Transcript
Page 1: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 1/519

EaImato ramaanaujaaya nama:

saMklana 

EaIkRRYNa p`pnnaacaarI 

naalaaiyara idvyap`baMQama\ 24 p`baMQaaoM ko saar ko saaqa 108 EaIvaOYNava idvyadoSaaoM kI JaaMkI 

Page 2: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 2/519

Page 3: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 3/519

EaImato ramaanaujaaya nama:samap-Na 

Ba>amaRtM ivaSvajanaanaumaaodnama\savaa-qa-dM EaISazkaopvaa=\gamayama\.sahsa`SaaKaopinaYa%samaagama\namaamyahM d`aivaD,vaodsaagarma\..

EaImad\Bagavat pra=\kuSaacaaya- svaamaI jaI 

kaOMiDnyagaao~ sarsaI$h baalaBaanauma\ EaIrMgadoiSak padabja rsaOk BaRMgama 

Earajaond`saUrI carNaaiEatmap`maoyama EaIma%pra=\ kuSagau$M SarNaM p`p .

. .

. Vo

idvyapbaMQama 3

Page 4: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 4/519

AnantEaIivaBaUiYat svaamaI rMgaramaanaujaacaaya-

108 EaI svaamaI hroramaacaaya-

EaImantaO mahantaO p`Namaaima maUQnaa-

idvyapbaMQama 4

Page 5: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 5/519

EaImato ramaanaujaaya nama:

ipta EaIraGavaa caarI maata EaImatI saklamatI dovaI 

EaImad\Bagavatao pra=\kuSagaurao: pdrjasya Anaucarma\.Bajaamya|hma\maatu: iptu: ]Bayaao: padarivandma\ ..

idvyapbaMQama 5

Page 6: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 6/519

ivaYaya saUcaI k`maaMk ivaYaya vastu pRYz  

samap-Na 31 idvyap`baMQama pircaya 111315

2 AaLvaar vaOBava 233 ArOyar saova[- 444 p`baMQa 1 poiryaaLvaar it$maaoLI 555 p`baMQa 2 it$PPaavaO 1056 p`baMQa 3 naaiccayaar it$maaoLI 1207 p`baMQa 4 po$maala it$maaoLI 1278 p`baMQa 5 it$ccand iva$<ama 1359 p`baMQa 6 it$maalaO 14110 p`baMQa 7 it$PpiLLyaLuicca 143

11 p`baMQa 8 Amalanaaidprana 14512 p`baMQa 9 kiNNanauNa iSa$<aambau 1471314 p`baMQa 10 poiryaa it$maaoLI 1491516 p`baMQa 11 it$@ku$ndaNDgama 26817 p`baMQa 12 it$naoDundaNDgama\  

tailaka 1 : idvyapbaMQama mao M saMkilat p`baMQa tailaka 2 : kuCok timala Sabd evaM ihndI samatulya tailaka 3 : AaLvaar saMt ko p`baMQa, pasaur,

evaM idvyadoSa kI saM#yaa 

[randama Aaiyarma : ek ivahMgama Avalaaokna 

tailaka 6 : prkala naayakI ko p`saMga 

[yapa- : ek ivahMgama Avalaaokna 

16

149

153

27018 276

19 p`baMQa 13 maudla\it$vandaid 27620 p`baMQa 14 [randama it$vandaid 28321 p`baMQa 15 maUnrama it$vandaid 29122 p`baMQa 16 naanmaugama it$vandaid 29823 p`baMQa 17 it$iva$<ama 308

25 p`baMQa 18 it$vaaiSairyama 321

26 p`baMQa 19 poirya it$vandaid 32327 p`baMQa 20 it$vaoLukU  iT/$@k 33028 p`baMQa 21 Saoirya it$maDla 332

24 309tailaka 7 : praMkuSa naayakI ko psaMga it$iva$<ama ( )

idvyapbaMQama ivaYaya saU  caI 6

Page 7: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 7/519

29 p`baMQa 22 poirya it$maDla 33530 p`baMQa 23 ramaanauja naUT/ndaid 342

31 it$vaayamaaoLI ek ivahMgama Avalaaokna 35432 p`baMQa 24 it$vaayamaaoLI 35433 tailaka 8 : praMkuSa naayakI ko p`sa Mga it$vaayamaaoLI 35534 p`kINa- piriSaYT :

AaLvaar vaaNaI 507it$PpavaO timala maUla paz 513it$vaayamaaoLI vyaa#yaana 518

35 108 EaIvaOYNava idvyaodSa JaaMkI :1. it$kU  Dla idvyadoSa 582. it$kaoi+yaUr yaa it$gaaoYzIyaUr 603. it$vaDmadurO yaa maqara 614. AayyapadI yaa vaRndavana gaaokula gaaovaw-na 625. it$vaoMkTma 656. it$@ku$gaMuDI 69

7. it$vallaarO 708. it$maalaO$nsaAaolaO 719. EaIivallaIpu<aur 7510. it$Ppor 8011. kuDndO 8212. vaOkuMz 8413. Saalaga`ama 8614. xaIraibQa 88

15. AyaaoQyaa yaa it$AyaaoiQa yaa it$Ayaaoi<a nagar 9316. Wairka yaa duvarapid 9417. dovap`yaaga yaa it$kNDma 9818. it$ArMgama yaanaI idvya doSa EaIrMgama 9919. iva<auva@kaoDu 12920. it$kNNapurma 13121. itllaOnagar ica~kURT yaa icadMbarma 134

22. pDkma yaa paMDvadUt kaMcaIpurma 13823. vaogka yaa yaqaao>arI Bagavaana kaMcaIpurma 139

( )

ArOyar saova[- 505

i ivaYaya saU  caI 7dvyapbaMQama 

Page 8: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 8/519

24. p   oragam  a eva  M ]rga ma ya  a ]la g  anaMda kaMca   I purma  14025. n  aIrga m  a kaMc  aIpurm  a  141

26. karg  ama k  aMcaIp    ur ma  14127. kar vannam  a kaMc  aIpurm  a  14128. tMj  aO maam  a iNa  15429. j  a  aoSaIma z  15630. b  adrIn  a  arayaN  a  15631. naOimaY  a  arNya  16032. Ah  a   oibalam  a  16133. it$ [Dv  a nd  16434. it $vall  aUr  16535. i  t $val laIk   oN  aI  16636. i  t$na   Irmala    O 16837. it$ k Dmal laO 16938. it$ inanrv  aUr  17039. it $ putk    uLI  17140. A YTBa    uj  a k  aMcaIp    ur ma  173

41. E  aIvaOk    uMz yaa  prma   occar  i  vaNNa garma kaMcaI p    urma  17442. it$@ kaova l  aUr  17543. it$ vandIp    urma  17744. ka L   I iS  aramaa  ivaNN  a gar  18045. it $vaal  aI  18346. i  t $maoy yama  18447. i  t$na  aMgaur m  aiNama  a D k  a   o[-la  18548. vaOkuMz  ivaN Nagarm  a  187

49. naaMg  a    ur Ai  rmaoya  ivaNN  a garma  18850. it $ <aova n  aar t  aogaO 18951. it $vaN  a pu$ Y  aao<ama  19052. i  t$na  a  Mgaur S  aomapaon  aSaoyaI kao[  -l  a  19153. it$t   o~I A  MbaLm  a  19254. it$ naaMgaur  it$ m  aiNa@ k   UDma  19355. it$ naaMga    ur kav  alama p  aDI  194

56. it $vaoL Lu k    uLma  19557. p  a<a-na  pllaI  196

' '

i ivaYaya saUcaI 8dvyapbaMQama 

Page 9: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 9/519

58. it$[MdulaUr 19759. it$vaoiLLgaMuiD 199

60. it$PpuLLmbaud=\gauiD 20161. it$ kUDlaUr yaa AduturO po$maala kao[-la 20262. it$tgaMla yaa it$tnkla 20663. krMbanaUr 20864. it$nandIpur ivaNNagarma 21065. it$vaNNagar AaoiPpilaAPpna 21266. it$narOyaU r yaa naaiccayaar kao[la 21767. it$kaccaI vardraja po$maala kao[la 21968. it$maUiL@kLma 22369. it$ccaorO yaa tonacaorO 22570. it$valaundUr 22771. kNNamaMgaO 22972. it$icca$puilayaU r\yaa iSa$puilayaUr 23173. SaaolaMgaur idvyadoSa yaa t@kana kiDga 23974. tlaOccaMga naaNmaidyama yaa tlaOSaMgaukaDu 240

75. it$kNNaMgauDI 24176. it$naagaO yaa naagapi+nama 24377. ]rOyaUr yaa inacalaapurI ]rOyaUr yaa it$kaoLI 24478. it$pullaanaI 24679. it$vallavaaL 24480. it$tnka yaa dIp pkaSa yaa ivala@kuAaolaI 25381. it$naavaaya 25382. it$kMiDyaUr 269

83. naIlaaitMgala tu MDtana idvya doSa kaMcaI 27184. klvaanaUr kaMcaI 27185. it$pavala vaNNaa kaMcaI 27286. vaolau@kO kaMcaIpurma 29887. it$Anaivala 30788. it$kipsqalama 30789. it$AdnaUr 340

90. it$ku$gaur yaa AaLvaar it$nagarI 40791. iSarIvarmaMgala nagar yaa taotadI yaa vaanamaamalaO 420

' '

i ivaYaya saU  caI 9dvyapbaMQama 

Page 10: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 10/519

92. it$vana vaNDUr 42793. tulaOivallaI maMgalama 433

94. it$@kaolaUr 43795. it$Pporoiyala 44796. it$vaarinvallaO yaa ArnamaUlaa 45697. maaya@kU<ana 46098. it$puilaMgauDI 46299. PairSarma yaa it$vanapirSarna 463100. it$ccaoMgaunaur 465101. it$@kiD<aanama 469102. ku+naa+u it$PpuilayaUr 473103. vargauNamaMga 478104. EaIvaOkuMzma 479105. it$@kaTkrOO 484106. it$maaogaUr 491107. it$vanandpur nagar it$AnaMtpurma yaa i~vaondma 493108. it$va<aa$ 499

AaLvaar it$nagarI ko pasa 

i ivaYaya saU  caI 10dvyapbaMQama 

Page 11: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 11/519

EaImato ramaanaujaaya nama:idvyap`baMQama pircaya 

SaantanantmahaivaBaU it prmaM yad\ba`*ma$pM hromaUt-M ba`*ma ttao|ip ti%p`yatrM $pM yad%yad\ Bautma\.

vardvallaBa stao~ : EaIyaamaunaacaaya- svaamaI Anant gauNa ivaBaUit ivaBaUiYat ba`*ma ka ip`ya $p Acaa-maUit- maoM A%yaMt ip`ya evaM Ad\Baut haota hO.

vyaUh pr vaOBavana vyaaphu^M kaOna pato ya%na saoBagavaana Acaa- $p Qar kr janana sao imala saugama sao..

Acaa-gauNagaana : EaI pra=\kuSaacaaya- svaamaI Bagavaana caar pra%pr sva$p 'prba*ma' 'vyaUh yaanaI vaasaudova saMkYaNa p`Vumna tqaa Aina$w' 'ivaBava yaanaI ivaSaoYa Avatar jaOsao rama kRYNaaid' tqaa 'sava-vyaaPt yaanaI Ant-yaamaI' sao khIM AiQak saugama evaM saulaBa haokr Acaa- $p maoM maMidraoM maoM ivarajato hOM.EaIvaOYNavaaoM mao M pUjya gaaOrvaSaalaI pUva-jaao M kI dao dIGaa- hO. phlaI dIGaa- baarh AaLvaar saMtaoM

kI hO tqaa dUsarI dIGaa- AaLvaar saMtao ko baad ko Aacaaya-gaNaaoM kI hO. baarh AaLvaar saMtaoM ka jaIvanakala Wapr sao kilayauga tk maanaa jaata hO. [namao M sao ek AaLvaar 'AaMDala' naarI vaga- kI hOM jaao maaM laxmaI ko Avatar hOM. baarh AaLvaar saMt ko naama hOM :paoygaO AaLvaar saraoyaaogaI BaUtd AaLvaar BaUtyaaogaI poyaAaLvaar mahyaaogaI it$maiLsaO AaLvaar Bai>saar svaamaI nammaaLvaar Sazkaop svaamaI maQaurakiva AaLvaar kulaSaoKrAaLvaar poirya AaLvaar ivaYNauica<a svaamaI AaMDala taoMDraiDPpaoiD AaLvaar Ba>aMiGaroNau svaamaI it$PpNa AaLvaar mauinavaahna yaa 

yaaogaIvaahna svaamaI tqaa it$maMgaO AaLvaar prkala svaamaI . saBaI baarh AaLvaar saMtaoM ko vaOBava ka baKana Anaugat AQyaaya mao M ikyaa gayaa hO. vat-maana Aacaayaao-M kI prMpra EaInaaqamauina sao p`arMBa haotI hO. EaI yaamaunaacaaya- EaI ramaanaujaacaaya- Aaid saMtgaNa Aacaaya- kI kaoiT maoM Aato hOM. 'svaamaI' ek sammaana saUcak Sabd hO jaao p`saMgavaSa Bagavaana ko ilayao BaI pyaaoga maoM Aata hO tqaa vardraja Bagavaana kao vardraja svaamaI BaI kha jaata hO. ramaanaujaacaaya- kao [saItrh p`aya: ramaanauja svaamaI kha jaata hO. taimalanaaDu maoM

Aama baaolacaala kI BaaYaa maoM Anajaanao vyai> kao sammaana pUva-k 'svaamaI' khkr saMbaaoiQat krto hO MM. AaLvaar saMtaoM nao ivaiBanna sqalaaoM ko maMidraoM ko Acaa-ivagah kI bandnaa timala 

( )

( )

,, ,

, , ,, ,

, , , ,,

,

,

( ) ( ) ( )

( ) ( )

( )

( ) (

) ( )

idvyapbaMQama pircaya 11

Page 12: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 12/519

Page 13: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 13/519

Page 14: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 14/519

idyao gayao hOM. p`baMQa saM#yaa 23 kao ramaanauja nauT/ndaid khto hOM jaao AaLvaar saMtaoM kI 

rcanaa nahIM hO AaOr yah ramaanauja svaamaI ko iSaYya kuroSa svaamaI ko ip`yaiSaYya EaI maudnaar kI kRit hO ijasao saunakr ramaanauja svaamaI nao Apnao jaIvanakala maoM [sakI svaIkRit do dI qaI. ina%yaanausaMQaanama maoM p`aya: [saka paz it$vaaymaaoiL ko baad ikyaa jaata hO. pasauraoM kI saM#yaa igananao kI dao rIityaaM p`cailat hO M. rIit 2 mao M 'iSairya it$maDla' tqaa 'poirya it$maDla' jaao k`maSa: pbaMQa 21 evaM 22 hOM ko pasauraoM kaosamaoikt $p sao ek ek hI maanaa gayaa hO jabaik paz kI vastu saamaga`I tqaa ]nakok`ma maoM kao[- AMtr nahIM hO. p`baMQa 23 yaanaI ramaanauja nauT/ndaid kao kao[- pasaur kI 

iganatI maoM nahIM rKa jaata hO.[sa trh sao p`baMQa 24 yaanaI it$vaayamaaoLI kI iganatI 2675 sao Sau$ kr kula 1102 pasauraoM kao laonao pr idvya p`baMQama\ko kula samaoikt pasaur 3776 haoto hOM.pasauraoM kao phcaananao kI ek AaOr rIit hO jaao 'Satk evaM dSak' kI saM#yaa saosaMbaaoiQat haotI hO. jaOsao ik poiryaaAaLvaar it$maaoLI maoM paMca Satk hOM evaM p`arMBa ko caar Satk maoM 10 dSak hOM tqaa AMitma paMcavao Satk maoM 4 dSak hOM. phlaoSatk ka phlaa dSak 12 pasauraoM ka hO.[samao M Bagavaana koa icarMtna p`sanna$p sao

ivarajamaana rhnao ko ilayao gaayaa huAa 'pllaaMDu' hO. [satrh sao Anya p`%yaok dSak maoM10 sao 11 pasaur hOM ijasamao M AMitma pasaur flaEauit ka hO. 'Satk dSak' pasaur kI rIit maoM Agar kao[- khta hO 2.7.3 doiKyao tao [saka Aqa- huAa ik 2ro Satk ko 7vaoM dSak ka 3ra pasaur. yah rIit jyaada p`cailat hO jaao 'poriyaa AaLvaar it$maaoLI' ko Aitir> 'poiryaa it$maaoLI' tqaa 'it$vaayamaaoLI' ko pasauraoM kaophcaananao maoM ]pyaaoga maoM laayaa jaata hO. yah ivaidt hO ik 'poiryaa it$maaoLI' maoM 11

Satk hOM jabaik nammaaLvaar vaalao 'it$vaayamaaoLI' maoM 10 Satk hOM.idvya p`baMQama\ ko 4000 pasaur kao ek ek hjaar ko samaUh maoM BaI baaMTa gayaa hO ijasaosahsa`gaItI khto hOM.p`qama sahsa`gaItI mao M kula 9 p`baMQa hO M jaao pasaur 1 sao pasaur 947tk hO. iWtIya sahsa`gaItI maoM 3 p`baMQa hOM jaao pasaur 948 sao 2081 tk hOM. tRtIya sahsa`gaItI maoM 11 p`baMQa hOM jaao pasaur 2082 sao 2898 tk hOM. catuqa- sahsa`gaItI maoM 1p`baMQa hO jaao AitivaiSaYT nammaaLvaar Wara ivaricat hO AaOr [sao 'it$vaayamaaoLI'khto hOM. [samaoM 2899 sao 4000 tk yaa dUsarI rIit sao 2675 sao 3776 tk 

pasaur hOM. ek hjaar ek saaMkoitk Sabd hO. p`qama KMD evaM tRtIya KMD maoM ek hjaar sao kuC kma pasaur hOM tao dUsaro evaM caaOqao hjaar vaalao KMD maoM ek hjaar sao

,

( )

i pircaya 14dvyapbaMQama 

Page 15: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 15/519

jyaada pasaur BaI hOM.ek rIit sao dUsarI rIit maoM it$vaayamaaoLI maoM pasaur kI saM#yaa maoMiBannata ko WMd kao 'Satk evaM dSak' kI pwit sao dUr ikyaa jaata hO.

kuC timala Sabd jaao yaqaa$p p`yaaoga maoM laayao gayao hOM ]nako ihMdI samatulya ka saMga`h tailaka 2 mao M ikyaa gayaa hO.

timala ihndI timala ihndI timala ihndI  it$ EaI PpllaaMDu plaaMDu Aaid AaYaaZ,naalaiyara caar hjaar maaga -LI maaga -SaIYa - AavanaI saavana Paasaur pd ta[ paOYa pur+asaI Baadpd  po$maala Bagavaana maaisa maaGa eoPpasaI AaiSvana  kao[la maindr paMgaunaI falgauna kait-kO kait-k Paoirya EaoYz ica~O caOt kNNana kRYNa  iSairya laGau ivakaSaI vaOSaaK it$vaaDI carNaarivaMd yaa ga$D, jaI tayar laxmaI maata AaiNa jyaoYz 

pasauraoM kI saM#yaa ko dRiYTkaoNa sao sabasao baD,a p`baMQa 1102 pdaoM ka nammaaLvaar ka it$vaayamaaoLI hO. [sako baad prkala svaamaI ka poiryaa it$maaoLI hO ijasamao M 1084pasaur hOM. nammaaLvaar nao caar pbaMQaaoM maoM 1296 pasauraoM kI sahayata sao AiQaktma pasauraoMkI rcanaa kI. [sao kula imalaakr 1253 pasaur hOM. tIsaro sqaana pr ivaYNauica<a svaamaI hOM ijanako Wara kula 473 pasaurao M kI rcanaa kI gayaI AaOr yah maa~ ek hI p`baMQa maoM

saMkilat hO. caaOqao sqaana pr Bai>saar svaamaI hOM ijanako dao p`baMQaaoM maoM 216 pasaur hOM.

tailaka 2 : kuCok timala Sabd evaM ihndI samatulya 

dao p`baMQa eosao hOM jaao maa~ ek dSak yaanaI 10 pasaur sao banao hOM. yao hOM Ba>aMiGa`roNausvaamaI ka it$PpiLLyaL,uicca tqaa mauinavaahna svaamaI ka Amalanaaidiprana. [sakobaad maQaurakivaAaLvaar ka kiNNanauNa \iSa$,<aambau hO jaao maa~ 11 pasaur ka banaa hOjaao nammaaLvaar kI p`Saist maoM rcaa gayaa hO.p`baMQaaoM kI saM#yaa ko ivacaar sao sabasao AiQak p`baMQa prkala svaamaI ko hOM jaao C:kI saM#yaa maoM hO. [sako baad nammaaLvaar ko caar p`baMQa hOM jaao caarao vaod ko saar hOM. AaMDala Bai>saar svaamaI tqaa Ba>aMiGa`roNau svaamaI Wara dao dao pbaMQa rcao gayao

hOM. baakI 7 AaLvaar saMtaoM ko ek ek p`baMQa hO M. [sa trh sao 12 AaLvaar saMtaoWara 23 p`baMQa ivaricat hOM.

, ,

i pircaya 15dvyapbaMQama 

Page 16: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 16/519

paMcavaoM sqaana pr AaMDala hOM ijanakI dao rcanaaAaoM maoM kula 173 pasaur hOM. [samaoM sao 30pasauraoM ka 'it$PpavaO' sabasao AiQak pavana evaM laaokip`ya hO. Czo sqaana pr kulaSaoKar 

AaLvaar ka 'po$maala it$maaoLI' hO ijasamaoM kula 105 pasaur hOM.saatvaoM AazvaoM evaMnaaOvaoM sqaana pr ek ek saaO pasaur vaalaI rcanaayaoM saraoyaaogaI BaU tyaaogaI evaM mahyaaogaI kI hOM. dsavao M sqaana pr Ba>aMiGa`roNau svaamaI hOM ijanako dao p`baMQaaoM maoM kula 55 pasaur hO M. gyaarhoMsqaana pr maQaurakiva AaLvaar hOM ijanako 11 pasaur ka ek p`baMQa hO tqaa baarhvaoM sqaana pr mauinavaahna svaamaI hOM ijanako ek p`baMQa maoM 10 pasaur hOM.108 idvyadoSaaoM maoM sao AaLvaar saMtaoM nao pRqak pRqak $p sao ]naka yaSaaogaana ikyaa hOijanako saMdBa- sambainQat AaLvaar saMt ko p`baMQa maoM ]plabQa hOM. ]prao> k`maaoM ka tqaa yaSaaogaana vaalao idvyadoSa kI saM#yaa ka ivahMgama Avalaaokna tailaka 3 mao M ikyaa jaa sakta hO.

k`maaMk AaLvaar saMt kula pasaur kula p`baMQa kula idvyadoSa 1 nammaaLvaar 1296 4 392 prkala svaamaI 1253 6 85

3 ivaYNauica<a svaamaI 473 1 204 Bai>saar svaamaI 216 2 175 AaMDala 173 2 116 kulaSaoKr AaLvaar 105 1 107 saraoyaaogaI 100 1 68 BaUtyaaogaI 100 1 149 mahyaaogaI 100 1 17

10 Ba>aMiGa‘roNau 55 2 511 maQaurakiva 11 1 112 mauinavaahna svaamaI 10 1 3

tulasaI kanana maoM maaM laxmaI ivaYNauica<a svaamaI kao ek navajaat iSaSau ko $p maoM imalaI jaaokaodO gaaodO tqaa AaMDala Aaid ivaiBanna naamaaoM sao jaanaI gayaIM tqaa Aapka pirNaya rMganaaqa Bagavaana sao huAa. laxmaI ko ipta evaM Bagavaana rMganaaqa ko sasaur haonao ko karNa ivaYNauica<a svaamaI kao 'poirya AaLvaar' kha gayaa. Aapko Wara ivaricat p`baMQa kao

, ,, ,

, ,

tailaka 3 : AaLvaar saMt ko p`baMQa pasaur evaM idvyadoSa kI saM#yaa , ,

i pircaya 16dvyapbaMQama 

Page 17: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 17/519

'poiryaaLvaar it$maaoLI' kha gayaa hO tqaa idvyap`baMQama maoM yah sabasao p`qama sqaana pr saMkilat hO. poiryaaLvaar it$maaoLI ka p`qama dSak 12 pasauraoM sao banaa hO tqaa [sao

'plaaMDu' kha jaata hO. Bagavaana kI SaaoBaayaa~a ko p`arMBa maoM tqaa idvyap`baMQama ko paz ko p`arMBa maoM 'plaaMDu' ka paz AvaSya ikyaa jaata hO.tailaka 1 ko Avalaaokna sao yah spYT hO ik 'it$maaoLI' naama sao caar p`baMQa hOM.'it$maaoLI' ka Saaibdk Aqa- hO 'it$' yaanaI sammaanajanak tqaa piva~ 'EaI' tqaa 'maaoLI' ka Aqa- hO 'bacana'.At: it$maaoLI ka Aqa- huAa 'piva~ vacana'. Poairya AaLvaar yaanaI ivaYNauica<a svaamaI kI rcanaa kao 'poiryaaLvaar it$maaoLI' kha gayaa.AaMDala ko p`baMQa 'it$PpavaO' tqaa 'naaiccayaar it$maaoLI' kho jaato hOM. saBaI p`baMQaaoM maoM'it$PPaavaO' kI maihmaa savaao-pir hO. 'naaiccayaar' ka Aqa- 'laxmaI' hO At: AapkI dUsarI rcanaa kao 'naaiccayaar it$maaoLI' kha gayaa. kulaSaoKr AaLvaar ko p`baMQa kao'po$maala it$maaoLI' kha gayaa hO. 'po$maala' ka Saaibdk Aqa- hO 'Bagavaana' yaa 'prma EaoYz'. kulaSaoKr AaLvaar kao po$maala AaLvaar BaI kha jaata hO At: AapkI rcanaa 'po$maala it$maaoLI' hu[-. prkala svaamaI kI rcanaa kao 'poiryaa it$maaoLI' khtohOM yaanaI saBaI caar it$maaolaI maoM yah sabasao jyaada pasauraoM vaalaa haonao ko karNa sabasao baD,a 

p`baMQa hO.it$vandaid naama sao kula paMca p`baMQa hOM. it$vandaid ka Aqa- hO AMt evaM Aaid. jaba ek pasaur ka AMitma Sabd dUsaro pasaur ka Sau$ ka Sabd banata hO tao [sa SaOlaI kaoit$vandaid khto hOM. saraoyaaogaI BaUt yaaogaI evaM mahyaaogaI kI rcanaayaoM it$vandaid kI SaOlaI pr hOM tqaa p %yaok mao M 100 pd hOM. Bai>saar svaamaI kI 96 pasaur kI ek rcanaa 'naanmaugana it$vandaid' hO. nammaaLvaar kI caar rcanaaAaoM maoM sao ek ka naama 'poiryaa it$vandaid' hO jaao Aqava- vaod ka saar maanaa jaata hO. jabaik pasauraoM kI saM#yaa ko

ivacaar sao [samao M maa~ 87 pd hI hOM prMtu [sao 'poiryaa it$vandaid' yaanaI 'EaoYz'it$vandaid kha gayaa.nammaaLvaar ka 'it$vaayamaaoLI' prma piva~ p`baMQa hO ijasaka paz Bagavaana ko samaxa maMidraoM maoM hI haota hO. 'it$PpavaO' tqaa 'plaaMDu' ka paz maMidr ko baahr BaItr sava-~ ikyaa jaata hO prMtu it$vaayamaaoLI ka paz kovala maMidr ko BaItr Bagavaana kI ]pisqait maoM hI ikyaa jaata hO. it$vaayamaaoLI ka Saaibdk Aqa- hO 'it$vaaya' yaanaI 'Bagavaana ka piva~ EaImauK' evaM 'maaoLI' yaanaI 'vacana'. At: Bagavaana ko mauKarivand saoinaklao vacana 'it$vaayamaaoLI' huAa.dYTvya it$vaayamaaoLI 7.09. gaIta kI trh 

,

, ,

i pircaya 17dvyapbaMQama 

Page 18: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 18/519

yah prma piva~ p`baMQa hO tqaa sava-da Bagavaana kI ]pisqait maoM hI pZ,a jaata hO. saMpUNa-it$vaayamaaoLI it$vandaid SaOlaI pr ivaricat hO tqaa [samaoM 1102 pasaur hOM. [sako paz 

maoM caar C: GaMTo lagato hI hOM At: jahaM samayaaBaava rhta hO vahaM laaoga 'it$PpavaO' ko paz ka hI sahara laoto hOM @yaao Mik it$PpavaO maa~ 30 pdaoM kI rcanaa hO.it$PpavaO ka paz Gar tqaa maMidr sava-~ haota hO. ek AaOr mah%vapUNa- baat hO ik nammaaLvaar nao ApnaI rcanaa it$vaayamaaoLI ko 5.02 maoM ramaanauja svaamaI ko Aagamana kI BaivaYyavaaNaI kI hO.it$PPaNa AaLvaar yaanaI yaaogaIvaahna svaamaI yaa mauivavaahna svaamaI kI rcanaa 'Amalanaaidiprana' 10 pasauraoM ka sabasao CaoTa p`baMQa hO. [samaoM AaLvaar saMt nao rMganaaqa Bagavaana ko padkoSaaid saaOMdya- ka baKana krto hue baD,I Ad\Baut baMdnaa kI hO.At:[saka paz p`aya: it$vaayamaaoLI ko ]psaMhar ko $p maoM ikyaa jaata hO.Ba>aMiGa`roNau svaamaI ka p`baMQa 'it$PpiLLyaL,uicca' 10 pasauraoM sao banaa hO tqaa yah rMganaaqa Bagavaana ka saup`Baatma hO jaao Bagavaana kao p at: jagaanao ko ilayao ikyaa jaata hO.p`at:kala ina%yaanausaMQaanama maoM ikyao gayao p`baMQa paz ko p`arMBa maoM p`aya: [saka paz haota hO. Qanaumaa-sa ka p`at:kalaIna paz 'it$PpiLLyaL,uicca' sao hI parMBa haota hO.idvya p`baMQama ko saBaI p`baMQaaoM ka ihndI maoM sarla Baavaaqa- EaImaana\saundr kIdmbaI Wara 

tOyaar ikyaa huAa dovanaagarI ilaip ko pasauraoM kao ]pyaaoga maoM laato hue ikyaa gayaa hO.[sako ilayao dasa EaImaana\ ka sada AaBaarI hO ijanakI Anaumait [sa trh ko kOMkya- koilayao dasa kao imala caukI hO. dovanaagarI mao M ]plabQa pasauraoM kao EaImaana\ko

sao ilayaa gayaa hO. ek baar ifr Apnaa AaBaar EaImaana\Wara ikyao gayao mahana kOMkya- ko ilayao p`kT krto hOM ik dovanaagarI maoM pasauraoM kao na ]plabQa rhnao pr [sa trh ko kOMkya- kI klpnaa krnao ka saahsa nahIM ikyaa jaa sakta qaa.[sako Aitir> EaImaana\sao Anya mah%vapUNa- vaoba saa[-T ka ilaMk BaI p`aPt huAa ijasasao

dasa ka manaaobala bahut }Mcaa huAa. EaIbardraja svaamaI sao EaImaana\ko }<arao<ar p`gait koilayao p`aqa-naa hO.it$malaa it$pit dovasqaana Wara AMga`ojaI maoM saat KMDaoM maoM p`kaiSat '108 vaOYNava idvya doSama' jaao Da0 sauEaI ema esa rmaoSa Aa[- e esa kI kRit hMO idvyadoSa ko saaqa 

kao samaJanao maoM ]pyaaogaI isaw hue hOM. sauEaI rmaoSa evaM it it dovasqaanama kaodasa ivanama` AaBaar p`kT krta hO.Da0 esa jagatrxakNa ka 'naalaiyara idvyap`baMQama' ijasakI AMgao`jaI TIka EaI rama 

BaartI Wara kI gayaI hO ihndI ko [sa kOMkya- mao M baD,a hI sahayak huAa hO. Da0 esa 

www.prapatti.com

idvyapbaMQama 

i pircaya 18dvyapbaMQama 

Page 19: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 19/519

jagatrxakNa tqaa EaIrama BaartI ka )dya sao AaBaar p`kT krto hOM.Bagavaana dovaraja vardraja svaamaI kI kRpa sao kaMcaIpurma maoM prma ivaWana EaI kao[-la 

Annana svaamaI sao baD,a manaaobala baZ,a AaOr dasa Aapko p`it kRt&ta &aipt krta hO.po$maala kao[-la kaMcaIpurma ko EaInammaaLvaar sainnaiQa ko svaamaI TI e Baasyama\ naoidvyadoSaaoM ko baaro mao M Apnao svaanauBaUt &ana sao laaBa kra kr [sa kOMkya- kao baD,a saugama banaa idyaa.)dya sao Aapka AaBaar p`kT krto hOM.EaI DI vaasaudovana EaI hirkRYNana EaIQarna evaM vayaaovaRwa maatajaI DI knnaabaa[-Ammaala ko prmasnaohmayaI kRpa sao kaMcaIpurma maoM zhrava ka zaOr imalaa. [nako p`it kRt&ta &aipt krnao ko ilayao Sabd nahIM hOM. EaI gaaopala Ayyar nao [sa AvaiQa kao baaQaaivahIna rKkr baD,a hI yaSa evaM ]pkar pUNa- kaya- ikyaa. Aap saBaI EaoYzjana Bagavaana bardraja ko ivaSaoYa dyaapa~ hOM.idvyapbaMQama ko ivaiBanna p`baMQaao M ko ivaYayavastu ka vaNa-na krnao ko pUva- AaLvaar saMtaoM ka jaIvana vaRtaMt idyaa gayaa hO jaao 'AaLvaar vaOBava' naama ko AQyaaya maoM p`stut hO. Bai>rsa sao saraovar p`oma mao M svayaM kao naayakI ko $p maoM rKkr prkala svaamaI evaM nammaaLvaar naoBagavaana sao naayak ko $p mao M dSa-na donao ko ilayao inavaodna ikyaa hO. kitpya AvasaraoM pr 

Bagavaana $pI naayak sao naayakI ko $p maoM AapkI naaoMk JaaoMk kafI maQaur hOM. kuCok pasauraoM maoM naayakI kI maaM evaM ]sakI saiKyaao M kI icaMta kao BaI icai~t ikyaa gayaa hO.eosao p`saMgaaoM ko saar kao 'prkala naayakI' tqaa 'praMkuSa naayakI' kI tailaka 6 evaM 7saMdiBa-t p`baMQa ko ivaYaya vastu ko saaqa saaqa p`stut ikyaa gayaa hO. ivaidt hO ik nammaaLvaar ka ek naama praMkuSa hO At: AapkI rcanaa maoM naayakI ko pa~ kao 'praMkuSa naayakI' kha jaata hO. ApnaI rcanaaAaoM maoM AiQakaMSa AvasaraoM pr Aap naayakI $p maoMivaVmaana hOM [saI karNa sao idvyadoSaaoM kI sainnaiQayaaoM maoM Aapko ]%sava ivaga`h kao naayakI 

ko $p maoM ivaSaoYa trh kI jaUD, a ko saaqa saMvaarkr Aca-naa vaMdnaa kI jaatI hO. vat-maana samaya maoM idvyadoSa ko maMidraoM ko Aca-k vaOYNava samaaja maoM maaoTI evaM laMbaI saundr iSaKa rKnao kI p`qaa praMkuSa naayakI ko jaUD,a EaRMgaar sao jauD,a huAa hO.tailaka 1 maoM ]illaiKt p`baMQaaoM ko k`ma ka AnausarNa krto hue ]nako ivaYayavastu ]saI k`ma maoM p`stut ikyao gayao hOM. [sa trh sao p`arMBa 'poiryaaLvaar it$maaoLI' sao krko AMt 'it$vaayamaaoLI' pr ikyaa gayaa hO. ‘poiryaaLvaar it$maaoLI' ko p`arMBa sao ijasa idvyadoSa ko yaSaaogaana ka saMdBa- Aayaa hO ]saI k`ma maoM vahaM ]sa idvyadoSa ka BaI saMixaPt picaya do

idyaa gayaa hO. jaOsao saBaI p`baMQaaoM ka paz 'PplaaMDu' ko gaana sao parMBa haota hO [saIilayao

, ,

i pircaya 19dvyapbaMQama 

Page 20: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 20/519

idvyadoSa ko pircaya ka p`arMBa 'PplaaMDu' kI rcanaa vaalao sqaana madurO ko idvyadoSa 'it$kU Dla AaLgar' sao ikyaa gayaa hO. ek baar iksaI idvyadoSa ka saMdBa- pUva- ko

iksaI p`baMQa maoM Aa gayaa hO tao baad ko p`baMQa maoM ]sa idvyadoSa ko pircaya kI punaravaR it nahIM kI gayaI hO. eosao bahut saaro idvyadoSa hOM ijanako yaSaaogaana AiQaktma AaLvaar saMtaoMnao ApnaI rcanaaAaoM maoM ikyaa hO. ]dahrNa ko ilayao 'vaoMkTma' tqaa 'EaIrMgama'.idvyapbaMQama maoM [naka p`saMga baar baar Aata hO prMtu [nako pircaya ka ]llaoK ek hI baar 'poiryaaLvaar it$maaoLI' maoM ikyaa gayaa hO. At: 'poiryaaLvaar it$maaoLI' vaalaoBaaga mao M ek baar [nako pircaya ka ]llaoK hao jaanao ko baad dUsaro AaLvaar saMt ko p`baMQa vaalao Baaga maoM ]sao duhrayaa nahIM gayaa hO. [sa trh sao 108 idvyadoSaaoM ka ]trao<ar pircayaa%mak ivavarNa idvyapbaMQama ko ivaYayavastu ko saaqa hI saaqa p`stut ikyaa gayaa hO. [sa trh sao p`qama hjaarvaalao Baaga maoM 27 idvyadoSaaoM ka dU saro hjaarvaalao Baaga maoM 58idvyadoSaaoM ka tIsaro hjaar vaalao [yapa- maoM 4 idvyadoSaaoM ka tqaa AMitma it$vaayamaaoLI vaalao sahsagaIit maoM 19 idvyadoSaaoM ka vaNa-na p`stut hO. EaIvaOYNava samaaja maoM EaIrMgama kaosavaa-iQak p`Qaanata dI jaatI hO tqaa [sao 'kao[la' Sabd sao saMbaaoiQat ikyaa jaata hO.[sakI baMdnaa idvyap`MbaQama maoM maQaurakiva kao CaoD,kr baakI saaro 11 AaLvaar saMtaoM nao kI 

hO. &at hO ik maQaurakiva nao AaLvaar it$nagarI evaM nammaaLvaar ko Aitir> iksaI kI gaaqaa nahIM gaayaI hO.vardraja po$maala kaMcaIpurma kao 'po$maala kao[la' sao saMbaaoiQat ikyaa jaata hO. [nakI baMdnaa tIna AaLvaar saMtaoM nao kI hO. yao saMt hO M : prkala svaamaI BaUtyaaogaI evaM mahyaaogaI. idvyadoSa vao MkTma kao 'it$mala' kha jaata hO. [sa idvyadoSa kI baMdnaa Ba>aMiGa`roNau svaamaI tqaa maQaurakiva AaLvaar ko Aitir> saBaI 10 AaLvaar saMtaoM nao kI hO. prmapd vaOkuMz kI baMdnaa 9 saMtaoM nao tqaa xaIraibQa kI baMdnaa 10 saMtaoM naokI hO.EaInaaqamauina kao &anajyaaoit idKanao vaalaa idvyadoSa kMuBakaoNama maoM isqat 'kuDnd'O

kI baMdnaa 7 saMtaoM nao kI hO. maaila$HjaaolaO AaLgaar kao[-la Warka tqaa AyaaoQyaa kI baMdnaa 6 AaLvaar saMtao Wara kI gayaI hO. [saItrh sao maqaura vaRndavana it$kaoi+yaUr evaM knnapurma kI baMdnaa 5 AaLvaar saMtaoM Wara kI gayaI hO. AiQaktma idvyadoSaaoM kI baMdnaa krnao vaalao prkala svaamaI hOM ijanhaoMnao 85 idvyadoSaaoM ka yaSaaogaana ikyaa. nammaaLvaar nao 39 idvyasqaanaaoM ka yaSaaogaana ikyaa hO.ica~ saM#yaa 1 sao yah spYT hO ik EaIrMgama kI p`Saist 11 AaLvaar saMtaoM nao kI hO tqaa it$vaoMkTma kI p`Saist 10 AaLvaar saMtaoM nao kI. it$vaoMkTma pr kula 264 pasaur kI rcanaa hu[- hO jabaik EaIrMgama pr kula 226 pasaur rcao gayao. yah BaI d`YTvya hO ik 

,, ,

,,

,, ,

( )

i pircaya 20dvyapbaMQama 

Page 21: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 21/519

Page 22: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 22/519

Page 23: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 23/519

AaLvaar vaOBava P`aarMBa ko tIna AaLvaar saMt Ayaaoinaja qao tqaa saMyaaoga sao tInaaoM ka p`adu-Baava ivaiBanna 

sqala pr isqat iBanna talaaba maoM ]nako  o fU la sao huAa qaa. baakI Anya saMtaoM ko maata ipta ka [ithasa p`aPt hO.AaLvaar saMtaoM ko Avatar kala ka samyak &ana ]plabQa nahIM hO. ek maanyata sao[naka Avatar 4200 [- pUva- sao 2700 [- pUva- &at hO jaao Wapr ko AMt sao kila kop` arMBa ka Vao<ak hO. eosaa samaJaa jaata hO ik kila ko p`arMBa 3102 [- pU ko pUva- hI yaanaI Wapr ko AMitma vaYaao-M maoM maudla AaLvaar tqaa Bai>saar svaamaI ka Avatar huAa.nammaaLvaar kila ko p`qama vaYa- maoM Avatirt hue tqaa Anya saBaI ]nako baad ko kala kohOM. kuC BaaYaaivad AaLvaar saMt kI timala rcanaaAaoM ko ivaSlaoYaNa sao [nalaaogaaoM ka jaIvana kala [-svaI sadI 5 vaIM sao 9 vaIM ko baIca inaQaa-irt krto hOM.p` arMBa ko tIna AaLvaar saMt samakalaIna qao tqaa [nasao sambainQat ek bahut hI raocak kqaa p`isaw hO. ivaYama maaOsama kI isqait maoM tInaao saMt dOvasaMyaaoga sao it$kao[laUr maoMeki~t hue. yah sqaana timalanaaDu ko p`isaw vannaamalaO sao 30 ik maI dixaNa maoM tqaa ivallaupurma sao 30 ik maI piScama mao M Avaisqat hO. idna ka samaya qaa prMtu Gaaor vaYaa- ko

baadla sao sava-~ AMQakar Ca gayaa qaa. [saI kala mao M saraoyaaogaI BaU tyaaogaI tqaa mahyaaogaI svatM~ $p sao GaUmato hue it$kao[laUr phuMca gayao.vaYaa- sao bacanao ko ilayao sava-p`qama saraoyaaogaI iksaI ko Gar kI CaoTI dohlaI maoM Aakr iTk gayao.[nako Aagamana ko SaIGa` hI baad BaUt yaaogaI pQaaro AaOr CaoTI dohlaI mao M vaYaa- sao ~aNa panao ko ilayao p`vaoSa krnaa caaho.dohlaI [tnaI saMkINa- qaI ik dao jana kiznaa[- sao baOz sakto qao prMtu saraoyaaogaI nao BaUt yaaogaI ka KD,a haokr svaagat krto hue BaItr p`vaoSa kra ilayaa. SaIGa` hI baad tIsarosaMt mahyaaogaI BaI [saI sqaana pr pQaaro. saraoyaaogaI evaM BaUtyaaogaI KD,o hao gayao tqaa 

mahyaaogaI ka vahaM svaagat ikyaa. sqaana saMkINa- haonao ko karNa tInaao M jana kiznaa[- sao hI  KD,o rh sakto qao. vaYaa- sao rxaa hotu iksaI trh tInaaoM saMt KD,o haokr ek dUsaro kaosaurixat sqaana panao maoM sahayata p`dana ikyao. Gaaor vaYaa- sao AMQakar [tnaI GanaI hao gayaI qaI ik tInaao saMt ek dUsaro ka mauMh nahIM doK pato qao. tInaaoM saMtaoM nao [saI baIca ek caaOqaoAadmaI kI hzat ]pisqait ka AnauBava ikyaa. maoGa ko Gaaor gaja-na ko baIca baD,  o jaaor kI ibajalaI camakI AaOr xaNa Bar ko ilayao vah sqaana pUNa-tyaa pkaiSat hao gayaa. tInaao M saMtaoMnao Apnao baIca ek A%yaMt sauMdr mauKmaMDla vaalao caaOqao jana ka dSa-na ikyaa. yah caaOqao

vyai> svayaM naarayaNa qao tqaa [nako CvaIlao mauKmaMDla sao maugQa haokr tInaaoM saMtaoM nao

, ,

idvyap`baMQama AaLvaar vaOBava 23

Page 24: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 24/519

svat:sfUt- pRqak pRqak ek ek saaO p`Saist ko pd gaayao. saMtgaNa naarayaNa komanaaoharI mauKmaMDla ko SaaSvat dSa-na ka AanaMd laonaa caah rho qao prMtu jaba ibajalaI 

camaktI qaI tBaI vah AanaMd imalata qaa baakI samaya maoM AMQakar ko AiBaSaap sao vaoAanaMd laaBa sao baMicat rh jaato qao. flasva$p saMtjanaaoM nao &ana jyaaoit kI bahut hI saundr klpnaa kI jaao ]nhoM SaaSvat dSa-na ka Aanand do saka.saraoyaaogaI nao samaUcaI pRqvaI kao ek eosaa dIpk maanaa ijasamaoM saagar ka tola Bara hO evaM saUya-[sa dIpk ka ek jaajavalyamaana ba<aI hO. [sako p`kaSa maoM Aapnao naarayaNa hir komauKmaMDla ko dSa-na ka bahut hI AnaaoKa vaNa-na ikyaa.BaUt yaaogaI nao Apnao pdaoM sao p`oma ka eosaa dIpk jalaayaa jaao p`Bau p`aiPt ko ilayao ]%pnna ]%kT caah $pI tola sao Bara huAa hO tqaa )dya hI ijasakI ba<aI hO.mahyaaogaI ko pdaoM maoM p`Bau koa sauSaaoiBat krnao vaalao p`kaSapuMja cak` evaM SaMK kI riSmaraiSa maoM naarayaNa ko vaxasqala pr kmala inavaasanaI laxmaI ko sva$p ko dSa-na laaBa koAanand ka ivavarNa hO.

Aapkao paoygaO AaLvaar kasaar yaaogaI paoygaO iprana tqaa pd\ma mauina Aaid ivaiBanna 

naamaaoM sao jaanaa jaata hO. ivaYNau kaMcaI yaa iCnnaa kaMcaI maoM Avaisqat yaqaao>arI Bagavaana ko maMidr ko paSva-vatI- talaaba maoM Aapka p`adu-Baava ek kmala ko fUla sao huAa qaa.timala maoM CaoTo talaaba kao 'paoygaO' khto hOM [saIilayao Aapkao paoygaO AaLvaar kha gayaa.EavaNa Aapka Avatar naxa~ hO.'[yaPpsaI' yaanaI AaiSvana maasa yaanaI 15 A@TUbar sao15 navambar kI AvaiQa maoM pD,nao vaalao Sau@la pxa kI YaYzI itiqa maMgalavaar kao isawaqa-vaYa- maoM Aap p`kT hue. Aap naarayaNa p`Bau ko pMcaayauQaaoM maoM sao paHcajanya ko AMSa saoAvatirt hOM.

[yapa- naama sao laaokip`ya idvya p`baMQama ko tIsaro hjaar vaalao Baaga ka phlaa p`baMQa 'maudla it$vandaid' kha jaata hO.tailaka 1 d`YTvya. yah ek saaO pasauraoM yaanaI pdaoM ka p`baMQa hO jaao Aapnao it$kao[laUr mao M Anya dao samakalaIna AaLvaar saMtaoM kI ]pisqait maoMnaarayaNa ko sva$p kI Bavya JaaMkI ko ]praMt rcaa qaa. [na pdaoM kI yah ivaSaoYata hO ik phlao pd ka AMitma Sabd dUsaro pd ko p`arMBa ka Sabd hO AaOr [saIilayao [sao'it$vandaid' khto hOM yaanaI ek ka AMt dUsaro ka Aaid hO. Aapnao ijana 6 idvyadoSaaoMkI p`Saist gaayaI gayaI hO vao hOM : ArMgama yaanaI EaIrMgama it$mala yaanaI vao MkTma 

vaOkuMz vaogka yaanaI yaqaao>karI Bagavaana kaMcaI kao[laUr jahaM tInaao M

1.paoygaO AaLvaar yaa saraoyaaogaI , , ,

, ,

, ,

(i) (ii)

(iii) (iv) (v)

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 24

Page 25: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 25/519

AaLvaar saMtao M ka samaagama huAa qaa xaIrsaagar.

Aapkao BaUtd AaLvaar BaI khto hOM. Aapka Avatar caonnaO sao 55 ik maI dUr saagartTIya nagar mamalaapurma yaa mahavalaIpurma maoM ek talaaba ko maaQavaI fUla maoM huAa qaa.yah sqaana mahabalaI ko ya&sqala ko ilayao p`isaw rha hO jahaM vaamana Bagavaana nao tIna pga BaUima kI yaacanaa kI qaI. vat-maana maoM yah sqaana it$kDmallaO yaanaI qalaSayanama po$maala ko maMidr ko saamanao dSa-naIya hO. BaUtd ALvaar ka Avatar QainaYza naxa~ maoMnavamaI itiqa kao isawaqa- vaYa- ko [yaPpsaI maah maoM huAa. Aap kaOmaaodkI gada ko AMSa saoAvatirt hOM. Qyaatvya hO ik Aap saraoyaaogaI ko samakalaIna qao tqaa ]nako hI Avatar maah maoM hI Aapka BaI pa`duBaa-va huAa. [yapa- ka dUsara p`baMQa '[rndama it$vandaid' konaama sao jaanaa jaata hO evaM [samaoM 100 pd hOM jaao Aapnao it$kao[laUr maoM saraoyaaogaI tqaa mahyaaogaI kI ]pisqait maoM naarayaNa p`Bau kI p`Saist maoM rcaa. ek pd ko AMt ka Sabd dUsaro pd ka Aaid Sabd banata hO [saIilayao yah it$vandaid kha jaata hO.Aapnao ijana 14 idvyadoSaaoM kI pSaist gaayaI hO vao hOM : ArMgama yaanaI EaIrMgama it$mala yaanaI vaoMkTma vaOkuMz it$@kaoi+yaUr yaanaI gaaoYzIpUNa- svaamaI ka Avatar sqala 

maila$masaaolaO yaanaI AaLgaar kao[-la it$inama-laO xaIrsaagar it$tnkla pDkma yaa paMDvadUt kMacaI Ai<ayaur yaanaI vardraja po$maala kaMcaI kuDndO yaanaI saarMgapanaI kuMBakaonama tMjaO maamaiNa kao[llaur 

kDmallaO mahabalaIpurma .

Aapka Avatar caonnaO Sahr ko maOlaapur xao~ ko AaidkoSava Bagavaana ko maMidr kI puYkrNaI ko AllaI puYp sao isawaqa- vaYa- ko [yaPpsaI maah kI dsamaI itiqa kao SatiBaYaa 

naxa~ maoM gau$vaar kao huAa. Aap naarayaNa ko naMdk KD\ga ko AMSa sao Avatirt hOM.Aap saraoyaaogaI evaM BaUtyaaogaI ko samakalaIna hue. AapkI it$kao[laUr kI 100 pdaoMvaalaI rcanaa idvya p`baMQama ko [yapa- Baaga ka tIsara p`baMQa hO evaM 'maUnrama it$vandaid' konaama sao jaanaa jaata hO. Aapnao ijana 17 idvyadoSaaoM kI p`Saist gaayaI hO vao hOM :xaIrsaagar it$mala yaanaI vao MkTma it$vallaIkoNaI paqa-saarqaI Bagavaana caonnaO

vaogka yaanaI yaqaao>arI Bagavaana kaMcaI vaolau@kO yaanaI narisaMh Bagavaana kaMcaI 

kuDndO saarMgapanaI kuMBakaoNama pDgama yaanaI paNDva dU t kaMcaI vaOkuMz AyaaoQyaa kiDgaO yaanaI SaaolaMigar EaIrMgama it$kaoi+yaU r 

,

,, , ,

, , ,, ,

, , , ,

,

, , ,, ,

, , ,, , , ,

(vi)

(i) (ii)

(iii) (iv) (v)

(vi) (vii) (viii)(ix) (x)

(xi) (xii) (xiii)

(xiv)

(i)

(ii) (iii)

(iv) (v)

(vi) (vii) (viii)

(ix) (x) (xi) (xii) (xiii)

2.BaUtaLvaar yaa BaUt yaaogaI 

3.poya AaLvaar yaa mahyaaogaI 

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 25

Page 26: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 26/519

ivaNNagarma yaanaI AaoPplaIAPpna Ahaoivalama Ai<ayaUr yaanaI kaMcaI vardraja maaila$HajaaolaO AYTBauja kaMcaI.

caonnaO Sahr ko samaIp punnamallaO ko pasa it$maiLSaO yaa maihYaapur naamak sqaana maoM Baaga-va mauina ko yahaM Aapka p`aduBaa-va huAa qaa.saMtanahIna dMpit ko yahMa Aap ek ivaSaoYa ya& saMpadna ko pScaat pQaaro. paOYa mahInao ka maQaa naxa~ Aapka Avatar naxa~ hO.Aap naarayaNa ko saudSa-na cak` ko AMSa sao Avatirt hOM. janma ko samaya maoM Aap haqa pOr ivahIna iSaSau qao.maata ipta nao duKI mana sao Aapkao baaM^sa kI JarmauT maoM rK idyaa. tdupraMt naarayaNa evaM laxmaI nao pQaarkr Aapkao haqa pOr sao yau> kr idyaa.saMyaaoga sao AapkI raonao kI Aavaaja ek piqak kao saunaayaI pD,I evaM vah Aapkao ]zakr Apnao Gar lao gayaa. saMtanahIna haonao ko karNa pit p%naI nao baD,o Pyaar sao Aapkao ApnaI saMtana ko $p maoM svaIkar ikyaa. pit ka naama 'AMdanana' qaa tqaa p%naI ka naama 'pnagyaa'qaa. AaScaya- kI baat qaI ik ivanaa kao[- Baaojana yaa naIMd ko Aap ek svasqa iSaSau ko$p maoM baZ,to rho. [sa trh kI Kbar saunakr ek vaRwpu$Ya Aapka dSa-na krnao AayaoevaM Aapkao '[mapo$maana' yaanaI naarayaNa kI saMtana ko $p maoM svaIkar krto hue 

'it$maiLSaO iprana' ko naama sao sambaaoiQat ikyaa. t%pScaat\]nhaoMnao Aapkao gaaya ka dUQa idyaa jaao Aap sahYa- pI gayao. AMdanana evaM pnagyaa nao vaRwpu$Ya kao ina%ya Aakr dUQa iplaanao ka AnauraoQa ikyaa. vaRwpu$Ya inayaimat $p sao Aakr baalak kao gaaya ka dUQa iplaato qao. ]nhaoMnao pnagyaa kao baalak ko pa~ sao bacao hue dUQa kao ina%ya pI jaanao ka pramaSa- idyaa. [sasao AMdanana evaM pnagyaa kao ek saMtana kI p aiPt hu[- ijasaka naama 'kaNaI kNNana' rKa gayaa. baad maoM kaiNa kNNana hI it$maiLSaO AaLvaar ka sada saaqa rhnao vaalaa iSaYya huAa.

kalak`ma maoM it$maiLSaO AaLvaar kaMcaI maoM paoygaO AaLvaar ko Avatar sqala ko pasa jaakr rhnao lagao tqaa yaqaao>arI Bagavaana kI saovaa krnao lagao. yahaM [nakI saovaa maoM ek vaRwa rhtI qaI. ]sakI saovaa sao p`sanna haokr it$maiLSaO AaLvaar nao vaRwa sao pUCa ik ]sakI mana maoM iksaI caIja ko ilayao caah hO @yaa. vaRwa nao Apnao kao ek saundr yauvatI ko$p maoM doKnaa caaha. AaLvaar saMt ko vardana sao vah ek saundr yauvatI hao gayaI. [sa yauvatI ko saundrta sao maaoiht hao sqaanaIya rajaa nao vyaah kr ilayaa. samaya baItnao pr rajaa vaRw hao gayao prMtu vah yauvatI icarMtna saaOMdya- sao ivaBaUiYat haokr navayaaOvanaa hI banaI rhI. jaba rajaa nao [saka rhsya jaananaa caaha tao yauvatI nao it$maiLSaO AaLvaar vaalaI 

,, ,

(xiv) (xv)

(xvi) (xvii)

4.it$maiLSaO AaLvaar yaa Bai>saar svaamaI 

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 26

Page 27: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 27/519

AaSaIvaa-d kI kqaa sao rajaa kao Avagat kra idyaa. rajaa nao it$maiLSaO AaLvaar koiSaYya kNNana kao baulaakr ApnaI p`Saist maoM it$maiLSaO AaLvaar sao kuC pd rcanao kI 

Aa&a dI. kNNana nao rajaa kao manaa kr idyaa ik AaLvaar saMt Bagavaana ko Aitir> iksaI Anya ko ilayao pd nahIM rcato. tba rajaa nao kNNana sao hI Apnao baaro mao M pd rcanaokao kha. kNNana nao BaI eosaa krnao sao manaa kr idyaa. rajaa k`aoQa maoM Aa gayao tqaa ]nhaoMnao kNNana kao rajya CaoD,kr dUsaro jagah calao jaanao ka AadoSa do idyaa. AaLvaar saMt ko samaIp Aakr kNNana nao saarI baat bata dI. kNNana ko saaqa it$maiLSaOAaLvaar BaI rajaa ka nagar CaoD,kr baahr cala idyao. [sa trh sao yaqaao>karI Bagavaana BaI AaLvaar saMt ko pICo pICo nagar sao baahr calanao lagao. yah doKkr Anya p`jaa BaI Bagavaana ko pICo pICo nagar sao baahr inakla gayaI. nagar maoM Gaaor sannaaTa Ca gayaa. rajaa nao ApnaI galatI mahsaUsa kI tqaa nagar sao baahr jaakr kNNana evaM AaLvaar saMt kaomanaakr puna: nagar maoM lao Aayaa. nagar sao baahr Bagavaana ko saaqa AaLvaar saMt tqaa kNNana jahaM rat ibatayao qao ]sao kaMcaI ka 'Aaor@ka[-' khto hOM. nagar maoM laaOTnao kopScaat Bagavaana baa[-M krbaT saaoyao jabaik jaanao ko pUva- vao dayaIM krvaT Sayana kr rhoqao.Aaja BaI kaMcaIpurma mao M yaqaao>karI Bagavaana baa[- M krvaT saaoyao dSa-na doto hOM.

it$maiLSaO AaLvaar Wara ivaricat dao rcanaa idvya p`baMQama ko Baaga hOM. pqama hjaar vaalao Baaga maoM it$maiLSaO AaLvaar ka ek p`baMQa hO ijasao 'it$ccand iva$<ama' khtohOM. [samaoM pdaoM yaanaI pasauraoM kI kula saM#yaa 120 hO. yah ek ivaSaoYa trh kI laya pr AaQaairt rcanaa hO. [samaoM gaaokula evaM xaIrsaagar ko Aitir> ArMgama ]r yaanaI EaIrMgama idvya doSa kI sabasao phlao p`SaMsaa krto hO M. t%pScaat\ kuDndO ka maMgalaanauSaasana krto hOM. baIca baIca mao M vaoMkTma kI gaaqaa hO. kaMcaI ko pDkma yaanaI paDvadUt ]rgama yaanaI i~ivak`ma Bagavaana evaM vaogka yaanaI yaqaao>karI Bagavaana kI 

laIlaa ka baKana hO.Aapka dUsara p`baMQa tIsaro hjaar vaalao Baaga yaanaI [yapa- mao M hO ijasao 'naanmaUgama it$vandaid' khto hO M AaOr [samaoM kula 96 pasaur hOM. Aapnao ijana 17 idvyadoSaaoM kI p`Saist gaayaI hO vao hOM : gaaokula it$mala yaanaI vaoMkTma vaOkuMz it$kaoi+yaUr caonnaO maiyalaO it$vallaIkoNaI it$ku$MgauDI kuDndO

vaogka kaMcaI it$vallaUr it$Ppor Anaibala xaIrsaagar Warka it$kipsqalama ArMgama ]r yaanaI EaIrMgama ]rgama 

kaMcaI pDkma kaMcaI.

,

, ,

, , ,, , , ,

, , , , ,, ,

,

(i) (ii) (iii) (iv)

(v) (vi) (vii)

(viii) (ix) (x) (xi) (xii)

(xiii) (xiv) (xv) (xvi)

(xvii)

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 27

Page 28: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 28/519

Page 29: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 29/519

nammaaLvaar ka timala maoM Saaibdk Aqa- hO 'hmaaro Apnao AaLvaar'. nammaaLvaar kovyai>%va sao p`Baaivat haokr laaogaaoM nao AaLvaar saMt kao yah naama idyaa hO. Bagavaana ko

maMidr maoM tIqa- ko baad isar pr SazarI rKnao kI p`qaa hO. yah SazarI nammaaLvaar ka p`itinaiQa hO jaao Bagavaana ko yaugala carNaarivaMd ka p`tIk hO. kqaa hO ik jaba kivacak`vatI- kMbana ApnaI timala ramaayaNa Bagavaana rMganaaqa kao p`qamabaar samaip-t krnaogayao tao Bagavaana nao Aca-k ko maaQyama sao kMbana kiva sao nammaaLvaar pr kivavar Wara ivaricat iksaI rcanaa ko baaro maoM ija&asaa p`kT kI. pirNaamasva$p kMbana kiva naoBagavaana ka AadoSa iSaraoQaaya- kr rat Bar maoM 100 pdaoM vaalaI 'Sazkaopar Antaid' kI rcanaa kr p`at:kala Bagavaana rMganaaqa kao samaip-t ikyaa.nammaaLvaar kI saBaI timala rcanaaAaoM kao caar p`baMQaaoM maoM saMjaaogaa gayaa hO jaao caarao vaod kosaar maanao jaato hOM. saBaI rcanaayaoM ivaiBanna idvyadoSa ko Acaa-ivaga`h kI stuit maoM rcao gayaohOM. nammaaLvaar nao kBaI BaI AaLvaar it$nagarI nahIM CaoD, a prMtu 'naayakI Baava' maoM saUxma $p sao ivaiBanna maMidraoM ko Acaa-ivaga`h sao Aapka saaxaa%kar huAa jaao AapkI rcanaaAaoMko ivaYayavastu maoM sava-vyaaPt hO. AapkI rcanaaAaoM kI naaiyaka kao 'praMkuSa naayakI' saosambaaoiQat ikyaa jaata hO. EaIvaOYNava maMidraoM maoM nammaaLvaar kI ]%sava maUit- kao naayakI 

kI vaoYaBaUYaa maoM sajaayaa jaata hO ijasamaoM isar pr ivaSaoYa trh ka jaUD,a dSa-naIya hO.vat-maana maoM EaIvaOYNava Ba>aoM ko iSar pr maaoTI iSaKa 'praMkuSa naayakI' ko jaUD, a ka p`itinaiQa%va krtI hO.nammaaLvaar kI rcanaaAaoM maoMo 'rhsya ~yaI' ka ]d\GaaoYa hO. [samaoM 'jaIva' 'jagat' tqaa '[-Svar' kI SaaSvat sa<aa kao spYT ikyaa gayaa hO. 'jaIva' evaM 'dRSyajagat' 'prba`*ma naarayaNa' ko idvya SarIr ko SaaSvat Avayava hOM prMtu naarayaNa p`Bau Apnao AvayavaaoM kogauNaaoM sao sava-qaa iBanna BaI hOM AaOr sama$p BaI hOM. yah rhsya maa~ AnauBaUit ka vastu hO

ijasao iksaI BaaOitk p`maaNa kI AavaSyakta nahIM hO.nammaaLvaar ko caarao p`baMQa idvyap`baMQama ko tIsaro evaM caaOqao hjaar maoM saMkilat hMO. saBaI caar p`baMQaao M kao imalaakr pasauraoM kI kula saM#yaa 1296 hO. pasauraoM kI saM#yaa ko ivacaar sao idvyap`baMQama maoM sabasao AiQak pasaur nammaaLvaar ko hOM. ]illaiKt p`baMQaaoM ka saMixaPt pircaya inamnavat hO.

it$vaayamaaoLI : yah idvyap`baMQama ko caaOqao hjaar ka Akolaa p`baMQa hO. [saosahsa`gaItI BaI khto hO M. saBaI p`baMQaaoM maoM [sao savaao-<ama mah%va p`dana ikyaa gayaa hO. yah 

saamavaod ka p`itinaiQa hO tqaa gaIta kI trh Bagavaana ko EaImauK sao inaklaa huAa p`baMQa 

!

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 29

Page 30: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 30/519

hO. it$vaayamaaoLI maoM kula 1102 pd yaa pasaur hOM jaao 10 SatkaoM maoM saMkilat hOM.p`%yaok Satk mao M dsa dSak hOM tqaa ek dSak maoM dsa pasaur ko Aitir> gyaarhvaaM pasaur ]sa 

dSak kI flaEauit hO.Apvaad ko $p maoM dUsaro Satk ko saatvaoM dSak maoM 13 pasaur hOMijasako 12 pasaur maoM Bagavaana ko koSava sao damaaodr pya-nt naama kI saMstuit hO tqaa 13 vaoMpasaur maoM flaEauit hO. p`%yaok dSak it$AMtaid kI SaOlaI maoM hO ijasamao M ek dSak ka AMitma Sabd Aagao vaalao dSak ka p`qama Sabd banata hO. saBaI p`baMQaaoM kao imalaakr Aapnao kula 39 idvyadoSaao M kI maihmaa gaayaI hO.

timala BaaYaa maoM p`omaI ko p`oma kI prakaYza kao 'maDla' sao icai~t krnao kI prMpra hO.[samaoM p`  omaI ]nma<a kI BaaMit naairyala vaRxa ko QaD, kao GaaoD,a ko $p maoM p`yaaoga maoM laata hO.fTo icaTo kpD,  o phna kr p`omaI ApnaI p`oimaka ko ica~ ka Qvaja QaarNa kr nagar kI gailayaaoM maoM forI doto hue p`oimaka kao iQa@karta hO.po`maI kI [sa trh kI gaitivaiQa saosamaaja ko laaogaaoM ka Qyaana AakiYa-t haota hO AaOr p`  oimaka p`omaI sao imalanao kao baaQya haojaatI hO. nammaaLvaar nao BaI it$vaayamaaoLI ko paMcavao Satk ko tIsaro dSak maoM naayakI 

kI Aaor sao naayak naarayaNa p`Bau kao 'maDla' kI QamakI dI hO.p`qaa ko ivaprIt p`oimaka hI yahaM pomaI ko ivaraoQa maoM 'maDla' krtI hO. [saI SaOlaI pr prkala svaamaI kI dao svatM~ rcanaayaoM hOM jaao 'iSarIya it$maDla' tqaa 'poirya it$maDla' ko naama sao jaanaI jaatI hOM tqaa daonaaoM rcanaayaoM idvyap`baMQama ko [yapa- maoM saMkilat hOM.

it$iva$<ama : yah 100 pdao M kI rcanaa hO tqaa iva$<ama gaIt SaOlaI pr AaQaairt hO. [sao idvyap`baMQama ko tIsaro hjaar vaalao [yapa- maoM rKa gayaa hO. timala Sabd 'iva$<ama' ka Saaibdk Aqa- hO 'kao[- GaTnaa'.vaastva maoM [samaoM Bagavaana ko p`oma maoM ivaBaaor 

naayakI ko manaaoBaava kI GaTnaaAaoM ka sajaIva ica~Na hO. [sao ?k\ vaod ka saar maanatohOM. yahaM ijana idvyadoSaaoM kI p`Saist gaayaI gayaI hO vao hOM : vaOkuMz it$mala yaanaI 

1.xaIrsamaud.2.vaOkuNz. 3.badrI.4.tMjaO maamaiNa .5.AyaaoQyaa .6.maqaura.7.Warka duvarapid.8.vaoMkTma.9.EaIrMgama\.10.tona it$PPaor .11.kuDndO .12.malaI$masaaolaO

.13.it$@ka ola Ur.14.va ogka yaqaa o>karI ka McaIp urma.15.it$tnka ka McaI 

.16.it$@ku$MgauDI.17.it$knnapurma .18.AaoPplaI APPana it$ivaNNagar .19.vaanamaamalaO

.20.Aaidiprana ku$gaur AaLvaar it$nagarI .21.tulaOivallaI maMgalama\Arivandlaaocana evaMd o v ai p ra n a .22.it$Ppo i ry a la .23.v ar g a u N am a Mg a O.24.E aI v a O M ku z ma .25.it$puilaMgauDI.26.maayaaku<ana .27.it$vaarinvallaO yaa ArnamaU laa.28.it$maUiLkuLma . 2 9 . i t $ v a n a v a n D U r . 3 0 . i t $ v a l l a v a a L . 3 1 . i t $ n a v a O.32.it$vanaMdpurma.33.it$PpuilayaUr ku+naa+u [email protected]$va<aa$ .36.it$ccaoMganaUr .37.it$@kiD<aanama .38.it$vanapirSarna .39.it$maaogaUr .

(i) (ii),

!

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 30

Page 31: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 31/519

vaoMkTma vaogka kaMcaI it$tnkla yaanaI dIpp`kaSa kaMcaI EaIrMgama xaIrsaagar 

it$vaaiSairyama : yah yajauvao-d ka saar hO tqaa [samaoM kula 7 pasaur hOM jaao Bagavaana kI laIlaa gaaqaa sao Baro hOM. [sao idvyap`baMQama ko [yapa- vaalao AMSa maoM rKa gayaa hO tqaa yahaMxaIrsaagar idvyadoSa kI maihmaa kI bandnaa kI gayaI hO.

Poiryaa it$vandaid : 87 pdaoM kI yah rcanaa AMtaid SaOlaI pr hO tqaa [yapa- ka ek Baaga hO. [sao Aqava- vaod ka saar maanato hOM. [sa p`baMQa maoM vaOkuMz it$mala yaanaI vao MkTma xaIrsaagar kI maihmaa ka vaNa-na hO.

maQaurakiva AaLvaar ka janma nammaaLvaar ko pUva- hao cauka qaa. jaOsao saUya- ko ]dya kopUva- ]nakI ikrNaoM dRSyamaana haotI hOM ]saI trh nammaaLvaar $pI saUya- ko Aagamana ko pUva-hI maQaurakiva ka AaivaBaa-va huAa. maQaurakiva ka Avatar [-Svar vaYa- ko caO~ maasa maoMSau@la catud-SaI itiqa kao ica~a naxa~ maoM Sauk`vaar kao ga$D, ko AMSa sao huAa.AaLvaar saMt ka Avatar sqala AaLvaar it$nagarI sao 3 ik maI pU rba maoM it$kaolaur naamak sqaana hO. AyaaoQyaa tIqa-yaa~a ko k`ma maoM Aapnao dixaNa AakaSa maoM ek p`kaSapuMja doKa.]sa 

p`kaSa puMja ka Anaugamana krto hue Aap AaLvaar it$nagarI maoM [malaI ko vaRxa ko KaoD,r maoM Qyaanasqa nammaaLvaar tk phuMca gayao. nammaaLvaar ko pasa Aakr Aapnao ek baD,op%qar kao jamaIna pr pTk kr jaaor kI Aavaaja ]%pnna kI. nammaaLvaar nao mauskuratohue AaMK Kaolakr maQaurakiva kao doKa. maQaurakiva nao nammaaLvaar sao ek p`Sna pUCa 'jaIva ka caOtnya khaM rhta hO ' nammaaLvaar nao CUTto hI kha 'jaIvaa%maa ka vaasa naarayaNa maoM hO'. maQaurakiva ]saI samaya sao nammaaLvaar kI saovaa maoM laga gayao tqaa ]nakoEaImau K sao inaklao saBaI vacanaaoM ka Aapnao saavaQaanaI sao saMga`h ikyaa jaao saBaI idvyap`baMQama 

ko p`baMQa hOM. nammaaLvaar kI p`Saist maoM rcao gayao Aapko 11 pd ka p`baMQa 'kiNNanauNa iSa$tambau' idvyapbaMQama ka ek mah%vapUNa- Baaga hO. AapkI p`stuit maoM ku$gaur yaanaI AaLvaar it$nagarI idvyadoSa kI maihmaa ka baKana hO.kalak`ma maoM jaba saBaI AaLvaarao saMtaoM kI rcanaaAaoM ka laaop hao gayaa tao EaInaaqamauina naomaQaurakiva ko 11 pdaoM vaalao 'kiNNanauNa iSa$tambau' kao baD,o ]Vma sao p`aPt kr nammaaLvaar kI sainnaiQa maoM ]saka 12000 baar paz ikyaa. flasva$p nammaaLvaar naop`sanna haokr EaInaaqamauina kao saBaI lauPt p`baMQa ]plabQa kra idyao. Aaja jaaoidvyapbaMQama ]plabQa hO vah nammaaLvaar sao p`aPt haonao pr EaInaaqa mauina Wara saMkilat 

, , , ,

,,

(iii) (iv) (v)

(vi)

(i) (ii)

(iii)

?

6.maQaurakiva AaLvaar 

!

!

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 31

Page 32: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 32/519

ikyaa gayaa hO.

Aapka Avatar sqala it$vaMjaI@kaoLma hO jaao vat-maana maoM korla ko p`isaw nagar i~SaUr ko pasa Avaisqat kaoDMgalaUr ka ek ihssaa hO. Aap ek saMpnna rajaGaranao maoM maaGa mahInao kI Sau@la WadSaI itiqa kao punava-sau naxa~ maoM gau$vaar ko idna Bagavaana ko kaOstuBa maiNa ko AMSa sao Avatirt hue. Aapko rajamahla maoM vaOYNavaaoM kao baD,a sammaana idyaa jaata qaa. rajamahla maoM vaOYNavaaoM kI saM#yaa kI ]trao<ar vaRiw sao tMga Aakr maM~IgaNaao M naoek caala calaI AaOr Bagavaana ko sauvaNa- pa~ kI caaorI kI GaaoYaNaa kr ]sao Aagat vaOYNavaaoM kI krtUt batayaI. rajaa kao vaOYNavaaoM pr bahut hI ivaSvaasa qaa. At: rajaa naoek ivaYaQar sap- kao GaD,o maoM baMd kr maMgavaayaa. rajaa nao GaaoYaNaa kI ik vao Apnaa haqa ]sa GaD,o maoM Dalao Mgao AaOr Agar kao[- vaOYNava daoYaI haogaa tao sap- ]nakao Dsa laogaa Anyaqaa vaosap- ko ivaYa dMSa sao mau> rhoMgao. maMi~yaaoM kao bahut hI AaScaya- huAa jaba rajaa kao saaMp naoCuAa tk nahIM. saBaI maM~I rajaa ko ivaSvaasa ko saamanao natmastk hao gayao.ekbaar rat maoM rajaa Apnao Aavaasa kI saIZ,I sao BaU  KMD sao }pr ko KMD pr jaa rho qao.Aap Bagavaana ko icaMtna maoM ivaBaaor qao ik Bagavaana kRYNa sao Aapka saaxaa%kar huAa.

t%kala AapkI kiva Sai> jaagaRt hao gayaI tqaa Bagavaana kI p`SaMsaa maoM Aapnao saMskRt maoMp`Saist pdaoM kI rcanaa kr DalaI jaao 'maukundmaalaa' ko naama sao p`isaw hO.ekbaar Bagavaana rama ko kqaa cair~ EavaNa ko k`ma mao M jaba kqaavaacak baanarI saonaa kosaaqa samaud` iknaaro Bagavaana rama ka maaM saIta ka laMka sao p`aiPt hotu p`tIxaa p`saMga saunaa rho qao tao rajaa nao Baava ivaBaaor hao kqaa kao Apnao samaya kI GaTnaa samaJakr rajasaonaa kaoBagavaana kI sahayataqa- SaIGa` p`sqaana ka AadoSa do idyaa. khto hOM rajaa ko saaqa saonaa samaud` iknaaro tk gayaI AaOr Bagavaana rama nao Aapkao laxmaNa tqaa jaanakI ko saaqa samaud`

kI Aaor sao vaapsa Aato hue dSa-na idyaa. [sa kqaa ka dUsara pxa yah BaI saunaa jaata hOik kqaavaacak nao saonaa kUca ko gaMBaIr AadoSa kao SaIGa` hI yah khkr Tlavaa idyaa ik Bagavaana laMka pr ivajayaI haokr maaM saIta kao saaqa lao AyaaoQyaa isaQaar gayao hOM.AaLvaar saMt ka Bagavaana ko cair~ maoM eosaI Gaaor inaYza qaI. jaIvana ko baad ko vaYaao-M maoMAapnao rajapaT sao sanyaasa lao ilayaa AaOr EaIrMgama maoM Bagavaana kO kOMkya- maoM laga gayao.AapkI it$malaa ko EaIinavaasa Bagavaana pr [tnaI ATUT Eawa qaI ik Bagavaana ko maMidr ko p`vaoSa War pr Aapnao saIiZ,yaaM bananaa psaMd ikyaa ijasasao ik dSa-na hotu Aanao vaalao

Ba>aoM ko carNa rja sao Aap Anavart rMijat haot rhoM. AapkI AsaIma Bai> ko sammaana 

7. kulaSaoKr AaLvaar 

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 32

Page 33: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 33/519

maoM Bagavaana vaokToSa ko p`vaoSa saIZ,I kao 'kulaSaoKr pD,I' kha jaanao lagaa.dsa dSakao M maoM saMkilat AapkI rcanaa kao 'po$maala it$maaoLI' khto hOM jaao idvyap`baMQama 

ko p`qama hjaar vaalao Baaga ka ek mah%vapUNa- AMSa hO evaM [samao kula 105 pasaur hOM.[saka ek dSak dovakI kI ]sa manaaoisqait ka bahut hI Baavauk ica~Na krta hO ijasamaoMdovakI Bagavaana kRYNa ko baalalaIlaa ko dSa-na sao baMicat rh gayaIM tqaa baalalaIlaa ka AanaMd yaSaaoda kao imalaa. Aapnao ramaayaNa kI kqaa kao ApnaI rcanaaAaoM maoM bahut hI mah%va idyaa hO ijasako maaQyama sao kaOsalyaa ka laaorI gaakr Bagavaana kao saulaanaa tqaa saMixaPt ramaayaNa raocak trIko sao p`stut hO M.ijana 10 idvya doSaaoM kI maihmaa Aapnao saunaayaI hO vao hO M : EaIrMgama vao MkTma iva<auva@kaoDu it$knnapurma itllaO ica~kUT yaanaI icadMbarma it$vaalaI 

]rOyaUr yamaunaa AyaaoQyaa xaIrsamaud` .

'poirya' timala Sabd hO ijasaka Aqa- hO 'varIya' yaa 'vairYz'. EaIivaYNau ica<a svaamaI ka Avatar timalanaaDu maoM madurO sao 80 ik maI pr Avaisqat EaIivallaIpu<aur maoM k`aodnaa vaYa- kojyaoYz maasa maoM ekadSaI itiqa kao svaatI naxa~ maoM rivavaar kao huAa. Aapko ipta ka 

naama maukund Ba+ tqaa maaM ka naama pdmavallaI hO.Aap Bagavaana ko vaahna tqaa rqa koAMSa sao Avatirt hue. bacapna sao hI Aap maoM Bagavaana kI saovaa Baavanaa kUT kUT kr BarI hu[- qaI. fUla tulasaI ]gaakr maalaa banaanaa Aapka mau#ya kaya- qaa.EaIivallaIpu<aur ko baTp~SaayaI Bagavaana kI maalaa sao saovaa Aip-t krnao maoM Aap AajaIvana tllaIna rho.paMDya xao~ ko rajaa ballaBa dova jaI kI bahut p`isawI qaI. rajaa p`jaa kI Balaa[- hoturat maoM vaoYa badlakr ivacarNa ikyaa krto tqaa p`jaa kI AavaSyakta sao Apnao kao

Avagat krto. ek rat rajaa kao ek vaRw ivaWana baa`*maNa sao BaoMT hu[- jaao kaSaI saogaMgaa snaanakr saotu baMQa ramaoSvarma jaa rho qao. rajaa nao ba a*maNa sao pUCa “AcCo punaja-nma kao kOsao paPt ikyaa jaa sakta hO ' ]nhaoMnao rajaa kao batayaa 'jaOsao idna maoM rat kI AavaSyakta ko ilayao kama krto hOM tqaa gaIYma evaM basaMt ?utu maoM vaYaa- ?utu ko ilayaotOyaarI kr vastusaamaga`I ek~ krto hOM ]saItrh sao [sa jaIvana maoM Agalao jaIvana ko ilayaop`ya%naSaIla rhnao kI AavaSyakta hO.' [Sa pramaSa- sao p`Baaivat haokr rajaa naoivaWjjanaaoM kI ek saBaa baulaa[-.]sa saBaa ka yah inaiScat krnaa mau#ya ]_oSya qaa ik [sa jaIvana maoM kaOna saa kaya- krko EaoYz Agalaa janma p`aPt ikyaa jaa sakta hO.savaao -<ama 

(i) (ii) (iii)

(iv) (v) (vi)

(vii) (viii) (ix) (x)

?

, ,, , , ,

, , ,8.poiryaaLvaar yaa EaIivaYNauica<a svaamaI 

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 33

Page 34: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 34/519

ivacaar donao vaalao ko ilayao }McaI raiSa ko purskar kI BaI GaaoYaNaa kI gayaI.[Qar baTp~SaayaI Bagavaana nao EaIivaYNau ica<a svaamaI kao svaPna maoM rajaa kI saBaa maoM Baaga 

laonao kao p`oirt ikyaa. ]Qar rajaa ko Qaaima-k salaahkar SaolbaanaaMbaI nao BaI rajaa kao]%p`oirt kr EaIivaYNauica<a svaamaI kao inamaM~Na Baojaa.saBaa maoM ApnaI baarI Aanao pr EaIivaYNauica<a svaamaI nao naarayaNa ko p`it SarNaagait kao savaao-<ama maaga- batayaa. AaLvaar saMt ivajaota GaaoiYat hue tqaa purskar kI raiSa ko Aitir> raja sammaana ko saaqa haqaI pr sabaar haokr ek SaaoBaayaa~a ko saaqa EaIivallaIpu<aur ko ilayao p`sqaana ikyao. [sa SaaoBaa yaa~a kao doKnao vaOkuMzlaaok sao Bagavaana BaI ga$D, pr sabaar hao calao. ga$D, kI gait sao AsaMtuYT Bagavaana svayaM kUdkr EaIivaYNauica<a svaamaI kI SaaoBaayaa~a do Knao pQaar gayao. jaba AaLvaar saMt kao Bagavaana ko idvya sva$p pr dRiYT pD,I tao ]nhaoMnao haqaI komastk sao sajjaa ko saamaana kao laokr vaaV yaM~ ko $p maoM p`yaaoga ikyaa tqaa Bagavaana kI AlaaOikk Civa kao SaaSvat $p sao inaharto rhnao kI maMgala kamanaa krnao hotusvat:sfU<a- pdaoM kI rcanaa kr Dalao jaao Aaja 'PpllaaNDu' ko naama sao iva#yaat hO.Bagavaana kI saBaI SaaoBaayaa~a ka p`arMBa tqaa AMt 'PpllaaNDu' gaana sao haota hO.EaIivaYNauica<a svaamaI svayaM sao jyaada Bagavaana kI rxaa ko ilayao icaMitt hao gayao.'Bagavaana 

kao kao[- najar daoYa na lagaa do' [sa Baavanaa sao Aaot p`aot haokr Aapnao PpllaaNDu gaayaa.caU^Mik Aap ek saccao AiBaBaavak ko $p maoM Bagavaana ko ilayao icaMitt hao gayao At:Aapkao 'poirya' Sabd sao sambaaoiQat ikyaa gayaa AaOr 'poirya AaLvaar' ko naama sao p`isaw hue.EaIivallaIpu<aur Aakr Aapnao saarI raiSa Bagavat kO Mkya- mao M samaip-t kr svayaM maalaa banaanao ko kama mao M laga gayao. AaLvaar saMt kao kao[- saMtana nahIM qaI. ekidna tulasaIkanana maoM ek navajaat baailaka pD,I hu[- imalaI. Aapnao baD,  o laaD, Pyaar sao [sa 

baailaka ka laalana palana ikyaa. yahI baailaka gaaoda dovaI hu[- jaao EaIrMganaaqa sao byaahI gayaIM. baarh AaLvaar saMtaoM kI EaRM Klaa maoM gaaoda dovaI BaI ek AaLvaar hOM.EaIivaYNauica<a svaamaI nao Bagavaana kI saMstuit maoM 'poiryaaLvaar it$maaoLI' kI rcanaa kI jaaoidvyapbaMQama ka phlaa p`baMQa hO AaOr [samaoM kula 473 pasaur hOM jaao paMca SatkaoM maoMsaMkilat hO. AaLvaar saMt ko ilayao timala maoM baD,o sammaana sao kha jaata hO ik Aapnao 'pU maalaO' yaanaI puYpmaalaa kI saovaa ko saaqa saaqa 'pa maalaO' yaanaI naarayaNa t%va kI gaItBarI kavyaa%mak samyak vyaa#yaa kI. Aapko p`baMQa maoM ijanakI p`Saist gaayaI gayaI hO vao 20

idvyadoSa hOM : it$kaoi+yaUr vaoMkTma it$ku$MgauDI it$vaollaarO(i) (ii) (iii) (iv) (v), , , ,

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 34

Page 35: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 35/519

it$maalaO$HaSaaolaO it$Ppor kuDndO kNNapurma gaaovaw-na  dovap`yaaga it$varMgama\yaanaI EaIrMgama\ Saalaga`ama Warka 

AyaaoQyaa maqaura vaOkuMz badrI EaIivallaIpu<aur  xaIraibQa icadMbarma.

Aapkao kaodO gaaoda maaM gaaodmmaa rMganaayakI Aaid naamaaoM sao sambaaoiQat ikyaa jaata hO.timalanaaDu maoM madurO sao 80 ik maI dUr tonakaSaI ko pasaI iva$dnagar raoD pr isqat EaIivallaIpu<aur nagar maoM EaIivaYNauica<a svaamaI kao Aap tulasaI kanana maoM AaYaaZ, Sau@la 

catuqaI- kao pUvaa-falgaunaI naxa~ maoM maMgalavaar kao ek navajaat iSaSau ko $p maoM imalaIM.Aapkao naIlaadovaI tqaa ek Anya maanyata sao BaUdovaI ka Avatar maanaa jaata hO. ek maanyata sao Aap 8 jaUna 3104 [- pU maoM p`kT hu[-M.AapkI rcanaaAao M kI BaaYaa ko AaQaar pr ek Anya maanyata Aapko Avatar kao 8vaIM [ -svaI sadI ko pUvaa-w- maoM maanatI hOM.saIta kI trh AanDala BaI pRqvaI sao inaklaI hOM. AanDala kao EaIivaYNauica%t svaamaI nao tulasaI ko baagaIcao maoM payaa qaa. Bagavaana kI saovaa ko ilayao maalaa banaanao maoM AanDala Apnao ipta kI sahayata ikyaa krtI qaIM. ipta kI Anaupisqait maoM maalaa kI saundrta kao yao svayaM

galao maoM QaarNa kr Aa[nao maoM doKkr prKtI qaIM . ek idna ipta nao [sa caIja kao doK ilayaa AaOr du:KI mana sao maalaa kao Apiva~ samaJa ]sa idna Bagavaana kao kao[ maalaa Aip-t nahIM kI. Bagavaana nao [nhoM svaPna dokr AanDala ko phnaI hu[- maalaa kao hIM caZ,anao ka inado-Sa idyaa. ]sa idna sao EaIivaYNauica%t svaamaI AanDala kao Avatar ko $p maoM doKnaolagao. jaba yao ivavaah yaaogya hu[-M tva AanDala nao EaIrMganaaqa Bagavaana sao hI saMbaMQa baanaanaoka inaScaya ikyaa. Bagavaana EaIrMganaaqa ko inado-Sa sao AanDala kao DaolaI maoM sajaakr Bagavaana ko maMidr maoM Ait]%saah pUva-k laayaa gayaa. tduprant AanDala nao Apnao kao

Bagavaana kI sainnaiQa maoM itraoiht kr idyaa.idvyap`baMQama maoM AapkI dao rcanaayaoM p`qama ek hjaar vaalao Baaga maoM saimmailat hO.

AapkI p`qama rcanaa 'it$PpavaO' hO tqaa dUsarI rcanaa 'naaiccayaar it$maaoLI' hO.EaImad\Baagavat mahapuraNa ko skMQa 10 ko AQyaaya 22 kI ka%yaayanaI vat kI trh AanDala Qanaumaa-sa maoM 30 idna v`at krtI qaIM ijasaka ])oSya EaIkRYNa kao pit ko $p maoMp`aPt krnaa qaa. it$PpavaO ko 30 pasaur [saI p`yaasa ka sajaIva ica~Na hO. pasaur 1 maoMAanDala ApnaI saiKyaaoM kao saUyaao-dya sao pUva- jaagakr snaana kr pUjaa ko ilayao Aamain~t krtI hOM tqaa pasaur 2 maoM va`t ko inayamaaoM ko palana ka ivavarNa hO ijasako Anausaar [sa 

, , , , ,, , , ,

, , , ,,

, , ,

(vi) (vii) (viii) (ix) (x)

(xi) (xii) (xiii) (xiv)

(xv) (xvi) (xvii) (xviii) (xix)

(xx)

9.AaMDala yaa gaaoda dovaI 

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 35

Page 36: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 36/519

AvaiQa mao dUQa GaI ka %yaaga kr jaUD,o maoM fUla nahIM baaMQanaa tqaa Bai> saaih%ya ka paz krto hue saMtjanaaoM kao sammaana tqaa dana krnaa hO. PaaSaur 3 evaM 4 maoM Bagavaana kI mah<aa 

tqaa v`at ko fla icai~t hOM. pasaur 5 maoM pUjaa kI ivaiQa ka vaNa-na hO. PaaSaur 6 sao 15tk saiKyaaoM kao jagaanao ko ]pk`ma ka vaNa-na hO. PaaSaur 16 maoM naMd jaI ko rajamahla koWarpaala kao jagaayaa jaata hO. pasaur 17 mao M naMdjaI yaSaaoda balarama tqaa EaIkRYNa kaojagaayaa jaata hO. PaaSaur 18 sao 20 tk Bagavaana EaIkRYNa kI sahBaaiganaI naiPpnaaya jaaonaIlaa dovaI hOM kao jagaayaa jaata hO. 21 sao 23 pasaur tk Bagavaana sao baatcaIt kaoicai~t ikyaa gayaa hO. PaaSaur 24 sao 29 tk Bagavaana kI p`aqa-naa tqaa pUjaa v`at ko]_oSaya sao Bagavad kOMkya- krnao ka AaSvaaSana p`aPt kr ]%saah kI PaU Naa-hit maoM GaI ]%plaaivat KIr samaip-t kr EaRMgaar kr Bagavaana ka icar sainnaiQa p`aPt krnaa hO.PaaSaur 29 tao pUNa- samapNa- AaOr SarNaagait kao icai~t krta hO jaao vaOYNavata tqaa ]sakI p`pnnata ka Vao<ak hO. PaaSaur 30 mao M AanDala svayaM kao fladayaI it$PpavaO kaorcanao vaalaI batatI hM   O.it$PpavaO ko k[- Saaibdk Aqa- hOM. jaao jyaada laaokip`ya hO vah hO “EaoYz v`at”. ek AaOr saTIk Aqa- hO. “it$” yaaina “sammaanajanak” AaOr “PpavaO” yaaina “ivavaah yaaogya knyaa”. it$PpavaO maoM Bagavaana naarayaNa ko ivaiBanna 

AvataraoM ka yaSaaogaana ikyaa gayaa hO . i~ivak`ma Bagavaana kao PaaSaur 3 17 evaM 24 maoMxaIrsaagarSaayaI Bagavaana kao 2 4 evaM 6 maoM rama kao 10 12 13 maoM tqaa EaIkRYNa kaok[-yaaoM maoM icai~t ikyaa gayaa hO. EaIlaxmaI naRisaMh kao pasaur 23 maMo ivaSaoYa $p sao vaiNa-t ikyaa gayaa hO,. it$PpavaO Ait piva~ p`baMQa hO tqaa [saka paz GaraoM evaM maMidraoM maoM ina%ya AitEawa sao ikyaa jaata hO. Qanaumaa-sa ko 30 idna it$PPaavaO ko paz ko saaqa ivaSaoYa ]%sava kI trh manaayao jaato hOM.AanDala ko 143 pasaur kI “naaiccayaar it$maaoila”ka ek Baaga hO “vaaNa-ma Ayarama” hO ijasamao M AanDala nao Bagavaana EaIkRYNa sao ivavaah ko

ivaiBanna kaya-kmaaoM ka sajaIva ica~Na ikyaa gayaa hO AaOr jaao “saPtpdI” pr jaakr pUra haota hO.timalanaaDu ko p` %yaok pirvaar mao var vaQaU ko klyaaNaaqa- ivavaah koAvasar pr “vaaNa-ma Ayarama” ka ivaiQavat parayaNa AavaSyak $Pa soa ikyaa jaata hO.[samaoM ijanakI p`Saist gaayaI gayaI hO vao 11 idvyadoSa hOM : vaOkuMz vao MkTma puduvaO yaanaI EaIivallaIpu<aur it$maalaO$HaSaaolaO kNNapurma maqaura xaIrsaagar it$varMgama\yaanaI EaIrMgama\ AayaPpadI yaanaI vaRndavana tqaa gaaovaw-

na evaM yamaunaa Warka kuDndO. imalanaaDu ko itircaIrapllaI 

, ,

,

,

, ;, ; , , ;

, ,, , , ,

, ,

, ,

(i) (ii) (iii)

(iv) (v) (vi) (vii)

(viii) (ix)

(x) (xi)

10.taoMDraiDPpaoiD AaLvaar yaa Ba>aiGa`MroNau svaamaI t 

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 36

Page 37: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 37/519

Page 38: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 38/519

'it$maalaO' khI jaatI hO ijasamaoM kula 45 pasaur hOM. it$maalaO maoM Aapnao ApnaI [ind`yaaoMkI iSakar ka saMdBa- idyaa hO tqaa Apnao Aapkao Bagavaana ka puYpmaalaa kOMkya- krnao

vaalaa batayaa hO.AapkI dUsarI rcanaa 10 pasauraoM kI hO tqaa [sao 'it$PpiLLyaLuicca'khto hOM. [samaoM Bagavaana rMganaaqa kao p`at: jagaanao kI baMdnaa hO. Aapko daonaaoM p`baMQaaoM maoMit$ArMgama yaanaI EaIrMgama idvyadoSa kI maihmaa gaayaI hu[- hO.

Aap 'mauinavaahna' tqaa 'paNa' naama sao BaI sambaaoiQat ikyao jaato hOM. Aapka AaivaBaa-va EaIrMgama ko pasa ]rOyaUr yaa AlagaapurI sqaana maoM putu-maadI vaYa- ko kait-k mahInao maoM raoihNaI naxa~ mao M bauQavaar ko idna Bagavaana ko 'EaIva%sa' ko AMSa sao huAa. Aap An%yaja kula kosaMgaIt p`omaI Garanao sao Aayao. [sa saMgaIt p`omaI kula kao timala mao M 'baanar' khto hOM.Aapkao pd rcanao tqaa saurIlaI Aavaaja maoM gaanao ka naOsaiga-k klaa p`aPt qaa. ina%ya Aap Bagavaana rMganaaqa ko Ba>ao M pr pd rcakr pNa vaaVyaM~ kI saMgait pr ]sao kavaorI koiknaaro baOz gaato rhto. naIca kula maoM janma ko karNa Aapka maMidr maoM p`vaoSa nahIMqaa.khto hOM Aap kavaorI ko dUsaro iknaaro pr baOzto qao @yaao Mik maMidr ko iknaaro pr Aapkao baOznaa vaija-t qaa. ]saI iknaaro sao hI Aap Bagavaana kI saMgaIt saovaa samaip-t 

krto. ek idna rMganaaqa Bagavaana nao varIya Aca-k laaoksaarMga mauina kao it$PPaNa AaLvaar kao Apnao kMQao pr ibazakr maMidr maoM laanao kao kha. laaoksaarMga mauina nao vaOsaa hI ikyaa jaOsaa ]nhoM Bagavaana nao ]%p`oirt ikyaa qaa. it$PPaNa AaLvaar ko manaa krnaopr BaI laaoksaarMga mauina nao kMQao pr baOzakr rMganaaqa Bagavaana ko samaxa AaLvaar saMt kaop`stut ikyaa. AaLvaar saMt nao [sa jaIvana maoM ApnaI AaM KaoM sao Bagavaana ko dSa-na kI klpnaa hI nahIM kI qaI. jaba Aapnao Bagavaana kI Civa doKI tao AEaupUirt nayanaaoM saoAapadmastk Bagavaana ko saaOMdya- ka vaNa-na 10 pasauraoM maoM t%kala Bagavaana ko samaxa hI 

kr idyaa. yah rcanaa 'Amalanaaidiprana' ko naama sao idvyap`baMQama ko p`qama hjaar vaalaoBaaga maoM saimmailat hO. caUMik Aap laaoksaarMgamauina ko kMQao pr Bagavaana ko maMidr mao M laayaogayao [sailayao Aapka naama 'mauinavaahna' yaa 'yaaogaIvaahna' hao gayaa. Aap pNa vaaVyaM~ pr saMgaIt p`stut krto qao [sailayao Aap 'it$PPaNa AaLvaar' naama sao sambaaoiQat ikyao jaatorho. Aapko [sa p`baMQa mao M vaoMkTma evaM ArMgama EaIrMgama idvyadoSa kI gaaqaa p`stut hO.

Aapkao klakinr yaa kilayana naama sao BaI jaanaa jaata hO. timala naaDu ko iSarkaLI yaa 

it$vaalaI it$nagarI ko samaIpsqa it$kuryalaur maoM Aapka AaivaBaa-va nalavaRYama vaYa- ko

11.it$PPaNa AaLvaar yaa yaaogaIvaahna mauina 

12.it$maMgaO AaLvaar yaa prkala svaamaI ( )

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 38

Page 39: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 39/519

kait-k mahInao maoM kRi<aka naxa~ maoM gau$vaar kao Bagavaana ko saarMga QanauYa ko AMSa saohuAa. Aapko ipta caaola rajaa ko mau#ya saonaapit qao. Aapko maata ipta naarayaNa ko

prma Ba> qao.Aap pr [sa saMskar ka AimaT p`Baava pD,a. Aapko bacapna ka naama naILna qaa. AapkI kuSaaga` bauiw evaM saahsa ko purskar maoM it$maMgaO naaDu ko rajaa naoAapkao mau#ya saonaapit pr inayau> ikyaa. Aapnao ApnaI kiva )dya ka p`dSa-na kr naak-ivap po$maala kiva ka )dya jaIt ilayaa ijasasao Aapkao 'naak-ivap po$maala' kI ]paiQa sao ivaBaUiYat ikyaa gayaa. baIto vaYaao- maoM rajaa nao Aapkao Aailana naaDu ka rajaa banaakr AapkI rajaQaanaI it$maMgaO GaaoiYat kr dI. caUMik Aap samaya kI saImaa maoM nahIMbaMQao qao [sailayao Aapka naama 'kalana' evaM 'prkalana' BaI laaokip`ya hao gayaa. ApnaojaIvana kao pUNa-tyaa vaOYNavata ko p`caar p`saar maoM samaip-t krnao ko pUva- Aap 'it$maMgaOmannana' ko naama sao jaanao jaato rho. kqaa hO ik saumaMgalaI naama kI APsara kI ek saholaI saokipla mauina nao duKI haokr ]sa APsara kao pRqvaI pr janma laonao ka Saap do idyaa.pirNaamasva$p ]sa APsara ka it$vaalaI ko pasa it$vaoLLOkuLma ko ek talaaba maoMkumaud ko fUla maoM janma huAa.ek vaOV nao ]sa navajaat iSaSau ka ApnaI saMtana kI trh palana paoYaNa ikyaa. yah baailaka bahut hI saundr evaM kuSaaga` bauiw kI qaIM. it$maMgaO

kI najar jaba [sa ikSaaorI pr pD,I tao Aapnao ]sasao vyaah ka p`stava rK idyaa.ikSaaorI ek hI Sat- pr vyaah kao tOyaar hu[- ik it$maMgaO mannana ek vaYa- tk ina%ya 1008 vaOYNavaaoM kao Baaojana krayaoMgao. it$maMgaO nao Sat- svaIkar kr laI tqaa baad maoM daonaaoMpirNaya saU~ maoM baMQa gayao.1008 vaOYNavaaoM kao maMgaOmadma naamak sqaana pr ek vaYa-tk p`itidna Baaojana ko ilayao vyavsqaa kI gayaI tqaa Baaojana ka kaya-k`ma inayaimat $p saocalanao lagaa. QaIro QaIro [sa kaya- ko ilayao prkalana svaamaI ko pasa pyaa-Pt Qana kI kmaI haonao lagaI. p`arMBa maoM Aapnao rajaa ko kr kI raiSa kao [sa kaya- maoM Kca- kr idyaa.

pirNaamasva$p rajaa nao kuipt haokr Aapkao ibanaa Anna panaI ko narOyaUr naaiccayaar kao[-la maoM baMdI kI trh kOd maoM Dala idyaa. naaiccayaar kao[-la kuMBakaoNama sao 10 ik maI pr Avaisqat hO. tIsaro idna po$maala nao AapkI p` aqa-naa pr kaMcaIpurma ko vaogavatI nadI maoMek sqaana pr gaD,I QanaraiSa kI saUcanaa dI. Aapnao [sao p`aPt kr rajaa ko karagaar saoApnao kao mau> ikyaa.po$maala kI saUcanaa pr nadI sao Qana kI p`aiPt pr rajaa Aapsaop`Baaivat haokr saara Qana Aapkao vaapsa kr idyaa.Aap [sa Qana ka sadupyaaoga vaOYNavaaoMko Baaojana maoM krnao lagao AaOr k`maSa: Aapkao AiQak Qana kI AavaSyakta hu[-.

tdupraMt Qana kI Taoh maoM Aapnao jaMgala maoM QanaI yaai~yaao M kao laURTnaa Sau$ kr idyaa prMtu

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 39

Page 40: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 40/519

vaOYNava Baaojana ka k`ma calata rha. AapkI inaYza sao p`sanna haokr ek idna naarayaNa svayaM laxmaI ko saaqa bahumaUlya AaBaUYaNa QaarNa kr ek navaivavaaht dMpit ko $p maoM

yaa~I banakr jaMgala ko rasto sao gaujaro. prkalana nao idvyadMpit ko saaro AaBaUYaNa CInakr ]sao ek ga{r maoM baaMQa calanao kao tOyaar hue. prMtu vah ga{r [tnaa BaarI hao gayaa ik prkalana ko ilayao ]sao ]zanaa kizna qaa. prkalana nao gaussao maoM naarayaNa dMpit pr tlavaar KIMca laI ik iksaI jaadU Taonaa ko karNa ]nalaaogaaoM nao ga{r kao BaarI kr idyaa.naarayaNa kI kRpa kTaxa jaOsao hI prkalana ko AaMKao pr pD,I ik ]sao &ana hao gayaa AaOr vah naarayaNa ko carNaaoM pr igar pD, a. yah sqaana vaodrajapurma ko naama sao jaanaa jaata hO jaao AaLvaar saMt ko janmasqaana it$kurOyaalaur sao 5 ik maI pr hO. vaodrajapurma sao 3 ik maI pr 'it$vaalaI it$nagarI' dao sqaana pasa pasa Avaisqat hOM AaOr daonaaoM sqala ek hI idvyadoSa ko $p mao M p`isaw hOM. jaba Bagavaana nao AaLvaar saMt kao jaMgala maoM laUTojaanao ko baad AYTaxar maM~ sao pircaya krayaa qaa ]sa samaya Bagavaana klyaaNa it$kaoLma yaanaI pirNaya pirQaana mao M qao. yahaM kavaorI kao AYTaxar gaMgaa khto hOM. [sa maM~ kI ivaiQavat dIxaa AaLvaar saMt kao 'it$narOyaUr' maoM dI gayaI jaao sqaana 'naaiccayaar kao[la' ko naama sao iva#yaat ek idvyadoSa hO. yahaM po$maala dao Baujaa sao SaMK cak` QaarNa 

kr AaLvaar saMt kao vaOYNava banaanao ko ilayao p`isaw hOM. kumaudvallaI sao ivavaah ko pUva-prkalana kao 'it$maMgaO mannana' kha jaata qaa prMtu jaba it$narOyaUr ko Bagavaana naoAapkao ivaiQavat AYTaxar maM~ kI dIxaa dokr vaOYNava banaayaa tao Aap 'prkala svaamaI'yaa 'it$maMgaO AaLvaar' ko $p maoM jaanao gayao AaOr t%pScaat\ hI Aap kumaudvallaI saopirNaya saU ~ maoM baMQao. naarayaNa sao dIixat hao prkalana Aba prkala svaamaI haogayao.AYTaxar maM~ ka prkala svaamaI sao bahut hI tadamya saMbaMQa hO. eosaI maanyata hOik it$kNNapurma ko Bagavaana saaovarIrajaa nao AaLvaar saMt kao AYTaxar maM~ kI pUrI 

vyaa#yaa batayaI hO.[saIilayao it$kNNapurma AYTaxar maM~ kI isaiw ko ilayao iva#yaat hO.ivaiBanna idvyadoSaaoM ko Acaa- ivaga`haoM ka dSa-na krto hue Aap ]nakI p`Saist maoM pd rcanaolagao. saBaI baarh AaLvaar maoM Aapnao AiQaktma idvya doSaaoM kI yaa~a kr ]naka yaSaaogaana ikyaa hO.

AapkI 6 rcanaayaoM idvyap`baMQama ko p`mauK Baaga hOM. nammaaLvaar ko baad p`Bau kI p`Saist maoM sabasao jyaada pasauraoM kI rcanaa krnao vaalao Aap iWtIya AaLvaar hOM. iWtIya 

hjaarvaalao idvyap`baMQama maoM saBaI tIna p`baMQa it$maMgaO AaLvaar ko Wara ivaricat hOM.

!

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 40

Page 41: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 41/519

AapkI baakI tIna rcanaayaoM [yapa- ko AMSa hOM. saBaI C: p`baMQaaoM ko pasauraoM kI kula saM#yaa 1253 hOM jabaik nammaaLvaar ko saBaI p`baMQaaoM mao M kula 1296 pasaur hOM. [sa trh sao pasauraoM

kI saM#yaa ko ivacaar sao idvyap`baMQama ko yaaogadana maoM nammaaLvaar p`qama sqaana pr hOM tqaa Aap iWtIya sqaana pr hO M. AapkI rcanaaAaoM ka saMixaPt pircaya inamnavat hO.

poiryaa it$maaoLI : yah caar hjaarvaalao pasauraoM ko idvyapbaMQama ka iWtIya hjaar ka p`baMQa hO. yah 11 SatkaoM maoM saMkilat hO tqaa [samaoM kula 108 dSak hOM. [samao M pasauraoM kI kula saM#yaa 1084 hO. yah p`baMQa AiQaktma idvyadoSa kI p`Saist gaata hO. AaLvaar saMt timalanaaDu isqat kMuBakaonama ko 'kuDndO' tqaa tMjaavaur ko 'tMjaOmaamaiNa' ko Acaa-ivaga`haoM kI baMdnaa krnao ko pScaat ApnaI yaa~a ihmaalaya ko idvyadoSaaoM sao parMBa krtohOM. kmaSa: Aap AaMQa`p`doSa ko idvya doSa 'it$malaa' tqaa 'Ahaoivalama' ka yaSaaogaana krto timalanaaDu tqaa korla ko idvyadoSaaoM ka Ba`maNa krto hOM.

it$@ku$ndaNDgama : [samaoM pasaurao M kI kula saM#yaa 20 hO tqaa yah BaI dUsaro hjaar vaalao idvyap`baMQama ka ek p`baMQa hO ijasaka sqaana poiryaa it$maaoLI ko baad hO.

it$naoDundaNDgama : yah dU saro hjaarvaalao idvyap`baMQama ka tIsara p`baMQa hO tqaa [samaoMpasauraoM kI kula saM#yaa 30 hO. [sa p`baMQa maoM AaLvaar saMt nao Apnao Aap kao naayakI ko

$p maoM p`Bau sao imalana kao icai~t ikyaa hO. jaOsao nammaaLvaar kI rcanaaAaoM kI naayakI 'praMkuSa naayakI' naama sao jaanaI jaatI hO Aapko p`baMQaaoM kI naayakI 'prkala naayakI' konaama sao iva#yaat hO.

it$vaoLukUiT/$@kO : yah tIsaro hjaar vaalao idvyap`baMQama '[yapa-' ka ek p`baMQa hOtqaa yah maa~ ek pasaur sao banaa hO.

iSairya it$maDla : yah tIsaro hjaar vaalao idvyap`baMQama '[yapa-' ka ek p`baMQa hOtqaa 77 pMi>yaaoM vaalaa maa~ ek pasaur sao banaa hO.pasaur iganatI kI dUsarI rIit ko

Anausaar [samaoM 38 pasaur iganao jaato hOM. nammaaLvaar kI trh it$maMgaO AaLvaar naop`oimaka kI p`  oma prakaYza kao 'maDla' kI pqaa sao icai~t ikyaa hO.

poirya it$maDla : yah tIsaro hjaar vaalao idvyap`baMQama '[yapa-' ka ek p`baMQa hOtqaa 148 pMi>yaaoM vaalaa maa~ ek pasaur sao banaa hO.pasaur iganatI kI dUsarI rIit koAnausaar [samaoM 80 pasaur iganao jaato hOM. iSairya it$maDla maoM 'iSairya' Sabd ka Aqa- hO'CaoTa' tqaa poirya it$maDla mao M 'poirya' ka Aqa- hO 'baD,a'. [sa p`baMQa maoM AaLvaar saMt naobaD,o str pr p`oimaka kI p`oma prakaYza kao 'maDla' kI p`qaa sao icai~t ikyaa hO.

EaIrMgama ko EaIrMganaaqa maMidr ka jaINaao-war tqaa k[- prkaoTaoM ka inamaa-Na AapkI Amar 

!

!

!

!

!

!

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 41

Page 42: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 42/519

Page 43: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 43/519

ipllaO svaamaI poiryaavacana ipllaO svaamaI ko gau$ qao. [sa trh sao Bagavaana nao poiryaavacana ipllaO svaamaI ko sva$p maoM pQaarkr naamaipllaO svaamaI ko sva$p maoM Avatirt AaLvaar 

saMt ka iSaYya%va svaIkar ikyaa.maaga-SaIYa- mahInao ko vaOkuMz ekadSaI ko ]%sava maoM AaLvaar it$nagarI sao nammaaLvaar ka ivaga`h SaaoBaayaa~a maoM EaIrMgama laakr ]%sava manaanaa AapkI dona hO. ]%sava ko ]praMt AaLvaar saMt ka ivaga`h puna: AaLvaar it$nagarI vaapsa lao jaanao kI prMpra qaI prMturamaanauja svaamaI ko kala sao EaIrMgama maoM hI nammaaLvaar kI sainnaiQa banaakr ]%sava ivagah kI sqaapnaa kI gayaI jaao Qanaumaa-sa tqaa vaOkuMz ekadSaI ko ]%sava mao M saimmailat haoto hOM.naaMgaunaorI ko pasa it$ku$MgauDI maoM Aapka maaoxa huAa tqaa maaoxa ko pUva- Aapnao ApnaI ek svaNa- p`itmaa kao )dya sao lagaa kr ]samao M ApnaI saMpUNa- Sai> ka samaavaoSa kr idyaa qaa.baad maoM ]sa p`itmaa kao it$naaMgaur maoM it$vaalaI ko pasa Avaisqat it$nagarI mao M laakr sqaaipt kr idyaa gayaa hO.saBaI p`baMQaaoM kao imalaakr Aapnao kula 85 idvyadoSaaoM kI maihmaa gaayaI hO.1.xaIrsamaud.2.vaOkuNz. 3.jaaoSaImaz it$iPp$tI .4.badrI.5.tMjaO maamaiNa .6.iSaMgavaola kunDrma Ahaoivalama.7.AyaaoQyaa.8.maqaura.9.gaaokula vaRndavana Aayyapaid. 10.Warka duvarapid.11.Saalaga`ama.12.vaoMkTma.13.it$kaoi+yaUr yaa it$gaaoYzIyaUr .14.EaIrMgama\ .15.

t o n a i t $ P P a o r . 1 6 . v a o l l a a r O y a a i t $ v a l l a a r O . 1 7 . i t $ v l l a U r .18.kuDndO.19.it$maoyyama.20.it$kNNagau MiD . 21.. 2.malaI$masaaolaO

v a o gk a y aq aa o> ka rI k a M ca Ip ur ma . . it $t nk a k a M ca I  

it$ Ppavalaa vannama kaMcaI 2 .23 it$vailla@koiNa evaM maiyalaO .24.narOyaUr yaa it$narOya Ur yaa naaiccayaar 

kao[la .25.]rOyaU r yaa it$kaoLI.26.it$kUDla madurO.27.it$@kao[laUr .28.it$naIma-la O.29.it$kDlamalla O.30.it$inanrva Ur.31.it$ivaDvand O.32.putkulaI yaa it$p utkuLI.33.prma o cc a ur iv aNNag arma ka Mc aIp ur ma Ea Iv a Ok u Mz .34.AYTBauja  kaMcaIp urma.35.pDkma yaa paMDva dUt kaMcaI.36.]$gama ]lagala Mda i~ivakma kaMcaIpurma,.37.naIrgama kaMcaIpurma.38.kargama kaMcaIpurma.39.karvaNNama kaMcaIpurma,.40.naIlaaitMgala tuNDma kaMcaIpurma, .41.klvaanaUr kaMcaIpurma, .42.kaMcaI yaanaI vardraja .43. 44 .45.ka M c a I  [email protected]$vaiyandpurma .47.itllaO ica~kUT yaa icadMbarma .48.kiL iSaramaa ivaNNagar .49.vayala Aaila it$vaalaI.50.naaMgaur maiNamaaD @kao[-la .51.naaMgaur vaOkuNz ivaNNagarma .52.naaMgaur Airmaoya ivaNNagarma .53.naaMgaur it$<aovanaar taoga O.54.naaMgaur vaNa pu$Yaao<ama.55.naaMgaur SaomapaonaSaoyaI kaoiyala yaa po$ A$LaLna .56.naaMgaur it$to~I Ambalama .57.naaMgaur it$maiNak kUDma .58.naaMgaur kavalamapaiD.59.naaMgaur it$vaollakulama 

. 60. n aa M g a u r i t$p a <a - na p i ll a . 61. [ Md l a U r . 62. i t$ v a o i ll a ya M g a u iD  . 63. i t$ P pu L Lm b a ud= \g a u i D.64 .i t$@k uD l a U r y a a A i Qa t ur a [ p o $m a al a  

idvyapbaMQama AaLvaar vaOBava 43

Page 44: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 44/519

Page 45: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 45/519

Page 46: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 46/519

jaato hOM. vat-maana maoM naaqamauina svaamaI ko AnauyaayaI baMSaja kao ArOyar khto hOM tqaa [nakI p`stuit sava-da AiBanaya evaM vaaVyaM~ ko saaqa saMpnna haotI hO. ramaanauja svaamaI nao Apnao

samaya maoM naaqa mauina sao saMcaailat ArOyar saova[- kI jaD, majabaUt krko maMidr maoM 'dovagaana Qauna' ko pirpalak gaayakaoM evaM nat-kaoM ka ek Alaga samaaja hI KD,a kr idyaa jaaomaMidr p`baMQana tqaa Bagavadsaovaa ko ek AavaSyak AMga bana gayao.

laya evaM tala ko saaqa jaao vaaV yaM~ pr gaakr p`stut ikyao jaato hOM vao [saOPPaa hOM. ta%pya-yah hO ik [saOPPaa saMgaIt ko saaqa gaanao vaalaa gaIt hO jabaik [ya-pa kivata hO ijasaka paz ikyaa jaa sako. idvyap`baMQama ko tIsaro hjaar kI saBaI rcanaayaoM [yapa- hOM jabaik p`qama hjaar kI tqaa iWtIya hjaar kI evaM caaOqao hjaar kI Anya saBaI rcanaayao M [saOPPaa hOM. p`qama hjaar ka p`arMBa poiryaa AaLvaar it$maaoLI sao haota hO.it$PpalanDu kI p`stuit svayaM poiryaaAaLvaar yaanaI ivaYNauica<a svaamaI nao haqaI pr baOzo baOzo ]sakoAlaMkrNa maoM lagao GaMiTyaaoM kao bajaakr ikyaa qaa.[saItrh sao mauinavaahna svaamaI vaINaa pr gaato rhto qao AaOr ]naka Amalanaaidiprana vaINaa kI saMgait pr gaa krko rcaa gayaa.it$vaayamaaoLI ko dsakao kI flaEauit maoM gaanao evaM naacanao kI baat khI hu[- hO. [saIilayao

ArOyar saova[- maoM kovala [yapa- kao CaoD,kr Anya saBaI sahsa`gaIityaaoM kI p`stuit kI jaatI hO.

ArOyar saova[- ]%sava maUit- ko samaxa saMpnna haotI hO tqaa naaqamauina svaamaI nao EaIrMgama maoM vaYa-ma o M tIna ]%savaao M pr [sao saMpnna krnao kI Sau$Aat kI qaI.[na Avasarao M kao'it$vai<ayaayanama' khto hOM : 1. Qanaumaa-sa yaanaI it$PpavaO ka maasa tqaa AQyayana ]%sava. 2. 'pMgaunaI ]<arma' yaanaI timala falgauna maah 15 maaca- sao 15 Ap`Ola ko

]<arafalgaunaI naxa~ maoM naamapo$maala ka pirNaya ]%sava. 3. 'Aaid purma' yaanaI timala AaYaaZ, maah 15 jaulaa[- sao 15 Agast ko baIca ko pUvaa-falgaunaI naxa~ maoM AaMDala ka Avatar. Qanaumaa-sa ka AQyayana ]%sava 20 idnaaoM ka haota hO ijasamaoM ArOyar saova[- saMpnna haotI hO. Anya daonaao M pMgaunaI ]<arma tqaa Aaid purma maoM 10 idnaaoM kI Ar[- saovaa saMpnna haotI hO.

 - : p`aya: Qanaumaa-sa maoM vaOkuNz ekadSaI ko 10 idna pUva- sao laokr vaOkuNz ekadSaI ko 10 idna baad tk kI AvaiQa kao 'AQyayana ]%sava'

khto hOM ijasamaoM ArOyar laaoga idvyap`baMQama kI pstuit Bagavaana ko samaxa krto hOM. &at 

2. idvyap`baMQama : [saOPpa evaM [ya-pa 

3.ArOyar saova[- ko tIna Avasar :

4.AQyayana ]%sava evaM ArOyar saova[ 

idvyapbaMQama ArOyar saova[- 46

Page 47: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 47/519

Page 48: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 48/519

Page 49: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 49/519

saiQatla. it$PPaavaO maaga-iL itMgala paSaurma ka AiBanaya vyaa#yaana. saonnaIyaao Mgau 11paSaur it$PpavaO ko 30 paSaur naaiccayaar it$maaoLI ko 123 paSaur. phlao idna kI 

trh Anya kaya-k`ma tqaa po$maala ka Ajau-na maMDp sao gaBa-gaRh tk vaapsaI.29 id 2011 caaOqaa idna : samaya 7:15 p`at: sao 18:15 saMQyaa tk. gaBa-gaRh sao

p`sqaana kr naamapo$maala ka Ajau-na maMDp maoM phlao idna kI trh pQaarnaa. p`at: 7:45sao 12:00 bajao daophr tk ArOyar saova[- : knnana ennauma ka$na dOvama. [$ilarIyaa paSaur AiBanaya vyaa#yaanama. naaiccayaar it$maaoLI 20 paSaur. po$maala it$maaoLI 105 paSaur. it$ccandiva$<ama 120 paSaur.pTaxaop tqaa naOvaoVma 12:00 sao 13:00bajao tk. 13:00 sao 15:00 bajao tk saovaa ka dUsara Baaga : kMsa baQa. phlao idna kI trh Anya kaya-k`ma tqaa po$maala ka Ajau-na maMDp sao gaBa-gaRh tk vaapsaI.

30 id 2011 pacavaaM idna : samaya 7:15 p`at: sao 18:15 saMQyaa tk. gaBa-gaRh saop`sqaana kr naamapo$maala ka Ajau-na maMDp maoM phlao idna kI trh pQaarnaa. p`at: 7:45sao 13:00 bajao Apra*na tk ArOyar saova[O : it$malaO maudla paSaur AiBanaya vyaa#yaanama. Cza paSaur 'ArMganaar@ku AaTiSayyaato' varO AiBanayama. it$va$<anama it$maalaO it$piLLyaoccaI 55 paSaur.Amalanaaidiprana paSaur AiBanaya vyaa#yaanama.

phlao idna kI trh Anya kaya-k`ma tqaa po$maala ka Ajau-na maMDp sao gaBa-gaRh tk vaapsaI.31 id 2011 Cza idna : samaya 7:15 pat: sao 18:15 saMQyaa tk. gaBa-gaRh sao

p`sqaana kr naamapo$maala ka Ajau-na maMDp maoM phlao idna kI trh pQaarnaa. p`at: 7:45sao 13:00 bajao Apra*na tk ArOyar saova[- : nammaaLvaar kI p`Saist maoM rcao gayaomaQaurakiva AaLvaar ka 11 pdaoM vaalaa p`baMQa 'kiNNanauma iSa$tambau' evaM prkala svaamaI ko poiryaa it$maaoLI ko 'vaidnaona vaid' paSaur ka AiBanaya vyaa#yaanama tqaa 250

paSaur. phlao idna kI trh Anya kaya-k`ma tqaa po$maala ka Ajau-na maMDp sao gaBa-gaRh tk vaapsaI.

1 janavarI 2012 saatvaaM idna : samaya 7:15 p`at: sao 18:15 saMQyaa tk. gaBa-gaRh saop`sqaana kr naamapo$maala ka Ajau-na maMDp maoM phlao idna kI trh pQaarnaa. p`at: 7:45sao 12:00 bajao daophr tk ArOyar saova[O : 'tuivarIyaa' paSaur AiBanaya vyaa#yaanama.poiryaa it$maaoLI ko 210 paSaur. pTaxaop tqaa naOvaoVma 12:00 sao 13:00 bajao tk.13:00 sao 15:00 bajao tk saovaa ka dUsara Baaga : vaamanaavatar kI p`stuit. phlao idna kI trh Anya kaya-k`ma tqaa po$maala ka Ajau-na maMDp sao gaBa-gaRh tk vaapsaI.

,,

!

!

!

!

idvyapbaMQama ArOyar saova[- 49

Page 50: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 50/519

!

!

!

!

2 janavarI 2012 AazvaaM idna : samaya 7:15 p`at: sao 18:15 saMQyaa tk. gaBa-gaRh sao p`sqaana kr naamapo$maala ka Ajau -na maMDp maoM phlao idna kI trh pQaarnaa. p`at:

7:45 sao 12:00 bajao daophr tk ArOyar saova[- : 'pMDO naanamarO' paSaur AiBanaya vyaa#yaanama. poiryaa it$maaoLI ko 250 paSaur. pTaxaop tqaa naOvaoVma 12:00 sao13:00 bajao tk. 13:00 sao 15:00 bajao tk saovaa ka dUsara Baaga : AmaRtmaMqana kI p`stuit. phlao idna kI trh Anya kaya-k`ma tqaa po$maala ka Ajau-na maMDp sao gaBa-gaR h tk vaapsaI.

3 janavarI 2012 naaOvaaM idna : samaya 7:15 p`at: sao 18:15 saMQyaa tk. gaBa-gaRh saop`sqaana kr naamapo$maala ka Ajau-na maMDp maoM phlao idna kI trh pQaarnaa. p`at: 7:45sao 12:00 bajao daophr tk ArOyar saova[- : 'tollaIyaIr' paSaur AiBanaya vyaa#yaanama.poiryaa it$maaoLI ko 200 paSaur. pTaxaop tqaa naOvaoVma 12:00 sao 13:00 bajao tk.13:00 sao 15:00 bajao tk saovaa ka dUsara Baaga : mau<au@kurI kI p`stuit tqaa 'imannau$vaO'paSaur ka AiBanaya vyaa#yaanama.mau<au@kurI vyaa#yaanama AiBanaya. ArOyar tIqa-. EaI Sazkaopna saaiQatla. phlao idna kI trh Anya kaya-k`ma tqaa po$maala ka Ajau-na maMDp sao gaBa-gaRh tk vaapsaI..

4 janavarI 2012 dsavaaM idna : maaoihnaI AlaMkar 'naaiccayaar it$kaolama'. samaya 6:00 p`at: sao 20:30 saMQyaa tk. gaBa-gaRh sao p`sqaana kr naamapo$maala ka Ajau-na maMDp maoM phlao idna kI trh pQaarnaa. p`at: 7:30 sao 11:30 bajao daophr tk ArOyar saova[- : '[r@kma [nnarI' paSaur AiBanaya vyaa#yaanama. poiryaa it$maaoLI ko 174paSaur. it$@ku$ndaNDgama\ ko 20 paSaur. it$naoDundaNDgama\ ko 30 paSaur. 11:30sao 14:30 bajao tk saovaa ka dUsara Baaga : ravaNa vaQa. it$maaoLI SaatmaurO. ArOyar tIqa-. EaI Sazkaopna saaiQatla. 14:30 sao 15:00 tk naOvaoVma. 15:00 sao 17:00

tk ]Bayar sammaana tqaa Ba>aoM kI Aca-naa dSa-naaaid. 17:00 bajao pgala p<au maMDp yaanaI Ajau-na maMDp sao p`sqaana.17:30 Aaya-Ba+ War pr Aagamana. 19:00 bajao kao+ara p`dixaNaa ko baad ga$D, maMDp mao M Aagamana. AaLvaar ko sammaana ko baad ga$D, maMDp sao20:00 bajao p`sqaana tqaa 21:00 bajao rai~ tk gaBa-gaRh vaapsaI..2 EaIrMgama mao M [ra p<au :

5 janavarI 2012 [ra p<au ka phlaa idna : vaOkuNz ekadSaI. samaya 3:30 p`at: sao24:00 maQyarai~ tk. naamapo$maala maUlasqaanatIla [$ntu purpdu yaanaI Bagavaana ka 

gaBa-gaRh sao p`at: 3:30 bajao p`sqaana. prmapd vasala it$Ppu yaa svaga- vasala it$Ppu

idvyapbaMQama ArOyar saova[- 50

Page 51: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 51/519

yaanaI p`at: 4:30 bajao Kulanaa tqaa 22:00 bajao tk rai~ maoM prmapd vasala ka Kulaa rhnaa. po$maala ka ek hjaar KMBaao vaalao it$maamaiNa sqaana maMDp maoM p at: 7:30 bajao

pdap-Na tqaa 8:30 p`at: sao 18:00 saMQyaa tk Ba>aoM kI Aca-naa tqaa dSa-na. saMQyaa 18:00 sao 20:00 tk ArOyar saova[- : it$vaayamaaoLI ']yava-r ]yanaa-lama' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama. it$vaayamaaoLI ko phlao 10 dSak ko paSaur kI p`stuit.it$PPaavaO gaaoYzI saMQyaa 20:00 sao 21:00 tk. pTaxaop tqaa Bagavaana kao naOvaoV 21:00 sao 22:00 tk. ]Bayadr kao sammaana tqaa Ba>aoM kao saovaa dSa-na 22:00 sao23:30 tk. pTaxaop 23:30 sao 24:00 tk. maQyarai~ maoM 24:00 bajao gaBa-gaRh koilayao p`sqaana tqaa vaINaa vaadna ko saaqa 6 janavarI 2012 kao p at: 1:15 bajao gaBa-gaRh maoMp`vaoSa.

6 janavarI 2012 [ra p<au ka dUsara idna : samaya 11:00 pUvaa-*na sao 21:30 rai~ tk. naamapo$maala maUlasqaana sao 11:00 bajao pUvaa-*na maoM p`sqaana. prmapd vasala Aagamana 12:00 bajao daophr. 12:00 sao rai~ 20:00 tk prmapd ka Kulaa rhnaa.po$maala ka ek hjaar KMBaao vaalao it$maamaiNa sqaana maMDp maoM Apra*na 14:00 bajaopdap-Na tqaa 14:00 sao 14:30 tk pTaxaop evaM naOvaoVma. 14:30 sao 17:00 saMQyaa 

tk Ba>aoM kI Aca-naa tqaa dSa-na. saMQyaa 17:00 sao 19:00 tk ArOyar saova[- :it$vaayamaaoLI 'iklaaraoilaiyalaamaO' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama. it$vaayamaaoLI kodUsaro 10 dSak paSaur kI p`stuit. it$PPaavaO gaaoYzI saMQyaa 19:00 sao 19:30 tk.pTaxaop tqaa Bagavaana kao naOvaoV 19:30 sao 20:00 tk. ]Bayadr kao sammaana tqaa Ba>aoM kao saovaa dSa-na 20:00 sao 21:00 tk. pTaxaop 21:00 sao 21:30 tk. rai~ maoM 21:30 bajao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana tqaa vaINaa vaadna ko saaqa 22:30 bajao gaBa-gaRh maoM p`vaoSa.

7 janavarI 2012 [ra p<au ka tIsara idna : samaya 11:00 pUvaa-*na sao 21:30 rai~ tk. naamapo$maala maUlasqaana sao 11:00 bajao pUvaa-*na maoM p`sqaana. prmapd vasala Aagamana 12:00 bajao daophr. 12:00 sao rai~ 20:00 tk prmapd ka Kulaa rhnaa.po$maala ka ek hjaar KMBaao vaalao it$maamaiNa sqaana maMDp maoM Apra*na 14:00 bajaopdap-Na tqaa 14:00 sao 14:30 tk pTaxaop evaM naOvaoVma. 14:30 sao 17:00 saMQyaa tk Ba>aoM kI Aca-naa tqaa dSa-na. saMQyaa 17:00 sao 19:00 tk ArOyar saova[- :it$vaayamaaoLI 'AaoiLivala klamaollama' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama. it$vaayamaaoLI ko tIsaro 10 dSak paSaur kI p`stuit. it$PPaavaO gaaoYzI saMQyaa 19:00 sao 19:30

,

,

,

!

!

idvyapbaMQama ArOyar saova[- 51

Page 52: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 52/519

tk. pTaxaop tqaa Bagavaana kao naOvaoV 19:30 sao 20:00 tk. ]Bayadr kao sammaana tqaa Ba>aoM kao saovaa dSa-na 20:00 sao 21:00 tk. pTaxaop 21:00 sao 21:30 tk.

rai~ mao M 21:30 bajao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana tqaa vaINaa vaadna ko saaqa 22:30 bajao gaBa-gaRh maoM p`vaoSa.

8 janavarI 2012 [ra p<au ka caaOqaa idna : samaya 11:00 pUvaa-*na sao 21:30 rai~ tk. naamapo$maala maUlasqaana sao 11:00 bajao pUvaa-*na maoM p`sqaana. prmapd vasala Aagamana 12:00 bajao daophr. 12:00 sao rai~ 20:00 tk prmapd ka Kulaa rhnaa.po$maala ka ek hjaar KMBaao vaalao it$maamaiNa sqaana maMDp maoM Apra*na 14:00 bajaopdap-Na tqaa 14:00 sao 14:30 tk pTaxaop evaM naOvaoVma. 14:30 sao 17:00 saMQyaa tk Ba>aoM kI Aca-naa tqaa dSa-na. saMQyaa 17:00 sao 19:00 tk ArOyar saova[- :it$vaayamaaoLI 'Aana$na dovauma' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama. it$vaayamaaoLI ko caaOqao10 dSak paSaur kI p`stuit. it$PPaavaO gaaoYzI saMQyaa 19:00 sao 19:30 tk.pTaxaop tqaa Bagavaana kao naOvaoV 19:30 sao 20:00 tk. ]Bayadr kao sammaana tqaa Ba>aoM kao saovaa dSa-na 20:00 sao 21:00 tk. pTaxaop 21:00 sao 21:30 tk. rai~ maoM 21:30 bajao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana tqaa vaINaa vaadna ko saaqa 22:30 bajao gaBa-gaRh 

maoM p`vaoSa.9 janavarI 2012 [ra p<au ka pacavaaM idna : samaya 11:00 pUvaa-*na sao 21:30 rai~ tk. naamapo$maala maUlasqaana sao 11:00 bajao pUvaa-*na maoM p`sqaana. prmapd vasala Aagamana 12:00 bajao daophr. 12:00 sao rai~ 20:00 tk prmapd ka Kulaa rhnaa.po$maala ka ek hjaar KMBaao vaalao it$maamaiNa sqaana maMDp maoM Apra*na 14:00 bajaopdap-Na tqaa 14:00 sao 14:30 tk pTaxaop evaM naOvaoVma. 14:30 sao 17:00 saMQyaa tk Ba>aoM kI Aca-naa tqaa dSa-na. saMQyaa 17:00 sao 19:00 tk ArOyar saova[- :

it$vaayamaaoLI 'Avaa-maudo' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama. it$vaayamaaoLI ko paMcavao 10dSak paSaur kI p`stuit. it$PPaavaO gaaoYzI saMQyaa 19:00 sao 19:30 tk. pTaxaop tqaa Bagavaana kao naOvaoV 19:30 sao 20:00 tk. ]Bayadr kao sammaana tqaa Ba>ao M kaosaovaa dSa-na 20:00 sao 21:00 tk. pTaxaop 21:00 sao 21:30 tk. rai~ maoM 21:30bajao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana tqaa vaINaa vaadna ko saaqa 22:30 bajao gaBa-gaRh mao M p`vaoSa.

10 janavarI 2012 [ra p<au ka Cza idna : samaya 11:00 pUvaa-*na sao 21:30 rai~ tk. Naamapo$maala maUlasqaana sao 11:00 bajao pUvaa-*na mao M p`sqaana. prmapd vasala Aagamana 12:00 bajao daophr. 12:00 sao rai~ 20:00 tk prmapd ka Kulaa rhnaa.

,

,

!

!

!

idvyapbaMQama ArOyar saova[- 52

Page 53: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 53/519

po$maala ka ek hjaar KMBaao vaalao it$maamaiNa sqaana maMDp maoM Apra*na 14:00 bajaopdap-Na tqaa 14:00 sao 14:30 tk pTaxaop evaM naOvaoVma. 14:30 sao 17:00 saMQyaa 

tk Ba>aoM kI Aca-naa tqaa dSa-na. saMQyaa 17:00 sao 19:00 tk ArOyar saova[- :it$vaayamaaoLI ']lagama ]nda po$vaayaa' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama. it$vaayamaaoLI ko Czo 10 dSak paSaur kI p`stuit. it$PPaavaO gaaoYzI saMQyaa 19:00 sao 19:30tk. pTaxaop tqaa Bagavaana kao naOvaoV 19:30 sao 20:00 tk. ]Bayadr kao sammaana tqaa Ba>aoM kao saovaa dSa-na 20:00 sao 21:00 tk. pTaxaop 21:00 sao 21:30 tk.rai~ mao M 21:30 bajao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana tqaa vaINaa vaadna ko saaqa 22:30 bajao gaBa-gaRh maoM p`vaoSa.

11 janavarI 2012 [ra p<au ka saatvaaM idna it$@kayaOqalaa saovaa : samaya 15:15Apra*na sao 23:30 rai~ tk. naamapo$maala maU lasqaana sao 15:15 bajao Apra*na maoMp`sqaana. prmapd vasala Aagamana 16:15 bajao daophr. 16:15 sao rai~ 20:00 tk prmapd ka Kulaa rhnaa. po$maala ka ek hjaar KMBaao vaalao it$maamaiNa sqaana maMDp maoM Apra*na 17:45 bajao pdap-Na.saMQyaa 18:00 sao 18:15 tk nammaaLvaar ka naaiccayaar it$@kaoLma yaanaI praMkuSa naayakI ko sva$p maoM Bagavaana sao imalanaa.

18:15 sao 18:30 tk pTaxaop evaM naOvaoVma. saMQyaa 18:30 sao 21:30 tk ArOyar saova[- : it$vaayamaaoLI 'kMgalauma pgalauma' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama. it$vaayamaaoLI ko saatvaoM 10 dSak paSaur kI p`stuit. it$PPaavaO gaaoYzI saMQyaa 21:30 sao 22:00tk. pTaxaop tqaa Bagavaana kao naOvaoV 22:00 sao 22:30 tk. ]Bayadr kao sammaana tqaa Ba>aoM kao saovaa dSa-na 22:30 sao 23:00 tk. pTaxaop 23:00 sao 23:30 tk.rai~ maoM 23:30 bajao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana tqaa vaINaa vaadna ko saaqa 24:45 bajao gaBa-gaRh maoM p`vaoSa.

12 janavarI 2012 [ra p<au ka AazvaaM idna vaoduprO yaanaI ASvavaahna saovaa : samaya 16:30 Apra*na sao 23:00 rai~ tk. naamapo$maala maUlasqaana sao 16:30 bajaoApra*na maoM GaaoD,o kI savaarI pr p`sqaana. prmapd vasala band. po$maala ka vyalaalaI yaanaI GaaoD,  o pr po$maala ka ya~ t~ daOD,naa 17:30 sao 18:30 tk tqaa it$maMgaO mannana vaoduprO yaanaI prkala svaamaI ka po$maala kao raokkr laUTnaa. ek hjaar KMBaao vaalaoit$maamaiNa sqaana maMDp mao M saMQyaa 19:00 bajao naamapo$maala ka pdap-Na. 10:00 sao19:30 tk pTaxaop evaM naOvaoVma. saMQyaa 19:30 sao 21:00 tk ArOyar saova[- :

it$vaayamaaoLI 'naodukarmaidmaO' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama. it$vaayamaaoLI ko AazvaoM

,

!

!

idvyapbaMQama ArOyar saova[- 53

Page 54: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 54/519

10 dSak paSaur kI pstuit. it$PPaavaO gaaoYzI saMQyaa 21:00 sao 22:00 tk.]Bayadr kao sammaana tqaa Ba>aoM kao saovaa dSa-na 22:00 sao 22:30 tk. pTaxaop 

22:30 sao 23:00 tk. rai~ maoM 23:00 bajao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana tqaa vaINaa vaadna ko saaqa 13 janavarI 2012 kao 24:45 bajao gaBa-gaRh maoM p`vaoSa.

13 janavarI 2012 [ra p<au ka naaOMvaa idna : samaya 11:00 pUvaa-*na sao 21:30 rai~ tk. naamapo$maala maUlasqaana sao 11:00 bajao pUvaa-*na maoM p`sqaana. prmapd vasala Aagamana 12:00 bajao daophr. 12:00 sao rai~ 20:00 tk prmapd ka Kulaa rhnaa.po$maala ka ek hjaar KMBaao vaalao it$maamaiNa sqaana maMDp maoM Apra*na 13:30 bajaopdap-Na tqaa 13:30 sao 14:00 tk pTaxaop evaM naOvaoVma. 14:00 sao 16:30 saMQyaa tk Ba>aoM kI Aca-naa tqaa dSa-na. saMQyaa 16:30 sao 18:30 tk ArOyar saova[- :it$vaayamaaoLI 'maalaOnaanaIr' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama. it$vaayamaaoLI ko naaOvaMo 10dSak paSaur kI p`stuit. it$PPaavaO gaaoYzI saMQyaa 18:30 sao 19:00 tk. pTaxaop tqaa Bagavaana kao naOvaoV 19:00 sao 19:30 tk. ]Bayadr kao sammaana tqaa Ba>aoM kaosaovaa dSa-na 19:30 sao 20:00 tk. pTaxaop 20:00 sao 20:30 tk. rai~ maoM20:30 bajao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana tqaa vaINaa vaadna ko saaqa 21:45 bajao gaBa-gaRh maoM

p`vaoSa.14 janavarI 2012 [ra p<au ka dsavaaM evaM gyaarhvaaM idna : samaya 9:00 sao dUsaro idna yaanaI janavarI 15 2012 ko 10 bajao pUvaa-*na tk. naamapo$maala maUlasqaana sao 9:00bajao pUvaa-*na mao M p`sqaana. prmapd vasala Aagamana 10:00 bajao daophr. 10:00 saosamast rai~ pya-nt prmapd ka Kulaa rhnaa. cand`puYkrNaI maoM 10:30 bajao tIqa-vaarI.po$maala ka ek hjaar KMBaao vaalao it$maamaiNa sqaana maMDp maoM pUvaa-*na 11:30 bajao pdap-Na tqaa 11:30 sao 12:00 tk pTaxaop evaM naOvaoVma. 12:00 sao 18:30 saMQyaa tk 

Ba>aoM kI Aca-naa tqaa dSa-na.18:30 sao 21:00 tk it$maMjana.pTaxaop tqaa naOvaoVma\21:00 sao 23:00 tk. rai~ 23:00 sao 15 janavarI ko 3:00 p`at: tk ArOyar saova[- : it$vaayamaaoLI 'taL tamarO' paSaurma AiBanaya vyaa#yaanama.it$vaayamaaoLI ko dsavaoM 10 dSak paSaur kI p`stuit. pTaxaop tqaa Bagavaana kao naOvaoV p`at: 3:00 sao 4:00 tk. Ba>aoM kao saovaa dSa-na p`at: 4:00 sao 6:00 tk.nammaaLvaar maaoxama p`at: 6:00 sao 7:00. tulasaI evaM tIqa- gaaoYzI p`at: 7:00 sao8:00 tk. ]Bayadr sammaana evaM Ba>aoM kI Aca-naa p`at: 8:00 sao 9:00 tk.pTaxaop p`at: 9:00 sao 9:30 tk. 9:30 bajao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana tqaa 10:00

,

,

,

!

!

idvyapbaMQama ArOyar saova[- 54

Page 55: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 55/519

sao 10:30 tk gaBa-gaRh maoM p`vaoSa.10:30 bajao Ava-na naOvaoVma.15 janavarI 2012 AQyayana saovaa ka 11 vaaM evaM AMitma idna maoM [ya-pa saovaa : purapadu

yaanaI gaBa-gaRh sao 12:15 idna mao M p`sqaana.13:00 bajao saMk`aint maMDp sao$tla yaanaI Aagamana. 17:30 maoM saMk`aint maMDp sao gaBa-gaRh ko ilayao p`sqaana. rai~ maoM Bagavaana kogaBa-gaRh ko samaxa jagamaaohna maoM rai~ 20:00 sao 21:00 tk [ya-pa ka paz. 15janavarI kI rai~ 21:00 sao 16 janavarI ko p`at: 2:00 tk caMdna maMDp mao [ya-pa saovaa saMpnna.

maudla Aayairma yaanaI idvya p`baMQama ka yah p`qama hjaar hO ijasamaoM 947 pasaur hOM AaOr yah saat AaLvaar Wara ivaricat naaO p`baMQaaoM ko yaaogadana sao banaa hO. saBaI p`baMQaaoM ka saar saMxaop inamnavaiNa-t kMiDkaAaoM maoM idyaa gayaa hO.

yah poiryaa AaLvaar kI kRit hO. poiryaa AaLvaar kao hI EaI ivaYNauica<a svaamaI kha jaata hO tqaa Aap AMaDala yaanaI gaaodmmaa ko ipta jaI hO M.AaiNa jyaoYz maasa ko svaait naxa~ maoM Aap ga$D, ko AMSa sao timalanaaDu ko madurO nagar sao 80 ik maI dUr tonakaSaI ko

pasa iva$dnagar raoD pr EaIivallaIpu<aur nagar maoM Avatirt hOM. [samao M pasauraoM yaanaI pdaoMkI kula saM#yaa 473 hO. spYTt: yah paMca SatkaoM maoM hO. [samaoM dSakao M kI kula saM#yaa 44 hO. kuC Apvaad ko Aitr> p`%yaok dSak p`aya: dsa sao gyaarh pasauraoM sao banao hOM.ijanakI pSaist gaayaI gayaI hO vao idvyadoSa hOM : it$kaoi+yaUr vao MkTma it$ku$MgauDI it$vaollaarO it$maalaO$HaSaaolaO it$Ppor kuDndO

kNNapurma gaaovaw-na dovap`yaaga it$varMgama\yaanaI EaIrMgama\ Saalaga`ama Warka AyaaoQyaa maqaura .

vaoMkTma tqaa it$maalaO$HaSaaolaO kI p`Saist AnaokaoM baar kI gayaI hO. it$kaoi+yaUr evaM it$vaollaarO pr ek ek svatM~ dSak tqaa EaIrMgama evaM it$maalaO$HaSaaolaO kI p`Saist maoM k[- svatM~ dSak ivaricat hOM. [sako Aitir> ek pasaur maoM badrI vaOkuMz Saalagaama evaM AayyapaDI yaanaI gaaokula vaRndavana tqaa caar pasauraoM maoM AyaaoQyaa maqaura ka AaOr tIna PaaSauraoM mao Warka ka yaSaaogaana hO.p`arMBa ko Satk 1:01 sao laokr Satk 3:06 tk Bagavaana kRYNa kI gaaqaa hO.baad ko

dao Satk 3:07 evaM 3:08 maoM kRYNa ko p`oma maoM ivaBaaor ek gaaopI kI maaM ko Ant-mana kI dSaa ka vaNa-na hO. Satk 3:09 maoM rama evaM kRYNa kI tulanaa%mak gaaqaa ka vaNa-na hO.

idvya p`baMQama maudla Aaiyarma : ek ivahMgama Avalaaokna ( )

p`baMQa saM#yaa 1 : poiryaaLvaar it$maaoLI 

( )

(i) (ii) (iii)

(iv) (v) (vi) (vii)

(viii) (ix) (x) (xi) (xii)

(xiii) (xiv) (xv)

, ,, , , , ,

, , , ,, , ,

, ,, ,

, ,, , ,

,

!

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 55

Page 56: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 56/519

3:10 maoM hnaumaana jaI nao laMka maoM saIta jaI kao rama kqaa saunaayaI hO. [sako baad ko SatkaoMmao M ivaiBanna idvyadoSa ivaSaoYa kr it$kaoi+yaUr dovapyaaga EaIrMgama tqaa 

it$maalaO$HaSaaolaO kI mah<aa kao icai~t ikyaa gayaa hO.4:05 maoM Bagavaana sao jauD,nao kI AavaSyakta pr bala idyaa gayaa hO. 4:06 maoM svaamaI jaI nao Gar maoM saMtana ka naama naarayaNa ko ivaiBanna naamaaoM maoM caunakr kao[- ek naama rKnao kao samaJaayaa hO. AMitma kuCok Satk maoM svaamaI jaI nao Bagavaana sao SaaSvat saMbaMQa bana jaanao ka saMkot idyaa hO.5:02 maoM raoga vyaaiQa kao baD,o ivaSvaasa sao baahr hI $knao kao kha hO @yaao Mik BaItr tao sava-~ Bagavaana kI ]pisqait sao Bara huAa hO vahaM raogaaid kao zhrnao ko ilayao sqaana khaM hO. Bagavaana ko paMcaaoM idvya AayauQaaoM kao BaI saivanaya caotavanaI dI hO ik vao svaamaI jaI ko BaItr po$maala ko Sayanakxa kI BalaIBaa Mit rxaa kro M. 5:03 maoMit$maalaO$HaSaaolaO ko po$maala saundrrajaa yaanaI saundrbaahu Bagavaana sao Apnao ]war kI ivaSaoYa p`aqa-naa krto hOM. AMitma Satk 5:04 maoM ]nako BaItr Bagavaana ko p`vaoSa krkosqaana laonao sao ]plabQa p`%yaxa laaBaaoM kao batato hOM.svatM~ $p sao sabasao baD,a p`baMQa nammaalavaar ka 'it$vaayamaaoLI' hO ijasamaoM kula 1102pasaur hOM. [sako baad it$maMgaOAaLvaar yaanaI prkala svaamaI ka 'poiryaa it$maaoLI' hO

ijasamaoM pasauraoM kI saM#yaa 1084 hO. tba sqaana poiryaaLvaar yaanaI ivaYNauica<a svaamaI ko'poiryaaLvaar it$maaoLI' ka hO ijasamao M 473 pasaur hOM. [sako baad saBaI pbaMQa CaoTo CaoTohOM ijasamaoM AanDala ka 'naaiccayaar it$maaoLI' 143 pasauraoM ko saaqa sabasao baD,a hO.idvya doSaaoM ko Bagavaana kI gaaqaa maoM kRYNaavatar evaM ramaavatar kI kqaa kao saba AaLvaar saMtaoM nao p`stut ikyaa hO. eosaa doKa gayaa hO ik kRYNa p`Bau ko p`it p`oma kaoinamnailaiKt $paoM maoM p`kT ikyaa gayaa hO.

maata yaSaaoda ko $p maoM baalak kRYNa ko ina%ya kaya-klaapaoM ka ica~Na ijasamaoM snaana 

EaRMgaar stna pana Baaojana Kola ma@Kna caaorI gaaya caranaa AsauraoM ka naaSa pD, aoisana kI iSakayat saunanaa tqaa kRYNa kao dMiDt krnaa Aaid saimmailat hOM.[samaoM vaa%salya p`oma kI p`Qaanata hO.

p`oimaka ko $p maoM kRYNa ko manaaorMjana saMbaMQaI kaya-klaapaoM maoM $ica laonaa jaOsao :baaMsaurI saunakr ek~ haonaa kRYNa kI CoD,KanaI sao AanaMd laonaa ijasamao M pa~ foMkkr ]sakI gait ko saaqa kRYNa ka naR%yaaid doKnaa kRYNa Wara caIr hrNa baalaU koGaraOMdaoM kao taoD,naa barbasa AailaMgana kr laonaa kMgana caura laonaa Aaid imalana ka AanaMd hO.

, ,

,

, , , , , , ,

,,

, ,, ,

,

(i)

(Ii) (a)

(b)

(c)

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 56

Page 57: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 57/519

(iii)

(iv) (a) (b)

,

p`oimaka ko $p maoM kRYNa kI p`tIxaa maoM rhkr tD,pnaa yaanaI ivayaaoga kI vaodnaa.p`oimaka kI maaM ko $p mao M baoTI ko pit kRYNa ko rvaOyao tqaa kRYNa ko ilayao

baoTI kao sava-sva nyaaoCavar kr tD,pto rhnaa Aaid ik`yaa klaapaoM sao icaintt haokr baoTI ko klyaaNa kI kamanaa krnaa yaa kRYNa kI iSakayat krnaa.EaIivaYNauica<a svaamaI 'poiryaaLvaar it$maaoLI' maoM maaM yaSaaoda ko vaa%salya p`oma kaoAitivastar sao icai~t krto hOM jaao PplaaMDu ko baad sao laokr Satk 3:03 tk yaanaI pasaur 13 sao 253 tk hO. gaaoipyaaoM ka maQaur imalana ka p`saMga Satk 3:04 maoM yaanaI pasaur 254 sao 264 tk hO. baoTI ka p`Bau ko p`it AitSaya Anauraga sao ivaismat evaMicaintt maaM ka p`saMga Satk 3:07 tqaa 3:08 maoM pasaur 286 sao 316 tk icai~t hO.gaaovaw-na kI mah<aa Satk 3:05 maoM hO. maurlaI kI Tor ka sava-vyaapI cama%kairk p`Baava ijasasao dova manauYya tqaa Anya p`aNaI p`Baaivat haoto hOM Satk 3:06 maoM vaiNa-t hOM.Bagavaana kI Aca-naa maoM koSavaaid baarh naamaaoM ka Apnaa baD,a hI mah%va hO. 2 : 03 ko 13pasaur maoM sao Sau$ ko baarh pasauraoM maoM koSava sao damaaodr pya-nt baarh naamaaoM sao kRYNa kaoyaSaaoda baulaatI hO tqaa Apnaa kama BaI krtI hO. torhvaoM pd maoM p`Bau Acyaut naama saosaMbaaoiQat ikyao jaato hO M. nammaaLvaar ko it$vaayamaaoLI maoM 2 : 07 ko ava sao damaaodr pya-

nt baarh naamaaoM ka baD,a hI saundr yaSaaogaana hO.phlaa Satk ka phlaa dSak 1 : 1 yaa pasaur 1 sao 12 tk yah 12 pasaurao M sa obanaa hO jaao PplaaMDu ko naama sao laaokip`ya hO. Bagavaana kI ]%sava yaa~a yaa ina%yaanausaMQaana ka p`arMBa p`Nava kI trh PplaaMDu sao ikyaa jaata hO. [sako p`qama pasaur maoM svaamaI jaI naoBagavaana kI AlaaOikk Syaama Civa tqaa carNaarivaMd ko dSa-na ka AnaMt kala tk laaBa imalato rhnao kI kamanaa kI hO. dUsaro pasaur maoM Bagavaana ko vaxasqala pr maaM laxmaI ka dSa-na tqaa idvya AayauQa cak` evaM SaMK ko dSa-na ko AanaMd ka vaNa-na hO. tIsaro pasaur maoM

kaodMD rama p`Bau ka yaSaaogaana hO tqaa saaMsaairk caIjaaoM sao mana kao hTakr Bagavaana kaosaugaMiQat caMdna samap-Na krnao ka spYT inadoSa hO. caaOqaa pasaur Bagavaana ko idvya maM~ 'namaao naarayaNaaya' ko }cca ]dGaaoYa sao idgaidgaaMtr kao gauMjaayamaana krnao ka hO. paMcavaoMmaoM AsauraoM ko ivanaaSak )iYakoSa p`Bau kI carNa vaMdnaa ko saaqa hjaar naama sao AiBaYaok krnao ka hO. Czo pasaur maoM EavaNa naxa~ maoM Avatar laonao vaalao sava-ivaGna ivanaaSak naRisaMh Bagavaana kI p`Saist hO. saatvaoM pasaur maoM p`Bau ko idvya AayauQa cak` kI vaMdnaa hO. AazvaoMmaoM ga$D, Qvaja p`Bau kI kRpa sao sausvaadu Baaojya p`saad kI inarMtr ]plaibQa kI kRt&ta &aipt kI gayaI hO. it$vaaonama yaanaI EavaNa naxa~ maoM Avatar laonao vaalao naarayaNa p`Bau sao

,

:

( )

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 57

Page 58: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 58/519

p`saad sva$p p aPt pItaMbar tulasaI maalaa Aaid ko ilayao kRt&ta naaOvaoM pasaur maoM p`kT kI gayaI hO. Aapka naama hI maM~ hO tqaa maqaura maoM pQaarkr Aapnao kMsa ka naaSa ikyaa 

[sakI pSaist dsavaoM pasaur maoM hO. gyaarhvaoM pasaur mao M 'namaao naaraNaaya' ko saaqa p`Bau koAnya idvya naamaao M ka inarntr gaana krto rhnao kI kamanaa p`kT kI gayaI hO tqaa p`Bau kop`it Aacaaya- kI trh sava-samap-Na kao &aipt ikyaa gayaa hO. AMitma pasaur saarMga QanauYa QaarNa krnao vaalao p`Bau ka 'namaao naarayaNaaya' ko saaqa yaSagaana krnao baalao saimmailat saBaI Ba>aoM kI p`Saist hO. PplaaMDu ka p`arMBa evaM Amt QanauQaa-rI rama Bagavaana ko smarNa saohuAa hO.baIca ko pdaoM maoM naama laokr kRYNa tqaa naRisaMh Bagavaana kI baMdnaa hO. 'namaaonaarayaNaaya' kI mah<aa ko saaqa hjaar naamaaoM yaanaI EaIivaYNau sahsa`naama ko gaana ka mah%va dSaa-yaa gayaa hO.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 1.it$kUDla :1.sqaana : timala naaDu ko madurO Sahr maoM rolavao jaM@Sana sao 1 ik maI kI dUrI pr Avaisqat it$kuDla AaLgar ka maMidr hO AaOr 108 idvya doSaaoM mao sao yah ek hO.2.ivaga`h sva$p : Bagavaana qala KMD maoM vaOkuNznaaqa jaOsao baOzo hue maud`a maoM catu-BaujaI hOM.

daonaaoM trf iWBaujaI EaIdovaI evaM BaUdovaI baOzI maud`a mao M hOM. Bagavaana ka ]%sava ivaga`h KD,omaud` a maoM hOM tqaa EaIdovaI evaM BaUdovaI BaI KD,I maud`a maoM hOM. }pr ko Anya dao tlaaoM pr vaIca vaalao tla pr Bagavaana saUya-naarayaNa kho jaato hOM tqaa KD,o maud`a mao M hOM. sabasao }pr kotla pr pillakaoNDa naama sao jaanao jaato hOM tqaa BaujaMga Sayanaavasqaa maoM hOM. tInaao tla kosva$p AYTaxar maM~ ko tInaaoM carNa ko Vao<ak hOM. naIcao ka sva$p '!' ka baIca ka sva$p 'namaao' ka tqaa }pr ka sva$p 'naarayaNaaya' ka p`itinaiQa%va krto hOM. naIcao kotla maoM maUla ivaga`h kao “AahUya vardana” ivaga`h BaI kha jaata hO @yaaoMik Bagavaana naIcao ko

daihnao haqa sao ABaya maud`a maoM vardraja Bagavaana kI trh hOM tqaa baayaoM haqa sao Apnao pasa Aanao ko ilayao tlahqaI tk ]MgailayaaoM kao maaoD,kr Aa*vaana krto hOM.}pr ko daonaaoM haqa dayaoM maoM cak` evaM baayaoM mao M SaMK QaarNa ikyao hue hO M. tayar kao maQauravallaI khto hO M tqaa tIqa- homa puYkrNaI hO. yahaM ka ivamaana AYTaMga ivamaana hO.ivamaana kI Cayaa kBaI BaI jamaIna pr nahIM pD,tI hO. Bagavaana ko dayaoM svatM~ pirsar maoM tayar kI svatM~ sainnaiQa hOtqaa Bagavaana ko baayaoM svatM~ pirsar mao M AanDala kI svatM~ sainnaiQa hO M. tayar catuBau-jaI tqaa baOzI maud`a maoM hOM jabaik AanDala KD,I maud`a maoM iWBaujaI hOM.

3.maihmaa : [saI sqaana pr EaIivaYNauica<a svaamaI kao Bagavaana ka saaxaa%kar huAa qaa 

,

,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 58

Page 59: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 59/519

Page 60: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 60/519

Aqak pirEama ko baad AYTaxar maM~ kI rhsyaaoprk vyaa#yaa samaJaayaI qaI. [sa dSak maoM Bagavaana kRYNa koSava ko janma kI KuSaKbarI sao gaaopjana ek dUsaro ko }pr dhI hldI 

evaM tola ]D,ola rho hOM. navajaat iSaSau ka p`qama snaana kranao ko k`ma maoM jaba maaM yaSaaoda maulaayama hldI sao jaIBa saaf krnao lagatI hO M tao mauMh ko BaItr saatao laaokaoM kI JaaMkI imalatI hO. baarh idna ko baad ivaSaoYa ]%sava manaayaa jaata hO. p`arMBa sao hI iSaSau kocama%kar ka saaxaa%kar haota hO ik jaao BaI gaaod laota hO vah ]nhoM saMBaala nahIM pata hO.yaa tao Bagavaana Apnaa vajana baZ, a laoto hOM yaa haqa pOr eosaa foMkto hOM ik saMBaalanaa kizna hao jaata hO.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

1.sqaana : it$kaoi+yaUr yaa it$gaaoYzIyaUr timalanaaDu ko madurO Sahr sao 70 ik maI pr Avaisqat hO . yah kra[kaoiD ko pasa it$pqaUr sao krIba 7 ik maI pr hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM ka maMidr saaOmya naarayaNa po$maala ka hO jaao BaujaMgaSayanaavasqaa maoMhOM.yaha^M ko ivamaana kao AYTaMga ivamaana khto hOM tqaa puYkrNaI it$prkDla yaa dovapuYkrNaI khI jaatI hO. pUvaa-iBamauK BaujaMgaSayana maUlaavar kao 'isqat naarayaNa' yaa 

']ga- maollaanayana' khto hOM. yahaM tayar kao it$maamagala naIlaamaamagala yaa kulamaamagala khto hOM. AYTaMga ivamaana ko }pr bahut baD,a klaSa sqaaipt hO prMtu [sakI ivaSaoYata hO ik [sakI Cayaa kBaI BaUima pr nahIM pD,tI. caaraoM idSaaAaoM maoM dao dao ivamaana haonao saoyah AYTaMga ivamaana kha jaata hO. yah tIna tlaaoM sao banaa hO. phlao tla kao prkDla yaanaI xaIrsaagar khto hOM. [samaoM saaOmya naarayaNa BaUima dovaI evaM naIlaa dovaI ko saaqa hOM AaOr svayaM BaujaMgaSayanaavasqaa maoM hOM. Po$maala kao kdmba mauina ba`*maa [nd` tqaa maQaukOTBa naoGaor rKa hO. dUsaro tla pr EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa po$maala KD,o hOM AaOr po$maala kao

]pond`naarayaNa kha jaata hO. tIsaro tla kao prmapdma kha jaata hO tqaa yahaM po$maala EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa baOzo hue hOM.po$maala kao prvaasaudovana khto hOM. ivamaana pr ihrNya vaQa kao dSaa-to k[- p`itmaayaoM banaI hOM.3. maihmaa : paMiDyana rajaa EaI maarna vallaBana ko drvaar maoM iva#yaat kiva EaI saolba naaMbaI ka yah janmasqala hO. ivaidt hO ik EaI saolba naaMbaI nao hI rajaa kao EaI ivaYNauica<a svaamaI kao naarayaNa prt%va kI vyaa#yaa ko ilayao AamaMi~t krnao ko ilayao ]%p`  oirt ikyaa qaa. EaI saolba naaMbaI kI baMSa prMpra maoM baad maoM it$gaaoYzIyaUr naaMbaI yaanaI gaaoYzIpUNa-svaamaI hue jaao EaI ramaanauja svaamaI ko AYTaxar maM~ ko Aacaaya- hue.Azarh baar ko

idvya doSa 2 : it$kaoi+yaUr yaa it$gaaoYzIyaUr 

,

, , ,

(

)

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 60

Page 61: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 61/519

Aqak pirEama ko baad EaI ramaanauja svaamaI maM~ ka rhsya samaJa sako AaOr SaIGa` hI ]nhaoMnao maMidr ko gaaopur sao maM~ ko rhsya kao saava-jainak kr idyaa. [sa sao naaraja haokr 

gaaoYzIpUNa- svaamaI nao ramaanauja svaamaI kao gau$ p`itJaa BaMga krnao ko ApraQa maoM narkgaamaI haonao kao batayaa @yaaoMik dIxaa ko pUva- ramaanauja nao maM~ ko rhsya kao saava-jainak nahIM krnaokI Sapqa laI qaI. jaba ramaanauja kao Jaat huAa ik [sa maM~ ko rhsya kao jaananao sao maaoxa imalata hO tba ]nhaoMnao gaaopur kI }Mcaa[- sao [sao sabakao bata idyaa. gaaoYzIpUNa- ko k`aoQa krnao pr ramaanauja nao kha ik Agar hmaaro Akolao nark jaanao sao Anya bahutaoM kao maaoxa imalata hO tba yah nark hmaoM svaIkar hO. ramaanauja kI ]darta sao p`Baaivat haokr gaaoYzIpUNa- svaamaI nao ramaanauja kao 'empo$manaar' kh kr pukara AaOr tba sao ramaanauja 'empo$manaar' kho jaanao lagao. ramaanauja svaamaI ko sammaana maoM yahaM ko ivamaana ko tIsaro tla pr ramaanauja svaamaI kI p`itmaa sqaaipt hO.ihrNyakiSapu ko baQa ko ilayao yahaM dovaaoM evaM ?iYayaaoM kI saBaa haonao ko karNa [saogaaoYzIpurma yaa gaaoYzIyaUr BaI khto hOM. AMtt: ihrNyakiSapu ka baQa Ahaoibalama maoMhuAa.4.idvyapbaMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI pasaur 13, 22, 173,

360 sao 370 tk.Bai>saar svaamaI naanmaUgana it$vandaid : pasaur 2415. prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI pasaur 1550, 1838 sao 1847 tk , 1856.poirya it$maDla : pasauur 2674.BaUt AaLvaar [rNDama it$vandaid : pasaur 22272268.poya AaLvaar maunrama it$vandaid : pasaur 2343::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

1.sqaana : yah idvyadoSa ]<arp`doSa maoM Aagara ko pasa Avaisqat hO. yahaM rolavao ka 

jaM@Sana hO tqaa yah sqaana rajamaaga- evaM rolamaaga- sao saugamata sao jauD,a huAa hO.2.ivaga`h sva$p : karagaar ko $p mao M Bagavaana kRYNa kI janmasqalaI Aaja BaI dSa-naIya hO. yamaunaa iknaaro Avaisqat 250 vaYa- puranaa WarkaQaISa jaI ko maMidr maoM Aca-naa pUjaa kI jaatI hO. p`acaIna QaraohraoM kao maugalaaoM nao naYT kr idyaa qaa At: vat-maana maoM yahaMAaLvaar ko kala ka sqaana dSa-na kao ]plabQa nahIM hO. DSa-na ko ilayao maa~ kRYNa kokala kI maaTI tqaa yamaunaa nadI ]plabQa hOM.3 maihmaa : Bagavaana kRYNa nao kMsa sao CInakr yahaM ApnaI rajaQaanaI banaayaI qaI prMtujarasaMQa evaM yavanaaoM ko Aak`maNa ko karNa Bagavaana nao maqaura kao %yaagakr nayaI rajaQaanaI 

, ,

,, : , ,,

idvya doSa 3 : it$vaDmadurO yaa maqaura 

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 61

Page 62: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 62/519

Warka maoM basaayaI qaI. halaaMik Apnao mahap`yaaNa kala ko samaya Aapnao Warka kao BaI samaud` maoM DUbanao idyaa tqaa AiBamaanaI yaduvaMiSayaaoM ka samaUla naaSa haonao idyaa. Aapko kula 

maoM ekmaa~ ba`janaaBa hI jaIivat qao jaao Aina$w ko pu~ qao. Ajau-na evaM prIixat kI sahayata sao ba`janaaBa nao maqaura kao puna: nayao trIko sao basaayaa. Bagavaana rama ko kala maoMmaqaura ka ]war Sa~uQna nao lavaNaasaur ka baQa krko ikyaa qaa.4.idvyapbaMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI pasaur 10 277297 396 399. AaMDala it$PPaavaO pasaur 478.AaMDala naaiccayaar it$maaoLI pasaur 538 539 560 569 617 624 634. Ba>aiGa`MroNau it$maalaO : pasaur 

916.prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI : pasaur 1512 1527 1833 iSairya it$maDla : pasaur 2673. nammaaLvaar it$vaayamaaolaI :pasaur 3663 3723 3783 sao3790 tk.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

:k. sqaana : yah yamaunaa nadI ko iknaaro Avaisqat hO tqaa maqaura sao 10 ik maI pr saD,k 

maaga- sao jauD,a huAa hO. maqaura jaM@Sana sao naOrao rola gaoja pr saIimat AavaRit kI ek rola koaca maqaura sao vaRndavana jaatI hO prMtu yaa~a kI saugamata saD,k maaga- sao hI hO. K. ivaga`h sva$p evaM maihmaa : Bagavaana kRYNa kI baalalaIlaa ko ilayao AlaaOikk $p saoiva#yaat xao~ vaRndavana hO. kala ko ivaxaop maoM maugalaaoM nao [sa xao~ ko p`acaIna smaarkaoM kaonaYT kr idyaa. EaImadBaagavat ko dSama skMQa kI kqaaAaoM ko sqaana tqaa AaLvaar saMtaoM ka saMdBa- Aba p`tIk $p maoM dSa-naIya hOM. yamaunaa iknaaro rasa kI sqalaI kdMba ka vaRxa tqaa kalaIya dh Aaja BaI yaa~I baD,I Eawa sao dSa-na krto hOM. BatraOZ, ibaharI jaI 

ka maMidr WarkaQaISa jaI ko bagaIcaa ko pasa ek CaoTI iTlho pr Avaisqat hO. BaUKobaalak kRYNa kao gaaya caranao ko k`ma maoM yahIM ]nako saKaAaoM ko saaqa ya& pi%nayaaoM naodaophr maoM Baaojana krayaa qaa.Aaja ko idna naaqamauina Wara saMsqaaipt EaIvaOYNava gaaovaw-na ga_I ka mau#yaalaya EaIrMgajaI maMidr dixaNa Baart kI SaOlaI pr [- sana 1851 sao dSa-naIya hO. maqaura ko raQaakRYNa saoz yaugalabaMQau evaM rMgadoiSak svaamaI jaI ko pirEama sao yahaM gaaoda rMgamannaar ka klyaaNa ivaga`h it$kaoLma pirQaana maoM ga$D, jaI ko saaqa gaBa-gaRh maoM EaIivallaIpu<aur kI SaOlaI pr 

, : , ,, , , : ,

: , , , , , , ,, , , ,

, ,

,,

idvyadoSa 4. AayyapadI yaa vaRndavana tqaa gaaokula evaM gaaovaw-na 4.1.vaRndavana 

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 62

Page 63: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 63/519

dSa-naIya hOM.ga.idvyap`baMQama saMdBa-: vaRndavana ka saMdBa- AaMDala ko naaiccayaar it$maaoLI maoM pasaur 

637 sao 646 tk imalata hO.vaRndavana kao AiQakaMSa ‘AayyapaiD’ naama sao sambaaoiQat ikyaa gayaa hO. AayyapaiD ko saMdBa- inamnavat hOM. poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI pasaur 14, , 16 , ,132 ,, 145 ,, 231 ,, 235, , 239 , 263 , 281. AaMDala it$PpavaO 474. AaMDala naaiccayaar it$maaoLI : 618 , 630, 636 638. Prkala svaamaI poiryaa it$maa oLI : 1021 1435 1993 1994 1995 . iSairya it$maDla 2673.

: naMd baabaa ka gaaMva jahaM yaSaaoda ko saaqa Bagavaana kRYNa ka kuC samaya baIta qaa maqaura sao yamaunaa par krko 18 ik maI pr Avaisqat hO. kMsa sao p`oirt AsauraoM koAatMk sao baalak kRYNa kI rxaa hotu naMdbaabaa Apnao pirvaar ima~ tqaa kuTumbaaoM ko saaqa gaaokula CaoD,kr vaRndavana Aa gayao qao. [sa sqaana ko dSa-na sao dhI tqaa ma@Kna kI haMDI faoD,nao kI kqaa evaM yamalaaja-una ka ]war Aaja BaI Ba>laaoga Eawa sao smarNa krto hOM.

Bai>saar svaamaI ko it$candiva$<ama maoM imalata hO : pasaur 758 tqaa prkala svaamaI ko poirya it$maaoLI ko pasaur 1392.

maqaura rolavao jaM@Sana sao 22 ik maI piScama maoM saD,k maaga- sao gaaovaw-na sqaana saugamata sao jauD,a huAa hO. gaaya baCD,aoM evaM gvaalabaalaaoM kI caaorI ko baad ba`*maa ka maanamad-na krnao vaalao kRYNa nao [nd` kao BaI sahI rasto pr laa kr KD,a kr idyaa. [nd` kovaaiYa-k ya& ka Baaga Bagavaana kRYNa nao svayaM ga`hNa krko [nd` kao kuipt kr idyaa.Anaavart Gaaor vaRiYT sao rxaa hotu kRYNa nao Apnao haqa pr gaaovaw-na pva-t kao Cata kI trh ]zakr sabaaoM kao ~aNa idlaayaa. [sakI kqaa EaImadBaagavat ko skMQa 10.25 sao10.27 tk d`YTvya hO. AaLvaar saMtaoM ka saMdBa- yahaM maUla$p maoM dSa-naIya hO. gaaovaw-

na kI pUjaa mau#yatyaa pirk`maa sao kI jaatI hO. pirk`maa maaga- dao Baaga maoM baMTa hO. dixaNa kI pirk`maa 10 ik maI kI hO evaM gaaovaw-na pva-t ko pUrba dixaNa tqaa piScama haoto hue gaaovaw-na maMidr pr pUrI hao jaatI hO. dU sarI pirk`maa 11 ik maI kI hO jaao ]<ar kI Aaor ]wva kuND raQaa kuND tqaa kusauma saraovar haoto gaaovaw-na jaI pr Aakr pUrI haotI hO. pirk`maa ko kala maoM Ba> gaNa p`aya: pOdla calato hOM AaOr Aca-naa ko $p maoM dUQa kI Qaar sao maaga- kao isaMicat krto jaato hOM. dixaNa pirk`maa maaga- maoM gaaoivand kuND yaa saurBaI kuND mah%vapUNa- hO jahaM kamaQaonau nao baalak kRYNa kao dUQa sao AiBaYaok ikyaa qaa AaOr Aapkao gaaoivand kha jaanao lagaa. [nd` nao BaI [saI sqaana pr Apnaa Aa%masamap-Na kr 

,: , , , , , , , ,

, , ,, , , , .

, ,

4.2.gaaokula 

idvyap`baMQama maoM [saka saMdBa-

4.3.gaaovaw-na :

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 63

Page 64: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 64/519

baalak kRYNa sao xamaa maaMgaI tqaa eoravat sao AakaSagaMgaa ka jala maMgaakr dU Qa AiBaYaok ko baad jala sao Bagavaana ka AiBaYaok krayaa AaOr ivaiQavat puYpmaalaaAaoM sao Aca-naa 

kI.: poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 264 sao

274. AaMDala naaiccayaar it$maaoLI : 624 634 638. prkala svaamaI it$naoDundanDgama :2080.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::phlaa Satk ka tIsara dSak 1 : 3 yaa pasaur 23 sao 43 tk : tIsara dSak 21pasauraoM ka hO AaOr [samaoM Bagavaana kRYNa ka carNaarivaMd sao laokr koSaaMt tk kI Ad\Baut Civa ka vaNa-na hO. Bagavaana iSaSau $p maoM Apnao pOr ko ek AMgaUzo kao mauMh maoM Dalakr caUsa rho hOM. Aapkao doKkr eki~t gaaoipyaaM batatI hOM ik yah baalak dovakI sao yaSaaoda kao imalaa hO. pOr kI dsaao AMgauilayaaM ko naK p`kaSa dIp kI trh camak rho hOM. daonaaoMpOraoM maoM caaMdI ko balaya phnao p`Bau stna sao dUQa pInao ko baad kOsao saao rho hOM. GauTnao evaM jaaMQa puYT hOM. hsta naxa~ sao dsavaoM 1.3.6 yaa pasaur 28 naxa~ yaanaI EavaNa maoM Aapka dovakI ko gaBa- sao janma huAa hO evaM vasaudova Aapko ipta hOM. p`Bau ka saundr kmarband 

hIro maaotI sao banao hOM. gaMBaIr naaBaI hO. Aap Akolao BaI Kola maoM mast rhto hOM. p`Bau ka AakYa-k ]dr hO. saMp`it maaM nao dUQa iplaanao ko baad saulaakr ek puranaI rssaI sao baaMQa rKa hO 1.3.9 yaa pasaur 31 ijasasao ik jaagakr khIM Baaganao ka p`yaasa na kroM.idvya vaxasqala hO ijasasao p`Bau nao yaugala vaRxaao M ka naaSa ikyaa. baahoM bahut saundr hOM. caar paMca mahInaa ko Antga-t hI Aapnao SakTasaur evaM pUtnaa ka naaSa ikyaa. yahI baahoMSaMK evaM cak` QaarNa krto hOM.Aapkao yaSaaoda nao Apnao pu~ kI trh palaa hO.jagat kao inagalanao vaalao ka galaa iktnaa saundr hO. gaaoipyaaM Aapko AQar ka rsa pana Aapkao

Apnao gaaod maoM laokr krtI hOM. AaMK naak evaM mauskana Bara caohra iktnao saundr hOM.dovakI ko laala kI AaM KoM evaM BaaOM AtIva AakYa-k hOM. kana maoM saundr makrakRt kuNDla laTk rho hOM.Aap p`laya kala maoM saat laaok saat pva-t saat samaud` saat pRqvaI kaoinagalanao vaalao hOM. baalaU sao mahla banaakr Kolanao vaalaI gaaoipyaaoM ko haqa sao ]nako iKlaaOnaolaokr Baaganao vaalao p`Bau svaNa- CD,I laokr gaaya caranao jaato hO M.phlaa Satk ka caaOqaa dSak 1 : 4 yaa pasaur 44 sao 53 tk : [samaoM dsa pasaur hO M.maaM yaSaaoda p`Bau kao p`sanna rKnao ko ilayao JaUlao maoM Jaulaakr laaorI saunaatI hOM. yaSaaoda khtI hOM ik Aapka svaNa- JaUlaa ba`*maa nao idyaa hO.r%najaiD,t kmarQanaI iSava tqaa pOraoM

idvyapbaMQama maoM gaaovaw-na ka saMdBa- ,, ,

( )

( )

( )

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 64

Page 65: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 65/519

ka Gau MGa$ [nd` ka idyaa huAa hO. dovagana ka idyaa huAa pajaoba pMca AayauQaaoM kI AakRit ko samaana danaaoM sao banao har dixaNaavat- SaMK Aaid hO. va$Na nao samaud`I maUMgao tqaa 

maaotI kI maalaa BaojaI hO. laxmaI nao tulasaI tqaa krp@kma fUla kI maalaa dI hO. pRqvaI dovaI nao saaonao ka kMgana koSapaSa tqaa lalaaT ko AaBaUYaNa idyao hOM. pava-tI nao saugaMiQat [~ hldI caUNa- kajala Aaid Baojao hOM.phlaa Satk ka paMcavaa dSak 1 : 5 yaa pasaur 54 sao 63 tk : [samaoM dsa pasaur hOM.maaM yaSaaoda Bagavaana kRYNa ko manaaorMjana ko ilayao iBanna iBanna ]laahnao dokr caaMd kaop`Bau ko pasa maoM baulaatI hOM.baadlaaoM ko pICo na iCp kr Aap naTKT gaaoivaMd ko pasa 

Aakr Koilayao.Aap tao saMtana saMpnna hO M [sailayao p`Bau ko CaoTo haqaaoM sao AamaM~it haokr Aap SaIGa` Aa[yao. hmaaro p`Bau vao MkTma 1.5.3 yaa pasaur 56 vaalao p`Bau hOM. p`Bau komauMh sao laar Tpk rha hO tqaa taotlaI baaolaI sao Aapkao baulaato hOM. SaMK cak` QaarNa krnao vaalaI BaujaayaoM AMgaD,a[- Bar rhI hOM. Aapko Aanao sao yao saao jaayaoMgao Anyaqaa nahIM saaonaopr [nakao dUQa nahIM pcaogaa. [nakao CaoTa samaJa kr [nakI ]poxaa nahIM kIijayao. samast jagat kao inagalanao vaalao tqaa maabalaI yaanaI balaI rajaa sao dana maoM BaUima laonao vaalao Aap hI hOM. saBaI GaD,aoM ko ma@Kna sao yao Apnaa poT Bar cauko hOM. eosaa na hao ik AapkI ]poxaa 

doK Aap pr yao Apnao cak` ka saMQaana kr doM.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

1 sqaana : AaMQa`p`doSa ko it$pit Sahr sao 19 ik maI }pr phaD, pr Avaisqat vaoMkToSa Bagavaana kao QaarNa krnao vaalaa pva-t maalaa kao it$malaa yaa it$malaya khtohOM. it$pit ek rolavao sToSana hO tqaa pasa ko ronaIgauMTa rolavao jaM@Sana sao saugamata pUva-k rajamaaga- sao jauD,a huAa hO.caonna[- tqaa baMgalaaor sao rajamaaga- sao saugamata pUva-k yahaM phu Mcaa 

jaa sakta hO. it$pit ka hvaa[- AD\Da baMgalaaor hOdrabaad idllaI Aaid SahraoM saovaayauyaana ko inayaimat ]D, ana sao jauD,a huAa hO.2.ivaga`h sva$p : it$malaa maoM maUlaavar catuBa- uja $p mao M pU vaa-iBamauK KD,o hOM evaMEaIinavaasa kho jaato hOM.}pr ko dayaoM evaM baayaoM haqaaoM maoM cak` tqaa SaMK ivarajamaana hOM.naIcao ka dayaaM haqa SarNaagait batakr vard maud` a maoM hO tqaa naIcao ka baayaaM haqa jaaMGa pr iTka huAa hO AaOr Ba>aoM kao ApnaI Aaor Aa*vaana krto hue yah saMkot dota hO ik saMsaar $pI samaud` maoM jaaMGa sao naIcao hI panaI hO. At: maoro pasa Aanao pr Bavasaagar maoM DUbanaoka Baya %yaaga dao. ]%sava maUit- kao malayaPpasvaamaI khto hOM jaao sava-da EaIdovaI evaM

,,

,, ,

( )

( )

idvya doSa 5. it$vaoMkTma 

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 65

Page 66: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 66/519

BaUdovaI ko saaqa rhto hOM. p`%yaok Sauk`vaar kao maUlaavar ka it$maMjana haota hO tqaa ]%savaivaga`h ka ina%ya it$maMjana haota hO. ivamaana kao AanaMd inalayama khto hOM tqaa tIqa-

svaamaI puYkrNaI AakaSa gaMgaa papivanaaiSanaI evaM caktIqa- hO. yahaM Aaidvarah ka laxmaI ko saaqa pRqak sainnaiQa hO jaao svaamaI puYkrNaI ko piScama maoM Avaisqat hO jabaik EaIinavaasa Bagavaana ka maMidr pirsar puYkrNaI ko dixaNa tT pr Avaisqat hO.EaIinavaasa Bagavaana ko maMidr ko ivamaana maoM Bagavaana ko pr vyaUh vaOBava tqaa Acaa-sva$p ko dSa-na haoto hOM. EaIinavaasa Bagavaana ko maMidr ko BaItrI p`akar maoM yaaoga narisaMh bardraja Bagavaana &anamaud`a maoM ramaanauja svaamaI tqaa ivaYvaksaona kI sainnaiQa hO.baahr ko

p`akar maoM rMganaaqa Bagavaana kI sainnaiQa hO. baahr ko p`akar maoM ina%ya idna klyaaNa ]%sava manaayaa jaata hO.3.maihmaa : saMpUNa- pva-tEaoNaI naarayaNa ko SarIr ko $p maoM isqat haokr prma pUjya hO.pva-t ko }ccatma iSaKr pr jahaM Bagavaana ka maMidr hO ]sao it$malaa yaa it$malaya tqaa pva-t kI tlahTI kao it$pit khto hOM. it$malaya ka Aqa- hO piva~ pva-t.laxmaI ko $p maoM pd\maavatI jaI ka maMidr it$pit maoM hO jaao it$caanaUr BaI kha jaata hO.]%sava maUit- kao pdmaavatI tqaa maUlaivaga`h kao AlamaormaMgaO khto hOM.[sako Aitir> 

it$pit maoM gaaoivaMdraja jaI ka Sayana maud`a mao M tqaa kaodMDarama ko Alaga Alaga p`isaw maMidr hOM.it$pit sao it$malaa pOdla yaa~a ko p`arMBa maoM AilapIrI maoM Bagavaana ka carNaica*na ivarajamaana hO jaao p`Bau nao ramaanauja svaamaI kao jaba vao pva-t ko naIcao it$malaya naaMbaI saoramaayaNa pZ,a krto qao dSa-na donao ko ilayao p`kT ikyaa qaa. ivaidt hO ik pva-t kaonaarayaNa sva$p haonao ko karNa ramaanauja svaamaI paMva pOdla nahIM caZ,naa caahto qao [sailayaoit$malaya naaMbaI ina%ya naIcao Aakr ramaanauja svaamaI kao ramaayaNa pZ,ato qao. [saI p`saMga maoM

Bagavaana nao BaI Apnaa carNaarivaMd p`kT kr ramaanauja svaamaI kao inarMtr dSa-na laaBa ]plabQa krayaa. ramaanauja svaamaI kI saik`yata ko karNa ]nako Anant naamak Anyatma iSaYya nao Bagavaana ko puYp kOMkya- kI prmpra kao sampuYT ikyaa. [saI ko sammaana maoM]nakao ‘AnaMtaALvaar' kha jaanao lagaa. AnantaAlavaar nao ek talaaba ko inamaa-Na maoMEaIinavaasa Bagavaana kI saovaa BaI svaIkar nahIM kI tqaa [sa EamasaaQya kaya- kao ApnaI gaBa-vatI p%naI ko saaqa Akolao hI sampaidt ikyaa. jaba Bagavaana d`ivat haokr baTuk ko$p mao M AnantaAlavaar kI p%naI kI sahayata krnao lagao tba AnantaAlavaar nao kudala fo Mkkr ]nako }pr p`har ikyaa ijasasao Bagavaana kI zuD\Z,I kT gayaI AaOr Aaja BaI 

, ,

, , ,,

,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 66

Page 67: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 67/519

]pcaar sva$p maUlaavar kI zuD\Z,I maoM AaOYaQa kI trh pccaI kpUr lagaayaa jaata hO.'vaoMkTacala [ithasamaala' AnantaAlavaar Wara ricat Anaupma saMskRt pustk hO jaao

ramaanauja svaamaI ko samaya kI mah%vapUNa- GaTnaaAaoM ka ivaSad ivavarNa p`stut krta hO.knyaa raiSa maoM saUya- ko rhnao sao EavaNaa naxa~ ko 10 idna pUva- sao EaIinavaasa Bagavaana ka ba*maao%sava manaayaa jaata hO jaao EavaNaa naxa~ ko idna svaamaI puYkrNaI maoM cak`t AaLvaar ko snaana sao pUra haota hO. baakI idnaaoM Bagavaana ivaiBanna baahnaaoM pr SaaoBaayaa~a maoM Ba>aoMkao dSa-na dooto hOM. saamaanyatyaa yahaM phlaa dSa-na varah ka krnao ko ]praMt EaIinavaasa Bagavaana ka dSa-na krnao kI p`qaa hO. ]<ar maaDa vaIqaI maoM laxmaI hyaga`Iva raQaa kRYNa tqaa laxmaI narisaMh kI sainnaiQa hO. dixaNa maaDavaIiqa maoM it$malaa naaMbaI kI svatM~ sainnaiQa hO. it$malaya pva-t SaoYa ko sva$p mao M hO tqaa SaoYa ka iSar it$malaya mao M poT Ahaoivalama mao M tqaa pUMC EaISaOlama maoM hO.yah saat pva-tao M kI EaRM Klaa hO :vaoMkTaid ` SaoYaaid ` vaodacalaigair ga$D,aid` vaRYaBaaid` AMjanaaid ` naarayaNaaid yaa AnaMtaid`.4. idvyapbaMQama saMdBa- : ivaiBanna AaLvaar saMt nao [sao vaoMkTma pva-tEaoNaI vaoMkTma it$mala tqaa it$malaya Aaid naamaaoM sao sambaaoiQat ikyaa hO.

: poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 180, 184, 247.AaMDala naaiccayaar it$maaoLI 504, 506, 535, 577 sao 586 tk.kulaSaoKr AaLvaar po$maaL it$maaoLI 677 sao 687 tk. YaaogaIvaahna svaamaI Amalanaaid iprana 929.paoygaO AaLvaar yaa saraoyaaogaI maudla it$vandaid 2107 2121.BaUtd AaLvaar [raNDama it$vandaid 2234. nammaaLvaar it$iva$<ama 2558 tqaa it$vaayamaaoLI 3143 sao 3153 tk 3209 3689 3964.

poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 56, 104, 207, 463. AaMDala naaiccayaar it$maaoLI 546, 577 sao 586 tk, 602, 604.kulaSaoKr AaLvaar po$maaL it$maaoLI 680. Bai>saar svaamaI it$cand iva$<ama 799 811 832 tqaa naanmaugama it$vandaid 2415 , 2420 sao 2429 tk, 2470 2471.yaaogaIvaahna svaamaI Amalanaaid iprana 927.prkala svaamaI poirya it$maaoLI 1018 sao 1057tk, 1275, 1312, 1371, 1388, 1404, 1518, 1519, 1550, 1572, 1660, 18111836 1849 1933 1946 1978 2001 2038 2059 2060 2067 tqaa iSarya 

it$maDla 2673 evaM poirya it$maDla 2674. paoygaO AaLvaar yaa saraoyaaogaI maudla 

laxmaI ,

,

, ,, , , , , ,

, ,

, , ,,

, ,,

, , ,,

, ,, ,

, ,, , ,

, , ,,

,

, ,

vaoMkTma pva-tEaoNaI 

vaoMkTma :

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 67

Page 68: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 68/519

Page 69: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 69/519

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa: 6.it$@ku$gaMuDI 

1.sqaana : yah sqaana timalanaaDu ko it$naolavaolaI sao 35 ik maI pr Avaisqat naaMgaunaorI vaanamaamalaO yaa taotadrI sao krIba 15 ik maI pr isqat hO.

2.ivagah sva$p : Bagavaana kI sainnaiQa phaD, ko naIcao tqaa }pr daonaaoM jagahaoM pr hO.naIcao ko maMidr maoM Aap KD,o maud`a maoM it$pit baalaa jaI ko sama$p catuBau -ja $p maoMhOM.}pr ka dayaaM haqa cak` evaM baayaaM SaM K QaarNa ikyao hue hO. naIcao ka dayaaM vard yaanaI SarNaagait mauda maoM hO tqaa baayaaM haqa jaaMGa pr isqat hO. maUlaavar pUvaa-iBamauK hOMtqaa }McaI maUit- haonao ko karNa ihndI BaaiYayaaoM Wara ApBa`MSa maoM 'laMbao naarayaNa' BaI khojaato hOM. maMidr ko ek p akar maoM iSava jaI kI sainnaiQa hO tqaa Aapnao iSava jaI kao yahaMsaudSa-na maM~ idyaa qaa. yahaM ko maMidr maoM kaYz maoM bahut hI saundr evaM klaapUNa- kZ,a[- kI hu[- hO. yahaM Bagavaana ivaSaoYatyaa 'naaMiba' kI ]paiQa sao jaanao jaato hOM AaOr 'naaMiba naarayaNa' kho jaato hOM.maUlaavar 'vaOYNava naaMiba' yaa 'baTuk naaMiba' kho jaato hOM. ]%sava ivaga`h kao 'ALigayaa naaMbaI' yaa 'saundrpirpUNa-ma' khto hOM. tayar kao ku$MgauDI naaiccayaar khto hOM. prkDla yahaM ka tIqa- hO tqaa ivamaana kao pMjaKodk khto hO M. 9

ik maI }pr phaD, kI sainnaiQa kao 'malaya naaMbaI' khto hOM. }pr jaanao ko rasto maoM krIba 700 maI dUr ek nadI bahtI hO ijasao it$PprkDla khto hOM AaOr [sako iknaaro kI sainnaiQa kao 'it$PprkDla sainnaiQa khto hOM jahaM baamana Bagavaana ka maMidr hO. rajaa balaI kI BaI svatM~ sainnaiQa hO. phaD, ko }pr ko maMidr maoM Bagavaana dovagana tqaa ?iYagana kao dSa-na doto hOM prMtu Ba>gana BaI yahaM jaIp sao phuMca kr dSa-na paPt krtohOM.3.maihmaa : vaOYNava ka $p banaakr Aapnao ramaanauja svaamaI sao dIxaa laI qaI [sailayao

'vaOYNava naaMiba' kho jaato hOM. ek kqaa ko Anausaar yah saunaa jaata hO ik malaya doSa yaanaI korla xao~ ko maMidrao M maoM timalanaaDu kI trh pUjaa ivaiQa sauinaiScat krnao ramaanauja svaamaI ka vahaM pdap-Na huAa. vahaM ko Aca-kaoM nao ApnaI puratna ivaiQa kao hI caalaU rKnao koilayao Bagavaana sao p`aqa-naa kI. flasva$p Aca-kaoM kI ivanatI maanakr Bagavaana naoramaanauja svaamaI kao saaoyao hue Avasqaa mao M it$ku$MgauDI laakr rK idyaa. ramaanauja svaamaI kI pUjaa kI saamaga`I laokr saaqa calanao vaalaa baTuk korla maoM hI rh gayaa. Bagavaana naosvayaM it$ku$MgauDI mao M baTuk banakr ramaanauja svaamaI kao ]nakI pUjaa kI saamaga`I ]plabQa 

krayaI. ApnaI pUjaa ko ]praMt jaba ramaanauja svaamaI dSa-na ko ilayao maMidr gayao tba 

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 69

Page 70: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 70/519

]nako saaqa saaqa calanao vaalaa baTuk Bagavaana kI sainnaiQa maoM lauPt hao gayaa. maMidr sao 2ik maI dixaNa piScama maoM ramaanauja svaamaI kI svatM~ sainnaiQa hO jahaM ramaanauja svaamaI 

AMjalaI maud`a maoM na ivarajakr vard yaanaI SarNaagait hst maud a maoM hOM. yahaM BaUgaBa- maoM ek sainnaiQa hO M jahaM ramaanauja svaamaI ko pasa Bagavaana baTuk $p mao M ivarajato hue dSa-na dotohOM. [Sailayao Aap 'baTuk naarayaNa' kho gayao. vaarah Bagavaana nao Apnao ivaSaala sva$p kao saMkuicat kr [sa sqaana pr laGau $p maoM badla ilayaa qaa tqaa laxmaI ko saaqa ek kuTI maoM inavaasa ikyaa qaa. prkala svaamaI kao yahaM maaoxa imalaa qaa tqaa Aapka vaR ndavana 2ik maI ]<ar KulaI jagah maoM dSa-naIya hO. nammaalavaar kI maata ]dya evaM ipta karI naosaMtana ko ilayao it$ku$MgauDI ko naMbaI naarayaNa kI Aca-naa kI qaI. flasva$p nammaalavaar ka p`aduBaa-va huAa. it$ku$MgauDI kao dixaNabadrI tqaa isawaEama BaI khtohOM. kBaI yah 'ArOyar saovaa' ko ilayao p`isaw qaa. Qanaumaa-sa maoM idvyap`baMQama kao gaana evaMAiBanaya ko saaqa p`stut krnao ka kaya- 'ArOyar' pirvaar ko laaoga krto hOM jaao naaqamauina ko baMSaja maanao jaato hOM. Bagavaana svayaM vaOYNava banakr ArOyar p`stuit ka AanaMd laoto saunaojaato hOM.4. idvyapbaMQama saMdBa- :poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 71. Bai>saar svaamaI 

it$cand iva$<ama 813. prkala svaamaI poirya it$maaoLI 1005 1399 14701788 sao 1807 tk 2065 tqaa poirya it$maDla 2674. nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3006 3210 3385 sao 3395 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 7. it$vallaarO1.sqaana : yah itircaI EaIrMgama sao krIba 20 ik maI kI dUrI pr turOyaU r maaga- pr Avaisqat hO. maMidr 100 fIT }Mcao Svaot p%qar ko phaD, pr isqat hO. [sao SvaotigarI 

yaa vallaarO khto hOM.2.ivaga`h sva$p : Bagavaana KD,o maud`a maoM catuBau -ja sva$p maoM pUvaa-iBamauK hOM AaOr Aap puNDrIkaxa ko naama soa iva#yaat hO M. }pr ko haqa mao M cak` p`yaaoga maud`a maoM hO. naIcao ka dayaaM haqa ABaya maud`a maoM hO tqaa baayaaM gada ko saaqa hO. ]%savamaUit- kao caMdmaarI knnana tqaa kmptiDyana khto hOM. gaBa-gaRh maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI ko Aitir> Bagavaana ko dayaoMtrf ga$D, jaI tqaa baayaIM Aaor AaidSaoYa manauYya ivaga`h maoM KD,o hOM. saUya- evaM cand` ca^Mvar saovaa krto dSa-na doto hOM. maak-NDoya mauina BaI gaBa-gaRh maoM ivarajamaana hO M.ivamaana kaoivamalaakRit ivamaana khto hOM. puYkrNaI idvya gaMQa pd\ma varah Aaid naama sao jaanao

, ,

, ,, ,,

, , ,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 70

Page 71: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 71/519

jaato hOM. tayar ko maUlaavar kao saonavagavallaI yaa pMkyaaSaolvaI khto hOM.]%sava ivaga`h pMkjavallaI khI jaatI hOM.tayar Saalaga`ama kI maalaa phnatI hOM jaao Anya~ Saayad hI 

doKa jaata hO. yahaM ka talaaba svaistk ko Aakar ka hO ijasako karNa ek Aaor snaana krnao vaalao dUsaro Aaor snaana krnao vaalao kao nahIM idKta hO. [sao saasa ptaohU saraovar BaI khto hOM. yahaM maUlaavar saudSa-na 16 haqa sao yau> tqaa ]%sava maUit- 8 haqa saoyau> hOM. 'kaya-isaiW AaMjanaoya' kI AaMK bahut hI AakYa-k hO tqaa doKnao maoM jaIivat AaMK kI trh p`tIt haotI hO.3.maihmaa : rajaa iSaiva cak`vatI- ek Svaot varah ka pICa krto yahaM Aayao AaOr varah lauPt hao gayaa. maak-NDoya mauina tba yahaM tpsyaa rt qao. rajaa ko pUCnao pr mauina nao pUjaa evaM dUQa sao AiBaYaok kI raya dI. Bagavaana nao p`kT haokr rajaa kao dSa-na idyaa.naaiccayaar kao[la kI trh yahaM hrok ]%sava maoM laxmaI kao p`aqaimakta dI jaatI hO.ek baar Bagavaana khIM sao dor sao laaOTo tao laxmaI nao spYTIkrNa pU C idyaa. ijasa War saoBagavaana ka p`vaoSa huAa qaa ]sao 'naD,I ko+a vasala' khto hO M. kuMBakaonama ko saarMgapanaI maMidr kI trh yahaM BaI dixaNaayana evaM ]<arayaNa p`ovaSa War pRqak pRqak hO.EaInaaqa mauina ko dao Anyatma iSaYya it$vallaarO ko inavaasaIo qao : puNDrIkaxa evaM ku$gaO

kvalaaPpar . puNDrIkaxa ka jaIvana idvya p`baMQama ko p`caar p`saar maoM baIta qaa.Bagavaana it$vaoMkTacalapit ko itlak ko Avatar vaodaMt doiSak svaamaI nao “hMsa saMdoSama\” maoM paMca idvyadoSaaoM kao bahut pQaanata dI hO : it$malaa it$pit kaMcaIpurma : jahaM ]naka janma huAa qaa it$vallaarO : jahaM ko ]nako prmaacaya-[Mgala Alavaana qao EaIrMgama it$malaO$HjaaolaO . yahaM it$vallaarO mao M ramaanauja svaamaI nao 12 vaYaao-M tk inavaasa ikyaa qaa. jaba ramaanauja svaamaI kao kuroSa svaamaI kI saovaa ]plabQa nahIM qaI @yaaoMik kRimakuzar kI k`Urta sao kuroSa svaamaI ApnaI AaMK gaMvaacauko

qao tba ramaanauja svaamaI kao EaIrMgama maoM ilaKnao kI sahayata [Mgala Alavaana sao imalaI qaI. Pahlao [naka naama ivaYNauica<aar qaa AaOr [nakI p`&a kI p`Krta sao p`sanna haokr ramaanauja svaamaI nao [nakao naama [Mgala Alavaana naama sao pukarnao lagao qao.

(i) (ii)

(iii)

(iv) (v)

,,

, ,

,

,,

4. idvyap`baMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 71 192 sao 201tk. prkala svaamaI poirya it$maaoLI 1368 sao 1387 tk 1851 tqaa Sarya it$maDla 2673 evaM poirya it$maDla 2674.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 8.it$maalaO$HjaaolaO

, ,, ,

, i   

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 71

Page 72: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 72/519

1.sqaana : yah sqaana madurO sao lagaBaga 20 ik maI pr isqat hO. [sao it$maalaO$HajaaolaOyaa it$maila$nSaaolaO yaa ALgar kao[la BaI khto hO M. madurO rolavao jaM@Sana ko pasa vaalao

basa sTOMD sao ALgar kao[-la ko ilayao nagar basa saovaa saulaBata sao ]plabQa hO.2.ivaga`h sva$p : ALgar malaya pva-t kI tlahTI ko maMidr ko maUla ivaga`h Bagavaana ALgar kho jaato hOM tqaa ]%sava maUit- kao saundrrajaa yaa saundrbaahu khto hOM. Bagavaana kao saundrrajaa ko Aitri> “kllaaLgar” evaM “it$maalaO$nsaAaolaO naaMiba” BaI khtohOM. Aap catuBau-ja sva$p mao M KD,o Avasqaa maoM pUvaa-iBamauKI hOM. }pr dayaoM haqa maoM cak`tqaa baayaoM maoM SaMK ivarajata hO.naIcao ka dayaaM haqa SarNaagait ka saMkot dokr vard maud` a maoM it$malaa ko Bagavaana baalaajaI kI trh hO tqaa baayaaM haqa gada pr iTka hO.maUlaavar tqaa ]%sava maUit- daonaaoM yahaM pMcaayauQa sao yau> hOM.EaIrMgama tqaa }rOyaUr kI trh Bagavaana ka cak` yahaM p`yaaoga maud`a maoM hO. Bagavaana ko paSva- maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI  KD,I haokr ivarajatI hOM. ivamaana kao saaomasaundr khto hOM tqaa puYkrNaI naupur gaMgaa yaa iSalaambau hO. naupur gaMgaa ka dSa-na pva-t pr 10 ik maI }pr jaanao pr imalata hO.Bagavaana kI sainnaiQa ko dayaoM trf tayar kI svatM~ sainnaiQa hO tqaa baayaoM AanDala kI svatM~ sainnaiQa hO. AanDala ka maUlaavar KD,o maud`a maoM pUvaa-iBamauK hOM tqaa ]%sava maUit-

baOzI hu[- maud`a maoM dSa-na dotI hO M.tayar kao klyaaNasaundrvallaI naaiccayaar khto hOM. yaaoga narisaMh ka sva$p k aoQa ko karNa ]ga` hO tqaa Aapkao ina%ya dUQa dhI tqaa naupur gaMgaa kojala evaM Anya AaOYaiQayaaoM sao it$maMjana krayaa jaata hO. khto hOM ik Aapko k`aoQa kaosaugamata sao baahr inaklanao ko ilayao AapkI sainnaiQa mao M }pr ek Cod banaa hO.3.maihmaa : ALgar ka Saaibdk Aqa- saundrta hO [saIilayao maMidr kao “ALgar kao[-la”BaI khto hOM. [sao “it$mala [-$ma saaolaO” yaaina baagaaoM vaalao Bagavaana ka pva-t BaI kha jaata hO. mau$ya pva-t vaRYaBa ko $p maoM idKta hO AaOr caaraoM trf ko Anya pva-t gaaya 

kI trh idKto hOM. mahaBaart kala mao M [saIilayao [sakao vaRYaBaaid` ko $p maoM vaiNa-t ikyaa gayaa hO. kU r<a AaLvaar yaanaI ramaanauja svaamaI ko Anyatma iSaYya ApnaI AaMKoM Kaonao ko baad saundrbaahu stvana mao M yahaM ko po$mala kI pSaist gaayao hOM.gaaodmmaa yaanaI AanDala nao ALgar po$mala yaaina saundrbaahu kao ek saaO GaD,o payasama evaMma@Kna sao Aca-naa krnao kI manaaOtI rKI qaI jaao pU ra nahIM hao saka qaa AaOr baad maoMramaanauja svaamaI nao 100 GaD,o payasama evaM navanaIt ka Baaoga lagaa kr [sa manaaOtI kao pUra ikyaa.t%pScaat\ hI vao EaIivallaIpu<aur AanDala ko dSa-na ko ilae phuMcao. khto hOM

ramaanauja svaamaI ka saundrbaahu Bagavaana kao AanDala kI BaUlaI baat kao pU ra krnao sao

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 72

Page 73: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 73/519

Page 74: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 74/519

phlaa Satk ka saatvaaM dSak 1 : 7 yaa pasaur 75 sao 85 tk : [samaoM 11 pasaur hOM.Bagavaana talaI bajaato hOM AaOr yaSaaoda iBanna iBanna GaTnaaAaoM ka smarNa krato hue 

Aanand laotI hOM.ijasa haqa sao maabalaI sao QartI ka ]phar ilayaa tqaa GaD,o Ma ka ma@Kna  Ka jaato hOM ]nhIM haqaaoM sao talaI bajaa[e.yao vahI haqa hO M jaao yauw maoM rqa calaayao saagar pr baaNa calaakr saotu banaayao ihrNyakiSapu ko poT faD,o tqaa baasaukI sao samaud` maMqana ikyao.Pahlaa Satk ka AazvaaM dSak 1 : 8 yaa pasaur 86 sao 96 tk : [samaoM 11 pasaur hOM.Bagavaana laD,KD,ato hue calato hOM. yaSaaoda ivaiBanna isqaityaaoM kI klpnaa kr ]%saukta pUva-k p`Bau kao igarto prto calato hue do Knao ko ilayao laalaaiyat hO. saaocatI hOMik carNa maoM ivaVmaana cak` evaM SaMK ko ica*naaoM kao jamaIna pr AMikt krto hue baladova ko pICo pICo Aa rho hOM @yaa gaMgaa jala sao BaI piva~ maU~aMga ko sa`ava ko saaqa Aa rho hOM@yaa phlaa Satk ka naaOvaaM dSak 1 : 9 yaa pasaur 97 sao 107 tk : [samaoM 11 pasaur hOM.qaaoD,I dor Qyaana ivacailat haonao pr Bagavaana pICo sao Aakr yaSaaoda ko kmar sao ilapT jaato hOM.p`Bau ko vaOBava ka smarNa kr maaM AanaMidt haotI hOM. SaMK cak` gada QanauYa evaM

 KD\ga QaarNa krnao vaalao haqa caMdna ko ]phar maoM kubjaa kI rIZ, saIQaI krnao vaalao haqa Ajau-na ko rqa haMknao vaalao haqa maabalaI ko gau$ Saukacaaya- ko AaMK kao kuSa sao vaoQanaovaalao haqa maabalaI ko pu~ namaucaI kao hvaa maoM ]Calanao vaalao haqa iSava ko kapailak iBaxaa pa~ kao Barnao vaalao haqa pasaur 105 tqaa caurayao gayao vaod kao ]war krnao vaalaohaqa hmasao ilapTo hOM.phlaa Satk ka dsavaaM dSak 1 : 10 yaa pasaur 108 sao 117 tk : [samaoM 11 pasaur hOM.}pr ko naaOMvao dSak maoM yaSaaoda KD,I hOM prMtu Aba baOz gayaI hOM tqaa p`Bau kao ApnaI 

pIz kI Aaor sao Aakr pICo sao ilapTnao ka AanaMd laotI hOM. dao gaoMd ko }pr fUla kI trh iTko maU~aMga sao p`Bau sa`ava krto pICo sao ilapTto hOM.p`Bau kI gaaqaa gaato hue khtI hOM: nandk KD\ga QaarNa krnao vaalao p`Bau Ajau-na ko AaEaya hOM evaM Aapnao yauwxao~ mao M rqa calaakr ivajayaEaI idlavaayaI.Aap vaamana $p maoM Cata QaarNa kr ya&Saalaa phuMcao.}Kla kao ]laTkr ]sako }pr caZ,kr Aap ma@Kna caurato hOM.baalaU ko TIlao pr baaMsaurI baadna ko saaqa Aap naR %ya krto hOM. sa%yaBaamaa kao [nd` ko baaga sao klp vaRxa laakr Aapnao hI idyaa.dUsaro Satk ka phlaa dSak 2 : 01 yaa pasaur 118 sao 127 tk : [samaoM 10 pasaur 

( )

( )

( )

( )

( )

,, ,

, ,,, ,

,

?

?

( )

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 74

Page 75: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 75/519

hOM.Bagavaana kRYNa Apnaa mau Mh Zkkr gaaoipyaaoM kao Drato hue kaOtuk krto hOM. AnaokaoMdRYTaMt dokr gaaoipyaaM p`Bau ka yaSagaana krtI hMO tqaa kaOtuk sao manaaorMjana krtI hO. dsa 

gaaMva BaI nahIM donao vaalao kaOrvaaoM ko yahaM dUt banakr gayao.Aapsao yauw maoM BaIYma qara-gayao.gama-panaI ko kuMD maoM kUdkr kailaya ko fnaaoM pr naR%ya krto hue baaMsaurI bajaato rho.maqaura maoM kMSa ko ivanaaSak p`Bau nao hmaaro roSamaI bas~ caura ilayao. hmaaro GaD,aMo kao ma@Kna dhI sao KalaIkr idyaa tqaa yaSaaoda sao maar Kayao. kunaI ko karNa raja paT Bart kaodokr jaMgala calao gayao. gajaond` kao Aapda mau> krnao vaalao Aap p`Bau hMO.dUsaro Satk ka dUsara dSak 2 : 02 yaa pasaur 128 sao 138 tk : [samaoM 11 pasaur hOM. yaSaaoda Bagavaana kao dUQa pInao ko ilayao jagaatI hOM AaOr saaqa maoM [nako krtU taoM ka ]laahnaa dotI hOM.Aapka poT ipcaka hO Aapnao rat maoM BaI ibanaastna pana ko saao gayao.jaba sao Aap pQaaro hO M dhI ma@Kna GaI ka pta nahIM calata khaM gaayaba hao jaata hO.Anya laaoga BaI yahI iSakayat krto hOM. nand jaI tqaa maOM svayaM Aap maoM kao[- sauQaar nahIMlaa sakI. kMSa naaraja hO AaOr Aapko pICo lagaa hO. Aapkao baahr jaanao sao iktnaa manaa krtI hUM.AapkI Civa sao saBaI daMtao tlao ]MgalaI dbaakr yahI khto hOM ik Aap maaMbaap kI Aimat tpsyaa ko fla haoMgao.QaUla maoM naacanao mat jaa[yao. Aap svayaM pd\manaaBa 

hOM.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 9. EaIivallaIpu<aur 1.sqaana : madurO sao 75 ik maI pr Avaisqat yah idvyadoSa EaIivaYNauica<a svaamaI evaMAaMDala yaanaI gaaoda dovaI ka Avatar sqala hO. rola tqaa saD,k sao yah sqaana saugamata saojauD, a huAa hO.2.ivaga`h sva$p : ek baD,o pirsar maoM Alaga Alaga k[- pirsar hMO tqaa baD,o pirsar ko

]<ar pUba- kaoNa pr baTp~SaayaI Bagavaana ka maMidr hO. [sako baad ]<ar piScama kaoNa maoMsvatM~ pirsar mao M rMgamannaar maMidr hO jaao ivaYNauica<a svaamaI ka maUla inavaasa huAa krta qaa. daonaaoM maMidr ko baIca maoM naMdvanama naama ka tulasaI kanana hO jahaM AaMDala ek navajaat iSaSau ko $p mao M ivaYNauica<a svaamaI kao imalaI qaI. naMdvanama ko baad cakt Aalavaar kI vaRht sainnaiQa hO. [sao saTo ek svatM~ pirsar maoM yahaM ko dao BaujaavaalaobaTp~SaayaI Bagavaana SaoYaSayyaa pr Sayanaavasqaa maoM hOM. BaTp~SaayaI Bagavaana ka dayaaMhaqa isar ko trf mauD,kr saIQaa fOlaa huAa hO tlahqaI Sayyaasana sao naIcao laTknao kI 

isqait maoM hO. baayaaM haqa kohunaI tk pya-Mk pr pD,a huAa hO tqaa kohunaI sao tlahqaI tk 

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 75

Page 76: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 76/519

}Qva- idSaa maoM KD,a hO. tlahqaI kinaYza tqaa Anaaimaka ]MgalaI Bagavaana kI trf  KulaI hOM evaM Anya ]MgailayaaM mauD,I hu[- hOM. naaiBakmala pr ba`*maa ivaraja rho hOM. dayaoMcarNaarivaMd ko trf EaIdovaI evaM baayaoM ko trf BaUdovaI baOzI saovaa rt hOM. EaIdovaI ka ivaga`h BaU dovaI ko ivaga`h sao qaaoD,a baD,a hO. Bagavaana ka isar dixaNa idSaa maoM tqaa carNaarivaMd ]<ar idSaa mao M hO tqaa Bagavaana pUva- kI Aaor Ba>aoM kao KulaI AaMKaoM sao doK rho hOM. ]<ar kI dIvaar pr iSava kI ]pisqait idKtI hO. dixaNa maoM Bagavaana ko isar ko pasa ga$D, evaM ivaYvaksaona 'saonaO maudilayar' KD,o hOM. ivallaI evaM kndna BaI gaBa-gaRh maoM]pisqat hOM. saUya- caMd` tqaa va$Na BaI ]pisqat hOM. maak-NDoya evaM BaRgau mauina baOzo hue 

hOM. baTp~SaayaI Bagavaana kI ]%sava maUit- KD,I hO tqaa catuBau-ja hOM evaM vardraja Bagavaana ko sva$p maoM hOM evaM daonaao M paSva- maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI ivarajatI hOM. Bagavaana ka gaBa-gaRh p`qama KMD pr hO evaM Aapko naIcao BaU KMD maoM laxmaI naRisaMh kI sainnaiQa hO.baTp~SaayaI Bagavaana ko pirsar maoM gaaopur ko trf sao p`vaoSa ko baad hI dayaoM trf poiryaa Aalavaar kI sainnaiQa hO tqaa baayaIM Aaor nammaalavaar evaM ramaanauja svaamaI kI Alaga Alaga sainnaiQayaaMhOM. [sako baad hI baTp~SaayaI Bagavaana kI sainnaiQa ko ilayao p`vaoSa haota hO.baTp~SaayaI maMidr ko samaIp vaalao xao~ maoM hI AaMDala ka svatM~ pirsar maoM ivaSaala maMidr 

hO jaao rMgamannaar maMidr kha jaata hO.yahaM AaMDala rMganaaqa Bagavaana evaM ga$D,jaI saaqa saaqa gaBa-gaRh maoM KD,o maud`a maoM pUvaa-iBamauK ivarajamaana hOM. maUlaavar kI trh hI tInaao M]%savamaUit- KD,o maud`a maoM hOM. tInaaoM ivaga`h dao Baujaa vaalao hOM. rMganaaqa Bagavaana baIca maoM hOMtqaa AanDala baayaIM trf KD,  I hOM evaM ga$D, jaI dayaoM trf KD,o hOM. Bagavaana ko dayaoMhaqa maoM kmar kI }Mcaa[- tk rajadMD hO tqaa baayaoM haqa maoM kMQao kI }Mcaa[- tk ek CD,I hO jaao pirNaya pirQaana ka ek AMga maanaa jaata hO. Amaavasyaa evaM ekadSaI kaoBagavaana QaaotI QaarNa krto hOM AaOr Anya idna pirNaya pirQaana ka p`tIk jaaoD,a jaamaa maoMrhto hOM. AanDala ko dayaoM haqa maoM sauggaa ivaraja rha hO tqaa baayaaM haqa saIQaa laTk rha hO. ga$D, jaI AMjailabaw maud`a maoM hOM. rMgamannaar sainnaiQa saIiZ,yaao M sao caZ, kr phuMcaa jaata hO. saIZ,I caZ,nao ko phlao hI baayaoM haqa maoM naarayaNa ko baayao M jaaMQa pr baOzIM laxmaI jaI ko ivaga`h ka dSa-na haota hO jaao ivaYNauica<a svaamaI ko AaraQya dova qao. saIZ,IyaaM caZ,nao kobaad rMgamannaar sainnaiQa ko gaBa-gaRh ko phlao ivaYNauica<a svaamaI ka ku^MAa hO ijasamaoM vat-maana maoM jala nahIM hO AaOr [saI ku^Me maoM AanDala maalaa QaarNa kr maalaa ka saaOM dya- inahartI 

qaIM. yah ku^MAa kaca ko Z,@kna sao Z,ka huAa hO. AanDala ko ]%sava ivagah kaoSauiD@kaoDut naaiccayaar khto hOM tqaa maUlaivaga`h AanDala yaa gaaodO naaiccayaar khI jaatI 

, ,

,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 76

Page 77: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 77/519

hOM.yahaM ka ivamaana samasana tqaa saaOmya ivamaana kha jaata hO. puYkrNaI kao it$mau@kuD,ma 

khto hOM.3.maihmaa : khto hOM dao ?iYa p arbQavaSa ivallaI evaM kndna vyaaQaa banakr janma ilayao.daonaaoM ek idna ek baaGa ka pICa kr rho qao. kndna ivallaI sao ivaCuD, gayaa tqaa baaGa sao maara gayaa. ivallaI nao bahut Kaojaa prMtu kndna ka pta nahIM calaa. qakkr vah poD,ko naIcao saao gayaa. Bagavaana nao svaPna maoM ]sao kndna ka pta bata idyaa tqaa vahaM Bagavaana kI pU jaa krnao ko ilayao maindr banaanao ka inadoSa idyaa. ivallaI nao jahaM maindr ka inamaa-Na kr Bagavaana kI sqaapnaa kI vah EaIivallaIpu<aur ko naama sao jaanaa gayaa.baad ko kala maoM EaIivallaIpu<aur maoM ivaYNauica<a svaamaI ka Bagavaana ko ga$D, vaahna ko AMSa sao p`aduBaa-va huAa tqaa BaU dovaI AanDala banakr tulasaI kanana maoM ivaYNauica<asvaamaI kaoek navajaat iSaSau ko $p maoM imalaI. k`maSa: Bagavaana kI saovaa maoM AaMDala ipta kI sahayata krnao lagaI. ek idna Bagavaana ko ilayao maalaa gaUqa kr ]sao phna kr prK rhI qaI ik [sasao Bagavaana ka saaOMdya- iktnaa baZ,ogaa. ipta nao doK ilayaa evaM du:KI mana sao]sa idna Bagavaana kao kao[- maalaa Aipt- nahIM kI. Bagavaana nao svaPna maoM AaLvaar saMt kao

batayaa ik AaMDala Wara QaarNa ikyaa huAa maalaa hI hmaoM Aip-t kI jaaya. AaLvaar saMt nao vaOsaa hI krnaa Sau$ ikyaa. ]sa samaya sao AaMDala kaodO yaa gaaodO kho jaanaolagaI.AaMDala ko [cCanausaar ]saka vyaah rMganaaqa Bagavaana sao huAa. gaBa-gaRh maoM p`vaoSa krto hI AaMDala Bagavaana maoM itraoihto hao gayaI. 30 pasauraoM kI AaMDala kI rcanaa 'it$PpavaO' Aitpavana p`baMQa hO evaM ina%ya [saka paz BagavadanausaMQaana maoM ikyaa jaata hO. timala maaga-iL maah yaanaI Qanaumaa-sa maoM [sao ina%ya p` at: ek maah tk ivaSaoYa $p saoEaIvaOYNavaaoM maMidraoM maoM samavaot $p sao ina%yaanausaMQaana maoM p`stut ikyaa jaata hO.

AanDala ijasa saraovar maoM Qanaumaa-sa ko snaana ko ilayao jaatI qaIM vah maMidr pirsar sao piScama ]<ar kI trf lagaBaga 2 ik maI pr Avaisqat hO. saraovar sao AaQao ik maI piScama maoMkuroSa svaamaI ka p`isaw ]Vana hO jahaM rhkr ]nhaoMnao Apnao jaIvana kala ko kuC vaYa-vyatIt ikyao qao. maanavalaa maa mauina tqaa vaodant doiSak svaamaI kI svatM~ sainnaiQa rMgamannaar maMidr ko phlao hI Avaisqat hO.gaaodmmaa yaanaI AanDala nao ALgar po$maala yaaina saundrbaahu Bagavaana kao ek saaO GaD,opayasama evaM ma@Kna sao Aca-naa krnao kI manaaOtI rKI qaI jaao pUra nahIM hao saka qaa AaOr 

baad maoM ramaanauja svaamaI nao 100 GaD,o payasama evaM navanaIt ka Baaoga lagaa kr pUra 

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 77

Page 78: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 78/519

ikyaa.t%pScaat\ hI vao EaIivallaIpu<aur AanDala ko dSa-na ko ilae phuMcao. khto hOMramaanauja svaamaI ka saundrbaahu Bagavaana kao AanDala kI BaUlaI baat kao pU ra krnao sao

AanDala [tnaI psanna huu[M- ik vao varamado tk Aagao baZ,kr ramaanauja svaamaI kao Apnaa “Aga`ja Baa[-“ maanato hue svaagat ko ilae AagayaI. Aaja BaI EaIivallaIpu<aur maoM AanDala kI ]%savamaUi<a- vahIM varamado mao M rKI jaatI hO M.EaIivallaIpu<aur ka rajagaaopur 12 maMijala ka 192 fIT }Mcaa hO. [sao timalanaaDu rajya ka p`tIk ica*na ko $p maoM svaIkar ikyaa gayaa hO. kiva cak`vatI- kMbana nao yahaM kogaaopurma kI mah<aa evaM saaOMdyao ka baKana krto hue maugQakarI kivata rcaI hO.Aaidmaasa yaanaI AaYaaZ, ko kk- mahInao maoM pUvaa-falgaunaI naxa~ maoM rqa yaa~a inaklatI hO.yah AanDala ka Avatar ]%sava hO. yahaM ]%sava maoM AanDala kI savaarI rMganaaqa Bagavaana kI savaarI sao Aagao Aagao calatI hO.falgauna maasa yaanaI maIna maah ko ]<ara falgaunaI naxa~ kao AanDala ka pirNaya 10 idnaaoM ko ilayao baD,o hI ]%saah sao manaayaa jaata hO. Qanaumaa-sa ka ]%sava EaIrMgama kI trh 'ArOyar saovaa' sao saMpnna ikyaa jaata hO.Bagavaana ko samaxa naaqamauina ko baMSaja 'ArOyar saovaa' idvyapbaMQama kI p`stuit gaana evaMAiBanaya ko saaqa krto hOM. AQyayana ]%sava ko 'pgala p<au' vaalaI AvaiQa maoM AanDala 

evaM rMganaaqa Bagavaana kI savaarI inaklatI hO ijasaka sammaana ivaYNauica<a svaamaI ko baMSaja 'ipraMta iva<au saIyar' Aip-t krto hue krto hOM. Qanaumaa-sa ka AMitma Aaz idna gaaoda jaI kI savaarI it$mau@kuD,ma yaanaI saraovar kao jaatI hO. jahaM Apra*na maoM gaaoda jaI kaotola lagaakr snaana krayaa jaata hO.rai~ tk sabaarI sainnaiQa maoM vaapsa Aa jaatI hO.4 idvyap`baMQama saMdBa- :poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 133. P`aaya: p`%yaok dSak kI flaEauit maoM puduvaO nagar yaanaI EaIivallaIpu<aur ka ]llaoK imalata hO. AaMDala it$PpavaO 503 tqaa naaiccayaar it$maaoLI 513 523 533 549 555 566 576 586

606 626 636.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::dUsaro Satk ka tIsara dSak 2 : 03 yaa pasaur 139 sao 151 tk : [samaoM 13 pasaur hOM. yahaM Bagavaana ko kana Codnao ko saMskar ka ica~Na hO.Sau$ ko baarh pasauraoM maoM koSava sao damaaodr pya-nt baarh naamaaoM sao kRYNa kao baulaakr Apnaa kama krtI hO. torhvao M pd maoMp`Bau Acyaut naama sao saMbaaoiQat ikyao jaato hOM. NammaaLvaar ko it$vaayamaaoLI maoM 2 : 07koSava sao damaaodr pya-nt baarh naamaaoM ka baD,a hI saundr yaSaaogaana hO. Bagavaana kI Aca-naa 

maoM [na baarh naamaaoM ka Apnaa baD,a hI mah%va hO. maMgalamaya saamaga`I pana sauparI Aaid 

,

( )

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 78

Page 79: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 79/519

eki~t kr yaSaaoda kRYNa kao kana Codnao kI saUcanaa dotI hOM tqaa yah AaSvaasana dotI hOMibanaa kYT idyao kana Cod kr Qaagaa iprao}MgaI. saundr makrakRt kNa-fUla idKakr 

pasa baulaatI hO M tqaa Anya p`laaoBana BaI dotI hOM.batatI hOM ik Aapko saaqaI ko kanaaoM maoMsaundr kNa-fUla laTk rho hOM Aap BaI ]saI trh sao sauSaaoiBat hao jaa[yao. pka kThla ka maQaur fla tqaa stna ka dUQa iplaanao ka laalaca idKatI hOM. baD,a APPama yaanaI pUAa ka p`laaoBana dotI hOM. Aapnao tUfana sao gaayaaoM kI rxaa pva-t kao }pr ]zakr ikyaa.saIta ko ilayao QanauYaBaMga krnao vaalao tqaa pRqvaI kao maapnao vaalao Aap hI hOM. yaSaaoda kana Codnao maoM safla hao jaatI hO. prMtu kYT sao Aaht hao kRYNa kNa-fUlaaoM kao foMkto hue yah khto hOM ik hmaoM stna ka dU Qa nahIM caaihe AaOr Baaga calato hOM. yaSaaoda manaakr Cod maoMQaagaa iprao donaa caahtI hO. [sa trh sao safla haonao pr jaamauna fla ka laalaca idKa kNa-fU la BaI QaarNa kra dotI hO M.dUsaro Satk ka caaOqaa dSak 2 : 04 yaa pasaur 152 sao 161 tk : [samaoM 10 pasaur hOM.Bagavaana kRYNa kao snaana kranao kI tOyaarI hO. mau K pr AvaiSaYT dhI evaM QaUla BaroSarIr sao gaMQa Aa rhI hO. maaM yaSaaoda rat kao [sa trh sao saaonao sao manaa kr dotI hOM evaMsnaana kranao kI tOyaarI krtI hOM. yah BaI batatI hOM ik Aaja Aapka janma naxa~ EavaNa 

ka idna hO. kuCok SarartI kayaao- M ko baaro maoM BaI caotavanaI dotI hO ik Aapnao Aaja baCD,ao ko kana maoM kID,a Dalakr ]nho M naahk daOD,ato rKa. tola flaI ka caUNa- gama-panaI hldI Aaid eki~t krtI hO M. snaanaaopraMt sajjaa ko ilayao caMdna laop kajala BaI tOyaar krtI hMO. Kanao ko ilayao hlavaa donao kao batakr laalaca dotI hOM. puna: Sarart kI ]laahnaa dotI hOM ijasamaoM tola ka GaD,a ]laTnaa baccaaoM kao cau+I kaTkr saaoyao saojagaanaa ]nakI AaMK kI plakaoM kao ]laT donaa Aaid. ifr fla ka laalaca dokr pasa baulaatI hOM.maanaisak dbaava banaanao ko ilayao batatI hOM ik Aapko janma ko baad dhI 

ma@Kna doKnaa kizna hao gayaa hO. Aapkao saba baataoM maoM [tnaI svatM~ta do rKI hO.Aaja Aapnao baCD,o kI pUMC maoM taD, ka p<aa baaMQakr ]sao daOD,akr manaaorMjana ka pa~ banaayaa. saaMp kao pUMC sao pkD,kr Gaumaayaa. ek baCD,o kao taD, ko vaRxa pr pTk kr saaro fla igara idyaa.gaaOSaalaa kI QaUla sao AacCaidt Aapka mauKmaMDla tao manaaorma idKta hO prMtu Anya laaoga iKllaI ]D,ayaoMgaoM tqaa AapkI cahotI naiPpnaaya yaanaI naIlaa dovaI BaI hMsaogaI.dUsaro Satk ka paMcavaaM dSak 2 : 05 yaa pasaur 162 sao 171 tk : [samaoM 10 pasaur hOM.snaana ko baad koSa saMvaarnao ko ilayao kaOAa kao AamaMi~t ikyaa jaata hO. Bagavaana 

( )

( )

, ,,

,,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 79

Page 80: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 80/519

kao it$Ppor 2.5.1 yaa pasaur 162 idvya doSa ka p`Bau batato hue kaga kao kMGaa krnao ko ilayao baulaayaa jaata hO. yaSaaoda p`Bau kI ivaiBanna gaaqaaAaoM ka smarNa kratI hOM

ijasamaoM duYT gaaD,I ka taoD,naa pUtnaa ka stna pana krnaa ma$du vaRxaao M ka naaSa krnaa bakasaura narkasaur Aaid ka naaSa krnaa tqaa ma@Kna caura kr Kanaa Aaid saimmailat hO. kaga kao ya~ t~ maRtkaoM kI balaI ko ilayao daOD,to rhnao sao manaa krtI hO M AaOr batatI hOM ik kRYNa ka kMGaa krnaa AitEaoyaskr kaya- hO. yaSaaoda batatI hOM ik saundr vaamana sva$p kao do Kkr balaI kI pi%nayaaM baD,I p`sanna huyaI qaIM. yaSaaoda khtI hOM ik eosao p`Bauko koSa ka kMGaa krao ijanako hjaar naama hOM.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 10. it$Ppor yaa kao[laaDI 1.sqaana : yah timalanaaDu maoM itrIcaI sao 24 ik maI pr tqaa Ainbala sao 8 ik maI pr hO.[sao AiQaktr 'kao[laaDI' ko naama sao pukara jaata hO. maindr kavaorI ko iknaaroek CaoTI saI phaD,I pr Avaisqat hO.

2.ivaga`h sva$p : maUlaavar 'APpa kUDtna' yaa 'Aaid rMganaaqa' kho jaato hOM jaaoBaujaMgaSayanaavasqaa maoM piScamaaiBamauK hOM tqaa ek haqa maoM maQaur puAa sao Bara huAa GaD,a 

ilayao hue hOM.Bagavaana ka baayaaM haqa kohunaI ko }pr }Qva- idSaa mao M KD, a hO jaao [nd` komaana mad-na krnao ka p`tIk batayaa jaata hO. ]%sava ivaga`h kao 'ALigayaa maanavalana' yaa 'APpla rMgama' khto hOM. EaIrMgama sao BaI phlao Aapnao yahaM dSa-na idyaa qaa [sailayao 'Aaid rMganaaqa' kho jaato hOM. tayar kao [indradovaI tqaa ]%sava ivaga`h kao mahalaxmaI khto hOM.ivamaana tqaa puYkrNaI [nd` ko naama sao jaanaa jaata hO.3.maihmaa : Aapnao maak-NDoya mauina tqaa ]pirsavaa-sau rajaa kao yahaM dSa-na idyaa qaa.rajaa Bagavaana ko Ba> qao tqaa ina%ya ba`ahNaaoM evaM BaUKo kao AcCa Baaojana krato qao.

ek baar Bagavaana baUZ,o ba`ahNa ko $p maoM Aakr Akolao saara Baaojana Ka gayao tqaa AaOr Baaojana maaMganao lagao. rajaa nao ]nhoM ivaEaama krnao ka Aaga`h ikyaa evaM baD,o GaD,o maoMsvaaidYT puAa banaakr laayaa. Bagavaana nao GaD,o maoM haqa Dalakr pUAa doKa AaOr bahut p`sanna hue. khto hO M maak-NDoya mauina kI Aayau p`arMBa maoM maa~ saaolah vaYa- kI qaI. Apnaoipta ko khnao sao [sa xao~ maoM Aakr Aapnao iSava kI AaraQanaa kI ijanasao [nhoM 'Baagavat kvaca' imalaa ijasako AnauYzana sao Bagavaana ka dSa-na ]saI samaya huAa jaba vao baUZ,o ba`ahNa ko $p maoM rajaa ko yahaM GaD,o ka puAa doK rho qao. iSavajaI ko batayao trIko sao mauina naoBagavaana kao ek saaO baar saaYTaMga ikyaa. Bagavaana nao p`sanna haokr icarMjaIvaI haonao ka 

( )

, , ,,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 80

Page 81: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 81/519

vardana idyaa.'Baagavat kvaca' maoM koSavaaid naama ]saI k`ma maoM hO jaOsaa ik nammaaLvaar naoit$vaayamaaoiL ko 2.07 maoM idyaa hO. halaaMik [samaoM 12 sao AiQak naama hO M AaOr damaaodr 

ko baad ko naamaaoM ka k`ma hO saMkYaNa- vaasaudova p`Vumna Aina$w pu$Yaao<ama narisaMh Acyaut janaad-na ]pond` hir evaM kRYNa.it$vaayamaaoLI ko 10.08.11 maoM tonait$Ppor kI p`Saist hO. khto hOM it$vaayamaaoLI ka yah AMitma idvyadoSa hO ijasaka ]llaoK nammaaLvaar nao ikyaa.At: yah spYT hO ik nammaaLvaar kao maaoxa it$PPaor yaanaI kao[-laaDI maoM imalaa.

4. idvyapbaMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 162, 173, 205.

Bai>saar svaamaI naanmaUganait$vandaid 2417. prkala svaamaI poirya it$maaoLI 991,1399 1428 sao 1437 tk 1606 1851 1857 2048 2050 2059 2060 2070tqaa Sarya it$maDla 2673 evaM poirya it$maDla 2674. nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3968 sao 3978 tk,.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::dUsaro Satk ka Cza dSak 2 : 06 yaa pasaur 172 sao 181 tk : [samaoM 10 pasaur hOM.maaM yaSaaoda kaOAa sao Bagavaana kao gaaya caranao ko ilayao CD,  I laanao ko ilayao khtI hOM.

kRYNa najar sao bacanao ko ilayao galao maoM taD, ko p<aa ka saurxaayaM~ phnao hOM.yaSaaoda khtI hOM ik kaoi+yaUr it$Ppor evaM kuDndO 2.6.2 yaa pasaur 173 vaalao pBau hI hmaarokRYNa hOM. p`Bau kI p`Saist gaato hue batatI hOM ik Aap kMsa tqaa koiSana ka naaSa krnaovaalao hOM. yauw maoM Ajau -na ka rqa haMknao vaalao hOM.Aap baTp~SaayaI tqaa SaoYaSaayaI hOM.saIta ko karNa ica~kUT maoM kaOAa kao ek AaMK kI haina sahnaI pD,I qaI. yaSaaoda caotavanaI dotI hOM ik eosaa na hao ik dUsarI AaMK BaI gaMvaanaI pD,o. Saagar pr saotu baaMQa kr Aapnao laMka maoM ravaNa ka naaSa ikyaa tqaa rajya ivaBaIYaNa kao idyaa.Aap vaoMkTma pva-t EaoNaI 2.6.9 yaa pasaur 180 ko naaqa hOM.

, , , , , ,, , , ,

,

,

,

, ,

Baagavat kvacama ka saaraMSa . 1 koSava isar kI rxaa kroM. 2 naarayaNa koSa kI rxaa kroM. 3 maaQava lalaaT kI rxaa kroM. 4 gaaoivaMd AaMKaoM kI rxaa kro M. 5 6 ivaYNau evaM maQausaUdna naak evaM kanaao M

kI rxaa kro M.7 i~ivak`ma gad-na kI rxaa kroM. 8 9 vaamana evaM EaIQar daonaaoM hao Mz kI rxaa kroM. 10)YaIkoSa daMt kI rxaa kroM. 11 pd\manaaBa jaIBa kI rxaa kroM. 12 damaaodr daonaaoM kMQaaoM kI rxaa kroM.13 saMkYa-Na CatI kI rxaa kroM. 14 vaasaudova poT kI rxaa kroM. 15 p`Vumna pIz kI rxaa kroM. 16Aina$w daonaaoM paS-vaaoM kI rxaa kro M. 17 pu$Yaao<ama kmar kI rxaa kroM. 18 narisaMh jaaMGa kI rxaa kroM. 19 Acyaut daonaao M GauTnaao M kI rxaa kroM. 20 janaad-na GauTzI kI rxaa kroM. 21 ]pond` pOr kI rxaa kroM. 22 hir AMgaUzo kI rxaa kroM. 23 kRYNa pUro SarIr kI rxaa kroM.

+

+

 i   

( )

( )

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 81

Page 82: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 82/519

Page 83: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 83/519

Page 84: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 84/519

ilayao vaRYaBaaoM pr inayaM~Na kMsa ko mallayaaowaAao M ka naaSa inaBa-yata pUva-k kMsa pr jaanalaovaa ClaaMga lagaanao vaalao ihrNyakiSapu kI CatI caIrnao vaalao kaOtuk maoM ma@Kna ko

 KalaI GaD,o kao ]Calakr ]sao ifr kuSalata sao pkD,nao vaalao Aap kuDndO idvyadoSa maoMSayanaavasqaa maoM hOM.mailakna Asaur kao cak` calaanaa saIKakr ]sako isar kaTnao vaalaoEaIrMgama idvyadoSa maoM Aap Sayanaavasqaa mao M hOM.ina%yasaUrI sao iGaro vaOkuMz maoM ivarajanao vaalaosamast jagat kao ]drsqa kr baTp~ pr iSaSausva$p maoM saaoto hOM. Aa[yao AapkaoivaiBanna saugaMiQat fUlaaoM sao sajaa dU^M.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 12. vaOkuMz 1.sqaana : yah idvyadoSa saamaanya caxau sao dRSyamaana nahIM hO. [sao prmapd tqaa i~padivaBaUit yaa ina%yaivaBaUit khto hOM. dRSyamaana jagat ko tInagaunaa xao~ maoM ivastRt yah laaok jaIva ka carmalaxya hO.2.ivaga`h sva$p : ina%yasaU rI evaM idvyapaYa-daoM ko saaqa vaOkuMznaaqa catuBau-ja $p maoM baOzohue Avasqaa maoM paSva-vatI- EaIdovaI BaUdovaI evaM naIlaa dovaI sao saoivat dixaNamauKI haokr ivarajato hO M. ivarjaa nadI yahaM ka tIqa- hO tqa puYkrNaI kao [rmada khto hOM.p`Bau ka 

ivamaana AnaMtnaaga kha jaata hO.3.maihmaa : [sa idvyadoSa ka ivavarNa nammaaLvaar ko it$vaayamaaoLI ka 10.09yaanaI 'SauiLvaSaumbau' ramaanauja svaamaI ko 'vaOkuMz gaVma' ipllaOlaaokacaaya- kI 'Aica-raidgait' kuroSa svaamaI ko 'vaOkuMz stvana' tqaa EaImadBaagavat ko skMQa 3.15 maoM imalata hO. nammaaLvaar nao it$vaayamaaoLI 10.9.9 maoM kha hO ik prmapd hr manauYya ka janmaisaw AiQakar hO. yahaM phuMcanao ko baad punaja-nma nahIM haota. EaIBaaYya maoMramaanauja svaamaI nao [sao p`aPt krnao ko ilayao dao maaga- batayao hOM : phlaa ibanaa Sa<a- ko

SarNaagait yaanaI ppi<a tqaa dUsara ba`*maivaVa saaQanaa.4. idvyap`baMQama saMdBa- :poiryaaLvaar, poiryaaLvaar it$maaoLI , 190 277 399 472.AaMDala naaiccayaar it$maaoLI 482 523. Bai>saar svaamaI it$candiva$<ama 796evaM naanmaUgana it$vandaid 2400 2446 2454 2460 2476.mauinavaahna svaamaI Amalanaaid iprana 927. Parkala svaamaI , poirya it$maaoLI 2042. PaoygaOAaLvaar maudla it$vandaid 2113 2149 2158.BaUtAaLvaar [raNDama it$vandaid 2184

2185 2192.poya AaLvaar maunrama it$vandaid 2313 2342.nammaaLvaar it$iva$<ama 2491 tqaa it$vaayamaaoLI 2946 3064 3091 3224 3264 3654

, ,, ,

, ,, ,

,

, ,,

, ,,

, ,,

, ,,

(i)

(ii) (iii)

(iv) (v)

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 84

Page 85: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 85/519

3655 3689 3809 3851 3964 3979 sao 3989 tk.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

dUsaro Satk ka AazvaaM dSak 2 : 08 yaa pasaur 192 sao 201 tk : [samaoM 10 pasaur hOM.kaga sao CD,I maMgavaanao ko baad Bagavaana fUla caMdnaaid sao saja Qaja kr gaaya caranaojaato hOM. saayaMkala kI gaaoQaUlaI vaolaa maoM vana sao laaOTkr caaOraho pr KD,o hOM. maaM doKkr Dr jaatI hOM ik khIM laaD,lao kao kao[- najar na lagaa do. turMt pasa jaakr batatI hO M ik hmaaro haqa kI CD,I Aapko ilayao nahIM hO. cailayao Gar cailayao. najar sao bacaanao ka ]paya dIpk Aaid nyaaoCavar kr krnao lagatI hOM tqaa saaqa maoM ]laahnaa BaI dotI hOM evaM p`Saist BaI gaatI hO M.AapkI Aca-naa hotu [nd ` ba`*maa evaM iSava nao puYp Baojao hO M tqaa vao AdRSya haokr yahaM KD,o hOM.Aapnao baalaU sao KolatI baalaaAaoM ka GaraOMda naYT kr idyaa AaOr jaba maOMnao DaMT iplaayaI tao Aapnao payasa Kanaa CaoD, idyaa. baccaaoM kI iSakayat hO ik ]nakI AaMKaoM maoM baalaU Jaaoknao ko Alaavao Aap ]nakI ipTa[- BaI krto hO M. Aap vaollaarOidvyadoSa ko naaqa hOM. yahaM duYT baalakaoM kI duYTta sao Aap BaI badnaama haoto hOM. kMsa naoek kalao vadna tqaa laala koSa vaalaI raxasaI kao Aapko pICo lagaa idyaa hO. jaba Aapnao Ajau -na vaRxa tqaa pU tnaa ka naaSa ikyaa tao maOM Aapkao samaJa nahIM sakI qaI. iSava 

kI AdRSya ]pisqait sao laaBa laoto hue kRYNa kao Drakr yaSaaoda khtI hOM ik doiKyaohaqa maoM narKaopD,  I ilayao KMBao ko pICo kao[- KD,a hO. SaIGa` Aa[yao Aapkao najar saosaurixat rKnao ka mau KmaMDla pr dIpk sao nyaaoCavar kr ]icat ]pcaar k$^M.dUsaro Satk ka naaOvaaM dSak 2 : 09 yaa pasaur 202 sao 212 tk : [samaoM 11 pasaur hOM.pD,aosa kI naairyaaM yaSaaoda sao kRYNa balarama kI Sarart kI iSakayat krtI hOM ik jaOsao [malaI xaNa Bar maoM Gaava kao Ka jaatI hO ]saItrh yao daonaaoM baalak Baro hue GaD,o ka ma@Kna inagala jaato hOM. yah saunakr yaSaaoda jaba ]nako pICo daOD,tI hu[ Gar vaapsa 

baulaatI hOM tba yao daonaaoM Baa[- Baagato hue yaSaaoda kI pkD, sao baahr inakla jaato hOM.yaSaaoda vaamanaavatar kI p`Saist gaakr vaapsa baulaanaa caahtI hO. naairyaaM puna: khtI hOMik GaD,o ka GaI pInao ko baad ]sao p%qar pr jaaor sao faoD,to hOM. pD,aosa maoM [sa trh kI GaTnaa SaaoBaa nahIM dotI. Aap yaSaaoda [nhoM inayaMi~t krao. yaSaaoda baulaatI hOM ik it$Ppor idvya doSa ko Sayanaavasqaa vaalao p`Bau Gar Aa[-yao. Bagavaana yah khto hue Gar maoMtojaI sao Gausato hOM ik haM hmanao dUQa ipyaa hO. YaSaaoda rasta raok gaaod maoM ]zakr pucakarnao lagatI hOM. pD,aoisana puna: baKana krtI hOM ik dUQa duhnao ko baad ]sao Aaga pr garma krnao ko ilayao rK kr }pr kI maMijala pr AiQak [-MQana laanao gayaI. tbatk 

,

, ,

,

( )

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 85

Page 86: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 86/519

naTKT Saalaga`ama p`Bau Aayao dUQa ipyaa bat-na ]laTkr rK idyaa AaOr caMpt hao gayao.yaSaaoda kRYNa kao vaoMkTma ko naaqa sao saMbaaoiQat krto hue khtI hO M ik pD,aosa kI 

]laahnaa maOM kOsao sahU^M. pD,aoisana Aagao baKana krtI hO ik kOsao Bagavaana ka janma naxa~ EavaNa ko ]pvaasa ko pU va- 12 vaoM naxa~ ko idna ]sanao naOvaoV pkayaa AaOr yao saba Ka gayaotqaa saaqa maoM yao BaI bata gayao ik [tnaa pkvaana pyaa-Pt nahIM qaa. [nasao pU Cao ik yah kaOna saa trIka hO. yaSaaoda Bagavaana kao saavaQaana krtI hOM ik p`  omaivahInaaoM ko Gar nahIMjaanaa caaihyao. puna: dUsarI pD,aoisana khtI hO ik maIzo itla ka laDDU tqaa kuC namakIna pkakr GaD,o maoM rKI qaI. yao Gar maoM Gausakr saba Ka gayao AaOr batato gayao ik yao tao maora ip`ya Baaojya pdaqa- hO. SaIGa` vaapsa laaOTkr Aayao AaOr CIMko ka ma@Kna BaI Ka gayao.Apnao laaD,lao sao pUC laao. [nakI AaOr krtUt saunaao. Gar maoM Gausakr maorI baoTI kI caUD,I ]trvaa ilayao. pICo ko drvaajaa sao baahr Aayao tqaa ]sao baajaar maoM baocakr jaamauna fla  KrId ilayao. pUCnao pr kha “maO M khaM^ qaa vaha^M”.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 13. Saalaga`ama 1. sqaana : [sa xao~ kao mauiM>naarayaNa yaa maui>naaqa yaa Saalaga`ama khto hOM.yah sqaana 

naopala ko paoKra Sahr sao krIba 100 ik maI pr hO. vat-maana maoM kMkrIlaa maaga- sao jaIp sao BaI yaha^M jaa sakto hOM. saugama ivaklp hO ik paoKra sao jaaomasaaoma 20 imanaT maoMholaIkaoPTr sao phuMcaoM tqaa vahaM sao pOdla 10 GaMTo mao M yaa GaaoD, a sao 5 GaMTo maoM yaa jaIp sao 2GaMTo maoM maui>naaqa phuMcaa jaa sakta hO. maaga- mao M pD,nao vaalaI nadI kRYNaa gaMDkI khI jaatI hOM ijasamaoM Saalaga ama iSalaa ivaiBanna sva$paoM mao M imalato hOM. jaaomasaaoma sao calanao pr maQya rasto maoM kakvaonaI maoM iptraoM kao ipMDdana BaI ikyaa jaata hO.2.ivaga`h sva$p : catuBau-jaI maUlaavar maui>naaqa kho jaato hO M jaao tpsyaa rt baOzo maud`a maoM

daonaao paSva- maoM KD,I EaI evaM BaU dovaI sao saoivat hOM. Aapko kpaola ko psaInao sao gaMDkI nadI inaklaI hOM. ramaanauja svaamaI tqaa ga$D, jaI kI CaoTI maU it- Bagavaana ko saaqa hI ko Aasana pr paSva-Baaga maoM dSa-na dotI hOM.ivamaana kao knak ivamaana tqaa puYkrNI kao gaMDkI nadI AaOr cak` tIqa- khto hOM.3.maihmaa : gaMDkI nao Gaaor tpsyaa krko Bagavaana ivaYNau kao p`sanna ikyaa. vardana sva$p Bagavaana nao Saalaga`ama ko $p mao M gaMDkI maoM baasa krnao ka vacana idyaa. Bagavaana hI baja`kIT kID,a banakr gaMDkI nadI maoM p`vaaiht haonao vaalao ivaiBanna Aakar evaM rMga ko

p%qaraoM ko BaItr p`vaoSa krko idvyaakRit ka inamaa-Na krto rhto hOM. kama pUra krko

, ,

, ,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 86

Page 87: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 87/519

baja`kIT kID,a Apnao Aap p%qar sao lauPt hao jaata hO. gaMDkI maoM imalanao vaalao Saalaga`ama saudSa-na cak` sao AMikt AnaokaoM sva$p maoM imalato hOM. maanyata hO ik ijasa Gar maoM 12 sao

AiQak Saalaga`ama rhto hOM vah Gar idvyadoSa jaOsaa piva~ hao jaata hO. ek Anya kqaa batatI hO ik tulasaI hI gaMDkI nadI ko $p maoM bahtI hOM tqaa Bagavaana svayMa Saalaga`ama banakr [samaoM inavaasa krto hOM. maui>naaqa maoM gaaomau K kI 108 QaarayaoM Bagavaana kI saovaa maoMivarajamaana hOM. pasa ko jvaalaamauKI maoM gama- panaI kI Qaara bahtI hO tqaa naIlao evaM pIlaorMga kI laaO jala ko }pr inarMtr svayaMmaova jalato rhtI hO. khto hO M dao rMga kI laaO ba`*maa evaM iSava ko p`tIk hOM jaao Bagavaana kI saovaa ko ilayao yahaM ivarajamaana hOM.inamna tapmaana tqaa ihmaalaya kI isqait ko karNa hvaa vafI-laI rhtI hO tqaa A@TUvar yaa Ap`   Ola ma[-ka dSa-na 3 iDga`I saoilsayasa tapk`ma maoM vaYa- ka sabasao sauKd evaM saurixat dSa-na maanaa jaata hO. naopala naroSa kI Qama-p%naI nao maui>naaqa sao AaQao ik maI pr ranaIpaOAa maoMyaai~yaaoM ko rai~ ivaEaama ko ilayao sauKd AavaasaIya vyavasqaa kr rKI hO.4. idvyap`baMQama saMdBa- :poiryaaLvaar, poiryaaLvaar it$maaoLI , 206 399. Parkala svaamaI , poirya it$maaoLI 988 sao 997 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

dUsaro Satk ka dsavaaM dSak 2 : 10 yaa pasaur 213 sao 222 tk : [samaoM 10 pasaur hOM.gaaoipyaaM yaSaaoda sao kRYNa kI Sarart kI iSakayat krtI hOM. hmalaaoga nadI maoM KolarhI qaIM. yao hmalaaogaaoM pr baalaU foMkto hue Aayao tqaa hmalaaogaaoM kI saaD,I evaM kMgana laokr caMpt hao gayao. yao ku$ndu ko poD, pr idKo prMtu [nhaoMnao hmaarI maaMga kI kao[-prvaah nahIM kI. kmala ko talaava mao M Gausakr caaOD,  o fna vaalao naaga pr naR%ya ikyaa.gaaoipyaaM p`Saist gaato hue khtI hOM ik yao Qaonaukasaur kao tala vaRxa pr pTknao vaalao hOMtqaa [nd` ko ivaraoQa maoM ga}AaoM kI rxaa ko ilayao pva-t kao ApnaI Baujaa pr ]zanao vaalao

hOM. gvaailanaaoM ko dUQa ma@Kna caT kr ]nakI baahaoM maoM baMQa jaato hOM. pUtnaa ka p`aNa hrnaovaalao vaamana $p maoM pRqvaI ka tIna pga maaMgakr saMpUNa- ba`*maaMD kao maapnao vaalao gajaond` ko]Wark hOM tqaa varah sva$p maoM pRqvaI ka ]war krnao vaalao hO M. [nhao Mnao hmaoM laUT ilayaa.tIsaro Satk ka phlaa dSak 3 : 01 yaa pasaur 223 sao 233 tk : [samaoM 11 pasaur hOM. Bagavaana ko cama%karaoM kao doKkr yaSaaoda Dr gayaI hOM. pUtnaa ka p`aNa hrNa gaaD,I ka taoD,naa vaRxa ka naaSa krnaa baCD,o kao fla ko poD, pr pTk maarnaa Aaid ivaiBanna GaTnaaAao M kao smarNa kr kRYNa sao khtI hO ik hmaoM Aapkao dUQa iplaanao maoM Dr lagata hO. gaaD,I Baro dUQa dhI GaI kao pI jaanaa tqaa GaD,ao kao ]laT donaa gaaoipyaaoM ka vas~ 

,,

,, ,

,

( )

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 87

Page 88: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 88/519

hrNa evaM EaR Mgaar sao CoD,KanaI jaOsaI Sarart ka BaI ]laahnaa dotI hO.Aapko p`aduBaa-va ko baad hmaoM ApyaSa jyaada imalaa hO. Aap gaaoipyaaoM kao jabarna baahaoM maoM samaoT laoto hOM.

]nako ipta jaba carvaahI maoM tqaa maata dUQa vaocanao jaatI hO M tba Aap gaaoipyaaoM kaoA&at sqaana pr lao jaato hOM.tIsaro Satk ka dUsara dSak 3 : 02 yaa pasaur 234 sao 243 tk : [samaoM 10 pasaur hOM. Bagavaana kao jaMgala maoM gaaya caranao ko ilayao Baojakr ]nakI krtUtaoM kao yaad kr pCtatI hOM. snaana ko baad Aap ikSaaoiryaaoM ko baalaU ko GaraOMdao M kao taoD,to ek Gar saodUsaro Gar maoM GaUmato QaUla QaUsairt gailayaaoM maoM GaUmato baalaaAao M kao ApnaI maIzI baataoM maoM

]laJaato gaaoipyaaM AapkI iSakayat krnao AatI dUQa GaI pI jaato prMtu hmanao AapkaonaMgao paMva ibanaa Cata ko iSakarI vaalao jaMgala maoM gaayaaoM ko pICo Baoja idyaa. haya hmanaoiktnaI galatI kI.baarh mahInao gaBa- maoM rhnao ko baad Aap Aayao AaOr hmanao Apnao stna ko AmaRt sao Aapkao palaa.tIsaro Satk ka tIsara dSak 3 : 03 yaa pasaur 244 sao 253 tk : [samaoM 10 pasaur hOM.Bagavaana saayaMkala gaayaaoM ko saaqa laaOTto hOM. doKkr yaSaaoda bahut p`sanna haotI hOM.isar kI pgaD,I Jauk gayaI hO. kana pr kumaud fUla ko gaucCo laTk rho hOM.saaqa hI 

pScaatap BaI krtI hO ik saubah Baaojana krako EaIrMgama ko naaqa kao @yaaoM jaMgala Baoja idyaa qaa.QaUla sao Baro SarIr vaalao kRYNa ka snaana kI tOyaarI kr rKI hO.batatI hO ik Baaojana tOyaar hO evaM ipta nao BaI Baaojana nahIM ikyaa hO AapkI p`tIxaa maoM hOM  o. Aap vaoMkTma ko naaqa hOM AaOr Aapnao paduka Cata baaMsaurI maaMgaa qaa prMtu saba CaoD, jaMgala calaogayao.Aap paHcajanya sao Sa~uAaoM kao ~st krnao vaalao hO M prMtu vas~ evaM tlavaar CaoD,kr Aap jaMgala calao gayao.Aapnao ivaYaOlao sap- ko fna pr naR%ya ikyaa. ek kaOr maoM [nd` koilayao eki~t samaga` Baaojya saamaga`I kao caT kr gayao.raoja kaOna kho ek idna BaI [tnaa 

Baaojana khaM sao maOM laa}MgaI. Aapka janma naxa~ EavaNa ko Aanao maoM maa~ Aba saat idna rh gayao hOM. Aaja gaaoipyaaoM kao baulaakr AMkurap-Na k$gaIM. Aaja sao Aap ]%sava koidna tk saja Qaja kr Gar rhoMgao jaMgala nahIM jaayaoMgao.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 14. xaIraibQa 1.sqaana : [sao it$prkDla khto hOM tqaa BaaOitk caxau sao yah dRSyamaana nahIM hO.2.ivaga`h sva$p : Bagavaana yahaM yaaogainad` a mao M AaidSaoYa pr vyaU h sva$p maoM dixaNamauKI haokr Sayanaavasqaa maoM ivarajato hOM. Aapkao xaIraibQanaaqa BaI khto hOM. ivamaana kao

, ,

,, ,

, ,

( )

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 88

Page 89: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 89/519

AYTaMga ivamaana khto hOM tqaa puYkrNaI AmaRt tIqa- AaOr prkDla hO. tayar kDlamagala naaiccayaar evaM BaU dovaI hOM.

3.maihmaa : Baagavat skMQa 8.4.18 maoM gajaond`maaoxa ko k`ma maoM Bagavaana nao xaIraibQa kI pUjaa kao sava-Eaoyaskr batayaa hO. puraNaaoM ko Anausaar ivaBavaatar ka sa`aotsqala xaIraibQa hI hO.vyaUh ko vaasaudova sva$p koSava naarayaNa tqaa maaQava hOM. saMkYa-Na sva$p gaaoivand ivaYNau evaM maQausaUdna hOM. pVumna sva$p i~ivak`ma vaamana evaM EaIQar hOM.Aina$w sva$p maoM )YaIkoSa pVmanaaBa tqaa damaaodr hOM. Baagavat skMQa 3.8 maoMba`*maa kao xaIraibQanaaqa ko dSa-na ka p`saMga imalata hO. samaud`maMqana sao p`aPt vastuAaoM ko

k`ma hOM : 1.ivaYa hlaahla ijasao SaMkr jaI nao kMz maoM rK ilayaa .2. kamaQaonau jaao ya& saamaga`I kao saulaBa banaanao hotu ?iYayaao M kI imalaIM . 3.]ccaOEavaa GaaoD, a jaao dO%yapit balaI kao imalaa .4.eoravat haqaI ijasao [nd` nao ga`hNa ikyaa .5.kaOstuBa maiNa ijasaoBagavaana ivaYNau nao p`aPt ikyaa. 6. klpvaRxa dovaaoM kao imalaa. 7.APsara dovaaoM kaoimalaI. 8. laxmaI Bagavaana ivaYNau kao imalaIM. 9.vaa$NaI saundr s~I dO%yaao M naoilayaa.10.haqa maoM AmaRt klaSa ilayao QanavantrI.4.idvyap`baMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 250 427 439 452

471.AaMDala it$PpavaO 475 naaiccayaar it$maaoLI 516 551.kulaSaoKr AaLvaar po$maala it$maaoLI 665 680. Bai>saar svaamaI it$candiva$<ama 766768 769 774 779 780 832 843 846 861 evaM naanmaugama it$vandaid 23842417 2456 2460.Ba>aiGa`MroNau svaamaI it$maalaO 889. prkala svaamaI poirya it$maaoLI 962, 1003 1006 1019, 1341 1347 1398 1618 1744 1828 20602066 2001. Paa oygaO AaLvaar ma udla it$vandaid 2086 2106 21232180.BaUtd AaLvaar [raNDama it$vandaid 2184 2209 2235 22362251.poya AaLvaar yaa mahyaaogaI maUnrama it$vandaid 2292 2311 2312 23132317 2342. nammaaLvaar it$iva$<ama 2556 tqaa poirya it$vandaid 26182669 2670 evaM it$vaayamaaoLI 3059 3068 3187 3191 3678 3689 38943964.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::tIsaro Satk ka caaOqaa dSak 3 : 04 yaa pasaur 254 sao 263 tk : [samaoM 10 pasaur 

hOM.Bagavaana saayaMkala carvaahI sao laaOTto hOM. gaaoipyaaM laaOTnao ko dRSya kao do Kkr p`sanna hao jaatI hOM.Baaojana BaUlakr baahr AatI hOM tqaa Apnaa )dya kRRYNa pr nyaaoCavar kr 

, ,, , , ,

, ,

,,

, ,

,

, ,, ,

, ,, ,

,,

,, ,

,

( )

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 89

Page 90: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 90/519

dotI hOM. maoGa kI trh rMgaIna CtiryaaoM kI dRSyaavalaI idK rhI hO. Bagavaana saundr bas~aoMAaBaUYaNaaoM evaM fU laaoM sao sausaijjat hOM. qako laaOT rho hOM. ek haqa iksaI saKa ko kMQao

pr iTka hO tqaa dUsara SaMK QaarNa ikyao hue hO. ]naka QanauYa maukuT tqaa tlavaar saaqaI laaoga laokr kr pICo pICo cala rho hOM. yaSaaoda gaaoipyaaoM kao rasto sao Alaga KD,a haonao kI raya dotI hO M. eosaa na hao Aap sabaaoM kao kMgana Kaonaa pD,o. ek gaaopI dUsarI saopva-t ]zanao vaalao kRYNa ko salaaonao Civa kI baKana krtI hO tqaa ApnaI dSaa ka BaI ica~Na krtI hO. maoro ]raoja AinayaMi~t hOM vas~ Z,Ilao pD, gayao hOM kMgana iKsak rha hO. it$maalaI$HSaaolaO ko p`Bau naR%ya ka p`dSa-na krnao lagato hO M. ek gaaopI kpaola kilpt Baavanaa maoM khtI hO ik Agar [sa rasto Aa gayao tao raokkr pUCUMgaI 'hmaara gaoMd Aapnao lao ilayaa hO' tqaa AQaraoM ka cau Mbana k$MgaI. gaaopbaalaaAaoM kI maaM khtI hOM ik ApnaI baoTI kao dUr hT jaanao kao kha hO. eosaa na hao ik kMgana evaM vas~ Z,Ilao pD,jaayaoM. ek maaM nao kha ‘maorI baoTI nahIM maanaI AaOr baaMsaurI bajaato kRYNa ka rasta raok  KD,I hao gayaI.’ haqaIdaMt ka ]saka baahupaSa igar gayaa tqaa vadna isakuD, gayaa.tIsaro Satk ka pacavaaM dSak 3 : 05 yaa pasaur 264 sao 274 tk : [ amaoM 11 pasaur hOM. yahaM gaaovaw-na QaarNa ka vaNa-na hO. [nd` ko ilayao eki~t Baaojana Bagavaana caT kr 

gayao. vaYaa- sao ~aNa ko ilayao Aapnao pva-t Cata kI trh ]za ilayaa. saat idna tk Anavart vaYaa- hu[-. ga}AaoM kao pva-t ko naIcao SarNa imalaI. varah $p maoM QarnaI QaarNa krnao vaalao p`Bau gaaovaw-na QaarNa kr ilayao. p`Bau kI laMbaI Baujaa Cata ka DMDa banaa tqaa paMcaao ]MgailayaaM kmaanaI kI trh Cato kao saMBaalao KD,I qaI. fnaQaarI SaoYa jaOsao pRqvaI kao QaarNa krto hOM ]saI trh paMcaaoM ]MgailayaaM gaaovaw-na QaarNa ikyao qaIM. gaaovaw-na ]sa p`Bau ka ivajaya C~ bana gayaa qaa ijanakI ]MgailayaaM ivajaya Qvaja kI trh fhra rhI qaIM.Aap AnaMt naaga pr saaoto hOM kailaya naaga kao Bayaak`aMt kr doto hOM tqaa naagaair 

ga$D, kI savaarI krto hOM.tIsaro Satk ka Cza dSak 3 : 06 yaa pasaur 275 sao 285 tk : [samaoM 11 pasaur hOM. yahaM^ baaMsaurI vaadna ko p`Baava kao icai~t ikyaa gayaa hO. baaMsaurI kI tana sauna gaaoipyaaoM ko ]raoja ]znao lagao tqaa vao saBaI Gar CaoD, kRYNa ko pasa eki~t hao gayaIM.baaMsaurI vaadna ko samaya p`Bau baayaoM kMQao pr SarIr ka vajana dokr KD,o hao gayao tqaa daonaaoMhaqa ek saaqa hao gayao BaaOMho isakuD, gayaIM poT }pr caZ, gayaa AaOr mauMh saMkuicat haogayaa.AapkI baaMsaurI kI Tor sauna APasarayaoM gaanaa evaM naacanaa CaoD, SaaMt hao gayaIM.tMbaUra vaalao tumbauu$ tqaa vaINaa vaalao naard Apnao vaaVyaM~ BaUla gayao.gaMQava- gana 

,

, ,

, ,

, , ,

, ,

( )

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 90

Page 91: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 91/519

laijjat hao gayao. dovagana ya& ka Baaga BaUla QartI pr Aa gayao. pxaIgana Gaaosalaa CaoD,kRYNa kao Gaor ilayao. gaayaoM kana isqar kr iSar naIcaa ikyao SaaMt KD,I hao gayaIM. ihrnaI 

Gaasa CaoD, SaaMt KD,  I rhI. vaRxaaoM nao AmaRt Qaar evaM fU laaoM kI JaD,I lagaa dI. ]nakI ThinayaaM ]sa idSaa maoM Jauk gayaIM ijasa idSaa maoM p`Bau maurlaI vaadna kr rho qao.tIsaro Satk ka saatvaaM dSak 3 : 07 yaa pasaur 286 sao 296 tk : [samaoM 11pasaur hOM. yahaM gaaoipyaaoM kI maataAaoM ka ivaismat mana icai~t ikyaa gayaa hO. nanhIM ]ma`kI baoTI ka pBau sao Anauraga doK maatayaoM AcaMiBat hOM. TUTI fUTI BaaYaa baaolatI hO saaD,I BaI nahIM saMBaala patI GaraOMda banaanaa nahIM jaanatI saBaI daMt inaklanao baakI hOM caaoTI nahIM baaMQa patI prMtu SaoYaSaayaI Bagavaana ka haqa pkD,o Aa rhI hO. SaMK cak` gada  KD\ga evaM QanauYa ko ica*naaoM GaraOMda sao sajaatI hO. sada AlaaOikk naaqa ka Qyaana krtI hO. jahaM jaatI hO tulasaIQaarI kao KaojatI hO. 'klaCI ijasanao namak ka svaad nahIMcaKa' jaOsaI saIQaI saadI nahIM rh gayaI.jaao maaMgatI hO saba gahnao dotI hUM prMtu hmaara saaqa CaoD, kyaa fUla ko rMga vaalao p`Bau ka naama lao ]Qar hI cala dotI hO. sada koSava tqaa hjaar naama ka paz krtI hO. jaOsao 'klaCI baoMT sao TUT kr dala maoM igartI hO' maorI baoTI sada koSava kI SarNa laotI hO. inarMtr naarayaNa sao maaohga`st hao samast jagat kao

inagalakr baT p~ pr saaonao vaalao ka Qyaana krtI hO.tIsaro Satk ka AazvaaM dSak 3 : 08 yaa pasaur 297 sao 306 tk : [samaoM 10pasaur hOM. kRYNa ko ilayao baoTI kao Gar CaoD,kr calao jaanao pr maaM icaMitt hO. baf- sao saUKokmala vaalao talaaba kI trh hmaara Gar saUnaa hao gayaa hO. hmaarI kMuvaarI baoTI kao kRYNa Bagaa lao gayao. @yaa vah maqaura phuMca gayaI haogaI hmaaro kula maoM klaMk tao nahIM laga jaayaogaa @yaa damaaodr byaah kr baT kI pirkmaa krto ]%sava manaayaoMga o @yaa yaSaaoda pu~vaQaU ka sammaana kroMgaI maorI saundrI baoTI kao doKkr kRYNa saaocaoMgao '@yaa 

[sakI maaM Aba tk jaIivat haogaI ' @yaa baoTI kao jaMgalaI bahoilayao kI ijaMdgaI imalaogaI yaa pUva- kI rainayaaoM kI trh sammaana payaogaI @yaa ]sao naaOkranaI kI trh tao nahIM rKoMgao

tIsaro Satk ka naaOvaaM dSak 3 : 09 yaa pasaur 307 sao 317 tk : [samaoM 11 pasaur hOM. kRYNa evaM rama kI gairmaa gaana krto dao gaaoipyaao M kao icai~t ikyaa gayaa hO.daonaaoMek dUsaro kao Apnao Apnao p`Bau ka gauNagaana kr AanaMd manaanao kao khtI hO M.kRYNa gaaopI : [nd` nao jaba svaga- ka fUla donao sao manaa kr idyaa tao ga$D, vaRxa ]KaD, laayao

AaOr sa%yaBaamaa ko baaga maoM lagaa idyaa.

( )

( )

( )

,, , ,

?

? ?

?

?

?

?

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 91

Page 92: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 92/519

ramagaaopI : prSaurama nao rama kao rasta raok QanauYa caZ,anao kao kha tao rama nao ]nasao QanauYa evaM tp daonaaoM lao ilayao. [sako pUva- Aapnao taD,ka ka baQa ikyaa qaa.

kRYNa gaaopI : $i@maNaI kao rqa pr lao jaato samaya jaba $@maI nao raoka tao kRYNa nao ]sakoiSar kaT ilayao.ramagaaopI : saaOtolaI maaM ko khnao pr rama SaIGa` hI SaaMt mana sao vana kao calao gayao.kRYNa gaaopI : paMcaao Baa[-yaaoM ko dUt banakr yauw krayaa. paMca fnavaalao kailaya pr Anauga`h ikyaa.ramagaaopI : Bart rajamaukuT donao gayao tao rama p`Bau nao Apnaa paduka do idyaa.kRYNa gaaopI : paMca fnavaalao kailaya ko dh kao naR %ya sao maTmaOlaa kr ]sapr Anauga`h kI.ramagaaopI : kOkoyaI ko khnao pr rama nao Bart kao raja do idyaa. vana maoM saUp-naKa ko naak kana kaTo.kRYNa gaaopI : duYT gaaD,I evaM ma$du poD, ka naaSa ikyaa vana mao M gaaya carayao baaMsaurI saocama%kar ikyaa.ramagaaopI : saagar pr saotu baaMQa laMka gayao. ravaNa ka iSar kaT ivaBaIYaNa kao rajaa banaayaa.

tIsaro Satk ka dsavaaM dSak 3 : 10 yaa pasaur 318 sao 327 tk : [samaoM 10 pasaur hOM. laMka maoM saIta maata ko saaqa hnaumaana ka saMbaad. hnaumaana Apnaa p`amaaiNak pircaya doto hue ramakqaa saunaato hOM. janakpur maoM QanauYaBaMga ko baad prSaurama nao raoYa idKayaa taorama p`Bau nao ]nakao QanauYa tqaa tpsyaa sao hIna kr idyaa. Aapnao gaaoQaU laI vaolaa maoM ek baar rama p`Bau kao camaolaI kI maalaa sao baaMQa idyaa qaa. kOkoyaI ko dao vardana kao dSarqa AsvaIkar na kr sako AaOr rama laxmaNa vana kao Aa gayao. Baalaa QaarNa krnao vaalao gauhna kao p`Bau nao gaMgaatT pr Apnaa saKa banaayaa. pqarIlao rasto sao ica~kUT pNa-Saalaa maoM

phuMca Bart nao dMDvat ikyaa. ica~kUT maoM ek kaga nao Aapko stna pr caaoMca maara. rama p`Bau ko itnaka nao ]saka pICa ikyaa. AMt maoM samap-Na krnao pr ]sakI AaMK lao kr ]sao jaIvana dana idyaa. ihrNyamayaI ihrNa kI k`ID,a sao maugQa Aapnao rama p`Bau kao ]sakopICo Baojaa. laxmaNa BaI ]nako pICo gayao. bandraoM ko rajaa sau ga`Iva kI sahayata saoAapkI Kaoja maoM baMdrao M kao Baojato samaya rama p`Bau nao yah kqaa saunaayaI. dUsara p`maaNa ]nako haqa kI yah AMgaUzI hO. saIta maata hnaumaana sao AaSvast hao AMgaUzI kao Apnao isar pr caZ,akr p`sanna hu[-M.

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

, ,

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 92

Page 93: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 93/519

idvyadoSa 15. AyaaoQyaa yaa it$AyaaoiQa yaa it$Ayaaoi<a nagar 1.sqaana : yah idvyadoSa ]<arp`doSa kI rajaQaanaI laKna} sao 70 ik maI pUrba maoM

Avaisqat hO. rolamaaga- pr banaarsa yaa maugalasaraya sao idllaI tqaa hirWar jaanao vaalao maaga-pr AyaaoQyaa ek sToSana hO.2.ivaga`h sva$p evaM maihmaa : yahaM ko po$maala EaIrama Bagavaana hO M tqaa tayar saIta dovaI hOM. tIqa- saryaU nadI hO tqaa ivamaana puYpk hO. kha jaata hO ik ivaYNau nao vaOkuMz saoAyaaoQyaa kI p`itCayaa ba`*maa kao dI AaOr ]nhaoMnao [sao saUya- kao do dI. saUya- sao AyaaoQyaa manau kao p`aPt huAa AaOr manau nao [sao saryaU ko dixaNa iknaaro pRqvaIlaaok maoM sqaaipt kr idyaa. Bagavaana rama nao rMganaaqa Bagavaana ivaBaIYaNa kao AyaaoQyaa maoM hI ]phar maoM idyaa qaa jaao vat-maana maoM EaIrMgama maoM ivarajato hOM.4.idvyap`baMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 312, 314 316, 321325 399.kulaSaoKr AaLvaar po$maala it$maaoLI 724 725 741 748. Bai>saar svaamaI it$candiva$<ama 766 768 769 774 779 780 832 843 846 861 evaMnaanmaugama it$vandaid 2384 2417 2456 2460.Ba>aiGa`MroNa u svaamaI it$PpiLLyaL,uicca 920. prkala svaamaI poirya it$maaoLI 1875.poyaAaLvaar 

maunrama it$vandaid 2332 2333.nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3605.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka phlaa dSak 4 : 01 yaa pasaur 328 sao 337 tk : [samao M 10 pasaur hOM. p`Bau kao Kaojanao vaalao evaM doKnao vaalao ko baIca ka saMvaad. Agar Aap rama p`Bau ka inavaasa Kaoja rho hOM tao p`Bau narisaMh $p maoM doKo gayao qao. haqaI kao dMthIna krnao vaalaoraxasaao M kI saonaa ka saMhar krnao vaalao tqaa ek baaNa sao saat vaRxaaoM kao vaoQanao vaalao rama p`Bau nao saIta ko ilayao janak ko QanauYa ya& maoM QanauYa taoD,a.saagar maoM baTp~ pr inaiScaMt 

saaonao vaalao baalak p`Bau kao Agar Kaojato hOM tao vao hI naiPpnaaya ko ilayao saat vaRYaBaaoM kaoSaaMt krto doKo gayao hOM. Agar Aap it$mala p`Bau kao Kaojato hOM ijanakI pUjaa ba`*maa evaMiSava krto hOM tao ]nhoM $i@maNaI ka AphrNa krto doKa gayaa hO. pU tnaa ka stna pana kr p`aNahIna krnao vaalao kao Agar Aap Kaojato hOM tao vao Warka maoM saaolah hjaar rainayaaoMsao iGarkr isaMhasanaa$Z, doKo gayao hO M. Svaot SaMK vaalao p`Bau kao Agar Aap Kaojato hOM taovao hnaumaanaQvaja vaalao rqa kao yauw maoM hMkato doKo gayao hOM. jayad`qa ko pxaQar rajaaAaoM saolaD,nao vaalao kRYNa kao Agar Aap Kaojato hOM tao yauwxao~ maoM cak` sao saUya- kao iCpa kr Ajau-na sao jayad`qa ka baQa krato doKo gayao hOM. ekbaar maoM pRqvaI pva-t saba kao inagalakr 

,,

, ,, ,

,

,,

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 93

Page 94: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 94/519

ifr ]galanao vaalao kao Agar Aap Kaojato hOM tao vao varah ko $p maoM QarnaI ka ]war kr BaU dovaI sao byaah rcato doKo gayao hOM.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 16. Warka yaa duvarapid 1.sqaana : Warka Bagavaana kRYNa kI rajaQaanaI ko $p maoM jaanaI jaatI hO. yah sqaana gaujarat maoM samaud` ko iknaaro Avaisqat hO.saD,k maaga- tqaa rola maaga- pr Avaisqat yah idvyadoSa saugamata pUva-k Ahmadavaad yaa rajakaoT sao phuMcaa jaa sakta hO.Warka kI dUrI Ahmadavaad sao krIba 500 ik maI hO tqaa rajakaoT sao yah sqaana 200 ik maI pr hO. rola maaga- maoM AMitma sToSana AaoKa hO evaM Warka sToSana AaoKa sao ek sToSana phlaohI hO.2.ivaga`h sva$p : jaba yadubaMiSayaaoM ka gaRh klah sao naaSa huAa qaa Bagavaana nao maUla maMidr kao samaud` maoM DUbaao idyaa qaa. vat-maana maMidr Bagavaana ko p`paO~ nao inaima-t krayaa.Bagavaana ka maUlaivaga`h catuBau-ja $p maoM KD,o Avasqaa maoM piScamaaiBamauKI hO AaOr Aap }pr ko daihnao haqa maoM gada QaarNa ikyao hOM tqaa baayaoM haqa maoM cak` hO. Aapka naIcao ka dayaaM haqa carNaaEaya kao [Migat krta hO tqaa baayaoM haqa mao M SaMK QaarNa ikyao hO.

AapkI sainnaiQa ko zIk saamanao jagamaaohna ko dUsaro iknaaor pr maaM dovakI kI sainnaiQa hO.sa%yaBaamaa ko saaqa AapkI pTrainayaaM Alaga Alaga sainnaiQayaaoM maoM ek pRqak p`akar maoMisqat hOM. maaM $i@maNaI ka maMidr yahaM sao 2 ik maI dUr Avaisqat hO. [saItrh sao p`d\yaumna tqaa Aina$w kI sainnaiQayaaM pRqak p`akar maoM Avaisqat hOM. sa%yaBaamaa kI sainnaiQa kopasa laxmaInaarayaNa kI sainnaiQa hO [samaoM laxmaI tqaa naarayaNa ek hI SarIr mao M dao iSar kosaaqa hOM.

[sa idvyadoSa ka tIqa- gaaomatI nadI hO jaao maMidr ko saTo dixaNa maoM samaud` maoM p`vaaiht haotI hO. dor rat maoM tqaa p`at: 5 bajao tk nadI saU  KI jaOsaI rhtI hO jabaik idna ko 10 bajao saosamaud` ka jvaar [sa nadI mao M baaZ, jaOsaI isqait ]%pnna krta hO. p`at: 4 bajao [sa tIqa- maoMdIpdana ka bahut mah%va hO. Bagavaana WarkaQaISa jaI kI maMgalaa AartI 7 bajao p`at:tqaa dUsarI AartI 10:45 bajao pU vaa-*na maoM dSa-naIya hO. saMQyaa kI AartI 7:45 bajao kI tqaa rat kI AartI 8:30 bajao ek AnaaoKI rIit sao saMpaidt haotI hO. p`itidna Bagavaana ko maMidr ko iSaKr pr ivaSaala naU tna Qvaja fhrayaa jaata hO tqaa idna maoM krIba 

10 bajao yah kaya-kma ]%sava ka dRSya ]pisqat krta hO. Ba>gaNa dao vaYa- pUva- maoM

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 94

Page 95: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 95/519

Aiga`ma raiSa jamaakr QvajaaraohNa ka saaOBaagya p`aPt krto hOM. Bagavaana ko maMidr maoMivaSaoYa Aca-naa ko $p maoM Bagavaana ka rajaBaaoga p`aPt ikyaa jaa sakta hO jaao idna ko 1

bajao Apra*na maoM p`aPt haota hO.yahaM ko ivamaana kao homakUT ivamaana khto hO M.3. maihmaa : maqaura CaoD,kr Aapnao ApnaI nayaI rajaQaanaI yahIM basaayaI. maUla Warka tqaa BaoMT Warka AaoKa sao kuC dUr jaakr samaud` ko baIca isqat hO jahaM panaI vaalaI naava yaa jahaja sao Ba>gaNa ivaSaoYa $p sao dSa-naaqa- jaato hOM. BaoMT Warka maoM Ba>raja saudamaa yaanaI kucaolaa sao Aapka imalana sqaana dSa-naIya hO. Warka sao maUla tqaa BaoMT Warka tk kI pUrI yaa~a gaa[D ko p`avaQaana ko saaqa sqaanaIya nagar inagama basa Wara saMcaailat krtI hO jaao p`at: 8 bajao sao p`arMBa haokr idna ko 2 bajao pU rI haotI hO. maUla Warka maoM Bagavaana p`at: kala baalak ko sva$p maoM dSa-na doto hOM tqaa Apra*na maoM rajaa kI trh AaOr rat maoMvaRw saMt kI trh dSa-na doto hOM. AaoKa ko maaga- maoM gaaopI talaaba ka dSa-na haota hOMijasako baaro maoM kqaa eosaI hO ik jaba ]wva jaI ba`ja kI gaaoipyaaoM kao Warka laa rho qao tao[sa talaaba maoM snaana ko k`ma maoM Bagavaana nao AdRSya$p sao gaaoipyaaoM ka caIr hrNa ikyaa qaa. Warka ka samaud` maoM DU banao ko pUva- Bagavaana kRYNa nao Aja-una kao 16000 rainayaao M kaomaqaura phuMcaanao ka daiya%va idyaa qaa. maaga- maoM rainayaaoM nao yahaM zhrkr snaana ikyaa AaOr 

Bagavaana kRYNa ek BaIla navayauvak ko $p maoM rainayaaoM ka vas~ caura lao gayao. Ajau-na naojaba p`itraoQa ikyaa tao BaIla navayauvak nao Ajau-na kao hzat baaMQa kr jamaIna pr saulaa idyaa. [sa trh sao Ajau-na ka mahaBaart yauw ka Ajaoya QanauQaa-rI haonao AiBamaana caUr huAa.4.idvyap`baMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 333, 398, 399 415472.AaMDala naiccayaar it$maaoLI 507 541 594 625. . Bai>saar svaamaI naanmaugama it$vandaid 2452.Ba>aiGaMroNau svaamaI it$PpiLLyaL,   uicca 916.

prkala svaamaI poirya it$maaoLI 1504 1524.nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 32953368.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka dUsara dSak 4 : 02 yaa pasaur 338 sao 348 tk : [samaoM 11 pasaur hOMAaOr yahaM it$maala$HaSaaolaO kI gaaqaa icai~t hO jaao timalanaaDu ko madurO sao 20 ik maI pr Avaisqat ek p`isaw idvya doSa hO. yahaM saundrbaahu Bagavaana ivarajamaana hOM.i~ivak`ma $p maoM Qara maapnao ko k`ma mao M Bagavaana ka carNa jaba sa%yalaaok maoM phuMcaa taoba`*maa nao carNa Qaaokr padaodk ilayaa. Bagavaana ko pOr ko naupUr sao iCTk kr jala ka 

,,

, ,

,

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 95

Page 96: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 96/519

kNa it$maala$HaSaaolaO maoM igara ijasasao naupUr gaMgaa p`vaaiht hu[-M. [samaoM ApsarayaoM snaana krtI hOM. ravaNa ko isar evaM saUp-naKa ko naak kaTnao vaalao p`Bau yahaM SaaSvat $p sao

ivarajamaana hOM. svaga- ko klpt$ ko fUla yahaM p`vaaiht haoto hOM. gaaovaw-na pva-t ]zanaovaalao gajaond` kI rxaa krnao vaalao tqaa kuvalayaapID, ka naaSa krnao vaalao p`Bau yahaMivarajamaana hO M. ijana BaujaaAaoM pr kubjaa nao caMdna laop ikyaa ]saI BaujaaAaoM sao pBau nao malla yaaowaAaoM ka naaSa ikyaa. saaO ko iva$w paMca ko ilayao rqa calaanao vaalao p`Bau nao Ajau -na koGaaoD,o ko ilayao ek baaNa sao jala p`pat ]%pnna ikyaa. p`acaIna paMDyaa rajaa naodumaarna naokudO madurO maoM p`Bau ka ivajayaao%sava manaayaa. yahaM BaaOMro p`Bau ko hjaarnaamaaoM ka inarMtr gaana krto rhto hOM.caaOqao Satk ka tIsara dSak 4 : 03 yaa pasaur 349 sao 359 tk : [samao M 11 pasaur hOMAaOr pICo ko dSak sao hI it$maala$HaSaaolaO kI gaaqaa Aagao cala rhI hO AaOr [sa dSak ko baad Aagao ko dSak 5 : 03 maoM pasaur 453 sao 462 tk puna: yah gaaqaa calaogaI. yahaM]sa p`Bau ka inavaasa sqaana hO ijanhaoMnao $i@maNaI ko karNa ]sako Baa[- $@maI kao rqa maoMbaaMQakr laijjat ikyaa. p`Bau nao kailaya naaga kuvalayaapID, haqaI yamalaajau-na AirYTnaomaI vaRYaBa tqaa kMsa ka naaSa ikyaa. narkasaur ka galao maoM fMda Dalakr naaSa 

ikyaa AaOr saaolah hjaar rainayaaoM kao mau> ikyaa. maabalaI ko pu~ baaNaasaur kI pu~I }Yaa kao kOd sao p`Bau nao mau> krayaa. Aapnao gaalaI kI baaOCar krnao vaalao iSaSaupala ka baD,oSaaMt Baava sao AMt ikyaa. it$maala$HaSaaolaO pva-t saba pva-taoM ka AiBaBaavak maanaa pasaur 353 jaata hO . paMcaalaI d`aOpdI ka kYT p`Bau nao saaO Baa[yaaoM kI pi%nayaaoM pr Dala 

idyaa. saIta kI rxaa ko ilayao yahaM ko p`Bau nao laMkoSa ka naaSa ikyaa.varah $p maoM QartI ka ]war krnao vaalao p`Bau nao QartI kao vaamana bana kr maapa. p`Bau nao sabakao inagala kr puna: baahr kr idyaa jaao p`Bau kI laIlaa SaaSvat $p sao calatI rhtI hO.yah pva-t hjaar 

fna pr SaoYaSaayaI hjaar Baujaa vaalao hjaar maukuT sao sauSaaoiBat p`Bau ko SaasanaaQaIna hO.yah pva-t AYTaxar maM~ kI saaxaat naOsaiga-k p`itinaiQa%va krta hO jaao maa~ AnauBava saosamaJaa jaa sakta hO.caaOqao Satk ka caaOqaa dSak 4 : 04 yaa pasaur 360 sao 370 tk : [samaoM 11 pasaur hOMAaOr yah it$kaoi+yaUr idvya doSa ko Ba>ao kI p`SaMsaa sao pirpU Na- hO. yah saolba naaMbaI evaMgaaoYzI pU Na- svaamaI ka Avatar sqala hO AaOr [sakI cacaa- pUva- maoM p`qama Satk ko phlaodSak maoM kI jaa caukI hO.saolba naaMbaI nao hI rajaa kao ]%p`oirt kr ivaYNauica<a svaamaI kaonaarayaNa prt%va kI vyaa#yaa ko ilayao AamaMi~t krayaa qaa. ba`*maa [nd` evaM $d` ko

( )

( )

, , ,,

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 96

Page 97: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 97/519

k<a-vyaao M ka inaQaa-rNa krnao vaalao pBau ka yahaM inavaasa hO. yahaM ko inavaasaI sa%yavaadI evaMp`itidna AitiqayaaoM ko svaagat maoM p`sanna rhto hO M.yao laaoga paMca t%va paMca ya& paMca kmao-

ind`ya evaM paMca &anaoindya ko prspr saMbaQa sao BalaI BaaMit piricat hOM. narisaMh Bagavaana maoM [nakI Aasqaa p`SaMsanaIya hO. eosao laaogaaoM ko baIca rhnao ka Avasar mahana tpsyaa saoimalata hO. saolba naaMbaI jaOsao sarla mahana ica<a Ba> sao p`Bau Ait p`sanna rhto hOM. Akala kI AvaiQa maoM jaba mauT\zI Bar Anna dula-Ba rhta hO yahaM ko inavaasaI AagantukaoM ko ilayaoApnaa BaMDar sada Kulaa rKto hOM. AaScaya- hO ik [sa Qara pr p`Bau nao kuC eosao laaogaaoMkao banaayaa hO ik vao p`Bau ka ek baar BaI naama nahIM laoto. eosao laaoga ApnaI maaM ko gaBa- koBaar hOM.

eosao laaogaao M ka pInao vaalaa jala evaM phrnaovaalaa vas~ saBaI pappUNa- hOM. eosao laaogaaoM ko mauMh maoM tao pSau kI trh kovala Gaasa Bar donaa caaihe.caaOqao Satk ka pacavaaM dSak 4 : 05 yaa pasaur 371 sao 380 tk : [samaoM 10 pasaur hOMAaOr yahaM p`Bau sao nahIM jauD,nao vaalao p`aiNayaaoM ko ilayao jaIvana ko AMitma kala ko ilayao kuC AmaUlya pramaSa- idyao gayao hOM. SarIraMMt kala maoM jaao Qana pirvaar sao mana hTakr koSava ko

icaMtna maoM lagaato hOM vao mahana hOM. SarIr iksaI BaI dyanaIya isqait maoM hao prMtu 'namaaonaarayaNa' ka jap nahIM CaoD,nao ka hO. maaQava kao manamaM idr maoM sqaaipt kr donao ka hOijasasao AMt kala maoM pirvaar vaalao kI saMpi<a ko baaro maoM AnvaoYaNa sao Aap Anasaunao rhoM.[ind`yaaoM ko inayaMta )YaIkoSa Bagavaana kao samaip-t hao jaanao sao yamadUt kI xait sao Aap mau> rhoMgao. [sako phlao ik yamadUt maaoTI rssaI sao Aapkao GasaITnaa Sau$ kroM Aap maQausaUdna p`Bau kao nahIM BaUlaoM.gaaoivaMd naama ka smarNa Aapkao maR%yau pID,a sao mau> rKnaovaalaa hO.

caaOqao Satk ka Cza dSak 4 : 06 yaa pasaur 381 sao 390 tk : [samaoM 10 pasaur hOMAaOr yahaM p`Bau ko naama pr saMtana ka naama rKnao ka laaBa icai~t ikyaa gayaa hO.saaMsaairk vastuAaoM ko laaoBa maoM Anya naama na rKkr koSava EaIQar gaaoivaMd vaOkuMz maaQava damaaodr Aaid naamaao M sao ApnaI saMtana kao pukarao. naarayaNa kI maaM kBaI narkgaamaI nahIM haotI. marNaSaIla maaM kI marNaSaIla saMtana marNaSaIla naama sao pukaro jaanaopr kBaI maui> ko saaQana nahIM hao sakto.

caaOqao Satk ka saatvaaM dSak 4 : 07 yaa pasaur 391 sao 401 tk : [samaoM 11 pasaur hOM

, ,

,

haqa kI AMgauilayaaM p`Bau ka naama japnao ko ilayao hO prMtu AnaiBa& laaoga [saka p`yaaoga kovala Baaojana krnao ko ilayao krto hO M.

yaad rKao AmaRt gaMdo mau Mh sao BaI ga`hNa krnao pr Amarta hI p`dana krta hO.

( )

( )

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 97

Page 98: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 98/519

AaOr yahaM BaagaIrqaI tqaa AlaknaMda ko saMgama dovap`yaaga ko rGaunaaqa p`Bau kI p`Saist gaayaI hu[- hO. maUlaivaga`h KD,o maud`a maoM catuBau-ja sva$p maoM BaagarqaI kI Aaor doK rho hOM.

EaI ivaYNauica<a svaamaI nao sqaana ka naama 'kNDma kiDnagar' sao saMbaaoiQat ikyaa hO tqaa p`Baukao 'pu$Yaao<ama' khkr pukara hO. sqaanaIya jana yahaM p`Bau kao rGaunaaqa jaI ko naama saoBajato hOM. saMgama ko jala maoM iSava ko iSar pr caZ,  o kaonrO ko fUla tqaa naarayaNa ko carNa kmala pr caZ,o tulasaI ka dSa-na haota hO. i~ivak`ma p`Bau ka ba`*maa Wara ilayaa gayaa carNaaodk iSava kI jaTaAaoM sao p`vaaiht hakr gaMgaa ko $p maoM dSa-naIya hOM. ihmaalaya saosaagar tk kI yaa~a maoM gaMgaa Ba>aoM ko kma-jainat daoYaaoM ka inavaarNa krtI hOM. puraoYa<ama p`Bau Apnao idvya AayauQaaoM cak SaMK KD\ga QanauYa hla kulhaD,  I evaM gada sao AsauraoMka naaSa krto hOM. yahaM ko p`Bau Saalaga` ama vaOkuMz AyaaoQyaa badrI maqaura evaM Warka ko naaqa hOM. gaMgaa maoM ya&aopraMt p`vaaiht saamaiga`yaaoM kI p`caurta hO ijasao dUsaro yaai&k jana BaI Canakr ]pyaaoga maoM laato hOM. '!' ko tIna vaNaao-M A' ']' 'ma' tqaa AYTaxar maM~ kotInaaoM SabdaoM yaanaI ik '! namaao naarayaNaya' pr Qyaana krnao sao 'pr%va saaOlaBya evaMBaaogya%va' tIna $p vaalao sava-vyaaPt p`Bau ko saaqa 'tIna gauNaaoM vaalao jaIvaa%maa yaanaI Ananyaa-h SaoYa%va Ananya SarNa%va Ananya Baaogya%va' ka saMbaMQa sauinaScat haota hO.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 17. dovap`yaaga yaa it$kNDma 1. sqaana : ]<araKMD ko ?iYakoSa sao 60 ik maI pr badrInaarayaNa ko rasto maoMdovap`yaaga Avaisqat hO.dovap`yaaga sao Aagao baZ,nao pr baayao M ka rasta gaMgaao~I kao jaata hOjabaik saIQaa rasta badrInaarayaNa kI Aaor jaata hO.2. ivaga`h sva$p : Bagavaana catuBau-jaI sva$p maoM AlaknaMda evaM BaagaIrqaI ko saMgama pasa hI BaagaIrqaI kI Qaara kao doKto hue KD,o maud`a maoM hOM. Bagavaana kao naIlamaoGa tqaa 

pu$Yaao<ama naama sao BaI jaanaa jaata hO. ivamaana kao maMgala ivamaana khto hOM. yahaM ka tIqa-gaMgaa hO.3.maihmaa : rama p`Bau nao laMka sao laaOTnao ko baad yahaM tpsyaa kI qaI. ivaidt hO ik AlaknaMda badrInaarayaNa sao AatI hO AaOr rasto maoM $d` p`yaaga maoM kodarnaaqa kI Aaor saoAanao vaalaI maMdaiknaI nadI kao AMgaIkar krtI hO. $d` p`yaaga sao AlaknaMda AagaobaZ,kr dovap`yaaga maoM gaMgaao~I sao Aanao vaalaI BaagaIrqaI kao AMgaIkar kr puNya Sailalaa gaMgaa ko naama sao p`vaaiht haotI hOM.saMpUNa- ihmaalaya iSava kI jaTa ka p`itinaiQa%va krta hO AaOr i~ivak`ma p`Bau ka carNaaodk ivaBanna sqalaao M sao ivaiBanna QaaraAaoM maoM p`vaaiht haokr 

, , , , ,, , , , ,

', ,

, ,

( )

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 98

Page 99: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 99/519

Page 100: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 100/519

ko saaqa Sayana krto hOM. dayaaM haqa kohunaI sao mauD,kr isar ko naIcao iTka hO tqaa baayaaMhaqa paSva- mao SarIr sao saTo saIQaa pya-Mk pr laoTa huAa hO. ]%sava ivaga`h naamapo$maala kho

jaato hOM tqaa KD,o Avasqaa maoM catuBau-jaI sva$p maoM hOM. Aapka sva$p kaMcaI ko vardraja Bagavaana sao imalata hO prMtu Aapka cak` p`yaaoga maud`a maoM hO. gaBa-gaRh maoM svatM~ pya-Mk pr ]%sava ivaga`h EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa ivarajato hOM. KD,o Avasqaa ko naamapo$maala kodaonaaoM paSva- maoM ]%savamaUit- EaIdovaI evaM BaUdovaI baOzI hu[- maud`a maoM iWBaujaI hOM.yahaM ko ivamaana kao p`Nava ivamaana khto hOM ijasa pr pUrba sao piScama idSaa maoM caar klaSa hOMtqaa caar klaSa ]<ar sao dixaNa idSaa mao M hOM. ivamaana ko dixaNa idSaa maoM prvaasaudova ka ivagah hO piScama idSaa maoM Acyaut ka ivagah hO ]<ar idSaa maoM Anant ka ivagah hO tqaa pUrba idSaa maoM gaaoivaMd ka ivaga`h hO. caarao ivaga`h koa ek ek klaSa sao ivaBaUiYat ikyaa gayaa hO. [sa trh sao p`Nava ivamaana ko }pr 12 klaSa hOM.yahaM rMganaayakI tayar kI svatM~ sainnaiQa ek svatM~ pirsar maoM hO. gaBa-gaRh maoM tayar ko tIna ivaga`h ek ko pICo dUsara dUsaro ko pICo tIsara kI vyavasqaa sao isqat hOM. tayar catuBau-jaI hOM. sabasao Aagao ka ivaga`h ]%sava ivagah hOM jaao Apnao hI pirsar maoM ]%sava maoMSaaoBaayaa~a maoM inaklatI hOM AaOr rMganaayakI khI jaatI hOM. pICo ko daonaao M ivaga`h EaIdovaI 

evaM BaUdovaI hOMM. tayar kBaI BaI Apnao pirsar sao baahr nahIM jaatI hOM.AanDala ka svatM~ pirsar mao M dao svatM~ sainnaiQayaaM hMO jaao kaodMD rama kI sainnaiQa kopaSva- maoM hO. ek kao AMt: AanDala tqaa dUsaro ko baahya AanDala sainnaiQa khto hOM.BaItr vaalaI AanDala kI sainnaiQa prmapd vasala ko pasa vaalaI caMd`puYkrNaI ko pUrba maoMAvaisqat hO. jabaik baahr vaalaI sainnaiQa caaOqao p`akar maoM piScama trf hO.EaIrMgama ka maMidr pirsar saat GaoraoM maoM hO tqaa Baart ko saBaI maMidraoM sao sabasao baD,o xao~ maoMfOlaa hO. saatao GaoraoM kI samaoikt laMbaa[- 9 ik maI hO tqaa sabasao baahr ko Gaora kI piriQa 

3 ik maI laMbaI hO. ramaanauja svaamaI ka AiQaktma samaya yahIM baIta AaOr yahaM AapkI Alaga sainnaiQa hO. maQaur kiva AaLvaar kao CaoD,kr saBaI AaLvaar nao EaIrMgama kI maihmaa gaayaI hO. maQaurkiva nao iksaI idvya doSa kI p`Saist na gaakr maa~ Apnao gau$dova nammaaLvaar kI p`Saist 11 pasauraoM mao M gaayaI hO jaao idvya p`baMQama ka ek ihssaa hO AaOr kiNNanauNa\iSa$tambau ko naama sao pasaur 937 sao 947 tk maudla Aayairma yaanaI p`qama ek hjaar maoM vaiNa-t hO.cak`t AaLvaar yaanaI saudSa-na cak` kI svatM~ sainnaiQa svatM~ pirsar maoM hO jaao ramaanauja svaamaI kI sainnaiQa vaalao p`akar maoM hI piScama Caor pr hO jabaik ramaanauja svaamaI kI sainnaiQa p`akar ko pUbaI- Caor pr Avaisqat hO. saBaI AaLvaar saMtaoM

, , ,

,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 100

Page 101: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 101/519

kI Alaga Alaga sainnaiQayaaM hOM. kUroSa svaamaI kI Alaga sainnaiQa hO.3.maihmaa : yah sqaana 'kao[la' ko naama sao jaanaa jaata hO. EaIvaOYNava samaaja maoM 'kao[la'

ka ta%pya- EaIrMgama hO. 'po$maala kao[la' kaMcaI ko vardraja p`Bau ko ilayao kha jaata hOtqaa 'it$malaa' it$pit ko vaoMkToSa p`Bau ko ilayao p`isaw hO. Qara pr svayaM vya> Aaz sqalaaoM maoM savaao-pir mah<aa ka hO. Aaz svayaMvya> sqala hOM EaIrMgama vaoMkTma taotad`I EaImaU YaNama puYkr naOimaSaarNya badrI evaM Saalagaama. EaIrMgama ko BaujaMgaSayanama Avasqaa vaalao maUlaavar dixaNa kI Aaor doKkr ivaBaIYaNa kao AnaugaRhIt krto hO M. yahaMka p`Nava ivamaana tqaa SaoYaSaayaI Bagavaana ka dSa-na sabasao phlao ba`*maa kao huAa qaa. [saosa%yalaaok lao jaakr ibarjaa nadI ko iknaaro sqaaipt kr ba`*maa nao saUya- kao pUjaa ka ]<ardaiya%va do idyaa.Aap rMganaaqa p`Bau ko naama sao pukaro jaato hOM. kalak`ma maoM saUya-vaMSaI rajaa ko AnauraoQa pr ba`*maa nao rMganaaqa Bagavaana kao AyaaoQyaa ko ilayao do idyaa.Bagavaana rama nao laMka ivajaya ko baad Apnao kuladova rMganaaqa Bagavaana kao ]pkar ko]phar maoM ivaBaIYaNa kao do idyaa. jaba ivaBaIYaNa Aapkao lao kr laMka jaa rho qao tao maaga-maoM kavaorI sao AavaR<a sqala pr rKkr saMQyaa vaMdna krnao lagao. pU jaa ko baad jaba ivaga`h kao lao jaanao ko ilayao ]pk`ma ikyaa tao Bagavaana nao jaanao sao manaa kr idyaa AaOr batayaa ik 

vao [sa rmaNaIk sqala pr hI rho Mgao. ivaBaIYaNa yahaM ina%ya Aakr Bagavaana kI pUjaa krtohOM. idllaI ko mauislama nabaaba nao naamapo$mala ka ]%sava ivaga`h EaIrMgama sao lao jaakr ApnaI baoTI kao ]phar maoM do idyaa qaa. baoTI kao Bagavaana sao snaoh p`oma hao gayaa. jaba naamapo$mala EaIvaOYNavaaoM ko ]pk`ma sao vaapsa Aayao tao nabaaba kI baoTI BaI Bagavaana kao hI Apnaa pit maanato hue EaIrMgama maoM Aakr rhnao lagaI AaOr svatM~ sainnaiQa tullak naaiccayaar baIbaI naaiccayaar kI smaRit hO. Qanaumaa-sa ko 'pgala p<au' maoM naamapo$maala ek idna lauMgaI phna kr tullak naaiccayaar kI sainnaiQa maoM Aato hOM. Qanaumaa-sa maoM vaOkuMz ekadSaI sao dsa idna phlao

kI AvaiQa 'pgala p<au' khI jaatI hO AaOr [sa AvaiQa maoM idvyap`baMQama ko p`qama ek hjaar tqaa poiryaa it$maaoLI kI AiBanayapUNa- p`stuit Ajau-na maMDp maoM naamapo$maala kosamaxa p`at:kala sao laokr idna ko 1 bajao tk saMpnna haotI hO. vaOkuMz ekadSaI sao baad ka dsa idna '[ra p<au' kha jaata hO ijasamaoM rat mao M ek hjaar KMBao vaalao it$maamaiNa maMDp maoM naamapo$mala ko samaxa 'it$vaayamaaoLI' AiBanaya ko saaqa p`stut ikyaa jaata hO.Qanaumaa-sa ko AMitma 20 idna yaanaI 'pgala p<au' tqaa '[ra p<au' kI AvaiQa maoM maUlaavar rMganaaqa Bagavaana Aapadmastk maaotI sao sajakr ApnaI AnaaoKI CTa ko saaqa Ba>aoM kaodSa-na doto hOM. vaOkuMz ekadSaI sao nammaalavaar ko maaoxa ko idna tk '[ra p<au' vaalaI 

, , ,, , , ,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 101

Page 102: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 102/519

AvaiQa maoM AazvaoM idna kao CaoD,kr baakI saBaI idna naamapo$maala Bagavaana 'prmapd vasala'sao inaklato hOM AaOr Ba>aoM kao BaI [sa AvaiQa maoM prmapd vasala sao p`vaoSa ka laaBa imalata 

hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 183, 189, 212, 245,402 sao 432 tk.AaMDala naiccayaar it$maaoLI 607 sao 616 tk.kulaSaoKr AaLvaar po$maala it$maaoLI 647 sao 676 tk 728. Bai>saar svaamaI it$candiva$<ama 772 800 sao 806 tk , 812 844, 870 tqaa naanmaugama it$vandaid 2384, 2411 2417, 2441.Ba>aiGa`MroNau svaamaI it$maalaO 873, 874,

877, 879 , 881 sao 888 tk, 890 sao 904 tk , 907, 908, 910, 911, 913,914, 916 ,evaM it$PpiLLyaL,uicca 917 sao 926 tk.mauinavaahna svaamaI Amalanaaidiprana 927 sao 936 tk. Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1019, 1213,1378 sao 1427 tk, 1506 , 1571, 1664 1829 1978 2029 2038 20432044 2050 2062 2063 2065 2069 2070 2073 sao 2076 tk evaMiSarya it$maDla 2673 tqaa poirya it$maDla 2674. paoygaO AaLvaar maudla it$vandaid 2087. BaUt AaLvaar [raNDama it$vandaid 2209 2227 2251

2269. poya AaLvaar maunrama it$vandaid 2342 2343. nammaaLvaar it$iva$<ama 2505 tqaa it$vaayamaaoLI 3572 sao 3582.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka naaOvaaM dSak.4 : 09 yaa pasaur 412 sao 422 tk. [samaoM 11 pasaur hOMAaOr pUva-vatI- dSak sao hI EaIrMgama idvya doSa kI p`Saist p`arMBa haokr [sa dSak maoM BaI vaiNa-t hO. EaIrMgama ko p`saUnaaoM maoM rMganaaqa Bagavaana tqaa maaM rMganaayakI kI Civa ka dSa-na haota hO. vana sao laaOTkr Aanao ko AaSvaasana ko p`tIk maoM Aapnao Apnaa paduka CaoToBaa[- Bart kao idyaa.ivaBaIYaNa tqaa laMka ko klyaaNa hotu pBau dixaNa idSaa kao inahartohOM. ma@Kna ka GaD,a sahjata sao faoD,nao maoM jaao Aanand Aap laoto qao ]saI trh ka sahja AanaMd duYT yamalaaja-una k`aoQaI haqaI p`laMbaasaur duda-Mt koiSana jaanalaovaa SakT evaMSai>SaalaI malla yaaowaAaoM ka naaSa krko Aapnao ilayaa. Apnao Ba>aoM kao laMbaI saIZ,I saosaUya- laaok ko rasto vaOkuMz maoM lao jaakr ApnaI saovaa ka Avasar p`dana krto hOM. Aap Warka ko manaaorma p`Bau hOM. EaIrMgama maoM ]plabQa kmala puYp AapkI naaiBa ko kmala ko

samaana saundr hOM. jaba naard jaI nao ek baar gaMgaa maoM snaana kr ek kCuAa kI p`SaMsaa kI tao kCuAa nao gaMgaa kI Aaor saMkot krto hue ]sakI p`SaMsaa kI. gaMgaa nao saagar kI 

,,

, , ,, , ,

, ,

, , ,, ,,

,,

, ,,

, ,,

, , , , ,

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 102

Page 103: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 103/519

p`SaMsaa kI saagar nao pRqvaI kI pRqvaI nao pva-t kI pva-t nao caar mauK vaalao ba*maa kI ba`*maa nao caaraoM vaod kI vaod nao Aigna ya& kI tqaa ya& nao rMganaaqa p`Bau kI EawapUNa- Aca-

naa evaM snaoh BarI dixaNaa kI p`SaMsaa kI. Pa`Bau Aap eosao it$ArMgama maoM rhto hOM jahaMhMsagaNa kmala sao ]%plaaivat jalaaSayaaoM sao maQaur Qvaina maoM pxaIraja ga$D, kI p`SaMsaa krtohOM. Aapnao paMDvaaoM kao ivajayaEaI idlaayaI tqaa kaOrvaao M ko KUna sao jaUD,a baaMQanao kI d`aOpdI kI p`it&a pUrI kra[-. gaBa- maoM Kak haonao sao Aapnao hI prIixat kao bacaayaa. maabalaI tqaa ihrNyakiSapu ko maanamad-na krnao vaalao Aap hI hOM.Aapnao hI ma%sya kcCp saUkr isaMh vaamana tInaaoM rama :pSaurama rama balarama tqaa kRYNa ko $p maoM Avatar 

ilayaa AaOr caaOqao Satk ka dsavaaM dSak .4 : 10 yaa pasaur 423 sao 432 tk.: [samaoM 10 pasaur hOM. pUva-vatI- dao dSakaoM kI trh yah dSak BaI EaIrMgama ko SaoYaSaayaI p`Bau ko EaIcarNaaoM maoMmaR%yau sao pUva- hI samapNa- kao ekmaa~ AaEaya batata hO ijasasao ik maR %yau ko samaya p`Bau kI kRpa banaI rho. Aapnao gajaond` kao raht idlaayaI. jaba maOM maR%yau paSa maoM baMQa jaa]Mgaa tba Aapka naama ivasmaRt hao jaayaogaa. At: yah maorI Aiga`ma p`aqa-naa hO. maorI maR%yau ko samaya mauJao AvaSya yaad rKo M. ABaI yaad kr sakta hU  M [saIilae ABaI yahIM Aapko naama kao

rTo laota hU  M^. jaba ]salaaok ka pvaoSaWar najadIk Aayaogaa AaOr yamadUt pOraoM sao zaokr maarto hue jaba mauJao pkD, laoMgao tao ]sao '$kao' khnao kI BaI Sai> maoro pasa nahIM rhogaI.AapkI laIlaa kao ba`*maa evaM iSava BaI par nahIM pato. AaphIM tInaaoM laaokao M tqaa tIna vaNaaoM- vaalao p`Nava maM~ hOM. yah inaNa-ya laoto hue ik AadmaI marNaSaIla haogaa Aapnao hI maR%yau ko dovata kala kI saRiYT kI.PaaMcavaoM Satk ka phlaa dSak .5 : 01 yaa pasaur 433 sao 442 tk.: [samaoM 10 pasaur hOM.ivaYNau ica<a svaamaI Apnao gaIt kao inamna str ka haonao pr BaI p`Bau kao svaIkar krnao

kI p`aqa-naa krto hOM. kaOAa kI trh kk-Sa rhnao pr tqaa maU  K- jaOsaa vyavahar krnao kobaad BaI Aap hmaoM gaaqaa gaanao ka Avasar doM. kaOAa kI baaolaI BaI BaivaYya ka kuC saMkot dotI hO. saovak ko Sabd KaoTo rhnao pr BaI @yaa svaamaI sahna nahIM krto. hirna koicatkvara ica*na ]sako ilayao Baar nahIM haoto. hma Aap pr Qyaana krnaa BaI nahIM jaanatoAaOr baar baar 'namaao naarayaNa' khto hOM. hmaarI Sai> [saI maoM hO ik hma Aapko Ba> hOMAaOr Aapko maMidr maoM rhto hOM. Baaojana AaOr vas~ kI hmaoM kao[- icanta nahIM rhtI [sailae ik AapkI saovaa ko flasva$p jaao AavaSyak haogaa vah svayaM imala jaayaogaa. p`Bau ka yah baMQauAa majadUr kBaI BaUKo nahIM rha. ha^M ijasa idna Aapka naama ivaCuD, jaata hO vah 

, , , ,, ,

, ,, , , , ,

,

AMtt: kilk Avatar laoMgao.

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 103

Page 104: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 104/519

idna ASauBa idna hao jaata hO. Aapko AlaaOikk saaOMdya- ko dSa-na ka maOM AakaMxaI hU  M.ivanatI hO hr idna ApnaI pUjaa ko Avasar kI KuSaI imalanao kI svaIkRit doM. vaamana 

maaQava maQausaUdna p`Bau Aap ivaSvaasa na krnao vaalaaoM ko ilae isaMh ko samaana hMO.paMcavaoM Satk ka dUsara dSak .5 : 02 yaa pasaur 443 sao 452 tk. : [samaoM 10pasaur hO M. ivaYNauica<a svaamaI vyaaiQa kao caotavanaI doto hOM ik p`Bau ka p`vaoSa hao jaanao kokarNa [sa SarIr maoM ]sako ilayao khIM jagah hO nahIM. saagarSaayaI p`Bau nao hmaoM Apnaa ilayaa hO AaOr yah iklaa Aba saMrixat hO. puranaI isqait hO nahIM. yahaM Aba narisaMh p`Bau Sayana krto hOM At: raogaaid ApnaI rxaa kroM. maora SarIr maaQava ka maMidr hO yahaM raogaaid koilayao sqaana nahIM hO. dao pva-taoM ko baIca kI KaD,I maoM Asahaya hma pD,o hOM. p`Bau hmaarI 

rxaa kIijayao. hmaaro lalaaT pr Aapko carNaarivaMd ka ica*na yaanaI ]Qva-puND/ itlak hmaaro )dya kmala maoM Aapko inavaasa ka saMkot hO. hmaaro BaItr saagar maoM Sayana krnaovaalao p`Bau xaIrsaagar tqaa SaoYaSayyaa ko saaqa p`vaoSa kr cauko hO M. ho cak` SaMK KD\ ga QanauYa id@pala pxaIraja saBaI saavaQaana haokr hmaaro BaItr pBau ko Sayanakxa kI rxaa kIijayao.paMcavaoM Satk ka tIsara dSak .5 : 03 yaa pasaur 453 sao 462 tk. : [samao M 10pasaur hOM. pUva- ko dSak maoM p`Bau ko p`vaoSa kI GaaoYaNaa ko baad it$maalao$HaSaaolaO ko p`Bausao ivaSaoYa $p sao inavaodna ikyaa jaa rha hO ik ek baar p`vaoSa ko baad Aapkao Aba baahr nahIM jaanao doMgao. baMQanaaoM kao kaTkr AaOr saaMsaairk du:KaoM ko BaMvarjaala sao Aapnao mau> krayaa. maOM jaanata hUM^ Aap maoro BaItr p`vaoSa ike hue hOM. Aba @yaa Aapkao hma CaoD,kr jaanao doMgao Aapnao iksaI ko saaqa saccaa[- nahIM inaBaa[-. eosaa na hao Aap calaojaayaoM [sailae kmala saI kaomala maata laxmaI kI Sapqa doota hUM. Agar Aba hma Anya iksaI ko War pr jaayaoM tao @yaa AapkI maihmaa pr AaGaat nahI phuMcaogaa laMbaI dUrI kI 

yaa~a maoM Aapko carNa kmala kI CaMh CaoD, kuC BaI nahIM imalaa. ba`*maa iSava yaa Anya kao[- dovata punaja-nma kI vyaaiQa kI AaOYaiQa nahIM jaanato. hmaoM punaja-nma ko baMQana sao mau> kr Apnao ivaSaala maMidr ko pirsar maoM saovaa maoM lagaa laIijae. Aaja AaOr kla ko BavaMr maoMhma iktnao ?tu evaM kala sao pkD, ilayao gayao hOM. jaba hma gaBa- maoM qao ]sa samaya BaI AapkI saovaa krnao kI [-cCa qaI. Aaja hma yahaM Aakr Aapkao Paa gayao hOM. kOsaoAapkao hma jaanao do MgaoPaaMcavaoM Satk ka caaOqaa dSak .5 : 04 yaa pasaur 463 sao 473 tk. : [samaoM 11 pasaur 

hOM.pUva- ko dSakaoM maoM )dya xao~ maoM Bagavaana ka p`vaoSa hao jaanaa icai~t ikyaa gayaa hO.

, ,

, ,

,

?

?

?

idvyapbaMQama poiryaaLvaar it$maaoLI ivaYNauica<asvaamaI 104

Page 105: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 105/519

[sa AMitma dSak maoM ]sasao imalanao vaalao laaBa kao iganaato hue ]sao sqaayaI banaanao kI kamanaa kI gayaI hO. hmaara SarIr evaM Aa%maa Aapko cak` sao icai*nat hao cauka hO. hma AapkI 

Aa&a kI p`tIxaa maoM hOM. jaba sao Aapnao hmaoM ApnaI saovaa maoM svaIkar kr ilayaa hO tba saopunaja-nma ka saagar saUK kr piva~ sqala hao gayaa hO. maR%yau kI trh BayaavanaI Cayaa maoMidKnao vaalao [sa jagat kI saBaI yaatnaayaoM ApnaI gaaMz ZIlaIkr ibanaa kuC baaolao JaaD,  I maoMjaa iCpI hOM. Aapko naamaamaRt kao jaI Bar pIyaa hO. jaOsao saaonao kI Sauwta p%qar pr rgaD, kr prKto hOM ]saI trh Aapko naama kao hmanao APanao jaIBa pr rgaD,a hO. sada koilayao Aapkao hmanao Apnao BaItr rK ilayaa hO tqaa Apnao Aap kao Aapko BaItr rK idyaa hO.

   OEaIvaOYNava Bai@t saaih%ya kI ek Anaupma kRit it$PpavaO hO.[sako ricayata AanDala svayaM laxmaI ko Avatar ko $p maoM jaanaI jaatI hOM. Aapka Avatar sqala EaIivallaIpu<aur hO jaao timalanaaDu maoM madurO sao 75 ik maI kI dUrI pr tonakaSaI ko pasa iva$dnagar raoD pr isqat hO. AanDala AaOr [nako ipta EaI ivaYNauica%t svaamaI baarh AalavaaraoM maoM Aato hOM.saIta kI trh AanDala BaI pRqvaI sao inaklaI hOM. Aapka Avatar naxa~ kk- maasa maoM

yaanaI AaYaaZ, ka pUvaa-falgaunaI hO. Aapkao EaIivaYNauica<a svaamaI nao tulasaI ko baagaIcao maoMpayaa qaa. Bagavaana kI saovaa ko ilayao maalaa banaanao mao M AanDala Apnao ipta kI sahayata ikyaa krtI qaIM. ipta kI Anaupisqait maoM maalaa kI saundrta kao yao svayaM galao maoM QaarNa kr Aa[nao maoM do Kkr prKtI qaIM . ek idna ipta nao [sa kaya- kao doK ilayaa AaOr maalaa kao Apiva~ samaJa du:KI mana sao ]sa idna Bagavaana kao kao[ maalaa Aip-t nahIM kI.Bagavaana nao [nhoM svaPna dokr AanDala kI phnaI hu[- maalaa kao hIM Aip-t krnao ka inado-Sa idyaa. ]sa idna soa EaIivaYNauica%t svaamaI AanDala kao Avatar ko $p maoM doKnao lagao.

jaba yao ivavaah yaaogya hu[-M tva AanDala nao EaIrMganaaqa Bagavaana sao hI saMbaMQa banaanao ka inaScaya ikyaa. Bagavaana EaIrMganaaqa ko inado-Sa sao AanDala kao DaolaI maoM sajaakr Bagavaana ko maMidr maoM Ait]%saah pUva-k laayaa gayaa. tduprant AanDala nao Apnao kao Bagavaana kI sainnaiQa maoM itraoiht kr idyaa.EaImad\Baagavat mahapuraNa ko skMQa 10 AQyaaya 22 kI ka%yaayanaI v`at kI trh AanDala Qanau -maasa maoM 30 idna v`at krtI qaIM ijasaka ]_oSya EaIkRYNa kao pit ko $p maoMp`aPt krnaa qaa. it$PpavaO ko 30 pasaur [saI p`yaasa ka sajaIva ica~Na p`stut krto

hOM. pasaur 1 maoM AanDala ApnaI saiKyaaoM kao saUyaao-dya sao pUva- jaagakr snaana kr pUjaa ko

p`baMQa saM#yaa 2 : it$Ppava 

,

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 105

Page 106: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 106/519

ilayao Aamain~t krtI hOM tqaa pasaur 2 maoM vat ko inayamaaoM ko palana ka ivavarNa hOijasako Anausaar [sa AvaiQa mao dUQa GaI ka %yaaga kr jaU D,o maoM fUla nahIM baaMQanaa tqaa Bai> 

saaih%ya ka paz krto hue saMtjanaaoM kao sammaana tqaa dana krnaa hO. PaaSaur 3 evaM 4 maoMBagavaana kI mah%ta tqaa v`at ko fla icai~t hOM. pasaur 5 maoM pUjaa kI ivaiQa ka vaNa-na hO. PaaSaur 6 sao 15 tk saiKyaaoM kao jagaanao ka vaNa-na hO. PaaSaur 16 maoM naMd jaI korajamahla ko Warpaala kao jagaayaa jaata hO. pasaur 17 maoM naMdjaI yaSaaoda balarama tqaa EaIkRYNa kao jagaayaa jaata hO. PaaSaur 18 sao 20 tk Bagavaana EaIkRYNa kI sahBaaiganaI naiPpnaaya jaao naIlaa dovaI hOM kao jagaayaa jaata hO. 21 sao 23 pasaur tk Bagavaana saobaatcaIt kao icai~t ikyaa gayaa hO. PaaSaur 24 sao 29 tk Bagavaana kI p`aqa-naa tqaa pUjaa v`at ko ]_oSya sao Bagavad kO Mkya- krnao ka AaSvaaSana p`aPt kr ]%sava kI PaUNaa-huit maoM GaI ]%plaaivat KIr samaip-t kr EaRMgaar ko saaqa Bagavaana kI icar sainnaiQa p`aPt krnaa hO. PaaSaur 29 tao pU Na- samapNa- AaOr SarNaagait kao icai~t krta hO jaao vaOYNavata tqaa ]sakI ppnnata ka Vao<ak hO. PaaSaur 30 maoM AanDala nao svayaM kao flap`dayaI it$PpavaO ka rcanaakar batayaa hO.it$PpavaO ko k[- Saaibdk Aqa- hOM. jaao jyaada laaokip`ya hO vah hO “EaoYz v`at”.

ek AaOr saTIk Aqa- hO. “it$” yaaina “sammaanajanak” AaOr “PpavaO” yaaina “ivavaah yaaogya knyaa”. it$PpavaO maoM Bagavaana naarayaNa ko ivaiBanna AvataraoM ka yaSaaogaana ikyaa gayaa hO . i~ivak`ma Bagavaana kao PaaSaur 3 17 evaM 24 maoM xaIrsaagarSaayaI Bagavaana kao2 4 evaM 6 mao M rama p`Bau kao 10 12 13 maoM tqaa Bagavaana EaIkRYNa kao bahutaoM pasauraoM maoMicai~t ikyaa gayaa hO. pasaur 23 maoM EaIlaxmaI naRisaMh ivaSaoYa $p sao vaiNa-t hO  ,M.AanDala ka it$PpavaO 'idvya p`baMQa' ka ek mah%vapUNa- Baaga hO. 24 p`baMQaao ko samaU h kao 'idvya p`baMQa' khto hOM. [samaoM kula imalaakr 4000 pasaur hO M.pqama p`baMQa poiryaa 

AaLvaar yaanaI ivaYNauica<a svaamaI ka hO ijasao 'poiryaaLvaar it$maaoiL' khto hOM AaOr [samaoM 473 pasaur hOM AaOr [sako p`qama 12 pasaur kao 'it$ PPalaaMD'u khto hO M jaao p`Nava maM~ '!' ka p`tIk hOM. ivaiBanna ]%savaaoM ko Avasar pr ivaiBanna p`baMQaaoM ka parayaNa ikyaa jaata hO prMtu saBaI parayaNa ka p`arMBa 'it$ PPalaaMDu' sao haota hO . it$PpavaO dU sara p`baMQa hO ijasamaoM 30 pasaur hOM evaM pasaurao M kI samaoikt EaRMKlaa mao M yah 474 sao 503 tk kopasauraoM maoM vaiNa-t hO. Anya p`baMQaaoM ko ilayao pUva- kI tailaka 1 d`YTvya hO.

,

, ,

, ,

,

, ,, , , , ,

iTPpNaI 

paz ko ]_oSya sao maUla timala pd pustk 

: 1. naIcao idyao gayao ihndI Anauvaad maoM “ “ ko Andr ko Sabd maUla timala mao M nahIM hO M prMtu

ta%pya- kao spYT krnao ko ilayao [saka samaavaoSa ikyaa gayaa hO.

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 106

Page 107: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 107/519

ko AMt maoM piriSaYT maoM idyaa gayaa hO.2. eosaa lagata hO ik pUva- maoM caaMd` maasa ko AaQaar pr hI va`t kI p`qaa qaI @yaaoMik it$PPaavaO ko phlao

pd maoM p`arMBa ka idna maaga-iL maah yaanaI maaga-SaIYa- maah ko pU iNa-maa kao batayaa gayaa hO. baad maoM timalanaaDumaoM saU ya- kI gait pr AaQaairt pcaaMga kao maananao sao Qanau raiSa maoM saUya- ko p`vaoSa pr it$PPaavaO va`t ka p`arMBa maanao jaanao lagaa.

P`aqama pd inamaM~Na ka hO. gaaodmmaa Apnao najadIkI saiKyaaoM kao piva~ va`t ko ilae ]%saaiht krtI hOM. Qanauma-asa ka yah va`t p`at:kala maoM yamaunaa snaana ka hO. p`arMBa ka idna Agahna yaaina maaga-SaIYa- ko

pUiNa-maa ka hO jaao p`aya: Qanaumaa-sa jaba saUya- Qanau raiSa mao M hao ko p arMBa kala ko Aasapaasa haota hO.[sasao yaSaaoda ko laaD,lao pu~ saundr salaaonao kRYNa p`sanna haoMgao. nandjaI [nakI rxaa maoM inaYzur haokr t%pr rhto hO M. kao[- BaI CaoTI saI CaoTI GaTnaa sao kRYNa kI rxaa ko ilae sada haqa maoM Baujaala toja Baalaa ilae tOyaar rhto hOM. kRYNa tao svayaM naarayaNa hOM AaOr [sa va`t kI pUi<a- sao [naka AaSaIvaa-d hmaoM AvaSya imalaogaa.

it$PpavaO ko 30 pasaur jaao maUla timala sao ihndI maoM $pantirt ikyao gayao hOM:1.Agahna maasa¸ pUiNa-maa ka SauBa idna snaana “yamaunaa kao” caaho vaao calao¸ sausaijjat baalaayaoMsaundr Bavya AayapadI “vaRndavana” kI }ccaaiBalaaYaI baalaayaoM

toja Baujaala inaYzur kaya- “duYTaoM ko naaSa hotu” vaalao naMdgaaopna¸ ko kumaar saundr AaÐKaoMvaalaI yaSaaoda ko maRgaSaavak Syaama vadna¸ saundr Aa^MKoM jagamaga idnakr¸ caaÐd saa mauK naarayaNa svayaM hma pr kRpa kroMgaosaMsaar sao p`SaMisat snaana¸ AaAao EaIvat kroM.474

2.saMsaar maoM janma payaa¸ Apnao [YTdova hotusaunaao¸ xaIrsamaud` koyaaogainad`asaayaI naaqa carNaaoM kI vandnaa gaayaoMGaI nahIM KayaoM dUQa nahIM Kayao M pat: snaana kro Mkajala na lagaayaoM jaUD,a fUla na baaQaoM %yaajya kaya- na kroM¸ imaqyaa khanaI na pZ,oM

yaaogya janaaoM¸ dIna janaaoM¸ saMtaoM “kao” dana doMApnaa ]war saaocao M¸ psanna rho M¸ AaAao EaIvat kroM .475

( )

( )

iTPpNaI : eosaa lagata hO ik pU va- maoM caaMd` maasa ko AaQaar pr hI va`t kI p`qaa qaI @yaaoMik it$PPaavaO ko [sa phlaopd maoM p`arMBa ka idna maaga-iL maah yaanaI maaga-SaIYa- maah ko pUiNa-maa kao batayaa gayaa hO. baad maoM timalanaaDu maoM saUya-kI gait pr AaQaairt pcaaMga kao maananao sao Qanau raiSa mao M saUya- ko p`vaoSa pr it$PPaavaO va`t ka p`arMBa maanao jaanao lagaa jaao Aba maaga-iL kI pU iNa-maa sao kao[- sambanQa nahIM rKta hO.

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 107

Page 108: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 108/519

iWtIya pd maoM gaaodmmaa batatI hOM ik jaIvana kI saaqa-kta p`Bau kI carNa bandnaa mao M hO. naarayaNa hir xaIr saagar maoM yaaogainad`a maoM laIna hOM. daonaao M paSva- maoM BaU dovaI evaM naIlaa dovaI saovaart hOM. EaIcarNaao M maoM mana kao

samaip-t krnao ko }paya sva$p batatI hOM ik v`at ko idnaaoM maoM dUQa GaI ka %yaaga kr doM. [sasao mana ka Aalasa dUr haogaa.EaR Mgaar ko saaQana¸ jaUD, a mao M fUla¸ AaOr AaMKaoM mao M kajala¸ ka BaI %yaaga kr doM. Bagavat kqaa ko Aitir@t Anya pustkaoM kao na pZ,oM. saMt pu$YaaoM evaM yaacakaoM kI saovaa maoM yaqaa Sai@t dana doM.[sa trh sao p`sanna rhkr EaIva`t kro M.

tRtIya pd maoM i~ivak`ma Bagavaana yaaina vaamana Bagavaana kI mah<aa ka smarNa krato huyao batatI hOM ik [nakI AsaIma kRpa sao saMpnnata saV: AayaogaIM. mahInaa maoM tIna baar vaYaa- haogaI. pRqvaI Qaana kI fsala saopUNa- haogaI. jala kI pyaa-Ptta mao M CaoTI maCilayaaM Aanaindt rhogaIM. gaaodmmaa caahtI hOM ik maClaI banakr vao inarMtr saagarSaayaI p`Bau ka dSa-na krtI rhoM. maQauma@KI banakr fU la mao M hI saao jaanaa caahtI hO M. yah fU la p`Bau kI Syaamala saaOMdya- ka hO ijasamaoM icarkala ko ilayao band hao jaanaa caahtI hO M. sqaayaI saMpnnata kao ica`  `~aikMt krto hue khtI hOM ik isqar gaayaoM inarMtr dUQa doMgaI.saBaI pa~ dU Qa sao]%plaaivat rhMogao.vaastva maoM vao¸ AnaMtSaayaI p`Bau ko xaIr samaud` mao M Aa%masaat hao jaanaa caahtI hOM.

catuqa- pd maoM¸ vaYaa- ko baadla ka sva$p¸ p`Bau kI Syaamalata¸ ka smarNa krata hO. baadla ka gaja-na¸paHcajanya ko GaaoYa ka¸ AaOr camaktI ibajalaI¸ saudSa-na cak` kI p`Baa kao¸ yaad idlaato hO. vaYaa- kI 

baaOCar Bagavaana rama ko tIKo baaNaaoM ko samaana rmanaIk idoKto hOM. gaaodmmaa ka yah pd sava-byaaPt p`Bau koilayao p`  oma jaagaRt krta hO.

3.baZ, kr¸ saMsaar maapa¸ savaao-<ama naaqa ka naama gaayaoMApnaa EaIva`t “ka” kroM snaana duYTaoM sao riht doSa pUra “haogaa”¸ maah mao M tIna vaYaa- haogaI 

baZ,oMgao baDo  , Qaana ko Kot¸ CaoTI maCilayaaÐ KolaoMgaI saundr fUlaao M maoM cakmak maQaumai@KyaaM saaoyao Misqar gaayaoM KD,I¸ gaaop dUho M¸ qana pkD, kr va<a-na BaroM¸ ]dar baD,I gaayaaoM saoiTka} }nnait¸ pirpUNa- rhoM AaAao EaIvat kroM .476

4.samaud` va vaYaa- ko naaqa¸ kuC nahIM raoko Msamaud` kroM p`vaoSa panaI lao¸ garjato }pr ]zoMjagat ko mau#ya naaqa sva$p sama SarIr Syaama 

caaOD,a saundr kMQaa¸ pd\manaaBa haqaaoM “ mao M “cak/ jaOsaI ibajalaI “camako “¸ SaMK jaOsaI gaja-na ibanaa dor ko baaNa jaOsaI vaYaa-}nnat saMsaar hotu hao¸ hma BaI Agahna maah snaana “ka “ Aanand lao M AaAao EaIvat kroM .477

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 108

Page 109: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 109/519

Page 110: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 110/519

va koSava ka gauNaanauvaad¸ saunatI nahIM saao rhI haosaundiryaao M¸ Kaolaao “drvaajaa”¸ AaAao EaIva`t kroM . 480

8.pUrba ka AakaSa Svaot hao rha¸ gaayaoM

sava-~ car rhIM¸ va`t ko ]%saukta sao jaanao vaalaI kao raok¸ tumharI p`tIxaa hOpukaroM¸ KD,o hO M KuSa jaagaao baalao gaato vat manaato hue GaaoD,a raxasa ka mau^Mh faD, a¸ “kMsa ko“ yaaowaAaoM kao praijat ikyaa dovaaiQadova kI Aca-naa kroMd`ivat haokr kuSala xaoma pUCoM AaAao EaIva`t kroM . 481

9.r%najaiTt kxa dIpaoM sao p`kaiSat saugainQat QaUp “Agarva<aI “ kI mahk maoM¸ gad\do pr saao rhI 

maorI caacaI kI baoTI¸ saundr maiNajaiD,t ikvaaD, ka saakla KaolaaocaacaI¸ ]sa laD,kI kao jagaaAao¸ jaao tumharI baoTI hOgaUMgaI hO¸ bahrI hO¸ yaa qakI hOyaa jaadU Taonao sao saaoyaI hObaD,o jaadUgar¸ maaQavana¸vaoOkuMzna ko naama Ait fladayak hOM¸ AaAao EaIva`t kroM . 482.

saatvaoM pd maoM p`at: kala ko pUNa- Aagamana ko saaro laxaNaaoM ka vaNa-na hO.pixayaaoM kI cahk koSau koSaubaaola rhI hOM jaao koSava ka CaoTa naama hO ¸ Gar maoM Anya laD,ikyaao M kI ik`yaaSaIlata sao haonao vaalao SabdaoMkao tao saunaao. jaagakr byast haonao sao Gar kI Anya maihlaayaaoM ko isar ko jaUD,a ko fUla¸ ihlaDulakr saugaMQa ivaKor rho hOM¸ tqaa ]nako AaBaU YaNa kI maQaur Aavaaja manaaohr hOM. @yaa yao BaI jagaanao ko ilayaopyaa-Pt nahIM hOM. Gar maoM maqao jaanao vaalao dhI kI hMaDI kI Aavaaja nahIM saunatI Aao p`mau K saKI Bagavaana naarayaNa evaM koSava koSaI raxasa ka mauMh faD,nao vaalao ka naamagaana BaI nahIM saunatI 

gaaodmmaa [sa Aazvao M pd maoM sauvah haonao ko Anya AaOr laxaNaaoM kao batatI hO M.pUrba idSaa ka AakaSa saaf idKrha hO¸ gaayaoM carnao ko ilae baahr Aa caukI hOM Agar nahIM jaagaaogaI tao kRYNa dSa-na ko laaBa saobaMicat rh jaaAaogaI @yaao Mik vao SaIG`a hIM gaayaaoM ko pICo jaMgala calao jaayaogao M . Anya saiKyaaM Aa caukI hOMhma ]nhoM tumharo ilayao raok rKo hOM. calaao jaagaao AaOr dovataAao M ko isarmaaOr¸ ijanhaonaoM koSaI GaaoD,a raxasa ka mauMh faD,a¸ kMsa ko phlavaanaaoM kao Qvast kr idyaa¸ kI pUjaa kroM. vao kRpalau hOM¸ hmaara kuSala AvaSya pU CogaoM.

naaO MvaoM pd mao M gaaodmmaa ek sava-saMpnna ina%ya mau@t kI BaaMit jaao svayaM Aanand mao M magna hO saKI kaojagaatI hOM. Gar r%naao M sao AlaMkRt hO¸ tqaa kmaro sauMdr dIpaoM sao p`kaiSat hOM.Aaramadayak gaVo hOM

()

! !

( ) !

(

)

( )

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 110

Page 111: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 111/519

sau MgaiQat vaatavarNa hO. ikvaaD, Kaolanao ko ilayao Aaga`h krto huyao caacaI saKI kI maaM sao inavaodna krtI hOM¸ “[sa laD,kI kao jagaaAao. lagata hO qakI haogaI¸ yaa ifr tao bahrI gaUMgaI hao gayaI haogaI 

sacamauca saaoyaI hO¸ yaa jaadU Taonao ko Asar maoM hO [sao maaQava evaM vaOkMuzna Bagavaana ko naama sao AvaSya laaBa haogaa.vao baD,  o jaadUgar BaI hOM.

[sa pd maoM ek p`mauK saKI kao gaaodmmaa jagaatI hO M. yah ina%ya mau@t kI trh AanaMd maoM magna saaoyaI saI idKtI hO¸ drvaajaa BaI na KaolatI¸ AaOr na kao[- jabaaba dotI hO. lagata hO ku MBakNa- kI naIMd [sao sata rhI hO. Bagavaana naarayaNa yaanaI ik kRYNa jaao galao maoM tulasaI kI maalaa ko saugaMQa sao ]nmaaidt hao rho hOM¸ko naamagaana sao hI jaagaogaI. Aao saKIiSaraomaiNa Aa drvaajaa Kaola.

ek Ait saundrI maaornaI jaOsaI saKI¸ jao a saugaizt SarIr vaalaI hO AaOr AcCo kula kI hO gaayao aM sao saMpnna Sai@tSaalaI pirvaar ¸ jaao Apnao ipta kI svaNa-lata jaOsaI laaD,laI hO¸ kao jagaato hue gaaodmmaa khtI hO Mik saBaI PyaarI saiKyaaM Aakr tumharo AaMgana maoM saaMvalao salaaonao kRYNa ka naama gaa rhI hOM. jaagaao na ihlaao tao sahI¸ kuC baaola tao yaa ina%ya mau@t ka AanaMd AkolaI laotI rhaogaI AanaMd ka fla sabakaobaaMTnao maoM hO.

( )

?

?

!

(

)

!

?

10.tpEama sao svaga- jaa rhI¸ Aao sajanaI }<ar BaI na dotI¸ drvaajaa na KaolatI saugaMiQat tulasaI maalaa phnao naarayaNa ka yaSagaana vardayak hO¸ bahut phlaoek idna maR%yauga`st huAa kuBaMkNa-

@yaa ]sakI laMbaI naIMd p`kT hu[-¸ yaa ]sanao tumhoM naIMd dI naIMd sao ]%pIiD,t¸ saKI r%na isqar ica<a haokr drvaajaa Kaolaao¸ AaAao EaIvat kroM .483

11.yauvaa gaayao M duhI gayaIMduSmana ivadark gaaopaoM¸ kI svaNa-lata saaMp ko fnajaOsaI AQaaoBaaga vaalaI¸ vana kI maaornaI baahr AaAao sau)d ima~ saBaI kuTuMba Aayao tumharo AaMgana Syaama Gana¸ naama gaana krtona ihlatI¸ na baaolatI¸

saaOBagao @yaao saaoyaI hao¸ AaAao EaIva`t kroM .484

12.pukartI gaayaoM baCD,aoM kao snaoh vaSa va%sa smarNa qana saV: dUQa bahata BaIMgaa Gar pMikla hO dUQa sao¸ p`gaitSaIla gaaop kI bahna 

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 111

Page 112: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 112/519

isar pr Aaosa ilae tumharo pvaoSa War ko baahr KD,odixaNa laMka ko Saasak ka naasa krnaovaalao “ka ”

mana hYa-karI gaIt hOM hma gaato¸ tuma mauÐh nahIM Kaolatokma sao kma jaaga tao sahI¸ @yaa Gaaor inada dUsaro Gar ko saBaI laaoga BaUlao nahI “jaaga gayao “¸ AaAao EaIva`t kroM .485

13.“bakasaur” pxaI ka mauMh faD,a¸ duYT raxasa “ravaNa” ka isar kaTa¸ ]nakI kIit-gaana krto jaatosaBaI ikSaaoiryaa^ M EaIvat sqala phuÐca gayaoSauk` }ga Aayao¸ gau$ Ast hue pxaI klarva kroM¸ doKao saumanasaI saundrI¸ maRganayanaI 

kzaor SaItla jala maoM DubakI nahIM lagaatI saaoyaI saoja pr¸ Aao baailako¸ AcCa idna “hO Aaja’’CaoD, yaui@t Aalasa¸ hmaaro saMga¸ AaAao EaIva`t kroM .486

14.ipCaaD,o baaga ko tD,aga maoMlaala kmala iKla gayao kumauidnaI sakucaokosairyaa vas~ saMt gaNa piva~ maMidr maoM SaMK vaadna hotu jaa rhohmaoM phlao jagaaAaogaI¸ vaada sao baaolaa qaa Aao baalao jaagaao¸ inala-jja baD,baaolaa 

SaMK cak`QaarI¸ vaxasqala ivaSaala 

yah pd pU va-vatI- pd kI trh eosaI saKI kao jagaanao ka hO ijasaka Baa[- gaaOrvaSaalaI hO. pUva- ko pd maoMipta kao saMbaaoiQat ikyaa gayaa hO AaOr [sa pd maoM Baa[- kao. bahut saarI gaayaoM hO M. Baa[- AavaSyak Bagavat kOMkya- sao baahr gayaa hO. gaayao M [saI karNa dUhI nahIM gayaI hOM. gaayaoM baCD,aoM kao yaad kr qana saodUQa bahakr Gar kao pMikla kr rhIM hOM. gaaodmmaa khtI hOM ik saubah ko Aaosa kI prvaah ike vagaOr hma 

saBaI Aayao hOM. Bagavaana rama ka gauNaanauvaad kr rho hOM. kovala tuma hI saaoyaI hao baaik saBaI laaoga jaaga cauko hOM.

yah Pad ek eosaI saundr AaM KaovaalaI saKI kao jagaanao ka hO jaao Bagavat AanaMd maoM ilaPt saaoyaI jaana pD,tI hO.gaaodmmaa batatI hOM ik sauvah ka tara Sauk` ]ga Aayaa hO pixayaaM klarva kr rhI hO M¸ Bagavaana kRYNa evaM rama ka yaSagaana krtI Anya saiKyaaM snaana ko ilayao jaa caukI hO M. ]sao jagaakr SaItla jala maoM snaana ko ilayao p`oirt ikyaa jaa rha hO.iTPpNaI : p`at: kala ka va`t hO [sailayao Sauk` pUva- mao M ]dya laogao M.Agahna mahInao maoM Sauk` ka pUva- mao M ]dya laonaa purakalaIna ga`haoM kI isqait ka Vao<ak hO. saMp`it [sa trh kI AavaRit dRYTgat nahIM

hO.

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 112

Page 113: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 113/519

kmalanayana ko gaIt gaayaoM¸ AaAao EaIva`t kroM .487

AaScaya- sauganaI saao rhI 1kzaor vacana mat baaola¸ maOM SaIGa Aa rhI 2

vaak\pTuta sao hOM pU va- Avagat 1vaagivavaad mao M Aagao hao¸ hma hOM vaMicat laaBa sao 2SaIGa calaao AaOr saaro kama hOM 1saBaI jaanao vaalao Aa gayao 2 haÐ baahr Aa igana lao 1Sai@tSaalaI haqaI “kuvalayaapIz” saMharo¸ rNa maoM duSmanaaoM kao maarogajaond` naayak ko gaIt gaayaoM¸ AaAao EaIvat kro M . 488

16.rxak hmaaro naMdgaaopna raya koiklaa “puYpsaijjat” taorNa War¸ rxak  Kaoilae r%na jaiTt War GauMGa$ saMga saakla 

yamaunaa yaa~a ]d\GaaoYa hotu Zaola donao kaonaIlamaiNa naayak kla hI vacana doya naUtna saijjat hma Aayao¸ jagaanao¸ gaatophlao phlao “Baaor maoM”¸ maatRvat dyaa kroMAsvaIkar na kroM¸ pT KaolaoM¸ AaAao EaIvat kroM.489

   OM .

Aba baarI ek eosaI saKI kao jagaanao ka hO ijasanao kla vaada ikyaa qaa ik saba kao jagaayaogaI prMtu saba 

BaUlakr svayaM saao rhI hO baaolanao maoM catur hO At: [sakao jagaakr lao calao M Bagavaana kRYNa kao baak\pTutaa sao p`Baaivat krogaI idna inaklanao pr hO Aba¸ laala kmala iKlanao lagao tqaa kumauidnaI baMd haonao lagaI.saaQaulaaoga kosairyaa vas~ phnao maMidr maoM SaMK naad krnao ko ilae jaa rho hOM. AaAao kmalanayana Bagavaana ka hma BaI yaSa gaana kroM.

saiKyaaoM ko jagaanao ka yah AMitma pd hO.BaItr saaoyaI hu[- saKI Bagavat Aanand maoM inamagna batayaI jaatI 

hO. jaba baahr vaalaaoM nao ]sako saaonao pr AaScaya- p`kT ikyaa tao SaIGa` ]sanao Aanao ka vaada ikyaa. vah baad ivabaad nahIM krnaa caahtI AaOr naama Bajana ka laaBa laonaa caahtI hO. At: ]sao turt baahr Aakr gajaond` ]wark AaOr kMSa ko inaYzur haqaI ko saMhark Bagavaana ka yaSaaogaana krnao kao kha gayaa.

pUva- ko dsa pdaoM mao M¸ 6 sao laokr 15 tk¸ dsa saiKyaao M kao jagaayaa gayaa Anaumaana ikyaa jaata hO ik 

gaaodmmaa Apnao sao pUva-vatI- dsa AalavaaraoM kao jagaayaI hM saBaI Aba Bagavaana kRYNa ko ipta nand jaI ko

faTk pr Warpala sao p` aqa-naa kr rhI hOM ik p`vaoSa ka saundr drvaajaa Kaoilayao. Bagavaana nao kla hmao MyaSagaana ko ilayao saundr Z,aola yaSaaogaana $pI kOMkya- ka }<ama saaQana donao kao kha qaa. Aap maMo maata 

()

( )

(

)

( )

.

iTPpNaI : vat-maana maMo dixaNa Baart ko maMidraoM mao M SaM Knaad Saayad hI haota hO.

15.dao dlaao M ka saMvaad ek baahr 1 ek BaItr 2

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 113

Page 114: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 114/519

kI k$Naa hO At: drvaajaa Kaola kr hmaoM AnaugaRiht kroM. ibanaa naama ilayao Warpaala sao ivanatI kI gayaI hO. Warpala Aacaaya-EaI kI trh p`vaoSa donao ko AiQakarI hOM. sammaana maMo Aacaaya- ka naama nahI 

ilayaa jaata¸ ]saItrh yahaM Warpala ka BaI naama nahIM ilayaa gayaa hO.ipta ka naama laonaa ]nakI gaaOrva gaaqaa hO ijasasao ik ]nhoM Bagavaana ko ipta haonao ka gaaOrva imalao.

[sa pd mao M gaaoipyaaoM ka War Kulanao ko baad sabaao M ko Sayanakxa ko samaIp phuMcanao ka AaBaasa imalata hO.vao ek ek kr saba kao jagaa rhI hOM : sabako maailak¸ Anna¸ jala¸ Baaojana tqaa KuSaI baaMTnao vaalaonandgaaop jaI kao ifr maata yaSaaoda kao¸ tqaa svayaM Bagavaana kao ijanhaM  onao tInaao laaok kao i~ivak`ma $p maoM maap Dalaa¸ AaOr ifr Baa[- baladova jaI kao¸ jaao Apnao PaOr maoM saundr saaonao ka AaBaUYaNa phnao rhto hOM.

yah pd EaIvaOYNavaao M ko ilayao Ait mah%vaPaU Na- hO. kha jaata hO Aacaaya- p`var BaaYyakar svaamaI EaIramaanauja svaamaI [sa pd kao gaunagaunaato hue ek baar Apnao gau$ ko drvaajao pr phuMcao. gau$ pu~I naojaba drvaajaa Kaolaa tao vao saaYTaMga AiDyana kI maud` a maoM jamaIna pr laoT kr ]sao p`Naama ikyaa. baoTI naodaOD, kr Apnao ipta kao Anapoixat isqait sao Avagat krayaa. gau$ nao ramaanauja svaamaI sao [sa pd ko

smarNa ka savaala pUCa¸ AaOr vastuisqait BaI vaOsaI hI qaI ik ramaanauja svaamaI ]sa samaya it$PpavaO k [saI pd ka smarNa krto hue gau$ gaRh ko p`vaoSa War pr KD,  o qao. flat: ]nhaoMnao gau$ pu~I mao M naIlaa dovaI ka dSa-na payaa.

[sa pd maoM gaaoipyaaM laxmaI naiPpnaaya yaanaI ik naIlaa dovaI sao p`aqa-naa krtI hOM ik vao yaSasvaI sasaur nandjaI 

,

17.vas~¸ jala¸ Baaojana¸ KuSaI dot jana naayak nandgaaop¸ jaaigayaojananaaiyaka kuladIipka sajanaI¸ yaSaaoda jaaigayaogagana Baod¸ ivaSaala $p¸ maapa ~Olaaok kao

dovaraya¸ naIMd CaoD, jaaigayaosvaNa- payala pad¸ samaunnat baladova Ba`ata saiht jaaigayao¸ AaAao EaIva`t kroM .490

18.dSaa-to ]%saah haqaI ka¸ na Baagato “rNa sao “¸ Sai@tmaana vaxa sqala ]sa nandgaaop kI pu~vaQaU¸ Aao naiPpnaaya saugaMiQat koSavaalaI¸ drvaajaa Kaoilayaojaagao¸ saBaI pxaI pukaro M¸ do K maaQavaI iSaKr sao kuhu kro kaoyala¸ doK gaoMd pkD,o ]MgailayaaoM sao¸ ]na Aapko pit ka gauna gaayaoMlaala sarao$h haqa¸ kr ikMikiNa baajao Aap 

AayaoM¸ KaolaoM hYa- sao AaAao EaIvat kroM . 491

  o

-

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 114

Page 115: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 115/519

kI pu~baQau hOM jaao rNa mao M haqaI ko ]%saah sao APanaI caaOD,I CatI ko saaqa Sa~uAaoM ka Samana krto hOM.ifr [nakao saundr evaM saugaMQamaya koSavaalaI hOM¸ khkr yah yaad idlaatI hOM ik kaoyala vaRxa pr Aavaaja 

kr sauvah haonao ka p`maaNa do rhI hO M. AaPa Apnao haqa maoM saMpU Na- saRiYT kao gaoMdvat rKtI hOM. hma Aapkopitdova ka yaSagaana krnao Aayao hOM At: Apnao saundr laailamaapUNa- haqaaoM sao drvaajaa Kaoilayao.khto hOM Bagavaana rama nao janakpur ko rajapqa sao saIta kao Apnao mahla maoM haqa sao gaoMd foMknao ka Kola 

 Kolato doKa qaa. gao Md ka rMga baar baar badla rha qaa. ivaSvaaima~ jaI nao batayaa¸ jamaIna pr gaoMd ka Svaot rMga saIta jaI ko naK ko rMga kao dSa-ta hO. hvaa maoM ]saka naIlaa rMga ]nakI naIlaI AaMKaoM ka rMga 

lao laota hO¸ AaOr haqa mao laala rMga ]nakI ri@tma hqaolaI k rMga ka Vaotk hO.

pd 18¸ 19 evaM 20 naiPpnaaya kao ivaiBanna naamaaoM sao saMbaaoiQat krto hMO. Pad 19 mao M phlao Bagavaana saop`aqa-naa hO ik Aap dIpao M sao p`kaiSat kxa mao M haqaI ko daMtaoM sao banao plaMga pr naiPPanaaya ko vaxasqala pr isar rK saaoyao hOM ¸ kRpa kr Apnaa mau Mh Kaoilayao AaOr hmasao kuC baaoilae. kao[- ]<ar na imalanao pr ifr naiPpnaaya sao gaaoipyaaM khtI hOM ik Aba dor hao rhI hO ¸ sauvah haonao kao Aayaa¸ Aap [nhoM kBaI BaI jagaa[yao ¸ pr jagaa[yao. yah khaM ka nyaaya hO ik Aap [nasao xaNaBar BaI Alaga nahIM haonaa caahtI hOM.hmao M BaI Aap sao nyaaya kI p`aqa-naa hO. Bagavaana vaOkuMznaaqa i~padivaBaUit maoM EaIdovaI¸ BaU dovaI¸ evaMnaIlaadovaI ko saaqa ina%ya ivarajamaana rhto hOM. gaaodmmaa nao [sa pd maoM naIlaa dovaI kao naiPpnaaya sao saMbaaoiQat krto hue ApnaI Aagao kI p`aqa-naa kI hO. [sa p`saMga maoM EaI praSar Ba+ ko Slaaok ka it$PpavaO ko paz 

krnao ko p`arMBa maoM sava-qaa smarNa ikyaa jaata hO.

EaIpraSar Ba+ BaaYyakar ramaanauja svaamaI ko sava-ip`ya iSaYya EaI kuroSa svaamaI ko pu~ qao . [naka ivaYNausahs~naama pr 'Bagavad\gauNa dp-Na' naama sao vyaa#yaana Ait p`isaw rcanaa hO. khto hOM EaIrMgama mao M

EaIpraSar Ba+ kao ek baar rajakaop ka Baajana bananaa pD,a @yaaoMik [nhaonao M rajaa kao maindr ivastar koina-maaNa mao M EaIvaOYNavaaoM ko t%kailana inavaasa kao taoD,nao sao manaa kr idyaa qaa. ]sa samaya dIGa-kala tk 

  o19.tOla dIp “kxa maoM “¸ hist dMt pOr plaMga pr kaomala gad\do saaoyaopuYp gaucCa sajao baala naiPpnaaya “ijanako “ vaxasqala rK isar saaoya¸ ivaSaala vaxa sqala “vaalao “¸ maMuh Kaoilayaokjararo nayanaaoM vaalaI¸ Apnao pitdova dor hI sahI¸ kBaI BaI jagaa[yao doK xaNamaa~ BaI ivalagaava Aap nahIM caahtI SauBa svaBaava vaalaI¸ @yaa yah nyaaya hO AaAao EaIva`t kroM . 492

naIlaatu=ga stnaigairtTI sauPtmauWaoQya kRYNaM .paraqya-M svaM EauitSatiSarissawmaQyaapyantI..svaaoicCYTayaaM s~ijainagailatM yaa balaa%kR%ya Bau=\ @to.gaaoda tsyaO nama [dimadM BaUya evaastu BaUya:..

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 115

Page 116: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 116/519

[nho M EaIrMgama sao inaYkaisat kr idyaa gayaa qaa AaOr ]sa AvaiQa maoM naiPPanaaya kao p`sanna krnao ko ilayao[nhaonaoM ]@t Slaaok sao ]nakI AaraQanaa kI qaI.

[sa pd maoM puna: Bagavaana tqaa laxmaI daonaaoM sao ek ek kr p`aqa-naa hO. p`qama Bagavaana kao gaaodmmaa khtI hO M ik Aapnao tao tO MtIsa kraoD,aoM : 11 $d` ¸ 8 vasau ¸ 12 Aaid%ya ¸ 2 AiSvanaI kumaaraoM saoina:saRt dovataAao M ka du:K dUr ikyaa hO. kRpa kr jaaigayao. puna: laxmaI sao p`aqa-naa krtI hOM tqaa ]nakI saundrta ka baKana krtI hOM. pM Ka tqaa Aa[-naa maaMgato hue khtI hOM ik Aap naaqa kaojagaa[yao. pMKa tqaa Aa[-naa Bagavat kOMkya- ko saaQana hO M. Bagavaana AlaMkar ko baad Aa[-naa mao MApnaa sva$p JaaMk kr doKnaa caahto hOM.

jaao jarasaMQa ko praBava ko baad ]sako karagaar sao svatM~ ikyao gaya 

20.tOMtIsa “kraoD, “ dovataAao M ko jaatoBaya dUr krnao Aap¸ naayak jaaigayaopUNa- sava-Sai@tSaalaI¸ Aap duSmanaaoM ka naaSa kroM¸ Aap naayak jaaigayaokuMBavat kaomala kuca¸ A$Na haoMz¸ saundr kiT naiPpnaaya¸ saundr sajanaI¸ jaaigayaopMKa¸ dp-Na¸ hmao doya¸ Apnao pitdova jagaa[yao

ABaI SaIGa` hma naha sakoM¸ AaAao EaIva`t kroM .493

21.pU Na- GaT sao dUQa Clakobahut dUQa do M¸ dUQaa$ ]dar ga]yaoMkumaar nandgaaopna ko jaaigayaoSai@tSaalaI baDo, “[sa “ jagat “ maoM “ek maa~ “p`aNa “ dIp idKoM jaaigayaoSa~u praijat Aapko War pD,osvat: Aayao¸ Aapko carNaaiEat vaOsao hI 

pUjaa kroM¸ Aayao hma yaSa gaana kroM¸ AaAao EaIva`t kroM .494[sa pd sao gaaoipyaaM puna: Bagavaana ka yaSagaana krtI hO M AaOr ]nhoM jagaatI hOM. khtI hOMik Aap nandjaI ko laaD,lao hOM ijanako pasa Anaiganat gaayaoM hOM AaOr saBaI va<a-na dUQa sao Barorhto hOM. haro hue rajaagaNa oAapko pasa SarNaagat hue hOM. Hma BaI AapkI pUjaa krnao AaOr gaaqaa gaanao Aapko pasa Aayao hOM.22.saundr baD,o saMsaar ko rajaagana¸ maana 

CaoD, Aapko plaMga “ pOr “ naIcao

(

)

(

)

( )

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 116

Page 117: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 117/519

eki~t¸ hma Aae Aap pasa maQaur ikMikiNa¸ mauMh Kaoilae¸ kmala fUla 

saundr nayana¸ qaaoD,I saI doiKe hmaarI Aaor caMd` saUya- vat jaagaoMdaonaao nayana¸ p`dana kroM hmaoM Agar Aap KaolaoMmaR%yau sao ~aNa doM¸ AaAao EaIva`t kro M .495

   O .

vaYaa- kala¸ pva-t gaufa¸ sap%naI saaoyaoMQaIr isaMh jaagaoM¸ jvaalaamayaI AaMKoMgad-na koSa JaaDM,o saba Aaor saMBala kr¸ KD,a haoM gaja-na krMo¸ tOyaar 

jaanao kao¸ ivaYNaukaMta fUla kI trh Aap saundr  KD,o haoM¸ Aap AayaoM¸ AaSaIYa kro M¸ saijjat isaMhasana ivarajaoM hmaaro Aanao ka ]_oSya jaana AnaugaRiht kro M¸ AaAao EaIva`t kroM .496

24.ek baar saMsaar maapa gayaa EaIcarNaaoM sao¸ hma pUjaoMjaakr dixaNa laMka jaIta hma pUjaoMnaYT ikyaa “SakTasaur “ ca@ka zaokr sao¸ hma pUjaoMbaCD,a foMka “va%saasaur “ carNa sao¸ hma pUjaoMpva-traja C~vat ilayaa saaOmya svaBaava¸ hma pU jaoMjaIto duSmanaaoM kao haqa ko Baujaala sao hma pUjaoM[sa trh saovaa kr¸ hma yaSagaana kr ]war haoM

Aaja hma Aayao¸ kRpa kroM AaAao EaIvat kroM .497

pd 21 tqaa 22 gaaodmmaa Bagavaana kao jaaganao ka p`aqa-naa krtI hOM. saBaI rajaagaNa Apnaa AiBamaana CaoD, Aapko plaMga ko pM avaaoM ko pasa eki~t hO M. ]nalaaogaaoM kI trh hma BaI yahaM Aayao hOM. Aap ApnaI kRpa kTaxa sao hmaoM AnaugaRiht kroM. kmalanayana saundr AaM KoM Kaolakr saU ya- AaOr caaMd kI trh 

hmaaro )dya kao pkaiSat kroM. saundr GauMGa$AaoM kI trh Aap ApnaI AaQaI KulaI hu[- saundr AaMKaoM saohmao M doKnao kI kRpa kroM. Ga u MGau$ AaQaI KulaI hu[- AaMK kI trh idKtI h 

yah pd Bagavaana ko laxmaI naRisaMh sva$p kI p`aqa-naa hO. vaYaa- kala mao M saaoyao hue isaMh jaaganao pr Apnaa koSa JaaD,kr gaja-to hue jaOsao KD,a haota hO ]saI trh Aap Apnao saundr Syaamala SarIr sao ApnaoisaMhasana pr ivarajamaana haokr hmaoM dSa-na dokr AnaugaRiht kroM.

( )

23.[sa pd maoM EaI laxamaI naRisaMh vaMdnaa hO

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 117

Page 118: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 118/519

Bagavaana jaagakr laxmaI ko saaqa Aba isaMhasanaa$Z, hao gaaoipyaaoM kao dSa-na dogaoM. plaMga sao isaMhasana tk kI gait kao do Kkr gaaodmmaa Bagavaana ka maMgalaaSaasana krtI hOM. EaIcarNaaoM kI p`aqa-naa mao khtI hO M :

]na carNaaoM ka maMgalaaSaasana hao ijanasao i~ivak`ma Avatar maoM saMsaar kao maapa¸ laMka jaakr raxasaao M kaojaIta¸ SakTasaur tqaa va%saasaur ka naaSa ikyaa. Pauna: gaaovaQa-na QaarNa ko ilayao maMgalaaSaasana hao.Sa~uAaoM kao toja hiqayaar sao jaIto¸ [sako ilayao maMgalaaSaasana hao.

[sa pd mao M kRYNaavatar ka rhsya vaiNa-t hO. dovakI ko yahaM janma AaOr yaSaaoda ko yahaM laalana palana tqaa kMsa ka naaSa . yaSagaana sao du:K dUr haokr p`sannata ka AaSaIvaa-d imalao yahI gaaodmmaa kI p`aqa-naa hO.

[sa pd mao M dSa-na pScaat\gaaoipyaaoM nao puratna kala sao Apnao pU va-jaao M Wara maanya vat kI saflatapUNa- pUi<a-hotu SaM K¸ Z,aola¸ gaayak¸ dIp¸ Qvaja¸ AaOr baD,o Cata kI maaMga kI.yao saBaI Bagavat kO Mkya- ko }<ama saaQana hOM.

-

25.ek saaOBaagyavatI ko yahaÐ janmao¸ ek rat ek saaOBaagyavatI ko yahaÐ plao iCpo hue sah na saka¸ Aapkao nauksaana ka saaoMcaa saBaI caala ivafla hue¸ kMsa ko poT maoM

Aaga kI trh sava-naayak¸ Aap pasa iBaxaa hotu¸ Aae hma ]war ka¸ doKoM Aap doMgaolaxmaI jaOsaa saaOMdya-¸ saovaa Avasar¸ gaana kroMdu:K dUr hao¸ haoM hma KuSa¸ AaAao EaIvat kroM.498

26.naayak naIlamaiNa¸ Agahna ka va`t pUva-jaaoM sao Aa rha hma @yaa caahoM Agar Aap PaUCoMjagat kao jagaanao vaalaI¸ Aavaaja ka dugQa Svaot¸ Aapko paHcajanya kI trh SaMK¸ Sai@tmaana vaRht Z, aola¸ plaMaDu gaayak tOla dIp¸ Qvaja¸ vaRht C~ 

ho naayak¸ p`dana kroM¸ AaAao EaIvat kroM .499

27.duSmanaaoM kao jaItoM¸ vaIr gaaoivaMda¸ AapkogaIt gaayaoM¸ hma Z,aola ka purskar payao Msaara doSa p`SaMsaa kro M¸ AaBaUYaNa saundr 

kMgana¸ kMQaaoM ka¸ kana kI baalaI pajaoba dUsaro Anya gahnao hma phnaoM

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 118

Page 119: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 119/519

saundr vas~ QaarNa kroM¸ tba dUQa caavala GaI ]%plaaivat¸ haqa kohunaI tk “GaI Z,rko”

saaqa hma KayaoM¸ AaAao EaIvat kroM .500

28.gaayaaoM ko pICo vana maoM¸ hma Baaojana kroMAnaiBa& rho hma¸ gvaalaaoM maoM Aap janmao¸ hmaara baD,a AhaoBaagya 

kao[- galatI nahIM gaaoivaMda Aapsaohmaara saMbaMQa TU To nahIM na Aap taoD,oMinadao-Ya baccao hma¸ snaoh vaSa CaoTo naama sao pukaroM¸ gaussaa na kroMnaaqa hmaoM ]war kroM¸ AaAao EaIvat kroM . 501

29.Baaor maoM hma pasa Aayao Aapko pUjaocarNa kmala p`SaMsaa gaayao¸ kRpyaa saunaoMpSau saovaa sao jaIivaka payaa ]samaoM janmaoM Aap BaI caZ,avaa hmaara ilayao ibanaa¸ jaayaoM nahIM Aap kovala Aaja ko ilae dyaa nahI caaihe¸ doiKe¸ gaaoivaMda saat saat janma Aapko saaqa Saaint SaaSvat sauK hmaoM imala¸ kovala Aapko saovak rho M,

Anya caah imaTIM rhoM¸ AaAao EaIvat kro M .502

30.jahaja sao Baro samaud` maMqana ikyaa naaqa maaQavana¸ AaOr naaqa koSavana caaMd saI saumauKI AlaMkRt ikSaaoiryaaM¸ AayaIM pUjaa kIM

payaIM klyaaNa Eaoyasa¸ saundr paz EaIivallaIpu<aur ka 

Bagavaana sao saMvaad haonao pr gaaoipyaaM Aitp`sanna hu[- M. gaaoivaMd ka jayaGaaoYa krtI hu[- Z,aola pr p`Bau ka yaSagaana kI kamanaa kIM tqaa Apnao kao AaBaUiYat kr GaI imaiEat KIr Baaoja ka Aayaaojana krnao kaozanaI. gaaoivaMd naama ka gaana 27¸ 28¸ AaOr 29 pd tk lagaatar ikyaa gayaa hO.

Aba psanna hao saBaI jaMgala mao M sahBaaoja kao calao. gaaoivaMd sao ~uiTyaaoM kI xamaa yaacanaa kI AaOr Apnaa SaoYa SaoYaI ko icarMtna saMbaMQa kao iTka} rKnao kI duha[- kIM.

gaaoipyaaoM ko saaqa gaaodmmaa ka yah AMitma pd hO ijasamaoM gaaoivaMd naama ka gaana ikyaa gayaa hO. p`at:kala sao hI gaaoivaMd naama ka smarNa Pa`arMBa huAa. gaaoivaMd sao [sa jaIvana ka naata jaaoD,kr Agalao janmaaoM tk sambaMQa banao rhnao kI kamanaa kIM. saovak saovya sambaMQa ko Aitr@t AaOr kao[- caah nahIM rho yahI Ant-mana sao gaaodmmaa kI [-cCa hO.

,

idvyapbaMQama it$PpavaO AaMDala 119

Page 120: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 120/519

tajaa kmala fU la maalaa phnaoM Aca-k¸ EaI gaaoda khosaundr timala maalaa tIsa ka 

pZ,o ina%ya [sao¸ caar pva-taoM mao fOlao vaxasqala laala AMaKoM¸ saundr mauK¸ it$maala “EaoYz Bagavaana “ saokhIM BaI dyaa payaoM prma sauK payao M¸ AaAao EaIva`t kroM .503

gaaoda tsyaO nama [dimadM BaUya evaastu BaUya:.it$PpavaO saMpU Na-ma\.

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

AanDala ka 143 pasaur ka “naaiccayaar it$maaoLI” idvya pbaMQama\ ka tIsara p`baMQa hOjaao 504 sao 646 tk ko pasauraoM maoM hO. [samaoM ijanakI p`Saist gaayaI gayaI hO vao idvyadoSa hOM : vaOkuMz vao MkTma EaIivallaIpu<aur it$maalaO$HaSaaolaOkNNapurma maqaura xaIrsaagar it$varMgama\ yaanaI EaIrMgama\  AayaPpadI yaanaI vaRndavana tqaa gaaovaw-na evaM yamaunaa Warka kuDndO.[sa p`baMQa kI kuC ivaSaoYataAaoM ka saar naIcao idyaa jaa rha hO.k.Sau$ ko dSak maoM kRYNa p`aiPt ko p`yaasa vaiNa-t hOM ijasamaoM kamadova kI pUjaa hO.

baad ko dSakaoM maoM Bagavaana sao imalana ko kuC saMsmarNa hOM ik kOsao kRYNa p`Bau nao vas~ caurakr manaaoivanaaod ikyaa. K.Czo dSak ko pasaur 556 sao 566 tk “vaaNa-ma Aaiyarma” ka vaNa-na hO ijasamaoMAanDala nao Bagavaana EaIkRYNa sao ivavaah ko ivaiBanna kaya-k`maaoM ka sajaIva ica~Na idyaa hO

jaao “saPtpdI” pr jaakr pUra haota hO. timalanaaDu ko p` %yaok pirvaar maMo var vaQaU koklyaaNaaqa- ivavaah ko Avasar pr “vaaNa-ma Aaiyarma” ka ivaiQavat parayaNa AavaSyak $Pa sao ikyaa jaata hO.ga.naaOvaoM dSak sao torhvaoM dSak tk ivayaaoga tqaa ivayaaoga jainat vaodnaa ka sajaIva ica~Na hO tqaa p`Bau kao baulaanao ko ilayao dUt Aaid Baojanao ko ]pk`ma kao icai~t ikyaa gayaa hO. ]Pacaar ko $p maoM p`Bau kI tulasaI maukuT evaM vas~aid sao spSa- krnao kao kha gayaa hO. AMitma dSak BaI ]pcaar ka hI hO prMtu [samaoM imalana ka saMkot hO ik p`Bau

vaRndavana maoM imala gayao.

AMitma pd maoM gaaodmmaa [sako ina%ya paz ka fla batatI hOM. koSava evaM maaQava kI kRpa kI duha[- dotohue p`Bau ko saundr sva$p ko Qyaana kI salaah dI hOM.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

p`baMQa saM#yaa 3 : naaiccayaar it$maaoLI 

(i) (ii) (iii) (iv) (v)

(vi) (vii) (viii) (ix)

(x) (xi)

, , , ,, , , ,

, ,

idvyapbaMQama naaiccayaar it$maaoLI AaMDala 120

Page 121: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 121/519

Ga.naaOvaoM dSak ko pasaur 592 evaM 593 ka saundrrajana p`Bau kao saaO GaD,  o ma@Kna evaM saaOGaD,o payasa ko Baaoga ko bahucaica-t imannat ka ]llaoK hO.yah AQaU ra rh jaanao ko karNa 

ramaanauja svaamaI nao [sakI pUit- kI.ca.baarhvaoM dSak ko pasaur 618 maoM p`diSa-t vaRndavana Aanao kI AaMDala kI kamanaa AQaUrI rh gayaI qaI. EaIrMgadoiSak svaamaI Wara [-svaIsana\ 1851 maoM vaRndavana maoMEaIgaaodarMgamannaar maMidr ka inamaa-Na [saI ]_oSya kI pUit- hO. yahaM p`Bau pirNaya pirQaana maoM ivarajato hOM. dao BaujaaQaarI ivaga`h ko dayao haqa maoM baMsaI kMQao pr iTkI hO tqaa baayaaMhaqa pirNaya CD,  I kao BaUima pr iTkayao hue hO.

: [samaoM 10 pasaur hOM. saaOMdya- evaM p`oma ko dovata kamadova sao AaMDala p`aqa-naa krtI hOM ik ]naka mana vaoMkTma ko p`Bau gaaoivaMd pr isqar kr dIijayao. basaMt ko mahInao maoMgalaI bauharnaa tqaa saundr baalaU sao galaI kao sajaanaa evaM p`at: snaana kr haoma Aaid krnaoka mau#ya ]_oSya bakasaur ka caaoMca faD,nao vaalao tqaa WarkaQaISa jaI kI p`aiPt hO.maoro]raoja kRYNa kao samaip-t hOM. jaOsao ya& kI vastu EaRgaala CUnao pr dUiYat haokr %yaaga dI jaatI hO ]saI trh maora vyaah naSvar manauYya sao haonao pr maoro ilayao SarIr rKnaa saMBava nahIMhaogaa. kamadova p`Bau Aap AaSaIvaa-d dIijayao ik hma salaaonao kRYNa kao doK sakoM tqaa maoro

vadna ka spSa- Qara maapnaovaalao p`Bau kroM. idna maoM tIna baar Aapko carNaaoM pr puYp [saIilayao caZ,atI hUM ik kRYNa kao p` aPt krnao ko ilayao Aapka AaSaIvaa-d imala jaayao.: [samaoM 10 pasaur hOM. gaaop ikSaaoiryaaoM ko baalaU ko banao Kola ko GaraOMdaoM kao

kRYNa taoD, doto hO M tqaa ivakRt kr doto hO M. ikSaaoiryaaM khtI hOM ik vao laaoga basaMt ?tuko dovata kamadova kI p`  Itxaa maoM hOM. gailayaaoM kao saafsauqara rKnaa kamadova ko svaagat ko ilayao hO. kRYNa kao saagar pr saotu baaMQanao vaalao ravaNa ka naaSa krnao vaalao tqaa vaRht kdmaao M sao pRqvaI maapnao vaalao Aaid naamaao M sao saMbaaoiQat krto hue Apnao GaraO MdaoM kao naYT na 

krnao ko ilayao ivanatI krtI hOM tqaa ]nakI pi%nayaaoM ko naama Sapqa dotI hOM. kRYNa naoikSaaoiryaaoM kao ApnaI baahaoM maoM samaoTa tao ]nalaaogaaoM nao dSa-kao kI p`itikyaa sao kRYNa kaosaMvaodnaSaIla rhnao ko ilayao saavaQaana ikyaa.

: [samaoM 10 pasaur hO M. kRYNa nao gaaop ikSaaoiryaao M ko vas~ caura ilayaohOM.gaaoipyaaM kRYNa sao iSakayat ko k`ma maoM khtI hO M ik hma }Yaa kala mao M [sa tala maoMsnaana kao Aayao AaOr Aba saUyaao-dya hao gayaa.hmaaro kpD,  o laaOTa dIijayao. Aapkao kOsaopta calaa hma yahaM snaana kr rho hOM hmaarI maaM [sa GaTnaa kao kBaI nahIM sahoMgaI. Qyaana 

riKyao ik [sa tala kao bahut laaoga doK rho hOM.hmaoM pta hO Aap bandraoM ko svaamaI hOM.

phlaa dSak 

ko

dUsara dSak 

tIsara dSak 

?

idvyapbaMQama naaiccayaar it$maaoLI AaMDala 121

Page 122: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 122/519

SaItla panaI maoM kmala ko DMzla hmaoM ivacCU kI trh kYT do rho hO M. yahaM sao Aapkao hmaaroBaa[- DMDa maarkr Bagaayao Mgao tao Aapkao kOsaa lagaogaa Aap laMka ko naaSa krnao vaalao hOM.

saara ba`*maaMD kao Aap jaanato hO M. hmaara Gar yahaM sao dUr hO. hmaarI maaM kOsao yah saba sahogaI AapkI maaM kI pu~baQaU tao hma hOM nahIM. laaoga yah saba doKkr @yaa khoMgaoAapkao jaao caaihe hma sabakuC doMgao. Aw-rai~ maoM kMsa ko caMgaula sao CUTnao vaalao pr yaSaaoda ka kao[- inayaM~Na nahIM hO.ku$ndu ko vaRxa sao hmaaro vas~ laaOTa dIijayao AaOr yahaMsao caupko sao inakla jaa[yao.

: [samaoM 11 pasaur hO M.saundr jaUD,o sao sajakr AaMDala Bagavaana kRYNa kaoAamaMi~t krtI hOM. AaScaya- sao khtI hOM ik @yaa hma maaila$HSaaolaO ko p`Bau ko Sayana kxa maoM p`vaoSa pa sakoMgao @yaa vaoMkTma evaM kNNapurma ko po$maala hmaoM haqa pkD, kr laojaayaoMgao Aap dovakI evaM vasaudova ko yaSasvaI pu~ hOM. kdMba ko poD, sao kailaya naaga kofna pr jaba Aapnao ClaaMga lagaayaI tao saBaI gaaop jana Aapkao sammaanapUNa- Baya sao doKnaolagao. Aap khIM nat-k $p maoM hmaaro pasa Aa tao nahIM rho hOM maqaura maoM kMsa ko haqaI evaMkMsa ka Aapnao AMt ikyaa. Aapnao raxasaI pxaI vaRxa AiSaYT iSaSaupala ka AMt ikyaa. WarkaQaISa tqaa AakaSa evaM pRqvaI kao maapnao vaalao saundr vaamana p`Bau khIM Aa 

tao nahIM gayao : [samaoM 11 pasaur hOM. Apnao p`omaI Bagavaana kRYNa kao baulaanao ko ilayaoAaMDala maMidr kI pixayaaoM maoM phlao kalao kaoyala kao Aaga`h krtI hO. samast p`aiNayaaoM kosama` aT maaQava sao po`ma krko hmanao Apnaa kMgana gaMvaa idyaa. saBaI trh ko fU laaoM ko baagaaoMmaoM kUknao vaalao kaoyala jaakr p`Bau kao ilavaa laaAao. maatlaI ko rqa pr savaar haokr ravaNa ka ek ek isar kaTnao vaalao vaoMkTma ko p`Bau kao baulaa laaAao. p`tIxaa maoM maOM maa~ narkMkala rh gayaI hUM. Qara kao maapnao vaalao EaIivallaIpu<aur ko inavaasaI p`Bau kao

baulaaAao.ho kaoyala maO M tumho M maIzo fla Kanao vaalao Apnao taota sao maO~I kra dUMgaI.xaIrsaagarSaayaI p`Bau ko ivaCaoh maoM maora mauskana calaa gayaa.CatI kI QaD,kna toja hao gayaI. saarMgaQaarI it$mala p`Bau evaM maoro baIca Anaok rhsyamayaI baato hOM.yaa tao maora kMgana laa dao yaa p`Bau kao baulaa dao. p`Bau kI Anaupisqait maoM caaMd evaM vaayau BaI kYT hI doto hOM.Agar nahIM baulaa sakaogao tao tumhoM [sa baaga sao inakala doMgao.

: vaarNama Aayairma ka yah p`isaw d ak hO tqaa [samaoM 11 pasaur hO M.ApnaI saKI sao AaMDala maIzo sapnao ka baKana krtI hO. pUra nagar ptakaoM sao sajaa huAa hO.

hjaaraoM haiqayaaoM sao iGaro paMva pOdla naarayaNa hmaaro pasa Aayao hOM evaM sauparI vaRxa kI CaMva 

?

? ?

?

?

?

?

!

caaOqaa dSak 

pacavaaM dSak 

Cza dSak S  

, ,

idvyapbaMQama naaiccayaar it$maaoLI AaMDala 122

Page 123: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 123/519

maoM KD,o hOM. hmaaro saaqa pirNaya ka kla ka idna inaiScat huAa hO.Anya dovaaoM ko saaqa [nd` Aayao hOM evaM var knyaa ko klyaaNa ko inaima<a ]nhaoMnao maM~ paz ikyaa. ]nakI bahna 

'AndrI' nao hmaoM dulhna kI nayaI saaD,I evaM maalaa sao sajaa idyaa. maM~aoccaar ko saaqa hma daonaaoM kI klaa[- pr ?iYagana nao rxaasaU~ baaMQaa. saundiryaaoM nao maqaura naroSa kI AartI ]tarkr jalapUNa- GaD,aoM sao svaagat ikyaa. caMdna ilapTo carNa sao jaba p`Bau Aagao baZ,o taopRqvaI sahma kr kaMp gayaI.maaoityaaoM sao sajao maMDp maoM Z,aola evaM SaMK baja rho hO M. maQausaUdna nao maora haqa Apnao haqa maoM pkD, ilayaa. vaodmaM~ ko saaqa p`jvailat saugaMiQat Aigna kocaarao Aaor p`Bau nao hmaoM Gaumaayaa. Aanaovaalao saat janmaaoM ko naaqa naarayaNa nao maora pOr ]zakr p%qar pr rK idyaa. maoro Baa[yaaoM nao hmaoM Aigna ko saamanao KD,a kr maoro haqa p`Bau ko haqa pr rK idyao tqaa Aigna maoM Aip-t krnao ko ilayao [sao Qaana ko laavaa sao Baridyaa. hmaoMcaMdna evaM laala caUNa- sao lapoTkr naarayaNa p`Bau ko saaqa haqaI pr baOzakr nagar Ba`maNa koilayao lao gayao. t pScaat saugaMiQat jala sao maora snaana krayaa.

: [samaoM 10 pasaur hOM. p`Bau ko saaqa rhnao ko karNa paHcajanya SaMK kao jaaomah%va imalaa hO ]saI ka ica~Na yahaM p`stut hO. naIca samaud` maoM paHcajana Asaur sao ]%pnna haokr p`Bau ko kMQao pr ivaraja maana rhnao ka saaOBaagya imalaa hO. p`Bau ko AQaraoM ko rsa sao

AiBaiYa> haoto rhto hOM. bata[yao ik p`Bau ko mauK sao kOsaa saugaMQa Aata hO kpU-r jaOsaa yaa kmala jaOsaa ApnaI Gaaor Aavaaja sao Aap AsauraoM ko )dya kao ]Woilat krto rhto hOM.maqaura naroSa vaasaudova evaM damaaodr ko kana maoM Aap sada rhsyamayaI baatoM batato rhto hOM.Aap jaOsao saaOBaagya ko ilayao [nd` BaI trsato rhto hOM.Anaokao SaMK saagar maoM yaaoM hIM pD,o hOMlaoikna Aapkao maQausaUdna ko haozaoM ka svaad imala rha hO tqaa ]nako haozaoM ko sa`ava saoAapka inarMtr snaana haoto rhta hO. p`Bau ko AQar sao sada AmaRt pana krto rhnao saoAapkao Baaojana kI AavaSyakta nahIM rhtI. saaolah hjaar saundiryaaM tqaa Anya 

ikSaaoiryaaM p`Bau ko AQaramaRt ko ilayao trsa rhI hOM jabaik Aap saba AmaRt pI jaato hOM.yah Aap maoM tqaa ]namaoM JagaD,a ka karNa nahIM banaogaa @yaa 

: [samao M 10 pasaur hOM. [samaoM maoGa kao p`Bau ko pasa dU t banaakr Baojaa gayaa hO. vao MkTma pva-t ko naalaaoM ko pvaah maoM p`Bau Aato hOM @yaa ek ikSaaorI ko saaOMdya- naaSa sao ]nhoM gaaOrva imalaogaa @yaa imalana kI AaSaa kI Aigna sao hma Jaulasa rho hOM.vaoMkTma ko gaaoivaMd p`Bau ka laIlaa gaana hma kba tk kroMgao ho maoGa vaxasqala pr 'EaI' vaalao pBaukao jaakr bataAao ik hmaaro ]raoja ]nako idvya SarIr ko spSa- ko ilayao laalaaiyat rhto

hOM. hmaaro kMgana vao kba vaapsa kroMgao baila sao BaUima laonao vaalao pBau sao bataAao ik jaOsao

 % \ saatvaaM dSak 

AazvaaM dSak 

?

?

?

?

? !

?

idvyapbaMQama naaiccayaar it$maaoLI AaMDala 123

Page 124: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 124/519

mai@KyaaM taD, fla kao sauKa dotI hOM vaOsao hI vao hmaoM sauKa rho hOM. batanaa ik yah AajaIvana dasaI tBaI jaIivat rhogaI jaba p`Bau hmaaro ]raojaaoM pr kumakuma lagaato hue Apnao

vadna sao spSa- krnao ka Avasar doMgao. dao jaIBa vaalao sap- kI saMgait rKnao vaalao ka @yaa Baraosaa. ek Asahaya kumaarI kao tD,pa kr maarnao sao saMsaar ]nhoM kBaI sammaana nahIMdogaa.

: [samaoM 10 pasaur hOM. [sa dSak maoM caMdna evaM saugaMiQat vaRxaaoM kao p`xaailat krtI hu[ pvaaiht haonao vaalaI naupUr gaMgaa vaalao it$maalaO$HaSaaolaO ko p`Bau sao p`aqa-naa hOtqaa ma@Kna evaM KIr Aip-t krnao kI p`it&a hO jaao baad mao M ramaanauja svaamaI jaI nao pUra ikyaa. yahaM kI pva-t maalaa maoM ]D,to laala kID, a sao yah Baana haota hO ik maanaao sava-~ laala isaMdUr ibaKro pD,o hOM. saundr BaujaaAaoM vaalao p`Bau nao saagar maMqana ikyaa.]sa Gaaor BaMvar kao maO M kOsao sahna kr saktI hUM fUlaao M ka hasa Aba saha nahIM jaata. p`Bau kI saundr BaujaayaoM laxmaI ko saaqa k`ID,a krtI hOM. p`Bau kI tulasaI kI maalaa p`aPt krnao kI kamanaa nao maorI yah gait kr dI. @yaa yah ]icat hO ik hmaaro Gar maoM Gausakr ]nhaoMnaohmaara kMgana CIna ilayaa yahaM ko tala ko kmala ka laala rMga p`Bau ko A$NaaBa rajaIva nayana ka smarNa krato hOM. [sa dRSya sao bacanao ka kao[- ]paya hO @yaa maOM bacana dotI hUM

ik Aaja hI p`Bau kao ek saaO GaD,a ma@Kna evaM ek saaO GaD,a maQaur KIr Aip-t k$MgaI.Apirimat saMpnnata vaalao p`Bau yah CaoTa saa ]phar svaIkar kroMgao @yaa pasaur 592Agar maora yah ]phar svaIkRt hao jaata hO tao maOM [sao ek saaO gaunaa hjaar baar Aip-t k$MgaI pasaur 593 . baD,o baagaaoM maoM basanao vaalao p`Bau hmaaro CaoTo sao )dya mao M basaoMgao @yaa Aaja p`at: jaagato hI pxaIgana WarkaQaISa tqaa baTp~ SaayaI p`Bau ka gauNagaana saunaanaolagao.]nakI maQaur vaaNaI p`Bau ko Aagamana ka saMkot hO @yaa kba maOM saarMga QanauYa kI TMkar tqaa paHcajanya ka SaMKnaad sauna sakUMgaI 

: [samaoM 10 pasaur hO M tqaa p`Bau sao ivaCuD,na ka Saaok vaiNa-t hO. ivaiBanna jaait ko fUlaaoM evaM pixayaaoM kao AaMDala saMbaaoiQat krtI hOM. tulasaI sao inaima-t maukuT koilayao hmaara baolagaama )dya BaI p`Bau sao imala gayaa. sap- kI saMgait ko karNa p`Bau ka vyavahar dao jaIBa vaalao kI trh hao gayaa hO yaanaI krnaI evaM kqanaI maoM Baod hO. Agamya p`Bau ko cak` kI gamaI- sao Jaulasanao sao AcCa naSvar manauYyaaoM kI saMgait hO. kaoyala koa khtI hOM ik naR%yart ga$D,Qvaja vaalao vaoMkTma ko p`Bau Agar hmaaro pasa Aa gayao tao hma daonaaoM saaqa tumhara maQaur gaIt saunaoMgao. kRYNa ko rMga vaalao maaor kao kRYNa kI Anaupisqait maoM

naR%ya band krnao ko ilayao khtI hOM. ]Calao hue GaD,o kI gait ko saaqa naR%ya krnao vaalao

naaOvaaM dSak 

dsavaaM dSak 

?

?

?

? ( )

( ) ?

?

?

idvyapbaMQama naaiccayaar it$maaoLI AaMDala 124

Page 125: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 125/519

gaaoivaMd nao maora sava-sva laU Tkr mauJao iBaKairna banaa idyaa hO.maoGa sao khtI hOM ik vaokTma kI p`itCayaa maoro }pr vaYaa- krko sqaaipt kr dao. saagar kao khtI hO M ik tumharI 

gahra[- sao AmaRt inakalanao vaalao nao hmaaro ga*var sao hmaara jaIvana hr ilayaa hO.@yaa ]nakosaMgaI naaga sao maorI vaodnaa bataAaogao SaoYaSaayaI pBau Sai>SaalaI hOM. hma naSvar paNaI ]naka @yaa ibagaaD, laoMgao hmaaro ipta ivaYNauica<a svaamaI jaba p`Bau ka ]pkar Aip-t kroMgao tao hma ]naka dSa-na kr laoMgao.

: [sa 10 pasaur vaalao dSak maoM EaIrMgama ko p`Bau ka vyavahar AaMDala ApnaI maaM sao batatI hOM. p`Bau kao Apnao haqa ka SaMK Pyaara hO tao hmaoM Apnao haqa ka SaMK ka banaa kMgana kma Pyaara hO @yaa EaIrMgama ko pBau nao hmaara mau Mh doKnao sao manaa kr idyaa hO. naaiBa maoM AtIva saundr kmala vaalao p`Bau nao hmaaro kMgana kao Apnao pOr maoM phna rKa hO. [tnao EaIsaMpnna p`Bau nao hmaara kMgana @yaaoM caura ilayaa ek baalak ko $p maoMyaacanaa kr p`Bau Agar AsaMtuYT hOM AaOr vao hmaara kMgana caahto hOM tao ]nhoM [sa rasto saonahIM Aanaa caaihyao @yaa balaI sao saMklp jala imalato hI ]nhaoMnao pRqvaI kao maap idyaa.vao Aba hma dInajanaaoM ka sava-sva laonaa caahto hOM. sava-sva laokr BaI AsaMtuYT hOM AaOr maora )dya laonaa caahto hOM. ]nhaoMnao ApnaI p%naI ko ilayao BaUK evaM naIMd %yaagakr saagar pr 

inayaM~Na ikyaa. ]sa samaya ko pagalapna ko BaUt kao vao BaUla gayao @yaa pUva- maoM [nhaoMnaosaUkr $p QaarNa kr kIcaD, sao saundrI Qara kao inakalaa. ]sa samaya BaUdovaI sao [nakI @yaa baat hu[- kaOna jaanata hO saarI tOyaarI ko baad BaI iSaSaupala ko doKto $i@maNaI sao[nhaoMnao vyaah kr ilayaa. [saIilayao EaIrMgama kao 'p`Bau ka naaTk gaRh' khto hOM.AMt maoMpasaur 616 maoM AaMDala khtI hOM ik 'jaao snaoh krta hO ]sao snaoh imalata hO'

: [sa 10 pasaur vaalao dSak maoM AaMDala kRYNa ko pasa lao calanao ko ilayao

Apnao pirjanaaoM sao inavaodna krtI hOM. maaQava ko saaqa Apnaa saMbaMQa pr Apnao laaogaaoM kI p`itik`yaa kao 'ek bahro kao ek gaU  Mgao Wara dI gayaI raya' batatI hOM. hmaarI Balaa[- [saI maoM hO ik hmaoM Aaplaaoga AayaPpadI yaanaI vaRndavana phuMcaa doM. Qara kao ]zanao vaalao saundr Aivavaaiht ikSaaor kao doKkr hI maOM jaIivat rh sakUMgaI. hmaoM naMd kI DyaaoZ,I maoM CaoD,dao jahaM Anya gaaoipyaaM kRYNa ko ivarh maoM vaodnaaga`st hOM. hmaaro ]raoja SaMKQaarI kao Kaojato hOM. mauJao yamaunaa iknaaro phuMcaa dao.yahaM p`Bau kdMba poD, sao kUdkr kailaya ko fna kao kucala Dalao qao. ek baar p`Bau ko iSar kI tulasaI kI maalaa hmaoM imalaI tao hmaaro raoga 

ko saaro laxaNa dUr hao jaayaoMgao.vao ma@Kna caaor qao gaaya kI carvaahI krto qao [na baatao M sao

?

?

?

?

?

?

?

gyaarhvaaM dSak 

eosaI ivaYNauica<a svaamaI kI inaiScat QaarNaa hO.baarhvaaM dSak 

idvyapbaMQama naaiccayaar it$maaoLI AaMDala 125

Page 126: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 126/519

hmaoM @yaa laonaa hmaoM tao gaaovaw-na phuMcaa dao jahaM tUfana ko ivaraoQa maoM p`Bau nao pva-t kao ]za ilayaa. gaaoivaMd baaolanao ko ilayao mauJao dMiDt krto qao tao maOM jaaor sao baaolatI hUM 'Qara maapnao

vaalao p`Bau' AaOr khtI hU  M^ mauJao Warka lao calaao.: [sa 10 pasaur vaalao dSak maoM AaMDala kRYNa ko kpD,  o tqaa tulasaI Aaid 

ko p`yaaoga sao ApnaI vaodnaa kma krnao kao khtI hO. kRYNa ivayaaoga ko iva$w hmaoM iSaxaa dokr Gaava pr [malaI na rKoM. kRYNa ko pItaMbar sao hvaa krko hmaarI maU Ca- dUr krao.kuDndO pBau kI tulasaI sao hmaara jaU D,a banaa doM. p`Bau k banamaalaa hmaaro vaxasqala kaoSaaint p`dana krogaI. AayyaapaDI yaanaI vaRndavana sao p`Bau ko AQaraoM ka sa`ava laakr hmaoMiplaa dao. ]nakI maurlaI ko iCd`aoM sao p`vaaiht ]nako AQarao M ko sa` ava kao hmaarI BaaOMhaoM pr lagaanao sao hmaara jvar SaaMt haogaa.hmao M tao naTKT gaaoivaMd ko paMva tlao kI ima+I ka laop caaihyao. ]nakI BaujaaAaoM sao hmaaro vaxasqala ka AailaMgana hI hmaoM SaaM it p`dana krogaa.hmaarI dyanaIya isqait kI ]nho M laoSa maa~ BaI icaMta nahIM hO. jahaM khIM BaI vaoidKo tao maOM Apnaa ]raoja ]KaD, kr ]nako vaxasqala pr foMk dUMgaI. Aaja hma vaodnaagast hOM hmao M BaivaYya kI icanta nahIM hO. p`Bau ka AailaMgana hI hmaarI ekmaa~ AaOYaQaI hO.

: [sa 10 pasaur vaalao dSak maoM vaRndavana maoM gajaond rxak Bagavaana kRYNa kodSa-na kao icai~t ikyaa jaata hO. p`Sna evaM ]<ar ko maaQyama sao kRYNa p`Bau kao vaRndavana maoM dSaa-yaa jaata hO. baladova ko sahayak gaayaaoM kao carato hue Syaamala ikSaaor kao iksaI nao doKa hO haM dUQa pInao ka ]paya batato hue vao vaRndavana maoM doKo gayao hMO. mauJao AkolaoCaoD,kr ma@Kna ka saugaMQa ivaKorto Syaamala ikSaaor GaUmato cala rho hOM.iksaI nao gaaovaw-na ikSaaor kao doKa hO haM ivaVut saI vanamaalaa phnao ima~aoM ko saaqa Kolato vaRndavana maoM doKogayao hO M.saaxaat poma nao dUlha ka $p QaarNa kr rKa hO. imaqyaa vaadna maoM p`vaINa kao

iksaI nao doKa hO haM ga$D, kI C~Cayaa maoM vaRndavana maoM doKo gayao hOM. p`Bau kI kmala saI AaMKo hmaoM jaMjaIr kI trh baaMQa rKI hO. iksaI nao ]nhoM Kolato jaato do Ka hO haMpsaInaa sao nahato hue vaRndavana maoM Kolato do Ka hO. ivajayaI varah kI trh maaQava kaoiksaI nao doKa hO haM pItaMbar phnao vaRndavana maoM idKo hOM. saarMga QanauYa ko samaana BaaOMhovaalao kao iksaI nao doKa hO ha Syaamavadna A$NaaBa mauKD,a vaRndavana maoM idKo hOM. maoGa jaOsao Syaama p`Bau kao iksaI nao doKa hO haM saundr taraoM sao iGaro kalao AakaSa jaOsao ]nhoM

ima~aoM ko saaqa vaRndavana maoM doKa hO. SaMK cak` evaM pItaMbarQaarI p`Bau kao iksaI nao doKa hOhaM kMQao pr laT laTkayao vaRndavana mao M doKa hO. ba*maa kao banaakr pBau nao jagat kI 

,

,

,

,,

,,

,

,

torhvaaM dSak 

  I 

caaOdhvaaM dSak 

?

?

?

?

?

?

?

?

  ^ ^

 M

  ^

idvyapbaMQama naaiccayaar it$maaoLI AaMDala 126

Page 127: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 127/519

saRiYT kI.]sa Sauw p`Bau kao iksaI nao do Ka hO haM AasaurI pxaI evaM AasaurI pSauAaoM ka naaSa krto vaRndavana maoM doKa hO.

yah kulaSaoKr AaLvaar ka p`baMQa hO jaao 10 dSakaoM maoM hO evaM [samaoM kula 105 pasaur hOM.samaoikt iganatI maoM [sako pasaur 647 sao 751 tk vaiNa-t hOM.po$maala it$maaolaI ka saaraMSa naIcao idyaa jaa rha hO. Aapka Avatar sqala korla isqat sqaana kaoDMgallaUr hO. Aapka Avatar maaGa maasa maoM puna-vasau naxa~ maoM huAa evaM Aap EaI kaOstuBa ko AMSa maanao jaato hOM. ijana idvya doSaaoM kI maihmaa Aapnao saunaayaI hO vao hOM : EaIrMgama vao MkTma iva<auva@kaoDu it$knnapurma itllaO ica~kUT yaanaI icadMbarma.

p` arMBa ko tIna dSakao M mao M Bagavaana rMganaaqa ko dSa-na kI ]%kT [cCa kao dSaa-yaa gayaa hO tqaa p`Bau ko Ba>aoM kI Bai> kao sava-qaa ]<ama batayaa gayaa hO.

caaOqao dSak maoM vaoMkTma pva-t pr iBanna $paoM maoM rhnao kI kamanaa krto hue sqaayaI $p sao Bagavaana ko kxa ko p`vaoSa War kI saIZ,I banakr rhnao kI manasaa kao AaLvaar saMt naobaD,I sa)dyata sao p`kT ikyaa hO.

paMcavao dSak maoM korla ko iva<auva@kaoDu ko p`Bau kI p`aqa-naa krto hue 'jaIvaa%maa evaM

prmaa%maa' ko naaO 'AaEaya AaiEat' saMbaMQa ka baKana ikyaa gayaa hO.Czo dSak maoM gaaopI Baava ko AavaoSa maoM Bagavaana pr laaMCnaa kI vaaOCar ka bahut hI saundr ica~Na hO.

saatvaoM dSak maoM kRYNa ko laalana palana sao dUr rhkr ]nakI baalalaIlaa ko AanaMd saovaMicat rh gayaI dovakI ka ivaYaad icai~t hO. jabaik AazvaoM dSak maoM kaOSalyaa ka AanaMd vaiNa-t hO jaba baalaavasqaa maoM vao rama kao laaorI saunaakr saulaatI hO.

navaoM dSak maoM rama ko vana jaanao pr Saaokga`st dSarqa kI maaima-k kqaa ka vaNa-na hO.

AMitma dSak mao M saMxaop maoM saMpUNa- ramaayaNa kI kqaa dI gayaI hO.: [samaoM pasaur 647 sao 657 tk 11 pasaur hOM. rMganaaqa Bagavaana kI 

balavatI [cCa idKato hue kulaSaoKr Aalavaar batato hOM ik p`Bau ko carNa sao icai*nat hjaar Svaot vaalao SaoYanaaga pr EaIrMgama maoM Sayana krnao vaalao p`Bau ka kba dSa-na haogaa Apnao hjaaraoM mauMh sao SaoYanaaga tqaa caaraoM mauK sao ba`*maa p`Bau kI gaaqaa maoM tllaIna hOM.p`Bauko gaBa- gaRh ko samaxa maiNatUNa yaugala KMBao ko sahara sao p`Bau ka dSa-na evaM yaSagaana kaolaalaaiyat hO M.EaIrMgama kao r%najaiD,t saundr }McaI ATairyaaoM vaalaa nagar batato hOM.koiSana GaaoD, a ka naaSa krnao vaalao tqaa pva-t ]zakr gaayaaoM kI rxaa krnao vaalao pBau kI 

?

(i) (ii)

(iii) (iv) (v)

?

,

,, , ,

p`baMQa saM#yaa 4 : po$maala it$maaoLI 

phlaa dSak 

!

!

!

!

!

!

!

i po$maala it$maaoLI kulaSaoKr AaLvaar  dvyapbaMQama 127

Page 128: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 128/519

kba hma Aca-naa kr sako Mgao tumbau$ naardaid vaaVyaM~ pr p`Bau kI gaaqaa gaato hOM.kba hma maukuT ko saaqa Apnao isar kao p`Bau ko carNaaoM pr rKoMgao paoinna kavaorI evaM

kaoilladma naidyaaoM sao iGaro EaIrMgama maoM pBau SaoYaSaayaI hOM. Ba>gana p`itidna paMca baar p`BaukI Aca-naa krto hOM.ga$D, tqaa Aapko paMca AayauQa AapkI saovaa maoM t%pr hOM. EaIrMgama maoM p`Bau dixaNa idSaa kao doK rho hOM.kba hma Ba>aoM kI samaUh maoM AaMsaU bahato jamaIna pr laoToMgao

: [samaoM pasaur 658 sao 667 tk 10 pasaur hOM. [sa dSak maoM BaI rMganaaqa Bagavaana ko dSa-na kI balavatI [cCa p`kT kI gayaI hO tqaa p`Bau ko Ba>aoM kI Bai> kao]<ama batayaa gayaa hO. ek baaNa sao saat vaRxaaoM kao vaoQanao vaalao tqaa gaaya caranao vaalao p`Baukao Ba>gaNa 'rMgaa' khkr pukarto hOM. [naBa>ao M ko carNarja kao isar pr rKnao ko baad gaMgaa jala sao piva~ haonao kI AavaSyakta nahIM hO. Ba>aoM ko p`omaaEau sao EaIrMgama kIcaD,maya rhta hO. yahI kIcaD, lalaaT ko caMdna ko ilayao sava-qaa ]pyau> hO. dhI dUQa evaMma@Kna caT krnao vaalao p`Bau ka haqa yaSaaoda nao dMDsva$p baaMQa idyaa qaa. Ba> AapkaonaarayaNa kh )dya maoM QaarNa kr raomahiYa-t haoto hOM. hma BaI [na Ba>aoM kI saMgait saoraomahYa-k Aanand ka laaBa laoto hOM. [sa janma tqaa Aanao vaalao janmaaoM maoM hmaara )dya p`Bau

ko p`oma sao AiBaiYa> rhogaa. AapkI AlaaOikk JaaMkI ka AanaMd laonao vaalao Ba>aoM kopiva~ carNaaoM ka maOM )dya sao dasa hUM.saugaMiQat tulasaI kI maalaa sao ivaBaUiYat p`Bau koAanaMd maoM maO M naR%ya krnao ka AanaMd laonaa caahta hUM.

: [samaoM pasaur 668 sao 676 tk 9 pasaur hOM. [sa dSak maoM BaI rMganaaqa Bagavaana ko ilayao ApnaI lalak kao dSaa-to hue kulaSaoKr AaLvaar saaMsaairk sauKBaaoga sao dUr rhnaa caahto hOM. pUtnaa ka stna pana krnao vaalao hI 'ArMgaa' yaanaI EaIrMgama ko p`BauhOM.Aap hmaaro saat janmaaoM ko naaqa hOM.

: [samaoM pasaur 677 sao 687 tk 11 pasaur hOM. }pr ko tIna dSak maoMrMganaaqa Bagavaana ko p`it laalaaiyat haokr Aba AaLvaar saMt vao MkTma p`Bau ko pva-t pr SaaSvat sqaana panao kI [cCa p`kT krto hOM. AapkI phlaI [cCa puYkirNaI ka pxaI haonao ka hO. dUsarI [cCa maoM maClaI bananaa caahto hOM. iSava [nd` ba`*maa Aaid p`Bau ko pasa p`vaoSa panao ko ilayao p`ityaaogaI banao rhto hOM. maClaI banakr p`Bau ko foMko qaUk kao laokr turt Baaga jaa]Mgaa. tIsarI [cCa maoM fU la banakr p`Bau ko carNaaoM pr Aip-t haonaa caahtohOM. caaOqaI [cCa maoM vaoMkTma p`Bau ko maMidr ko ek KMBao ko pasa tpsyaa rt rhnaa caahto

hOM. paMcavaIM [cCa maoM pva-t ka iSalaa iSaKr bananaa caahto hOM. CzI [cCa maoM vaoMkTma pva-

?

?

?

dUsara dSak 

tIsara dSak 

caaOqaa dSak 

idvyapbaMQama po$maala it$maaoLI kulaSao Kr AaLvaar 128

Page 129: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 129/519

t ko fUla ko bagaanaaoM sao bahta ek jala sa aot bananaa caahto hO M. saatvaIM [cCa maoM pOdla Ba> yaai~yaao M ko maaga- bananaa caahto hO M. AazvaIM [cCa maoM p`Bau ko p`vaoSa War ka saaopana 

bananaa caahto hOM ijasasao ik p`tIxaart Ba>aoM ko carNaaoM ka laaBa imala sako. AMt maoM khtohOM ik vaoMkTma pva-t pr kao[- BaI caIja bananao kao maOM tOyaar hUM prMtu Aba rajasau K evaMsaaMsaairk sauK sao ibalakula hI dUr rhnaa caahta hUM. ivaiBanna [cCaAaoM ko maaQyama saoek ko baad dUsaro kI naSvarta kao Qyaana maoM rKkr AMt maoM pOdla yaai~yaaoM ka maaga- yaa p`vaoSaWar ka p%qar bananaa caahto hOM. pOdla Ba> k[- maaga- ka AvalaMba lao sakto hOM[sailayao AMt maoM pvaoSa War ka p%qar pr hI mana iTk gayaa ijasa pr sada saBaI Ba>aoM kocarNa ka AanaMd imalaogaa. AMtt: sabacaIja Bagavaana pr hI CaoD, doto hOM ik kuC BaI banaa dIijayao prMtu vaoMkTma pr hI riKyao tqaa puna: saaMsaairkta ko BaMvar maoM mat Dailayao.it$malaa ko EaIinavaasa p`Bau dSa-na ko ilayao p`vaoSa krnao maoM sahayak saIZ,I kao 'kulaSaoKr pD,  I' khto hOM.

: [samaoM pasaur 688 sao 697 tk 10 pasaur hOM. [sa dSak maoM korla rajya ko iva<auva@kaoDu idvya doSa ko p`Bau ka yaSaaogaana hO.[sa sqaana kao saundr baagaaoM sao iGarogaganacauMbaI mahlaaoM vaalaa tqaa maCilayaao M sao Baro jala ko Kotao M sao iGaro batato hOM.Apnao maaga-

ka AvaraoQa hTanao ko ilayao ivanatI krto hue p`Bau kao maaM sao tulanaa krto hOM. Apnao kaoAcCo kula kI naarI kI trh batakr pit kao sava-sva maanato hue p`Bau kao pit saosaMbaaoiQat krto hO M. [saI trh sao p`Bau ko saaqa puna: rajaa pjaa ka vaOV raogaI ka samaud`I jahaja evaM ]sa pr AaiEat pxaI ka saUya- evaM kmala ka maoGa evaM paOQaa ka saagar evaMnadI ka svaamaI evaM saovak ka saMbaMQa batakr Apnaa AaEaya p`Bau pr hI sauinaiScat krto hOM.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

idvya doSa 19. iva<auva@kaoDu1. sqaana : yah korla maoM isqat hO AaOr sqaanaIya laaoga [sao 'AMjau maU i<a- kao[la' yaaina paMca maUi<a-yaaoM vaalaa maMidr BaI khto hOM. baaolacaala kI BaaYaa ko karNa [sako Anya naama hOM :i<a$ivacaIkaoD i<a$ivaMjaIkaoD i<a$imaqakaoD . SaaonaU-r kaoiJakaoD rlavao laa[-na kop+Miba sToSana sao yah 3 ik maI pr hO. yahaM gau$vaayaur sao BaI Aayaa jaa sakta hO @yaaoMik yah sqaana gau$vaayaur Saaona-Ur raoD pr hO tqaa SaaonaU-r sao 15 ik maI pr hO.2.ivaga`h sva$p : Bagavaana KD,o maud`a maoM dixaNa kI Aaor doK rho hOM. po$maala kao]yaOvaMda yaa ABayap`dna khto hO M. tayar kao pd\mapanaI naaiccayaar tqaa tIqa- kao cak`

  ^

pacavaaM dSak ,

,

, ,, , ,

,

, ,

idvyapbaMQama po$maala it$maaoLI kulaSao Kr AaLvaar 129

Page 130: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 130/519

tIqa- khto hOM. yahaM ka ivamaana t%vakMcana ivamaana hO.3. maihmaa : kha jaata hO ik AMbarIYa ?iYa kI p`aqa-naa pr p`Bau yahaM p`kT hue qao.

yah korla kI sabasao laMbaI BartpuD,a nadI ko tT ko pasa hO. AMbarIYa nao vyaUh $p maoM dSa-na kI [-cCa kI qaI [saIilayao baIca maoM ivaYNau evaM caaraoM idSaaAaoM maoM p`Vumna Aina$w saMkYa-Na evaM prvaasaudova hOM. mahaBaart kI ivaBaIiYaka ko baad paMcaao paMDva mana kI SaaMit hotu yaa~a ko k`ma maoM yahaM Aayao qao. kulaSaoKr Aalavaar nao dsa pasaur 688 sao697 mao M [sa idvya doSa kI p`Saist gaato hue jaIvaa%maa evaM prmaa%maa ko SaaSvat saMbaMQa kaodSa-yaa hO. iBanna iBanna pdaoM maoM jaIvaa%maa kao pu~ p%naI pjaa raogaI pxaI fUla paOQaa 

Aaid ko $p maoM icai~t kr ]saka po$mala pr hI AaiEat haonao kI isqait kao idKayaa gayaa hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : kulaSaoKr AaLvaar po$maala it$maaoLI 688 sao 697 tk.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

: [samao M pasaur 698 sao 707 tk 10 pasaur hOM. [sa dSak maoM gaaopI kI p`oimaka Baava ka p`dSa-na hO tqaa kRYNa p`Bau pr ivaiBanna laaMCnaaAaoM kao icai~t ikyaa gayaa hO. imaqyaavaaidta ka Aaraop lagaato hue gaaopI khtI hO ik sadI- maoM JaUzo AaSvaasana sao

yamaunaa ko zMZ,o baalaU pr dor rat p`tIxaa krtI rhI. saccaa[- yah qaI ik iksaI dhI maqatI ikSaaorI ko saaqa Aap iTk gayao tqaa k[- ikSaaoiryaao M kao Ba`imat kr iksaI kI Aaor itrCI doKto rho. mana iksaI AaOr kao do idyaa AaOr AailaMgana iksaI Anya ka krto doKo gayao. ek saKI sao saMdoSa Baoja kr maOM p`tIxaa kr rhI qaI prMtu Aap tao ]saI saKI ko saaqa AanaMd manaanao lagao.AMQaorI rat maoM iksaI ikSaaorI ko kMQao pr haqa rKotqaa dUsarI pr Apnaa pItaMbar Dalao hue qao.ek AaOr ikSaaorI kao doKkr ]sao AapnaoAaMK sao saMkot ikyaa.maQyarai~ maoM hmaoM CaoD,kr Aap khIM AaOr calao gayao qao. Aba @yaaoM

hmaarI kmar pkD,nao Aayao hOM. AcCa hao baahr jaanao ka rasta doiKyao. Aap dor rat hmaaro pasa nahIM Aayao. pUva- maoM maOM zgaI jaa caukI hUM. fUla ko baaga mao M Aanao kao kha prMtukhIM AaOr payao gayao tqaa pItaMbar sao mau Mh iCpa inakla Baagao. fUlaaoM sao sajaI ikSaaoiryaaoMko baIca maurlaI bajaato yahaM Aayao hOM. ek baar hmaaro pasa BaI maQaur maurlaI bajaa[yao na.

: [samaoM pasaur 708 sao 718 tk 11 pasaur hOM. [sa dSak maoM kRYNa kI baalalaIlaa sao vaMicat maaM dovakI ko mana kI ksak kao icai~t ikyaa gayaa hO. maaM dovakI khtI hOM ik laaorI gaa kr kRYNa kao saulaanao ka Avasar hmaoM na imalaa. planao maoM pOr foMktoCt kI Aaor doKtI najar ka AanaMd hma nahIM lao sako. ipta ko baaro maoM pU Cnao pr naMd kI 

, ,,

,,

, , , , , ,

, ,

Cza dSak 

saatvaaM dSak 

idvyapbaMQama po$maala it$maaoLI kulaSao Kr AaLvaar 130

Page 131: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 131/519

Aaor idKanao vaalaI itrCI ]MgalaI ka AanaMd vasaudova kao nahIM imalaa. mana kI AaMKaoM saobahut kuC klpnaa krtI rhI prMtu saaxaat AanaMd sao vaMicat rhI.saba AanaMd kI 

baD,BaagaI yaSaaoda hI inaklaI. Aapka jaUzna Kanao ka Avasar hI nahIM imalaa. stna pana kranao ko saaOBaagya sao BaI dUr hI rhI. rssaI sao dMiDt haoto samaya AapkI Civa doKnaoka Avasar tao kovala yaSaaoda ko Baagya maoM qaa. kailaya naR%ya gaaovaw-na QaarNa evaM GaD,aoMpr naR%yaaid hma yah saba caUk gayao. pUtnaa ka ipsanaa BaI hma nahIM doK payao.haya hmaaro yao stna hmaaro Baar hI p`maaiNat hue.

: [samaoM pasaur 719 sao 729 tk 11 pasaur hOM. [sa dSak maoM kaOSalyaa Bagavaana rama kao laaorI gaa kr saulaatI hO M. knnapurma idvya doSa ko p`Bau kao saMbaaoiQat krto hue kaOSalyaa rama kao ravaNa ka iSar kaT kr ]saka naaSa krnao vaalaa batatI hOM. kmala fUla pr saRiYT rcavaanao vaalao Aap p`Bau nao kzaor taDka kao baaNa sao baoQa idyaa. Aap dSarqa ko pu~ tqaa janak ko sammaanaIya jaamaata hOM.raja Bart kao dokr laxmaNa ko saaqa vana maoM jaanao vaalao Aap hI hOM. baTp~SaayaI p`Bau nao hI kipraja baalaI ka baQa kr sauga`Iva kao rajaa banaayaa. samaud`maMqana sao AmaRt baaMTnao vaalao p`Bau nao hI samaud` pr p%qar ka saotu banaakr laMka ka naaSa ikyaa. Aapnao hI dovaaoM danavaao M evaM maanavaaoM kao

rcaa. kavaorI tT pr samaud` ko r%naaoM sao p`xaailat }McaI dIvaaraoM vaalao knnapurma ko naaqa kaku%sqa rama p`Bau hI hOM.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 20. kNNapurma yaa it$kNNapurma 1. sqaana : knnapurma timalanaaDu maoM naagapi+nama evaM nannaIlama ko baIca kavaorI ko dixaNa tT pr isqat hO. nannaIlama sao 7 ik maI pr isqat hO. naagapi+nama raoD pr Avaisqat it$pu@kur sao 2 ik maI hO. kuC basaoM it$pu@kur sao inakla jaatI hOM tqaa kuCok 

it$knnapurma tk BaI jaatI hOM.kuMBakaonama maoM zhrava rKkr yahaM kI yaa~a krnaa Eaoyaskr hO.2. ivaga`h sva$p : yahaM ko ]%sava po$maala saaovarIrajaa po$maala ko naama sao jaanao jaato hOMjabaik maUlaavar naIlamaoGa kho jaato hOM. saaovarI ka timala maoM Saaibdk Aqa- saundr laMbaokoSa sao sajanaa hO.ek baar Aca-k nao rajaa kao BaUlavaSa Bagavaana ka laMbao JaUlato koSa kobaaro maoM bata idyaa. rajaa jaba [sa saccaa[- kao jaaMcanao gayao tao Bagavaana nao Aca-k kI laaja rKto hue laMbao koSa sao Apnao kao saijjat idKa idyaa. tba sao yao saaovarIrajaa po$maala 

ko naama sao iva#yaat hao gayao. Bagavaana KD,o maud`a maoM pUrba kI Aaor doK rho hO M. Bagavaana 

, ,!

AazvaaM dSak 

idvyapbaMQama po$maala it$maaoLI kulaSao Kr AaLvaar 131

Page 132: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 132/519

catuBau-ja sva$p maoM naIcao ka dayaaM haqa SarNaagait vard maud`a mao M hO jaao it$malaya baalaa jaI sao imalata jaulata hO. naIcao ka baayaaM haqa gada pr iTka hO. }pr dayaoM haqa maoM p`yaaoga 

maud` a ka cak` hO. gaBa-gaRh maoM Bagavaana ko baayaoM ga$D, hOM tqaa dayaoM dNDk mauina hOM.tayar kao knnapur naayakI tqaa pid\manaI kha jaata hO. ivamaana kao ]%Plaavatk ivamaana khtohOM. PauYkrNaI kao ina%ya puYkrNaI Anant sarsa tqaa BaUtavadma tIqa- khto hOM.]%savamaUit- ka vaYa- maoM ekbaar hI it$maMjana haota hO Anya idna carNaarivaMd kao p`xaailat ikyaa jaata hO. maUlaavar ka ina%ya it$maMjana haota hO.3. maihmaa : [sa idvya doSa kI sabasao jyaada p`Saist it$maMgaO AaLvaar yaanaI ik prkala svaamaI ka hO jaao 105 pasauraoM maoM vaiNa-t hO.nammaaLvaar ko 11 poiryaa yaanaI ivaYNauica<a svaamaI ko 1 AaMDala ko 1 evaM kulaSaoKr AaLvaar ko 11 pasaur hOM.yah Bagavaana kRYNa ko paMca sqalaaoM maoM sao ek hO. Anya caar hO M : it$@knnaMgaudI it$knnaamanagaO it$kipsqalama evaM it$kaoivalaUr. kha jaata hO AYTaxar maM~ kI yahaM isaiw imalatI hO. Bagavaana nao prkala svaamaI kao AYTaxar maM~ '! namaaonaarayaNaaya' kI dIxaa yahIM dI qaI. EaIrMgama it$vaoMkTma EaImaUYaNama vanamaamalaOtaotaid` saalaga`ama maui>naarayaNa puYkr baidkaEama evaM naOimaYaarNya maoM [sa maM~ ka 

ek hI Axar vat-maana hO jabaik knnapurma maoM AazaoM Axar p`gaiTt hOM. Bagavaana naoivaBaIYaNa kao Apnaa calanao ka AlaaOikk maud`a yahIM idKayaa qaa [saIilayao p`%yaok Amaavasa ko dUsaro idna savaarI pr JaaMkI inaklatI hO ijasamaoM p`Bau ko naR%ya kI maud`a ka dSa-na haota hO.Aw-yaama mao M Sayana ko pUva- po$maala kao 'maunayaaordnama paoMgala' ka Baaoga lagata hO.[sao caavala ka dao itha[- dala tqaa dala ka AaQaa GaI imalaakr banaayaa jaata hO. manayaao tryar Bagavaana ko Ananya Ba> qao AaOr ibanaa Bagavaana kao Aip-t ikyao kuC BaI nahIM ga`hNa krto qao. ek baar Anya~ calao jaanao ko karNa dor sao rat maoM laaOTo evaM

]pyau-> trIka sao paoMgala banaakr mana hI mana Bagavaana ka smarNa ikyao. dUsaro idna Bagavaana ka pT Kulanao pr gaBa-gaRh maoM paoMgala ka saugaMQa vyaaPt qaa. tba sao ina%ya dor rat Sayana kala maoM p`Bau kao paoMgala Aip-t ikyaa jaata hO ijasako ilayao raoja tajaa ma@Kna saoGaI banaayaa jaata hO. vaOSaaK maoM manaayaojaanao vaalao ba`*maao%sava maoM saatvaoM idna Bagavaana idna maoMivaYNau ko sva$p maoM rhto hO M tqaa rat maoM ba`*maa ko sva$p maoM evaM dUsaro idna p`at: kala iSava ko sva$p maoM dSa-na doto hOM.maaGa ko mahao%sava maoM tIqa-vaarI samaud` maoM haota hO.

4.idvyapbaMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 71. AaMDala naiccayaar it$maaoLI 535.kulaSaoKr AaLvaar po$maala it$maaoLI 719 sao 728

,

,, ,

,, ,

, , ,, , ,

, ,,

( ) ( )

idvyapbaMQama po$maala it$maaoLI kulaSao Kr AaLvaar 132

Page 133: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 133/519

tk. Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1648 sao 1747 tk 2067 2078 evaMiSarya it$maDla 2673 tqaa poirya it$maDla 2674. nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 

3880 sao 3890 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

: [samaoM pasaur 730 sao 740 tk 11 pasaur hOM. [sa dSak maoM rama p`Bau kovanagamana pr dSarqa ka Saaok icai~t hO. ipta nao rajaitlak krnaa caaha qaa prMtukOkoyaI nao jaMgala ka rasta idKa idyaa. duYTa maaM kI vacanaao M kao maanakr rqa kaolaaOTato hue Baayaa- saIta evaM Baa[- laxmaNa kao laokr vana maoM calao gayao. tuma kOsao pOdla calato hao maO M kr BaI @yaa sakta hUM kOsao p%qar pr vaRxaaoM ko naIcao naIMd AatI haogaI iSava QanauYa taoD,kr saIta ka ivajaya pUva-k varNa ikyaa qaa. Aaja haqaI ko jaMgalaaoM maoMGaUma rho hao naukIlao p%qar sao pOr lahU lauhana huAa haogaa toja QaUp maoM BaUK sao ga`st haogao.iksako mauMh sao 'ipta' Sabd saunakr ]saka iSar sauGaUMgaa fU laaoM ka jaUD,a ko badlao jaTa jaUT baaMQa kiT vas~ mao M jaMgala calao gayao. ho vaiSaYz jaI bata[yao @yaa yah ]icat huAa ho kOkoyaI vaodaoM ko saar pBau kao jaMgala Baoja kr Aba hmao M BaI AakaSa vaalao Gar maoM Baoja rhI hao. prSauramakao QanauYaivahIna krnao vaalao kaOSalyaa kao ivalaKtI CaoD, maorI 

p`it&a kao Aap saca maana gayao. saat janmaaoM tk Aap kao hma pu~ ko $p maoM do Knaa caahto hO M. Aaja maOM BaI Aapko Wara %yaagao nagar kao %yaaga kr saurpur vaalao Aavaasa kaojaa rha hU^M.

: [samaoM pasaur 741 sao 751 tk 11 pasaur hOM. [ a dSak maoM saar saMxaop maoMramaayaNa vaiNa-t hO. AyaaoQyaa maoM p`kaiSat haonao vaalao jagat ko dIpk itllaOnagar ica~kUT yaanaI icadMbarma idvyadoSa ko p`Bau hOM. yah saundr mauskarto vaRxaaoM sao iGara hO tqaa tIna hjaar vaOidk ?iYayaaoM sao Aap ina%ya p`SaMisat haoto hOM. Aapnao taD,ka ka baaNa sao

p`aNa laokr Anya AsauraoM ka naaSa ikyaa tqaa ivaSvaaima~ kI ya&aigna kI rxaa kI.saIta ko ilayao Aapnao iSava QanauYa taoD,a tqaa rajaaAaoM ko Sa~u prSaurama kao QanauYaivahIna kr idyaa. icadMbarma maoM Aapkao pUjanao vaalao kI carNa vaMdnaa hO. kOkoyaI ko khnao pr vana gayao. gauhna kI sahayata sao gaMgaa par ikyao. ica~kUT maoM Bart kao paduka dokr vaapsa Baojaa. ivaraQa ka vaQa kr timala mauina Agas%ya sao var maoM Ajaoya QanauYa p`aPt ikyaa. saUp-naKa kI naak kaT dI tqaa Kr dUYaNa evaM sauvaNa- ihrNa ka AMt ikyaa.vaOdohI sao Alaga haokr Aap maUiC-t hao gayao.jaTayau kao svaga- Baojaa evaM vaalaI ka AMt kr sauga`Iva sao maO~I kI tqaa hnaumaana sao laMka dhna krayaa. ek baaNa sao saagar kao dao

, , ,, ,

, ,

naaOOvaaM dSak 

dsavaaM dSak s  

? ? ?

! !

?

! ?

!

idvyapbaMQama po$maala it$maaoLI kulaSao Kr AaLvaar 133

Page 134: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 134/519

Page 135: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 135/519

kao kha. ivaYNau Bagavaana nao daonaaoM kao icadMbarma maoM naR%ya p`stut krnao kao kha.p`ityaaoigata maoM ek kI p`stuit dUsaro kao duhra kr idKanaa qaa. saat idnaaoM tk 

p`ityaaoigata calaI AaOr iSavaa ka naR%ya idna p`it idna saundr haoto calaa gayaa. iSava naoivaYNau sao sahayata maaMgaI ijasamaoM ek saMkot p`aPt kr iSava nao Apnaa dayaaM pOr ]zakr naR%ya p`stut ikyaa. naarI mayaa-da ko karNa iSavaa ]sakao duhra na sakIM AaOr iSava saop`ityaaoigata har gayaIM. [sako baad iSavajaI ko Aaga`h pr naR%ya p`ityaaoigata ko sqaana pr hI ivaYNau Bagavaana Apnaa Aavaasa maanakr iTk gayao jaao Aaja gaaoivaMdraja jaI ko naama saojaanao jaato hOM. khto hOM AaidSaoYa ko Avatar ptMjala mauina tqaa vyaaGa`pad mauina koAnauraoQa pr itllaO maUvaaiyaravar yaanaI 3000 Ba>ao M ko saaqa iSava nao gaaoivaMdrajana kI AanaMd taMDva naR%ya sao Aca-naa kI. [saIkarNa sao [sao itllaOnagar kha jaanao lagaa. [sa naR%ya kao doKnao ko ilayao saBaI dovagana yahaM ek~ hue qao. naaqamauina evaM AalavaMdar yaamaunaacaaya- svaamaI ka Avatar sqala kT\Tu mannaar kao[la yahaM sao pasa maoM hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : poiryaaLvaar poiryaaLvaar it$maaoLI 322 323. kulaSaoKr AaLvaar po$maala it$maaoLI 741 sao 751 tk. Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1158 sao 1177 tk poirya it$maDla 2674.

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

naaLaiyara ko samaoikt saM#yaavalaI maoM pasaur 752 sao 871 tk ka 120 pasauraoM vaalaa yah p`baMQa it$maiJasaO AaLvaar yaanaI Bai>saar svaamaI kI rcanaa hO. Aapka Avatar sqala caonnaoO ko pasa it$maiJasaO naamak sqaana hO. Aap tayaI yaanaI paOYa maasa maoM magama yaanaI maGaa naxa~ maoM Avatirt hue. Aap cak` ko AMSa maanao jaato hOM. Bai>saar svaamaI kao rajaa Wara nagar inaYkasana ka dMD donao pr kaMcaIpurma ko yaqaao>arI Bagavaana svayaM pICo pICo

nagar CaoD,kr Aa gayao qao.[sa p`baMQa ko pasaur ek trh ko ivaSaoYa laya pr AaQaairt hOM. Aapnao ijana 17 idvyadoSaao M kI pSaist gaayaI hO vao hOM : gaaokula it$mala yaanaI vaoMkTma vaOkuMz it$kaoi+yaUr caonnaO maiyalaO it$vallaIkoNaI it$ku$MgauDI kuDndO vaogka kaMcaI it$vallaU  r it$Ppor  Anaibala xaIrsaagar Warka it$kipsqalama ArMgama ]r yaanaI EaIrMgama ]rgama kaMcaI pDkma kaMcaI.

PasauraoM kao dSak ko ivaBaajana sao saMbaaoiQat krnao kI rIit [sa p`baMQa maoM laagaU nahIM hO.saMxaop maoM [sako saar inamnavat hOM.

,, ,

,

,, , , ,, , , , ,

, , ,, ,

p`baMQa saM#yaa 5 : it$ccand iva$<ama 

(i) (ii)

(iii) (iv) (v) (vi)

(vii) (viii) (ix) (x) (xi)

(xii) (xiii) (xiv) (xv)

(xvi) (xvii)

idvyapbaMQama 135it$ccandiva$<ama Bai>saarsvaamaI  

Page 136: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 136/519

!

!

!

p`arMBa maoM t%va kI baato M hOM : ima+I jala vaayau Aigna evaM AakaSa ko gauNaaoM ko inamaa-Nakta- pBau svayaM [na sabaaoM sao pRqak hOM.

gaaokula evaM xaIrsaagar ko Aitir> ArMgama ]r yaanaI EaIrMgama idvya doSa kI sabasaophlao p`SaMsaa krto hOM pasaur 800 sao 806 tk. T%pScaat \kuDndO ka maMgalaanauSaasana krto hOM. baIca baIca maoM vaoMkTma kI gaaqaa hO. kaMcaI ko pDkma yaanaI paDvadU t ]rgama yaanaI i~ivak`ma Bagavaana evaM vaogka yaanaI yaqaao>karI Bagavaana kI laIlaa ka baKana hO.

AMitma mao M AaLvaar saMt ivaSvaasapUva-k khto hO M ik Anaokao janmaaoM ko p`yaasa sao p`BaupkD, maoM Aa gayao hOM. )dya maoM Aakr basa gayao hO M tqaa kma-ko baMQana kT gayao hOM.AanaMdmaya sqaana kI p`aiPt hao gayaI hO.p`kRit maoM sava-qaa ]plabQa ima+I hvaa jala vaayau AakaSa evaM Aigna ko sahja gauNaao M kaop`dana krnao vaalao pBau kao [na saba maUla pdaqaao-M sao pRqak rhnao ko rhsya kao kaOna samaJa sakta hO. Aapnao caarmauMh vaalao ba`*maa kao banaayaa. Aap SaoYaSayyaa pr rhto hOM pRqvaI haqaI pr iTkI hO tqaa mao$ naaga pr iTka hO.yah saba AapkI hI laIlaa hO.Aap ek sao dao hue. inad`a evaM [ind`yaaM bana gayao. BaUt vat-maana BaivaYya hue. gaaokula maoM janma 

ilayaa. tIna AaMK vaalao iSava BaI AapkI p`Saist gaanao maoM saxama nahIM hO M. vaodmaM~aoM kosaaqa ya&ahuit Aapkao imalata hO. jaOsao saagar kI lahroM saagar mao M hI igar jaatI hOM]saItrh sqaavar jaMgama saBaI Aapsao inaklakr Aap maoM hI laIna hao jaato hOM. ba`*maa Saayad hI AapkI laIlaa ko ek yaa dao Sabd jaanato haoMgao. samast jagat kao QaarNa krtohue ]sasao pRqak hOM. kao[- nahIM kh sakta 'Aap yahI hO M'. saamavaod nao Aapkao cak`QaarI kha hO. maMidraoM maoM dRiYTgat haonao vaalao Aapko ek sva$p yaa saBaI Anaiganat sva$paoMka maMgala hao. Aap gahro saagar maoM @yaaoM rhto hOM ga$D, kI savaarI evaM ]sako Sa~u kao

Sayyaa banaanaa kaOna saI laIlaa hO saagar maoM Aapnao kcCp ka $p QaarNa ikyaa. hMsa banakr caarao vaod ka ]phar idyaa. baalak $p maoM samast jagat kao inagala kr baT p~ pr saao jaato hOM. Aapkao tulasaI kI maalaa ipya hO tqaa laxmaI kao vaxasqala pr rKto hOM.Svaot koSarI banakr ihrNya raxasa ka AMt ikyaa. Aapnao tIna kdmaao M kI iBaxaa maaMgaI prMtu Cla krko dao hI kdmaaoM maoM sabakuC lao ilayaa. gaaya caranao vaalao Aap saca evaM JaUz ko AnaaoKa imaEaNa hOM.saagar banaakr [samao M Sayana ikyaa tqaa [saka maMqana ikyaa evaM [sa pr saotu baaMQaa. naSvar SarIr sao p`kT haokr jagat kao p`oma ka maaga- idKayaa. baaNa calaakr kunaI kI rIZ, kao ToZ,I kr dI. baaNa sao samaud` sauKa idyaa. baaNa sao laMka ko

,

,,

,,

?

?

i it$ccandiva$<ama Bai>saarsvaamaI  dvyapbaMQama 136

Page 137: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 137/519

raxasaao M ka AMt kr rajya ivaBaIYaNa kao do idyaa. AanaMd sao AapkI gaaqaa gaanao vaalao kaoAap Apnao pasa baulaato hOM. phlao maClaI hue ifr kCuAa hue. SakT ka naaSa 

ikyaa. hvaa maoM ]D,nao vaalaI pUtnaa ka naaSa ikyaa. gaaop naairyaaoM ka dUQa ipyaa ima+I  Kayao evaM ma@Kna Kayao. duYT haqaI Cd\ma vaoYa vaalao GaaoD, a vaRxa evaM baCD,o ka naaSa ikyaa.pqarIlao pva-taoM kao laaMGanao vaalao Aapnao pva-t kao ]za ilayaa. Aapdaga`st haqaI kI rxaa kI evaM madma<a haqaI ka naaSa ikyaa. vaRYaBaaoM ka naaSa kr naiPpnaaya ka varNa ikyaa.laala mauKvaalao BasmaQaarI iSava ko narKaopD,I iBaxaapa~ kao kmala ko r> sao Bar idyaa.caarao yauga ko caar rMga hOM : dUQa saa Svaot tpto svaNa- ka laala rMga camakto ka[- ka pIlaa rMga evaM kayaa fUla ka Syaamala rMga. yah naIcaa%maa Qana nahIM Aja-na ikyaa tao @yaa huAa Aapko EaIcarNaaoM tk kOsao phuMcao evaM jaIvana marNa ko ca@kr sao kOsao inavaRt hao MAap samaya tqaa sqaana kI saImaa sao pro hOM. Aap AlaaOikk hOM. pva-t pr KD,o hO MAakaSa maoM baOzo hOM samaud` maoM saaoyao hOM tqaa pRqvaI pr calato hOM. caMdna imalanao pr kunaI kI rIZ, saIQaI kr dI. Aap ArMgama yaanaI EaIrMgama maoM rhto hO M. kuDndO kuMBakaoNama kosaarMgapanaI maindr kao kuDndO khto hOM maoM Aap Sayana krto hO M evaM vaOidk ?iYayaaoM ko

vardana hOM. kalanaomaI bak`dMt evaM maur ko naaSa krnao vaalao hOM. vaoMkTma ko baaMsa BaI AapkI p`aqa-naa krnaa jaanato hOM. kavaorI ko maQya Sayana krnao vaalao kuDndO ko samatla maoMSayana krto hOM. ek Sabd tao baaoilayao. kaMcaI ko pDgama paMDva dUt baOzo hOM. kaMcaI ko]rgama ]laganaMda i~ivak`ma KD,o hOM. kaMcaI ko vaogka ko yaqaao>karI Sayana kr rho hOM.purakala mao M maOM ApnaI saRiYT sao phlao yaanaI Aa%maa saRjana sao pUva- SaUnya qaa prMtu saRiYT kobaad sao pDgama ]rgama evaM vaogka saba yaad hOM evaM maoro )dya maoM hOM. [sa Qara pr saba naSvar hOM. kma- ko Aqaah saagar sao par krnao ko ilayao tulasaI maalaa vaalao p`Bau ka smarNa 

krao. Baalaa frsaa i~SaU la laazI vaalao dovagana baaNaasaur ko Dr sao AakaSa maoM Baaga gayao.cak`QaarI pBau nao ]saka naaSa ikyaa. ba`*maa ko pu~ Basma lapoTo Aw-naarISvar iSavajaI Apnao baccaaoM evaM p%naI ko saaqa cak` kI kRpa sao baca sako. eosao dovaaoM kao janma marNa saoCuTkara idlaanao ka AiQakar nahIM hO. p`Bau nao ek baaNa sao saat vaRxaaoM kao vaoQaa tqaa ek hI baaNa sao Aapnao baalaI ka naaSa ikyaa. saagarSaayaI p`Bau ka yaSa gaanao vaalao pUva-ko kma- sao mau> hao jaato hOM. [ind`yaaoM ka dmana krao evaM )dya ka kpaT Kaola dIpk jalaaAao evaM p`Bau kao p`aPt krao. p`Bau caaOvaIsa [@kISa evaM baarh Aaid%ya hOM.AYTaxar ka smarNa gagana ka svaaima%va idlaata hO. Aapko dsa Avatar hmaaro p`it 

,, ,

, ,,

,, ,

, ,

? ?

(

)

idvyapbaMQama it$ccandiva$<ama Bai>saarsvaamaI 137

Page 138: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 138/519

Aapko p`oma ka p`dSa-na hO. Aap pr sabakuC nyaaoCavar krnao vaalao ka AanaMdmaya jaIvana p`tIxaa krta hO. Aap hmaaro caotna sao pro hO M. Aapnao naaga ko fnaao M pr naR%ya ikyaa.

Aap pr sada Qyaana lagaanao vaalao BaI mau> nahIM haoto. yah saba @yaa laIlaa hO vaIr Ajau-na ka saarqaI bana Aapnao duYT rajaaAao M sao maui> idlaayaI. Aap AaSvaasana doto hue kihyao'Drao mat'.kuC bata[yao ik kOsao hmaaro [sa naSvar SarIr sao mau> haoMgao. ijasanao BaI Aapka naama ilayaa yaa Aapsao JagaD, a ikyaa Aapnao sabaaoM ka klyaaNa ikyaa. ravaNa galat kama kr rama p`Bau ka kaop Baajana huAa. yama dovata kao BaI saaocanaa caaihyao ik vaoAgar hmaara jaIvana laonaa caahoMgao tao ]na pr @yaa baItogaa. jaba )dya p`Bau pr iTk jaayaogaa tao pRqvaI pr laaOT kr nahIM Aanaa haogaa.

Anaiganat janmaao M ko pyaasa sao p`Bau pkD, maoM Aayao hOM. maoro )dya maoM Aba basa gayaohOM. Aba hmaarI Aa%maa saca maoM AapkI kRpapa~ bana gayaI hO.kma- ko baMQana TUT gayao evaMAa%maa kao AanaMdmaya sqaana p aPt hao gayaa.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

idvyadoSa 22. pDkma yaa paMDvadUt kaMcaIpurma 1.sqaana: sammaana maoM timala maoM saba idvyadoSaaoM ko pUva- 'it$' Sabd ka p`yaaoga haota hO.it$pDkma kaMcaIpurma nagar ko maQya maoM rolavao sToSana sao 1 ik maI pr ekambaroSvar maMidr ko pasa Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar baOzo hue maud`a maoM pUvaa-iBamauKI hOM.baayaaM pOr Aasana sao naIcaolaTkta hO jabaik dayaaM pOr mauD,kr Aasana pr isqat hO. maUlaavar ka paYaaNa ivaga`h 28fIT }Mcaa hO tqaa Bagavaana iWBaujaI sva$p maoM hOM. dayaaM haqa ABaya maud`a maoM vardraja 

Bagavaana kI trh tqaa baayaaM haqa carNaaEaya kI Aaor [Migat hO iT/PlaIkona caonnaO ko paqa-saarqaI Bagavaana kI trh . tayar sa%yaBaamaa evaM $i@maNaI kI pRqak sainnaiQa hO.cakt AaLvaar yaanaI saudSa-na cak` kI Alaga sainnaiQa hO. tIqa- kao ma%sya tIqa- khto hOM tqaa ivamaana kao ba<ara yaa vaodkaoiT ivamaana khto hOM.3.maihmaa : vaOSampayana mauina sao Baagavat kqaa saunakr janmaojaya nao Bagavaana ka paMDva 

dUt ko $p maoM dSa-na ko ilayao kaMcaI mao M ek ivaSaoYa ya& ikyaa evaM t%pScaat Bagavaana naoivaSaala paMDva dUt ko $p maoM dSa-na idyaa. kqaa hO ik jaba Bagavaana yauw Talanao hotu

paMDvaaoM kI Aaor sao dUt banakr histnaapur phuMcao tao Aapkao Apmaainat krnao ko

?

(

) ()

p`Bau ek khanaI sauna laIijayao. hmaarI Eawa ko kIcaD, sao Bai> ka ek lata inaklaa. Sai>SaalaI EaIcarNaao M pr valaya vanakr caZ, gayaa.Aba [sakao fOlanao ka sqaana imala gayaa hO tqaa Aapko }pr C~ kI trh Ca gayaa hO.

idvyapbaMQama it$ccandiva$<ama Bai>saarsvaamaI 138

Page 139: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 139/519

dRiYTkaoNa sao duyaao-Qana nao ek gaDZ,a Kudvaakr Cdma$p sao ]sako }pr saBaagaar maoMAapka Aasana sqaaipt ikyaa. ]sa gaDZ,o maoM mallayaaowa BaI iCpayao gayao qao jaao Bagavaana 

kI h%yaa ko ilayao p`oirt qao. Antyaa-maI Bagavaana nao saBaagaar maoM Apnao Aasana pr [tnaa ivaSaala $p banaayaa ik gaDZ,a [tnaa CaoTa p`maaiNat huAa ik Bagavaana kao kao[- Cit nahIM phu Mca sakI. ya&maUit- ek ivaWana AWOtvaadI qao.ramaanauja svaamaI sao Saas~aqa- maoMpraijat haokr ya&maUit- ramaanauja svaamaI ko iSaYya bana gayao AaOr ramaanauja svaamaI naoya&maUit- kao A$laala po$maala khkr sambaaoiQat ikyaa. kaMcaIpurma maoM pDkma yaanaI paMDvadU t maMidr maoM A$laala po$maala nao laMbao samaya tk inavaasa ikyaa qaa.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Bai>saar svaamaI it$candiva$<ama 814 815. Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1541. BaU t AaLvaar [raNDama it$vandaid 2275. poya AaLvaar maunrama it$vandaid 2311.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 23. vaogka yaa yaqaao>arI Bagavaana kaMcaIpurma 1.sqaana : AYTBauja idvyadoSa ko pasa yaqaao>arI Bagavaana ka maMidr Avaisqat hO jaaobardraja po$maala ko maMidr sao lagaBaga 2 ik maI piScama maoM hO.

2. ivaga`h sva$p : Bagavaana iWBaujaI sva$p maoM piScamaaiBamauK haokr Sayanaavasqaa maoM hOM.Aapkao 'saaonnaavannama saOda po$maala' BaI khto hOM. tIqa- kao paoygaO puYkrNaI tqaa ivamaana kao vaodsaar ivamaana khto hOM. [saI puYkrNaI ko kmala puYp maoM saraoyaaogaI yaanaI paoygaO AaLvaar ka Avatar huAa qaa. tayar kao kaomalavallaI khto hOM jaao ek Alaga sainnaiQa mao M isqat hOM.yahaM AaNDala kI ek pRqak sainnaiQa hO tqaa paoygaO AaLvaar BaI ek pRqak sainnaiQa maoM pUjao jaato hOM. Bagavaana ko gaBa- gaRh maoM sarsvatI Aapko carNa kopasa ivarajatI hOM.

3.maihmaa : khto hOM ba`*maa ko ya& maoM ivaGna Dalanao ko ilayao sarsvatI nao AsauraoM ka Aa*vaana ikyaa qaa. pirNaama sva$p vaogavatI nadI maoM BaIYaNa baaZ, AayaI jaao ba`*maa koya&sqala kao DUbaanao ko ilayao pyaa-Pt qaI.Bagavaana nao Sayanaavasqaa maoM baogavatI ko p`vaah kao raok idyaa evaM ba`*maa ka ya& saflatapUva-k saMpaidt huAa. Aapkao 'vaogavatI AnnaO' BaI khto hOM jaao ApBaMSa haokr 'vaogka' yaa 'it$vaogka' hao gayaa. Aaja ko idna vaogavatI nadI dRSyamaana nahIM hO.paoygaO AaLvaar ko ip`ya iSaYya kiNNakNNana kao jaba rajaa nao nagar CaoD,nao ka AadoSa idyaa tao paoygaO AaLvaar nao BaI Apnao iSaYya ko saaqa nagar CaoD, idyaa. pUrI kqaa paoygaO

,, ,

,

idvyapbaMQama it$ccandiva$<ama Bai>saarsvaamaI 139

Page 140: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 140/519

AaLvaar ko vaOBava vaalao Baaga maoM d`YTvya hO. AaLvaar kao nagar CaoD,to doK Bagavaana naoBaI ]nalaaogaaoM ka Anaugamana ikyaa. pirNaamat: Apmaainat haokr rajaa nao kiNNa kao

nagar maoM laaOTnao ka AnauraoQa ikyaa. ]sako saaqa AaLvaar evaM Bagavaana BaI laaOT Aayao.[saI karNa sao Bagavaana kao 'yaqaao>arI' khto hOM. laaOTnao ko ]praMt Bagavaana naoSayanamaud`a dUsarI krvaT kr laI evaM dixaNa kao iSar ikyao baayaoM krvaT Aap piScama kI Aaor doKto hOM. ijasa rat kao Bagavaana paoygaO AaLvaar tqaa kiNNakNNana ko saaqa kaMcaI sao baahr saaoyao qao vah sqaana Aajao ko idna kaMcaI ko pasa gaaMva hO AaOr 'AaorIya@kO'ko naama sao jaanaa jaata hO. [saka Sauw naama 'AaorIravau ya@kO' hO ijasaka ta%pya- hO jahaMek rat saaoyao.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Bai>saar svaamaI it$candiva$<ama 814 815. Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1854, 2059, 2064, 2065 evaM iSarya it$maDla 2673tqaa poirya it$maDla 2674. paoygaO AaLvaar maudla it$vandaid 2158. poya AaLvaar maunrama it$vandaid 2307 2315 2343 2345 2357. nammaaLvaar it$iva$<ama 2503.24 sao 27. ]lagalaMda : ek saaqa caar idvya doSa kaMcaIpurma 

'poragama evaM ]rgama' 'naIrgama' 'kargama' evaM 'karvannama'sqaana : yah sqaana timalanaaDu maoM kaMcaIpurma mao M kamaaxaI maMidr ko pasa rolavao sToSana sao 2ik maI pr Avaisqat hO. ek hI pirsar maoM caar idvya doSa hOM. i~ivak`ma sva$p kao']lagalaMda' khto hO M jaao 'poragama evaM ]rgama' BaI kho jaato hOM. tIna pRqak pRqak sainnaiQa ko sva$p kao 'naIrgama' 'kargama' evaM 'karvannama' khto hOM AaOr yao tInaaoMBaI ]lagalaMda kI trh pUjya idvyadoSa hOM.24. ivaga`h sva$p : maMidr p`agaMNa maoM p`vaoSa krto hI i~ivak`ma Bagavaana kI sainnaiQa ka 

saamanao dSa-na haota hO jahaM ]lagalaMda po$maala KD,o hOM. 35 fIT }Mcaa ivaga`h piScamaaiBamau K hOM tqaa daonaaoM haqaaoM kao pUNa-tyaa xaOitja $p maoM fOlaayao hue baayaoM carNa kaojamaIna sao }pr jamaIna ko samaanaaMtr isqat krko dSa-na doto hOM. baayaoM haqa kI dao inaklaI hu[- ]MgailayaaM yah saMkot dotI hO M ik BaUlaaok evaM svaga-laaok dao pga maoM maap ilayaa.dayaoMhaqa kI ek ]MgalaI tIsaro pga ko ilayao 'khaM sqaana hO' p`Sna ka saMkot krtI hO.maUlaavar kao ]lagalaMda tqaa ]%sava ivaga`h kao prgatna khto hOM. prgatna evaM ]rgatna daonaaoM ek hI idvyadoSa ko p`tIk hOM jabaik sainnaiQayaaM pRqak pRqak hOM. Aapko ivamaana kao EaIkara ivamaana khto hOM. tayar kao AmaRtavallaI khto hOM.

,, ,

,, ,

idvyapbaMQama it$ccandiva$<ama Bai>saarsvaamaI 140

Page 141: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 141/519

maihmaa : mahabalaI Ba> p*laad ko p`paO~ hOM AaOr Aapnao Apnao ya& maoM vaamana Bagavaana kao tIna pga jamaIna donao ka saMklp ilayaa qaa. baamana Bagavaana hI i~ivak`ma $p maoM fOla 

gayao AaOr dao hI pga maoM Qara tqaa AakaSa sabakao maap idyaa. i~ivakma Bagavaana kao]lagalaMda yaa pargatna khto hOM. tIsaro pga ko badlao balaI nao Apnaa SarIr samaip-t kr idyaa. p`Bau nao balaI kao Apnao carNa sao dbaakr patala Baoja idyao AaOr vahaM ka rajaa banaa idyaa. balaI Bagavaana ko ivaraT sva$p kao nahIM doK saka qaa [sailayao ]rgatma yaanaI AaidSaoYa banakr Bagavaana nao balaI kao dSa-na idyaa. ]rgatna ka it$maMjana krakopayasama Aip-t krnao sao saMtanalaaBa AvaSya haota hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Bai>saar svaamaI it$candiva$<ama 814 815. Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 991, 2064 2069 evaM iSarya it$maDla 2673 tqaa poirya it$maDla 2674.25.maMidr ko dUsaro p`akar mao M 16 KMBaao vaalao saundr maMDp ko pICo naIrgatna p`Bau kI sainnaiQa hOM jaao ek pRqak idvyadoSa hO. jagadISvar ivamaana ko naIcao po$maala kao BaI jagadISvara po$maala khto hOM. Aap dixaNaaiBamauK KD,o Avasqaa maoM hOM. yahaM maa~ maUlaavar ivarajamaana hOM ]%sava maUit- nahIM hOM, AaOr na tao ivamaana ivarajamaana hO. tayar kao

naIlamaMgaO khto hOM. maak-NDoya mauina kao p`laya ka dRSya idKlaanao ko ilayao Aap p`%yaxa hue qao .idvyapbaMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 2059.26.tIsarI sainnaiQa maoM kargama po$maala ka idvya doSa hO AaOr Aapkao k$Naakr po$maala khto hOM. rmya ivamaana ko naIcao Aap AaidSaoYa pr baOzo hue ]<araiBamauK hOM tqaa baayao M pOr maaoD,o hue hOM evaM dayaaM pOr naIcao laTk rha hO. pdmaamaiNa tayar AapkI sahBaaiganaI hO M.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 2059.

27. caaOqaI sainnaiQa maoM karvannaa po$mala hOM jaao navanaIt caaor BaI kho jaato hOM. puYpk ivamaana ko naIcao Aap ]<araiBamauK vardraja Bagavaana ko sva$p maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI ko KD,o hOM. kaomalavallaI tayar AapkI sahBaaiganaI hOM.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 2059.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

872 sao 916 tk 45 pasauraoM vaalaa yah p`baMQa taoMDraiDPpaoiD AaLvaar kI kRit hO.Aap ivap`naarayaNa evaM Ba>aMiGa`roNau svaamaI Aaid naamaaoM sao BaI jaanao jaato hOM.Aapka 

,, ,

,

,

,

p`baMQa saM#yaa 6 : it$maalaO

idvyapbaMQama it$ccandiva$<ama Bai>saarsvaamaI 141

Page 142: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 142/519

Avatar maaga-iL yaanaI maaga-SaIYa- maah ko 'ko<aO' yaanaI 'jyaoYza' naxa~ maoM hO. Aap Bagavaana ko vanamaalaa ko AMSa sao Avatirt hOM. EaIrMgama maoM tulasaI fUla ko ]Vana maoM hI inavaasa 

krto hue Aap rMganaaqa p`Bau kI saovaa ko ilayao ina%ya maalaa banaakr maMidr maoM Aip-t krtoqao. ek sauMdrI ko saaOMdya-jaala maoM Aap eosaa ]laJa gayao qao ik Bagavaana rMganaaqa kohstxaop sao Aapka ]war huAa. [sa p`baMQa ko Aitr> Aapka dUsara ek p`baMQa hOijasao 'it$PpiLLyaLuicca' khto hOM AaOr yah rMganaaqa Bagavaana ka saup`Baatma ko $p maoMp`isaw hO.it$maalaO ka saaraMSa inamnavat h.

yah p`baMQa EaIrMgama ko p`Bau ko naama sao p`arMBa ikyaa gayaa hO tqaa [samaoM [ind`yaao M pr ivajaya p`aPt krnao ko ]%saah ka p`dSa-na hO.

maMuDa evaM Saa@ya kI naaistkta kI cacaa- pasaur 879 maoM hO.EaIrMgama maoM p`Bau ka maukuT pUva- kI Aaor carNa piScama kI Aaor pIz ]<ar idSaa mao M

tqaa _iYT dixaNa idSaa maoM hO. pasaur 890.vat-maana maoM maukuT piScama kI Aaor hO tqaa carNa pUva- trf hO.

AaLvaar saMt nao Apnao kao tulasaI kI maalaa banaanao vaalaa kha hO.

AapkI rcanaa maoM maa~ EaIrMgama idvya doSa kI p`Saist gaayaI hu[- hO.tInaaoM laaokaoM ka saRjana krnao vaalao p`Bau [sao xaNa mao M inagala jaato hOM. Aapko naama ko p`Baava sao [ind`yaaoM pr hma ivajaya payao tqaa yamadUtaoM ko isar pr pOr rKkr ivajayaI hao gayao hOM.hmaoM maa~ gaaopvaMSa ko naaqa kI p`Saist gaanao kI kamanaa hO ijasako Aagao [nd` ka rajya BaI tucC hO. ek saaO vaYa- kI Agar Aayau maanaI jaaya tao AaQaI Aayau naIMd maoM gaujar jaatI hOtqaa bacao ka AaQaa vacapna raoga BaUK evaM bauZ,apo maoM vyatIt hao jaatI hO. hmaoM Aba AaOr janma kI [cCa nahIM hO. tIna AxaraoM ko 'gaaoivand' naama sao Gaaor paPaI Kai<arbaMdu klyaaNa 

kao p`aPt hue. EaI rMgama ko p`Bau kI saulaBata sao ]plabQa rhnao pr punaja-nma @yaaoM haogaa naIca laaoga Baaojana evaM naarI kI icaMta maoM lagao rhto hO M. Bai> ko AanaMd maoM naaicayao tqaa p`Bau kI saovaa maoM rt rihyao. maayaa ko karNa mana AisqapMjar SarIr maoM lagaa rhta hO. maMuDa evaM naaistk Saa@ya laaoga p`Bau ko baaro maoM GaRiNat pcaar krto hOM. Qara pr gaaya caranaovaalao p`Bau kI pUjaa krao. Aqama laaogaaoM ko duYp`caar maoM mat fMsaao. sava-vyaaPt p`Bauk$NaavaSa EaIrMgama maoM p`kT hue hOM. QanauYa sao saagar kao caIrkr Aapnao raxasaraja ka AMt ikyaa. Aapko naama ka [tnaa maaha%mya hO ik yama evaM maud\gala ko saMvaad sao nark 

svaga- maoM badla gayaa.

, , ,

?

!

!

!

!

!

idvyapbaMQama 142it$maalaO Ba>aMiGaroNausvaamaI 

Page 143: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 143/519

EaIrMgama saundr baagaaoM sao iGara hO jahaM kaoyala kI kUk Bai> kI imazasa sao BarI haotI hO.ABa>aoM kao iKlaakr maaoTa banaanao sao toa AcCa hO ik ku<aaoM kao palaao. sa%yavaaidyaaoM

ko ilayao Aap sa%ya hO M evaM imaqyaavaaidyaaoM ko ilayao imaqyaa hOM.hmaaro jaOsao naIca ko ilayao Aap ga$D, ica*na QaarNa krnao vaalao sama`aT hOM. caotna ko maaQyama sao jaao ]nnait caahto hOM ]nakI SaMkaAaoM kao dUr kr Aap p`kT hao jaato hOM. caaor duYT evaM ma%sya nayanaa sauMdrI kojaala sao p`Bau nao baahr inakalato hue kha 'maor pasa AaAao'. Qyaana saovaa namana Aaid saoriht maoro kzaor )dya kao p`Bau nao d`ivat kr p`oma sao saraobaaor kr idyaa. EaIrMgama maoMAapka maukuT pUva- idSaa maoM hO Aapko carNaarivaMd piScama kI Aaor fOlao hOM AapkI 

pIz ]<ar kI trf hO evaM AapkI AaM KoM dixaNa idSaa maoM laMka kI Aaor doK rhIM hOM.saaMsaairk vastu pr baat krto rhnao sao @yaa laaBa p`Bau tao Sauwa%maaAaoM ko )dya maoM rhtohOM. maOM tao pujaarI BaI nahIM tqaa Aigna maoM tIna baar haoma BaI nahIM dota. Aapko idvya carNaao M pr tIna baar puYp BaI Aip-t nahIM krta. Aapko ilayao maoro pasa ]pyau> Sabd BaI nahIM hOM. haya maora janma @yaaoM huAa maOM tao ]sa igalahrI jaOsaa BaI nahIM jaao baalaU maoMlaoTkr raoyaoM maoM fMsao baalaUkNaaoM kao Z,aokr saotuinamaa-Na maoM sahayak banaa. yahaM kao[ nahIMijasao Apnaa khUM^. kaOna maorI rxaa krogaa sau)daoM ko baIca samaudko jala kI trh 

AvaaMCnaIya hUM. naairyaaoM ko ilayao maOM AivaSsanaIya hUM^. naairyaaoM kI jaala sao Aapnao]baara. Aapko saamanao kOsao inala-jja haokr KD,a hUM  ^.AapkI saovaa ka kovala svaaMga Barta h^  UM. saMsaar ko }pr sao ClaaMga lagaanao vaalao i~ivak`ma ko Aiti> maora kao[- hO BaI nahIM. maRganayanaI ko jaala maoM saMGaYa- kr rha qaa tao Aapnao ]war ikyaa. Aap ]cca kula vaalao vaod maoM parMgat prMtu saovaaBaava sao hIna kao CaoD, inamna kula vaalao Ba> sao p`sanna rhtohOM. Gaaor h%yaara evaM papI BaI Aap pr ica<a lagaa dota hO tao Aap ]war kr doto hOM.duYkmaI- BaI Agar 'tulasaI kI maalao vaalao p`Bau ka' jayajayakar kr mauJao Apnaa jaU zna BaI 

do tao maoro ilayao piva~ Baaojana haogaa. AMitma pasaur maoM AaLvaar saMt nao Apnao kao tulasaI kI maalaa banaanao vaalaa kha hO.

yah pbaMQa Ba>aMiGa`roNau svaamaI nao Bagavaana kao p`at: jagaanao ko ilayao gaayaa hO. [samaoM 917sao 926 tk 10 pasaur hO M tqaa saBaI pasauraoM ka Baavaaqa- naIcao idyaa gayaa hO.1.]Yaakala ko Aagamana sao AMQakar dUr hao gayaa hO evaM pUrba ko iSaKr pr saUya- ka ]dya hao cauka hO. sava-~ Z,or saaro fUla iKla cauko hOM. Apnao maaga- pr tojaI sao baZ,to hue rajaa evaM dovagaNa Aapko War pr Aacauko hOM. ]nako haqaI evaM nagaaD,a sao ibajalaI 

, ,, ,

, ,,

?

?

?

p`baMQa saM#yaa 7 : it$PpiLLyaLuicca 

idvyapbaMQama Ba>aMiGa`roNausvaamaI 143it$PpiLLyaLuicca 

Page 144: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 144/519

kD,knao tqaa samaud ko lahraoM saa gaja-na kI Aavaaja saunaayaI do rhI hO. ArMgama EaIrMgama ko naaqa p`aqa-naa hO jaaigayao.917

2.pUrba kI hvaa maMd gait sao maullaO ko saugaMQa kao sava-~ ivaKor rhI hO. p`sfuiTt kmala maMo vaasa krnao vaalaI hMsa kI jaaoD,I Aaosa sao BaIMgao Apnao pMKaoM kao JaaD,to hue jaaga caukI hO. ga`ah ko maR%yau dayaI jabaD,o sao gajaond` kI rxaa vaalao ArMgama EaIrMgama ko naaqa p`aqa-naa hO jaaigayao .9183.p`Baat kalaIna jyaaoit ixaitja pr fOla rhI hO.taro iCp rho hOM. SaItp`dayaI caMd`maa fIka pD, rha hO. taD, ko saunahlao evaM kaomala kaopla hvaa sao ]D, rho hOM. ArMgama EaIrMgama ko naaqa p`aqa-naa hO jaaigayao .919

4.carvaaho kI baaMsaurI evaM gaayaaoM ko galao kI GaMTI kI Aavaaja ek dUsaro sao imalakr saba jagah fOla rhI hO. KotaoM maoM BaaOMro gauMjaayamaana haonao lagao. dovaaoM ko naaqa kula samaot laMka ka naaSa krnao vaalao ?iYayaaoM ko ya& rxak AyaaoQyaa ko rajyaaiBaYa> naaqa ArMgama EaIrMgama ko naaqa maoro svaamaI p` aqa-naa hO jaaigayao .92

5.baagaaoM maoM pixagana cahcaha rho hOM. rat baIt caukI hO. idna inaklanao vaalaa hO. samaud`kI lahroM garjanao lagaI hO M. BaaOMro gauMjaayamaana haonao lagao. dovagana kdMba kI maalaa sao saovaa 

krnao ko ilayao Aa cauko hOM. laMkanaroSa ivaBaIYaNa sao pUijat ArMgama EaIrMgama ko naaqa p`aqa-naa hO jaaigayao .9216.gyaarh Aaid%yaaoM ko svaamaI r%naaoM sao AaBaUiYat rqa vaalao yah saUya- dova hOM. maaor kI savaarI krnao vaalao yah C:mauK vaalao sauba`manyama hOM. p`sannaica<a ma$t evaM vasaugana naacatogaato Aapko War ko samaxa baD,o kxa maoM BaID, ikyao hue hOM. ArMgama EaIrMgama ko naaqa p`aqa-naa hO jaaigayao .9227.yah BaarI jamaava dovaaoM ka hO. yah mauinayaao M evaM ma$taoM ka samaUh hO. [nd` Apnao haqaI 

pr caZ,kr Aapko maindr ko samaxa Aa cauko hOM. yah saundrjana kI BaID, hO tqaa yah ivaVaQar ka samaUh hO.yaxagana Aapko carNaaoM ko Qyaana maoM Kaoyao hOM. khIM KD,o haonao kI BaI jagah nahIM hO.ArMgama EaIrMgama ko naaqa p`aqa-naa hO jaaigayao .9238.dovaaoM ko maQaur paz saamanao KD,I mahana gaaya kiplaa Aapko saundr sva$p ko dSa-na ko ilayao pOrao M ko AgaU Mzo pr KD,o tqaa }Mcao ]zayao saundr dp-Na ko saaqa mauinagana.dovalaaok ko gaayak tumbau$ evaM naard p`vaoSa kr cauko hOM. kxa ko AMQakar 

kao dUr krto p`BaapUNa- saUya- ]pisqat hao cauko hOM. EaIrMgama ko naaqa paqa-naa hO jaaigayao. 924

( )

!

( ) !

( ) !

!

!

( ) ! ! 0

( ) !

( ) !

( ) !

( ) !

,

,

,

, ,,

,

,

,, ,

,

i it$PpiLLyaLuicca dvyapbaMQama Ba>aMiGa`roNausvaamaI 144

Page 145: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 145/519

9.ektar vaalao vaaVyaM~ Z,aola majaIra baaMsaurI evaM Jaala kI Qvaina sava-~ saunaayaI dorhI hO. saarI rat iknnargana ga$D, evaM gaMQava-gana yaSagaana krto rho hOM. mahana 

?iYagana dovajana yaxagana caarNa evaM isaw samaUh Aapko carNa kI pU jaa ko ilayaolaalaaiyat hOM. [nalaaogaaoM pr kRpa krnao ko ilayao ArMgama EaIrMgama ko naaqa p`aqa-naa hOjaaigayao . 92510.kmala bahutayat maoM iKla cauko hOM. saUya- samaud` sao ]dya lao cauka hO. kRSa kiT evaMsaundr koSa kI laT vaalaI ikSaaoiryaaM Apnao baala evaM kpD,o sauKatI nadI sao baahr Aa caukI hOM.kavaorI sao iGaro ArMgama EaIrMgama ko naaqa fU la kI TaokrI Z,aonao vaalao [sa inamna 

saovak taoNDr AiDPPaaoiD pr Aapnao kRpa krko Ba>aoM kI saovaa ka Avasar idyaa hO.p`aqa-naa hO p`Bau jaaigayao . 926

mauinavaahna svaamaI yaa yaaogaIvaahna svaamaI yaa it$PpaNa AaLvaar ko naama sao p`isaw saMt Wara ivaricat yah p`baMQa rMganaaqa Bagavaana ko pad sao koSa pya-nt saaOMdya- ka ica~Na krta hO. mauinavaahna svaamaI ka Avatar sqala ]rOyaU r hO jaao EaIrMgama sao 3 ik maI pr dixaNa idSaa mao M Avaisqat hO. Aapka Avatar kait-k maah ko raoihNaI naxa~ maoM EaIva%sama ko

AMSa sao huAa hO.Aap EaIrMgama maoM paNa yaM~ pr Bagavaana ko gaIt gaato maMidr pirsar ko baahr hI rhto qao.ek baar saaOBaagyavaSa Aapko svaBaava sao d`ivat haokr mau#ya Aca-k nao Apnao kMQao pr Aapkao ]zakr maMidr maoM gaBa-gaRh tk laayaa. idvya ivaga`h kI CTa doKto hI Aap komauK sao yao pd fUT pD,o jaao idvya p`baMQa ka ek p`mauK Baaga hO. p`aya: [saka paz Bagavaana ko sammauK ina%yaanausaMQaana maoM ikyaa jaata hO.[sa pbaMQa ko dsa pasaur 927 sao 936 tk hOM. Aapnao p`arMBa ko dao pasauraoM maoM vaoMkTma ko

p`Bau kao EaIrMgama ka p`Bau batayaa hO tqaa AapkI rcanaa maoM [saI dao idvya doSaaoM ka ]llaoK hO.

p`qama p`aqa-naa carNaarivand ka hO. dUsarI p aqa-naa i~ivak`maavatar ko }Mcao maukuT kI hO. [sako baad vadna pr sauSaaoiBat laala vas~ kI p`SaMsaa hO. t%pScaat\ saundr naaiBa kmala evaM ]sapr AasaIna ba`*maa ko manaaoharI dRSya ka vaNa-na hO.

AakYa-k kmar band ko baad AaLvaar saMt ApnaI mahana tpsyaa ko flasva$p p`Bauko saundr vanamaalaa ko dSa-na ko saaOBaagya kI sarahnaa krto hOM.

iSava jaI ko p`it ikyao gayao p`Bau ko ]pkar ka smarNa krto hue AaLvaar saMt p`Bau

, , , ,, ,

, , ,, ,

,

( ) !

( ) !

p`baMQa saM#yaa 8 : Amalanaaidprana 

!

!

!

i Amalanaaidiprana mauinavaahnasvaamaI dvyapbaMQama 514

Page 146: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 146/519

kI saundr ga`Ivaa ka vaNa-na krto hOM.[sako baad saundr haoMz mauKmaMDla evaM madma<a AaMKaoM ka vaNa-na hO.

puna: har evaM maalaa ka Avalaaokna krto hue saMpUNa- SarIr kI AlaaOikk CTa ka vaNa-na hO.

AMt maoM AaMKoM baMd kr samast CTa ka maanaisak AanaMd laoto hue AaLvaar saMt iksaI Anya vastu kao doKnao sao bacanao ko ilayao AaMKo band hI rKnaa caahto hOM.saBaI pasauraoM ko Baavaaqa- inamnaaMikt kMiDkaAaoM maoM p`stut hOM.1.pqama pUNa- p`Bau dovataAaoM ko p`kaSamaya svaamaI saugaMiQat baagaaoM sao iGaro vaoMkTma maoM rhtohOM. Aapko idvya inayama nyaayasaMgat evaM daoYahIna hOM.Aapnao hmaoM Apnao Ba>ao M ka saovak banaa ilayaa. Aap }Mcao dIvaarao M sao iGaro ArMgama EaIrMgama ko naaqa hOM. Aapko maMgalamaya carNaarivand hmaarI AaMKaoM maoM basa gayao hOM. 9272.jaba Aap ]%saahpUva-k pRqvaI kao maap rho qao tba Aapka maukuT ba`*maaMD kI Ct kaoCU rha qaa.baaNaaoM kI vaYaa- krko raxasa kula ka ivanaaSa krnao vaalao Aap kaku%saqa p`Baurama hOM.Aap saugaMiQat baagaaoM sao iGaro ArMgama EaIrMgama ko naaqa hOM. Aapko Syaama vadna ko laala vas~aoM pr hI hmaarI AaM KoM iTkI rhtI hOM. 928

3.]<aridSaa ko bandraoM vaalao vaoMkTma ko pva-taoM maoM dovataAaoM sao pU ijat haokr Aap KD,ohOM. ArMgama EaIrMgama mao M Aap SaoYaSaayaI Avasqaa maoM hOM. saMQyaakalaIna AakaSa ko rMga jaOsao vas~aoM ko baIca sao inaklao naaiBa pr ko kmala pr ba`*maa ka baOznao ka saundr sqaana hO.hmaara )dya $ica pUva-k [sa dRSyamaoM AMTka rhta hO.9294.Aapnao baaNa maarkr saurixat laMka ko ravaNa ko dsa mastkaoM kao kaT igarayaa.Aap saagar saa salaaonao rMgavaalao ArMgama EaIrMgama ko p`Bau hOM jahaM maaor BaaOraoM ko Qauna pr naR %ya krto hOM. Aha Aapko kmarband pr hI hmaara )dya evaM mana lagaa rhta hO.930

5.duYkmaao- sao mau> kr hmaoM ArMgama EaIrMgama ko p`Bau nao Apnaa Ba> banaa ilayaa. [tnaa hI nahIM Aap hmamaoM basa gayao hOM. mauJao nahIM pta ik maOM nao iktnaI tpsyaa kI hO. Aha AapkI maMgalamaya maalaa nao hmaoM AakRYT kr rKa hO. 9316.maoro p`Bau nao caMd`BaUYaNa iSava kao pap sao mau> ikyaa. Aapnao jagat samast p`aNaI AakaSa pRqvaI saat pva-taoM evaM Anya sabaaoM kao ]drsqa kr ilayaa hO. Aap maQauma@KI sao Baro fUla ko baagaaoM sao iGaro ArMgama EaIrMgama maoM rhto hOM. Aha AapkI saundr ga`  Ivaa kao doKkr hmaara mana Aa*laaidt hao ]zta hO. 9327.Aap APanao haqaaoM maoM cak` SaMK QaarNa krto hOM. Aapka vadna maanaaoM kalaa pva-t 

,

, ,, ,

(

(

(

(

!

(

!

( !

)

)

)

)

)

)

!

!

!

i Amalanaaidiprana mauinavaahnasvaamaI  dvyapbaMQama 146

Page 147: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 147/519

hO. }Mcao maukuT pr tulasaI ka saugaMQa ivaKorto Aap hmaaro naaqa hOM. SaoYaSayyaa pr Sayana ikyao hue Aap ArMgama EaIrMgama ko pBau hOM. Aha Aapko saundr laala haoMzao M nao hmaara 

mana hr ilayaa hO. 9338.p`qama karNa $p pUNa- pBau jaao dovataAaoM ko ilae Agama hOM ArMgama EaIrMgama maoM rhtohOM. Aapnao ihrNyakiSapu ka poT faD, Dalaa.Aapka mauKmaMDla baD,I baD,I laala AaMKaoMsao sauSaaoiBat hO. Aha AapkI salaaonaI AaMKaoM nao hmaoM baavara banaa rKa hO. 9349.Aap saatao M laaokaoM kao inagalakr ek baalak ko $p maoM baT p~ pr saao jaato hOM.Aap ArMgama EaIrMgama maoM SaoYaSaayaI hOM. Aapnao r%naaoM sao jaD,a huAa maalaa QaarNa kr rKa hOtqaa Aapko galao ka maaotI ka har Aapko Syaama vadna pr inaKr rha hO.Aha AapkoAiWtIya saaOMdya- nao hmaaro )dya kao caura ilayaa hO. 93510.Syaama vadna vaalao p`Bau ek ikSaaor carvaaho ko $p maoM Aayao AaOr Aapnao hI ma@Kna caurayaa. Aap dovataAaoM ko naaqa hOM tqaa ArMgama EaIrMgama ko BaI naaqa hOM. Aapnao hmaara )dya caura ilayaa hO. AmaRtmayaI Aanandknd p`Bau kao doKnao ko baad hmaarI AaM KoM Aba Anya kuC nahIM doKoMgaI. 936

[sa p`baMQa kI rcanaa maQaura kiva AaLvaar nao nammaaLvaar kI p`Saist maoM kI hO. AapnaonammaaLvaar kao hI sava-sva maanaa evaM AapkI ek maa~ idvya rcanaa hO jaao idvya p`baMQama ka ihssaa hO. khto hOM EaInaaqamauina svaamaI nao [saI p`baMQa ka 12000 baar gaayana ikyaa.flat: nammaaLvaar nao p`sanna haokr saaro AaLvaar saMtaoM Wara ivaricat saBaI lauPt p`baMQaaoMkao ]plabQa kra idyaa.yah p`baMQa pasaur 937 sao 947 tk 11 pasauraoM sao banaa hO.

maQaura kiva AaLvaar nao nammaaLvaar kI rcanaaAao M ka naama batayao ibanaa yah saMkot 

ikyaa hO ik Sazkaopna nao timala gaIt ko maaQyama sao caarao vaod kao hstgat kra idyaa hO.pasaur 943 evaM 945.

nammaaLvaar kI rcanaa kao hjaar batato hue sahsa`gaItI kI saM&a dI. pasaur 944.AaLvaar saMt nao nammaaLvaar ko carNa kao hI EaIvaOkuMz maanaa hO.

pasauraoM ko Baavaaqa- inamnavat p`stut hOM.1.cama%kairk baalak hmaaro p`Bau gauMqaI hu[- rssaI ko saharo isqat qao.jaba ku$gaur AaLvaar it$ nagarI naaMbaI ka naama ]ccaarNa krta hUM tao mau Mh sao AmaRt p`vaaiht haonao

lagata hO. 937

( !

(

!

(

!

(

)

)

)

)

( )

p`baMQa saM#yaa 9 : kiNNanauNa iSa$<aambau

!

!

!

i kiNNanauNa iSa$<aambau maQaurakiva  dvyapbaMQama 147

Page 148: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 148/519

2.Aapka naama laokr hmanao Aannad payaa tqaa Aapko carNa kI saovaa kr sa%ya kao p`aPt ikyaa. iksaI AaOr dovata kao hma jaanato nahIM AaOr kovala Aapka hI naama laoto hue 

gailayaaoM maoM GaUmato hOM. 933.jahaM khIM BaI jaata hUM Apnao dovaaiprna evaM ]nako AakYa-k mauKmaMDla kao hI doKta hUM. ku$gaUr ko svaamaI kI saovaa sao hma naIcaa%maa BaI ]nako kRpapa~ hao gayao. 9394.sammaainat ivaWt\janaaoM nao mauJao naakama payaa qaa.prntu hmaaro maata evaM ipta daonaaoM hI Sazkaopna hIM hO AaOr hmaara dOinak kaya-klaap Aba [nako inayaM~Na maoM hO. 9405.phlao hmaaro idna saMpi<a evaM ikSaaoiryaaoM kI kamanaa mao M baItto qao. Aba tao hma p`isaw 

ku$gaU r ko svaamaI kao pa gayao hOM. 9416.ATairyaaoM vaalao ku$gaUr ko svaamaI ka yaSa gaana hmaoM kNzaga` hao gayaa hO. Qyaana dIijayao Aba sao saat janma tk vao hmaMo kBaI Asafla na haonao doMgao. 9427.hmaaro pUva- ko kmaao-M kao karI maarna nao pUrI trh doK ilayaa hO. timala ko Sazkaopna kI kRpa ka maOM catuid-k p`caar k$Mgaa. 9438.jaao kovala kRpa kI pUjaa krto hOM vao AapkI kRpa kao Aapko sahs~gaItaoM maoM doKoM.[sasao baD,I kRpa AaOr @yaa hao saktI hO ik Aapnao caaraoM baodaoM kao hstgat kra idyaa.

9449.vaod ko saar kao Aapnao Apnao gaIt maoM rK idyaa tqaa maoro )dya kao &ana p`dana ikyaa.p`omamaya sva$p ka dSa-na hI Sazkaopna kI saovaa ka laaBa hO. 94510.naakama evaM vyaqa- jaIvaaoM kao Aapnao ek saaqa imalaa idyaa. ho kaoyala kI kUk vaalaoku$gaUr ko svaamaI maOM Aapko hI carNaaoM sao p`oma caahta hUM. 946

!

!

11.jaao p`Bau maoM AaEaya kI Kaoja krto hOM ]nalaaogaaoM kao maQaur kiva ko dsak pd ku$gaUr naaMbaI ko carNaaoM kao “yahI vaOkuNz hO”.947

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

,

naalaaiyara 4000 pasaur vaalao idvyap`baMQama ka p`qama hjaar ka Baaga pUra huAa.

i kiNNanauNa iSa$<aambau maQaurakiva  dvyapbaMQama 148

Page 149: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 149/519

idvya p`baMQama [randama Aaiyarma : ek ivahMgama Avalaaokna 

p`baMQa 10. poiryaa it$maaoLI : pasaur 948 sao 2031

( )

( )

[randama Aaiyarma yaanaI idvya p`baMQama ka yah dUsara hjaar hO ijasamaoM 1134 pasaur hOM

AaOr yah prkala svaamaI Wara ivaricat tIna pbaMQaaoM ko yaaogadana sao banaa hO. tIna p`baMQa inamnavat hOM.

p`baMQa saM#yaa 10 : poiryaa it$maaoLI .948 sao 2031.[samaoM 948 sao 2031 tk 1084 pasaur hOM. smarNa hao ik pUva- ko ek hjaar ka AMt p`baMQa saM#yaa 9 pr huAa tqaa kula 947 pasaur qao. At: [sa dUsaro hjaar vaalao sahsa`gaItI ka p`arMBa pasaur 948 sao evaM p`baMQa saM#yaa 10 sao haota hO. [samaoM kula 1084 pasaur hO jaao svatM~ $p sao idvya p`baMQama ko saBaI p`baMQaaoM maoM dU sara sabasao baD, a p`baMQa hO. pasauraoMkI saM#yaa ko ivacaar sao phlaa sqaana nammaaLvaar ko it$vaayamaaoLI ka hO ijasamaoM 1102pasaur hOM.

p`baMQa saM#yaa 11 : it$@ku$ndaNDgama [sako 20 pasaur 2032 sao 2051 tk hOMtqaa yah poiryaa it$maaoLI kI trh prkala svaamaI kI rcanaa hO.

p`baMQa saM#yaa 12 : it$naoDundaNDgama . [sako 30 pasaur 2052 sao 2081 tk hOMtqaa yah poiryaa it$maaoLI kI trh prkala svaamaI kI rcanaa hO.

saBaI p`baMQaaoM ka saar saMxaop inamnavaiNa-t kMiDkaAaoM maoM idyaa gayaa hO.

Yah it$maMgaO AaLvaar yaanaI prkala svaamaI kI kRit hO. kait-k maasa ko kRi<aka naxa~ mao M Aap saarMga QanauYa ko AMSa sao timalanaaDu ko it$kuryalaUr nagar maoM Avatirt hue. [samaoM pasaurao M yaanaI pdaoM kI kula saM@yaa 1084 hO. spYTt: yah gyaarh SatkaoM maoMhO. [samaoM dSakaoM kI kula saM#yaa 108 hO. kuC Apvaad ko Aitr> p`%yaok dSak p`aya: dsa pasauraoM sao banao hOM. prkala svaamaI jaI nao ijana 85 idvyadoSaaoM kI p`Saist 

gaayaI hO ]naka ]llaoK AaLvaar vaOBava maoM ikyaa jaa cauka hO.p`arMBa sao Avalaaokna krnao pr yah spYaT haota hO ik AaLvaar saMt ]<ar maoM ihmaalaya 

sao laokr dixaNa maoM AaMQa` p`doSa sao jaato hue timala naaDu evaM korla kI Aaor ka yaa~a vaRtaMt p`stut krto hOM. vaoMkTma evaM EaIrMgama Aaid ka svatM~ $p sao p`Saist gaayaI gayaI hO tqaa [naka yaSaaogaana Anya~ dUsaro dSakaoM maoM kuCok pasaurao M maoM BaI hO. svatM~ dSak kodRiYTkaoNa sao idvyadoSaaoM kI isqait inamnavat hO ijanakI p`Saist ek sao jyaada svatM~ dSakaoM mao M pstut kI gayaI hO. kaoYzk ka Sau$ ka AMk Satk batata hO tqaa baad ka AMk ]sa Satk ko k`maSa: dSak kI saM#yaa batata hO. :

:

!

!

!

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 149dvyapbaMQama 

Page 150: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 150/519

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

it$badrI 2 dSakaoM maoM 1.03 sao 1.04 tk it$vaoMkTma 4 dSakaoM maoM 1.08 sao 2.01 tk 

it$kDmallaO 2 dSakaoM maoM 2.05 sao 2.06 tk itllaO it$ica~kU Tma 2 dSakaoM maoM 3.02 sao 3.03 tk it$vaalaI 3 dSakaoM maoM 3.05 sao 3.07 tk it$varMgama yaa EaIrMgama 5 dSakaoM maoM 5.04 sao 5.08 tk it$ivaNNagar yaa AaooiPpilaAPpna 3 dSakaoM maoM 6.01 sao 6.03 tk it$narOyaUr 10 dSakaoM maoM 6.04 sao 7.03 tk it$valaundUr 4 dSakaoM maoM 7.05 sao 7.08 tk it$kNNapurma 10 dSakaoM maoM 8. 01 sao 8.10 tk it$pullaaiNa 2 dSakaoM maoM 9.03 sao 9.04 tk maalaO$HaSaaolaO 2 dSakaoM maoM 9.08 sao 9.09 tk prkala svaamaI ka 'poiryaa it$maaoLI' ihmaalaya ko idvya tIqaaoM kI yaa~a sao p`arMBa 

haota hO. yaVip p`qama dSak maoM AYTaxar maM~ evaM naarayaNa naama kI maihmaa batato hue timalanaaDu ko kuMBakoaNama ko pasa ko kuDndO evaM tMjaavaUr ko tMjaO maamaiNa idvya doSa ko

p`Bau ka smarNa ikyaa gayaa hO tqaaip baad ko paMca dSakaoM maoM it$iPprait yaanaI jaaoSaI maz sao p`arMBa kr badrI Saalaga`ama evaM naOimaYaarNya kI p`Saist hO. [na saBaI idvya doSaaoMpr ek ek svatM~ dSak hO prMtu badrI naarayaNa pr dao dSak idyao gayao hOM.

[sa p`baMQa kI ivaSaoYata yah hO ik AaLvaar saMt kI yaa~a ihmaalaya sao p arMBa haokr AaMQa p`doSa ko Ahaoivalama tqaa it$malaa yaanaI vaoMkTma haoto hue timalanaaDu maoM p`vaoSa krtI hO. p`baMQa maoM 'iSaMgavaola kuNDrma' naama ka p`yaaoga Ahaoivalama ko ilayao ikyaa gayaa hO.it$vaoMkTma pr caar svatM~ dSak idyao gayao hOM tqaa AMt ko dSak maoM yah ivaSvaasa 

p`kT ikyaa gayaa hO ik vaoMkTma p`Bau ka p`ovaSa AaLvaar saMt ko )dya maoM hao cauka hO.[sako baad k`maSa: caonnaO ko Aasa pasa ko idvya doSaaoM kI gaaqaa hO ijasamao M it$vallaUr 

it$naIrmalaO it$[DvandO it$kDmallaO Aaid hO M. maa^M maaMp` arMBa ko dSak maoM AYTaxar maM~ kI maihmaa batato hue AaLvaar saMt nao ApnaI baItI 

hue Aayau ko kukR%yaaoM pr pScaa<aap p`kT ikyaa hO.dUsaro Satk ko Czo dSak maoM it$maMgaO AaLvaar BaivaYyavaaNaI krto hOM ik Bagavaana 

saMsaar kI rxaa GaaoD,o pr savaar haokr pasaur 1090 kilk $p mao M kro Mgao.

, ,,

,

,, ,

( )

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 150dvyapbaMQama 

Page 151: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 151/519

!

!

!

!

!

!

!

dUsaro Satk ko saatvaoM dSak maoM prkala naayakI evaM ]sakI maa^M kI manaaodSaa ka ica~Na hO. pasaur 1108 sao 1127 tk naayakI kI maa^M it$[DvandO ko ina%yaklyaaNa 

po$maala sao ApnaI baoTI ko BaivaYya ko ilayao pUCtI hO M. ina%yaklyaaNa po$maala Aivavaaiht knyaa ko SaIGa` ivavaah ko ilayao p`isaw hOM. p`aya: laaoga yahaM Aakr ivavaah sambaMQaI samasyaa ko ilayao p`Bau sao inavaodna krto hOM. ina%yaklyaaNa po$maala nao naayakI kI maa^M^ ka inavaodna sauna ilayaa. 1118 sao 1127 tk ko pasauraoM maoM naayakI kao kaMcaIpurma koAYTBauja Bagavaana ko dSa-na ka AanaMd imalanao ka saMkot idyaa gayaa hO.

tIsaro Satk ka Cza dSak pasaur 1198 sao 1207 tk naayakI Baava ka ica~Na krta hO.it$vaalaI ko p`Bau kao na Aato doK it$maoyyama ko p`Bau kao AailaMgana ko ilayaoAamaMi~t krtI hO. tIsaro Satk ka saatvaaM dSak pasaur 1208 sao 1217 tk naayakI kI isqait sao icaMitt ]sakI maa^M kI manaaoBaavanaa ka ica~Na krta hO. daonaaoM dSakaoM maoMit$vaalaI ko p`Bau sao ivaSaoYa inavaodna ikyaa jaata hO prMtu Aaturta vaSa it$maoyyama kop`Bau kao BaI AamaMi~t ikyaa jaata hO. maa^M tao EaIrMgama ko p`Bau ka BaI smarNa krtI hOAaOr khtI hO it$vaalaI vaalao p`Bau it$ArMgama maoM rhto hOM.

prkala naayakI kI maa^M ko $p maoM pasaur 1318 sao 1327 tk pa<a-na pllaI p`Bau ka 

gauNagaana ikyaa gayaa hO.pasaur 1388 sao 1397 tk prkala naayakI kI maa^M kI manaaodSaa ka ica~Na hO.EaIrMgama ko p`Bau ko Aitir> maaM^M vaoMkTma tqaa it$maoyyama ko p`Bau sao ApnaI baoTI koBaivaYya ko baaro maoM pUCtI hO. pasaur 1398 sao 1407 tk naayakI EaIrMgama ko p`Bau ka dSa-na p`aPt kr p`sannata p`kT krtI hO. jaOsao AanDala kao EaIrMganaaqa nao Apnaayaa qaa ]saItrh prkala naayakI BaI EaIrMgama ko p`Bau rMganaaqa Bagavaana ko dSa-na sao p`sannata vya> krtI hOM. dSa-na vaaiQat haonao kI AvaiQa maoM du:KI naayakI nao maa^M ko mana kao BaI 

Aat- banaa idyaa hO.baad maoM maa^M ko hstxaop sao naayakI kao saflata imala gayaI AaOr k$NaainaQaana pBau ka icariBalaiYat dSa-na p`aPt hao jaata hO. naayakI evaM ]sakI maa^ M koAnt-mana kI isqait ka saar saMxaop tailaka 6 maoM eki~t ikyaa gayaa hO.

baaOwaoM evaM EamaNaaoM kI dSaa ka vaNa-na pasaur 1405 maoM hO.iSava evaM laxmaI kao Aap barabar ka sqaana doto hOM pasaur 1235.

jaOsao Aapnao kmala vaalaI laxmaI kao Apnao vadna pr sqaana idyaa hO ]saI trh sao

kRt&ta pUva-k frsaa QaarI baOla kI savaarI krnao vaalao iSava kao BaI Apnao vadna pr rKa 

, @yaa [saI saMdBa- maoMtoMgala vaOYNavajana laxmaI kao jaIva kI trh maanato hOM ?

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 151dvyapbaMQama 

Page 152: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 152/519

Page 153: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 153/519

evaM EaIrMgama ko p`Bau kI ivanatI sao kI hO tqaa punaja-nma ko BaMvar sao maui> kI kamanaa p`kT kI hO.

pa~ idvyadoSa Satk .dSak . pasaur . AiBayaui> maa^M it$ivaDvandO 2.07. 1108 sao 1117 baoTI ko ilayao icaMta naayakI AYTBauja kaMcaI 2.08. 1118 sao 1127 pBau sao saaxaa%kar naayakI it$vaalaI 3.06. 1198 sao 1207 dUt sao saU canaa maa^M it$vaalaI 3.07.1208 sao1217 pBau ko saaqa gayaI baoTI 

kao yaad krnaa  Mmaa^M Paa<a-na pllaI 3.08.1318 sao 1327 p`Bau sao jauD,nao ko ilayao

baoTI sao p`sanna maa^M EaIrMgama 5.05.1388 sao1397 baoTI kI isqait sao ivasmaya naayakI EaIrMgama 5.06.1398 sao 1407 p`Bau sao saaxaa%kar kI 

P` asannata naayakI it$valaundUr 7.05.1595 1596 p`Bau sao saaxaa%kar kI 

Pasannata maa^M it$kNNapur 8.01.1648 sao 1657 baoTI kI isqait saoAsamaMjasa mao M

maa^M it$kNNapur 8.02.1658 sao 1667 p`Bau kao Anauicat batanaa naayakI it$kNNapur 8.03.1668 sao 1677 pBau ko pasa ApnaI kMgana 

gaMvaa baOzI.naayakI it$kNNapu 8.04.1678 sao 1687 BaaOMra kao Baojakr pBau kI 

tulasaI maalaa ka rja maMgaatI hO.naayakI it$kNNapur 8.05.1688 sao 1697 ivaCaoh kI vaodnaa batanaa naayakI it$naagaO 9.02.1758 sao 1767 p`Ba u ko sva$p kI saundrta 

sao psanna maaM^ it$maalaO$HaSaaolaO 9.09.1828 sao 1837 baoTI kI ]plaibQa sa oo

AcaMiBat evaM p`sanna maaM^ kRYNa 10.09.1932 sao 1941baoTI ko ilaya o kRYNa sao inava odna 

naayakI vaoMkTma evaM kuDndO 10.10.1942 sao 1951 Anya p`aiNayaaoM sao kRYNa ka 

tailaka 6 : prkala naayakI ko psaMga 

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 153dvyapbaMQama 

Page 154: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 154/519

svaagat krnao ko ilayao ]%saaiht krnaa naayakI vao MkTma EaIrMgama it$vaalaI evaM kuDndO 11.01 sao 11.03 tk.1952 sao

1981 tk. kMgana Kaokr saiKyaao M sao p`laap krtI hu[- p`Bau kI Aca-naa evaM dSa-na koilayao ]wt haonaa.maa^M it$naoDundaNDgama\\ 2062 sao 2071 tk. baoTI ka p`Bau sao p`oma pr icaMitt haoto hue AMtt: Apnaa Baagya sarahnaa.naayakI it$naoDundaNDgama 2072 sao 2076 tk. saiKyaaoM sao p`Bau ko dSa-na ka sauKd vaRtaMt saunaanaa tqaa puna: ivayaaoga kI baat khnaa.naayakI it$naoDundaNDgama 2077 sao 2078 tk. BaaO Mra evaM saarsa pxaI kao dUt banaakr ApnaI ivarhaigna kI isqait sao p`Bau kao Avagat kranaa.naayakI it$naoDundaNDgama 2079 sao 2080 tk. ivaSvaasa pUva-k pBau koAailaMgana kI p`tIxaa krnaa.phlao Satk ka phlaa dSak 1 : 1 yaa pasaur 948 sao 957 tk yah 10 pasauraoM saobanaa hO jaao AYTaxar maM~ kI p`Saist mao M hO. AaLvaar saMt batato hOM ik p`arMiBak jaIvana ikSaaoiryaaoM ko saaqa Baaoga ivalaasa maoM baIta.Aba yah samaJaa h^M  U ik naarayaNa ko naama ko

Aitir> maora kao[- AaQaar nahIM hO. kuDndO idvya doSa ko p`Bau ka naarayaNa naama sao Aca-naa kI. gaUMgao ka svaPna kI trh samaya gaMvaa idyaa. varah sva$p vaalao p`Bau ka BaMDar dyaa sao BarpUr hO. raxasakula ka AMt krnao vaalao p`Bau kI pUjaa hmanao idvya doSa tMjaOmaamaiNa maoM kI. maOM [ind`yaaoM ko AiQakar mao M qaa tqaa sabaaoM ko saaqa k`Ur maR%yau kI trh vyavahar krta qaa. kuDndO p`Bau kI kRpa hu[-. naarayaNa hI ]pyau> naama hO ijasasao saarI saMpda sauKI pirvaar rajya saama ajya imalata hO tqaa saBaI duKaoM ka naaSa haota hO.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

idvya doSa 28.tMjaO maamaiNa 1.sqaana : tMjaO maamaiNa idvya doSa timala naaDu ko tMjaaOr rolavao sToSana sao 4 ik maI pr hO.tMjaaOr vaRhdoSvar iSava maMidr ko ilayao iva#yaat hO.2. ivaga`h sva$p : EaIvaOYNava idvya doSa tMjaO maamaiNa maoM tIna maMidraoM ko saMyaaoga sao banaa hO.p`qama maMidr kao tMjaO maamaiNa khto hOM jahaM p`Bau pUvaa-iBamauK baOzo maud`a maoM hOM. Aap praSar mauina kI p`aqa-naa sao p`kT hue qao. maUlaavar kao naIlamaoGa po$maala tayar kaosaoMgamalavallaI tayar tIqa- kao AmaRt tIqa- knak puYkrNaI evaM ivamaana kao saaOMdya-ivamaanama khto hOM.

, ,

:

, ,

,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 154dvyapbaMQama 

Page 155: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 155/519

dUsara maMidr tMjaO yaalaI kaoivala kha jaata hO. maUlaavar pUvaa-iBamauK narisaMh svaamaI sva$p mao M baOzo maud`a maoM hOM. tayar kao tMjaO naayakI tIqa- kao EaIrama tIqa- saUya- puYkrNaI 

evaM ivamaana kao vaod sauMdr ivamaanama khto hO M.tIsara maMidr maiNakuNra kaoivala kha jaata hO. maU laavar pUvaa-iBamauK maiNakuNra po$maala baOzo maud`a maoM hOM. tayar kao AmbaujavallaI tIqa- kao EaIrama tIqa- evaM ivamaana kao maiNakUD ivamaanama khto hO M.tInaao maMidr ko ]%sava ivaga`h kao EaImannaarayaNa yaa naarayaNa maUit- kha jaata hO.3. maihmaa : samaud` maMqana kala maoM yah praSar mauina ka AaEama qaa. mauina nao qaaoD,a AmaRt p`aPt ikyaa qaa jaao svayaM na pIkr Apnao AaEama ko puYkrNaI maoM Dala idyao qao ijasasao [sa xao~ ko saaro p`aNaI evaM poD, paOQaaoM kao laaBa huAa. ek baar Qara pr baarh vaYaao-M ka BaIYaNa Akala pD,nao pr BaI yah xao~ hra Bara rha. tIna Asaur tMjakna dMtkna evaMtarkna nao yahIM Aakr ApnaI p`aNa rxaa kI. baad maoM vao mauina evaM Anya p aiNayaaoM kaosatanao lagao. mauina kI p`aqa-naa pr iSava jaI nao caMiDka kao Baojaa AaOr kha ik ivaYNauBagavaana hI [nako inadana hOM. caMiDka [na AsauraoM ka naaSa nahIM kr pa rhI qaI @yaao Mik ek ka naaSa krnao pr dU sara ]sa pr puYkrNaI sao AmaRt jala kao Dalakr punajaI-ivat 

kr dota qaa. mauina kI p`aqa-naa pr naarayaNa p`kT hue evaM puYkrNaI sao AmaRt kao eosao pI gayao jaOsao hMsa jala imaiEat dU Qa sao dUQa kao pI jaata hO. [sa trh sao p`Bau nao narisaMh $p maoMtMjakna ka naaSa ikyaa. DMtkna Baaga gayaa. caMiDka nao tarkna ka AMt ikyaa.tMjakna nao marto samaya p`Bau kao [saI sqaana pr rhnao ko ilayao inavaodna ikyaa tqaa sqaana ka naama Apnao naama sao rKnaa caaha. p`Bau nao vardana dokr [sa sqaana kao tMjavana nagar kha jaao baad maoM tMjaavaUr yaa tMjaaOr kha jaanao lagaa.vaodaMt doiSak svaamaI ko pu~ naOnaar Aacaaya- nao yahaM yah GaaoYaNaa kI qaI ik AnaaQyayanama 

kala maoM jaba idvya p`baMQama ka parayaNa nahIM haota hO vaodaMt doiSak svaamaI ko ga`MqaaoM ka saaro idvya doSaaoM maoM parayaNa haonaa caaihyao.4.idvyapbaMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 953, 1090, 1576.BaUt AaLvaar [raNDama it$vandaid 2251. nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3363.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::Pahlao Satk ka dUsara dSak 1 : 2 yaa pasaur 958 sao 967 tk : 10 pasaurao M vaalaoiWtIya dSak maoM it$iPp$tI yaa jaaoSaImaz idvya doSa kI ivaSaoYata batato hOM.yahaM haqaI 

bandr isaMh tqaa maaor kI bahutayat hO.yahaM kI p` akRitk CTa ihmavaana iSaKr kI trh 

, ,

, ,

, ,

,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 1dvyapbaMQama 55

Page 156: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 156/519

inaralaI hO.yahaM ko tala maoM ba*maa Aaid dovagana snaana kr p`Bau ko hjaar naama ka jap krto hOM.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 29. evaM 30. jaaoSaImaz tqaa badrI naarayaNa ]<araMcala idvya doSa 29. jaaoSaImaz yaa it$iPp$<aI :1.sqaana : jaaoSaImaz idvyadoSa ]tra KMD rajya ko badrI naarayaNa tIqa- sqaana jaanao korasto maoM imalata hO. ?iYakoSa sao badrI naarayaNa 300 ik maI pr hOM jabaik jaaoSaImaz 250 ik maI pr hO. badrInaarayaNa kI }Mcaa[- 3133 maI pr hO AaOr jaaoSaI maz 1890 maI 

pr hO. jaaD,o ko C: maah Bagavaana badrI naaqa ka pT baMd hao jaata hO evaM ]%sava maUit-}wva jaI badrI naarayaNa sao 20 ik maI naIcao paMDukoSavar maoM laayao jaato hOM tqaa Aaid SaMkr kI ga_I jaaoSaImaz laa[- jaatI hO. jaaoSaI maz kao jyaaoit-maz BaI khto hOM. it$maMgaOAaLvaar ko p`akRitk dRSyaaoM ko vaNa-na ko Aalaaok maoM Aaja ka jaaoSaImaz it$iPp$<aI haonao maoM saMdoh ]%pnna krta hO. vat-maana maoM yahaM gaMgaa p`vaaiht haotI hOM jabaik AaLvaar saMt nao maa~ tala ka ]llaoK ikyaa hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM pura kala sao Saalaga`ama p%qar maoM narisaMh Bagavaana ka ivaga`h hO

jaao Aarama sao baOzo maud` a mao M hO. mauD,a huAa dayaaM pOr [sa trh hO ik GauTnaa jamaIna pr ]Qva-idSaa maoM hO ijasa pr dayaaM haqa iTka hO. baayaaM pOr GauTnaa sao mauD,kr jamaIna pr palaqaI kI maud`a maoM iTka hO evaM saIQao fOlao hue baayaaM haqa kI tlahqaI baayaoM pOr ko GauTnao pr iTkI hO. baayaoM haqa kI klaa[- ptlaI haotI jaa rhI hO AaOr vat-maana maoM yah maa~ ek AMgaUzo kobarabar maaoTI rh gayaI hO. khto hOM ijasa idna yah klaa[- ptlaI haokr TUT jaayaogaI ]sa idna nar evaM naarayaNa pva-t kI baIca kI dUrI samaaPt hao jaayaogaI tqaa badrI naarayaNa jaanao ka maaga- baMd hao jaayaogaa. tba Bagavaana BaivaYya badrI maoM pUjao jaayaoMgao jaao jaaoSaImaz 

ko pasa 20 ik maI pr tpaovana ko pasa hOM.3.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 958 sao 967 tk.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 30. badrI naarayaNa :1. sqaana : sa%yayauga maoM [sao badrIkaEama kha gayaa hO. ~ota yauga maoM [sao yaaogaisawI konaama sao jaanato hOM. Wapr mao M yah badrI badrIivaSaala ko naama sao p`isaw huAa. kilayauga maoM

yah badrInaaqa yaa badrInaarayaNa kha jaata hO. hrWar sao 330 ik maI pr Avaisqat hO.

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 1 6dvyapbaMQama 5

Page 157: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 157/519

2.ivaga`h sva$p : badrInaarayaNa maoM Bagavaana pUvaa-iBamauKI AlaknaMda kao doKtoyaaogamaud`a maoM baOzo hO M hOM. p`Bau ko baayaoM kubaor evaM ga$D, hOM tqaa dayao M }wva naard evaM nar 

naarayaNa hOM. [sao badrI ivaSaala pMcaayat khto hO M. AlaknaMda nadI nar evaM naarayaNa pva-t kao Alaga krtI hO. p`Bau naarayaNa pva-t pr isqat maMidr ko inavaasaI hO M tqaa nagar kI AavaadI nar pva-t pr basaI hu[- hO. jaaD,o ko C: maah kI pUjaa laxmaI naard evaMdovagana krto hOM. baakI C: maah vaOSaaK Axaya tRtIyaa sao kait-k dIpavalaI tk Bagavaana manauYyaao M kI pUjaa svaIkar krto hOM. }wva jaI AapkI ]%sava maUit- hOM jaao jaaD,omaoM paMDukoSvar calao Aato hOM. jaba ]wva jaI ko ivaga`h kao ek War sao baahr lao jaayaa jaata hO ]saIsamaya dUsaro War sao Bagavaana ko gaBa-gaRh maoM tayar laxmaI kao p`vaoSa krayaa jaata hO. pirsar maoM hI tayar kI pRqak sainnaiQa hO tqaa ArivandvallaI khI jaatI hOM.yahaM ka ivamaana tPt kMcana ivamaana kha jaata hO tqaa tIqa- kao ba`*makpalaI evaMtPtkuMD tIqa- khto hOM. tPtku MD kao Aigna ku MD khto hOM. puR$YaaoM evaM maihlaaAaoM koAlaga Alaga kuMD hOM. pu$Ya ko kuMD maoM ek AiQak gama- tqaa dUsara qaaoD,a kma gama- hO.jaao kma gama- hO vah Kulao AakaSa maoM hO tqaa jaao jyaada gama- hO ]sako CPpr hO. Bagavaana rai~ mao M inamaa-lya rhto hOM. saaro SarIr pr caMdna ka laop rhta hO tqaa kmar maoM maa~ ek 

kaopIna rhta hO. p`at: kala [saI sva$p ka dSa-na imalata hO tqaa p`Bau ko SarIr ka caMdna p`saad ko $p maoM imalata hO.3.maihmaa : badrInaarayaNa ko rasto maoM naidyaaoM ko k[- p`isaw saMgama imalato hOM ijasao p`yaaga Sabd sao sambaaoiQat ikyaa jaata hO. jaOsao : dovapyaaga $dpyaaga kNa-pyaaga nandp`yaaga evaM ivaYNaup`yaaga. badrInaarayaNa ko maMidr ko samaIp tPtkuMD sao qaaoD,I dUrI pr AlaknaMda maoM ba`*makpalaI ek tIqa- hO jahaM iSavajaI ko haqa sao ba`*maa ka kpala CUTa qaa. yahaM iptraoM kao ipMD donao kI p`Qaanata dI gayaI hO. vat-maana EaImaMidr sao 3 ik 

maI pr maana gaaMva hO jaao Baart caIna saImaa pr Avaisqat hO. maana gaaMva ko rasto maoM hI maatamaUit- ka maMidr hO jaao Bagavaana kI maa^M ko $p maoM pUjaI jaatI hO M AaOr Baadao maasa maoM yahaMmaolaa lagata hO.[sa Avasar pr Bagavaana ko p`itinaiQa tqaa ]%savaivaga`h ko $p maoM ]wva jaI maatamaUit- maMidr maoM ivarajato hOM. maatamaUit- maMidr ko pasa hI koSavap`yaaga hO jahaMAlaknaMda maoM sarsvatI nadI Aakr imalatI hOM. koSava p`yaaga sao Aagao sarsvatI nadI kodUsaro iknaaro pr maana gaaMva kI trf p`isaw vyaasa gaufa hO jahaM vyaasa jaI nao gaNaoSa jaI komaaQyama sao mahaBaart ka laoKna kaya- saMpnna krayaa qaa. sarsvatI par krnao ko ilayaoBaIma pula p`isaw hO ijasaka inamaa-Na BaIma nao ek pva-tnaumaa iSalaa sao ikyaa qaa.

, ,

, ,

, , ,,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 157dvyapbaMQama 

Page 158: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 158/519

Page 159: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 159/519

Page 160: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 160/519

kaOr Baaojana na donao vaalaa yah k`Ur papI Aba p`Bau ko carNaaoM maoM Aayaa hO. kila nao paMca kmao-ind`yaaoM kao hma pr yaatnaa donao ko ilayao lagaa idyaa. it$ku$MgauDI ko salaaonao p`Bau

naOimaYaarNya ko p`Bau hO M. maaMsa ko gaara hiD\ DyaaoM kI sahtIr naaO iKDikyaaoM vaalaa koSaaid sao Cayaa huAa yah Gar jaIva ka basaora banaa huAa hO. pBau AaphI inaraSaa saomau> krnao vaalao hOM.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 31. naOimaYaarNya ]<arp`doSa 1.sqaana : ]<ar p`doSa kI rajaQaanaI laKna}sao 60 ik maI pr saItapur raoD pr naOimaYaarNya idvya doSa Avaisqat hO. saItapur sao 25 ik maI pr saItapur KOrabaad raoD kocaaOraho sao tqaa imasarIK sao 5 ik maI pr naOimaYaarNya hO. rola maaga- ko saItapur baalaama] AnauBaaga ko inamasaar ek sToSana hO tqaa sToSana sao naOimaYaarNya 2 ik maI pr hO. idllaI laKna}rolamaaga- pr hrdao[ sao naOimaYaarNya pasa maoM hO.2. ivaga`h sva$p evaM maihmaa : yahaM ka vanap`doSa naarayaNa ka idvya sva$p maanaa jaata hO. yahaM ka tIqa- cak`tIqa- hO. purakala maoM ba`*ma ivaVa ko Ait mah%vapUNa- ivavaocana ka yah sqala rha hO jahaM raomahYa-Na evaM saUt Aaid ?iYa saBaapit ko $p maoM kaya-rt rho hOM.

naarayaNa nao yahaM Apnaa cak` foMkkr ek inaimaYa maoM AsaM$ya danavaaoM ka naaSa ikyaa qaa.[saIilayao [sao naOimaYaarNya khto hOM. Bagavaana rama nao BaI yahaM ko tIqa- maoM snaana kr ravaNa kI h%yaa ka daoYa imaTayaa hO. balarama jaI tIqa-yaa~a maoM phlaI baar yahaM Aayao tao ek ?iYa sao itrskRt samaJa ]naka baQa kr idyaa. pap ko p`ayaiSca<a maoM ek vaYa- kI AaOr tIqa-yaa~a saMpnna kI AaOr daobaaro yahaM Aanao pr ?iYayaaoM sao sammaainat hue tqaa ivalvala naamak Asaur ka AMt ikyaa.3.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 998 sao 1007 tk.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::phlao Satk ka saatvaaM dSak 1 : 7 yaa pasaur 1008 sao 1017 tk : [samaoM 10 pasaur hOM. yah Ahaoivalama ko laxmaI narisaMh Bagavaana kI p`Saist hO. Bayaga`st jagat ka p`Bau naoiSaMgavaola kunDrma yaanaI Ahaoivalama maoM pQaar kr ]war ikyaa. yahaM ka vana Aak`amak vahoilayaaoM sao Bara huAa hO. IhrNya kI CatI faD,nao ko ilayao Svaot pOnaI daMt ilayaonarkoSarI ko sva$p maoM p`Bau p`kT hue. tIxNa pMjaao sao Asaur kI CatI Aapnao caIr DalaI. Ahaoivalama ka maaga- duga-ma hO tqaa ku<ao igaw evaM icalaicalaatI QaUp Ba>aoM ka svaagat krto hOM. Aapko Bayaanak sva$p kao doK dovagana Baaga KD,o hue. yahaM ka 

, ,

,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 160dvyapbaMQama 

Page 161: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 161/519

maaga- Ganao baaMsa maoM GaUmanao vaalao haqaI ko pdica*naaoM sao Bara rhta hO. Aap yahaM hjaaraoMBaujaaAaoM sao laxmaI ka AailaMgana krnao kao Aatur idKto hOM.

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 32. Ahaoivalama :1.sqaana : AaMQa` p`doSa ko dao idvyadoSaaoM maoM sao Ahaoivalama ek hO. [sa rajya ka dU sara idvya doSa vaoMkTma ka p`isaw sqaana hO jaao it$malaa kha jaata hO evaM saat pva-tEaoiNayaaoMko savaao-cca iSaKr pr isqat hO. Ahaoivalama narisaMhavatar ka sqala hO AaOr kDPpa saokrIba 100 ik maI pr isqat hO. [sa sqaana kao Ahaoibalama ko Aitir> Ahaobalama isaMgavoala kuNDrma tqaa nava narisaMh xao~ khto hO M.2.ivaga`h sva$p evaM maihmaa : narisaMh Avatar maoM ]dBava ko samaya hI p`Bau nao saarI laIlaa kI pUNaa-hutI kI hO. ek hI samaya maoM p`Bau ka eosaa sva$p hO jaao Ba> p`*laad kaoAa*laaidt krta hO prMtu ihrNyakiSapu kao maR%yau ko samaana Dravanaa lagata hO. AapkomaM~ ko naaO sva$paoM ka yahaM dSa-na haota hO]ga`ma \vaIrma \mahaivaYNauma\ jvalantma \sava-taomauKma\ .narisaMhma\ BaIYaNama Badma\ maR %yaao-maR%yauma \namaamyahma\.

phaD, kI tlahTI mao 'iCnnaa Ahaoivalama' ka maMidr hO ijasao 'p`*laad varda narisaMh svaamaI'ka maMidr khto hOM. yahaM sao 8 ik maI }pr phaD, pr Ahaoivalama ka mau#ya maMidr hO.}pr ko maMidr maoM pva-t gaufa ko ivaga`h svayaMBaU kho jaato hOM. dao pva-t iSaKraoM kao vaodaid`evaM ga$D, aid` khto hOM. Ahaoivalama ivaSaala 'AaidSaoYa' pva-t EaoNaI ka ek ihssaa hO.[sakI pUMC EaISaOlama hO Ahaoivalama pIz hO tqaa it$malaa caaoTI yaanaI isar hO. po$maala ka ivaSaoYa sva$p doKkr ihrNyakiSapu ko ivanaaSa ko baad dovaaoM nao AapkI sarahnaa krto hue p`pi<a maM~ kha.

Ahao vaIya-ma Ahao SaaOya-ma Ahao baahu prak`ma .narisaMhma\ prma dovama\Ahao balama\Ahao balama\ ..narisaMh svaamaI ko naaO idvya ivaga`h ka vaNa-na inamnavat hO.

PahaD, kI tlahTI maoM 'laxmaI narisaMh' ka sva$p hO AaOr 'p`*laad varda narisaMh' khojaato hOM. dsa haqa vaalao ]%sava ivaga`h jvaalaa narisaMh kho jaato hO M. ek haqa sao p`Baugaaod maoM ihrNyakiSapu kao dbaayao hOM. Aapka dUsara haqa ]sako pOr kao raok rKa hO.Aap tIsaro evaM caaOqao haqa sao Asaurraja ka poT caIr rho hOM. paMcavaa evaM Cza haqa ]saka KUna pInao maoM lagao hO M. saatvaaM evaM AazvaaM haqa cak` evaM SaM K sao yau> hO. naaOvaoM

,,

, ,

.i

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 161dvyapbaMQama 

Page 162: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 162/519

Page 163: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 163/519

Page 164: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 164/519

idvya doSa 33. it$[DvandO :1.sqaana : [DvandO mahabalaIpurma raoD pr caonnaO sao 41 ik maI pr hO tqaa mahavalaIpurma sao

caonnaO kI Aaor 11 ik maI pr isqat hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM varah Bagavaana KD,  o maud`a maoM ApnaI baa[-M jaaMGa pr BaUdovaI kaosqaaipt kr baayaoM carNa kao GauTnao kI }Mcaa[- tk ]zayao hOM jaao sap%naI SaoYanaaga koisarpr iTka huAa hO.Aapka daMyaa carNa saIQaa jamaIna pr iTka huAa hO. timala maoM'[D' ka Aqa- baayaaM haota hO yaanaI baa[-M trf. ApBa`MSa haokr yah naama 'it$ivaDvaond'Oyaa 'it$vaoDnd'O hao gayaa hO. maUlaavar kao laxmaI varah po$maala tqaa ]%sava maUi<a- kao EaI ina%yaklyaaNa po$maala khto hOM. kaomalavallaI tayar kI svatM~ sainnaiQa hO. tIqa- kaoklyaaNa tIqa- tqaa ivamaana kao klyaaNa ivamaana khto hOM.3. maihmaa : kqaa hO ik gaavala mauina nao ApnaI 360 pui~yaaoM kao Bagavaana kao samaip-t kr idyaa qaa. vaYa- ko p`%yaok idna maoM Aapnao ek ek ikSaaorI sao vyaah rcaa [sailayao Aapkaoina%ya klyaaNa po$maala khto hOM. sabaaoM kao imalaakr Bagavaana nao ek ikSaaorI ka sva$p kr idyaa. samaud` sao BaU dovaI ka ]war krko varah sva$p vaalao p`Bau SaoYanaaga ko isar pr pOr rKkr baahr Aayao. rasto maoM BaU dovaI kao maM~aopdoSa kr rho hOM evaM maUlaavar [saI maud`a 

maoM dSa-naIya hOM. yahaM caO~ maoM ba`*maao%sava haota hO tqaa jyaoYz AaYaaZ, paOYa tqaa maaGa maoMga$D, saova[- ka ]%sava manaayaa jaata hO. mahabalaIpurma maoM ek dUsaro sqaana pr BaUdovaI varah Bagavaana kI da[-M jaaMGa pr baOzI hu[- dSa-na dotI hOM [sailayao [sa maindr kao'it$valavaondO' khto hOM.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1021, 1108 sao 1117 tk evaM iSarya it$maDla 2673 tqaa poirya it$maDla 2674.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

dUsaro Satk ka dU sara dSak 2 : 02 yaa pasaur 1058 sao 1067 tk : [samaoM 10 pasaur hOM tqaa yahaM it$vallaUr ko 'vaIr raGava po$maala' kI p`Saist kI gayaI hO. gao$Aa vas~ maoMsanyaasaI ko Cd\ma vaoYa maoM ravaNa saItajaI sao iBaxaa laonao Aayaa AaOr ]nhoM hr lao gayaa.ma@Kna cauranao pr gaaoipyaaoM ko hsaI ka pa~ bananao vaalao p`Bau nao ravaNa pr tPt baaNaaoM kI vaYaa- sao ]saka AMt ikyaa. Aapnao hnaumaana kao dUt banaakr ravaNa kao saavaQaana ikyaa qaa.Aap BaI paMDva ka dUt banakr ]phasa ko pa~ banao. iSaSau $p maoM jagat kao]drsqa kr Sayana krnao vaalao it$vallaUr maoM Sayana kr rho hOM. catuma-uK ba`*maa i~nao~ iSava evaM [nd` AapkI pUjaa krto hOM. laxmaI Aapko vaxasqala pr ivarajatI hOM.

, ,,

,,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 164dvyapbaMQama 

Page 165: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 165/519

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 34. it$vallaUr 

1.sqaana : it$vallaUr caonnaO sao 42 ik maI pr Ar@kaonama kI Aaor hO. Anya rasta ramaanauja svaamaI ko Avatar sqala EaIp`omabaudur sao hO jahaM sao it$vallaUr 15 ik maI pr Avaisqat hO. caonna[- Ar@kaoNama rola maaga- mao M Avaisqat haonao sao laaokla T/  ona kI sauivaQaa p`aPt hO.2.ivaga`h sva$p : dao Baujaa ko saaqa maUlaavar BaujaMgaSayanama Avasqaa maoM hOM tqaa Aapkao'vaIrraGava po$maala' kha jaata hO. gaBa- gaRh maoM Aapka dayaaM haqa Saailahao~ mauina koisar pr sqaaipt hO tqaa baayaaM haqa naaiBakmala pr AasaIna ba`*maa kao p`Nava ka ]pdoSa dorha hO. tayar knakvallaI hOM ijanakI svatM~ sainnaiQa hO. tIqa- kao )dyatapnaaiSanaI khto hOM tqaa ivamaaana kao ivajayakaoiT ivamaana khto hOM.3. maihmaa : Aap Saailahao~ mauina kI tpsyaa ko flasva$p yahaM Apnao zhrnao kI jagah maaMgato p`kT hue. 'evvaula' timala Sabd hO evaM [saka Aqa- hO 'maora Gar khaM hO'. p` arMBa maoM sqaana kao it$evvaullaur kha jaata qaa jaao baad maoM ApBaM`Sa haokr it$vallaU r haogayaa. Aap 'BaoYajama iBaYak' vaOV ko $p maoM p`isaw hOM tqaa saBaI raogaaoM ka inadana krto

hOM. sainnaiQa sao baahr Aapko carNa paduka pr namak Aip-t krnao kI prMpra hO jaaoraogaaoM ko inadana kI p`aqa-naa ko $p maoM maanaI jaatI hO. AaMDala nammaaLvaar ramaanauja evaMvaodaMtdoiSak kI pRqak sainnaiQa hO. yahaM ka kaya-k`ma Ahaoivalama maz ko p`Saasana saosaMcaailat hO.4.idvyapbaMQama saMdBa- : Bai>saar svaamaI naanmaU gana it$vandaid 2417. Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1058 sao 1067 tk tqaa poirya it$maDla 2674.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

dUsaro Satk ka tIsara dSak 2 : 03 yaa pasaur 1068 sao 1077 tk : [samaoM 10pasaur hOM jaao it$vallaIkoNaI ko paqa-saarqaI p`Bau kI p`Saist maoM rcao gayao hOM. tIna nagaraoM konaaSa krnao vaalao iSava kao Aapnao Saap sao ivamau> ikyaa. kMsa ko saaqa hI ]sakoyaaowaAaoM evaM madma<a haqaI ka AMt ikyaa. Ajau-na ka saarqaI banakr Aapnao kaOrva ka naaSa ikyaa. kOkoyaI ko khnao sao rajapaT CaoD,nao vaalao Aap hI p`Bau hOM. laxmaI ko saaqa Aap it$vallaIkoNaI maoM dSa-na doto hOM. PaUtnaa ko ivanaaSak tqaa [nd` ka ya& Baaga CInakr gaaovaw-na ]zanao vaalao Aap p`Bau hO M.Aap nao paDvaaoM ko dUt ka kama ikyaa. AMQaoQaRtraYT/ ko pu~aoM duyaao-Qana evaM du:Saasana kI yaatnaa sao Aapnao d`aOpdI ka ]war ikyaa.

, ,

,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 165dvyapbaMQama 

Page 166: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 166/519

saIta ko saaqa Aapko tInaao Baa[- AapkI ina%ya vaMdnaa krto hOM. Aapko hjaar naama ka gaana krnao vaalao p`*laad kao Aapnao narisaMh $p maoM ]sako duYT ipta kI yaatnaaAaoM sao

bacaayaa. gajaond` ko ]wark p`Bau it$vaillakoNaI maoM rhto hOM.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 35. it$vallaIkoNaI :1.sqaana : yah idvyadoSa timalanaaDu ko caonnaO Sahr ko baIca iT/PlaIkona xao~ maoM Avaisqat hO tqaa paqa-saarqaI maMidr ko $p maoM iva#yaat hO.2.ivaga`h sva$p : KD,o maud`a maoM dao Baujaa vaalao maUlaavar mauKmaMDla pr maU  MC ilayao pUvaa-iBamau K hOM AaOr vaoMkTkRYNa kho jaato hO M. Aap dayaoM haqa maoM SaMK QaarNa kr baayaoM haqa saoApnao carNaarivaMd kI saulaBata kao vardhst maud a sao p`diSa-t krto hOM.Bagavaana ko]%savamaUit- kao paqa-saarqaI khto hOM. tayar vaodvallaI hOM tqaa AillakoNaI puYkrNaI tIqa-hO. gaaopur ko sadRSa iSaKr vaalaa gaBa-gaRh ko }pr ko ivamaana kao AnaMt ivamaana khtohOM. kaMcaIpurma vardaraja po$maala ko gaBa-gaRh ko }pr ka iSaKr puNyakaoiT ivamaana kha jaata hO tqaa paQa-saarqaI Bagavaana ko samaana gaaopur ko iSaKr jaOsaa idKta hO.Aapko daihnao $i@maNaI KD,I hO M tqaa baayao M Baaga maoM balarama saa%yaik p`Vumna Aina$w 

ivarajamaana hOM. maMidr ko pirsar maoM hI paqa-saarqaI Bagavaana ko pIz kI trf svatM~ sainnaiQa maoM catuBau-jaI yaaoga narisaMh baOzo maud`a maoM piScamaaiBamau KI hOM. Bagavaana ko saamanaobaayao M trf pRqak pRqak sainnaiQayaaoM maoM rMganaaqa Bagavaana Sayanaavasqaa maoM pUvaa-iBamauKI tqaa kaodMDrama p`Bau kI sainnaiQa dixaNaaiBamauKI hO M.Bagavaana rama ApnaI sainnaiQa maoM tInaaoM Baa[-tqaa maOiqalaI yaanaI saIta jaI ko saaqa ivarajato hOM. it$kaccaI naaMbaI yaanaI kaMcaIpUNa-svaamaI nammaalavaar BaI kaodMDrama p`Bau ko trf Alaga Alaga sainnaiQa maoM dixaNaaiBamauK haoivarajato hOM. Bagavaana ko saamanao dayaoM AaLvaar evaM Aacaaya- kI AnaaoKI ]<araiBamauKI 

gaaoYzI hO. Bagavaana kI sainnaiQa ko dayaoM svatM~ sainnaiQa maoM pUvaa-iBamauKI tayar baOzI maud`a maoM catuBau-ja sva$p maoM ivarajatI hOM. baayaoM trf AanDala kI sainnaiQa pRqak hO jahaMdaoBaujaa maoM AanDala pUvaa-iBamau K KD,I hOM. pUvaa-iBamauK KD,o gajaond`varda kI svatM~ sainnaiQa tayar kI sainnaiQa ko dayaoM hO. varda yahaM ga$Da$Z, dSa-na doto hOM. yahIM pasa maoMit$maiJasaO AaLvaar kI svatM~ sainnaiQa pUvaa-iBamauK hao ivarajatI hOM.3. maihmaa : Baaoga yaaoga evaM vaIr AvasqaaAaoM mao M p`Bau ko idvya ivaga`haoM ka yahaM [sa maindr maoM AnaaoKa dSa-na imalata hO. saaqa hI yahaM Bagavaana iBanna iBanna ivaga`haoM maoM tInaaosva$p Sayana rMganaaqa baOzo yaaoganarisaMh tqaa ga$Da$Z, gajaondvarda tqaa KD,o rama 

, , ,

,

, ,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 166dvyapbaMQama 

Page 167: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 167/519

tqaa vaoMkTkRYNa maoM dSa-na doto hOM. ]%savaivaga`h paqa-saarqaI kho jaato hOM tqaa maUlaivaga`h kao vaoMkTkRYNa khto hOM. maUlaavar yahaM maU C sao sausaijjat dSa-na doto hOM jaao saarqaI sva$p 

ka p`tIk hO. yauw xao~ maoM Ajau-na ko rqa haMknao ko k`ma maoM Aapnao Sa~uAaoM ko baaNaaoM ka p`har saha hO jaao Aapko ]%savaivaga`h ko mauKmaMDla pr CaoTo CaoTo Gaava ko ica*na ko $p maoMidKto hOM. it$maMjana ko samaya ]%savamaUit- ka rMga saaonao saa saunahlaa idKta hO AaOr Anyaqaa Aap naIlao vaNa- maoM AnaaoKI mauskana ko saaqa idKto hO M. Aapko vadna pr laTktI tlavaar gaIta ko caaOqao AQyaaya ko Slaaok 42 ka Vao<ak hO jaao AivaVa ka naaSa krnao vaalaa hO. caOt maah ka va`*maao%sava tqaa Qanaumaa-sa kI vaOkuMz ekadSaI maoM yahaMivaSaoYa ]%sava manaayaa jaata hO.vaoMkTacala ko EaIinavaasa p`Bau nao yahaM AnaaoKo $p maoM dSa-na idyaa hO. saumait rajaa naoEaIinavaasa Bagavaana sao paqa-saarqaI sva$p maoM dSa-na donao kI ivanatI kI. EaIinavaasa Bagavaana nao rajaa kao vaRndarNyak maoM Baoja idyaa jaao Aaja ka it$vallaIkonaI yaa iT/PlaIkona hO. vyaasajaI nao yahaM Ai~ mauina kao [saI sqaana pr tpsyaa ko ilayao Baojaa qaa AaOr mauina kao ek ivaga`h idyaa ijasamaoM Bagavaana dayaoM haqa maoM SaMK QaarNa ikyao hue paqa-saarqaI ko $p maoM idKto hOM. rajaa jaba vaRndarNyak Aayao tao tpsyaart mauina ko pasa 

paqa-saarqaI ivaga`h do Kkr bahut p`sanna hue AaOr [sa ivaga`h kao yahaM sqaaipt ikyaa gayaa. yahaM ko puYkrNaI maoM maudgala ?iYa ko Saap ko karNa maCilayaaM nahIM idKtI hOM.?iYa kao maCilayaaM snaana maoM tMga krtI qaIM AaOr kuipt haokr ek idna ?iYa nao maCilayaaoMkao puYkrNaI CaoD,kr calao jaanao kao kha. ?iYa kI Aa&a maanakr maCilayaaoM naopuYkrNaI CaoD, idyaa.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Bai>saar svaamaI naanmaUgana it$vandaid 2416. Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1068 sao 1077 tk. poya AaLvaar maUnrama it$vandaid 

2297.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::dUsaro Satk ka caaOqaa dSak 2 : 04 yaa pasaur 1078 sao 1087 tk : [samaoM 10 pasaur hOM AaOr yah it$naIrmalaO kI p`Saist hO. AaLvaar saMt Anya idvya doSaaoM ka ]dahrNa p`stut kr khto hOM ik narOyaUr ko KD,o Avasqaa vaalao it$vaalaI ko baOzo Avasqaa vaalaotqaa kuDndO ko Sayanaavasqaa vaalao evaM it$kao[llaUr ko calato sva$p vaalao p`Bau yahaMcaaraoM Avasqaa mao M ek hI sqaana pr ivarajamaana hOM. [nd` ka kNDavanama jaMgalaI Aaga kI capoT maoM qaa. p`Bau nao saarI Aaga inagala laI. narisaMh evaM vaamana p`Bau ka pavana inavaasa 

,, ,

, ,,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 167dvyapbaMQama 

Page 168: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 168/519

it$naIrmalaO hO. Aapnao saaO kaOrvaao M ka naaSa Apnao paMca ima~ao M ko ilayao ikyaa. p%qar saosaagar pr saotu banaayaa. samast jagat kao inagala kr Aapnao kha hma BaUKo hOM. taMi~kaoM

kI Ba%-sanaa krto hue AaLvaar saMt khto hOM ik yah sava-qaa GaRiNat pqa hO. p`oma ka maaga-hI Eaoyaskr haota hO.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 36. it$naIrmalaO :1.sqaana : caonnaO saoMT/la rolavao sToSana sao dixaNa kI Aaor jaIesaTI raoD pr 20 ik maI pr pllaavarma isqat hO. it$naIrmalaO kI dUrI pllaavarma sao 5 ik maI piScama maoM hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM 'rMganaaqa' po$maala phaD,I ko }pr hOM. CaoTI phaD,I pr p`Bau kI caarao AvasqaaAaoM kI isainnaiQayaaM hO M. dixaNaaiBamauKI rMganaaqa Bagavaana BaujaMga Sayanama SaaMt narisaMh p`Bau baOzo hue naIrvannana p`Bau KDo tqaa i~ivakma Bagavaana calato hue dSa-na doto hOM. naIrvanna p`Bau phaD,I ko naIcao hOM jabaik Anya sva$p phaD,I ko }pr hOM.Bagavaana ka ]%sava ivaga`h phaD,I ko naIcao ko maindr maoM rhta hO jaao tIna AvasaraoM pr }pr jaata hO : AaYaaZ, pU vaa-falgaunaI ba*maao%sva ko p`arMBa evaM AMitma idna. yahaM kI puYkrNaI kao xaIr puYkrNaI khto hOM jaao ka$Nya puYkrNaI isaw puYkrNaI tqaa svaNa-

puYkrNaI ka imaEaNa hO. p`*laad sao p`sanna hao narisaMh p`Bau ko AEau sao ka$Nya puYkrNaI banaI. iSava kI jaTaAaoM kI gaMgaa isaw banaIM tqaa ina%ya saUrI Wara naIrvanna p`Bau koit$maMjana ko ilayao svaNa- kmaMDla maoM laayaa huAa ibarjaa ka jala svaNa- puYkrNaI huAa.tayar kao AiNamaamalaarmaMgaO khto hO M. ivamaana kao taoyaaigarI khto hOM.3.maihmaa : yahaM kI phaDI, jala sao pUra iGar rhta qaa. it$maMgaO AaLvaar kao pasa koit$maMgaOpurma maoM 6 maah kI p`tIxaa ko baad dSa-na imalaa qaa. jala sao iGarnao ko karNa [saonaIrmalaO yaa taoyaigair khto hOM. phaD,I ko naIcao baIca maoM tqaa }pr tInaaoM jagah 

Bagavaana ko ivaiBanna sva$paoM ka dSa-na haota hO. baaNaasaur nao jaba Aina$w kao kOd kr ilayaa qaa ]sa samaya Aina$w kao CuD,anao ko ilayao Gaaor yauw huAa qaa. baaNa ko pxa saoiSava nao Bagavaana kRYNa sao yauw ikyaa. Bagavaana nao baaNaa kI caar BaujaayaoM CaoD,kr saba kaT DalaIM. tba yahIM it$innamalaO maoM Bagavaana kI AaraQanaa kr baaNaa mau> huAa. ek baar vaalmaIik mauina nao yahaM rMganaaqa Bagavaana kI pUjaa kI tqaa phaD, sao naIcao Aayao. mauina kao Bagavaana rama ko dSa-na kI [cCa haonao sao Bagavaana nao yahaM caarao Baa[- saIta jaI sauga`  Iva evaM AaMjanaoya ko saaqa dSa-na idyaa. rMganaaqa Bagavaana rama bana gayao. AaidSaoYa laxmaNa bana gayao. cak` Bart jaI tqaa SaMK Sa~uGna bana gayao. ivaYvaksaona sauga`Iva banao tqaa ga$D,

,, ,

, ,

, ,

, , ,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 168dvyapbaMQama 

Page 169: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 169/519

Page 170: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 170/519

Anant ivamaana hO.3.maihmaa : yah sqaana BaUtd AaLvaar ka Avatar sqala hO. maMidr ko pUva- mao M raoD ko

par krnao pr ek pirsar hO ijasako puYkrNaI maoM BaUtd AaLvaar fUla kI pMKuiD,yaaoM kobaIca p`kT hue qao. yahaM ko talaabaao M maoM saundr kmala fUlaaoM kao doKkr puNDrIk mauina kaoxaIrsaagar ko p`Bau kI Aca-naa [na saundr puYpaoM sao krnao kI p`orNaa hu[-. xaIrsaagar kI  Kaoja maoM mauina samaud` ka jala ]laIcanao lagao. yah AMthIna kama qaa. ek baUZ,o ba`a*Na ko$p maoM p`kT haokr Bagavaana nao mauina sao Baaojana kI yaacanaa kI. mauina jaba Baaojana kI vyavasqaa kr laaOTo tao baUZ,o ba`a*Na kI jagah p`Bau kI Acaa- maUit- jamaIna pr kmala ko fUla kI maalaa phnao Sayanaavasqaa maoM doKo. mauina kao saba &at hao gayaa ik xaIrsaagar vaalao p`BauhI qalaSayanama haokr yahaM ivaraja rho hOM. maaGa mahInao maoM ivaSaoYa ]%sava haota hO. sqaanaIya Ba>aoM kI eosaI maanyata hO ik jamaIna sambanQaI kao[- BaI ivavaad qalaSayana Bagavaana kI Aca-naa sao saulaJa jaatI hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1088 sao 1097, 1195,1551 2050 2060 tqaa iSairya it$maDla 2673 evaM poirya it$maDla 2674.BaUt AaLvaar [randama it$vandaid 2251.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 38. it$inanrvaUr :1.sqaana : caonnaO sao 25 ik maI pr Ba>va%sala po$maala ka maMidr hO. punnamallaO raoD pr it$vallaUr ko trf 16 ik maI jaanao pr ek raoD baayaoM jaatI hO. [sa raoD pr 6 ik maI calanao pr it$inanrvaUr maMidr imalata hO. it$inanrvaUr ek rolavao sTSana BaI hO AaOr caonnaOsaoMT/la sao Ar@kaoNama sabaArbana rola maaga- pr ko [sa sToSana ko ilayao inayaimat $p sao To/na imalatI hOM. it$inanrvaUr rolavao sToSana sao maMidr 2 ik maI pr hO.

2.ivaga`h sva$p : maUlaavar catuBau -jaI hOM tqaa KD,o Avasqaa maoM pUvaa-iBamau KI hOM. it$malaa EaIinavaasa Bagavaana kI trh Aapka naIcao ka dayaaM haqa vard SarNaagait maud`a mao M hO jaao'maamaokM SarNaM baja' ka ]d\ GaaoYa krta hO. maUlaavar kao Ba>va%sala khto hOM tqaa ]%savamaUit- kao Ba>ait- khto hOM. tayar yahaM 'ennaO poT/ a tayar' tqaa sauQaavallaI khI jaatI hOM. va$Na puYkrNaI yahaM ka tIqa- hO tqaa ivamaana kao EaIinavaasa ivamaana kha jaata hO.3.maihmaa : khto hO M samaud`rajaa sao Anabana haonao pr laxmaI yahaM Aakr KD,I hu[- qaIM. KD,o haonao kao timala maoM 'inanra' khto hOM At: [sa sqaana ka naama it$inanrvaU r hao gayaa.

,, ,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 170dvyapbaMQama 

Page 171: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 171/519

Page 172: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 172/519

2.ivaga`h sva$p : catuBau-ja maUlaavar baOzo maUd`a maoM pUvaa-iBamauK hOM evaM 'ivajaya raGava po$maala' kho jaato hOM.yahaM kI puYkrNaI kao jaTayau puYkrNaI khto hOM. yahaM ivamaana 

kao ivajayakaoiT khto hOM. tayar maaga-tvallaI khI jaatI hOM.3.maihmaa : yahaM sao qaaoD,a pUrba CaoTI phaD,I pr jaTayau kI sainnaiQa hO. Bagavaana rama naopxaIraja jaTayau ka AMitma saMskar [saI sqaana pr ikyaa qaa. Bagavaana rama kaosamarpuMgavana BaI kha jaata hO. Aapnao Apnao QanauYa kao dbaakr yahaM saraovar ]%pnna ikyaa qaa ijasamaoM Aapnao snaana BaI ikyaa AaOr yah jaTayau puYkrNaI huAa. maUlaavar ApnaI jaaMGa pr jaTayau kao rKo hOM. [sao doKkr BaU dovaI evaM EaIdovaI kuC Anyamanask Baava maoM idKtI hOM. [saI Anyamanaskta maoM EaIdovaI Bagavaana ko dayaoM na haokr baayaoM haogayaI hOM. yahaM kI tayar 'maaga-tvallaI' hOM AaOr [nakI sainnaiQa Anya tIqaao-M sao ivaprIt Bagavaana kI baayaIM Aaor Avaisqat hO. yahaM kI tayar saMtana dotI hOM AaOr yahaM Amaavasyaa kao Aca-naa krnao vaalaI saMtanahIna naarI saMtanavatI hao jaatI hOM. EaI ramaanauja svaamaI kogau$ yaadvap`kaSa ka yah janma sqaana hO. yaadva p`kaSa nao baad maoM ramaanauja svaamaI ka iSaYya%va svaIkar kr ilayaa qaa. ba`*maao%sava maoM 'kIla kudrO' pr Bagavaana savaarI krtohOM. yah ek yaaMi~k GaaoD,a hO jaao Apnao AMgaao M kao vaastivak GaaoD,o jaOsao ihlaata hO. yah 

tIna KMD maoM hO tqaa baIca vaalao KMD pr Bagavaana ivarajato hOM. tInaaoM KMD ]%sava maoM jaaoD,idyao jaato hOM. [sako iSalpIkar nao Anya~ [sa trh ka GaaoD,a banaanao sao manaa kr idyaa qaa. ba`*maao%sava maoM ek idna Bagavaana kI savaarI iSalpIkar ko sammaana maoM ]sako Aavaasa kI vaIiqa mao M AatI hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1115 tqaa poirya it$maDla 2674.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

dUsaro Satk ka AazvaaM dSak 2 : 08 yaa pasaur 1118 sao 1127 tk : [samaoM 10pasaur hO M AaOr pUva- ko dSak maoM prkala naayakI kI maa^M kI icanta kao doKkr Bagavaana p`kT haonao ko saMkot doto hOM. AaLvaar saMt kaMcaIpurma ko AYTBauja po$maala kao'A+avauyagaarma' sao saMbaaoiQat krto hOM. Prkala naayakI Bagavaana ka sva$p doKkr p`sanna ica<a hao ApnaI maa^M sao pUCtI hO ik yah sva$p iknaka hO tqaa svayaM hI ]<ar BaI dotI hO. jaba iSava evaM ba`*maa nao p`Bau ka AaScaya-janak sva$p doKkr pUCa tao p`Bau naokha ik maOM A+avauyagaarma po$maala hUM^.vaOidk ?iYayaaoM nao vaamana $p pr AaScaya- p`kT 

ikyaa tao Aapnao kha ik maOM A+avauyagaarma po$maala h^UM. Aap QanauYa baaNa gada SaMK 

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 172dvyapbaMQama 

Page 173: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 173/519

Page 174: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 174/519

maMidr hO jahaM ]<aridSaa maoM 'prmapd War' banaa hO jaao maa~ vaOkuMz ekadSaI ko idna hI Bagavaana ko dSa-na hotu p`vaoSa ko ilayao Kaolaa jaata hO.

4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1118 sao 1127 tk 20502060 tqaa poirya it$maDla 2674.poya AaLvaar maunrama it$vandaid 2380.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::dUsaro Satk ka naaOvaaM dSak 2 : 09 yaa pasaur 1128 sao 1137 tk : [samaoM 10 pasaur hOM.'prmaoccar ivaNNagarma' kaMcaIpurma ka EaI vaOku Mz idvya doSa hO. pBau hI vaod ko saar hOMevaM naarayaNa ba`*maa tqaa iSava hOM. [sa maMidr kI p`itmaaAaoM mao M prak`maI pllava naroSa p`Bau kI Aca-naa krto idKayao gayao hOM. p`%yaok pasaur maoM pllava naroSa kI p`Bauta kI BaI maihmaa batayaI gayaI hO. raja Qvaja sap- ica*na sao AMikt hO. p`Bau kI naaiBa kmala saojagat kI saRiYT hu[-. saagarSaayaI Bagavaana }McaI ATairyaaoM ko kaMcaI maoM p`kT hue.Aap saMpU Na- jagat kao inagalanao vaalao hOM. gajaond` kI rxaa evaM kailaya ka dmana p`Bau naoikyaa. narisaMh Bagavaana evaM maabalaI sao ]phar laonao vaalao vaamana Bagavaana kaMcaI koinavaasaI hOM. pBau nao bandraoM kI sahayata sao saagar pr saotu baaMQaa.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

idvya doSa 41. EaIvaOkuMz yaa prmaoccar ivaNNagarma kaMcaIpurma 1.sqaana : kaMcaIpurma maoM yah rolavao sToSana sao 500 maI pr Avaisqat hO tqaa rajavaIiqa pr pU va- kI Aaor mauD,nao sao maindr ka dSa-na haota hO.2.ivaga`h sva$p : EaI vaOMkuz po$mala BaU KMD maoM piScama mauK baOzo Avasqaa maoM hOM.Aapkaoprmapdnaaqa BaI kha jaata hO. baIca kI maMijala pr p`Bau Sayanaavasqaa mao M hO tqaa }pr komaMijala maoM KD,o maud a mao M hO. }pr ka dSa-na maa~ vaOkuMz ekadSaI ko idna imala pata hO.Anya idna BaU KMD vaalao p`Bau ka hI dSa-na imalata hO. tayar vaOkuMzvallaI khI jaatI hOM

tqaa ivamaana maukuMd ivamaana kha jaata hO. puYkrNaI kao '[rmmada' khto hO M.3. maihmaa : vaOkuMz ko Warpala nao ivaraocana ko baMSa maoM pllava evaM ivalva ko $p maoM janma ilayaa. ]nalaaogaaoM nao yahaM ASvamaoQa ya& krko prmaoSvarna vaOkuMznaaqa ko $p maoM Bagavaana ka dSa-na p`aPt ikyaa. kqaa hO ik BaarWaja ?iYa kao gaMQava- knyaa sao ek pu~ p`aPt huAa ijasaka laalana palana Bagavaana nao svayaM ikyaa. pllava evaM ivalva kao kao[- saMtana nahIM qaI [sailayao Bagavaana nao [sa baalak kao ]nhoM pu~ ko $p maoM do idyaa. pllava naobaalak ka naama prmaoSvarna rKa.Bagavaana nao svayaM [sa baalak kao 18 klaaAaoM kI iSaxaa dI.[saI kRt&ta vaSa pllava nao tIna maMijala vaalaa maMidr ka inamaa-Na ikyaa. baOzo

, ,,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 174dvyapbaMQama 

Page 175: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 175/519

hue BaUKMD vaalao vaOkuMznaaqa Bagavaana iSaYyaaoM ka Barna paoYana krto hO M.sabasao }pr kI maMijala pr KD,o prvaasaudova Bagavaana pllava kao &ana kI iSaxaa ko ilayao jaanao jaato hOM

tqaa baIca vaalao Sayana krto hue EaIdovaI evaM BaUdovaI sao saoivat rMganaaqa Bagavaana dSa-na hotuivarajamaana hOM. Baart sarkar nao [sa maMidr kao saMrixat prMpra vaalaI saMrcanaaAaoM maoM rKa hO.kaMcaIpurma mao M [sa maMidr ko Aitir> kOlaaSanaaqa maMidr maoM pllava vaMSa kI vaastusaMrcanaa dSa-naIya hO. yahaM kI dIvaaraoM pr Bagavaana kI kqaa sao sambainQat tqaa pllava kao Bagavaana kI Aca-naa krto idKato hue AnaokaoM AakYa-k maUit-yaaM ivarajamaana hOM. saunato hOM [sa maMidr sao saurMganaumaa rasta mahabalaIpurma tk jaata hO. Anya saurMga kOlaaSanaaqa maMidr tqaa pllava ko iklaa tk BaI jaato hue batayao jaato hO M.4.idvyapbaMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1128 sao 1137 tk 2050 2060.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::dUsaro Satk ka dsavaaM dSak 2 : 10 yaa pasaur 1138 sao 1147 tk : [sako 10 pasauraoMmaoM it$@kaovalaUr idvya doSa kI p`Saist pstut hO. saat pva-t evaM saat saagar tqaa Anya saba kao poT maoM rKkr baTp~ pr saaonao vaalao p`Bau it$@kaovalaUr ko p`Bau hOM. yah 

ponnaO nadI ko dixaNaI tT pr Avaisqat hO. vaod Aigna saba AapkI p`Saist gaato hOM.dovagana tulasaI evaM caMdna sao AapkI Aca-naa krto hOM. gajaond` ko rxak p`Bau ga$D, kI savaarI krto hOM. Kr dU YaNa kbaMQa vaalaI Aaid ka Aapnao baaNa sao vaQa ikyaa. CIkosao TMgao saugaMiQat ma@Kna Kakr Aap yaSaaoda sao }Kla maoM baaMQao gayao. yahaM laxmaI sarsvatI tqaa ihrna pr savaar Aaz haqa vaalaI pava-tI rhtI hOM. haqaI ka vaQa GaaoD,oka jabaD,a caIrnaa mallayaaowaAaoM ka naaSa tqaa kMsa ka naaSa saba Aapko cama%kar hOM. yauw maoM dU t banakr jaanaa tqaa saarqaI bananaa Aapko hI kaya- rho hOM. BaU dovaI 

EaIdovaI SaMK evaM cak` sao sauSaaoiBat Aapka sva$p klp vaRxa hO.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 42. it$@kaovalaUr :1.sqaana : i~ivak`ma Bagavaana ka pisaw kao[la p`qama tIna AaLvaaraoM paoygaO BaUt tqaa poya ko eksaaqa imalana ka yah Aitp`isaw prma pavana sqaana timala naaDu koivallaIpurma sao 40 ik maI piScama maoM evaM kD\Dlaaor sao krIba 75 ik maI piScama maoM

Avaisqat hO. it$vannaamalaO sao yah sqaana 36 ik maI dixaNa mao M Avaisqat hO.it$@kaovalaUr ek rolavao sToSana hO AaOr sToSana sao maindr 2 5 ik maI pr isqat hO.

, ,

, ,

, , ,,

, ,, ,

,

,

, , ,

.

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 17dvyapbaMQama 5

Page 176: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 176/519

2.ivaga`h sva$p : maUlaavar catuBau-jaI i~ivak`ma Bagavaana pUvaa-iBamauK hOM. Aapka dayaaMpOr [tnaa }Mcaa hO jaOsao Aapnao saaro jagat kao laaMGa ilayaa hao. ba`*maa [sa carNa kao jala 

sao Qaao rho hOM. Aapko dayaoM haqa maoM SaMK hO tqaa baayaoM maoM cak` hO. naIcao ka dayaaM haqa tja-naI ]MgalaI sao balaI sao Aagao maapnao ko ilayao sqaana pUC rha hO @yaaoMik dao hI kdma mao M saarozaOr kao Aapnao maap idyaa. ]%sava maUit- Aayanaar yaa gaaopala kho jaato hOM. tayar kaopunagaaovaO kha jaata hO. ivamaana EaIkara ivamaana naama sao jaanaa jaata hO. gaBa-gaRh maoMBagavaana EaIdovaI BaU dovaI ga$D, p`*laad balaI Sauk`acaaya- evaM dovaaoM sao iGaro hOM.3.maihmaa : idvya p`baMQama kI rcanaa ka p`arMBa [saI pavana sqaana sao huAa hO. tInaaoM p`qama AaLvaar paoygaO BaUt tqaa poya ko saMyaaoga sao imalana maoM naarayaNa ka AlaaOikk sva$p ka saaxaa%kar Gaaor vaYaa- sao ]%pnna AMQaoro ko baIca huAa qaa. naarayaNa p`Bau kI svat: sfUt-p`Saist 'maudla it$vandaid' '[randama it$vandaid' tqaa 'maunrama it$vandaid' ko naama saojaanaa gayaa hO.y ao tInaaoM p`baMQa idvya p`baMQama\ ko tIsaro hjaar mao M saMkilat hOM ijasao [yapa-kha jaata hO. yahaM ko maindr maoM dugaa- kI sainnaiQa hOM. khto hOM ivanQyaacala sao calakr p`Bau kI saovaa maoM dugaa- yahaM AayaIM.EaImaU YaNama jaao Aaz svayaMvya> sqalaaoM maoM sao ek hO yahaMsao 50 ik maI pr hO AaOr BaUvarah Bagavaana ko sva$p ko ilayao p`isaw hO.kqaa hO ik 

Bagavaana ko i~ivak`ma sva$p ka dSa-na maak-NDoya mauina kao nahIM huAa qaa. [sa sqaana pr mauina nao tpsyaa kI AaOr flasva$p Bagavaana baUZ,o ba`a*maNa ko $p maoM ApnaI p%naI ko saaqa Baaojana maaMgato Aayao. mauina kI p%naI ko pasa Baaojana kI saamaga`I nahIM qaI prMtu ]nhaoMnaolaxmaI ka smarNa kr baUZ,o ba`a*maNa kao Baaojana krnao ka inamaM~Na do idyaa. laxmaI kI kRpa sao Baaojana saamaga`I Aa gayaI AaOr sap%naI saMtuYT haokr Bagavaana nao mauina kao Apnao sva$p ka saaxaa%kar krayaa. mauina nao i~ivak`ma evaM vaamana $p maoM dSa-na donao kI p`aqa-naa kI.Bagavaana nao mauina kao saMtuYT kr idyaa. tba sao yahaM i~ivak`ma Bagavaana ka maMidr hO.

[sako pUva- kRYNa Bagavaana kI sainnaiQa ko ilayao yah sqaana paMca kRYNaarNya xao~ maoM sao ek maanaa jaata qaa. vaodaMt doiSak svaamaI nao yahaM daohailasa stuit kI rcanaa kI.4.idvyapbaMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1078, 1138 sao 1147,1404 1542, 1641 2068 2058 tqaa iSairya it$maDla 2673 evaM poirya it$maDla 2674. PaoygaO AaLvaar maudla it$vandaid 2158 2167. BaUt AaLvaar [randama it$vandaid 2251.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::tIsaro Satk ka phlaa dSak 3 : 01 yaa pasaur 1148 sao 1157 tk : [sako 10 pasauraoM

, , , , ,

, ,

,, ,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 176dvyapbaMQama 

Page 177: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 177/519

maoM it$vaiyandpurma idvya doSa kI p`Saist p`stut hO.pRqvaI kao varah banakr ]war krnao vaalao p`Bau hI yahaM ko p`Bau hOM. Aap vaodaoM ko saar hOM. saat laaokaoM kao inagalanao vaalao

p`Bau dovanaayak sva$p maoM dSa-na doto hOM. ihrNya ka naaSa evaM maavalaI ka maana mad-na krnaovaalao Aap hI hOM. yahaM kThla ko fla kI bahutayat hO tqaa fUlaaoM ko baaga sao sqala Bara pUra hO. kubjao kI baat pr p`Bau raja CaoD, yauvaa p%naI ko saaqa vana kao calao gayao. saIta ko ilayao Aapnao QanauYa taoD,a tqaa laMka ka naaSa ikyaa. Ajau -na ka rqa haMknao vaalao p`BauyahaM inavaasa krto hOM.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 43 . it$vandI purma idvya doSa 1.sqaana : it$vaiyandpurma ka ApBa` MSa it$vandIpurma hao gayaa hO. it$vaMdIpurma yaa it$vaihndpurma timalanaaDu ko kD\Dlaaor nagar sao 3 ik maI pr hO.2.ivaga`h sva$p : dovanaayakna kho jaanao vaalao maUlaavar Bagavaana yahaM catuBau-ja sva$p maoMhOM.naIcao ka baayaaM haqa it$malaa ko vaoMkT p`Bau kI maud`a jaOsaI jaMGaa pr iTkI hO. naIcaoka dayaaM haqa vard yaanaI SarNagait maud`a mao M na haokr ABaya maud`a maoM hO jaOsaa ik kaMcaI kovardraja p`Bau ko sva$p maoM hO. Aap pUvaa-iBamauK KD,o maud`a maoM hOM. ]%savamaUit- kao

'dovanaaqana' yaa 'mauvaaraigayana Aao$vana' khto hOM. ]%sava ivaga`h kao ba`*maa iSava evaM ivaYNauka samaoikt sva$p batayaa jaata hO.Aapko lalaaT pr iSava kI tIsarI AaMK hO tqaa iSava kI trh Aap jaTaQaarI sva$p maoM hOM. Aapko dayaoM haqa maoM ba`*maa ka p`tIk kmala ka fUla hO. Anya haqaaoM maoM ivaYNau ka sva$p ica*na SaMK evaM cak` sauSaaoiBat hOM.tayar homaamaBaujavallaI yaa vaOkuMz naayakI khI jaatI hOM. yahaM ka ivamaana caMd` ivamaana yaa vaOkuMz kI trh ka ivamaana hO jaao Sauw sa%va ivamaana kha jaata hO. tIqa- ga$D, nadI yaa baja`tIqa-evaM SaoYa tIqa- hO. Aapnao ga$D , AaidSaoYa tqaa iSava kao dSa-na idyaa qaa.

yahaM ek sainnaiQa maoM rama saIta laxmaNa evaM AaMjanaoya baD,o hI saundr sva$p mao M hOM. [sasaoAakiYa-t haokr vaodaMt svaamaI nao 'rGauvaIr gaVma' kI rcanaa kI.3.maihmaa : it$vaihndpurma maoM 'Aih' ka ta%pya- AaidSaoYa sao hO. yah sqaana AaidSaoYa kI sqalaI hO. AsauraoM sao praijat hao dovaaoM nao yahaM Bagavaana kI SarNa laI. Bagavaana naocak` sao AsauroaM ka naaSa kr dovanaayak tqaa dovanaaqana kho gayao.qako hue Bagavaana naoga$D, jaI sao pInao kao panaI maaMgaa. ga$D, jaI panaI laanao maQauvana maoM ek ?iYa ko AaEama phuMcao ijanako kmaMDla maoM ivarjaa ka jala qaa. jala maoM dor doK AaidSaoYa nao jamaIna pr 

fna maarkr jala inakalaa tqaa Bagavaana kI Pyaasa bauJaa[-.AaidSaoYa ka ku MAa Aaja BaI 

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 177dvyapbaMQama 

Page 178: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 178/519

maMidr pirsar maoM tIqa- ko $p maoM vat-maana hO. ga$D,jaI ko laayao hue jala sao Bagavaana nao nadI banaa dI jaao ga$D, nadI ko $p maoM isqat hO. i~purasaur ka AMt krnao ko ilayao iSavajaI 

tpsyaa rt qao. AakaSavaaNaI sao ]nhoM yahaM Aakr tp krnao kao kha gayaa. Bagavaana nao]nhoM i~maUit- sva$p maoM dSa-na dokr yah batayaa ik tInaaoM maOM hI hU^M. [saIilayao Bagavaana kao'mauvaaraigayana Aao$vana' khto hOM. Aapnao iSavajaI kao mao$pva-t ka QanauYa tqaa BaUima ka rqa ko saaqa Anya AayauQaaoM sao sausaijjat kr idyaa jaao i~purasaur ko naaSa maoM ]pyaaogaI huAa. yahaM tpsyaa rt rhkr BaRgau ?iYa nao pasa ko talaaba maoM kmala ko fUla maoM ek baailaka kao do Ka. Aapnao ]saI pu~I kI trh palaa jaao Baaga-vaI khI gayaI. Baaga-vaI ka Bagavaana ko saaqa paiNaga`hNa saMpnna huAa.BaRgaumauina yahaM Bagavaana ko gaBa-gaRh maoM baOzo hue dSa-na doto hOM. tayar yahaM p`%yaok Sauk`vaar kao savaarI pr inaklatI hOM tqaa saBaI p`akaraoM ka inarIxaNa krtI hOM. p`%yaok ekadSaI kao Bagavaana kI savaarI inaklatI hO.jaba Sauk`vaar evaM ekadSaI ek hI idna pD,to hOM tao tayar evaM Bagavaana kI savaarI saaqa saaqa inaklatI hO.tIsa vaYaao -M tk yah sqaana vaodaMt doiSak svaamaI ka yah saaQanaa sqala rha hO. ga$D, jaI kI isaiw sao Aapkao hyaga`  Iva Bagavaana kI p`itmaa imalaI. pasa ko AaOYaQaigarI pr 

EaIlaxmaI hyaga`Iva ivarajamaana hOM. vaodaMt doiSak svaamaI ka Avatar kaMcaIpurma ko tupula naamak xao~ maoM huAa hO. Aapko iptajaI ka naama AnaMtsaUrI qaa tqaa maa^M ka naama taotar Ambaa hO.Aapko ipta Aapkao vaoMkTnaaqa kh kr pukarto qao. Aapko maamaa naoAapka laalana palana ikyaa tqaa Aapkao iSaxaa dI. maamaa ka naama A~oya ramaanauja qaa jaao AiPpllaar naama sao jaanao jaato qao. 20 vaYa- kI Aayau maoM hI Aap saBaI Saas~aoM maoMparMgat hao gayao tqaa it$vaihndpurma calao Aayao. ivajaya nagar ko rajaa ko p`Qaana maM~I ivaVarNya ko Aap samakalaIna qao. ]nhaoMnao Aapkao ivajaya nagar ka p`Qaana maM~I banaanaa 

caaha qaa laoikna Aapnao [sao AsvaIkar krto hue 'vaOragya pMcakma' kI rcanaa kI tqaa ]sakI ek pit ivaVarNya kao Baoja dI. tnka d`imaD, gau*d dova tqaa baaoQaayana Wara samaiqa-t ivaiSaYTaWOt isawaMt kao AalavaMdar yaamaunaacaaya- tqaa ramaanauja nao saMbaiQa-t ikyaa. vaodaMt doiSak nao [sakI jaD, kao majabaUt krnao ka kama bahut hI saflata kosaaqa saMpaidt ikyaa. VaodaMt doiSak svaamaI ko Aqak p`yaasa sao timala evaM saMskRt p`baMQaaoM maoM saamaMjasya baZ,a. saMskRt evaM timala ko baIca Aapnao ek saotu ka kama ikyaa.[sailayao rMganaaqa Bagavaana nao Aapkao ']Baya vaodaMt' kI ]paiQa sao ivaBaUiYat 

ikyaa. it$vandIpurma maoM caOt maoM ba`*maao%savama manaayaa jaata hO. Baad`pd maasa maoM vaodaMt 

, , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 178dvyapbaMQama 

Page 179: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 179/519

doiSak svaamaI ka Avatar ]%sava manaayaa jaata hO. vaodaMt doiSak svaamaI ko ]pasya laxmaIhyaga`Iva evaM yaaogahyaga`Iva svaamaI kI sainnaiQa pasa ko AaOYaQa igarI pr hO jahaM jaanao

ko ilayao 74 saIiZ,yaaM banaI hOM AaOr yao saIiZ,yaaM BaaYyakar svaamaI ko 74 isaMhasanaapit kop`tIk hOM.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1148 sao 1157.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::tIsaro Satk ka dUsara evaM tIsara dSak 3 : 02 evaM 3 : 03 yaa pasaur 1158 sao 1177tk : 20 pasauraoM mao M itllaO ica~kUT yaanaI icadMbarma idvya doSa kI p`Saist hO. yahaMp`akRitk CTa ko saaqa EaIsaMPanna ATairyaaM hOM. vaOidk ?iYagaNa gaaoivaMdraja p`Bau kI ivaiQavat Aca-naa maoM tllaIna rhto hOM. sauggao BaI vaodpaz krto hOM. pllava naroSa p`Bau kaobahumaUlya r%naaoM Aaid ka ]phar samaip-t krto hOM. AaLvaar saMt vyaqa- ko trIkaoM saoAlaga rhnao kI AavaSyakta pr bala doto hOM. saaMsa raok kr SarIr sauKanaa pMcaaigna laonaa hvaa pr rhnaa Aaid ik`yaaAaoM sao laaBa nahIM hO. itllaO ica~kUT ko gaaoivandraja p`Bau kI pUjaa krao. Aap nao hI saUkr $p maoM BaU dovaI ka ]war ikyaa. maavalaI ko ya& ko ]phar mao M Qara kao p`aPt ikyaa. Aap ica~kUT maoM SaoYaSaayaI hOM. Qara kao A%yaacaarI 

rajaaAaoM sao mau> krnao ko ilayao Aap prSaurama $p maoM Aayao.Aigna baaNa sao saagar kao daoBaaga maoM ikyaa tqaa ]sapr saotu ka inamaa-Na ikyaa. koSaI GaaoD,a ka AMt krnao vaalao tqaa pva-t ]za kr vaYaa- raoknao vaalao Aap hI hOM. naarI ko inayaM~Na sao pRqak rhkr gaaoivandraja p`Bau kao Bajaao. Aapnao hI pUtnaa ka naaSa ikyaa. ma$du vaRxa ka naaSa krnaopr dovaaoM nao hjaar naama sao Aapka AiBanaMdna ikyaa. ivaYaOlao naaga ko fna pr naacanaovaalao naiPpnaaya ka varNa krnao vaalao laMka pr baaNa vaYaa-nao vaalao ihrNya kI CatI caIrnao vaalao saatao laaokaoM sao pUijat SaMK cak` QaarNa ikyao Aap itllaO ica~kUT maoM rhto

hOM.tIsaro Satk ka caaOqaa dSak 3 : 04 yaa pasaur 1178 sao 1187 tk : 10 pasaur vaalaodSak maoM iSaramaa ivaNNagar idvya doSa kI p`Saist hO. dao pOr vaalao Bagavaana nao tIna pga jamaIna maaMgaI. samaU caI Qara maap laI. tIsaro pga ko badlao balaI kao patala ka rajaa banaa idyaa. caarao vaod ko maM~aoccaar paMca ya& C: Aagama evaM saat saMgaIt saur ko baIca Aap iSaramaa ivaNNagar maoM rhto hOM. yahaM AaLvaar saMt nao 1 sao 7 tk ko AMkaoM ka k`mavaar baD,a AcCa ]pyaaoga ikyaa hO. 1 sao 3 tk vaamana Bagavaana kI yaSaaogaaqaa maoM p`yau> hO. 4ka caarao vaod yaanaI ?k yajau- saama evaM Aqava- ko ilayao p`yaaoga ikyaa gayaa hO. 5 ka 

,

,,

, , ,, ,

, ,

, , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 179dvyapbaMQama 

Page 180: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 180/519

paMca ya& yaanaI ba*ma ya& dova ya& BaUt ya& iptR ya& evaM manauYya ya& ko ilayao]pyaaoga ikyaa gayaa. 6 ka C: Aagama yaanaI iSaxaa vyaakrNa Cnd ina$> 

jyaaoitYa evaM klp ko ilayao p`yaaoga ikyaa gayaa. [nhIM AagamaaoM kI sahayata sao vaod kaopZ,a evaM samaJaa jaata hO. 7 saur YaD,ma irYaBa gaaMQaar maQyama pMcama dOvatma evaMinaYaadma hOM.Aayau ko AiBamaana maoM ba`*maa nao jap CaoD, idyaa. raomasa ko Saap sao iSava nao ba`*maa ka paMcavaa isar kaT ilayaa AaOr ]sa KaopD,I kao laokr iSava iBaxaa maaMganao lagao. p`Bau nao iSava kI iBaxaa pa~ kao r> sao Bar idyaa t%pScaat\ vao KaopD,I ko Saap sao ivamau> hue.

maClaI kmala fUla sao Baro talaaba evaM SaMK ]%pnna krnao vaalao samaud`I jaIva vaalao tqaa kThla fla ko baaga vaalao iSaramaa ivaNNagar p`Bau ka inavaasa hO. BaUdovaI kao daMtaoM pr ]zanao vaalao baaNaasaur kI BaujaayaoM naYT krnao vaalao vaRYaBaaoM ka Samana kr naiPpnaaya kaovarNa krnao vaalao p`*laad ko ilayao ihrNya kI CatI caIrnao vaalao [@kIsa baar rajaaAaoMka frsaa sao naaSa krnao vaalao hrI AaMK tqaa laalamauK vaalaI ka AMt krnao vaalaokoisana GaaoD,a kbaMQa evaM ek AaMK ko ivaraQa ka naaSa krnao vaalao dImak KayaobastuAaoM kI trh laMka ka naaSa krnao vaalao sa%yaBaamaa kao [nd` ka AlaaOikk vaRxa 

laakr donao vaalao laxmaI sao sauSaaoiBat vaxasqala vaalao ba`*maa evaM iSava kao Apnao dayaoMisqat krnao vaalao p`Bau hI r%najaiTt ATarI tqaa hro Baro KotaoM sao BarpUr iSaramaa ivaNNagar maoM rhto hOM.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 44. kaLI iSaramaa ivaNNagar idvya doSa 1.sqaana : yah sqaana iSarkaiL rola sToSana sao 1 ik maI pr hO.2.ivaga`h sva$p : p`Bau laaoknaaqana ko naama sao p`isaw hO M. maU laavar pUvaa-iBamauK hao KD,oAvasqaa maoM i~ivak`ma ko sva$p maoM hOM evaM ]%sava maUi<a- kao i~ivak`ma naarayaNa khto hOM.kaMcaIpurma maoM ]lagalaMd p`Bau baD,o Aakar maoM hOM laoikna yahaM laGau Aakar maoM hOM. [saotDlana kao[la BaI khto hOM @yaaoMik 'taDu' ka Aqa- tIna evaM 'AlaMqana' ka Aqa- maapnaa hO. Bagavaana ka dayaaM haqa dana maud`a maoM hO tqaa baayaaM haqa ]zo hue baayao M carNa ko saaqa fOlakr i~ivak`ma sva$p ka saaxaa%kar krata hO. tayar laaoknaayakI hOM. tayar ko]%sava ivaga`h kao 'ma+aivaLumakuLD,I naaiccayaar' khto hOM tqaa maUlaavar evaM ]%savaar ek 

hI }Mcaa[- kI hOM.hr mahInao ko ]<arafalgaunaI naxa~ maoM jaba tayar kI ]%savaar savaarI pr baahr AatI hOM tao maUlaaavar ka dSa-na haota hO. tIqa- SaMKcak` puYkrNaI hO. ivamaana 

, , , ,, , , ,

,, , , , , ,

, , ,

, ,, ,

, ,, , ,

,

, ,,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 180dvyapbaMQama 

Page 181: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 181/519

kao puYklavat-k khto hOM.3.maihmaa : ba`*maa kao ApnaI icarMjaIvaI Aayau ka AiBamaana hao gayaa. laaomaSa ?iYa kao

yah saha nahIM gayaa AaOr ?iYa nao yahaM tpsyaa kI. Bagavaana nao i~ivak`ma $p maoM dSa-na dokr batayaa ik ?iYa ko ek raoeM ko igarnao sao ba`*maa kI ek vaYa- Aayau kma haotI jaayaogaI.ivaSvaaima~ kao balaI rajaa ko ya&sqala pr ya& krnao kI [-cCa hu[-. [saI sqaana pr ]naka ya& huAa evaM rama tqaa laxmaNa nao mauina ko ya& kI rxaa kI. [saI ilayao [sa sqaana kao iSaramaa ivaNNagarma khto hOM.ek baar jaba it$maMgaO AaLvaar yahaM Aayao tao ek p`isaw iSava Ba> 'it$&anasamaundr'yahaM ivarajamaana qao.AaLvaar kI prIxaa ko ilayao ]nhao Mnao kao[- pd saunaanao kaokha.AaLvaar nao turt ek pd kI rcanaa kr saunaa idyaa “kaiL iSaramaa ivannaagarma maUvaaid mana vaoMDI”. pqama dao Sabd yahaM ko maUla dovata EaIrama ko Vaotk hOM evaM AMitma tIna Sabd tIna pgaao M maoM pRqvaI maapnao vaalao p`Bau ko baaro maoM hO. [nakI rcanaa sao p`sanna haoit$&ana samaundr nao AaLvaar kao “naaDukiva po$maala” kI ]paiQa sao ivaBaUiYat krtohue Apnaa 'vaola' yaanaI Baalaa evaM 'gaMDsaarma' yaanaI galao ka har [nho M ]phar sva$p do

idyaa. naaDukiva ka ta%pya- hO ik jaao AaSaukiva hao maQaur kiva hao ica~kiva hao evaMivastar kiva hao. maanavalaa maamauina yaanaI EaIvarvarmauina svaamaI nao saundr pdaoM kI rcanaa kr AaLvaarEaI kI p`SaMsaa mao M [sao baD,I saundrta sao icai~t ikyaa hO. yahaMit$maMgaOAaLvaar kI pitmaa [saI trh sao 'Baalao' evaM 'har' sao ivaBaUiYat BaI hO.maamalaa maamauina khto hOM : 'Baalao kao vaxa sao saTayao AMjalaI baw hao Aap vaOYNava ]Q-vapuND/ itlak sao ivaBaU iYat hOM.Aapka EaImau K [sa trh sao Kulaa hO jaOsao ! sao p`arMBa haonao vaalao AYTaxar maM~ kI AavaRit maoM ]ccaarNart haoM.saIQaa kMQaa caaOD, a vaxasqala 

ilayao GauTnao sao [sa trh Aap Jauko hOM maanaaoM p`Bau sao AYTaxar maM~ saunanao maoM kanaaoM kao lagaayaoekaga`ica<a haoM.'ivaNNagarma naama sao C: idvyadoSa hOM : it$ivaNNagarma nandIpura ivaNNagarma kaLI iSaramaa ivaNNagarma it$vaOkuMz ivaNNagarma Airmaoya ivaNNagarma evaM prmaoSara ivaNNagarma. i~ivak`ma ko sva$p maoM caar idvya doSa hOM : kaLI iSaramaa ivaNNagarma ]lagalaMda yaa }rgama kaMcaI tqaa it$inarmalaO maoM Bagavaana ka }pr ]zo hue maud`a maoM baayaoMcarNa ka dSa-na dota hO. it$@kaolaUr maoM Bagavaana dayaoM carNa kao ]zae hue dSa-na dotohOM.

, , ,

, ,

,

, ,, , ,

,,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 181dvyapbaMQama 

Page 182: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 182/519

4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1178 sao 1187.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

tIsaro Satk ka pacavaaM Cza evaM saatvaaM dSak 3 : 05 3:06 evaM 3:07 yaa pasaur 1188 sao 1217 tk : tIna dSakaoM tqaa 30 pasauraoM maoM it$vaalaI idvya doSa kI maihmaa ka baKana ikyaa gayaa hO. AaLvaar saMt sqaana kI p`akRitk saMpda ko saaqa saaqa p`BaukI maihmaa ka gauNagaana krto hOM. khto hOM yah sqaana ASaaok vaRxa gannao kI p`caurta Qaana ko Kot maQauma@KI ilapTo fUla ko vaRxa hMsaaoM vaalao jalaaSaya maaor ka naR%ya SaMKQvaina maM~aoccaar evaM vaaVQvaina ko ilayao p`isaw hO. p`Bau kao AaLvaar saMt batato

hOM ik Aapnao hmaara )dya psaMd kr ilayaa hO AaOr hmaara )dya AapkI pUjaa krta hO.gahro saagar maoM Aap SaoYaSayyaa pr kalao pva-t pr p`dIPt maiNa kI trh Sayana krto hOM.hmanao saundiryaaoM ko trf sao mana hTakr Aapko carNaarivaMd pr koind`t kr idyaa hO.Aap saat vaRxaaoM kao vaoQanao vaalao hOM. saagar ka SaoYaSayyaa CaoD, Aap hmaaro )dya maoM Aba Sayana krnao lagao hOM. hma Aapko hjaar naamaaoM sao SarNaagait laoto hOM.Cza dSak pasaur 1198 sao 1207 tk naayakI Baava ka ica~Na krta hO. naayakI BaaOMra sao khtI hO ik QanauYaQaarI p`Bau sao jaakr maorI isqait bataAao ik ]nako ivayaaoga mao M hma 

kOsao pIlao pD, gayao hOM. paMcaao t<va maoM tqaa ]sasao pRqak rhnao vaalao p`Bau sao raoto hue hmanaotulasaI kI maalaa maaMgaI. Aapnao donao sao manaa kr idyaa. ho bagaulaa pxaI pta krao maoroilayao p`Bau @yaa saaocato hOM Qara maapnaovaalao carNa vaalao tqaa pva-t ]zanao vaalao BaujaaAaoMvaalao Aa[yao hmaara saaqaI bainayao. AkolaI kba tk Aapko baaro maoM saaocatI rhUM^gaI @yaa yah ]icat hO ik Aap hmaaro kMganaaoM kao laonao kI [-cCa rKto hOM Aapnao hmaarI naIMd lao laI. @yaa hmaarI baaMh ka gahnaa BaI lao lao Mgao @yaa hmaara caMdna laop BaI caura laoMgaoit$vaalaI ko p`Bau kao na Aato doK naayakI it$maoyyama ko p`Bau sao AailaMgana ko ilayao

inavaodna krtI hO.saatvaaM dSak pasaur 1208 sao 1217 tk naayakI kI isqait sao icaMitt ]sakI maa^M kI manaaoBaavanaa ka ica~Na krta hO. p`Bau kao caaor batato hue maa^M khtI hO ik Aap AayaoevaM hmaarI baoTI ko kMgana sao Baro haqa pkD, kr kha 'calaao'. hmaoM CaoD,kr vah calaI gayaI. Aap tao Aba it$vaalaI phuMca gayao haoMgao. pasa ko maihlaaAaoM sao iSakayat krtI hO ik pUva- ko pSau caaor Aba hmaarI baoTI kao caura lao gayao.raxasakula kI baoTI nao tao p`Baukao panao kI kamanaa kI AaOr ApnaI naak gaMvaa baOzI.Aapkao SaMK bajaato dUt ka kama krto saunaa hO. bata[yao ABaI hmaarI baoTI ko saaqa it$vaalaI phuMca gayao @yaa maorI baoTI 

,

, ,, , , ,

, ,

,

,

!

?

! ?

?

? ?

?

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 182dvyapbaMQama 

Page 183: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 183/519

nao mauJapr na ivaSvaasa kr ek AjanavaI pr ivaSvaasa kr baOzI. Aapnao vardana rixat laMka ka naaSa ikyaa. Aap hI EaIrMgama mao M rhto hOM. maorI baoTI mauJao CaoD, ek A&atkula 

vaalao ko saaqa calaI gayaI.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 45. it$vaalaI it$nagarI 1.sqaana : it$vaalaI iSarkaiL sao 10 ik maI pr it$vaoMgaDu raoD pr Avaisqat hO tqaa it$naaMgaur sao 8 ik maI dU r hO. it$vaaila evaM it$nagarI dao nagar Aapsa mao M krIba 4 ik maI dUr hOM AaOr daonaaoM eksaaqa 'it$vaalaI it$nagarI' ko naama sao ek hI idvyadoSa ko $p maoM jaanao jaato hOM.2.ivaga`h sva$p : it$vaalaI maoM maUlaavar EaI laxmaI narisaMh hOM evaM paMca narisaMh xao~aoM maosao it$vaalaI it$nagarI BaI ek narisaMh xao~ hO. baOzo maud`a ko maUlaavar pUvaa-iBamauKI hOM.yahI sva$p it$nagarI maoM BaI hO prMtu p`Bau piSmaaiBamauK baOzo hO M. Aapkao vyaalaalaI maanavalana evaM vaodrajana BaI khto hOM. ]%sava ivaga`h kao klyaaNaa rMganaaqana khto hOM.AmaRtavallaI tayar hOM evaM ivamaana kao AYTaxar ivamaana tqaa samaasana ivamaana kha jaata hO. puYkrNaI kao Aa*laadnaI khto hOM. tayar kI ]%savamaU it- kao pUrnavallaI khto hOM.

3.maihmaa : ihrNyakiSpu ko baQa ko baad BaI narisaMh Bagavaana kaop kI Aigna maoM jala rhoqao. p`Bau kao SaaMt krnao ko ilayao ?iYayaaoM kI p`aqa-naa pr laxmaI Aakr p`Bau ko dayaoM trf gaaod maoM baOz gayaIM AaOr ]naka AailaMgana ikyaa. AailaMgana krnao ko karNa [sa sqaana ka naama it$vaalaI huAa.ba`*maa ko ek pu~ nao maaoxa ko ilayao naarayaNa p`Bau ko pasa Aavaodna idyaa qaa. [sa Aavaodna pr laxmaI kI svaIkRit imala gayaI prMtu Bagavaana nao maaoxa donao maoM ivalamba kr idyaa.flasva$p laxmaI naaraja haokr it$nagarI xao~ ko ek saraovar ko ek fUla maoM iCp 

gayaIM. Bagavaana laxmaI kao Kaojato Aayao AaOr saBaI kmala ko fU la iKlao hue doKkr laxmaI kao nahIM Kaoja sako. Bagavaana nao ek AaMK baMd kr dI ijasako karNa saUyaa-st haogayaa evaM rai~ mao M saBaI kmala baMd hao gayao AaOr caaMd kao doKkr kumaud iKla ]zo. prMtuek kumaud ka fUla baMd hI rha. Bagavaana nao laxmaI kao ]saI kumaud ko fUla maoM iCpa doKkr ]naka AailaMgana ikyaa. it$nagarI ka Saaibdk Aqa- hO 'laxmaI ka nagar' yaa 'EaInagarI'. caU^ Mik yahaM laxmaI basatI hOM [sailayao [sao it$nagarI kha gayaa. ba`*maa ko pu~ nao ]icat Avasar doKkr po$maala tqaa laxmaI sao maaoxa ko ilayao inavaodna ikyaa. po$maala 

nao batayaa ik Aapkao kilayauga maoM maaoxa imalaogaa. ba`*maa ko pu~ nao kilayauga maoM

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 183dvyapbaMQama 

Page 184: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 184/519

]pirsarvasa mauina ko $p maoM janma ilayaa tqaa it$nagarI maoM maaoxa p`aPt ikyaa.it$maMgaOAaLvaar yaanaI prkala svaamaI kI prma vaOYNavaI Baayaa- kumaudvallaI ka janmasqaana 

it$vaalaI hO tqaa it$nagarI ko pasa kuryaalaur AaLvaar saMt ka janma sqala hO.pasa komaMgaOmadma maoM it$maMgaO AaLvaar pirNaya kI Sat- kao pUra krnao ko ilayao 1000 vaOYNavaaoM kaovaYa-pya-nt Baaojana krato qao. it$maMgaOAaLvaar kao yahaM p`Bau ka dSa-na imalaa qaa. naaqa mauina ramaanaujasvaamaI maanavalaa maamauina ka BaI yahaM Aagamana hao cauka hO.it$vaalaI sao it$nagarI jaanao ko rasto maoM vaodrajapurma isqat hO jahaM prkala svaamaI naopo$maala evaM tayar kao laUTa qaa. po$maala ko [sa sva$p kao klyaaNa rMganaaqaar kha jaata hO @yaaoMik tayar ko saaqa Aap klyaaNa it$kaoLma maoM yahaM pQaaro qao. po$maala naoAaLvaar saMt kao [saI sqaana pr AYTaxar maM~ kI dIxaa dI qaI. [saIilayao yahaM kavaorI kao AYTaxar gaMgaa BaI khto hOM. falgauna mahInao maoM yahaM ba`*maao%sava manaayaa jaata hO.kuMBakaonama ko pasa naaiccayaar kao[-la idvyadoSa hO jaao it$narOyaUr kha jaata hO. yahaMit$maMgaO AaLvaar kao po$mala nao AYTaxar maM~ kI ivaiQavat dIxaa dI qaI AaOr yahaMBagavaana caar Baujaa ko sva$p na haokr maa~ dao Baujaa sao cak` evaM SaMK QaarNa ikyao hue pMcasaMskar krnao kao ]wt dSa-na doto hO M. yah sva$p prkala svaamaI kao it$maM~ donao ko

karNa hO. it$knnapurma maoM AaLvaar kao AYTaxar maM~ kI pUrI vyaa#yaa Bagavaana saaovarIrajaa nao saunaayaI qaI.‘iSandOi@kiNayaNa' naama sao pukarojaanaovaalao narisaMh Bagavaana ko ivagah kI it$maMgaOAaLvaar pUjaa krto qao. ramaanauja svaamaI nao [sa ivaga`h kao kuryaalaur sao laakr it$nagarI mao M sqaaipt kr idyaa qaa.AaLvaar saMt nao Apnao jaIvana kala mao Mit$@ku$MgauDI maoM Apnao svaNa-ivaga`h ka AailaMgana kr ]samaoM ApnaI Sai> kao samaaivaYT kr idyaa qaa. [sako baad AaLvaar saMt ka it$@ku$MgauDI maoM hI maaoxa hao gayaa qaa. yah 

svaNa-p`itmaa it$nagarI maoM sqaaipt hO tqaa [sakI yahaM ina%ya pUjaa Aca-naa kI jaatI hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1078 , 1188 sao 1217tk , 1329 1518 1733 1735 1850 1980 2014 2027 2063 2073tqaa iSairya it$maDla 2673 evaM poirya it$maDla 2674.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 46.it$maoyyama 1.sqaana : puDukao+a evaM kra[kuDI ko baIca maoM rola sToSana sao 2 ik maI pr it$maoyyama maMidr isqat hO. saD,k ko rasto puDukao+a sao yah sqaana 32 ik maI kI dUrI pr hO.

, ,

, ,, ,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 184dvyapbaMQama 

Page 185: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 185/519

it$PpqaUr sao yah sqaana 7 ik maI pr isqat hO.2.ivaga`h sva$p evaM maihmaa : yahaM maUlaavar KD,o Avasqaa maoM dixaNaaiBamauK hO M AaOr 

sa%yaigarInaaqana yaa sa%ya maUi<a- ko naama sao jaanao jaato hOM. ]%sava maU it- kao mayaPpna khtohOM.'ma[- ' timala maoM sa%ya kao khto hOM. 'APpna' p`Bau ko ilayao p`yaaoga ikyaa jaata hO.tayar kao vyaUhavaMQa naaiccayaar khto hOM. ivamaana kao sa%yaigarI ivamaana khto hOM.yahaM ek gaufa maMidr hO jahaM p`Bau Sayanaavasqaa maoM hOM. AaidSaoYa nao Apnao tmaaogauNa ko naaSa ko ilayao p`Bau sao inavaodna ikyaa. p`Bau nao it$maoyyama Aakr AaidSaoYa kaoAYTaxar maM~ japnao kao kha jaao tmaaogauNa ka naaSa krta hO. p`Bau nao it$maM~ koAazaoM AxaraoM ka rMga BaI batayaa hO.

4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1095 1206, 1389 1524,1660, 1760 1852 2016 2050 evaM poirya it$maDla 2674.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::tIsaro Satk ka AazvaaM dSak 3 : 08 yaa pasaur 1218 sao 1227 tk : 10 pasaur vaalao [sa dSak maoM naaMgaur maiNamaaD kao[-la kI maihmaa ka ica~Na hO.AaLvaar saMt p`kRit 

ko ivaKro CTa evaM saulaBata sao ]plabQa saMpdaAaoM tqaa jaIvaaoM ka ]pyaaoga krto hue p`BaukI maihmaa gaato hOM.AaLvaar saMt kI maanyata hO ik saaro p`akRitk jaIva jaMtu poD, paOQaoevaM r%na Aaid p`Bau kI saovaa maoM rt hO M. paonnaI evaM kavaorI nadI jala p`vaah maoM saugaMiQat lakD,  I maaotI Aaid p`Bau kI saovaa maoM Aip-t krtI hO. maQauma@KI dovagaaMQaarI raga maoM gaatI hO evaM BaaM   Oro ]naka AnaukrNa krto hOM. dovagana 'nanda ivala@ku' p`Bau sao kRpakTaxa kI yaacanaa krto hOM. yahaM laala pOr vaalao kbaUtr SarNaagat ka saMkot krto hOM. p`Bau naoBaarI pOr vaalao haqaI kI rxaa kI tqaa AaphI nao raxasaaoM ko laMka ka naaSa ikyaa.

pUtnaa duYT baCD,a tqaa ma$d vaRxaaoM ka Aap hI nao naaSa ikyaa. kmala jaOsao kaomala carNa sao kailaya ko fnaaoM pr Aap nao naR%ya ikyaa. gaaoipyaaoM ko vas~ cauranao vaalao tqaa ]nako baalaU ka GaraOMda taoD,nao vaalao Aap hI hOM. naiPpnaaya ka AailaMgana Aap nao ikyaa.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 47. it$naaMgaur maiNamaaD kao[-la 1.sqaana : it$naaMgaur ko pasa hI it$maMgaO AaLvaar ka Avatar sqala it$@kurOyaalaur hO. iSarkaiL sao it$naaMgaur 8 ik maI pr pU va- maoM isqat hO.

2.ivaga`h sva$p : Bagavaana 'narnaarayaNa' tqaa 'naMda ivala@k'u ko naama sao jaanao jaato hO M

! namaao naarayaNaaya : 1.Svaot.2.laala.3.kalaa .4. laala .5.kumakuma . 6.svaiNa-ma .7.kalaa .8. Svaot evaM laala ka imaEaNa.

,,

, ,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 18dvyapbaMQama 5

Page 186: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 186/519

AaOr pUvaa-iBamauK baOzo Avasqaa maoM hOM.maU laavar PlaasTr sao banao hOM [sailayao Aapka AaYaaZ,Amaavaasa kao vaYa- maoM ekbaar tOla saovaa kI jaatI hO. Bagavaana ko paSva- Baaga mao EaIdovaI 

evaM BaUdovaI BaI Bagavaana kI trh ek pOr maaoD,kr tqaa dUsara laTkakr baOzI hu[- maud`a maoMhOM. laTka huAa carNa kmala pr iTka huAa hO. ]%savamaUit- kao narnaarayaNa yaa ALtarkiryana khto hOM.Bagavaana p`yaaoga maud`a ko cak` sao sausaijjat hOM. tayar puNDrIkvallaI hOM tqaa [nd` puYkrNaI tIqa- hO. p`Nava ivamaana hO. it$gaaoYzIyaUr naambaI kI yahaM sainnaiQa hO.3. maihmaa : idvya doSa maiNamaaD kao[-la ko Bagavaana ko dSa-na sao naaMgaur xao~ ko saBaI 11idvyadoSa ko dSa-na ka fla imalata hO. it$maMgaO AaLvaar nao poiryaa it$maaoLI ko3.8.1 maoM Bagavaana kao 'naMda ivala@ku' kh kr pukara hO ijasaka Aqa- huAa Bagavaana svayaM p`kaiSat hO M. ek baar iSavajaI pava-tI jaI sao kuipt hoakr taMDva naR%ya krnaolagao. naR%ya ko k`ma maoM ijatnaI baar iSavajaI kI jaTayaoM BaUima kao spSa- krtI qaI ]tnaI baar ek nayao iSava p`kT haonao lagao. dovata laaoga [sao doKkr Gabarayao AaOr Bagavaana naarayaNa sao hstxaop krnao ka AnauraoQa ikyaa. jaba Bagavaana iSavajaI ko pasa phuMcao taoiSavajaI nao ]nhoM gyaarh sva$p maoM it$naaMgaur xao~ mao M ivarajanao ko ilayao AnauraoQa ikyaa.

tdnausaar it$naaMgaur xao~ maoM Bagavaana ko 11 idvyadoSa hOM tqaa iSavajaI ko BaI 11 idvyadoSa maMidr hOM.jaOsao kaMMcaIpurma pllava vaMSa ka maMidr nagar hO tqaa AaLvaar it$nagarI paMD\yaa vaMSa ka maMidr nagar hO AaOr vaOsao hI naaMgaur caaolaa vaMSa ka maMidr nagar hO. [sa xao~ maoM 11 ivaYNaumaMidr evaM 11 iSava maMidr hOM.vaOYNavaaoM ko baIca saaQaarNa baaolacaala kI BaaYaa maoM 'kao[-la'ka matlaba 'EaIrMgama ka maMidr' haota hO tqaa 'it$malaya' ka matlaba 'it$pit' haota hO evaM 'po$maala kao[-la' ka matlaba 'vardraja maMidr kaMcaIpurma' haota hO. tInaao pisaw 

maMidraoM ko Bagavaana naaMgaur ko tIna maMidraoM maoM k`maSa: [sa trh hOM : 1 it$toitiryaaAMbaLma EaIrMganaaqaar 2 it$maiNakUDma kao[la vardraja po$mala 3 it$vaollakuLma Annana yaanaI EaIinavaasa po$mala. vaOYNavaaoM ko t%va~ya naaMgaur ko tIna iBanna maMidraoM sao saMbaMQa rKtohOM. it$maMgaOAaLvaar kao naarayaNa po$maala sao AYTaxar maM~ Svaotrajaa kao Annana po$mala sao Wya maM~ evaM Ajau-na kao paqa-ma pllaI sao carma maM~ imalaa qaa. eosaI maanyata hOik naaMgaur ko 11 idvya doSa jaao plaasa vana ko naama sao jaanao jaato hO M p`laya kala maoM jyaaoM ko

 %yaaoM ibanaa kao[- xait ko isqat rhto hOM. yah xao~ ]<ar maoM maiNayaar dixaNa maoM EaIrMgama pUrba maoM pumpuhar samaud`ma evaM piScama maoM trgamapdI ko BaItr ka hO.

,,

,,

, ,

,,

, ,,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 186dvyapbaMQama 

Page 187: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 187/519

4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1218 sao 1227 tk , 13291850 evaM poirya it$maDla 2674.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::tIsaro Satk ka naaOvaaM dSak 3 : 09 yaa pasaur 1228 sao 1237 tk : 10 pasaur vaalao [sa dSak maoM naaMgaur vaOkuMz ivaNNagarma kI maihmaa ka ica~Na hO.p`akRitk saMsaaQanaaoMkI ]plabQata ka saTIk ]dahrNa doto hue AaLvaar saMt idvya doSa ko p`Bau kI p`Saist gaato hOM.vaOidk maM~aoccaar sao pUjaa Aca-naa kI jaatI hO [saka sava-~ ]llaoK ikyaa gayaa hO. p`akRitk CTa BaI vaiNa-t hO jaOsao jala Baro talaaba ko kmala maClaI hMsa Aaid.

ihrNya kI CatI caIrnao vaalao p`Bau nao samaud` maMqana ikyaa.Aapnao hI samast jagat samaud`aid kao xaNa Bar maoM ]drsqa kr ilayaa.saUp-naKa ka naak kTnao sao vah ravaNa ko pasa daOD,I jaakr ApnaI vaodnaa pkT kI. saIta ko ilayao Aapnao ravaNa ko dsa isar evaM baIsa BaujaaAaoM kao kaT igarayaa. Aapnao pUtnaa evaM ma$du vaRxa ka naaSa ikyaa. gaaoipyaaoM kodhI ma@Kna caT krnao maoM Aap catur hOM. narkasaur ka Aapnao baQa ikyaa. iSava evaMlaxmaI kao Aap barabar ka sqaana doto hO M pasaur 1235.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 48. vaOkuMz ivaNNagarma 1. sqaana : it$naaMgaur ko 11 idvya doSaaoM mao M sao yah ek hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM vaOkuNznaaqana kho jaanao vaalao Bagavaana paSva- maoM daonaaoM laxmaI EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa pUvaa-iBamauK hao ek pOr maaoD,kr tqaa dUsara laTkakr baOzohOM. Bagavaana Saalaga` ama kI maalaa QaarNa ikyao hue hOM. ]%savamaUit- kao 'tamarakanauDOiprana' tqaa 'prmapdnaaqa' khto hO M. tayar vaOkuzvallaI hOM.yahaM tayar kI Alaga 

sainnaiQa nahIM hO prMtu saudSa-na cak` kI Alaga sainnaiQa hO. laxmaI puYkrNaI tIqa- hO tqaa AnaMt sa%ya vat-k ivamaana hO.3. maihmaa : ]<aMga mauina kao tqaa iSava kao Bagavaana nao dSa-na idyaa qaa. paOYa maah ka it$maMgaO AaLvaar ka ]%sava [sa xao~ ko 11 idvyadoSa maoM iva#yaat hO tqaa p`%yaok vaYa- baD,o]%saah sao manaayaa jaata hO..4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1228 sao 1237 tk.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::tIsaro Satk ka dsavaaM dSak 3 : 10 yaa pasaur 1238 sao 1247 tk : 10 pasaur vaalao

, ,,

, , , ,

,

,

,

( )

@yaa [saI saMdBa- maoM toMgala vaOYNavajana laxmaI kao jaIva kI trh maanato hOM.

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 187dvyapbaMQama 

Page 188: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 188/519

[sa dSak maoM naaMgaur Airmaoya ivaNNagarma kI maihmaa ka ica~Na hO. pura kala maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa ApnaI kRpavaRiYT krto jagat kao duYkma- sao mau> krto evaM Ba>aoM

kI rxaa krto pRqvaI pr p`Bau nao BamaNa ikyaa. narkasaur kao Ajaoya cak` sao jaIta. pva-t kI maqaanaI sao saagar maMqana ikyaa.saatao laaokaoM kao inagalanao vaalao p`Bau nao kMsa ka koSa pkD, kr GasaITa. vardana ko AiBamaana sao caUr ihrNya Asaur ka naaSa ikyaa. pura kala maoM doKnaovaalaaoM ko )dya kao KuSa krnao vaalao saundr evaM sarla idKnao vaalao vaamana ikSaaor ko $p maoM p`Bau maabalaI ko mahana ya& maoM Aayao. Aapnao tIna pga jamaIna maaMgakr Apna sva$p fOlaayaa AaOr pUrI pRqvaI saataoM samaud saataoM mahaWIp tqaa sabakuC laoilayaa. dSarqa naMdna banakr saIta ko ilayao ravaNa ka naaSa ikyaa. Aap kamadova koipta hOM tqaa Aapnao gaaovaw-na ]zakr gaayaao M kI rxaa kI.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 49. naaMgaur Airmaoya ivaNNagarma 1.sqaana : t$naaMgaur ko 11 idvya doSaaoM maoM sao yah ek hO evaM [sao kaodamaDuma kUdna kao[la BaI khto hOM.2.ivaga`h sva$p : yahaM maUlaavar catuBau-ja $p maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa pU vaa-iBamauK 

baOzo hO M evaM [nhoM kaodmaaDu kU dar kha jaata hO. maUlaavar PlaasTr ko banao hOM [sailayao maa~ tOla saovaa hI haotI hO. ]%savamaUit- catuBau-ja gaaopalana kho jaato hOM tqaa $i@maNaI sa%yaBaamaa tqaa sanaatna kRYNa ko saaqa hOM. tayar kao AmaRtagatavallaI khto hOM. tIqa-AmaRt tIqa- kha jaata hO tqaa ivamaana ]ccaEaRMga ivamaana kha jaata hO.3.maihmaa : ApnaI maa^ M ko ]war ko ilayao ga$D, nao AmaRt klaSa laakr kd`U ko saamanaorK idyaa. maa^M ko saaqa ga$D, vahaM sao calao gayao. kd`U evaM ]sako baccao AmaRt pana ko pUva-nadI maoM snaana krnao gayao. [saI baIca ek raxasa Aayaa AaOr AmaRt klaSa kao ]za kr 

Baagaa. dovaaoM kI pukar pr Bagavaana ivaYNau nao raxasa ka pICa krto ]sa pr baaNa maaroijasasao ]saka haqa TUT gayaa evaM klaSa igar gayaa. Bagavaana nao klaSa laokr AmaRt pI ilayaa evaM GaD,a lao KuSaI maoM naR%ya ikyaa.'kuDma' GaD,a kao khto hOM evaM 'kUdma' na<a-k kaokhto hOM. yahaM ek pOr Aaja BaI GaD,o yaanaI 'kuDma' pr rKo Bagavaana baOzo idKayaI pD,tohOM. ek AaOr maanyata ko Anausaar Bagavaana ko naama 'kaodmaaDukUdar' ka Aqa- hO pva-t kaoCata kI trh QaarNa krnao vaalao Bagavaana. Agast mauina nao kha qaa ik Bagavaana kI laIlaa dovaaoM kI samaJa sao BaI pro hO yaanaI Agamya hO.At: 'Amaoya dova nagarma' yaanaI eosaa nagar ijasakI mahanata dovaaMo kI samaJa sao BaI Agamya hO AaOr yahI Amaoya yaa Airmaoya 

, ,

, , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 188dvyapbaMQama 

Page 189: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 189/519

Page 190: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 190/519

hOM.3.maihmaa : po$maala kI saovaa kOsao kI jaaya [sao saunaiScat krnao ko ilayao yahaM dovaaoM kI 

saBaa hu[- qaI. p`Bau nao yahaM vaiSaYz mauina kao Apnaa dSa-na idyaa qaa.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1248 sao 1257 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka dUsara dSak 4 : 02 yaa pasaur 1258 sao 1267 tk : 10 pasaur vaalao[sa dSak maoM it$vaNa pu$Yaao<ama kI maihmaa ka ica~Na hO. prkala svaamaI kI ivaSaoYata hO ik idvya doSa kI saMpnna p`akRitk ivaiBannataAaoM ko saaqa Aaiqa-k evaM vaOidk rIit irvaaja ka vaNa-na krto hue p`Bau ka gauNa gaana krto hOM. saotu banaakr laMka maoM p`vaoSa krko ravaNa ka ivanaaSa kr p`Bau nao rajya ]sako CaoTo Baa[- kao do idyaa.gaaop ikSaaor ko$p maoM Aap kdMba ko vaRxa sao kailaya ko fna pr kUd gayao. [nd` ko inaima<a tOyaar ikyaogayao saaro Baaojya pdaqa- Aap nao svayaM saovana ikyaa. duYT gaaD,I ka naaSa kMsa evaM ]sakomallayaaowaAaoM ka naaSa tqaa baaNaasaur ka naaSa Aapnao ikyaa. vaamana $p maoM Qara kaomaapto samaya Aapko carNa p`xaalana sao gaMgaa inaklaIM. narisaMh $p maoM Asaur ka naaSa ikyaa. Aw-naarISvar iSava kao ba`*maa kI KaopD,I sao ivamau> ikyaa. iSava ba`*maa sao

]%pnna hue jabaik ba`*maa Aapsao ]%pnna hue.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 51. it$vaNa pu$Yaao<ama idvya doSa 1.sqaana : it$naaMgaur ko 11 idvya doSaaoM maoM sao yah ek hO evaM iSarkaLI sao 8 ik maI pr Avaisqat haokr naaMgaur mau#ya sqaana ko naama sao jaanaa jaata hO.2.ivaga`h sva$p : kaMcaI ko vardraja Bagavaana kI maud`a maoM dayaoM haqa sao ABaya AaSaIYa doto KD,o Avasqaa maoM pUvaa-iBamauK maUlaavar yahaM pu$Yaao<ama kho jaato hMO. Aapka 

mauKmaMDla AlaaOikk Cta sao ivaBaUiYat hO tqaa Ba>gaNa CivaQaama dSa-na sao maugQa hao jaatohOM. po$maala EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa dSa-na doto hOM. po$maala kao AyaaoQyaapit Bagavaana rama jaOsaa maanaa jaata hO. tayar 'pu$Yaao<ama naayakI' khI jaatI hOM. ivamaana saMjaIvaI ivaga`h ivamaana kha jaata hO. tIqa- ka naama it$PprkDla hO. sqala vaRxa plaasa ka vaRxa hO. AaMDala rama saIta ,laxmaNa AaMjanaoya saonaOmaudlavar yaanaI ivaYvaksaona nammaaLvaar ramaanauja tqaa it$maMgaO mannana kI pRqak sainnaiQayaaM hOM.3.maihmaa : ek baar vyaaGa`pad mauina Apnao pu~ ]pmanyau ko saaqa yahaM pQaaro. mauina jaba fU la ek~ krnao baahr gayao tao ]pmanyau BaUK sao tD,pnao lagaa. tayar ko saMkot pr 

,

,,

, , , ,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 190dvyapbaMQama 

Page 191: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 191/519

Bagavaana nao xaIrsamaud` sao ]pmanyau kao dUQa ]plabQa krakr ]sakI xauQaa SaaMt kI. ]<aMga mauina nao gaIta ko 15 vaoM AQyaaya ko pu$Yaao<ama yaaoga ko saaxaa%kar ko ilayao Gaaor tpsyaa kr 

pu$Yaao<ama Bagavaana kao p`aPt ikyaa. maanavalaa maamaunaI ko iSaYya p`itvaadI BaMyakracaaya-Annaa ko baMSaja yahaM ko maMidr ka AnaurxaNa krto hOM. timala naaDu maoM Pau$Yaao<ama naama saoyah Akolaa sqala hO. po$maala nao it$maMgaO AaLvaar kao Bagavaana rama ko sva$p maoM dSa-na idyaa qaa.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1258 sao 1267 tk.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka tIsara dSak 4 : 03 yaa pasaur 1268 sao 1277 : 10 pasaur vaalao [sa dSak maoM it$naaMgaur SaomapaonaSaoyaI kao[-la kI maihmaa ka ica~Na hO. p`Bau yahaM por A$laalana naama sao jaato hOM evaM AaLvaar saMt batato hOM ik p`Bau ko dSa-na sao hmaarI AaQyaai%mak ]nnait hu[- hO.p`Bau janma marNa evaM Avasqaa daoYa sao mau> hOM. jagat kosamast pdaqa- Aap mao M isqat hOM. AaLvaar saMt pBau kao naarI vaoSa vaalaa batato hO M. yahaMko ?iYagaNa ba`*maa ko samaana yaaogyata vaalao hOM. Aap dSarqa naMdna rama p`Bau jaOsaa kRpalauhOM. ]fnato saagar pr saotu banaa laMka TapU ko ravaNa ka AMt ikyaa. kMsa Apnao haqaI 

evaM yaaoWaAaoM ko saaqa hmaaro saaOmya p`Bau ka kaopBaajana huAa. Aap hI vaoMkTma ko p`Bau hOMevaM cak` sao baaNaasaur ka AMt Aapnao ikyaa. Aap Ba>aoM ko )dya ko AmaRt hOM.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 52. it$naaMgaur SaomapaonaSaoyaI kao[-la :1.sqaana : yah sqaana naaMgaur ko 11 idvya doSaaoM maoM sao ek hO tqaa iSarkaLI sao 8 ik maI pr Avaisqat hO. yah sqaana naaMgaur maoM hI isqat hO.2. ivaga`h sva$p : p`Bau ivaiBanna naamaaoM sao jaanao jaato hO M : homaa rMgaar Saomapaona ArMgaar 

por A$laalana evaM damaaodrna tqaa maukuMdna. maUlaavar catuBau-ja $p maoM kaMcaI ko vardraja Bagavaana ko sama$p sva$p mao M pUvaa-iBamauK KD,o Avasqaa maoM hOM. Bagavaana kao EaIrMgama kopasa ko ]rOyaUr ko samaana maanaa jaata hO tqaa 'ALigayaa maanavalana' kho jaato hOM. p`Bau ko]%sava ivaga`h SaoMknamala rMganaaqaar yaa laxmaI rMgana ko naama sao p`isaw hO M. tayar yahaM'AllaI maamaalaarla' khI jaatI hOM. ivamaana kao knakvallaI ivamaana evaM tIqa- kao homaa tIqa- knak tIqa- tqaa ina%ya tIqa- khto hOM.3. maihmaa : ravaNa baQa ko pScaat Bagavaana rama i~dMDnao~ mauina ko AaEama maoM caar idna tk ivarama ikyao qao. mauina ko pramaSa- pr Bagavaana nao svaNa- kI gaaya ek ba`a*maNa kao dana 

,

, ,

,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 191dvyapbaMQama 

Page 192: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 192/519

ikyaa qaa. ba`a*maNa nao svaNa- ivagah kao baocakr yahaM Bagavaana ko maMidr ka inamaa-Na ikyaa qaa. khto hOM iSava kao ba`( h%yaa ko pap sao mau> haonao ko ilayao p`Bau nao [nhoM 11 $p maoM

ASvamaoQa ya& krnao kao kha qaa. iSava nao eosaa hI ikyaa [saIilayao yahaM iSava ko 11maMidr payao jaato hOM. iSava kI paqa-naa pr pBau nao 11 sqalaaoM pr Apnaa Acaa- $p idKayaa [saIilayao 11 idvya doSa hOM. ek AaOr kqaa ko Anausaar kaMcaIpurma ko ek garIba ba`a*maNa kao 32000 baar it$maM~ ka yahaM jap krnao sao saaonao ka ek BaMDar imalaa qaa. sqala ka naama [sailayao homaa rMgaar kha jaata hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1268 sao 1277 tk.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka caaOqaa dSak 4 : 04 yaa pasaur 1278 sao 1287 tk : 10 pasaur vaalao[sa dSak maoM it$naaMgaur it$to~I AMbaLma kI maihmaa ka ica~Na hO.AaLvaar saMt nao p`Baukao 'SaoMknamaala' yaanaI laala AaMKaoM vaalaa khkr p`Saist kI hO. kRYNaavatar maoM p`Bau naoSa~u rajaaAaoM ko maukuT ko saaqa ]nakI Sai> evaM ]nako gaaOrva ka naaSa ikyaa. AapnaoApnao ipta koa pOr kI baoD,I sao mau> krayaa.Aapnao iSaSau $p maoM pUtnaa ka naaSa ikyaa.yahaM ikSaaoiryaaoM ko naupUr kI Qvaina maQauma@KI ko gaUMja ko saaqa imaiEat hao rhI hO.

gaaoipyaaoM ko Gar ma@Kna Kakr Aap ikSaaoiryaaoM kI saaD,I ko pllauAaoM kao KIcanao maoMAanaMd laonao vaalao hOM. ravaNa kI caunaaOtI pr ]sakI baIsa BaujaaAaoM kao Aapnao kaT igarayaa. vaOidk ]pvaIt evaM maRgacama- QaarNa kr Aapnao vaamana $p maoM Qara ka ]phar ilayaa. varah $p maoM jaba Aap Qara kao daZaoM pr ]zayao qao tao mao$ Aapko pOr pr pajaoba kI ek GauGaM$ kI trh CaoTa idK rha qaa. vaOidk ?iYagaNa Aapkao yaugayaugaantr saoApnao haoMz pr QaarNa ikyao hue hOM. saatao laaok kao Aap Apnao haoMz ko BaItr rKto hOM.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

idvya doSa 53. it$to~I AMbaLma :1.sqaana : yah sqaana naaMgaur ko 11 idvya doSaao M maoM sao ek hO evaM it$tovanaar taogaO saokrIba 2 ik maI dixaNa maoM hO.2.ivaga`h sva$p : maU laavar catuBau-ja $p maoM AaidSaoYa pr pU vaa-iBamauK Sayanaavasqaa yaanaI BaujaMga Sayanama Avasqaa maoM hOM tqaa rMganaaqana yaa laxmaI rMgana kho jaato hOM. AapkI AaMKoAtIva maugQakarI hOM tqaa Aap EaIrMgama ko Bagavaana jaOsao maanao jaato hOM. ISar kI trf EaIdovaI tqaa carNaarivaMd ko pasa BaUdovaI dSa-na dotI hOM.saBaI ivaga`h PlaasTr sao banao hOM

[saIilayao yahaM maUlaavar ka tOlakPpu yaanaI tOla saovaa kI jaatI hO. p`Bau ka ]%sava ivagah 

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 192dvyapbaMQama 

Page 193: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 193/519

laxmaI rMgaar evaM sanaatnagaaopala kRYNa tqaa rMganaaqana ko naama sao p`isaw hOM. tayar saoMgamaala vallaI hOM. tIqa- saUya- puYkrNaI hO tqaa ivamaana kao vaod ivamaana khto hOM.

3.maihmaa : Bagavaana nao AnaokaoM rajaaAaoM kI [-cCa kao pUra ikyaa hO. iSava sao 11 sqalaaoMpr ya& krakr Aapnao 11 sva$paoM maoM dSa-na idyaa.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1278 sao 1287 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka pacavaaM dSak 4 : 05 yaa pasaur 1288 sao 1297 tk : 10 pasaur vaalao[sa dSak maoM it$naaMgaur it$maiNa@kUDma kI maihmaa ka ica~Na hO. Aapda ga`st haqaI kI rxaa krnao vaalao evaM vaYaa- sao gaayaaoM kI rxaa ko ilayao pva-t ]zanao vaalao p`Bau naaMgaur koit$maiNak kUDma maoM rhto hOM jahaM kavaorI saugaMiQat baagaaoM sao bahtI hu[- saaonao ko danaaoM kaoivaKortI hO. pU tnaa ko ivanaaSak evaM baaNaaoM kI BaarI vaYaa- kr saMsaar kao laMka kI yaatnaa sao mau> kranao vaalao Aap hOM. catuid-k baagaaoM maoM bandr poD,aoM sao maIzo Aama Kato hOMevaM kolaa ko ilayao ClaaMga lagaanao maoM maQau C<aa kao xait phMcaato hOM. haqaI GaaoD,a pxaI vaRxa ka Samana krnao vaalao Aap gaaop ikSaaro hOM.saUp-naKa ka naak kana kaTnao vaalaoAap hOM. maClaI vaamana hMsa saUkr narisaMh GauD, savaar ba*maaND evaM ]sakI AaBaa 

tqaa Anya sabakuC ko $p maoM Aanaovaalao hmaaro naaqa Aap hOM. yahaM vaIr yaaowagana dixaNaI paMD\yaa evaM piScamaI caora rajaaAaoM sao yauw krato hOM. tInaaoM sva$paoM maoM yaanaI ba`*maa iSava ivaYNau maoM sabasao Eaoyavaana Aap hOM.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 54. it$naaMgaur it$maiNa@kUDma 1.sqaana : yah sqaana naaMgaur ko 11 idvya doSaaoM maoM sao ek hO evaM naaMgaur sao krIba 1 ik maI pr isqat hO.

2.ivaga`h sva$p : maUlaavar 'vardraja po$mala' yaa 'maiNa kUD naayakna' tqaa 'gajaond`vardna' BaI kho jaato hO M jaao pUvaa-iBamauK KD,o Avasqaa maoM hOM. ]%sava ivagah kao 'vardraja'khto hOM. tayar it$maamagala naaiccayaar khI jaatI hOM. yahaM ka tIqa- caMd` puYkrNaI hO. ivamaana kao knak ivamaana khto hOM.3.maihmaa : caMd`maa kao dxa ko Saap sao rajayaxmaa sao maui> yahIM imalaI qaI. AiSvanaI saolaokr rovatI tk saBaI 27 baoiTyaaoM kao dxa nao caMd`maa sao vyaah idyaa qaa. ApnaI saundrta ko samaana raoihNaI kao pakr caMd`maa raoihNaI sao hI A%yaiQak p`oma krto qao. baakI sabaaoMkI iSakayat pr dxa nao caMdmaa kao rajayaxmaa kI baImaarI ka Saap do idyaa qaa. maiNa 

,

, , , , , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 193dvyapbaMQama 

Page 194: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 194/519

kUD naayakna kI puYkirNaI maoM caMd`maa kao ~aNa imalaa qaa. yahaM Bagavaana kao kaMcaI kovardraja Bagavaana ko samatulya maanaa jaata hO jaao Ba>aoM kI [-cCa kI pUit- maoM Aagao rhto

hOM.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1288 sao 1297 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka Cza dSak 4 : 06 yaa pasaur 1298 sao 1307 tk : 10 pasaur vaalao [sa dSak maoM it$naaMgaur kavalama paDI kI maihmaa ka ica~Na hO. &ana ko QanaI vaOidk ?iYayaaoM ko saaqa Aap yahaM inavaasa krto hOM. pRqvaI kao ek pga maoM maapa evaM Asaur sao[saka ]war ikyaa. vaalaI kao baaNa sao baoQakr rajamaukuT ]sako CaoTo Baa[- kao idyaa.ravaNa ka isaraocCod kr rajaa ]sako CaoTo Baa[- kao banaayaa. kailaya ko fnaaoM pr naR %ya krnao vaalao Aap hOM. Aapnao phlavaanaao M kao kustI maoM maara A%yaacaarI rajaa kMsa kI h%yaa kI AaOr Baart ko yauw maoM bahut saaro rajaaAaoM ka naaSa ikyaa. Aapnao baD,  o Baa[-ko ga_I ko AiQakar ka samaqa-na ikyaa evaM dUt ko $p maoM kama ikyaa. sa%yaBaamaa koilayao Aapnao [nd` ka Samana kr ]sako baaga kI SaaoBaa evaM manacaaho vastu donavaalao klp vaRxa kao sa%yaBaamaa ko baaga maoM sqaanaantirt ikyaa. Aap maM~aoccaar evaM ]sako inayama hO M

paMca t%va hO M p`arMBa evaM AMt hOM tqaa caaraoM vaod hO M.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 55. it$naaMgaur kavaLma paDI :1.sqaana : yah sqaana naaMgaur ko 11 idvya doSaaoM maoM sao ek hO evaM iSarkaLI sao 11 ik maI pr isqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar 'gaaopalakRYNana' kho jaato hOM jaao pUvaa-iBamau K KD,  o Avasqaa maoM$i@maNaI evaM sa%yaBaamaa ko saaqa hOM. ek haqa sao yao samaIp maoM gaaya kao pkD,o hOM tqaa 

daihnao haqa maoM gaaya caranao vaalaI CD,I hO. [sao kILcaqanaqapurma yaa kNNana kao[la BaI khto hOM. tayar kao SaoMknamala naaiccayaar yaa maaQavarla maMgaO khto hOM. tIqa- kaotDmaalarPpaokO khto hO M tqaa ivamaana svayaMBaU va ivamaana kha jaata hO.3.maihmaa : kavaLma ka Aqa- hO ]Vana. sa%yaBaamaa ko ilayao pairjaat Kaojanao ko k`ma maoMBagavaana yahaM Aayao qao AaOr [nd` ko pairjaat vaRxa donao sao manaa krnao pr Bagavaana kRYNa naobalapUva-k pairjaat kao CIna ilayaa. $i@maNaI evaM sa%yaBaamaa kI ]pisqait ko karNa [sao Warka BaI khto hOM. paOYamaasa ko Sau@la p`qamaa ko baad saBaI 11 paS-vavatI- idvyadoSaaoMsao ga$D, saova[- yahaM hMsavaahna pr Aa$Z, prkala svaamaI kao dSa-na doto hOM.

,

,

,,

,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 194dvyapbaMQama 

Page 195: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 195/519

4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1298 sao 1307 tk.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

caaOqao Satk ka saatvaaM dSak 4 : 07 yaa pasaur 1308 sao 1317 tk : 10 pasaur vaalao[sa dSak maoM it$naaMgaur it$vaoLLu kuLma kI maihmaa ka ica~Na hO.AaLvaar saMt Aatur haokr p`Bau sao kma- kI yaatnaa sao maui> ko ilayao p`aqa-naa krto hOM.vaOidk ?iYayaaoM saop`SaMisat }McaI dIvaaraoM vaalao it$vaoLLu kuLma maoM p`Bau ka inavaasa hO. Aap haqaI ka daMt ]KaD,nao vaalao vaoMkTma ko p`kaSa stMBa hOM. baalaU evaM p%qar sao saagar kao dao Baaga maoM krnaovaalao CD,I sao gaaya caranao vaalao Aap hI hOM. saU kr $p maoM Qara kao QaarNa krnao vaalaoAapkao 'namaao naarayaNa' hO p`Bau.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 56. it$vaoLLu kuLma :1.sqaana : yah sqaana naaMgaur ko 11 idvya doSaao M maoM sao ek hO evaM iSarkaLI sao 11 ik maI pr dixaNa pUva- maoM Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar EaIinavaasa po$maala yaa Annana yaa knnana po$maala ko naama saoivaidt hOM. p`Bau yahaM pUvaa-iBamau KI hao KD,o Avasqaa maoM kaMcaI ko vardraja Bagavaana ko

sva$p maoM hOM tqaa EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa dSa-na doto hOM. ]%sava maUit- kao EaIinavaasa khto hOM. tayar yahaM Alamaor maMgaO khI jaatI hOM tqaa AapkI ]%sava maUit- kao pd\maavatI yaa 'pU it$magala naaiccayaar' khto hOM. [sa sqaana kao dixaNa ka it$pit 'tona it$pit' BaI khto hOM.3.maihmaa : [sao Annana kao[la BaI khto hOM. 'Annana' ka timala Aqa- 'baD,a Baa[-' hO.[saIilayao Aapkao it$pit vaalao EaIinavaasa ka baD,a Baa[- BaI maanaa jaata hO.it$vaoMkTma jaanao maoM jaao Asamaqa- hOM vao ApnaI Aca-naa yahaM krto hOM. it$maMgaO AaLvaar 

evaM nammaaLvaar nao it$vao MkTma evaM it$vaollakulama daonaaoM kI samaana baMdnaa kI hO. yahaMnammaaLvaar tqaa prkala svaamaI kI p%naI kumaudvallaI evaM maanavalaamaamauina kI sainnaiQa hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1308 sao 1317 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka AazvaaM dSak 4 : 08 yaa pasaur 1318 sao 1327 tk : [samaoM 10 pasaur hOM AaOr yahaM pa<a-na pllaI ko p`Bau ka gauNagaana prkala naayakI kI maa^Mko $p maoM ikyaa gayaa hO. AakYa-Na evaM gaaOrva Kaokr hmaarI baoTIo gaatI hO 'ho pa<a-na pilla.' maa^M ApnaI 

,

,

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 19dvyapbaMQama 5

Page 196: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 196/519

baoTI kao khto saunatI hO : BaUKo haqaI ko daMt ]KaD,nao vaalao kNNana prmapUjya pBauinaYzur kMsa evaM haqaI ka baQa krnao vaalao pBau caaraoM vaod ka ]ccaarNa saunanao ko ilayao

]nma<a saa daOD,to p`Ba kMganavaalaI saiKyaaoM sao inaYkaisat haokr ApnaI AaBaa KaobaOzI.AjanavaI pBau Aapnao samaud` sao iGaro laMka ka sava-naaSa kr idyaa. mahana baMdraoMkI saonaa ko naayak samast jagat kao inagalakr samaya sao baahr inakalanao p`Bau AapnaohmaoM Kaojaa evaM pa ilayaa. hmaara mana caurakr dasaI banaa ilayaa. piva~ ?caaAaoM sao vaod Aapkao p`aPt krnaa caahto hOM laoikna nahIM pa sako.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 57. pa<a-na pllaI :1.sqaana : naaMgaur ko idvya doSaaoM maoM sao ek idvya doSa pa<a-na pllaI hO jaao iSarkaLI sao 12ik maI evaM naaMgaur sao 4 ik maI pr isqat hO.2.ivaga`h sva$p : Bagavaana piScamaamauKI KDo, hOM. maUlaavar 'tamaryala kolvana' hOM tqaa ]%sva maUi<a- 'paqa-saarqaI' yaa 'kaolaaivallaI rama' kho jaato hOM.maUlaavar tqaa ]%sava ivaga`h EaIdovaI BaU dovaI evaM naIlaadovaI ko saaqa dSa-na doto hOM. tayar kao 'tamarO naayakI' yaa 'SaoMgamala tayar' khto hOM tqaa ]%sava ivaga`h $i@maNaI sa%yaBaamaa hOM. ivamaana kao naarayaNa 

ivamaana tqaa puYkrNaI kao gaMgaa puYkrNaI SaMKsarsa yaa kLga puYkrNaI khto hOM.3.maihmaa : saBaI 108 idvya doSaaoM maoM sao kovala [saI sqala pr Ajau-na kI Alaga sainnaiQa hO jaao ]<aairiBamauKI hao haqa maoM tlavaar ilayao hOM. kha jaata hO yauw ko phlao maaoh haonaopr Bagavaana nao ]nhoM dSa-na do yauw ko ilayao ]%p`oirt krto hue carma maM~ 'sava-Qamaa-na pir%yaojya maamaokM SarNaM va`ja ……maaSauca” idyaa qaa. caonnao Sahr ko iT/PlaIkona yaa it$vallaI@koNaI vaalao paqa-saarqaI maMidr mao Bagavaana dao haqa sao hOM evaM SaMKvaadna maud`a maojaanao jaato hOM. daihnaa haqa maoM SaMK evaM baayaaM haqa carNa kI Aaor fOlaa huAa . prMtu

[sa maMidr maoM Bagavaana catuBa-ja hOM. yahaM ko ivaga`h kao iT/PlaIkona ko paqa-saarqaI Bagavaana ko samatulya maanaa jaata hO. Ajau-na kao Pyaasa laganao pr Agas%ya mauina ko khnao sao ]nhaoMnaoApnao KD\ga sao BaUima Kaodkr jala p`aPt ikyaa qaa. yah Agas%ya gaaOtma tqaa BaarWaja ka tpsqalaI hO. rajaa dSarqa nao yahaM ya& ikyaa qaa. yahaM kI ]%savamaUit- Bagavaana rama ko hOM jaao kaolavallaI rama kho jaato hOM tqaa SaMK cak` evaM QanauYa baaNa sao sausaijjat hOM.kaolavallaI rama ko maUlaavar kI sainnaiQa pasa ko jaMgala maoM pRqak $p sao Avaisqat hO.va$Na ko tpsyaa ko karNa Bagavaana nao paqa-saarqaI ko $p maoM dSa-na idyaa qaa.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1318 sao 1327 tk.

! !

!

!

!

! !

,

, ,

,

, ,

,

   u

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 196dvyapbaMQama 

Page 197: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 197/519

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka naaOvaaM dSak 4 : 09 yaa pasaur 412 sao 422 tk : [samaoM 10 pasaur hOM

AaOr yahaM it$[MdulaUr ko pBau ka gauNagaana ikyaa gayaa hO.AaLvaar saMt Aatur haokr p`Bau sao dSa-na ka inavaodna krto hO M tqaa Ba>aoM ko Aaga`h pr d`ivat haonao kI ivanatI krtohOM. [sa kma maoM p`Bau ko Anya idvya doSaaoM ko sva$paoM ka smarNa krto hO M : it$vaalaI kopUjya p`Bau it$maaila$masaaolaO ko Ba`maNaSaIla haqaI maiNamaDkao[la ko SaaSvat dIp narOyaUr ko KD,o pBau pRqvaI kao dao kdmaaoM maoM naap kr Aapnao tulasaI kI maalaa QaarNa kIo.Aapko dSa-na kI [cCa ko saagar maoM hma inaraSa igaro hue hO M. sauvaNa- sao BaI jaajavalyamaana Aapka mauKmaMDla hma ABaI tk nahIM doK payao hOM. @yaa [sa trh sao Aap kI p`gait haogaI Aap [sa saMsaar ko baaro maoM saba kuC jaanato hOM. hmaaro }pr kRpa kOsao haogaI kovala yahI Aap nahIM jaanato hOM. Aapnao Apnaa carNaarivand idKanao sao manaa kr idyaa hO. p`arMBa yaanaI sa%ya yauga maoM Aap Svaot hOM evaM AMt maoM yaanaI kilayauga maoM kalao hOM. baIca maoMAap laala evaM pIlao hOM. haya ABaI Aapka @yaa rMga hO hmaoM nahIM doKnao do rho hOM. maoroipta evaM ]nako iptamah saat pIiZ,yaaoM sao ivaSvaasapU va-k kovala Aapkao naaqa maanakr saovaa krto rho hO M. haya Aap hmaarI Kbar BaI nahIM laoto AaOr na tao Aap hmaaro mana maoM

iTkto hOM AaOr na hI Apnao vadna ko vaNa- kI kao[- JaaMkI imalanao do rho hOM.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 58. it$[Mdula Ur :1.sqaana : it$[MdulaUr maayaavarma ko pasa nagar sao baahr 3 ik maI pr kavaorI ko ]<ar tT pr isqat hO.2.ivaga`h sva$p : maU laavar yahaM catuBa-uja sva$p maoM vaIr Sayanama kI Avasqaa maoM hOM ijanhoM'pirmaala rMganaaqaar' khto hOM. saugaMQanaaqaar evaM vaodmaaodna ko naamaao M sao BaI Aap jaanao

jaato hOM. Bagavaana ko mau KmaMDla ko pasa saUya- haqa jaaoD,o pU jaa kr rho hOM. carNa ko pasa caMd` haqa jaaoD,o pU jaa kr rho hO M. ba`*maa naaiBa sao inaklakr kmala pr baOzo hOM. gaBa-gaRh maoMiSar ko pasa kavaorI tqaa dUsarI trf carNaarivaMd ko pasa gaMgaa saovaa krto dSa-na dotI hOM. EaIdovaI BaUdovaI BaI Bagavaana kI saovaart dSa-na dotI hOM. mahalaxmaI pd@kma koAitir> Saalaga`ama tqaa dSaavatar ko maalaa sao ivaBaU iYat hao Bagavaana dSa-na doto hOM.yahaM pRqak sainnaiQa maoM tayar 'pirmala rMganaayakI' ko naama sao dSa-na dotI hO M. ivamaana vaodmaaod yaa vaodcak` hO evaM tIqa- [Mdu puYkrNaI hO.3.maihmaa : [MdlaUr ka Saaibdk timala Aqa- hO 'saugaMQaI jalaanao ka pa~'. [sa xao~ kao

,, ,

! ! !

!

?

!

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 197dvyapbaMQama 

Page 198: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 198/519

saugaMQaarNyama xao~ khto hOM. kavaorI nadI ko iknaaro vaalao rMganaaqa ko paMca idvya doSa hOM :1. it$varMga pi<anama yaanaI EaIrMga p<anama. 2. it$ ArMgama yaanaI EaIrMgama. 3.

APPaa ArMgama yaanaI kao[laaDI kllanaO ko najadIk yaanaI p%qar ka baaMQa. 4. maQya ArMgama ku MBakaoNama. 5. [ndlaUr yaanaI pirmaala rMgama. lagata hO ik it$maMgaO AaLvaar kao Sau$ maoM pT baMd rhnao sao dSa-na nahIM imalaa hO. [na pdaoM maoM p`Bau ko saaqa ]nakI naaMok JaaoMk ka AaBaasa imalata hO. pasaur 1331 maoM AaLvaar p`Bau kao caunaaOtI evaM AiBaSaap kI trh khto hOM ik @yaa dSa-na nahIM donao sao AapkI p`gait hao jaayaogaI evaM Aap AaOr mahana hao jaayao Mgao dxa nao ApnaI saBaI 27 baoiTyaaoM kao caMdmaa ko saaqa ivavaah ikyaa qaa.caMd`maa ka raoihNaI ko saaqa AiQak snaoh rKnao ko karNa Anya baoiTyaaoM nao Apnao ipta dxa sao iSakayat kI. dxa nao caMdmaa kao 'toja xaya haonao ka Saap do idyaa’. caMd`maa naotlaOcaMga naanamaiDyama tqaa [MdlaUr maoM Apnaa toja p`aiPt hotu laxmaI jaI sao ivanatI kI tqaa tpsyaa rt hao gayao. flasva$p laxmaI kI kRpa sao Aap Saap ivamau> hue. [saI karNa sao [MdlaU r mao M tayar kao 'caMd `Saap ivamaaocana vallaI' khto hOM. yahaM ka maMidr vaastuklaa kI sauMdrta ko ilayao p`isaw hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1328 sao 1337 tk tqaa 

poirya it$maDla 2674.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::caaOqao Satk ka dsavaaM dSak 4 : 10 yaa pasaur 1338 sao 1347 tk : [samaoM 10 pasaur hOM AaOr yahaM it$vaoiLLgaMuiD ko p`Bau ka gauNagaana ikyaa gayaa hO. p`akRitk sauYamaa sao Bar pUr idvya doSa maoM pBau kI ]pisqait kao AaLvaar saMt bahut hI ivaSvaasa sao sauinaiScat krto hOM. p`Bau nao gaaop ikSaaoiryaaoM ka ma@Kna caurayaa baTp~ pr panaI maoM saaoyaa pUtnaa ka stna ipyaa daonaaoM ma$du kao taoD,a samast pRqvaI kao lao ilayaa. gaaya caranao vaalao p`Bau

nao samaud` pr saotu banaakr raxasa kula ka naaSa ikyaa. ivaYa vamana krnao vaalao kailaya komastkaoM pr ]Clato hue Apnao pOraoM sao naR%ya ikyaa evaM ]sasao maiNa p`aPt ikyaa. AapnaopRqvaI kao inagalakr ]sao ifr baahr kr idyaa. mahaBaart ka yauw ikyaa evaM rqaaoM ka pICa krto hue rqa haMko. rama ko tPt baaNaaoM sao TapU ko raxasaraja kI saonaa ittr ivatr hao gayaI AaOr naYT haokr kala kvailat hao gayaI. Aap it$vaoiLLgaMuiD ko maMidr maoM rhto hO M jahaM caarao Aaor hra Bara kolaa ka bagaana hO. Pka kolaa jaba naIcao igarta hOtao kyala maCilayaaM ]sao laokr KatI hO evaM Qaana ko KotaoM maoM naR%ya krtI hO. Aapnao tIna pga BaUima maaMgaI evaM saBaI AazaoM idSaaAaoM maoM Apnao kao fOlaa idyaa. narisaMh ko $p maoM

!

, ,

, ,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 198dvyapbaMQama 

Page 199: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 199/519

AsauraoM ko rajaa kao Apnao gaaod maoM rKkr Aapnao ]sakI CatI caIr dI. AapkI Aca-naa maoM sada dovasamaUh ]pisqat haoto hOM.

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 59. it$vaoiLLgaMuiD :1.sqaana : yah ku MBakaonama sao 20 ik maI pr AnaOkrO raoD pr isqat hO. saoMkanaur yaa SaoMgaanaaqaur sao yah 1 ik maI dUr hO. [sao Baaga-vapurI yaa ba`*maapurI BaI khto hOM.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar BaujaMga Sayanama ko $p maoM pUvaa-iBamauKI hOM AaOr 'kaolaivalaI rama' ko naama sao jaanao jaato hOM. ]%sava maUi<a- kao 'EaRMgaar saundrna' khto hOM. gaBa-gaRh maoMEaIdovaI evaM BaUdovaI tqaa ba`*maa dSa-na doto hOM. AaidSaoYa ]ga` sva$p maoM hOM. tayar kaomarktvallaI khto hOM. ivamaana kao puYklasavat-k ivamaana khto hOM. tIqa- kao Sauk`ba`*maa [nd` evaM praSar tIqa- khto hOM. Laala kolaa yahaM ka vaRxa hO tqaa [sao Sauk`xao~ khto hOM. AanDala evaM kRYNa ko Aitir> ivaYvaksaona ga$D , AaMjanaoya evaM Aalavaar kI sainnaiQayaaM dSa-naIya hOM. ga$D, yahaM catu-Bauja sva$p maoM cak` evaM SaMK QaarNa ikyao hue hOM.3.maihmaa : Bagavaana kao it$vaoiLlaya=\gauDI maoM pUjaa krnao sao 108 idvyadoSa kI pUjaa 

ka fla imalata hO. [saka mah%va [saIsao AaMka jaa sakta hO ik it$maMgaO AaLvaar nao[sa maMidr evaM it$malaO$nasaaolaO kao 'kao[la' sao saMbaaoiQat ikyaa hO. halaaMik vaOYNavaaoM kobaIca 'kao[la' ka matlaba kovala 'EaIrMgama' haota hO. porI vacana ipllaO ka janmasqaana SaoMgaanaaqaur yahaM sao pasa maoM hI hO. po$mala ko Alaavao tMjaaor xao~ maoM navaga`haoM ka maMidr BaI p`isaw hO. yahaM it$vaoiLlaya=\gauDI maoM Sauk` ka maMidr hO. Sauk` Svaot caaMdI ko rMga ko hOMAaOr 'vaoilla' ka Aqa- timala mao M caaMdI haota hO. At: vaoillayana kuDI ka Aqa- huAa jahaMSauk` ka inavaasa hO. AsauraoM ko gau$ Sauk`acaaya- nao rajaa balaI kao vaamana Bagavaana kao BaUima 

dana ko saMklp maoM SaMK ka Cod Ava$w kr jala ka p`vaah raokkr ivaGna ]%pnna krnaa caaha. Bagavaana nao kuSa sao SaMK ko iCd` kao jaba saaf ikyaa tba Sauk`acaaya- kI AaMK fU T gayaI AaOr vao AMQao haokr SaMK ko Cod sao Baaga inaklao. [saI idvyadoSa ko Bagavaana saoivanatI krto hue tpsyaa krnao pr Sauk`acaaya- kI dRiYT vaapsa laaOTI. Aaja BaI Sauk`acaaya- satt jalato rhnao vaalaa p`kaSadIp ko $p maoM gaBa-gaRh maoM ivarajamaana rhto hOM.[saIkarNa sao dIp kao 'nao~ dIp' khto hOM tqaa Bagavaana kao 'nao~ maUit-' khto hO M. YahaM koBagavaana nao~ dRiYT kI rxaa ko ilayao p`isaw hOM.[nd` ko pu~ jayaMt nao kaOAa ka $p QaarNa kr saIta jaI ko stna pr caaoMca maarkr 

,, ,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 199dvyapbaMQama 

Page 200: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 200/519

ica~kUT maoM ApraQa ikyaa qaa. Bagavaana rama nao AMgauilayaaoM sao QanauYa banaakr ek Gaasa koitnako kao jayaMt pr CaoD, idyaa. samast laaokaoM maoM Baagato hue jaba jayaMt kao khIM ~aNa 

nahIM imalaa tba vah saIta jaI ko carNaaoM pr Aa%masamap-Na kr Dalaa. flasva$p ]sakI jaana baca gayaI. caUMik Bagavaana nao AMgauuilayaaoM kao QanauYa ka $p idyaa qaa [sailayao yahaMpo$maala kao 'kaolaivalaI rama' kha gayaa.ek baar maya danava nao Apnao kao ivaSvakmaa- sao EaoYz vaastuivad ka davaa krto hue ba`*maa jaI sao inaNa-ya donao kI ivanatI kI. ba`*maa nao ivaSvakmaa- kao bahut hI puNyavaana batato hue mayadanava kao BaI puNya Aija-t krnao kao kha. mayadanava it$vaoiLLgaMuiD maoM tpsyaa krnao lagaa. Bagavaana p`sanna haokr ga$D, pr pQaaro. mayadanava nao Bagavaana kao jayaMt pr itnako ka vaaNa CaoD,to hue AMgauilaAaoM kao QanauYa ka sva$p QaarNa krto hue dSa-na donao kI p` aqa-naa kI. Bagavaana nao Apnaa SaMK cak` kao ga$D, kao pkD,nao ko ilayao dokr ica~kUT ko sva$p sao mayadanava kao dSa-na idyaa. [saIilayao yahaM ga$D, SaM K cak` QaarNa ikyao hue dSa-na doto hOM.ba`*maa kao Apnao pd ka AiBamaana hao jaanao pr Bagavaana nao ]nhoM saRiYTkta- ko pd sao hTa idyaa. jaba b`a*maa nao it$vaoiLLgaMuiD mao M ek puYkrNaI banaakr ]sako tT pr tpsyaa kI 

tba Bagavaana nao ]naka pd vaapsa kr idyaa AaOr [sa sqaana kao ba`*maapurI kha jaanaolagaa. [saItrh sao Bagavaana nao [nd` kao duvaa-saa ko Saap sao [saI sqaana pr tpsyaa krnaopr mau> ikyaa.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1338 sao 1347 tk.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::paMcavaoM Satk ka phlaa dSak 5 : 01 yaa pasaur 1348 sao 1357 tk : [samaoM 10 pasaur hOM AaOr yahaM it$PpuLLmbaud=\gauiD ko p`Bau ka gauNagaana ikyaa gayaa hO. bahut ivaSvaasa ko

saaqa AaLvaar saMt vaMdnaa krto hOM ik yaVip samast saMsaar kao Qaarna krnao vaalao Aap samaJanao maoM duYkr hOM prMtu Aapnao hmaoM ApnaI saovaa maoM svaIkar kr ilayaa hO. jaadUgar kI trh Aap maavalaI yaanaI raxasaraja balaI ko pasa Aayao AaOr saara jagat lao ilayaa.Aapdaga`st haqaI kI yaatnaa ka AMt ikyaa. hzI ravaNa pr baaNaaoM kI baaOCar kr ]sako saaro mastk kaT Dalao. koisana ko AMt krnao vaalao nao mallayaaowayaaoM ka naaSa ikyaa. yaSaaoda ko iCpayao hue dUQa ma@Kna kao Aap caT kr gayao. YahaM Sauw bauiwvaalaovaOidk ?iYagana satt vaodaoM ka saar samaJanao maoM tllaIna rhto hOM. punnaO ko poD, hldI ko

samaana rja varsaato hOM. BaaOMro kmala ka AmaRt pIto hOM. pva-t kI Cata sao p`Bau nao gaayaaoM

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 200dvyapbaMQama 

Page 201: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 201/519

kI rxaa kI. baaNaasaur kI BaujaaAaoM kao kaTkr iSava kao saonaa ko saaqa plaayana krnao maoMsahayata kI. iSava ko iBaxaapa~ kao Aapnao hI Bara. jaba pRqvaI evaM AakaSa banao nahIM

qao evaM sava-~ Gaaor AMQaora qaa p`Bau hMsa ko $p maoM Aakr vaodao M ko maiNa sao jagat kao p`dIPt ikyaa.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 60. it$PpuLLmbaud=\gauiD :1.sqaana : it$PpuLLmbaud=\gauiD sauba`maiNayama svaamaI ko p`isaw tIqa- sqaana svaamaImalaO sao5 ik maI pr isqat hO.kuMBakaonama sao svaamaImalaO raoD pr 18 ik maI dUr hO tqaa svaamaImalaOsao phlao hI dayaoM haqa mauD,nao pr yah idvyadoSa phuMcaa jaa sakta hO.2.ivaga`h sva$p : BaujaMgaSayanama Avasqaa maoM maUlaavar pUvaa-iBamauK hOM evaM 'valaivala rama'ko naama sao jaanao jaato hOM. gaBa-gaRh mao M BaUdovaI jaTayau evaM AaMjanaoya dSa-na doto hOM. Bagavaana ko naaiBa kmala pr ba`*maa ivarajamaana hOM. yaaoganarisaMh kI Alaga sainnaiQa hO tqaa ]Vaogamaud`a maoM rhnao ko karNa narisaMh Bagavaana naaOkrI tqaa raojagaar ka maaga- psast krnaoko ilayao p`isaw hOM. tayar paoT/ amaairyala yaa homaaMbaBaujavallaI khI jaatI hOM. yahaM ka tIqa- jaTayau tIqa- hO evaM ivamaana SaaoBanaa ivamaana hO.

3.maihmaa : yah Bagavaana rama ka maMidr hO jahaM rama nao it$maMgaO ALvaar kao catu-Bauja $p maoM dSa-na idyaa qaa. yah sqaana jaTayau kI AM%yaoiYT ik`yaa sao saMbaMiQat hO AaOr Bagavaana rama jaba pxaIraja kao AMitma EawaMjalaI donaovaalao qao tao saIta kI kmaI mahsaUsa hu[-.BaUdovaI p`kT hu[- evaM dMpit ko saaqa rama nao AM%yaoiYT ka kaya-klaap saMpaidt ikyaa.tt\pScaat qako rama laxmaNa ko saaqa poD, ko naIcao saao gayao qao. jaba it$maMgaOAaLvaar vahaM sao gaujaro tao ]nakI najar sao rama laxmaNa baca gayao prMtu kuC hI dUr jaanaopr AaLvaar kI dRiYT kmajaaor haonao lagaI. AaLvaar laaOT PaD,o tao rama nao ]nhoM catu-Bauja 

$p maoM dSa-na idyaa. Bagavaana kI p`acaIna p`itmaa PlaasTr kI banaI qaIM jaao yaaoganarisaMh kopasa BaUimagat hOM AaOr [saIkarNa sao narisaMh Bagavaana kI Sai> bahut baZ, gayaI hO. jaTayaukI AM%yaoiYT sao saMbaMiQat ek AaOr idvya doSa kaMcaIpurma sao 7 ik maI pr it$puTkuLI konaama sao jaanaa jaata hO. it$puLmbaudmagauDI sao 2 ik maI pr maMDnagauDI sqaana hO jaaoBa>aMiGa`roNau yaanaI taoMDraiDPpaoiD AaLvaar ka Avatar sqala hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1348 sao 1357 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::paMcavaoM Satk ka dUsara dSak 5 : 02 yaa pasaur 1358 sao 1367 tk : [samaoM 10 pasaur 

,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 201dvyapbaMQama 

Page 202: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 202/519

hOM AaOr yahaM it$ kUDlaUr p`Bau ka gauNagaana ikyaa gayaa hO. Apnao Aap rajaa haoto hue BaI p`Bau ApnaI p`Bauta kao Baulaakr rajaaAao M ko ilayao dU t banakr gayao. saat baOlaaoM pr ivajaya 

p`aPt krnao ko ilayao kRYNa kao naiPpnaaya ka purskar imalaa.AaLvaar saMt sada sarsa baatoM krnao maoM ivaSvaasa krto hO M. Aap batato hOM ik fUla ka maQau pIkr maQauma@KI yahaMku$MjaI pnna Qauna pr Qvaina krtI hOM. iSaSau $p mao M Aapnao dhI caurakr Kayaa AaOr Aba hmaara )dya caura lao gayao hOM. yahaM ko KotaoM sao bagaulaa kyala maCilayaaM cauratI hOM. saat baOlaao M pr ivajaya p`aPt krnao ko ilayao kRYNa kao naiPpnaaya ka purskar imalaa. saundr ikSaaor ko $p maoM Aakr Aapnao maabalaI pRqvaI tqaa sabakuC lao ilayaa. dxa ko ya& kaonaYT krnao vaalao iSava kao BaI p`Bau kI varIyata maanya hO. AaLvaar saMt p`akRitk GaTnaaAaoM ka bahut saUxma ]daharNa doto hOM jaOsao ik kccaa Aama poD, sao igarkr nadI kobaalaU ko Z,or maoM pk jaato hOM. dUsaro idvyadoSa ka ]dahrNa do p`Bau kI ]pisqait kaosauinaiScat kr doto hOM. it$inama-laO mao M rhnao vaalao p`Bau jahaM maRgaa kI jaaoD,I saaqa idKtI hOkUDlaUr maoM rhto hOM. hmaaro )dya maoM baZ,to hue p`oma sao p`Bau kUDlaUr maoM rhnao Aayao hOM.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 61. it$ kUDlaUr yaa 'AduturO po$maala kao[-la' :

1.sqaana : yah kuMBakaonama raoD pr it$vaOyaa$ sao 12 ik maI dUr kavaorI nadI ko iknaarohO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar pUvaa-iBamauK KD,o maud`a maoM hOM tqaa Aapkao 'vaOyama kqaa po$mala'yaa 'jagat rxakna' BaI khto hOM jaao p`yaaoga maud`a mao M cak` QaarNa ikyao hue hOM. ]%sava maUit-BaI 'jagat rxakna' ko Aitir> 'AmbarIYa varda' kho jaato hOM prMtu Aapko haqa maoM ek dMD hO ijasao timala maoM 'saoMkla' khto hOM tqaa jaao jagat ko Saasak ka p`tIk hO. tayar pd\maaisanaI yaa puYpvallaI khI jaatI hOM. tIqa- kao cak` tIqa- khto hOM evaM ivamaana Sauw 

sa%va ivamaana ko naama sao jaanaa jaata hO.3.maihmaa : AmbarIYa rajaa yahaM tpsyaa rt qao. Aapnao varah Bagavaana kao [saI sqaana pr BaUima maoM p`vaoSa krto doKa jaao EaImaUYaNama maoM BaUima sao baahr p`kT hue. rajaa kao [sa sqaana pr ek AlaaOikk saugaMQa ka AnauBava huAa. AnvaoYaNa krnao pr pta lagaa ik dovagana [sa sqaana ko ek iTlho pr pairjaat fUla Aip-t krto hOM. [sa iTlho maoMBagavaana kI BaUimagat p`itmaa imalaI. AmbarIYa rajaa nao ]saI sqaana pr maMidr ka inamaa-Na ikyaa. kalak`ma maoM kavaorI ko p`vaah maoM maMidr Qvast hao jaanao sao ivaga`h p`vaaiht haokr 

ek maCuAaro ko gaaMva maoM calao gayao qao. maUla ivaga`h kao p`aPtkr puna: maMidr ka inamaa-Na 

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 202dvyapbaMQama 

Page 203: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 203/519

ranaI maMgammaa nao krayaa. maUla maMidr ka sqaana vat-maana maMidr sao 2 ik maI kavaorI ko ]prI p`vaah maoM maanaa jaata hO ijasao Aaja ko idna 'po$mala pao+la' khto hOM.

BaRgau mauina jaba iSava ba`*maa tqaa ivaYNau ko yahaM jaakr ]nakI EaoYzta ka inaScaya kr rhoqao tba mauina nao Bagavaana kao xaIrsamaud` mao M Sayanaavasqaa maoM CatI pr laat maarI qaI. laxmaI [sa baat sao bahut naaraja hao gayaIM qaI. mauina nao BaI ApnaI galatI ka AnauBava ikyaa tqaa Bagavaana sao xamaa p` aqa-naa kI. Bagavaana ko p`sanna haokr var maaMganao pr mauina nao laxmaI kaoApnaI pu~I ko $p maoM doKnaa caaha. t%pScaat mauina naMdkmaamauina ko $p maoM janma ilayaoAaOr yahaM tpsyaa rt hue. pasa ko puYkrNaI maoM falgauna ]<arafalgaunaI ko idna ek kmala maoM ek baailaka p`kT hu[-. mauina nao [saka palana paosana ikyaa tqaa samaya Aanaopr [sa knyaa ka ivavaah Bagavaana ko saaqa falgauna maah ko ]<arafalgaunaI naxa~ maoMikyaa.manauYyaaoM ko pap ka p`xaalana krnao sao kavaorI nadI tqaa Anya naidyaaM kalaI hao gayaIM tqaa ba`*maa ko pasa jaakr ]nalaaogaaoM nao p`aqa-naa kI. kavaorI jaba yahaM Aa[- M tao ]nako pap Qaula gayao tqaa vao kjjala hao gayaIM.ek baar AaMjanaoya AakaSa maaga- sao calao jaa rho qao. ]nhaoMnao [sa sqaana pr bahut baD,I 

BaID, kao Bagavaana rama kao pU jato doKa. AaMjanaoya svaamaI naacato hue yahaM jamaIna pr p`kT hue. vat-maana maoM Bagavaana ko maMidr ko saamanao 'naR%yart AaMjanaoya' kI pRqak sainnaiQa hO.yah AduturO po$mala kao[la BaI kha jaata hO. it$maMgaO AaLvaar nao dao idvya doSaaoM kI gaaqaa gaayaI hO jaao kUDla kho jaato hO M. ek hO dixaNa ka 'tonakUDL' yaa 'kUDla AaLgar' yaanaI madurO evaM dUsara yah idvya doSa hO jaao ]<ar ka 'vaDakUDla' hO AaOr kavaorI ko iknaaro hO. timala mao M eki~t haonao kao yaa saaqa kao[- kama krnao kao 'kUD'

khto hO M. dova evaM maanava yahaM saaqa eki~t haokr po$maala kI pUjaa mao M rt hue [sailayao[sao kuDlaUr kha gayaa.4.idvyapbaMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1358 sao 1367 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::paMcavaoM Satk ka tIsara dSak 5 : 03 yaa pasaur 1368 sao 1377 tk : [samaoM 10 pasaur hOM AaOr yahaM it$vaoLLrO maoM rhnao vaalao p`Bau ka gauNagaana ikyaa gayaa hO.AaLvaar saMt p`Bau sao carNaarivaMd kI p`aiPt ka ]paya pUCto hO M. Qara sao [@kIsa rajaaAaoM ka AMt 

krnao vaalao p`Bau hI it$vaoLLrO maoM rhto hO M. ek Asaur nao ba*maa sao vaod CIna ilayaa.

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 203dvyapbaMQama 

Page 204: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 204/519

Aapnao hyaga`  Iva sva$p maoM ]sao vaapsa krayaa. Aap nao ihrNya ka naaSa ikyaa. paMDvaaMokao Aapnao rajya idlaayaa. varah sva$p maoM playa jala sao du:KI Qara ka ]war ikyaa.

kcCp sva$p sao Aapnao dovaaoM kao AmaRt idyaa. raxasa ko dsa mastk kaTnao vaalao Aap hI hOM. hMsa $p maoM saataoM laaok ko AivaVa ka Aapnao naaSa ikyaa. maavalaI ko ya& saoAapnao pUrI Qara maap laI. p`kRit kI sauYamaa ka baKana krto hue AaLvar saMt khto hOMik yahaM Aama tqaa kThla ko flaaoM ko saugaMQamaya vaatavarNa maoM maQauma@KI evaM BaaOroosaMgaItmaya Qvaina ]%pnna krto hOM. Aap hI vaoMkTma ko pBau hO M.paMcavaoM Satk ka caaOqaa sao AazvaaM dSak 5 : 04 yaa pasaur 1378 sao 1427 tk : paMca dSakaoM ko 50 pasauraoM maoM EaIrMgama yaa it$varMgama idvya doSa ko p`Bau kI p`Saist dI gayaI hO. AaLvaar saMt khto hOM ik laaoga [sao dixaNaI ArMgama khto hO M. kavaorI yahaM p`Bau kocarNaao M maoM caMdna haqaI daMt Aigala lakD,I tqaa r%na samaip-t krtI hO. p`Bau ApnaI naaiBa pr jagat ko sa`YTa kao QaarNa ikyao hue hOM. Aap }Mcao maukuT QaarNa kr fNaQaarI SaoYa pr Sayana kr rho hOM. cak`QaarI p`Bau nao maavalaI ko ya& sao pRqvaI ka ]phar ilayaa.Aapnao raxasaaoM ko nagar ka naaSa ikyaa. Aapnao pUtnaa duYT gaaD,I tqaa kMsa kophlavaanaaoM ka naaSa ikyaa. Aap hI nao varah ma%sya narisaMh tqaa vaamana $p QaarNa 

ikyaa. Aap dUrsqa hOM savao-savaa- hOM hr sqaana maoM rhto hOM evaM eosao AaScaya- hOM jaao kao[-kBaI BaI samaJa nahIM payaogaa.Paasaur 1388 sao 1397 tk prkala naayakI kI maa^M kI manaaodSaa ka ica~Na hO.EaIrMgama ko p`Bau ko Aitir> maa^M vaoMkTma tqaa it$maoyyama ko p`Bau sao ApnaI baoTI ko BaivaYya kobaaro maoM pUCtI hO. batatI hO hmaarI gaaod maoM nahI rhtI. ]sakI AaMKaoM kI naIMd calaI gayaI. kOsao maOM svaIkar k$M jaao Aapnao hmaarI baocaarI baoTI ko saaqa ikyaa hO ]sanaoApnaa kMgana evaM kmarQanaI Kao idyaa hO maMO @yaa k$M^ saarI rat vah SaItla AmaRtmayaI 

tulasaI kI baat krtI hO.vanavaasaI gaaoipyaaoM ko band Garao M sao dhI evaM GaI cauranao vaalaonand ko laala ]raoja pr caMdna lagaanaa tqaa AaMKaoM maoM kajala lagaanaa CaoD,kr kovala yahI pUCtI hO 'hmaaro pBau ka Gar it$varMgama khaM hO hma laaoga saba jaanato hOM ik Aapka gaaokula maoM laalana palana kOsao huAa. doiKyao maMjar ko saaqa AapkI tulasaI kI maalaa kI p`tIxaa maoM hO. kuC ]sasao baat kIijayao. APanao DMDo evaM gaoMd sao gauiD,yaaoM saoevaM saundr sauggaa sao Aba kBaI nahIM KolatI. 'Candaogya tO<arIya kaOYaItik Aigna 

vaodI saama vaod ho va Oidk pBau kOsao maOM svaIkar k$M jaao Aapnao hmaarI baocaarI baoTI kosaaqa ikyaa hO

, , ,

, ,

, , ,

,

,, ,

, , , ,, ,

?

?

!

!

?

!

?

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 204dvyapbaMQama 

Page 205: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 205/519

pasaur 1398 sao 1427 tk prkala naayakI kao Bagavaana ka dSa-na EaIrMgama maoM hao jaata hO. batatI hO ik tUfana raoknao vaalao p`Bau kao hmanao SaItla jala vaalao dixaNa ArMgama maoM

doKa hO. it$PPaor ko p`Bau it$@ku$MgauDI ko p`Bau it$<anakla ko inavaasaI krMbanaUr ko inaYNaat p`Bau varah $p maoM pBau nao pRqvaI evaM AakaSa kao Apnaa banaa ilayaa.carvaaha pBau vaamana $p maoM AakaSa tk fOlanao vaalao pBau Aigna vamana krnaovaalao baaNaaoM sao laMka kao jalaakr xaar kr idyaa. ya&aigna sao p`aPt haonao vaalao p`Bauga$D, kI savaarI krnao vaalao jaao Bayaanak kmaao -M maoM rt evaM toja Baaganao vaalao iSava kaoBagaanao vaalao hOM. ]<aridSaa ko vaoMkTma pva-t ko inavaasaI hmaaro )dya ko caaor pRqvaI maapnao vaalao vaOidk baTu maQauma@KI maMDrato saugaMiQat baaga vaalao it$kaovllaU r ko p`BaukaYaaya bas~ vaalao baaOw evaM duga-MQa sao Baro EamaNaaoM kao kao[- gaaOrva nahIM doto. imaqyaa QaarNaaAaoM sao mau> krnao vaalao [indyaaoM kao inayaMi~t kr hmaaro )dya maoM rajakumaar kI trh sqaaipt . Aap hmaaro ek maa~ AaEaya hOM.SaaSvat vaod ya& vyaakrNa evaM ]nako Aqa- [na sabaaoM ko karNa. piva~ Aigna vaodI naidyaaoM ko piva~ jala pRqvaI maoGa vaayau saat samaud saat pva-t EaoNaI AakaSa evaMba`*maaMD p`Bau [na saba $paoM maoM hOM AaOr Aap ArMgama nagar ko inavaasaI hOM. [nd` ba`*maa evaM

iSava Aaid Anya dovaao M sao pUijat hOM. Aap saaQya saaQana evaM jaIvana hO M. jaba pRqvaI pva-t samaud` evaM AakaSa AsauraoM ko Saasana maoM calao gayao tqaa caaraoM vaod AMQakar maoM pD,gayao tba Aapnao hMsa $p sao saMsaar kao pkaiSat ikyaa AaOr dovaaoM evaM ?iYayaaoM kao ifr sao ek baar vaod p`dana ikyaa. mahana vaasaukI naaga kao mahana maMdr pva-t ko caaraoM Aaor lapoT kr hjaaraoM haqaaoM sao Aapnao samaud` maMqana ikyaa. samaud` nao Apnaa mauMh Kaolakr BaarI gaja-na ikyaa tqaa ]sakI lahroM AakaSa tk }McaI calaI gayaI. [sa AaScaya- kao svaga-saUya- caaMd dovagana tqaa Anya jaIvaaoM nao do Ka. ri>ma AaMKaoM vaalao narisaMh nao caaMdI kopva-t kI trh calakr Asaur ka baQa ikyaa. vaIr yaaowa rajaa kRtvaIya- Aja-una prSaurama ko frSao ka iSakar haokr ApnaI hjaarao M BaujaayaoM gaMvaa baOza. duYT AattayaI raxasa naosaIta kao p`Bau sao Alaga kr idyaa. p%qaraoM ka saotu banaa Apnao mahana QanauYa sao samaud` ka Samana ikyaa. bandraoM kI saonaa ko saaqa nagar maoM p`vaoSa kr Sai>SaalaI ravaNa ko maukuT vaalao dsaao M mastkaoM kao kaT Dalaa. cak`QaarI p`Bau ek ca@ko vaalao saU ya- dova ko rqa koAMt: vaasaI hOM evaM Aigna vaodI pr Aip-t saamaiga`yaaoM kao p`aPt krnao vaalao hO M. Baart ko

yauw mao M Aapnao saUya- kao cak` sao Zkkr idna kao rat banaa idyaa AaOr sadacaarI Ajau-na ka pxa ilayaa. Aap vah iSaSau hOM ijasanao raxasaI ka stna pana ikyaa tqaa Aap vah iSaSau hOM

! ! !

!

! !

!

!

, ,,

,

, , , , ,, , , , , ,

, ,

, , ,, ,

,

,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 205dvyapbaMQama 

Page 206: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 206/519

jaao saaro ba`*maaND kao inagalakr p`laya jala maoM baT p~ pr saao gayaa AaOr puna: saaroba`*maaNDkao baahr inakala idyaa. hmaaro naIca mana maoM p`vaoSa kr hmaoM duYkmaao-M sao Aapnao

mau> kr idyaa.p`Bau kI ivanama`ta saKaBaava evaM dyaalauta ka ica~Na krto hue AaLvaar saMt khto hOMik gauhna evaM hnaumaana [sako jvalaMt ]harNa hOM. 'du:KI dIna Ait naIca saovak' gauh kaoeosaa nahIM kha. Apnao prma samaip-t Baa[- kao BaI ]saka banaa idyaa evaM kha 'hmaoSaa hmaaro saKa maoro Pyaaro Baa[- AaAao'.vaayau ko pu~ ek bandr pSau' hnaumaana kao eosaa na khkr yah khto hue ik Aapnao snaoh ka saagar ]D,ola idyaa 'tumharI saovaa kao iksaI BaI vastu sao nahIM taOlaa jaa sakta'. Aat-gajaond` ka ]war sava-ivaidt hO. dyaahIna ga$D, kI Dr sao ivaYaOlaa saumauK saaMp Aapkopasa saurxaa kI gauhar lagaato Aayaa. tba Aapnao ]sao ga$D, kao saurixat rKnao ko ilayao doidyaa.Aapnao ek gaaoivand svaamaI pr dyaa kI AaOr kha 'maaor samaana maQaur naairyaaoM sao Aanand imalata hO [sa baat ka tumhoM kao[- &ana nahIM hO saMsaar mao M jaaAao ek baar ifr sao vahaMrhao AaOr maoro pasa laaOTkr tba AaAao jaba bahaM sao saMtuYT hao jaaAao’.

ek ivaWana ?iYa nao maak-NDoya kao janma idyaa qaa ijasa pr yama ka AiQakar qaa. [sa Baya sao iSaSau nao Aapko carNaaivand kI p` aqa-naa kI. ]sao ABaya dokr Aapnao ]sakI rxaa kI. ApnaI iSaxaa evaM ivaVa hotu Aap vaOidk ?iYa ko pasa gayao. tba ?iYa nao saagar maMoDUbao Apnao pu~ kao jaIivat krnao kI kamanaa p`kT kI.Aap piScama ko samaud` maoM gayaoAaOr ]naka pu~ yaqaavat laakr vaapsa sauput- kr idyaa.ApnaI p%naI ko saaqa Aapko pasa Aakr ek baar caaraoM vaodaoM ko &ata nao ApnaI duKD,a saunaayaa 'ek ko baad ek baccaa haota hO prMtu ]sao kao[- raxasaI gaayaba kr dotI hO.' tba 

Aap ]sao bahut dU r lao gayao AaOr ]sako saaro baccaaoM kao yaqaavat ]sao ]plabQa kra idyaa.dixaNa ko p+aiBaiYa> rajaaAaoM ko ek Sai>SaalaI rajaa taoNDO mannavana AapkI AsaIma dyaa ko pa~ hue jaba Aapnao ]nhoM AYTaxar maM~ ka rhsya batlaayaa. APanao raja kaja ko jyaada AcCo kamaaoM maoM vao Apnao jaIvana ka samaya donao lagao.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::.idvya doSa 62. it$tgaMla yaa it$tnkla :1.sqaana : yah timalanaaDu maoM iva$dnagar evaM iSavakaSaI ko baIca Avaisqat hO. madurOEaIivallaIpu<aur rola maaga- ka ek rolavao sToSana hO jaao it$tnkla kha jaata hO. maMidr 

, ,

, , ,,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 206dvyapbaMQama 

Page 207: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 207/519

ek CaoTI phaD,I pr hO ijasao taoMgaa malaya khto hOM.2.ivaga`h sva$p : yahaM ko maUlaavar kao AaLvaar nao 'it$tMgala APPana' khko saMbaaoiQat 

ikyaa qaa. maUlaavar KD,o Avasqaa maoM pUva-aiBamauK hOM tqaa saaqa maoM EaIdovaI BaUdovaI evaMnaIlaa dovaI ivarajamaana hOM. Bagavaana kao 'inandra naarayaNa' yaa 'isqat naarayaNa' BaI khtohOM. tayar 'SaoMkmaala naaiccayaar' yaa 'Annaa naayakI' khI jaatI hOM. Aap ApnaI pRqak sainnaiQa maoM KD,I hOM jaao ik ek Apvaad ko $p maoM hO. tayar ApnaI sainnaiQa mao M p`aya:baOzI hu[- doKI jaatI hOM.Aap pUvaa-iBamauK hOM evaM ek haqa saIQaa hO tqaa dUsara ABaya maud` a maoM hO. AaMDala kI pRqak sainnaiQa hO. ivamaana kao saaoma saMQa ivamaana khto hOM.tIqa-papivanaaSa puYkrNaI tqaa Baaskr SaMK evaM Ajau-na tIqa- kha jaata hO. yahaM Bagavaana ko samaxa ga$D, yaanaI poiryaa it$vaaDI catuBa-uja sva$p maoM hOM. ek haqa maoM AmaRt klaSa hO dUsaro mao M naaga pkD,o hOM tqaa Anya dao AMjailabaw maud`a maoM hOM. gaBa-gaRh maoM 11 Anya ivagah hOM ijasamaoM ek naarayaNa sva$p ka hO. AapkI dayaIM Aaor ivaSvakmaa- EaIdovaI naIlaa dovaI evaM A$Na ko Aitir> haqa jaaoD,o maak-NDoya mauina evaM ga$D, KD,o hOM. AapkI baayaIM Aaor BaUdovaI jaambavatI }Yaa Aina$w evaM BaRgau ?iYa KD,o hOM. maU laavar ko p`Bauit$malaa ko Bagavaana ko samatulya maud`a maoM hOM dayaaM haqa EaIcarNa kI Aaor [Migat tqaa 

baayaaM haqa kmar pr iTka huAa. [sao EaIxao~ BaI khto hOM.3.maihmaa : ek baar EaIdovaI BaUdovaI evaM naIlaa dovaI ko pSaMsakao maoM ivavaad iCD, gayaa ik kaOna sabasao EaoYz hOM. EaIdovaI ko pSaMsakaoM nao kha ik jagat kao saMpnnata p`dana EaIdovaI krtI hOM tqaa jaganmaata ko $p maoM jaanaI jaatI hOM. BaUdovaI ko p`SaMsakao naoAapkao QarNaI sao saMbaaooiQat kr Anna fla Aaid donao vaalaI batayaa tqaa jaIvana ka AaQaar kha. naIlaa dovaI kao p`SaMsakao nao jala yaanaI rsa ka AiQaYza~I dovaI kha 'rsaaovaOsa:'. naar yaanaI jala sao jaIvana hO evaM p`Bau BaI naarayaNa kho jaato hOM. jaIvana maoM AanaMd 

rsa ka saMcarNa naIlaa dovaI ko karNa hO. EaIdovaI naaraja haokr it$tMgala Aa gayaIM evaMAYTaxar maM~ ka AnauYzana krnao lagaIM. Ba>aoM ko AnauraoQa pr yahaM isqat hao gayaIM.t%pScaat AapkI tpsyaa sao p`sanna hao naarayaNa BaI p`kT hue AaOr AapkI p`SaMsaa krnao lagao. [sako baad BaUdovaI evaM naIlaa dovaI BaI AayaIM evaM AapkI mahanata kI p`SaMsaa krnao lagaIM. rMganaaqa Bagavaana sao pirNaya ko ilayao EaIivallaIpu<aur sao EaIrMgama jaanao korasto maoM AaMDala nao yahaM ivaEaama ikyaa qaa [sailayao [sa sqaana kao 'it$tngala' khto hOMyaanaI 'laxmaI ko zhrnao ka sqaana'. 'it$' yaanaI laxmaI evaM 'tngala' yaanaI zhrnao ka sqaana. caU  Mik EaIdovaI nao yahaM tpsyaa kI qaI [sailayao BaI [sao 'EaI ka sqala' yaanaI 

, ,

, ,

, ,,

, , , ,, ,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 207dvyapbaMQama 

Page 208: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 208/519

'it$tngala' khto hOM. Bagavaana PlaasTr ko banao hOM At: Aapka it$maMjana nahIM haota prMtu tayar ka ina%ya it$maMjana haota hO. yah sqaana Ajau-na nadI ko tT pr basaa qaa AaOr 

p`acaIna maMidr ka baaZ, ko p`vaah sao Qvast hao jaanao ko karNa maMidr ka punaina-maaNa vat-maana phaD,I pr huAa jahaM ek trf paS-vaBaaga maoM ek iSavamaMidr BaI isqat hO.4.idvyapbaMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1399 2068 tqaa iSairya it$maDla 2673 evaM poirya it$maDla 2674.BaUt AaLvaar [randama it$vandaid 2251.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 63. krMbanaUr yaa ]<amaar :1.sqaana : yah timalanaaDu mao M it$caI sao 7 ik maI pr Avaisqat hO evaM ']<amaar kao[-la'ko naama sao BaI jaanaa jaata hO. rolavao sToSana kao ]<amaar khto hOM jaao EaIrMgama sToSana saodUsara sToSana hO. [sako Anya naama hOM 'iBaxauNadar kao[la' 'naIpa xao~ma' 'kdMba vana xao~ma' 'i~maUit- xao~ma' 'Aaid mahapU rma' .2.ivaga`h sva$p : yahaM pU vaa-iBamauK maUlaavar BaujaMgaSayanama Avasqaa maoM 'pu$Yaao<ama' khojaato hOM. timala maoM pu$Yaao<ama kao ]<amaar khto hOM [saIilayao [sao ']<amaar kao[la' BaI 

khto hO M. tayar kao pUvaa-dovaI yaa pUNaa-vallaI khto hOM tqaa Aap KD,I Avasqaa maoM hOM.tIqa- kao kdMba tIqa- tqaa ivamaana kao ]Vaoga ivamaana khto hOM. yahaM ka vaRxa kdlaI vaRxa hO.3.maihmaa : yahaM iSava evaM ba`*maa kI Alaga Alaga isainnaiQa hOM. sabakI pi%nayaaoM kI BaI Alaga Alaga sainnaiQa hO. sarsvatI dovaI kI Alaga sainnaiQa vaalaa yah ek Apvaad sva$p idvya doSa hO. yahaM ek hI SaaoBaayaa~a maoM iSava evaM naarayaNa kI savaarI saaqa saaqa inaklatI hO. khto hO M iSava ka ba`*maa vaalao kpala ka iBaxaapa~ jaao Anya~ iksaI BaI 

iBaxaa sao nahIM Bar payaa qaa yahaM tayar kI iBaxaa sao Bara qaa. [saIilayao laxmaI kao pUNa-vallaI khto hOM. [sa sqaana maoM idgaMbar iSava iBaxaaTna ivaga`h ko $p maoM ba`*maa ka kpala pkD,o hOM. [saIilayao [sao iBaxaNadar kao[la yaa ipcaIyaar kao[la khto hOM.p`layakala maoM vaod evaM Qama-Saas~ iSava ko pasa jaakr p`laya kI ivaBaIiYaka sao baca kr rhnao ka sqaana Kaojanao lagao. ]nhaoMnao vaod kao kdMba ka vaRxa bana jaanao kao kha.Aagama kdMba vaRxa ko fUla hao gayao. [Ithasa ]sako fla hao gayao evaM puraNa ]sa vaRxa ko pxaI haogayao. sabaaoM kao kdMba xao~ maoM calao Aanao kao kha. [sa xao~ ko kdMba ko vaRxa saBaI Qama-Saas~ hOM. EaIrMgama ko inamaa-Na ko samaya it$maMgaO AaLvaar it$krMbaUr maoM t%kalaIna 

, ,,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 208dvyapbaMQama 

Page 209: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 209/519

Aavaasa banaakr rhto qao. yah sqaana ivavaah ko ilayao piva~ maanaa jaata hO. yahaM kI sainnaiQayaaoM maoM ikvaaD, nahIM hO At: 24 GaMTo pUjaa krnao kI sauivaQaa hO.

4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1399.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::PaaMcavaoM Satk ka naaOMvaa dSak 5 : 09 yaa pasaur 1428 sao 1437 tk : 10 pasauraoM maoMit$Ppor idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa gaayaI hu[- hO tqaa yah batayaa hO ik pBau kI ]plabQata naama jap sao saugama hao jaatI hO. jaao Aapka AaEaya laoto hOM ]nhoM Aap Apnaa Ba> banaa laoto hO M. kmala sao Baro saraovarao M sao iGaro tona yaa dixaNaI it$Ppor maoM Aap fnaQaarI naaga pr saaoyao hOM. Aapka naama japkr iktnaI sauivaQaa sao hma Aapkao pa gayaohOM p`Bau nao ba`*maa kao Apnao naaiBa kmala pr banaayaa evaM iSava ko KalaI kpala pa~ kaoApnao )dya ko rsa sao Barkr ]nakao M Saap sao mau> krto hue dovaao M ka p`Bau banaa idyaa.dovaao M nao p`aqa-naa kI 'vak`dMt ka mauMh faD,nao vaalao p`Bau hmaarI rxaa kIijayao.' tba AapnaonarisaMh ko $p mao M mauMh Kaolao Apnao pMjaaoM sao ihrNya kI CatI caIr DalaI. samaud` ko }pr p%qaraoM sao saotu ka inamaa-Na kr Aap laMka maoM p`vaoSa ikyao AaOr raxasaraja ko dsaao M isar evaM baIsaao M Baujaayao M kaT Dalao. vaOidk ?iYayaaoM sao vaOidk ?caaAaoM ko inapuNa paz vaalao

jagah it$Ppor maoM Aap rhto hOM. kRYNa ko $p maoM ma@Kna Ka Aap maa^M ko kaopBaajana hue evaM maqaanaI vaalaI rssaI sao maa M nao Aapkao }Kla maoM baaMQa idyaa. caaraoM vaod paMcaao ya& evaM C: AagamaaoM maoM inaYNaat AapkI sada pSaist gaato hOM.paMcavaoM Satk ka dSavaaM dSak 5 : 10 yaa pasaur 1438 sao 1447 tk : 10 pasauraoM maoMit$nandIpur ivaNNagarma idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa gaayaI hu[- hO. AaLvaar saMt nao p`Baukao Apnaa AaraQya dova batayaa hOM evaM isar navaakr p`aqa-naa krnao kao khto hOM. pBau maa^Mko kaop sao Drto qao prMtu ]nako Wara EamapUva-k tOyaar ikyaa huAa dhI evaM ma@Kna GaD,o

ko saaqa caura lao gayao. Aapnao ]dr maoM saataoM laaok evaM Anya saba kuC rK ilayaa. yauga yauga ko p`laya ko baad [na sabaaoM sao puna: Aapnao jagat kI saRiYT kI. hjaaraoM saUya- saop`itBaavaana cak` evaM SaMK QaarNa kr gada QanauYa baaNa evaM KD\ ga sao raxasaaoM ka AapnaoTukD,o TukD,o kr idyaa. ApnaI p%naI evaM Baa[- ko saaqa Aap GanaGaaor jaMgala maoM Ba`maNa krto rho. yahaM dovagana AapkI pUjaa krto hOM. ipta kI yaatnaa ka AMt krnao ko ilayaop`Bau nao band karagaar maoM janma ilayaa AaOr naMdgaaop ko pu~ ko $p mao M palao paosao gayao. rajaa nandI vama-na AapkI pUjaa krnao Aayaa krto qao. vaMdIjana gaato hOM 'Aapsao AcCa dovata nahIM evaM [sa nagar sao AcCa nagar nahIM'. jaba p`laya kI baaZ, AakaSa kao CUtI hO ]sa 

,

, ,

,

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 209dvyapbaMQama 

Page 210: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 210/519

samaya p`Bau kI [-cCa kao isar pr QaarNa krnao vaalao kao kao[- xait nahIM phuMcatI.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

idvya doSa 64. it$nandIpur ivaNNagarma 1.sqaana : yah kuMBakaonama rolavao sToSana sao 5 ik maI dUr dixaNa pUva- idSaa maoM hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar baOzo Avasqaa maoM ABayahst ko saaqa piScamaaiBamauK hOM AaOr saaqa maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI ivarajamaana hOM. 'nandI naaqana' tqaa 'ivaNNagar po$mala' Aaid naamaaoM sao jaanao jaato hOM. ]%sava ivaga`h kao 'jaggananaaqana' khto hOM. [sa sqaana kao naaqana kao[la tqaa dixaNa jagannaaqana BaI khto hOM. tayar SaoMbakavallaI khI jaatI hOM. tIqa-kao nandI tIqa- khto hOM. ivamaana maMdar ivamaana ko naama sao jaanaa jaata hO.3. maihmaa : khto hOM ik Bagavaana phlao pU vaa-iBamauK qao prMtu iSavaI cak`vatI- kaokbaUtr taOlanao maoM trajaU ko plaD,o pr Apnaa SarIr ka maaMsa kaTkr caZ, ato doKnao koilayao piScamaaiBamauK hao gayao. ek Anya kqaa ko Anausaar EaIdovaI nao Apnao kao Bagavaana ko vaxasqala pr sqaaipt krnao ko ilayao yahaM tpsyaa kI qaI. caU^Mik EaIdovaI pU vaa-iBamauK haokr tpsyaa kr rhI qaIM AaOr Bagavaana jaba p`sanna haokr yahaM pQaaro tao piScamaaiBamauK hao EaIdovaI ko mana kI [-cCa kI pUit- kI. [saI ko ]plaxa mao M AaiSvana maasa ko Sau@la pxa 

ko Sauk`vaar kao tayar ko it$maMjana kao bahut mah%va idyaa jaata hO.ek baar iSava jaI kI savaarI naMdI vaOkuMz ko Warpala kI ]poxaa kr vaOkuMz maoM p`vaoSa kr gayaa. Warpala ko Saap sao naMdI ko saaro SarIr maoM AsahnaIya jalana haonao lagaI. iSava jaI ko pramaSa- pr naMdI nao yahaM Aakr tpsyaa kI AaOr Bagavaana nao ]sao Warpala ko Saap saomau> kr idyaa AaOr ApnaI saovaa maoM svaIkar kr ilayaa. Bagavaana ko gaBa-gaRh maoM vaayaIMdIvaar pr Aaidkar naMdI ka ica~ banaa hO. [saI karNa nagar ka naama BaI nandIpur haogayaa.jabaik ]D,Isaa rajya ko pUrI maoM Bagavaana jagannaaqa pisaw hO M yahaM ko Bagavaana 

dixaNa ko jagannaaqa maanao jaato hOM.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1438 sao 1447.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::Czo Satk ka phlaa dUsara evaM tIsara dSak 6 : 01 6:02 evaM 6:03 yaa pasaur 1448 sao 1477 tk : tIna dSak ko 30 pasauraoM maoM it$vaNNagar AaoiPpilaAPpna idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa gaayaI hu[- hO. AaLvaar saMt p`Bau sao janma ko ca@kr sao maui> maaMgato hOM. samaud` maMqana maoM Aapnao pQaarnao kI kRpa kI. naIlaa ivaYapana iSava kao idyaa AmaRt dovaaoM kao idyaa tqaa svayaM laxmaI $pI AmaRt kao svaIkar ikyaa. tIna puiryaaoM kao

,

, ,

,,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 210dvyapbaMQama 

Page 211: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 211/519

jalaanao vaalao iSava ko }pr tPt baaNaao M sao Aapnao kalao koSa jaOsaa ica*na CaoD, idyaa.pRqvaI saUya- caaMd jaD , caotna kao xaNa Bar maoM inagalakr ek sarla iSaSau ko $p maoM baT 

p~ pr samaud` maoM saao gayao. Aap puna: samaud` evaM pva-t hao gayao tqaa laaokaoM ko saRiYTk<aa-ba`*maa hao gayao evaM caaraoM vaod kI ?caayaoM hao gayao. yahaM vaOidk ?iYa p`at: evaM saayaM Aigna kuMD maoM GaI kI AahutI doto hO M. Apnao pUva- ko jaIvana ko kTu AnauBavaaoM ka smarNa kr AaLvaar saMt khto hOM kamaI naairyaao M ko AakYa-Na sauK maoM bahut yaatnaa hO evaM maR%yau ka Baya rhta hO. tulasaI kI maalaa evaM maukuT QaarNa krnao vaalao p`Bau hma AapkocarNaarivaMd ka AaEaya laonao Aayao hOM.AaLvaar saMt puranaI GaTnaaAaoM kao yaad krto hue p`Bau ko carNaaoM ko AaEaya kI duha[- dotohOM. [ind`yaao M kao BaaOitk sauK sao KuSa rKnao ko ca@kr mao M bahut Apmaainat haonaa pD,a hO. tba maOM Aapkao BaUla gayaa qaa. bauiwhIna Avasqaa maoM janma marNa kI AavaRit maoM pD,kr duK evaM yaatnaa Jaolata rha. maRganayanaI kamaI naairyaaoM ko sauK kI inassaarta kao samaJa Aba Aapko carNaaoM maoM Aayaa hUM^. yah samaJa kr ik baccaoM evaM pi%nayaaM ]hlaaok maoM kao[-kama nahIM AayaoMgao ]nasabaaoM sao mana kao hTa ilayaa hUM  ^. Aapnao jaao ApnaI kRpa kI kTar hmaoM dI hO ]sasao [indyaaoM ko Anaacaar kao kaT kr Aapko carNaaoM maoM Aa pD,a hUM^. haya 

Aba hmaoM saMpnna saaMsaairk jaIvana AaOr pRqvaI pr Saasana krnao vaalaa rajaa ka gaaOrva gaana nahIM caaihyao.laMka ko naaSa krnao vaalao p`Bau Aap hI hOM. AapkI dI hu[- hmaaro BaItr jaao[ind`yaaM hO M vao hmaoM narkgaamaI banaanao ko ilayao Aatur hOM. hmaaro QaU <a- kma- ima~ bananao ka svaaMga Bar kr hmaoM Gaaor nark Baojanao kI p`tIxaa maoM hO M.p`Bau Aapnao caaMd kao ]sakI yaatnaa sao mau> ikyaa. C~QaarI rajaaAaoM ko baIca dU t ka kama krnao vaalao Aap Ba>aoM ko )dya ko AmaRt hOM. Aap hmaaro )dya ko &ana dIp hO M. Aapko carNaaoM maoM Aayaa hUM^.AaLvaar saMt ivaSvaasa pU va-k p`Bau sao p aqa-naa krto hO M ik Aba hma Aapko carNa tk Aa 

gayao hOM AaOr maora ]war inaiScat hO. Aapko saundr saaOMdya- ka smarNa kr saBaI sauKao M ka hmanao %yaaga kr idyaa hO. janma sao mau> haokr AapkI kRpa sao Aapko pasa Aayaa hUM^.it$ku$gaMuDI evaM it$narOyaUr ko p`Bau kI duha[- doto hue baItI Avasqaa ka smarNa kr batato hOM ik caMd`mauKI ko nayana kTaxa sao Gaayala hao hma daOD,to Aapko carNaaoM tk AayaohOM. AapkI Kaoja maoM hmanao Apnaa duK gaMvaa idyaa AaOr Aapko carNa tk Aa gayao.samaud` sao iGaro laMka nagar ko rajaa ravaNa ka AMt krnao vaalao p`Bau maoro naaqa hma dUsarodovata kao nahIM jaanato. saccaa[- ko rasto sao ApnaI Aa%maa kI ]nnait ka maaga- pa saka hUM. Aat-Baava sao inavaodna krto hOM ik mauJao vyaa#yaa ko ilayao na khoM bailk saIQao Apnao

, , , ,

!

, ,

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 211dvyapbaMQama 

Page 212: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 212/519

)dya maoM rKoM. Sai>SaalaI haqaI Gaaor jaMgala mao M BaarI lakD,I zolata hO.saarI lakD,I maoMAaga laganao sao vah Baar mau> hao jaata hO. maorI vahI isqait hao gayaI hO. maQausaU dna p`Bau

ivanatI hO [sa dasa kI rxaa evaM kuSala xaoma kI kRpa kro M.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 65. it$vaNNagar AaoiPpilaAPpna :1.sqaana : yah kuMBakaoNama sao 6 ik maI pr hO tqaa it$naagaoSvarma rolavao sTSana sao 2 ik maI pr hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar pUvaa-iBamauK KD,o Avasqaa maoM hOM AaOr AaoiPPailaAPpna EaIinavaasa ko naama sao jaanao jaato hOM. tayar laxmaI BaU dovaI hOM AaOr vasauMQara QarnaI dovaI tqaa BaUima naaiccayaar Aaid naamaaoM sao jaanaI jaatI hO M AaOr ]<araiBamauKI hOM tqaa AaQaobaOznao kI maud`a maoM hOM. tayar ko saamanao maak-NDoya mauina hOM ijanhaoMnao tulasaI kanana maoM imalaoknyaa ka palana paoYaNa ikyaa qaa AaOr dixaNa kI Aaor mau Mh kr knyaa dana kI maud`a maoMsasaur kI BaaMit baOzo hue hOM. yahaM ka ivamaana ivaYNau ivamaana yaa sauQaanaMd ivamaana kha jaata hO.tIqa- Ahaora~ puYkrNaI evaM AartI puYkrNaI hO.3.maihmaa : maUlaavar vao MkTacalapit p`Bau ko Baa[- jaanao jaato hOM [saIilayao [sa sqaana kao

'tona it$pit' BaI khto hOM. nammaaLvaar kao p`Bau nao paMca $paoM maoM dSa-na idyaa qaa jaaoit$vaayamaaoLI 6.3.9 mao M icai~t hOM. yahaM p`Bau ko paMca naama hO M : maUlaavar it$ivaNNaagarmaPPana ]%saavar paonnaaPPana Baaoga maUi<a- kao maUqaaPpna khto hOM tqaa daoAnya kao ennaaPpna evaM maiNaAPpna khto hOM ijanakI mau#ya maM idr pirsar maoM pRqak sainnaiQa hO. Bagavaana nao baUZ,o ba`a*maNa ko vaoYa maoM maak-NDoya sao ]nakI knyaa maaMgaaI qaI.mauina nahIM caahto qao saundrI knyaa kao donaa At: ]nhao Mnao ba`a*maNa kao kh idyaa ik yah knyaa CaoTI hO AaOr Baaojana mao M namak donaa BaUla jaatI hO ijasasao Baaojana ka svaad jaata 

rhta hO. ba`a*maNa [sa baat sao nahIM ihlaa AaOr Apnaa paNa donao ka zana ilayaa. mauina baD,o AsamaMjasa maoM pD,o AaOr Qyaana lagaakr p`Bau kI p`aqa-naa kI. Bagavaana SaM K cak` ilayaop`kT hue AaOr ba`a*maNa gaayaba hao gayaa. mauina nao p`sanna haokr BaU dovaI sva$ipnaI knyaa p`Bau kao do dI. Bagavaana nao kha ik ]naka Baaojana Aba sao ibanaa namak ka rhogaa AaOr Aaja BaI yahaM Baaoga ibanaa namak ka hI lagata hO. Ba>gaNa ga$D, stmBa ko pasa valaIpIz pr namak caZ,ato hOM.4.idvyapbaMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maaoLI 1448 sao 1477 tk 1649 1855 2080 tqaa iSairya it$maDla 2673 evaM poirya it$maDla 

!

,

, ,

, , ,

, ,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 212dvyapbaMQama 

Page 213: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 213/519

2674.poya AaLvaar maunrama it$vandaid 2342 2343.nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3473 sao 3483 tk.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::Czo Satk ka caaOqaa sao dSavaaM dSak tk tqaa saatvaoM Satk ka phlaa sao tIsara dSak tk 6 : 04 sao 6:10 tk evaM 7:01 sao 7:03 tk yaanaI pasaur 1478 sao 1577 tk :dsa dSakaoM ko 100 pasauraoM maoM it$narOyaUr idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa gaayaI hu[- hO.AaLvaar saMt maanava jaIvana ko laacaar baovasa vaRwavasqaa ka ica~Na bahut maaima-k SabdaoM maoMkrto hOM tqaa mana kao saavaQaana krto hOM ik [sa Avasqaa ko phuMcanao ko pUva- p`Bau kI SarNaagait sauinaiScat krlaao. ho mana [sako phlao ik AaMKoM kmajaaorI sao naacaoM kf Bar jaayao evaM saundr naairyaaM khoM 'ipta jaI saavaQaanaI sao calaao' hmalaaoga p`Bau ko pasa calaoM jaao saU ya- caaMd vaayau evMa Aigna hue. Aap narOyaUr maoM rhto hOM AapkI pU jaa Aip-t kroM. saugaMiQat jaUD,o vaalaI naairyaaM ek~ haokr vyaMga BarI hMsaI ko saaqa pUCMo 'kf vaalaa AadmaI tuma yahaM @yaa krnao Aayao hao ' hmalaaoga p`Bau ko pasa calaoM. naairyaaM ek~ haokr vyaMga BarI hMsaI ko saaqa pUCoM 'Bavaana Aba Aap @yaaoM hmalaaogaaoM kao tqaa hmaaro vas~ kao doKto hOM saundr naairyaaM Apnaa snaoh hTato hue pUCoM '[tnaI dUr KaMsato @yaao M Aa 

gayao naairyaaMM Apnaa poma badla doM tqaa hMsato hue baaolaoM 'yah AadmaI duYT hO tqaa TUT cauka hO . [sako phlao ik saundr naairyaaM Apnaa snaoh KIMca laoM SarIr xaINa hao jaayaokmar Jauk kr DMDo pr iTk jaayao hmalaaoga p`Bau ko pasa calaoM.Pa`Bau nao pura kala mao M samaud maMqana kr dovaaoM kao ]nakI rxaa ko ilayao AmaRt do idyaa. narisaMh ko $p maoM Aakr p`Bau nao naKpMjaaoM sao Asaur kI CatI caIr dI. yaaowaAaoM sao yauw kr p`Baunao laMka kao naYT kr idyaa. p`Bau nao ma@Kna caurayaa evaM }Kla maoM baaMQao gayao. naiPpnaaya sao paiNaga`hNa ko ilayao Aap nao saat vaRYaBaaoM sao yauw ikyaa. pUtnaa raxasaI ka p`Bau nao stna 

pana ikyaa tqaa haqaI pr jaaoraoM sao p`har ]saka baQa kr idyaa. p`Bau nao samaud` yaa~a kr gau$ kao ]naka pu~ laakr do idyaa. p`Bau nao Ajau -na ko Svaot GaaoD,o vaalaa rqa ha^Mka evaMjayad`qa ka ]sakI Sai>SaalaI saonaa ko saaqa ivanaaSa kr idyaa. narOyaUr kI p`akRitk saMpda kmala Bara talaaba maQauma#KI ilapTo fUla fla tqaa vaOidk rIit kI pUjaa ka BaI yaqaavat ica~Na p`stut hO.PaRqvaI AakaSa idSaayaoM samaud ` pva-t tqaa Anya saBaI kao inagalakr tOrto baTp~ pr 

iSaSau ko $p maoM saaonao vaalao pBau ka dSa-na Agar caahto hao tao it$narOyaUr maiNamaD@kao[-la jaaAao. ivaSaala ma%sya ko $p mao M p`laya jala pr p`kT haokr pva-taoM Aaid ko }pr 

, ,

,, ,

, , ,

, ,

' , ,,

, ,

, , , ,

!

?

!

?

?

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 213dvyapbaMQama 

Page 214: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 214/519

AanaMd sao tOrnao vaalao p`Bau ko carNaaoM ka yahaM AaEaya imalata hO. eosao p`Bau ka yahaM inavaasa hO ijanaka vas~ samaud` hO pRqvaI pOr hO vaayau QaD, hO AazaoM idSaayaoM baahoM hOM evaM ba`*maaND 

ikrITQaarI mastk hO. ihrNya Asaur kao pkD, kr ApnaI gaaod maoM rK ]sakI CatI caIr kr sava-~ gama- KUna ivaKornao vaalao p`Bau ka yah inavaasa hO. carvaaha p`Bau nao baaMsaurI bajaayaI gaaoipyaaoM ka kMgana caurayaa tqaa p`acaIna Warka nagar pr rajya ikyaa. AapnaoAjaoya yaaowa ko $p maoM 21 rajaaAaoM ka purakala maoM frsaa sao AMt ikyaa. Aap tulasaI kI maalaa QaarNa krto hOM tqaa ArMgama maoM rhto hOM. }Mcao kula ko caaola naroSa AapkI pUjaa Aip-t krnao Aato hOM ijanhaonaoM Aaz haqa vaalao [-Svar ka sa<ar baD,o maMidraoM ka inamaa-Na krayaa.AaLvaar saMt Apnao BaItr p`Bau ko p`it saudRZ, ivaSvaasa ka baKana krto hOM. catuid-k fOlaI p` akRitk sauYamaa maoM Aap p`Bau ko mauKmaMDla ko mauskana ka dSa-na krto hOM. narOyaUr ko p`Bau nao hmaoM Apnaa kr ApnaI saovaa maoM lao ilayaa. Aap mastk pr tulasaI ka ikrIT phnato hOM. saugaMiQat maullaO ivahMsato hO M panala fUla ]nako saaqa imalakr AamaM~Na doto hOM.Aapnao sauvaNa- maRga ka baQa ikyaa. Aapnao BaUima ko ]phar kI yaacanaa kI. iSaSau$p maoMSvaot ma@Kna kI caaorI kI AaOr jaba maa^M nao gaussao maoM }Kla sao baaMQa idyaa tao raoto KD,o

rho. maullaO ko hMsato fUla yah saunakr ApnaI mauskana ivaKorto hOM. QanauYa ya& maoM Aap maqaura gayao tqaa mallayaaowaAaoM ko saaqa kMsa ka AMt ikyaa. Aap kailaya naaga ko fna pr naacao. baanaasaur ko hjaaraoM haqaaoM kao kaT Dalaa jabaik i~nao~QaarI iSava evaM ]nakopu~ saonaa ko saaqa Baaga KD,o hue. Aapnao rqa haMkkr saonaavaalao mahana rajaaAaoM ka AMt ikyaa. Aap nao pva-t kao ]zakr gaaopvaMSa ka rxak ko $p maoM kama ikyaa. yauwxao~ maoMSaMK fUMkkr paMcaalaI ko jaUD,a baMQavaanao vaalao Aap p`Bau narOyaUr maoM rhto hOM. Basma lagaayaobaOla pr savaar jaTaQaarI iSava gaMgaa evaM caMd`maa kao Apnao baalaaoM pr rKo hue ba`*maa kI 

 KaopD,  I ka iBaxaa pa~ ilayao jaba iBaxaa ko ilayao phuMcao tao p`Bau nao Apnao )dya ko rsa sao[nako iBaxaapa~ kao Barkr [nakao Saap sao ivamau> ikyaa.Anya idvyaxao~ao M ko p`Bau ka smarNa krto hue AaLvaar saMt narOyaUr ko p`Bau kI maihmaa gaatohOM. maRgaCalaa lapoTo vaamana ko $p maoM maabalaI ko pasa jaakr p`Bau nao jamaIna kI yaacanaa kI. Aap AmaRtmaya baagaaoM vaalao it$vaoMkTma ko inavaasaI hO M. saba jagah Kaojanao pr maOMnaoAapkao narOyaUr maoM payaa. samaud` ka maMqana ikyaa AaOr maClaI ko $p maoM Aakr p`laya kala maoM [sao pI gayao. Aap it$mala evaM tona vayala AalaI ko p`Bau hOM. gajaond` ko rxak ihrNya ko ivanaaSak hOM. Aap sada saugaMiQat tulasaI kI maalaa phnato hO. Qanau-QaarI ko $p maoM p`Bau

, , , ,

,

,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 214dvyapbaMQama 

Page 215: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 215/519

nao samaud` sao iGaro laMka ko ravaNa ka baQa kr idyaa tqaa ivaBaIYaNa pr ]darta idKayaI.yaSaaoda ikSaaor Aap naaiBa kmala pr ba`*maaND ko dovaaoM tqaa manauYyaaoM kI rcanaa krnao vaalao

hOM. KaMDva vana maoM Aaga lagaanao vaalao p`Bau maoyyama maoM rhto hO M AaOr AmaRt Tpkato klpvaRxa hOM. sa%yaBaamaa ko ilayao Aapnao saundr Warka banaayaa. saugaMiQat kuDndO ko Sayanaavasqaa vaalao p`Bau saundr Svaot SaMK evaM tojaaomaya cak` QaarNa krto hOM. Aap hmaaro rajaa hOM.Aapkao narOyaUr mao M doKa hO.kpala iBaxaapa~ ilayao tInaaoM laaok GaUmanao vaalao iSava kao EaIpit p`Bau nao Saap sao mau> krayaa.ho mana Aapko carNaaoM ka AaEaya laao. Qanau-QaarI p`Bau ko tPt baaNaao M sao daoYaI raxasaao M ko BaarI isar QaraSaayaI hao gayao. SaMK ko vaNa- ko balarama ko CaoTo Baa[- ko $p maoMp`Bau nao dUQa kI saamaigayaaoM evaM jagat kao ek Ga^M  UT maoM inagala ilayaa. hvaa maoM naacato GaD,o kosaaqa naacanao vaalao p`Bau nao vaYaa- raoknao ko ilayao Sai>SaalaI BaujaaAaoM sao pva-t ]za ilayaa.Baart ko yauw maoM p`Bau nao cak` sao saUya- kao iCpa idyaa jaao svayaM Apnao ]dr maoM ba`*maaND iCpato hOM. EaI laxmaI kao Apnao vaxasqala pr rK p`Bau p`sanna rhto hOM.p`akRitk saMpda ka vaNa-na krto hue khto hOM ik it$narOyaUr maoM saunahlao pko baala ko Qaana laala kmala evaM }Mcao gannaa ko paOQao ek dUsaro ko baIca ]pjato hOM. yahaM pko hue evaM pknao vaalao

fla Aroka ko fUlaaoM ko maaotI sao gaucCo baagaaoM maoM Baro hue hOM. it$narOyaUr maoM vaOidk ?iYayaaoM ko Aigna kuMD sao ]znao vaalaa QauMAa saMpnnata p`dana krnao vaalaa baadla banaata hO.Czo Satk ko dsavaoM dSak maoM AaLvaar saMt narOyaU r ko pBau sao vaOYNavata maoM samaaEayama imala jaanao ka hO pUra saMkot doto hOM. ivaiBanna idvya doSaaoM kI maihmaa ko saaqa Aap yah GaaoYaNaa krto hOM ik Aapka maM~ hO 'namaao naarayaNamao'. kuDndO maoM Sayana krnao vaalao p`Bau nao varah ko $p maoM pRqvaI ka }war ikyaa saMrixat laMka kao jalaakr QaUla maoM imalaa idyaa evaM

pRqvaI kao dao pgaaoM maoM maap idyaa. kmala saraovar maoM p`vaoSa kr ivaYa vamana krnao vaalaokailaya ko fna pr naR%ya ikyaa. Aapnao varah $p mao M pRqvaI kao daZ,ao M pr ]za ilayaa.Aapnao gaussaOla haqaI ka daMt ]KaD, a AmaRt ko ilayao samaud` maMqana ikyaa gaaoipyaaoMka ma@Kna caurayaa. Aap Apnao vaxasqala pr EaIlaxmaI kao QaarNa krto hOM. saMrixat kaMcaI nagar maoM rhto hOM evaM saaro saMsaar sao pDkma yaanaI paMDva dUt idvyadoSa kaMcaIpurma maoMpiUjat hO M. LaMka par baaNa varsaa kr raja ivaBaIYaNa kao do idyaa. pva-t ]zakr tUfana sao gaayaaoM kI rxaa kI. Aapnao saat vaRYaBaaoM ka Samana ikyaa.Aap kaovalaUr maoM KD,o hOM. Aap nao yama kao rNa xao~ maoM daOD,akr raxasa kula ka AMt kr idyaa. baMdraoM evaM

!

, ,

,

,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 215dvyapbaMQama 

Page 216: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 216/519

BaalauAao M kI saonaa sao balaSaalaI raxasaaoM ka maana mad-na kr idyaa. Aap dUQa maQau evaM AmaRt ko trh hmaaro )dya ko ilayao maQaur hOM. Aap EaIpit hOM. maOM Ba>aoM sao khUM^gaa ik vao hmaaro

saaqa 'namaao naarayaNamao' duhrayaoM. Aap hmaaro tqaa dovaaoM ko p`Bau hOM. Aapka maM~ 'namaaonaarayaNamao' japkr Ba>gaNa kma- ko laoKa sao mau> hao jaaAao.AaLvaar saMt BaivaYya kI sauiQa laoto hue p`Bau sao punaja-nma ko ca@kr sao ivamau> haonao kI p`aqa-naa krto hOM. jaOsao baCD,a gaaya kao dUQa ko ilayao pukarta hO vaOsao hI hma Aapkaopukarto hO M. ivanatI hO ik maora punaja-nma na haonao kI vyavasqaa kroM. saat samaud` pva-t evaMAnya saBaI Aapnao ek hI baar maoM inagala ilayaa. hmaaro p`oma sao Aap xaIrsaagar maoM vaoMkTma ko pva-taoM evaM it$kao+yaUr maoM rhto hOM. kDlamallaO ko AmaRt maya p`Bau jaba maOM Aapkaopukarta hU^M'koSaI GaaoD,a ko jabaD, a faD,nao vaalao Sauw pra%Par p`Bau 'hmaara )dya caurato hue ]samaoM AanaMd Bar kr Aap inavaasa kr jaato hOM. AapkI ]darta kao maO M kOsao BaUla sakta hU   ^M ip`yatmaa ko saaqa p%qarIlao vana maoM Ba`maNa ikyaa. ihmaalaya kI bafI-laI caaoiTyaaoMpr rhnao vaalao p`Bau it$maUiLkLma ko p`kaSa Aapko dSa-na sao hmaarI jaIvaa%maa baMQana sao mau> hao gayaI hO. jaba maOM Aapkao 'pBau evaM naaqa' khta hU^Mtao dUsaro hmaoM 'pagala pagala'khto hOM. kOsao kBaI BaI maOM Aapkao BaU la sakta hU M.

Aap varah evaM pxaI ko $p maoM Aayao AaOr maoro naIca )dya kao Apnao jaOsaa pavana banaa idyaa. haya jaba maOM Aapkao 'caaor' khta hU^Mtao maorI AaMKo M AEau bahatI hO. maoro p`it p`oma ko karNa Aapnao mauJao saovak banaa ilayaa. hmaaro maata ipta nao janma idyaa AaOr baad mao M vaosaMsaar CaoD, kr calao gayao. tdupraMt saba snaoh evaM Pyaar donao vaalao Aap hI hmaaro maata ipta hOM. iSaSau $p maoM Aakr sabaaoM kao inagala gayao. saaoto hue ek tOrto baT p~ pr isqat rho. SaaSvat p`Bau hmaaro )dya maoM ivarajamaana rho prntu tba maOM jaanata nahIM qaa.Aap maoro )dya mao M naIcao ]tr kr baOz gayao hOM. kOsao Aapkao Aba jaanao dUMgaa maoro ipta ko

ipta ko ipta ko ipta … ek baar hmaaro BaItr basa gayao hO M tao kOsao Aapkao Aba jaanaodUMgaa Agar mauJao CaoD,kr Aap iksaI dUsaro ko )dya maoM jaa basato hOM tao maorI ihssaodarI rhogaI nahIM. baat maanaao AaOr maoro )dya mao M hMsagaaimanaI dovaI ko saaqa basao rhao. AaLvaar saMt batato hOM ik maora SarIr ABaI jaINa- SaINa- nahIM huAa hO. yah Aapkao QaarNa krnao maoMsaxama hO. SarIr kI maaMsapoisayaaoM kao Aapkao QaarNa krnao laayak rKo hue hUM^. Aapka Qyaana krto hue Aapkao Apnao )dya mao M dRZ,ta sao AasaIna kra cauka hUM^.[sa naIcaa%maa nao Aapkao svaPna maoM doKa AaOr doKto hIM maorI AaMKoM tqaa )dya ]maMga maoM]Cla pD,o. Aap makrakRt kuNDla phnato hOM.

,,

!

!

! !

!

?

?

tIna AaLvaaraoM ko baIca ek tMga jagah 

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 216dvyapbaMQama 

Page 217: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 217/519

maoM Aap caaOqao BaI p`vaoSa kr gayao. ijasa idna sao Aap Aayao iksaI AaOr ko pasa na jaakr Aap hmaaro mana mao M basa gayao. yama sao hmaarI rxaa krto hue Aap hmaaro isqar caOtnya hao

gayao. mahana rajaaAaoM ka Baart yauw paMDva hmaaro kRYNa ko karNa jaIt gayao. AapnaolaMka ko rajaa pr baaNaaoM kI vaYaa- kr dI. kovala Aap hI hmaarI pUjaa laoto hOM. haqa ]zakr ]%saaiht krto hue mauJao Z, aZsa baMQaato hO M 'Drao nahIM hma tumharo saaqa hOM'.vaOidk ?iYayaao M ko )dya vaalao p`Bau hmaaro )dya AaMK evaM naIca ija*vaa pr Aa gayao hOM.[sa saMsaar evaM jaIvana mao M Aapnao jaao kRpa kI hO ]sasao Aba kao[- kma- saMga`iht haokr mauJaonaIca nahIM banaa sakto. maaotI kI AaBaa vaalao p`Bau Aapkao Aaja yahaM doKa hO. Aap kaoCaoD,kr maora )dya iksaI AaOr kI p`SaMsaa krnaa nahIM jaanata. narOyaUr ko p`Bau Aap hI kuDndO ArMgama vaoMkTma maalaO$HaSaaolaO evaM tMjaOmaamaiNa ko p`Bau hOM.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 66. it$narOyaUr yaa naaiccayaar kao[la :1.sqaana : yah sqaana kuMBakaonama sao 8 ik maI pr Avaisqat hO. [sao naaiccayaar kao[la saugaMQa igarI naaMbaIyaU r EaIinavaasa xao~ma maiNamaaD kao[la isaiw xao~ma pMcavyaUh sqalama WadSaaxar xao~ma ko naama sao BaI jaanaa jaata hO. po$maala yahaM naaMbaI kho jaato

hOM [saIilayao [sa sqaana kao naaMibayaUr BaI khto hOM.2.ivaga`h sva$p : gaBa-gaRh maoM paMca sva$p maoM po$maala ivarajamaana hOM [sailayao pMcavyaU h khto hOM. Bagavaana ko saaqa p`Vumna Aina$w pu$Yaao<ama balarama ivarajamaana hOM.Bagavaana ko vaxasqala pr laxmaI ka p`tIk ivarajamaana hO. Bagavaana ko pirNaya kopuraoiht ko $p mao M catumau-K ba`*maa gaBa-gaRh maoM ivarajamaana hO M. dao BaujaaAaoM vaalao pUvaa-iBamauK KD,o maud`a maoM maUlaavar it$narOyaUr naaMbaI yaa EaIinavaasa yaa prvaasaudova kho jaatohOM. tayar vaMjaulaavallaI po$maala ko saaqa gaBa-gaRh maoM hI ]nako dayaoM KD,I hOM. tayar 

kao naaMbaIkO naaiccayaar BaI khto hOM. daonaao M idvyadMpit it$klyaaNa kaoLma maoM dSa-naIya hOM. yahaM tayar kI Alaga sainnaiQa nahIM hO. yahaM paMca tIqa- hOM ijasamaoM sabasao pisaw maiNa mau>a nadI hO. Ivamaana kao EaIinavaasa ivamaana khto hO M jaao gaaopur kI AakRit maoM banaa hO. [sa trh ka ivamaana paqa-saarqaI maMidr iT/PlaIkona caonnaO evaM vardraja po$maala kao[la kaMcaIpurma maoM hO. yahaM kula 16 gaaopur hOM tqaa paMca maMijalaa rajagaaopur 76 fIT }Mcaa hO.yahaM pixaraja ga$D, jaI kI ApnaI ivaSaoYa mah<aa hO. Aap vaahna ko Aitir> ek ivaSaoYa dovata ko $p maoM ina%ya 6 baar pUjao jaato hOM. AapkI ek pRqak sainnaiQa hO.

,, ,

, , , ,

,, , , , ,

,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 217dvyapbaMQama 

Page 218: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 218/519

ivaga`h ek hI Saalaga`ama p`strKMD 5 fIT ko vagaa-kar Aasana pr 8 fIT kI }Mcaa[-maoM inaima-t hO. ga$D, jaI naaO sap- sao ivaBaU iYat hO M. 'Amauda klaSama' naama sao ek ivaSaoYa 

maaodk ka maQaur naOvaoV Aapkao Aip-t haota hO. [saIilayao Aapkao 'maaodk maaodar' kha jaata hO. p`Naya klah ko karNa mahalaxmaI $z kr A&at sqaana pr calaI gayaIM qaIM.Aapko Aqak pirEama sao po$maala laxmaI tk phuMca payao. [saI ko ]phar sva$p Aapkao yahaM ivaSaoYa mah%va ko saaqa po$maala nao sqaaipt ikyaa hO. 16 haqavaalao saudSa-na jaI ko saaqa pICo narisaMh Bagavaana yaaoga narisaMh rama saIta laxmaNa rMganaaqa sanaatna kRYNa vaoNaugaaopala vardraja saaovarIrajaa laxmaInarisaMh nammaaLvaar it$maMgaO

AaLvaar ]DOyaavar doiSakana evaM maanavalaamaamauina kI pRqak sainnaiQayaaM hOM.3.maihmaa : SaaoBaayaa~a maoM saamaanyatyaa Anya tIqaaoo-M maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI po$maala kosaaqa rhtI hOM prMtu yahaM EaIinavaasa po$maala ekmaa~ vaMjaulaavallaI tayar ko saaqa rhtohOM. tayar ka [tnaa mah%va hO ik tayar kao po$maala sao tIna [Mca Aagao sqaaipt ikyaa jaata hO. ga$D, saovaa ko idna hMsa pr savaar tayar kI savaarI po$maala ko savaarI koAagao Aagao calatI hOM. tayar ko ipta maoQaavaI ?iYa nao po$maala ko saaqa jaao Sat- rKI qaI ik naaiccayaar kao ivaSaoYata dI jaayaogaI po$maala ]saI ka palana kr rho hO M. saudSa-na 

jaI kI saaQanaa sao maoQaavaI ?iYa kao pu~I ko $p mao M vaMjaulaa vaRxa ko naIcao laxmaI p`aPt hu[-qaIM. ?iYa nao ijasaka naama vaMjaulaalaxmaI rKa. Bagavaana laxmaI kao Kaojato paMca sva$p maoM Aayao qao. dao Sat- pr Bagavaana ka ivabaah laxmaI sao huAa : sabaaoM kao yahaM maaoxa imalaotqaa saBaI ]%savaaoM maoM laxmaI kao p`aQaimakta dI jaaya. [saIkarNa sao maM idr BaI 'naaiccayaar kao[la' ko naama sao p`isaw hO. yah sqaana saugaMQa sao BarpUr hO [sailayao [saonarOyaUr khto hOM.yahaM 'kala ga$D, saovaO' yaanaI ga$D, kI ]%sava maUi<a- p%qar kI rhtI hO jabaik 

saaQaarNatyaa ]%sava maUi<a- Qaatu ko AavarNa vaalaI lakD,I kI rhtI hO. vaYa- maoM dao baar po$maala [saI p`str ga$D, ivaga`h pr savaar hao SaaoBaayaa~a maoM inaklato hOM. ek tao maaga-LI yaanaI maaga-SaIYa- maah maoM tqaa dUsara fagauna maah maoM caaOqao idna ga$D, kI savaarI inaklatI hO. jaba sainnaiQa sao ga$D, jaI ka ivaga`h savaarI ko ilayao inakalaa jaata hO taocaar AadmaI [sa kama kao AasaanaI sao kr laoto hO M. jaba ']%sava po$maala' savaar hao jaatohOM tao caar ko badlao SanaO: SanaO: jyaada laaogaaoM kI AavaSyakta haotI hO. k`maSa: Aaz saaolah evaM AMtt: caaOsaz janaaoM kao imalakr Zaonao kI AavaSyata hao jaatI hO.ekbaar ek ba*macaarI nao 'narOyaUr EaIinavaasa' sao 108 idvyadoSa ko dSa-na kI [-cCa 

,

, , , ,, , , , , ,

, , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 218dvyapbaMQama 

Page 219: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 219/519

p`kT kI. flasva$p saBaI idvyadoSa ko Bagavaana kI p`itmaayaoM p`kT hu[-M AaOr ba`*macaarI kI [-cCa kI pUit- hu[-. saBaI 108 p`itmaayaoM CaoTo sva$p maoM yahaM saundr trh 

sao saMjaaoga kr rKI gayaIM hOM tqaa Ba>gaNa ]nako dSa-na sao laaBa ]zato hOM.AaLvaar saMt it$maMgaO AaLvaar yaanaI prkala svaamaI ka [saI sqaana pr vaOYNava ko $p maoM samaaEayama huAa qaa. po$maala nao [sa Avasar pr svayaM it$maMgaO mannana ka maud`a AaBarNa ka kama ikyaa qaa. it$maMgaO mannana kumaduvallaI sao vyaah krnaa caahto qao.kumaudvallaI nao it$maMgaO mannana sao ek vaYa- tk ek hjaar vaOYNava kao Baaojana kranao kI Sat- rKI. jaOsao BaI huAa Aapnao yah Sat- pUrI kI. [sako ilayao AavaSyak raiSa ek~ krnao ko p`yaasa mao Aapnao saMpnna rahgaIrao M kao laU Ta. Aap rajaa ko trf sao ek }Mcaopd pr AasaIna qao. [sa kaya- mao M rajakaoYa kI ek~ raiSa BaI Aapnao lagaa dI. rajaa kao jaba &at huAa tao ]sanao Aapkao karagaar maoM baMd kr idyaa. Bagavaana nao Aapkaoek idna svaPna dokr batayaa ik kaMcaIpurma maoM vaogavatI nadI kI vaalaukaraiSa maoM Amauk sqala pr pyaa-Pt Qana ]plabQa hO. Aapnao ]sao laakr rajaa kI raiSa laaOTa dI. ivavaah ko pUva- Aapkao vaOYNava bananaa qaa. po$maala sao hI Aapnao samaaEayama krnao ka inavaodna ikyaa. po$maala nao vaOsaa hI ikyaa. [saIilayao po$maala ka sva$p yahaM dao Baujaa vaalaa 

hO tqaa daonaaoM maoM SaMK cak` QaarNa kr it$maMgaO mannana kao SaMK cak` sao icai*nat kr samaaEayama krnao kao tOyaar kI maud`a maoM KD,o hOM.yah sqaana caarao M trf Anya idvyaao M doSaao M sao iGara hO: ]<ar mao M 5 ik maI pr it$ivaNNagarma 'AaoiPplaIaPpna kao[-la' piScama maoM 10 ik maI pr nandIpura ivaNNagar 'naaqana kao[-la' dixaNa maoM it$ccaorO 'SarNada po$mala kao[-la' dixaNapiScama maoM 8 ik maI pr it$kuDndO 'saarMgapanaI kao[-la'.yahaM ka banaa pItla ka ivaga`h ApnaI klaakRit ko ilayao Antra-YTIya #yaait p`aPt 

ikyao hue hO.4.idvyap`baMQama saMdBa-: prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1078, 1329, 1470, 1478sao 1577 tk , 1611 1659 1660 1852 2067 2068 tqaa iSairya it$maDla 2673 evaM poirya it$maDla 2674.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 67. it$kaccaI yaa histigarI yaa vardraja po$maala kao[la kaMcaIpurma 1.sqaana : yah idvyadoSa ivaYNaukaMcaI maoM Avaisqat hO ijasao iCnnaa kaMcaIPaurma yaa CaoTa kaMcaIpurma BaI khto hOM. kaMcaIpurma maMidraoM ka nagar hO jaao phlao sao ivaYNaukaMcaI tqaa 

,, ,

,, ,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 219dvyapbaMQama 

Page 220: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 220/519

iSavakaMcaI naama sao dao Baaga maoM baMTa huAa qaa. saara nagar ek QanauYa kI Aakar maoM basaa huAa hO tqaa iSava kaMcaI evaM ivaYNaukaMcaI imalakr ek nagar hao gayaa hO. piScama ka 

Baaga iSava kaMcaI hO tqaa pUrba ka Baaga ivaYNau kMacaI hO. kaMcaIpurma mao M kula 14EaIvaOYNava idvyadoSa Avaisqat hOM. paMca idvyadoSa ivaYNaukaMcaI maoM tqaa naaO iSavakaMcaI maoMhOM. yao idvyadoSa inamnaaMikt hOM.

1.po$maala kao[-la yaanaI vardraja yaa Ai<ayaUr 

2.AYTBauja 

3.yaqaao>karI yaa it$vaogka 4.it$tnaka yaa dIp p`kaSaar 5.it$vaollau@kO yaa narisaMhar 

6.paMDvadUt yaa it$pDkma 7.it$ ]rgama 

8.it$ naIrkma 9.it$ kargama 

10.it$ karvaNNama 11.naIlaaitMgala tu MDma 

12.it$klvaanaUr 

13.it$PpavalavaNNama 

14.it$ prmaoccara ivaNNagarma yaa vaOkuMz 2.ivaga`h sva$p : vardraja po$maala kao dovaraja BaI khto hOM. vardraja svaamaI komaMidr kao po$maala kao[-la khto hOM. catuBa-uja $p maoM maUlaavar piScaaiBamauK hao KD,oAvasqaa maoM histigarI pr Avaisqat hOM. }pr ko dayaaM haqa maoM cak` tqaa baayao M maoM SaMK QaarNa ikyao hOM. naIcao ka dayaa haqa ABaya maud a maoM hO tqaa baayaaM haqa gada pr iTka hO.tayar po$nadovaI kI sainnaiQa pRqak $p sao BaUKMD pr isqat hOM tqaa tayar catuBau-ja $p maoMpUvaa-iBamauK baOzI hu[- hOM. AanDala kI KD,o Avasqaa vaalaI iWBaujaI ivaga`h pRqak sainnaiQa 

maoM hO. yahaM ka ivamaana puNyakaioT kha jaata hO jaao gaaopur ko iSaKr ko Aakar ka hO

ivaYNaukaMcaI 

iSavakaMcaI 

!

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 220dvyapbaMQama 

Page 221: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 221/519

tqaa [sapr saat klaSa sqaaipt hOM. tIqa- kao Aanandsarsa ba`*maa varah SaoYa pd\ma evaM AignakuSala puYkrNaI khto hOM.

pUra maMidr pirsar 212 maI ]<ar sao dixaNa evaM 378 maI pUrba sao piScama xao~ maoM fOlaa huAa hO. pirsar tIna Gaora yaanaI tIna p`akar maoM baMTa huAa hO. sabasao BaItr ko p`akar maoMhistigair ko }pr vardraja po$maala hOM. AanDala yaaoga narisaMh malayatayar ivaYvaksaona QanavantrI tqaa gaNapit kI isainnaiQa BaUKMD maoM [saI p`akar maoM hO. dU sara p`akar maoM po$nadovaI tayaar kaodNDarama AaidSaoYa tqaa krmaaiNak varda kI pRqak pRqak sainnaiQa hOM. tIsara p`akar maoM AaLvaaraoM kI sainnaiQa hO ijasamaoM nammaaLvaar tqaa 

maQaura kiva AaLvaar naaqamauina ko saaqa ek sainnaiQa maoM hOM. it$maMgaO AaLvaar kI pRqak sainnaiQa jaINaao-war ko ilayao baMd hO. maanavalaamaamauina yaanaI barvarmauina kI pRqak sainnaiQa hO. Anya AaLvaar tqaa ramaanauja svaamaI evaM yaamaunaacaaya- svaamaI ek sainnaiQa maoMivarajato hO M. vaodaMt doiSak svaamaI kI ek svatM~ sainnaiQa hO. it$kaMccaI naaMbaI jaaoAlava<aar yaa kaMcaIpUNa- svaamaI ko naama sao jaanao jaato hOM ga$D, stMBa ko pasa ek maMDp maoM$icakr KMBaaoM pr ivarajato hOM. ga$D, stMBa ko pasa balaI pIz ko Aitir> ek paYaaNa ka BaI }Mcaa stMBa hO ijasako jaD, maoM AaMjanaoya svaamaI ka ica~ Kuda huAa hO.

6 fIT ko vyaasa vaalaa paYaaNa vaR<a ko baIca dao i~BaujaaoM ko baIca 16 haqa vaalao cak`t Aalavaar evaM [nako pIz pr isqat caaraoM haqa maoM cak` QaarNa ikyao AaidSaoYa pr baOzoyaaogaasana maoM narisaMh Bagavaana kI sainnaiQa puYkrNaI ko pasa pUrba trf hO. puYkrNaI kopiScama varah laxmaI kI sainnaiQa evaM ]<ar maoM rMganaaqa Bagavaana kI Sayanaavasqaa kI sainnaiQa hO. maMidr pirsar ko sabasao baahrI p`akar maoM pUrba evaM piScama idSaa maoM dao gaaopur hOM. piScama ko gaaopur pr naaO klaSa tqaa pUrba ko gaaopur pr gyaarh klaSa sqaaipt hOM.maMidr sao baahr piScama trf sainnaiQa vaIqaI ko AMt maoM AaMjanaoya svaamaI kI sainnaiQa hO jaao

bahut hI mah%vapUNa- hO. jaba kBaI BaI vardraja Bagavaana kI SaaoBaayaa~a maMidr pirsar saobaahr jaatI hO tao Aap AaMjanaoya svaamaI kao AvaSya dSa-na doto hOM. baahr ko p`kar maoM100 KMBaaoM vaalaa klyaaNa kxa hO jaao puYkrNaI ko dixaNa maoM isqat hO. puYkrNaI maoMAi<araja Bagavaana kI kaYzmaUit- ek saMdU k maoM baMd jala ko BaItr hO jaao 40 vaYaao-M kI AavaRit maoM ba`*maao%sava ko samaya 10 idnaaoM ko ilayao baahr Aakr dSa-na doto hOM. pUva- ka dSa-na 1979 mao M imalaa qaa AaOr 2019 mao M Agalaa dSa-na ]plabQa haogaa.3.maihmaa : gajaond` yahaM inavaasa krto hue po$maala kI pU jaa krta qaa. [saI ko smaRit maoM [sa sqaana kao histigarI yaa A<aIigarI kha jaata hO. AYTBauja Bagavaana nao gajaond` kao

, , , , ,

, , ,, ,

, , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 221dvyapbaMQama 

Page 222: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 222/519

maaoxa p`dana ikyaa qaa ijanaka maMidr vardraja svaamaI ko maMidr sao lagaBaga 2 ik maI piScama maoM Avaisqat hO.

'ka' ka Aqa- hO 'ba`*maa' evaM 'AMjaIrma' ka Aqa- pUjaa yaanaI jahaM po$maala ba`*maa sao pUjaogayao vah sqala kaMjaIrma hO. [saka ApBa`MSa $p kaMcaIpurma hao gayaa hO.Bagavaana ko dSa-na kI [-cCa sao ba`*maa nao tpsyaa kI. Bagavaana nao jala ko sva$p maoM puYkr tIqa- bana kr dSa-na idyaa. ba`*maa AsaMtuYT rhkr puna: tpsyaa krnao lagao. [sabaar Bagavaana vana ko$p maoM naOimaYaarNya xao~ banakr p`kT hue.AsaMtuYT ba`*maa nao ya& ka sahara ilayaa AaOr kaMcaIpurma maoM Bagavaana Aigna sao p`kT hue. Aigna sao p`kT haonao ko karNa vardraja Bagavaana ko mauKmaMDla maoM jalao ko ica*na dRiYTgat haoto hOM. kaMcaI maoM ba`*maa nao sarsvatI kaoCaoD,kr ya& ikyaa qaa ijasasao sarsvatI kuipt hao gayaIM qaIM tqaa ba`*maa ko ya& maoM AnaokaoivaGna Dalanao ka p`yaasa kIM. ya& sao sambainQat kaMcaI ko maMidr hOM : histigarI AYTBauja it$tnka it$vaolaukO it$vao@ka evaM pavalavaNNaara.timalanaaDu maoM saUya- kI gait sao maasa kI gaNanaa haotI hO. [sa trh sao pMgaunaI maasa yaanaI fagauna mahInaa 15 maaca- sao 15 Ap`Ola tk rhta hO. [sa AvaiQa ko baIca pD,nao vaalaoEavaNa naxa~ ko saat idna phlao sao 'pllaa ]%sava' manaayaa jaata hO jaao EavaNa naxa~ ko idna 

pUra haota hO. Bagavaana fUla sao sajakr saat idna tk puYkrNaI ko pasa ivarajato hOM.vaOkuMz ko saat War kI trh saat prda ko BaItr po$maala isqat rhto hOM tqaa saMgaIt saovaatavarNa gauMjaayamaana rhta hO.saUya- kI gait ko Anausaar timala vaOkasaI maasa yaanaI vaOSaaK mahInaa 15 ma[- sao 15 jaU na kobaIca pD,ta hO. [sa AvaiQa maoM pD,nao vaalao EavaNa naxa~ ko naaO idna phlao sao ba`*maao%savama p`arMBa haota hO AaOr EavaNa naxa~ ko idna tIqa-vaarI sao yah ]%sava pUra haota hO. yah bahut hI icarp`tIixat vaaiYa-kao%sava hO ijasamaoM Bagavaana kI ga$D, saova[- bahut hI sammaainat evaM

dSa-naIya hO. pUro vaYa- maoM Bagavaana tInabaar ga$D, vaahna pr SaaoBaayaa~a mao M dSa-na doto hOM.ek hO vaOSaaK maasa ko ba`*maao%savama maoM dUsara hO AiNa maasa yaanaI jyaoYz maasa ka svaatI naxa~ maoM jaba poiryaaLvaar ka Avatar ]%sava manaayaa jaata hO jaao 15 jaU na sao 15 jaulaa[-ko baIca pD,ta hO. tIsara Avasar Avaina maasa yaanaI 15 Agast sao 15 isatMbar ko baIca pD,nao vaalao EaavaNa pUiNa-maa kao gajaond` }war ka hO. timala ica~O maasa yaanaI 15 Ap`Ola sao15 ma[- ko baIca pD,nao vaalao caO~ Sau@la catud-SaI rivavaar hsta naxa~ maoM vardaraja Bagavaana ka Avatar huAa hO. At: caO~ ka hsta naxa~ ek ivaSaoYa ]%sava kI trh manaayaa jaata hO.

,, , , ,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 222dvyapbaMQama 

Page 223: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 223/519

AyaaoQyaa ko rajaa AsamaMja Baayaa- samaot Saap vaSa iCpiklaI hao gayao qao. vardraja svaamaI kI sainnaiQa ko pasa [nakao Saap sao maui> imalaI. ek Anya kqaa ko Anausaar EaR MgaI ?iYa 

ko iSaYya homana evaM Sau@lana Saap vaSa iCpiklaI hao gayao. [naka ]war vardraja svaamaI kI sainnaiQa ko pasa huAa. Aaja BaI Ba>gaNa sainnaiQa ko pasa Ct maoM icapko svaNa- evaMrjat ko iCpiklaI ka spSa- krnaa Apnao BaaOitk du:K kao dUr krnao ka ek Eaoyaskr ]paya maanato hOM.kaMcaIpurma ko ek Baaga kao TuPpula khto hOM jaao vaodaMtdoiSak svaamaI yaanaI doiSakana ka Avatar sqala hO. ek baar ek garIba ba`a*maNa kI AavaSyakta sao d`ivat haokr doiSakana nao 'EaIstuit' kI rcanaa kr po$nadovaI tayar kao saunaayaa. tayar nao sauvaNa- maud`a kI vaYaa- sao garIba ba`a*maNa kI samauicat sahayata kI.yahaM phlao Ai<a ko vaRxa yaanaI ]dumbar kI bahutayat qaI [saIilayao [sao Ai<ayaur khtohOM. puYkrNaI maoM ek saMdUk maoM baMd 'Aaid Ai<avarda' [saI Ai<a kaYz ko banao hOM jaaop`%yaok 40 vaYa- kI AavaRit maoM ba`*maao%sava ko Avasar pr dSa-na doto hOM. sandUk kaoinakalanao ko ilayao puYkrNaI ka jala ]laIcakr [sao sauKa idyaa jaata hO. jaba Aaid Ai<avarda kao puna: sqaaipt krnao ka samaya haota hO tao svayaMmaova AakaSa sao Gaaor vaRiYT 

haotI hO evaM puYkrNaI jala sao Bar jaata hO.4.idvyap`baMQama saMdBa-: prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1541, 2050 2060 2066.BaUtAaLvaar [raNDama it$vandaid 2276 2277. poya AaLvaar maunrama it$vandaid 2307.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 68. it$maUiL@kLma 1.sqaana : yah sqaana korla maoM Aalauvao ko pasa AMgamaalaI sToSana sao 5 ik maI pr 

Avaisqat hO. yahaM kalaDI raoD sao tqaa Aalauvao ko trf sao BaI phuMcaa sakta hO.ivaidt hao ik kalaDI AaidSaMkr ka Avatar sqala hO. [rnaakulama sao i~SaUr raoD pr ATnaI eyarpaoT- ko baad baa[- M Aaor ek rasta fUTkr maMidr kao jaata hO. yah [rnaakulama sao 27 ik maI pr Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar KD,o maud`a mao M pUvaa-iBamau K hO M.Aap it$maU iLkladana yaa EaIsaUi>naaqana po$maala ko naama sao jaanao jaato hOM. tayar maQaurabaonaI tIqa- poirkuLma tqaa ivamaana saaOMdya- kho jaato hOM.3.maihmaa : yah sqaana laxmaNa kI tpsyaa sao saMbaMQa rKta hO. jaba Bart Bagavaana rama 

,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 223dvyapbaMQama 

Page 224: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 224/519

sao imalanao saonaa ko saaqa ica~kUT Aa rho qao tba laxmaNa nao Bart ko ivaraoQa maoM Bagavaana kaokTu vacana saunaayaa qaa. harIt mauina ko khnao sao [sa ApraQa ko ilayao laxmaNa nao

pScaatap sva$p yahaM tpsyaa kI evaM baad maoM Bart BaI yahaM pQaarkr laxmaNa kao galaolagaayao hO M. yah GaTnaa tba kI hO jaba rama rajya sqaaipt hao cauka qaa evaM Bagavaana rama ko khnao pr daonaao Baa[- p`jaa kI isqait kao samaJanao [sa xao~ maoM Aayao qao. maUlaavar kaoBaI laxmaNa maanato hOM jaOsao itripiryaar kao Bagavaana rama ka maMidr maanato hOM evaM[rMjaalakuDa maoM kuDla maaiNa@yama kao Bart jaI ka tqaa pyaammaala kao Sa~uGna ka maMidr maanato hOM. korla maoM ramaavatar kao BaI catuBau-jaI sva$p maoM hI idKayaa gayaa hO.ivaSvaaima~ ko pu~ harIt mauina kao po$maala nao dSa-na dokr it$maaoLI yaanaI EaImauK saoAnauYzana p`krNa tqaa saMihta saunaayaa qaa [saIilayao [sa sqaana kao it$mauLI@kLma khto hOM.4.idvyap`baMQama saMdBa- : prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1553 2061 tqaa poiryaa it$maDla 2674. nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3847 sao 3857 Satk 9.07.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::saatvao M Satk ka caaOqaa dSak 7:04 yaanaI pasaur 1578 sao 1587 tk : 10 pasauraoM maoM

it$ccaorO yaa tonacaorO idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa gaayaI hu[- hO. Aasa pasa kI p`akRitk sauYamaa ko $p maoM baagaaoM tDagaaoM evaM Aaiqa-k saMpnnata ko p`tIk }McaI ATairyaao M kI ]pisqait ko saaqa po$maala kI baMdnaa pstut hO. pUtnaa raxasaI ka stna pana kr p`Bau nao p`aNa hr ilayaa. Asaur baCD,o kao taD, ko poD, pr pTk kr daonaaoM ka naaSa kr idyaa. saUp-naKa raxasaI ko naak kana kaTnao vaalao p`Bau nao rqa pr savaar ravaNa evaM ]sako Bavya nagar laMka ka naaSa Aigna baaNaaoM sao ikyaa. AaLvaar saMt khto hOMik maOM ]nakao sammaana nahIM dota jaao narisaMh $p maoM Aakr balaSaalaI ihrNya ka naaSa 

krnao vaalao p`Bau kI pUjaa nahIM krto. varah ko $p maoM p`Bau nao pRqvaI kao pura kala maoM}pr ]zayaa. maOM GaaoYaNaa krta hU^M ik Aapko carNaarivaMd ko AaEaya ko isavaa maora kao[- AaEaya nahIM hO.AaLvaar saMt po$maala ko Ba>aoM kI saovaa Baava sao Aaot p aot haojaato hOM. jaao Aapka Qyaana evaM saovaa krto hOM vao hmaaro p`Bau hOM AaOr ]nako ilayao maora )dya p`oma sao Aaot p`aot rhta hO. eosao Ba>aoM pr mana jaanao sao hI yama pasa nahIM fTkoMgaotqaa kma- icapko nahIM rhoMgao. maOM JaU za QaUt- evaM sada duK ko SaOlaava maoM rhta h^UM ifr BaI AapkI kRpa mauJao imalaI @yaa cama%kar hO doKao maora )dya it$ccaorO ko Ba>aoM koilayao d`ivat haota hO.

, ,

,

!

,, ,

, ,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 224dvyapbaMQama 

Page 225: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 225/519

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 69. it$ccaorO yaa tonacaorO :

1.sqaana : yah kuMBakaonama sao 21 ik maI pr tqaa naaiccayaar kao[la sao 10 ik maI pr it$va$r raoD pr Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar pUvaa-iBamauK KD,o Avasqaa maoM hOM tqaa saarnaaqana kho jaatohOM. ]%sava maU it- kao maamaaQalaO iprana khto hOM. yahaM saaqa maoM kavaorI maak-NDoya ?iYa BaUdovaI EaIdovaI tqaa naIlaa dovaI hOM. yah Akolaa sqaana hO jahaM p`Bau paMcaao laxmaI ko saaqa dSa-na doto hOM jaao paMca mahaBaUtaoM ko p`itinaiQa hOM: EaI dovaI vaaya u BaUdovaI pRqvaI naIlaa dovaI 

AakaSa sarnaayakI jala vaxasqala pr kI mahalaxmaI Aigna. Bagavaana ek haqa maoMpd\ma QaarNa ikyao hue hOM jaao kavaorI sao p`sanna haokr paMcaaoM laxmaI ko saaqa ivarajamaana haokr AlaaOikk SaaMt sva$p ka p`tIk hO. tayar yahaM sarnaayakI khI jaatI hOM.ivamaana kao sarivamaana khto hOM tqaa tIqa- sartIqa- hO. puYkrNaI ko piScama tT pr varp`saadI AaMjanaoya svaamaI kI sainnaiQa hO.3.maihmaa : ba`*maa nao puYkrNaI kI ima+I sao GaD, a banaakr ]samaoM vaod kao rKkr p`layajala sao vaod kI rxaa kI. timala mao M 'cao$' ka Aqa- hO 'pMikla ima+I'. p`%yaok 

baarh vaYa- pr jaba vaRhspit puYya naxa~ pr haoto hOM tao kuMBakaonama kI trh yahaMmahamaaGama ka Aayaaojana haota hO. p`%yaok vaYa- 15 janavarI sao 15 frvarI tk pD,naovaalao timala ta[- maasa yaanaI paOYa mahInaa ko puYya naxa~ ka idna yahaM ivaSaoYa ]%sava ka idna rhta hO.kavaorI nao 3000 vaYa- tk tpsyaa kI AaOr po$maala kao p`sanna kr ilayaa. p`sanna haokr po$maala ek CaoTa baccaa ko sva$p maoM sarkto hue kavaorI kI gaaod maoM jaa baOzo.saaqa hI Bagavaana nao kavaorI kao gaMgaa sao EaoYz haonao ka vardana BaI idyaa. puYkrNaI ko

pasa kavaorI kI pRqak sainnaiQa maoM [saI sva$p ka dSa-na haota hO tqaa kavaorI ko gaBa-gaRh maoM ba`*maa evaM ivaYNau BaI ivarajamaana hOM.4.idvyap`baMQama saMdBa- : prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1578 sao 1587 tk ,1853 evaM iSairya it$maDla 2673 tqaa poiryaa it$maDla 2674.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::saatvao M Satk ka pacavaaM sao AazvaaM dSak 7:04 sao 7:08 yaanaI pasaur 1588 sao1627 tk : caar dSakaoM ko 40 pasauraoM maoM it$valaundUr idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa gaayaI hu[- hO.Aasa pasa kI p`akRitk sauYamaa ko p`tIk baaga tD,aga ko saaqa Aaiqa-k 

, ,,

, ,, ,

, ,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 225dvyapbaMQama 

Page 226: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 226/519

saMpnnata ko p`tIk ATairyaaoM Aaid ka vaNa-na ivaiBanna pasauraoM maoM saTIk $p sao p`stut hO. yah idvya doSa vaOidk saMskRit ka BaI QanaI hO. ipta kao baoD,  I sao mau> krto hue 

p`Bau nao Aw-rai~ maoM Avatar ilayaa. Baart ko yauw maoM ClaI evaM saOnya samaRw rajaagana p`Bau ko ivaraoQa maMo Aayao prntu Aapnao rqa haMk kr sabaaoM pr ivajaya p`aPt kI. saaonao kI dIvaar vaalaa laMka nagar ko rajaa ravaNa ko dsaao mastk Qanau-Qar p`Bau ko tPt ba`*maas~ saoQaraSaayaI kr idyao gayao. yah p`laya jala maoM baTp~ pr rhnao vaalao p`Bau ka inavaasa hO jaaohmaarI AaMKaoM evaM )dya maoM inavaasa krnao ko ilayao ]D,kr Aato hOM. Aap AaBaa kop`kaSa evaM AMQakar Apnao maoM QaarNa krto hOM. gaaoQaUlaI vaolaa maoM Avatar laonao vaalao p`Bauka inavaasa hO jaao fUla kI Sayyaa pr saaokr hmaaro )dya maoM p`vaoSa kr gayao.dao pasauraoM 1595 evaM 1596 maoM AaLvaar saMt prkala naayakI Baava sao ivaBaaor idKtohOM. svaPna maoM hmaoM p`Bau nao Aa%masaat kr ilayaa AaOr hmaarI lata saI ptlaI kmar dd- saoBar gayaI. pUNa-tyaa saMtuYT hma krbaw KD,o rho. kla yahaM Aakr hmaaro haoSa evaMkuSalata kao samaaPt krko mauJao [tnaa ptlaa banaa idyaa ik hmaaro vas~ vadna pr nahIMiTkto.cak` evaM SaMK QaarNa krnao vaalao p`Bau nao narisahM $p maoM Aakr ihrNya kI CatI caIr 

dIo. ba`*maa ko samatulya ?iYayaaoM sao iGaro kmala samaana saundr AaMKao M vaalao Bagavaana idvya AlandU r mao M rhto hOM. hmanao Aaja Aapkao doKa hO. frsaa QaarNa krnao vaalao p`Bau nao[@kIsa mahana rajaaAaoM ka AMt ikyaa. sada yauvaa rhnao vaalao saagar sao Syaama p`BauAakaSa jagat ko 'dovaaid dova' hOM. Aapnao vaRYaBaaraohI iSava kao Bagaa idyaa tqaa AapnaolaMka ka naaSa ikyaa. ma@Kna caura kr Kanao vaalao pva-t ]zanao vaalao Aapdaga`st haqaI kao ~aNa donaovaalao kMsa ka naaSa krnao vaalao kNNamaMgaO maoM rhnao vaalao pUtnaa ka stna pIkr ]sako paNa hr laonao vaalao p`Bau nao hmaoM Apnaa icarMtna dasa ko $p maoM svaIkar 

kr ilayaa hO. it$PPaor kuDndO ko pBa u Aap saundr AlandUr mao M rhto hOM.AaLvaar saMt ApnaI vaodnaa p`Bau ko samaxa rKto hO M. ek [ind`ya kao saMtuYT krnaa kizna hO prMtu yahaM tao paMca [ind`yaaM ek hI saaqa Gar kr baOzI hOM. ]nako AanaMd kao na sahnao ko karNa piScamaI AlandUr ko inavaasaI p`Bau ko pasa Aayaa hUM  ^. CaNdaogya AarNyak tO<arIya saama vaod ko saar kalaatIt pBau maO M du K hUM^ Anya AaEaya jaanata nahIM hUM^. t%kalaIna p`Saasainak isqait ka ica~Na krto hue AaLvaar saMt khto hOM ik pRqvaI ko rajaaAaoM ko rajaa caaolaa naroSa pMcavana paOilayana evaM caaolana AapkI yahaM pUjaa krto hOM. phlao ko nar naarayaNa yaanaI badrInaaqa it$narOyaUr ko

,

, ,, , ,

,

, ,

,, , , ,

,

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 226dvyapbaMQama 

Page 227: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 227/519

inavaasaI p`Bau Aaidvaarah p`Bau piScamaI AlandUr ko inavaasaI p`Bau hOM. Aap klaI ka caohra pUrI trh jaanato hOM tqaa maoro ilayao @yaa ]pyau> hO yah BaI jaanato hOM. CIMka sao

dhI evaM ma@Kna Kanao vaalao gaaop ikSaaor nao baD,I AsamaMjasa kI isqait banaa dI. jaba rajaa evaM dovagana Aap kao nahIM pa sakto AapkI maa^M nao Aapkao }Kla maoM baaQa idyaa.Aap hI saat laaok bana gayao. paMcaao [ind`yaaoM nao hma pr jaao AsahnaIya khr ZayaI hO hma ]sasao Dro hue hOM. Aap ka inarMtr Qyaana krto hue hma paMca [ind`yaaoM sao rixat kOd saoBaaga inaklao hOM evaM Aapko carNaaoM maoM AaEaya panao ko ilayao Aa gayao hO M. paMca rajaaAao M naoAak`maNa kr Baaojana evaM vas~ ka hmapr daiya%va do rKa hO. ]nako dmanakarI Saasana kao na tao sahna kr sakta AaOr na yah jaanata ik maOM @yaa k$M.kmala saI laxmaI tqaa BaU dovaI xaIr saagar maoM fnaQaarI SaoYa Sayyaa pr Sayana ikyao hue p`Bauko idvya carNa kI saovaa kr rhIM hOM jabaik mauinagana gaaqaa gaana kr rho hOM.

krto hue Aap khto hOM ik puratna caaraoM vaod evaM Saas~ AapkoSvaot ASva ko sva$p vaalao EaImauK sao ]%pnna hue.Aapnao haqaI ko du:K ka AMt ikyaa. pva-t kI trh laala yauvaa varah ko $p maoM pajaoba evaM Anya AaBaUYaNaaoM sao sajaoAayao AaOr Qara dovaI kao p`laya jala sao Apnao daZ,aoM pr }pr ]za ilayaa. yaSaaoda ko

dhI evaM ma@Kna AanaMd sao caT kr gayao. Aapnao kMsa ko malayaaowaAao M QanauYa haqaI evaM SakTasaur ka AMt ikyaa.t%kalaIna SaOxaiNak vaatavaarNa ka ]dahrNa dokr AaLvaar saMt khto hOM ik vaamana evaM rama p`Bau ka AiNa AlaUndUr maoM inavaasa sqaana hO jahaM ba`*maa ko samaana maoQaavaI timala evaM saMskRt maoM inaYNaat vaOidk ?iYa Aigna ya& krto hOM ijasako QauMAa sao AakaSa maoMbaadla bana jaata hO.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

idvya doSa 70. it$valaundUr :1.sqaana : yah maayaavarma sao 12 ik maI pr isqat hO. maayaavarma kuMBakaonama raoD pr xao~palapurma sao 5 ik maI pr yah sqaana Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar KD,o Avasqaa maoM pUvaa-iBamauK hOM tqaa dovaaiQarajana kho jaatohOM. ]%savamaUit- kao Ama$ivayaPpna khto hOM. Aapko baayaoM ga$D, evaM kavaorI hOM tqaa dayaoM trf p`*laad hOM. ]%sva maUit- kao yahaM Ama$ivaAPpna khto hOM. maa~ ek yahI sqaana hO jahaM ]%sava maUit- $i@maNaI sa%yaBaamaa gaaya evaM baCD, a ko saaqa hO M. [sa sqaana kao rqamaMgaa purma BaI khto hOM. tayar kao SaoMkmaalavallaI khto hOM. yahaM ka ivamaana 

, ,

, , ,

, ,

hyaga`Iva Bagavaana kI baMdnaa 

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 227dvyapbaMQama 

Page 228: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 228/519

ga$D, ivamaana hO tqaa puYkrNaI kao dSa-na pukrNaI khto hOM. po$maala catuBau-ja $p maoMkRYNa hOM. tayar AaMjanaoya ivaYvaksaona yaaoga narisaMh EaIrama AaLvaar gaaoYzI 

inagamaaMt doiSakana tqaa kMbar kI pRqak sainnaiQayaaM hOM. it$maMgaO AaLvaar kI sainnaiQa maMidr sao baahr 200 maI kI dUrI pr Avaisqat hO.3.maihmaa : [sao torALundUr yaa rqamaMgaapurma BaI khto hO M. ?iYa evaM dovaaoM ko baIca koWMd maoM rajaa ]pirEavaa maoM inaYpxa Baava ka ABaava hao gayaa qaa. flasva$p rajaa ka ]D,ta huAa rqa yahaM paMko maoM igar kr QaMsa gayaa qaa. 'tor' yaanaI rqa tqaa 'ALund'yaanaI QaMsaa huAa. rajaa ko rqa evaM ]sakI Cayaa kao kao[- pkD, nahIM sakta qaa eosaa rajaa kao vardana qaa. prMtu yahaM vaastva maoM Bagavaana nao Apnao dayaoM pOr ko AMgaUzo saorajaa ko rqa kI Cayaa kao dbaa idyaa qaa ijasasao rqa saraovar maoM igar pD,a qaa. Apnao rqa inakalanao maoM sahayata ko ilayao pasa KD,o ek baalak kao rajaa nao ma@Kna sao Bara 1000GaD,a donao ka vacana idyaa. jaba rqa inaklaa tao rajaa 999 GaD,a ma@Kna sao Bar payao evaMek GaD,a jala sao Bar kr baalak kao do idyaa. jaba baalak nao GaD,aoM kao Kaolaa tao 999GaD,o jala sao Baro qao AaOr ek hI GaD,a ma@Kna sao Bara qaa. rajaa kao yah baat samaJa maoMAa gayaI ik yah baalak svayaM Bagavaana hI hOM.

yah timalanaaDu ko pMca kRYNa xao~ sao maoM ek hO tqaa Anya idvya doSa hOM : it$knnapurma it$kNNamaMgaO it$kNNagauDI evaM kipsqalama. ek baar ba*maa nao kRYNa ko saaqa gaaya carato saBaI gaaop baalakaoM tqaa gaaya baCD,aoM kao caurakr iCpa idyaa. Bagavaana kRYNa nao tba saBaI baalakaoM ga]yaoM evaM baCD,aoM kI saRiYT kr ba`*maa ko AiBamaana kao caUr kr idyaa. [saI karNa sao ]%sava maUit- Ama$ivaAPpna ko saaqa gaaya baCD,o dSa-na dotohOM.kiva cakvatI- kmbana ka yah janma sqaana hO. Qvaja stMBa ko pasa maoM ek sainnaiQa hO

ijasao kmbana kI sainnaiQa khto hOM. p %yaok vaYa- falgauna ko hsta naxa~ maoM tIna idna ka kmbana ka janmaao%sva manaayaa jaata hO. qaaoD,I dUr pr ek }Mcaa sqaana hO ijasao 'kmbana maodU' khto hOM. it$maMgaOAaLvaar kI ek raocak kqaa [sa sqaana sao jauD,I hO. jaba vaophlaI baar yahaM sao gaujar rho qao tao laaogaao M sao maMidr ko dovata ka naama pUCa.dovaaiQarajana naama saunakr ]nhaonao [nd` ko maindr ka Anaumaana ikyaa AaOr maindr na jaakr nagar sao gaujarnao lagao. pBau caahto qao ik AaLvaar p`Saist gaIt rcaoM At: p`Baunao AaLvaar ko pOraoM kao bahut BaarI kr idyaa AaOr AaLvaar saMt ko ilayao calanaa dUBar hao gayaa. vao ApnaI galatI mahsaUsa kr maindr gayao AaOr dSa-na pScaat\ 45 pasauraoM kI 

, , , , ,

,

,, ,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 228dvyapbaMQama 

Page 229: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 229/519

Page 230: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 230/519

ba`*maa sao p aqa-naa kI. ba`*maa nao caMd`maa kao kNNamaMgaO kI puYkrNaI maoM snaana ka pramaSa-idyaa. yahaM Aanao pr puYkrNaI ko dSa-na maa~ sao caMd`maa ko Saap ka naaSa hao gayaa.

[saI idvyadoSa maoM po$maala sainnaiQa ko pasa ek maMDp hO jaao po$maala ka klyaaNa maMDp kha jaata hO. yahaM pasa maoM yaugaao M sao maQauma@KI ka ivaSaala C<aa laTka hO jaao dSa-naaiqa-yaaoM kao kBaI dMSa~asa nahIM dota. khto hOM p`Bau ko byaah ko samaya pQaaro dova evaM?iYajana yahaM sao jaanaa nahIM caahto qao. p`Bau nao ]nho M maQauma@KI banakr rhnao kI Anaumait do dI. timala Aaid maasa yaanaI AaYaaZ, mahInao ko jyaoYza naxa~ mao pUro vaYa- mao M po$maala ka ek hI baar it$maMjana haota hO.ek baD,I raocak kqaa [sa sqaana sao jauD,  I hO. EaInaaqamauina ko ek iSaYya kNNamaMgaOANDna yahaM pirsar kI safa[- ka kOMkya- krto qao. ek idna dao laaoga Apnao Apnaoku<ao ko saaqa yahaM dSa-na maoM Aayao. ku<ao Aapsa maoM laD,a[- krnao lagao . flasva$p ]nakomaailak BaI Aapsa maoM laD, pD,o. khto hOM ku<ao tao Aapsa maoM laD,kr mar hI gayao ]nakosvaamaI kI BaI vahI gait hu[-. [sao doKkr ANDna baD,o AaScaya- maoM pD, gayao. ek CaoTa jaIva ku<aa ko ilayao ]saka svaamaI jaIvana do sakta hO tao hmaaro banaanao vaalao Bagavaana taohmapr AvaSya kRpalau rhoMgao. tduprant saara jaIvana ]nhaoMnao kNNamaMgaO maoM hI ibata idyaa 

AaOr vao kNNamaMgaO Andna ko naama sao jaanao gayao. ek baar gaaoYzI ko samaya ek ku<aa kI AakRik ka jaIva baD,I tojaI sao gaBa-gaRh ko trf jaato idKa. laaogaaoM nao pICa ikyaa prMtu vah gaBa-gaRh maoM p`vaoSa kr ek jyaaoit maoM badla gayaa. khto hOM yah kNNamaMgaOANDna ka prmapd qaa. [saI Ba> ko naama pr idvyadoSa kao kNNamaMgaO khto hOM.iksaI BaI idvyadoSa ko ilayao saat AavaSyaktayaoM hOM : maMidr tIqa- maMDp ivamaana nadI nagar evaM vana. saataoM kI ]plabQata ko karNa kNNamaMgaO kao saPtmauda xao~ khto hOM.caar sva$p sao iSava [sa nagar kI rxaa krto hOM.

it$kNNamaMgaO sao sambaMiQat 'poiryaa it$maaoLI' ka AnauvatI- 7:10:10 ka pasaur 1647bahut hI mah%vapU Na- hO. AaLvaar saMt Bagavaana kao BaI khto hOM ik it$kNNamaMgaOidvyadoSa ko pasaurao M kao yaad krnao sao Aapko &ana maoM AiBavaRiw hao jaayaogaI. khto hOMik AaLvaar saMt ko pramaSa- kao maanato hue Bagavaana 'poirya vacana ipllaO' ko sva$p maoMtimala Avaina yaanaI EaavaNa mahInao maoM raoihNaI naxa~ maoM Avatar ilayao AaOr AaLvaar saMt it$maMgaO AaLvaar 'naama ipllaO' ko sva$p sao timala maasa ki<akO ko kRi<aka naxa~ maoMAvatirt hue. Qyaatvya hO ik naama ipllaO it$maMgaO AaLvaar ko naxa~ kait-k ko

kRi<aka maoM Avatirt hue tqaa ]nako iSaYya ko $p maoM poiryavacana ipllaO Bagavaana kRYNa 

, , , , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 230dvyapbaMQama 

Page 231: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 231/519

Page 232: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 232/519

ivamaana khto hOM. tIqa- maoM AnaMt puYkrNaI tqaa maanasa puYkrNaI hO. ba`*maaMD puraNa evaMga$D, puraNa yahaM ka puraNa hO.

3.maihmaa : AaidSaoYa evaM ga$D, ko baIca varIyata ka WMd ]z KD,a huAa. jaba AaidSaoYa AnaMt puYkrNaI maoM tOr rho qao tba ga$D, nao ]na pr Aak`maNa krnaa caaha.AaidSaoYa nao Bagavaana ka smarNa ikyaa. Bagavaana AaidSaoYa ko gaaod maoM ivarajamaana haogayao tqaa daonaaoM kao Apnao daiya%vaaoM ka &ana krayaa. timala maaisa maasa yaanaI 15frvarI sao 15 maaca- ko baIca kI AvaiQa ko maaGa mahInao kI Sau@la ekadSaI kao ga$D, saoAaidSaoYa kao bacaanao ka ]%sava manaayaa jaata hO. AaaidSaoYa ka maindr mau#ya maMidr saoAaQaa ik maI dUr hO. ga$D, kI sainnaiQa qaaoD,a naIcao hO tqaa AaidSaoYa ka maMidr }pr hO.samaud` yahaM sao 12 ik maI pUrba maoM hO. Sayanama Avasqaa maoM dao trh kI maUit- hOM : qala Sayanama evaM baT Sayanama tqaa sala Sayanama. saIQao jamaIna pr saaoyao p`Bau kao qala Sayanama khto hOM jaOsao mahabalaIpurma maMo. baT p~ pr saaoyao ivaga`h kao baT Sayanama khto hOM jaaosaIQao jala maoM tOrto rhto hOM. jala Sayanama maoM p`Bau xaIrsaagar SaayaI maanao jaato hOM.it$icca$puilayaUr idvya doSa maoM p`Bau BaujaMgaSayanama haokr jala maoM ivaEaama kr rho hOM.

yahaM baala Sayana maUit- ko sva$p maoM po$maala nao BaujaMgaSaayaI haokr byaaGa`pad mauina yaa baalamauina kao dSa-na idyaa qaa. maUlaavar ko EaIcarNapad ko pasa baalamauina tqaa kNva mauina kI p`itmaa hO. yahaM ka ivaga`h CaoTo sva$p maoM hOM. jaOsao mauina baala Avasqaa vaalao qao[sailayao Bagavaana BaI baalaSayana BaujaMgaSaayaI haokr p`kT hue. baala mauina iSava koAnyatma Ba>ao M maoM sao qao. iSava ko vardana sao mauina kao baaGa ka pOr evaM haqa imalaa qaa ijasasao ik vao iksaI trh ko poD, sao fUla laakr iSava kao samaip-t kr sakoM. iSava kI p`orNaa sao Aap kao yahaM po$maala kI saovaa maoM Aanaa pD,a. baaGa ko AMgaaoM sao saMpnna haonao ko

karNa mauina ka ek naama puila@kla mauinavar BaI qaa. [sailayao [sa idvya doSa ka naama puila sao imalakr iSa$puilayaUr hao gayaa.4.idvyap`baMQama saMdBa- : prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1628 sao 1637 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::saatvao M Satk ka dsavaaM dSak 7:10 yaanaI pasaur 1638 sao 1647 tk : 10 pasauraoMko [sa dSak mao M it$kNNamaMgaO idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa gaayaI hu[- hO. hmanao Kaojaa evaM Aapkao kNNamaMgaO maoM payaa. tp ` saca ka svaga- ` JaUz ` SaMKQaarI ` gahro saagar kI gahra[- ` saagar ka vaNa- ` pUjya baT p~ ko AaScaya- maya dova ` baIta kla ` Aaja `

,

,

, , , ,, , , , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 232dvyapbaMQama 

Page 233: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 233/519

Page 234: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 234/519

gayaa.' pU CtI hO 'yaad hO Aapkao phlao doKa hO kaOna saI jagah ' knnapurma mao M jaaoAapko do Kto hO M Aapko hI hao jaato hOM. dUsaro dSak maoM maa M baoTI kI isqait pr p`Bau sao

p`Bau ko Anauicat kaya-klaapaoM kI iSakayat krtI hO. maorI baoTI knnapurma kI Aaor doKkr naR%ya krto jala ko pasa krbaw maud`a maoM qaI. @yaa yah ApraQa hO @yaa ]sako kMgana lao laonaa ]icat hO caaMdnaI BarI Ct pr KD,a haokr ixaitja ka savao-xaNa kr iKlao huyao mana sao ]Qar idKato hue baaolaI 'do Kao knnapurma.' @yaa ApnaoAa%maGaatI kdma sao vah pICo mauD,ogaI AcCa AcCa narOyaU  r p`Bau nao ]sao rasta idKayaa hO. p`vaaiht jala vaalao vaoMkTma evaM sqaigat jalavaalao inama-laO ko baaroM maoMbaD,baD,a rhI qaI.maoyyama ko baaro maoM pUCI tqaa saMpnna knnapurma ko baaro maoM batanao lagaI.kao[- BaI idna eosaa nahIM hO jaao ]pvaasa ka na hao evaM kao[- rat eosaI nahIM hO jaao jaagarNa ka na hao. p`Bau ko inavaasa knnapurma kao namaskar krto rhtI hO. ]saka saunahlaa rMga ]sako gaala evaM ]raoja sao ]D, jaato hOM jaba vah saunatI hO ik kOsao kRYNa nao ma@Kna caurayaa evaM dMiDt hue. ']<ar ko pva-tIya Aavaasa kao CaoD,kr p`Bau ko saaqa Kolanao hma Aaja knnapurma maoM Aa gayao hOM. EaIrMgama ]saka cahota gaMtvya  sqala hO jaao ]sako kRYNa ka maUla sqaana hO ijanhaoMnao koiSana GaaoD,a ka jabaD,a caIr Apnao

Aap maoM psanna hue qao. Aapko carNaaoM kI pUjaa kr svayaM ka ]%qaana krto Ba>aoM kaodoK vah BaI knnapurma pUjaa Aip-t krnao gayaI. @yaa yah Aapko ilayao ]icat hO ik Aapnao hmaaro baoTI ka manamaanao ZMga sao saaOMdya- p`saaQana caura ilayaa kMGaa Saayad hI ]sako baala kao ek~ kr pato hOM tqaa ]sakI laTaoM maoM Saayad hI gaaMz laga patI hO.]sako kao[- BaI gauNa isqar ica<a ko Vao<ak nahIM hO. haya maO M @yaa k$M ]sanaoAmaRtmaya baagaaoM sao iGaro knnapurma maoM tqaa Anya jagahaoM maoM pUjaa Aip-t kI. haya ApnaI saMtana kao Aba ApnaI nahIM kh saktI.

tIsaro dSak maoM naayakI ivaCaoh kI vaodnaa sao ga`st idKtI hO AaOr it$kNNapurma kI EaIsaMpnnata tqaa p`akRitk sauYamaa evaM }cca vaOidk prMpra ka ]dahrNa doto hue p`Bauko pasa Apnao saundr sauvaNa- kMgana Kao jaanao kI baat duhratI hO. it$knnapurma ko p`BautulasaI kI maalaa phnato hOM evaM Sai>SaalaI BaujaaAaoM sao pva-t ]zanao vaalao hOM. Aapnaosaat vaRYaBaaoM ka Samana ikyaa tqaa p`sannata pUva-k caaM^d kao Saap sao ivamau> ikyaa. p`BauQaarIdar SaoYa pr Sayana krto hOM tqaa madma<a haqaI kao SaaMt kr ]sako daMt ]KaD,naovaalao hOM. jaba yaSaaoda nao Aapkao }Kla sao baaMQa idyaa Aap sarkto hue ma$du vaRxaaoM

tk jaakr ]nho M naYT kr idyaa. maa^M ko haqa maoM DMDo kao doK Aap Baya sao isakuD, gayao

?

?

?

?

?

! ?

!

, ,

[samaoM vaoMkTma ka saMkot hO.

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 234dvyapbaMQama 

Page 235: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 235/519

tqaa mauMh ko dhI kao paoMCto hue samaU cao mauKmaMDla pr fOlaa ilayao. Aap hI tIxNa pMjaaoMsao mahana ihrNya kI CatI caIrnao vaalao evaM AazaoM idSaayaoM daonaaoM jyaait puMja ivastRt 

AakaSa tqaa Anya saBaI kao inagala kr ifr ]nhoM baahr krnao vaalao hOM. Aap hjaar naama vaalao hOM tqaa hjaar fna vaalao SaoYa pr naaiBa maoM laala kmala ilayao Sayana krto hOM.haya hmanao Apnao saundr sauvaNa- kMgana Aapko pasa Kao idyao.caaOqao dSak maoM naayakI BaaOMra kao p`Bau ko pasa Baojakr ]sao p`Bau kI tulasaI kI maalaa ka rja laakr donao kao khtI hO. ho BaaOMra Aba hmaaro it$kNNapurma ko pBau ko pasa jaaAao. Aap dovaaoM ko dova hOM vaxasqala pr EaI QaarNa ikyao hOM samast laaokaoM sao pUijat hOM. vaOidk ]pvaIt QaarNa krto hOM playa maoM p`kT haonao vaalao saundr maClaI hOM samaud` kokcCp hOM tqaa purakala ko narisaMh hOM. Aap Qara kao pirvaR<a ikyao hue gahro samaud` maoMivaSaala kcCp ko $p maoM p`kT haonao vaalao p`Bau hOM. dayaoM haqa maoM tojaaomaya cak` pkD,ohOM. Aapnao Qara kao }pr ]zayaa. vaamana kilk maQausaUdna maaQava evaM rajaitlak vaalao dSarqanandna rama hOM. naMdgaaop ko pu~ evaM maQaur naiPpnaaya ko saaqaI hOM.ho BaaOMra naIlao kumaud evaM jalaaSayaaoM ko fUlaaoM pr mat maMD,raAao Aba hmaaro it$knnapurma ko p`Bauko pasa jaaAao. laaOT kr hmaaro }pr ]nakI tulasaI maalaa ka saugaMQa Dala dao.

PaMcavao dSak maoM ivaCaoh kI vaodnaa sao naayakI pUNa-tyaa ga`st idKtI hO. idna baIta AaOr saayaMkala ka BaI AMt hao gayaa tqaa rai~ p`vaoSa kr caukI hO. Apnaa kMgana laaOTnao kI p`tIxaa maoM hO. caaMdnaI kI SaItlata evaM SaItla maMd vaayau sau Kkr na haokr kYTdayak hOM. rai~ AMthIna AvaiQa kI hao gayaI hO. hmaara Kaoyaa Kaoyaa saa mana BaI p`Bau ko saaqa calaa gayaa hO. vaxasqala kI tulasaI kI caah maoM SaMK saa vaNa- vaalao balarama ko CaoTo Baa[-ko pasa maora mana calaa gayaa evaM kBaI nahIM laaOTa. kao[- saMgaI nahIM hO. saara nagar evaMsaaqa maoM saMsaar saaota hO. haya saUya- BaI Apnao kao AakaSa maoM Baulaa cauka hO ]saka rqa 

 Kao gayaa hO. idSaayaoM lauPt hao gayaI hO M. haya samaJa maoM nahIM Aata maOM @yaa k$M kRYNa kI inaYzurta ko isavaa hmaaro haqa pr kuC iTkta nahIM maoro kMgana BaI nahIM. @yaa raxasaI ka p`aNa pInao vaalao kao hma ikSaaoiryaaoM ko jaIvana ko ilayao kao[- dyaa hO @yaa Aapnao saat vaRxaaoM kao baoQa idyaa evaM laMka kao jalaa idyaa. saiKyaaoM kao saMbaaoiQat krtohuyao khtI hO : bahnaoMa yahI ]nakI hmalaaogaaoM pr kRpa hO saUya- saagar maoM DUba rha hO.haya saundr QanauYa sao Aigna baaNa CaoD,nao vaalao rajakumaar nahIM Aayao. maO M nahIM jaanatI yauga samaana laMbaI rat kOsao kTogaI saagar ka maMqana krnao vaalao nao saagar pr saotubanaakr raxasaraja ko pIiD,t )dya pr Aigna baaNaaoM kI vaYaa- kr dI. haya Aap 

, ,

, ,, ,

,

, , ,

,

!

!

!

!

!

! ?

?

! !

!

!

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 235dvyapbaMQama 

Page 236: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 236/519

nahIM Aayao. pta nahIM Aagao @yaa haogaa jaba saara saMsaar Qama- ivahIna hao gayaa evaMsaMnyaasaI ipta gaussaa hao gayao tba hmaaro rajakumaar nao frsaa sao mahana rajaaAaoM ka AMt 

kr idyaa. it$knnapurma ko p`Bau nao svaPna maoM jaao hmaaro )dya kao Aa*laaidt ikyaa vah sada kaOMQato rhta hO.Czo dSak maoM naayakI AaSaainvat hao gayaI hO AaOr ]sao p`Bau ka pta cala gayaa hO.ivaSvaasa pUva-k kNNapurma ko p`Bau kI Aca-naa Aip-t krnao kao ]wt hao gayaI hO. mauJaop`gait ka maaga- pta hO. Apnao QanauYa sao Aigna vaYaa-to baaNaao M kI baaOCar kr yauwxao~ maoMsaahsaI raxasaao M kao AMt krnao vaalao maMgalamaya p`Bau kI ek saundr yaaojanaa hO. EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa hYa- pUva-k sada ko ilayao knnapurma maoM basanao ko ilayao Aa gayao hOM. calaoMAapkI pUjaa kroM. Sai>SaalaI maalaI evaM Anaok Bayaanak raxasaaoM ko isar QaraSaayaI kr idyao. Aapnao ivaSvaaima~ ko ya& kI rxaa kI tqaa taTka raxasaI ka naaSa ikyaa. Apnao baaNaaoM sao BaIYaNa Aaga vaYaa-kr saagar kao dao Baaga maoM baaMT idyaa. laMka maoMsaIQao p`vaoSa krnao ko ilayao bandraoM sao samaud` ko }pr saotu inamaa-Na krayaa. lakD,I kokundo foMknao sao panaI Clak kr }Mcaa calaa gayaa tba ]sako }pr p%qar Dalakr saotubanaayaa. samaud` sao iGaro saundr Sahr laMka maoM mahana QanauYa ko saaqa p`vaoSa kr balaSaalaI 

ravaNa ka baQa ikyaa. Aapnao laMka ka rajya CaoTo Baa[- ivaBaIYaNa kao do idyaa. AapnaobaaNaasaur pr kRpa kI naiPpnaaya ko saaqa vyaah ikyaa mahja GaUMsao kI maar sao haqaI kaocaknaacaUr kr idyaa. ga`ah ko iva$w gajaond` kI rxaa kI. dovaaoM ko dova pva-t ]zakr vaYaa- band krnao vaalao AaScaya- maya dova hOM. ho mana pura kala ko kcCp narisaMh hMsa sva$p vaalao p`Bau vaOidk Aigna ya& evaM caaraoM yauga ko pBau hOM. dilat mana icaMta na krao. kma- hmaoM kao[- BaI xait nahIM phu Mcaa sakoMgao.saatvao M evaM AazvaoM dSak mao M kNNapurma maoM p`cailat pUjaa pwit evaM p`Bau ko catu-idk 

p`akRitk tqaa Aaiqa-k saMpnnata ka ica~ p`stut hO. saat vaRYaBaaoM ka naaSa kr pva-t kI trh ]raoja vaalaI gaaop ikSaaorI naiPpnaaya ka AailaMgana krnao vaalao p`Bau kNNapurma maoM rhto hO M jahaM saraovaraoM ko hMsa yauvaityaaoM kI AakYa-k caala saIKto hOM. tUfana saoAcaot haotI gaayaaoM kI rxaa hotu pva-t ]zanao vaalao p`Bau phaD,aoM sao iGaro knnapurma maoM rhtohOM jahaM kRYak ko ihsauAa sao ]ksaayao hue KrgaaoSa Apnaa maaMd sao baahr evaM Kotao M kI kyala maCilayaaM AanaMd maoM naacato hOM. ma@Kna cauranao ko ilayao kaosao evaM h^Msao jaanao vaalaosaMpU Na- sa%va saMpnna yauw kr laMka kao QaUla QaUsairt krnao vaalao evaM Qara tqaa AakaSa kao dao kdmaaoM maoM maapnao vaalao EaI kao QaarNa ikyao maoGa ko vaNa- vaalao p`Bau sqaayaI $p sao

?

!

!

, ,,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 236dvyapbaMQama 

Page 237: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 237/519

knnapurma maoM rhto hOM jahaM sava-~ p`sfuiTt kmala mao M maQauma@KI pnna Qauna ka gaIt gaatohOM. saUya- caMd` pva-t idSaa Qara evaM Aigna kao banaanao evaM saMcaailat krnao vaalao p`Bau

knnapurma maoM rhto hOM jahaM Ba>gaNa vaodaoM evaM ]pinaYadaoM ko paz krnao hotu jamaa haoto hOM.pOr sao pRqvaI kao maapnao vaalao Apnao pva-tnaumaa vaxasqala pr kmala samaana laxmaI kao QaarNa krnao vaalao p`Bau knnapurma mao M rhto hOM jahaM paOQaaoM ko p`%yaaraopNa hotu jaaoto hue Kot saokmala ka saugaMQa Aata hO. maiNa ko vaNa- vaalao p`yaaoga mauda maoM cak` QaarNa ikyao hue paSva- maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa KD,o p`Bau knnapurma maoM rhto hOM jahaM Qana saMpi<a Z,aonaovaalao naava iknaaraoM pr BaID, ikyao rhto hOM. AakaSa tk }Mcaa jaakr P`alaya jala naoQara kao jala magna kr idyaa. ma%sya ko $p maoM p`Bau nao jagat kI rxaa kI. Aap knnapurma maoM hOM jaao ]pjaa} KotaoM evaM Ganao jaMgalaaoM sao iGara hO. AmaRt maMqana ko ilayaomaMdracala kao QaMsanao sao bacaanao ko ilayao kcCp banakr [sao Aapnao ApnaI pIz pr saMBaalaa. maO M jaanata hU   ^MAap knnapurma maoM hOM jaao Aak`amak saagar ko iknaaro hO. ek baar jaba panaI }pr ]zkr Qara kao DUbaao idyaa tba p`Bau nao Qara kao ]zanao Bar majabaUt evaMGaumaavadar daMtaoM ko saaqa varah ko $p maoM Avatar ilayaa. Bayaanak sva$p maoM saaqa imalaohue isaMh evaM AadmaI banakr Aap Aayao evaM Aapko k`aoQa kao doKkr dovagana BaI Dr 

gayao. sammaanaIya vaOidk baTu ko sva$p maoM SaaSvat p`Bau vaamana bana kr maabalaI ko pasa gayao evaM ]sasao Qara tqaa saagar lao ilayaa. sava-Sai>maana p`Bau tIxNa frsaa fhrato hue Qara ko [@kIsa rajaaAaoM ka AMt kr idyaa. nama` gauNaaoM ko nahIM Jauknao vaalao rajaa kosva$p vaalao p`Bau nao saMrixat laMka pr k`aoQapUva-k caZ,a[- kr Gamaasaana yauw maoM raxasaao M kaoBagaa idyaa. ikyao hue p`Bau nao QaraQaama saomahana rajaaAaoM kao svaga- Baoja idyaa. BaU dovaI koa Baar sao mau> krnao ko ilayao p`Bau naoAMQaorI kRYNaaYTmaI kI rat kao janma ilayaa tqaa Baart yauw kra ko AatatayaI 

rajaaAao M ka AMt ikyaa. maOM jaanata hU   ^MAap knnapurma maoM hOM jahaM hr Gar maoM vaOidk ?iYagana tIna Aigna p`jvailat krto hOM. yahaM ek trf saagar maaotI jamaa krta hO taodUsarI Aaor AapkI saovaa maoM hvaa Qaana kI baailayaaoM ko caMvar Dulaato hOM.Aap ma%sya kCuAa varah narisaMh vaamana prSaurama balarama kaodMDrama evaM kRYNa banakr Aayao tqaa kilk $p maoM BaI AayaoMgao.

naaOvaoM dSak maoM Ba> kI ]plaibQa evaM Aa%maivaSvaasa ka sajaIva ica~Na hO. Aap hmaarop`Bau naaqa evaM ba*maaND ko naaqa hOM. Aap hmaaro )dya maoM BaI rhto hOM. Aapkao pakr 

hmaarI Aa%maa ka ]%kYa- huAa hO. hmaaro naaqa AmaRt evaM saagar mao M saaonao vaalao p`Bau hOM.

ek kana maoM kuMDla tqaa dU saro maoM hla QaarNa 

  ^

, ,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 237dvyapbaMQama 

Page 238: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 238/519

bandraoM kI saonaa ek~ kr Aapnao samaud` kI KaD,I pr saotu ka inamaa-Na ikyaa. AapkoBa> bananao ko baad @yaa dUsaro ko saamanao hma Jauk sakoMgao jyaaoit-maya parlaaOikk pBau vaod 

ko $p mao M hOM. ivaSvaasa ko saaqa AaLvaar saMt Anya idvyadoSa ka smarNa krto hOM. Aap maQaur fla hO M jaao t@kana kiDgaO pva-t pr yaanaI SaaolaMgaur maoM yaaoganarisaMh $p maoM rhto hOM.p`Bau Aayao AaOr hmaaro )dya maoM basa gayao. Aba Aap baahr inaklanaa jaanato nahIM. yah @yaa hmaara saaOBaagya nahIM hO ]Pjaa} baagaaoM sao iGaro it$kuDndO maoM Aap AanaMd sao saaoyaohMO. Aapkao kBaI na BaUlanao vaalaI kRpa hmaoM p`aPt hO. maOM kzaor Gaaor nark maoM qaa. Aap Aayao AaOr baaolao 'Drao nahIM' AaOr hmaoM ApnaI saovaa maoM lao ilayaa. ho mana ek xaNa BaI kBaI baadla CU to mahlaaoM sao iGaro vayalaaila ko p`Bau kao mat BaUlaao. ivaWanaaoM ko p`it ibanaa kao[-Anauraga ko A&ana ko mahana samaud` mao M maora janma huAa. puna: dubaaro janma haonao pr vayalaalaI ko p`Bau kI kRpa sao maO M punaja-nma sao mau> hao gayaa hUM^. SaItla saugaMiQat kmala vaalao piScamaI tlaOccaMga naaNmaidyama maoM rhto hOM jahaM dovagana AapkI p`Saist ]gato saUya- evaM caaMd kI trh krto hOM. sabaaoM kao maOM yahaM kOsao eksaaqa Apnao )dya kI saMtuiYT Bar doKUMgaa dsavaoM dSak maoM AaLvaar saMt ApnaI AaMtirk p`sannata kao p`kT krto hOM tqaa yah p`maaiNat krto hOM ik )dya maoM p`Bau kI ]pisqait ko karNa hI hma yah gaIt gaanao maoM saxama 

huyao hOM. AapmaoM isqat rh kr bahut trh sao ivajayaI haonao ka AnauBava krto hue hmaara )dya AapkI saovaa Akolao krnaa caahta hO. ivanatI hO batayaoM hmaaro ilayao @yaa saaoMcaa hOAapnao dUsaro dova jaao hmaaro saamanao pkT haoto hOM maora )dya qaaoD,a saa BaI ]napr nahIMiTkta. maOM kovala Aapkao caahta hUM  ^. jaao dUsaro dovaaoM ko pasa jaato hOM hmaoM ]nasao kao[-sambaMQa nahIM hO. AYTaxar maM~ ko saBaI vyaaKanaao M kao saunanao sao hmanao Aapko Ba>aoM kI saovaa saIKI hO. raxasaI ko stna ko Bayaanak ivaYa pInao maoM AanaMidt haonao vaalao p`Bau hmaara )dya Aap sao p`fuillat hao ]za hO. hmaoM maata ipta tqaa saMbaMiQayaaoM sao kao[- AakYa-Na 

nahIM hO. na tao hmaaro kao[- ima~ hOM. Aapko pasa Akolaa Aayaa hUM^. At: AvaSya Aap hmaoM Apnaanao kI kRpa kroM. Ba>gana sada Aapko carNaaivand kI p`Saist gaato hOM tqaa Qyaana krto hOM. jaba yamadU t ]nakao lao jaanao ko ilayao pasa Aato hO M tao Dr sao namaskar kr laaOT jaato hOM. @yaa Aap ]nako caOtnya ko AiBaBaavak nahIM hOM maOM saaoMca rha qaa ik kOsaoAapnao vaamana banakr Qara kao maap idyaa tqaa hiqayaar vaalao ihrNya ko AaBaUiYat CatI kao caIr idyaa. Aaoh [sa gauNahIna papI ka pap tao khIM idKta BaI nahIM. phlaoAapnao mauJao Apnaa saovak banaayaa evaM flasva$p hmaoM saBaI kmaao-M sao ivamau> kr idyaa.

tba gaIt Wara Aapnao ApnaI ]pisqait hmaaro )dya maoM idKayaI.

?

?

!

?

?

!

?

!

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 238dvyapbaMQama 

Page 239: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 239/519

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 73. SaaolaMgaur yaa t@kana kiDgaO

1.sqaana : yah sqaana Aar@kaoNama sToSana sao 30 ik maI pr Avaisqat hO. SaaolaMgaur rolavao sToSana sao maMidr 14 ik maI kI dUrI pr hO. yah ica<aUr sao 30 ik maI pr AcCI saD,k sao jauD,a huAa hO. caonnaO sao laaokla T/  ona Ar@kaoNama tk sauivaQaapUva-k ]plabQa hOtqaa Ar@kaoNama sao saD,k maaga- sao yaa~a kI jaa saktI hO.2. ivaga`h sva$p : yahaM dao pva-t hOM ek kao poiryaa malaO tqaa dUsaro kao icannaa malaO khtohOM. poiryaa malaO 1305 vaalaI saIiZ,yaaoM sao phuMcaa jaata hO tqaa yahaM yaaoganarisaMh pUvaa-iBamau K baOzo Ait SaaMtmaud`a maoM hOM. tayar AmaRtavallaI kI Alaga sainnaiQa hO ijanako]%sava ivaga`h kao sauQaavallaI kha jaata hO. AapkI ]%savamaUit- SaaolaMgaur Sahr koAaidkoSava maMidr maoM ivarajamaana rhtI hOM tqaa Ba>va%sala po$maala khI jaatI hO.AaidkoSava maMidr maoM AaMDala Aalavaar gaaoYzI tqaa Aacaaya- kI sainnaiQayaaM hO M. Aapkopasa CaoTI phaD,I pr AaMjanaoya svaamaI catuBau-ja sva$p maoM SaMK cak` QaarNa ikyao yaaoga maud`a maoM Qyaanasqa hOM tqaa piScamaaiBamau K hOM. ivamaana kao isaMhkaoYTakRit tqaa homakaoiT ivamaana khto hOM. tIqa- kao AmaRt puYkrNaI tqaa tknakULma evaM paMDva tIqa- khto hOM. yahaM

ka puraNa ivaYNau puraNa evaM pd\ma puraNa hO.3.maihmaa : it$maMgaO AaLvaar nao Aapkao 'A@karkiNa' yaanaI AmaRt fla kI trh SaaMt evaM maQaur kha hO. [sa idvyadoSa kao GaiTkacalama BaI khto hOM. yahaM ek kiDgaOyaanaI 24 imanaT tk kI AaraQanaa sao maui> imalatI hO. ivaSvaaima~ kao yahaM ek kiDgaOkI Aca-naa sao isaiw imalaI qaI. yahaM kaitk maah maoM ]%sava manaayaa jaata hO. [nd`Vumna rajaa dovaaoM ko pxa sao AsauraoM sao yauw rt qao. narisaMh Bagavaana nao AaMjanao ya svaamaI kaoApnaa AayauQa dokr yauw ko ilayao Baojaa qaa. tba sao AaMjanaoya svaamaI SaMKcak` ko saaqa 

yahaM ivarajamaana hOM. p`%yaok Sauk`vaar evaM narisaMh jayaMtI kao maUlaavar po$maala ka it$maMjana haota hO. tayar varp`saadI hOM tqaa kubaor ka Kaoyaa huAa vaOBava tayar kI kRpa sao vaapsa imalaa qaa.e$MbaI gaaMva ko ek Ananya Ba> kao e$MbaI APpa kha gayaa tqaa ]nhaoMnao AapkI p`Saist maoM AmaRtplavallaI Satkma ilaKa. kaMcaIpurma vardraja po$maala ko Ananya iSaYya daodacaairyar [saI sqaana ko inavaasaI rho hO M. AapkI Ananya Bai>prvaSatabasa ba`*maao%savaM maoM ga$D, savaarI ko idna gaaopur sao par krto samaya vardraja po$maala ka C~ 

SaaolaMgaur kI trf Jauka idyaa jaata hO. Aapnao dovaraja pMcakma kI rcanaa kI.

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 239dvyapbaMQama 

Page 240: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 240/519

Page 241: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 241/519

[sa dSak maoM it$kNNaMgauDI idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa gaayaI hu[- hO. gahro ivastRt saagar maoM p`Bau kuMDlaI maaro Svaot SaoYa pr saaoyao hOM. Sauw )dya vaalao vaOidk ?iYagana p`Bau

ko KD,o sva$p kI pUjaa pavana Saas~aoM C: Aagama paMca p`sana caar vaod ko maM~aoccaar saokrto hOM tqaa vao it$@kNaMgauDI maoM Aigna kuMD mao M tIna haoma doto hOM. Aap gajaond` ]wark hOM. mahap`laya mao M Qara AakaSa pva-t saBaI DUba gayao. ma%sya ko $p mao M p`kT haokr p`Bau naosabaao M kao Apnao pIz pr saMBaala ilayaa tqaa AanaMd sao saagar kao Apnao poT pr rK ilayaa. paMDva ko rqavaahk maoro p`Bau purakala maoM AMgaaro saI AaMKoM camakto Svaot daMt ivajayaI Sai>vaana pva-t samaana saundr ivaSaala varah ko $p maoM BaU dovaI ka kYT dUr krnao ko ilayao p`kT hue. maabalaI ko mahana ya& maoM vaamana $p maoM pQaarkr tIna pga jamaIna svaIkarto hue hmaaro pBau nao Apnao sva$p ka ivastar kr dao hI pgaao maoM saataoMlaaok tqaa AazaoM idSaaAao M kao maap ilayaa. Qara pr k`uw frsaa calaato hue p`Bau nao[@kIsa rajaaAaoM ko maukuT vaalao isar kaT kr jamaIna pr lauGaD, a idyaa AaOr tba ]nako KUna kI nadI maoM nahayaa. QanauYa sao saUya- kI ikrNaaoM jaOsaa baaNaaoM sao dovataAaoM pr khr Z,anaovaalaa saagar sao iGaro laMka ko rajaa ravaNa ko BaarI mastkaoM kao ihlato vaRxaaoM sao naairyala kofla kI trh igara idyaa. saaMp ica*na ko Qvaja vaalao duyaao-Qana nao ApnaI saBaa maoM EaIkRYNa 

p`Bau kao baMQana maoM Dalanaa caaha toa Aapnao AakaSa Codto hue AazaoM idSaaAaoM maoM Apnaosva$p ka ivastar kr idyaa.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 75. it$kNNaMgauDI :1.sqaana : yah sqaana naagapi+nama ko pasa 9 ik maI pr isqat hO. it$va$r naagapi+nama rola maaga- pr kIL vaolaU r sToSana sao 2 ik maI pr hO.2. ivaga`h sva$p : maUlaavar saundr AakYa-k sva$p maoM KD,o Avasqaa maoM pUvaa-iBamauK hOM.

saaqa maoM BaUdovaI evaM EaIdovaI BaI hOM. Aapkao laaoknaaqana naama sao jaanaa jaata hO. dayaoMtrf gaaOtma evaM ]pirSava-sau mauina kI maUit- hO tqaa baayaI Aaor BaRgau evaM ba`*maa kI maUit-hO. ]%sava maUit- kao damaaodr naarayaNana khto hO M tqaa 'saMtaotIqama' BaI khto hOM. dayaaMhaqa ABaya maud`a maoM hO evaM baayaaM haqa kmar pr hO. ]%sava maUit- rajaa kI trh 'saoMgaaola'yaanaI rajadMD QaarNa krto hO M. tayar kao laaoknaayakI khto hOM tqaa AapkI ]%sava maUit-ArivaMd naayakI khI jaatI hOM. yahaM ka ivamaana ]%plavaDk ivamaana kha jaata hO.tIqa- EaavaNa puYkrNaI tqaa ina%ya puYkrNaI hO. sqala vaRxa maigaLma yaa vakulaa hO. sqala puraNa ga$D, puraNa evaM naard puraNa hO.

, ,

, ,, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 241dvyapbaMQama 

Page 242: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 242/519

3.maihmaa : paMca kRYNa xao~ maoM sao yah ek hO tqaa Anya caar hOM : it$knnamaMgaOit$kaoivalaUr it$knnapurma it$kipsqalama. yah kRYNaarNya xao~ hO AaOr [sao

pMcaarNya xao~ BaI kha jaata hO : ABarnadrO yaanaI Sayana AanaMdnaarayaNa Ala<aU r yaanaI vard naarayaNa tovaUr yaanaI dovanaarayaNa ikvaaLUr yaanaI yaadva naarayaNa.it$maMgaO AaLvaar sao saMbaiQat yahaM tIna baatoM p`isaw hOM. 1. 'kaya maikLma' yaanaI CaoTa fU la ka po MD, jaao kBaI nahIM saU  Kta yaa ']rgaqaa puLI' yaanaI kBaI nahIM maurJaanao vaalaI pi<ayaaoM ka [malaI vaRxa. 2 'Aaora iknaa$' yaanaI panaI ko ibanaa kuMAa. 3 'qaaora vaja@ku' yaanaI JagaD, a ijasaka kBaI AMt nahIM haota. it$maMgaO AaLvaar ko Anya naama 

hOM it$maMgaO mannana kilayana klakinr Aaid. Aap AaLvaaraoM kI saUcaI maoM sabasao AMt maoM Aato hOM AaOr Bagavaana ko QanauYa ko Avatar maanao jaato hO M. Avatar sqala iSarkaLI kopasa it$kurOyaalaUr hO. ek baar Aap EaIrMgama ko maMidr ko jaINaao-war ko ilayao khIM saoek saaonao kI maUit- laUTkr ilayao jaa rho qao. rasto maoM Aap it$kMgauiD phMcao AaOr pasa ko Kot maoM maUit- iCpakr [malaI ko poD, ko naIcao saao gayao tqaa poD, kao rKvaalaI kI ijammaodarI do dI. jaba iksaana Kot jaaotnao Aayaa tba [malaI ko poD, nao pi<ayaaM igarakr AaLvaar saMt kao jagaa idyaa. Aapnao rhsya Kulanao ko Dr sao tqaa saaonao kI maUit- haqa sao inakla 

jaanao kI AaSaMka sao iksaana sao JagaD,a kr baOzo ik vah Kot Aapka hO. gaaMva vaalaaoM kojamaa haonao pr Aapnao p`maaNa maoM kagajaat p`stut krnao ko ilayao ek idna ka samaya maaMga ilayaa AaOr ifr CaoTo fUla ko poD, ko naIcao saao gayao. Aapkao Pyaasa lagaI . pasa ko kuMAoMpr sao panaI maaMganao pr maihlaa nao manaa kr idyaa ik Aap Kot kI trh kuMAa pr BaI Apnaa AiQakar idKaAaogao. Aapnao gaussao maoM Saap do idyaa AaOr kuMAa saUK gayaa. BaUKoevaM Pyaasao Aap [malaI vaRxa ko naIcao saao gayao. baUZ,o ba`a*Na ko $p maoM Bagavaana Aayao tqaa Aapkao Baaojana krayaa. rat maoM maUit- lao Aap vahaM sao calao gayao AaOr vaapsa nahIM laaOTo.

jaato samaya Aapnao [malaI vaRxa kao sada hra Bara tqaa jaagato rhnao ka vardana idyaa.[sako flasva$p [sa vaRxa kI pi<ayaaM kBaI maurJaatI nahIM hOM. }pr kI tIna baatao M kI yahI kqaa hO.ek AaOr raocak kqaa hO ik vaiSaYz jaI yahaM Apnao tpsyaa bala sao ma@Kna ka kRYNa banaakr pUjato qao jaao kBaI ipGalata nahIM qaa. Bagavaana kRYNa baalak $p maoM Aayao AaOr ]sa maUit- kao ]zakr Ka gayao tqaa Baaga calao. pICa ikyao jaanao pr Anya ?iYayaaoM saoCaoTa fUla ko poD, ko naIcao pkD,  o gayao. vahaM Aapkao baaMQakr rKa gayaa [saI ilayao [sa idvya doSa kao it$knnaMgauDI khto hOM yaanaI jahaM kRYNa raoko gayao. [sa poD, kI ivaSaoYata 

,, ,

,, ,

,

, ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 242dvyapbaMQama 

Page 243: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 243/519

hO ik yah na saUKta hO AaOr na naYT haota hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1748 sao 1757.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::naaOMvao Satk ka dUsara dSak 9:0 2 yaanaI pasaur 1758 sao 1767 tk : 10 pasauraoM ko[sa dSak maoM it$naagaO yaa naagapi+nama idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa prkala naayakI kI p`sannata kI maud`a mao M gaayaI hu[- hO jaao p`Bau ko saundr sva$p ko dSa-na ko pScaat vah ApnaI saiKyaao M sao vaNa-na kr saunaatI hO. bahna p`Bau ka saunahlaa mauKmaMDla hO. pnnao ko rMga ka vaxasqala ka AaBaUYaNa ivajalaI camaknao ka _Sya ]pisqat krta hO. @yaa vao saama ka gaana krnao vaalao kao[- vaOidk ?iYa hOM yaa vao Qara ko dova hOM Aapnao hmaaro }pr dRiYT daOD, ayaI tqaa hmaarI ptlaI kmar kao doKto hue hmaaro ]Baro ]raojaaoM kao doKa. [sa trh sao mauJao doKnao sao maOMnao ApnaI maa^M ko Dro hue caohro kao doKa. Aha @yaa saundr qao vao@yaa vao yauvakaoM maoM sao ek qao jaao naIlao jala kumaud ka saugaMQa ivaKorto jalaaSayaaoM sao iGarokuDndO mao M ivaEaama krto hO M bahna @yaa vao baaMsa ko JaurmauT vaalao phaD,aoM sao iGaro maoyyama kop`Bau hmaaro dulaha qao ijanhaoMnao Qara maapa AaOr Anya AlaaOikk kama ikyao maQauma@KI ilapTo tulasaI kI maalaa phnao evaM haqaaoM maoM cak` SaM K QaarNa ikyao ivaSvaasaI pBau hmaaro Gar 

Aayao. @yaa gaaopikSaaor p`Bau ]rOyaUr evaM madurO ko maMidraoM mao M rhto hOM @yaa kmala iKlaanao ko ilayao ]ganao vaalao Aap ]dar saUya- qao iktnaa AaScaya- hO phlao kBaI nahIMdoKa. hmaaro )dya nao SaIGa` pUjaa kI.AaMKo M kmala kI klaI jaOsaI haqa BaI kmala kosamaana. Aapka vadna vaYaa- ko Ganao maoGa kI trh. caaMd sao dulaaro gayao malaI$masalaO pva-t ko dulaha Aayao AaOr hmaaro )dya evaM AaMKaoM maoM basa gayao kBaI nahIM jaayaoMgao. @yaa Aap inama-laO ko pBau qao mauJao nahIM yaad. Aap saundr pMKaoM vaalao pxaI pr caZ, kr Aayao.AaAao doKao. Aap AakaSa kao CUnao vaalao saunahlao }Mcao pva-t pr Ganao maoGa ko samaana 

hOM. @yaa Aap gaaop iSaSau qao jaao ek CNa mao M AazaoM idSaayaoM samaud` saataoM laaok kao inagala kr baT p~ pr caOna sao saao gayao [sa rhsya kao maOM nahIM samaJa saktI.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 76. it$naagaO yaa naagapi+nama 1.sqaana : ek samaya naagapi+nama ek mah%vapUNa- paoT- huAa krta qaa. maMidr sToSana sao2 ik maI pr hO.2. ivaga`h sva$p : maULaavar pUvaa-iBamauK vard hst tqaa gada ilayao KD,o hOM tqaa naIlamaoGa po$mala ko naama sao jaanao jaato hOM. ]%savaar saaOMdya-rajaa ko naama sao p`isaw hOM. tayar 

,

,,

, ,

,

, ,

!

? ?

! !

? !

?

??

?

?

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 243dvyapbaMQama 

Page 244: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 244/519

saaOMdya-vallaI khI jaatI hOM. ga$D, yahaM baOzo maud`a maoM hO M. yahaM AYTBaujaI narisaMh hOM jaaoiSaYT pirpalana evaM duYT inaga`hma daonaaoM kama krto hOM. yahaM ka ivamaana saaOMdya- ivamaana 

kha jaata hO tqaa paMca klaSa ko saaqa hO. tIqa- kao Sar tIqa- khto hO M. sqala vaRxa Aama` yaanaI 'maLma' hO. sqala puraNa ba`*maaND puraNa hO.3.maihmaa : yahaM Bagavaana ka dSa-na tIna AvasqaaAaoM maoM haota hO : 1. saaoyao maoM rMganaaqa kI trh 2. baOzo maoM gaaoivandraja kI trh 3. KD,o maoM saaOMdya-rajaa kI trh. yah Qa`uva kI tpsqalaI BaI hO. AaidSaoYa naagaaoM ko rajaa kao kao[- saMtana nahIM qaI. yahIM p`aqa-naa krnao sao pu~I kI p`aiPt hu[- qaI. naaga rajaa ko naama pr sqala ka naama naagapi+nama huAa. pava-tI SaapvaSa saaOMdya- Kaokr yahIM tpsyaa kr puna: saaOMdya- p`aPt kI qaI.4.idvyap`baMQama saMdBa- : prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1758 sao 1767 tk.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 77. ]rOyaUr yaa inacalaapurI ]rOyaUr yaa it$kaoLI :1.sqaana : yah it$caI Sahr yaa EaIrMgama ka ek paSva-vatI- ihssaa jaOsaa hO. [saonaaiccayaar kao[-la yaa ]rOyaUr yaa it$kaoLI BaI khto hOM. smarNa rho ik naaiccayar kao[-la ko $p maoM ivaSaoYa p`isaiw kuMBakoanama ko pasa ko narOyaUr idvyadoSa kI hO. EaIrMgama ko

Ta]na basa sao saugamata sao yahaM dSa-na kao Aayaa jaa sakta hO.2.ivaga`h sva$p : ABayahst p`Bau kao 'ALigayaa maanavalana' po$maala khto hOM jaaop`yaaoga maud`a maoM cak` QaarNa kr KD,o hOM tqaa ]<aridSaa kao doK rho hOM. tayar BaI ]<aaraiBamauKI haokr po$maala ko paSva- maoM baOzI hO M tqaa AapkI kao[- svatM~ sainnaiQa nahIM hOM. tayar kao kmalavallaI naaiccayaar yaa ]rOyaar vallaI yaa vaasa laxmaI khto hOM.po$maala evaM tayar klyaaNa yaanaI ivavaah ko pirQaana QaarNa ikyao ivarajamaana hOM.ivamaana kao klyaaNa ivamaana evaM tIqa- kao klyaaNa tIqa- tqaa saUya- puYkrNaI khto hOM.

sqala vaRxa kao punnaO maLma khto hOM.3. maihmaa : BaRgau mauina nao ek baar ivaYNau Bagavaana sao Akolao imalanao ko ilayao inavaodna ikyaa. laxmaI nao mauina kao batayaa ik vah AkolaI Bagavaana ko pasa rhnaa caahtI hO. mauina nao gaussaa maoM laxmaI kao saamaanya jaIva bananao ka Saap do idyaa. SaapvaSa laxmaI kmala kofU la maoM yahaM ko talaaba mao M pQaarIM tqaa Qama-vamaa- nao laalana palana ikyaa. baad maoM EaIrMgama sao rMganaaqa p`Bau Qama-vamaa- kI baoTI sao ivavaah krnao yahaM Aayao tqaa Qama-vamaa- kI p`aqa-naa pr yahaM iTk gayao. p`%yaok vaYa- falgauna maah maoM EaIrMgama sao rMganaaqa po$maala klyaaNa ]%sava manaanao ko ilayao yahaM Aato hOM. rajaa kulaSaoKr nao [sa maMidr ka jaINaao-war ikyaa qaa.

, ,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 244dvyapbaMQama 

Page 245: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 245/519

yah it$PPaNa AaLvaar ka Avatar sqala hO.khanaI hO ik ek 'kaoLI' yaanaI ek maugaI- naocaaola naroSa ko haqaI kao prast kr Bagaa idyaa qaa. [sailayao [sa sqaana kao kaoLI tqaa rajaa kao kaoLI vaonDar khto hOM.4.idvyap`baMQama saMdBa- : kulaSaoKr AaLvaar po$maala it$maaoLI 667. prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1762.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::naaOMvao Satk ka tIsara evaM caaOqaa dSak 9:0 3 evaM 9:04 yaanaI pasaur 1768 sao 1787tk : 20 pasaurao M ko [na dao dSakaoM maoM it$pullaanaI idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa prkala 

naayakI ko ivayaaoga vaodnaa ko maaQyama sao icai~t hO. saaqa maoM samaud` sao p`d<a r%na tqaa p`kRit saop`d<a baagaaoM evaM tD,agaaoM Aaid ka saTIk ]llaoK idyaa gayaa hO jaao it$pullaaiNa maoM vat-maana hOM evaM p`Bau kI saovaa ko kama Aarho hOM. naayakI khtI hO : ho mana ]sa rasto Jaukao evaM]zao. paipnaI maOM Apnao Aap ka naaSa nahIM kr saktI. saaonao ko rMga sao BaI AcCo rMga kop<ao vaalao saugaMiQat sao$NDI kI SaItla Cayaa maoM p`Bau maoro saaqa Aa%masaat hao gayao qao AaOr hmaarosaaOMdya- p`saaQana caurakr hmaoM CaoD, gayao. ek idna maQauma<a maQauma@KI vaalao KjaUr poD, kI Cayaa mao M Aapnao hmaaro )dya kao p`oma sao Bar idyaa evaM calao gayao. ek idna Aap hmaara 

talaabaaoM ko baagaaoM maoM pICa krto hue Aayao jahaM fUlaaoM ko rja ivaKro qao AaOr kha 'kRSa kaya hma tumho M kBaI nahIM CaoD,  oMgao' tba CaoD, kr calao gayao. hmaaro p`Bau nao jaao p`it&a kI vaao pUra 

nahIM kr sako. Aapnao saugaMiQat laala malala fUla ko gaucCaoM kao laokr hmalaaogaaoM ko jaUD,aoM kaoyah khto hue sajaayaa 'ivaCuD,nao pr maOM mar jaa}Mgaa'. BagaaoD,o kao saaocato rat idna naIMd gaMvaanaosao @yaa laaBa Aap samaud` iknaaro pullaanaI maoM rhto hOM jahaM kI trMgao Svaot GaaoD,aoM kI trh ClaaMgao lagaatI AatI hOM evaM Aapko carNaaoM pr baoSakImatI p%qar evaM maaotI caZ,ayao jaatohOM.p`Saist gaaAao. ]sa rasto Jaukao evaM ]zao. cak` evaM hla QaarNa krnao vaalao pBau ima~ 

kI trh Aayao evaM QaaoKovaaja kI trh calao gayao. Aap ko pasa kao[- dyaa nahIM hO. pavana DuvakI lagaakr p`Bau ko naama ka yaSagaana krto hue p`itidna mastk Aapko carNaaivaMd maoMnavaaAao Balao hI Aap kuC nahIM doto hOM tba BaI hmaaro ilayao yah AcCa hO. [sasao hma Ba> haojaayao Mgao.caaOqao dSak maoM naayakI Apnao Antma-na kI vaodnaa p`kT krtI hO tqaa pixayaaoM kao khtI hOik hmaarI isqait kI saU canaa p`Bau kao dao jaao pullaanaI mao M rhto hOM. saugaMiQat baagaaoM sao iGaro

pullaanaI ko p`Bau kI hmanao krbaw haokr pUjaa kI.Aba yah ek Aadt hao gayaI hO.haya saagar iknaaro taD, vaRxaaoM pr baOzo Anairla pixayaao M ko maOqaunakala kI caIK Gaava maoM tlavaar 

,

,

!

!

!

?

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 245dvyapbaMQama 

Page 246: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 246/519

Page 247: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 247/519

r%naakr samaud`tIqa- va$NatIqa- kNvanadI ihrNyanadI xaIrnadI. Aigna puraNa yahaM ka sqala puraNa hO.3.maihmaa : timala maoM 'puL' ka Aqa- Gaasa hO tqaa 'AnaO' ka Aqa- Sayana krnaa hO. yahaM saotubanaanao ko pUva- Bagavaana rama nao samaud`dova kI ptIxaa maoM Gaasa pr saat idna Sayana ikyaa qaa.Aaidjagannaaqa nao Bagavaana rama kao saarMgaQanauYa idyaa qaa ijasakI sahayata sao ravaNa ka baQa huAa qaa. ivaBaIYaNa kao SarNaagait [sa sqaana pr imalaI qaI. [sa sqala kao SarNaagait sqala khto hOM. Aasa pasa maoM dao p`isaw idvya doSa hOM jaao dbaa-Sayana rama evaM p+aiBaYaok rama khojaato hOM. yaaowaAaoM sao iGaro dbaa-Sayana rama baIr Sayanaavasqaa maoM hOM. naaiBa sao tIna kmala 

inaklao hOM. baIca vaalao kmala pr ba`*maa hOM tqaa Anya dao pr saUya- evaM caMd` ivarajamaana hOM.maak-NDoya mauina iSar ko pasa hOM tqaa carNa ko pasa hnaumaana jaI hOM. kaodMDrama ]%sava maUit-hOM. p+aiBarama bahut hI Bavya sva$p maoM dSa-na doto hOM. yahaM nadI talaaba tqaa samaud` tInaaoMtIqa- ivarajamaana hOM. ek kqaa ko Anausaar rajaa dSarqa Wara ikyao gayao pu~kamaoiYT ya& ka yah sqala batayaa jaata hO.4.idvyapbaMQama saMdBa- : prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1668 sao 1687 tk, tqaa poiryaa it$maDla 2674.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::naaOMvao Satk ka paMcavaa evaM Cza dSak 9:0 5 evaM 9:06 yaanaI pasaur 1788 sao 1807tk : 20 pasauraoM ko [na dao dSakaoM maoM it$ku$MgauDI idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa prkala naayakI ko ivayaaoga vaodnaa ko maaQyama sao icai~t ikyaa gayaa hO. inaYklaMk Aw-caMd`trMgaaiyat saagar puYp saugaMiQat maMd vaayau Ainrla kI Aa<a- pukar saba imalakr hmaaro)dya kao taoD, evaM maraooD, rho hOM. namaIpUNa- idnaaoM maoM hma inad`aivahIna hOM. bahut phlao kmala vaNa- p`Bau nao hmaarI caotnaa tqaa kuSalata caura laI. haya hma pr Aap trsa BaI nahIM Kato.saaocato hOM ' hO tao yah xaINa kaya naarI hI na.' hmaoM Aba Zao kr Aapko inavaasa ku$MgauDI laocalaao. kMgana phna saMvaodnahIna haokr Sayana krnao vaalao jara batayaoM ik hmaara @yaa saaocatohOM. sabaora GasaITto hue Saama maoM badla jaata hO. rat ka hr GaD,I ivanaaSakarI evaMAnantkalaIna hO. inarMtr Aapka icaMtna evaM Aap hI ko baaro maoM baaolato rhnao kI Aadt hmaoMek rat BaI saaonao nahIM dotI.saiKyaaoM kI Aalaaocanaa kao BaU lakr naayakI Apnao p`oma maoM ivaBaaor hao p`Bau kI ivarh vaodnaa sao

ga`st hO. AaBaUiYat saundr ikSaaoiryaaoM kao baOzkr rat idna Aalaaocanaa krnao dao. hma na tao]nakI barabarI kr sakto AaOr na saamanaa hI kr sakto. hmaoM kao[- laaja nahIM hO na Dr hO

, , , ,

, ,

, ,

,, , ,

, , ,

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 247dvyapbaMQama 

Page 248: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 248/519

Page 249: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 249/519

Page 250: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 250/519

kao inayaimat $p sao Baaojana kranao ka va`t rKa qaa. ek Asaur [sa kaya- maoM baaQaa ]%pnna krta qaa. po$maala nao ]sa Asaur ka baQa ikyaa.Ba>a ko AnauraoQa pr Aapnao laxmaI kaovaxasqala pr ibazakr ]sao dSa-na idyaa tqaa ]sako Wara idyao gayao Baat tqaa Aama ko AM^caar kao p`oma sao Kayaa. Aaja BaI maMidr maoM Baat ko saaqa Aama ko AM^caar ka Baaoga lagata hO. gaaola Aakar ko gaBa-gaRh ko naIcao ek thKanaa hO jahaM Bagavaana ivaYNau kI dula-Ba p`itmaayaoM saMga`iht hOM. [sa sqaana kI cacaa- saatvaIM SatabdI ko saMskRt ko ]d\BaT ivaWana dMiDna nao ApnaI rcanaaAaoM mao M kI hOM.4.idvyapbaMQama saMdBa- : prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1808 sao 1817 tk, tqaa 

poiryaa it$maDla 2674.nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3429 sao 3439 Satk 5.09.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::naaOMvao Satk ka AazvaaM evaM naaOvaaM dSak 9:08 evaM 9:09 yaanaI pasaur 1818 sao 1837tk : 20 pasauraoM ko [na dao dSakao maoM it$maalaO$HaSaaolaO idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa icai~t hO. dSak Aaz ko p`qama dsa pasaur saundrbaahu p`Bau ko p`it AaLvaar saMt ka ]d\gaar p`kT krta hO. naaOvaoM dSak ko 10 pasaur prkala naayakI kI maa^M ko mana maoM ]%pnna ]sa AaScaya- ka vaNa-na krto hOM jaao ]sakI baoTI nao saundrbaahu Bagavaana sao saaxaa%kar krko

idKayaa.ho inaba-la mana maOM tuJao saavaQaana krta hUM^. saugaMiQat jaUD,o vaalaI naarI ko saaqa samaagama kI caah CaoD, do yah ek AvaraoQa hO. p`Bau jaao svayaM saat WIp evaM saat samaud` hOM maaila$HjaaolaOko maMidr mao M rhto hOM jahaM phaD,I naalao caMdna r%na evaM maaor pMK saugaMiQat baagaaoM maoM sava-~ p`vaah maoM laakr Zor lagaato hOM. AaAao hma yahaM pUjaa Aip-t kroM. dovagana sada tajaa maalaa evaM Sauw jala laokr SaoYaSaayaI }Mcao maukuT vaalao p`Bau kI pUjaa ko ilayao KD,o rhto hOM. Aapnaovaamana ko $p maoM pRqvaI kao maapa. dOihk yaatnaa sao ~aNa ko ilayao Aapnao pRqvaI pr AnaokaoM

piva~ sqala banaayao jahaM Aap pUjaa svaIkar krto hOM. Aap maaila$HjaaolaO maoM rhto hOM.Bayaanak raxasaI pUtnaa ka jahrIlaa stna pInao ko ilayao inaNa-ya krnao vaalao evaM svaCMd raxasaI taD,ka ka Aigna baaNa sao naaSa krnao vaalao p`Bau nao manamaaOjaI raxasa ka saamanaa krto hue ]sako dsa maukuTQaarI isar kaT igarayao jabaik ]saka QaD, iksaI duYTa%maa p`ot sao ga`st kI BaaMit tD,pta rha. ivaYa vamana krto naaga kI Sayyaa pr Sayana krnao vaalao p`Bau gaaopikSaaor ko $p maoM Aayao evaM raxasaI baCD,o kao taD, ko poD, pr pTk maaro tqaa pa~ pr naR%ya kr 

gaaoipyaaoM ko saaqa ]nako ku$vaO naR%ya maoM saimmailat hue. Aap kRYNa ko $p maoM Aayao evaM AapnaoAak`amak Svaot koiSana GaaoD,a ka jabaD,a caIr Dalaa. dovaaoM ko p`Bau baaOwaoM evaM EamaNaaoM kI 

, ,

,, ,

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 250dvyapbaMQama 

Page 251: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 251/519

baotukI baataoM sao BaI p`sanna rhto hOM.naaOvao M dSak maoM naayakI kI maa^M naayakI kI Anaumaainat ]plaibQa sao AaScaya-caikt hO. i~maUit-ko AaidkarNa saagar maoM Sayana krnaovaalao Apnao naaiBakmala pr ba`*maaND kao banaakr inagalakr puna: banaa donaovaalao dovaaoM ko dova gaaopkumaar gaaovaMda it$maaila$HjaaolaO maoM rhtohOM. @yaa lata saI ptlaI kmar vaalaI hmaarI baoTI Aaja ]nasao Gaula imala jaayaogaI AaScaya-@yaa maIna nayanaa hmaarI baoTI Aaja ]nako naupUr Qvaina krto carNaao M kao doKogaaI AaScaya-saataoM laaok kao inagala kr baTp~ pr iSaSau kI trh saaonao vaalao dovaaoM ko p`Bau hOM. @yaa psaMdIda gahnaaoM sao AaBaUiYat hmaarI baoTI Aaja ]nako pasa phuMca jaayaogaI AaScaya- @yaa 

]jjavala lalaaT vaalaI hmaarI baoTI Aaja ]nakao paPt kr laogaI maabalaI Asaur ko ya& maoMp`Bau vaamana bana ko Aayao evaM i~ivak`ma ka $p QaarNa kr Qara evaM AakaSa kao maap idyaa.saundr rajaIva nayana hmaaro p`Bau nao pura kala maoM koSarI $p maoM Sai>SaalaI ihrNya kI CatI AanaMd sao caIr DalaI. @yaa hmaarI baoTI Aaja ]nakI pU jaa Jaukkr kr laogaI na tao p`oma krto AaOr na Qyaana Qarto eosao laaogaaoM sao Agamya p`Bau nao saugaMiQat baagaaoM vaalao ]<ar maqaura maoMjanma ilayaa. kRYNa p`Bau nao Asaur pxaI bak ka caaoMca caIr idyaa tqaa madma<a haqaI kuvaDyaapIz ko daMt ]KaD, ilayao. Aap nao duYT gaaD,  I kao pOraoM sao caknaacaUr kr idyaa.

@yaa maIna nayanaa hmaarI baoTI Aaja ]naka dSa-na kr laogaI Pava-t kI trh Sai>SaalaI BaujaaAaoM vaalao p`Bau dixaNaavatI- SaMK evaM kMQaaoM pr piva~ AakYa-k ya&aopvaIt QaarNa ikyaohue vaoMkTma ko vaOidk p`Bau hOM. Aap saaOmya naarayaNa iSalamba$ tqaa naupUr gaMgaa sao p`vaaiht it$maaila$HjaaolaO maoM rhto hOM. @yaa ]jjavala lalaaT vaalaI hmaarI baoTI Aaja kma sao kma ]nako najadIk tao hao laogaI naaOMvao Satk ka dsavaaM dSak 9:10 yaanaI pasaur 1838 sao 1847 tk : 10 pasauraoM ko [sa dSak maoM it$kaoi+yaUr idvya doSa ko p`Bau kI maihmaa icai~t hO. hmaaro ip`ya p`Bau dovaaoM ko p`Bau

hOM. jaao AapkI pUjaa krto hOM ]nako )dya maoM Aap inarMtr basato hOM. Aap it$@kaoi+yaUr maoMrhto hOM jahaM baadla kI vaYaa- sao saaonaa ko naalao inaklato hOM ijanasao p`kaiSat sqalaaoM mao M kmala iKla pD,to hOM. hmaaro p`Bau vyaaiQa ko duK sao ~aNa idlaato hOM. Aap BaUdovaI kI mauskana saoAanaMd laoto hOM tqaa kmala vaalaI laxmaI EaI ko p`it sada maQaur vyavahar rKto hOM. AapnaosaataoM laaokaoM kao inagalakr baahr inakala idyaa. jaOsao Aapnao kmala vaalaI laxmaI kao Apnaovadna pr sqaana idyaa hO ]saI trh sao kRt&ta pUva-k frsaa QaarI baOla kI savaarI krnao vaalao

iSava kao BaI Apnao vadna pr rKa hO. tulasaI kI maalaa phnao purakala ko Qara maapnao vaalaop`Bau nao baaNaaoM sao laMkapit ravaNa ko A%yaacaar ka AMt ikyaa. jaMbau WIp ko saaro rajaa 

, ,, ,

,

? !

? !

? !

?

?

?

?

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 251dvyapbaMQama 

Page 252: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 252/519

it$@kaoi+yaUr maoM jamaa haokr khto hOM 'yahaM p`Bau ka inavaasa hO'. kRYNa bana kr AayaoAasaurI baCD,  o kao taD, poD, pr Gaumaakr pTka tqaa vaYaa- sao gaayaaoM kI rxaa ko ilayao pva-t kao }pr ]zayaa. svaiga-kaoM ko dova mauJao saovak svaIkar kr mauJamaoM basa gayao. Aap dovadovaiprana hOM dovaao M ko  o p`Bau hOM evaM caaraoM vaod paMcaaoM ya& evaM C: AagamaaoM maoM inaYNaat ?iYayaaoM Wara it$@kaoi+yaUr maoM pUijat hOM.dsavaoM Satk ka phlaa dSak 10:01 yaanaI pasaur 1848 sao 1857 tk : 10 pasauraoM ko[sa dSak maoM ivaiBanna idvya doSaaoM ko pBau kI maihmaa icai~t hO. maoro p`Bau rajakumaar maorosavaao-<ama ima~ maoro ekmaa~ jaIvana evaM laxya Aanaovaalao SaaSvat inavaasa kla hmalaaogaaoM nao

Aapko EaIcarNaaoM ka dSa-na ina-malaO mao M ikyaa qaa. Aaja hmalaaoga Qaana ko KotaoM sao iGaro AapkodSa-na ko ilayao knnaamaMgaO jaayao Mgao. hmalaaogaaoM nao Aapko EaIcarNaaoM ka dSa-na vao MkTma maoM ikyaa qaa. Aaja hmalaaoga jaakr Aapka dSa-na it$<anaka yaanaI dIpp`kaSa kaMcaIpurma maoMkroMgao.iSaSau ko $p mao M saagar pr tOrto baT p~ pr saaonao vaalao p`Bau maoro bahumaUlya AmaRt SaItla tulasaI maalaa vaalao p`Bau Aapko dSa-na ka Aanand it$valaO mao M imalaa. Aaja hmalaaoga jaakr Aapka dSa-na jagapisaw it$naaMgaur maoM kroMgao. rajakumaar ijanhao Mnao ihrNya kI CatI caIr 

DalaI maoro AmaRt svaiga-kao M kI jyaaoit Ap`itma kRpa it$Ppor maoM hmanao AapkI pUjaa kr laI. Aaja hmalaaoga jaakr Aapka dSa-na it$vallarO mao M kroMgao. Smasaana sao BaBaUt lagaanaovaalao iSava ko duK ka AMt krnao vaalao p`Bau nao it$narOyaUr maoM dSa-na idyaa. inapuNata sao mauJamaoMp`vaoSa kr Aap hmaaro )dya kao d`ivat krto hOM evaM ]sao pIto hOM. Aaja hmalaaoga jaakr Aapka dSa-na it$maoyyama maoM kroMgao. dovaaoM kao AmaRt donaovaalao ]dar p`Bau Ba>aoM ko AmaRt nao]pjaa} KotaoM sao iGaro it$ccaorO maoM dSa-na idyaa. Aap dovaaoM ko pBau hOM haqaI kao AasaanaI sao

maarnao vaalao hOM. Aaja hmalaaoga jaakr Aapka dSa-na it$kuDndO maoM kroMgao. gaaopala ko $p maoM Aapnao nayanaaiBarama jaUD,o vaalaI gaaoipyaaoM ko ma@Kna Kayao. Aapnao it$valaUndUr maoM dSa-na idyaa. Aaja hmalaaoga jaakr Aapka dSa-na it$vao@ka yaqaao>arI Bagavaana kaMcaIpurma maoMkroMgao jahaM Aap SaoYaSaayaI hOM. hmalaaogaaoM nao p`Bau kI pUjaa it$maaila$HjaaolaO maoM kI. Aaja hmalaaoga jaakr maaotI r%na evaM pnnaa kI trh bahumaUlya p`Bau ka dSa-na it$ivaNNagar maoMkroMgao. naupUr bajato naR%ya krto carNaaoM sao p`Bau nao haqaI ko daMt ]KaD,kr ]saka baQa kr idyaa. FUlaaoM ko baaga sao iGaro it$kaoi+yaUr mao M Aapnao dSa-na idyaa. Aaja hmalaaoga jaakr 

APanao p`Bau ka dSa-na it$navaO yaanaI korla maoM isqat idvya doSa maoM kroMgao. gaItaoM kI yah maalaa gaaya caranao vaalao it$Ppor ko dUlaha p`Bau kI p`Saist maoM mahana ivaWana klakinr nao rcao hOM.

,,

, ,

, ,, , ,

, ,,

, , ,

,,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 2 2dvyapbaMQama 5

Page 253: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 253/519

jaao [sao yaad kr laoMgao vao kBaI inaraSa nahIM haoMgao tqaa AakaSa pr rajya kroMgao.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 80. it$tnka yaa dIp p`kaSa yaa ivala@kuAaolaI 1.sqaana : yah kaMcaIpurma ko tupula xao~ maoM hO jahaM pasa hI mao M vaodaMt doiSak svaamaI evaMhyaga`Iva laxmaI Bagavaana ko Alaga Alaga maMidr pirsar dSa-naIya hOM. yah sqaana vardraja svaamaI sao 3 ik maI pr tqaa yaqaao>arI yaa AYTBauja Bagavaana sao 1 ik maI pr hO.2.ivaga`h sva$p : p`Bau ka maUlaavar piScamaamauKI catuBau-ja maud`a maoM KD,o Avasqaa maoM hO tqaa daonaaoM paSva- maoM EaI evaM BaU dovaI KD,I hOM. maaga-tvallaI tayar hOM. sarsvatI tIqa- hO. EaIkara 

ivamaana hO.3.maihmaa : it$tnka yaanaI dIpp`kaSa p`Bau ka BaI Apnaa svatM~ pirsar hO AaOr Aap 'ivalau@ku AaolaI' kho jaato hOM.sarsvatI nao [nd` sao pUCa ik laxmaI evaM sarsvatI maoM kaOna EaoYz hOM. [nd` nao laxmaI kao EaoYz batayaa. naaraja sarsvatI nao ba`*maa sao inaNa-ya krnao kao kha.ba`*maa nao BaI laxmaI kao EaoYz batayaa. ba`*maa sao naaraja sarsvatI nao ]nako ya& sao Anaupisqat rhto hue ]samaoM vyavaQaana Dalanao ko ilayao caarao trf Aaga fOlaa dI. p`Bau nao saaro Aigna samaUh kao Aa%masaat kr ek dIpk maoM badla idyaa. dUsarI kqaa hO ik sarsvatI nao sava-~ AMQakar 

kr idyaa. p`Bau nao ek vaRht jyaaoit ka $p banaa ilayaa evaM ba`*maa ko ya& kao safla ikyaa. timala pur+aisa maasa yaanaI 15 isatMbar sao 15 A@TUvar ko baIca ba`*maao%sava manaayaa jaata hO.4.idvyapba MQama sa MdBa- : prkala svaamaI poiryaa it$maaoLI 1849 20652068.nammaaLvaar it$iva$<ama 2503.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 81. it$naavaaya 

1.sqaana : yah sqaana korla maoM caonnaO kaoJaIkaoD rola maaga- ko it$navaa rolavao sToSana ko pasa hO. raoD maaga- sao SaaoNa-ur kI Aaor sao BaI Aayaa jaa sakta hO. gau$vaayaUr ko baad ku+Ipurma kopasa kaoccaI maMgalaaor raYT/  Iya rajamaaga- ko najadIk hI it$naavaaya Avaisqat hO. maMidr korla kI sabasao baD,I nadI BartpuLa nadI ko iknaaro isqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar KD,o Avasqaa maoM pUvaa-iBamauK hOM. maU laavar naavaaya maukundna evaMnaarayaNana kho jaato hOM. Aapka dSa-na GauTnao sao }pr hI haota hO baakI Baaga BaUimagat hO.tayar maalaarmaMgaO naaiccayaar khI jaatI hOM. tIqa- kao saoMgamaala sarsa khto hOM tqaa ivamaana kaovaod ivamaana ko naama sao jaanaa jaata hO.

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 253dvyapbaMQama 

Page 254: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 254/519

Page 255: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 255/519

ivanaaSa do Kkr jaIivat bacao hue vahaM ko raxasa Apnao Ant-mana kI baat p`kT krto hOM tqaa ravaNa ko galat inaNa-ya kI Ba%-sanaa krto hOM. hmaaro )dyahIna rajaa nao AnaokaoM BaUlao M kI AaOr vao saba Aba hma laaogaaoM pr barsa rho hOM. ravaNa maara gayaa iksakao batayaoM [na baataoM kao Kaodnao sao @yaa laaBa mahana bandr jaaityaaoM ko rajaaAaoM rajakumaar laxmaNa Qanau-QaarI rama. haya hmalaaogaao M pr dyaa ko ilayao ivanatI krnao vaalaa yahaM kao[- nahIM hO ima~ao M. yauw ko nagaaD,o kI Aavaaja pr hma Bayaakula hao naacato hOM. ikrITQaarI dsa isar evaM ]sako daogaunaoSai>SaalaI BaujaaAaoM vaalao hmaaro rajaa nao Apnaa mana naairyaaoM pr lagaa kr sava-sva gaMvaa idyaa.@yaa krnaa caaihyao [sasao AnaiBa& hma saovak jana dao Baujaa vaalao evaM ek isar ko rama pBau

kI ibanaa Bai> ko palao paosao gayao. ivanatI hO rama pBau hmaoM jaIivat rhnao doM.vao rajaa dSarqa ka naama lao ]nasao inavaodna krto hOM. AiBaBaavak rajaa dSarqa ijasa idna hmaara inad-yaI rajaa ravaNa dMDk mao M p`vaoSa ikyaa evaM saIta kao ]za laayaa ]saI idna ]sanaoApnaa sava-naaSa kr ilayaa. hmalaaogaao M ka [samaoM kao[- haqa nahIM hO. ivanatI hO hmaoM nahIMmaaro. haya yah kula naarI laaoBa maoM naYT huAa @yaa khoM Aba rama p`Bau sao inavaodna krtohOM. rama p`Bau laMka ko hmaaro manamaaOjaI rajaa ka ek CaoTa Baa[- qaa jaao hmalaaogaaoM kI AaMKaoko saamanao jamaIna pr saaYTaMga kr pramaSa- idyaa 'yah naarI hmaaro raxasa kula ko ilayao ivaYa 

hO'. Aba Aap ApnaI naarI koa laokr laaOT jaa[yao.sauvaNa- ko }Mcao ikrITQaarI rajaa ravaNa nao saIta naama kI dovaI kao laakr saugaMiQat baagaaoMvaalao ASaaok vana maoM kOd mao M rK idyaa. haya hmaaro kt-vyahInata kao doKao. kuMBa evaMinakuMBa maaro gayao. svayaM maR %yau ka dovata hI QanauYa baaNa calaato saaxaat AadmaI ka $p QaarNa kr hma laaogaaoM kao lao jaanao ko ilayao Aayaa hO. bandr dUt hnaumaana samaud` pr ClaaMga lagaa kr hmalaaogaaoM ko nagar maoM Gausaa. fla ko }Mcao baagaaoM kao naYT Ba`YT krto hue raxasaaoM ko baoTaoM evaMsaMbaMiQayaaoM ka baQa kr ]sanao nagar maoM Aaga lagaa dI. tba hmalaaogaaoM kao svayaM p`Bau kao naarI laaOTa donaa caaihyao qaa. yah doKkr ik Aapnao saotu banaa idyaa hO evaM saagar kao par kr rhohOM bauiwhIna manamaaOjaI ravaNa nao lata saI kiT vaalaI maRganayanaI saIta kao nahIM CaoD,a. ivanatI hO hma laaogaao M kI jaana CaoD, dIijayao dU saraoM kao pkD,nao ka hmalaaoga ]paya batayao Mgao.maMdaodrI evaM Anya saundr rainayaaoM ko kaomala ]raojaaoM sao AanaMd na laokr hmaaro naIca rajaa naojaMgala sao maaornaI saIta ka AphrNa kr ilayaa. p`oma ko dovata madna ko samaana saundr BaujaaAaoMvaalao rama p`Bau nao ]sakI CatI maoM baaNaaoM ka p`har ikyaa. rama baaNa sao hma Baya Kato hO M jaao

iSava ko ]na baaNaaoM sao jyaada tPt hO ijasanao plak Japkto tIna nagaraoM kao Basma kr idyaa qaa. jaambavaana ko saaqa ho saUya-pu~ sauga`  Iva ko pu~ bandraoM ko rajaa hmaaro naaqa ivanatI hO

?

?

!

!

! ?

!

!

!

, ,

, , ,

,

,,

, ,

, , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 2dvyapbaMQama 55

Page 256: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 256/519

dyaa kroM evaM hma laaogaaoM ka baQa na kroM.tIsaro dSak maoM raxasagaNa sauga`Iva hnaumaana evaM Anya baMdraoM sao Apnao p`aNa kI BaIK maaMgato hOMAaOr AaSvaasana doto hOM ik ]nalaaogaaoM ko manaaorMjana maoM vao }ccakaoiT ka manaaorMjak naR%ya p`stut kroMgao. saugaIva p`Bau hma namaskar krto hO M. jaya hao rama ka naama hma tba tk gaayaoMgaojabatk hmaaro jaIBa qak kr saUja nahIM jaato. ivanatI hO Aap Apnao bandraoM kao hmaarI jaana laonao sao manaa kroM. haya [nd`jaIt nao nahIM kha 'ho p`Bau ho naaqa ' AaOr ABaoV baaNa sao maara gayaa. ho p`Bau hnaumaana sauga`Iva AMgad evaM nala kuMBakNa- BaI maara gayaa. hma Aapko manaaorMjana ko ilayao 'kulamaiNa dUrma' naR%ya krto hOM. Aapko jagat ko rajaa hmaaro rajaa ravaNa ko ilayao

maR%yau ko dovata hao gayao. naIla dIGaa-yau haoM. sauYaoNa dIGaa-yau haoM.AMgad dIGaa-yau haoM. hma ]nasaoBayaatur hOM. hma CaoTo Baa[- laxmaNa kI p`SaMsaa krto hOM. rama ko Ba>ao M hma AapkI ivajaya svaIkar krto hOM. hmaoM kao[- sammaana nahIM caaihe. hmaoM nayaI ijandgaI doM. ivanatI hO hmaara baQa na kroM. Aap Apnao mana kI pUrI saMtuiYT tk yahaM rhoM. raxasa kula ko laaogaaoM yahaM jamaa hao. Agar ]nako gaussao kao SaaMt krnaa caahto hao tao GamaMD kI baat na kr tuma khao 'jaya hao hnaumaana kI' jaao janma sao hI Sai>vaana hO M. maR%yau donavaalaaoM kao baOznao dao evaM do Knao dao AaOr tuma naacaao kulamaiNa dUrma. baItI baat ka smarNa kr batato hOM ik laMbao Baalaa evaM caaOD,o

 KD\ ga ilayao hmaara rajaa ravaNa Baaga inaklaa jabaik hma qak cauko qao. ivanatI hO Aba hmaara pICa na kroM. hma Aapko rajaa ko saamanao Aa%ma samap-Na krto hOM.dsavaoM Satk ka caaOqao sao naaOvaoM dSak tk 10:04 sao 10:09 yaanaI pasaur 1878 sao 1941tk : 64 pasauraoM ko [na saat dSakaoM mao M kRYNaavatar kI kqaa p`stut hO.dSak saat maoM 14pasaur hOM evaM Anya dSak 10 pasaur vaalao hOM. caaOqao dSak maoM maa M yaSaaoda Apnao laaD,lao kao dUQa pInao ko ilayao baulaatI hO jaao Apnao ima~aoM ko saaqa Kola rho hOM. yahaM AaAao AaOr maoro dUQa saofUlao hue stnaaoM kao doKaoo. Apnao pavana haoMz rKkr caU saao caUsaao. maO M baulaatI jaa rhI hU^Mlaoikna tuma nahIM Aato. pta nahIM gaaop baalakaoM ko saaqa kaOna saI GaTnaa kI yaaojanaa bana rhI hO. maO M AakaSa sao caaMd laakr tumharo haqaaoM maoM do dUMgaI. sada ma@Kna Kanao vaalao naTKT baalak. hmaaro stna [tnaI dor tk vajana nahIM sah sakoMgao. jaba Bayaanak raxasaI nao maa^M ko$p maoM Aakr stna idyaa tao Aapnao ivaYaOlaa stna caUsaa evaM ]sako p`aNa BaI caUsa ilayao. kRYNa saaonao ka svaaMga Barto hOM AaOr maa^M sao dUr rhto hOM. Aapko ipta k aoQa kroMgao. haya hmaara mana nahIM krta ik ApnaI CD,I sao Aapkao pITUM. jaba AapkI gaayaoM Saama mao M laaOTogaIM tao

dovagana AakaSa sao Aapkao doKoMgao.paMcavaoM dSak maoM Anya gaaopnaairyaaM p`Bau kao talaI bajaanao ko ilayao ]%saaiht krtI hOM. jaba 

! !

! ! !

!

!

!

,

,

,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 2 6dvyapbaMQama 5

Page 257: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 257/519

fUla jaU D,o vaalaI yaSaaoda baOzI dhI maqa rhI qaI Aap Aayao AaOr ma@Kna Ka gayao. Aapkaovah baaMQaI pITI $laayaI evaM ifr saaM%vanaa dI. Aba Aap Kola rho hO M. SaPpaiNa talaI bajaaAao. gaaoipyaaoM ko )dya kao kMpato hue Aap hmaoSaa sabako dhI evaM GaI Ka jaato hOM.Aapnao ma@Kna ka GaD,a ]laT idyaa dhI evaM GaI Ka gayao AaOr gaaop naairyaao M ko kaopBaajana hue. ]nalaaogaaoM nao kha 'yah sarknao vaalaa' evaM Aapkao haqa baaMQakr ipTa[- kI. gaaya caranao vaalao p`Bau Apnao janma sao Aap nao Apnao maata ipta kao baoD,I sao mau> krayaa. vahaM kao[-sambaMQaI nahIM rhnao sao Aap ima~aoM ko baIca calao Aayao. khanaI saunaanao sao kRYNa talaI bajaanao kaotOyaar nahIM idKo tao ]nakao maa M yaSaaoda AcCo Baaojana ka p`laaoBana do rhI hOM. gaaop naairyaaM

baD,I APpma tqaa maIzo caavala kI raoTI doMgaI. kma sao kma ]nako ilayao hjaar SaPpaiNa talaI bajaaAao. Aapka ]dr saaQaarNa nahIM hO. BaUK ko ilayao maOM Aapkao caUD, a evaM APpma dUMgaI.Aap GaaoD,a ka jabaD,a faD,to hO M ma$ndu vaRxaaoM ka naaSa krto hOM Baaga kr Kolato hOM rssaI ko CIMko pr phuMca kr ma@Kna inagala jaato hOM tba ]nhIM haqaao M sao hmaaro stnaaoM sao Kolato hOM.gaaoipyaaM puna: khtI hOM Aw-rai~ maoM na tao AapkI maa^M AaOr na ima~ gaNa doK rho qao ek saundr AjanavaI AayaI AaOr Apnaa stna Aapkao idyaa. Aap samaJa gayao ik vaao raxasaI qaI evaMAap nao Apnao mauMh sao ]sako p`aNa hr ilayao. cama%kairk iSaSau Aapnao duYT gaaD,I kao Apnao

pOraoM sao taoD, Dalaa.Czo dSak maoM p`Bau kI baalakala kI AananddayaI GaTnaaAao M ka manaaorMjak trIko sao smarNa ikyaa jaa rha hO. doKao gaaop naarI ka ma@Kna cauranao ko ilayao Aba Aap }Kla maoM baMQao ek iSaSau hOM. @yaa khIM BaI [sasao baD,a AaScaya- hao sakta hO baasaukI saaMp kI rssaI saomaMdracala pva-t kI maqaanaI calaakr p`Bau nao saagar maoM AmaRt maqaa. doKao gaaop naarI ka ma@Kna cauranao ko ilayao Aba Aap }Kla maoM baMQao hOM. vaamana banakr jamaIna ka ]phar maaMgaa evaM baZ,kr saagar sao iGaro Qara kao lao ilayaa. Aap nao kma- ko inayama kao iSaiqala krto hue batayaa 'yama dU t hmaaro Ba>aoM kao CU nahIM sakto' AaOr saat laaokaoM maoM saama`ajya banaayaa. Aap prSaurama banakr Aayao AaOr kIit-vaIya- Ajau-na ko hjaar haqaao M kao Apnao frsaa sao kaT idyaa. raxasalaaoga [sa baat kao nahIM samaJa sako ik p`Bau samast jagat kI yaatnaa kao dU r kr Apnao maoM lao laoto hOM. p`Bau nao bandraoM kI saonaa ek~ kr saagar pr p%qaraoM sao saotu banaakr raxasaaoM ka naaSa ikyaa. ihrNyak evaM maQau kOTBa ka naaSa krnao vaalao Aba }Kla maoM baMQaohOM. QanauYa kao taoD,kr p`Bau nao saIta ka maQaur samaagama payaa tqaa rajaitlak ko rajakumaar 

banao. saagar par kr laMka ka naaSa krto hue Aapnao raxasaraja ravaNa ko isar evaM baahoMkaT DalaI. Aapnao baaNa sao saat vaRxaaoM kao baoQaa tqaa pva-t ko samaana saU p-naKa ka naak kaT 

,

, , ,

,

,

!

?

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 257dvyapbaMQama 

Page 258: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 258/519

ilayaa. doKao gaaop naarI ka ma@Kna cauranao ko ilayao Aba Aap }Kla maoM baMQao hO M.SaatvaoM dSak mao M 14 pasaur hOM jaao kRYNa kI Sarart kao laokr yaSaaoda evaM pD,aosa kI gaaopnaairyaaoM ko baIca ko saMvaad ka ica~Na hO. yaSaaoda iSakayat saunakr khtI hOM: saMBa`ant naairyaaoM maOMnao samaJaa kr ]sasao kha hO 'tumharo saba gaaopjana sammaanaIya vyai> hOM kRpa krkopD,aosa kI baoiTyaaoM kao xait nahIM phucaaAao'. maOM ]sao DaMT nahIM sakI AaOr na naMdgaaop hI kuC kr sako. ek pD,aoisana turt kI GaTnaa batatI hO. naMd ko pu~ kRYNa ko isavaa dUsara yahaMkao[- nahIM Aayaa. Aaja p`at: ko maqao hue CaMC kao baocanao ko ilayao jaba maOM baahr Aa[- tao]nakao doKa. AaAao doKao kovala ma@Kna hI nahIM dsa GaD,o dU Qa BaI jaao maOMnao jamaa ikyao qao vao

BaI KalaI hOM. Aaoh maOM @yaa k$M yaSaaoda ApnaI laacaarI batatI hOM. saMBa`ant naairyaaoMgaaopvaMSa ka manamaaOjaI baalak Ct sao laTkto rssaI ko CIMko pr sajao GaD,a pr GaD,a ma@Kna kao Svaot phaD, kI trh Zor kr caT kr jaata hO evaM ek inadao-Ya kI trh saao jaata hO.[sako haqa ma@Kna sao ilapTo rhto hOM. [saka poT saaQaarNa baalak ka nahIM hO [samao saataoMsamaud` Aarama sao Aa jaayaogaa. PyaarI maOM maOM @yaa k$M ek Anya gaaopnaarI kRYNa ko trf idKatI hO tqaa baaolatI hO. Ba`aMt dovakI ka Svaot SaMK jaOsaa dU sara pu~ BaI hO jaao yahIM plaa laoikna ]sanao kBaI eosaa kuC nahIM ikyaa. doKao Sarart ka Kjaanaa yah badmaaSa kOsao

ek dUsaro laD,ko ko naIcao sao sark rha hO. fUla ko jaU D,ovaalaI maorI baoTI svayaM Kola rhI qaI.]sako ipta laaOTo nahIM qao maO BaI nahIM qaI. ]saka kao[- saaqaI BaI nahIM qaa. naMd ka yah naTKT laD,ka vahaM gayaa ]sako gaoMd CIna ilayao tqaa kpD,o faD, idyao. rat kao baaMsa kI maurlaI bajaato hmalaaogaaoM ko Gar maoM calaa Aayaa. [sako baad hmaarI baoTI kI fUla jaOsaI AaMK naIcaI hao gayaI ]sako ]raoja kD,  o hao gayao kmala jaOsaI haoMz pIlaI hao gayaI gaala ko rMga ]D,gayao. purakala sao gaaop jana gaaD,I Baro Baaojya pdaqa- sao hjaar AaMK vaalao [nd` ka pva-t kopasa ]%sava manaayaa krto qao. lagata hO Aapka yah cama%kairk pu~ Aaja vahaM gayaa evaMek ivakrala $p QaarNa kr saba Baaojana ek hI baar maoM caT kr gayaa. ek Anya pD,aoisana khtI hO : saBaI gaaop naairyaaoM nao mauJao saavaQaana ikyaa qaa ik yah AadmaI dUQa dhI ma@Kna evaMGaI ka p`%yaok vat-na KalaI kr dogaa. maOM [sakao baulaayaI AaOr DaMTa nahIM inavaodna ikyaa 'p`Bau BaIK maaMgatI hUM^ eosaa na krnaa' . jaba sao [sanao raxasaI ko stna ipyao hOM [sasao baat krnao maoM BaI GabaratI hUM^.yaSaaoda ApnaI AapbaItI saunaatI hO. janma ko saatvaoM mahInao maoM [sao saulaakr snaana ko ilayao maOM

yamaunaa nadI maoM gayaI. EaIvaxa vaalao yah p`Bau vaOsao hI saaoyao rho evaM Apnao kaomala carNaaoM sao ek toja rFtaar sao ApnaI trf AatI gaaD,I kao caknaacaUr kr idyaa. [sako baad sao [nhoM DaMTnao

,

, ,

,

, , ,

,, ,

!

! ? !

! ?

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 258dvyapbaMQama 

Page 259: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 259/519

Page 260: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 260/519

@yaa yah [sailayao ik Aapnao AasaanaI sao pUtnaa raxasaI ka AMt ikyaa tqaa laMka nagar kaojalaa idyaa @yaa yah pu$Yaaqa- hO Aapnao [sa ikSaaorI ko kMgana caura ilayaa ]tnaI hI AasaanaI sao ijatnaa mauhavaro vaalaa mau$MgaO poD, ka maQau. gahnao sao AaBaUiYat evaM maaotI kI maalaa phnao yah ikSaaorI AmaRt kI trh PyaarI hO. Aapnao mahana kMsa ka AasaanaI sao AMt ikyaa.Apnao ]saI Sai> sao [sao Aap [tnaa Aasaana laoto hO M jaOsao ik mauhavaro vaalaa ]sako haqa kI imaEaI. maRgaCalaa phnao iSava kao Apnao vadna pr rKnao maoM tqaa KalaI haqaaoM sao narkasaur ka AMt krnao maoM ivajayaI mahsaUsa krto hOM. [sa jaU Do,vaalao ikSaaorI kao Aakr doKnaa Aap AavaSyak nahIM samaJato ijasaka saaOMdya- p`saaQana Aapnao tba CIna ilayaa qaa. eosaa nahIM

saaoicayao ik [sakao puna: p`aPt krnaa ]tnaa Aasaana hO ijatnaa mauhavaro vaalaa naaOkr ko haqa ka QanauYa. haya khnao sao @yaa laaBa mahana yauw mao M rqa calaato hue AnaokaoM p`tapI rajaaAaoM kao maR%yau ko rasto AakaSa gaamaI banaa idyaa. yah @yaa Aapka paO$Yaoya AiBamaana hOik hmaarI maRdu BaaiYaNaI baoTI ko gauNaaoM kao nahIM saaoMcato mauJao nahIM pta. Aap ]sao mauhavarovaalaa rasto ko iknaaro igaro jaamauna ka fla samaJato hOM.saMrixat laMka maoM p`vaoSa kr Aapnao balaSaalaI raxasaraja ka AMt kr ]sakI pi%nayaaoM ka sauhaga ]jaaD, idyaa. dovaganaaoM nao AakaSa maoM Aakr AapkI tba pUjaa kI qaI. @yaa [saI 

trh Aap Apnaa SaaOya- Aba idKa rho hao Aapnao laala baOr jaOsaI haoMz vaalaI hmaarI baoTI ko haqaIdaMt ko kMgana ]sako klaa[- sao lao ilayaa AaOr ]sako baad Apnao Aap kao ]sao kBaI idKayaa tk nahIM. 'Akvana kI p<aI pr kulhaD,I' ka mauhavaro kI trh. rajaa kIit-vaIya-Ajau-na nao Qara pr rqaaoM vaalao AnaokaoM rajaaAaoM sao pUijat hao Saasana ikyaa.Aapnao Apnaa yauw ka frsaa calaakr ]sako hjaaraoM haqaaoM kao kaT Dalaa. @yaa yah AapkI Sai> ka pircaya hO ik hmaarI maRganayanaI baoTI ko saaO Mdya- psaaQana caurakr ]sako saamanao kBaI p`kT BaI nahIM hue 'maugaI- ko AMDo faoD,nao ko ilayao CD,I' ka mauhavaro kI trh. iCpo hue Aap p`kT 

hue evaM ihrNya kI balaSaalaI CatI kao Apnao naKaoM sao naYT kr idyaa. iCpo hue Aap ApnaotIxNa baaNaaoM sao vaalaI kI CatI baoQa DalaI. @yaa yah AapkI }McaI kIit- ka Vaotk hO ik Aap hmaarI maQauma@KI ilapTo fUla ko jaUD,o evaM baD,I baD,I AaMKaoM vaalaI PyaarI baoTI ko saamanaonahIM Aato Aap ]sao [tnaa Aasaana samaJato hOM jaOsao mauhavaro ka 'mauMh ka panaI caahoM ]saoinagalaoMM yaa ]gala doM'. Aapka vyavahar ]sako saaqa mauhavaro ko vaOidk ?iYayaaoM vaalaa hO jaao vaoAigna kI tulanaa maoM baagaaoM ka krto hOM. @yaa yah [sailayao hO ik Aap jala Aigna AakaSa pRqvaI evaM vaayau ko $p maoM p`kT hao sakto hOM yaa @yaa saMtaoYap`d [sa karNa sao tao nahIM hO ik [sa pavana ikSaaorI ka Aapko Alaavao kao[- AaEaya nahIM hO

? ?

! ?

?

?

?

?

?

?

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 260dvyapbaMQama 

Page 261: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 261/519

dsavaoM Satk ka dsavaaM dSak 10:10 yaanaI pasaur 1942 sao 1951 tk : 10 pasauraoM ko[na ek dSak maoM prkala naayakI Anya p`aiNayaaoM kao kRYNa ko svaagat ko ilayao ]%saaiht krtI hO. saaqa maoM vaoMkTma tqaa kuDndO ko p`Bau ko Aagamana kI p`tIxaa krtI hO. pukarao holaala…… EaIpit p`Bau p`isaw hOM.saugaMiQat tulasaI QaarNa ikyao hue maaQavana. ]naka Aagamana ……. kaMva kaMva AcCo kaga Ganao maoGa ko samaana. Aapnao kha jaOsao pUNa-ta naosva$p QaarNa kr ilayaa hao.]naka Aagamana …kaMva…. kuhU kuhU AcCo kaoyala tUfana kao band krto hue Aapnao balaSaalaI GaaoD,o ka jabaD,a faDa. r%na p`Bau ]naka Aagamana …kuhU …. tut tut CaoTI iCpiklaI pa~ pr naacato hue Aapnao ba`*maaND maapa. fUla jaUD,a 

QaarNa krto maaQavana ]naka Aagamana … tut …. hra sauggaa baaolaao tojaaomaya cak` QaarNa ikyao hue Sai>SaalaI BaujaaAaoM vaalao p`Bau ]<ar vao MkTma maoM rhto hOM. ]naka Aagamana …baaolaao…. maugaa- baaola rha hO. ho bahna maOM @yaa kr saktI hU^M Syaamaa ka Aba hmaaro pasa Aanao ka samaya hao gayaa hO. kama kao maOM @yaa do saktI hU^M gannao ka QanauYa calaanaovaalaa kama ko janak Syaama p`Bau kI saovaa CaoD,kr kama kao maOM @yaa do saktI hU^M @yaa Aap [sa rastoAayaoMgao hmaarI vaola maClaI jaOsaI gahro rMga kI AaMKaoM kaoo psanna krto hue AmaRtmaya baagaaoMsao iGaro kuDndO ko p`Bau @yaa Aap [sa rasto AayaoMgao maOMnao AapkI icatvana kao nahIM do KI 

. vaRht baahaoM maoM SaM K cak` SaarMga QanauYa QaarNa krnao vaalao p`Bau maOMnao AapkI icatvana kaonahIM doKI.gyaarhvaoM Satk ka phlaa sao tIsara dSak 11:01 sao 11:03 yaanaI pasaur 1952 sao1981 tk : 30 pasauraoM ko [na tIna dSakaoM mao M prkala naayakI kMgana Kaonao sao AcaMiBat haop`Bau kI pUjaa ko ilayao ]wt haotI hO. phlao dSak ko p`arMBa ko pasauraoM maoM p`Bau sao kMgana KaonaokI iSakayat inavaodna krtI hO tqaa SaItla vaayau pxaI saagar evaM caaMd kao Sa~uvat samaJatI hO. AMt maoM inadana ko $p maoM p`Bau kI tulasaI maalaa kI sau gaMQa kao ApnaI vaodnaa kI AaOYaiQa 

batatI hO. p`Bau nao pva-t ]zakr vaYaa- band kra dI. Aap raxasaaoM ka naaSa krnao vaalaoQanauQaa-rI hO M. maMd vaayau hmaarI p`omaaigna kao hvaa do rhI hO. yah @yaa Aapko SaaOya- ka Vaotk hO maOMnao tulasaI sao sauSaaoiBat Aapko vaxasqala kI caah kI qaI. ]saI kI sajaa hO @yaa vaYaa- ko maoGa kI trf sao AanaovaalaI jalakNaaoM sao AiBaisa> hvaa maoro )dya kao Cod rhI hO.hmaaro kMgana iKsak gayao evaM hmaara rMga bah gayaa hO. caMd`ikrNaMo k`aoQa maoM hmaoM dgQa kr rhI hOM. saagar sao salaaonao p`Bau saugaMiQat tulasaI kI maalaa phnato hOM jaao hmaoM baulaatI rhtI hO. Aap vahI hOM jaao dUsaro ko Gar maoM jaakr palao paosao gayao. Aapnao raxasaI ka ivaYaOlaa stna ipyaa jaaomaa^M banakr AayaI qaI. Aaoh ivasaMgait caMdikrNaMo hmaoM dgQa kr rhI hO M. caMd`maa ko AakaSa 

!

!

!

!

!

! !

! ?

?

?

?

! ?

!

? ?

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 261dvyapbaMQama 

Page 262: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 262/519

maoM calao jaanao ko karNa saagar gaja-ta hO @yaa QanauYa ka p`yaaoga kr p`Bau laMka nagar pr ivajaya p`aPt ikyao. @yaa Aapko SaaOya- ka baKana krnao ko ilayao Ainrla pxaI kmala ka Gaaosalaa CaoD,kr saamanao ko AaMgana vaalao taD, ko poD, kI caaoTI sao inarMtr Qvaina krtI hu[- hmaoMduKI kr rhI hO ]%saah sao KD,I haokr kyaa fUla ko rMga vaalao p`Bau kao ga$D, pr AatodoKI. yah @yaa maoro ilaya dMD hO ik p`oma ka dovata madna Apnao puYp ko baaNaaoM sao hmaaro )dya kao baoQato rhto hOM jaba AapkI tulasaI kI maalaa saugaMiQat hvaa ko saaqa Aakr mauJamaoM Gar kr gayaI tao maora mana caaraoM trf Aapkao Kaojanao lagaa. ]saka ek CaoTa TukD,a hmaaro)dya maoM kaMTo kI trh Gausa gayaa hO. haya Aba APanao Aap kI rxaa AsaMBava hO. maananaIya 

Ba>aoM Wara banaayao gayao tulasaI kI maalaa ka saugaMQa Agar BaaOMra laakr mauJapr vaYaa-yaogaa tba Saayad hmaarI maInavat nayanaaoM maoM naIMd Aayao evaM hmaara maUla rMga vaapsa Aa jaayao.dUsaro dSak maoM ivarh vaodnaa gahrI hao jaatI hO prMtu AMt maoM naayakI it$maalaO#HSaaolaO kosaundrbaahu p`Bau kI pUjaa ko ilayao jaanao kao ]wt haotI hO. Pava-t ]zakr vaYaa- baMd kranaovaalao evaM gaaop ikSaaoiryaaoM ko saaqa gailayaaoM maoM rasa naR%ya krnao vaalao p`Bau nao hmaoM maaoh ilayaa hO.gaaop ikSaaor kI vaMSaI kI tana hmaaro )dya kao tD,pa rhI hO. maora mana AapkI SaItla tulasaI maalaa pr lagaI rhtI hO. saMQyaa kI hvaa hmaara baQa krnao AatI hO. pra%pr p`Bau nao

saat vaRxaao M kao baaNa sao baoQaa. jabakBaI BaI hmaara )dya Aapko carNaaoM ka Qyaana krta hO taoSaItla saagar saarI rat gaja-to rhta hO evaM jalakNaaoM sao AiBaiYa> hvaa hmaoM ]dasa krtI hO. maa^M kI gaussaa BarI baatoM Ainrla ko )dya baoQaI pukar samaud` ka gaja-na kMganaaoM ka iKsaknaa yah saba tba Sau$ huAa jaba hmalaaoga p`Bau kI k`ID,a mao M AiBa$ica laonaoolagao.Aapnao hmaoM ek AMthIna svaPna maoM inamaMi~t ikyaa. hma evaM hmaarI saKI kao CaoD,kr saara jagat gahrI naIMd saao rha hO. haya kaga kI BaI Aavaaja nahIM evaM Gaaor AMQaora hO. p`oma ka dovata madna hmaara kao[- sambaMQaI nahIM hO. saagar saa salaaonao p`Bau ka hmaara dUlaha haonao ko

karNa vah maora pu~ hO. laoikna haya idna ko hr GaMTo maoM [sa trh sao kamaaigna kao p`dIPt krta hO maiNavaNa- vaalao p`Bau ko karNa hmaaro kaomala ]raoja dd- ko saaqa rhnao ko Aaid haogayao hO M. ibanaa kao[- ivacaar ikyao rhsyamayaI maaila$HjaaolaO ko dUlaha p`Bau nao hmaaro ica<a ka caOna laUT ilayaa. ]dya na laokr inaYzur saUya- khaM jaakr iCp gayaa bahnaaoM Apnaa fUla samaana saaOMdya- evaM naarIpna ka Qyaana CaoDkr : jaao madna ka laxya baoQa hO. hma calaoM maoGa samaana Syaama p`Bau ka Sauw jala evaM naUtna puYp sao pUjaa kroM. tba kma sao kma hma ApnaI 

AaMKaoM sao p`Bau kao doKo Mgao tao sahI.tIsaro dSak maoM naayakI ApnaI saiKyaaoM kao BaI ivaSvaasa maoM laokr kuDndO vaoMkTma EaIrMgama 

?

?

?

!

!

!

!

? !

, , ,,

,

, , ,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 262dvyapbaMQama 

Page 263: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 263/519

tqaa it$vaalaI ko p`Bau kI pUjaa Aca-naa kao ivarh ko AMt ka inadana batatI hO. yauw maoMAjau-na ka rqa calaanao vaalao maabalaI ka Samana krnao vaalao tqaa laMka ka naaSa krnao vaalao kopasa hmanao kMganaa evaM saaOMdya- p`saaQana gaMvaa idyao. gajaond` ]wark kI p`Saist gaanao evaMnaacanao sao hmaaro ]raoja Aba mauJaa-yao hue nahIM hOM bailk Apnao phlao ko rMga maoM Aanao lagao hOM. p`BaukI maMSaa pr laaMCnaa lagaato hue saiKyaaoM sao khtI hO. ?iYa ko $p maoM Aakr caaraoM vaod pr Aapnao vyaa#yaana idyaa. Aaja Aap hmalaaogaaoM ko kMgana caurana Aato hOM. hmaaro )dya mao M Gar kr jaato hOM tqaa jaato nahIM hOM. haya hmalaaoga jaanato nahIM hOM ik Aapko mana mao M @yaa hOAap saugaMiQat baagaaoM sao iGaro kuDndO mao M rhto hOM. CaoTo iSaSau ko $p maoM rssaI vaalao CIMko tk 

jaakr jaldI sao ma@Kna laokr baD,o AanaMd sao Kayaa. hma kOsao khto hOM ik Aapkao nahIMjaanato jaao kovala AapkI pUjaa krto hO M ]nakao Aap Apnao svayaM ko gauNaaoM sao ivaBaU iYat krto hOM. At: hmalaaoga hmaoSaa kovala AapkI p`Saist gaayao MgaI tqaa Apnao )dya kao Aap tk jaanao ko ilayao p`iSaixat k$MgaI. jaba p`Bau nao ]jjavala AakaSa maoM Apnaa phlaa kdma rKa tao dovagana eki~t haokr khnao lagao 'dUsaro kdma ko ilayao Qara pyaa-Pt nahIM hO.']nalaaogaaoM nao AaM Kao M sao Pyaaro kRYNa ko saamanao haqa jaaoD, ilayao. Ba>gaNa hmaoSaa Aapkao )dya maoM rKkr ivajayaI mahsaU sa krto hOM. hma kRYNa kao Apnao )dya maoM rK ilayao hOM ifr BaI hmaaro

kMgana haqa pr nahIM iTkto. @yaa rhsya hO [samaoM AcCa @yaa hma saBaI ikSaaoiryaaoM naoApnao naarI%va ka #yaala rKa hO tba BaI hma Aapko inavaasa vaoMkTma evaM ArMgama kI p`Saist gaanao sao caU koMgao nahIM. @yaa hma p`Bau kI pSaist nahIM gaato @yaa hma Aapko hjaar naama baaolakr nahIM naacato @yaa Aapka naama laokr Aapko QaarNa ikyao hue tulasaI kao hma QaarNa nahIM krto [sao phna kr Agar Aap caahoMgao tao @yaa hma Aap maoM imala nahIM jaayaoMgao

p`Bau sqaayaI $p sao hMsaao ko saraovar evaM ]pjaa}KotaoM sao iGaro it$vaalaI maoM rhto hOM. maoGa kosamaana rMga vaalao p`Bau ko saunahlao carNaaoM pr fUla Aip-t kr hma Apnao yauga yaugaaMtr ko pUva-

kmaao-M sao mau> hao gayao hOM.gyaarhvaoM Satk ka caaOqaa dSak 11 : 04 yaanaI pasaur 1982 sao 1991 tk : 10 pasauraoMko [sa dSak mao M maClaI kCuAa saUkr narisaMh vaamana prSaurama rama hMsa tqaa kRYNa koAvatar kI laIlaa gaaqaa p`stut hO. jaba saMsaar p`laya jala maoM DUbaa qaa tao dovagana BaI Dr gayaoqao. ]nalaaogaaoM nao saurixat sqaana ko ilayao ivanatI kI. p`Bau gahro saagar maoM maClaI ko $p maoMAanaMd sao tOrto evaM Apnao ]dr pr sarkto pva-t ko samaana p%qar KIMcato Aayao.ho mana 

Avatar kI p`Saist gaaAao $kao nahIM. vaRht maMdr pva-t pr Svaot fna vaalao majabaUt vaasaukI kao lapoT kr dova evaM Asaur nao Svaot xaIr saagar ka maMqana ikyaa ijasasao Qara evaM

! ?

?

??

?

?

?

?

,

, ,

, , , , , , ,

!

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 263dvyapbaMQama 

Page 264: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 264/519

AakaSa kao Dranao vaalao caaraoM trf }Mcao trMga ]%pnna hue. tba p`Bau it$mala Sai>SaalaI kcCp ko $p maoM Aayao AaOr Apnao pIz pr pva-t kao QaarNa kr ilayao. yah Avatar hmaarorxak evaM rajaa hOM. p`arMBa mao M p`Bau varah bana kr Aayao AaOr vaRht haoto gayao. saatao M laaok Aaz idSaa mao$ pva-t evaM Anya C pva-t saat saagar saBaI Aapko pOr ko KUr ko Andr Aa gayao. yah Avatar hmaaro rxak evaM rajaa hOM. p`Bau Sai>vaana narisaMh banakr Aayao. fUla evaM r%na ko maalaa Aapko daonaaoM Aaor JaUla rho qao. AapkI AMgaaraoM kI trh laala AaMKoMbaahr ]BarI hu[- qaI. GamaMDI rajaa ihrNya ko AatMk raja ka AMt huAa. Gaumaavadar tIxNa pMjaaoM kao Aapnao balaSaalaI Asaur kI CatI maoM Gausaa idyaa. [sasao KUna ka fbbaara p`laya jala 

sao tIna gaunaa }Mcaa inaklaa. ek baar p`Bau &ana evaM vaod maM~aoM sao pirpUNa- vaamana bana kr AayaoevaM tIna pga jamaIna maaMgaI. imalato hI Aapnao Apnaa ivastar kr carNa kao saataoM laaok ko}pr AakaSa maoM rK idyaa yah Avatar hmaaro rxak evaM rajaa hOM. ek baar frsaa laokr Aayao evaM [@kIsa ikrITQaarI rajaaAaoM ka AMt kr idyaa. duYT ravaNa jaMgala ko AaEama maoMAayaa jaba saIta AkolaI qaIM evaM ]naka AphrNa kr ilayaa. it$mala p`Bau nao jaanavaraoM kosamaUh maoM sao jaadu[- maRga kao Alaga krto hue ]saka AMt kr idyaa. tba Aapnao raxasaaoM kolaMka pr Aigna vamana krto baaNaaoM kI vaYaa- kr nagar kao thsa nahsa kr idyaa. jaba saBaI 

laaokaoM maoM Gaaor AMQakar Ca gayaa tba svaiga-kao M kao [saka Aaid evaM AMt samaJa maoM na Aayaa.inaraSa hao vao baaolao 'hmalaaogaaoM kao @yaa hao gayaa vaod BaI lauPt hao gayao. dovaaoM evaM ?iYayaaoM kI p`aqa-naa pr pBau nao hMsa $p maoM piva~ Saas~aoM kao p`kT ikyaa tqaa saMsaar sao AMQakar dUr krtohue saba kao p`sanna kr idyaa. Ba>laaoga p`Bau kI pUjaa ekmaa~ AaEaya ko $p maoM krto hOM.jaba ek raxasaI kRYNa kI h%yaa krnao Aa[- tao Aap ivaYaOlao stna kao pIto hue ]sako p`aNa BaI pI gayao. Aapnao ma@Kna caurayaa evaM sajanaI yaSaaoda nao Aapkao }Kla maoM baaMQa dI.sarkto hue }Kla kao pICo sao KIMcato dao saTo hue ma$du poD, aoM ko baIca jaakr Aapnao ]na 

daonaaoM poD,aoM kao taoD, idyaa. AnaokaoM trh sao p`Bau hmaoM hmaaro kmaao -M sao mau> krto hOM.gyaarhvaoM Satk ka pacavaaM dSak 11 : 05 yaanaI pasaur 1992 sao 2001 tk : 10 pasauraoMko [sa dSak maoM dao saKI ko Aapsa maoM saMvaad ko maaQyama sao p`Bau ka gauNagaana ikyaa gayaa hO.bahna Aapko naota maRganayanaI saIta ko saaqa p%qarIlao jaMgalaI rastaoM sao calato hue saunasaana jagahaoM maoM rho.doKaohaM laoikna p%qarIlao rastaoM pr calanao vaalao vao idvya carNa svaiga-kaoM ko isar ko puYp hao gayao.

yah BaI doKaobahna ijasanao Apnao ipta ko pOr kI baooiD,yaaoM kao hTanao ko ilayao janma ilayaa vah naMdgaaop ko

,, ,

,

?

!

!

!

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 264dvyapbaMQama 

Page 265: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 265/519

d<ak pu~ ko $p maoM AayaPpadI yaanaI vaRndavana mao M palaa gayaa. doKaohaM^ laoikna jaao naMdgaaop ko d<ak pu~ ko $p maoM palao gayao vao ba`*maa ko janak hMO tqaa maoro Apnaop`Bau hOM. yah BaI doKaobahna saaro saMsaar ko ApSabdaoM ko saaqa AayaPPaadI ko kumaar nao caaoTI vaalaI naairyaaoM kosaMjaaogao dhI Ka gayao. doKaohaM^ laoikna caaoTI vaalaI naairyaaoM ko dhI sao idvya ]dr kao Barnao vaalao saataoM laaokaoM kao inagala gayao ifr BaI ]dr maoM jagah KalaI hO. yah BaI doKaobahna AayaPPaadI maoM Aakr laaogaaoM ko baIca gaaya carayao tqaa rssaI ko CIkoM sao caaorI krko

ma@Kna Kanao mao M KuSa rhoo. doKaoha^M laoikna saat laaok evaM saat samaud BaI ]sa idvya ]dr kao nahIM Bar sako jaao rssaI koCIkoM sao ma@Kna Kayao.yah BaI doKaobahna kalaI jaUD,  o vaalaI gaaop naarI nao CaoTI gaaMz vaalaI rssaI sao baaMQa kr ma@Kna cauranaokoilayao pITa[- kI. do Kaoha^M laoikna CaoTI gaaMzdar rssaI sao baaMQao jaanao vaalao svaiga-kaoM ko ilayao BaI Qyaana sao Agamya hOM.yah BaI doKao

bahna jaMgalaI kI trh }McaI rssaI pr nagaaD,aoM kI Aavaaja pr vao caaOrahaoM pr piqakaoM koAanaMd ko ilayao naR%ya ikyao. doKaoha^M laoikna }McaI rssaI pr caaOrahaoM pr naR %ya krnao vaalao dovaaoM ko ilayao BaI Agamya hOM. yah BaI doKaobahna paMca paMDvaaoM ko ilayao dUt banakr jamaIna ka TukD,a maaMganao gayao AaOr duyaao-Qana koduva-canaaoM kao pI gayao. doKaoyaVip vao rajaa ko duva-canaaoM kao pI gayao ]nhaoMnao hI saagar sao iGaro saMsaar kao p`laya maoM pI ilayaa tqaa ]sao ifr inakala idyaa. yah BaI do Kaobahna jaba rqa pr savaar Sas~vaalao rajaa gana yauw kr rho qao ]nhaonaoM GamaMDI rajaaAaoM ka Gaaor yauw maoM baQa rqa hMkanao vaalaa ka kama krko ikyaa. doKao yaVip vao rqaI rajaaAaoMko rqavaana banao prMtu ivajayaI laaogaaoM nao ]nako carNa APanao isar pr rK kr pU jaa kI. yah BaI doKaobahna iktnaa dyanaIya _Sya qaa jaba vao CaoTo vaamana banako ]dar maabalaI ko ya& maoM jamaIna ko

ek TukD,a ko ilayao iBaxaa maaMgao. doKaoyaVip vao ]dar maabalaI ko ya& maoM jamaIna ko ek TukD,a ko ilayao iBaxaa maaMgao tba BaI vao saataoM

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

,

,

,

,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 265dvyapbaMQama 

Page 266: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 266/519

laaokaoM sao saMBaalao nahIM jaa sako. yah BaI doKaobahna tIna pga jamaIna maapnao maoM ]nhaoMnao Cla ka p`yaaoga ikyaa. laaoga khto hOM vao xaIr samaud` maoMtqaa vaoMkTma maoM rhto hOM. doKaoYaVip vao xaIr samaud` tqaa vaoMkTma maoM rhto hOM vao sqaayaI $p sao klakinr ko )dya maoM BaI rhtohOM. yah BaI doKao [satrh sao prkala svaamaI yaanaI it$maMgaO AaLvaar saMt nao pBau maoM AsaIma ivaSvaasa kao dSaa-yaa hO.gyaarhvaoM Satk ka Cza dSak 11 : 06 yaanaI pasaur 2002 sao 2011 tk : 10 pasauraoMko [sa dSak maoM AaLvaar saMt p`Bau pr ibanaa Sat- ko ivaSvaasa rKnao kao khto hOM. samast 

jagat kao ]drsqa krko p`Bau saagar maoM hI laMbaI AvaiQa tk rhto hOM. eosao p`Bau kao CaoD,kr CaoTo dovataAaoM ko ca@kr maoM mat rhao. p`laya ko idna ka kao[- nahIM smarNa krta @yaa eosaa kao[- ek BaI dovata hO ijasao p`Bau nao inagalakr ifr baahr mauMh maoM na laayaa hao @yaa nahIMdoKto ik samast jagat p`Bau kI kRpakaMxaI hO lalaaT ko nao~vaalao iSava maM~aoccaar krtojaIBa vaalao ba`*maa evaM Svaot haqaI caZ,nao vaalao [Md` tqaa Anya saBaI dovaao M kao playa koivanaaSakarI mauMh sao rxaakr p`Bau inagala jaato hOM. tba BaI vao hmaaro ]dar cak`QaarI p`Bau kI p`Saist nahIM gaato. Aaoh CaoTo dovaaoM kI QaU<a-ta maUKao- M yah @yaaoM nahIM samaJato ik jaba 

BaUmaMDla ka kao[- BaI AMSa nahIM idK rha qaa AaOr samast jagat ek vaRht saagar bana gayaa qaa sabakao[- bahut hI laMbao samaya tk pBau ko idvya ]dr maoM qao samaJaao evaM Qara maapnao vaalaotqaa saBaI dovaaoM ko naaqa ko hjaar naamaaoM kao baaolaao. p`Bau nao tumakao Apnao ]dr maoM ]saI trh rxaa kI jaOsao tumharI maa^M nao tumhoM Apnao gaBa- maoM rKa qaa. p`Bau kao CaoD,kr tuma nayao dovata ko]%sava mao jaato hao jaOsao gaaya kao CaoD,kr navajaat baCD,o kao nahato hao. iktnaa )dya hIna haotuma Aap knnaamaMgaO nagar ko hmaaro ]dar p`Bau hOM. jaao Aapko carNaao M kI pUjaa nahIM krta evaM Apnao )dya maoM Aapkao nahIM rKta vao AadmaI nahIM. ijasa xaNa maoM eosao laaogaaoM ka 

itrskar ikyaa jaaya vah xaNa maQaur hO. jaba BayaMkr AMQakar vaalaa p`laya tojaI sao baZ,ta Aayaa evaM ivanaaSa krto hue Qara ko }pr Ca gayaa p`Bau nao idvya laaokaoM kao Apnao ]dr maoMQaarNa kr ilayaa. jaao Syaamala tojaaomaya rxak p`Bau ka Qyaana nahIM krta vah saca maoM naIca hO. jaba p`laya jala mao M ba`*maaND ka AaQaar lauPt hao gayaa tba dyaa sao Baro p`Bau nao ApnaoBa>aoM dovaganaaoM tqaa svaiga-kaoM kao ]dr maoM rKto hue sabaaoM kI rxaa kI . maiNavaNa- vaalao]dar pBau kuDndO nagar maoM rhto hOM. Aapka naama gaaAao evaM naacaao.

gyaarhvaoM Satk ka saatvaaM dSak 11 : 07 yaanaI pasaur 2012 sao 2021 tk : 10 pasauraoMko [sa dSak mao M AaLvaar saMt nao SarIr ko saba AMgaaoM kao p`Bau kI saovaa maoM lagaanao ka pramaSa-

!

!

!

!

?

?

?

! !

?

!

,, ,

,

,

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 266dvyapbaMQama 

Page 267: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 267/519

doto hOM. Aap saagar maqanao vaalao maabalaI sao Qara kao maap kr laonao vaalao evaM ga$D, kI savaarI krnao vaalao hOM. [tnaa inaiScat hO ik jaao Aapka dSa-na nahIM krto vao ibanaa AaMK ko hOM.eosaa hmanao saunaa hO ik jaao Aapko baaro maoM EavaNa nahIM krto vao ibanaa kana ko hOM yaanaI bahro hOM.Sauw evaM vaodao M ko p`Bau saundr it$vaalaI maoM rhnao vaalao hOM.jaao AapkI pUjaa nahIM krto evaMAapko baaro maoM baKana nahIM krto vao kuC nahIM baaolato yaanaI gaU  Mgao hOM. ihrNya ko naaSa krnaovaalao SaItla tulasaI kI maalaa phnato hOM. jaao gaIt AapkI p`oma pUNa- p`Saist nahIM gaatI vah gaIt hO hI nahIM. Aap Apnao haqa maoM SaMK QaarNa krto hOM tqaa it$maoyyama maoM rhto hOM. hma jaanato hOM ik jaao pUjaa maoM haqa nahIM jaaoD,to vao haqa vaalao nahIM hOM. p`Bau hMsa kI trh Aayao evaM

saUkr $p maoM Qara kao }pr ]zayaa. jaba kBaI BaI tulasaI p<aa baola p~ AlaarI puYp gaulaaba evaM kmala doKkr Agar )dya yah nahIM khta 'Aha yao saba pBau ko idvya carNaaoMko ilayao hOM' tao hma khto hOM ik vao )dya nahIM hO M. jaao saraovaraoM sao navaIna puYp caunakr p`Bau kI pUjaa p`oma evaM ]maMga sao nahIM krto yaa eosaa krnao ka saaoMcato BaI nahIM hma jaanato hOM ik vaosaMvaodnahIna hOM. Aap rssaI ko CIMko pr saMjaaogao saugaMiQat ma@Kna AanaMd sao Ka gayao. hma jaanato hOM ik jaao Aapka saaoMcato nahIM evaM AnauBava nahIM krto vao sada ko ilayao AnaiBa& rhtohOM. p`Bau maQauma<a maQaumai@KyaaoM sao maMD,rato it$maaila$HjaaolaO maoM rhto hO M. jaao Aapko Ba> 

nahIM banato vao AadmaI nahIM hOM eosaa hmanao Apnao mana mao M maana rKa hO.gyaarhvaoM Satk ka AazvaaM dSak 11 : 08 yaanaI pasaur 2022 sao 2031 tk : 10pasaurao M ko [sa dSak maoM AaLvaar saMt nao SarIr kao naSvar batato hue [sako maaoh sao dUr rhnaoka pramaSa- doto hOM. SarIr kao nadI ko iknaaro ka vaRxa maanato hOM jaao kBaI BaI baaZ, kI capoT maoM Aakr naYT hao jaa sakta hO. samaud` ka naava yaa jahaja sao saOr krnao vaalao kI trh hmaara )dya kaMpta hO. hma [sa baat sao inarMtr BayaBaIt hOM ik Aap hmaoM janma evaM saaMsaairk jaIvana ko kizna karagaar maoM puna: Dala do sakto hOM. Acaanak baaZ, maoM fMsao laaomaD,I igaraoh kI trh hmaara )dya dhlato rhta hO. saaMp vaalao maD,[- maoM saSaMikt Sayana krnao kI trh hmaara )dya kaMpto rhta hO. ek BayaavanaI klpnaa ik Aap hmaoM AnaokaoM Anya janmaaoM maoMBa`maNa kra sakto hOM. dImak kI trh jaao daonaaoM Aaor sao jalatI lakD,I maoM fMsa jaatI hOhmaara )dya kaMpta evaM dhlata rhta hO. carto pSauAaoM ko hotu CaMTo gayao vaRxa kI trh hma nahIM haonaa caahto. ]pjaa} saraovaraoM sao iGaro it$vaalaI ko dU laha p`Bau jahaM laala kmala evaMnaIlao kumaud bahutayat maoM ]%pnna haoto hOM.kovala AapkI kRpakaMxaI hO M hma. naIma vaRxa pr 

planao vaalaa kID,a kovala naIma hIM Kata hO.hma Aapko carNa ka AaEaya ko Alaavao kuC nahIM maaMgato. EaIrMgama ko p`Bau sao ivanatI krto hOM. AapkI dyaa ko Alaavao hmaarI kao[- maaMga 

,

, , ,,

,

!

i poiryaa it$maaoLI prkala svaamaI 267dvyapbaMQama 

Page 268: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 268/519

nahIM hO. ivanatI hO hmaoM rasta idKa[yao. ivanatI hO nark kI SaaSvat yaatanaa sao inaklanaoka hmaoM rasta idKa[yao .

[sa p`baMQa kI rcanaa it$maMgaO AaLvaar yaanaI prkala svaamaI nao kI hO. yah p`Bau kI p`Saist hO ijasamaoM AaLvaar saMt ka ivaSvaasa Jalakta hO ik p`Bau $pI r%na kaoYa Aapkao p`aPt haogayao hOM.yah p`baMQa pasaur 2032 sao 2051 tk 20 pasauraoM sao banaa hO.mauJao maora kaoYa imala gayaa hO. Aap hmaaro )dya maoM p`vaoSa krnao vaalao [-SvarIya Sai> hOM. hma 

AapkI pUjaa krto hOM. Aba kBaI Aapkao maOM CaoD,U  Mgaa nahIM. p`Bau jaao vaayau jala evaM Aigna hOM. Sai>vaana ijanhao Mnao saMrixat laMka ka naaSa ikyaa. p`Bau kI pUjaa kroM ijanhaoMnao gahrosaagar maoM pva-t kao sqaaipt kr ]sao maqaa evaM dovaaoM kao AmaRt idyaa. Aap baaMsa ko JaurmauTaoM saoiGaro maaila$HjaaolaO ko hmaaro p`Bau hOM. varah bana kr Aayao AaOr Qara kao }pr ]zayaa.Aapsao kuC pUCnao kI hmaarI [-cCa qaI 'ivacaar Sabd kma- evaM ivaSvaasa sao hmanao Aapkaop`omapUva-k inagalaa hO. Aap iktnao Pyaaro hOM mauJao.' garma laaoha jaOsao panaI pIta hO ]saI trh p`oma sao maOM fUla gayaa. [sao p`Bau kao samaip-t kr maOM Ba> bana gayaa AaOr mauJao AaEaya imala 

gayaa. i~maUit- maoM pqama p`Bau nao pRqvaI kao Apnaa ilayaa. kuDndO maoM rhnao vaalao Aap hmaaro rajaa hOM. ArMgama ko p`Bau [sa laaok evaM dUsaro laaok ko ilayao maui> hOM. ]Pjaa} baagaao M vaalaoArMgama ko Aap Syaama hO M. Aap vaoMkTma ko Syaama pva-t hOM. jaao AapkI pUjaa krto hOM vaohmaaro naaqa hOM. jaao Aapko maMgalamaya gauNaaoM kI iganatI nahIM krto samaJa laao vao kImatI jaIvana kao naYT kr rho hOM. vao Apnao SaarIirk jaIvana ko du:K kao baZ,a rho hOM. haya maora mana ek jagah nahIM rhta. daonaaoM Aaor sao jalatI lakD,I kI caIMTI kI trh maOM Drta hUM^.haya maora mana isqarpUva-k Aap pr nahIM iTkta.maOM duYT @yaa k$M Bai>pUva-k ApnaocarNaaoM maoM p`oma dIijayao. kovala [saIilayao maOM AapkI p`Saist gaata hU^Mik Aap mauJao dasa banaa laIijayao AaOr mauJao icantaAaoM sao mau> kr dIijayao. pUjya ArMgama ko p`Bau p`aNa vaayau hOM. ek gaMda Ba> gaMdgaI Baro SarIr evaM qaUk sao dUiYat mauMh sao maOMnao pavana maM~ naarayaNa ka ]ccaarNa ikyaa. maOM sada BaItr sao kaMp rha qaa laoikna Aap ek kmala puYp kI trh Aayao AaOr kha 'Drao mat' evaM hmaarI AaMKaoM maoM iTk gayao. eosaa samaJaao ik garma laaoha sao KIMcaa huAa panaI BaI kama ka haota hO. maoro saBaI Bayaanak kma- mauJao CaoD, cauko hOM. haya maOM iktnaa papI 

hUM^. idna p`it idna kmalanayanaI naarI ko AailaMgana maoM lagaa rh kr hmanao Apnao jaIvana Sai> ka naaSa ikyaa. haya Sauw jala evaM hMsa kI jaaoiD,yaaoM sao iGaro kuDndO ko p`Bau ka ibanaa kao[-

, ,

,

, , ,

, ,

p`baMQa 11. it$@ku$ndaNDgama\ 2032 sao 2051

!

! ?

!

!

i prkala svaamaI 268dvyapbaMQama it$@ku$ndaNDgama\ 

Page 269: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 269/519

ivacaar ikyao maOM BaarI duK mao M pD, kr ek papI hao gayaa. hnaumaana nao saMpnna evaM dIvaaraoM saosaMrixat laMka maoM jaakr ]sao jalaakr raK kr idyaa evaM tba rama ko carNaaoM kI saovaa ko ilayaolaaOT Aayao. yah Ba> maO M Apnao kao hiD\DyaaoM tk galaa dUMgaa tba snaana kr p`Bau kao Apnaop`omaaisa> )dya sao inaklao &aana jala sao it$maMjana kra}Mgaa. Apnao Sauw timala gaItaoM kI maalaa sao p`Bau kI pUjaa Aip-t k$Mgaa ijanhaoMnao jaadu[- maRga ka AMt ikyaa ma$du ko poD,ao M kobaIca sao par ikyaa Qara kao maapa saagar kao pva-t sao maqakr AmaRt dovaaoM kao idyaa.ijanalaaogaaoM nao it$PPaor ko p`Bau kI p`Saist gaayaI vao mau> hao gayao. jaOsaa [ithasa batata hOik ApSabd khnao vaalao BaI mau> hao gayao. maOM BaI ek maUK- hMU AaOr ApSabd ka p`yaaoga tao

nahIM k$Mgaa bailk saagar saa salaaonao p`Bau kI pSaist hI gaa]Mgaa.ibanaa qakavaT evaM GavarahT ko isqar pUva-k baOzkr AaMK ko }pr ko plak kao naIcao koplak ko pasa laaAao. paMcaao [indyaaoM ka Samana krto hue )dya kao maa~ p`Bau ko p`oma sao Bar dao. p`Bau sao saMbaMiQat saaro ivacaaraoM ka svaCMd p`vaah haonao dao. tba p`kaSamaya p`Bau ko jyaaoit-sva$p ka dSa-na kraogao. jaao eosaa doKto hOM vao inaiScat $p sao sa%ya ka saaxaa%kar krtohOM. ba`*maa ka kpala ilayao sava-~ iBaxaa maaMgato iSava kao Aapnao Saap sao ivamau> ikyaa. Aap jagaiva#yaat kMiDyaUr ArMgama maoyyama kaMcaI it$PPaor mallaO evaM Anya sqalaaoM maoM rhto

hOM. AapkI pUjaa CaoD,kr kao[- maui> ka }paya hO @yaa :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 82. it$kMiDyaUr idvya doSa 1.sqaana: yah sqaana timalanaaDu maoM kavaorI ko tT pr tMjaavaUr sao 12 ik maI pr hO.2.ivaga`h sva$p : ABayahst maUlaavar pUvaa-iBamau K KD,o Avasqaa maoM hOM tqaa saaqa maMo EaIdovaI evaM BaUdovaI ka dSa-na imalata hO. Aap ' hrSaap hrNa' kho jaato hOM. tayar kmalavallaI tayar khI jaatI hOM. saudSa-na jaI ko maUlaavar 16 haqa ko saaqa ek pOr ]zakr calanao kI maud`a maoM dSa-na doto hOM. ivamaana kao kmalaakRit ivamaana khto hOM. maMidr ko saamanao tqaa pICoyahaM k[- tIqa- hOM kND tIqa- kmala tIqa- pala tIqa- evaM gada tIqa-. sqala vaRxa ASva%qa evaM ivalva hO. ba`*maaND puraNa yahaM ka sqala puraNa hO.3.maihmaa : ba`*maa evaM iSava kI yahaM Alaga sainnaiQa hO AaOr iSava baD,o p`sanna maud`a maoMhOM.ba*maa ko kpala ko Saap sao iSava ka yahIM ]war huAa qaa [saIilayao yahaM Bagavaana hrSaap hrNa kho jaato hOM.naaraja haokr iSava nao ba*maa ko paMcavaa iSar kaT ilayaa. ba*maa ka iSar 

iSavajaI ko haqa sao icapk gayaa. ]sako baad Ainvala tqaa ]<amaar haoto hue iSava jaI kMiDyaU r phuMcao tqaa Bagavaana sao puYkrNaI ko pasa dSa-na huAa. gada sao Bagavaana nao BaUima kao

, , ,

,, ,

, , , , ,

, , ,

?

i prkala svaamaI 269dvyapbaMQama it$@ku$ndaNDgama\ 

Page 270: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 270/519

zaokkr ek nayaI puYkrNaI banaa idyaa tqaa iSava jaI nao [sa puYkrNaI maoM jaba snaana ikyaa tba ba`*maa ka kpala CUT kr igayaa. Bagavaana nao yahaM ba`*maa iSava BaRgau evaM Agas%ya kao dSa-na idyaa qaa. [sa idvya doSa kao 'maUmaUit- maui> sqalama' BaI khto hOM @yaaoMik tInaao dova kI yahaMpUjaa evaM Aca-naa kI jaa saktI hO. yahaM knnaD,I pla@ku tqaa Agala ivala@ku dIp ka bahut mah%va hO. 48 idna tk lagaatar dIp jalaanao sao pUva- ko saMicat pap kT jaato hOM.paMca kmalaa haonao sao [sao pMcakmalaa xao~ khto hOM :kmala xao~ kmala ivamaana kmala puYkrNaI kmalanaaqana evaM kmalavallaI.4.idvyap`baMQama saMdBa- : prkala svaamaI it$@ku$ndaNDgama\ 2050,.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[sa p`baMQa kI rcanaa it$maMgaO AaLvaar yaanaI prkala svaamaI nao kI hO. yah p`Bau kI p`Saist hO ijasamaoM AaLvaar saMt ka ivaSvaasa Jalakta hO tqaa prkala naayakI ko $p maoM p`Bau ko p`it pUNa- samap-Na ka ica~Na krto hOM. yah p`baMQa pasaur 2052 sao 2081 tk 30 pasauraoM sao banaa hO. 2052 sao 2071 tk naayakI kI maa^M ApnaI baoTI ko ilayao icaintt hO. 2072 sao2080 tk naayakI svayaM ApnaI gaaqaa p`stut krtI hO.

P`aBau ko kaomala carNa hmaaro isar pr hOM. Aap caaraMo vaod ko saUxma saar hOM. Qyaana krnao pr p`Bau [sa ba`*maaND ko i~maUit- dovagana saUya- caMd` mahana saagar sva$phIna t%va Qara Aigna jala vaayau evaM AakaSa evaM Anya isawaMtaoM kI ivacaarQaara kI trh dSa-na doto hOM. hr yauga maoM ]sa yauga ko yaaogya Aap ivaiBanna sva$paoM maoM Aato hOM. ~ota maoM Aapnao saagar sao AmaRt maMqana ko ilayao vaRht kcCp ka $p QaarNa ikyaa. Syaama vadna evaM rajaIva nayana kh krkop`Saist krnao ko Alaavao @yaa kao[- Aapka saMpUNa- vyaa#yaana krto hue gaaqaa gaa sakta hOtimala gaIt evaM saMskRt vaod ko $p maoM Aap hI p`kT haoto hOM. ho mana Agar Aapkao maM~ saoyaad rK sakto hao tao hmalaaoga SaaSvat hao jaayao Mgao. ek carNa saagar kI lahraoM sao pUijat evaM dUsara carNa Qara ko }pr ivastRt AakaSa mao M ]za huAa saUya- evaM caaMd kao pICo CaoD,tohue naxa~aoM ko samaUh kI phu Mca sao Aagao saaOmya saur kI klpnaa sao pro. p`Bau nao pga sao ba`*maaND kao par kr ilayaa. Aapko carNaarivaMd kI hma pU jaa krto hOM. p`Bau nao yauw maoM Sai>SaalaI Asaur rajaaAaoM pr frsaa calaakr Qara pr rajya ikyaa evaM BaalaaQaarI sauba`*maiNayama Aaid kao jaItkr Aap pUMkaoo  ovalaU r maoM ivaMQya pva-t kI inavaaisanaI pava-tI sao saMirxat evaM pva-taoM ko

rajaa malaO Airyana sao pUijat rhto hOM. naIlaaitMgala tuMDtana }rgatana karagatana poragatana it$vaogka karvaNNana klvaa evaM it$Ppor ko p`Bau ko carNaaoM kI pUjaa krta 

, ,, ,

,

, , , , ,,

, , ,, , , ,

p`baMQa 12. it$naoDundaNDgama\ 2052 sao 2081

?

!

i prkala svaamaI 270dvyapbaMQama it$naoDundaNDgama\ 

Page 271: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 271/519

hUM^.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 83. naIlaaitMgala tuMDtana :1.sqaana : yah sqaana timalanaaDu maoM kaMcaIpurma maoM Avaisqat hO. p`isaw ekmbaroSvar iSava maMidr pirsar ko BaItr naIlaaitMgala p`Bau kI sainnaiQa hO.2. ivaga`h sva$p : catuBau -ja maUlaavar SaoYanaaga ko C~ ko naIcao KD,o Avasqaa mao MpiScamaaiBamauK hO. AapkI Aca-naa AaraQanaa iSava maMidr ko Aca-k hI krto hOM. Aap pu$Ya saU@t ivamaana ko naIcao hOM. AapkI kao[- ]%sava maU it- nahIM hO.

3.maihmaa : saagar maMqana ko samaya hlaahla kI gamaI- sao Aapko tPt kcCp SarIr kao iSava jaI ko maaqao pr ivarajato caaMd kI SaItla caaMdnaI sao Aarama imalaa qaa. 'naIlaa' caaMd kao khtohOM [saIilayao Aapka yah naama huAa.Pava-tI jaI nao ek baar kutuhla basa iSavajaI kI daonaaoM AaM KoaM kao ApnaI AMgauilayaaoM sao baMd kr dI. iSavajaI kI daonaaoM AaM KoM saUya- evaM caMd` ko p`tIk hOM. samast jagat maoM AMQakar Ca gayaa. iSava nao ApnaI tIsarI AaMK Kaolakr jagat kao pkaSa idyaa tqaa pava-tI pr naaraja hao gayao. pava-tI kao pRqvaI pr tpsyaa ko ilayao Baoja idyaa. kaMcaIpurma maoM pava-tI 

tpsyaart qaI tao [nakI jaaMca hotu iSava nao gaMgaa kao p`vaaiht kr idyaa. gaMgaa jala kao kalaI nao Apnao KPpD, kpala maoM saMBaala kr pava-tI kI sahayata kI prMtu jala ifr BaI kpala saobaahr p`vaaiht haokr tpsqalaI kao DUbaao rha qaa. pava-tI nao Apnao Baa[- ko $p maoM ivaYNauBagavaana ka Aa*vaana ikyaa. naIlaaitMgala $p maoM p`kT haokr Aapnao pava-tI kao batayaa ik Acaa- ilaMga kao ApnaI baahaoM mao M jakD, kr rKao. iSava p`sanna hao gayao evaM pava-tI kI tpsyaa pUrI hu[-.4.idvyap`baMQama saMdBa- : prkala svaamaI it$naoDundaNDgama\ 2059,.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 84. klvaanaUr idvya doSa kaMcaI 1.sqaana : yah sqaana timalanaaDu maoM kaMcaIpurma maoM kamaaxaI maMidr pirsar maoM kamaaxaI dovaI kogaBa-gaRh ko pasa hO.2.ivaga`h sva$p : Aaidvaarah ABayahst Bagavaana yahaM catuBa-uja $p maoM piScamaaiBamauK  KD,  o hOM.Aapkao klvaar BaI khto hOM. tayar kao AMjailavallaI naaiccayaar khto hOM. ina%ya puYkrNaI tIqa- hO tqaa vaamana ivamaana hO jaao Aba dRSyamaana nahIM hOM.3.maihmaa : saagar maMqana ko samaya p`Bau Svaot kcCp banakr maMdracala kao QaarNa ikyao hue 

,

i prkala svaamaI 271dvyapbaMQama it$naoDundaNDgama\ 

Page 272: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 272/519

qao. saagar sao inaklao hlaahla sao BaIMganao ko karNa Aapka rMga kalaa hao gayaa. laxmaI Aapko kalao sva$p sao naapsaMd rhnao lagaIM. Aapnao laxmaI kao Saap dokr ]nako saaOMdya- ka naaSa kr idyaa. laxmaI kaMcaI mao M kamaaxaI ko pasa AayaIM tao kamaaxaI nao laxmaI kao ApnaI sainnaiQa ko pasa gaaya~I maMDp maoM ivarajanao kao kha evaM saba Ba>aoM kao p`oirt kI ik hmaaropasa sao kumakuma laokr laxmaI kao Aip-t krao jaao sabakao EaIsaMpda p`dana kroMgaI. [sa trh sao kalak`ma maoM laxmaI kao Apnaa saaOMdya- vaapsa imala gayaa. Bagavaana BaI laxmaI kao KaojatokaMcaI Aayao AaOr laxmaI kao sauMdrta sao pUNa- doKkr p`sanna hue. laxmaI Aapkao caupko caupkoApnao pasa Aato doKkr phcaana gayaIM evaM Aapkao 'klvaa' khkr saMbaaoiQat kI ijasaka 

Saaibdk Aqa- hO 'ip`yatma caaor' jaao caupko sao ]nakI Aaor calao Aa rho qao. Aaidvarah kI Aca-naa sao pava-tI jaI kao iSava ko Saap sao maui> imalaI qaI. pava-tI jaI yahaM kamaaxaI banakr rh gayaIM evaM varp`saadI haokr p`isaw hao gayaIM.4.idvyap`baMQama saMdBa- : prkala svaamaI it$naoDundaNDgama\ 2059,.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvya doSa 85. it$pavala vaNNaa kaMcaIpurma 1.sqaana : yah sqaana timalanaaDu maoM kaMcaIpurma maoM rolavao sToSana sao 1 ik maI pr Avaisqat hO.

pccaO vaNNaa po$maala evaM pavala vaNNaa po$maala ko dao Alaga Alaga maMidraoM kao ek idvya doSa khto hOM. daonaaoM maMidr dao svatM~ pirsar maoM hOM. daonaaoM maMidr kaMcaI nagar ko mau#ya maaga-ko dao trf Avaisqat hO M. pavala vaNNaa saD,k ko piScama trf hO evaM pccaO vaNNaa saD,k ko pUva- Aaor hO.2.ivaga`h sva$p : pavala vaNNaa po$maala KD,o maud`a maoM pUvaa-iBamauK hOM tqaa Aap EaIinavaasa BaI kho jaato hOM. Aapka sva$p it$malaa EaIinavaasa ko sama$p hO. pccaO vaNNaa AaidSaoYa pr baOzo hue piScamaaiBamauK hOM tqaa Aap prmapd naaqana kho jaato hOM. tayar pavalavallaI 

hOM tqaa ivamaana p`vaala ivamaana hO. tIqa- kao cak` tIqa- khto hOM.pccaOvaNNana maMidr maoM po$maala kao pccaOvaNNaar tqaa tayar kao maaga-tvallaI khto hOM. naIma yahaM ka sqala vaRxa hO. tayar yahaM yaM~ ko $p maoM dSa-na dotI hOM tqaa AaidSaoYa dIpk banakr tayar kI rxaa krto hOM. yahaM p`sanna vardraja evaM AanDala kI Alaga sainnaiQayaaM hOM.3.maihmaa : kaMcaIpurma ka 'ka' ba`*maa ka p`tIk hO tqaa 'AMjaIrma' Aica-t ka saUcak hOyaanaI jahaM po$maala ba`*maa sao pUijat haoM vah sqaana kaMcaIpurma hO. ba`*maa sao sarsvatI naaraja qaIM [sailayao kaMcaI ko ya& maoM ivaGna Dala rhI qaIM. sarsvatI Wara Baojao gayao AsauraoM kaopo$maala nao naYT kr idyaa tqaa AsauraoM ko KUna sao po$maala p`vaala yaanaI maUMgaa kI trh laala 

,

i prkala svaamaI 272dvyapbaMQama it$naoDundaNDgama\ 

Page 273: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 273/519

Page 274: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 274/519

AMgauilayaaoM kao laala haonao tk gaayaogaI '}McaI dIvaaraoM sao iGaro kaMcaI ko haqaI' 'saagar maoM Sayana krnao vaalao maIzo fla' 'kumaud iKlao saraovaraoM sao iGaro AlaMdUr ko KD,  o p`Bau' saugaMiQat baagaaoM saoiGaro knnapurma ko maIzo fla ]<ar vao MkTma ko p`Bau ivaSaala baagaaoM sao iGaro it$narOyaUr ko p`BauGanao GauMGaralao kalao vaalao maQaur saKa' kD,o ]raojaaoM pr AEau bahato gaatI hu[- Acaot haojaayaogaI. nar kbaUtr kao Apnao laala caMgaula vaalaI maada saaqaI sao QaIro sao baaolato saunakr gahrI saaoMca maoM pD, jaatI hO. it$tnka it$kuDndO evaM it$kaovalaU r ko p`Bau kao yaad kr gaayaI evaM naacaI. hmanao pUCa 'PyaarI baoTI @yaa yah Apnao kula kao SaaoBaa dotI hO ' baaolaI 'tba maOMit$narOyaU r pr gaa]MgaI. vah gaatI hO Aap EaIrMgama maoM rhto hOM'. svayaM pUCtI hO 'yah khaM hO

' tba svayaM baaolatI hO 'maOM Aapko inavaasa it$malaO jaa rhI hU^M.' @yaa yah [saka p`maaNa nahIMhO ik vah ApnaI saMtulana gaMvaa caukI hO it$PPaor evaM it$kuDndO p`Bau ko baaro maoM gaatI hu[-saundr kmala saraovar maoM DubakI laonao gayaI. Paasaur 2071 maoM p`Bau pr baoTI kI inaSCla Eawa doK maa^ M Apnao Baagya kao sarahtI hO. Sas~ sao sausaijjat laMka ko raxasa raja ko saaqa p`Bau naoGaaor yauw CoD,a.samaud` par krko iklaa kI dIvaaraoM pr caZ,to hue Aapnao ]sako Qana evaMvaOBava kao naYT ikyaa tqaa nagar kao jalaakr QaUla maoM imalaa idyaa. hjaar haqaaoM vaalao baanaasaur kao naaSa krnao vaalao Aap saava-BaaOma p`Bau hOM. Aapnao Qara kao p`laya jala sao inakalaa Qara kao

inagala gayao evaM puna: ]gala kr baahr inakalaa Qara kao dao kdmaaoM maoM maap idyaa evaM Qara pr Saasana BaI ikyaa. maorI baoTI kao Aapka hjaar naama baaolato sauna saMsaarvaalao hmaarosaaOBaagya kI sarahnaa kroMgao.pasaur 2072 sao prkala naayakI svayaM p`Bau ko Aagamana ka vaRtaMt ApnaI saiKyaaoM sao saunaatI hO. ho bahna sammaanaIya yaugala kI trh QanauYa kao Apnaa saaqaI banaayao hmaaro saamanao p`Bau KD,ohao gayao. AapkI saugaMiQat kalaI laToM daonaaoM trf kMQaaoM tk laTk rhI qaI. daonaao M kana maoMmakrakRt kuNDla camak rho qao.Aapko haqa laala kmala ko samaana qao evaM haoMz AaMKoMtqaa carNa BaI ]saI trh A$NaaBa qao. Aapkao doKkr hmalaaoga Dr gayao ik Qara pr kao[-dovata pQaaro hOM. hmalaaogaaoM pr caupko sao doKto hue Aap maRdu pnna naOvalama tqaa raga maQyamaavatI p`stut kr rho qao. tba lajjaa idKato hue gaIt gaato rho. ek xaNa maoM hmaarI AaMK evaM mana daonaao M Aapko carNa pr jaa iTko. maoro kMgana Z,Ilao pD, gayao evaM kmarband igar gayaa. Aapko kana ko kuNDla evaM caaraoM kMQao maoro saamanao ivaSaala idK rho qao. maOM pUCI 'hmaaro p`Bau ka Gar iktnaI dUr hO ' Aapnao ]<ar maoM kha 'yah @yaa maora saundr it$vaalaI 

nahIM hO ' AmaRt bahato tulasaI kI maalaa phnao p`Bau ko saaqa ka saaxaa%kar svaPna kI trh lauPt hao gayaa. Aap hmaaro kMgana evaM saaO Mdya- p`saaQana laokr calao gayao AaOr CaoD, gayao vaodnaa 

,, , ,

, ,

,

, ,

, ,

?

??

!

?

?

i prkala svaamaI 274dvyapbaMQama it$naoDundaNDgama\ 

Page 275: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 275/519

ga`st )dya tqaa khto gayao 'it$varMgama yaanaI EaIrMgama hmalaaogaaoM ka nagar hO'. doKto doKtomaOM baaolaI 'pxaI kI savaarI krnao vaalao caaor mat jaa[yao'. tba BaI Aap calao gayao yahI taohmalaaogaaoM kI vaodnaa hO. Ganao baadla pr Aapka mauKmaMDla ibajalaI kI trh camak rha qaa.pasaur 2077 evaM 2078 maoM naayakI p`Bau ko pasa dUt BaojatI hO. saugaMiQat baagaaoM mao M Apnaop`oyasaI ko saaqa p`sfuiTt fUlaaoM maoM baOz kr saaqa AmaRt pInao vaalao C: pOraoM vaalaa BaaOMra saundr AlandUr maoM rhnao vaalao carvaaho p`Bau ko pasa ibanaa iksaI Baya ko jaakr bataAao ik ek laD,kI Aapsao p`oma krtI hO. kuC CNa $k kr Aapko havaBaava kao doK laonaa. ho laala caMgaula vaalao Pyaaro saarsa knnapurma ko saaqaI rajaIva nayana p`Bau ko pasa jaakr maoro p`oma ko

baaro maoM bataAao. Agar tuma eosaa krto hao tao yah saara saMpnna xao~ sada ko ilayao tu mhara haogaa. Paasaur 2079 maoM pUva- ko saaxaa%kar ka smarNa krtI hO. ho bahna ]sa idna koAagamana ko baaro maoM ]%saukta pUva-k saaoMcato hue maOM p`Bau ko ilayao hmaoSaa ko ilayao p`tIxaa k$MgaI ik maOM ]nakao Apnao mauJaa-yao huyao ]raojaaoM sao baaMQa kr Apnao duKI AMgaaoM kao AanaMd manaanao do rhI hU^M. Paasaur 2080 maoM p`Bau ka AaEaya p`aPt krnao kI kamanaa evaM ivaSvaasa sao naayakI Apnaa pUNa- samap-Na p`kT krtI hO. GaaopikSaaorI naiPpnaaya ko p`Bau ijanhaoMnao saagar kao maqaa evaMsaagar pr saotu ka inamaa-Na ikyaa Aap maoro p`Bau hOM. raxasaraja evaM ]sako saBaI janaaoM kao

Aapnao mahana QanauYa sao CaoD,o gayao baaNaaoM sao naYT ikyaa. Aapnao gaaovaw-na pva-t ]zayaa. Aap tajaa jala vaalao it$ivaNNagarma maoM rhto hOM. Aap SaItla it$kuDndO ko p`Bau hO M. Aap SaaSvat hOM. maOM naIca pSau ko samaana saa jaIva sada kovala Aapko ilayao hIM saaocatI rhUMgaI.

, ,

!

!

!

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::naalaaiyara 4000 pasaur vaalao idvyapbaMQama ka iWtIya hjaar ka Baaga pUra huAa.

i prkala svaamaI 27dvyapbaMQama 5it$naoDundaNDgama\ 

Page 276: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 276/519

idvya p`baMQama [yapa- : ek ivahMgama Avalaaokna 

P`abaMQa 13. maudla\it$vandaid : 2082 sao 2181

( )

[yapa- idvya p`baMQama ka tIsara hjaar hO. ramaanauja nauT/ndaid ka 108 paSaur laokr [yapa- maoMkula 817 paSaur hOM jaao kula 11 p`baMQaaoM maoM saMkilat hOM. smarNa hao ik phlao ek hjaar vaalaoBaaga maoM 9 pbaMQa qao tqaa dUsaro hjaar vaalao Baaga maoM 3 p`baMQa qao. [satrh sao [sa tIsaro hjaar vaalao Baaga maoM ijasao [yapa- khto hO M 11 p`baMQa samaoikt p`baMQa saM#yaa 13 sao calakr p`baMQa saM#yaa 23 pr AMt haoto hOM.ijatnao it$vandaid p`baMQa hOM sabaaoM kI ivaSaoYata yah hO ik ek paSaur ka AMitma Sabd Agalao paSaur ka p`arMBa ka Sabd banata hO.[yapa- ko p`baQaaoM evaM saMbaMiQat AaLvaar saMt inamnavat hO M.

tailaka 1 ka AMSa : tIsaro hjaar yaanaI [yapa- ko p`baMQaaoM kI naamaavalaI AaLvaar saMt pbaMQa rIit 1 paSaur kmaaMk rIit 2 paSaur kmaaMk paoygaOyaaLvaar saraoyaaogaI 13 maudla\it$vandaid 2082 sao 2181 2082 sao 2181BaUd<aaLvaar BaUt yaaogaI 14[raNDama\ it$vandaid 2182 sao 2281 2182 sao 2281poyaaLvaar mahyaaogaI 

15 maUnrama it$vandaid 2282 sao 2381 2282 sao 2381it$maiLSaOyaaLvaar Bai>saar svaamaI 16naanmaUgana it$vandaid 2382 sao 2477 2382 sao 2477nammaaLvaar Sazkaop svaamaI 17 it$iva$<ama 2478 sao 2577 2478 sao 257718 it$vaaiSairyama 2578 sao 2584 2578 sao 258419 poiryaa it$vandaid 2585 sao 2671 2585 sao 2671

it$ma=\gaOyaaLvaar prkala svaamaI 20 it$vaoL,ukUiT/$@kO 2672 267221 iSairya it$maDla 2673 sao 2710 267322 poirya it$maDla 2711 sao 2790 2674it$var=ga<amaudnaar 23 [ramaanauSa nauT/ndaid 2791 sao 2898

[samaoM 2082 sao 2181 tk 100 paSaur hOM. smarNa hao ik pUva- ko dUsaro hjaar ka AMt p`baMQa 

i saraoyaaogaI 276dvyapbaMQama maudla\it$vandaid 

Page 277: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 277/519

saM#yaa 12 pr huAa qaa tqaa paSaur ka AMt 2081 pr huAa qaa. At: [sa tIsaro hjaar vaalao sahsa` gaItI ka p`arMBa paSaur 2082 sao evaM p`baMQa saM#yaa 13 sao haota hO. [samaoM kula 100 paSaur hOM.yah paoygaOyaa AaLvaar yaanaI saraoyaaogaI svaamaI kI kRit hO. AaiSvana maasa ijasao timala maoM AayaPpasaI khto hOM ko EavaNa naxa~ yaanaI timala naama it$vaaonama mao M

paHcajanya SaM K ko AMSa sao timalanaaDu ko kaMcaInagar maoM yaqaao>arI Bagavaana ko pasa ko ek saraovar maoM Aap Avatirt hue [saIilayao Aapkao saraoyaaogaI kha jaata hO.p`arMBa ko tIna AaLvaar saraoyaaogaI BaUtyaaogaI tqaa mahyaaogaI samakalaIna qao. dOva saMyaaoga saotInaaoM tUfanaI vaYaa- sao rxaa ZUMZ,to ek idna it$@kao[-llaUr maoM eki~t hao gayao. vaYaa- ko

p`arMBa maoM ek AaLvaar phlao ek CaoT sao saMkINa- sqaana maoM jaao iksaI Gar ka p`vaoSa dohlaI qaa ivarajamaana qao.doKoM paSaur 2167 ijasamaoM AaLvaar saMt nao svayaM [sa sqaana ka ]llaoK ikyaa hO. dUsaro AaLvaar vaYaa- sao bacanao hotu sqaana Kaojato vahaM phu Mcao. laoTo hue p`qama AaLvaar baOz gayao evaM ]nhaoMnao dUsaro AaLvaar ka svaagat ikyaa. sqaana [tnaa tMga qaa ik ek AadmaI laoT sakta qaa prMtu dao AadmaI iksaI trh baOz sakto qao. [saI baIca tIsaro AaLvaar BaI BaarI vaYaa- sao isar iCpanao ko ilayao jagah Kaojato phuMca gayao. daonaaoM baOzo hue AaLvaar saMtaoMnao tIsaro ka svaagat KD, a haokr ikyaa. iksaI trh sao tInaao ]sa saMkINa- sqaana maoM KD,a hao

sakto qao. BaIYaNa vaYaa- sao sava-~ AMQakar Ca gayaa qaa. tInaaoM saMtaoM kao kuC ksamasasaahT AnauBava hao rha qaa. [saIbaIca bahut toja ibajalaI camakI AaOr tInaaoM nao Apnao baIca naarayaNa hir kao ivarajamaana doKa. tInaao M Apnao )dya ko ]d\ gaar sao p`Bau kI p`Saist gaanao lagao. yahI p`Saist ek ek krko tInaao AaLvaar saMt ko naama yahaM p`stut hO. tInaaoM ko gaIt maoM p`%yaok maoM saaO saaO paSaur hOM.saraoyaaogaI nao ijana idvyadoSaaoM kI pSaist gaayaI gayaI hO vao hOM : ArMgama yaanaI EaIrMgama it$mala yaanaI vaoMkTma vaOkuMz vaogka yaanaI yaqaao>arI Bagavaana kaMcaI kao[laUr jahaM dohlaI maoM tInaaoM saMtao M ka samaagama huAa qaa xaIrsaagar 

kuC iCTpuT baatoM ijasaka yahaM AaLvaar saMt nao ]llaoK ikyaa hO.iSava evaM naarayaNa ka sva$p 2085 2086 2179iSava kao ba`*maa kI KaopD,I sao Saap mau> krnaa k[- sqalaaoM pr vaiNa-t hO. doKo M paSaur 

2127 2155 2178laxmaI ka sva$p 2123kao[llaUr maoM Gar kI dohlaI maoM tIna AaLvaaraoM ka jamaa haokr p`Bau ka sva$p doKnaa 

2167saraoyaaogaI nao pRqvaI kao ek dIpk batayaa ijasamaoM samaud` tola ka p`tIk hO tqaa saUya- ba<aI ka 

( ( )

(i)

(ii) (iii) (iv)

(v) (vi)

)

, , ,, ,

,

!

!

!

!

i saraoyaaogaI 277dvyapbaMQama maudla\it$vandaid 

Page 278: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 278/519

p`tIk hO. p`Bau ko carNaaoM maoM [sa gaIt kao samaip-t kr AaLvaar saMt yaSaaogaana ka p`arMBa krto hOM. ijasa pr Aapnao saotu banaayaa evaM ijasa pr Aap Sayana ikyao ]saI samaud` ka maMqana huAa. ijasa Qara kao Aapnao banaayaa }pr ]zayaa Ka gayao tqaa puna: banaayao ]saI ka Aapnao ]phar ilayaa. ek pOr AakaSa maoM tqaa ek pOr saagar iknaaro. Aap baZ,to gayaobaZ,to gayao pta nahIM kOsaopIpla vaRxa ko naIcao ivaYakMz iSava nao kOsao dxa pulas%ya Agas%ya evaM maak-NDoya kao yaaoga kI iSaxaa dI. ]nalaaogaaoM nao paMcaaoM [ind`yaaoM ko yauw War kao band kr yah AnauBava ikyaa ik kovala Aap hI maui> ko maaga- hOM. ]nako naama hOM hr evaM naarayaNa evaM ]nakI savaarI hO vaRYaBa 

tqaa pxaI. ]nako Saas~ Aagama evaM vaod ]nako Gar kOlaasa pva-t evaM xaIr saagar ]nakokaya- playa evaM palana ]nako As~ Baalaa evaM cak` ]nako rMga Aigna evaM baadla AaOr tba BaI Aap sabaaoM ko ilayao ek hOM.ho laaogaaoM saagar saa salaaonao p`Bau kao maOM nahIM BaUla sakta. jaba hma gaBa- maoM Aayao AapkI pUjaa ko ilayao haqa jaaoD,a. Aba maO M dixaNa idSaa maoM Qyaana rKta hUM ijasa trf ArMgama ko p`BaudoK rho hOOM : yama idSaa kI Aaor. idSaayaoM evaM ]nako dovagana hr idSaa maoM ]nako dova kI pUjana ivaiQa yao saba cama%kairk p`Bau kRYNa ko banaayao hue hOM. it$mala p`Bau purakala ko

yauw mao M Aapnao Ad\ Baut SaMKQvaina kI evaM tIxNa cak` calaayao. laoikna ]jjvala saUya- kaoAakaSa maoM rqa ko ca@ko sao @yaaoM iCpa idyaa ivaSaala sva$p maoM carNaarivaMd sao Aap nao Qara kao maapa jabaik saMsaar Bayaga`st qaa evaM svaiga-k jana kaMp rho qao.jaba vaRht varah ko $p maoM Aapnao Qara kao Apnao daMt pr ]za ilayaa tba Aapko daMt TUTo kOsao nahIM @yaaoMik Qara ek hI daMt pr iTkI qaI. khto hO M yah saca hO ik Aapnao pRqvaI pva-t samaud` vaayau evaM AakaSa kao inagala ilayaa. jara saaoMcaao @yaa Aapka mauMh [tnaa baD,a qaa ijatnaI baD,I pRqvaI hO Qara 

maapnao vaalao p`Baunao caava sao iSaSau ko $p maoM pUtnaa raxasaI ka stna ipyaa. hmaaro haqa Aapkoisavaa iksaI Anya kao p`Naama nahIM kroMgao.maoro haoMz dU saro kI p`SaMsaa nahIM kroMgao maorI AaMKoMiksaI AaOr $p kao nahIM doKoMgaI evaM dUsaro naamaaoM kao kana nahIM saunaoMgao. kana evaM Anya [ind`yaaM paMca mau#ya t%va paMca AnauBava krnao vaalaI [ind`yaaM paMca caalak [indyaaM evaMBaItr ka ek SaaSvat p`aNaI saBaI p`Bau ko sva$p hOM jaao varah bana kr Aayao qao.tulasaI QaarI naarayaNa ko carNa paPt krnao ko ilayao saBaI dovagana ]paya Kaojato rhtohOM.pUva- ko samyak AQyayana evaM AByaasa sao vao dOivak str p`aPt kr sako hOM. tba BaI Qara 

kao maapnao vaalao p`Bau Aaidnaaqa hOM evaM savaao-pir hOM. saBaI dovaaoM maoM i~maUit- savaao-pir hOM evaMi~maU it- maoM saagar saa salaaonao p`Bau savaao-pir hOM. baokar ko idna baItto gayao. hma Bayaga`st haokr 

, , ,,

,, , ,

,

, ,, , ,

,,

,

,,

, , ,

?

!

!

?

?

i saraoyaaogaI 278dvyapbaMQama maudla\it$vandaid 

Page 279: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 279/519

saovaa trMgao kr rhI qaI. hmanao AapkI pUjaa kI. p`Bau ga$D, kI savaarI krto hOM.Aapnao Apnao tIxNa pMjaaoM kao ihrNya kI CatI maoM Gausaa idyaa. khto hOM jaba Aap Qara 

maap rho qao Aapko carNa Qara pr fOla gayao BaujaayaoM idSaaAaoM maoM Ca gayaI evaM maukuT AakaSa mao M Ca gayaa.p`Bau nao stna ka jahr ipyaa rssaI ko CIMko sao laTkto ma@Kna Kayaa madma<a haqaI ka saamanaa kr ]sako daMt ]KaD,o dao ma$du vaRxaaoM ko baIca Ait saMkINa- sqaana sao par ikyaa evaM duYT PaxaI ka caaoMca caIra. p`Bau nao Qara kao inagalaa evaM baT p~ pr saaoyao. jaba p`Bausaaoto hO M tao tuma ]nako SarIr kI rxaa krto huyao AanaMd manaato hao. kaOna saI tpsyaa saotumakao yah saaOBaagya imalaa Aapnao Apnao maata ipta kI baoD,I kao hTayaa evaM svayaM Sa~uko karagaar sao baahr inakla kr iksaI AaOr ko Gar maoM palao gayao. Aapka As~ cak` hOsavaarI pxaI hO evaM SaoYa ivaCavana hO. kovala hma hI nahIM saara jagat jaanata hO ik p`Baunao gaaoipyaaoM ko saugaMiQat ma@Kna Kayao evaM rssaI sao baaMQa idyao gayao ijasaka ica*na ]dr pr ivarajamaana hO. SaarMga QanauYa kI DaorI sao AapkI AMgaulaI pr inaSaana bana gayao. gaaD,I kaozaokr maarnao sao Aapko pOr pr inaSaana bana gayao. jaba Aap ihrNya kI CatI caIr rho qaoAaOr laxmaI BaI Dr gayaI qaIM ]sa samaya BaI AapkI AMgaulaI pr inaSaana bana gayao . jaba 

AapkI AMgauilayaaoM evaM haoz pr ma@Kna inaSaana kI trh lagao qao tao gaaop naarI yaSaaoda naoAapkao }Kla mao M baaMQa dI. ]sa samaya laaoga do K rho qao @yaa Aapnao raoyaa evaM icallaayaa nahIM bataAao.saagar maoM saaoyao p`Bau pva-t pr maiNa ko samaana SaaoBaayamaana idKto hOM. it$vaoMkTma maoM pUjaa krto hue jaao tulasaIQaarI p`Bau ka Qyaana krto hOM vao saaro kmaao-M ko baaoJa sao mau> hao jaatohOM. pva-t kao ]laT donao pr vah gaayaaoM ko ilayao Cata hao gayaa. p`Bau nao koisana GaaoD,a ka jabaD,a caIra ek baaNa sao saat poD,ao M kao baoQaa madma<a haqaI ka daMt ]KaD,a evaM ku$ndu

ko poD,aoM kao naYT ikyaa. vaoMkTma p`Bau ko haqa maoM [tnaI Sai> hO. Kmala samaana laxmaI Aapko vaxasqala pr rhtI hO. Aapko naaiBakmala pr ba`*maa rhtohOM. vadna ko CaoTo ihssao pr i~pur ivanaaSak iSava rhto hOM. )dya sao bauro ivacaaraoM kaohTato hue isqar Bai>Baava vaalao ?iYagaNa tulasaIQaarI p`Bau ko carNaaoM kao vaOsao hIM pa jaatohOM jaOsao p`oma sao baCD,a ApnaI maa^M gaaya sao imalata hO. Aapko carNa kao CaoD,kr AaOr kao[-vastu Qyaoya hO @yaa saMdoh mau> hao sada Aapka Qyaana krto baahrI bayaar sao mana kaoAlaga rK jaao p`Bau kao Apnao )dya mao M p`oma sao rKta hO vah hjaar fnavaalao SaoYa pr Sayana krto p`Bau ko inavaasa kao p`aPt kr laota hO. ibanaa p`oma ka p`Bau ko naama ka Qyaana kr 

, ,, ,

,,

,

, ,

,

?

?

?

i saraoyaaogaI 279dvyapbaMQama maudla\it$vandaid 

Page 280: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 280/519

Agar kovala iganatI maoM saMQyaa baMdna kao[- krta hO tao yah iksa kama ka haogaa raxasaI nao Apnaa stna iplaayaa tao maR%yau kao p`aPt hao gayaI jabaik gaaop naarI yaSaaoda nao Apnaa 

stna Aap kao iplaa kr p`oma sao palana paoYaNa ikyaa. p`oma evaM Bai> sao jaba Ba> kao[-BaI Sabd baaolata hO tao vah AapkI Sauw p`Saist hao jaatI hO. @yaa Aapko carNa kaop`aPt krnao ka yah ]paya nahIM hO@yaa ]sakI baZ,tI Sai> kao raoknao ko ]_oSya sao Aapnao eosaa nahIM ikyaa ik jaao Qara AapkI qaI ]saI ka Aapnao ]phar ilayaa Svaot SaMK bajaanao vaalao it$mala p`Bau ka cahota inavaasa vaoMkTma hO. }McaI maoQaa evaM &ana vaalao vaOidk ?iYa caarao M trf sao dIpk saugaMiQat QaUp evaM jala sao AapkI pUjaa krnao ko ilayao ek~ haoto hOM. vaoMkTma maoM p`Bau KD,a rhto hOM jabaik gahro saagar maoM saaoyao rhto hOM. jaao Aapnao ]zayaa vahI Qara hO. pva-t vahI hO ijasao Aapnao }pr ]za rKa qaa. kMsa vahI hO ijasa pr kUd kr Aapnao ]saka baQa kr idyaa qaa. saca maoM hmaaro pBau ka gaaOrva mahana hO. . ho mana Aaja sao laokr Aagao sada ko ilayao cak`QaarI EaIpit ka Qyaana Qar evaM yaSaaogaana kr caaho vah idKavaTI hI @yaaoM na hao.EaI dovaI BaU dovaI evaM naIlaa dovaI dUQa ka baaOCar krnao vaalao saagar maoM AapkI saovaa 

krtI hOM evaM jahaM Aap fnaQaarI sap- pr ivaEaama krto hOM. Aapka )dya EaIdovaI pr lagaa rhta hO. yah kOsao vahI Apnao )dya maoM jaanatI hMO.P`aBau kI pUjaa fU laaoM evaM tajao jala sao kI jaatI tba )dya kcara evaM pU va- kmaao-M sao mau> hao jaata hO tqaa saMpnnata svat: AatI hO. Ba>aoM pr eosaI dyaa hO. Ba>gaNa ijasa $p maoM p`oma sao p`Bau kao doKnaa caahto hOM ]samaoM do Kto hOM. Aap vahI naama svaIkar kr laoto hOMijasasao pukara jaata hO. Aapka vahI svaBaava hao jaata hO ijasasao p`omapUva-k )dya maoMQyaana ikyaa jaata hO. p`Bau dovaao M kI sahja phuMca maoM hOM laoikna ]sasao BaI jyaada hmalaaogaaoM

kI phuMca maoM hOM. raxasaraja ravaNa ba`*maa ka ]pasak qaa prntu p`Bau nao Sa~u ko isar ApnaopOr ko AMgaUzaoM sao iganaa. hma p`Bau kI dyaa kI iganatI kr laoM. vaodaoccaar krnao vaalaoba`*maa ka gaaOrvaSaalaI isar $d` ka iBaxaa pa~ bana gayaa.hmaaro p`Bau nao Apnao )dya ko rsa sao ]sao Bar idyaa evaM ]nhoM Saap sao mau> kr idyaa.Aapdaga`st svaiga-k haqaI kI p`Bau nao rxaa kI. jaao Apnao paMca [ind`yaaoM $pI haiqayaaoM kaoinayaM~Na mao M rKto hue p`Bau pr isqar mana sao ica<a lagaato hOM vao AvaSya EaIcarNaaoM ka dSa-na krto hOM. Aapnao ek pOr sao namaucaI kao foMkot hue ek haqa sao ]sao hvaa mao M Gaumaa idyaa 

evaM dUsaro haqa sao cak` calaayaa ijasao doKkr dova danava Bayaga`st hao gayao. caunao hue naUtna 

?

?

?

!

?

, ,

i saraoyaaogaI 280dvyapbaMQama maudla\it$vandaid 

Page 281: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 281/519

puYp kao p`oma sao fOlaanao vaalaa hI maabalaI sao Qara panao vaalao p`Bau ko carNaao M ka saulaBata saodSa-na kr sakta hO. p`Bau Apnao carNaaoM ka AasaanaI sao dSa-na do Mgao. hzI ihrNya ka naaSa 

krnao ko ilayao p`Bau narisaMh banakr Aayao.Aaz Axar vaalao maM~ sao p`Bau ka Qyaana kr.Aaz vasau gyaarh $d baarh Aaid%ya evaM dao AiSvanaI kumaar pit idna naUtna puYp kosaaqa it$mala p`Bau kI p`Saist gaato hue krbaw hao pUjaa Aip-t krto hOM. it$mala p`Bauko pasa ek naaga hO. jaba Aap calato hOM tao vah C~ bana jaata hO. jaba Aap baOzto hOMtao vah saundr isaMhasana bana jaata hO. jaba Aap KD,a haoto hOM tao vah paduka bana jaata hO. jaba gahro saagar maoM Sayana krto hO M tao vah saukaomala Sayyaa evaM baaMh kao sauKpUva-k iTknao ka AaQaar p`dana krta tqaa ]sakI AaMKoM jyaaoit p`dana krtI hOM. ivaidt haoik yamadUt yah khto hue calao jaato hOM 'pBau ko Ba>aoM ko kmaao-M ka kuC BaI laoKa hao yaohmaaro naaqa ko dasa hOM'.baar baar p`Bau ka naama japnao sao hI p`Bau ko baaro maoM jaanakarI imalatI hO. dU sara ]paya kao[-jaanata hO @yaa jaanata haogaa prntu kRYNa ko naaiBa kmala pr baOznao vaalao ba`*maa BaI p`Bauka carNaarivaMd nahIM doK sakto. p`Bau maOM Aapko carNaarivaMd kao hI p`aPt krnaa caahta hU^M. gaIt kI maalaa sao hI hmanao 'namaao naarayaNaa' saIKa. ro mana caunao hue naUtna puYp evaM

saugaMiQat QaUp sao pUjaa krko hI ]zao jaagaao evaM saflata paAao.saIKo hue saBaI Sauw maM~ pUjya p`Bau kI pUjaa ko ilayao hOM. p`aPt krao Aalasa mat krao. saagar sao iGarI Qara p`laya kalaIna baaZ, ko baad ka samaya saundr gahra saagar pva-t hvaa poD, evaM AakaSa saBaI it$mala evaM EaIdMpit kI [-cCa sao inaima-t hOM. naIca kI saMgait CaoD, kr Aba maOM}cca janaaoM ko saaqa r hU^Mgaa. dUsaro ko Qana kI kBaI caah nahIM rKUMgaa evaM it$mala kaoCaoD,kr dUsaro dova kI p`SaMsaa nahIM k$Mgaa. maOM dRZ hU^ M. kmaao - M ka saMcaya kOsao haogaa saarI naidyaaoM kI daOD, ka saagar hI AMitma laxya hO. kmala p`sfuiTt haokr ]dyakalaIna 

saUya- kI Aaor GaUmaa rhta hO. saaro jaIivat p aNaI maR%yau ko dovata ko pasa igarto hOM. kmala vaalaI laxmaI ko naaqa hI saaxaa%kar ko ek maa~ laxya hOM. Aapnao iSaSau ko $p maoM saataoMlaaok kao inagala ilayaa evaM ek tOrto baT p~ pr saao gayao. Agar yah saca hO tao baT vaRxa khaM qaa p`laya saagar maoM yaa AakaSa maoM yaa Qara pr hro Baro pva-t ]zanao vaalao pBaubaaoilayao na ivanatI hO. jaba mauMh maoM baaNaI rho SarIr kama kro naUtna fUla maalaa sao ya& sao tM~ evaM maM~ sao it$mala pBau kI pUjaa kIijayao. ho mana Agar p`Bau ko naama ka gaana 

kr p`Saist kr sakao tao tora kama AcCo trIko sao hao gayaa. vyaaiQa evaM xaINata sao mau> Agar tuJao caar yaugaaoM tk Qara ka Saasana krnaa pD,o tba BaI cak`QaarI p`Bau ko p`oma kao na 

, , ,

,

!

, ,, ,

, , , ,

, , , ,,

?

?

?

!

i saraoyaaogaI 281dvyapbaMQama maudla\it$vandaid 

Page 282: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 282/519

BaUla.p`SaMsaa krao yaa daoYa lagaaAao Aadr krao yaa inaradr krao p`Bau kao saba svaIkar hO.

@yaa p`Bau mahana saagar pva-taoM maOdanaI xao~ vaayau SarIr evaM jaIvana saBaI Apnao BaItr nahIM rKto Aap SaItla tulasaI kI maalaa phnato hOM. Aapnao jaba carNa }Mcaa ]zayaa tao ba*maa nao ]sao Qaaoyaa. Aap nao iSava kI rxaa kI jaao vaRYaBa kI savaarI krto hO M tIna puiryaaoM ko ivaQvaMsak hOM jaTa QaarI hOM Basma lagaato hOM AaQao naarI SarIr ko hOM evaM gaMgaa ko p`vaah kao Apnao iSar pr laonao vaalao hOM. isar jaao p`Bau ko carNaaoM pr Jaukogaa ]sao ]paya saulaBa haogaa. jaao Aapka smarNa krta hO ]sakao vaRwavasqaa ka Dr nahIM haota.

yaugakalaIna vaod batato hOM ik jaao samyak trIko sao AapkI pUjaa krta hO ]sao pUNa-Aa%ma&ana imala jaata hO. Qara maapnao vaalao p`Bau ko p`it p`oma sava-sva vaOkuMz kao p`aPt krata hO.vaoMkTma maoM Aap KD,o hOM gaaOrvaSaalaI AakaSa yaanaI vaOkuNz maoM Aap baOzo hOM vaogka maoMAap Sayanaavasqaa maoM hOM hroBaro nagar kao[-laUr mao M Aap carNa ]zayao hOM. jaba maabalaI saojamaIna maaMganao pr Aapnao vadna ka ivastar kr carNa kao baZ,ayaa tao AaBaUYaNa vaalao haqa saBaI idSaaAaoM maoM fOla gayao.]phar panao vaalao pr saBaI nao daoYa maZ,o prMtu donavaalao kao

iksaI nao kao[- daoYa na lagaayaa. jaba AaEaya maaMgato saumauK naaga AapkI Sayyaa sao icapk gayaa qaa tao saurxaa kI p`it&a krto huyao ivaSaala )dyavaalao p`Bau nao ]sao ]sako prma Sa~uga$D, kao do idyaa. yah jaanakr Apnao AaScaya-maya p`Bau kao CaoD,kr @yaa kao[- Anya dovata kI pUjaa krnao jaayaogaa vaola jaOsaI AaMKaoM vaalaI saundr naairyaaM haqa maoM saugaMiQat QaUp evaM fU la laokr pura kala maoMihrNa ka baQa krnao vaalao p`Bau kI pUjaa ko ilayao WadSaI kao p`tIxaa krtI hOM jaao vaoMkTma maoM rhto hOM. jaba pBau nao gaayaao M kI rxaa kI tao pva-t Cata bana gayaa evaM AapkI Baujaa 

Cato ka DMDa. Aapkao maapnao ko ilayao Qara iktnaI baD,I qaI jaba Aap varah ko $p maoM Aayao tao yah Aapko daMtao ko baIca maoM iktnaI CaoTI qaI ik Aa gayaI saundr baagaaoM sao iGaro kaovala nagar maoM ek Gar ko D\yaaoZ,I maoM kmala vaalaI laxmaI ko saaqa pQaarkr Aapnao hmalaaogaaoM pr dyaa idKayaI.pasaur 2167.Aba nark ko War pr kao[- nahIM jaayaogaa. yamadUtgana ibanaa k`aoQa ikyao AcCa hO talaa lagaakr nark pr calao jaaAao. saba kuC CaoD,kr maOM hr idna Aapko carNa kI pUjaa krta hU^M. gaata hU^M tao kovala AapkI p`Saist. Aapko idvya carNa ka hI fUla QaarNa krta hU^ M. maora kaOna ima~ hO kovala p`Bau kao CaoD,kr. Aap Apnao Aap maoM

, ,

, , , , ,

,, , , ,

, ,,

?

?

!

?

!

( )

i saraoyaaogaI 282dvyapbaMQama maudla\it$vandaid 

Page 283: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 283/519

ApnaI barabarI hOM Aapsao baZkr khaM kao[- hO. Qara kao ]zanao vaalao Aaid varah kocarNa [sa maaMsa ko SarIr ko pNa-kuTIr ko BaItr )dya kI jyaaoit hOM jaao &ana sao AMQakar 

kao dUr krto hOM.jaao ina%ya Aap pr Qyaana nahIM krto ]nakI maui> khaMpura kala maoM Qara kao jaao Aapnao Kayaa qaa ]saka vamana kr idyaa. @yaa gaaop naairyaaoM koma@Kna Aapko idvya ]dr kI pUit- ko ilayao pyaa-Pt qao vaOidk ?iYa maak-NDoya kaotba Aap nao Apnao poT maoM sabakuC idKa idyaa. jaba hr mau Mh maoM jaIBa hO jaba namaaonaarayaNa maM~ japnao ko ilayao saulaBa hO jaba [i-ndyaao M sao bacanao ko Aasaana rasto hOM AaScaya-hO kOsao kao[- du:K ko gat- maoM igar sakta hO Aapdaga`st haqaI kI rxaa krnao vaalaoivaSaala )dya ko p`Bau Basma lagaayao AignaQaarI iSava ApnaI jaTaAaoM sao gaMgaa kaoinakalato hOM. @yaa]sao Apnao idvya carNa sao spSa- kr Aapnao Sauw nahIM ikyaa idvya saunahlao vaNa- ko p`Bau dao sva$paoM maoM GaUmato hOM jaTaQaarI iSava evaM Qara maapnao vaalaonaoDumala. doKao tba BaI ek dUsaro ko BaItr samaaiht hOM.doKao saava-BaaOma p`Bau kI ApnaI sa<aa hO. AaOr hmaoSaa AapkI ApnaI sa<aa hO Ba>aoM ko)dya maoM xaIr saagar maoM vaoMkTma maoM.ho mana tuJamaoM p`Bau kI sa<aa hO. ho mana SaItla tulasaI kI maalaa phnao pBau kI sada pUjaa krao.cama%karI baalak ijanhaoMnao gaaD,I kao

Apnao pOr sao foMk idyaa. Qara kao ek pga sao maapnao vaalao koSava p`Bau p`Bau ko daonaaoMcarNa [sa Qara pr doKo jaa sakto hOM.

BaUtd AaLvaar kI [sa kRit maoM 2182 sao 2281 tk 100 pasaur hOM. Aapka Avatar sqala mahavalaIpurma it$kDDmallaO yaa qalaSayanama p`Bau ko maMidr ko pasa hO. AayaPpasaI yaanaI AaiSvana maasa maoM QainaYza yaanaI Aiva<ama naxa~ maoM Aapnao kaOmaaodkI gada ko AMSa saoAvatar ilayaa.

yahaM ijana idvyadoSaaoM kI pSaist gaayaI gayaI hO vao hOM : ArMgama yaanaI EaIrMgama it$mala yaanaI vao MkTma vaOku Mz it$@kaoi+yaUr jahaM gaa oYzIpU Na- svaamaI ka Avatar huAa maila$masaaola O yaanaI saundrbaahu Bagavaana it$inama -la OxaIrsaagar it$AnaMtpurma pDkma yaa paMDvadUt kMacaI Ai<ayaur yaanaI vardraja po$maala kaMcaI kuDndO tMjaOmaamaiNa kaovalaUr  kDmallaO.

kuC iCTpuT baatoM ijasaka yahaM AaLvaar saMt nao ]llaoK ikyaa hO.naarayaNa maM~ 2183 2201

?

?

?

!

?

! !

!

!

(i) (ii)

(iii) (iv)

(v) (vi) (vii)

(viii) (ix) (x)

(xi) (xii) (xiii) (xiv)

,, ,

,,

,, ,

,, ,

, , ,, , ,

, , , ,

,

p`baMQa 14. [randama it$vandaid 2182 sao 2281:

!

!

i [rndama BaU  tyaaogaI 283dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 284: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 284/519

!

!

!

!

!

iSava kao ba`*maa kI KaopD,I sao Saap mau> krnaa k[- sqalaaoM pr vaiNa-t hO. do KoM pasaur 2198, 2244 2277

laxmaI ka sva$p 2185 2233 2237 2239 2263mau> jaIva jaao [sa jagat maoM janma laoto hOM vao saaMsaairk sauKaoM ka %yaaga kr p`Bau kI pUjaa 

krto hOM.2223timala ka sabasao baD,a kiva 2255pBau ko carNaarivaMd ek samaana hOM 2255 2257 2261

po`ma hmaara dIpk hO ijasamaoM ]%saukta tola hO evaM maora )dya ba<aI hO. Apnao Aapkaod`ivat kr hma dIpk kao jalaato hOM evaM timala &ana ko [sa maalaa kao Aip-t krto hOM.Agar hma naarayaNa evaM AnaokaoM Anya naamaaoM ka AnaokaoM maMidraoM mao M gaana kroM tao @yaa hmaarI pUjaa hmaoM p`Bau ko pasa dovaaoM ko samaUh maoM ek sqaana nahIM idlaayaogaI saagar maoM Sayana krto $va$p ko carNaaivaMd ka fUlaaoM sao Aca-naa krnao sao Ba>aoM kI EaoNaI mao M iganatI haotI hO AaOr vaOkuMz maoM p`vaoSa kI yaaogyata hao jaatI hO. vaOkuNz maoM Aap maaotI r%na evaM hIra jaiD,t tqaa fUlaaoM sao sausaijjat C~ ko naIcao kmala vaalaI laxmaI kao dayaoM QaarNa krto hue baOzo rhto hOM. hma Aapko carNa kI pUjaa krto hO M. Aapnao tIna pga jamaIna maaMgaI prMtu

saarI Qara lao laI. tIna hI pga jamaIna @yaaoM maaMgaI dao pga BaI tao pyaa-Pt haota jaao Apnao[ind`yaaoM kao BaItr Samana krta hO tqaa )dya ko ]d\gaar sao fUla caZ,akr naama japto hue QaOya- pUva-k pUjaa krta hO vah inaiScat $p sao saagar saa salaaonao p`Bau ko carNaaoM kao p`aPt krta hO. ]zo hue pga sao pBau nao ivaraoiQayaaoM ko mauMh band kr idyao tqaa dodIPyamaana cak`sao ]nakI AaMKoM cakacaaOMQa kr dI.Aapkao Apnao jahrIlao stna pr lagaato hue raxasaI nao KuSaI sao dUQa iplaayaa jaOsao ik Aap ek saIQao saado iSaSau haoM. prMtu tba tao Aapnao ]sako dUQa ko saaqa p`aNa BaI lao ilayao.

tba BaI gaaop naarI yaSaaoda Aapko ilayao bahut hI icaMitt hu[- evaM inaBa-ya haokr AapkaoApnao stna ka dUQa iplaayaI. saagar sao iGarI hu[- saarI Qara ijasao Aapnao maapa evaM laoilayaa @yaa ]sako p`  oma ka ]phar hao sakta hO p`oma sao pirpUNa- hao hma fUla laokr evaMsamyak naama ka gaana krto hue KD,o hOM. ho rxak p`Bau iSaSau ko $p maoM Aapnao gaaD,I kaonaYT ikyaa. jamaIna maaMgakr Aapnao Qaravaaisayaao M kI rxaa kI. ivanatI hO hmaoM ]icat idgdSa-na p`dana kroM. vaOkuNz ko rasto ko baIca svaiga-k jana Aapko carNa kI pUjaa krto hO M tqaa svaga- ka Aanand ]zato hOM. ho saagar saa salaaonao SaaSvat p`Bau ]nalaaogaaoM maoMsao kaOna Aapko carNa ka saMpUNa- yaSaaogaana kr sakta hO ek BaI nahIM. ek yaa dao

, , , ,

, ,

, ,

,

?

, ?

?

!

!

?

i [rndama BaU  tyaaogaI 284dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 285: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 285/519

nahIM saara jagat SaoYaSaayaI p`Bau ko carNaarivaMd kI pUjaa krta hO. yahaM tk ik jaajvalyamaana saUya- puYpasaIna ba`*maa tqaa lalaaTnao~I iSava @yaa vao p`itidna Aapka 

AnausarNa krto hue AapkI pUjaa nahIM krto haqaI kmalasaraovar mao M pvaoSa kr Bayaga`st hao kaMp ]za. tba fUla ilayao saUMZ, kao }pr ]za AapkI pUjaa kI. @yaa vah p`Bau ko Qaama maoM SaIGa` hI vahaM sao nahIM calaa gayaa maUKao- M p`Bau ko maMidr kao Baaojanaalaya samaJato hue pap evaM daoYapUNa- baataoM maoM inart marNaSaIla janaaoM kI p`SaMsaa krto hao. [sako badlao AazaoM idSaaAaoM maoM fOlaI baahaoM vaalaop`Bau ka naama laoto hue Ba`maNa krao evaM p`Bau ka pavanajana bana jaaAao. SaItla SaoYa Sayyaa pr saaonao vaalao yauw maoM rqavaaha banao. Aapnao ek maRga ka pICa kr saIta kao gaMvaa idyaa evaM kzaor BaUima pr saaoyao. @yaa ivaraoQaaBaasa yaVip hma yah nahIM jaanato ik p`Bau kOsaI saovaa hmasao laonaa caahto hOM prtMu hmaoM Apnaa ica<a p`Bau pr hI lagaakr rKnaa caaihe.saraovar ko inamaa-Na ko ilayao jaMgala kaTkr hma baaMQa banaa sakto hOM prMtu vaYaa- kaOna krayaogaa jaba iSava ko Aavaodna pr sakara%mak haokr ]nhoM pap sao ivamau> kr idyaa tbasao iSava BaI Aapka AnausarNa krnao lagao tqaa p`aqa-naa krnao lagao. [sa trh saodyaakrnao kI Sai> iksamaoM hao saktI hO

mayaa-damaya vaamana nao Qara kao p`aPt ikyaa. Dravanaa isaMh nao ihrNya kI CatI caIr DalaI.iSaSau saataoM laaok kao inagala gayao. pMKuD,I samaana kaomala carNa sao Aapnao gaaD,I kao taoD,idyaa jaao zIk nahIM ikyaa. raxasaI baCD,o kao Gaumaakr raxasaI taD, fla pr pTk idyaa yah nahIM saaoMcaao ik Aapnao yah BaI zIk ikyaa. saMsaar vaalaaoM kI najaraoM maoM yao saba galat qao. Ba>gana p`itidna ibanaa $kavaT ko AapkI pUjaa krto hO M tqaa naarayaNa maM~ kaosamaJato hue ivaSvaasa pU va-k jaap krto hOM. vao kumaaga- CaoD,kr Aapko saaqa ka AcCojaIvana kI phuMca maoM Aa jaato hOM. vaamana p`Bau ko carNa QaarNa krnao ko ilayao Ba>aoM ko isar 

tOyaar hOM.yah saba haoto hue nark jaanaa AsaMBava hO. balapUva-k zIk krnao vaalao tqaa p`omapUva-k svaIkar krnao vaalao pBau ka jaba AaEaya ilayaa jaata hO tao AsaMBava BaI saMBava hao jaata hO. jala maoM jaIvana ko ilayao saMGaYa- krnao vaalao balaSaalaI haqaI kI [-cCa tba pUrI hu[- jaba Jaukkr ]sanao fUla samaip-t ikyaa. nama`ta sao Jaukto hue p`Bau vao Ya badlakr Aayao evaM Qara kao Aapnao Apnao carNaaoM ka AaEaya p`dana ikyaa. ho Ba> mana AcCa evaM baura saba Bagavaana hOM. Aap hI Qara vaayau jala Aigna evaM AakaSa hOM tqaa paMcaaoM[ind`yaaoM mao M Aap hI vya> hOM.Aap nao jaba yauw ikyaa tba ravaNa ka naaSa ikyaa. jahaM Aap KD,a hue vah vaoMkTma kI 

,, ,

,

, , , , ,

?

?

!

!

?

?

!

i [rndama BaU  tyaaogaI 28dvyapbaMQama 5it$vandaid 

Page 286: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 286/519

baaMsabaaD,I hO. vao MkTma p`Bau ka pavana Qaama hO jahaM AapkI Aca-naa svaiga-k tqaa vaOidk ?iYagaNa krto hOM. jaao mana p`Bau kao Kaojata hO tqaa vaoMkTma ko p`Bau ko sva$p ka Qyaana 

krta hO vah ]sa lata kI trh hO jaao ek vaRxa ka sahara pakr SaIGa` hIM baZ,to hue caaMd kao CUnao lagata hO. saagarSaayaI p`Bau vaoMkTma maoM tqaa klpnaa sao pro saundr ArMgama maoM evaMsabaao M ko )dya maoM rhto hOM. raxasaI nao kha 'baccaa AaAao stna pana krao'. ApnaI maa^M ko)dya mao M Baya ]%pnna krto hue Aapnao kha 'jaI Bar ko pIyaUMgaa'. Aapnao Qara kao ]za ilayaa tqaa saagar maMqana ikyaa. saagar saa salaaonao pBau Aapnao saagar pr saotu banaayaa .Aapko varah sva$p ko carNaaoM pr jaao naUtna puYp caZ,akr pUjaa krto hOM tqaa baar baar 'p`Bau iktnaa AcCa idna ' khkr p`SaMsaa krto hOM vao Aapko r%na samaana p`kaiSat sva$p ka dSa-na p`aPt kro Mgao. SaMK evaM cak` ka kIt-na krto hue Aapko Aasa pasa naacanao sao maora SarIr p`sanna rhta hO.tulasaIQaarI p`Bau ko naama ka Aanandaitrok sao naama laoto rhnao sao mana p`Bau pr iTk jaata hO.maorI ija*vaa ekmaa~ AapkI gaaqaa gaatI hO.maora SarIr baaMsa ko jaMgala sao iGarovaoMkTma ko p`Bau kI hI pUjaa krta hO. fUla evaM saugaMiQat QaUp Aip-t krko Aapsao jaaosnaoh banaayaa ]sako flasva$p hmaoM Aapko idvya carNaaoM ka AaEaya imala gayaa hO.

khto hOM kamanaa maIzI haotI hO prntu ]sasao tao maIza jala haota hO. daonaao M kI imazasa kaoBaulaakr Agar kao[- p`Bau kI p`Saist maoM dao maIzo Sabd ka p`yaaoga kro tao jaIvana kI kuSalata sauinaiScat hao jaatI hO. CaoTo dovaaoM kI p`SaMsaa CaoTa fla vaalaa haota hO.AnaiBa& hmaoSaa AnaiBa& hI rh jaayaogaa. Anaok janmaaoM mao M Aakr Agar Aapko yaugala samatulya carNaarivaMd kI pUjaa krnaa nahIM saIKa tao saaro janma vyaqa- hue.ho pBau saRiYTkta- ba`*maaAapko naaiBakmala pr baOzto hOM. mana kao p`iSaixat kr p`Bau kI gaaqaa ka smarNa krnaa saIKaAao evaM maaQava kao baD,a Qana evaM ekmaa~ AaEaya samaJaao.

ApnaI jaIBa kao ]nako naama smarNa krnaa saIKakr ivaWana banaaAao. saBaI vaod ek svar sao yahI batato hOM. ho laaogaaoM pSaist kI mah<aa kao samaJaao. Agar Qama-Saas~ jaana laotohao tao AcCI baat hO Anyaqaa maaQava ka naama Akolao hI pyaa-Pt hO. jaIvana ka BaaOitk sauK inassaar hO. [sako phlao ik kf CatI evaM saaMsa kao Ava$w kro pBau koEaIcarNaaoM evaM EaIsaMPanna vaxasqala ka Qyaana krao.yah inaiScat mat samaJaao. Qana saosvaiga-kaoM ko jagat maoM p`vaoSa nahIM imala sakta. p`Bau kI kRpa sao hI vah Qama-maya laaok imalata hO. maOM ijanaka Qyaana krta hU^ M vao it$mala ko p`Bau hOM. jaao [naka Qyaana krta hO

vah Aagao ko janma sao mau> hao jaata hO. mau> jaIva jaao [sa jagat maoM janma laoto hOM vao

!

! !

!

!

i [rndama BaU  tyaaogaI 286dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 287: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 287/519

saaMsaairk sauKaoM ka %yaaga kr p`Bau kI pU jaa krto hOM. Aapnao Akolao hI baaNaaoM sao laMkoSa ko dsa isar evaM baIsa BaujaaAaoM kao kaT Dalaa.Aapko EaIcarNaaoM kI pUjaa krnao vaalao

hmaaro naaqa hOM. hmaaro haqa saaOBaagyaSaalaI hOM jaao eosao ivaiSaYT janaaoM ko carNaaoM kI pUjaa krto hMO. inaiScat mana sao yah samaJaao ik maaQava hI Qama- ko Qaark hOM evaM [nako naama japnaokI Aadt banaaAao. p`Bau ka naama hI sva$p Qarkr vaoMkTma maoM ivarajamaana hO. Aap Agamya vaodaoM ko pBau hOM. Aapko carNaarivaMd svaiga-kaoM Wara pUjao jaato hOM. p`Bau kI pUjaa krnao sao Ba>aoM ko mana maoM sabacaIja p`aPt kr laonao ka saMtaoYa p`aPt hao jaata hO evaM kBaI BaI iksaI caIja kI kmaI kI icaMta nahIM satatI.pUjya p`Bau ArMgama ko p`acaIna inavaasaI hOM. it$@kaoi+yaUr evaM it$vaoMkTma BaI AapkovaMSaanaugat inavaasa hOM. saundr maila$masaaolaO evaM it$inama-laO p`Bau ka puranaa inavaasa hO.Aapnao p`Bau vaod kao p`kT ikyaa tqaa jaIvana Qama- ko baaro maoM batayaa. pMkjainavaaisanaI laxmaI kao Aapnao ApnaI baahaoM maoM rKa. ho mana saat pva-t saat samaud` evaM saat mahadoSa maoM p`Bau ka naama gaUMjanao dao. jaaor sao spYT SabdaoM maoM pukarao 'Aanand sao raxasaI ka jahrIlaa stna pInao vaalao p`Bau'. sabaaoM ko samaxa ibanaa Baya ko hma pukaroMgao 'ho yaadva ho gaaya caranaovaalao ho AaScaya-maya dova evaM Anya dUsaraoM naamaao M sao jaao ]nalaaogaaoM nao pukara qaa jaba 

p`Bau nao ]nakI rxaa kI qaI. maiNavaNa- vaalao p`Bau ko carNaao M kao sada yaad krao tqaa ]nakonaama ka BaI smarNa rKaoo. samaud` maMqana krnao vaalao saagar saa salaaonao p`Bau ko vadna ko rMga ka satt Qyaana krao. p`Bau laala kmala inavaaisanaI laxmaI kao Apnao vaxasqala pr QaarNa krto hOM. Aap Qama- ko sva$p hOM.saMyama sao rhnao vaalao saMtgana ijanakI jaTayao M Aagao tqaa pICo kMQaaoM tk laTktI hOM AapkoQyaana maoM vaoMkTma ko pva-t pr inamagna baOzo rhto hOM.Aasa pasa kI latayaoM phaiD,yaaoM kI trh [napr caZ,  I rhtI hOM. naalaao M ka jala Z,laana pr saMGaYa- krta huAa naIcao Aata 

hO.yah p`Bau ka Pyaara pva-t hO. Maaila$masaaolaO evaM vaoMkTma ko pva-tIya Aaramagaah Aapko ipya inavaasa sqala hOM tqaa [saItrh hmaara )dya BaI Aapka inavaasa sqala hO.saat janmaaoM evaM saat yaugaaoM sao hma Aapkao )dya maoM rKo hue hOM. [sailayao Aap hmao M Apnaa gahro saagar vaalao inavaasa ka dSa-na krayaoM. jaba p`Bau ko dSa-na kI caah saagar saI ]maD,naolagatI hO tao @yaa kao[- caah kr BaI [sao raok sakogaa [sako phlao ik pBau Apnaa Syaamala sva$p ka dSa-na krayaoM kmalainavaaisanaI maata laxmaI AapkI idvyata kI JaaMkI idKa dotI hOM. laxmaIEaI ka idvya inavaasa p`Bau ka p`SaMsanaIya sva$p hO. At:saavaQaanaI sao Qyaana pUva-k pBau ka pICa krao. caaraoM idSaaAaoM saunaao p`Bau ko EaIcarNaaoM

!

!

! !

?

!

,

'

,

i [rndama BaU  tyaaogaI 287dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 288: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 288/519

kI pUjaa krnaa tqaa yaSaaogaana krnaa hmaara janma isaw AiQakar hO.cak`QaarI p`Bau kI p`SaMsaa maoM naIma ka kD,uvaapna hO prMtu hmaaro )dya maoM sarsvatI ka inavaasa haonao sao hma p`Bau

kI gaaqaa ka gaana krnao ko ilayao ]%p`oirt haoto rhto hOM. hmaara yah saaOBaagya kmala inavaaisanaI laxmaI kI kRpa sao hI p`aPt hO. AMQakra ka naaSa krto hue jaba p`Bau naoApnaa sva$p idKayaa tao Ba>aoM pr laxmaI kI kRpa sao hI hma p`Bau ko sva$p ka spYT dSa-na kr payao. p`Bau ko carNaaoM pr Qyaana koind`t kr hma ApnaI SarNaagait kr sako.Aap ka ek hI sva$p nahIM hO.Aap jyaaoit-maya hO M. jagat maoM Aapko ivaraoQaaBaasa kI jaaoD,I ka vaNa-na ikyaa gayaa hO. Saas~aoM maoM Aapko maUla sva$p ka vaNa-na hO. Syaamala vaamana ko $p maoM Aapnao Cla ka sahara ilayaa. jabaik Aapka ek pad pRqvaI kao maap Dalaa AapkI laMbaI BaujaayaoM fOlakr idSaaAaoM kao maap DalaI. Ahao vao saaOBaagyaSaalaI hOM ijanhaoMnao Aapka ]sa samaya dSa-na ikyaa. tba mauJao Apnaa ]_oSya nahIM pta qaa AaOr na tao hmanaoM dUsaraoM sao [sakI jaanakarI laI. yah hmaarI BaUla qaI. Apnao mao M pirvat-na kI caah sao naiPpnaaya ko ilayao saat gaussaOla laD,akU baOlaaoM kao Samana krnao vaalao p`Bau ko carNa kmala kI pUjaa kI.saat vaRYaBaaoM ka naaSa krnao vaalao p`Bau nao vaRYaBa vaahna gaussaOla iSava kI iBaxaa pa~ kao jaao

ba`*maaka igaw Wara Kayaa huAa kpala qaa Apnao )dya ko KUna sao Bar idyaa tqaa ]nhoMSaap sao mau> ikyaa. yah ek p`acaIna kavyaa%mak khanaI hO. kavya ko ivaYaya vastukRYNa mahana kavyaaoM kI }cca BaaYaa it$mala p`Bau mauJao [sa baat kI svaIkRit p`dana kroM ik saundr SabdaoM sao AapkI gaaqaa gaato hue hma Aapkao Apnao )dya kI gahra[- maoMdoK sakoM. )dya ko snaoh sao hma AapkI Aca-naa krto hOM tqaa Apnao haqaaoM sao AapkoEaIcarNaaoM pr puYp Aip-t krto hOM. Apnao ip`ya SabdaoM sao hma Aapko dUsaro laaokaoM kosva$paoM kI bandnaa krto hOM ijasasao ik hmaoM [h laaok ko baad BaI vahaM bandnaa krto rhnao

kI Anaumait imalao.naok mana tumhoM saubauiw imalao Aaor samaJaao ik tuma hI punaja-nmaaoM kI AavaRi<a ko karNa 

hao. yah hmaaro kmaao-M ka fla hO evaM naarayaNa ka naama Akolao hI nark sao hmaarI rxaa koilayao ]pyaaogaI hO. Apnao svaPna maoM hmanao doKa ik Aapka saundr sva$p haqa maoM tojaaomaya cak` QaarNa ikyao hO tqaa Aapnao hmao M AcCo evaM bauro kmaao-M sao mau> kr punaja-nma ko ca@kr sao inavaRi<a kr idyaa hO. AapkI Sai> ka BaI ]samao M idgdSa-na huAa. AapnaoSai>SaalaI haqaI ka daMt ]KaD, kr ]saka naaSa ikyaa. Sai>SaalaI narisaMh $p maoM

Aayao AaOr balaSaalaI ihrNya Asaur ka naaSa ikyaa. Sai>vaana naaga kao mahana pva-t pr 

, !

! !

!

i [rndama BaU  tyaaogaI 288dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 289: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 289/519

lapoT kr samaud` maMqana ikyaa. Aap Sai>SaalaI svaamaI hOM. Qara pr Saasana krnao vaalaomahana rajaalaaoga ijanhoM GaaoD,o kI savaarI kI sauivaQaa ]plabQa hO Aapko Ba> hOM. saat 

janmaaoM tk pd\ manaaBa p`Bau ko EaIcarNaaoM kI puYp sao pU jaa krko yao laaoga rajaa hue hOM.Ba>aoM kI saaxaat p`sannata QanauYaQaarI maoro janak p`Bau tMjaOmaamnaI ko maMidr EaIrMgama it$tnkla pUjya it$mala tTIya kDlamallaO ko maMidr dIvaaraoM sao iGaro kuDndO Ba>aoMko )dya sqala evaM saagar yaanaI xaIrsaagar maoM rhto hOM. saagar saa salaaonao p`Bau nao ivaYa vamana krto SaoYaSayyaa sao jaba Apnaa fUla kI pMKuD,I samaana saukaomala carNa kao Qara maapnao ko ilayao ]zayaa tao baayaoM haqa ka dixaNaavat- SaMK gaUMja ]za tqaa dayaoM haqa ka cak` ApnaI jyaaoit sao sava-~ idna ka p`kaSa ivaKorto hue ivaraoiQayaao M ka Samana kr Dalaa. idna ko ]jaalao maoM bandrgana vaoMkTma ko baagaaoM sao fUla caunakr p`Bau kI pUjaa krtohOM. maora mana ]zao hmaoM BaI vao MkTma ko saundr p`Bau kI pUjaa ko ilayao fU la caunanaa caaihyao.idna mao M tIna baar fUla ek~ kr QaOya- pUva-k hjaar naamaaoM ka ]ccaarNa krto hue hma pUjaa kroM. p`Bau saat janmaaoM sao evaM satt sao hmanao Akolao AapkI tpsyaa kI evaM Akolao]saka fla p`aPt ikyaa. Aapko pUNa-tyaa ek samaana carNaaoM kI saovaa maoM hmanao timala 

maQaur gaItmaailaka samaip-t ikyao.sacamauca maO M timala ka sabasao baD,a kiva hU^M. pva-tIya caMdna kI saugaMiQa roSamaI vas~ sauMdr AaBaUYaNa tqaa Z,or saaro saugaMiQat camaolaI QaarNa ikyao hue p`Bau Sauw &ana t%va ko $p maoM vaoMkTma mao M KD,  o hO M. hmaara yah k<a-vya haota hOik hma p`Bau ko ek samaana padarivaMdao M ka yaSagaana kroM.ho mana Aapko carNaarivaMd svat: p`aPt haoMgao. pd\mainavaaisanaI laxmaI kI dyaa BaI svat:eki~t haotI jaayaogaI. hjaar naama ko yaSagaana kI tpsyaa evaM pUjaa ka laaBa BaI svat:jamaa haoto jaayaoMgao. ba`*maa ko mahana tpsyaa ka fla svat: imalaa ik gagana maoM ]zo p`Bau ko

idvya carNa ko dSa-na ka saaOBaagya imalaa. tba p`Bau ko ijatnao naama ]nakao &at qaa sabaaoMka ]ccaarNa krto hue ]nhaoMnao padarivaMd kao Apnao )dya kI saMtuiYT tk pKara AaOr [sasao gaMgaa inaklaI. Apnao pIz pICo maa^M kI baataoM kao Anasaunaa krto hue Aap Apnaonagar sao saMtuYT Baava maoM inaklao. saamanao KD,I jaUD,ovaalaI kI baataoM pr Aapnao Qyaana idyaa. hmaaro p`Bau kI gaaqaa ]tnaI hI ivaSaala hO ijatnaI baD,I pRqvaI Aapnao maapa evaMAiQakar maoM lao ilayaa. Aapko pad kI pUNa-ta kao doKnao maoM p`aPt Aanand ko baad @yaa hma Aapko vaamana sva$p ko saaOMdya- ka puna: dSa-na nahIM p`aPt kr sako MoMgaoAaLvaar saMt bahut hI ivaSvaasa sao GaaoYaNaa krto hOM ik hmanao idna ka p`kaSa doKa.

, ,, , , ,

,

! ,

, , ,

,

( )

!

?

i [rndama BaU  tyaaogaI 289dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 290: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 290/519

naarayaNa ka dSa-na imalaa. phlao svaPna maoM saaxaa%kar imalaa puna: saccaa[- maoM doKa. Aap cak`QaarI hOM Aapko A$NaaBa padarivaMd hOM tqaa AakaSa sao ]jjavala hOM. AaBaapUNa-

baD,I saI ma%syanayanaa kmalavaasaI laxmaI p`Bau ko saundr vaxasqala kao AnaMt kala sao BaI inaharkr tRPt nahIM idKtI. BaU dovaI BaI yahaM vaxasqala pr sqaana p`aPt kr baOznao ka AanaMd ]za rhI hO M. yah saba kOsao huAa @yaao Mik p`Bau ka saaOMdya- AsaIma hO.inamnastrIya SabdaoM ko saaqa p`Bau kI saIimat gaaqaa hmanao gaayaI ijasao vaod BaI Apyaa-Pt $p sao hI gaa sako hO M. tba BaI hma QaOya-pUva-k ApnaI ivanatI kI svaIkRit kI AaSaa lagaayaobaOzo hOM. @yaaoM p`Bau Ait AaScaya-maya nahIM hOM @yaa AaScaya-maya narisaMh ko $p maoMpQaarkr Apnao tpsyaa ko AiBamaana sao caUr svacCMdI maUK- rajaa kI CatI p`Bau nao caIr DalaI. hma ApnaI maQaur gaItmaailaka sao AapkI pUjaa krto hOM evaM p`Saist gaato hOM.p`Bau kI fUla sao pUjaakr ivaWana p`Saist gaayakjana Syaamala maoGavaNa- maiNa samaana p`Bau kI ]darta ka pa~ banato hOM jabaik bahut saaro tpsvaI kao Aapka dSa-na dula-Ba hO. iksa tpsyaa sao hma Aapkao doK sakoMgao @yaa Aba hma it$kaoi+yaUr p`Bau kI ]darta kI AnauBaUit pa sako hOM nahIM jaba hma itimaraCnna gaBa- maoM pD,o qao ]sa samaya hma bawaMjaila hao Qara kao maapnao vaalao padarivaMd ka dSa-na p` aPt kr cauko hOM. jaao Bai> ko rasto

calato hOM ]nako ilayao Aap nark ko kMTIlao JaaD,I pUNa- rasto kao saaf kr Apnao Bavana ka drvaajaa Kaola doto hO M. yah Aba hma jaana gayao hOM ik Anyajanaao M ko ilayao Aap drvaajaa band rKto hOM. maOM Aapkao jaanata hU^M. @yaa Aap vah nahIM hOM ijasanao vaamana $p maoMjamaIna kI iBaxaa maaMga kr Apnao padarivaMd sao saarI Qara kao maap ilayaa ijasanao madma<a haqaI ko daMt sao hI ]saka AMt kr idyaa tqaa duYT kMsa ka ]sako svayM a ko gaussaa sao hI naaSa kr idyaa yaVip maOM AapkI pUjaa krta hU^M laoikna mauJao Qara ka rajya yaa svaiga-k dovaraja [nd` ka 

saama`ajya nahIM caaihe. maUKao-M eosaa na hao ik [sa jaIvana ko baad narkgaamaI haonaa pD,o.jabatk jaIivat hao p`Bau ko carNaarivaMd kI pUjaa krnaa saIKao. saBaI Saas~ Aapkaosaava-BaaOma khto hOM. Aap ga$D,Qvaja vaalao hOM. satt Aapko idvya naama ka jap kr.[tnaa CaoTa saa kama krnao pr Aap hmaaro saBaI [cCaAao M kI SaIGa` tqaa saulaBata saopUit- krto hOM. AasaanaI sao p aPt haonao vaalaa nark Bayaanak hO tqaa ]sako baad jaaoimalata hO vah jyaada Dravanaa hO. [sako phlao ik yah hao jaayao p`Bau kI pUjaa krao jaaoSaMK QaarNa krto hOM tqaa ijanhaoMnao koiSana GaaoD,a ka AMt ikyaa AaOr raxasaI ko ivaYaOlaostna ka p`oma sao pana ikyaa. Aap pDkma ko saundr nagar maoM rhto hOM. maO M )dya sao AapkI 

,, ,

,

,

,,

?

?

?

?

?

!

i [rndama BaU  tyaaogaI 290dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 291: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 291/519

p`Saist gaata hU M. hmaaro )dya ko sqaayaI inavaasaI Apnaa EaIcarNa hmaaro isar pr rKo hue hOM. playa evaM saRiYT ko pqama karNa cak`QaarI pBau Ai<ayaUr kaMcaI ko inavaasaI hOM.

Ai<ayaUr kaMcaI ko p`Bau pcCI kI savaarI krto hOM. Aap saundr naaga pr saaoto hO M ijasakofna maoM jyaaoitma-ya maiNa jaD,  o hOM. Aap maui> ko maaga- hOM. Aap naIlaivaYakMz iSava kosvaamaI hO tqaa hmaaro svaamaI hOM.Aap dovaaoM ko sama`aT hOM. kmalainavaaisanaI laxmaI kao vaxasqala pr rKnao vaalao SaMknamaala yaanaI laala AaMKvaalao Aap hjaar fna vaalao naaga pr Sayana krto hOM. Aap kuDndO komaindr maoM rhto hOM. maoro svaamaI gaaopvaQaU yaSaaoda sao gaaopikSaaor ko $p mao M palao paosao gayao.pa~aoM ko saaqa naR%ya kr Aapnao saba ko )dya kao jaIt ilayaa. Aap saataoM laaokaoM kaoinagala gayao. Aap hmaaro )dya maoM basato hOM.fU laaoM sao AapkI pUjaa kr tqaa Aapka dyaapa~ bananao ko ilayao sada sao dovagana QaOya-pUva-k p`tIxaa krto hOM. maoro snaoh $naJauna naUpur bajato padarivaMd ko saaqa Aap saundr rajaIvanayana vaamana bana kr Aayao AaOr maabalaI sao Qara lao laI. maoro snaoh maoro pacaIna naaqa maoro kRYNa saBaI svaiga-kaoM ko naaqa naUtna tulasaI kI maalaa phnao p`Bau taD,vaRxa kao baCD,o kI maar sao QaraSaayaI krnao vaalao pBau Aaoh maOM Apnao snaoh kao raok nahIM

sakta.

poya AaLvaar yaanaI mahyaaogaI kI [sa kRit maoM 2282 sao 2381 tk 100 pasaur hOM.Aapka Avatar sqala maOlaapur caonnaO maaQavapo$maala maMidr ko pasa hO. AayaPpasaI yaanaI AaiSvana maasa maoM SatiBaYaa yaanaI saDyama naxa~ maoM Aapnao naMdk KD\ga ko AMSa sao Avatar ilayaa. yahaM ijana idvyadoSaaoM kI pSaist gaayaI gayaI hO vao hOM : xaIrsaagar it$mala yaanaI vaoMkTma it$vallaIkoNaI vaogka kaMcaI vaolau@kO kaMcaI 

kuDndO pDgama paNDva dUt kaMcaI vaOkuMz AyaaoQyaa kiDgaOyaanaI SaaolaMigar EaIrMgama it$kaoi+yaUr ivaNNagarma yaanaI  AaoPplaIAPpna Ahaoivalama vardraja maaila$HSaaolaOAYTBauja .pSaist ka p`arMBa Aapnao p`Bau ko vaxasqala pr isqat laxmaI maata ko dSa-na saoikyaa hO. p`Saist ka ]psaMhar BaI maa^M laxmaI ko SarNa maoM samap-Na sao ikyaa gayaa hO. kuC iCTpuT baatoM ijasaka yahaM AaLvaar saMt nao ]llaoK ikyaa hO.

naarayaNa maM~ 2289iSava kao Apnao sva$p pr QaarNa krnaa 2312

, ,

,, , , ,

, , , ,, , ,

, , , ,

!

!

! ! ! !

! !

(i)

(iii) (iv) (v)

(vi) (vii) (viii) (ix) (x)

(xi) (xiii)

(xiv) (xv) (xvi) (xvii)

p`baQa 15. maUnrama it$vandaid : 2282 sao 2381

(ii)

(xii)

!

!

i maunrama mahyaaogaI 291dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 292: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 292/519

!

!

!

2344 maoM vaoMkTma p`Bau ko sva$p kao naarayaNa evaM iSava ko sva$p ka Ad\Baut imaEaNa batato hOM.

laxmaI ka sva$p 2282 2283 2324 2335yaaoga sao pBau kI p`aiPt 2292 2293

Aaja hmanao kmala inavaaisanaI kao saagar saa salaaonao p`Bau ko vadna pr doKa hO. p`Bau ApnaohaqaaoM maoM jvaalaamaya cak` tqaa dixaNaavat- SaMK QaarNa krto hOM. AapkI AaBaa saunahlaosaUya- ko samaana hO. EaIpit r%naaoM sao AaBaUiYat Aapka vaxasqala pura kala maoM EaIdovaI kI tulasaI maalaa kao QaarNa ikyaa. Aapko snaoh sao ]%Plaaivat hmaara )dya AapkocarNaarivaMd ka AaEaya laota hO. Aba hmaaro saat janmaaoM ka AMt hao gayaa.gaussaOla AsauraoM ka hiYa-t mana sao naaSa krnao vaalao p`Bau hmaaro )dya maoM kma- sao imalanao vaalaonark sao bacanao kI AaOYaiQa ko $p mao M inavaasa krto hOM. saagar saa salaaonao p`Bau saagar maoMrhto hOM tqaa tulasaI QaarNa krnao vaalao p`Bau kmala inavaaisanaI laxmaI ko )dya maoM basato hOM.Aapnao ba`*maaND kao banaayaa inagalaa evaM puna: ]saka inamaa-Na ikyaa tqaa tIna pga jamaIna ka ]phar p`aPt kr [sakao maap Dalaa. Qara kao maapnao vaalao carNa kmala ko rMga ko hMO. Aapka vadna saagar ko rMga ka hO. Aapka ikrIT saUya- kI trh p`kaSamaya hO

tqaa cak` BaI saUya- kI trh hO. @yaa AapkI saundrta tulanaa sao pro nahIM hOjaba jamaIna ka ]phar imalaa tao Aap ]zo AaOr pUNa- AakaSa maoM fOla gayao. fUla sao]%pnna ba`*maanao Aapko carNa kao jala sao Qaaoyaa ijasasao gaMgaa inaklaI. @yaa yah saundr nahIM qaa Aap ga$D, pxaI kI savaarI krto hOM. Aap saMpnnata vaalaI laxmaI ko pit hOM.AaAao mana hma Aapko carNaaoM kI pUjaa kroM. AaAao mana naarayaNa evaM Anya naamaaoM kosaaqa hma AapkI snaohpUNa- p`Saist gaayaoM. Aapko sva$p ka rMga maoGa gahro saagar tqaa r%napva-t jaOsaa hO. AapkI AaMKoM haqa evaM carNa saBaI kmala ko samaana hOM. eosaI vastu

kI isqait kao[- saaoca sakta hO @yaa vaastivakta hO ik Aapko baayao M haqa mao MdixaNaavat- SaMK hO. bala AaBaa Qana saaOMdya- }cca kula evaM saba kuC p`Bau ko naama kosmarNa sao svayaM imala jaato hOM.p`Bau vaodaoM ko vastu tqya hOM. Aap maQau sao maRdutr pva-t ko Jarnaa hOM. gahro saagar ko rMga Aap hI hOM. Aap xaIrsaagar mao M SaoYaSaayaI hOM. Aap ivaWt\janaaoM ko ilayao &ana ko saagar hOM. Aap saUxma &ana hOM. saUxma &ana @yaa hO [indyaaoM ko drvaajaaoM kao band kr ]sa pr ivavaok ka talaa lagaa dao. rhsya ga`MqaaoM ka baar baar AQyayana kr ]nako Aqa- kaosamaJaao. SanaO: SanaO: saagar saa salaaonao p`Bau ka yaaoga ko maaQyama sao saaxaa%kar hao jaayaogaa.

!

?

?

! !

?

?

, , ,

, ,, ,

, , , ,

i maunrama mahyaaogaI 292dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 293: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 293/519

Page 294: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 294/519

baaolato Syaamala iSaSau hOM. hma BaI Aapkao doKkr AanaMd laoto hOM. Aap vaoMkTma kuDndO pDkma evaM bahutaoM ko )dya maoM basato hO M. Aap vaRYavaahI iSava kao Apnao sva$p 

pr QaarNa krto hO M.vaoMkTma maoM rhnao vaalao p`Bau nao kRYNa ko $p maoM ku$ndu vaRxa ka naaSa ikyaa AaOr ABaI BaI Aap saagar maoM vaOkuMz mao M vaodaoM maoM tqaa saccao vaOidk ?iYayaaoM ko )dya maoM rhto hOM. saccaop`Bau purakala maoM saBaI laaokaoM kao inagala gayao evaM tba ek iSaSau ko $p maoM jala maoM tOrtobaT p~ pr saao gayao. pU jya p`Bau Aapnao samaud` maMqana ek pva-t sao ikyaa tqaa dovaaoM kaoAakaSa maoM AmaRt p`dana ikyaa. Aapko carNa jaao AakaSa maoM fOla gayao qao @yaa vao qak 

gayao qao ho mana do Kao p`Bau vaolau@kO kaMcaI maoM baOzo hOM tqaa vaogka kaMcaI maoM saaoyao hOM.Aapka Qyaana krao. ivastRt vaxasqala pr p`Bau jaajavalyamaana har phnato hOM. hmaarI AaMKoM Aatur hOM 'Aha doKao doKao'. AapkI tulasaI maalaa pr laTknao vaalaomaQauma@KI saundr pana Qauna maoM AapkI p`Saist gaato hOM. maora mana BaI ]nalaaogaaoM kI trh gaanaa caahta hO tqaa haqa Aapko carNaao M kI pUjaa krnaa caahta hO.jaba AaScaya-maya p`Bau ko pad nao Qara kao maapa tba Aapko idvya As~ Aagnaoya cak `Svaot SaMK BaarI gada evaM kalaa QanauYa tqaa camakta KD,\ga saba Aapko saaqa baD,o

Aakar ko hao gayao. yahaM tk ik saagar maoM Aapka Sayyaa BaI Aapko saaqa baD,a haogayaa. Aap hmaaro gahro )dya maoM baOzo hOM AaOr hma Aapko saovak dasa hOM. saBaI isqat bastuAap hIM hO M. tpsvaI ?iYagana taragana p`jvailat Aigna pva-t AazaoM idSaayao Myaugala jyaaoit puMja saba Aap hIM hOM. Aap Akolao naaqa hOM evaM ApnaI barabarI svayaM hOM.Aap vahI hOM jaao gaayaaoM kI rxaa ko ilayao pva-t ]za rKo qao. gaayaaoM kao carato hue gaaopikSaaor p`Bau nao baaMsaurI bajaa[-.gaussaOla kuvalayaapID haqaI Apnaa daMt gaMvaa kr jaana BaI gaMvaa baOza. BaU dovaI tulasaI maalaa sao sauSaaoiBat Aapko vaxasqala ko ek ihssao pr 

ivarajamaana rhtI hOM. saaro jagat kao p`Bau Apnao mao M samaaiht kr playa sao rxaa p`dana krto hOM.varah ko $p maoM Qara kao Apnao dsanaaoM pr ]zanao vaalao p`Bau vaoMkTma maoM ivarajamaana hOM.maaotImaya saagar ka p`Bau nao svayaM maMqana ikyaa. kcCp ko $p maoM Aapnao pva-t kao Apnao}pr saMBaalaa jaao baasaukI naaga sao Aagao pICo GaU mato hue jagat ko AMt tk fOlanao vaalaa toja trMga ]%pnna kr rha qaa. Aap ca+ana kI trh ATla rho. naiPpnaaya ko ilayao

Aapnao saat mahana vaRYaBaaoM ka naaSa ikyaa. p`Bau r%na ka }Mcaa maukuT phnato hOM tqaa ]sapr tulasaI kI maalaa QaarNa krto hO M. JaIla maoM basao ga` ah ka Aapnao baQa ikyaa.

,,

, ,

, ,

,

,, , , ,

, , , , ,,

!

? ! ( ) ( )

!

i maunrama mahyaaogaI 294dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 295: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 295/519

SaItla jala kI QaaraAaoM vaalao ek pva-t pr Aap rhto hOM.laMka nagar kao maiTyaamaoT krnao vaalao Aap hI qao. Aap hI hmaoM saundr evaM mahana nagar 

AyaaoQyaa ka dSa-na krayaoMgao. Aap AyaaoQyaa mao M rama banakr Aayao. Aapnao saat vaRxaaoMkao igara idyaa. Aapnao jaadU ko maRga ka baQa ikyaa. Aapnao laMkoSa ravaNa ko iSar kaoQaraSaayaI kr idyaa. Aapnao saukaomala carNaaoM sao gaaD,I ka naaSa ikyaa tqaa haqaI evaM daoma$du poD,aoM ka naaSa ikyaa. varah ko $p maoM SaaOya- pU va-k Aapnao pRqvaI kao Apnao daMtaoMpr ]za ilayaa. kmalainavaaisanaI laxmaI Aapko vaxasqala pr rhtI hMO tqaa BaU dovaI kop`it BaI Aapka bahut gahra snaoh hO. Svaot laala pIlaa hra evaM kalaa p`Bau ko rMga hOMprntu p`qama tIna hmanao nahIM doKa hO. jara saaoMcaao. @yaa &anavatI sarsvatI BaI laxmaI kopitdova kI yaSagaaqaa pUNa-tyaa gaa saktI hO jaOsao Syaama Gana ibajalaI sao sauSaaoiBat haota hO vaOsao hI p``Bau kmalainavaaisanaI laxmaI kao vaxasqala pr QaarNa kr ga$D, pr savaar haokr sauSaaoiBat haoto hOM. &ana ko maaQyama sao p`Bau ko carNa kao doK cauko hao. ho mana Aba ]zao.Aapnao Baart ko Gaaor yauw maoM ivajaya ka SaMKnaad ikyaa. p`Bau xaIrsaagar evaM vaoMkTma maoMeosaa maana kr rhto hOM jaOsao Aap Apnao sqaayaI inavaasa vaOkuMz mao M haoM.yauvaapUNa- p`Bau Aba 

maQauma@KI sao gaU  Mjato fUla ko baagaao M sao iGaro kiDgaO mao M rhto hOM. AmaRtmaya baagaao M saoiGaro EaIrMgama dixaNa it$kaoi+yaUr saundr kuDndO ATarI vaalao va olau@kO vaogka evaM ivaNNagarma p`Bau ko Anya inavaasa sqala hMO ijanhaoMnao Apnao haqa maoM

Qara ka ]phar svaIkar ikyaa tqaa jaao JarnaaoM sao Baro pva-taoM vaalao vaoMkTma maoM rhto hOM.naalao Jarnao ko pva-t vaalao it$mala ko pBau hmaaro ipta jaTa evaM maukuT ko saaqa idKto hOM. Aap kulhaD,I evaM cak` galao maoM saaMp evaM janao}daonaaoM QaarNa ikyao hOM. daosva$paoM ka Ad\Baut AaScaya-maya saMimaEaNa. @yaa AaScaya- hO ik vaogka maMidr kaMcaI maoM

p`Bau Sayanaavasqaa maoM hO jabaik Anya jagahaoM vao baOzo tqaa KD,o idKto hOM. @yaa yah dovataAaoM ko ilayao samaud` maMqana maoM pva-t kI maqaanaI evaM naaga kI rssaI calaanao ko qakana ko karNa hO A%yaacaarI maQau kOTBa k`aoQa maoM Aigna vamana krto SaoYaSaayaI p`Bau ko pasa Aayao jahaM SaoYa kI r%na samaana AaMKoM idna ko ]jaalao kI trh camak rhIM qaI. yah ]nakI galatI qaI AaOr ]naka AMt hao gayaa.Pa`Bau kI naaiBa sao ek DMZla inaklaa hO ijasako }pr kmala iKlaa hO jaao Kulato evaM band haoto rhta hO jaOsao vah saUya- evaM caaMd kao doKkr krta hO. prMtu yahaM tao p`Bau ka jyaaoit-maya cak` evaM SaMK hO. Ba>gaNa ]pvaasa ko idnaaoM maoM ApnaI caaoTI maoM tulasaI baaMQa kr 

( )

!

!

( )( )

( ) ( )

( )

?

vaoMkTma 

SaaolaMigar kaMcaI 

kaMcaI AaoPplaI APPana  

vaoMkTma 

, , , ,

,

i maunrama mahyaaogaI 29dvyapbaMQama 5it$vandaid 

Page 296: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 296/519

snaana ko ilayao 'kovala vaoMkTma hI pva-t hO' gaato hue jaato hOM. snaana kI DuvakI sao ]nhoMSai>SaalaI BaujaaAaoM vaalao p`Bau ko Sayana krnao vaalao saagar maoM snaana ka AanaMd Aata hO.

svaiga-kaoM ko svaamaI pUNa-yauvaa pBau pva-t pr rhto hOM jahaM kI banavaasaI laD,ikyaaM baaMsa ka kMgana phna baaMsaaoM pr caZ,kr KolatI hOM tqaa baaMsabaaD,I maoM ]laJao caaMd kao CuD,anao ka p`yaasa krtI hOM. yah pva-t vaoMkTma hO. Aap pUva- sao piScama saUya- ka rqa calaato hOM tqaa }<ar maoM rhto hOM. haoMzaoM ka kama p`Bau kI p`SaMsaa krnaa hI hO. p`Bau nao raxasaI ko jahrIlaostna pr haoMz rKkr tbatk caUsaa jabatk vah dd- sao krahtI hu[- ivaKr kr jamaIna pr nahIM igar gayaI. tba gaaop naarI yaSaaoda icaMitt haokr Aapkao ]za[- AaOr Apnaa stna pInao kao idyaa. doKaoM Pyaar iktnaa balaSaalaI haota hO. pva-t iSaKr pr KD,a haokr panaI mao M galao Bar DUbakr tqaa pMcaaigna ko baIca rhkr tpsyaa krnao kI AavaSyakta nahIM hO. naUtna fUlaaoM sao vaogka p`Bau kI sa)dya haokr pUjaa krnao maa~ sao hI saBaI kma- lauPt hao jaayaoMgao.ivaWana vaOidk ?iYa ba`*maa kI gaaod maoM manamatMga p`Bau iSaSau ko $p maoM ivarajamaana qao ik tpsyaa evaM pU jaa hotu ravaNa Aayaa. tba p`Bau nao Apnao carNa kI dsa ]MgailayaaoM sao]sako dsaaoM isaraoM kao iganaa. p`Bau maoM Apnaa ivaSvaasa isqar krao. rajakumaairyaaoM kao mau> 

krnao hotu cak` ko saaqa hmaaro kRYNa p`Bau nao maur ka baQa nahIM ikyaa @yaa Apnao Aapkaop`Bau pr samaip-t kr yah icaMta na kr ik 'hmaara @yaa Baagya hO' 'hmaara AaEaya kaOna hO''hmaara punaja-nma kba haogaa' AaScaya- maya p`Bau kI k$NakRpa kI p`tIxaa kr.hmaara jaIvana cak`QaarI p`Bau kI Aaor svat: KIMca jaayaogaa. jaba baaNaasaur r%naaBaUiYat rqa pr savaar hao Aap sao yauw krnao Aayaa qaa Aapnao ]sako hjaaraoM haqa kao TukD,oTukD,o kr idyao qao. [sako baavajaUd ik p`Bau pr mana kao isqar krnaa kizna hO AapkI maQaur gaaqaa kao gaato rhao. p`Bau saV: p`kT haokr mana maoM basa jaayaoMgao. tba Aap pr 

Qyaana kOsao isqar nahIM rhogaa rhsya ga`MqaaoM sao Aapkao samaJanaa kizna hO. jabaik Aap hmaaro )dya maoM hMO prMtu AapkI ]pisqait ka AaBaasa haonaa kizna hO. Agar yah isqait hO tao maQau Tpkto maQauma@KI ilapTo tulasaI kI maalaa phnao p`Bau kao saca maoM khaM payaa jaa sakta hOjabaik Aapkao AaScaya-maya kha jaata hO Aapka dSa-na dula-Ba batayaa jaata hOAapnao Cla sao Qara evaM gagana kao Apnao padaoM sao maap Dalaa Aap inaiScat hI hmaaro )dya maoM basato hOM. vaod ko gaUZ, Aqa- dOivak Sai> kI vyaa#yaa krto hOM. jabaik Aap hmaaro)dya maoM rhto hOM prMtu AaScaya-maya rajaIvanayana p`Bau ka AnauBava krnao vaalao ivarlao hIM

,

,

, ,,

( )

?

?

?

kaMcaI yaqaao>karI 

i maunrama mahyaaogaI 296dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 297: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 297/519

hOM. jabaik sabalaaoga kiva hao jaayaoM saBaI &ana Aija-t kr laoM pr pBau ko pasa haqa maoMfU la ilayao AaMKaoM mao M dSa-na ka lalak ilayao jaakr gaaqaa kI rcanaa Aip-t kroM tao p`Bau ko

gaaOrva ka p`saar haogaa.saMQyaakalaIna AakaSa Aapko vaxasqala ko laala kaOstuBa maiNa sao AaBaaisat Aapkovadna ko sva$p ka smarNa krata hO. vaxasqala pr maQauma@KI ilapTo tulasaI kI maalaa hro pnnao sao AaBaaisat vadna ka dSa-na dota hO. @yaa AcCa hO evaM @yaa baura hO [saka WMd CaoD,kr vaxasqala pr tulasaI maalaa QaarNa ikyao saulaBata sao p`aPt p`Bau ko idvya carNaao M kI pUjaa krao. hmaaro saBaI kmaao-M ko naamaaoinaSaana vaRwavasqaa ko pU va- hI lauPt haojaayaoMgao. tulasaI maalaa QaarNa ikyao p`Bau nao bajato pajaoba ko saaqa ek pad kao AakaSa maoM]zayaa jahaM ba`*maanao AakaSa gaMgaa ko jala sao carNa pKara. AapkI baahoM AazaoidSaaAao M maoM fOla gayaIM qaI. Aapnao [sa CaoTI pRqvaI kao kOsao maapa pRqvaI inagalanao vaalaoevaM raxasaI ko ivaYaOlao stna pInao vaalao p`Bau ifr BaI BaU  Ko qao. Aap saba ma@Kna Ka gayao.k`aoiQat gaaopnaarI yaSaaoda nao gaaMz vaalaI rssaI laakr Aapkao baaMQaa evaM Aap SaaMitpUva-k ek baccao kI trh baMQa gayao. jaao ]sakI saMtana nahIM qaI vah maoQaavaI evaM cama%karI qaI.jaba Aapka paO~ Aina$w baanaa ko karagaar maoM baMd qaa Aapnao Asaur ko hjaaraoM haqaaoM

kao kaT Dalaa. ho mana saavaQaanaI pUva-k Aapkao Apnao BaItr ivarajamaana kraAao.hmanao Aapkao Apnao )dya maoM laakr caotnaa ka dIp jalaayaa tqaa isar Jaukayaa evaMAapkao BaItr hI doKa. AaScaya-maya p`Bau hmaaro )dya mao M ibanaa kao[- xait phuMcaayaoAayao qaaoD,I dor KD,a hue ifr baOzo t%pScaat\ Aarama sao saao gayao. jaOsao hI saUyaa-st huAa p`Bau narisaMh ko $p maoM pQaaro.Apnao naKao M sao ihrNya kI CatI ibadar kr sava-~ maaMsa KUna Aaid fOlaa idyao. tba Aap kmala inavaaisanaI laxmaI ko saaqa imala gayao. ho mana maa~ AapkohI padarivaMd kI pUjaa evaM pSaMsaa krao.

gaaOrvaNa- [nd ` kmalaasaIna ba`*maa evaM jaTaQaarI iSava kmala ko vaNa- evaM pd\manaaBa pBaukI gaaOrva gaaqaa ka AMt nahIM pa sakto. ijasa p`Bau nao pva-t vaayau AakaSa evaM sabaaoM kaoApnao BaItr rK rxaa kI vao AvaSya hI hmalaaogaao M kao narkgaamaI haonao sao bacaayaoMgao. Aaz haqaaoM mao M Aaz ivajayaI As~aoM sao laOsa pBau ijanhaoMnao kBaI har ka mauMh nahIM doKa A<aabyaukarma yaanaI AYTBauja kaMcaI ko p`Bau Aap hmaaro ekmaa~ AaEaya hOM.cak`QaarI tulasaI kI maalaa vaalao p`Bau kmala inavaaisanaI laxmaI kao Apnao vaxasqala pr eosao

QaarNa krto hOM jaOsao Syaama Gana pr daimanaI hao. maa^M laxmaI kI saundr kmala saI AaMKo hOM

, ,,

, ,

, , ,

, ,,

?

!

! (

)

Ahaoivalama ko EaIlaxmaI naRisaMh kI bandnaa 

hO.M

i maunrama mahyaaogaI 297dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 298: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 298/519

Page 299: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 299/519

!

!

!

!

!

!

ba`*maa evaM iSava kI ]%pi<a 2382EamaNa baaOw evaM SaOvaaoM kI isqait 2387

naarayaNa nao iSava kao ba`*maa ko kpala ko Saap sao mau> ikyaa. 2412vao MkTma p`Bau ko p`it Apnaa AsaIma Anauraga dSaa-to hOM tqaa khto hOM kao[- BaI pva-t 

doKkr hma vaoMkTma pva-t kI stuit krto hOM.2421. vaoMkTma ko duga-ma maaga- ko karNa khto hOM ik yauvaajana kao hI vahaM jaanaa caaihyao. 2425.

vaoMkTma p`Bau kI p`Saist maoM kuDla gaaolaa banaanao kao ]<ama kaya- maanato hOM. 2420AaidSaoYa sao jyaaoitYa saIKnaa 2444 .

naarayaNa nao catumau- K ba`*maakI saRiYT kI tqaa ba`*maanao iSava kao banaayaa.[sa gahro saca kaohma Andaid gaIt ko maaQyama sao bata rho hOM.saavaQaanaI pUva-k [sao ga`hNa krao tqaa Clak kr babaa-d haonao sao bacaaAao. eosaa khto hOM p`Bau ek hOM. QyaanapUva-k saaoca laao. AapkI gaaqaa iksaI kao ivaidt nahIM hO. caaraoM Avasqaa kI saaQanaa BaI [sao nahIM pa sakto.tpsyaa ka jaao BaI fla imalata hO vah maa~ cak`QaarI p`Bau sao hI p`aPt haota hO. p`Bau ka saagar maoM Sayana EaIrMgama maoM Aakr rhnaa baTp~ pr saaonaa : yao saba Aapnao dovaaoM kao bata idyaa hO ik Aap jala ko saar naarayaNa hOM. hmanao ijasa trh sao yah samaJaa hO dUsara kaOna 

samaJa sakta hOvastu isqait hO ik jaTaQaarI iSava evaM ihrNyagaBaa- ba`*maa p`Bau ko hI sva$p ko ek ihssaa hOM. Aap tao varIyatma hOM.Aap hmaaro naaqa hOM. Saas~aoM kI saarI ]i>yaaM Aap hI hOM. maOMAapkI gaaqaa gaata hU^M. vardana ko mad maoM caUr ihrNya kI CatI kao Apnao Gaumaavadar naKaoM sao faD,nao vaalao evaM Sai>SaalaI Baujaa vaalao pBau Aap saba caIja ka naaSa krkopuna: sabaaoM kao banaa doto hOM. Aap hI caar yauga hOM. yah saba maOM jaanata hU^M. EamaNa laaoga AnaiBa& hOM.baaOw laaoga WMd maoM hOM. SaOva laaoga saMkINa- bauiw ko hOM. jaao laaoga AaScaya-maya 

p`Bau maaQava kI bandnaa nahIM krto vao Aaja mah%vahIna hao gayao hOM.naarayaNa p`Bau AapkI dyaa Aaja imalao kla imalao yaa baad maoM kBaI imalao [tnaa taoinaiScat hO ik dyaa imalanaI hO. hma Aapko ibanaa nahIM rh sakto hOM AaOr na Aap hmaaroibanaa rh sakto hOM. mana A$NaaBa nayana pU jya rama nao p`Saurama sao ivaYNau QanauYa lao ilayaa AaOr svaCMdI rajaa dsaanana ka baQa kr AignabaaNa sao laMka kao BasmaIBaUt kr idyaa.jaba p`Bau nao Apnaa pga Aasamaana maoM baZ,ayaa tao ba`*maanao Apnao kmaMDla ko jala sao pga pKara tqaa p`Saist ko gaIt gaayao. vah jala jaTaQaarI iSava ko isar pr igara evaM pavana 

gaMgaa nadI ka ]d\ gama huAa. gaja-na Baro saagar ko baIca Aaga ]galato SaoYa kI Sayyaa pr 

, ,

?

!

, ,

!

i naanmaugama Bai>saarsvaamaI 299dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 300: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 300/519

Page 301: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 301/519

jaIvaa%maaAaoM kI rxaa kI. saat vaRYaBaaoM ka naaSa krnao vaalao p`Bau Bai> kI KotI kratohOM. @yaa baar baar jaaoto gayao Kot maoM nayaa baIja Dalanao kI AavaSyakta nahIM haotI 

paOQaa baZkr p`Bau ko rMga vaalao Syaamala maoGa kI vaYaa- kI AavaSyakta mahsaUsa krta hO.pBau iBanna iBanna yauga mao M Aapnao Alaga Alaga Svaot laala pIlaa evaM kalaa rMga QaarNa ikyaa. laoikna )dya sao Aapnao rajasa ko laala evaM tamasa ko kalao rMga ka baihYkar ikyaa. GaRNaa ko yauw maoM Aap saMcaalak haokr Svaot saai%vakta ko p`tIk Ajau-na kao yauw ko ilayao ]%p`oirt kr k`aoQa ]%pnna ikyaa evaM yauw krayaa. ibanaa ivacaaro Aapnao jamaIna kI iBaxaa maaMgaI. @yaa [sasao AsarahnaIya AaOr Anya kaya- hao sakta hO ifr BaI maabalaI ko mahana AiBamaana ka Aapnao naaSa ikyaa jaao saart%va ka rsa pIkr jaIivat rho. @yaa AaScaya- hOhma Aapko Aitir> Anya iksaI kI pUjaa nahIM krto ijasako saaxaI jaTaQaarI iSava hOM.AaSaIvaa-d doM ik hma sada ko ilayao Aapko p`it samaip-t rhoM. maUKao-M hmaara )dya p`Bau pr iTk gayaa hO. @yaa [sako ilayao hmaoM kao[- pairtaoiYak caaihe hmanao pBau ko padarivaMd kao maalaa sao sausaijjat do Ka hO jaao Basma lagaayao iSava nahIM kr sakto. yahI hmaara pairtaoiYak hO. yah vahI saotu hO jaao p`Bau nao laMka ko naaSa ko ilayao banaayaa. yahaM p`Bau nao

vaalaI ka baQa ikyaa qaa. yahaM Aapnao Apnao QanauYa sao mahana Sai>SaalaI rajaa ravaNa ka sava-naaSa ikyaa qaa.Apnao QanauYaakar BaaOMhaoM tqaa Aigna baaNaaoM sao Aapnao bahut hI ivaSaala kMuBakNa- ka baQa ikyaa.AapkI BaaO Mho AakYa-k mauKD,a tqaa jyaaoit-maya vadna Qyaana krnao yaaogya hOM. Aap hmaaro )dya mao M KD,a rhto hOM tqaa baOzto hOM. tba kOsao Aap Anya jagah gahro saagar maoM rhnaa psaMd kroMgao iSava kao ba*maaka Saap naarayaNa nao samaaPt ikyaa. Qara ko kUr laaogaaoM dovaaoM ko naaqa kI gaaqaa tumalaaoga nahIM gaato hao. tumharopunaja-nma ka AnaMt isalaisalaa hO. saara ba`*maaND kRYNa ko ]dr maoM rhta hO. jaao [sa 

gaaOrvaSaalaI gaaqaa maoM AanaMd nahIM laoto vao maRtp`aya hO M. ek xaNa BaI babaa-d na krao AaOr p`Bau ko gaaOrvaSaalaI stuit ko yaaogya padarivaMd kao p`aPt krao.Aapnao raxasaI ko ivaYaOlao stna ka pana ikyaa pOraoM sao gaaD,I kao naYT ikyaa naaga pr naR %ya ikyaa madma<a haqaI ka baQa ikyaa mau>amaya haozvaalaI naiPpnaaya ko AailaMgana ko ilayaosaat vaRYaBaaoM ka naaSa ikyaa AaOr rajaa banao. [sao Qyaana pUva-k samaJa laao. hma it$kaoi+yaUr ko p`Bau kI pSaist gaato hOM prMtu @yaa vaoMkTma p`Bau ko p`it hmaara p`oma GaTa huAa hO BaaOitk vyaaiQa sao mau> krko hmaarI [cCaAaoM kao pUra krnao ka Aap #yaala rKto hOM. Aapko carNaarivaMd hI hmaara AaEaya hO. saagar tTIya maiyalaO evaM

?

!

?

!

!

?

?

!

?

, ,

, ,, ,

i naanmaugama Bai>saarsvaamaI 301dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 302: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 302/519

Page 303: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 303/519

Aapnao ek pva-t kao Apnao pIz pr ibanaa igaro hue rK ilayaa tqaa ]sapr ek saaMp kaolapoT idyaa evaM saagar ka AmaRt ko ilayao maMqana ikyaa. Aapko naama ka ]ccaarNa hI 

saaqa-k Sabd hO. cama%karI kRYNa p`Bau 'ArTMO/ garO kNNana' jaaosaagar maoM tqaa nadI iknaaro rhto hOM vahI hmaaro kiva )dya mao M rhto hOM. maR %yau kBaI BaI hmaaropasa nahIM Aa saktI.hmaaro kmaao-M ka kBaI saMcaya nahIM haogaa. kmaao-M ko Bayaanak p`Baava hmaoM kBaI Aaht nahIM kr sakto. hmao M maaga- pta hao gayaa hO.Pa`Bau kao CaoDMkr ijanaka kao[- samatulya yaa varIya nahIM hO kaOna hmaaro saaqa inaBaanao vaalaa hO kyaa fUla ko rMga ko p`Bau kao ijatnaa maO M jaanata hU^M ]tnaa kao[- nahIM jaanata hO.hmaarI bauiw ka maUlya saMpUNa- AakaSa hao sakta hO @yaa p`Bau jahrIlaa stna pInao vaalaorajakumaar hOM. jaao AapkI pUjaa nahIM krto vao majadUr kI trh rhoMgao AaOr bahut saarI baImaairyaaoM ko iSakar hao jaayaoMgao. CaoTo dovata ko ilayao hao sakta hO ik ]nhoM baila ko $p maoM Aip-t kr idyaa jaaya.vao laaoga AnaupyaaogaI AnaiBa& evaM sada ko ilayao papI rh jaayaoMgao. svacCMd raxasaaoM kI nagarI laMka kao naYT krnao vaalao kaku%sqa rama kaoCaoD,kr hma iksaI Anya dova kao nahIM jaanato. eosao dovaaoM kI pUjaa mat krao jaao inamna str ko dova hOM yaa jaao dova nahIM hOM yaa jaao maMgalamaya dova nahIM hOM. [-SvarIya gauNa vaalao dovagana 

purakala sao Aa rho i~maUit- tqaa saBaI caOtnya saba naoDumala p`Bau hI hOM. jaao yah nahIMsamaJato ]nakI ijandgaI inarqa-k kUD,o kcaro ko trh baIt gayaI.svaiga-k gana haqa jaaoD,o p`Bau kI pUjaa kr svaga- ka fla p`aPt krto hOM. saagar saa salaaonaoSaaSvat p`Bau kaOna ]nalaaogaao M mao M sao Aapko carNaarivaMd kI p`Saist pUrI trh gaa sakta hO kao[- nahIM. madna ko janak kRYNa ko ilayao kao[- BaI saaqa-k nahIM hO tqaa kao[- Aapka ivaraoQa nahIM kr sakta. ivaYakMz yaa naIlakMz iSava ijanhaoMnao vaaNaasaur ko ilayao laD,naa Apnaa k<a-vya samaJaa qaa p`Bau sao mauMh kI Ka gayao. yah baaolaao ik ku$ndu poMD, kao taoD,nao

vaalao pBau hI ek maa~ AcCo evaM bauro kma- sabakuC hOM. yahaM tk ik dovagana Asaur samaudaya pRqvaI Aaid yah saba Agar p`Bau ka hmaaro )dya maoM p`kT haonaa nahIM hO tao AaOr @yaa hO saBaI )dyaaoM ko naaqa nao sabakao Bayaak`aMt krto hue pRqvaI kao maapa.hmaaro )dya ko p`Bau nao AMQakar imaTakr hmaoM maR%yau ko fMda sao bacaa ilayaa. maOMnao Apnaa p`oma p`Bau kaoAip-t ikyaa hO. kmala inavaaisanaI laxmaI ko naaqa maoro idvya koSava Aap hmaaro p`oma hOM. ibanaa daoYa do Ko Aap hma pr Saasana krto hOM. hma Aapko ivanaIt dasa hOM.ArMgama ko pBau ivaWanaaoM ko AmaUlya inaiQa Aap Apnao Ba>aoM kao Kaojato hue GaUmatorhto hOM. hma BaI Aapko carNaarivaMd kao Kaojato hue GaUmato hO M. ivanatI hO hma pr Qyaana 

( )

?

?

!

?

?

! !

! !

kipsqalama idvyadoSa ko pBau

,

,

,,

i naanmaugama Bai>saarsvaamaI 303dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 304: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 304/519

rKoM. hmaara mana Aapkao p`  oma krnao sao maanata nahIM. p`Bau ko ilayao maQausaU dna pBau maoMAaEaya laao. yaatnaaivahIna rhaogao. Aap KD,  o haokr saataoM laaokaoM pr inayaM~Na rKto

hOM. Aaja AapkI icarsqaayaI gaaqaa hmaaro saaqa hO. EaI kao Apnao vaxasqala pr QaarNa krnao vaalao p`Bau ko maQauma@KI ilapTo QaarNa ikyao tulasaI kI maalaa kao jaao QaarNa nahIMkrto evaM yah nahIM AnauBava krto ik dayaIM trf jahaM EaI ka inavaasa hOvahI paS-va Baaga KD,  o haonao kI zIk jagah hO vao sada ko ilayao AnaiBa& evaM janma kI AavaRit maoM fMsao rhoMgao. [na saaro vaYaao -M maoM hma Aapko ilayao QaOya-pUva-k p`tIxaa rt rho hOM.AaidSaoYa sao [saI karNa sao hma Aapko baaro maoM &aana p`aPt kr sako ijanhaoMnao jyaaoitYa rhsya kao p`kT ikyaa.yah mauJao ilaiKt maaOiKk Eawa sao saovaa sao evaM p`aqa-naa saoimalaa. saunahlao makrkuMDla phnanao vaalao p`qama naaqa naarayaNa kI pUjaa puYp sao krao. Aap naok naaqa hOM. Aapko naama hI maa~ sao saat janma ka punaja-nma ka baMQana TUT jaata hO.Aapko naama ka gaana krnaa hmaarI maui> ka ek maa~ ]paya hO. gaItaoM kI [sa maalaa ka gaana hmanao maui> ko ]paya ko $p maoM ikyaa hO. pUjya maaQava ka icaMtna hmaoSaa sao hma k[-ivaiQa sao krto hOM. kRpa krko yah bata[yao hmaaro ilayao vaOkuMz maoM kao[- jagah nahIM hO @yaa 

pUva- maoM p`Bau fnaQaarI SaoYa pr Sayana krto qao. Aba vao hmaaro )dya maoM rhto hOM. maOM dRZ,

ivacaar sao yah bata rha hU^M ik kBaI BaI hma SaiSaBaUYaNa iSava yaa kmala sao ]%pnna ba`*maakao Apnao )dya maoM nahIM laayaoMgao AaOr na tao ]nakI p`dixaNaa kroMgao. hmaarI ija*vaa kop`Bau hmaaro &ana ko evaM gauNaaoM ko p`Bau naarayaNa hOM.yah laaBadayak hao yaa inarqa-k hao caahop`SaMsaa ka hao yaa inanda ka hao pBau ko naama ka ]ccaarNa sada AcCa haota hO.maR%yau ko dovata yama Apnao dUtao M kao Alaga baulaakr baaolao 'kBaI BaUla nahIM krnaa. p`Bau koBa>gana p`Bau ka naama BaUla jaa sakto hOM pr vao kBaI BaI [tr dovaao M ko saamanao Jauk kr pUjaa nahIM kroMgao. Agar ]nakao doKao tao nama`ta sao Jaukkr sammaana doto hue hT jaaAao.' p`Bau

kao samaJanao vaalao Aaja hma Akolao nahIM hOM. Aap baalak $p maoM vaamana banakr Aayao.Aapnao saUkr sva$p mao M Qara kao Apnao daMtaoM pr ]za ilayaa. p`Bau bahut ivaSaala hOM tqaa bahut laGau hOM.p`Bau bahut dUr hOM tqaa bahut pasa hOM. Aap AaScaya-maya WarkaQaISa hOM.yauw maoM p`Bau kI baaolaI gayaI baataoM kao jaao nahIM saIKo vao hmaoSaa ko ilayaoAnaupyaaogaI evaM A&anaI rh gayao. vaNaa-Eama Qama- ko inayamaaoM ka palana krnaa yaanaI ba`(caya-gaRhsqa vaanapsqa evaM sanyaasa ka maananaa hI jaIvana kao fladayak banaata hO sahI nahIM

hO. vaodao M ko Qama- evaM %yaaga ko maaga- BaI saava-BaaOma p`Bau naarayaNa kao hI ekmaa~ laxya maanatohOM. kaOna [sasao Asahmat haogaa cakQaarI p`Bau kI gaaqaa kao kaOna samaJa sakta hO jaao

,

,,

, , , ,

,

,,

,

( )vaxasqala ko

?

( )

, , ,

?

EaImad\ Bagavat gaIta 

i naanmaugama Bai>saarsvaamaI 304dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 305: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 305/519

ba`*maaND kao inagala kr puna: inamaa-Na krto hOM. yahaM tk ik naIlakMz iSava tqaa Aaz AaMKaoM vaalao ba`*maa BaI Apnao pUva-ja ko Aavaasa vaOkuMz ka rasta nahIM jaanato.

jaba ga$D, ko prma Sa~u saumauK p`Bau ko Sayyaa maoM laTk gayaa tao p`Bau nao saurxaa ko ilayao ]saoga$D, kao saupud- kr idyaa ijasao ]sanao Apnao baaMh mao M AaBaUYaNa banaa ilayaa. marNaSaIla manauYyaaoM kI gaaqaa hma nahIM gaato. hmaaro gaIt hmaarI ekmaa~ saMpi<a p`Bau ko carNaaoM koilayao hO ijasamaoM Aigna Z,aonao vaalao jaTaQaarI iSava BaI naUtna puYp sao vaOku Mz tk jaakr pUrI yaaogyata sao p`SaMsaa krnao ko p`ya%na ko baad BaI Asafla rh jaato hOM. gaIt pUjaa kI ivaiQa purakala kI gaaqaa manau smaRit caar vaod kI Eauit piva~ Aigna AakaSa yaosaBaI AaScaya-maya p`Bau ko cama%kairk saRiYT hOM. saagar sao rMga vaalao tqaa saagar pr saotubanaanao vaalao p`Bau hmaoM nahIM jaanato qao prMtu hmaaro kma- saMicat nahIM hao [sakI vyasqaa Aapnaosvat: kr dI. At: Aba iktnaa BaI baD, a kma- ka pap hao hmaoM sata nahIM sakta. madna kaoo jalaakr Basma krnao vaalao iSava nao jaba ]maa sao maQauma@KI ilapTo tulasaI QaarNa krnaovaalao p`Bau kI p`Saist saunaI tao Qyaanamagna haokr inaScala hao gayao. jaao p`qama karNa p`Bauka Qyaana krto hOM evaM Apnao p`omapUNa- )dya kao samaip-t krto hOM vao vaOkuMz kI svaaQaInata ka dSa-na panao ko ilayao p`tIxaa rt hao jaato hOM. Ba>aoM ka gaana saunaao tqaa pavana sqalaaoM

pr ]nako naR%ya doKao. SaIGa` hI kRYNa p`Bau kao p`aPt kr laaogao ijanhaoMnao iSaSau ko $p maoMp`laya kI baaZ, sao pRqvaI kI rxaa kI qaI. nark ko War svat: band hao jaayaoMgao. p`Bauhmaara )dya ek baMjar sqala qaa. Aapnao AcCo timala ka baIja Dalakr [sakao]pjaa} banaayaa jahaM &ana kI fsala kI kTa[- hu[-. baoD,I evaM svatM~ta ko baIca Aba hmaara )dya ekdma hI nahIM GaUmata. jabaik iSava evaM ba`*maa BaI fUla caZ,akr pUjaa krto hOM prMtu vao BaI p`Bau kI pUrI gaaqaa nahIM gaa sakto. Aap madna ko janak hOM tqaa maoro)dya maoM hOM. @yaa [sasao kao[- AcCa saaOBaagya hao sakta hO jaao sabaaoM ko pit sa)dya 

haokr Aapkao Kaojato hOM vao hI Aap 'pU jya cak`QaarI pBau' ko dyaa ko pa~ banatohOM.AapkI SaItla k$Naa rajaa dovagana laaogaaoM ima~aoM maa M evaM AnyaaoM sao AatI hO tqaa [nasabaaoM maoM Aapka hI Ap`%yaxa haqa kta- banata hO.maora mana caMcala nahIM hO. maOM iSava ka ivaraoQa k$Mgaa vao hmaaro samakxa nahIM hOM. hmaaro)dya ka p`oma kovala hmaaro sama`aT evaM naaqa kRYNa ko EaIcarNaaoM kI ina%ya saovaa ko ilayao hOjaao Apnao pOrao M maoM ivajayap`dayaI Sabd krnao vaalao naupU r phnato hO M. mahana yaaowa vaalaI kI CatI kao baaNa sao ivadINa- krnao vaalao QanauQaa-rI p`Bau sada hmaaro )dya maoM rhto hOM. pura kala ko p`Bau kI p`Saist gaanaa hmaara vyavasaaya tqaa SaaOk hO. ho mana doKao saava-BaaOma 

,, , , , ,

, , , ,

,

,

!

?

!

i naanmaugama Bai>saarsvaamaI 30dvyapbaMQama 5it$vandaid 

Page 306: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 306/519

p`Bau ivarajamaana hOM. hmaoSaa Aap ivarajamaana hOM tqaa Ba>aoM ko )dya maoM Aap ivarajamaana hOM. AiWtIya p`Bau hmaaro jaOsao Ba> ko saamanao BaI p`kT haoto hOM. yah jaana laao. [nd` ko

ilayao pva-t ko samaana eki~t Baaojana saamaga`I P aBau Ka gayao evaM ek pva-t sao gaayaaoM kI rxaa kI.dUsara kaOna eosaa kr sakta hO Aap Qama-Saas~ao M ko rcaiyata evaM saMrxak hOM.Aap iSava ba`*maa tqaa saaro jagat kao inagala gayao.jaba SarIr CaoD,kr p aNa baahr inaklata hO tba p`Bau Apnao jaIvaa%maaAao M kI rxaa ko ilayaodaOD,  o Aato hOM. Aapko naama gaato hue evaM Qyaana krto hue kmaao-M ka xaya krao. [sa trh sao jaInao vaalao Akolao jaIto hOM. jaao CaoTI ]plaibQa sao jauD,o hOM ]nakI ijandgaI SaUnya hO.hmaoM ek Axaya sa%ya ka &ana huAa hO. xaIrsaagarSaayaI p`Bau ko carNaaoM kI hr idna pUjaa krnao vaalao Ba>ao M ko carNaaoM kI pUjaa krnao vaalaaoM ko ilayao vaoMkTma ka drvaajaa hmaoSaa  Kulaa rhogaa. vaoMkTma ko naaqa kI ina%ya inaSCla mana sao fUla sao pUjaa krnao vaalao vaOMku Mz pr Saasana ko ilayao p`%yaaSaI hO M.yao saBaI ko p`it sa)dya evaM p`Bau ko Ba>aoM ko samaxa nama`ta sao Jaukkr rhto hOM AaOr [sa trh }nnat jaIvana p`aPt krto hOM. jaao Syaamala p`Bau kaop`aPt krnaa caahto hOM vao Aapko pU jya carNaarivaMd pr naUtna puYp caZ,akr Ba> banatohOM. [satrh kI jaIvaa%maayaoM iSava evaM ba`*maa tqaa Anya dovaaoM ko BaI dova hao jaato hOM. EaI 

kao QaarNa krnao vaalao EaIQar p`Bau ka Ba> banakr hmanao pUjya p`Bau kao saaoto jaagato ek xaNa BaI nahIM BaUlato hue Apnao )dya maoM rK ilayaa hO.gaBa- sao hI hma saMrixat hOM. P`aBau naojaao saMrxaNa idyaa hO vah hma kBaI BaUla nahIM sakto. maOM kovala kRYNa kao hI jaanata hU   ^M.p`laya maoM saBaI jaIvaao M ko saMrxaNa ko ilayao Aap Apnaa SarIr ]plabQa kra doto hOM. ho]darmanaa sama`aT mau> jaIva kBaI BaI Aapkao CaoD, nahIM sakto.idvya SaoYa pr Sayana krnao vaalao p`Bau Aapnao maitBa`ma saOkD, aoM ko iva$w spYT ]_oSya saoyauw saMcaailat kr ]nhoM maiTyaamaoT kr idyaa. ivanatI hO ik [sa dasa pr kRpa kTaxa 

rKoM. zIk sao pkanao pr naIma BaI Baaojana hao jaata hO. p`bauw mana sao iktnaa AaOr ikyaa jaa sakta hO punaja-nma kI yaatnaa Baaogato hue Aapko carNaaoM ka AaEaya ilayaa evaMeosaI kRpa imalaI ik ba`*maa kao BaI vah sauK p`aPt nahIM hO. ?Na sao Bara saaMsaairk jaIvana sao mau> haokr hma Aba savaao-<ama laaok vaOku Mz ka dSa-na p`aPt krnao jaa rho hOM. ho p`BauAba hma jaana gayao ik Aap hI iSava evaM ba`*maako naaqa hOM.Aap hI karNa hOM. jaaoivaidt hO vao saba Aap hI hOM. jaao jaananao ko ilayao bacaa rh jaata hO vao BaI Aap hI hOM.Aap ]darmanaa naarayaNa hOM. hma AcCI trh yah samaJa gayao hOM.

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

?

!

!

!

!

i naanmaugama Bai>saarsvaamaI 306dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 307: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 307/519

idvyadoSa 87. it$Anaivala 1.sqaana : timalanaaDu maoM yah sqaana itrcaI sao 25 ik maI pr tqaa laalagauDI sToSana sao 8

ik maI pr Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar pUvaa-iBamauKI BaujaMgaSayanaavasqaa maoM it$vaiDvaaLigayaa naaMbaI kho jaato hOM. EaIcarNa ko daonaaoM trf EaIdovaI evaM BaUdovaI saovaart dSa-na dotI hOM. ]%sava maUit- kao saundrrajana tqaa $pnaarayaNa khto hOM.po$maala ka mauKmaMDla Ait AakYa-k hO. tayar ALigayaavallaI khI jaatI hO M. AanDala yahaM baOzI hu[- maud` a maoM dSa-na dotI hOM.maaNDUk puYkrNaI tIqa- hO tqaa tark ivamaana hO. tLmpu sqala vaRxa hO tqaa yahaM ka sqala puraNa sknd puraNa hO.3.maihmaa : [sa xao~ kao it$maalayanadurO maNDUkpurI tqaa ba`*mapurI BaI khto hOM. yah maaNDUk mauina kao duvaa-saa ko Saap sao mau> krnao vaalaa sqaana hO. jala maoM Qyaana rt jaba maaNDUk mauina nao sqala pr ivarajamaana duvaa-saa ko svaagat ko ilayao jala sao baahr nahIM Aayaotao duvaa-saa nao Apnao kao mauina sao ]poixat samaJa mauina kao maoZ,k haonao ka Saap do idyaa. [sa sqaana pr Bagavaana kI ]pasanaa sao mauina Saapmau> hue.ba`*maa evaM iSava paMca iSar vaalao qao.ek baar pava-tI nao pUjaa ko baad ba`*maa kao iSava 

samaJa ]nakI pad pUjaa kI. iSava kuipt hao gayao tqaa ba`*maa ko paMcavaoM iSar kao ApnaonaK sao kaT idyaa prMtu ba`*maa ka iSar iSava ko haqa sao icapk gayaa. ]<amaar kao[-la korasto it$kinDyaUr jaanao ko k`ma maoM iSava ka Ainvala maoM pdap-Na huAa tqaa yahaM po$maala kI p`Saist gaanao pr iSava ba`*mah%yaa sao mau> hue.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Bai>saar svaamaI naanmaugama it$vandaid 2417,.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 88. it$kipsqalama :

1.sqaana : timalanaaDu ko paMca kRYNaarNya xao~ maoM sao yah ek hO. kuMBakaonama ko pasa papnaaSanama sao yah 3 ik maI pr Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar BaujaMgaSayana Avasqaa maoM pUvaa-iBamau K hOM evaM 'gajaond` vaw-na'kho jaato hOM. kipsqalama idvyadoSa ko p`Bau kao 'AaTM/garO kNNana' BaI khto hOM. tayar kao ramamaiNa vallaI yaa paoT/ amairyala khto hOM. yahaM ka ivamaana gaganaakRit ivamaana hO.puYkrNaI kao gajaond` puYkrNaI khto hO M yaa kipla puYkrNaI BaI khto hOM. pairjaat yahaM ka sqala vaRxa hO tqaa ivaYNau puraNa sqala puraNa hO.3. maihmaa : Bagavaana nao tpsyaart AaMjanaoya svaamaI kao rama ko sva$p maoM dSa-na idyaa qaa 

, ,

, ,

i naanmaugama Bai>saarsvaamaI 307dvyapbaMQama it$vandaid  

Page 308: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 308/519

[saIilayao [sa sqaana kao kipsqalama khto hO M. yahaM Bagavaana nao gajaond` kao BaI dSa-na idyaa qaa.

ek Anya janaEauit ko Anausaar maupI naamak ranaI kI saMtana jaao maupnaar kho gayao [sa xao~ ko inavaasaI rho hOM tqaa yao laaoga ApnaI kiva%va kaOSala ko ilayao p`isaw rho hOM. [sa sqaana kao 'kiva sqalama' khto qao jaao ApBa`MSa haokr 'kip sqalama' hao gayaa hO.rajaa [nd`Vumna yahaM tpsyaa rt qao. duvaa-saa ?iYa pasa sao gaujar rho qao AaOr rajaa kao pta nahIM calaa. ?iYa nao k`aoQa maoM rajaa kao AiBamaanaI haonao ko karNa haqaI bananao ka Saap doidyaa. rajaa gajaond` haokr jaba GaiD,yaala sao pkD,o gayao tba gajaond` kao Bagavaana kao'AaidmaUla' kh kr pukaara. naarayaNa hir nao Aakr ]war ikyaa.[sailayao yahaM koBagavaana kao 'gajaond` vaw-na' tqaa 'AaidmaUla' po$maala khto hOM. it$kNNamaMgaO kI trh yahaM BaI tayar kI sainnaiQa maoM ek maQauma@KI ka C<aa laTka huAa hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Bai>saar svaamaI naanmaugama it$vandaid 2431.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

nammaaLvaar yaanaI Sazkaop svaamaI kI [sa kRit maoM 2478 sao 2577 tk 100 pasaur hOM.

[sao ?k\vaod khto hOM. Aapka Avatar sqala AaLvaar it$nagarI it$naolavaolaI kopasa hO. vaOkaSaI yaanaI vaOSaaK maasa maoM ivaSaakma yaanaI ivaSaaKa naxa~ maoM AapnaosaonaOmaudailayar ivaYvaksaona ko AMSa sao Avatar ilayaa. yahaM ijana idvyadoSaaoM kI p`Saist gaayaI gayaI hO vao hOM : vaOkuMz it$mala yaanaI vaoMkTma vaogka kaMcaI it$tnkla yaanaI dIppkaSa kaMcaI EaIrMgama xaIrsaagar. nammaaLvaar kI pUrI p`Saist praMkuSa naayakI Baava yaa gaaopI Baava maoM hO jaao [sa p`stuit ko zIk dUsaro pasaurma yaanaI 2479 maoM spYT ikyaa gayaa hO '[sa jaUD,o vaalaI baailaka nao Apnaa p`oma ka har ]nako

samatulya yaugala carNaaoM pr samaip-t ikyaa'. Bagavaana ko yaugala carNa ivalkula ek samaana hOM [saI trh ka ica~Na BaUtd AaLvaar nao BaI pUva- kI p`stuit maoM ikyaa hO. doKoM pasaur 2255 2257 2261. kuC Anya iCTpuT baatoM ijasaka yahaM AaLvaar saMt nao]llaoK ikyaa hO.

praMkuSa naayakI Baava maoM jaUD,o baaMQa kr rhnaa maClaI saI AaMKaoM ka p`Bau ko ilayaotD,pnaa tqaa p`Bau pr puYpbaaNaaoM ka saMQaana krnaa yaanaI Aca-naa puYp Aip-t krnaa.pasaur 2479 sao 2483

it$iva$<ama p`baMQa kI yah ivaSaoYata hO ik naayakI ]sakI saiKyaaoM evaM ]sakI maaM

, ,

, , ,, ,

, ,

,,

, ,

p`baMQa 17. it$iva$<ama : 2478 sao 2577

(i) (ii) (iii) (iv)

(v) (vi)

!

!

i nammaaLvaar 308dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 309: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 309/519

ko vaata-laap sao saundr trIko sao gauMqaa huAa hO. jaOsao 2592 maoM vaoMkTma p`Bau kI gaaqaa maoMpd\maavatI ka bagaOr naama ilayao ]nakI vaoMkTma p`Bau kI p`qama BaoMT kao icai~t ikyaa gayaa 

hO. pasaur pasaur naarayaNa nao iSava kao ba`*maa ko kpala ko Saap sao mau> ikyaa. 2563.

1.naayakI 2479 sao 2483 naayakI jaUD,o baaMQatI hO.pBau pr puYpao M ka baaNa calaatI hO.2.saiKyaaM 2486 sao 2488 naayakI kI saundrta ka vaNa-na 3.naayakI 2489 sao 2491 2504 naayakI ka svayaM kI isqait ka ica~Na.pdmaavatI sao imalana p`saMga 2492 24994.saiKyaaM 2495 naayakI kI dSaa ko baaro maoM5.maa^M 2496 2501 2502 naayakI kI dSaa ko baaro mao M6.naayakI 2505 2506 2507 EaIrMgama ko pBau sao yaacanaa tqaa hMsa evaMsaarsa ka dUt Baojanaa tqaa Apnao )dya kao vaapsa baulaanaa. 2508

baadla kao vaoMkTma p`Bau ko pasa dUt banaakr Baojanaa caahtI hO.7.maa^M 2510 sao 2514 naayakI kI dSaa ko baaro maoM8.naayakI 2515 sao 2523 Apnao )dya ko ilaya o ica Mta idKanaa 9.maa^M 2524 naayakI kI dSaa ko baaro mao M10.naayakI 2525 sao 2576 Apnao )dya ko ilayao icaMita idKanaa svaiga-kaoM ko dova saMpUNa- jaIvaa%maaAao M kI rxaa ko ilayao Aapnao k[- gaBa- sao Avatar ilayao.hma ifr Anaga-la &ana kI inamna isqait duYTtapU Na- kaya- evaM gaMdgaI sao Baro SarIr kao

nahIM p`aPt haMo [sakI kRpa kr svaIkRit dIijayao. hmaara yah ivanama` samap-Na hO kRpa kr maora inavaodna saunaoM. Syaama Gana vadna vaalao kRYNa kao ijanakI pUjaa svaiga-k jana krto hOM[sa jaUD,  o vaalaI baailaka nao Apnaa p`oma ka har ]nako samatulya yaugala carNaaoM pr samaip-t ikyaa. [sakI A$NaaBa AaMKoM AEauvaYaa- krtI hu[-M ek baD,o talaaba maoM JagaD,a krtI dao maCilayaaoM kI trh ek dUsaro ka pICa kr rhI hOM. Ahao p`oma dIGaa-yau haota. baaMsaurI vaadna krto ]dar p`Bau naiPPanaaya BaU dovaI evaM kmalainavaaisanaI laxmaI EaI dovaI koa kBaI Alaga nahIM haonao vaalaI Cayaa kI trh saaqa lao BayaMkr ivanaaSak cak` QaarNa krtohuyao Gaaor gaussaOla ga$D, pxaI kI savaarI krto hOM. @yaa hmaara Akolaa )dya jaao ]nako

tailaka 7 : praMkuSanaayakI ko p`saMga it$iva$<ama pa~ pasaur AiBayaui>  

( )

!

!

, ,

, ,

!

i nammaaLvaar 309dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 310: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 310/519

pICo gayaa hO ]nako saaqa rhogaa yaa laaOT Aayaogaa haya ClaI evaM k` aoQaI raxasaI kostna caUsanao vaalao p`Bau kI tulasaI kI maalaa kI maRdu ivaYaOlaI saugaMiQa kao fOlaanaI vaalaI zMZI 

hvaa p`Bau ka ga$D, pxaI hmaaro Akolao )dya kao caura cauka hO. Aba hmaaro pasa dUsara hOnahIM ijasao SaItla tulasaI caura saktI hO. @yaa Aapko ilayao ]icat hO ik hmaaro )dya maoMGausakr ]sao baf- jaOsaa zMZ kr doto hO M SaItla saugaMiQat tulasaI kao caahnao vaalaI ikSaaorI kI baD,I AaMKoM AEau vaYaa-tI hOM.SaItla vaayau jaao svaBaava sao zMZ krnao vaalaI hOsamaya sqaana evaM Apnao mah<va kao Baulaakr gama- haokr bah rhI hO. @yaa GanaSyaama vadna p`Bau ka rajaSaahI dMD Aba badla idyaa gayaa hOAaLvaar saMt khto hOM ik naayakI Aba Aak`amak hao gayaI hO tqaa kamadova ko puYp baaNaaoMkao p`Bau pr saMQaana krnao vaalaI hO. madna ko mauD,o hue baaNa evaM TUTo QanauYa ko Z,or sao vah AcCo AcCo baaNaaoM kao cauna laotI hO. mauJaa-yao hue lata kI trh pICo hT gayaI hO prMtulaaOTogaI. ho jagat ApnaI jaana bacaaAao. madna ko rajadMD sao vah SaIGa`gaamaI ga$D, kI savaarI krnao vaalao AsauraoM ko ivanaaSak pr jaanalaovaa p`har krogaI. jaao hma doKto hOM yaa saunato hOM ]sasao yah samaJa mao M Aata hO ik maQauma@KI ilapTo p`Bau Aajakla @yaa kr rhohOM. yah spYT hao gayaa hO ik pva-t ]zanao vaalao kRYNa nao dovaaoM sao pUijat }Mcao phaD,aoM vaalao

vaoMkTma maoM Qana Aija-t krnao ko ilayao Aanao ka inaNa-ya lao ilayaa hO.gaaoipyaaM yaa saiKyaaM naayakI kI isqait ka ica~Na krtI hMO. yah ikSaaorI ek saundr lata hO ijasako fUla ]tnao hI saundr hOM ijatnaa ik majabaUt tIxNa evaM p`kaSamaya cak` kaoQaarNa krnaovaalao EaIsaMpnna svaga- ko naaqa ka SaaOya- hO. [sa trh kI ikSaaorI ka kaOna itrskar kr sakta hO haya ]sakI kjararI kalaI kmala saI baD,I AaMKoM maaotI jaOsaoAaMsaU baha rhI hO.]sakI AaMK kI plako M naIlao kmala ko ]D,o hue pMKuD,I jaOsaI hMO.]sakI baD,  I baD,  I AaMKoM maRgaSaavak kI AaMKoM jaOsaI hOM. haya ]sako haoMz kOsao fD,k rho

hOM AaScaya-maya p`Bau ko vaoMkTma pva-t kI lataAaoM kI trh ho ikSaaoiryaaM haya hmaarI yaatnaa kI kao[- BaI iSakayat Aap nahIM saunato. bata[yao yah kaOna hO jaao hmaoM vaodnaa dorha hO 'Aapko saMBaaYaNa yaa AapkI Aavaaja' AaOr @yaa yah vah Aabaaja 'eo' hO jaaoAap sauggao evaM mauJa jaOsaI duiKyaa kao Bagaanao ko ilayao inakalato hOM yah samaJanaa mauiSkla hO. hmalaaoga nao [tnaa hI kha '@yaa vao tumharo pasa sao hTkr Qana Aija-t krnaocalao jaayaoMgao ' QartI kao KrIdnao vaalaI saundr AaM Kao M kI yah ikSaaorI ijasakI baahr inaklatI evaM BaItr jaatI caMcala AaMKoM konDO maClaI kI trh evaM haqa kI tlahqaI 

? !

!

?

?

!

? !

!

! ! !

?

?

?

,

,

,

i nammaaLvaar 310dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 311: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 311/519

jaOsaI baD,I baD,I hOM AaMKaoM sao maaotI jaOsao AaMsaU bahato hue mauJaa-kr pIlaI hao gayaI hO. haya kRYNa ko svaiga-k saaOMdya- jaOsaI [sa ikSaaorI kao vaodnaaga`st do Knaa kizna hO.

naayakI ApnaI vyaqaa saunaatI hO. hmaara vadna fIka pD, gayaa hO.baImaarI kI trh hma pIlao pD, gayao hOM AaOr yah rat yauga kI trh laMbaI hao gayaI hO. maora )dya maoro p`Bau kRYNa jaao tIxNa cak` QaarNa krto hOM ]nakI SaItla tulasaI maalaa ko saaqa calaa gayaa hO. haya yah baD,I saMpi<a hO jaao ]nhaoMnao hmaaro ilayao CaoD,a hO.p`caMD jyaaoit evaM dMD vaalao saUya- kosaunahlao Saasana ka AMt hao gayaa hO. sava-~ AMQakar ka rajya haogayaa hO.SaItla hvaa p`Bau kI pUjya tulasaI ko Gaatk saugaMQa kao fOlaa rhI hO [sa AatMk ko ilayao [sao kaOna sajaa dogaa ivaiQa vyavasqaa kI rxaa kaOna krogaa tqaa hmaaro kMgana kaokaOna bacaayaogaa haya iktnao yaugaaoM tk eosaI isqait rhogaaI @yaa yao )dya maoM Gausa jaanaovaalao Baujaala hO M yaa saundr maCilayaaM hOM yaa @yaa yao madna ko QanauYa ko ibanaa CaoD,o hue baaNa hOM yao AaMKoM saca maoM [-SvarIya maClaI hO M jaao jala ko vaNa- vaalao idvya p`Bau kao vaOku Mz maoM Kaoja rhI hOM.vaoMkTma p`Bau kI pd\maavatI sao pqama BaoMT kI kqaa hO.pa 2492 . Aap haqaI KaojatoAayao evaM saBaI dSa-kao M ko saamanao hmalaaogaaoM kI AaMKoM evaM maClaI ko baaro maoM baaolanao lagao.

yah kOsaI baatoM Aap kr rho hOM hmalaaoga [sa baaga kI rKvaalaI vaoMkTma ko GanaSyaama p`Bau ko ilayao bahut laMbao samaya sao kr rhI hU^M. Aap hmalaaogaaoM ko baIca ko nahIM hOM.yah AMQakar yaa tao yauga yaugaantr tk rhogaa yaa ek xaNa ko Ait hI saUxma AvaiQa maoMisamaT jaayaogaa. hmaaro )dya ko p`omaI hmaaro saaqa hao jaayaoM yaa hmaoM %yaagao rhoM daonaaoM hI isqait maoM hma vaodnaaga`st hOM. haya yah AMQakar bahut saaro daoYaaoM sao Bara hO. yah banaI rho honaIlao Syaamala saagar jahaM Syaamala AaBaa vaalao p`Bau SaoYaSayyaa pr Sayana ikyao huyao hOM jaaonaIlaI ikrNaoM ivaKorto ek kalao saUya- kI trh hO M. Aap banao rhoM. maoro p`Bau rat ko AMQaoro

maoM iKsak ilayao. Aapko rqa ka ica*na hmaoM saagar tT tk lao Aayaa. ivanatI hO ik ica*naaoM kao Apnao kalao trMgaaoM sao imaTayao nahIM. ho saundr ikSaaorI baadla saagar sao jala laokr }pr ]zto hOM. saagar nao pICa kr panaI vaapsa lao ilayaa ijasasao p`layakarI baaZ,AayaI evaM kRYNa nao QartI AakaSa saba kao inagala ilayaa. @yaa dUsaro samaya maoM dU sara playa Aayaogaa @yaa yah vaYaa- ka samaya hO haya yah tumharo AaMsaU hO M jaao saagar kI trh ]maD, pD,o hOM.maa^M ApnaI SaaMt p`kRit kI baoTI ko baaro maoM batatI hO. naairyaaoM doKao kOsao kalao baadla garjato hue caunaaOtI do rho hOM. Aap laaogaaoM maoM sao kaOna mayaa-da sao rhogaI kma sao kma 

,

, ,

,rai~ ka Aa gamana hao gayaa hO

!

!

( )

?

? ! ?

?

?

?

! !

!

? ? !

!

?

i nammaaLvaar 311dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 312: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 312/519

ABaI ga$D, pr ca@kr kaTnao vaalao p`Bau hmalaaogaaoM kI qaaoD,I saI tulasaI dla donao ko ilayaona pukar doM haya [saI karNa sao hmaarI kma baaolanao vaalaI baoTI nagar ko iSakayat kI 

vastu bana gayaI hO. saMsaar Amar rho. [sa kma baalaonao vaalaI ikSaaorI kI baImaarI ka karNa ek bahut baD,o p`Bau hOM. iksaI CaoTo dovata kI yah krtUt nahIM hO jaao [sa Baujaala nat-k sao sauna jaayao. saat laaokao M kao inagalanao vaalao p`Bau ka naama laao tqaa [sako jaUD,o maoMtulasaI kI maalaa lapoT dao.Aap jaadU kI trh xaNa Bar maoM @yaa yahaM Aakr ma@Kna nahIM caurayao evaM saat vaRYaBaaoM ko saIMga pr gaaop ikSaaorI pdmaavatI sao vaoMkT p`Bau ko imalana kI 2492 pasaur vaalaI kqaa 2499 mao M Aagao calatI hO. EaImaana Aapka dMD namaIpUNa- evaM tajaa hO. [sapr p %yaMcaa ka khIM naamaao inaSaana nahIM hO.EaImaana Aapnao ijasa haqaI pr baaNa maara ]sao Kaojato hue yahaM Aayao. ga$D, kI savaarI krnao vaalao AaScaya-maya p`Bau ko ivastRt pRqvaI pr [sa trh kI baatoM kBaI nahIM hu[-hOM. AapkI iSakar yaa~a AanaMd ]zanao ka ek bahanaa maa~ hO.Aap Ap`asaMigak baatoM kr rho hOM. @yaa [saIilayao Aapnao hmalaaogaaoM kao [sa baaga maoM raok rKa hO naairyaaoM@yaa Aaplaaoga [sa baaga ko saMrxak hOM yaa [sa BaagyahIna rahgaIr ko )dya koAaplaaoga kRYNa ko AakaSaIya jagat ko svaiga-kaoM ko samaUh hOM ijasa p`Bau kI AaMKoM kmala 

ko gaucCaoM kI trh idKtI hMO. bataAao @yaa tumharo ilayao yah zIk hO hmaarI kMgana vaalaI baoTI BayaMkr baImaarI kI iSakar hao gayaI hO. [sakI maClaI saI AaM KoM tlahqaI Bar AEau baha rhI hOM. haya [saka evaM [sako )dya ka @yaa haogaa jaao pxaI AaraohI p`BauijanhaoMnao pva-t sao vaYaa- ko ivaraoQa maoM gaayaaoM kI rxaa kI ]nakI AmaRtmaya tulasaI kI maalaa ko ilayao tD,p rhI hO hmaarI kMgana vaalaI baoTI ko karNa yah tulasaI kRYNa kI QartI evaM AakaSa ko Saasana mao M ek klaMk bana gayaI hO ijasamaoM dovaaoM ko p`Bau svaiga-kaoM ko p`BauevaM sabaaoM ko p`Bau [tnaa p`oma rKto hO M. haya [sa caar Baaga vaalao jagat maoM Aba AaOr [sasao

jyaada @yaa haogaa gama- svaBaava ko saUya- caar Baaga vaalaI QartI kao Ka jaato hOM. [saka rsa caUsakr saUKa ma$BaUima ]gala doto hOM. PyaarI ikSaaorI tU ABaI turt ]sa xao~ sao par kI hO. svaiga-k jana naIcao Aakr kRYNa kI pUjaa vaogka maoM krto hOM jaaoivalkula pasa hO. [sako baad saugaMiQat AmaRmaya baagaaoM sao iGara it$tnkla hO. yah iksaI kao BaI iksaI BaI isqait maoM Aarama dota hO. At: yahaM $kao.'rajaa ka kRpapa~ bananao sao Sa~u BaI ima~ bana jaata hO' yah khavat cairtaqa- hao gayaI. p`Bau kI tulasaI maalaa imalanao ko baad yaugaaoM sao calanao vaalaI hvaa jaao hma pr Aaga ]galatI qaI Aba 

SaItla evaM sauKdayaI hao gayaI hO. Aba pa 2505 maoM naayakI it$varMgama ko p`Bau sao

? !

?

? !

?

?

!

?

!

?

!

( )

( )

,

naiPPanaaya ko ilayao naR%ya nahIM ikyaa 

kaMcaI yaqaao@tkarI 

kaMcaI dIppkaSa 

i nammaaLvaar 312dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 313: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 313/519

iSakayat krtI hO. ho p`Bau yahaM kavaorI jala kI lahraoM ko karNa tIxNa caaoMca vaalaopxaI GaaoMGaa pr caaoT nahIM kr pato.jabaik tulasaI maalaa ko ilayao hmanao Apnaa kMgana gaMvaa 

idyaa. @yaa SaItla hvaa ko ilayao yah ]icat hO ik vah hmaaro AMdr sao bahkr hmaaro rMga kao sauKa do @yaa phlao [sa trh sao huAa hO bataAao. hma [saI trh sao p`Bau ko baaromaoM baaolato rho @yaaoMik hma jaanato qao ik hma ibanaa iksaI sahayata ko Akolao pD, gayao hOM.AcCo kula ko karNa hMsa kI jaaoD,I bauro caIja ko baIca sao AcCI caIja kao cauna laotI hO.maoro SabdaoM sao kovala maRdu SabdaoM kao p`Bau tk maora saMvaad phuMcaanaa. ho bauro kulavaalao hMsa @yaa kBaI maoGa evaM tiD,t vaNa- ko p`Bau ko sauKd jagat maoM eosaa huAa hO ik hMsa kBaI hMisanaI ka saMvaad nahIM phuMcaayao.naayakI Apnao kao Apnao )dya sao Alaga kr laotI hO tqaa dUt kao khtI hO ik hmaaro)dya kao BaI saMvaad donaa.]D,nao ko ilayao tOyaarI krto hue ho hMsa evaM saarsa Aaplaaogaao Msao ek p` aqa-naa hO. jaao BaI vahaM phlao phuMcaao BaUlaao nahIM. Agar tuma hmaaro )dya kaovaOkuMz ko naaqa kRYNa ko pasa doKao tao p`Bau kao bataAao 'maora )dya hO pircaya dao.]nakao p`Baaivat krao.' evaM pUCao ' @yaa Aap ABaI BaI nahIM laaOT jaayaoMgao @yaa yah ]icat hO ’

naayakI vaoMkTma p`Bau ko pasa baadla kao dUt banaanaa caahtI hO.baadla ko jala varsaanaovaalaa kOMkya- kI p`SaMsaa krtI hO. Syaama evaM tiD,t roKa vaalao baadla vaoMkTma ko sqaayaI iSaKraoM pr jaakr saaonaa evaM maaotI vaYaa-nao ko ilayao tOyaar hOM. jaba maOMnao ]nasao Apnaa ek saMvaad lao jaanao ko ilayao inavaodna ikyaa tao manaa kr idyaa.@yaa vao kma sao kma hmaaro isar ko }pr sao tao ]D, kr jaayaoMgao Aha haM. ho baadla bataAao tuma it$mala pBau koSyaama rMga kao kOsao pa gayao maOM jaanata hU^M. jaIvana p`dana krnao vaalao jala laokr tuma ya~ t~ GaUmato rhto hao ijasasao tumharo vadna kao bahut pID,a phuMcatI hO. [saI tpsyaa sao

tuma dyaa pa~ banao hao.naayakI kI maa M hstxaop krtI hO. SaoYa pr Sayana krnao vaalao p`Bau Aap Apnao ]dar cak` ko maaQyama sao kma- ko AMQakar kao dUr krto hue ivastRt QartI evaM AakaSa maoMSaasana krto hOM. yah ikSaaorI idna pit idna dubalaI haotI jaa rhI hO. @yaa [sailayao ik naairyaaoM kao ApnaI saRiYT maoM Aap inarqa-k pato hOM yaa yah ikSaaorI Aapko nyaaya koxao~ sao baahr hO hmalaaoga nahIM jaanato. ho AadrNaIya p`Bau yah ikSaaorI Apnao pOr saobaalaU ko }pr gaaolao ka ica~ banaato hue ]nhoM iganatI hO. Agar iganatI ka Sakuna AcCa nahIM inaklata tao gaussao sao ]na gaaolaaoM kao pOraoM sao hI imaTa dotI hO. [saka )dya Aapko

!

? ?

!

!

?

?

? ! !

?

!

?

? !

,,

i nammaaLvaar 313dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 314: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 314/519

SaItla tulasaI maalaa pr iTka huAa hO jaao yah baD,baD,ato rhtI hO. hmaoM nahIM pta ik hma [sa ikSaaorI ko ilayao @yaa kroM. laU Tora saUyaa-st nao bahadur idna ka baQa kr idyaa hO.

[sakI yauvaa p%naI piScama Apnao kmar pr dU Qa Tpkato caMd` kao laokr ica%kar kr rhI hO. jaao QartI maapnao vaalao p`Bau kI tulasaI maalaa caahto hOM ]nalaaogaao M ka sabakuC [sakI p`jaa SaItla vaayau ]%pat macaato hue hr lao gayaI hO. iklaa sao saMrixat laMka ka naaSa krnao vaalao p`Bau ApnaI SaItla tulasaI kI maalaa nahIM doto.Aapka )dya dyaa sao d`ivat haokr yah nahIM khta 'yah ikSaaorI vaodnaag`ast hO. yah sqaana [sako laayak nahIM hO.'haya Bayaanak vyavahar hO. maorI kaomala maRgaSaavak jaOsaI baoTI jaao laMbao kala sao kRYNa ko carNaaoM kI pUjaa krtI qaI calaI gayaI hO. hmalaaogaaMo ko caarao Aaor kI ma$BaUima Bayaanak QanauYa calaanao vaalao iSakairyaaoM pSau caaoraoM h%yaaraoM evaM rat Bar nagaaD,a bajaanaovaalao toja QaavakaoM sao Bara hO.naayakI kumaud fUla ko saaqa KolatI hO. gaaZ,o naIlao jalakumaud tumhara rMga pa~ nat-k p`Bau ka hO ijanhaoMnao Qara evaM AakaSa kao Apnao gaja-naBaro carNa sao maap idyaa. @yaa yah AapkI tpsyaa ka fla hO Aap Apnao baaga vaalao Gar ka %yaaga kr saba samaya ek pOr pr gahro jala maoM KD,a rhto hOM. hmaaro p`Bau Syaama rMga ko hOM saagar sao iGaro Qara ko p`Bau hOM

AakaSa ko p`Bau hOM tqaa naok laaogaaoM ko p`Bau hOM. AapkI saundr AaM KoM Syaamala pva-t kor%na saraovar maoM kmala ko gaucCo jaOsao hO M.yao hmaoM saba jagah idKtI hO M.naayakI puna: saMQyaa ko Aagamana ka maaima-k ica~Na kr tulasaI kI maalaa KaojatI hO.naairyaaoM sauvaNa- jaiD,t nar haqaI saUya- piScama idSaa ko pva-taoM pr calaa gayaa hO evaM kalaohaiqayaaoM ko samaUh jaOsaI rai~ nao ]sao caarao trf sao Gaor ilayaa hO. @yaa hma Apnao GauMGaralaolaTaoM maoM BaU dovaI evaM EaIdovaI ko pit kI tulasaI maalaa phrnao ko ilayao pa sako Mgao kba hmaarI maa^M hmaoM [sa trh sao doKo MgaI haya ga$D, kI savaarI krnao vaalao evaM duYT AsauraoM

ko ivanaaSak p`Bau Aaja dyaa dSaa-to nahIM idK rho hOM. dixaNa kI toja hvaa laMbaI AvaiQa tk pirsar maoM bah rhI hO evaM hmaoM ApSabdao M sao Aaht kr rhI hO. hmalaaogaaoM nao [sa trh kI kzaor hvaa phlao BaI do KI hO prMtu [sa trh kI gamaI- Aak``aoSa evaM ivanaaSa nahIM doKa hO. jaba p`Bau fOlakr AakaSa maoM calao gayao tao ]nakI AaMKoM paSva- maoM doKkr maanaao kh rhI qaIM 'yao saBaI laaok hmaaro carNa ko ilayao ]pyau> nahIM hO M.' hmaaro }pr kI bahtI hu[-hvaa hmaoM kmala sao Bara saraovar idKa rhI hO jaao saba ek trf Jauko hue hOM. Qaaima-k Saas~aoM ko jaanakar laaoga jaao p`Bau ko rMga AaBaUYaNa naama evaM sva$p ka baKana krtohOM vao AitivaiSaYT &ana kI kovala JaaMkI tk hI p`aPt kr sako hO M jaao idvya p`kaSa kI 

!

!

?

!

?

? !

, ,

, ,

, , ,,

i nammaaLvaar 314dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 315: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 315/519

trh KD,a hO prntu gaaOrva pUNa- gaaqaa kI baaZ, ka laoSa maa~ BaI nahIM pa sako. haya maoro kmajaaor )dya banao rhao. bataAao mahana saUkr p`Bau nao ApnaI kmala saI AaMKaoM sao

hmalaaogaaoM kao doKa hO evaM hmalaaogaaoM kao bahut saaro bauro samaya idKayaa hO. hmalaaogaaoM kojaOsaa Aapkao purakala sao jaananao vaalaa evaM saaqa rhnao vaalaa AaOr kao[- hO @yaa @yaa BaivaYya ko janma maoM hmaoM QaOya-pUva-k rK sakoMgaonaayakI Apnao )dya ko baaro maoM iSakayat krtI hO. jaao laaoga )dya kao Aa&akarI maanakr kaya-k`ma banaayao hue hO M ik jaao khoMgao vah krogaa ]nakao Apnaa kaya-k`ma CaoD,donaa caaihyao. maOMnao Apnao )dya kao p`Bau ko carNaaoM maoM Baojaa ijanhaoMnao Asaur kI laaOhvat CatI kao caIr idyaa qaa. haya vah maora )dya vahIM isqar haokr rh gayaa AaOr Aaja tk ek baar BaI maoro pasa nahIM laaOTa.maa^M ApnaI baoTI ko klyaaNa ko ilayao AaSaMikt hO. ]sanao kovala kRYNa ko AakaSaIya Gar kao namaskar ikyaa.haya Aaosa kNaaoM sao AiBaiYa> hvaa caaMd ka tap laokr bahtI hOjabaik caaMd gamaI- sao tp rha hO. ]sako kMgana iKsak rho hOM. SaItla tulasaI maalaa kI caah maoM ]saka saara vadna pIlaa pD, gayaa hO. haya hmaarI kRSakaya PyaarI ka @yaa haogaa 

naayakI ApnaI isqait batatI hO. maOM Gaava ka ek BaUKa kID,a hU^M jaao kovala Gaava maoM hI roMganaa jaanata hO. Anya duinayaaM vah jaana hI @yaa sakta hO it$mala pBau ApnaI gaaqaa ka gaIt rcanao sao hmaoM vaMicat krto hOM prMtu maOM kivata krnaa iktnaa jaanatI hI hU^M

tbaBaI ek iCpklaI kI Aavaaja Pauratna kala sao ek baaolao hue Sabd ko $p maoM taoilayaa hI jaata hO.saiKyaaM hstxaop krtI hOM. ho AaBaavaalaI ikSaaorI Tumharo lalaaT maoM ]sa QartI kI camak hO ijasao maQauma@KI ilapTo SaItla tulasaI kI maalaa QaarNa krnao vaalao Syaamala p`Bau

maQausaUdna damaaodr inagala gayao evaM ifr banaakr ]sao carNaaoM sao maap idyaa. pUva- mao M BaI p`Bauko Syaamala rMga ko baaro maoM saunao qao prntu eosaa Syaamala tao na jaanaa na saunaa.naayakI Aagao kI yaaojanaa batatI hO. ho inapuNa Baa[- [sasao phlao ik ikSaaorI ka tojapUNa- lalaaT pIlaa pD,o yaa SarIr iSaiqala hao jaayao Apnaa rqa tojaI sao hMkaAao.hmalaaogaaoM kao maQauma@KI maMD,rato mahana vaoMkTma pva-t pr phuMcanaa hO jahaM jala ko JarnaojamaIna pr p`Bau ko ikrIT sao carNaarivaMd tk ko maaotI kI laiD,yaaoM kI trh igarto hOM.P`aBau sao naaga evaM pva-t kao ]pyaaoga maoM laato hue AmaRt inakala laonao sao saagar bahut gaussao maoMhO tqaa mauJao ek ihssaodar ko $p maoM laD,nao ko ilayao baulaa rha hO. haya yao kMgana hmanao

,,

!

!

?

?

!

!

!

?

?

?

!

!

!

i nammaaLvaar 315dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 316: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 316/519

saagar tT ko Aaidma inavaaisayaao M sao KrIda hO AaOr [sako pasa maoM tulasaI kI saugaMQa BaI hO.EaIdovaI evaM BaUdovaI kI p`ityaaogaI Baavanaa ka AnaaoKa ica~Na saaqa maoM vaYaa- ko saccao

sva$p kI baat khI gayaI hO. pa 2529 . kmala maoM inavaasa krnao vaalaI laxmaI saagar saoP`aBau kI pukar saunakr Aapko Svaot trMga vaalao haqaaoM kao pkD, ko Aapko SaoYaSayyaa pr phuMca jaatI hO. yah doKkr BaU dovaI Apnao AakaSa $pI mau Mh sao icallaatI hO 'it$mala duYT hOM' evaM AEau vaYaa- krtI hO ijasasao pva-t kI naidyaaM ]maD, pD,tI hOM.saiKyaao M ka hstxaop. pUNa- ]raoja vaalaI [sa ikSaaorI kao maMgalamaya p`Bau sao [-SvarIya raoga ka saMk`maNa laga gayaa hO. [sao p`Bau ka QaarNa kI hu[- SaItla tulasaI maalaa sauMGaa dao. caaho]sakI ek p<aI yaa DMzla yaa vah ima+I jahaM tulasaI ]pjaI hO kao[- BaI hao Asar krogaa.naayakI ka BaaOMra kao dU t banaakr Baojanaa tqaa ApnaI ivaSaoYata sao BaaOMra kao Avagat kranaa. ho Bamargana tU hmaoM pUNa- p`Bau ko carNaaoM sao imalaanao vaalao hao jaao dovaaoM ko naaqa hOMevaM ma@Kna cauranao ko ilayao DaMT sauna cauko hO M. tumharo pMK tumhoM vaOkuMz tk sarlata sao laojaayaoMgao. [sako phlao ik tuma jaaAao yah bataAao ik hmaaro baaro maoM vahaM ]nasao @yaa bataAaogao ho Bamargana tU jala ko fUla ima+I ko fUla evaM AakaSa ko fUla ka rsa 

caK cauko hao. hmao M kuC pU Cnaa hO. pBau saUkr ko sva$p maoM Aayao evaM QartI kI QaUla ka AanaMd ilayaa. ]nako vaOkMuz kI trh yah ikSaaorI BaI maRdu hO ijasako jaU D,o ko fUla AmaRtmaya saugaMQa ivaKorto hOM.@yaa eosaa saaOMdya- Anya khIM doKa hOnaayakI saiKyaaoM kao saUicat krtI hO. bahna Drao mat. pRqvaI inagalanao vaalao pBau kI kRpa sao hma AaEaya pa gayao hOM tqaa hmaara punaraowar hao gayaa hO. baadla ko svaiga-k spSa-evaM tulasaI ko AmaRt kao Z,aoto hue SaItla vaayau hmaaro AMgaao M evaM [ind`yaaoM kao Aarama docaukI hO. Anya kao[- [sako baaro mao M nahIM jaanata qaa. kmala jaOsao mauKmaMDla pr kana ko

dao kuMDla evaM konDO maClaI kI trh kI AaMKaoM ka yauw baIca ko lata jaOsao naak kokarNa baca gayaa hO. kTar kI trh najarao M nao hmaaro )dya kao vaOsao ]Woilat kr idyaa hOjaOsao kRYNa nao AmaRt ko ilayao saagar ka maMqana ikyaa qaa. ijasanao yah doKa hO hmaoM kBaI DaMT nahIM lagaayaogaa. Aapka ek tlauvaa QartI kao Zko hue qaa evaM AakaSa vaalao pOr kI Cayaa sao ]sako naIcao ko saBaI laaok AaoJala hao gayao qao. &ana ko AanaMd kI jyaao it saMpUNa- ba`*maaND pr fOla gayaI qaI. kIcaD, ko kmala kI trh saundr kRYNa jaOsaa kao[-dUsara nahIM hO. AaScaya- hO ik hma laaogaaoM ko ilayao ]nhao Mnao @yaa saaoca rKa hOmaa^M baoTI ko ilayao puna: icaMitt haotI hO. haya paipnaI maOM maRdu ivajayaI mauskana evaM maUMgao

,

, ,

!

? !

?

!

?

!

i nammaaLvaar 316dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 317: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 317/519

kI trh hao Mz vaalaI hmaarI baoTI vaodnaa maoM khtI hO 'yauga kI trh laMbaI rat ijasao maapnaa saMBava nahIM hO vah ]tnaI hI baZ,tI jaa rhI hO ijatnaI maQausaUdna p`Bau vaalaI tulasaI ko ilayao

hmaarI caah baZ, rhI hO. prMtu haya vao tao saagar sao iGaro pRqvaI ko Saasak hO M. ]sako]raoja pUNa-tyaa ]nnat nahIM hue hO M ]sako kaomala baala jaUD,o maoM baMQato nahIM ]sako vas~ ABaI ]sako SarIr pr iTkto nahIM ABaI ]sakI Aavaaja ATpTI hO. ifrBaI ]sakohaoMz kI camak kao QartI tqaa saagar kBaI KrId nahIM sakto. vah hmaoSaa yah baaolatI rhtI hO 'p`Bau ka pva-t it$vaoMkTma hO.’naayakI ka Ant-icaMtna : svaiga-kao M ko dova evaM dovaaoM sao pU ijat p`Bau nao dao pga maoM Qara kao

ibanaa ek Gaasa ka itnaka CaoD,o maap idyaa. gaaopkumaar ko sva$p vaalao Aap hmaaro naaqa hOM. @yaa hma Aapko baaro maoM WMdriht kuC bata sakto hOM dyaa kI maaMga krnao pr BaI naIlao saagar ko vyavahar maoM kao[- pirvat-na nahIM idKta AaOr na vah [sa ikSaaorI pr kao[-dyaa hI idKata hO sada ivajayaGaaoYa hI krto rhta hO. haya yahaM ko SaoYaSaayaI p`Bauyah @yaa ]icat hO haya AapkI kRpa ko ibanaa yah ikSaaorI Apnao saaO Mdya- kaoAxauNNa nahIM rK saktI. Ahao AapkI A$NaaBa rajaIva nayanaaoM sao hmaaro p`omaaisa> )dya maoM p`BaapUNa- SaItla p`kaSa fOlata hO. it$mala kRYNa [sa trh ko mau KmaMDla sao

hmaaro samaxa [sa baar sada ko ilayao pkT hue hOM. QartI ko dovata vaOidk ?iYagaNa Qara kao maapnao vaalao p`Bau kI pUjaa ?ga vaod ko maM~aoM sao krto hOM. Apnao kao papI samaJato hue tqaa Apnao pap pr gahra du:K p`kT krto hue hma Aapko pasa [saI ]_oSya sao Aayaoik hma BaI ivaiQavat pUjaa kroM. laoikna jaOsao fla caunanao vaalaa jaba dor sao Aata hO taopko fla samaaPt rhto hOM At: ]sao kccao fla pr hI saMtaoYa krnaa pD,ta hO hmaoM BaI Aapko naama ko jap maa~ sao hI saMtuYT haonaa pD,ogaa. AapkI pMKuD,I samaana kaomala maRgaSaavak kI trh AaMKoM BaarI BaID, maoM BaI Alaga hI idKtI hO. AapkI koMid`t najar 

ApnaI AaMKaoM sao AaoJala hao jaatI hO AaOr lagata hO ik Qara kao inagalakr puna: banaanaovaalao p`Bau ko carNaaoM kao nahIM doKpatI hO. AapkI p`kaSaPaUNa- AaMKoM hmaaro )dya maoM CayaI hu[- hO. yah kuSala ikSaaorI p`Bau ko vaOkuMz kI trh hO jaao svayaM Qara jala Aigna vaayau evaMAakaSa hOM. AapkI kmala samaana tojapUNa- AaMKaoM kao yah paipnaI sada doKto rhnaa caahtI hO ijasamao M eosaa AakYa-Na hO ik ibanaa Baaojana evaM naIMd ko caOtnya ka AByaasa krnaovaalao yaaogaI laaoga BaI ijasao doKkr ivacailat hao jaato hOM. pxaI kI savaarI evaM AsauraoM kosaMhark maaQava evaM gaaoivand p`Bau ko Aavaasa vaoMkTma pva-t pr kI saundr hMsa kI trh yah ikSaaorI idKtI hO. [sakI pUNa-tyaa samaana AaMKoM kmala naIlao jalakumaud kTar 

,

,, ,,

,

,

,

, , ,

!

?

! !

? !

!

i nammaaLvaar 317dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 318: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 318/519

Page 319: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 319/519

psaMd krto hOM ik pRqvaI kao pRqvaI kao maapnaovaalao p`Bau kI tulasaI maalaa kao caahnaovaalaa hmaara maUK- )dya jaba laala kmala kI baD,I pMKuiD,yaaM baMd haotI hOM tao caaMd sao

Svaot kumaud kI CaoTI pMKuiD,yaaM KulatI hOM.caaMd ApnaI ivaYaOlaa caaMdnaI hmalaaogaaoM koQavala kMgana koa hrnao ko ilayao fOlaata hO. @yaa yah AaScaya-janak hO gaaoQaUila vaolaa $pI p%naI piScama ko ri>ma yauw xao~ maoM Apnao pit saUya- ko baQa ko ilayao Saaok saokrahtI hO jabaik baccaa caaMd ibanaa saaM%vanaa ko ivalaap krta hO. haya dixaNaI nagar laMka ko naaSa krnao vaalao rama p`Bau ApnaI tulasaI maalaa ko sahyaaoga sao hmalaaogaao kI kuSalata kao naYT krnao Aayao hOM. narkasaur ka naaSa krnao vaalao baanaasaur koSai>SaalaI BaujaaAaoM ka kaTnao vaalao evaM Anya ivaraoiQayaaoM kao prajaya krnao vaalao pva-t saa Syaama p`Bau kRYNa BaI hmalaaogaao M ko }pr dyaa nahIM idKato. maora maUK- )dya mauJaoCaoD,kr p`Bau ko iKlato tulasaI maalaa kI Kaoja maoM calaa gayaa hO. haya [sa trh sao hmaoMkovala yaatnaa hI imalaI hO.naayakI svayaMicaMtna krtI hO tqaa saiKyaaoM kao saMbaaoiQat krtI hO. vaodaoM ko p`Bauya&aopvaIt QaarNa krnao vaalao p`Bau svaiga-kaoM sao pUijat p`Bau sabaao M ko naaqa ba`*maaND kaoinagalanao vaalao ijanaka kao[- naaqa na hao Qara kao maapnao vaalao p`Bau gahro xaIrsaagar maoM

SaoYaSaayaI p`Bau : jaao Aapkao [sa trh sao pUjaa krta hO vao dovaaoM sao BaI }pr hOM. Aapkosauraja kao kuC idnaaoM ko ilayao AvaiQa ivastar doto hue saUya- BaI AnaokaoM Anya rajaaAaoM kI trh lauPt hao gayaa hO. Qara kao maapnao vaalao mahana rajaa svaiga-kaoM ko rajaa ivaCuD,na saoivaYaad ko saama`ajya vaalao rajaa. kRpa kroM Bayaanak ivaYaad sao hma iGar gayao hOM. jaaonaairyaaM [sa ikSaaorI kao Gaoro hue hOM vao kBaI BaI [sako puna-sqaapna kI baat nahIM krtI na tao kao[- kizna maaga- hI batatI hOM. vao [sako jaUD,ao maoM tulasaI BaI nahIM baaMQatI AaOr na taovaoMkTma pva-t kI pirk`maa maoM jaatI hOM. haya p`omaaigna sao [saka )dya jala rha hO.

]dyaigarI pva-t pr dao p`kaSamaana saUya- kI trh ]dya laonao vaalaI p`Bau kI dao AaMKo ifr sao camaknao lagaI hOM AaOr jaOsao Asaurgana [samaoM igarkr naYT hao gayao qao vaOsao hI yao hmaoM BaI jalaa rhI hOM. saKI bataAao @yaa AcCa saMsaar [sa trh kI [-cCa rKta hO taD,vaRxa ko kMTIlao GaaoMsalao maoM Apnao saukaomala jaaoD,I sao imalakr Ainrla pxaI kI baar baar Aanao vaalaI Aavaaja kI trh yah ikSaaorI BaI maoGa jaOsao Syaamala p`Bau ko naama kao baarbaar ibanaa qako baaolakr Apnaa svaasqya evaM kuSalata naYT kr rhI hO.@yaa jaba yah 

sabatrh sao TU T jaayaogaI tba [sakI maui> haogaI maOM nahIM jaanatI . maOM Aapka idvya cak`evaM Qavala SaMK ko saaqa dSa-na caahtI hU^M. mat saaoMcaao yah yaa tao BaID, BarI isqait maoM hao

?

!

?

!

!

! ?

?

,,

,, , ,

, ,

, ,,

,

,

i nammaaLvaar 319dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 320: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 320/519

jaba Aap bahutaoM naairyaaoM sao iGaro haoM yaa ivaWana saMtao M Wara Aayaaoijat ]%sava maoM hao yaa khIM BaI hao. jaOsao bandr r%na caunacauna kr foMkto jaata hO ]saI trh saMQyaa ko AakaSa 

nao saUya- kao AMQakar maoM foMk idyaa hO. hmaaro AQama p`aNa ko ilayao Aap ekmaa~ sahara hOM. SaMK evaM cak`QaarI p`Bau nao KaopD,IQaarI iSava kao kmala sao ]%pnna ba`*maako Saap saomau> ikyaa. ifr BaI ma@Kna cauranao ko ilayao hmaaro p`Bau gaaopnaarI Wara baaMQa kr pITo gayaotqaa $laayao gayao. haya Aapkao pukar kr hma AaEaya ko ilayao raoyao M @yaa it$mala p`Bau yah 'it$' kI trh pavana ikSaaorI Aapko Sai>SaalaI ga$D, pxaI kI gaaqaa gaana ko ilayao saba sao ApSabd saunatI hO. Ainrla pxaI kI jaaoD,  I ka Aapsa mao M imalana kI $KI evaM maaoTI pukar tqaa Aasa pasa ko saagar kI lahraoM ko gaja-na ko baIca 'sa<a panna'ka Qauna ivarajamaana hO. @yaa Aapko ilayao yah ]icat hO ik Aap [sao [sa trh kI isqait maoM rKoMnaayakI AaSaainvat idKtI hO. : mao$ pva-t it$mala p`Bau ko Aakar jaOsaa idKta hO.[sa pva-t pr ]dyakalaIna saUya- pBau ko haqa ka saundr dIPtmaana cak` kI trh idKta hO. samaana caIjaaoM kao doKkr p`Bau kI evaM p`Bau ko ptIk ica*naaoM kI tulanaa krto hue p`oma sao ]Woilat )dya sao hma gaaqaa gaato hOM. yaatnaa kBaI BaI hmaoM kOsao satayaogaI 

bauro kma- ko iva$w mao M Aap hmaarI AaOYaQa hOM tqaa AcCo kmaao-M ko ilayao purskar hOM.kmalainavaaisanaI dovaI ko Aap pitdova hOM. gaaya kao caranaa evaM ]sakI rxaa krnao saoAap tinak BaI inamna isqait kao p`aPt nahIM hue. pura kala maoM Aapnao Qara kao dao kdmaaoMmao M maap idyaa. haya kba hma Aapkao paPt kr sakoMgao Apnao isar sao AapkocarNaarivaMd kI pUjaa krnao kI kRpa sao hmaara )dya Aap pr isqar hao gayaa hO. hmaaroSarIr kao cama%kar pUva-k saMcaailat samaJato hue tqaa cama%kar pUva-k SaarIirk Eama kofla ko laaBa sao hmaarI yauga jaOsaI lambaI p`tIxaa kI baItI hu[- AvaiQa CaoTI idKtI hO.

rssaI ko CIMko sao ma@Kna cauranao vaalao ek kaOr maoM saMpUNa- ba`*maaND kao inagala jaanao vaalaoevaM maabalaI ko pasa sammaanaIya vaamana kI trh jaakr ]sao Ckanao vaalao p`Bau hmaaro )dya koprma [-YT hOM. maOM iksaI Anya kI saovaa nahIM krtI. svaga-sqaaoM nao inaYzur raxasaaoM ko TapU vaalao laMka nagar ko naaSa ko ilayao Aapsao p`aqa-naa kI AaOr Aapnao marNaQamaa- manauYya ka SarIr QaarNa kr [sa Qara pr Aakr ]saka naaSa ikyaa.@yaa vao AapkI rat idna pUjaa Aapko bahuAayaamaIya saundr sva$p ko ek Baaga ko dSa-na ko ilayao krto hOM AMQakar kI duYTta jaao saUyaao-dya ko pUva- Baaga jaata hO puna: saMQyaakala mao M saUya- ko DU banao pr vaapsa Aakr Qara kao hr idna Aak`aMt krta hO.yah doKto hue BaI kao[- Apnaa mana Syaama 

, ,

, ,

,

! ?

!

?

?

! ?

?

i nammaaLvaar 320dvyapbaMQama it$iva$<ama  

Page 321: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 321/519

p`Bau pr nahIM lagaata kao[- &anasaraovar maoM ina%ya pat: nahIM nahata kao[- Ant-mana saojaagakr it$mala p`Bau kI p`aqa-naa nahIM krta. saai%vak vaOidk ?iYa hIM kovala Aapko

carNaarivaMd kao QaarNa krnao ko yaaogya hO M. samaUh maoM carnao ko ilayao jaatI AMQaI gaaya kI trh hmanao BaI AapkI stuit kI. maOM APanaI AQama Aa%maa ko ilayao AaOr @yaa kh saktI hU^M hr jaIvaa%maa kao punaja-nma evaM maR%yau kI AavaRit maoM pD,kr ivaiBanna SarIraoM sao gaujartodoKkr maata evaM ipta kI trh ]dar it$mala p`Bau hmaarI rxaa maoM Aato hOM evaM hmaoMAnaavaSyak AaSaahInata kI ]dasaI sao bacaato hOM. maOM AapkI pU jaa krtI hU^M. Aapnao[tnao saaro pUjaa kI ivaiQa banaa[- Aapnao [tnao saaor ivaraoQaaBaasaI isawaMtaoM kao banaayaa evaM hr maoM Aapnao [tnao saaro dovaaoM ka inamaa-Na ikyaa tqaa sabaaoM maoM Aapnao Apnaa AiWtIya sva$p kao rK idyaa.maora )dya Aapko p`  oma sao Barkr }Mcaa hao gayaa hO. dovaaoM ko samaU h purakalaIna p`Bau kI pUjaa kr pirk`maa krto hOM tqaa p`omaaisa> najaraoM sao p`Bau kao GaMTaoMinaharto hOM.hrbaar jaba AaM K kI plako igartI hOM tao vao ]saI trh kI vaodnaa ka AnauBava krto hOM jaOsao SaaSvat kala sao janma marNa kI AavaRit sao. inad`ahIna mauinagana jaaopunaja-nma kI AavaRit kI yaatnaa sao mau> hO M tqaa Anya laaoga BaI AiWtIya p`Bau kI pUjaa krto hOM ijasakI pUjaa svaga-sqajana BaI krto hO M. laoikna Aapka ma@Kna cauranao ko ilayao

Aanao ka AaScaya- vaastva mao M ]nalaaogaaoM kI samaJa ko pro hO. AakaSa ko dovaaoM ko ilayaoQartI ko marNaSaIla janaaoM ko ilayao tqaa Anya janaaoM ko ilayao maOM jaao jaanatI hU^M ]sakI GaaoYaNaa krtI hU^M : &ana ko p`Bau ko Aitir> evaM jaao varah $p maoM Aayao evaM Qara kao]za ilayao dUsara kao[- dovata nahIM hO. Agar yao Sabd Aipya hOM tao rhnao dao. yah Satk pdavalaI maarna Sazkaopna ko hO M jaao eosao Ba>aoM ko carNa kao QaarNa krto hOM jaao p`Bau konaama ka gaana Apnao galao kI maalaa kI trh krto hOM. jaao [sao kMz kr laoMgao vao kBaI BaI yaatnaa pUNa- janma ko rhsyamaya kIcaD, maoM nahIM pD,oMgao.

nammaaLvaar yaanaI Sazkaop svaamaI kI [sa kRit maoM 2578 sao 2584 tk 7 pasaur hOM.[saoyajauvao-d khto hOM. Aapka Avatar sqala AaLvaar it$nagarI it$naolavaolaI ko pasa hO.vaOkaSaI yaanaI vaOSaaK maasa maoM ivaSaakma yaanaI ivaSaaKa naxa~ mao M Aapnao saonaOmaudailayar ivaYvaksaona ko AMSa sao Avatar ilayaa.yahaM AdRSya idvya doSa xaIrsaagar kI p`Saist gaayaI gayaI hO. kuC iCTpuT ivaSaoYa baatoM hOM :

ba`*maa evaM iSava ka saRjana 2581Anya dovaaoM kI pUjaa sao kao[- laaBa nahIM

, ,

, ,,

,,

?

p`baMQa 18. it$vaaiSairyama : 2578 sao 2584

!

!

i nammaaLvaar 321dvyapbaMQama it$vaaiSairyama  

Page 322: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 322/519

A$NaaBa carNaarivaMd sao Qara kao maapnao vaaolao pBau ri>ma baadla ka vas~ jyaaoitpu-Mja saUya- ka maukuT sauKd caaMd vadna pr sava-~ taraganaao M ko p`dIPt kNa laala maUMgaavat 

haoMz AaBaa ivaKorto hro pnnaa ko pva-t samaUh saagar pBau ko baahaoM maoM eosao pD,o hM   O jaOsaokao[- saaoyaa hO.pIlaa vas~ maukuT evaM AnaokaoM AaBaU YaNa QaarNa ikyao camaktI AaMK evaM haoMz kI laailamaa SarIr ka hrapna yaa Syaamapna laala rMga ko }pr p`BaavaI xaIrsaagar maoM AnaokaoM fna ko SaoYa pr Aap gahrI naIMd mao M saaoyao hue jahaM iSava ba`*maa evaM[nd` ko saaqa saBaI dovagana pUjaa Aip-t krto hO M. naaiBa maoM kmala vaalao AiWtIya p`BauP`aBau maoro janak Aapnao jagat kao banaayaa evaM inagala gayao. jaao p`omapUva-k pBau ko naupUr 

vaalao padarivaMd ko fUla kao Apnao isar pr p`omaaisa> )dya sao QaarNa krnaa caahto hOM vaogaaOrvagaaqaa ko AanaMdamaRt ko p`vaah ka AanaMd laoto hOM. @yaa spYT ivacaar vaalao kBaI maaoxa kI [cCa kroMgao jaao ik kmalavaaisanaI laxmaI kI saMpnnata evaM tInaaoM laaok ko satt raja sao Aayao jaao eosaa krto hOM ]nhoM krnao dao. AiWtIya savaao-<ama p`Bau nao naagaraja baasaukI kao ivaSaala maMdr pva-t pr lapoTkr saagar ka maMqana ikyaa evaM Aapko gaja-na saopva-t kaMp ]zo.Aapka vaxasqala jyaaoit-maya hO. Aap i~maUit- ko p`qama karNa hOM.Aap jagat pr nyaayapUNa- evaM yaSaaomaya rajya krto hOM tqaa tInaaoM laaokao M mao M pUijat hOM.

kma sao kma Abasao @yaa hma yaugaaoM yaugaaoM tk Aapko Ba>aoM ko saovak nahIM bana sakoMgaomahana p`laya maoM jaba saBaI dovagana evaM saba laaok lauPt hao gayao jaao baca gayao qao ]nako ilayaop`Bau AmaUlya baIja bana gayao evaM AMkuirt haokr DMZla pr kmala ]%pnna ikyao tqaa ]sa pr catuma-uK ba`*maakI rcanaa kI. tba tIna AaMKao M vaalao iSava evaM AnaokaoM dovagana Aayao.@yaa hma AaScaya-maya dova kI Anavart p`Saist ka yaugaaoM yaugaaoM tk AanaMd lao sakoMgaoijanakI naaiBa maoM kmala hO evaM ijanhaoMnao saba laaokaoM kI rcanaa kI hjaaraoM saUya- sao p`kaiSat maukuT phna kr Aap AakaSa maoM KD,a hue.AapkI hjaaraoM

BaujaayaoM klp vaRxa ko Ganao jaMgala kI trh fOlaI qaIM.AakYa-k mauKmaMDla qaa evaM kmala fU la ko gaucCao M kI trh AaM KoM qaIM. ek carNakmala QartI pr isqar qaa tao dU sara carNa kmala laaok laaokantraoM sao par krta huAa ba`*maako laaok maoM p`vaoSa ikyaa jahaM dovagana AanaMdmaya AaScaya- sao Baro KD,o qao. samaUh maoM dovaganaaoM nao Aakr pUjaa Aip-t kI. @yaa jagat iksaI dUsaro dova ka Ba> hao sakta hOhaya haya saMsaar kI rIit maaM gaaya kao CaoD,kr navajaat baCD,  o kao nahato hO M. p`qama 

karNa pBau ijanhao Mnao ba*maaND kao banaayaa ]zayaa inagalaa ifr banaayaa AaOr maapa.[sa trh sao saba samaya [sakI rxaa kI. prMtu eosao p`Bau kao CaoD, doto hOM AaOr rah 

!

!

!

?

?

?

?

! ! !

,, , ,

, ,, ,

, ,,

,,

,

, , , ,

i nammaaLvaar 322dvyapbaMQama it$vaaiSairyama  

Page 323: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 323/519

ko iksaI A&at CaoTo dovata kI pUjaa krto hOM tqaa ApnaI CaoTI bauiw evaM baD,o AhMkar ka p`dSa-na krto hOM. duYT kaya- tqaa inad-yata maoM ilaPt hao maRdu vaodnaa laoto hOM ijasasao

kaMpta hu[- jaIvaa%maa kaima-k nark ko gat- kao p`aPt haota hO.ibanaa iksaI Apvaad ko saaro laaok saBaI jaIvaa%maayaoM saBaI dovagana SaiSaBaUYaNa iSava catumau -K ba*maa tqaa tojaaomaya [nd` pRqvaI Aigna jala hvaa AakaSa daonaaoM jyaaoit-pUMja saBaI ek CaoTo iSaSau ko ]dr maoM calao jaato hOM. p`Bau saba kao inagalakr baTp~ pr saaoyao hue p`laya jala maoM rhto hOM. [nakao jaanakr @yaa hma dUsaro dova kI pUjaa kroMgao

nammaaLvaar yaanaI Sazkaop svaamaI kI [sa kRit mao M 2585 sao 2671 tk 87 pasaur hOM.[saoAqava- vaod khto hOM. Aapka Avatar sqala AaLvaar it$nagarI it$naolavaolaI ko pasa hO. vaOkaSaI yaanaI vaOSaaK maasa maoM ivaSaakma yaanaI ivaSaaKa naxa~ maoM Aapnao saonaOmaudailayar ivaYvaksaona ko AMSa sao Avatar ilayaa. yahaM ijana idvyadoSaaoM kI p`Saist gaayaI gayaI hO vaohOM : xaIrsaagar vaOku Mz it$mala vaoMkTma. kuC iCTpuT ivaSaoYa baato M hOM :

ba`*maa evaM iSava ka saRjana 2655pBau ko carNa ek samaana hOM 2671

ho ]%sauk )dya [sa pd kI rcanaa maoM maoro saaqa rhao. calaao saaqa imalakr kayaa ko rMga vaalao pBau kI gaaOrva gaaqaa ApnaI ija*vaa sao inaklao kutUhla pUNa- SabdaoM kI Qaagaa sao baaQa doM. pUjya A$NaaBa pMkjanao~ pBau hma pSaMsaa kroM na kroM daoYa lagaayaoM na lagaayao Msammaana do M na doM Aanand manaayaoM na manaayaoM p`aqa-naa hO ik Aap kaop na kroM. yaVip hma papI hOM prMtu Aap Qyaana dIijayao yah hmaara p`omaaod\gaar hO. P`aBau hma AcCa baura nahIMjaanato. @yaa hO yaa nahIM hO yah BaI nahIM jaanato. AaOr Agar kuC kroM BaI tao hma svayaM na tao kuC lao sakto hO M AaOr na rK sakto hOM. @yaa hO jaao hma kr sakto hOM saagar sao

Aqaah idvya gaaOrva gaaqaa vaalao AaBaapUNa- Syaamala kRYNa p`Bau sao hmaara )dya ka pirNaya hao gayaa hO. [sa jagat maoM hmasao mah%vapUNa- kaOna haogaa Jara saao Mcaao hmao M CaoD,kr eosaa kao[- Anya hao sakta hO @yaa Aap gaBa- mao M iSaSau palanao vaalaI maa^M hOM tqaa janma donao vaalaoipta hOM evaM jaao kha jaata hO Aap sabakuC hOM. raxasaI ko ivaYaOlao stna pInao vaalao p`BauAapkI rIit iktnaI AaScaya-maya hO kRYNa @yaa Apnao carNa tk ka maaga- idKayaoMgaoAaOr tba lauPt hao sakto hOM. AaOr @yaa Apnaa Syaamala sva$p BaI idKayaoMgao Aagao @yaa 

haogaa hma nahIM jaanato.paqa-naa hO kRpyaa batayaoM ik AapkI [-cCa @yaa hO Aap jaao BaI kroMgao hma ]sasao p`Baaivat haoMgao.

, , , , ,, , , , , , ,

,,

, ,

, ,, ,

,

,

?

(i) (ii) (iii)

!

!

!

?

?

?

!

? !

?

?

p`baMQa 19. poirya it$vandaid 2585 sao 2671

!

!

i poiryaait$vandaid nammaaLvaar 323dvyapbaMQama 

Page 324: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 324/519

hmaara )dya tao Aapko carNaarivaMd p`aPt kr cauka hO. haya kovala hma papI hIM ABaI dUr hOM. Aap [tnao saUxma hOM ik [sa papI kI AaMKaoM sao nahIM doKo jaa sakto hO M. na tao

Aapkao p`aPt krnao kI hma kao[- yaui> hI jaanato hOM.ifrBaI Aapko ilayao hmaara p`oma ]Woilat hao rha hO. yah kOsao kRpyaa bata[-yao. ho )dya jaba p`Bau ko ip`yatmaaoM koilayao p`Bau ko pasa jaanaa kizna hO tao hmaaro inavaodna sao “hma Aapko saovak hOM yah AaOr vah k$Naa kI baatoM Aaid” sao @yaa laaBa hmalaaogaaoM pr kuC BaI haonao dao tuma p`Bau kovaaro maoM saaoMcata rh. hma tao Aaz basau gyaarh $d` baarh Aaid%yaaoM tqaa dao AiSvanaI kumaaraoM maoM sao hOM nahIM.pBau ko hma kaOna hOM hmaarI pUjaa @yaa hO ho )dya hmaaro pasa kovala gavaI-laI ija*vaa hO. Aapnao yauw maoM AamaMi~t kr ek AiBamaanaI raxasa ko ip`ya p`aNa kao hr ilayaa. @yaa yah Aap ko SaaOya- ko Anau$p hO jabaik Aap hI QarnaI Aigna vaayau jala AakaSa tqaa Apnao Aap hOM ho )dya @yaa Apnao kayaao- M sao tUnao hmaoM gahrI ]dasaI maoM nahIM rK idyaa hO [sakI laMbaI vyaa#yaa sao @yaa laaBa jaaAao tUnao kBaI BaI maorI naok raya nahIM saunaI. yah jaana laao ik kRYNa kI p`Saist gaanaa AcCa hO. ho p`Bau

yah ivaSvaasaGaat nahIM hO. Aapnao sada Apnao Ba>aoM kao Apvaad kI Anaumait dI hO.yah kao[- baD,I xait nahIM hO. caUMik hma Aapko Ba> hOM At: ek ivanatI hO 'hmaarI 

AaMKaoM kao Aapko Syaama vadna kI JaaMkI imalao'. ho )dya jaba saagar lahrata hO tba p`Bau [samaoM Sayana krto hue [sakI lahraoM kao Apnao carNaaivaMd ka spSa- krnao doto hO M evaMApnao vadna kI saovaa kI Anaumait doto hO M.Apnao svaiPnala AaM KaoM sao [sao p`omapUva-k inaharto BaI hOM. Apnao Aa%manaaSa sao bacaao evaM p`Bau kI p`Saist gaaAao. yah ek spYT saca hO ik [sasao phcaana kao kao[- xait nahIM haotI.ho )dya Jabaik Aap }Mcao kula maoM janma nahI ilayao pr palana paoYaNa saMpnnata maoM huAa evaM ek ba*macaarI ko $p maoM p`kT haokr ]phar kI yaacanaa krnao Aayao. @yaa pRqvaI 

kao laonaa Aapko ilayao kizna qaa ijasao Aapnao pUva- ko samaya mao M Apnao vaxasqala ko pasa rKa qaa inagala gayao qao tqaa puna: banaa idyaa qaa ivanatI hO mauJao bata[yao ijasasao ik hma AaSvast hao jaayaoM. jabakBaI BaI Ba>gana ek~ haokr p`Bau kao pukarto hOMyaVip Aap p`kT nahIM haoto prMtu raht tao p`dana krto hI hOM. [sako baad BaI Aap baaolato nahIM hOM. Aapnao QanauYa QaarNa kr ek pva-t kI trh KD,a haokr raxasaaoM ko isaraoMkao vaOsao hI QaraSaayaI ikyaa jaOsao ik p%qar lauZ,k rho haoM.Aap jaba baaMQao gayao qao tao]saka ica*na Aap pr rh gayaa. jaba Aapnao naaga sao yauw ikyaa tao ]sako ica*na naopuranao ica*na kao imaTa idyaa. tba BaI kaOna Aapko maUla sva$p kao samaJata hO

!

? !

?

? ? !

? !

? ?

!

!

!

?

?

,

, , ,

,

, ,,

i poiryaait$vandaid nammaaLvaar 324dvyapbaMQama 

Page 325: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 325/519

bata[yao. Aak`maNakairyaaoM kI mahana saonaa ko iva$w p`Bau nao paMca janaaoM kao rat idna tqaa hr samaya saMrxaNa p`dana ikyaa. doKao tuma BaI p`Bau kao do K sakto hao.

Ahao yah )dya saMvaodnaSaIla hO. jaba kao[- khta hO yaa yah svayaM saaocata hO ik Qara ka ]phar laonao vaalao saundr vaamana p`Bau kao spSa- krnaa hO tao yah lajjaa sao Bar jaata hO.yah sauinaiScat krnao ko ilayao hmaoM narkgaamaI na haonaa pD,o maoro )dya nao Aaja p`Bau kopdarivaMd kao Apnao maoM sqaaipt kr ilayaa hO. pUjya p`Bau hmaaro )dya maoM baOz gayao hOM.hmaaro kma- ko AattayaI rajaa Apnao duYkmaao- M ko SarIr ko ilayao zhrnao ka kao[- zaOr nahIMpa rho hOM evaM Apnaa samaya GaUmato hue tqaa Gaayala pOraoM ko saaqa krahto hue ibata rho hOM.ho )dya maorI baatao sao tU maUiC-t hao jaa sakta hO. yamadUt hmapr Apnao ku<aaoM kaoCaoDkr hmaara kcaUmar inakala doMgao.laoikna ApnaI Sai> ka h`asa nahIM haonao dao.sabakuC doKnao vaalao p`Bau jaao saBaI jaIvaa%maaAaoM ko maata evaM ipta hOM yah nahIM haonaodoMgao. P`aBau svayaM inaima-t hOM.na tao kao[- Aapko samaana hO AaOr na Aapsao kao[- baD,a hO.kao[- Agar Aapko gauNaaoM kao p aPt krta hO tao AapkI kRpa sao hI. jaba Aap caahto hOMtao jagat maoM ]qala puqala maca jaata hO laoikna ]sao Aap hI zIk kr doto hOM. AapkI gaaqaa kao kaOna par pa sakta hO

jaao jaOsaa caahta hO vaOsaa krnao dao. @yaa [sa vaRht saMsaar kao samaJaanaa evaM zIk rKnaa saMBava hO kRYNa kI kRpa sao hmanao Apnao )dya kao AkqanaIya yaatnaa sao mau> kr ilayaa hO. PaBau Gaaor AMQakar nao hmaoM kRpa $pI ek DMDa idyaa hO. [sakI sahayata sao hma Apnao )dya ko saaqa imalakr Apnao duYkmaao-M kao jaMgala evaM pva-taoM maoM KdoD, donaa caahtohOM. @yaa yah Aapko carNaarivaMd sao Qara kao maapnao ka Aanand hO yaa AakaSa kaoAapko maukuT sao maapnao ka Aanand hO maOM nahIM jaanata. ho pura kala ko P`aBau jaba AaBaUiYat pdarivaMd kao baZ,akr Aapnao ba`*maaND kao maapa ]sa samaya ka Aapko

mauKmaMDla ka AaScaya-[na AaMKaoM sao p`Bau ka dSa-na kBaI nahIM imala sakta laoikna yah kovala Aba kI baat hO.jaba Ant:caxau ijasao )dya khto hO M Aapko sva$p ka Qyaana krta hO tao ]sao AnauBaU it haonao lagatI hO. tba yao AaMKoM BaI cak`QaarI p`Bau ko Syaama sva$p doKnao lagatI hO. P`aBaumaoro ipta AaojasvaI tulasaI QaarNa krto hOM. @yaa kao[- Aapkao pUNa-tyaa samaJa sakta hO jaao ijatnaa hI ivanama` haota hO ]tnaI hI pBau kI gaaOrva gaaqaa kao samaJa pata hO.vah Aapko pasa sarlata sao phuMca jaata hO. A$NaaBa nayana pUjya p`Bau kI gaaOrva gaaqaa kao rKnao ko ilayao hmaara )dya bahut hI CaoTa hO. At: baUZ,o kI trh hmaara puranaa kma-

,

,!

!

!

?

?

!

? !

!

?

i poiryaait$vandaid nammaaLvaar 325dvyapbaMQama 

Page 326: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 326/519

yahaM baOz nahIM sakta. bailk iksaI kaonao mao M KD,a haokr kaMpta evMa khta ']nhoMApnaa rasta pakr inakla jaanao dao'. gahro saagar mao M saaonao vaalao p`Bau hiYa-t mana sao Apnao

isar pr pa~ rKkr sava-~ naacato hOM. hmaaro kmaao-M kao naaSa krnao kI AapkI Sai> evaMAapko saaOMdya- kao jaanakr hma Aapko carNa ica*na evaM AapkI Cayaa hao gayao hOM.damaaodr p`Bau jaao }Kla maoM baaMQa idyao gayao qao saovaa sao p`sanna haoto hOM. laoikna batanao pr )dya saovaa nahIM krogaa. yah naIca kmaao- M kI saovaa maoM lagaa rhogaa evaM khogaa 'maOM svayaM ka hU^M'.eosaI isqait maoM hma @yaa kr sakto hOM. P`aBau Apnao cak` sao Asaurao M ka sava-naaSa kr doto hOMjaao Apnao kao sauQaarnao ko ilayao kao[- pyaasa nahIM krto hOM. Aapkao Ait Alp jaananao pr BaI bahut AanaMd imalata hO. tba BaI kao[- Aapko pasa iksaI BaI maaQyama sao @yaaoM nahIMphuMcata hO xaIrsaagar maoM Sayanaavasqaa ko Aapko gaaOrvaSaalaI sva$p ko baaro maoM hmanaosaunaa hO. haya Aapkao p`aPt krnao kI [-cCa kao jaanakr hmaaro pOr kaMpto hOM )dya maUicC-t hao jaata hO evaM AaMKoM GaUmanao lagatI hOM. KD,o baOzo saaoyao evaM calato hue p`BaukBaI Aarama kI icaMta nahIM krto evaM kBaI BaI maoro )dya kao nahIM CaoD,to.purakala maoMAap saundr haqa evaM Sai>SaalaI naKaoM ko saaqa Aayao. Aapnao ihrNya ko mauMh kao baMd 

krto hue ]sakI CatI caIr DalaI. @yaa Aap hmaoM p`oma nahIM doto Aapko ivaiBanna $paoMkao doKkr ik Aap vahaM, Aap yahaM , Aap baIca maoM, evaM Aap AakaSa maoM, WMd maoM mat pD, ao. yah jaana laao ik kRYNa Akolao hI sava-~ hOM evaM AapkI pUjaa krao. tuma ijasa $p maoM caahaogao Aap p`kT haoMgao. ho )dya saaoca laao @yaa AapkI p`Saist ko ilayao hmaaropasa pyaa-Pt samaya hO hr xaNa maQaur maalaa vaalao p`Bau ko baaro maoM baaolaao yahaM tk ik vah gaaop ikSaaoiryaaoM ko vyaMga hIM @yaao M na hao. ho )dya tulasaI maalaa vaalao p`Bau ka ek baar hI naama laokr @yaa hma AapkI saovaa krnao ko ilayao vaOkuMz calao jaayaoMgao @yaa hma yahaM

p`tIxaa nahIM krto rho hOM tqaa hr Avasar pr p`Saist nahIM gaayaI hO bataAao.AaAao ho )dya [sasao AcCa Avasar nahIM imalaogaa. hmaoM baar baar nark nahIM doM. AcCa hao ik raxasaI ko ivaYaOlao stna pInao ko saaqa ]sako p`aNa pI jaanao vaalao p`Bau kI p`Saist gaaAao. malla yaaowaAaoM nao saaocaa ik vao Sai>SaalaI hOM prMtu cak` QaarNa krnao vaalao saundr haqa sao Aapnao ]nako isar lauGaD,a idyao tqaa ]naka naaSa kr idyaa. Aba saMsaar bahutaoMvaYaao-M tk vyavaQaana mau> rh sakogaa. khto hOM ik Qara kao inagala kr puna: banaanao vaalao

]zakr maapnao vaalao vahI p`Bau hOM ijanhaoMnao p`arMBa maoM Qara evaM AakaSa kao banaayaa qaa.Agar p`Bau svayaM Qara evaM AakaSa hOM tao hmaara AaEaya kaOna hao sakto hOM Anya 

( )

?

!

?

!

?

!

?

?

!

?

AhM ba*maaisma pr kTaxa hO

,, , ,

, , , ,

,,

,

,,

i poiryaait$vandaid nammaaLvaar 326dvyapbaMQama 

Page 327: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 327/519

iksaI kao Kaojanaa tao AsaMBava hO. dovagana jaao AaEaya Kaojato Aato hOM p`Bau ]nakI yaatnaa ka naaSa kr doto hOM. jaao Aapkao Apnao )dya maoM _Z,ta sao nahIM rKto tqaa 

AapkI pU jaa nahIM krto eosao laaogaaoM kao maanaisak vaodnaa sao mau> krnao ka kao[- maaga- hO@yaa AcCa )dya ApnaI caotnaa ko saaqa jaIBa ApnaI baaolanao kI Sai> ko saaqa Apnao kao p`Bau kI p`Saist maoM svayaM nahIM lagaato tqaa jaao p`Bau kI gaaqaa gaanao ko ilayao kao[-p`yaasa nahIM krto kmaao-M ka saMcaya kr laoto hOM. kma- kI yaatnaa sao Dr kr svaiga-kaoM saopUijat evaM p`SaMisat p`Bau kI Apnao pdaoM sao hmanao pUjaa kI hO tqaa Bai> ko maaga- sao hma tinak BaI ivacailat na hue hOM.hr idna jaao hma baaolato hOM yah ]saka saar hO. saagar ko vaNa- vaalao evaM AakYa-k rajaIva nayana p`Bau hmaaro SaaSvat AaEaya hOM. Gaaor nark maoM Dala idyao jaanao ko iva$w Aap hmaarorxak hOM. pUjya pBau Aapkao tinak BaI Bayaga`st haonao kI AavaSyakta nahIM hO ik jaaoAapka Qyaana krta hO vah Aapsao vardana maaMganao phuMca jaayaogaa. iktnao eosao hO M jaaoAapka saIQaa Qyaana krto hO M tqaa gaaqaa gaana krto hOM khaM hOM vao laaoga inaiScat $p sao @yaa hma tinak BaI eosaI [cCa rKto hOM ptlaI baahaoM vaalaI naiPpnaaya ko ilayao p`Baunao saat vaRYaBaao M ka baQa SaIGa` hI kr idyaa. Aapka Qyaana krto hue hmanao vaOkuMz ka 

maaga- Z,UMZ,a hO jaao }ccatma svaga- sao BaI }pr hO. @yaa yah ]icat evaM yaaogya nahIM hO jaba kBaI BaI hma Syaama maoGa yaa Syaama pva-t yaa gahra saagar yaa SyaamalaI rat yaa maQauma@KI ilapTo kyaa ko fUla yaa Syaamala rMga ka Anya kuC BaI Kaojato hOM tba hmaara )dya hmaoMCaoD,kr yah khto hue calaa jaata hO 'yah hmaaro kRYNa ka gaaOrvaSaalaI vaNa- hO'.jaao sabakuC nyaaoCavar kr Anya ivacaar kao %yaagato hue p`Bau ko pICo daOD,to hOM ]na pr p`BauSaIGa` hI k$Naa nahIM idKato.tba vao pUCto hOM 'Aaoh GaaoD, a ko jabaD, a caIrnao vaalao p`Bau@yaa [tnao kzaor )dya ko hOM )dya pr Saasana krnao vaalao paMcaaoM duYT [indyaaoM ko kaop 

kao dbaato hue saudRZ, mana sao tulasaI maalaa QaarNa krnao vaalao p`Bau ko carNaarivaMd ka Qyaana krto hue Bad` janaaoM kI saovaa maoM jaIvana lagaanaa Eaoyaskr hO. p`Bau nao vaamana $p maoM BaUima kI iBaxaa maaMgaI evaM $ica ko saaqa raxasaI ko ivaYaOlao stna ka pana ikyaa. maorI AaMKoM AapkopUjya sva$p ko dSa-na ko ilayao laalaaiyat hO evaM Anya kuC BaI nahIM doKnaa caahtI. maorI ija*vaa Aapko naama ka svaad laonaa caahtI hO AaOr Anya kuC BaI nahIM. hmaoM kuC khnaa hO. Aap sada Apnao Ba>aoM ko ilayao kuC krnao kao Aatur rhto hO M. prMtu vaOkuMz ka AnauBava jaao Aap batato hO M vah AapkI gaaqaa gaanao ko AanaMd sao maRdutr nahIM hao sakta hO. baCD,a foMkkr taD, vaRxaaoM kao ]sako flaaoM ko saaqa igaranao vaalao p`Bau ko carNaaoM maoM hma 

?

!

? ?

?

?

!

?

, ,,

,

,

i poiryaait$vandaid nammaaLvaar 327dvyapbaMQama 

Page 328: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 328/519

pUjaa Aip-t krto hO M. Ahao hmaarI saarI yaatnaayaoM ibanaa kao[- inaSaana CaoD,o hmalaaogaaoM kao %yaaga kr calaI gayaI. AaScaya- hO ik vao khaM calaI gayaIM AakaSa maoM yaa saagar maoM yaa 

hvaa maoM yaa Aigna maoM. maiNa sao yau> fnavaalao naaga kI Sayyaa pr p`Bau lahraoM ko saagar maoMSayana krto hOM.Aap hmaaro pasa nahIM Aa sakto prMtu hma Apnao )dya maoM Aapkao sada hI doKto hOM tqaa icaMta mau> rhto hOM. Aba laaOTnaa nahIM. Ahao yah nayaa jaIvana maQaur hO.saudUr vaalao p`Bau gaaopikSaaor haokr Aayao.Qara maapnao vaalao AaScaya-maya p`Bau punaja-nma sao bacanao ko sarla maaga- batato hOM. p`Bau nao Asaur ihrNya kao ApnaI gaaod maoM dbaakr ]sakI CatI caIr dI ijasasao KUna ka Jarnaa inakla kr saba jagah fOla gayaa. @yaa Aap hmalaaogaaoM kao Gaaor kma- sao mau> nahIM kroMgao jaao Aapko AaOr hmaaro baIca maoM KD, a hO Apnaa tojaaomaya sva$p hmaaro )dya sao puna: kBaI nahIM hTa[-yaogaa. Aapko dUQa jaOsaa maQaur gaaOrva gaaqaa kI baaZ, sao p`oma krnao ko ilayao hI hma baZ,o hOM.mau Jao punaja-nma sao maui> nahIMcaaihyao bailk Aapko carNaao M kI saovaa Anavart krto rhoM evaM Aapkao kBaI nahIM BaUlaoM.toja lahraoM ko maQya p`Bau saagar maoM SaoYaSaayaI hOM. hma jaOsao hI Aapko vaaro maoM saaocato hOMhmaara Gaaor kma- hmaoM CaoD, dota hO prMtu vah jaMgala yaa Anya~ nahIM jaata. vah pasa hI rhta hO ijasasao ik puna: mauJamaoM p`vaoSa kr jaayao. ho )dya khIM Anya~ Qyaana na dokr 

Agar caahta hO tao tU tulasaI maalaa vaalao p`Bau pr hI Qyaana koind`t kr.Agar tU eosaa na krogaa tao hmao M CaoD, kr calaa jaa.laoikna yah jaana laao ik Anya kao[- BaI dovata eosaa nahIM hO jaao tuJao nark kI yaatnaa sao bacaayao.jaba p`Bau ivastRt haokr AakaSa maoM ivarajamaana qao tao naIcao ko taro eosao idK rho qao maanaaoMvao praga sao Baro Anaokanaok ivaKro hue fUla haoM jaao dovasamaUh nao Aapko kdmaaoM maoM pUjaa hotugaaqaa gaana krto hue caZ,ayaa hao. jaba vaamana nao Qara kao maapa tao AakaSa Cata bana gayaa ivastRt p`Bau svayaM ]sako DMDa hao gayao tqaa taro kmaanaI bana gayao evaM ga`haid saundr 

fudonaa hao gayao. Aap hmaaro saBaI raoga kI AaOYaiQa hOM. tiD,t pUNa- Syaama maoGa sao vaYaa- eosaoAa[- maanaao QanauQa-r p`Bau nao Bayaanak raxasaI ko naak kana kaT ilayao haoM evaM ivaraoQaI hvaa sao bah kr $k gayaI jaOsao cak`QaarI p`Bau puna: Aapnao saagar Aavaasa maoM ivaEaama hotu calaogayao haoM. Agar dovaaoM nao yah samaJaa haogaa ik p`Bau nao hI ramaavatar maoM saat vaRxaaoM kao vaoQaa qaa tqaa kRYNaavatar maoM bakasaur pxaI ko caaoMca caIr idyao qao tao @yaa ]nalaaogaaoM nao ]sa samaya krbaw hao p`Bau kI pUjaa maoM idna maoM tIna baar puYp nahIM caZ,ayao haoMgaoAap hmaoSaa yaatnaa donao vaalao hmaaro Gaaor kma- ka naaSa krto hOM. ho )dya tU AapkI 

hmaoSaa gaIt evaM maalaa sao Aca-naa kr. ho )dya maOM tuJao batata hU^M ik pBau kaOna hOM.

!

!

!

?

!

?

!

!

i poiryaait$vandaid nammaaLvaar 328dvyapbaMQama 

Page 329: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 329/519

Aap tIxNa cak` QaarNa krto hOM tqaa Bayaanak raxasa ravaNa ka naaSa krnao vaalao Aap AaScaya-maya p`Bau hOM.Aap vaodaoM ko saar hOM tqaa SaItla tulasaImaalaa QaarNa krto hOM. ho

maUK- )dya Agar tU svaiga-kaoM ko jagat kao savaao-<ama maanato hue ]sakI caah rKta hO taojaana lao vah }cca laxya nahIM hO. bailk tU Qara pr rhkr Saasana kr yahI AcCa hOAaOr kovala tU kRYNa ko carNaaoM kI baMdnaa krnaa saIK lao. Syaama vadna savaao-<ama dova hmaaro naIca )dya maoM kBaI nahIM laaOTnao ko ilayao p`vaoSa kr gayao hOM. AaScaya- hO ik Aapka pva-itya Aavaasa saamauidk Aavaasa AakaSa ka Aavaasa evaM vaOkuMz khIMsaUnaa na hao jaayao @yaa k$Naamaya dRSya haogaa hmaaro Gaaor kma- ]nakI AaMKaoM maoM laala rMga haokr tnaava maoM hO. kmaaoM - ka mauKD,a samaaPt hao gayaa hO. Balaa[- ko saagar Sai>SaalaI it$mala p`Bau hmaaro )dya maoM Aa gayao hOM. Aba kaOna hmaoM yaatnaa dogaa sauvaNa- maukuT evaM hjaar naama vaalao tojaaomaya cak` ko p`Bau hmaaro maa^M evaM hmaaro baap hOM. hma Aapkao Ant:pur maoM rKto hOM Aap hmaarI yaatnaa ka naaSa krto hOM. jaao haogaa saaodoKoMgao @yaa haogaa hI ApnaI jaTa maoM gaMgaa kao QaarNa krnao vaalao iSava Aapko sva$p maoMek kaonao maoM hOM.kmalaasaIna ba`*maaka p`arMBa hI Aap sao hO. eosao sva$p vaalao p`Bauijasaka na tao kao[- samatulya hO AaOr na kao[- EaoYz hO maOM ikna SabdaoM sao AapkI gaaqaa ka 

gaana k$Mkhto hOM ik i~maUit- sabasao p`qama hOM AaOr yah BaI khto hOM ik tInaao M ek p`qama karNa sao]%pnna hue. iSava kao QaarNa krnao vaalao p`qama karNa Syaamala sva$p ko pBau @yaa ba*maaka idvya kmala BaI Aapsao nahIM inaklaa jabakBaI BaI maOM pUvaO kayaa naIlaa kmala evaM laala kmala kao doKta hU^M maora xaINa )dya AanaMd manaato hue khta hO'Ahao yao saba tao p`Bau ko rMga hOM.' hr idna ibanaa iksaI $kavaT ko maOM pUjaa krta hU^MprMtu gaayaao M kI rxaa maoM pva-t ]zanao vaalao gaaopikSaaor nahIM Aato. Aapkao kao[- dyaa 

nahIM hO. ho mana @yaa Qara kovala ek hI trf fOlaI hO maaMsa tk kao ktr donao vaalaocak` kao QaarNa krnao vaalao p`Bau Qara jagat tqaa AakaSa jagat Aap maoM hI hO. Aap hmaaro kanaao ko rasto caupko sao ibanaa hmaarI jaanakarI ko hmaaro Andr p`vaoSa kr gayao.@yaa maOM Aapsao baD,a hU^M yaa Aap hmasao baD,o hOM yah kaOna jaanata hO mauJao bata[yao.Qara kao maapnao vaalao p`Bau jaba maOM Aapkao saaocata hU^M evaM Qyaana maoM calaa jaata hU^M yaanaI baahrI haoSa Kao dota hU^M tao maora )dya Aapkao BaItr pakr vaRht hao jaata hO AaOr hmaarokma- lauPt hao jaato hOM. jaba haoSa Aanao pr jaagata hU^M tao Apnao kao Aapko samaU caoba`*maaND ka jaao Aap hO M ek AMga pata hU^M. yah kOsao haota hO bata[yao.

!

! !

?

?

?

!

?

!

! ?

? ?

?

, , ,

,,

,

, ,,

, ,

i poiryaait$vandaid nammaaLvaar 329dvyapbaMQama 

Page 330: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 330/519

garjato saagar maoM Sayana krnao vaalao p`Bau jara saaoicayao hmaara kaOna saKa hO evaM kaOna saMbaMQaI hO Aapko Aitr> maora kao[- nahIM hO. jaao AcCo Sabd AapkI p`Saist maoM

baaolata hU^M vahI hmaaro saKa hOM. naok )dya yaVip tuma svaagat krto hao tqaa AanaMd ]zato hao AcCo ima~aoM ka laMbaI Aayau ka AnauvatI- vaMSajaaoM ka AgajaaoM ka saMbaMiQayaaoMka saaiqayaaoM ka tbaBaI sada TMkar krto SaarMga QanauYa vaalao pBau ko gaaOrva gaaqaa saoApnaI BaUK kI tRiPt krao jaao ik AMt na haonao vaalao Baaojya pdaqa- hMO. Qara pr gaaopikSaaor banakr Aayao cak`QaarI pBau kI saovaa maoM lagaayaa huAa jaIvana Qara pr gaaOrvaSaalaI hO caaho vah kao[- BaI hao tqaa iktnaa hI inamna str ka poSaart hao. @yaa 

[satrh ko laaoga kma- sao Baya Kayao Mgao @yaa yao laaoga svaga- ka laxya payaoMgao yaVip kao[-janma marNa baRwavasqaa evaM vyaaiQa sao mau> haokr kOvalya ka BaI AanaMd ]zata hao prMtuAgar vah Qara maapnao vaalao p`Bau ko carNaaoM ka gaaqaa gaana BaUla gayaa hao tao @yaa ]sako saarosamaya vyaqa- nahIM vyatIt hue saagarSaayaI sava-& p`Bau iksaI kao naIca dyaa ko ilayao kupa~ evaM ]War ko ilayao Ayaaogya nahIM samaJaoMgao.Ahaora~ hmaoM saovaa ka Avasar evaM AanaMd p`dana krto hue hmaoM svaIkar kroMgao. AMgaUzI QaarNa ikyao p`Bau nao maRga ko $p maoM ClaI raxasa ka pICa kr ]saka vaQa 

ikyaa. haya saccaa[- sao AnaiBa& rhto hue hmanao sada ibanaa qako pSaist gaanao ka jaaoAvasar Kao idyaa vao idna vyaqa- baIto. ho )dya tuma p`Bau kao yaad krao yaa mat yaad kraoprMtu hmaoM [sa baat ka Baya hO ik tumhara vyast jaIvana ]icat nahIM qaa. malla yaaowaAaoMka naaSa krnao vaalao p`Bau kI p`Saist gaaAao. ]war ka yahI ek rasta hO. svayaM koivanaaSa mao M ]wt maora )dya krbaw haokr p`Bau ko carNaarivaMd maoM isar navaakr pUjaa Aip-t krto hue p`Saist gaana krao. laoikna tuma yah kBaI nahIM kraogao. Agar tuma p`Baukao ibanaa yaad ikyao 'ho p`Bau Aap khaM hOM ' Apnaa kama kr laoto hao tao zIk hO krto

rhao. maoro p`Bau kRYNa gahro xaIrsaagar maoM yaaogainad`a maoM hOM. Pirp@va baadla nao p`Bau ka rMga p`aPt kr ilayaa hO. [nalaaogaaoM nao AakaSa maoM ya~ t~ GaUmanao kI klaa iktnaa EamasaaQya tpsyaa krko payaa hO. maora )dya sada cak` QaarNa krnao vaalao p`Bau nao hmaoM kmaao- M sao mau> kr idyaa hO.sada p`Bau ko ek samaana carNaaoM kI p`Saist gaanao ka p`yaasa krao.yah hma Aba kh rho hOM baad maoM BaI khoMgao tqaa sada khoMgao.

it$maMgaO AaLvaar yaanaI prkala svaamaI kI yah kRit maa~ ek pasaur ka hO jaao 2672hO. Aapka Avatar sqala AaLvaar it$kurOyalaUr yaa it$vaalaI it$nagarI iSarkaLI 

!

?

!

? ?

?

!!

!

! ?

!

,

,

, , , ,, ,

,

, ,

,p`baMQa 20. it$vaoLukUiT/$@kO 2672

i prkalasvaamaI 330dvyapbaMQama it$vaoL,ukUiT/$@k 

Page 331: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 331/519

ko pasa hO. kait-kO yaanaI kait-k maasa mao M kRitkO yaanaI kRi<aka naxa~ maoM Aapnao saarMga QanauYa ko AMSa sao Avatar ilayaa.

ek vaRht naaiBa kmala pr ek pOr ko }pr dU sara pOr caZ, akr baOzo hue maud` amaoM ba`*maa ka janma huAa. jaba daonaao M jyaaoit-puMja yaanaI saUya- evaM cand` tIna trf sao dIvaar sao iGaro laMka ko }pr sao gaujarnao maoM Drnao lagao tao p`Bau nao mahana QanauYa ko daonaaoM iknaarao M kao maaoD,to hue ek baaNa CaoD,a jaao dao mauD,o hue daMt ko baIca sao BayaMkr Aigna ]gala rha qaa.tIna eoMzoQaagao ka iWja vaalaa ya&aopvaIt phnao Aapnao caar jamaIna sao tIna pga kI iBaxaa maaMgaI.xaNa Bar maoM Aapnao dao carNaaoM sao tInaao laaokaoM kao maap ilayaa.AlaaOikk caar pOr ko dao kana vaalao tIna trf sao ma<a sao BaIMgaogajaond` kI rxaa hotu jaba paMca pMK vaalao ga$D, pr Aap savaar hue tao caaraoM idSaayao M kaMp ]zI. ek idna dao saaO haqa gahro jala maoM ho pBau tIna Aigna caar vaod paMca ya& C:kma- sao Aap pU ijat hue. paMca [ind`yaaoM evaM caar Aitri>aoM pr inayaM~Na rKto hue tIna gauNaaoM maoM sao dao kao imaTato hue ek maoM isqar haokr jaao janma  evaM marNa ko dao QaagaaoM kao taoD, doto hOM vao Aapkao AcCI trh jaanato hOM. laoikna tIna AaMK caar haqa vadna pr paMca fna ko naaga evaM C: Qaara vaalaI gaMgaa kao jaTaAaoM pr 

QaarNa ikyao hue iSava sao Apnao kao Alaga rKto hOM.Aapnao saataoM laaok kao Apnao daMt pr ]zakr saMsaar ko C: svaad kao vaapsa laa idyaa.Aap Apnao haqaaoM maoM paMca As~ QaarNa krto hOM. caar haqa evaM tIna baadla ko rMga vaalaop`Bau jaba Aap yaaoga inad`a mao M rhto hOM Aapko yaugala carNaarivaMd kao Apnao ek maa~ )dya maoM rKto hue dao caMd`mauKI laxmaI tIna baar Aapko carNaaoM kI saovaa krtI hOM.Aap maanava samaudaya ko caar vaNa- hue. paMcaao t%va BaI Aap hI hO. C: pOraoM vaalao maQauma@KI sao ilapTojaUD,  o vaalao naiPpnaaya ko ilayao Aapnao saat vaRYaBaao M ka AMt ikyaa.Aap Agamya sanaatna 

Qama- ko C: isawaMt hOM. paMca maMgalamaya gauNaao M vaalaI kmalainavaaisanaI laxmaI Aapkovaxasqala pr ivarajatI hOM. ho caar pu$Yaaqa- flaaoM ko data i~maU it- ivaraoQaaBaasa kI jaaoD,I bahu$p p`BaujahaM }McaI dIvaaraoM vaalao saunahlao ATarI }pr ]zkr kaomala caaMd kao CUto hOM evaM nadI AMthIna ]pjaa} KotaoM maoM bahut saaro Qana pdana krtI hO maOM Jaukkr Aapko carNaaoM kaospSa- krta hU^M. ivanatI hO mauJao pUva- ko kmaao-M sao mau> kr dIijayao evaM Aanao vaalaI yaatnaa sao rxaa kIijayao.

,

, , , ,

,

, , ,

, ,,

,

( )

!

( )

!

!

daonaaoM kpaola evaM lalaaT 

rja tma ka ivanaaSa kr kovala sa%va maoM

i prkalasvaamaI 331dvyapbaMQama it$vaoL,ukUiT/$@k 

Page 332: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 332/519

p`baMQa 21 Saoirya it$maDla 2673[sa p`baMQa kI rcanaa it$maMgaO AaLvaar yaanaI prkala svaamaI nao kI hO. yah p`Bau kI 

p`Saist hO ijasamaoM AaLvaar saMt ka ivaSvaasa Jalakta hO ik p`Bau $pI r%na kaoYa Aapkaop`aPt hao gayao hOM. pasauraoM kI iganatI kI ek rIit sao yah p`baMQa ek hI pasaur vaalaa yaanaI pasaur 2673 maanaa jaata hO ijasamaoM 77 pMi>yaaM hOM. dUsarI rIit sao [samao M 38 pasaur hOM jaao2673 sao 2710 tk iganao jaato hOM. yahaM 'prkala naaiyaka' kI isqait icai~t hO.baadla ko iSaKrvaalao pva-t BaUdovaI ko vaxasqala hO M. saagar iJalaimala vas~ hO. saundr naidyaaM nasa hOM jaao ]raoja sao gaujartI hO. Syaamala maoGa sao banaI jaUD,o vaalaI saU ya- kao ApnaolalaaT ko AaBaU YaNa kI trh QaarNa krtI hOM.Aapko tIna mau#ya isawaMt hOM : Qama- Aqa-evaM kama. jaao tIsaro kI Kaoja krto hOM vao Anya daonaaoM kao BaI p aPt kr laoto hOM. jaaocaaOqao kao caahto hOM vao [nako baaro mao M kovala baaola sakto hO M jaOsaa ik 'hmanao saunaa h'O.'hmanao saunaa hO' ka @yaa Aqa- hO maOM batata hU^M. jaao saat kalao GaaoD,o sao KIcao jaanao vaalaosaUya- ko AaBaa xao~ mao M calao jaato hOM evaM vahaM Amarta ko AmaRt ka AanaMd ]zato hOM vaokovala vahIM rhto hOM kBaI laaOT nahIM sakto.jaOsaa BaI hO rhnao dao. laaomaD,I kao CaoD, kr jaanao vaalao kaga ko pICo jaanao sao @yaa laaBa 

kaomala ]raojavaalaI @yaa huAa tuma jaanatI hao maOMnao baala saMvaara ]raoja pr kMcaukI phnaI kmarQanaI DalaI AaMKaoM maoM kajala lagaayaI tqaa gaoMd Kolanao lagaI. ek saundr manaaorMjana krnao vaalaa saraovar ko naUtna kaomala laala kmala jaOsaI AaMKo ilayao sabakao maugQa krnao vaalao $p ko saaqa vaIiqa maoM KD,a pa~aoM sao nagaaD,  o kI Qauna pr Kola rha qaa tqaa pukar rha qaa 'dUsara kaOna dUsara kaOna ' kaomala ]raojavaalaI hmaarI bahna tqaa maaMevaM AnyaaoM nao kha 'AaAao'. At: maOM laaOTkr calaI gayaI. haya maOMnao Syaamala r%na vaNa-vaalao kao gaMvaa idyaa tqaa Apnao kMgana BaI gaMvaa idyao. mauJao kao[- saaM %vanaa nahIM do saka.

maOMnao ApnaI bauiw gaMvaa dI hO. maora SarIr p`ot jaOsaa hao gayaa hO. sauggao kI trh maQaur baaolanao vaalaI maorI maa^M nao hmaaro }pr laala kumakuma lagaayaa hO tqaa ]sanao laala ku$MjaI maalaa sao Saasta kI pUjaa kI hO jaao ik phlao pUva- maoM vah kBaI eosaI nahIM krtI qaI. [sasaoBaI maoro )dya ka raoga zIk nahIM huAa AaOr na tao hmaara p`otnaumaa $p hI badlaa. maora rMga BaI vaapsa nahIM laaOTa. eosaa doK puranaI p`qaa jaananao vaalaI kuC vaRWaAaoM nao raya dI 'BaivaYya batanao vaalao iksaI vanabaaisanaI sao [sao idKaAao vah bata dogaI ik kaOna [sa pr savaar hO'. yah saunakr ek kalao jaU D,ovaalaI vanabaaisanaI vahaM AayaI.kuC Anna ek tStrI pr Dalakr Sapqa Kato tqaa ]sao ihlaato hue caaraoM trf GaUmakr SaaMt hao gayaI.

, ,

,

,, , ,

,

( )

?

! ?

? ?

!

maaoxa 

i Saoirya it$maDla prkalasvaamaI 332dvyapbaMQama 

Page 333: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 333/519

ApnaI tlahqaI saU  MGa kr baaolaI 'yah hjaar naama vaalaa hO'.ifr ek Syaamala sva$p idKayaa. Apnao haqa sao SaMK kI trh banaakr tulasaI maalaa sao

sajaa huAa idKayaI AaOr baaolaI 'Drao mat jaao tumharI ikSaaorI pr savaar hO vah kao[-dUsara nahIM hO maOM ]sao AcCI trh jaanatI hU^ M.' kTarI nayanaaoM vaalaI sajainayaaoM maOMbata}M iksako carNa nao Qara kao maapa iksanao laMka kao jalaakr Basma kr idyaa ek tUfana maoM iksanao pva-t ]za ilayaa iksanao samaud maMqana ikyaa Aba yah doKaosaMsaar kao inagala kr puna: banaanao sao saMtuYT na hue tao Aap AayaPpaid mao Mgaaya caranao Aayao.tba ek idna saundr vas~aBaUiYat saundr caala laala haoMz evaM kMcaukI vaalaI yaSaaoda maqaanaI laokr idna Bar dhI maqakr qak kr caUr hao gayaI.saBaI ma@Kna ek GaD,o maoM jamaakr }Mcao rssaI ko CIMko pr saurixat rK dI. jaba kTarI nayanaao M vaalaI yaSaaoda vahaM sao hT gayaI tao p`Bau jaao qaknao ko bahanao sao saaonao ka svaaMga rcao hue qao ]zo AaOr ApnaI baaMh kI }prI Baaga kao vahaM tk jahaM kMQao pr maalaa laTk rhI qaI jaba GaD,o ko knaKa kaoCUnao lagaa ma@Kna ko pa~ mao DUbaao idyaa evaM saMpUNa- ma@Kna caT kr gayao. tba ek CaMC ko GaD,o kao vahaM faoD,kr qakkr saaonao ka svaaMga Barto hue saao gayao. jaba vah laaOTI tao

Aapkao doKI. tba jaao ma@Kna rKI qaI ]sao gaayaba hue doK Apnao poT kao pITto hue saaocaI '[sa EaImaana\kao CaoD, kr dUsara kaOna yahaM Aa sakta hO ' tba vah baaolaI 'eo maOMjaanatI hU^M tUnao yah ikyaa hO.’tba sabaaoM kao doKnao ko ilayao ek laMbaI rssaI sao p`Bau kao }Kla maoM majabaUtI sao baaMQa dI.tba JaUzo gaussao ka p`dSa-na krtI hu[- p`Bau kI ipTa[- kI AaOr Aap Apnao poT ko th saojaaor sao icallaato rho. Aba Aagao saunaao.tba p`Bau ek baD,o tala maoM jaakr ]sako jala kao]Woilat krnao lagao. jaba ek saaxaat maR%yau ko samaana BayaMkr naaga Apnao hjaar fnaaoM kao

]zakr baaolaa 'AaAao' Aap ]sako fnaaoM pr Apnao maMgalamaya carNaaoM sao kUd pD,o. ]sakobaad jaba SaUp-naKa nao Aakr kha 'maOM saIta ko samatulya hU^M' tba p`Bau nao tlavaar sao ]sakonaak kana kaT ilayao.tba ]sako Baa[- Kr dUYaNa kao Apnao QanauYa sao nark Baoja idyaa.laala fla ko samaana haoMz evaM kMcaukI QaarNa ikyao vaOdohI ko ilayao Aapnao ravaNa kodsa isaraoM kao QaraSaayaI kr AanaMd manaayaa. Aap A$NaaBa nayana p`Bau SaoMknamaala hO.Aap narisaMh hOM ijasanao Apnao naKaoM sao ihrNya kI CatI caIr kr ]sakI AMtD,I ka maalaa Apnao piva~ vaxasqala pr QaarNa kr ilayaa. Aapko vadna sao ]sako lahU Tpkto rhoAaOr Aap KD,o rho evaM ]sako maaMsa evaM lahU sao Z,ko hue ApnaI BaujaaAaoM kao zaokto hue 

,,

,

!

?

? ?

( )

? !

? ?

vaRndavana maqaura 

i Saoirya it$maDla prkalasvaamaI 333dvyapbaMQama 

Page 334: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 334/519

Aap garjato calao gayao. jaba Aap vaamana $p maoM maabalaI ko pasa Aayao tao Aapnao tIna pga jamaIna maaMgaI. tba vaRht $p QaarNa kr saarI Qara maap laI. Aap vaxasqala pr tulasaI 

QaarNa krnao vaalao p`Bau hOM ijasanao dovaaoM tqaa AsauraoM ko baIca kI AMthIna Sa~uta maoM hstxaop krto hue ek kalao pva-t kao sqaaipt kr naaga kI rssaI lapoTto hue saagar ka maMqana ikyaa.jaba ek ivaSaala haqaI kmala ko saraovar maoM KD,a hao Aak`maNakarI ga`ah sao saMGaYa-rt qaa tao ]sanao laMbao saUMZ, sao ek kmala Aip-t krto hue Aat- pukar kI 'naarayaNa r%na vaNa-vaalao SaoYaSaayaI pBau hmaarI sahayata kr rxaa kIijayao'. p`Bau yah saunakr Aayao evaM ga`ah ko jabaD,o kao dao Baaga mao M caIr idyaa tqaa yaatnaaga`st haqaI ka ]war ikyaa.ho sajanaI hjaar naama vaalao p`Bau nao AapkI baoTI koa [satrh sao raogaga`st kr idyaa hO. yah kh kr vanabaaisanaI nao ApnaI baat pUrI kI.hmalaaogaaoM kI maa M Apnao saMdoh kao imaTato hue baaolaI 'ma%sya nayanaa sajainayaaoM Agar pBau hI hOM tao @yaa ApnaI tulasaI maalaa nahIM doMgao @yaa yah baoTI ]nakI Bai> maoM nahIM rhtI hOp`Bau [sako ilayao AjanavaI nahIM hOM' AaOr calaI gayaI. jaba sao hmanao Aapka Syaamala sva$p doKa hO galaI galaI ibanaa saaM%vanaa ko ]tavalaapna maoM GaUmao cala rhI hU^M. ibanaa hmaoM batayao

SaItla hvaa QaIro QaIro hmaara p`aNa lao rhI hO.ho jaUD,o vaalaI sajanaI laaok Apvaad sao bacanao ko ilayao maO M kuC nahIM kr saktI.maOMnaoApnao )dya kao batayaa 'ho maoro Asa> )dya maiNavaNa- ko p`Bau ko pasa jaakr pUCaoeosaa na hao ik Apnao Sa~u sauna laoM '@yaa Aap AitsauMdr ApnaI tulasaI kI maalaa pdana kroMgao yaa nahIM kroMgao vao yaa tao $koM yaa nahIM baaolaMo vahaM zhrnaa nahIM laaOT kr Aa jaaAao. haya maora )dya BaI mauJao BaUlakr saagar saa salaaonao p`Bau ko pICo calaa gayaa AaOr kBaI nahIM laaOTa. maOM paipnaI Apnao pD, aosa ko ilayao manaaorMjana ka saaQana banagayaI hU^ M.

kao[- maorI Aaor sao nahIM baaolata. maora )dya Aaga maoM maaoma kI trh ipGala rha hO. jabaik laaok saaota hO maorI baD,  I baD,I AaMKaoM maoM naIMd nahIM hO. inaYklaMk p`Bau ka naama maOM vyaitk`ma sao baaolatI rhtI hU^M. pUva- maoM BaI eosao jana hue hOM ijanaka p`oma naIlao saagar kI trh ]maD,ta rha hO.madna kI inaYzurta kao kaOna nahIM jaanata ivaSaoYakr [sao doKao jaao ik Anya jana yaa ek jana nahIM hO bailk [nd` kI baoTI vaasavad<aa hO. [sanao Apnao rajaSaahI pirvaoSa kao CaoD, idyaa AaOr baoD,I vaalao p`omaI ko ilayao galaI maoM Aa gayaI jaao Apnao vaxasqala pr ApnaI p`  oimaka ka maalaa phnao hue qaa. tba @yaa laaogaaoM nao ]sakI hMsaI ]D,ayaI ifr kaOna mauJao iSaxaa donao ka saahsa krogaa AaOr jabatk maO M Syaamala p`Bau ko $va$p kao

,,

,,

' , ,

!

!

? ?

!

!

?

!

!

?

?

?

i Saoirya it$maDla prkalasvaamaI 334dvyapbaMQama 

Page 335: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 335/519

doKtI hU^M ijanhaoMnao ma$du vaRxaaoM kao taoD, a ek haqaI kI rxaa kI tao dUsaro ka daMt ]KaD, ilayaa.

it$vaoMkTma it$@kaovalaUr }McaI dIvaala vaalaI kaMcaI ko }rgama evaM porgama vaollaarOvaogka it$vaalaI it$<ankla narOyaU r it$PpuilayaUr it$ArMgama kNNamaMgaOkvaanaUr ivaNNagarma it$@kNNapurma it$ccaorO it$AlandUr SaItla kuDndOkiDgaO kDlamallaO saugaMiQat baagaaoM ka [DvaondO naIma-laO maaila$maSaaolaO it$maaogaUr jagat pisaw badrI ]<ar maqaura evaM saBaI maMidr vaalao nagaraoM maoM Apnao rajaIvanayana tulasaImaalaaQaarI evaM SaItla A$NaaBanayana p`Bau ko Anaiganat maMgalamaya naamaaoM kao ]laTa 

pulaTa ]ccaarNa krto maOM GaUmatI calaUMgaI. maOM Sapqa KatI hU^M ik laaok Apvaad kaoBaulaakr laMbao taD, ko QaD, pr psaMdIda GaaoD,o jaOsaI savaarI k$MgaI tqaa %yaajya maDla pa}MgaI.

[sa p`baMQa kI rcanaa it$maMgaO AaLvaar yaanaI prkala svaamaI nao kI hO. yah p`Bau kI p`Saist hO ijasamaoM AaLvaar saMt ka ivaSvaasa Jalakta hO ik p`Bau $pI r%na kaoYa Aapkaop`aPt hao gayao hO M.pasauraoM kI iganatI kI ek rIit sao yah p`baMQa ek hI pasaur vaalaa yaanaI 

pasaur 2674 maanaa jaata hO ijasamaoM 148 pMi>yaaM hOM. dUsarI rIit sao [samaoM 80 pasaur hOMjaao 2711 sao 2790 tk iganao jaato hOM. yahaM prkala naaiyaka kI isqait icai~t hO.p`Bau kI jaya hao jaao saagar ko maQya icatkvaro hjaar fna ko naaga pr Sayana krto hOM jahaMhr fna jyaaoit-maya maiNa sao ivaBaUiYat hO p`Bau makr kuMDla QaarNa ikyao hOM jaao catuid-k p`kaSa ivaKorta hO. taraoM ko samaU h ko saaqa AakaSa Aapka C~ hO jabaik saUya- evaMcaMd` p`kaSa ko sa aot hOM.BaUdovaI ko ilayao taro fUlaaoM kI maalaa jaOsao hOM baadla jaUD,a hO evaM maaila$maSaaolaO tqaa 

vaoMkTma ko pva-t ]raoja hOM. Aap p`Bau ko carNaarivaMd kI saovaa saagar lahraoM $pI haqaaoM saokrtI hOM. gaaOrvaSaalaI kmalainavaaisanaI hMsagaaimanaI laxmaI BaI p`Bau ko carNaaivaMd kI saovaa Apnao haqaaoM sao krtI hOM.p`Bau yaaoga inad`a sao jaagakr jagat kI saRiYT ka p arMBa krto hOMijanakI naaiBa sao kmala inaklata hO ijasapr ba`*maa baOzo hOM AaoOr ijanhaoMnao vaod kI rcanaa kI.vaod [sa jagat maoM caar pu$Yaaqa- ko $p maoM Qama- Aqa- kama maaoxa kI vyaa#yaa krto hOM. @yaa 

nahIM hO [na caarao M mao M AMitma kao jaao p`aqaimakta doto hOM jaao sabasao kma mah%va ka hO vaoigaro hue fla evaM p<ao Kakr rhto hOM Apnao SarIr kao kYT doto hO M pNa-Saalaa maoM saaoto

,

, , , ,, , , , , , ,

, , , , , ,, , , , , ,

, ,

,

, ,

, ,, ,

p`baMQa 22. poirya it$maDla 2674

?

i poirya it$maDla prkalasvaamaI 33dvyapbaMQama 5

Page 336: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 336/519

hOM gamaI- maoM QaU p maoM rhkr tqaa jaaD,o maoM zMZ,o saraovar ko jala maoM p`vaoSa kr Apnao Aap kaodMiDt krto hOM tqaa jaOsaa ik khto hOM SarIr CUTnao pr p` acaIna maaga- ka AnausarNa krto

hOM. laoikna hma nahIM jaanato kaOna khaM gayaa. Agar saUya- ko Cod sao parkr vao svaga- jaatohOM tao yah batanao kao[- laaOT kr Aayaa hO @yaa CaoTI bauiw evaM xaud ivacaar vaalao [sa pr bahut kuC khto rhto hOM.]nakao sahI &ana donao vaalao hma kaOna hOMjaOsaa BaI hao [sao CaoD,ao. Aba ]nakao doKao jaao p`qama maaga- Qama- ka AnausarNa krto hO M. vaohjaar AaMK vaalao svaga- ko AiQapit [nd` ko saunahlao nagar maoM jaato hOM evaM dovaaoM sao sammaana p`aPt kr isaMhasana pr ivarajamaana haoto hOM jahaM fUla saI kaomala ikSaaoiryaaM ]naka cavar DulaatI hOM. SaItla hvaa bahtI hO tiD,t roKa saI kRSa kiT ikSaaoiryaaM Aasa pasa maoMcamaktI rhtI hOM tqaa Apnao caMd` samaana mauKmaMDla pr mau>amaya mauskana ivaKortI hOM.]nakI SaaMt AaMKoM tqaa maRgaSaavak saI najaroM ]nakao AakYa-k evaM pUjya banaatI hOM.klpvaRxaao M ko saunahlao fU la evaM maQauma@KI ilapTo AmaRtmaya maMdar vaRxaaoM ko vana sao iGara hO. SaundiryaaM svagaI-ya fUlaaoM kI maalaa phna maaor kI trh saundr idKnao vaalaa jaUD,a phnatI hOM.Qama- ko AnausarNa krnao vaalao svaga- maoM [na saundiryaaoM sao Apnaa manaaorMjana krtohOM jahaM r%najaiD,t fSa- maoM $baI sao pMi>yaaM lagaI hOM AaOr sfiTk ko iknaaro camakto hOM.

maUMgaa jaiD,t evaM sauvaNa- pi<ayaao M sao sajao plaMga hOM.hMsagaaimanaI rMBaa vaINaa pr tojaI sao AMgauilayaaM GaumaatI hu[-M idvya svar maoM gaatI hOM. vao laaoga jaba caahoM yao saba }pr AakaSa mao M sauna sakto hOM. yahaM Ganao vaYaa- ko baadla pUNa- caMd` pr tqaa gagana cauMbaI jyaaoit-maya ATairyaaoM pr jahaM AaBaU YaNa kI bai<ayaaM lagaI hOM lata kI BaaMit SaaoBaa doto hOM.SaaMt AaMKaoM vaalaI saundiryaaM kaomala $[- ko gaVo pr sauKd ivaCavana lagaatI hOM.jaba iKD,ikyaaoM ko drvaajao Kulato hOM tao hMsa ko pOr sao ivaKr kr ]D,to hue naIlao kmala ka praga SaItla hvaa ko saaqa saundiryaaoM ko ]raoja pr ko caMdna kao sauKato

hue QaIro sao bahtI hOM tqaa ijasako saugaMQa ka pICa krto BaaOMro maMD,rato hOM.tiD,t roKa saI kRSakiT dao baaMsa saI baahaoM pr AaQaairt hOM tqaa galao ko har ko sauvaNa- iSa@ko maQaur Aavaaja dotI hOM. Qama- maaga-vaalao [sa trh ka sauK Baaogato hOM ]nako )dya ipGalato hO Mjaba plakoM na igarnao vaalaI nayanaao M ko maRgaSaavak saI icatvana kao doKto hOM tqaa ]nakI ivajayaI mauskana sao AanaMidt haoto hue ]nako AmaRt haoMzaoM ka pana krto hOM. @yaa Qama-maaga- ka AnausarNa [sa trh ko ivaidt ]_oSya sao tao nahIM krto hOMyahaM tk ik Aqa- ko maaga- ka BaI yahI ]_oSya hO. At: hma yaui>saMgat kama maaga- ka hI AnausarNa kroMgao. hmalaaogaaoM nao saunaa hO ik timala p`qaa maoM maRganayanaI hMsagaaimanaI saundrI 

,,

,

,,

, ,,

?

?

?

i poirya it$maDla prkalasvaamaI 336dvyapbaMQama 

Page 337: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 337/519

kBaI BaI pu$Ya p`omaI ko karNa maDla nahIM krtI. hma yah svaIkar nahIM kroMgao At:]<ar ko saMskRt vaalaI p`qaa ka AnausarNa kro Mgao. jaao hmalaaogaaoM ko saaqa sahmat nahIM hOM

]nhoM dixaNa ko phaD,aoM ko laala caMdna ko gauNaaoM ko baaro kI jaanakarI ka ABaava lagata hO. vao laaoga ]nalaaogaaoM mao M nahIM hO jaao gaaopikSaaor kI baMSaI kI Qauna sao d`ivat haoto haoM.vaokBaI BaI saaMZ,aoM ko galao kI GaMTI kI Aavaaja sao du KI nahIM haoto. taD, vaRxaaoM ko kMTIlaoGaaosalaaoM sao laMbao caaoMca vaalao Ainrla pxaI kI jaaoD,  I kI maOqauna hotu pukar kao saunakr vaod`ivat nahIM haoto.AaMgana maoM pU Na- caMd`maa kI caaMdnaI ko Clakava sao vao maUicC-t nahIM haoto.p`oma ko dovata madna ko fUla ko baaNaaoM sao vao kBaI Aaht na haoto AaOr na saunahlao QaUla BarI vaIiqayaaoM maoM vao maDla ko ilayao jaato. camaolaI sao saugaMiQat sauKd hvaa sao ]nako ]raoja AQaaoBaaga evaM jaU D,o maoM gaudgaudI nahIM haotI tqaa vao kaomala ivaCavana pr Apnao p`omaI ko saaqa ko sauKd xaNaaoM ko ilayao ]%kMizt nahIM haoto. vao Apnao naarI sva$p kao inarqa-k gaMvaa dotohOM. vao dIGaa-yau haoMyaaowa rajaa nao Apnao ipta kI Aa&a pr rajya turt CaoD, idyaa AaOr nagar ko laaoga raoto]sako pICo Aayao. Apnaa doSa CaoD,kr BaUKo poT icalaicalaato ma$BaUima xao~ ko pqarIlaophaD,aM o kao baaMsa kao BaI faD, donao vaalaI gama- hvaa kI Jaao Mka kao sahto par 

ikyaa.maR%yaudayaI raxasaaoM ko kMkrIlao xao~ maoM p`vaoSa kr icalaicalaatI QaUp maoM saumana saa saukaomala carNaaoM sao Ba`maNa ikyaa. rajaa rama ko pICo pICo @yaa hMsagaaimanaI vaOdohI nahIMGaUmaI tiD,t roKa saI kRSa kiT laala haoMz kalaI AaMKaoM evaM maRganayanaI kI icatvana vaalaI yah ikSaaorI puna: vahaM ]pisqat hu[-. Apnao p`omaI kao na pakr yah Apnao baD,o Baa[-ko pasa gayaI jaao [sao saudUr xao~ maoM lao gayao. Baa[- kao CaoD,kr yah yauwxao~ maoM gayaI jahaMApnao p`omaI kao pakr ]nasao vyaah rcaI. yauw ko AMt tk p`tIxaa kr ]nako idvya vaxsqala ko AailaMgana kao p`aPt kI. mahakavya mahaBaart sao saunakr hmanao @yaa nahIM

jaanaa hO ik naaga knyaa ]laupI nao mahana ku$yaaowa QanaMjaya sao p`oma ikyaa ijasanao saugaMiQat gaMgaa sao isaMicat ]pjaa} xao~ pr Saasana ikyaa naarI laaja Baya vaovasaI evaM mayaa-da kaogaMvaakr ]laupI nao Apnao tnao hue ]raojaaoM ko saaqa p`omaI ko pva-tnaumaa vaxasqala ka AailaMgana ikyaa tqaa patala laaok ko rajya maoM vaapsa laaOT gayaI.saagar sao pirvaR<a Qara pr saunahlao nagar maoM rhnao vaalao Asaur purMdr sao naaSa kao p`aPt hue.dovaond` ko samatulya baanaasaur kI gauiD,yaa saI saundr baoTI }Yaa qaI jaao ibanaa kao[- p`ityaaogaI ko Akolao camaktI rhtI qaI. ]sakI saKI ica~laoKa nao ]sako pva-t samaana catuBau-ja 

p`omaI Aina$w kao laa idyaa jaao hmaaro p`omaI kRYNa ko PaaO~ hOM AaOr ijasako saaqa AnaokaoM

!

? , ,

?

i poirya it$maDla prkalasvaamaI 337dvyapbaMQama 

Page 338: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 338/519

idna vah AanaMd manaayaI. sajanaI AaplaaogaaoM nao hmaarI baat Qyaana sao saunaa Aba jyaada hma @yaa khoM

Pava-t raja ihmavaana kI maUMgaa jaOsaI haoMz evaM ivajayaI mauskana vaalaI hMsagaaimanaI lata saI kRSakaya idvya baoTI ]maa nao paMcaao [indyaaoM ka Samana kr koSa kao jaTa banaatI hu[- Gaaor tpsyaa kI. iSava nao Apnao hjaarao M haqaaoM kao fOlaato hue Aigna ]%pnna krnao ko ilayaomauT\zI KaolaI tqaa haqaaoM maoM i~SaUla ilayao vadna pr Basma lagaayao jaTa sao Baro isar evaM pOraoMmaoM pajaoba phnao saMsaar ko }pr AakaSa maoM naR%ya ikyaa. ]maa ko samaana tpsvaI hao nao saoiSava nao ]saka AailaMgana ikyaa.Agar maOM jyaada ]dahrNa dUMgaI tao mahaBaart ko tulya hao jaayaogaa. At: maOM Apnao p`omaraoga ka dRYTaMt dotI hU^M. vaOidk ?iYayaaoM ko inavaasa sqaana saugaMiQat baagaaoM sao iGaro it$narOyaUr maoM jaba pva-t samaana sauvaNa- drbaajaa Kulaa tao hmaaro p`Bau ka hmaoM dSa-na imalaa. ]saI xaNa p`Bau ka vaxasqala haoMz carNa haqa AaM KoM pva-tnaumaa kalao saraovar mao M kmala fUla ko GanaogaucCo sao idKo. Aapka kmarQanaI galao ka har kMgana kuMDla maukuT tqaa iSaKr kor%na saba tojaaomaya saUya- ko samaana p`dIPt qao.r%napva-t p`Bau pr ek saukaomala lata ilapTI qaI. vah hMsanaI evaM maaornaI jaOsaI qaI tqaa 

kiT tiD,t ro Ka jaOsaI qaI.vah dao baaMsaao pr dao kTaoiryaaoM kao saMBaalao qaI. ]saka hao Mz pko kaovaO fla jaOsaI maaMsala qaa. ]sakI AaMKoM koNDO maClaI jaOsaI qaI. eosaI saundrta vaalaI naarI EaI dovaI Apnao p`omaI ko pasa KD,I qaI. hmaoM yah tinak BaI pta nahIM calaa ik hmaara mana )dya kMgana evaM kmarQanaI iKsak rho qao. tba saagar ka AMthIna gaja-na hmaoM yaatnaa donao lagaa. ip`ya caaMd kI caaMdnaI hma pr tPt haokr igar rhI qaI.na jaanaokOsao caaMd nao Apnaa svaBaava badla ilayaa fUlaao M kI saugaMQa vaalaI tqaa dixaNa pva-t kocandnavaRxa ko praga sao AiBaiYa> sabakao sauK phuMcaanao vaalaI SaItla vaayau hmaaro }pr 

tPt hvaa kI trh bah rhI qaI. AaMgana ko taD, vaRxa pr ko kMTIlao Gaaosalaa sao AanaovaalaI Ainrla yaugala ko maOqauna kI pukar hmaaro )dya maoM baCI- kI trh Gausa rhI qaI.Sai>SaalaI BaujaaAaoM vaalao madna Apnao gannao ko QanauYa kI DaorI kao kana tk KIMcakr fU laaoM ko baaNa sao hmaaro )dya kao vaoQa rho hOM. ]nhoM raoknao vaalaa kao[- nahIM hO. hma ApnaI ikSaaorIpnaa evaM AnauBavahInata ko karNa knnapurma ko p`Bau ko vaxasqala ka AailaMgana nahIM p`aPt kr sako jaao EaIpit hOM tqaa sauvaNa- ko pva-t jaOsao KD,  o hOM.jaOsao pqarIlao vanaaoM maoMfU la iKlakr ivaKr jaato hOM ]saI trh hmaara ikSaaorIpna hmaarI AaKaoM ko samaana vyaqa-haota jaa rha hO. haya [sao raoknao kI AaOYaQa sao kao[- Avagat nahIM idKta.

!

?

, ,

?

!

,

, , , , ,

i poirya it$maDla prkalasvaamaI 338dvyapbaMQama 

Page 339: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 339/519

ek vaRYaBa Apnao galao maoM rssaI sao }McaI GaMTI baaMQao ikSaaoiyaao M kI AaMKao M maoM camak ]%pnna krto hue Saama maoM Aakr lagaatar GaMTI bajaata hO. yah Aavaaja hmaaro kana maoM maR%yaudayaI 

baCI- kI trh GausatI hO. bataAao kOsao [sa inaYzurta kao raoka jaayao. iksanao yah ikyaa Apnao vaxasqala pr tulasaI kI maalaa QaarNa krnao vaalao p`Bau nao caaMd kao Saap sao mau> 

krnao vaalao maoGa vaNa- vaalao p`Bau nao CaoTo kayaa fUla ko saugaMQa kao ivaKornao vaalao p`Bau naosaagar pr saotu banaakr haqaI evaM GaaoD,o vaalao raxasa raja kao yauw maoM caunaaOtI doto hue ]sakodsa maukuT vaalao isaraoM kao QaraSaayaI kr dixaNa idSaa maoM Baoja idyaa.]sa pBau nao jaao hjaar AaMKaoM vaalao [nd` evaM Anya dovataAaoM ko balapUva-k rajya CInanaovaalao ihrNya ko ivaraoQa maoM Aaga bavaUlaa AaMKoM tqaa cak` ilayao Bayaanak isaMh ko $p maoMAakr ibanaa hiqayaar ko ]sao ]saka koSa pkD,kr ApnaI gaaod maoM baOzayaa evaM APanaoGaumaavadar naKaoM sao ]sakI CatI caIr dI tqaa sabaaoM sao pUijat hue. ]sa p`Bau nao jaao saUkr ko $p maoM Gaumaavadar daMtaoM pr ihrNyaaxa Wara jala maoM iCpayaI QarnaI kao }pr ]zayaa evaM naR %ya ikyaa. ]sa p`Bau nao jaao ]dar $p maoM pva-t evaM naaga sao saagar ka maMqana ikyaa AaOr maMqana ko samaya daonaaoM jyaaoitpu-Mja tarogana tqaa Anya saBaI saagar ko saaqa ca@kr kaTto idKo tqaa laMbao samaya sao dovaaMo ko yaatnaaga`st jaIvana ka AMt krto hue AmaRt 

inakalakr ]nhoM do idyaa. ]sa p`Bau nao jaao ifr CaoTo vaamana $p maoM Asaur maavalaI ko mahana ya& maoM Aayao tqaa ]sao Ait p`sanna krto hue yaui>pU va-k Apnao pOr kI maap sao tIna pga jamaIna maaMga laI evaM Asaur nao vacana do idyaa t%kala Aapka idvya maukuT AakaSa CUnaolagaa tqaa pajaoba vaalao PaOr saataoM laaok kao par kr gayaa maabalaI kao Cla pUva-k vaSa maoMkrto hue saara jagat Apnaa ilayaa.Aap kmala inavaaisanaI tiD,t roKa saI kRSa kiT vaalaI laxmaI ko pit hOM. Aap ivaNNagar ko sauvaNa- pva-t hO M. r%na sao BarpU r kuDndO ko yaaowa vaRYaBa hOM. dixaNa ku$MgauDI 

ko maUMgaa pva-t hOM. SaaMt it$caorO ko ]darmanaa p`Bau hOM.vayalaaila ko Pyaaro AmaRt hOM jahaMhMsa kmala maoM Gar banaato hOM. dIvaaraoM sao iGaro kNNamaMgaO ko klpvaRxa tiD,t evaM jyaaoitma-ya saUya- hO M.vaollaarO ko pnnaa evaM sauvaNa-maya kaoYa hOM. puTkulaI ko yaaowa vaRYaBa hOM . saMpnna ArMgama ko r%na pva-t hOM. vallavala maoM naiPPanaaya ko pitdova hOM. it$Ppor ko Ajanmaa p`Bau hOM.xaIrsaagar ko ibanaakaTo maiNa hOM. hmaaro )dya maoM rhnao vaalao pUjya hOM. kDlamalaOko AaScaya-maya p`Bau hOM. svaiga-kaoM ko iSarmaaOr hOM. it$tnkla ko dxa Sai>SaalaI p`BauhOM. eosaa rhsya jaao kao[- samaJa nahIM pata : maaotI hMsa ma%sya isaMh caar vaod ba`*maaND kao inagalanao vaalao kaovalaU r ko p`vaoSa baOzka maoM p`kT haonao vaalao AaScaya-maya p`Bau dd- sao

? ,, ,

,,

, , , , ,, ,

i poiryait$maDla prkalasvaamaI 339dvyapbaMQama 

Page 340: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 340/519

krahto raxasaI ko stna pana krto rhnao vaalao iSaSau AlandUr ko tojaaomaya p`Bau jahaMsaraovaraoM maoM hMsa maCilayaaoM kao KaojatI hOM dixaNa ica~kUT ko maoro Qana sada barsato rhnao

vaalao pva-t vaoMkTma ko p`Bau maaila$maSaaolaO ko rajaa evaM dUlha p`Bau kaoi+yaUr ko p`Bau jaaomaR%yaudayaI tIxNa cak` kao QaarNa krto hOM.maoyyama ko hir jaao AmaRt kI baaZ, hOM. [ndlaUr ko vaOidk ?iYa dIvaaraoM ko nagar kaMcaI kosvaiga-kaoM ko naaqa vaolau@kO ko narisaMh saMpnna pDkma ko rajakumaar vaogka ko yaaoga inad`aSaayaI pBau ]$kma ko pBau A+avyau@karma ko Sai>vaana vaRYaBa maoro )dya kaocaurakr svaiga-kaoM pr rajya krnao vaalao p`Bau mauiLkLma ko p`kaSadIp samaya maapnao vaalao

AadnaUr ko inavaasaI kla Aaja evaM Aanaovaalaa kla naIma-laO ko caar vaod bananao vaalao p`BaupullaaiNa ko p`Bau u naaMgaur ko maiNamaaD kaoiyala ko dUlha p`BautlaOccaMga naaNmaidyama ko naok p`Bau . kNNapurma ko maoro kRYNa p`Bau. hrjagah Aapkao Kaojato hue maOM krbaw hao pUjaa Aip-t k$MgaI tqaa )dya ko ]d\gaar kao p`kT k$MgaI.@yaa Aap ApnaI k$Naa evaM vadna sao hmaoM laaBaainvat nahIM kroMgao Agar nahIMkroMgao tao hma saundiryaaoM ko samaxa vaOidk ?iYayaaoM sao Ba>ao M sao tqaa [sa ivaSaala Qara korajaaAaoM sao AapkI krtUt ko baaro maoM Kulaoyaama bata}MgaI. Aapnao gaaopjanaaoM kI kuiTyaa 

sao ma@Kna caurayaa }Kla maoM baaMQa kr Aap gaaopnaarI yaSaaoda sao pITo gayao pva-t ko $p maoM [nd` ko ilayao laayaa gayaa gaaD,IBaro Baaojya pdaqa- gaaovaw-na pr Ka gayao purakala maoMrajaaAaoM kI saBaa maoM inamna dUtvaahk ko $p maoM jaakr Apmaana ka GaUMT pIyao. gailayaaoM maoMnagaaD,o kI Qauna pr naR%ya krto hue ikSaaoiryaaoM ko mana kao caura ilayao tqaa AnyaaoM nao Aapko[sa Sarart ko ilayao AaScaya- p`kT ikyaa.Sai>SaalaI laMka ko rajaa kI bahna SaUp-naKa nao jaba jaMgala mao M kama sao vaSaIBaUt Bayaanak $p QaarNa kr ilayaa qaa tba Aapnao ]sakonaak kana kaT ilayao qao. ?iYa ko ya& kI rKvaalao krto samaya Aapnao pva-t ko samaana raxasaI taD,ka ka naaSa ikyaa. evaM Anya bahut saaro klpnaatIt karnaamaaoM kao Aapnaoikyaa hO.jagat kao Kulaoyaama batato hue laaoklaaja kao %yaaga kr QaOya-pUva-k maDla k$MgaI.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 89. it$AdnaUr :1.sqaana : timala naaDu ko svaamaImalaO tqaa it$puLmabautmagauMDI idvya xao~ ko pasa 

Avaisqat hO. yah kuMBakaonama sao 18 ik maI pr hO tqaa kuMBakaonama sao svaamaImalaO raoD maoMit$vaOkvaU r ko rasto isqat hO.

,, ,

, ,

,, , ,

, , ,, ,

, , ,, , ,

, ,

, ,,

timala evaM saMskRt ko p`Ba 

?

i poiryait$maDla prkalasvaamaI 340dvyapbaMQama 

Page 341: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 341/519

2.ivaga`h sva$p : Aap BaujaMga Sayana Avasqaa mao M Apnaa isar mar@kla pr rKkr saaoyaohue hO M. mar@kla maap taOla ka ek pa~ hO. Aap pUvaa-iBama uK hOM AaOr 

AanaMdla@kumaOyana kho jaato hOM. ]%sava ivaga`h kao rMganaaqana khto hOM. gaBa-gaRh maoM kmala maoM ba`*maa EaIdovaI BaUdovaI evaM kamaQaonau ka dSa-na haota hO. tayar kmalavaaisanaI yaa Baaga-vaI yaa maM~pIzoSvarI yaa EaIcak`inavaaisanaI khI jaatI hO. tayar ka ]%sava ivaga`h rMganaayakI naama sao jaanaa jaata hO. yahaM saUya- evaM caMd` puYkrNaI hO M tqaa p`Nava ivamaana hO.punnaO maLma sqala vaRxa hO tqaa yahaM ka sqala puraNa ba`*maaMD puraNa hO.3.maihmaa : yah Baaga-va xao~ kha jaata hO. [sao isaMhapurma yaa saMjaIvaIpurma BaI khtohOM. po$maala 'AMdu Ala@kuna Ayyana' yaanaI jaao samaya evaM sqaana ka laoKa rKnao vaalaokho jaato hOM.yahaM it$maMgaO AaLvaar Bagavaana ko gaBa-gaRh mao M ivarajamaana hOM. AaLvaar saMt haqa maoM tlavaar KIMcao KD,  o hOM. khto hOM EaIrMgama maMidr ko inamaa-Na sao qakkr Aap yahaM ek idna ivaEaama krnao Aa gayao. rat maoM po$maala nao svaPna idyaa ik hma sao jaaojauD,ta hO vah EaIsaMpnna hao jaata hO prMtu Aap tao ivapnna hI rh gayao.kla p`at: Aap nadI iknaaro Aa[yao Aapkao Qana p`aPt haogaa. saMt p`at:kala nadI iknaaro phuMcao. ek Sai>maana pu$Ya nao Aapkao ek pa~ sao ima+I idyaa jaao Aapko pasa Aato hI svaNa- maoM

pirNat hao gayaa. jaba dUsaro laaoga BaI ima+I maaMgao jaao ]nako pasa ima+I hI rh gayaI.naaraja haokr Anya laaogaaoM nao ]sa AadmaI pr yaanaI po$maala pr hmalaa kr idyaa.AaLvaar saMt nao ApnaI tlavaar KIMcakr p`Bau kI rxaa kI.kamaQaonau ka p`aduBaa-va laxmaI sao phlao huAa qaa [sailayao kamaQaonau nao Apnao kao laxmaI saoEaoYz batayaa. po$maala nao mar@kla yaanaI maap ka ek pa~ doto hue kamaQaonau kao Barnaokao kha. kamaQaonau ]sa pa~ kao Bar nahIM sakI. jaba laxmaI kI baarI Aa[- tao laxmaI nao]samaoM ek tulasaI dla Dala idyaa AaOr pa~ Bar gayaa. kamaQaonau nao laxmaI kao EaoYz maana 

kr yahaM tpsyaa kI. timala maoM 'Aa' ka Aqa- hO gaaya evaM 'dna' ka Aqa- hO tp tqaa ']r' ka Aqa- hO sqaana. ta%pya- hO ik jahaM gaaya nao tp saaQanaa kI vah AdnaU r hO.it$maMgaO AaLvaar kao p`Bau nao svaPna dokr kaoillaDma maoM baulaayaa evaM ek pgaD,I baaMQaovyavasaayaI ko $p maoM EaIrMgama ko inamaa-Na hotu maap pa~ mar@kla sao taOlakr laoKa puistka 'AaolaO' maoM 'eLutnaI' sao dja- krto hue AavaSyak QanaraiSa ]plabQa krayaa. AaLvaar saMt kao saMSaya hao gayaa.]nhaoMnao vyavasaayaI ka pta pUCa. vyavasaayaI vahaM sao ]zkr cala idyaa. AaLvaar saMt nao pICa ikyaa tba vah vyavasaayaI AdnaUr ko gaBa-gaRh maoM Gausa gayaa.

yahaM po$maala Apnao baayaoM haqa maoM AaoLO evaM eLutnaI rKkr Sayana krto hOM tqaa 

, ,

i poiryait$maDla prkalasvaamaI 341dvyapbaMQama 

Page 342: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 342/519

mar@kla Aapko isarhanao tikyaa kI trh pD,a huAa hO.ina%yasaUrI sao xaubQa haokr Bagavaana nao vaOkuNz CaoD, idyaa evaM yahaM Aakr BaUima pr ivaEaama 

krnao lagao. laxmaI nao AaidSaoYa kao Baojakr p`Bau ka pta lagaayaa. AaidSaoYa nao Bagavaana sao ]sao Apnao Sayyaa ko $p maoM ]pyaaoga laanao ka AnauraoQa ikyaa. phlao Bagavaana naoAaidSaoYa ka samaaEayama ikyaa tba ]sa pr Sayana ikyaa.laxmaI nao ek baar ek maalaa ]phar ko $p mao M BaRgau mauina kao idyaa. mauina nao ]sao [nd` kaodo idyaa. [nd` nao ]sa maalaa kao eoravat haqaI ko galao mao M Dala idyaa. eoravat nao ]sa maalaa kao Apnao saUMD, sao taoD,kr pOraoM sao kucala Dalaa. mauina nao kuipt haokr [nd` kao Saap doidyaa tqaa AdnaUr maoM Aakr ek saMtana ko ilayao tpsyaa krnao lagao. [nd` BaI yahaMAakr tpsyaa krnao lagao. kmala ko fU la maoM p`kT haokr laxmaI nao mauina kao Baaga-vaI konaama sao saMtana saMpnna ikyaa. Bagavaana yahaM pQaaro tqaa Baaga-vaI sao pirNaya sambaMQa ikyaa. pirNaya ko samaya hI laxmaI nao [nd` kao Saap sao mau> kr idyaa.khto hOM yahaM ko gaBa-gaRh maoM maiNatUNa naamako dao KMBao hOM. [na KMBaaoM ko AailaMgana krnao vaalao ka maaoxa AvaSyaMBaavaI batlaayaa jaata hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : Parkala svaamaI poirya it$maDla 2674.

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

EaIkUr<aaLvaar yaanaI EaI kUroSa svaamaI ko iSaYya it$varMgatmaudnaar nao [sakI rcanaa kI.janaEauit hO ik maudnaar ek p`kaMD ivaWana qao AaOr kuroSa svaamaI Apnao jaIvana kala maoMiksaI kao iSaYya nahIM banaato qao. EaIrMgama ko kaya-klaapaoM ko saMpadna maoM sahayata kodRiYTkaoNa sao ramaanauja svaamaI nao ]nhoM kuroSa svaamaI ko SaasanaaQaIna kr idyaa qaa. p`arMBa maoM maudnaar nao kovala ramaanauja svaamaI kI p`Saist gaayaI qaI [sailayao ramaanauja svaamaI nao

[nakI rcanaa kao saunakr ]sao naYT kr donao kao kha. jaba maudnaar nao puna: saBaI AaLvaaraoM kI p`Saist gaayak ko $p maoM ramaanauja svaamaI kI p`Saist gaayaI tao ramaanauja svaamaI nao [sa rcanaa kao svaIkar kr ilayaa.tba sao yah rcanaa idvyap`baMQama ka ek mah%vapUNa- ihssaa hao gayaa hO tqaa [sao [yapa- yaanaI tIsaro hjaarvaalao p`baMQa kI kiD,yaaoM koAMitma kD,I maoM sqaana idyaa gayaa hO.pasauraoM kI iganatI kI ek rIit sao [sao samaoikt naalaaiyara pasauraoM kI iganatI sao baahr rKa gayaa hO. [samaoM kula 108 pasaur hO M evaM pasaur iganatI kI dUsarI rIit sao [sako pasaur 

naalaaiyara ko pasaur 2791 sao 2898 tk hOM.[sa rcanaa ka saar inamnavat hO.

,

p`baMQa 23. ramaanauja naUT/ndaid 

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 342dvyapbaMQama 

Page 343: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 343/519

ho )dya AaAao ramaanauja ka naama laao. Aapnao &anavaana laaogaaoM kao maaga- idKayaa.Aapnao p`kaMD kiva maarna ko carNaaoM kI pUjaa kI ijanhaoMnao vaxasqala pr kmalainavaaisanaI 

laxmaI kao QaarNa krnao vaalao p`Bau kI AakMz p`Saist gaayaI. hmao M sada AapkocarNakmala ko pasa sqaana imalao. maOM Apnao saaOBaagya kao samaJa nahIM sakta. ramaanauja koAsaIma ]darpnaa kao CaoD,kr maora )dya AaOr kuC nahIM saaocata. Aapnao ]nasabaao M ka saMga CaoD, idyaa jaao AmaRtmaya baagaao M sao iGaro ArMgama ko p`Bau ko carNaaoM kI p`Saist nahIMgaato tqaa kurOyaalaur ko rajaa it$maMgaOyaaLvaar kI SarNaagait nahIM laI . ho ]dar )dya duYTa%maa kula ko laaogaaoM kI saMgait sao hTakr mauJao AiWtIya saMt ramaanauja ko prma pUjya evaM ip`ya laaogaaoM ko carNaaoM maoM lagaa idyaa. [sa kRpa ko ilayao hma isar navaato hOM. ramaanauja p`Bau nao sabaaoM kao kovala p`qama p`Bau kI pUjaa krnao kao ]%saaiht ikyaa evaM mauJao [sa saMsaar maoM AadmaI banaa idyaa. Aapnao hmaaro yaugaao M puranao kmaao-M ko AMQakar kao dUr kr APanaocarNa kao hmaaro isar pr rK idyaa.hmao M Aba kao[- Baya nahIM hO. maitBa`ma laaoga jaaoramaanauja kao ApnaI saMpi<a nahIM samaJato ]nako ApSabd kao hma p`SaMsaa samaJaoMgao. jaaolaaoga Aapko gauNaaoM kao ip`ya samaJato hOM vao hmaarI kivata maoM KaoT nahIM payaoMgao @yaaoMik [sasaohma Aapko naama ka gaana kr rho hOM. Po  `amaaisa> )dya vaalao ip`ya kiva ramaanauja kI pSaMsaa 

maoM ]pyau> SabdaoM ko caunaava maoM saxama nahIM haoto. haya [sa papI )dya maoM Bai> ko karNa hI hma BaI AapkI p`SaMsaa krnao ka pyaasa kr rho hOM.yah ek ]nmaad hI kha jaa sakta hO.kur<aaLvaar ko SarNa maoM Aakr ijanakI gaaqaa SabdaoM sao pro hO AaOr jaao hmaoM Cd\ma &ana ko ga*var sao baahr inakalato hOM hma ramaanauja kI p`Saist gaato hOM ijanhaoMnao hmaoM pap sao baahr inakalaa.kumaagaI- bananao sao hma baca gayao hOM AaOr hmaoM iksaI baat ka pScaa<aap nahIM hO.paoyagaO Aalavaar nao vaod ko saar evaM timala kivata kI sarsata kao imalaakr ek dIp 

jalaayaa jaao yaatnaa ko AMQakar kao dUr Bagaayaa. ramaanauja nao ]sa dIpk kao Apnao )dya maoM sqaaipt ikyaa Aap hmaaro naaqa evaM svaamaI hOM. BaUt Aalavaar nao &ana ka dIp jalaayaa tqaa Ba>aoM ko )dya ko AMQakar kao dUr Bagaayaa. ramaanauja ]sa AaLvaar kocarNa kao Apnao )dya maoM rKkr Aanaindt hue. jaao vaod ko rxak hOM AaOr naok hOM vaoAapkI sada p`Saist gaayaoMgao. it$kao[-laUr maoM ]sa rat jaba AMQakar kI Cayaa ka AMt huAa tao poya AaLvaar nao gaaopikSaaor AaScaya-maya p`Bau kao kmala inavaaisanaI laxmaI kosaaqa doKa. ramaanauja nao AaLvaar ko idvya carNa kI pUjaa kI. jaao ramaanauja pr Apnaa 

p`oma barsaato hOM vao saaOBaagyaSaalaI evaM ivaiSaYT maoQaa ko Ba> hOM. it$PPanaaLvaar nao vaod 

!

!

!

,

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 343dvyapbaMQama 

Page 344: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 344/519

ko tqya kao maQaur timala pdao M maoM Z,ala idyaa. ramaanauja nao sada AaLvaar ko carNakmala pr Aip-t puYpaoM kI maalaa phnaI. jaao ramaanauja kI SarNa laoto hOM ]nakI ivaiSaYTta ka 

[sa ivastRt jagat maoM hma vaNa-na nahIM kr sakto hOM. ramaanauja ko )dyaakaSa maoMit$maiLSaOyaalavaar ko carNaarivaMd Cayao rhto hOM. jaao ramaanauja ko Ba>aoM kI pUjaa kr Aapko carNaarivand kI p`Saist gaato hOM vao hmaaro ip`ya svaamaI hOM. taonDraidPPaaoiD AaLvaar nao vaOidk &ana sao saugaMiQat timala pdao M kI maalaa banaayaI tqaa Aapko Wara inaima-t naUtna hrI tulasaI p<aI kI gauqaI hue maalaa ArMgama p`Bau ko carNaarivaMd pr Aip-t krnaoyaaogya hOM.sa%yavaadI ramaanauja nao AaLvaar kI ekmaa~ pUjaa kI. ramaanauja ko carNa hmaaro ek maa~ AaEaya hOM.kaollaI ko rajaa kulaSaoKr AaLvaar nao klaa%mak gaaOrva sao pUNa- pdaoM kao gaayaa. ]na mahana laaogaao M kI ramaanauja p`SaMsaa krto hOM jaao AaLvaar ko pdaoM kao gaato hOM. Apnao ]war ko ilayao tPt vana pva-t evaM saagar maoM KD,o haokr kizna tpsyaa ko maaga- kao CaoD,kr hmanao ramaanauja ko carNaaoM maoM AaEaya payaa hO hmaara itrskar Aap kBaI nahIM kroMgao. p`oma ko Jarnaa sao nahato hue poiryaaLvaar nao pBau ko ilayao PPalaaMDu gaayaa “AapkI jaya hao”“Aapka gaaOrva AxauNNa rho” jaOsao gaIt ijasamaoM Anya caIjaaoM kao Baulaakr inarMtr p`oma ka 

p`vaah bahta hO. ramaanauja sada [nakao Apnao )dya maoM rKto hOM. jaao ramaanauja kI mahanata kao samaJato nahIM hO vaOsao naIca laaogaaoM kI saMgait maOM kBaI nahI k$Mgaa.Aba maOM yah nahIM caa hU^Mgaa. kila ko ek C~ p`Baava maoM Aakr inaYklaMk vaod maoM BaI klaMk laga jaanao pr prma ]dar ramaanauja mauina ka Avatar huAa jaao AaMDala ko kRpa pa~ hue. AMaDala ek baailaka kvaiya~I qaI jaao phlao svayaM maalaa phna kr baad maoM ArMgama ko Bagavaana kaophnaatI qaI AaOr Bagavaana ]sa maalaa kao Apnao maukuT pr lapoTkr QaarNa krto qao.AaojasvaI evaM AlaaOikk kiva naIlana it$maMgaOyaaLvaar nao knnamaMgaO ko p`Bau evaM Anya 

maMidr nagaraoM pr timala mao gaIt kI rcanaa kI. hmaaro ramaanauja Aapkao bahut hI caahtohOM. jaao Aap mao M AaEaya laogaa vah duid-na yaa sauidna kI GaTnaaAaoM sao mau> rhogaa.maQaurkiva Apnao )dya maoM Apnao svaamaI SaDgaaopna kao isqat kr AanaMidt rhnaa caahto qaoijanaka pRqvaI pr Avatar Agamya vaod kao hjaar maRdu pdaoM maoM $paMtirt krnao ko ilayaohuAa qaa. ramaanauja nao AaLvaar ko carNa kI SarNa ka maaga- batayaa. Aap hmaaroekmaa~ AaEaya hOM. maarna SaDgaaopna ko EaImauK sao gaayao jaanao vaalaa timala vaod it$vaayamaaoiL hI p`Bau ka AanaMd p`dana krnao vaalaa ek maa~ Aija-t krnao yaaogya saMpi<a 

hO. yah maata ipta EaoYz Aacaaya- yahaM tk ik kmalainavaaisanaI laxmaI pit hO. [sa 

,

, , ,

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 344dvyapbaMQama 

Page 345: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 345/519

baat ka rhsyaaod\GaaTna krnao vaalao ramaanauja hmaaro AmaRt hOM.naaqamauina maRdu maQaurkiva kI pUjaa sao gaaOrvaainvat haoto qao jaao rsaaiYa> it$vaayamaaoiL kao

gaanao ka maharqa p`aPt ikyao hue qao AaOr jaao ]nhoM fUlaao M ko baaga sao iGaro dixaNa ku$gaur kosvaamaI SaDgaaopna sao ivarasat maoM imalaa qaa. naaqamauina ko ilayao Apnao )dya kao p`oma sao Barnaovaalao ramaanauja hmaarI Apar saMpda hOM. yaamaunaacaaya- hmaaro p`Bau ramaanauja ko pqa p`dSa-k hue jaao Qama-maaga- pr calanao vaalao saMyamaI saMtaoM ko sama`aT hOM. Aapka saMrxaNa imala jaanao kobaad hma kBaI BaI saMkINa- bauiwvaalao marNaQamaa- manauYyaaoM ko War pr yaatnaa Jaolaoto hue yah nahIM gaayaoMgao “ho saMpda barsaanao vaalao maoGa”.sauba`maNya ivanaayak iSava pava-tI Aigna evaM Anya dovata Apnaa pIz idKato hue Baaga gayao AaOr pukara “ho tInaaoM laaokaoM ko inayaMta” “ho saRiYTkta-“. kRYNa nao [sa hd tk APanao pu~ ramaanauja pr dyaa idKayaI. jaao AapkI pUjaa krto hOM vao hmaaro BaivaYya kI inaiQa hOM.Qaaima-k p`vaRit vaalao laaoga ramaanauja kao Apnao )dya kaoYa maoM rKto hOM. maOM papI [sa jagat maoM maoro samaana Anya papI nahIM hO Apnao ClaI kzaor )dya sao AapkI p`Saist gaanao ka dussaahsa idKayaa hO. Agar saBaI p`at: saMQyaa evaM rai~ Anavart AapkI gaaqaa gaato rhoM tba BaI Aapko AnaMt sad\gauNaaoM ka AMt nahIM pa sakto.

vao idna qao jaba Gaaor pap ko kmaao-M sao hmaaro Anaiganat janma hue hmaarI ]ma` baZ,I evaM hma qako. Aba hmanao sauKd SyaamamaoGa kI trh ramaanauja kao doK ilayaa hO AaOr hmaarI rxaa haogayaI hO @yaaoMik Z,aogapUNa- tpsyaa ko AQama maaga- sao vao Alaga rKto hOM.SyaamamaoGa kI trh ]dar ramaanauja [sa ivastRt jagat maoM kaOna Aapka k$Naamaya svaBaava kao samaJa sakta hO ma OM tao pap ka Kot qaa evaM Aapnao svayaM hmaoM svaIkar ikyaa.Aaja Aapka sadgauNa [sa AQama jaIva ko ilayao AmaRt hO.SyaamamaoGa kI trh ]dar jagatp`isaw ramaanauja nao hmaoM pUva- ko Gaaor duYkmaao -M sao Alaga ikyaa. Qaaima-k jana jaao Aapka SarNa laoto

hOM caaho vao iksaI BaI kula ko haoM AaOr jaao BaI ]naka duYkma- rha hao vao hmaaro gauNavaana svaamaI hOM.kBaI nahIM kma haoto toja evaM gaaOrvavaalao tqaa sada p`Baava maoM baZ,to rhnao vaalaoramaanauja SyaamamaoGa kI trh AapkI ]darta hmaaro )dya kao maugQa ikyao hue hO.Aapko baD,Ppna kI AaBaa maoM kao[- daoYa nahIM hO prMtu maOM sahmaa rhta hU^M.jaao naiPpnaaya ko p`omaI tqaa kMsa ko vaQa krnao vaalao kRYNa ko fUla saa saukaomala carNaaoM kI pUjaa nahIM krto eosao AQamabauiw vaalao kao ramaanauja kBaI nahIM imalato. Aapko naama kaoCaoD,kr hmaara )dya Anya iksaI ka gaana evaM iva$davalaI nahIM krta. Ahao maoro jaIvana kao @yaa hI saaOBaagyaSaalaI AaSaIYa imalaa hO ramaanauja nao Bai>maaga- kao baD,  I _Z,ta sao

,

,

, ,

, ,

!

!

?

!

!

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 345dvyapbaMQama 

Page 346: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 346/519

sqaaipt ikyaa hO ijasamaoM p`Bau sao imalanao ka saaQana dixaNaI ku$gaur ko svaamaI ko gaayao hue maQaur timala vaod hOM. Ahao kba hmaarI AaMKoM [sa sa%ya kao jaananao vaalao Ba>aoM kI pMi>yaaoM

kao doKkr p`sanna haogaI ima~vat inaYklaMk ramaanauja nao Apnao vyaaKyaana sao spYT kr idyaa ik AaScaya-maya p`Bau kRYNa [sa ba`*maaND ko saBaI jaIvaaoM ko svaamaI hOM. Aap hmaaro)dya ko svaamaI hOM.Aba yah baat inarqa-k hO ik caaho hma svaga- ka Aanand ]zayaoM yaa narkgaamaI banaoM.ho )dya AnaokaoM janmaaoM sao AnaokaoM gaBaao-M maoM hma AMthIna idna mahInaa evaMvaYaao-M tk yaatnaa Baaogato rho. Aba ibanaa iksaI dUsaro ivaklp ka ivacaar ikyao hma ramaanauja ko carNaaoM maoM Aa igaro hOM ijanaka )dya Ai<aigarI ko naaqa ]dar haqaaoM vaalaovardraja ko p`oma sao ]%Plaaivat hO.ApnaI tpsyaa ko p`Baava sao ramaanauja nao kila ko ivanaaSakarI p`Baava sao jagat kao baahr inakalaa tqaa rxaa kI.jaao Aapkao p`aPt kr lao Mgao ]nako pasa tojaaomaya &ana saihYNauta yaaogyata yaSa saMpi<a sabakuC Apnao Aap Aa jaayaoMgao. pd\maEaI laxmaI konaaqa saudSa-na cak ` nandkI KD\ga kaOmaaodkI gada SaarMga QanauYa evaM dixaNaavatI-paHcajanya SaM K QaarNa krto hOM. AcCo laaogaaoM kI rxaa ko ilayao yao saBaI ramaanauja mauina ko$p mao M Aayao hOM. yaVip Gaaor kila ko sava-vyaapI klpnaatIt Sai> ka naaSa hao gayaa qaa 

prMtu ramaanauja ka p`Baava dRiYTgaaocar nahIM hao payaa. jaba nark ko laoKa maoM hmaaro pUva- kopapaoM kao imaTa idyaa gayaa tba ramaanauja kI mahanata saUya- ko trh camak ]zI. Qara pr maOMiksaI dova kI pUjaa nahIM k$Mgaa. 'ho maoGa' khto hue marNaaQamaa- kI pSaMsaa nahIM k$Mgaa.laoikna ramaanauja ko carNaarivaMd kao kBaI nahIM BaulaUMgaa jaao kovala it$ArMgama ka naama maa~ laonao sao p`oma kI baaZ, sao ]%Plaaivat kr doto hOM. kma- kOsao kBaI BaI hmaaro pasa Aayaogaa cak`QaarNa krnao vaalao saBaI jaIvaao M ko naaqa nao pura kala maoM Aja-una kao vaod ka iCpa huAa rhsya batayaa. ]sa samaya BaI jaao ]dasaI kI vaodnaa sao ga`st qao p`Bau nao ]nhoM

AcCo maaga- ka pramaSa- idyaa AaOr [sa trh sao ramaanauja ka pdap-Na huAa. Bai>Baava sao Aaotp`aot jagap`isaw ramaayaNa kao ramaanauja nao Apnao )dya maoM rKa. Aapko p`MSasanaIya Ba> kur<aaLvaana evaM carNa vaMdnaIya )dyad`avaI saMt praSar Ba+ nao [sa AQama maoM AaSaa kI ikrNa doKkr ApnaI saovaa maoM lagaa ilayaa.saaOBaagyaSaailayaaoM sao pSaMisat ramaanauja Aapnao Aaja hmaoM Apnaa saovak banaakr ApnaI k$Naa ka p`dSa-na ikyaa hO. laoikna hmaoM svacCMd CaoD,kr @yaaoM hmaaro jaIvana ko [na vaYaao-Mkao Aapnao vyaqa- jaanao idyaa haya [sa saUxma baat kao maOM samaJa nahIM sakta kRpyaa batayaoM. ho )dya saMtana saMpi<a evaM p%naI kI maRgamarIicaka maoM daOD,to hue hma ApnaI 

!

!

?

!

? !

!

,, , ,

, , , ,

,

,

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 346dvyapbaMQama 

Page 347: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 347/519

Sai> vyaqa- gaMvaa idyao. ramaanauja nao yaatnaa evaM AMQakar ko jaIvana kao badlato hue hmaoMAapkao samaJanao kI bauiw dI. @yaa Anya kao[- Aapko sanaatna gaaOrva ko samaana hO

saMyama ka va`t rKnao vaalao ramaanauja nao jagat kao yah batayaa ik jaIvana ko caar ]_oSya hOM:isawaMt ka jaIvana Aqa- Aja-na [-cCa kI pUi<a- evaM puna-janma saoCuTkara . [na sabaaoM mao M kRYNa kao p` aPt krnaa hI [cCa pUi<a- hO evaM Anya tIna [sako sahayak hOM. yaVip maaQava hr gaBa- mao p`vaoSa kr janma laoto hOM evaM hmaarI AaMKaoM kosaamanao KD,o haoto hOM hma Aapkao do Knao maoM Asamaqa- hOM. jabaik ramaanauja ko ek Avatar saosabaao M ka naarayaNa ko carNaaoM tk jaanao ka saUxma &ana imala gayaa hO.sa%vagauNa saMpnna ramaanauja nao batayaa ik pd\maEaI pit ArMgana hI saBaI jaIvaaoM ko naaqa hOM.ApnaI AsaIma kRpa sao Aapnao naairyaao M ko ]raoja p`oma ko kIcaD, sao hmaoM KIMcakr baahr inakalaa evaM hmaarI rxaa kI. ho jagat ko laagaaoM Aa%maivanaaSak kila sao inapTnao ka hma ek mahana rasta batato hOM.'ramaanauja' khao. jaOsao hI yah kama kraogao tumharI bauiw Qavala saai%vak hao jaayaogaI mauMh AmaRt sao Bar jaayaogaa evaM janma marNa kI yaatnaayao M Baaga jaayaoMgaI. AcCo laaoga ramaanauja kao saBaI Qamaao-M Wara batayao gayao AnaokaoM Qama- maaga- ko &ata ko $p maoM jaanato hO M . Aap caarao vaod ko &ata hOM tqaa maQaur timala ko tIna AayaamaaoM maoM

inapuNa hOM : kivata saMgaIt evaM naaTk. jaao Aapka naama ivaSvaasa pUva-k nahIM laoto vaoiksa ]_oSya sao [sa saMsaar maoM rhto hOM ramaanauja Aapko carNa ko a p`aPt krnao sao baD,a ]_oSya nahIM hao sakta evaM Aapko carNaao M kI kRpa ko ibanaa yah imala nahIM sakta. jaaoyah jaanato hOM vao [sao maht $p mao M p`aPt kr cauko hOM jaOsaa Aapnao Aaja hmaoM idyaa. iktnaa idyaa yah khnaa hmaaro Sabdao sao pro hO. EaIBaaYyama\ pdana krnao vaalao ramaanauja kI hma p`Saist gaato hOM.Aapnao maarna SaDgaaopna ko timala vaod ko saar kao samaJa kr C: maaga- koWMd kao samaaPt ikyaa. hmaaro AQama )dya maoM p`vaoSa kr Aapnao hmaaro ivacaar kao inama-la 

kr idyaa. hmaaro p`vaINa ramaanauja nao saMsaar kao ivaSvaasa idlaayaa ik rMganaaqa ko p`Bau hI ba`*maaND ko pUjanaIya naaqa hOM. Aap AiWtIya hOM evaM hmaaro Gaaor kmaao-M kao caUr krto hue hmaaro )dya mao M idna rat inavaasa krto hOM. Aba saMsaar maoM kaOna maorI barabarI kr sakta hO

saai%vakaoM sao p`SaMisat ramaanauja AapkI dyaa ko isavaa hmaaro jaOsao AQama ko ilayao kao[-AaEaya nahIM hO.hmaaro isavaa AapkI dyaa Anya~ jaa BaI nahIM saktI. jaba daonaaoM ekhI maaga- ka AvalaMbana kroM tao ifr daonaaoM kao Alaga rKnaa inarqa-k nahIM hO @yaa dixaNaI ArMgama KotaoM evaM kmala fUlaaoM kI AmaRtmayaI naidyaaoM sao iGara hO. ramaanauja naorMganaaqa ko carNa kao Apnao isar pr rKa tqaa Apnao kao rMganaaqa ko carNaaoM pr rK 

?

!

? !

?

? !

?

, , ,

, ,

, ,

( ) ( ) ( )

( )

Qama- Aqa- kama  

maaoxa 

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 347dvyapbaMQama 

Page 348: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 348/519

idyaa. Qara pr ramaanauja ko Avatar ko baad C: naaistk mataoM ka p`saar samaaPt hao gayaa tqaa Qama- ka maaga- p`Sast huAa evaM kila pr ivajaya p aPt kr ilayaa gayaa. yaitraja 

evaM SaaSvat yaSa vaalao ramaanauja ko carNaarivaMd AcCo laaogaaoM ko ivacaar maoM p`Baat kI CTa ivaKorto hOM. ivaraoiQayaaoM kao Bayaak`aMt krto hue vao ]nako )dya kao ivadINa- kr dotohOM.hmaaro daoYapUNa- evaM inamnastr kI kivata ko vao sauQaI Qaark hOM. purakala maoM pBau naoBaart ko yauw maoM paMca paMDvaaoM ko ilayao GaaoD,ovaalao rqa kao hMkayaa. Aba AaphI Ba>aoM koAmaRt ramaanauja banakr hmaarI ]nnait ko ilayao Avatar ilayao hOM.hma [samaoM Anya karNa tao nahIM doKto. Apnao dSa-na sao ramaanauja nao C: naaistk mataoM kao praijat kr catuid-k Apnaa yaSa fOlaayaa. hmaaro AQama )dya maM o pva oSa kr yaugala kmaao -M ka AMt ikyaa tqaa hmaoM rMganaaqa ko carNaarivaMd sao laagaI lagaa idyaa. yao Aapko kuC cama%kairk kR%ya hOM. AaScaya-maya gaaOrvaSaalaI ramaanauja hmaaro klp vaRxa hOM. AapkaoivaWtjana caahto hOM evaM Aap hma pr Saasana krnao ko ilayao Aayao. Aapnao i@laYT isawaMt ka p`itpadna kr yah batayaa ik saara jagat p`Bau ka Aavaasa hO evaM saBaI jaIva p`Bau kI Aa%maa hO M. ramaanauja dSa-na kI AcCa[- kao doKkr naIca naaistk saba ivaKr gayao. vaOidk sa%ya naarayaNa ka sauKd p`itpadna huAa. dixaNaI ku$gaur ko sant ka 

AananddayaI timala vaod kao nayaa jaIvana imalaa. saugaMiQat baagaaoM sao iGaro dixaNa ArMgama kop`Bau ko Ba>gana ramaanauja kI p`Saist gaanao maoM AanaMd manaayao. Aapnao timala vaod ko gaana kI prMpra sqaaipt kI. jaao Aapkao maoGa saa ]dar maana kr pU jaa krto hOM vao hmaarovaMSaanaugat svaamaI hOM.jaga sao sammaainat hmaaro pavana Aacaaya- ramaanauja yauw maoM frsaa calaakr [@kIsa rajaaAaoMka AMt krnao vaalao p`Bau kI carNavaMdnaa krto hOM. Aapkao pakr hmaara )dya Anya kuC nahIM saaocata tqaa hmaara haoMz Anya kuC nahIM baaolata. Anya iksaI caIja sao

p`Baaivat na haokr yaitraja ramaanauja nao rMganaaqa ko Ba>aoM ko carNaaoM kao Apnaa ip`ya maanaa. AapkI dyaa sao saaOBaagyaSaalaI bana hmaara )dya Anya kuC nahIM caahta. yah maanato hue ik vaod ka saar Aa%ma&ana p`aPt krnaa hO. baalaisawaMt vaalaaoM nao caOtnya kaoba`*ma maana ilayaa tqaa jaD, jagat ka itrskar kr idyaa. ]nalaaogaaoM nao Aagao batayaa ik SarIr %yaaganao pr jaIva savao-Evar sao imala jaata hO. hmaaro ramaanauja nao [nasaba Anaga-la baataoM pr Apnao isawaMt ko baojaaoD, tk- evaM gahro ivacaar sao ivajaya p`aPt kI. kila kosamasaamaiyak kala maoM jabaik AMQakr AazaoM idSaaAaoM maoM fOlakr saagar pya-nt vyaaPt hO

Agar ramaanauja caar vaodaoM ko p`kaSa sao AMQakar ka naaSa nahIM ikyao haoto tao hmalaaoga [sa 

( )saMicat evaM p`arbQa 

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 348dvyapbaMQama 

Page 349: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 349/519

saccaa[- ko &ana sao dUr rh jaato ik naarayaNa hI saaro jaIva ko p`Bau evaM naaqa hOM. jahaM p`Baukao samaJanao vaalao jaIvaaoM kI pMi>yaaM haoM jahaM it$vaayamaaoiL ka saMgaIt bajata hao jahaM

Apnao vaxasqala pr pd\maEaI laxmaI kao QaarNa krnao vaalao p`Bau rhto haoM ]dar evaM hmaarokula ko svaamaI ramaanauja vahIM p`vaoSa kr iTkto hOM.Paap ko ina%ya baZ,to jahrIlao gaucCo mao M hma fMsa gayao qao prMtu ramaanauja Aayao AaOr hmaarosvaamaI banao.[sako baad BaI yah saMt yaaoigayaao M sao pU ijat hao SaaSvat yaSa kI jyaaoit kosaaqa baZ,to gayao. [sa jagat nao yah cama%kar doKa hO. dovaaiQarajaa kao pUjanao vaalaokur<aaLvaar kI SaaSvat kRpa sabaaoM kao imalaI jaao ramaanauja ko carNa mao M SarNa ilayao.kur<aaLvaar ko carNa kao pkD,  o rhnao sao hma pr pap kI pkD, Z,IlaI pD, gayaI hO. Aba hmaoM kao[- du:K nahIM hO. mahana ivaWana ramaanauja jaao C: naaistk mataoM ko AMQaivaSvaasaI hOM vao Qara pr ya~ t~ Aapko Wara pICa krnao ko karNa Baagao cala rho hOM.hmaoM AaSaIYa doM ik Aapko carNaaivaMd ka pICa hma ]saItrh krto rhoM jaOsao vaRYaBa gaaya kI krta hO. inarqa-k Saas~aqa- vaalao SaavaQaana maQaur timala pnna vaalao it$vaayamaaoLI ko mad saoma<a evaM vaOidk sa%ya $pI BaarI saUMZ, vaalaa ramaanauja naamak haqaI ]nma<a hao sava-~ GaU ma rha hO. tumalaaogaaoM ko jaIvana ka AMt hao gayaa hO. ramaanauja nao jaao &ana idyaa hO ]sasao

]pinaYad ko saBaI ivavaadaoM ka AMt hao gayaa hO. inarqa-k Saas~aqa- vaalao ka p`Baava samaaPt hao gayaa hO.vaOidk ?iYayaaoM kao }Mcaa sqaana imalaa hO. jagat ka bahut klyaaNa huAa hO. daoYaI jaIvana ko yaugala kmaao-M ka naaSa hao gayaa hO. jaao &ana sao pirp@va )dya sao ina%ya pUjaa krto hOM ]nhoM maaQava p`Bau AakaSa jagat ka maaoxa doto hOM. hmaaro )dya kI kimayaaoM kao dUr krnao vaalao ramaanauja BaI SarNaagat kao dyaavaSa vahI pd p`dana krto hOM.AaScaya-maya p`Bau nao saaO janaaoM ko }pr SarNaagat Qama-pu~ kaoo ivajaya idlavaayaI. ramaanauja nao hmalaaogaaoM kao yah batayaa ik hmaaro AMga p`Bau kI saovaa ko ilayao hOM jaao yaatnaaga`st jaIvaaoM

kao SarNa doto hOM. AaScaya-maya p`Bau nao purakala maoM saaO janaaoM sao paMca kI laD,a[- maoM Ajau-na korqa calaato samaya ]sao gaIta saunaayaI. hmaaro svaamaI ramaanauja nao [sakI rsaaisa> vyaa#yaa sao jagat kao Aqa- samaJaayaa. Aapko hI Ba>aoM kI AcCa[- mao M hmaara )dya evaM Aa%maa snaana krto hOM. bataAao hmaara iSarmaaOr kaOna hO p`layakala maoM saBaI jaIva bauiw evaM[ind`yaaM kao naYT hao jaanao pr Aa%maa maoM iSaiqala qao. yah doKto hue ArMgama ko p`Bau nao]nasabaao M kI Aa%maa kao zIk kr [indyaaoM kao kaya-SaIla kr idyaa. prMtu Aapnao hmaoM ]sa hd tk AaEaya nahIM idyaa jaao ramaanauja nao hmaoM }pr ]zakr Aaja idyaa hO. ho ramaanauja mauJao evaM maoro svaBaava kao doKto hue evaM Aapko AnaMt gauNa kao doKto hue AapkI kRp`a 

, ,

,

, ,

!

! !

?

!

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 349dvyapbaMQama 

Page 350: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 350/519

hI hmaaro ilayao klyaaNakarI hO. [sako baad BaI Agar Aap mauJamaoM kuC gauNa doKto hOM taoAapko Ba>gana AapkI AsaIma k$Naa ko baaro mao M @yaa khoMgao ho ]dar evaM

klyaaNakarI ramaanauja hmaara Qyaana sada Aapko carNaarivaMd pr rhta hO. maora saara snaoh Wya carNakmala pr nyaaoCavar hO. Aapko klyaaNakarI gauNa maoM hmaarI saovaa samaaiht hao gayaI hO. Aapko karNa hmaaro pUva- ko kmaao-M ka naaSa hao gayaa hO. ramaanauja naohmaoM ]nakI saMgat maoM rKa hO ijanaka )dya [sa baat sao d`ivat haoto rhta hO ik AapnaonaaistkaoM sao jagat kao mau> kr vaOidk maaga- kao sqaaipt ikyaa hO. yah hmaaro svaamaI kI AsaIma k$Naa hO.A%yaMt ]darta dyaa evaM caMd` ko samaana SaaMit sao ramaanauja nao jagat kao AaEaya doto hue vaod ko sa%ya evaM &ana kao p`kaiSat ikyaa. yah saaoca laao Aapko carNa ka Qyaana koisavaa hmaarI kao[- [cCa nahIM hO. BayadayaI samaya cak` ko maaQyama sao AaScaya-maya p`BauduYTaoM ka AMt krto hOM jaao vaod ko maaga- ka AvalaMvana nahIM krto. jabaik maoGa samaana SaItla ramaanauja ]nhoM tqya samaJaakr tojaaomaya vaOidk maaga- pr laato hOM. ho ramaanauja maaotI evaM SaMK donao vaalao isaMicat KotaoM sao iGaro ArMgama ko p`Bau saundr haqaao M maoM cak` SaMK QaarNa kr hmaarI nayanaaoM mao basato hue khto hOM 'maOM tuJao kBaI nahIM CaoDU,Mgaa' . ifr BaI 

Aapko gaaOrva sao hma KIMca kr p`ota%maa sao ga`st kI BaaMit kUdto hOM. ho ramaanauja vaoMkTma pva-t vaOkuMz evaM xaIrsaagar sao samaoikt AanaMd jaao Aap baTaorto hOM vaOsaa hI AanaMd hmaoMAapko carNaarivaMd ko Qyaana sao imalata hO. ivanatI hO dasa kao AnaugaRhIt kroM.ramaanauja nao klpnaatIt ]dartapUNa- k$Naa kI vaYaa- kI. p`gaaZ, vaOidk &ana sao Aapnaonaaistk ivacaaraoM kao hTayaa. saaro saMsaar maoM Aapka yaSa fOla gayaa hO. hmaaro kma- kaoAapnao jaD, sao inakala idyaa hO. maOM samaJa nahIM pa rha hU^M ik yaaogya jana Aba [sako baad @yaa kroMgao ho ramaanauja maoro AQama )dya maoM p`vaoSa kr Aap nao [sao Apnaa Aavaasa banaa 

ilayaa hO. duYT kR%yaaoM sao mau> rKto hue ApnaI k$NaamayaI p`Baava sao hmaoM sahI rasto pr laakr pd\maEaI ko pit kI saovaa maoM lagaa idyaa. Aba Anaga-la isawaMt hmaaro mana mao M kBaI nahIM Aa sakto. jaba ramaanauja [sa saMsaar mao M sa%ya ko AiBaBaavak hOM evaM paKMDI isawaMtaokao naYT krnao vaalao hOM tba BaI haya laaoga Anya p`Bau kI Kaoja maoM lagakr ivaKr rho hOMtqaa ApnaI bauiw ka naaSa kr rho hOM evaM WMd maoM jaIvana yaapna kr rho hOM.jaao ]na AcCo laaogaao M kao yaad krto hOM ijanaka ivaSvaasa maa~ ramaanauja ko naama maoM hO tqaa [nakI pSaMsaa krto hOM maOM kovala [na laaogaaoM kI saovaa ibanaa qako mana vacana kma- sao sava-da sava-~ saba maaOsama maoM k$Mgaa. ho ramaanauja Aapko carNa ko Aqak Ba>aoM kI maOMnao

?

!

!

!

? !

!

,

!

, ,

, ,,

, , ,, ,

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 350dvyapbaMQama 

Page 351: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 351/519

saovaa kI hO. Aapnao svayaM hmaoM ArMgama ko p`Bau ko A$NaaBa carNaarivaMd sada ko ilayaoidyaa hO. [sa AsaIma k$Naa ko badlao hmaoM kuC nahIM donaa hO. ibanaa samyak &ana ko hma 

AnaiBa& Ba`maa%k samaJa ko saaqa GaUma rho qao. xaNa Bar maoM ramaanauja nao hmaoM vaojaaoD, ivaWana banaa idyaa AaOr hmaaro paSva- maoM KD,o hao gayao.jabaik saMsaar nao ]%saah sao kha '@yaa saaOBaagya hO Aap maoGa kI trh ]darta ko ilaya pisaw hOM. ho ramaanauja maO M jagat koyaaogya janaaoM maoM nahIM hU^M jaao Bai> yaaoga ko }Mcao maaga- ka AnausarNa kr maaoxa kI pUNa-ta kaop`aPt krto hO M. doiKyao Aapko maoGa samaana ]darta ko karNa sahja $p maoM hma vaOkuNz kI mahana maui> pa jaayaoMgao. maOMnao ramaanauja kao pa ilayaa hO AaOr [saI ko karNa hma [nakoBa>aoM ko carNa kao pa sako hOM evaM yaugaaoM puranaI kma- kI yaatnaa kao kaT sako hOM. Aaja hma [nako gaaOrva kI nadI kI baaZ, maoM gahro jaakr rsa pana ikyao hOM. maOM AaOr AiQak kI maaMga krnao vaalaa qaa laoikna [saka kao[- AMt nahIM hO. jaao laaoga vaod pZ,nao maoM lagao rhto hOMlaoikna yah nahIM jaana pato ik vaod ka saar yaa [saka saUxma t%va [sa baat maoM inaiht hO ik sava-tojaaomaya p`Bau hI [sa ba`*maaND ko inayaMta hOM ]nako ilayao tqaa AnyaaoM ko ilayao ramaanauja pqa pdSa-k hOM. AapkI pU jaa krnao vaalao hmaaro svaamaI hOM. hmaaro )dya maoM [nalaaogaaoM kI carNaao M kI saovaa CaoD,kr Anya kao[- caah nahIM hO. )dyahIna janaaoM kao sambanQaI khto

hue ]nako snaoh kI caah rKto hue EaaMt hao Aba hma AaOr nahIM ]nako pICo daOD,oMgao.ijanako )dya Sauw hOM jaao piva~ gaqaaoM kao pZ,to hOM evaM jaao ramaanauja kI pUjaa krto hOMkovala vahI hmaaro svaamaI hO M hma ]nakI pUjaa krto hOM. jaao ramaanauja kao jaanato hO M vaoAapko ilayao hmaoSaa p`SaMsaa krto hOM 'Aap caaho ivaWana sao baat kroM yaa saaQaarNa jana saosada Aap sabaaoM sao AcCo SabdaoM maoM baat krto hOM Aaid Aaid.' vaod ko caunao hue &ana jaaoAapnao saMsaar kao idyaa hO vah sava-da p`aPya hO. jaao eosaa nahIM krto vao kila kI yaatnaa saoga`st rhto hOM. jaba naaistk jana baaGa kI BaaMit GaUma rho qao ramaanauja )dya kao pnna 

AaQaairt pd sao Sai>vaana banaakr ]nalaaogaaoM pr isaMh ko $p maoM Aayao. ]Pjaa} kurOyaalaUr ko rajaa kilakinr kao hma isar navaato hOM. ho ramaanauja AapkI gaaqaa pSaMsaa sao pro hO. Agar maOM yah saaoca kr AapkI p`Saist gaa}M ik maOM Aapko mahana gauNaaoM kaojaanata hU^ M yah naIca str ka haogaa.Agar maOM yah kh kr CaoD, dUM ik yah hmaaro baSa ka nahIM tao yah sahI p`Saist haogaI. yah jaanato hue hmaara )dya kBaI BaI AapkI p`SaMsaa saosaMtuYT nahIM haota. mauJao Baya hO ik Aap hmaaro baaro maoM @yaa saaocato haoMgao. ramaanauja hma pr Saasana krnao tqaa hmaoM janma sao mau> krnao Aayao.jaao Aapko baaro maoM saaoca nahIM sakto yaa p`SaMsaa ko pd nahIM gaa sakto yaa Aapko p`SaMsakaoM ko carNa kI pU jaa nahIM kr sakto vao

! !

!

'

, ,

, , ,, , ,,

,,

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 351dvyapbaMQama 

Page 352: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 352/519

AMQakar ko vaahk hOM tqaa AnaokaoM janmaao M kI yaatnaa Qara pr Baaogato rhoMgao. Aagama koBa`maa%mak vyaa#yaa krnao vaalao kovala xaya evaM AMQakar kI Aaor lao jaato hOM. saMsaar kao

AMQakar sao mau> krnao ko ilayao ramaanauja nao ]darpUNa- k$Naa kI vaYaa- krto hue kha ik ArMgama ko p`Bau saBaI jaIvaao M ko svaamaI hOM. Aap ek pU Na-tyaa piva~ jaIvaa%maa hOM. hoivaWanaaoM sao Agamya gaaOrva vaalao ramaanauja jaagat bananao ko ilayao hmanao kao[- tpsyaa nahIMkI hO. na tao hmanao Aapko carNa kI pU jaa kI AaOr na p`Sna pUC kr Aapsao &ana p`aPt ikyao. tbaBaI Aap hmaaro )dya maoM p`vaoSa kr hmaarI AaMKaoM maoM rhto hOM. ivanatI hObata[yao iksa ]_oSya sao k$Naa kI camaktI tlavaar inakalakr mahana tpsvaI ramaanauja hmaaro pasa Aayao AaOr hmaaro kma- ka maUlaaocCodna kr idyaa. @yaa Aap hmaaro

svaamaI nahIM hOM jaao duYga`MqaaoM kao vaOidk vaaNaI khnao vaalao duYTaoM kI baD,baD,ahT kao SaaMt krto hOM jaao AapkI SarNa laoto hO M ramaanauja ]sao dyaa ka Qana tpsyaa ka fla dokr ]sako kma- ko karNa janma kI AavaRi<a ka AMt krto hOM AaOr vaOkuNz ka }Mcaa Aasana doto hOM. AapkI gaaqaa gaana ko isavaa maora )dya Anya iksaI caIja sao p`sanna nahIM rhta.p`Bau saba jaIvaaoM ko )dya maoM rhkr ]saka klyaaNa krto hue maui> doto hOM. laoikna ramaanauja ko samaxa yah snaoh CaoTa idKta hO jaao vaOkuMz CaoD,kr caarao M vaod ko p`saar evaMhr jaIva kao mau> krnao hotu Qara pr Avatirt hue. Gaaor kma- jaao jaIva kao ]Woilat krto rhto hOM [sako karNa hmanao ABaI maaoxa maoM pU Na- ivaSvaasa nahIM ]%pnna ikyaa hO. jaba yah ganda SarIr Asahaya haota hO evaM jaIvana marNa ko baIca jaU Jata hO tba ramaanauja koBa>gana jaao hmaaro svaamaI hOM Akolao hmaara AaEaya haoMgao. jaao AapkI saovaa krto hOM ]nakosnaoh kI rxaa hotu ramaanauja nao Apnaa carNaarivaMd ka AaEaya dokr ]nhoM Apnaa ilayaa.Apnao iSaYyaaoM ko Alaavao jaao ija&asau nahIM hOM ]nako klyaaNa hotu ApnaI AsaIma k$Naa saoiSaYyaaoM kao sava-~ isawaMt ko p`saar ko ilayao ]%saaiht ikyaa. ho maora mana ek baar jaba 

ramaanauja kI SarNa maoM calao Aayao tba vao caaho hmaoM sauKd svaga- BaojaoM yaa jvaalaapUNa- nark doMyaa punaja-nma kI AavaRit maoM Dala doM yaa hma jaOsaa caahto hOM vaOsaa haonao doM hmaoM ivacailat nahIMhaonaa hO. hmaaro idvya klp vaRxa ramaanauja mauina ko Avatar ko baad baD,baD,ato Eamana inaraQaar Saa#ya iSava Aagama ko AalasaI SaUnyavaadI tqaa vaodaMt ko Ba`mapUNa- vyaa#yaa krnao vaalao saBaI [sa pRqvaI pr praijat hao cauko hOM. ho ramaanauja hmaara )dya ek saunahlaa maQauma@KI hO jaao Aapko Aasa pasa [sa caah sao maMD,rata hO ik Aapko carNaar ivaMd ko gaaOrvapUNa- baaZ, sao AmaRt ka pana kr sako. maQauma@KI Anya iksaI caIja ka pana 

BaI nahIM kr sakta. ivanatI hO [sao Avasar dIijayao jaao yah caahta hO. kao[- Anya caIja 

!

?

?

!

!

,

,

,, ,

i ramaanauja naUT/ndaid it$varMgatmaudnaar 352dvyapbaMQama 

Page 353: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 353/519

Page 354: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 354/519

P`abaMQa 24 it$vaayamaaoLI : ek ivahMgama Avalaaokna it$vaayamaaoLI pbaMQama ka caaOqaa hjaar hO.yah savaao -<ama mah%va ka p`baMQa hO tqaa [saka 

paz sada Bagavaana ko sammauK maMidr maoM hI haota hO.SaaoBaa yaa~a maoM [saka paz nahIM ikyaa jaata. yaVip yah nammaaLvaar kI kRit hO prMtu gaIta kI trh it$vaayamaaoLI ko saaropasaur Bagavaana ko EaImauK sao inaklao hOM.[sao saama vaod khto hOM. pUva- maoM batayaa gayaa hOik naalaaiyara idvyapbaMQa ko pasauraoM kI iganatI kI dao rIit hOM. ek rIit sao [ya-pa maoMit$maMgaO AaLvaar ko tInaaoM p`baMQaaoM maoM ek ek hI pasaur kI iganatI krnao pr tqaa ramaanauja nauT/ndaid kI kao[- iganatI nahIM krnao pr it$vaayamaaoLI ka p`arMBa pasaur 2675 sao haota hO. caUMik [samaoM 1102 pasaur hO M [sailayao naalaiyara idvyap`baMQa ko kula pasaur 3776 pr hI samaaPt haoto hOM. dU sarI rIit sao it$vaayamaaoLI ko pasaur 2899 saoparMBa haokr 4000 pr AMt haoto hOM.it$vaayamaaoLI maoM kula 10 Satk hOM. saBaI SatkaoM maoM 10 dSak hOM tqaa ek dSak maoM 11pasaur hOM ijasamao M 11 vaaM pasaur sada flaEauit hO. maa~ ek dSak 2.07 kula 13 pasauraoMsao banaa hO ijasamaoM 12 koSavaaid naama ko ilayao ek ek pasaur hOM tqaa AMitma 13 vaaMflaEauit hO.

nammaaLvaar nao Apnao caaraoM pbaMQaaoM maoM ijana 39 idvyadoSaaoM ka yaSaaogaana ikyaa hO vao inamnavat hOM.

it$vaayamaaoLI p`baMQa kI kuC iCTpuT baatoM ijasaka AaLvaar saMt nao ]llaoK ikyaa hOvao hOM:

naarayaNa evaM laxmaI kI SaaSvat sa<aa ka p`itpadna hO. 3328. 3104iSava evaM naarayaNa ka sva$p 3317 . 3093iSava kao ba`*maa kI KaopD,I sao Saap mau> krnaa k[- sqalaaoM pr vaiNa-t hO. doKoM pasaur 

3333 . 3109

1.xaIrsamaud.2 vaOkuNz. 3.badrI.4.tMjaO maamaiNa .5.AyaaoQyaa .6.maqaura.7.Warka duvarapid.8.vao MkTma.9.EaIrMgama \.10.tona it$PPa or .11.kuDndO .12.malaI$masaaola O.13.it$@kao l aU r.14.va ogka y a qa a o>kar I k aM ca I pu rm a.15.it$tnka k aM ca I  .16.it$@ku$MgauDI.17.it$knnapurma .18.AaoPplaI APPana it$ivaNNagar .19.vaanamaamalaO.20.Aaidiprana ku$gaur AaLvaar it$nagarI .21.tulaOivallaI maMgalama\Arivandlaaocana evaM dovaiprana .22.it$Ppoiryala .23.vargauNamaMgaO.24.EaIvaO Mkuzma .25 .it$puilaMgauDI.26.maayaaku<ana .27.it$vaarinvallaO yaa ArnamaUlaa.28.it$maUiLkuLma .29.it$vana vanDU r .30.it$vallavaaL .31.it$navaO .32.it$vanaMdpurma.33.it$PpuilayaUr ku+naa+u [email protected]$va<aa$ .36.it$ccaoMganaUr .37.it$@kiD<aanama .38.it$vanapirSarna .39.it$maaogaUr .

!

!

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 354dvyapbaMQama 

Page 355: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 355/519

!

!

!

!

!

!

!

!

jaOna evaM baaOwaoM ka saMdBa- 3334.3110kilk sva$p ka saMdBa- 3350.3126

ramaanauja svaamaI ko Aagamana kI BaivaYyavaaNaI 5.02nammaaLvaar nao phlaI baar it$vaayamaaoLI maoM praMkuSa naayakI ko $p maoM p`Bau kao maDla 

kI QamakI dI hO.doKoM 5.03 pa 3147 evaM 3148. [saItrh sao prkala svaamaI koiSairyaa evaM poiryaa maDla maoM Bagavaana kao prkala naayakI maDla kI QamakI dotI hO.timala saaih%ya maoM pu$Ya Wara maDla krnao kI p`qaa ka ]llaoK imalata hO. p`omaI ApnaI p`oyasaI ko Claavao sao }bakr kTo fTo kpD,o phna SarIr maoM Basma lagaakr ApnaI p`oyasaI ko ica~ ka ek Qvaja laokr naairyala vaRxa sao GaaoD,a banaakr ]sa pr savaar haota hO evaM]sako ima~ GaaoD,a kao KIMcato hOM.nagar evaM gaaMva kao vah GaUma GaUmakr batata hO ik kOsaop`oyasaI vacana dokr vyaah sao pICo hT rhI hO.prMtu nammaaLvaar ko dao pasaur maoM tqaa prkala svaamaI ko iSairyaa evaM poiryaa maDL mao M naayakI Wara p`Bau ko iva$w maDla kI QamakI donao ka ica~Na ikyaa gayaa hO. yahaM p`oimaka hI maDla krtI hO jaao timala saaih%ya ko p`qaa ko p`itkUla p`tIt haota hO prMtu AaQyaai%mak p`  oma mao M kuC BaI saMBava hO.

7.09 ko Anausaar timala ka yah pUra it$vaayamaaoLI p`baMQa gaIta kI trh p`Bau ko

mauKarivand sao inaklaa hO.it$vaayamaaoLI mao 'taoLI pasaur' ko naama sao tIna dSak eosao hOM ijasamaoM ek saKI ikSaaorI naaiyaka kI isqait kao icai~t krtI hO. yao dSak hOM 3286 sao 3296

3495 sao 3505 3759 sao 3769nammaaLvaar gaaoro rMga ko qao. 9.03.11

vaOkuMz yaa~a ka ivavarNa 10.09 maoM saundr trIko sao ikyaa gayaa hO.

pa~ Satk pasaur AiBayaui>  naayakI 1.04 2708 sao 2711 dUt Baojanaa naayakI 2.01 2785 sao 2795 svayaM ko )dya kI isqait maa^M 2.04 2818 sao 2828 maa^M icaMitt hOMnaayakI 2.05 2829 sao 2839 naayakI svayaM Antma-na mao M JaaMktI hOmaa^M 4.02 3018 sao 3028 maa^M icaMitt hOMmaa^M 4.04 3040 sao 3050 maa^M icaMitt evaM AcaMiBat hOMmaa^M 4.06 3062 sao 3072 SauBaicaMtkaoM sao ]pcaar pUCnaa 

(1)

(2) (3)

,,

tailaka 8 : praMkuSa naayakI ko p`saMga it$vaayamaaoLI 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 3dvyapbaMQama 55

Page 356: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 356/519

naayakI 4.08 3084 sao 3094 naayakI ka inavaodna naayakI 5.03 saiKyaaoM sao vaata-

naayakI 5.04 Antma-na kI vyaqaa svayaM sao batatI hOnaayakI 5.05 it$ku$MgauDI ko p`Bau kI p`Saist  maa^M 5.06 maa^M icaMitt evaM AcaMiBat hOMnaayakI 5.07 vaanamaamalaO ko p`Bau kI p`Saist  naayakI 5.08 kuDndO ko p`Bau sao naaok JaaoMk naayakI 6.01 dUt Baojanao kI kamanaa  naayakI 6.02 naayakI ka p`Bau sao naaoMk JaaoMk  maa^M 6.05 maa^M icaMitt evaM AcaMiBat hOMmaa^M 6.06 maa^M icaMitt evaM AcaMiBat hOMmaa^M 6.07 maa^M icaMitt evaM AcaMiBat hOMnaayakI 6.08 naayakI dUt BaojatI hOmaa^M 7.02 EaIrMgama p`Bau sao inavaodna  naayakI 7.03 saKI sao naayakI vaata- krtI hO

naayakI 7.07 saKI sao naayakI vaata- krtI hOnaayakI 8.02 saKI sao naayakI vaata- krtI hOsaKI 8.09 saiKyaaoM ka Aapsa maoM vaata-naayakI 9.05 pxaI Aaid sao iSakayat  naayakI 9.07 pxaI Aaid kao dUt Baojanaa  naayakI 9.09 imalana evaM ivaCaoh ka smarNa  naayakI 10.03 ivaYaad mao M saiKyaaoM ka saaqa 

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.1.01.01 sao 1.01.11 pasaur 2899 sao 2909 yaa 2675 sao 2685 :

]zao ho )dya AapkI pUjaa krao jaao ]ccatma sao BaI ]ccatr hOM.sada jaaga`t svaiga-kaoMko naaqa hOM. saBaI SaMka ka inavaarNa kr Sauw &ana doto hOM.2899 .2675

Aap )dya kao Sauw kr [sao p`sfuiTt krto hOM evaM vaRiw krato hOM. Aap ivacaar 

p`baMQa 24. it$vaayamaaoLI Pahlao Satk ka phlaa dSak : 1 . 01 : ]yava-r 

savao -savaa- p`Bau sao Sauw &ana kI p`aiPt :! !

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 3 6dvyapbaMQama 5

Page 357: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 357/519

AnauBava evaM [indyaaoM sao pro hOM. Aap Sauw caOtnya sava-qaa yaaogya evaM SaaSvat hOM. kao[-Anya Aapsao varIya evaM yaaogya nahIM hO Aap saba jaIvaaoM maoM hOM.2900 . 2676

Aap 'yah hOM' 'vah nahIM hOM' kI trh nahIM saaocaa jaa sakta.Aap caOtnya evaM jaD, hOM.Aap }Mcao maoM hO tqaa naIcao maoM hOM. Aap [ind`yaaoM maoM hOM laoikna ]nasao hI nahIM hOM tqaa AMthIna hO. EaoYztma kao KaojaoM jaao sava-~ hOM. 2901.2677Aap nar kI trh hOM 'vahaM' 'yahaM' 'baIca maoM' . Aap maada kI trh hOM 'vahaM' 'yahaM' 'baIca maoM' evaM 'khIM BaI'. Aap vastueM hOM 'vahaM' 'yahaM' 'baIca maoM' evaM 'khIM BaI'. Aap 'AcCo’‘bauro' ']dasaIna' evaM sabako BaUt kala tqaa BaivaYya kala hOM. 2902 .2678jaao jaOsaa ]icat samaJata hO vaOsaI pUjaa kro.p`%yaok Apnao dovata ko carNa kao payaogaa.hmaaro p`Bau jaao savaao-pir hOM Anya dovaaoM kao Aip-t pUjaa kao svaIkar kr ]sa dovata kao vaOsaa hI fla donao ka inadoSa krto hOM. 2903 2679hmaaro pBau SaaSvat $p sao Apirvat-naSaIla hOM. KD,  o baOzo saaoyao evaM GaU mato hue. KD,onahIM baOzo nahIM saaoyao nahIM evaM nahIM GaUmato hue. sada ek trh evaM sada vaOsaa nahIM.2904 . 2680vaodao M ko p`Bau ijanhao Mnao ba`*maaMD kao inagala ilayaa Aigna pRqvaI jala AakaSa evaM vaayau ko

$p maoM p`kT hue. [na sabaaoM sao inaima-t Aap saba vastuAaoM maoM hOM. p`aNa kI trh iCpo hue saba SarIr maoM Aap hOM. 2905 .2681jabaik Aap sava-~ hOM pr idKto nahIM yahaM tk ik dovaaoM kao BaI nahIM.Aap p`qama karNa hOM tqaa sava-Sai>maana hOM evaM sabaaoM kao Aapnao inagala ilayaa.Aapnao tIna nagaraoM kaojalaakr dovaaoM kao bauiw p`dana kI.Aap hI saRiYTkta- ba`*maa hOM evaM ivanaaSak iSava BaI. 2906. 2682@yaa khoMgao Aap hOM tba Aap hO M evaM yah saba Aap hOM. maanaao ik Aap nahIM hOM ifr 

BaI Aap hOM sabaaoM maoM $pivahIna caOtnya kI trh. [na dao gauNaaoM 'hO'M evaM 'nahIM hOM ' ko saaqa Aap saba vastuAaoM mao M hOM sava-~ hO M evaM sada ko ilayao hOM. 2907.2683ijanhaoMnao sabaao M kao inagala ilayaa SaItla saagar maoM Sayana krto hOM.hr baUMd maoM hO M ba`*maaMD maoMhO M saMpUNa- hOM pRqvaI pr hOM AakaSa maoM hOM hr ANau evaM prmaaNau maoM sada ko ilayao saba jagah iCpo hOM. 2908.2684ku$gaur SaDgaaopna sao ivaricat hjaar pd ka yah dSak p`Bau ko baaro maoM hO jaao Aigna maoM

tap kI trh pRqvaI maoM Baar kI trh jala maoM SaItlata kI trh AakaSa maoM Sai> kI trh evaM vaayau maoM Sabd kI trh hOM. jaao [saka paz krto hOM vao mau> hao jaato hOM.

, , ,

,

,

,

, , , ,

,,

, , , ,

, , ,,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 357dvyapbaMQama 

Page 358: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 358/519

2909.2685

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.1.02.01 sao 1.02.11 pasaur 2910 sao 2920 yaa 2686 sao 2696 :

saba caIja CaoD,kr ApnaI Aa%maa inayaMta ko ijammao saupud- kr dao evaM ]naka saMrxaNa svaIkar krao. 2910.2686tiD,t sao BaI xaiNak [sa SarIr ka jaIvana kala hO. [sa pr tinak dor svayaM saaoca laao.2911.2687tuma evaM tumhara ka maUlaaocCodna krao. p`Bau ko saaqa imala jaaAao [sasao baD,I ]plaibQa nahIMhaogaI. 2912.2688p`Bau 'hOM' evaM 'nahIM hOM' ko pro hOM.saaro saMbaMQa taoD,kr AnaMt sauK p`aPt krao.2913.2689jaba saaro saMbaMQa TUT jaato hOM tao jaIva mau> hao jaata hO. SaaSvat p`Bau kao p`aPt krao evaMsaBaI saMbaMQa taoD, dao. 2914.2690

p`Bau ka kao[- baMQana nahIM hO Aap sava-~ hOM. baMQana sao mau> haokr p`Bau ko saaqa pUNa-tyaa imala jaaAao. 2915.2691jyaaoit ko vaRht saama`ajya kao doKao. ivaidt hao ik saba p`Bau ka hO evaM ]namao M imala jaaAao. 2916.2692ivacaar ko sa` aot Sabd evaM kR%ya ko najadIk jaaAao. [nakao p`Bau ko p`it ]nmauK krao evaMsvayaM kao BaI Aa%masaat kr dao. 2917.2693[sa trh sao ]nmauK haonao pr saBaI AvaraoQa samaaPt hao jaayaoMgao. tba SarIr %yaaga ko samaya 

tk ptIxaa krao. 2918.2694gaaOrvaSaalaI naarayaNa ko carNaarivaMd ko saaqa Aa%masaat hao jaaAao jaao Anaiganat sad\gauNaaoMko p`Bau hOM tqaa Ap`itma ihtOYaI hOM. 2919.2695hjaar pdaoM vaalaI rcanaa ka yah dSak isaMicat KotaoM sao iGaro ku$gaur ko Sazgaaopna kosauivacaairt Sabd hOM. 2920.2696

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

1.03.01 sao 1.03.11 pasaur 2921 sao 2931 yaa 2697 sao 2707 :

phlao Satk ka dUsara dSak : 1 . 02 : ivaDumaIna\ 

p`Bau Bai> sao imalato hOM :

Pahlao Satk ka tIsara dSak : 1 . 03 : p<auDO

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 358dvyapbaMQama 

Page 359: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 359/519

Page 360: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 360/519

doMgao. Aapka vaNa- maoGa kI trh Syaama hO Aapko carNaaivaMd nao pRqvaI kao maapa. hma sava-da baOz kr AapkI p`Saist gaayaoMgao evaM sammaana kroMgao tqaa pUjaa Aip-t kroMgao.

2930.2706Ganao baagaaoM vaalao EaIsaMpnna ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat maQaur hjaar pd ka yah dSak svaiga-kaoM ko p`Bau ko baaro maoM hO ijanhaoMnao mahana samaud`maMqana ikyaa. jaao [sao yaad kr laoMgao vaosvaga- maoM Aanand manaayaoMgao. 2931.2707

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.1.04. 01 sao 1.04.11 pasaur 2932 sao 2942 yaa 2708 sao 2718:

ho saundr pMKao M vaalao ApnaI saaOMdya-SaailanaI p`oyasaI ko saaqa ivahrto k$Na xaINakaya saarsa @yaa hma pr trsa Kato hue tuma daonaaoM hmaara saMvaad ga$D, pxaI pr savaarI krnao vaalao

p`Bau ko pasa phuMcaa sakto hao @yaaoM tuma daonaao M kao vao ipMjara maoM baMd kr doMgao @yaa [sasao tumalaaoga duKI haogao 2932.2708ho eki~t kaoyala samaUh @yaa rajaIvanayana p`Bau ko pasa hmaara saMvaad phuMcaanao maoM tumhoM

pID,a phu McaogaI @yaa tuma hmaaro ipya palatU nahIM hao Aaoh hmaaro pUva- ko kukma- ik hmanao ]nhoM laMbaI AvaiQa sao smarNa nahIM ikyaa 2933.2709ho gaaOrvamaya hMsa ip`yaa ko saaqa rhnaa saaOBaagya hO. catur baaOnaa ijasanao itkD,ma sao pRqvaI kI iBaxaa maaMga laI kao jaakr khao ik ]nakI p`  oyasaI Acaot hao gayaI hO. haya AsaavaQaana maOM hmaaro kalao kma- ka AMt nahIM haogaa. 2934.2710maoGa vaNa- ko Syaamala p`Bau hmaarI dSaa kao na tao doKto hOM AaOr na khto hI hOM 'yah ]icat nahIM hO'. jyaada maOM @yaa kh saktI hU^M ho saarsa kI jaait ko naIlao pxaI gana jaa 

kr pBau kao khao ik ]namaoM Eaoyasa rh nahIM payaa hO.@yaa tuma maora khnaa kraogao yaa nahIMkraogao 2935.2711isaMicat baagaaoM maoM kID,a Kaojato ho maClaI Kanao vaalao pxaI ivanatI hO Agar tuma naarayaNa p`Bau kao doKaogao tao @yaa yah saMvaad daogao Aapnao baaga ko $p maoM saat laakao M kao banaayaa evaM snaoh sao [sakI vaRiw krayaI.kovala yah ABaaiganaI ikSaaorI AEaupUNa- AaMKaoM saoACUt saI KD,I hO. 2936.2712ho catur maQauma@KI Agar hmaaro pBau kao doKao tao ]nasao yah bataAao 'Aap AnyaayaI hOM[sako phlao ik ]saka jaIvana babaa-d hao jaayao Aap ga$D, kao ]sakI galaI maoM jaanao ko

,

,

,

,

phlao Satk ka caaOqaa dSak : 1 . 04 : AMijarOya 

praMkuSa naayakI Baava maoM dUt ka Baojanaa 

!

? ?

?

!

? ? !!

!

!

!

? !

?

!

?

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 360dvyapbaMQama 

Page 361: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 361/519

ilayao AadoSa doM.' haya hmanao kaOna sao ApraQa ikyao hOM 2937.2713ho maorIo ipya sauganaI tuma ApnaI baataoM sao hmaoM pID,a phuMcaatI hao. @yaa tU hmaarI palatU 

nahIM hao Aaosa vaalaI SaItla hvaa hmaarI hiD\Dyaao M maoM saU[- kI trh cauBa rhI hO.jaaoAkolao hmaaro daoYa kao doK laoto hO M ]na ekmaa~ AiDga p`Bau sao jaakr pUCao 'kaOna saI galatI ]sanao kI hO jaao ]sao Aap APanaI k$Naa nahIM p`dana kr rho hO M2938.2714ho maorI CaoTI maOnaa maOM ApnaI AaBaa evaM AakYa-Na Kao caukI h U    ^M. haya yaVip ik maOMtumhoM AavaSyak kaya- sao hmaaro dUrsqa p`Bau ko pasa jaa kr 'maOM raogapIiD,t hU^M' khnao koilayao khtI hU   ^M tao tuma Qyaana nahIM dotI.AcCa haogaa ik iksaI Anya kao Kaoja laao jaaotumhoM Baaojana do sakoM. 2939.2715ho AaosavaalaI SaItla vaayau yah SarIr naarayaNa pBau ko carNaaoM pr ina%ya fUla caunakr caZ,anao ko ilayao hI banaa hO. [sa trh sao ]nasao hmaoM Alaga krnao ka @yaa laaBa jaaAaoAaOr yah ]nasao pUCao tba laaOTkr maorI hiD\DyaaoM kao ivadINa- krnaa. 2940.2716cak`Iya punaja-nma jaIva evaM Anya saBaI kI saRiYT ko AaidkarNa p`Bau tojaaomaya cak` QaarNa krto hue saagar mao M Sayana krto hOM. maOM ABaaigana jaba ]nasao imalaUMgaI tao yah bata]MgaI AaOr 

tba ]namaoM samaa jaa}MgaI. tba tk ko ilayao ho kalaa Akolaa )dya hmaaro saaqa rhao.2941.2717]pjaa} KotaoM sao iGaro ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat AiWtIya hjaar pd ka yah dSak saat laaokaoM kao banaanao vaalao Agamya kRYNa ko baaro maoM hOo. jaao [sao yaad kr laoMgao vaosvaga- kI saMpnnata ka Aanand ]zayaoMgao. 2942.2718

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

1.05. 01 sao 1.05.11 pasaur 2943 sao 2953 yaa 2719 sao 2729:

ABaaiganaI maOM svaiga-kaoM ko dova evaM saataoM laaok ko karNa p`Bau kao do Kkr QaImao svar maoMbaaolaI 'naTKT ijasanao caaorI ka ma@Kna Kayaa' tba kha 'camaolaI jaOsaI maadk mauskana vaalaI naiPpnaaya kao jaItnao ko ilayao saat vaRYaBaaoM kao naYT krnao vaalao Sai>SaalaI gaaopikSaaor maoro pBau ' 2943. 2719ho hmaaro AaScaya-maya p`Bau saMpUNa- saRiYT kI Aap hI nahIM GaTnao vaalaI [cCaSai> evaMbaIja hOM jaao kovala )dya sao jaanao jaato hOM. svaiga-k evaM saMt jana Aapko Qyaana maoM Acaot 

! ?

!

?

?

! !

!

?

!

!

!

!

!

'

,

,

,

phlao Satk ka paMcavaa dSak : 1 . 05 : vaL,vaoL\ 

praMkuSa naayakI Baava maoM

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 361dvyapbaMQama 

Page 362: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 362/519

hao jaato hOM. jala caMdna Agarba<aI evaM fUla sao vao pUjaa Aip-t kr d`ivat )dya saoAapkI gaaqaa gaato hOM prMtu kBaI BaI AMt nahIM pato. 2944. 2720

Aapnao hI saMt evaM svaiga-kaoM kI saRiYT kI tqaa catumau-K kao banaakr ]nhoM saaro jagat ka gaBa- rcanao kI Sai> do dI. saarI saRiYT ko }pr sao pOdla par haonao vaalao p`Bau AapnaosaMpUNa- ivaSva kao maap Dalaa. maaM kI trh sabaaoM ko p`it Aap dyaavaana hOM. 2945.2721svaiga-kaoM ko pBau vaOkuMz ko p`Bau maoro Apnao pBau Aapnao hI ba`*maa iSava evaM [nd` kaobanaayaa tqaa Apnao maoM sqaaipt kr ilayaa.Aapnao svaiga-kaoM saMtaoM evaM samast caotna tqaa Anya saBaI kao banaayaa AaOr SaoYa Sayyaa pr gahro saagar mao M saaoyao Avasqaa maoM pkT hue.2946. 2722pd\maEaI laxmaI kao QaarNa krnao vaalao p`Bau maaQava QanauYa ko samaana SarIr vaalaI i~ivak`a kao saIQaa krnao vaalao gaaoivand p`Bau AaBaapUNa- maiNavaNa- vaalao maQausaUdna p`Bau hmaoM sauinayao.yah BaagyahInaa kao Apnaa carNaarivaMd p`dana kIijayao. 2947. 2723gaaopkula maoM p`vaoSa kr ]nako p`mau K bananao vaalao maaQava svaiga-kao M ko p`Bau evaM hmaarI ]dasaI kI AaOYaiQa tqaa inadana koSava saat Ganao vaRxaaoM kao baaNa sao baoQanao vaalao EaIQar 

Anaok mahana kR %ya evaM bahut sao naama vaalao maOM tao Aapko naamaaoM kao pukarto pukartoAcaot hao jaatI hU^M. 2948. 2724tulasaImaalaa phnao maoro p`Bau it$mala kRYNa Aap Ba>aoM kao maR%yau ko baMQana sao Gaasa kI trh inakala laoto hOM. haya jaba mahana bauiw vaalao Aapkao samaJanao maoM saxama nahIM hOM tba yah inamna bauiw vaalaI Aapko dSa-na ko ilayao ivalaap krtI hO. [sasao baD,I galatI haosaktI hO @yaa 2949. 2725saat laaokaoM kao inagalakr puna: ]galadonao vaalao p`Bau @yaa AaScaya- hO ik kRYNa iSaSau ko

$p maoM Aapnao ma@Kna caura kr Kayaa evaM ]saka kao[- ica*na nahIM CaoD,a. @yaa jaao ima+I Aapko poT ko BaItr rh gayaI qaI ]sakao baahr inakalanao kI yah AaOYaQa qaI 2950.2726svaiga-kaoM ko AiWtIya naaqa hmaaro naaqa evaM saMrxak EaI pit hOM. maa^M kI trh saMpUNa-saRiYT ko p`it dyaalau Aapka saundr sva$p hO.ek iSaSau kI sarlata ko saaqa AapnaoGaaor raxasaI ko ivaYaOlao stna ka pana krto hue ]saka p`aNa KIMca ilayaa. 2951.2727

p`dIPt &ana vaalao vaOku Mz ko p`Bau Aap Aakar p`kar evaM isqait sao pro saBaI mao M ]nako

, , ,

!

! !

!

! !

!

! !

!

?

!

?

!

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 362dvyapbaMQama 

Page 363: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 363/519

Ant:caotna kI trh ivarajato hOM. hmaaro yaugala kmaao -M kao Bagaato hue Aapnao hmaaro maayaa ko baMQana kao kaT idyaa AaOr tba hmaaro )dya kao ivaSvaasapUva-k Apnao }pr dRZ, kr 

idyaa. 2952. 2728ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat hjaar pd ka yah dSak saMgaIt& gaayak evaM Ba>aoM saobahupSaMisat hO tqaa k$Naa sao pUNa- AaScaya-maya p`Bau ko baaro maoM hO. jaao [sao gaayaoMgao vaopRqvaI pr kBaI yaatnaagast nahIM haoMgao. 2953. 2729

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.1.06. 01 sao 1.06.11 pasaur 2954 sao 2964 yaa 2730 sao 2740:AxauNNa AanaMd kao caahnao vaalao CaoD,to nahIM.inama-la pBau kI gaaqaa gaaAao evaM pUjaa maoMfU la jala Agarba<aI Aip-t krao. 2954.2730SaItla saugaMiQat tulasaI vaalao p`Bau vaod ko p`SaMisat p`Bau hOM.pUro mana sao Bai> hI AapkI saovaa ko ilayao yaaogyata ka kama krtI hO. 2955.2731p`Bau caah evaM itrskar sao pro hOM. maora )dya kBaI Aap sao Alaga nahIM haota jaIBa sava-da gaaqaa gaana krtI hO evaM maora SarIr p`ot kI trh naacata hO. 2956.2732

p`Bau kI saovaa evaM pUjaa maoM maora SarIr p`  ot kI trh naacata hO jaao sad\gauNaaoM ko kaoYaagaar hOMevaM svaiga-k Aapko ilayao ]tavalao haokr vyaa#yaana krto rhto hOM. 2957.2733p`Bau na tao AakiYa-t haoto hOM AaOr na CaoD,to hI hOM. na GaRNaa evaM na tao maO~I ka p`dSa-na krto hOM. saMyama evMa dRZ, pUjaa sao p`sanna rhnao vaalao Ba>aoM ko AmaRt hOM. 2958.2734p`Bau AmaRt sao BaI maQaur hOM. Aapnao dovaao M kao AmaRt idyaa. Aap gahro saagar maoM haqa maoMtojaaomaya cak` ko saaqa Sayana krto hOM. 2959.2735Aapnao laMka TapU ko rajaa ko isar evaM baahao M kao kaT igarayaa. Aapko Aagao isar navaa 

kr samaya ko Aqaah saagar kao tOr kr par jaaAao. 2960.2736ho Ba>aoM Apnao kao samaip-t kr dao. rah ko jaao raoD,o tumharo kma- hOM ]naka xaya haojaayaogaa evaM tuma AxauNNa EaIsaMpnna banaaogao . 2961.2737yaugala kmaao-M kao naYT kr Aap }ccatma fla doto hOM.mahana sammaanaIya pBau laxmaI koAlaaOikk pit hO M. 2962.2738saundr dUlha maaQava plak Japkto hmaaro kmaao-M kao Alaga kr doMgao. BayaMkr ga$D Aapko Qvaja ko p`tIk ica*na hOM. 2963.2739

Sauw )dya ko SaDgaaopna sao ivaricat inama-la hjaar pd ka yah dSak saava-BaaOma maaQava ko

phlao Satk ka Cza dSak : 1 . 06 : pirvaidla\\ 

,

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 363dvyapbaMQama 

Page 364: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 364/519

baaro maoM hO jaao punaja-nma sao CuTkara idlaata hO. 2964.2740

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.1.07. 01 sao 1.07.11 pasaur 2965 sao 2975 yaa 2741 sao 2751:jaao sabakuC %yaaga kr caotna maoM p`vaoSa krto hOM evaM p`bauw banakr puna-janma kI yaatnaa saomau> rhnaa caahto hOM vao Apnao )dyaakaSa maoM sava-da cak`QaarI pBau ko carNaarivaMd pr Qyaana koind`t rKto hOM. 2965.2741AnaMt sad\gauNa vaalao p`Bau jaao iksaI vyai> sao evaM iksaI sqaana pr nahIM phuMcao jaa saktogaaopkula ko laaD,lao kumaar hOM. Aap Ba>aoM ko AaOYaQa evaM saMPannata hOM. Ba>aoM kao sava-naaSa sao bacaanao ko ilayao Aap [ind`yaao M kI Sai> kao inarMkuSa nahIM CaoD,to.2966.2742Apnao maRdumaya p`Bau ka AmaRt hmanao jaI Bar ko ipyaa hO jaao AaScaya-maya pBau hOM maiNa kovaNa- vaalao hOM evaM gaaopkula ko laaD,lao hOM prMtu ma@Kna cauranao ko ilayao ]nasao maar Ka caukohOM. punaja-nma sao jaaoD,nao vaalaa A&ana ka Qaagaa TUT cauka hO. 2967.2743hma Apnao pUjya p`Bau kao kOsao CaoD, sakto hOM A&ana kao Bagaakr Aap hmaaro )dya maoM

pUNa-tyaa p`vaoSa kr gayao hOM. saBaI sava-& svaiga-kao M ko Aap maUla evaM kaoYa hOM. Aapnao hmaoMAa%ma p`kaSa evaM gaaOrvaSaalaI sad\ gauNa idyaa hO. 2968.2744gaaopikSaaoiryaaoM ko samaxa ek CaoTo iSaSau ko $p maoM p`kT haokr ]nako saaqa CoD,KanaI krnao vaalao p`Bau hmaarI Aa%maa evaM jyaaoit hOM. Aba kOsao hma Aapkao CaoD, sakto hOM2969.2745Aapnao p`laya jala sao Qara kao }pr ]zayaa. @yaa hI AaScaya- ik Aapnao ek baaNa saosaat poD,aoM kao baoQa idyaa. Apnao maukuT pr saugaMiQat tulasaI QaarNa krnao vaalao p`Bau hmaaro

)dya maoM basa gayao hOM. @yaa hma kBaI BaI Aapkao CaoD,kr jaanao do Mgao 2970.2746Apnao )dya maoM hma Aapkao raoknaa nahIM caahto hOM. Aap svayaM Aayao AaOr hmamao M pUrI trh ivaraja gayao. hmaaro maa^Msa evaM saaMsa maoM Aap pUNa-tyaa ivalaIna hao gayao hOM. @yaa hmaoM Aba CaoD,nao ko ilayao Aap inaNa-ya laoMgao 2971.2747P`aacaIna svaiga-kaoM ko Aap p`qama karNa hOM. naiPpnaaya ko baaMsa samaana baahaoM ko saaqa AailaMgana ivahar maoM Aap AanaMd laoto hOM. Agar Aap hmaara pir%yaaga krnaa caahto hOM taohmaara )dya [tnaa AcCa hO ik hmaoM CaoD,, kr jaanao maoM Aap Asa> hOM. 2972.2748dovaao M kao AmaRt donao vaalao p`Bau gaaopkula ko laaD,lao hO M. hmaarI Aa%maa nao hmaaro p`aNa kao

phlao Satk ka saatvaaM dSak : 1 . 07 : ipr,ivai<auyar\ 

,,

?

?

?

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 364dvyapbaMQama 

Page 365: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 365/519

Aap maoM ivalaIna kr idyaa hO. ifr Alaga haonao ka ivacaar kOsao ]za 2973.2749CaoD, donao pr hmaaro p`Bau calao jaato hOM evaM raoknao pr zhrto hOM. hmaaro p`Bau kao panaa 

kizna hO. hmaaro p`Bau kao panaa sarla hO. hmalaaoga p`Bau kI p`SaMsaa kro M evaM AnaMt gaaqaa ka gaana kroM.rat idna Aapko imalana ka AanaMd ]zayaoM. 2974.2750ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat maQaur hjaar pd ka yah dSak maQauma@KI ilapToAmaRtmayaI tulasaI maalaa vaalao p`Bau ko baaro mao M hO jaao raoga evaM yaatnaa ka inadana p`dana krto hOM. 2975.2751

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.1.08.01 sao 1.08.11 pasaur 2976 sao 2986 yaa 2752 sao 2762:hmaaro p`Bau SaItla tulasaI QaarNa krto hOM ga$D, kI savaarI krto hOM evaM SaaSvatao M kosaaqa rhto hOM. 2976.2752yaVip sabaaoM ko naaqa hOM prMtu rajaIvanayana kRYNa ko $p maoM Avatar laokr koiSana GaaoD,o ka jabaD,a faDa,. 2977.2753svaiga-kaoM evaM marNaSaIlaaoM ko AaMKaoM ko taro haokr Aap vaoMkTma pr rajya krto hOM jahaM

dova BaI pUjaa ko ilayao trsato hOM. 2978.2754}Mcao pva-t kao QaarNa kr KD,o rhnao vaalao p`Bau kI hma sava-da p`Saist gaayaoMgao jaao AapkobaD,PPana ka p`maaNa hO. 2979.2755ma@Kna caurakr daonaaoM haqa sao Kanao vaalao p`Bau ibanaa saMdoh hmamaoM ivalaIna hao gayao hOM.2980.2756hmaarI Aa%maa maoM imalakr Aap hmaaro ilayao Eaoyaskr hOM. manamaaohk ikSaaor ko $p maoMAapnao Qara kao maapa. 2981.2757

Aapnao saat laaokaoM kao inagalaa evaM saat vaRYaBaaoM ka Samana ikyaa. Aapka sauKd Aavaasa hmaara caOtnya hO. 2982.2758hmaaro snaoh maoM gaaopkumaar banakr Aayao tqaa ma%sya evaM varah BaI. 2983.2759saBaI sva$paoM maoM Aanaovaalao hmaaro p`Bau saundr haqaaoM maoM cak` evaM SaMK QaarNa krto hOM.2984.2760Qara kao maapnao vaalao hmaaro p`Bau saagar kI lahrao M kI trh vaodaoM sao p`SaMisat hOM.2985.2761

SaDgaaopna ko hjaar gaItaoM ka yah dSak saagar saa salaaonao p`Bau kI gaaqaa gaata hO.

?

phlao Satk ka AazvaaM dSak : 1 . 08 : AaoDumbauL\ 

, ,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 365dvyapbaMQama 

Page 366: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 366/519

2986.2762

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.1.09.01 sao 1.09.11 pasaur 2987 sao 2997 yaa 2763 sao 2773:sava-~ ko saBaI bastuAaoM evaM p`aiNayaaoM ko Aap p`qama karNa hOM.Aap ]nhoM Apnao maoM rK laoto hOM evaM puna: banaato hOM tqaa ]nakI rxaa krto hOM. hmaaro p`Bau hmaaro AmaRt maQaur svaadu EaIpit u hmaaro pasa Aacauko hOM. 2987.2763hmaaro koSava p`Bau AnaokaoM AaScaya- ko p`Bau hOM. Aapnao madma<a haqaI ka vaQa ikyaa saUkr ko $p maoM Qara kao ]zayaa. Aap gahro saagar maoM Sayana krto hOM jaao svaiga-kaoM koilayao BaI rhsya hO. Aap Aba hmaaro pasa hOM. 2988.2764AnaMt gaaOrva ko inama-la pBau svaiga-kao M ko p`qama karNa Syaamala maiNavaNa- ko A$NaaBa kmalanayana p`Bau laxmaI ko AlaaOikk pitdova Bayaanak pMKaoM vaalao ga$D, kI savaarI maoMAap AanaMd laoto hOM.imalana ka AanaMd doto hue Aap hmamaoM p`vaoSa kr gayao hOM.2989.2765tInaaoM rainayaaM BaU dovaI EaI dovaI evaM naIlaa dovaI Aapko saaqa baOznao maoM AanaMd laotI hOM.

jagat ijasa pr Aapka rajya hO vao BaI tIna hOM. saagar sao BaI jyaada AaScaya-janak p`Bausabaao M kao inagala kr ek iSaSau ko $p maoM tOrto baTp~ pr saao gayao. jaagakr Aba Aap hmaaro gaaod mao M Aa gayao hOM. 2990.2766ApnaI [-cCa sao AaScaya-maya p`Bau nao iSava [nd` ba`*maa tqaa saBaI dovaaoM evaM samast jagat kaobanaayaa. pUtnaa ko ivaYaOlao stna pInao vaalao Aap hmaaro laaD,lao iSaSau kRYNa hOM. jaagakr Aba Aap hmaaro vaxa pr Aa gayao hOM. 2991.2767saBaI ko SarIr evaM p`aNa hmaaro vaxa ko p`Bau Sauw AakYa-k evaM ClaI hOM.vaayau evaM

Aigna BaI Aap hI hOM. Aap dUr BaI evaM pasa BaI hOM tqaa bauiw sao Aapkao kao[- nahIMsamaJa sakta. Aap hmaaro kMQaaoM pr caZ, gayao hOM. [sa AaScaya- kao kaOna samaJa sakta hO

2992.2768Aap AaBaapU Na- jyaaoit ko p`tIk hOM evaM AapkI p`Baa tulanaa ko pro hO. kMQao vaxasqala maukuT tqaa idvya carNaaoM pr Aap tulasaI kI gauMqaI hu[- maalaa phnato hOM. idnaanauidna ip`ya sao ip`yatr haoto hue Aap hmaarI jaIBa pr hOM. 2993.2769sabako &ana maoM evaM jaIBa sao p`sfuiTt haonao vaalao klaa maoM Aap Sabd evaM caotna hOM.saumana saa saukaomala catuBa-uja p`Bau yauw ivanaaSak cak` evaM SaMK QaarNa krnao vaalao kmalanayana 

phlao Satk ka naaOvaaM dSak : 1 . 09 : [vaOyauma\AvaOyauma\ 

! !

! !

! !

! !

?

,

, ,

, ,

, ,,

, ,,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 366dvyapbaMQama 

Page 367: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 367/519

p`Bau Aba hmaarI AaMKaoM maoM hOM. 2994.2770Aapnao kmala sao ]%pnna ba`*maa tqaa lalaaT pr AaMK vaalao iSava kao banaayaa. Aapnao Sauw 

dovatagana tqaa ]nako samast laaok kao banaayaa. maOM kmalanayana p`Bau kao ApnaI AaMKaoM maoMdoKta hU^M AaOr Aap BaI hmaoM spYT $p sao doKto hOM. Aap hmaaro lalaaT maoM hOM.2995.2771SaiSaBaUYaNa iSava catuma-uK ba`*maa [nd evaM Anya dovagana Apnao Apnao isar p`Bau kocarNaarivaMd pr rKkr pUjaa krto hOM. tulasaI kI maalaa QaarNa ikyao kRYNa maoro lalaaT saomaorI rxaa krto hue p`Bau Aba maoro isar pr pQaar gayao hOM. 2996.2772ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat hjaar pd ka yah dSak dovaaoM ko p`Bau kRYNa kao p`oma saosaMbaaoiQat krta hO jaao Apnao carNakmala sada ko ilayao ]nhoM p`dana kr doMgao jaao [saoAa%maIyata ko saaqa p`Bau ko saamanao gaayaogaoM. 2997.2773

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.1.10.01 sao 1.10.11 pasaur 2998 sao 3008 yaa 2774 sao 2784:ApnaI AaMKaoM maoM maiNa vaNa- ko Syaamala pBau kao yauw ko ilayao ]wt tojaaomaya cak evaM

SaMK kao QaarNa ikyao doKa. ]sa samaya Aap vaamana ko $p maoM Aayao AaOr Apnao mahana carNaao M sao Qara kao maapa. Aha kOsao Aap ivastRt haokr saataoM laaokaoM sao pUjao gayao2998.2774hmaaro p`Bau Apnao kao pRqvaI AakaSa vaayau jala evaM Aigna ko $p maoM p`kT ikyao. jaba BaI maOM p`oma sao pUjaa krta hU   ^M Aap maorI AaMKaoM maoM p`  ovaSa kr jaato hOM evaM hmaaro )dya kao Bar doto hOM. [sasao AiQak hmaoM @yaa caaihyao 2999.2775ho )dya SaaMt rajaIvanayana p`Bau kI pU jaa krao. Apnao vaxasqala pr Aap pd\maEaI laxmaI 

kao QaarNa krto hOM ijanaka AQaaoBaaga naaigana yaa poD, kI DalaI kI trh ptlaa hO. Aap hmaaro ipta ko naaqa hOM ]nako ipta ko naaqa hOM tqaa ]nako phlao ko pUva-jaaoM ko naaqa hOM.3000.2776hmaaro p`Bau rajakumaar hOM ijanhaoMnao pd\maEaI laxmaI sao vyaah ikyaa. ho )dya bahut AcCa bahut AcCa. tumharI sahayata sao hma @yaa nahIM kr sakto Aba hmaarI kmaI @yaa hO[sa saMk`maNa kala maoM p`Bau kao dRZta sao pkD, laao. 3001.2777ho )dya tumanao BaI pBau kao doKa hO. Aapnao saat laaokaoM kao inagala ilayaa tqaa ]nhoM tIna kdmaao M maoM maap idyaa. ibanaa pMcaayatI ko hmaaro kR%ya Aba fla donao lagao hOM.

,

, , ,

, ,

,

phlao Satk ka dsavaaM dSak : 1 . 10 : pao$maanaIL\pDO

!

?

!

!

? ?

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 367dvyapbaMQama 

Page 368: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 368/519

3002.2778ho )dya maiNavaNa- vaalao p`Bau sabakI maata ipta kI trh rxaa krto hOM. doKao jaba tU 

evaM hma ]nako saamanao [sa trh sao KD,o haoMgao tao vao raoga kao kBaI BaI p`vaoSa nahIM krnaodoMgao. 3003.2779ho iktnaa papI hU^M maOM maOMnao pBau sao p`oma krnao ka dussaahsa ikyaa evaM Aapkao ipta saosaMbaaoiQat ikyaa ijanhoM svaiga-k gana Qyaana krto hue saaOBaagya sao ipta evaM naaqa khto hOM.3004.2780jaba maOM 'EaI naarayaNa' Sabd saunata hU^M hmaarI AaMKaoM sao AEauQaar Jarto hOM AaOr pUCta hU^M'khaM ' iktnaa AaScaya- rat idna lagaatar Aap maoro saaqa ima~vat rhto hOM.3005.2781tojaaomaya p`Bau }pr ko svaiga-kaoM ko karNa hOM. svaNa- kI trh p`dIPt hao Aap dixaNa ku$MgauDI mao M ApnaI ivaSaoYa phcaana kI trh rhto hOM. Aaoh ikna SabdaoM sao maOM Aapkao BaUla sakta h^MU 3006.2782@yaa smarNa rKnaa caaihyao tqaa @yaa ivasmaRt hao jaanaa caaihe hmaoM nahIM pta hO. AaOr eosaa na ik maO M BaUla jaa]M Aap hmaaro )dya maoM p`vaoSa kr gayao hOM. 3007.2783

hjaar pd ka yah dSak ku$gaur ko SaDgaaopna Wara maiNavaNa- ko AiWtIya p`BaukI saovaa maoM samaip-t ikyao gayao hOM. jaao [sao yaad krlaoM gao vao Sauw &ana p`aPt kr laoMgao. 3008.2784

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.2.01.01 sao 2.01.11 pasaur 3009 sao 3019 yaa 2785 sao 2795:

lavaNa Gaulao jala pr fudknao vaalaI maClaI Kanao vaalaI ho Svaot pxaI yaVip ik hmaarI maa^MevaM [-SvarIya jagat saao rho hOM tuma saaonao nahIM gayaI hao.@yaa tuma BaI maorI trh laxmaI kodUlha p`Bau sao itrskRt haokr vaodnaagast evaM mauJaa-nao ko ilayao CaoD, dI gayaI hao3009.2785ho duKI pxaI @yaa tuma BaI maorI trh pBau ko jaala maoM pD, gayaI hao dor rat jaagakr evaM kk-Sa caIK sao pukartI hu[- @yaa tU BaI SaoYaSaayaI p`Bau ko carNaaoM kI SaItla tulasaI maalaa caah rhI hO 3010 .2786gaja-naBarI bahna saagar @yaa tumhoM naIMd nahIM AatI tuma rat idna )dya ivadark lahraoM

!

!

? !

?

!

?

! ?

?

! ?

,

,

dUsaro Satk ka phlaa dSak : 2 . 01 : vaayauma\itrO

naayakIBaava maoM:

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 368dvyapbaMQama 

Page 369: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 369/519

sao pukartI rhtI hao.dixaNa laMka kao jalaakr Basma kr donao vaalao p`Bau ka maOM carNa caahtI qaI. @yaa tumharI BaI maorI trh vaodnaa hO 3011.2787

saagar pva-t evaM AakaSa sao bahnao vaalaI SaItla vaayau maorI trh ]jjavala idna yaa rat maoM tumhoM caOna nahIM hO. @yaa yauga yaugaantr sao cak`QaarI p`Bau ko dSa-na kI p`tIxaa krtI hu[-vaodnaagast hao gayaI hao 3012.2788jagat kao jala donao vaalao BaagyaSaalaI maoGa yauga yaugaantr sao maorI evaM maorI bahna kI trh tU BaI ipGala rhI hO. @yaa maQausaU dna ko cak`vyaUh mao M pD,kr tU p`omaraoga sao ga`st hao gayaI hao 3013.2789ho Aw-caMd` Aaja tU AMQakar nahIM Bagaa rhI hao. maorI jaOsaI ABaaiganaI kI trh tU BaI idna idna xaINa haotI jaa rhI hO. SaoYaSaayaI cak`QaarI p`Bau kI p` it&a kao @yaa tUnao saca maana laI qaI 3014.2790ho baZ,tI hu[- AMQakar Apnao xaINa )dya kao p`Bau ko pasa gaMvaakr maO M Apnao Asa*ya duBaa-gya pr raotI hU^M evaM Saaokga`st hU^M. haya tU maoro p`valatma Sa~u sao BaI AiQak kzaor hao. hao sakta hO tU jaIt jaaAaogaI iktnaI dor tU mauJao ptaiD,t kraoogaI 3015.2791

ipGalatI hu[- AMQakar kI trh ho namakIna jala pvaah yaVip ik rat evaM idna ka BaI AMt haota hO laoikna tU kBaI BaI caOna sao nahIM rhtI. @yaa ivaCuD,na kI vaodnaa sao tU ga`st hO@yaa tU gaaD,I taoD,nao vaalao p`Bau kI kRpakaMxaI bana gayaI qaI 3016.2792

maorIo duKI ip`yaa SaaSvat jyaaoit p`omaaonmaad ko karNa tumhara )dya saUK rha hO evaM SarIr jala rha hO. @yaa tU BaI baD,  o kmala jaOsaI AaMKoM evaM maUMgaa jaOsaa haoMz vaalao pBau kI QaarNa kI hu[- tulasaI maalaa kI caahnao vaalaI qaI 3017.2793ho yauvaapUNa- p`Bau Aapnao GaaoD,o ko jabaD,o kao caIr idyaa.AnaokaoM vaRxaaoM kao vaoQa Dalao evaM

Qara kao maap Dalaa. rat idna kI Anavart p`jvailat p`  omaaonmaad kI Aigna sao maorI xaINa Aa%maa ko Ant: kao jalaa Dalaa hO AaOr mauJao Apnao carNaaoM pr Dala ilayaa hO. ivanatI hO Aba maora AaOr AiQak itrskar na kroM. 3018.2794ku$gaur SaDgaaopna sao ivaricat hjaar pd ka yah dSak mahana p`Bau ko baaro maoM hO jaao sabaaoMko tojaaomaya karNa hOM. jaao [sao yaad kr laoMgao vao kBaI BaI vaOkuMz sao p`sqaana nahIM kroMgao.3019.2795

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

?

!

?

!

?

!

?

!

!

?

!

? ?

!

?

!

,

,

dUsaro Satk ka dUsara dSak : 2 . 02 : itNNana vaIDu

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 369dvyapbaMQama 

Page 370: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 370/519

2.02.01 sao 2.02.11 pasaur 3020 sao 3030 yaa 2796 sao 2806:svaga- evaM Anya sabakuC donao vaalao hmaaro p`Bau nao Qara evaM AakaSa kao inagala ilayaa. Aap 

samaJa ko pro hOM. Aap hmaarI AaMKaoM kI trh ip`ya hmaaro kRYNa hOM. yah inaiScat hO ik Aap ko Aitir> kao[- kta- nahIM hO. 3020. 2796svaga- evaM Anya sabakuC donao vaalao hmaaro p`Bau nao Qara evaM AakaSa kao inagala ilayaa. Aap samaJa ko pro hOM. Aap hmaarI AaMKaoM kI trh ip`ya hmaaro kRYNa hOM. yah inaiScat hO ik Aap ko Aitir> kao[- kta- nahIM hO. 3021. 2797vaRYaBaaraohI iSava, pd\mayaaoina ba`*maa, pd\ maEaI laxmaI Aapko SarIr pr saaqa rhto hO M.dovagana AapkI pUjaa krto hOM. AakaSa maoM ]zkr Aapnao Qara kao lao ilayaa.Aap sao baD,a kao[- Anya hao sakta hO @yaa 3022. 2798p`Bau nao ba`*maa kao Apnao naaiBa kmala pr ]%pnna ikyaa ijanhaoMnao Aagao dovagana evaMivaSva ko p`aiNayaaoM kI saRiYT kI. hmaaro kRYNa ko Aitir> kao[- Anya fUla saopUjanao yaaogya hO @yaa 3023. 2799rajaIvanayana EaIsaMpnna p`Bau nao svayaM kI [cCa sao ]ccasqa dovaaoM kI tqaa Anya vastuAaoM evaM p`aiNayaaoM kI rcanaa kI. [nasao mahana gaaOrva vaalao kaOna hO ijasakI 

p`Saist gaayaI jaa saktI hO 3024. 2800saBaI vastu, saBaI p`aNaI, evaM saBaI laaok Aap Apnao BaItr baD,  I sarlata sao rK laotohOM. SaaSvat AaBaa sao pUNa- ek AlaaOikk p`tIk, Aap saagarSaayaI hOM.Aap hmaaroekmaa~ p`Bau hOM. 3025. 2801hmaaro p`Bau ek mahana ]dr vaalao hOM. saat laaok kao Ka kr Aap baTp~ pr saaogayao. @yaa AapkI Apirimat [-cCa kao hma samaJa sakto hOM 3026. 2802ApnaI [-cCa sao Aapnao dovaaoM evaM saba caIjaaoM ka inamaa-Na ikyaa. Aap tIna laaok 

kao QaarNa krto hOM, ]nakI rxaa krto hOM  , tqaa Apnao jaOsaa ]nhoM SaaSvat banaayao huyaohOM. hmaaro AaScaya-maya pBau ko Aitir> kaOna yah kr sakta hO 3027.2803Aapnao ba`*maaMD maoM Apnao kao imalaakr ivalaIna kr idyaa. saRiYTkta- ba`*maa kaoAapnao naaiBakmala sao banaayaa. Aapnao [nd` dovagana tqaa saba laaok kao banaayaa.Aap sava-rxak hmaaro p`Bau kRYNa hOM.3028. 2804vaRYaBaaraohI iSava, catumau-K ba`*maa [nd` evaM Anya saba dovagana pxaI kI savaarI krnao

vaalao p`Bau kI Aaor doKto hOM tqaa ]nako carNa kI pU jaa krto hOM evaM khto hOM

?

?

?

?

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 370dvyapbaMQama 

Page 371: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 371/519

'k`  ID,a krnao vaalao p`Bau Aapnao saat laaok banaayao evaM hmalaaoga saba Aap maoM hI idKto hOM.' 3029. 2805

Qara kao QaarNa krnao vaalao nat-k p`Bau kI p`Saist mao M kho gayao hjaar pdaoM vaalaI rcanaa ka yah dSak ku$gaur Sazgaaopna ko SabdaoM maoM hOM.jaao Bai> sao [saka paz kroMgao vao inaYkama hao jaayaoMgao. 3030. 2806

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.2.03.01 sao 2.03.11 pasaur 3031 sao 3041 yaa 2807 sao 2817[sa SarIr maoM basanao vaalao p`aNa ! AcCa hO tumharo ilayao. tumharo karNa hma Apnao p`BaumaQausaUdna maoM ivalaIna hao gayao hOM jaOsao dUQa maoM maQau, gannaa ka rsa, evaM GaI. 3031.2807mahana AaScaya-maya p`Bau na tao kao[- Aapko samaana hO AaOr na kao[- Aapsao AcCa hO.saBaI vastuAaoM evaM p`aiNayaaoM sao Aap hI hmaaro najadIkI hOM. Aap hmaaro maata, ipta,evaM ima~ hO M. Aap hmaoM vao saba pZ,ato hOM jaao hma nahIM jaanato hO M.Aapnao iktnaa hmaaro ilayaoiktnaa ikyaa hO hma kBaI nahIM jaana payao Mgao.3032.2808hmaarI A&anata kI AvaiQa maayaa ko Ba`ma mao M pD,I hu[- qaI. Aap hmaaro )dya maoM p`vaoSa kr 

gayao evaM Bai> ko ilayao p`oma ka AMkuraraopNa ikyaa. sarla ica<a iSaSau kI trh AapnaoAakr pUCa 'mahana balaI tIna pga BaUima' evaM ]sako saaqa Cla ikyaa. 3033.2809hma pr mahana kRpa kr Aapnao hmaoM Apnao maoM imalaa ilayaa evaM [sakI kRt&ta maoM hmanaoApnaa )dya Aapkao do idyaa. Aba kOsao kBaI [sao hma puna: vaapsa pa sakoMgao saat laaok kao inagalanao vaalao p`Bau Aap hmaaro )dya maoM Aa%maa hOM. maOM kaOna hU^M maora @yaa hO

Aapnao idyaa evaM jaao Aapka qaa ]sao lao ilayaa. 3034.2810bauiw ko pro, maQaur maui>, AmaRt, saagar sao ACUto rhkr dyaalau )dya vaalaaoM ko ilayao Aap 

saUkr $p maoM Aayao evaM daZ, aoM pr Qara kao ]za ilayaa. 3035.2811kma- ko ilayao AsaaQaarNa AaOYaQa Bai> kI AaOYaQa ?iYayaaoM ko )dya sao Alaga nahIMhaonao vaalao jyaaoit jaao ]nakI Aa%maa kao p`kaiSat krtI hO maOMnao p`Bau kao bahut phlaopa ilayaa qaa. Aapnao SaUp-naKa kI naak kaTI hO. 3036.2812vaaV yaM~ kI Qvaina, ?iYayaaoM kaoo p`aPt Sauw Aanand, gannaa ko rsa, AmaRt, Syaamala p`Bauhmaaro kRYNa Aapko ibanaa hma kuC nahIM hOM. ivanatI hO, Aap hmaoM ApnaI AavaSyakta ko ilayao ]pyaaoga maoM laayaoM. 3037.2813

yaugaaoM tk [ind`yaaoM kao saMyaimat rKto hue jaao tpsyaa sao p`aPt haota hO hma kuC hI idnaao M maoM

!

!

!

?

! ?

?

! !

! !

!

!

dUsaro Satk ka tIsara dSak : 2 . 03 : }inala\vaaL,\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 371dvyapbaMQama 

Page 372: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 372/519

baccaao M ko Kola kI trh pa gayao.jaIvana kI yaatnaa kao par krto hue, rssaI ko CIMko pr rKo dUQa evaM ma@Kna cauranao vaalao p`Bau ko, hma p`  omaI hao gayao hOM. 3038.2814

mahana evaM Sauw, hmaaro kRYNa svaiga-kaoM ko ek maa~ p`Bau hOM.Aap AmaRtmayaI SaItla tulasaI QaarNa krto hOM. Aapko Balaopna ko saagar maoM gahro DubakI lagaakr hmanao Ck kr ipyaa evaM Aanand manaayaa tqaa Apnao kmaao-M kao Gaasa kI trh inakala idyaa. 3039.2815Aap AaBaapUNa- jyaaoitpuMja hOM.Qara evaM gagana Aapka hO.Aap tojaaomaya SaM K evaM cak`QaarNa krko hmaarI rxaa krto hOM. AanaMd, du:K, evaM caar trh ko duga-uNa p`sqaana kr gayaohOM. kba hma Aapko Ba>aoM kI pMi> maoM baOzoMo Mgao 3040.2816ku$gaur SaDgaaopna sao sauivaricat maQaur hjaar pd ka yah dSak laMka ka gaussaa sao naaSa krnao vaalao p`Bau ko baaro maoM BaavanaapUNa- SabdaoM maoM baaolao gayao hOM. Ba>aoM, pMi> maoM AaMK imalaa kr baOzao, evaM hmaaro saaqa gaaAao tqaa naacaao. 3041.2817

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.2.04.01 sao 2.04.11 pasaur 3042 sao 3052 yaa 2818 sao 2828:

lagaatar gaatI evaM naacatI camakto lalaaT vaalaI yah ikSaaorI baaolatI hO 'narisaMh' evaMcaarao trf doKtI hO. AaMsaU bahato hue Acaot hao jaatI hO. 3042.2818Aapko dSa-na kI [cCa sao yah maoQaavaI ikSaaorI Acaot hao jaa rhI hO. baaNaa ko baahaoM kaonaYT krnao vaalao pBau Aaoh Aap saca maoM )dyahIna hOM. 3043.2819Aap ko ilayao yah Aaga maoM maaoma kI trh ipGala rhI hO. raxasaaoM ko gaZ, laMka ka naaSa krnao vaalao pBau Aap ApnaI dyaa kao jaagaRt nahIM haonao do rho hOM. haya maOM @yaa kr saktI hU^ M 3044.2820

[sakI saaMsa gama- hO,. )dya vaodnaaga`st hO,. AaMsaU ko saaqa haqa jaaoD, kr yah pukartI hO'laMka ko naYTkta-', ifr QaIro sao khtI hO 'pxaI kI savaarI vaalao'. 3045.2821rat idna ]nma<a kI trh baD,baD,atI hO. [sakI saundr AaMKoM AaMsaU sao BarI hOM. Aap [saoApnaI tulasaI nahIM doto. ho mahana p`Bau yah tao AapkI k$Naa hO 3046.2822'ho k$NaainaQaana' pukartI hO, ifr QaIro sao khtI hO 'sava-ipya p`Bau'. ]saaMsaaoM ko saaqa ‘ho maoro Aa%maamaRt' khtI KD,I haokr AEaumaya hao jaatI hO. 3047.2823[saka )dya saUK gayaa hO, [sakI Aa%maa SauYk hao gayaI hO.pukartI hO 'AaMK kI trh 

ipya pBau ' ifr 'saagarSaayaI pBau'. haya hmaarI PyaarI iktnaI ClaI gayaI hO

?

! !

! !

?

! !

!

!

! ! !

dUsaro Satk ka caaOqaa dSak : 2 . 04 : AaiDyaaiD 

naayakI kI maa^M kI icanta 1

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 372dvyapbaMQama 

Page 373: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 373/519

3048.2824'ho Cilayaa ' pukartI hO evaM ifr haqa jaaoD, laotI hO. gama- ]saaMsao laotI hO tqaa BaarI mana 

sao icallaatI hO 'Sai>SaalaI kMSa ko naaSa krnao vaalao ' haya Aapko dSa-na ko ilayaoiktnaa vaodnaagast hO 3049.2825rat yaa idna kba haota hO yah nahIM jaanatI. khtI hO 'Aaosa vaalaI tulasaI'. hoSai>SaalaI tojaaomaya cak` vaalao p`Bau @yaa haogaa [saka 3050.2826yah baocaarI ikSaaorI rat idna AEaupUirt AaMKaoM sao KD,I rhtI hO.laMka ko Apar Qana kao naYT krnao vaalao pBau kma sao kma [sa pr ek baar k$Naa diYT tao Dala dIijayao.3051.2827]dar SaDgaaopna sao gaayao hue hjaar pd ka yah dSak SaaSvat vaamana p`Bau ko carNaaoM kI sauyaaogya maalaa hO. 3052.2828

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.2.05.01 sao 2.05.11 pasaur 3053 sao 3063 yaa 2829 sao 2839:

hmaaro p`Bau maalaa, maukuT, SaMK evaM cak`, ya&aopvaIt evaM har QaarNa krto hOM. saundr sqaana pr Aapnao hmasao p`oma ikyaa evaM hmaaro p`aNa maoM imala gayao. AapkI baD,I AaMKo M kmala kI pMKuD,  I kI trh hO Aapka maUMgaa kI trh haoMz kmala fU la jaOsaI hOM Aapka SarIr laala sauvaNa- kI trh dIPtmaana hO. 3053.2829kao[- BaI sqaana eosaa nahIM qaa jaao Aapnao spSa- na ikyaa hao [sa trh sao Aapnao p`  oma ikyaa.Aapka vadna AaBaapUNa- hO evaM pd\ma laxmaI Aapko vaxa pr rhtI hO. ba`*maa naaiBa kmala pr baOzto hOM tqaa iSava BaI ek kaonao maoM rhto hOM.AapkI AaMKoM laala kmala kI trh hOM

evaM haqa kmala fUla jaOsao hOM. 3054.2830hmasao p`oma krnao vaalao p`Bau ka $va$p ek jyaaoitma-ya pva-t kI trh hO. Aapka maUMgaavat haoMz, laala AaMK, haqa evaM carNa kmala kI trh hOM. saBaI saat laaok Aapkosva$p maoM samaaiht hOM evaM [sako baahr ek BaI vastu nahIM hO. 3055.2831p`Bau svayaM sabakuC hOM Aapka sva$p ek vaRht maiNa kI trh hO. AapkI AaMK carNa haqa naUtna p`sfuiTt kmala kI trh hOM. hmaaro hmaoSaa AtRPt rKnao vaalao AmaRt, hr xaNa ,hr idna , hr maasa , hr vaYa-  , hr yauga evaM yauga yaugaaMtr sao naUtna fla ko tajao rsa kI trh 

bahto rhto hOM. 3056.2832

!

! !

!

! ?

!

,

, ,

,

, , , ,

dUsaro Satk ka paMcavaaM dSak : 2 . 05 : Andama<anbau

naayakI ka Ant-mana icai~t hO.

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 373dvyapbaMQama 

Page 374: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 374/519

hmaaro Syaama maiNa ko samaana kRYNa, AmaRt samaana laMbaI maalaa, p`dIPt }Mcaa maukuT, janao} evaMAnaokaoM saundr AaBaUYaNa QaarNa krto hOM. hmaaro jaOsao tucC sao Aapnao p`oma ikyaa. laala 

maUMgaa Aapko haoMz kI barabarI nahIM kr sakta AaOr na tao kmala hI AapkI AaMK haqa evaM pOr kI CTa kao caura sakta hO. 3057.2833hmaaro p`Bau SaoYaSaayaI hOM. calaoM hma AapkI rIit kI iganatI kroM : Aapko Anaok AaBaUYaNa hOM, Aapko Anaok naama hOM, Aapko Anaok CTapUNa- sva$p hOM, ]nakI saMvaodnaayaoMBaI Anaok hOM. DoKnao, Kanao, spSa- krnao, saunanao evaM sauMGanao sao Aap hmaoM AanaMd p`dana krto hOM. 3058.2834gaussaOla vaRYaBa SaItla p`sfuiTt tulasaI kI maalaa vaalao p`Bau maukuT QaarNa krto hOM. Aap fnaQaarI SaoYa pr xaIr saagar maoM Sayana krto hOM.baaMsa saI sauGaD, baahaoM vaalaI naiPPanaaya kaojaItnao ko ilayao Aapnao saat vaRYaBaaoM ka AMt ikyaa. Aapnao Aaosa Tpkto saat vaRxaaoM kaosaIta ko p`oma ko karNa vaoQa Dalaa. 3059.2835gaussaOla vaRYaBa hmaaro p`Bau Apnao sauvaNa- maukuT pr tulasaI kI maalaa QaarNa krto hOM.AapkI caar saundr baaMhoM hOM evaM Anaiganat sadgauNa hOM. hmaarI naIcata kao ivasmaRt kr Aapnao hmasao p`oma ikyaa.Aapko vaNa-na ko ilayao hmaaro pasa Sabd nahIM hO M. bataAao, hma 

@yaa baaolao M 3060.2836AnaMt Eaoya vaalao hmaaro AmaRt Aap maui> ko Anaao Ka AanaMd hOM tqaa saugaMiQat kmala kosamaana maRdu hOM.Syaama maiNa kI CTa vaalao p`Bau hmaarI Aa%maa ko Aaramagaah, na nar hOM na maada hOM. Aha kOsao hma Aapko baaro maoM baaolaoM 3061.2837p`Bau na nar hOM, na maada hOM, AaOr na napuMsak hOM. p`Bau doKo nahIM jaa sakto . AapkI isqait nahIM hO, eosaa BaI nahIM hO. Aap vahI sva$p QaarNa kr laoto hOM ijasamaoM Aapkao doKnaa caahto hOM prMtu maa~ vahI sva$p nahIM hOM. p`Bau ka vaNa-na ek AnaaoKI pholaI hO.

3062.2838ku$gaur SaDgaaopna sao ivaricat pU Na- Andaid hjaar pd ka yah dSak gaaopala p`Bau kI p`Saist hO jaao vaNa-naatIt hOM evaM pa~ao M ko saaqa naR%ya krnao vaalao hOM. jaao [sao yaad kr laoMgao]nhoM vaOkuMz imala jaayaogaa. 3063.2839

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.2.06.01 sao 2.06.11 pasaur 3064 sao 3074 yaa 2840 sao 2850:

maiNa samaana rMga vaalao vaOkuMz p`Bau maoro Sarart pUNa- saundr vaamana saba samaya maoM sava-da 

, , ,

, , , ,

!

?!

! ?

, ,

! !

dUsaro Satk ka Cza dSak : 2 . 06 : vaOgaunda 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 374dvyapbaMQama 

Page 375: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 375/519

hmaaro BaItr sauK sao rhnao vaalao SaaSvat p`Bau Ba>ao M kao raht evaM AsauraoM kao yaatnaa donaovaalao ho psfuiTt kund yah jaana laIijayao ik hmanao dRZ,ta sao Aapkao Apnao maoM rK ilayaa 

hO. 3064.2840xaNa Bar maoM sabakao inagalajaanao vaalao rajaIvanayana pBau samast ivaSva kao Apnao maoM samaaiht krnao vaalao hmaaro BaItr p`vaoSa kr gayao hOM. p`dIPt &ana ko isqar pkaSa iSaKa Aap hmaaro BaItr baMd hmaaro AmaRt hO M. 3065.2841hmaaro rajaIvanayana p`Bau jaao maRdu saugaMQa kI tulasaI fUla yaanaI tulasaI maMjar kI maalaa phnatohOM svaiga-kaoM sao p`SaMisat sauvaNa- ko pva-t hOM.p`Saist sao hma Aap tk phuMca sakto hOM tqaa gaIt sao AapkI pUjaa kr sakto hOM. Aap hmalaaogaaoM kao Qyaana krko AanaMd sao naacanao dotohOM. Aap iktnao ]dar hOM 3066.2842hmaaro ]dar pBau hmaaro ipta ho pnnaa ko pva-t Aapkao saaoca kr hma gaato hOM evaMAanand maoM naacato hOM. AapkI Qavala gaaOrva gaaqaa nao hmaaro raoga kao dUr kr idyaa hO. Aba jaba hmaarI rxaa hao gayaI hO hma kOsao Aapkao kBaI BaI jaanao doMgao 3067.2843xaIr saagar maoM fnavaalao SaoYa pr saaonao vaalao p`Bau yaaogainad a maoM rhto hOM. inarMtr Aapkaosaaocakr hmanao yaugaaoM ko kma- kao naYT kr idyaa hO evaM Apnao Aapkao bacaa ilayaa hO.Aba 

jabaik hma AapkI saovaa maoM hOM @yaa kBaI BaI Aapkao jaanao doMgao 3068.2844ho hmaaro sfUt- narisaMh Aapnao duYT ivacaar vaalao ihrNya kI BaarI CatI caIr kr Alaga kr dI.AapkI p`Saist krto hue maOnao ApnaI }McaI Avasqaa vaalaa gaIt gaakr [sakosaaqa naR %ya ikyaa. Aba hmaaro yaugapuranao kma- jaD, sao naYT hao gayao hOM. maOM @yaa nahIM kr sakta hU^ M 3069.2845hmaaro inayaM~Na ko baahr kaOna saI vastu hO saat laaok kao inagalanao vaalao pBaunaop`sannaica<a hmaaro naIca )dya mao M p`vaoSa ikyaa AaOr Aba CaoD,kr nahIM jaato. hmaaro saaro

sambaMQaI saat janma pICo evaM saat janma Aagao AMthIna nark kI yaatnaa sao baca gayao hOM.3070.2846AsauraoM kao KdoD,to hue ga$D, kI savaarI sao QaUla ka baadla banaanao vaalao p`Bau janma evaMmarNa kI Anaiganat AavaRit sao hmanao Aapka carNakmala p`aPt ikyaa hO. maora )dya Aba AaSvast hO evaM AanaMd kI AMthIna baaZ, maoM nahayaa hO. ivanatI hO, hmasao Aap Alaga nahIMhaoMgao. 3071.2847SaItla vaoMkTma pva-t pr KD,o hmaaro p`Bau laMka kao naYT krnao vaalao hOM. Aap nao ek 

mahana baaNa sao saat vaRxaao M ka maUlaaocCodna kr idyaa. hmaaro p`Bau svaiga-kaoM ko naaqa hOM, hmaaro

!

!

!

!

! ! !

?

?!

?

?

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 375dvyapbaMQama 

Page 376: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 376/519

AmaRt hOM, evaM SaItla tulasaI kI maalaa phnato hOM. hmaaro rajakumaar Aap hmamaoM imala gayaohOM Aba kOsao jaayaoMgao 3072.2848

SaaSvat gaaOrva ko p`Bau tIna laaokaoM ko mahana p`Bau hOM. SaItla saugaMiQat tulasaI ko fUla yaanaI maMjar vaalao p`Bau SaItla vao MkTma ko svaamaI hO M.Aap hmaar pUva- vat-maana evaM BaivaYya tqaa ipta maata evaM p`aNa hOM. Aba jabaik hma Aapkao pa gayao hOM @yaa kBaI Aapkaojaanao doMgao 3073.2849rajaIvanayana saugaMiQat maalaa QaarNa krnao vaalao p`Bau kI p`SaMsaa maoM dixaNa ku$gaur nagar komaarna SaDgaaopna ko yao sauivacaairt hjaar pd ko dSak kao jaao gaayaoMgao vao koSava ko Ba> hao jaayaoMgao. 3074.2850

[samaoM 13 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.2.07.01 sao 2.07.13 pasaur 3075 sao 3087 yaa 2851 sao 2863:

maoro naaqa evaM p`Bau, svaiga-kaoM ko p`Bau, maoro rajaIvanayana kRYNa, maoro maiNavaNa- naarayaNa 'koSava'naama laonao sao hmasao saat pIZ,I Aagao evaM saat pIZ,I pICo Aapko Ba> hao gayao hOM. @yaa 

AaScaya- @yaa hI ]plaibQa 3075.2851vaodao M sao p`SaMisat 'naarayaNa' hI saBaI laaok ko naaqa hOM.maoro naaqa Aap hI karNa,]plaibQa , evaM kR%ya hOM. laxmaI evaM saBaI svaiga-k AapkI pU jaa krto hOM. haqaI ko daMt taoD,nao vaalao maaQava maoro p`Bau hOM. 3076.2852'maaQava' maa~ khnao sao hI Aap hmaaro BaItr p`vaoSa kr gayao evaM batayaa 'Abasao sada koilayao hma yahIM rhoMgao tqaa tumharI rxaa kroMgao.' pva-t ko rMga ko rajaIvanayana , maoro AmaRt ,maoro naaqa, evaM maoro gaaoivaMd saBaI AMthIna kma- kao naaSa krnao vaalao hOM. 3077.2853

'gaaoivaMd' gaaopala evaM Anaok eosao naama ko gaanao evaM naR%ya krnao sao Aapnao hmaoM inama-la krkoApnaI saovaa maoM lao laI. catur naaqa ivaYNau nao hmaoM pUva- ko duYkma- sao inavaRt ikyaa.tba Aapnao mauJamaoM saMp`it evaM saat janmaaoM sao p`oma ]%pnna ikyaa. 3078.2854maoro 'ivaYNau' pBau tojaaomaya maukuT phnato hOM. maQau ko Sa~u hmaaro p`Bau ko carNaarivaMd laala hOMtqaa haqa evaM AaMK AaBaa saMpnna hO M. saundr pva-t kI trh Aapka Syaama sva$p AakYa-k hO.ho maQausaUdna Aapko SaM K evaM cak` caaMd evaM saU ya- kI trh p`dIPt hOM.3079.2855

maOMnao kha 'maQausaUdna' hmaaro ekmaa~ AaQaar hO M evaM kR%ya sao inavaRt hao kovala gaana evaM naR %ya 

!

, ,

, ,

?

!

! !! ,

,

, ,

,

!

?

  o

dUsaro Satk ka saatvaaM dSak : 2 . 07 : koSavana\tmar\ 

p`Bau kRYNa ko koSavaaid baarh naama 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 376dvyapbaMQama 

Page 377: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 377/519

sao pUjaa kI. saBaI yauga ko Anaok janmaaoM maoM Aapnao dSa-na dokr hma pr dyaa kI.i~ivak`ma p`Bau sao hmaoM yahI AaSaIYa imalaa. 3080.2856

'i~ivak`ma' evaM Anya naama ka ]ccaarNa krnao sao hmanao A$NaaBa rajaIvanayana ko maUMgaa saa haoMz evaM AaBaapUNa- vaNa- kI klpnaa kI. vaamana sva$p vaalao p`Bau nao hmaaro Anaiganat janmaaoM sao carNaarivaMd kI saovaa evaM pUjaa ko ilayao hmaaro kao )dya kao ]%p`oirt ikyaa.3081.2857maiNavaNa- ko pBau evaM kama ko janak 'vaamana' evaM eosao Anaok naama ko gaana sao hmanaoAapkI pUjaa kI. Aapnao hmaaro )dya kao inama-la kr hmao M janma kI yaatnaa sao mau> kI.ho maoro EaIQar hma Aapko ilayao @yaa kr sakto hOM 3082.2858AaMKaoM maoM AaMsaU evaM gama- saaMsa ko saaqa hmanao 'EaIQar kmalanayana p`Bau' evaM eosao Anaok naama sao kIt-na kI. hmaaro kmaao-M ko BaMDar kao samaaPt kr Aapnao hmao M Apnao Aap kao p`aPt kra idyaa. maoro )YaIkoSa tba Aapnao Apnao kao maoro )dya maoM sava-da ko ilayao isqat kr idyaa. 3083.2859ho )dya saubauiw sao rh. saIKkr AapkI pUjaa zIk sao kr. )YaIkoSa ka kIt-na krao'raxasaaoM ko laMka kao jalaanao vaalao p`Bau, maoro naaqa evaM p`Bau, svaiga-kaoM ko naaqa, pd\manaaBa' evaM

eosao naamaaoM sao.p`Bau nahIM BaI doMKoM tao kBaI kIt-na baMd nahIM kr. 3084.2860Aitmahana pd\manaaBa ]ccatma sao BaI }Mcaa hOM. Aap hmaaro klpvaRxa hOOM. Aapnao hmaoMApnaa banaayaa tqaa Apnao kao hmaara banaa idyaa. maoGa jaOsao Syaama Aap hmaaro vaoMkTma koAmaRt hOM.hmaaro p`Bau 'damaaodr' }Mcao svaiga-kaoM ko pBau hO M. 3085.2861jaao damaaodr kI pUjaa krto hO M @yaa vao AapkI mahanata kao jaana sakto hOM Aap jagat ko p`qama karNa tqaa [sako inagala jaanao vaalao hOM. yaVip ik ba`*maa evaM iSava Aapko ek AMSa hOM @yaa yao laaoga BaI Aapka isqar Qyaana krko AapkI mahanata kao maap sakto hOM

3086.2862ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat maQaur hjaar pd ka yah gaItaoM ko gaucCa ka dSak svaiga-kaoM ko p`Bau maiNavaNa- vaalao kRYNa ko baarh naamaaoM ka yaSaaogaana hO. jaao [sao gaa sakoMgaovao p`Bau ko carNaaoM kao payaoMgao. 3087.2863

   u[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.2.08.01 sao 2.08.11 pasaur 3088 sao 3098 yaa 2864 sao 2874:

saBaI vastuAaoM maoM ivarajamaana p`Bau pUNa-tyaa samaana pd\maEaI laxmaI ko saaqa SaoYaSayyaa pr 

!

! ?

!

!

?

?

dUsaro Satk ka AazvaaM dSak : 2 . 08 : ANaOvad 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 377dvyapbaMQama 

Page 378: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 378/519

Sayana krto hOM. hmaaro p`Bau SaItla tulasaI QaarNa krto hO M, ga$D, kI savaarI krto hO M,evaM SaaSvataoM ko saaqa rhto hOM. 3088.2864

SaItla tulasaI fUla yaanaI maMjar kI maalaa phnanao vaalao p`Bau Aapdga`st haqaI ko rxak hOM. Aapko saaqa ivalaIna haonaa hI janma evaM Anya yaatnaa sao maui> hO. 3089.2865AapkI naaiBa sao ]%pnna kmala pr saRiYTkta- ba`*maa Aayao evaM tba saMhark iSava Aayao.laxmaI mayaa-idt $p sao Aapko vaRxa pr baOzI hO M. Aap xaIr saagar maoM isqat hOM.3090.2866Agar paMca [indyaaoM ko xao~ sao baahr inaklakr Axaya Eaoya kao p`aPt krnaa hO tao Asaur samaU h ko saMhark p`Bau kI gaaqaa gaanaa saIKao. 3091.2867dovaao M ko naaqa pavana pBau janma kI yaatnaa sao pro hOM evaM Aap kcCp ma%sya tqaa nar sva$p maoM Aayao. Aap kilk kI trh BaI AayaoMgao. 3092.2868jaba Ajau-na nao p`Bau ko carNaao M pr fUla Aip-t ikyaa tao ]na fUlaaoM kao ]nhaoMnao iSava kaoApnao iSar pr QaarNa ikyao doKa. Qara kao maapnao vaalao p`Bau kI gaaqaa hmaoM AvaSya gaanaI hO . 3093.2869Sayana, baOzo  , evaM KD,o Avasqaa vaalao p`Bau saUkr $p maoM Aayao evaM Aap saagar maoM gahro

jaakr BaU dovaI kao Apnao kMQao pr saurixat laayao. Aap ivaSva kao inagala kr puna: ]saobaahr inakalato hOM. AapkI [sa laIlaa kao kaOna samaJa sakta hO 3094.2870hmaaro kRYNa pBau kao kaOna kOsao samaJa sakta hO Aapnao saMpUNa- ivaSva kao ek kaOr maoMinagala ilayaa.samast vastuAaoM evaM p`aiNayaaoM tqaa Aaz idSaaAaoM maoM Aap sava-~ ivarajamaana hOM, yahaM tk ik }Mcao svaga- maoM.3095.2871jaba ikSaaor yauvak nao kha kRYNa sava-~ hOM tao ipta nao KMBao pr AaGaat krto hue baaolaa 'yahaM nahIM'. p`Bau ]saI xaNa vahaM Bayaanak narisaMh $p maoM p`kT hue evaM rajaa ka vaQa 

ikyaa. @yaa AaScaya- 3096.2872svaga- nark evaM pRqvaI mao vyaaPt saba ko maU la evaM karNa Aap hI hOM. Aap }Mcao Aasana ,dovagana, tqaa ma%yaaoM-oM maoM vyaaPt hOM. 3097.2873maQauma@KI maMD,rato baagaaoM ko valaud ko naayak ko hjaar gaItaoM ka yah dSak rajaIva nayana kRYNa kI gaaqaa hO. jaao [sao gaa sakoMgao vao Qara evaM svaga- pr Saasana kroMgao.3098.2874

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

, ,

, ,

?

,

!,

,

?

dUsaro Satk ka naaOvaaM dSak : 2 . 09 : emmaavaIDu

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 378dvyapbaMQama 

Page 379: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 379/519

2.09.01 sao 2.09.11 pasaur 3099 sao 3109 yaa 2875 sao 2885:p`Bau Aapnao gajaond` kI Aapda ka AMt ikyaa. hma Apnao ilayao svaga- nahIM maaMgato hOM.

SaIGata sao Aap Apnao A$NaaBa carNakmala kao hmaaro isar pr rK dIijayao.3099.2875Syaama AaBaa vaalao p`Bau hma sava-da yahI maaMgato hOM ik hmaoM Aapko carNaarivaMd kao pkDorKnaoo ko ilayao samyak &ana dIijayao. 3100.2876cak`QaarI kRYNa pBau Aap hmaoM duYT kmaao-M sao rxaa krto hO M. sava-da Aapko carNa kI p`Saist gaanao ka hmaoM saaOBaagya p`dana kIijayao yahaM tk ik ]sa samaya BaI jaba kf hmaarofofD,a kao band kr do. 3101.2877hmaaro )dya maoM hmaaro p`Bau yah khto hue isqat hO M 'sava-da hmaarI saovaa krao'. yah hmaaroilayao saca maoM saaOBaagyapUNa- hO ik Aapnao mauJao Apnaa banaa ilayaa hO. 3102.2878hmaoM maui> imalao yaa nahIM, marnao ko pScaat\ hma svaga- jaayaoM yaa nark, hma Ajanmaa p`Bau kaoAanaMd sao smarNa kroMgao jaao Qara pr ivaiBanna sva$paoM maoM Aayao. 3103.2879svaiga-kaoM ma%yaa-oM evaM saBaI vastuAaoM maoM Qavala p`sfuiTt Aanand ko $p mao M isqat rhnao vaalaop`Bau Aa[yao ijasasao ik hma mana vacana evaM kma- sao AapkI pUjaa AanaMdica<a hao kroM.

3104.2880p`Bau Aap hmaaro )dya ko ilayao AitSaya ip`ya hOM. pyaa-Pt $p sao Aapnao hmaoM Apnao kaop`aPt nahIM krayaa hO. Aa[yao ijasasao ik hma Aapko carNaarivaMd sao dRZ,ta sao baMQa jaayaoM. 3105.2881vaOidk ?iYayaaoM kao AanaMd donao vaalao maQaur fla Agar Aap hmaaro naaqa haokr sada koilayao hmamaoM ivalaIna hao jaayaoM tao hma AaOr kuC nahIM caahoMgao. 3106.2882Apnao vaastivak sva$p kao na jaanato hue maOMnao saaocaa hma svayaM hI hO M. ho svaiga-kaoM sao

pUijat tojaaomaya p`Bau hma evaM hmaara sabakuC Aapka hO. 3107.2883saat vaRYaBaaoM evaM saundr laMka kao naaSa krnao vaalao p`Bau sqaayaI $p sao Apnao idvya carNaaoMsao hmaoM jaaoD, laIijayao Anyaqaa maO M jaIivat nahIM r hU^Mgaa. 3108.2884ku$gaur nagar ko ]%sauk SaDgaaopna sao ivaricat Axaya hjaar pd ka yah dSak Ajaoya cak`QaarI p`Bau kI gaaqaa hO jaao gaanao vaalao kao maui> p`dana krta hO. 3109.2885

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

2.10.01 sao 2.10.11 pasaur 3110 sao 3120 yaa 2886 sao 2896:

!

!

!

!

!

!!

dUsaro Satk ka dsavaaM dSak : 2 . 10 : ikLraoiL 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 379dvyapbaMQama 

Page 380: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 380/519

[sako phlao ik yauvaavasqaa ka rMga fIka pD,o ]pjaa}baagaaoM sao iGaro tojaaomaya p`Bau komaaila$HSaaolaO maMidr maoM ibanaa qako jaanaa Eaoyaskr hO.3110.2886

yauvaityaaoM ko maQaur vacanaaoM ka itrskar kr gaja-na krto cak` ko QaarNa krnao vaalao p`Bauka caaMd kao caUmato maaila$HSaaolaO ko maMidr maoM pUjaa krnaa Eaoyaskr hO.3111.2887ho mana yao kma- BaI inarqa-k hOM. manamaaohk baagaaoM sao iGaro maaila$HSaaolaO pva-t ko maMidr maoMjaaAao jahaM maoGa samaana Syaama p`Bau gaaOrva ko saaqa isqat hOM. 3112.2888Pava-t kao ]zanao vaalao p`Bau maaila$HSaaolaO maoM gaaOrva ko saaqa isqat hOM jahaM vaYaa- ka mao Ga GauTnao pr naIcao Jauka rhta hO. Aap kma- ko Qaagao kao taoD, doto hO M At: vahaM jaaAao.3113.2889baagaaoM evaM maIzo panaI ko saraovaraoM sao iGaro maaila$HSaaolaO ko cak`QaarI p`Bau ApnaI [cCaSai> sao yaatanaa ka AMt kr doto hOM. ]sa pva-t pr phucanaa hI hmaara ekmaa~ kR%ya hO. 3114.2890saaocaao , naIca kama maoM mat lagao rhao. ma@Kna cauranao vaalao p`Bau k`ID,art maRga ko baagaaoM sao iGaromaaila$HSaaolaO maoM isqat hOM. AapkI pU jaa ko baaro maoM saaocanaa hI Eaoyaskr haota hO.3115.2891

zIk sao saaocaao, narkgaamaI mat banaao. Qara kao jala sao ]zanao vaalao p`Bau SaaMt Baava saomaaila$HSaaolaO maoM isqat hOM. AapkI pUjaa hI Eaoyaskr hO. 3116.2892GaUmato huyao jaIvana bavaa-d krnao sao AcCa hO ik zhrao evaM cartI gaayaaoM ko pICo GaUmanao vaalaop`Bau kI pUjaa krao jaao maaila$HSaaolaO maoM isqat hOM evaM svaiga-k jana ijanakI pUjaa krto hOM.3117.2893Eaoya kao doKao evaM duYTta maoM mat ilaPt hao. pUtnaa ko stna kao caUsanao vaalao p`Bau yauvaa haqaI ko baagaaoM sao iGaro maaila$HSaaolaO maoM isqat hOM.AapkI vahaM pUjaa krnaa hI Eaoyaskr 

hO. 3118.2894Eaoya kao do Kao evaM AaDMvar pUNa- QaUt-ta kao %yaaga dao. vaodaoM kao p`kT krnao vaalao p`BaufU laaoM evaM maaor sao iGaro maaila$HSaaolaO maoM isqat hOM.AapkI pUjaa ko ilayao p`vaoSa krnaa hI Eaoyaskr hO. 3119.2895hjaar pd ka yah dSak ku$gaur SaDgaaopna ko Sauw )dya ka pramaSa- hO jaao jagat koprma svatM~ inayaMta ko baaro maoM hO. jaba AMt Aata hO tao yah p`Bau ko carNa kao inaiScat $p sao p`aPt krata hO. 3120.2896

!

,

,

tIsaro Satk ka phlaa dSak : 3 . 01 : mauiDccaaoid 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 380dvyapbaMQama 

Page 381: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 381/519

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.3.01.01 sao 3.01.11 pasaur 3121 sao 3131 yaa 2897 sao 2907:

@yaa Aapko mauKD,o ka laavaNya Aapko maukuT mao M p`sfuiTt huAa @yaa Aapka carNa ka laavaNya Aapko carNa koo naIcao isaMhasana maoM psfuiTt huAa @yaa Aapko idvya vadna ka laavaNya Aapko vas~ evaM saaro AaBaUYaNaao M mao M p`kT huAa bata[yao p`Bau3121.2897kmala ka fUla AapkI AaMK Aapko haqa evaM carNa kI samaanata nahIM kr sakta.camakayaa huAa saaonaa Aapko mauKD,o kI tulanaa maoM nahIM Aa sakta.Aapko p`it saarolaaokaoM ko ilayao kI gayaI saarI p`Saist AapkI k$Naa kI p`Saist ko ilayao SaUnya hO.3122.2898]ccatma jyaaoitma-ya p`Bau Aapnao ba`*maaMD banaayaa. Aapko jaOsaa tojaaomaya Anya p`Bau hma nahIM pato. At: kao[- vastu sao AapkI tulanaa nahIM ikyao jaanao ko karNa hma maUk rh jaato hOM. ho gaaoivanda maoro p`Bau . 3123.2899yah jagat Aapko vadna kI dIiPt kao nahIM doK pata. Aapnao laaogaaoM ka Qyaana baaMT idyaa ijasasao vao GaUmato rhto hOM evaM Aap SaItla tulasaI ko Qyaana maoM AanaMidt rhto hOM. ho

p`Bau @yaa ivaSva kao [sasao haina nahIM hu[- hO 3124.2900BaUt vat-maana evaM BaivaYya ko svaaBaaivak toja ko pBau kiznatma tpsyaa sao p`aPt toja sao khIM jyaada toja vaalao Aap jagat kI rxaa krto hOM. kOsao maOM AapkI pUrI p`SaMsaa kr sakta hU^M 3125.2901saMsaar jaao Saas~ yaa Anya caIja pZ,ta hO vao kovala AapkI AaMiSak hI gaaqaa vaalao hOM.tulasaI kI maukuT evaM kmala vaxa vaalao p`Bau kOsao AiQak sao AiQak AapkI p`Saist maOMgaa]M 3126.2902

saRiYTkta- ba`*maa evaM iSava kao [cCa sao banaanao vaalao p`Bau @yaa haogaa iktnao BaI AapkoyaSa ko gaanao vaalao haoM vao saBaI evaM saaro dovagana eksaaqa BaI Aapka yaSagaana kroM taoAapka Qavala yaSa ka AMt nahIM pa sakto. 3127.2903sva$p ka Sauw toja vaalao SaaSvat p`Bau pUNa- &ana vaalao p`Bau ho pUNa- Aa%maa Agar svaiga-kaoM ko svaamaI BaI Aapka yaSagaana kro M tao Aapko carNa kmala ko toja kao BaI pUra nahIM gaa sakto. 3128.2904ho pBau Aap ga$D, pxaI pr Aayao evaM cak` sao Ba> haqaI kI rxaa kI. Agar Aapko

saaro Ba> p`bauw hao jaayao M tao @yaa vao Aapko yaSagaana ka AMt pa sako Mgao

?

?

? !

, ,

!

!

! ?, , !

?

!

?

!

! ! !

!

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 381dvyapbaMQama 

Page 382: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 382/519

3129.2905vaod sao pSaMisat tojaaomaya pd\ma pBau Aapnao Qara kao banaayaa, Kayaa, puna: banaayaa ,

]zayaa , evaM maapa. Agar iSava ba`*maa evaM [nd` KD,o haoM tqaa AapkI pUjaa kroM tao @yaa Aapko AaScaya- kBaI samaaPt haoMgao 3130.2906[-SvarIya laaogaaoM ko rhnao vaalao ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat hjaar pd ka yah dSak vaodao M sao p`SaMisat ivasmayakarI p`Bau ka yaSagaana krta hO. jaao [sao gaa sakoMgao vao janma kobaMQana kao kaTkr svaga- jaayaoMgao. 3131.2907

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.3.02.01 sao 3.02.11 pasaur 3132 sao 3142 yaa 2908 sao 2918:maoGa samaana Syaamala pBau Aapnao Qara evaM saagar banaayaa. Aapnao jaao yah SarIr idyaa hOyaatnaagast haokr samaya kaT rha hO. kba maOM kma- kao maUla sao kaT sakUMgaa evaM [sa xaud`SarIr kao %yaaga kr Aapsao imala sakUMgaa 3132.2908ivastRt Qara kao maapnao vaalao vaamana p`Bau maayaa sao jakDo, jaakr hma Anaiganat janma saogaujar cauko.AMthIna kma- jaao hmaarI pICa nahIM CaoD,ta kba [sao hma kaT kr Aapko

ip`ya carNaarivaMd kao pa sakoMgao 3133.2909yauwxao~ maoM rqa calaakr duYTaoM kao Baart yauw maoM maR%yadMD donao vaalao p`Bau ivanatI hO,bata[yao ik hma kOsao AQama maaga- kao %yaagakr Aapko carNaarivaMd sao jauD, sakoMo3134.2910ibanaa xaya evaM vaRiW ko sava-vyaaPt, AnaMt p`Baa ko p`Bau ivanatI hO, bata[yao ik hma kOsaoAQama maaga- kao %yaaga kr Aapko carNaarivaMd sao jauD, sakoMo 3135.2911kayaa fUla ko rMga vaalao p`Bau Aap ka Aagamana hma AnauBava krto hOM prMtu Aap zhrto

nahIM hOM. Agar Aap zhr kr hmaoM Sai> nahIM doMgao tao kOsao hma Aap sao jauD, sakoMogao3136.2912samyak cayana krnao kI bauiw sao riht hma xaud` BaaOitk sauK maoM lagao rho. p`Bau AapnaoAnaiganat Aa%maa kao banaayaa hO.kba hma Aapko idvya carNa kao pa sakoMgao3137.2913ho maora )dya &ana ko ABaava maoM hma kma-jainat janma kI yaatnaa maoM rho. kba hma &anamaya kRYNa p`Bau sao jauD, sakoMgao jaao sabaaoM maoM sava-da ivarajato hOM 3138.2914

ho maoro pBau kRYNa, hmaaro SaaSvat gaaOrva kI baaZ, haya na tao hmanao AQama kma- kao raoka 

! , , ,

,

?

!

?

!

?!

?

!

?

!

?

!

?

!

?

!

tIsaro Satk ka dUsara dSak : 3 . 02 : maunnaIr\Haalama\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 382dvyapbaMQama 

Page 383: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 383/519

AaOr na Anavart Aapko carNaarivaMd kI pUjaa kI. maOM Aapkao pukarta hU^M 'kRYNa'khaM Aapka dSa-na imalaogaa 3139.2915

 KD,o haokr kma- kI ga*var sao Aapkao pukarta hU^M prMtu xaud` maaga- maoM fMsa jaata hU   ^M.hmaaro pBau nao gaayaaoM pr kRpa kI evaM Qara pr GaUmao. Aaoh khaM hma Aapkao Kaojao3140.2916yaatnaa kI GanaI Cayaa sao hma eosao ga`st qao maanaao yamaraja nao Apnao paSa maoM hmaoM baaMQa rKa qaa prMtu kRYNa koo )dya mao rhnao ko karNa yao saba Aba samaaPt hao gayao. Aap &ana evaMSaaSvat jaIvana ko p`Bau hOM. 3141.2917samast laaok evaM Aa%maa kao Apnao maoM rKnao vaalao p`Bau kI pSaist maoM kho gayao hjaar pdaoMvaalaI rcanaa ka yah dSak maIzo kMz ko kaoyala sao iGaro ku$gaur ko Sazgaaopna ko Sabdao M maoMhOM.jaao [saka paz kroMgao vao Aa%maa kao maaMsa ko doh sao mau> kr laoMgao. 3142.2918

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.3.03.01 sao 3.03.11 pasaur 3143 sao 3153 yaa 2919 sao 2929:

hmaoM jala ko JarnaaoM vaalao vaoMkTma igair ko tojaaomaya p`Bau kI inaYza sao p`%yaok samaya evaM sava-da paSva- Baaga maoM rhkr saovaa AvaSya krnaI hO. Aap hmaaro ipta ko ipta hOM.3143.2919maoGa jaOsao Syaama evaM SaaSvat yaSa vaalao vaoMkTma igair ko p`Bau kI fUla sao saovaa [nd` evaMAnya svaiga-kjana krto hOM. 3144.2920SaItla JarnaaoM vaalao AnaMt yaSa ko vaoMkTma igair ko p`Bau kI saundr kmala saI AaMKo M hOM, vadna maiNa ko rMga ka hO  , evaM haoMz maUMgaa jaOsao hOM. 3145.2921

AapkI gaaqaa ka gaana mauJa jaOsaa naIca evaM maU  K- ko ilayao ]icat hO @yaa tVip hmaoMAapka p`oma p`aPt hO. 3146.2922gaaOrvapUNa- vaoMkTma p`Bau vaod ko AmaRt hOM.sabaaoM ko p`qama karNa hOM. @yaa Aapka yaSagaana krnaa saMBava hO 3147.2923jaao kovala vacana sao hI AapkI saovaa krto hOM vao pUva- tqaa BaivaYya ko kma- sao mau> hao jaatohOM. 3148.2924Syaama vaoMkTma pBau kI pUjaa [nd` evaM svaiga-kgana fUla, Agarba<aI, dIp, evaM jala sao krto

hOM. Aap SaaMt maui> doto hOM.3149.2925

!

?

! ?

?

?

tIsaro Satk ka tIsara dSak : 3 . 03 : AaoiL,ivala\kalama\ 

vaoMkTma ko p`Bau kI saovaa 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 383dvyapbaMQama 

Page 384: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 384/519

vaYaa- raoknao vaalao evaM Qara kao maapnao vaalao p`Bau vaoMkTma maoM inavaasa krto hOM.AapkI pUjaa sao hmaaro kma- ka xaya haota hO. 3150.2926

jaao Apnao p`%yaok kma- maoM gaaopkumaar vaoMkTma p`Bau ko carNaarivaMd ka smarNa krto hOM ]nakocaaraoM yaatnaa ka AMt hao jaata hO. 3151.2927[sako phlao ik tumhara saIimat jaIvana ka AMt hao jaayao evaM bauZ, apa ASa> banaa dofnaQaarI SaoYaSaayaI vaoMkTma p`Bau ko carNaarivaMd kao pkD,ao. 3152.2928pRqvaI kao maapnao vaalao p`Bau ko yaSagaana maoM ku$gaur SaDgaaopna sao ivaricat hjaar pd ka yah dSak ka gaana sabaao M sao p`SaMsaa ka pa~ banaa dota hO. 3153.2929

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.3.04.01 sao 3.04.11 pasaur 3154 sao 3164 yaa 2930 sao 2940:Apnao kRYNa kao hma kOsao saMbaaoiQat kroM pUjaa ko sauyaaogya AiWtIya pRqvaI yaa ivastRt SaItla saagar Aigna hvaa evaM fOlaa huAa AakaSa saUya-  , caaMd yaa sava-vyaaPt saava-BaaOma 

3154.2930hmaoM nahIM pta pU jaa ko sauyaaogya kRYNa kao hma kOsao saMbaaoiQat kroM AnaokaoM pva-t sao, AcCI 

vaYaa- sao, Qavala tara sao, yaa kivatavalaI sao 3155.2931yaa hma Aapkao inama-la maiNa samaana rajaIvanayana khoM yaa maUMgaa jaOsao haoMz vaalao, yaa idvya carNa vaalao p`Bau, yaa Syaamala vaNa- ko laala p`dIPt maukuT vaalao, yaa cak` SaM K QaarI yaa vaxa pr laxmaI vaalaa khoM 3156.2932jaba sava-~ SaUnya qaa hmaaro inama-la p`Bau ivarajamaana qao. @yaa hma Aapkao inama-la maiNa khoMyaa camakto saaonaa evaM maaotI yaa ]jjavala hIra yaa SaaSvat yaSa ka dIp yaa p`dIPt p`qama karNa tqaa p`qama p`aiNa khoM 3157.2933

@yaa hma Aapkao inadao-Ya mahana p`Bau Acyaut khoM yaa AmaRt saagar tqaa Ba>aoM ko duK kI AaOYaiQa yaa maQaur imaEaI yaa C:rsa vaalao Baaojya pdaqa- yaa maQaur dUQa, ma@Kna, fla, yaa maQaukho M 3158.2934@yaa hma Apnao kRYNa kao AaScaya-maya dova khoM yaa svaiga-kaoM ko p`Bau kho M yaa dUQa yaa caaraovaod ka saar khoM yaa Saas~ ka sa%ya khoM yaa ]pinaYad ka gaIt yaa mahana kma- ko fla khoM yaa [na sabaaoM sao AiQak khoM 3159.2935@yaa hma Aapkao maiNa samaana tojaaomaya p`Bau khoM yaa svaiga-kaoM ko p`Bau khoM yaa ]nako ]%sauk 

Aanand khoM yaa ]nako saaQya yaa Axaya inaiQa khoM yaa SaaSvat svaga- yaa kalaatIt maui> 

tIsaro Satk ka caaOqaa dSak : 3 . 04 : pugaL,nala\Aao$vana\ 

? ?

? ?

!

?

?

?

?

?

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 384dvyapbaMQama 

Page 385: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 385/519

khoM 3160.2936@yaa hma Apnao kRYNa kao AlaaOikk toja ka maiNa khoM yaa SaiSaBaUYaNa iSava yaa caturanana 

ba`*maa yaa ]nalaaogaaoM Wara pUijat p`Bau khoM yaa ijasanao ]nalaaogaao M kao banaayaa vah p`Bau khoMgaaOrva evaM AanaMd ko p`Bau AmaRtmayaI tulasaI maalaa phnato hOM. 3161.2937hmaaro p`Bau saba caIjaaoM maoM hOM evaM saBaI p`aiNayaaoM maoM hOM tqaa samaJa ko pro hOM. Aap kRYNa hOMijanhaoMnao Kola kI trh saba kao inagalaa evaM sabakao ifr sao banaayaa. Aapnao saagar saoAmaRt maqakr dovaaoM kao do idyaa. Aap SaoYaSaayaI Acyaut AnaMt evaM gaaoivaMd hOM.3162.2938Aap [ind`yaaoM sao pro caotnaraiSa hO M. saBaI vastuAao M evaM p` aiNayaaoM ko sava-~ tqaa sava-da Aap hI sva$p hO M tba BaI sabaaoM sao pRqak hOM. Agar kao[- Apnao kao ina:spRh banaalao tao vah Aap tk jaa sakta hO. 3163.2939tulasaI kI maalaa vaalao p`Bau kI p`Saist maoM kho gayao maQaur hjaar pdaoM vaalaI rcanaa ka yah dSak baagaaoM sao iGaro ku$gaur ko Sazgaaopna ko hOM.jaao [sakao yaad krlaoMgao vao mau>a%maa haokr svaiga-kaoM kI saMgat maoM rhoMgao. 3164.2940

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.3.05.01 sao 3.05.11 pasaur 3165 sao 3175 yaa 2941 sao 2951:ivanatI hO , ho saagar sao iGaro Qara ko laaogaaoM bataAao vao iksa kama ko hOM jaao kmala saraovar maoM ga`ah ko jabaD,o sao haqaI kI rxaa krnao vaalao Syaama vadna p`Bau ka na tao yaSagaana krtoAaOr na saaqa maoM naacato 3165.2941nar maaMsa Baxak AsauraoM kao pID,a donao vaalao p`Bau ka jaao Apnao galao kI }McaI Aavaaja maoMyaSagaana krto hue Aanandaitrok mao M naacata nahIM vah kma-jainat janma kI yaatnaa sao CUT 

nahIM sakta. 3166.2942jaao pva-t sao tUfana kao raoknao vaalao p`Bau ka yaSagaana krto naaca kr Apnao isar kao pRqvaI pr baar baar spSa- nahIM krato va o AvaSya hIM tU fanagast nark mao M jaayao Mgao.3167.2943naiPpnaaya ko p`oma maoM saat vaRYaBaaoM kao naYT krnao vaalao maUM gaa jaOsao haoMz ko EaIQar p`Bau ka yaSaaogaana krao. Apnao haqa kao isar pr rK ko naacaao ijasasao ik p`Bau ko gaaOrva kI hvaa laga sako nahIM tao saMt janaaoM ko baIca janma ka @yaa laaBa 3168.2944

vaod ko p`Bau idvya vaOkuMz kao CaoD,kr ma%ya- laaok maoM kMsa ko A%yaacaar sao inadao-Ya laaogaao M kao

?

?

, ,

, !

?

?

tIsaro Satk ka pacavaaM dSak : 3 . 05 : pugaL,nala\Aao$vana\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 385dvyapbaMQama 

Page 386: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 386/519

bacaanao ko ilayao nardoh maoM pQaaro. vaIiqayaaoM maoM p`Bau ka yaSagaana krto hue naacanao ko isavaa ivaWanaao M kao saIKnao ko ilayao @yaa bacaa rhta hO , @yaa vao nar kha sakto hOM

3169.2945Ajanmaa p`Bau jaao Avatar laoto hOM saagar maoM Sayana krnao vaalao hOM. Aap fla AmaRt Sa@kr evaM Sahd ko samaana maQaur hO M evaM hmaaro AmaRt hOM. Aap caotna jaD, evaM saBaI kuC hOM. jaao gaIt evaM naR%ya ko saaqa AapkI p`Saist gaato hOM vao pUNa- &ana p`aPt krto hOM.3170.2946tojaaomaya p`Bau nao vaOmanasya kI Baavanaa sao ga`st saaO janaao M ko iva$w Bayaanak saonaa saoAakmaNa kr paMca janaao M kao ivajaya idlaayaI. [sa Balao saMsaar maoM baahaoM kao maaMsala banaayaorhnao vaalao laaogaaoM sao @yaa laaBa Agar vao p`Baugaaqaa gaana ko saaqa )dya kao divat krto hue AanaMd maoM naacato nahIM 3171.2947SaItla jala ko Jarnao vaalao vaoMkTma maoM p`Bau isqat hOM. gaaMva yaa nagar khIM BaI Aapko naama ]tavalao haokr Anavart ]nmaadga`st jaOsaa gaaAao.laaogaaoM kao ]phasa krnao dao.Aanandaitrok maoM kUdto hue gaaAao svaiga-k tumharI pUjaa kro Mgao. 3172.2948svaiga-kaoM sao pUjao jaanao vaalao p`Bau samast saRiYT ko naaqa hO M. jaao yaaoga sao tp saaQanaa krto hOM

vao Aapkao sava-da Apnao )dya maoM pato hO M. Anya laaogaaoM ko ilayao Aapka yaSagaana evaM naR %ya hI kma- yaanaI kR%ya hO. 3173.2949maiNa vaNa- evaM rajaIva nayana svaiga-kaoM ko p`Bau hI kma- hOM, fla hOM, tqaa karNa hOM. Apnaokao BaItr maoM d`ivat krto hue )dya sao gaaAao evaM naacaao.Apnaa AiBamaana evaM laaja CaoD,kr ]nma<a kI BaaMit p`Bau kI p`Saist gaaAao. 3174.2950]pjaa}xao~ ko ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat hjaar pd ka yah dSak Acyaut p`BaukI p`Saist hO jaao Ba> kI BaUla sauQaarkr ]sao Apnaato hOM. jaao [sao yaad kr laoMgao vao

Apnao Gaaor kma- pr ivajaya payaoMgao. 3175.2951

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.3.06.01 sao 3.06.11 pasaur 3176 sao 3186 yaa 2952 sao 2962:ba`*maaMD ko inagalanao vaalao rajaIva nayana p`Bau ko baaro maoM sauinayao. Aap p`BaapUNa- &ana hao gayaoevaM ]sako maaQyama sao Qara AakaSa AadmaI dovagana evaM Anya sabaao M kI saRiYT kI. AaOr tba Aap tInamauK vaalao yaanaI d<aa~oya ko p`BaapUNa- p`Bau hao gayao. 3176. 2952

kma- sao ]war krnao vaalao kmalanayana p`Bau kI pSaist gaaAao. svaiga-kaoM sao pUijat Aap 

? !

, ,

, ,

?

, ,

tIsaro Satk ka Cza dSak : 3 . 06 : SaoyyatamarO

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 386dvyapbaMQama 

Page 387: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 387/519

gahro saagar maoM rhto hOM.Aap iSava ba`*maa [nd` ko p`Bau hOM evaM hmaaro kma- ka xaya krto hOM.Aapnao mahana QanauYa sao laMka kao QaUla maoM imalaa idyaa. 3177. 2953

maiNa vaNa- ko p`Bau gahro saagar maoM SaoYa Sayyaa pr Sayana krto hOM.AapkI Ahaora~ p`Saist maoM )dya kao dRZ,ta sao lagaaAao. svaiga-kaoM sao pUijat Aap tojaaomaya p`Bau hOM. Aap pa~ pr saundr naR%ya krto hOM jaao gaaoipyaaoM ko saaqa rasa rcaayao. 3178. 2954jaba mahana [nd` svayaM tqaa ba`*maa iSava Aapko carNaarivaMd ka Qyaana krto Ba`maNa krto hOMtao hmaaro jaOsaa p`aNaI p`Bau kI k$Naa ko baaro mao M @yaa batayaogaa. jaOsaa BaI hao. 3179.2955Syaama rMga, kmala nayana, kalaI laToM evaM p`dIPt maukuT ko hmaaro kRYNa bahtI hvaa hOM,AakaSa hOM evaM kD,I QartI hOM. Aap lahraoM vaalao ]Clato saagar hOM, jalatI Aigna hOMtqaa jyaaoit puMja yaanaI saUya-, caaMd tqaa dovagana hOM. dovaaoM ko p`Bau hI sava-~ ma%ya-jana tqaa saBaI vastu hOM. 3180 . 2956saat janmaaoM sao hmaaro Anya kao[- nahIM ekmaa~ kRYNa hOM.Aap hmaaro Ga`aNaSai>, sva$p,svaad, Aavaaja, evaM spSa- hOM. Ajanmaa Ama%ya- hmaaro p`Baunao ivaSaala narisaMh $p maoM Aakr iSaSau Ba> p`*laad kao carNaaoM maoM SarNa idyaa. 3181 . 2957

saat janmaaoM sao Aap maoro )dya ko AmaRt, maorI Aa%maa ko saKa, maorIp`dIPt jyaaoit, maoro Syaama maiNa hOM. ho maoro pa~ nat-k Aap svaiga-kaoM evaM ?iYayaaoM kao Aanaindt krnao vaalao fla hOM. Sauw )dya sao p`Bau kI pUjaa krnao sao saaro kYT SaIGa` hI lauPt hao jaayaoMgao. 3182.2958Aap duK sauK ko duYT kma- hO M tqaa ]sasao }pr BaI hOM.Aap tojaaomaya p`Bau ko $p maoM}pr KD,a haoto hOM tqaa saBaI laaok kao banaato hOM AaOr inagala jaato hOM. yamadUtaoM koiva$w Aap p`BaavakarI AaOYaQa hOM. Aap dSarqa ko pu~ ko $p maoM Aayao AaO r Aapko

isavaa hmaara kao[- AaEaya nahIM hO. 3183. 2959AaBaamaya dovaaoM ko p`Bau [nd` ba*maa iSava sao pUijat Aap hI ipta maata tqaa Aa%maa hOM tqaa sabasao pRqak BaI hOM. ho laaogaaoM Baya evaM Ba`ma sao '[sa' AaOr ']sa' dovata ko ca@kr maoM mat pD, ao. maoro Syaamala p`Bau ]saI sva$p mao M idKto hOM jaao )dya kI caah rhtI hO. 3184.2960saagar saa salaaonao kRYNa, svaiga-kaoM ko Syaama maiNa, hmaarI ApnaI Aa%maa, fnaQaarI SaoYa pr Sayana krnao vaalao tojaaomaya p`Bau hOM. saaO ko iva$w paMca kI laD,a[- maoM Aapnao rqa haMknao

ka kama ikyaa. Aaoh kba hmaarI AaMKoM Aapko ivajayaI carNa ka dSa-na payao MgaI 

,

!

!

! ?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 387dvyapbaMQama 

Page 388: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 388/519

3185. 2961maQaur baagaaoM ko vaalaudI xao~ ko ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat pnna AaQaairt hjaar pd 

ka yah dSak AdRSyamaana p`Bau kI p`Saist hO jaao )dya ko ip`ya hOM. ho laaogaa oM [saoyaadkr Ba> banaao. 3186. 2962

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.3.07.01 sao 3.07.11 pasaur 3187 sao 3197 yaa 2963 sao 2973:)dya ko Aitip`ya kmalanayana tojaaomaya p`Bau xaIrsaagar maoM Sayana krto hOM. sauinaya o jaao BaI AapkI pUjaa krto hOM, vao kao[- BaI haoM  , hmaaro saat janma sao svaamaI hOM. 3187. 2963maiNavaNa- ko cak`QaarI p`Bau hmaaro naaqa kI caar Sai>SaalaI BaujaayaoM hOM. sauinayao jaao BaI Aapko carNakmala kI pUjaa Apnao haqaaoM sao krto hOM, vao hmaaro sava-da ko ilayao svaamaI hOM.3188. 2964tulasaI kI maalaa evaM idvya cak` QaarNa krnao vaalao p`Bau svaiga-kaoM evaM ma%yaao-M ko naaqa hOM.sauinayao jaao Aapko Ba>aoM kI saovaa krto hOM,vao hmaaro hr saaOBaagyaSaalaI jaIvana ko naaqa hOM. 3189. 2965

hmaaro p`Bau galao ka har , kmarbaMd, idvya janao} , saunahlaa maukuT tqaa AnaokaoM AaBaUYaNa QaarNa krto hO M. sauinayao jaao Aapko Ba>aoM ko saovakao M kI saovaa krto hOM, vao hmaaro hr jaIvana ko naaqa hOM. 3190. 2966hmaaro p`Bau svaiga-kaoM kI sahayata ko ilayao Aayao evaM ]nhoM xaIr saagar sao AmaRt idyaa.sauinayao jaao AapkI p`Saist gaanaaoM vaalaaoM kI p`Saist gaato hOM vao hmaaro [sa jaIvana tqaa saaro jaIvana ko naaqa hOM. 3191. 2967maiNavaNa- evaM AmaRtmayaI tulasaI tqaa haqa maoM cak`QaarNa krnao vaalao hmaaro tojaaomaya p`Bau

sabakI rxaa krto hOM. sauinayao jaao Aapkao Apnao )dya maoM rKto hOM vao hmaaro samast jaIvana ko naaqa hOM. 3192. 2968Aap Ba>aoM kI sahayata ko ilayao ek jaIvana ko baad dUsaro jaIvana maoM Aato hOM. Aap Apnaa svaBaava dokr ]nhoM Apnao carNaaoM maoM SarNa doto hOM. sauinayao jaao Aapko SaaSvat gaaOrva kI gaaqaa gaato hOM vao hmaaro sada ko ilayao ivaSvaasaI naaqa hOM. 3193. 2969ivaSvaasaI p`Bau jaao laxmaI evaM jagat sa`YTa ba`*maa kao QaarNa krto hOM svaiga-kaoM ko ilayao BaI Agamya hO.sauinayao Agar kao[- kuMBaI nark sao BaI AapkI p`Saist gaato hMO vao hmaaro hrok 

jaIvana ko naaqa hOM. 3194. 2970

!

!

!

!

, , , ,!

!

!

!

!

tIsaro Satk ka saatvaaM dSak : 3 . 07 : piyalauma\SauDraoiL 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 388dvyapbaMQama 

Page 389: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 389/519

naIcaI jaait ka Agar kao[- caaMDala maoM BaI AQama caaMDala hmaaro cak`QaarI p`Bau ko Ba> haMotao ]nako saovak ka saovak hmaaro naaqa haoMgao. 3195. 2971

Qara kao inagala kr hmaaro p`Bau ek iSaSau kI trh baaZ, ko tOrto baT p~ pr saao gayao.Aapko Ba> ko saovak ka saovak BaI hmaaro naaqa haoMgao. 3196. 2972ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat hjaar pd ka yah dSak saaO ko ivaraoQa maoM paMca janaaoM kI sahayata krnao vaalao p`Bau ko Ba>aoM kI p`Saist hO. jaao [sao gaa sakoMgao vao Apnao kma- kojaIvana ka AMt kr lao Mgao. 3197. 2973

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.3.08.01 sao 3.08.11 pasaur 3198 sao 3208 yaa 2974 sao 2984:svaiga-kaoM sao }Mcao p`Bau Aapnao saagar maqaa. pva-t ko rMgavaalao p`Bau Aapka ga$D,icai*nat Qvaja hO. Aapko carNaarivaMd tInaaoM jagat mao M pUjao jaato hOM. maora )dya AaphI ko ilayao ]tavalaa hO. 3198.2974hmaaro )dya ko iklaa maoM rhnao vaalao maoro AaEaya laMkoSa ko vaQa krnao vaalao p`Bau vaamana ko$p mao M Aakr Qara ko laonao vaalao p`Bau hmaarI jaIBa Anavart AapkI p`SaMsaa krtI hO.

3199.2975[sa jaIBa kao Sabd pdana krnao vaalao svaiga-kaoM ko p`Bau gaaopvaMSa ko rxak p`Bau gaaopI koGar sao ma@Kna caurakr Aapnao Kayaa evaM Aw- akar caaMd saI mauskana ka p`dSa-na ikyaa.3200.2976SaoYaSayyaa pr Sayana krnao vaalao p`Bau ibanaa $ko hma daonaaoM haqaaoM sao AapkI pUjaa krtohOM. hmaarI AaMK Aapko dSa-na evaM ]sakao ApnaI diYT maoM sada banaayao rKnao kao ]%sauk rhtI hO. 3201.2977

]%sauk nayanaaoM kI [-Yyaa maoM hmaaro kana ga$D, pMK kI Aavaaja saunanao kao tD,pto hOM. @yaa Qara ko svaamaI vaamana kao vao yahaM laayaoMgao 3202.2978idvya cak` QaarNa krnao vaalao p`Bau jabaik hmaaro kana saMgaIt ko rsa sao saraobaaor AapkI p`Saist gaIt kao sauna rho hOM maora )dya Aapko sahvaasa ko ilayao ]%sauk hao rha hO.3203.2979hmaaro )dya ko AmaRt, hmaaro naaqa Apnao vaodnaaga`st )dya sao hma Aapkao sada baulaato hOM.tojaaomaya cak` QaarNa krnao vaalao p`Bau ga$D, pr savaar hao Aap Aa[yao. haya duYT maOM

Aap Apnao saundr sva$p ka dSa-na nahIM doto. 3204.2980

tIsaro Satk ka AazvaaM dSak : 3 . 08 : mauiDyaanao

! !

! !

!

! !

!

!

!

!

! !

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 389dvyapbaMQama 

Page 390: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 390/519

Page 391: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 391/519

AaAao kivagana Apnao SarIr ko AvayavaaoM sao AByaasa krto hue hmanao doKa hO [sa mahana Qara pr kao[- BaI saMpnna nahIM hO. ]nhoM Apnao dova kI p`Saist gaana krnao dao AMtt: saba 

tojaaomaya maukuT vaalao hmaaro it$mala p`Bau ko pasa hI Aayaogaa. 3214.2990AsaIma evaM prma]dar p`Bau ko hjaaraoM naama hOM. ek maa~ Aap hI hmaarI p`Saist ko ilayaosauyaaogya hOM. hma ma%yaao -M ko ilayao imaqyaavaadna nahIM kr sakto, jaOsao ik, 'Baujaayao M pva-tnaumaa hOM''haqa maoGa kI trh hO'. 3215.2991AsaIma gaaOrva ko p`Bau baaMsa samaana sauGaD, baahaoM vaalaI naiPpnaaya ko dulaha hOM. hmaara )dya Aapko vadna ka dSa-na kr carNaarivaMd kao pkD,naa caahta hO. marNaSaIla manauYya kI kOsao maOM p`SaMsaa kr sakta hU^M 3216.2992marNaSaIla manauYya kI p`Saist gaanao ko ilayao hmaara janma nahIM huAa hO. mahana sadgauNa vaalao]dar cak`QaarI p`Bau hmaaro ivaYaya vastu hOM. Aap hmaaro jaIvana ka saaQana [hlaaok maoM tqaa prlaaok maoM p`dana krto hOM. yahaM tk ik [nd` ka p`Baar BaI hmaoM hI saaOMp doto hOM.3217.2993[sa laMbaI jaIvanayaa~a kI AavaSyaktaAaoM kao Qyaana maoM rKkr Aap maQya ko sauKd ivaEaamasqalaaoM ka p`avaQaana krto hOM. sava-da ko ilayao Aapka kiva haokr @yaa maOM dUsaro ko

ilayao kBaI gaa sakta hU^M 3294ku$gaur nagar ko p`isaw SaDgaaopna sao ivaricat ~uiThIna hjaar pd ka yah dSak svaiga-kaoM ko gaaOrvaSaalaI kRYNa p`Bau kI yaSagaaqaa hO ijasako gaana sao punaja-nma sao CuTkara imala jaata hO. 3219.2995

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.3.10.01 sao 3.10.11 pasaur 3220 sao 3230 yaa 2996 sao 3006:

Asaur kula kI p`taD,naa sao maui> ko ilayao ga$D,araohI cak` SaM K gada QanauYa evaM KD\ ga QaarNa krnao vaalao p`Bau nao [sa jagat maoM k[- Avatar ilayao. AapkI p`Saistgaana hmaara saaOBaagya hO evaM hmaoM iksaI caIja kI kao[- kmaI nahIM hO. 3220.2996tojaaomaya maiNa ko rMga ko kRYNa p`Bau gahro samaud` maoM SaoYaSayyaa pr Aw-inalaimat AaMK saoivaEaama krto hue yaaoga rt rhto hOM. laala caaoMca vaalao ga$D, pr savaar hao Aapnao AnaokaoMSa~uAaoM ka naaSa ikyaa. AapkI pSaist gaato evaM naacato hue hma saBaI AavaSyakta saomau> hao gayao hOM. 3221.2997

tInaaoM jagat ko p`Bau Sa@kr ka Z,olaa, dUQa, Sahd, fla, gannaa tqaa AmaRt ko samaana maIzo hOM.

!

!

!

tIsaro Satk ka dsavaaM dSak : 3 . 10 : janmama\plapla 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 391dvyapbaMQama 

Page 392: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 392/519

sada evaM saBaI samaya maoM Aap ApnaI saRiYT sao Aanand laoto hOM. Aapko Ba> bananao saohmaarI kao[- icanta nahIM baca gayaI. 3222.2998

ga$D, kI savaarI krnao vaalao p`Bau idvya cak` QaarNa krto hOM. Sai>SaalaI baaNaasaur saoAapnao k[- laD,a[-yaaM laD,I evaM iSava, kumaar, tqaa Aigna kI rxaa kI. AapkI p`Saist 'hoAcyaut, hir, gaaopala' gaanao sao hmaoM kao[- yaatnaa nahIM satatI. 3223.2999Ajau-na tqaa ba`a*maNa ko saaqa ]saI idna ]saI xaNa sarlata ko saaqa rqa calaakr yahaM saobaahr Apnao gaaOrvaSaalaI laaok maoM gayao evaM ba`a*maNa kao ]saka pu~ vaapsa laa idyaa.At: hma icaMta CaoD, AapkI p`Saist gaato hOM. 3224.3000Apnao naOsaiga-k toja kao AxauNNa rKto hue Aap [sa AQama Qara pr naaSavaana SarIr saoAvatar ilayao evaM Anaokao M mahana kaya- krto hue ApnaI [-SvarIya p`Bauta sqaaipt kI.pva-tnaumaa gaaOrvagaaqaa ko kRYNa kI p`Saist gaakr hma icaMtamau> hao gayao hOM.3225.3001maayaa ko Anaok p`yaaogaaoM sao Aapnao sauK evaM duK ko kma- , Anaiganat jaIva, naIca nark , evaMsauKd svaga- kI rcanaa kI. yao saarI AapkI naOsaiga-k laIlaa hOM.saBaI icaMta CaoD,kr hma AapkI p`Saist gaato hO M. 3226.3002

saBaI kayaao-M ko kta- kRYNa laxmaI kao doKkr AanaMidt haoto hOM. Sauw Ap`maoya AanaMd,p`BaapUNa- CTa sao AacCaidt, AsaIimat &ana vaalao pBau Aap svat: p`bauw hOM. AapkocarNaarivaMd kI p`Saist krnao ko flasva$p hma icaMta sao mau> hOM. 3227.3003tulasaI maalaa QaarNa krnao vaalao tojaaomaya &ana ko sva$p p`Bau Apnao AaScaya-maya kR%yaaoM saoAnaokaoM sqala pr tqaa k`ID,aAaoM maoM p`kT hue hOM.ek xaNa maoM Aapnao iSava ba`*maa evaMAnyaao M kao inagala ilayaa. Aapko carNaarivaMd kI pSaist krnao ko flasva$p hma icaMta sao mau> hOM. 3228.3004

tojaaomaya &ana ko p`qama karNa p`Bau sva$pivahIna [ind`yaatIt haokr isqat hOM. Aap tojaaomaya kRYNa, pBaapUNa- phcaana, jyaaoitpuMja evaM t%va hOM. AapkI saovaa kr hma yaatnaa sao mau> hue hOM. 3229.3005hjaar pd ka yah dSak, nagar evaM doSa p`isaw, ku$gaur SaDgaaopna ko hOM jaao koSava kI gaaOrva gaaqaa hO evaM maui> ka saaQana hO tqaa yah sava-da ko ilayao ivaSva ka saava-BaaOma svaamaI banaata hO.3230.3006

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

, , ,

caaOqao Satk ka phlaa dSak : 4.01 : Aao$ naayagama 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 392dvyapbaMQama 

Page 393: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 393/519

4.01.01 sao 4.01.11 pasaur 3231 sao 3241 yaa 3007 sao 3017

it$naarayaNa ko carNaaivaMd ka Qyaana kr SaIGa` jaagaao. ivaSva ko ekC~ rajaa ek idna iBaxaa maoM gayao. kalaI jaadU sao pOr Aaht hao gayaa, pa~ TUT gayaa tqaa laijjat haokr saMsaar sao itrskRt hue. 3231.3007SaIGa` Aakr tojaaomaya maukuTvaalao p`Bau ko carNaarivaMd kao pkD,ao. jaao pjaa pr Saasana krto hOM AaOr ijanhoM EawaMjaila Aip-t kI jaatI hO Aba dUsaraoM ko ilayao mahla kao CaoD rhohOM jaao ranaI ka AanaMd laoMgao. yao Aba jaMgala ko tPt QaUp maoM yaatnaa ka jaIvana ibatayaoMgao.3232.3008SaIGa` saugaMiQat tulasaI kI maalaa vaalao kRYNa ko carNaarivaMd ka Qyaana krao. vao ijanhaoMnaoAnya rajaa pr Saasana ikyaa ijanhaoMnao [nako carNa Cuyao saamanao ko p`vaoSa War maoM baD,onagaaD,o kI Aavaaja ko saaqa QaUla maoM imala gayao. 3233.3009igananaa Sau$ krao.baalaU ko Z,or maoM baalaU kNa sao jyaada rajaagaNa Qara pr Saasana krkocalao gayao. ijanako mahla QaraSaayaI hao gayao ]nako baaro mao M Aagao kI jaanakarI nahIM hO.madma<a haqaI kI h%yaa krnao vaalao p`Bau ko carNaarivaMd kI pUjaa krao. 3234.3010

ijanhaoMnao jaUD,o vaalaI ko saaqa sauKd samaya ibatayao evaM ijanako yahaM naairyaaM AcCo saugaMiQat fU la kI Sayyaa tOyaar krnao kI p`ityaaoigata maoM rhtI qaIM Aba ek kiT vas~ phnao GaUmatohOM ijanaka sabalaaoga itrskar evaM ]phasa krto hOM. maiNa vaNa- ko p`Bau ko naama ka gaana kr jaIvana ibataAao. 3235.3011jaao sauKd jaIvana ibatayao vao baD,o Jarnaa ko baudbaudo kI trh qao. jaao sava-da ko ilayaojaIivat rho vao SaU nya hao gayao. Agar tuma zIk sao jaIivat rhto hue ApnaI isqait banaayaorhnaa caahto hao tao gahro saagar maoM Sayana krnao vaalao p`Bau kI saovaa krao. 3236.3012

C: rsa ko Baaojana ka AanaMd laonao vaalao jaao maRdu BaaYaI ikSaaoiryaaoM ko saaqa puna: Baaojana ka AanaMd laoto Aba dr dr maoM Anna ko ek danaa ko ilayao trsato GaUma rho hOM.tulasaI kI maalaa vaalao p`Bau ko gaaOrva ka smarNa krao. 3237.3013dyaavaana C~QaarI rajaa jaao ]dar haokr QanaraiSa baaMTto hOM ivaSvaasaBaajana bana sauKd Saasana kao Baaoga sakto hOM prMtu vao BaI ekidna QaraSaayaI hao jaato hOM. sqaaiya%va kI p`aiPt ko ilayao SaoYaSaayaI pBau ka naama smarNa krnaa saIKao. 3238.3014ijanhaoMnao tRYNaa ka itrskar kr idyaa hO evaM SarIr kao sau K sao [satrh vaMicat rKa hO

ik ]sapr Gaasa ]ganao lagao yao laaoga BaI laxyahIna idKto hOM. svaga- kI ek sauKd AvaiQa 

QanasaMpi<a xaiNak hOM evaM Aa%ma&ana BaI inamnavaga- ka hO, At: naarayaNa kI saovaa maoM lagaao.

, ,

,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 393dvyapbaMQama 

Page 394: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 394/519

ka AanaMd lao vao vaapsa Aa jaato hO M. ga$D,Qvaja p`Bau ko SarNa maoM AaAao AaOr ifr kBaI nahIM laaOTogao. 3239.3015

sabakuC %yaaga kr caotna [ind`yaaoM pr Qyaana krnao vaalao ?iYagana Aa%maa ko svaga- kao p``aPt krto hOM. laoikna smaRit banaI rhtI hO jaao ]nhoM KIcakr vaasanaa pr lao AatI hO evaM tba vao maui> ivahIna rhto hOM. AivanaaSaI p`Bau ko carNa kao pkD,o rhao @yaaoMik yahI ekmaa~ maui> hO. 3240.3016fU la ko Ganao baaga vaalao ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat saundr hjaar pd ka yah dSak ekmaa~ AaEaya kRYNa ko carNaaivaMd kI yaSagaaqaa hO. jaao [sao saIK laoMgao vao icaMta kI ga*var sao inaklakr }Mcao pd p`aPt kro Mgao. 3241.3017

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.4.02.01 sao 4.02.11 pasaur 3242 sao 3252 yaa 3018 sao 3028

haya saat laaok kao sarlata sao inagalakr baTp~ pr ek iSaSau kI trh saaonao vaalao p`Bauko carNaaivaMd kI SaItla tulasaI maaMgato hue hmaarI xaINakaya baoTI Acaot hao jaatI 

hO.3242.3018maorI baoTI ek duKdayaI cak`Iya AavaRit maoM pD, gayaI hO. p`Bau ko EaIcarNa sao saugaMiQat tulasaI maaMgatI hO ijanhaoMnao laaok laaja Kaokr lata saI ptlaI kmarvaalaI gaaoipyaaoM ko saaqa dOihk AanaMd kI k`ID,a maoM p`vaRt huyao. 3243.3019ho vaodnaa kI GanaI Cayaa vaOidk ?iYa evaM svaiga-kaoM sao p`SaMisat p`Bau ko carNa kaosauSaaoiBat krnao vaalaI saunahlaI tulasaI kI maalaa ko ilayao hmaarI baoTI ivalaap kr rhI hO.3244.3020

]ccaaiBalaaYaI daSa-inakaoM sao p`SaMisat p`Bau ko carNa kao sauSaaoiBat krnao vaalaI saunahlaI tulasaI kI maalaa ko ilayao maorI paipnaI baoTI baD,baD,atI rhtI hO. 3245.3021p`Bau nao gaaopikSaaor ko $p maoM pa~ ko saaqa naR%ya ikyaa tqaa naiPpnaaya ko haqa ko ilayaosaat vaRYaBaaoM ka vaQa ikyaa. ]sa p`Bau ko carNa kI SaItla tulasaI maalaa ka smarNa kr maorI saundr baoTI hr idna xaINa haotI jaa rhI hO. 3246.3022saRiYT ko p`arMBa maoM p`Bau nao saUkr ko $p maoM Qara dovaI kao p`laya jala sao baahr inakalaa.]sa pBau ko carNa kI saunahlaI tulasaI maalaa kI caah kao baar baar duhrato hue maorI baoTI 

ivaixaPt hao gayaI hO. 3247.3023

caaOqao Satk ka dUsara dSak : 4.02 : palanaaya\ 

praMkuSa naaiyaka kI maa^M kI icaMta 2!

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 394dvyapbaMQama 

Page 395: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 395/519

ho camakto lalaaT vaalaI naairyaaoM maorI baoTI ]sa p`Bau ko carNa kI SaItla saugaMiQat tulasaI kI maalaa ko ilayao ]tavalaI hO jaao Apnao vaxasqala pr kmalainavaaisanaI laxmaI kao rKto

hOM. 3248.3024ho naairyaaoM maOM @yaa k$M maorI baoTI ]sa pBau ko carNa kI saugaMQa ivaKortI tulasaI kI maalaa ko ilayao ]%kT hO ijanhaoMnao ApnaI p`oyasaI saIta ko p`oma ko ilayao baaNaaoM sao laMka kaojalaa idyaa. 3249.3025ho naairyaaoM Aap laaoga BaI baoTI vaalaI hOM AaOr ]nhoM Pyaar sao palaa hO.kOsao maO M ApnaI duKI baoTI kI vaodnaa kao bata}M rat idna vah SaM K, cak`, evaM tulasaI baD,baD,atI rhtI hO.haya maO M @yaa k$M 3250.3026ho naairyaaoM maOM @yaa k$M maorI maUKa- saukaomala baoTI hmaarI salaah nahIM saunatI AaOr na taohmaara AadoSa maanatI hO. AaBaUYaNaao M sao sauSaaoiBat kRYNa ko carNaaoM kI tulasaI maalaa koilayao xaINa haotI jaa rhI hO jaao ik ]sako sauvaNa- sao Z,ko ]raoja ko ilayao ek maa~ AaBaUYaNa hO. 3251.3027p`omaraoga kI AaOYaQa kRYNa ko carNa kI p`Saist maoM kho gayao saundr hjaar pdaoM vaalaI rcanaa ka yah dSak saaOMdya-pUNa- nagar ku$gaur ko Sazgaaopna ko SabdaoM maoM hOM.jaao [saka gaana kr 

sakoMgao vao svaiga-kaoM ko saaqa ima~vat rho Mgaoo. 3252.3028

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.4.03.01 sao 4.03.11 pasaur 3253 sao 3263 yaa 3029 sao 3039p`Bau Aapnao maUMgaa sao haoMzvaalaI naiPpnaaya ko ilayao vaRYaBaaoM ko samaUh sao yauw ikyaa. AapnaolaMkoSa ka vaQa Apnao baaNaaoM sao ikyaa evaM madma<a haqaI ka naaSa ]saI ko daMt sao ikyaa.@yaa huAa Agar hmanao AapkI pUjaa saugaMiQat jala evaM puYp sao nahIM kI hmaara )dya 

Aapko saumana samaana mauKmaMDla ko ilayao caMdna ka laop hO. 3253.3029hmaaro p`Bau ko ilayao ijanhaoMnao ba`*maaMD kao inagala kr ifr sao banaayaa hmaara )dya caMdna ka laop hO tqaa gaaqaa ko pd maalaa AaOr AaBaapUNa- vas~aBarNa hOM. hmaara krbaw haqa Aapka baD,a saa jyaaoit-maya AaBaUYaNa hO. 3254.3030ho naarayaNa Aap ek hue , dao hue, tIna hue AaOr Anaokao hao gayao. puna: paMca t%va, daojyaaoit puMja , evaM samast jaIva bana gayao. Aap ek naaga ko }pr caZ, gayao evaM saagar maoMSayana ikyaa. AapkI ]pisqait kao hma Apnao SarIr maoM Barkr ApnaI Aa%maa kI 

yaatnaa kao jaIt gayao hOM. 3255.3031

!

! ?

!

?

! ?

! ?

!

?

! , , ,

,

caaOqao Satk ka tIsara dSak : 4.03 : kaovaO vaayaaL\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 395dvyapbaMQama 

Page 396: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 396/519

gaaopkula ko pmauK maaQava, vaamana, ivaYaOlao stnavaalaI pUtnaa raxasaI ko ivanaaSak maOM idna maoMtIna baar fUla maalaa sao Aap kI pUjaa nahIM krta. maora SarIr hI Aapko maukuT pr maalaa 

kI trh lapoTo jaanao ko yaaogya hO. 3256.3032samaya ko cak` kao QaarNa krnao vaalao hmaaro kRYNa p`Bau ko ilayao hmaara SarIr hI maalaa hOevaM hmaara p`oma maukuT hO. hmaara p`oma hI Aapka Anaiganat AaBaUYaNa evaM vas~aBarNa hO. tInaao laaok Wara gaayaI jaanao vaalaI p`Saist BaI maora p`oma hI hO. 3257.3033ho naarayaNa Aapnao jagat kao inagala ilayaa evaM puna: banaa idyaa. maOM caIKto he pukarta hU^M 'samaya ko cak` evaM Svaot SaM K kao QaarNa krnao vaalao' . yaVip [sasao kuC haota nahIM prMtu Aapko naupUr vaalao carNa hmaaro isar ko AaBaU YaNa hOM. 3258.3034ho Pyaaro vaamana p`Bau Aapnao naupUr vaalao pOr kao baZ,ayaa evaM Qara pr AiQakar kr ilayaa.krbaw hao kr Aanao vaalao kao SarNa donao vaalao p`Bau maOM saugaMiQat fUla evaM jala sao AapkI pUjaa nahIM krta ifr BaI Aapka rhsyamayaI toja hmaarI Aa%maa kI rKvaalaI krta hO.3259.3035saat laaok kao Barkr Aap sava-~ vahI hao gayao. hmaaro )dya sao QaarNa ikyao jaanao vaalao ho&ana ko pdIPt p`tIk maorI jaIvaa%maa AapkI hO evaM Aap hmaaro hOM. kOsao yah huAa maOM

kOsao bata}M 3260.3036maOM Aapko gaaOrva kI baaZ, kao vaNa-na krnao yaaogya nahIM hU^M. kba maOM [sako iknaaraoM kaophucaUMgaa haya maO M p`oma mao M Acaot hao jaata hU^M. inaYklaMk toja ko pBau Aap hmaarop`it ]dasaIna hOM. mahana svaiga-kgana AapkI p`Saist gaato hOM. maOMnao BaI [sao gaayaa.3261.3037Agar maOM AapkI p`Saist gaa}M evaM saatao laaok imalakr gaanao lagao tqaa p`Bau svayaM BaI gaanaolagaoM tao @yaa hma laaoga [saka AMt pa sako Mgao dUQa Sahd Sa@kr evaM AmaRt ko samaana 

maQaur p`Bau maOMnao tao kovala AanaMd manaanao ko ilayao gaayaa. 3262.3038ek maa~ AaEaya kRYNa ko carNa kI p`SaMsaa maoM kmala xao~ sao iGaro ku$gaur SaDgaaopna saoivaricat inaYklaMk hjaar pd ka yah dSak ka gaana jaao kr sakoMgao vao yahaM AanaMd manaato hue svaga- pr Saasana kroMgao. 3263.3039

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.4.04.01 sao 4.04.11 pasaur 3264 sao 3274 yaa 3040 sao 3050

! !

!

!

!

!

?

? ! !

?

!

caaOqao Satk ka caaOqaa dSak : 4.04 : maNNaO

naayakI kI maa^M kI icanta 3

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 396dvyapbaMQama 

Page 397: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 397/519

kMgana vaalaI naairyaaoM maorI baoTI kao p`omaraoga sao pIiD,t krnao vaalao p`Bau ka maO M @yaa kr saktI hU^ M pRqvaI pr Apnaa snaoh idKato hue khtI hO 'yah ]nakI pRqvaI hO.'

AakaSa kI Aaor Qyaana kr baaolatI hO 'yah ]naka baOku Mz hO.' [sakI AaMKaoM sao )dya kI pID,a bah kr inaklatI hO AaOr ]saaMsao laokr khtI hO 'saagar saa salaaonao p`Bau '3264.3040Apnao kMgana vaalaI haqa kao maaoD,kr khtI hO 'p`Bau saagar maoM Sayana krto hOM.' laailamaa ilayao saUya- kI Aaor idKakr khtI hO 'yah EaIQar ka ptIk ica*na hO.' AEaup`vaah saoAcaot hao khogaI 'naarayaNa' . naairyaaoM maOM ApnaI dOivak maRganayanaI kao samaJa nahIMpatI. 3265.3041laala AMgaaro kao saavaQaanaI sao hTato hue khogaI 'yah Acyaut hOM'. zMZ,I hvaa kao QaIro saohaqa sao calaanao ka ]pk`ma kr baaolaogaI 'gaaoivand Aa gayao'.yah maorI pID,a hO 'tulasaI fUla kao ksa kr saUMGaogaI'.yahI saba maorI kMgana vaalaI maRganayanaI Aaja kla krtI hO.3266.3042AaBaapUNa- caaMd kao doKkr khtI hO 'maiNavaNa- ko p`Bau'. Acala pva-t kI Aaor doKkr khtI hO 'Aa[yao hmaaro p`Bau'. vaYaa- kao doKkr naacatI hO 'yah naarayaNa Aa gayao'.Aha 

kba vao hmaaro saukumaarI laaD,laI pr ek dRiYT DalaoMgao 3267.3043saundr baCD,o kao galao lagaakr khtI hO '[nakao gaaoivand carayao hOM '. CaoTo saaMp ko pICojaakr khtI hO 'yah rha gaaoivand kI Sayyaa'. maO M pIiD,t hU^M AaOr nahIM jaanatI kba [saka AMt haogaa, p`Bau nao jaao hmaarI laaD,laI baoTI pr jaadU Dala rKa hO. 3268.3044iksaI madarI kao pa~ pr naacato do K daOD, kr khto jaatI hO 'AcCa yah gaaoivand hOM'.khIM sao baaMsaurI kI Qauna saunakr khto hue daOD,otI hO 'gaaoivand Aa gayao'. gvaailana komanamaaohk ma@Kna doK baaolatI hO 'Aha ma@Kna ]nhao Mnao Kayaa qaa'. pUtnaa ko stna 

pInao vaalao ko baaro mao M yao saba [sako pagalapna hO M. 3269.3045[saka ]nmaad baZ, gayaa AaOr vaaolatI hO 'yah saRiYT kRYNa kI rcanaa hO'. laaogaaoM ko lalaaT pr ]Qva-puND/ itlak doKkr khtI hO 'p`Bau ko Ba>gana'. saugaMiQat tulasaI doKkr khtI hO 'yah naarayaNa kI maalaa hO'. yah maorI AmaUlya baoTI p`Bau ko baaro maoM Baavaga`st rhkr ]nmaad pUNa- baatoM saaocatI hO. 3270.3046saMpnna evaM saBya jana kao doKkr khogaI 'it$mala kao maOMnao do Ka hO'. [ndQanauYa kaodoKkr naacato hue khogaI 'vaamana nao pRqvaI kao maapa'. saBaI SaMK cak` Aaid ica*naaoM

vaalaa maMidr [sako saagar saa salaaonao kRYNa ka maMidr hO. jabatk qak nahIM jaatI p`Bau ko

!

?

!

!

! ?

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 397dvyapbaMQama 

Page 398: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 398/519

carNa kao Anavart KaojatI hO. 3271.3047saMtjanaaoM kao doKkr ]tavalaa haokr khogaI 'p`Bau nao ivaSva kao inagala ilayaa'. kalao

vaYaa- ko baadla doKkr khogaI 'kRYNa' evaM ]D,nao ka ]pk`ma krogaI. pSauAaoM ko samaU h kao doKkr khogaI '[nako baIca p`Bau hOM' evaM ]naka pICa krogaI. kiznata sao p`aPt maorI baoTI p`Bau sao saMtPt raotI rhtI hOO. 3272.3048SaUnya maoM dUr do Kto hue psaInaa sao trbatr hao Acaot hao jaatI hO. vaYaa- kI trh AEaubahatI hO. gama- ]saaMsao lao QaIro sao khtI hO 'kRYNa,Aa[-yao maoro p`Bau'. maOM pIiD,t hU^ M, maOM @yaa k$M maorI baoTI ]nmaadpUNa- p`omaraoga sao ga`st hO. 3273.3049]dar kRYNa kI p`Saist maoM kho gayao hjaar pdaoM vaalaI rcanaa ka yah dSak ku$gaur koSazgaaopna ko hOM.jaao [sakao yaad krlaoMgao vao ApnaI yaatnaa ka AMt kr vaOkuMz maoM jaayaoMgaoevaM sabaaoM sao pUijat hao Saasana kroMgao. 3274.3050

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.4.05.01 sao 4.05.11 pasaur 3275 sao 3285 yaa 3051 sao 3061

koiSana GaaoD,a ko jabaD,a faD,nao vaalao p`Bau SaaSvat Eaoyaavasqaa maoM SaaMit sao saat laaokao M pr Saasana krto hO M. krbaw haokr p`Saist maoM rcao gayao maoro pdaoM kI maalaa Aap Apnao maukuT pr phnato hOM. Aba hmaoM saat janma tk iksa caIja kI kmaI hO 3275.3051Aap Apnao vaxa pr kalaI AaMKaoM vaalaI kmalainavaaisanaI laxmaI kao QaarNa krto hOM.Aap svaiga-kaoM ko naaqa hOM evaM AapkI A$NaaBa nayana vaRht tqaa saundr hOM. maRdu SabdaoM saoAapkI p`Saist ko pdaoM kao rcakr gaanao ka hmaoM saaOBaagya imalaa hO ijasako flasva$p ivaica~ ivaSva ko hmaaro Gaatk yaatnaa ka AMt hao gayaa hO. 3276.3052

svaiga-kaoM ko naaqa, puYp saI AaMKaoMvaalao, }ccatma Eaoyap`dana krnao vaalao hmaaro Acyaut p`BauSaaSvat AanaMd kI AiQaktma saImaa pr rhto hOM. hmanao pdaoM ko gaayana sao Aapkao p`aPt kr ilayaa hO. AapkI AMthIna p`Saist kr hma BaI SaaSvat AanaMd kI AiQaktma saImaa p`aPt kr gayao hOM. 3277.3053Aap saundr pMKaoMvaalao ga$D, kI savaarI krto hOM evaM Sai>SaalaI cak` QaarNa krto hOM.maoro p`Bau Ba>aoM kao p`oma krto hOM tqaa ]naka Qyaana rKto hOM jaao KD,a haokr AapkI pUjaa krto hOM. ApnaI ija*vaa sao AapkI p`Saist gaakr hmanao Aapkao p`aPt ikyaa hO. mauJao

yah samaJa maoM nahIM Aata ik iksa trh caotna hmaarI Aa%maa ka maaga- inado-Sa krta hO

?

?

?

caaOqao Satk ka pacavaaM dSak : 4.05 : vaIiT/$ndu

AaLvaar saMt pSaist ko pd rcanao ko Apnao saaOBaagya kI sarahnaa krto hOM.

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 398dvyapbaMQama 

Page 399: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 399/519

3278.3054svaiga-kaoM ko p`Bau, maoro p`Bau, sabacaIja ka Aqa- svayaM batato hOM. Aap QaOya-pUva-k saugama rastaoM

kao idKato hOM tqaa saBaI pap evaM vyaaiQa kao jalaakr Basma krto hOM jaOsao hvaa Ca[- kao]D,atI hO. Sabdao M sao pdao M kI rcanaa kao gaa kr hmanao Aap kao pa ilayaa hO.3279.3055svaiga-kaoM ko p`Bau, Apnao lalaaT pr Svaot ima+I ka itlak lagaato hOM evaM AapkI AaMKoMsaraovar kI trh vaRht hOM. hmanao p`asaMigak Sabdao M sao pd kI maalaa banaa AapkI p`Saist gaayaI hO. Aba sao Aagao BaivaYya maoM kao[- BaI caIja eosaI hO jaao hmaaro phuMca sao baahr hO3280.3056Aapko samaana na kao[- hO AaOr na Aapsao baD,a kao[- hO. Aap samast ivaSva kao QaarNa krto hOM. Aapnao ek pva-t sao vaYaa- raok dI. pdaoM kI maalaa sao AapkI pSaist gaanao ka hmaoM saaOBaagya imalaa hO ijasao Aap Apnao maukuT pr p`oma sao QaarNa krto hOM. [sasao AiQak hmaoM @yaa caaihyao 3281.3057Qara ko inavaaisayaaoM evaM svaiga-kaoM ko p`Bau kmalainavaaisanaI laxmaI ko ]tnao hI ip`ya hOM ijatnaohmalaaogaaoM ko hOM.Aapko carNa kmala ko fUla pr AaQaairt rhto hOM. AapkI p`Saist 

hmanao pdao M sao gaayaI hO. [sa mahana saMsaar mao M kaOna maorI barabarI kr sakta hO3282.3058svaga- evaM }pr ko laaokaoM maoM tqaa pRqvaI evaM naIcao ko laaokaoM maoM Aap sava-vyaaPt haokr rhto hOM. Aapka balavaana haqa ek Gaumaavadar SaMK kao pkD,ta hO. Aap svaiga-kaoM kop`Bau hO M evaM pa~aoM ko saaqa naR%ya krto hOM. hmanao AapkI p`Saist gaayaI hO. @yaa kBaI BaI kao[- maorI barabarI kr sakta hO 3283.3059pRqak KD,o haokr saRiYT ka AanaMd laoto hue Aapnao ivaSva kao inagalaa tqaa ]galaa , [sao

maapa evaM }pr ]zayaa.Aap yahaM Sayanaavasqaa, baOznao kI maud`a tqaa KD,o haonao kI maud`a maoMpUrI saava-BaaOma Sai> sao rhto hOM. hmanao ijana pdaoM sao AapkI p`Saist gaayaI hO vao Ba>aoM koilayao AmaRt hOM. 3284.3060SaItla baagaaoM vaalao nagar ku$gaur ko karImaarna SaDgaaopna sao ivaricat maQaur hjaar pd ka yah dSak Anavart vaRiYT vaalao vaoMkTma ko pBau kI p`Saist hO. jaao [sao yaad kr laoMgao vaosada naUtna kmala maoM inavaasa krnao vaalaI laxmaI kI kRpa sao saarI icaMta sao mau> haojaayaoMgao. 3285.3061

?

?

?

?

,

caaOqao Satk ka Cza dSak : 4.06 : itrPparO

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 399dvyapbaMQama 

Page 400: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 400/519

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.4.06.01 sao 4.06.11 pasaur 3286 sao 3296 yaa 3062 sao 3072

 aairyaaoM [sa ]jjavala lalaaT kI ikSaaorI ko raoga kao hmalaaogaaoM nao zIk sao jaaMca ilayaa hO. [saka )dya rqavaaho kI caah mao M hO ijanhaonaoM Bayaanak yauw maoM saonaa ka saMcaalana kr paMca paMDvaaoM kao ivajaya idlaayaI qaI. Aba hma kOsao [sakI AaOYaiQa pta kroM haya 3286.3062haya tumanao [sakI baImaarI kao samaJaa nahIM hO. ek mahana Sai> nao [sao Baavagast kr rKa hO na ik ek CaoTa dovata ijasako ilayao tuma naacatI hao. ]sako kana maoM p`oma sao spYT baaolaao 'SaMK evaM cak`'. do Kao vah SaIGa` zIk hao jaayaogaI. 3287.3063doKao sajanaI maa^Msa evaM taD,I foMkkr jaMgalaI rIit sao kama na krao.[sa vanavaasaI Bagat jaadU gar ko SabdaoM pr Qyaana mat dao.tulasaI ka maukuT QaarNa krnao vaalao p`Bau kI p`Saist gaaAao, ekmaa~ vahI [sakao zIk kr sakto hOM. 3288.3064jaadU gar Bagat kI baat saunakr vaodI pr laala evaM kalaa pkayaa huAa caavala foMknao sao@yaa laaBa p`Bau ka naama baaolaao ijanhaoMnao xaNa Bar mao M ivaSva kao inagala kr ]sao puna: banaa 

idyaa. tuma AvaSya ApnaI baoTI kao saamaanya Avasqaa maoM paAaogaI. 3289.3065[sao zIk krnao ka yah ]nmaadI naR%ya ]icat trIka nahIM hO. haya [sakI baD,I kmala saI AaMKoM evaM maUMgaa sao hao Mz Baya sao Svaot hao gayao hOM. madma<a haqaI kao maarnao vaalao p`Bau ka naama gaakr [sako lalaaT pr Svaot ima+I ka itlak krao, [saka tap kma hao jaayaogaa.3290.3066sajanaI p`ota%maa sao gast kI trh naacanao sao kao[- laaBa nahIM.[sasao [saka tap baZ,ogaa GaTogaa nahIM. Ba>aoM ko carNa ka QaUla [sa pr lagaaAao.[sako Alaavao [sao zIk krnao

ka kao[- Anya ]paya nahIM hO. 3291.3067sajanaI [sako ]nmaad kao zIk krnao ko ilayao bakrI kI balaI evaM taD,I caZ,ato hao tqaa Apnao haqa bajaakr kMQaaoM kao jaaor sao JakJaaorto hao. [sasao @yaa laaBa yah gadho kaoAnna Kato doKnao jaOsaa hO. jaaAao, vaOidk saMtao M evaM pBau ko Ba>ao sao imalaao.3292.3068naahk SabdaoM evaM papmaya kR%yaaoM ko saaqa taD,I caZa kr nagaaD,o kI Qauna pr ]nma<a saa naacato hao. haya yah naIca kama hO. vaOidk saMtaoM kI sahayata sao svaiga-kaoM ko p`Bau ko

pavana carNa kI pUjaa krao. yahI [sa ikSaaorI ko raoga kao zIk krogaa. 3293.3069

naayakI kI maa^M kI icaintt haokr ]pcaar ZUMZ,tI hO 4n  !

?

!

!

?

!

!

!

?

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 400dvyapbaMQama 

Page 401: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 401/519

inamna str ko dovata ko p`it ikyao gayao KaoKlaI p`SaMsaa evaM BaaoMDo saMgaIt pr ikyao gayaonaR%ya kao maOM KD,  I haokr nahI sahna kr saktI. kRYNa ko carNa kI p`omapUva-k p`Saist 

gaaAao jaao Akolao [sa raoga ka inadana haogaa tqaa Aanao vaalao saat janma tk saMjaIvanaI kI trh kama krogaa. 3294.3070naairyaaoM Apnao ]nmaad ka p`dSa-na kMQaa ihlaakr mat krao. yah ikSaaorI kRYNa kaoCaoD,kr Anya dovata ka Aadr nahIM krogaI. vaodaoM sao sammaainat Warka ko rajaa kI p`Saist gaaAao. yah ikSaaorI saamaanya isqait kao p`aPt krogaaI tqaa po`maaonmaad sao Aca-naa maoM naR%ya krogaI. 3295.3071jagap`isaw nagar ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat inaYklaMk hjaar pd ka yah dSak maiNa vaNa- ko p`Bau kao doKkr pUjaa krnao tqaa naacanao sao ]nmaad kI isqait sao mau> haonao ko]paya kao batata hO. jaao [sao gaakr naacao Mgao vao icaMtagast mana sao mau> haoMgao.3296.3072

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.4.07.01 sao 4.07.11 pasaur 3297 sao 3307 yaa 3073 sao 3083

Apnao isar pr baMQao haqa kao rK KD,a haokr lagaatar baaolata hU   ^M 'ivaSva kao inagalanaovaalao p`Bau' '&ana kI p`tIk p`itmaa' 'naarayaNa' evaM Anaokao Anya naamaao M sao saMbaaoiQat krtohue khta hU^M 'na tao Aap dSa-na doto hOM AaOr na hmaoM Apnao pasa baulaato hOM'. haya maOM ek inamna janma ka dird` hU^M tqaa hmaaro kukma- saca maoM bahutao hOM. 3297.3073 KD,a haokr rat idna yah pukarta hU^M ']dar p`Bau' 'inaYklaMk Ap`maoya Aanand kI baaZ,''Qara kao maapnao vaalao p`Bau' evaM AnaokaoM Anya naamaaoM sao saMbaaoiQat krta hU^M. haya Aap Aato nahIM. Cilayaa p`Bau hmaarI AaMKaoM kao dSa-na dIijayao. 3298.3074

Apnao )dya pr AEau bahata huAa pukarta hU^ M 'maoro p`Bau' 'Qara kao ek pga mao M maapnao vaalaop`Bau' 'damaaodr' evaM AnaokaoM Anya naamaaoM sao saMbaaoiQat krta hU^M. haya iktnao k`U r AimaT kma- hma ikyao hOM jaba maOM Aapko dSa-na hotu Aata hU^M tao Aap 'papI' BaI nahIM khto.3299.3075maOM yahaM laajaivahIna haokr pukarta hU^M '}ccakaoiT ko saunahlao rMga vaalao p`Bau' 'savaao-<ama''ijasao saBaI tp ko baad dovata BaI nahIM doK sakto' Aaid Aaid.yah iksa kama ka Aap Apnao kmala samaana mauKD,  o ka dSa-na nahIM doto. haya zIk maoM maOM ek AQama Eaimak 

hU^M. 3300.3076

!

!

!

!

!

?

?

!

caaOqao Satk ka saatvaaM dSak : 4.07 : SaIlama [llaa 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 401dvyapbaMQama 

Page 402: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 402/519

maoro ipta, tIxNa cak` kao QaarNa krnao vaalao, saagar maMqana krnaovaalao Sai>SaalaI pBau@yaa kBaI maOM Aapkao catuBa-ja $p maoM doK sakU  Mgaa sada AaMKaoM maoM AaMsaU Baro hma doKto

rhto hOM jabaik hmaara jaIvana QaIro QaIro saUKto jaa rha hO. pBau [sa BaagyahIna ko pasa ABaI Aa[yao. 3301.3077maoro SarIr maoM, maorI jaIvaa%maa maoM, tqaa saBaI vastuAaoM maoM ibanaa Apvaad ko Aap saba p`aiNayaaoMmaoM sava-da sava-~ isqat hOM. maOM Qyaana pr Qyaana krko Aapkao ApnaI jaIvaa%maa maoM Kaojata hU^M. haya hmaaro pasa naahk jaIBa hO prMtu &ana nahIM hO. 3302.3078tulasaI maalaa ko p`Bau )dya ko ga*var maoM Aapkao &ana kI p`tIk p`itmaa ko $p maoM doKta hU^M. jaIvana evaM marNa ko rasto baar baar Qyaana krko hmanao Aapkao }McaI isqait maoMrKkr ApnaI icaMta sao mau> huyao hOM. 3303.3079jaba Aapka dSa-na imalaogaa tao hma Aapko carNaaoM pr Ait]%saah sao Aaz idSaaAaoM saoek~ ikyao hue fUlaaoM kI vaYaa- kr doMgao evaM baar baar p`Saist gaayaoMgao. hma saBaI Ba> gaakr AanaMd maoM naacaoMgao. tulasaI maalaa ko p`Bau @yaa Aap [sa Qara Qaama pr nahIM pQaaroMgao

3304.3080maoro pasa ivaSvaasa kI qaatI nahIM hO, Qana nahIM hO, [ind`yaaoM pr inayaM~Na nahIM hO  , AaOr na tao

Aapkao fUla sao pUjaa krnao ka isqar mana hO. hmaaro pasa kovala ek papI )dya hO. hopapI maO M maO M doKta hU^ M ik khaM Aapka dSa-na pa sakUM ho SaM K cak`QaarI p`Bau3305.3081AaMsaU bahato naIca mana sao maO M saba jagah GaUma kr doKta hU^ M. haya SaMK cak`QaarI p`Bau kaoAato nahIM do Kta. bauiw kI AaMK sao vaod kI jyaaoit evaM &ana kI mahana ptIk p`itmaa kao doKkr AanaMdmagna rhta hU^M. 3306.3082}Mcao mahlaaoM ko nagar ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat hjaar timala pd ka yah dSak 

kmalanayana kRYNa kao AailaMgana krnao vaalao p`oma sao saraobaaor hO. jaao [sao p`oma sao gaa kr naaca sakoMgao vao svaga- kao p`aPt haoMgao. 3307.3083

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.4.08.01 sao 4.08.11 pasaur 3308 sao 3318 yaa 3084 sao 3094

Sas~aoM sao sausaijjat Aak`amak p`Bau nao Asaur samaUh ko saMhar ko ilayao yaaojanaa banaa laI qaI.

vaRYaBaaraohI iSava, caturanana ba`*maa evaM kmalainavaaisanaI laxmaI Aapko SarIr pr ivarajato

!

?

!

, ,

!

!

!

?

, , ,

! ? !

!

caaOqao Satk ka AazvaaM dSak : 4.08 : eraLuma 

naayakI Baava maoM p`Bau sao inavaodna 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 402dvyapbaMQama 

Page 403: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 403/519

hOM. Agar hmaaro inaYklaMk saaOMdya- kI caah p`Bau kao nahIM hO tao hmaarI kao[- xait nahIMhaogaI. 3308.3084

maiNavaNa- ko p`Bau pva-t samaana baahao M pr Bayaanak cak` QaarNa krto hOM. AiWtIya kmala inavaaisanaI laxmaI Aapko vaxa pr rhtI hOM. Aapnao hmaoM ApnaI saovaa mao M pUNa-tyaa svaIkar kr ilayaa hO. Agar Aap hmaaro xaINa )dya kI caah nahIM rKto hOM tao hmaarI kao[- xait nahIM haogaI. 3309.3085FnaQaarI SaoYa kI Sayyaa pr Sayana krnao vaalao mahana p`Bau kI baahoM pva-t ko samaana hOM.PyaarI maa^ M ko Cd\ma vaoYa maoM AanaovaalaI pUtnaa raxasaI ka stna pInao vaalao Aap AaScaya-maya iSaSau hOM. Agar Aap hmaarI manaharI CTa kI caah nahIM rKto hOM tao hmaarI kao[- xait nahIM haogaI. 3310.3086p`Bau laala vas~ evaM maaotI ka har phnato hOM. Aap ek dUQa ka GaD,a evaM caranao vaalaI CD,I QaarNa krto hOM. baaMsa saI sauGaD, baaMh vaalaI AakYa-k naiPPanaaya ko ]raojaao M koAailaMgana hotu Aapnao saat vaRYaBaaoM ka dxata sao Samana ikyaa. Agar Aap hmaarI gaulaabaI gaala kI caah nahIM rKto hOM tao hmaarI kao[- xait nahIM haogaI. 3311.3087pUNa-ta ko p`tIk p`Bau saugaMiQat tulasaI ka maukuT QaarNa krto hOM.saundr maRduBaaiYaNaI saIta 

kao raoko rKnao ko karNa Aapnao samaud` sao iGaro Bayaanak Asaur ravaNa ko nagar kao jalaa idyaa. Agar Aap hmaaro mana kI caah nahIM rKto hOM tao hmaarI kao[- xait nahIM haogaI.3312.3088ivaSva ko ivacaark laaoga yah jaana sakoM ik &ana ko p`tIk p`Bau nao sa%ya ka maaga- sqaaipt ikyaa. catur vaamana ko $p maoM pQaar kr Aapnao Qara pr AiQakar kr ilayaa. Agar Aap hmaaro yaaOvana kI caah nahIM rKto hO M tao hmaarI kao[- xait nahIM haogaI.3313.3089

Aapka AitSai>SaalaI Bayaanak isaMh ko $p mao M ivasfaoT huAa AaOr Aapnao ihrNya kI camaktI CatI kao baD,I AasaanaI sao caIr DalaI. Aap tojaaomaya cak` evaM SaMK QaarNa krto hOM. Agar Aap hmaaro AaBaiUYat kMgana kI caah nahIM rKto hOM tao hmaarI kao[- xait nahIM haogaI. 3314.3090mahana yaSasvaI p`Bau Gaumaavadar SaMK QaarNa krto hOM. [sakI Gaaor Qvaina nao ivad`aohI kaOrva ka naaSa kr idyaa. tIna dovaaoM nao svaagat krto hue kha 'ivaSva kI yaatnaa ka AMt haogayaa'. Agar Aap hmaaro AaBaiUYat kmarQanaI kI caah nahIM rKto hOM tao hmaarI kao[- xait 

nahIM haogaI. 3315.3091

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 403dvyapbaMQama 

Page 404: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 404/519

}Yaa ko ipta balavaana baaNaasaur kI baaMhaoM kao kaT igaranao vaalao p`Bau ivaSva ko klyaaNaaqa-yaaogainad`a maoM SaoYaSayyaa pr ivarajato hOM. Agar Aap hmaaro SarIr kI caah nahIM rKto hOM

tao hmaarI kao[- xait nahIM haogaI. 3316.3092baD,o ]%saah sao Aapnao Anaokao M ivaSaala AsauraoM kao kaTkr TukD,o TukD,o kr ]nhoM inaYpaNa p%qar kI trh Z,or kr idyaa. toja p`vaahpUNa- gaMgaa ko saaqa jaTaQaarI iSava ekaMt maoMAapko daihnao AMSa maoM isqat hOM. Agar Aap hmaaro jaIvana kI caah nahIM rKto hO M taohmaarI kao[- xait nahIM haogaI. 3317.3093ku$gaur nagar ko SaDgaaopna ko ~uiTriht hjaar gaItao M ka yah dSak dhI ma@Kna Kanaovaalao jagat ko naaqa ka pSaist gaana hO.[sao gaanao vaalao janma ko baMQana kao kaTkr svagaa-raohI haoMgao. 3318.3094

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.4.09.01 sao 4.09.11 pasaur 3319 sao 3329 yaa 3095 sao 3105

jaba yah saMsaar Anaiganat yaatnaa dota hO tba AjanavaI laaoga hMsato hOM AaOr ima~ laaoga 

Saaok p`kT krto hOM. @yaa rIit hO saundr nayanaaoM ko saagar maqanao vaalao p`Bau SaIGa`Apnao carNaarivaMd ka maaga- bata[yao yaa maaOt baulaa dIijayao. 3319.3095sambaMQaIjana ivanaaSa evaM maR%yau laato hOM  , ek dUsaro kao zgato hOM, AaOr cyaut haonao pr raoto hOM.@yaa rIit hO SaoYaSaayaI pBau hmaarI paqa-naa svaIkar kroM, kao[- maaga- batayaoM evaM hmaoMApnao pasa SaIGa` baulaa laoM. 3320.3096sauK, ima~ta, sambaMQaIjana , Apar saMpi<a, jaUD,o vaalaI naarI evaM gaRh saBaI maR%yau ko samaya pyaana kr jaato hOM. ho saagar saa salaaonao p`Ba hma saMsaar ka sahna nahIM kr sakto.

@yaa rIit hO jaOsaa pUva- maoM maoro saaqa vyavahar ikyaa qaa vaOsaa nahIM kroM. paqa-naa hO ik ApnaI saovaa maoM SaIGa` baulaa laoM. 3321.3097Apar saMpi<a tRYNaa kao p`jvailat krtI hO evaM saMsaar kao caarao Aaor sao AMQakar kI caadr maoM samaoT laotI hO. ]darmanaa maiNavaNa- ko p`Bau @yaa rIit hO ApnaI dyaa sao hmaoM[nacaIjaao M sao Alaga kr dIijayao tqaa Apnao carNaarivaMd ka ]phar dIijayao.3322.3098p`laya ko jala sao p`sfuiTt haonao vaalao saMsaar maoM p` aNaIjana janma, marNa, raoga, Aayau ka duK 

Baaogakr AMt maoM nark ka duK Baaogato hOM. @yaa rIit hO maiNavaNa- ko p`Bau mauJao CaoiD,yao

caaOqao Satk ka naaOvaaM dSak : 4.09 : naNNaadar 

naarayaNa ko saaqa laxmaI ka SaaSvat p`itpadna hO. 3328.3104

? !

? !

, , , ,

!

?

! ?

? !

, ,

   u

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 404dvyapbaMQama 

Page 405: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 405/519

nahIM, p`aqa-naa hO Apnao pasa rK laIijayao. 3323.3099saMsaarIjana sa%ya kao ibanaa samaJao hue itrskar krnaa, baaMQanaa , ipTa[- krnaa, vaQa krnaa,evaM Baaojana krnaa Aaid kR%yaaoM maoM ilaPt rhto hOM. @yaa rIit hO hmaaro AmaRt, tulasaI komaukuT vaalao p`Bau iktnaa papI hM  U maOM Aapnao mauJao pirvait-t kr ApnaI saovaa maoM svaIkar kr ilayaa, Aba Apnao carNa ko pasa baulaa laIijayao. 3324.3100jaba Aap svayaM jaD, evaM caotna hOM, tqaa Aap AkarNa ivaSva maoM isqat hOM. p`aqa-naa hO ik mauJao duYT saMsaar ka janma, marNa, raoga, Aayau evaM yaatanaa sao Alaga rKkr Apnao pasa AvaSya baulaa laIijayao. 3325.3101

Aap Apnao kao p`kT kr puna: lauPt hao jaato hOM. Aap saMsaar kao banaakr [sako saaqa pRqvaI jala Aigna vaayau evaM AakaSa banaayao. @yaa maOM dovataAaoM ko laaok kao parkr Aapko idvya carNa tk phuMca sakUMgaa Aha yah kba haogaa 3326.3102SaoYaSayyaa ko p`Bau Aap dovataAaoM kao BaI ibanaa puna$war ko Gaumaato rhto hOM.yah maO Mjaanata hU^M.hmaarI [-cCa kao dUr krto hue Aapnao hmaaro }pr Apnaa carNa dokr hmao MGaumaa rho hOM. yah Aba spYT hO ik maOM Aapko carNaarivaMd sao Alaga nahIM hao sakta.3327.3103

hmanao doKnao, saunanao, CUnao, saUMGanao evaM Kanao ka AanaMd ilayaa hO tqaa [ind`yaaoM sao pro svaga- ka saIimat sauK ka BaI AnauBava ikyaa hO. kovala Aap evaM kMganavaalaI gaaorI laxmaI hI sqaayaI hOM. hmaaro p`Bau @yaa AaScaya- hO ik hmanao Aapka carNaarivaMd p`aPt kr ilayaa hO. 3328.3104ivakasaSaIla ku$gaur nagar ko SaDgaaopna sao ivaricat ~uiTriht timala ko hjaar pd ka yah dSak tojaaomaya naarayaNa evaM koSava ko carNaarivaMd kao samaip-t hO. nama`ta ko saaqa [saka gaana p`Bau ko carNa kao p`aPt kranao vaalaa hO. 3329.3105

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.4.10.01 sao 4.10.11 pasaur 3330 sao 3340 yaa 3106 sao 3116

tba jabaik na tao kao[- dovagana qao, na ivaSva qaa , na p`aNaI qao, AaOr kuC BaI nahIM qaa , Aapnaoba`*maa kao banaakr ]nako saaqa dovagana, ivaSva tqaa Anya p aiNayaaoM kao banaayaa. Aap 

Aaidiprana ko $p maoM r%naaBaUiYat pva-tnaumaa mahlaaoM vaalao ku$gaur maoM KD,o hOM.tba Anya iksa dovata kao tU Kaojata hO 3330.3106

, , ,

?

! !

, , , ,

? ! ?

!

!

, , , ,

?

caaOqao Satk ka dsavaaM dSak : 4.10 : Aaon$ndovauma 

Anya dova kI saovaa CaoD,kr kovala naarayaNa kI saovaa kr 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 405dvyapbaMQama 

Page 406: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 406/519

ho saMsaar ko laaogaaoM tba p`Bau nao tumhoM tqaa tumasao pUijat dovaaoM kao banaayaa. AMthIna baD,PPana evaM yaSa ko saaqa Aap varamado sao yau> mahlaaoM vaalao maMidr nagar ku$gaur maoM svaocCa 

sao isqat hO M. saba jagah GaUmato hue AapkI p`Saist gaakr naacaao. 3331.3107Aapnao saba dova evaM laaok kao rcaa, tba ek xaNa maoM sabakao inagala gayao. tba iCp gayao,p`kT hue, sabakao maapa evaM sqaana badla idyaa.ho jagat ko laaogaaoM Aba bataAao, yah saba jaanato hue tuma ABaI BaI nahIM samaJato dovasabaao M sao pUijat ku$gaur ko [sa sva$p kaoCaoD,kr Anya kao[- p`Bau nahIM hO. 3332.3108iSava ba*maa evaM Anya saBaI dova, ijanhoM tuma jaanato hao, saba ko Aap hI naaqa hOM.kpala maaoxa sao iSava ko ]War kao samaJa laao. ilaMga kI pUjaa krnao vaalao Wara dIvaalaaoM sao iGaro saunahlaoku$gaur nagar maoM isqat p`Bau ko baaro maoM duva-cana baaolanao sao @yaa laaBa 3333.3109jaao laaoga ilaMga puraNa ka saMdBa- doto hao, do Kao. jaOna evaM baaOw laaoga AMthIna ivavaad krnao sao AcCa hO ku$gaur maoM KD,o p`Bau kI p`Saist gaaAao jahaM Qaana kI laMbaI baailayaaMcavar kI trh hvaa maoM QaIro QaIro JaUmatI hOM. p`Bau hI tU hM   O , tqaa p`Bau hI tumharo saba dovagana hOM, yah imaqyaa nahIM hO. 3334.3110tumalaaoga jaao inamna EaoNaI ko dovata kI pUjaa krto hao eosaI isqait maoM Aa gayao hao 'Agar saba 

kao maui> do dI jaaya tao saMsaar hI nahIM rhogaa'. saunahlao Qaana evaM kmala fUla sao saMpnna ku$gaur nagar ko p`Bau kI yah k`ID,a hO. yah samaJakr daOD,ao. 3335.3111lagaatar calakr Anaokao M janma laokr inamna EaoNaI ko dovata kI pUjaa kr tUnao saca koAnaokaoM rastao M kao Kaojanao ka p`yaasa ikyaa. Aba ku$gaur ko AaidmaUit- pBau ka saovak bana jaaAao ijanakI svaiga-k jana samaUh maoM KD,a haokr pUjaa krto hOM.Aapko Qvaja pr saundr ga$D, naR%ya krto hOM. 3336.3112naarayaNa kI kRpa sao maakNDoya mauina kI rxaa hu[- jaba vao naMgao dova iSava maoM SarNa lao ilayao.

bagaulaa jaOsaa Svaot pMDnasa kI JaaiD,yaaoM sao iGaro ku$gaur maoM jaba mahana Aaidiprana KD,o hOMtba iksa Anya dovata kI tU p`SaMsaa krogaa 3337.3113dSa-na ko C: isawaMt tqaa Anya [sa trh ko mat p`Bau kao maap nahIM sakto. saundr KotaoMsao iGaro ku$gaur maoM [sa trh sao Aap Aaidiprana kI trh isqat hOM. Agar tU maui> caahta hO tao Aapkao Apnao )dya maoM QaarNa kr. 3338.3114Aap Apnao inaYklaMk sva$p maoM saba dovagana saba laaok tqaa Anya saba kao QaarNa krtohOM. Aap ku$gaur maoM isqat hOM jahaM laMbao Qaana evaM gannaa ko paOQao haoto hOM. Aap vaamana kI 

trh Aayao. Aapnao GaD,ao ko samaUh ko saaqa naR%ya ikyaa. AapkI hI saovaa Eaoyaskr evaM

!

!

!

?

, !

,

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 406dvyapbaMQama 

Page 407: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 407/519

]pyau> hO.3339.3115~uiTriht hjaar pd ka yah dSak, ku$gaur ko maarna SaDgaaopna kI p`omapUNa- rcanaa hO jaao

cak`QaarI tqaa vakulaa fUla kI maalaa vaalao Aaidiprana kI gaaOrvamayaI gaaqaa ka gaana krtI hO.jaao [sakao yaad krlaoMgao vao ]sa vaOkuMz kao jaayaoMgao jahaM sao laaOTnaa nahIM pD,ta.3340.3116::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 90.it$ku$gaur yaa AaLvaar it$nagarI 1.sqaana : yah sqaana timalanaaDu ko it$naolavaolaI Sahr sao 25 ik maI pr hO tqaa EaIvaO Mkuz sao 5 ik maI pr hO. it$naolavaolaI it$caondUr rolamaaga- pr AaLvaar it$nagarI rolavao sToSana sao Aaidnaaqa ka maMidr 2 ik maI pr hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM ko Aaidnaaqa po$maala KD,o maud`a maoM pUvaa-iBamauK it$malaa koBagavaana ko sva$p maoM hOM tqaa gaBa-gaRh mao M AaidnaayakI evaM BaUnaayakI daonaao M paS-va maoM KD,I hOM.tayar kI Alaga sainnaiQa hO jaao AaidnaaqavallaI khI jaatI hOM. yahaM ka ivamaana gaaoivand ivamaana kha jaata hO tqaa tIqa- kao ba`*maa evaM tama`pNaI- tIqa- khto hOM.dixaNa maaDavaIiqa maoM vaoMkTnaaqa evaM rMganaaqa kI pRqak sainnaiQayaaM hOM. ]<ar maaDavaIiqa maoM

ipllaOlaaokacaaya- doiSakana tqaa AaMDala kI pRqak sainnaiQayaaM hOM. Aaidnaaqa maMidr saopiScama ramaanauja svaamaI tqaa maanamalaamaamauina ko Alaga Alaga maMidr hOM.3.maihmaa : yahMa sao 8 ik maI ko xao~ maoM 9 idvya doSa hOM jaao navait$pit ko naama sao p`isaw hOM : 1. Aaidnaaqaar kao[la it$ku$gaur 2 . kOisanaa vaoMdar kao[la it$puuilaMgauDI 3.ivajayaasanaar kao[la vargauNamaMgaO 4.kllaaiprana kao[la EaIvaOkuMzma 5.maayaakUdna kao[la po$gauLama yaa kulandO 6. makra naoDuMkuLO kadna kao[la it$PporO7. dovaaiprana kao[la tulaOivallaI maMgalama 8. ArivaMd laaocana tulaO ivallaI maMgalama 9.

vaO<aamaainaiQa po$maala kao[la [email protected] mahInao ko ]%sava maoM ivaSaaKa naxa~ ko idna navait$pit ko saBaI maMidraoM sao ek hI idna saBaI po$maala ga$D, pr savaar haokr hMsa vaahna pr Aa$Z, nammaaLvaar kao dSa-na donao AaLvaar it$nagarI Aaidnaaqa maMidr Aato hOM tqaa ApnaI tulasaI kI maalaa evaMSazarI sao AaLvaar saMt kao AnaugaRiht krto hOM. [saI prMpra sao p`Baaivat hao naaMgaur maoMlagaBaga 150 vaYaao-M sao [saI trh kI SaaoBaa yaa~a inaklatI hO ijasamaoM saBaI 11 idvya doSa ko po$maala ga$D, pr Aa$Z, hao eki~t haoto hOM. naaMgaur mao M it$maMgaO AaLvaar ek idvya doSa sao dUsaro idvya doSa gaato bajaato jaato hOM tqaa saBaI eki~t haokr maiNakiNa-kO nadI 

, ,

, ,, ,

, ,, ,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 407dvyapbaMQama 

Page 408: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 408/519

ko iknaaro phuMcato hOM. naaMgaur kI prMpra maoM AaLvaar saMt it$maMgaO AaLvaar hI saBaI jagah ko po$maala kao ga$D, pr Aa$Z, kra ko nadI iknaaro laato hOM jabaik AaLvaar 

it$nagarI maoM nammaaLvaar Aaidnaaqa maMidr maoM ivarajamaana rhto hOM tqaa saBaI 9 it$pit kopo$maala ga$D, pr Aa$Z, hao Aaidnaaqa maMidr maoM hI pQaarto hOM. Aaidnaaqa ko maMidr maoMp%qar ka vaaVyaM~ KMBaaoM maoM banao hOM.[nasao maQaur saMgaIt kI Qvaina inaklatI hO.navait$pit naaO ga`haoM sao sambaMiQat baaQaa kao dUr krto hOM. 1.ivajayaasanaar kao[la vargauNamaMgaO saUya- ko ilayao 2.kOisanaa vao Mdar kao[la it$puuilaMgauDI caMd` ko ilayao 3.maayaakUdna kao[la po$gauLama yaa kulandO maMgala ko ilayao 4. Aaidnaaqaar kao[la it$ku$gaur bauQa ko ilayao 5. vaO<aamaainaiQa po$maala kao[la it$@kaolaUr gau$ ko ilayao6.kllaaiprana kao[la EaIvaOkuMzma Sauk` ko ilayao 7. makra naoDuMkuLO kadna kao[la it$PprO Saina ko ilayao 8. ArivaMd laaocana tulaO ivallaI maMgalama rahu ko ilayao 9.dovaaiprana kao[la tulaOivallaI maMgalama kotu ko ilayao.AaLvaar it$nagarI maoM laxmaI [malaI vaRxa ko $p maoM AaivaBaU-t haokr nammaaLvaar ka saMrxaNa krtI hOM.yah BaI khto hOM ik AaidSaoYa nao [malaI vaRxa ko $p maoM nammaaLvaar kaosaMrxaNa p`dana ikyaa. [sakI saat SaaKayaoM hOM tqaa k[- KaoZ,roM hOM. yahaM ko vaRxa kI 

ivaSaoYata hO ik [sako p<ao rat maoM BaI saIQao rhto hOM [saIilayao [sao ']rMga puLI maarma' yaanaI kBaI nahIM Sayana krnao vaalaa vaRxa. nammaaLvaar svaamaI yahMa 16 vaYa- Qyaana maoM DUbao rho tqaa [saI sqaana sao prmapd p`aPt ikyao. khto hOM Aapko ipta kSyap ko Avatar qao tqaa karI kho jaato qao. maata Aidit kI Avatar qaI evaM ]dyamaMgaO khI jaatI qaI. ek kqaa ko Anausaar jaba kala Bagavaana rama sao saaxaa%kar maoM qao evaM duvaa-saa kao laxmaNa p`vaoSa War pr raok nahIM sako tao rama kI Aa&a ko ]llaMGana ko ilayao laxmaNa kao rama naodMiDt ikyaa. Bagavaana rama nao laxmaNa kao [malaI ka vaRxa haokr sqaavar hao jaanao kao kha 

evaM svayaM nammaaLvaar ko $p maoM Aakr [sa vaRxa ko KaoZ,r maoM rho. maata saIta vakulaa maalaa banakr nammaaLvaar ko galao maoM sada ivarajamaana rhIM.Aap Bagavaana kRYNa komahap`yaaNa ko 43 idna baad kilayauga maoM Avatirt hue qao. Aapko maata ipta naoit$ku$MgauDI ko p`Bau sao saMtana ko ilayao inavaodna ikyaa qaa. p`Bau ko AadoSa pr mau#ya saonaapit ivaYvaksaona jaI ko AMSa sao Aapka Avatar huAa. p`adu-Baava kala mao M Aapnao na AaMK KaolaI AaOr na raoyao tqaa maa^M ka dUQa BaI nahIM ipyaa.[saI trh sao 10 idna baIt gayao.11vaoM idna snaana kra r%najaiTt palanao maoM Aapkao Aaidnaaqa Bagavaana ko maMidr maoMlaayaa gayaa tqaa Aapkao 'maarna' yaanaI 'sabasao pRqak' naama sao sambaaoiQat ikyaa gayaa.

, ,,

, ,,

, ,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 408dvyapbaMQama 

Page 409: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 409/519

Aap palanao sao inakla kr pasa ko [malaI vaRxa ko ek KaoZ,r mao M pd\ maasana maoM &anamaud a maoMbaMd AaMK evaM mauMh baOz gayao.[sa trh sao Aap 16 vaYa- tk rho. [sa baIca pasa ko

it$@kaoLUr ko maQaurakiva maUQa-nya Saas~vao<aa ]<arBaart kI tIqa-yaa~a pr qao. ek rat maQaurakiva kao saudUr dixaNa maoM jyaaoit puMja idKa. [sa trh sao k[- rat Aap [saodoKo. idna maoM ivaEaaama krto hue rat maoM jyaaoit kI idSaa maoM calato calato Aap EaIrMgama Aayao. vahaM sao BaI jyaaoitpu Mja kI idSaa maoM calato calato Aap Aaidnaaqa maMidr pQaaro.idvyayaaogaI kI Avasqaa maoM 'maarna' kao [malaIvaRxa maoM inaScala doKkr Aapnao ek baD,a saa p%qar pasa maoM igarayaa. maarna nao AaMKo KaolaIM tqaa maQaurakiva kao do Kkr mauskra idyaa.maQaurakiva nao Aapsao ek p`Sna pUCa 'maRtSarIr ko ]dr maoM Agar kao[- kID, a janma lao tao @yaa Kayaogaa. maarna nao batayaa ik vah vahIM rhogaa AaOr vahI Kayaogaa. p`Sna ka Baavaaqa- hO ik 'Aicat' yaanaI SarIr maoM 'icat' p`aNa kOsao jaIivat rhta hO. samaaQaana qaa ik p`aNaI ijasa SarIr maoM Aata hO ]saI maoM rhnaa caahta hO AaOr ]sao CaoD,naa nahIM caahta.'maQaurakiva p`sanna haokr Aapkao gau$ maanato hue AapkI saovaa maoM laga gayao. prmainayaMta Aaidnaaqa p`kT haokr nammaaLvaar ko EaImauK sao p`Saist ko pd kI rcanaa krayao. Anya AaLvaar saMt ivaiBanna idvyadoSaao M kI yaa~a sao laaBaainvat haokr pdaoM kI rcanaa ikyao

prMtu nammaaLvaar nao [malaI ka vaRxa kBaI nahI CaoD,a evaM saUxma &ana sao ivaiBanna idvyadoSaaoM ka yaSagaana ikyaa.maarna kI rcanaa : 1. 'it$iva$<ama' ?k\ vaod maanaa jaata hO. 2. 'it$vaaiSairyama' kao yajau-vaod khto hOM. 3.' poiryaa it$vandaid' kaoAqava- vaod khto hOM. 4.'it$vaayamaaoLI' kao saamavaod khto hOM.nammaaLvaar ka Saaibdk Aqa- hO 'hmaaro Apnao saMt'.mahana kiva kMbana Wara ivaricat 'Sazkaopna AMtaid' maoM batayaa gayaa hO ik 'nammaa' kI ]paiQa rMganaaqa Bagavaana kI dI hu[-hO. Bagavaana nao Aapkao ‘naama ALvaIrao’ yaanaI ‘maorI bahU’ kha. Aapko ivaiBanna naama ko

ta%pya- inamnavat hO.'nammaaLvaar' hmaaro Apnao saMt 'SazkaoPa' 'Saz vaayau pr kuipt haonao vaalao .Saz vaayau AaQyaai%mak diYT ka 

AvaraoQak vaayau hO.'maarna' sabasao pRqak 'praMkuSa' [ind`yaaoM pr AMkuSa rKnao vaalao’vakulaaBarNana’ saIta maata vakulaa maoM inavaasa krtI hOM jaao rama yaanaI nammaaLvaar ko

galao mao M ivarajamaana hOM. Aaidnaaqa Bagavaana ko baayaoM trf nammaaLvaar kI pRqak sainnaiQa 

!

!

!

!

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 409dvyapbaMQama 

Page 410: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 410/519

hO. tama`pNaI- ko jala kao ]baalanao pr maQaurakiva kao ]%sava ivaga`h p`aPt huAa qaa.maQaurakiva ko rcao hue kinnanauma iSa$taMbau ko 11 pdaoM kao 12000 baar naaqa mauina nao yahaM

nammaaLvaar kao saunaayaa qaa. flasva$p psanna haokr nammaaLvaar nao naaqamauina kaoidvyapbaMQama ko saaro lauPt p`baMQaaoM kao ]plabQa kra idyaa.4.idvyapbaMQama saMdBa- : maQaurkiva AaLvaar kiNNanauNa iSa$tambau 937 sao 947tk. nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3330 sao 3340.Satk 4.10::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.01.01 sao 5.01.11 pasaur 3341 sao 3351 yaa 3117 sao 3127yah baaolato hue 'tojaaomaya cak` QaarNa krnao vaalao' 'maiNavaNa- ko p`Bau' tqaa Anya CaoTI p`Saist kao gaakr, naacakr hmanao saca kao pa ilayaa. hmaara @yaa saaOBaagya hO [sao kaOna raok sakta hO hmaaro kRYNa p`Bau Agar hmaoM CaoD,kr Aap jaanaa caahoMgao tao @yaa hma Aapkao jaanao doMgao 3341.3117maOMnao imaqyaa baato M baaolaIM 'Aap ma$du vaRxaaoM maoM Gausa gayao' 'maoro naOsaiga-k maiNa' 'Sahd kI trh 

maQaur, hmaaro AmaRt' . AaScaya- maoro p`Bau svayaM mauJamaoM Aa gayao.AakaSa, pRqvaI tqaa saBaI Anya vastu hmaaro BaItr Aa gayao.3342.3118idKavaTI kuC baatoM maOMnao baaolaIM jabaik BaItr sacaa[- kuC AaOr qaI , imaqyaa baatoM jaOsao']dar p`Bau' 'maiNa vaNa- ko p`Bau' Aaid. ClapUNa- svaBaava kao %yaaganao pr Aapka dSa-na huAa tqaa maui> imalaI. saagar maoM Sayana krnao vaalao p`Bau kaOna Anya maora AaEaya haosakta hO 3343.3119yaVip maOM [sa trh sao baaolata hU^ M 'hmaara Anya kaOna AaEaya hO' 'duYT jaao maOM hU^M' . mauJamaoM

Aa%maa kao saMsaar sao pRqak krnao kI Sai> nahIM hO.na tao maOM Apnao )dya kao saSa> banaa saka. na Apnao AaMsaU kao sauKakr Aapko pasa jaa saka. maoro kRYNa kcaro saohTakr mauJao Apnao pasa rK laao.3344.3120ho kRYNa , svaiga-kaoM ko dova , Syaama maiNa, AmaRt, Aanand Aapko pasa Aa gayaa hU^M prMtuAapkao pa nahIM saka hU^M. hma daonaaoM ko baIca maoM Aapnao ek SarIr kao kma- kI majabaUt rssaI sao ksa kr baaMQa rKa hO tqaa Gaava pr marhma lagaakr [sa QaaoKaBaro vaRht saMsaar maoM foMk idyaa hO. 3345.3121ho Syaama vaNa- ko p`Bau Aapnao hmaoM pUrI trh AailaMgana paSa maoM lao ilayaa hO. punaja-nma ko

,,

pacavaaM Satk ka phlaa dSak : 5.01 : kOyaar 

!

? !

?

!

,

!

?

!

, , , !

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 410dvyapbaMQama 

Page 411: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 411/519

hmaaro kma- ka xaya hao gayaa hO. Aapko caar idvya haqa, laala haoMz, kmalanayana, evaM haqa maoMkarNa tqaa pirNaama ka cak` jaI Bar kr hmanao doKa hO. 3346.3122

cak`QaarI pBau hmaaro Saasak pBau Aap khaM hOM AaOr maO M kaOna hU^ M haqa kao isar pr rKkr maa~ yah khto hue 'haqaI ko rxak', maOM Aapka saccaa p`omaI bana gayaa hU^M tqaa Aap BaI maoro hao gayao hOM. iktnaa BaI Sai>SaalaI kma- hao jaba AapkI kRpa haotI hO taohaogaI hI. 3347.3123svaiga-kaoM evaM rajaaAaoM sao pUijat p`Bau Aaja pQaarkr [sa AQama )dya maoM basa gayao hOM.Aaja sao Aap hmaaro maata , ipta , saMtana , saMpi<a , ma%sya nayanaa p%naI , evaM saba kuC hOM.3348.3124samaud`I tUfana maoM fMsao jahaja kI trh Aapatkala ka saMkot doto hue janma ko saagar maoMkaMpto hue KD,a haokr maOMnao pukara. Ait ]darpna tqaa k$NaavaSa hmaoM saunakr haqa maoMSaMK evaM cak` ilayao Aap hmaaro pasa Aayao AaOr hmaaro saaqa ek hao gayao. 3349.3125hmaaro BaItr ek ivaSvaasaI saovak kI Jalak doKkr Aap ]llaisat haokr Aayao.ApnaI k$Naa evaM svaocCa sao Aap hmaaro saaqa ek hao gayao. do Kao, Syaama p`Bau jaao ma%sya,kcCp, narisaMh, vaamana, tqaa saUkr sva$p maoM Aayao puna: kilk sva$p maoM AayaoMgao.

3350.3126baOla sao jaaoto gayao Kotao M sao iGaro ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat saundr timala ko hjaar pd ka yah dSak A$NaaBa rajaIva nayana Syaama vadna p`Bau kI p`Saist gaata hO. jaao [saogaayao Mgao vao safla haokr p`Bau ka carNaarivaMd kao payaoMgao. 3351.3127

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.02.01 sao 5.02.11 pasaur 3352 sao 3362 yaa 3128 sao 3138

jaya hao,jaya hao, jaya ha o Aist%va ka SaaPa xaINa huAa. nark narma pD, gayaa hO. yama kaoAba yahaM kao[- kama nahIM hO. doKao yahaM tk ik kila ka Ant hao jaayaogaa. saagar saa salaaonao p`Bau ka caOtnya Qara pr samaUh maoM pQaara hO. hmalaaogaaoM nao ]nhoM sava-~ gaato naacatodoKa hO. 3352.3128hmalaaogaaoM nao AaMKaoM kao ip`ya laganao vaalaa dRSya doKa hO. haM^ doKa hO ha^M doKa hO. AaAaoBa>aoM pUjaa Aip-t krao tqaa p`Saist gaakr AanaMd maoM icallaaAao. tulasaI maalaa vaalao

maaQava ko caOtnya p`itinaiQa pRqvaI pr GaUma rho hOM. vao KD,o pnna gaato tqaa sava-~ naacato

! ! ?

, , , , ,

,

!

,

!

pacavaaM Satk ka dUsara dSak : 5.02 : paoilaga 

ramaanauja svaamaI ko Aagamana kI BaivaYyavaaNaI 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 411dvyapbaMQama 

Page 412: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 412/519

idKo hOM. 3353.3129kila ka lauZ,kta samaya AMt kao p`aPt hao rha hO. dovagana BaI p`vaoSa pa gayao hOM. sa%ya 

yauga ka idvya samaya Sau$ hao gayaa hO. Qara pr AanaMd kI baaZ, Aa gayaI hO. saagar saa salaaonao p`Bau ko caOtnya p`itinaiQa gaIt gaato Aa gayao hOM. Qara ko saBaI sqaanaaoM pr vao Bar gayao hOM. 3354.3130Gaasa kI trh naaistkaoM ka mat maUlaaocCoidt hao rha hO. saagar Sayana krnao vaalao p`Bau kocaOtnya p`itinaiQa bahut saaro gaIt gaa rho hOM.saaokr, baOzkr, KD,a haokr, calakr, ]D,kr evaM naacakr vao ivasmayakarI k`ID,a kr rho hOM. 3355.3131p`Bau ko caOtnya p`itinaiQa ivasmayakarI trIko sao pRqvaI pr pQaar gayao hOM. vao sava-~ KD,o hOMtqaa ]nako kR%ya hI hmaoM diYTgaaocar haoto hOM. Ba>aoM saMSaya CaoD, daoo., Agar tumharo baIca Asaur yaa raxasa hao Mgao tao vao baca nahI sakoMgao evaM maR%yau ka dSa-na kroMgao. 3356.3132cak`QaarI p`Bau ko Ba> yahaM $kkr pRqvaI kao yauw, BaUK, bauro kaya- tqaa raoga sao mau> rKoMgao. ]nma<a naR%ya tqaa p`omapUNa- gaIt ko saaqa vao sava-~ fOla gayao hOM. saaocanaa baMd kraoMBa>aoM  , jaaAao ]nakI pUjaa kr ApnaI rxaa krao. 3357.3133jaanalaao ik tumharo ip`ya dovagana tumharI rxaa kovala p`Bau kI kRpa sao kr sakoMgao. maak-

NDoya [sako p`maaNa hOM. saMSaya mat rKao kRYNa kao CaoD,kr kao[- dovata nahIM hO. jaao isqat hO vah saba Aapka sva$p hO At: AapkI hI ekmaa~ pUjaa krao. 3358.3134Aap dovaaoM ko naaqa hOM evaM sabalaaokaoM maoM svayaM hI dovagana hOM. jaao BaI tuma Apnao dovaaoM kaoAip-t krto hao vaao saba AaphI svayaM svaIkar krto hOM. vaxa pr EaIva%sa ica*na vaalao p`Bauko caOtnya p`itinaiQa Qara pr gaIt gaato Bar gayao hOM. GaRNaa ka itrskar kr p`  oma ka maaga-caunaao. pUjaa Aip-t kr Apnao kao mau> krao. 3359.3135saMsaar pavana janaaoM evaM Ba>aoM sao Bar gayaa hO jaao &ana ko maaga- maoM ibanaa $ko Acyaut kI 

pUjaa iKlao fUla, saugaMiQat Aigna, caMdna, jala, dIp tqaa vaOidk maM~ao M sao krto hOM.Ba>aoMp`omapUNa- pUjaa maoM Baaga laokr Apnao kao mau> krao. 3360.3136saBaI mahana laaokaoM mao M dovataAaoM ka ivaSaala samaUh iSava ba`*maa tqaa [nd` ko saaqa KD,ohaokr kRYNa kI pUjaa krto hOM. Ba>aoM p`  omapUNa- pUjaa maoM Agar tuma Baaga lao sako tao kila ka p`Baava nahIM rhogaa. 3361.3137kila ko ivanaaSak idvya kRYNa AaScaya-maya p`Bau kI p`Saist maoM kho gayao p` isaw hjaar pdaoM vaalaI rcanaa ka yah dSak sauKdayaI KotaoM sao iGaro nagar ku$gaur ko karImaarna Sazgaaopna ko SabdaoM maoM hOM AaOr Ba>aoM ko )dya kao Qaao kr kjjala krnao vaalao hOM.

!

, , ,

!

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 412dvyapbaMQama 

Page 413: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 413/519

3362.3138

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.03.01 sao 5.03.11 pasaur 3363 sao 3373 yaa 3139 sao 3149

bahna sava-da idvya inaYklaMk p`qama karNa evaM laala haoMz ko r%na pva-t p`Bau kI maOMnao Kaoja kI. iktnaI dor phlao maOM ]tavalaI haokr ]nmaadga`st hao gayaI qaI saMsaar kI inanda sao Aba @yaa xait haogaI 3363. 3139bahna hmaaro A$NaaBa kmala nayana p`Bau nao hmaoM Baavaga`st kr idyaa hO. hmaaro gaala kI laalaI calaI gayaI. maora vadna xaINa hao gayaa hO. maoro laala haoMz evaM kalaI AaMKaoM kI rMga jaatI rhI hOM. laaokapvaad sao Aba @yaa xait haogaI 3364. 3140bahna pUtnaa ko stna sao ]sako p`aNa caUsanao vaalao tqaa BarI gaaD,I kao pOraoM sao naYT krnaovaalao p`Bau nao hmaoM Baavaga`st kr idyaa hO. rat idna hma baD,baD,ato rhto hOM prMtu p`Bau pr kao[- Asar nahIM. laaokapvaad sao Aba @yaa xait haogaI 3365. 3141bahna Syaama vadna p`Bau nao )dya maoM p`oma ka baIja baao idyaa hO. laaokapvaad nao AcCa ]va-

rk ka kama ikyaa hO tqaa maa^M ko SabdaoM nao Kot kao isaMicat ikyaa hO. maorI [-cCa samaud`kI trh baZ, rhI hO. bataAao, @yaa kRYNa saMkINa- mana ko hO M bahna 3366. 3142bahna tumharI kmar ptlaI hO evaM )dya xaINa hO. hao sakta hO pBau QaUt- evaM svaaqaI- haoMprMtu bahut dUr hOM. hao sakta hO p`Bau ivaSva pr AiQakar krnao vaalao haoM prMtu samaJa kopro hOM. Aaoh bahna maora duYT mana ABaI BaI ]nakI caah rKta hO. maorI maa^ M @yaa kr saktI hOM bahna 3367. 3143bahna maa^M jaao BaI kro, saMsaar jaao BaI kho, ABaI sao hmasao kao[- p`oma kI Apoxaa na kro

@yaaoMik maiNavaNa- vaasaudova tqaa svaiga-kao M ko p`acaIna naaqa WairkaQaISa kI jaala maoM hma pkD, ilayao gayao hOM. 3368. 3144gahro saagar maoM haqa maoM cak` ilayao Sayana krnao vaalao p`Bau nao Apnao jaala maoM pkD,kr hmaaronaok )dya kao Apnao pasa baulaayaa hO. AaBaUiYat caaOD,I AQaaoBaaga vaalaI bahna @yaa hma ApnaI AaMKaoM sao kBaI ]nakao doK sakoMgaoM tqaa eki~t sajainayaaoM kI ]pisqait maoM pUjaa kr sakoMgao bahna 3369. 3145p`Bau nao raxasaI ka stna ipyaa, gaaD,I naYT ikyaa, ma$du vaRxaaoM ko baIca gayao, pxaI ka caao Mca 

caIra, evaM madma<a haqaI ka vaQa ikyaa. AapkI mauskana mau>amaya hO tqaa haoMz maUMgaa jaOsao

pacavaaM Satk ka tIsara dSak : 5.03 : maaSa$ jaaoit 

saiKyaao M sao naayakI kI vaata- evaM maDla kI QamakI !

!

?

!

?

!

?

!

?

!

!

?

! , ,

!

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 413dvyapbaMQama 

Page 414: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 414/519

hOM.Aha bahna hma kba Aapko pasa phuMca kr [na naairyaaoM kao laijjat kr sakoMgaobahna 3370. 3146

p`Bau nao hmaarI laaja kao caurakr hmaaro )dya kao Apnao pasa baulaa ilayaa hO. svaiga-kaoM kosaaqa Aap }Mcao svaga- maoM rhto hOM. saMsaar Apvaad krta rho maOM Sapqa laotI hU^M ik AinayaMi~t rhkr naairyala vaRxa ko QaD, kI savaarI kr maDla kr laUMgaI. 3371. 3147gailayaaoM sao naairyala vaRxa ko QaD, kI savaarI krnao pr, naarI kI gairmaa ka %yaaga krnao saosaMsaar jaao BaI Apvaad kro, Ba_I baatoM baaolao  , hmalaaoga cakQaarI p`Bau kI tulasaI fUla phna kr Apnao kao SaaMt kro Mgao. 3372. 3148garjato saagar ko samaana Syaamala vaNa- vaalao kRYNa kI p`SaMsaa maoM saugaMiQat fUla ko baagaaoM saoiGaro ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat AMtaid sao BarpUr hjaar pd ko [sa dSak ka jaaogaana kr sakoMgao vao jahaM khIM BaI rhoMgao vaOkuMz p`aPt kroMgao. 3373. 3149

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.04.01 sao 5.04.11 pasaur 3374 sao 3384 yaa 3150 sao 3160

saMsaar saaota hO evaM Ganaa AMQakar Ca gayaa hO. jala SaaMt hao gayaa hO. rat SaaSvatkalaIna laMbaI hao gayaI hO. Qara kao inagalanao vaalao p`Bau SaoYaSayyaa pr Sayana krtohOM. haya vao Aato nahIM kaOna hmaaro papI mana kao bacaayaogaa 3374.3150ek BayaavanaI Cayaa Qara, saagar, tqaa AakaSa kao inagala kr DravanaI rat maoM badla gayaI hO. maoro idvya kRYNa nahIM Aato. haya maora papI )dya BaI maoro saaqa nahIM hO, kaOna hmaoMAba bacaayaogaa 3375.3151ho )dya doKao, tuma hmaaro saaqa nahIM hao. laMbaI rat ek yauga maoM badla gayaI hO. Aigna 

samaana QanauYa calaanao vaalao hmaaro kaku%sqa p`Bau Aato nahIM. paipnaI, ek naarI ko $p maoMjanma laonao vaalaI kOsao Apnaa jaIvana ka AMt k$M mauJao nahIM pta. 3376.3152ek vyaiqat ikSaaorI kI isqait kao doKnao maoM Asamaqa- tojaaomaya saUya- BaI iCp gayaa hO. maorokalao vaRYaBa baD,I AaMKoM evaM laala haoz vaalao p`Bau nahIM Aato. haya kaOna hmaaro p`omaraoga kao zIk kr sakta hO 3377.3153kaOna maorI Kvar laogaa ibanaa pU Co mauJao @yaa huAa hO maorI maa^M evaM maorI saKI rat kao saaogayaI hOM.maoro Syaama rMga ko kRYNa BaI nahIM Aato. QaUta- maOM maora naama maoro baaro maoM khanaI 

banaayaogaI prMtu mauJao marnao nahIM dogaI. 3378.3154

!

?

, ,

! ?

! ,

?

!

!

! !

?

?

!

pacavaaM Satk ka caaOqaa dSak : 5.04 : }rollaama\ 

naayakI Baava maoM Ant-mana kI vyaqaa svayaM kao saunaatI hO.

.

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 414dvyapbaMQama 

Page 415: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 415/519

AsaaQya p`oma raoga maoro )dya kao vyaiqat krta hO. maorI QaMsaI hu[- AaMKao M pr yauga kalaIna AMQaora Cayaa hO. SaaSvat cak`QaarI p`Bau BaI nahIM Aato. [sa p`aNaI kao pRqvaI pr kaOna 

rxaa kr sakta hO 3379.3155AakaSa kalaI caUNa- sao Ganao $p sao Bara hO.laMbaI rat yauga kI trh baD,I hao gayaI hO.Qavala SaMK evaM cak` ko p`Bau p`kT nahIM haoto. ho dovagana hma @yaa kroM hmaaro kR %ya Aigna kI trh duYT hOM. 3380.3156ho dovagana AkolaI rat saat yauga kI trh baD,I hao gayaI hO tqaa hma pr Ca gayaI hO AaOr maoro )dya kao xaINa kr rhI hO.haya cak`QaarI kRYNa nahIM Aato. basaMt kI SaItla hvaa Aaga kI trh Jaulasa rhI hO. hma @yaa kroM 3381.3157AMQakar saUxma kailamaa sao GanaIBaUt hao Aaga kI trh jalaatI hO. saU ya- ka saundr rqa p`kT nahIM haota. haya kmala samaana AaMK vaalao saMpnna pBau BaI nahIM Aato. kaOna hmaaro )dya kI vyaaiQa kao zIk kr sakta hO haya maOM KD,I haokr ipGala rhI hU   ^M.3382.3158hmaarI trh rat maoM AakaSa BaI ipGalakr kalaI baUMdoM ivaKor rha hO. saMsaar baoKbar saaoyaa hO, AaOr haya ek baar BaI nahIM khta ik tba Qara kao maapnao vaalao p`Bau nahIM

AayaoMgao. 3383.3159Sayanaavasqaa maoM yaaoga inad`a vaalao p`Bau kI p`Saist maoM kho gayao camakIlao rMgaIna AMtaid kohjaar pdaoM vaalaI rcanaa ka yah dSak }<ama baagaaoM sao iGaro ku$gaur ko Sazgaaopna kohOM.[sao gaanao sao maR%yau ko pScaat svaga- imalaogaa. 3384.3160

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.05.01 sao 5.05.11 pasaur 3385 sao 3395 yaa 3161 sao 3171

it$ku$MgauDI ko AakYa-k p`Bau kao doKnao ko baad hmaara mana Aapko SaM K cak` kmala jaOsaI AaMKoM tqaa AiWtIya maUMgaa jaOsao haoMz ko ilayao trsa rha hO. sajanaI Aba hmao M kOsaodaoYa lagaaAaogaI 3385.3161hmaoM daoYa na lagaaAao, hmaaro )dya kI AaMKaoM sao doKao.jabasao hmanao naairyala bagaana vaalaoit$ku$MgauDI ko p`Bau kao doKa hO Aapka janao}, kana ka hIra EaIva%sa, saundr gahnao,evaM caarao haqa sava-~ hmaaro saamanao idKto rhto hOM. 3386.3162

maa^M tuma hmaoM yah kh kr daoYa lagaatI hao 'yah KD,I haotI hO, laD,KD,atI hO, evaM Acaot hao

?

! ?

!

!

?

!

? !

!

!

?

, , ,

!

pacavaaM Satk ka pacavaaM dSak : 5.05 : e==naoyaao

naayakI Baava maoM it$ku$MgauDI ko p`Bau kI p`Saist 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 41dvyapbaMQama 5

Page 416: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 416/519

jaatI hO'. jabasao hmanao }Mcao mahlaao vaalao it$ku$MgauDI ko p`Bau kao doKa hO Aapka ivajayaI QanauYa, gada, KD\ ga, cak` evaM SaMK hmaarI AaMKao M evaM mana sao ibanaa ivasmaRt hue sava-~ 

idKto rhto hOM. 3387.3163maa^M tuma hmaarI AaMKaoM sao sava-da p`vaaiht AaMsaU doKkr hma pr daoYa lagaatI hao. jabasaohmanao AmaRtmaya baaga vaalao it$ku$MgauDI ko p`Bau kao doKa hO, AapkI tulasaI fUla kI saundr maalaa, Aapka saunahlaa maukuT, Aapka mauKarivaMd, roSamaI janao} evaM kmarQanaI hmaaro xaud` mana maoM kaOMQato rhto hOM. 3388.3164maaM tuma hmaoM yah kh kr daoYa lagaatI hao 'yah KD,I haotI hO  , ekTk doKtI hO, evaMAcaot hao jaatI hO'. jabasao hmanao mahana yaSa vaalao it$ku$MgauDI ko p`Bau kao doKa hO,Aapka idvya maUMgaa jaOsaa haoMz laMbaI BaaO MhoM evaM saundr kmala saI AaM KaoM nao hmaaro xaud` mana kaoBaavaga`st kr ilayaa hO. 3389.3165jabasao hmanao SaaMt baaga vaalao it$ku$MgauDI ko p`Bau kao doKa hO, AapkI ptlaI naak, kmala saI AaMKoM, maUMgaa jaOsaa haoMz, Syaama vadna evaM caar kMQaaoM nao hmaaro )dya kao pUrI trh Bar idyaa hO. maorI maa^M yah khto hue dUsaraoM kao hmasao imalanao nahIM dotI 'yah laD,kI hmalaaogaaoMko inama-la yaSa kao klaMikt krogaI'. 3390.3166

jabasao hmanao mahana yaSa vaalao it$ku$MgauDI ko p`Bau kao do Ka hO, Aapka Aitsaundr evaMpUNa-tyaa tojaaomaya idvya sva$p hmaaro )dya maoM Gar kr gayaa hO. Aap sava-~ haqa maoM cak`ilayao idKto hOM. maorI maa^M khtI hO 'hmalaaogaaoM ko inama-la kula kI yah klaMk hO'.3391.3167sajanaI hmaoM yah kh kr Aaplaaoga daoYa lagaatI hOM 'yah Apnao mauKD,a kao haqa maoMiCpakr Acaot hao jaatI hO'. jabasao hmanao }cao mahlaaoM vaalao it$ku$MgauDI ko p`Bau kaodoKa hO, AapkI A$NaaBa kmalanayana, AQaaoBaaga , ptlaI kmar, mauKD,a, laMbaI kalaI 

laToM evaM ivastRt kMQao hma paipnaI ko samaxa idKto rhto hOM. 3392.3168sajanaI bahnaoM hmaoM yah kh kr Aaplaaoga daoYa lagaatI hOM 'tuma klaMk hao'. jabasao hmanaomajabaUt mahlaaoM sao iGaro it$ku$MgauDI ko dUQa evaM Sa@kr saa maRdu p`Bau kao doKa hO, Aapka }Mcaa maukuT evaM Anaiganat gahnaoM kBaI BaI hmaaro )dya kao nahIM CaoD,to. 3393.3169hmaarI maa^M iksaI kao hmasao yah khto hue nahIM imalanao dotI 'yah idnaanauidna kamaI haotI jaa rhI hO'. jabasao hmanao SaaSvat yaSa vaalao it$ku$MgauDI ko p`Bau kao doKa hO, Aapka tojaaomaya AaBaa sao ]%Plaaivat vadna svaiga-kaoM ko samaUh sao pUijat hmaaro )dya maoM p`kT 

idKta hO jaao ik dUsaraoM ko samaJa sao pro hO. 3394.3170

!

!

!

, , , ,

,!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 416dvyapbaMQama 

Page 417: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 417/519

ku$gaur ko gaaoro vadna SaDgaaopna ko icarpiricat hjaar pd ka yah dSak Agamya cak`QaarI it$ku$MgauDI ko p`Bau kI saovaa maoM fUla ko saaqa gaayaa jaata hO. jaao [sao

samaJakr gaayaoMgao vao [sa Qara pr isqat rhto hue ivaYNau sao ekakar hao jaayaoMgao.3395.3171

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.06.01 sao 5.06.11 pasaur 3396 sao 3406 yaa 3172 sao 3182

maorI baoTI Qara pr yah gaato hue GaUmatI hO 'hmanao Qara banaayaa, hma hI Qara evaM saagar hOM.hmanao hI Qara kao AiQakar maoM ilayaa, hmanao hI Qara kao }pr ]zayaa, hmanao hI Qara kaoinagala ilayaa.' @yaa Qara evaM saagar ko pBau nao [sao Baavaga`st kr ilayaa hO QaravaaisayaaoMkOsao maOM Aapkao yah samaJaa}M 3396.3172

maorI baoTI gaatI hO 'maOM &ana kI piriQa sao baahr hU^M, maOM hI vah &aana hU^ M, maOMnao hI ]sa &ana kao ]%pnna ikyaa hO'. @yaa &ana ko p`Bau [sa pr ivarajamaana hao gayao hOM &anaIjanaaoM maOM@yaa bata}M 3397.3173

Baavaga`st baoTI jaao krtI hO yah khtI hO 'Qara maOM hU^M. AakaSa maOM hU^M. Aigna maOM hU^M.vaayau maO M hU   ^M. saagar maOM hU   ^M.' @yaa sava-dRYTa pBau [samaoM pvaoSa kr gayao hOM saMsaar kosaaxaIgana maO M @yaa bata}M 3398.3174laala haoMzvaalaI baoTI jaao khtI hO 'jaao hao rha hO maOM hU^M.jaao bacaa huAa hO vah maOM hU   ^M.jaao hao cauka hO maOM hI hU^M. maO M saBaI kR%yaaoM ko fla kao caKta hU^M.p`orNaa maOM hI hU^M.' @yaa rajaIvanayana p`Bau nao [sao Baavaga`st kr ilayaa hO saMsaar ko EaoyajanaaoM maOM @yaa bata}M3399.3175

maorI baoTI khtI hO 'ibanaa inaYfla hue maOM saMsaar pr Saasana krta hU^M. ApnaI Sai> idKato hue hmanao pva-t ]za ilayaa. AsauraoM ka naaSa ikyaa evaM paMcajanaaoM kI rxaa kI.saagar hmanao hI maqaa. @yaa saagar saa salaaonao p`Bau nao [sao AiQakar maoM lao ilayaa hO saMsaar ko mahanajanaaoM maOM @yaa bata}M 3400.3176maorI ma%sya nayanaa baoTI baD,baD,atI hO 'gaaop kula ka maOM p`Qaana hU^M. maOMnao hI gaayaaoM kaocarayaa. maOMnao hI pva-t ]za ilayaa. maO Mnao hI gaayaaoM kI rxaa kI. maOMnao hI saat vaRYaBaaoM ka naaSa ikyaa.' svaiga-kaoM ko dova nao @yaa [sao Baavaga`st kr ilayaa hO saMsaar ko mahanajanaaoM

maOM @yaa bata}M 3401.3177

pacavaaM Satk ka Cza dSak : 5.06 : kDla\Haalama\ 

naayakI kI maa^M kI icanta 5

?

! ?

, ,

? !

?

!!

! ?

!

? ! ?

?

! ?

?

! ?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 417dvyapbaMQama 

Page 418: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 418/519

maorI PyaarI baoTI baD,baD,atI hO 'maoro kao[- ima~ nahIM hOM'.tba khtI hO 'yahaM saBaI hmaaro ima~ hOM. maOM hI saMbaMQa jaaoD,ta hU^M. maOM hI saMbaMQa ivacCod krta hU^M. ima~aoM ko baIca ka baMQana maOM

hI hU^M.' AiWtIya pBau nao @yaa [sao Baavaga`st kr ilayaa hO saMsaar ko ima~Baava vaalaolaaogaaoM maO M @yaa bata}M 3402.3178maorI saukumaarI laaD,laI khtI hO 'tIna AaMK vaalao dova kI baat krto hao vah maOM hI hU^M.caturanana maO hU^M. svaiga-k jana maOM hU   ^M. svaiga-kaoM ka naaqa maOM hU^M. saMtjana BaI maOM hI hU^M.' @yaa maoGa rMga vaalao p`Bau nao [sao AiQakar maoM kr ilayaa hO saMsaar ko baatkrnao maoM dxa laaogaaoM maO M @yaa bata}M 3403.3179maorI saukumaarI laaD,laI QaUt- jaOsaI khtI hO 'maOM iksaI trh ka QaUt- nahIM hU^M. tba khtI hO'kR %yaaoM kI QaUt-ta maOM hI hU   ^M. maOM QaUt- ka ]wark hU   ^M. maOM QaUt- kR%yaaoM ka kta- hU^M. maOMQaUt- laMka ka ivanaaSakta- hU^M'. @yaa ga$D, kI savaarI krnao vaalao p`Bau nao [sao AiQakar maoM kr ilayaa hO saMsaar ko QaUt- laaogaao M maOM @yaa bata}M 3404.3180 MmaorI saundr baoTI icallaatI hO 'saundr svaga- maOM hU   ^M.gaMda nark maOM hU^M.tojaaomaya maui> maOM hU   ^M.saundr Aa%maa saba maOM hI hU^M. saundr pqama karNa maOM hI hU^M. @yaa maoGa rMga ko p`Bau nao [saoAiQakar maoM kr ilayaa hO saMsaar ko QaUt- saundr laaogaaoM 3405.3181

]pjaa} valaudI paMDyaa rajya ka nagar ku$gaur ko SaDgaaopna ko cayana ikyao hue timala ko hjaar pd kI maalaa ka yah dSak EaI dovaI, BaUdovaI, evaM naIlaa dovaI ko pitdova kI p`Saist hO. jaao [sao gaa sakoMgao vao p`Bau ko Ba>aoM kI sao vaa Apar saMpit sao kroMgao.3406.3182

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.07.01 sao 5.07.11 pasaur 3407 sao 3417 yaa 3183 sao 3193

iSarIvarmaMgala nagar taotad`  I yaa naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaO maoM rhnao vaalao pBau jahaM laala kmala evaM Qaana kI bahutayat hO. maOMnao tpsyaa nahIM kI hO AaOr na hmaoM saUxma maoQaa p`aPt hO.tbaBaI hma ek xaNa ko ilayao BaI Aapsao Alaga nahIM rhnaa caahto hOM.@yaa bahutaoM maoM sao maOMvahaM ek hU M 3407laMka ko naaSakrnao vaalao pBau maOM na tao yahaM hU   ^M AaOr na vahaM hU^M. Aapko dSa-na kI [cCa sao gast maOM khIM nahIM hU^M. caaMd sao rixat }McaI mahlaaoM vaalaa iSarIvarmaMgala nagar taotad`I yaa naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaO maoM rhnao vaalao SaMK cak`QaarI p`Bau ivanatI hO  , [sa BaUlao p`aNaI pr 

kRpa kIijayao. 3408

!

! ?

?

! ?

? ! ?

? !

, ,

?

!

!

pacavaaM Satk ka saatvaaM dSak : 5.07 : naaoT/ naaonbau

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 418dvyapbaMQama 

Page 419: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 419/519

cak` evaM ga$D, Qvaja vaalao vaOkuMz ko Syaamala pBau [sa tucC p`aNaI kao banaakr AapnaoApnaI saovaa mao M svaIkar kr ilayaa. AnaokaoM vaOidk ?iYayaao M vaalaa iSarIvarmaMgala nagar 

taotad`I yaa naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaO maoM rhnao vaalao p`Bau Aapnao vahIM sao kRpa idKayaI hO.maOM nahIM jaanata kOsao [sa ]pkar ka badlaa cauka}M 3409pRqvaI kao ]zanao vaalao p`Bau paMca paMDvaaoM ko ilayao Aapnao kaOrvaaoM sao laD, a[- laD,kr ]nhoMQaUla mao M imalaa idyaa. Aap vaOidk ?iYagana sao iGaro iSarIvarmaMgala nagar taotad`I yaa naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaO maoM rhnao Aayao hO M jahaM Anavart vaOidk ya& haota hO. maOM AapsaovahIM imalanao ko ilayao pukar rha hU^M. 3410kNa kNa maoM vyaaPt rh kr ivasmayakarI kR%yaaoM kao krnao vaalao Syaamala pBau @yaa yah saMBava hO ik maOM Aapkao baulaa}M iSarIvarmaMgala nagar taotad`I yaa naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaOko p`Bau jahaM [-SvarIya jana vaOidk ya& krto hOM. yah maOMnao doKa hO ik Aap pUjaa ko ilayao]plabQa hOM. 3411varah sva$p maoM Aanao vaalao vaOkuMz ko tojaaomaya Syaamala pBau maoro ipta, maoro kRYNa, mahana svagaI-ya pva-t vaanamaamalaO ko hmaaro sava-da ko ilayao naaqa, Aap maQaur Aama ko baaga vaalaoiSarIvarmaMgala nagar taotad`I yaa naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaO ko laaogaaoM sao pUijat hOM. ivanatI hO,

maoro pasa Aa[-yao ijasasao ik maOM AapkI pUjaa kr sakUM. 3412AtRPt AmaRt p`qama pBau maora SarIr Aapko p`  oma maoM ipGalata hO. Aapnao hmaoM $laakr AEaaMt jala kI trh tD,pna kI isqait maoM rKa hO.hmanao Aapko tojaaomaya sva$p kaoit$kuDndO maoM doKa hO jahaM Aap ]pjaa} jala maoM Sayana krto hO M AaOr Qaana ko paOQao cavar kI trh hvaa krto hO M. 3418Ba`ma ]%pnna krnao vaalao yao duYT [ind`yaaM jaao AapkI dI hu[- hOM ek idna mauJao CaoD, doMgao.yah maOM AcCI trh jaanata hU^M. jara doiKyao, Aapnao BaI maora %yaaga kr mauJao kcaro ko Z,or 

maoM Dala idyaa hO. iSarIvarmaMgala nagar taotad`I yaa naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaO ko inavaasaI p`BaujahaM }Mcao mahla camakto hOM. Aapnao pxaI ka caao Mca caIr Dalaa evaM Aapko pasa phuMcanaa kizna hO. 3414pxaI ko caaoMca caIrnao vaalao p`Bau ma$du vaRxaaoM maoM Gausa gayao. Aapnao saat vaRYaBaaoM ka naaSa ikyaa. maiNa vaNa- ko tojaaomaya QaUt- p`Bau Anaokao spYT mat vaalao vaod ko pUNa- &ata iSarIvarmaMgala nagar taotad`I yaa naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaO maoM rhto hOM.maoro pBau [nako maQya maoMisqat hOM. ivanatI hO, maui> ka maaga- bata[-yao. 3415

SaItla tulasaI kI maalaa phnao svaiga-kao M ko naaqa Qaana evaM gannaa ko }Mcao paOQao vaalao

!

!

?

!

!

?

!

! !

!

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 419dvyapbaMQama 

Page 420: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 420/519

iSarIvarmaMgala nagar taotad`I yaa naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaO maoM rhto hOM.Aapnao Apnao carNa mauJao ekmaa~ AaEaya ko $p maoM tqaa maaga- ko $p maoM idyaa hO. hmaaro pasa kRt&ta vaSa 

donao ko ilayao kuC hO BaI nahIM. yahaM tk ik maora )dya BaI Aapka hI hO.3416saundr fUla ko baagaaoM sao iGaro ku$gaur ko SaDgaaopna sao ivaricat hjaar timala pd ka yah dSak dovanaayak, naarayaNa, evaM i~ivak`ma p`Bau ko carNa kI p`Saist maoM hO. jaao [sao gaa sakoMgao vao svaiga-kaoM ko sada AmaRt samaana ip`ya banao rhoMgao. 3417:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 91. iSarIvarmaMgala nagar yaa naaMgaunaorI yaa taotadrI yaa vaanamaamalaO :1.sqaana : yah sqaana naaMgaunaorI yaa vaanamaamalaO yaa taotad`I ko naama sao p`isaw hO.it$naolavaolaI sao krIba 30 ik maI pr saD,k maaga- sao AasaanaI sao jauD,a huAa hO.it$ku$MgauDI sao yah 13 ik maI pr Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM maUlaavar baOzo maud`a maoM pUvaa-iBamauK hOM tqaa PaaSva- maoM daonaaoM laxmaI ivarajamaana hOM. maUlaavar kao taotad`I naaqa evaM ]%sava maUit- kao dovanaayak khto hOM. BaRgauevaM maak-NDoya mauina gaBa-gaRh maoM ivarajato hOM. yahaM kI AiQaYza~I dovaI laxmaI iSarIvarmaMgaOko naama sao jaanaI jaatI hOM. po$maala ka yahaM iSarIvarmaMgaO sao pirNaya huAa qaa. tIqa-

[nd`puYkrNaI hO tqaa ivamaana kao naMdvaw-na khto hOM. Aama yahaM ka sqala vaRxa hO tqaa ba`*maaND puraNa evaM skMd puraNa sqala puraNa hO.3.maihmaa : yah sqaana Aaz svayaM vya@t sqaanaaoM mao M sao ek hO : badrI, Saalaga`ama,naOimaYaarNya, puYkr, it$malaa, EaIrMgama, EaImaUYaNa tqaa taotad`I. yahaM Bagavaana kao itla kotola sao snaana krayaa jaata hO jaao mahana AaOYaiQa ko $p maoM ilayaa jaata hO. maanavalaa maa mauina yaanaI varvar mauina svaamaI Wara sqaaipt Aaz gaiVyaaoM maoM sao ek hO evaM pIzaQaISvar vaanamaamalaO jaIyar ko naama sao jaanao jaato hOM. yahaM maanavalaa maa mauina kI AMgaUzI hO jaao

[PpsaI yaanaI AaiSvana maah maoM maUla naxa~ maoM ]%sava maoM dSa-naaqa- baahr laayaI jaatI hO. p`aqa-naa krko AaidSaoYa po$maala ko Aasana banao.[sailayao [sao 'naagana AnnaO ccaorI' kha gayaa jaao kalakma maoM ApBaMSa haokr naaMgaunaorI hao gayaa. vanaaoM evaM ]VanaaoM sao iGaro rhnao kokarNa [sa vaanamaamalaO kha gayaa. yahaM caar saraovar hOM [sailayao [sao 'naaMgau erI' yaanaI naaMgaunaorI kha gayaa.itlaao<amaa tqaa ]va-SaI nao ba`*maa sao icarMjaIvaI haonao ka var maaMgaa. ba*maa nao daonaaoM kao yahaMsaovaa ko ilayao Baoja idyaa. daonaao M gaBagaRh maoM ivarajamaana haokr po$maala kao pMKa kI saovaa 

krto hOM. ek caora naroSa saMtana kI [cCa sao it$ku$MgauDI gayaa qaa. Bagavaana nao svaPna 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 420dvyapbaMQama 

Page 421: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 421/519

dokr yahaM Baojaa tqaa jamaIna ko naIcao iCpo ivagah ka inakalakr maMidr banaanao ka AadoSa idyaa. jamaIna sao ivaga`h inakalanao maoM ivaga`h kao caaoT laga gayaI tqaa r> p`vaaiht haonao

lagaa. rajaa nao tola evaM AaOYaiQa sao ]pcaar ikyaa. tola ko ]pcaar kI p`qaa Aaja BaI jaarI hO.caU^Mik Bagavaana Aaht hao gayao qao [sailayao Baaojana maoM pqya idyaa gayaa ijasamaoM laala imaca- ka p`yaaoga nahIM ikyaa gayaa. Aaja BaI yahaM ko p`saad maoM laalaimaca- ka ]pyaaoga nahIMhaota hO.4.idvyap`baMQama saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3407 sao 3417 .Satk 5.07::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.08.01 sao 5.08.11 pasaur 3418 sao 3428 yaa 3194 sao 3204

AtRPt AmaRt p`qama pBau maora SarIr Aapko p`  oma maoM ipGalata hO. Aapnao hmaoM $laakr AEaaMt jala kI trh tD,pna kI isqait maoM rKa hO.hmanao Aapko tojaaomaya sva$p kaoit$kuDndO maoM doKa hO jahaM Aap ]pjaa} jala maoM Sayana krto hO M AaOr Qaana ko paOQao cavar 

kI trh hvaa krto hO M. 3418.3194maoro pBau, maoro Saasak, maoro Sauw p`tIk ica*na, maoro saundr kalao vaRYaBa Aap svaocCa sao kao[-BaI sva$p QaarNa krto hOM. Aap it$kuDndO maoM kmala fUla sao Baro jala maoM Sayana krtohOM. AapkI svaiPnala AaMKoM fUla ko samaana idKtI hO. Aha maOM @yaa kr saktI hU^M3419.3195maOM @yaa kr saktI hU^M Aapnao maoro ilayao @yaa ikyaa hO kaOna hmaarI rxaa kr sakta hO p%qar kI dIvaar sao iGaro it$kuDndO maoM Aap Sayana krto hOM. Aapko Aitir> 

iksaI Anya sao maOM rxaa kI pukar nahIM krtI. ivanatI hO, hmaara bacaa huAa jaIvana AapkocarNaarivaMd ko AaEaya mao M baIto. 3420.3196sada &ana saIKnao maoM rt ?iYayaaoM sao Agamya pBau AnaMt p`Bau Aapko sva$p maoM saara ivaSva hO. A%yaMt Eaoya janaaoM sao iGaro it$kuDndO maoM Aap Sayana krto hOM. Aapko dSa-na ka AakaMxaI maOM Avyavaisqat AakaSa kao doKkr raotI hU^M tqaa ivanatI krtI hU   ^M.3421.3197maOM raotI hU^M tqaa ivanatI krtI hU^M. naaca gaakr AapkI sava-da p`Saist gaatI hU^M. dUr 

doKkr Apnao kR%yaaoM ko ilayao Apnaa isar lajjaa sao Jauka laotI hU^M. it$kuDndO ko

,

pacavaaM Satk ka AazvaaM dSak : 5.08 : Aaravamaudo

naayakI Baava maoM it$kuDndO p`Bau sao naaok JaaoMk ! !

!

! ?

? ?

?

! !

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 421dvyapbaMQama 

Page 422: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 422/519

]pjaa} KotaoM maoM Sayana krnao vaalao rajaIva nayana p`Bau ivanatI hO ik [sa pScaatap krtI Aa%maa kao Apnao carNaarivaMd ka maaga- idKa[yao. 3422.3198

svaiga-kaoM ko p`Bau icarMtna gaaOrva vaalao laaogaaoM sao iGaro it$kuDndO maoM Sayana krnao vaalao pBauho vaINaa kI Qvaina, AmaRt, p`sannata, &ana ko fla , isaMhaoM ko rajaa , hmaoM kmaao-M sao mau> kr 

dIijayao. AvaSya maaga- bata[-yao, hmaoM Aap tk phuMcanao kI caah hO. kba tk maOM yahaMAMthIna gaDZ,o kao BartI r hU^MgaI 3423.3199isaMhaoM ko rajaa, saunahlaa toja, A$NaaBa nayana maoGa vadna p`Bau maUMgaa ko camakto pva-t, caar BaujaaAaoM ko pBau it$kuDndO ko pBau ApnaI k$Naa sao Aapnao hmaoM baMQauAa p`aNaI banaa ilayaa. Aba Apnaa saMrxaNa dokr hmaoM janma sao mau> kIijayao. Aba [sasao jyaada hma nahIMsahna kr sakto. 3424.3200tIxNa cak` QaarNa ikyao it$kuDndO ko Sayana ikyao Ait AaScaya-maya p`Bau Aap maorI yaatnaa ka AMt kroM yaa na kroM Aap hI maoro ek maa~ AaEaya hOM. jaba yah SarIr qak jaayao evaM maora AMt Aa jaayao kRpa krko Apnao carNa maoM sqaana p`dana kIijayao.3425.3201Pyaar sao Apnao carNa maoM baaMQanao vaalao p`Bau, gaithIna dovaaoM ko svaamaI, camakto r%na vaalao

it$kuDndO maMo Sayana ikyao p`Bau p`qama karNa, saBaI laaokaoM sao p`SaMisat p`Bau ivanatI hO,Aa[yao ijasasao ik Aapka dSa-na imalao. 3426.3202ibanaa sva$p ko p`Bau jaao svaocCa sao manacaaho sva$p QaarNa krto hOM.AtRPt AmaRt, hmaaro)dya ko AanaMd, it$kuDndO ko inavaasaI hmaaro AMthIna kma- ka AMt kr hmaoM saMrxaNa pdana krnaovaalao Aapko saovak haonao pr BaI hmaoM yaatnaagast rhnaa hI haogaa 3427.3203baaMsaurI sao BaI maQaur hjaar gaItao M ka yah dSak ku$gaur SaDgaaopna sao gaayao hue hOM jaao  o pUtnaa 

raxasaI ka stna caUsato hue ]sako p`aNa caUsanao vaalao kRYNa ko carNaaiEat hOM. jaao [saka ~uiTriht gaana kroMgao vao maRganayanaI ikSaaoiryaaoM sao pUjao jaayaoMgao. 3428.3204

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.09.01 sao 5.09.11 pasaur 3429 sao 3439 yaa 3205 sao 3215

maRganayanaI saiKyaaM yah xaud idnaanauidna xaINa hao rhI hO.p`Bau it$vallavaaL maoM rhto hOM

jahaM gaganacauMbaI Aroka vaRxa saugaMQa ivaKorto camaolaI ko baaga tqaa maQau Tpkato fla ko

!

!

! , ,

?

!

! !

!

! !

! !

!

! ?

!

pacavaaM Satk ka naaOvaaM dSak : 5.09 : maanaoya naao@ku

naayakI Baava maoM saiKyaaoM sao vaata-

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 422dvyapbaMQama 

Page 423: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 423/519

bagaanaaoM ko baIca hOM. haya kba yah Bai>na p`Bau ko carNa kao p` aPt kr sakogaI 3429.3205

saiKyaaM hmaoM [sa trh sao pIiD,t @yaaoM krtI hao p`Bau it$vallavaaL maoM KD,o hOM jahaMsaunahlao punnao maigaL evaM maaQavaI fUlaaoM kI mahk hvaa mao vyaaPt hO. haya kba hmalaaoga Aapko carNa rja hma Apnao isar pr QaarNa kr sakoMgao 3430.3206FUla ko jaUD,  o vaalaI saiKyaaM hma svayaM vaodnaa hOM. hma xaINa hao gayao hOM. p`Bauit$vallavaaL maoM KD,o hOM jahaM vaOidk vaodI ka saugaMiQat QauMAa ]zta hO tqaa Samana laao ga saagar gaja-na kI trh paz krto hOM. haya kba hmalaaoga Aapko carNa ibanaa vyavaQaana ko doK sako Mgao 3431.3207saiKyaaM hmaoM [sa trh sao sava-da pID,a @yaaoM dotI hao fnaQaarI SaoYa pr Sayana krnaovaalao p`Bau it$vallavaaL maoM KD,o hOM jahaM pana, kThla, Aroka, naairyala, evaM kdlaI kobaagaaoM sao iGaro }Mcao mahla isqat hOM. p`Bau kI kuSalata hmaaro ilayao Eaoyaskr hO.3432.3208AcCo svaBaava kI saiKyaaM vaOidk ?iYa ko vaodI sao ya& ka QauMAa it$vallavaaL maoMbaadla kI trh Cayao hO. yahaM maQaur AmaRt, fla, evaM imaEaI jaOsao p`Bau nao hmaarI kuSalata 

caura laI hO. haya kba hmaarI AaMKoM pBau ko tojaaomaya vadna kao doKoMgaI 3433.3209vaOr kI trh haoz vaalaI saiKyaaM saundr vaamana kI trh Aanao vaalao p`Bau ]pjaa} it$vallavaaL maoM rhto hOM jahaM tajaI hvaa ko Ganao baagaaoM maoM }Mcao vaRxa hOM tqaa maQaumai@KyaaMvaINaa kI Qauna kI trh maMD,ratI hOM.haya kba yah ABaaigana p`sfuiTt kmala samaana carNa doKogaI 3434.3210naok saiKyaaM ivaSva kao inagalanao vaalao hmaaro naaqa evaM pBau it$vallavaaL maoM rhto hOM

jahaM kumaud evaM kmala baD,o tala maoM }Mcao baZkr AaBaapUNa- naairyaao M kI AaM K evaM mau KD,a tk phuMca jaatI hOM.haya kba hma Aapko carNa fUla sao hr idna pUjaoMga o3435.3211camakto lalaaT kI saiKyaaM ivaSva kao maapnao vaalao p`Bau fUlaaoM sao Baro AnaokaoM KotaoM sao iGaroit$vallavaaL mao M rhto hOM jahaM gannaa QaIro sao JaUmato hO M tqaa saBaI idSaaAaoM maoM pko saunahlaoQaana Baro hOM.haya kba hma Aapko carNa hr idna ibanaa vyavaQaana ko pU jaoMgao3436.3212

SaaSvat k$Naasva$p evaM GaUmato cak` kao QaarNa krnao vaalao p`Bau SaItla baagaao M ko baIca 

! ?

! ?

!

?

!

!

?

! ?

!

! ?

!

!

?

!

! ?

!

! ?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 423dvyapbaMQama 

Page 424: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 424/519

it$vallavaaL mao M rhto hOM jahaM yauvaa BaaMOro maQau pIkr baaMsaurI evaM vaINaa kI trh gaUMjatohOM. kba hma Aapko sva$p kI pUjaa kr Apnao kMgana ifr sao phna sakoMgao

3437.3213saiKyaaM hmaaro p`Bau Anaokao hjaar Ba>aoM sao Ait p`SaMisat hOM.Qara evaM svaga- saundr nagar it$vallavaaL maoM rhnao vaalao naarayaNa kI icarMtna k$Naa sao piricat hOM. hmaara kba saaOBaagya haogaa ik hma Aapko naama ka gaana p`oma sao kr sakoMgao 3438.3214&anavaana evaM samaJadar ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak SaaMt it$vallavaaL ko baaro mao M gaayao hue hO M AaOr hjaar naama vaalao p`Bau kI p`Saist maoM pstut hOM. jaao [sao gaa sakoMgao vao [sa jagat maoM savaao-<ama saflata payaoMgao. 3439.3215

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.5.10.01 sao 5.10.11 pasaur 3440 sao 3450 yaa 3216 sao 3226Aapka janma, bacapna , mahaBaart maoM paMca ko pxa maoM AapkI Sai> , yao saba AaScaya-mayaI GaTnaayaoM hmaaro )dya kao barabar kaOMQatI hu[- hmaarI jaIvaa%maa kao Aa%masaat kr lao rhI hOM. sabasao }Mcao, tojaaomaya p`Bau kba Aapsao hma imala payaoMgao 3440.3216

naiPpnaaya ko haqa ko ilayao vaRYaBaaoM ka Samana , Bayaanak GaaoD,a ka jabaD,a caIrnaa , jaUD,ovaalaI ip`ya gaaoiPayaaoM ko saaqa rasalaIlaa Aaid kao [sa [sa trh sao vaNa-na krnaa kizna hO.Aapko AnaokaoM kR%yaaoM ko karNa hma xaINa kaya haoto gayao hOM. ivaSva ko p`qama karNa p`Bau

kba Aapsao hma imala payaoMgao 3441.3217pUtnaa ko stna pIto iSaSau ko idvya, carNaarivaMd sao gaaD,I kao naYT krnao ka SaaOya-, yah saunakr ik Aapnao ma@Kna caurayaa hO maaM jaba CD,I laokr KD,I hao gayaI qaI Baya sao AaMKaoMmaoM AaMsaU Barkr KD,a haonaa, yao saba hmaaro )dya kao d`ivat krto hOM. 3442.3218

jaTaQaarI iSava ka vaoYa badla kr AsauraoM ko nagar maoM caupko sao p`vaoSa kr ]naka samaUh maoMnaaSa krnaa , tba Aapko vadna maoM ivalaIna hao jaanaa yao saba hmaaro )dya maoM Gausakr hmaarI Aa%maa kao d`ivat krto hOM. 3443.3219[nd` ko ilayao eki~t Baaojya pdaqa- kao cama%kairk $p sao gaTk jaanaa, tba pva-t kao]zakr BaIYaNa vaYaa- kao raoknaa, Aaapka ivaSva kao banaanaa, inagalanaa evaM ifr baahr kr donaa , Aapka Qara kao maapnaa evaM BaUdovaI sao vyaah rcaanaa yao saba hmaaro )dya kaoAigna maoM maaoma kI trh d`ivat krto hOM. 3444.3220

Aapko p`%yaxa evaM Ap`%yaxa ivasmayakarI kR%ya Anaiganat hOM. KD,o, baOzo evaM Sayana ko

?

!

?

, , ,

! ?

, ,

! ?

!

, ,

, ,

, , ,

, ,

pacavaaM Satk ka dsavaaM dSak : 5.10 : ipr,ndvaa$,ma\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 424dvyapbaMQama 

Page 425: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 425/519

Avasqaa vaalao p`Bau saaoca saaoca kr BaI Aapkao samaJa nahIM pata. Qara kao inagalanao vaalaotojaaomaya p`Bau [sa papI kao maaga- idKa[yao. 3445.3221

maoro p`it ikyao gayao Aapko kR%yaaoM kao saaocakr maOM Acaot hao jaata hU^M : AMQakar ko baIca toja evaM imaqyaa ko baIca saca. maoro maiNavaNa- ko pBau maa~ ek idna pQaairyao ijasasao ik hmaarI AaMKMo Aapka sva$p doKkr tRPt haoM tqaa maO M ]sao Apnao BaItr jaI Barkr Bar sakUM. 3446.3222jaba Aapko Sayana sva$p ko baaro maoM, laala naaiBakmala pr ba`*maa kao baOznao ko baaro maoM,saRiYT ko mahana kaya- maoM Aapka gaBa- maoM p`vaoSa krnao ko baaro mao M , evaM sabako }pr Aapka saava-BaaOma sa<aa ko baaro maoM saunata hU^ M tao maora )dya ipGala jaata hO evaM AaMKo AaMsaU sao Bar jaatI hOM.Aaoh maOM @yaa k$M 3447.3223tIna pga jamaIna kI iBaxaa maaMgakr Apnaa sva$p kao baZ, ato hue dao pgaao mao M Qara, gagana, evaMsaagar kao maapkr iksa trh Aap Apnaa laxya saaQato hOM yao saba saunakr maora )dya kovala Aapko ilayao d`ivat haota hO. yah duYT kaima-k jaIva kba Aapsao imalaogaa 3448.3224ijasa trh sao Aapnao AmaRt ko ilayao samaud` maMqana maoM ihssaa ilayaa , AsauraoM kao Akolao krnao

kI yaui> sao dovaaoM kI sahayata kI , yao saba hmaaro )dya mao p`vaoSa kr hmaarI Aa%maa kaoipGalaato hOM. ivaYaOlao SaoYa Sayyaa ko p`Bau bata[yao kOsao maOM Aapkao p`aPt k$M3449.3225AMtaid saiht hjaar pd ka yah dSak, ku$gaur SaDgaaopna kI rcanaa hO jaao ekaga` ica<a sao SaoYaSaayaI p`Bau ko carNaarivaMd kI ekmaa~ AaEaya ko $p maoM Aca-naa krnao kao batatI hO. jaao [sakao yaad krlaoMgao vao sada ko ilayao }Mcao vaOku Mz maoM rhoMgao.3450.3226

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.6.01.01 sao 6.01.11 pasaur 3451 sao 3461 yaa 3227 sao 3237

fUla sao Baro sada namaIpUNa- jamaIna sao kID,a caunanao vaalao pxaI baor jaOsao haoMz evaM haqa maoMcak` QaarNa krnao vaalao p`Bau saundr ivakasaSaIla it$vana vaNDU r maoM rhto hOM jahaM Qaana ka baD,o baD,o paOQao haoto hMO. ]nhoM jaakr hmaarI dyanaIya isqait ko baaro maoMbataAao.3451.3227

ApnaI ip`yaa ko saaqa kID, a caunanao vaalao kalao pxaI samast ivaSva kao inagalanao vaalao

!

!

, !

,

,

! ?

?

,

,! ?

!

!

  o

Cza Satk ka phlaa dSak : 6.01 : vaoOgala\pU=gaiL 

naayakI dUt Baojakr p`Bau kao ApnaI isqait sao Avagat kranaa caahtI hO.

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 42dvyapbaMQama 5

Page 426: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 426/519

p`Bau vaOidk ]ccaarNa sao pirpUNa- SaItla it$vana vaNDUr mao M rhto hOM. jaaAao AaOr ]nakocarNaao M pr igarkr hmaarI dyanaIya isqait ko baaro mao M bataAao.3452.3228

 Kot sao caunanao vaalao pMK vaalao ima~aoM baor jaOsao haoMz evaM haqa maoM GaUmato cak` QaarNa krnaovaalao p`Bau AitEaIsaMpnna it$vana vaNDUr maoM rhto hOM. jaaAao AaOr ]naka Aadr sao pUjaa kr hmaarI dyanaIya isqait ko baaro maoM bataAao.3453.3229sada saaqa snaana krnao vaalao hMsa kI jaaoD,I svaiga-kaoM ko maUla p`Bau saagar saa salaaonao kRYNa vaOidk ]ccaarNa ko baIca it$vana vaNDUr maoM rhto hOM. ivanatI hO ]nho M bataAao ik ek ikSaaorI ]nakI caah sao saMtPt hO. 3454.3230Aapsa maoM manamauTava ko baad SaaMit banaanao maoM p`vaINa hMsa kI jaaoD,I maukuT pr tulasaI kI maalaa QaarNa krnao vaalao p`Bau it$vana vaNDUr maoM rhto hOM jahaM baalaU ko Zor mao M bahut saaroSaMK imalato hOM. jaaAao AaOr krbaw haokr dSa-na krao evaM maoro baaro maoM BaI ivanatI krao. 3455.3231punnaO maoM vaasa krnao vaalao kaoyala tumasao inavaodna kr BaIK maaMgatI hU^M. idvya haqa maoM cak`QaarNa krnao vaalao svaiga-kaoM ko p`Bau it$vana vaNDUr maoM rhto hOM jahaM jala vaalao Kot maoMmaCilayaaM ]ClatI hO M. jaakr ]naka saMvaad laaAao evaM hmaoM Acaot haonao sao mau> krao.

3456.3232saundr sauggaa SaIGa jaakr Apnao maIzo SabdaoM sao baaolaao. it$vana vaNDUr fUlaaoM ka baaga evaM laala tT sao iGara huAa hO. pBau Syaama hOM, laala haoMz hO, kmala samaana AaMK hO, evaMkmala saa carNa hO.cak` evaM SaMK Aapko phcaana ica*na hMO. 3457.3233saundr puvaO pxaI pBau sao baat krko SaIGa` laaOT AaAao. Aap punnaO, Sao$ind, nalaO,ku$@k<aI, evaM maigala fUlaaoM sao iGaro it$vana vaNDUr maoM rhto hOM. Aapko kmala samaana baD,I baD,I AaMKoM hOM, caar Sai>SaalaI BaujaayaoM hOM, evaM maoGa saa Syaama vadna hO. Aap }Mcaa 

tojapUNa- maukuT phnato hOM. 3458.3234fU la pr Kolanao vaalao saundr hMsa pBau it$vana vaNDUr mao M rhto hOM jahaM idna ka p`arMBa SaMK vaadna sao haota hO.maUla dova, hmaaro kRYNa SaIGa`gaamaI hOM. ivanatI hO ik Aapsao Akolao maoMimalakr carNaao M kI pUjaa krao evaM hmaarI dyanaIya isqait ko baaro mao M bataAao.3459.3235saugaMiQat maQauma@KI tuma Apnao svaBaava maoM Alaga hao , At: ivanatI krtI hU^M. it$vana vaNDUr pMpa nadI ko ]<ar tT Par hO.}McaI dIvaala vaalao laMka kao jalaakr Basma krnao

vaalao p`Bau yahaM rhto hOM. ivanatI hO, maoro baaro maoM ]nasao bataAao ik maOM BaI jaIivat hU   ^M.

!

!

!

!

, , ,

!

!

! ,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 426dvyapbaMQama 

Page 427: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 427/519

3460.3236Qara pr AiQakar krnao vaalao p`Bau kI p`Saist maoM ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah 

dSak ikSaaoiryaaoM ko )dya kao jaItnao vaalaa hO. 3461. 3237::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 92. it$vana vaNDUr :1.sqaana : yah caoMgaannaur sao 9 ik maI pr pMpa nadI ko iknaaro isqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar KD,o maud`amao M piScamaaiBamauK hOM. Bagavaana kao pMpanayaIAPpna yaa kmalanaaqana khto hOM. tayar kao kmalavallaI naaiccayaar tqaa tIqa- kao pmpO khtohOM.yahaM vaodalaya naama ka ivamaana hO.Bagavaana ka gaBa-gaRh gaaolaakar AakRit ka hO.pasa maoM gaaopalakRYNa kI sainnaiQa hO.3.maihmaa : malayaalama maoM 'it$vana AMDU' ka Aqa- hO ivaYNau. yah sqaana korla rajya maoM hOevaM paMca paMDvaao saoM saMbaMiQat hOM. khto hO M paMDvaao M maoM sabasao saundr nakula nao [sa sqaana ka jaINaao-war A&atvaasa kI AvaiQa maoM krayaa qaa.naard nao ba`*maa ko pqama pu~aoM kaotpsyaa kI raya dI ijasako karNa vao saRiYT krnao sao ]dasaIna hao tpsyaa maoM rt hao gayao.kuipt haokr ba`*maa nao naard kao khIM BaI isqar nahIM rhnao ka Saap do idyaa. naard kao

yahaM ba`*maa ko Saap sao maui> imalaI qaI AaOr ]nakao Bagavaana nao SaMK cak` gada pV\ma kosaaqa dSa-na idyaa. saaqa hI Bagavaana sao naard kao maanava samaudaya kao 't%va&ana' ka ]pdoSa krnao ka AadoSa huAa qaa. naard jaI nao naard puraNa kI rcanaa [saI sqaana pr kI qaI. 108 idvya doSa maoM tIna sqaana 'vana' Sabd sao jauD,o hOM: dao Anya hOM 1. it$naaMgaUr xao~ ka it$vana pu$Yaao<ama jaao timala naaDu maoM hO. 2. korla maoM hI it$vana pirSarma.tInaaoM jagah maUlaavar KD,o maud`a maoM hOM.rajaa kulaSaoKr ko samaya maoM maMidr kI isqait bahut AcCI qaI. baad maoM iksaI nao

gaaopalakRYNa ko ivaga`h kao lao jaanao ka p`yaasa ikyaa tba iksaI Anya Ba> nao ivaga`h kaocaupko sao puYkrNaI maoM Dubaao idyaa. 1963 maoM iksaI Ba> kao svaPna imalaa ik gaaopalakRYNa kI maUit- puYkrNaI ko jala maoM hO. 41 idnaaoM ko Aqak p`yaasa sao puYkrNaI sao ivaga`h inakalaa gayaa tqaa ek pRqak sainnaiQa maoM sqaaipt huAa.4.idvyapbaMQama saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3451 sao 3461 . Satk 6.01::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

,

Cza Satk ka dUsara dSak : 6.02 : imainnaDO maDvaar\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 427dvyapbaMQama 

Page 428: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 428/519

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.6.02.01 sao 6.02.11 pasaur 3462 sao 3472 yaa 3238 sao 3248

laMka kI iklaa kao Qvast krnao vaalao p`Bau ptlaI kmar kI ikSaaoiryaaM AapkI kRpa kao pUjatI hO M. mauJao Baya hO ik @yaa haonao vaalaa hO. hma AapkI yaui> kao jaanato hO M.Aba ]nalaaogaaoM ka Aap @yaa kroMgao MahaSaya hmaara gao Md evaM DMDa vaapsa kr yahaM sao calaojaa[yao. 3462.3238mahaSaya jaa[yao. AapkI kmala saI AaMK evaM maUMgaa saa haoz hmalaaogaaoM kao Aaht krta hO evaM Acaot krta hO. haya hmaarI tpsyaa ka yahI fla hO.maaor kI trh calanaovaalaI PyaarI yauvatI ikSaaoiryaaM AapkI kRpa kI pUjaa kroMgaI. gaayaao M kao ]sa rasto Baoja kr ApnaI baaMsaurI [nako saaqa bajaa[yao. 3463.3239mahaSaya jaa[yao. ApnaI khanaI sarla ica<a vaalaaoM kao bata[yao. AapkI kmala saI AaMK evaM maUMgaa saa haoz hmalaaogaaoM ko ilayao AiBaSaap hO. Aaja AapkI kRpa kao jaItnaovaalaI na jaanao kaOna saI saaOBaagyaSaalaI ikSaaorI haogaI 3464.3240Aapnao ivaSva kao inagala ilayaa evaM saao gayao. Aapka rhsya dovagana BaI nahIM samaJato tao

hma kOsao samaJaoMgao. jahaM maRganayanaI ikSaaoiryaaM baalaU ko mahlaaoM sao KolatI hOM Aap vahIM pr gaaya caranaa jaanato hOM. ivanatI hO, hmaoM tMga na kro M. 3465.3241mahaSaya JaUz mat baaoilayao. nar evaM dova Aapko Cla sao piricat hOM. tojaaomaya cak`vaalaop`Bau hma Aapkao kuC iSaxaa donaa caahto hOM.maRduBaaiYaNaI ]%sauk ikSaaoiryaaM sava-da AapkI kRpa kI pUjaa kroMgaI. ivanatI hO, hmaaro gaUMgao maOnaa evaM taota sao Kola na kroM.3466.3242pScaatap ka svaaMga Barnao sao kao[- laaBa nahIM. ivanatI hO, hmaarI gauiD,yaaoM sao na KolaoM.

Aapko kR%ya sao hma Avagat hOM. hma [sako yaaogya hOM nahIM. AnaokaoM gaaorI ikSaaoiyaaM ranaI bananao yaaogya hOM. mahaSaya maora AailaMgana na kro M, yah bacapnaa hO evaM Aapko ilayaoASaaoBainaya hO. 3467.3243Qara evaM saagar kao AiQakar maoM laonao vaalao pUNa- pBau ivanatI hO, hmaarI gauiD,yaa na CInaoM.Aap JaUz baaolakr hmaaro saaqa Kolato hO M. daoYa tao daoYa hO caaho vah Aapka hI @yaaoM na hao.Agar hmaaro Baa[- ek idna saunaoMgao tao DMDa laokr Aapsao nyaaya krnaa nahIM CaoD,oMgao.3468.3244

idvya &ana evaM Anaiganat gaaOrva ko pBau saba vastu iktnaa iBanna hO kovala Aapkao

naayakI ka p`Bau sao naaoMk JaaoMk !

? !

!

?

!

, ,

! ,

!

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 428dvyapbaMQama 

Page 429: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 429/519

CaoD,kr. jaba ima~ ko baulaanao pr hma jaato hOM tao Aap hmaoM raokkr SauYk kr doto hOM.haya jaao ima~vat nahIM hO M vao @yaa khoMgao 3469.3245

Apnao kmala koo paSa maoM hmaoM fMsaakr hmaaro )dya kao d`ivat krnao ko ilayao hmaaro Wara banaayao gayao baalaU ko mahlaaoM kao kucala kr vahaM rKo Baaojana kao Aapnao AiQakar maoM laoilayaa. Apnao idvya mauskana ko saaqa KD, a haokr hmaoM Aapnao doKa tk nahIM. haya hma BaagyaSaalaI nahIM hue. 3470.3246tojaaomaya maukuT vaalao p`Bau, rajaaAaoM kao naYT krnao vaalaa frsaa calaanao vaalao ivaSva kaobanaanao vaalao idvyavaNa- ko pBau Aaja Aapko Aanao sao gaaopkula ka sammaana baZ,a hO. haya gaaopikSaaoiryaaM pIiD,t hOM. 3471.3247ma@Kna cauranao pr gaaopmaata sao dMiDt haonao vaalao p`Bau kI pSaist mao M kho gayao hjaar pdaoMka yah dSak ku$gaur Sazgaaopna nao saMgaIt ko saaqa gaayaa hO. jaao [sao yaad krlaoMgao vaogarIbaI sao mau> hao jaayaoMgao. 3472.3248

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.6.03.01 sao 6.03.11 pasaur 3473 sao 3483 yaa 3249 sao 3259

hma p`Bau kao sava-~ doKto hO M. Aap AnaokaoM trh sao p`kT haoto hOM: garIbaI evaM saMpnnata ,svaga- evaM nark , Sa~uta evaM ima~ta, ivaYa evaM AaOYaQa. Aap hmaaro naaqa hOM evaM saMpnna laaogaaoM ko saaqa it$ ivannagar maoM rhto hOM. 3473.3249

sauK evaM duK , Ba`ma evaM spYT mat, dMD evaM xamaa, p`kaSa evaM Cayaa , hmaaro p`Bau samaJa kopro hOM. Aap Sauw jala sao iGaro it$ ivannagar yaanaI AaoPplaIAPpna idvya doSa maoM rhtohOM. 3474.3250

gaaMva evMa nagar , &ana evaM A&ana , jyaaoitpuMja evaM AMQakar, Qara evaM ivastRt AakaSa ,p`Bau mahlaaoM sao iGaro it$ ivannagar maoM rhto hOM. 3475.3251AcCo evaM bauro kma-, imalana evaM ivaCuD,na, smaRit evaM ivasmaRit, saccaa[- evaM Ba`ma : Aap yaosaba hOM AaOr nahIM BaI hO M. pBau mahlaaoM sao iGaro it$ ivannagar mao M rhto hOM.Aap kao CaoD,kr kao[- kta- nahIM hO  , saBaI saaxaI hO M. 3476.3252kta- ko rMga hOM gaaora, laala, kalaa evaM Svaot, saca evaM JaUz, yauvaapna evaM ]ma`dar , nayaa evaMpuranaa. p`Bau dIvaaraoM sao iGaro saurixat it$ ivannagar mao M rhto hOM.Aapnao baagaaoM ka laaok 

banaakr ]samaoM saarI AcCa[-yaaM rKIM. 3477.3253

! ?

!

, !

! !

,, ,

, , , ,

, , , ,

, , ,

,

, , , ,

Cza Satk ka tIsara dSak : 6.03 : nalgaurvauma\ 

AaoPpilaAPPana idvya doSa hI it$ivannagar kha jaata hO.

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 429dvyapbaMQama 

Page 430: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 430/519

[sa saMsaar kI trh AaOr nahIM BaI, SaaMit evaM k`aoQa, kmala vaalaI ikSaaorI evaM dird`ikSaaorI , p`SaMsaa evaM ]phasa. it$ ivannagar ko p`Bau dovaaoM sao pUjao jaato hOM. Aap idvya 

kmala sva$p maoM hmaaro )dya mao M rhto hOM. 3478.3254Aitidvya evaM gaMda , Aba iCpo hue evaM tba p`kT , ivaSvaasaI evaM zga. it$ ivannagar kop`Bau dovaaoM sao pUjao jaato hOM. Aapko carNaarivaMd ko isavaa hmaara kao[- AaEaya nahIM hO.3479.3255dovaao M ko sqaayaI SarNa, AsauraoM kI dd-naak maR%yau saaro jagat kao Apnao carNa maoM saMrixat rKnaa AaOr nahIM BaI, Aba iCpo hue evaM tba p`kT , ivaSvaasaI evaM zga. it$ ivannagar kop`Bau dixaNa idSaa ko AaEaya maoro BaI AaEaya hOM. ho maoro ipta, maoro p`Bau, maoro kRYNa, maoro naaqa 3480.3256maoro p`Bau evaM ipta , hmaarI maa^M evaM saaOtolaI maa^M hOM. saunahlao ipta, maiNavaNa- ko ipta,mau>amaya ipta, maoro ipta Aap saunahlao dIvaaraoM sao iGaro it$ ivannagar maoM rhto hOM.AiWtIya p`Bau Aapnao Apnao idvya carNa kI saayaa p`dana kI. 3481.3257Cayaa evaM saUya- p`kaSa, CaoTa evaM baD,a, laMbaa evaM laGau, ivacarto hue evaM KD,a, Anya vastuevaM kuC BaI nahIM. p`Bau ip`ya maQauma@KI sao gauMjaayamaana it$ ivannagar maoM rhto hOM.Aapko

carNa hI hmaaro saMrxak hOM. [sa sa%ya kao samaJaao. 3482.3258ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd sao yah dSak ]sa p`Bau ko baaro maoM hO ijanhaoMnao hmaarI AaMKaoMko saamanao Ait ivaSaala $p QaarNa kr ilayaa jabaik Aapnao ek saundr iBaxau Caokro ko$p maoM Aakr kha qaa 'doKao baila'. jaao [sao yaad kr gaa sako Mgao vao dovaaoM ko gau$ bana jaayaoMgao. 3483.3259

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

6.04.01 sao 6.04.11 pasaur 3484 sao 3494 yaa 3260 sao 3270

kRYNa p`Bau kI laIlaa hma idna rat gaato rho hOM : Aapka rasa maoM gaaoipyaaoM ko saaqa imala jaanaa, pva-t kao ]zanaa, naaga ko fna pr naR%ya krnaa evaM Anaokanaok [sa trh kI laIlaa. Aba hmaoM kmaI iksa caIja kI hO 3484.3260maoro kRYNa maurlaI ka saurIlaa svar bajaakr gaaya carato qao. Aap saundr jaUD,o vaalaI naiPpnaaya ko AailaMgana paSa mao M baMQao rho.[na cama%karaoM ko saaqa Anya kao yaad kr hmaara 

)dya ipGalata hO. maora samaya baD,o p`oma sao gaujar rha hO. [sa saMsaar maoM kaOna maorI barabarI 

, ,

,

, ,

, ,

, ,

!

,

!

!

, , ,

?

Cza Satk ka caaOqaa dSak : 6.04 : kurvaOyaaya\iccayar\ 

p`Bau kI p`Saist gaanao sao jaIvana kI saarI baaQaayaoM svayaM hI dUr hao jaatI hOM.

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 430dvyapbaMQama 

Page 431: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 431/519

kr sakta hO 3485.3261p`Bau nao BaarI mallayaaowaAaoM evaM pva-t samaana madma<a haqaI ka naaSa ikyaa. gaayaaoM ko a vana 

maoM caranao kI khanaI yaad kr Apnao idvya maiNa kI cama%kairk laIlaa saunakr mauJao $laa[-AatI hO. maora samaya baD,o p`oma sao gaujar rha hO. [sa Qara pr mauJao Aba kOsaI pID,a haosaktI hO 3486.3262Aaoh jaba yaSaaoda nao Aapkao }Kla maoM baaMQa dI qaI tao kOsao Aap raoto qao.Aapnao pUtnaa ko ivaYaOlao stna ka pana kr ]sako p`aNa caUsa ilayao. gaaD,I kao Apnao carNa sao Qvast kr idyaa.Aapkao saaocakr maora )dya ipGalata hO.maora samaya baD,o p`oma sao gaujar rha hO. [sa Qara pr mauJao Aba @yaa caaihyao 3487.3263dovaao M kI p`aqa-naa pr Aap dovakI kI saMtana bana kr Aayao. tba ]sao rat ko AMQaoro maoM raotoCaoD, Aap naMd ko Gar Aa gayao. iCpo hue baZkr Aapnao AnaokaoM cama%kar ikyao evaM kMsa ka vaQa ikyaa. AapkI p`Saist gaana krnao ka hmaoM saaOBaagya imalaa hO. kaOna [sa saMsaar maoM maora Sa~u haogaa 3488.3264bakasaur ka caaoMca caIrnaa , saat vaRYaBaaoM ka naaSa krnaa, }Mcao ku$ndu vaRxa kao Qvast krnaa. Anya cama%karaoM ko saaqa jaba Aapnao Aakr Qara naapa rat, idna hma saaOBaagya sao

p`Bau ko [na ivasmayakarI laIlaa ka gaana krto hO M.hmao M kao[- icaMta nahIM hO.3489.3265k$NaavaSa Aapnao gaMdo ma%ya-laaok maoM Avatar ilayaa.jaao sva$p Aapkao AcCa lagaa ]saoQaarNa kr Aapnao Apnaa gaussaa inakalaa. maoro p`Bau evaM ipta tulasaI fUla ka maukuT phnato hOM. maora )dya ivasmaya sao Aapkao smarNa krta hO. [sa saMsaar maoM kaOna maorI barabarI kr sakta hO 3490.3266Qara evaM gagana mahana yauw kao doKkr ivaismat qaa. Aapnao tba mahana baaNaasaur ko

hjaaraoM BaujaaAaoM kao kaT Dalaa. vaamana ko $p maoM tIna kdma calakr Aapnao Qara kaoAiQakar maoM lao ilayaa. maora )dya yah saba doK sakta hO. Aba @yaa hmaoM kYT dogaa 3491.3267saat saagar evaM saat }Mcao pva-t kao par krnao ka evaM saat laaokaoM ko AMt tk rqa calaanao ka tqaa Anya [saI trh ka SaMK cak`QaarI p`Bau ka cama%kar hO.jaao kao[- [na sabaao M kao mauJao saunaayaogaa vah @yaa hmaara Sa~u hao sakta hO 3492.3268ivaSva kao Baar mau> krnao ko ilayao Aapnao Gaaor yauw ikyaa evaM saonaaAaoM kao naYT krnao ka 

cama%kar idKayaa. tba Aap pyaana kr Apnao ip`ya AakaSaIya Aavaasa mao M isqat hao

?

?

!

?

, ,

,

,

?

?

?

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 431dvyapbaMQama 

Page 432: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 432/519

gayao. maa~ Aapko carNa kI pUjaa kr hma AiWtIya naaqa kao pa gaya o hO M.3493.3269

ku$gaur Sazgaaopna ko hjaar pdao M yah dSak koSava p`Bau ko carNa kI p`Saist hO jaao saat laaok ko svaamaI hOM, tqaa [sao ]zayaa , maapa, vahI hao gayao AaOr nahIM BaI hue. jaao [saogaakr naacaoMgao vao inama-la Ba> hao jaayaoMgao. 3494.3270

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.6.05.01 sao 6.05.11 pasaur 3495 sao 3505 yaa 3271 sao 3281

sajanaI [sa ikSaarI kao Aba Akolao CaoD, dIijayao. [sako ilayao tunalaaogaaoM mao M kao[- snaoh nahIM hO.kmala saI [sakI kalaI AaMKoM AaMsaU sao BarI hO M tqaa $k $k kr yah khtI hO'saundr SaM K evaM cak' 'kmala saI baD,I AaMKoM' 'tulaOivallaI maMgalama kI Qavala mahlaoM'.3495.3271Aap [sa maRdu BaaiYaNaI ip`ya ikSaaorI kao ]%sava kI Aavaaja sao gaUMjato tulaOivallaI maMgalama lao gayao evaM [sao ivanaa )dya ka CaoD, idyao.Baavaga`st kI naa[- laoTI hO tqaa [saka hao Mz 

'dovadovaiprana' khta hO tqaa [sakI AaMKo AaMsaU bahatI hOM. haya yah igarkr ipGala rhI hO. 3496.3272SaItla hro baagaaoM sao Baro tulaOivallaI maMgalama maoM [sa cahktI cahotI ikSaaorI kao lao jaakr )dyahIna kI trh Aapnao CaoD, idyaa.AEaupUirt nayanaaoM ko saaqa KD,I haokr QaIro saocartI gaayaaoM, Qara ka maapnaa , evaM jala maoM Sayana krnao ko baaro maoM p`saMgahIna baat baaolatI hO. 3497.3273vaOidk ?iYayaao M sao Baro tulaOivallaI maMgalama maoM jaakr yah Apnaa inayaM~Na Kao baOzI tqaa 

Baavaga`st hao gayaI. baZ,to ]%saah sao yah pukartI rhtI hO 'Syaama vadna p`Bau' tba Ait AanaMidt haokr Acaot hao jaatI hO. 3498.3274sajanaI tumalaaoga [sa maRdu evaM AaBaapUNa- ikSaaorI kao tulaOivallaI maMgalama lao gayaI tqaa vahaMkmalanayana evaM r%naaoM kI jyaaoit hrnao vaalao pBau ka dSa-na kra idyaa. tba sao yah [sa trh sao Qyaana magna rhtI hO. AaMsaU kI vaYaa- ko saaqa ]sa idSaa maoM doKkr isar JaukatI hO. 3499.3275saMpnna tulaOivallaI maMgalama SaItla pao$nala ko ]<arI iknaaro pr isqat hO jahaM caarao

Aaor baD,o baD,o gannaa, Qaana, evaM kmala haoto hOM. ]sa mahana idna ko baad sao ]saI trf 

, , , ,

!

!

, ,

Cza Satk ka pacavaaM dSak : 6.05 : tuvaiLla\ 

naayakI kI maa^M kI icanta 6

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 432dvyapbaMQama 

Page 433: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 433/519

doKtI hu[- rat idna maiNavaNa- vaalao p`Bau ko naama baD,baD,atI rhtI hO. 3500.3276sajanaI yah maRganayanaI maaornaI tumalaaogaaoM ko haqa sao inakla caukI hO. isavaaya tulaOivallaI 

maMgalama ko yah kuC nahIM saunatI. ]nako p`tIk ica*na tqaa naama [sako haoz pr inarMtr rhto hOM. haya yah @yaa [sako pUva- ko kma- ka fla hO yaa p`Bau kI maayaapUNa- yaui> hO3501.3277p`Bau pao$nala ko EaIsaMpnna ]<arI iknaaro pr isqat ivakasaSaIla tulaOivallaI maMgalama maoMvaOidk vaacakaoM evaM laxmaI samaana naairyaaoM ko baIca rhto hOM. ijasa idna sao maRga samaana kalaI AaMK vaalaI [sa laD,kI nao ]nakI pUjaa kI hO hr idna SaaMit sao khtI hO 'ArivaMdlaaocana'evaM tba igarkr raotI hO. 3502.3278ijasa idna sao [sa laD,kI nao nagar ka naama jaanaa hO raoto raoto Ap`asaMigak baat baaolatI hO 'homaiNavaNNaa'.[sa trh sao caIKtI hO ik poD, BaI ipGala jaayao. baaolatI hO 'GaaoD,a ka jabaD,a caIrnao vaalao p`Bau tulaOivallaI maMgalama maoM rhto hOM' evaM SaaMitpUva-k caupcaap krbaw hao p`aqa-naart hao jaatI hO. 3503.3279[sa laD,kI nao @yaa hI cama%kairk janma payaa hO pukartI hO ' p`Bau Aap sqaayaI $p saotulaOivallaI maMgalama maoM KD,o evaM baOzo maud`a maoM hOM.' Apnaa isar Jauka laotI hO tqaa kovala 

[sa nagar ka naama saunanaa caahtI hO. @yaa yah ikSaaorI naiPpnaaya hO yaa BaUdovaI hO yaa laxmaI hO 3504.3280tulaOivallaI maMgalama ko p`Bau ko baaro maoM Sauw timala hjaar pd ka yah dSak ku$gaur SaDgaaopna ko hOM jaao ivacaar vacana evaM kma- sao p`Bau kao ApnaI maa^M evaM ipta ko $p maoM pa cauko hO M. jaao [sao gaayaoMgao vao p`Bau kI saovaa ko AiQakarI haoMgao. 3505.3281::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 93. tulaOivallaI maMgalama 

1.sqaana : yah sqaana timala naaDu maoM AaLvaar it$nagarI ko pasa 3 ik maI pr Avaisqat hO tqaa naaO it$pit maoM sao ek hO. Aasa pasa ko dao maMidrao M ko saMyaaoga sao banaa yah ek idvya doSa hO. [sailayao [sao '[r<aa it$pit' yaanaI 'yaugala it$pit' BaI kha jaata hO.yahaM sao 1 ik maI piScama maoM nammaaLvaar ka Avatar sqala hO jaao 'APpna sainnaiQa' kha jaata hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM maUlaavar KD,o maud a maoM pUvaa-iBamau K hOM AaOr dovaaiprana dovaoSa pMkja kho jaato hOM.saaqa maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI BaI dSa-na dotI hO tqaa po$maala ko vaxasqala pr laxmaI ivarajamaana hOM. tayar kao k$NatnadnaknnaI khto hO M prMtu ]nakI Alaga sainnaiQa 

!

! ?

!

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 433dvyapbaMQama 

Page 434: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 434/519

nahIM hO. ivamaana kao kumaud tqaa gauPt ivamaana khto hOM. tIqa- va$Na puYkrNaI AiSvanaI puYkrNaI tqaa tamapNaI- nadI hO. yahaM ka sqala vaRxa Aama hO tqaa sqala puraNa ba`*maaMD 

puraNa hO.pasa ko dUsaro maMidr mao M vardhst maUlaavar baOzo maud`a mao M pUvaa-iBamauK hOM evaM Arivand laaocana tqaa saondamarO kNNana kho jaato hOM.3.maihmaa : ek baar sauppa- ?iYa pasa ko hirt xao~ sao p`Baaivat haokr yahaM ya& krnaoka saaocao. jaba jamaIna tOyaar kr rho qao tao ek tulaa evaM ek QanauYa saaqa saaqa imalaa.jaOsao hI mauina nao ]sao ]zayaa tulaa naarI hao gayaI evaM QanauYa pu$Ya hao gayaa jaao pUva- ko Apnaokma-vaSa kubaor ko Saap Baaoga rho qao. [saIilayao [sa sqaana kao tulaO ivallaI maMgalama khtohOM.ya& maoM saBaI dovaaoM nao pQaarkr Apnaa ya&Baga svaIkar ikyaa qaa [sailayao po$maala kaodovaaiprana khto hOM.dovaao M ko vaOV AiSvanaI kumaar nao yahaM tpsyaa kr ya&aoM mao M ya&Baaga p`aPt krnao ka AiQakar p`aPt ikyaa qaa.po$maala nao AiSvanaI kumaar kao bataayaa ik vao cyavana ?iYa kao vaRwavasqaa sao mau> kroM tqaa jaba cyavana ?iYa ya& maoM ]nhoM ya&Baaga donao lagaoMgao taoAnya jagah BaI ]nho M ya&Baaga imalaogaa.

khto hOM dovaaiprana kI pUjaa sauppa- mauina ina%ya pasa ko talaaba sao kmala fUla laakr maalaa banaakr krto qao. Bagavaana p`sanna haokr mauina ko saaqa talaaba doKnao gayao AaOr [sako p`akRitk saaOMdyao sao maugQa haokr baOz gayao.At: baOzo maud`a vaalao Bagavaana Arivand laaocana ko naama sao jaanao gayao. yahaM kmala fUla sao pUjaa kI p`Qaanata dI jaatI hO. timala ica~a pUiNa-maa yaanaI 15 Ap`Ola sao 15 ma[- ko baIca ko pUiNa-maa kao AaLvaar it$nagarI saoAaidnaaqa Bagavaana yahaM svayaM pQaarto hOM.4.idvyapbaMQama saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3495 sao 3505. Satk 

6.05.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.6.06.01 sao 6.06.11 pasaur 3506 sao 3516 yaa 3282 sao 3292

maoGa sao Syaama dUlho p`Bau kao jaUD,o vaalaI hmaarI gaaorI baoTI nao Apnaa kMganaa gaMvaa dI hO,Aapko saundr A$NaaBa kmala ko samaana nayana hO M evaM Aapnao vaamana $p maoM Qara kao maapa 

,

,

Cza Satk ka Cza dSak : 6.06 : maalau@ku

naayakI kI maa^M kI icanta 7

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 434dvyapbaMQama 

Page 435: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 435/519

hO. 3506.3282SaMK cak` gada KD\ga QaunaYaQaarI p`Bau ko pasa hmaarI saundr baoTI nao Apnao gaala ka gaulaabaI 

rMga gaMvaa dI hO, Aapko saundr A$NaaBa kmala ko samaana nayana hOM evaM maUMgaa ko samaana hao Mz hOM tqaa Aap Apnao maukuT pr maQau Tpkto tulasaI fUla QaarNa krto hOM.3507.3283haqa mao M GaUmato cak` QaarNa krnao vaalao evaM CaoTo mau Mh sao ivaSva kao inagalanao vaalaoyaui>ivaSaard Syaama p`Bau kao jaUD,  o vaalaI hmaarI baoTI nao ApnaI mayaa-da gaMvaa dI hO.3508.3284Sai>SaalaI ba`*maa kao banaanao vaalao tqaa Qara kao maapnao vaalao Aivavaaiht p`Bau evaM Saasak rajaa ko pasa dUt banakr jaanaovaalao kao caaOD,I AQaaoBaaga vaalaI hmaarI baoTI nao ApnaoAacaar vyavahar gaMvaa idyao hOM.3509.3285saundr vaod p`dana krnao vaalao evaM varah ko $p maoM Qara kao ]zanao vaalao tqaa Sauw jala pr saaonao vaalao p`Bau kao saundr jaUD,o vaalaI hmaarI baoTI nao Apnaa mana gaMvaa idyaa hO.3510.3286klpvaRxa kI trh BaujaaAaoM vaalao evaM tojaaomaya svaNa- ko saundr maukuT vaalao tqaa naUtna p`sfuiTt kmala samaana haqa vaalao p`Bau kao QanauYa ko samaana BaaOMho vaalaI hmaarI saukumaarI 

baoTI nao Apnaa tna gaMvaa idyaa hO .3511.3287AnaokaoM saundr gahnao vaalao tqaa fnaQaarI Sayyaa pr Sayana krnao vaalao evaM A$NaaBa haqa AaOr carNa vaalao kRYNa p`Bau kao hmaarI gaaorI saundr baoTI nao Apnaa gahnaa gaMvaa idyaa hO.3512.3288Akolao ku$ndu poD, kao ]KaD,nao vaalao evaM BarI gaaD,I kao Qvast krnao vaalao tqaa iSaSau$p maoM raxasaI ka dUQa pIkr ]sako p`aNa laonao vaalao dUlha p`Bau kao saugaMiQat laTaoM vaalaI hmaarI baoTI nao Apnaa saaOMdya- gaMvaa idyaa hO .3513.3289

saundr dUlaha evaM kaku%sqa kula BaUYaNa tqaa Syaama pva-t kI trh }Mcao p`Bau kao AaBaUiYat kaomala ]raoja vaalaI hmaarI baoTI nao Apnaa toja gaMvaa idyaa hO .3514.3290saBaI vastuAao M maoM isqat evaM malla yaaowaAaoM kao praBava donao vaalao cama%karI BaujaaAaoM vaalao}Mcao maukuT pr p`sfuiTt tulasaI QaarNa ikyao p`Bau kao hmaarI maoQaavaI tIxNa bauiw kI baoTI nao Apnaa sabakuC gaMvaa idyaa hO .3515.3291saundr tojaaomaya vaoMkTma ko p`Bau kI p`Saist maoM saundr tojaaomaya ku$gaur ko SaDgaaopna kosaundr tojaaomaya hjaar pd ka yah dSak saundr tojaaomaya svaiga-k AanaMd dota hO.

3516.3292

,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 435dvyapbaMQama 

Page 436: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 436/519

Cza Satk ka saatvaaM dSak : 6.07 : ]NNauHjaao$,

naayakI kI maa^M kI icanta 8

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

6.07.01 sao 6.07.11 pasaur 3517 sao 3527 yaa 3293 sao 3303

AEaupUirt AaMKao sao hmaarI saukumaarI maRgaI batayaogaI 'hmaara Baaojana tqaa poya evaM jaao pana hma cabaato hOM saBaI kRYNa hOM.' Qara pr p`Bau ko saMpnna yaSasvaI nagar ko baaro maoM pta krnaoko k`ma maoM inaiScat $p sao [sanao it$@kaolaUr ka maaga- jaana ilayaa hO. 3517.3293nagar evaM doSa kao p`Bau ka naama evaM p`tIk ica*na ko baaro maoM baaolato rhnao ko ilayao [sanaoApnaa mayaa-da Kao idyaa hO. ]pjaa} KotaoM vaalao it$@kaolaUr maoM hmaarI laaD,laI AvaSya phuMca gayaI haogaI. haya ABaaiganaI maOM ho maOnaa bataAao, @yaa vah vaapsa AayaogaI 3518.3294[sako maOnaa , taota, gaoMd, iKlaaOnaa , fUla ka gamalaa, saBaI pBau hI qao tqaa saba kao p`Bau konaama sao pukartI qaI. haya maorI gauiD,yaa Aba ]pjaa} it$@kaolaUr maoM hO. varsatI AaMKoM evaM fD,kto hao Mz ko saaqa @yaa krtI haogaI 3519.3295Aba @yaa haogaa pD,aosa kI baatoM @yaa [sao maUK-ta kI saM&a doMgaI yaa }Mcaa kt-vya maanaogaI 

haya maorI maRgaI ApnaI kmar ihlaato it$@kaolaU r jaanao kao inaiScat kr caukI hOjahaM p`Bau Apar saMpit ko saaqa rhto hOM. 3520.3296maorI CaoTI dovaI Apnao iKlaaOnaaoM kao %yaaga kr idnaanauidna xaINa haotI gayaI. Aba Apnaop`Bau ko saaqa it$@kaolaU r ko maMidr maoM haogaI jahaM caarao trf fUla ko baaga evaM jala saraovar vat-maana hOM. Aaja pta nahI vah iktnaI psanna haogaI 3521.3297maorI CaoTI maRgaI Aba hmaaro iksaI kama kI nahIM hO. hmaoM CaoD,kr vah it$@kaolaUr calaI gayaI hO jahaM p`Bau dixaNa ko itlak ko $p maoM KD,o hO M.@yaa p`Bau kI A$NaaBa nayana evaM

hao Mz ko dSa-na kI p`tIxaa mao M APanaI AaMKaoM mao M AaMsaU Baro Acaot KD,I haogaI 3522.3298AEau bahto nao~aoM evaM caah Baro )dya sao rat idna vah baaolaogaI 'Aaid p`Bau'. Aba vah it$@kaolaUr calaI gayaI hO jahaM p`Bau saMpnnata ko baIca rhto hOM. haya Apnao laD,KD,atokdma evaM xaINa vadna sao kOsao vah vahaM phuMcaI haogaI 3523.3299kmar pr haqa rKo  , kYT sao Apnao kdmaaoM kao KIMcato hue, @yaa vah ]balato )dya tqaa jalatI AaMKaoM ko saaqa kmalainavaaisanaI laxmaI ko saaqa rhnao vaalao it$@kaolaUr ko p`Bau ko

pasa gayaI haogaI haya hmaarI baoTI nao Apnao p`oma ko karNa hmaara %yaaga kr idyaa hO.

! ! ! ?

, , , , ,

!

?

?

? !

?

?

!

?

, ,

? !

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 436dvyapbaMQama 

Page 437: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 437/519

3524.3300ijatnaI AcCI vastuyaoM haoMgaI vah Apnao kRYNa ko ilayao rKtI qaI. saba kao pICo CaoD,kr 

saBaI laaokapvaad kao saunato hue vah it$@kaolaUr calaI gayaI hO. haya hma laaogaaoM ko ilayao]sao kao[- icaMta nahIM hO. 3525.3301ho dovagana maOM samaJa nahIM patI ik kOsao hmaarI maRgaI saba kuC CaoD,kr svayaM AkolaI it$@kaolaUr calaI gayaI hO. ek xaNa ko ilayao BaI kBaI vah Apnao 'ArivaMdlaaocana' kaonahIM CaoD,ogaI. haya ]sanao kBaI nahIM saaocaa ik kula pr iktnaa Qabbaa lagaa hO3526.3302it$@kaolaUr ko p`Bau vaO<aamaainaiQa evaM maQausaUdna kI p`Saist mao M baaga vaalao ku$gaur koSaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak ]nalaaogaao M kao idvya Qara ka SaasanaaiQakar p`dana krogaa jaao [sao yaad kr laoMgao. 3527.3303::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 94. it$@kaolaUr 1.sqaana : yah sqaana timalanaaDu ko AaLvaar it$nagarI ko pasa 3 ik maI pr pUrba maoMisqat hO tqaa naaO it$pit maoM sao ek hO. tama`pNaI ko dixaNa mao M isqat hO tqaa yah 

maQaurakiva AaLvaar ka Avatar sqala hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM Bagavaana BaujaMga Sayana maud`a maoM pUvaa-iBamauK hOM. Aapkao'vaOya<aamaainaiQa' po$mala BaI khto hOM.Aapka baayaaM haqa }pr ]za huAa hO tqaa Aap baayao M tlahqaI kao doK rho hOM. tayar kumaudvallaI khI jaatI hOM. tIqa- kao kuvaor tIqa-evaM tamapNaI nadI tqaa ivamaana kao EaIkara ivamaana khto hOM. ba`*maaND puraNa yahaM ka sqala puraNa hO.3.maihmaa : khto hOM pava-tI ko Saap sao kubaor navainaiQa gaMvaakr ku$p evaM ek AaMK 

vaalao hao gayao. kubaor kao CaoD,kr Saapvasa navainaiQa Qara pr Aa gayao evaM po$maala saosaMrxaNa payao. jaba kubaor nao yahaM Aakr tpsyaa kI tao Bagavaana nao p`sanna haokr navainaiQa ka kuC AMSa hI ]nakao vaapsa laaOTayaa tqaa SaoYa svayaM rK ilayaa. [saI ilayaoBagavaana yahaM taOlanao vaalao saaQana ko saaqa tikyaa jaOsao iSar ko naIcao rK kr saaoyao hOM evaMvaOya<amaainaiQa kho jaato hOM. baayaoM haqa ko tja-naI evaM Anaaimaka AMgauilayaaM navainaiQa kotrf saMkot krtI hOM.dayaoM haqa kI tlahqaI jamaIna ko trf hO. tqaa [sasao yah saMkot imalata hO ik jaba Aapnao kubaor kao kuC inaiQa maapkr vaapsa idyaa tao ]saka CaoTa AMSa 

BaUima pr igar gayaa qaa.

!

!

! ?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 437dvyapbaMQama 

Page 438: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 438/519

ramaanauja svaamaI ek baar dSa-na ko ilayao yahaM pQaaro tao svaagat maoM it$@kaolaUr Ammala naamakI ek maihlaa BaI nagar kI saImaa pr AayaI. saaYTaMga krnao pr ramaanauja svaamaI nao

nammaaLvaar ko it$vaayamaaoLI ko 6.7.1 ka ]dahrNa dokr baaolaa ik saba kao[-it$@kaolaUr jaata hO AaOr Aap vahaM sao baahr AayaIM hOM. ]<ar maoM ]sa maihlaa nao baD,I gaUZ,baat khI.daonaaoM ko baIca baatcaIt laMbaI calaI jaao 80 p`SnaaoM tqaa ]sako ]<ar ko $p maoM'it$@kaolaUr ponna ipllaO rhsyama' ko naama sao saMkilat hO.

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.6.08.01 sao 6.08.11 pasaur 3528 sao 3538 yaa 3304 sao 3314

eki~t Eaoya pxaIgana tuma laaoga saunahlao QartI evaM svaga- pr rajya krao. ABaagaa p`omaI kRYNa tumhoM baulaato hMO ijanhaoMnao ivaSva ka inamaa-Na ikyaa evaM maorI kuSalata caura laI hO.jaaAao evaM maorI dyanaIya isqait ko baaro maoM bataAao. 3528.3304hmaaro taotagana [na maInanayanaI ko samaxa maOM p`it&a krtI hU^M ik Apnao haqa sao ma@Kna 

imaiEat KIr tumho M iKlaa}MgaI. ivanatI hO, vaOr samaana haoMz vaalao cakQaarI p`Bau kao Kaojaao.]nhoM hmaaro p`oma ko baaro mao M batakr SaIGa` Aa jaaAao. 3529.3305ho samaUh p`  omaI maQauma@KI gana jaaAao AaOr p`Bau Wara QaarNa ikyao tulasaI fUla sao maQau ka saovana krao. ]nhaoMnao paMDva ko ilayao mahana saonaa ko iva$w yauw maoM rqa calaayaa. SaIGa`laaOTkr hmaaro jaUD,o ko fUla pr ]naka saugaMQa ivaKorao. 3530.3306ho BaaOMra gana Agar tuma hmaaro maullaO fUla ka AmaRt pInaa caahto hao tao p`Bau kao KaojaaoijanhaoMnao hmaaro saaqa Cla kr hmaara %yaaga kr idyaa. vao Apnao maukuT pr saugaMiQat tulasaI 

QaarNa krto hOM. ]nhoM bataAao ik p`omaI ko saaqa eosaa vyavahar nahIM ikyaa jaata.3531.3307ho taotagana maOMnao tora palana paosana ikyaa hO.hma tumhoM kuC saIK doto hOM. p`Bau ga$D,kI savaarI sao Aayao AaOr hmaaro QaUt- )dya kao caura lao gayao. ]nakI AaMKoM evaM haoz laala hOM, Syaama vaNa- ko hOM tqaa vao klpvaRxa kI trh idKto hOM. jaakr p`Bau kao jahaM khIM BaI haoM Kaojaao evaM ]nhoM bataAao 'yahI ]icat maaga- hO'. 3532.3308ho CaoTI maOnaa [saI QaU t- nao tora palana paosana ikyaa hO.hmaaro tojaaomaya vaxasqala vaalao

Syaama kRYNa Apnao idvya carNaarivaMd kI tulasaI sao tumhoM vaMicat nahIM rKoMgao.hmanao jaao

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::Cza Satk ka AazvaaM dSak : 6.08 : paonnaulagau

naayakI dUt sao vaodnaa batatI hO.!

!

!

!

!

,

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 438dvyapbaMQama 

Page 439: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 439/519

isaKayaa ]sao rasto Bar duhrato jaaAao evaM jaakr ]nasao khao. 3533.3309hmaaro ipya iKlaaOnao GaaoD,o ka jabaD,a faD,nao vaalao maQausaUdna pBau ko pasa @yaa tU nahIM

jaaAaogao AaoO maora saMvaad dokr hmaarI dyanaIya isqait ka AMt kraogao maoro p`Bau puvaO fUla kI trh Syaama hOM, [nakI AaMKoM kmala kI pMKuD,I jaOsaI hOM evaM yao cak`QaarI p`Bau sabamaoMsabajagah isqat hOM. 3534.3310Svaot pMK vaalao pxaI ivanatI hO, maorI sahayata krao. Apnao p`oma sao vaMicat haokr iktnaoyaugaaoM tk maOM [sa trh sao pIiD,t r hU^MgaI jaakr saavaQaanaIriht inama-la vaNa- ko tojaaomaya maukuT vaalao p`Bau ka dSa-na kr bataAao 'yah ikSaaorI Aapko isavaa iksaI ka dSa-na nahIMkrtI'. 3535.3311jala maoM kID,o pkD,tI ba<akI pxaI ka samaUh ABaaigana maOM  , ]nako isavaa maora kao[-saMrxak nahIM hO. jaakr vaYaa- ko maoGa ko samaana Syaama kRYNa tqaa svaiga-kaoM ko dova saoimalaao. Aakr SaIGa` ]nakI baataoM kao jyaaoM ka %yaaoM mauJao bataAao. 3536.3312jala ko kmala maoM k`ID,a krto saundr hMsa tU Apnao Qavala ip`yaa tqaa saBaI pirvaar kosaaqa jaakr vaxavasqala pr laxmaI kao QaarNa krnao vaalao p`Bau kao ]nako gaBa-gaRh maoM jaakr dSa-na kr ]nhoM bataAao 'yah ikSaaorI eosaI… eosaI hO'. vaapsa Aakr ]nhaoMnao @yaa baaolaa 

mauJao bataAao. 3537.3313saugaMiQat baagaaoM ko ku$gaur ko SaDgaaopna kao Aa%masaaxaa%kar sao p` aPt haonao vaalao maQausaUdna ko carNaarivaMd pr samaip-t yao Aitip`ya SabdaoM sao ivaricat hjaar gaItaoM ka yah dSak )dya kao jala maoM baalaU kI trh d`ivat krta hO. 3538.3314

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.6.09.01 sao 6.09.11 pasaur 3539 sao 3549 yaa 3315 sao 3325

p`Bau Aap jyaaoitpuMja, iSava, ba*maa, Qara, jala, Aigna, vaayau evaM AakaSa bana gayao. ek idna [sa QaUt- ko pasa SaMK cak` haqa maoM ilayao Aap nahIM AayaoMgao ijasasao ik svaga- evaM Qara pr KuSaI maoM ]%sava manaayaa jaayao 3539.3315ivasmayakarI p`Bau Aapnao Qara evaM AakaSa pr AiQakar kr ilayaa. vaamana sva$p maoMAapnao pRqvaI pr ApnaI Sai> idKa[-. ivanatI hO, ek idna puna: [sa pRqvaI pr kdmaaoMsao cailayao.Aapkao CUnao evaM Aapko dSa-na laaBa sao hma AanaMd mao M naacaoMga o.3540.3316

pBau hr yauga maoM sabaaoM kI Aapnao rxaa kI hO. hma Aapkao calato, KD,o  , baOzo evaM Sayana 

!

?

!

?

! !

!

!

?

!

,

!

Cza Satk ka naaOvaaM dSak : 6.09 : naIraya\inalanaaya\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 439dvyapbaMQama 

Page 440: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 440/519

krto doKto hOM. kmala inavaaisanaI laxmaI ko saaqa p`Bau iktnao idna hma ivaCuD,kr rhoMgao3541.3317

Aapnao AsauraoM kao eoMzkr tqaa kUcakr ]naka naaSa ikyaa. Apnao carNa sao duYT gaaD,I kao Qvast ikyaa. kma sao kma ek idna iSava ba`*maa [nd` evaM saBaI dovaaoM sao iGarkr AakaSa mao M p`kT hao[yao. 3542.3318p`Bau Aap AakaSa maoM baOzto hOM, pva-t pr KD,a haoto hOM, jala maoM Sayana krto hOM, evaM QartI pr calato hOM. iCpo hue Aap saba maoM isqat hOM. pBau AnaokaoM Anaiganat laaokaoM maoM BaI isqat hOM.hmamaoM imalao hue @yaa hmasao iCpo rhoMgao 3543.3319p`Bau ek pga maoM Aapnao Qara evaM saagar kao par kr ilayaa.ek pga maoM fOlakr }pr kolaaok maoM Ca gayao. p`Bau iktnao idna hma Aapko dSa-na ko ilayao tD,pto rhogao haya Aaga maoM maaoma kI trh ipGalakr hma pRqvaI pr GaU mato hOM. 3544.3320Aap pRqvaI pr GaUmanao vaalao kma- kI Aa%maa hOM. Aap ivaSva kI Aa%maa hOM. Aap sva$pivahIna haokr dsa gaaola evaM ]sasao Aagao BaI hO M. ivanatI hO, AMthIna A&ana vaalao[sa tucC jaIva pr kRpa kIijayao. 3545.3321ma%yaao- M kI Aa%maa [sa A&anaI pr kRpa kIijayao. AnaMt toja ko saugaMiQat ptIk p`Bau

@yaa ABaI BaI dUr rh kr Aap ApnaI yaui> sao hmaarI h%yaa kro Mgao haya kao[- Anya kao nahIM jaananao pr BaI hmaarI Aa%maa pIiD,t hO. 3546.3322[ind`yaaoM ko sauK sao hmaarI Aa%maa pIiD,t hO. @yaa ABaI BaI Aap hmaara naaSa Alaga rhkr kroMgao ijasanao fOlakr Qara maap idyaa @yaa ]sa carNaarivaMd sao jauD,nao ka samaya nahIM Aayaa hO 3547.3323p`Bau AnaokaoM AMthIna yaugaaoM tk, jaao na baZ,ta hO  , AaOr na GaTta hO, maOM Aa%maanaMd maoM banaa rhta haya saaocanao pr eosaa lagata hO, @yaa yah saba AapkI qaaoD,I dor kI inaYkama saovaa 

ko BaI tulanaa ko yaaogya hO 3548.3324dSa-na, Qyaana , evaM AnauBava sao pro p`Bau kI p`Saist maoM Ba>aoM ko Ba> ko Ba> ku$gaur SaDgaaopna kao Aa%masaaxaa%kar hue hjaar pd ka yah dSak pRqvaI kao inagalanao vaalao p`Bauka carNa p`dana krta hO. 3549.3325

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.6.10.01 sao 6.10.11 pasaur 3550 sao 3560 yaa 3326 sao 3336

Qara kao inagalanao vaalao icarMtna gaaOrva ko pBau tojaaomaya &ana ko carma p`tIk hmaarI 

?

! , ,

!

?

!

! ? !

,

! !

? !

?

?

!

! !

?, ,

! !

Cza Satk ka dsavaaM dSak : 6.10 : ]lagama\]ND 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 440dvyapbaMQama 

Page 441: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 441/519

Aa%maa ko naaqa QartI ka itlak ko $p maoM Aap vaoMkTma maoM KD,o hOM. ivanatI hO, AapkocarNaarivaMd tk phuMcanao ka [sa baMQauAa jaIva kao Anaumait dIijayao. 3550.3326

svaiga-kaoM ko dova Aap haqa maoM Bayaanak cak` QaarNa krto hO M ijasanao duYT Asaur kao kaT kr, TukD,o TukD,  o kr, tqaa pIsa kr QaUla maoM imalaa idyaa. saraovaraoM sao iGaro vaoMkTma kop`Bau jahaM Aigna samaana kmala iKlao rhto hOM. kRpa kIijayao ijasasao ik p`omapUirt yah dasa Aapko carNaarivaMd sao jauD, sako. 3551.3327svaiga-kaoM ko dova maoGa vaNa- ko saundr naOsaiga-k p`Bau AmaRt, AaScaya-maya p`Bau, caotna mana saoSaIGa` samaJao jaanao vaalao.vaoMkTma ko p`Bau jahaM naidyaaM maiNa mau>a evaM svaNa- bahakr laatI hOM. maoro p`Bau maoro baaro mao M jaanakarI paPt kr Apnao carNa sao jaaoD, laIijayao.3552.3328kmalainavaaisanaI laxmaI ko naaqa Aapnao Aigna baaNaaoM kI vaYaa- sao pRqvaI kao pIiD,t krnao vaalao )dyahIna AsauraoM ka AMt ikyaa. vaoMkTma ko p`Bau jaao dova, Asaur, evaM mauina saopUijat hOM. ivanatI hO, [sa xaud` jaIva kao Apnao carNaarivaMd ka maaga- bata[yao.3553.3329saat vaRxaaoM kao ek baaNa sao Codnao vaalao dxa QanauQa-r p`Bau ma$du vaRxaaoM maoM Gausanao vaalao p`qama 

p`Bau vaoMkTma ko p`Bau jahaM haqaI Ganao baadla ko samaana idKto hOM. BaarI SaarMga QanauYa kao QaarNa krnao vaalao p`Bau kba Aapko carNaarivaMd kao pa sakoMgao 3554.3330vaoMkTma ko p`Bau jahaM svaiga-k hr idna mana sao vacana sao kma-sao p`Saist gaakr AapkI pUjaa krto hOM. pRqvaI kao par krnao vaalao carNa ko dSa-na kI caah hO. Aaoh p`Bau kba vah idna haogaa jaba hma Aapsao Alaga na haonao ko ilayao imala jaayaoMgao 3555.3331svaiga-kaoM ko dova, hmaaro AmaRt , hmaaro p`oma ko ilayao isqat p`Bau, ga$D, Qvaja evaM saundr boar jaOsao haoMz vaalao p`Bau  , kma- ko Gaasa kI AaOYaQa vaoMkTma ko p`Bau Aapko carNa ko dSa-na ko

ibanaa Aba jyaada hma nahIM sah sakoMgao. 3556.3332haya ibanaa yaaogyata ko hI hma Aapko carNaaivaMd ko ilayao tD,p rho hOM. naIlakMz iSava,caturanana, saU xma bauiw ko [nd,` tqaa AnaokaoM maInanayanaI ikSaaoiryaaM svaoCa sao Aapkao sava-da Gaoro rhto hOM. vaoMkTma ko pBau Aa[yao, jaOsao Aap phlao Aayao qao, evaM jaadU sao maugQa kr dIijayao. 3557.3333jaba Aanao ka AaBaasa haota hO Aap kBaI nahI Aato. AaBaasa haonao pr Aap Aato BaI hOM.maoro AmaRt p`Bau, kmala saI AaMK , maUMgaa jaOsao haoMz, caar BaujaaAaoM vaalao p`Bau vaoMkTma ko

p`Bau jahaM tojaaomaya maiNa rat kao idna maoM badla doto hOM. haya hma Aapko carNaarivaMd sao

! ,

!

! !

!

!

!

!! ?

!

?

, , ,

!

!

! , ,

, , , !

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 441dvyapbaMQama 

Page 442: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 442/519

ek xaNa ka BaI Alagaava sah nahIM sakto. 3558.3334Aap Apnao vaxasqala pr Alaga na haonao vaalaI kmalainavaaisanaI laxmaI kao QaarNa krto

hOM. AtulanaIya yaSa vaalao, tInaao M laaok kao QaarNa krnao vaalao, svaiga-kaoM evaM mahana ?iYayaaoMko cahoto, vaoMkTma ko p`Bau Aapko carNa pr igarkr yah AaEayaivahIna jaIva Apnaa AaEaya pa gayaa hO. 3559.3335Apnao carNa mao AaEaya p`dana krnao vaalao vaoMkTma p`Bau kI p`Saist maoM ku$gaur SaDgaaopna ko saMpUNa- hjaar pd ka yah dSak sava-da vaOkuMz ka AanaMd dota hO. 3560.3336

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.7.01.01 sao 7.01.11 pasaur 3561 sao 3571 yaa 3337 sao 3347

AnaMt Eaoyasvaana pBau svaiga-kaoM sao pU jao jaanao vaalao tInaaoM laaok ko pBau [sa SarIr kopaMca [indyaaoM ko maaQyama sao Aap vaodnaa doto hOM.Apnao carNaaivaMd sao Alaga krko Aap ABaI BaI hmaoM yaatnaaga`st ikyao hue hOM. ho hmaaro AmaRt, hmaaro maata evaM ipta p`Bau3561.3337

rat idna kYT doto hue Aapnao paMca A%yaacaarI rajaaAaoM kao hma pr raja krnao ko ilayaoCaoD, idyaa hO. gannaa ko rsa, Syaama pBau, Qara evaM saagar ko saMrxak, tojapUNa- cak` kaoQaarNa krnao vaalao pBau [sa papI ko vaOidk p`Bau Aapnao yah inaiScat vyavasqaa kr dI hO ik hma Aapko carNaaivaMd tk nahIM phuMca payaoM. 3562.3338Aapnao paMca [ind`yaaoM kao baOzakr hmaaro rah ka raoD,a banaayaa hO. Aap p`qama karNa hOM.[sa ivaSva kao banaakr Aapnao [sao maapa tqaa }pr ]zayaa.}Mcao maukuT ko p`Bau evaM [sa dasa ko Apnao maQausaUdna p`Bau haya hmaoM Apnao carNa sao dUr rKkr Aapkao @yaa laaBa 

imalaogaa 3563.3339Aapnao paMca [ind`yaaoM kao hmaaro [d- igad- baMQana kI trh baOzakr baca inaklanao kI kao[-saMBaavanaa nahIM CaoD,I. ibanaa iksaI kao CaoD,o hue Aapnao saBaI bastuAaoM evaM p`aiNayaaoM kaoApnao BaItr rKa evaM iSaSau kI naa[-M jala pr tOrto baTp~ pr saao gayao. hmaaro kma- kI AaOYaQa pBau Aapnao Apnao carNa tk phuMcanao mao M hmaoM Asamaqa- banaa rKa hO.3564.3340paMca [ind`yaaM ek ivaSaala gaaola GaUmanao vaalao JaUlao pr hmaoM Gaumaakr raogaga`st kr dotI hOM.

svaiga-kaoM ko p`Bau Aapnao Asaur kula ka saMhar ikyaa. tojaaomaya cak`vaalao p`Bau Aba 

!

! !

, !

! !

! !

?

!

! !

saatvaaM Satk ka phlaa dSak : 7.01 : ]iNNalaaivaya 

paMca Ajaoya [ind`yaaM

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 442dvyapbaMQama 

Page 443: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 443/519

kaOna hmaarI AaOYaiQa haoMgao haya Aap faMsaI donao vaalao kI trh Aagao pICo evaM paSva-kao ksakr jakD, doto hOM. 3565.3341

paMca [ind`yaaM AapkI pU jaa krnao vaalao svaiga-kaoM kao BaI yaatnaa dotI hOM. ivaSaoYakr jaba Aapnao BaI hmaoM Alaga CaoD, idyaa hO tao QaravaaisayaaoM kao vao @yaa nahIM xait phuMcaayaoMgaomahana pBau Aap saMgaIt, kivata evaM Bai> mao M iCpo hOM. hma Aapkao ApnaI AaMKaoM maoMdoKto hOM. Aba )dya mao doKto hOM tqaa Apnao SabdaoM mao M doKto hOM. ivanatI hO, ek Sabd hmasao baaoilayao. 3566.3342yao caMcala [ind`yaaM ek rasto yaa ek laxya pr nahIM iTktIM. hmaaro ip`ya AmaRt Aapnaodovaao M evaM AsauraoM ko saaqa gahro maoM baOzayao hue ek pva-t pr naaga kao lapoT kr saagar ka maMqana ikyaa. haya Agar AapkI k$Naa nahIM haogaI tao hma kOsao [ind`yaaoM pr inayaM~Na rK payaoMgao. 3567.3343AapkI dI hu[- paMca [ind`yaaM iksaI kao ip`ya AmaRt donao ko bahanao QaaoKo maoM rK saktI hOM.hmaaro naaqa, hmaaro kRYNa, svaiga-kaoM ko naaqa kalaatIt maayaa sao mau> krnao kI kRpa kIijayao ijasasao ik hma Aapko p`tIk As~ evaM sva$p pr Apnaa Qyaana koind`t kr sakoM. 3568.3344

paMca [ind`yaaM dovaaoM kao BaI pap ko gaD\Z,o maoM Dala dotI hOM. maoro kRYNa, maoro tojaaomaya jyaaoit p`Bau Aapnao Qara banaa[-, saba laaok, gaitmaana tqaa isqar saba kuC banaayaa. paMcaao kao]nakI Sai> evaM saba kuC ko saaqa ivanaaSa kI kRpa kIijayao . ivanatI hO, hmaarI baat saunalaoM. 3569.3345p`Bau Aapnao saagar maMqana kr AmaRt dovaaoM kao idyaa. hma AapkI gaaqaa gaato hue p`  oma saod`ivat hao Aapko carNaaivaMd pr samaip-t hao jaanaa caahto hOM. [sako badlao Aapnao hmaoM yah laaoqaD,a Z,aonao ko ilayao tqaa [sako vajana sao dba jaanao ko ilayao CaoD, idyaa hO. Aaoh yao

paMca hmaoM Gaaor tUfana kI Aaor KIMcatI hOM tqaa hmaoM kYTPaUNa- p`taD,naa dotI hOM.3570.3346Ba>aoM ko Ba> ko Ba> ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak banaanao, palana krnao, evaM saMhar krnao vaalao tInaaoM gauNaaoM sao saMpnna p`Bau kI p`Saist gaato hOM.jaao [naka idna rat gaana kro Mgao vao kmaao-M ka xaya p`aPt kro Mgao. 3571 .3347

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

7.02.01 sao 7.02.11 pasaur 3572 sao 3582 yaa 3348 sao 3358

? !

?

!

,

!

!

!

,! , ,

,

!

,

saatvaaM Satk ka dUsara dSak : 7.02 : k=\gaulauma\ pgalauma\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 443dvyapbaMQama 

Page 444: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 444/519

naayakI kI maa^M EaIrMgama p`Bau sao baoTI ko ilayao inavaodna krtI hO 9naacatI maCilayaaoM ko jala maoM Sayana krnao vaalao it$varMgama ko p`Bau hmaarI baoTI kao @yaa 

kr idyaa hO Aapnao rat idna vah saaotI nahIM. caullau Bar Bar kr AaMsaU foMkto hue haqa jaaoD,kr khtI hO 'cak`' tba 'kmala vaalao p`Bau' evaM Acaot hao jaatI hO. 'Aapko ibanaa hma kOsao rhoMgao ' raotI hO evaM QartI ka sahara laotI hO. 3572.3348AaMKaoM maoM AaMsaU Barkr pUCtI hO 'kmala vaalao pBau hmaaro ilayao @yaa kr rho hOM ' ifr 'ho rMgaa p`Bau maOM @yaa k$M ' BaarI ]saaMsa ko saaqa raotI hO. 'ho maoro kma- ' caIKtI hO.'Syaama pBau Aa[yao, @yaa yah ]icat hO ' Aapnao Qara banaayaa inagala gayao ifr baahr inakala idyaa tqaa maapa. [sako ilayao AMt kOsaa haogaa 3573.3349laaja CaoD,kr khtI hO 'maiNa p`Bau' AakaSa maoM doKkr ]saaMsa laotI hO. 'AsauraoM koivanaaSak pBau ' tba raonao lagatI hO.'ho maoro kRYNa p`Bau , kaku%sqa , Aa[-yao hma AapkaoyahaM doKnaa caahto hOM'. dIvaaraoM sao iGaro ho rMgaa p`Bau Aapnao [sako saaqa @yaa ikyaa hO3574.3350jaOsao CaoD,I gayaI qaI ]saI Avasqaa maoM rhtI hO. ]ztI hO, igartI hO, ifr haqa jaaoD,tI hO'yah p`omaI, vaodnaa hO' khtI hO, ifr Acaot hao jaatI hO. 'AdRSyamaana saagar ko p`Bau'

'p`BaamaMDla vaalao cak` ko p`Bau'. 'kRpyaa Aa[yao' [sa trh sao khtI hu[- Acaot hao jaatI hO. Qavala jala pr saaonao vaalao ho rMgaa p`Bau [sako ilayao AapkI @yaa maMSaa hO3575.3351saaocanao lagatI hO, Acaot hao jaatI hO, evaM haoSa maoM AatI hO. krbaw haokr baaolatI hO'ArMgama maoM' . ]sa idSaa maoM JauktI hO evaM vaYaa- kI trh AaMsaU bahatI hO. khtI hO'AaAao iprItI' ifr Acaot hao jaatI hO. ihrNya kI CatI faD,nao vaalao, dula-Ba AmaRt,saagar maqanao vaalao, Aapnao ek mahana ikSaaorI kao tD,pa idyaa hO, [sao Aba Apnao carNa maoM

lao laIijayao. 3576.3352SaoYaSaayaI p`Bau [sa ikSaaorI pr k$Naa idKaa[yao. khtI hO 'pBau Aap hmaara )dya caurakr lao gayao'. 'ho laala haoMz evaM maiNa vaNa- ko p`Bau' 'SaItla jala sao iGaro ArMgama maoMSayana krnao vaalao p`Bau'. 'svaiga-kaoM ko p`Bau SaMK cak` gada KD\ga evaM QanauYa vaalao'. haya hmaaro kma- ka daoYa hO. 3577.3353

hmaarI kaomala rajakumaarI baD,I baD,I AaMKaoM sao AaMsaU bahato baOztI hO. khtI hO 'p`Bau naosauK evaM du K daonaaoM banaayaa evaM p`  omahIna sao BaI p`oma ikyao gayao'. 'kalacak` QaarNa krnao

vaalao tqaa saagar maoM Sayana krnao vaalao' 'SaItla jala mao M maClaI vaalao pavana tIqa-sqala 

!

?

?

! ?

! ?

?

?

! ! ,

! ?

! ?

, ,

!

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 444dvyapbaMQama 

Page 445: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 445/519

EaIrMgama ko ho kRYNa'. 3578.3354ho rMgaapBau hma ApnaI bahumaUlya baoTI ko ilayao @yaa kro M khtI hO 'dovaaoM ko naaqa Aapnao

gaayaao M kI rxaa ko ilayao pva-t ]za ilayaa'. raotI hO gama- ]saaMsa laotI hO jaOsao ik ApnaI Aa%maa kao sauKa dogaI. khtI hO 'ho pBau kOsao Aapka dSa-na k$ ' tba }pr ekTk doKtI hO. 3579.3355dixaNa ko maMidr ko ho rMgaa p`Bau khtI hO 'maorI Aa%maa' 'Apnao daZ,aoM pr ]za laonao vaalao BaU dovaI ko dUlaha' 'Aapko vaxasqala pr isqat kmala inavaaisanaI laxmaI ko naaqa' 'gaaopkumaarI ko p`omaI ijasao Aapnao saat vaRYaBaao M ka Samana kr p`aPt ikyaa'. haya hma [sako laxya kaosamaJa nahIM sakto. 3580.3356vah khtI hO 'ivaSva ko p`Bau mauJao Apnaa laxya nahIM pta' 'jaTaQaarI kaonrOya iSava caturanana ba`*maa evaM mahana svaiga-kaoM ko sama`aT' 'saugaMiQat EaIrMgama ko p`Bau' .AaEayaivahIna haokr hmaarI baoTI nao maoGa vaNa- ko p`Bau ka carNa p`aPt kr ilayaa hO.3581.3357pao$nala jala ko baagaaoM vaalao p`Bau ko carNa kI kRpa sao p`aPt hjaar pdaoM ka yah dSak ku$gaur Sazgaaopna nao vaYaa- ko maoGa ko vaNa- vaalao p`Bau kI p`Saist maoM p`stut ikyao hOM. [sao

yaad krnao vaalao svaiga-kao M sao pavana ikyao hue AanaMd ka jaIvana p`aPt kroMgao.3582.3358

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.7.03.01 sao 7.03.11 pasaur 3583 sao 3593 yaa 3359 sao 3369

sajanaI kOsao maOM [saka vaNa-na k$M ijasa trh sao hmaara )dya doKta hO ]sa trh sao tuma 

nahIM doKtI. kmala ko samaana SaMK cak`QaarI p`Bau ga$D, pr calao jaa rho hOM.vaoit$Pporoiyala maoM hOM jahaM vaOidk paz evaM ]%sava ko svar saunaayaI pD,to hOM evaM k`ID,art baalakaoM ko svar kBaI kma nahIM haoto. vahIM hma jaayaoMgao. 3583.3359saugaMiQat laToM vaalaI saKI ho sajanaI pD, aosa ko laaogaaoM [sa ]D,ana Barto )dya kao hma raok nahIM sakto. yah hmaaro inayaM~Na maoM nahIM hO. haya idna rat yah maU  Mgaa samaana haoMz vaalao svaiga-kao M ko p`Bau ko pICo lagaa rhta hO.SaItla ]pjaa} Kotao M sao iGarooit$Pporoiyala maoM kRYNa baOzo hOM jahaM maQau Tpkto baaga hOM. 3584.3360

saKI hmaara )dya laaja Kaokr it$Pporoiyala maoM rhta hO jahaM p`Bau baOzo hOM evaM jahaM

! ?

?

!

!

! ?

! ! !

!

!

saatvaaM Satk ka tIsara dSak : 7.03 : vaoLLO ccauirSa=\ gau

saKI sao naayakI kI vaata-

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 445dvyapbaMQama 

Page 446: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 446/519

idnaaoM idna tqaa mahInaao M mahInaa ]%sava manaayaa jaata hO. kOsao hma ]nako }Mcao maukuT, SaMK,cak`, kmala saI AaMKo, evaM maUMgaa sao haoz BaU la jaayaoM ijasaka hma laMbaI AvaiQa tk AanaMd lao

cauko hO M. 3585 .3361sajanaI hmaoM @yaaoM daoYa lagaatI hao ]nako AlaaOikk SaMK kI AakRit maoM BaUlakr hma Apnaa )dya Kao baOzo. jaakr it$Pporoiyala ko p`Bau sao hmaarI KaoyaI hue CTa vaapsa laaAao jahaM vao samaud` kI SaaSvat lahraoM sao baZ,to vaOidk paz ko baIca baOzo hOM. haya maora )dya BaI vahIM rh gayaa. Aba @yaa krnao ko ilayao iksakI sahayata hmaoM imalaogaI 3586.3362hmanao APanaa sahja naarI ka gauNa kRYNa kao gaMvaa idyaa ijanhaoMnao duYT gaaD,  I kao taoD,a ,raxasaI ka stna pana ikyaa , evaM Aap Ganao ma$du vaRxaaoM ko baIca Gausa gayao, tqaa ek baCD,a kao taD, poD, pr pTk idyaa. sajanaI SaIGa Aagao AaAao. hmaoM daoYa lagaanao ka kao[-laaBa nahIM. fla sao lado baaga vaalao it$Pporoiyala ka mauJao maaga- bata dao. 3587.3363samaya bacaaAao evaM hmaoM vahaM lao calaao. hmaara p`oma saagar kI trh ]maD, rha hO. maoGa vaNa-ko p`Bau hmaaro saamanao p`kT hue hOM laoikna hmaarI pkD, sao baahr hOM. vao Anavart vaOidk paz ko baIca baD,o talaaoM ko baIca it$Pporoiyala mao M BaUima pr baOzto hOM jahaM Qaana kI baalaI 

]naka pMKa krto hOM. 3588.3364saKI ApnaI caah sao hmaara )dya it$Pporoiyala maoM rhta hO jahaM p`Bau ivarajato hOM.Aapnao saagar sao iGaro dIvaaraoM ko nagar laMka kao naYT kr idyaa.haya maO M Apnao )dya kaovaapsa Aato nahIM doKtI Aba iksako saaqa maOM r hU^MgaI kao[- ]sao vaapsa baulaanao vaalaa BaI nahIM hO. iksakI sahayata sao maO M @yaa k$M haya maO M vahI doKtI hU^ M jaao maora )dya doKta hO. 3589.3365saKI tuma saBaI ek~ haokr p`Bau ko saaqa haqa imalaakr hma pr daoYaaraopNa krtI hao

[saI karNa hmaara p`  oma ]maD, rha hO. kOsao yah huAa Agar maOM bata}M tao yah Qara evaMAakaSa kI saImaa kao par kr jaayaogaa. hmaoM caarao trf yaSa sao iGaro it$Pporoiyala jaakr AvaSya p`Bau sao imalanaa caaihyao. 3590.3366saKI hmaoM AvaSya jaanaa caaihyao. sajanaI ivanatI hO, hmaoM raokao nahIM. yah iksa kama ka haogaa )dya maoM Aba hmaoM kao[- saMtaoYa nahIM hO. saagar saa salaaonao p`Bau jaao Qara evaMsaagar kao inagala gayao ]pjaa}KotaoM sao iGaro it$Pporoiyala maoM rhto hOM. 3591.3367saKI maOM nagar evaM doSa maoM KaojaUMgaI. hmaoM kao[- laaja nahIM hO. r%na ko phaD, ko samaana 

mahlaaoM sao iGaro p`Bau it$Pporoiyala maoM rhto hOM. Aap makrakRt kuMDla QaarNa ikyao makra 

! ?

!

?

,

,

!

!

!

?

? !

!

! ! ,

?

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 446dvyapbaMQama 

Page 447: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 447/519

naoDu kulaO kadna hOM. Aap cak`QaarI p`Bau hOM ijanhaoMnao kaOrvaaoM ka naaSa ikyaa. iktnaI dor phlao Aapnao hmaaro )dya kao caura ilayaa 3592.3368

ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak it$Pporoiyala ko pBau ko baaro maoM hO jaaoAnaiganat yaugaaoM sao ivaSva kI rxaa hotu AnaokaoM $p evaM naama QaarNa krto hOM. jaao [sao yaad kr laoMgao vao cak`QaarI p`Bau ko carNaarivaMd ko AiQakarI haoMgao. 3593.3369:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 95.it$Pporoiyala 1.sqaana : yah sqaana timalanaaDu mao M it$naolavaolaI evaM it$ccaonDUr maaga- pr Avaisqat hOjaao AaLvaar it$nagarI ko pasa pUrba mao M 5 ik maI pr isqat hO.yah divyadoSa it$@kaolaUr ko samaIp hI hO tqaa naaO it$pit mao M sao ek hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar baOzo maud`a maoM pUvaa-iBamauK hOM tqaa paSva- maoM EaIdovaI evaM BaUdovaI saosauSaaoiBat hOM.yahaM BaUdovaI EaIdovaI ko samatulya Aakar ka haokr ivarajatI hOM. po$maala kao ‘makranaodUkULOkdr’ khto hOM. naaiccayaar kuLOkudvallaI evaM it$PporO khI jaatI hO.tIqa- kao Sauk` puYkrNaI evaM ivamaana kao Bad` ivamaana khto hOM. yahaM ka sqala puraNa ba`*maaND puraNa hO.

3.maihmaa : yah tama`pNaI ko dixaNa tT pr hO tqaa yah baD,o baD,o iklaaoM ko ilayao p`isaw hO. ga$D, kI maU it- Bagavaana ko saamanao na haokr nadI iknaaro hO.Bagavaana baccaaoM kao Apnaa AiBanaya krto doKnaa caahto qao [sailayao baccaaoM pr dRiYT AaoJala haonao ko karNa ga$D,kao saamanao sao hTa idyao. yahaM Bagavaana kao 'makra naoDuma kuLo kdr' [sailayao khto hOM ik BaUdovaI kao tama`pNaI- ko jala maoM dao makrakRt kuMDla imalao qao AaOr Bagavaana nao ]nhoM QaarNa kr ilayaa.4.idvyapbaMQama saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3583 sao 3593. Satk 

7.03.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.7.04.01 sao 7.04.11 pasaur 3594 sao 3604 yaa 3370 sao 3380cak` fOla gayaa, SaMK evaM QanauYa BaI fOla gayao. pRqvaI pr jayajayakar kI Qvaina gaUMja ]zI. KD\ga evaM gada BaI fOla gayao. saMsaar ek baulabaulao kI BaaMit idKnao lagaa. p`Bau

ko carNa Asaur ko isar pr Aa gayao. Aha iksa trh sao fOlakr hmaaro ipta nao ek 

?

!

,

saatvaaM Satk ka caaOqaa dSak : 7.04 : AaiL,yaoL,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 447dvyapbaMQama 

Page 448: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 448/519

nayao yauga kI Sau$Aat krto hue Qara kao maap Dalaa. 3594.3370jaba hmaaro ipta nao AmaRt ko ilayao maMqana ikyaa iktnaI Aavaaja hu[- naidyaaM jala kao pICo

pva-t pr Qakola rhI qaIM.naaga sao ilapTa pva-t pRqvaI kao ihlaa rha qaa AaOr saagar ka jala ca@kr kaTkr Aagao pICo hao rha qaa. 3595.3371jaba hmaaro ipta nao ApnaI daZa,oM pr pRqvaI kao ]zayaa tao saat laaok ApnaI jagah pr isqar rho, saat pva-t ApnaI jagah pr isqar rho, evaM saat samaud` BaI ApnaI jagah pr isqar rho. 3596.3372ijasa idna hmaaro ipta nao ivaSva kao svaad sao inagalaa tao idna lauPt hao gayao, jala evaM Qara lauPt hao gayao, AakaSa evaM taro lauPt hao gayao, Aigna evaM vaayau lauPt hao gayao, pva-t evaMmaOdana lauPt hao gayao, evaM camakto jyaaoitpuMja lauPt hao gayao. 3597.3373jaba hmaaro ipta nao Gaaor Baart yauw ka inayaM~Na saMBaalaa tao Aaoh saupaoiYat malla yaaoWaAaoM ko ipsanao kI Aavaaja, vaIr yaaowa rajaaAaoM ko ibaKro AvaSaoYa, evaM jaaga`t svaiga-kaoM ka p`Saist GaaoYa . 3598.3374jaba hmaaro ipta nao duYT Asaur ka AMt ikyaa tao idna ko AMt mao GaTto p`kaSa ko saaqa ca+ana faoD,kr ek isaMh inaklaa evaM Jarnaa kI trh r> catuid-k }Mcaa igarnao lagaa.

3599.3375Aaoh hmaaro ipta nao laMka kao QaUla maoM imalaa idyaa. baaNa sao baaNa Tkranao lagao. saOMkD,aoSava pva-t kI trh jamaa hao gayao. sava-~ r> kI naidyaaM bah inaklaIM. 3600.3376jaba hmaaro ipta nao baaNasaur kI Sai>SaalaI BaujaaAaoM kao kaT igarayaa tao maugaa- ica*na koQvaja vaalao dova Baaga inaklao. jaana laao, tba p`jvailat Aigna dova BaI Baaga calao. tba i~nao~ dova BaI Baaga KD,o hue. 3601.3377jaba hmaaro ipta nao p`qama baar ivaSva kI rcanaa kI tao jala, pRqvaI, Aigna, vaayau, evaM AakaSa 

sao Sau$kr pva-t, jyaaoitpuMja , ]sako baad vaYaa-, dovagana, caotna p` aNaI, evaM Anya sabaaoM kaobanaayaa. 3602.3378jaba hmaaro ipta nao pva-t ]zakr Gaaor vaYaa- baMd kI tao gaayaoM evaM Anya pSau [sako naIcaoek~ hao gayao.baD,o talaaba toja p`vaah sao jala baahr bahanao lagao. samast gaaokula kao ek AaEaya imala gayaa. 3603.3379pva-t ]zanao vaalao p`Bau ko Ba>aoM ko saaqa KD,o haonao vaalao kRt& Sazgaaopna ko gaayao hue maQaur hjaar pdaoM sao yah dSak p`oma sao paz krnao pr saflata p`dana krta hO.

3604.3380

!

,

, , ,

!

!

,

, , , ,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 448dvyapbaMQama 

Page 449: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 449/519

saatvaaM Satk ka pacavaaM dSak : 7.05 : kpa-r\ [samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

7.05.01 sao 7.05.11 pasaur 3605 sao 3615 yaa 3381 sao 3391ba`*maakI saRiYT maoM naIca sao naIca tRNa yaa kID,o makaoD,o kao BaI gaaOrvapUNa- AyaaoQyaa maoM saBaI caotna evaM jaD, p`aNaI ko saaqa }Mcaa sqaana imalaa hO. @yaaoM kao[- ivaWana rajaa rama kaoCaoD,kr dUsaro ko baaro maoM AQyayana krogaa 3605.3381maanava samaudaya ko klyaaNaaqa- naarayaNa nao Qara pr janma ilayaa evaM AnaokaoM kYT Jaolatohue yahaM GaUmao tqaa raxasaaoM ko A%yaacaar ka AMt ikyaa. Aapnao ivaBaIYaNa kao rajya idyaa tqaa Anya sabaaoM kao maui> pdana kI. yah jaanakr ma%ya-jana iksaI Anya koBa> haoMgao @yaa 3606.3382kRYNa ko k+r Sa~u iSaSaupala nao p`Bau pr kana pka donao vaalaa Ba_I gaalaI jaOsaa SabdaoM ka p`yaaoga ikyaa tba BaI vah p`Bau ko carNa kao pa gayaa. ]nalaaogaao M ko baaro maoM jaanakr jaao [saoAcCI trh samaJato hOM kao[- BaI koSava kao CaoD,kr iksaI Anya kI p`Saist saunaogaa @yaa 

3607.3383purakala maoM jaba yah saba kuC BaI nahIM qaa Aapnao jala banaayaa tba caturanana ba`*maakao

banaayaa AaOr tba saba kao Apnao BaItr iCpa ilayaa. [na ivasmayakarI kR %yaaoM pr ivacaar kr vaO&ainakgana Anya caIja pr Qyaana doMgao @yaa 3608.3384saundr saUkr ka $p Qarkr gahro p`laya jala maoM DUbao pRqvaI kao p`Bau nao Apnao daZ,aoM pr ]pr ]zayaa. yah jaanato hue kao[- BaI p`Bau ko carNa kao CaoD,kr Anya iksaI caIja kI  Kaoja krogaa @yaa 3609.3385]dar balaI rajaa sao pIiD,t haokr dovaaoM nao p`Bau sao ivanatI kI. flasva$p Aapnao vaamana ko $p maoM iBaxaa maaMgaI. [na ivasmayakarI kR%yaaoM sao Avagat haokr kOsao kao[- koSava ka 

Ba> nahIM haogaa 3610.3386saugaMiQat fUla sao sajao maak-NDoya nao jaIvana ko ilayao p`aqa-naa kI. jaTaQaarI iSava nao ]nhoMApnao BaItr p`vaoSa kra kr ApnaI isqait idKa[-. p`Bau nao tba ]nhoM Apnao maoM imalaa ilayaa. [sa pr ivacaar krto hue kRYNa kao CaoD,kr Anya kao kao[- Kaojaogaa @yaa 3611.3387ApnaI tpsyaa ko bala sao Asaurao M ko rajaa ihrNya nao dovaaoM kao pID,a phucaa[-. narisaMh ko$p maoM Aakr p`Bau nao AaScaya-maya prak`ma idKayaa. [sasao Avagat haokr jaanakar laaoga 

p`Bau ko naama ko isavaa Anya ka naama saIKoMgao @yaa 3612.3388

?

?

?

?

?

?

?

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 449dvyapbaMQama 

Page 450: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 450/519

saMsaar sao vaiNa-t Gaaor yauw maoM rqa calaakr jauAa sao Cla krnao vaalao saaO janaaoM ka p`Bau naonaaSaikyaa tqaa paMcaaoM kao ivajayaEaI idlavaa[-. [sasao Avagat haokr p`Bau kao CaoD,kr 

Anya kI kao[- Kaoja krogaa @yaa 3613.3389maayaa jainat kYT, janma, raoga, bauZ,apa tqaa maR%yau sao jaD, sao CuTkara idlaa kr hma sabaao M kaoAap Apnao carNaarivaMd maoM SarNa doto hOM. [sasao Avagat haokr kao[- BaI ivacaarvaana p`Bauka Ba> nahIM banaogaa @yaa 3614.3390ku$gaur SaDgaaopna ko sarsa hjaar pd ka yah dSak kRYNa kI p`Saist hO jaao KD,o haokr pUjaa krnao vaalao Apnao Ba>aoM kao Aanand p`dana krto hO M.[sao yaad krnao vaalao Sauw ivacaar sao yau> hao jaayaoMgao. 3615.3391

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.7.06.01 sao 7.06.11 pasaur 3616 sao 3626 yaa 3392 sao 3402ivaSva kI rcanaa krnao vaalaa mahana naaiBa kmala pRqvaI kao maapnao vaalaa mahana carNaarivaMd rajaIvanayana p`Bau [sa BaUlao jaIva ko saMrxak kmala samaana haqa vaalao p`Baukba hma Aapko pasa haoMgao 3616.3392

haya iSava evaM ba*maa sao pUijat Aapko carNaarivaMd sao kba hma jauD,oMgao pRqvaI, Aigna,jala, vaayau evaM AakaSa ko $p maoM isqat pBau gaayaaoM kao pva-t ko naIcao saMrxaNa donaovaalaonat-k p`Bau 3617.3393SaItla tulasaI ko maukuT vaalao pBau kaonarO fU la vaalao iSava ko p`Bau, caturanana ba`*maa ko p`Bau,evaM pSaist yaaogya naama vaalao p`Bau pva-t ]zakr Aapnao tUfana kao raok idyaa. Agar saca maoM Aap hmaarI jaIvaa%maa kI Aa%maa hOM, tao ivanatI hO, kba Aapsao saaxaa%kar haogaa 3618 .3394

maQau Tpkto SaItla tulasaI kI maalaa phnao hmaaro gaaopala Aap tInaaoM laaok hO M.i~nao~ iSava Aap hOM. caturanana ba`*maa BaI Aap hIM hO. vaja`QaarI [nd` evaM Anya dova BaI Aap hI hOM. khaM Aapsao saaxaa%kar haogaa 3619.3395maoro gaaopala, maoro naOsaiga-k Syaama maiNa Aapk naaiBa kmala mao M tInaaoM laaok isqat hO.Aapko tojaaomaya AaBaa ko baIca yah jaIva kOsao Aapkao doK kr p`aPt kr sakogaa ? 3620.3396mauJao nahIM pta, Aapko vaxasqala pr laxmaI ko saaqa Aapkao kOsao doKoM naIlao pkaSa kI 

baaZ, ivaKorto Aap tojaaomaya maiNa ko samaana idKto hOM. Aapko carNa evaM haqa, haoMz evaM

?

?

!

! ! !

!

! ?!

!

!

!

?

!

?

!

?

saatvaaM Satk ka Cza dSak : 7.06 : pa ma$ maU vaulagauma\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 450dvyapbaMQama 

Page 451: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 451/519

nayana, CatI evaM naaiBa, sava-~ camakto laala jyaaoit kI trh idKto hOM.3621.3397vaxasqala pr laxmaI ko saaqa hmaaro p`Bau, AaQao AMga pr pava-tI ko saaqa ko p`Bau hOM,.mauKD,o

pr sarsvatI ko p`Bau hO M evaM [nd`aNaI ko p`Bau hOM. Aapnao pRqvaI kao ]zayaa, tIna nagar kaojalaayaa, tqaa [ind`yaaoM kao Saimat krto hue svaiga-kao M ko laaok pr Saasana krto hOM. haya Aap kao maO M doK nahIM patI 3622.3398Dravanao maunaYya kI AakRit vaalao ko saamanao GaaoD,a, isaMh ko saamanao laaomaD,I kI jaao isqait haotI hO vaOsao hIM Asaurgana Apnaa sqala CaoD,kr iCp gayao jaba ga$D, pr savaar p`Bau naoBayaanak maalaI ka vaQa ikyaa evaM SavaaoM ka phaD, jamaa kr idyaa.@yaa hmalaaoga BaI Aapka dSa-na nahIM kr sakto 3623.3399ho )dya @yaa hma laaoga BaI Aapka dSa-na kr sakto hO M Aapnao Sai>SaalaI evaM duYT raxasakula ka naaSa ikyaa tqaa rajya CaoTo Baa[- kao saaOMp idyaa. dovaaoM ko baIca koSarI kI trh Aapnao svayaM gaaOrvaPaUNa- Saasana ikyaa. 3624.3400gaaopkula maoM janmalaokr Aapnao AnaokaoM ivasmayakarI kR%ya ikyaa : kMsa ka vaQa, paMDvaaoM kosaaqa ima~ta, evaM saonaa ka naaSa. hir EaoYz QaOya- sao yau> Aap ApnaI k$Naa sao hmaoMvaOkuMz ka AmaUlya AaraohNa pdana kroMgao. 3625.3401.3626.3402

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.7.07.01 sao 7.07.11 pasaur 3627 sao 3637 yaa 3403 sao 3413

naairyaaoM ko p`aNa hrnao vaalaoo @yaa vao daonaaoM yamadUt hOM yaa saagar saa salaaonao p`Bau kI saundr AaMKo M hOM mauJa o nahIM pta vao @yaa hOM naUtna kmala ko fUla kI trh vao sava-~ idKtohOM. Aaoh doKao, paipnaI maO M saKI sajanaI maO @yaa k$M 3627.3403

sajanaI GaUMsao evaM gaailayaaoM sao mauJao dMD donao sao @yaa laaBa @yaa yah kao[- lata hO yaa klp lata ka QaD, hO mauJao nahIM pta.caaor pBau kI saundr naak hmaaro )dya maoM gaD, gayaI hO jaOsaoik p`kaiSat dIp caona sao laTk rha hao. 3628.3404@yaa yah saundr baor ka fla hO, hmaarI duYTa%maa ka pap, yaa maUMgao kI saundr SaaKa hOSyaamala p`Bau ko idvya haoMz, hmaarI Aa%maa kao ip`ya, hmaoM sava-~ idKto hOM. 3629.3405ikSaaoiryaaoM pr saMQaainat p`oma ko dovata madna ka @yaa yah saundr Syaama QanauYa hO haya madna ko ipta hmaaro kRYNa kI BaaOMhoM sava-~ idKtI hu[- hmaarI jaana laonao vaalaI hO.

3630.3406

,

!

?

?

! ?

!

? ?

! ! ! ! ?

! ??

?

? !

saatvaaM Satk ka saatvaaM dSak : 7.07 : eLO,yar\Aaiva 

saKI sao naayakI kI vaata-

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 451dvyapbaMQama 

Page 452: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 452/519

@yaa yah tiD,t kI camak Aaga kao p`jvailat kr hmaarI Aa%maa kao jalaayaogaI yaa maaotI kI saundr laiD,yaaM hO M ? mauJao nahIM pta.pva-t kao ]zanao vaalao p`Bau kI AaBaapUNa- mauskana 

hmaarI jaana laonao vaalaI hO. haya sajanaI khaM Baaga jaa}M mauJao nahIM pta.3631.3407makr maClaI kao Jaulaato @yaa yao fUla kI ThnaI hOM ijasasao Asaur evaM ikSaaoiryaaMBayagast haokr pUCto hOM 'khaM sajanaI do Kao fnaQaarI SaoYa pr Sayana krnao vaalao p`Bauko AaBaUiYat kana inaYzur kI trh hmaarI jaana laonao vaalao hO M. 3632.3408sajanaI mauJao nahIM pta kOsao [sao maOM idKa}M prMtu doKao. @yaa yah vaRiw kao p` aPt haonaovaalaa AaQaa caMd hO haya p`oimayaaoM ko ilayao kao[- ivaYa hO @yaa p`Bau ko caaraoM haqa kosaaqa ]naka lalaaT inaYzurta sao hmaarI jaana laonao vaalaa hO. 3633.3409kRYNa ka saundr mauKD,a hmaaro mana maoM basa gayaa hO : AapkI kmala saI AaMK, ]zI hu[-naak , maUMgaavat haoMz, QanauYa ko samaana BaaOMhoM, maaotI saa daMt , AaBaUiYat kana, evaM caMdica*nat lalaaT, pUra mauKmaMDla jyaaoitmaya puMja kI trh idKta hO. 3634.3410@yaa vao tojaaomaya saUya- kI ikrNaoM hOM jaao rat ko AMQakar kao saaoK ilayao hOM nahIM, naUtna tulasaI sao saugaMiQat vao p`Bau kI kalaI laToM hO M jaao hmaaro mana kao maaoh ilayao hOM. haya sajanaI 

Aap [sao samaJao ivanaa mauJao ApSabd khtI hOM. 3635.3411sajanaI Aap $Kro haqa ko saaqa caaraoM Aaor sao Gaorkr hmaoM varamado maoM KDo, haonao ko ilayaoApSabd khtI hOM. maora )dya maiNa vaNa- ko p`Bau pr laga gayaa hO ijanakI AaBaa sava-~ ivaKr rhI hOM. Aap hmasao @yaa caahtI hOM 3636.3412Saayad hI dRSyamaana kRYNa kI p`Saist maoM ku$gaur ko SaDgaaopna ko Aitp`BaavapUNa- hjaar pd ka yah dSak yaad krnao vaalaao M kao sava-da ko ilayao svaiga-kaoM ka laaok p`dana krta hO. 3637.3413

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.7.08.01 sao 7.08.11 pasaur 3638 sao 3648 yaa 3414 sao 3424AaScaya-maya pBau vaamana, maQausaUdna, bata[yao. Aap hI Qara, jala, Aigna, AakaSa, evaMvaayau hOM.Aap hI maata, ipta, saMtana, evaM saMbaMQaI, tqaa Anya saBaI hOM, tqaa svayaM BaI hOM.@yaa hO yah saba 3638.3414tulasaI kI maalaa phnao saundr p`Bau Acyaut, kRpakrko bata[yao. Aap hI caa^Md, saUya-,

taragana, AMQakar, evaM garjatI vaYaa- hO M.mahana yaSa, klaMk, k`Ur AaMKao vaalao maR%yau ko

! !

?

? !

! ?

? !

,

, , , , ,

, ,

?

!

!!

?

!

?

!

, ,

?

saatvaaM Satk ka AazvaaM dSak : 7.08 : maayaa vaamananao! !

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 452dvyapbaMQama 

Page 453: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 453/519

dova yama BaI Aap hI hOM. @yaa hO yah saba AaScaya- 3639.3415Saundr cakQaarI p`Bau dxa rqaI , kRpa krko bata[yao. AnaokaoM AnaMt yauga, evaM [namao

Anaiganat ivaiBanna trh kI vastueM, xaiNak yaa xaiNak nahIM, saba Aap hI ka ivasmayakarI sva$p hO. @yaa hO yah saba Sarart 3640.3416maQau Tpkato kmala samaana AaMKaoM vaalao p`Bau kRpa krko ]<ar dIijayao. Aap gahrosaagar maoM fnaQaarI SaoYa pr Sayana krto hO M. @yaa yah saba p`aNaI yaa vastuyaoM sqaayaI hO yaa AsqaayaI @yaa hO yah saba inayaaoijat kR%ya 3641.3417saugaMiQat evaM p`sfuiTt tulasaI QaarNa krnao vaalao p`Bau kRpa krko baaoilayao. Aapnao hmaoMhmaarI [cCaAaoM sao mau> kr Apnaa banaa ilayaa. vadna, saaMsa, janma, evaM marNa saba Aap hOM. AnaokaoM ivasmayakarI kRityaaM hOM AapkI. @yaa hO yah saba Cla 3642.3418ho ClaI vaamana pBau kRpa krko baaoilayao ijasasao ik maOM samaJa sakUM. &ana evaM A&ana ,SaIt evaM tap , AaScaya- evaM saamaanya , jaIt evaM har, ]pyaaoga evaM Anaupyaaoga, saba Aap hOM. @yaa hO yah kYTpU Na- Eama 3643.3419ho kiznata ho }Mcao maukuT vaalao hmaaro kRYNa kRpa krko bata[yao. kYTdayak AiBamaana, svacCMdta evaM p`oma, kYTdayak [cCa , BaarI evaM isqar tqaa calaayamaana, yah 

saba banaakr Aapnao hmaoM pIiD,t ikyaa. @yaa hO yah saba Kola 3644.3420hma pr Saasana krnao vaalao kRYNa iktnaI catura[- sao Aap Baro hue hOM iksaI ko ilayaoAapka dSa-na iktnaa dula-Ba hO evaM Aapko baaro mao M laaoga batato hO M 'yah' AaOr 'vah'.Aapnao tIna laaok banaakr vahI hao gayao. Aap hmaaro BaItr hOM AaOr baahr BaI. @yaa hOyah saba rIit 3645.3421ho maoro kRYNa Aap haqa pOr evaM saBaI AMga hOM. svaad sva$p evaM spSa- hOM. Sabd evaMGa`aNa BaI Aap hI hOM. jara saaoicayao, Aapko saU xma svaBaava ka kao[- AMt nahIM hO. @yaa hO

yah saba tqaa kOsao yao saba isqat hOM 3646.3422vaod maoM vaiNa-t Aap $p vaalao hOM tqaa $pivahIna hOM.saccaa[- sao saUxma $p maoM ApRqakSaIla hOM. vaxasqala pr tulasaI maalaa vaalao ho maoro Acyaut ijasa $p maoM Aapka saMdBa- idyaa jaata hO Aap saca mao M vahI hOM. 3647.3423ku$gaur SaDgaaopna ko Qavala hjaar gaItao M ka yah dSak ]sa p`Bau ko baaro maoM hO jaao 'yah'evaM 'vah' sao nahIM batayao jaa sakto. [sao yaad krnao vaalao hir ko Ba> hao jaayaoMgao.3648.3424

?

! !

?

!

? ?

!

?

! ,

, , ,

?

! !

, , , ,

?! !

!

!

?

!

saatvaaM Satk ka naaOvaaM dSak : 7.09 : enr,O@kuma\ 

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 453dvyapbaMQama 

Page 454: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 454/519

[SamaoM 11 pasaur hOM. daonaao M rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.7.09.01 sao 7.09.11 pasaur 3649 sao 3659 yaa 3425 sao 3435

tojaaomaya maUla karNa p`Bau kI p`Saist hma kOsao gaayaoMgao idna pit idna Aap hmaMo }Mcaa ]zato jaa rho hO M. p`it idna Aap hmaoM Apnaato hOM evaM maoro maaQyama sao timala maoM gaaqaa gaatohOM. 3649. 3425Aaja hmaarI ip`ya Aa%maa kao Aapnao gaaOrvaSaalaI banaa idyaa hO. laga rha qaa ik hma Apnao SabdaoM sao gaa rho hO M prMtu AaphI Apnao SabdaoM maoM p`Saist gaayao hOM. iktnaI ivasmayakarI baat hO 3650. 3426Aap hmaarI vaaNaI maoM p`vaoSa kr gayao evaM hmaoM Aapko p`it kRt& banaa idyaa. Sauw Ba>aoMkI Aavaaja maoM Aap ApnaI p`Saist svayaM gaato hOM.ApnaI baat maoM kOsao maOM Aaid karNa p`Bau kao BaUla sakta hU   ^M 3651. 3427@yaa maOM Apnao ipta kao BaUla sakta hU   ^M ijanhaoMnao maorI vaaNaI maoM svayaM ApnaI p`Saist gaa[- hO

Aapnao hmaoM hmaaro Aaidriht kma- sao mau> kr idyaa. hmaarI kuSalata kao sqaaipt krnao ko ilayao Aap GaUmato rhto hOM. 3652. 3428

Aapnao mauJao Apnaa banaa ilayaa tqaa maoro Wara Aapnao hI maQaur pdaoM kao gaayaa ijasakI p`SaMsaa saara saMsaar krta hO.maOM tao kovala Sabd baaola rha qaa ]samaoM saar tao Aap Bar rhoqao. 3653. 3429hmaaro vaOkuMz naaqa nao hmaaro saaqa imaiEat hao jaanaa psaMd ikyaa evaM ApnaI p`Saist gaayao.Aapnao sauyaaogya evaM p`isaw kiva kao [sa kaya- ko ilayao nahIM caunaa. 3654. 3430hmaaro kma- ka xaya krnao vaalao p`Bau kao kba hma jaI Bar kr jaana sakogao Aap nao hmaoMApnaa banaa ilayaa evaM maorI vaaNaI sao vaOkuMz kI p`Saist svayaM Aap gaayao. 3655. 3431

cak`QaarI p`Bau nao hmaoM Apnaa banaa ilayaa evaM hmaoM yaaogyata dokr svayaM ka maQaur gaIt gaayao.yaVip ik hma saarI QartI kao imaiEat kr pI jaayaoM tVip @yaa yah AapkI gaaqaa gaanaokI hmaarI Pyaasa kao imaTa payaogaa 3656. 3432yaVip ik hma BaUt evaM BaivaYya sao poya pIto rho M @yaa yah AapkI gaaqaa gaanao kI hmaarI Pyaasa kao imaTa payaogaa Aapnao maoro jaOsaa bauiwhIna kao Apnaa banaa ilayaa tqaa maorI jaIBa sao Aapnao svayaM ApnaI ivasmayakarI gaIt gaayaI. 3657. 3433maorI jaIBa sao gaanao kI sahayata ko ilayao maOM Aapkao @yaa pairtaoiYak do sakta hU^M

AapkI p`Saist ko pd [tnao p`BaavaI evaM maugQakarI hO M ik [sa kaoiT kI rcanaa [sa laaok 

gaIta kI trh it$vaayamaaoiL p`Bau ko EaImauK ko Sabd evaM gaIt hOM.!

!

?

?

?

?

?

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 454dvyapbaMQama 

Page 455: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 455/519

yaa dU saro laaok maoM nahIM payaI jaa saktI.3658. 3434

[SamaoM 11 pasaur hOM. daonaao M rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.7.10.01 sao 7.10.11 pasaur 3660 sao 3670 yaa 3436 sao 3446kba vah idna Aayaogaa jaba hma krbaw hao baagaaoM sao iGaro it$vaarinvalaO maoM sauK saopd\mainavaaisanaI laxmaI kao vaxasqala pr QaarNa krnao vaalao p`Bau kI pirk`maa kroMgao Aap hmaaro naaqa hOM evaM hma pr snaoh vaSa Saasana krto hOM tqaa saatao laaok maoM AanaMd ka saMcaar krto hOM. 3660. 3436vaamana $p maoM Aakr Aap }Mcao fOla gayao. saMdoh kao dUr krto hue fOlakr Apnao daonaaoMcarNaao M sao Aapnao Qara kao maapa.Aap it$vaarinvalaO maoM rhto hO M jahaM mahlaaoM ko Qvaja AakaSa caUmato hOM. krbaw hao tajaa jala sao kba hma AapkI pUjaa kroMgao 3661.3437ga$D, pr savaar haokr jaato doKnao ko badlao kba hma AapkI pUjaa kro Mgao Aap baagaao M saoiGaro it$vaarinvalaO maoM isqat gaaoivand maQausaUdna evaM narhir hOM jaao caarao vaod paMca ya& evaMC Aagama ko ilayao jaanaa jaata hO. 3662. 3438

@yaa kBaI BaI hma yahaM sao kRYNa ko carNaaivaMd ka icarMtna Qyaana kr sakto hOM ivaSva kogaaOrvaSaalaI p`Bau maqaura maoM janma ilayao qao. Aap gannaa evaM Qaana sao iGaro it$vaarinvalaO maoMisqat hOM. 3663. 3439Aapko carNakmala ka Qyaana evaM pUjaa krto hue sada ko ilayao Agar hma AapkI saImaariht pSaist gaayaoM tao hmaaro kma- ka xaya hao jaayaogaa.Aap mahlaaoM kI }McaI dIvaaraoMsao iGaro it$vaarinvalaO maoM hOM jaao purakala ko mahana Ba>ao M ka saaxaI ima~ hO.3664.3440

Ba>aoM Agar hma Aapko sva$p ka Qyaana kroM tao hmaaro kma- ka xaya hao jaayaogaa. maoro)dya sao p`SaMisat Aap sava-da hmaaro BaItr hOM. ApnaI $i@maNaI sao vyaah ko ilayao Aapnaoyauw jaIta.Aap mahana p`isaiw vaalao it$vaarinvalaO maoM isqat hOM. 3665. 3441it$vaarinvalaO nagar baagaaoM sao iGara hO. Aap vahaM svaiga-kao M ko naaqa kRYNa ko $p mao M rhtohOM.purakala maoM baaNaasaur kI iklaa maoM Gausa kr Aapnao ]sa Asaur kI hjaaraoM BaujaaAaoM kaokaT idyaa jabaik iSava Baaga gayao. Aap hmaaro ekmaa~ AaEaya hOM. 3666. 3442gahro jala maoM KD,a haqaI nao saUZ, ]zakr pukara 'kRYNa Aapko Aitir> hmaara kao[-

AaEaya nahIM hO.' p`Bau nao ]sakI Aapda kao tba samaaPt kr idyaa. Aap it$vaarinvalaO

saatvaaM Satk ka dsavaaM dSak : 7.10 : [nbama\pya@k 

?

?

?

!

?

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 4dvyapbaMQama 55

Page 456: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 456/519

maoM rhto hOM. Agar hma pirk`maa sao AapkI pUjaa kroM tao hmaaro saaro kmaao -M ka xaya haojaayaogaa. 3667. 3443

yaVip hmaaro kma- ka xaya hao jaayao AaOr hma svaga- calao jaayaoM hmaara mana khogaa 'kba hma AapkI pUjaa kr p`Saist gaayaoMgao ' ]icat kma- sauyaaogya )dya evaM saundr SabdaoM ko saaqa kba hma it$vaarinvalaO maoM pirkmaa kroMgao 3668. 3444hmanao it$vaarinvalaO ko p`Bau ko p`it samap-Na kr idyaa hO jahaM Ba>gana mana vacana kma- saoAapkI pUjaa krto hOM. dovaiprana p`Bau hmaaro Ant:mana kao jaanato hOM.Aap jaanato hOM ik maoro pasa kao[- Anya iCpI hu[- [cCa nahIM hO.3669. 3445saMt )dya ku$gaur SaDgaaopna ko pavana hjaar pd ka yah dSak piva~a%maa ko carNa maoMsamaip-t hO. [sao yaad krnao sao svaiga-kaoM evaM ]nakI p%naI kI pU jaa saulaBata sao imala jaatI hO. 3670. 3446::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 96. it$vaarinvallaO yaa ArnamaUlaa 1.sqaana : yah sqaana korla maoM pMpa ko tT pr hO jaao kao+ayama ko pasa Avaisqat caoMgaanaUr sao 10 ik maI pUrba maoM hO. [sa xao~ maoM ArnamaUlaa caoMgaanaUr evaM it$vallaa bahut hI 

pavana evaM piva~ sqala hOM.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar pUvaa-iBamauK KD,o Avasqaa maoM it$@kurlaAPpna yaa paqa-saarqaI kho jaato hOM. tayar pd\ maaiSanaI naaiccayaar khI jaatI hOM. korla ko maMidr maoMgaBa-gaRh p` aya: gaaolaakar AakRit ka haota hO AaOr yahaM BaI gaBa-gaRh gaao ala hO. tIqa- kaovaodvyaasa yaa pMpa tIqa- khto hOM tqaa ivamaana vaamana ivamaana ko naama sao jaanaa jaata hO.caaraoM idSaaAaoM ko caar gaaopurma maoM pUva- ka gaaopurma p`mauK hO jahaM 18 saIiZ,yaaM caZ,nao ko baad p`vaoSa haota hO.mahaBaart ko 18 pva- tqaa gaIta ko 18 AQyaaya sao yah sambaMQa rKta 

hO. ]<ar ko gaaopur sao 57 saIiZ,yaaM ]tr kr pMpa maoM snaana ko ilayao phuMcaa jaata hO.3.maihmaa : korla maoM paMcaao paMDva ko paMca idvya doSa jahaM ]nako AaraQya kRYNa ko ivaga`h ivarajamaana hOM. yauiQaYzr ka it$ica<ara$ maoM BaIma ka kuTndu pillayaUr maoM nakula ka it$vanavanDur mao M sahdova ka it$kaoiTdnama mao M tqaa Ajau-na ka ArnamaUlaa maoM.mahaBaart yauw kI h%yaaAaoM ko daoYa sao inavaR<a haonao ko ilayao Ajau-na yahaM tpsyaa krnaoAayao qao. khto hOM ba`*maa nao maQau kOTBa ko haqaao vaod gaMvaa idyaa AaOr flasva$p ]nakI saRiYT rcanaa kI bauiw samaaPt hao gayaI. Bagavaana sao p`aqa-naa krnao pr Bagavaana nao ]nakaoyahaM vaod ]plabQa kra idyaa.

? ,

?

, , ,

, ,, ,

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 456dvyapbaMQama 

Page 457: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 457/519

Aja-una nao phlao 'inala@kla' ko maMidr maoM Bagavaana kI pUjaa kI qaI.baad maoM Bagavaana vahaM saosqaana pirvat-na krnao ko ilayao inakla gayao AaOr laaoMgaaoM nao C: baaMsa kI DoMgaI banaakr 

Bagvaana kao yahaM nadI ko rasto nadI iknaaro laayaa. 'Aar' yaanaI C: tqaa 'maUlaa' yaanaI DoMgaI.ek Anya janaEauit ko Anausaar 'Aairna ivalaMbau' yaanaI 'nadI ka iknaara' hI 'vaarnivallaO' kha jaanao lagaa. Ajau-na nao [sa maMidr ka jaINaao-war ikyaa qaa [sailayaoAja-una AmbaLma BaI khto hOM.ek nambaudrI pirvaar Aaonama pva- ko AMiMtma idna ba`a*maNa Aitiqa kao Baaojana krato qao.ekbaar kao[- BaI ba`a*maNa nahIM Aa sako tba Bagavaana svayaM ba`*macaarI banakr gayao AaOr Baaojana svaIkar ikyaa. saaqa hIM nambaudrI kao svaPna idyaa ik BaivaYya maoM Aaonama ko ]%sava ko ilayao ba`a*maNa ko Baaojana kI saarI saamaga`  I ArnamaUlaa maMidr maoM ]plabQa kra do.nambaudrI vaOsaa hI krnao lagao tqaa saara saamaga`I naava pr rKkr ArnamaUlaa maMidr maoM Baojaa jaanao lagaa. ekbaar DakuAaoM nao naava kao laUTnaa caaha tba kao[- dUsaro naava pr savaar Anya yaai~yaaoM nao nambaudrI ko naava kao saurixat ArnamaUlaa phuMcaa idyaa.[sa GaTnaa kI puNyasmaRit maoM p`%yaok vaYa- Aaonama ko Avasar pr ArnamaUlaa maoM naaOka p`ityaaoigata Aayaaoijat kI jaatI hO.

SavarImalaa ko AyaPpna svaamaI ka maMidr jaba band rhta hO tba vahaM sao saaro AaBaUYaNa ArnamaUlaa ko maMidr maoM hI laakr saurixat rKo jaato hMO.4.idvyapbaMQama saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3660 sao 3670. Satk 7.10.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

,

AazvaaM Satk ka phlaa dSak : 8.01 : doivamaaravaar\ [samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

8.01.01 sao 8.01.11 pasaur 3671 sao 3681 yaa 3447 sao 3457AapkI ipyaa EaI dovaI evaM BaU dovaI ko inadoSa pr saBaI svaiga-k jana saovaart rhto hOM.tInaao laaok Aapka k`ID,a sqala hO. jaao sva$p Aap caahto hOM QaarNa krto hOM. maiNa samaana vaNa-, kmala samaana AaMK, evaM maUMgaa samaana haoz vaalao p`Bau hmaarI Aa%maa ko AmaRt saagar maMqana krnao vaalao p`Bau hmaarI dRiYT kao Sauw kIijayao. 3671.344 7hmaarI ekmaa~ [-cCa Aapka dSa-na hO. haya hmaarI AaM Ko AaMsaU sao BarI hOM. saba trh sao Aap hmaoM p`oma krnao dIijayao tqaa Apnao naama ka gaana krnao dIijayao. hmaoM Apnaa dSa-na 

dIijayao. ho rama, kRYNa, tqaa klp fla jala sao Qara kao ]zanao vaalao p`Bau Aap Ba>aoM

! !

! !

!

! !

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 457dvyapbaMQama 

Page 458: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 458/519

ko AmaRt hOM. 3672.3448ip`ya iSaSau, p`mauK naMdgaaop ko p`aNaaQaar, manamaaohk histSaavak, yaSaaoda ko AanaMd,saagar 

samaana gahra p`Bau Aapnao duYT ihrNya kI caaOD,I CatI kao pMjaao sao caIr idyaa. Aap svaamaI ko sva$p mao M ifr Aa[yao nahIM tao Ba>gana kOsao jaIivat rh sakoMgao3673.3449Gaaor yauw maoM Bayaanak saonaa kao laD,anao vaalao pBau ho svaiga-kao M ko AmaRt tqaa AsauraoM koivaYa hmaarI Aa%maa ko ip`ya tba hmaoM BaI saMdoh haonao lagaogaa ik ijasa $p maoM vao AapkI pUjaa krto hOM Aap Ba>aoM ko saamanao ]saI $p maoM p`kT haoto hO M evaM ]nakI Aca-naa svaIkar krto hOM. 3674.3450ho mahana Aa%maa Aapnao Qara kao banaayaa, ]sao Ka gayao, puna: banaayao, ]zayaa evaM maapa. hogaaOrvaSaalaI Aa%maa Aapnao saagar banaayaa, ]sapr saaoyao, ]saka maMqana ikyaa, ]sao dao Baaga maobaaMT idyaa tqaa ]sa pr saotu banaayaa.ho AiQaAa%maa ijasatrh sao dovatagana manauYyaaoM koilayao hOM ]saItrh sao Aap dovatagana ko ilayao hOM. ho ivaSva kI Aa%maa khaM^ maOM Aakr Aapsao imalaUM 3675.3451Aap sva$p riht, Aa%maasamaUh, tqaa jaaga`t svaiga-k hOM. Aap saat laaok tqaa ]sako

dovagana evaM ]nako kR %ya hOM. Agar AakaSa ko Aagao kuC hO tao Aap hOM. maoro p`Bauyaha^M sao khaM^ jaakr Aapsao imalaUM^ 3676.3452baaMsa saa sauGaD, tqaa kaomala baahaoM vaalaI naiPPanaaya ka Aapnao AailaMgana ikyaa. tajaa dUQa evaM tajao ma@Kna ko samaana maRdu p`Bau saagar ko AmaRt samaana maQaur pBau ho BaUt vat-maana evaM BaivaYya haya hma yah saMdoh krnao lagaoMgao ik Aap yao saba hOM. 3677.3453ivavaah ko gaaOrvapUNa- rajakumaar Aap hmaaro papI )dya kao taoD,to hOM. ga$D, kI savaarI kr AsauraoM kao maR%yau donao vaalao p`Bau hjaarfna ko naaga pr saagar maoM Sayana krnao vaalao p`Bau

hmaaro vacana kma- tqaa hma svayaM Aap hI hO M. mauJao nahIM pta AapkI kOsao pUjaa k$M3678.3454Agar yah saca hO ik Aap hI hma hOM tqaa svaga- nark BaI Aap hI hO M tao [saka @yaa ta%pya- ik sauKd svaga- maoM jaaAao yaa nark maoM [sako baad BaI nark kI klpnaa hmaoMBayagast kr dotI hO. sauKd svaga- maoM isqat p`Bau kRpyaa Apnao carNa sao jaaoD, laoM.3679.3455

!

!

! !

!

!

!

!

!

! !

! !

!

!

! ?

?

.

.

.

hjaar BaujaayaoM, hjaar isar, hjaar kmala saI AaMKoM, hjaar carNa, evaM hjaar naama vaalao

tojaaomaya pBau [sa xaud kao Aapko carNa ko ]phar ko badlao Aapkao, maoro ipta evaM naaqa,!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 458dvyapbaMQama 

Page 459: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 459/519

hma Apnaa jaIvana samaip-t krto hOM tqaa Aapkao APanao )dya sao lagaato hOM.3680.3456

mahana ku$gaur nagar ko SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak p`iptamah p`Bau kI p`Saist maoM hO jaao ba`*maa ko ipta hOM, $d` ko ipta hOM, caarNa ko ipta hOM, dovaao M ko ipta hOM  , evaM ivaSva koekmaa~ ipta hOM. Ba>aoM [sao yaad kr laao tuma BaI maui> p`aPt kr sakto hao. 3681.3457

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.8.02.01 sao 8.02.11 pasaur 3682 sao 3692 yaa 3458 sao 3468

kMgana vaalaI gaaorI saKI hma Apnao QaUt- p`Bau sao laijjat hOM. maoro pasa Sabd nahIM hOM ik tumalaaogaao M sao batakr mauMh idKa saktI hU^M. hmaaro kMgana iKsak gayao, hmaara rMga fIka pD, gayaa, hmaaro ]raoja Z,Ilao hao gayao, maOM Acaot hao jaatI hU^ M. haya maOM DravanaI AaMKaoMvaalao ga$D, pr savaar vaoMkTma pBau ko pICo gayaI qaI. 3682. 3458p`Bau ko pasa jaakr ]naka snaoh panao vaalaI saKIgana haya maoro pasa Sabd nahIM hOM ik 

tumalaaogaao M sao ApnaI vaodnaa batakr raht kI saaMsa laUM. Agar AakYa-k rajaIva nayana QaU t-p`Bau yahaM kBaI idK jaayaoM tao kOsao maOM ]tavalaI haokr ]nasao Apnaa Kaoyaa huAa kMgana evaMvadna ka maaohk rMga p`aPt kr sakUMgaI 3683. 3459gaaorI saKI yah samaya hO ijasaka AMt haota hO maora AMt nahIM haota. p`tIxaa krao AaOr doKao. hmanao iktnao ]phasa saho hOM laijjat haonao sao @yaa laaBa jaba tk ptIxaa krnaI haogaI maOM k$MgaI prMtu Syaama vadna AaBaamaya kRYNa p`Bau sao Apnaa kMgana evaM toja vaapsa laUMgaI jaao [sao caura lao gayao hO M. 3684. 3460 saKI baagaaoM evaM mahlaaoM sao iGaro dixaNa 

kuL,ndO ko piScama trf isqat ivasmayakarI nat-k maaya@kU<ana p`Bau rhto hOM. yauw maoMisawhst cak` calaanao vaalao pBau naacato ga$D, pr calao gayao. maOMnao pICa kI, maoro kMgana igar gayao  , AaOr maora )dya evaM Anya sabaaoM nao maora %yaaga kr idyaa. kMgana vaalaI saiKyaaoM kosaamanao maOM laijjat KD,I hU   ^M. Aba maO @yaa gaMvaa hI saktI hU^M 3685. 3461saKI jaOsao dIpk pr ptMga kUd pD,to hOM ]saI trh pBau ka toja BaI AakYa-k hO.AnaMt yaugaaoM sao mahana ?iYagana nao p`Bau kao samaJanao ka p`yaasa ikyaa prMtu Asafla rho.@yaa hmalaaoga p`qama hOM jaao cak`QaarI p`Bau kao Apnao baIca doKnao ko ilayao ]%sauk hue 

bataAao, @yaa tuma zIk baaola rhI qaI 3686. 3462

!

!

!

! !

?

!

?

!

!

AazvaaM Satk ka dUsara dSak : 8.02 : na=\ gaL\vairvaLO

saKI sao naayakI kI vaata-

.

.

.

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 459dvyapbaMQama 

Page 460: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 460/519

saKI tojaaomaya p`Bau SabdaoM sao vaNa-naatIt hOM evaM svaiga-kaoM ko ilayao BaI dula-Ba hOM. jaOsaa BaI hao, ]nhaoMnao maora rMga caura ilayaa evaM praga Baro ApnaI tulasaI sao mauJao vaMicat rKa. haya 

ApnaI iSakayat maOM iksasao saunaa}M vao ]pjaa}baagaaoM sao iGaro kuLndO maoM isqat hOM.3687. 3463fU la ko jaUD,ao vaalaI sajanaI maorI PyaarI saKI vao hmaoM CaoD,kr ibanaa izkanaa ko lauPt haogayao hOM. mala, hir, koSava, naarayaNa, EaImaaQava, gaaoivand vaOkuMz tqaa AnaokaoM naama maOMbaD,baD,atI rhtI hU^M. maOM @yaa k$M. yaVip ik Anaokao vaYa- baIt jaayaoMgaoM pr maOM p`it&a krtI hU^M ]naka dSa-na AvaSya k$MgaI. tumalaaoga yah samaJa saktI hao ik tumharo evaMhmaaro ek laxya nahIM hO. 3688. 3464baahr calao jaaAao.baahr jaaAao. hmaaro ip`ya maOnaa, taota, maoro kaoyala, evaM maoro maaor.]nhaoMnaomaorI kuSalata, sampda, )dya, tqaa Anya saBaI kuC ka kNa kNa caura ilayaa. vao saundr vaOkuMz, xaIrsaagar, evaM vaoMkTma pva-t pr rhto hOM. jaba tk hmaarI AMitma [-cCa hmaoM CaoD,nahIM dotI hO vao hmaaro pasa nahIM AayaoMgao. At: baahr jaaAao. 3689. 3465saKI svaiga-kaoM ko p`Bau AasaanaI sao dSa-na vaalao nahI hO M. Aap ek manamaaohk Caokra ko$p maoM Aayao evaM fOlakr Qara AakaSa Aaid kao AiQakar maoM kr ilayao.]nakI saundr 

tojaaomaya BaujaayaoM Sarart vaalaI hOM. hmanao ApnaI gairmaa tqaa laaja ]nako saamanao gaMvaa idyaa hO. Aba hma @yaa gaMvaayaoMgao 3690. 3466kMganavaalaI gaaorI PyaarI saKI maora )dya hmaoM CaoD,kr calaa gayaa AaOr kh gayaa Abasaotumhara nahIM . jaakr ]sanao p`Bau ko carNaaivaMd kao pkD, ilayaa jaao pva-t ko samaana vadna sao saUya- ko samaana cak` evaM caaMd ko samaana Qavala SaMK QaarNa ikyao Aayao. Aba maO M @yaa k$M . 3691. 3467AMtaid ko inama-la hjaar pdaoM ka yah dSak ku$gaur Sazgaaopna ko hOM ijanhaoMnao kRYNa ko

carNaarivaMd ko ilayao ApnaI saarI kamanaaAao M ka %yaaga kr idyaa. jaao [sao Bagavaana kRYNa ko saamanao gaayaoMgao vao inama-la haokr Qara pr saba kuC pajaayaoMgao. 3692. 3468::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 97. maaya@kU<ana yaa po$MkuLma yaa it$kuLndO1.sqaana : yah sqaana timalanaaDu ko AaLvaar it$nagarI ko pasa ko naaO it$pit maoM saoek hO tqaa tama`pNaI- ko ]<ar mao M Avaisqat hO. yah sqaana EaIvaOkuMzma sao 8 ik maI ]<ar 

pUva- maoM isqat hO.2.ivaga`h sva$p : maU laavar yahaM KD,  o maud`a maoM 'po$MkuLma' yaa 'kulandO' ko naama sao jaanao

!

!

!

!

!

.

.

' '

'

'

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 460dvyapbaMQama 

Page 461: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 461/519

jaato hOM.[sa sqaana kao it$kulandO tqaa po$kULma BaI khto hOM. ]%sava maU it- kao kulandOmaayaakU<ana khto hOM.Bagavaana kao yahaM vaoMkTvanana BaI khto hOM. Bagavaana ko saaqa 

EaIdovaI BaUdovaI evaM naIlaa dovaI dSa-na dotI hOM. tayar kulandOvallaI khI jaatI hO.po$kULma tIqa- hO evaM Aanandinalaya ivamaana hO.3.maihmaa : Bagavaana nao ek baailaka kao cauranao vaalao Asaur maayaa ko isar pr naaca kr ]saka naaSa ikyaa qaa [sailayao [nhoM caaor naaT\yama tqaa maayaa kU<ana BaI khto hOM.maayaa yaanaI Asaur evaM kU<ana yaanaI naR%ya. caUMik ga$D, jaI nao Bagavaana kao Asaur ka pICa krtohue SaIGata sao` yahaM laayaa qaa [sailayao ga$D, jaI pMK fOlaayao hue Avasqaa maoM dSa-na dotohOM.4.idvyadoSa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3685 Satk 8.02.04.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaao M rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.8.03.01 sao 8.03.11 pasaur 3693 sao 3703 yaa 3469 sao 3479SaMK cak`QaarI p`Bau Aap maoM samaaiht kmalainavaaisanaI laxmaI BaUdovaI evaM naiPpnaaya hOM.

dova evaM Asaur sava-~ AapkI pUjaa krko Aapsao AaEaya maaMgato hOM prMtu Aapkao samaJanaomaoM saxama nahIM hOM. 3693.3469ibanaa pavana vaod maM~aoM kao jaanao kovala tojaaomaya cak`vaalao p`Bau kI pUjaa krko hma laaogaaoM naotRYNaa kao kaTkr janma marNa bauZ,apa evaM raoga kI yaatnaa ka naaSa kr idyaa hO. p`BauhmaarI Sai> ko sa`aot hOM. 3694.3470haya kao[- BaI Aapka SaMK evaM cak` QaarNa kr nahIM Aata AaOr na tao kao[- Aapka  KD\ga evaM QanauYa ilayao Aapko pICo Aata hO. haya [Sa Qara pr hr idna hma AapkI 

pUjaa hotu Aapkao Kaojato hOM prMtu Aapkao pato nahIM. 3695.3471p`Bau Qara kao ek kaOr maoM inagala kr Aap baTp~ pr iSauSau kI trh saaoyao. Ba> ]sa maaOka kao doK rha hO ik Aapko pICo Aapka SaMK cak` laokr jaa sako.3696.3472p`Bau saundr kaolaur evaM puilaMgauDI maoM SaaMt Sayana kr rho hOM. yahaM iksa karNa Aap [tnaI gahrI inada maoM hOM . @yaa Aap laMka ko yauw sao yaa QartI pr laMbaI ClaaMga lagaanao sao[tnaa qak gayao hOM . 3697.3473

AazvaaM Satk ka tIsara dSak : 8.03 : A=\gauima=\gauma\ 

!

!

!

i it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 461dvyapbaMQama 

Page 462: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 462/519

dovaaoM ko p`Bau hanao ko karNa Aap ]nakI EawaMjaila svaIkar krto hOM. Aap saundr SaMK cak`QaarNa krto hOM. doKao Aap saRiYT ko AMQakar kao dUr krto hOM.Aap Aakr hmaaro )dya kao Apnao maiNa vaNa- sao p`kaiSat kroMgao. 3698.3474

spYT ivacaar vaalao mauinagana kovala iknaara doK sakto hOM. mahana svaiga-k gana kovala KD,a haokr pUjaa krto hOM. saagar maqanao vaalao p`Bau kI pUrI p`Saist hmalaaoga kOsao gaa sakto hO M .

ivanatI hO, bataAao. 3702.3478}Mcao mahla vaalao ku$gaur nagar ko SaDgaaopna ko saundr hjaar pd sao ilayaa gayaa yah dSak }Mcao maukuT vaalao p`Bau kI p`Saist gaata hO jaao janma kI yaatnaa sao maui> idlaato hOM. jaao [saoyaad kr laoMgao vao punaja-nma sao mau> hao jaayaoMgao. 3703.3479::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 98. it$puilaMgauDI 1.sqaana : yah sqaana timalanaaDu ko AaLvaar it$nagarI ko pasa naaO it$pit maoM sao ek hO

tqaa tama`pNaI- ko ]<ar maoM hO tqaa vargauNamaMgaO idvya doSa sao 2 ik maI tqaa EaIvaOkuMzma sao 3 ik maI pr Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : po$maala kao yahaM 'kOisanaI baMdna' yaa 'BaUima palaar' BaI khto hOM. maU laavar BaujaMga Sayana maud`a maoM pUvaa-iBamauK hO M tqaa EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa dSa-na doto hOM. tayar maalaarmagala naaiccayaar yaa pUmagala naaiccayaar khto hOM. va$Na tIqa- hO tqaa ivamaana kaovaodsar khto hOM. ba*maaND puraNa tqaa skMd puraNa yahaM ka sqala puraNa hO.3.maihmaa : naaO it$pit maoM Bagavaana dao sqaana pr Sayana maud`a maoM doKo gayao hOM ijasamaoM sao ek yah sqaana hO tqaa dUsara it$@kaolaUr hO. yahaM Bagavaana ko daonaaoM carNaarivaMd 'it$vaaDI' ka dSa-

laxmaI kao Apnao vaxsqala pr QaarNa ikyao hue p`Bau pirSarma maoM rhto hO M. yaa~I Aato hOM evaMjaato hO M prMtu haya kao[- khta nahIM 'ek Ba> p`tIxaa maoM hO ik ek kaOr Kakr iSaSau kI trh saaoyao p`Bau ko jaaganao pr Aapko SaMK cak` kao laokr vah Aapko pICo jaayao.3699.3475cakQaarI pBau Aapnao saat pva-t, saat saagar, evaM saat laaok kao ek hI pga maoM laaMGa 

idyaa. kba Aap hmakao Apnao carNaarivaMd kI saovaa kr AanaMd manaanao ka Avasar p`dana kroMgao 3700.3476snaoh ko p`vaah maoM hma khto hOM 'maUla pBau, kala, maiNavaNa- vaalao, maoro it$mala ' hmaaro pBau kogaaOrva kao kaOna samaJa sakta hO . na tao ba`*maa, na iSava, na dovagana. baat krnao sao @yaa laaBa.3701.3477

!

!

?

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 462

Page 463: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 463/519

na mau#ya War sao zIk sao nahIM haota hO.At: pirk`maa ko k`ma maoM ek CaoTo drvaajao saoit$vaaDI dSa-na imalata hO. naaiBakmala sao inaklao ba`*maa AaidSaoYa evaM po$maala ek hI paYaaNa KMD sao bahut hI AlaaOikk saaOMdya- sva$p maoM banao hOM.Bagavaana EaIdovaI ko saaqa ivaraja rho qao tba BaUdovaI kuipt haokr patala laaok calaI gayaIM.saarI pRqvaI pr ]dasaI Ca gayaI evaM laaoga ~aih maama krnao lagao. Bagavaana BaUdovaI kao Kaojatopatala laaok maoM phuMcao tqaa BaUdovaI kao yah ivaSvaasa idlaayaa ik ]naka mah%va sao EaIdovaI saokma nahIM hO. pRqvaI kI rxaa krnao ko karNa Bagavaana kao BaUima palaar khto hOM.yahaM [nd` kao ba`*mah%yaa ko pap sao maui> imalaI qaI. raxasayaaoina sao mau> haokr ek vaOidk 

ba`a*maNa ya& Samaa- nao Apnaa maUla $va$p [saI sqaana pr puna: p`aPt ikyaa qaa. vaiSaYz jaI kopu~aoM nao ApSabd khnao ko karNa ya& Samaa- kao p`ot bananao ka Saap do idyaa qaa. [nd` ek baar ihmaalaya maoM Ba`maNa kr rho qao.vahaM ek saundr maRga evaM maRgaI saaqa maoM GaUmato idKo. [nd` naomaRga ka iSakar kr idyaa. caUMik maRga evaM maRgaI ?iYa tqaa ?iYap%naI qao [nd` kao ba`*ma h%yaa ka pap laga gayaa. yahaM Aakr [nd` nao pap ko pa`yaiScat maoM ya& ikyaa. p`ot ko sva$p maoMya&Samaa- nao ya& maoM ivaGna Dalaa. Bagavaana nao Apnao gada sao p`ot ka AMt kr idyaa ijasasao ya& Samaa- kao p`ot yaaoina sao CuTkara imalaI.

4.idvyap`baMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3697 , Satk 8.03.05 3792 sao3802 tk Satk 9.02.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 99. pirSarma yaa it$vanapirSarna 1.sqaana : yah sqaana korla maoM Avaisqat hO. [sao it$ptISarma BaI khto hOM tqaa naagarkao[la it$naolavaolaI pqa pr naagarkao[la sao krIba 4 ik maI dU r baayaoM mauD,nao pr AaQaoik maI kI dUrI pr yah sqaana Avaisqat hO.

2.ivaga`h sva$p : 9 fIT kI }McaI p`itmaa maUlaavar baOzo maud`a maoM pUvaa-iBamauK hOM tqaa catuBau-jaI hOM.}pr ko dao haqa maoM SaMK cak` hOM. naIcao ka dayaaM haqa ABaya maud`a mao hO tqaa baayaaMGauTnao pr iTka huAa hO. po$maala kao it$kurlaPpna yaa it$vaLmaarbana khto hOM. p`itmaa ka inamaa-Na kaDu Sak-ra yaaoga sao ikyaa gayaa hO. ga`onaa[T caUnaa Sak-ra sarsaaoM Aaid kosaimmaEaNa sao p`itmaa banaI hOM [saIilayao [naka kBaI jala Aaid d`vya pdaqa- sao AiBaYaok nahIMikyaa jaata. Bagavaana ko gaBa-gaRh maoM ]nako saaqa saPt?iYa ivarajamaana hOM. kmalavallaI 

tayar hOM prMtu [nakI pRqak sainnaiQa nahIM hO. laxmaI tIqa- ka naama hO tqaa ivamaana kao[nd`klyaaNa khto hOM. yahaM ka sqala vaRxa naIma hO. rama ko saaqa saIta tqaa laxmaNa 

, ,

,

,

, ,,

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 463

Page 464: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 464/519

ivaBaIYaNa AaMjanaoya kulaSaoKr AaLvaar ivaYvaksaona naTraja evaM nammaaLvaar kI pRqak sainnaiQayaaM hO M.3.maihmaa : timala maoM GaaoD,a kao 'pir' khto hOM AaOr kulaSaoKr AaLvaar ka Kaoyaa huAa GaaoD,a yahaM payaa gayaa qaa [saIilayao yah pirSarma ko naama sao BaI jaanaa jaata hO.Bagavaana ka narisaMh sva$p doKkr laxmaI Dr gayaI qaIM. p`*laad kI p`aqa-naa pr Aapnao saamaanya sva$p saolaxmaI kao yahaM SaaMt ikyaa.saPt?iYayaaoM nao ek baar Bagavaana ko dSa-na ko ilayao yahaM tpsyaa kI. phlao ]nhoM iSavajaI ka dSa-na imalaa prMtu vao saMtuYT na hue AaOr ApnaI tpsyaa banaayao rKI. t%pScaat\ Bagavaana nao

dSa-na idyaa AaOr [saIilayao Bagavaana ko gaBa-gaRh maoM saPt?iYayaaoM ka BaI dSa-na imalata hO.nammaaLvaar kI maa^M ]dyamaMgaO ka yah janmasqala hO AaOr nammaaLvaar ka BaI janma ]nakI maa^M nao[saI sqaana pr idyaa qaa.nammaaLvaar ko ipta karI ku$gaur ko qao AaOr dMpit naoit$@ku$MgauDI ko 'naMbaI po$maala' sao p`aqa-naa kr nammaaLvaar kao pu~ ko $p maoM p`aPt ikyaa qaa.maMidr sao baahr yah sqaana hO jahaM nammaaLvaar ek sarkto hue iSaSau ko $p maoM dSa-na dotohOM.Bagavaana nao svayaM dSa-na dokr kulaSaoKr AaLvaar kao timala Aaid maasa yaanaI AaYaaZ, 15

jaulaa[- sao 15 Agast ko baIca pD,nao vaalao svaatI naxa~ maoM Apnao saaqa Apnao idvyalaaok prmapd maoM lao gayao qao. p`%yaok vaYa- yahaM ka yah ek ivaSaoYa ]%sava hO.

, , , , ,

4.idvyap`baMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3699 Satk 8.03.07.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.8.04.01 sao 8.04.11 pasaur 3704 sao 3714 yaa 3480 sao 3490

ma<a bahato pva-t kI trh haqaI lauZ,k gayaa. icapka huAa mahavat maara gayaa evaM ]%sava komallayaaowa Qvast hao gayao. }McaI dIGaa- vaalao Bayaga`st rajaagana pICo mauD,kr Baaga gayao. kMsa ka isar kucala idyaa gayaa. it$ccaoMgaunaur ko p`Bau gaaopikSaaor ivajayaI hue. 3704.3480it$ccaoMgaunaur hmaara ip`ya laxya hO jahaM AmaRt maya jala vaalaI it$iccaT/ a$ maoM maCilayaaM p`sanna haokr Aaid p`Bau kao Gaor kr naacatI hOM. Aap ivaSva kao banaanao, palanao, evaM saMhar ko ilayaoivaiBanna $p QaarNa krto hOM. hmaaro AmaRt evaM naaqa Aapkao CaoD,kr Anya kaOna hmaara 

AaEaya hao sakta hO 3705.3481hmaaro SaaSvat p`Bau Aayao AaOr pRqvaI tqaa AakaSa kao maapa. hmaaro pUva- ko kma- ka 

, ,

AazvaaM Satk ka caaOqaa dSak : 8.04 : vaak-Da A$iva 

!

?

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 464

Page 465: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 465/519

maUlaaocCodna kr Aap hma pr Saasana krto hOM. Aap it$iccaT/ a$ ko iknaaro dixaNa koAaBaUYaNa it$ccaoMgaunaur maoM isqat hOM. Aapko carNaarivaMd kao CaoD,kr dUsara AaEaya hma saaoca hI nahIM sakto. 3706.3482Aap vaamana kI trh Aayao Aapka sva$p fOlaa evaM Qara kao Z,k ilayaa. hmaaro maiNavaNa-saa saundr p`Bau nao saagar maMqana BaI ikyaa. it$ccaoMgaunaur maoM Aap KD,o hOM jahaM naairyala, Aroka,evaM kolaa ko poD pMi>baw AakaSa kI SaaoBaa baZ,ato hOM. Aapka carNaarivaMd hI hmaara AaEaya hO. 3707.3483jaao savao-savaa- hOM ]naka AaEaya Aapsao iBanna nahIM hO. yah saca hO prMtu maora mana ekmaa~ 

Aapkao hI Kaojata hO.}Mcao iklaaoM sao iGaro it$ccaoMgaunaur maoM Aapka inavaasa hI hmaara AaEaya hO jahaM vaOidk ya& ka QauMAa AakaSa mao baadla kI trh Cayao rhto hOM. 3708.3484}Mcao iklaaoM sao iGaro it$ccaoMgaunaur maoM hmao M Apnao )dya ka AaEaya imala gayaa hO. yahaM Aap iSava evaM ba`*maa tqaa tIna hjaar Ba>aoM baIca isqat hOM.Aap svaiga-kaoM evaM saMtaoM ko maata ipta hOM. Aap gahro saagar maoM Apnao svaBaava sao AnaiBa& Sayana krto hO M. 3709.3485kmala jaOsao haqa carNa AaMK naaiBa vaxasqala, maUgaa vat haoMz, pavana laala maukuT, tqaa laala vas~avarNa vaalao AakYa-k p`Bau kao hma it$ccao Mgaunaur maoM KD, a doKto hOM. paMca As~ao M sao yau> 

Aapka tojaaomaya sva$p hmaaro )dya maoM Cayao hue hO. 3710.3486svaiga-kaoM evaM saMtao sao pUijat hmaaro ica<a ko p`Bau it$ccaoMgaunaur maoM rhto hOM. Aap Ba>aoM koAaEaya hOM. Aap AsauraoM ko saMhark hOM. AapkI kOsao p`Saist gaayao M hmaoM nahIM pta. Aap tInaaoM laaok ko saRiYTkta- saMrxak evaM saMhark hOM. 3711.3487saba kuC p`Bau hOM, svayaM hI [nd` ba`*maa tqaa iSava BaI hOM.Aap saaro ivaSva maoM vyaaPt hOM tqaa svayaMhI yao saba hOM. Aap it$ccaoMgaunaur mao M rhto hOM.sa)dya mahanajana, ivaWana, klaaivad, tqaa Ba>gana ko pasa AapkI gaaqaa gaanao ko ilayao Sabd nahIM hOM. 3712.3488

icarMtna p`Bau saba kuC banakr sabaao M pr k$Naa krto hOM. jaao svayaM iSava evaM ba`*maa hO M hmanaoAapkao pa ilayaa hO. it$iccaT/ a$ ko iknaaro tIna hjaar vaOidk ?iYayaaoM evaM }McaI maoQaa koBa>aoM kao p`orNaa p`dana krto Aap it$ccaoMgaunaur maoM isqat hOM. 3713.3489pRqvaI kao inagalanao vaalao dUQa maQau Sa@kr evaM rsa jaOsao ip`ya naaiBakmala vaalao p`Bau kI p`Saist maoM ku$gaur Sazgaaopna ko hjaar pdaoM ko [sa dSak ka jaao paz kr sako Mgao vao yahaM ko naaTk ka AMt kr svaga- p`aPt kroMgao. 3714.3490::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 100. it$ccaoMgaunaur 

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 465

Page 466: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 466/519

1.sqaana : yah sqaana korla maoM it$AnaMtpurma evaM [naa-kulama ko baIca Avaisqat hO.vaastva mao yah sqaana it$ica<aar ko naama sao jaanaa jaata hO jaao caoMgaunaur sao 1 ik maI pr mannaar raoD pr hO. caoMganaU r sao it$vallaa pqa pr calanao pr Sahr sao par krto hI ek rolavao ]pirpula par krnao ko baad baayaoM vaalaI raoD maoM 1 ik maI pr maMidr Avaisqat hO. yahaM sao paMca Anya idvyadoSa ko po$maala ka saugamata sao dSa-na ikyaa jaa sakta hO. yao idvyadoSa hOM : 1.it$pullaIyaUr 7 ik maI piScama . 2. it$vallaa 16 ik maI ]<ar. 3.it$vanvaMDUr 15 ik maI ]<ar piScama. 4. it$kiD<anama jaao ik it$vallaa sao 7 ik maI ]<ar pUva- maoM isqat hO.5. it$vaarnaivalaO yaa ArnamaUlaa 10 ik maI pUva- .

2.ivaga`h sva$p : yahaM gaaola AakRit ko gaBa-gaRh maoM maUlaavar piScamaaiBamauK KD,o maud`a maoM hOM.Bagavaana baayaoM haqa maoM cak` tqaa dayaoM maoM SaMK QaarNa ikyao hue hO. po$maala kao [myaavarPpna tqaa tayar kao saoMganamaalavallaI khto hOM. ivamaana jagajyaaoit tqaa tIqa- ica<ara$ kha jaata hO.3. maihmaa : yahaM ko Bagavaana Qama-raja yauiQaYzr ko AaraQya dova maanao jaato hO M.khto hOMyauiQaYzr nao d`aoNaacaaya- sao imaqyaaBaaYaNa ko ApraQa sao mau> haonao ko ilayao yahaM tpsyaa kI qaI. kha jaata hO ik paMDva A&atbaasa maoM korla maoM hI Apnaa samaya ivatayao qao [saIilayao

[sa xao~ maoM paMDva sao jauD,o hue k[- sqala payao jaato hOM.4.idvyap`baMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3704 sao 3714 Satk 8.04.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.8.05.01 sao 8.05.11 pasaur 3715 sao 3725 yaa 3491 sao 3501vaamana, hmaaro p`oma Aapka sva$p ek SaItla saraovar hO. Aapko AaMK, haqa, tqaa carNa 

p`sfuiTt kmala hOM. Aapka idvya haoMz ]nako kila kI trh hOM. Aapko AMga Syaama p<aokI trh hOM. maugQakarI nat-k @yaa Aap ek idna dSa-na donao nahIM Aayao Mgao 3715.3491laD,KD, ato kdmaaoM sao laijjat haokr hma Qara pr GaUmato hO M.saUKo haoMz evaM saUKI AaMsaU sao caaraotrf pukarto hue hma doKto hOM. haya @yaa Aap ek idna Apnao Syaama sva$p evaM nayao pva-t saa camakto koSa tqaa ]sako iSaKr pr ]idt kalaa saUya- ko saaqa dSa-na donao nahIM AayaoMgao3716.3492tojaaomaya jaUD,a vaalao p`Bau, saugaMiQat maalaa vaalao p`Bau, maoGavaNa- ko p`Bau Aapkao pukarto hue maOM]dasa haokr raota hU^M .haya saundr kNa-fUla, maUMgaavat haoMz, caar BaujaaAaoM evaM ptlaI kmar 

,

AazvaaM Satk ka pacavaaM dSak : 8.05 : maaya@kU<aa 

!

! ?

!

?

!

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 466

Page 467: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 467/519

ko saaqa maO M Aapkao nahIM doK pata. 3717.3493P`aBau Aapka maUMgaavat haoz, naUtna AaosakNa isa> kmala jaOsaI AaMK, evaM tojaaomaya sva$p hmaaro )dya maMo Gar kr gayaa hO. mMaOM nahIM jaanata kOsao yah huAa. xaIr saagar mao M Aapkao Sayana krto eosao doKta hU^M jaOsao Syaamala maoGa baf- kI caaoTI vaalaa pva-t pr ivarajamaana hao.3718.3494Syaama maoGa saa p`Bau haya Aapnao gaaola pRqvaI evaM jala kao inagala ilayaa. Aapko idvya AaBaapUNa- carNa ka vaNa-na hma nahIM kr sakto. yao dao yauvaa saU ya- kI trh hmaaro )dyaakaSa maoMcamak rho hOM.kOsao Aba duYkma- ka AMQakar hmaaro pasa fTk sakta hO 3719.3495

hmaarI AaMKao M kI trh Pyaaro hmaaro kRYNa ivaSva ko naaqa, maoro naaqa, maoGa Syaama p`Bau, pa~ nat-k hmaaro p`Bau, Aapkao hma pukar rho hOM. Aap AakaSa sao Aa[-yao yaa Qara sao Aa[-yao yaa saagar saoyaa khIM sao Aa[-yao prMtu Aa[-yao AvaSya evaM Apnao carNaarivaMd ka dSa-na kra[-yao.3720.3496maoro pasa Aa[-yao yaa hmao M Apnao pasa baulaa[-yao ijasasao ik hmaoM Aapko Qara kao maapnao vaalaocarNaarivaMd kI saovaa ka Avasar imalao. Aap ka sva$p AnaMt AaBaayau> kalao saUya- kI trh hO ijasapr laala kmala saI AaMKoM hao Mz haqa evaM carNa camak rho hOM. 3721.3497

jabakBaI BaI hma Syaama maoGa kao eki~t doKto hOM hmaara )dya d`ivat haokr khta hOM 'hmaaroSyaama p`Bau kI trh idKta hO.' evaM hr idna maO M marta hU^M . ho pBau Aapnao paMca naok janaaoMko ilayao saaO duYTaoM ko iva$w yauw maoM rqa calaayaa. Aba Aa[-yao. @yaa yah ]icat hO3722.3498 hU^ Mraokr maOM yaatnaa maoM pukarta hU^M . p`dIPt cak`vaalao pBau, ga$D, Qvaja vaalao p`Bau haya saca maoM AapkI @yaa maMSaa hO @yaa Aap saundr baagaaoM ko maqaura maoM nahIM p`kT hue tqaa ivaSva kaoyaatnaa sao maui> nahIM idlaa[- 3723.3499

mahana Baart yauw laD,nao vaalao p`Bau Aap hI Qara, jala, Aigna, AakaSa, vaayau, evaM saba kuC hOM.tajaa dUQa maoM ma@Kna kI trh Aap AdRSyamaana hOM. haya khaM Aapka dSa-na imalaogaa 3724.3500ku$gaur SaDgaaopna ko sarsa hjaar pd sao ilayaa gayaa yah dSak p`Bau sao pU Cta hO 'maRdu tulasaI kI maalaa vaalao pBau Aapka dSa-na khaM imalaogaa ' jaao [sao gaa sako MgaoM, vao Aba yahIM rat idna,AanaMd ivaBaaor rhoMgao. 3725.3501

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

!

!

?

!

!

?

! !

?

?

!

! ?

! ?

AazvaaM Satk ka Cza dSak : 8.06 : eillayauma\ 

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 467

Page 468: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 468/519

8.06.01 sao 8.06.11 pasaur 3726 sao 3736 yaa 3502 sao 3512p`sfuiTt tulasaI fUla kI maalaa vaalao p`Bau saaOBaagyaSaalaI janaaoM ko saaqa it$@kiD<aanama maoMrhto hOM. p`sannata sao idna rat pUjaa krnao pr Aap k$Naa evaM Anya saba kuC doto hOM.3726.3502hmaaro ivacaar kao jaaoD,kr p`Bau nao yaatnaa ka AMt kr idyaa. Aap SaItla saugaMiQat it$@kiD<aanama maoM rhto hOM.Aapnao tba baaNaaoM kI vaYaa- kI AaOr hmalaaogaaoM nao raxasaaoM ka AMt ikyaa. 3727.3503p`Bau ek qao, ifr dao hue, ifr tIna hue, evaM sabaaoM maoM imaiEat hao gayao, tqaa snaoh sao hmaaro )dya 

maoM Aa gayao. kmalainavaaisanaI laxmaI kao Apnao vaxasqala pr QaarNa kr ivasmayakarI p`Bauit$@kiD<aanama maoM rhto hOM. 3728.3504hmaaro duYT kmaao-M ka xaya krto hue maugQakarI p`Bau nao hmaaro )dya kao Apnaa SaItla Aavaasa banaa ilayaa hO. saugaMiQat baagaaoM sao iGaro tojaaomaya dovaganaaoM ko baIca Aap it$@kiD<aanama maoMrhto hOM. 3729.3505p`Bau jaao naOsaiga-k it$@kiD<aanama mao M rhto hOM ]nhaoMnao hmaaro )dya kao maMidr banaa ilayaa hO.ivasmayakarI pa~ nat-k p`Bau Aap saBaI maMidr ko dovaaoM sao pUjao jaato hOM. 3730.3506

laIlaamaya maQasaUdna p`Bau nao hmaarI yaatnaa ka AMt kr idyaa. Aap it$@kiD<aanama maoM rhtohOM.doKao  , AapkI pUjaa sao hmaarI saarI yaatnaaAaoM ka AMt hao jaayaogaa. 3731 .3507Qara AakaSa evaM sabakuC kao maapnao vaalao gaaoivand ko carNaarivaMd dovaaoM evaM ma%yaao- M saoit$@kiD<aanama maoM pUjao jaato hOM. Aapkao Apnao )dya maoM sqaaipt kr yaatnaaAaoM ka AMt krao. 3732.3508p`Bau ko AnaokaoM nagaraoM maoM Aaramagaah hOM : AakaSa mao M, Qara pr, tqaa saagar maoM.tba BaI Aapnaohmaaro AQama )dya tqaa it$@kiD<aanama kao Apnaa Aavaasa caunaa hO. 3733 .3509

AnaokaoM saundr AaramagaahaoM maoM rhnao vaalao p`Bau gaaopkula tqaa SaaSvataoM ko p`mauK hO. Aap dovaaoM kI saMgait maoM it$@kiD<aanama maoM rhto hOM. @yaa AaScaya- hO haya 3734.3510AaScaya-maya dova naarayaNa hir hmaaro )dya ko vaamana p`Bau hO M. vaOidk ?caaAaoM ko paz kI Aavaaja it$@kiD<aanama maoM klp vaRxaaoM ko baagaao M maoM gaU  MjatI hO. 3735.3511}Mcao dIvaaraoM vaalao ku$gaur ko SaDgaaopna ko hjaar pd sao ilayaa gayaa yah dUQa evaM maQau jaOsaa maRdu dsak it$@kiD<aanama ko it$mala kI p`Saist hO tqaa yah }Mcao vaOkuMz p`dana krta hO. AaScaya- 3736.3512:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

!

!

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 468

Page 469: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 469/519

idvyadoSa 101. it$@kiD<aanama yaa it$GaiD<aanama 1.sqaana : yah sqaana korla maoM caoMganacaorI sao 4 ik maI pUrba maoM it$vallaa kao+ayama raoD pr Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : yahaM maUlaavar pUvaa-iBamauK KD,o maud`a mao M hOM. Aapkao Ad\Baut naarayaNa yaa AmaRt naarayaNa tqaa tayar kao kp-gaavallaI khto hOM. tIqa- kao BaUima ko naama sao tqaa ivamaana puNyakaoiT kha jaata hO.3. maihmaa : yahaM ko Bagavaana paMca paMDvaaoM maoM sao ek Baa[- sahdova ko AaraQya dova maanao jaatohOM. maUlaavar ko Aitir> gaBa-gaRh maoM dixaNaamaUit- tqaa narisaMh Bagavaana kI BaI maUit- hO jaao

mau#ya War sao nahIM idKto hOM bailk dIvaar maoM banao ek iCd` sao dSa-na doto hOM jabaik maUlaavar ka mau#ya War sao hI dSa-na ikyaa jaata hO. khto hOM ek saovak nao maMidr Kaolanao maoM ivalaMba kr Ba>aoM kao samaya pr dSa-na sao vaMicat krta qaa. Bagavaana nao ]sao Saap dokr p%qar banaa idyaa qaa jaao Aaja BaI p`vaoSa War pr KDa, hO.saUya- vaMSa ko rajaa $@maaMgad nao Apnao saaro ekadSaI ka fla dovaaoM kao dana yahIM ikyaa qaa ijasako karNa ek GaD,  I maoM dovataAaoM kao Kaoyaa huAa laaok p`aPt huAa qaa. caU   ^Mik saarI GaTnaa ek GaD,I ko AMtrala maoM GaTI [sailayao [sa sqaana kao it$GaiD<aanama khto hOM. rajaa 

nao ekbaar naard jaI kao saundr fUla kI maalaa sao sammaana ikyaa qaa. [nd` nao jaba ]sa maalaa kofUla kao doKa tao ]sao rajaa ko ]Vana sao fUla maMgaanao kI [-cCa hu[-. [nd` nao dovaaoM kao Baojakr fUla kI caaorI kra[-. fUlaao M kI caaorI haoto do K rajaa nao ]Vana kI rKvaalaI kD,I kr dI.Apnao dOvaI bala ko karNa dovagana fUlaaoM kI caaorI krto hue dRSyamaana nahIM haoto qao.rxakgaNa fUla kI caaorI na raok sako. sadI- kI ek rat maoM rxakgana baOgana tqaa kndmaUla kopaOQaaoM kao jalaakr Aaga ka laaBa lao rho qao. ]sako QauMAa sao fUla caurato dovaaoM kI dOivak Sai> samaaPt hao gayaI evaM vao pkD,o gayao. rajaa nao jaba xamaa krto hue ]nho M jaanao kao kha 

tba vao AdRSya BaI nahIM hao sakto qao. ]saI samaya ekadSaI va`t ikyao ek maihlaa AayaI AaOr ]sako dSa-na sao dovaaoM kI Sai> vaapsa AagayaI tqaa vao AdRSya hao gayao. rajaa ekadSaI komaha%mya sao bahut p`Baaivat hue tqaa ]sako baad inayaimat $p sao ekadSaI va`t ka palana krnao lagao.rajaa paMDu ka yahaM dohavasaana huAa qaa. ]nakI p%naI maad`I BaI saaqa maoM satI hao gayaI qaI.[sa yaadgaar ko ilayao ki<akO maasa yaanaI 15 navaMbar sao 15 idsaMbar ko baIca yahaM tola saoBaIgaaokr kolaa ko p<aaoM kao rMqaI ko $p maoM sajaato hOM tqaa GaI ko saaqa ]sao jalaato hOM. saaqa maoMnagaaD,o pr Saaok p`kT krnao vaalaa 'caDI@kaoTU' Qauna BaI bajaayaa jaata hO.

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 469

Page 470: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 470/519

4.idvyap`baMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3726 sao 3736 Satk 8.06.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.8.07.01 sao 8.07.11 pasaur 3737 sao 3747 yaa 3513 sao 3523]tavalaa haokr AnaokaoM idna hmanao pUjaa kI evaM pukara tqaa p`aqa-naa kI ik hmaarI Aavaaja saunakr Apnao carNaarivaMd sao jaaoD, ilayaa jaaya. Aha saundr vaamana nao hmaoM doK ilayaa evaMhmaaro )dya maoM caaorI sao Gausakr hmaoM Apnaa banaa ilayaa. 3737.3513

saba samaya KD,o haokr [sa AQama kao doKto hue Aapnao paMcaaoM naIca ka naaSa kr idyaa jaaohmaaro )dya pr AiQakar ikyao hue qao.Aapdaga`st haqaI pr k$Naa krnao vaalao p`Bau saoAiQak k$Naa AaOr @yaa caaihe. 3738.3514tIna laaok sao jyaada kImat vaalao hmaaro BaItr rhkr Aapnao AMQakar kao dUr ikyaa.iktnaa AaScaya-pUNa- hO yah [sasao AiQak k$Naa AaOr @yaa caaihe 3739.3515maoro p`Bau gaaopala svaiga-kaoM maoM isaMh hOM. Aap ApnaI yaui>yaaoM sao Aba AaOr mauJao nahIMClaoMgao.saaro ivaSva maoM AapkI k$Naa camaktI hO. 3740.3516

tojaaomaya p`Bau saaro laaokao M sao p`SaMisat hOM. tojaaomaya maiNa pva-t kI trh Aap Aayao AaOr hmaaro)dya maoM KD,o hao gayao. @yaa Anya caIja ka Aba kao[- mah%va h O 3741.3517Agar hmaoM Aapnao iksaI maUlya kI vastu dI hO tao Aap Apnao kao iksao doMgao tojaaomaya maiNa pva-t kI trh, maUMgaavat haoMz ilayao, kmala jaOsaI CatI, AMga, AaMKoM evaM naaiBa ko saaqa Aap hmaaro BaItr KD,o hOM. 3742.3518Aap hmaaro saamanao naaiBakmala, maUMgaavat haoMz, mau>a saa Svaot daMt, tqaa tojaaomaya kuMDla phnao KD,  o hOM. Aap idvya toja ko hOM.Aha mauskurato hue hma Aapka AailaMgana ikyao haoto

Aap maoro )dya maoM rhto hOM. [sasao baD,I k$Naa hmanao nahIM do KI hO. 3743.3519ijasao Aap psaMd kr laoto hOM ]sasao ibanaa kao[- caIja badlao mao M caahto hue ]sapr Aap kRpa krto hOM. [sasao AiQak kRPaa hma nahIM jaanato. tInaaoM laaok kao svayaM maoM isqat krko Aap hmaaro CaoTo sao )dya maoM rhnao Aayao hOM. 3744.3520tInaaoM laaok samast p`aiNayaaoM evaM svaiga-kaoM kao QaarNa krnao vaalao p`Bau kBaI BaI ibanaa pirvat-na ko ek sva$p mao M isqat hOM. hma Aapkao sava-da ko ilayao Apnao )dya mao pato hOM.3745.3521gahro SaItla xaIr saagar maoM fnaQaarI naaga kI Sayyaa pr Sayana krnao vaalao pBau kao hmanao Apnao

, ,

AazvaaM Satk ka saatvaaM dSak : 8.07 : [$<auma\ivayandu

!

! ?

?

?

! !

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 470

Page 471: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 471/519

)dya kI gaufa maoM sqaaipt kr ilayaa hO. hma Aapka Qyaana krto kBaI nahIM }bao Mgao.3746.3522ku$gaur nagar ko SaDgaaopna ko hjaar pd sao ilayaa gayaa yah dSak fnaQaarI Sayyaa pr Sayana krnao vaalao p`Bau ka smarNa krato hue A$NaaBa nayana p`Bau kI kRpa sao punaj-anma ka xaya kr dogaa. 3747.3523

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.8.08.01 sao 8.08.11 pasaur 3748 sao 3758 yaa 3524 sao 3534

kao[- hmaaro saaqa laala baD,I AaM K, laala maU  Mgaavat haoMz, maaotI samaana Svaot daMt, evaM kana maoMjagamaga makrakRt kuMDla vaalaa KD,a hO. Syaama maoGa ko samaana vadna hO. tojaaomaya maukuT hO.caar BaujaaAaoM pr saundr QanauYa cak` SaMK evaM gada QaarNa ikyao hue hOM.3748.3524jaao p`Bau hmaaro )dya maoM hOM vahI SarIr pr tqaa ivaSva maoM evaM [sako baahr BaI hOM. sauK duK saoriht svaiga-kaoM ko dova saBaI pirBaaYaa sao pro hOM. naOsaiga-k &ana ko sva$p icarMtna Aanand ko gaaOrva vaalao Aap naUtna AaosakNa sao BaIMgao hue fUla ko samaana hOM.3749.3525naOsaiga-k &ana kI p`aiPt ko ilayao p`Bau kI kRpa kI AakaMxaa sao hmanao p`Bau kao Apnao )dya maoM

p`Bau kI maRdu kRpa sao rKa. Aapnao yah AaBaasa krayaa ik ikyaaSaIla SarIr, jaIvana, evaMsaMga`hNa saba vyaqa- hOM. tba pBau maoro hao gayao. 3750.3526p`Bau jaao maoro hue qao saba bastuAaoM evaM p`aiNayaaoM ko samaxa qao. Aaid karNa p`Bau nao Apnao kaobaaMT kr ba`*maa evaM iSava banaa idyaa. maQau, dUQa, gannao ko rsa kI trh maRdu p`Bau hmaaro caOtnya maoM,SarIr maoM, evaM jaIvana maoM KD,o hOM. maOMnao Aapkao samaJa ilayaa hO. 3751.3527icarMtna kao hmanao samaJa ilayaa hO. Aap ka svaBaava [tnaa saUxma hO ik Aap 'yah' evaM 'vah'hOM, nahIM kha jaa sakta, AaOr doKnaa tao dU r kI baat rhI.saUxma sao saUxma haonao pr jaba kuC 

jauD,a huAa nahIM rhta AaOr Aap AcCa baura saba sao }pr hO M tqaa saBaI &ana ko baahr hOM.3752.3528&ana kI piriQa ko baahr jaakr [ind`yaaoM kI saImaa kao taoD, dao. baar baar mahana evaM AMthIna sa<aa ka Qyaana krao. maaoh %yaagakr sauK duK kI saImaa sao baahr inakla jaaAao. yahI ek maa~ t%xaNa maui,> hO. 3753.3529tRYNaa %yaagakr jaanakarI ko saaqa Apnao kao KalaI kr dao.yahI saca maoM maui> hO tqaa svaga-ka AanaMd hO. yah nahIM jaananao vaalao qak kr pUCto hOM 'maui> @yaa hO? AanaMd @yaa hO ' vaokovala baar baar qakto rhoMgao. 3754.3530

AazvaaM Satk ka AazvaaM dSak : 8.08 : [$<auma\ivayandu

?

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 471

Page 472: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 472/519

saMbaMQaI jana caarao trf Gaor kr ica%kar kroMgao 'yao jaa rho hOM '. jaba tuma p`sqaana kraogao taopirvaar jana raoyaoMgao igaroMgao tqaa tumharo pOr pkD,o rhoMgao. maaoh CaoD,to hue ]nmaad kao parkr Agar tuma p`Bau kao Apnao )dya maoM rK sako tao yahI tumhaara p`SaM sanaIya kR%ya haogaa.3755.3531yah AcCa hO ik hma tba p`Bau sao imala jaayaoM prMtu yaad rKao ik [sako phlao tk ga$D,Qvaja vaalao p`Bau p`Bau hOM tqaa jaIva jaIva hO.yah jaananaa mauSikla nahIM hO ik yahaM eosao laaoga hOM jaaosvainaima-t svaga- maoM GaUmato rhto hOM. eosao yaaogaI Qara pr bahutayat maoM hOM, phlao hao cauko hOM  , tqaa Aagao BaI hao Mgao. 3756.3532

'hO M' evaM 'nahIM hOM' vaalao hmaaro p`Bau nao Apnao baaro maoM pU rI jaanakarI kra dI hO. hmaaro p`Bau hmaarosaaqa rhnao Aayao hOM AaOr ivakasa evaM h`asa ka naaSa kr idyaa hO : jaOsao ik caMd` GaTta baZ,ta hO, jaOsao ivaVa evaM AivaVa, jaOsao saUya- ka p`kaSa evaM Cayaa. 3757.3533ivaVa evaM AivaVa ka naaSa krnao vaalao p`Bau jaao ba`*maa [nd` evaM iSava hO M ]nhI p`Bau ka vardhst p`aPt SaDgaaopna ko hjaar gaItaoM ka yah dSak Syaama maiNa vaNa- vaalao p`Bau ka carNaaivaMd p`aPt krata hO. 3758.3534

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.8.09.01 sao 8.09.11 pasaur 3759 sao 3769 yaa 3535 sao 3545

maorI sajanaI hma @yaa kroM vah talaaoM vaalao ku+naa+u it$PpuilayaUr maoM maiNa pva-t kI trh  KD,  o p`Bau ko naama ko Aitir> AaOr iksaI ka naama nahIM laotI. ]naka vaxasqala, haoMz, AaMK,haqa, carNa, evaM vas~avarNa saBaI kmala ko gaucCo jaOsao hOM. 3759.3535maorI PyaarI sajanaI hma @yaa kroM vah maukuT, galao ka har, evaM p`dIPt AaBaUYaNaaoM kI p`SaMsaa 

gaatI hO 'mao$ ko ]jjavala saUya- evaM AakaSa ko taraoM kI trh' jaao punnaO baaga vaalaoit$PpuilayaU r ko p`Bau QaarNa krto hO M. 3760.3536idna rat KD,a haokr vah Qavala mahlaaoM vaalao it$PpuilayaU r ka gaaOrva gaatI hO : 'maanaao saagar jaOsao Aaga ko gaaolaao sao p`jvailat hao ]za hO ]saI trh hmaaro p`Bau AsauraoM ko ivanaaSa ko ilayaoidvya As~ QaarNa krto hOM.' 3761.3537ku+naa+u ko ]pjaa}KotaoM kI jaaota[- hla maoM jauto baOlaaoM sao haotI hO jahaM ko }Mcao baaga evaMpaOQao ivaSva kao inagalakr ifr sao banaanao vaalao svaiga-kao M ko p`Bau kI saMpda kI saMpnnata kop`tIk hOM.hmaarI saundr ikSaaorI iksaI sao kuC nahIM baaolakr maa~ p`Bau kI gaaqaa gaatI hO.

AazvaaM Satk ka naaOvaaM dSak : 8.09 : k$maaiNa@kmalaO

saKI vaata-! ?

! ?

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 472

Page 473: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 473/519

3762.3538gahnao evaM vas~ jaao yah phnaI hO, tqaa [sako mauKmaMDla kI p`sannata, pta nahIM khaM sao AatohOM. Aha yah klpnaatIt hO. it$PpuilayaUr ko tala maoM ek baD, a kmala p`sfuiTt hO AaOr yah ikSaaorI Apnao kao ivaSva ko p`Bau kI k$Naa maoM Dubaaoyao rhtI hO. 3763.3539[sa baat ka spYT p`maaNa hO ik yah kRSakaya ikSaaorI p`Bau ka kRpa pa~ bana gayaI hO.[sako haoMz ka laala rMga p`Bau kI kRpa sao ]%pnna it$PpuilayaUr ko Aroka fla kI laalaI hO.3764.3540kaomala p<ao vaalao pana kI lata Aroka fla ko vaRxa ka yahaM AailaMgana krtI hO.

it$PpuilayaU r maoM pko kdlaI fla ko SaItla saugaMQa sao naairyala fla ko p<ao puYT hao rhohOM.yahaM ko EaIsaMpnna kRYNa ko carNa sao yah ikSaaorI laaBaainvat hao gayaI hO. 3765.3541sajanaI hma kOsao tumalaaogaaoM kao samaJaayao M SaoYaSaayaI p`Bau ko PpuilayaU r ka SaItla Gar saMskRt ko ivaWanaaoM Wara dI gayaI AahUtI sao ]%pnna QauMAa ko baadla sao AacCaidt rhta hO. yah ikSaaorI sava-da [sa p`Bau ko naama kao baD,baD,ato rhtI hO. 3766.3542rat idna yah maoGa jaOsao Syaama p`Bau ka naama laotI hO jaao ]pjaa} KotaoM sao iGaro it$PpuilayaU r maoMrhto hOM jahaM GaiD,yaala ko tala laala kmala sao maanaao p`jvailat idKto hOM tqaa jahaM Anavart 

vaOidk paz ko gaana ka saMgaIt gaUMjato rhta hO. 3767.3543ifr kOsao [sa ikSaaorI ka vadna tulasaI ka saugaMQa ivaKortI hO inaiScat $p sao dixaNa ku+naa+u maoM p`kaSastMBa kI trh KD,o it$PpuilayaUr vaalao p`Bau ka yah ikSaaorI kRpa pa~ bana gayaI hO jaao saundr }Mcao AaBaUiYat mahlaao M ko samaUh sao sauSaaoiBat hO. 3768.3544tInaaMo laaok ko naaqa ko Ba>aoM ko Ba> SaDgaaopna ko saundr hjaar pdaoM ka yah dsak paz krnao vaalaaoM kao p`Bau kI saovaa maoM saMlagna jaIvana p`dana krogaa. 3769.3545:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

idvyadoSa 102. ku+naa+u it$PpuilayaUr 1.sqaana : yah sqaana korla maoM caoMgaunaur sao 7 ik maI piScama maoM caoMgaunaur mannaar raoD pr Avaisqat hO.2. ivaga`h sva$p : yahaM maUlaavar maayaaiPprana pUvaa-iBamauK KD,o mauda mao M hOM. tayar kaopurkaoDI naaiccayaar khto hOM. p`&a saarsa tIqa- hO tqaa ivamaana kao pu$Yaao<ama ivamaana khtohOM.3. maihmaa : yahaM Bagavaana paMca paMDvaaoM maoM sao ek Baa[- BaIma ko AaraQya dova maanao jaatohOM.saPt?iYayaaoM nao po$maala kI Aca-naa kr prt%va ko Aqa- kao samaJaa qaa. BaIma ko [YTdova 

!

! ?

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 473

Page 474: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 474/519

haonao ko karNa Baaojana kI maa~a kao p`Qaanata dI jaatI hO. yahaM Bagavaana kao 400 maap kocaavala sao Baat banaakr Baaoga lagaayaa jaata hO.rajaa iSabaI ko pu~ vaRYaQaarI Wara idyao gayao dana kao ek baar saPt?iYayaaoM nao AsvaIkar kr idyaa. rajaa ko xao~ mao M BaIYaNa Akala qaa AaOr tba eosao rajaa ko idyao gayao iBaxaa kao?iYayaaoM nao papmaya samaJaa qaa. kuipt haokr rajaa vaRYaQaarI nao ya& sao ek kR%yaa naarI kao]%pnna kr ?iYayaaoM ka AMt krnao kao kha. ?iYagaNa Bagavaana kI SarNa mao M Aayao.Bagavaana nao [nd` kao ]sa naarI ka AMt krnao kao kha. [nd` nao vyaaGa` ko sva$p maoM kR%yaa ka yahaM AMt ikyaa. 'pulaI' ka Aqa- hO baaGa [sailayao [sa sqaana kao it$PpuilayaUr kha gayaa.

it$vaayamaaoLI mao 'taoLI pasaur' ko naama sao tIna dSak eosao hOM ijasamaoM ek saKI ikSaaorI naaiyaka kI isqait kao icai~t krtI hO. yao dSak hOM 3286 sao 3296 3495 sao3505 3759 sao 37694.idvyap`baMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3759 sao 3769 Satk 8.09.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

8.10.01 sao 8.10.11 pasaur 3770 sao 3771 yaa 3546 sao 3556

kovala maoro saaocanao maa~ sao ik maOM p`Bau kI saovaa k$Mgaa hmaaro duYT kma- t%xaNa ibanaa iksaI ivaraoQa ko CaoD, kr calao gayao. Aba [sa pr Qyaana dao ik p`Bau ko Ba>aoM kI saovaa ko Aitir> tInaao laaok mao M kao[- AaOr ipya Qana haogaa @yaa 3770.3546tInaaoM laaok kI saMpda ka AanaMd evaM svaga- ka Aa%maanaMd kao imalaanao pr BaI @yaa yah maoGavaNa-p`Bau ko carNaarivaMd ko inasvaaqa- Ba>aoM kI saovaa kI tulanaa kr sakogaa jaao hmanao ABaI yahaM

payaa hO 3771.3547@yaa yah ]icat haogaa ik kmala samaana AaM KaoM vaalao saundr vaamana p`Bau ko carNaaoM sao jauD, jaa}MijanhaoMnao Apnao CaoTo sva$p ka ivastar kr pU rI p`qvaI pr AiQakar kr ilayaa qaa, jabaik p`Bau ko yaaogya Ba>gana, hmaaro naaqa, [sa Qara pr GaUma rho hao M 3772.3548maUMgaa samaana haoMz evaM A$NaaBa kmala ko samaana AaMK vaalao p`Bau nao pRqvaI kao inagalakr puna:banaayaa. AapkI gaaqaa gaata hU M evaM Apnao haqaaoM ko fUla sao AapkI k$Naa kI pU jaa krta 

hU^M . hmaaro )dya maoM Aapka sva$p ivarajamaana hO.Aba iksa vastu kI kmaI hO mauJao3773.3549

(1) (2)

(3)

?

?

?

?

,,

, ,

AazvaaM Satk ka dsavaaM dSak : 8.10 : naoDumaak-iDmaO

p`Bau ko Ba>ao M kI Bai> 

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 474

Page 475: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 475/519

Agar Aapko carNaaivaMd kI saovaa ka AanaMd imalaa haota yaa AapkI naOsaiga-k CTa kI baaZ,kao inaharnao ka AanaMd imalaa haota tao @yaa yao [sa AQama SarIr sao janma laokr baOzo hue Aapko naama ko ip`ya pdaoM kI baaZ, ko gaana ka AanaMd laonao kI tulanaa kr sakoMgao3774.3550tInaaoM laaok kI saMpda ka AanaMd evaM svaga- ka Aa%maanaMd kao imalaanao pr BaI @yaa yah maoGavaNa-p`Bau ko carNaarivaMd ko inasvaaqa- Ba>aoM kI saovaa kI tulanaa kr sakogaa jaao hmanao ABaI yahaMpayaa hO 3775.3551mahana gaaOrvaSaalaI tqaa tInaaoM laaok ka AMkurNa kranao vaalao svayaMjaat baIja evaM icarMtna p`Bau

ko carNaaivaMd kI saovaa sao khIM jyaada AanaMddayak haogaa p`Bau ko ip`ya Ba>aoM ko saaqa sava-da ko ilayao samaagama. 3776.3552Aapnao SaItla saagar banaakr ]sa pr Apnaa AiWtIya sva$p fOlaa idyaa. AapkoAnaiganat isar, haqa, evaM pOr hjaaraoM saUya- ko samaana tojasvaI maiNa pva-t pr klp vaRxa ko mahana vana kI trh hOM. p`Bau ko ip`ya Ba>aoM ko saaqa ip`ya samaagama hI maorI ek maa~ caah hO.3777.3553p`Bau SaMK cak` QanauYa gada evaM KD\ga tqaa Anya As~aoM sao Apnao Ba>aoM ko kma- ka xaya krnao

kI Sai> rKto hOM. Aap pUNa- yauvaa evaM p`  oma ko dovata kamadova ko janak hOM. Aapko Ba>aoMko ek maa~ saovakaoM kI maOM saovaa krnaa caahta hU^M . 3778.3554maorI ek maa~ [cCa hO ik kayaa ko vaNa- vaalao caar BaujaaAaoM sao yau> cak`QaarI p`Bau ko saovakaoMko saovak ko pirvaar maoM maora janma hr yauga ko hr jaIvana maoM hao. 3779.3555ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah ]<ama dSak ivaSva maoM pUrI trh sava-~ ivarajamaana naIlao kmala ko vaNa- vaalao kRYNa kI p`Saist hO. [sao gaanao vaalaaoM ka pairvaairk jaIvana sauKmaya rhogaa. 3780.3556

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.9.01.01 sao 9.01.11 pasaur 3781 sao 3791 yaa 3557 sao 3567p%naI evaM saMtana, ima~ evaM saMbaMQaI, kao kao[- snaoh nahIM hO isavaaya [sako ik vao doKto hO M ik tumharo pasa iktnaa hO Aazao M idSaaAaoM, svaga-, nark, tqaa saBaI kuC kao inagalanao vaalao p`Bau hI maui> ko ekmaa~ maaga- hOM. AapkI pUjaa hI Eaoyaskr hO. 3781.3557ima~ evaM saMbaMQaI tumhoM Apnaa samaya doto hOM prMtu vao jaaoMk kI trh tumharo Qana kao samaaPt haonaotk caUsato rhto hOM. ]sa rajakumaar kao Kaojaao ijanhaoMnao ek baaNa sao saat vaRxaaoM kao vaoQa 

?

!

?

naaOvaaM Satk ka phlaa dSak : 9.01 : kaoND poiNDr 

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 475

Page 476: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 476/519

idyaa qaa. Aap hI maui> ko ilayao ma$BaUima kI hiryaalaI hOM. yah inaiScat hO ik Aap koisavaa Anya kao[- caara nahIM hO. 3782.3558Aapkao saMpnna do Kkr vao Aapka svaagat kroMgao. ivapnnata maoM ek BaI Kbar laonao nahIMAayaogaa ik @yaa huAa. duYT AsauraoM kao naaSa krnao hotu p`Bau maqaura maoM pQaaro. snaoh saoAapkI saovaa krao. Aapkao CaoD,kr saca maoM kao[- AaEaya nahIM hO. 3783.3559jaao tumharI saMpi<a ko rKvaalao hOM vao tumharo bauro idna maoM ?Na donao vaalao kI trh vyavahar kroMgao. [sa pr vaNa-na sao @yaa laaBa maqaura ko p`Bau kI pSaist hI bauiwmaanaI ka kama hO.Aap hI hmaarI AaSaa evaM AaEaya hOM. 3784.3560

ijanalaaogaaoM nao taota kI trh maRdu BaaYaI naairyaaoM ko samaagama ka AanaMd ilayaa hO vao BaI kuC kala baad fla caKoMgao. maqaura ko p`Bau nao AnaokaoM AsauraoM ka AMt ikyaa. AapkI saovaa maoMlagao rhao jaao ek maa~ AanaMd hO. 3785.3561yahaM kao[- AanaMd inaiScat nahIM hO. haya purakala sao iktnao laaoga vyaqa- Aayao evaMgayao.saMxaop maoM samaJaao ik p`acaIna nagar maqaura maoM pQaarnao vaalao p`Bau kI gaaqaa gaaAao @yaaoMik [sao CaoD,kr kuC hO nahIM. 3786.3562[samaoM kao[- saMdoh nahIM hO, hmanao kha, yahaM kuC hO nahIM. [sa Qara ko p`aiNayaaoM ko ilayao p`Bau ko

baaro maoM saaocanaa BaI pyaa-Pt hO.haya kma sao kma Aapko naama ko baaro maoM jaanasao kao[- xait nahIM hO. maqaura ko gaaopikSaaor ka naama japao. 3787.3563kRYNa ko carNa kI AajaIvana saovaa hI Eaoyaskr hO. haya AapkI gaaqaa gaanao sao Eaoyaskr Anya kao[- kama nahIM hO. ]<ar maqaura maoM p`Bau ka Avatar Sauw )dya ko Ba>aoM kao saMrxaNa donao ko ilaya huAa hO jaao ekmaa~ Aapkao hI caahto hOM. 3788.3564maanaao M AnaMt hO hI nahI evaM jaao kovala saIimat laxya rKto hOM ]nhaoMnao Apnaa jaIvana vyaqa-gaMvaayaa . haya jaOsao kana ka Cod baD,a haonao pr kNa-fUla kao gaMvaa idyaa jaata hO. Qvaja 

sauSaaoiBat mahlaaoM vaalao maqaura nagar ko p`Bau ka AaEaya laao. 3789.3565yah inaiScat hO ik kRYNa ko isavaa kao[- AaEaya nahIM hO. [sao p`maaiNat krnao ko ilayao Aapnaomaqaura mao M Avatar ilayaa evaM ivaSva kao Baar mau> ikyaa. ijasao tuma Apnaa maanato hao ]sao p`Baukao samaip-t kr dao. Ba>aoM [samaoM saMdoh nahIM hO ik saba kuC p`Bau kI kRpa sao hI haota hO.3790.3566maalaa sao ivaBaUiYat vaxasqala vaalao kRYNa ko carNaaiEat ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak hO. jaao [sao gaayaoMgao vao hmaaro icarMtna naaqa hOM. 3791.3567

?

!

!

!

!

naaOvaaM Satk ka dUsara dSak : 9.02 : pNDOnaaLalao

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 476

Page 477: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 477/519

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.9.02.01 sao 9.02.11 pasaur 3792 sao 3802 yaa 3568 sao 3578pao$nala ko jala sao iGaro it$puilaMgauDI ko Sayanaavasqaa vaalao p`Bau hmalaaogaaoM pr Apnao kmala saI AaMKaoM sao diYT Dailayao evaM Apnaa SaaMt haoz Kaoilayao. purakala sao AapkI tqaa kmalainavaaisanaI laxmaI kI kRpa sao hma Aapko maMidr maoM eki~t haokr AapkI hr trh saobaMQauAa saovak kI trh saovaa krto rho hOM. 3792.3568saunahlao dIvaar evaM ]pjaa}KotaoM sao iGaro it$puilaMgauDI ko Sayanaavasqaa vaalao p`Bau AapkomaMgalamaya saava-BaaOma xao~ kao ibanaa laaMGao hue pIZ,I dr pIZ,I hma baMQauAa saovak kI trh Aapko

idvya carNa kI saovaart rho hOM. Qara kao maapnao vaalaa Aapka carNaarivaMd hmaaro isar kaoek idna sauSaaoiBat kro 3793.3569it$puilaMgauDI ko Sayanaavasqaa vaalao pBau tInaaoM laaok eki~t haokr AapkI pUjaa kroAap hr idna Sayana maoM rhto hOM, iktnaI AvaiQa tk rhoMgao, tbakt jabatk ik Aapka SarIr duKnao nahIM lagao Anavart saovaart Apnao baMQauAa saovak ka Aavaodna sauna laIijayao p`Baup`aqa-naa hO, ApnaI kmala saI AaMKo Kaoilayao, jaaigayao, evaM laxmaI ko saaqa ivarajamaana hao[-yao.3794.3570

it$puilaMgauDI maoM Sayanaavasqaa maoM, vargauNamaMgaO maoM baOznao kI maud`a maoM  , tqaa vaOMkuzma maoM KD,o maud`a vaalaop`Bau hmaaro )dya maoM ivarajakr Aapnao hmaaro ivacaar kao Sauw kr idyaa hO. AapkI [tnaI mahtI kRpa hO pBau tInaaoM laaok Aapka dSa-na kro tqaa hma pukaroM naacaoM tqaa AanaMd manaayaoM

p`aqa-naa hO, Apnaa maoGa saa Syaama vadna ka dSa-na dIijayao AaOr Aapka maUMgaavat haoMz AaOr AiQak laala hao jaayao. 3795.3571it$puilaMgauDI maoM SaItla jala sao iGaro Sayanaavasqaa vaalao p`Bau jahaM SaMK evaM maUMgaa kI bahutayat hO. p`aqa-naa hO, maU  Mgaavat laala haoMz AaOr maaotI sao camakto daMt ko saaqa mauskana evaM Aw-KulaI 

kmala saI AaMKaoM ko saaqa Aap saamanao KD,o haokr dSa-na dIijayao. @yaa ga$D, pxaI pr savaar haokr fMsao hue pOr vaalao haqaI kI rxaa maoM Aap nahIM Aayao 3796.3572it$puilaMgauDI ko sauKd KotaoM vaalao p`Bau kayaiSanavaondo, k`aoQaI rajaa, saunahlao iSaKr pr kalao maoGa kI trh, Aap gassaOla ga$D, pr savaar haokr Aayao, KD,a huyao, tqaa maalaI evaMsaumaalaI kI Gamaasaana yauw maoM AMt kr ikyaa. Apnao SaMK tqaa Anya BaIYaNa As~aoM sao Aap inaiScat hmaarI yaatnaa ka AMt kr doMgao. 3797.3573SaItla jala sao iGaro evaM Aaga kI trh iKlao kmala vaalao it$puilaMgauDI ko Sayanaavasqaa kop`Bau svaiga-kaoM ko BaI pBau, Aap hmaarI yaatnaa ka AMt kro M, tqaa hma pr Saasana kroM.

!

!

! !

? !

!

!

!

?

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 477

Page 478: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 478/519

Aa[yao AaOr ekidna hmaaro saamanao baOizyao ijasasao ik hma AanaMidt haokr Apnaa )dyaaod\gaar p`kT kroM, Aapko Ba>gana BaID,BaaD, maoM AanaMd manaayaoM, evaM yah maUK- saMsaar saaxaI rho.3798.3574caaMd kao CUto mahlaaoM vaalao it$puilaMgauDI ko pBau EaIvaOMkuzma ko p`Bau saara saMsaar Aapsa maoMspwa- ko saaqa AapkI carNa kI pUjaa kro evaM )dya ko pUNa- snaoh tqaa pU ro AaojasapUNa- vaaNaI sao AapkI p`Saist gaayao. ekidna hmaaro AaMKao ko saamanao Aa[yao evaM ]pyau> jagah doKkr hmaaro saaqa baOizyao. 3799.3575saunahlao Qaana ko Kot maoM naacatI maCilayaaoM vaalao it$puilaMgauDI ko pBau ]pyau> jagah 

doKkr yahaM BaI baOizyao jahaM saMsaar AapkI p`Saist gaayao tqaa hmaBa> laaoga maQauma@KI kI trh maMD,rato hue Aapko mauKmaMDla ko AmaRt sao laaBaainvat haoM. Anaokao M BaIYaNa As~aoM kosaaqa AsaurganaaoM ka samaUh maoM naaSa krnao vaalao pBau 3800.3576sauKd KotaoM vaalao it$puilaMgauDI ko p`Bau hmaaro AmaRt Aapnao AsauraoM ka AMt ikyaa.AnaokaoM BaIYaNa As~aoM ko saaqa p`Bau nao dovaaoM kI yaatnaa ka AMt ikyaa. AiWtIya kmala inavaaisanaI laxmaI tqaa BaU dovaI Aapko carNaarivaMd kI saovaa kr Aapko carNa ka dd- dUr krto hOM. maOM BaI Aapka carNa dbaa}M, yaa Aap maoro pasa AayaoM yaa hmaoM Apnao pasa baulaa laoM.

3801.3577p`vaah pUNa- pao$nala ko valauid xao~ ko SaDgaaopna ka yah dsak saagar maMqana krnao vaalao p`Baukao Apnao pasa baulaata hO yaa p`Bau ko pasa svayaM jaanao ko ilayao caahta hO. [sao yaad krnao vaalaop`Bau ko carNa kao p`aPt kroMgao. 3802.3578::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 103. vargauNamaMgaO :1.sqaana : yah sqaana timala naaDu maoM AaLvaar it$nagarI ko pasa 9 it$pit maoM sao ek hO

tqaa tama`pNaI- ko ]<ar maoM Avaisqat hO.yah 'naaqama' naama sao p`isaw hO tqaa EaIvaOkuNzma sao 3ik maI pUrba maoM isqat hO. .2.ivaga`h sva$p : maUlaavar kao ivajayaasanaar kha jaata hO jaao baOzo maud`a maoM pU vaa-iBamauK hOMtqaa EaIdovaI evaM BaUdovaI ko saaqa dSa-na doto hOM. Bagavaana AaidSaoYa ko C~ ko naIcao hOM.]%sava ivagah kao 'ema [dr kiDvana' khto hOM. tayar vargauNavallaI khI jaatI hOM prMtuAapka pRqak sainnaiQa nahIM hO.sqala tIqa- kao Aigna tIqa- evaM ivamaana kao ivajayakaoiT khto hOM. yahaM ka sqala puraNa ba`*maaND puraNa hO.3.maihmaa : yah sqaana vaodvatI ka tpsqalaI rha hO. laaomaSa ?iYa ko ek iSaYya nao ek 

!

!

!

! !

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 478

Page 479: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 479/519

maCuAaro kI saaMp kaTnao kI maR%yau ko baad svaga- jaato doKa. mauina sao ]sanao karNa pUCa. &at huAa ik vah ivaYvaksaona ka pu~ qaa tqaa ]sao pUva- maoM kusaMgait ko karNa nark maoM rhnao kobaad maCuAara bananaa pD,a qaa. vargauNamaMgaO jaOsao piva~ sqala pr ]sako SarIr CUTnao sao ]saosvaga- imalaa.4.idvyap`baMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3795 Satk 9.02.04.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 

1.sqaana : yah idvyadoSa timalanaaDu ko it$naolavaolaI ko pasa AaLvaar it$nagarI sao 5 ik maI pr Avaisqat hO. yah idvyadoSa AaLvaar it$nagarI ko pasa Avaisqat naaO it$pit maoM saoek hO tqaa EaIvaOkuNzma rolavaosToSana sao 2 ik maI pr isqat hO.2.ivaga`h sva$p : maU laavar vaOkuMznaaqaar catuBau-ja $p maoM KD,o Avasqaa maoM pUvaa-iBamauK hOM tqaa EaIvaOkuNznaaqana kho jaato hOM. Aapka sva$p kaMcaI ko vardraja po$maala ko sama$p hO.]%sava ivaga`h kao 'kllaaiprana' khto hOM. tayar vaOkuMzvallaI khI jaatI hOM tqaa ]%sava ivaga`h BaUima dovaI hOM. yahaM ka tIqa- BaRgau tIqa- evaM tama`pNaI- nadI hO. yahaM ka ivamaana caMd`

ivamaana kha jaata hO. Bagavaana rama vao MkTnaaqa laxmaInarisaMh AaLvaar AaMjanaoya svaamaI evaM maanavalaa maa mauina kI Alaga sainnaiQa hO.ba*maaND puraNa yahaM ka sqala puraNa hO.3.maihmaa : kaladU Yak naama ka sqaanaIya caaor ApnaI caaorI ka AaQaa Bagavaana kao inaYzapUva-k samaip-t kr dota qaa. ek baar ]sako igaraoh vaalao pkD,o gayao tqaa kaladUYak Baaga inaklaa prMtu ]sanao Bagavaana ka smarNa ikyaa. Bagavaana kaladUYak banakr rajaa ko yahaM]pisqat hue. rajaa nao jaba kaladUYak sao pUCa ik caaorI krnaa ApraQa hO ik nahIM tba 

kaladUYak nao batayaa ik Qana ko caar ihssaodar haoto hOM : Qama- Aigna caaor evaM rajaa.kaladUYak Qama- maoM na laganao vaalao Qana kI hI caaorI krta hO. rajaa [sasao p`Baaivat hao gayaotqaa kaladUYak maoM Bagavaana nao rajaa kao Apnao sva$p ka saaxaa%kar krayaa. tba sao rajaa nao Aapkao 'kllaaiprana' naama sao sambaaoiQat ikyaa.ek kqaa hO ik ba`*maa sao saaomakna Asaur nao jaba vaod CIna ilayaa tao Bagavaana nao yahaM vaod ka puna$waar ikyaa qaa.

yahaM ko maMidr ka inamaa-Na [tnaI kuSalata sao kI gayaI hO ik timala ica~O tqaa AiPpsaa[ maah yaanaI caOt evaM AaiSvana ko Czo idna Bagavaana ko gaBa-gaRh maoM saUya- kI ikrNa svayaMmaova ivarajatI 

, ,

, , , ,,

, , ,

104. idvyadoSa EaIvaOkuNzma AaLvaar it$nagarI ko pasa paMDya doSa timala naaDu

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 479

Page 480: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 480/519

hO. yahaM caOt maoM ba`*maao%savaM manaayaa jaata hO.4.idvyapbaMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3795 Satk 9.02.04 3799Satk9.02.08.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.9.03.01 sao 9.03.11 pasaur 3803 sao 3813 yaa 3579 sao 3589AiWtIya pBau saat laaokaoM ko Aap hjaar trh sao rxak hOM tqaa Aapko hjaar naama hOM. maoGa 

samaana Syaama p`Bau Aap hmaaro p`Bau naarayaNa hOM. 3803.3579Aapnao ivastRt Qara kao banaayaa evaM [sao }pr ]zayaa. Aapnao [sao inagalaa, puna: banaayaa, tqaa maapa. Aap hI iSava ba`*maa evaM [nd` hOM. Anya saba BaI Aap hI hOM, hmaoM yah ivaidt hO.3804.3580vaod hir kao caotna ka saar maanata hO.ivacaark janaaoM p`Bau kI pUjaa saBaI yaatnaaAaoM koivanaaSak ko $p maoM krao. 3805.3581svaiga-kaoM nao Aapkao AanaMd ka saaoma rsa maanaa hO. Syaama kRYNa hI hmaarI maui> hOM. ho )dya 

[sao samaJaao evaM kBaI Aapkao CaoD,ao nahIM. 3806.3582tulasaI maalaa vaalao p`Bau ek hOM eosaa dUsara nahIM hO. Aapka AnauBava krao. ivanatI hO ho)dya Qyaana sao saunaao. p`Bau kao kBaI CaoD,kr jaanao mat dao. 3807.3583kmalainavaaisanaI laxmaI ka AailaMgana sau Kd hO. AsauraoM sao Anavart yauw kizna hO. saagar ka AmaRt hI maMqana hO. p`Bau ko saaqa imalanaa maoro )dya kao taoD,ta hO. 3808.3584hmaara )dya vaOkuMz kI ek Jalak ko ilayao laalaaiyat hO jahaM p`Bau ka inavaasa hO. Asaur kI caaOD,I CatI kao Aapnao Apnao naK sao caIr idyaa. 3809.3585

prspr ivaraoQaI yaugmaaoM ka naaSa krto hue Aap punaja-nma sao maui> doto hOM. Aap vaoMkTma maoMrhto hOM jahaM dovagana AapkI pU jaa krto hOM. 3810.3586SaoYaSaayaI gaaOrvaSaalaI pBau fUla jala dIp tqaa saugaMiQat Aigna sao AapkI pU jaa inarqa-k hO.haya hma Aapko carNa kI saovaa krnaa nahIM jaanato. 3811.3587ba`*maa Aapko naaiBakmala pr baOzto hOM tqaa iSava Aapko dayao M Baaga maoM rhto hOM. svaiga-k jana Aapko pasa KD, a haokr AapkI pUjaa krto hOM. @yaa hma kBaI AapkI pU rI p`Saist gaa sakto hOM 3812.3588p`Bau ko sad\gauNaaoM ka baKana krnao vaalaa ku$gaur ko gaaoro SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah 

, , , ,

naaOvaaM Satk ka tIsara dSak : 9.03 : Aaoraiyarmaaya\ 

!

!

!

!

!

!

?

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 480

Page 481: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 481/519

dSak mahana vaOkuMz kI p` aiPt krata hO. 3813.3589

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.9.04.01 sao 9.04.11 pasaur 3814 sao 3824 yaa 3590 sao 3600kalaI AaMK vaalaI laxmaI kao Apnao vaxa pr QaarNa krnao vaalao p`Bau SaMK evaM cak` vaalao p`Bau

hmaarI AaMKoM Aapko dSa-na ko ilayao Aatur hOM. 3814.3590p`Bau Aapkao do Knao kI [-cCa sao hmaara )dya AnaokaoM trh ka ivacaar krta hO. maOM khta hU^M Aapkoa jaanao nahIM do Mgao .haya Aap tao dovaaoM evaM saMtao sao BaI baca inaklato hOM.

3815.3591AQama ku<aa jaOsao ApnaI pUMC ihlaato rhta hO vaOsao hI hma ipGalao )dya sao Aapkao pukartohOM. Aapnao pSauAaoM kI rxaa pva-t sao kI. hmaoM Baya hO ik AapkI kRpa sao hma vaMicat rh gayaohOM. 3816.3592dovaaoM evaM AsauraoM kao Ba`imat krto hue Aap narisaMh $p maoM Aayao. hmanao samap-Na kr idyaa hOprMtu Baya hO Aagao @yaa haogaa 3817.3593dovaaoM ko p`Bau narisaMh $p maoM Aayao. Aapnao ba`*maa kI saRiYT kI. Aap fnaQaarI SaoYa pr 

Sayana krto hOM. maora )dya Aapko carNa ka AiBalaaYaI hO. 3818.3594Aapko dSa-na kI [-cCa sao Aapko sva$p ka Qyaana krto hOM. vaOkuMz ko AiWtIya p`Bau maora )dya Aap sao AanaMidt rhta hO. 3819.3595p`Bau Aap narisaMh $p maoM Aayao AaOr Aapnao caaOD,  I CatI kao caIr Dalaa. Aap hmaaro )dya koAnt:pur maoM rhto hOM evaM maora )dya Aap sao AanaMidt rhta hO. 3820.3596hmanao Apnao kRYNa pBau kao doKa hO. Aap C: isawaMt sao }pr isqat hOM. samast ivaSva kosaUxma karNa Aap dovaaoM ko BaI gaBa- hOM yaanaI ihrNya gaBaa- hOM. 3821.3597

hmanao pBau kao APanao samaxa doKa hO.hmaaro )dya nao Ba>aoM kao AanaMd donao vaalaI gaaqaa gaayaI hO. hmaaro kma- ko baMQana kT gayao hOM. 3822.3598ga$D,Qvaja vaalao p`Bau nao hmaoM Apnaa saovak banaayaa hO. ek baar Aapko carNa nao pRqvaI tqaa Anya sabaaoM kao maap Dalaa.iktnaa AaScaya- hO hmanao Aapkao pa ilayaa.3823.3599madma<a haqaI kao naaSa krnao vaalao p`Bau kI p`Saist maoM ]pjaa}KotaoM vaalao ku$gaur koSazgaaopna ko hjaar pdaoM ko [sa dSak sao sabaaoM kI Aa%maa p`Bau svayaM imala jaato hOM.

3824.3600

naaOvaaM Satk ka caaOqaa dSak : 9.04 : maOyaar 

naaOvaaM Satk ka pacavaaM dSak : 9.05 : iyannauiyar\ccaovala\ 

!

!

!

!

?

!

!

' '

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 481

Page 482: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 482/519

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.9.05.01 sao 9.05.11 pasaur 3825 sao 3835 yaa 3601 sao 3611

maada kaoyala hmasao @yaa iSakayat hO tuma evaM tumharI jaaoD,  I yahaM Aakr AvaSya maIzI vaaNaI baaolaao.haya tU maoro kRYNa kao yahaM Aanao ko ilayao nahIM baulaatI. maoro jaIvana ka AMt krnao ko ilayao tU [tnaa kizna pirEama kr rhI hO 3825.3601maClaI pkD,nao vaalaI maada pxaI tU Apnao jaaoD,I ko saaqa ]dasaI pUNa- baat krtI hO. tUJao[tnaa kizna pirEama krnao kI AavaSyakta nahIM qaI. haya yah tya hO ClaI gaaoivand saccao

p`omaI nahIM hOM. maora jaIvana ]nako hI haqa mao M hO.3826.3602maClaI pkD,nao vaalaI maada pxaI maora jaIvana ]nako haqa maoM hO. @yaa yah AavaSyak hO ik tU hmaaro Aasa pasa kamaI evaM sahBaaigata kI caala sao GaUmaao [sa paipnaI nao jaIivat rhnao koilayao kao[- tpsyaa nahIM kI hO.haya tumharI dyaaBarI Aavaaja saunakr hma kOsao jaIivat rhoMgao

3827.3603maaor evaM maaornaI ClaI kRYNa tumharI pukar nahIM saunato. ivanatI hO ik }Mcaa mat pukarao.maora )dya kR%ya evaM vaaNaI saba ]nako saaqa hO. maorI Aa%maa evaM vadna baIca maoM khIM BaTk rho

hOM. 3828.3604ThnaI pr baOzI maOnaa Cla nahIM krao. tumasao hmaara Aba kao[- naata nahIM hO. EaIpit nao tba Qara kao Cla sao lao ilayaa Aba vao hmaara jaIvana laonao kI yaao janaa banaayao huyao hOM.3829.3605maUK- taota hmanao tumhoM zIk sao palaa hO. Aba ApnaI maRdu BaaYaa ka p`yaaoga mat krao.tumharocaaoMca evaM pM K hmaoM rama p`Bau ka smarNa krato hOM. Aapnao tba hmaaro saaqa imalana ka AanaMd ilayaa AaOr ifr CaoD, kr calao gayao. 3830.3606

tiD,t vaalao kalao maoGa tuma mauJao hmaaro kRYNa ka smarNa krato hao. ]nhaonao M hmaaro imalana ka AanaMd ilayaa ifr CaoD, kr calao gayao. kRpa krko ]nakI kmala saI AaMK haoMz evaM Syaama vaNa- mat idKaAao. tumhara rMga hmaarI Aa%maa ko ilayao maR%yauvat hO. 3831.3607maUK- kaoyala kRYNa ka naama nahIM laonao ko ilayao tumasao inavaodna ikyaa hO.haya tUnao hmaarI h%yaa kr dI. hmanao tumhoM dhI Baat evaM maIza KIr dokr baaolanao ko ilayao isaKayaa.ho ]dar pxaIgana hmaaro pirEama ka AcCa pairtaoiYak hO 3832.3608BaaOMra gana yahaM mat maMD,raAao, tumhara saMgaIt hmaaro Gaava mao Cod krto hue Gausa jaata hO.hmaaro Syaama kRYNa p`Bau baD,o talaaba ko p`sfuiTt kmala ko samaana baD,  I AaMK ko saaqa kovala 

naayakI ka duKI haokr pxaI Aaid sao iSakayat ! ?

!

?

!

!

!

?

!

?

!

!

!

!

! !

! !

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 482

Page 483: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 483/519

hmaarI jaana laonao ko ilayao hmaaro pasa Aato hOM. 3833.3609AcCo jala ko saarsa maOnao jaanabaUJakr vaOkuMzaiQapit sao samaagama kI caah kI. AaBaUiYat SarIr kNa kNa kr iKsak rha hO. hmaaro pasa ek~ haonao ka @yaa laaBa sava-~ AanaMd ka pdap-Na hao tqaa ]saka saama`ajya hao 3834.3610p`Bau jaao sava-~ Aanand ka saama`ajya kayama krto hOM ]nakI p`Saist mao M ku$gaur SaDgaaopna kohjaar pd ka yah dSak sabako )dya kao d`ivat krnao vaalaa gaanao yaaogya gaIt hO.3835.3611

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.9.06.01 sao 9.06.11 pasaur 3836 sao 3846 yaa 3612 sao 3622ijatanaa maOM sah sakta hU^M hmaara )dya ]sasao jyaada ipGalata hO.]nako saaro ivasmayaaoM kao yaad krnao pr hmaara p`oma ]maD,nao lagata hO.haya ek saaQaarNa saovak maOM @yaa kr sakta hU^MAap it$@kaTkrO maoM rhto hOM jahaM kmala vaIiqayaaoM mao M iKlato hOM. 3836.3612hr ivacaar evaM Sabd maoM maora )dya Asafla rh jaata hO. jaba AapkI gaaqaa gaata hU^M taohmaarI Aa%maa ipGalatI hO. maoro p`Bau evaM ipta saraovar Baro it$@kaTkrO mao M rhto hOM. yah 

maOM nahIM saaoca pata ik kOsao AapkI saovaa kr sakta hU M 3837.3613AcCa[- ka p`dSana- kr QaaoKo sao Aap hmaaro )dya maoM p`vaoSa kr gayao. tba Aap hmaarI Aa%maa hao gayao evaM mauJao Aaht kr hmaaro jaIvana kao hr lao gayao. maoro Syaama p`Bau evaM maoro ipta it$@kaTkrO maoM rhto hOM. maOM Aapka Cla nahIM samaJa sakta. 3838.3614p`Bau jaao saaro laaokaoM kao Apnao BaItr rKto hOM [nalaaogaaoM ko BaItr isqat hao gayao. hmaoM nahI pta kOsao it$@kaTkrO ko p`Bau [sa AQama Aa%maa sao maaoiht hao gayao. 3839.3615k$Naa ka bahanaa kr Aap hmaaro BaItr p`vaoSa kr gayao evaM ek xaNa maoM mauJao maorI Aa%maa 

tqaa maoro SarIr kao inagala gayao.haya Syaama pBau kRYNa kI iktnaI yaui>yaaM hOM Aap ]pja}baaga vaalao it$@kaTkrO mao M rhto hOM. 3840.3616hmaaro kRRYNa kI yaui>yaaM saccaI p`tIt haotI hOM. hmaarI Aa%maa kao caUsanao ko baad jaao SauYk pdaqa- ]nhaoMnao foMk idyaa hO vah Aba saccaa[- samaJa saka hO AaOr idna rat raoto hue khta hOmaoro kRYNa maoro kRYNa tqaa ]nakI it$@kaTkrO maoM pU jaa krta hO. 3841.3617

it$@kaTkrO mao M Pyaaro kRYNa kI pUjaa krnao sao maora p`oma raoga baZ, jaata hO. yah saaocakr maOM

raota hU^ M . vao Aayao AaOr hmaoM snaoh sao ApnaI saovaa maoM svaIkar kr ilayao. haya ! prMtu maorI Aa%maa idna ba idna saUK rhI hO. 3842.3618

!

?

!

! ?

?

! ?

naaOvaaM Satk ka Cza dSak : 9.06 : ]$gaumaala\ 

' '

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 483

Page 484: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 484/519

Page 485: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 485/519

3845 pasaur yaanaI 9.06.10 kao it$vaayamaaoLI ka bahut hI mah%vapUNa- pasaur maanaa jaata hO ijasamaoM AaLvaar evaM po$maala ko baIca p`ityaaoigata maoM po$maala kI jaIt doKI jaatI hO.Ba> Bagavaana kao pata hO evaM Bagavaana BaI Ba> kao pato hOM. [sa pasaur maoM Bagavaana nao hI Ba> kao p`aPt kr ilayaa hO.4.idvyap`baMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3836 sao 3846 Satk 9.06.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

9.07.01 sao 9.07.11 pasaur 3847 sao 3857 yaa 3623 sao 3633

hmaaro baaga kI BaIMgaI jamaIna maoM kID,a Kaojato pxaI saugaMiQat tulasaI QaarNa ikyao hmaaro pa~ nat-k p`Bau ko pasa dUt banakr it$maUiL@kLma jaaAao.tba tU Apnao pirvaar ko saaqa saBaI jana Apnao carNa hmaaro isar pr rKao. 3847.3623ApnaI ip`yaa evaM saMtana ko saaqa ek~ haonao vaalao p`omaI pxaI hma ]nasao BaI vaMicat hao gayao hOMtqaa pirvaar jana BaI inaradr krto hOM. jaInao sao @yaa laaBa it$maUiL@kLma mao M dlabala 

ko saaqa rhnao vaalao p`Bau sao jaakr pUCao ik @yaa hma ]nako dla ko yaaogya hOM yaa nahIM3848.3624hmaaro saraobar maoM ek~ haokr kID,a Kaojato pxaIgana p`Bau SaItla it$maUiL@kLma maoM rhtohOM. Aapko AMga kmala ko samaana hMO tqaa vadna ka Syaama rMga p<aa jaOsaa hO. jaakr ]nasaopUCao ik @yaa hma ]nako dla ko yaaogya hOM yaa nahIM 3849.3625ivakasaSaIla it$maUiL@kLma kI Aaor jaato saundr maoGa hmaaro manaaoharI p`Bau ko pasa dUt kI trh jaakr [sa AQama jaIva kao dSa-na donao ko ilayao bataAao. @yaaoM vao tumharo rMga CInakr 

tumhoM AakaSa sao Bagaa doMgao 3850.3626tiD,t roKa kI Aaga jaOsao balaya kao AakaSa mao Gaumaato tojaaomaya maoGa it$maUiL@kLma maoMrhnao vaalao p`Bau ka hmaara )dya hI vaOkuMz hO. jaUD,o sao AmaRt Tpkto hmaaro p`Bau ko pasa jaakr yah bataAao . 3851.2627maRdu haoMz vaalao BaaOMro AmaRt Tpkto fUla ko baagaaoM sao iGaro it$maUiL@kLma maoM isqat Apnaovaxa pr laxmaI kao QaarNa krnao vaalao p`Bau ko pasa dUt banakr jaaAao evaM hmaaro SabdaoM kao

duhraAao pdIPt gahnao evaM roSamaI vas~ . 3852.3628vanamaugaI- gana kmala jaOsaI AaMK evaM maUMgaavat haoMz vaalao badnaama p`Bau hmaarI BaagyahInaa baahaoM

, ,

naaOvaaM Satk ka saatvaaM dSak : 9.07 : e=\gaanala\ 

naayakI dUt BaojatI hO.!

!

?

?

!

?

!

?

!

!

!

' '

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 485

Page 486: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 486/519

kao CaoD,kr tqaa hmaaro gahnao evaM roSamaI vas~ lao jaakr it$maUiL@kLma maoM isqat hOM.]naka ek idna dSa-na krao AaOr maorI trf sao SauBa saMdoSa dao. 3853.3629baD,o fUlaao M pr maMD,rato BaaOMro evaM ibaZ,naI hmaaro p`Bau sao jaakr hmaara pxa rKto hue baaoalaaoAapko Sabd )dya kao ip`ya lagato hOM .Aap }Mcao dIvaaraoM sao iGaro it$maUiL@kLma maoM isqat 

hOM. ]naka rMga kayaa fUla kI trh hO evaM vao p`sfuiTt tulasaI QaarNa krto hOM.3854.3630kaomala jala ku@kuT hmaaro pBau tulasaI ka maukuT evaM saunahlao cak` QaarNa kr it$maUiL@kLma maoM isqat hO M. gahnao ko ilayao sauyaaogya hmaaro ]raoja pIlao pD, gayao hOM evaM kmala 

saI AaMKao M maoM AaMsaU Bar gayao hO M. ]nasao khao ik hmasao dUr rhnaa ibalkula hI ]icat nahIM hO.3855.3631hmaaro saraobar maoM Baaojana krto maRducaala kI hMsa kI jaaoD,I tuma sauKd kamaI saMgait ka AanaMd lao rho hao. hmaaro p`Bau it$maUiL@kLma maoM isqat hOM. hma kRSakaya hao gayao hOM , hmaara kmarQanaI iKsak gayaa hO, evaM maora p`aNa pyaana kr rha hO. ]nakao bataAao yah ]icat nahIMhO. 3856.3632taota jaOsao maQaur Sabdao maoM it$maUiL@kLma ko tojaaomaya p`Bau kI p`SaMsaa krto ivakasaSaIla 

ku$gaur ko SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak saBaI raoga kI AaOYaiQa hO. 3857.3623

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.9.08.01 sao 9.08.11 pasaur 3858 sao 3868 yaa 3634 sao 3644jaao laaoga Aapkao )dya mao rKto hOM evaM Aapka Qyaana krto hOM it$naavaaya ko p`Bau ]nakokmaao-M ka naaSa krto hOM.haya maOM kOsao Aapsao imalaUM 3858.3634it$naavaaya ko p`Bau kmalainavaaisanaI laxmaI tqaa ma%sya nayanaa naiPPanaaya ko dUlaha hOM. haya 

kba maOM Aapsao imalaUMgaI 3859.3635maOM iksaI baat sao nahIM raotI bailk kba maOM Aapsao it$naavaaya maoM imalaU  MgaI [sa baat ko ilayao raotI hU^M jahaM Aap AcCo laaogaaoM kI saMgait maoM rhto hOM. 3860.3636baagaaoM sao iGaro it$naavaaya ko naiPPanaaya ko naaqa mauJao nahIM pta, nahIM laaOTnao ka ]pk`ma krtohue maOM yahaM kba tk iTkU  M. 3861.3637kmalainavaaisanaI laxmaI EaI dovaI evaM BaUdovaI ko dUlaha manauYyaaoM evaM dovaaoM ko AaM K ko tara hOM.

Aap it$naavaaya maoM rhto hOM. kba maorI AaMKoM Aapko dSa-na sao ]%sava manaayaoMgaaI ? 3862.3638

!

!

!

! ?

!

?

!

' '

naaOvaaM Satk ka AazvaaM dSak : 9.08 : A$@kuma ivanaO

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 486

Page 487: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 487/519

maoro p`Bau gaaopkula ko sama`aT Aba it$naavaaya maoM rhto hOM. kba maorI AaMKoM Aapka yahaM dSa-na kr Sauw p`oma sao AanaMidt haoMgaI 3863.3639Aapnao balaI rajaa sao Qara kao QaarNa ikyaa. dovaaoM ko naaqa it$mala haya maoro saKa it$naavaaya maoM rhto hO M. Apnaa saovak banaa laIijayao. 3864.3640saarI SaMkaAaoM kao dU r krto hue maoro )dya maoM isqat it$naavaaya ko p`Bau Apnao carNa koyaaogya banaa laIijayao yaa %yaaga dIijayao. Aapka saovak 3865.3641ApnaI svayaM kI [cCa sao it$naavaaya ko p`Bau saba dovaaoM evaM ?iYayaaoM ko ilayao AdRSyamaana hOM.Aba kaOna Aapko saaqa rhogaa 3866.3642

AvaSyamBaavaI imalana kao saaocakr maora )dya Gavarayaa huAa hO. haya saugaMiQat it$naavaaya kop`Bau kao maOM pukartI hU^M . 3867.3643}Mcao dIvaaraoM vaalao ku$gaur ko SaDgaaopna ko hjaar gaItaoM ka yah pnna AaQaairt dSak rMgaaIna mahlaaoM vaalao it$naavaaya maoM isqat p`Bau kI p`Saist hO. [sao yaad krnao vaalao pRqvaI pr Saasana kroMgao tqaa camaolaI ka saugaMQa ibaKoroMgao. 3868.3644

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

9.09.01 sao 9.09.11 pasaur 3869 sao 3879 yaa 3645 sao 3655

haya camaolaI kI saugaMQa ivaKortI hvaa, yaala pr ku$MjaI ka sambaMQa, Ast haota saUya-  , evaMixaitja pr saundr laala baadla, saba maoro p`aNa laonoa vaalao hOM. kmala samaana AaMK vaalao gaaopkula kosarI nao hmalaaogaaoM ka %yaaga kr idyaa hO. hmao nahIM pta, hmaaro ]raoja evaM baahoM ijasako saaqa ]nhaoMnao AanaMd manaayaa, yahaM sao hma khaM jaayaoM 3869. 3645haya yah %ya> jaIva ka kao[- zaOr nahIM hO ijasasao ik hma hvaa, baaMsaurI, saayaMkalaIna saUya-, caMdna 

saugaMQa, maullaO fUla, evaM pMcama pnna sao bacao rhoM. Qara kao banaanao, ]zanao, evaM maapnao vaalao p`Bau naoAsauraoM pr khr Z,a idyaa hO.haya gaaopala maoro saMrxak nahIM Aato. Aba kOsao hma Apnaa jaIvana bacaa kr rKoM 3870. 3646QaUt- yauvaapUNa- koSarI hmaaro p`Bau nahIM Aato. haya Aapnao hmaaro kaomala ]raoja evaM JaUlatokmar ka AanMad ilayaa.hmaoM tba CaoD,kr calao gayao. Aba kOsao hma Apnaa jaIvana bacaa kr rKoM ]nakI kmala saI AaMK, laala haoMz, evaM kalaI laToM hmaaro paPaI )dya kao pIiD,t krnaoko ilayao ivarajamaana hO. 3871. 3647haya ga$D, ko pMKaoM pr ek bahut baD,a ibaZ,naI Aayaa. [sa naarI $p fU la ka rsa ilayaa 

! !

?

! !

!

!

!

!

?

!

!

?

! !

?

!

naaOvaaM Satk ka naaOvaaM dSak : 9.09 : maillagaO kmaL,\ 

naayakI Baava maoM Ant-vaodnaa 

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 487

Page 488: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 488/519

AaOr calaa gayaa. Aba zMZ,  I hvaa gama- bahtI hO tqaa hmaaro papI )dya kao jalaatI hO. Pyaara caaMd evaM fUla kI Sayyaa BaI tPt hao gayao hOM. haya maora )dya BaI maoro saaqa nahIM rha. Aba [sasao jyaada hma @yaa sahna kroM 3872. 3648haya ! maora )dya BaI maoro saaqa nahIM rha. Aba kOsao hma Apnaa jaIvana rKoM saUyaa-st haocalaa hO. gaayao M laaOT rhI hOM. baaMsaurI kI Qauna QaIro QaIro hmaoM vyaiqat kr rhI hO. haya Aapka )dya p%qar ka hO. hmaaro ivaSvaasaI saMgaI hmaaro samaxa maR%yau kao p`aPt hao rho hOM.AapkI k$Naa ka samaya dUr hO. 3873. 3649sajanaI k$Naa ka samaya dUr hO. ]nako Alaavao iksaI Anya kao doKta BaI nahIM. haya 

[tnaI laMbaI AvaiQa tk hma jaIivat nahIM rh sakoMgao @yaaoik gaaoQaUila vaolaa Aa gayaI hO prMtumaora )dya nahIM Aayaa. ba`*maa, iSava, evaM laxmaI kao saaqa maoM rKnao vaalao p`Bau nao hmaarI Aa%maa kao SauYk kr idyaa hO. Aba khaM jaayaoM @yaa kro M @yaa khoM AaOr kOsao khoM3874. 3650sajanaI iksao yah batayao M haya hmaara )dya caaor ko saaqa hO. zMZ,o caMdna ka laop,Agarba<aI ka saugaMQa evaM naUtna camaolaI ko fUla sao Sai>vaana haokr p`BaavakarI SaItla vaayauSaaMit sao maora vaQa kr rhI hO tqaa yaala vaaV yaM~ pr pMcama ko saaqa yah hma pr TUT pD,tI 

hO. 3875. 3651SaItla saugaMiQat vaayau evaM QaU imala haoto laala baadla kRYNa sao jyaada Ktrnaak hO.Aap Cla ko saaqa Aayao evaM CaoD,kr calao gayao. gaaoipyaao M ko ilayao ApnaI baaMsaurI pr pMcama Qauna tqaa maQau Tpkto camaolaI kI maalaa evaM SaItla caMdna ka laop yao saba hmaarI sahna Sai> sao baahr hOM.3876. 3652gaaoipyaaoM ko ilayao ApnaI baaMsaurI pr pMcama Qauna Akolao hI hmaarI jaana laonao ko ilayao pyaa-Pt hO.AapkI saundr AaMKo tqaa Aapko gaIt ko SabdaoM ko cauBato saMdoSa, tba ]dasa mauK banaakr 

Aaht haonao ka bahanaa, haya haya yao saba hmaarI sahna Sai> sao baahr hO. Saama Aa gayaI pr p`Bau nahIM Aayao. 3877. 3653Saama Aa gayaI pr p`Bau nahIM Aayao. kOsao maOM jaIivat rhU^M gaaya ko GauMGa$ baja rho hOM. baaMsaurI kI tana hvaa maoM vyaaPt hO. maullaO camaolaI evaM k$maugaO sao rsa pana kr BaaOMro mast hOM.saagar kI gaja-na hvaa maoM Ca gayaI hO. haya 3878. 3654p`Bau sao Alagaava pr ]dasa ku$gaur nagar ko maarna SaDgaaopna ko maQaur hjaar pdaoM sao ilayaa gayaa yah dsak Qara inagalanao p`Bau kI p`Saist hO tqaa saayaMkala kI gaaoQaUlaI vaolaa maoM p`Bau saogaaoipyaaoM ka Alagaava ko ivaYaad ka smarNa krata hO. Ba>aoM, [sao pU jaa ko saaqa gaaAao evaM

!

?

!

! !

? ? ? ?

! ? !

! !

?

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 488

Page 489: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 489/519

Qara ka Saasak banaao. 3879. 3655

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.9.10.01 sao 9.10.11 pasaur 3880 sao 3890 yaa 3656 sao 3666Apnaa ivaYaad imaTaAao. ]zao. p`at: Saama p`Bau ko carNaaoM ka kmala ko fUla sao pUjaa krao.p`laya jala pr baTp~ pr saaonao vaalao p`Bau saagar sao p`xaailat it$kNNapurma maoM isqat hOM. 3880.3656maQaur fUlaaoM kao ivaKorkr p`it idna pUjaa krao. Ba>aoM, sava-da Aapkao Apnao )dya maoM

rKao.p`Bau it$kNNapurma maoM isqat hOM jahaM gaganacauMbaI dIvaaro hOM tqaa ]pjaa}KotaoM evaMtalaaoM maoM kokD,o kI bahutayat hO. 3881.3657Ba>aoM naUtna tajaa fUla jamaa kr pUjaa krao. maQauma@KI maMD,rato baagaaoM ko baIca p`Bauit$kNNapurma mao M isqat hOM. Aap tumharo ek ek ivaYaad ka AMt kr do Mgao.3882.3658maQau Tpkto naUtna tajaa fUla sao naiPpnaaya ko dUlaha kI it$kNNapurma maoM pUjaa krao jahaMgaganacauMbaI dIvaaroM hOM. jaao vahaM svaocCa sao rhto hOM hmao AaEaya p`dana kroMgao. 3883.3659

jaao Aapkao Kaojato hOM ]nakao yahaM tqaa maR%yau pScaat\vaOkuNz maoM Aap AaEaya p`dana krtohOM. }McaI dIvaarao vaalao it$kNNapurma mao M Aap Ba>aoM ko p`oma ko karNa rhto hOM.3884.3660Aap ]na sabaaoM ko saKa hOM jaao Aapka carNa Kaojato hO M.Aap saunahlao svaNa- aBaUiYat dIvaaraovaalao it$kNNapurma maoM rhto hOM.Aapnao ihrNya kI caaOD,  I CatI kao caIra. jaao Kaojata hO]sako Aap icarMtna ima~ hOM. 3885.3661jaao p`oma sao Aapkao Kaojata hO Aap ]nako p`it saccao hOM. jaao idKanao ko ilayao AapkI pUjaa 

krta hO ]sako ilayao Aap saccao nahIM hOM.maClaI vaalao KotaoM sao iGaro it$kNNapurma maoM Aap ]nako pasa hOM jaao Aapkao Apnao )dya maoM rKto hOM. 3886.3662Aap ]sako pasa hOM jaao Aapka carNa Kaojata hO. Aap ]sao janma marNa ko ca@kr sao mau> kr doto hO M. AaBaUiYat dIvaaraoM vaalao it$kNNapurma ko pBau ko carNaaoM kI ina%ya pUjaa krao.3887.3663AapkI pUjaa kr raoga mau> banaao. hmaaro kma- hmaoM nahIM baaMQaogao At: hma @yaa Kaoyao MgaovaOidk ?iYagana it$kNNapurma ko p`Bau kao caahto hOM. jaao Aapkao pa jaato hOM ]naka ivaYaad samaaPt hao jaata hO. 3888.3664

naaOvaaM Satk ka dsavaaM dSak : 9.10 : maalaO naiNNa 

!

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 489

Page 490: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 490/519

hmaoM kao[- ivaYaad nahIM hO, hmaoM iksa baat kI kmaI hO AaBaU iYat dIvaarao M vaalao it$kNNapurma maoM kmalainavaaisanaI laxmaI Aapko vaxasqala pr isqat hOM.AapkI p`Saist gaaAao evaM ivaYaad sada ko ilayao dUr rhogaa. 3889.3665jaao kma- ko ivaYaad sao maui> caahto hO MM vao }McaI mahlaaoM vaalao ku$gaur ko SaDgaaopna ko hjaar pd ko [sa dSak kao gaayaoM evaM naacaoM tqaa it$kNNapurma maoM p`Bau ko carNa kI pUjaa kroM.3890.3666

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.

10.01.01 sao 10.01.11 pasaur 3891 sao 3901 yaa 3667 sao 3677caar Baujaa, GauMGaralao baala, kmala saI AaMK, maUMgaavat haoMz vaalao AakYa-k maoGa saa Syaama p`Bau hI hmaaro ek maa~ AaEaya hOM. kmala kI bahutayat vaalao saraovarao M ko baIca isqat it$maaogaUr maoMp`Bau saaro AsauraoM ka ivanaaSakr APanaI svaocCa sao rhto hOM.3891.3667yaaogya vaOidk ?iYayaaoM vaalao it$maaogaU r maoM p`Bau hjaar naama vaalao hOM tqaa tulasaI ka saundr maukuT QaarNa krto hOM. hr janma maoM Aapko Aitir> hmaara kao[- AaEaya nahIM hO. AapkocarNaarivaMd kI saayaa mao M saBaI AcCa[- ka baD, a saraovar hO.3892.3668

caturanana ba`*maa iSava evaM Anya dovagana AapkI pUjaa kr AapkI SarNa maoM Apnaa saMrxaNa pato hOM. laaokaoM kao saMrxaNa doto hue Qara pr Aap ivajayaI haokr GaUmato hOM. hmalaaogaao M koilayao it$maaogaUr maoM Aapko pasa Aanaa hI Eaoyaskr hO. 3893.3669calaao Ba>aoM xaIr saagar maoM fnaQaarI SaoYa pr Sayana krnao vaalao p`Bau kI it$maaogaUr maoM pUjaa kro M. dova evaM ?iYagana gaaqaa gaato hue sada Aapko pasa rhkr ApnaI saarI AavaSyaktaAaoM ko ilayao AapkI pUjaa krto hOM tqaa Apnaa saMrxaNa caahto hOM.3894.3670

calaao Ba>aoM Apnao ip`ya maMidr ko pasa calaoM. gannao evaM Qaana ko baD,o baD,o paOQao vaalao it$maaogaU r maoM p`Bau isqat hOM. Aap sabako Aaid karNa hOM. Aapnao Qara maapI .calaoM, AanaMd mao M naR%ya kroM. 3895.3671gaaopala p`Bau AsauraoM ko ilayao maR%yau hOM tqaa Ba>aoM evaM ?iYayaaoM kao ip`ya hOM. calaao Ba>ao M Apnaoip`ya maMidr ko pasa calaoM. it$maaogaUr ko caarao Aaor SaItla evaM ]pjaa} baaga tqaa Kot fOlaohOM.Apnao Aa<ana ko carNaarivaMd ko Aitir> Anya kao[- AaEaya nahIM hO. 3896.3672hmaara kao[- AaEaya nahIM hO. Aapnao ivastRt evaM SaaMt sqaana banaayaa ifr [sao jala sao Bar idyaa.tba dovagana evaM p`acaIna ?iYayaaoM kI rcanaa kI. ifr laaokao kao banaakr Aanand sao

?

dsavaaM Satk ka phlaa dSak : 10.01 : taLtamarO

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 490

Page 491: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 491/519

it$maaogaUr maoM rhnao lagao. Agar hma AapkI ek pirk`maa kroM tao hmaaro saBaI ivaYaad Baaga  KD, a haoMgao. 3897.3673Ba>aoM ivaYaad Baaga KD,a haoMgao. AaAao evaM pU jaa krao. hjaarnaama vaalao p`Bau k$Naa kosaraovar hOM. Aap saraovaraoM evaM saundr baagaaoM ko saaqa it$maaogaUr maoM rhto hOM. laMka ka naaSa krnao ko ilayao Aap dSarqa pu~ rama banakr Aayao. 3898.3674saraovaraoM evaM saundr baagaaoM ka it$maaogaUr Aba pasa maoM hO. AsauraoM ko ivanaaSak caar Baujaavaalaoyaaowa p`Bau ka yahaM inavaasa hO. hmanao ivaSaala iklaa $pI p`Bau kI saovaa kI ijanaka carNa ek baD,a saa saraovar hO, kmala jaOsaI AaMKoM hO M evaM p`vaala jaOsao haoMz hO M. 3899.3675

duYT AsauraoM sao Bayaga`st svaiga-k jana p`Bau kao caahto hOM jaao ]saI sva$p maoM dSa-na doto hOM ijasa sva$p kI caah rhtI hO tqaa vao rxaa krto hOM. it$maaogaUr ko p`Bau sada ko ilayao hmaaro iklaa hOM. Aa[yao p`sanna haokr p`Bau ko naama kI p`Saist gaayao M. 3900.3676ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak pa~nat-k it$maaogaUr ko p`Bau kI p`Saist hO.jaao p`Bau kI pUjaakr [sao gaayao Mgao inaiScat hI ]nako ivaYaad ka AMt hao jaayaogaa.3901.3677:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

idvyadoSa 106. it$maaogaUr :1.sqaana : yah timalanaaDu maoM madurO sao 10 ik maI pr hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar KD,o maud`a mao M pUvaa-iBamauK hO M evaM catuBa-jaI hOM. SaMK cak` koAlaavao dayaaM haqa vard maud`a maoM tqaa baayaaM gada ko saaqa hO.yahaM ek AaOr sainnaiQa hOM jahaMpo$maala BaujaMga Sayanama maud`a maoM hOM. khto hOM Bagavaana ka Sayana maud`a saat trh kI hO : Baaoga baala ]%qaana AanaMd vaIr sqala evaM paqa-naa. yahaM paqa-naa maud`a hO ijasamaoM daonaaoM laxmaI haqa ]zakr pUjaa kr rhI hO M tqaa Sayana krto p`Bau kao Ba>aoM ko dSa-naaqa- ]znao ko ilayao

p`aqa-naa kr rhI hOM. tayar kao maaohnavallaI evaM tIqa- kao xaIraibQa khto hOM. yahaM ka ivamaana kotkI kha jaata hO.3.maihmaa : samaud`maMqana ko samaya [saI sqaana pr po$maala nao maaoihnaI $p QaarNa ikyaa t%pScaat AmaRt baaMTa gayaa. dovaaoM nao p`Bau sao maUla $p ko dSa-na kI p`aqa-naa kI tba yah catuBau-ja $p yahaM dRSyamaana huAa. maoGa ko samaana Syaama sva$p kao kalamaoGa po$maala khto hOM.saudSa-na cak`tAaLvaar kI Alaga sainnaiQa hO ijasamaoM 16 haqa maoM 16 trh ko AayauQa 

ivarajamaana hOM tqaa ivaga`h daOD,nao kI maud`a maoM hO M. [sako pICo yaaoga narisaMh hOM daonaao }pr kohaqa SaM K cak` ko saaqa tqaa naIcao ko daonaao haqa GauTnao pr ivaEaama krto hue yaaogamaud`a maoM hO M.

!

,, , , , ,

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 491

Page 492: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 492/519

nammaaLvaar [sa $p pr Apnao maugQaavasqaa ko Baava kao dSaa-to hO M. 3899 dYTvya hO.4.idvyapbaMQa saMdBa- : prkala svaamaI iSairya it$maDla 2673. nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3891 sao 3901 Satk 10.01.::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

 \ [samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.10.02.01 sao 10.02.11 pasaur 3902 sao 3912 yaa 3678 sao 3688koSava ka naama laonao pr hmaaro saaro vyavaQaana lauPt hao jaayaoMgao. duYT yamadUt BaI pasa nahIM

AayaoMgao. hma sauKd KotaoM sao iGaro it$vanandpur nagar calao M jahaM p`Bau ivaYaQar SaoYaSayyaa pr Sayana krto hOM. 3902.3678Agar hma ABaI jaayaoM tao saat janma tk ivaYaad nahIM satayaogaa. mahlaoM pva-t kI trh KD,I hOM. hjaar naama sao ek naama BaI laonao vaalao svaiga-kaoM ka nagar it$vanandpur nagar maoM ku$ndu,Sao$ind, evaM punnaO fUla ka saugaMQa fOlaa hO. 3903.3679ivaSva kao inagalakr puna: banaanao vaalao p`Bau Apnao baahna ga$D, sao icai*nat Qvaja ko saaqa it$vanandpur nagar maoM Sayana kr rhoM hOM.Agar ivaSvaasapUva-k vahaM jaaAaogao tao tumharo saaro

ivaYaad imaT jaayaoMgao.hjaar naama sao maa~ ek BaI naama ka jap krao. 3904.3680ibanaa Baya ko baaolaao.Aap sabaaoM kao ima~ banaa laoto hOM tqaa vahaM saugaMiQat fUla ko baagaaoM evaM KotaoM sao iGaro it$vanandpur nagar maoM Sayana kr rho M hO M.saagar iknaaro vao laaoga AapkI pUjaa fUla evaM ]icat ivaiQa sao krto hOM. iktnao saaOBaagyaSaalaI hO M vao laaoga 3905.3681jaao saugaMiQat it$vanandpur nagar maoM p`Bau ka carNa caahto hOM evaM AapkI pUjaa piva~ jala tqaa naUtna puYp sao krto hOM AaOr Aapko naama ka Qyaana krto hO M vao [sa jaIvana ka AMt kr svaiga-k hao jaayaogaoM. hma [sao inaiScat jaanato evaM baaolato hOM. 3906.3682

it$vanandpur nagar maoM Sayana krnao vaalao p`Bau svaiga-kaoM ko p`Bau hOM jaao [nako pqamagaNa ivaYvaksaona sao phlao pUjao jaato hOM tqaa dUsaro laaoga [nako baad pUjaa Aip-t krto hOM. hmaarolaaogaaoM Qyaana sao saunaao, hmaoM BaI vahaM jaakr saimmailat haonaa hO. Aap gaaoivand hO M ijanhaoMnaosauba`mainayama ko ipta ka ivaYaad imaTayaa qaa. 3907.3683hmaaro mahana gaaoivand p`Bau ivaSva, dovagana, jaIva tqaa Anya saBaI ko saMhark evaM saRiYTkta-hOM.Aap ]pjaa}KotaoM evaM maCilayaaM kUdto talaaoM ko baIca it$vanandpur nagar maoM Sayana 

krto hOM. yahaM pirsar maoM BaI JaaD,U lagaanao kI saovaa krnao sao saBaI kmaao-M ka AMt hao jaata hO.3908.3684

, ,,

dsavaaM Satk ka dUsara dSak : 10.02 : koDuimaDr 

!

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 492

Page 493: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 493/519

it$vanandpur nagar ka saundr sqala saaro kmaao-M ko naaSa hotu kamadova ko ipta nao svayaM psaMd saocaunaa hO. Ba>ganaaoM yah maorI AMitma pukar hO  , fnaQaarI SaoYa pr Sayana krto p`Bau ka carNa doKnao ko ilayao tOyaar hao jaaAao. 3909.3685doKao, saUcanaa kI AvaiQa ka BaI AMt hao gayaa hO. saugaMiQat baagaaoM vaalao it$vanandpur nagar pavana p`tIkaoM sao Bara huAa hO. naUtna caunao hue saugaMiQat fUla evaM Agarba<aI sao vaamana kocarNa kI pU jaa krao. tumharo ivaYaad ka ibanaa iksaI ica*na ko AMt hao jaayaogaa.3910.3686hmaaro saaro ivaYaad maaQava ka naama laonao pr svat: lauPt hao jaayaoMgao. p`Bau saunahlao dIvaaraoM vaalao

it$vanandpur nagar maoM isqat hO M.jaao AapkI pUjaa caMdna laop dIpk Agarba<aI evaM naUtna kmala pMKuiD,yaaoM sao kro Mgao vao icarMtna gaaOrva ko AiQakarI banaoMgao. 3911.3687ku$gaur SaDgaaopna ko hjaarpd ka yah dsak it$vanandpur nagar ko p`Bau kI SaaSvat gaaqaa hO.yah svaiga-kaoM ko laaok maoM sauGaD, baaMsa kI trh baaMh vaalaI AaBaUiYat naairyaao M ko AailaMgana ka sauK donao vaalaa hO. 3912.3688:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 107. it$vanandpur nagar :

1.sqaana : yah korla kI rajaQaanaI it$AnaMtpurma nagar ko baIca maoM isqat iva#yaat pV\manaaBa svaamaI ka maMidr hO jaao rolavao sToSana sao 2 ik maI pr Avaisqat hO.2.ivaga`h sva$p : Bagavaana BaujaMga Sayanaavasqaa mao M pUvaa-iBamauK hOM. po$maala AnaMt pdmanaaBana kho jaato hO M tqaa 12000 Saalaga`ama sao banao hOM. Aapka it$maonaI yaanaI itlak navar%na ka banaa hO. ba`*maa Bagavaana kI naaiBa kmala pr ivarajamaana hOM tqaa iSava Bagavaana koiSar ko pasa ivarajato hOM. tayar EaIhirlaxmaI khI jaatI hOM. yahaM ka tIqa- ma%sya tIqa- kha jaata hO tqaa ivamaana kao homakUT khto hOM. p`vaoSa maoM Warpala ko baad ko kxa maoM ga$D, tqaa 

AaMjanaoya saaqa mao M Bagavaana kI Aaor doKto hue AMjailabaw maud`a maoM ivarajato hOM. yahaMyaaoganarisaMh kRYNa laxmaIhyaga`  Iva tqaa AaMjanaoya kI Aca-naa sainnaiQayaaM hOM.3.maihmaa : idvaakr mauina ko Saalaga`ama Bagavaana kao dao vaYa- ko ek baalak nao caura ilayaa.Aap ]saka pICa krto jaMgala kI Aaor gayao jahaM vah ek vaRxa ko pasa iCp gayaa.AaScaya-maya $p maoM vah vaRxa Bagavaana ivaYNau ko Sayana sva$p maoM vadla gayaa. mauina kI ivanatI pr Bagavaana nao ]sa sva$p maoM dSa-na donao ka vacana do idyaa. saBaI idvyadoSaaoM kI Sayana maUit-yaaoMmaoM AnaMt pdmanaaBana AiQaktma laMbaa[- ko hOM tqaa gaBa-gaRh maoM Aapka dSa-na tIna WaraoM saoikyaa jaata hO : dixaNa War sao mauKmaMDla ka baIca ko War sao naaiBa evaM ba`*maa ka tqaa 

!

, , ,

, ,

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 493

Page 494: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 494/519

]<ar War sao carNaarivaMd ka. Ta/vaNkaor ka rajapirvaar Aapko dasa ko $p maoM jaanaa jaata hO.timala eoPpasaI yaa AaiSvana yaanaI 15 A@TUvar sao 15 navaMbar ko baIca evaM paMgaunaI yaa fagauna yaanaI 15 maaca- sao 15 Ap`Ola kI AvaiQa ko mahInaaoM maoM yahaM ivaSaoYa ]%sava manaayaa jaata hO.1000 p`itmaaAaoM vaalaa kulaSaoKr maMDp dSa-naIya hO. BaItrI pirsar maoM p`Sast evaM laMbaorasto maoM 324 p%qar ko saMgaIt ]%pnna krnao vaalao KMBao hOM ijasapr saundr ica~karI maoMmaihlaayaoM dIpk ilayao KD,I hOM.[sao EaIvaolaI maMDp tqaa maUit-yaao M kao 'pvaO ivala@ku' khto hOM.yahaM ek saaqa 5000 laaogaaoM ko Baaojana p`saad bananao kI vyavasqaa hO.

Bagavaana kRYNa ko baD,o Baa[- balarama jaI tIqa- yaa~a ko k`ma maoM yahaM dSa-na krnao Aayao qao.4.idvyap`baMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3902 sao 3912 Satk 10.02.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.10.03.01 sao 10.03.11 pasaur 3913 sao 3923 yaa 3689 sao 3699

jaba p`oma pxaI kaoyala pukarta hO hmaara sauGaD, baaMsa kI trh baaMhoM Jauk jaatI hMO.hmaaroAkolaopna ka itrskar kr yao maaorgana samaUh maoM naaca rho hO M.ho kRYNa Aap ApnaI gaayaaoM kaocaranao calao gayao. Aap )dyahIna hO M. haya Aap ApnaI kmala saI AaMKaoM sao hmaara p`aNaaMt kr rho hOM. idna icarMtna AvaiQa vaalaa hao gayaa hO. 3913.3689jaba jaba Aapnao hmaaro isqar ]raoja ka spSa- ikyaa hO AanaMd ]maD, kr hmaaro mana kao Qaaotohue AakaSa kao Cod idyaa hO tqaa Aap hmaoM svaiPnala kI trh CaoD, gayao hOM.haya hmaarI sahna Sai> sao jyaada raoma raoma mao M hmaarI caah Gausa gayaI hO. ho kRYNa Aap )dyahIna hOM, hmaoM

CaoD,kr gaayaaoM kao caranao calao jaato hOM. haya 3914.3690hmaarI gama- saaMsa Aa%maa kao SauYk banaa rhI hO.haya maOM ibanaa saaqaI ko ma$MgaI. Aaoh Aapko Syaama vadna ko kR%ya doKnao ko ilayao maOM jaIivat hI nahIM r hU^M gaI. ma%sya nayanaaoM sao AaMsaU $kto hI nahIM. idna BaI nahIM baItta. [sa gaaopkula ka janma hI AiBaSaap hO. [sa Akolaapna ka AvaSya AMt haonaa caaihyao. 3915.3691gaaoivand haya Aap hmaarI Akolaapna kI cauBana kao nahIM samaJato.Aap kovala ApnaI gaayaaoM kao caahto hOM evaM hmao CaoD,kr ]nako pICo calao jaato hOM.AapkI imaqyaa baatoM maIzojahr ko samaana Aapko vaor jaOsao haoMz sao inaklatI hOM. hmaaro raoma raoma maoM yao Gausa gayaI hOM evaM

, ,

dsavaaM Satk ka tIsara dSak : 10.03 : vaoya ma$daoL\ 

gaaya caranao jaanao sao ivaCuD,na huAa hO. gaaoipyaaoM ka idna ivaYaadpUNa- hao gayaa hO.

!

!

!

!

!

! !

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 494

Page 495: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 495/519

jaba BaI smarNa krtI hU^M p`aNaaMt ka duK JaolatI hU^M . 3916.3692kRYNa Aap saara idna gaaya caranao mao M ibatato hOM.AapkI xamaayaacanaa hmaara p`aNaaMt krtI hO. yah madma<a BaaOMra saayaM kala kI camaolaI ka saugaMQa ivaKorta hO. AaAao, tuma ApnaI CatI sao maulaO fUla kI gaMQa kao hmaaro ]raojaaoM pr lagaaAao. tuma Apnaa haoMz hmao do dao.haya tU Apnaa AaBaUiYat haqa hmaaro isar pr rK dao.3917.3693kRYNa Aap Apnaa AaBaUiYat haqa SaIGa` hmaoM dIijayao. haya hmaara naarIpna [sao sah nahIMsakta. [sabaIca Anya ikSaaoiryaaM Aapko carNa kao Apnao AiQakar maoM lao laoMgaI. haya AapkI gaaya kI carvaahI hmaaro ilayao iktnaa ivaQvaMsak hO jaao hmaoM SauYk kr rhI hO.[na 

AaMKaoM maoM AaMsaU $kto hI nahIM AaOr na tao maora )dya $kta hO. 3918.3694hmaara )dya Aaga maoM maaoma kI trh ipGala rha hO. hmaarI kmarQanaI Z,IlaI pD, gayaI hO.hmaarI inama-la AaM Ko maaotI igaratI hO M, ]raoja mauJaa- gayao hOM, baahoM Z,IlaI haokr Jauk gayaI hOM.maiNavaNa- vaalao pBau kmala sao saukaomala carNa kao Aap PyaarI gaayaao M kao caranao maoM Aaht kr laoto hOM. @yaa haogaa Agar Asaur gana vahaM AakmaNa kr doM 3919.3695hmaara )dya baOz rha hO, ivanatI hO, mat jaa[yaoo. @yaa haogaa Agar Asaur gana vahaM Aap pr AakmaNa kr doM imalana kI caah BaIMga kr hmaaro BaItr fOla gayaI hO. kRYNa caupko sao

Baaga mat jaa[yao.Apnao manamaaohk kmala jaOsaI AaM K, haoMz, haqa, evaM pIt vas~ kao p`diSa-t krto hue [na ptlaI kiT vaalaI Anya gaaopikSaaoiryaaoM ko saaqa maQaur imalana ka AanaMd laIijayao. 3920.3696jaba jaba Aap gaaopikSaaoiryaaoM ko saaqa maQaur imalana ka AanaMd laoto hOM tqaa Aap Apnaa ivaYaad ka AMt krto hOM hmaaro BaItr ka naarIpna AinayaMi~t hao jaata hO. hma laaoga jyaada hI AanaMd laoto hOM. haya ivanatI hO, Aap gaayaaoM ko pICo mat jaa[yao. kMsa nao AsauraoM ko samaUh kao CaoD, rKa hO. haya Agar Aap pkD,o gayao tao hahakar maca jaayaogaa.3921.3697

kMsa ko Baojao gayao duYT Asaur GaUmakr vyavaQaana ]%pnna kr rho hOM. Qyaana dIijayao. Aaoh Aap Akolao jaanaa caahto hOM. balarama yaa ]nako saaiqayaaoM kI icaMta Aapkao nahIM hO. haya maorI saMvaodnaayaoM hmaarI Aa%maa kao jalaa rhI hOM. kRYNa maUMgaavat haoMz ko gaaopikSaaor gaaya caranaa Aapkao vaOkMuz sao BaI jyaada ip`ya hO. 3922.3698pao$nala ku$gaur ko SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak maUMgaavat haoMz ko EaIpit gaaopikSaaor ko baaro maoM hO ijanakao gaaya caranao jaanao ko ilayao manaa krtI hu[- ek yauvatI gaaopI samaJaa rhI hO. jaao [sao gaa saokoMgao vao ]sa gaaoPaI kI trh laaBaainvat haoMgao. 3923.3699

!

!

! !

!

!

?

? !

!

!

!

!

! !

dsavaaM Satk ka caaOqaa dSak : 10.04 : Saar\vao tvanaoir 

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 495

Page 496: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 496/519

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.10.04.01 sao 10.04.11 pasaur 3924 sao 3934 yaa 3700 sao 3710damaaodr ko carNa BaiM> ko ]paya hOM. cak`QaarI Syaama vadna rajaIvanayana p`Bau jala, ima+I,Aigna, vaayau evaM AakaSa ko $p maoM KD,o hOM. AapkI gaaqaa mahana svaiga-kaoM Wara gaayaI jaatI hO. 3924.3700svaiga-kaoM mao M gaaOrvaSaalaI p`Bau ka dSa-na p`  oma ko ibanaa saMBava nahIM hO. EaI dovaI sao sauSaaoiBat vaxasqala vaalao rajaIvanayana p`Bau prspr ivaraoQaI yaugmaaoM ko baahr hOM. 3925.3701jaba cak`QaarI p`Bau hmaaro Saasak hOM tao kaOna hmaarI xait phuMcaayaogaa punaja-nma kI yaatnaa sao

}pr ]z kr Aba hma dubaaro janma nahIM laoMgao.ma%syanayanaa naiPpnaaya ko pit kao hmanao doKa hO evaM Aapkao hma Apnao isar pr sqaaipt kr cauko hOM.3926.3702baTp~ pr saaonao vaalao p`Bau pva-taoM pr KD,  o haokr dovaaoM sao pUijat hOM evaM hmaaro )dya maoM isqat hOM.Aapko carNa hmaaro isar pr hOM. mauJao ivaSvaasa hO ik Aap mauJasao Alaga nahIM ikyao jaa sakto. 3927.3703mauJao ivaSvaasa hO ik Aap maoro )dya kao nahIM CaoD, sakto. cak`QaarI pBau ko BaItr Sarart kUT kUT kr Bara hO. jaao Aapkao nahIM samaJato ]nhoM Aap imaqyaa kao saca ko $p maoM p`diSa-t 

krto hOM. Aap maoM p`oma rKnao vaalao hmalaaogaaoM kao Aap Sayanaavasqaa maoM dSa-na doto hOM.3928.3704SaoYaSaayaI p`Bau ka Qyaana krnao vaalao Aapko kRpapa~ banato hOM.jaTaQaarI SaiSaBaU YaNa iSava Aapko ek AMSa mao M Avaisqat hOM. hma Apnao )dya mao M p`Bau ka Qyaana krto hOM.3929.3705ho )dya AitEaoyaskr kI pU jaa kr. raoga dUr rhoMgao tqaa punaja-nma sao mau> hao jaaAaogao.maiNavaNa- vaalao p`Bau cak` QaarNa krto hOM. Aap hma pr Saasana krnao vaalao maQausaUdna hOM.

3930.3706cak`QaarI p`Bau dovaaoM ko samaUh sao }pr hOM. Aap kalaatIt p`Bau saRiYT kta- hO M tqaa gaaya caranaovaalao hOM. Apnao caaOD,o kMQaaoM pr Aapnao pva-t ]zayaa. ho naok )dya Aapko EaIcarNa kI p`Saist gaaAao. 3931.3707jaOsaa Aapnao pUva- maoM iSaxaa dI qaI hmanao Anavart AapkI saovaa kI evaM pUjaa kI tqaa Aapkoidvya carNaarivaMd ka dSa-na payaa.t%xaNa hmaaro kmaao-M ka naaSa hao gayaa. 3932.3708hr idSaaAaoM maoM p`SaMisat maaQava hIM dovaaoM ko naaqa hOM. Aapko carNakmala sava-~ Aapko Ba>aoMsao pUijat hOM. Apnaa mana Aap pr iTka kr ina%ya dIpk, Agarba<aI, naUtna puYp, tqaa jala sao

?

!

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 496

Page 497: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 497/519

pUjaa Aip-t krao. 3933.3709vaLu,id xao~ ko ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pdao M ka yah dSak svaiga-kaoM ko dova malla yaaowa ko Sai>SaalaI kMQaaoM vaalao p`Bau kI p`Saist hO.[sako gaana sao p`Bau ko carNaaoM ka AaEaya imalata hO. 3934.3710

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.10.05.01 sao 10.05.11 pasaur 3935 sao 3945 yaa 3711 sao 3721jaao kRYNa ko carNa kI caah rKto hOM vao Aapko naama ka smarNa kroM. naarayaNa maM~ hOM.

3935.3711BaUdovaI ko pit hmaaro p`Bau naarayaNa madma<a haqaI ko ivanaaSak hOM. Aap svayaM hI svayaM kokarNa hO M. 3936.3712Aapnao ivaSva banaayaa. Aapnao [sao ]zayaa. Aap [sao inagala gayao evaM puna: banaa idyaa.Aap hI saMrxak hO M. 3937.3713svaamaI saagar maoM SaoYa pr Sayana krto hOM. Aapko carNa pr fUla ivaKor kr p`itidna pUjaa krao. 3938.3714

naUtna puYp sao p`itidna pUjaa krao evaM naama gaana krao.maui> yahIM imalaogaI. 3939.3715kayaa fUla ko rMga vaalao p`Bau vaoMkTma maoM rhto hOM. Aap pUtnaa ko stna caUsanao vaalao maaQava hOM.3940.3716Agar maaQava ko naama ka gaana kraogao tao kao[- xait nahIM phuMcaogaI AaOr na tao pap hI pasa rhogaa. 3941.3717maoGa samaana rMga vaalao p`Bau ko ~uiT riht naama gaana sao dovaaoM kI trh sammaainat rhaogao.3942.3718

Aap dovaaoM kI dRiYT sao AaoJala rhkr kmaao-M ka naaSa krto hue Ba>aoM ko pasa rhto hOM.3943.3719kmala ka fUla caZ,akr Qyaana lagaaAao. kmaao - M ka samaUh Dr sao Baaga jaayaogaa.3944.3720ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dSak Ba>ao M kao p`Bau ko mauKmaMDla ka dSa-na krayaogaa. 3945.3721cak`QaarI p`Bau it$va<aa$ maoM Ba>aoM ko AadoSa kI p`tIxaa krto hue isqat hO M. [sa kalaosaMsaar maoM maOM Aba kao[- janma nahIM caahta. ho mana saba saMSaya hTakr AapkI pUjaa krao.

dsavaaM Satk ka pacavaaM dSak : 10.05 : kNNana\kL,ilaNaO

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 497

Page 498: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 498/519

3946.3722it$va<aa$ maoM koSava naama ka gaana evaM pUjaa krko hma kma- ko baMQana kaTto hue saMsaar komaaoh kao %yaaga cauko hOM. hma naarayaNa ko carNa kao paPt kr gayao hO M jaao punaja-nma ka AMt krto hOM. ho xaINa )dya @yaa tuma saunato hao 3947.372310.06.03 : Aap AajahI Qara pr EaIsaMpnna it$va<aa$ maoM Aayao hOM evaM hmaaro AadoSa pr vaOkuMz p`dana kronao ko ilayao SaIGata maoM hOM. ho maoro )dya yah maa~ saMyaaoga nahIM hO.3948.3724it$va<aa$ ko p`Bau nao ihrNya kI caaOD,I CatI Apnao naKaoM sao ivadar dI. Aapnao paMDvaaoM ko

ilayao Gaaor Baart kI laD,a[- laD,I. hmaaro )dya maoM rhto hue Aapnao hmaoM mahana timala gaIt pdana ikyaa. ho maoro naok )dya hmaaro k$NaainaQaana pBau saca mao M Eaoyaskr hOM.3949.3725it$va<aa$ ko p`Bau nao svaocCa sao hmaoM maui> ka maaga- idyaa hO. hma Aapko carNa Apnao isar pr rKto hOM. Aap maQau Tpkto tulasaI QaarNa krto hOM tqaa ga$D, kI savaarI krto hOM. homaoro )dya Aba nark ka ]phasa kr sakto hao. 3950.3726maoro rajaIvanayana p`Bau kBaI hmaaro )dya ka %yaaga nahIM kroMgao. it$va<aa$ ko pva-t pr p`Bau

SaoYaSaayaI hOM. Aapnao madma<a haqaI ka ]sako daMt sao naaSa ikyaa. Aapko naupU r kI Qvaina vaalao carNa hmaaro isar pr hOM. 3951.3727hmanao gaaoivand p`Bau ko carNa pa ilayao jaao r%naaoM sao AaBaUiYat mahlaaoM vaalao it$va<aa$ maoM isqat hMO. yah saagar tT vaalao dixaNa xao~ ka itlak hO. hmaara vadna Aapko carNa kI tulasaI ka saugaMQa ivaKor rha hO. 3952.3728tojaaomaya maukuT evaM saugaMiQat tulasaI maalaa vaalao p`Bau cak` sao jahaM BaI caahto hOM ivajaya p`aPt krto hOM. pva-t ko rMga vaalao pBau it$va<aa$ maoM isqat hOM.maOM yah nahIM samaJata ik Aapka 

kRpapa~ bananao ko ilayao hmanao @yaa ikyaa hO. 3953.3729r%na AaBaUiYat p`Bau SaItla it$va<aa$ maoM Sayana krto hOM. Apnao idvya vaxasqala pr Aap kmalainavaaisanaI laxmaI kao QaarNa krto hOM. mahana ga$D, pr savaar hao Aapnao AnaokaoM AsauraoMka AMt ikyaa. Aap svaocCa sao hmaaro )dya maoM sava-da ivarajamaana hOM. 3954.3730it$va<aa$ maoM p`Bau fnaQaarI SaoYa pr Sayana krto hOM. narisaMh $p maoM pQaarkr Aapnao ihrNya kI caaOD,I CatI caIr dI. hmaaro punaja-nma ko baMQana kao kaTkr hmao saovak banaato hue AapnaoApnaI k$Naa dI jaao pU va- maoM hmaoM kBaI nahIM imalaa qaa. 3955.3731ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah dsak it$va<aa$ p`Bau kI p`Saist hO jaao Apnaa 

! ?

!

!

!

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 498

Page 499: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 499/519

carNa ka dSa-na dokr nark kI yaatnaa ka AMt krto hOM. yah maQaur kivata dovaaoM kI caah kao sada banaayao rKta hO. 3956.3732:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::idvyadoSa 108. it$va<aa$ :1.sqaana : yah sqaana korla maoM it$AnaMtpurma sao krIba 45 ik maI pUrba maoM tqaa naagarkao[la sao 25 ik maI piScama maoM Avaisqat hO. taoDava<au sao ]<ar mauD,nao pr 8 ik maI pr isqat hO.2.ivaga`h sva$p : maUlaavar BaujaMgaSayana maud`a maoM piScamaaiBamauK hOM evaM AaidkoSava po$maala kho jaato hOM. ]%sava ivaga`h kao maaQavana khto hOM. tayar kao maaga-tvallaI tIqa- kao va<aa$ 

tqaa kDlavaao[- evaM rama tIqa- khto hO M. yahaM ko ivamaana kao AYTaMga ivamaana tqaa AYTaxar ivamaana khto hOM. yahaM ko sqala puraNa ba`*maaND puraNa evaM ga$D, puraNa hOM.3. maihmaa : pd\manaaBa svaamaI maMidr it$AnaMtpurma evaM AaidkoSava maMidr it$va<aa$ maoMbahut samaanata hO.dSa-na tIna WaraoM sao ikyaa jaata hO. AaidkoSava kao pd\manaaBa svaamaI ka baD,a Baa[- maanaa jaata hO evaM daonaaoM ek dUsaro kao Sayanaavasqaa maoM doK rho hOM. daonaaoM ko iSar dixaNa idSaa maoM tqaa carNaarivaMd ]<ar idSaa mao M hOM. kha jaata hO ik 12000 Saalaga`ama saopd\manaaBa svaamaI ko ivaga`h kao banaayaa gayaa hO jabaik AaidkoSava ka ivaga`h 16008

Saalaga`ama sao banao hO M. AaidkoSava ka saMpUNa- sva$p svaNa- evaM hIro sao jaiD,t hO.baalaU ko kNa jaOsao hIro AaidkoSava Bagavaana ko SarIr pr ivarajamaana hOM. AnaMtSayanama Bagavaana ko iSar kopasa iSavailaMga hO prMtu yahaM AaidkoSava Bagavaana ko pOr ko pasa iSavailaMga sqaaipt hO.AaidkoSava kI naaiBa sao kmalaasaIna ba`*maa Anaupisqat hOM.koSaI naamaka Asaur mauinayaaoM ko ya& maoM ivaGna Dalata qaa. Bagavaana nao ]saka AMt ikyaa.]sakI p%naI AasaurI nao gaMgaa evaM tama`pNaI- sao ivanatI kr yahaM jalaPlaaivat krnao kaokha.BaUdovaI nao sqala kao }Mcaa kr idyaa ijasako karNa yah sqaana nadI sao iGara huAa hO prMtu

jalamagna nahIM haota. va<aa$ ka Saaibdk Aqa- 'gaaola' haota hO yaanaI jaao vaR<aakr jala p`vaah ko baIca haonao ko karNa it$va<aa$ huAa. maMidr pirsar paSva-vatI- xao~ sao 55 fIT kI }Mcaa[- pr isqat hO.it$vaayamaaoLI maoM pasaur 3946 ko phlao AaLvaar po$maala ka AnvaoYaNa krto hOM prMtu3946 yaanaI 10.06 sao k`ma badla jaata hO evaM po$maala hI AaLvaar ka AnvaoYaNa krnaolagato hOM. 10.6.3 maoM tao po$maala AaLvaar saMt kao maaoxa donao ko ilayao daOD, pD,to hOM.

4.idvyap`baMQa saMdBa- : nammaaLvaar it$vaayamaaoLI 3946 sao 3956 Satk 10.06 .::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

,

, ,

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 499

Page 500: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 500/519

dsavaaM Satk ka saatvaaM dSak : 10.07 : SaoHjaaok-ivagaaL [samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.10.07.01 sao 10.07.11 pasaur 3957 sao 3967 yaa 3733 sao 3743maQaur BaaYaI kivagana jaba Aap gaato hO tao saavaQaana rhoM.it$maaila$HjaaolaO ko p`Bau QaUt-yaui> vaalao hO M.hmaaro )dya evaM Aa%maa maoM Aapnao maugQakarI kiva kI trh p`vaoSa ikyaa.ifr sabakao Ka gayao. ifr svayaM vahI hao gayao evaM ibanaa maorI jaanakarI ko mau JamaoM pUrI trh Bar gayao. 3957.3733Aap hma hao krko samast ivaSva evaM saba Aa%maa hao gayao evaM sabakao Bar idyaa. tba svayaM

hma haokr Aapnao ApnaI pSaMsaa kI. maQau , dUQa, evaM gannao ko rsa kI trh maQaur it$maaila$HjaaolaO ko p`Bau hmaarI Aa%maa kao Ka jaanao ko baad Aap yao saba hao gayao.3958.3734hmaoM Kakr p`Bau it$maaila$HjaaolaO maoM isqat hOM. Aap hmaarI ivasmayakarI vaaNaI maoM p`vaoSa kr gayao, AaOr tba hmao M saba Apnaa banaa ilayaa. iktnaI baD,I kRpa hO.pUjaa mao M krbaw hOMhma. jyaada hma @yaa batayaoM 3959.3735samast ivaSva evaM [sakI saarI Aa%maa haokr Aap hmaaro BaItr pUrI trh sao, pRqak nahIM krnao

laayak, imala gayao. Aapnao Qara ka savao-xaNa kr it$maaila$HjaaolaO kao caunaa. Aap hmaara  %yaaga kBaI nahIM kroMgao. hmaaro Sa~uAaoM ka AMt hao jaayaogaa. 3960.3736yauwrt AsauraoM ka AMt hao gayaa. svaiga-kgana p`gait pqa pr hOM. A&at ka Qyaana krnaovaalao ?iYagana BaI p`sanna hOM. hmaaro maaQyama sao panna AaQaairt gaIt gaanao vaalao p`Bauit$maaila$HjaaolaO maoM pavana tonaoka gaato hue KD,  o hOM.3961.3737it$maaila$HjaaolaO ko p`Bau samast ivaSva kao Ka jaato hO M. hmaaro ip`ya p`Bau sabaaoM kao yaugaaoMtk saMrxaNa doto hOM. iSava evaM ba`*maa kao na idKnao vaalao EaIpit nao hmaoM Apnaa gaaOrvaSaalaI carNa snaoh sao pUjaa ko ilayao idyaa. 3962.3738p`oma gaIt gaanao vaalao maiNa pva-t samaana it$maaila$HjaaolaO ko p`Bau [nd`, iSava, ba`*maa, evaM Anya dovaaoM sao pUijat hOM. mahana &ana vaalao ?iYa gana pva-t kI pSaist gaato hOM. 3963.3739it$maaila$HjaaolaO pva-t xaIr saagar maoro iSaKr it$mala vaOOku Mz SaItla vaoMkTma pva t maoro SarIr mahana ivasmaya maoro jaIvana, ivacaar, evaM kR%ya AaidkarNa p`Bau Aap hmaoMkBaI nahIM CaoD,to. 3964.3740

saagar saa salaaonao it$maaila$HjaaolaO ko p`Bau hmaaro naaqa hOM. yauga yaugaantr sao Aap saava-BaaOma naaqa hOM jaao svayaM saRiYTkta-, palana kta- tqaa saMharkta- hOM. ho )dya AcCo kama ko ilayao

!

?

! ! ! ! !

! ! ! ! !

!

' '

' '

 -

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 500

Page 501: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 501/519

Eaoya hO tumhara. Aapko pasa hI rhao. [sa SarIr evaM jaIvana ka AMt haonao dao.3965.3741it$maaila$HjaaolaO ko p`Bau, hmaaro saMrxak, hmaarI Aa%maa paMca [indyaaoM ko xao~, paMca [indyaaoMko Avayava, paMca saMcaalak AMga, paMca t%va, evaM Aa%maa ko caar AavarNa saba AapkI naOsaiga-k laIlaa ko AMga hOM. ivanatI hO, [naka AMt haonaoM do M. 3966.3742maQau Tpkto ku$gaur ko baagaaoM ko SaDgaaopna ko hjaar pd ka yah saundr dsak maht, AhMkar,manasa, evaM paMca [ind`yaaoM ko naaSa ka vaNa-na krto hue it$maaila$HjaaolaO ko p`Bau kI p`Saist gaata hO jaao hmaaro BaItr p`vaoSa kr svayaM hma hao gayao. 3967.3743

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.10.08.01 sao 10.08.11 pasaur 3968 sao 3978 yaa 3744 sao 3754jaOsao hI hmanao it$maaila$HjaaolaO baaolaa hmaaro )dya mao M p`vaoSa kr p`Bau nao [sao Bar idyaa.kavaorI ko dixaNaI tT pr jahaM bahumaU lya r%na p`vaah sao Qaulato hOM EaI ko saaqa EaIpit tona it$Ppor maoM isqat hOM. 3968.3744tona it$Ppor maoM isqat p`Bau hmaaro pasa Aaja Aayao AaOr hmaaro )dya maoM p`vaoSa kr [sao Bar 

idyaa, Aap [sao kBaI nahIM CaoD,ogao. saatao laaok, baadla, pva-t, evaM saagar kao inagalanao vaalao p`Bauhmaaro BaItr dRZ,ta sao isqar hOM. 3969.3745Aapkao QaarNa krko hmanao punaja-nma ka naaSa kr idyaa, raoga pr ivajayaI hao gayao, evaM Apnaokao saaMsaairk jaIvana ko laaoBa sao dUr kr ilayaa. tona it$Ppor Qvaja vaalao }Mcao mahlaaoM saoiGara hO. doKao  , Aapko carNa kI paiPt hmaaro ilayao ek sarla kaya- hO. 3970.3746Aapkao doKkr hmaarI AaM KoM iktnaI sarlata sao p`sanna hao jaatI hO. )dya kao Baarivamau> haonao sao hma BaI p`sanna haoto hOM. tona it$Ppor maRdu BaaYaI taota vaalao baagaaoM sao iGara hO. yahaM

ko p`Bau hmao M inaiScat vaOkuMz doMgao. 3971.3747AmaRtmaya baagaaoM sao iGara tona it$Ppor ko maui> pdana krnao vaalao p`Bau Aaja hmaaro BaItr p`vaoSa kr gayao hOM. [sa maaMsa ko ipMjaD,a maoM p`vaoSa kr Aap saaro vyavaQaanaaoM kao dUr kr rhohOM. 3972.3748tona it$Ppor evaM it$maaila$HjaaolaO ko p`Bau hmaaro )dya kao Barkr sava-da ko ilayao [samaoMisqat hao gayao hOM. maui> ko SaItla AmaRt ka svaad caKkr hma prma saMtuYT hOM.3973.3749]maD,to snaoh ko Wara hmaaro )dya nao carma Sabd kao p`aPt kr ilayaa hO. maQauma@KI maMD,rato

!

dsavaaM Satk ka AazvaaM dSak : 10.08 : it$maaila$HjaaolaOmalaO

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 501

Page 502: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 502/519

baaga vaalao tona it$Ppor ko p`Bau sada p`sannata donao ko ilayao hmaarI AaMKaoM maoM basa gayao hOM. [sa svaad kao caKnao ko baad hmaoM iksa caIja kI kmaI hO 3974.3750bauiw sao pro p`Bau hmaarI AaMKaoM mao M basao hOM. Aap saatao svar ko saUxma saar hOM. tona it$Ppor kop`Bau r%na jaiD,t mahlaaoM sao iGaro hO M. Aaja hmaaro )dya kao Aapnao pUrI trh sao Bar idyaa hO.3975.3751pva-t samaana mahlaaoM sao iGaro tona it$Ppor ko p`Bau nao hmaaro )dya maoM sqaana laokr hmao Aaja ek vyai> banaa idyaa hO. [tnao laMbao GaUmanao ko ilayao Aapnao hmaoM @yaaoM CaoD, idyaa qaa ivaismat hU^ M. ivanatI hO, ]tr dIijayao. 3976.3752

hmaaro p`Bau sauKd saovaa krko hmanao Aapka carNa pa ilayaa hO. yahI maOM caahta qaa.AnaokaovaOidk ?iYayaaoM vaalao tona it$Ppor ko p`Bau ko Ba>aoM kao kBaI yaatnaa nahI satayaogaI.3977.3753Eaoyavaana laaogaaoM vaalao ku$gaur ko SaDgaaopna ko hjaar gaItaoM ka yah dSak baD,o KotaoM sao iGarotona it$Ppor ko p`Bau kI p`Saist hO.yah Ba>aoM kao idvya vaOkuMz p`dana krnao vaalaa hO.3978.3754

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.10.09.01 sao 10.09.11 pasaur 3979 sao 3989 yaa 3755 sao 3765

AakaSa mao baadla SauBa saMkot doto k`ID,art qao. saagar kI lahroM talaI bajaakr naaca rhI qaIM. naarayaNa ko icarp`SaMisat Ba> kao Gar Aato doK saat mahadoSa ]phar sao p`sanna qaa.3979.3755naarayaNa ko Ba> kao doKkr maoGa p`sannatapUva-k svaNa- pa~ Bar rho qao. KD,a haokr saagar 

nao p`sannata sao svaagat ikyaa.pva-t nao Qvaja banaayao evaM saara ivaSva pUjaa maoM Jauk gayaa.3980.3756Qara maapnao vaalao pBau ko Ba> kao doKkr ]nalaaogaaoM nao puYpvaYaa- kI, Agarba<aI jalaayaI, evaMpUjaa Aip-t kI. caarNa daonaao Aaor KD,o haokr jayajayakar krto hue baaola rho qao vaOkuMz ka yah maaga- hO .3981.3757maaga- pr svaiga-kao M nao ivaEaama sqala banaa rKo qao. caaMd evaM saUya- maaga- kao p`kaiSat kr rho

qao. AmaRtmaya tulasaI QaarNa krnao vaalao maaQava ko Ba> ko sammaana maoM bajato nagaaD,o saagar kI trh garja rho qao. 3982.3758

?

?

!

dsavaaM Satk ka naaOvaaM dSak : 10.09 : SauiL,vaSaumbau

vaOkuMz ko maaga- ka ivavarNa 

'

'

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 502

Page 503: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 503/519

dovagana doKnao ko ilayao baahr Aakr Apnaa sqaana p`Bau ko Ba> kao do rho qao. iknnar evaMgau$dasa gaIt gaa rho qao jabaik vaOidk ?iYagana Aigna haoma kr rho qao. 3983.3759Aigna haoma kI saugaMiQa vyaaPt hao gayaI qaI.vaaV yaM~ kI Qvaina evaM SaMK naad AakaSa maoM gaUMja rho qao. ma%sya nayanaa naairyaaoM nao hYa-naad krto hue kha ho Ba> AakaSa pr Saasana krao . 3984.3760naairyaaM p`Bau ko baMQauAa saovak kao doKkr hYa-naad kr rhI qaIM. saagar maoM Sayana krnao vaalaoidvya maukuT QaarI gaaopala tqaa kuDndO ko p`Bau ko Ba> kI Gar vaapsaI yaa~a pr AagavaanaI maoMma$t evaM vasau pUjaa Aip-t kr rho qao. 3985.3761

dovagana samaUh maoM pMi>baw hao kh rho qao yao gaaoivand ko baMQauAa saovak hO M . Ba> kI JaaMkI panao ko ilayao tba gaaopurma kI }McaI dIvaar pr caZ, gayao. maaQava ko sva$p maoM Ba>nao vaOkuMz maoMp`ovaSa ikyaa. 3986.3762Ba> ko p`vaoSa War pr Aato hI caarNajana AanaMdmagna hao gayao. dovagana Jaukkr Apnaa sqaana samaip-t kr rho qao @yaaoMik vaOkuMz maoM jaanaa hr manauYya ka janmaisaw AiQakar hO.3987.3763ektrf Ba> ko carNa Qaaonao maoM vaOidk ?iYagaNa Apnaa saaOBaagya maana rho qao tao dUsarI Aaor 

caMd`mauKI naairyaaM pumaa, kuMBa, dIpk, tqaa koSar yau> jala sao svaagat maoM tllaIna qaIM.3988.3764r%na jaiD,t maMDp maoM Ba> p`Bau ko samaxa KD,a haokr icarAanand mao M magna qaa. ku$gaur SaDgaaopna ko hjaar pd sao ilayaa gayaa yah dsak jaao yaad kr laoMgao vao caarNa bana jaayao Mgao.3989.3765

[samaoM 11 pasaur hOM. daonaaoM rIit kI iganatI dI jaa rhI hO.10.10.01 sao 10.10.11 pasaur 3990 sao 4000 yaa 3766 sao 3776caarNa, ba`*maa, iSava, rajaIvanayana p`vaala haoMz ko QaUt- p`Bau, Syaama p akRitk maiNa, [sa itrskRt jaIva kI Aa%maa AMt maoM Aap hmaaro pasa Aayao. Aba hma Aapkao nahIM jaanao doMgao. kRpa krko puna: ApnaI yaui> mat Koilayao. 3990.3766kRpa krko puna: ApnaI yaui> mat Koilayao.Aapko vaxasqala pr ivarajanao vaalaI kmalainavaaisanaI laxmaI kI Sapqa laokr khta hU^M .Qyaana sao saunaoM. Kulaoyaama hmasao p`oma 

krko Aap hmaarI Aa%maa maoM imaiEat hao gayao. haya Aba Aap AvaSya hmaoM Apnao pasa baulaayaoM.3991.3767

'

'

' '

!

!

!

dsavaaM Satk ka dsavaaM dSak : 10.10 : mauinayao

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 503

Page 504: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 504/519

Aaid karNa p`Bau naaiBa kmala sao ]%pnna ba`*maa, iSava, [nd`, evaM Anya dova jaao AapkI pUjaa krto hOM, Aapko sabako BaMDargaRh hOM. Aapkao CaoD,kr hmaaro pasa sahara ko ilayao kao[- DMDa BaI nahIM hO. hmaaro Syaama pakRitk maiNa Aap AvaSya Aakr hmaoM baulaa[yao.3992.3768vyaaoma ko AMQakar evaM saBaI jaao [samaoM hO. Aap gagana, p`kaSa, dovagana evaM Anya saba kuC hOM. Aap dovaaoM evaM manauYyaaoM ko Aaid karNa hOM. haya Aapnao hmaoM Akolao baaoJa Z,aonao ko ilayaoCaoD, idyaa hO. 3993.3769Agar Aap hmao M %yaaga kr Ba`manao ko ilayao CaoD, doMgao tao hma iksako saaqa @yaa kroMgao haya 

@yaa bacaa hO hmaaro pasa hma hOM kaOna maoro p`Bau jaOsao tPt laaoha jala maoM Dalanao pr jala saaoKta hO ]saI trh Aapnao hmaarI Aa%maa kao ipyaa hO. ifr BaI Aap hmaaro AmaRt hOM.3994.3770maoro ip`ya p`Bau, maoro jaIvana, maorI Aa%maa Aapnao hmaoM AtRPt kI trh ipyaa hO. Aba hmaoM Aap pIto rhoM. kyaa ko rMga vaalao  , pvaala haoMz vaalao, rajaIva nayana p`Bau kmalainavaaisanaI laxmaI kI ]pyau> jaaoD,I, hmaaro snaoh 3995.3771hmaaro snaoh Aap kmalainavaaisanaI laxmaI ko snaoh bana gayao. kalao phaD, pr Aw-caMd` kI 

trh varah sva$p maoM Aapnao Qara kao Apnao daZ,aMo pr rKa. saagar maMqana krnao vaalao p`Bauhma Aapkao jaanao kOsao do Mgao 3996.3772hmaarI ApnaI ipya Aa%maa hma Aapkao jaanao kOsao doMgao Aap icarMtna kma-, ]sako fla,tqaa ]sako AanaMd Baaoganao vaalao hOM. ek ivaSaala kalaI iCd` kI trh tInaaoM laaok maoM p`vaoSa kr Aap Apnao kao pUNa-tyaa iCpa ilayao hOM. maoro Aaid baIja 3997.3773tInaao laaok ko Aaid baIja Aaid karNa Aap. kba hma Aakr AapmaoM imala jaayaoM Aaid vyaaoma, yahaM, vahaM, evaM sava-~, hmaaro caarao trf caaOD,a, laMbaa evaM AnaMt. 3998.3774

maht vyaaoma, caaOD,a, laMbaa evaM AnaMt ]sasao BaI baD,a ivastar. tojaaomaya puYp ]sasao BaI baD,a ivastar . tojaaomaya &anaanaMd ]sasao BaI baD,a ivastar .Aap hmamaoM imaiEat hao gayao.3999.3775ApnaI maui> p` aPt krlaonao vaalao ku$gaur SaDgaaopna ko pUjyanaIya hjaar pd ka yah pUNaa-huit dsak p`Bau kI p`Saist hO jaao hir ba`*maa evaM iSava ko $p maoM p`kT hue. jaao [sao yaad krlaoMgaovao }Mcao kula maoM janma laoMgao. 4000.3776

!

!

!

?

! ? ? !

!

!

!

!

!?

! ?

!

! !

! !

!

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::naalaaiyara 4000 pasaur vaalao idvyap`baMQama ka caaOqaa evaM AMitma hjaar pU ra huAa.

idvyapbaMQama it$vaayamaaoLI nammaaLvaar 504

Page 505: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 505/519

1. 'ArOyar saova[- ' po$maala ko ivaSaoYa ]%sava ka ek AMga hO. jaOsao : maaga-iL maasa yaanaI 15 idsaMbar sao 15 janavarI ka Qanaumaa-sa it$PpavaO maasa ka AQyayana ]%sava.2.ArOyar saova[- kao p`stut krnao vaalao ek hI kula ko laaoga hOM jaao Apnao kao naaqamauina kovaMSaja batato hOM. ArOyar saova[- maoM )asa kao doKto hue kuC EaIvaOYNavaaoM jaOsao : EaIrama BaartI nao Alaga sao p`iSaxaNa pazSaalaayaoM calaa rKI hO M jaao vaMSaanaugat na haokr saava-jainak $p sao Anya laaogaaoM ko ilayao BaI ]plabQa hO.

3.jaao p`stuit krto hOM vao ArOyar kho jaato hOM.4.ArOyar ivaSaoYa p`kar ko vaoSaBaUYaa sao ivaBaUiYat rhto hOM. yao vao YTI QaarNa krto hOM tqaa iSar pr vatu-laakar maukuT ko samaana }McaI TaopI QaarNa krto hO M ijasasao JaUlata huAa kanaaoM

ka Z@kna laTkta rhta hO. [sa maukuTakar TaopI kao 'ArOyar kullaO' khto hOM AaOr [sapr AakYa-k cak` SaM K evaM it$naamama yaanaI itlak banao rhto hOM.

5. timalanaaDu mao M QaaotI kao vaoYTI khto hOMjaao korla maoM maunDa tqaa AaMQa`p`doSa maoM pMca kha jaata hO.6. itlak kao ]Qva-puND/ itlak khto hOM

jaao timala maoM it$mana tqaa tolagau maoM it$naamama kha jaata hO.7. saova[- p`arMBa haonao ko samaya po$maala ko Aca-k ArOyar kullaO sao po$maala ka vas~ baaMQakr laTkato hOM tqaa po$maala kI maalaa BaI ArOyar ko galaao M maoM QaarNa krato hOM.8. ArOyar Apnao haqa maoM Jaala rKto hOM ijasao 'kullaItalama' khto hOM AaOr samayaanausaar p`stuit maoM Jaala bajaakr idvyap`banQama ko pd gaayao jaato hOM.9. Bagavaana ko Aca-k Aavaaja dokr ArOyar ko p`mauK kao ]%sava ivaga`h ko samaxa pasa maoMphuMcakr ArOyar saova[- p`stut krnao kI Anaumait laonao ka AamaM~Na doto hOM. [sao 'A$la p<au'khto hOM. [samaoM Aca-k jaaor sao baaolato hOM 'it$varMgaa po$maala ArOyar'. p`mau K ArOyar kullaItalama kao Apnao kullaO pr rKto hue maRdu Aavaaja maoM baaolato hOM 'AayaOndna AayaOndna'

tqaa Bagavaana ko samaxa p`stut haoto hOM. Aca-k ArOyar ko kullaO sao baaMQato hue Bagavaana ka maalaa ArOyar ko galao maoM Bagavaana ko pirp+ma kao phnaa kr ArOyaar ka sammaana krto hOM tqaa 

ArOyar saova[- piriSaYT 

p`kINa- ivaiSaiYTyaa^M

(

)

, ,

idvyapbaMQama piriSaYT ArOyar saova[ 505

Page 506: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 506/519

saova[- krnao kI Anaumait doto hOM. t%pScaat\ ArOyar Bagavaana sao kuC kdma pICo hTkr kullaItalama sao maRdu Aavaaja doto hue Bagavaana sao saIQaa saMpk- saaQato hOM. t%pScaat\ ApnaosaaiqayaaoM ko pasa vaapsa Aajaato hOM tqaa saova[- ka p`arMBa krto hOM.10.p`stuit tIna mau#ya BaagaaoM maoM ba^MTa haota hO. phlaa talama bajaato hue pd ka gaanaa.dUsara naR%ya krto hue kuC kdma Ba`maNa krnaa. tIsara 'tamaiprana pdI' sao pd ka vyaa#yaana krnaa. tamaiprana pdI pUvaa-caayaao- M Wara ikyao gayao idvyap`baMQama vyaa#yaana ka saMga`h hO.11. iksaI ivaSaoYa idnaaoM maoM Bagavaana ko cair~ sao sambainQat kqaaAaoM kI pstuit vyaa#yaana 

vaalao Baaga maoM saMpnna ikyao jaato hOM ijasamaoM AaMDala ka Avatar Bagavaana ka ma@Kna cauranaa kaialaya naaga ko iSar pr naR%ya krnaa AmaRt maMqana vaamanaavatar kMsa vaQa ravaNanaaSa Aaid saimmailat hOM.12. AMitma p`stuit kao 'mautu@kurI vaOBavama' khto hOM. ip`yatma ko $p maoM Bagavaana ko saaqa p`oimaka ko $p maoM ApnaI baoTI kI manaaoisqait sao icaMitt haokr maa^M BaivaYya batanao vaalaI 'k+uvaIicca' sao saMpk- krtI hO. [saI p`stuit kao mautu@kurI vaOBavama khto hOM tqaa [samaoM maaotI ko danao foMkkr Sakuna inakalaa jaata hO. t%pScaat\k+uvaIicca batatI hO ik hjaarnaama 

vaalao po$maala nao knyaa ko }pr jaadU Dala rKa hO AaOr Bagavaana kI tulasaI maalaa ]plabQa kranaa hI ek maa~ ]pcaar hO.13. mautu@kurI vaOBavama EaIrMgama maoM pgala p<au ko naaOvaoM idna saMpnna haota hO. AaLvaar it$nagarI maoM yah dsavaoM idna sampnna haota hO. EaIivallaIpu<aur maoM yah tIna AvasaraoM pr haota hO : maaga-iL maah maoM ta[- maasa maoM tqaa Aaid pUrma maoM.

,, ,

, ,, , , ,

, ,

idvyapbaMQama piriSaYT ArOyar saova[ 506

Page 507: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 507/519

idvyapba MQama ko caar p`ba MQaaoM kao ihndI pd ko $p maoM $pantirt kr )dyaga`ahI banaanaoka p`yaasa ikyaa gayaa hO.yao caar p`baMQa hOM :

p`mauK 

1.it$pllaaMDu2.it$PpiLLyaL,uicca 3.Amalanaaidiprana 4.kiNNanauNa\ iSa$,<aambau1. it$pllaaMDu EaIivaYNauica<a svaamaI yaa poiryaa AaLvaar 'poiryaaAaLvaar it$maaoD,I' ko

p`arMBa maoM timalanaaDu isqat madurO Sahr ko 'kUDla AaLgar' Bagavaana kI Civa sao maaoiht haokr ]nakao kudRiYT sao bacao rhnao ko ilayao maMgala kamanaa p`kT krto hOM. idvyap`baMQama ka p`arMBa hI pllaaMDu sao haota hO tqaa EaIvaOYNavaaoM ko saBaI ]%savaaoM maoM Bagavaana kI savaarI inaklanaopr [saka paz ]%sava ka AavaSyak AMga maanaa jaata hO. maUla rcanaa timala maoM hO prMtu ihndI Ba>aoM ko ilayao [sao pd maoM $paMtirt kr )dyagaahI banaanao ka pyaasa ikyaa gayaa hO.idvyap`baMQama ko samaoikt pasaur saM#yaa ko k`maaMk p`%yaok pd ko saaqa do idyao gayao hOM.1. vaYaao-M AnaokaMo sahsaao M vaYaao-M imalao AaEaya hmaoM

rNajaIt kMQaaoM va p`Bau SyaamamaiNa ko A$NaaBa carNaaoM ka. 1.2. banao M rhoM vaYaao-M AnaokaoM sahsa`aoM hmaaro baIca ko naato

banaIM rho M vaYaao-M AnaokaoM sahsa`aoM vaxavallaBaa varda maata saulaxmaI gaajato rhoM vaYaao-M AnaokaoM sahsa`aoM dixaNa kMQa pr jyaaoitma-ya saudSa-na banao rhoM vaYaao-M AnaokaoM sahsa`aoM baama Baaga paHcajanya Sa~udmana .2.

3.Jaolato Aap kizna Avatar kYT caMdna saugaMiQa hmaara svaIkar kroMna hao hmaoM ]naka saMga kBaI jaao jaIBa svaad ko basa maoM rhoM

kaodMDrama ka saat janma hma saBaI Ba> yaSagaana kroMsaonaa lao caZ,gayao duga- pr laMka ko AsaurgaNa naYT hue .3.

4.Agar ivaSvaasa kroM [sa QartI ka saMga hmaaro Aap Aayao Mjaao CaoD, calaoM BaaOitk sauK kao SaIGa` hmaaro saMga AayaoMnagar doSa saba gaMUja ]zoM 'namaao naarayaNaaya' ]d\GaaoYa kro Mgaana kroM saba Ba>p`var maQaur pllaaMDu ka gaana kroM .4.

5.saRiYTinayaamak )iYakoSa nao AsauraoM ka kula naYT ikyaa EaIcarNaao M kao Ba>na pUjaoM sahsa` naama yaSagaana kroM

(

)

,

,

idvyapbaMQama piriSaYT AaLvaar vaaNI it$pllaaMDu ihndI pd 507

Page 508: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 508/519

taoD, calao saba naataoM kao vaYaao-M vaYaao-M pllaaMDu gaana kroM.5.6.saat janmaaoM sao iptu samaot EaIcarNaaoM maoM rmaoM rhoM

EavaNa saMQyaa maoM narisaMh p`Bau Sa~u Asaur kao ivadINa- kroMsaMga calaoM vaasanaa ivahaya vaYaao-M AnaokaoM sahsa`aoM pllaaMDu gaana kroM.6.

7. jyaaoitcak` sao AMikt haokr maoro baMSaja saovak banao rho MmaayaavaI baaNaa kI kTI BaujaayaoM AaAao pllaaMDu gaana kroM.7.

8.GaI imaiEat Baaojana pana sauparI imalao har AaOr knabaalaI inama-la hue hma p`Bau saovaa krko caMdna p`saad saba saulaBa hue 

naagaair ga$D, sao Qvaja AMikt p`Bau ka pllaaMDu gaana kroM .8.9.pItaMbar Anna p`saad va tulasaI maala sao p`Bau sabaaoM kao tRPt ikyaohOM SaoYaSaayaI p`Bau EavaNa naxa~I jagava%sala ka pllaaMDu gaana kroM.9.

10.baMQauAa dasa hma hue Aapko pIZ,I dr pIZ,I mau> hue SauBaidna kao maqaura maoM p`kTo Sas~agaar saba naYT ikyaofinaAaro ko nat-k p`Bau ka AaAao pllaaMDu gaana kroM.10.

11.kaoi+yaUr ko SaolbaanaaMbaI ka inama-la igair sama maana kroM

p`Bau ko saovak hma purakala sao 'namaao naarayaNa' gaana kroM]d\GaaoYa krt sahsa` naama sao p`Bau ka pllaaMDu gaana kroM.11.

12.EaIivallaIpu<aur ko ivaYNauica<a nao pllaaMDu ka gaana ikyaa ]dar )dya ko sa%va p`Bau nao saarMgaQanau saMQaana ikyaa hma saBaI p`Bau kao Gaor Aaja 'namaao naarayaNaaya' ]d\GaaoYa kroMmaMgalamaya hao vaYa- sabaao Mka AaAao pllaaMDu gaana kroM.12.

2.it$PpiLLyaL,uicca tao MDraidPpaoiDyaaLvaar yaa Ba>ai=\GaroNau svaamaI Wara ricat yah p`baMQa EarMganaaqa Bagavaana ko p`at:kala jagaanao ko ilayao stuit hO ijasao rMganaaqa saupBaatma kha jaata hO tqaa EaIrMgama maoM p`%yaok idna [sako paz sao hI p`at:kala ko kaya-k`ma ka p`arMBa haota hO. Qanaumaa-sa maoM EaIivallaIpu<aur EaIrMgama tqaa it$malaa it$pit evaM Anya EaIvaOYNava maMidraoM maoM it$PPaavaO ko pUva- [saI ka paz krko Bagavaana kao jagaayaa jaata hO. it$malaa maoMAnyaidnaaoM vaalaa saup`Baatma ka kaya-k`ma Qanau-maasa maoM band rhta hO tqaa Qanau sao makr saMk`aint tk rMganaaqa saup`Baatma sao hI Bagavaana kao jagaayaa jaata hO.maUla rcanaa timala maoM hO prMtuihndI Ba>aoM ko ilayao [sao pd maoM $paMtirt kr )dyaga`ahI banaanao ka p`yaasa ikyaa gayaa hO.

(

, ,

idvyapbaMQama piriSaYT AaLvaar vaaNaI ihndI pd 508it$PpiLLyaL,uicca 

Page 509: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 509/519

idvyap`baMQama ko samaoikt pasaur saM#yaa ko k`maaMk p`%yaok pd ko saaqa do idyao gayao hOM.1.]idt huAa saUrja pUrba maoM AMQakar saba dU r Bagao

iKla]zo fUla sava-~ mahIpr saur mahIsaur toro War KD,ohaqaI kro maoGa gaja-na saagar saur maoM Z, aola bajaoivanatI hO p`Bau rMganaaqa sao SauBa vaolaa hO Aap jagaoM . 917.

2. purvaOyaa kI mandgait sao maUlaO mahko sava-~ yahaMkmalafU la pr hMsana jaagao JaaD, pMK sao Aaosa jahaMmaR%yaujaala jaba ga`ah nao Dalaa gajaond` ]baara Aap vahaM

ivanatI hO pBau rMganaaqa sao SauBa vaolaa hO jaagaoM yahaM . 918.3.caarao Aaor }Yaa ibaKrI taro gana Aba lauPt hue naBa maoM caa^Md huAa AaoJala AaBaa maoM saba itimar GaulaosauvaNa- maaOr gaajao KjaUr pr caarao Aaor fla fUla iKlaoivanatI hO p`Bau rMganaaqa sao SauBa vaolaa hO Aap jagaoM . 919.4.gaaop janaaoM ko baMSaI Qauna pSauAaoM ko $na Jauna sao imalaodoKaoM KotaoM maoM paOQaaoM pr gaana krt BaaOMro JaUlao

mauinamaK rxak saakotnaaqa nao Asaur laMka ko naYT ikyaobaMQauAa dasa kI ivanatI hO rMganaaqa p`Bau Aba Aap jagaoM. 920.5.rai~maana ka AMt huAa baagaaoM maoM pxaI cahk ]zojaaga ]zI saagar kI lahroM gauMja ]zo kalao BaaOMrokdMba maala sao saovaa krnao saurgana toro War pD,  olaMkoSa ivaBaIYaNa sao pUijat ivanatI p`Bau rMganaaqa jagaoM. 921.6.AiQapit gyaarh Aaid%yaaoM ko r%najaiTt rqa pr Aayao

YaD,mauK BaUiYat kndkumaar maaor sabaarI caZ, QaayaobasauAaoM ko saMga jagamaaohna maoM saBaI ma$tgana BaID, ikyaoivanatI hO p`Bau rMganaaqa sao SauBa vaolaa hO Aap jagaoM . 922.7.BaID, lagaI hO dovaaoM kI mauinagana ma$t cahu^M Aaor pD,  oeoravat pr hao savaar [nd` Aapko War KD,oivaVaQar kI rola pola hO EaIcarNaaoM maoM yaxa rmaoMzaOr kha^M Aba zhrna kao ivanatI p`Bau rMganaaqa jagaoM .923.8.maQaurgaana hO dovaganaao M kI KD,I kiplaa inahar rhI 

)

idvyapbaMQama piriSaYT AaLvaar vaaNaI ihndI pd 509it$PpiLLyaL,uicca 

Page 510: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 510/519

saundr sva$p doKna mana mauinagana dp-Na ilayao KD,otumbau$ va naard p`ivaSao saUya- riSma sao itimar BagaoivanatI hO p`Bau rMganaaqa sao SauBa vaolaa hO Aap jagaoM . 924.9.Jaala Z,aola baMSaI ektara cahu^M Aaor saMgaIt kroiknnar ga$D, gaMQava- saMga saarI rat yaSa gaana kro Mmauinavar isaw yaxa caarNa saMga dova carNaaoM ka Qyaana kroMstuit sabakI svaIkar kroM ivanatI p`Bau rMganaaqa jagaoM.925.10.iKla ]zo kmala Anaiganat saBaI idnakr saagar sao inakla calao

naha calaIM nadI sao kRSakiT naairyaaM KulaI laTo M va vas~ protaoMDraidPpaoiD hO p`saUna pa~ saMga kavaorI ko p`Bau dyaa kro MBa>aoM kI saovaa hotu p`Bau ivanatI hO sabakI Aba Aap jagaoM .926.

3.Amalanaaidiprana mauinavaahna svaamaI yaa it$pNa AaLvaar Wara EarMganaaqa Bagavaana ko carNaarivaMd sao koSa pya-nt SaaoBaa ka vaNa-na. [sa k`ma maoM AaLvaar saMt nao dao baar vaoMkT p`Bau ka BaI smarNa kr yah spYT kr idyaa hO ik daonaaoM Bagavaana ek hI naarayaNa p`Bau ko ivaiBanna sva$p hOM. maUla rcanaa timala maoM hO prMtu ihndI Ba>aoM ko ilayao[sao pd maoM $paMtirt kr )dyagaahI banaanao ka p`yaasa ikyaa gayaa hO. idvyap`baMQama kosamaoikt pasaur saM#yaa ko k`maaMk p`%yaok pd ko saaqa do idyao gayao hMO.1.dovaaiQadova hOM vaoMkT p`Bau isqat maQya bagaanaaoM maoMAaid jagat ko kark pBau nao hmaoM lagaayaa Ba>na carNaaoM maoMinama-la sa%va hOM p`Bau EaIrMgama basato baIca }McaI dIvaaraoM maoM

nayanana maoM Aba zaOr nahIM mana maQaup lagaa EaIcarNaaoM maoM . 927.2.yau> maukuT sao kaku%sqa hOM svayaM p`Bau EaIrMgama kobaaNaaoM kI baaOCar lagaI idna baIt gayao saba AsauraoM koba`*maaMD Ct kao maukuT CuAa maapa hiYa-t jaba QartI kaoAmbar laala gaat Ait saajao bahut lauBaayaa dasana mana kao. 928.3.kipmaya ]<ar vaoMkT igair pr Aap KD,o dovana pUjaoMEaIrMgama maoM SaoYaSaayaI hOM saaMJa gagana rMga pirQaana gajao

naaiBa xao~ sao ]idt kmala hO saundr zaOr ba`*maa baOzo[sa saundr sva$p maoM Aba )dya hmaara jaa AMTko. 929.

(

)

idvyapbaMQama piriSaYT AaLvaar vaaNaI Amalanaaidiprana ihndI pd 15 0

Page 511: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 511/519

4.saMrixat laMka ravaNa kI baaNa calao AaO dsamaaqa igaronaIlaa hO jasa rMga ]diQa ka vadna p`Bau ka tsa SaaoBaoEaIrMgama maoM naacat mayaUr tala pkD, Qauna BaaOMraoM kop`Bau ka kmarband Aitsaundr ihya mama vahaM pO jaa AMTko. 930.5.dasa banaakr p`Bau rMganaaqa nao duYkmaao-M kao kaT idyaa Apnao sva$p sao Aap hI nao maoro ihya kao BarpUr ikyaa iktnaa mahana hO tp maora samaJa nahIM Aata mauJakaoCaoD,ta nahIM mana maQaup ]sao saundr maMgala vanamaalaa kao . 931.

6.barsaI jaba p`Bau kRpa AapkI SaiSaBaUYaNa ko pap kTogagana mahI saMga p`aNaI jagat ko saataoM igarI ]drsqa hue maQauma@KI jahM gaUMjao baagaao M maoM Aap basao EaIrMgama mao Msaundr ga`Ivaa do K AapkI Aa*laad Baro maoro mana maoM. 932.7.haqaaoM maoM hO SaMK cak` kajala igarI sama vadna inaKrohOM AaphI naaqa hmaaro maalao maukuT tulasaI maMhkoSaoYaSaayaI hao Aap p`Bau naaqa banao EaIrMgama ko

Aitsaundr hO laala haoMz thM maora mana jaa zhro. 933.8.Aap karNa hOM Aaid saRiYT ko Agama banao saba dovana sao]dr ivadark ihrNyakiSapu ko EaIrMgama maoM Aap basaomauKmaMDla kI SaaoBaa inaKrI saundr laala baD, AaMKaoM saohuAa baabara mana maora doK do K [na nayanana sao . 934.9.inagala gayao p`Bau saat laaok kao sauK saaoyao baT p<ao maoMnaaga samaana p`Bau Sayana krt hOM Aaja yahaM EaIrMgama maoM

hO Anant AaBaa p`Bau kI saundr inaKar naIlao rMga maoMmaaotIna maala va rtna AaBaUYaNa Ca baOzo maoro ihya maoM . 935.10.hiYa-t doKa EaIrMga p`Bau kao ek hI naaqa hOM jagatna ko)dya caurayaa Aaja p`Bau nao saundr SarIr naIlao igarI kobaalak bana p`Bau gaaop baMSa maoM caaor banao maRdu maaKna komaUMd rKba [na nayanana kao Aba nahIM do Kba kuC jagatna ko . 936.

idvyapbaMQama piriSaYT AaLvaar vaaNaI Amalanaaidiprana ihndI pd 115

Page 512: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 512/519

4.kiNNanauNa\ iSa$,<aambau maQaurkiva AaLvaar Wara ricat yah pbaMQa nammaaLvaar kI stuit hO. maQaurkiva ko ilayao nammaaLvaar hI savao-savaa- qao. At: Aapnao Anya iksaI kI stuit na krko maa~ Apnao gau$ Sazkaop svaamaI yaa nammaaLvaar kI hI stuit kI hO jaao idvyap`baMQama ka bahut mah%vapUNa- AMSa hO. naaqamauina svaamaI nao AaLvaar it$nagarI maoM nammaaLvaar ko samaxa [saI p`baMQa ka 12000 baar paz ikyaa AaOr nammaaLvaar kao p`sanna kr ilayaa. flasva$p idvyap`baMQama ko lauPt saBaI AMSa kao Aapnao nammaaLvaar kI kRpa sao p`aPt ikyaa. maUla rcanaa timala maoM hO prMtu ihndI Ba>aoM ko ilayao [sao pd maoM $paMtirt kr )dyaga`ahI banaanao ka p`yaasa ikyaa gayaa hO. idvyap`baMQama ko samaoikt pasaur saM#yaa ko k`maaMk p`%yaok pd ko saaqa do idyao

gayao hMO.1.mauina ku$gaur ko AiQak maQaur hO M ]KlabaMQa naTvar p`Bau saonaama laona jaba saaocat hOM laar calao Aivarla mauMh sao . 937.

2. pavana naama AanaMd dot hO carNa Qyaana sao sa%ya p`kTopd gaavat ivacart vaIiqa nahIM jaanat iksaI AaOraoM ko. 938.

3. JaaMkI imalat mauina kar vadna kI Ba`maNa krt sava-~ mahI kRpa pa~ hma ku$gaur mauina ko hO maora saaOBaagya yahI. 939.

4.yaaogya nahIM hma iksaI kama ko pMiDt p`varaoM nao bayaana ikyaa Sazkaopna p`Bau hmaoM Apnaayao ijaima baalak kao maatu ipta . 940.

5.prQana nao mauJao bahut lauBaayaa AaOr lauBaayaa naarI vadna @yaa caaihyao Aba AaOr mauJao jaba imalaa ku$gaur saMt carNa . 941.

6.hmaoM imalaI hO kRpa AapkI saat janama yaSa gaana kroMku$gaur kI }McaI dIvaar hO Aap hI Aba ]war kroM . 942.

7.mauina kirmaarna nao hmaoM caunaa pap pUva- ko naYT hue 

vaaNaI inama-la hO Sazkaopna kI AazaoM idk\AaSvast hue. 943.8. idyaa Aapnao timala vaod jaao Z^ M,UZ,o Aapsao Bai> saIK 

jaga huAa Aapka kRpa pa~ pakr sahsa` maQaur timala gaIt. 944.9.vaod vaa@ya kao sarla gaIt maoM gaakr maora )dya Bara 

p`var saMt Sazkaopna nao mauJao ppnna svaIkar ikyaa. 945.10.saBaI p`maadI va naakama jaIva saMga Aapko safla hue 

kaoyala kUk Baro ku$gaur maoM hmaoM Aapko carNa imalao. 946.11.AaEaya Z,U^MZ,to ima~gaNaaoM kao maQaurkiva pukar kho

(

)

idvyapbaMQama piriSaYT AaLvaar vaaNaI ihndI pd 5kiNNanauNa\iSa$,<aambau 12

Page 513: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 513/519

ku$gaur naaqa hI AaEaya hOM sabakao yahaM vaOkuNz imalao . 947.

it$PpavaO ko paz ka ivaSaoYa mah%va hO jaao iksaI BaI samaya iksaI sqaana pr ikyaa jaa sakta hO.[sa ]_oSya sao p`arMBa ko tinayana evaM maUla paz ko saaqa AMt ka maMgalaanauSana idyaa jaa rha hO.

naILatu=ga stnaigair tTI sauPtmaud\baaoQya kRYNaM. paraqya-M svaM EauitSatiSar issawmaQyaapyantI. svaaoicCYTayaaM is~jainagailatM yaa balaa%kR%ya Bau=\@to. gaaoda tsyaO nama [dimadM BaUya evaastu BaUya:.Annavayala puduvaO AaNDala. Ar=\ku- :: Ppnnau it$PpavaO Pplpidyama . [innaSaOyaala ::paiD @kaoDu<aaL napa-maalaO. pUmaalaO :: SaUiD @kaoDu<aaLO ccaaollau :: SaUiD @kaoDu<a SauDr@kaoiDyao . taolpavaO :: paiD A$Lvalla plvaLOyaaya. naaiDnaI :: vao=gaDvarkonnaOivaid enr [mmaaT/ma.naa=gaDvaa vaNNamao nalgau.

.1. maaga-iL itMgaL maid inarOnd nannaaLala.naIraD PpaoduvaIr paoduimanao naorIlaOyaIr.SaIr malgauma AayaPpaiD ccaOlba icca$maIgaa -L\.kUrvaola \ kaoDundaoiLlana nandgaa opna kumarna\.erarnd kiNNa yaSaaodO [LiHSa=\gama\.karmaoina ccao=\gaNa kidma-idyama paola mauga<aana.naarayaNanao nama@ko prO t$vaana\ .paraor pugaL PpiDndolaaor embaavaaya.1.2.vaOya<au vaaLvaIgaa-L naamauma nama [email protected] ikirSaOgaL koLIrao. Pak-DlauL ::pOya<auiyanr prmaniD paiD. naoyyauNaaoma palauNNaoma naaTkalao naIraiD.maOiya+oLudaoma malairTTunaama mauiDyaaoma.Saoyyaadna Saoyyaaoma tI@kurLo ccaonraodaoma.eoyamauma ipccaOyauma AandnaOyauma 

kOkaT\iT.]yyaumaaroiNNa ]gandolaaor embaavaaya.3.Aaoi=\ga ]lagaland ]<amana por paiD.naa=\ L nama pavaO@ku ccaaiT/ naIr AaiDnaala.tIi=\gainr naaDollaasa it=\la maummaair poydu.AaoDgau po$HjaonnaolaU Du kyala ]gala.p=\gauvaLO Ppaoidla paoirvaNDu kNNapDuPp.to=gaado pui@k$ndu SaIr<a maulaO piT/ ::vaa=\ga. @kuDma inarO@kuma vaLLla po$ma [email protected]=\gaad Saolvama inarondolaaor embaavaaya.3.4.AaiL maLO@kNNaa Aaon$ naI ko krvaola.AaiL]L pu@ku magandu kaoDar<aoir .]iL maudlvana ]$vamapaola maoya k$<au. PaaiLyana taoLuDO Pppa-naabana kOiyala.AaiLpaola imainna 

it$PPaavaO timala maUla evaM tinayana 

1.tinayana :

2.maUla paz ko 30 pasaur 

idvyapbaMQama piriSaYT AaLvaar vaaNaI it$PpavaO 5timala maUlapaz 13

Page 514: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 514/519

valambauirpaola inanridrndu.taLad Sar=\ gama ]dO<a SarmaLO paola\. VaaL ]laigainala poiydDaya.naa=\gaLuma :: maaga-iL naIraD maigaLndolaaor embaavaaya.5.maayanaO mannau vaDmadurO maondnaO. tya po$naIr yamaunaO <aurOvanaO.Aayar kulai<ainala taon$ma AiNa ivaL@kO. tayaO @kuDla ivaL@kma SaOyd damaaodrnaO.tyaaomaaya vandu naama tumalar tiva taoLudu. vaaiyanaala paiD manai<anaala iSaind@k. paoya ipLOyauma pugaud$vaana inanrnavauma.tIiyainala tU Saagauma SaoPpolaaor embaavaaya.6.puLlauma iSalaimbana kaNa puLLrOyana kaoiyala. vaoLLO ivaiL Sai=gana porrvama koiT\ TlaOyaao . ipLLaya eLuindraya poymaulaO naoHjauNDu.kLL ccagaDma kla@kiLya 

@kalaaoicca. vaoLL<arivala tuiyala Amarnd ivai<anaO. ]LL<au @kaoNDu mauinavaga-Luma yaaoigagaLuma. maoLL eLundir enr porrvama.]LLuma pugaundu kuiLrndolaaor embaavaaya.7.kISau kISaonro=\gauma AanaOccaa<ana .klandu :: poiSana poccarvama koiT\TlaOyaao poya PpoNNao.kaSauma iprPPauma klaklaPp @kO por<au.vaaSa na$ma kuLla Aayaiccayar.mai<anaala :: AaoSaO pDu<a tiyar Arvama koiT\TlaOyaao.naayaga PpoiNpLLaya naarayaNana maUri<a.koSavanaO PpaDvauma naI ko+o ikDi<ayaao.toSama ]DOyaaya itrvaolaaor embaavaaya.8. kILvaanama va oLLonro$maO iSa$ vaIDu. maoyvaana prndna kaNa ima@kuLL 

ipLLOgaLuma.paovaana paoiganrarO Ppaogaamala ka<au.]nnaO : @kUvauvaana vandu inanraoma : kaodugalama ]DOya.pavaaya elauindraya paiD PprO kaoNDu.maavaaya ipLndanaO mallarO maaT\iTya. dovaaid dovanaO ccaon$ naama Saoiva<aala.Aavaa enrarayand$Lolaaor embaavaaya.9.tUmaiNa maaD<au ccauTu/ma ivaL@koiryat. dUpma kmaL <auiyala ANaOmaola kNvaL$ma.maamaana magaLo maiNa @kdvama taL itrvaaya. maamaIr AvaLO eLuPpIrao.]na magaL tana : }maOyaao Ainr ccaoivaDao Anandlaao .ema Ppo$nduiyala maindr Pp+aLao.maamaayana maadvana vaOkundna enron$. naamama plavauma naivanrolaaor embaavaaya.

10.naaoT/   u ccauvar@kma pugauiganr Ammanaaya. maaT/mauma\ tararao vaaSala itrvaadar. naaT/<auLaya mauiD naarayaNana. nammaala :: paoT/ PprO t$ma puiNNayanaala . pNDao$naaL ::kuT/i<ana vaayvaILnd kumbakrNanauma.taoT/   uma ]na@ko po$nduiyala tana tndanaao. AaT/Anandla ]DOyaaya A$=galamao.toT/maaya vandu itrvaolaaor embaavaaya.11. kT/   u @krvaO @kNa=gaL pla krndu.SaoT/ ar itrla AiLya ccaon$ Sao$ ccaoyyauma .kuT/ma Aaoinrllaad kaovalar tma paorkaoiDyao. puT/rvalgaula punamaiyalao paodraya.SauT/<au<aaoiLmaar ellaa$ma vandu.inana :: mauT/ma pugandu mauigalvaNNana por paD. iSaT/ ado poSaadoSaolva PpoNDaT\iT. naI :: eT/   u@kur=gauma pao$Lolaaor embaavaaya.

idvyapbaMQama piriSaYT AaLvaar vaaNaI it$PpavaO 145timala maUlapaz 

Page 515: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 515/519

12. knaOi<aL=gaT/  o$maO kn$i@kri=ga.inanaO<au maulaO vaiLyao inan$ pala Saaor. nanaOi<allama Saora@kuma narcaolvana t=gaaya.pina <alaO vaIL inana vaaSar kDO piT/. iSanai<anaala <aona 

[la=gaO @kaomaanaO ccaoT/.mana<aui@kinayaanaO PpaDvauma naI vaaya itrvaaya. [ina <aana eLuindraya [-donna por ][email protected]<alla<aa$ma Airndolaaor embaavaaya.13.puiLLna vaaya kINDanaO Ppaollaa [email protected] @kLOndanaO @kIri<amaO paiD Ppaoya. ipLLOgaL ellaa$ma pavaO @kLma [email protected] ivayaaLma ]ri=gaT/   u.puLLuma iSalaimbana kaNa paodir @kiNNanaaya.kuLL @kuiLr @kuDOndu naIraDado.piLL i@kDi<ayaao pavaaya naI nannaaLala. kLLma tivarndu klandolaaor embaavaaya.14.]=gaL puLO@kDO <aao+<au vaaivayauL. Sao=gaLunaIr vaaya naoigaLndambala vaaya kUimbana kaNa. Sao=garpaoiD @kUrO vaoNbar tva<avar.t=gala it$@kaoiyar ccai=gaDuvaana paodndar.e=gaLO maunnama eLuPpuvaana vaaya poSauma.na=gaaya eLuindraya naaNaadaya naavauDOyaaya. Sa=gaaoDu ca@krma enduma tD@kOyana. p=gaya @kNNaanaO PpaDolaaor embaavaaya.15. ellao [Li=kiLyao [nnama ]r=gauidyaao. iSaL enrLOyaoinmana na=gaOmaIr paod$iganrona.vallaO ]na kT\TurOgaL pNDoyauna vaayairduma.vallaIga-L naI=gaLo naanao tana AaiyaDuga.

AaollaO naI paodaya ]na@konna vao$DOyaO. ellaa$ma paondarao paondar [email protected] kaonranaO maaT/ arO maaT/iL@k :: vallaanaO.maayanaO PpaDolaaor embaavaaya.16.naayaganaaya inanr nandgaaopnauDOya :: kaoiyala kaPpanao. kaoiD<aaon$ma taorNa ::vaaiyala kaPpanao. ,maiNa@kdvama taL itrvaaya . Aayar iSa$imayaraomau@ku . ArO prO ::maayana maiNavaNNana naonnalao vaaynaorndana. tUyaaomaaya vandaoma maaT/ ado Ammaa . naI :: naoya inalaO@kdvama naI@kolaaor embaavaaya.1617.Ambarmao tNNaIro Saaoro Arma Saoyyauma . embao$maana nandgaaopalaa eLuindraya.

kaombanaar@kollaama kaoLundo kula [email protected]$maai+ yaSaaodaya Airbauraya. Ambarma }D$<aaoi=ga ]lagaLnd. ]mbar kaomaanao ]r=gaadoLuindraya. Saombaaor kLlaiD ccaolvaa baladovaa. ]imbayauma naIyauma ]r=gaolaaor embaavaaya.18.]ndu mad kiLT/na AaoDad taoL vailayana. nand gaaopalana ma$magaLo naiPpnnaaya.kndma kmaLuma kuLila kDO itrvaaya. vando=gauma kaoiL ALO<ana kaNa. maadiva ::Ppndla maola plgaala kuiyala [na=gaL kUivana kaNa. pndar ivarila ]na maO<aunana por paD.SaondamarO @kOyaala SaIrar vaLO AaoilaPp. vandu itrvaaya maigaLndolaaor embaavaaya.

18

idvyapbaMQama piriSaYT AaLvaar vaaNaI it$PpavaO 155timala maUlapaz 

Page 516: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 516/519

19.ku<au ivaL@koiryao kaoT\Tukala kiT\Tlmaola . mao<aonr pHca Sayanai<ana maola eir .kao<alar pU=ga 

PpU=gauLla naiPpnnaO kao=gaO maola. vaO<au i@kDnd malar maabaa- vaaya itrvaaya.maO<aD=\kiNNanaaya naIyauna maNaaLnaO.e<anaO paoduma tuiyalaoL Aao+aya kaNa. e<anaO yaolauma ipirvaaT/igallaayaala. t<auvama An$ tgavaolaaor embaavaaya.20. mauPp<au maUvar Amar@ku mauna Saon$. kPpma tivar@kuma kilayao tuiyala eLaya.SaoPpma ]DOyaaya itrla ]DOyaaya . SaoT/ ar@ku :: vaoPpma kaoDu@kuma ivamalaa tuiyala eLaya.SaoPpnna maona maulaO ccaovvaaya icca$ ma$=\gaula. naiPpnnaO na=\gaaya it$vao tuiyala eLaya.]@kmauma t+aoiLyauma tnduna maNaaLnaO. [PpaodO emmaO naIra+olaaor embaavaaya.21. eT/ kla=\la eidr paoi=\ga maIdiLPp.maaT/ ado pala Saaoiryauma vaLLla po$ma [email protected]/ PpDO<aana maganao Airvauraya.}T/   uma ]DOyaaya poiryaaya. ]laigainala ::taoT/maaya inanr SauDro tuiyala eLaya. maaT/ ar ]na@ku vaila taolaOnduna vaaSak-Na. AaT/ aduvanduna AiDpiNayaumaa paolao. PaoiT/yaama vanduna AiDpiNayaumaa paolao. paoiT/yaama vandaoma pugaLndolaaor embaavaaya.22.A=gaNa maa Haala<arSar. Aibamaana :: p=gamaaya vandu inana piLL@ki+la kILo.

Sa=gama [$Ppar paola vandu tlaOPPaoydaoma.iki=\gaiNavaaya ccaoyd tamarO PpU Ppaolao.Sao=gaNa iSa$ iccairdo emmaola ivaiLyaavaao . it=gaLuma Aaidi<ayanauma eLundarpaola.A=gaNa [rNDuma kaoNDo=gaLmaola [email protected]=gaLmaola Saapma [iLndolaaor embaavaaya.23.maair malaO mauLOiHjala mainna i@kDndurM=gauma. SaIirya iSa=gama AirivaT/   u <aI ivaiL<au.vaoir maiyar pao=ga ePpaDuma porndudir. maUir inaimarndu mauLi=ga PpurPpT\Tu.paod$maa paolaonaI pUvaOPpU vaNNaa.]na :: kaoiyala inainr==nao paond$iL . @kaoPpuDOya :: SaIirya iSa=gaaSana i<a$ndu . yaama vand :: kairyama Aarayand$Lolaaor embaavaaya. 23

24. Ainrvvaulagama ALndaya AiDpaoiT/. Saonr=gau <aona [la=gaO SaoT/ aya itrla paoiT/.Ppaonr ccakDma ]dO<aaya pugaL paoiT/. kn$ kuiNalaa eirndaya kLla paoiT/. kun$ kuDOyaaya eDu<aaya gauNama paoiT/. vaon$ pgaO koDu@kuma inana kOiyala vaola paoiT/. enron$na Saovagamao ei<a PprO kaoLvaana . [n$ yaama vandaoma [r=gaolaaor embaavaaya. 2425. Aao$i<a maganaaya iPprndu . Aaor [rivala :: Aao$i<a maganaaya AaoiL<au vaLr.tiri@klaana Aaiga <aana tI=gau inanaOnd. k$<aO iPpLOiPp<au @kHjana vaiyaiT/la.nao$Pponna inanr naoDumaalao. ]nnaO :: A$i<a<au vandaoma prO t$id yaaigala.

it$<a@k Saolvamauma Saovagamauma yaama paiD. va$<amauma tIrndu maigaLndolaaor embaavaaya.26.maalao maiNavaNNaa maaga-iLnaIr AaDuvaana . maolaOyaar SaoyvanagaL vaoNDuvana koT\ iTyaola .

i piriSaYT AaLvaar vaaNaI it$PpavaOdvyapbaMQama 5timala maUlapaz 16

Page 517: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 517/519

Haala<aO ellaama naDu=ga maurlvana. Paalanna vaNNa<aunna paHcajainnayamao . paolvana Sa=\ga=\gaL paoya PpaDuDOyanavao.

Saala Ppo$ma prOyao pllaaiNDSaOPparO . kaola ivaL@ko kaoiDyao ivadanamao. Aailana [laOyaaya A$Lolaaor embaavaaya.27. kUDarO vaollauma SaIr gaaoivanda . ]na tnnaO :: PpaiD prOkaoNDu yaama po$ Sammaanama.naaDu pugaLuma piriSanaala nanraga. SaUDgamao taoLvaLOyao taoDo Saoiva PpUvao. paDgamao enrnaOya pla klanauma yaama AiNavaaoma. AaDOyauDuPpaoma Adna ipnnao par caao$. maUD naoya poydu mauL=\ gaOvaiLvaar. kUiDiya$ndu kuiLrndolaaor embaavaaya. 2728.krvaOgaL ipna Saon$ kanaHjaornduNbaaoma . Airvaaon$ma [llaad Aaya@kula<au . ]na tnnaO :: iPpriva po$ndnaO PpuiNNayama yaama ]DOyaaoma . ku$Ovaaon$ma [llaad gaaoivanda . ]na tnnaao ::Durvaola namai@k=gaaoiL@k AaoiLyaadu. Airyaad ipLLOgaLaoma Ainbanaala . ]na tnnaO :: iSa$por ALO<anavauma SaIirya$Lado . [rOvaa naI taraya prOyaolaaor embaavaaya.2829. iSaT/ma iSa$kalao vandunnaO Saoiva<au . ]Na :: paoT/ amarO AiDyao paoT/   uma pao$la koLaya.

poT/ma ,maoya<auNNauma kulai<ala iporndu. naI :: kuT/  ovala e=gaLO @kaoLLamala paogaadu. [T/   O PprOkaoLvaana An$ kaNa gaaoivanda. eT/   O@kuma eLoL ipriva@kuma . ]Na tnnaao ::DuT/ aomaoyaavaaoma ]na@ko naama AaT\caoyvaaoma . maT/   O nama kama=\gaL maaT/  olaaor embaavaaya. 2930. va=ga @kDla kDOnd maadvanaO koSavanaO . it=gala it$mauga<au SaoiyaLOyaar SaoinrrOiHja . A=\ga PprO kaoNDvaaT/   O . AiNa puduvaO :: PpO=gamala <aNa toiryala p+iba-rana kaodO Saaonna . Sa=ga timaLmaalaO mauPpduma tPpamao . [i=\gaPpirSaurOPpar [-irrNDu maala varO<aaoL. Sao=\gaNa it$mauga<au ccaolva i<a$maalaala . e=gauma it$va$L poiT/nbau$var 

embaavaaya.30it$vaaiD pUri<ala Saoga<au id<aaL vaai yao. it$PPaavaO mauPpduma 

SaoiPpnaaL vaai yao.poiryaaLvaar po oDu<a poNaipllaO vaai Dyao.po$mbaUdU$ maa mauina@kuipnnaanaaL vaai yao. Aaornau<au naap-<au maUn rO <aaL vaai yao. ]YarAr=\ga kiNNa 

gandiL<aaL vaai yao. ma$vaa$ma it$mallaI valanaaDI vaai yao.vaN dvaO naga aodOmala pd=\ga vaai ya o.

3. maMgalaanauSaasana : L  L T/ L  L nau L @k-  o

] L L pu k\- k  p- L\ L  

i piriSaYT  dvyapbaMQama 5it$PpavaO timaL maU la paz 17

Page 518: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 518/519

it$vaayamaaoLI vyaa#yaana :

1.Aariyar pdI 

2.Aaonapidnaaiyar pdI 

3.[rap<au naalaiyara Ppid 

4. [-DU 

saBaI p`baMQaaoM maoM it$vaayamaaoLI savaao-<ama mah%va ka hO. [sa pr pU vaa-caayaao-M nao ivaiBanna kala maoM

ivaSaoYa trh sao vyaa#yaana idyao hOM. maUla paz 1102 pasaur ka hO prMtu [sa pr ilaKo gayaovyaa#yaana 6000 pd sao laokr 36000 pdaoM tk hOM.barvar mauina svaamaI yaanaI maanamalaa maamauina kI rcanaa “]pdoSar%namaalaO” maoM AaLvaar santaoM Aacaayaao-M evaM idvyapbaMQama pr ]plabQa vyaa#yaanamaalaa saMbaMiQat rcanaaAaoM ka ]%kRYT ]llaoK hO.

: 6000 pd : it$vaayamaaoLI pr yah sabasao phlaa vyaa#yaana hO.EaIramaanauja svaamaI ko p`ao%saahna pr it$@ku$kO iPprana ipllana nao [sao ilaKa. laoKk gaaoYzIpUNa- svaamaI ko pu~ qao AaOr [naka vyaa#yaana ivaYNau puraNa pr AaQaairt hO.

: 9000 pd : kuroSa svaamaI ko pu~ praSar Ba+ nao vaodaMtI naama saop`isaw ek AWOt matavalaMbaI kao Saas~aqa- maoM praijat kr Apnaa iSaYya banaa ilayaa qaa jaaonaana jaIyar yaa vaodaMtI naanajaIyar ko naama sao jaanao gayao. naana jaIyar nao it$vaayamaaoLI pr 100 baar maaOiKk vyaa#yaana idyao AaOr [nako Wara ilaKa gayaa vyaa#yaana 9000 pdao M maoMsamaaiht hO.

: 24000 pd : naamaipllaO yaanaI klaknrIvaOrI svaamaI ko dao

p`Kr ivaWana iSaYya qao AaOr daonaaoM yaugala kRYNa kho jaato qao : poiryaavacana ipllaO tqaa vaD@kui<a$vaIdI ipllaO.poiryaavacana ipllaO nao vaalamaIik ramaayaNa ko 24000 Slaaok kI trh it$vaayamaaoLI pr 24000 pdaoM maoM vyaa#yaana kI rcanaa kI.poiryaa vacana ipllaO naoramaayaNa evaM it$vaayamaaoLI kao Anamaaola ga`Mqa batayaa hO.it$vaayamaaoLI ko Aitir> poiryaavacana ipllaO kI Anya saBaI p`baMQaao M pr rhsyaaqa- ko saaqa TIkayao M ]plabQa hOM.yah ivaidt hao ik saBaI AaLvaar saMtaoM Wara ivaricat kula 23 p`baMQaaoM pr ekmaa~ poiryaavacana ipllaO nao hI sabaaoM pr TIka ilaKI hO.

: 36000 pd : jaOsaa ik }pr batayaa gayaa hO ik naamaipllaO ko ek p`Kr p`&a vaalao iSaYya vaD@kui<a$vaIdI ipllaO qao jaao ipllaO laaokacaaya- svaamaI ko ipta qao AaOr ]nhaoMnao36000 pdaoM maoM it$vaayamaaoLI pr Apnao gau$ naamaipllaO Wara idyao gayao maaOiKk vyaa#yaana kao ilapIbaw ikyaa. EaIBaaYya kI ek TIka Eautp`kaiSaka hO jaao 36000 SlaaokaoM maoMhO. it$vaayamaaoLI ko 36000 pdaoM vaalao vyaa#yaana kI rcanaa Eautp`kaiSaka ko pUva- haocaukI qaI prMtu baad maoM ivaWjjanaaoM nao daonaaoM kI tulanaa kI tqaa it$vaayamaaoLI ko vyaa#yaana kao ‘[-DU’ sao saMbaaoiQat ikyaa yaanaI jaao EautpkaiSaka ko samaana hO. [saIilae [sao [-DU kha jaanao lagaa. jaba vaD@kui<a$vaIdI ipllaO nao [sakI rcanaa kr Apnao Aacaaya- naamaipllaO

, ,

,

idvyapbaMQama piriSaYT 5it$vaayamaaoLI vyaa#yaana 18

Page 519: Divyaprabandham with 108 Divya Desha

7/31/2019 Divyaprabandham with 108 Divya Desha

http://slidepdf.com/reader/full/divyaprabandham-with-108-divya-desha 519/519

kao samaip-t ikyaa qaa tao [saka Avalaaokna krko Aacaaya- bahut psanna hue prMtu ]nhaoMnaoyah khto hue [sa rcanaa kao Apnao pUjaa Gar maoM rK idyaa ik ibanaa ]nakI Anaumait ko

[sakI rcanaa hu[- hO. kuC samaya baad naamaipllaO nao [sa rcanaa kao Apnao ip`ya iSaYya [yaunnaI maaQava kao do idyaa.maaQava svaamaI nao [sao Apnao puu~ pd\manaaBa kao idyaa.ALgar kao[-la sainnaiQa yaanaI maalaI$HjaaolaO maoM Bagavaana kI sainnaiQa maoM yah rKa rha qaa AaOr maaQava svaamaI nao Apnao pu~ pd\manaaBa kao idyaa qaa.pd\manaaBa svaamaI nao [sao Apnao iSaYya naalaur ipllaO kao idyaa ijanaka dUsara naama kaoLvarah Ppo$maala BaI qaa. jaba pd\manaaBa svaamaI [sao Apnao ip`ya iSaYya kao donaa caaho tao vao iSaYya ko

saaqa kaMcaI EaIvardraja svaamaI ko samaxa gayao. pd\manaaBa svaamaI nao [sao Aacaaya- iSaYya prMpra maoM gauPt rKnao kI maMSaa ko saaqa SazarI evaM [-DU kao jaba naalaur ipllaO kao idyaa taoI i I M - o I o i

i piriSaYT  dvyapbaMQama 5it$vaayamaaoLI vyaa#yaana 19


Top Related