añöama-viläsaù

prätar-arcä-samäpanaù

çré-caitanya-prabhuà vande yat-pädäçraya-véryataù | saàgåhëäty äkaravrätäd raìko ratnävalémayam ||1||

atha dhüpanaà tataç ca dhüpam utsåjya nécais tan-mudrayärpayet | kåñëaà saìkértayan ghaëöam väma-hastena vädayan ||2|| tathä ca bahv-åca-pariçiñöe --

dhüpasya vijane caiva dhüpenäìga-vidhüpane | néräjaneñu sarveñu viñëor nämäni kértayet ||3|| jaya-ghoñaà prakurvéta käruëyaà cäbhikértayet | tathä maìgala-ghoñaà ca jagad-béjasya ca stutim ||4||

anyatra ca --

tataù samarpayed dhüpaà ghaëöa-vädya-jaya-svanaiù | dhüpa-sthänaà samabhyarcya tarjanyä vämayä hareù ||5||

tatra mantraù --

vanaspati-rasotpanno gandhäòhyo gandha uttamaù | aghreyaù sarva-devänäà dhüpo 'yaà pratigåhyatam ||6||

atha dhüpaù vämana-puräëe –

ruhikäkhyaà kaëo däru-sihlakaà cäguruù sitä | çaìkho jäti-phalaà çréçe dhüpäni syuù priyäëi vai ||7||

mülägame

sa-guggulv-aguru-çéra-sitäjya-madhu-candanaiù | säräìgära-vinikñiptaiù kalpayed dhüpam uttamam ||8||

viñëu-dharmottare ca --

tathaiva çubha-gandhä ye dhüpas te jagataù pateù | väsudevasya dharma-jïair nivedya dänaveçvara ||9||

atha dhüpeñu niñiddhaà na dhüparthe jéva-jatam ||10||

tatraiväpavädaù vinä mågamadaà dhüpe jéva-jätaà vivarjayet ||11||

kälikä-puräëe --

na yakña-dhüpaà vitaren madhavaya kadacana ||12|| agni-puräëe –

na sallakijaà na tåëam na çalka-rasa-sambhrtaà dhüpam | pratyaìga-nirmuktam dadyät kåñëäya buddhimän ||13||

atha dhüpana-mähätmyam närasiàhe çré-markandeya-satanika-samvade

mahiñäkhyaà gugguluà ca äjya-yuktaà sa-çarkaram | dhüpaà dadäti rajendra narasiàhasya bhaktimän ||14|| sa dhüpitaù sarva-dikñu sarva-päpa-vivarjitaù | apsaro-gaëa-yuktena vimänena viräjatä | väyu-lokaà samäsädya viñëu-loke mahéyate ||15||

skände –

ye kåñëa-guruëä kåñëaà dhüpayanti kalau naräù | sa-karpüreëa räjendra kåñëa-tulyä bhavanti te ||16|| säjyena vai guggulunä su-dhüpena janärdanam | dhüpayitvä naro yäti padaà tasya sadä-çivaà ||17|| aguruà tu sa-karpüra-divya-candana-saurabham | dattvä nityaà harer bhaktyä kulänäà tärayec chatam ||18||

viñëu-dharmottara-trtiya-khaëòe –

dhüpanam uttamaà tadvat sarva-kama-phala-pradam | dhüpaà turuñkakaà dattvä vahnistoma-phalaà labhet ||19|| dattvä tu kåtrimaà mukhyaà sarva-kämän aväpnuyät | gandha-yukta-kåtaà dattvä yajïa-gosavaà äpnuyät ||20|| dattvä karpüra-niryäsaà väjimedha-phalaà labhet | vasante guggulaà dattvä vahnistomaà aväpnuyät ||21|| gréñme candana-säreëa räjasüya-phalaà labhet | turuñkasya pradänena pravåñy uttamatäà labhet ||22|| karpüra-dänäc charadi räjasüyaà aväpnuyät ||23|| hemante mrga-darpeëa väjimedha-phalaà labhet |

çiçire 'guru-sarena sarva-medha-phalaà labhet ||24|| padam uttamaà äpnoti dhüpa-daù puñöim açnute | dhüpa-lekha yathäivordhvam nityaà eva prasarpati | tathäivordhva-gato nityaà dhüpa-dänäd bhaven naraù ||25||

prahläda-saàhitäyäà ca

yo dadäti harer dhüpam tulasé-käñöha-vahninä | çata-kratu-samaà puëyaà go'yutaà labhate phalaà ||26|| iti |

dhüpayec ca tathä samyak çrémad-bhagavad-älayaà | dhüpa-çeñaà tato bhaktyä svayaà seveta vaiñëavaù ||27|| tathä ca brähme ambarisaà prati gautama-praçne --

dhüpa-çeñaà tu kåñëasya bhaktyä bhajasi bhüpate | kåtvä cärätrikaà viñëoù sva-mürdhnä vandase nåpa ||28||

atha çré-bhagavad-alaya-dhüpana-mähätmyaà kåñëäguru-samutthena dhüpena çrédharälayam | dhüpayed vaiñëavo yas tu sa mukto narakärëavat ||29||

dhüpa-çeña-sevana-mähätmyam pädme çré-gautamämbaréña-saàväde –

tértha-koöi-çatair dhauto yathä bhavati nirmalaù | karoti nirmalaà dehaà dhüpa-çeñas tathä hareù ||30|| na bhayaà vidyate tasya bhaumaà divyaà räsätalam | kåñëa-dhüpävaçeñena yasyäìgaà pariväsitam ||31|| näpado vipadas tasya bhavanti khalu dehinaù | harer dattävaçeñena dhüpayed yas tanuà sadä ||32|| näsaukhyaà na bhayaà duùkhaà nädhijaà naiva rogajam | yaù sevayed dhüpa-çeñaà viñëor adbhuta-karmaëaù ||33|| krüra-sattva-bhayaà naiva na ca caura-bhayaà kvacit | sevayitvä harer dhüpaà nirmälyaà padayor jalam ||34||

hari-bhakti-sudhodaye ca—

äghräëaà yad dharer dattaà dhüpocchiñöasya sarvataù | tad-bhava-vyäla-dañöänäà bhavet karma-viñäpahaà ||35|| iti |

darçanäd api dhüpasya dhüpa-dänädi-jaà phalam | sarvaà anye’pi vindanti tac cägre vyatià eñyati ||36||

atha dépanaà tathaiöa dépam utsåjya prägvad ghaëöaà ca vädayan | padäbjäd adåg-abjäntaà mudrayoccaiù pradépayet ||37||

tatra mantraù gautaméye—

su-prakäço mahä-tejah sarvatas timiräpahaù | sa-bähyäbhyantara-jyotir dépo’yaà pratigåhyatäm ||38||

atha dépaù dépaà prajvalayet çaktau karpürena ghåtena vä | gavyena taträsämärthye tailenäpi su-gandhinä ||39|| tathä ca näradéya-kalpe—

sa-ghåtaà guggulaà dhüpaà dépaà go-ghåta-dépitam | samasta-pariväräya haraye çraddhayärpayet ||40||

bhaviñyottare—

ghåtena dépo dätavyo räjan tailena vä punaù ||41|| mahäbhärate ca—

haviñä prathamaù kalpo dvitéyaç cauñadhorasaiù ||42||

atha dépe niñiddhaà bhaviñyottare—

vasä-majjädibhir dépo na tu deyaù kadäcana ||43|| mahäbhärate—

vasä-majjästhi-niryäsair na käryaù puñöià icchata ||44|| viñëu-dharmottare tåtéya-khaëòe—

néla-rakta-daçaà dépaà prayatnena vivarjayet ||45|| kälikä-puräëe—

dépa-våkñaç ca kartavyas taijäsädyaiç ca bhairava | våkñeñu dépo dätavyo na tu bhümau kadäcana ||46||

atha dépa-mähätmyaà skände brahma-närada-saàväde—

prajvälya deva-devasya karpürena ca dépakam | açvamedhaà aväpnoti kulaà caiva samuddharet ||47||

atraivänyatra ca—

yo dadäti mahé-päla kåñëasyägre tu dépakam | pätakaà tu samutsåjya jyoté-rüpaà labhet phalam ||48||

värähe—

dépaà dadäti yo devi mad-bhaktyä tu vyavasthitaù | näträndhatvaà bhavet tasya sapta-janmani sundari ||49|| yas tu dadyät pradépaà me sarvataù sraddhayänvitaù | svayam-prabheñu deçeñu tasyotpattir vidhéyate ||50||

hari-bhakti-sudhodaye—

dattaà sva-jyotiñe jyotir yad vistärayati prabhäm | tadvad dharyati saj-jyotir dätuù päpatamo’pahaà ||51||

närasiàhe—

ghåtena vätha tailena dépaà prajvalayen naraù | viñëave vidhivad bhaktyä tasya puëya-phalaà çåëu ||52|| vihäya päpaà sakalaà sahasräditya-sa-prabhaù | jyotiñmatä vimänena viñëu-loke mahéyate ||53||

prahläda-saàhitäyäà

ca tulasé-pavakenaiva dépaà yaù kurute hareù | dépa-lakña-sahasräëäà puëyaà bhavati daityaja ||54|| iti |

paçcäd dépaà ca taà bhaktyä mürdhnä vandeta vaiñëavaù | dhüpasyevekñaëät tasya labhante’nye’pi tat phalam ||55|| kecic cänena dépena çré-mürter mürdhni vaiñëavaù | néräjanaà ihecchanti mahä-néräjane yathä ||56|| tathä ca rämärcana-candrikäyäà dhüpänantaraà dépa-prasaìge—

ärätrikaà tu viñama-bahu-varti-samanvitam | abhyarcya rämacandräya väma-madhyam athärpayet ||57|| namo dépeçvaräyeti dadyät puñpäïjalià tataù | avadhüpyäbhyarcya vädyair mürdhni néräjayet prabhum ||58|| iti |

ata eveñyate tasya karäbhyäà vandanaà ca taiù | näma cärätrikety ädi vartyo’pi bahuläù samäù ||59|| prasaìgäl likhyate’traiva çrémad-bhagavad-älaye | dépa-dänasya mähätmyaà kärttikéyaà ca tad vinä ||60||

atha çré-bhagavad-älaye dépa-pradäna-mähätmyam viñëu-dharmottare prathama-käëòe [1.166.17ff, mixed up]—

dépa-dänät paraà dänaà na bhütaà na bhaviñyati | keçaväyatane kåtvä dépa-våkñä-manoharam | atéva bhräjate lakñmyä divam äsädya sarvataù ||61|| dépa-mäläà prayacchanti ye naräù çärìgiëo gåhe | bhavanti te candra-samäù svargam äsädya mänaväù ||62|| dépägäraà naraù kåtvä kütägära-nibhaà çubham | keçavälayam äsädya loke bhäti sa çakravat ||63|| yathojjvalo bhaved dépaù sampradätäpi yädava | tathä nityojjvalo loke näkapåñöhe viräjate ||64|| sa-dépe ca yathä dese cakñüàsi phalavanti ca | tathä dépasya dataro bhavanti sa-phalekñanaù ||65|| ekädaçyäà ca dvädaçyäà prati-pakñaà tu yo naraù | dépaà dadäti kåñëäya tasya puëya-phalaà çåëu ||66|| suvarëa-maëi-muktäòhyam manojïam ati-sundaram | dépa-mälä-kulaà divyaà vimänam adhirohati ||67|| padma-sutrodbhavaà vartti gandha-tailena dépakän | virogaù subhagaç caiva dattvä bhavati mänavaù ||68|| dépa-danaà mahä-puëyam anya-deveñv api dhruvam | kià punar väsudevasyänantasya tu mahätmanaù ||69||

tatraiva tåtéya-khaëòe—

dépaà cakñuù-pradaà dadyät tathaivordhva-gati-pradam | ürdhvaà yathä dépa-çikhä dätä cordhva-gatis tathä ||70|| yävad akñi-nimeñäëi dépo devälaye jvalet | tävad varña-sahasräëi näka-påñöhe mahéyate ||71||

brhan-näradéye vitihotraà prati yajïadhvajasya pürva-janma-våtta-kathane—

pradépaù sthäpitas tatra suratärthaà dvijottama | tenäpi mama duñkarma nihçeñaà kñayam agatam ||72||

viñëu-dharme ca—

viléyate sva-haste tu sva-tantre sati dépakaù | mahä-phalo viñëu-gåhe na datto narakäya saù ||73||

näradéye mohinéà prati çré-rukmäìgadoktau—

tiñöhantu bahu-vittäni dänärthaà vara-varëini | hådayäyäsa-kartåëi dépa-dänäd divaà vrajet ||74|| tasyäpy abhäve subhage para-dépa-prabodhanam | kartavyaà bhakti-bhävena sarva-dänädhikaç ca yat ||75|| iti |

sada kala-viçeñe’pi bhaktyä bhagavad-älaye | mahä-dépa-pradänasya mahimäpy atra likhyäte ||76||

atha mahädépa-mähätmyam viñëu-dharmottare prathama-khaëòe—

mahävarttiù sadä deyä bhümi-päla mahä-phalä | kåñëa-pakñe viçeñeëa taträpi sa viçeñataù ||77|| amävasyä ca nirdiñöä dvädaçé ca mahäphalä | açva-yujyäm atétäyäà kåñëa-pakñaç ca yo bhavet ||78| amävasyä tadä puëyä dvädaçé ca viçeñataù | devasya dakñiëe pärçve deyä taila-tulä nåpa ||79|| paläñöaka-yutäà räjan vartti tatra ca däpayet | väsasä tu samagreëa sopaväso jitendriyaù ||80|| mahävartti-dvayam idaà sakåd dattvä mahämate | svar-lokaà su-ciraà bhuktvä jäyate bhü-tale yadä ||81|| tadä bhavati lakñmévän jaya-draviëa-samyutaù | räñöre ca jäyate svasmin deçe ca nagare tathä ||82|| kule ca räja-çärdüla tatra syäd dépavat-prabhaù | pratyujjvalaç ca bhavati yuddheñu kalaheñu ca ||83|| khyätià yäti tathä loke sad-guëänäà ca sad-guëaiù | ekam apy atha yo dadyäd abhéñöatamayor dvayoù ||84|| manuñye sarvam äpnoti yad uktaà te mahänagha | svarge tathätvam äpnoti bhoga-käle tu yädava ||85|| samänyasya tu dépasya räjan dänaà mahäphalam | kià punar mahato dépasyätreyatta na vidyate ||86||

atha sona-malinadi-vastra-varttya dépa-dana-nisedhaù çoëaà vädarakaà vastraà jérëaà malinam eva ca | upabhuktaà na vä dadyät varttikärthaà kadäcana ||87|| iti | svayam anyena vä dattaà dépän na çré-harer haret | nirväpayen na hiàsäc ca çubhaà icchan kadäcana ||88||

atha dépa-nirväpanädi-doñaù viñëu-dharmottare prathama-khaëòe—

dattvä dépo na hartavyas tena karma vijänatä | nirväpanaà ca dépasya hiàsanaà ca vigarhitam ||89|| yaù kuryäd dhiàsanaà tena karmaëä puñpitekñaëaù |

dépa-hartä bhaved andhaù kaëo nirväëa-kåd bhavet ||90|| viñëu-dharme ca närakän prati çré-dharmaräjoktau—

yuñmäbhir yauvanonmädam uditair avivekibhiù | dyutodyotaya govinda-gehäd dépaù purä håtaù ||91|| tenädya narake ghore kñut-tåñëä-paripéòitäù | bhavanti patitäs tévre çéta-väta-vidäritäù ||92||

tatraiva çré-pulastyoktau ca—

tasmäd äyätane viñëor dadyäd dépän dvijottama | tämç ca dattvä na hiàseta na ca taila-viyojitän ||93|| kurvéta dépa-hantä ca müko’ndho jäyate måtaù | andhe tamasi duñpare narake pacyate kila ||94||

bhümau dépa-dana-nisedhaù kälikä-puräëe—

dépa-våkñaç ca kartavyas taijäsädyaiç ca bhairava | våkñeñu dépo dätavyo na tu bhümau kadäcana ||95||

atha naivedyaà dattvä puñpäïjalià péöhaà padyam äcamanaà tathä | kåtvä pätreñu kåñëäyärpayed bhojyaà yathä-vidhi ||96||

atha naivedyarpana-vidhiù astraà japtvämbunä prokñya naivedyaà cakra-mudrayä | saàrakñya prokñayed väyu-béja-japta-jalena ca ||97|| tena saàçoñya tad-doñam agni-béjaà ca dakñiëe | dhyätvä kara-tale’nyat tat påñöhe saàyojya darçyate ||98|| tad-uttha-vahninä tasya çuñka-doñaà hådä dahet | tataù kara-tale savye’måta-béjaà vicintayet ||99|| tat-påñöhe dakñiëaà pani-talaà saàyojya darçayet | tad-utthayä nivedyaà tat siced amåta-dhärayä ||100|| jalena müla-japtena prokñya tac cämåtätmakam | sarvaà vicintya saàspåçya mülaà väräñöakaà japet ||101|| amåté-kåtya tad dhenu-mudrayä salilädibhiù | tac ca kåñëaà ca sampüjya gåhitvä kusumäïjalim ||102|| çré-kåñëaà prärthya tad-vakträt tejo dhyätvä vinirgatam | saàyojya ca nivedyaitat patraà vämena saàspåçan ||103||

dakñeëa päëinädäya gandha-puñpänvitaà jalam | svähäntaà mülam uccärya taj-jalaà visåjed bhuvi ||104|| tat päëibhyäà samutthäya nivedyaà tulasé-yutam | paträòhyaà tasya mantreëa bhaktyä bhägavate’rpayet ||105|| nivedana-mantraç cayaà—

nivedayami bhavate jusanedaà havir hare ||106|| iti | amåtopastaranam asi svähety uccärayan hareù | dattvätha vidhivad väri-gaëòüñaà väma-päëinä | darçayed gräsa-mudräà tu praphullotpala-sannibham ||107|| präëädi-mudrä-hastena dakñiëena tu darçayet | mantraiç caturthé-svähäntais tärädyais tat-tad-ähvayaiù ||108|| tataù spåçamç ca karayor aìguñöhäbhyäm anämike | pradarçayen nivedyasya mudräà tasya manuà japan ||109|| mantraç cäyaà krama-dépikäyäm [4.62] --

nandajo’mbumanu-bindu-yuì natiù pärçva-rä-marud-avätmane ni ca | ruddha-ìe-yuta-nivedyam ätma-bhür mäsa-pärçvam anilas tathä’mi-yuk ||110||

nivedyasya manutvena sväbhéñöaà manum eva te | ekäntino japantas tu gräsa-mudräà vitanvate ||111|| na ca dhyäyante te kåñëa-vakträt tejo-vinirgamam | maïjula-vyavahäreëa bhojayanti harià mudä ||112|| anyatra ca–

çälé-bhaktaà su-bhaktaà çiçira-kara-sitaà päyasaà püpa-süpam lehyaà peyaà su-cüñyaà sitam amåta-phalaà ghärikädyaà sukhädyam | äjyaà präjyaà samijyaà nayana-ruci-karaà väjikaila-maréca- svädiyaù çäkaräji-parikaram amåtähära-joñaà juñasva ||113||

kià ca—garuòa-puräëe—

naivedyaà parayä bhaktyä ghaëöädyair jaya-nisvanaiù | néräjanaiç ca haraye dadyäd dépäsanaà budhaù ||114||

atha naivedya-paträëi

skände çré-brahma-närada-saàväde— naivedya-pätraà vakñyämi keçavasya mahätmanaù | hairaëyaà rajataà tämraà kaàsyaà mån-mayam eva ca | paläçaà padma-patraà ca pätraà viñëor ati-priyam ||115||

viñëu-dharmottare— paträëäà tu pradänena narakaà ca na gacchati ||116||

patra-parimanaà devé-puräëe—

ñaö-triàçad-aìgulaà pätram uttamaà parikértitam | madhyamaà ca tribhägonaà kanyasaà dvädaçäìgulam | vasv-aìgula-vihénaà tu na pätraà kärayet kvacit ||117||

atha bhojyani ekädaça-skande (11.27.34)—

guòa-päyasa-sarpéàñi sañkulyäpüpa-modakän | saàyäva-dadhi-süpämç ca naivedyaà sati kalpayet ||118||

kià ca—(11.11.41)—

yad yad iñöatamaà loke yac cäti-priyam ätmanaù | tat tan nivedayen mahyaà tad änantyäya kalpate ||119||

añöama-skände— (8.16.52)—

naivedyaà cädhi-guëavad dadyät puruña-tuñöi-dam ||120|| baudhäyana-småtau ca—

nänä-vidhänna-pänaiç ca bhakñanädyair manoharaiù | naivedyaà kalpayed viñëos tad-abhäve ca päyasaà kevalaà ghåta-saàyuktaà ||121||

vämana-puräëe--- haviñä saàskåtä ye ca yava-godhüma-çalayaù | tila-mudgädayo mäñä vréhayaç ca priyä hareù ||122||

gäruòe—

annaà catur-vidhaà puëyam guëäòhyaà cämåtopamam | niñpaëëaà sva-gåhe yad vä çraddhayä kalpayed dhareù ||123||

bhaviñye—

puñpaà dhüpaà tathä dépaà naivedyaà su-manoharam | khaëòa-laòòuka-çré-vesta-käsäräçoka-vartikäù ||124|| svastikollasika-dugdha-tila-veñöa-kiläöikäù | phaläni caiva pakväni nägaraìgädikäni ca ||125|| anyäni vidhinä dattvä bhakñyäëi vividhäni ca | evam ädini däpayed bhaktito nrpa ||126||

värähe—

yas tu bhägavato devi annäd yena tu préëayet | préëitas tiñöhate’sau vä bahu-janmäni mädhavi ||127|| sarva-vréhi-mayaà gåhyam çubhaà sarva-rasänvitam | mantreëa me pradéyeta na kiàcid api saàspåçet ||128|| iìgudi-phala-bilväni badarämalakäni ca | kharjurämç cäsanämç caiva mänavämç ca parüñakän ||129|| çäloòòambarikämç caiva tathä plakña-phaläni ca | paippalaà kaëöakéyaà ca tumburuà ca priyaìgukam ||130|| marécaà çiàça-päkaà ca bhallätakara-mardakam | dräkñäà ca däòimaà caiva piëòa-kharjüram eva ca ||131|| sauvéraà kelikaà caiva tathä çubha-phaläni ca | piëòäraka-phalaà caiva punnäga-phalam eva ca ||132|| çaméà caiva kavéraà ca kharjüraka-mahäphalam | kumudasya phalaà caiva vaheòaka-phalaà tathä ||133|| ajaà karkoöakaà caiva tathä tala-phaläni ca | kadambaù kaumudaà caiva dvi-vidhaà sthala-kaïjayoù ||134|| piëòikaëòeti vikhyätaà vaàça-népaà tataù param | madhu-kaëòeti vikhyätaà mähiñaà kaëòam eva ca ||135|| kara-mardaka-kandaà ca tathä nilotpalasya ca | måëälaà pauñkaraà caiva çälükasya phalaà tathä ||136|| ete cänye ca bahavaù käëòa-müla-phaläni ca | etäni copayojyäni ye mayä parikalpitäù ||137|| mülakasya tataù çäkam ciïca-çäkaà tathaiva ca | çäkaà caiva kaläyasya sarñapasya tathaiva ca ||138|| vaàsakasya tu çäkaà ca çäkam eva kalambikam | ärdrakasya ca çäkaà vai pälaìkaà çäkam eva ca ||139|| ambiloòaka-çäkaà ca käçaà kaumärakaà tathä | çuka-maëòala-patraà ca dväv eva taru-vänakau ||140|| carasya caiva çäkaà ca madhu-koòòumbaraà tathä | ete cänye ca bahavah çataço’tha sahasraçaù | karmaëyäç caiva sarve vai ye mayä parikértitäù ||141|| vréhéëäà ca pravakñyämi upayogämç ca mädhavi | eka-cittaà samädhäya tat sarvaà çåëu sundari ||142|| dharmädhärmika-raktaà ca su-gandhaà rakta-çälikam | dérghaçükaà mahäçälià vara-kuìkuma-patrakam ||143|| gräma-çälià samadräçäm sa-çréçäà kuça-çälikäm | yaväç ca dvi-vidhä jïeyäù karmaëyä mama sundari ||144|| karmaëyäç caiva mudgäç ca tiläù kåñëäù kulatthakäù | godhümakaà mahä-mudga-mudgäñöakam aväöa-jit ||145|| karmaëy etäni coktäni vyajanäni priyänvitän | pratigåhëämy ahaà hy etän sarvän bhägavatän priyän ||146||

kià ca--

ye mayaivopayojyäni gavyaà dadhi payo ghåtam ||147|| skände ca brahma-närada-saàväde—

haviù çalyodanaà divyam äjya-yuktaà sa-çarkaram | naivedyaà deva-deväya yävakaà päyasaà tathä ||148|| naivedyänäm abhäve tu phaläni vinivedayet | phalänäm apy abhäve tu tåëa-gulmauñadhér api ||149|| auñadhénäm aläbhe tu toyaà ca vinivedayet | tad-aläbhe tu sarvatra mänasaà pravaraà småtam ||150||

skände mahendraà prati çré-närada-vacanaà—

yacchanti tulasé-çäkaà çrutaà ye mädhavägrataù | kalpäntaà viñëu-loke tu vasanti pitåbhiù saha ||151||

atha naivedya-niñiddhäni härita-småtau—

näbhakñyaà naivedyärthe bhakñyesv apy ajä-mahiñé-kñéraà païca-nakhä matsyäç ca ||152|| dvärakä-mähätmye—

nélé-kñetraà väpayanti mülakaà bhakñayanti ye | naivästi narakottärah kalpa-koöi-çatair api ||153||

värähe—

mähiñaà cävikaà cäjam ayajïéyam udähåtam ||154|| kià ca—

mähiñaà varjayen mahyaà kñéraà dadhi ghåtaà yadi ||155|| viñëu-dharmottare tåtéya-khaëòe—

abhakñyaà capy ahådyaà ca naivedyaà na nivedayet | keça-kéöävapannaà ca tathä cävihitaà ca yat ||156|| müñikä-läìgulopetam avadhütam avakñutam | uòòumbaraà kapitthaà ca tathä danta-çaöhaà ca yat | evam ädéni deväya na deyäni kadäcana ||157||

athäbhakñyäëi kaurme—

våntäkaà jälikä-çäkaà kusumbhäçmantakaà tathä | paläëòuà laçunaà çuklam niryäsaà caiva varjayet ||158|| gåïjanaà kiàçukaà caiva kukuëòaà ca tathaiva ca |

uòumbaram aläbuà ca jagdhvä patati vai dvijaù ||159|| vaiñëave—

bhuïjétoddhåta-säräëi na kadäcin nareçvara ||160|| skände—

na bhakñayati våntäkaà tasya dürataro hariù ||161||

kià cänyatra— dorbhyäà pädbhyäà ca jänubhyäm urasä çirasä dåçä | manasä vacasä ceti praëämo’ñöäìga éritaù || 162 || jänubhyäm caiva bähubhyäà çirasä vacasä dhiyä | païcäìgakaù praëämaù syät püjäsu pravaräv imau || 163 ||

ata evoktaà yämale—

yatra madyaà tathä mäàsam tathä våntäka-mülake | nivedayen naiva tatra harer aikäntiké ratiù ||164||

atha naivedyarpana-mähätmyaà skände—

naivedyäni manojïäni kåñëasyägre nivedayet | kalpäntaà tat-pitèëaà tu tåptir bhavati çäçvaté ||165|| phaläni yacchate yo vai suhådyäni nareçvara | kalpäntaà jäyate tasya sa-phalaà ca manorathaù ||166||

närasiàhe—

haviù çälyodanaà diyyam äjya-yuktaà sa-çarkaram | nivedya narasiàhäya yävakaà päyasaà tathä ||167|| samäs taëòula-çaìkhyäyä yävatyas tävatér nåpa | viñëu-loke mahä-bhogan bhuïjänas te sa-vaiñëaväù ||168||

viñëu-dharmottare—

anna-das tåptim äpnoti svarga-lokaà ca gacchati | dattvä ca saàvibhägäya tathaivännam atandritaù | trailokya-tarpite puëyaà tat-kñanät samaväpnuyät ||169|| akñayyam anna-pänaà ca pitåbhyaç copatiñöhate | odanaà vyajanopetam dattvä svargam aväpnuyät ||170|| paramännaà tathä dattvä tåptim äpnoti çaçvatim | viñëu-lokam aväpnoti kulam uddharate tathä ||171|| ghåtaudana-pradänena dérgham äyur aväpnuyät | dadhy-odana-pradänena çriyam äpnoty anuttamäm ||172|| kñérodana-pradänena dérgha-jévitam äpnuyät | ikñüëäà ca pradänena paraà saubhägyam açnute ||173||

ratnänäà caiva bhägé syät svarga-lokaà ca gacchati | phäëitasya pradänena agny-ädhäna-phalaà labhet ||174|| tathä guòa-pradänena kämitäbhéñöam äpnuyät ||175|| nivedyekñu-rasaà bhaktyä paraà saubhägyam äpnuyät | sarvän kämän aväpnoti kñaudraà yaç ca prayacchati ||176|| tad eva tuhitopetam räjasüyam aväpnuyät | vahniñöomam aväpnoti yaväkasya nivedakaù | ati-rätram aväpnoti tathä püpa-nivedakaù ||177|| vaidalänäà ca bhakñyäëäà dänät kämän aväpnuyät | dérgha-jévitam äpnoti ghåta-püra-nivedakaù ||178|| modakänäà pradänena kämän äpnoty abhépsitän ||179|| nänä-vidhänäà bhakñyäëäà dänät svargam aväpnuyät | bhojanéya-pradänena tåptim äpnoty anuttamäm ||180|| tathä lehya-pradänena saubhägyam adhigacchati | bala-varëam aväpnoti cüñyäëäà ca nivedane ||181|| kulmäñolläsika-dätä vahny-ädheyaà phalaà labhet | tathä kåñära-dänena vahniñöomam aväpnuyät ||182|| dhanänäà kñaudra-yuktänäà läjänäà ca nivedakaù | mukhyaà caiva çaktünäà vahniñöomam aväpnuyät ||183|| vänaprasthäçritaà puëyam labhec chäka-nivedakaù | dattvä haritakaà caiva tad eva phalam äpnuyät ||184|| dattvä çäkäni ramyäëi viçokas tv abhijäyate | dattvä ca vyajanärthäya tathopakaraëäni ca ||185|| su-kule labhate janma kanda-müla-nivedakaù | nélotpala-vidaréëäà taruöasya tathä dvijaù ||186|| kanda-dänäd aväpnoti vänaprastha-phalaà çubham | trapuñer värukaà dattvä puëòaréka-phalaà labhet ||187|| karkandhu-vadare dattvä tathä päraivataà kalam | parüñakaà tathäbhraà ca panasaà närikelakam ||188|| bhavyaà mocaà tathä cocam kharjüram atha däòimam | ämrätaka-sruvämloöa-phala-mäna-priyälakam ||189|| jambü-bilvämalaà caiva jätyaà véëätakaà tathä | näraìga-béja-püre ca béja-phalgu-phalany api ||190|| evam ädéni divyani yaù phaläni prayacchati | tathä kandäni mukhyäni deva-deväya bhaktitaù ||191|| kriyä-säphalyam äpnoti svarga-lokaà tathaiva ca | präpnoti phalam ärogyam mådvékänäà nivedakaù ||192|| rasän mukhyän aväpnoti saubhägyam api cottamam | ämrair abhyarcya deveçam açvamedha-phalaà labhet ||193||

kià ca— mocakaà panasaà jambü tathänyat kumbhäli-phalam | präcénämalakaà çreñöhaà madhukoòòumbarasya ca | yatna-pakvam api grähyaà kadalé-phalam uttamam ||194||

hari-bhakti-sudhodaye ca— yat kiïcid alpaà naivedyam bhakta-bhakti-rasa-plutam | pratibhojayati çréças tad-dätèn sva-sukhaà drutam iti ||195|| tataù prägvad viciträëi panakäny uttamäni ca | su-gandhi çétalaà svacchaà jalam apy arpayet tataù ||196||

atha panakäni, tan-mähätmyaà ca viñëu-dharmottare—

pänakäni su-gandhéni çétaläni viçeñataù | nivedya deva-deväya väjimedham aväpnuyät ||197|| tvagelä-näga-kusuma-karpüra-sita-saàyutaiù | sitä-kñaudra-guòopetair gandha-varëa-guëänvitaiù ||198|| béja-püraka-näraìga-sahakära-samanvitaiù | räjasüyam aväpnoti panakair viniveditaiù ||199|| nivedya närikelämbu-vahniñöoma-phalaà labhet | sarva-käma-vahä nadyo nityaà yatra manoramäù | tatra päna-pradä yänti yatra rämä guëänvitäù ||200|| iti |

itthaà samarpya naivedyam dattvä javanikaà tataù | bahir-bhüya yathä-sakti japaà sandhyänam äcaret ||201||

atha dhyänam

brahmeçädyaiù parita åñibhiù süpaviñöaiù sameto lakñmyä çiïjad-valaya-karayä sädaraà véjyamana | marma-kréòa-prahasita-mukho häsayan paìkti-bhoktèn bhuìkte pätre kanaka-ghaöite ñaò-rasaà çré-rameçaù ||202|| iti |

ekantibhiç cätma-kåtaà sa-vayasyasya gokule | yaçodä-lälyamänasya dhyeyaà kåñëasya bhojanam ||203||

atha homaù nityaà cävaçyakaà homaà kuryät çakty-anusärataù | homäçaktau tu kurvéta japaà tasya catur-guëam ||204|| ke’py evaà manvate’vaçyam nitya-homaà sadäcaret | puraçcarana-homasyäçaktau hi sa vidhir mataù ||205|| pürvaà dékñä-vidhau homa-vidhiç ca likhitaù kiyän | tad-vistäraç ca vijïeyas tat-tac-chästrät tad-icchubhiù ||206|| samäptià bhojane dhyätvä dattvä gaëòüñikaà jalam |

amåtäpidhänam asi svähety uccärayet sudhéù ||207|| visåjed deva-vaktre tat tejaù saàhära-mudrayä | naikanté tejasaù kuryän niñkräntià iva saìkramam ||208||

atha bali-dänam tato javanikä vidvän apasärya yathävidhi | viñvaksenäya bhagavan-naivedyäàçaà nivedayet ||209|| tathä ca païcarätre çré-närada-vacanam—

viçvaksenäya dätavyaà naivedyaà tac-chatäàçakam | pädodakaà prasädaà ca liìge caëòeçvaräya ca ||210||

tad-vidhiù mukhyäd ésänataù päträn naivedyäàçaà samuddharet | sarva-deva-svarupäya paräya parameñöhine ||211|| çré-kåñëa-seva-yuktäya viñvaksenäya te namaù | ity uktvä çré-harer väme tértha-klinnaà samarpayet ||212|| sataàsaà vä sahasräàçam anyathä niñphalaà bhavet ||213|| paçcäc ca balir ity ädi çlokäv uccärya vaiñëavaù | sarvebhyo vaiñëavebhyas tac-chatäàsaà vinivedayet ||214|| tau ca çlokau –

balir vibhéñaëo bhéñmaù kapilo närado’rjunaù | prahlädaç cämbaréñaç ca vasur väyu-sutaù sivaù ||215|| viñvaksenoddhaväkrüraù sanakädyäù çukädayaù | çré-kåñëasya prasädo’yaà sarve gåhëantu vaiñëaväù ||216||

idaà yadyapi yujyeta darpaëärpaëataù param | tathäpi bhakta-vätsalyät kåñëasyäträpi sambhavet ||217||

atha bali-dana-mähätmyaà närasiàhe—

tatas tad-anna-çeñeëa pärñadebhyaù samantataù | puñpäkñatair vimiçreëa balià yas tu prayacchati ||218|| balinä vaiñëavenätha tåptaù santo divaukasaù | çäntià tasya prayacchanti çriyam ärogyam eva ca ||219||

atha jala-gandusady-arpanaà

upalipya tato bhümià punar gäëòüñikaà jalam | dadyät trir agre kåñëasya tato’smai danta-sodhanam ||220|| punar äcamanaà dattvä çré-päëyoù çré-mukhasya ca | märjanäyäàçukaà dattvä sarväëy aìgäni märjayet ||221|| paridhäpy apare vastre punar dattväsanäntaram | padyam äcamanéyaà ca pürvavat punar arpayet ||222|| candanäguru-cürëädi pradadyät kara-märjanam | karpürady-äsya-väsaà ca tämbülaà tulasém api ||223||

atha mukha-vasadi-mähätmyaà viñëu-dharmottare trtéya-khaëòe—

püga-jäti-phalaà dattvä jäti-patraà tathaiva ca | lavaìga-phala-kakkola-mela-kata-phalaà tathä ||224|| tämbülénäà kiçalayaà svarga-lokam aväpnuyät | saubhägyam atulaà loke tathä rüpam anuttamam ||225||

skände—

tämbülaà ca sa-karpüram sa-pügaà nara-näyaka | kåñëäya yacchati prétyä tasya tuñöo hariù sadä ||226||

atha punar gandharpanaà divyaà gandhaà punar dattvä yatheñöam anulepanaiù | divyair vicitraiù çré-kåñëam bhakti-cchedena lepayet ||227|| ramyäëi cordhva-puëòräëi sad-varëena yathäspadam | su-gandhinänulepena kåñëasya racayettaräm ||228|| tathä cägame dhyäna-prasaìge—

laläöe hådaye kukñau kaëöhe bahvoç ca pärçvayoù | viräjatordhva-puëòreëa sauvarëena vibhüñitam ||229|| iti |

divyäni kaïcukoñëéña-käïcy-ädéni paräëy api | vasträëi su-viciträëi çré-kåñëaà paridhäpayet ||230|| tato divya-kiréöädi-bhüñaëani yathä-ruci | vicitra-divya-mälyäni paridhäpya vibhüñayet ||231||

atha mahärajopacararpanaà tataç ca cämara-cchatra-pädukädén parän api | mahäräjopacärämç ca dattvädarçaà pradarçayet ||232|| viñëu-dharmottare—

yathädeçaà yathä-kalaà räja-liìgaà surälaye | dattvä bhavati räjaiva nätra käryä vicäraëä ||233||

tatra cämara-mähätmyaà tathä cämara-dänena çrémän bhavati bhü-tale | mucyate ca tathä päpaiù svarga-lokaà ca gacchati ||234||

chatrasya mähätmyaà tatraiva—

chatraà bahu-çaläkaà ca jhallaré-vastra-saàyutam | divya-vastraiç ca saàyuktaà hema-daëòa-samanvitam ||235|| yaù prayacchati kåñëasya chatra-lakña-yutair våtaù | prärthyate so’maraiù sarvaiù kréòate pitåbhiù saha ||236||

tatraiva vänyatra—

räjä bhavati loke’smin chatraà dattvä dvijottamaù | näpnoti ripujaà duùkhaà saìgräme ripu-jid bhayet ||237|| upänat-sampradänena vimänam adhirohati | yatheñöaà tena lokeñu vicaraty amara-prabhaù ||238||

dhvajasya mähätmyaà tatraiva—

lokeñu dhvaja-bhütaù syäd dattvä viñëor varaà dhvajam | çakra-lokam aväpnoti bahün abda-gaëän naraù ||239||

kià ca—

yuktaà péta-patäkäbhir nivedya garuòa-dhvajam | keçaväya dvija-çreñöhaù sarva-loke mahéyate iti ||240|| yat-prasäde dhvajäropa-mähätmyaà likhitaà purä | tad aträpy akhilaà jïeyaà taträtratyaà idaà tathä ||241||

kià ca bhaviñye—

viñëor dhvaje tu sauvarëam daëòaà kuryäd vicakñaëaù | patäkä cäpi pétä syäd garuòasya samépa-gä ||242||

vyajanasya mähätmyaà

viñëu-dharmottare— tala-vrëta-pradänena nirvåtià präpnuyät param ||243||

vitanasya mähätmyaà tatraiva—

vitänaka-pradänena sarva-päpaiù pramucyate | paraà nirvåtim äpnoti yatra taträbhijäyate ||244||

khadgadénäà mähätmyaà dattvä nistriàçakän mukhyän çatrubhir näbhibhüyate | dattvä tad-bandhanaà mukhyam agny-ädheya-phalaà labhet ||245|| kià ca—

patad-grahaà tathä dattvä çubhadas tv abhijäyate | päda-péöha-pradänena sthänaà sarvatra vindati ||246|| darpaëasya pradänena rüpavän darpavän bhavet | märjayitvä tathä taà ca çubhagas tv abhijäyate ||247|| yat kiïcid deva-deväya dadyäd bhakti-samanvitaù | tad eväkñayam äpnoti svarga-lokaà sa gacchati ||248||

kià ca, vämana-puräëe çré-balià prati çré-prahlädoktau—

çraddadhänair bhakti-parair yäny uddiçya janärdanam | bali-dänäni déyante akñayäni vidur budhaù ||249|| aträpi kecid icchanti dattvä puñpäïjali-trayam | pürvokta daça çaìkhädyä mudräù sandarçayet ||250|| iti |

atha géta-vadya-nåtyani

tato vicitrair lalitaiù käritair vä svayaà kåtaiù | gétair vädyaiç ca nåtyaiç ca çré-kåñëaà paritoñayet ||251||

atha tatra niñiddhaà nåtyädi kurvato bhaktän nopaviñöo’valokayet | na ca tiryag vrajet tatra taiù sahäntarayan prabhum ||252|| tathä coktaà—

nåtyantaà vaiñëavaà harsäd äséno yas tu paçyati |

khaïjo bhavati räjendra so’yaà janmani janmani ||253|| kià ca—

nåtyatäà gäyatäà madhye bhaktänäà keçavasya ca | tän åte yas tiro yäti tiryag-yonià sa gacchati ||254||

atha gétadi-mähätmyam

adau samanyataù närasiàhe—

géta-vädyädikaà näöyam çaìkha-turyädi-nisvanam | yaù kärayati viñëos tu sandhyäyäà mandire naraù | sarva-käle viçeñeëa kämagaù käma-rüpavän ||255|| su-saìgéta-vidagdhaiç ca sevyamäno’psaro-gaëaiù | mahärheëa vimänena vicitreëa viräjatä | svargät svargam anupräpya viñëu-loke mahéyate ||256||

skände viñëu-närada-saàväde—

gétaà vädyaà ca nåtyaà ca näöyaà viñëu-kathäà mune | yaù karoti sa puëyätmä trailokyopari saàsthitaù ||257||

båhan-näradéye çré-yama-bhagératha-saàväde—

devatäyatane yas tu bhakti-yuktaù pranåtyati | gétäni gäyaty athavä tat-phalaà çåëu bhü-pate ||258|| gandharva-räjatäà gaëair nåtyäd rudra-gaëeçatäm | präpnoty añöa-kulair yuktas tataù syän mokña-bhäì naraù ||259||

laiìge çré-märkaëòeyämbaréña-saàväde—

viñëu-kñetre tu yo vidvän kärayed bhakti-saàyutaù | gana-nåtyädikaà caiva viñëv-äkhyaà ca kathäà tathä ||260|| jätià småtià ca medhäà ca tathaiva paramäà sthitim | präpnoti viñëu-sälokyaà satyam etan närädhipa ||261||

anyatra ca çré-bhagavad-uktau—

visåjya lajjäà yo’dhéte gäyate nåtyate’pi ca | kula-koöi-samäyukto labhate mämakaà padam ||262||

ata evoktaà— bhärate nåtya-géte tu kuryät sväbhävike’pi vä | sväbhävikena bhagavän préëätéty äha çaunakaù ||263|| ata eva näradéye—

viñëor gétaà ca nåtyaà ca naöänäà ca viçeñataù |

brahman brähmaëa-jäténäà kartavyaà nitya-karma-vat ||264|| kintu småtau---

géta-nåtyäni kurvéta deva-dvijädi-tuñöaye | na jévanäya yuïjéta vipro päpa-bhiyä kvacit ||265||

evaà kåñëa-préëanatväd gétäder nityatä parä | saàsiddhair aviçeñena jïeyä sä hari-vasare ||266||

tathä coktaà—

keçavägre nåtya-gétaà na karoti harer dine | vahninä kià na dagdho’sau gataù kià na rasätalaà ||267||

atha viçeñato gétasya mähätmyaà dvärakä-mähätmye çré-markandeyendradyumna-saàväde—

kåñëaà santoñayed yas tu su-gétair madhura-svanaiù | sarva-veda-phalaà tasya jäyate nätra saàçayaù ||268||

skände çré-mahädevoktau—

çruti-koöi-samaà japyaà japa-koöi-samaà haviù | havih-koöi-samaà geyaà geyaà geya-samaà viduù ||269||

kasi-khaëòe viñëu-düta-çivaçarma-saàväde—

yadi gétaà kvacid gétaà çrémad-dhari-haräìkitam | mokñaà tu tat phalaà prähuh sännidhyam athavä tayoù ||270||

viñëuçarme çré-bhagavad-uktau—

rägeëäkåñyate ceto gändharväbhimukhaà yadi | mayi buddhià samästhäya gäyetha mama sat-kathäù ||271||

hari-bhakti-sudhodaye

yo gäyati sam aniçaà bhuvi bhaktä uccaiù sa dräë samasta-jana-päpa-bhide’lam ekaù | dépesv asatsv api nanu prati-geham antar dhväntaà kim atra vilasaty amale dyu-näthe ||272||

yad änanda-kalaà gäyan bhaktaù puëyäçru varñati | tat sarva-tértha-salila-snänaà sva-mala-çodhanaà ||273||

värähe --

brähmaëo väsudevärthaà gäyamano’niçaà param | samyak täla-prayogeëa sannipätena vä punaù ||274|| nava varña-sahasräëi nava varña-çatäni ca |

kuvera-bhavanaà gatvä modate vai yadåcchayä ||275|| kuvera-bhavanäd bhrañöaù svacchanda-gamanälayaù | phalam äpnoti suçroëi mama karma-paräyaëaù ||276|| näräyaëänäà vidhinä gänaà çreñöhatamaà småtam | gänenärädhito viñëuh sva-kérti-jana-varcasä dadäti | tuñöaù sthänaà svaà yathäsmai kauçikayä vai ||277||

kià ca—

eña vo muni-çärdülaù prokto géta-kramo muneù | brähmaëo väsudeväkhyaà gäyamäno’niçaà param ||278|| hareù sälokyam äpnoti rudra-gänädhiko bhavet | karmaëä manasä väcä väsudeva-paräyaëaù | gäyan nåtyaàs tam äpnoti tasmäd geyaà paraà viduù ||279||

prathama-skandhe çré-näradoktau (1.6.33)—

pragäyataù sva-véryäëi tértha-padaù priya-çravaù | ahuta iva me sighram darçanaà yäti cetasi ||280||

dvädaça-skandhe (12.12.49-50) çré-sütoktau—

måñä giras tä hy asatér asat-kathä na kathyate yad bhagavän adhokñajaù | tad eva satyaà tad uhaiva maìgalaà tad eva puëyaà bhagavad-gunodayam ||281|| tad eva ramyaà ruciraà navaà navaà tad eva çaçvan manaso mahotsavam | tad eva çokärëava-çoñaëaà nèëäà yad uttama-çloka-yaço’nugéyate ||282||

viñëu-dharmottare—

dattvä ca gétaà dharma-jïä gandharvaiù saha modate | svayaà gétena sampüjya tasyaivänucaro bhavet ||283||

pädme çré-kåñëa-satyabhämä-saàvädéya-kärttika-mähätmye çré-påthu-närada-saàväde çré-bhagavad-uktau—

nähaà vasämi vaikuëöhe na yogi-hådayeñu vä | mad-bhaktä yatra gäyanti tatra tiñöhämi närada ||284|| teñäà püjädikaà gandha-padyädyaiù kriyate naraiù | tena prétià paräà yämi na tathä mat-püjanät ||285||

ata evoktaà—

karmäëy aupäyikatvena brähmaëo’nya iti småtaù | kärikäyäm ataù proktaà vipro gétai ramed iti ||286||

atha nåtyasya mähätmyaà dvärakä-mähätmye tatraiva—

yo nåtyati prahåñöätmä bhävair bahu-subhaktitaù | sa nirdahati päpäni janmäntara-çateñv api ||287||

hari-bhakti-sudhodaya—

bahudhotsäryate harñäd viñëu-bhaktasya nåtyataù | padbhyäà bhümer diço’kñibhyäà dorbhyäà vämaìgalaà divaù ||288||

värähe—

yaç ca nåtyati suçroëi puräëoktaà samäsataù | triàçad-varña-sahasräëi triàçad-varña-çatäni ca | puñkara-dvépam äsädya modate vai yadåcchayä ||289|| puñkaräc ca paribhrañöaù svacchanda-gamanälayaù | phalam äpnoti suçroëi mama karma-paräyaëaù ||290||

viñëu-dharmottare—

nåtyaà dattvä tathäpnoti rudra-lokam asaàçayam | svayaà nåtyena sampüjya tasyaivänucaro bhavet ||291||

anyatra çré-näradoktau—

nåtyatäà çrépater agre tälikä-vädanair bhåçam | uòòéyante çaréra-sthäù sarve pätaka-pakñiëaù ||292||

saìgéta-çästre—

véëä-vädana-tattva-jïah çruti-jäti-viçäradaù | tälajïaç cäprayäsena mokña-märgaà niyacchati ||293||

viñëu-dharmottare—

vädyaà dattvä tathä viprah çakra-lokam aväpnuyät | svayaà vadyena sampüjya tasyaivanucaro bhavet ||294|| vädyänäm api devasya tantré-vädyaà sadä priyam | tena sampüjya varadaà gäëapatyam aväpnuyät ||295||

ataù saktau punaù püja

çaktaç cet sa-pariväraà kåñëaà gandhädibhiù punaù | païcopacärair mülena sampüjyärghyaà samarpayet ||296||

atha néräjanaà

tataç ca müla-mantrena dattvä puñpäïjali-trayam | mahä-néräjanaà kuryän mahä-vädya-jaya-svanaiù ||297|| prajvalayet tad-arthaà ca karpüreëa ghåtena vä | ärätrikaà çubhe pätre viñamäneka-vartikaà ||298||

atha néräjana-mähätmyam skände brahma-närada-saàväde—

bahu-vartti-samäyuktaà jvalantaà keçavopari | kuryäd ärätrikaà yas tu kalpa-koöià vased divi ||299|| karpürena tu yaù kuryäd bhaktyä keçava-murdhani | ärätrikaà muni-çreñöha praviçed viñëum avyayaà ||300||

tatraivanyatra—

déptimantaà sa-karpüram karoty ärätrikaà nåpa | kåñëasya vasate loke sapta kalpäni mänaväù ||301||

tatraiva çré-sivoma-saàväde—

mantra-hénaà kriyä-hénam yat kåtaà püjanaà hareù | sarvaà sampürëatäm eti kåte néräjane çive ||302||

hari-bhakti-sudhodaye—

kåtvä néräjanaà viñëor dépävalyä sudåçyayä | tamo-vikäraà jayati jite tasmimç ca ko bhavaù ||303||

anyatra ca—

koöayo brahma-hatyänäm agamyägama-kotayaù | dahaty äloka-mätreëa viñëoù särätrikaà mukhaà ||304|| iti |

yac ca dépasya mähätmyaà pürvaà likhitam asti tat | drastavyaà sarvaträpi präyenäbhedato’nayoù ||305|| ataù sädaram utthäya mahä-néräjanaà tv idam | drañöavyaà dépavat sarvair vandyam ärätrikaà ca yat ||306|| tad uktaà çré-pulastyena viñëu-dharme—

dhüpaà cärätrikaà paçyet karäbhyäà ca pravandate | kula-koöià samuddhåtya yäti viñëoù paraà padaà ||307||

mülägame ca—

néräjanaà ca yaù paçyed deva-devasya cakriëaù | sapta janmäni vipraù syäd ante ca paramaà padam ||308||

atha çaìkhädi-vädana-mähätmyam båhan-näradéye çré-yama-bhagératha-saàväde—

keçaväyatane räjan kurvan çaìkha-ravaà naraù | sarva-päpa-vinirmukto brahmaëä saha modate ||309|| kara-çabdaà prakurvanti keçaväyataneñu ye | te sarve päpa-nirmuktä vimäneçä yuga-dvayam ||310|| tälädi-käàsya-ninadaà kurvan viñëu-gåhe naraù | yat phalaà labhate räjan çåëuñva gadato mama ||311|| sarva-päpa-vinirmukto vimäna-çata-saìkulaù | géyamänaç ca gandharvair viñëunä saha modate ||312|| bheré-mådaìga-paöaha-murajaiç ca sa-òiëòimaiù | saàpréëayanti deveçaà teñäà puëya-phalaà çåëu ||313|| deva-stré-gaëa-saàyuktäù sarva-kämaiù samarcitäù | svarga-lokam anupräpya modante kalpa-païcakam ||314|| iti |

atha sa-jala-çaìkha-néräjanaà tataç ca sa-jalaà çaìkhaà bhagavan-mastakopari | tri bhrämayitvä kurvéta punar néräjanaà prabhoù ||315||

tan-mähätmyaà ca dvärakä-mähätmye tatraiva—

çaìkhe kåtvä tu pänéyaà bhrämitaà keçavopari | sannidhau vasate viñëoù kalpäntaà kñéra-sägare ||316|| iti |

néräjana-dvayaà caitat tämbülasyärpaëaà param | kecid icchanti kecic ca darpaëärpaëataù param ||317|| tathä ca païcarätre—

punar äcamanaà dadyät karodvartanam eva ca | sa-karpüraà ca tämbülam kuryän néräjanaà tathä ||318|| samarpya mukuöädéni bhüñaëäni vicakñaëaù | ädarçayet tathädarçaà prakalpya chatra-cämare ||319||

gäruòe ca—

atha bhuktavate dattvä jalaiù karpüra-väsitaiù | äcamanaà ca tämbülam candanaiù kara-märjanam ||320|| puñpäïjalià tataù kåtvä bhaktyädarçaà pradarçayet | néräjanaà punaù käryaà karpüraà vibhave sati ||321||

ata eva väyu-puräëe—

ärätrikaà tu niùsnehaà niùsnehayati devatäm | ataù saàçamayitvaiva punaù püjanam äcaret ||322||

ata eva dvärakä-mähätmye—

tatraiva kåtvä püjädikaà sarvaà jvalantaà kåñëa-mürdhani | ärätrikaà prakurväëo modate kåñëa-sannidhau ||323|| iti |

kecin néräjanat paçcäd icchanti praëatià tataù | pradakñiëaà tataù stotraà géta-nåtyädikaà tataù ||324|| evaà bhagavataù sva-sva-sampradäyänusärataù | pravartante prabhor bhaktau bhaktyä sarvaà hi çobhanam ||325|| tato nikñipya devasyopari puspäïjali-trayam | vicitrair madhuraiù stotraih stutià kurvéta bhaktimän ||326||

atha stuti-vidhiù mahäbhärate—

ärirädhayiñuù kåñëaà väcaà jigadiñämi yam | tayä vyäsa-samäsinyä préyatäà madhusüdanaù ||327|| iti |

ärambhe ca stuter etam çlokaà stuti-paraù paöhet | satyäà tasyäà samäptau ca çlokaà saìkértayed imam ||328|| iti vidyä-tapo-yonir ayonir viñëur éritaù | vag-yajïenärcito devaù préyatäà me janärdanaù ||329|| pürva-täpané-çrutiñu [GTU 1.34-45] --

oà namo viçvarüpäya viçva-sthity-anta-hetave | viçveçvaräya viçväya govindäya namo namaù ||330|| namo vijïäna-rüpäya paramänanda-rüpiëe | kåñëäya gopénäthäya govindäya namo namaà ||331|| namaù kamala-neträya namaù kamala-mäline | namaù kamala-näbhäya kamalä-pataye namaù ||332|| barhäpéòäbhirämäya rämayäkuëöha-medhase | ramä-mänasa-haàsäya govindäya namo namaà ||333|| kaàsa-vaàça-vinäçäya keçi-cäëüra-ghätine | våñabha-dhvaja-vandyäya pärtha-särathaye namaù ||334|| veëu-vädana-çéläya gopäläyähi-mardine | kälindé-küla-loläya lola-kuëòala-dhäriëe ||335|| vallavé-vadanämbhoja-mäline nåtya-çäline | namaù praëata-päläya çré-kåñëäya namo namaù ||336|| namaù päpa-praëäçäya govardhana-dharäya ca | pütanä-jévitäntäya tåëävärtäsu-häriëe ||337|| niñkaläya vimohäya çuddhäyäçuddha-vairiëe | advitéyäya mahate çré-kåñëäya namo namaù ||338||

praséda paramänanda praséda parameçvara | ädhivyädhibhujaìgena dañöaà mäm uddhara prabho ||339|| çré-kåñëa rukmiëé-känta gopé-jana-manohara | saàsärasägare magnaà mäm uddhara jagad guro ||340|| keçava kleça-haraëa näräyaëa janärdana | govinda paramänanda mäà samuddhara mädhava ||341||

ekädaça-skandhe [BhP 11.5.33-34] –

dhyeyaà sadä paribhava-ghnam abhéñöa-dohaà térthäspadaà çiva-viriïci-nutaà çaraëyaà bhåtyärti-haà praëata-päla bhaväbdhi-potaà vande mahä-puruña te caraëäravindam ||342|| tyaktvä su-dustyaja-surepsita-räjya-lakñméà dharmiñöha ärya-vacasä yad agäd araëyam | mäyä-mågaà dayitayepsitam anvadhävad vande mahä-puruña te caraëäravindam ||343||

atha vadyasya mähätmyaà vaidikänédåçäny eva kåñëe pauräëikäny api | täntrikäëi ca çästräëi stoträëy abhinaväny api ||344|| viñëu-dharmottare haàsa-gétayaà---

abhrañöa-lakñaëaiù kåtvä svayaà viracitäkñaraiù | stavaà brähmaëa-çärdülas tasmät kämän aväpnuyät ||345||

stuti-mähätmyaà viñëu-dharme—

sarva-deveñu yat puëyaà sarva-deveñu yat phalam | naras tat phalam äpnoti stutvä devaà janärdanam ||346||

viñëu-dharmottare—

na vitta-däna-nicayair bahubhir madhusüudanaù | tathä toñam aväpnoti yathä stotrair dvijottamaù ||347||

närasiàhe—

stotrair japaiç ca devägre yaù stauti madhusüdanam | sarva-päpa-vinirmukto viñëu-lokam aväpnuyät ||348||

hari-bhakti-sudhodaye—

stuvann ameya-mähätmyaà bhakti-grathita-ramya-väk | bhaved brahmädi-durlabhya-prabhu-käruëya-bhäjanam ||349||

yathä narasya stuvato bälakasyeva tuñyati | mugdha-väkyair na hi tathä vibudhänäà jagat-pitä ||350|| abalaà prabhur épsitonnatià kåta-yatnaà sva-yaçah-stave ghrëé | svayam uddharati stanärthinaà pada-lagnaà jananéva bälakam ||351||

skände amåta-saroddhare—

çré-kåñëa-stava-ratnaughair yeñäà jihvä tv alaìkåtä | namasyä muni-siddhänäà vandanéyä divaukasäm ||352||

tatraiva karttika-mähätmye çré-brahma-närada-saàväde—

stoträëäà paramaà stotraà viñëor näma-sahasrakam | hitvä stotra-sahasräëi paöhanéyaà mahä-mune ||353|| tenaikena muni-çreñöha pathitena sadä hariù | prétim äyäti deveço yuga-koöi-çatäni ca ||354|| iti |

snäne yat stotra-mähätmyaà likhitaà lekhyam agrataù | yac ca kértana-mähätmyaà sarvaà jïeyaà ihäpi tat ||355||

tan-nityata viñëu-dharme—

nünaà tat kaëöha-çälükam athavä prati-jihvikä | rogo vänyo na sä jihvä yä na stauti harer guëän ||356||

atha vandanaà praëamed atha säñöäìgaà tan-mudräà ca pradarçayet | paöhet prati-praëämaà ca praséda bhagavann iti ||357|| tad uktam ekädaçe çré-bhagavatä [BhP 11.27.45]—

stavair uccävacaiù stotraiù pauräëaiù präkåtair api | stutvä praséda bhagavann iti vandeta daëòa-vat ||358||

atha praëäma-vidhiù tatraiva [BhP 11.27.46]—

çiro mat-pädayoù kåtvä bähubhyäà ca parasparam | prapannaà pähi mäm éça bhétaà måtyu-grahärëavät ||359||

kià cägame—

dorbhyäà padbhyäà ca jänubhyäm urasä çirasä dåçä | manasä vacasä ceti praëämo’ñöäìga éritaù ||360|| jänubhyäà caiva bähubhyäà çirasä vacasä dhiyä | païcäìgakaù praëämaù syät püjäsu pravaräv imau ||361|| iti | garudaà dakñine kåtvä kuryät tat-påñöhato budhaù | avaçyaà ca praëämäàs trén çaktaç ced adhikädhikän ||362||

tathä ca närada-païcarätre—

sandhià vékñya harià cädyaà gurün sva-gurum eva ca | dvi-catur-viàçad athavä catur-viàçat tad-ardhakam | namet tad-ardham athavä tad-ardhaà sarvathä namet ||363||

viñëu-dharmottare—

devärcä-darçanäd eva praëamen madhusüdanam | snänäpekñä na kartavyä dåñövärcäà dvija-sattamaù | devärcä-dåñöa-pütaà hi çuci sarvaà prakértitam ||364||

atha namaskara-mähätmyaà närasiàhe—

namaskäraù småto yajïaù sarva-yajïeñu cottamaù | namaskäreëa cakena säñöäìgena harià vrajet ||365||

skände—

daëòa-praëämaà kurute viñëave bhakti-bhävitaù | reëu-saìkhyaà vaset svarge manvantara-çataà naraù ||366||

tatraiva çré-brahma-närada-saàväde—

praëamya daëòavad bhümau namaskäreëa yo’rcayet | sa yäà gatim aväpnoti na täà kratu-çatair api | namaskäreëa caikena naraù puto harià vrajet ||367||

tatraiva çré-sivoma-saàväde—

bhümim äpéòya jänubhyäà çira äropya vai bhuvi | praëamed yo hi deveçam so’çvamedha-phalaà labhet ||368||

tatraivanyatra—

tértha-koöi-sahasräëi tértha-koöi-çatäni ca | näräyaëa-praëämasya kälaà närhanti ñoòaçém ||369|| çäöhyenäpi namaskäram kurvataù çärìga-dhanvane | çataçan märjitaà päpaà tat-kñanäd eva naçyati ||370||

reëu-maëòita-gätrasya kaëä dehe bhavanti yat | tävad varña-sahasräëi viñëu-loke mahéyate ||371||

viñëu-dharmottare—

abhivädyaà jagannäthaà kåtärthaç ca tathä bhavet | namaskära-kriyä tasya sarva-päpa-praëäçiné ||372|| jänubhyäà caiva päëibhyäà çirasä ca vicakñaëaù | kåtvä praëämaà devasya sarvän kämän aväpnuyät ||373||

viñëu-puräëe [?]—

anädi-nidhanaà devaà daitya-dänava-däraëam | ye namanti narä nityaà na hi paçyanti te yamam ||374|| ye janä jagatäà näthaà nityaà näräyaëaà dvijäù | namanti na hi te viñëoù snänäd anyatra gäminaù ||375||

näradéye --

eko 'pi kåñëäya kåtaù praëämo daçäçvamedhävabhåthair na tulyaù | daçäçvamedhé punar eti janma kåñëa-praëämé na punar-bhaväya ||376||

hari-bhakti-sudhodaye—

viñëor daëòa-praëämärthaà bhaktena patito bhuvi | patitaà pätakaà kåtsnaà nottiñöhati punaù saha ||377||

pädme devadüta-vikuëòala-saàväde—

tapas taptvä naro ghoram araëye niyatendriyaù | yat phalaà samaväpnoti tan natvä garuòa-dhvajam ||378|| kåtväpi bahuçaù päpaà naro moha-samanvitaù | na yäti narakaà natvä sarva-päpa-haraà harim ||379||

tatraiva veda-nidhi-stutau api päpaà duräcäraà naraà tat praëato hareù | nekñante kiìkarä yämyä ulükäs tapanaà yathä ||380|| viñëu-puräëe çré-yamasya nija-bhaöänuçäsane [ViP 3.7.18]—

harim amara-gaëärcitäìghri-padmaà praëamati yaù paramärthato hi martyaù | tam apagata-samasta-päpa-bandhaà vraja parihåtya yathägnim äjya-siktam ||381||

brahma-vaivarte—

çaraëägata-rakñaëodyataà

harim éçaà praëamanti ye naräù | na patanti bhavämbudhau sphuöaà patitänuddharati sma tän asau ||382||

añöama-skandhe ca bali-väkye [BhP 8.23.2] –

aho praëämäya kåtaù samudyamaù prapanna-bhaktärtha-vidhau samähitaù | yal loka-pälais tvad-anugraho 'marair alabdha-pürvo 'pasade 'sure 'rpitaù ||383||

ataeva näräyaëa-vyüha-stave –

aho bhägyam aho bhägyam aho bhägyaà nèëäm idam | yeñäà hari-padäbjägre çiro nyastaà yathä tathä ||384||

kià ca, närasiàhe çré-yamoktau—

tasya vai narasiàhasya viñëor amita-tejasaù | praëämaà ye prakurvanti teñäm api namo namaù ||385||

bhaviñyottare ca—

viñëor deva-jagad-dhätur janärdana-jagat-pateù | praëämaà ye prakurvanti teñäm api namo namaù ||386|| iti |

atha praëäma-nityata båhan-näradéye lubdhakopäkhyänärambhe—

sakåd vä na named yas tu viñëave sarma-käriëe | çavoparaà vijänéyät kadäcid api nälapet ||387||

kià ca, pädme vaiçäkha-mähätmye yama-brähmaëa-saàväde—

paçyanto bhagavad-dväraà näma çästra-paricchadam | akåtvä tat-praëämädi yänti te narakaukasaù ||388||

atha namaskara-niñiddhani viñëu-småtau—

janma-prabhåti yat kiïcit pumän vai dharmam äcaret | sarvaà tan niñphalaà yäty eka-hastäbhivädanät ||389||

värähe—

vastra-prävåta-dehas tu yo naraù praëameta mäm | çvitré sa jäyate mürkhah sapta janmäni bhäminé ||390||

kià cänyatra—

agre påñöhe väma-bhäge samépe garbha-mandire |

japa-homa-namaskärän na kuryät keçavälaye ||391|| api ca—

sakåd bhümau nipatito na çaktaù praëamen muhuù | utthäyotthäya kartavyaà daëòavat praëipätanam ||392|| iti |

atha pradakñiëä tataù pradakñinäà kuryäd bhaktyä bhagavato hareù | nämäni kértayan çaktau täà ca säñöäìga-vandanäm ||393||

pradakñiëä-çaìkhyä närasiàhe—

ekäà cäëòyäà ravau sapta tisro dadyäd vinäyake | catasraù keçave dadyät çive tv ardha-pradakñinäm ||394||

atha pradakñiëä-mähätmyaà värähe—

pradakñiëäà ye kurvanti bhakti-yuktena cetasä | na te yama-puraà yänti yänti puëya-kåtäà gatim ||395|| yas triù pradakñiëäà kuryät säñöäìgaka-praëämakam | daçäçvamedhasya phalaà präpnuyän nätra saàçayaù ||396||

skände çré-brahma-närada-saàväde—

viñëor vimänaà yaù kuryät sakåd bhaktyä pradakñiëäm | açvamedha-sahasrasya phalam äpnoti mänavaù ||397||

tatra caturmasya-mähätmye

catur-väraà bhramébhis tu jagat sarvaà caräcaram | kräntaà bhavati viprägrya tat tértha-gamanädhikam ||398||

tatraivänyatra—

pradakñiëäà tu yaù kuryät harià bhaktyä samanvitaù | haàsa-yukta-vimänena viñëu-lokaà sa gacchati ||399||

närasiàhe—

pradakñiëena caikena deva-devasya mandire |

kåtena yat phalaà nåëäà tac chåëuñva nåpätmaja | påthvé-pradakñiëa-phalaà yat tat präpya harià vrajet ||400|||

anyatra ca—

evaà kåtvä tu kåñëasya yaù kuryäd dviù pradakñiëäm | sapta-dvépavaté-puëyaà labhate tu pade pade | paöhan näma-sahasraà tu nämäny evätha kevalam ||401||

hari-bhakti-sudhodaye—

viñëuà pradakñiëé-kurväë yas taträvartate punaù | tad evävartanaà tasya punar nävartate bhave ||402||

båhan-näradéye yama-bhagératha-saàväde—

pradakñiëä-trayaà kuryäd yo viñëor manujeçvara | sarva-päpa-vinirmukto devendratvaà samaçnute ||403||

tatraiva pradakñiëä-mähätmye sudharmopäkhyänärambhe—

bhaktyä kurvanti ye viñëoh pradakñiëä-catuñöayam | te’pi yanti paraà sthänam sarva-lokottamottamam ||404|| iti |

tat khyätaà yat su-dharmasya pürvasmin gådhra-janmani | kåñëa-pradakñiëäbhyäsän mahä-siddhir abhüd iti ||405||

atha pradakñiëäyaà niñiddhaà viñëu-småtau—

eka-hasta-praëämaç ca ekä caiva pradakñiëä | akäle darçanaà viñëor hanti puëyaà purä-kåtam ||406||

kià ca—

kåñëasya purato naiva süryasyaiva pradakñiëäm | kuryäd bhramarikä-rüpäà vaimukhya-padanéà prabhoù ||407||

tathä coktaà---

pradakñiëäà na kartavyaà vimukhatväc ca käraëät ||408||

atha karmädy-arpaëam tataù çré-kåñëa-pädäbje däsyenaiva samarpayet | tribhir mantraiù sva-karmäëi sarväëy ätmänam apy atha ||409|| mantraç ca—

itaù pürvaà präëa-buddhi-dharmädhikärato jägrat-svapna-suñupty-avasthäsu manasä väcä karmaëä hastäbhyäà padbhyäm udareëa çiçnä yat småtaà yad uktaà yat kåtaà tat sarvaà çré-kåñëärpaëaà bhavatu svähä mäà madéyaà ca sakalaà haraye samarpayäméti | oà tat sat ||410|| iti |

atha tatra karmarpanaà båhan-näradéye—

virägé cet karma-phale na kiïcid api kärayet | arpayet sva-kåtaà karma préyatäm iti me hariù ||411||

ata eva kürma-puräëe—

préëätu bhagavän éçaù karmaëänena çäçvataù | karoti satataà buddhyä brahmärpaëam idaà param ||412|| yad vä phalänäà sannyäsaà prakuryät parameçvare | karmaëäm etad apy ähur brahmärpaëam anuttamam ||413||

atha karmärpaëa-vidhiù dakñeëa päëinärghya-sthaà gåhétvä culukodakam | nidhäya kåñëa-pädäbja-samépe prärthayed idam ||414|| päda-traya-kramäkränta trailokeçvara keçava | tvat-prasädäd idaà toyaà pädyaà te’stu janärdana ||415||

atha karmarpana-mähätmyaà båhan-näradéye—

para-loka-phala-prepsuù kuryät karmäëy atandritaù | harer nivedayet täni tat sarvaà tv akñayaà bhavet ||416||

ata eva näräyaëa-vyüha-stave—

kåñëärpita-phaläù kåñëaà sva-dharmeëa yajanti ye | viñëu-bhakty-arthino dhanyäs tebhyo’péha namo namaù ||417||

atha svärpaëa-vidhiù ahaà bhagavato’àço’smi sadä däso’smi sarvathä | tat-kåpäpekñako nityam i ty ätmänaà samarpayet ||418|| tathä coktaà çré-çaìkaräcärya-pädaiù –

saty api bhedäpagame nätha tavähaà na mämakénas tvam |

sämudro hi taraìgaù kvacana samudro na täraìgaù ||419||

athätmärpaëa-mähätmyam

saptama-skandhe çré-prahlädoktau [BhP 7.6.26] – dharmärtha-käma iti yo 'bhihitas tri-varga ékñä trayé naya-damau vividhä ca värtä | manye tad etad akhilaà nigamasya satyaà svätmärpaëaà sva-suhådaù paramasya puàsaù ||420||

ekädaçe çré-bhagavad-uddhava-saàväde [BhP 11.29.34] --

martyo yadä tyakta-samasta-karmä niveditätmä vicikérñito me | tadämåtatvaà pratipadyamäno mayätma-bhüyäya ca kalpate vai ||421||

atha japaù japasya purataù kåtvä präëäyäma-trayaà budhaù | manträrtha-småti-pürvaà ca japed añöottaraà çatam | mülaà lekhyena vidhinä sadaiva japa-mälayä ||422|| çaktau’ñöädhika-sähasram japet taà cärpayan japam | präëäyämäàç ca kåtvä trén dadyät kåñëa-kare jalam ||423||

tatra cäyaà mantraù guhyätiguhya-goptä tvaà gåhäëäsmat-kåtaà japam | siddhir bhavatu me deva tvat-prasädät tvayi sthite ||424|| iti | japa-prakäro yo’pekñyo mälädi-niyamätmakaù | puraçcaryä-prasaìge tu sa vilikhyate’grataù ||425|| arpitaà taà ca saïcintya svékåtaà prabhuëäkhilam | punaù stutvä yathä-çakti praëamya prärthayed idam || 426 || ägame—

mantra-hénaà kriyä-hénaà bhakti-hénaà janärdana | yat püjitaà mayä deva paripürëaà tad astu me ||427||

kià ca—

yad dattaà bhakti-mätreëa patraà puñpaà phalaà jalam | äveditaà nivedyaà tu tad gåhäëänukampayä ||428||

vidhi-hénaà mantra-hénaà yat kiïcid upapäditam | kriyä-mantra-vihénaà vä tat sarvaà kñantum arhasi ||429||

kià ca—

ajïänäd athavä jïänäd açubhaà yan mayä kåtam | kñantum arhasi tat sarvaà däsyenaiva gåhäëa mäm ||430|| sthitiù sevä gatir yäträ småtiç cintä stutir vacaù | bhüyät sarvätmanä viñëo madéyaà tvayi ceñöitam ||431||

api ca—

kåñëa räma mukunda vämana väsudeva jagad-guro | matsya kacchapa närasiàha varäha räghava pähi mäm ||432|| deva-dänava-näradädi-vandya dayä-nidhe | devaké-suta dehi me tava päda-bhaktim acaläm ||433||

çré-viñëu-puräëe [ViP 1.20.18-19] –

nätha yoni-sahasreñu yeñu yeñu vrajämy aham | teñu teñv acyutä bhaktir acyute’stu sadä tvayi ||434|| yä prétir avivekänäà viñayeñv anapäyiné | tväm anusmarataù sä me hådayän näpasarpatu ||435||

päëòava-gétäyäà –

kéöeñu pakñiñu mågeñu sarésåpeñu rakñaù-piçäca-manujeñv api yatra tatra | jätasya me bhavatu keçava te prasädät tvayy eva bhaktir atulävyabhicäriëé ca ||436||

pädme --

yuvaténäà yathä yüni yünäà ca yuvatau yathä | mano 'bhiramate tadvan mano 'bhiramatäà tvayi ||437||

athäparädha-kñamäpaëam

tato’parädhän çré-kåñëaà kñamä-çélaà kñamäpayet | sakäku kértayan çlokän uttamän sämpradäyikän ||438|| tathä hi— aparädha-sahasräëi kriyante’harniçaà mayä | däso’ham iti mäà matvä kñamasva madhusüdana ||439|| kià ca— pratijïä tava govinda na me bhaktaù praëaçyati | iti saàsmåtya saàsmåtya präëän saàdhärayämy aham ||440||

athäparädhäù

ägame – yänair vä pädukair väpi gamanaà bhagavad-gåhe | devotsavädy-asevä ca apraëämas tad-agrataù ||441|| ucchiñöe väpy açauce vä bhagavad-vandanädikam | eka-hasta-praëämaç ca tat-purastät pradakñiëam ||442|| päda-prasäraëaà cägre tathä paryaìka-bandhanam | çayanaà bhakñaëaà cäpi mithyä-bhäñaëam eva ca ||443|| uccair bhäñä mitho jalpo rodanäni ca vigrahaù | nigrahänugrahau caiva nåñu ca krüra-bhäñaëam ||444|| kambalävaraëaà caiva para-nindä para-stutiù | açléla-bhäñaëaà caiva adho-väyu-vimokñaëam ||445|| çaktau gauëopacäraç ca anivedita-bhakñaëam | tat-tat-kälodbhavänäà ca phalädénäm anarpaëam ||446|| viniyuktävaiçiñöhasya pradänaà vyaïjanädike | påñöhékåtyäsanaà caiva pareñäm abhivädanam ||447|| gurau maunaà nija-stotraà devatä-nindanaà tathä | aparädhäs tathä viñëor dvätriàçat parikértitäù ||448||

värähe—

dvätriàçad-aparädhä ye kértyante vasudhe mayä | vaiñëavena sadä te tu varjanéyäù prayatnataù ||449|| ye vai na varjayanty etän aparädhän mayoditän | sarva-dharma-paribhrañöäù pacyante narake ciram ||450|| räjänna-bhakñaëaà caivam äpady api bhayävaham | dhväntägäre hareù sparçaù paraà sukåta-näçanaù ||451|| tathaiva vidhim ullaìghya sahasä sparçanaà hareù | dvärodghäöo vinä vädyaà kroòa-mäàsa-nivedanam ||452|| pädukäbhyäà tathä viñëor mandiräyopasarpaëam | kukkurocchiñöa-kalanaà mauna-bhaìgo’cyutärcane ||453|| tathä püjana-käle viò-utsargäya sarpaëam | çräddhädikam akåtvä ca navännasya ca bhakñaëam ||454|| adattvä gandha-mälyädi dhüpanaà madhughätinaù | akarmaëy aprasünena püjanaà ca hares tathä || 455|| akåtvä danta-käñöhaà ca kåtvä nidhüvanaà tathä | spåñövä rajasvaläà dépaà tathä måtakam eva ca ||456|| raktaà nélam adhautaà ca pärakyaà malinaà paöam | paridhäya måtaà dåñövä vimucyäpäna-märutam ||457|| krodhaà kåtvä çmaçänaà ca gatvä bhuktäpy ajérëa-yuk | bhakñayitvä kroòa-mäàsaà pinyäkaà jäla-pädakam ||458|| tathä kusumbha-çäkaà ca tailäbhyaìgaà vidhäya ca | hareù sparço hareù karma-karaëaà pätakävaham ||459||

kià tatraiva—

mama çästraà bahiñkåtya asmäkaà yaù prapadyate | muktvä ca mama çästräëi çästram anyat prabhäñase ||460|| madyapas tu samäsädya praviçed bhavanaà mama ||461|| yo me kusumbha-çäkena präpaëaà kurute naraù ||462||

api ca—

mama dåñöer abhimukhaà tämbülaà carvayet tu yaù | kurüvakaù paläçasthaiù puñpaiù kuryän mamärcanam ||463|| mamärcäm äsure käle yaù karoti vimüòha-dhéù | péöhäsanopaviñöo yaù püjayed vä niräsanaù ||464|| väma-hastena mäà dhåtvä snäpayed vä vimüòha-dhéù | püjä paryuñitaiù puñpaiù ñöhévanaà garva-kalpanam ||465|| tiryak-puëòra-dharo bhütvä yaù karoti mamärcanam | yäcitaiù patra-puñpädyair yaù karoti mamärcanam ||466|| aprakñälita-pädo yaù praviçen mama mandiram | avaiñëavasya pakvännaà yo mahyaà vinivedayet ||467|| avaiñëaveñu paçyatsu mama püjäà karoti yaù | apüjayitvä vighneçaà sambhäñya ca kapälinam ||468|| naraù püjäà tu yaù kuryät snapanaà ca nakhämbhasä | amauné dharma-liptäìgo mama püjäà karoti yaù ||469|| jïeyäù pare’pi bahavo’parädhäù sad-asammataiù | äcäraiù çästra-vihita-niñiddhätikramädibhiù | taträpi sarvathä kåñëa-nirmälyaà tu na laìghayet ||470||

tathä ca närasiàhe çantanuà prati närada-väkyam –

ataù paraà tu nirmälyaà na laìghaya mahépate | narasiàhasya devasya tathänyeñäà divaukasäm ||471|| kåñëasya paritoñepsur na tac-chapatham äcaret | nänä-devasya nirmälyam upayuïjéta na kvacit ||472||

tathä viñëu-dharmottare—

äpädy api ca kañöäyäà deveça-çapathaà naraù | na karoti hi yo brahmaàs tasya tuñyati keçavaù ||473|| na dhärayati nirmälyam anya-deva-dhåtaà tu yaù | bhuìkte na cänya-naivedyaà tasya tuñyati keçavaù ||474|| iti |

athäparädha-çamanam

saàvatsarasya madhye tu térthe çaukarake mama | kåtopaväsaù snänena gaìgäyäà çuddhim äpnuyät || 475 || mathuräyäà tathäpy evaà säparädhaù çuci bhavet || 476 || anayos térthayor ekaà yaù seveta sukåté naraù || sahasra-janma-janitän aparädhän jahäti saù || 477 ||

skände – ahany ahani yo martyo gétädhyäyaà paöhet tu vai | dvätriàçad-aparädhäàs tu kñamate tasya keçavaù || 478 ||

tatra kärttika-mähätmye --

tulasyä ropaëaà käryaà çrävaëeñu viçeñataù | aparädha-sahasräëi kñamate puruñottamaù || 479 ||

tatraivänyatra –

dvädaçyäà jägare viñëor yaù paöhet tulasé-stavam | dvätriàçad-aparädhäni kñamate tasya keçavaù || 480 || yaù karoti hareù püjäà kåñëa-çaträìkito naraù | aparädha-sahasräëi nityaà harati keçavaù ||481||

atha çeña-grahaëam

tato bhagavatä dattaà manyamäno dayälunä | mahä-prasäda ity uktvä çeñaà çirasi dhärayet ||482||

atha nirmälya-dhäraëa-nityatä pädme çré-gautamämbaréña-saàväde—

ambaréña harer lagnaà néraà puñpaà vilepanam | bhaktyä na dhatte çirasä çvapacäd adhiko hi saù ||483||

atha çré-bhagavan-nirmälya-mähätmyaà skände brahma-närada-saàväde—

kåñëottérëaà tu nirmälyaà yasyäìgaà spåçate mune | sarva-rogair tathä päpair mukto bhavati närada ||484|| viñëor nirmälya-çeñeëa yo gätraà parimärjayet | duritäni vinaçyanti vyädhayo yänti khaëòaçaù ||485|| mukhe çirasi dehe tu viñëüttirnaà tu yo vahet | tulaséà muni-çärdüla na tasya spåçate kaliù ||486||

kià ca—

viñëu-mürti-sthitaà puñpaà çirasä yo vahen naraù | aparyüñita-päpas tu yävad yuga-catuñöayam ||487|| kià kariñyati su-snäto gaìgäyäà bhüsurottama | yo vahet çirasä nityaà tulaséà viñëu-sevitäà ||488|| viñëu-pädäbja-saàlagnäm aho-rätroñitäà çubhäm |

tulaséà dhärayed yo vai tasya puëyam anantakam ||489|| aho-ratraà çire yasya tulasé viñëu-sevitä | na sa lipyati päpena padma-patram ivämbhasä ||490||

kià ca—

viñëoù çiraù-paribhrañöam bhaktyä yas tulaséà vahet | sidhyänti sarva-käryäëi manasä cintitäni ca ||491||

api ca—

pramärjayati yo deham tulasyä vaiñëavo naraù | sarva-tértha-mayaà dehaà tat-kñanät dvija jäyate ||492||

gäruòe—

harer mürty-avaçeñaà tu tulasé-käñöha-candanam | nirmälyaà tu vahed yas tu koöi-tértha-phalaà labhet ||493||

närada-païcarätre—

bhojananäntaraà viñëor arpitaà tulasé-dalam | tat-kñanät päpa-nirmoktas cändräyaëa-çatädhikaù ||494||

kià cänyatra—

kautukaà çåëu me devi viñëor nirmälya-vahninä | täpitaà näçam äyäti brahma-hatyädi-pätakam ||495||

ekädaça-skandhe (11.6.46) çré-bhagavantaà praty uddhavoktau—

tvayopayukta-srag-gandha-väso’laìkära-carcitaù | ucchista-bhojino däsäs tava mäyäà jayema hi ||496||

ata eva skände çré-yamasya dütänuçäsane—

pädodaka-ratä ye ca harer nirmälya-dhärakäù | viñëu-bhakti-ratä ye vai te tu tyäjyaù su-durataù ||497|| iti |

visarjanaà tu cet käryaà visåjya-varaëäni tat | deve tan-mudrayä prärthya devaà hådi visarjayet ||498|| tathä coktaà—

püjito’si mayä bhaktyä bhagavan kamala-pate | sa lakñméko mama sväntaà viça viçränti-hetave ||499|| prärthyaivaà päduke dattvä saìgam udväsayed dharim | präëäyämaà ñaò-aìgaà ca kåtvä mudräà visarjaném ||500||

atha püja-vidhi-vivekaù ayaà püja-vidhir mantra-siddhy-arthasya japasya hi |

aìgaà bhaktes tu tan-niñöhair nyäsädén antareñyate ||501|| tatra devalaye püja nityatvena mahäprabhoù | kämyatvenâpi gehe tu präyo nityatayä matä ||502|| sevädi-niyamo devälaye devasya ceñyate | präyaù sva-gehe svacchanda-sevä sva-vrata-rakñayä ||503|| kià ca viñëu-dharmottare—

ghåtena snapitaà devaà candanenänulepayet | sita-jätyäç ca kusumaih püjayet tad-anantaram ||504|| çvetena vastra-yugmena tathä muktä-phalaiù çubhaiù | mukhya-karpüra-dhüpena payasä päyasena ca ||505|| padma-sütrasya varttyä ca ghåta-dhüpena cäpy atha | püjayet sarvathä yatnät sarva-käma-pradärcanam ||506|| kåtvemaà mucyate rogé rogät çéghram asaàçayam | duùkhärto mucyate duùkhäd baddho mucyeta bandhanät ||507|| räja-grastaç ca mucyeta tathä räja-bhayän naraù | kñemeëa gacched adhvänam sarvänartha-vivarjitaù ||508|| iti |

iti çré-gopäla-bhaööa-vilikhite çré-bhagavad-bhakti-viläse prätar-arcä-samäpano nämäñöamo viläsaù |