bg 01 sanskrit
DESCRIPTION
Gita chapter 1TRANSCRIPT
Bg 1.1dhṛtarāṣṭra uvāca
dharma-kṣetre kuru-kṣetresamavetā yuyutsavaḥ
māmakāḥ pāṇḍavāś caivakim akurvata sañjaya
Bg 1.2sañjaya uvāca
dṛṣṭvā tu pāṇḍavānīkaṁvyūḍhaṁ duryodhanas tadā
ācāryam upasaṅgamyarājā vacanam abravīt
Bg 1.3paśyaitāṁ pāṇḍu-putrānām
ācārya mahatīṁ camūmvyūḍhāṁ drupada-putreṇa
tava śiṣyeṇa dhīmatāBg 1.4
atra śūrā maheṣv-āsābhīmārjuna-samā yudhi
yuyudhāno virāṭaś cadrupadaś ca mahā-rathaḥ
Bg 1.5dhṛṣṭaketuś cekitānaḥkāśirājaś ca vīryavānpurujit kuntibhojaś ca
śaibyaś ca nara-puṅgavaḥBg 1.6
yudhāmanyuś ca vikrāntauttamaujāś ca vīryavān
saubhadro draupadeyāś casarva eva mahā-rathāḥ
Bg 1.7asmākaṁ tu viśiṣṭā ye
tān nibodha dvijottamanāyakā mama sainyasya
saṁjñārthaṁ tān bravīmi te
Bg 1.8bhavān bhīṣmaś ca karṇaś ca
kṛpaś ca samitiṁ-jayaḥaśvatthāmā vikarṇaś casaumadattis tathaiva ca
Bg 1.9anye ca bahavaḥ śūrā
mad-arthe tyakta-jīvitāḥnānā-śastra-praharaṇāḥsarve yuddha-viśāradāḥ
Bg 1.10aparyāptaṁ tad asmākaṁbalaṁ bhīṣmābhirakṣitamparyāptaṁ tv idam eteṣāṁbalaṁ bhīmābhirakṣitam
Bg 1.11ayaneṣu ca sarveṣu
yathā-bhāgam avasthitāḥbhīṣmam evābhirakṣantubhavantaḥ sarva eva hi
Bg 1.12tasya sañjanayan harṣaṁkuru-vṛddhaḥ pitāmahaḥ
siṁha-nādaṁ vinadyoccaiḥśaṅkhaṁ dadhmau pratāpavān
Bg 1.13tataḥ śaṅkhāś ca bheryaś ca
paṇavānaka-gomukhāḥsahasaivābhyahanyanta
sa śabdas tumulo ’bhavatBg 1.14
tataḥ śvetair hayair yuktemahati syandane sthitau
mādhavaḥ pāṇḍavaś caivadivyau śaṅkhau pradadhmatuḥ
Bg 1.15pāñcajanyaṁ hṛṣīkeśo
devadattaṁ dhanañ-jayaḥpauṇḍraṁ dadhmau mahā-śaṅkhaṁ
bhīma-karmā vṛkodaraḥ
Bg 1.16-18anantavijayaṁ rājā
kuntī-putro yudhiṣṭhiraḥnakulaḥ sahadevaś ca
sughoṣa-maṇipuṣpakaukāśyaś ca parameṣv-āsaḥśikhaṇḍī ca mahā-rathaḥdhṛṣṭadyumno virāṭaś ca
sātyakiś cāparājitaḥdrupado draupadeyāś ca
sarvaśaḥ pṛthivī-patesaubhadraś ca mahā-bāhuḥ
śaṅkhān dadhmuḥ pṛthak pṛthak
Bg 1.19sa ghoṣo dhārtarāṣṭrāṇāṁ
hṛdayāni vyadārayatnabhaś ca pṛthivīṁ caivatumulo ’bhyanunādayan
Bg 1.20atha vyavasthitān dṛṣṭvā
dhārtarāṣṭrān kapi-dhvajaḥpravṛtte śastra-sampāte
dhanur udyamya pāṇḍavaḥhṛṣīkeśaṁ tadā vākyam
idam āha mahī-pate
Bg 1.21-22arjuna uvāca
senayor ubhayor madhyerathaṁ sthāpaya me ’cyuta
yāvad etān nirīkṣe ’haṁyoddhu-kāmān avasthitān
kair mayā saha yoddhavyamasmin raṇa-samudyame
Bg 1.23yotsyamānān avekṣe ’haṁ
ya ete ’tra samāgatāḥdhārtarāṣṭrasya durbuddher
yuddhe priya-cikīrṣavaḥ
Bg 1.24sañjaya uvāca
evam ukto hṛṣīkeśoguḍākeśena bhārata
senayor ubhayor madhyesthāpayitvā rathottamam
Bg 1.25bhīṣma-droṇa-pramukhataḥ
sarveṣāṁ ca mahī-kṣitāmuvāca pārtha paśyaitān
samavetān kurūn iti
Bg 1.26tatrāpaśyat sthitān pārthaḥ
pitṝn atha pitāmahānācāryān mātulān bhrātṝn
putrān pautrān sakhīṁs tathāśvaśurān suhṛdaś caiva
senayor ubhayor apiBg 1.27
tān samīkṣya sa kaunteyaḥsarvān bandhūn avasthitān
kṛpayā parayāviṣṭoviṣīdann idam abravīt
Bg 1.28arjuna uvāca
dṛṣṭvemaṁ sva-janaṁ kṛṣṇayuyutsuṁ samupasthitam
sīdanti mama gātrāṇimukhaṁ ca pariśuṣyati
Bg 1.29vepathuś ca śarīre meroma-harṣaś ca jāyate
gāṇḍīvaṁ sraṁsate hastāttvak caiva paridahyate
Bg 1.30na ca śaknomy avasthātuṁbhramatīva ca me manaḥ
nimittāni ca paśyāmiviparītāni keśava
Bg 1.31na ca śreyo ’nupaśyāmihatvā sva-janam āhavena kāṅkṣe vijayaṁ kṛṣṇana ca rājyaṁ sukhāni ca
Bg 1.32-35kiṁ no rājyena govindakiṁ bhogair jīvitena vā
yeṣām arthe kāṅkṣitaṁ norājyaṁ bhogāḥ sukhāni ca
ta ime ’vasthitā yuddheprāṇāṁs tyaktvā dhanāni ca
ācāryāḥ pitaraḥ putrāstathaiva ca pitāmahāḥ
mātulāḥ śvaśurāḥ pautrāḥśyālāḥ sambandhinas tathā
etān na hantum icchāmighnato ’pi madhusūdana
api trailokya-rājyasyahetoḥ kiṁ nu mahī-kṛte
nihatya dhārtarāṣṭrān naḥkā prītiḥ syāj janārdana
Bg 1.36pāpam evāśrayed asmān
hatvaitān ātatāyinaḥtasmān nārhā vayaṁ hantuṁdhārtarāṣṭrān sa-bāndhavānsva-janaṁ hi kathaṁ hatvāsukhinaḥ syāma mādhava
Bg 1.37-38yady apy ete na paśyanti
lobhopahata-cetasaḥkula-kṣaya-kṛtaṁ doṣaṁmitra-drohe ca pātakam
kathaṁ na jñeyam asmābhiḥpāpād asmān nivartitumkula-kṣaya-kṛtaṁ doṣaṁprapaśyadbhir janārdana
Bg 1.39kula-kṣaye praṇaśyanti
kula-dharmāḥ sanātanāḥdharme naṣṭe kulaṁ kṛtsnam
adharmo ’bhibhavaty utaBg 1.40
adharmābhibhavāt kṛṣṇapraduṣyanti kula-striyaḥstrīṣu duṣṭāsu vārṣṇeyajāyate varṇa-saṅkaraḥ
Bg 1.41saṅkaro narakāyaiva
kula-ghnānāṁ kulasya capatanti pitaro hy eṣāṁlupta-piṇḍodaka-kriyāḥ
Bg 1.42doṣair etaiḥ kula-ghnānāṁ
varṇa-saṅkara-kārakaiḥutsādyante jāti-dharmāḥ
kula-dharmāś ca śāśvatāḥ
Bg 1.43utsanna-kula-dharmāṇāṁmanuṣyāṇāṁ janārdana
narake niyataṁ vāsobhavatīty anuśuśruma
Bg 1.44aho bata mahat pāpaṁkartuṁ vyavasitā vayamyad rājya-sukha-lobhena
hantuṁ sva-janam udyatāḥ
Bg 1.45yadi mām apratīkāram
aśastraṁ śastra-pāṇayaḥdhārtarāṣṭrā raṇe hanyus
tan me kṣema-taraṁ bhavetBg 1.46
sañjaya uvācaevam uktvārjunaḥ saṅkhye
rathopastha upāviśatvisṛjya sa-śaraṁ cāpaṁ
śoka-saṁvigna-mānasaḥ