ciri lapangan-rev 2013
DESCRIPTION
ciriTRANSCRIPT
-
KARAKTERISTIK POHON
DI LAPANGAN
-
KARAKTERISTIK DI LAPANGAN
1. Bentuk tajuk
2. Struktur batang
3. Morfologi batang
4. Morfologi pangkal batang
5. Bentuk akar (di permukaan)
6. Tipe kulit batang
7. Warna getah
8. Tekstur kulit batang
9. Aroma khas kulit batang
-
1. BENTUK TAJUK
a) Kerucut
b) Silindris
c) Pagoda
d) Payung
e) Kubah
f) Bulat
g) Bulat memanjang (oblong)
-
KERUCUT
Contoh:
-Tusam (Pinus merkusii)
-Araukaria (Araucaria cunninghamii)
-Cemara kipas (Casuarina sp.)
-
SILINDER
Contoh:
-Damar (Agathis dammara)
-Kayu putih (Melaleuca leucadendron)
-Mlinjo (Gnetum gnemon)
-
1
Pagoda
Contoh:
-Pulai (Alstonia scholaris)
-Randu (Ceiba pentandra)
-Ketapang (Terminalia catappa)
-
PAYUNG
Contoh:
-Sengon (Paraserianthes falcataria)
-Flamboyan (Delonix regia)
-Trembesi (Samanea saman)
-
2
Contoh:
-Meranti merah (Shorea leprosula)
-Krey payung (Filicium decipiens)
- Keruing (Dipterocarpus sp.)
Kubah
-
BULAT
Contoh:
- Keranji (Dialium indum)
- Jati (Tectona grandis)
- Beringin (Ficus benjamina)
-
BULAT MEMANJANG
(OBLONG)
Contoh:
-Formis (Acacia auriculiformis)
-
STRUKTUR BATANG
a) Monopodial
b) Simpodial
-
Monopodial
Pohon memiliki satu batang pokok, tidak bercabang
atau dengan cabang-cabang yang berukuran
diameter jauh lebih kecil dari batang pokoknya
-
Simpodial
Pohon dengan satu batang pokok, bercabang
dua atau lebih yang ukuran diameternya
menyerupai batang pokoknya.
-
MORFOLOGI BATANG
a) Silindris
b) Beralur
c) Beralur terpuntir
d) Berurat (lekuk tidak teratur)
e) Berbuncak
-
SILINDRIS
-
BERALUR
Contoh:
-Sarcotheca griffithii Oxalidaceae
- Peronema canescens Verbenaceae
-
BERALUR TERPUNTIR
Contoh:
-Formis (Acacia auriculiformis)
http://dinhut.jatengprov.go.id/id/ekowisata/12.jpg
-
BERURAT
(LEKUK TIDAK TERATUR)
Contoh:
-Artocarpus rigidus Moraceae
- Anacardium occidentale Anacardiaceae
-
BERBUNCAK (BEKAS CABANG MENEBAL)
Contoh:
-Artocarpus rigidus Moraceae
- Anacardium occidentale Anacardiaceae
-
MORFOLOGI
PANGKAL BATANG
a) Melebar (bentuk umum)
b) Berbanir
-
MELEBAR (BENTUK UMUM)
Contoh:
-Paraserianthes falcataria Fabaceae
- Dyera costulata Apocynaceae
- Bauhinia purpurea Fabaceae
-
BERBANIR
Tipe banir:
1. Banir kuncup
Contoh: Shorea leprosula
2. Banir kembang
Contoh: Dialium indum
3. Banir papan
Contoh: Terminalia catappa
-
Banir kuncup Banir kembang Banir papan
-
PERAKARAN
a) Akar jangkar
b) Akar lutut
c) Akar antena/nafas
-
AKAR JANGKAR
Nama lokal : Bakau
Nama ilmiah : Rhizophora mucronata
Rhizophora apiculata
-
AKAR LUTUT
Nama lokal : Tancang
Nama ilmiah : Bruguiera gymnorhiza
Bruguiera parvifolia
-
AKAR ANTENA
- Nama lokal : Api-api
Nama ilmiah : Avicennia alba
Avicennia marina
Avicennia officinalis
- Nama lokal : Perepat
Nama ilmiah : Sonneratia alba
Sonneratia caseolaris
-
AKAR PITA
Nama lokal : Nyiri
Nama ilmiah : Xylocarpus moluccensis
Xylocarpus granatum
-
KULIT BATANG
1. Bergelang, contoh: Vatica sp., Cecrophia peltata
2. Mengelupas, contoh: Eucalyptus deglupta
3. Pecah dlm serpihan kecil, contoh: Irvingia malayana
4. Bersisik, contoh: Shorea selanica, Shorea laevis
5. Pecah dan lepas berkotak, contoh: Agathis borneensis
6. Berpuru, contoh: Dipterocarpus sp.
7. Berdamar, contoh: Agathis dammara
8. Licin, contoh: Kompassia malacensis
9. Retak, contoh: Shorea leprosula, Callophyllum inophyllum
-
1. Bergelang
Contoh: Vatica sp.
Cecrophia peltata
-
2. MENGELUPAS
CONTOH : EUCALYPTUS
DEGLUPTA
MELALEUCA
LEUCADENDRON
-
1
3. Pecah dalam serpihan kecil
Contoh : Irvingia malayana Parkia speciosa
-
4. BERSISIK
CONTOH : SHOREA
SELANICA
SHOREA LAEVIS
-
5. PECAH DAN LEPAS
BERKOTAK
CONTOH : AGATHIS
DAMMARA
AGATHIS
BORNEENSIS
-
2
6. Berpuru
Contoh : Dipterocarpus sp.
Kompassia malaccensis
-
3
7. Berdamar
Contoh : Agathis dammara
Podocarpus blumei
-
3
8. Licin
Contoh:
Paraserianthes falcataria
-
3
9. Retak (bentuk V-shaped)
Contoh: Shorea leprosula
-
GETAH
Bening/Resin Putih Kuning Merah Hitam
Pinaceae
(Pinus)
Apocynaceae
(Dyera, Alstonia)
Clusiaceae
(Garcinia,
Calophyllum)
Myristicaceae
(Gymnacranthera,
Myristica, Knema,
Horsfieldia)
Anacardiaceae
(Mangifera, Gluta,
Anacardium)
Araucariaceae
(Agathis)
Moraceae
(Artocarpus, Ficus)
Fabaceae
(Dialium, Sindora,
Pterocarpus)
Dipterocarpaceae
(Shorea,
Dipterocarpus)
Sapotaceae
(Palaquium,
Payena)
Euphorbiaceae
(Macaranga)
Euphorbiaceae
(Hevea,
Pimeleodendron)
Sapindaceae
(Pometia)
-
Kuning Resin
Hitam
Merah
-
TEKSTUR KULIT
(PERMUKAAN TEBASAN)
Berlapis : kulit berlapis-lapis.
contoh: Anisoptera
Meranti putih (S. javanica, S. lamellata)
Berserat : Apabila dikelupas/ditarik dapat membentuk kupasan kulit yang panjang.
Contoh: Anacardiaceae
Annonaceae
Dipterocarpaceae
Malvaceae (Hibiscus)
Berpasir : Mudah patah dan hancur menjadi serbuk seperti pasir.
Contoh: Euphorbiaceae (Endospermum javanicum)
Lauraceae
Memp. Serbuk/bermiang: Kulit mengandung serbuk pada serat-seratnya berwarna karat, mengkilaap dan gatal.
Contoh: Crypteroniaceae (Dactylocladus stenostachys)
Thymelaeaceae (Gonystylus bancanus)
. Memp. pola daging: memperlihatkan pola serupa daging (garis-garis).
Contoh: Simaroubaceae (Irvingia malayana)
Ulmaceae (Celtis spp.)
-
KARAKTERISTIK BAU
No. Bau Contoh 1 Harum Kayu manis (Cinnamomum Lauraceae)
2 Resin/aromatik Canarium, Dacryodes, Santiria (Burseraceae)
3 Kamper Dryobalanops (Dipterocarpaceae)
4 Bawang Kayu bawang (Scorodocarpus borneensis
Olacaceae)
5 Kacang Mimosaceae (Mimosoideae Fabaceae)
6 Asam jawa Sapium baccatum (Euphorbiaceae)
7 Kepinding Prunus (Rosaceae)