सुज्ञकथाdemo.esahity.com/uploads/5/0/1/2/501218/sudnyakathaa.pdf · 2019. 11....

सजञकथा

सधया पडणकर

ई साहितय परहिषठान

सजञकथा सधया पडणकर

ई साहितय परहिषठान wwwesahitycom

सजञकथा (Sudnyakatha)


sandhyashipgmailcom

Arambh26112blogspotin

परकाशक ई-साहितय परहिषठान

वब wwwesahitycom

ईमल esahitygmailcom

परकाशन १२ सपटबर २०१४

copyesahity Pratishthanreg 2014

bull हवनामलय हविरणासाठी उपलबध

bull आपल वाचन झालयावर आपण ि

फ़ॉरवडड कर शकिा

bull ि ई पसिक वबसाईटवर ठवणयापवी

ककवा वाचनावयहिररकत कोणिािी वापर

करणयापवी ई-साहितय परहिषठानची परवानगी

घण आवशयक आि

bull या पसिकािील लखनाच सवड िकक

लहखककड सरहिि असन पसिकाच ककवा

तयािील अशाच पनमडदरण ककवा रपािर

करणयासाठी लहखकची परवानगी घण आवशयक

आि िस न कलयास कायदशीर कारवाई िोऊ

शकि

अनकरम

परसिावना

1 हवसोबा खचर

2 भीिी कणाची

3 सविःपासन सरवाि

4 वरागयािील उणीव

5 जगाराचा अडडा आहण समशान

6 जाळ आपल न हशकारिी सविःचीच

7 जशी वयकती िशी सजा

8 कबीराच गर

9 भागयाची िाक ओळखा

10 सवदनशीलिा िवीच

11 शरदधा आहण िकड

12 ररकाम िाि

13 ितवमहस शविकि

14 जीवनाच गहणि

15 कालपहनक बधनाि अडकलल मन

16 साचलल जञान मिणज कचरा

17 या शरीराची ककमि काय

18 पराहजि नपोहलयन

19 दान काय दणार

20 चाणाि गाढव

21 िमा

22 िण मकतीचा

23 बरी अददल घडली

24 परोपकारी ललकन

25 सोगाडया

26 जगाच कलयाण िाच खरा धमड

27 मडकयाचा मोि िरी का बाळगा

28 गरमिातमय

29 सवपन सतय आहण नयाय

30 इदर-वतरासर यदध

31 एकागरिा

32 राजा भिडिरी

33 बरहमजञानाची परीिा

34 सिानभिी

35 हबन बडाच भाड

36 छोटीशी चक

37 इिराचिी भल लचिा

38 ईशवराला ओळखण कठीण आि

39 दीघाडयषयाच रिसय

40 डोळ आहण भरम

41 मन लावन काम कराव

42 मिामखड कोण

43 चाणकयान ददलला िकड

44 सडाची आग

45 शाशवि सखच खर

46 शािी

47 अगलीमाल

48 हमथया अहभमान


50 अलकझाडर अहण सनयासी

51 सतकमड टाळ नका

52 दोन पशाचा चमतकार

53 दरौपदीला िस का आल

54 बखारा समरकदची करवडी कलीच कशी

55 थोड आइसकरीम आतमयासाठी

56 गरहवना कोण दाखहवल वाट

57 एकनाथाची आहसिकिा

58 कददलाची दकमया

59 बरहमरषी हवशवाहमतर

60 जीवनसगीि

61 इहपसिसाधयासाठी नमकपणा िवाच



एक िरी कथा अनभवावी

सजञकथाना परसिावना िी काय असणार

सजञास अहधक सागण न लग

जञ आहण सजञ यािला फरक जयाला कळिो िो सजञ

जञानाच परदशडन करिा यि पण सजञपण सजञालाच जाणवि

ऑहकसजनहनिी अहधक मबलक उपलबध असणारी गोषट मिणज सलला शिाणपण उपदश पण

तयािल घयायच काय आहण सोडन काय दयायच ि ठरवणार इददरय मिणज सजञपण अशा सजञाचया

सजञपणाचया या गोषटी सजञ सगराहिका सधया पडणकर यानी शबदबदध करन सजञ वाचकासाठी हवनामलय

ददलया मिणन ि पसिक दरममळ आहण सगराहय आि

ई पसिकाच एक बर असि सगराहय असल िरी वाटिा यि आहण हजिक वाटाल हििक ि अहधक

जपल जाि िविा जाऊ दया ि पसिक िमचया सवड हमतर नािवाईकापयि खश करन टाका सवाना िोऊ

दया तयाचािी थोडा टाईमपास

जरी वरवर टाईमपास करणार ि पसिक वाटल िरी वाचिा वाचिा कािी ना कािी शिाणपण

हझरपणारच एक अगदी एक जरी शिाणपण योगय वळी सचल िरी तयाची ककमि करिा यणार नािी

जञानशवरीिील ओवयाबददल जस मिणिाि की ldquoएक िरी ओवी अनभवावीrdquo िस आमिी शभचछा दिो की

वाचकानी यािली एकिरी कथा अनभवावी

बाकीhellipसजञासhellip


१२ २०१४





हवसोबा खचर

सि चररतरामधय हवसोबाच नाव हवसोबा खचर कस पडल याबददल एका घटनचा

उललख यिो

आळदीि रिाणार या दषट हवसोबा बराहमणाला जञानशवर सोपानदव आहण

मकताबाईबददल निमी दवरष वाटायचा

एकदा मकताबाईला माड खायची इचछा झाली माड बनहवणयासाठी मािीचया

िवयाची गरज िोिी जञानशवर िवा आणणयासाठी कभाराकड हनघाल रसतयाि तयाना

हवसोबा भटल जञानशवर कभाराकड कशासाठी चालल आिि ि कळल िविा ििी

तयाचयासोबि हनघाल तयानी कभाराला जञानशवराना िवा दऊ ददला नािी दःखी मनान

जञानशवर घरी परिल मकताबाईन हवचारल भाड कठाय जञानशवर हिला मिणाल ि

ियारी कर माझया पाठीवर माड भाज

िवा न हमळालयान घरी परिलयानिर िोणारी भाडण पािाणयासाठी

जञानशवरामागोमाग हवसोबासदधा यऊन लपन उभ

िोि मकताबाईन जञानशवराचया पाठीवर माड

थापल भाजल ि पाहन तयाना आशचयाडचा धकका

बसला िा चमतकार पाहन हवसोबा आमलागर

बदलल पढ यि तयानी जञानशवराच पाय धरल आहण

माफी माहगिली

िवा न हमळणयामाग हवसोबाच कारसथान िोि ि मकताबाईला समजल रागान िी

मिणाली दर िो खचरा आधी िवा हमळ ददला नािीस आहण आिा माड बन दणार नािीस

का जञानशवरानी मकताईला शाि कल पण िविापासन हवसोबा झाल हवसोबा खचर

आजिी तयाना याच नावान ओळखल जाि



भीिी कणाची

एकदा टॉलसटॉय भलया पिाट उठन चचडमधय गल आपण दरवळी जािो िविा दव भकताचया गदीि

असिो आज आपण दवाला एकटयाला भट असा हवचार तयानी कला पण ि जविा चचडमधय पोिोचल िविा

िथ आधीच एक माणस गडघ टकन बसला िोिा आहण दवाचया मिीबरोबर कािीिरी बोलि िोिा िो

बोलि असलल कािी शबद टॉलसटॉयचया कानावर पडल िो मिणि िोिा दवा मला माफ कर

सागिानासदधा शरलमध विाव इिकी मी पाप कली आिि माफ कर मला टॉलसटॉयला वाटल दकिी

मिान वयकती आि िी अगदी खलया ददलान दवाकड आपलया िािन घडललया पापासाठी िमा मागिय

पशचािापान बहधा पोळन हनघालला ददसिोय

िविढयाि तया वयकतीची नजर या माणसावर पडली गोधळन गलयासारखा वाटला िो िणभर मग

टॉलसटॉयना मिणाला मिाशय दवाशी माझा जो सवाद चालला िोिा िो आपण ऐकला िर नािी

टॉलसटॉय मिणाल िो मला आपल बोलण ऐक आल आहण खर सागिो धनय वाटल मला अगदी आपलया

अपराधाची कबली ददलीि आपण मला आदर वाटिो आपलयाबददल िो माणस मिणाला ि सगळ ठीक

आि पण कपा करन आपण या गोषटी इिर कणाला साग नका खर िर या कवळ माझया आहण दवामधलया

गोषटी आपण ऐकलया मिणिा िर ठीक आि पण कपया इिर

कणालािी साग नका आहण साहगिलया िर गाठ माझयाशी आि ि

लिाि ठवा

टॉलसटॉयनी आशचयाडन हवचारल पण आतता आपण दवासमोर

आपलया अपराधाबददल पशचािाप वयकत करि िोिाि आहण आिा

िो माणस मिणाला तया कवळ माझया आहण दवामधलया

गोषटी िोतया जगासाठी नवितया तया टॉलसटॉयना वाटल अस आि

िर मिणज लोक इिर लोकानाच घाबरिाि दवाला नािी



सविःपासन सरवाि

यदधाच ददवस राजाच सहनक सगळीकड हवखरलल िोि ि जया गावाि जाि तया गावािलया

लोकाना इचछा असो वा नसो तयाचया रािाणया-खाणयाची वयवसथा करावी लाग लोकामधय दशभकतीची

उणीव िोिी अस नवि सहनकाच वागण तयाचा कररपणा आहण अकारण नासधस करणयाची सवय यामळ

लोक तयाचयापासन चार िाि लाब रिाणच पसि करीि असि

एक ददवशी सहनकाचया अहधकार यान एका शिकर याला हवचारल lsquoगावाि कणाचया शिाि पीक

चागल उभ आि ि साग आिा आठवडाभरापयि आमचा यथच मककाम रिाणार आि आमिाला आपलया

खाणया-हपणयाची आहण घोडयाचया चारा-पाणयाची वयवसथा करायचीयrsquo

शिकरी पचाि पडला साहगिल नािी िर सहनकाचया िावडीि सापडणार ि आपलयाला यथचछ

बकलणार आहण सागायच िर जया शिकर याबददल सागायच तयाचया सपणड शिावर सहनकाचा नागर

दफरणार वरषडभर मग तयाचया घरािल लोक काय खाणार तयाचया इिर गरजा कशा पणड िोणार

चालिा चालिा तयान मनाशी एक हनणडय घिला गावकर याचया शिािन ि दफरि िोि सहनकानी

बर याच शिाकड बोट दाखवन िथील पीक चागल असलयाच साहगिल पण दरवळी आपलयाला इथली

जासि माहििी असलयाच सागि तया शिकर यान तयाना पढ नल दरवळी िो मिणायचा यापिा चागल

पीक कठ उभ आि ि मला ठाऊक आि पढ चला शवटी सगळ एका शिापाशी पोिोचल समोर उभया

हपकाकड बोट दाखवन शिकरी मिणाला की या शिािल पीक सवाडि चागल आि

सहनक अहधकारी भडकला मिणाला lsquoवड लागल का र िला यापिा कक पटीनी चागलया

हपकाची शि आपण माग टाकन आलो की अस का कलस

शिकरी सहनकाचया अहधकार याला मिणाला शिकर याना तयाचया हपकाची ककमि िमिी दणार

नािी ि मला ठाऊक िोि अशावळी मी इिर कणाच नकसान कस करणार ि पीकच शिकर याची

वरषडभराची कमाई यावरच ि आपलया ससाराचा गाडा रटिाि तयाची िी कमाई मी कशी काय हिराव

दणार आहण मी खोट बोललो नािीय ि माझ शि आि माझया दषटीन याच शिािल पीक सवाडि जासि

चागल आि

शिकर याच बोलण ऐकन सहनक अहधकारी शरलमधा झाला तयान शिकर याला तयाचया हपकाची

ककमि िर ददलीच हशवाय न घाबरिा तयान जी उततर ददली तयासाठी तयाला बिीसिी ददल



वरागयािील उणीव

पराणाि राजा भिडिरीबददल एक कथा आि तयाना वरागय आल िविा तयानी

आपलया राजयाचा तयाग कला तयावळी पावडिीन शकरासमोर तयाचया तयागाची वाखाणणी

कली पण शकर मिणाल तयाचया तयागाि उणीवा आिि पावडिीन हवचारल कोणतया

उणीवा शकर मिणाल भिडिरीन राजयाचा तयाग भल कला असल पण सनयाशाचया

जीवनाची सरवाि करिाना तयानी कािी वसि सोबि घिलया राजमिालािन हनघिाना

तयानी पाणयाच भाड उशी आहण िवा ढाळणयासाठी पखा सोबि घिला यावर पावडिी

हनरततर झाली

कािी काळानिर साधनचया करमाि वरागयाची खोली वाढि गली िळिळ या हिनिी

वसिची तयाना असलली गरज सपली

पावडिीन तयाचया वरागयाबददल हवचारल िविािी शकर मिणाल अजनिी उणीव

आि

पावडिीन हवचारल आिा कठली उणीव आि वरागयाबददलच आपल अनभव

लोकापयि पोिोचहवणयासाठी ि वरागयशिक हलहििािि हभिा मागणिी तयानी सोडन

ददलय हमळाल िर खािाि नािी हमळाल िर कािी खाििी नािीि बराच काळपयि

खायला कािी हमळाल नािी िर लपडदानासाठी आललया हपठाचया भाकर या थापन तया

हचिचया आगीवर भाजन खािाि अजन तयाचया वरागयाि उणीव आि अस मिणिा िर िी

कोणिी ि सागा



िी गोषट सागन समजणयासारखी नािी ि शकराचया लिाि आल िोि ि मिणाल

चला आपण परतयिच पाह मग दोघिी वरष पालटन भिडिरीसमोर आल शकरान वदधाचा

आहण पावडिीन वदधचा वरष घिला िोिा तयानी भिडिरीकड हभिा माहगिली भिडिरीना

गल िीन ददवस हभिा हमळाली नवििी तयाददवशी तयाना थोड पीठ हमळाल िोि तयाचया

भाकर या ि भाजि िोि तयानी या वदध जोडपयाला बसवल आहण सार या भाकर या तयाना

ददलया

यावर तयाचया वरागयाचया पिडिबददल पावडिीन नजरनच शकराला हवचारल तयावर

शकर नजरनच उततरल नािी

वदध दापतयामधय चाललली नजरचया खणाची दवघव भिडिरीचया नजरिन हनसटली

नवििी तयानी कििलान हवचारल िविा पावडिीन कललया पचछबददल सागिाना शकर

मिणाल या हवचारिािि की यान सगळया भाकर या आपलयाला ददलया आिा िा काय

खाणार आपण याला कािी भाकर या दऊया

ि ऐकल आहण भिडिरीचा अिकार हडवचला गला ि मिणाल आपण मला ओळखि

नािी एवढया मोठया सामराजयाचा मोि बाळगला नािी िर या चार भाकर याचा मोि मी

काय बाळगणार नया सगळया भाकर या आहण अगदी शाि हचततान आपली भक भागवा

यािच माझा सिोरष सामावलला आि

शकर कािी बोलणार तयाआधी पावडिी मिणाली

आल माझया लिाि भिडिरीन लौकीक वसिचा तयाग कला

पण तयाचया मनाि अजनिी यशाची आसकती आहण अिकार

ठाण माडन आिि भगवन बरोबर आि आपल याचया

वरागयाि उणीवा आिि



जगाराचा अडडा आहण समशान

एकदा चीनच परहसदध ितववतत कनयहशयस याना भटायला एक माणस आला िो

तयाना मिणाला मला िपसया करायचीय कनयहशयस तयाला मिणाल ठीक आि पण

मला अस वाटि की धयानधारणा हशकणयाआधी ि दोन रठकाणाना भट दयावीस अस कर ि

जगाराचया अडयावर जा िथ लोक काय करिाि ि लि दऊन पािा सविः कािीिी करायच

नािी फकत पािायच आहण ि पाहन िला काय वाटल ि मला सागायच

दोन महिनयानिर िो माणस कनयहशयसना भटायला आला मिणाला लोक वड

आिि

कनयहशयस तयाला मिणाल ठीक आि आिा मी साधनच दसर सतर िला दिो

आिा पढच दोन महिन ि समशानाि जाऊन बस िथ जळणारी मढी पािा

दोन महिनयानिर िो माणस पनिा परिला मिणाला आपण माझया डोळयाि

झणझणीि अजन घािल माझ डोळ उघडल ि जीवन एक

मोठा जगार आि आहण तयाचा शवट समशानाि िोिो ि

मला समजल

कनयहशयस तयाला मिणाल जीवनाच रिसय ि

जाणलस आिा ि धयानधारणचया अियाडतरसाठी हनघ

शकिोस



जाळ आपल न हशकारिी सविःचीच

एकदा एक मिािारा एका खडगावािील रसतयावरन िळिळ चालला िोिा तयाचा लाब-ढगळ

झगा शभर पाढर या आहण लाबलचक दाढी-हमशया सरकतयानी भरलला चिरा हिथलया लिान मलाना

गमिीदार वाटला असावा एक-एक करि चागला दिा-बारा मलाचा घोळका मिािार याचया माग माग

चाल लागला मलामधय आहण वानरामधय िसा फारसा फरक नसिो मकाट चालिील िर िी मल कसली

िळिळ तयाचा वातरटपणा जागा झाला तयानी मिािार याला िराण करायला सरवाि कली शवटी जविा ि

मिािार यावर रसतयावरच खड उचलन फक लागल िविा मिािार यान ठरवल की खप झाल

मिािारािी बनल िोिा मलानी हपचछा सोडावा मिणन तयान मलाना एक लोणकढी थाप ठोकली

माग वळन तयान मलाना जवळ बोलावल आहण मिणाला lsquoमी कठ हनघालोय ि िमिाला ठाऊक आि का

अर बाळानो आज आपला राजा सगळयाना मजवानी दिोय िमिाला ठाऊक नािी का मी असा िळिळ

चालि हनघालोय पोिोचपयि मजवानी सप नय मिणज झालrsquo मग हजभलया चाटि मिािार यान मागलया

वळी राजान मजवानीि काय काय पकवानन खाऊ घािली िोिी तयाच रसभरीि वणडन कल तया पकवाननाचा

सगध िथील एकण थाटमाट हमठाया सरबि वगरच तयान कलल वणडन ऐकन मलानी तयाचा हपचछा

सोडन िथन पोबारा कला मिािार यान सटकचा शवास सोडला आहण िो पढ हनघाला

वयोमानामळ िो अगदी िळिळ चालि िोिा थोड अिर चालन गला असल-नसल िो गावािली

कािी मडळी लगबगीन राजमिालाचया ददशन चाललयाच तयाचया लिाि आल तयान सिज हवचारल िविा

गावकर यानी तयाला साहगिल की राजा मजवानी दिोय मिणन आमिी सगळ तया मजवानीि सामील

िोणयासाठी हनघालो आिि

आणखी थोड पढ गलयावर तयाला आणखी कािी लोक राजमिालाचया ददशन जािाना ददसल राजा

खरोखर मजवानी िर दि नसल ना ndashअसा हवचार तया मिािार याचया मनाि आला आणखी थोड अिर

चाललयानिर तयाला राजमिालाकड हनगालल आणखी कािी लोक भटल ि सगळ मजवानीि सामील

िोणयासाठी हनघाल आिि ििी तयाला समजल

मिािारा बावचळला तयाला वाटल खरच राजा मजवानी दि असणार नािीिर इिक लोक

राजवाडयाकड का बर गल असि आपणिी जाऊन पािाव बरच ददवस झाल पकवानन खाऊन नसल

मजवानी दि राजा िरी फार फार िर काय िोणार िर माझी फरी फकट जाणार आपलयाला अस काय

मोठ मितवाच काम करायचय सधया यावळचया मजवानीचा काय थाटमाट आि ि िरी पाह की

मिािार याची पावल आपसक राजवाडयाचया ददशला वळली



जशी वयकती िशी सजा

एका राजयाचया िीन अहधकार यानी राजयकारभाराि मोठा घोटाळा कला राजान हिघानािी

बोलावल

तयाचयापकी एकाला राजा मिणाला मला िमचयाकडन अशी अपिा नवििी

दसर या वयकतीला राजान एका वरषाडचया कारावासाची हशिा ठोठावली

हिसर या वयकतीला नगरािन लधड काढन फटक लगावणयाची आहण वीस वरष कारावासाची हशिा

फमाडवली

दरबारी गोधळल एकाच गनहयासाठी िीन वयकतीना िीन परकारची हशिा तयानी हबचकि हबचकि

राजाला हवचारल एकाच अपराधासाठी हिघाना िीन परकारचया हशिा ि नयायसगि नािी

राजा तयाना मिणाला हशिा दिाना मी- जशी वयकती िशी हशिा - िच ितव समोर ठवल िोि

पहिली वयकती अहिशय सजजन िोिी तयाला मी कोणिीिी हशिा ददली नािी िरी तयान घरी गलयानिर

आतमितया कली दसरी वयकती थोडया जाड चमडीची िोिी मिणन हिला मी एक वरषाडची हशिा सनावली

एक दरबारी मिणाला मिाराज हिसर याला मातर आपण खपच कठोर हशिा ददलीि

तयाच बोलण ऐकन राजा िसला मिणाला कारागिाि जाऊन िमिी एकदा तया वयकतीला भटा

मिणज तयाला ददललया हशिच औहचतय िमचया लिाि यईल कािी दरबारी मग तयाला भटणयासाठी

कारागिाि गल हशिा हमळाललया आपलया पवड सिकार याला ि भटल हमळाललया हशिच तयाचया

चिर यावर अहजबाि वरषमय नविि नगरािन लधड काढलयाच कोड खालयाच तयाला कािीिी वाटल नसाव

कारण िो हिथिी अगदी मजि िोिा भटायला आललया दरबार याना िो मिणाला फकत वीस वरषाचीच िर

बाब आि हशवाय मी इिक कमावन ठवलय की माझया साि हपढयानी जरी िाि-पाय िालवल नािीि िरी

कािी एक कमी पडणार नािी आहण या कारागिाििी िसा कणाचा तरास नािीच आरामाि आि मी

अगदी

दरबार यानी हवचारल शिराचया मधयविी रठकाणी सगळयासमोर िमिाला कोड मारल गल

सगळीकड िमची बदनामी झाली तयाला मधयच अडवि िी वयकती मिणालीबदनामी झाली मिणन काय

झाल शवटी मला परहसदधीच हमळाली ना आज शिरभर माझयाबददलच चचाड करि असिील लोक

राजान योगय हनवाडा कला िोिा ि दरबार याना पटल



कबीराच गर

कबीरान गगचया घाटावर सवामी रामानदाकडन दीिा हमळवलयाबददल साहगिल

जाि सकाळचया वळी जया वाटन सवामी रामानद गगासनानासाठी जाि असि तया वाटवर

हनजन कबीरान दीिा हमळहवली िोिी चकन रामानदाचा पाय कबीराला लागला आहण

तयाचया िोडन राम राम ि शबद हनघाल अशा परकार नकळि कबीराला रामानदाकडन

दीिा हमळाली िोिी

दीिा घिलयानिर कबीराला जञानपरापती झाली तयाचया वाणीि हवशरष गोडवा आला

गगकाठी ि जविा कीिडन करि िविा लोक आपसक तयाचया कीिडनाला यऊन बसि तयाचया

कीिडनाला गदी वाढ लागली

ि पाहन काशीच पहडि नाराज झाल तयाचयापकी दकतयकजणानी वदाभयास कलला

िोिा पण तयाच कीिडन ऐकायला कणीिी यि नस तयामळ कबीरान कललया कीिडनाला

लोक जमलल पाहन तयाना कबीराचा िवा वाट लगला

पहडिानी मग कबीराना समजावणयाचा परयतन कला ि गिसथ आिस मल-बाळिी

आिि हशवाय िझा कणी गरिी नािी मिणन ि कथा साग नयस कबीर मिणाल माझ

कणी गर नािीि अस आपल ज मिणण आि ि चकीच आि मी िी हवदया गरकडनच

हशकलो गरकपहवना जञानपरापती िोण शकय िरी आि का कबीराच मिणण ऐकन पहडि

मडळीना आशचयड वाटल तयानी कबीराना तयाचया गरच नाव हवचारल कबीरानी साहगिल

की सवामी रामानद माझ गर आिि



पहडि मग सवामी रामानदाकड गल सवामी रामानदाकड तयानी हवचारणा कली की

आपण वषणव सपरदायाच कटरर समथडक आिाि कबीराचा धमड कोणिा ि सदधा कणाला धड

ठावक नािी तयाला आपण दीिा ददलीि ि कस काय ि आचरण धमाडहवरदध नवि काय

रामानदाना याबददल कािीिी माहििी नविि तयानी हवचारल कोण कबीर तयाला

मी दीिा ददली कधी

सपणड काशी शिराि मग- गर खर बोलिोय की हशषय खर बोलिोय याबददल

उलट-सलट चचाड सर झालया वतत रामानदाचया कानावर आल आहण ि िापल तयानी

कबीराला बोलावल न हवचारल िझ गर कोण

कबीरान साहगिल आपणच माझ गर

सवामी रामानदानी ि ऐकल आहण पायीची खडाऊ िािाि घऊन कबीराचया

डोकयावर िाणली तयाना मारिा मारिा ि बोल लागल मी िला दीिा ददली का मला

खोट पाडिोस राम राम राम

कबीरान सवामी रामानदाचया पायावर

लोटागण घािल मिणाला गरदव गगचया काठी

आपण ददलली दीिा जर खोटी िर मग आतता आपण

दि असलली दीिा िरी खरी आि ना आपल िाि

माझया डोकयावर आहशवाडदाची बरसाि करि आिि

आपलया मखािन माझयासाठी रामनामाचा मतर मला

हमळि आि कबीराच बोलण ऐकन रामानदाना

सिोरष झाला कबीराला तयानी आपला हशषय मानल



भागयाची िाक ओळखा

सफी सि हजहबरी निमी मिणि lsquoमाणस िािी आललया सधी दवडि असिो आहण मग उगीच

भागयाला दोरष लावि बसिोrsquo

एकदा एक माणस तयाना मिणाला lsquoमी नािी मानि अस आिा माझच उदािरण घया ना जनम

गला माझा भागयाचया िाककड कधीपासन कान लावन बसलोय मी भागयान जर सधी ददली असिी िर

मी िी कधीिी दवडली नसिी पण आमच कठल आलय एवढ भागयrsquo

हजहबरी तयाला मिणाल lsquoअस आि गडया मी आिा जरा नदीचया पलीकडचया गावी चाललोय

सधयाकाळी नदीकाठचया पारावर बसलला असन मी ि य हिकड आपण या हवरषयावर बोलrsquo सधयाकाळी

भटणयाच कबल करन िो माणस हनघन गला हजहबरीनी मग आपलया हशषयाना तयाचया यणयाचया

मागाडवर सोनयाचया नाणयानी भरलल मडक ठवायला आहण सविः आसपास रिायला साहगिल

ठरलयापरमाण सधयाकाळी िो माणस पलावरन चालि पलीकड नदीकाठचया झाडाखाली लोकाशी

बोलि बसललया हजहबरीना भटायला आला गमि अशी की पलावर हजथ मडक ठवलल िोि तयाआधी दिा

पावल तयान चकक डोळ हमटन घिल पलावरच उरलल अिर तयान डोळ बद ठवनच ओलाडल ि पाहन

हिथ उभ असलल इिर लोकिी चदकि झाल सगळयाना वाटल कमाल झाली अगदी तया मडकयाजवळ

आलयावरच याला नमकी डोळ बद करायची बदधी कशी सचली िो माणस हजहबरीसमोर आला िविा

तयाचया मागोमाग सोनयाचया नाणयानी भरलल ि मडक घऊन हजहबरीच हशषयिी आल

हजहबरीनी तया माणसाला हवचारल lsquoि अस चालिा चालिा अचानक डोळ का बद कलसlsquo िो

माणस मिणाला lsquoिस खास कािी नािी मला वाटल डोळ बद करन पलावरन चालिाना कस वाटि ि

जरा पािाव मिणनrsquo

हजहबरी तयाला मिणाल lsquoसोनयाचया नाणयानी भरलल ि मडक पाहिलस का कवळ िला हमळाव

मिणन मी ि िझया रसतयाि ठवल िोि उचलल असिस िर िझया सगळया आरमथक हववचना हमटलया

असतया पण माझ मन मातर साशकच िोि जनमभर चालन आललया सधी ि दवडलयास िर आिा या

सधीच ि काय सोन करणार अस वाटल िोि मला आहण ि िच हसदध कलस काय िर मिण डोळ बद

करन चालन पािाव



सवदनशीलिा िवीच

फार मोठ नविि पण समीरचा उदरहनवाडि तयाचया छोटयाशया गरजचया कमाईवरच चालायचा

लिानपणापासन समीरला वगाच भयकर वड थोडा िाि चालला िविा तयान एक मसिपकी गाडी खरदी

कली सविःसाठी अगदी वार याबरोबर शयडि लावायची तयाची गाडी आपलया गाडीची िो खप काळजी घि

अस

समीरचा लिानपणीचा एक हमतर रघ एकदा अचानक तयाला भटायला आला समीरचया गाडीच

तयालािी खप कौिक वाटल पण राहन राहन तया गाडीला पडलली छोटीशी खोक आहण िथील उडालला

रग तयाला बचकळयाि टाकि िोिा

शवटी तयान समीरला हवचारलच मिणाला समीर अर दकिी परम आि िझ सविःचया गाडीवर ि

गरजिी िझच आि मनाि आणल िर पटकन िी खोक ि भरन काढ शकशील गाडीला लागलल ि

गालबोट ि िसच का ठवलयस

समीर मिणाला मला वाटलच िोि ि िा परशन हवचारशील अस अर यामाग एक छोटीशी गोषट

आि

ि दोघ जविा तया गाडीि बसन फरफटका मारायला हनघाल िविा समीरन रघला िी गोषट

साहगिली अर िविा मी िी गाडी नवीनच खरदी कली िोिी असा ससाट हनघालो िोिो हिला पळवि

दरवर रसतयाजवळचया झडपाि कािीिरी िालिय अस मला वाटल पण गाडीचा वग कमी करन पािायची

मला अहजबाि इचछा नवििी मी भरधाव गाडी दामटि पढ चाललो आहण िवढयाि एक वीट दाणकन

यऊन कारचया दरवाजावर आदळली आपलया नवया गाडीला कणी वीट फकन मारल ि लिाि आल आहण

मी हिरहमरलो तयाच हिरीहमरीि मी दार उघडल आहण समोर रडि उभया असललया मलावर उखडलो

मिटल काय र ए गाढवा का मारलीस िी वीट माझया नवया गाडीची काच फटली आहण हिचा रगिी

खरवडलाय पािा रडि रडिच िो मलगा मला मिणाला काका मी काय कर मी वीट हभरकावली

नसिी िर िमिी गाडी थाबवली नसिीि दकतयक गाडयाना मी िाि दाखवला पण कणीिी गाडी थाबवली

नािी अिो माझा मोठा भाऊ पागळगाडयावरन पडलाय मला पलवि नािीय तयाला उचलन पनिा

विीलचयरमधय बसवण पलीज मला थोडी मदि कराल का



िविा माझी नजर बाजला गली आहण मी थड पडलो

रघया खर सागिो र लाज वाटली मला तयाचयाकड लि न

दिा गाडी पढ दामटलयाची तया घटनची आठवण मनाि

कायम रिावी इिरानािी आपली गरज अस शकि ि निमी

लिाि असाव मिणन मी गाडीला पडलली खोक दरसि कली

नािी आहण तया रठकाणी उडालला रग परि लावला नािी



शरदधा आहण िकड

एकदा एक हसदध पररष आपलया हशषयावर परसनन झाल मिणाल आज मी िला पररस

दिो ि दोघिी पररस आणणयासाठी हनघाल गावाबािर आलयावर एका हनजडन रठकाणी

हसदध पररषान हशषयाला एक रठकाणी खोदायला साहगिल हशषयान जमीन खोदली िविा

तयाला हिथ लोखडाची गज चढलली एक छोटी डबी ददसली याच डबीि पररस आि अस

हसदध पररषान हशषयाला साहगिल हशषय मोठा हवदवान िोिा तयाला आपलया जञानाबददल

साथड अहभमानिी िोिा तयाला वाटल की िा जर खरा पररस असिा िर तयाचया सपशाडन

लोखडाची िी डबी सोनयाची नसिी का झाली डबी अजनिी लोखडाचीच आि मिणज िा

कािी पररस नवि डबी उघडन पिायच कषटिी तयान घिल नािीि गरचा अनादर िोऊ नय

मिणन तयान िी डबी सविःजवळ ठवली पण गरबददलचा तयाचया मनािील आदर थोडा

उणावलाच िोिा

गरपासन तयाची वाट वगळी हनघाली िविा आधी तयान िी डबी हभरकावन ददली

िो पढ हनघणार िवढयाि तयाच हभरकावन ददललया तया डबीकड लि गल डबी सोनयाची

झाली िोिी आहण झळाळि िोिी

तयान डबी उचलन घिली िी उघडी िोिी तयाचया लिाि आल की डबीला आिन

मखमलीचा असिर लावलला िोिा आहण तया असिरामळच पररसाचा लोखडाचया डबीला

सपशड झालला नवििा

तयान डबी हभरकावली िविा िी उघडली असावी आहण पररसाचा डबीला सपशड

झाला असावा

तयान डबीि पररस शोधला पण िो घरगळि कठिरी जाऊन पडला असावा खप

शोधनिी हशषयाला पररस कािी हमळाला नािी अहवशवास आहण शरदधाहविीन िकाडमळ िो

पररसाला मकला िोिा



ररकाम िाि

अलकझाडरची शवयातरा हनघाली तयाची शवयातरा पािाणयासाठी लाखो लोक जमल िोि

हिरडीचया दोनिी बाजनी अलकझाडरच दोन िाि लटकि िोि सगळयानाच या गोषटीच खप आशचयड वाटल

कारण अलकझाडर मोठा समराट िोिा तयाची हिरडीसदधा लोकानी इिकया िलगजीपणान बाधावी अस

कस तयाच दोनिी िाि अधािरी लटक ददल कणाचयाच कस लिाि नािी आल

पण मग िळिळ लोकाना समजल की िा िलगजीपणा नवििा खदद अलकझाडरचीच िशी इचछा

िोिी तयान मरणयापवी साहगिल िोि की माझी अिीम यातरा काढिाना माझ दोनिी िाि लोकाना

ददसिील अस हिरडीबािरच ठवाव तयामळ जगजजिा अलकझाडरसदधा शवटी ररकामया िािीच गला

जनमभर हवजयासाठी कलला सगळा परपच हनरथडकच िोिा ि लोकाना कळल

मरणयापवी कािी वरषाआधी अलकझाडर एका गरीक फकीराला डायोजनीसला भटायला गला िोिा

तयावळी डायोजनीसन अलकझाडरला हवचारल िोि सपणड जग लजकन घिलयानिर काय करायच याबददल

ि हवचार कलायस का अलकझाडर डायोजनीसचा परशन ऐकन अलकझाडरन उदास सवराि उततर ददल

मला खप लचिा वाटि कारण दसर जग नािीय िविा खरच ि जग लजकन घिलयानिर पढ मी काय

कराव खर िर अजन तयान सपणड जग लजकललच नविि पण िरीिी जग लजकन घणयाची मितवाकािा

पणड झालयानिरिी तयाची वासना बभहििच रिाणार

िोिी

मोठा जगारी िोिा अलकझाडर सविःजवळच

सगळ तयान डावावर लावल आहण मोठमोठया लढाया

लजकन मोठमोठ ढीग लावल धन-सपदच तयाच

अलकझाडरला मतयपवी जण सािातकार झाला ररकामया

िािान यिो आहण माणस ररकामया िािीच जािो

आपलयाला झालला सािातकार लोकापयि पोिोचावा अशी

तयाची इचछा िोिी लोकानीिी आपल ररकाम िाि पािाव

जािाना अलकझाडर सोबि कािीिी घऊन जाऊ शकला

नािी ि लोकाना कळाव अशी तयाची इचछा िोिी

मरणाििी बरच कािी लजकन नल तयान



ितवमहस शविकि

बरीच वरष हवदयाजडन कलयानिर शविकि घरी परिला वहडलानी तयाला हवचारल हवदयाजडन पणड

झाल मिणिोस िर मग बरहमजञान हमळवलस का कारण तयाहवना इिर सवड हवदया वयथडच

शविकि वहडलाना मिणाला माझया गरदवाना जर तयाबददल माहििी असिी िर तयानी मला

अवशय बरहमजञान ददल असि कारण जया जया हवदया तयाना अवगि िोतया तया सवड तयानी मला ददलया ि

सविः मला मिणाल की शविकि िला हशकवणयासारख माझयापाशी आिा कािीिी हशललक राहिल नािी

आिा ि सवगिी परि शकिोस

शविकिच मिणण ऐकलयावर उददालक - शविकिच वडील - तयाला मिणाल मिणज िी हवदया

हशकवणयाची जबाबदारी तयानी माझयावर टाकली मिणायची ठीक आि बािर जा आहण एक फळ िोडन

आण झाडावरन

शविकि झाडावरन फळ िोडन घऊन आला वडील तयाला मिणाल काप ि फळ शविकिन फळ

कापल फळाि खप हबया िोतया वडील तयाला मिणाल यािील एक बीज हनवड शविकिन बीज हनवडल

िविा वहडलानी तयाला हवचारल एवढयाशया बीजािन परचड वि बन शकल का

शविकि मिणाला िो िर बीजािनच विाचा जनम िोिो वडील तयाला मिणाल मिणज यािच

वि लपलला असायला िवा ि ि बीज चीर तयाि लपलला वि आपण शोधन काढ शविकिन बीज

कापल पण तयाि कािीिी नविि हिथ कवळ शनय िोि

शविकि वहडलाना मिणाला याि िर कािीिी नािीय

उददालक तयाला मिणाल ज ददसि नािी ज अदशय आि तयािनच एक हवशाल वि हनमाडण िोिो

आपणिी अशाच शनयािन जनमाला आलो

यावर शविकिन हवचारल मिणज मीसदधा तया मिाशनयािनच जनमाला आलो का

शविकिचया परशनाला उततर दिाना तयाच वडील उददालक तयाला मिणाल ितवमहस शविकि - िोय

शविकि ि सदधा याच मिाशनयािन आला आिसि तयाचाच एक भाग आिस

वहडलाच ि वाकय ऐकल आहण शविकिला जञानपरापती झाली अस मिणिाि



जीवनाच गहणि

एक िोिी गोम गोम मिणज शभर पायाचा कीडा िी वगान सरपटि कठिरी चालली िोिी एका

सशाची हिचयावर नजर पडली ससा पािािच राहिला तयाला वाटल िी गोम चालि िरी कशी अबब

दकिी हिच ि पाय आधी कोणिा पाय उचलायचा मागन कोणिा पाय उचलायचा ि कस कळि असल

हिला भयकर करठण आि बवा दकिी गहणि करावी लागि असिील हिला

सशान हिला िाक मारली मिणाला अग थाब कठ इिकया लगबगीन चाललीस अस साग की

िझ इिक पाय आिि िर तयापकी कोणिा पाय कधी उचलायचा ि िला कस कळि चालिाना कधी िझी

तरधा हिरपीट नािी उडि कधी एकदम दिा पावल उचलली अस वगर झाल का िाराबळ िोि असल ना

िझी अगदी खर साग पायाि पाय अडकन कधी पडली-हबडली िोिीस की नािी नािी कममालचए ए

मला हशकव ना ि गहणि

खर िर गोमन आपलया पायाबददल असा आहण इिका हवचार कधी कलाच नवििा िी सर सर

चालायची जनमली िविापासनच हिला आठवि िविापासनच हिच अस शभर पाय िोि कधी हिचया

मनाि िा परशन उठलाच नािी की आपलयाला इिक पाय कस काय पहिलयादाच हिन खाली पाहिल आहण

िी घाबरली हिला वाटल - इिक पाय शभर आपलयाला िर शभरपयि आकडसदधा नीटपण मोजिा यि

नािीि

िी सशाला मिणाली याबददल मी कधी हवचारच कला नवििा आिा ि लिाि आणन ददलयस िर

करन हवचार हनरीिण-परीिण करन आहण जो उलगडा िोईल िो सागन िला पण मग िी गोम पनिा

पहिलयासारखी चाल शकली नािी थोड अिर कापल आहण िी गळाठली आिा िी चालि कठ िोिी आिा

िर हिला शभर पायाच गहणि सोडवायच िोि

एवढीशी गोम आहण शभर पाय

एविढीशी हिची िी अककल आहण एविढ मोठ

गहणि ि परचड गहणि िी सोडवणार िरी

कशी



कालपहनक बधनाि अडकलल मन

एकदा वाळवटािील एका सरायमधय एक मोठा कादफला आला कादफलयािील सार

परवासी ददवसभराचया परवासान खप थकल िोि उटाचया मालकान नोकराना आजञा ददली

आहण तयानसार उटाचया गळयाि दोरखड बाधल गल मग ि दोरखड अडकहवणयासाठी

खटया गाडिाना एकाचया लिाि आल की एका उटाचा दोरखड आहण खटी दोनिी िरवलि

उटाला मोकळ कस सोडणार कारण रातरी िो चालि दर हनघन जाईल आहण िरवल अस

तयाला वाटल

तयान िी गोषट आपलया मालकाला साहगिली कादफलयाचा मालकान सरायचया

मालकाकड रातरीपरिा दोरखड आहण खटी माहगिली सरायचया मालकान ददलहगरी वयकत

करि साहगिल की खटया ककवा दोरखड आमचयाकड नािीि पण िमिी अस का नािी

करि - िमिी खटी गाडलयासारख करा उटाचया गळयाि दोरखड अडकवलयाचा अहभनय

करा आहण उटाला झोपन जायला सागा

िा उपाय लाग िोईल ि तया कादफलयाचया मालकाला पटना पण दसरा इलाज

नवििा तयामळ तयान सरायचया मालकाच मिणण मानय कल तयान खटी गाडणयाचा

दोरखड उटाचया गळयाि अडकवणयाचा अहभनय ििोिि कला आहण इिर उटासारखच तया

उटालािी झोपायला साहगिल

आशचयड मिणज िोवर िाटकळि उभा असलला उट मालकाची आजञा ऐकन खाली

बसला आहण झोपी गला ि पाहन कादफलयाचया मालकाला थोड िायस वाटल सकाळी

पढलया टपपयाचया परवासासाठी हनघिाना इिर सवड उटाचया गळयाि अडकवलल दोरखड

काढल गल खटया उखडन काढलया गलया सगळ उट पढलया परवासासाठी सजज झाल पण

कालपहनक दोरखडान जखडलला उट दढमम उभा राहिना



कादफलयाचा मालक तरासला सरायचया मालकापढ तयान िकरारीचया सराि गार िाण

माडल मिणाला काय चटक कलि िमिी माझया उटावर आिा िो उठन उभा

रािायलासदधा ियार नािीय मी पढचया परवासाला हनघणार कसा

सरायचया मिािार या मालकान मिटल आधी तयाचया गळयाि बाधलला दोर काढा

आहण िो दोर बाधलली खटी जहमनीिन काढा

कादफलयाचया मालकान बचकळयाि पडि मिटल पण तयाचया गळयाि कोणिािी

दोरखड नािी आहण िो कोणतयािी खटीला बाधलला नािी सरायचया मालकान मिटल

िमचया दषटीन नािीय उटाला मातर आपण बाधल गललो आिोि असच वाटिय जा खटी

उपटा दोरखड काढा

कादफलयाचया मालकान मग उभ रािायला ियार नसललया तया उटाजवळ यऊन

तयाचया गळयािील दोरखड काढलयाचा अहभनय कला खटी उपटलयाचा अहभनय कला

आशचयड अग झटकि िो उट उठन उभा राहिला आहण इिर उटासोबि पढचया परवासाला

हनघणयास सजज झाला

कादफलयािील लोकाना याच खप आशचयड वाटल तयानी सरायचया मालकाला

यामागील रिसय काय अस हवचारल

िविा िो िसि तयाना मिणाला

बाबानो उटच नवि िर माणसाचिी

असच असि कालपहनक खटयाना सगळ

अडकलल असिाि खर िर उटाबददल

मला कािीच अनभव नािी माणसाचया

अनभवावरनच मी िमिाला िा सलला

ददला िोिा



साचलल जञान मिणज कचरा

झन फकीर ररझाईशी सबधीि एक घटना साहगिली जाि

ि एका टकडीवर रिाि असि एकदा एक पहडि तयाना भटायला आल चढण चढणयाचा तयाना

सराव नसावा कारण पोिोचल िविा तयाना चगलीच धाप लागलली िोिी पण तयाचया मनाि परशनानी

नसिा धमाकळ माजवलला िोिा आलया आलया तयानी ररझाईवर परशनाची सरबतती सर कली - ईशवर आि

की नािी ि मला जाणन घयायचय हशवाय आतमा आि की नािी धयान मिणज काय बदधतव मिणज

काय सबोहधची घटना या सगळयाबददल मला जाणन घयायचय

तयाचा उिावीळपणा पाहन ररझाईना मौज वाटली ि मिणाल आपण नकिच पोिोचिािाि

थोडी हवशरािी घया मी आपलयासाठी गरम चिा आणिो चिा हपऊ निर कर चचाड कस

ररझाई चिा घऊन आल पहडिाचया िािी कप ददला आहण तयाि ि चिा ओि लागल कप भरला

पण ररझाई थाबल नािीि चिा कपािन ओसड लागला

पहडि मिणाल अिो थाबा कप भरलाय तयाि थबभर चिाची जागािी उरलली नािी आणखी

चिा कपाि रिाणार कसा

ररझाई मिणाल मला वाटल िोि िमिी पोपटपची करणार पोकळ पहडि असाल बहिक पण

नािी िमचयाि थोडी अककल आि अस ददसि कप भरलला असल

िर तयाि आणखी चिा ओििा यि नािी ि िमिाला समजि मग

जरा हवचार करन सागा आपला पयाला ररकामा आि का समजा

भटलाच ईशवर िर तयाला आतमसाि कर शकाल आपण

बदधतवाला उगव दणयासाठी िमचया अिःकरणाच आकाश मोकळ

आि का िमचया अिःकरणाि इिक जञान साचलय की समाधीचा

एखादा थबिी तयाि सामाव शकणार नािी साचलल जञान मिणज

कचरा तयाचा हनचरा झालयाहशवाय सवचछ समाधी लागणार

कशी बदधतव यणार कठन िमचया परशनाची उततर मी नककी दईन

पण िमिी िी गरिण कर शकाल का



या शरीराची ककमि काय

एकदा परहसदध सि जलालददीन रमी याना दरोडखोरानी पकडल तयाकाळी

गलामहगरीची पदधि िोिी रमीना गलामाचया बाजाराि हवकणयासाठी घऊन हनघाल

रमी धटर-कटर आहण उच-पर िोि डाकना वाटल की गलामाचया बाजाराि या कदयाची

चागली ककमि हमळल

बाजाराचया रसतयाि एक माणस तयाना भटला िो गलाम खरदी करायला हनघाला

िोिा बाजारापयि जाणयाचा तरास वाचल मिणन दरोडखोरानी तया माणसाला रमीची

ककमि काय दयाल अस हवचारल िो माणस मिणाला मी याच दोन िजार दीनार दयायला

ियार आि बोला हवकणार का

डाक खश झाल पण रमी तयाना मिणाल थाबा घाई कर नका थोड पढ चला

योगय ककमि दणारा भटल डाकनी तयाच मिणण मानय कल ि पढ चालल

पढ तयाना एक वयापारी भटला रमीना

पाहन िो डाकना मिणाला मी याच िीन िजार

दीनार दईन बोला हवकणार का आिा तया

दरोडखोराचया मनाि खप िाव हनमाडण झाली

तयानी आपसाि मसलि करि मिटल िा फकीर

अगदी खर बोलला बर तयानी मग काय कराव

अस पनिा रमीनाच हवचारल पण रमी तयाना

मिणाल आतता नािी

पढ तयाना एक समराट भटला िो पाच

िजार दीनार दयायला ियार िोिा डाकनी



एवढया रकमची कलपनासदधा कली नवििी रगगड झाली ककमि अस वाटन तयानी लगच

रमीना हवकायच ठरवल तयाना वाटलसमराटापिा जासि ककमि दऊन याला हवकि

घणारा आपलयाला कोण भटणार

पण पनिा रमीनी तयाना अडवल मिणाल नको एवढयाि नका हवक मला अजन

माझी खरी ककमि करणारा आला नािीय थोडा धीर धरा डाकना रािवि नविि पण

लोभ आवरना हशवाय आिापयि रमीनी मिटलल खर ठरल िोि शवटी तयानी रमीच

ऐकायच ठरवल ि पढ चालल

समोरन डोकयावर गविाचा भारा घऊन एक माणस यि िोिा डाक फकीराला

हवकायला नि आिि ि समजल िस तयान डाकना हवचारल हवकणार का याला तयाला

हझडकारि डाक मिणाल िो पण ि याची काय ककमि दणार चल नीघ डोकयावरचा

भारा खाली टाकि िो मिणाला गविाचा िा भारा दईन याचया बदलयाि ि ऐकन रमी

लगच मिणाल ठीक बरोबबर ककमि लावली या शरीराची िीच ककमि योगय आि िा

माणस शरीराची खरी ककमि जाणिो यालाच ि शरीर हवका



पराहजि नपोहलयन

पराहजि नपोहलयनला सट िलना नावाचया एका बटावर नजरबदीि ठवल िोि

तयाचयासोबि तयाच खाजगी डॉकटरिी िोि हवजयमोहिमििी ि डॉकटर नपोहलयनसोबि

राहिल िोि साधारण कदी बनन जीवन कठाव लागणार या नपोहलयनला पाहन तयाना खप

वाईट वाटि अस एक ददवशी डॉकटर आहण नपोहलयन बटावर फरफटका मारणयासाठी

हनघाल एका छोटयाशा पाऊलवाटवरन ि दोघ चालल िोि िवढयाि समोरन डोकयावर

गविाचा भारा घिलली एक सतरी आली भारा एवढा मोठा िोिा की तयाखाली हिचा

अधाडअहधक चिरा झाकला गला िोिा िी नीट पाह शकि नवििी

डॉकटर ओरडन हिला मिणाला दर िो दर

िो पाउलवाटवरन कोण चाललय याची कलपना

िरी आि का िला गवि वाहन नणार या तया

सतरीचया लिाि कािी यणयाअगोदर नपोहलयनन

िाि धरन डॉकटरना थोड बाजला नल िी सतरी

नपोहलयनचया इिकया जवळन पढ गली की हिचय

डोकयावरचया भार यािील गविाचया कािी

काडयाचा नपोहलयनचया शरीराला सपशड झाला

डॉकटरना खप वाईट वाटल पण नपोहलयनवर

याचा कािीिी पररणाम झाला नािी तयानी

डॉकटराची समजि घालि मिटल गडया सपल ि सवपनभारल ददवस आिा जरा जागा िो

डोगराला मिटल की सरक नपोहलयन यिोय िर तयाला सरकाव लागल असि अस ि ददवस

आिा पालटल आिा गवि वाहन नणार यासाठीसदधा आपलयाला सरकाव ि लागलच जय

आहण पराजयाचा खरा अथड नपोहलयन जाणन िोिा एका कामगार सतरीसाठी नपोहलयनना

आपला मागड वळवावा लागला याची डॉकटरना मातर चटपट लागन राहिली



दान काय दणार

जञानपरापतीनिर गौिम बदध घरी परिल अकरा वरषानिर ि घरी परिल िोि तयानी घर सोडल

तयावळी तयाचा मलगा राहल एक वरषाडचा िोिा ि परिल िविा िो बारा वरषाचा झाला िोिा यशोधरा -

गौिम बदधाची पतनी - तयाचयावर खप रागावलली िोिी गौिम बदधावर नजर पडिाच हिन परशनाची

सरबतती सर कली - एवढासदधा भरवसा वाटला नािी का िमिाला माझयाबददल मी चाललो अस जर

मला मिटल असिि िर मी िमिाला रोखन ठवन अस िमिाला वाटल िोि का मी ितराणी आि ि िमिी

कदाहचि हवसरला िोिाि िविा आमिी जर पिीला रटळा लावन रणागणावर पाठव शकिो िर िमिाला

सतयाचा शोध घणयासाठी पाठव शकल नसि का मी िमिी माझा अपमान कला

दकतयक लोकानी बदधाना बर याच परकारच परशन हवचारल िोि पण यशोधरचया परशनानी बदधाना

हनरततर कल पढ यशोधरन बदधाना हवचारल जगलाि जाऊन िमिी ज हमळवल ि िमिाला इथ राहन

हमळाल नसि का याच उततरिी बदध िोकाराथी दऊ शकल नािीि कारण सतय िर सवड रठकाणी हवदयमान

असि पण यशोधरन तयानिर ज कल ि वमी घाव घालणार िोिा यशोधरन आपलया मलाला - राहलला

पढ कल आहण िी तयाला मिणाली पािा ि समोर िािाि हभिापातर घऊन ज उभ आिि ना िच िझ

वडील आिि ि एक ददवसाचा िोिास िविा ि िला सोडन पळन गल िोि तयानिर ि आतता परिल

आिा जािील िविा दव जाण पनिा कधी भट िोईल ि तयाचयाकडन आपला वारसा मागन घ िला

दणयासाठी याचयाजवळ ज काय आि ि मागन घ

बदधाजवळ तयाला दणयासाठी काय असणार यशोधरा सड उगवन घि िोिी मनाि साठलला राग

शबदावाट वयकत करि िोिी आपण हवचारललया परशनामळ पररहसथिीला अचानक वगळी कलाटणी हमळल

याची हिला अहजबाि कलपना नवििी

हिच बोलण सपि न सपि िो बदधानी आपल हभिापातर राहलला ददल ि मिणाल बटा मला ज

हमळाल ि मी िला दिो या वयहिररकत िला दणयाजोग माझयाजवळ कािीिी नािी ि सनयासी िो ऐकल

आहण यशोधरचया डोळयाना आसवाची धार लागली बदध मिणाल समाधीच माझी सपदा आि सनयास

घणयानच िी वाटिा यि खर िर िलािी घऊन जाव मिणनच मी आलो िोिो जया सपदचा मी धनी

झालो हिची ि िी धनी विावस अस मला वाटि

राहलन हपतयाची इचछा पणड कली आपण ितराणी आिि ि यशोधरनिी हसदध करन दाखवल

बदधाकडन दीिा घऊन िी सदधा हभिमधय हमसळन गली इिकी की तयानिर बौदध शासतरामधय हिचा

कठिी उललख आढळन यि नािी



चाणाि गाढव

वयविारचाियाडच अहिशय उततम उदािरण मिणन सागिा यईल अशी िी

ईसापनीिीिील एक गोषट एकदा एक लसि एक लाडगा आहण एक गाढव एकतर

हशकारीसाठी हनघाल हिघानी हमळन भरपर हशकार कली आहण मासाचा ढीग जमवला

मग लसि लाडगयाला मिणाला ि या मासाच िीन समान वाट कर आपण हिघानी हमळन

हशकार कली िविा परतयकाला समान वाटा हमळायला िवा

लाडगयान लसिाचया मिणणयाच शबदशः पालन कल आहण मासाच िीन समान वाट

कल

लसिाला राग आला आहण तयान ितिणी लाडगयावर झप टाकन तयाची मानगट

हपरगळली आहण मललया लाडगयालािी मासाचया दढगार यावर टाकल मग लसि गाढवाकड

वळन मिणाला मासाच वाट करायची जबाबदारी आिा मी िझयावर सोपविो समान दोन

वाट कर आपलया दोघासाठी गाढवान मललया जनावराचया मासामधन एक कावळा

उचलला आहण बाजला काढन ठवला मग मोठया

दढगाकड इशारा करि िो लसिाला मिणाला

मिाराज िा आपला वाटा

लसि एकदम खश झाला िो गाढवाला

मिणाला वाः वाः शिाणा आिस वाटणया

करणयाची कला कठ हशकलास ि गाढवान लसिान

कललया परशसचा मान िकवन सवीकार कला मग

मनोमन िो बोललाया मललया लाडगयान मला

लसिासोबि कललया हशकारीची वाटणी कशी

करायची ि हशकवल



िमा

करितरावर घडललया यदधानिरचया रातरी अशवतथामयान पाडवाचया हशहबरास आग लावली

आगीपासन पराण वाचहवणयाचया परयतनाि असललयाचा तयान बाण मारन वध कला मिाभारिाचया

यदधािन पाडवपिाच ज कािी सनयबळ वाचल िोि तयाचा पार धववा उडाला आहण पाडव वशापकी

तयावळी ज कणी हशहबराि िोि ि सदधा मारल गल यदधाि हवजय हमळालयानिर पाच पाडव आहण

सातयकी याना घऊन कषण इिर रठकाणी गला िोिा तयामळ ि िवढ वाचल पाडवाचया सनयाि आिा

एवढच लोक उरल िोि सकाळी जविा ि हशहबराि परिल िविा हिथ तयाना अधडवट जळाललया परिाचा

खच पडलला ददसला मिाराणी दरौपदीचया पाचिी पतराच ििहविि मिदि िथ पडलल िोि दरौपदीचया

वयथच वणडन काय सागाव

अजडनान दरौपदीला धीर ददला िो मिणाला याना मारणार या नराधमाच - तया अशवतथामयाच

धडावगळ शीर पाहिलयानिरच ि आज सनान कर आपलया रथाि बसन शरीकषणाबरोबर अजडन

अशवतथामयाला शोधणयासाठी हनघन गला अशवतथयामयान अजडनाला पाहिल िविा िो पराणभयान पळ

लागला पण अजडनान तयाचा पाठलाग कला आहण तयाला बदी बनवल तयान अशवतथामयाला दरौपदीसमोर

आणन उभ कल अशवतथामयावर नजर पडिाच भीम मिणाला िातकाळ याला ठार मारल पाहिज

सगळयाचाच राग उफाळलला िोिा

पण दरौपदीन सगळयाना सबरीन घणयास साहगिल दरौपदी मिणाली माझ पतर मारल गल तयामळ

पतरशोक मिणज काय ि मी चागल जाणि याची मािा कपी आपलया गरपतनी आिि माझयासारख

पतरहवयोगाच दःख तयाना सिन कराव लाग नय अस मला वाटि आपलयाला उततम शसतरहवदया दणार या गर

दरोणाच तयाचया या पतराि आमिाला दशडन िोि याचयाशी हनषठरपणान वागण आपलयाला शकय नािी

सोडन दया जाऊ द याला हजचया पाच मलाची परि समोर पडलली असिाना आहण तयाचा वध करणारा

समोर बदी िोऊन उभा असिाना दरौपदीन तयाला कलली िमा खरोखर धनय िोय



िण मकतीचा

नागाजडन एक फकीर िोि एक राणी तयाचया वयकतीमतवावर भाळली एक ददवशी सािस एकवटन

हिन नागाजडनाना आपलया मिालाि यणयाच आमतरण ददल तयाचया साहनधयाि कािी िण घालहवणयाची

हिची इचछा िोिी तयाच अभाव दर करणयासाठी तयाना कािीिरी दणयाचीिी हिची इचछा िोिी

नागाजडनानी राणीच आमतरण सवीकारल राणीचया मिालाि ि हिचा पाहणचार सवीकारणयासाठी

गल तयाचया यणयान राणी आनदली हिन तयाच सवागि कल तयाची उततम सरबराई राखली सधयाकाळ

झाली िशी नागाजडनानी राणीचा हनरोप घिला हनरोप दिाना राणी अतयि नमरिन तयाना

मिणालीlsquoमिाराज मला आपणाकडन कािी िवयrsquo

ldquoकाय िवयrdquo अस नागाजडनानी राणीला हवचारल

राणी मिणाली lsquoआपण आपल हभिापातर जर मला ददलि िरrsquo पटकन नागाजडनानी राणीला आपल

हभिापातर ददल राणीन मग तयाना एक रतनजहडि सवणडपातर ददल िी मिणाली lsquoतया पातराऐवजी आपण ि

पातर घया मी दररोज आपलया हभिापातराची पजा करनrsquo

राजमिालािन बािर पडिाच नागाजडनाचया िािािील तया मौलयवान पातरावर एका चोराची नजर

हखळली िो तयाचा पाठलाग कर लागला एकाि हमळिाच तयाचया िािन ि पातर हिसकावन घणयाचा

तयाचा हवचार िोिा थोड िर चालन गलयानिर नागाजडनानी िािािील ि पातर फकन ददल ितिणी

चोरान ि उचलल तयाला वाटल काय माणस आि िा एविढ बहमलय पातर यान सरळ फकन ददल कािी

का असना आपलयाला ि हमळाल ना झाल िर मग तयाचया मनाि हवचार आला आपण हनदान यासाठी

तयाच आभार मानायला िवि पढ िोऊन तयान नागाजडनाना रोखल मिणाला lsquoमिाराज मला आपल

आभार मानायच आिि आपलयासारख लोकिी या जगाि आिि यावर आततापयि माझा अहजबाि हवशवास

नवििा मला आपली पायधळ घणयाची परवानगी दया rsquo नागाजडन िसिच तयाला मिणाल lsquoजररrsquo

चोरान खाली वाकन तयाचया पायावर िाि ठवला आहण िो आपलया कपाळी लावला तया िणी

तयाचया किजञ हदयाि तया पसटशा सपशाडन ज भाव जागि झाल तयामळ िो वयाकळला नागाजडनाना तयान

हवचारल lsquoबाबा मला आपलयासारख विायच असल िर दकिी जनम घयाव लागिीलrsquo नागाजडन तयाला

मिणाल lsquoदकिी जनम िझी इचछा असल िर िस आतता या िणीिी घड शकिrsquo



बरी अददल घडली

रामकाकाचया घरासमोर अगणाि एक खप मोठ झाड िोि तया झाडामळ घरावर आहण अगणभर

निमी सावली असायची घराच ि जण छतरच िोि पण तयाचया एका शजार याच मिणण पडल की घर

आहण अगणावर अशी छाया टाकणारी झाड अशभ असिाि तयाचया अशभ छायमळ कािीिरी अहपरय

घडणयाआधी ि झाड कापन काढणच योगय

शजार याच बोलण मानन रामकाकानी आपलया अगणािील घरादाराला सावली दणारा िो वि

कापन टाकला चलीि जाळिा यिील अशा तया परचड विाचया छोटया छोटया ढलपया पाडलया वि बराच

मोठा िोिा तयाचया अधयाड लाकडानी रामकाकाच घर भरल अगणाििी जागा उरली नािी साठवायला

िविा मदि करणयाचया बिाणयान हिथ आललया तयाचया शजार यान तयाचया समिीन उरलली अधी लाकड

सविःसाठी नली

कािी ददवसानी थडपणान हवचार करिाना रामकाकाना वाटल की आपली सरपणाची सोय

करणयासाठी मिणनच तयाचया तया शजार यान तयाना तयाचया अगणािील झाड अशभ असलयाचा आहण ि

िोडणयाचा सलला ददला िोिा

रामकाकाना खप वाईट वाटल

गावािलया एका वयोवदध वयकतीसमोर तयानी आपल मन उघड कल हवचारल की बाबा झाड

िोडल िी माझया िािन चक घडली का अस परचड वि दभाडगयाला आमतरण दिाि का बाबा िसि

मिणाल lsquoिझयासारखया मखाडचया अगणाि उगवला ि तया विाच दभाडगयच मिणायला िव मिणनच तयाची

कततल घडली आहण आिा तयाला जाळलिी जाईलrsquo ऐकल आहण रामकाकाना आपलया िािन घडलली चक

जाणवन रडच कोसळल

वयोवदध बाबानी मग रामकाकाना साहगिल lsquoजाऊ द चका माणसाचया िािनच घडिाि िरकि

नािी आपण आिा मखड राहिलो नािी यािच समाधान मान इिराचया सलयावर अमल करणयाआधी सलला

दणयामाग तयाचा काय िि आि याचा शोध घऊन सलला नीट उमगल िविाच आहण सविःिी तयाचयाशी

सिमि असलयासच तयावर अमल करावा ि समजणयाची अककल एक झाड गमावन जरी ि हशकलास िरी

खप झाल या गोषटी नीट लिाि ठवलयास िर पनिा अशी चक घडणार नािी िझयाकडनrsquo



परोपकारी ललकन

अमररकच माजी राषटरपिी अबरािम ललकन अहिशय दयाळ वयकती िोि

एकदा आपलया हमतराबरोबर ि एका सभि भाग घणयासाठी हनघाल िोि रसतयाि

एक रठकाणी हचखलान भरलला मोठा खडडा िोिा आहण तया खडडडयाि डकराच एक हपलल

पडल िोि हचखलािन बािर हनघणयाच तया हपललाच सवड परयतन हनषफळ चालल िोि

हपलल घायकिीला आल िोि ललकनन आपली बगघी थाबवली आहण सविः हचखलाि

उिरन डकराचया तया हपललाला बािर काढल या परयतनाि तयाचया कपडयावर हचखल

लागला सभासथळी पोिोचणयास थोडा उशीरिी झाला थोड पाणी घऊन तयानी िाि-पाय

धिल आहण ि सभासथळी पोिोचल सभचया रठकाणी तयाच हचखलान माखलल कपड

पाहन लोकामधय कजबज सर झाली कािी लोकानी हलकनचया हमतराला तयाबददल

हवचारल

शवटी लोकाची हजजञासा शाि करणयाचया उददशान सभा सर झाली िविा

आयोजकानी तयामागील कारण सगळयाना जािीर रीतया साहगिल ि मिणाल की ललकन

इिक दयाळ आिि की सभचया रठकाणी यिाना हचखलाि अडकललया डकराचया हपललाच

िाल तयाना पािावल नािीि तयाला हचखलािन बािर काढल िविाच ि सभचया रठकाणी

आल यामळच तयाना इथ पोिोचणयास अमळ उशीर झाला

आयोजकाच बोलण ऐकन ललकन लगच उभ

राहिल आहण मिणाल की आपला कािीिरी गरसमज

िोिोय अस मला वाटि डकराच ि हपलल िडफडि

िोि मिणन मी तयाला हचखलािन बािर काढल अस

नवि िर हचखलाि अडकलयामळ तयाचा जीव

कासावीस िोि असलला मला पािवना मिणन मी

तयाला बािर काढल सविःचयाच दःखभावनवर मी

फकर घािली परोपकारिी सवानिःसखाय मिणणार

ललकन थोरच िोि



सोगाडया

एका राजाचया दरबाराि एकदा एक सोगाडया आला आहण तयान दानसवरपाि पाच सवणडमदरा

माहगिलया राजा तयाला मिणालाlsquoसोगाडया आिस अस मिणिोस िर िझया कलचा कािी नमना दाखव

आमिी िला दान नवि बिीस दऊrsquo राजाच बोलण ऐकल आहण सोगाडया दरबारािन बािर हनघन गला

दसर या ददवशी पिाट पिाट शिराबािरचया दवळासमोर एका साधन मककाम ठवला साध

मौनीबाबा िोिा माळावर गर चरायला आणललया गराखयानी या मौनीबाबाबददल शिराि सगळयाना

बािमी ददली गराखयानी तया साधचया पायावर डोक टकन आहशवाडद माहगिल िोि पण तयानी डोळ

उघडल नविि धयानधारणि ि िललीन राहिल तयाचया आगमनाची बािमी शिरभर पसरली आहण

दसर या ददवशी तयाचया दशडनासाठी लोकाची गदी जमली िोिा िोिा बािमी राजमिालापयि पोिोचली

दकतयक दरबारी दान आहण फळ-फल घऊन साधचया दशडनाला आल िरीिी साधन डोळ उघडल नािीि

आहण कोणतयािी वसिचा सवीकारिी कला नािी सधयाकाळपयि या मिान साधचया आगमनाची बािमी

राजाचया कानापयि पोिोचली राजासदधा धन-धानय सोन-नाण घऊन साधचया दशडनाला आला िाि

जोडन तयान साधचया हवनवणया कलया पण साधन राजाचया हवनवणयानािी दाद ददली नािी

परििाना राजान हिथ उपहसथि असललया दरबार याना दसर या ददवशी सकाळीच दरबाराि िजर

रिाणयास साहगिल या मिान साधला कोणतयािी परकारची िोसीस पड नय मिणन काय काय करिा यईल

या हवरषयावर तयाना सलला-मसलि करायची िोिी

दसर या ददवशी ठरलयापरमाण कामकाज सर िोणयाआधीच सोगाडया पनिा दरबाराि िजर झाला

राजाला िो मिणाला lsquoमाझया कलचा नमना मी ददला आिा मला पाच सवणडमदरा दयाrsquo

राजान आशचयाडन तयाला हवचारल rsquoआपली कला ि कधी दाखवलीस आमिालाrsquo सोगाडया

मिणाला lsquoदोन ददवस शिराबािरचया मददरासमोर बसलला िो मौनी साध मीच िर िोिो साधच सोग

घिल िोि मीrsquo

राजान तयाला हवचारल lsquoकाल िझयासमोर वभवाच ढीग लागल िोि तयािन ि कािीिी घिल

नािीस आहण आज पनिा पाच सवणडमदरासाठी ि दरबाराि आलास अस काrsquo

सोगाडया मिणाला lsquoमिाराज काल मी साधचा वरष धारण कला िोिा दान सवीकारल असि िर

माझया सोगाचा मान राहिला नसिा हशवाय मला फकत पाच सवणडमदराचीच गरज आि इिक धन घऊन

मी काय करणारrsquo तयाच मिणण ऐकल आहण िो कवळ मिान कलाकारच नवि िर एक मिान वयकती

असलयाबददल राजाची खातरी पटली



जगाच कलयाण िाच खरा धमड

रामानजाचायाना तयाचया गरनी अषटािरी मतराचा उपदश ददला आहण साहगिल वतसा िा

कलयाणकारी मतर जयाचया कानावर पडल तयाची सारी पाप नषट िोिाि ियाला मोिपरापती िोि मिणनच

िा मतर अहिशय गपत राखला जािो ि सदधा िा मतर कणा अनहधकारी वयकतीचया कानावर जाणार नािी

याबददल खबरदारी घ गरच बोलण ऐकन रामानज पचाि अडकल तयाना वाटल िा मतर एवढा

परभावशाली आि िर िो गपत का ठवायचा िा िर परतयक पराणीमातराला ऐकवायला िवा तयामळ

सगळयाचया दःखाच िरण िोईल आहण सगळयाचीच पाप नषट िोिील

िा हवचार मनाि आला आहण लगच तयाना गरजीनी ददलली िाकीदिी आठवली गरचया आजञच

उललघन करण मिणज मितपापच या हदवधा मनःहसथिीमळ तयाना रातरभर झोप आली नािी एका बाजला

सपणड जगाचा उदधार करणयाची सधी िोिी आहण दसर या बाजला गरची आजञा मोडणयाच पािक िोि

शवटी तयानी हनणडय घिला बरहम महिाडवर ि उठल आहण आशरमाचया छिावर चढल सपणड शकती आपलया

आवाजाि ओिन तयानी अषटािरी मतराचा जप सर कला

छिावर चढन मतरजाप करणार या रामानजाना पािाणयास हिथ खप गदी लोटली थोडयाच वळाि

गरिी हिथ यऊन पोिोचल रामानजाला तयानी खाली उिरणयास साहगिल रामानज खाली आल गरनी

तयाना हवचारल ि काय करिोयस ि िला कळिय का

रामानजानी हवनमरपणान साहगिल गरदव िमा असावी आपलया आजञच उललघन करणयाच पाप

मी कलय ि पाप कलयान मी नरकाि जाणार ि िी मला ठाऊक आि पण याबददल मला वाईट अहजबाि

वाटि नािीय जया जया लोकाचया कानावर िा मतर पडला तया सगळयानाच आिा मोि हमळल

रामानजानी ददलली पराजळ कबली ऐकन रागावललया गरजीच मन थडावल तयाचया डोळयाि आनदाशर

दाटल रामानजाला छािीशी कवटाळि ि मिणाल िच माझा खरा हशषय आिस जयाला सपणड

पराणीमातराचया कलयाणाची लचिा वाटि िोच खरा धारममक



मडकयाचा मोि िरी का बाळगा

बखारािील शख वाहजद अली एकदा आपला कादफला घऊन परवासाला हनघाल तयाचया

कादफलयाि जवळ जवळ िजारभर उट िोि इिरिी लवाजमा िोिा सामान-समान िोि परवास करिा

करिा ि एका अहिशय लचचोळया मागाडवर पोिोचल मागड एवढा लचचोळा की एका वळी फकत एकच उट

तया मागाडन जाऊ शक तयामळ तयाचया सगळया उटाना एकामाग एक चालाव लागल आहण उटाची एक

मोठठी राग ियार झाली सगळयाि पढ असललया उटावर सविः शख सवार िोि

उटाचा िा िाडा पढ पढ चालला िोिा आहण अचानक एक ऊट मला पणड रसिा अडवन तया उटाच

कलवर अशा रीिीन पडल की मागल उट पढ जाऊ शकि नविि आहण पढल उट माग यऊ शकि नविि

शखपयि बािमी पोिोचली िसा िो मललया उटाला काय झाल ि पािायला आला

उटाला पाहिल आहण िो मिणाला िा मला याच िर चारिी पाय आिि पोट आि कान आिि

शपटीसदधा आि शखसािबाना मतयबददल माहििी नवििी ि सपषटच िोि

सवक तयाना मिणाला िो सगळ आि खर पण तयाचया आि असणार जीवन सपल

मिणज आिा िा उठन पनिा चालणारच नािी थोडस अहवशवासान शखन हवचारल

सवक मिणाला मालक आिा िा पनिा कधीिी चालणार नािी याच पराण उडाल आिा यानिर

तयाच शरीर सडल आहण मरण फकत उटालाच यि असिी नवि मरण सगळयानाच यि

शखन हवचारल मलािी मरण यईल

सवक मिणाला िो

धकका फार मोठा िोिा तयािन शख सावर शकला नािी तयान आपलयासोबिच सगळ सामान

माघारी पाठवल मािीच एक मडक फकत सविःजवळ ठवल तयाच मडकयाि िो सविःच जवण हशजवि

अस आहण झोपिाना ि मडक िो डोकयाखाली उशीसारख घि अस

एकदा एका कतरयाला तया मडकयाि खाणयाचा वास आला आहण तयान तयाि िोड घािल कतरयाच

िोड मडकयाि अडकल कािी कलया बािर हनघना बावचळलला कतरा डोक झटकि दफर लागला आहण

जवळचया एका लभिीवर मडकयासि तयाच डोक आपटल मडकयािन डोक मकत झाल पण मडक फटल

वाहजद अलीचया मनाि आल चला आिा यािनिी सटलो सगळया गोषटीचा तयाग कला पण या

मडकयाचा मोि कािी सटि नवििा जया शरीराला शवटी दफनच करायच तयासाठी मडकयाचा मोि िरी

का बाळगा



गरमिातमय

एकदा कौरटलयाकड एक िरण आला कौरटलयाना िो मिणाला lsquoआपण मिान अथडशासतरी आिाि

अस ऐकन मी आलो कपया मला शरीमि विायच आि मला यासाठी कािी धड दयाrsquo

कौरटलय तयाला मिणाल lsquoया जगाि दोन परकारच जञान आिndash लौदकक आहण आधयाहतमक िला जया

परकारचया जञानाची गरज आि तया परकारच जञान मी िला दईन पण तयासाठी िला आधी एक परीिा दयावी

लागलlsquo परीिा दणयासाठी िो िरण ियार झाला कौरटलय तयाला मिणाल lsquoआसपासचया रिीिन पाढरा

आहण काळा अस दोन परकारच गोट हनवड आहण िझया झोळीि ठव माझा एक हशषय न पािािा िझया

झोळीिन एक गोटा हनवडल आहण तयावरन िला कशापरकारचया जञानदानाची गरज आि ि मी ठरवन

तयान जर पाढरा गोटा काढला िर मी िला धन-सपतती कमावणयाबददलच जञान दईन आहण जर तयाचया

िािी काळा गोटा लागला िर िला मी आधयाहतमक जञान दईनrsquo

तया िरणान लगच खाली वाकन वाळिन दोन गोट हनवडल आहण ि आपलया झोळीि ठवल

कौरटलयाच आहण तयाचया एका हशषयाच तया िरणाकड लि िोि तयान दोनिी पाढर गोटच हनवडल ि

तयाचया लिाि आल तया िरणाला धन कमवणयािच रस आि ि तयानी जाणल जया हशषयान तया िरणान

हनवडलल गोट पाहिल िोि तयाला कौरटलयानी बोलावल आहण तया िरणाचया झोळीिन एक गोटा काढन

आणणयास साहगिल हशषयान तया िरणाचया झोळीि िाि घािला आहण एक गोटा िािाि घऊन मठ बद

कली आहण िाि बािर काढला मठ बद ठवनच िो गरचया ददशन हनघाला पण चालिा चालिा तयाला ठच

लागली आहण िो पडला तयाची मठ उघडली आहण तयािील गोटा वाळि अदशय झाला आिा िो पनिा

शोधण शकय नविि

िो िरण घाबरला तयाला वाटल आिा आपल लबग फटणार पण कौरटलय तयाला मिणाल lsquoघाबर

नकोस आपण िझया हपशवीिला गोटा काढन पाह आहण माझया हशषयान

उचललला दसरा गोटा कोणतया रगाचा िोिा ि ठरवrsquo तया िरणाचया झोळीिन

पाढर या रगाचा गोटा हनघाला कौरटलय मिणाल lsquoयाचा अथड माझया हशषयान

काळया रगाचा गोटा उचलला िोिा मिणज िला आधयाहतमक जञानाची गरज

आि ठीक आि आजपासन ि माझा हशषय झालासrsquo तया िरणाचया डोळयािन

अशरचया धारा वाह लागलया धावि जाऊन तयान कौरटलयाच पाय धरल आपलया

िािन घडललया चकीबददल साहगिल माफी माहगिली

कौरटलय तयाला मिणाल lsquoआपलया हशषयाला खरोखर कोणतया गोषटीची गरज आि ि सचचा गर

जाणिोrsquo



सवपन सतय आहण नयाय

चोमा नावाचा एक लाकडफोडया िोिा एकदा लाकड िोडणयासाठी जगलाि गला असिा एक

भयभीि िरण अचानक तयाचयासमोर आल ि इिक भदरलल िोि की तयाची हशकार करणयासाठी

चोमाला फार कषट पडल नािीि पण मग एक समसया आली लाकडाचा भारा आहण िरण एकदम नण

चोमाला जमणार नविि थोडा वळ हवचार करन चोमान ठरवल की एरवीिी िरणाकड लि दयायला

आपलयाकड सधयाकाळपयि वळ नािी िविा - आधी आपण बाजाराि नऊन लाकड हवक हमळणार या

पशािन खरदी आटोपन खरदी कललया वसि घरी ठव आहण मग सावकाश यऊन िरण घरी नऊ तयान मग

पटपट एक खडडा खोदला आहण तयाि िरण परल ठरलयापरमाण सगळी काम आटोपन िो जविा पनिा

जगलाि आला िविा मातर तयाला तयान परलल िरण हमळाल नािी

बरीच शोधाशोध कलयानिर आपण हशकार खरच कली िोिी का असा सशय चोमाचया मनाि

हनमाडण झाला थोडया वळान सशय पकका झाला आहण िरण हमळाल नािी िविा िो घरी परिला

सधयाकाळचया वळी हमतर भटल िविा तयान तया सगळयासमोर आपलयाला झाललया भासाची गोषट

साहगिली

चोमाचा एक हमतर िोिा चानी इिरानी चोमान साहगिल ि खर मानल िरी चानीला मातर चोमा

ज सागि िोिा ि पटल नािी तयाला वाटल चोमान खरच हशकार कली असावी आहण जहमनीि परलल

िरण तयाला हमळाल नसावरातरी चानी जगलाि गला आहण तयान थोडी शोधोध कलयावर तयाला चोमान

परलल िरण हमळाल घरी आणन तयान िरणाचया मासाच िकड कल तयाच मास आहण कािड हवकन

चानीन बककळ पसा कमावला चोमाला जविा ि समजल िविा िो चानीचया घरी आला आहण तयान

तयाचयाकड आपला पसा माहगिला िरणाची हशकार आपण कलली असलयान तया पशावर आपला

अहधकार असलयाच तयाच मिणण िोि पण चानी तयाच मिणण मानय करायला ियार नवििा तयाच

मिणण की चोमान परतयिाि हशकार कलीच नािी हशकारीच तयान फकत सवपन पाहिल मिणन िरणापासन

हमळाललया पशावर तयाचा कािीिी अहधकार नािी चोमान गावचया पचायिीि िकरार कली पचायि

हनवाडा करणयासाठी बसली दोनिी बाजच मिणण ऐकन घिलयानिर पचानी नयाय ददला चोमान हशकार

कली पण आपण कललया हशकारीला सवपन समजणयाची चकिी तयाचयाकडन झाली िरणाचया हशकारीच

सवपनच जर चोमान पाहिल िोि िर मग िरणाच मास आहण चामड हवकन हमळणार या पशाि तयाचा वाटा

नािी सतय आहण सवपन याि गफलि कली चोमान चानी िा चोमाचा हमतर खर िर तयान चोमाला तयाची

चक दाखवन दऊन िरण शोधणयास मदि करावयास िवी िोिी परि लोभापोटी तयान िस न करिा सविः

िरण शोधन काढन ि परसपर हवकन पस गाठीला बाधल िी चानीची चक अशारीिीन दोघाचीिी चक

असलयाकारणान िरणामळ हमळाललया पशावर आिा दोघाचािी िकक रिाणार नािी चानीन ि धन आणन

पचाचया सपदड कराव अशा रीिीन चोमाचया भाबडपणामळ आहण चानीचया बरकीपणामळ तया

दोघाचिी नकसान झाल



इदर-वतरासर यदध

वारवार िोणार या यदधामळ दव आहण दानव जरीस आल िोि मिणन तयानी

आपसाि एक िि कला दोनिी पिानी ठरवल की आिा यापढ यदध टाळायच तयासाठी

उपाय मिणन सगळी शसतरासतर दधीची ऋरषीचया आशरमाि ठवायच ठरल मिरषी दधीचीनी

सगळया शसतरासतराच आपलया िपोबलान पाणयाि रपािर कल आहण ि पाणी ि पयायल

तयामळ तयाची िाड अहिशय बळकट आहण अभदय बनली पण कािी काळान दानवाना

सवसथ रािवना आधीचया यदधामळ आलली िीणिा भरन हनघाली आहण तयानी पनिा

दवाशी भाडण उकरन काढायचा परयतन सर कला

इदराकडन हवशवरप असराची ितया घडली िोिी याचच असरानी मग हनहमतत कल

हवशवरपाचा लिान भाऊ असललया वतरासराचया नितवाि तयानी पनिा सवगाडवर आकरमण

करायच ठरवल पनिा इदरासमोर यदधाच सकट उभ राहिल

सवगाडचया रिणासाठी वतरासराची ितया करण अपररिायडच झाल पण बराहमण िोिा

मिणन हवशवरपाचया ितयमळ इदराला हशिा भोगावी

लागली िोिी तयाचया भावाची ितया करन पनिा

बरहमितयचया पािकाची हशिा भोगायची तयाची ियारी

नवििी आपली समसया घऊन इदर सलला मागणयासाठी

बरहमदवाकड गला बरहमदवान इदराला समजाविाना

साहगिल दवराज ितया करणयाचया उददशान जर कणी

आपलयावर चाल करन आल िर िो बराहमण असला िरी

आतमरिणासाठी तयाची ितया करण िा दोरष नवि

हशवाय आपण कवळ सविःच रिण करणयासाठी ि करि

नसन बरहमाडाचया रिणासाठी ि यदध करणार आिाि बरहमदवान समजावल िविा इदराला

थोड िायस वाटल तयान मग दधीची ऋरषीचया िाडानी बनललया शसतरान असराचा नाश

कला

या घटनमळ दवाना आणखी एक गोषट समजली - आपलया सोयीनसार हनणडय

दफरवणार या धिड आहण कपटी लोकावर कधीिी हवशवास ठव नय



एकागरिा

झन गर बोकोज आपलया हशषयाना धयानधारणा हशकहवणयासाठी जी पदधि वापरीि असि िी

लोकाना थोडी हवहचतर वाट

एकदा एक राजपतर तयाचयाकड धयानधारणा हशकणयासाठी आला बोकोजनी तयाला एका उच

झाडावर चढायला साहगिल राजपतराच सार आयषय मिालाि गलल झाडावर वगर िो कधी चढला

नवििा हशवाय गरन जया झाडावर चढायला साहगिल तयाची उची पाहन िो घाबरला बोकोजना िो

मिणाला मला झाडावर चढिा यि नािी पडलो िर बोकोज तयाला मिणाल झाडावर चढिा

यणार याना झाडावरन पडिाना मी कािी वळा पाहिलय पण झाडावर न चढिा यणार याना झाडावर

चढणयाचा परयतन करिाना पडलल मी अजन पाहिल नािीय ि चढ हबनधासि चढावच लागल ि लिाि

आलयावर राजपतर झाडावर चढ लागला श-सववाश फट उचीच झाड िोि ि गरजीनी तयाला पार

शडयापयि चढायला साहगिल िोि

अहिशय सावधपण िो िळ िळ चढ लागला तयाला वाटल िोि की आपलयाला चढिाना गर

मागडदशडन करिील अस कर िस कर नको अस सागि रािािील पण अधन-मधन जविा तयाची नजर

खाली जहमनीवर जाई िविा गरच आपलयाकड लिच नािी ि तयाला जाणव शवटी एकदाचा िो

शडयापयि पोिोचला

मग पनिा खाली उिर लागला गर अजनिी डोळ हमटनच बसल िोि राजपतर जहमनीपासन

साधारण पचवीसक फटावर आला िविा गरनी तयाला सचना कली जपन उिर र राजपतर खाली उिरला

आहण गरजीना तयान आपली शका हवचारली

बोकोज तयाला मिणाल ि जविा हबनधासि िोिाना ददसलास िविाच मी िला सावध कल जमीन

आिा जवळ आली अस जविा िला वाटल िविाच िझा िोल जाणयाची शकयिा वाढली िोिी झाडाचया

शडयाजवळ असिाना ि सविःच अहिशय सावध िोिास तयावळी िला माझी गरज नवििी जमीन जवळ

यऊ लागली िविा िझी एकागरिा थोडी ढळ लागली तयावळीच िझयाकडन चक िोणयाची शकयिा िोिी

मिणन मी िला सावध कल

राजपतराला आठवल बोकोजच मिणण अगदी बरोबर िोि झाडावर चढिाना शडयाजवळ

पोिोचिाना आहण उिरावयास सरवाि करिाना िो अहिशय सावध िोिा जमीन जवळ ददस लागली

आहण तयाचा जीव थोडा फशारला आिा आपली जीि पककी अस तयाचया मनाला वाटल उिरलयानिर

गरना काय काय हवचारायच याबददलच हवचार तयाचया मनाि यऊ लागल िोि आहण झाडावरन

उिरणयाचया दकरयकड तयाच िणकाल दलडि िोऊ लागल िोि तयाच वळी गरजीचा आवाज तयाचया

कानावर आला आहण इकड-हिकड भरकटणार तयाच मन पनिा कामावर क दरीि झाल िोि ि उमजल अन

गरजीबददल तयाचया मनािल सार परशन हवरघळन गल



राजा भिडिरी

उजजनचया राजा हवकरमाददतयाच सावतर वडील बध राजा भिडिरी कवी िोि शरगार शिक वरागय

शिक आहण नीिी शिक ि तयानी हलिीलल िीन कावयगरथ तयाचया जीवनाचा पहिला भाग अिरशः सवड

परकारचया सखाचा भोग घणयाि गला भोगाची तयानी अिी गाठली िोिी

पण अचानक तयाचया जीवनाची गाडी वरागयाचया वळणार वळली घोर वरागय तयानी पतकरल

तयामळ भोग आहण वरागयाच उदािऱण दिाना िटकन तयाचया नावाचा उललख कला जािो िर अशा या

भोगाि हलपत असणार या राजाला अचानक हवरकती कशी झाली याबददल एक आखयाहयका साहगिली जाि

राजा भिडिरीचा हववाि राजकमारी लपगलशी झाला नवहववाहििचया परमाि राज आकठ बडाल

तयादरमयान दरबाराि एका बराहमणान राजाला आहशवाडदसवरप एक फळ ददल ि फळ खाणारी वयकती

दीघाडयरषी िोणार िोिी राजा भिडिरीच आपलया पतनीवर जीवापाड परम िोि तयामळ तयानी ि फळ सविः

खाणयाऐवजी पतनीला ददल पण लपगलच परम राजाचया सारथयावर िोि मिणन मग तयाचया दीघाडयषयाची

कामना मनी बाळगन हिन ि फळ सारथयाला ददल

सारथयाच एका वशयवर परम िोि दीघाडयषय दणार ि फळ सारथयान तया वशयला ददल वशया

चररतरवान िोिी हिन हवचार कला माझ आयषय वाढन काय िोणार दीघाडयषय खर िर राजाला

लाभायला िव िोच परजच पालन करिो दशाच रिण करिो िी ि फळ घऊन दरबाराि िजर झाली

फळाचया गणाच वणडन करन हिन ि फळ राजाला अपडण कल

राज मातर थकक झाल तयानी ि फळ आपलया हपरय राणीला लपगलला ददल िोि ना हवचारपस

झाली उलटिपासणया झालया आहण खर काय ि

सगळयासमोर उघड झाल भिडिरीना

जीवनाचया एकण वयथडिचा सािातकार झाला

आिापयि जया ऐशआरामाि जया सखोपभोगाि

ि लोळि िोि तयाची हनरथडकिा तयाना जाणवली

नातयाचा फोलपणाची तयाना ओळख पटली राजा

भिडिरीन मग सनयास घिला आहण ि िडक वनाि

हनघन गल घोर शरगारी राजा भिडिरी घोर

वरागी बनला



बरहमजञानाची परीिा

एकदा आदद शकराचायड गगानदीि सनानासाठी हनघाल िोि रसतयाि एक चाडाळ (डोब) आपलया

चार कतरयाना घऊन रसिा अडवन बसला िोिा तयाला पिािाच शकराचायानी जरबन मिटल दर िो दर

िो

पण तयाचया या बोलणयाचा तया डोबावर कािीिी पररणाम झाला नािी िो शकराचायाना

मिणाला ि मिातमा वदािामधन आपण बरहम आहण जीव एकच अस परहिपादन करिा एकीकड आपण

सागिा की बरहम एक आि आहण ि सि हचि आनद दोरषहवरहिि असग अखड आकाशासारख वयापक

आि आहण दसरीकड तयाच अदवि बरहमामधय आपण भदाचीिी कलपना करिा मी पहवतर बराहमण आि ि

डोम आिस मिणन माझया मागाडिन दर िो असा आगरि आपण का करिा मला सागा माझया भौहिक

शरीरान आपलया भौहिक शरीराचया मागाडिन दर विायच की या शरीरामधय असणार या चिनन आपलया

चिनचया मागाडिन बाजला विायच सवड शरीराना वयापन असणार या बरहमाची आपण अविलना करिािाि

मिातमन डोबाचया बोलणयान शकराचायाना जण जाग आली आपलया िािन घडि असलली चक

तयाचया लिाि आली डोबाला ि मिणाल की आपण आतमजञानी आिाि आपण ज मिणिाय ि पणडपण

सतय आि

शकराचायानी डोबाचया सििीदाखल ज पाच शलोक मिटल ि मनीरषा पचक नावान परहसदध आिि

मनीरषा पचकाि शकराचायानी ज साहगिल तयाचा साराश असा - मी बरहम आि आहण सपणड जगिी

बरहमरप आि अस दढपण मानणार - मग ि डोम असोि वा

बराहमण ि माझ गर िोि

---

मनीरषा पचक बददल अहधक माहििी पढील ललक वर

हमळल ndash

httpwwwbhagavadgitausacomHYMNS

20OF20SANKARAhtm

य-टयबवर या परसगाचा वीहडयो पािाणयासाठी पढील

ललक वापरा-

httpwwwyoutubecomwatchv=Ewta7Y

JCmyw



सिानभिी

एका दकानदारान आपलया दकानाचया दारावर पाटी लावली कतरयाची हपलल

हवकण आिि

थोडया वळान एका छोटया मलान काउटरपलीकडन तयाना हवचारल हपललाची

ककमि दकिी आि 400 रपए दकानदार तयाला मिणाला मग तयान तया मलाला

हवचारल िला खरदी करायचय का एखाद हपलल

मलगा थोडा हवचाराि पडलला ददसला मग तयान आपलया हखशाि िाि घालन पस

बािर काढल कािी रपय आहण कािी सटी नाणी 400 रपए नविि तयाचयाजवळ िणभर

झाकोळलला तयाचा चिरा पनिा चमकला तयान दकानदाराला हवचारल एवढया पशाि

मी हपलल एकदा पाह शकिो का

जरर दकानदारान मोलकरणीला िाक मारली आहण तया मलाला हपलल दाखव

अस हिला साहगिल हपलल हिथच एका बॉकसमधय ठवलली िोिी मोलकरणीन

हिचयाजवळ असलली हशटरी वाजवली आहण लगच पाच-सिा गोडस हपलल धडपडि

बॉकसबािर पडली आहण लडबडि धाव लागली एक हपलल मातर सगळयाचया शवटी िळ

िळ चालि हनघाल मलान लि दऊन पाहिल िविा ि लगड आि ि तयाचया धयानाि आल

मलान दकानदाराला तया हपललाबददल हवचारल दकानदार मिणाला आमिी तयाला

डॉकटराकडिी नल िोि पण ि मिणाल की या हपललाचया एका पायाि जनमजाि कािीिरी

उणीव आि बहधा िो जनमभर बरा िोणार नािी लगडाच रािील

मी ि हपलल खरदी कर शकिो का तया मलान हवचारल दकानदाराची

उतसकिािी चाळवली गली िो मलाला समजावि मिणाला पोरा ि हपलल िझया कामाच

नािी ि िझयाबरोबर पळ शकणार नािी खळ शकणार नािी उडया मार शकणार



नािी िरीिी िला जर िच हपलल िव असल िर मी

ि िला मोफि ददल घऊन जा ि तयाला

िो मलगा मिणाला नको अस नको मी याला

घऊन जाईन पण इिर हपललासाठी िमिी जविढी

ककमि ठवलीि िविढयाच ककमिीला मी ि घईन आतता

माझयाजवळ पस नािीि पण घरी जाऊन वहडलाकडन

घऊन मी आपणास पस आणन दईन

दकानदाराला आशचयड वाटल तयान मलाला हवचारलखरच का िला ि हपलल हवकि

घयायचय मलान थोड माग सरकन आपला पायजामा एका पायावरन थोडा वर उचलन

धरला दकानदाराला िो मिणाला पाहिलि तया मलाचा पाय पार वाकडा मरगळलला

िोिा सटीलचया पटटटयाचया आधार िो कसाबसा उभा िोिा गोड िसि मलगा

दकानदाराला मिणाला मलासदधा धाविा यि नािी काका या हपललाला कधी वाटल की

आपलयाला समजन घणार कणी असायला िव िर मी तयाचयासोबि असन ना



हबन बडाच भाड

एक हशषय एकदा एका योगयाला भटायला आला तयान मागणी कली मोि

हमळावा अशी इचछा घऊन खप दरवरन मी आपलयापाशी आलोय मला मागडदशडन करा

योगयान तयाला हवचारल शरदधा आि का मनाि कारण शरदधा नसल िर सतय िला

पलवणार नािी

हशषय िरण िोिा तयान मिटल शरदधन पररपणड मन घऊन मी आपलयापाशी आलोय

आपण ज सागाल ि मी सवीकारन

योगयान मिटल ठीक आि आतता मी हवहिरीवरन पाणी भरन आणायला

हनघालोय चल माझया मागन मी ज कािी करन तयाच हनरीिण कर परशन हवचारायचा

नािी शरदधा ठवायची मनाि आहण फकत पािायच

िरणाला वाटल याि काय अवघड आि ि िर आपण सिज कर िो तया

योगयामाग हनघाला

हवहिरीजवळ पोिोचलयावर योगयान एक घागर हविीरीचया काठावर ठवली

िरणाला थोड आशचयड वाटल कारण तया घागरीला बड नविि दसर या घागरीचया गळयाि

दोर बाधन योगयान िी घागर हवहिरीि लोटली पाणयान भरलली घागर शदन वर घिली

आहण तयािील पाणी हबनबडाचया घागरीि ओिल सगळ पाणी लागलीच वाहन गल पण

योगयान हिकड लि ददल नािी तयान पनिा घागर हवहिरीि सोडली पाणी उपसल आहण

हबनबडाचया घागरीि भरलली घागर ररकामी कली पाणी पनिा वाहन गल अस एकदा

घडल दोनदा घडल िीनदा घडलिो िरण िळिळ असवसथ िोऊ लागला तयाला वाटल

िा माणस वडा आि का पाणी सगळ वाहन जािय हिकड याच लिच नािी िा आपला

घागरीवर घागरी ओििोय तया हबनबडाचया घागरीि कशी भरणार िी घागर आहण

कधी



चौथयादा योगयान घागर ररकामी कली पाणी वाहन गल िविा आपलयाला गपप

रािायचय ि िो िरण हवसरला तयान योगयाला हवचारल अशा रीिीन जनमभर पाणी

ओिि राहिलयानिरिी ि पातर कधी नािी भरणार या घागरीला िर िळच नािीय

योगी मिणाला बसस िझा माझा सबध सपला मी िला आधीच बजावल िोि

मनाि शरदधा ठव फकत पािा कािीिी बोल नकोस अर बडाशी आपलयाला काय परयोजन

आपलयाला फकत िी घागर भरायची िोिी पाणी कधी वर यईल याकड माझ लि िोिच

आपण ज करिाय ि मला उलगडि नािीय िो िरण मिणाला

योगी तयाला मिणाला जा ि आिा पनिा इकड परि नकोस पहिलयाच परीिि

नापास झालास पढ याहन मोठमोठया परीिा विायचया िोतया िो िरण माघारी परिला

पण तयाला चन पडना चन पडना झोप यईना भक लागना

तयाचया मनाि आल हबनबडाचया घागरीि पाणी भरण शकय नािी िी कणािी

सोमया-गोमयाचया लिाि यईल अशी गोषट या

माणसाला वगळच कािीिरी समजावायच

असणार मी गपप रिायला िव िोि दकिी वळ

अस चालल असि मी घाई कली हवचारायची

चकलच माझ दसर या ददवशी िो िरण पनिा तया

योगयाकड परिला पाय धरन तयान योगयाकड

िमा माहगिली योगी तयाला मिणाला िा

हवचार करणयाि ि जविढा शिाणपणा दाखवला िविढा जीवनाििी दाखवला असिास िर

िला माझयाकड यावच लागल नसि मला िला एविढच सागायच िोि बड नसलल पातर

भरिा यि नािी आजपयि या शरीर रपी पातराि ि इचछा-वासनाची भर घालि

राहिलास कधी ि पातर भरल का इचछा-वासनानी आपण ज भरायचा परयतन करिोय ि

शरीराच पातर हबनबडाच आि असा हवचार कधी िझया मनाि आला का योगी ज

बोलला ि ऐकन तया िरणाच डोळ उघडल शरदधन िो गरचरणी लीन झाला



छोटीशी चक

दवाडस ऋरषी अहिशय कोहपषट एकदा ि शरीकषण-रहकमणीचया मिालाि गल

शरीकषण-रहकमणीन तयाचा खप आदर-सतकार कला दवाडसासारखया शीघरकोपी ऋरषीच मन

हजकन घण अहिशय करठण पण शरीकषण-रहकमणीन घरी आललया अहिथीचया

आदरसतकाराि यलतकहचििी उणीव यऊ ददली नािी

एकदा सधयाकाळचया वळी दवाडसा शरीकषणाचया रथाि बसल तयाची फरफटका

मारणयाची इचछा शरीकषणान ओळखली शरीकषण सारथयाला रथ िाकणयाचा इशारा

करणार िवढयाि दवाडस ऋरषी मिणाल की रथ ि आहण रहकमणी दोघानी हमळन खचायचा

शरीकषण-रहकमणीन मग घोडयाची जागा घिली तया दोघाचया सवन दवाडस मनी

परसनन झाल तयानी शरीकषणाला एक परकारचा लप ददला आहण साहगिल की िा पायस लप

आि िा लप शरीराचया जया भागावर लावशील तया भागावर असतर-शसतराचा पररणाम

िोणार नािी

शरीकषणान आपलया सपणड शरीरावर िो लप लावला पण पायाचया िळवयावर लप

लावण हवसरला हशवपराणाि उललख आि की यामळच शरीकषणाच िळव कमजोर राहिल

मिणनच जरा वयाधाच बाण तयाना भद शकल आहण यादवकळाचा नाश झाला

बाण लागला तयावळी शरीकषण एका झाडाखाली पहडल िोि एका पायाचया उभया

कललया गडघयावर तयानी दसर या पायाच पाऊल टकवल िोि रातर झाली िशी तयाचया

िळवयावरील पदम लकाक लागल

तयावळी जरा वयाध हशकार करणयासाठी हनघाला िोिा शरीकषणाचया पावलावरील

चमकि पदम तयाला िररणाचया लकलकणार या डोळयासारख वाटल आहण तयान नम धरन

बाण सोडला याच बाणान शरीकषणाची इिलीला समापत झाली



इिराचिी भल लचिा

नारद बरहमचारी आिि ि खर पण एकदा शरीमिीवर तयाची नजर गली आहण ि मनोमन हिचयावर

दफदा झाल शरीमिीबरोबर आपला हववाि घडावा अशी इचछा तयाचया मनाि हनमाडण झाली

योगायोग असा की िबरचीिी नजर शरीमिीवर पडली आहण शरीमिीशी आपला हववाि विावा

अस नारदासारखच तयानािी वाट लागल एकमकाचया इचछाबददल जविा तया दोघाना समजल िविा

तयाचया मनाि परसपराबददल ईषयाड हनमाडण झाली दसर यावर माि करन आपली इचछा पणड करणयाचा

दोघानी हनशचयच कला दोघिी हवषणच भकत िोि दसर याला माि दणयासाठी हवषणची मदि घणयाचा

दोघानी हनणडय घिला नारदानी हवषणकड मदि माहगिली सवयवराचया वळी शरीमिीला िबरचा चिरा

असवलासारखा ददसो िबरनी हवषणला मिटल सवयवराचया वळी शरीमिीला नारदाचा चिरा

माकडासारखा ददसो निमीसारख हवषणनी िथासि मिटल

तयाना खप गमि वाटि िोिी सवयवराचया वळी काय घडि ि पािाणयासाठी ि सविःिी उपहसथि

राहिल सवयवराचया वळी िािाि वरमाला घऊन शरीमिी आली िविा इचछक वराचया रागि अगदी शवटी

उभ असललया नारद-िबरवर हिची नजर गली दरन दोघिी अगदी उततम शरीरयषटीच वाटि िोि पण

िी जविा इिर इचछक वराना ओलाडन तयाचयाजवळ पोिोचली िविा तयाचयापकी एकाच डोक असवलाच

आहण दसर याच डोक माकडाच असलल पाहन िी चपापली

िवढयाि हिची नजर हवषणवर गली माणसाचा चिरा पाहन हिला िायस वाटल आहण हिन

हवषणचया गळयाि वरमाला घािली निर ज झाल तयानसार सवयवराचया वळी ज घडल िोि तयामळ

नारद खश िोि कारण शरीमिीन िबरचया गळयाि वरमाला गािलली नवििी आहण िबर खश िोि कारण

शरीमिीन नारदाचया गळयाि वरमाला घािली नििी

नारदाना शरीमिी हमळाली नािी मिणन िबर खश िोि

िर िबरचा शरीमिीन सवाकर नािी कला मिणन नारद

खश िोि

असच िोि इिराच भल न िोवो अशी इचछा

बाळगणार याना बहिक वळा सविःलाच नकसान सिन

कराव लागि



ईशवराला ओळखण कठीण आि

परहसदध रहशयन साहिहतयक दोसिोवसकी याची एक कथा आि कथि ि मिणिाि की

यशला मतयनिर िबबल अठराश वरषानिर एकदा वाटल की आपण जगाि योगय वळी गलो

नवििो वळ योगय नवििी तयामळ लोक आपल मिणण समज शकल नािीि आहण मिणनच

आपलयाला सळावर चढहवणयाि आल आिा परतयक गावाि चचड बाधली गलीि हिथ

सकाळ-सधयाकाळ आपल समरण कल जाि आपलया नावान अगरबतया मणबतया लावलया

जािाि िी आपलया आहवभाडवासाठी योगय वळ आि तयाना वाटल आिा जाव लोक

आपलयाला नककी ओळखिील आपलया उपदशाच ममड तयाना कळल तयानसार एक

रहववारी सकाळी यश आपलया जनमगावी बथलिममधय अविरल िी रहववारची सकाळ

िोिी नकिीच पराथडना आटोपन लोक चचडमधन बािर पडि िोि

यशला वाटल आिा आपलयाला आपला पररचय दणयाचीिी गरज पडणार नािी

घरा-घराि आपलया िसहबरी लावललया आिि यशना आठवल आधी ि जविा या जगाि

आल िोि िविा तयानी मी ईशवराचा पतर आि आहण आपलयासाठी जीवनाचा सदश घऊन

आलो आि माझा सदश जाणन घणार याचा उदधार िोईल अस लोकाना आगरिान ठासन

ठासन साहगिल िोि पण तयावळी तयाना सळी दणयाि आलआिा मातर ि आपलयाला नककी

ओळखिील अस यशला वाटलपण लोक तयाना पाहन िस लागल लोकाना वाटल आि

कणी माथदफर यशचा वश धारण करन उभा आि चचडचया दाराि

शवटी यशला सागावच लागल की बाबानो जयाची पजा करन िमिी चचडमधन

बािर पडिािाि िो मीच पण लोक तयाच मिणण ऐकन घयायलाच ियार नविि िसि

िसिच ि यशना मिणाल पादरी यायचया आि इथन हनघन जा नािीिर िझी कािी धडगि

नािी यशनी सागणयाचा परयतन कला आधी मी यहदयाचया गदीि िोिो तयामळ मला

समजणयाि िमची चक झाली िोिी आिा मी कवळ आपलयाच लोकाि आि िरीिी



आपलयाला माझी ओळख लागि नािी का िवढयाि

चचडचा पादरी िथ आला यशला पाहन िसणार लोक

पादरीना वाकन नमसकार कर लागल

पादरी मला नककी ओळखल अस यशला वाटल

पण झाल भलिच पादरीन यशला पकडन नल आहण

चचडमधील एका खोलीि कोडन ठवल मधयरातरी िोच

पादरी िािाि कददल घऊन यि असलयाच यशला

ददसल

आलया आलया तयान यशचया पावलावर डोक टकल मिणाला मी लागलीच

आपलयाला ओळखल िोि पण आपण जािीच अराजक आिाि ि सदधा माझया लिाि िोि

आपण पनिा सतय सागायचा परयतन कराल आहण सगळी घडी हवसकटन टाकाल ि मला

मािीि िोि खर िर आिा आपली कािीिी गरज नािीय इथ आहण िरीिी आपलयाला जर

कािी करायच-सागायच असल िर आमचयाकरवी करवा माणस आहण आपण यामधील

दवा आिोि आमिी आहण िो कािी गडबड वगर करायचा हवचार असल िर मातर

अठराश वरषापवी ज इिर पादरीनी कल िोि िच आमिालािी कराव लागल आपलया

मिीची पजा आमिी कर शकिो पण खदद आपली उपहसथिी घािकच ठरल ि आमिी

जाणिो



दीघाडयषयाच रिसय

भारिरतन िी पदवी हमळहवणार परहसदध वजञाहनक डॉ मोिगडम हवशवशवरयया याना

100 वरषाहन अहधक काळाच आयषय लाभल शवटपयि ि अहिशय सकरीय जीवन जगल

तयाना कणी तयाचया दीघाडयषयाच रिसय हवचारल की ि िसि िसि मिणायच मतय माझया

शरीराच दार जविा ठोठाविो िविा -मी आि नािी- अस मी तयाला आिन उततर दिो

हनराश िोऊन मतय उलटपावली परि जािो

एक ददवशी तयाचया एका हमतरान तयाना हनरिर िरण उतसािी आहण सकरीय

रिाणयामागील रिसय काय अस हवचारल िविा ि तयाला मिणालअर मिािारपण शरीराच

नसि मनाच असि मनान आपण जोवर िरण राह िोवर आपल शरीर मनाचया भावहनक

िारणयाची साथ दि रिाि यौवन असो वा मिािारपण या पणडपण मानहसक अवसथा

आिि कािी अशी तयाच मिणण बरोबर िोि अथाडि तयाचया उततम िबबिीला कारणीभि

ठरणार या इिरिी कािी गोषटी िोतया

डॉ हवशवशवरयया यानी आपलया दीघड जीवनाि कधीिी धमरपान कल नािी आहण

कधीिी मास ककवा मददरच सवन कल नािी सवीडनमधय असिाना ि एकदा आजारी पडल

थडीपासन बचाव विावा मिणन डॉकटरानी तयाना कािी थब बरडी घणयास साहगिल यावर

ि डॉकटराना मिणाल बरडीचया थबानीच इलाज िोणार

असल िर मग जाऊ दया

भारिाि परिलयानिर मिसर सरकारन तयाना

भोजनाच आमतरण ददल ि परदशवारी करन परिल

िोि तयामळ मददरापान आहण साहमरष भोजन ि करि

असावि अस या भोजनाचा बि आखिाना गहिि

धरणयाि आल िोि तयानी जविा नमरपणान नकार ददला

िविा तयाच आहिथय करणार या मतरयानी तयाना

हवचारल आपण हनदान हसगारट िरी पीि असालच यावर िसि ि मिणाल नािी मी

अजन एवढा सससकि झाललो नािी



डोळ आहण भरम

खलील हजबरान याची एक छोटी कथा आि

कथच नाव आि - डोळ

कथा अशी-

एकदा डोळ मिणाल या समोरचया दरीपलीकड एक डोगर आि दकिी सदर ददसिोय िो पािा

िर आतता तयाला चारिी बाजनी दाट धकयान वढलय पण एकण दशय फारच सरख ददसिय डोळयाच

बोलण ऐकन कान मिणाल डोगर कठ आि डोगर मला कोणिािी डोगर ऐक यि नािीए कानाच

मिणण ऐकन िाि मिणाल िो र कानटलयानो डोळोबाच बोलण ऐकल आहण मी डोगराला सपशड

करणयाचा परयतन कला पण मला डोगर जाणवि नािीय डोगर असल अस मला िरी वाटि नािी यावर

नाक मिणाल बरोबर बोललाि िािभाऊ डोगर कठिी नािीय असिा िर मला तयाचा वास नसिा का

आला

या सगळयाच बोलण ऐकन डोळ उदास झाल तयानी डोगरावरन नजर वळवन बाजला नली

आिा तयाचयालखीिी डोगर दषटीआडची सषटी झाल डोळयानी नजर वळवली आहण लगच इिराची

आपापसाि कजबज सर झाली - डोळयाना बहिक भरम झालाय डोळयामधय कािीिरी हबघाड झालाय

राव घोटाळा आि



मन लावन काम कराव

परहसदध गरीक गहणिजञ पायथगोरस याचया बालपणाबददलची एक गोषट सागिाि तयाच

बालपण अहिशय गरीबीि गल ि अनाथ िोि पोट भरणयासाठी तयाना जगलाि जाऊन

लाकड गोळा करन आणन िी हवकावी लागायची याच हमळकिीवर तयाचा उदरहनवाडि

चाल एकदा ददवसभर जगलाि लाकड गोळा करन आणलयानिर िी हवकणयासाठी

लागललया रागि ि आपली पाळी यणयाची वाट पािाि उभ िोि

लाकड खरदी करणयासाठी आलल परहसदध गरीक ितवजञानी डमॉकरटीस याच या अनाथ

मलाकड लि गल तयान अहिशय नटकपणान लाकडाची मोळी बाधली िोिी खर िर तया

मोळीचया नटकपणानच तयाच लि वधन घिल िोि पायथगोरससमोर यऊन उभ रिाि

डमॉकरटीस यानी हवचारल िी मोळी उलगडन ि पनिा अशीच बाधन दाखवशील का

िो दाखविो पायथगोरस मिणाला मी सविः िी मोळी बाधलीय पनिा एकदा

नककी बाध शकिो तयान मोळी उलगडन लाकड वगळी वगळी पसरवली आहण पनिा

अहिशय िनमयिन एक एक लाकड रचि मोळी बाधली खाली सगळयाि जाड लाकड

तयापिा थोडी बारीक असलली तयानिर अहधक बारीक लाकड वर या करमान तयान मोळी

रचली आपल काम िो अहिशय मन लावन करि िोिा काम करिानाचा तयाचा

िललीनपणा पाहन डमॉकरटीसनी तयाला हवचारल हशिण घयायची इचछा आि का

हशकशील ि तया छोटया मलान - पायथगोरसन मिटल िो हशकन मी िो अनाथ मलगा

मग डमॉकरटीससोबि हनघाला मन लावन मिनिीन तयान हशिण घिल पढ िाच गरीब

अनाथ मलगा परहसदध गहणिजञ पायथगोरस बनला



मिामखड कोण

एकदा एक धोबी जगलािन चालला िोिा तयाचयासोबि तयाच गाढविी िोि आपलया गाढवावर

तया धोबयाच खप परम िोि दिा रपय मोजन गावचया बाजारािन तयान एक लखलखि लॉकट खरदी

करन ि तया गाढवाचया गळयाि बाधल िोि

तया ददवशी धोबी आहण गाढव जगलािन चालल असिा एका मशादफराची नजर गाढवाचया

गळयाि बाधललया लॉकटवर पडली तयान धोबयाला थाबवल धोबयाला वाटल आिा िा माझ गाढव

मागणार धोबी तया मशादफराला मिणाला ि पिा या गाढवावर माझ खप परम आि िमचयाकड

सामानाच ओझ बरच आि अस ददसिय पण कािीिी झाल िरी मी ि गाढव हवकणार नािी

तयाचयाहशवाय माझा कामधदा चालणार नािी

धोबयाच बोलण ऐकन मशादफराला िस आल िो मशादफर एक हनषणाि जवाहिर या िोिा - लोभी

कजस आहण लबाड तयाला गाढव नको िोि- तया गाढवाचया गळयािील लॉकटमधला मणी िवा िोिा तया

मणयाची ककमि तयाला ठाऊक िोिी धोबयाची खशामि करि िो मिणाला नािी नािी गरसमज करन

घऊ नका मला िमच गाढव नकोय तयाचया गळयाि िमिी ज ि लॉकट बाधलय ना तयावर मी दफदा आि

दकिी सदर मणी आि याि िो मणी मला िवाय िमिी िो मणी मला हवकाल का धोबी फशारला आहण

तयान तया मणयाची ककमि शभर रपय साहगिली धोबयाला सशय यऊ नय मिणन मग मशादफर भावाि

घासाघीस कर लागला तयान तया मणयाची ककमि पननास रपय लावली धोबयान मणी हवकायला नकार

ददला आहण िो पढ चालला थोड पढ गलयानिर धोबयाला आणखी एक वयकती भटली तया वयकतीलािी िो

मणी खरदी करायचा िोिा यावळी धोबयान मणयाची ककमि 200 रपय साहगिली तया वयकतीन मोजन

दोनश रपय धोबयाचया िािावर रटकवल आहण मणी घऊन िो िथन हनघन गला धोबी कािी पावल पढ

चालला असल नसल िविढयाि मागन धावि यऊन पहिलया मशादफरान तयाला गाठल धापा टाकि िो

मिणाला चल ि मिणशील िी ककमि ि घ शभर रपय आहण द िो मणी मला

पण आिा वळ हनघन गली िोिी कठ माघार घयायची ि तया मशादफराला उमगल नविि

आपण 200 रपयाना िो मणी हवकला अस धोबयान िसि िसि तयाला साहगिल तया मशादफरान

सविःचया कपाळावर िाि मारला मिणाला अर मखाड काय कलस ि ि दोन लाख रपयाचा हिरा ि

दोनश रपयाना हवकलास धोबी तयाला मिणाला मी नािी आपण मखड आिाि मिामखड मला तया

मणयाची ककमि ठाऊकच नवििी मी िो फकत दिा रपयाना लॉकटसि खरदी कला िोिा माझा फायदाच

झाला पण मािीि असनसदधा लाखो रपय ककमिीचा मणी शभर रपयाि खरदी कला नािीि िा आपला

मिामखडपणाच नवि का



चाणकयान ददलला िकड

मौयड सामराजयाची सथापना करणारा शरषठ सनापिी मिणन समराट चदरगपताचा उललख

कला जािो भारिाचया इहििासाि मौयड सामराजय यगाला सवणडयग मानल जाि या

सामराजयाचया ससथापनची सकलपना िोिी आचायड चाणकय याची ि समराट चदरगपत मौयड

याच मिामतरी आहण गर िोि एका साधारण झोपडीि ि रिाि असि तयाची झोपडी

समराट चदरगपताचया मिालासमोर िोिी

एकदा चीन दशािन आलल एक परहसदध परवासी फाहियान तयाना भटायला आल

चाणकय एका झोपडीि रिािाि ि पाहन तयाना फारच आशचयड वाटल चाणकयाना ि

मिणाल आशचयड एवढया मोठया सामराजयाच मिामातय साधया झोपडीि रिािाि

फाहियान याना नमक काय मिणायचय ि चाणकयाचया लिाि आल चाणकय तयाना

मिणाल जया दशाचा मिामातय साधारण झोपडीि रिािो

तया दशाच नागररक भवय परासादाि रिािाि पण जया

दशाचा मिामातय भवय मिालाि रिािो तया दशाचया

नागररकाना झोपडयामधय रिाण भाग पडि माझया

दशािील नागररकावर झोपडयामधय रिाणयाच सकट यऊ

नय अस मला वाटि आचायड चाणकय याचया उततरान

फाहियान अवाक झाल



सडाची आग

पचितराि भरड नावाचया एका पिाची गोषट आि भरडला दोन डोकी िोिी मिणज धड एकच

पण तया धडावर दोन माना तया मानावर दोन डोकी आहण या दोन डोकयावर परतयकी दोन डोळ दोन

िोड दोन चोची आहण दोन कान

आपलया या दोन डोकयाचया शरीरामळ भरड इिरामधय उठन ददसायचा तयामळ िो निमी

वगळयाच िाठयाि असायचा सविःला निमी इिरापिा शरषठ मानायचा एकदा भरडच एक िोड एक फळ

खाि िोि खािा खािा ि िोड उदगारल वाः दकिी सवाददषट आि ि फळ अमििलय चव आि या फळाची

िोडाि सखाची नसि कारज फटिय चदनाचया की पाररजािकाचया झाडाच असल कोणतया झाडाच

फळ आि कणास ठाऊक आधी मला ि खाऊन सपव द मग ि डोक फळ खाणयाि अगदी पणडपण रगन गल

पण तयाच बोलण ऐकन इकड दसर या डोकयाचया िोडाला पाणी सटल दसर या डोकयान पहिलया

डोकयाला मिटल मलासदधा चव घऊ द ना र थोड द मला पहिलया डोकयान मिटल मी खालल काय न ि

खालल काय सारखच आि शवटी फळ पोटािच जाणार ना खाऊ द मला चवच घयायची मिणिोयस िर

िला दऊन काय उपयोग ि आहण मी एकच िर आिोि बोलिा बोलिा पहिलया डोकयान पणड फळ

एकटयान फसि कल

िविापासनच पहिलया डोकयाबददलचा राग दसर या डोकयाि धमस लागला सड उगहवणयाची सधी

कधी हमळि याची दसर डोक वाट पाह लागल एक ददवशी दसर या डोकयाला एक हवरषारी फळ हमळाल ि

फळ तयान पहिलया डोकयाला दाखवल आहण मिटल सवाथी डोकया ि फळ दकिी हवरषारी आि ि ठाऊक

आि का िला खालल की पार गारद िोणार खाणारा आिा मी ि फळ एकटयान खाणार आहण िला

चागली अददल घडवणार

पहिलया डोकयान दसर या डोकयाला समजावणयाचा

खप परयतन कला परोपरीन तयाला पटवणयाचा परयतन कला की

बाबार ि ि फळ खाललस िर आपलया दोघाचिी पराण

हनघन जाणार पण दसर या डोकयाला सड उगवायचा िोिा

सडाचया आगीि िो अगदी आधळा झाला िोिा तयान

पहिलया डोकयाच मिणण अहजबाि ऐकल नािी आहण ि

हवरषारी फळ खालल अशा रीिीन दोन डोकयाचा िो पिी

मरण पावला सडाचया आगीि सवडसवाची राखरागोळी िोि



शाशवि सखच खर सख

हिसिपवड 638-558 चया काळाि गरीसमधय सोलन नावाच हवचारक िोऊन गल ि निमी खप

हवचारपवडक शबद न शबद िोलन-जोखन बोलायच अस मिणिाि गरीक समराट कारसदधा सोलन याना खप

मानायच आपला भवय राजमिाल हवशाल सामराजय आहण अपार सपदा सोलनन पािावी दोन कौिकाच

शबद बोलाव अशी तयाची फार इचछा िोिी कारना वाट सोलनन आपलयाबददल मिणाव की कारसारखा

सखी कणी नािी तयानीच अस मिणाव अशी कारची इचछा िोिी कारण ि कधीिी िोडदखल बोलि नािीि

अशी सोलन याची खयािी िोिी कारला वाटायच सोलननी अस मि वयकत कल िर लोकाचा

आपलयाबददलचा आदर दणावल

शवटी एकदा कारन सोलनला बोलावण धाडल समराटान बोलावल िविा सोलन आल तयानी

समराटाच सार वभव पाहिल परतयक गोषट दाखहवलयानिर सोलन कािीिरी बोलिील मिणन कार वाट

पािायच पण सोलन कािीिी बोलल नािीि उलट तयाचया चिर यावरचा गभीर भाव आणखी आणखी

वाढि गला शवटी शवटी िर तयाचा चिरा झाकोळ लागला कारना आशचयड वाटल दःखिी झाल ि

सोलनला मिणाल आपण कािी बोलि का नािी मी सखाची परमावधी गाठलीय अस नािी का वाटि

आपलयाला

यावर सोलन कारना मिणाल मी गपप आि िच उततम आि कारण माझ बोलण िमिाला सिन


िरीिी समराट कारनी सोलनला बोलि करणयाचा परयतन सोडला नािी

शवटी सोलन मिणालज िणभगर आि तयाला मी सख मानि नािी ज शाशवि नािी ि सखावि

िोऊच शकि नािी झाल सोलन याच बोलण ऐकिाच समराट कारचया रागाचा पारा चढला तयानी

लगच सहनकाना बोलावन सोलनचा हशरचछद करणयाचा आदश ददला मारणयाआधी समराटानी सोलनला

बर याच वळा मिटल वाटलयास अजनिी माफी माग आहण मिण की - समराट कार सगळयाि जासि सखी

आि आतता िला मकत करिो

पण सोलन आपलया मिावर अढळ िोि हनलशचि मनान ि समराटाला मिणाल मला माझ पराण

गमवाव लागल िरी बिततर मी खोट बोल शकि नािी सोलनना माफ करणयाएवढ समराट कारच मनिी

मोठ नविि शवटी सोलनच शीर धडावगळ करणयाि आल



कािी वरषानी पारस दशाचा राजा सायरसन समराट

कारला यदधाि पराहजि कल आहण तयाचया राजयावर िाबा

हमळहवला तयान कारला एका खाबाला बाधल आहण

आपलया सहनकाना आजञा ददली- याचया शरीराचया लचधडया

करा िविा समराट कारला सोलनचया मिणणयािील शबद न

शबद पटला सोलनच शबद आठवलयान शवटचया िणीसदधा

समराट कारचया चिर यावर हसमििासय िोि शवटी तयाचया

िोडन शबद हनघाल - सोलन मला माफ करा आपल मिणण

बरोबर िोि

कारच बोलण ऐकन सायरसन कारकड सोलनबददल

हवचारपस कली सोलनबददल ऐकन सायरस इिका परभाहवि

झाला की तयान समराट कारला जीवनदान ददल



शािी

हमहथलच राजा नमी यानी कधी शासतराभयास कला नवििा ककवा तयाना

आधयातमाििी रस नवििा मिािारपणी तयाना घोर दािक जवर झाला थोडा थडावा

हमळावा मिणन तयाचया राणया तयाना चदन आहण कशराचा लप लाव लागलया लप

लाविाना तयाचया िािािील बागडया वाज लागलया नमीना िो आवाज तरासदायक वाट

लागला राणयाना तयानी िािािील बागडया काढन मगच लप लावायला साहगिल

बागडया मिणज सौभागयाच लिण राणयाना पच पडला बागडया उिरवायचया

कशा पण समराटाच मिणण टाळिािी यि नविि मिणन मग तयानी सौभागयाच हनशाण

मिणन एक एक बागडी िािाि ठवन बाकीचया बागडया उिरवलया बागडयाचा आवाज यण

थाबल

समराटाच मन शाि झाल आहण तयाचया मनाि एक हवचार आला - िािाि दिा-दिा

बागडया िोतया िविा तया वाजि िोतया एक एक राहिली आहण आवाज बद झाला नमीना

सािातकार झाला अनक असिील िर गजबजाट अटळ असिो शािी िवी असल िर एकच

असण अपररिायड आि मिाराज नमी उठन बसल मिणाल मला जाऊ दया

राणयाना भोगी राजा नमी ठाऊक िोि योगी नमीना तया ओळखि नवितया तयाना

वाटल िापामळ मिाराज हवहिपत झाल तया घाबरलया नमीना रोखणयाचा तयानी परयतन

कला मिाराज नमीनी तयाना समजावल - घाबर नका मला जवर झालयान मी बरळि

नािीय िी सगळी िमचया बागडयाची कपा आि ईशवर कोणतया माधयमािन जञान दईल ि

सागिा यि नािी िमिी बर याच बागडया घािलया िोतया आजारपणामळ तयािन यणारा

ककड शश आवाज मला सिन िोि नवििा एक एक बागडी उरली आहण िो ककड शश आवाज

बद झाला यावरनच मला बोध झाला मनाि जोवर बर याच आकािा आिि िोपयि असा

आवाज यिच रिाणार एकच आकािा असायला िवी- मकतीची वासना अनि अभीपसीि

एकच असायला िव- परमातयाचया मीलनाच

जागरकिा िवी सकि कठनिी हमळ शकिो



अगलीमाल

बौदध हतरहपटकाि अगलीमालची कथा आि अगलीमाल अहिशय करर िोिा िो जगलाि रिायचा

आहण जाणा-यणार या वाटसरना आधी लटायचा आहण मग ठार मारन तयाचया बोटाची माळ गळयाि

बाधायचा एक िजार लोकाना मारन तयाचया बोटाची माळ गळयाि बाधायची तयान परहिजञा कली िोिी

तयामळच तयाच नाव अगलीमाल पडल िोि तयान नऊश नवयाणणव लोकाना ठार मारल िोि परहिजञा पणड

िोणयासाठी फकत एकाचीच उणीव िोिी तया दरमयान भगवान बदध भरमण करि तया भागाि पोिोचल

िोि जया रसतयावर अगलीमालशी गाठ पडायची शकयिा िोिी तया रसतयान ि हनघाल िविा गावकर यानी

तयाना पढ न जाणयाहवरषयी साहगिल बौदध हभिनीिी तयाना परावतत करणयाचा परयतन कला भगवान बदध

मिणाल मला मािीि नसि िर कदाहचि मी दसर या मागाडन गलोिी असिो पण आिा अहजबाि नािी

या वाटन मलाच गल पाहिज इिर कणी जाणार नािी

भगवान बदध हनघाल सोबि हभििी हनघाल पण निमी बदधाची सावली िोऊन चालणार हशषय

घाबरन चार पावल मागच चालि िोि बदध एकटच अगलीमालचया भटीला हनघाल तयाना यिाना पाहन

अगलीमाल दरनच ओरडला हभि आिस हिथच थाब मी कोण आि ि कदाहचि िला मािीि नािी अस

ददसिय

तयाच बोलण ऐकन भगवान बदध िसल मिणाल िलािी कदाहचि मी कोण आि ि मािीि नािी

अस ददसिय खर िर आपण कोण ि िी िला ठाऊक नािीय

गौिम बदधाच उततर ऐकन अगलीमाल चपापला एवढया आतमहवशवासान बोलणारा माणस तयान

याआधी पाहिला नवििा िवढयाि गौिम बदध तयाचया पढयाि यऊन उभ राहिल मिणाल ि पािा

कसलीिी घाई नािी मला ि हनवािपण कधीिी मार शकिोस पण मारणयाआधी माझी एक छोटीशी

इचछा पणड कर या झाडाची कािी पान मला िोडन आणन द

अगलीमाल विाची मोठी फादीच िोडन घऊन आला

भगवान बदध तयाला मिणाल माझी अधी इचछा पणड झाली

आिा उरलली इचछािी पणड कर िी पान पनिा झाडाला जोड

अगलीमाल मिणाला िटलली फादी पनिा झाडाला जोडणार

कशी भगवान बदध तयाला मिणाल जोड शकि नािीस िर

िोडणयाच काम का करिोस एवढया लोकाना मारलस ि पण

एखादया मगीला िरी हजवि करिा यि का िला जयाला आपण

पनिा हजवि कर शकि नािी तयाला मारणयाचा अहधकार आपलयाकड आि का

भगवान बदधाच बोलण ऐकन अगलीमालला आपली चक जाणवली तयाचया िािन फरसा

हनखळला आहण तयान भगवान बदधाचया पायावर लोटागण घािल



हमथया अहभमान

यदधचािरी आहण अफाट िाकदीमळ भरि चकरविी समराट बनला समराट झालयानिर तयाला

आपलया या गणाबददल गवड झाला आपली बरोबरी इिर कोणिािी राजा कर शकि नािी अस तयाला

वाटायच अमर िोणयाच हवचार तयाचया मनाि घोळ लागल आहण तयासाठीचया उपायाचया शोधास िो

लागला

वरषभ पवडिाचया उच हशखरावर आपल नाव हलहन अमर िोणयाचा मागड तयाला पटला तयानसार

आपलया परचड लवयाजमयाहनशी िो वरषभ पवडिावर गला या पवडिाची चढण अहिशय कठीण िोिी तयाला

वाटि िोि या पवडिाच हशखर काबीज करणार आपण कवळ एकमव पण हशखरावरील दशय पाहन तयाची

थोडी हनराशा झाली आपली समजि चकीची िोिी ि तयाचया लिाि आल वरषभ पवडि पादाकराि

करणार या दकतयक चकरविी समराटाची नाव तया दरि हशखरावर आधीपासनच अदकि कलली िोिी

आणखी एखाद नाव जोडणयासाठीसदधा िथ जागा हशललक नवििी भरि हखनन झाला पण आपल नाव हिथ

अदकि करायचच िा तयाचा हनधाडर िोिा शवटी तयान हशखरावरील एका समराटाच नाव पसन तया जागी

आपल नाव कोरल आहण िो आपलया राजयाि परिला

तयानिर बराच काळ लोटला िरी तयाचया मनािन वरषभाचलाबददलची आठवण पसली जाि

नवििी आहण आठवण आली की तयाला खप असवसथ वाटायच आपलया राजपरोहििाला बोलावल आहण

आपलया हखननिच कारण काय अस शकल - अशी हवचारणा कली

वयोवदध राजपरोहिि मिणाल राजन आपण हखनन आिाि तयामागील कारण थोड वगळ आि

आपलयाला जया गोषटीचा धयास िोिा िी गोषटच आपण नषट कलीि वरषभ पवडिाचया अतयचच हशखरावर

आपल नाव हलहन ि अजरामर करायची आपली इचछा िोिी पण परतयि हिथ गलयावर इिर वयकतीच नाव

पसन आपलयाला आपल नाव हिथ हलिाव लागल यामळ आपलया इचछचा आधारच नषट झाला आपली

इचछा फोल आि ि आपणास कळन चकल

आपण पवडिहशखरावर हलहिललल आपल नाविी कणी ना

कणी पसन टाकणार िी शका आज आपलया मनाि आि जीवनाचया

िणभगरिचा असा अचानक सािातकार झालयान आपण असवसथ

झालाि मिाराज राजपरोहििाच बोलण ऐकन भरि राजाला

जीवनाचया िणभगरिबरोबरच आपलया गवाडची जाणीव झाली

तयािील फोलपणा उमगला




एकदा कशव चदर सन रामकषण परमिसाना भटायला गल तयाचयाशी ईशवराबददल

वादहववाद करायचा कशवचदराचा हवचार िोिा कशव चदर सन याचयावर तयाकाळी

नाहसिकिचा पगडा िोिा तयाचयासोबि समाजािील पाच-पननास परहिहषठि वयकतीिी िोतया

चचाड सर करिाना कशवचदर परमिसाना मिणाल ईशवराच अहसितवच नािी

तयावर परमिस तयाना मिणाल बरोबर आि आपल मिणण

तयाच उततर ऐकन कशवचदराना धककाच बसला तयाना वाटल ि सविःला परमिस

आहण भकत मानिाि िर मग माझ हवरोधी मि बरोबर आि अस कस काय मिणिाि

तयानी माझ मिणण जर मानय कल िर वादहववाद घडल कसा हववादाच मळच तयानी

उपटन टाकल

िरीिी आपला परयतन पढ सर ठवणयाचा परयतन करि कशवचदर परमिसाना मिणाल

सवगड आहण नरक या कवळ थापा आिि

यावर परमिस मिणाल वा अगदी बरोबर बोललाि आपण

आिा कशवचदरासोबि आलल लोकिी बचकळयाि पडल कशवचदरिी थोड उदास

झाल परमिसाना तयानी हवचारल चचाड विावी वादहववाद घडावा मिणन मी आलो

िोिो पण आपण माझा परतयक िकड मानय करि आिाि अशान चचाड घडणार कशी



यावर परमिस कशवचदराना मिणालिमची िकड शकती वादहववाद करणयाची

िमिा िमची कशागरबदधी ि सगळ माझया दषटीन ईशवराचया अहसितवाची साि आि

ईशवराहशवाय कशवचदर िोण नािी एखाद फल जरी पाहिल िरी मला तयाि परमशवराचया

अहसितवाचा परावा हमळिो िमिी िर एविढ अदभि फल आिाि िमिाला पाहन

परमशवराची आठवण नािी झाली िरच नवल मिणनच मी तया परमशवराच आभार मानिो

दकिी अदभि माणस पाठवला तयान िमचया िोडन िोच बोलिोय मग मी नकार कसा

दऊ तयाला जर असा डाव माडायचा असल िरी चालल आपला हवरोध नािी

तया रातरी कशवचदराना झोप आली नािी

दसर या ददवशी सकाळीच ि परमिसाना भटायला गल

भट झाली िविा मिणाल आपण मला िरवलि एक

गोषट मी मानय करिो की माझ सगळ िकड वायफळ

आिि कारण काल आपलया डोळयाि मी जो आनद

अनभवला िसा आनद माझया िकामळ मला कधीिी

हमळाला नािी िो आनद िाच खरा परावा आि

िकामळ िसा आनद हमळि नसल िर तयाचा उपयोगच

काय आपलयाला भटन िकापलीकडिी कािी आि ि




अलकझाडर अहण सनयासी

अलकझाडर जविा भारिहवजयाचया मोहिमवर हनघाला िविा तयाच गर अररसटॉटल यानी तयाला

साहगिल परि यिाना भारिािील एक सनयासी सोबि आण बरच ऐकलय मी हिथलया सनयाशाबददल

मला सनयासी पािायचाय भारिािन परिणयाचया वळी अलकझाडरला आपलया गरची इचछा आठवली

तयान आपलया सहनकाना आजञा ददली जा एक सनयासी पकडन आणा सहनक हनघाल गावाि

पोिचलयावर तयानी सनयाशाबददल हवचारपस कली गावकर यानी तयाना साहगिल की नदीदकनारी एका

नगन सनयाशाचा मककाम आि सहनक नदीदकनारी सनयाशाजवळ पोिोचल आहण तयानी सनयाशाला

साहगिल आपण आमचयासोबि गरीसला चलाव अशी जगजजतया अलकझाडरची आजञा आि आमिी

आपणास राजकीय इिमामासि अहिशय थाटामाटान सोबि घऊन जाऊ सगळी सख आपलया पायाशी

लोळण घिील मिान हवशवहवजतया अलकझाडरच आपण हवशरष अहिथी बनन राजसख उपभोगाल

सहनकाच बोलण ऐकन सनयासी िस लागला मिणाला आमिी फकत सविःचया मजीन चालिो

इिराच हकम मानण आमिी फार पवीच सोडन ददलय िमिाला िवी असलली वयकती मी नवि

हशपायानी कक परकार सनयाशाची मनधरणी कली तयाचयापकी एक मिणाला आपण

अलकझाडरला ओळखि नािी िो अहिशय करोधी आहण भयकर राजा आि िमिी तयाच मिणण मानय कल

नािी िर िो िमच शीर धडावगळ करल

सनयासी मिणाला िमिी आपलया तया राजालाच घऊन या इथ िो काय करिो ि पाह

सनयाशाच बोलण ऐकल आहण अलकझाडर आपलया सपणड सनयबळासि तयाला भटायला हनघाला

सनयाशावर नजर पडिाच तयान मयानािन आपली िलवार खचली आहण धमकी दि िो मिणाला

मकाटयान चल आमचयाबरोबर नकार ऐकन घणयाची मला सवय नािी चल ऊठ नािीिर िझी मान

कापन िझयाच िािाि दईन

सनयासी तयाला मिणाला मान कापणार मिणिोस ठीक आि काप माझयाबददल मिणशील िर

जया ददवशी सनयास घिला तयाच ददवशी मी या मानपासन फारकि घिलीय कर ि शीर धडावगळ ि

जहमनीवर पडिाना ििी पािाशील आहण मीसदधा पािीन कारण मी तया हशरापासन कधीचाच वगळा

झालोय मिणन मिणिो अहजबाि वळ नको दवडस उचल िझी िलवार आहण घाल घाव या मानवर

सनयाशाच धाडस पाहन अलकझाडर जण नवयान शदधीवर आला तयान िलवार मयानि ठवली

सहनकाना िो मिणाला या माणसाला मारणयाि कािी िशील नािी याचयावर कणाचा हकमिी चालण

शकय नािी मरणाला घाबरणार यालाच आपण मरणाची भीिी घाल शकिो



सतकमड टाळ नका

एकदा एक याचक यहधहषठराकड आला तयावळी यहधहषठर कामाि गिला िोिा वळ

नसलयाच सागन तयान याचकाला दसर या ददवशी यणयाची हवनिी कली दसर या ददवशी

आलयावर तयाला ज िव ि ददल जाईल अस आशवासनिी यहधहषठरान तया याचकाला ददल

याचक हनघन गला भीम जवळच बसला िोिा यहधहषठर आहण याचकामधय झालल बोलण

तयान ऐकल अशा रीिीन याचकाला परि पाठवण तयाला पटना

भीम उठन परवशदवारापाशी गला िथील सवकाना तयान मगलवादय वाजहवणयाची

आजञा ददली परवशदवारापाशी अडकवलली ददभी उिरवन िो सविःिी िी वाजव लागला

अचानक मगलवादयाचा सवर कानी पडिाच यहधहषठर चकरावला तयान हवचारणा कली आज

अचानक मगलवादय का वाजिािि कािी हवशरष आनदाची बािमी आि का भीमान

ददललया आदशानसार मगलवादय वाजि आिि ि एका सवकाकडन तयाला समजल

धमडराजान मग भीमाला बोलावल मगलवादय वाजहवणयाच कारण तयाला हवचारल

भीम मिणाला दादा आपण काळावर हवजय हमळहवलाि याहन मितकायड ि काय

असणार

यहधहषठरान आशचयाडन हवचारल मी काळावर हवजय हमळहवला कधी कठ कसा

िझ बोलण माझया लिाि यि नािीय

भीम मिणाला आपण कधीिी खोट बोलि नािी ि अवघया जगाला मािीि आि

दाराशी आललया याचकाला आपण उदया दान दणयाच आशवासन ददल याचा अथड आपण

हनदान उदयापयि िरी काळावर माि कलीय असा िोि नािी का

भीमाच बोलण ऐकन यहधहषठराला आपली चक उमगली िो भीमाला मिणाला

खरय िझ सतकमड करण कधीिी टाळ नय ि तया याचकाला परि बोलावन आण



दोन पशाचा चमतकार

बरीच वरष पररशरम करन एक माणस पाणयावर चालायला हशकला दरवर तयाची

खयािी पसरली पाणयावर चालणारा योगी मिणन लोक तयाला ओळख लागल तयाला मान

दऊ लागल एकदा िो माणस रामकषण परमिसाना भटायला गला आपला चमतकार

दाखवन तयाना हिणवायचा तयाचा हवचार िोिा मनाि तयान सविःशी दकतयक वळा सवाद

मिटल िोि - िमिी कसच परमिस मी अससल परमिस आि मी पाणयावरसदधा चाल

शकिो तयादरमयान परिसाचा मककाम नदीदकनारी दहिणशवराजवळ िोिा भट झाली

िविा योगी तयाना मिणाला चला गगजवळ मी हिथच िमिाला माझा चमतकार दाखविो

रामकषणानी तयाला हवचारल काय चमतकार आि िझा

िो मिणाला मी पाणयावर चाल शकिो

रामकषण मिणाल ि अजबच आि इिरासारखा पोिायला का बर हशकला नािीस

ि पाणयावर िरगण हशकायला िला दकिी वरष लागली

िो मिणाला िबबल वीस वरष लागली

रामकषण तयाला मिणाल िदद आि िझी वीस वरष फकट घालवलीस ि अर मला

जविा पलिीरावर जायच असि िविा मी नावाडयाला दोन पस दिो दोन पशाि िो मला

आपलया नावि बसवन पलिीरावर सोडिो दोन पशाचया सोयीसाठी ि आपलया आयषयाची

वीस वरष वाया घालवलीस हशवाय आपलयाला दररोज पलिीरावर जावच लागि असिी

नािी वीस वरषाडि मी जासिीि जासि दिा-पधरा वळा पलिीरावर गलो असन चार-सिा

आण ककमिीच कौशलय ि मला मिान चमतकार मिणन दाखवायला आला आिस कमाल

आि िझी

घमड उिरलयान खजील झाललया तया योगयान परमिसाच पाय धरल िमा

माहगिली तयाचया अिकाराचा मखवटा गळन पडला



दरौपदीला िस का आल

मिाभारिाच यदध सपलयानिरची िी कथा आि

धमडराज यहधहषठर एकछतरी समराट झाल यदधभमीिील शरशययवर पडन भीषम

सयाडचया उततरायणाि परवश करणयाची वाट पािाि िोि शरीकषणाचया आजञनसार यहधहषठर

दरौपदी आहण आपलया भावासि हपिामि भीषमाकडन उपदश गरिण करणयासाठी

यदधभमीवर आल िोि यहधहषठरानी हपिामिाना वणाडशरम राजा-परजा धमड इ बददल परशन

हवचारल भीषम यहधहषठराला धमाडबददल उपदश दि िोि िविा दरौपदीला अचानक िस आल

िविा हपिामि भीषम यानी दरौपदीला हवचारल पोरी ि का िसलीस

दरौपदी सकोचन मिणाली चक झाली हपिामि िमा करा

दरौपदीचया िमा मागणयान भीषमाच समाधान झाल नािी ि दरौपदीला मिणाल

िझया िसणयामाग कािीिरी कारण आि ि हनहशचि सकोच नको सपषट साग

दरौपदीन िाि जोडन भीषमाना वदन कल मिणाली आपला आगरि मी टाळ शकि

नािी आपण धमोपदश दि िोिा िविा माझया मनाि एक हवचार आला वाटल आज

आपण धमाडची उततम वयाखया करिा धमड समजावन सागिाय पण दयोधनाचया सभि

जविा दःशासन मला हनवडसतर करि िोिा िविा धमाडबददलच ि िमच जञान कठ गल िोि िा

हवचार मनाि आला आहण मला िस आल िमा करा मला

दरौपदीच बोलण ऐकन भीषम मिणाल याि िमा मागणयासारख कािीिी नािी

तयावळीसदधा माझयाजवळ धमाडच जञान िोि पण अनयायी दयोधनाच अनन खाललयामळ

माझी बहदध कद पडली िोिी मिणनच तयावळी मी योगय हनणडय कर शकलो नािी

अजडनाचा बाण लागला आहण माझया शरीरािील सगळ दहरषि रकत वाहन गल बदधी

झळझळीि शदध झाली धमाडच योगय हववचन करण तयामळच मला शकय िोि आि



बखारा आहण समरकदची करवडी कलीच कशी

परहसदध सफी सि िाफीज कवीिी िोि तयानी एक गीि हलहिलय आपलया या गीिाि ि मिणिाि

िझया िनवटीवर जो िीळ आिि तयावर मी बखारा आहण समरकदिी करवडन टाकन बखारा आहण

समरकद परयसीचया िनवटीवरील हिळावर ओवाळन टाकायची इचछा तयानी वयकत कली पण ि िमरलगला

आवडल नािी कारण िमरलग बखारा आहण समरकदचा बादशिा िोिा िाफीजच गीि ऐकलयावर

तयाचया िळपायाची आग मसिकाि गली िो मिणाला बखारा आहण समरकदचा सवसवाड आि मी िा

कोण उपटसभ आला तयाची करवडी करणारा िाफीजना अटक करन आणणयाची तयान आपलया

सहनकाना आजञा कली

तयाचया हकमानसार िाफीजना दरबाराि िजर कऱणयाि आल िमरलग िाफीजना मिणाला

बखारा आहण समरकद करवडन टाकणयाएवढा कोणतयािी सतरीचया िनवटीवरील िीळ मिान नसिो दसरी

गोषट बखारा आहण समरकद िझया बापाची जिागीर आि का चालला कणा सतरीचया िनवटीवर खशाल

तयाची करवडी करायला मी हजवि आि अजन मला हवचारलयाहशवाय ि िी कहविा हलिीलीसच कशी

िमरलगचा अिकार आहण मखडपणा पाहन िाफीजना िस आल िमरलगला ि मिणाल ऐक

िमरलगा मी हजचया िनवटीवरचया हिळाचा उललख कलाय बखारा आहण समरकदसदधा तयाचच आिि

ि उगीच का मधय पडिोस ि आज आिस उदया कदाहचि नसशीलिी जयाची वसि तयाला परि कली िर

काय हबघडणार आि सफी कवी परमशवराला परयसी मानिाि तयानसार िाफीजनी परयसीचया हमरषान

ईशवरालाच आळवल िोि

िाफीज पढ िमरलगला मिणाला मी गरीब फकीर आि पण माझ मन पािा दकिी हवशाल आि

माझया झोळीि कािीिी नसिाना मी बखारा आहण समरकद ददल िझयाजवळ सवड कािी आि पण ि दकिी

कपण आिस पािा खर िर चगज खानचा वशज असलला िमर िाफीजच बोलण ऐकन तयाचा हशरचछदच

करणार अस लोकाना वाटल िोि िसण सोडा िमरलगला कधी कणी हसमििासय करिानािी पाहिलल

नविि पण घडल उलट िाफीजच बोलण ऐकन िमर खळाळन िसला



थोड आइसकरीम आतमयासाठी

एकदा एक बाबा आपलया छोटयाला घऊन िॉटलाि जवायला गल रोज घरी जवणाला सरवाि

करणयाआधी तयाला वदनी कवळ घिा मिणायची सवय िोिी िॉटलाि जवण समोर आल िविा तयान

बाबाला हवचारल बाबा पराथडना मिण िणभरािच सावरन िाि जोडि बाबा मिणाला जरर बाळा

पराथडना करन झालयावर जोडलल िाि कपाळाशी नि छोटया मिणाला दवा आज जवणानिर मला

आइसकरीम िव दशील ना मी पनिा एकदा िला धनयवाद दईन

तयाच हनरागस बोलण ऐकन िॉटलािील मडळी िस लागली एक बाई आपल थोरपण हमरवि

मिणालया आजकालची मल िी अशीच तयाना नीट पराथडनािी करिा यि नािी दवाकड आइसकरीम मागण

मिणज िदद झाली बाई मी नवििी कधी माहगिली ऐकल आहण तया छोटयाचया डोळयाि पाणी आल

वहडलानी तयाला लगच कडवर घिल िविा िो रडवलया सराि मिणाला बाबा चक झाली ना आइसकरीम

मागायला नको िोिी आिा दव रागावल माझयावर

बाबाला काय बोलाव सचना तयाचया शजारचया टबलावर एक मिािार गिसथ बसल िोि ि उठन

मलाजवळ आल मिणाल माझी दवाशी ओळख आि िो मिणाला ि खप छान पराथडना कलीस िला िो

नककी आइसकरीम दणार मग छोटयाचया कानाजवळ िोड नऊन ि कजबजि मिणाल तया बाइनी दवाजवळ

कधी आइसकरीम माहगिली नािी ि बर नािी कल अधन मधन थोड आईसकरीम आतमयाला सखी करि

ककहचि अहवशवासान तयाचयाकड पािाि छोटया उदगारला खरच

आजोबा मिणाल अगदी खर शपपथ छोटया हनवळला

जवण झालयावर बाबानी तयाचयासाठी आइसकरीम मागवल पण तयानिर ज तया मलान कल ि

खरोखर अनपहिि िोि तयान आइसकरीमची पलट तया बाईसमोर नऊन ठवली मग िसि िो तयाना

मिणाला अधन मधन थोड आईसकरीम आतमयाला सखी करि अस आजोबा मिणाल मी बाबाचया

पलटमधन खाईन ि िमिी खा कारण िमिी दवाकड आइसकरीम मागि नािी ना



गरहवना कोण दाखहवल वाट

एकदा एका गराखयाला रानाि लसिाचा एक चकार छावा हमळाला िो खप लिान िोिा आहण

अगदी गोडस ददसि िोिा गराखयाला िो इिका आवडला की िो तयाला घऊन घरी आला आपलया

शळयाबरोबर तयान तयाचिी सगोपन करायच अस ठरवल

िळिळ लसिाचा िो छावा मोठा झाला तयाचया जाहणवा जागया झालया तयाला जविा समज

आली िविा तयाचया आसपास शळया-मढयाचाच वावर िोिा आपणिी तयाचयापकीच एक आिोि अशी

तयाची समजि झाली तयाचया सगळया सवयी तयान आतमसाि कलया तयाचया घोळकयाि िो एकमकाना

खटि चालायचा ब-ब करि बोलायचा इिकच नवि िर शळयाचा सथायीभाविी तयान उचलला - िोसदधा

घाबरट बनला कठ कािी खटर झाल की कळपासोबि िोिी भदरन जायचा

एक ददवशी एका लसिान या कळपावर िलला कला कळप सरावरा धाव लागला

िलला करणारा लसि मातर अवाक िोऊन उभा राहिला

शळया-मढयाचया तया कळपासोबि एक लसििी जीव मठीि घऊन धाविोय यावर तयाचा िणभर

हवशवासच बसना आपलयाला हशकार करायचीय ि िो हवसरन गला झडप टाकन शळयाबरोबर

धावणार या लसिाला तयान पकडल

बकर यासारखाच गायावाया करि कळपािला लसि जगलािलया लसिाला मिणाला जाऊ द र मला

माझ सगळ साथीदार चाललयि लसिान तयाचया मानवरची पकड आणखी आवळली मिणाला अर

नालायका ि िझ साथीदार आिि का र पण भीिीमळ पराण कठाशी आलला कळपािील लसि कािीिी

ऐकणयाचया मनःहसथिीि नवििा जीव वाचवन धम ठोकणयाची तयाला अगदी घाई झाली िोिी परयतनाची

पराकाषठा करन जगलािलया लसिान कळपािलया अवाढवय वाढललया तया लसिाच धड खचि नदीकाठावर

आणल नदीचया पाणयाि तयान तयाला दोघामधल सामय दाखवल

िणभर कळपािला लसि गोधळला पण आपल खर सवरप ओळखायला तयाला वळ लागला नािी

आपणिी लसिच आिोि याची तयाला जाणीव झाली आपण शळी नािी न मढीिी नािी याबददल खातरी

पटायला मग फारसा वळ लागला नािी जया िणी आपणिी लसि आिोि याची तयाला जाणीव झाली तया

िणी तयाचया िोडन अशी डरकाळी फटली की आसपासच सार डोगर आहण झाड दणाणली तयाची

डरकाळी ऐकन जगलािलया लसिाचया िोडनिी आशचयोदगार हनघाला - बापर

जागा झालला लसि तयाला मिणाला जनमलयापासन डरकाळी फोडली नवििी आपण मला जाग

कलीि िी आपली मोठी कपा



एकनाथाची आहसिकिा

एकदा एक नाहसिक माणस एकनाथाना भटायला आला तयाचया मनाि बर याच शका

िोतया आपलया मगदरापरमाण हवदवान शोधन तयाना आपल परशन हवचारन तयाचयाकडन उततर

हमळवणयाचा तयान परयतन कला िोिा पण तयाचयापकी कणीिी ददलली उततर तयाला

समाधानकारक वाटली नवििी कणी तयाला साहगिल की फकत एकनाथच काय ि िझया शकाच

हनरसन कर शकिील मिणन मग िो एकनाथाना भटायला आला िोिा

िो गावाि पोचला िविा सकाळच नऊ वाजल िोि तयान गावकर याकड एकनाथाबददल

चवकशी कली गावकरी मिणाल की एकनाथ नदीदकनार यावरचया एखादया मददराि झोपलला

असल िो माणस थोडा गडबडला आपण चकीचया रठकाणी िर पोिोचलो नािीय ना - अशी

शका तयाचया मनाि डोकावली साध-सि बराहम महिाडवर उठिाि अस िो ऐकन िोिा पण इलाज

नवििा तयाला आपलया परशनाची उततर हमळवायची िोिी िो एकनाथाना शोधणयासाठी

नदीदकनारी पोिोचला

शवटी दकनार याजवळचया एका शकराचया मददराि तयाला एकनाथ ददसल एकनाथ अजन

झोपलल िोि आपल दोनिी पाय तयानी शकराचया लपडीवर टकवल िोि तयाना अस झोपलल

पाहन िो माणस चरकला तयाला वाटल आपण नाहसिक जरी असलो िरी शकराचया लपडीवर

पाय टाकन झोपण कािी आपलयाला जमणार नािी अशा अवहलयाला जाग करणयाचा धीर कािी

तयाला झाला नािी मिणन मग िो तयाचया जाग िोणयाची वाट पािाि हिथच बसन राहिला

तयाचया मनाि हवचाराच चकर सरच िोि तयाला वाटल की शकर नािी ि िर खरच पण

मिणन तयाचया लपडीवर अस खशाल पाय पसरन झोपण मिणज जरा अिीच झाल समजा शकर

असलाच िर

िासाभरान एकनाथाना जाग आली झटकन पढ िोि िो माणस तयाना मिणाला आपणास

जञानाचया चार गोषटी हवचारावया मिणन मी आलो िोिो पण आधी मला एक सागा िी काय

उठायची वळ झाली साध-सि िर परभािसमयी सयोदयापवी उठिाि



एकनाथ तयाला मिणाल साध सि जयावळी उठिाि िोच बराहममहिड असिो आमिी न

झोपिो न जाग िोिो बरहमाला जविा नीज यि िविा िो झोपिो आहण जाग आली की जागा

िोिो

िो माणस मिणाला कमाल आि अिो मी िमिाला बरहम आि का ि हवचारायला आलोय

अन िमिी िर - मीच बरहम आि अस मिणिाय

यावर एकनाथ तयाला मिणाल फकत मीच बरहम आि अस नवि ि सदधा बरहम आिस फरक

फकत एविढाच की आपण बरहम आिोि याची िला जाणीव नािीय न मला ि ठाऊक आि

िो माणस विागला मिणाला चलिो मी थोड जञान हमळल या आशन आलो िोिो पण

िमिी माझयाहन थोर नाहसिक आिाि अस ददसिय

एकनाथ मिणालजायच िर जा बापडा पण जवणाची वळ झालीय उनि पण चढली

आिि मी सवपाक करिो खा न मग जा

एकनाथानी सवपाक कला िप आहण पोळयाचा बि िोिा दोघ जवायला बसल िवढयाि

कतरयान एक पोळी पळवली िािाि िपाची वाटी घऊन एकनाथ तयाचया माग धावल

उतसकिपोटी िो माणसिी माग धाव लागला

बरच अिर धावलयानिर कतरा एकनाथाचया िािी आला एकनाथानी तयाचया िोडािन

पोळी काढली मिणाल रामा िपाहशवाय पोळी खाण मला आवडि नािी मिणज िलािी आवडि

नसाव रोज सागिो की िप लावलयानिर पोळी खा पण मला पळवलयाहशवाय िला चन पडि

नािी बोलिा बोलिा एकनाथानी कतरयाचया िोडािन काढलली पोळी िपाचया वाटीि बचकळली

आहण कतरयास भरवली

ि सवड पाहन िो माणस थकक झाला शकराचया लपडीवर पाय टाकन बसणयाच धाडस

एकनाथामधय कठन आल ि आतता तयाला कळाल जो कतरयाला राम मान शकिो िो शकराचया

लपडीवर पाय टाकन झोप शकिो भकतीरसाि हभजललया मनाला दोनिी सारखच वाटिाि ि तयान

परतयि पाहिल तयाला पटल एकनाथापढ िो निमसिक झाला



कददलाची दकमया

एका गावाि एक माणस रिायचा तयाचया घरापासन जवळच एक पवडि िोिा जवळ जाऊन

दफरन िो पवडि पािायची तया माणसाची खप इचछा िोिी कारण िो पवडि यातरकरची इचछा पणड करिो

अशी खयािी िोिी खप दरवरन लोक खास तया पवडिाची यातरा करणयासाठी यि असि या माणसाचया

घरापासन िो पवडि जवळच िोिा फकत 15 मलाचया अिरावर मनाि आणल िर सकाळी हनघन िो

सधयाकाळी घरी परि शकला असिा पण जाऊ कधीिरी अशा हवचारान तयाच जाण निमी टळि गल

मग तयाला वाट लागल की अशान जया पवडिाची यातरा करणयासाठी लोक दरवरन यिाि तया

पवडिाची यातरा आपण तयाचया इिकया जवळ असनिी कधीिी कर शकणार नािी शवटी एकदा तयान

हनधाडर कला आज रातरी आपण पवडिावर जायचच रातरी सारी काम आटोपलयावर तयान कदील पटवला

आहण िो घऊन यातरला हनघाला

गावाबािर यिा यिा तयाचया मनाि हवचार आला - आपलयाला पधरा मल चालायचय या

कददलाचा उजड जमिम चार पावलापयि जािोय अशा गडद अधाराि एवढयाशा कददलाचया परकाशाि

आपण कठवर पोिोच शक आपण या अधाराि गडप िोऊन जाऊ िा हवचार मनाि आला आहण िो एवढा

हनराश झाला की िािािील कदील शजारी ठवन तयान जहमनीवर बसकण मारली काय कराव तयाला कािी

सचना

िवढयाि तयाला एक साध तया मागाडन यिाना ददसला जवळ आलयावर साधन तया माणसाला

हवचारल काय झाल ि अगदी हनराश झालला ददसिोयस

िो माणस मिणाला मी अभागी आि िच खर दकतयक वरषापासन या पवडिाची यातरा करायची

ठरवि िोिो पण कधी घरािन हनघायची सवडच झाली नािी आज शवटी हनधाडरान हनघालो िर माझया

या कददलान दगा ददला एविढासा कदील तयािन परकाशिी दकिी मद हनघिोय

साध तयाला मिणाला ि माझयाबरोबर चल

िो मग साधसोबि हनघाला पािािो िर काय परकाशिी तयाचयासोबि पढ चालला िोिा जसजसा

िो पढ जायचा िसिसा परकाशिी पढ पढ सरकायचा तयाचया वाटवरील अधार सरला िोिा तयान साधच

आभार मानल

साध मिणाला सरळ सोपी गोषट आि ि चार पावल चाललास की उजडिी चार पावल पढ

चालल बसलया रठकाणी हिशोब लावि राहिलास िर िािी कािीिी यायच नािी अर वडया पधरा मलच

काय या कददलाचया परकाशाि ि िजारो मलाच अिर सखनव काप शकिोस



बरहमरषी हवशवाहमतर

हवशवाहमतर सविःला बरहमरषी मिणवन घऊ इचछीि िोि पण वहशषठ मनी तयाना निमी राजरषीच

मिणायच वहशषठानी बरहमरषी मिटलयाहशवाय लोक तयाना बरहमरषी कस मिणणार वहशषठाकडन मानयिा

हमळपयि लोकिी हवशवाहमतराना बरहमरषी मानायला ियार नविि तयामळ िढ वाढिच गली गोषट इिकया

गभीर थराला गली की एक ददवस हवशवाहमतर िलवार घऊन बरहमरषीचया आशरमाि पोिोचल आज काय िो

सोिमोि लावायचाच असा तयानी पकका हनधाडर कला िोिा आज वहशषठानी आपलयाला जर बरहमरषी मिटल

नािी िर तयाची मान धडावगळी करायचा हनणडयच तयानी घिला िोिा

वहशषठ हवशवाहमतराना बरहमरषी मिणायला ियार नविि कारण तयाना वाट की हवशवाहमतराचया मनाि

आपलया िपसयबददल गवाडची भावना आि हवशवाहमतर जविा वहशषठाचया आशरमाि पोिोचल िविा वहशषठ

मनी आहण तयाचया हशषयामधय चचाड चाललली िोिी हवशवाहमतर जवळचया झाडीि लपन बसल आहण

सधीची वाट पाह लागल सधी हमळाली की वार करायचा अस तयानी ठरवल िोि

िवढयाि एका हशषयान वहशषठाना परशन हवचारला हवशवाहमतरानी एवढी कठोर िपसया कली िरी

आपण तयाना बरहमरषी का मिणि नािी

तयावर वहशषठ मिणाल हवशवाहमतर शरषठ िपसवी आिि याि शकाच नािी ि बरहमरषी िोिील अशी

मला आशा वाटििी पण मिणन मी तयाना आधीपासन बरहमरषी मिणणार नािी ि जविा तया पदाला

पोिोचिील िविाच मी तयाना बरहमरषी मिणन अजनिी तयाचयाि िहतरयाची घमड हशललक आि िलवार

अजन तयाचया िािन सटली नािीय जया ददवशी तयाचया िािन िलवार सटल तया ददवशी मी तयाना

बरहमरषी मिणन मी कािी तयाचा दसवास करि नािी

गरहशषयािील िा सवाद झाडीमाग लपललया हवशवाहमतरानी ऐकला वहशषठ आपलयाबददल इिकया

परमान बोलि असिील यावर तयाचा हवशवासच बसना तयाचया िािन िलवार गळन पडली धावि जाऊन

तयानी वहशषठाच पाय पकडल वहशषठानी तयाना उठवल मिणाल बरहमरषी उठा

वहशषठाचया िोडन आपलयासाठी बरहमरषी शबद ऐकन हवशवाहमतराचया डोळयािन आनदाशर वाह

लागल ि वहशषठाना मिणाल बरहमरषी मिणवन घणयासाठी मी लायक नािी आज मी काय करायला आलो

िोिो ि िमिाला मािीि नािी

वहशषठ मिणाल िमिी काय करणयासाठी आला िोिाि ि मितवाच नािी िमिी काय कलि ि

मितवाच अिकार सोडन िमिी हवनमर झालाि अिकाराचा पणडपण तयाग करण मिणज बराहमण िोण

मिणनच आज मी िमिाला बरहमरषी मिटल



इहपसिसाधयासाठी नमकपणा िवाच

ईसाप एकदा असाच जाणार या-यणार याकड पािाि रसतयाचया कडला बसला िोिा

एक माणस तयाचयाजवळ आला आहण तयान ईसापला हवचारल कािो गावािल मददर

इथन दकिीस दर आि मला जायचय मददराि पोचायला साधारण दकिी वळ लागल

ईसापन एकदा तया माणसावर नजर टाकली आहण कपड झटकि िो उठन उभा

राहिला यातरकर सकोचला तयाला वाटल उगाच आपण याला तरास ददला हशवाय याची

उततर दणयाची इचछा आि की नािी कणास ठाऊक कािी बोलिच नािीय िा िो चाल

लागला ईसापिी तयाचयासोबि चाल लागला

गोधळलला यातरकर तयाला मिणाला अिो मला सोबिीची गरज नािीय कशाला

उगाच िसदी घिा नसि साहगिलि िरी चालल

ईसापन तयाच बोलण ऐकन न ऐकलयासारख कल आहण िो तया यातरकरसोबि

चालि राहिला पधरा-एक हमहनट चाललयानिर ईसापन यातरकरला थाबवल मिणाला

िमिाला मददरापिडयि पोिोचायला साधारण पधरा हमहनट लागिील

यातरकरला वाटल हवहिपतच आि वलली िो मिणाला आपण ि मला हिथ बसलया

बसलयासदधा साग शकला असिाि उगाच मलभर पायपीट घडली आपलयाला

ईसाप तयाला मिणाला बाबा र िझया चालणयाचा वग मला जोवर ठाऊक नवििा

िोवर इहपसि सथळी ि दकिी वळाि पोिोचणार ि मी कसा सागणार

धयय कधी गाठणार ि िमिी तयाचया ददशन दकिी वगाि हनघाला आिाि यावरच

अवलबन असि



जीवनसगीि

राजकमार शरोणन भगवान बदधाकडन दीिा घिली आहण िो सनयासी झाला सनयासी िोणयाआधी

तयान जीवनाि कक सख उपभोगली िोिी भोगािच तयाच जीवन गरफटलल िोि सनयासी झालयानिर

मातर तयान तयागाची अहि गाठली इिर हभि राजरसयावरन चालल की कधीकाळी गाहलचयावर

चालणारा िा राजकमार काटयानी भरललया पायवाटवरन चाल लागायचा हवशरािीसाठी इिर हभि

विाचया सावलीि बसल की िा उनिाि उभा रिायचाददवसािन एकदा इिर जवि असिपण हभि

बनलयानिर शरोण दकतयक ददवसपयि उपाशीच रिायचा सिा महिनयाि िो अगदी सकन गला अशा

करठण ददनचयमळ तयाचा दििी काळवडला

एक ददवशी भगवान बदध तयाला मिणाल शरोण मी अस ऐकलय की राजकमार असिाना ि वीणा

वाजवायचास अहिशय कशल वीणावादक आिस ि खरय का ि

शरोणन उततर ददलिोय लोक मला मिणायच की ि सरख वीणा वाजविोस

बदध शरोणला मिणाल मग मला एक साग वीणचया िारा दढलया पडलया िर तयाचयािन झकार

उमटल का

शरोण िसला मिणाला - नािी गरदव वीणचया िारा दढलया पडलया िर तयाचयािन झकार

हनघणारच नािी

बदध मिणाल आहण जर जासि िाण असल िर

शरोण मिणाला जासि िाणललया िारामधनिी सगीि उमटि नािी कारण अिी िाणललया िारा

सपशड िोिाच िटिाि पढ िो मिणाला सगीि हनमाडण िोणयासाठी िारा िाणललया ककवा दढलया

असललया चालि नािी

तयाला मधयच थाबवन भगवान बदध मिणाल वीणचा हनयम जीवनवीणवरिी लाग आि शरोण

जीवनवीणचया िारा िाणललया ककवा दढलया असिील िर सगीि हनमाडण िोि नािी जीवनाच सगीि

अिीवर नवि मधयावरच - समवरच साधिा यि ऐकल आहण शरोणला आपली चक उमगली



मनोगि

िर सागायची गोषट िी की गोषटी ऐकायला

सगळयानाच आवडि मलासदधा अगदी लिान असलयापासन

गोषटी वाचणयाचा ऐकणयाचा पािाणयाचा छद आि जयाचया

मनाि उतसकिा जागि असि तया सगळयाना गोषटी

आवडिािच गोषटी आवडिाि मिणन मग भारषची आवड

मनाि हनमाडण झाली आहण इजीहनयर ककवा डॉकटर

िोणयाचया सवपनाऐवजी मी हशहिका िोणयाची सवपन पाहिली

तयावळी ि सवपन पािाणयामागील िकाडमागच मी माडलल

गहणि अगदी सरळ िोि ndash हशिकाना खप वळ हमळिो तया

मोकळया वळाि खप वाचिा यईल हशवाय वाचलल शयर करायला आयि शरोििी हमळिील आपल

सरवािीपासनच सगळ ि अस रोखठोक बर का

अथाडि आपण योजलल सगळच घडन नािी यि मी हशहिकाच झाल पण कॉलजमधय सायस

कॉलजमधय भारषचया हशिकाची गि काय असि ि जाव तयाचया वशा िविा कळ िरीिी कवळ गोषटीचया

बळावर माझया वगामधय खचचन गदी असायची कारण ldquoया मडम िािाि पसिक न घिा अगदी गोषट

साहगिलयासारख हशकविािldquo अस मलाच मि िोि आटडसचया हवदयाथयाना मिाकावय ककवा खडकावय

ककवा एखादा बोजड हनबध हशकविाना मधयच एखादा सदभड तयाना नीट कळावा मिणन जर मी मिटल

की- एका गोषटीवरन िमिाला िी गोषट सिज समजल की सपणड कलासमधय उतसािाची लाट िळच

सरकायची मल सरसावन बसायची इिकच नवि िर गोषट सागिाना कधी माझी भवई उडि कधी माझ

डोळ बारीक िोिाि कधी माझया ओठावर िस यि ि मला अगदी आरशाि पाहिलयासारख समोर

बसललया हवदयाथयाचया चिऱयावर ददसायच िा अनभव अगावर आनदाचा काटा फलवि रिायचा मधयच

एखाद कणी lsquoपण अस कसrsquo ककवा ितसम कािी हवचार लागल की इिर सगळ तयाना गपप करि गोषट

ऐकणयाचया परवािाि कणालािी खड पडलला चालि नस पढ हचनमयला मिणज माझया मलाला िो पाचक

वरषाचा असिाना िततीचया जीवनावरची मी अनवाद करि असलली एक कादबरी वाचन दाखवली िोिी

नायक िततीचया मतयचा परसग वाचला िविा तयान मला थाबवन मिटल िोि ldquoनिी निी वि मरा निी

िोगा मममी दफर स पढो िो ठीक सhelliprdquo गोषटीि पाच वरषाची असो वा पचावनन वरषाची असो वयकती अशी

अगदी समरसन जाि



मला लिानपणी आजी गोषटी सागायची आजी नसायची िविा आई-अणणा गोषटी सागायच अणणा

िर आजिी गोषटी सागिाि वाचिा यऊ लागल िविापासन आजपयि गोषटीची पसिक वाचण गोषटी ऐकण

िा माझा अहिशय हजविाळयाचा छद आि पण गोषटी हलहिणयासाठी परररि कल ि माझया जोडीदारान-

सिीशन हचनमयचया रपाि मी सविः हलहिललया-कहलपललया गोषटीना एक कायमसवरपी िककाचा

सवदनशील आहण हपरय शरोिा हमळाला

खरच भाजी-भाकरीन पोट भरि शरीराचया इिरिी भका वगवगळया पदधिीन भागिाि पण एक

िरल सवदना मनाि जागी करणारी आहण माणसाला माणस बनणयासाठी परररि करणयाची शकती असि

गोषटीि गोषट आपलयाला इिराचया भावनाशी समरस िोण हशकवि

लिान-मोठया िलम-भरड पोिाचया सखाि-दःखाि गमिीदार रिसयमयी शोधकथा

हवजञानकथा लोककथा अशा बऱयाच वगवगळया परकारचया गोषटी आपण याआधीिी वाचलया असणारच

आपलयासारखया सजञ वाचकाचया िािी या परमाणबदध छोटया गोषटी मी अहिशय सकोचान सोपवि आि

कशा वाटलया ि जरर कळवा

याहशवायिी बरच कािी उरि सविःबददल सागणयाच पण ि सधया इथ सदभडिीन आि एकाच

भटीि माणस उमगिो थोडाच आणखी जाणन घयायच असल माझयाबददल िर गोषटीचया पढलया सचाची

वाट पािा भटच पनिा

-सधया पडणकर (sandhyashipgmailcom)

9-9-2014

(Sandhya Pednekar is a professinal AuthorTranslatorEditor with dozens of titles to her credit Esahity pratishthan is

thankful to her for offering this book free for readers Her books published so far are given belowhellip )

(शीघर परकाशय -सि िकाराम का जीवन दशडन (For

Prabhat Prakashan Delhi) TRANSLATIONS -

WORKING ON -Translation of Dr Babasaheb Ambedkar

Speeches and Writings Vol 18 Part 2 COMPLETED - Dr

Babasaheb Ambedkar Speeches and Writings Vol 18 Part

1 and Part 3 MARATHI Titles- (For Penguin India and

Yatra Books) - शकर (Namita Gokhale) अयोधया 1992 (P V

Narasinha Rao) सकरड गमस (Vikram Chandra) सवगड आहण इिर

कथा (Khushwant Singh) वहधकाचया आठवणी (Shashi

Warrior) दवा िहच गणशा (Royina grewal) चिर चिर नाना

(Manhar Chauhan) For Loksatta- ितती िरला ितती लजकला

जादचा खड मगयाचया दशाि (Manhar Chauhan) Also - डख वध

यशाची गरदकलली (Manhar Chauhan) Apoorv Diwali

visheshank - (for Two consecutive issues) लडपल रखा (A S

Mehta) For National Book Trust - सामाहजक बदलासाठी हशिण

ndashएम विी फाउडशन (Sucheta Mahajan) कमलादवी चटरोपाधयाय

(Jasleen Dhamija) नारायण गर (Murkot Kannappa) HINDI

Titles- हमटरी पख और आकाश (Dnyaneshwar Mulay) बहि बहि

दर(P R Madhav Panikkar) कोरटकी(K Radhakrishnan)

हवजञान और उनमकतिा (D D Kosambi)भीमसन (Vasant Potdar)

य धआ किा स उठिा ि (Parvez Ahmed) Shyam Ki Ma (Sane

Guruji))




ई साहितय परहिषठानचया पसिक खहजनयाि साितयान नवनवीन भर पडि असि आपण पिािा ना

नवीन समार िीस पसिक लवकरच यि आिि एकाहन एक भारी सगळीच िमिाला िवी असिील िर

सपकाडि रिा VIP सभासद बना

VIP सभासद बनण अगदी सोपप आि आपलया ओळखीचया दिा लोकाच मल आय डी कळवा

आहण बना VIP सभासद

एका दमाि िीन काम

1 पहिल मिणज िमिी VIP सभासद बनिा िमिाला ई साहितय परहिषठानच पसिक ई मलवर

सवाडि आधी हमळि तयाचया परतयक कायडकरमाच आमतरण हमळि तयाचया भावी योजनाची माहििी हमळि

तयाचया कामाि सविः सिभागी िोणयाची सधी हमळि

2 जया दिा ककवा अहधक हमतराना िमचयामळ फ़री पसिक हमळिाि ि खश िोिाि तयाना

तयाचया आवडीची पसिक हमळाली की ि इिर लोकाना िमचयाबददल सागिाि तयाचयासाठी िमिी

मिणजच ई साहितयच परहिहनधी बनिा

3 आहण यािन िमिी मराठी भारषचया सवधडनाला अमलय असा िािभार लाविा आमचा

उददश आि मराठीिलया सिा कोटी सािराना वाचक बनवण आहण ि लकषय साधय करण ि कवळ आहण

कवळ मराठी लोकाना तयाचया भारषवर असललया परमािनच शकय आि आपलया भारषच राजय विाव मिणन

१०६ हिातम झाल आपलया भारषन राजा विाव मिणन आपण एक दिा-वीस ई मल आयडी दणारच ना

वाचनाची आवड असो वा नसो फ़कत मराठी सािर अशा दिा लोकाच ई मल पतत पाठवा तयाना वाचनाची

आवड आपोआप लागल आपणच लाव लावच लाव करनच दाखव

आि ना एक दम िीन काम



सपकड साधा esahitygmailcom

िी सवा पणडपण हनःशलक आि तयामळ आपल हमतर आपलयावर खश िोिील हशवाय आमिी िी

खातरी दिो की या ई मलसचा वापर फ़कत आहण फ़कत मराठी साहितय पाठवणयासाठीच कला जाईल इिर

कसलयािी जाहिरािी पाठवन तयाना तरास ददला जाणार नािी िविा लवकराि लवकर आपलया

माहििीिलया दिा ककवा अहधक मराठी सािराच ई मल पतत आमिाला दया

wwwesahitycom या वबसाईटला भट दया

आपलया पतराची वाट पिाि आिोि

धनयवाद

आपल नमर

टीम ई साहितय परहिषठान



सजञकथा (Sudnyakatha)


sandhyashipgmailcom

Arambh26112blogspotin

परकाशक ई-साहितय परहिषठान

वब wwwesahitycom

ईमल esahitygmailcom

परकाशन १२ सपटबर २०१४

copyesahity Pratishthanreg 2014

bull हवनामलय हविरणासाठी उपलबध

bull आपल वाचन झालयावर आपण ि

फ़ॉरवडड कर शकिा

bull ि ई पसिक वबसाईटवर ठवणयापवी

ककवा वाचनावयहिररकत कोणिािी वापर

करणयापवी ई-साहितय परहिषठानची परवानगी

घण आवशयक आि

bull या पसिकािील लखनाच सवड िकक

लहखककड सरहिि असन पसिकाच ककवा

तयािील अशाच पनमडदरण ककवा रपािर

करणयासाठी लहखकची परवानगी घण आवशयक

आि िस न कलयास कायदशीर कारवाई िोऊ

शकि

अनकरम






















21 िमा

























46 शािी




































१२ २०१४










































































चागल आि
















आि














ददलया

























आिि









शकिोस


































बोलावल


















अगदी















































































अस








आि





























































िोिी




















































नािीि








कशी















































































































































































कल

















िमा





















































































हवचारल























































































































































































कला




































































िो










सतय आि





---


हमळल ndash


20OF20SANKARAhtm




JCmyw






























































कधी









































































खश िोि





































ददसल









जाणिो








































आला



















































































































































शािी









थाबल






























ददसिय























लागला








































































































असणार





























आि िझी



































































































































िोिो





































सचना













































































उमटल का












मनोगि













































9-9-2014
























Guruji))
































धनयवाद

आपल नमर


अनकरम






















21 िमा

























46 शािी




































१२ २०१४










































































चागल आि
















आि














ददलया

























आिि









शकिोस


































बोलावल


















अगदी















































































अस








आि





























































िोिी




















































नािीि








कशी















































































































































































कल

















िमा





















































































हवचारल























































































































































































कला




































































िो










सतय आि





---


हमळल ndash


20OF20SANKARAhtm




JCmyw






























































कधी









































































खश िोि





































ददसल









जाणिो








































आला



















































































































































शािी









थाबल






























ददसिय























लागला








































































































असणार





























आि िझी



































































































































िोिो





































सचना













































































उमटल का












मनोगि













































9-9-2014
























Guruji))
































धनयवाद

आपल नमर






















१२ २०१४










































































चागल आि
















आि














ददलया

























आिि









शकिोस


































बोलावल


















अगदी















































































अस








आि





























































िोिी




















































नािीि








कशी















































































































































































कल

















िमा





















































































हवचारल























































































































































































कला




































































िो










सतय आि





---


हमळल ndash


20OF20SANKARAhtm




JCmyw






























































कधी









































































खश िोि





































ददसल









जाणिो








































आला



















































































































































शािी









थाबल






























ददसिय























लागला








































































































असणार





























आि िझी



































































































































िोिो





































सचना













































































उमटल का












मनोगि













































9-9-2014
























Guruji))
































धनयवाद

आपल नमर











































































चागल आि
















आि














ददलया

























आिि









शकिोस


































बोलावल


















अगदी















































































अस








आि





























































िोिी




















































नािीि








कशी















































































































































































कल

















िमा





















































































हवचारल























































































































































































कला




































































िो










सतय आि





---


हमळल ndash


20OF20SANKARAhtm




JCmyw






























































कधी









































































खश िोि





































ददसल









जाणिो








































आला



















































































































































शािी









थाबल






























ददसिय























लागला








































































































असणार





























आि िझी



































































































































िोिो





































सचना













































































उमटल का












मनोगि













































9-9-2014
























Guruji))
































धनयवाद

आपल नमर


सुज्ञकथाdemo.esahity.com/uploads/5/0/1/2/501218/sudnyakathaa.pdf · 2019. 11....

Documents