Download - (URDU – EXPLANATORY APPROACH OF ALLAMA ABDUS SATTAR MUHADITH DAHELVI IN NUSAT UL BARI SHARH OF SAHIH BUKHARI)نصرة الباری شرح صحیح بخاری میں علامہ عبدالستار

8/17/2019 (URDU – EXPLANATORY APPROACH OF ALLAMA ABDUS SATTAR MUHADITH DAHELVI IN NUSAT UL BARI SHARH OF SA…

1/22

AUSTRALIAN JOURNAL OF HUMANITIES AND ISLAMIC STUDIES RESEARCH (AJHISR)

Vol.2, Issue 1, Jan-16 to Jul-16

134

URDU – EXPLANATORY APPROACH OF ALLAMA ABDUS SATTAR MUHADITH DAHELVI IN

NUSRAT UL BARI SHARH OF SAHIH BUKHARI

دات

دی

ث

ار

ری

ح

اری

ة

RDU

–

Muhammad Ibrahim Muhammadi

Research Scholar, Department of Comparative religion & Islamic culture, University of Sind, Pakistan

ABSTRACT:

ALLAMA ABDUL SATTAR MOHADITH DEHELVI (1905-1966) is a renowned Islamic scholar from

IndoPak subcontinent who offered matchless services to Uloom Al-Islamia in general, and

hadith sciences in particular. He did not restrict himself to teaching and learning but also

influenced and participated in reform and dawah movements in the subcontinent for 40 years.He wrote 28 books covering a broad range of subject areas related to Quranic exegesis,

prophetic traditions, usool and jursiprudence. In this paper, we have reviewed his approach

towards the explanation of Sahih Al Bukhari in his master-piece ‘Nusrat ul Bari’. His approach is

very profound and strongly rooted in the manhaj of the pious predecessors of Islam.

Keywords: Hadith, Sahih Bukhari, Nusrat ul Bari, Abdus Sattar Mohadith Dahelvi, Quran

آاا

ا و آؿ

ؿا یر ا د جآ

د

ں

ںو

ء

ااؽ

ںرواتت

ور

اؿ

تاا

ور

تؾاوراس

اا ا اور د اؾاور ا اازاد ارصاؾ ؾا ک

اؾ اا آ ا

و ا۔ د ار

ں ہ

سا آؿ

ید ےد

ؾا:

''''ام

او اا

) (اااذوا ن

''واسی وہ اؾ اورؾاا )دوا ''اےاا(ب

ت

اا

ا او

او

ر

ر

اباسآ

۔

اکا ںز رواااؾ

اد

را ؿآ

۔ د ر ذ :

''(''

د

ا م

2(


2/22



135

(ذ رؤ''''

( د

و د ۔اس ر

ا او آ آ رواں ز

د

رہ اػ

اس

آؿ

:

''(''

ما

ؿا

3(

را'' (ب اؿا''اڈ ؽ اروا ) رات اروا

آ ؾساد ارذ دا اب

رااو ؿآ

ؾ ا اود ؾ۔ اور ا :ب رات

''

(''ااک

مؿ

باؿ

4

(

'' ػ ''ا ػ ے اؾ اس اک

ذ اوراس ؽز

ؿآ

کو ر ا آ ا ا ح اد

را آؿ

ا:

ؿ'')''

ک

او ا

ا5(

''زؽ

آؿ

''

او

اس

اور

۔اس ذاک ردوؽ رت آؿ

ہو او آساراہو روا

وہاکملسو هيلع هللا ىلص ااور ذراس د

را ؿآ

ػ :

اؿا وک'')''ک

قای

و6(

''

''

ػازت

ری

و

اس

را

۔ ػ ک اہو و و

ؿآ

ؽر

ا اود و و و پآت ؿآ

۔ہو ؿز

آؿ حے۔


3/22



136

روا سا ؽز

ؿآ

ػ

کا ت وؾ آؿ

۔ دذ ح سا

اد

را:

''(''

ؿا

و

ؿا

ل

7(

آپآ('' آؿ

داریاورا)ملسو هيلع هللا ىلص((ییا زؿ ذ یر ح

را ذ''۔

حاکا ذ۔ا ح سارواؽو ؿآ

او ر ر آسابار ر آسا

:

''

و

م

و

مآ

ا

م

ر

ا

ای

(''او

ماب

8(

''

ؿاروا ح سارواآ

ت

رؽاآ

ا ا ا اہو''

د

راک ا آروا اح ا:

''

ا

ک

ا

ّ

(''او ماب

م و

و آم

ا

م

رم

ذا9(

''اؾ

اؿ

اؿ

ں

اک

ا

)ملسو هيلع هللا ىلص

(

)

اد

(

اور

آؿ

ا

د

ث

د'' ۔

آ

ر ؾاآؾ و و دا کا ا۔ ح ؿآ

او ت اور

ؿآ

ں ؾ اور اؾاس ح داؿاہو

ٔ

حدویاد داؿا ؾز رات اؾاسذرےر ا رت دا

ءاور

حاوت

ح

د

۔اس

ح

دہ

ز ح

ا ۔

و ر حر ػ ر اوراؿ زؿ و د روا رّثری

ری رر ۔


4/22



137

ثار

ّ

ا ؿا ح یراة حر

ر ر دیاور رّث ری ں ید ثّ

ہ

و ح ات س اباؿ اکا ح اؿ ز حریاوراس روں د

اؽ

ار

ں

اور

ؾ

ر

۔اؿ

جاا،

داط

روا

۔

یدراطاروادرو

ارد

یراة ید ذ ہ دا

ا

داد حری

۔را،

،ر

ر،اا ہدا

٢

۔رارودرا

ا

اد یراة

ر آو

ت ؾؿا د ت اسااز روا داد ةاری، ح اور و ؾ

دی یرو ؾ ؾ ا دے ں۔اورارہح

۔ او یر دایرو

٣۔(

ا،اؤاد،)وا د روا

،ار

اآ

٤۔ ا ػااں ؿ ۔رؽص اورروا ،

آرواںر، ؽو با ور دا وہاں اؿ۔ح ۔تاورااب و ں

ؿ ۔

٥

۔

د

اد

درواا۔ک

روا

رو

درا

٦۔ر

آا

اا،او

ا

روا

ا

دہاد۔

ز


5/22



138

٧

ا۔وا

ذ

رو

اد

آ

ا،

وورر

ں آؿ اؾآپ ا

ار

۔د

ار

اد

س

رض

اں

رض۔ک

آؿ

۔ و ؿا

۔اتاارواتاتارواتو ؾ ث اب دی وا ا

ور ح

٩

۔واواد

اوروا

ا۔ا

ؿ

ارا

ور ا ۔

ں

ادی

وح

ی

۔ػ

و ؿآ

۔راو،ر

روو(1(

اہو ؿا ں۔ آ رواؽ طاروا ارد ثاو، ر

حاں ا ورت ةاری ری

و ہد ادر شور

حری

وہ

ا

ح

اؿ

ؽ

۔

سا

ؿ ۔اور

ےر

۔ ا ؾ ز یرحو ح

ا ت:۔ اور

،ا ت درج ذ۔

ث

'' رد ہرو

تار ، ۔

ؿ ب ؾآؿں

ے ہو رواآح ا یر ۔ید ؿا سا آ ا

ذ

اد اردا ، رواہآؿایر ۔ د


6/22



139

ریاس آ۔ ۔

ساارت

تثاس ظر''۔) روا(

وراة

اااا ح

ؾارهللااررؽا وا

و

یرؾا۔ واںاسدت ذجرد ت

ح د ثاذ

ت

ہاو

ؽرؾ

و

رے

:

'' ش داا زرؾا۔ں از ػاا ت یرؾا ػار

دا 21تو از(۔'' داؾ سا۔آ یر2(

اری زح ا:

'' دایود ح یر ب

ابیر ؽاا

(۔

''ر

۔ااب

ور

ا

3(

و ر ااح ا:

'' اد طا ذ ت اتوا اؾری ت ت، ؽ رات

۔ ''ہر

را

رچ اد دا ػ تار۔را

دا

یر

،

یری

حاؾ

ا

:

راوراریز دہ و'' ؽرؿآ زاد ؿا

رواؼا ہد ز

''۔) وااؾریز دہ ر وااور 4(

کا باا

روا ؾاایر

(۔ ر5(


7/22



140

ا او برا یر روایرؾات ر ہوسا

دی۔''اس ح ة

ز دہ ری ث ر د تء روایرا

ت

دےاوری

اےا

د

کا

د

ریرغاوراس

روا

آؿ

و ں ح اب با

ؾزاوا

یرح ) ة ا(یراة ؾآپ ری ح

ةاری ح ریراور ور ؾد آ تاض ارواؾ

ؾا

سااد

ؿا(۔'' ا6(

ةاری اب ۔

۔

ذ

درج

ت

اس

ار

با

ةاری

ح

ثری

۔وردو

او

ری

د

٢

۔

ز

٣

ری ح ذ۔ر ةاری دا اتا

ا

داؤا

ا

ا

اا

ا

ا

ر


8/22



141

ک

ی

دا

ا

ا

راد

اک

ااد

اا

ا

او

ا

٤

ا۔ر

،آ

،ا

٥

۔

دااد

،رز

ٹا

٦

۔وودذ

۔

ا

،

اوا

آپ

ؽاس

واں

اؾ

وہ

آپ

،ںر

ؾ

اور

واہ

٨۔،ا

روا

ؽ ۔

٩

۔اا

وااآز دذا۔ا

۔رار

اد

اراو

٢آ۔اا

ا

اؽ ح اسروا ا ؾ وااساؽاور

ؾا

۔

رود ؽارواؽا ؼ د


9/22



142

٢

۔د

٣۔رر

د

٤

۔وز

دا۔ر

ذچ

د زآا ث

٥۔ا

ذآ

،۔

ااؽ درج

٦۔اوا

٧

۔و

28

ا،وااا

ر

٨() و ()ا ()رو ( د )

ر، ، ت د ؽ ، ت،

ک

وی ز، و دات ، تاوو ،اؾری ت ی ہوری ؿ

۔

٩

ا۔ر

ا

سابیرؾا۔ؿ

۔

٢۔رار

ود

ر

٢و۔

، اوآآ

٢٢

۔آ

آ

او

ر

آؿ

روا

و

ح

راد

آ

ت

آ

ت

آآ

ر

، داح ر حؿو

٢٣۔رار

دواد

اد

د ا)اد

دا)ارو اوار


10/22



143

او، ا ر وہ رااز ، روار

سایرؾا رات اداؿ ری ا چ

٢٤

ؿ

ں

دور

ؿ

اس

ةاری

٢٥۔

ا

آوراد

اواآ

واد

ںوح

ود

ری ذ اؾری اد ارواؿ ت د ذراؾری

ؾ۔ و

٢٦

۔ار،،دد

آر۔اس

ؼ

ی

و

،ت

ی

د

ع

اور

ہ

ری

وؾا

و

۔ری ا ۔ او د، یر

٢٧ا۔ا ؾا و ؾاآ، ؾا یرؾا۔ؿ

۔

ہد

ز ؿاؿاور

٢٨۔ر

ں

۔ااورد ے

۔ ب

اک

وہ

رں

چ

٢٩

۔

واروااااووااا

وااا ری راو ؿری اؿ اپآ اڈ ور ۔

حادرا ۔

٣۔اروا

راوا

آ

آ

٣

۔

آاردا

ار

اوااااؿ

ااواوواا، روا

ة ب ۔ رػ ۔اؾ ،زااور


11/22



144

٣٢

ااواااا

د

٣٣

۔ر

د۔

و ؾ ںو ں روا

۔

٣٤

اد

ررذآد

٣٥

ر

٣٦

صاور وا ؿ اد

٣٧

۔اداادر

٣٨

۔اورر

٣٩

۔اادر

٤

اادر ؿا

ک

دی ؽ گ

٤۔ ااوا دارااا دا

اااور ار

٤٢ا۔ار

٤٣

ا۔

ود

٤٤

۔

رود

٤٥

ا۔ر

او

٤٦

۔دادر و یرا

٤٧۔آ

ر

و(7(


12/22



145

ہ ۔ا ں ا ابا یرا ةاری ح س اؾاب دی

سا۔د ػو اوراس

اد ؿ ؾ یراة با ؿا

ؾا

وہ

وریث

اؿ

ا

د

ہ

اس

ری

راؿ درج ذ۔ ااؿ اور دا ا وری وہ

:۔۔۔۔۔ یرؾا

باراا: ا اااا ااو ہ

اہ

ؼا ید

ز اک اؾا را ا

یو

سواا

ا ید ااب

ا

ؽوا

اایزر

ر

اا

اا اازایو

ای

اا اا اؿاا یرا

رذت

آؿآ

ک

اؽر

ؽ ب

ةاک اف

اؤا اکا

اؿ

ک

ی ائ ٍ

او تؽااؽ

ا۔) 8(

یر

۔

ساروں

ہ

صایرؾا

سا

ذا ت ۔ اں درج

''1

ی

یریرؾا۔

2او یر۔ ت ساروا اور اس

ؾز ہ

ااو رواء

و

3

د

رذ

سا

د

دویاور

ت

رد

ہ

و

۔

4 آؿ آ

اةر سا۔:

و'' ا ا

هللا

ا

ا…'') : )اآؿ


13/22



146

او رذ ارواچؾ

ص ؿ

کا اوردات

۔ ؾا اؾا ت اؾ رت

5دا

یاور

،

داؤد

ا،

ا،

اؾاؽا

اسآ

''

و

اح

''۔

اؾ ''۔

زو ؽد

ؽ ؿاروا ز رذ ت آآ

!اؽ۔ ؿ

ز رت ؿزاءػاء رواؾز چ ؿزار

از در د ۔

ؽ

رد

آؿاور

ا

ک

اؽرکاا ہای ؿ

وا اکح وا

ا(وّ

ک

اؽاؽیرا ؽؿ ؽ

اا

ا

(

بیرؾا ا حاسب آؿ

ا، زاا ااکث ؿ

هللارؽا

راںاکیر

ؿ

:

''

…''

اآپ آو ںو ؽا آسا۔ و ااء د، آ

آساپآح ا ؽز

ء

اح ؽاءاور ۔در

ذر'' ۔ آ ؿآ

ث ب زؽ۔اس حاس

رد ؽا ؿا

ا و اروایرا ءاؽ و ۔ا

ا

ا

ح

ب

ری

آ

آؿ ۔

ا

دہ

ااور

اب ۔

ة و ض پآا


14/22



147

ک

ا ؽ ر ء ؽ ا ا ا ؾ ا

ن

ا ة و ا ا ؽ ک ( ؤ ا ا

)9ا۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔()

ة

'':

ساثپآروا

اء

ر

آ

اورآپااؾ

ض

آپ ۔ پآ پآںیر

ررغ دؽ د۔ة ااؾ آپ1

آپ2 یود ذرآپ۔ة ااؾ و کا رک ا دؽ

ہو د

3آپ

ی

ااؾ

۔ة

''ا

۔اور

ررواا

کاػ

ػاور

ااؾ آپ ة ںا!ا ید ےاااز اس

اوراؽ وش س ا ہاؾ ا اروا

ؽ

ا

ً

ؿو

ءاک

ااا

۔۔۔۔۔۔ؿ اؿ

اک

۔۔۔

(

ااا

21(

ساثپآس رو ''او ؿ راک

ة

آآپ اؾاکةںادوسا ا رو ید

و ااؿا

ا ػ ؿ ں ؿااؾ رات

۔

آپ

ترو

ؿا

ا

تساااتس

کاا

ؾ ہرؽ۔اآپآ اورآپ ا ا ت ؿچ وااؿ

زہر آپ ا۔ںرہز

و سا ش ںاا۔در ''ود

۔) دا دایود ح ساث!ا2(


15/22



148

ا

ا

ر

روت

'' ورآپ ۔ہدا

دویاد ا و اث

۔

تو

عو

دت

آپ و روا ا وہ ےرد

رو

اؿ ۔

۔ اہ ا

ایر

ح

اا

اؾآپ اة ر و ؽیو ر ا'' رآس

او دا دوی ا ا رو ة ںںا!اہ

با روا

۔) و با 22(

ذ ے جآ۔ہو اور ارو ة او ذ یری ا!ؽ ة

او

رواکا۔

دورے

اساؾ

ذ

اہو

ے

اؿ

دروا۔

آ۔

تسا

ا

ا ؽاکؽا اؽل کاکل

و س

ک

اؽرؿ ( ۔۔۔۔ؽ

ؿو

ا23(

آ آؿ و ۔ ''

:ث''

''

ا '')اآؿ:

آ

ؿ

ل

(

ز دہ د۔ ںزؿ وہ ؿآ

پآ ےا


16/22



149

روا ؿ ںا ہو ارس اة سار ا ةک

آپ

ح سا اک اور ا

ح سا

آپ

اؾ

ؾ

ساپآ و

ؿ

ؿ

ت

و

ت

''

دیآپ یود ساںااؿارؾا اور

او ح

حآپ اا روا د

، دا ں۔ ت

ہؾ

ؿآ

روا ؿآ

ؽا

ےا''او آؿ

کا''ث ؿا آؿ ؾات

رذ پآ

تاورت

ساروا

''او

آؿ حواآپ

ح آپ روایداکا ساا آ اروا

یو

ا

پآ و را ؾ آپ۔ؾ

۔

''پآ

''ک

ہ ک ک

''

آ

اةر

سا

اااں

ا او ںود روا آ آؿ

و روا ح ؿآ

ں

اب۔

اور اد

و اظ ہؿ ظا اور ؿہ ؿ ب

ک

اؽرؿ رؿ اراآؿ)ؽ

ہ ؿ ہ ؿرؿ سادا24(

ساآ''ؿ ب ؾ ؿررود ؿآ ؾااة

وعا۔ ؽز

ؿر ؿآ

ا


17/22



150

ید

و ظاؿاؿرذ ظا ا ؿآ

روا

ہد

ؿرؿ وت ز

ؿ''۔ رذار ؿرتو

۔

ت

اؽ

زااساںا

!ا

۔

و

ا داؽ ، د یر ی ،ری ةاؾ سا ا ا روا۔

۔

آ ح ا

ؽ

آؿ

ا

اور

رذ

ت

آ

آؿ

تد

ریک

ااواؽ(اػاو ؼاو ة

و ءاؽ ا

او او )25وہ

ؾور روا ارؿ ا اس ذ6ثاؾری ؾاز ؿا ھ

ا ة '' پآ ارؿ، داتد۔ػ تد ا اػ

ؿآ

و ؾ ، کاروا، رد کا :ز دتاس رخ

''

ا

ا

،

ک

ا

آ

… ''

آپ ارؿ ا ہو و آروا ا۔ ب :

''

ا اس ا

(''…ا(

اور

''

اؿهللات

اا

ا

…''

۔ '' و رتد رذ ت آہر

!ااو ر ےر دت اؾاروا د او آآ ت

ںا د

۔


18/22



151

وػ

۔۔۔۔

کا

ة

ک

اا )(26ؽکاؿ

ابرب

'' و

بیو

اابز

اسب

ؿ ہرتوا ؼ ،اس ؽ ؿزو ت۔ ز تواؿارواا

ب ػا و و بروااو

ا

او

درج۔اہ وہ اب اوت

' ؿ توا'

اا بسایریؿؼساااو او ػؼ

د!ا ب

ؽ۔

اا

ا۔ؿ

ز

و

ا

آ رةاء آؿ

ءاةراز ؽاآ

اؾری آ د ب

آؿ

ادا ضاس ز رسا ؿز او ؿآ

ا ز آت ا آ

ار

یرو ادا ؽ ساروادے ا دا ک تسا۔ ۔ د

او

۔ و یرؾا اا سا د

ااز ں

د۔

ار

ز

پآ

)

ا

(

ب

ز آ ہو را

اءد ت سا ۔ ؽاؿ

دوےاؼ ارسا ت ؿا۔و اب

و ت ؿا س

چں۔

یز ت سا ز ۔

و ءاساػب ار د دوے

کواہد

ز ااوت ز ؽ ا روا

ؾاة ر واوراب ح ا اؿ ۔رر ز

دویػوہة

۔

ز

ر

ازا

ا

ؾ ک اوا ؼور ة واہاؾ ؿا(روا ز ؿا) ، ، اؾااو ؿار

ںا اؿ ز از،، ے ا ں روار اار


19/22



152

ار

اروا (۔ر27رور ء ر ا او ہو ں)

د ری اوراؾ اس ب چھ

و ا و ء ز

ری

ؽاؾ

و

)

(

( ابا رؿاد ای

ا ذدؿااؿا 28(

ؿً ر راوی ا ؿ وارآ یرؾا'' ثةاری و سا

وری ػ ؽارواد اؾوریؽ۔ اؾ اؽ

ا۔ او ؾ آ ۔وہاؾری ، یر ساو اس

۔

وہریااببااسرے

آاور

ا داگہو ۔ػ ذ وریری ر سا ت

ؾ

ؾ اؿ

اؽا یر ؾ ؿا یراد

ا ایراة روا

۔ د ساہو اروا او رت ادااا واری

وہ '' ۔

رو۔ھ

ا

روا و

۔ؾا

رؾاءا

!ا

د ں ا رہ ؽ۔ ہو د ؾ

آ

۔

ؾاا د یر وش۔اوراس ح ا

ؽا(ؽ ضری دا ا (

ک

اؽر

ٔ

ؽد ا

وا را و اؾ۔۔۔

اکب اة اایا

(اک۔۔۔۔۔۔۔

29(

ح ری اب ت ث ةاری ی داہو ر ا

رواؽاا د ؼ داںود یر داری رض


20/22



153

و حر

رواث ا۔شو ا ا ۔سا ػ ء ؾ یر ساچر ہ

ریاور ذ آؿ ۔ ح ح وہ ی

ذ

اؽ

ا

ا

ز

سا

یرثبا۔

ا

وہ

یری

ا ۔ؾاؽا اا ؾ

اہد

ز

تداؿؾ

ا ا۔اؾا ز دہ اؿؾاؽ داد ید ںا و سا۔

ؽا داںود۔اؿ ہراباروا ا ؽاد سا۔

'' دوں و ؽاد رض۔آپ دت ر ااد دا

روا۔اد ً ر ۔اػاوراػااؽ ،اوت اروا

ں

ابروابدا

،ب

باد

ایرؾا۔ساو

ا۔ا

ؿ

''۔

ضر داود روا ح ا سایری اسا حر

ؽ!اؽا۔

وا۔اورںااض ساترو ؽاو

و رؽا اا

ا

اہ

اس وشاؽ رؿ اؿ دا ایرؾا

۔

ؽ

ں

ر

ح

اد

ااہدؽا

اا

ؽا(۔داااؽ31(

اة'' او سا دہ جث اس او روا ہز

ا جاور رو ۔ و زوں ۔ دوں دک (اس

د ا ر'')ماو رو ۔وہج اور ز ااة و ''اس

۔

''

اؾ

زاور

و

ؾ

و

زو، ،اں ہز ات

و سا و حر

!ا ہد ز سا

و او آ ں

اؿ جآ۔راترو ساجآروا د اس ؿا

و ؾ اں ک

۔ا

،ےراور

ں ز و روا عوت تادو، ادات آآ


21/22



154

ؾ

ا اس ؿاو و ۔اں زوں ر ۔

ػ ر روا اردا دا، ا ز ی ،ری ا او ت سا۔ت

وری۔

زؾاور

باسارا

اادی

ت

تا

،ا ؿ ا ای ،۔د1 ،ار ،ری ا،23ی اوبا

ا ،965

2////////////25 ////////

3////////////27 ////////

4////////////28 ////////

5////////////29 //////// 6//////////// //38//////

7////////////43 ////////

،اة)8 2:)47۔اآؿ

9(،//، 2:)65۔//

4:)3۔// ،ائ)10

11(

،اہ

//

۔

2:)79

12(ا، 5:)9۔//

13(ا، 52:)3۔//

14(ا، 75:)7-5۔//

15(ا، //۔62:)2

،آؽ اؿ)16 3:)64۔//

17ا ا ،ا، اے ،29-26ص:ھ،ج:383۔ ة اری

18//////////: // //

ؽ۔19 ، ا ة

، ؽر ،211-96ص:977ؾ

اری اؾ 20 ، ز۔422:ص، ھ

ا21 ؿآ

ا ا، اور ر ، ا ا یو۔391:ج ،19ص:2ھ

22 ا ا ؿ ث اہ

ید۔ا 971:ص،279


22/22



155

23ا ا ،ا، اے ،27ص:ھ،ج:383۔ ة اری

29-21ص://////////24

،ج:25 ،ص:۔دی ،ة اری ا روڈ

،1دارابوا

26//////////:ص

28

،ج:۔دی ،ة27 ،ص:اری ا روڈ

،34دارابوا

34ص://////////28

35ص://////////29

36ص://////////30

36ص://////////31

32//////////

:ص

37 33//////////:

3ص://////////34

8ص://////////35

8ص://////////36

9ص://////////37

2ص://////////38

Download - (URDU – EXPLANATORY APPROACH OF ALLAMA ABDUS SATTAR MUHADITH DAHELVI IN NUSAT UL BARI SHARH OF SAHIH BUKHARI)نصرة الباری شرح صحیح بخاری میں علامہ عبدالستار

Top Related