपक्ष ेमोक्ष ंदद्यादधोक्षजाः। रत्र स्व िन्द ाः सन्ताः सवेन्त ेिवषरा ् बहू ॥्47॥

Page 93: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 93 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

स्व-व्याित्यािद ोपके्ष्या मिुिरा य ि िव यशिेषिा। कदते्याद्य रुोगऽेस्या िवशषेाः स्यान्न तू्तर॥े48॥

अिप बदु्ध्यािद-रिििाः परुुषार्ी सवयर्ा। ि ििला -ुभवाभावाि ् पतु्तळीका-परुोगवि॥्49॥

ज्ा -प्ररत्-वाञ्चावा ीशो ह्यशभु ंभजिे।् स्व-सामथ्य े ि ेवै ि ंच कुरा यि ् स िादृशम॥्50॥

दाःि-व्याप्त ंसिु ंबद् ेदृष्ट्वामिेु ि रस्यिा। स्वरप ंच ि रस्यिे शनू्य-वादी िदा भविे॥्51॥

-ुिव-प्रििपन्नाः स्या दूिम यमा ् दिे-वत्विाः। चतै्रो रर्ते्यपुािधाः स्याद ्ित्र चाशदु्-दिेििा॥52॥

अ कैािन्तक-िा िेिो दिे-वत्त्वादधीिशिाुः। सोऽदिेश्चदेि च्छािद भयवचे्छश-िवषाणवि॥्53॥

ज्ात्रािद-रपमस्य स्याद ्वलैक्षण्रार चिे ् ििाः। िदवे दिे-शब्दोिं ह्यसौ प्राकृिाकृििाः॥54॥

एव ंस्वरप-दिेत्व ंमिुस्यार्प्रुरीकृिम।् ाि ष्-भोगस्त े स्याि ् प्राकृि-क्षते्र-सम्भवाः॥55॥

िवमिो ावरववा ् िव ािशत्व-प्रसङ्गिाः। पटवच्चदेवरवा ि रस्यन्तऽेत्र कीदृशााः॥56॥

िसद्-साध िा िेिो स्त ेिभन्नाश्चदेिचन्मरााः। आत्म ो भदे-रिििा एष्व्या एव वािदिभाः॥57॥

Page 94: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 94 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

परमाण्वािद-दशेषे ुव्याप्त्य ैव्यामिदकेष्विप। रर्ाऽऽत्म ाः प्रदशेााः स्यसु्तषेा ं ोऽवरवास्तर्ा ॥58॥

मिुो रपािद-िवि ् सत्वा ज्जडान्यत्व ेसिीशवि।् दृष्ान्तोऽसाध्य-िवकल स्तस्य सवयज्िाग्रिाि॥्59॥

ईश्वरो सिुी ि े रपाद्य भुवन्निप। दाःि-प्रसङ्गािदिि मा वािद िद-्व्यािप्त-दूषणाि॥्60॥

दृष्ान्तो रस्य षे्ोऽर ंिस्य स्याद ्व्यििरकेवा ।् िशलाविदत्यिाः शदु्िचद-्दिेेिन्द्रर-भोगसौ॥61॥

स्वा न्द-िवषर ेमोक्ष ेवदेोिे रिुि-सािधि।े िेषोऽर ंवािद ा ंकस्माि ् िद-्िवरुद्ऽेर्वाऽऽग्रिाः॥62॥

ििाः स्विाः प्रमाण े दवेो वदे े विेदिाः। िवष्णमुोक्षस्य दाििेि िवश्व ंभविि शोभ म॥्63॥

इत्यादी ् दशयरन्त्यर्ाय ् व्याख्योपन्यास-सरंिुा। ित्र-िवक्रमारणे िदा िवश्वािभज्स्य शशु्रवु॥े64॥

अर् प्रारिु िविवधा ् बोध-चाप-गणुिेरिा ।् िवपक्ष-रिुा ् वीरणे िीक्ष्णासं्तकय -शरा सौ॥65॥

िचचे्छदािचु्छ-िधषणस्तासं्तदा िकय -सारकैाः। प्ररिुमात्रा ् प्र-िस ् लीलराऽिि-शरालुिभाः॥66॥

आधारा यणीिर-ज ैरि वत्या यि परूुषाैः। िविजगीषिुििज-श्रषे्ठो वदेािािण प्ररिुवा ॥्67॥

Page 95: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 95 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

वाक्यरैिि-बलीरोिभाः प्रत्यििैरव विैदकैाः। अर्ा यन्तरं प्रकटर ् िान्यसौ सन्न्यवियरि॥्68॥

सप्ताष्ाि िद ान्यवे ंवाद ंकृत्वा सिाम ुा। ि रुत्तरं ि ंि श्चोद्य ंचके्र चक्रारधु-िप्रराः॥69॥

प्रणम्याऽचष् िशष्ोऽसौ क्षम्यिा ं ार् चापलम।् पद-पद्म-रजो-दास्य ंध्रवु ंम ेदीरिािमिि॥70॥

व्याख्या ंभाष्यस्य भरूो-धीाः श्रवण ंसिूर- न्द ाः। सन्ताः प्रीििमसन्तोऽन्या ंसममारिेभर ेििाः॥71॥

गवुा यज्ा-गौवा यट्टीका ंकुव य ् भाष्यस्य दष्कराम।् षडध य-िवक्रमारोऽसौ मिाचार यमभाषि॥72॥

कवीन्द्र ै य समार्प्न्त ेसङ्गृह्यािप रिोऽि शम।् न्यार-रत्ाि भाष्याधरेस्य गाम्भीर यमद्भिुम॥्73॥

दशोपि षदो दवेीाः दवेा इव समीिििााः। रिुााः प्रसादरन्त्यर्ाय एष ुभाष्यालरषे्वलम॥्74॥

गीिा-िात्परय-भाष्याभ्ामाभ्ा ंिवश्व ंप्रकाश्रि।े गो-गणरैप्रिीकार ैरकेन्दभ्ामीवािधकम॥्75॥

इिििास-परुाणाधभे यविच्चत्तार्द्ी-लोिळिाि।् जािा ंभारि-िात्परय सधुा ंकाः सन्न सवेि॥े76॥

परुाण-स्था -पािा ा मभाष-त्रर विेद ाम।् भविा-स-ुसिा चके्र श्री-भागवि-ि ण यराः॥77॥

Page 96: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 96 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

कस्तन्त्र-सारं सम्प्रार्प् स्याि ् परा यप्त-वािञ्चिाः। अमररैािश्रि-च्छार ंकल्प-रु्द्मिमवोत्तमम॥्78॥

लोका ामवलोकार माग यस्यास्य व्यधाद ्भवा ।् करुणाकर ते्राभ ेवाद-सन्मा -लक्षण॥े79॥

एकाकी िकल रश्चके्र पद ंमौिलष ुिव-ििषाम।् ित्व-ि ण यर-पार्ोऽर ंके ाम पजू्यि॥े80॥

वादादराः प्रकरणसु्फिलङ्गास्त वोऽर्प्लम।् िवपक्ष-कक्ष ंिक्षण्विन्त मारुि े त्वरिेरिााः॥81॥

अ न्तोऽर् य प्रकिटि िराऽणौ भाष्य-सङ्ग्रिे। अिो आत्म-पिरज्प्त्य ैकृष्ण ेवेाऽ ान्तर॥े82॥

भगविंश्चत्र-किविा ंलौिककीं दशयर ् िकल। गोर्प् ंभारि-सिेप मकृिा िवश्व-िवस्मरम॥्83॥

ा ा-सभुािषि-स्तोत्र गार्ािद-कृिि-सतृ्किीाः। त्वरी रत्ाकर ेरत्श्रणेीवा य गणरिन्त के॥84॥

एष ुदभ्र-मिी ् दभ्रा ् िसत्यचु्चाैः सिा ंसभा। िचन्तामणींिश्चन्तरन्ती िमिा र्प्मीिार् यदा ॥्85॥

अपरोऽपीष्यिऽेस्मािभग्र यिषे्विेषे ुसत्स्विप। सत्स्वपीन्द्रािदष ुपरुा िारकािरिरवामराैः॥86॥

ग्रिभे् एभ्ोऽगाधभे्ो रिुरो ो दराद्रााः। म ो-मान्द्याि ् ििो ग्रि ंव्यि-िकय -ििि ंकुरु॥87॥

Page 97: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 97 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

इत्यिर् यिो व्यधान्मध्वाः सोऽ -ुव्याख्या ंसिा ंसधुाम।् दवा यिद-गवा यिर्द्-पिव ंमािर-ध्वान्त-रिव-द्यिुिम॥्88॥

रगुपद ्रचरन्न ेा ंकदािचि ् स ि रन्तरम।् चिरुश्चिरुाः िशष्या ् लीलराऽलेिरि ् िलु॥89॥

रिुारा रिुि-मालारााः प्रोिारास्तत्र चाऽत्म ा। व्यिं चके्र िववरण ंकवीन्द्ररैषे दष्करम॥्90॥

मध्वने्दोि यत्य-सम्बन्धाि ् ि स्तमस्ताप-चिेसोाः। वकुैण्ठं रािरोाः िपत्रोाः गिेेऽस्यावरजोऽवसि॥्91॥

िविध-भ्र-ूिवभ्रम-भ्रश्रद् -गो-धान्य-सम्पदा। ि विेद ा वदे-िवदा ि ेाऽप ेवदे-वािद-राट॥्92॥

पािर-व्राज्य ंप्रार् यरन्त ंपादा म्रिमम ंमहुुाः। समरापके्षरोवीक्षो गमरामास धाम िम॥्93॥

जघास सषु्वाप जिास स धीर-धीाः। समरािर् य स्मर ् ज्यषे्ठ ंराम ंरामा जुो रर्ा॥94॥

राज्य ेकर्िञ्चि ् ससं्थार्प् राजा ंिवरिािदििम।् अविार-भवु ंप्राराद ्भगवा ् शरदत्यर॥े95॥

िवशदु्-िि-कुलं श्रौि ंशिुच ंकृि-िपि-ृिक्ररम।् िवरिं िवषरा ् भकु्त्वा व्यधान्मध्वोऽ जु ंरििम॥्96॥

रिस्यिि-रिस्य ंिद ्ब्रह्म ब्रह्म-समो ददौ। अमषु्म ैपञ्च-िपसो िवदरा यि ् िपिस्व ाः॥97॥

Page 98: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 98 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

प्रमेामिृ-्प्रसन्नास्यिस्मिाङ्गापाङ्ग-पवू यकम।् श्री-िवष्ण-ुिीर् य- ामास्म ैप्रीिि-िीर् याः प्र-दत्तवा ॥्98॥

श्रवण ेा वुाद े म ेाविृाऽकरोि।् कालं वदेान्त-शािस्य वदेान्त-गरु-सोदराः॥99॥

स दािन्त-भिि-माधरु यपिरचरा यिद-मदेराैः। मिा-िवटिप ंचके्र गरुोाः स्वस्थ ंकृपाङु्करं॥100॥

अ न्त-मिि-कारुण्र कल्प-रु्द्म-विो ज ाैः। अवण्रो मििमा िस्य लौल्याि ् सवंण्र यि ेम ाक॥्101॥

चिरुोऽसौ प्र-वच ेम -ुस-ंिसिद्मा ् म ाः। सङ्ख्या मा ंपरूणी मा गान्मध्व-दासिमिि व्यधाि॥्102॥

िदश ंप्रराि ंशिश श्चरन्तम ् पर यशोधरि।् िीर्-ंकं िवष्ण-ुिीर् ंच िवष्ण-ुिीर् यश्च िीर् य-कम॥्103॥

अकामा ाम केेशा ंिसिद्-भिूम ंिपिस्व ाम।् ििरोिििात्मा प्रापासौ ििरश्चन्द्र-मिीधरम॥्104॥

िन्द्व-दाःिा ले वीरो मात्सरणे िव-मत्सराः। ित्याज मत्वा िस्यासा वश ादीन्ध ािरिम॥्105॥

भिैर -ुिगरं ीि ंप्रािर् यिो रिि-शिेराः। पञ्चगव्य ंपपौ िकिञ्चि ् पञ्चम-ेपञ्चम ेिद ॥े106॥

स त्यज ् सािसी िच्च िपस्तपेऽेिि िापसम।् िबल्व-पणाैः िक्षिौ पन्न ैस्तिृप्तमा ् सिललरैिप॥107॥

Page 99: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 99 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

रर्षे्मध्यास्त िशला ंरमी स-ुि रमी स िाम।् ाऽध्यासि ेरामकेािं दवै-भग्नास्तपिस्व ाः॥108॥

पव ाशंा जुो िजत्वा पव ंरचेकािदिभाः। िवषरभे्ो हृषीकाश्वा ् म ो-रन्त्रा समािरि॥्109॥

स्मर ् मरुाररेाकारं दध्यावध्यात्म-कोिवदाः। समाधीमािध-शम ंरोिग-लभ् ंस लधवा ॥्110॥

मौकुन्द ेसनु्दर ेरोप ेस्वा न्दािद-गणुाण यव।े स्वाश्चरय-रत् ेमग्नात्मा ान्यि ् िकिञ्चद ्िववदे साः॥111॥

काम-त्रास-िविी स्य िस्य स-ुज्ा -चक्षषुाः। िव ा कैवल्य-साम्राज्य ं ाघो रोग-मणरेभिू॥्112॥

मध्वा जु ेमध्व- ार्ो र ंप्रसाद ंव्यधाि ् िदा। स िचत्तािवषर-त्वाद ्वा गोर्प्-त्वाद ्वा वण्र यि॥े113॥

अिो मिा-बोध-सवेामििमाऽिस्म ् रगु ेरिाः। धन्योऽसौ िसिद्मापमेा ंसोऽमरिैरत्यलाळ्रि॥114॥

िीव्र-व्रिोऽिीिन्द्ररिवद ्िवद्यािधस्तकय -पिण्डिाः। अि रुद्-पदाधाराः प्रषे्ठाः िशष्यस्तमा-ररौ॥115॥

ि े सम्प्रािर् यि ंराि ंरर्प्-पीठिमम ंप ुाः। कृत्स्न-ज् ंकृपरा स्वषे ुसम्प्राप्त ंमिे र ेप्रजााः॥116॥

कवीन्द्र-ििलको िविचे्छिरस्तापसाग्रणीाः। मध्व-केळी-शकुोऽस्याभिूच्छष्यो व्यास-पदाश्रराः॥117॥

Page 100: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 100 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

असौ दास्य ंध्रवु ंराि ंमिान्त ंमििामिप। व्यधाद गु्रिं कुव य ् सामथ्याैः कौिकंु णृाम॥्118॥

आ-रुरोि दरारोिं स पराैः प्रीिि-कृद्राेः। मिान्त ंमििमा ंच मिीध्र ंच गिु-िप्ररम॥्119॥

आकृष्ोऽस्य गणुरै्व्ा यप्ताैः रो गोदारा उपाररौ। स पद्म ाभ-िीर्ा यख्याः िशष्योऽन्योऽभिू ् स-ुचिेसाः॥120॥

श्रतु्या मत्या सदा भक्त्या िवरक्त्या ि त्य-सवेरा। रस्म ैप्रसन्नाः प्राज्यके्षाः सद्यो िवद्या ंददौ शभुाम॥्121॥

वदेान्तािध ं रो जाि ुजिौ िविि-्िििमिङ्गलाः। रिुि-प्रवाि-सम्रम्भाि ् पर-शाि- दी-चराः॥122॥

व्याख्या-प्रणाद-मात्रणे वीरं मन्या ् स्वमण्डले। मारावी-ग्राम-िसिंा ् रो वािद-िसिंो ि राकरोि।्123॥

मत्त-दवा यिद-मािङ्गिकय -मस्तक-दारण।े पञ्चास्यो रोऽभवद ्व्यिं चिरुास्योऽिप केवलम॥्124॥

सन्न्यार-रत्ाविळरर्प्दुपािद रिाः परा। टीकाऽपराऽ -ुव्याख्यारा अ घा य बोध-सागराि॥्125॥

वदे-प्रवच ाचार यिशष्योऽसािविि पिूजिाः। सभ्ाः सभारा ंरो वदे ंव्याचख्यौ वदे-सारिवि॥्126॥

अ रोाः प्रर्म ेिशष्या श्चरम ेचाभविन्नि। अ न्त-बोधस्या केे रिीन्द्रा बहु-दशेजााः॥127॥

Page 101: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 101 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

वशीकृि-हृषीकाश्च ज ाद्यपु-मिदि ाः। रिसिं-पदाधार अभ्स्तोपने्द्र- ामकााः॥128॥

अदीघा यन्यािभधा ा र ेश्रीमर्द्ाम-पदाश्ररााः। अप्रत्यक्ष-गणुोिर्द्िा भिि-वरैाग्र-सागरााः॥129॥

पादाैः प ुन्ताः पिृर्वीं दशयरन्तो िराेः पदम।् धिू-दस्समर-ध्वान्ता भास्करा इव गा ंगिााः॥130॥

मोक्ष-शािमिृाम्भोिध सवेरा ि त्य-ि वृ यिााः। चिक्र-चारु-िराचा यस ुचिक्रणश्चरणाच यकााः॥131॥

मध्वाः प्रिशष्या बिवाः िशष्या ंएषा ंमहुुस्तर्ा। अलञ्चकु्ररलं पथृ्वीं सव ेसद-्गणु-भषूणााः॥132॥

सदा सकल-सच्छािव्याख्या-सौख्यामिृािध-गााः। सव ेदवा यिद-दवा यदकाण्ड-िण्ड -मण्ड ााः॥133॥

भिूर-भिि-भरााः केिच दषे्वल्प-श्रिु-सम्पदाः। अर्प्ल्प-बोधा अपर ेबहु-श्रिु-मिा-गणुााः॥134॥

बिवो गिृिणोऽर्प्स्माि ् समग्रा गु्रिं रराुः। दीप्रा रत्राग्नरा इव त्ररो िलकुच-शिेरााः॥135॥

माध्व ंि रोग ंर ेप्रारो ात्यज ंिवदषा ंवरााः। िशष्य-क्षते्रषे ुसििद्याबीजावापकै-दीिक्षिााः॥136॥

ग्रामण्रो ब्राह्मणाग्रण्राः प्रापाुः पणूके्ष-िशष्यिाम।् रषेा ंसद-्गिुप्त-मात्रणे भविे ् िकल परं पदम॥्137॥

Page 102: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 102 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

शशु्रषूा-पक्ष-पािाद्याैः केभ्िश्चि ् केवलं ददौ। राम-िप्ररो-राम इव स्वा ंगिि ंरोिग-दलयभाम॥्138॥

िशष्य-प्रिशष्याििशरा ईदृशा रद-्दरोदराि।् को चेे्छि ् सलुभ ंभक्त्या िि-्पाद-सरु-पादपम॥्139॥

इत्थ ंसिद्भाः सिद्भरच्यो धरारा ंचके्र वास ंशषे शय्य ेशरा ।े ग्राम ेवािाैः पािवि-ेकाण्व-िीर्ाैः भि-प्रीत्या सन्मठेऽ ू-भोधाः॥140॥

आ न्द-िीर् य-भगविद ने्द-िबम्बिंवद्या-सधुा-िविि-कािन्त स-ुकािन्त-कान्तम।् राैः प्रकै्ष्यिात्र भव-िाप-शमार भिैाःिद-्दास-दास्यमिप िकं ददािि प ुसंाः॥141॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेपञ्चदशाः सग याः षोडशाः सग याः

साधभु्ो मध-ुमर् ािरि-भिि-भाग्भ्ाः श्रौिभे्ो िविि-मिमे यिा -ुभावम।् वदेान्त ंस्वरिमव बन्ध-मोक्ष-मलंू व्याचष् सु्फटमर् कोऽिप कोिवदोऽत्र॥1॥

गोमत्यास्तट-ि कटेऽच्छ-कीिि य-चनं्द्रिवश्व-ज् ंिक्षिि-पििरन्त्य-वणय-जन्मा। िविेष्ा श्रिुि-गणु-साधकं श्रिुी ा ंवाचालो वच मवुाच वािग्म-वर यम॥्2॥

उन्मत्त-प्रलिपिवन्न ििद् मा ंरद ्वाक्य ंव्यिभचरिि क्विचि ् फलेऽत्र। दृष्ान्तो भविि िदप्रमाणिारा ंसवषेा ंश्रिुि-वचसा ंच सवयर्िेि॥3॥

वदेोिं फलमलमार्प्िऽेिधकाराद ्इत्यिोऽि -ुम साऽभ्धत्त धिू याः। रोग्रत्व ेसिि िि दृश्रिऽेिधकारी ािाः स्याि ् स िर-िवषाणवि ् सदिेि॥4॥

Page 103: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 103 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

आक्षपे ंिमसिमा उच्च-मा ाःसद्योऽसौ ि ज-कर-पल्लव-िर े। आदार व्यि िु बीजमोषधी ा ंसिेू ाङु्कर-दल-पषु्प-बीज-सिृष्म॥्5॥

व्याख्यािा ि िश स कदाच प्र-दीप ेस-ंशान्त ेप ुरिप वाचराम्बभवू। िशष्या ् स्वा ् परुु-करुणाम्बिुधि यजािेाः अङ्गषु्ठ-सु्फट- िरान्त-रोिचषवै॥6॥

िीर्ा यर् ंपरृ्-ुिर-वप्र-पािि-वारा ंधाराणा ंरर-सि -क्षमा ंमिेक्षाः। आ ीिा ंदश-शि-पिुम्भरत्यशक्त्या प्रके्ष्योच ेिवफुल-िशला ंक्विचि स मिुाम॥्7॥

लोका ामपु-कृिर ेकुिाः िशलेर ंि न्य े ो इिि ज िा जगाद ित्र। िेारो रिि-वर मा वा िीमा ंभीमश्चिेदि रिि े रने्न विेि॥8॥

ि न्य ेिा ंिगिरिमव वा री-कृिात्मा लीलावि-्कर-कमले सोऽमले । ित्रािप न्यिधि िराऽस्य सचू्यिऽेलं िि ् िङु्गा ं ुि कषाऽध ुाऽिप कम य॥9॥

सङ्ािरैिधक-घ रैलङृ्किाध्वा िशष्याणा ंरि-म सामिुिेरषेाम।् रत्रामा वसिि ििर्ािव े चन्द्राः ित्रासौ सकल-मििाः ससार िसन्धमु॥्10॥

आर्द्ायङ्गााः सपिद ि मज्ज ाि ् सरस्या ंकण्वस्य ििज-वषृभस्य वल्लभाराम।् ित्राऽर ् िर-िकरणोपराग-िेिोाः ग्रामीणा अिप सकलााः स-बाल-वदृ्ााः॥11॥

सवयज् ंस-पिरज ंसमीक्षमाणााः पलु्लाक्षााः िस्मि-वद ााः शभुा न्दाः। दौम ुयख्य ंदधि उिापर ेि ि न्दाः ाऽश्चर ंिरमिप िि ् स्वभाव-िन्त्रम॥्12॥

मा म ै ंभवु -गरंुु िवि न्दिते्थ ंि भ यत्स्यताभ्पििदवोत्तरङ्ग-िस्ताः। सिोभी घ -घ -घोष-घोर-वषेाः सम्रम्भी िल-दम ार िसन्धरुाजाः॥13॥

सम्मोदाि ् िरळ-िरो रु्द्िािभगामी गम्भीर-स्व - िुिमा ् स-ुफे -िासाः। वीच्यङ्गैरिधक-िरिैरिािधवलंे मध्वार प्रणिििमव व्यधाि ् समरु्द्ाः॥14॥

Page 104: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 104 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

गो-लीलास्वििशिर ावगाध-भावाि ् ोल्लङ्घ्ौ िविवध-गणु-प्रकाश-रत्ौ। मध्वाधी परम-मिाेः िप्रर ंज ा ा ंलावण्र ं ि ुजलधरेर ंिवशषेाः॥15॥

अम्भोधिेिरि-िरोमी-पािण-मषृ् ेस्वचे्छऽसौ िवकट-िटास ेि षण्णाः। व्याचख्याविि-िचरमिैररे-शािा सिूाि प्रभरुिि-सनु्दर-प्रकारम॥्16॥

गाम्भीरा यि ् स्व मधरीकरोिि िसन्धोाः श्राव्यत्व ंवििि िर्ाऽर्प्िो स्व ोऽस्य। पणूने्द-प्रभ-वद ाः क एष धन्यो मत्वते्थ ंज -जलिधस्तमाश ुपरिै॥्17॥

वदेा ा ंसमिुचि-भाव-वाद-दक्ष ंर ेवदे-ििषमीममिूचर ेमिषे्या याः। िधग-्िधक ्िाि िि ज िा जगाद ित्र स्वाश्चरा यि ् िकल किलिाञ्जिल यमन्ती॥18॥

सन्नाम ंिवफुल-हृद ेिवधार भक्त्या िबभ्राणाश्चरण-रजाः सरुने्द्र-सवे्यम।् िि-्स्ना ादिधक-शचुौ दािध-राज ेसस्नसु्त ेििज-ि करााः प्रशस्त-काले॥19॥

कल्लोल ैकिर-ि करिैरवाि वाराैः उल्लोलजै य -ि करा ् ि पािरिद्भाः। आ-क्रान्तााः प्रबल-िरशै्च लोठ्यमा ा िास्यत्व ंप्र-रररुुदन्विीि केै॥20॥

मज्जन्त ंपरृ्-ुलििर-ि गढू-मिूिं सम्पणूय-प्रमििमसज्ज ो जिास। रो लोक-त्रर-िवजरी गरुुाः प्रिसद्ाः सोऽर ंिी पििि लघिूम य-लीलरिेि॥21॥

ीचा ामवच-वचासं्यजीगणन्नो दभ्राणा ंक्षिुभि-कराण्रदभ्र-बोधाः। क्रोषू् ा ंश्व-कल-कल-प्रद ंिवराव ंपञ्चास्यो िि गणरदेदार-वीर याः॥22॥

जन्म-िस्थत्यविसिि-दािर ंकटाक्ष ंलोका ामघटरदम्बधुौ बिृद-्धीाः। आक्रान्तोऽिधक-गरुुणा स ि े िावि ् मञु्च ् सञ्चल मभिू ् िटाक-दशे्राः॥23॥

इत्याद्यरैिप चिरिरै न्य-साध्याैः स्थषे्ठा ंबहु-मििमाप दज य ोऽिस्म ।् िव-िेष ंव्यिधि प ुि यरस्त-भाग्र ेििस्म ् दम य िस िदवे शोभ ंस्याि॥्24॥

Page 105: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 105 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

स-ंप्राप्त ंसि सि-ज े गण्ड-वाटं स्वोजस्स-ंप्रकट आिदशद ्िव-शङ्कम।् शशु्रषूामरमिुचिो िवधािमुीषि ् लोका ािमिि वचसा परीक्षकाणाम॥्25॥

श्रीकान्तशे्वर-सद ऽे रि ् िकलकैो रििशंन्नर-वर- ीि-केि-ुरिष्म।् आित्या गरुु-गदरवै ािळकेराद ्रो लेभ ेिरळ-िराि ् फलाि कामम॥्26॥

एिदृग-्बल-िवभवाः स िस्य कण्ठं िज्ज्यषे्ठोऽर्प्िभि उभौ सम ंगिृीत्वा। ि ष्पषे्मु ् परममवापिाुः प्ररत् ंसङ्षा यि ् क्रम-पिरवध यमा -िकै्ष्ण्यम॥्27॥

आिस्वन्नावलस-िरौ गरुोि यरोगाि ् छत्राग्र्याि ल-मिििौ च िावभुाभ्ाम।् मकु्त्वाऽराः-किठ -िर-त्वच ंिशरोिध ंपरा यर-सु्फट-वच ा ंि -पिेिाुः कौ॥28॥

आश्वस्तौ शिुच-हृिदमाव ू-मा ौ उद्ि ु ंसमगददङ्गिुलं धरा-स्थाम।् सङ्गृह्य प्रसभ-रसादिप प्ररत्तौ सामथ्य ंररििुरमौ कम्प ऽेस्यााः॥29॥

ि र यत् ंवटुमिध-रुह्य मन्द-िासी स प्रारािदि पिरिो िृसिं-गिेम।् ऐश्वरिैरिि लिघमािदकैरुपिेो मध्वोऽभिू ् ित्रभवु -िचत्र-रत्-राजाः॥30॥

पञ्चाशन्नर-प- रोप ीि-मात्रा ंरो वािक्ष ंगिृमिध-रोििणीं ि ार। स व्याख्या-स्वर-दम ार पवू य-वाटो ि दशेाद ्व्यिधि गरुोग यळ-प्रपषेम॥्31॥

िस्वन्नऽेिस्मन्निप रिमा आग्रिोग्र ेप्राच्याि ् िि-्प्रवच ि स्व ोऽिि-रजे।े उद्ि ु ंिवफुल-हृदङ्गलुीं च ालं सोऽभिूदत्यजि कुििूलं ज ा ाम॥्32॥

परिैक्ष प्रभिुरिराैः िशवािग्न-पवूाैः ोपिैक्ष प्रबल-िरसै्तर्ा प्ररत्ाैः। ाविैक्ष क्विचदिप शक्त्यपिूि यरिस्म ् उि-्प्रिैक्ष स्वरमिप भीम इत्यवश्रम॥्33॥

लेििन्या ंमहुुरिप- ह्य कृष्यमाण ं ार्प्कंे ि -ुरुिमस्य िदूपािट। ासाग्र ेमदैि कृिशै्च मिुष्-घािाैः ास्यने्दोरिि-बिलिभाः प्रसन्निाऽऽिस॥34॥

Page 106: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 106 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

पञ्चास्याः श्विभिरव िी िविी -साराैः अम्भोिध यग-सिरिा ंजलिैरवाल्प्याैः। िद्योििैरव िरिणिव यडम्बर ् ॄ ् प्रत्यिर् य-स्व-सम- रवै्य यवािरि ् साः॥35॥

पारन्ती-सरु-सद ंिवशाल-सिंवि ् स-ंप्राप्ताः िलु स-ुिचरािन्नवदे्य-िी म।् ग्राम्याग्र्य-िक्षिि-पिििभिदि ाध य-मात्राि ् िद-्भिूीव्य यिधि स-भिू-बल्य ल्पााः॥36॥

भीमत्व ेसि सरजाैः प्रिििष्ठिाः प्राक ्पञ्चात्मा मरु-िरपरुिञ्चिो रदत्र। पाञ्चाल्या बिल-सिललं सम ंददत्या सोऽस्माषीि ् ििमममर् प्रपजू्य-पजू्याः॥37॥

आरस्य ् िकल सिरदन्तराख्य-दशे ंग्रीष्म ेि ज यलिमि शशु्रवुासं्तटाकम।् िि-्काले परमिभ-वष यर ् घ ौघ ंिि-्पतू्य ैव्यिधि कुििूलं ज ा ाम॥्38॥

दम यन्त्राैः िल-पटलाैः प्र-चोद्यमा ो ग्रामशेो वषृळ-पििाः प्र-िि ुयम ेम।् स-ंप्राप्तस्ति उि रान्तमीक्षमाणाः प्रोद्यन्त ंरिविमव िविस्मिो ाम॥39॥

क्षते्राग्र्य ंित्रभवु -वदै्य- ार्- ार् ंप्रस्थार प्रचरु-िरान्तराः प्रभावी। श्री-कृष्णामिृ-परमाण यवािभधा ा ंचके्र सिच -ििि ंस्व-भि-भतू्याैः॥40॥

स ग्राम ंपरमिप राि उच्च-भिूि ंिविासंाः क्व कुिर-कूप-ददयराभााः। इत्यचू ेमदमििमाि ोऽििलज्म्मन्यस्य क्षपिरिमुवे िज्ज स्य॥41॥

सवय-ज्ोऽर्प्रमिधकं रज्-भङ्गीं स-ंिवत्त ेरिििरिि बद्-ि श्चरोऽसौ। आ-भान्त ंपिरषिद मत्सरादपचृ्छि ् कमा यर् य-श्रिुि-गि ार् य-िण्ड-भावम॥्42॥

छन्दोभ्श्च्यिु-रस-सङ्ग्रि-प्रवीणा ् षष्ठऽेिि प्रिि-िविििा ् प्रजाििप े। ाराशसं्यचरम-चारु-मन्त्र-भदेा ् ऊचऽेसौ िमिभ-दधद ्िव-सशंराशंाः॥43॥

पािण्डत्य ंपरममवते्य िस्य िादृक ्सङ्षा यि ् क्षिुभि-म ा िवपक्ष-सङ्ाः। ार् याः स्यादरिमिि वणयरन्नर् त्व ंि ंब्रिूीत्यरुुमिि िेरिोऽर्द्वद ्र्द्ाक॥्44॥

Page 107: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 107 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

सोऽपचृ्छि ् िमर् मिाह्वरोपसगा य रत्रोिा म -ुचरणोपसजृ्य-रपााः। िस्यार् ंवच -चरस्य ि ंब्रवुाणाः स्थरैा यर् ंसपिद स लेिरा-ंबभवू॥45॥

सम्पणू ंशिश िमवोिदि ंकृशाः श्वा चकु्षोभाशभु-ि करो ि रीक्ष्य मध्वम।् प्रत्यर्ी स्वरिमिि दूरवोऽिभधाव ् िकं ि े क्षिममिृाकरस्य िस्य॥46॥

ि िा ा ंकििपर-भिुि-रिु-भिं भिा ा ंव्यिधि चिगु ुयण ंदरालुाः। भिेू स्म ित्र-दश- रोप-भोग्रमन्न ंस-ृप्रीत्य ैस ध -विा ंबिृि-्प्रबोधाः॥47॥

वषृ्ट्यादाेः स ि -रम ािद चक्र एिि ् िचत्र ंिकं भवु -ि रामके समीर।े अर्प्वे ंभवु -गरुोाः कृिा वुादाः कृत्यषे ुप्रवर इिीि वणयरामाः॥48॥

इत्यचू ेधरिण-सरुणे केवलं ो माध्वीर ंिविवध-कर्ा कर्ास ुमान्या। साक्षादर्प्मर-वररैुदीर यमाणा गन्धवदै्य ुय-सदिस िन्मदु ेजगऽेसौ॥49॥

िा ंपद्य-प्रिण-गिदिा ंि ुमछूयिरत्वा िा ा ामिुचि-िराऽऽत्त-पञ्चमाद्यााः। गान्धारं द्य-ुिवषरमजु्ज्वलं सजृन्तो ग्राम ंि ेप्र-जगरुकािक-क्रम-कण्ठााः॥50॥

आ म्राैः स-ुमकुुट मौिलिभाः कराग्राैः आिाम्राैः प्रिि-किलिाैः िस्मिमै ुयिाब्जाैः। आश्रािव िस्थरिर-भिििभाः सरुने्द्राैः िद-्गीिा दश-िधषणार य-वर य-चरा य॥51॥

गीवा यणिैव यजर-मिोत्सवस्य पजूा ंकुवा यणरैिवरळ-सिंवदस्तदा ीम।् िव-स्मरेमै ुयि -ि करप-दवे-रिैुाः स-ुस्मरेरैर् िमविेक्षि ु ंप्र-जग्म॥े52॥

आदशं गणु-गण-दशय ेमरुाराेः सच्छाि ंरिचिम े वणयरन्ताः। प्रद्योिरैुडु-पदवीं प्र-काशरन्ताः प्रकै्षन्त प्रचरु-म ो-िवलासमिे॥े53॥

ाकीन्द्रास्तमवि -भागमा-वसन्त ंस-ुश्लोकैरिप भवु ाि भषूरन्तम।् मेाुः िादप-ि षद ंिदिैररेीं व्याख्यान्त ंिविवध-िविशष्-िशष्य-मध्य॥े54॥

Page 108: ಶ್ೀಮದಾನನದತೀರ್ಥಭಗವತ್ಾಾದಾಚಾರ್ಥಃ · 2014 TOC आ«ारााःय श्रीमदा«ारााःय सन्तुमेन्म

2014

TOC http://srimadhvyasa.wordpress.com

Page 108 आचारा याः श्रीमदाचारा याः सन्त ुम ेजन्म जन्मि ॥गरुुभाव ंव्यञ्चरिन्त भािि श्री जरिीर् यवाक ्॥कृष्ण ंवन्द ेजगद्गरुुम ् ॥

श्रीमन्त ंशिश-वद ंकुशशेराक्ष ंगम्भीर-स्वरमिि-िदव्य-लक्षणाढ्म।् पश्रन्ताः स्व-गरुुमर्ािच यच ् कृिार्ा य वाण्रा ि ंििर-रिि-पणू य-काममिे॥े55॥

अिरो दरागम-िमाः स्व-गो-गणाैःअकरोम ुयकुन्द-गणु-वनृ्द-दशय म।् अजरश्चिदु यश जगिन्त सद-्गणुाैः शरण ंगरुो करुणराऽिप ो भवाेः॥56॥

मस्त ेप्राणशे प्रणि-िवभवारावि मगााः माः स्वािम ् राम-िप्ररिम ि मू ् गरुु-गणु। मस्तभु् ंभीम प्रबल कृष्णषे् भगव ् माः श्रीम ् मध्व प्रिदश सदुृश ं ो जर-जर॥57॥

इिि ि -गिदिवन्तस्तत्र वनृ्दारकेन्द्रा गरुु-िवजर मिं ि ंलाळरन्तो मिान्तम।् ववषृरुििल-दृश्र ंपषु्प-वारं स-ुगन्ध ंििर-दिरि-विरष्ठ ैश्रीमदा न्द-िीर्॥े58॥

इिि श्रीमत्किव-कुल-ििलक-ित्रिवक्रम-पिण्डिाचार य-सिु श्री- ारारण-पिण्डिाचार य-िवरिचि े

श्री-मध्व-िवजर ेमिा-काव्य-ेआ न्दािङ्कि ेषोडशाः सग याः