1

ॐ

षटच नपण

सकत ndash मराठ सौ मानसी वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilठाण

अथ तानसारण षट चादमोदत

उचत परमानद नवाह थमाङर --

आता मी (पहया पायर)च) पसरलया योगवाया 0म1व2प जाण4याया व ा5त कर4याया

तशा1 मागाच 8ववरण सहा चाया व इतर मायमान ा5त कर4या8वषयी अनम सागतो

सहा च ह मलाधार 1वgtध1थान मणपर अनाहत 8वशद व आा आहत0या 8वषयीच ान

गBCशवाय शय नाह)ज 0या कडCलनी योगाबETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilल साग4यास समथ आहतज 0मा-8वFण-महGवर

असन स1कत मधील श ष ह 0या तीन अरानी Hयास नदICशत कल आहपरमानद हा अHयच

असन तो नHयान2पआनदमय आहइतर गोFट) 0या नाडीCलगपाच भतCशव-शती 0या8वषयी

आहत

मरोबा0य दश शCशCमह)रCशर सयदनष4णमय

नाडी सषKणा Lतयगणययी चMNसOयािन2पा

ध1तर1मरपFपQgtथततमवप1कMधमयािछर1था वSाTया

मUदशािछराCस पVरगता मयम KयाWWवलMती १

(नाYया 1थल नाह)त तर अयािHमक आहत Wयाचा साधना मागात उपयोग होतो)

(बा0य दश ndash बाहरया जागतशशी-Cमह)रा ndash चNसय नाडया (इडा8पगळा)म2-मBदड(मलाधार त

गळा) सयदनष4ण ndash डाया उजया बाजस मयनाडी सषKणा ndash Hयायामधोमध नाडी सषMमा

(ह नाडी मलाधारापासन 0मर]ापयत) Lतयगणययी ndash LगणाHमक (रजतमसHव)एकात एक अ`या

तीन नाYया आहत(gtचाण-सHववSा-राजससषMमा-तामस) ध1तर1मरपFप ndash धोaयाया फललया

फलाची माळ असावी तशी 1कMधमयािछर1था ndash कदापासन (Cलग व गद(Cशवण) 0यातील

2

Lकोण0यात Cलगाया मळाखाल) दोनबोट व Cशवणीवर दोन बोट) डोयापयतकद ndash मळाची गाठ

वSाTया मUदशािछराCस ndash Hयातील वSानाडी चमकणार) असन Cलगापासन डोयापयत आह)

म2या (म2दड) बाहर)ल जागत डाया व उजया बाजस दोन Cशरा आहत Hया चN व सय Hयाया

मय नाडी सषMमा (स+समना = उHतम+नादमयउHतम नाद सगम असलल)िजयात तीन एकात

एक नाYया आहत) असन ती तन गणानी यत आह ती सय चN व अनी 1व2प आह ती

फललया धोaयाया फलासारखी असन कदापासन (मलाधारायागाठgपासन) डोयापयत आहHयाया

आतमधील (सशMमतील नाडी) वSानाडीचा पढ Cलगापासन डोयापयत 8व1तार असन ती चमकणार)

आहसशMमा नाडी शखणी नाडी बरोबर कदापासन गiयापयत जात (शखीणीला) जथ दोन फाट

असन एक डाया कानाकड व एक डोयाकड जातोसशMमा गळयानतर भकट) मयात कडCलनीला

Cमळत व 0मर]ाकड जात तथ बारा पाकiया असलया चात 8वसावत

तMमय gtचLणी सा णव8वलाCसता योgtगना योगगKया

लततMतपमया सकलसरCसजान म2मयाMत1थान

CभHवा दद)5यत तk Qथनरचनया शदबोध1व2पा

तMमय 0मनाडी हरमखकहारादाददवाMतस1था २

(तMमय gtचLणी ndash Hयामय (वSानाडीत) gtचLणी णव8वलाCसता ndash मलामा ( भसारखी)

दयासारखी णवाचा ( भसारखी) मलामा दया माण-ती णवाकडन तज आाचातन जाताना

घत लततMतपमयाndash ती कोiयाया तत माण (कोiयाया जाiयाचा तत) आहजी चमकत

सकलसरCसजान म2मयाMत1थान ndash ती सव कमळ (च) भदन जाततMमय 0मनाडी ndash Hयामय

(gtचाण नाडीत असणार)) 0मनाडी आहWयातन कडCलनी मलाधारातन परमCशवाकड जातह

कडCलनी शnद0म1व2प आह हरमखकहारादाद- मलाधारात 1वयभ Cलग आह Hयायावर)ल

(वर)लभाग) Lबदतन तथन अथात हर1थानातन दवाMतस1था ndash परमCशव1थानी जात अथात

डोयातील सह1चात जात)

0या नाडीत gtचाणी नाडी आह जी णवाचा मलामा दयासारखी आह व Wयान योगात योगी

Wयामागान जातात अशी असन कोiयाया जाiयातील दोoयासारखी सpम आहह नाडी म2मागातील

सव कमळ भदन जात ह शदान2प आहतच (gtचाणी) सौदय ह तयावर)ल कमळामळ खलन

3

दसततया आत 0मनाडी असन ती हर यथन (मलाधारातील 1वयभ Cलगाया वर)ल Lबदतन)

(सह1ातील)परमCशव 1थानी जात

-------- सशMमा(अनी2प लाल)---- वSा-बाहर)ल(सयमलामादयासारखी)------

gtचाण(चNशदसHवगणीशदान1व2प)rफकटमय आह-----0मनाडी ndashसवात आत Wयातन

कडCलनी वर जात

8वETHयMमाला 8वलासा मनमनाCस लसHतMत2पा

ससpमा शदान बोधा सकलसखमयी शदबोध1वभावा

0मदार तदा1य 8वलसत सधाधारगKय दश

Qथी1थान तदतददनCमती सषKणाTयनाYया लपिMत ३

(8वETHETHETHETHयमाला ndash दपमाळसारखी लसतत(पा ndash समतत+माण (कमळा-या) व चमकणार

(कड1लनी-या अितवामळ) सकलसखमयी ndash कोमल व आनद-दणारश8दजागती व ान(प

0मदार ndash Cशवाकड जा4या-य4याच दार तदा1य ndash 0मनाडीच मख तदत ndash दाराकडील जागा

सधाधारगKय दश ndash (सधा-धारा-गKय- दशा)- अमतशदCशवशती-Cमलन 1थान ( कती-पBष

Cमलनातन नघालल अमत) Qथी1थान ndash तीनह) नाYयाया गाठgत श8दबोधवभावा ndash श8द बोध

दणार (श8द भाव असणार)

ती (gtचाण- जी 0मनाडीतन वर जात तीसषMमा नाडीया सवात आतल)) ह द)पमाळसारखी सदर

असनसpम ततसारखी आह (कमळाया) जोच योयाया मनातील शद भाव आहती अतशय सpम

असन शदान दान करणार) आहतची सरवात 0मदारापासन होत (तया मखात 0मदार

4

आह)0याच जागी अमत वषाव होतो0यास गाठ (0मगाठ) असह) Kहणताततथ सषMमची सरवात

सदा आह (सशMमच तtड तथ आह)

मलाधार च 8ववरण

भCमका

मलाधार चावर चार सोनर) अर आहतHयाया पर)घावर आठ घन गोल आहतखालया बाजस ल

ह धाराबीज आहWयास चार हात आहत एरावतावर बसलला 8पवiया रगाचा आहWयाया हातात वS

आहHया बीजमाया Lबदत पण नादायावर 0मा आह0माया बाजला एक लाल कमळ आह

Hयावर चतभज डाrकनी शती आहकमळाया पVरघावर)ल Lकोणात कामवाय व Hयाच बीज आह

दोMह) लाल रगाच आहHयावर `यामवणv 1वयभ Cलग आहWयास कडCलनीन साडतीन वटोळ घातल

आहत

अथाधारपETHETHETHETHम सषMमा1यलन वजाधो गदोद चतशोणपम

अधोवमETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतसवणाभवणwकारादसाMतयत वदवणw ४

अथाधारपETHETHETHETHम ndash आधार (धारामडल) कमळमलाधार च (कद व सशMमा 0याया सगमावर) ज

गदाया वर आण Cलगाया खाल) आह सषMमा1यलन ndash सशMमाच जथ तtड जोडल आह वजाधो

गदोद ndash Cलगाया मळापासन सशMमपयत चतशोणपम ndash चार गडद-लाल पाकiया यत वदवणw ndash

0या चार पाकiया चार वद अर दश8वतात (वशषस) अधोवमETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतसवणाभवणwकारा ndash 0या

पाकiयाच तtड खाल) असन Hयावर)ल अर सवणा माण चमकत आहत

मळाधार चाया पाकiयाच तtड उलट असन Hयावर)ल सोनर) अर (वशषस) चार वद

दश8वतात0यावर यान उजवीकडन डावीकडघडयाiयाया काyयाया दशन करतातHयासाठg बीजम

ldquo ल rdquoआह

5

अमिFमन धरायाGचतFकोणच सम|दाCस शलाFटकरावत

लसतपीतवण तडHकोमलाङ तदङ समा5त धराया 1वबीजम ५

अमिFमन धराया GचतFकोण च ndash Hयाचात (मलाधार) धराया 1वबीजम ndash पवीचा मळम ल ज

Hयाच तHव आहजीव सFट)चा आधारशलाFट ndash अ1त+शल = आठ घन-गोल अथात आठ दशा तदङ

समा5त धराया 1वबीजम ndash Hयात पवीचा बीजम आह जो जीव सFट)चा आधार आह (तदङ

समा5त)- Hया बीजमाया (ल) आत लसतपीतवण तडHकोमलाङ ndash तसच ह बीज इNाच आह

0याचा चमकता 8पवळा रग आहतसच Hयाच शर)र (Hयाचा 1वामी) 8वज माण चमकदार सदर आण

कोमल आहहा इNाचा (ल) बीजम आह

--पवी पाढरपाणी --अनी हवा आकाश

कमळाया कडन पवी आहती चौकोनान दाख8वल) आह व रग 8पवळा असन भा काश मान

आहचार बाज व कोन 0यावर 0यावर(आठ)घन-गोल आहत ज 1ीया 1तनाया टोकासारख rकवा

पवताची टोक आहत (कौलातातील सातपवत नकलमNचNशखरहमालयसवलमलयसपवत) ह

घन-गोल डाrकनी (कडCलनी शतीया 8व8वध तHवानसार 8व8वध भाव व नाव आहत) शतीच आहत

अस सदा Kहणतात (ह भरवी आह-Cशवाचा भाव आह)ल हा बीजम पवी चोकोनाया आत आह

जो 8पवiया रगाचा आह तो इNाचा बीजम आह तो एरावतावर बसला असन Wयान हातात वS

(वीजच श1) घतल आह (कारण तो वीज व पाऊसढग 0याचा 1वामी आह) Hयामळ पवी व इN

6

0याचा बीजम ल आह (Hयाच हात गढयापय^त आहत अथात इN अजाणबाह आह) एरावत Hया

चाच 8वषशHव दश8वतो

चतबाहभष गजNाgtध2ढ तदङ नवीनाक तय काश

Cशश सिFटकार) लसkवदबाहमखाKमोजलpमीGचतभगभद ६

चतबाहभष गजNाgtध2ढ ndash चार हात व हHतीया राजावर असललातदङ नवीनाक तय काश- Hयाया

पायाया वरया बाजस (धारा बीज) उगवHया (तBण) सया माण Cशश सिFटकार) ndash 0मा (नमाण

कता) लसkवदबाह- तज1वी चार हात (वदाच-वद आहत)मखाKमोजलpमीGचतभगभद -- 0मा

चारमखी आह जण Hयाया कमळासारTया (चार) मखातन चार वद मत झाल आहत

पवीच बीज ल आह ज मलाधार चात आह व Hयात (अमर असलला) इN हHतीवर बसलला आह व

0मा-सFट)कता तBण उगवHया सया माण असन Lबदत आह (Hयाच मख कमळासारख सदर आह व

Hयास चार हात आहत) पण तो Hयाया नादाया वर आहतथ 0मा ( खर तर मायाच मखाचा भद

उHपMन क2न तथ आहजी खरतर पावतvच आहजी अभोजलpमी Bपात तथ आह0मी1व2पा दवीच

कFणािजनावर (हरणाया कातडीवर) बसलया व दड-कमडल व अयमाळा घतलया व आसनाया

बाजन Wवाळा नघत आहत अ`या 1व2पाच यान कराव)

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना

समानोदतानकसय काशा काश बहMती सदाशदबद ७

डाrकनी ऐरावत व गणश 0मा कडCलनी मलाधारच

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना ndash यथ शती डाrकनी आह िजला चार हात

असन सदरपण चमकत (तळपत) आहततच डोळ चमकदार लाल आहत समानोदतानकसय काशा

7

ndash अनक सय एकाचवळी उगवत असतील तशी Hयाची भा आह काश बहMती सदाशदबद ndash Hयाचा

काश नहमी शद ान1व2प दश8वत

मलाधार चाची 1वाCमनी डाrकनी शती आह (जी नहमी शदबद)ची-तHवान वाहक आह) अथात

Hयाची रक आह(डाrकनीराrकनीकाrकनलाrकनीसाrकनीहाrकनी 0या 8व8वध चाया 1वामी

आहतडर अशी स1कत अर त दश8व4यासाठg वापरतात) हच यान मलाधार चात करतात ह

अ`य-शतीना (पश) Cभतीदायक आह हया दोन उजया हातात (घन-गोल) व मडक (कवट)) आह

व दोMह) डाया हातात Hयक तलवार व दा2चा भरलला कप आहती तापट असन आपल सळ

दाख8वतती शचा नाश (gtचरडत) करततच शर)र धFटपFट आहWयाना अमरHव हव आह त तच

यान करतात कारण तला अमत 8 य आह rकवा तला दधभाततपसाखर वगर (अनक इतर

गोFट)) पौिFटक आवडततया कपाळावर कक आह अथात ती सवाशीण आहतया लाल डोiयात

काळ काजळ असन तची Hवचा अMट)लोप (समNातील ाणी) सारखी आहतन अनक अलकार

पVरधान कल आहत

वHतीमागासाठg मलाधारच अथात पाकiया खाल) उघडतात तर नवHतीमागासाठg Hया वर अथात

परमCशवाकड जा4याया दशन उघडतात

वSाTयावदश 8वलसत सतत कणकाममयस1था

कोण तत पराTय तडदव 8वलसत कोमल कामBपम

कMदप नाम वायनवसत सतत त1य मय समMतात

जीवशो बMधजीव करमCभहसन कोटसय काश८

वSाTयावदश ndash वSानाडीया तtडाजवळ जी नाजक व चमकताना सदर दसत कोण तत पराTय ndash

परा दवीया अि1तHवामळ Hया Lकोणास (काम2प) तस नाव आह जी (दवी) क 0या अराया

आत आह व क ह अर Lकोणात आहक ह अर कामबीज आह (जण ldquoकrdquo ह Hया दवीच 1व2प

दाख8वतो) क ह कामबीज असन त ल) 0या माच बीज अर आहमलाधारातील Lकोण ह सpमाच

1थल 1व2प आहकाहया मत ह इछाानकाम 0याच 1थान आहHयाया तीन बाज 0या

वामजFठारौN) आहतLकोणाजवळ व कमळाया (मलाधारा) गोलाभोवती सदर-मद-मादक वाटणारा

काश आह ज काम2प आह0यासच पर अस Kहणताततथ नहमी असणारा वाय आह Wयास कदप

8

अस Kहणतातजो गडद लाल रगाचा आह तो जीवाचा 1वामी आह व दहा लाख rकवा (एक कोट))

सया^सारखा Hयाचा काश आह अस Kहणतात कोमल ndash सदर पण नाजकमऊतलासारख-गळगळीत

कामBपम ndash Wयान कामाच अि1तHव जाणवतज मदनाच 1थान आहmdashयोनी जीवशो ndash जीवाचा

1वामीजीवाच जीवन 0या कामावर अवलबन आह अथात कदप वायवर(कदप वाय हा अपानाचा भाग

आह ाण दयात व अपान गदाजवळ आह दोMह) हsसा 0या मान एकमकास खचतातकदप वाय

ाण शर)राबाहर जा4यापासन थाब8वतो अथात तो जीवाचा 1वामी आहकारण ाण व अपान ह

जीवास जीवनच पढ न4यास कारण आहत) कोटसय काश- एक कोट) सय काश

वSानाडीया मखाजवळ व आधार चाया पVरघावर सतत एक मादक तज1वी 8वजसारखा काश

आह Wयाचा मलाधार Lकोणाचा (Lकोणाच टोक खाल) आह) भास होतो त काम2प (पीठ)

आहWयास पर असह) Kहणताततथ सव नहमी वायचा सचार आह Wयास कदम वाय अस

KहणतातWयाचा रग गडद लाल (दहार)-बधिजहा फलापा गडद अथात आपण पाहतो Hया चार

पाकळी फलापा गडद ) तथ जीवाचा 1वामी (काम) आह Wयाच तज कोट)सयासारख आह

तMमय CलङBपी Nतकनककलाकामल पिGचमा1यो

ानयान काश थमrकसलयाकार2प 1वयभ

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी

काशीवासी 8वलासी 8वलसती सVरदावHत2प कार९

तMमय CलङBपी ndash Hयात एक 1वयभ Cलग आह Nतकनककलाकामल- Wयाची भा ओतीव

सोMयासारखी आह पिGचमा1यो ndash Cलग पिGचमाभीमख आह अथात उलट Cलग आह (अकायरत Cलग

उलट आह) ज कामबीजान कायरत होत ानयान काश - Cलगाबल ान व यान 0यान

समजत थमrकसलयाकार2प 1वयभ- Hयाचा रग व आकार नवीन पालवी सारखा आह(कळी

उमलायया आधी असणारा Hयाचा रग व आकार आह) `यामल सदर नळ-हरव अस Cशव2प आह

सVरदावHत2प कार - भोवoया माण (Cलगाया वर)ल बाजचा भाग भोवoयासारखा आत गलला आह)

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी ndash पणचNासारखा थड आनददायी काश आह अस

Hयाच सौदय आह काशीवासी 8वलासी ndash काशी ात जस Cशव आनदान राहतात तस तथ आहत

9

Hया (Lकोणात) 1वयभ (Cलग) आह(काळसरसोनर) रग) ज ओतीव सोMयासारख आहत उपड

आहWयाचा अनभव ान व यानान होतो(नगण-ानानशnद0म सगण ndash यानान) त नवीन

पालवी आलया पानासारख आहशात व सMन असा पौणमचा चN असतो तस Hयाच तज आहहच

Hयाच सदय आहदव तथ जस (मळ1थानी) काशीस राहतात तस यथ सदा Hयाच आनदान

राहतातयथ Hयाच 1व2प भोवoयासारख भासत

त1योवI 8वसतMतसोदरलसत सpमा जगMमोहनी

0मदारमख मखन मधर सaछादयMती 1वयम

शखावHतनभा नवीनचचपलामाला8वलासा1पदा स5ता

सपसमा CशवोपVर लसHसादLवHताकत१०

त1योवI ndash Hयायावर(Cलगावर-वरयाबाजस)8वसतMतसोदरलसत सpमा सpम अशी जी कमळाया

दठाया दोoयासारखी आह जगMमोहनी ndash जगाची मायामोहनीधारणा सaछादयMती 1वयम -

0मदार तन 1वतःच बद कल आहमधर- मधर अस अमत ज 0मदारातन 1वत त

8पतशखावHतनभा- शखगोला माणनवीनचचपलामाला8वलासा1पदा ndash शतीशाल) नवीन जोम

असलया 8वजसारखी स5ता ndash अशी ती स5ताव1थत असलल) सपसमा CशवोपVर

लसHसादLवHताकत ndash सपा माण आह जीन CशवCलगाला साडतीन वटोळ घातल आहत

Hयावर (Cशव Cलगावर) नN1त अशी कडCलनी कमळाया दठाया दोoयासारखी ती जगMमातामोहनी

Hय मायाच आहअगद) सहजपण शखाया वटोiया माण तन Cशव8पडीस साडतीन वटोळ घालन

1वतः 0मदार बद कल आहHया स8पणीन लाघवीपणान Cशवाना (Cशव 8पडीस) साडतीन वटोळ

घातल आहततची भा नवीन जोमान चमकणाoया शतीशाल) 8वज माण वाटत

कजMती कलक4डल) च मधर मHताCलमाला

1पट वाच कोमलकायबMधरचनाभदातभदम

Gवासोवास8वभaजनन जगता जीवो यया

धायत सा मलाKबजगहर 8वलसत ोहामद)5तावCल११

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

2

Lकोण0यात Cलगाया मळाखाल) दोनबोट व Cशवणीवर दोन बोट) डोयापयतकद ndash मळाची गाठ

वSाTया मUदशािछराCस ndash Hयातील वSानाडी चमकणार) असन Cलगापासन डोयापयत आह)

म2या (म2दड) बाहर)ल जागत डाया व उजया बाजस दोन Cशरा आहत Hया चN व सय Hयाया

मय नाडी सषMमा (स+समना = उHतम+नादमयउHतम नाद सगम असलल)िजयात तीन एकात

एक नाYया आहत) असन ती तन गणानी यत आह ती सय चN व अनी 1व2प आह ती

फललया धोaयाया फलासारखी असन कदापासन (मलाधारायागाठgपासन) डोयापयत आहHयाया

आतमधील (सशMमतील नाडी) वSानाडीचा पढ Cलगापासन डोयापयत 8व1तार असन ती चमकणार)

आहसशMमा नाडी शखणी नाडी बरोबर कदापासन गiयापयत जात (शखीणीला) जथ दोन फाट

असन एक डाया कानाकड व एक डोयाकड जातोसशMमा गळयानतर भकट) मयात कडCलनीला

Cमळत व 0मर]ाकड जात तथ बारा पाकiया असलया चात 8वसावत

तMमय gtचLणी सा णव8वलाCसता योgtगना योगगKया

लततMतपमया सकलसरCसजान म2मयाMत1थान

CभHवा दद)5यत तk Qथनरचनया शदबोध1व2पा

तMमय 0मनाडी हरमखकहारादाददवाMतस1था २

(तMमय gtचLणी ndash Hयामय (वSानाडीत) gtचLणी णव8वलाCसता ndash मलामा ( भसारखी)

दयासारखी णवाचा ( भसारखी) मलामा दया माण-ती णवाकडन तज आाचातन जाताना

घत लततMतपमयाndash ती कोiयाया तत माण (कोiयाया जाiयाचा तत) आहजी चमकत

सकलसरCसजान म2मयाMत1थान ndash ती सव कमळ (च) भदन जाततMमय 0मनाडी ndash Hयामय

(gtचाण नाडीत असणार)) 0मनाडी आहWयातन कडCलनी मलाधारातन परमCशवाकड जातह

कडCलनी शnद0म1व2प आह हरमखकहारादाद- मलाधारात 1वयभ Cलग आह Hयायावर)ल

(वर)लभाग) Lबदतन तथन अथात हर1थानातन दवाMतस1था ndash परमCशव1थानी जात अथात

डोयातील सह1चात जात)

0या नाडीत gtचाणी नाडी आह जी णवाचा मलामा दयासारखी आह व Wयान योगात योगी

Wयामागान जातात अशी असन कोiयाया जाiयातील दोoयासारखी सpम आहह नाडी म2मागातील

सव कमळ भदन जात ह शदान2प आहतच (gtचाणी) सौदय ह तयावर)ल कमळामळ खलन

3

दसततया आत 0मनाडी असन ती हर यथन (मलाधारातील 1वयभ Cलगाया वर)ल Lबदतन)

(सह1ातील)परमCशव 1थानी जात

-------- सशMमा(अनी2प लाल)---- वSा-बाहर)ल(सयमलामादयासारखी)------

gtचाण(चNशदसHवगणीशदान1व2प)rफकटमय आह-----0मनाडी ndashसवात आत Wयातन

कडCलनी वर जात

8वETHयMमाला 8वलासा मनमनाCस लसHतMत2पा

ससpमा शदान बोधा सकलसखमयी शदबोध1वभावा

0मदार तदा1य 8वलसत सधाधारगKय दश

Qथी1थान तदतददनCमती सषKणाTयनाYया लपिMत ३

(8वETHETHETHETHयमाला ndash दपमाळसारखी लसतत(पा ndash समतत+माण (कमळा-या) व चमकणार

(कड1लनी-या अितवामळ) सकलसखमयी ndash कोमल व आनद-दणारश8दजागती व ान(प

0मदार ndash Cशवाकड जा4या-य4याच दार तदा1य ndash 0मनाडीच मख तदत ndash दाराकडील जागा

सधाधारगKय दश ndash (सधा-धारा-गKय- दशा)- अमतशदCशवशती-Cमलन 1थान ( कती-पBष

Cमलनातन नघालल अमत) Qथी1थान ndash तीनह) नाYयाया गाठgत श8दबोधवभावा ndash श8द बोध

दणार (श8द भाव असणार)

ती (gtचाण- जी 0मनाडीतन वर जात तीसषMमा नाडीया सवात आतल)) ह द)पमाळसारखी सदर

असनसpम ततसारखी आह (कमळाया) जोच योयाया मनातील शद भाव आहती अतशय सpम

असन शदान दान करणार) आहतची सरवात 0मदारापासन होत (तया मखात 0मदार

4

आह)0याच जागी अमत वषाव होतो0यास गाठ (0मगाठ) असह) Kहणताततथ सषMमची सरवात

सदा आह (सशMमच तtड तथ आह)

मलाधार च 8ववरण

भCमका

मलाधार चावर चार सोनर) अर आहतHयाया पर)घावर आठ घन गोल आहतखालया बाजस ल

ह धाराबीज आहWयास चार हात आहत एरावतावर बसलला 8पवiया रगाचा आहWयाया हातात वS

आहHया बीजमाया Lबदत पण नादायावर 0मा आह0माया बाजला एक लाल कमळ आह

Hयावर चतभज डाrकनी शती आहकमळाया पVरघावर)ल Lकोणात कामवाय व Hयाच बीज आह

दोMह) लाल रगाच आहHयावर `यामवणv 1वयभ Cलग आहWयास कडCलनीन साडतीन वटोळ घातल

आहत

अथाधारपETHETHETHETHम सषMमा1यलन वजाधो गदोद चतशोणपम

अधोवमETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतसवणाभवणwकारादसाMतयत वदवणw ४

अथाधारपETHETHETHETHम ndash आधार (धारामडल) कमळमलाधार च (कद व सशMमा 0याया सगमावर) ज

गदाया वर आण Cलगाया खाल) आह सषMमा1यलन ndash सशMमाच जथ तtड जोडल आह वजाधो

गदोद ndash Cलगाया मळापासन सशMमपयत चतशोणपम ndash चार गडद-लाल पाकiया यत वदवणw ndash

0या चार पाकiया चार वद अर दश8वतात (वशषस) अधोवमETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतसवणाभवणwकारा ndash 0या

पाकiयाच तtड खाल) असन Hयावर)ल अर सवणा माण चमकत आहत

मळाधार चाया पाकiयाच तtड उलट असन Hयावर)ल सोनर) अर (वशषस) चार वद

दश8वतात0यावर यान उजवीकडन डावीकडघडयाiयाया काyयाया दशन करतातHयासाठg बीजम

ldquo ल rdquoआह

5

अमिFमन धरायाGचतFकोणच सम|दाCस शलाFटकरावत

लसतपीतवण तडHकोमलाङ तदङ समा5त धराया 1वबीजम ५

अमिFमन धराया GचतFकोण च ndash Hयाचात (मलाधार) धराया 1वबीजम ndash पवीचा मळम ल ज

Hयाच तHव आहजीव सFट)चा आधारशलाFट ndash अ1त+शल = आठ घन-गोल अथात आठ दशा तदङ

समा5त धराया 1वबीजम ndash Hयात पवीचा बीजम आह जो जीव सFट)चा आधार आह (तदङ

समा5त)- Hया बीजमाया (ल) आत लसतपीतवण तडHकोमलाङ ndash तसच ह बीज इNाच आह

0याचा चमकता 8पवळा रग आहतसच Hयाच शर)र (Hयाचा 1वामी) 8वज माण चमकदार सदर आण

कोमल आहहा इNाचा (ल) बीजम आह

--पवी पाढरपाणी --अनी हवा आकाश

कमळाया कडन पवी आहती चौकोनान दाख8वल) आह व रग 8पवळा असन भा काश मान

आहचार बाज व कोन 0यावर 0यावर(आठ)घन-गोल आहत ज 1ीया 1तनाया टोकासारख rकवा

पवताची टोक आहत (कौलातातील सातपवत नकलमNचNशखरहमालयसवलमलयसपवत) ह

घन-गोल डाrकनी (कडCलनी शतीया 8व8वध तHवानसार 8व8वध भाव व नाव आहत) शतीच आहत

अस सदा Kहणतात (ह भरवी आह-Cशवाचा भाव आह)ल हा बीजम पवी चोकोनाया आत आह

जो 8पवiया रगाचा आह तो इNाचा बीजम आह तो एरावतावर बसला असन Wयान हातात वS

(वीजच श1) घतल आह (कारण तो वीज व पाऊसढग 0याचा 1वामी आह) Hयामळ पवी व इN

6

0याचा बीजम ल आह (Hयाच हात गढयापय^त आहत अथात इN अजाणबाह आह) एरावत Hया

चाच 8वषशHव दश8वतो

चतबाहभष गजNाgtध2ढ तदङ नवीनाक तय काश

Cशश सिFटकार) लसkवदबाहमखाKमोजलpमीGचतभगभद ६

चतबाहभष गजNाgtध2ढ ndash चार हात व हHतीया राजावर असललातदङ नवीनाक तय काश- Hयाया

पायाया वरया बाजस (धारा बीज) उगवHया (तBण) सया माण Cशश सिFटकार) ndash 0मा (नमाण

कता) लसkवदबाह- तज1वी चार हात (वदाच-वद आहत)मखाKमोजलpमीGचतभगभद -- 0मा

चारमखी आह जण Hयाया कमळासारTया (चार) मखातन चार वद मत झाल आहत

पवीच बीज ल आह ज मलाधार चात आह व Hयात (अमर असलला) इN हHतीवर बसलला आह व

0मा-सFट)कता तBण उगवHया सया माण असन Lबदत आह (Hयाच मख कमळासारख सदर आह व

Hयास चार हात आहत) पण तो Hयाया नादाया वर आहतथ 0मा ( खर तर मायाच मखाचा भद

उHपMन क2न तथ आहजी खरतर पावतvच आहजी अभोजलpमी Bपात तथ आह0मी1व2पा दवीच

कFणािजनावर (हरणाया कातडीवर) बसलया व दड-कमडल व अयमाळा घतलया व आसनाया

बाजन Wवाळा नघत आहत अ`या 1व2पाच यान कराव)

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना

समानोदतानकसय काशा काश बहMती सदाशदबद ७

डाrकनी ऐरावत व गणश 0मा कडCलनी मलाधारच

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना ndash यथ शती डाrकनी आह िजला चार हात

असन सदरपण चमकत (तळपत) आहततच डोळ चमकदार लाल आहत समानोदतानकसय काशा

7

ndash अनक सय एकाचवळी उगवत असतील तशी Hयाची भा आह काश बहMती सदाशदबद ndash Hयाचा

काश नहमी शद ान1व2प दश8वत

मलाधार चाची 1वाCमनी डाrकनी शती आह (जी नहमी शदबद)ची-तHवान वाहक आह) अथात

Hयाची रक आह(डाrकनीराrकनीकाrकनलाrकनीसाrकनीहाrकनी 0या 8व8वध चाया 1वामी

आहतडर अशी स1कत अर त दश8व4यासाठg वापरतात) हच यान मलाधार चात करतात ह

अ`य-शतीना (पश) Cभतीदायक आह हया दोन उजया हातात (घन-गोल) व मडक (कवट)) आह

व दोMह) डाया हातात Hयक तलवार व दा2चा भरलला कप आहती तापट असन आपल सळ

दाख8वतती शचा नाश (gtचरडत) करततच शर)र धFटपFट आहWयाना अमरHव हव आह त तच

यान करतात कारण तला अमत 8 य आह rकवा तला दधभाततपसाखर वगर (अनक इतर

गोFट)) पौिFटक आवडततया कपाळावर कक आह अथात ती सवाशीण आहतया लाल डोiयात

काळ काजळ असन तची Hवचा अMट)लोप (समNातील ाणी) सारखी आहतन अनक अलकार

पVरधान कल आहत

वHतीमागासाठg मलाधारच अथात पाकiया खाल) उघडतात तर नवHतीमागासाठg Hया वर अथात

परमCशवाकड जा4याया दशन उघडतात

वSाTयावदश 8वलसत सतत कणकाममयस1था

कोण तत पराTय तडदव 8वलसत कोमल कामBपम

कMदप नाम वायनवसत सतत त1य मय समMतात

जीवशो बMधजीव करमCभहसन कोटसय काश८

वSाTयावदश ndash वSानाडीया तtडाजवळ जी नाजक व चमकताना सदर दसत कोण तत पराTय ndash

परा दवीया अि1तHवामळ Hया Lकोणास (काम2प) तस नाव आह जी (दवी) क 0या अराया

आत आह व क ह अर Lकोणात आहक ह अर कामबीज आह (जण ldquoकrdquo ह Hया दवीच 1व2प

दाख8वतो) क ह कामबीज असन त ल) 0या माच बीज अर आहमलाधारातील Lकोण ह सpमाच

1थल 1व2प आहकाहया मत ह इछाानकाम 0याच 1थान आहHयाया तीन बाज 0या

वामजFठारौN) आहतLकोणाजवळ व कमळाया (मलाधारा) गोलाभोवती सदर-मद-मादक वाटणारा

काश आह ज काम2प आह0यासच पर अस Kहणताततथ नहमी असणारा वाय आह Wयास कदप

8

अस Kहणतातजो गडद लाल रगाचा आह तो जीवाचा 1वामी आह व दहा लाख rकवा (एक कोट))

सया^सारखा Hयाचा काश आह अस Kहणतात कोमल ndash सदर पण नाजकमऊतलासारख-गळगळीत

कामBपम ndash Wयान कामाच अि1तHव जाणवतज मदनाच 1थान आहmdashयोनी जीवशो ndash जीवाचा

1वामीजीवाच जीवन 0या कामावर अवलबन आह अथात कदप वायवर(कदप वाय हा अपानाचा भाग

आह ाण दयात व अपान गदाजवळ आह दोMह) हsसा 0या मान एकमकास खचतातकदप वाय

ाण शर)राबाहर जा4यापासन थाब8वतो अथात तो जीवाचा 1वामी आहकारण ाण व अपान ह

जीवास जीवनच पढ न4यास कारण आहत) कोटसय काश- एक कोट) सय काश

वSानाडीया मखाजवळ व आधार चाया पVरघावर सतत एक मादक तज1वी 8वजसारखा काश

आह Wयाचा मलाधार Lकोणाचा (Lकोणाच टोक खाल) आह) भास होतो त काम2प (पीठ)

आहWयास पर असह) Kहणताततथ सव नहमी वायचा सचार आह Wयास कदम वाय अस

KहणतातWयाचा रग गडद लाल (दहार)-बधिजहा फलापा गडद अथात आपण पाहतो Hया चार

पाकळी फलापा गडद ) तथ जीवाचा 1वामी (काम) आह Wयाच तज कोट)सयासारख आह

तMमय CलङBपी Nतकनककलाकामल पिGचमा1यो

ानयान काश थमrकसलयाकार2प 1वयभ

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी

काशीवासी 8वलासी 8वलसती सVरदावHत2प कार९

तMमय CलङBपी ndash Hयात एक 1वयभ Cलग आह Nतकनककलाकामल- Wयाची भा ओतीव

सोMयासारखी आह पिGचमा1यो ndash Cलग पिGचमाभीमख आह अथात उलट Cलग आह (अकायरत Cलग

उलट आह) ज कामबीजान कायरत होत ानयान काश - Cलगाबल ान व यान 0यान

समजत थमrकसलयाकार2प 1वयभ- Hयाचा रग व आकार नवीन पालवी सारखा आह(कळी

उमलायया आधी असणारा Hयाचा रग व आकार आह) `यामल सदर नळ-हरव अस Cशव2प आह

सVरदावHत2प कार - भोवoया माण (Cलगाया वर)ल बाजचा भाग भोवoयासारखा आत गलला आह)

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी ndash पणचNासारखा थड आनददायी काश आह अस

Hयाच सौदय आह काशीवासी 8वलासी ndash काशी ात जस Cशव आनदान राहतात तस तथ आहत

9

Hया (Lकोणात) 1वयभ (Cलग) आह(काळसरसोनर) रग) ज ओतीव सोMयासारख आहत उपड

आहWयाचा अनभव ान व यानान होतो(नगण-ानानशnद0म सगण ndash यानान) त नवीन

पालवी आलया पानासारख आहशात व सMन असा पौणमचा चN असतो तस Hयाच तज आहहच

Hयाच सदय आहदव तथ जस (मळ1थानी) काशीस राहतात तस यथ सदा Hयाच आनदान

राहतातयथ Hयाच 1व2प भोवoयासारख भासत

त1योवI 8वसतMतसोदरलसत सpमा जगMमोहनी

0मदारमख मखन मधर सaछादयMती 1वयम

शखावHतनभा नवीनचचपलामाला8वलासा1पदा स5ता

सपसमा CशवोपVर लसHसादLवHताकत१०

त1योवI ndash Hयायावर(Cलगावर-वरयाबाजस)8वसतMतसोदरलसत सpमा सpम अशी जी कमळाया

दठाया दोoयासारखी आह जगMमोहनी ndash जगाची मायामोहनीधारणा सaछादयMती 1वयम -

0मदार तन 1वतःच बद कल आहमधर- मधर अस अमत ज 0मदारातन 1वत त

8पतशखावHतनभा- शखगोला माणनवीनचचपलामाला8वलासा1पदा ndash शतीशाल) नवीन जोम

असलया 8वजसारखी स5ता ndash अशी ती स5ताव1थत असलल) सपसमा CशवोपVर

लसHसादLवHताकत ndash सपा माण आह जीन CशवCलगाला साडतीन वटोळ घातल आहत

Hयावर (Cशव Cलगावर) नN1त अशी कडCलनी कमळाया दठाया दोoयासारखी ती जगMमातामोहनी

Hय मायाच आहअगद) सहजपण शखाया वटोiया माण तन Cशव8पडीस साडतीन वटोळ घालन

1वतः 0मदार बद कल आहHया स8पणीन लाघवीपणान Cशवाना (Cशव 8पडीस) साडतीन वटोळ

घातल आहततची भा नवीन जोमान चमकणाoया शतीशाल) 8वज माण वाटत

कजMती कलक4डल) च मधर मHताCलमाला

1पट वाच कोमलकायबMधरचनाभदातभदम

Gवासोवास8वभaजनन जगता जीवो यया

धायत सा मलाKबजगहर 8वलसत ोहामद)5तावCल११

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

3

दसततया आत 0मनाडी असन ती हर यथन (मलाधारातील 1वयभ Cलगाया वर)ल Lबदतन)

(सह1ातील)परमCशव 1थानी जात

-------- सशMमा(अनी2प लाल)---- वSा-बाहर)ल(सयमलामादयासारखी)------

gtचाण(चNशदसHवगणीशदान1व2प)rफकटमय आह-----0मनाडी ndashसवात आत Wयातन

कडCलनी वर जात

8वETHयMमाला 8वलासा मनमनाCस लसHतMत2पा

ससpमा शदान बोधा सकलसखमयी शदबोध1वभावा

0मदार तदा1य 8वलसत सधाधारगKय दश

Qथी1थान तदतददनCमती सषKणाTयनाYया लपिMत ३

(8वETHETHETHETHयमाला ndash दपमाळसारखी लसतत(पा ndash समतत+माण (कमळा-या) व चमकणार

(कड1लनी-या अितवामळ) सकलसखमयी ndash कोमल व आनद-दणारश8दजागती व ान(प

0मदार ndash Cशवाकड जा4या-य4याच दार तदा1य ndash 0मनाडीच मख तदत ndash दाराकडील जागा

सधाधारगKय दश ndash (सधा-धारा-गKय- दशा)- अमतशदCशवशती-Cमलन 1थान ( कती-पBष

Cमलनातन नघालल अमत) Qथी1थान ndash तीनह) नाYयाया गाठgत श8दबोधवभावा ndash श8द बोध

दणार (श8द भाव असणार)

ती (gtचाण- जी 0मनाडीतन वर जात तीसषMमा नाडीया सवात आतल)) ह द)पमाळसारखी सदर

असनसpम ततसारखी आह (कमळाया) जोच योयाया मनातील शद भाव आहती अतशय सpम

असन शदान दान करणार) आहतची सरवात 0मदारापासन होत (तया मखात 0मदार

4

आह)0याच जागी अमत वषाव होतो0यास गाठ (0मगाठ) असह) Kहणताततथ सषMमची सरवात

सदा आह (सशMमच तtड तथ आह)

मलाधार च 8ववरण

भCमका

मलाधार चावर चार सोनर) अर आहतHयाया पर)घावर आठ घन गोल आहतखालया बाजस ल

ह धाराबीज आहWयास चार हात आहत एरावतावर बसलला 8पवiया रगाचा आहWयाया हातात वS

आहHया बीजमाया Lबदत पण नादायावर 0मा आह0माया बाजला एक लाल कमळ आह

Hयावर चतभज डाrकनी शती आहकमळाया पVरघावर)ल Lकोणात कामवाय व Hयाच बीज आह

दोMह) लाल रगाच आहHयावर `यामवणv 1वयभ Cलग आहWयास कडCलनीन साडतीन वटोळ घातल

आहत

अथाधारपETHETHETHETHम सषMमा1यलन वजाधो गदोद चतशोणपम

अधोवमETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतसवणाभवणwकारादसाMतयत वदवणw ४

अथाधारपETHETHETHETHम ndash आधार (धारामडल) कमळमलाधार च (कद व सशMमा 0याया सगमावर) ज

गदाया वर आण Cलगाया खाल) आह सषMमा1यलन ndash सशMमाच जथ तtड जोडल आह वजाधो

गदोद ndash Cलगाया मळापासन सशMमपयत चतशोणपम ndash चार गडद-लाल पाकiया यत वदवणw ndash

0या चार पाकiया चार वद अर दश8वतात (वशषस) अधोवमETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतसवणाभवणwकारा ndash 0या

पाकiयाच तtड खाल) असन Hयावर)ल अर सवणा माण चमकत आहत

मळाधार चाया पाकiयाच तtड उलट असन Hयावर)ल सोनर) अर (वशषस) चार वद

दश8वतात0यावर यान उजवीकडन डावीकडघडयाiयाया काyयाया दशन करतातHयासाठg बीजम

ldquo ल rdquoआह

5

अमिFमन धरायाGचतFकोणच सम|दाCस शलाFटकरावत

लसतपीतवण तडHकोमलाङ तदङ समा5त धराया 1वबीजम ५

अमिFमन धराया GचतFकोण च ndash Hयाचात (मलाधार) धराया 1वबीजम ndash पवीचा मळम ल ज

Hयाच तHव आहजीव सFट)चा आधारशलाFट ndash अ1त+शल = आठ घन-गोल अथात आठ दशा तदङ

समा5त धराया 1वबीजम ndash Hयात पवीचा बीजम आह जो जीव सFट)चा आधार आह (तदङ

समा5त)- Hया बीजमाया (ल) आत लसतपीतवण तडHकोमलाङ ndash तसच ह बीज इNाच आह

0याचा चमकता 8पवळा रग आहतसच Hयाच शर)र (Hयाचा 1वामी) 8वज माण चमकदार सदर आण

कोमल आहहा इNाचा (ल) बीजम आह

--पवी पाढरपाणी --अनी हवा आकाश

कमळाया कडन पवी आहती चौकोनान दाख8वल) आह व रग 8पवळा असन भा काश मान

आहचार बाज व कोन 0यावर 0यावर(आठ)घन-गोल आहत ज 1ीया 1तनाया टोकासारख rकवा

पवताची टोक आहत (कौलातातील सातपवत नकलमNचNशखरहमालयसवलमलयसपवत) ह

घन-गोल डाrकनी (कडCलनी शतीया 8व8वध तHवानसार 8व8वध भाव व नाव आहत) शतीच आहत

अस सदा Kहणतात (ह भरवी आह-Cशवाचा भाव आह)ल हा बीजम पवी चोकोनाया आत आह

जो 8पवiया रगाचा आह तो इNाचा बीजम आह तो एरावतावर बसला असन Wयान हातात वS

(वीजच श1) घतल आह (कारण तो वीज व पाऊसढग 0याचा 1वामी आह) Hयामळ पवी व इN

6

0याचा बीजम ल आह (Hयाच हात गढयापय^त आहत अथात इN अजाणबाह आह) एरावत Hया

चाच 8वषशHव दश8वतो

चतबाहभष गजNाgtध2ढ तदङ नवीनाक तय काश

Cशश सिFटकार) लसkवदबाहमखाKमोजलpमीGचतभगभद ६

चतबाहभष गजNाgtध2ढ ndash चार हात व हHतीया राजावर असललातदङ नवीनाक तय काश- Hयाया

पायाया वरया बाजस (धारा बीज) उगवHया (तBण) सया माण Cशश सिFटकार) ndash 0मा (नमाण

कता) लसkवदबाह- तज1वी चार हात (वदाच-वद आहत)मखाKमोजलpमीGचतभगभद -- 0मा

चारमखी आह जण Hयाया कमळासारTया (चार) मखातन चार वद मत झाल आहत

पवीच बीज ल आह ज मलाधार चात आह व Hयात (अमर असलला) इN हHतीवर बसलला आह व

0मा-सFट)कता तBण उगवHया सया माण असन Lबदत आह (Hयाच मख कमळासारख सदर आह व

Hयास चार हात आहत) पण तो Hयाया नादाया वर आहतथ 0मा ( खर तर मायाच मखाचा भद

उHपMन क2न तथ आहजी खरतर पावतvच आहजी अभोजलpमी Bपात तथ आह0मी1व2पा दवीच

कFणािजनावर (हरणाया कातडीवर) बसलया व दड-कमडल व अयमाळा घतलया व आसनाया

बाजन Wवाळा नघत आहत अ`या 1व2पाच यान कराव)

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना

समानोदतानकसय काशा काश बहMती सदाशदबद ७

डाrकनी ऐरावत व गणश 0मा कडCलनी मलाधारच

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना ndash यथ शती डाrकनी आह िजला चार हात

असन सदरपण चमकत (तळपत) आहततच डोळ चमकदार लाल आहत समानोदतानकसय काशा

7

ndash अनक सय एकाचवळी उगवत असतील तशी Hयाची भा आह काश बहMती सदाशदबद ndash Hयाचा

काश नहमी शद ान1व2प दश8वत

मलाधार चाची 1वाCमनी डाrकनी शती आह (जी नहमी शदबद)ची-तHवान वाहक आह) अथात

Hयाची रक आह(डाrकनीराrकनीकाrकनलाrकनीसाrकनीहाrकनी 0या 8व8वध चाया 1वामी

आहतडर अशी स1कत अर त दश8व4यासाठg वापरतात) हच यान मलाधार चात करतात ह

अ`य-शतीना (पश) Cभतीदायक आह हया दोन उजया हातात (घन-गोल) व मडक (कवट)) आह

व दोMह) डाया हातात Hयक तलवार व दा2चा भरलला कप आहती तापट असन आपल सळ

दाख8वतती शचा नाश (gtचरडत) करततच शर)र धFटपFट आहWयाना अमरHव हव आह त तच

यान करतात कारण तला अमत 8 य आह rकवा तला दधभाततपसाखर वगर (अनक इतर

गोFट)) पौिFटक आवडततया कपाळावर कक आह अथात ती सवाशीण आहतया लाल डोiयात

काळ काजळ असन तची Hवचा अMट)लोप (समNातील ाणी) सारखी आहतन अनक अलकार

पVरधान कल आहत

वHतीमागासाठg मलाधारच अथात पाकiया खाल) उघडतात तर नवHतीमागासाठg Hया वर अथात

परमCशवाकड जा4याया दशन उघडतात

वSाTयावदश 8वलसत सतत कणकाममयस1था

कोण तत पराTय तडदव 8वलसत कोमल कामBपम

कMदप नाम वायनवसत सतत त1य मय समMतात

जीवशो बMधजीव करमCभहसन कोटसय काश८

वSाTयावदश ndash वSानाडीया तtडाजवळ जी नाजक व चमकताना सदर दसत कोण तत पराTय ndash

परा दवीया अि1तHवामळ Hया Lकोणास (काम2प) तस नाव आह जी (दवी) क 0या अराया

आत आह व क ह अर Lकोणात आहक ह अर कामबीज आह (जण ldquoकrdquo ह Hया दवीच 1व2प

दाख8वतो) क ह कामबीज असन त ल) 0या माच बीज अर आहमलाधारातील Lकोण ह सpमाच

1थल 1व2प आहकाहया मत ह इछाानकाम 0याच 1थान आहHयाया तीन बाज 0या

वामजFठारौN) आहतLकोणाजवळ व कमळाया (मलाधारा) गोलाभोवती सदर-मद-मादक वाटणारा

काश आह ज काम2प आह0यासच पर अस Kहणताततथ नहमी असणारा वाय आह Wयास कदप

8

अस Kहणतातजो गडद लाल रगाचा आह तो जीवाचा 1वामी आह व दहा लाख rकवा (एक कोट))

सया^सारखा Hयाचा काश आह अस Kहणतात कोमल ndash सदर पण नाजकमऊतलासारख-गळगळीत

कामBपम ndash Wयान कामाच अि1तHव जाणवतज मदनाच 1थान आहmdashयोनी जीवशो ndash जीवाचा

1वामीजीवाच जीवन 0या कामावर अवलबन आह अथात कदप वायवर(कदप वाय हा अपानाचा भाग

आह ाण दयात व अपान गदाजवळ आह दोMह) हsसा 0या मान एकमकास खचतातकदप वाय

ाण शर)राबाहर जा4यापासन थाब8वतो अथात तो जीवाचा 1वामी आहकारण ाण व अपान ह

जीवास जीवनच पढ न4यास कारण आहत) कोटसय काश- एक कोट) सय काश

वSानाडीया मखाजवळ व आधार चाया पVरघावर सतत एक मादक तज1वी 8वजसारखा काश

आह Wयाचा मलाधार Lकोणाचा (Lकोणाच टोक खाल) आह) भास होतो त काम2प (पीठ)

आहWयास पर असह) Kहणताततथ सव नहमी वायचा सचार आह Wयास कदम वाय अस

KहणतातWयाचा रग गडद लाल (दहार)-बधिजहा फलापा गडद अथात आपण पाहतो Hया चार

पाकळी फलापा गडद ) तथ जीवाचा 1वामी (काम) आह Wयाच तज कोट)सयासारख आह

तMमय CलङBपी Nतकनककलाकामल पिGचमा1यो

ानयान काश थमrकसलयाकार2प 1वयभ

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी

काशीवासी 8वलासी 8वलसती सVरदावHत2प कार९

तMमय CलङBपी ndash Hयात एक 1वयभ Cलग आह Nतकनककलाकामल- Wयाची भा ओतीव

सोMयासारखी आह पिGचमा1यो ndash Cलग पिGचमाभीमख आह अथात उलट Cलग आह (अकायरत Cलग

उलट आह) ज कामबीजान कायरत होत ानयान काश - Cलगाबल ान व यान 0यान

समजत थमrकसलयाकार2प 1वयभ- Hयाचा रग व आकार नवीन पालवी सारखा आह(कळी

उमलायया आधी असणारा Hयाचा रग व आकार आह) `यामल सदर नळ-हरव अस Cशव2प आह

सVरदावHत2प कार - भोवoया माण (Cलगाया वर)ल बाजचा भाग भोवoयासारखा आत गलला आह)

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी ndash पणचNासारखा थड आनददायी काश आह अस

Hयाच सौदय आह काशीवासी 8वलासी ndash काशी ात जस Cशव आनदान राहतात तस तथ आहत

9

Hया (Lकोणात) 1वयभ (Cलग) आह(काळसरसोनर) रग) ज ओतीव सोMयासारख आहत उपड

आहWयाचा अनभव ान व यानान होतो(नगण-ानानशnद0म सगण ndash यानान) त नवीन

पालवी आलया पानासारख आहशात व सMन असा पौणमचा चN असतो तस Hयाच तज आहहच

Hयाच सदय आहदव तथ जस (मळ1थानी) काशीस राहतात तस यथ सदा Hयाच आनदान

राहतातयथ Hयाच 1व2प भोवoयासारख भासत

त1योवI 8वसतMतसोदरलसत सpमा जगMमोहनी

0मदारमख मखन मधर सaछादयMती 1वयम

शखावHतनभा नवीनचचपलामाला8वलासा1पदा स5ता

सपसमा CशवोपVर लसHसादLवHताकत१०

त1योवI ndash Hयायावर(Cलगावर-वरयाबाजस)8वसतMतसोदरलसत सpमा सpम अशी जी कमळाया

दठाया दोoयासारखी आह जगMमोहनी ndash जगाची मायामोहनीधारणा सaछादयMती 1वयम -

0मदार तन 1वतःच बद कल आहमधर- मधर अस अमत ज 0मदारातन 1वत त

8पतशखावHतनभा- शखगोला माणनवीनचचपलामाला8वलासा1पदा ndash शतीशाल) नवीन जोम

असलया 8वजसारखी स5ता ndash अशी ती स5ताव1थत असलल) सपसमा CशवोपVर

लसHसादLवHताकत ndash सपा माण आह जीन CशवCलगाला साडतीन वटोळ घातल आहत

Hयावर (Cशव Cलगावर) नN1त अशी कडCलनी कमळाया दठाया दोoयासारखी ती जगMमातामोहनी

Hय मायाच आहअगद) सहजपण शखाया वटोiया माण तन Cशव8पडीस साडतीन वटोळ घालन

1वतः 0मदार बद कल आहHया स8पणीन लाघवीपणान Cशवाना (Cशव 8पडीस) साडतीन वटोळ

घातल आहततची भा नवीन जोमान चमकणाoया शतीशाल) 8वज माण वाटत

कजMती कलक4डल) च मधर मHताCलमाला

1पट वाच कोमलकायबMधरचनाभदातभदम

Gवासोवास8वभaजनन जगता जीवो यया

धायत सा मलाKबजगहर 8वलसत ोहामद)5तावCल११

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

4

आह)0याच जागी अमत वषाव होतो0यास गाठ (0मगाठ) असह) Kहणताततथ सषMमची सरवात

सदा आह (सशMमच तtड तथ आह)

मलाधार च 8ववरण

भCमका

मलाधार चावर चार सोनर) अर आहतHयाया पर)घावर आठ घन गोल आहतखालया बाजस ल

ह धाराबीज आहWयास चार हात आहत एरावतावर बसलला 8पवiया रगाचा आहWयाया हातात वS

आहHया बीजमाया Lबदत पण नादायावर 0मा आह0माया बाजला एक लाल कमळ आह

Hयावर चतभज डाrकनी शती आहकमळाया पVरघावर)ल Lकोणात कामवाय व Hयाच बीज आह

दोMह) लाल रगाच आहHयावर `यामवणv 1वयभ Cलग आहWयास कडCलनीन साडतीन वटोळ घातल

आहत

अथाधारपETHETHETHETHम सषMमा1यलन वजाधो गदोद चतशोणपम

अधोवमETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतसवणाभवणwकारादसाMतयत वदवणw ४

अथाधारपETHETHETHETHम ndash आधार (धारामडल) कमळमलाधार च (कद व सशMमा 0याया सगमावर) ज

गदाया वर आण Cलगाया खाल) आह सषMमा1यलन ndash सशMमाच जथ तtड जोडल आह वजाधो

गदोद ndash Cलगाया मळापासन सशMमपयत चतशोणपम ndash चार गडद-लाल पाकiया यत वदवणw ndash

0या चार पाकiया चार वद अर दश8वतात (वशषस) अधोवमETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतसवणाभवणwकारा ndash 0या

पाकiयाच तtड खाल) असन Hयावर)ल अर सवणा माण चमकत आहत

मळाधार चाया पाकiयाच तtड उलट असन Hयावर)ल सोनर) अर (वशषस) चार वद

दश8वतात0यावर यान उजवीकडन डावीकडघडयाiयाया काyयाया दशन करतातHयासाठg बीजम

ldquo ल rdquoआह

5

अमिFमन धरायाGचतFकोणच सम|दाCस शलाFटकरावत

लसतपीतवण तडHकोमलाङ तदङ समा5त धराया 1वबीजम ५

अमिFमन धराया GचतFकोण च ndash Hयाचात (मलाधार) धराया 1वबीजम ndash पवीचा मळम ल ज

Hयाच तHव आहजीव सFट)चा आधारशलाFट ndash अ1त+शल = आठ घन-गोल अथात आठ दशा तदङ

समा5त धराया 1वबीजम ndash Hयात पवीचा बीजम आह जो जीव सFट)चा आधार आह (तदङ

समा5त)- Hया बीजमाया (ल) आत लसतपीतवण तडHकोमलाङ ndash तसच ह बीज इNाच आह

0याचा चमकता 8पवळा रग आहतसच Hयाच शर)र (Hयाचा 1वामी) 8वज माण चमकदार सदर आण

कोमल आहहा इNाचा (ल) बीजम आह

--पवी पाढरपाणी --अनी हवा आकाश

कमळाया कडन पवी आहती चौकोनान दाख8वल) आह व रग 8पवळा असन भा काश मान

आहचार बाज व कोन 0यावर 0यावर(आठ)घन-गोल आहत ज 1ीया 1तनाया टोकासारख rकवा

पवताची टोक आहत (कौलातातील सातपवत नकलमNचNशखरहमालयसवलमलयसपवत) ह

घन-गोल डाrकनी (कडCलनी शतीया 8व8वध तHवानसार 8व8वध भाव व नाव आहत) शतीच आहत

अस सदा Kहणतात (ह भरवी आह-Cशवाचा भाव आह)ल हा बीजम पवी चोकोनाया आत आह

जो 8पवiया रगाचा आह तो इNाचा बीजम आह तो एरावतावर बसला असन Wयान हातात वS

(वीजच श1) घतल आह (कारण तो वीज व पाऊसढग 0याचा 1वामी आह) Hयामळ पवी व इN

6

0याचा बीजम ल आह (Hयाच हात गढयापय^त आहत अथात इN अजाणबाह आह) एरावत Hया

चाच 8वषशHव दश8वतो

चतबाहभष गजNाgtध2ढ तदङ नवीनाक तय काश

Cशश सिFटकार) लसkवदबाहमखाKमोजलpमीGचतभगभद ६

चतबाहभष गजNाgtध2ढ ndash चार हात व हHतीया राजावर असललातदङ नवीनाक तय काश- Hयाया

पायाया वरया बाजस (धारा बीज) उगवHया (तBण) सया माण Cशश सिFटकार) ndash 0मा (नमाण

कता) लसkवदबाह- तज1वी चार हात (वदाच-वद आहत)मखाKमोजलpमीGचतभगभद -- 0मा

चारमखी आह जण Hयाया कमळासारTया (चार) मखातन चार वद मत झाल आहत

पवीच बीज ल आह ज मलाधार चात आह व Hयात (अमर असलला) इN हHतीवर बसलला आह व

0मा-सFट)कता तBण उगवHया सया माण असन Lबदत आह (Hयाच मख कमळासारख सदर आह व

Hयास चार हात आहत) पण तो Hयाया नादाया वर आहतथ 0मा ( खर तर मायाच मखाचा भद

उHपMन क2न तथ आहजी खरतर पावतvच आहजी अभोजलpमी Bपात तथ आह0मी1व2पा दवीच

कFणािजनावर (हरणाया कातडीवर) बसलया व दड-कमडल व अयमाळा घतलया व आसनाया

बाजन Wवाळा नघत आहत अ`या 1व2पाच यान कराव)

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना

समानोदतानकसय काशा काश बहMती सदाशदबद ७

डाrकनी ऐरावत व गणश 0मा कडCलनी मलाधारच

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना ndash यथ शती डाrकनी आह िजला चार हात

असन सदरपण चमकत (तळपत) आहततच डोळ चमकदार लाल आहत समानोदतानकसय काशा

7

ndash अनक सय एकाचवळी उगवत असतील तशी Hयाची भा आह काश बहMती सदाशदबद ndash Hयाचा

काश नहमी शद ान1व2प दश8वत

मलाधार चाची 1वाCमनी डाrकनी शती आह (जी नहमी शदबद)ची-तHवान वाहक आह) अथात

Hयाची रक आह(डाrकनीराrकनीकाrकनलाrकनीसाrकनीहाrकनी 0या 8व8वध चाया 1वामी

आहतडर अशी स1कत अर त दश8व4यासाठg वापरतात) हच यान मलाधार चात करतात ह

अ`य-शतीना (पश) Cभतीदायक आह हया दोन उजया हातात (घन-गोल) व मडक (कवट)) आह

व दोMह) डाया हातात Hयक तलवार व दा2चा भरलला कप आहती तापट असन आपल सळ

दाख8वतती शचा नाश (gtचरडत) करततच शर)र धFटपFट आहWयाना अमरHव हव आह त तच

यान करतात कारण तला अमत 8 य आह rकवा तला दधभाततपसाखर वगर (अनक इतर

गोFट)) पौिFटक आवडततया कपाळावर कक आह अथात ती सवाशीण आहतया लाल डोiयात

काळ काजळ असन तची Hवचा अMट)लोप (समNातील ाणी) सारखी आहतन अनक अलकार

पVरधान कल आहत

वHतीमागासाठg मलाधारच अथात पाकiया खाल) उघडतात तर नवHतीमागासाठg Hया वर अथात

परमCशवाकड जा4याया दशन उघडतात

वSाTयावदश 8वलसत सतत कणकाममयस1था

कोण तत पराTय तडदव 8वलसत कोमल कामBपम

कMदप नाम वायनवसत सतत त1य मय समMतात

जीवशो बMधजीव करमCभहसन कोटसय काश८

वSाTयावदश ndash वSानाडीया तtडाजवळ जी नाजक व चमकताना सदर दसत कोण तत पराTय ndash

परा दवीया अि1तHवामळ Hया Lकोणास (काम2प) तस नाव आह जी (दवी) क 0या अराया

आत आह व क ह अर Lकोणात आहक ह अर कामबीज आह (जण ldquoकrdquo ह Hया दवीच 1व2प

दाख8वतो) क ह कामबीज असन त ल) 0या माच बीज अर आहमलाधारातील Lकोण ह सpमाच

1थल 1व2प आहकाहया मत ह इछाानकाम 0याच 1थान आहHयाया तीन बाज 0या

वामजFठारौN) आहतLकोणाजवळ व कमळाया (मलाधारा) गोलाभोवती सदर-मद-मादक वाटणारा

काश आह ज काम2प आह0यासच पर अस Kहणताततथ नहमी असणारा वाय आह Wयास कदप

8

अस Kहणतातजो गडद लाल रगाचा आह तो जीवाचा 1वामी आह व दहा लाख rकवा (एक कोट))

सया^सारखा Hयाचा काश आह अस Kहणतात कोमल ndash सदर पण नाजकमऊतलासारख-गळगळीत

कामBपम ndash Wयान कामाच अि1तHव जाणवतज मदनाच 1थान आहmdashयोनी जीवशो ndash जीवाचा

1वामीजीवाच जीवन 0या कामावर अवलबन आह अथात कदप वायवर(कदप वाय हा अपानाचा भाग

आह ाण दयात व अपान गदाजवळ आह दोMह) हsसा 0या मान एकमकास खचतातकदप वाय

ाण शर)राबाहर जा4यापासन थाब8वतो अथात तो जीवाचा 1वामी आहकारण ाण व अपान ह

जीवास जीवनच पढ न4यास कारण आहत) कोटसय काश- एक कोट) सय काश

वSानाडीया मखाजवळ व आधार चाया पVरघावर सतत एक मादक तज1वी 8वजसारखा काश

आह Wयाचा मलाधार Lकोणाचा (Lकोणाच टोक खाल) आह) भास होतो त काम2प (पीठ)

आहWयास पर असह) Kहणताततथ सव नहमी वायचा सचार आह Wयास कदम वाय अस

KहणतातWयाचा रग गडद लाल (दहार)-बधिजहा फलापा गडद अथात आपण पाहतो Hया चार

पाकळी फलापा गडद ) तथ जीवाचा 1वामी (काम) आह Wयाच तज कोट)सयासारख आह

तMमय CलङBपी Nतकनककलाकामल पिGचमा1यो

ानयान काश थमrकसलयाकार2प 1वयभ

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी

काशीवासी 8वलासी 8वलसती सVरदावHत2प कार९

तMमय CलङBपी ndash Hयात एक 1वयभ Cलग आह Nतकनककलाकामल- Wयाची भा ओतीव

सोMयासारखी आह पिGचमा1यो ndash Cलग पिGचमाभीमख आह अथात उलट Cलग आह (अकायरत Cलग

उलट आह) ज कामबीजान कायरत होत ानयान काश - Cलगाबल ान व यान 0यान

समजत थमrकसलयाकार2प 1वयभ- Hयाचा रग व आकार नवीन पालवी सारखा आह(कळी

उमलायया आधी असणारा Hयाचा रग व आकार आह) `यामल सदर नळ-हरव अस Cशव2प आह

सVरदावHत2प कार - भोवoया माण (Cलगाया वर)ल बाजचा भाग भोवoयासारखा आत गलला आह)

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी ndash पणचNासारखा थड आनददायी काश आह अस

Hयाच सौदय आह काशीवासी 8वलासी ndash काशी ात जस Cशव आनदान राहतात तस तथ आहत

9

Hया (Lकोणात) 1वयभ (Cलग) आह(काळसरसोनर) रग) ज ओतीव सोMयासारख आहत उपड

आहWयाचा अनभव ान व यानान होतो(नगण-ानानशnद0म सगण ndash यानान) त नवीन

पालवी आलया पानासारख आहशात व सMन असा पौणमचा चN असतो तस Hयाच तज आहहच

Hयाच सदय आहदव तथ जस (मळ1थानी) काशीस राहतात तस यथ सदा Hयाच आनदान

राहतातयथ Hयाच 1व2प भोवoयासारख भासत

त1योवI 8वसतMतसोदरलसत सpमा जगMमोहनी

0मदारमख मखन मधर सaछादयMती 1वयम

शखावHतनभा नवीनचचपलामाला8वलासा1पदा स5ता

सपसमा CशवोपVर लसHसादLवHताकत१०

त1योवI ndash Hयायावर(Cलगावर-वरयाबाजस)8वसतMतसोदरलसत सpमा सpम अशी जी कमळाया

दठाया दोoयासारखी आह जगMमोहनी ndash जगाची मायामोहनीधारणा सaछादयMती 1वयम -

0मदार तन 1वतःच बद कल आहमधर- मधर अस अमत ज 0मदारातन 1वत त

8पतशखावHतनभा- शखगोला माणनवीनचचपलामाला8वलासा1पदा ndash शतीशाल) नवीन जोम

असलया 8वजसारखी स5ता ndash अशी ती स5ताव1थत असलल) सपसमा CशवोपVर

लसHसादLवHताकत ndash सपा माण आह जीन CशवCलगाला साडतीन वटोळ घातल आहत

Hयावर (Cशव Cलगावर) नN1त अशी कडCलनी कमळाया दठाया दोoयासारखी ती जगMमातामोहनी

Hय मायाच आहअगद) सहजपण शखाया वटोiया माण तन Cशव8पडीस साडतीन वटोळ घालन

1वतः 0मदार बद कल आहHया स8पणीन लाघवीपणान Cशवाना (Cशव 8पडीस) साडतीन वटोळ

घातल आहततची भा नवीन जोमान चमकणाoया शतीशाल) 8वज माण वाटत

कजMती कलक4डल) च मधर मHताCलमाला

1पट वाच कोमलकायबMधरचनाभदातभदम

Gवासोवास8वभaजनन जगता जीवो यया

धायत सा मलाKबजगहर 8वलसत ोहामद)5तावCल११

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

5

अमिFमन धरायाGचतFकोणच सम|दाCस शलाFटकरावत

लसतपीतवण तडHकोमलाङ तदङ समा5त धराया 1वबीजम ५

अमिFमन धराया GचतFकोण च ndash Hयाचात (मलाधार) धराया 1वबीजम ndash पवीचा मळम ल ज

Hयाच तHव आहजीव सFट)चा आधारशलाFट ndash अ1त+शल = आठ घन-गोल अथात आठ दशा तदङ

समा5त धराया 1वबीजम ndash Hयात पवीचा बीजम आह जो जीव सFट)चा आधार आह (तदङ

समा5त)- Hया बीजमाया (ल) आत लसतपीतवण तडHकोमलाङ ndash तसच ह बीज इNाच आह

0याचा चमकता 8पवळा रग आहतसच Hयाच शर)र (Hयाचा 1वामी) 8वज माण चमकदार सदर आण

कोमल आहहा इNाचा (ल) बीजम आह

--पवी पाढरपाणी --अनी हवा आकाश

कमळाया कडन पवी आहती चौकोनान दाख8वल) आह व रग 8पवळा असन भा काश मान

आहचार बाज व कोन 0यावर 0यावर(आठ)घन-गोल आहत ज 1ीया 1तनाया टोकासारख rकवा

पवताची टोक आहत (कौलातातील सातपवत नकलमNचNशखरहमालयसवलमलयसपवत) ह

घन-गोल डाrकनी (कडCलनी शतीया 8व8वध तHवानसार 8व8वध भाव व नाव आहत) शतीच आहत

अस सदा Kहणतात (ह भरवी आह-Cशवाचा भाव आह)ल हा बीजम पवी चोकोनाया आत आह

जो 8पवiया रगाचा आह तो इNाचा बीजम आह तो एरावतावर बसला असन Wयान हातात वS

(वीजच श1) घतल आह (कारण तो वीज व पाऊसढग 0याचा 1वामी आह) Hयामळ पवी व इN

6

0याचा बीजम ल आह (Hयाच हात गढयापय^त आहत अथात इN अजाणबाह आह) एरावत Hया

चाच 8वषशHव दश8वतो

चतबाहभष गजNाgtध2ढ तदङ नवीनाक तय काश

Cशश सिFटकार) लसkवदबाहमखाKमोजलpमीGचतभगभद ६

चतबाहभष गजNाgtध2ढ ndash चार हात व हHतीया राजावर असललातदङ नवीनाक तय काश- Hयाया

पायाया वरया बाजस (धारा बीज) उगवHया (तBण) सया माण Cशश सिFटकार) ndash 0मा (नमाण

कता) लसkवदबाह- तज1वी चार हात (वदाच-वद आहत)मखाKमोजलpमीGचतभगभद -- 0मा

चारमखी आह जण Hयाया कमळासारTया (चार) मखातन चार वद मत झाल आहत

पवीच बीज ल आह ज मलाधार चात आह व Hयात (अमर असलला) इN हHतीवर बसलला आह व

0मा-सFट)कता तBण उगवHया सया माण असन Lबदत आह (Hयाच मख कमळासारख सदर आह व

Hयास चार हात आहत) पण तो Hयाया नादाया वर आहतथ 0मा ( खर तर मायाच मखाचा भद

उHपMन क2न तथ आहजी खरतर पावतvच आहजी अभोजलpमी Bपात तथ आह0मी1व2पा दवीच

कFणािजनावर (हरणाया कातडीवर) बसलया व दड-कमडल व अयमाळा घतलया व आसनाया

बाजन Wवाळा नघत आहत अ`या 1व2पाच यान कराव)

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना

समानोदतानकसय काशा काश बहMती सदाशदबद ७

डाrकनी ऐरावत व गणश 0मा कडCलनी मलाधारच

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना ndash यथ शती डाrकनी आह िजला चार हात

असन सदरपण चमकत (तळपत) आहततच डोळ चमकदार लाल आहत समानोदतानकसय काशा

7

ndash अनक सय एकाचवळी उगवत असतील तशी Hयाची भा आह काश बहMती सदाशदबद ndash Hयाचा

काश नहमी शद ान1व2प दश8वत

मलाधार चाची 1वाCमनी डाrकनी शती आह (जी नहमी शदबद)ची-तHवान वाहक आह) अथात

Hयाची रक आह(डाrकनीराrकनीकाrकनलाrकनीसाrकनीहाrकनी 0या 8व8वध चाया 1वामी

आहतडर अशी स1कत अर त दश8व4यासाठg वापरतात) हच यान मलाधार चात करतात ह

अ`य-शतीना (पश) Cभतीदायक आह हया दोन उजया हातात (घन-गोल) व मडक (कवट)) आह

व दोMह) डाया हातात Hयक तलवार व दा2चा भरलला कप आहती तापट असन आपल सळ

दाख8वतती शचा नाश (gtचरडत) करततच शर)र धFटपFट आहWयाना अमरHव हव आह त तच

यान करतात कारण तला अमत 8 य आह rकवा तला दधभाततपसाखर वगर (अनक इतर

गोFट)) पौिFटक आवडततया कपाळावर कक आह अथात ती सवाशीण आहतया लाल डोiयात

काळ काजळ असन तची Hवचा अMट)लोप (समNातील ाणी) सारखी आहतन अनक अलकार

पVरधान कल आहत

वHतीमागासाठg मलाधारच अथात पाकiया खाल) उघडतात तर नवHतीमागासाठg Hया वर अथात

परमCशवाकड जा4याया दशन उघडतात

वSाTयावदश 8वलसत सतत कणकाममयस1था

कोण तत पराTय तडदव 8वलसत कोमल कामBपम

कMदप नाम वायनवसत सतत त1य मय समMतात

जीवशो बMधजीव करमCभहसन कोटसय काश८

वSाTयावदश ndash वSानाडीया तtडाजवळ जी नाजक व चमकताना सदर दसत कोण तत पराTय ndash

परा दवीया अि1तHवामळ Hया Lकोणास (काम2प) तस नाव आह जी (दवी) क 0या अराया

आत आह व क ह अर Lकोणात आहक ह अर कामबीज आह (जण ldquoकrdquo ह Hया दवीच 1व2प

दाख8वतो) क ह कामबीज असन त ल) 0या माच बीज अर आहमलाधारातील Lकोण ह सpमाच

1थल 1व2प आहकाहया मत ह इछाानकाम 0याच 1थान आहHयाया तीन बाज 0या

वामजFठारौN) आहतLकोणाजवळ व कमळाया (मलाधारा) गोलाभोवती सदर-मद-मादक वाटणारा

काश आह ज काम2प आह0यासच पर अस Kहणताततथ नहमी असणारा वाय आह Wयास कदप

8

अस Kहणतातजो गडद लाल रगाचा आह तो जीवाचा 1वामी आह व दहा लाख rकवा (एक कोट))

सया^सारखा Hयाचा काश आह अस Kहणतात कोमल ndash सदर पण नाजकमऊतलासारख-गळगळीत

कामBपम ndash Wयान कामाच अि1तHव जाणवतज मदनाच 1थान आहmdashयोनी जीवशो ndash जीवाचा

1वामीजीवाच जीवन 0या कामावर अवलबन आह अथात कदप वायवर(कदप वाय हा अपानाचा भाग

आह ाण दयात व अपान गदाजवळ आह दोMह) हsसा 0या मान एकमकास खचतातकदप वाय

ाण शर)राबाहर जा4यापासन थाब8वतो अथात तो जीवाचा 1वामी आहकारण ाण व अपान ह

जीवास जीवनच पढ न4यास कारण आहत) कोटसय काश- एक कोट) सय काश

वSानाडीया मखाजवळ व आधार चाया पVरघावर सतत एक मादक तज1वी 8वजसारखा काश

आह Wयाचा मलाधार Lकोणाचा (Lकोणाच टोक खाल) आह) भास होतो त काम2प (पीठ)

आहWयास पर असह) Kहणताततथ सव नहमी वायचा सचार आह Wयास कदम वाय अस

KहणतातWयाचा रग गडद लाल (दहार)-बधिजहा फलापा गडद अथात आपण पाहतो Hया चार

पाकळी फलापा गडद ) तथ जीवाचा 1वामी (काम) आह Wयाच तज कोट)सयासारख आह

तMमय CलङBपी Nतकनककलाकामल पिGचमा1यो

ानयान काश थमrकसलयाकार2प 1वयभ

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी

काशीवासी 8वलासी 8वलसती सVरदावHत2प कार९

तMमय CलङBपी ndash Hयात एक 1वयभ Cलग आह Nतकनककलाकामल- Wयाची भा ओतीव

सोMयासारखी आह पिGचमा1यो ndash Cलग पिGचमाभीमख आह अथात उलट Cलग आह (अकायरत Cलग

उलट आह) ज कामबीजान कायरत होत ानयान काश - Cलगाबल ान व यान 0यान

समजत थमrकसलयाकार2प 1वयभ- Hयाचा रग व आकार नवीन पालवी सारखा आह(कळी

उमलायया आधी असणारा Hयाचा रग व आकार आह) `यामल सदर नळ-हरव अस Cशव2प आह

सVरदावHत2प कार - भोवoया माण (Cलगाया वर)ल बाजचा भाग भोवoयासारखा आत गलला आह)

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी ndash पणचNासारखा थड आनददायी काश आह अस

Hयाच सौदय आह काशीवासी 8वलासी ndash काशी ात जस Cशव आनदान राहतात तस तथ आहत

9

Hया (Lकोणात) 1वयभ (Cलग) आह(काळसरसोनर) रग) ज ओतीव सोMयासारख आहत उपड

आहWयाचा अनभव ान व यानान होतो(नगण-ानानशnद0म सगण ndash यानान) त नवीन

पालवी आलया पानासारख आहशात व सMन असा पौणमचा चN असतो तस Hयाच तज आहहच

Hयाच सदय आहदव तथ जस (मळ1थानी) काशीस राहतात तस यथ सदा Hयाच आनदान

राहतातयथ Hयाच 1व2प भोवoयासारख भासत

त1योवI 8वसतMतसोदरलसत सpमा जगMमोहनी

0मदारमख मखन मधर सaछादयMती 1वयम

शखावHतनभा नवीनचचपलामाला8वलासा1पदा स5ता

सपसमा CशवोपVर लसHसादLवHताकत१०

त1योवI ndash Hयायावर(Cलगावर-वरयाबाजस)8वसतMतसोदरलसत सpमा सpम अशी जी कमळाया

दठाया दोoयासारखी आह जगMमोहनी ndash जगाची मायामोहनीधारणा सaछादयMती 1वयम -

0मदार तन 1वतःच बद कल आहमधर- मधर अस अमत ज 0मदारातन 1वत त

8पतशखावHतनभा- शखगोला माणनवीनचचपलामाला8वलासा1पदा ndash शतीशाल) नवीन जोम

असलया 8वजसारखी स5ता ndash अशी ती स5ताव1थत असलल) सपसमा CशवोपVर

लसHसादLवHताकत ndash सपा माण आह जीन CशवCलगाला साडतीन वटोळ घातल आहत

Hयावर (Cशव Cलगावर) नN1त अशी कडCलनी कमळाया दठाया दोoयासारखी ती जगMमातामोहनी

Hय मायाच आहअगद) सहजपण शखाया वटोiया माण तन Cशव8पडीस साडतीन वटोळ घालन

1वतः 0मदार बद कल आहHया स8पणीन लाघवीपणान Cशवाना (Cशव 8पडीस) साडतीन वटोळ

घातल आहततची भा नवीन जोमान चमकणाoया शतीशाल) 8वज माण वाटत

कजMती कलक4डल) च मधर मHताCलमाला

1पट वाच कोमलकायबMधरचनाभदातभदम

Gवासोवास8वभaजनन जगता जीवो यया

धायत सा मलाKबजगहर 8वलसत ोहामद)5तावCल११

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

6

0याचा बीजम ल आह (Hयाच हात गढयापय^त आहत अथात इN अजाणबाह आह) एरावत Hया

चाच 8वषशHव दश8वतो

चतबाहभष गजNाgtध2ढ तदङ नवीनाक तय काश

Cशश सिFटकार) लसkवदबाहमखाKमोजलpमीGचतभगभद ६

चतबाहभष गजNाgtध2ढ ndash चार हात व हHतीया राजावर असललातदङ नवीनाक तय काश- Hयाया

पायाया वरया बाजस (धारा बीज) उगवHया (तBण) सया माण Cशश सिFटकार) ndash 0मा (नमाण

कता) लसkवदबाह- तज1वी चार हात (वदाच-वद आहत)मखाKमोजलpमीGचतभगभद -- 0मा

चारमखी आह जण Hयाया कमळासारTया (चार) मखातन चार वद मत झाल आहत

पवीच बीज ल आह ज मलाधार चात आह व Hयात (अमर असलला) इN हHतीवर बसलला आह व

0मा-सFट)कता तBण उगवHया सया माण असन Lबदत आह (Hयाच मख कमळासारख सदर आह व

Hयास चार हात आहत) पण तो Hयाया नादाया वर आहतथ 0मा ( खर तर मायाच मखाचा भद

उHपMन क2न तथ आहजी खरतर पावतvच आहजी अभोजलpमी Bपात तथ आह0मी1व2पा दवीच

कFणािजनावर (हरणाया कातडीवर) बसलया व दड-कमडल व अयमाळा घतलया व आसनाया

बाजन Wवाळा नघत आहत अ`या 1व2पाच यान कराव)

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना

समानोदतानकसय काशा काश बहMती सदाशदबद ७

डाrकनी ऐरावत व गणश 0मा कडCलनी मलाधारच

वसद दवी च डाrकMयCभTया लसददबाहWWवला रतना ndash यथ शती डाrकनी आह िजला चार हात

असन सदरपण चमकत (तळपत) आहततच डोळ चमकदार लाल आहत समानोदतानकसय काशा

7

ndash अनक सय एकाचवळी उगवत असतील तशी Hयाची भा आह काश बहMती सदाशदबद ndash Hयाचा

काश नहमी शद ान1व2प दश8वत

मलाधार चाची 1वाCमनी डाrकनी शती आह (जी नहमी शदबद)ची-तHवान वाहक आह) अथात

Hयाची रक आह(डाrकनीराrकनीकाrकनलाrकनीसाrकनीहाrकनी 0या 8व8वध चाया 1वामी

आहतडर अशी स1कत अर त दश8व4यासाठg वापरतात) हच यान मलाधार चात करतात ह

अ`य-शतीना (पश) Cभतीदायक आह हया दोन उजया हातात (घन-गोल) व मडक (कवट)) आह

व दोMह) डाया हातात Hयक तलवार व दा2चा भरलला कप आहती तापट असन आपल सळ

दाख8वतती शचा नाश (gtचरडत) करततच शर)र धFटपFट आहWयाना अमरHव हव आह त तच

यान करतात कारण तला अमत 8 य आह rकवा तला दधभाततपसाखर वगर (अनक इतर

गोFट)) पौिFटक आवडततया कपाळावर कक आह अथात ती सवाशीण आहतया लाल डोiयात

काळ काजळ असन तची Hवचा अMट)लोप (समNातील ाणी) सारखी आहतन अनक अलकार

पVरधान कल आहत

वHतीमागासाठg मलाधारच अथात पाकiया खाल) उघडतात तर नवHतीमागासाठg Hया वर अथात

परमCशवाकड जा4याया दशन उघडतात

वSाTयावदश 8वलसत सतत कणकाममयस1था

कोण तत पराTय तडदव 8वलसत कोमल कामBपम

कMदप नाम वायनवसत सतत त1य मय समMतात

जीवशो बMधजीव करमCभहसन कोटसय काश८

वSाTयावदश ndash वSानाडीया तtडाजवळ जी नाजक व चमकताना सदर दसत कोण तत पराTय ndash

परा दवीया अि1तHवामळ Hया Lकोणास (काम2प) तस नाव आह जी (दवी) क 0या अराया

आत आह व क ह अर Lकोणात आहक ह अर कामबीज आह (जण ldquoकrdquo ह Hया दवीच 1व2प

दाख8वतो) क ह कामबीज असन त ल) 0या माच बीज अर आहमलाधारातील Lकोण ह सpमाच

1थल 1व2प आहकाहया मत ह इछाानकाम 0याच 1थान आहHयाया तीन बाज 0या

वामजFठारौN) आहतLकोणाजवळ व कमळाया (मलाधारा) गोलाभोवती सदर-मद-मादक वाटणारा

काश आह ज काम2प आह0यासच पर अस Kहणताततथ नहमी असणारा वाय आह Wयास कदप

8

अस Kहणतातजो गडद लाल रगाचा आह तो जीवाचा 1वामी आह व दहा लाख rकवा (एक कोट))

सया^सारखा Hयाचा काश आह अस Kहणतात कोमल ndash सदर पण नाजकमऊतलासारख-गळगळीत

कामBपम ndash Wयान कामाच अि1तHव जाणवतज मदनाच 1थान आहmdashयोनी जीवशो ndash जीवाचा

1वामीजीवाच जीवन 0या कामावर अवलबन आह अथात कदप वायवर(कदप वाय हा अपानाचा भाग

आह ाण दयात व अपान गदाजवळ आह दोMह) हsसा 0या मान एकमकास खचतातकदप वाय

ाण शर)राबाहर जा4यापासन थाब8वतो अथात तो जीवाचा 1वामी आहकारण ाण व अपान ह

जीवास जीवनच पढ न4यास कारण आहत) कोटसय काश- एक कोट) सय काश

वSानाडीया मखाजवळ व आधार चाया पVरघावर सतत एक मादक तज1वी 8वजसारखा काश

आह Wयाचा मलाधार Lकोणाचा (Lकोणाच टोक खाल) आह) भास होतो त काम2प (पीठ)

आहWयास पर असह) Kहणताततथ सव नहमी वायचा सचार आह Wयास कदम वाय अस

KहणतातWयाचा रग गडद लाल (दहार)-बधिजहा फलापा गडद अथात आपण पाहतो Hया चार

पाकळी फलापा गडद ) तथ जीवाचा 1वामी (काम) आह Wयाच तज कोट)सयासारख आह

तMमय CलङBपी Nतकनककलाकामल पिGचमा1यो

ानयान काश थमrकसलयाकार2प 1वयभ

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी

काशीवासी 8वलासी 8वलसती सVरदावHत2प कार९

तMमय CलङBपी ndash Hयात एक 1वयभ Cलग आह Nतकनककलाकामल- Wयाची भा ओतीव

सोMयासारखी आह पिGचमा1यो ndash Cलग पिGचमाभीमख आह अथात उलट Cलग आह (अकायरत Cलग

उलट आह) ज कामबीजान कायरत होत ानयान काश - Cलगाबल ान व यान 0यान

समजत थमrकसलयाकार2प 1वयभ- Hयाचा रग व आकार नवीन पालवी सारखा आह(कळी

उमलायया आधी असणारा Hयाचा रग व आकार आह) `यामल सदर नळ-हरव अस Cशव2प आह

सVरदावHत2प कार - भोवoया माण (Cलगाया वर)ल बाजचा भाग भोवoयासारखा आत गलला आह)

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी ndash पणचNासारखा थड आनददायी काश आह अस

Hयाच सौदय आह काशीवासी 8वलासी ndash काशी ात जस Cशव आनदान राहतात तस तथ आहत

9

Hया (Lकोणात) 1वयभ (Cलग) आह(काळसरसोनर) रग) ज ओतीव सोMयासारख आहत उपड

आहWयाचा अनभव ान व यानान होतो(नगण-ानानशnद0म सगण ndash यानान) त नवीन

पालवी आलया पानासारख आहशात व सMन असा पौणमचा चN असतो तस Hयाच तज आहहच

Hयाच सदय आहदव तथ जस (मळ1थानी) काशीस राहतात तस यथ सदा Hयाच आनदान

राहतातयथ Hयाच 1व2प भोवoयासारख भासत

त1योवI 8वसतMतसोदरलसत सpमा जगMमोहनी

0मदारमख मखन मधर सaछादयMती 1वयम

शखावHतनभा नवीनचचपलामाला8वलासा1पदा स5ता

सपसमा CशवोपVर लसHसादLवHताकत१०

त1योवI ndash Hयायावर(Cलगावर-वरयाबाजस)8वसतMतसोदरलसत सpमा सpम अशी जी कमळाया

दठाया दोoयासारखी आह जगMमोहनी ndash जगाची मायामोहनीधारणा सaछादयMती 1वयम -

0मदार तन 1वतःच बद कल आहमधर- मधर अस अमत ज 0मदारातन 1वत त

8पतशखावHतनभा- शखगोला माणनवीनचचपलामाला8वलासा1पदा ndash शतीशाल) नवीन जोम

असलया 8वजसारखी स5ता ndash अशी ती स5ताव1थत असलल) सपसमा CशवोपVर

लसHसादLवHताकत ndash सपा माण आह जीन CशवCलगाला साडतीन वटोळ घातल आहत

Hयावर (Cशव Cलगावर) नN1त अशी कडCलनी कमळाया दठाया दोoयासारखी ती जगMमातामोहनी

Hय मायाच आहअगद) सहजपण शखाया वटोiया माण तन Cशव8पडीस साडतीन वटोळ घालन

1वतः 0मदार बद कल आहHया स8पणीन लाघवीपणान Cशवाना (Cशव 8पडीस) साडतीन वटोळ

घातल आहततची भा नवीन जोमान चमकणाoया शतीशाल) 8वज माण वाटत

कजMती कलक4डल) च मधर मHताCलमाला

1पट वाच कोमलकायबMधरचनाभदातभदम

Gवासोवास8वभaजनन जगता जीवो यया

धायत सा मलाKबजगहर 8वलसत ोहामद)5तावCल११

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

7

ndash अनक सय एकाचवळी उगवत असतील तशी Hयाची भा आह काश बहMती सदाशदबद ndash Hयाचा

काश नहमी शद ान1व2प दश8वत

मलाधार चाची 1वाCमनी डाrकनी शती आह (जी नहमी शदबद)ची-तHवान वाहक आह) अथात

Hयाची रक आह(डाrकनीराrकनीकाrकनलाrकनीसाrकनीहाrकनी 0या 8व8वध चाया 1वामी

आहतडर अशी स1कत अर त दश8व4यासाठg वापरतात) हच यान मलाधार चात करतात ह

अ`य-शतीना (पश) Cभतीदायक आह हया दोन उजया हातात (घन-गोल) व मडक (कवट)) आह

व दोMह) डाया हातात Hयक तलवार व दा2चा भरलला कप आहती तापट असन आपल सळ

दाख8वतती शचा नाश (gtचरडत) करततच शर)र धFटपFट आहWयाना अमरHव हव आह त तच

यान करतात कारण तला अमत 8 य आह rकवा तला दधभाततपसाखर वगर (अनक इतर

गोFट)) पौिFटक आवडततया कपाळावर कक आह अथात ती सवाशीण आहतया लाल डोiयात

काळ काजळ असन तची Hवचा अMट)लोप (समNातील ाणी) सारखी आहतन अनक अलकार

पVरधान कल आहत

वHतीमागासाठg मलाधारच अथात पाकiया खाल) उघडतात तर नवHतीमागासाठg Hया वर अथात

परमCशवाकड जा4याया दशन उघडतात

वSाTयावदश 8वलसत सतत कणकाममयस1था

कोण तत पराTय तडदव 8वलसत कोमल कामBपम

कMदप नाम वायनवसत सतत त1य मय समMतात

जीवशो बMधजीव करमCभहसन कोटसय काश८

वSाTयावदश ndash वSानाडीया तtडाजवळ जी नाजक व चमकताना सदर दसत कोण तत पराTय ndash

परा दवीया अि1तHवामळ Hया Lकोणास (काम2प) तस नाव आह जी (दवी) क 0या अराया

आत आह व क ह अर Lकोणात आहक ह अर कामबीज आह (जण ldquoकrdquo ह Hया दवीच 1व2प

दाख8वतो) क ह कामबीज असन त ल) 0या माच बीज अर आहमलाधारातील Lकोण ह सpमाच

1थल 1व2प आहकाहया मत ह इछाानकाम 0याच 1थान आहHयाया तीन बाज 0या

वामजFठारौN) आहतLकोणाजवळ व कमळाया (मलाधारा) गोलाभोवती सदर-मद-मादक वाटणारा

काश आह ज काम2प आह0यासच पर अस Kहणताततथ नहमी असणारा वाय आह Wयास कदप

8

अस Kहणतातजो गडद लाल रगाचा आह तो जीवाचा 1वामी आह व दहा लाख rकवा (एक कोट))

सया^सारखा Hयाचा काश आह अस Kहणतात कोमल ndash सदर पण नाजकमऊतलासारख-गळगळीत

कामBपम ndash Wयान कामाच अि1तHव जाणवतज मदनाच 1थान आहmdashयोनी जीवशो ndash जीवाचा

1वामीजीवाच जीवन 0या कामावर अवलबन आह अथात कदप वायवर(कदप वाय हा अपानाचा भाग

आह ाण दयात व अपान गदाजवळ आह दोMह) हsसा 0या मान एकमकास खचतातकदप वाय

ाण शर)राबाहर जा4यापासन थाब8वतो अथात तो जीवाचा 1वामी आहकारण ाण व अपान ह

जीवास जीवनच पढ न4यास कारण आहत) कोटसय काश- एक कोट) सय काश

वSानाडीया मखाजवळ व आधार चाया पVरघावर सतत एक मादक तज1वी 8वजसारखा काश

आह Wयाचा मलाधार Lकोणाचा (Lकोणाच टोक खाल) आह) भास होतो त काम2प (पीठ)

आहWयास पर असह) Kहणताततथ सव नहमी वायचा सचार आह Wयास कदम वाय अस

KहणतातWयाचा रग गडद लाल (दहार)-बधिजहा फलापा गडद अथात आपण पाहतो Hया चार

पाकळी फलापा गडद ) तथ जीवाचा 1वामी (काम) आह Wयाच तज कोट)सयासारख आह

तMमय CलङBपी Nतकनककलाकामल पिGचमा1यो

ानयान काश थमrकसलयाकार2प 1वयभ

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी

काशीवासी 8वलासी 8वलसती सVरदावHत2प कार९

तMमय CलङBपी ndash Hयात एक 1वयभ Cलग आह Nतकनककलाकामल- Wयाची भा ओतीव

सोMयासारखी आह पिGचमा1यो ndash Cलग पिGचमाभीमख आह अथात उलट Cलग आह (अकायरत Cलग

उलट आह) ज कामबीजान कायरत होत ानयान काश - Cलगाबल ान व यान 0यान

समजत थमrकसलयाकार2प 1वयभ- Hयाचा रग व आकार नवीन पालवी सारखा आह(कळी

उमलायया आधी असणारा Hयाचा रग व आकार आह) `यामल सदर नळ-हरव अस Cशव2प आह

सVरदावHत2प कार - भोवoया माण (Cलगाया वर)ल बाजचा भाग भोवoयासारखा आत गलला आह)

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी ndash पणचNासारखा थड आनददायी काश आह अस

Hयाच सौदय आह काशीवासी 8वलासी ndash काशी ात जस Cशव आनदान राहतात तस तथ आहत

9

Hया (Lकोणात) 1वयभ (Cलग) आह(काळसरसोनर) रग) ज ओतीव सोMयासारख आहत उपड

आहWयाचा अनभव ान व यानान होतो(नगण-ानानशnद0म सगण ndash यानान) त नवीन

पालवी आलया पानासारख आहशात व सMन असा पौणमचा चN असतो तस Hयाच तज आहहच

Hयाच सदय आहदव तथ जस (मळ1थानी) काशीस राहतात तस यथ सदा Hयाच आनदान

राहतातयथ Hयाच 1व2प भोवoयासारख भासत

त1योवI 8वसतMतसोदरलसत सpमा जगMमोहनी

0मदारमख मखन मधर सaछादयMती 1वयम

शखावHतनभा नवीनचचपलामाला8वलासा1पदा स5ता

सपसमा CशवोपVर लसHसादLवHताकत१०

त1योवI ndash Hयायावर(Cलगावर-वरयाबाजस)8वसतMतसोदरलसत सpमा सpम अशी जी कमळाया

दठाया दोoयासारखी आह जगMमोहनी ndash जगाची मायामोहनीधारणा सaछादयMती 1वयम -

0मदार तन 1वतःच बद कल आहमधर- मधर अस अमत ज 0मदारातन 1वत त

8पतशखावHतनभा- शखगोला माणनवीनचचपलामाला8वलासा1पदा ndash शतीशाल) नवीन जोम

असलया 8वजसारखी स5ता ndash अशी ती स5ताव1थत असलल) सपसमा CशवोपVर

लसHसादLवHताकत ndash सपा माण आह जीन CशवCलगाला साडतीन वटोळ घातल आहत

Hयावर (Cशव Cलगावर) नN1त अशी कडCलनी कमळाया दठाया दोoयासारखी ती जगMमातामोहनी

Hय मायाच आहअगद) सहजपण शखाया वटोiया माण तन Cशव8पडीस साडतीन वटोळ घालन

1वतः 0मदार बद कल आहHया स8पणीन लाघवीपणान Cशवाना (Cशव 8पडीस) साडतीन वटोळ

घातल आहततची भा नवीन जोमान चमकणाoया शतीशाल) 8वज माण वाटत

कजMती कलक4डल) च मधर मHताCलमाला

1पट वाच कोमलकायबMधरचनाभदातभदम

Gवासोवास8वभaजनन जगता जीवो यया

धायत सा मलाKबजगहर 8वलसत ोहामद)5तावCल११

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

8

अस Kहणतातजो गडद लाल रगाचा आह तो जीवाचा 1वामी आह व दहा लाख rकवा (एक कोट))

सया^सारखा Hयाचा काश आह अस Kहणतात कोमल ndash सदर पण नाजकमऊतलासारख-गळगळीत

कामBपम ndash Wयान कामाच अि1तHव जाणवतज मदनाच 1थान आहmdashयोनी जीवशो ndash जीवाचा

1वामीजीवाच जीवन 0या कामावर अवलबन आह अथात कदप वायवर(कदप वाय हा अपानाचा भाग

आह ाण दयात व अपान गदाजवळ आह दोMह) हsसा 0या मान एकमकास खचतातकदप वाय

ाण शर)राबाहर जा4यापासन थाब8वतो अथात तो जीवाचा 1वामी आहकारण ाण व अपान ह

जीवास जीवनच पढ न4यास कारण आहत) कोटसय काश- एक कोट) सय काश

वSानाडीया मखाजवळ व आधार चाया पVरघावर सतत एक मादक तज1वी 8वजसारखा काश

आह Wयाचा मलाधार Lकोणाचा (Lकोणाच टोक खाल) आह) भास होतो त काम2प (पीठ)

आहWयास पर असह) Kहणताततथ सव नहमी वायचा सचार आह Wयास कदम वाय अस

KहणतातWयाचा रग गडद लाल (दहार)-बधिजहा फलापा गडद अथात आपण पाहतो Hया चार

पाकळी फलापा गडद ) तथ जीवाचा 1वामी (काम) आह Wयाच तज कोट)सयासारख आह

तMमय CलङBपी Nतकनककलाकामल पिGचमा1यो

ानयान काश थमrकसलयाकार2प 1वयभ

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी

काशीवासी 8वलासी 8वलसती सVरदावHत2प कार९

तMमय CलङBपी ndash Hयात एक 1वयभ Cलग आह Nतकनककलाकामल- Wयाची भा ओतीव

सोMयासारखी आह पिGचमा1यो ndash Cलग पिGचमाभीमख आह अथात उलट Cलग आह (अकायरत Cलग

उलट आह) ज कामबीजान कायरत होत ानयान काश - Cलगाबल ान व यान 0यान

समजत थमrकसलयाकार2प 1वयभ- Hयाचा रग व आकार नवीन पालवी सारखा आह(कळी

उमलायया आधी असणारा Hयाचा रग व आकार आह) `यामल सदर नळ-हरव अस Cशव2प आह

सVरदावHत2प कार - भोवoया माण (Cलगाया वर)ल बाजचा भाग भोवoयासारखा आत गलला आह)

8वETHETHETHETHयत पणIMदLबKब करकरचयि1नधसMतानहासी ndash पणचNासारखा थड आनददायी काश आह अस

Hयाच सौदय आह काशीवासी 8वलासी ndash काशी ात जस Cशव आनदान राहतात तस तथ आहत

9

Hया (Lकोणात) 1वयभ (Cलग) आह(काळसरसोनर) रग) ज ओतीव सोMयासारख आहत उपड

आहWयाचा अनभव ान व यानान होतो(नगण-ानानशnद0म सगण ndash यानान) त नवीन

पालवी आलया पानासारख आहशात व सMन असा पौणमचा चN असतो तस Hयाच तज आहहच

Hयाच सदय आहदव तथ जस (मळ1थानी) काशीस राहतात तस यथ सदा Hयाच आनदान

राहतातयथ Hयाच 1व2प भोवoयासारख भासत

त1योवI 8वसतMतसोदरलसत सpमा जगMमोहनी

0मदारमख मखन मधर सaछादयMती 1वयम

शखावHतनभा नवीनचचपलामाला8वलासा1पदा स5ता

सपसमा CशवोपVर लसHसादLवHताकत१०

त1योवI ndash Hयायावर(Cलगावर-वरयाबाजस)8वसतMतसोदरलसत सpमा सpम अशी जी कमळाया

दठाया दोoयासारखी आह जगMमोहनी ndash जगाची मायामोहनीधारणा सaछादयMती 1वयम -

0मदार तन 1वतःच बद कल आहमधर- मधर अस अमत ज 0मदारातन 1वत त

8पतशखावHतनभा- शखगोला माणनवीनचचपलामाला8वलासा1पदा ndash शतीशाल) नवीन जोम

असलया 8वजसारखी स5ता ndash अशी ती स5ताव1थत असलल) सपसमा CशवोपVर

लसHसादLवHताकत ndash सपा माण आह जीन CशवCलगाला साडतीन वटोळ घातल आहत

Hयावर (Cशव Cलगावर) नN1त अशी कडCलनी कमळाया दठाया दोoयासारखी ती जगMमातामोहनी

Hय मायाच आहअगद) सहजपण शखाया वटोiया माण तन Cशव8पडीस साडतीन वटोळ घालन

1वतः 0मदार बद कल आहHया स8पणीन लाघवीपणान Cशवाना (Cशव 8पडीस) साडतीन वटोळ

घातल आहततची भा नवीन जोमान चमकणाoया शतीशाल) 8वज माण वाटत

कजMती कलक4डल) च मधर मHताCलमाला

1पट वाच कोमलकायबMधरचनाभदातभदम

Gवासोवास8वभaजनन जगता जीवो यया

धायत सा मलाKबजगहर 8वलसत ोहामद)5तावCल११

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

9

Hया (Lकोणात) 1वयभ (Cलग) आह(काळसरसोनर) रग) ज ओतीव सोMयासारख आहत उपड

आहWयाचा अनभव ान व यानान होतो(नगण-ानानशnद0म सगण ndash यानान) त नवीन

पालवी आलया पानासारख आहशात व सMन असा पौणमचा चN असतो तस Hयाच तज आहहच

Hयाच सदय आहदव तथ जस (मळ1थानी) काशीस राहतात तस यथ सदा Hयाच आनदान

राहतातयथ Hयाच 1व2प भोवoयासारख भासत

त1योवI 8वसतMतसोदरलसत सpमा जगMमोहनी

0मदारमख मखन मधर सaछादयMती 1वयम

शखावHतनभा नवीनचचपलामाला8वलासा1पदा स5ता

सपसमा CशवोपVर लसHसादLवHताकत१०

त1योवI ndash Hयायावर(Cलगावर-वरयाबाजस)8वसतMतसोदरलसत सpमा सpम अशी जी कमळाया

दठाया दोoयासारखी आह जगMमोहनी ndash जगाची मायामोहनीधारणा सaछादयMती 1वयम -

0मदार तन 1वतःच बद कल आहमधर- मधर अस अमत ज 0मदारातन 1वत त

8पतशखावHतनभा- शखगोला माणनवीनचचपलामाला8वलासा1पदा ndash शतीशाल) नवीन जोम

असलया 8वजसारखी स5ता ndash अशी ती स5ताव1थत असलल) सपसमा CशवोपVर

लसHसादLवHताकत ndash सपा माण आह जीन CशवCलगाला साडतीन वटोळ घातल आहत

Hयावर (Cशव Cलगावर) नN1त अशी कडCलनी कमळाया दठाया दोoयासारखी ती जगMमातामोहनी

Hय मायाच आहअगद) सहजपण शखाया वटोiया माण तन Cशव8पडीस साडतीन वटोळ घालन

1वतः 0मदार बद कल आहHया स8पणीन लाघवीपणान Cशवाना (Cशव 8पडीस) साडतीन वटोळ

घातल आहततची भा नवीन जोमान चमकणाoया शतीशाल) 8वज माण वाटत

कजMती कलक4डल) च मधर मHताCलमाला

1पट वाच कोमलकायबMधरचनाभदातभदम

Gवासोवास8वभaजनन जगता जीवो यया

धायत सा मलाKबजगहर 8वलसत ोहामद)5तावCल११

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

10

तच 1वगत (आतVरक शnद) ह मान वड झालया मधमाशासारख आहत ndash जण मधमाशाचा

गजारवती मधर काय व बध (अर एकामागन एक नमाण क2न शnद तयार करत) नमाण

करतस1कत- ाकत अशा 8व8वध भाषात ती शnदनाद करततीच सव जगाच पालन Gवास-उवासान

( वHत-नवHत मागान) करतमलाधाराया खोलगट भागात ती खर दपमाळसारखी भासतकडCलनी

शती ह)च Cशव1व2प आह अथात 0म आहतया Cशवाय Gवास-उवास शय नाह)कडCलनी

शतीच जीवाया वग-वगळ अि1तHवाच कारण आहकडCलनी हच सFट)2प आह अथात तीच नमाती

आहतीच जगाची नCमती-ि1थती-लय करणार) आहती सFट)या ( कतीया) बाहर आह कारण तीच

ह सFट) ओलाडन जातती ान2प आह अथात अMतःकरण आहतच ऊव-गाCमनी अथात

मलाधारकडन सह1दलाकड जाततीच इFट दवता 1व2प आह (इFट दवतच यान Kहणज तचच

यान) तीच नवयौवना असत तहा (उMनत-पFट 1तन असलयाडोळ एका जागी ि1थर नसणार) )

नवतBणी सारखी रतवणv भासत तीच `यामा आह (अथात थडीत गरम व उMहाiयात थड) जण

ओतीव सोनचच भदनाया आधी ती 0म भासत जण अनत चN उग8वल आहत व तला चार हात

व तीन डोळ आहततीच आशीवाद द4यासारख हात ह भयापासन रण करतात (Cभऊ नकोस) अस

वाटताततन हातात प1तक व वीणा घतल) आहती Cसहावर बसल) आह व मलाधार 1थानी परत

जाताना (मळ1थानी जाताना) 8व8वध 2प घत

तMमय परमा कलातकशला सpमातसpमा परा

नHयानMदपरKपरात8वगलतपीयषधाराधरा

0मा4डादकटाहमव सकल यद भासया भासत

सय ीपरमGवर) 8वजयत नHय बोधोदया १२

तMमय ndash 1वयभ CशवCलगातपरमा ndash अतशय सpमसवउच कारची मायानादशती अथात कला

परा ndash अकाकडCलनीा0मणीशnदBपात (पराशnद) कलातकशला ndash ह दवी ह ा0मण(0म) जागत

1व2प आह व तचाच भाग हा मनाचा जागत भाग gtचHत-कला होय(CशवCलगावर कडCलनी व Hयावर

gtचHत-कला) मन ह 0या gtचHत-कलचच काय2प आहमनच कतीशी सलन होत Kहणन मन हा

ानNयाचा सहावा भाग आहीलpमीया सयोगान (gtचHतकला) WयोHती2प आहसव पापाचा नाश

कर4यासाठg तच यान करावWयोतीया आतील यान ह 0माचवर)ल यान Cशवाचखाल)ल यान

सयाच समजताततसच पण Wयोत ह परमGवरच यान आहह Wयोत नसन अनीच होय जो सव

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

11

पापाचा व दFकमा^चा नाश करणारा आहनHयानMद- आHमानदनगण0मनामरहत पर0मपरKपरा ndash

पायर)न जोडण (नगण-सगण-शती-नाद-Lबद-कडCलनी)gtचHतकला ह कडCलनीच वगळ 1व2पच

आहत8वगलतपीयषधाराधरा ndash अमतधारा पायर)पायर)न परमGवर) अका-gtचHतकलपय^त वाहत

होतजच नHयानद-परपरा आहअथात नगण 0माचच 1व2प खाल) उतरल आह rकवा नHयानद

1व2पाकडन ह अमत पराLबदपासन आा8वशदअनाहतमणपर1वाधी1थानमलाधार असा वास

करत पीयषधाराधरा ndash नHयानद 1व2पाकडन आलला अमताचा वाह कडCलनी ा5त करत

0मा4डादकटाहमव ndash 0माडBपी अYयाचा खालचा अधा भागCशवCलगावर असलल) कडCलनी जण

Hया 0माडाया खालया अयाभागावर असन तीया तजानच ह 0माड काशमान आह व ती

अHयच पदाकड जा4याचा माग आह

Hयात मTयHव पराीपरमGवर)जी अतान जागत करणार) अतकला आहजी सव असणार) कला

असन आGचयकारकपण नCमती कर4याची हातोट) 0या शतीत आहती सpमाहनह) अतसpम

(सवात सpम ह)च)अतगत आनदातन (आHमानद)सतत यणारा अमत वाह ा5त करणार)

आहतया तजानच ह 0माड काCशत आह

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश वाचामीशो

नरMN स भवत सहसा सव8वETHETHETHETHया8वनोद)

आरोय त1य नHय नरवgtध च महानMदgtचHताMतराHमा

वाय काय बMध सकलसरगBन सवत शदशील१३

धाHवतMमल चाMत8ववरलसतकोटसय काश ndash कडCलनी िजची मलाधारचात एक कोट) सय काश

(एकाचवळी) अशी भा आह तच यान कराव वाय काय बMध ndash खोलवर व सगीतमय शnद

सवत ndash आनदान 1ततीसाठg गाढ मान आपया आवडीन रचना करण सकलसरगBन ndash सव दवात

असलया ग2ची (0मा-8वFण-महGवर व इतर) ती गB आह सवत शदशील ndash शदान गBसदा

तयाकडनच सवन करतात (घतात)

कडCलनीच मलाधार चात यान कराव जी कोट) सय काश आह Wयान मनFय वकHवनपण होतो व

मनFयात राजा होतोजो काह)ह) Cशक4यात नपण होतो (काह)ह) सहज Cशकतो)सव रोग नाह)स

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

12

होतातआHमत5ती Hयास ा5त होतआपया शद व सगीतमय रचनन तो (0मा-8वFण-महGवर)

दवताची 1तती- शसा करतो

मलाधार च स5त 1व2पात

(पाकiया-चारानN)य-नाकवासकमINय-गदआकार- चौकोनपवी आवाजअर ndash ल ) - मलाधार ह

सरवातीच च आहज मBदडाया खाल) आहHयातील चौकोन चार दशा दाख8वतोजण ह

पर)पणHवाच लण आहपवी जीवाया कयाणासाठg अनक पदाथ मलNय व पVरि1थती धारण

करत जी 8व8वध 1तरावर)ल जीवासाठg आव`यक आहधीरHव व हयास हा Hया पदाथा^चाच भाग-गण

आहजीवन पढ चाल ठवण व नण हाच 0याचा हत आह0यात इडा8पगळासशMमा 0या तीन नाYया

आहतHयातील उलटा Lकोण उजIची खालया दशन होणार) हालचाल व तीन नाYया दश8वतो

0याचा (चाचा) मळ म ल आह8पवळा चौकोन पवी दश8वतोकडCलनी Lकोणात आहमलाधार

च ाण व अपानाच नयण करतोकडCलनीच तtड खालया दशन आह Kहणन उजा खाल)

वाहतजी 1वयभ CशवCलगावर नN1त आहतन CशवCलगास साडतीन वटोळ घातल आहततन

0मदार अथात सशMमा नाडीच तtड बद कल आहजहा मलाधार च साधक जागत करतो तहा

ती आपल डोक उचलन सशMमतन वर (सह1ात) Cशवाशी Cमलनाया दशन वास करततची नNा

व जागती 0यासच 8वष व अमत अस समजल जात

चाया गोलावर 0मा असन Hयाची Hवचा गहाया पीठाया (लालसर)वणाची आहHयान पाढर

धोतर घातल आहतो चतमख असन चतभज आह Hयाया वरया डाया हातात पETHETHETHETHम (कमळ) असन

त शदतच तक आहदसoया डाया हातात प8व Qथ (वद) आहतएका उजया हातात अमतान

भरलल कमडल आह व दसरा उजवा हात आCशवाद (अभयमNत) आहगiयात Bदा माळा आहHयाच

वाहन हस आह ( मलाधारात णव हsसाअथात Gवास-उवास ह थम पायर))

चात ाणी 1व2पात गणश आहतसवा^चा जी कायारभाची दवता आहतसच सवा^पासन सरण

हो4यासाठg Hयास नमन करतातHयाचा रग rफकट नाVरगी रगाचा आहHयान 8पवळ (8पताबर) धोतर

घातल आहहरया रगाच रशमी उपरण खाETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilETHccedilccedilवर दसतHयास चार हात आहत व तो सव अडचणी दर

कर4यास समथ आहHयाया एका हातात लाडएका हातात अकशएका हातात कमळ आह व एक हात

आशीवाद (अभय) द4याया मNत आह

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

डाrकनी ndash 0माया शतीस डाrकनी नाव आह

कवट)तलवारढालफास आह (जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर

आह Wयास आठ कमळ आहतHयाया मयावर अधचN आह

मगर)वर बसला आहWयाया हातात फास आह

गBडावर बसल आहतभयकर (Cभतीदायक

आहजी `यामवणv आह

बभमयरल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत

Cलगाया मळाशी सषMमा नाडीत (Hयातील 0मनाडीत

आह(1व-पराCलग-सवात वरच Cलग) 0या चात अजन एक च आह

च आह Wयाच अर ल आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह

13

0माया शतीस डाrकनी नाव आहतीची गलाबी रगाची भा दसत

जी उHपHती ि1थती व लय 0याची तक आहत)

मलाधार च 8ववरण समा5त

1वाgtध1थान च 8ववरण

भCमका

1वाधी1थानच ह लालरगाच असन Hयावर सहा अर आहतHयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयाया मयावर अधचN आहHयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Wयाया हातात फास आहHया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

Cभतीदायक) दसणार) Lनी राrकणी शती लाल कमळाया पर)घावर

ल ह 1वाधी1थान कमळावर)ल अर आहत व ह बीज आह

Hयातील 0मनाडीत) ह नाVरगी-शदर) रगाच सहा

0या चात अजन एक च आह1वाgtधFठान च व Hयावर एक

आह व Lबद अन1वार एकावर एक आह (जो 8वजसारखा चमकतो

तया हातात

Hयाया पर)घावर पाढoया रगाचा भाग

Hयात वBणाचा Lबजम व आह जो

Hया माया LबMदतील मोकiया जागत ी8वFण

लाल कमळाया पर)घावर

व ह बीज आह

सहा पाकiयाच च

1वाgtधFठान च व Hयावर एक

जो 8वजसारखा चमकतो) ह इNाच

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

14

CसMदरपरBgtचराBणपETHETHETHETHममMयत सौषKणमयघटत वजमलदश

अङछद पVरवत तडदाभवणwवाETHETHETHETHय स8वMदलCसतGच परMदराMत १४

CसMदरपरBgtचराBण ndash सदर शदर) रगाच सौषKणमयघटत ndash सषMमत ि1थत आह (1वाgtधFठान च

सषMमत आह)वजमलदश ndash Cलगाया मळाशी अङछद - Hयाया सहा पाकiयावर

स8वMदलCसतGच परMदराMत - ल ह इNाच (परदरा) Lबज अर आह बभमयरल ह सहा अर

सहा पाकiयावर आहत

त1याMतर 8वलसिदशद काशमKभोजमनडलमथो वBण1य त1य

अदIMN2पलCसत शरदMदश वङारबीजममल मकराgtध2ढम १५

Kभोजमनडल(अभोज मडल) ndash वBणाचा पा4यासारखा भाग आह अधIMN2पलCसत ndash अधचN 1वBपात

काशमान शरदMदश ndash 1वछ पाढरा

Hया (1वाgtधFठान चाया) मTय कमळाया बाजला जो पाढरा भाग आह तथ आठ पाकiया असलल

(दसर) कमळ आह अस समजल जात Wयामय वBणाचा पा4यासारखा भाग आह जो पाढoया रगाचा

आहतो अधचNासारखा असन Hयात मगर)वर (मगर ा4यावर) व ह बीजअर असन तो (मगर)

फासाया मदतीन वBणास (घऊन जात) ओढत आहव पाढर श (डागरहत) आहजण नवीन

(शरदाचा)चNच (डागरहत) Hयावर (Lबदया खोलगट भागात) चतभज हर) (8वFण) आहजो पजनीय

आह

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

15

8वFण राrकनी दवी 1वाधी1थान

त1याङदशकCलतो हVररव पाबात नील काशBgtचरgtयमादधान

पीताKबर थमयौवनगवधार) ीवHसकौ1तभधरोधतवदबाह १६

त1याङदशकCलतो ndash Hयामय वBण Lबजावर (जसा मलाधारात 0मा तसच)

नील काशBgtचरgtयमादधान- नiया काशाची भा दसतजी अHयत सदर आह हVररव पाबात- त

8वFण आहतज तBण व सदर दसतात पीताKबर थमयौवनगवधार) ndash 8पताबर Hयानी घातल आहव

आHताच ताB4यात (नवतBणाना ताB4याचा गव असतो तस) असयासारख वाटतात

ीवHसकौ1तभधरो ndash ीवHस छातीवर असलल (भग gtचMह)(ज कतीच ETHETHETHETHयोतक आह) Wयाच तज

दहाहजार चNासारख आहWयाया गiयात कौ1तभ मणी आह (कौ1तभ मणी कतv व जय ा5त

क2न दतो) कौ1तभ म4याच तज दहाहजार हoयासारख आह धतवदबाह ndash Hयाच हात (बाह) जण

वदच आहत

ीहर) ज नवीनच ताB4यात (अतशय 1पतv) असलल आहत अस दसतातWयाचा वण नळा आह

Wयानी कौ1तभ मणी व ीवHस धारण कल आहवद हच Wयाच बाह आहत Hयानी आमच रण

करावशख (सािHवकतच तकआHमान) च(मन)गदा (आदबद))पETHम धारण कलया व फलाची

माळा (वनमाळा ndash सव कारची रग-वास असलल) फल व मय कदब-जा1वद फल) धारण (फल

पचमहाभताच तक आह) कलया ी8वFणच यान करावी8वFण गBडावर बसल आहत (सशMमा

दार उघडयावर हsसा ( णव) वगान सह1ाकड जातो0यासच आकाशाकड जाणारा गBड व ह-सा ह

पख अशी कपना आह)

अव भात सतत खल राrकणी सा नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा

नानायघोETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilतकरलCसताङलpमी दयाKबराभरणभ8षतमHतgtचHता १७

राrकणी ndash राrकण दवी जी चात आह नीलाKबजोदरसहोदरकािMतशोभा ndash ती िद-कमळावर (दोन

कमळ एकावर एक) तच सौदय आतील नiया कमळाया अतभागाइतकच आह

यथ राrकनी शतीचा भाव आहतचा रग नiया (`यामवण) कमळासारखा आहतच सौदय वर

उचललया व अनक श1 धारण कलया हातानी अgtधकच खलन दसततन आकाश2प व1 व

अलकार घातल आहततच मन अमत ाशनान त5त झाल आहतच डोळ लाल आहतत लाल

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

16

कमळावर बसल) आह(तला दोन डोक आहततीन डोळ आहत) तच दात भीतीदायक

वाटतातनाकातन रत वाहात आहतया हातात घन-गोलकमळढोलक व तनक (लढाईत वापरतात

त च) आहत अनक वर द4यास समथ आहतला भात आवडतो

1वाgtधFठानTयमतत सरिजजमल gtचMतयk यो

मनFय1त1याहङारदोषदकसकलVरप ीयत तHणन

योगीश सोs8प मोहा|दततCमरचय भानतय काशो

गETHETHETHETHय पETHETHETHETHय बMध8वरचयत मधावायसMदोहलpमी१८

जो 0या चाच यान करतो (1वgtध1थान) तो सव शपासन (षडर)पमोहमायाअहकार) मत

होतोतो योयाचा राजा अथात अHयच योगी होतोजसा सय गडद अधकार नाहसा करतो तस अान

नाहस कर4याच सामय Hयायात यतHयान उचारलल शnद जण अमतवाणीच

1वाधी1थान च स5त

ह च Cलगाजवळ असन 0यास सहा पाकiया आहत0याच य rसट चMN (चNाचा सोळावा भाग

जो मय मोठा व बाजला नमळता आह)ह च चव 0या तHवाच मTय आहHयाच मलNय पाणी

आह (चMN व पाणी 0याचा सबध यात दाख8वला आह) 0या माच बीज व आहHया म बीजावर

Hयाची दवता 8वFण बसल) आहHयान 8पताबर (सोनर)-8पवळा) नसला आहHयाचा (ी8वFण) रग गडद

नळा आहHयानी रशमी हरव उपरण घतल आहHयानी मकट दडात व इतर अलकार घातल आहतत

गBडावर (कभकात वायची चड शित नमाण होतHयावर ी8वFणचा ताबा आह ) बसल आहतजहा

सशMमा नाडीच दार उघडयावर पच ाण वगान कडCलनी मागान वर (सह1ाकड) जाताती8वFण

तहा जागत अव1थत आहत अस समजतात

राrकनी-चाrकनी शित ndash 0या चाची ह शित आहतला दोन डोकचार हात असन हातात

बाणकवट)ढोलकतनक आहत लाल कमळावर बसल) आहतन लाल साडी व Hयाच रगाच अलकार

घातल आहत

मगर ndash 0या चाचा ाणी मगर आहसमNाचा राजा व वायच वहान

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

17

वBण ndash वBणाचा पा4यावर (अमतावर) ताबा आहइतर पाणी (रत व इतर) ह Hयाची 1थल2प

आहतपाच ाण पा4याया मायमातन आपल काय करतात

1वgtध1थान 8ववरण समा5त

मणीपरच 8ववरण

ह नाभीच आहज दहा पाकiयाच आह Hयक अरावर Lबद आहHयाया पर)घावर अनीचा Lकोण

व Hयाया Hयक बाजस 1वि1तक आहHयायात चार हाताचा बीजम र आहजो लाल रगाचा

आहHया वाहनी बीजाया वरया बाजस BN लाल रगाचा आह जो बलावर बसला आहतो वद (वद

Cशव) आहHयाया अगावर भ1म आहशती लाrकनी आह जी पर)घावर लाल कमळात आहती

चतभजतीन डोक असलल) व Hयक डोयावर तीन डोळ असलल) आह

त1योवI नाCभमल दशदललCसत पणमघ काश

नीलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत सचMN

यायद`वानर1याBपCमहरसम म4डल तत Lकोण

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत त वMह 1वबीजम १९

वद Cशव लाrकनीशती

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

18

मणीपरच ह दहा पाकiयाच आह ( Hयातीवर)ल अर डढणतथदघनपफ) व Hयाच बीजम

अर र आह )

त1योवI नाCभमल ndash 1वाधी1थान चायावर नाभीमळावर दशदललCसत ndash दहा पाकiयाया

कमळाची भा आह rकवा Hया दहा पाकiयामळच कमळाची भा आह पणमघ काश ndash जोरात पाऊस

यणाoया ढगासारखी नलाKभोज काश2पहतजठर डादफाMत- कमळ नiयारगाच आहHयावर

(डढणतथदघनपफ) अर आहतत जठरावर (नाभीया मळाशी)आह सचMN - Hयावर चMNLबद

व नाद Lबद आहत यायद`वानर1याBणCमहरसम (याय-व`वानर-अBण-Cमह)र-सम) ndash तथ यान

कराव तथील अनी उगवHयासयासारखा तत Lकोण ndash तथील भाग Lकोणासारखा आह(अनीची

खण) त वMह 1वबीजम ndash अनीचा जो बीजम आह (र) Hयाबीजात

तnदा0य 1वि1तकाTयि1CभरCभलCसत ndash Hया Lकोणाबाहर 1वतकgtचMह आहत (Lकोणाबाहर व र

बीजाया आत अथात अनीया बीजमाया आत)

नाभीकमळाया मळाशी नiया रगाच (जण अतशय पा4यान भरलल ढग) दहा पाकiयाच कमळ

आहHयावर (डढणतथदघनपफ) अर आहत Wयावर Lबद व नाद (अन1वार) आहतथील

(Lकोण2प) जो अनी आह (व वानर) तो उगवHया सयासारखा आहHया Lकोणाबाहर तीन 1वि1तक

gtचMह आहतती र 0या अनीया बीज माया आत आहतHया अनी2प Lकोणावर यान कराव ह

कमळ जण माणकाच भडार आह Kहणन Hयास मणीपर अस Kहणतात

यायMमषाgtधBढ नवतपननभ वदबाहWवलाङ तत

ोढ़ BNमत नवसत सतत शदCसMदराग

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

19

भ1माCल5ताङभषाभरणCसतवपबदBपी Lनो

लोकानाCमFटदाताभयलCसतकर सिFटसहारकार) २०

Hया (अनीया Lकोणावर यान कराव Hयाया वरयाच बाजस चतभज BN नळसर रगाच

आहतHयाया सवागावर भ1म आहत Lन आहतHयाच हात आशीवाद (अभयमNत) आहत (बलावर

बसलया BNाच यान क2 नयफत BNाच यान कराव)

अा1त लाrकनी सा सकलशभकर) वदबाहWवलाङ)

`यामा पीताKबराETHETHETHETHय8व8वध8वरचनालङता मHतgtचHता

याHवतMनाCभपETHETHETHETHम भवत नतरा सतौ पालनवा

वाणी त1याननाnज नवसत सतत ानसMदोहलpमी२१

यथ लाrकनी जी सव दान करणार) आहतीला चार हात असन शर)र तज1वी आहतचा रग गडद

(नळा) आहतन 8पवiया रगाच कपड व अनक अलकार घातल आहतत अमत 8पऊन त5त झाल)

आहनाभीकमळावर यान कयान नCमती व लय 0याची शित ा5त होतसर1वती आपया पण

ानासहत यथ सदा 8वETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilमान आहयथ लाrकनी शितच यान करतात िजला चार हात तीन डोळ

Hयक तMह) मखावर आहत (तला तीन मखनऊ डोळ आहत)त Cभतीदायक वाटततच दात बाहर

आल आहतउजया हातात तन 8वजच ( अिनचच एक 2प) श1 घतल आहडाया हातान तन

आCशवाद (अभय मNा) कल) आहदहा पाकiयाया कमळाया पर)घावर ती आहतला भातडाळ

रतात व मासात कालवलल) आवडततच 1तन रतान भरल आहतचरबी तया तtडातन गळत

मणीपर च स5त

मणीपर चह सय मडलाया रषत आहह अनीच 1थान आहह नाभीया जागी आहह च जीवन

शित होयखाल) टोक असलला लाल-Lकोण आहहा Lकोणाया गोलावर चाया पाकiया आहत

ह Fट)च च आह0या चावर यान कयान सव रोग नाहस होताततसच परकाया वश

कर4याची Cसी ा5त होत अस Kहणतात0या चाचा अनीया Wयाळा वर आहत

0याचा बीजम र आह 0याचा वाय समान (वायच नाव) आहजो जीवन वाय होयहा वाय हातपाय

यथ जा1त आहतो अMनरस सव शर)रात न4यास कारण आह

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

20

0याची दवता वद BN आहज लय शित दश8वतज नमाण झाल आह त Hया जाऊन

CमळतHयाया Hवचचा रग कापर)-नळाHयाया सवागावर भ1म आहHयाची दाढ) चाद)या रगाची

आहतो सोनर) याचामावर बसला आहHयाची बठक ह वाघासारख नडर मन आह अशी वाटतजण

इछाBपी जगलात सदा Hयास भय वाटत नाह)BN ह gtचता नाह)`या करणार व ान दान करणार

आहत

0या चाची शित ह लाrकनी होयतला चार हाततीन डोक व Hयक डोयावर तीन न

आहततया एका हातात वीज व दसoया हातात बाण ( दसoया-1वाgtधFठान चाया काम2पी

धनFयातन नघालला बाण)तसoया हातात अनीचवथा हात आCशवाद (अभय मNा) द4याया मNत

आहअनीच वहान र हा ाणी आह

मणीपरच 8ववरण समा5त

अनाहत च 8ववरण

भCमका

अनाहत चास बारा पाकiया आहतसवा^वर Lबद आहषटकोनी आकाराच धरकट रगाच वायमडल

Hयाया पर)घावर आहHयायावर Lकोणाकती सयमडल आहकोटयावधी 8वजा चमकाया तसा तो

आहHयाया वरती धरकट रगाचा वाय काiया अिMटलोपवर आहHयायावरया बाजस Lन ईश

आहअनाहत चाया पर)घावर दसर लाल कमळ आह Wयावर सोनर)झाक असलल) काrकनी शती

आहLकोणाया मयात सोनर) रगाच Cशव बाण-Cलग 1वBपात आहतHयाया कपाळावर चNकोर व

Hया चNकोर)त Lबद आहतथ इछच 1थान आहजीवाHमा हsस Bपात Hयाखाल) आहजो नमळHया

Wयोतीसारखा आहमTय कमळाया पर)घावर आठ पाकiयाच कमळ आहWयाया पाकiया खालया

बाजस आहतWयात कपत2 आह

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

21

Cशव काrकनी शती कडCलनी व BN

त1योवI दपङज मलCलत बMधककाMHयWWवल

काETHETHETHETHयदादशवणक2पहत CसMदररागािMवत

नMमानाहतसक मरतB वाaछातVरत द

वायोम4डलम धमसश षyकोणशोभािMवतम २२

त1योवI ndash Hयायावर दपङज ndash दय कमळ दादशवण ndash वीस अर नMमानाहतसक ndash

अनाहत नाद (आवाज य4यासाठg दोन व1तची गरज असत यथ नाद HयाCशवाय ऐक यतो)

Hयावर अथात दयात लोभसवाण कमळ आहज जा1वद)या फलासारख आहHयावर क ख ग घ ङ च

छ ज झ ट ठ गडद लाल रगाची आहतदय कमळात अनाहत नाद आह ज शnद0म आह(जो

अजपा जप आह तो हsसा होतो) Hयात दय कमळात एक कपव आहजो अनाहत Kहणन सदा

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

22

ओळखला जातो (कपव मागणाoयाया ईछपा जा1त दणारा आहHयात वायचा भाग आह

(षटकोनाकती) Wयाचा रग धरकट आह(Hयावर सयमडल आह ज Lकोणी असन Wयाचा काश

कोट)सयासारखा आहHयावर वाय बीज आह)

तMमय पवनारaच मधर धमावल)धसर यायत

पाणचतFटयन लCसत कFणाgtध2ढ परम

तMमय कBणानधानममल हसाभमीशाCभध

पाण|यामभयवरaच 8वदधलोकयाणाम8प २३

Hयामधील णव बीजावर (य) ज मधर व उHतम आह यान करावज धरासारख राखाडी असन

Hयातील दवास चार हात आहततीन डोळ आहतज काiया हVरणावर (अMट)लोप) आहअथाHत तो

हवच वहान आहतसच Hयामधील दयासागरावर यान कराव जो डागरहत सय ( णव) आहजो

अभयमNत आहजो वर द4यास समथ आहतMह) जगाची Cभती तो नवारतो

अा1त खल काrकनी नवतङत पीता Lना शभा

सवालङरणािMवता हतकर) सKयक जनाना मNा

ह1त पाशकपालशोभनवरान सLबती चाभय मHता

पणसधारसाNदया कङालमालाधरा २४

यथ काrकनी शती आह िजचा रग 8पवळा आहती नवीन 8वजसारखी आहप8व व त5त वाटततीला

तीन डोळ असन सवासाठg अनकल आहतया अगावर अनक कारच दाgtगन आहततया हातात

फासकवट)तचा हात अभयमNत आहतच दय अमत 8पऊन कोमल झाल आहतला दाह)भात

आवडतोती वाBणी (भाताची दा2) 8पत

एतMनीरजकणकाMतरसछिति1नकोणाCभधा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलवप सा1त तदMतगत

बाणाTयCशवCलङकोs8प कनकाकाराङगराWWवलो मौलौ

सpम8वभदय|ङणVरव ोलासलpKयालय २५

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

23

तथ एक शती आह (जी Lकोण2प अथात योनी Wयाच टोक खाल) आह दश8वल) आह)जी वाय

बीजाया खाल) आह व कमळाया गोलावर (शवट)) आहतची भा एककोट) 8वजासारखी आहHया

Lकोणात (शती LकोणBप घत) एक CशवCलग आह (Lकोणाया मय आह) Wयास बाणCलग अस

Kहणतातह चमकणाoया सोMयासारख आहHयावर)ल (Cलगावर)ल) चNाया Lबदत एक सpम छN आह

(जस म4यातील) जो लpमीकड (लpमीया-मदराकड) जायचा माग आह

यायk यो दपङज सरतB सव1य पीठालय

दव1यानलह)नद)पकCलकाहसन सशोCभतम

भानोम4ङलमि4ङताMतरलसिHकaजकशोभाधर

वाचामीGवर ईGवरोs8प जगता रा8वनाश म२६

जो 0या दयकमळावर यान करतोतो वाचा Cसद) ा5त करतोतसच ई`वरा माण तो रण व नाश

क2 शकतो0या अनाहत कमळाया खाल) आठ पाकळयाच लाल कमळ आहWया कमळाच डोक वर

आहHयात जण कपव आहतसच अनाहत-कमळ ह महादवाच 1थान आह (सव-सवIGवर)हsस

मान Hयाच सौदय वाढल आहहsस (जीवाHमा) ह जण (नमळती होत गलल)))वारा नसलया

जागवरची Wयोत आहHयाया बाजन असलल सयमडल आनददायी आह0या (अनाहत) कमळाच

वCशF य Kहणज 0याया पाकiयाया बाजवर सय काश आह (कारण सयमडळ Hयाचाया वरच

आहवाय मडळावर सयमडल आह) वाहनी(अनी) सय व चN 0याची 1थान एकावर एक

आहतअनीया दहाह) कलाच यान कराव Wयाचा म म आह जो मानसपजसाठg वापरतात

योगीशो भवत 8 यात 8 यतम काMताकल1यानश

ानीशोs8प कती िजतिMNययगणो यानावधानम

गETHETHETHETHयपETHccedilETHccedilETHccedilETHccedilपदादCभGच सतत कायाKबधारावहो

लpमीरङणदवत परपर शत वFट णात २७

जो योगी 0याकमळावर यान करतो तो ि1याना 8 य होतो (Hयाला ि1याना सMन कर4याची कला

ा5त होत)Hयाची सव इNय ताnयात यतातHयाच मन 0म gtचतनात अतशय ि1थर व एकाQ

होतHयाच बोलण नखळ वाहा सारख वाटततो दवासारखा होतो जो दवी लpमीस सदा 8 य

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

24

होतोHयाच भाय उजळततो ससारातील उHतम सख भोगन मती ा5त करतोआकाशगमन

परकाया वश Hयाला शय होतोतो अ`य होऊ शकतो

अनाहत च स5त

अनाहत च ह दय च Kहणन सा ओळखल जातह च शर)रातील समतोल ठवणार आह0या

चावर जाणारा योगी ससाVरक सख-दखापासन दर असतोतसच ससारातील मोह-माया Hयास 1पश

करत नाह)त(ह च Hवचा-1पश ानNयाच आहमलNय हवा होय)

0याचास बारा पाकiया असनHयाया यावर दोन Lकोण आहत ज एकमकाया उलट आहतWया

Lकोणाच टोक वर आह त Cशव1व2प दाख8वतदसर शित दश8वतजहा दोMह) शित एक यतात

तहा समतोल नमाण होतो

0याचा बीजम य आहमTय वाय ाण आहदवता ईGवर Cशव1व2प आहHयाचा कपर-नळा रग

आह Wयास दोन हात आहतHयाया जटामधन वाहत असलल) गगा हा शद ानाचा झरा

आहअथात ldquoअह 0मा1मीrdquo 0या ानाचा होयHयाया गळयातील सप हा ससाVरक इछावर मात

कयाच तक आहHयाची शित यथ काrकनी आहिजयामळ समतोल साधता यतो(Lगणाचा

समतोल)

0या अनाहत चातच थम कडCलनी शित दवीसारखी कट होतLकोणाच टोक वर आह ह

शितचालन वरया दशन हो4याच दश8वतकडCलनी श साडीत आहशित आHमक Nत आहत

शितBपाच आहती कमार)-आईसारखी आहती 1वाथरहत असन तामसीशतीरहत आह

(शदसHव2प आह) 0या ठकाणया तया दवीBपात योगी तयाशी आदान- दान क2 शकतोयथ

तन Cलगावर वटोळ घातलल नसन ती वगळपणान आहती ॐ 0या नाद0मात आह

0या चात एक दसर Cलग आह Wयास बाणCलग अस Kहणतात ह अ ऊ म LगणाHमक

आहमलाधार चातील Cलगाशी 0याच साधKय आह

0यातील ाणी हर)ण-अिMटलोप ( ा4याच डोळ मोठपाय मजबत व जलद पाळणारा) हा 1थावर

गोFट)च हलकपण (1थलाचा हलकपणा) दश8वतो

अनाहत च समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

25

8वशदच 8ववरण

भCमका

8वशद च ह जाडसर पाकiया असलल१६ पाकiयाच धरकट जाभiया रगाच च आहHयावर

सोळा अर असन Hयावर Lबद आहपाढर नभोमडल Hयाया पर)घावर आहWयात चNमडल आह ह

ह Lबजार पाढoया कपYयात हHतीवर आह Wयास चार हात आहतHयाया वरया बाजस सदाCशव

Cसहचमावर असन बलाया पाठgवर आहतHयाच अधनार)1व2प यथ आह Cशव 1व2प बफासारख

पाढर आहअधI शती2प सोनर) रगाच आहHयाना पाच तtड दहा हात आहतHयानी याचम अगावर

घातल आहHयाया गiयात सप आहHयाच कपाळावर)ल चNकोर कलल) आह तया खालया

टोकातन अमत ठबकत आहकमळाया पर)घावर व चNमडळात हाडावर साrकनीशती बसल) आहती

पाढoया रगाची आहतन 8पवळ कपड घातल आहततला पाच डोक चार हात आहत Hयक डोयावर

तीन न आहततन धनFयबाणफासअकश घतला आह

8वशदाTय क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास

1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द)5तबद

समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

26

हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य २८

क4ठ सरCसजममल धमधcentावभास ndash 8वशदात (अतशय शद) कठात धरकट जाभळा रग

दलपVरलाCसत ndash (Hया पाकiयावर) 1वर सवI शोणदलपVरलाCसतदpound8पत द5तबद-सव यजन Wयाची

बद) (द5त-ससाVरक अशदता नसलल)) WवCलत झाल) आहत Hयाना ती अर सोळा पाकiयाया

(गडद लालरगाची) कमळावर सहज दसतात समा1त पणIMद gtथततमनभोम4ङल वHत2प -

कमळाया पVरघावर पाढoया रगाचा गोलाकार पणचN जो आकाशाचा भाग आह धरकट पाढरा नागो ndash

हHती हमछायानागोपVरलाCसततनो शलवणाKबर1य - पाढoया (बफाया) रगाया हHतीवर

आकाशाच बीज आहज पाढoया रगाच आह

गiयामय (नभोमडळ) 8वशदच आहज शद व धरकट जाभiया रगाच आहसव सोळा अर

(यजन)Wयाची बद) शद झाल) आह Hयास पर)घावर गडद लालरगात सहजच दसतातHयायावर

(नभोमडळात Lकोण आह कमळाया पVरघाया आत) आकाशाचा पाढoया रगाचा गोलाकार जण पण

चN असा भाग आहतो जण पाढoया हHतीवर असयासारखा दसतोजो बफासारखा आह Hयावर

आकाशाच (ह) बीज आह

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य

मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ

Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराcurrenय

सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद२९

भज पाशाभीHयङशरवरलCसत शोCभताङ1यत1य ndash दोन हातात फास व अकश आहदोन हात अभय

मNत आहत0यान Hयाची शोभा अजनच वाढत मनोरङ नHय नवसत gtगर)जाCभMनदहो हमाभ -

Hयावर(मनोरङ ndash Hयावर ह बीजम ) हमासारख श दव आहत ज gtगVरज (पावती) पासन अCभMन

(एक2प) झालल आहत Lन पaजा1यो लCसतदशभजो याचKमाKबराढय-तीन नपाच मखदहा

हात व वाघासारखी Hवचा असलल Hयाच कपड सदापव दव Cशव इत च समाTयानCसद Cसद-

Hयाच सदा-Cशव ह नाव वर)ल कारणानी Cसद आह(gtगVरजाHमक ndash gtगर)जशी एक2प)

(बीजाया) Hयाया चार हातातील दोन हातात फास व अकश व इतर दोन हात अभयमNत

आहत0यामळ Hयाया सौदयात भर पडल) आहHयायावर (कपरगौर) हमासारखा पाढरा दव

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

27

आहHयाला Lन असन Hयास पाच तtड आहतHयास दहा हात आहततो दव वाघाया कातडी

सारTया कपYयात आहHयाच शर)र gtगर)जशी (पावतीशी) एक2प झाल आहKहणनच Hयाच नाव सदा-

Cशव (Cशवशती 1व2प आह-अधनार) नटGवर) Kहणन यथाथ आह(डाया अयाबाजस सवणवण

(शती) व उजया अयाबाजस (कपरगौर)बफासारख पाढर(Cशव)Cशवाया शर)रावर भ1म आह(Wयान

त चाद)चा मलामा दयासारख वाटतHयाना तीन डोळ Hयक पाच मखावर आहतHयानी यााजीन

घातल आहगiयात सप अलकारासारख वाटतातHयाया (Cशव) दहा हातात ndash

LशलढालतलवारवS(8वजच हHयार)अनीघटाअकशपाश असन एक हात अभयमNत आहHयाया

कपाळावर)ल चNकोर)या खाल) वळलया भागातन अमत पडत )

सधाCसMधो शदा नवसत कमल साrकनी पीतव1ा

शर चाप पाश सणम8प दधती ह1तपETHETHETHETHमGचतCभ

सधाशो सKपण शशपVररहत म4ङल कणकाया

महामोदार gtयमCभमतशील1य शदिMNय1य ३०

सधाCसMधो शदा ndash अमत सागरापा शद gtयमCभमतशील1य ndash ी ह योगातील मतीच दार

आहWयास मती हवी आह शदिMNय1य ndash शदइNय Wयान योगमागान शर)र व मन शद कल

आह शशपVररहत ndash डागरहत चN

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

28

अमतापा (चNातील) शद अशी साrकनी(शाखनी)शती (1वछ पाढर) व तजोमयतापरहत)

(Wयोती2प) Hया कमळात आहतया हातात धनFयबाणपाशअकश आहडागरहत चN 0याया

पर)घावर आहहा भाग मतीच दार आहWयाना योगातील सपHती ा5त करावयाची आह (मती ndash

Cसद)) अथात Wयानी आपल) ानNय शद (मनवHती) कल) आहत व Hयाया ताnयात

आहतHयानाच ह शय आहसाrकनी शतीया चार हातात ndashपाशअकशप1तक आह तन एका हातान

ानमNा (अगठा व पहल बोट जोडन) कल) आहतच 1थान हाड आह (ती अ1थीदवता आह) तला

दधजMय पदाथ आवडतातअमत 8पऊन ती जा1त उतजीत होत

इह1थान gtचHत नरवgtध 8वनाधायाHतसKपणयोग

क8ववामी ानी स भवत नतरा साधक शाMतचता

Lकालाना दशv सकलहतकरोरोगशोक मतिGचरaजीवी

जीवी नरवgtध 8वपदा वसहस काश ३१

इह1थान ndash यथ gtचHत असयास याHत णवयोग - पण कभक (यथ यान असलला योगीLभवन ोध

आयास जागी बसनच हलव शकतो व Hयाची शती 0मा8वFणमहGवर ना सय (खामानी ndash सय)

गणश थाबव शकत नाहत

यथ gtचHत ि1थर कलला योगी (पणकभक साधलला) आHमान ा5ती करतो तो बद)मान होतोHयास

परमशाती लाभतHयास सव रोगापासन मती Cमळततो Lकालदशv होतोतो सव ससार-दखरहत

होऊनदघायशी होतोHयाया मागातील सव अडथळ दर होतातहsस मासारखा काशमान

होतोHयास सव शा1 आपोओप कळ लागतात

8वशदच 8ववरण स5त

ह च पाढoया गोलात चाद)या रगाची चNकोर (नाद दश8वतो) असन पाढरा गोल पणचNासारखा

चमकत आह0यास सोळा पाकiया आहतह च आवाजाशी (ऐकण) सबgtधत आह0याचा म हsसा

आह

0यात अमत gtचाण नाडीत पडतHयाच दोन भाग होतात (अमत व 8वष) खचर) मNन व जालधर

बधान अमत शद करतात8वष शद होऊन अमत होत ज अमरHव दान कर4यास समथ आह0या

चात खालया चातील अशद शद होऊन आकाश तHवात 8वल)न होत

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

29

0याची दवता पाच मखी BN आहतो कापरासारखा (कपरगौरा)आह0यात वासFट)चव1पश

आवाज 0याच एकीकरण आह व त शद 1वBपात आहह 1व2प ndash अघोरई`वरमहादवसदाCशवBN

1व2प आहHयाया हातात BNा व डम2 आह जो सारखा वाजत आहHयाचा ॐ असा नाद

होतो0याची शती शाrकनी आह जी rफकट गलाबी रगाची आह तन नळी साडी व हरव पोलक

घातल आहती गलाबी कमळावर असन तया हातात कवट) (माया ससारापासन दर असणार

gtचMह)अकश आहतयाकड माउत(हHतीची दखभाल करणार) आहतह सव ान व Cसद) दान

करणार) आह 0याच वहान ऐरावत आहज धरकट राखाडी आहWयाचा रग ढगासारखा आह ह च

कानाशी सबधीत आहआकार सट चNबीज ह अर आह

8वशदच 8ववरण समा5त

अाच नBपण

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

30

भCमका

ह मतीच दार उघडणार 1थान आहयोयान सव दार बद क2न शा1ोत मागान gtचHताचा लय

करावायथ यान ( णव) नाह)स होत णव हा यथील Lकोणाया वर आह जथ Hयास मनपटलावर

अनीWवाला काशझोता सारTया दसतातयथ मनाचा लय क2न बा0य जगापासन अतकरण (gtचHत)

वगळ होत Wयान मनाची शद) पण होत (gtचHतलयापयत मन अशद असत)Kहणन 0यास

नरालबपर) अस सदा Kहणतातयथ अधनार) 1व2प ह धाMयाया दा4याया दोन बाज सारख

(दा4याच दोन अधI भाग एक जोडलल असतात तस 1व2प) 0यास आच च अस सदा Kहणतात

कारण ज कपनन rकवा बद)न पाहल जात त मनपटलावर (चात- जाणीव) उमटत Hयानतर

पढ)ल Hय कायासाठg आा यथन दल) जात अथात ह दोन गोFट) जोडत Kहणन 0यास मनाचा

डोळा अस सदा Kहणतात

आाचावर मानस च आह अस समजल जात0यास सहा पाकiया आहत व वरया चाकड ह

सदश पाठवत 0याया सव पाकiया पाढoया असतात पण पाच पाकiया ानिMNयाया सदशानसार

रग बदलतात सहावी पाकळी झोपसाठg आह जी काळी होत

आा नामाKबजMतिहमकरसश यानधाम काश

हा|या व कला|या पVरलCसतवपनIपसशम

तMमय हाrकनी सा शCशसमधरावषyक दधाना

8वETHETHETHETHया मNा कपाल डम2जपटवी Lबती शदgtचHता ३२

िहमकरसश ndash हम ndash शात कर ndash कारण यानधाम काश ndash यानशतीन काशमान हा|या ndash ह

व ह Lबजावर)ल अर ndash हाrकनी-सा - हाrकनी Hया बीजाची दवता आह नI ndash नानपशम ndash

पाढर) पान (चाची) व पाढर) अर

आा च ह चNासारख (1वछ पाढर व शात आह)आहHयास दोन पाकiया असन Hया वर)ल ह

अर सदा पाढoयाच रगाची आहतयानान त काशमान होत (यानानील ती मोठg झप आह)Hयात

हाrकनी (शती) आह िजला सहा तtड आहत (व Hयक डोयावर तीन न)सहा हात आहततया

हातात प1तक आह(ानमNा कल) आह)दसर हात अभयमNत आहतएका हातात कवट)एका हातात

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

31

डम2 व माळ आहतच मन (gtचHतशद) शद आहतला Cशजवलल अMन आवडतती अमत

5याययानतर उतWजीत होतह च मनाच 1थान आहज भकट) मयात आह

एतHपETHETHETHETHयाMतराल नवसत च मन सpम2प Cसद

योनौ तHकणकायाCमतरCशवपद CलङgtचMह काशम

8वETHETHETHETHयMमाला8वलास परमकलपद 0मस बोध

वदानामादबीज ि1थरतरदयिGचMतयHतHमण ३३

एतHपETHETHETHETHयाMतराल ndash Hया पETHETHETHETHमात सpम2प ndash मन ज सpम2प आह Cसद ndash ज असयाच Cसद

आह कारण त अनादपBषापासन आह वदाया आदLबजा आधीपासन आह योनौ

तHकणकायाCमतरCशवपद ndash योनीया आत CशवCलग असयाच जाणवत ज कमळाया पर)घाया

(Lकोणात) आत आह 8वETHETHETHETHयMमाला8वलास ndash 8वETHETHETHETHयत-वीज सारखी चमकया सारखपरमकलपद ndash

उHकFट कलाची जागा (अHयच शती ndashLकोणाकती आह) 0मस ndash gtचाण नाडी बोध ndash णवान

ती काशमान होत

0यात (कमळात) सpमपण मन ि1थत आहHया कमळातील योनीत CशवCलग आह 0यास इCलग अस

Kहणतातज सतत यणाoया 8वजया झोतामळ समजतवदाच आदबीज (ॐ) ज सवच शतीच

1थान आह व Wयाया भन 0मस (वाSाणी नाडी) दसत - काCशत होतत यथ आहसाधकान

यथ ि1थर मनान यान करावह च मनाच (मन ज सpम आह) 1थान आहज सव ानिMNयाया

पल)कड व वदाया आदबीजाया वर आहपVरघावर)ल Lकोण ह योनी आह अथात ह कलशती

होयWयातील Cलग ह श पाढर हoयासारख (पारदशक) आह0यास इCलग सदा KहणतातWयास

तीन डोळ आहतHया Lकोणात आHमा णव Bपात आहHयावर)ल Wयोत2प हा नाद होयव Lबद हा

मकार (म-मकार-अउम मधील ldquoमrdquo)आह0यासवाया वर मन आह

यानाHमा साधक Nो भवत परपर शीगामी मनीMN

सव सवदशv सकलहतकर सवशाखाथवHता

अदताचारवाद) 8वलसत परमापवCसिद Cसदो

द)घायसोs8प कता Lभवनभवन सतौ पालन च ३४

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

32

0या चावर यान करणारा जलद कोठह) जाऊ शकतो तो मनीमय Fठ होतोसव शा1ाच ान

असणाराअदत ान असणारा अथात आपण व ह सव जग 0मच आह ह जाणणारा होतोHयास

परकाया वश शय होतो कारण Hयाचा आHमा Kहणज Hया कमळावर)ल यान होयतो सवा^च

कयाण करणारा होतोतसच 0या चावर यान करणारा शदबद) असणारा असतोकारण यथ सतत

शदाचाच वास आहजो Wयोत2प णव आह( णवातील अ व ऊ Cमळन ओ होतो Wयास अधचN

(मकार-अधLबद अथात तया) जोडन ॐ आह ह)च शद बद) आह)

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

33

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

34

तदMतGचsि1मिMनवसत सतत शदबदयMतराHमा

द)पाभWयोत णव8वरचना2पवण काश

तदवIचMNाद1तदपVर8वलसिदMदBपी मकार1तददI

नादोsसौ बलधवलसधारसMतानहासी ३५

0या चावर अजन एक शnद जोडी आह Wयान णव होतो तो अतराHमा ( णव)शदमन (बद))

होयHयाचा काश Wयोती2प आहHयावर चNकोर व Hया णवावर अजन एक मकार जो Lबद2प आह

जो अतशय श आह जण हजारो चNच (अमतवषा-आनदडोह) Hयावर अवातर (शवटचा-दसरा) महानाद

आह आाच ndash कमळात हाrकनी- Hयावर)ल Lकोणात इCलग (यथ अकार कारण

योदश1वरसशवण काश शदबद) अतराHमा)Hयावर)ल Lकोणात णव (अधचNBपी मकार व

योदशवण Cमळन णव Hयावर अवातर नाद (शाहन श) अथात (पराLबद) Lबद2प मकार Wयाचा

मलापासन 0मर]ापयत काश Hयावर सpम मन Hयावर हsस शतीसहत Cशव)

णव न25य इदानी तETHETHETHETHयोग नBपयत इह 1थान इत

दा प`यत कणान तत1तMमयाMत 8वलCसत2पान8प सदा ३६

0या 1थानी शा1ोतVरHया (हsसा) योयान सव दार बद क2न मनाचा (gtचHतलय) यMतान लय

करावा Wयान Hयास नरावलब (आधाररहत ि1थत) ा5त होईलमनाचा (gtचHत) पण लय 0याच

ि1थतीत होतो Wयान ससाराशी (बा0य-जगाशी) सबध सपतोअ`या ि1ततीत मन पण शद अव1थत

असत(gtचHतलय झायावर योयाला बधन नसतात Hयामळ तो गगनात वगान 8वहार क2 शकतो)

gtचHताचा पण लय होतोतहा कमळाया Lकोणावर जथ णव 1थान आहतथ योयास सतत (न

थाबणारा) 8वजचा झोत (-अनी Wवाळा) दसतोतथ अतशय अय-आनदमय ि1थत आह

जलीपाकार तदन च नवीनाक बहल काश

Wयोतवा गगनधरणीमयCमCलतम

इह1थान साा|दवत भगवान पण8वभवोsयय

साी वMह शCशCमह)रयोम4ङल इव ३७

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

35

Hयानतर योयास दद)5यमन Wयोत दसत(ह Wयोत धरणी- मलाधारापासन गगनापयत ndash वाSाणी

नाडी वर)ल मोकiया जागपयत-सह1ात आह) Wयाची सकाळया सयासारखी भा आहजी पवी व

आकाशात आह0याठकाणी परमGवराच पण2प पहावयास Cमळतयथ ि1थत योगी काळाया पल)कड

जातोतो सवाचा साी2प होतोजथ ह शय होत तो भाग सयचMNअनीचा आहजो मणीपीठावर)ल

Lकोण आहहा Lकोण अ-का-था 0या Lकोणाया आत आह

शnद0म ह एक 1पदन अव1था आह0या शnद0मातील कमाकाल 0या शnद0मात उHपHती ि1थत

व लय 0या शित आहतज उलyया Lकोणान दश8वतातLकोणाया तीन बाज इछाकायान

दश8वतातLकोणाया तीनह) टोकावर Lबद आह अनी ndash वाहनी LबदचMN ndash चMNLबदसय- सयLबद

(0या Lबदना वामाजFठाBN) अस सदा Kहणतात)शित 0या तीनह) Lबदतन काय करतात

(रजसHवतम)

सचीदानद 1व2प शित नाद नCमती नादाचा शnद होण Lबद Lबदच तीन भाग

(Cशवशित मायत(परमकडल))Lबदतील मोकळी जागा-LगणLबदचा 1थलभाग (शMय0मपद)

Lबद gtचHताची जागत ि1थतgtचपता (नCमती जग)(नमाण शित

अयय2पLगणअयतशाMत)

Lबद तीन भाग काय-लयgtचHतनाद ndash ान (Cशवशित नCमतीअव1था)वान ndash 1थल कत

Lबद पाढरा (Cशव)लाल(शित)दोMह)रग एक (Cशवशित)

LगणLLबद (कमाकाल) अ-खा-ता Lकोण ndash BNLबद (Cशव)-ानसHवLबद ndash जFठा(rया)

रजोLबद-वाम(0मा)- इछा (Cशवशित Cमलन ndash नाद तयार होण ndash महाLबद नCमती ndash कमाकाल)

rयाशित मत2प दत

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

36

अ ndash का ndash था Lकोण (अमाकाल) 1पदन2प0म

उHतर-पिGचम ट न ध द थ त ण झ ज घ च न घ ग ख क (क ndashचNLबद)

थ अर सयLबद ल उHतर-पव

थ ठ ड ढ न प फ ब भ म य

र ल व ष श स ह अ आ इ ई उ ऊ ए र

दण (अ वाहनी Lबद) रौ रा ऐ ए ओ औ अ अः

कमाकाल ह शnद0म असन तीन शतीनी बनलल आह (उHपHतीि1थतीलय) ह शती 1थान आह

Wयास (अबल(शती) + अलय (ठकाण)) उलटया Lकोणान दाख8वतातHयाया बाज इछाकायान

आहत0याLकोणास वाहनीLबदचNLबदसयLबद 0या वामजFठारौN) (उHपHतीि1थतीलय) आहत0या

Lकोणाया कोणावर)ल तीन Lबदतन काय करतात (0याचा 0मा8वFणमहGवर 0या दवाशी सबध

आह(Lकोणाया तMह) बाजच अर Hयक अकथ आह व Hयास Hयापासन पढ सोळा स1कत

यजन आहत Kहणन 0यास अ-क-थ Lकोण Kहणतात

इह1थान 8वFणौरतलपरमामोदमधर

समारो5य ाण मदतमना ाणनधन

पर नHय दव पBषमजमाष Lजगता पराण

योगीMN 8वलसत वदाMत8वदतम ३८

ह 8वFणच 1थान आहज सवात उHतम आहयोगीजन शर)रHयाग करताना 0याच ठकाणी आपल ाण

ठवतातकारण ह परमपBषाच 1थान आहजो आदपBष असन ज वद व शा1ाना ात आह

आाच स5त Bपात

आा च ह ततीयन होय अथात जागत मनज भ8वFयकाळ पाह शकत0याच बीज ॐ आह0या

चात असलया योगी ससाVरक सव जाणवापासन दर जातोयथ सर1वती सय व चN 0याचा

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

37

समतोल साधतइडा व 8पगळा नाYया सशMमतन नघन0याठकाणी सर1वतीस Cमळतात0या

नाडीसगम Lगणाचा असन दत सपन सर1वतीया Cमलनान अदत होऊन शदत यतWयान योगी

Lकालदशv होतोआता पय^त असलल काळाच बधन यथ सपतयथ अधनार) नटGवर 1व2प Cलगात

आह व Cलग पाढर असनउजया बाजस Cशव व डाया बाजस शती आहCशव कपरगौर

आहतHयाया हातात Lशल आहज जाणीवया 1व5नजागतीसष5ती अव1था दाख8वतोशती गलाबी

रगाची (शदतच तक आह) आहतन लाल साडी घातल) असन अगावर सोMयाच दाgtगन

आहततया हातात गलाबी कमळ आहआाचात Cशव सव ान दान करणार आहत यथ शती

हाrकनी आहतला चार हात सहा डोक आहततीच रग पधरा-गलाबी आहतन सवणालकार घातल

असन हर चमकत आहततन लाल साडी घातल असन ती गलाबी कमळात आहतन डावा पाय

उचलला आहतन हातात डम2 (ज साधकाचा माग सकर करत)कवट) (ससाVरक गोFट)पासन

दर)माळा असन एक हात अभयमNत आह

आाच8ववरण समा5त

ग2चा महमा (महHव)

लय1थान वायो1तदपVर च महानाद2प CशवादI

Cसरकार शाMत वरदमय शदबद) काशम

यदा योगी प`यद गBचरणयगाKभोजसवासशील1तदा

वाचा Cसिद करकमलतल त1य भयात सदव ३९

जो योगी ग2चरणाची कपा ा5त करतोतो मनाया अतशय एकाQतन महानाद ऐक शकतो(महानाद

ndash ldquoहrdquo 0या अराचा वर)ल भाग नसल तर त नागरासारख दसल हाच Cशवाचा अधा भाग आह यथ

भीती नFट होऊन शद ान कट होत) 0या आा चात वायचा सबध नाह)सा होतो (0या चात

वायचा भाव सपतो)असा योगी वाचाCसद) ा5त करतो

शती ह gtचHतात आह वरया मकारावर योगी यान करतो तहा शती ह Lबद2पाकडन

नादBपाकड अथात कती 1वभाकडन पBष-Cशव 1वभावाकड वळतअशी जहा ती ऊव होत तहा

महानाद ऐक यतोहच अधI Cशव2प (ह अराचा अधा भाग काढयावरची ि1थती

आह) कती1वभावाकडन पBष1वभावाकड जाण हच मतीच दार उघडण आहकारण यथ gtचHताचा

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

38

कतीचा भाग नाह)सा होतो हsसा 0या मान परमशMय अव1था (नरालब) जर) असल) तर) Hयापढ

हsसा 0या माया सा मधील दोन टब (Lबद) ह Cशलक आहतजी सह1दल कमळातील

(परमशMयदश) आहतHया Lबदमधील जागत परमCशव 1व2प आहज अ8वनाशी 1व2प आहललाट

चात अधनार) नटGवर आहत जथ पणचN काश आहज अतशय आनददायी (अमतडोह) 2प आह

(ललाटचातन योयान पढ जायच आह कारण अजन Cशव1व2प ह मायबरोबर आहपण माया

ओलाड4यासाठg हsसा मधील 8वसग Cशलक आह)

सह1दल च नBपण

भCमका

सशMमा नाडीया टोकायावरती एक कमळ आह ज हजार पाकiयाच आहत पाढर असन Hयाच तtड खाल) आहHया पाकiयाची rकनार लालसर असन Hयावर अ त ल ( सोडन) स1कत अर अशी ५०

अर 8वसवळा आहतHयाया पर)घावर हsसा असन Hयावर गB अथात Hय परमCशव आहतHयावर सय-चN मडल व Hयावर महा-वाय आहHयावर 0मर] आहHयावर महाशखणीचNमडल Lकोणासारख चमकत आहWयात चNाची सोळावी कला अमाकाल आहजी कमळाया दठाया टोकाच शभर भाग कल तर Hयाया एका भागा एवढ) आहती लाल रगाची आहतच तtड खाल) आहतया

वर दसर) कला Wयास नवाण कला Kहणतात ती आह जी कसाया टोकाच हजार भाग कल तर एका भागासारखी आहती लाल असन तचह) तtड खाल) आहHया (नवाण) कल खाल) अनी आह Wयास नबोgtधका अस KहणतातWयास अयत नाद अस सदा Kहणतात0या नवाण कलत पराLबद आहतो Cशवशती1व2प आहशती नवाणशती होयती तजो2प आह व हsसा 1वBपात आहती कसाया टोकाया कोyयाश भागाइतक सpम आहहsसा हा जीवाHमा आहपराLबदतील मोकiया

जागत शMय आहज 0मपद आह काह)या मत सह1ातील पVरघावर अ-का-थ (कामाकाल) Lकोण (अर Lकोणासारखी आहत ndash

हल अर तीन कोनात आहत) उलटा आह (टोक खाल)) खालया टोकाया Lबदवर हकार (पBष) व इतर दोन टोकावर 8वसग (स) जो कती दश8वतो(मातकामयी आह)अ`या र)तीन हsसा अस

कती-पBष आहत(काह)जण 0यास Cशवशतीच च-का कार2प अस Kहणतात कारण Cशवशतीत विFटत आहत ज Lबद2प आह) Hयामय अमाकाल व Hयावर नवा^णशती आहनवाणशतीतील मोकळी जागा ह परमा0मण-0म आहचNमडलात अ-का-थ Lकोण (कमाकाल) व अमाकाल 8वज माण चमकत आहहsसा वर गBच कमळ आह

इदच rकवा सोम च ndash ह टाळमळात आह जथ (अमाव1यचा अधचNान व Hयावर Lबदन दश8वतात) असलया पाढoया Lबदतन (श) अमत यत योगीजन Hयाखाल) असलला लालLबद (माCसकपाळीच रत) 0याच Cमलन करतातह च (१६ पाकiयाच च) gtचHतवHतीच आह

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

39

नवाणच ndash सह1ात ह पाढoया १०० पाकiयाच आहयथ सशMमा सपतयानधारणा व स8वकप समाधी 0यासाठg ह Cसद आह

8वसग ndash पहया (हसा) 8वसगात अमाकलादसoया 8वसगात नवाणकला व नवाणशती यथन कडCलनीस शखणी अस Kहणतातती पराLबदस पहला वढापरानादास दसरा वढाशतीस तसरा वढा घालत व अधावढा सकलCशव 0यात CशरतोHयानतर परमCशवात Cलन होत जी न8वकप समाधी आह8वसग स ात (सबीज) समाधीतन अस ात (न8वकप) समाधीकड नणारा बदल दश8वतो

तNवI शिTङMया नवसत Cशखर शMयदश काश

8वसगाध पETHETHETHETHम दशशतदल पणचMNातशम

अधोव1 काMत तBणर8वकलाकािMतrकWयHकयWय

ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप कवलानMदBपम ४०

Hयाया ऊव भागात एक मोकळी जागा (परमयोम-परमआकाश) आह जी सखनी नाडीया वर आह

(जथ सशMमा सपत-जथ नाYया नाह)त) व 8वसगाया खाल) (8वसग 0मर]ाया वर)ल भागात आह)

एक हजार पाकiयाच एक कमळ (सह1दलपरमयोमवकठ) आहज मोहक आहWया कमळाची भा

पणचNापा जा1त आहWयाच मख खाल) आह(नवाण होताना मख वर होत) Hया पाकiयाना

उगवHया सय काशासारखी झाक आहकमळाची शोभा (व भा) (ललाटाETHETHETHETHयवणw 8वलCसतवप

कवलानMदBपम ) अ 0या आETHयारान आहजथ सखच (कवय) सख आह(सह1दल कमळात

स1कत मधील अ पासन ( सोडन) सव अर ५० आहत ती वीस वळा आहत अथात ५०x २० =

१००० ह अर उजवीकडन डावीकड आहतघडाiयाया काyयाया उलट दशन म आह)

आकाशाचाशnदासहत योमात लय करावा ( थम Lबद (शतीच Wयोतीयाजवळील कती 2प) नतर

नाद (Lबद व नाद Cमळन rयाशती -कमाकाल)नतर महानाद(शतीचपBषाकडील(Cशव)

वळलल 1व2प)(शती Lबद2प rकवा नाद2प होतशती कतीकड Lबद2प तर Cशवाकड नाद2प

असत) नतर कलाशतीअहकाराचा महतात लय करावा(Lगण व अहकार Cमळन महतHव

होतअयत 1व2प यत हो4यानतर अयताच 8वकत2प ( तLबब) ह महतHव आहWयात

Lगणाची साKयाव1था आह) आाचात हाrकनी (मनाच 1थान)इCलग णव मानस(नणय-

करणार)- होकारनकार)अहकारबद) व कती असा वर जाणारा म आह)

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

40

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

41

योयान तHवाचा लय करत वर वर जाव (१) पवीमडल - गधतHवपायवास (२) जलमडल ndash

रसतHवहातचव (३) वाहनीमडल-2पतHवगदFट) (४)वायमडल-CलगHवचा1पशतHव(५)नभोमडळ ndash

वाचाशnदतHवकान व महाभत Cमळन वीस तHव(६)आा चात ndash (आकाश) योममडल- यथ ७)

करण (७ कारच करण) - आाचायावर दसराLबद आह जो Cशव1व2प आहHयावर शती बोgtधनी

(अधमाा)Hयानतर CशवशतीCमलन (अधचNकोर-rसट चN)Hयानतर महानाद ( ह अर अधI

कयावर नागरासारखा आकार)Hयानतर या8पकाशती )(अजरषा) (एक व रषा अरावर

दाख8वतात ndash अजरषा)जथ शती नCमतीया वळस कट झाल) Hयानतर समानीHयानतर उMमनी

अ`यार)तीन सात करण1व2प साgtगतल) जातात उMमनीच दोन कार आहत ndash १) न8वकप २)

वणावळी ndash माळाजपान (वणजप) ा5तपणचNाया पर)घावर सह1ात असलल) कनकला माCलनी

(मती) ह सतरावी कला आह अस समजतात

समा1त त1याMत शशपVररहत

शदसपणचMN1फरWजोH1ाजाल परमरसचयाि1नधसMतानहाCस

Lकोण त1याMत 1फरत च सतत 8वETHETHETHETHयदाकार2प तदMत

शMय तत सकलसरगण स8वतaजातग5तम ४१

Hया (सह1ात) कमळात एक पणचN आहHयातन यणारा काश अमतधारा असायात तसा आह

( काश उFणतारहत आह- तसच तो आनददायी आह) तथ कशाचच अि1तHव नाह) अथात त मोकळ

आकाश आहHयात एक तजान चमकणारा Lकोण (अ-का-थ) (अमाकाल) आहWयात एक तजोमय

शMय आह Wयास शMयाचशMय (महाशMय) Kहणतात (Wयात तHवाचा लय होतो Hयास शMय अस

Kहणतात उदा वायचा लय होतो त पाचव शMय आहअशी सात शMय आहत अस समजल जात) त

1थान दवाच काय 1थान आह

काहया मत चNमडलाखाल) अतराHमा आहतथ सय-चN मडळ असन Hयावर महावाय असन 0मर]

आहHया र]ात (हsसा-मधील)8वसग आह ज 0म1थान आहHयावर दवी शखणी असन उHपHती-

ि1थती-लय करणार) शती आह

सग5त तk यHनादतशयपरमोदसMतानराश पर कMद

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

42

सpम सकलशCशकलाशद2प काशम

इह 1थान दव परमCशवसमाTयानCसद Cसद

1व2पी सवाHमा रस8वरसCमतोsानमोहाMधहस ४२

योगी पण शद झायावर यथ वश करतातह शMय ग5त व सpमातीअतीसpम आहयथ वश

कर4यासाठg योयाना यानयोगान बराच काल व यHन क2न यश Cमळतह शMय (महाशMय) अतम

आह अस समजल जातयथ अमाकला व नवाण कला दोMह) आहत अस Kहणतात(अमाकला जी

सोळावी कला आह ndash जथन अमत वषाव होतोनवाण कला ndash मतीच दार) (सतरा कला आहत

Hयातील सतरावी कला नवाण कला आह) यथ परमCशव1व2प आह ज सवा^च आHHम2पच आहजथ

रस(ससाVरक बध) व 8वरस (मो-मती) दोMह) आह (कारण यथ Cशवशती Cमलन आह) सोळाया

कलपयत अथात पधरावण कलाचा योगमागान लय झाला आह

सधाधारासार नरवgtध 8वमaजMनततरा यत

1वाHमान दशत भगवान नKमलभत

समा1त सवIश सकलसखसMतानलहर) पर)वाहो

हसपरम इत नाKना पVरgtचत ४३

सदB यतीस (यती ndash Wयान सवसग (ससाVरक-मोहाचा) पVरHयाग क2न सMयास घतला आह असा साधक) Hयास जीव-0म ऐयाचा म समजावीत आहतजो म हा हsसा-परम (परमहस) Kहणन ओळखला जातो (उचपातळीचा साधक गगनात (मध आकाश) यान1त होतो तहा Hयास परमहस

Kहणतात) हा म ऐकताना ग2या मखातन साधकास चदर) (चNrकरण) rकरणाचा झोतच पडत आह व जो अमतमय आह अस वाटत कारण 0यान सव अानअधकार व माया नाहशी झायासारख वाटतHयाच परत-परत यणार शnद जण अमत धाराच होतहा 0मम Kहणन सदा ओळखला जातो

0या मास तारक 0म म अस सदा Kहणतातहा म जीवाHमा-परमाHमा ऐय करणारा

आहसह1ात चNमडल आह तथील Lकोणाया पVरघावर गBच (गB अथात परमाHमाCशव) 1मरण

करावकाह)या मत तथ 8वसग अथात दोन Lबद आहत Lबदया मोकiया जागत यान करावकारण

शती ह Lबद व 8वसग (Cशव-Lबद8वसग-शती) अशी आहअथात हsसा मातील दोन Lबदतथ

Cशव ह सवIGवर आहत(वसग जण अह -त मीच आह अस ान दतो) कमळाया पाकiया जण

गBचरणापाशीच (0यास गBकमळ अस Kहणतात Wयास बारा पाकiया आहत ज सह1कमळाखाल)

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

43

gtचकटलल आह) आहतLकोणातील Hया 1थानावर नवाणकला सदा आहजी मतीदायक

आह(नवाण कलस-या8पनी शती अस सदा Kहणताततची खाल) जाणार) बाज (अधोमख) ह

अमाकाल(हला सोळावी कला Kहणतात) आहजी नCमती शती आह व वर जाणार) बाज नवाण

कला होय-नवाण कलस सतरावी कला अस सदा Kहणतातशतीची अशी दोMह) 2प

आहत(कमळाया पाकiया अधो-खाल) उघडण व ऊव-वर उघडण) शती ग2या (Cशव) वावर

ि1थत आह) 0या Lकोणाया पर)घावर (ग2च) यान कयान कलासात (Cशवाच 1थान) गया माण

आह0या मागास 0मवतमाग (पर0माकड जाणारा माग ) अस सदा Kहणतातजो अतशय कठgण

उपासनन ा5त होतो

Cशव1थान शवा परमपBष वFणवगणा

लपMतीत ायो हVरहरपद कgtचदपर

पर दया दवीचरणयगलाKभो जरCसका मनीMNा

अ5यMय कतपBष1थानममलम ४४

0या 1थानास उपासकाया माण नवाण 1थान Kहणतातदवी भत 0यास दवी 1थानCशव भत

0यास Cशव1थान8वFणभत 0यास वकठहर)हर भत 0यास कलास-वकठतर इतर काह) 0यास

कती-पBष 1थान अस KहणतातKहणन ह सवदवाच 1थान आह

इद 1थान ाHवा नयतनजgtचHतोनरवरो न

भयात ससार पनर8प न बदि1तभवन

समQा शित 1यािMनयतमन1त1य कतन सदा

कत हत 1वगतर8प वाणी स8व8वमला ४५

यथ पोहोचलला योगी सव बधनातन मत असतोHयास पनजMम नसतोसवशती Hयाया जवळ

असतातHयाया इछन सव घड शकत (पण Hयास ससाVरक गोFट) नकोच असतात)Hयाची वाणी

मधर व लाघवी असत

अा1त Cशशसयसोदरकला चMN1य सा

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

44

षोङशी शदा नीरजसpमतHनशतधाभागक2पा परा

8वETHETHETHETHयHकोटसमानकोमलतन8वETHETHETHETHयोतताधोमखी

पणानMदपरपरात8वमलHपीयषधाराधरा ४६

यथ एक उHतम कला आहअथात चNाची सोळावी कला (अमाकला)ती अतशय शद आह व उगवHया

सयासारखी तज1वी आहकमळाया पाकळयाया दोoयाया टोकाया शभराया भागापा बार)क

आहतीची भा एककोट) 8वजाचमकाया Hयासारखी मोहक व सदर आहतच मख खाल) वळलल

आहतयातन 0म1व2पातन यणार अमत सतत यत (rकवा परम व परा Cमलनाच अमत

हयातनच यत)

नवाणाTयकला परा परतरा सा1त तदMतगता

कशाQ1य सह1ध8वभिजत1यकाश2पा सत

भतानामgtधदवत भगवत नHय बोधोदया

चMNादाङसमानभङरववा सवाकतय भा ४७

Hयामय नवाणकला आह जी उHतमातील उHतम आह(अमाकालपा उHतम) त कसाया टोकाच

हजार भाग कलHयापा सpम आहती चMNकोर)सारखी आहती नहमी असणार) भगवत आहह

दवता1व2प असन नहमी असणार) भगवती आहती उच ान दणार) तची भा अनक सय (बारा)

एकाच वळी काCशत झाल तर जशी दसल तशी आह (अथात रतवणv)चMNमडळात जशी सोळावी

कला-अमाकला तशीच ह सतरावी आहसदCशवाची ती सवात 8 य (जण दयच) आह

एत1या मयदश 8वलसत परमापवनवाणशित

कोyयादHय काशा Lभवनजननी कोटभागक2पा

कशाQत1यातसpमा नरवgtध8वगलत मधाराधरा सा

सवIषा जीवभता मनमनCस यदा तHवबोध बहMती ४८

Hयायामय ( नवाणकलया मधील जागत मयाया थोडवर ) अतशय उHतम व सदर अशी नवाण

शित (अपवशती) आहतच तज कोट) सया^सारख आहह तMह) जगाची (Lलोक) माता असनती

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

45

अतशय सpम आहकसाया टोकाचा एककोyयाशावा भाग होय(0यास पराLबद अस सदा Kहणतात)

तयातन सतत चतMय वाहात असततीच सताया व योयाया मनात सHय वाहन नणार) आह

(सHयदशन घडत त तया मळच) जी सवाआधी ाकट झाल)जथ Cशव-Cशवा असा भद

नाह)0म1व2पासारखीच ह आहह सय-चMN-अनी मडलाया वर आह (नाद तमोगणाया भावान

अयत-नबोgtधका (अनी-ान)रजोगणाया भावान शnद (चMN-इछा-अमाकाल 1थान) व

सHवगणाया भावान Lबद (सय-rया) 1व2प आह व Hयानसार काय आहजोच तथील Lकोण होय)

कारण यथ फत परमानद आह जो कडCलनी अनभवतजीवाची थम अव1था यथच आह अस

समजल जात

त1यामयाMतराल Cशवपदममल शा1वत योगीगKय

नHयानदाCभधान सकलसखमय शदबोध1व2पम

कgtचk 0माCभधान पदCमत सgtधयो वFणव तलपिMत

कgtचदसाTयमतत rकम8प सकतनो मोमाHम बोधम ४९

Hयामय Cशवाच परम1थान आहज मायारहत आहयोगीजन यथच नHयानदाचा अनभव

घतातसव कारया आनदाच ह ठकाण आह व शद ान आह (शद ान त हच)काह) 0यास

0मपर)हसवकठआHमान होत अशी जागामतीच दार अस Kहणतातयथ काळाचा महमा

चालत नाह)ह शतीच कल1थान rकवा मळ1थान आह (यथ सFट)च अि1तHव सपत0या 1थानाच

वणन शnदमनान करण शय नाह)0यास पराLबद अस सदा Kहणतात 0यात Cशव Lबदया मधील

जागा आह व Lबदचा गोल ह शतीतHव आह जण शतीपणBपात आहह)च परमकडल) आह अस

समजल जातKहणन 0यास सHयलोक अस सदा Kहणतातह 1थान सह1दलातील कमळाया

पVरघावर)ल Lकोणाया आत आहआHमान हो4याच हच ठकाण आह

सह1दल स5त

सह1दल कमळात चMNमडल आहHयात अतगत शद नमल ि1थती आहतथ जण ि1नध भावाचा

ओलावा आहअथात चMNrकरणाचा काश तसा आहHया चMNमडळावर अतराHमा (गB-Cशव)

आहखरतर तथ सयमडल चNमडल 1व2पात आहतसच तथ महावाय असन तथ 0मर] असयाच

समजतHया र]ात 8वसग () आहअथात नHयानद नरजन आहHयायावर असलल) शती शखनी

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

46

आह िज सFट)च ि1थHयतर घडवन आणततथील चदमडलात Lकोणात सतत 8वज चमकयासारख

(1फरण आह) वाटतHयात परमशMय (Lकोणाया मयावर परमLबद) आह Wयाचच 1परण आहहच

WयोतीLबद1व2प आह ज गणसचकता दश8वतजथ सव दव ग5त1वBपात आहततथच नवाणकला

आहअथात तथ सयचNाया सकलकला सम1त कला षोडश कला आहतअथात पणचMN शद काश

तथ आह (व सयतजामळ रतवणv झाक) यथ जीव व Cशव ऐय असयाच समजतयथ अान

सपत (अानमोह-अानी हsस यथ नाश पावतो व ानसय उगवतो)

मान पहल तर महाशखणी नाडीया वरया बाजस चMNमडल (सह1दल कमळात) Hयात

Lकोणात ग5त असलल) सतरावी नवाण कलाHयावर गB1थान (Cशव) ज हsसायावर आहअथात

हsसा पयMत जीव Cशव भद आह (जथ आHमान होत त Hयानतर आह)

कडCलनी

हङारणव दवी यमनयमसमा|याशील सशीलो

ाHवा ीनाथवात मCमत च महामोवHम काशम

0मदार1य मय 8वरचयत सता शदबिद1वभावो

CभHवातCलङ2प पवनदहनयोरामणव ग5तम ५०

Wयाच मन पण शद झाल आह (फत आHम1व2पाकड आह)अशा साधकान योगमागान (जो

गBकपन Hयास समजला ) Wयान शद होऊन (गBकपन) मतीच दार Wयान उघडलHयासाठg Hयान

अनी व वायया मदतीन कार 2प अशी शती मलाधारातन Cलगाया जवळील बद तtड उघडन

अ`य असलल) शती 0Kदारात (gtचाणी नाडी) ि1थत करावी(दय चातील Wयोत2प जीवाHमा

मलाधारातन 0मर]ाकड नण व जीव व परमाHमा एकच आह -ज गBकपन समजत)

CभHवा Cलङय तत परमरसCशव सpमधािन द)प

सा दवी शदसHवा तडदव 8वलसHतMत2प1व2पा

0माTयाया Cशवाया सकलसरCसज ा5य दद)5यत

तMमोाTयानMद2प घyयत सहसा सpमतालणन ५१

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

47

कडCलनी शती-दवी तीनह) Cलगाचा (1वयभबाणइ Cलग) भद क2न सवकमळात पोहोचत (Wया

कमळाना 0मनाडीतील कमळ अस Kहणतात) तहा ती आपया पण भत असतHयानतर

सpमकमळातील दोoयासारखी व 8वजसारखी असलल) ती Wयोत2प CशवतHवास सह1ात जाऊन

Cमळततहा आGचयकारक व अचानकपण मतीचा आनद दत

नीHवा ता कलकडल) लयवशात जीवन साद

गधीम धामन शदपETHETHETHETHमसदन शव पर 1वाCमनी

यायदFटफला दा भगवती चतMय2पा परा योगीMNो

गBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी समाधौ पत ५२

मलाधार चातन सह1ाकड जाताना 1वयभ Cलगाजवळ (मलात)वखर)बाणCलगाजवळ(दयात)

मयमाइCलगाजवळ (भकट)त) प`यMती व सह1ात पराLबदत परा अशी तची 2प आहतकमळातन

जाताना ती तथील 1थाना माण 1व2प घत व आनद नमाण करत व शवट) नFकल आनद सह1ात

पराLबदत Cशवाया Cमलनान नमाण करत

बद)मान असा योगी Wयावर गBची कपा आह व Wयाची गBचरणावर दा आहHयान जीवाHKया

बरोबर कडCलनी सह1ात तया परम1थानी अथात सह1ात पराLबदत जथ Cशव1व2प आह तथ

नऊन समाgtध1त हाव0या1थानी सव इछा पण होतात कारण ह तच कल1थान अथात मल1थान

आहयोयान तथ पण अतमख हाव

लााम परमामत परCशवात पीHवा पनः कडल)

नHयानदमहोदयात कलपथाMमल 8वशत सदर)

तिदयामतधारया ि1थरमत सMतययk दव योगी

योगपरKपरा8वदतया 0मा4डभा4ङि1थतम ५३

परमCशवतHवापाशी सदर अशी ती कडCलनी अमत ाशन करत (काह)या मत ह माCसकपाळीया

रतामळ लालरगाच आह)Hयानतर ती परत मलाधार चाकड जातयोगी मनाची अHयत ि1थर व

नमळ अव1था तहा ा5त करतोसव इFट दवताच Hया सतत होणाoया अमत वषावान योगी पजन

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

48

करतोHयास Cशवशती एकच असयाच त दय गBपरपरागत ान ा5त होतवर जाताना

कडCलनीची भा असत तीच कडCलनी परत यताना अमतमयी असत

ाHवतत ममHतम यतमना योगीयमाETHETHETHETHययत

ीद)तागBपादपETHETHETHETHमयगालामोद वाहोदयात

ससार न ह जMमत न ह कदा सीयत सय

नHयाMदपरKपराLमदत शाMत सतामQणी ५४

ग2या कपन व उपदशान योगमागमण करणारा ान ा5त योगी जMमरहत व सतत आनदमय

(नHयानद) ि1थती ा5त करतो

योsधीत नशी सMयायोरथ दवा योगी 1वभावि1थतो

मोाननदानमतदमल शदaच ग5त परम

ीमतीगBपादपETHETHETHETHमयगलालKबी

यताMतमना1त1याव`यमभीFठदवतपद चतोनर)नHयत ५५

गBचरणाशी दा असलला योगी नकच मनाया पण एकाQतन पणान ा5त करतो ज ान

शददोषरहत व ग5त आहगBकपन Hयाच मन आपया इFटदवतया पायाशी आनदान रममाण

होत

49

समा5त

49

समा5त