adat perkahwinan kaum cina

7/25/2019 Adat Perkahwinan Kaum Cina ..

http://slidepdf.com/reader/full/adat-perkahwinan-kaum-cina- 1/6

ADAT PERKAHWINAN KAUM CINA

Perkahwinan dalam masyarakat Cina merupakan satu titik tlak yan!mem"awaperu"ahan "esar dalam kehidupan mereka# Perkahwinan pentin! untuk

men!ekalkan institusi keluar!a dan melaluinya keturunan nenek myan!dapatditeruskan daripada satu !enerasi kepada !enerasi yan! lain#

Dalam masyarakat Cina$ sesuatu perkahwinan itu diran%an! dan diatur se"aik&

"aiknya# Men!ikut keper%ayaan mereka 'u!a$ pasan!an yan! "erkahwin tanpa

men!ikut aturan adat dian!!ap tidak sah# Terdapat dua "entuk perkahwinan yan!

diamalkan leh mereka iaitu eksplisit iaitu perkahwinan yan! diatursamada leh i"u

"apa atau ran! ten!ah (mi&n!in) dan implisit iaitu perkahwinan di mana kedua&dua

lelaki dan perempuan di"eri ke"e"asan untukmemilih pasan!an masin!&masin!#

Pada asasnya adat resam perkahwiwan masyarakat Cina merangkumi peringkatmerisik, meminang, bertunang dan majlis perkahwinan.

Merisik

Adat merisik di'alankan untuk men!etahui latar "elakan! !adis yan! diha'ati#

Masyarakat Cina terlalu men!am"il "erat tentan! nama $ keturunan$ peri"adi$watak

dan tin!kah laku si !adis# Ciri&%iri ini pentin! untuk mewu'udkanperkahwinan yan!

"erkekalan# Cara merisik terpulan! kepada i"u "apa kerana pada la*imnya i"u "apa

pihak lelaki akan menanyakan kenalan dan rakan taulan yan! kenal den!ankeluar!a si !adis# +e"aha!ian masyarakat Cina le"ih !emar men!adakan

per"in%an!an terse"ut di restran&restran den!an disertai saudara mara lain#

Tradisi makan "ersama ini amat pentin! dalam masyarakat Cina kerana ia dapat

men!eratkan perhu"un!an di antara kedua "elah keluar!a# Per"in%an!an ketika merisik

adalah "erkenaan perkara&perkara umum terutama tentan! latar "elakan! keluar!a

dan asal keturunan#

Meminang

+etelah kedua&dua pihak "erpuas hati den!an latar "elakan! keluar!a masin!&masin! adat meminan! akan di'alankan# +eran! wakil dipilih untuk "erkun'un! kerumah si !adis "a!i mem"in%an!kan perkara&perkara "erkaitan perkahwinan# I"upen!antin pen!antin perempuan pula akan "er"in%an! den!an wakil terse"ut "erkenaan 'umlah mas kahwin$ peruntukan me'a dalam 'amuan makan dan memilih hari yan!palin! sesuai# Pihak lelaki tidak akan tawar menawar kerana "im"an! akan men'atuhkanmaruah# +e!ala ketetapan yan! telah dipersetu'ui$ di"eritahu kepada kedua i"u "apapihak lelaki# I"u"apa pihak lelaki akan "er"in%an! den!an anaknya untukmenyediakan se!ala permintaan daripada pihak perempuan## +etelah kedua&dua

pihak sudah salin! men!enal dan "ersetu'u untuk "erkahwin$ "arulah adat"ertunan! di'alankan#



Bertunang

Hari pertunan!an dilakukan "erdasarkan kalendar Cina dan ia hendaklah

"ersesuaian den!an "intan! kelahiran kedua pasan!an terse"ut# Khidmat tukan!

tilik di!unakan untuk penetapan tarikh terse"ut "erpandukan kepada se"uah "uku

iaitu Tn!&+u# Ini pentin! kerana 'ika dilakukan pada waktu yan! tidak sesuai

diper%ayai akan ditimpa "en%ana dan perkahwinan akan men!halami ke!a!alan#

Pada masa inilah "akal pen!antin lelaki "erkun'un! ke rumah perempuan untuk

menunaikan permintaan# Upa%ara "ertukar %in%in dilakukan men!ikut masa yan!

ditetapkan # Cin%in disarun! di 'ari manis kiri leh kedua&dua "akal pen!antin

sehin!!a hari perkahwinan# ,a!i mem"uktikan persetu'uan$ !adis "erkenaan akan

menyerahkan sekepin! kertas merah atau nyen&san! yan! tertulis nama !adis$ umur

dan tarikh lahirnya yan! didapati daripada tukan! tilik# +etelah nyen&san! diterima$pihak lelaki akan men!adakan persediaan# Nyen&san! kepunyaan si !adis pula akan

di"erikepada tukan! tilik "ersama&sama maklumat yan! sama tentan!

dirinya#Tukan! tilik akan men!hitun! hari dan masa yan! sesuai "erdasarkan kedua&

dua nyen&san! dan di%atat pada sehelai kertas merah yan! dinamakan nyik&kr#

Ketika menentukan hari yan! sesuai$ tukan! tilik mem"uat ramalan "erdasarkan

tahun kelahiran kedua pasan!an# +etelah mendapat tarikh dan masa yan! sesuai$

tukan! tilik akan menyediakan dua kepin! nyik&kr dandi"erikan kepada lelaki dan

perempuan yan! hendak "erkahwin# Nyik&kr terse"ut men!andun!i peraturan&

peraturan dan adat&adat yan! perlu diikuti leh kedua "akal pen!antin meran!kumi

adat&adat tertentu# Hantaran dan mas kahwin la*imnya di"eri semasa upa%ara

"ertukar %in%in perkahwinan atau pada hari lain seperti hari istiadat perkahwinan

yan! diadakan di Pe'a"at Penda-taran Perkahwinan# Di antara hantarannya ialah se"entuk

%in%in emas$ sepersalinan pakaian$ kain dan wan! tunai# +ekiranya pihak lelaki tidak

menyediakan "aran! hantaran yan! %ukup kepada pen!antin perempuan$ se'umlah

"esar wan! tunai akan di"eri# ,eserta den!an pen!hantaran mas kahwin$ keluar!a

pen!antin perempuan di"eritahu tarikh perkahwinan dan rundin!an akan di"uat

den!an pen!antin perempuan# Dalam masyarkat Cina$ semakin "esar mas kahwin

yan! di"erikan$ semakin tin!!i marta"at dan kedudukan pihak lelaki#

Majlis Perkahwinan

Hari perkahwinan akan dilan!sun!kan setelah setahun "ertunan! atau men!ikut

temph yan! dipersetu'ui leh kedua "elah pihak# +e"elum ti"a hari perkahwinan

sekiranya terdapat kematian di kalan!an ahli keluar!a "akal pen!antin$ perkahwinan

itu mesti ditan!!uhkan pada tahun hadapan ataupun selama seratus hari# Adalah

tidak manis men!adakan perkahwinan sewaktu ran! lain sedan! "erka"un!kesedihan# Pada hari perkahwinan terse"ut pen!antin perempuan dan lelaki dihias



indah# Masyarakat Cina pada masa dahulu memakai pakaian pen!antin yan!

diper"uat daripada kain sutera dan disulam "enan! emas# Kemudian setiap pakaian

dihias den!an pel"a!ai aksesri# ,a'u pen!antin se"aik&"aiknya "ewarna putih$

merah atau kunin!# Adalah dilaran! memakai "a'u hitam$ "iru dan kela"u kerana

diper%ayaiwarna&warna terse"ut melam"an!kan kematian dan

kesedihan#+eterusnya pen!antin lelaki akan "ertandan! ke rumah pen!antin

perempuan dan pada masa itulah pen!antin lelaki dan perempuan akan duduk

"ersama "uat kali pertama# Mereka akan diirin!ileh pen!irin! masin!&masin!#

+eterusnya pasan!an pen!antin akan didudukkan diatas pelamin yan! telah

disediakan diruan! tamu# +elepas a%ara "ersandin!$pasan!an pen!antin akan di"awa

"ertemu ahli keluar!a masin!&masin!# Pen!antinlelaki akan memperkenalkan

keluar!a dan sauadara maranya kepada isterinya dan "e!itulah se"aliknya# Di

sampin! itu 'u!a kedua pen!antin akan meminta restu daripada keluar!a mertuamasin!&masin!# Dalam masyarakat Cina 'u!a$ upa%ara meminum teh san!at pentin!

dan masih diamalkan# Ia merupakan tradisi masyarakat Cina yan! mempunyai

maksud yan! tersendiri# Adat ini melam"an!kan penerimaan pasan!an pen!antin

terutamanya si isteri dalam keluar!a si suami di sampin! "ertu'uan untuk

men!eratkan hu"un!an kekeluar!aan# Dalam upa%ara ini pasan!an pen!antin akan

mem"eri teh yan! disediakan kepada saudara mara pihak lelaki# Walau

"a!aimanapun adat "ersandin! dan upa%ara minum teh ini sudah kuran! diamalkan

leh masyarakat Cina hari ini# Kemun%ak upa%ara perkahwinan masyarakat Cinaialah pada se"elah malam iaitu 'amuan makan# .amuan makan ini diadakan se%ara

"esar&"esaran samada di rumah$ dewan$ atau restran# Tetamu&tetamu yan! datan!

akan mem"awa An!&pau se"a!ai hadiah kepada pasan!an pen!antin# Pada masa

yan! sama kedua pen!antin akan %u"a men!enali dan "eramah mesra den!an ahli

keluar!a kedua "elah pihak#

Akhir sekali$ se"a!ai "ukti perkahwinan$pasan!an pen!antin akan

menandatan!ani dua pu%uk surat perkahwinan iaitu Keat /n Chin! +u di hadapan

"e"erapa ran! saksi#

Perbandingan Perkhawinan Cina dan Melayu

.ika di"andin!kan den!an perkahwinan ran!&ran! Melayu terdapat "anyak

persamaan dan per"e*aan yan! dapat dilihat den!an 'elas# Adat perkahwinan

tradisinal masyarakat Melayu "leh di"aha!ikan kepada "e"erapa prses iaitu

merisik atau menin'au0 upa%ara peminan!an0 upa%ara men!hantar tanda0 hantaran



"elan'a0 men'emput0 upa%ara nikah0 "erinai "esar0 hari persandin!an0 'emput

menantu#

MERI+IK ATAU MENIN.AU

Permulaan prses perkahwinan ialah merisik atau menin'au# ,iasanya dilaksanakan

leh keluar!a pihak lelaki$ khususnya i"u"apa# +etelah teruna dan keluar!anya

"erkenan den!an !adis yan! dipilih $ usaha merisik di'alankan untuk men!etahui

samada !adis itu sudah "erpunya atau tidak# Hasil daripada merisik ini akan di"uat

rundin!an den!an keluar!a si teruna# Apa"ila diketahui si!adis "elum "erpunya

upa%ara peminan!an diaturkan# Prses ini mempunyai persamaan den!an

perkahwinan ran!&ran! Cina# Namun demikian terdapat per"e*aan dalam

mem"uat per"in%an!an# ,a!i masyarakat Melayu$ mereka le"ih !emar "er"in%an!

di rumah "akal pen!antin perempuan manakala "a!i masyarakat Cina$ mereka le"ih

!emar "er"in%an! di kedai makan saha'a#

UPACARA PEMINAN1AN

Meminan! si !adis hanya dilakukan "ila keluar!a si!adis menyatakan

persetu'uannya# Tu!as meminan! "iasanya dilakukan leh wakil kedua&dua "elah

pihak$ "iasanya ketua&ketua adat dan syarak# +emasa meminan! akan ditetapkan

tarikh men!hantar tanda# Perkara&perkara yan! di"in%an!kan semasa upa%ara

peminan!an ialah hantaran "elan'a$ persalinan dan temph "ertunan!#Diseseten!ah&seseten!ah tempat "erita pertunan!an itu di"eritahu kepada seisi

kampn! leh Ketua Kampn! di mas'id ketika men!adakan sem"ahyan! .umaat#

,a!i masyarakat Cina pula$ i"u pen!antin yan! akan "er"in%an! dalam ma'lis

peminan!an ini# Tawar&menawar pula tidak di"enarkan dalam masyarakat Cina

namun "a!i masyarakat Melayu tawar&menawar men'adi satu ke"iasaan sekaran!

ini "er!antun! kepada kemampuan pen!antin lelaki#

UPACARA MEN1HANTAR TANDA

+emasa upa%ara men!hantar tanda$ ke"iasaannya se"entuk %in%in akan dihantar leh pihak teruna untuk disarun!kan ke 'ari tunan!annya# Menyampai dan menerima%in%in itu dilakukan dalam ma'lis di rumah si!adis# Cin%in ini dise"ut se"a!ai 2%in%intanda3# Ia "iasanya diirin!i 'u!a den!an se"aha!ian wan! hantaran "elan'a# Tarikhperkahwinan 'u!a di"in%an!kan "ersama# ,a!i masyarakat Cina pula mereka "ukansaha'a menyarun!kan %in%in malah mem"eri sepasan! pakaian se"a!ai tanda 'adi#

HANTARAN ,E4AN.A

Pada tarikh yan! di'an'ikan upa%ara men!hantar "elan'a di'alankan# Kedua&dua"elah pihak diketuai leh Ketua Kampn! atau Ketua +yarak# Wan! hantaran itu



"iasanya diirin!i den!an persalinan untuk si!adis# Ia di!u"ah dalam "er"a!ai "entuk

atau di"un!kus dalam kain saha'a men!ikut adat daerah masin!&masin!# Irin!an

yan! lain termasuk "un!a rampai0 sirih 'un'un! atau tepak sireh saha'a0 pahar telr

merah dan nasi seman!at0 alat slek0 "uah&"uah atau lain&lain# ,a!i masyarakat

Cina pula mereka akan menyerahkan wan! "elan'a yan! diletakkan di dalam an!

pau#

MEN.EMPUT

Waris "akal pen!antin ( ayah atau i"u$ atau ran! yan! wa'i" dan diwakilkan) akan

"erkun'un! ke rumah ran! tua&tua di kampn! itu untuk mem"ritahu tentan! hari

perkahwinan itu# Mereka akan mem"awa tepak sireh dan terus men'emput dan

meminta sanak saudara serta saha"at handai datan! ke rumahnya "a!i

men!ellakan ma'lis itu# Ma'lis kenduri kahwin dimulakan di rumah pen!antin

perempuan# Ini tidak diamalkan dalam perkahwinan ran!&ran! Cina#

UPACARA NIKAH

Upa%ara akad nikah di'alankan se"elum upa%ara "erinai "esar dan "ersandin!#

Imam mewakili wali perempuan men'adi 'urunikah# Dalam upa%ara ini 'u!a disahkan

hantaran dan lain&lain# Mas kahwin dise"ut samada hutan! atau tunai# Mas kahwin

akan diserahkan kepada pan!antin perempuan dan men'adi haknya# Dari saat ini

sahlah mereka men'adi suami isteri# Memandan!kan me'riti masyarakat Cina"era!ama ,uddha maka upa%ara pernikahan hanya menda-tarkan pernikahan

mereka di pe'a"at penda-taran saha'a#

,ERINAI ,E+AR

Kedua pen!antin memakai pakaian pen!antin# Pen!antin lelaki datan! ke rumah

pen!antin perempuan den!an irin!an arakan re"ana# Upa%ara "erinai didahului leh

pen!antin lelaki yan! duduk di pelamin# Ahli keluar!a akan "er!ilir&!ilir men'alankan

upa%ara itu# Pen!antin perempuan akan men!am"il tempat selepas pen!antin lelaki#Prses ini tidak diamalkan leh masyarakat Cina#

HARI PER+ANDIN1AN

Dihari persandin!an$ 'amuan diadakan se%ara "esar&"esaran di rumah pen!antin

perempuan# Pen!antin lelaki serta rm"n!annya akan diarak dan diirin!i den!an

selawat dan pukulan re"ana dari rumahnya atau tempat persin!!ahannya ke rumah

pen!antin perempuan# Hantaran akan di"awa "ersama sekiranya ia "elum dihantar

terle"ih dahulu# ,a!i masyarakat Cina mereka akan menempah me'a di restran



dan tidak diadakan di rumah# Pakaian persandin!an mereka pula amat "er"e*a dan

tema warna "a!i perkahwinan ran!&ran! Cina ialah warna merah#

.EMPUT MENANTU

Ma'lis 'emput menantu atau 2menyam"ut menantu3 diadakan di rumah pen!antin

lelaki# Pen!antin perempuan di'emput datan! ke rumah pen!antin lelaki "iasanya

di"uat pada hari keti!a$ kelima atau semin!!u selepas diadakan ma'lis

persandin!an# Prses ini tidak diamalkan leh masyarkat Cina#

5leh yan! demikian$ 'ika dilihat dari sudut prses perkahwinan$ masyarakat Melayu

mempunyai le"ih "anyak prses "er"andin! masyarakat Cina# Perkahwinan

masyarakat Melayu le"ih men'urus kepada "udaya ran! india %nthnya "erinai

dan pen!!unaan sirih 'un'un!# Perkahwinan masyarakat Cina pula men'urus kepadaamalan nenek myan! mereka iaitu dari ne!ara China sendiri# Namun demikian 'ika

dilihat sekaran! ini masyarakat Melayu sudah mula men!!unakan amalan ran!&

ran! Cina# Cnthnya persandin!an masyarakat Melayu kini sudah mula di

'alankan di htel&htel dan restran&restran

adat perkahwinan kaum cina

Documents