bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘check gate ... · zonal committee kala pra phom...

10
VOL. XXX (30) NO. 267 RNI REGD. NO. 70648/99 SHILLONG - 30 NAILUR (SEPTEMBER) LAH SNGI U BLEI (MONDAY) 2019 www.mawphor.com Postal Regn. No. NE - 851. 10/- TYNGKA Khubor ïalehkai na Jylla Sla 4 West Khasi/ South West Khasi Sla 14 Ri Bhoi- East Khasi & Garo Hills Sla 16 Sla 2 Ri-Lum Jaintia Ym pat pynkhreh plan ka sorkar ban ai sha ka Coal India Ltd. Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate’ : Pala Da ka ophis thymmai ba 141 klur yn tei ka KHADC ha Mawlai, yn kyrshan ka MHA U Deputy CEM ka KHADC ha ka jingkynduh ia u MoS ka MHA jong ka sorkar pdeng ha nongbah Delhi/ Shillong, Nailur 29 : Namar ka jingkhapngiah palat ka ophis treikam kaba mynta kaba don ha Garikhana, na ka liang ka Khasi Hills Autonomous District Council ka la pan jingïarap na ka Ministry of Home Affairs khnang ba kin ïoh ban tei noh da ka ophis kaba thymmai kaba la tyrwa ban pynieng ha Mawlai Mawroh. Ïa katei ka jingtyrwa, ka Council lyngba u Deputy Chief Executive Member ba dei peit ïa ka tnad Finance, Bah Pynïaid Sing Syiem, la pynsngew ha u G Kishan Reddy, Myntri Khynnah ka tnad Home Affairs jong ka sorkar pdeng ha ka sngi Thohdieng ha nongbah Delhi. Katkum katei ka jingtyrwa, ka Council ka la pan ïa ka jingkyrshan pisa kaba haduh kumba 141 klur tyngka ei ei na ka bynta katei ka ophis thymmai kaba la thmu ban tei lai mala (G+3) ha katei ka jaka ba thymmai. Na ka liang u Bah Pynïaid u la ïathuh ba ha katei ka jingïakynduh ïa utei u Myntri Khynnah ki la pynpaw ruh ba ka ophis Yn shah ktah ki nongpang ba donkam jingïarap kyrkieh Ka distrik ka dei tang ka ishu pynbiej elekshon: WP ka PDF Shillong, Nailur 29 : U Working President jong ka People’s Democratic Front (PDF), Bah Banteidor Lyngdoh u ong ba ka thong ba hakhmat jong ka party lada u kyrtong jong ki u jop ha kane ka elekshon shiteng samoi na Shella constituency ka long ban peit shwa ïa ki kam pynroi kiba la donkam kyrkieh ha katei ka constituency kaba dang sahdien bha. “ Ka Shella constituency ka dang sahdien shisha bad baroh ki kyrtong kiba aireng ha kane ka elekshon shiteng samoi ki kren ïa ka jingsahdien ka constituency. Dei na kane ka daw ba ngi ruh ngi sei kyrtong,” ong u Bah Banteidor haba kren bad ki lad pathai khubor hadien ka General Council jong ka party ha kane ka sngi Saitjaiñ. Haba kren pat halor ka ishu dawa distrik kaba la pynmih da u kyrtong ka UDP ba dei ruh u khun jong u (L) Dr. Donkupar Roy MLA ba la jop haduh 7 sien na ka thaiñ, na ka liang utei u heh PDF ba dei ruh Mynta shiteng synñia rai sangeh treikam ki nongtrei ka EMRI-108 khlem pud sngi (Indefinite Strike) ha baroh kawei ka Jylla Meghalaya ka ban sdang naduh ka por shiteng synñia 12 baje mynmiet jong ka 30 tarik mynta u bnai. U President ka Seng u Bah Roypar Synrem ha ka jingïakren bad u nongthoh khubor u la ong, “ ngi la shim ïa kane ka rai namar ka jingleh mynthi jong ka Sorkar Jylla bad ki bor pynïaid jong ka GVK EMRI- 108 Meghalaya ki bym shym la leh eiei halor ki jingkular jong ki ïa ki nongtrei ba ki dei ban Ha u Risaw ka jingïalangbah ha Phulbari U Bah ED Nongsiang, President ka RDSTA uba dang kren sha ki lad pathai khubor/ Dur Mawphor Thaw kynhun ki nonghikai skul Deficit ba la shongthait ban buddien ïa ka baibam tymmen Shillong, Nailur, 29: Ki nonghikai skul Deficit jong ka Jylla Meghalaya kiba la shongthait noh na ka kam hikai ki la thaw da ka kynhun ïa kaba la ai kyrteng ‘Retired Deficit School Teacher’s Association’ (RDSTA) na ka bynta ban buddien ïa ki jingdawa na ka tnat Pule Puthi jong ka Sorkar Jylla. Da ki spah ngut ki nonghikai skul, kiba la shongthait, kiba hikai ha ki skul bapher bapher jong ka Sor bad Khapsor ki la ïakynduh lang ha ka jingïalang banyngkong Nongbah Shil long hynnin ka sngi saitjaiñ ban ïathir sani halor ka jingbym pat pyntreikam jong ka Sorkar Jylla ïa ka baibam tymmen sha ki nonghikai skul Deficit. U Bah ED Nongsiang uba la shah jied kum u Nongïalam jong ka RDSTA ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor hadien ba la wai ka jingïalang u la ong, “ ki jingthmu kiba ngi la ïakren ban pynsngew sha ka Sorkar ha kaba ïadei bad ka jingdawa ïa ka baibam tymmen (Pension) bad kiwei kiwei ki jingmyntoi ba ka Sorkar kan siew na ka bynta ki nonghikai skul Da ka song ba 50 klur yn ïoh biang ka KHADC Shillong, Nailur 29 : Ka Khasi Hills Autonomous District Council (KHADC) shen kan sa ïoh biang ïa ka jingkyrshan pisa kaba 50 klur tyngka na ka Ministry of Finance jong ka sorkar pdeng kaba dei na ka bynta u snem 2019 - 2020. Haba pyntip ïa kane, u Deputy Chief Executive Member ba dei peit ïa ka tnad Finance, Bah Pynïaid Sing Syiem u la ïathuh ba ka long kaba sngewtynnad ban ïohi ba ka sorkar pdeng ka buh hakhmat eh ïa ka jingkyrpad kaba kum ka Council ka buh hakhmat ka tnad lai bnai mynshwa. Katkum ka jingïathuh jong u, ïa katei ka jingkyrshan pisa kaba ka sorkar ka pdeng ka mang na ka bynta ka KHADC u la tip Pra phom ka PDF ha Shella Shillong, Nailur 29: Ka Peoples Democratic Front (PDF) - Shella Contituency Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie khlem da ïasyllok bad ka Zonal Committee. Ka P DF-Shella Zonal Committee kala duh la dam noh bad khyllïap lama (desolve) da ka jingiehnohkam jong u President Bah Bines Ksanlah, u Working President Bah Sparkle Wan, u General Secretary Bah Pyndap Pyngrope, u Organising S ecretary Bah Badap Majaw lem bad u Nongaibuit u Bah Talbot Diengdoh. Kane ka jingkhyllïap lama jong ka PDF-Zonal Committee kala long kumba Shillong, Nailur, 29: Ki nongtrei jong ka GVK- EMRI 108 Meghalaya kiba don hapoh ka shatri jong ka Meghalaya EMRI Worker Union (MEMRIWU) da kawei ka jingmut ka la rai ban sdang biang ïa ka jingïakhih da kaba pynlong ïa ka jingsangeh treikam ba Bteng Sla 7 Bteng Sla 13 Bteng Sla 13 Bteng Sla 7 Bteng Sla 7 Bteng Sla 7 Vincent H Pala u la ïathuh ba kat haduh mynta ka sorkar jylla kam pat phah ïa ka Plan jongka na ka bynta ban lilam ïa u dewiong ba la dep tih sha ka Coal India Limited (CIL) bad halor kane u la kynnoh ka daw ka long ba ki ophisar jongka tnad Directorate of Mineral Resources bad Transport ki bun kam palat ha kaba leit shong ha ki Weigh Bridge bad Check Gate ban peit bad pynïaid ïa ki trok ba shalan dewiong beaiñ bad kim don por shuh ban Shillong, Nailur 29 : U MP Lok Sabha jong ka jylla na kane ka Shillong Parliamen- tary Constituency u ma pynkhreh ia ka Plan . Haba ïakren bad u Mawphor u ma Pala u la ïathuh dang ha kane ka taiew u la ïa kynduh ïa u Chairman ka Coal India Limited u Anil Kumar Jha ha nongbah Kolkatta bad u la ïoh jingtip ba kat haduh mynta ka sorkar jylla kam pat pynkhreh ne ai ïa ka Plan jongka sha katei ka CIL kaba dei ban die lilam ïa u dewiong uba la dep tih bad lum thup ha ka jylla. Namar kat kum ka Bteng Sla 13

Upload: others

Post on 13-Feb-2020

62 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie

VOL. XXX (30) NO. 267 RNI REGD. NO. 70648/99 SHILLONG - 30 NAILUR (SEPTEMBER) LAH SNGI U BLEI (MONDAY) 2019 www.m awp hor.co m Postal Regn. No. NE - 851. 10/- TYNGKA

Khubor ïalehkai na JyllaSla 4 West Khasi/ South West Khasi

Sla 14 Ri Bhoi- East Khasi & Garo Hills

Sla 16

Sla 2 Ri-Lum Jaintia

Ym pat pynkhreh plan ka sorkarban ai sha ka Coal India Ltd.

Bun kam ki ophisar haki ‘weight bridge’ bad

‘Check Gate’ : Pala

Da ka ophis thymmai ba 141 klur yn tei kaKHADC ha Mawlai, yn kyrshan ka MHA

U Deputy CEM ka KHADC ha ka jingkynduh ia u MoSka MHA jong ka sorkar pdeng ha nongbah Delhi/

S hi l lon g, Nailu r 29 :Namar ka ji ngkhapngiahpalat ka ophis treikam kabamynta kaba don haGarikhana, na ka liang kaKhasi Hills AutonomousDistrict Council ka la panjingïarap na ka Ministry ofHome Affairs khnang ba kinïoh ban tei noh da ka ophiskaba thymmai kaba la tyrwaban pynieng ha MawlaiMawroh.

Ïa katei ka jingtyrwa, kaCouncil lyngba u DeputyChief Executive Member badei peit ïa ka tnad Finance,Bah Pynïaid Sing Syiem, lapynsngew ha u G Kishan

Reddy, Myntri Khynnah katnad Home Affairs jong kasorkar pdeng ha ka sngiT hohdieng ha nongbahDelhi.

Katkum kat ei kajingtyrwa, ka Council ka lapan ïa ka jingkyrshan pisakaba haduh kumba 141 klurtyngka ei ei na ka byntakatei ka ophis thymmai kabala thmu ban tei lai mala (G+3)ha katei ka jaka ba thymmai.

Na ka l iang u B ahPynïaid u la ïathuh ba hakatei ka jingïakynduh ïa uteiu Mynt ri Khynnah ki lapynpaw ruh ba ka ophis

Yn shah ktah ki nongpang ba donkam jingïarap kyrkieh

Ka distrik ka dei tangka ishu pynbiej

elekshon: WP ka PDFShillong, Nailur 29 : U Working President jong kaPeople’s Democratic Front (PDF), Bah Banteidor Lyngdohu ong ba ka thong ba hakhmat jong ka party lada u kyrtongjong ki u jop ha kane ka elekshon shiteng samoi na Shellaconstituency ka long ban peit shwa ïa ki kam pynroi kibala donkam kyrkieh ha katei ka constituency kaba dangsahdien bha.

“ Ka Shella constituency ka dang sahdien shisha badbaroh ki kyrtong kiba aireng ha kane ka elekshon shitengsamoi ki kren ïa ka jingsahdien ka constituency. Dei nakane ka daw ba ngi ruh ngi sei kyrtong,” ong u BahBanteidor haba kren bad ki lad pathai khubor hadien kaGeneral Counci l jong ka party ha kane ka sngi Saitjaiñ.

Haba kren pat halor ka ishu dawa distrik kaba la pynmihda u kyrtong ka UDP ba dei ruh u khun jong u (L) Dr.Donkupar Roy MLA ba la jop haduh 7 sien na ka thaiñ, naka liang utei u heh PDF ba dei ruh

Mynta shiteng synñia rai sangehtreikam ki nongtrei ka EMRI-108

khlem pud sngi (IndefiniteStrike) ha baroh kawei kaJyll a Meghalaya ka bansdang naduh ka por shitengsynñia 12 baj e mynmietjong ka 30 t arik mynta ubnai.

U President ka Seng uBah Roypar S ynrem ha kajingïakren bad u nongthohkhubor u la ong, “ ngi lashim ïa kane ka rai namar kajingleh mynthi j ong kaSorkar Jyl la bad ki borpynïaid jong ka GVK EMRI-108 Meghalaya ki bymshym la leh eiei halor kij ingkular jong ki ïa kinongtrei ba ki dei ban

Ha u Risaw ka jingïalangbah ha Phulbari

U Bah ED Nongsiang, President ka RDSTA uba dangkren sha ki lad pathai khubor/ Dur Mawphor

Thaw kynhun ki nonghikai skulDeficit ba la shongthait ban

buddien ïa ka baibam tymmen

Shillong, Nailur, 29: Kinonghikai skul Deficit jongka Jylla Meghalaya kiba lashongthait noh na ka kamhikai ki la t haw da kakynhun ïa kaba la ai kyrteng‘ Reti red Deficit S chool

Teacher’s Associ at ion’(RDSTA) na ka bynta banbuddien ïa ki jingdawa naka tnat Pule Puthi jong kaSorkar Jylla.

Da ki spah ngut kinonghikai skul, kiba la

shongthait, kiba hikai ha kiskul bapher bapher jong kaS or bad Khapsor ki l aï akynduh l ang ha kaj ingïal ang banyngkongNongbah Shil long hynninka sngi saitjaiñ ban ïathirsani halor ka jingbym patpyntreikam jong ka SorkarJylla ïa ka baibam tymmensha ki nonghikai skulDeficit.

U Bah ED Nongsianguba la shah jied kum uNongïalam jong ka RDSTAha ka jingïakren bad ki ladpathai khubor hadien ba lawai ka jingïal ang u la ong,“ ki ji ngthmu kiba ngi laïakren ban pynsngew shaka Sorkar ha kaba ïadei badka jingdawa ïa ka baibamtymmen (P ens ion) badkiwei kiwei ki jingmyntoi baka Sorkar kan siew na kabynta ki nonghikai skul

Da ka song ba50 klur yn ïoh

biang ka KHADCShillong, Nailur 29 : KaKhasi Hills AutonomousDistrict Council (KHADC)shen kan sa ïoh biang ïa kajingkyrshan pisa kaba 50klur tyngka na ka Ministryof Finance jong ka sorkarpdeng kaba dei na ka byntau snem 2019 - 2020.

Haba pyntip ïa kane, uDeputy C hief ExecutiveMember ba dei peit ïa katnad Finance, Bah PynïaidSing Syiem u la ïathuh baka long kaba sngewtynnadban ïohi ba ka sorkar pdengka buh hakhmat eh ïa kajingkyrpad kaba kum kaCouncil ka buh hakhmat katnad lai bnai mynshwa.

Katkum ka jingï athuhjong u, ïa kat ei kajingkyrshan pisa kaba kasorkar ka pdeng ka mang naka bynta ka KHADC u la tip

Pra phom kaPDF ha Shella

Shillong, Nailur 29: KaPeoples Democratic Front(PDF) - Shella ContituencyZonal Commit tee kala praphom da ka jingiehnoh kamki Nongïalam namar kajingkynnoh ba jied kyrtongka PDf-Sengkmie khlem daï asyl lok bad ka ZonalCommittee.

Ka P DF-Shella ZonalCommittee kala duh la damnoh bad khyl lï ap l ama(desolve) da kaj ingi ehnohkam jong uP res ident B ah BinesKsanlah, u WorkingPresident Bah Sparkle Wan,u General Secretary B ahP yndap P yngrope, uOrganising S ecretary BahBadap Majaw l em bad uNongaibuit u Bah TalbotDiengdoh.

Kane ka jingkhyllï aplama jong ka PDF-ZonalCommittee kala long kumba

Shillong, Nailur, 29: Kinongtrei j ong ka GVK-EMRI 108 Meghalaya kibadon hapoh ka shatri jong kaMeghalaya EMRI Worker

Union (MEMRIWU) dakawei ka jingmut ka la raiban sdang bi ang ï a kajingïakhih da kaba pynlongïa ka jingsangeh treikam ba

Bteng Sla 7

Bteng Sla 13

Bteng Sla 13

Bteng Sla 7 Bteng Sla 7

Bteng Sla 7

Vincent H Pal a u la ïathuhba kat haduh mynta kasorkar jylla kam pat phah ïaka Plan jongka na ka byntaban lilam ïa u dewiong ba ladep tih sha ka Coal IndiaLimited (C IL) bad halorkane u la kynnoh ka daw kalong ba ki ophisar jongkatnad Directorate of MineralResources bad Transportki bun kam palat ha kaba leitshong ha ki Weigh Bridgebad Check Gate ban peitbad pynïaid ï a ki trok bashalan dewiong beaiñ badkim don por shuh ban

Shillong, Nailur 29 : U MPLok Sabha jong ka jylla nakane ka Shillong Parliamen-tary C ons ti tuency u ma

pynkhreh ia ka Plan .Haba ï akren bad u

Mawphor u ma Pala u laïathuh dang ha kane kataiew u la ïa kynduh ïa uChairman ka Coal IndiaLimited u Anil Kumar Jha hanongbah Kolkatta bad u laïoh jingtip ba kat haduhmynta ka sorkar jylla kampat pynkhreh ne ai ïa kaPlan jongka sha katei ka CILkaba dei ban die lilam ïa udewiong uba l a dep tih badlum thup ha ka jylla.

Namar kat kum kaBteng Sla 13

Page 2: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie

30 TARIK NAILUR (SEPTEMBER), 2 019 MAWPHOR 13KHUBOR NA JYLLA & BA BTENGKHLAD NOH I KONG

PHILISTA DKHAR

I Kong Philista Dkhar baju khot ieid i Ñia bashong ba sah ha MawlaiKynton Massar Block C“ Um Thum thum Road” ila khlad noh. Ka jingleitontep ïa i kan long ha ka30/09/2019 ha ka por 2:00baje nohphaisngi ha uLumj ingtep ka BalangC athol ik MawlaiMawroh.

KHLAD NOH I BAHARMING ROY

MAWRIEI Bah Arming R oyMawrie, kurim jong iKong Ait ilin Lyngrah,khun jong i (L) B riedSingh Pyngrope bad iKong Rosibon Mawrieba shong ba sah haMawlai Mawdatbaki(Nongpathaw), i la khladnoh ha ka 29 t h

September, 2019. Kajingleit ont ep ia i kanlong ha ka 01st October,2019 ha u Lumjingtep kaB alang P resbyteri anPhudmuri ha ka por 2:00baje janmiet.

KHLADNOH I KONGBITRIAN SYNGKLI

I Kong Bitrian Syngkli, ikmie trai jong u nongthohkhubor Khas i , u BahCharles G.R Syngkli, bad ikurim jong i Bah MarcusSawian (ba l a khlad noh)iba shong ba sah haNongthymmai, Umsning,R i-B hoi di st rict , i l akhladnoh na kane ka slapyrthei ha ka 29 t arikNailur, 2019 hadien ba lakit noh ïa i sha UmsningCHC namar ka jingkemshitom ba kyndit kynsanha ka met jong i. ÏA ka metbasah jong i Kong BitrianSyngkli yn pyndep banontep donburom ha ka 1tarik Ri saw (October),2019 (Sngi Hatmajai) ha ulum j ingtep ka B alangP r e s b y t e r i a nNongthymmai, Umsningha ka por 1:00 baj enohphai sngi.

Dei ki briew ba sah ha Air Force kiba bret ïaki blei thaw ha tyllong um Sangmeiñ: SSS

Ki blei thaw jong ki riewngeit Hindu ba la wan bret ha tyllong um ha Sangmeiñ

Shillong, Nailur, 29: KaSeng Samla S anmer ka lakam ba ka tip shai ba dei kibriew kiba sha ha Air ForceStation ha u Lum Shyllongbad na ka East ern Ai rCommand (EAC) kaba donha 7 Mer kiba donkti ban leitbret ïa ki bl ei thaw ha katyllong sam umbam umdihïa ka thaiñ Upper Shillongbaroh kawei kaba don haSangmeiñ harud ka surokban l ei t sha u LumShyllong.

“ Ngi pynrem jur ïa kibri ew ne ki kynhun kibadonkti ban leit bret ïa ki bleithaw ha ka t yll ong samumbam ïa ka thaiñ UpperShillong baroh kawei kabadon ha Sangmeiñ,” ong uKyrwoh ba la phah da uPres ident ka Seng u BahFaming C. Kharnaior.

Hynnin ka sngi saitjaiñki nongïalam jong KhasiS tudent s Union (KSU)Upper Shillong kaba la ïohujor ba ki don ki blei thawjong ki riewngeit Hindu bala wan bret hajan kane katyllong um, mar mar ki la hiarban leit jurip bad lap ïa kajingdon jong kine ki bleithaw ha kane ka jaka.

U P resident ka KSUUpper Shillong Circle u BahShngaiñlang S ohkhlet u laong ba ka seng kan wadjingtip bni ah mano ban

donkti ban wan bret ïa kineki blei thaw hajan kane katyllong um bad na ka liangka seng kan sa leit ujor ruhsha ki bor synshar ka EastKhasi Hills District.

“ Ïa kine ki blei thaw dashna da ki rong ki rup kibalah ban ktah ïa ka umbamumdih namarba na kane katyl long um la sam ïa kaumbam sha kiba bun kishnong kiba don hapoh kajylli j ong ka thaiñ Upper

Shillong baroh kawei,” u laong.

Ka Seng Samla Sanmerka ai khublei ïa ka KSU kabala mih shakhmat ban tuklarhalor kane namarba ka SengSamla ka la ï akhun tyngehban peitngor ïa ka jingwanbret ïa ki blei thaw ha kaneka tyllong um bad ïa kiweikiwei ki jaboh jabaiñ naduhu snem 2010.

“ Ngi tip shai ba ïa kineki blei thaw l a wan bret ki

briew kiba sah ha Air ForceStation, Laitkor Peak badEAC, 7 Mer manla u snemwat hapdeng kij i ngpyrkhing bad kijingïakren ïapynbeit na kapor sha ka por,” u la ong.

“ Ngi kyrmen ba myntada ka ji ngïat rei lang badkumjuh ka jingshimkhia nabaroh ki liang kan wanrahïa ka jingkhuid jingsngurjong ka umbam umdih badngi kyrmen ba ka

jingïat reilang na baroh kil iang l a ka l ong na kiri ewpaidbah, kiSengbhalang, ki DorbarShnong, ki Dorbar Hima,bor synshar Di strict bad naki Nongmihkhmat na kabynta ban pynkhuid ïa kiumban umdih bad pynnnehpynsah ïa ki tyllong um naka bynta ka j ingmyntoi kilongdien bad jingbha jongka thaiñ Upper Shillong,”ong u kyrwoh.

Bthah ka Sorkar Pdengban khynra ïa ki kudam

ki nongkhaïi piat

Rakhe ka ICFAI ïa ka sngi kyntiewïa ki kam jngohkai pyrthei

Ki nongshong shnong ka Markham kiba dang ïashondur lang bad ki samla pulebad Nonghikai ka ICFAI University, Shillong/

Shillong, Nailur, 29: Ka Department ofTouri sm jong ka ICFAI Univers it yShillong, ha ka 27 tarik mynta u bnai ka larakhe ïa ka World Tourism Day da kabapynlong ïa ka j ingpynshai bad kajingpynsngewthuh paidbah ban kyntiewïa ki kam jngohkai pyrthei ha ka shnongMarkham, West Khasi Hills District ha kajingïadonlang u Sordar jong ka Shnong uBah T.Lyngdoh Nonglait bad u Chairmanjong ka Tourism Development Committee,

Markham u Bah O.Lyngdoh Nonglait lembad ki riew rangbah ki longkmie bad kikhynnah skul j ong ka shnong.

Ha kane ka sngi, ki samla pule bad kinonghikai jong ka Department of Tourismka ICFAI University Shillong ki la pynshaisha ki paidbah ha kaba ï adei bad kajingpynneh ïa ki khlaw ki btap bad ki jingaiei ka mari ang kiba long ki spahbah na kabynta ki nongshong shnong jong kane kathaiñ.

Shongkun ka jingrakhe ‘World Tourism Day’ ka shnong Rongmesek

Rah ka Mediaka Taropi bad u Alandonald Taro ïaka namMiss bad Mr Rongmesek Promotion Society2019

Nongpoh, Nailur 29: Ka Rongmesekkaba dei kawei naki shnong ba pawnamha Ri-Bhoi halor ka jingdon ki jakajngohkai pyrthei ba itynnad ryngkat kikhanatang u Mynbarim, haka sngiSajaiñ kal a shim bynta lang ban rakheïaka ‘World Tourism Day’ lane ka sngijngohkai pyrthei ha kaba shi tyllup kapyrthei ki rakhe ha katei ka sngi.

La pynlong ruh ïa katei ka jingrakhehapdeng ka ji ngshongkun lyngba kajingshimkhia jong u Rangbah Shnongu Bah Albinus Timung da ki prokrambapher bapher kiba la pynshongshit badpynshit pynshngaiñ ha katei ka sngi.

La wan ruh ban shim bynta ha kateika sngi da ka S amla IbapynhunSyiemlieh kaba dei ruh ka Miss TourismWorld wide 1st runner's up 2018 kum kakongsan, haka jingdon lang u TeddysonKramsa Ex President SKSA, RangsinaInghi Ex Secretary SKSA Shillong, AmarRonghang President ka Cheng Enter-tainment bad kiwei kiwei ki riew rangbah,bad baroh ki nongshong shnong kaRongmesek kiba la mih ryntih ha kateika sngi ban pynlong ïa katei ka prokramkaba jop bad kaba itynnad.

Ka Thei Bhabriew bad Rangkynsai ka Rongmesek Promotion Society2019 ryngkat bad ki Runner’s Up kiba dangshondur lang haka jing rakhe ïaka World Toursim Day ha Rongmesek

Ha katei ka sngi ka jingrakhe ïa World Touri sm Day lapynlong ruh ïaki prokram naduh ka ïakop shad bad rwai, kajingïakop thei bhabriew bad rangkynsai jong ka RongmesekToursim Promotion Society 2019, ha kaba ha katei ka jingïakopla rah da ka Mediaka Taropi bad u Alandonald Taro kum kathei bhabriew bad Rangkynsai jong ka Rongmesek Toursim

Promotion Society 2019.Haba kren ha katei ka sngi naka liang u Bah Albinus Timung

R angbah S hnong ka R ongmesek u l a pynpaw kajingsngewkmen kaba khraw ba kum ka Society bad ka shnongkila ioh ban rakhe ïa katei ka sngi da ka jingangnud ruh bandang kynti ew ïaka kam jngohkai pyrthei ha katei ka shnong.

“ Kumba long mynta kala long ruhka jingkyrkhu kaba khraw ïa katei kashnong naka jingwan tuid jong kinongjngohkai pyrthei kaba aikam ai jamïaki khun samla jong ka shnong badkyntiew ruh ïaka ioh ka kot” la ong uBah Albinus da kaba bynrap ruh bakum u Rangbah shnong un dang ïalehkatba lah ban pynbha shuh shuh badpynbiang ïaka ji ngdonkam jong kipaidbah kiba wan sha katei ka shnong.

U la ai ruh ka jingïaroh naduh kinongshong shnong ba ki long kibaïatreilang nanduh ki rangbah ki samlabad ki longkmie naka bynta ban wanrahka khuid ka suba ha katei ka shnongban khring ïaki nongjgnohkai pyrtheiban wan sakhi ïaki jaka ba itynnad jongka katei ka shnong bad kyrpad ruhnaduh ki nongshong shnong ba kinlong kiba ïatreilang ha kano kano kakam naka bynta ka jingmyntoi bad karoi ka par jong ka shnong.

Ha katei ka sngi la sam ruh ïakikhusnam sha ki nongjop haki jingïalehbad ki ji ngïakop bapher bapher kumka jingai mynsiem bad pynshlur ïakikhun samla jong ka shnong.

tied da u tyrmen bah ï a kaPDF-Sengkmie kaba la pynkhreh ban pynieng kyrtongha ka eleshon MLA shitengsamoi j ong ka Shel l aCons tituency, ka ban longha ka 21 tarik Risaw.

Ka PDF kala pynieng ïau Bah Mosjo Rockfell erWanswet, para khatduhjong u B ah Les tonWanswet kum u kyrtongsha kane ka elekshon MLAshi teng samoi , kaba l apynlong namar kajingkhlad noh jong u MLAbarim Dr Donkupar Roy,uba la long MLA haduh 7sien kynthih.

Kine ki Nongïalam kaP DF -S hel l a ZonalCommitt ee kila phah da kashithi iehnohkam sha uP resident ka P DF -Sengkmie Bah IvanlumlangMarbaniang, ha ka 27 tarikNailur.

Kat kum ka shi thiiehnoh kam ba la soi da uBah Binestar Ksanlah, laong ba ka nongrim jong kajingi ehnohkam ka dei tangnamar ba ka jingrai ï a uKyrtong ha kane kaelekshon MLA shi t engsamoi la l eh hi tang da kaPDF Sengkmie khlem kajingtip bad ka jingiatreilangjong ki nongkitkam kaZonal Committee.

Kine ki 5 ngut kipynpaw ba ïa mynta hi kinnym pat pynïasoh ïal adebad kano kano ka party.

Pra phom kaPDF ha Shella

kaba don mynta nalor ba kakhapngiah, kawei pat kajingeh ka long ba kam biangka j aka pynieng kal ikhamtam haba ka jaka ba kadon ruh kadei ha pdengjong ka nongbah.

“ Ka jaka ba mynta kadon tang kumba ar akarhynrei ki don pat haduhkumba 800 ngut ki nongtreikynthup ïa ki ExecutiveMember, ki MDC, ki ophisar,ki Judge bad kiwei kiwei.Katei ka jingkhapngiah kabuh jingeh ruh haduh kattakatta haba don ki paidbahkiba wan ban kynduhhaduh ba ka l a pynthut watïa ka rukom treikam ruh.Kumta la donkam kyrkiehban pynkynriah noh ïa kiteiki lai tylli k i tnad treikamjong ka Council, kata naduhka Executive, Legislat ivebad Judiciary sha ka jakatreikam kaba thymmai kabakham kylluid kaba don haMawlai Mawroh

La pynpaw ruh ba kikwah ba katei ka ophisthymmai kan don lut ïa kijaka sah jong ki nongtrei, ka

Da ka ophis thymmai ba141 klur yn tei ka KHADC

MDC Hostel, Guest House,Convention Centre nalorkiwei kiwei.

U la ong ruh ba na kaliang u Myntri Khynnahmardor hi u l a shimkhia dakaba phah mardor ïa kitei kikot ki sla ba u ai sha u JointSecretary ka tnad MHA badei peit ïa ka thaiñ shateilam-mihngi jong ka Ri.

“ Ka jingkynduh ï a uMynt ri Khynnah ka longkaba sngewhun namar u laai ka j ingkular ba unshimkhia bad ban leh kloihalor katei ka jingtyrwa baka Council ka pan,” l aïathuh shuh shuh u B ahPynïaid da kaba pynpawruh ka jingsngewnguh ïa kasorkar NDA ba ïalam da uNarendra Modi kumjuh ïa uMynt ri ka t nad HomeAffairs ka sorkar jylla kibashimkhia ïa katei ka jingudjong ka Counci l badkynthup ïa u Mynt riR angbah kumjuh ï a uSymbud Myntri Rangbahkiba ju don bad kyrshan ïaka Council ha kiba bun kikhep.

Shillong, Nailur 29: Na ka daw jong ka jingkiew dor jongu piat ha ki ïew ki hat ha baroh kawei ka Ri India, mynta kasngi ka sorkar pdeng kala bthah ïa baroh ki sorkar jyllaban peit ba ki nongkhaïi kim dei ban buhrieh ïa u piat ha kikudam jong ki bad ba kin leit ban khynra ïa ki kudam jongki nongkhaïi bad ïa kane ka hukum la pynmih mynta kasngi da ka sorkar pdeng.

Ban khang ïa ka jingkiew dor, ka sorkar pdeng myntaka sngi kala pynmih ïa ka hukum ban khang noh ïa kajingshalan ïa u piat sha kiwei ki ri jong ka pyrthei naduhmynta hi ka sngi haduh ban da pynmih da kawei pat kajingpynbna. Ka sorkar pdeng mynta ka sngi kal a phah ïaki jingpyntip sha baroh ki sorkar jylla ba kin leit bankhyndang ïa ki kudam jong ki nongkhaïi ban peit ba kannym don kano kano ka jingbuhrieh ïa u piat.

Ha ka juh ka por ka sorkar pdeng mynta ka sngi kalabuh da ki kyndon ïa ki nongkhaïi ba lah ban buh ïa u piatha ki kudam jong ki kata ïa ki nongkhaïi ba die khutia lashah ban buh ïa u piat tang 100 kwintal bad ïa ki nongdielang la shah ban buh tang 500 kwintal, kane kan trei kamnaduh mynta ka sngi.

Ha kajuh ka por ka sorkar pdeng kala aibor ruh ïa ki sorkarjylla ba kin buh la ka jong ka jong ka kyndon ïa ki nongkhaïihaduh katno ki lah ban buh ïa u piat ha ki kudam jong ki na kabynta ki nongdie khutia bad ïa ki nongdie lang.

Ka jingshim jong ka sorkar pdeng ïa kane ka sien jamha kane ka kynti kaba mynta ka long ban khanglad ïa kajingkiew dor jong u piat ha ki ïew ki hat hapoh jong ka RiIndia baroh kawei. Ka sorkar pdeng kala pynmih ïa kahukum ruh ba lada lap ïano ïano kiba buhrieh ïa u piat haki kudam bad wanrah ïa ka ji ngkiewdor ha ïew ha hat, ynpynshitom kat kum ki kyndon jong ka aiñ.

hukum jong ka ïing bishar Supreme Court ïa u dewiongdei ba lilam da ka CIL hapoh 45 sngi hynrei na ka liang kasorkar pat ka dang leh lyngngai ban pynkhreh bad ai ïa kaplan kumno ban pynïaid ïa utei u dewiong. Nalor kata u laïathuh ba na ka liang utei u heh jong katei ka Coal IndiaLtd ruh u pynpaw ka jinglynngoh kaba khraw balei ba kathaduh mynta ka sorkar kam pat ai ïa ka plan kumno banlilam ïa u dewiong.

“ Nga shim khia ban leit ïa kynduh ia utei u heh ka CoalIndia Ltd khnang ban sngewthuh kumno ki thmu ban lilamïa u dewiong hadien ka jingud jingnam jong ki paidbahhynrei kaba nga sngewdiaw ban ïoh jingtip ka long ba kasorkar kam pat ai ïa ka Plan jongka sha katei ka kompanikumno ban lilam ïa u dewiong. Namar ban shu die shisiendie ruh ka long kaba eh haduh katta kumta donkam da kaPlan khnang ban ïoh die lut ïa u dewiong ba la dep tih”. Ula kynnoh ba kane ka jingpynslem ka lah ban dei na ka dawba ki ophisar kim don por shuh ban pynkhreh ïa ka Plan banai sha ka Coal India Ltd namar kiba pli ki shu bunkam beitban leit shong ha ki Weigh Bridge bad ki Check Gate banpeit bad pynïaid ïa ki trok ba kit dewiong namar ka jingdietuh ïa u dewiong haduh mynta ka dang ïaid beit shakhmat.

Kat haduh mynta ka sorkar kam pat lah ban ïoh wattang ïa ki jaka ruh ban lum thup ïa u dewiong ba la dep tihnamar ki jaka ba lum thup mynta ruh ki dei ki jaka jong kiriew shimet. Ki jaka ba la lum thup ïa u dewiong ki long haWest bad East Jaintia Shill s, West bad South West KhsiHills bad Garo Hills. Kitei ki jaka kiba la lum ïa u dewiongki dang dei beit ha ki jaka jong ki riew shimet kim pat dei kijaka jongka sorkar bad halor kane ruh ka sorkar kam patpynbeit satia kumno kan leh ne pynbeit bad ki trai jaka hakito ki jaka ba la lum thup ïa u dewiong.

Bun kam ki ophisar ha ki‘weight bridge’ bad ‘Check

Page 3: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie

M AWPHOR 30 TARIK NAILUR (SEPTEM BER), 2019EAST JAIÑTIA & WEST JAIÑTIA2

Khliehriat, Nailur, 29:Ka Star Cement Pvt. Ltd, Lumshnong ha ka 27 tarikmynta u bnai ka la noh syniang da ki kor suh jaiñ sha ki 41 ngut kinongshnong shnong jong ka thaiñ Narpuh. Kine ki 41 ngut kiba la i ohjingiarap na kane ka Kompeni pynmih dewbil at ki kynthup na ka shnongLumshnong, Thangskai, Cheiruphi, Umstaiñ, Tongseng, Shymplong badSonapyrdi.

U Assistant Manger jong ka CSR Star Cement Lumshnong, u Kingshok KamalBorah u la ïathuh ba ïa kitei ki 41 ngut kiba la ïoh ïa ki kor suh jaiñ ki dei kiba ka

Mar 50 hajar ai baibam ka Star Cement Pvt. Ltd ïa san ngut ki samla pulebad synñiang da ki Kor Suhjaiñ ïa ki longkmie ka shnong Lumshnnong

U Assistant Manger jong ka CSR Star Cement Lumshnong, u Kingshok Kamal Borah uba dang aiti ia ka syrnot sha kawei na ki samla pule. Ki longkmie kiba la ioh jingiarap na ka Star Cement Pvt. Ltd da ki Kor Suhjaiñ/DUR MAWPHOR

Kompeni ka la phah hikai pyntbit ha ka kam suh jaiñ bad ynda ki la pas ïa kajingshah hikai, ka kompeni ka la ai ïa ki da ki kor suh jaiñ ha kaba ki lah ban kamaida kaba suh jaiñ.

Ka Kompeni ka la bei tyngka ruh ïa baroh ki jinglut jingsep na ka bynta kine ki41 ngut ha ka por ba la phah ia ki na ka bynta ka jingshah hikai pyntbit.

Ka Star Cement Pvt Ltd ka la ai jingïarap T. 50, 000 hajar marwei kum kaScholarship ne ka baibam sha ki san ngut ki khynnah jong ka shnong Lumshnongkiba la pas bha ha ka eksamin HSSLC bad SSLC.

Kiba la ïoh pdiang ïa kane ka Scholarship ki kynthup ka Kanisha Lamare badka Sandakini Dkhar, kiba la pas bha ha ka SSLC Examination, u Firstly Rymbai, kaDaniwan Lyngdoh bad ka Deiwitawan Gympad kiba la pas bha ha ka HSSLCExamination.

Shuh shuh ruh, ka Star Cement Lumshnong ka la phah pynbtit ruh ïa ki samlakiba don sap ha ka Beautician ha kaba ynda ki la dep ïa ki jingioh jinghikai ki lahban plié la ka jong ka dukan (Beautician Parlour). Halor kane ruh ka kompeni ka labei tyngka ïa kito kiba don ka sap.

Plie u Ma Wailadmiki Shylla ïa ka ïingdorbar ka dong Khliehïongriang

U Ma Wailadmiki Shylla uba dang plie ïa ka Iingdorbar ka dong Khliehïongriang ha ka sngi saitjaiñ/

Jowai, Nailur, 29: U MLA jong ka Jowaiu ma Wailadmiki Shylla ula wan ban pliepaidbah ïa ka ïing dorbar jong ka dongKhliehïongriang ha ka sngi Saitjaiñ.

Ha kane ka jingplie paidbah laïadonlang u MDC ka thain u ma SaronPasweth, President ka NPP Jowai u maDarilangki Lamare ha ka jingïalang kabapynïaid u Kermi Ladia, Waheh Shnongka dong Khliehriongriang.

U Ma Wailadmiki Shylla haba krenkum u kongsan ula ong ba um shym lapoi pyrkhat ba kane ka dong kan ïohjaka ban shna ïing dorbar namar ba kadei ka dong kaba khapngiah bad wat kasurok shnong ruh ka dei kaba khim badka shitom ban ïaid kali. “ Haba kinongïalam shnong jong phi kila wankhot ïa nga ban wan plie ïa ka ïing dorbarnga lyngngoh bad kylli halade nangnophi ioh jaka ban shna ïing dorbar namarba ka dong jong phi ka dei kaba rit badka surok kaba khapngiah, kaba donkamban shna pynbha ban suk ka iaid ieng,”la ong u MLA.

“U MDC jong phi ula ai T.5 Lak, nga

kular ba ngan theh ka jingïarap kabakhambun ban ïa u MDC ka thain na kabynta ban pyndep ïa kane ka ïing,hynrei phi hap ïai shah katto katne por,”la ong ma Wailadmiki bad ban jur ïa kinongshong shnong katei ka dong banpynthikna ïa ka jingshong shnong jongki bad ban pynbeit ïa ka EPIC ban longrynt ih ka j aka t hep vote ka donKhliehiongriang, kaba bun na kinongshong shnong ki thep vote shaChutwakhu, Khimusniang bad kiweikiwei ki shnong.

U MDC ka thain u ma SaronPasweth uba long kum u kongsan, ulaong ba ka jingkiew kane ka shnongkadei ka jingtylli bad ula kyntu ba kinnang pynneh ïa ka jinglong kawei badjingïatyl li khnang ba kino kino kijingthmu ba bha jong ka dong kalongkaba jop. “ Ka pisa kaba nga la synniangkalong T.5 lak kadei na ka bynta ban teiïa ka ïingdorbar, hynrei nga iohi ba kabakongsan kadei ba phi shna ïa ka lyntiban rung sha kane ka iing ban suk kiriew rangbah ban ïaid ban ieng,” la ong

u ma Saron.U Ma H Shylla, u nongaibuit ka

dong Khliehiongriang ula ïathuh ïa kakhana lyngkot ka jingseng shnong kaneka dong. Ula ïathuh ba ïa kane ka dongla sdang naduh u snem 960-61 bad ha usnem 1989 kila sdang ïa ka kum ka dongkaba pura, hynrei suki suki kala jah baddei ha u snem 2005 ba kala khie im.

Da ka jingshimkhia u MLA barim uProf. RC Laloo ha u snem 2017 kaKhliehiongriang kala ioh jingiarap pisaT.10 lak ban tih ïa ka nongrim ïing badkumjuh na u MDC barim u Ma Moon-light Pariat kila ïoh T.15 lak haduh bakin da ïoh ban shna ïa ka ïing dorbar, laiathuh u ma H Shylla.

Ïa kane ka ïing dorbar ka dongKhliehiongriang ka don jingthmu banshna 2-3 mala ban shna bad ka indoorhall ha ki mala ba shajrong ban ïohpynbyrngia ki khun samla ka shnong.Ka Khliehiongriang ka kyrpad ïa MLAba mynta ban shimkhia ban pynïohjingïarap khnang ba ka jingthmu bad kajingangnud jong ki kan urlong.

Pynkup burom u ma Lahkmen Rymbui ïaki samla pule ba wan sha khmat ha ki Exam

U Myntri ka tnat Pule Puthi u Ma Lahkmen uba dang ïashondur langbad ki samla pule kiba pas bha ba la shah pynkup burom/

Jowai, Nailur 29: U MLA ka 7-Amlarem Constituency uba ba dei ruh u Min-ister I/c Education, Forest & Border Area Developmen u ma Lahkmen Rymbuimynta ka sngi 28 tarik ula pynkup burom ïa ki samla pule ka thaiñ War Jaiñtiakiba poi sha khmat ha ki Exam Class-X shaneng kiba la ïoh top 10 bad kumjuhha ka top 20 jong u snem 2018-2019 kaba la long ha Mang Hai Ryum SecondarySchool, Amlarem.

U ma Lahkmen haba ai jingkren ula pynpaw ka jingsngewnguh ïa kitei kisamla pule kiba la trei shitom ban wanrah ïa ka nam ka burom ïa ka thaiñ WarJaiñtia bad ïa ka State hi baroh kawei, khamtam ïa ki kmie ki kpa jong kine kisamla pule kiba la ai mynsiem ïa ki khun jong ki, ula ong ba ka jingïaid lynti kumki samla pule ka long kaba eh bha lada khlem da don ka jingtrei shitom bad kajingpynmih ïa ka um syep ban pule kot.

U la pynpaw ruh ba la kumno kumno ha u snem 2021 baroh ki skul naduhprimary haduh Higher Secondary ka sorkar kan ai ei ïa ki kot ki sla sha kikhynnah skul bad yn da ki la dep ban pule ki khynnah ki dei ban pynphai biangïa ki, khnang ba kane kan pynsuk ïa ki khynnah skul bad ïa ki kmie ki kpa. Ulaïathuh ba ka jylla haduh mynta ka dang duna bha ki officer naduh u snem 2013ne 2014 tad haduh mynta.

Ha kane ka sngi la pynkup burom ruh ïa ki samla pule da kaba sam ïa kikhusnam sha kito kiba la ïoh top 10 bad top 20 da ki Certificate ha ryngkat kasong pisa kaba 10,000/- hajar tyngka kiba kynthup ïa ka Miss. Buiriti Pohsnemkaba ka wan ha ka kyrdan 10th Position ha ka HSSLC (Science) Examination,2019. Ïa u Kyrmen Hemiat Rymbui uba la poi ha ka kyrdan 14th Position ha kaSSLC Examination, 2019, ïa u Ngamklet Nonglamin ha ka kyrdan 6th Positionha ka BCA Examination 2019, ïa ka Miss. Daphawa Owroi Bareh ba wan 5thPosition ha ka BSc (Clinical Nutrition and Dietetics) Examination 2018, ïa uDimarkithmu Gayang ba wan 5th Position ha ka SSLC Examination, 2019 bad ïaka Miss. Lavinia Mebalari Myrchiang ba wan 7th Position ha ka SSLC Exami-nation, 2019.

Da ka Health Camp lapynlong ha Muktapur

Amlarem Nailur, 29: Ka District LegalServices Authority West Jaiñtia HillsDistrict, Jowai ha kane ka 26 tarik myntau bnai kala pynlong ïa ka prokram aijinghikai ba shisngi ka ba la tip kum kaLegal Awareness Programme halor kaNALSA (Protection and Enforcementof Tribal Rights) scheme 2015, kaba lalong ha shnong Muktapur West JaiñtiaHills District.

Ha kane ka sngi u E. Kharumnuid,MHJS Dis trict and Sessions Judgeand Chairperson ka District Legal Ser-vices Authority, West Jaiñtia HillsJowai ha ka jingkren ula batai halor kajingdonkam jong kane ka prokram dakaba ong ba ka Legal Servi ce ka deikaba la pynithuh ithaw da ka NationalLegal Services ban peit ïa ka hok jongki paidbah nongshong shnongkhamtam ki to kiba sah sha thaiñnongkyndong. U la ïathuh shuh shuhlyngba kane ka prokram ki paidbahkin ïoh jingmyntoi shibun eh ban tipshapang ka hok lane ki kyndon aiñbad kumjuh ruh halor ka jingstad badka koit ka khiah jong ki.

Ha ka juh ka sngi la pynlong ïa kaHealth Camp khlem donkam kanokano ka jingsiew na ka bynta ban jurip(check-ups) ï a ka koi t ka khi ah kipaidbah, baroh kiba la ïoh jingsumarha kane ka sngi ki la don haduh kumba1 hajar ngut ki paidbah na kylleng ki23 tylli ki shnong.

Ki tnad sorkar kiba la wan banïashim bynta ha kane ka sngi kikynthup ï a ka ophis jong ka DistrictMedical and Heal th Offi cer, WestJaiñtia Hills District, ka District SocialWel fare Officer, Wes t Jaiñtia Hi llsDistrict, ka District Child ProtectionOfficer, West Jaiñtia Hills District badka District Programme Officer (ICDS)West Jaiñtia Hills.

Plié u Chairman ka Star Cement ïa ka Community HallPyrshah jur ka UHM ba thmu khlongmawshun ka Star Cement ha BrichyrnotKhliehriat, Nailur, 29: Halor ka jingthmu jong ka Star Cement Pvt. Ltd banpynlong ïa ka jingpynsngew paidbah ha ka 19 tarik u Risaw 2019 ha shnongBrichyrnot ban khlong ïa u mawshun na kawei ka par mawshun kaba don hashnong Brichyrnot, ka United Hynniewtrep Movement ha ka shithi ba la phahsha u Chairman jong ka Meghalaya State Pollution Control Board (MSPCB)ba la soi kyrteng da u Yoomiki Kyndait, President UHM bad u Remi Dkhar,Secretary UHM ki la pynpaw ka jingpyrshah halor ka jingthmu ka Star Cementban khlong ïa u mawshun na ka par kaba don ha shnong Brichyrnot kaba hapha ka Elaka Narpuh.

Katkum ka shithi, kine ki nongialam ka Seng ki la ong, lada ailad ïa kaKompeni ba kan khlong ïa u mawshun kan don ka jingshah ktah ïa ki khlawkiba don ha ki thaiñ Narpuh bad kumjuh ruh ïa ka wah Lukha kaba don haSonapyrdi, kan don ruh ka jingktah ïa ka mariang.

“ Lada ailad ban khlong ïa u mawshun, kan ktah ruh ïa ka lyer, ïa ki jingthungjingtep bad ktah ruh ïa ka koit ka khiah jong ki briew,” ong ka seng ha ka shithiba la phah sha ka Meghalaya State Pollution Control Board (MSPCB).

Ka UHM ka la kyntu ïa ka MSPCB ba kan pynsangeh noh ïa kane kajingpynsngew paidbah ne ka Public Hearing kaba la thmu ban pynlong ha ka19 tarik u risaw 2019 bad kyntu ruh ba dei ban khanglad ïa kane ka jingthmu kaStar Cement ban khlong ïa u mawshun na Brichyrnot.

Khliehriat, Nailur, 29: U Chairmanjong ka Star Cement Pvt.Ltd ,u SajjanBhajanka ha ka 27 tarik mynta u bnaiu la plie paidbah ia ka Community Hallkaba don ha ka shnong Lumshnong,East Jaiñtia Hills District ia kaba la aisngewbha da ka Star Cement Pvt. Ltd.

U Sajjan Bhajanka haba kren haka jingialang plie ïa ka Community Hallha Lumshnong u la pynpaw ï a kajingsngewieid, sngewjuh sngewjanjong u ïa ka shnong Lumshnong.

“ Nga sngewkmen haduh kat takatta lada nga sngew ïa kano kano kakhubor ba bha shaphang ka shnongLumshnong bad nga sngewkhia kamynsiem lada nga sngew ki khuborkiba sngewsih,” u la ong.

U la pynpaw ka jingsngewkhia

ha kaba ki dang don shibun kiwei kiweikiba ka shnong bad ka kompeni ki hapban pyndep lyngba ka jingi atreilangkaba long na ka bynta ka bha ka miatbad ban kyntiew ïa ka shnong ka thaw.

U MDC jong ka Narpuh Constitu-ency, u Ma Emlangki Lamare u lapynpaw ka j ingsngewnguh bad aikhublei ruh ïa ka kompeni ïa ki kam baradbah kum ki Street Light, ki nala tuidum, ki surok shapoh ki shnong badshibun kiei kiei kiba long na ka byntaki nongshong shnong jong kaLumshnong.

Ha kane ka sngi la pynlong ruh iaki jingpyninam ia ka lariti, ka jingrwaina ki khynnah skul, na ki khun samlaka shnong Lumshnong bad na ka StarCement.

halor ka jingdon ki briew kiba dih drokbad ong “ to ngin pyrshang bad nginiatreilang ban wanrah pat ïa ki sha kajinglong jingim kaba bha, namar u droku dei uba sniew haduh katt a katta.”

U la ong ruh ba katba kot la ka borka Star C ement Pvt. Ltd kan ïarap ïaka shnong na ka bynta ka bha ka miatbad kumjuh ruh na ka bynta ka laweijong ki nongshong shnong.

U Waheh Shnong jong ka shnongLumshnong u Ma Monlang Ladongu la ai ka jingïaroh ïa ka Star Cement,Lumshnong halor ki kam babha kibaka la leh na ka bynta ki nongshongshnong ka thaw bad u la ong ba kashnong bad ka kompeni kan ï aitreilang na ka por sha ka por da kajingïasngewthuh jingmut iwei ïa iwei

Kynduh ka JSM ïa uManager ka I-India

Family MartJowai, Nailur, 29: Hadien ba ka JaiñtiaStudents Movement, Jowai Circle ka laïoh ïa ka jingujor na ki nongshongshnong ka Loom Soo-Iung NewhillJowai kiba sah marjan bad ka ïew diejingdie ka ‘I-India Family Mart’ halor kajingpynsawa jur palat ïa ki sur jingrwai,kaba la ktah ïa ka pule puthi jong kikhynnah skul bad kaba la pynlong ruhïa katei ka ïew kum ka ïew Mela na kaliang ka seng hapoh ka jingïalam jong uOrganizing Secretary Jowai Circle usamla Dari mi-oo Pde ryngkat bad kidkhot ha ka 28 tarik mynta u bnai ki laleit ban ïakynduh mar mar bad u Man-ager ka I-India Family Mart ba un tuklarnoh mardor ïa kane.

Na ka liang u Manager ruh u la kularïa ka seng ban pynduna noh ïa kajingpynsawa ïa ki sur jingtem. Ha kajuhka por u la kular ruh ban ïatreilang badki paidbah nongshong shnong ha kinokino ki bynta.

Ha kaba ïadei bad ki nongtrei kibatrei hapoh jong katei ka ïew na ka liangu Manager ula ïathuh ïa ka seng ba bunna ki, ki dei ki Pnar namar kumba longmynta bun na ki rukom trei hapoh jongkatei ka ïew ki trai jylla ki dang lah hiban trei ïa ki.

Page 4: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie

30 TARIK NAILUR (SEPTEMBER), 2 019 MAWPHORKI KHUBOR JYLLA/KIWEI & JINGPYNBNA 3Ryngkat ki ri ka pyrthei la rakhe ïa ka sngi “WorldHeart Day” ha kane ka nongbah ShillongS hi l long, Nailur : Kijingshitom Klongsnam neC ardiovascular Disease(CVD) kala wanrah ï a kajingïap jong kumba jan marshiteng na ki jait jingpangki bym ï abi t ne NonC ommunicable Disease(NCD) bad kaba kylla longkawei na ki nong pynïapkaba wan ha ka kyrdan kabahakhmat eh ha ka pyrthei.

Kumta ka sngi ‘WorldHeart Day’ kadei ka rynsankaba biang eh na ka bynta kipaidbah nongshongshnong jong ka pyrtheibaroh kawei ba kin ïakhunpyrshah ïa katei ka jingpangCVD bad ban pynduna ïakane ka jait jingshitom ha kapyrthei, ong u P B akshi,Secretary Health & FamilyWelfare bad MD NHM &C EO MHIS , ka sorkarMeghalaya haba aijingkrenha ka sngi rakhe ïa ka ‘WorldHeart Day’ ha kane ka sngiThohdieng ba la lah hapohDon Bosco Technical Hall,Laitumkhrah, Shillong.

Da kaba sngewthuhhalor halor kit ei ki jaitjingshitom klongsnam kabalong ruh ka dawbah halor kajingïap khlem pat dei porjong kiba bun ki briew, na kaliang u Bakshi ula ong ba kiri ha satlak ka pyrthei kilawan shakhmat ha ryngkat kilad ki lynti ban ïada bantehlakam ïa ki tei ki jaitjingshitom, bad ha India kadon ka ‘Fit India Movement’kaba dei ka kynhun jong kisamla kaba pynshlur ïa ki

nongshong shnongkhamtam ïa ki samla ba kinsumar bha halor ka koit kakhiah khamtam ban lait na kijingshitom klongsnam.

Ula ong ruh bankhanglad ïa kiba kum kitei kijait jingshitom klongsnam kadonkam ban sumar ha kaliang ka rukom bam rukomdih, ka jingdonkam ban kilanmet man la ka sngi, banpynduna ïa ka jingdih kyiad,ban iehnoh ïa u sikret lem badkiwei pat ki sienjam kibanïarap ban pynlong ïa u briewuba koit ba khiah bad banlehkmen pura ha ka jingim.

“Kaei ka rukom im ka jongphi ha ki sngi ka jinglong

samla kan sa batai bniahynda phi la kynjoh sha ka rta60 khl ieh, ong uBakshi.Kumta, u khot ïabaroh kiba don ha kajingïalang ba kin shim ïa kilad ki lynti ban pynïoh ïa uklongsnam uba koit ba khiahbad ban ïasam lem ruh ïa kanehala ki jong ki ïing ki sem.

Haba kren kum uSymbud Kongsan ha kajingialang, u Extra AssistantCommissioner, East KhasiHills District, u Isaac Marakula ong da kaba wanrahkhyndiat ka jingkylla ha kajingim, ngin lah ban pyndunaïa ka jingma na ki jingpangklongsnam bad na ka stroke,

bad ngin lah ruh ban kyntiewïa ka rukom long jingim badka ban long ruh ka nuksa babha na ka bynta ki pateng kiban wan.

Ha katei ka prokram lapyni ruh ïa ki katto katne kilad jingïarap bad jingïada naka GVK EMRI, Shillong badZumba Fitness Session naka bynta kito kiba donkamkyrkieh ïa ka jingïarap.

Ïa ka ‘World Heart Day’bala sdang da ka WorldHeart Federation ka pyntipsha ki paidbah nongshongshnong jong ki ri ka pyrthei,ba ka jingpang klongsnambad st roke kadei ki jaitjingpang kiba wan ha ka

kyrdan kaba hakhmat ehhalor ka jingshim syndet ïaka jingim briew, kata haduhkumba 17.9 million ngut manla u snem, bad kumta kalapynpaw halor ki jingdonkamban shim ïa ki lad jingïadakhnang ban lah ban tehlakamhalor ka jingïap lyngba kineki jait jingshitom.

Kane ka thmu ruh banpynsngewthuh sha kipaidbah ba ka ji nglah bantehlakam kum ha kaba ïadeibad ka jingpyndonkam ïa uduma, ka rukom bam kabym koit bym khia ka kanlah ban ïada haduh 80% naka jingïap lyngba kitei ki jaitjingpang.

Shillong, Nailur: Ka BlockLevel Convergence Commit-tee, Mawphlang C& RD Blockha kane ka sngi Thohdiengba la lah kala pynlong ïa kaprokram “ Rashtriya PoshanMaah Nutrition Exhibitioncum Anaemia Camp” hapohAnganwadi Centre hapoh kashnong Khar La Khar.

Ïa kane ka prokram la plieda I Kong E. L. Warjri, BDO,Mawphlang C&RD Block haka jingïadon lang u Bah I.Talang, Assistant Director ofSocial Welfare, Kong LucyM. Kharkongor, CDP O,Mawphlang, Bah ShanstarLangstieh, Rangbah Shnongjong ka shnong Khar LaKhar, ki nongmihkhmat na katnat Health, Education, PHE,Agriculture , ki nongt reiAnganwadi, ki khynnah skulbad kiwei pat.

Haba kren halor ka phangkaba ïadei bad ka ‘PoshanMaah’ I Kong Warjri ila panïa ka jingïatreilang bad ka

La pynlong ïa ka prokram “PoshanMaah” ha Mawphlang bad Sohiong

j ingkyrshan jong kinongshong shnong ha kabaïadei bad ka jingdonkam banai ïa ki jait jingbam kiba tei naka bynta ki khunlungkhynnah, ki longkmie ar metbad kiba dang ïoh khunrit.Nalor kata kala pynpaw ruhhalor ka jingdonkam ban aibuiñ ïa ki khunlung.

Na ka liang u Bah S.Langstieh, Rangbah Shnongha ka jingkren ula ong babaroh ki nongtrei job cardjong ka shnong Khar La KharVEC kila noh synñiang monsngewbha ïa ka bai bylla bashi sngi jong ki na ka byntaban pynlut pynsep na kabynta kane ka prokram.

Ha kane ka prokram la ïohruh ka jingkren halor ka‘Poshan Maah’ na I KongLucy M. Kharkongor, kajingpynkup burom ïa kinongtrei Anganwadi bad kinongïarap jong ka Khar LaKhar Anganwai Centre dakaba noh synñiang ruh da ki

jaka sai t shakane ka centre,ka jing ïalehkaiba lyngkot na kinongt rei kaAnganwadi, kajing rwai badjingshad na kikhynnah skul.

Shibyntajong kane kaprokram, na kal iang ki hehsorkar bad kin o n g ï a l a mshnong kil apynlong ruh ïa

ka jingthung tynrai dienghapoh ka phyllaw jong kaAnganwadi cent re.Hadienkane la pynlong ruh ïa ka‘Anaemia screening camp’ daka kynhun aij ingsumarnapoh Mawphlang CHC.

Hapoh Sohiong, ka BlockLevel Convergence Commit-tee, Sohiong C& RD Blockruh kala pynlong ïa ka “Rashtriya Poshan Maah cumRally and Swachhata Hi Seva(SBM)” hapoh Indoor Sta-dium, Shill ong Dongki,Sohiong ha kaba la wanïashim bynta da ki heh sorkarna ki tnat bapher bapherkumjuh ki khynnah skul.

Ha kane ka prokram lapynlong ruh ïa ka “ PoshanMaah awareness rally” ba laïashim bynta da ki spah ngutki nongshong shnong badki khynnah skul jong kathaiñ, kat a hadien kajingkaweh ïa ka lama da uB ah B . Sungoh, B DO,Sohiong C&RD Block.

Pynlong ‘Blood Donation Camp’ ka NSS, NCC& RRC Shillong Commerce College

Shillong, Nailur : Ka NSS,NCC bad Red Ribbon Clubjong ka Shillong CommerceCollege ryngkat ka jingïatreilang bad ka Regional BloodBank (RBB), Pasteur Instituteryngkat ka jingkyrshan langna ka liang ka MeghalayaAids Control Society (MACS), Shillong, kala pynlongïa ka ‘ Voluntary Blood Do-nation Camp ’ ha kane ka sngiThohdieng ba la lah.

Baroh kila don haduh 88ngut ki samla pule kiba la wan

shakhmat ha kaba 35 ngut naki kila ïoh ban ai snam monsngewbha ha kane ka camp.

Ha kane ka prokram lapynlong ruh ïa ka jingkrenpynshai halor ka phang kabaïadei bad ka ji ngai snammonsngewbha, kajingpyndonkam drok badhalor ka HIV/AIDS.Ïa kajingai jingkren la ïoh na u Dr.C. Budnah jong ka RBB,Kong. L. Nongpiur na kaMAC S bad Kong K.Syiemlieh, Counsellor, New

Hope Centre, Shillong.Haba aij ingkren ha

jingïalang u Prof. J.B. Massar,Principal, Shillong CommerceCollege ula pynpaw halor kaj ingdonkam ban wanshakhmat na ka bynta ban aisnam mon sngewbha namarkadei ka jingai kaba khrawtam kaba u briew u lah ban ai.

Ïa kane ka jingïalang lapynïaid da u Asso. Prof. u B.R. Upadhya katba ï a kajingkren ai khublei la ïoh na iAsst. Prof A. M. Rynjah.

U Myntri Rangbahduh ka India u Narendra Modi ha ka jingïakynduh ïa u Myntri Rangbahduhka Bhutan u Lotay Tshering ha New York, USA ha kane ka sngi Thohdieng bala lah.

Maham tyngeh ka Laitkor RngiDorbar Shnong halor ka jingdie

ïa ki jingdih pynbuaid

Rakhe ka ISRD ïa ka lyngkhuh sngi kha u Pandit DeendayalUpadhyaya lyngba ki prokram bapher bapher

Shillong, Nailur :Ka Integrated Rural DevelopmentSociety (IRDS), Laitryngewha ryngkat ka jingïatreilangbad ka NYKS, Shillong, kalarakhe ïa ka lyngkhuh sngikha jong u PanditDeendayal Upadhyaya haka 25 tarik mynta u bnailyngba ki prokram bapherbapher kum ka jingïakopthoh Essay bad Drawing.

Ha katei ka sngi la ïa donlang ruh ki dkhot jong ka

IRDS bad ki khynnah skuljong ka skul Maurice PatricKing Sec School, SunnyField School, ka RamaKrishna Mission Sec Schoolbad ka Presbyterian Sec.School kynthup ruh ïa kinonghikai skul.

Ha kane ka prokram bala pynïaid da u samla ArmyStar Nongkhlaw la ïoh kajingkren lyngkot halor kaphang kumno ngi dei banpynneh pynsah ïa ka

mariang da kaba sumarkhuid ïa ka na u Secretary uSamla BankerlangDiengdoh.

U Samla Bankerlang ulaong ba ka jingthmu ha kabapynlong ïa kane ka prokramkalong ban pynshlur ïa kikhynnah kiba don ia ka sapka phong ban sei ban pynisha kiwei pat lyngba kijingdro dur jong ki, bad bakim dei ban tieng ne lehraiñban pyni ïala ka jong ka sapkaba ki don.

Ula bynrap ruh bahapdeng ki nongïaleh ne kinongïashim bynta la ju donu nong jop bad u nong rem,

hynrei ula ong pat ba kum kinongjop ruh kim dei banhun tang hangne hynrei bakin trei shitom ban ïoh patban ïashim bynta sa shakiwei pat ki bynta.

Nalor kata ula ong ruhba kum ki nongshah rem kimdei satia ban duhjingkyrmen lane ban kut nohtang hangne, hynrei ba kinnang kham trei shitom shuhshuh khnang ba ma ki ruhkin sa ïoh ïa ka jingjop hakawei pat ka por.

Ha kane ka prokram laïoh ruh ka jingkren na usamla Shanborlang Shatiuba dei u National Youth

Volunteer jong ka SohraShella Block bad ruh kajingkren ai khublei na uChairman jong ka IRDS.Hakane ka prokram la sam ruhïa ki syrnod bad ka songpisa sha ki nongjop ha kiteiki jingïakop.Kane kalongkatkum u kyrwoh lyngbaKyntiew J. Tham, NYK’sShillong.

Shillong, Nailur :Ka LaitkorRngi Dorbar Shnong ha ukyrwoh lyngba u BahS .P yngrope, RangbahShnong ka maham da kabatyngeh ïa kino kino kibapyrshang ban wan die ïakino kino ki jingdie kibabeaiñ kynthup ïa u drok,kyiad, kynja bad kiwei pat kijait jingdih pynbuaid hapohu pud u sam jong ka DorbarShnong.

Na ka liang ka DorbarShnong ka ai khublei ruh ïaka tnat pulit (Anti NarcoticTask Force) East Khasi Hills,

kaba la trei shitom ban ïohkem ïa ki snar nongkhaïidrok ha kane ka jylla ha kineki t aïew bal a dep bad kapynrem jur ïa kine ki nonglehkam beaiñ.

Ha kajuh ka por na kali ang ka Dorbar S hnongkala ong ruh ba kan ai kajingïat reil ang ryngkat badka tnat pulit halor kane kabynta, bad lada ka lap ïakino kino kiba leh pyrshahïa katei ka jingmaham kinshah pynngat ha kikyndon aiñ pynsaj abapher bapher.

Yn pynkhuid Shnong kaDS Lawsohtun

S hi l l on g, Nailu r :KaDurbar Shnong Lawsohtun,Shillong, kan pynlong ïa kajingpynkhuid shnong bashisien shisnem ha ka 2 tariku Risaw 2019, naduh ka por 7baje mynstep haduh ban dadep.Kumta la kyntu ïa barohkiba don jaka lane ki ïinghapoh u pud u sam jong kashnong ba kin sngewbhaban wan ïashim bynta langha kane ka jingpynkhuid.Lakyntu ruh ïa ki trai jaka ba kinwan pynithuh ha u RangbahShnong/ Secretary Shnongha ryngkat ki Dulir khyndew

ban pynshisha ïa ka jingdonjaka jong ki.

Ha kajuh ka por kaDorbar Shnong ka pyntipruh ba lada don kino kino kibym shimkhia ïa kane kajingpyntip, na ka liang kashnong kan ym don kajingkitkhlieh lada mih kanokano ka ji ngeh hadienhabud.Ïa ki jingtip ba khambniah l ah ban phone shakine ki nombor: 9612110241/8837278855. Kane kalongkatkum u kyrwoh lyngba uSecretary Dorbar ShnongLawsohtun.

Page 5: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie

MAWPHOR 30 TARIK NAILUR (SEPTEMBER), 20194 WEST KHASI & SOUTH WEST KHASI HILLSHapdeng ki jingeh, tbeh jingshai ka Raidmynsaw Secondary School sha ki 68 shnong

‘U Mawkyllang ha Upper Laitkseh, dei u khun pyrsa jong u Kyllang Nongum’Nongstoiñ, Nailur 29: Ka jingdonjong ki j aka kiba itynnad, ki lum kiwah, ki krem pubon, ki maw ramhah,ha kiba bun ki jaka bapher bapherhapoh West Khasi Hills Dis trict, kanang kyntiew shuh shuh ï a ka kamjngoh kai pyrthei ha ka Distri ct.Hynrei haduh mynta ki dang bun patki jaka jngoh kai pyrthei kiba ym shympat la lah satia ban paw pyrthei.

Napdeng ki nongshong shnongjong ka West khasi Hills, kiba bun hiki tip bha shaphang u Maw KyllangNongum lane u ‘Lum Kyllang’ u badon harum ka Shnong Mai rang badkiba bun ruh ki la ïohi bad leit jngohkai ruh ïa u ne u Maw ba pawnam. UKyllang Nongum u la khring ruh daki hajar ki nongwan jngoh kai pyrtheina kylleng ki jaka jong ka pyrthei.

Hynrei kiba bun ki paidbah lehsekim pat t ip ba ha lyndet jong u ne uMawkyllang Nongum, ka don kaweika khana kaba sngewtynnad badkata ka l ong ïa u Khun Pyrsa jong uKyl l ang Nongum, ba l a t i p uMawkyllang, u don ha ka shnongUpper Laitkseh West Khasi Hills.

U ne u Mawkyllang u don ha kashnong Upper Laitkseh, kawei na kiShnong kaba paw nam ha ka jingrepïa u piskot. Kane ka shnong ka dontang kumba 10 ki lometer ei eishaphang shathi e na u l um

um lah shuh ban khih bad shonglyngngeit bhek hangta.

U kñi jong u mar syn lap u lakawut da u dieng ar bhat na ka tyrpengjong u bad u la leit noh bak. Um tip bau ta u khun pyrsa jong u, um lah shuhban mih na kata ka ktieh. Kham hadienhaba u khun pyrsa um wan mih shuhsha ïing, u la tharai ba u la phoi ïa u.Phewse ynda kum lashai mynstep ula leit wad u shem pynban ba u la ïapsahkut hangta u ba pli.

Katkum ka khana na ki ri ewtymmen la ong ba ki dak ki shin jongune u Kyllang Upper Lai tkseh kidang don haduh mynta mynne, kidi en shoh ha t yrpeng ki dien atbylli ang, ki pdung bad sah dakjingmong. Lyngba ki por, ka sngi badu slap ki dien mong ki pynpait ïa kamet jong u, haduh mynta l a ïohi umaw ba la pait. Lada yn leit peit ïa une u maw Kyllang mynta yn ithuhshai ba ka bynta ba ngam sha ktieh ikumba ka dei ka lbong jong u.

Une u maw Kyll ang UpperLaitkseh u khring bun ngut ki briewnaduh ki samla haduh ki rangbahkham tam ha ki sngi shuti , sngi uBlei bad u khring khamtam ïa kikhynnah samla ban leit kiew shaduhsha kliar jong u bad sha kli ar jong une u maw kan ngiam briew kumbapalat 50 ngut ei ei.

Mawthadaraishan bad Mawphanlurbad kumba 68 kilometer ei ei na kaNongbah Shillong. U ne u maw u donka jingheh kumba 300 pruh sawdongbad kumba 100 pruh ei ei kajingkynjang na sla khyndew.

Watla ki tymmen hyndai kim don ïala ki jingthoh jingtar, hynrei ka borkynmaw jong ki ka khlaiñ haduh kattakatta ba ïa kiei kiei baroh kum ki jingjiaki buh jingkynmaw da ki Khana Pateng.

U Nongthoh khubor u la pyrshangban wad jingtip bniah na ki riewtymmen shaphang u ne u

Mawkyllang. Ha ka jingïakynduh badu Babu Norbert Marngar Ex-Headmas-ter Laitkseh Govt . Senior B as icSchool , u la ï athuh katto katneshaphang ki khana pateng shaphangjong u ne u Mawkyllang ba don haUpper Laitkseh.

Ka khana ka ong ba u tei uMawkyllang, u dei u khun pyrsa traijong u Kyllang Nongum. La ong ba uKyllang Nongum u ba dei u kñirangbah, u ju mlien ban dih kyiad ummiet la bad step. Hynrei um ju ai pat ïau khun pyrsa jong u namar u dang rit

bad u tieng ïoh u buaid. Hynrei wat lakatta ruh shi kduk ar kduk u ai mad hiïa u teng teng haba u sngew ngiahïalade.

Haba u Kyllang u la ïoh mad kyiadna u kñi jong u, u la sngewbang haduhkatta katta bad u la thrang barabor banïoh dih l ynter ïa kata ka kyaid um.Kumta ha kawei ka sngi katba uKyllang Nongum u dang lei t trei, uKyllang u la kloh tuh shi dabor kakyiad na u khra heh jong u kñi jong u,nangta u la jiar ha u synnait, ïa kajyndem pat u t hep hapoh u khra

khnang ban ym suba u kñi j ong u. UKyllang u la dih baroh shi dabor badu la buaid haduh katta katta bad u laïohthiah baroh shiteng sngi.

Ha ka por noh phai sngi, u kñijong u la wan na jingtrei bad mar sienpoi ïing u la kloh kyiad na u ta u khra.Hynrei mar hangta hi u la sngewthuhba ka kyiad ka la khleh jyndem, u labitar shl a ym lah ong shuh bad u lasngew sang ba kat ïa ka kyiad uRangbah u ba dei u Kñi jong u, kumnou nud ban ktah kat ïa ka jingdih jongu. U la tip bha ruh ba dei u khun pyrsajong u hi u ba la leh ïa kane ka kam.

Mar hangta hi u la leit wad branbran ïa u Kyllang ban bom bad sympatïa u kum ka jingsneng na ka bynta kajingtuh jong u ïa ka jingdih u kñi.Hadien ba u la wad u la lap harum jongka Kper ba une u dang saw reng rengki khmat buaid bad kyndi t na kajingwan u kñi jong u. U kñi jong u, ula tim u la tla, u la byrngem ban shohban dat ïa u. Mar kumta hi u ne u khunpyrsa da ka jingtieng u la mareh rumaban lait na kata ka jingshah shoh ha lau jong u kñi.

Ha ka jingshisha u kñi ba la khamtymmen um lap ïa u khun pyrsa jong uu ba dang rit bad dang khlaiñ ka metban mareh, hynrei namar ba u khunpyrsa jong u, u la sahkut ha ka ktiehbad jyrsieh baroh arliang ki kjat, kumta

Non gstoiñ , Nai lu r 29 : KaRaidmynsaw Secondary School kabadon ha Langpih, kaba la thaw da kaRaidmynsaw naduh ki snem kibamynshwa eh ha ka dur jong ka LowerPrimary bad Upper Primany, ka la iengrangbah marwei ban tbeh ïa kajingshai bad jingnang ji ngstad shaki 68 tylli ki shnong bapher bapherjong ka thaiñ Langpih.

Kumban shu pynkynmaw ba hau snem 2008-09 ha ka por ka sorkarMPA jong ka Jylla ba la ïalam da u (L)Dr Donkupar Roy, ka la lah ban ïarapsan lak tyngka lyngba ka skhimMSRDF ban shna ïa ka skul building.Hadien ba la dep ban tei ïa ka building,ki nongïalam jong ka Managing Com-mittee ki la sngew dei ban kyntiew nohsha ka Secondary School.

Ki dkhot ma Managing Commit-tee haba ï akren bad u nongthohkhubor, ki la ïathuh ba ha katei kathaiñ ki don haduh 68 tylli ki shnong.Hynrei ym pat don Secondary Schoolsati a, kumta ki khynnah kiba la deppule na ka UP, ki shem jingeh bhaban leit bteng ïa ka jingpule sha kiweipat ki jaka, namar ki kmie ki kpa kilong ki ba duk.

Hapdeng ki j i ngeh ba bun,pynban ha u snem 2017 la plie ï a kaSecondary School bad l a thung arngut ki nonghikai kiba l a biang kakyrdan. Hynrei ka j ingeh

Haduh 20 hajar shi bnai sei bor ki longïing ban siew tulop nonghikai

Ka ïing skul jong ka Raidmynsaw Secondary School kaba don ha Langpih kaba la ai jingshakri ki phew tylli ki shnong/Dur Mawphor

kaba ban khia ïa ka skul, ka long bansiew tulop ïa ki Nonghikai, namar ympat ïoh jingïarap ei ei ruh na ka sorkar.Na ka bynta ka jingbit jingbiang jongki khynnah, la ï arap l ang da kinonghikai jong ka Upper Primary,khnang ba ka skul kan ïaid beit ïaidryntih bad ba ki khynnah pule kin ymduh.

Ki l a iathuh ba haduh mynta katulop ban si ew ïa ki ar ngut kinonghikai ka long 22 hajar tyngkashibnai bad la si ew na kaba pynmihlyngba ka jingkhrong bai musur na

saw ngut ha ka Upper Primary bad arngut ha ka Secondary. Ki khynnah skulpat, kata na ka Upper Primary bad Sec-ondary ki don 108 ngut.

U l a ong ba na l iang kinongpynïaid ka Managing Commit-tee bad ki nonghikai katei ka skul, kila kyrpad ïa ka sorkar lyngba ka ophisjong u Sub Divissional of SchoolEducat ion (SDSEO), ba kan phaikhmat lem ban pynïoh ji ngïarap ïakatei ka skul, na ka bynta ka jingbitjingbiang jong ki khynnah bad kinonghikai kumjuh.

naduh u snem ba la dep ka skul ka laïoh ban phah ïa ki khynnah ban ïalehïa ka Secondary School Leaving Cer-tifi cate sha ka Meghalaya Board OfS chool Educat ion, ha kaba kajingpass ka long 56%.

Nalorkata ha une u snem 2019, kaskul ka la ïoh ban phah biang sashiphew ngut ki khynah ban ïaleh ïaka Sel ection Test na ka bynta kaSSLC Examination ka ban sa long haki bnai ban wan.

Utei u nonghikai u la ïathuh ruhba ha katei ka skul, ki nonghikai ki don

ki dukan ha man la ka sngi ï ewLangpih. Nangta l a kyrshan ruh daka jingsei bor jong ki longïing, ki riewrangbah bad ki nongïal am shnong.

Wat la ki nongpynïaid jong kateika skul ki shem j ingeh haduh kattakatt a, pynban kim shym la kynrandien ban pynïaid shaphrang ïa kateika skul na ka bynta ka jingmyntoijong ki khynnah jong ka thaiñ barohkawei.

U Bah S.P.Nongphud uwei na kinonghikai, u l a ïathuh ba ka ji ngdonjong ki khynnah skul ka kiew bha bad

Khlad hashen u rangbah ba iuh

ka trokNongstoiñ, Nailur 29: Uwei urangbah ba la 55 snem karta ba la tipkyrteng u Wireless Pariong, u lakhlad hashen hadien ba kawei ka trokkaba don ïa u number ML06-4083 kala iuh ïa u na ki bynta jong ka khlieh.

Kane ka jingjia ka la jia hynne kasngi ha ka por 3 baje ei ei, ha kabakatei ka trok kaba trei surok PMGSYha Mawrok, ka la thmu ban leit shaKynshi. Hynrei haba poi ha iewRambrai ka la ieng ïa kren briew. Laong ba u Wireless u don sha ka byntaba shadien jong ka trok. Kumta ha kapor ba katei ka trok ka ïaid phaishadien, la kum iuh ïa utei u rangbahhaduh ban da khlad hashen. La ongba mar ïa jia kane ka jingjia, unongñiah jong ka trok u la phet kradïalade.

ba da kaba phah ai tika ïa ki ksew bad ki miawkan long ka jingïarap ban nym pynsaphrangïa ka jingpang lamwir (rabies).

“ Kiba la wan ban ïashimbynta ha kaneka sngi ban phah ai ti ka ïa ksew bad ki miawki long napoh shnong Mawkyrwat badkumjuh ruh na ki shnong kiba marjan jongka”, ong u Doktor.

U ong ruh ba u don ka ji ngkyrmenkaba skhem ba ha ki por kiba ban sa wan ruhba lada ka office kan ïoh ban pynbeit biang ïakum kane ka prokram u kyrmen ba ki briew nakylleng ki shnong kin sa lah ban wanrahkham buh shuh shuh ki ksew ban phah ai tikaban ïada na ka jingpang lamwir (rabies) badka ban long ruh ka jingmyntoi na ka byntajong kito ki briew kiba ri ksew bad ri miaw haki ïing jong ki bad ruh ban lait na kane kajingpang lamwir (Rabies) namar ba kane kajingpang ka long ruh kawei na ki jingpangkiba lah ban ktha ne saphriang ruh ha u briew

lada shah dai t ha u ksew. U Dr Hoojon, ula kyntu ba kum ki nongshong

shnong kiba la ïoh ïa ki jingmyntoi ne jingbatai lyngbakane ka sngi kin rah ruh ïa ki khubor sha kiwei de ki parashnong khnang ba kan long ka jingmyntoi ha ki por kiban wan ba lada ki briew ki kwah ban ri ïa ki ksew.

Ha kane ka sngi la ïoh ban ai tika haduh 40 tylli kimrad kata 2 tylli ki miaw bad 38 tylli ki ksew.

Ïa kane ka program la pynlong da ka MeghalayaVeterinary Service Association (MVSA) jong ka West &South West Khasi Hills District Unit ha kaba ka kong Dr.W.N. War, Dist rict Veterinary Officer, South West KhasiHills District, Mawkyrwat, ki nongtrei hapoh office ki laïadonlang ha kane ka sngi ban pyndep ïa ka jingaitika naka bynta ki ksew bad ki miaw.

Phah ai tika ïa ki ksew ban lait naki jingpang lamwir : Dr. Hoojon

Mawkyrwat, Nailur 29: U Dr. W. Hoojon, DistrictVeterinary Officer, West Khasi Hills District, Nongstoiñha ka jingrakhe ïa ka World Rabies Day 2019 haMawkyrwat ul a ong da kaba kyntu ïa ki paidbahnongshong shnong ba ki dei ban shimkhia ban phah aitika ïa ki ksew ne ki miaw ba ki ri ha ïing khnang ban laitna ka jingpang lamwir (rabies) ba la pynlong ï a kane kaprogram hapoh ka Community Hall, Mawkyrwat.

Ula ong ruh ba ka jingthmu jong kane ka program kalong ban pynsngewthuh ha ki paidbah nongshongshnong ba ki dei ban shimkhia halor kumno ban ïada ïaki mrad ba ki ri ha ïing kum ki ksew bad ki miawlyngbaaka jingaitika. Ula bynrap ruh kane ka sngi ka lalong shisha ka sngi bad ka prokram kaba jop namar bakiba bun ki paidbah nongshong shnong ki sngewthuh

Nongstoiñ, Nailur 29: Ka Federationof Khasi Jaiñtia & Garo PeopleRambrai circle, ka la dawa na kasorkar MDA ba la ïalam da u ConradSangma ban ai noh ïa ka jingdawajong ki kaba dei ka Rambrai C&RDBlock. Ïa kane la pynpaw ha ka sngisaitjaiñ jong ka taiew da u Presidentjong ka R ambrai u J is tarl andLyngkhoi, ha ka por ba la ïoh banpynïar ïa ka shnat treikam jong kaseng ka Mawthaw Unit.

U samla Jistarland Lyngkhoi, habaai jingkren hadien ka jingpynskhembad pyntiansmai, u la ong ba kum kinongïalam ki dei ban ïa tylli, khnangba yn lah ban ïaleh ïa ki kam sniewkiba ktah ïa ka imlang sahlang. U laong ba ki dei ban long ki ba la khrehlada don ki jingïakhih na ka bynta kadawbah jong ka dong ka thaiñRambrai, ïa ka ri bad ka jaidbynriew.

Ka FKJGP, ka dawa na ka sorkarba ka dei ban ai noh ïa ka Block ha kathaiñ Rambrai. Ki nongïalam jong kaseng kin sa pynlong ki program banïakhih tyngeh ban ïoh noh ïa kaC&Rd block ha Rambrai. Namar ladashaniah tang ha ki nongmihkhmat kiïa leh politic palat, ong u Jistarlan badbynrap ba ka la dei ka por ba kisengbhalang kin pan jingkyrshan naki paidbah Nongshong shnong banpynlong ka jingïakhih kaba tyngeh.

Ha ka jingïalang ha Dorbar Halljong ka shnong Mawthaw, la jied ïaki nongki tkam jongka F KJGPMawthaw unit, ba kynthup ïa u Presi-dent u samla Srolan Marthong, VicePresident samla Banrilang Wahlang,General Secretary u Samla StadlyKharbani, Asistant Secretary samlaSaiñkupar Wannïang bad kiwei kiweide, kynthup ïa ki dkhot ka ExecutiveCommittee.

Ha katei ka sngi la ïoh jingkrenna u samla Shanbor Nongphud Gen-eral Secretary FKJGP Rambrai circlebad la ïoh jingpynskhem bad pyntiansmai da u President Samla JistarlandLyngkhoi u ba dei ruh u ChiefOrganising Secretary jong ka FKJGPWest Khasi Hill District.

‘Ai noh ïa kaRambrai C&RDBlock : FKJGP

Mawkyrwat, Nailu r 29: KaHynñiewtrep Youth's Council (HYC)jong ka Nongnah Area Unit hapoh kajingï alam jong u samla JonathanSyiemlieh, President ka seng ki la ïohban kner ka jingïarap sha ki longïingkiba duk jong ka thaiñ Nongnah dakaba ki la sam ki jaiñ kup thiah.

Ha shwa ban sam ïa ki jaiñ kupthiah (blanket) la ïoh ban pynlong kajingïalang ba lyngkot kum ka dak banpynshai ïa ki mat treikam jong ka sengïa kaba u bah Kyrmen Khar Ryja, Presi-dent ka HYC Ranikor Circle ula shimïa kane ka bynta ban pynshai ha kipaidbah bad bud sa ka jingkren na uS ecret ary j ong ka shnongDomsohkhai kumjuh ruh na u dkhot

Ai jingïarap ka HYC Nongnah haki longïing kiba duk ha Nongnah

jong ka S ynjuk ki Rangbah u bah S.Thongni.

Na ka liang jong u President jongka HYC Nongnah Area Unit ha kajingkren jong u ula kular hakhmat jongki paidbah ba ka seng ka long kaba lakloi ban trei na ka bynta ka bha kamiat jong ki paidbah bad kumjuh ruhka seng ka kloi ban ïarap ïa kino kinoki briew kiba shem jingeh ha kiba bunki bynta. "Ban leh ïa kiei kiei ki kamkiba lah ban wanrah ka jingbha ha kibabun ki l iang ka donkam eh ïa kajingïatreilang jong baroh", ong usamla Jonathan bad da kaba kyntu ïaki paidbah ba kin ai lem kakti kamonkakti kadiang ba kyrshan lem ïa kaseng HYC.

Page 6: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie

ART ICL E / EDIT O RIAL / SU R U P AIDBAH MAWPHOR 30 TARIK NAILUR (SEPTEMBER), 20196

Vol XXX (30) No. 267 30 Tarik Nailur (Sept) 2019

U MAHATMA GANDHI BAD KI JINGHIKAI JONG U

KA SUR U PAIDBAH !! KA SUR U PAIDBAH !!

Ka long kaei kaei kaba sngewlyngngoh bad kaba la pynkynditïa ki nongtrei jong ka 108 ki bym don ha katei ka seng ban ïohiba ki nongïalam ne ki dkhot jong ka Union kiba la pyllaitkhubor lamler ba ki nongpynïaid ki phah thaw da kawei pat kaUnion ban leit ïakynduh ïa u Myntri ka koit ka khiah ban dawapynneh ïa ka EVK EMRI, te ha kaba ïadei bad kane ngi kinongtrei jong ka 108 ki bym don ha ka Union (MEMRHWU)ngi pynshai sha phi ki para nongtrei bad ki paidbah baroh bakam don satia kawei pat ka Union ha 108 lait tang kaMEMRHWU bad kam don satia kata ka jingpynbor na kinongpynïaid thaw Union ban leit ïakynduh ïa I Bah A.L.Hekbad kiwei kiwei ki heh sorkar, hynrei ka jingleit ïakynduh jongngi ka long da ka jingïapynbeit lang para nongtrei ki bym donha katei ka seng kiba donkam ïa ka kam ban trei, bad ba ynsngewthuh shuh halor ka khubor ba yn pynduh noh ïa kaneka project kumta na ka liang jong ngi ngim banse ban leit

Ka Jingpynshaiïakynduh hi markhmat ïa u Myntri ka koit ka khiah bad ïakiwei kiwei ki heh sorkar ym kum kiwei pat kiba pahuh la kakam ba lada duh noh kane ka project ruh ki biang beit khlemda pyrkhat ïa kiwei ruh bad khamtam ïa ki paidbah baroh kibadonkam ïa ka jingïarap na ka 108. Te sa shisien ki nongtreijong ka 108 ki bym don ha katei ka Union ki la kren shai shabaroh ba haduh mynta ym don da kawei pat ka Union kumbala kynnoh da katei ka seng MEMRHWU bad la buh kajingkyrpad ïa ka sorkar ba ka dei ban pynkiew noh mardor ïaka jingsiew tulop bad ban pyllait ruh ïa ka arrear baroh kabasah, kum ki nongtrei jong ka 108 ki bym don ha katei kaUnion ki kyrpad ruh ïa phi ka Union ba phim dei ban pynmihkum kitei ki khubor lamler ki ban ïalam bakla ïa la ki paranongtrei bad kumjuh ruh ïa ki paidbah baroh hynrei phi deiban da wad bad tip ïa ki jingshisha baroh.

P.Nongkhlaw.

Ym ju kham jia koit ha ka histori ha ka pyrthei banmih u briew u ba don ïa ka mynsiem kaba lah banpynkhih bad ktik ïa ki hajar bad ki phew lak ngut ki

paidbah ban ïaleh na ka bynta kawei ka daw ba ha khmateh, kata “ ka jinglaitluid ïa ka jaidbynriew”. Une u dei uMohandas Karamchand Gandhi bad la ju khot ieit ruh ïau, u Bapuji, u don ha ka thup jong ki riewkhraw ka pyrthei,u nongwanrah ji ngkylla ha ka imlang sahlang bad unongïalam u baphong ïa ka j ingsngewrit ha shi lynter kajingim jong u. Ka ri India ka shah ram shikatdei eh ïa uneu nongialam uba la pha ïa la ka jingim na bynta ba nginïoh ïa ka India kaba thymmai. Ka ri Bilat wat lada ka ithuhïa u kum u nongïaleh pyrshah pynban ka burom ïa u,namar ha ka pyrkhat ka pyrdaiñ um ïapher na ki dohliehwat ha kito ki por. U dei u briew u ba don la ki nongrim banïeng, u ba don ki jinghikai wat lada bun na ki jinghikaikiba u la ai ki dei ki jingpynkhie im biang na kiba la donlypa naduh ki por bad ki juk mynbarim kiba paw ha ka kathoh ka tar ha ka ri India. Kine harum ki dei ki jinghikaikiba kham paw kiba la suh thied bad pyntrei kam da ma uhi bad ki nongbud jong u bad baroh ki paid ka ri kiba phaikhmat sha u, ha kito ki por ba ka ri India ka dang ïa ksaidban ïoh ïa ka jinglaitluid na ka jingshah synshar nongwei.1. Ka Swadeshi ne ka Swarajya- Kane ka mut ba kiei kieiba ngin hap ban shaniah hi ha lade ym ha kiwei. Kaba mutruh ba ngin hap tip ne ithuh ïalade ne ka jingl ah kaba nalade. Hangne ngin sa tip ïa ka jingshisha bad da kane kajingshisha yn sa lah ban pyllaitluid ïa ki nong India.Kumno kat a ka lah ban long? Ha ka por ba synshar ka riBilat, ki nong India ki la shaniah lut ha ki na ka bynta ki

jingdonkam jong ki. Ka la dei ka por ba kin kyndit bynriewnoh bad pyrkhat kylla da kumwei. Kumta ïa ka ïoh ka kot,ka khaïi pateng, ka imlang sahlang, ka saiñ hima sima, la

dei ban sdang hi noh da lade. Ban ieit ïa kiei kiei kiba deila ki jong, ka long kawei na ki atiar ban pynher krad ïa unongwei. Kane ka dei ka tynrai, ba hadien ka sa sdang kaQuit India Movement.2. Ka Satyagraha- Sa kawei pat ka jinghikai kaba u Gandhiu la ban bunsien ka dei kane ka Satyagraha kaba mut banïeng skhem ha ka j ingshi sha. Katkum u Gandhi kajingshisha ka dei u Blei lane kawei pat ka kyrteng u Bleika dei ka jingshisha .Uno uno u bym ithuh ne len noh ïa uBlei dei namar ba kim tip ïa ka jingshisha . Ki phareng ki labanbeiñ ïa ka ri India namar kim tip ïa ka jingshisha. Kipaid nong India ki shah banbeiñ sah namar kim tip ïa kajingshisha. Ïai kren, ïai pyrkhat bad ïaileh beit ïa kajingshisha, ka por kan sa batai ba lano ka ri kan ïoh ïa kajingshai. Ha kane ka jinghikai, u Gandhi u ban jur ïa kajingdonkam ban duwai, shah jingit, pynlong ki jingïaïaidpaidbah, ki jingpynsngew sha ki bor synshar ïa kamynsiem ba lynga jong ki paid ka ri ha kito ki por. U lapynlong ka jingïakhih ban ym ïashim bynta ei ei bad kasorkar phareng, ba baroh kim dei ban kohnguh ïa ki rukomtrei kam jong ka tad haduh ba ka sorkar nongwei kansngewthuh ïa ka jingshisha, kata ba ki nong India ki deiban ïoh ïa ka jinglaitluid.

3. Ka Ahimsa- Ka Ahimsa ka dei ka jinghikai ba u Gandhiu la shim kylliang bad pynkhie im na ka niam Jainism.Ahimsa ka mut ban kiar noh na ka jingpynmong nepynmynsaw ïano ïano, ban kiar noh na ka jingpynsngewsihïa kiwei da ki kam, ki ktien ne ha ki jingmut jingpyrkhat, kiarnoh na ki jingpynïap ïa baroh kiba don jingim. U Gandhi dakane ka jinghikai u pyntreikam ha ka imlang sahlang ha kasaiñ hima sima. Da kane kajuh, u la lah ban pynbor ïa kasorkar phareng ba kan pyrkhat arsien shuwa ban rai ïa kieikiei. U Gandhi um don suloi ne ki tup ki man ne kino kino kitiar pynmynsaw hynrei da kitei ki atiar bakhlaiñ bor u la lahban pynshisha ba ka ri kam jngai shuh ban ïohi ba kajingsynshar nongwei kan kut noh. Ki atiar jong u ki deikiba ktah khamtam ïa ka dohnud bad ka mynsiem jong kinong banbeiñ. Kumta kane ka la long kajingjop.4. Ka Sarvodaya- Ka mut ka jingpeit ïa ka jingbhalang, karoi ka par ha baroh ki liang. Kane ka mut ban kyntiew ïa kinongshongshnong ha baroh ki liang. Ha kane ka dawa ïaka jingïasnoh ktilang ha ki kam ki jam ban trei naduh nasor shaduh nongkyndong. Ka jingthmu ka long ba barohki dei ban ïa shim bynta, ban ïatrei na ka bynta ka bha kamiat, ka roi ka par ha ka ïoh ka kot. Nangne ki sa sdang kikynhun kiba khlaiñ ban ïaleh katba lah ban im,kat banïabiang ym ban kwah palat bad ban pynkhlaiñ pat ïa kabor pyrkhat. Dei ha kane ka nongrim ruh ba u Gandhi u lapynshlur ïa ki nongbud jong u ban sdang trei ki kam ki badon jingmih ne ki karkhana ha la ïing ne kyntoit ba kishong. Ïa ki kam pynroi, ïa ka ïoh ka kot ym dei ban ïohbynta tang ki katto katne hynrei dei ban sam bynta langïa baroh bad da baroh.

Dr. Joyfully Sawkmie,Department ofKhasi,Synod College, Shillong

Ha kti ki riewtymmen hiar kyrdan ka jaidbynriewLada ki Riewrangbah Hynñiewtrep ha kine ki District

East bad West Khasi Hills, Jaiñtia Hills bad Ri-Bhoiki la ïeng rangbah kumba ïeng u Abor ka Arunachal

Pradesh u Naga ka Nagaland, u Mizo ne u Lushai ka Mizoram,ka Manipur State bad ka Tripura State kiba la ïoh bad donmynta ha la ki jylla Hynñiewtrep State kaba kyrpang pura,lese kine ki kynrum kynram kiba ngi ngat ha ka jingbym shuhban pynbeit ïa ka synshar khadar ha ka rukom kaba biangkyrpang na ka bynta ki jaidbynriew la jong kan nym la longkumba ka long mynta, khamtam ha kane ka sor Shillong.Mano ban pyrkhat kyrpang ïa u khun Khasi Khara haba lahap ban ïa khleh bad kiwei pat ki khar lum kane ka jyllaMeghalaya, ka jylla kaba shu pura, hynrei ka bym long kumbalong ka Nagaland tang na ka bynta u Naga. Ha ngi te ki MLAruh ki la bun ki jaidbynriew bad ki Minister kiba bat ïa ka borsorkar bad pynlong sorkar ki ïa khleh bad Garo bad kiweinalor ki MLA Hynñiewtrep. Kumta ha ka Sorkar Meghalayahi kam lah ïaid khuid shuh shi sur da ka pyrkhat “ Khasi”.

Ngi la jem rngiew naduh ba ki nongïalam jong ngi ki ngatha ka tiengeit ban dawa la ka jong ka jylla ba kyrpang badpura, namar ba ki tieng ïoh ym long. Ha ka snem 1952 kajingpyrshang ka sorkar Assam ban pynlong ïa ka ktienAssamese kum ka ktien sorkar ka la pynkhih ïa ki District Ri-lum baroh kiba hap hapoh ka Assam ha kito ki snem. Kumbakhih u Hynñiewtrep, ki Naga ki Mizo bad kiwei kiwei ruh ki laïakhih lang. Kane ka jingïapher ka long tangba u Khasi,Jaiñtia bad ki Garo te ki ïapyrkhat ban ïa tei da ka Hill Stateban kdup ïa baroh ki Ri-lum kane ka thaiñ Mihngi. Katba kiNaga, Arunachal, Mizo bad kiwei kiwei ki ïarai ba dei ban ïakhih lang ban mih ha ka dur ba ynda la ïa khlad bad ka Assamkin ïoh la ka jong ka jong ka jylla ba kyrpang bad pura. Kimpdiang ban dang ïa don bad kiwei ki jaidbynriew da kata kaHill State. Hangne sah tang ki Achik jaidbynriew da kata kaHill State. Hangne sah tang ki Achik bad Hynñiewtrep langbad ki Hajong, Koch bad Burman.

Ha ka snem 1952 hapoh ka jingïalam u Captain WilliamsonSangma ha ka jingïalang ha Tura la don ka rai ban ïaseng daka Seng Ri-lum ba la ai kyteng ka Assam Hill Tribal Union. Ha

(L) Hipshon Roy Kharshiing, IFAS (rtd)ka snem 1963 la pynkylla kyrteng noh sha ka East IndiaTribal Union (EITU).

Kiwei kiwei ki riewlum ki kyntait ïa kane ka rukom pyrkhatbad ki ïaid la ka jong ka lynti kum ki jaidbynriew kiba shynrangha ka jinglong bad ka jingpyrkhat ban dawa la ka jong ka jyllaba pura bad kyrpang. Ki Hynñiewtrep bad Achik (Garo) te kitieng ïoh ym long bad kim sngewnud ki la shu ïa ngat noh hiha ka ban ïa kdup lang bad ban ïakhleh hakane ka jyllaMeghalaya, ka jylla ka bym long kyrpang ïa u Khun KhasiKhara ne ïa u Garo.

Ka paw ka jingrit mynsiem bad ka rukom ba ïeng hakatieng na kane ka ji ngkren ba la thoh harum: -I B ahB.B.Lyngdoh khala khala i klet noh ïa ka jinglong kyrpang kajaidbynriew la jong namar ba i la thoh pat ha i juh i kotlyngkdop:“Marwei marwei ki riewlum kin ym lah ban ïengpyrshah ïa ki bor jong ki seng heh India bad ki nongïalamjong ki ha Delhi.”“ Ynda haba ki 20 lak ki riewlum jong kathaiñ mihngi kin ïa tylli kin sa lah ban ïeng halor lade bad banpynlong kam ïa ki jingthmu baroh na ka bynta ka jingïadabad ka jingkyntiew ïa ki riewlum ha Ri India.”

Kitei ki jingthoh i Bah B.B.Lyngdoh ba la sot na ka kotlyngkdop I rangbah Kynpham Sing ha ka Shithi sha u paralokNo. 5 ha ka 6 tarik February 1978 ka pyni ba ki kynhun kiEITU kiba long ki rangbah kiba don mynta ha ka APHLC badkiba ïa don ruh katto katne ki khmat rangbah ha ka MeghalayaFederation ba kdup ïa ka HPU, HSPDP bad PDIC bad ka pyniba kim don jingieit ïa la ka jaidbynriew lane ba ki sngew ba kajaidbynriew la jong kaba dang rit bad tlot palat.

Ha ijuh i tei i shithi la mih ruh kine ki jingthoh na i Bah Joy(Rev.JJM Nichols Roy) ha ka jingthoh jong i sha ka SimonCommission ha ka snem 1928. “ Lada ki (Khasi-Jaiñtia ki donjingïajan bad ki Nong-Rithor kim don jingïajan ruh bad kiweiki riewlum.”Ha ka snem 1947, i Bah Roy i thoh kumne: sha kaBritish Cabinet Mission “ Ki Khasi ki dei ki jaidbynriew kiba

la shai palat ban ïa kiwei kiwei ki riewlum ka Ri India. Namarbaki don ki rukom long jaidbynriew la ki jong, sngew dei banpynbiang ïa ki ha ka Constitution Thymmai jong ka Ri India.”

Lada ki nongïalam jong ngi ki ïa pyrkhat ïa la kashnong ha Shillong ban pyrkhat kumba la kdew lynti i BahJoy ban nym shu shah tur sha Turra ha ka snem 1952, lehsengi la lah ban ïada ïa la ka jong ka jylla Hynñiewtrep bakyrpang bad pura kumba ïoh lem kito ki riewlum ba kham ïohijngai bad bashlur ïa ka Nagaland, Mizoram bad ArunachalPradesh.

Ha ki por ba nga don ha Manipur ngi ju ïakynduh ïa kiMLA bad Minister na Mizoram bad Nagaland. Kine kirangbah kiba don ha ka Politik Nagaland bad Mizoram, ki jukdew ba kim ju klet ïa ki nonghikai Khasi ka Shillong Govt.HighSchool bad ïa ka Iingmane Mawkhar, kiba bun hi na ki, hakito ki snem dei kiba la pass ïa ka matrik na kane ka GovernmentHigh School ha Shillong. Uwei na ki Minister u ong ba ulyngngoh balei ki Khasi bad Garo kim dawa la ka jong ka jyllakaba kyrpang bad pura. U ong ngi la ïoh ïa ka jingstad bad latei ïa ka jinglong briew bashynrang na Shillong, na ka riKhasi bad ngi la lah ban bat shlur ban tei la ka jong ka jylla bakyrpang bad pura. U kdew ruh ba wat ha ka Tip Blei ruh deiki rangbah Niam Khristan Khasi kiba la ïarap ïa ki kumba ki latei ïa ka jingstad bad ka Tip Briew jong ki. U ong ruh haba uwan sha Shillong u ju lap ka jingsngewduh nong ban ym ïohishuh ïa ka Iingmane Mawkhar barim bad ïa ka GovernmentHigh School kaba rim.

Kiwei ki para riewlum kiba la ïoh jingstad na ka ri jong ngiki jop, ngi pat te ngi kyllon; tip balei mo?.

Ha kine ki sngi ki ban wan ha ka synshar khadar ne ha kaban ïa jied candidate ne MP,MLA,MDC u la dei ban da wadïa ka daw ka jingkyllon ki riew rangbah ha ka ri. La ïohi kumbaym don rangbah shuh, watla ngi bun hi ki shynrang bad laheh rta. (Mawphor 28 tarik Kyllalyngkot 2000).

Ka Sohsat ha ka jaidbynriew O.Jaba bad kiwei kiwei

To ngin ïa phai katto katne shaphang kata ka ‘Sohsat’ kaneka ri Khasi jong ngi, kaba kynthup ïa u Khynriam, U Pnar, UBhoi bad u War u Hynñiewtrep ba ngi ju sngewieit bankhot ïa ka, ka dei ka ri umsnam, u Ni u Kong. Kata ka mut kari ba la saiñdur da ka jingaiti lut bad len lade jong kito kiriewieit ri, ba la leit noh ha shuwa jong ngi. Hadien kata ngisa ïoh imsuk im saiñ ha la ka jong ka ri ba itynnad ha ryngkatu pud u sam uba biang.

Hapdeng kane ka shongsuk shongsaiñ, kata ha shuwaka jingwan synshar ki dohlieh na ri Bilat. Ha ka jingwankine ki nong Bilat, ki la wan nyngkong eh ha ri India tangkum ki nongkhaïi. Suki suki ki la khlieh bad knieh noh ïa kajingsynshar hangne ha ri India bad kumjuh ruh ha kane kaBri U Hymnñiewtrep. Da ka jingsynshar ka ri Bilat, ka riIndia baroh kawei ha ryngkat ki Hima Khasi baroh ki lashah pynbieit bad shah ñiewbeiñ. Kane ka la wanrah kajingbym hun shuh ban shah synshar ha ki riewnongwei:‘Ka ri India baroh kawei ryngkat ki Hima Khasi ka la khihwinbad ïaleh ban ïoh noh la ka jong ka jinglaitluid. Kumta ha ka15th August 1947 ka ri Bilat ka la pynlait luid noh ïa ka riIndia bad Hima Khasi. Ynda ka ri India ba ïar ka la ïoh ïa kajinglaitluid , la pynïasnoh jubor ïa ki Hima Khasi barohlyngba kata ka system kaba ki khot, “ Ka Instrument ofAccession bad Annexed Agreement. Kane ka dei kabasdang ba ka Jaidbynriew baroh kawei ka la jam sha ka pudban rung sha kata ka phang kaba ngi ong ka ‘Sohsat.’

Tang hadien kumba arphew snem tam ne duna na kajinglaitluid ka India, nga la hap pat ban ïakhih biang banïoh noh la ka jong ka State, kata ka dei ‘Hills State’. Ban ïohnoh ïa kata ka jingsynshar kaba dalade ïalade (ka mut da uKhasi ïa u Khasi) namar ki don bun ki daw jingbymhunhaba ngi dang hap hapoh ka jingsynshar ka Sorkar Assam.Namar ngi long ki jaidbynriew kiba rit paid, ngi shah lehbeiñha kiba bun rukom. Baroh kawei ka bri u Hynñiewtrep ka aika jingkyrshan kaba pura ïa ki nongïalam bad ka jingïatyllilang kawei, ryngkat ka jingïasnohkti lang ki para riewlum naka thaiñ Garo Hillls. Ha kane ka jingïaleh Hills State jongngi, ngi la ïoh ar jait ki jaid State ba la tyrwa da ka Sorkar

India, naduh ka por u Jawaharlal Nehru haduh ka por kaIndira Gandhi . Kita ki long ka ‘’Scotish Patern bad kaweipat ka Sub-State ïa kine ki jingtyrwa la kyntait ïa ki, ha kabakhatduh ngi ïoh pynban da ka Meghalaya. Ia kane ka jaidstate ngi lah ban ong ba ka dei ka jaid state ne jylla ‘RAHU’ne jylla ‘HYNROH’ kaba ïa ka jingstad jong ka la kah dumnoh. Iakhih Hill State u Khasi bad u Garo, ynda ïoh pat, ïohlang bad u khyllah. Nang lur mano ïoh ïuh kjat ne thapniangnamar ym ym don u pud u sam ba thikna. Mano ba ban bahkhlieh ïa kine baroh, namar ba u paidbah u la aiti lut ha kinongïalam. Ka shong phi ki nongpule ba phin pyrkhat badpuson bha ha la rympei. Kane ka dei kawei pat ka phangkaba ngi la jam sha uwei pat u mawjam jong ka syrdoh ne‘Sohsat.’

Ynda ngi la ïoh pat ïa kata ka Meghalaya, ngi hap pat

ban jied ïa la ki jong ki nongmihkhmat sha ka ki jong ki jongki Dorbar Thawaiñ. Kata ïa ki ‘Lei san snem.’ Ynda haba ngila jied ïa ki nongmihkhmat ngi khmih lynti ban ïoh ïa kita kinongmihkhmat kiba shisha ki ban tei ïa ka jaidbynriew. Tipma, kumba ïuh tdong bseiñ pynban. Ngi ïoh da ki ‘Rakot’bad ki ‘Lenlum’ suda. Kata mar ïa ïoh long nongmihkhmatki bam shisha bam bad ki thiah thai haduh ban da sopsohpai len ki met. Kane ka j inglong jong kine kinongmihkhmat ka la pynsyrdoh shuh shuh ïa ka ‘sohsat’kaba la don lyp ha ka Jaidbynriew.

Nangta ki nang wan thaw sohsat shuh shuh , da kabawanrah da ki VIP bad Bereucrats na ri Dkhar namar ba ngidang long kiba duna. Kine kiba bun ki ba jylla kiba wanhangne ki long kum ki seiñpuh. Ki wan ban leh trai khliehhalor jong ngi. Ki wan ban kjit ïa kamai kajih (Bteng Sla8)

Ka jingkyrduh kam kikhun samla ha ka jyllaYm lah ban len ha kine ki sngi bun ki samlapule haka jy lla ki hap ban mad ïa ka jingjynjarjongka jingkyrduh kam kyrduh jam bad bun ruhna ki samla ba la pyndep ïa ki kyrdan jingpulebapher bapher ki hap ban shong ïing khlemkam khlem jam. Kane ka la pyndiaw badpyndukha mynsiem ïa ki namar ym lah banlen don kiba pass ïa ka kyrdan engineer ki hapban leit sha ka kam hikai bad don pat kiba lapass ïa ki kyrdan ba shalor eh ruh ki hap bantrei beit w at ïa ka kam peon ruh.

Ka jingkylli ka mih hangne, hato? kasorkar jy lla ka lah ban ban aikam aijam ïabaroh ki samla kiba la pyndep ïa ki kyrdanpule kiba kham shalor. Lah ban ong ka longkaba eh ba ka sorkar kan lah ban ai kam aijam namar ba ka jingroi jong ka jingbun paidka la dangkiew katba dangmih ki sngi bad kipor. Nalor kata kiba pass ïa ki kyrdan jingpulebapher bapher ruh ki la nang roi na uw ei usnem sha uw ei pat u snem.

Ynnai ïa kren lei lei ïa ka law ei jong kikhynnah pule kiba dang don ha ki s kul hakaba peit shi synpeit la iduh jingky rmen,namar khamtam ku m ha ka NongbahShillong bad w at ha ki jaka nongkyndong ruhha kine ki sngi tang kaw ei ka skul pule ka ladon da ki hajar ngut ki khynnah pule.

Ban ïa kren lei lei ïa ki samla kiba la pyndeptang ïa ka degree level ruh da ki phew hajarngut ki dang don kiba shong khlem kam khlemjam ha kaba ka sorkar kam lah satia ban aikam ai jam. Lah ruh ban ong ba ka long shishakaba shem jingeh ba baroh ki samla pule kinïoh ïa ki kam sorkar kiba ha kine ki sngi tang ïakaw ei ne ar tylli ki post ki nongthepkam ki la kotda ki hajar ngut.

Ka long pat kaba sngew s ih ban ïohsngew ne t ip ba ka jylla jongngi ka dangduna ïa shibun ki samla kiba la pyndep hakiw ei pat ki kyrdan ha kaba dang don ki kamba ki briew na ka jylla kim pat lah ban treiha kaba la hap ban w an da ki briew kibashabar ka jy lla kaba buh ïa ka jingduhjingky rmen ïa ki khun samla ka jylla. Donpat ki khep ruh haba don ki jong ngi kiba la deppyntbit hynrei ka sorkar ka dang w anrah dakiba na shabar.

Lah ruh ban ong ba w at lada ka sorkarkam lah ban ai kam aijam ïa baroh ki samlakiba la pyndep ïa ki ky rdan kiba khamshaneng, hynrei ka sorkar ka donkam hi banshim khia na ka bynta ban thaw ïa ki polisibapher bapher kaba long shi bynta kum kajingplie lad plie lynti ïa ki khun samla ha kaïoh kam ïoh jam.

Ryngkat ki Polis i ban pynrungkam ïaki khun samla la donkam ruh ba ka sorkarkan thaw ruh ïa ki lad jingïarap na ka byntaki khun samla da kaba ïarap lyngba kiskhim sorkar bapher bapher, khang ban aika bynta kito ki samla kiba ym donkamdonjam ka long ka lad ka kabu ïa ki ba kinlah ban ïeng ha la ki jong ki kjat.Tangba habathaw ïa kine ki lad jingïarap ka sorkar ka deiban pynshai paidbah khnang ba ki samla kintip. Namar bunsien ki samla kim tip kiei ki ladjingïarap ba ki lah ban ïoh na ka sorkar namarkiba ïoh bunsien kin long tang kito kiba haïinghasem jong ki heh ki haiñ sorkar ne kiba haïinghasem jong ki myntri sorkar ruh kumjuh.

Lada phai ruh ha kine ki sngi lah bankubur ruh ba ka long shisha ki sngi ba laky rduh ïa ki kam ki jam, hynrei ym lah patbanlen ba dang bun ki kam ki jam ba la hapban w an trei da ki bar jylla. Kum ka nuksatang ïa ka kam misteri haba pyntrei ïa kinokino ki kam kiba la kham heh la hap banw an rah ïa ki briew kiba nabar namar shemjingeh ïa ki samla kiba la tbit ban trei w atkum ha kitei ki jaidkam ruh.

Bun ruh na ki samla ki dang lehraiñ ruhban trei ïa ki kam kiba kham poh namar baki don ka jingsngew ba ka kyrdan kaba kipule kam ïahap shuh ïa ki kam bar it baria.Hynrei buns ien pat ki samla kim juhphohsniew da kaba trei ïa ki kamrit kam r iaruh ka long kaw ei na ki lad ban aikam ïa kisamla ba kin lah ban ïeng hala ki jong ki kjat.

Khatduh eh, kum ki samla kiba la shaibad kiba la nang la stad ngi dei ban don ïa kibuit ym tang ban shu ïa pyrta ba ym donkamdonjam, hynrei ngim dei ban shlur ban treila ha kino kino ki kam baheh ne barit. Deitang lada ki samla ki don ïa ka mynsiem bantrei bad ban tip lut ïa baroh ki jait kam lahban kyntiew ïa ki khun samla ha ka ïoh kamïoh jam ne ka long ruh ka lad ba nginkhanglad ïa ki mynder kiba thmu ban w anrung sha ka jylla lada kum ki samla ki tip lutïa baroh ki jait kam.

Page 7: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie

JINGPYNBNA & KHUBOR NA JYLLA30 TARIK NAILUR (SEPTEMBER), 2 019 MAWPHOR 7

JOBBAJAH & BA

IOHTAM

ADMISSIONADMISSION OPEN

2020Osisa Secondary School(Estd- 2000) C lassesNursery - X wi thB oarding F aci l i t ies .Contact: Ph. No: 97740-12135/ 70050-57338/82590-97961/ Add: FireBrigade- Shillong-14.

CLASSIFIED

TREATMENTF or chronic di seases ,dermatology, skin &beauty rejuvenation andwellness provided at Ri-Kanaan, Kerala Ayurvedawel lness Centre, UmeitVillage along Jowai Bye-P ass Road. Avai l abl ea c c o m m o d a t i o n ,rejuvenation packagesand doctor on cal l .Working hour Mon-Sat09:00 AM - 7:00 P M,Sunday 2:00 PM- 7:00 PM.Dr. R ose 8078098525,Clinic 6909510652.

BAN DIEMawit, Mawria, Shyiap umhapoh bad shabarS hi ll ong. Contact :8794395037.

PIANO CLASSESAt ACWMS Jaiaw Pdeng.Ph:89742-33944/82588-33014 .

CLASSIFIED

ÏING AIWAI4Kamra biang ka um, ïa kiKynthei badang pule.Phone: 60330-96526.

BAN SIANGRONGHa ki Phyllaw ïing. Ph:84130-61242.

JOBF ixed S al ary, noqual i fi cat i on noexperi ences requi red.Contact: 98620-39408.

URGENTNgi donkam Briew 30 ngutkynthei bad shynrang kibalong ba smat ba sting badba treishitom. Ban t ipkhambniah ph: 93330-01919/ 93669-41366.

DONKAM DOCTORMed Speci al i st /paediatrici an ha kaPharmacy hajan Motphran.Por: 9:00Am-11.00 AM.Contact no: 94361-04094/98566-23040/ 0364-2243469.

JOB JOBR equi red 35 smartcandidates for the offcialpost at MNC Meghalaya,Class X, XII, Graduate &Diploma can apply.Earning 25,000/- to 35,000/- per month. C ontactOffi ce B ranch8787417344/7640996031/9366930655/9612329607.

LAIT KAMNgi khot ïa phi ban Applyï aka pos t ban shonghapoh office, hap training4,5 bnai, phi lah ban kamai20, 000 ne 15,000/- shibnai. Ph:9485315516.

DONKAMKi Chinese bad IndianCook na ka bynta ki JakaBam ha Motphran bad haUmran. Sngewbha phone:98560-22464/ 89745-91376.

JOB VACANCYNongmalieh Ford Shillongis looking for Field SalesC onsul t ant s havingexperi ence of m inimunone year. Salary Best inthe Indust ry. Intervi ewLocation: Nongmali ehF ord S howroomMawiong-Rim Shillong.Interview Date: 1st to 3rdOctober. Timing:- 1:00 PMonwards.

JAKA BAN DIEKYRKIEH

Mawlynrei 3017 sqft dorR s 190/-. MawlongNewshill ong Area 4000sqft dor 190/-, MawtawarLaitlum 7000 sqft dor Rs230/-. Mawkas i angNewshillong 2500 sqft dorRs 400/-. Contact No:98560-88439/94369-25152.

JAKA BANDIE(1) Ha Lyngkien MawpatNew Shillong, dor Rs 220/-.(2) New Shil longMawpdang, dor Rs 190/-.Ph: 70854-88871.

JAKA BANDIEHa Mawlai B y-pass laitkali, bamadan, 2500 sqft @Rs 550/-. Ph: 87878-65960.

JAKA BANDIEHa Umroi Airport kynringsurok rong, bamadan, 2Akar die plot @ Rs 130/-.Ph: 60090-06473.

JAKA BANDIEHa Umroi Mynsi añkynring surok rong,bamadan bi ang um 20Akar harud Umiam Rs 40/sqft. Ph: 93780-55302.

JAKA BAN DIEHadien NEHU hajanMawlai Bypass Dor Rs550/-. Ph: 70854-88871.

BAN DIEJaka ha Umsning MadanF ootball R s 200/ sqft .Nongjri Rs 25/sqft. Ph:73080-49684/ 97748-65579.

JAKA BAN DIEJaka ban die harud surokha Nongpoh. P hone-7085450938.

JAKA BAN DIELaitkor 10000 sqft (MainRoad) & 40000 sqft . Ph:94361-06253.

BAN DIE JAKANew Shillong MawpdangRs 175. Ph: 87298-94849.

BAN DIEJaka ha Umpl ing MainRoad Area 7081 sqft @ Rs1500/ -. P hone 98630-91599 (No Agent).

JAKA BAN DIEHa Lapalang P hone:98620-42061. No Agent.

JA KA BAN DIEHa wahiajer 55 Shi phut.Phone 8729940989.

JAKA BAN DIEHa Mawlai Mawiong,hajan ka CHC Hospital.9863483552/8794738892

ÏING BAN DIEHa Kynton Mawpat. Ph:70056-26103.

JAKA BAN DIE20, 000 sqft ha NorthShillong. Phone: 98630-91599. No Agent.

BAN DIEJaka ha Bañiuñ (UpperS hi ll ong) na ki Trai .Contact: 82599-34633/70058-94840

BAN DIE KYRKIEHJaka Nongkseh T. 960/Sqft. Ph: 87318-47170.

ÏING/JAKA ÏING/JAKA

BAN DIEAlto K10 2012 Model. DorRs 2,65,000/-. Ph: 97745-68297.

BIKE/ KALI

LA ÏOH TAM

(1) Ka ATM i HemaThapa. (2) Ka Wallet iDonbokstar Kurbah. (3)Ka Wallet i Danings tarNongrum (4) ka ATMjong i Bajop Pyngrope.(5) Ka AT M jong iWanbiang Jyrwa. (6) KaS mart C ard i R omiRymkhlem. (7) Ka DebitCard i Cliffton Warjri. (8)Ka wallet i RapborlangMukhim. (9) U Phlas. (10)Ka Epic i B ah DebendraLyngkhoi . (11) KaLicence i P ascalMarbaniang (12) KaWal let jong i AndrewMyll iemngap. (13) KaLicence i F rankl ingSyngkl i. (14) Ki kotdonkam jong i AndreasSing Kharkongor. (15) KaDebi t Card i Jenifer R ai.(16) Ka license u PrasantaPathak. (17) Ka P ursebadon ka Epic i FulmerryKhongsit. (18) Ka ATMjong Iter Basar. (19) KaEpic i DebendraLyngkhoi. (20) Ka ATM iElti hun Makri. (21) KaWal let iLal chhanchhuaha . (22)Ka Epic i Arjun Kurbah,(23) Ka Epic i Paul Warjri.(24) Ka Card i TanyaMilicia Shabong. (25) KaATM, PAN Card & Epic iDal ivia Dkhar. (26) KaPAN C ARD i BeryldaLyngdoh Mawlong.(27)Ka Wall et badon kaKyrt eng i Mist ileo K.Rymmai. (28) Ka B ek iGavi ta R Marak. (29) KaWal let i Dars ingMarwein. (30) Ka Walleti Apping P. Marak. (31)Ka Wallet i Gopi RamSunar. (32) Ka Epic iBetrilin Syiem. (33) KaP assport i B ahPyndaplang Kharkongor.(34) Ka Passbook iDonboklang Lyngkhoi.(35) Passbook i KiranMasih. (36) ATM i BenicaKahit . (37) ka Epic iMelambha Marwein. (38)Ki ID, Epic jong i SweetyR. Lakiang. Ki trai sa wanmih sha ophis Mawphorha Mawkhar.

KA JINGSNGEWNGUHNgi kiba haiing hasem jong I (L) Pasdratis Lyngkhoi kurim

jong u Rev P.W Makdoh, ngi pynpaw ka jingsngewnguhkaba khraw shibun eh ia ki lok ki jor, ki kha ki man bad kibadon jingiadei baroh, ba phi la wan sngewlem bad banpyntngen ia ngi ha ka jingduh noh jong ngi ia I, naduh ka 23tarik September 2019 bad khamtam eh ha ka sngi leit on tepia I ha ka 25 tarik September 2019, watla hapdeng kajingpynthut jong ka mariang.

Ngi pynpaw ruh ka jingsngewnguh kaba kyrpang eh ia uLocal MLA jong ka Rambrai Jyrngam Constituency BahKimfa Sidney Marbaniang, u ba la kloi ban iarap ban pynpoiia ka met jong I haduh ha iing, watla hapdeng ka lynti kabasniew bad jynjar. Ngi sngewnguh ruh ia ki seng bapherbapher jong ki Presbytery, District, Balang, ki Sengbhalangbad kiwei kiwei ki seng trei mon sngewbha kiba la wansngewlem ha katei ka jingjia. Ngi sngewnguh kyrpang ruhia ki Pastor, Tymmenbasan bad ki nongialam Balang na kiBalang bapher bapher hapoh bad habar jong ka Presbytery,ba phi la donlang ban pyntngen ia ngi.

Kaba khatduh eh ka long ka jingsngewnguh kyrpangia baroh kiba la ia wan sngewlem kiba ngim lah shuh banjer kyrteng lut hangne.

To u Blei ka jingsuk un don ryngkat bad phi baroh.Na I Mirialda Lyngkhoi (Kmie)Rev. Peacewell Makdoh (Lok)

Lai ngut ki para, ar ngut ki khun, ar ngut ki pyrsa badlai ngut ki ksiew.

DOWN TOWNDIAGNOSTICS

Ki doctors ban wan peitnongpang ha Downtown di a gnos t i c(Laitumkhrah) ha 02-10-19. 1.Dr.J. Talukdar MS(R yndang, S hkor,Khmut). 2. Dr.S umit avB aruah MD (J ingpangbaroh khoi t) wad j ingt ip0 3 6 4 2 5 0 7 2 4 6 ,8794286753.

Ki nongialam ka PDF kiba dang pynkup burom ia ka MDC ba marwei jong ka Party, ka Kong Macdalyne SMawlong ha ka General Council kaba long ha ka sngi Saitjaiñ/

ha ka jingkynduh ïa u Myntri Khynnah ka tnad Finance (Department of Expenditure), uAnurag Thakur ha ka por ba u leit ban buddien ïa ki skim kiba ki tyrwa ha u Jylliew myntau snem hapoh ka jingïalam jong u bad u Bah Titos Chyne.

La ïathuh ruh ba ïa katei ka song pisa kaba dei na ka bynta ki kam jong ka Council,kin sa ïoh noh shen ha kine ki khyndiat por ban sa wan. U Bah Pynïaid u la ong ruh bakatei ka song jingïarap ka dei kajuh na kaei kaba ki ïoh ha u 2018 - 2019.

“ Na ka liang ka Council, ngi ai khublei kyrpang ïa u Myntri Rangbahduh ka Ri,nangta ïa u Myntri Khynnah ka t nad Finance ba hadien ka jingkynduh ki l a shimkhiamardor,” bynrap biang u Bah P ynïaid da kaba pynpaw lang ka jingsngewnguh ïa uMyntri Rangbah ka Jylla kumjuh ïa u Symbud Myntri Rangbah kiba la phah ïa ki kot kisla ha ka por kaba biang sha ka sorkar pdeng kiba ï adei na ka bynta kit ei ki skim.

Da ka song ba 50 klur yn ïoh biang ka KHADC

pyndep hapoh ar bnai katkum kajingaipor jong ka Union.”

“ Katei ka j ingbuhpor ka la kut nohnaduh ka 22 tarik mynta u bnai, ” ong uBah Roypar.

“ Namar ka jingïai leh mynthi, ngi lashim da ka rai kaba tyngeh ba ka Sorkarka dei ban weng noh ï a kane ka GVK-Management namar ki jingshah banbeiñjong ngi ki nongtrei hapoh kane kaKompeni bad ngi dawa ruh ïa ka SorkarJylla ba kan shimt i hi noh ha lade ïa kaEMRI-108 da kaba pynmih ï a ka Emer-gency Cell hapoh kane ka Jylla jong ngi,”ong une u nongïalam ka MEMRIWU.

U l a ïathuh ruh ba ka S eng ka dawaba lada ka Sorkar ka weng noh ï a kaneka Kompeni, ki nongtrei baroh kim deisat ia ban shah pynduh kam bad haba ka

Mynta shiteng synñia rai sangeh treikam

u Myntri ha ka sorkar jylla u la ong, “ Kamdei satïa ka kam kaba suk ïa ka sorkar banai distrik. Hynrei katei ka dawa distrik kalah ban dei tang ka ishu pynbiej elekshon.Baroh ki don la ka j ong ka jong ka rukomïalap el ekshon hynrei ki paidbah kisngewthuh khambha.”

Shuh shuh u la ong ruh ba lada ukyrtong jong ki u jop, kaba nyngkong kumka party kin trei shitom na ka bynta bankyntiew ï a katei ka constit uency badhadien ba la biang ki lah ban dawa ïa kadistrik.

Haba bynrap lang, u Bah HamletDohling, MLA ka Mylliem bad Myntri haka sorkar jylla u la ong, “ Ngi ngim kwah

Ka distrik kadei tang ka ishu pynbiej

Deficit kiba la shongthait naka kam hikai skul kum kaDeath-cum-Retirement Gra-tuity (DCRG), ka CPF badkiwei kiwei.”

Haba kylli, u la ïathuhruh ba kine ki jingdawa kimdei shuh kiba dang

Thaw kynhun ki nonghikai skul Deficit ba lashongthait ban buddien ïa ka baibam tymmen

thymmai hynrei ki dei kibala rim namar ki dei ruh kibal adep mynjur da kaMeghalaya Fi fth Pay Com-mission hynrei ka shongpat sa tang ha ka SorkarJylla ban ai jingmynjur naka bynta ban pyntreikam.

“ Nalorkata, ki don kipara nonghikai jong ngi naGaro Hills kiba la mudui daka mukotduma haIingbishar Meghalaya HighCourt bad ki l a jop, hynreika Hukum jong kaIingbishar kam shym latreikam namarba ka SorkarJylla ka la apil biang bad kaIingbishar ka la pynsangehnoh ïa kane ka hukum,” u laong.

“ Ma ngi kiba lah deiban ïoh ïa kine ki jingmyntoingim pat ïoh haduh mynta,hynrei ngin ïaksaid da kabangi leit biang sha ka Sorkarda kaba ïakynduh ï a uMyntri Rangbah ka Jylla uConrad K. Sangma ha kineki khyndiat sngi ha kaba ynsa ïadonlang ruh ki paraloknonghikai na rilum Garo,”ïathuh u Bah Nongsiang.

U la ïathuh shuh shuhba ki nonghikai skul Deficitba la shongthait kin sa khot

kyrpang ruh ïa u MyntriRangbah ka Jylla ha kajingïal angbah ka ban salong ha Phulbari ha ka 25tarik bad 26 tarik jong u bnaiRisaw, mynta u snem.

“ Ha kane kajingïalangbah ngin sa ïathirïatai kiei ki rai ba ngin sashim ha kine ki ar snginamar ka ji ngdawa kabahakhmat eh ka dei beit kabaibam tymmen,” u la ong.

“ Ngi la ïathir ïatai sanibha kumno ban lum lang ïaki nonghikai skul Deficitkiba la shongthait na ka kamhikai skul hapoh kane kakynhun khnang ba nginpynkhlaiñ ï a kane kajingdawa jong ngi na kaSorkar Jylla,” ong u BahNongs i ang bad bynrap,“ da ka jingthaw ïa kane kakynhun ngi don kajingangnud ban ïatrei langna ka bynta ka bha ka miatjong ki para nonghikai.”

“ Ngi kwah ruh ba kumka kynhun ngin ïa treilangryngkat ryngkat bad kiweikiwei ki kynhun jong kinonghikai na ka bynta banbuddien ïa ki jingdawa,” ula ong.

“ Kaba kongsan t amkaba ngi don ka jingangnudka dei kaba ngi kwah banïohi ïa ka Pule ka Puthi kabajanai ha ka Jyl la, ” u labynrap.

U la ïathuh ruh ba kaRDSTA ka la ïakren ruh badki nonghikai skul Deficit bala shongthait na Rilum Garokata na P hulbari banï adonlang ha kane kakynhun kum ki nongkitkam.

Kane ka jingïalang hakane ka sngi, ka la jied Presi-dent ï a u B ah EDNongsiang, Vice PresidentBah RS Marbaniang, BahRophinus Jat, General Sec-retary Kong WaheedaS ingh, Joint S ecretaryKong Fennis Kharshi ing,Treasurer Kong Betti nolaR yntathi ang, Ass t .Organising S ecretary BahMoris A. Jala, Audi torKong Eldanoris Jyrwa.Nalor kine la jied ruh sanngut ki Executive Members.Katba ïa kawei ka Post VicePresident, Organising Sec-retary bad kiwei kiwei yn sathung ban pyndap ï a kinonghikai skul na ril umGaro.

ban leit sha u paidbah da ki kul ar bym dei.Ngin leit sha ki ban pan jingïarap ban pynjopïa u kyrtong bad hadien ba ngi la jop nginsa trei na ka bynta ka thaiñ. U paidbah myntau la stad lada thok mynta la shai la lap kumta,kaba suk ka long ban pan bei t kajingkyrshan kaba shai.”

Lah ban kdew hangne, ba ka PDF ka lasei da u Bah Mosjo R Wanswett kum ukyrtong ha katei ka elekshon shiteng samoikaban long ha ka 21tarik u Ri saw. U BahMosjo u dei ruh u para khatduh jong u BahLeston Wanswett (Kyrtong ka P DF) uba lashah rem noh tang kumba 370 vote ha u Dr.Donkupar Roy ha ka elekshon MLA ba dangshu lah shen.

Sorkar Jylla ka shimti ïa ka EMRI-108 nakane ka Kompeni ka dei ban shimti l angruh wat ïa ki nongtrei.

“ Lada kane ka Kompeni ka leit phainoh sha la iing ngi dawa ba ka dei bansiew dep noh shwa ï a ka Increment badïa ka Arrear ba ngi dei ban ïoh naduh usnem 2017 bad nalor kat aka dei ruh bansi ew dep noh shwa ïa ka j ingpyntrei t amïa ka por trei (overtime) jong ngi kinongtrei naduh u Ri saw, 2011,” ong uneu nongïalam ka S eng.

Kane ka j i ngshim rai j ong kaMEMRIW U khlempep kan ktah ïa kinongshong shnong ka Jyl la baroh kaweinamarba ka j ingsangeh treikam ba khlempud sngi kan t reikam ha R ilum KhasiJaiñt ia bad ha Rilum Garo.

Page 8: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie

KHU BO R N A RI BHO I M AWPHOR 30 TARIK NAILUR (SEPTEMBER ), 201914U Mawphor mynta u la don laka jong ka Sla kaba kyrpang

na ka bynta kaRibhoi District.

Kumta la kyrpad ïa ki paidbahba kin shim kabu ban

pyndonkam ïa kane ka sla naka bynta khubor jong ka

District la jong.Na ka bynta ka Ri Bhoi

District, sngewbha phah hakane ka email:

[email protected]

Plie pyrda ka FKJGP ïa ka Veteran Knock-Out Football Tournament ha Ri-Bhoi

U Bah Emlang Lytan kum u kongsan uba dang ai khublei kyrpang ïa ki rangïalehkai ha ka jingpliepyrda ïa ka tournament ha Madan Pahamsyiem.

Shi bynta ban rakhe dap 30 snem jong ka sengNongpoh, Nailur 29: Ka Federa-tion of Khasi Jaintia and GaroPeople (FKJGP) North Khasi HillsDistrict haka sngi Saitjaiñ kala lahban plie pyrda noh ïa kawei kalympung ïalehkai phutbol jongkiba la kham noh ka rta kaba deikawei naki lympung ïalehkai bashongshit bad itynnad ba la tipkum ka Veteran Knock-out Foot-ball Tournament ha madan ïalehkaiNSCA Pahamsyiem.

Ïa katei ka lympung la wan banplie pyrda da u Bah Emlang LyttanP resident barim ka FKJGPSengkmie kum u kongsan, hakajingdon lang u Samla FerdinaldKharkamni President ka KSUNKHD, Bah Marcus Mart enPresident ka HNYF Northern Re-gion, ki nongïalam ka FKJGP

North Khasi Hills Dist rict bakynthup ï a u Bah LumlangMawnai Vice President , LuiLyngdoh General S ecretary,Banshanlang Nongbet SportsSecretary bad kiwei kiwei kinongïalam bad ki dkhot ka seng.

Haba kren ha katei ka sngi kajingplie pyrda ïa katei ka lympungu Bah Emlang Lyttan u la ai kajingïaroh ïaka seng FKJGP NKHDkiba la shim ïaka sienjam banpynlong da ka j ingï al ehkaiphutbol kaba dei shibynta banrakhe ïaka jingdap 30 snem jongka jingïaid lynti jong ka seng.

U la ong ba watla haka jingïaidlynti jong ka seng bad ki dkhot kilamad shibun ki jingeh bad kijingjynjar naka bynta ka dawbahjong ka jaitbynriew ha kaba haduh

2 ngut ki dkhot jong ka seng kiladuh noh ïala ka j ingim hakajingksam u kuli jong ki pulit hakajingïakhih bad ïaleh haki por balaleit, hynrei kitei baroh ka long kajingai mynsiem ban dang pynskuinïaki samla bad ki shipai ba kin dangrhem ka jingtrei naka bynta ka bhaka miat jong ka jaitbynriew.

U la ai mynsiem ruh ïaka sengnaduh ki nongïalam ba mynta bakin dang lah ban trei khambhanaka bynta ka jingmyntoi bad kabha ka miat jong ka jaitbynriewba long kum ki shipai kiba ïadaïaka ri naki jingsniew khamtam kajingwan rung kyrthlep jong kimynder sha kane ka jylla jong ngi.

Haba phai sha ka jingïaleh hakatei ka sngi ka jingïakhun pliepyrda kala long hapdeng ka MLP

pyrshah ïaka Umsaw Noldhi hakaba ka jingïakhun ka long kabashong shit bad itynnad watla kidei kiba la iaw bha ka rta, hynrei kidei pat ki rangbah kiba dang ïeidbad don ka mynsiem ban ïalehkai

Hynrei hapdeng ka jingïakhunba jur kitei ki ar kynhun ban kniehï aka nam jop ha kat ei kajingïalehkai ba nyngkong, ka MLPkala lah ban pynliem noh ïakaUmsaw Noldhi haduh 3-0 kol banioh rah syndon ïaka jingjop banyngkong jong katei ka lympung.

Kum ban shu pynkynmaw, kakynhun kaban rah ïa ka namlahduh kan ïoh khung ia ka songpisa kaba 1 lak tyngka, ka kynhunba wan ba-ar kan ioh 50 hajartyngka bad kaba lai kan ïoh 10hajar tyngka ryngkat ki Trophy.

Rakhe ka Ri Bhoi Synod ïa ka jingïaid lynti kaba 21 snem

Watla mad bun ki jingeh, hynrei ki Ksangti ba khrawbor uBlei kim shym iehnoh ïa ka Synod: Rev. S.B.N Teron

Kawei na ki ïngmane Presbyterian jong ka Ri Bhoi Synod

Nongpoh, Nailur 29: Ka Balang PresbyterianSynod Ri Bhoi mynta ka sngi da ka jingkmen badka jingsngewnguh kaba khraw ïa u Trai nongbuhnongthaw, ka la pynlong ïa ka jingrakhe ïa kalyngkhuh snem kaba 21 ka jingïaid lynti kum kaSynod ha kaban ai ïa ka jingshakri Blei banpynphriang ïa ka Gospel u Trai bad ruh ban shakriha kaba kynja mynsiem na ka bynta ki para bangeitka Balang Presbyterian Ri Bhoi Synod.

Ïa kane ka jingrakhe ban kynmaw burom ïau mawmer ba 30, ka Ri Bhoi Synod ka la pynlongïa ka jingïaseng kaba kyrpang ha baroh ki Balangkiba hap ha kane ka Synod da ka jingïasengkyrpang kaba la tip kum ka Synod Sunda, hakaba la sakhi ruh ïa ka jingïashimbynta kabashitrhem jong ki para bangeit kane ka synod haki jingïaseng kiba la long ha ki Balang bapherbapher kiba hap hapoh ka Ri Bhoi Synod.

Katkum ka jingïalap ha ka ji ngïasengnohphai sngi jong ka Balang Nongpoh da u Rev.S.B.N Teron, Moderator ka Ri Bhoi Synod, u lapharia halor ka jingïaid lynti jong ka Ri BhoiSynod ïa kaba ka la ïoh ïa la ka Synod kaba puraha ka 27 tarik u Nailur 1998, ha kaba u kyrtiangdien ruh ïa ka jingthrang ban ïoh noh ïa la kaSynod kaba pura ka la long ha ka jingïaseng RiBhoi Presbytery kaba Arphew Wei kaba la longha ka Balang Bhoirymbong ha ka 14 tarik haduh16 tarik u Rymphang 1992.

U la kdew ruh, ba ha kitei ki snem kibamynshwa kaba la pynlong ïa ki ar tylli kiPresbytery kiba kynthup ïa ka Ri Bhoi MihngiPresbytery bad ka Ri Bhoi Sepsngi Presbytery,bad da ka jingïakynduh lang kaba man ka por

jong ki nongsharai Balang halor ka jingangnudban pynïoh noh ïa ka Ri Bhoi Synod kaba pura,la thaw ruh ïa kawei ka Committee, ban pynbitpynbiang nadong shadong bad la ai ruh ïa kakaiphod kaba kyrpang ha ka jingseng kabakyrpang kaba la long ha Umlaper bad ka jingmihna kata ka jingïaseng ka long ban phah kam nohsha ka Synod ba ka Ri Bhoi kan ïoh noh ïa la kajong ka Synod.

U Rev. Teron, u la pynjanai shuh shuh ruhhalor ka histori lyngkot ka jingïoh Synod kabapura jong ka Ri Bhoi ka la long ruh ba hadien ka

jingïaseng kaba la long ha Ladthaboh ha ki tarik10-13 Lber 1994 la ïoh ïa ka jingbthah lane kaRecommendation ban phah kum ka kam sha kaAssembly, ka jingïaseng General Assembly PCIha u snem 1994 kaba la long ha ka BalangDwarpui ha Mizoram Synod ha kaba ka la donka jingïalang ban ïakren kiba bun ha kabakhatduh la buh ïa ka kam ha ka Executive Com-mittee jong ka Assembly ban pyrkhat halor kajingthrang ban ïoh noh ïa ka Ri Bhoi Synod.

“ Dei ha u snem 1996 ba ka Assembly ka la ïakut ban aibor ban pynlong kum ka Synod

pyrshang bad dei ha ka Assembly kaba la longha ki tarik 16-19 Ïaiong 1998 ha Nongbah la raiban thung Synod ba pura ïa ka Ri Bhoi, bad deiha ka 27 tarik u Nailur 1998 ba la ban thungSynod kaba pura da u Rev. Jathangna Ngirsimkum u Moderator bad Rev. Laldawngliana Sec-ret ary ha ka Balang Nongpoh ha kajingïadonlang ki dkhot na kylleng ka Ri Bhoibaroh kawei”, pynkynmaw u Rev. Teron.

Ha ka por ba la thung Synod, ka Statistic neka jingkhein briew ka long kumba 38, 395 ngutbad mynta ka jingkhein jong u snem 2018 kalong 73, 264 ngut, ka jingïohlum bat hung Synodka long kumba 13, 18, 973, bad ha u snem 2018ka jingïohlum ka la kot sha ka 2, 96, 07, 343 badnaduh ba la thung ïa ka Ri Bhoi Synod kabapura mynta ka jingïaid lynti ban shakri ha kabanpynphriang ïa ka Gospel ka la kot sha ka 21 snembad watla ha kitei ki snem ka jingïaid lynti la hapban mad shibun kiei kiei kiba kim lah ban jer,hynrei ka ksangkti jong u Blei u ba phylla, u Bleiu ba khraw u ïalam bad btin ïa ka Synod hi barohkawei kumne kumba ka long, bynrap u Rev. Teronha ka jingkren paidbah.

Shuh shuh, na ka liang ka Ri Bhoi Synodmynta ka la nang pynkhreh shaid shaid banpdiang ïa ka jingïasengbah na ka bynta kajingrakhe ïa ka jubili Rupa ka jingdap 25 snemjong kane ka Synod ïa kaba yn pynlong ha usnem 2023 hapoh ka Balang Nongpoh, ha kabakin don ruh shibun ki Special Delegate nakylleng kylleng kiban wan ban sakhi ïa kane kajingrakhe kaban pynsah jingkymaw ha ka historijon ka Ri Bhoi Synod.

Watla 17 snem tam la dep buh mawnongrim ym pat lah ban tei ïa ka PHC

Leit jurip ka RBSU ïa u mawnongrim bad ruh u surokba dang sahteng ha Old Jirang, Western Ri Bhoi

Ki nongïalam ka RBSU Sengkmie bad Jirang Circle katba ki dang jurip ïa u mawnongrimba la buh ban tei ia ka PHC ha Iewsohksang, Old Jirang

Nongpoh, Nailur 29: Ka long shisha kabasngewlyngngoh bad kaba wanrah ruh ïa kajingsuba sniew hapdeng ki nongshongshnongka Old Jirang kaba hap hapoh ka Western RiBhoi District hapoh Jirang Konstituensi, ha kabala palat 17 tylli ki snem ba la dep ban buh ïa umawnongrim ban tei ïa kawei ka jaka ai jingsumarpaidbah ha ka shnong Iewsohksang, hynrei kaneka jingthmu kan shem la urlong tad haduh kineki snem kiba mynta.

Ki jingtei kiba la pynmang pisa da ka sorkarban wanrah ïa ki lad pynroi ha kane ka thaiñ OldJirang ki la shu long pynban kum kita ki lad pynroirngai namar ba haduh kine ki khyllipmat ki jingteikiba kynthup wat ïa u surok PMGSY u ba lapynmang ha u snem 2014 naduh na Iewsohksangter ter shaduh Umiong u ba don kuba 4 kilometereiei u ne ruh ym shem la don ban pyntrei ne sdangïa ka jingtei ïa u ne u surok, pynban la tei ïa u ne u

surok na ka shnong Mawiong sha Umlakro.Ïa kum kane ka jingsahteng lane ka jingjah rngai

jong ki jingtei naduh ïa ka PHC bad u surok PMGSY,la lap ha ka jingleit jurip kaba syndet da ki nongïalamka Ri Bhoi Student Union (RBSU) Sengkmie lembad ka jingïasynranlang ruh da ki dkhot ka JirangCircle bad ki riew rangbah jong katei ka thaiñ.

Ha kane ka jingleit jurip ïa katei ka thaiñ, naka liang ka RBSU la lamkhmat hi da u samlaEverjoy Nongpluh kum u President, u BahAmberlight Masharing kum u Working Presi-dent, Samla Sylvester Mawthoh, OrganizingSecretary, u samla Gumbris Wahlang, Presidentka Jirang Circle lem bad kiwei kiwei ki nongïalamka sengkmie bad ruh na Jirang Circle.

Haba ï a kren bad u B ah Amberl ightMasharing kum Working President, u la ïathuh,ba ka jingthmu jong ka seng ha kane ka jingleitjurip ïa kitei ki jingtei kiba dei ruh ki lad pynroi

kumba la pynmang da ka sorkar ha kane ka thaiñka long ban wad bniah ïa ka dawbah halor kajingsahteng kaba khlem lah ban tei ïa ki haduhkine ki snem kiba mynta kaba la buh ruh ïa kibabun hapdeng ka jinglyngngoh kaba khraw badruh ka jingsuba sniew halor kane.

U la ong ruh, ba katkum ka jingtip ba laïohlum, la ïathuh, ba ïa u mawnongrim ban tei ïaka PHC hapoh ka shnong Iewsohksang la wanban buh ïa u da u Bah F.A Khonglam (Bam Kwahha Dwar u Blei) ha ka 10 tarik u Nohprah 2002 naka bynta ban pynsuk ïa ki paidbah kane ka thaiñha ka lïang ka sumar pang, hynrei kaba lyngngohka long ba tad haduh mynta u snem kane kajinthmu kam shem la urlong bad kaba la buh jingeh pynban ïa ki paidbah nongshong shnongjong ki 27 tylli ki shnong.

U Bah Masharing, u la ong ruh, ba bunsien kipaidbah ki ju mad jingeh ha ka liang ki lad jingsumarkhamtam ha ki por kiba kyrkieh tang na ka daw kajingbym don jong ki lad jingsumar kiba jan bad kipaidbah ki hap ban leit shah sumar shaduh Old Jirang.

Shuh shuh ruh, u Bah Masharing, u la pynpawïa ka jingsngewdiaw ba ki paidbah jong kane kathaiñ ki la shah iehnoh beiñ ha ka sorkar jyllakaba la phai lyndet halor ki jingeh ba mad da kipaidbah kum u surok u ba la pynmang na ka skhimPMGSY naduh u snem 2014 ban tei na Umiongsha Iewsohksang ka bym shem la urlong hynreila tei pynban ïa u surok na ka shnong Umlakrosha Mawiong kaba la pynlyngngoh hi ngaiñ ïabaroh ki nongshong shnong ka thaiñ.

Shuh shuh ruh, u la ong, ba na ka liang kaseng hi ka la dawa tyngeh na ki bor ba dei peitkhamtam na ka sorkar jylla ba ka dei ban phahtohkit mardor halor ka jingsahteng ban tei ïa kaneka PHC ha Iewsohksang kaba la pynmangnaduh u snem 2002 bad ruh ban tohkit halor kajingpynkynriah ïa ka jingtei ïa u surok PMGSYna Umiong sha Iewsohksang.

Na ka skhim CSR ba 9 lak ïoh ingthymmai ka skul San Raid UmlaperNongpoh, Nailur 29: Ka longshisha ka sngi kaba kmen badkaba sah jingkynmaw ha kahistori jong ka San Raid Second-ary School Umlaper R aidNongkhap ha kaba kane ka skulka la ïoh ban plie syndon ïa la kaingskul, ïa kaba la wan ban plieïa ka da u Bah Dasakhiat Lamare,MLA ka Mawhati Konstituensikum u kongsan ha kajingïadonlang ruh kiwei kiwei kiriew pawkhmat.

Kumban shu kdew hangne,kane ka skul jong ka San RaidSecondary School Umlaper Raid Nongkhap ïa kaba la seng naduh u snem 1974, la tei lyngba kaCSR Skhim ïa kaba la mang na ka NEEPCO, Shillong jong u snem 2018-19 ha ka jinglut kaba longkumba 9, 81, 000 tyngka.

Ha kane ka sngi ba la plie ïa ka ingskul la ïa donlang ruh da u Bah P.W Muktieh, MLA barim, uBah Enel Wahphlang, Rangbah Shnong Raitong, Bah Otril Pamshong, MDC barim, Bah RiswelMuktieh, Bah Oversel Matlai Rangbah Shnong ka Umlaper lem ki dkhot ka Managing Committee,ki khynnah skul ki kmie ki kpa bad ki paidbah nongshong shnong jong kane ka thaiñ.

Haba kren kum u kongsan ha kane ka sngi, na ka liang u Bah Dasakhiat Lamare, nyngkong ehu la pynpaw ïa ka jingsngewnguh kaba khraw ïa ki tnat jong ka NEEPCO Shillong ïa ka jingïarap baki la ïarap ban pynïoh ïa mang tyngka na ka bynta katei ka iingskul bad kumjuh ruh u la ai ïa kajingïaroh kaba khraw sha ki nongkitkam jong ka Managing Committee jong ka skul kiba la lahshisha ban pyndonkam hok ïa ka CSR skhim ha kaban tei pyndep bad pynitynnad ïa ki kamra skulkaba lah ruh ban ai jingmyntoi ïa ki khynnah skul ba kin dang ïoh ki kamra klas kiba bit na ka byntaban dang pyntbit ïa ki jingpule jong ki.

“ Ka pule ka puthi ka long shisha kaba kordor ha kane ka juk kaba mynta, kumta ka sorkar jyllaha ka jingïatreilang bad ka sorkar kmie ka don ruh ïa ka thong ban pynïar bad ruh ban pynïoh ïa manki heprit ïa ka jingnang jingstad naduh ba ki dang khynnah khnang ba kin lah pat ban pynskhemïa la ka lawei ha ka jingim jong ki, lyngba ki skhim bapher bapher ka sorkar ka la lah shisha ban poisha man ki shnong ki thaw la ha nongkyndong ne ha sor ban pynïar ïa ki tnat pule puthi”, ong uBah Dasakhiat Lamare.

U la ong ruh, ruh ba ka jingduk kam lah da lei lei ruh ban khanglad bad ruh ym don hi ban lahban khanglad ïa kito ki samla ne ki heprit ban ïoh ïa ka jingnang jingstad bad ban kiew shaphrangha ka jingim jong ki lada ki don shisha ïa ka mon bajwat bad ruh ka thong ha ka jingim jong ki.

Ha kane ka sngi, na ka liang u MLA u la noh synniang ruh 15 hajar tyngka sha katei ka skul, hakaba u la kular ruh ban ai ïa ki lad jingïarap ha ki jingdonkam jong kane ka ingskul, ha kaba na kaliang ka Managing Committee ki la pynpaw ka jingsngewnguh kaba khraw ïa u Bah DasakhiatLamare kum u MLA bad ruh ïa ki Officer jong ka Office NEEPCO Shillong.

Ka ïamareh thong kaophis u DSO Ri Bhoi

Nongpoh, Nailur 29: Ka Ophis treikam jong kaDeputy Commissioner bad ryngkat ka Ophis UDistrict Sport Officer, Ri-Bhoi District, Nongpohkan pynlong ïaka jingïa Mareh “ 10 Km Run2019”(open category), naka bynta ki Kynthei badShynrang, ka ban sdang na Umdihar bad pynkutha NSCA Indoor Stadium, Umlakdait ha ka 2ndu Risaw 2019 ha ka por 7.30 mynstep.

U District Sports Officer, Ri-Bhoi District,Nongpoh U khot sngewbha ïa baroh kinongïamareh na Ri-Bhoi ban ïa shim bynta hakane ka jingïamareh

Kiba kwah ban ïa shim bynta ha kane,sngewbha ban wan aikyrteng ha ophios U Dis-trict Sports Officer, Ri-Bhoi District, Nongpoh,haka por trei, ka sngi khatduh ban ai kyrteng kanlong haduh 1st October 2019. Ka Ophis ka khmihlynti ïa ka jingïashim bynta jong baroh. Ïa kane kakyrwoh la pynlait paidbah da u District SportOfficer ka Ri Bhoi, u Bah P.M Marbaniang.

Page 9: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie

M AWPHOR 30 TARIK NAILUR (SEPTEM BER), 201916 KHU BOR SPORTS N A JYLL AAr kol kyrwit u Eijingmut Lyngdoh

Rah ka Laban SC ïa ka nam lahduh haka 24th Bodoland Gallants Gold Cup

Shillong, Nailur 29: KaLaban Sports Club ka la ïohban rah ïa ka nam lahduh haka lympung ïalehkai phutbolba l a ti p kum ka 24thBodoland Gallants Gold Cuphadien ba ka la pynliem nohïa ka Yarkok United, Manipurda 2-1 kol ha ka jingïakhunphainal mynta ka sngi U Bleiha Dimakuchi.

Ha kane ka jingïalehkai uEijingmut Lyngdoh u la ïohban thep ar tylli ki kol KaLaban SC ka la ïoh ban raharsien kynthih ïa ka namlahduh ha kane ka lympungïalehkai hadien u snem 2018ba ka la pynliem noh ïa kane

Ka kynhun ïalehkai jong ka Laban SC kiba dang ïashondurlang ryngkat ka Trophy/

ka juh ka kynhun ïalehkai kaYarkok United da 2-1 kol haka jingïakhun phainal.

Ha ka jingïakhun phainalha ka kylla step ka Laban SCka la ïoh ban pynhih jarnyngkong lyngba u EijingmutLyngdoh ha ka minit kaba 30,katba ka Yarkok United kakhlem ïoh ban pynkhih jarkumta tad haduh ba kut kakylla step ka Laban SC ka laïoh ban lam khmat da 1-0 kol.Ka jingïakhun ha ka kylla mietbaroh ar liang ki rangïalehkaiki la ïakhun tyngeh ban ïohthep kol, u Stephanson Paleu la ïoh ar tylli ki kabu bankhyrwit hynrei baroh arsien

ka bol ka leit dei beit ïa u diengkol katba u WorchupieKashung jong ka Yarkok u laïoh ban pynïakhaid ha ka minitkaba 71.

Ka jingïakhun ka la nangkhluit hapdeng kine ki ar tylliki team ha kaba ki la ïakhuntyngeh ban ïoh pynphai kyllaban rah ïa ka nam lahduh,hynrei dei ka Laban SC kabala ïoh ban pyntam kylla kabala wan lyngba u EijingmutLyngdoh uba la thep biang ïaka kol kaba ar hajan ka areakol ha ka minit kaba 80 badrah syndon ïa ka nam lahduh.

Ka Laban SC kaba la rahïa ka nam lahduh ka la khur ïa

ka song pissa kaba T.50,000hajar katba ka Yarkok Unitedkaba wan ba ar ka la ïoh T.30,000 hajar.

Halor kane ka jingjop naka liang u President ka LabanSC u Bah Sammy Myrthongu la pynpaw ka jingsngewsarong ba ka kynhun ka la ïohbiang ban bat ïa ka namlahduh bad sngewnguh ïa uCoach bad ki rangïalehkai kibala trei shitom ban poi shaduhkane ka thong, u la ai khubleiruh ïa u MLA ka thaiñ, ka Ex-ecutive Committee jong kaClub, ka Dorbar Shnong badïa baroh kiba l a ai kajingkyrshan ïa ka Club.

Rung semi-final ka Ryntih SportsClub ha ka Bodousa Cup Assam

Shillong, Nailur 29 : Kakynhun ïalehkai jong kaRyntih SC ka la ïoh ban rungsha ka Semi Final jong kalympung 11th Bodousa Cupkaba long ha Assam hadienba ka la ïoh ban pynliem ïa kaOil India da 3-0 kol.

Haba phai sha ka

U Dameki ba dang pdiang ïa ka khusnam Man of the Match

jingïalehkai, ka jingïakhun kala kut noh da ka jingïakhaidhadien ba baroh arliang ki laïoh ban thep mar 2-2 kol. Deitad ynda la poi sha ka tie-breaker ba ka Ryntih ka la ïohïa ka nam jop.

Ia ki kol baroh ar tylli hakatei ka sngi la ïoh ban thepda u Dameki Khongstia ubala ïoh ruh ban khur ïa ka

khusnam Man of the Match.Katei ka kynhun mynta kan

hap ban aireng sa ïa ka Minerva

Punjab FC, Punjab ha ka semifinal kaban long ha Tinsukiaha ka 01 tarik u Risaw 2019.

La pynhappyrda ïaka2nd Dis-

trict OpenBadmintonC’ship kaWJDSA

Ki nongïalehkai ryngkat u Kongsan bad ki nongkitkam ka WJDSAJowai, Nailur 29: U Ma KmenShylla, Waheh Shnong jongka Dorbar Shnong Wahïajerula wan ban pynhap pyrdaïaka lympung ïalehkai ‘2ndDistri ct Open BadmintonChampionship 2019’ kabapynïaid da ka West JaiñtiaDistrict Sports Associationkaba long naduh ka 23-28 tarikune u bnai ha Kiang NangbahIndoor Hall, Ladthadlaboh.

Ha kane ka lympung kidon haduh 70 ngut kinongïalehkai kiba la wan banïashimbynta naduh ka kyrdanU-11, U-13, U-15, U-17 bad U-19 nalor ka kyrdan senior badka kyrdan 40 bad 50 snemshaneng ba kynthup ï akishynrang bad kynthei.

Watla ka dei ka sien kabaar ba ka WJDSA kala pynlongïa kane ka lympung, hynreikala sdang ban khring ïakikhynnah ïalehkai kiba dangsdang ban ïashimbynta hakane ka jingïalehkai. Bun tylliki shong kiba don ha Jowai

khamtam ha ka thai ñLadthadlaboh ki dang dunabha ki khynnah kiba ïoh kalad ban ïashimbynta ha kaneka lympung, hynrei kajingshimkhia ka WJDSA banpynlong ïa kane ka lympungkala pynkhih mynsiem ïakikhynnah ban ïalehkai Bad-minton.

Ha kane ka lympung kidon bun ngut kiba dangthymmai, hynrei ki don kataka sap ïalehkai bad da kajingshimkhia ka WJDSA kajingkyrmen ka ap ba kan lahban kyntiew ïaka kam ïalehkaiBadminton.

Ki katto katne ki resol naka jingiakhun final haka U-11Boys single, u NethaniahPaswet ula jop ïa u OrfeoPassah da 21-4, 21-9.U-13 B oys Single: ULeminelson S uchiang ulalong u lahduh hadien ba ulapynliem ïa u Lorence Dkharda 21-5, 21-15.

U-13 Boys Dou bles :USuchanmi Toi bad u LorenceDkhar kila jop ïa u LeminelsonSuchiang bad NathanielManmiwakor Paswet da 21-12, 10-21, 21-13.U-15 Girls Dou bles: KaJosefina Dala Passah bad kaAureliana Est efany Passahkila jop ïaka Dahuni Litting badka Alvinia Kma da 21-18, 21-8.U-15 Girls S in gle: KaJosefina Dala Passah kalalong ka lahduh hadien ab kalapynliem ïaka Dahuni Littingda 21-10, 21-8.U-17 Boys Single: U Ritre-ooNongpluh ula jop ïa u SambulLamare da 21-19,21-12.U-19 Boys Single: U Deilangwa-oo Nongpluh ula jopïa u Rishanmi-oo Bamon da21-18, 21-9.Women's Dou ble: KaJosefina Dala Passah bad kaRibhalang Passah kila jopïaka Wandakahi Passah badka Chandasaka Kharsancha

da 21-17,21-16Men's Single : MebankerChul lai ula pynliem ïa uDeilangwa-oo Nongpluh da21-13, 21-19.Women's Single: JosefinaDala Passah kala jop ïakaWandakahi Passah da 21-18,21-19.40+Men 's Dou bles :Dawanohi Chullai bad RimilanPassah kila pynliem ïa u MekitSutnga bad Philip Bareh da 21-19, 21-17.50+Men 's S in gle: UAmbrose Neil Gatphoh ulapynliem ïa u Polestar Niangtida 18-21, 21-13, 21-12.Mixed Doubles: U MebankerChullai bad ka Josefina DalaPassah kila jop ïa u DaymenivChullai bad ka WandakahiPassah da 21-16,21-14.50+ Men's Doub les: UStephenson B lah bad uPynbianglang Laloo kila jopïa u Salan Paswet bad u TeddyLaloo 18-21,21-14,21-16.

Lahduh ka Jyntru Sport Club ha ka Nongpoh ZoneNongpoh, Nailur 29: Kalympung ïalehkai football bala tip kum ka Ri Bhoi League2019 ïa kaba la pynïaid da kaRi Bhoi District Sport Asso-ciation (RBDSA) ha ka sngiSaitjaiñ jong ka taiew ba la dep,ka la pynkut syndon sa ïa kaZone kaba khatduh jong kaNongpoh Zone, ha kaba hakane ka Zone ka kynhunïalehkai football jong ka JyntruSport Club ka la ïohrah ïa kanam lahduh da kaba pynliemïa ka Umden Sport Club da 2-1ha ka jingïakhun ïa ka phainalkaba la long ha ka madanïalehkai j ong ka shnongUmdihar.

Ka j ingpynkut ï a kaNongpoh Zone, na ka liang kaRBDSA ka la pynkut lut ïabaroh ki lympung ïalehkai foot-ball ka Ri Bhoi League jongbaroh ki saw tylli ki Zone kibakynthup ïa ka Umsning,Bhoirymbong, Mawhati badNongpoh Zone, ha kaba na

kine baroh saw zone kumba 2tylli ki kynhun kiba poi sha kaphainal kin ïa knieh pat ïa kanam lahduh jong ka Ri BhoiLeague Final Round ïa kabayn sa sdang naduh ka 1 tarik uRisaw ha madan ïalehkai jongka Umdihar.

Ia kane ka lympung la wan

ban pynhap pyrda noh da uBah Balajied Rani, MDC kaNongpoh Konstituensi kum ukongsan ha ka jingïadon langruh u Bah R.B Shadap, Presi-dent ka RBDSA, bad kiweikiwei ki nongïalam ka RBDSA.

Ha kane ka sngi ba lapynïakhun ïa ka phainal, la

sakhi ïa ka jingïakhun kabashongshit bad kaba ïakhaidbha, ha kaba ha ka jingïakhunha ka kylla step, baroh arkynhun ki la ïoh ban khyrwitmar shikol bad ban ïakhaid da1-1 kol, hynrei ha ka kylla mietpat, ka Jyntru ka la ïoh bankhyrwit biang sa shikol bad

Mynta kafinal 2nd Div.

ka WJDSAJowai, Nailur 29: Ka finaljong ka lympung ïalehkai2nd Division ka ‘4th DeboShullai Memorial Trophy’kaba pynïaid da kaWJDSA kan long lashaika sngi (30/9/2019)hapdeng ka Mukhla Raijbad ka Lutituber Ialonghaka por 2:30 PM ha Ki-ang Nangbah Stadium.

Ka Mukhla Raij bad kaLutituber haka aiom kabanwan kin ïal ehkai hakakyrdan 1st Divis ion-'C hati ster KhakongorMemorial Trophy'.

Haka jingïakhun semi-final ka Mukhla Raij kalajop ïaka Nangbah SportsAssociation da 1-0 bad kaLutituber Ialong kala jopïaka Iawmulong Nartiangda 3-1 kaba long haka sngiThohdieng ka taiew baladep.

Haba phai sha kajingïakhun 1st Divisionkaba long haka sngiSaitjaiñ, ka Demthring SCkala jop da 5-2 kol ïakaLumpariat SC.

U namtam ha kane kaj ingkhur namjop kaDemthring u dei u SpainRyngkhlem uba marweiul a khyrwi t lai kol(hattrick) kiba la wan hakaminit kaba (19, 37 bad 47).Ar kol la thep da u TeibokLyngdoh (45+1) bad uPoibiang Pohshna (81).

Ki ar kol ka Lumpariatla thep da u Teibor Syntem(87) bad u Manki Pala (89).

ban ïohrah syndon ïa ka namlahduh jong ka NongpohZone.

Ka Jyntru Sport Club badka Umden Sport Club myntakin pynkhreh pat banmihkhmat sha ka Final Roundban ïa knieh ïa ka nam lahduhpyrshah ïa kiwei pat ki 6 tylli kikynhun kiban mihkhmat nakiwei kiwei ki zone.

Haba ai jingkren ha kaneka sngi, u Bah Balajied u la aika jingïaroh halor ka jingshimkhia jong ki nongpyn ïaidka RBDSA ban pynkhie imbiang ïa ka Ri Bhoi League Cupkaba dei ka lympung ïalehkaifootball kaba jah teng kattokatne snem.

Na ka liang ka RBDSA kala sam ruh ïa ka khusnam songpisa ha kaba ka Jyntru SportClub ka la ïohkhung 6 hajartyngka lem bad ka trophy katbaka Umden Sport Club ka la ïoh4 hajar lem bad ka trophy.

Page 10: Bun kam ki ophisar ha ki ‘weight bridge’ bad ‘Check Gate ... · Zonal Committee kala pra phom da ka jingiehnoh kam ki Nongïalam namar ka jingkynnoh ba jied kyrtong ka PDf-Sengkmie