ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

1

నిర్మాణం

ప్రిచయం

అభ్యసనా లక్ష్యయలు ఆరోగ్యం – ావన

ౌ క రరీరక ఆరోగ్యం

ా ద్వేగ్ ఆరోగ్యం

మాన ిక ఆరోగ్యం

సరమా క ఆరోగ్యం

ఆధ్ాయ క ఆరోగ్యం

ఆరోగ్యం – ప్రాముఖ్యత

వయక్తి గ్త ఆరోగ్య మౌకక ప్రాముఖ్యత

కుట ంబం క్ొరక్ ైన ఆరోగ్య మౌకక ప్రాముఖ్యత

సమాజం క్ొరక్ ైన ఆరోగ్య మౌకక ప్రాముఖ్యత

ఆరోగ్యం మరియు మద్యల మధ్య గ్ల సంబంధ్ం ఆరోగ్యం ప ై మధ్య మౌకక ప్ా ావం

మధ్య ప ై ఆరోగ్యం మౌకక ప్ా ావం

సమగ్ర సంకలనం సరరరంశం

చద్ువుటకు మరియు సంప్ాద్ ంచుటకు సూచంచబ ినమ

మ ాగ్ము ము ింప్ు అభ్యసనం

యూనిట్ ఆర్ోగ్యం – అర్ధం, ప్మాముఖ్యత

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

2

. పర్ిచయం

ఆరోగ్యం అంటే అసేసథ త, రయాలబారిన మరియు ాధ్ ప్డకుం ా ఉండట ే క్రద్ు, ఇద్ మొతిం ర నీ మౌకక అన్ని రకముల రరీరక, సరం ిక

ా ద్వేగ్, మాన ిక మరియు ఆధ్ాయ క సరథ యిల మౌకక ఉనిత ప్రి ిథ క్ొన్ని ప్రరయవరణ, ప్వారిన, సరం ిక సంసకృ క, ఆరిిక మరియు రరజక్ీయ క్రరణాలు కూ ా ఆరో రయన్ని ప్ా ామతం చవసరి యి పేద్రికం, సంబంధ్ం లేన్న జఞా నము మరియు సమాచార క్ొరత వలన రనీ, తకుకవ ఆద్ాయ సరథ యిలు, ప్రాధ్ క అవసరరలను ప్ ంద్లేక పో్ వుట అనేద్ అనారో రయన్నక్త ప్ధా్ాన క్రరణాలు

పిలల మంచ న ై క ఆరోగ్యం అనేద్ రరి కుట ంబాలేక్ే క్రక ముఖ్యం రరి మౌకక తద్ుప్రి యుకివయసుులో కూ ా మంచద్ పిలల అ వృద్ ి లో ఆరోగ్యం మరియు మధ్య అనేమ ముఖ్య క్రరణాలు మరియు రటిన్న సంప్ూరణం ర పేరకకనవల ిన అవసరం ఎంత ైనా ఉంద్ ఆరో రయన్నక్త క్రవల ిన కనీస అవసరరలను న్నరరి రించ ాన్నక్త మారరా లు క్ొనసర ిసూి అమ ఇప్ుుడు ఎకకడ ఉని మరియు లేన్న చోట రటిన్న అ వృద్ ి ప్రచడం అనేద్ ఒక స రల్

మధ్ాయవయవసథ లో ప్రఠ రల సమగ్ర ఆరోగ్య మధ్ానం మౌకక అవసరం ఉంద్ ద్ీన్న ద్ాేరర ప్రఠ రలలో పిలల మరియు మౖశు అ వృద్ ి క్త ఆరోగ్యం మరియు మధ్ాయరం రల ాగ్సరేమయంతో సంప్ూరణం ర సులభ్తర మధ్ానంలో కరమప్రచవచుు పిలల సంప్ూరణ అ వృద్ ి లో ప్రఠ రల ఆరోగ్య క్రరయకరమాలలో చవరుత ిన ముఖ్య ైన అం రలు క్తరంద్ ప్ ంద్ుప్రచడం జరి ింద్

. అభ్యసనా లక్ష్యయలు ఈఅధ్ాయయం చద్ మన తరు రత ప్ా ఒకకరు

ఆరోగ్యం అనే మషయం ప ై అవ రహన మరియు మవరణ సరమరియం కమ ి ఉంటారు

ఆరోగ్యం మౌకక మమధ్ అం రలను మవరిసరి రు

వయక్తిగ్త, కుట ంబ మరియు సరమా క ఆరోగ్యం మౌకక ప్రాధ్ానయత మరియు ప్రాముఖ్యతను అరిం చవసుకుంటారు

ఆరోగ్యం మరియు మధ్య మౌకక సంబంధ్ంను అరిం చవసుక్ొన్న మవరించ ద్రు

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

3

. ఆర్ోగ్యం – భావన

మసుి ని వరరశులు సరమరియం గ్ురించ త మపే సంక్తషట ప్రిధ్ న్న త మపేద్వ ఆరోగ్యం మ రరీరకం ర మాన ికం ర మరియు సరమా కం ర ఉనితం ర ఉంటూ

రయధ్ులు మరియు జబుులు లేనట వంటి ప్ూరిి ిథ న్న ఆరోగ్యంమ అన్న ప్పా్ంచరోగ్య సంసథ W H O న్నరేచంచంద్ ఆరోగ్యం Hమమ್ltమ అనే ప్ధ్ం ప్రత ఇం షీు ప్ద్ ైనమమoమltమమ నుం ి వచుంద్ ద్ీన్న అరిం శరీరం మౌకక సు ిథ రతను త మయజేయుట

మ మౌకక సూథ ల మరియు సూక్ష్ సరథ యిలో జరి ే వక్తరయా సరమరియ ే ఆరోగ్యం ైద్య ప్రి ాషలో వ రరమౖ వులు స రళ్లను సమరివంతం ర ఎద్ురోకనే సరమరరి యన్ని ఆరోగ్యం అమరియు ఉప్యుకిం ర ప్ునరుది్రించుట మరియు న్నలకడ ర ఉం వ ిథ న్న క్ొనసర ించడం అనేద్ మసమతా ిథ మన్న త మయజేసుి ంద్

ఆరో రయన్ని ప్ా ామతం చవయడంలో కను కనబ ిన ముఖ్య ైన క్రరక్రలు ఈ క్తరంద్ ఇవేబ ినమ

మధ్య మరియు అక్ష్రరసయత

భ్ూ ౌ క ప్రిసరరలు

వ రసిరం మరియు జనుయ రసిరం

సంసకృ

మంగ్ం

ఆద్ాయం మరియు సరమా క ిథ

ఉప్రధ్ లేద్ా ప్న్న ిథ గ్తులు

ఆరోగ్య భ్ద్తా ేవలు

ఆరోగ్యకర ైన పిలల అ వృద్ ి

ప్గా్ న్న ప్రీక్ష్ించుక్ ం ి–

ఆరోగ్యం అంటే ఏ టి?

---------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

4

రు ైన ఆరో రయన్ని ఎలా న్నరే ించామ? ఏ ైనా నాలుగ్ు ముఖ్య ైన సూచనలు రాయం ి ---------------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

ఆరో రయన్ని ప్ా ామతం చవ ే అం రలు ఏ టి? రటిన్న ఉద్ాహరణలలో మవరించం ి ---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

ఆరోగ్య ప్ధా్ాన అం రలు

. . భౌతిక మర్ీర్క ఆర్ోగ్యం

రరీరక ఆరోగ్యం అనేద్ ౌ క ధ్ృడతేం నుం ి మొతిం ఉని ఉని అన్ని అం రలలో ఒక వయక్తి మౌకక మొతిం ఆరో రయన్నక్త అవసర ైన ాగ్ం ర న్నరేచంచబడుతుంద్ మన శరీరంలోన్న ాహయ ా రలు అనీి సకరమం ర యధ్ామధ్ ర ప్న్నచవయడం అనేద్ ఒక మంచ ౌ క ఆరోగ్య ిథ న్న అన్న అరిం ఇద్ శరీర అంతరాత అవయ రలు మరియు వయవసథ ల క్ష్ేమమును సూచసుి ంద్ ౌ క ఆరోగ్యం అనేద్ రు ైన ఆరో రయన్నక్త ఒక ముఖ్య ైన అంశం మనకు ఏద్వన్న ఆరోగ్య సమసయ ఉంటే అద్ ఇతర క్రరయకలాప్రల ద్ ప్ా ా రన్ని చూపిసుి ంద్ మన ఆరో రయన్ని క్రప్రడుక్ వడం ద్ాేరర మన శరీరరన్నక్త హాన్న జరగ్కుం ా క్రప్రడుక్ వచుును మరో ైప్ు మన శక్తి సరథ యిన్న కూ ా ప ంచుక్ వచుు శక్తి సరథ యిలను ప ంచుక్ వడం అంటే మన సరధ్ారణ క్రరయ కలాప్రలను ప ంచుక్ొనే ఉతాుద్కతను ప ంచుక్ొనే శక్తి ప్ ంద్డ ే ఒక మజయవంత ైన ౌ క ఆరోగ్య కరమం అనేద్ పిలలు శరీరరన్ని ఎలా జఞగ్రతి ర చూసుక్ రమ మంచ వసిరధ్ారణ, శుభ్ాత ఆరోగ్యకర ైన ఆహారప్ు మరియు న్నద్ ంాచవ అల రట , తమకు తాము ఆసరేద్ ంచుకునేటట రరి శరీరరన్ని ప రుగ్ుద్ల కమ ించ ాన్నక్త ఒక సరధ్నం ర చూ ేటట చవయడం

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

5

ప్గా్ న్న ప్రీక్ష్ించుక్ ం ి -

రరీరక ఆరోగ్యం అన ర నే ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

పిలల మౌకక మజయవంత ైన రరీరక ఆరోగ్య క్రరయకరమంలో ఫమతాలక్ ై ఏం చవయామ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. . భా ోద్వేగ్ ఆర్ోగ్యం ప్జాలు క్ేవలం ౌ క సంసథ లు క్రద్ు ా ద్వేగ్ రరయసుు మౌకక సర ైన మొతిం ిథ న్న సరధ్ ంచడం చాలా అవసరం ఈ సంద్రుంలో ా ద్వేగ్ ఆరోగ్యం రరి

ా ద్వే రలను సరి ర వయకిం చవయ ాన్నక్త, రరి సరమరరి యన్ని మరియు అరివంత ైన సరమా క మరియు ప్రసుర సతుంబంధ్ాన్ని ప ంప్ ంధ్ ంచడంలో తోడుడుతుంద్ ప్రఠ రలకు హాజరయియయటప్ుుడు

మధ్ాయరుి లు అనేక సరుు బాట మరియు ప్రీక్ష్ సమయంలో ఎద్ురకకని ఒ ి ి మౌకక అధ్ క సరథ యిల క్రరణం ర ా ద్వేగ్ ఆరోగ్యం మౌకక ఈ అం రలను న్నరే ించడం క్ొన్నిసరరు మధ్ాయరుి లకు కషటమవుతుంద్ ప్న్న, సంబంధ్ాలు మరియు ఆరోగ్యం అనేమ ా ద్వేగ్ మజయాన్నక్త ద్ారి సుి ంద్ గ్తంలో మజయం వలన ఆనంద్ం ర ఉనాిరన్న ప్రి ోధ్కులు నమా రు క్ొతి ప్రి ోధ్న మరిక మారాం ఉనితన్న ల ి అవుతుంద్ ఉతాుహవంతుల ైన ప్జాలు

రరి అవసరరన్నక్త త ిన వనరులను కను కన్న తమ శక్తి మరియు ఆ ర ావంతోఇతరులను ఆకరంిచ తమ లక్ష్యయలను చవరుక్ొనుచునాిరు

ఒక మజయవంత ైన ా ద్వేగ్ ఆరోగ్య క్రరయకరమం రరి ా ద్వే రలు రమసరి మన్న నేరుుక్ వడంలో పిలలకు సహాయప్ ామ రటి ద్ాేరర అసహనం లేద్ా

అసౌకరయం అనుభ్ూ రరకుం ా న్నరే ించామ ఇతరుల ా ద్వే రలకు ఎలా ప్ా సుంద్ ంచాలో త మయజేయామ

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

6

మీ పాగ్తిని పర్ీక్ష్షంచుక ండష -

పిల రడు ఆరోగ్యకర ైన ఉద్వే రన్ని కమ ి మాన ిక ఆరోగ్యం ర ఉనాిడన్న మనం ఎప్ుుడు చ ప్ుగ్లం?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

ఆరోగ్యకర ైన ా ద్వే రన్ని కమ ి ా ద్వేగ్ం ర ఆరోగ్యంలో ఉండటం వల ప్మా్జనాలు ఏమ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. . మానసికఆర్ోగ్యం

మాన ిక ఆరోగ్యం అనేద్ వయక్తి తన సరమరరి యలప ై తనను తాను గ్ురిిసుి ని రరయసుు మౌకక ిథ , మతం మౌకక సరధ్ారణ ఒ ి ిన్న తట ట క్ వడ ే ఉతాుద్క

మరియు ఫలవంత ైన ప్న్నన్న మరియు అతన్న మరియు ఆ సమాజంలో తన సహక్రరరన్ని అంద్ ంచగ్లరు మతాంతం ఆరోగ్యం ర ఉం ాలంటే మాన ిక ఆరో రయన్ని క్రప్రడుక్ వడం క్ీలకం మాన ిక ఆరోగ్యం అనేద్ మత ఆనంద్ాన్ని రుగ్ు ప్రుసుి ంద్

క్తరంద్ క్రరణాలవలన మాన ిక ఉని కలుగ్ుతుంద్ మమర నాత క ఆలోచన

సృజనాత కత

సమసయ ప్రిష్రకరం

మధ్య మరియు అ ాయసక లక్ష్యయలు

మారుును సరేగ్ ంచవ సరమరియం

వనరులను ప్రాపిి చవ ే సరమరియం

మాన ిక ిథ మరియు స రళ్ లేద్ా సరమరరి యలు

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

7

ఒక మజయవంత ైన మాన ిక ఆరోగ్య క్రరయకరమం ద్ాేరర పిలలు నేరుుక్ వడం, వేయప్రీక్ష్, అభ్యసనను అ వృద్ ి ప్రచుక్ ాన్నక్త, ఏక్రగ్రత, అద్యయనా, సమసరయప్రిష్రకర, ఎప్ుుడూ మరరమం సుక్ రమ వంటి సరమరరి యలను ప ంప్ ంద్ ంచుక్ొంటారు

ప్గా్ న్న ప్రీక్ష్ించుక్ ం ి –

మాన ిక ఆరో రయన్ని న్నరేచంచం ి ---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

పిలల మాన ిక ఉని న్న న్నరణయించవ అం రలు ఏమ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. . సమమాజిక ఆర్ోగ్యం సమతౌలయ మరియు ఆరోగ్య వన ైమతో ఉండటం సరమా క వనాన్నక్త అతయంత ప్రాముఖ్య ైనమ మధ్ాయసంసథ లు న్నరక్ష్యం ర మారడం వలన ప్రఠ రలలో ఈ ఉని న్న చవరుక్ లేకప్ో వుచునాిము మతంలో ఎద్ుర ైనా కషట సమయాలను ఆలోచంచం ి రు మంచ సరమా క సంబంధ్ బాంధ్ రయలు కమ ి బల ైన మద్ు తు, పో్ా తాుహం కమ ి వునాిరన్న త లుసుక్ొనుచునాిరర?

సరమా క ఉని లో ఇ ి ఉని అం రలు

మతంలో రు కమ ి ఉని బాధ్యతా మరియు ఆరోగ్యకర ైన సంబంధ్ాలు

సరమా క సంబంధ్ాలు, అంటే రు ఏ సమూహం వయవసథ కు చ ంద్ న రరు

భ్ద్తాాసరథ యి

ఇంటి ిథ గ్తులు

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

8

సేంతతా సరథ యి మరియు రు ప్జాలకు సహాయం అంద్ ంచడంలో ఇషటత

సముద్ాయంలో అనుకూల సంబంధ్ాలు సేచుంధ్ం ర క్రరరయలు

ప్జాల జఞ , మంగ్, మత సంబంధ్ం, నితాేన్ని అం ీకరించడం

మజయవంత ైన సరమా క ఆరోగ్యక్రరయకరమం త లుసుక్ వ ాన్నక్త పిలలు త లుసుక్ వ ాన్నక్త సహాయం చవయామ క్రబటిట రసిమక మారాంలో ఒక సూక్ష్ ప్రిమలనాత క ఒ ి ిన్న ఎద్ురోకవడ ే మ రేసరన్ని న్నరి ంచడం మరియు తమన్న తాము నమ డం, భ్మషయత్ లో ఒకరి అ ప్రాయాలను ఒకరు అరిం చవసుక్ వడం,

రరిన్న రరు ప్రిచయం చవసుక్ వడంలో రి ి ఎద్ురకకనే ఫమతాలను గ్ూరిు అరిం చవసుక్ గ్లుగ్ుట మరియు ఇతరుల ప్ట కరుణ, సరనుభ్ూ న్న ప ంప్ ంద్ సుి ంద్

మీ పాగ్తిని పర్ీక్ష్షంచుక ండష

మంచ సరమా క వనం అన రనే ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

ఆరోగ్య కర ైన సరమా కతలో ఇ ి ఉని మమధ్ అం రలు ఏమ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. . ఆధ్ాయతిాక ఆర్ోగ్యం

ప్ా వయక్తిక్త ఆధ్ాయ కత అనేద్ ప్తా యకరీ లో ఉంట ంద్ సరధ్ారణం ర వయక్తిలో మఆత మ అనేద్ చాలా లోత ైన అంశం ర వుంట ంద్ అన ర ఆతా ప్పా్ంచాన్ని అరిం చవసుక్ వ ాన్నక్త అనుమ ంచవ ాగ్ం ర సూచసుి ంద్ రు ఆతా ద్ాేరర

ర వరు అనే మషయాన్ని గ్ర ిసరి రు ఇకకడ ర ంద్ుకు ఉనాిరు? మరియు మత ఉద్వు శయం ఏ టి? ఇద్ అంతరాతం ర బలాన్ని న్నరీక్ష్ణను ప ంప్ ంద్ సరి యి

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

9

మతంలో ఆధ్ాయ క ఆరోగ్యం మౌకక ప్ా ావం ఉంట ంద్ అన్న ామంచకప్ో వచుు మతంలో ఆధ్ాయ కత ప్ా ావం తప్ుక ఉంట ంద్ ద్ీన్నన్న

ద్ృమకరించలేము ఆధ్ాయ కతకు ఆధ్ారం మత ప్రమారిం గ్ర ించుట మరియు మత ఉద్వు రయన్ని గ్ర ించ, న ర ేరుుట క్ొంతమంద్ ఆధ్ాయ కత అనేద్ సరియి ైన

సరంప్దా్ాయ మతాలకు అ ేవన ర క్ ైైసథ వం, ింద్ూ లేద్ా ౌద్ు కు చ ంద్ నద్ ర ామసరి రు క్ొంద్రిక్త ఇద్ వయక్తిగ్త సంబంధ్ాలను ఇతరులతో ప ంప్ ంద్ చుక్ వడం లేద్ా

ప్ా రంత ైన ప్కాృ లో ఉండటం

ఒక మజయవంత ైన ఆధ్ాయ క ఆరోగ్య క్రరయకరమం అనేద్ పిలలను భ్గ్వంతున్నతో సంబంధ్ాన్ని అనేే ించడం మాతా ే క్రకుం ా, ఆధ్ాయ క్రనుభ్ూ న్న ఒక కప్ు ప్మా్జనం క్ొరకు క్ే మధ్ం ర ఉం ామ మరియు బాహయ ప్పా్ంచం మౌకక ప్రాధ్ానయతను త లుసుక్ొనే మధ్ం ర కూ ా ఉం ామ

మీ పాగ్తిని పర్ీక్ష్షంచుక ండష

రరీరక, మాన ిక, సరమా కం ర బాగ్ు ర ఉండుట అన ర నే ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

మజయవంత ైన ఆధ్ాయ క ఆరోగ్య క్రరయకరమాల ద్ాేరర పిలలప ై కమ ే ప్మా్జనాలు ఏమ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. ఆర్ోగ్యం యొకక ప్మాముఖ్యత

మానవ మతంలో ఆరోగ్యం అనేద్ మలు ైన ా ర ఆరోగ్యo లేకుం ా పేారణను రన్న చ ైతనాయన్ని రన్న మజయా వృద్ ి న్న ప్ ంద్లేము క్ొంద్రు చకకన్న శరీరరకృ క్ొరకు ైద్ుయలను తరచు ర సంప్దా్ సుి ంటారు అలా ే ఎవర ైతవ మతక్రల

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

10

మాను క్ొను ోలు చవసరి రో రరు భ్మషయత్ లో ఆరోగ్యం ప ై భ్ద్తాా ప్రప్ న్న ప్ ంద్ భ్మషయత్ ఆరోగ్య జఞగ్రతిలను కమ ి ఉంటారు ఈభ్ద్తా చాలా అవసరం కూ ా ప్ా ఒకకరు రరి మౌకక ఆరో రయన్ని రుగ్ు ప్రచుక్ వ ాన్నక్త వయక్తిగ్తం ర రరి సమయాన్ని ధ్నాన్ని అధ్ కం ర మన్నమ్ ిసరి రు రరీరక మరియు మాన ిక అంద్ంను ప్ ంద్డం క్ సం సౌంధ్రయ చక్తతులు, రయయామాలు, ఆరోగ్య రక్ష్ణ ఉతుతుి లను క్ొనడం ఇవనీి ఉనిత ైన ఆరోగ్యంను ప్ ంద్ుటకు అంతరర గ్ం ర చవ ే కృతాయలు

. . వయకతిగ్త ఆర్ోగ్యం యొకక ప్మాముఖ్యత

మనం త లుసుక్ వల ిన బాధ్ాకర ైన మషయం ఏ టంటే చాలా మంద్ రరి మౌకక ఆరో రయన్ని అన ర వయక్తిగ్త ఆరోగ్యంను ప్టిటంచుక్ రు ఎట వంటి రయయామం, ఆహార న్నయమాలను ప్రటించక

రరి క్ రికల ేరకు మసుి ంటారు, రరి రరీరక రరయసుు ద్ాన్న ప్రాధ్ానయత గ్ురించ సర ైన మధ్ం ర ఆలోచంచరు క్రనీ ఇద్ శరీరరన్నక్త మంచద్ క్రద్ు ఇట వంటి

రరి మతంలో ఎప్ుు ైనా ఆనారోగ్యం, రయం ారినప్డటం, రరీరక రుగ్ తలు తరచూ వసూి ఉండడం వలన ఆసమయంలో రరు రరీరక రరయసుును, ఆరోగ్యరక్ష్ణ ప్రాధ్ానయతలను మత ఉన్నక్తన్న అంతరాతం ర గ్ురిిసరి రు ఆరోగ్యవంత ైన మతం వలననే రక్రల ప్మా్జనాలు ఉనిమ ఎట వంటి ఆరోగ్య సమసయలు లేన్న రరు అధ్ క

మతక్రలాన్ని ప్ ంద్ుతారు మౌకక జేమతంలో ఎట వంటి ఆరోగ్య రుగ్ తలు, అసహాయత అన్నమౖు లేనటయితవ వన గ్మనంలో ప్ా ప్న్నన్న సమరివంతం ర సఫమకృతుల ై న్నరే ించగ్లరు ఈ మధ్ం ర న్నరేరిించడం వలన రు ఇతరులకు ఆకరణీయం ర కన్నుసరి రు ఇద్ లో మంచ ా రలను ప ంప్ ంద్ సుి ంద్ ఎప్ుు ైతవ ఆరోగ్యం ర ఉంటారో వయసుు ప రి ినప్ుటిక్ీ రరీరక చ ైతనాయన్ని కమ ి ఉంటారు వృద్ాి ప్యంను తరి ే ి సరధ్ారణ వయకుి లతో కమ ి ేగ్ం ర

సమరివంతం ర చవయుటకు రరీరక ఆరోగ్యం చాలా అవసరం సూక్ష్ ం ర చ ప్రులంటే వత క్రలంలో ఆరోగ్యం అనేద్ ద్ీరఘక్రల మరియు రు ైన ఫమతాలను త చుప డుతుంద్

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

11

పిలల మాన ిక మరియు రరీరక ప రుగ్ుద్ల మరియు అ వృద్ ి క్త రరి ఆరోగ్యం అనేద్ ముఖ్య ైనద్ ప్రఠ రలలో రరు రోజంతా సమయంను చుంచవంద్ుకు చామనంత శక్తి క్ర రమ రరు తరగ్ గ్ద్ లో ప్ా మషయాన్ని త లుసుక్ొనేంద్ుకు, చురుకు ర ఏక్రగ్రతతో ప్రలగా నుట క్ొరకు రరి ఆహారంలో పో్ా టీను, క్రరోు ై వటా , క్రమయం ఖ్న్నజఞలు, పో్ షక మలువలు గ్ల ఆహారం అవసరం ఈ రో లలో ప్ా తమ తండుాలకు సర ైన ఆహారం గ్ూరిు రటిక్త సంబంధ్ ంచన సమసయలు గ్ురించ అవ రహన ఉంద్ అయినప్ుటికీ్ రరి మౌకక ఆరోగ్య జఞగ్రతిలు ప్రటించుటలో మఫలం అగ్ుచునాిరు పిలలంద్రిక్ీ ఆరో రయన్ని అంద్ ంచుట క్ొరకు రరిన్న తరచూ ఆరోగ్య ప్రీక్ష్లు చవయించామ దీ్న్న వలన రరు

సర ైనబరువు ప రుగ్ుద్ల గ్ురించ ప్ూరిి అవ రహన ల సుి ంద్ ద్ీన్నతో ప్రట ర ఇతర మషయాలు కూ ా రరి మౌకక ప్ావరినను ప్ా ామతం చవసరి యి కంటిప్రీక్ష్లు మరియు మౌమక ైన ఆరోగ్యం కూ ా ఎంతో ముఖ్య ైనద్ ఇద్ భ్మషయతుి లో ఆరోగ్య సమసయలు రరకుం ా న్న రరిసుి ంద్

మీ పాగ్తిని పర్ీక్ష్షంచుక ండష

వయక్తిగ్త ఆరోగ్యం మౌకక ప్రాముఖ్యత ఏ టి?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

పిలలు ఆరోగ్యం ర ఉంచడం ఎంద్ుకు ముఖ్య ైనద్ ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. . కుట ంబం యొకక ఆర్ోగ్య ప్మాముఖ్యత

మానవుడు సంఘ మ మాన ిక, సరం ిక, వసంబంధ్ ైన ావనను చూప్ ాన్నక్త ప్ా ఒకకరిక్ీ కుట ంబంలో అవసరం కుట ంబం అనేద్ సరమా క సంసథ

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

12

ఇద్ సంబంధ్బంధ్ రయలు కమ ి ఉంట ంద్ రరంద్రూ ఒక్ే క్రండంకు ఉం వ క్ొమ లు ర అనేక ా ర ే రలను కమ ి ఉంట ంద్ ాధ్లు, అనారో రయలు అనేమ రరి కుట ంబంలో చోట చవసుక్ొంటే రరి న్నరర ణాత క మరియు మధ్ేంసరత క ప్రిణామాలు కలుగ్ుతాయి ఈ ప్రిణామాలు పిలలు ప ైన చాలా ప్ా ావం చూప్ుతాయి

పిలలు ప్ుటిటనద్ మొద్లుక్ొన్న రరి ప రుగ్ుద్ల న్నరర ణమంతా కుట ంబంతోనే ము ిప్ ి ఉంట ంద్ రరు చవయునటిట ప్నులు, పిలలకు రక్ష్ణను అంద్ ంచ రరిన్న

రయధ్ులు బారిన ప్డకుం ా న్న రరిసుి ంద్ కుట ంబంలో ఉని ఆరోగ్య బంధ్ాలు వలన పిలల ిథ రతాే వృద్ ి న్న మరియు ా ద్వేగ్ ప్రి ిథ న్న ప్ ంద్ుతారు సమాజంలో ఉని సంసకృ సరంప్దా్ాయాలను ఇరుగ్ు ప్ రుగ్ు రరితో సతుంబంధ్ాలును కమ ి ఉం వ మధ్ం ర పిలమి ాగ్సరేమయం చవయడం ప ద్ు లు మౌకక ప్ధా్ాన మధ్ ఇద్ రరి ప్రఠ రలలోను రరి ఉద్య యగ్ మధ్ులు న్నరే ించడంలోను సమాజంతో మంచ సంబంధ్ాలను కమ ి ఉండుటకు ఎంతో ఉప్మ్గ్కరం

మీ పాగ్తిని పర్ీక్ష్షంచుక ండష.–

కుట ంబం ఆరోగ్య కర ైన ప్రాధ్ానయత ఏ టి?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

కుట ంబం మౌకక ప్రాముఖ్య ైన ర ండు మధ్ులేమ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. . . సమాజం కొర్కు ఆర్ోగ్యం ప్మాధ్ానయత.

ఎప్ుు ైతవ ప్ా వయక్తి ఆరో రయన్ని క్రప్రడుక్ొంటారో రరు సమాజంలో సతుంబంధ్ాలను, మధ్ులను సరి ర న్నరేరిించగ్లరు సరి ర లేనటయితవ ఎప్ుుడు నీరసం ర ఉంటారు రరి మౌకక ప్నులకు ఆటంక జరి ి మధ్ న్నరేహణకు ద్ూరం ర

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

13

ఉంటారు ద్ీన్న మౌకక అం మ ఫమతం న్నరంతరం కలుసు లాగ్ ప్ా ామతం చవసుి ంద్ ద్ీన్న వలన రరి మౌకక కంప నీలో వయక్తిగ్త, ప్న్న రు సరమరరి యలప ై మఘాతం కలుగ్ుతుంద్ ఇలా ప్ా సరరి అనారోగ్యం ప్రలవడం వలన రరి ఉద్య యగ్ం క్ లోువ ాన్నక్త అవక్రశం ఉంట ంద్

ఆరో రయన్ని పో్ా తాు ించ ాన్నక్త మరియు రయధ్ న్న న్న రరించ ాన్నక్త మన ప్యాతాిలు వయక్తిగ్తం రనే క్రకుం ా ప్రరయవరణంలో కూ ా ప్జాలు న్నవమౖంచ మధ్ం ర చూ ామ

ప్రరయవరణ వనాన్ని క్ొనసర ించుటలో మఫల ైతవ రయధ్ గ్రసుి ల జనా ాలో క్ ర తి వయకుి లను న్నరంతరం క్ొనసర ించడం జరుగ్ుతుంద్ సముచత ప్రరయవరణం మరియు ప్రరయవరణ క్రరయకరమాలప ై ద్ృ ిట సరధ్ ంచామ అద్ ఆరోగ్యం ద్ ప్ా ావం చూప్ుతుంద్

సరమా క తరగ్ అనేద్ ఒక ప్రాధ్ క శక్తి సరం ిక వరరా ల వరీాకరణప ై ప్రి ోధ్న అకకడ ఉని రరి అనారో రయలను న్నయం ాంచ ాన్నక్త మరియు రరి మౌకక సరథ యిలు కూ ా త లుసరి యి సరమా క క్రరణాలు కూ ా రరి మతాన్ని ప్ా ామతం చవసరి యి సమాజంలో ప్ా ావవంత ైన వయకుి లు ప్రలగా నకపో్ తవ సమాజ అ వృద్ ి ప్ధ్క్రలనీి ఒక సమసయ ర మారుతాయి

మీ పాగ్తిని పర్ీక్ష్షంచుక ండష

సరమా క ఆరోగ్యం మౌకక ప్రాధ్ానయత ఏ టి?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

ఆరోగ్యకర ైన ప్రిసరరల మౌకక లాభ్, నష్రట లు ఏమ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

14

. . ఆర్ోగ్యం మర్ియు విధ్య మధ్య సంబంధ్ము.

ఆరోగ్యము మరియు మధ్య మధ్య సంబంధ్మనేద్ సంక్తషట ైనద్ ఇమ సం ావ యా ాకరణ సరథ యిలో సంబంధ్ం కమ ినద్

ఆరోగ్యము మరియు మద్యకు సంబంధ్ ంచన క్ొన్ని మవరణలు

అనారోగ్యం అనేద్ మౖక్ష్ణాసరథ యిన్న త ిాసుి ంద్ బాలయంలో అనారోగ్యం కమ ి ఉంటే ఆప్ా ావం వయసుు ప రి ిన తరరేత కన్నుసుి ంద్

కుట ంబంలో మద్ాయవంతులు ఉనిటయితవ మౖక్ష్ణాసరథ యితో ప్రట ఆరోగ్యము కూ ా ప రుగ్ుతుంద్

ఆరో రయన్ని కమ ిన రరు నేరు ర మధ్ాయ వృద్ ి న్న ప్ ంద్గ్లరు

మద్ాయ వృద్ ి కమ ిన రరు నేరు ర ఆరోగ్య అ వృద్ ి న్న ప్ ంద్గ్లరు

అయితవఆరోగ్యం మరియు మద్య మౌకక సంబంధ్మును ద్గా్ర ర చూ ేి మద్య ద్ ఆరోగ్యం, ఆరోగ్యం వలన మధ్య అనేమ రుగ్ుప్డతాయి అంద్ువలన అద్

ఎప్ుుడూ ప్రసుర సంబంధ్ం కమ ి ఉంటాయి ప్తావయకం ర ఇమ ఎకుకవ ర పిలమి ప్ా ామతం చవసరి యి

అనారోగ్యం అనేద్ పిలలో పో్ షక్రలు అంద్కప్ో వడం వల రరు చద్ువులో అ వృద్ ి న్న సరధ్ ంచ ాన్నక్త, ప్రాధ్ క మధ్యనుప్ూరిి చవయ ాన్నక్త ఒక ప ద్ు అవరోధ్ం ర మారుతుంద్

మౌకక ప్గా్ న్న ప్రిమమంచుక్ ం ి –

ఆరోగ్యం మరియు మధ్యల మధ్య గ్ల సంబంధ్ంను మవరింప్ుము

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. . . ఆర్ోగ్యం ప ై విధ్య యొకక పాభావం.

ఆరోగ్యం ప ై మధ్య మౌకక ప్ా ావం ిమన క్రరణాలన్నింటికంటే ైయుక్తిక ైనద్ మద్యను ఆరిజంచ ాన్నక్త మరియు ప్ౌ ిటక్రహారం క్ొరకు ఆధ్ాయం

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

15

అనేద్ చాలా ముఖ్య ైనద్ ఇద్ ఆరో రయన్ని ప్ా ామతం చవసుి ంద్ ఇద్ వయక్తిగ్త అంచనాలు చవయును ఏ ైనప్ుటిక్ీ అను రద్ం ర చవ ిన ప్రి ోధ్నలను బటిట మధ్య మౌకక ప్ా ావం ఆరోగ్యం ప ై అలు సరథ యిక్త అద్ కసరథ యిక్త క్రరణం ఆధ్ాయ ే

ద్ీరఘక్రల మౖక్ష్ణ అనేద్ మంచ ఆరోగ్య ప్ావరినను కమ ి ఉంట ంద్ వయక్తిగ్త ఆరోగ్యము ఉనితము ర మసిరించడంలో మధ్య అనేద్ చాలా ముఖ్య ైనద్ ఎంద్ుచవతనంటే ఇద్ ఆరోగ్య జఞగ్రతిలను అవసరరలను త ిా సుి ంద్ ఇద్ కమ ి కట ట ర ఉం వ సరథ యిప ైన ఆధ్ారప్ ి ఉంట ంద్ సంప్రద్నక్ొరత ప్ తవ బాధ్లకు గ్ురి అగ్ుద్ురు మద్య అనేద్ మును ంద్ు కమ ి కట ట ర మంచవoద్ుకు, ఆరోగ్యవంత ైన వన ైమన్న అనుకూల ైన ఎంపికకు మద్ు తు ర క్ొనసర ించా ాన్నక్త మరియు సరమా క, కుట ంబ వయక్తిగ్తోనిత సంబంధ్ాలును త చుప డుతుంద్

వయక్తి గ్త ావనలు మరియు శప్ూరేకం ర మద్యను సర ైన మధ్ం ర మరియు అ వృద్ ి క్తప్మాాద్కర ప్రిణామాలును త సుి ంద్

మీ పాగ్తిని పర్ీక్ష్షంచుక ండష

ఆరోగ్యం ప ై మధ్య మౌకక అనుకూల ప్ా ా రలు ఏ టి?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

ఆరోగ్యం మధ్య మౌకక ప్ా కూల ప్ా ా రలు ఏ ైనా ఉనాియా? ఉంటే రటిన్న మశద్ీకరించం ి

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. . . విద్యప ై ఆర్ోగ్యం యొకక పాభావం మౖశువు ఆరోగ్యం మరియు మౖక్ష్ణ సంబంధ్ం అనేద్ చాలా సంక్తషట ైనద్ అయితవ న్నజఞన్నక్త బహుళ్ ైన మ ని న ైప్ుణాయలు ఉతుతుి లను మ ని ైన

ిమాండ్ కమ ినమ మరియు ప్రి ిథ తుల అవసరం వలన కమ ినమ మటిలో

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

16

అంతరర గ్ము మౖశు ఆరోగ్యం

మరియు మధ్య మధ్య సంబంధ్ం అనేద్ చాలా కషట ైనద్ మరియు అంచనా ేయుటకు అసరధ్య ైనద్

అనారోగ్యం అనేద్ పిల రన్న సరథ యిన్న అంటే ప్రఠ రలకు తకుకవ సమయం రరవడం, అన్నమౖు అసహాయత వలన సరియి ైన అభ్యసన ప్ ంద్లేరు పేద్ చనాిరుల ఆరోగ్యం ప ై పో్ షక్రల లోప్ం వలన ద్ీరఘక్రమక ప్ా ా రలు కన్నపిసరి యి ద్ురద్ృషటవ రతతి ఇద్ అంతుచకకన్న ప్శాి పిలల మౌకక న ైప్ుణాయల ప ై మతినాలు నాటితవ అం మం ర రరి వమ్జన మతంలో అధ్ క రరయసుును కమ ి ఉంటారు

మీ పాగ్తిని పర్ిశీలంచుక ండష –

అనారోగ్యం అనేద్ మధ్య ప ై ఏమధ్ం ర ప్ా ావం చూప్ుతుంద్ ?

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

. . సమగ్ర సంకలనం సమర్మంశం

ఆరోగ్యం అనేద్ ఒక బహుమ య ావన మరియు వ సరమా క, సరంసకృ క, రరజక్ీయ క్రరకం ర ఉంద్ ఆహార, సురక్ష్ిత నీటి సరఫరర, సహాల ప్రరిశుధ్యం మరియు ఆరోగ్య ేవలు వంటి ప్రాధ్ క అవసరరల

ప్రాధ్ానయత జనా ా మౌకక ఆరోగ్య ిథ న్న ప్ా ామతం చవసరి యి ఇద్ న్నజ ైన న ై క, పో్ షక సూచకలు ఆరోగ్యం పిలల సమగ్ర అ వృద్ ి క్త కీ్లక ైన అంతరర గ్ం ర చ ప్ువచుును ౌ క రరీరక మధ్య మరియు మ్గ్ అనేమ ౌ క సరమా క

ా ద్వేగ్ మరియు మాన ిక మక్రసంకు ద్య హద్ం చవసరి యి ఈ మషయంలో ఆరో రయన్నక్త సంప్ూరణ ైన న్నరేచనం ఉంట ంద్ ఈ ద్వశంలో పిలలంద్రూ ఎద్ురకకంట ని ప్ధా్ాన ఆరోగ్య సమసయలో అంట రయధ్ులు ఉనాియి అంద్ువలన ఈ మషయాల అవ రహనకు ప్ర రయం రల మ ాగ్ంలో ఈ అం రలను చవరరుమ మరియు రరి ఆరోగ్య ప్రిరక్ష్ణ క్ొరకు మధ్ాయహి

ోజన, ైద్య ప్రీక్ష్లు చవయించడం ఆరోగ్య మధ్య మమధ్ ద్శల అ వృద్ ి క్త ఇట వంటి క్రరయకరమాలు చవప్టాట మ

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

17

సమగ్రప్రఠ రల ఆరోగ్య క్రరయకరమాల మౌకక ఆలోచనను లో కమ ినద్ ఇంద్ులో ఆరు మ ా రలు ఉంటాయి ఈ ా రలనీి బాలల అ వృద్ ి క్తముఖ్య ైనమ ఈ మషయాలు ద్వశ మద్ాయరుి ల ప్ర రయం రలలో చవరువల ి ఉంద్ ఇంద్ులో సంప్ూరణత అనేద్

ముకకల ై సమగ్రత లోపించనద్ ఆరోగ్య మధ్య మ్ ర మరియు రయయామ మధ్య మరియు చని చని ఆమషకరణలు అభ్యసనా మధ్ానంలో చవరువల ి ఉంద్

ప్ర రయంశం మౌకక ప్రాధ్ానయత మరియు సమగ్ర అ వృద్ ి క్త అనేక మధ్ మధ్ానాల ద్ాేరర ప్ునరులనాన్ని చవకూరరుమ మౌకమక ైన మానవ వనరులు ేవల మౖక్ష్ణలో అధ్ాయప్కులు త ినమధ్ం ర తయారు క్ర రమ ప్రఠ రలలో ప ద్ు లు పిలలు ఆరోగ్య మద్యప ై ద్ృ ిటన్న కనబరచామ ఈ ఆరోగ్య మద్యకు సంబంధ్ ంచన ప్ర రయం రలను

వ తరగ్ వరకు ఉంచవల ను ద్ీన్నక్త ప్రాధ్ానయత ఇవేకప్ తవ రరు ఈ అం రలప ై అవ రహనను క్ లోుతారు ఈ ఆరోగ్య మధ్యను రటి సంబంధ్ మషయాలను ప్ధా్ాన ప్ర రయంశం ర ఉంచడం చాలా మంచద్

ప్రఠయ ప్ణాాకమక మరియు ప్ర రయం రల అవసరరలకు అనుగ్ుణం ర వేకరించామ ఈ మధ్ ైన మధ్ానం ద్ాేరర రరీరక, సరమా క మరియు మాన ిక అం రలు ర మమధ్ రక్రలు ర మౖక్ష్ణాసరథ యిలను అధ్యయనం చవసరి యి ప్రాధ్ క ైన ఆంద్య ళ్ ఏ టoటే అనవసర ప్దా్ర నలు రరి

రరి శక్తి యుకుి లను మారిు ేయడం వంటిమ జరుగ్ుతుంద్ న ైప్ుణాయలను సంప్రద్ ంచడం క్ సం రరు ఒ ి ిన్న భ్రించవల ి ఉంట ంద్ న్నతయ మతంలో ఆరోగ్యవంత ైన సమాజం మంచడం క్ొరకు ఆరోగ్య మలువలను ప్రటించడం సమాజంలో ప్ా ఒకకరి బాధ్యత

మూలాయంకనం అనేద్ ఈ ప్ర రయంశoనకు అవసరం మటిప ై ప్ూరిి అవ రహనను ప ంచుక్ొనేంద్ుకు రటిన్న ఆచరణలో ప టిట ప్ునరులనాన్ని ప్ ంద్వంద్ుకు ఇద్ అవసరం లేకపో్ తవ ప్ర రయం రలు పిలలప ై ప్ా ా రన్ని చూప్లేవు సమగ్ర మూలాయంకనం ప్సాుి త మూలాయంకన ప్ద్ు నమూనాలు ఆరోగ్య మద్యకు అనుసంధ్ాన్నంచవ మధ్ం ర మారుు రరవల ి ఉంద్

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

18

ఆరోగ్యం ర ఉండటం అంద్రి ాధ్యత ఈ ప్ర రయం రల ద్ాేరర వచవు అనుభ్ రలు రరి మతం మొతిం ద్ ఆధ్ారప్ ి ఉంటాయి ఈ ప్ర రయంశంను ప్రాధ్ క సరథ యి నుం ి మొద్లుప టిట ఆమధ్ ైన మధ్ మధ్ానం ద్ాేరర ప్ర రయం రలకు కూ ా ప్ునరులనం చవకూరుతుంద్ ఆరోగ్యం, ప్రిశుభ్తా కూ ా మధ్యప ైఆధ్ారప్డతాయి ఆరోగ్యం మధ్య అనేమ పిలల మతాలలో ఆచరణాత క మరియు అనుభ్ రత క ప్రిణామం ఏరుడుతుంద్

6. . విభాగ్ – ముగింపు అభ్యసనం.

సర ైన ద్ాన్నన్న ఎంపిక చవయం ి?

మೕ ఈ క్రరకం వలన ఆరోగ్యం ర ఉనాి లేకపో్ యినా ఎట వంటి ప్ా ావం చూప్ద్ు

మ್ మధ్య మరియు అక్ష్రరసయత

మ ౌ క ప్రరయవరణం మ మాతృ ాష

మ ఆద్ాయము మరియు సరం ిక ిథ గ్తులు మೕమೕ ఏ మధ్ ైన ఆరోగ్య జఞగ్రతిల వలన మతంలో సంబంధ్ బంధ్ రయలను ప్ంచప డుతుంద్

మ್ రరీరక ఆరోగ్యం మ సరమా క ఆరోగ్యం మ మాన ిక ఆరోగ్యం మ ఆధ్ాయ క ఆరోగ్యం

ఈ క్తరంద్ అం రలకు కుపి్ సమాధ్ానాలు రాయం ి

మ್ ఆరోగ్యం

మ ఆరోగ్య మధ్య మ ఆరోగ్యంను ప్ో ా తు ించడంలో అధ్ాయప్కుల ప్రతా మ ఆరోగ్యం ర మంచడంలో తమ ద్ండుాల ప్రతా

ప్రాథ క మద్యలో పి్మా (D.El.Ed)

19

ఒక న్న సరమా క, వసంబంధ్, ప్రరయవరణ క్రరక్రల వలన ఆరోగ్యం ప ై ప్ వ

ప్ా ా రన్ని మవరించం ి

ఆరోగ్యం మౌకక ప్మాుఖ్ ైన అం రలు ఏ టి?

కుట ంబంలో మరియు సమాజంలో వయక్తిగ్త ఆరోగ్యం మౌకక ప్రాధ్ానయత ఏ టి?

ఆరోగ్యము మరియు మధ్య మధ్యగ్ల సంబంధ్మును చరిుంచుము

సమాధ్ానములు

మೕ మ

మೕమೕ మ

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

1

యూ ట్ – పాఠ ాల ఆరోగ్య విద్యయ కార్యక్రమం

రాాణం

ఉపో్ ద్ఘా తమ

అభ్ స ఘ లక్ష్య లు ఆరోగ్ కర ైన ప్రఠ రల ర ఘవరణం

సురక్ష్ిత ఘాగ్ు రు సరఫరర ప్రిమభ్ా ైన మరుగ్ుద్ొడ్ల, మూతా రలలు ఆరోగ్ కర ైన మం ఆహరం

చేతులను మభ్పా్రచుకొ ే సౌలభ్ ం మురుగ్ు టి ప్రరుద్ల వ వసథ ప్రర ేయుటను రసకరించుట అరికటటు ట – అనవసరతను అరికటటు ట ెలుతురు గరలి ప్సారణ

సౌకర వంతంగర కూరుు ే ఏరరాటట అనుకూల ఉద్ేేగ్ం, సరమా క ప్రిసరరలు

ఆరోగ్ సూచనలు ఆహారం మరియు సమ ౌల ఆహారం

అంటట ర ధులు రరీర సౌష్ువం లేద్ఘ రరీరక – ఆకృ ఆరోగ్ అల రటట

సమగ్ర సమాచఘరం అభివృద్ధిలో జ రబుద్ఘరి తనం చద్ువుటకు సలహలు సూచనలు మ ాగ్ ముగింప్ు అభ్ సనం

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

2

. ఉపో ద్యా తం

ననతనం లో ేరుుకోననమ ఎప్ాటికీ మరిుప్ో లేం ఈ క్రంద్ధ తంా చూడ్ం ి ఈ తంాలో రమ, త ఇద్రూ ప్రఠ రలలో ోజనం చేసుు ఘనరు రరు చఘలా సం ోష్ంగర

ఉ ఘనరు

ఎంద్ుకో ెలుసర?

అవును రరు ప్రఠ రలలో చద్ువుచు ఘనరు ప్రఠ రల మౌకక ఒకర ొక ఉద్ేేశ్ ం ఏ టంటే ఆరోగ్ కర ైన ప్రిసరరలను పిలలకు అంద్ధంచడ్ ే ఇద్ధ ఎప్ుాడ్ల సరధ మవుతుంద్ధ అంటే ఆహారం, సమ ౌల ఆహారం, ప్రిమభ్తా, సర ఘరణంగర వచేు జబుులు గ్ురిం , రరీరక సౌష్ువ సంరక్షణ గ్ూరిు మరియు ఆరోగ్ కర ైన అల రట గ్ురిం అవగరహన ఉనన ఉప్ర ఘ యు క్ మాతా ే సరధ ం

. అభ్యసనయ లక్ష్యయలు. ఈ ప్రఠం చద్ధమన తరు రత ప్ా ఒకకరు

సురక్ష్ిత ఘాగే రు, మం ఆహారం మౌకక ప్రాముఖ్ తను మవరిసరు రు

ెలుతురు ద్ఘ సౌలభ్ ం, సౌకర వంతముగర కూరుు ే మ ఘనం గ్ూరిు చెపపాద్రు

సరనుకూల, ా ద్ేేగ్, సరమా క ర ఘవరణఘ న తరగ్ గ్ద్ధలో సృష్ిుసరు రు

ఆహారం మరియు సమ ౌల ఆహారం మౌకక ప్రాముఖ్ తను మవరిసరు రు

అంటట ర ధులను గ్ురిుసరు రు

మం రరీరక సౌష్ువం భ్ంగిమ, మం ఆరోగ్ కర ైన అల రటను వరిిసరు రు

. ఆరోగ్యక్ర్మ ైనపాఠ ాల ాతయవర్ణం

ప్రఠ రల అ ేద్ధ సమాజంలో ప్రాముఖ్ ైన ప్రాధ క మ ాగ్ం ఏ ప్రఠ రలలో అయి ే ఆరోగ్ కర ర ఘవరణం ఉంటటంద్ో ఆ ప్రఠ రల మం సమాజా క్ ప్ు ఘద్ధ ప్రఠ రలలో మద్ఘ రిి నడ్ం, ఆడ్టం, ప్ంచుకోవడ్ం, జాగ్రతు వహ ంచడ్ం మరియు కరొ తు స్ననహ తులను తయారు చేసుకోవడ్ం ేరుుకొంటాడ్ల ప్రఠ రలలో ఆహారప్ు అల రటట మరియు ఆహారం, మభ్తా ప్రిమభ్తాను గ్ూరిు ెలుసుకుంటాడ్ల ఈ మష్యంలో ప్రఠ రల యాజమాన ం, ఉప్ర ఘ యులు జాగ్రతు వహ ంచఘలి

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

3

. . సుర్క్ష్ిత తయా గ్ు ర్ు సర్ఫరా.

ఘాగ్ు టిక్ ప్రాముఖ్ ైన ఆ ఘరం బావులు, నద్ులు, చెరువులు, చే ప్ంప్ులు, కుళాయిలు, ప్సాుు తం మం రు బటులు ఉతుకుట ద్ఘేరర, సరమానులు మభ్ంా చేయుటద్ఘేరర చేతును ేయడ్ం ద్ఘేరర, రసరయ ఘలు కలప్డ్ం మరియు సరంప్దా్ఘయక కర కరండ్లు జరిపించుట ద్ఘేరర కలుష్ితం అవుతుంద్ధ ప్టుణప్రాం ఘలో

టి మద్దేకరించ ఘ క్ చఘలా ప్ది్తులు ఉప్మ్గిసుు ఘనరు ఉద్ఘహరణ మೃ మೀ ప్కా్రయ, ఇతర మద్దికరణ ప్ది్తులు ప్టుణఘలో టి సరఫరర కొ న సరథ క సంసథల ద్ఘేరర

యం ాంచ బడ్లచుననమ ఉద్ఘహరణ ిల్లలో Mమమವమ ము ిప్ల్ కరరోారేష్న్ ఆఫ్ ిల్ల,

ముంబయిలో మಳMమ బాాంచే ము ిప్ల్ కరరోారేష్న్ సంసథలు, సరఫరర చేయుటకు ముంద్ు టి నూతన ప్ది్తుల ద్ఘేరర మద్దికరిసరు రు

ారతద్ేశ్ంలో గరర ణ ప్రాం ఘలలో మరియు లోతటటు ప్రాం ఘలో ప్జాలు టి బకెటలో కుండ్లలో లేచేస్ి సనన గ్ుడ్డల ో వడ్ప్ో స్ి ే ి చేస్ి రడ్లకొంటారు

పాఠ ాలలో అయితే

సురక్ష్ిత ైన ఘాగ్ు రు లభ్ త

లే ఉం న టి భ్ద్పా్రుచుట

ప్రఠ రల మద్ఘ రుి ల సంఖ్ ను బటిు సరిపో్ యినంత ఘాగ్ు టి సౌలభ్ ం ఉంటటంద్ధ

ప్టుణప్రాం ఘలో,ప్రఠ రలలకు ఘాగ్ు టి అంద్ధంచ ఘ క్ ము ిప్ల్ కరరోారేష్న్ి కీలక భ్ూ కను పో్ ష్ిసరు యి

ప్ా ప్రఠ రలలో ఈ క్రంద్ధ రటి కశ్చుతమగరఉం ేటటట జరిగేటటట చూడ్వలెను

టి లే చేస్న టాంక్ లను తరచూ మభ్ంా చేయాలి

టి మభ్ంా చేస్ినటట ప్ా ే క ైన సమాచఘర ప్టిుకలను కలిగి ఉం ఘలి

టి ప్రిమభ్ా ఘ యం ఘాలు, కోరిన్ గ్ుకలకలు ప్రఠ రల యాజమాన ం అంద్ధంచఘలి

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

4

ఉప్ర ఘ యుడ్ల పిలలకు టి వృ ఘ చేయకుం ఘ ఉం ేటటట, రిగి టి ఉప్మ్గించే ప్దే్తులను ేరరాలి ఉద్ఘహరణ ప్రఠ రల వనంను, తరగ్ గ్ద్ులను మభ్పా్రచుటకు

ప్గా్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి –

టి మభ్ంా చేస్న ఏ ే ఘలుగ్ు ప్దే్తులను ెలుాము

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

. . మర్ుగ్ుద్ొ డ్లు మరియు మూతా ాలలు పరిశుభా్ంగా ఉంచుట

ప్రఠ రలలు అ ేమ పిలల ఆరోగ్ ం మౌకక ప్రాముఖ్ తను ెలియజేస్న కేంద్ఘాలు ప్రిమభ్తాకు అవసర ైన ప్రికరరలు ప్రఠ రలలో అంద్ుబాటటలో ఉంచఘలి ఈ మష్యం లకు సంబం ధం యాజమాన ం, ఉప్ర ఘ యులు ముఖ్ ైన ప్రత ాప్ో ష్ించఘలి

a పాఠ ాల యాజమానయం పాతా

సహ – మద్ఘ ప్రఠ రలలో బాలికలకు ప్ా ే క ైన మరుగ్ుద్ొడ్ను ఏరరాటట చేయాలి

గరర ణ ప్రాం ఘలో బాలికలు ేద్ధంప్ులకు మరియు మష్జంతువుల బారిన ప్డ్కుం ఘ చూడ్వలెను

మరుగ్ు ద్ొడ్ తలుప్ులకు తగ్ు భ్ద్ా ఘ ప్రికరరలను ఉప్మ్గించఘలి

ప్ూరే ప్రాధ క ప్రఠ రలలో మద్ఘ రిి , మ ఘ రుి లకు తప్ా సరిగర ప్ర ేక్షకులు ఉం ఘలి

మరుగ్ు ద్ొడ్ నుం ి వచేు టి వలన భ్ూగ్ర జలం కలుష్ితం కరకుం ఘ చూడ్వలెను

మరుగ్ుద్ొడ్ను ప్ా రో రెండ్ల సరరు మభ్ంా చేయాలి

మరుగ్ు ద్ొడ్ను ద్ధ ర ంగ్ులకు సౌకర ంగర రి ంచఘలి

సరిపో్ యి ంత ెలుతురూ, టిసరఫరర మరియు ప్ా ద్ధనం మరుగ్ుద్ొడ్లమభ్పా్రచే రరి ప్ర ేక్ష్ించఘలి

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

5

b) ఉపాధ్యయయు పాతా

మరుగ్ు ద్ొడ్ను, మూతా రలలను ఉప్మ్గించే ప్ది్తులను ఉప్ర ఘ యుడ్ల మద్ఘ రుి లకు సూ ంచఘలి

మూతా రలల, మరుగ్ుద్ొడ్ తలుప్ులకు గొళ్ ం లను సరిగర పపటటు ట

మభ్పా్రచుటకు టి ఉప్మ్గించుట

చెతును చేతుబుటులో మాతా ే ేయుట

మరుగ్ుద్ొడ్ల రడ్నప్ుాడ్ల మద్ు త్ బలుాలు ఆపి ేయుట

చేతులు సబుు ో మభ్ంాచేయుట

టి వృ ఘను అరికటటు ట

మరుగ్ుద్ొడ్ల మ మ్గ్ంలో ఇతరులకు ఇబుంద్ధ కలిగించ కుండ్లట

ఇతరులు మరుగ్ుద్ొడ్ల ఉప్మ్గించునప్ుాడ్ల బయట గొళ్ ం ప్టుకుండ్లట

రేిశ్చం న సథలాలో మాతా ే మల, మూత ామసరజన చేయుట

. . ఆరోగ్యక్ర్మ ైన ఆహార్ం

మద్ఘ రుి లు మ ఘ హన ోజనం కొరకు ఇంటి వదే్ నుం ి ఆహారం ెచుుకొంద్ురు మరికొ న ప్రఠ రలలో రరిక్ మ ఘ హన ోజనం కూ ఘ ఉంటటంద్ధ

మరికొ న ప్రఠ రలలో రరిక్ ప్లహార రలలు కూ ఘ ఉంటాయి మ ఘ రుి లు ఆరోగ్ ంగర ఉమడ్టా క్ రోగరల బారిన ప్డ్కుం ఘ ఉండ్లటకు సురక్ష్ిత ైన ఆహారం చఘలా ముఖ్ ైనద్ధ

ఉప్ర ఘ యుడ్ల మ ఘ రుి లకు ఆహారం ద్ఘేరర కలిగే రోగరలను అరికటటు టకు కంకణం కటటు కో రలి

ోజనం ముంద్ు, తరరేత చేతులు మభ్ంా చేసుకొనుటను పో్ా తిహ ంచఘలి

ోజన సమయమలో మద్ఘ రుి ల ప్వారునను ఉప్ర ఘ యుడ్ల ప్ర ేక్ష్ించఘలి

ప్లహార రలలో వంట సమయాలో, వ ిడ ంచే సమయాలో ఆయావ కుు ల రేేశ్ం న ద్ుసుు లు ధరించఘలి

ప్లహార రలలోఆహారర న భ్ద్ంా చేస్న ప్ది్తులను ప్ర ించఘలి

నుబం ఘరరలు అ ే బయట వ కుు లను ప్రఠ రలలో క్ అనుమ ంచరరద్ు

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

6

మష్మయ ైన మరియు గిలిపో్ యిన ఆహార ప్ద్ఘరరి లను మ ఘ రుి లకు పపటుకుం ఘ పపదే్లు,ప్రఠ రలలో వ కుు లు తగ్ు జాగ్రతు వహ ంచవలెను ఈ కరమంలో ఉప్ర ఘ యులు మద్ఘ రుి లకు మం ఆహారప్ు అల రటట ద్ఘేరర మం ఆరోగ్ ం ప్ ంద్ుకు ే శ్చక్షణ ఇ రేలి

. . చేతులను శుభా్పర్చుకొనే సౌలభ్యం

పిలలు ోజనం నకు ముంద్ు మరియు తరరేత చేతులు మభ్ంా చేసుకొనుట ేరిాంచఘలి ఉప్ర ఘ యుడ్ల పిలలకు జంతువులకు ప్టటు కొననప్ుాడ్ల, చెతును

ప్రర ేస్ినప్ుాడ్ల, రోగ్ులను ప్రరమరిశం నప్ుాడ్ల, ఆటలు ఆ ిన తరరేత, తు న తరరేత, ద్గిినతరరేత, మల, మూత ా రలలను ర ిన తరరేత చేతులు మభ్పా్రచుకొనుట ేరిాంచఘలి

పాఠ ాలలో క్ల్పంచవల ిన ఏరాపటలు

సరియి ైన రంతర టి సరఫరర

పిలల సౌల ా రి ై రష్ బేస్ిన్ లు తగిన ఎతుు లో ఏరరాటట చేయాలి

చేతులు మభ్పా్రచుకొనుటకు గరను తగ్ు మధ ైన సబుులు, లేద్ఘ ద్వాములను ఏరరాటట చేయవలెను

ప్ూరే ప్రాధ క మద్ఘ రుి లకు ఉప్ర ఘ యుడ్ల గర ,ఆయా గర సహకరించఘలి

చేతులు మభ్ంా చేసుకొ ే సథలం మభ్ంాగర ఉం ఘలి

మద్ఘ రుి ల సంఖ్ కు అనుగ్ుణంగర చేతులు కడ్లగ్ుకొ ే ొటిు లేద్ఘ ప్ళ్ ం ఏరరాటట చేయాలి

గరర ణ ప్రాం ఘలో ళ్ళ , బకెకటట, సబుు, మగ్ుి లు తప్ా సరిగర ఏరరాటటచేయాలి

పిలలు చేతులు మభ్పా్రచుకొ ే మధంగర ఉప్ర ఘ యులు పనాారేపించఘలి మరియు సబుును, టి వృ ఘ చేయకుం ఘ అల రటను ేరరాలి

రు, మభ్ాత, ప్రిమభ్తాకు సంబం ధం న కొ న ఘద్ఘలు తయారు చేస్ి చేతులు మభ్పా్రచే ప్రాంతంలో అంటించవలెను

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

7

ప్గా్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి

పిలలు ఏ ఏ సంద్రర లలో చేతులను మభ్ంా చెసుకొనవలెను

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

టి వృ ఘకు సంబం ధం న ఘ ఘ న తయారు చేయుము

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

. . ముర్ుగ్ు టి పార్ుదల వయవస

ప్రిసరప్రాం ఘలు ఆరోగ్ వంతంగర, మభ్ంాగర ఉం ేమద్ుకు ప్ా ప్రఠ రలకు టి ప్రరుద్ల అవసరం, సరిగర లే చోట ద్ోమలు మప్రీతంగర ర పిసరు యి ద్ఘ వలన మలేరియా, ెంగ్ూ వంటి ర ధులు ర పిసరు యి మరియు ఇద్ధ మానస్ిక సథ బితకు కరరణమౌతుంద్ధ ప్రఠ రల ర ఘవరణం ఆరోగ్ కరంగర ఉం ేటటట ప్రఠ రల యాజమాన ం మరియు ఉప్ర ఘ యులు ఎవరిక్ రరే ప్ా ే క ైన బాధ తలు ప్ో ష్ిసరు రు

పాఠ ాల యాజమానయం చేపటట వల ిన పనులు

కప్ాబ ిన మురుగ్ు టి కరలువ ద్ఘేరర మరికొ న అనరరి లకు కరరణం కరకుం ఘ చూడ్వచుును

సరథ క సంసథలచే మురుగ్ు టి కరలేలను మభ్పా్రచుట ద్ఘేరర అడ్లడ ప్ ే రటి ొలగించవచుును

గొటాు లను తరచుగర రిపనర్ చేయుట ద్ఘేరర టి ప్ా రహం మూస్ికొ పో్ కుం ఘ అరికటువచుును

కీటక, క్ర ఘశ్కరలనుమ మ్గించుట ద్ఘేరర కీటకరల ర పిు అరికటువచుును

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

8

ఉపాధ్యయయుడ్ల జాగ్రత వ ంచవల ిన విషయాలు

పిలలు కప్ాబడ్ మురుగ్ు టి కరలువల ద్గి్ర ఆటలు ఆడ్కుం ఘ చూసూు ప్రాణ నష్ుం కలుగ్కుం ఘ ఆప్వచుును

పిలలు మురుగ్ు టి కరలువలో క్ వసుు వులను బం , రరళ్ళ , ప్రస్ిుక్ సంచులు, చే గ్ుడ్డలు మసరకుం ఘ చూచుటవలన మురుగ్ు టి ప్రరుధలలో ఆటంకరలను అరికటువచుును

పిలలు లే ఉనన మురుగ్ు టిలో ఆడ్కుం ఘ చూడ్వలెను గరర ణ ప్రాం ఘలో గ్ల తగ్ు మాతపా్ు సద్ుప్రయాల ప్ట ఉప్ర ఘ యుడ్ల తగిన జాగ్రతు వహ ంచఘలి

ప్రఠ రల యాజమాన ం, సరథ క ప్రిప్రల ఘ సంసథలు, తలిద్ండ్లాలు, ఉప్ర ఘ యులు, మరియు మద్ఘ రుి ల సహకరరం మరియు సంఘటిత కృష్ి ో మటి అరికటువచుును

ప్గా్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి

ఈ క్రంద్ధ రటి జతప్రచం ి వరుస – వరుస –

కప్ాబ ిన మరుగ్ు టి కరలువ రు మూసుకు ప్ో యినటయి ే

పపైప్ లెైన్ి రిపనర్ చేయుట ప్రాణ నష్ుం అరికటటు ట

సంకరమణ రరణలను ఉప్మ్గించుట లుప్ుద్ఘలను రూ లించుట

తరచుగర మభ్పా్రచుట కీటకరల ర పిు అరికటటు ట

. . పార్ ేయుటను తిర్సకరించుట అరిక్టలట ట లేద్య వయరాతను అరిక్టలట ట.

ేగ్వంత ైన అభివృద్ధి మరియు గరర ణ ప్రాంత రసులు ప్టుణప్రాంతంలకు వలసలు పపరగ్డ్ం వలన ప్టుణఘలో, నగ్రరలో అ ఘరోగ్ కర ైన ప్రిస్ిథతులు

ెలకొంటట ఘనయి రటి నుం ి రయుకరలుష్ ం, టి కరలుష్ర లు ఏరాడ్లచుననమ మరియు ఉప్మ్గిం ప్డ్ ేస్న చెతు మటి ప్రఠ రల సరథ యిలో ే జాగ్రతు వహ ంచడ్ం ద్ఘేరర యం ాంచవచుు

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

9

వ రి ప్ద్ఘరరి లను రిగి రేహ ంచుటకు మಲ మೃ క ప్ది్ ఉప్మ్గించవచుును అమ ఏవనగర మೃమమమೡమమ మೃమమೡమమ, మೃమమమೡమమమ, మೃమమyమlమ

తర్గ్తి గ్ద్ిలో కొ క్ృతయయలు ర్వ ంచవచుును

ఉద్ఘ మಲమಳమ అ ే మూడ్ల ేరు ేరు చెతు బుటులను తరగ్ గ్ద్ధలో ఉం ఒక ద్ఘ లో మಲ గిలిపో్ యిన ఆహారం, రెండ్వ మಳ ద్ఘ లో కరగితములు మాతా ే, మూడ్వ మ

ద్ఘ లో ప్రస్ిుక్, ప్రలి దన్, టల్ి ను ేయమ చెప్ాం ి ఏ బుటులో యి ఏ ప్ద్ఘరరి లు ేయాలో గ్ురిుంచమ అ ిగి అంద్ులో ేయమనం ి

మొద్టి బుటు మಲ లో ేస్ిన చెతును కంప్ో స్టు గ్ుంటలో ేస్ి ద్ఘ క్ మటిు , ఎం ిన ఆకులు, కొమ లు కలిపి ంద్ధయా ఎరువును తయారు చేయవచుును

రెండ్వ బుటు మಳ లో ేస్ిన చెతు టిలో ేస్ి ప్రసుర్ ఆఫ్ ప్రరిస్ట, టిష్య పనప్ర్ి కలిప్ుట ద్ఘేరర ప్ండ్, కూరగరయలు,పప ిల్ సరు ండ్ వంటి ప్రికరరలను తయారు చేయవచుును

మూడ్వ బుటు మ లో చెతును చూపిం మనము మద్ఘ రుి లకు ప్రస్ిుక్, టల్ మరియు ప్రలి దన్ సంచుల వలన ప్రర వరణంలో జరిగే అనరరి లను మవరించవచుును

రటి కరలిున తరరేత కరరున్ ెై ఆకెసిడ్ మమೀ ఇద్ధ ర ఘవరణఘ న మష్మయం చేసుు ంద్ధ

కరబటిు మటి కరలిు ేయకుం ఘ రిగి తయారు చేయుటకు రటి అ ేయం ి

ప్గా్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి

మೃ ‘మೄ ఏమ-----------------------------------------------

------------------------------------------------

-----------------------------------------------------

ప్ క్ రరణి ప్ద్ఘరరి లలో వ రరి ల ో యి ఏ వసుు వులు తయారు చేయుద్ురో రటి పనరను ెలుాము

----------------------------------------------------------------------------

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

10

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

. . ెలుతుర్ు

ఎండ్గర ఉనన రోజెై ఘ, ేఘావృత ైన రోజెై ఘ తరగ్ గ్ద్ులు సరెసన ెలుతురు కలిగిఉండ్వలెను కంటిక్ క పించే చుటటు ఉనన ప్రిసరరలు అ ా సకు

సరమరరి ా క్, మానస్ిక ెైఖ్రులను పపంప్ ం ధంచుటకు చఘలా అవసరం సరెసన ెలుతురు అ ా సకు మౌకక రేసప్కా్రయ, గ్ుం ె ప్ చేయు మ ఘనం మరియు ద్డ్ల ప్ చేయు మ ఘనంను రుగ్ు ప్రుసుు ంద్ధ ెలుతురు లే పపై ప్రిస్ిథతులకు

వ రేఖ్ంగర ప్ చేయడ్ం మాతా ే గరక, ద్పా్ో వుటకు కరరణమవుతుంద్ధ గరర ణ ప్రాం ఘలో కొ న ప్రఠ రలలు ఆరుబయట

జరప్బడ్లచుంటాయి కరవున మద్ఘ రుి లకు ెలుతురు సమస లు లేవు

ప్టుణ ప్రాం ఘలలో ఒకొకకక తరగ్ క్ ఘలుగ్ులేద్ఘ ఐద్ు టట బ్ లెైట్సి కలిగి ఉం ి సరెసన ెలుతురును అంద్ధంచే మధంగర ఉండ్వలెను

తరగ్ గ్ద్ధలో గోడ్లకు సరెసన ెలుతురును ప్ా ం ంచే రంగ్ులు ేయవలెను

ఉప్ర ఘ యుడ్ల ెలుతురు మష్యంలో శ్రది్ వహ ం న తరగ్ చర ప్రారం ా క్ ముంద్ే అ న లెైట్సి ెలిగించవలెను

మద్ు త్ ెైరను తరచూ ప్రీక్ష్ిం ప్ర ెైన రటి సరథ నంలో కొతు రటి ఏరరాటట చేయాలి

అవసరర క్ అనుగ్ుణంగర మద్ు త్ రిపనర్ి జరగ్వలెను

ద్ృష్ిు లోప్ం ఉనన మద్ఘ రుి లను గ్ురిుం సరెసన ెలుతురు ఉనన చోట కూరుుండ్ బెటువలెను

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

11

పాగ్తి పరీక్ష్ించుక ండి

ఖ్ాళీలను ప్ూరింప్ుము

తరగ్ గ్ద్ులు ______________ రంగ్ులు కలిగి ఉండ్వలెను

ప్ర ెైన మద్ు త్ ెైరను కొతు రటి ో ___________________

ెలుతురు బాగర ఉనన చోట ____________________ మద్ఘ రుి లను

కూరోుబెటాు లి

. . గాల్, ెలుతుర్ు పాసర్ణ

మనం ఎకకడ్ కూరుు ఘన లుచు ఘన ప్డ్లకొ ఘన సరియి ైన గరరి ెలుతురు ప్సారణ అవసరం ప్రఠ రలలో ర ఘవరణ ప్రిస్ిథతులను యం ాంచుటకు మరియు సేచు ైన గరలి ప్సారణకు క్టికీలు సమరివంతంగర ప్ చేసరు యి

బాగర ెలుతురు లో ఉనన పిలలు, సరెసన ెలుతురు గరలి ప్సారణ లే పిలల కంటే ఎకుకవగర ప్దా్రశ ఘ ెైప్ుణఘ లను కలిగి ఉంటారు

గరర ణ ప్రాం ఘలో కంటే ప్టుణ ప్రాం ఘలో ఇలాంటి సమస లు అ ధకంగర ఉంటాయి గరర ణ ప్రాం ఘలో ప్రఠ రలలు ఆరుబయట మరియు గ్ు ఘరరలలో, చెట క్రంద్ ఉంటే ప్టుణ ప్రాం ఘలో ఘబాలలో ఉంటాయి ద్ఘ వలన గరలి ప్సారణ సమస వసుు ంద్ధ

కరబటిు ప్రఠ రల తరగ్ గ్ద్ధలో సరెసన ెలుతురు, గరలి ప్సారించుటకు క్టికీలు ఏరరాటట చేయుట ద్ఘేరర ఎం ఘకరలములో మరీ ే ిగర లేకుం ఘ చలికరలంలో మరీ చలగర లేకుం ఘ చూడ్వచుును

పాగ్తి పరీక్ష్ించుక ండి

తరగ్ గ్ద్ధలో మం ెలుతురు, గరలి ప్సారణ అంద్ధంచుటకు సులభ్ ైన మారిం ఏద్ధ?

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

12

గరర ణ ప్రాం ఘలలో గరలి, ెలుతురు ప్సారణ సమస లు ఎంద్ుకు ఎద్ురొకనుటలేద్ు?

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

. . సౌక్ర్యవంతంగా క్ూర్ుునే ఏరాపటల

అభ్ సన ప్ా ావంతంగర ఉం ఘలంటే తరగ్ గ్ద్ధలో సౌకర వంతంగర కూరొు ే ఏరరాటట చేయాలి మద్ఘ రుి లు ఉప్ర ఘ యు ద్గి్రకు ెళ్ళ టకు సౌకర వంతంగర, మలుగర ఉండ్వలెను

ప్రాధ క ప్రఠ రలలో తరగ్ గ్ద్ులలో మద్ఘ రుి లు చేయు ప్ క్ తగినటటగర సమూహ కృ ఘ లకు, చరులకు, రాతప్ క్, కళ్ల ప్ాద్రశనకు తగినటటగర కూరుు ే

ెసులుబాటట ఉం ఘలి

ప్ా ే క అవసరరలు కలిగిన మద్ఘ రుి లకు తగినటటగర కూరుు ే ఏరరాటట ఉప్రద్ఘ యుడ్ల చేయాలి ఒక ేళ్ తరగ్ గ్ద్ధలో ప్ా ే క అవసరరలు కలిగిన మద్ఘ రుి లు లేద్ఘ ద్ృశ్ – శ్రవణ ఇబుంద్ులు సమస లు గ్ల మద్ఘ రుి లు ఉననప్ుాడ్ల సరెసన ఏరరాటట ఉప్ర ఘ యుడ్ల చేయవలెను

మకూరుు ే మ ఘనం ఈ క్రంద్ధ మధంగర ఉండ్వలెను మ

- సమూహ కకృత ంలు - గ్ుంప్ులు, గ్ుంప్ులుగర కూరుు ే మధంగర ఉం ఘలి

- సరమూహ క చరు - ఉప్ర ఘ యుడ్ల ప్ా ఒకకరిలో ద్ృశ్ సంబంధం మyమ మమమమೠమ್మమೠ కలిగి ఉం ఘలి

- రాత ప్ - ప్ా మద్ఘ రిి క్ నల బల సాష్ుంగర క పించే మధంగర ఉం ఘలి

- కళా ప్దా్రిన - పిలలకు సరెసన సథలం ఏరరాటట చేయవలెను

- ప్ా ే క అవసరములు కలిగిన పిలలు మరి ద్ఘేరం వదే్ కూరోుబెటు వలెను

- సమస లను సృష్ిుమచే రరు మరి ఉప్ర ఘ యుడ్ల ద్గి్రగర కూరోుబెటటు కొనుట ద్ఘేరర రరి క్రయలను అల రటను యం ాంచవచుును

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

13

మూలా ంకనం మద్ఘ రుి లను యం ాంచుటకు ఉప్రద్ఘ యు క్ తగ్ు అవకరశ్ం ఇ రేలి

మద్ఘ రుి ల సంఖ్ కు తగిన మధంగర ఉప్రద్ఘ యుడ్ల కూరొు సథలములను ఏరరాటట చేయవలెను

పాగ్తి పరీక్ష్ించుక ండి

I ఈ క్రంద్ధ ఇవేబ ిన కృత ంను కూరోును మధంను సరిపో్ లుుము

వరుస – వరుస-

రాత ప్ మ್ ఉప్రద్ఘ యుడ్ల మద్ఘ రుి లను ద్గి్ర కూరోు బెటటు టద్ఘేరర రరి

యం ాంచ వచుును

మూలా ంకనం మ ప్ా మద్ఘ రిిక్ నల బల సాష్ుంగర క పించ ే మధంగర అమరువలెను

సమస లను సృషి్ుమచే రరు మ మద్ఘ రుి లను యం ాంచుటకు సరెసన అవకరశ్ం కలిాంచఘలి

. . అనుక్ూల ఉద్ేవగ్ం, సామాజిక్ పరిసరాలు

అభ్ సన ర ఘవరణం తరగ్ గ్ద్ధలో ప్రారంభ్ ై మద్ఘ రుి లు మరియు ఉప్రద్ఘ యుల ప్వారున వరకూ ర పిం ఉంటటంద్ధ ౌ క ప్రిసరరలు మాతా ే కరకుం ఘ ఉద్ేేగ్ భ్రిత ైన మరియు సరమా క ప్రిసరరలు కూ ఘ ముఖ్ ే ఉప్రద్ఘ యుడ్ల మద్ఘ రుి లలో ెైయక్ుక బే ఘలను గ్ురిుం ఒకరి ొకరు గ రమంచుకొ ేమధంగర ప్రిస్ిథతులను సృష్ిుమచఘలి

మద్ఘ రుి లు ప్రలకుల ో సంబంధం కలిగి ఉండ్లటకు మరియు స్నవ చేయుటకు రరిక్ సరమరిాం ఉననద్ గ్ురిుంచే అవకరశ్ం ఇ రేలి తరగ్ గ్ద్ధ,ప్రఠ రల

కరర కరమాలో మద్ఘ రుి లు ప్రలగి ేలా పో్ా తిహ ంచఘలి తరగ్ గ్ద్ధ మద్ఘ రుి లను సరేగ్ ంచేద్ధగర ఉండ్లటకు ఉప్ర ఘ యుడ్ల సుకోవలస్ిన జాగ్రతులు

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

14

మ್ మ ాకరంక్షలు ెలియజేయుట ఉప్ర ఘ యుడ్ల మద్ఘ రుి లను పనరు పనరు వరసన పనరు పపటిు మద్ఘ రుి లను తరగ్ గ్ద్ధలో క్ ఆహాే ంచడ్ం ద్ఘేరర మద్ఘ రుే లును సౌకర వంతం చేసుు ంద్ధ

మ కొతుగర చేరిన రరి కబుు కొతుగరచేరిన రరి కూ ఘ తరగ్ గ్ద్ధ మరియు ప్రఠ రలలో ప్రలగి ే మధంగర చేయుట

మ కూరుు ే సథలాలను మారుుట తరగ్ గ్ద్ధలో ఉద్ేేగ్ మరియు సరమా క సంబం ఘలను పపంప్ ంద్ధమచుటకు కూరుు ే సథలాలను తరచూ మారుుట చఘలా ముఖ్ ైనద్ధ ఇద్ధ మద్ఘ రుి లు కొతు స్ననహ తులను తయారు చేయుటకు మరియు కరొ తు రరి ో కలిస్ి ప్ చేయుటకు అవకరశ్ం ఇసుు ంద్ధ మరియు సరమా క చరులకు, ా ద్ేేగ్ సంబం ఘలను పపంప్ ంద్ధసుు ంద్ధ

మ ఒకరి ో ఒకరి సంబంధం ఉప్ర ఘ యుడ్ల ప్ా ఒకక మద్ఘ రిి ో ేరు ేరుగర ప్ా ే కంగర మాటాడ్లట ద్ఘేరర రరు స్నేచుగర సౌకర వంతంగర మరియు ఆ ఘ మ రేసంను కలిగి ఉం ే మధంగర ఉప్ర ఘ యుడ్ల చొరవ చూపించఘలి

మ సమవయసుకల అధ యనం కరర కరమం స్ీ యర్ి అంద్రూ ఇతర సహాయ సహకరరరలు యర్ి క్ అంద్ధంచఘలి

మ మవక్ష రహ త మ ఘనం ఉప్ర ఘ యుడ్ల లింగ్, కుటటంబ, మాట, వయసుి అ ే మవక్ష లేకుం ఘ చేయుట ద్ఘేరర ఆరోగ్ కర ైన సరమా క, ా ద్ేేగ్ ర ఘవరణఘ న కలిాంచవచుును ఇద్ధ సరనుకూల అభ్ సనను మద్ఘ రుి లక్సుు ంద్ధ ఉప్ర ఘ యుడ్ల యద్ఘరిగరధలను మరియు రరి మజయాలను మరియు సమస లను మవరించవచుును

మద్ఘ రిి కూ ఘ తరగ్ గ్ద్ధలో ఆత నూ న ఘ ావన లేకుం ఘ చూ ఘలి

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

15

ప్గా్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి

తరగ్ గ్ద్ధ మద్ఘ రుి లను సరేగ్ ంచే మధంగర ఉప్ర ఘ యుడ్ల ఏ చేయవలెను

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

. ఆరోగ్య కొర్క్ు సూచనలు మద్ఘ రిిక్ ఆహారం, సమ ౌల ఆహారం, రోగరలు, రరీరక భ్ంగిమలు మరియు ఆరోగ్ కర ైన అల రటట ేరిాంచుట ద్ఘేరర ఆరోగ్ ంగర మరియు సం ోష్ంగర ఉం ఘలి అ ే కోరికను ప్ుటిుంచఘలి

. . ఆహార్ం మరియు సమతౌలయ ఆహార్ం ప్రా న కరలంలో మ ష్ి ఆకలి రుుకొనుటకు ఆకులు, ఫలములు, జంతువులను ే రడ్ల, రరిక్ ఆహారం, సమ ౌల ఆహారప్ు మలువలను గ్ూరిు సరియి ైన జాా నం ఉం ేద్ధ కరద్ు

కరలకర ేణఘ మ ష్ి ఘగ్రికు గర మారడ్ం ద్ఘేరర అతను శ్రీరర క్ అవసర ైన సమ ౌల ఆహారప్ు మలువలు ఆహారం ద్ఘేరర ే వసరు యి అ

ెలుసుకొ ఘనడ్ల ఎప్ుా ెై ే ఆహారం గ్ూరిున మజాా ఘ న ప్ ంద్ుకొ ఘన ో అప్ుాడ్ల సమ ౌల ఆహారం మౌకక ప్రా ఘన తను గ్ురిుంచఘడ్ల

మ నుటకు మలుగర ఉనన ఏ ప్ద్ఘరిం అయి ఘ ప్రాణులెైన శ్రీరరలకు శ్క్ు చేు ఏ ప్ద్ఘరిం లేద్ఘ ప్ద్ఘరరి లు అయి ఘ ఆహారం అనవచుుమ ఆహారం నకు మౌకలక ైన వనరులు మొకకలు మరియు జంతువులు

ప్చు చెటట రటి ఆహారంను సూర రశ్చ , గరలి, రు భ్ూ లో లవణఘలను ఉప్మ్గించుకొ తయారు చేసుకొంటాయి చెటట మనకు ప్ప్ుా ద్ధనుసులు నవ ఘ ఘ లు, కూరగరయలు, ఫలాలు, గింజలు, ప్ర యాలు, మొద్లగ్ు

రటి అంద్ధసరు యి జంతువులు మనకు ప్రలు, మాంసం, గ్ుర డ్ల, చేప్మరియు ే ే వంటి ఆహార ప్ద్ఘరరి లను అంద్ధసరు యి

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

16

ఆహారం మనకు పపరుగ్ుద్లకు మరియు ఆరోగ్ ంగర ఉండ్లటకు ద్ోహద్ప్డ్ ఘయి అరటి ప్ండ్ల నుట నుం ి ప్రుగ్ు ప్ంద్ెంలో ప్రుగెతుు ట అవసర ైన, మనం చేయు ప్ా ప్ క్ కరవలస్ిన శ్క్ు మనకు ఆహారం నుం ి లభిసరు యి

మనం సుకొ ే ఆహారంలో ఖ్శ్చుతంగర పిం ి ప్ద్ఘరరి లు, కొవుేలు, మాంసకృతులు, మట ను కలిగి ఉం ఘలి పో్ ష్క మలువలు కలిగిన ఆహారం మనం ప్ చేయుటకు, ఆటలు ఆడ్లటకు అవసరమగ్ు శ్క్ు మన శ్రీరర క్సుు ంద్ధ

పో్ ష్క మలువలను ఈ క్రంద్ధ మధంగర మభ్ ంప్వచుును

కారోో ైడేాట్్ పిం ి ప్ద్ఘరరి లు – శ్క్ు చేు ఆహారం ఇద్ధ గోధుమలు, య ం, బంగరళ్ద్ుంప్, చకెకర, మా ి, అరటి ప్ండ్లో లభిసుు ంద్ధ

కొవవవలు శ్క్ు చేు ఆహారం ఇద్ధ ెయి , ెనన, ఘరింజ నూ ె గింజలలో లభిసుు ంద్ధ

పోా టీన్స్ శ్రీర రర ణఘ క్ ఉప్మ్గ్ప్ ే ఆహారం ఇమ కూరగరయలు ప్ప్ుా ద్ధనుసులు, నున గ్డ్డలు, ప్రలు, చేప్లలో లభిసరు యి

నర్ల్ సాల్్ ఖ్ జ లవణములు సంరక్ష్ించే ఆహారం ఇమ మనకు, ప్రలు నున, ఆకు కూరలు ప్ప్ుా ద్ధనుసులలో లభిసరు యి

విట న్స్ సంరక్ష్ించే ఆహారం ఇమ మనకు ప్ండ్ల కూరగరయలు, గ్ుడ్ల ప్రలలో లభిసరు యి

పీచుపద్యర్ం పీచుప్ద్ఘరిం కలిగిన మొకకలు ఇమ ఉ ిక్ం న కూరగరయలు, సలాడ్ి, కూరగరయలు, ప్ండ్లలలో లభిసుు ంద్ధ ఇమ రరి శ్య వ వసథలో సహకరిసుు ంద్ధ

ర్ు శ్రీరం ప్ చేయుటకు కరవలస్ిన అ ప్రాముఖ్ ైన అంశ్ం

సమతౌలయ ఆహార్ం పో్ ష్క మలువలు కలిగిన ఆహారం సుకోవడ్ం ఎంత ముఖ్ మో సమప్రళ్ లో సుకోవడ్ం అం ే ముఖ్ ం ఇద్ధ మనం సుకొ ే

ే ఆహారంను సమ ౌల ఆహారంగర చేసుు ంద్ధ సమ ౌల ఆహారర న ఈ క్రంద్ధ మధంగర రే ంచవచుును

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

17

మసమతుల ఆహారం అనగర వయసుకు తగినటటగర మరియు మనం చేస్న ప్ క్ తగినటటగర సుకోవలస్ిన పో్ ష్క మలువలు కలిగిన ఆహారర ేన సమ ౌల ఆహారం అంటారు మ

మన శ్రీరర క్ కరవలస్ిన ప్ో ష్కరలను ఏ ఒకక ప్ద్ఘరిం ప్ూరిుగర ఇవేలేద్ు సరి అయిన ప్రిమాణం కలిగి మమధ రకరల ప్ద్ఘరరి ల కలయిక ో కూ ిన ఆహారర ేన సంతులిత ఆహారం అంటారు సమతుల ఆహారం అనగర సంప్ూరి ోజనం

ఆహారర న ప్ా ామతం చేస్న కరరకరలు -

వయసుి, లింగ్ం, శ్రీర ప్రిమాణం

ఆహారప్ు అల రటట మరియు సరమా క అం రలు

ర ఘవరణ ప్రిస్ిథతులు, ఆరోగ్ ం మరియు పపరుగ్ుద్ల

మానస్ిక కరరణఘలు

ఇకకడ్ మనం అరిం చేసుకోవలస్ిన మష్యం ఏ టంటే ప్జాలు మమధ రకరల వయసులో ఉనన రరు, మమధ రకరల శ్రమ ప్ో ష్క ఆహారరలను మమధ ప్రిమాణఘలో

సుకొంటారు

పపరుగ్ుచునన పిలల శ్రీర ఘరుడ్ ం పపరుగ్ుటకు మాంసకృతులు అవసరం

నవజాత శ్చమవులకు శ్రీర రర ణఘ క్, రోగరల ారిన ప్డ్కుం ఘ మట న్ి మరియు మాంసకృతుు లు అవసరం

పిలతలులు, గ్రిుణీ స్ీు లీకు, శ్చమవు పపరుగ్ుద్లకు పో్ా టీన్ి మాంసకృతులు అవసరం

కష్ుప్ ి ప్ చేస్న రరిక్ కరరోుహ ై ేటా్స పిం ి ప్ద్ఘరరి లు కొవుేలు ఎకుకవగర అవసరం

మనం ే ఆహారంలో అ ేక రకరలు ఉనననూ మనం సమ ౌల ఆహారంను ఈ క్రంద్ధ రటిలో ప్ ంద్ుకోగ్లం

పాల పద్యరాలు ప్రలు, నున ఇతర ప్రల ప్ద్ఘరరి లు మాంస పద్యరాా లు మాంసం, కో ి మాంసం, చేప్, ేటమాంసం,

రఖ్ాహారంమరియు మాంసరహారులకు సో యాబీన్ి బ ర , నుములు, గింజలు, మతు ఘలు నవచుును

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

18

పండ్లు , క్ూర్గాయలు అ నరకముల ప్ండ్ల కూరగరయలు నవధ్యనయయలు మరియు గోధుమలు గోధుమలు, య ం మరియు ఇతర

ద్ఘన ములు

ప్గా్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి –

I ఖ్ాళీలను ప్ూరింప్ుము

నవ ఘ ఘ లలో ప్ుష్కలంగర లభించేమ _________________

కూరగరయలో ప్ుష్కలంగర లభించేమ _________________

_______________ ఒక సంప్ూరి ోజనం

టీ మరియు _______________ ప్ర యాలను ఇచేు ఇతర ప్ద్ఘరరి లు

గ్ుర డ్ల మనకు మరిమరిగర ఇచేుమ కో ి, __________________ మరియు__________

ే ేటీగ్ల నుం ి లభించేమ _______________________

II ఆహారప్ద్ఘరరి లను ఈ క్రంద్ ఇ ున గ్ుంప్ులుగర మభ్ ంప్ుము

ప్రలు గ్ూర ప్ు

మాంసం గ్ూర ప్ు రఖ్ాహారం

ప్ండ్ల గ్ూర ప్ు

నవ ఘ ఘ లు గోధుమలు

. . అంటూ ాయధులు మనం ద్ృఢంగర మరియు రోగరల ారిన ప్డ్కుం ఘ ఉండ్టం చఘలా అవసరం ఒక వ క్ు బలహీన ై ే అద్ధ రోగర క్ కరరి సుు ంద్ధ అ ఘరోగ్ ం మరణఘ క్ ద్ఘరి సుు ంద్ధ రోగ్ం అ ేద్ధ సంకర ంచేద్ధ, కొ నసరరు రరసతేంగర కొ నసరరు పో్ ష్కరహార లోప్ం వల వసుు ంద్ధ ఈ ప్రఠంలో రు సంకరమణ ద్ఘేరర మన శ్రీరర క్ వచేు జబుుల గ్ూరిు

ెలుసుకొంటారు

రోగ్ం – అర్ం సర ఘరణ ైన రరీరక ప్కా్రయకు అంతరరయం కలిగించే అసౌకర వంత ైన స్ిథ ే రోగ్ం అంటారు సర ఘరణ రోగరలకు ఉద్ఘ - మలేరియా ట ై రయిడ్, ఆటలమ , కండ్కలక మొద్లగ్ునమ

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

19

ాయపికి కార్ణం సర ఘరణంగర అంటట ర ధులు అ ేమ గరలి, రు, సారశ ద్ఘేరర వసరు యి అనుకుంటాం కర , ఇతర మారరి ల ద్ఘేరర కూ ఘ వసరు యి ఈ రోగరలు గరలి,

రు ఆహారం మరియు సంబంధం ద్ఘేరరగర ర పిు చెంద్ు ఘయి

మన చుటటు క్రములుంటాయ కు ెలుసు అమ ఘలుగ్ు మారరి లలో ర పిు చెంద్ు ఘయి

ఆహారం, రు గరలి

సంబంధం

కీటకరలు . ఆహార్ం, ర్ు బద్పా్రచబడ్ ఆహారం మరియు రు కీటకరల ద్ఘేరర కలుష్ితం

అవుతుంద్ధ మరియు అప్రిమభ్ ా ప్రిస్ిథతులో తయారీ, వ ిడ ంచుట, లే, మురిక్ చేతులు, మురిక్ ప్రతలాు, అప్రిమభ్ ా ప్రిసరరలు కూ ఘ ఆహారం, రు కలుష్ితం అవ ఘ క్ రోగరలు ర పిు చెంద్ ఘ క్ కరరణం అవు ఘయి

. గాల్ చలి జేరం ో బాధప్ ి వ క్ు, అమ రరు పో్ స్ిన రరు ద్గిినప్ుాడ్ల మాటా ినప్ుాడ్ల తు నప్ుాడ్ల అత లో ఉం ే క్రములు ఆరోగ్ కర ైన వ క్ులో క ్ప్ా ేశ్చంచుట వలన రోగరలు వసరు యి

. సంబంధం కొ నసరరు అంటట ర ధులు అ ేమ జబుు ఉనన రరి ముటటు ట ఘకుట ద్ఘేరర ప్తా క్షం గరను, ప్రోక్షం గరను, టవల్ి రడ్లట ద్ఘేరర, కప్ుాలు, చే రుమాళ్ళ

రడ్లట ద్ఘేరర ర పిసరు యి

. కీటకాలు ఈగ్ల లాంటి కీటకరలు అమ చెతు ద్ రలి వచేుటప్ుాడ్ల కొ న క్రములను సుకొ వసరు యి అమ ఆహారర న కలుష్ితం చేసరు యి అలాంటి ఆహార ే మకలరరమకు మరియు ద్ోమలు మలేరియాకు కరరణమవు ఘయి

అంటట ర ధులు మరియు సర ఘరణ ర ధులకు మధ గ్ల ే ఘ

ఒక వ క్ు నుం ి మరొక వ క్ుక్ ర పిు చెంద్ే రోగరలను అంటట ర ధులు అంటారు మటిక్ ఉద్ఘ గ్వద్ ళ్ లు, అమ రరు, క్షయ, హ చ్ ఐ మ, జలుబు, ద్గ్ుి , కండ్ కలక ఒక ఆరోగ్ కర ైన వ క్ు ఎలాంటి ప్రిస్ిథతులకు లో ెై ఘ జలుబుకు గ్ురికరగ్లడ్ల

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

20

ఒక ర ధ ఒక వ క్ు నుం ి మరిక వ క్ుక్ ర పిు చెడ్కుం ఘ ఉంటే ద్ఘ సర ఘరణ ర ధ అంటారు రకుపో్ టట, మధు ేహం, గ్ుం ెపో్ టటమొద్లగ్ునమ

ఉద్ఘ తలిక్ రకుపో్ టట ఉండ్లటను బటిు పిలలకు రరకప్ో వచుు

అంటల ాయధులు మరియు ాటి ార్ణ

కొ న ముఖ్ ైన అంటట ర ధులు ఏవనగర

ర ధ పనరు మారిం లక్షణఘలు రరణ ప్ా రక్షకరలు

క్తి

మమౕ

పపదే్ అమ రరు

గరలి ప్తా క్షంగర

జేరం, తల ొపిా, రంతులు,

కురుప్ులు

యాంటి బా ీస్ట ను

పపంప్ ంద్ధంచుట

ప్ా ే కంగర ఉంచుట

సరియి ైన ెైద్ ం

నన అమ రరు

గరలి

ప్తా క్ష ఘక్ ి జేరం,

ెనున ొపిా, వణుకు,

కురుప్ులు, నరములులాగ్ుట

యాంటీబయాటిక్ సంరక్షణ రక్ిన్

ప్ా ే కంగర ఉంచుట,

సరియి ైన ెైద్ ం

తటటు గరలి

ప్తా క్ష ఘక్ ి జేరం, ద్గ్ుి మరియు

మప్రీత ైన కురుప్ులు

రక్ిన్ ప్ా ే కంగర ఉంచుట

సరియి ైన ెైద్ ం

కోరింతద్గ్ుి గరలి

ప్తా క్ష ఘక్ ి జేరం

మప్రీత ైన ద్గ్ుి ముంద్ుగర

గ్ురిుం మವమమು ఇము ెైజేష్న్

యాంటీబయాటిక్

క్షయ గరలి

ప్తా క్ష ఘక్ ి ద్గ్ుి జేరం మಳమG

రక్ి ేష్న్ యాంటీబయాటిక్

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

1

నిర్మాణం

ప్రిచయం నేర్చుకోవల ిన లక్ష్యయలు ప్రఠ రల ఆరోగ్య ేవలు

మద్యయరిి తగిన అభ్యసనలో ఇ ి ఉనన రోగ్ రర్ణ ేవలు ఆరోగ్య కర్ ైన వనం మరియు మం ప్ౌర్సత ం

ఇలుల మరియు ప్రఠ రల వద్ద ప్మాాద్యలు జర్గ్కుం య సుకోవల ిన జాగ్రతలు ప్రఠ రల వద్ద ఇంటివద్ద

అతయవసర్ మరియు ప్మాాద్యల సమయంలో చేయవల ిన లేద్య ప్రటించవల ిన ప్ధామ కిత్యా యమాలు మౙరరరంశము ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి – జ రబులు సంప్దా్ ంచవల ిన ప్ుసకములు ప్ర రయంతర్ – అభ్యసనం మ ాగ్ – వరి అభ్యసనములు

యూనిట్ - ముఖ్య ైన ఆర్ోగ్య సేవలు

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

2

. పర్ిచయం

ముంద్ు ప్ర రయంశంలో మనం నేర్చుకోననటలల గర ర్మ మరియు త్య ప్రఠ రలలో చయలా సంత్ోషంగర ఉనయనర్చ ద్య కి గ్ల కరర్ణం రరి ప్రఠ రల రరికి ఆరోగ్యకర్ ైన రత్యవర్ణయ న ఇ ుంద్ ప్ిా ాప్రల్, ఉప్రధ్యయయులు, ిబబంద్ మరియు ఆరోగ్యకర్ ైన ప్ిలలలచే ఇట ి ఆరోగ్యకర్ ైన రత్యవర్ణం ర్ ంచబడుత ంద్ ఇకకడ ర్చ త్ెలుసుకోవల ినద్ ప్తా్ేయకంగర ఎంద్ుకు ఆరోగ్యవంత ైన రరిగర సూ ంచయర్చ? అవును: ప్ిలలలు అతడు ఆ రరి మౌకక అనయరోగ్య కరర్ణయ న బట ి ప్రఠ రల ఏ కరర్యకరమాలోల ప్రలగొ నలేర్చ కరవున ప్ా ప్ిలల ర ి ఆరోగ్యవంత గర రిుద్ ద్ుద టకు ప్ర రయం రలలో ప్ధామ కితా యమాలు, ప్మాాద్యలు రర్ణ మరియు ప్రఠ రల ఆరోగ్య ేవలను చేరరుమ

ఈ మధ ైన ేవల వలన ప్ిలలలు ౌ కంగర రరీర్కంగర , మాన ికంగర, మౙరమా కంగర మరియు ఆధ్యయ ికంగర ఆరోగ్యం ప్ ంద్ుటకు సహాయ ప్డత్యయి అంత్ే కరకుం య రరి ఆరోగ్యకర్ ైన వనం మం ప్ౌర్చ ిగర మంచ య కి ద్ోహద్ప్డత్యయి

. నేర్చుకోవలసిన లక్ష్యయలు -

ఈ పమ మయంశం ద్వార్మ ఉపమధ్వయయడు ప ందుకోనునన మౙమమార్మయ ాలు.

బల ీన ైన ప్ిలలలను రరీర్కంగర, మాన ికంగర, మరియు మౙరమా కంగర గ్ురంిచుట

బల ీన ైన మద్యయరిి, తమలద్ండుాలు, ప్రఠ రల మరియు ఆరోగ్య సంసథలల మద్దయ సంధ్యనకర్గర ఉండుట

ఆరోగ్యకర్ ైన వనం మరియు మం ప్ౌర్సత్య న ధృడప్ర్చుట

ప్మాాద్యలనుం ి ప్ిలల మన కరప్రడుగ్లుగ్ుట

అతయవసర్ సమయాలోల మరియు ప్మాాద్యలు జరిగినప్ుుడు ప్ధామ కితా అంద్ ంచ గ్లుగ్ుట

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

3

. పమఠ మల ఆర్ోగ్యసేవలు -

కొ న సంవతారరలుగర గ్మ ,ే మద్యకు మరియు ఆరోగరయ కి మధయ సంబంధం ద్గొ్ర్వుతూ వ ుంద్ ద్ీ కి కరర్ణం మద్యయరిి చద్ువుకొనుటకు ఆరోగ్యంగర ఉం యమ మరియు ఆరోగ్యంగర ఉండటం నేర్చుకో రమ ఈ మషయంలో సహాయప్డుటకు ప్రఠ రల ఆరోగ్య ేవలు అనే కరర్యకరమం ప్ా ేశప్ెటడం జరిగింద్ ఇటలవంటి కరర్యకరమాలు ప్రాధ క మౙరథల యినుం ే ప్రార్ంభి ే ఖ ుతంగర మం ఫమత్యలను ఇమౙరయి

. . విద్వయర్ియ తగిన అభ్యసనలో ఇ ి ఉనన ఆర్ోగ్య సేవలు -

ఆరోగ్య ేవలను అంద్ ంచుటకు ఈ కిరంద్ ఆరోగ్యకరర్య కరమాలు ద్ోహద్ప్డత్యయి

మర్ీర్క పర్ీక్షలు - తర్చుగర ైద్య బృంద్ంచే మౙరధ్యర్ణ సమసయలు అయిన జలుబు, ద్గ్ుొ , ే ి మొద్ల ైన రటి ప్రీక్ష చేయించుకో రమ అద్ే మధంగర ైద్ుయలు ప్రఠ రలను సంద్రి ం కనున, చెమ, మరియు గ ంత సమసయలను ప్రీక్ష్ించవల ను

సమగ్ర ఆర్ోగ్య అంచనవ - ఇద్ న ల రరీ మద్యయర్చి ల మౌకక ఎత మరియు బర్చవులను కొలవడం ద్య రర అంచనయ ేయవచుును

టీకమలు - ిప్తరియా, ధనురర తం మొద్లగ్ు రయధుల నుం ి మద్యయర్చి లను కరప్రడుటకు ప్ా సంవతార్ం టీకరలు ేయుట

ఉచిత మందులు - ర్క ీనత, కరమియంలోప్రలు మరియు జ ర్ం మొద్లగ్ు మౙరధ్యర్ణ సమసయలకు ఉ తంగర మంద్ులు ఇచుుట

పో షకమహార్ంను గ్ూర్ిు మార్గ దర్శకo - మద్యయరిి ఏమధ ైన ప్క షకరహార్ లోప్ం ఉననటలయిత్ే రరికి సర ైన మంద్ులు ఇసూ ప్క షకరహార్ం గ్ూరిు మారొ్ద్ర్ కంను అంద్ ంచయమ

దంత పర్ీక్షలు - మధ్యయర్చి లకు ద్ంత్యలు శుభ్ంా చేసుకొనుటలో లకువలు నేర్చుతూ ఎటలవంటి ద్ంతసమసయలు ఉనన రటికి సర ైన కితాను అంద్ ంచయమ

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

4

కంటి పర్ీక్షలు - ప్రఠ రలలో తర్చుగర కంటి ప్రీక్షలు ర్ ంచుట ద్య రర చయలా మంద్ ప్ిలలలు ప్ుసకరలు నలల బలలప్ెై అక్షరరలను చూచుటకు ఇబబంద్ ప్డుచునన రరి గ్ురంి , అటలవంటి ద్ృష్ ిలోప్ం ఉనన ప్ిలలలకు ద్ృశయ ప్రికరరలు సమకూరరుమ

పర్ికర్మల పంపిణీ - మ కి ిలోప్ం ఉనన ప్ిలలలకు సర ైన మంద్ులను ఇసూ రరికి అవగరహన కముసూ అవసర్ ైన ప్రికరరలను సమకూర్ువల ను ప్తా్ేయక అవసర్ములు కమగిన ప్ిలలలకు నడకకు మరియు ఇతర్ ఎముకల అంగ్ ైకలయం కమగిన రరికి సహాయ ప్రికర్ములను అంద్ ంచవల ను

ర్ికమర్్ట లో ప ందుపర్చుట - ప్ిలలల మౌకక ఆరోగ్య మషయాలు ఒక రికరర్్డ లో ప్ ంద్ుప్ర్ ఎత , బర్చవు, బలడ్ గ్ూర ప్ు, మొద్లగ్ునమ ఉప్రధ్యయయులు, తమలద్ండుాలు, ప్ిా ాప్రల్ సంతకరలు చేయవల ను

ఆరోగ్య రికరర్్డ నమూనయ ఈ కిరంద్ మధంగర ఉంటలంద్

ఆర్ోగ్య ర్ికమర్్ట నమూనవ -

మద్యయరిి పే్ర్చ : తర్గ్ : ఆడ మగ్ : తం ి ాపే్ర్చ : తమలప్ేర్చ : ప్ుటిన రో : ఎత : బర్చవు : ర్కం గ్ూర ప్ు : ప్ుటలమచులు : ఎలరీీ మటిద్య రర : ద్ృష్ి : అంగ్ ైకలయం ఏద్ెైనయ ఉంటే :

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

5

ఫలితవలు -

ప్రఠ రల ఆరోగ్య ే ర మధ్యనయ కి చయలా మం ఫమత్యలు ఉనయనయి ప్ిలలలు మరియు తమలద్ండుాలకు ఆరోగ్య మషయాలను గ్ూరిు బాగర అవగరహనయ ప్ెంప్ ంద్ ంచుకొనుట ద్య రర, మధ్యయ మషయాలోల మం ఫమత్యలు వచయుయి అమ మద్యయర్చి ల హాజర్చ మరియు రరి ప్గా్

వయకతి అధ్యయనం -

రేణు ఐద్వ తర్గ్ చద్ువుచునన త్ెమ ైన అమాియి కర గ్త సంవతార్ కరలంలో చద్ువులో నుకబడుతూ వసూంద్ ఈ మషయం ప్టల తమ ఉప్రధ్యయయురరలు ర్చత్యాహం చెంద్ ంద్ కర రేణు తమ ఉప్రధ్యయయురరలుత్ో ఏ మధ ైన మషయాలు ప్ంచుకోలేద్ు ఒకరో ఆరోగ్య కేంద్ంా నుం ి యకర్డ చౌద్రి గరర్చ ప్రఠ రలను సంద్రి ం నప్ుుడు ఉప్రధ్యయయురరలు రేణు గ్ురిం చెప్ుగర తనను ప్రీక్ష్ిం ద్ృష్ ిలోప్ం ఉననటలల కనుగ నయనర్చ అప్ుుడు తనను ఆరోగ్య సంర్క్షణ కేంద్ంాకు ిఫరర్సు చేమౙరర్చ తద్ుప్రి రర్ం రో లోల నే మంద్ులు, ద్ృశయప్రికరరలు అంద్ ంచయర్చ ఆ తర్చ రత రేణు మళ్ళీ ఎప్ుటి లాగే తను ప్ురోగ్ చూప్ిం ంద్ ఇద్ రేణులోనే కరకుం య చయలా మంద్ ఇతర్ మధ్యయర్చి లకు సర ైన మధయను ప్ ంద్ుకొనుటకు ఆరోగ్య ే రలను అంద్ ంచుటలో ఆరోగ్య ే ర కేంద్యాలు ముఖయ భ్ూ కను ప్క ష్ిసుననమ

ఈ ఆరోగ్య ే ర కేంద్యాలు తర్చూ రరషర ప్భా్ుత ం లేద్య మౙరథల క సంసథలలు మಿGమೀకు మొద్లగ్ు రరిత్ో ప్ర్య ేక్ష్ించబడత్యయి

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి?----

రకరయలను ప్ూరింప్ుము:

ప్రఠ రల ే ర సంసథలలు శరద్ద సుకొను కొ న ఆరోగ్య సమసయలు:

i. రరీర్క ప్రీక్షలు

ii. ___________________

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

6

iii. ___________________ iv. ___________________ v. ___________________ vi. ____________________ vii. ____________________ viii. ___________________

ఏద్ే ఇద్దరి ప్ిలలలు మౌకక ప్ూరి ఆరోగ్య సమాచయర్ం రాయం ి

____________________________________________________________

. . ఆర్ోగ్యకర్ ైన జీవనం మర్ియు మంచి పౌర్సతాం -

ఆరోగ్యకర్ ైన వనం మరియు మం ప్ౌర్సత ం అనేమ నయణ ం నయకు ర ండు ైప్ులా లాంటిమ ఆరోగ్యవంత ైన వన ైమ ఆరోగ్య మరియు ౌ క మధయను మౙరథల ప్ిం ంద్ ప్రిశుభ్తా, ఆహాల ద్కర్ ైన రత్యవర్ణం, మౙరధ్యర్ణ ప్రిశుభ్తా, ఆరోగ్యకర్ ైన ఆహార్ం మరియు ౌ క ిథల మొద్ల ైనమ ఆరోగ్యకర్ వనం లోకి వమౙరయి

ఆరోగ్యం అనేద్ ప్ిలలల మౌకక ప్వార్న మరియు ైఖరి యంద్ు ప్ా ావం చూప్ిసుంద్ అన య కి ద్ర్ నయలు ఉనయనయి

ఆరోగ్యకర్ ైన వనం గ్ూరిు ప్రార్ంభ్ మధ్యయ తర్గ్త ల నుం ే బో ధ్ ంచయమ ఆరోగ్యం గ్ురిం న మషయాలు ప్ర రయం రలలో ాగ్ంగర ప్ ంద్ుప్ర్చయమ ద్ీ ద్య రర ఆరోగ్యకర్ ైన అల రటలల అలవడును ఈ అల రటలల మం మధ్యయ ఫమత్యలను ప్ ంద్ుకొనుటకు సహాయప్డత్యయి ఇద్ మద్యయర్చి లను సర ైన ఆరోగ్య, సమగ్ర అభివృద్ ి మరియు సంత్ోషద్యయక ైన యువతగర మారొ్ద్ర్ కం చేసుంద్

ఒక ఆద్ర్ వంత ైన ప్రఠ రలలో ప్ ంద్ుప్ర్చవల ిన ఆరోగ్య కరర్యకరమ అం రలు ఆరోగ్యకర్ ైన వనం నకు మరియు మం ప్ౌర్సత ం గ్ల ప్ిలలల లుగర ప్ెంప్ ంద్ ంచుటలో ప్ర రయం రలలో చేర్ువల ిన అం రలు:

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

7

1. సమగ్ర ప్రఠ రల ఆరోగ్య మధయ 2. ప్రఠ రల ఆరోగ్య ేవ 3. సుర్క్ష్ిత ైన ౌ క ప్రిసరరలు 4. ప్రఠ రల మంతణా మాన ిక మరియు మౙరమా క ేవలు

5. రయయామ మధయ 6. సమత్ౌలయ ఆహార్ ేవలు

7. ఉప్రధ్యయయులుకు ఆరోగ్య కొర్కు ప్చాయర్ం 8. ప్రఠ రలలో కుటలంబం మరియు సముద్యయ ప్ా ేయం

ప్ెై అం రలను అతడు ఆ లో న ైప్ుణయం, అక్షరరసయత, ావనలు మరియు ప్ణాయమకలు, చర్యలు మారియు కృత్యయల ద్య రర ప్ెంప్ ంద్ ంచుటలో ఉప్రధ్యయయుడు ముఖయ భ్ూ కను ప్క ష్ిమౙరడు

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

8

కృతయం –

ఈ కరర్యకరమాలలో తర్గ్ లో మద్యయర్చి లు అంద్ర్ూ ప్రలగొ నేలా చూ యమ తర్గ్ లో ఉనన మద్యయర్చి ల సంఖయను బటి రరి సమూహాలుగర మభ్ ం ఒకొకకక సమూహమునకు ఒకొకకక యాయింగ్ ష్తట్ ఇ ు కిరంద్ రటిలో ఒక అంశమును ఇవ వల ను

ప్రిశుభ్తా, ఆరోగ్యకర్ ైన ఆహార్ం, ఆరోగ్యకర్ ప్రిసరరలు బౌ క ిథల , కుటలంబం మరియు ేన త లత్ో ఆహాల ద్కలయిక గ్ూరిు ప్ా సమూహా కి ఒక నయయకు ఎంచుకోమ చెప్ిు రర్చ ఎంప్ిక చేసుకొనన మషయం గ్ూరిు సమూహంత్ో చరిుం త్యాలను గీయమ కొంత సమయం కేటాయిం సమయం ముగియగరనే యాయింగ్ ష్తట్ లను నయయకులచే ేకరించయమ

ఉప్రధ్యయయుడు రర్చ గీ న్ త్యాలను ఒకొకకకరికి చూప్ిం రటిప్ెై రరి రరి అభిప్రాయాలను కిరంద్ మధంగర అ ిగి త్ెలుసుకునయనర్చ

1. ఈ తంా లో వు ఏ చూ రవు

2. ఈ తంా ఏం చెప్ుమత ంద్ 3. ఈ తంా లో ఏ లోప్ిం ంద్ 4. ఈ త్యా కి ఇంకర ఏ ైనయ జో ించవచయు? 5. ఈ తంా గ్ురిం కొ న ప్ద్యలు చెప్ుం ి?

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

9

ఈ కరర్యకరమం తరర త ఒకొకకక మద్యయరిి ఒకొకకక ఆలోచనత్ో రరవడం ఉప్రధ్యయయుడు గ్మ మౙరడు ఇప్ుుడు ఉప్రధ్యయయుడు రరికి ఇ ున మషయాలలో రరికి త్ెమయ మషయాలను అరి్ం అయియయమధంగర చెప్ిు ఆరోగ్యకర్ ైన వనం మం ప్ౌర్సత ం మౌకక ప్రాముఖయకతను రరికి అరి్ం అయియయలా చెప్రుమ

మంచి పౌర్సతాం - ప్ిలలలు ప్ా రో ఏద్ొక మషయం నేర్చుకొంటూనే ఉంటార్చ ఆరోగ్యకర్ వనం మరియు మం ప్ౌర్సత అనేమ ఒక ప్వార్నయ సంప్ుటి ఇద్ ప్రఠ రల ప్ూర్ ద్శలోనూ మరియు ఇంటిలోనూ ప్రార్ంభ్మవుత్యయి

మంచి పౌర్సతాంనకు అం మలు -

సతయమున్ ప్లుకవల ను

ఇతర్చలను గ ర్మంచవల ను

ఇతర్చలప్టల పాే్మగర ఉండవల ను

ాధయత కమగి ఉండవల ను

ధ్ెైర్ంగర ఉండవల ను

కతండర్ట గమర్డ్న్ మర్ియు మొదటి దశ - ఈ ద్శలో మం నడవ ికను గ్ూరిు చెప్ుడం కంటే మం ప్ౌర్సత ంనకు ఆధ్యర్ ైన యమాలను, ప్ద్దత లను నేరిుంచుట మం ద్

ర్డండవ మర్ియు మూడవ దశ - వచేు సరికి రర్చ ఎద్ుటి రరి హకుకలను గ్ురంిచడం, యమాలను అనుసరిం ప్ చేయడం, ఆటలాడటం ర్యాలు చేసుకోవడం, తప్ ుప్ుులనుగ్ురంిచే మౙర తంతయం ప్ెర్చగ్ుత ంద్

నవలగ వ దశ నుం ి జాయి గర మంచడం, గ ర్వము మరియు ాద్యతల గ్ూరిు మం అవగరహన కమగి ఉంటార్చ అప్ుుడు రర్చ జాయి గర ధ్ెైర్యంగర మతంలో ఎద్ుర ైనయ సమసయలను అధ్ గ్ మౙరర్చ

ఈ మధంగర ఉప్రధ్యయయులు తర్గ్ గ్ద్ లో మమధ కరర్యకరమాలు చేయప్టడం ద్య రర ర్కర్కరల ప్రి ిథలత లను కముం రర్చ మం నడవ ిక అలవర్చుకొనేలా చేయవల ను

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

10

కృతయము

తర్గ్ గ్ద్ లో మద్యయర్చి లను సమూహాలుగర మభ్ ం ఒకొకకక సమూహంనయకు ఒకొకకక ప్రాజ కు వర్డక అప్ుగిం రరిలో ఒకొకకకరిలో ఈ కిరంద్ మషయాలను గ్మ ంచవల ను

1. ప్ిలలలు రరి త్ోటి ేన త ల ఆలోచనలను గ ర్మసునయన య? 2. ప్ిలల రడు తన వసువులను ఇతర్చలత్ో ప్ంచుకొంటలనయన య? లేద్య? 3. ప్ిలల రడు ఇతర్చల వసువుల ప్టల కూ య జాగ్రత కమగి ఉనయన య? లేద్య? 4. ప్ిలల రడు సమవయసుకలకు తగిన మధంగర ప్ చేసునయన య? లేద్య? 5. ప్ిలల రడు తన ప్ కి నయయయం చేసునయన య? లేద్య? 6. తన ఆలోచన ప్కాక రరిత్ో ధ్ెైర్యం ప్ంచుకొంటలనయన య? లేద్య?

ఈ యాకమిటీ ప్ూరి కరగరనే ఉప్రధ్యయయుడు ప్ా మద్యయరిి మౌకక ప్ా భ్ను మ లలష్ించవచుు

ద్ేశం కోసం పనిచేయడం - ఉప్రద్యయయులు మద్యయర్చి లను ద్ేశం కోసం ేవచే ేమద్ుకు సంనద్ుద లను చేయామ అద్ కేవలం మద్యయర్చి లు ఆరోగ్యంగర ఉననప్ుుడు మాతా ే మౙరధయమవుత ంద్ కరబటి ఉప్రధ్యయయులు మతంలో ఎద్ుర్యియయ మమధ సమసయలను మవరిం రటి ఎద్ుర కనుటకు మద్యయర్చి లు ఆరోగ్యంగర మరియు ద్ృఢమగర ఉం ేటటలల చేయవల ను

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి-

ఖాళ్ళలను ప్ూరింప్ుము

ఆరోగ్యకర్ ైన వనంమరియు______________ అనేమ ఒకేనయణ ం నయకు

ద్ ప్రర్ వ ములువంటిమ

ఆరోగ్యకర్ ైన వనంఅనేద్ ఆరోగ్యమధయమరియు____________ అనేద్య కి ప్ునయద్ వంటిద్

మ್ సతయమునే ప్లుకవల ను

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

11

మ ____________________ మ ____________________ మ ____________________ మ _____________________

కృతయము –

కుటలంబంలో ఎవరో ఒకరి ప్టల వు చే ిన సంర్క్షనన గ్ూరిు చెప్ుుము

. ఇలుు మర్ియు పమఠ మల వదద పరమాద్వలు జర్గ్కుం వ సుకోవలసిన జాగ్రతిలు -

ప్ిలలలు సుర్క్ష్ితంగర ఉండటం అనేద్ అ నంటికంటే ముఖయ ైనద్ ఈ మషయంలో తమలద్ండుాలు ఉప్రధ్యయయులుత్ో ప్రటల సమాజం కూ య ప్తా్ేయక ైన ప్రతనాు ప్క ష్ిసుంద్ ప్మాాద్యలు అనేమ ఎప్ుు ెైనయ ఎకక ెైనయ మనకు త్ెమయకుం య సంభ్మంచవచుు కరబటి కొద్ దప్రటి జాగ్రతలు సుకోవడం ద్య రర మనం నన మరియు ప్ెద్ద ప్మాాద్యల బారిన ప్డకుం య ఉం ే అవకరశం ఉంద్

. . పమఠ మల వదద -

ప్రఠ రలలో ముఖయంగర ప్ిలలలు ఉభ్య సమా ే ర కి ముంద్ు మరియు మ రర ం సమయమంద్ును ఒకకమౙరరి తర్గ్ గ్ద్ులలో కూ య ఎకుకవగర ఆడటం జర్చగ్ుత ంద్ కరబట ి ప్రఠ రలలో భ్ద్తా్యప్మాాణయలు ప్రటించడం చయలా ముఖయం ప్రఠ రలలో జరిగే ప్మాాద్యలు ముఖయంగర ప్ ిప్క వడం, అగిన ప్ామాద్యలు మరియు మద్ుయత్ ఘాతం మొద్ల ైనమ అద్ేమధంగర ప్ాకృ ైప్రీత్యయల నుం ి ర్క్ష్ించుటకు కూ య ప్రఠ రలలో తగ్ు చర్యలు సుకో రమ

మಲ ప ిపో వడం ప్రఠ రలలో జర్చగ్ు ప్మాాద్యలలో ముఖయంగర ప్ిలలలు ప్ ిప్క వడం అనేద్ ఎకుకవగర జర్చగ్ుత్యయి కూర ునన బలలలప్ెై నుం ి ఉప్రధ్యయయులు లే

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

12

సమయంలో ఆటలాడుచూ అలాగే టలప్ెై నుం ి కూ య ప్ ిప్క వడం జర్చగ్ుత ంద్ రటి రరించుటకు సుకోవల ిన చర్యలు

టలల ననమగర ఎకికద్ గ్ుటకు సద్ుప్రయంగర ఉం ేటటలల రిించయమ

టల కు ఇర్చ ైప్ులా ర్క్షణ ర ైమంగ్ ఏరరుటల చేయామ

టలప్ెై ఒకరినొకర్చ నేటలకోకుం య చూ యమ

బో జన సమయంలో మద్యయర్చి లను ప్ర్య ేక్ష్ించుటకు రలంటీర్లను య ంచయమ

ప్తా్ేయక అవసరరలు గ్ల మద్యయర్చి ల కోసం ప్తా్ేయక ఏరరుటలల చేయవల ను

టీచర్డ తర్గ్ గ్ద్ మ ిచే ముంద్ు ఎవరిక ైనయ ాధయత అప్ుగించయమ

మಳ అగిన పరమాద్వలు - ప్రఠ రలలో జర్చగ్ు ప్ెద్ద ప్మాాద్యలలో అగిన ప్మాాద్ం ఒకటి గ్ృహాలలో ప్మా్గ్ రలలోగరయస్ మక్ అవడం లేద్య మద్ుయత్ మౘరర్డ సర్ూకట్ జర్గ్డం వలన గరయాల ప్రలవడం మరికొ న సంద్రరబలలో మర్ణయలు సంభ్మంచవచుు

అగిన ప్ామాద్యలను రరించుటకు ప్రఠ రల యాజమానయం సుకోవల ిన చర్యలు:

అతయవసర్ మారరొ లు, టలల మరియు ైరింగ్ మొద్ల ైనమ సకరమంగర ఉం ేటటలల చూసుకో రమ

అగిన మాప్క ప్రికరరలు అంద్ుబాటలలో ఉం ేటటలల చూ యమ

అగిన ప్మాాద్యల నుం ి తప్ిుంచుకొను మధ్యనయలను ఎప్ుటికప్ుుడు మాక్ ిలా్ చే ి చూప్ించవల ను

ప్రఠ రల ిబబంద్ అంద్రికీ అగిన మాప్క ప్రికరరలను ఉప్మ్గించడం త్ెమయజేయామ

ప్మాాద్యలు జరిగినప్ుుడు త ర్గర అతయవసర్ మారరొ లు ద్య రర బయటకు ళ్ీడం అల రటల చేయామ

ప్రఠ రల ిబబంద్ అంద్రికీ అగినమాప్క ప్రికరరలను ఉప్మ్గించడం తె్మయామ

ప్మాాద్యలు జరిగినప్ుుడు త ర్గర అతయవసర్ మారరొ ల ద్య రర బయటకు ళ్ీడం అల రటల చెయాయమ

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

13

ప్ గ్ను ప్ ిగ్టే ప్రికరరలను ఏరరుటల చేయామ

ముఖయ ైన ఫక న్ నంబర్డా లల కీ బో ర్్డ లప్ెై రా ి ప్ెటామ

మ విదుయత్ ఘాతం ఎలకత్ిక్ మౘమక్

ఒకోకమౙరరి ప్రఠ రలలో మౘరర్డ సర్ూకయట్ లేద్య ైరింగ్ సరిగర లేకప్క వడం వలన కూ య ప్మాాద్యలు జర్గ్వచుు రటి రరించుటకు సుకోవల ిన చర్యలు:

ఎలకిికల్ ైరింగ్ ను అర్చు ల ైన, అనుభ్వం, ల ై ెన్ా ఉనన రరిత్ో మాతా ే చేయించవల ను

ప్రఠ రల సమయంలో ప్ చేయుటకు ఒక ఎలకిిష్ియన్ ను య ంచయమ

ఎటపి్రి ిథలత లోల ను మద్యయర్చి లను ైరింగ్ మరియు ి చ్ బో ర్చ్ లను ముటలకోరరద్ు అ చెప్ువల ను ముఖయంగర చేత లు త ిగర ఉననప్ుుడు

ప్రఠ రలలో మద్ుయత్ ఘాతం రరించుటకు తగిన ప్రికర్ములను, మౙరధనయలను ఉంచుకో రమ

మವ తొకతిసలాట ోజన సమయంలోను ఇంటికి ళ్ళీ సమయంలోను బసుాలు ఎకేకటప్ుుడు ఒకోకమౙరరి భ్యప్ ినప్ుుడు త్ొకికసలాట జరిగే అవకర రలుననమ

త్ొకికసలాట జర్గ్కుం య సుకోవల ిన రర్ణయ చర్యలు:

తగని భ్ద్తా్య యమాలను ఒక బో ర్చ్ ద్ రా ి గోడలకు అంటించవల ను

టలప్ెై ఒకరినొకర్చ నేటలకోవద్ద మద్యయర్చి లకు సూ ంచయమ

నన పి్లలల తర్గ్త లను కిరంద్ అంతసులో ఏరరుటల చేయామ

మధ్యయహన సమయంలో ఉప్రధ్యయయుడు తర్గ్ గ్ద్ లో ఉం ేటటలల చూ యమ

మಶ కరర వ ైద్వనంలో జర్ిగే పరమాద్వలు

ప్రఠ రలలో ప్ా ేశంచగరనే మధ్యయర్చి లకు కీర య ప్రాంగ్ణం చయలా ముఖయ ైనద్ ఇకకడ రరికి ఎకుకవ ప్మాాద్యలు జరిగే అవకరశం ఉంద్ ఒకోకమౙరరి చేత లు, కరళ్ళీ మరిగే ప్మాాద్ం కూ య ఉంద్

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

14

ని మర్ణవ చర్యలు

కీర య ైద్యనంలో ఒకరినొకర్చ నేటలకోకూడద్ు

ప్మాాద్కర్ ైన ఆటలు ఆడరరద్ు

ఊయల ఊగే రరి గ్మ సూ ద్ూర్ంగర ఉం యమ

తూగ్ుడు ఆటలో ాగ్మౙర త్ో చెప్ుకుం య ద్ూకరరడు

కర్రలు, ప్ద్ున ైన రటి ప్టలకొ ప్ర్చగ త టగర ఆడుటగర చేయరరద్ు

కర ంట్ గ్లు, ప్మాాద్కర్ ైన అంచుల వద్ద ఆడరరద్ు

మಷ పరకృ ైపర్ీతవయలు భ్ూకంపమలు

భ్ూకంప్రలు ఎప్ుుడు సంభ్మమౙరమ్ మనం ముంద్ుగర గ్ురంిచలేము ప్రఠ రల సమయంలో అటలవంటి సూచనలు క ప్ి ే

సుకోవల ిన చర్యలు:

భ్ూకంప్ సూచనలు క ప్ి ే ప్ిలలలంద్రి తర్గ్ గ్ద్ బయట కీర య ైద్యనంలో సమకూర్ువల ను

భ్యాంద్ోలనలకు గ్ురికరకుం య చూడవల ను

ప్రఠ రల యాజమానయం ఆరోగ్య సహాయక ేవలు మరియు ప్ధామ కితాలను సమకూర్ువల ను

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి –

I తప్క ు లేద్య ఒప్క ు గ్ురించం ి?

1. ఉప్రధ్యయయుడు తర్గ్ గ్ద్ మ ిచే ముంద్ు తర్గ్ గ్ద్ లో ఎవరిక ైనయ బాధయతను అప్ుగించవల ను

2. ప్రఠ రలలో ప్ గ్ను ప్ ిగ్ట ేప్రికరరలను ఏరరుటల చేయరరద్ు

3. త ి చేత లత్ో కర ంట్ గ్లను త్యకరరద్ు

II ఏ ైనయ మూడు కీర య ైద్యన యమాలను రాయం ి

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

15

. . ఇంటివదద

ప్ిలలలు ప్రఠ రల నుం ి రరగరనే ఎకుకవ సమయం గ్ ిప్ే ప్దా్ేశం ఇలుల ఇంటిలో కూ య ప్రఠ రలలో జరిగే ప్ామాద్యల వలే ప్ ిప్క వడం, అగిన ప్ామాద్యలు, మద్ుయత్ ఘాతం మొద్ల ైనమ అంత్ేకరకుం య ఒకోకమౙరరి రి ే నన నన వసువులు బటన్ా, కరయిన్ా రంగి ేయడం జర్చగ్ుత ంద్ మరియుమష ప్ా ా ర కి గ్ుర్యియయ ప్మాాద్ం ఉంద్

మಲ ప ిపో వడం ప్ిలలలకు కమగే ప్మాాద్యలోల ఎకుకవగర క ప్ించేద్ ప్ ిప్క వడం, మౙౌకర్యంగర లే టలవలన, జార్చడుగ్చుు వలన, కటి ప్దా్ే రలలో ప్ ిప్క వడం జర్చగ్ుత ంద్

ప్మాాద్యలను అరికటలటకు సుకోవల ిన చర్యలు:

టలల , గ్చుు మం గర ఉం ేటటలల చూసుకో రమ

నన నన వసువులు, బొ మిలు కరయిన్ా ఎకుకవ అంటే అకకడ ప్డ ేయకుం య రేదశం న సథలలంలో ఉంచయమ

సబుబ ర్చ, గీర మొద్ల ైనమ కిరంద్ ప్ర ినప్ుుడు ంటనే శుభ్ంా చేయవల ను

టలల ఎకుకటకు ద్ గ్ుటకు మౙౌకర్యవంతంగర ఉండవల ను

వర్ం యలలో మరియు టలల గ్ల ప్రాంత్యలలో సర ైన లుత ర్చ ఉం ేటటలల చూ యమ

మಳ అగిన పరమాద్వలు ఇంటిలో ఎకుకవగర వంటగ్ద్ లో అగిన ప్మాాద్యలు జరిగే అవకరశం ఉంద్ గరయస్ మక్ అవడం, అగిన ప్మాాద్యలు జర్చగ్ుత్యయి ఒకోకమౙరరి వగారయాల బారిన ప్డటం, చ ప్క వడం జర్చగ్ుత ంద్

అలాంటి ప్మాాద్యలుజర్గ్కుం య సుకోవల ిన చర్యలు:

కిరో ిన్, ఆయిల్ ప్ ినప్ుుడు ంటనే శుభ్ంా చేయామ

గరయస్ మక ైన రసన వ ునప్ుుడు అగిొప్ులల మగించుట గర ఎలకిికల్ ల ైట్ ి చ్ ఆన్ చేయడం గర చేయరరద్ు

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

16

గరయస్ బయటకు ళ్ళీటకు మం గరమ లోప్లకు వచుుటకు కిటికీలు త్ెర్ ఉంచవల ను

గరయస్ ిమండర్డ ను ఎప్ుటికప్ుుడు ప్రిశీమసూ ఉండవల ను

కిరో ినయయల్ ప్ెై నుం ి ద్యటరరద్ు

గరయస్ పైె్ప్ ను ఎప్ుుడూ ప్రీక్ష్ించవల ను

వంటచేయు సమయంలో న ైలాన్ ద్ుసులు ధరించరరద్ు

మ విదుయత్ సూతరం ఎలకిిక్ ైరింగ్ లో లోప్రల వలన ఎకుకవగర ప్మాాద్యలు జర్చగ్ుత్యయి ఇంటలల ల ైట్ా, ఫ్తాజ్, ఎయిర్డ కూలర్డ మొద్ల ైన మద్ుయత్ ప్రికరరలను ఉప్మ్గిమౙరం రటిలో లోప్రలు ఉనయన జాగ్రతగర ఉప్మ్గించకప్క యినయ చయలా ప్మాాద్ం

అలాంటి ప్మాాద్యలను రరించుటకు సుకోవల ిన చర్యలు:

ఎప్ుుడూ మద్ుయత్ ప్రికరరలను త ి చేత లత్ో త్యకరరద్ు

మద్ుయత్ ప్రికరరలను బో ర్చ్ నుం ి త్ొలగించునప్ుుడు గ్టగిర లాగరరరడు

మద్ుయత్ ఉప్కర్ణయలు ఉప్మ్గ్ంలో ఉననప్ుుడు రటి స ప్ింప్రరద్ు

ఎలకిికల్ ైరింగ్ చేయించుటకు అర్చు ల ైన, ప్ుణుల ైన ఎలకిిష్ియన్ లను ఎంచుకోవల ను

ప్ిలలలు ప్ెరిగే కొద్ ద అతయవసర్ సమయాలలో మద్ుయత్ సర్ఫరర మప్ి ేయడం నేర్చుకో రమ

మద్ుయత్ ఉప్కర్ణయలత్ో ఎప్ుుడూ ఆడరరద్ు

మವ విష పర ా మనికత గ్ుర్ికమవడం మౙరధ్యర్ణంగర ఇంటిలో ప్ిలలలు త్ెమయకుం య సబుబలు లు నడం ద్య రర చయలా ప్మాాద్కర్ ప్రి ిథలత లు సం ామంచవచుు ఒకోకమౙరరి మషప్ూరిత ైనమ నడం ద్య రర చ ప్క వడం కూ య జర్చగ్ుత ంద్

ఇంటి అవసరరలకు ర ే సబుబలు, కిర సంహార్క ద్ా రలు, ఫ్ినయల్, ఆ ిడ్ మొద్ల ైనమ ప్ిలలలకు అంద్ుబాటలలో ఉంచరరద్ు

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

17

అ నర్కరల మంద్ులను అమ ద్ే కి సంబంధ్ ం న రాసుకొ ప్ిలలలకు అంద్ ప్దా్ేశమలో భ్ద్పా్ర్చవల ను

కలుష్ిత మరియు కుళ్ళీన ఆహార్ప్ద్యరరి లు మషప్ా ా ర కి కరర్ణం అవుత్యయి

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి:

I ఖాళ్ళలను ప్ూరింప్ుము:

1. టల ________________ గర రిించయమ

2. ________________ వమౙరర లను వంట సమయంలో రడరరద్ు

3. కలుష్ిత మరియు కుళ్ళీన ఆహార్ ప్ద్యరరి లు ____________________ కి కరర్ణమవుత్యయి

. అతయవసర్ మర్ియు పరమాద్వల సమయంలో చేయవలసిన లదద్వ పమటించవలసిన పరధ్మ చికతతవా నియమాలు

మనం ఎ న జాగ్రతలు ప్రటిం నయ ఒకోకమౙరరి ప్మాాద్యల బారిన ప్డత్యము ఒకోక సంద్ర్బంలో కొంతమంద్ ప్మాాద్యల బారిన ప్ ి వగారయాల ప్రల ై ైద్ుయ చేర్చకోలే సంద్రరబలు ఉంటాయి అటలవంటి సంద్ర్బంలో గరయప్ ిన వయకకిి ైద్ుయ చేరేలోప్ు ౌ క మరియు ైద్యప్ర్ ైన సహాయం అవసర్ం ఈ మధంగర ైధుయ చెర్క ముంద్ు ప్మాాద్ సథలలంలో చేయు కితాను ప్ధామ కితా అంటార్చ ద్ీ వలన గరయాలు ప్ూరిగర నయం కరకప్క యినయ రటి వతాను తగిొమౙరయి అంద్ుబాటలలో ఉనన రటి ఉప్మ్గిం ైద్యం చేయడ ే ప్ధామ కితా చేయు రరి ప్ ఒకోకమౙరరి నన గరయాలకు ప్ధామ కితా తర్ రత ైద్యం అవసర్ం లే ప్రి ిథలత లు కూ య ఉంటాయి

ప్ధామ కిత్యా యమాలు:

భ్యాంద్ోళ్నకు గ్ురికరకుం య ఉండడం

ప్రి ిథలత లను ప్రిశీమం చేయవల ిన ప్ రరి రించుకోవడం

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

18

ాద్ త యిెద్ద చేయు ప్రాధ క సరే ను మಲమಳమ అంటార్చ అనగర గరమ బాగర తగిలేటటలల చూడటం, ర సను ప్రిశీమంచడం, వా ైన గరయాలను ప్రిశీమంచడం

బాధ్ త చుటూ జనం చేర్కుం య చూడటం

గరయాలు వంాగర ఉంటే ైద్ుయ పి్ల రమ

స చు ైన గరమ వచేులా చూ యమ

అవసర్ ైత్ే తప్ు వమౙరర లు త్ొలగించరరద్ు

ప్రఠ రలలో ప్ా తర్గ్ ఉప్రధ్యయయు కి ప్ధామ కితా ప్ెటటెను ఇవ వల ిన ాధయత యాజమానయంద్ ఇంద్ులో ద్ూద్ , ఉ న ప్రయడ్, గర గ్ుడ్లు, బాయం ే ప్రల సర్డా, అమ్ ిన్, కత్రె్, ెటాల్, బరరనల్, బో రిక్ ఆ ిడ్, యాంటీ ెప్కి్ కీరమ్ మొద్ల ైనమ ఉం ేటలల చూ యమ

పమఠ మల కరునిక్ ప్ా ప్రఠ రలలో కీల క్ కోసం ఒక గ్ద్ కేటాయించయమ మద్యయర్చి ల ఆరోగ్య ిథల గ్ద్ులుప్ర్య ేక్ష్ించయమ ఈ కీల క్ ద్య రర మద్యయర్చి లు రోగరల బారిన ప్డకుం య సలహామసూ నన నన గరయాలకు కితా చేయవల ను అద్ే మధంగర ఏ మద్యయరిి అయిన అనయరోగ్యంత్ో ఉననటలయిత్ే ంటనే రరి ప్రఠ రల కీల క్ కు ప్ంప్ిం తద్ుప్రి కితాకు ిఫరర్డా చేయవల ను అద్ే మధంగర మధ్యయర్చి లకు ఎటలవంటి ఇబబంద్ ఉననటలల అ ప్ిం నయ ప్రఠ రల కీల క్ లో త్ెమయజేయవల ినద్ గర చెప్ువల ను ప్రఠ రల స ప్ంలో ఉనన ఆసుప్త ాల ఫక ననంబర్డా త్ెమయజేసూ ఒక బో ర్చ్ ను ఏరరుటల చేయవల ను

పరధ్మ చికతతా ేలకవలు మౙరధ్యర్ణంగర ఎద్ుర ైనయ ప్రి ిథలత లలో ప్ధామ కితా కిరంద్ మధంగర సూచనలను గ ైకొనవల ను

. చినన గమయాలు నన గరయాలు తగిమనప్ుుడు అమ్ ిన్ లేద్య ిురిట్ ను గరయం ప్ెై ే ి గర గ్ుడ్త్ో కప్ువల ను గరయం లోత గర త్ెగిన శుభ్పా్ర్ న తర్చ రత కుటలల ే ి ాయం ేజ్ కటవల ను

. ర్కిమౙమర వం గరయాలు తగిమనప్ుుడు ర్కం ఆగ్కప్క త్ే ఆప్దా్ేశమలో గర గ్ుడ్ మరియు బాయం ే త్ో గ్టగిర ఒ ప్టల కొనవల ను ేమత్ో గరయం ప్ెై ాగ్ంలో కూ య

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

19

నొకికప్టలకో రమ ముకుక ద్య రరర్క మౙరావం జరిగినప్ుుడు తలను నుకకువం నోటి ద్య రర గరమ సుకొనేలా చే ి ముకుకను ప్తస్ సం త్ో చలలబర్చవల ను

. కమలినపపుడు శరీర్ ాగరలు కరమనప్ుుడు ంటనే కరమన ప్దా్ేశంలో బరరనల్ వంటి యాంటీ ెప్కిీరీమ్ ను ప్ూయవల ను బటలకు మంటలు అంటినప్ుుడు ద్ుప్ుటి వంటిమ కప్ిు మంటలు ఆర్ువల ను టీ లేద్య కరఫ్తవంటి ద్వాప్ద్యరరి లను ఎకుకవగర అంద్ ంచవల ను కరలుచునన వయకపి్ెై టి ప్క యరరద్ు కరమన బొ బబలను ద్ప్రరడు ప్ిలలలు భ్యంత్ో ప్రిగ తకుం య చూ యమ

. మునిగిపో వపట ట ము గినప్ుుడు బో రరల ఉం ఊప్ిరి త లోల చేరిన టి బయటకు వచేుటటలల నుక ాగ్ంలో నొకకవల ను ఆవయక ి ర స మౙరధ్యర్ణ ిథల కి వచేుంత వర్కూ కృ ామ ర స అంద్ ంచవల ను

. మూర్ు మూర్ు ప్క యిన వయకి తల తకుకవ ఎత ఉం ేటటలల ప్డుకోబెటి, బటలు వద్ులుగర చే ిగరమ ఆ ేటటలల చేయామ ముఖం ప్ెై చలల టి చమల అమ్మి యం కరరోబనేట్ లేద్య ద్ం న ఉమలప్రయ రద్న చూప్వల ను తే్ర్చకునన తర్చ రత టీ ఇవ వల ను

. కుకికమటు కుకక కర్ నచ ో కుకక నోటిలో ఉం ే ఒక ర్క ైన బాకరీియా వలన ఇన్ ఫ్ిక్షన్ మౙక కుత ంద్ అద్ ప్ెంప్ుడు కుకక అయినయ సరే కుకక కర్ న చోట ర్కం కరర్చతూ ఉంటే అద్ తగేొవర్కూ ప్ెై ాగ్ంలో గ్ుడ్త్ో గ్టగిర కటవల ను ఒక ేళ్ గరయం నుం ి ర్కం కరర్కప్క త్ే ఆ ప్దా్ే ర న సబుబ మరియు త్ో శుభ్ాం చే ి గరయం ఆరిన తర్చ రత ప్ ి గ్ుడ్త్ో కప్ువల ను తర్చ రత యకర్డ ను సంప్దా్ ం టిటానస్ ఇంజక్షన్ మరియు యాంటీబయాటిక్ా ఇప్ిుంచవల ను ఒక ేళ్ ఆ కుకక ఆ ప్రాంతమలో కొతగర క ు ేజంత యంతణా కరరరయలయం నయకు ఫక న్ చేయవల ను

. పమముకమటు వయకి కరటలకు గ్ుర ైన ంటనే ఆగరయం ప్ెై ాగ్ంలో గ్ుం ెకు గరయం కి మధయలో చే ర్చమాలత్ో గ్టగిర కటవల ను గరయం నుం ి ర్కం కరరేటటలల చూడవల ను ఆ ప్దా్ే ర న చలల ఐస్ త్ో అద్దవల ను తద్ుప్రి ఒక టీ ఇవ వల ను

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

20

. విషపరయోగ్ం మషప్మా్గర కి గ్ుర ైన ంటనే రం చేసుకొనేలా చేయవల ను ఒక ేళ్ ఆంలాల వలన మషప్మా్గ్ం జరిగిత్ే మిర్సం ఇ ర మ, క్ష్యరరల వలన మషప్మా్గ్ంజరిగిత్ే మౙక య లేద్య మ ీగ్ ఇ ర మ

. విదుయత్ ఘాతం మద్ుయత్ ఘాతం మద్ుయత్ మౘరక్ కు గ్ుర ైన ంటనే మద్ుయత్ సర్ఫరర మప్ి ేయవల ను ఆవయకి మ ిప్ిం అవసర్ ైత్ే ప్ ి వసరంత్ో కప్ిున చే త్ో ప్క ికర్ర మౙరయంత్ో ద్ూర్ంగర సుకొ వ ు ైద్ుయలు వచేులోప్ు కృ ామ ర స అంద్ ంచవల ను

. విర్ిగిన - గమయం మరిగిన ప్దా్ేశం లో కద్లకుం య ఉం ఆ ాగర న ఐస్ ఫరయక్ త్ో శుభ్పా్ర్ గ్ుడ్త్ో వతవల ను మరిగినచోట ద్ న ప్ ాకలూ లేద్య ద్ుర్చ ప్ులలలు ఉప్మ్గిం కటలకటామ కద్ల కుం య డను కద్ుప్ుతూ బెల్ మౙరయంత్ో ఉంచయమ

. బెణుకు బెణికిన ప్దా్ేశంలో నొప్ిు మరియు రప్ు తగేొంద్ుకు ఐస్ ఫరయక్ త్ో మర్దనయ చేయవల ను అప్ుటికీ నొప్ిు తగొ్కప్ త్ే ైద్ుయ సంప్దా్ ంచయమ

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి:

ప్ధామ కితా ప్ెటటెలో ఉండవల ిన ఏ ైనయ ఐద్ు వసువుల ప్ేర్చల రాయుము?

____________________________________________________________

నన గరయాలు తగిమనప్ుుడు చేయవల ిన ప్ధామ కితాకు సంబంధ్ ం న ఖాళ్ళలను ప్ూరింప్ుము

నన గరయం తగిమనప్ుుడు _________________ లేద్య ిురిట్ ే ి శుభ్ా ైన ____________ కప్ువల ను గరయం లోత గర త్ెగినప్ుుడు _____________ మరియు__________________ ే ి కటవల ను

. మౙమర్మంశము

ముఖయ ైన ఆరోగ్య ేవలను గ్ూరిు త్ెమయజేయడం అనేద్ మధ్యయర్చి లకు ప్రాధ క ద్శనుం ి ప్ర రయం రలలో చేరిు ఆరోగ్యకర్ ైన వనం మం అల రటలగర ప్ిలలలు ప్రాధ క ద్శనుం ే అల రటల చేయామ ప్రఠ రల మరియు ఉప్రధ్యయయులు ఆరోగ్య ే రలకు

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

21

సంబంధ్ ం న ఆరోగ్య ప్రీక్షలు, టీకరలు ఉ త మంద్ుల ప్ంప్ిణీ, ప్ౌష్కిరహార్ం గ్ురిం బో ధ్ ంచడం మొద్ల ైనమ అమలు చేయడం ముఖయ భ్ూ కను ప్క ష్ిమౙరయి

ఉప్రధ్యయయుడు చద్ువు ద్య రర మధ్యయర్చి లకు మం ప్ావర్నను అలవరిు, రరిలో ప్ా భ్ను మకి ి ప్మాాద్యల నుం ి ర్క్ష్ించవచుును నన గరయాలు, కుకకకరటల కరమన గరయాలు, మూర్ు మొద్ల ైన రటికి చేయవల ిన ప్ధామ కితాను అమలు చేయామ

మద్యయర్చి లు ఆరోగ్య సమసయలను గ్ూరిు చరిుం మం ప్వార్న గ్ల రరిగర ఎద్ుగ్ుటకు అవసర్ ైన జానయ నఉప్రధ్యయయులు అంద్ ంచయమ

. పపర్ోగ్ ని పర్ీక్ష్ించుకోం ి – జ మబులు

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి –

i. రరీర్క ౌ క ప్రీక్షలు ii. సమగ్ర ఆరోగ్య అంచనయ iii. టీకరలు

iv. ఉ త మంద్ుల ప్ంప్ిణీ v. సమత్ౌలయ ఆహార్ అవగరహన

vi. కరమం తప్ు కుం య ద్ంత ప్రీక్షలు vii. కంట ిప్రిక్షలు viii. మ కి ి యంత్యాల ప్ంప్ిణీ

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి –

1. మం ప్ౌర్సత ం 2. రయయామ మధయ 3. ఇతర్చలనుగ ర్మంచుట, ఇతర్చలప్టలశరద్దకమగిఉండుట బాధయత్యయుతంగరఉండుట, ధ్ెైర్యంగరఉండుట

ప్రాథ క మద్యలో పి్లమా (D.El.Ed)

22

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి –

ఒప్ుు తప్ుు ఒప్ుు

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి –

1. ననమ మరియు మౙౌకర్యవంతంగర 2. న ైలాన్

3. మమౘరహార్ం మష ప్ా ావం

ప్ురోగ్ ప్రీక్ష్ించుకోం ి –

1. ఇంకే ప్తలేు ద్ూద్ , బరరనల్, ఫ్రల సర్డ బాయం ే ఇంకర ేరే ఏ ే ఐద్ు

2. అమ్ ిన్, గర , రెిమజడ్ డా ిాంగ్, బాయం ే

. సంపరద్ ంచవలసిన పపసికమలు

Eమమlమೕsమ ప్ిాంట్ టీరియల్ నంద్ు చూడవల ను

. పమ మయనంతర్ అభ్యసనం

1. ప్రఠ రల ఆరోగ్య ేవల కిరంద్ వచేు కరర్యకరమాలేమ? 2. మద్యయరిి మం ప్ౌర్చ గర తయార్చ చేయుటలో ఉప్రధ్యయయు ప్రతా గ్ురిం

రాయుము

3. మౙరధ్యర్ణంగర ప్రఠ రలలో జర్చగ్ు ప్మాాద్యలు గ్ూరిు రాయుము

4. ప్ధామ కితా అంటే ఏ ? ద్య యమాలను రాయుము

5. కుకక కరటలకి గ్ుర ైన మద్యయరిి ఎలా సంర్క్ష్ిమౙరవు?

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

1

యూనిట్ – 9 - వ్యాయామ విద్ా క్క అర్ధము మరియు భావన

నిరయాణము 9.0 పరిచయం

9.1 అభ్ాసనా లక్ష్యాలు 9.2 వ్యాయామ విద్ా క్క అర్ధం మరియు ప్యాముఖ్ాత

9.3 వ్యాయామ విద్ా క్క ఉద్దే శములు మరియు లక్ష్యాలు

9.3.1 సమగ్ర మూరిితతవ అభివృద్ధధ 9.3.1.1 శయరీర్క్ అభివృద్ధధ 9.3.1.2 సయమాజిక్ అభివృద్ధధ 9.3.1.3 మాన ిక్ మరియు ఉద్దవగ్ అభివృద్ధధ 9.3.1.4 అధ్ాాత్మాక్ అభివృద్ధధ 9.4 వ్యాయామ విద్ాా కయర్ాక్రమం

9.4.1 వ్యాయామ విద్ా క్క సవభావం

9.4.2 వ్యాయామ విద్ాా కయర్ాక్రమాల లక్షణాలు 9.4.3 ప్యఠశయలలోని తర్గ్తుల మధ్ా జర్ుగ్ు ఆటలు పో్ టీలు 9.4.4 అనేక్ ప్యఠశయలల మధ్ా జర్ుగ్ు ఆటల ప్ో ట ీ

9.5 సయరయంశము 9.6 సంపాద్ధంచవల ిన పుసిక్ములు 9.7 విభాగయనంతర్ క్ృతాములు

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

2

9.0 పరచియం

వ్ర యామ మద్ ( ర ీరక మద్ ) ను మానవ సమాజంలో ొమ ాళ్

నుం ే మనం గమనంచగలం, సర ారణంగర వ క్తి వన మనుగడలోన

ైప్ుణా ల ైన వ్టే వంటి ి. వ్ యైుక్తికంగర సరమూ ికంగర వ్ర యామ మ ా

జఞా నం, ప్ుణా లను ంప్ ం ించుక్ ంటూ, ఇతరులకు అం ించే ఒక

ఉద్ మమం లాంటి ి. మ ియు వ్రటి ఫమ ాలను ఉప్మ్గించుక్ నుట

వ్ర యామ మద్ ప్రఠ్ ప్ాణాళిక మొతిం ప్రఠ్ రల ప్ర ర ం రలలో అంత రాగ ైఉం ామ. ఇ ి మానవ ఉధ్ మామం ాా ర వ కుి ల మౌకక సంప్ూరణ అభివృ ిి ైగు ి కమగి ఉం ామ. ర ీరక సరమారియం మ ియు వ్ర ి మౌకక సంబం ిత

సరమా క, ఉ ేాగ మ ియు ే ోప్ర అభివృ ిిక్త ోహద్ప్డుత ం ి. కరమమౖక్షణ

మౌకక ప్రాథ క ఉ ేేశం అభ్య సకునలో ఈ క్తరం ి సరమ రి యలను ంప్ ం ించుట ే.

ర ీరక ప్ ం ికను కమగి ఉం ి ానన నరా ించాల ే క్ో ిక కమగి ఉం ామ.

మ రమ క్రర కరమాలో మజయవంతంగర ప్రలగొ న ానక్త అవసర నై

కృ ా ార నై వన సరమా రి యలు మౌళిక సరమా రి యలు కమగి ఉం ామ.

న ిిష్ ైన క్రరడలను, వ్రటి మూలాలను సరంసకృ క ప్ాభ్యవం మ ియు స ంద్ ర త క మలువలు ప్ట ప్ాశంస మ ియు అవగరహన కమగి ఉం ామ.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

3

9.1 అభ్ాసనా లక్ష్యాలు ఈ యూనట్ చ ిమన త రాత రు. 1. వ్ర యామ మద్ ను నరాచంచెద్రు మ యిు ాన ప్రాముఖ్ తను

ెమయజేయుద్ురు. 2. వ్ర యామ మద్ మౌకక ఉ ేే ర లను మ ియు లక్ష్య లను అరిం

చేసుక్ో ద్రు. 3. వ క్తితాంలో గల మమధ్ అం రల మౌకక మౌళిక జఞా ాని

ంప్ ం ించుక్ ంద్ురు. 4. వ్ర యామ మ ా క్రర కరమాల రూప్కలపన చే ద్రు. 5. వ్ర యామ మద్ మ ియు సంప్ూరణ మ ా ప్కా్రరయ మౌకక సంబం ాని

అరిం చేసుక్ న అభినం చిెద్రు.

9.2 వ్యాయామ విద్ా క్క అర్ధం మరియు ప్యాముఖ్ాత

ప్ాసుి త ప్ాప్ంచం అంత ిక్ష మ ియు యం ాాల వ్రడక యుగంలో మానవులం ా అంతకంతకు నస్రయాత కంగర మసుి ాిరు. నడవ ానక్త బద్ులుగర సరా ీచయేుచు ాిరు. కూ చో ానక్త బద్ులుగర నలుోంత ాిరు, ప్రలగొ న ానక్త బద్ులుగర చూసుి ాిరు. ఇలాంటి అసమ ౌల లే ా సథబది్

వన మ ానం మాన కి మ ియు ర ీరక ఆ చగర నక్త హనకరంగర ఉంట ం ి. అంద్ువలన ఆ చగ కర ైన వన భ్యగంలో వ్ర యామ మద్ కు చాలా ప్రాముఖ్ త ఉని ి.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

4

వ్ర యామ మద్ మ ా ప్ాక్తరయలో ఒక అంత రాగంగర ఉంట ం ి. వ్ర యామ మద్ ాా ర మ ా రుి లు వ్ర ి ెైనం ని మతంలో ర ీరక శరమ కమగి

ఉం ాలన ేరుో క్ ంటయరు. మ ియు చురుక్ ైన, ఆ చగ కర ైన వన ైమ

వ క్తిగత అభివృ ిి క్త ోహద్ం చేసుి ం ి. అం గేరక సమాజఞనక్త సంబం ించన

సవ్రళ్ ను ఎద్ు కక ేంద్ుకు వ్ర ిన తయారు చసేుి ం ి. కరమబది్ ైన వ్ర యామ మద్ వాయ మ ియు ఇతరుల ప్ట

సరనుకూల వ్ ైఖ్ ిన ంప్ ం సిుి ం ి. ఇ ి ఒక ఆ చగ కర ైన అభ్ స ా వ్ర ావరణాని సృ ించుటలో సహయప్డుత ం ి. వాయ – భ్యవన మ ియు

వన ాణ త ై సర ారణ ర ీరక శరమ మధ్ సంబంధ్ం కమగి ఉంట ం ి. ప్రఠ్ రలలో ర ీరక మ ా క్రర కరమాలు ాా ర, ఉప్ర ా యులు చురుకుగర మ ియు ఆ చగ వంత ైన వన ైమన అభ్ ించడంలో మ ా రుి లను అవగరహన చేసుక్ోవచుోను, మ ియు ఉ ేిజప్రుసరి రు. ఉప్ర ా యులు మ ా రుి ల ర ీరక ప్ ం ిక ( ి కల్ ిట్ స్) క్రర కరమాల ప్ామ్జ ాలను

ెలుసుక్ ేలా సహాయప్డ ారు. మ యిు వ్ర ి వాయ సంసరథ గత

క్రర కరమములను అభివృ ిి చేయునప్ుపడు భ్యవనలను అరించసేుక్ోగలరు. అం ేగరకుం ా ఉప్ర ా యుల ఆ చగ కర ైన వన ైమన నరా ించవల ని

ైప్ుణా లను అభివృ ిి చేయ ానక్త మారొన ేిశం చేయవచుోను. వ్ర యామ మ ా క్రర కరమాల ాా ర ఆ చగ కర ైన వన ప్రా ాన తను మ ా రుి లు అరిం

చేసుకుంటయరు. వ్ర యామ మద్ మౌకక ఉ ేేశ ం ర ీరక మౖక్షణ లే ా ర ీరక ప్ ం ిక

కంట ేఎకుకవ. ఇ ి వ క్తి మౌకక వ క్తితాంలోన సరమా క, మాన ిక భ్యవ్ ేాగ

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

5

అం రల అభివృ ిి ై ద్ృ ిన కే్ం రాక ిసుి ం ి. చని ిలలు ఆటల మౌకక మలువను, అవసర ైన అంశంగర గు ిించుట. వ్ర యామ మధ్ లో ప్రలగొ ే

మ ా రుి లు రుగ ైన జఞా ప్కశక్తి మ ియు అభ్య సం, రుగ ైన ఏక్రగరత మ ియు సమసర ప్ ిష్రకర సరమ రి యలను ంప్ ం ించుకుంటయరు. వ్యాయామ విద్ా క్క పా జనాలు:- ర ీరక ఆ చగ ంను ంప్ ం సిుి ం ి. చలన శక్తిన ంప్ ం సిుి ం ి. మంచ చురుక్ ైన వన ో రణిన కమొంసుి ం ి. ర ీరక మాన ిక మ ియు సరమా క ైప్ుణా లను అభ్ ించుటలో మధ్

సరనుకూల సంబంధ్ంను కమొసుి ం ి. ఇతర అం రలలో తకుకవ సమయంలో ఎకుకవ సరమ రి యలను

ంప్ ం ించుక్ోవచుోను. ప్రఠ్ రలలో చజం ా శరది్ మ ియు చురుకుద్నం కమగి ఉండవచుో.

మూ ిి మతాంలో రరఘ క్రమక అభివృ ిి కన సిుి ం ి.

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 1

1. వ్ర యామ మద్ ాా ర రు ఏ అరిం చేసుకు ాిరు. ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

6

2. వ్ర యామ మద్ మౌకక ప్రాముఖ్ త ఏ ట?ి

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

9.3 వ్యాయామ క్క ఉద్దే శములు – లక్షాములు వ్ర యామ మద్ మౌకక లక్ష ం సర ారణ మ ా లాగే ఉంట ం ి. సంప్ూరణ ప్ాణాళిక క్రర కరమాల ాా ర మానవ వ క్తి ాాని ాన సంప్ూరణతలోనక్త అభివృ ిి చసేుి ం ి. మ చమాటలో చపె్రపలంటే వ్ర యామ మద్ వ క్తి మౌకక

వ క్తితాంలోన సమగర అభివృ ిిన సుక్ సుి ం ి. ఇ ి వ క్తి మౌకక అభివృ ిి ప్ాక్తరయలో సహక్రరం అం ించ గల ఒక మంచ ప్ రులుగర వ క్తి ాానక్త ర ీరక,

మాన ిక, భ్యవ్ ేాగ మ ియు ై క అం రలను కమగి ఉంట ం ి. క్రబట ి

వ్ర యామ మద్ అ ే ి ఒక వ క్తి ర ీరక ప్ ం ిక, మాన ిక ేలుక్ లుప్ు, భ్యవ్ ేాగ సమత ల త, సరమా క సరుి బయట , మంచ ై క మ ియు అ ా క అభివృ ేి . ఉ ేిశం రవ్ేరుపలో లక్ష్య లు సో ప్ర ాలుగర ఉంటయ . అమ ఉ ేే రని

చేర ానక్త ఉప్మ్గించే ప్ా ే క ైన మ యిు ఖ్చోత ైన మారొమంగర చెప్పవచుోను. వ్యాయామ విద్ాా కయర్ాక్రమాలలో పాధ్ాన ఫలితాలు: 1. శయరీర్క్ ఆరోగ్ాం ధ్ృడతవం : ఇ ి ఒక వ క్తి మౌకక గకప్ప ఓరుప, వ్ేగం, బలం

ద్ల నై వ్రటిన సూచసుి ం ి ర ీరక ధ్ృఢతాం, సం ోష్ంగర, బల నై

మ ియు సమృది్ నై మ ాని మంచుటకు అవసరం. మమధ్ రక్రల

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

7

క్రర కలాప్రలో ప్రలగొ టేప్ుపడు శ ీరంలోన అని ప్ా ాన కండ రలు భ్ౌ కంగర ధ్ృఢతాం చెం ి అన్ని భ్యగరల అభివృ ిిలో సహాయప్డు ా .

2. సయమాజిక్ సమర్ధత: ఇ ి సమూహ వ ానక్త ఒక స ైన అనుసరణకు సంబం ించన ి. వ్ర యామ మ ా క్రర కలాప్రలు సహక్రరం, ఇతరుల ప్ట

గ రవం, మశాసన్నయత, క్రర ాభిమానం, ఆత మ రాసం మొద్ల ైన లక్షణాలను అభివృ ిి చయే ానక్త అవక్ర రలను కమొసరి . ఈ లక్షణాని ఒక వ క్తి మంచ

ప్ రునగర ఎద్ుగుటకు సహక ిసరి .

3. ఉద్దవగయల సమతౌలాత : ఇ ి మౌకక ఉ ేాగరలను నయం ాంచ ే

సరమ రి యలను ంప్ ం సిుి ం ి. త ాా ర మతం మ ింత సమ ౌల త ో లే ా కు అవసర ైన ఉ ేాగ సరథ లను కరమప్రుసుి ం ి. వ్ర యామ మద్ వ క్తిన

సం ౌల ఉ ేాగరలు గల వ క్తిగర తయారు చేసుి ం ి. 4. మాన ిక్ ద్ృఢతవం : ఇ ి జఞా ప్కశక్తి, నరణయాలు సుక్ోకవడం మ ియు

ా ికకశక్తి అభివృ ిి శిగర ఉ ేి రని కమగి ఉంట ం ి. ఒక వ క్తి మాన ికంగర బలంగర ఉంటే అతన మౌకక నమ కం సహజంగర ే రుగుత ం ి. మమధ్ క్రరడలో ప్రలగొ నుట ాా ర ఈ లక్షణాలు అభివృ ిిప్రచుక్ోవచుో.

5. ఆధ్ాాత్మాక్ వ్ెలిగింపు : ఇ ి లో ెైన ఆ ా క అవగరహన లే ా ఒక ప్రాథ క

మారోబ ిన సపృహ ో అనింటిన్న ఒక ఐక ంగర భ్యమంచే ానలో సంబం ాలు లే ా లో ెనై అవగరహన అభ్య సం.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

8

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 2

1. వ్ర యామ మద్ మౌకక ఉ ేేశం ఏ ట?ి

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

2. వ్ర యామ మద్ మౌకక ెవ్ేన ఐద్ు ప్ా ాన ఫమ ాలను మవ ించం ి. ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

9.3.1 సమగ్ర మూరిిమతవ అభివృద్ధధ “ప్ర ామటీ” (మూ ిిమతాం) అ ే ి అతడు లే ా ఆ మౌకక జఞా నం,

ప్ారణలు మ ియు ప్ావరినలలో ప్ా ే కంగర ప్ాభ్యమతం చే ే వ క్తి మౌకక లక్షణాల

గ మల మ యిు వ వ వథకృత సంప్ుట ిఅన నరా ించవచుోను. ఇ ి ఒక వ క్తిక్త సంబం ించన లక్షణాలలో ఆలోచనలు, భ్యవ్రలు మ ియు ప్ావరిన ేకరణం.

మూ ిిమతా అభివృ ిి అనగర తన మతంలో సరనుకూల మారుప

సుకు రవ ానక్త బయహ అంతరొత వాయతను ంప్ ం ించుక్ోవడ ే. ప్ా వ క్రి ప్ా ే క నైవ్రడు, రుగుప్రచబ ిన, ెమమ కరమమౖక్షణలో ప్ా ే క ైన

వ క్తి ాాన కమగి ఉంటయడు. ఈ ప్ాక్తరయలో ఆత మ రాశం రగడం, సమాచార

మ ియు భ్యష్ భ్యష్ణం సరమ రి యలు, రుగు ప్రచడం, మజఞా న ప్ ి ి

మసి ించడం, క్ ని అలవ్రట లే ా ైప్ుణా లను అభివృ ిి చేయడం

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

9

ఉతిమ ైన ఆచా రలు మ ర ాలు ేరుోక్ోవడం. నడవ ిక మ ియు సరనుకూలత వన ైమ మ ియు ప్ా రంత ో కూడుక్ న ఉంట ం ి. ఈ క్తరం ి మభ్యగరలలో వ క్తి మౌకక సంప్ూరణ అభివృ ిిలో వ్ర యామ

మద్ ఎలా సహాయప్డుత ం ో అ ే మష్యాల గూ ిో చ ిో ాి ము.

9.3.1.1 భోటకి్ అభివృద్ధధ ర ీరక క్రర కలాప్రలలో మౖమవు ప్రలగొ నడం ాా ర, మౖమవు తన

మాన ిక మ ియు ర ీరకంగర ప్ ం ికగర తయారగును. “ ర ీరక ధ్ృడతాం”

ను ప్ాభ్యవవంతంగర మ ియు సమరివంతంగర క్ ని ప్ా ే క క్రర కలాప్రలను నరాచంచగల సరమరింగర నరాచంచవచుోను. ర ీరక ప్ ం ిక ( ిటనిష్)

మౌకక శబి ప్ామాణం ఫలభ్ ిత మ ానక్త ప్ాసరరం మ ియు మౌకక

సరమ రి యలను చేరుక్ోవ ానక్త అవక్రశంను ంచుత ం ి. ర ీరక ధ్ృడతాం మౖక్షణ ప్ ం ిన అభినంద్న్నయ ైన సమరివంత ైన క్రర ాక్రరు వంటి ి

క్రకప్ో వచుో. మ ా రుి లకు, మవల , ర ీరక ప్ ం ిక అరిం శక్తివంత ైన సరథ క్త ఎద్గ ానక్త సహాయప్డుత ం ి. మ ింత సరంకే్ క ప్రంగర మాటయ నిచచ ిట్

స్ ( ర ీరక ప్ ం ిక) రేు అం రలను కమగి ఉంట ం ి. ఆవ్ేమనగర (1) శక్తి, (2)

బలం (3) వంగునటి లే ా ర ీరక సరళ్త (4) వ్ేగం మ యిు (5) న రల

కండ రల సమనాయం.

i) వ ా సమరితను క్ నసరగించ ానక్త మనం ర ీరక కృ ా లు చే నిప్ుపడు మన ఊ ి ి త ి లు ప్నచయే ానక్త మ ియు గుం ేరకింను సమరివంతంగర

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

10

ప్ంప్ుటకు కృ ి చేసరి ము. ఇ ి మన శక్తిక్త మౖక్షణనసుి ం ి. ఇ ి

హృ ోాగరలనుం ి హృద్యంను క్రప్రడుత ం .ి శక్తి మౖక్షణ అ ే ి సరమాన

ప్ాయతిం ాా ర ర ీరక ప్ ం ికను ( ిట్ స్) ప్ ంద్ుక్ నుటకులో ముఖ్ నై ి. ii) ర ీరక కృ ా లు చే నిప్ుపడు ా ాప్ుగర మనం మన కండ రలను, ఉప్మ్గిసరి ము మ ియు ప్ా ఘటనను ఎద్ు కక ేంద్ుకు, బేస్ బయల్ బయట్

లే ా ఈత క్ ట ానక్త ఉప్మ్గిసరి ము. అలా మనము చే ినప్ుపడు, బరువులు ఎత ి టలో మౖక్షణలో ఉనిప్ుపడు ప్ా ే క్తంచ మన బలం రుగుత ం ి. బలం

మన మ ాని సులభ్తరం చేసుి ం ి. కు తగినంత బలం ఉంటే ోటలో చలర్

లాగడం, భ్య ీష్ర ింగ్ టయామ ైక్త టడం చాలా సులభ్తరంగర ఉంట ంద్న

చెప్పనవసరం లేద్ు. బలం చాలా క్రరడలో సో కర్ చేయ ానక్త సహయప్డుత ం ి. iii) వ్రసివ్రనక్త క్రర ా ే ానములోనక్త వ్ ళ్ క ముంద్ు చురుకుతనం కమగించే

ేహభ్య సం చేసరి ము మన అవయవ్రల మౌకక గ ిష్సరథ . కద్మకలలో మనం రుగుప్రుసుి నిప్ుపడు అంటే ర ీరక స లభ్ ం(కద్మక) మసి ిసుి ం ి అం ేక్రకుం ా బయట్ ంటిన్, వ్రమబయల్ వంటి క్రరడలు ఆ నిప్ుపడు మన

కండ రలను చాచుట ాా ర మన సరమరియం రుగుత ం ి. iv) సరంకే్ కతను, ైమన మ ియు ప్ా చ ర సమయాని

రుగుప్రచ ానక్త, బయలమౖక్షణ ో కమ ి వ్ేగరని ంచుక్ోవడం క్ రకు ఉ ేేమౖంచ

ఎకుకవ శక్తిన ప్ ంద్ుక్ నుటకు సరధ్ ప్డుత ం ి.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

11

v) “మౖక్షణ వ క్తిన ప్ ిప్ూరుణ నగర చేసుి ం ి” ఎకుకవగర క్రరడలను మనం

ఆ ినచచ ఎకుకవ ైప్ుణా లను ప్ ంద్ుక్ో గలము. అట వంటి భ్యగరలను ప్ాద్ర ా ైప్ుణా లను కనబడచాలనుకుంట ే అట వంటి భ్యగరలకు

వా ైన మౖక్షణను ఇవ్రామ. మనం ైప్ుణ ం ప్ ం ినప్ుపడు ఆక్రరడను ఆడుచూ ఆనంద్ం ప్ ంద్ు ాము.

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 3

1. ర ీరక ద్ృడతాం ప్ ంద్ ానక్త భ్ౌ క మద్ ఎలా సహాయప్డుత ం ?ి

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

2. ర ీరక ద్ృడతాం మౌకక ఐద్ు అం రలను గూ ిో మవ ించం ి. ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

9.3.1.2 సయమాజిక్ అభివృద్ధధ ిలలకు, వ్ర యామ మద్ మౌకక ప్ామ్జ ాలు ప్ా ే క్తంచ మలువ్ ైనమ

మ ియు అవసర నై వన పై్ుణా లను అం సిరి . క్రరడలో ప్రలగొ నటం

ాా ర నూతన ేి తి లను ప్ ంద్ుక్ోవడం మ ియు సరమా క మ ియు సమూహ వ్ర ావరణంలో తనను ాను ఎలా నరా ించుక్ోవ్రలో

ెలుసుక్ోవ ానక్త అవక్రశం కమపసుి ం ి.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

12

చాలా ఆటలు జట కృ ి ై కే్ంద్ృకృత ై ఉంటయ . ఒక ిలవ్రడు తన

ోటవి్ర ికంటే చాలా మంచ ప్ుట్ బయల్ ఆటగర గిర ఉంటయడు, క్రన్న క్ ని సరరు బం న ఇతరులకు అం ించనటనల ే వ్ర ి జట గ లవద్ు. రనక్త వ ేఖ్ంగర సరర్

ఆటగరడు అనుక్ ననట వంట ి యువకుడు అంక్తత భ్యవం ో ఆడటం

ేరుోక్ నును ఆ అంక్తత భ్యవన ో ఆడుటం జట లో ఇతరులకు సహక ించడం

ాా ర జట మజయానక్త ా ి సుి ం ి. తరచూ ఆటగరళ్ళ సగట పై్ుణ ం గల

వ్ర ై ాప్పక్ర స రస ి కంటే ఎకుకవ జట కృ ి ో ఇతరులను ఓ ించగలరు. ఇ ి

తరచూ క్ోరులో జరుగుత ం ి. జట లో కమ ి ప్నచేయడం సహచరులలో కమ ి

ప్నచయేటం, మౖక్షకు ో మ ియు ఇతర దే్ల ో సరనుకూల ప్రసపర చర లు ఎలా ఉం ాల ే ి ిలలకు బో ిసుి ం ి. క్ోచ్ ో ఉని అరివంత నై మ ియు ప్ాభ్యవవంత ైన సంబంధ్ం వ్ర ి మ ాంత ఇతర ప్ామ్జనకర నై

సలహాలను వ్ ద్క ానక్త ప్ోా త సిుి ం ి. ఆటలు తరచూ ఇతరులలో కమ ి

ప్నచయేుటకు బలవంతం క్రకప్ో నట ే వ్రరు మంచ ి ప్ ంద్ుక్ోలేరు. ఇ ి చాలా మలువ్ ైన ైప్ుణ ం.

వ్ర యామ మద్ కూ ా మజయం మ ియు వ్ ైఫలా లను ఎలా ప్ ిష్క ించుక్ోవ్రలో లెుసుక్ోవ ానక్త ఒక మారొం. ఇ ి తరువ్రత ప్నలో వ వహ ించ ే ముంద్ు ే ానంలో ఓట లో నుం ి ఎలా బయటకు రవ్రలో

ెమయజేయడం మంచ ి. ఆటలు ఆడబో ే ిలలకు ఓట రశాతం క్రద్న

ే ిపంచామ. అలాగ ే ఉనితంగర ఎలా గ మచాలో ేరుోక్ోకవడం ఒక మలువ్ నై

ైప్ుణ ం. గ ిా ి అ న మజేతను ఎవరూ ఇష్ప్డరు. మ ియు క్రరడలు

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

13

మజయాని ఓ పోి్ న ప్ాత రుి లు, మ ేమయుల అన చూడకుం ా ఎలా జరుప్ుక్ోవ్రలో ే ిపసుి ం ి.

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 4

1. ిలలు ర ీరక కృ ా లో ప్రలగొ నుటవలన కమగే సరమా క ప్ామ్జ ాలేమ?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

9.3.1.3 మాన ిక్ మరయిు ఉద్దవగ్ అభివృద్ధధ క్రరడలు, వ్ర యామం మ ియు మ్గ వంటి ర ీరక కృ ా లు మన ర ీరక

ఆ చగ ం ై ప్ాభ్యవం చూ ి ర రయసు ను కలుగజేసుి ం ి. అ ే మన మాన కి

మ ియు ఆ చగ ం కూ ా ప్ాభ్యవ్రనక్త లోనవుత ం ి. భ్ౌ క కృ ా లు వలన

మాన ిక మ యిు ఉ ేాగరల ప్ామ్జ ాల మవరణకు ర ీరక శరమ అ ే ి ద్డు చటోనన్ మ ియు ఎ ి ిపన్ సరావ్రల ఉతప ి సరథ న ంచుత ం .ి

ఇమ ద్డులో నూ చటాన్ టర్ గర ఉంటయ వ క్తిలోన నరు ా న

తగిొంచేమగర కనబడ ా .

ర ీరక శరమలో ప్రలగొ నడం ాా ర మాన ిక మ ియు ఉ ేాగరలలో ప్ ం ే

ప్ామ్జ ాలు : రుగ ైన మాన ిక ిథ న కలుగజేసుి ం ి. జఞా ప్కశక్తి రుగుత ం ి. ఒ ి ిన తగిొసుి ం ి ఒ ి ిన అ ిగ ంచే సరమ రి యలను రుగుసుి ం ి. ర ీరక సరధ్నల ప్ట హ ంిచేలా చేసుి ం ి.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

14

ర ీరక సరమ రి యల ప్ట మ రాసరని ంచుత ం ి. న రశ నసపృహలు తగుొ ా .

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 5

1. ిలల వ క్తి ాానక్త మాన ిక మ ియు ఉ ేా గ అభివృ ిిలో ర ీరక కృ ా లు ఎలా సహాయప్డ ా ?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

9.3.1.4 ఆధ్ాాత్మాక్ అభివృద్ధధ మన మత ప్రమారిం అను నిప్నులు నరా ిిసూి ఏ ో ఒక మజయం

సర ించుటలో లేద్ు. క్రన్న మన ఉనక్తన అరిం చేసుక్ నుటలో ఉం ి. అ ా క

ేలుక్ లుప, ఇ ి అ ా క జఞా ోద్యం ఇ ి అనుభ్వప్ూరాకంగర సంత ించుక్ ంట ం ి అం ేక్రన ప్ుసిక్రల నుం ి మనం ేరుోక్ోలేము. ఇ ి

వ క్తిగత ఆత సరక్ష్య ాకరం ఇ ి నత మతం మ ియు ప్ ిప్ూరణ మ ానక్త నద్ర నం. సరళ్ంగర చెప్రపలంటే రు ఆత ో ఎప్పటిక్ర చనపో్ రు ఎవ ై ా ఒక వ్ళే్ ఆ ాా క వ్ మగింప్ు (జఞా ోద్యం) నరాచంచాలంటే అ ి అ ేక

మ ాలుగర నరా ించవచుోను ఎంద్ుకంట ేఇ ి అనుభ్యవ్రలకు చెం ిన ి గనుక

అ ా క జఞా ోద్యంను మ చ మాటలో చపె్రపలంట ే ద్ు రశ, అహం లే ా సరారిం ఏమాతాం క్రనపంచకుం ా మౌకక గు ిింప్ును ెమయజయేున ి. ఆ ా క జఞా ోద్యం అనగర మన అంత రాగరని ె ిచే ప్ాక్తరయ. ఇ ి

నత వ్రని ప్ ంద్ుక్ ేంద్ుకు సహాయం చేసుి ం ి. ఇ ి మ మి

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

15

సాతంత ాలనుగర చసేుి ం ి. రు ఇతరుల నుం ి ఏ ఆమౖంచకుం ా చేసుి ం .ి

ఆమౖంచడం ఆ వి్ేయడం అనగర ప్ ిప్ూరణ సం ోష్రని కమగి ఉండట ే

వ్ర యామ మద్ అలాంటి మాన ిక ిథ న సుక్ నవసుి ం ి. క్రరడలు ప్ా ానంగర ర ీరక క్రర కలాప్రలు అ నప్పటిక్ర వ్రరు ఎలప్ుపడూ ధ్ృడంగర సపృహకమగి ప్ో రడుతూ ఉంటయరు. వ్ర ిలో ెమైకశక్తిన

సంప్ూరణ భ్క్తిన ంప్ ం ించ ానక్త, ఆ ా క సంఘటనల ాా ర అత నిత మౖక్షణ వంటి ే అలాంట ి వ్రరు గచల్ లే ా గచల్ క్రప్ర్ , మజేతలు లే ా ఓట

ప్రల ైనవ్రరు – ఇమ అన్ని కే్వలం అద్ుాతం.

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 6

1. ఆ ా క జఞా ోద్యం అనగర ే ?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

2. ఆ ా క జఞా ోద్య ప్ాక్తరయలో క్రరడలు ఎలా సహాయప్డు ా ?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

9.4 వ్యాయామ విద్ాా కయర్ాక్రమాలు వ్ర యామ మ ా క్రర కరమాలు మంగ, జఞ , సంసకృ క ేప్ద్ ం లే ా సరమ రి యల ో సంబంధ్ం లేకుం ా మ ా రుి లను వ్ర ి ర ీరక ైప్ుణా లను మ ియు సరమా క వ్ ైఖ్రులు వ్ర ి గ ిష్ సరమ రి యని చేరుక్ోవ ానక్త

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

16

అవసర నై ప్యాతిం చేసరి . వ్ర యామ మద్ మ ా రుి లను వమ్జన

ద్శలో చయేవల ి క్ర ర లక్ రకు ిది్ప్రుసుి ం ి. భ్ౌ క కృ ా ల ాా ర మలువను మ ియు ఆనం ాని ఆమౖంచనటనల ే మ ా రుి లంద్రూ మజయాని

అనుభ్మసరి రు. గుణాత క ైన వ్ర యామ మ ా క్రర కరమం మౌకక ఉ ేిశ ం

మతక్రలం క్ోసం భ్ౌ కంగర క్తరయామలంగర వ వహ ించే ప్ాక్తరయలో మ ా రుి లకు మారొద్ర ం చేసుి ం ి. మ ా ప్ాక్తరయలో వ్ర యామ మద్ ఒక ముఖ్ా ంశం. భ్ౌ క

మద్ లో అన్ని మ ా రంగరలలోవల మ ా రుి లు అవసర నై ప్రాథ క

ైప్ుణా లను సరధ్న మ ియు రుగుప్రచుక్ోవల ను. మ ా రుి లు వ్ర ి ెైనం ిన మతంలో వ్ర యామ మద్ లో ేరుోక్ ని

ప్ుణా లను ఏక్రకృతం చేసరి . మటి ోప్రట అ ేక ప్ామ్జ ాలు ఫమతంగర గణాత వ్ర యామ మ ా క్రర కరమమంలో ప్రలోగచనుట వలన చురుకుగర, ఆ చగ కర ైన వన ైమన, స ైన పో్ ష్క్రహరం, ైప్ుణ అభివృ ిి రుగ ైన

ర ీరక ద్ృఢతాం, ఇతర మష్యాల ప్ట అభివృ ిి , లక్ష న ేిశ ం, సాయం –

కరమమౖక్షణ, ాయకతాం మ ియు సహక్రరం, ఒ ి ి తగిొంప్ు, రుగ ైన వాయ

సరమరియం మ ియు బలప్రచబ ిన సమవయసక సంబం ాలు, వ్ర యామ

మద్ లో అను ని సరధ్నకర ైన మ ా రుి లుగర సరమ రి యని, వన త ాాన్ని

ంప్ ం ించ ే మ ియు వాయఫలం. అనుభ్వ్రల అభివృ ిి క్త అవక్రశం

ఉంట ం ి.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

17

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 7

1. వ్ర యామ మ ా క్రర కరమాలు అంటే ఏ ట?ి

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

2. గుణాత క ైన వ్ర యామ మద్ క్రర కరమం మౌకక ప్ామ్జ ాలేమ?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

9.4.1 వ్యాయామ విద్ాా కయర్ాక్రమమం క్క సయవభావం

వ్ర యామ మ ా క్రర కరమం భ్మష్ త్ లో ర ీరక క్రర కలాప్రలో ప్రలగొ ేంద్ుకు ప్ామ్జ ాని ప్ ం ేంద్ుకు అభ్య సకున శక్తినవ్రామ ఇట వంటి అవక్ర రలు ప్ాసుి తం సపష్ంగర ఉండకప్ో వచుో లే ా ెమయకపో్ వచుో.

భ్యవ్రవ్ేశ రంగం ప్ది్ భ్ౌ క మద్ లో ఉండకప్ో ా ర ీరక కృ ా లలో మజయవంతంగర ప్రలగొ న ానక్త అభ్య సకునక్త మలుకమపసుి ం ి. ఇ ి సంక్తష్

ప్ది్ ఎలా మ ియు కద్మక ఎంద్ుకు అ ే ాన ద్ ఆ ారప్ ి ఉంట ం ి. ప్ా క్రర కలాప్ంను ఒక ప్ా ే క ైన ానక్త చూ ేబద్ులు వ్రటలిో సరమ తలను

ొక్తక చె ేప భ్యవనలను ప్వా్ేశ డ ా . ఇ ి మ ా రుి ల కద్మకల

అవగరహనను మ యిు ాన అంత నీ సూ ాాలను రుగుప్రచ ానక్త ఉప్మ్గప్డుత ం ి. మ ా రుి లు మూడు రంగరలో (సంజఞా ాత క,

ప్ాభ్యవ్రత క, మాన ిక చల ాత క) వ్ర ీ ర ీరక ప్న రు అరిం చేసుకుంటయరు.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

18

ఇ ి ఒక సపష్ ైన ప్ాకటన వ్ర యామ మద్ తరగ లో మాన కి

చల ాత కరంగం నకు ప్రాథ కంగర చాలా ప్రాముఖ్ త ఉం ి అ నప్పటకి్ర మన మ ా రుి లు తారగర నరణయాత కంగర (సంజఞణ ాత క రంగం) సపం ిసరి రు మ ియు ఆటగరనక్త ఉండవల ిన లక్షణాలు మ ియు జట కృ ి (ప్భా్యవ్రత క

రంగం) వంటి లక్షణాల ోను ప్ాద్ ి సూి దే్వ్రళ్ వల రగరలన మనము క్ోరుకుం ాం. మభిని బో ధ్న ప్ది్త ల ఉప్మ్గం మూడు మభ్యగరలలో ప్ాద్ ి తమవుత ం ి మ ియు అవగరహన ో క ిలే ప్ుణ ం కమగిన

ప్ాద్ర ాక్రరులను ఉతప ి చే ే వ్రగరి ాలు మ ా రుి లు మమధ్ ేట మ ియు మభిని మా రొ లో ేరుోకుంటయరు. భ్యవ్రవ్ేశ రంగం ప్ది్ ఒక ప్ ిణామ

ప్ాక్తరయగర ేరుోక్ోవ ాని గు ిిసుి ం ి రన అరిం మానవుడు ప్ుటినప్పటినుం ి సమాచా రని కరమప్రచక్ ే సరమ రి యని కమగి ఉంటయడు. ఇ ి మూలా ార

ైప్ుణా ల ో మొద్లవుత ం ి మ ియు ఉనిత, మ ింత క్తష్ నై ఆలోచ ా మ ా ాలకు ా ి సుి ం ి. నవజఞ మౖమవు, ిలలు మ ియు వమ్జనులు అంద్రూ ఉనిత ైన ఆ ేమౖత ఆలోచ ా ైప్ుణా లను ఎం ిక చేసుక్ న

ఉప్మ్గించే సరమ రి యని కమగి ఉంటయరు. ఒక భ్యవ్రవ్ేశ రంగం ప్దే్ న ఉప్మ్గించడం ాా ర ఉప్ర ా యులు మ ా రుి ల అభ్ స ా ఫమ ాలక్ోసం ప్ాణాళికలు వ్ేయ ానక్త అనుమ నసుి ం ి. ఇ ి తద్ుప్ ి అభ్య స ా ఫమ ాలకు ా ి ే మధ్ంగర ప్ర రలను ిది్ం

చేయుటకు సరధ్ మవుత ం ి. చాలా మం ి అ ా ప్కులు ఇ ి సహజంగర తటసథప్డుత ం ి అన భ్యమంచవే్రరు. ఉ ాహరణకు మ ా రుి ల ర ీరక ప్ ం ిక

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

19

మౌకక ప్ామ్జ ాలను అరిం చేసుకునిప్ుపడు. ఈ ప్రాంతంలో తమ జఞా ాని

ప్ాద్ ి ంచ ే వన ైమన వ్రరు ఎం ిక చేసుకుంటయరు. అ నప్పటిక్ర మన

సమాజంలో మజఞా నవంత లుక్రన, ప్నక్త రన అ ా చగ కర ైన దే్లకు మనం

చూడవల ి వసుి ం ి. అలాంటి ఫమ ాలు అనుక్ోకుం ా వచేోమక్రవు. వ్రరు ప్ాణాళికలు చేసుక్ న తప్పక అభ్ ించామ. మవరణ/ప్దా్ర న/అభ్య సం లే ా సరంప్ా ాయ ప్ది్త లో భ్ౌ క మ ా వ్ేతిమౌకక బో ధ్ ా ప్ాద్ర నలో మటకి్త సరథ నం లేద్ు అన చపె్పలేము. జఞా నం ఆ ారం ో మ ా రుి లు ేరుోక్ోవడం

మొద్లు టినప్ుపడు ఇట వంటి బో ధ్న ఖ్చోత ైన వనరు. ఏ ి

ఏ ైనప్పటిక్ర సరంప్ా ాయ ప్ది్ లో (గురువు మవ ిసూి , ప్ాద్ ి ేి మ ా రుి లు అనుక ించే యతిం చేసరి రు) మ ా రుి ల ప్ట నష్్రయాక్రర కలాప్రలను ప్ోా త ిసుి ం ి. అనగర చని ఉ ేేశం ో లే ా అ ిక్రరయుతంగర సూచంచే చర .

ప్ావరి ా ఫమ ాల ప్రంగర ే కకని లక్ష్య లను తయారు చే ే సమయంలో మ ా రుి లు మ ియు వ్ర ి అవస రల ై ద్ృ సిర ంిచామ.

భ్యవ ాత క అ పి్త ం ో ప్నచసేుి ని ఒక ఉప్ర ా యుడు, స లభ్ కరిగర, మ ా ిి ప్వారి ా ఫమ ాల ై క్ ం రాకృతంగర లక్ష్య లను న ేేమౖంచామ.

మ ా రుి లు ఎవ ై ే అనువభ్వమౕను ల సరథ లో ప్నచేసుి ాి చ వ్రరు ఎకుకవ ప్ుణా ల సరథ లో క్ నసరగుచుని వ్ర ిక్త భ్యప్డకపో్ వచుో ఈ

మౌకక సంభ్యష్ణ నజం. అద్ృష్వ రత ి సంభ్యమత (భ్యవ ాత క) ప్ది్ లో ఉప్ర ా యుల ైప్ుణా లలో సంబంధ్ం లేకుం ా మ ా రుి లు ప్నచయేవచుో.

మ ియు ఏతరగ సమయం లో ై ా మమధ్ సరథ లలో మజయాని సర ిసరి రు.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

20

సంభ్యమత ప్ది్ లో సాతహగర చర /ప్ ిణామ సంభ్ం ాలను అ ేా ించ ానక్త ేాచోనసుి ం ి. వ్ర ి ర ీరక శరమ మౌకక ప్ర వసర ాలు గ లవడం మ ియు ఓ పి్ో వడం మాతా ేక్రద్ు, ప్ ర వరణంలోన క్ ని

అం రలను నయం ాంచ ానక్త మ ియు అంచ ా వ్ే ే ఒక సరమరియం గు ించ

ేరుోక్ోవల ని అవసరం ఉంద్ ే మష్యాని వ్ర ిక్త వ్రరుగర న రి రణకు వసరి రు. మ ా రుి లు మభిని అభ్ స ా ర రణులును కమపంచ ానక్త ప్ా ా మాియ

బో ధ్ ా ప్ది్త లను చేరోడం మ ియు మానవ ఉధ్ మం మౌకక అ ా యనం

అ ే ి కృత క్రర కరమం ాా ర మసిృతంగర జరుగుత ం ి అ ే వ్రసివ్రని

ఉ ేక్ష్ిసుి ం ి. వ్ర యామ మద్ ఏ ఇతర మష్యాలక్ ై ా చల ాత క రంగంలో ఎకుకవ ప్రా ాన త నవాద్ు. ానక్త బద్ులుగర అభ్య సకున ఉ ేా రలను, భ్యవ్రలను మ ియు సరాభ్యమక వ క్తితాం అరియుత ైన భ్ౌ కప్ర ైన

మ ా వంత ెైన వ క్తిగర మంచ ఫమ ాని కనబరుసుి ం ి. మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 8

1. వ్ర యామ మ ా క్రర కరమాలకు సంబం ించ సంభ్యమత ప్ది్ క్త సరంప్ా ాయ ప్ది్

ఏమధ్ంగర భినింగర ఉంట ం ో లెుపము? ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

2. వ్ర యామ మద్ క్రర కరమాల ప్ట సంభ్యమత ప్ది్ మౌకక ప్ామ్జ ాలేమ?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

21

9.4.2 వ్యాయామ విద్ాా కయర్ాక్రమాల లక్షణాలు గుణాత క ైన వ్ర యామ మ ా క్రర కరమాలు న ర ణాత క ైన

వ వ ,ి వాత, వ్ నువ్ ంట ే చే ే కృ ా లు మ ా రుి లను ేా ే ించ ే మధ్ంగర మ ియు వ్ర ి మౌకక వ్ ైయుక్తిక అవస రలను ేో మధ్ంగర ఉం ామ.

సముచత ైనప్ుపడు, అని క్రర కలాప్రల ప్రాం ాల నుం ికృ ా ల ఎం ికలో ప్రలగొ ంటయరు. సమ ౌల వ్ర యామ మ ా క్రర కరమాలో ప్రలగొ ేంద్ుకు మ ా రుి లంద్ ిక్ర సమాన అవక్ర రలు కమపసరి రు. ాణ ైన వ్ర యామ

మ ా క్రర కరమాలను ఈ క్తరం ిమధ్ంగర ఉంట ం ి. లక్షణాలు : సర(అ)నుకూల వ్ ఖై్రుల అభివృ ిిన పో్ా త ిసుి ం ి. చురుకుగర ప్రలగొ న ాని పో్ా త ిసుి ం ి. సమసర ప్ ిష్రకర ైప్ుణా ల అవసరత.

మ ా రుి ల ఆసకుి లు, సరమ రి యల మ ియు సంసకృత ల మధ్

వ ా సరలను గు ిిసుి ం ి. వ క్తిగత పై్ుణా లను అభివృ ిి చసేుి ం ి. సయ(అ)నుక్ూల వ్ెఖై్ర్ుల అభివృద్ధధ ని పో్ా తస ిసుి ంద్ధ : ర ీరక శరమను ఆసరా ించ ానక్త మ ియు మతక్రల ఆ చగ ం

మ ియు ర రయసు ై ాన ప్ాభ్యవం మలువ్ ైన ిగర ప్ోా త ించే వ్ర ిన

ప్ోా త ించే అనుభ్వ్రలకు మ ా రుి లు గురవు ారు. వ్రరు అ ేా ించ ానక్త, సరహసం చేయ ానక్త, ఉత కతను ప్దా్ ి సరి రు. ఇతరులకు సహక్రరం

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

22

అం ిసూి ప్నచయే ానక్త మ ియు ర ీరక ప్ ం ిక మౌకక వ క్తిగత ఆ చగర ని

రుగుప్రుచుకు ే సరథ న సర ించ ానక్త ప్ోా త ించబ ెద్రు. అని

అనుభ్వ్రలు సరనుకూల వ క్తిగత మ ియు సరమా క ప్వారినల అభివృ ిి క్త అవక్ర రలను అం సిుి ం ి. చుర్ుక్ుగయ ప్యలగొ నడానిి ప్ోా తస ిసుి ంద్ధ : వ్ర యామ మ ా క్రర కరమంలో అభ్ స ా అనుభ్వ్రలు ప్ా మ ా ిిక్త గ ిష్ క్రర కలాప్రలు మ ియు ప్రలగొ ే సమయాని అం సిరి . జట ప్న

సమయంలో ప్ా అవక్రశం ేరుోకు ే క్రర కలాప్ంలో ప్ా మ ా ిి చురుక్ ైన

ప్రతాను కమగి ఉంటయడు. సమసయా పరిష్యకర్ నెైపుణాాల అవసర్త :

నరణయాత క మ ియు సమసర ప్ ిష్రకర ైప్ుణా లను అభివృ ిి చేయుటకు, సమస లను గు ిించ ానక్త మ ియు ప్ ి ో ించ ానక్త మ ా రుి లను సవ్రల్ చేసుి ం ి. వ్రటిన ప్ ిష్క ించ ానక్త మ ియు మభిని

మా రొ లో ప్ ిష్రక రలను కనుగకన ానక్త చురుక్ ైన మా రొ లను అ ేా ిసుి ం ి. విద్ాార్ుధ ల ఆశక్ుి ల, సయమరయధ ాల మరియు సంసకృతుల మధ్ా వాతాాసయలను గ్ురిిసుి ంద్ధ : అభ్ స ా కృ ా ల ఎం ిక, ప్ ిక రలు మ ియు ప్ ా రి లు మ ా రుి ల

మభిని లక్షణాలను ప్ా బంప్ చేసరి . సరంసకృ క వ్రరసతాం, మంగ, ప్ా ే క

అవస రలు మ ియు మమధ్ రక్రల అభిరుచులు అభ్ స ా అవక్ర రల ప్ాణాళిక

చేయునప్ుపడు ప్ ిగణలోనక్త సుకుంటయరు.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

23

వాకతిగ్త నెైపుణాాలను అభివృద్ధధ చదసుి ంద్ధ : ఎకకడ అనుకూల ై ే అకకడ వ్ర యామ మ ా క్రర కరమం

సము ాయంలో ఏ జరుగుత ం ో వ్రటిక్త మ ా రుి లను అనుసం ానం

చేసుి ం ి. మ ా రుి లు ప్రాధ్ క సరమా క పై్ుణా లు, జట ప్న, సమసర

ప్ ిష్రకరం, ాయకతాం మ ియు ప్ాభ్యవ్రత క సమాచార ప్ాసరరం ఇమ వ్ర ి

భ్మష్ త్ లో మలువ్ నైమ.

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 9

గుణాత క వ్ర యామ మ ా క్రర కరమం మౌకక మమధ్ లక్షణాలు ఏమ?

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

9.4.3 ప్యఠశయలలోని తర్గ్తుల మద్ా జర్ుగ్ు ఆటల పో్ టీలు ప్రాంగణములోప్మ జట అంతః ఆవరణములోన ఆటలు లే ా ఇంటయామూరల్ ఒక ప్ా ే క భ్ౌగచళిక ప్రాంతంలో గల మ ోద్ క్రరడల సమూహం. ఈ

ప్ద్ం ఇంటయా (Intra) మురస్ అ ే లాటిన్ ప్ ాల నుం ి వచోం ి. రన అరిం

“గచడల లోప్ల”. ప్ు రతన నగరంలోన ‘గచడల లోప్ల’ జట మధ్ జ ిగే క్రరడల

ప్ో టీలు మ ియు ఆ ప్ో టీలను సూచంచ ానక్త ఉప్మ్గించబ ిం ి. ప్రాంగణములోప్మ జట మ ా రుి ల ర రయసు ను ప్ోా త ించ ానక్త మ ియు జఞ య సరథ లో ప్రలగొ న ానక్త సరమ రి యలు లేన వ్ర ిన

తయారుచయే ానక్త ఉప్మ్గిసరి రు. ప్ాజలు ప్ాజల ో ఆటలు ఆడుట గూ ిో

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

24

ఇంటయామూరల్ ెమయజేసుి ం ి. ఇంటయామూరల్ లో ప్రలగొ నడం అహం కు అవ చధ్ం కమగించ రద్ు. లే ా మ ా రుి లను చులకనగర, అస కర వంతంగర తయారుచయే రద్ు. ఇంటయామూరల్ అ మే ప్ో టీలు అ ే ఎప్ుపడూ

గుంప్ుగర ప్రలగొ నుట మ ియు సర ాగర ఉంటయ .

ఇంటయామూరల్ క్ తి పై్ుణా లను ేరుోక్ోవ ానక్త లే ా వ్ర యామ మద్ లో ేరుోకుని ైప్ుణ సరధ్నకు అవక్రశం కమపసుి ం ి. ఇ ి

ేి ిత ల ో ఆడటం మ ియు ేిహాలను రుగుప్రచ ానక్త మ ియు క్ తి

ేి ిత లను సంప్ర ంిచుక్ నుటకు, మలాభివృ ిి క్త ఒక అవక్రశం ఉంట ం ి. మ ా రుి లలో ాయకతాం క్రర ాభివృ ిిన ంప్ ం ించే అవక్రశంగర, సంక్ష్ిపి్ంగర చెప్రపలంటే ఇంటయామూరల్ క్రర కరమం మ ా రుి ల మ ాభివృ ిిలో అద్ుాత ైన ి. భ్ౌ కంగర చురుకుగర ఉని వ కుి లను మ ా ప్రంగర ఉనిత

సరధ్కులుగర ఉంచుత ం ి. ైప్ుణ అభివృ ిి ఏ ఇంటయామూరల్ కృత ంలో ై ా ఎకుకవ భ్యగరని ఆకర ంచ సరధ్ ాభివృ ిిన కనబరుసుి ం ి. ఈ క్తరంద్ ే కకనబ ిన సో ప్ర ాలు, సుక్ నబ ిన కరమము సమగర మ ియు సమరివంత ైన ఇంటయామూరల్ క్రర కరమం ాా ర అభివృ ిి సర ించవచుో.

1. క్రర కరమం మౌకక న ర ణాని న రే ిసుి ం ి. (నరణ సుి ం ి) 2. క్రర కరమం క్ రకు ాయక ాాని నరాచంచుట.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

25

3. క్రర కరమం చకకగర నరా ించుటకు ాయకులను ఎలా నయ ంచాలో, మౖక్షణ ఎలా ఇవ్రాలో నరణ ంచుట.

4. అని క్రర కరమాల రూప్కలపన మ ా ాలను సూ ాక ించుట.

5. అని క్రర కరమాలకు సురక్ష్తి రూప్కలప ా మ ా ాలను తయారుచయేుట.

6. ప్రలగొ ే వ్ర ిక్త ఆక ంిచ ానక్త ప్ాచార వూ హాలను అభివృ ిి ప్రచుట.

7. ప్రలగొ ే వ్రరు సర ించన మజయాలను ఎలా జరుప్ుక్ోవ్రలో నరణ ంచుట.

8. ఆ ిిక వనరులను ప్ ిగణలోనక్త సుక్ న బ ెెట్ ను తయారుచయేామ.

9. క్రర కరమం మౌకక ే యం సంప్ూ ిి చయేుటకు తగు ఏ రపటను చేయామ.

10. మగచ మ ియు టోరి ంట్ నరాహణలో పై్ుణా లు సర ించుట.

11. ప్ా సంఘటనకు సమగర ప్ాణాళికను కమగి ఉం ామ.

12. క్రర కరమం ను రుగుప్రచ ానక్త మూలా ంక ా, అంచ ా ప్ ిక రలను అభివృ ిి ప్రుచుక్ోవ్రమ.

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 10

1. అంతః ఆవరణ ఆటలను నరాచంచం ?ి

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

26

2. మ ా రుి లకు ఇంటయామూరల్ ఏ మధ్ంగర ఉప్మ్గప్డును ?

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

3. సమరివంత ైన ఇంటయామూరల్ క్రర కరమాల నరాహణకు ఎలాంట ిచర లు సుక్ోవ్రమ?

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

9.4.4 అనేక్ ప్యఠశయలల మధ్ా జర్ుగ్ు ఆటల పో్ ట ీ

ప్రఠ్ రల మౌకక “ప్రాంగణము వ్ లుప్మ జట ” క్రర కలాప్రలు జరుగు ా . సర ారణంగర ఆవరణం వ్ లుప్ల క్రర కలాప్రలు అ ేక ప్రఠ్ రల

మధ్ అన ిక్రర ప్ో టీన కమగి ఉంటయ . న ర ణాత క వ్ర ావరణంలో ఒ ి ని

మ ియు ప్ో టీత ాాని ఎద్ు కకనుటకు యువకులకు ే ిపసుి ం ి. అ ే అనుభ్వ్రలు మ ియు సమస లను గు ించన భ్యవనలు మ ియు సమస లను గు ించన భ్యవనలు మ ియు ిలల మధ్ ఉని మధ్ వ ిితాం క్ోసం, ిలలకు సహాయప్డటయనక్త దే్లు శరది్ వ ించవల ి ఉంట ం ి.

ఈ క్తరం ి ప్టిక నంద్ు ప్రాంగణము వ్ లుప్మ జట వలన కమగే లాభ్యలు నష్రలను చ ిోంచడం జ ిగిం :ి

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

27

లాభాలు నష్యా లు

1. ఒక్ ేప్రఠ్ రలలో గల మ ా రుి లలో

ేశభ్క్తి మ ియు ఐక తను

కమగించుటకు సహాయప్డుత ం ి.

1. మ ా రుి లు ఆటలో గ లవ్రల ే

ఆక్రంక్ష ో అ ై క మా రొ లను

ఎంచుక్ నుటకు అవక్రశం కలద్ు.

2. ఇ ిజట లోన ప్ా క్రర ాక్రరుడు

భ్యద్ త వ ించేలా ప్ా ే క

ప్రతాను

వ ిసుి ం ి.

2. వ్ర ిలో ప్గ, అసూయ

అనవసర ైన

భ్యవ్రలు రగవచుోను.

3. మ ా రుి లకు ఇతర ప్రఠ్ రలల క్రర ా

జట ల మ ియు మౖక్షకుల నుం ి

ఎం ో

క్ ంత ేరుోకుంటయరు.

3. వ్ర ి ై మప్ తీ ైన మాన ిక ఒ ి ి

కనపసుి ం ి.

4. మ ా రుి లకు క్రర ారంగంలో మమధ్

రక్రల

ఉప్ర ి వన ప్ాగ అవక్ర రలు కమపసుి ం ి.

4. ఎకుకవ మొతింలో డబుు మ ియు

సమయం ఖ్రుో చయేవల ి ఉంట ం ి.

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

28

మీ పాగ్త్మని పరీక్ష్షంచుక ండష – 11

1. ప్రాంగణము వ్ లుప్మ జట క్రర కలాప్రలు ఏమ ?

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

2. ప్రాంగణము వ్ లుప్మ జట కృ ా ల మౌకక లాభ్నష్రలను చ ిోంచుము. ________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

9.5 ముగింపు

ఆ చగ కర ైన చురుక్ ైన మతంలో ర ీరక శరమ మ ియు స ైన వన

మ ా ాల ఎం ికలు కమ ి ఉంటయ . మ ా రుి లు ముంద్ుగర ఆ చగ సంబం ిత

ప్రాధ్ క జఞా నమును, సంబం ిత పై్ుణా లను ంప్ ం ించుక్ నుటకు కృ ి

చేయామ. వ్ర ి వ్ర ి కృ ా లు మ ియు నరణయాలు వ్ర ి ఆ చగ ం, ర ీరక ౌష్వ మూ ిిమతాం వ క్తిగత సంక్ష్ేమం, అభ్ సనను అనుకూలప్రుచుక్ నుటలో ఎలా అనా ంచుక్ోవ్రలో మతంలోన అని రంగరలలో మ ియు వ క్తిగత

అభివృ ిిలో ఆ చగ కర నరణయాలు చేసుక్ోవల ి ఉంట ం ి. ప్రఠ్ రల

వ్ర ావరణం మ ా ిి మౌకక వ్ ఖై్రులు, ప్దా్ర ా ైప్ుణా లు, ప్వారినల ైఅత ంత ప్ాభ్యవ్రని కమగి ఉంట ం ి. ిలలకు భ్ౌ క బో ధ్న ఆంతరంగిక క్ో ిక ద్ ఆ ారప్ ి ఆడుటకు మ ియు కద్మకకు సహాయప్డుత ం ి. భ్ౌ క మద్ ను కూ ా మంచ

ఉప్ర ా యులు, ప్రఠ్ ప్ాణాళిక – ఉత కత, అనుభ్వము, ఆసక్తి, సహక్రరం,

జఞా నం, ఉ ా హం వంట ివ్రటి ో చే ిో లిల అభివృ ిి క్త ోడప ామ. ఒక క్ోణంలో ఇకకడ ఉప్ర ా యుల ప్న అసంప్ూ ిిగర ఉంట ం ి. ఒక యువకుడు బం న

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

29

మ ి ి ప్ట క్ోవ ానక్త, ర ీరకంగర అ ేక సమయాలలో గ రమంచ ానక్త మ ియు ఈ కృ ా లకు సంబం ించ ‘ఎలా’ మ ియు ‘ఎంద్ుకు’ లను అరిం

చేసుక్ోవ ానక్త సహాయం చసేుి ం ి. వ్రసివ్రనక్త ఈ ప్న మభిని ై ర ీరక

కృ ా లు, సరంకే్ క ప్ర ైన భ్యష్ మ యిు సరధ్న ాా ర కూ ా చాలా క్తష్ంగర మా ిం ి. ఇ ి భ్ౌ క మద్ తగిొంప్ు ప్ాక్తరయలో అలప మష్యం ో కూడుకుని ి. ఇ ి కే్వలం ిలేస్, జట ఆటలు మ ియు ర ీరక ధ్ృడతా కృ ా లు కమగి ఉని

ప్లు క్రర కరమాలను ఇ ి మ ింత క్తష్ం చేసుి ం ి. ర ీరక శరమలో మ ా రుి ల ప్ా ేయం అ ే ి వ క్తిగతంగర అ ేక రూప్రలో ఉంట ం ి. ఇ ి పో్ టీ లేన క్రర కరమాలు ాా ర ప్ో ట ీ కమగిన ఆటల వరకు. వ క్తిగత మ ియు జట ప్న రును రుగుప్ ిచేంద్ుకు చల ాత క

ైప్ుణా లు మ యిు వూ హాత క జఞా నం మౌకక ప్రాముఖ్ తను ెమయజేసుి ం ి. ప్రాధ్ క చల ాత ైప్ుణా ల అభివృ ిి నుం ి మ ా రుి ల

ఆటల మౌకక భ్యగ నై సంక్తష్ ైన కద్మకల మా ిరులను ప్ోా త ిసుి ం ి. శక్తి, సరరలతలు మ ియు ఓరుప లను ర ీరక సరమ రి యలను అభివృ ిి ప్రుచుక్ నుటలో వ్రరు ర ీరక ధ్ృడతాం మ ియు ప్న రు ం ింటిక్త సంబం ించన వ్రటిన లెుసుకుంటయరు. మనం క్రలానక్త అనుగుణంగర స క్ష ప్ునః న ర ణాలను మద్ లో మ ియు మతంలో కమగిఉం ామ. మ ా రుి లకు బో ించే కరమంలో భ్ౌ క

మద్ లో కూ ా ఇ ి సత .ే మసిృత నై ీ లో మనలను మనం

ప్ామౖించుక్ోవల ిన అవసరం ఎం ెై ా ఉం .ి దే్ నమూ ాలో (భ్మష్

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

30

మతంలో) మ ా రుి ల మ ియు వ్ర ి మతంలో కద్మక ఆకర ంచవల ని

సరథ నంగర చూసరి ర? ఈ సంద్రాంలో మన బయధ్ త ఏ ట?ి మ ా రుి లకు వ్ర ి జఞా ేం ియాాల మ ియు ేధ్సు ాా ర ేరుోకుని వ్రటి మధ్ ముఖ్ ైన

సంబం ాలను ఏరపరచ ాని మనం వ్ర ిక్త ఏ మధ్ంగర సహాయప్డగలం.

వ్ర యామ మద్ మాధ్ మం ాా ర యువతకు మంచగర మ ియు వ్రరు మసుి ని ప్ాప్ంచాని అరిం చేసుక్ోవ ానక్త మనం ఎలా సహాయప్డగలం?

ఇట వంటి ప్ాశిలను వ్ర యామ మద్ లో మన చ వ్ర ీ ప్నక్త ముంద్ు వ్ేసుకునిట ే ఈ ప్ాశిలకు కూ ా స ైన సమా ా ాలు మనం

ప్ ం ినట ,ే మన అభ్ సనను రుగుప్రుచుక్ోవ ానక్త చాలా కృ ి

చేయవల ి ఉంట ం ి. 9.6 సంపాద్ధంచవల ిన పుసిక్ములు Please see English material

9.7 భాగయంతర్ క్ృతాములు 1. స ైన ఎం ికను చయేుము. i) వ్ర యామ మద్ మౌకక లక్ష్య లు: a) ిలల భ్ౌ క అభివృ ిి . b) ిలలను సరమా కంగర సమరుి లను చయేుటకు. c) ిలలో ధ్ృడ నై ఉ ేా గ అభివృ ిి . d) ైవన్ని

ప్రాథ క మద్ లో పి్మా (D.El.Ed)

31

ii) ఈ క్తరం ి వ్రటిలో ఏ ి గుణాత క ైన వ్ర యామ మద్ మౌకక లక్షణం

క్రద్ు. a) చురుకుద్ ాని ప్ోా త ిసుి ం ి. b) సరనుకూల ధ్ృకప ాని ప్ోా త ిసుి ం ి. c) మ ా రుి లు ప్ా క్రరం రుోక్ోవ్రలన బో ిసుి ం ి. d) వ క్తిగత ైప్ుణా లను అభివృ ిి చేసుి ం ి. 2. ఈ క్తరం ివ్రటిక్త సంక్ష్పిి్ సమా ా ాలను వ్రాయుము. a) వ్ర యామ మద్ మౌకక ప్రాముఖ్ త.

b) వ్ర యామ మద్ మౌకక సంభ్యమ ా ప్ది్ .

c) వ్ర యామ మద్ లో ఉప్ర ా యున ప్రతా. 3. వ్ర యామ మద్ మౌకక లక్ష్య లు మ యిు ఉ ేే రలను ే కకనుము. 4. సమగర (స కృత) వ క్తితా అభివృ ిిన గూ ిో వ్రాయుము. 5. గుణాత క వ్ర యామ మ ా క్రర కరమాల లక్షణాలేమ?

6. ప్రాంగణములోప్మ జట మ ియు ప్రాంగణము వ్ లుప్మ జట క్రర కలాప్రల

మధ్

వ ా సరలేమ? మటి మౌకక లాభ్ నష్రలను కూ ా ెలుపము. సమా ానములు : 1) i) - (d)

ii) – (c)

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

1

యూనిట్ – - వ్యాయామ విద్ా కయర్ాక్రమ ప్రణాళిక్ మరియు నిర్ హణ

. ప్రిచయం

. అభ్ాసనా లక్ష్యాలు

. పయఠ్ా ప్రణాళిక్ . . పయఠ్ా ప్రణాళిక్ ద్శలు . . పయఠ్ా ప్రణాళిక్ నియమాలు

. వ్యాయామ విద్ా బో ధనా ప్ద్ధతులు . . క్మాండ్ ప్ద్ధతి . . ప్రద్ర్ నా ప్ద్ధతి . . సంప్ూర్ – భాగం – సంప్ూర్ ప్ద్ధతి . . ద్ర్పణ ప్ద్ధతి

. అంతః ఆవర్ణ ఆటలు, ఆవర్ణ వ్ెలుప్ల ఆటలు నిర్ హణ

. మూక్ుమమ ి కయర్ాక్రమాల నిర్ హణ . . పయఠ్శయల సమావ్ేశము . . కయవ్యతుప్ద్ధతి ప్దాలు ప్ద్ధతి నిర్ హణ

. . కరర ా దినోతసవం . . కెలస్థినిక్సస వ్యాయామ క్ద్మక్లు

. ఉపయధ్ాాయుడు మరియు సంమనము . . ఆరోగా మరియు వ్యాయామ విద్ా సంమన ప్ర్ుచుటక్ు

ముంద్ు శిక్షక్ుడు గురంిచవలస్థన అంశయలు. . . సంమన ప్ద్ధతులు ఉప్మ్గించే విధ్ానము . . సలహాదార్ు ిగయ ఉపయధ్ాాయుని పయతర . . సులభ్తర్ంచేయువ్యనిగయ ఉపయధ్ాాయుని పయతర.

. సంక్లను

. సూచంచన ప్ుసక్ములు మరియు సమాచార్ము 10.9 విభాగయనంతర్ క్ృతాములు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

2

. ప్రిచయము

ఉప్రధ్య య మద్ ను నూతన ప్రుచుటకు మమధ రకముల ైన కృత ములను ప్ ొంద్ుప్ ిచయరు ఎొంద్ుచేతననగర మద్య రుు లు బాల ద్శలో నూతన కృత్య లు చేయడొం, నేరుుకోవడొం ద్యా ర రటి ెద్ద ర ైన అనుస ిొంచి మొంచి ఆ ోగ్ ము, ఆనొంద్మును ప్ ొంద్గ్లుగ్ుత్యడు ఈ క్రొంద్ ఇవాబ ిన అొంశములో ఉప్రధ్య యుడు మమధ కృత్య లకు సొంబొంధ్ ొంచిన జ్ఞా నము మ ియు ప్ణాయళికలను ఎలా తయారు చేసుకొనవల నో త్ మయజ్ేయబడుత ొంద్

. అభ్ాసనా లక్ష్యాలు :- ఈ పయ యాంశము చదివిన తర్ువ్యత ఈ క్రంది సయమరయధ ాలు క్మగి ఉంటార్ు చవర్ సయధ్ించవలస్థన లక్ష్యాలు

. ర యామ మద్య ప్ణాయళికలో ముఖ్ ైన అొం రలను అవగరహన చేసుకోవడొం

. ర యామ మద్ బో ధనయ ప్ద్ుత లను గ్ూ ిు జ్ఞా నమును ప్ ొంద్డొం

. మద్య ిు సమగ్ర అభివృద్ ు క్ త్ోడప ే కరరడల పో్ టీలను గ్ూ ిు ప్ణాయళికర బద్ుొంగర తయారుచేయడొం

. ఆటల పో్ టీల మౌకక ప్రాముఖ్ తను గ్ు ొించుట

. ర యామ మద్ ను అమలు ప్రచడొంలో ఉప్రధ్య య ప్రతనాు అవగరహన చేసుకోవడొం

. పయఠ్ా ప్రణాళిక్ ప్రఠ్ ప్ణాయళిక అనేద్ ఉప్రధ్య యుడు అమలు ప్రచవల ిన మధ్యనొం మౌకక ప్కా్రయ అొంటే ఉప్రధ్య యు క్ ప్ర ర ొంశము ెై గ్ల అవగరహన మద్య ిు గ్ూ ిున జ్ఞా నము, సరధ్ ొంచయమిన లక్ష్య లు మ ియు సమరువొంతొంగర బో ధ్ ొంచ య క్ ఎనుుకోవల ిన ప్ద్ుత లను త్ మ ే మారద్రశక ే ఈ ప్రఠ్ ప్ణాయళిక

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

3

. . పయఠ్ా ప్రణాళిక్లోని ద్శలు ర యామ మద్ లో ముఖ్ ొంగర మూడు ద్శలను అనుస ిసరరు

మొద్టి ద్శ : ప్ూరా ప్రఠ్ ప్ణాయళిక a) గ్మా లను ఏరపరచడొం

b) మషయాలను ప్ ొంద్ుప్రుుట c) ప్ద్ుత లను ర ొంచడొం

d) మద్య ిు ప్ా ేశ ద్శను ర ొంచడొం

రెండవ ద్శ : ప్రఠ్ ప్ణాయళిక తయారుచే ి అమలు ప్రచడొం

a) మ ాగ్ప్ు ేరును ఇవాడొం

b) ఉప్ద్ేశొంచిన గ్మా లను ఏరపరచడొం

c) లక్ష్య లను ేద ిొంచడొం d) ేత బద్దతను ఏరపరచడొం e) ప్ర ర ొం రమును ప్ున ిామరశ చేయడొం

f) బో ధనయ ప్ద్ుత లను తయారుచేయడొం

g) మూలా ొంకనయ ప్ద్ుత లను ఉప్మ్గిొంచడొం

h) సరధనములను తయారుచేయడొం

మూడవ ద్శ : ఉతర ప్రఠ్ ప్ణాయళిక కృత్య లు

ప్ర ర ొంశము తయారుచే ిన తరు రత రా ొంచవల ిన కృత్య లు ముఖ్ ొంగర i) మూలా ొంకనము ii) ప్ున ిామరశ iii) ప్ణాయళిక ర యామ మద్ లో ముఖ్ ొంగర మూడు కృత్య లను అనుస ిసరరు

. శ ీరక ిద్ుప్రటు:- యత శక్షణకు ముొంద్ు శ ీర ద్యరుడ మును ెొంప్ ొంద్ ొంప్జ్ేయుట ఇొంద్ులో ఎగ్ురుట, వొంగ్ుట, నడుచుట మొద్లగ్ు కృత్య లను చేసరరు ద్ీ వలన

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

4

కొండరములలో ఉషో్ గ్రత ెరుగ్ుత ొంద్ రకప్సారణ మ ియు శ ీర కరమబద్ీదకరణ, కొండరములు సరగ్ుట మొద్ల ైనమ పో్ టీద్యరు క్ మాన ికొంగర ిద్ుప్రుసర

. యత కృత్య లు :- ఈ కృత్య లు రా ొంచయలొంటే ముఖ్ ొంగర మద్య ిుక్ ఆటకు సొంబొంధ్ ొంచిన అొం రలు, న ైప్ుణయ లు మ ియు యమాలు త్ మయజ్ేసరరు ఉప్రధ్య యుడు త్యను ఎనుుకొను సమూహమునకు తగినటుు గర శక్షణ ఇసరడు

. ఉత్జే్ప్రుచు కృత్య లు :- యత శక్షణ తరు రత మద్య ిు సమత్య ిి క్ చేరుకోవ య క్ ఈ కృత్య లు ఉప్మ్గ్ప్డత్య ద్ీ వలన శ ీర ఉషో్ గ్రత తగ్ుత ొంద్ ఉచయవాస, చయవాసలు సరమాన ిి క్ చేరుత్య మద్య ిు త్యను ఎనుుకును కృత్య ు నచిున మధొంగర చేయ య క్ ేాచు వాడొం జ్రుగ్ుత ొంద్

. . పయఠ్ా ప్రణాళిక్ నియమాలు :- ర యామ మద్ లో యమాలు సమూహము మౌకక కృత్య లను బటిు మారుతూ

ఉొంటా ఉద్యహరణకు క రత మ ియు జ్ఞ య కరరడలు అ త్ే కొ ు యమాలు అొంద్ ిక్ సమానొంగర ఉొంటా

. ర ీరక ిద్ుప్రటు చేయడొం :- ఏ ైనయ ెద్ు కృత్య లు రా ొంచే ముొంద్ు ర ి ొంగ్ చేయడొం తప్ప స ి ర ి ొంగ్ చేయ చ ో కొ ుసరరుల కొండ రలు ద్ బబ నే అవకరశొం ఉొంటుొంద్ అొంద్ుచేత, ప్రుగ్ు యడొం, ఎగ్రడొం, గ ొంతడొం, వొంగ్డొం, నడవడొం వొంటి కృత్య లను యామ

. సమగ్ర అభివృద్ ు :- వ క్లో సమగ్ర అభివృద్ ు జ్రగరలొంటే అ ు అవయ రలకు సమానొంగర ఉొం ే కృత్య లను యామ ద్ీ వలన మమధ ాగరలలో ఉొం ే కొండ రలు ముఖ్ ొంగర చేత లు, కరళ్ళు, డ, ఉద్రొం స ి ైన కరమొంలో ప్ చేసర అొంత్ేకరక

రటి మధ సమనాయము, శక,్ ేగ్ము అభివృద్ ు చ ొంద్ుత్య

. వయసుి మ ియు మొంగ్ము :- కృత్య లను ముొంఖ్ ొంగర వయసుి మ ియు మొంగ్ ప్రొంగర ఎనుుకో రమ ఆరవ తరగ్ చద్ువుత ను మద్య రుు ల మౌకక కృత్య లు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

5

త్ొ ద్వ తరగ్ `చద్ువుత ను మద్య రుు ల మౌకక కృత్య లకు భినుొంగర ఉొంటా అలాగే బామకలు చే ే కృత్య ల కనయు బాలురు చే ే కృత్య లు ద్ృడొంగరనూ ఎకుకవ సమయొంను కేటా ొంచే మధొంగర ఉొంటా

. అభివృద్ ు :- ప్ర ర ొంశము సరధన ొంటనే ర యామము చేయడొం మొంచిద్ కరద్య ముొంద్ుగర చిను చిను ర యామ కృతలను చే ిన తరు రత కషు ైనమ చేయడొం మొంచిద్ ఎొంద్ుకనగర ర యామ కృత్య లు ఒక ప్ద్ు ప్కారరొం చేయడొం ద్యా ర త్ొొంద్రగర అలసట గర చి రకు గర రవు

. ప్ర ర ొంశము ిగి ప్యా ుొంచుట :- ఒకసర ి ప్ర ర ొంశమును ప్రారొంభిొంచిన తరు రత ద్య చివర వరకు కొనసరగిొంచయమ లేద్ొంటే శ ీర ఉషో్ గ్రతలో మారుపలు వసర ద్య ద్యా ర శ ీరొంలో చ డు ప్ా ావము ప్డుత ొంద్ అొంద్ుచేత ఉప్రధ్య యుడు ప్ర ర ొం రమును స ైన ీ లో కొనసరగిొంచయమ

. సమలా ిి :- కృత మును రా ొంచిన తరు రత శ ీరమును సమత్య ిి లో సుకు రవ య క్ చిను చిను ర యామములను చేయామ మటిలో ముఖ్ ొంగర

కరళ్ును కద్ప్డొం, చేత లు చయప్డొం, తలను అటు ఇటు కద్ మొంచడొం, ద్ీర రాస సుకోవడొం వొంటి ర యామ సూత్యాలను ప్రటిొంచయమ ద్ీ ద్యా ర శ ీరకొంగరను,

మాన ికొంగరను సమత్య ిి క్ చేరుకుొంటాము

. వ్యాయామ విద్ా బో ధనా ప్ద్ధతులు :- ర యామ మద్ లో బో ధన అనేద్ ముఖ్ ైన ప్రతా వ సుొంద్ ఉప్రధ్య యుడు అభ్ సనయ

అనుభ్ రలను ఒక ప్ద్ు లో కమగిొంచడొం ద్యా ర మద్య ిులో ఆశొంచిన ప్వారనయ మారుపలను ేుశొంచ గ్లుగ్ుత్యము బో ధనయ ప్ద్ు లో ముఖ్ ొంగర ప్ ిశీమొంచయమిన మషయొం మఏ టిమ

బో ధ్ ొంచయము అనే ద్య కొంటే మఎలామ బో ధ్ ొంచయము అనేద్ గ్ర ొంచయమ బో ధనయ ప్ద్ుత లు ముఖ్ ొంగర ొండు రకరలు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

6

. ఉప్రధ్య య కేొంద్కా బో ధన మ ియు మద్య ిు కేొంద్కా బో ధన తరగ్త ల రాహణలో ఎకుకవ అభ్ సనకు ప్రాముఖ్ త ఉొం యమ ర యామ మద్ లో ఉప్మ్గిొంచే కొ ు ప్రాముఖ్ ైన బో ధన ప్ద్ుత లను ఈ క్రొంద్ రటిలో మవ ిొంచబ ినమ

. . ఆదేశిత లేదా ఆదేశర్ూప్ ప్ద్ధతి :- ఈ ప్ద్ు లో ఉప్రధ్య యుడు అధ్ కరరమును కమగి ఉొంటాడు ఉప్రధ్య యుడు ఆధ్ేశొంచిన సూత్యాలను మద్య ిు కరమము తప్పకుొం య ప్రటిొంచయమ ఇద్ ప్ూ గిర ఉప్రధ్య య కేొంద్ీకాృత బో ధనయ ఈ ప్ద్ు ముఖ్ ొంగర క రత చేయడొంలోనూ, ప్ ర ప్ద్ు మార్చు

రస్టు రా ొంచడొంలోనూ, కొ ు రకరల ైన ర యామములలో డమ్ బాల్సి, హుస్ట రల్సి, పో్ ల్స మాస్ట మ ియు కొ ు కరర కరమాలలో సమా ే రలలోనూ, ర మ రా ొంచడొంలోనూ,

ెై క క రత చేయడొంలోనూ ఉప్మ్గిసరరు

ప్రమ్జనాలు :- మద్య రుు లలో ఎకుకవగర సరధన చేయ య క్ ఆద్ేశరూప్ ప్ద్ు ఎొంతగరనో త్ోడపడుత ొంద్ ఈ ప్ద్ు లో సమయమును సరనుకలలొంగర ఉప్మ్గిొంచ య క్ అవకరశొం ఉొంటుొంద్

. మద్య రుు ల మౌకక ప్ా భ్ సమరూప్ొంలో ఉొండ య క్ త్ోడపడుత ొంద్

. ఈ ప్ద్ు ద్యా ర ఆశొంచిన ప్వారన ముఖ్ ొంగర శ ీర ద్యరుడ ము చలన న ైప్ుణయ లను ఇతర ప్ద్ుత ల కొంటే రుగ్ుగర సరధ్ ొంచగ్లము

. ఈ ప్ద్ు లో ఉప్రధ్య యు క్ ఎకుకవ జ్ఞా నము అవసరొం లేద్ు

. ఎద్ురు ప్శాులు కర జ్ రబులు కర ఈ ప్ద్ు లో ఉొండవు ఎొంద్ుచేతనొంటే ఉప్రధ్య యుడు కేొంద్ీయా అధ్ కరరొం కమగి ఉొంటాడు

. కరమశక్ష మ ియు మద్ేయత అనేమ ఈ ప్ద్ు ద్యా ర అభివృద్ ు ప్రచవచుు అొంత్ేకరద్ు మద్య ిు అ ు సమయాలలోనూ సొం ిద్ుొంగర ఉొంటాడు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

7

ప్రిమితులు :- . ఆద్ేశత ప్ద్ు రశక ్గరను అ షుత గరను ఉొంటుొంద్ . మద్య రుు ల అవస రలను మ ియు త్యరతమా లను గ్ు ిొంచడొం ఉొండద్ు

. సృజ్నయత కతకు, వ కగ్్త ఆలోచనకు అవకరశొం ఉొండద్ు

. ఉప్రధ్య యు క్ మద్య ిుక్ మధ సొంబొంధము ఒక యతగరనే ఉొంటుొంద్ . . ప్రద్ర్ నా ప్ద్ధతి

ప్దా్రశనయ ప్ద్ు మఅనుక ిొంచడొం ద్యా ర అభ్ సనయమ అనే ిద్యు ొంతము ద్య ఆధ్యరప్ ి ఉొంటుొంద్ మొంచి ప్దా్రశనయ ప్ద్ు అనేద్ మద్య రుు లలో కృత్య లను లేద్య న ైప్ుణయ లను రుగ్ుప్రచే మధొంగర ఉొం యమ

ప్రమ్జనాలు :- . కృత్య ు ప్దా్రశన ద్యా ర చూ ిొంచడ ే ఒక మాద్ ిగర ఉొంటుొంద్ . మద్య రుు లలో మాన ికొంగర ఒక రూప్మును తయారు చేసుకోవ య క్

ఉప్మ్గ్ప్డుత ొంద్ . కృత ము లేద్య న ైప్ుణ ము మౌకక ప్ా ావమును ద్య ఎలా రా ొంచయలో

ప్దా్రశనయ ప్ద్ు త్ మయజ్ేసుొంద్ ప్రిమితులు :-

. ప్దా్రశన స ి ైన ప్ద్ు లో రా ొంచక పో్ త్ే ద్య ప్ా ావము చలన న ైప్ుణ ము ెై ప్డుత ొంద్

. మాు ిుక్సి చేయడొంలో, బార్చ ెై నుొం ి ద్ూకడొం వొంటిమ ప్దా్రశనయ ప్ద్ు లో చూప్డొం కుద్రద్ు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

8

. . సంప్ూర్ – బాగయ – సంప్ూర్ ప్ద్ధతి ఈ ప్ద్ు లో మద్య ిు త్యను నేరుుకోవల ిన మషయా ు ప్దా్ ిశొంచడము మ ియు మవ ిొంచడము జ్రుగ్ుత ొంద్ ద్ీ ద్యా ర మద్య ిు ఒక రూప్మును మద్ లో ఏరపరుచుకుొంటారు ఈ ప్ద్ు లో ొండు రకరలుగర మభ్ సరరు ముొంద్ుగర ఒక న ైప్ుణయ ు ప్ూ గిర అధ యనొం చేసరరు తరు రత ద్య మ ాగరలుగర మభ్ ొంచి ఒకొకకక మషయా ు నేరుుకొ నేరుుకొను మషయా ు ప్ూ గిర అధ యనొం చే ిన తరు రత మొతొం న ైప్ుణయ ు ఒకేసర ి ప్దా్ ిశొంచ య ు సొంప్ూర – ాగ్ొం – సొంప్ూర ప్ద్ు అొంటారు

ప్రమ్జనాలు :- . అ ు ప్ద్ుత లలోనూ ప్రాముఖ్ ైన ప్ద్ు గర సొంప్ూర – ాగ్ొం – సొంప్ూర ప్ద్ు

చ ప్పవచుు ఎొంద్ుకనగర కషు ైన న ైప్ుణయ ు కల య సులభ్ొంగర అరుొం చేసుకోవ య క్ ఈ ప్ద్ు ఉప్మ్గ్ప్డుత ొంద్

. ఒక న ైప్ుణ ొం ెై ప్టుు సరధ్ ొంచయలొంటే ఈ ప్ద్ు చయలా ప్ామ్జ్నకరొం

. మమధ ప్ద్ుత లలో, మమధ కద్మకలను అనుస ిొంచడొంలోనూ, కషు ైన న ైప్ుణయ ు నేరుుకోవడొం లోనూ ఈ ప్ద్ు ఉప్మ్గ్ప్డుత ొంద్ ప్రిమితులు :-

. ఈ ప్ద్ు ప్రాధ క ద్శ మద్య రుు లకు ఉప్మ్గిొంచలేము

. ఎకుకవ సమయమును చిుొంచవల ి ఉొంటుొంద్ . . ద్ర్పణ ప్ద్ధతి

మద్య ిు త్యను చే ే కృత మును అద్దొం లో చూసుకొ చేయడొం జ్రుగ్ుత ొంద్ ద్ీ ద్యా ర మద్య ిు మౌకక శ ీర కద్మకలు, శ ీర ఆకృ చే ే కృత్య లను ొంటనే త్ లుసుకొనవచుు మద్య ిు ఏ మషయా ు కృత్య ు నేరుుకునయు వ రటి కచిుతొంగర ద్రపణొం ముొంద్ు ప్దా్ ిశొంచయమ కృత్య ు రా ొంచేటప్ుపడు మద్య ిు మౌకక తల,

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

9

కరళ్ళు, చేత లు మొద్ల ైన రటి భ్ొంగిమ ను త్ లుసుొంద్ అ త్ే మద్య ిు గ్ు ొించవల ిన మషయము ఏ టొంటే మద్య ిు మద్య ిు కు ి భ్ుజ్ఞ ు ద్రపణొంలో ఎడమ ైప్ు గ్ు ొించయమ అొంత్ేకరక ద్రపణొం శుభ్ాముగరను మద్య ిు ప్ా ొంబము చకకగర క ిొంచే మధొంగర చూసుకో రమ

ప్రమ్జనాలు :- . మద్య ిు తన మౌకక ప్ ిప్ుష్ిు ొంటనే త్ లుసుకోవచుు

. ప్రాధ క ద్శ మద్య రుు లకు తన శ ీర అవయ రలు రటి కద్మకలను గ్ూ ిు సపషుొంగర త్ లుసుకోవ య క్ ఉప్మ్గ్ప్డుత ొంద్ ప్రిమితులు :- తప్ పప్ుపలను ఎలా స ిద్ ద్ుద కో రలో త్ మయజ్ేయలేద్ు

Check Your Progress –

. ప్రఠ్ ప్ణాయళిక ద్శలను గ్ూ ిు రాయుము?

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

. ప్దా్రశనయ ప్ద్ు అనగర నే ?

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

10

. ఆద్ేశత ప్ద్ు క్ మ ియు సొంప్ూర – ాగ్ొం – సొంప్ూర ప్ద్ు క్ మధ ేద్ములు త్ లుపము

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

. పయర ంగణములోప్మ జటలు అంతః ఆవర్ణ ఆటలు మరియు పయర ంగణము వ్ెలుప్మ జటలు

ఆవర్ణ వ్ెలుప్మ ఆటలు నిర్ హణ నిర్ హణ అంతః ఆవర్ణ ఆటలు INTRAMURAL)

ర యామ మద్ లో మమధ రకరల ైన ప్ో టీలను రా సరరు మటి ద్యా ర మద్య రుు లలో ర ీరక, మాన ిక ద్ుాడత్యా ు ెొంప్ ొంద్ ొంచవచుు అొంతః ఆవరణ ఆటలు అనగర ఒకే సొంసిలో మమధ ఆటగరళ్ల మధ ప్ో టీలను రా ొంచడొం ఇద్ ఒకే సొంసిలో మమధ రకరల ైన మద్య రుు ల మధ జ్రుగ్ుత ొంద్ అంతః ఆవర్ణ ఆటలు కరరడలలో ఉం ే కయర్కయలు :- i) సొంసి మౌకక రకములు ii) రత్యవరణము

iii) బౌగోళిక ప్ ి ిిత లు

iv) సౌక ర లు ఆట సిలము, ఆట వసువులు, శక్షణ ఇచేు వ కులు etc)

v) సమయానుకలలము

vi) మద్య రుు లకు ఆసకక్ర ైన కృత్య లు vii) ఉప్రధ్య యుల మధ సహకరరము

మద్య రుు లను మమధ సమూహలుగర మభ్ ొంచయమ ప్ా సమూహము ఒకే రక ైన లక్షణయలు కమగి ఉొం యమ ముఖ్ ొంగర సమూహ సభ్ు లు మౌకక బలము, న ైప్ుణ ము ఒకే మధొంగర ఉొం యమ

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

11

ఒక పో్ టీ రా ొంచయలొంటే ముొంద్ుగర మద్య రుు లను కొ ు మ ాగరలుగర లేద్య జ్టుల లుగర మభ్ ొంచయమ ఉద్యహరణకు గ్ురుకుల ప్రఠ్ రల మద్య రుు లలో పో్ టీ

రా ొంచయలొంటే మద్య రుు లను వస గ్ృహ ేరు గర , హౌస్ట ేరుత్ో గర మభ్ ొంచి కరరడలు రా ొంచవచుు అద్ే ప్రక్ష్ిక గ్ురుకుల ప్రఠ్ రల అ త్ే మద్య రుు లు హాసుల్స మద్య రుు లుగర, ే సరకలర్చ మద్య రుు లుగర మభ్ ొంచవచుు అద్ే గ్ురుకుల ప్రఠ్ రల కర చ ో మద్య రుు లను

తరగ్త ల ర ిగర కర వయసుి ర ిగర కర మభ్ ొంచవచుు అొంతః ఆవరణ ఆటలు కరొం ిటీషన్సి రా ొంచయలొంటే మద్య సొంసి రరు కొ ు యమ బొంధనలు తయారు చేసుకో రమ రటిత్ో ప్రటు పో్ టీ రా ొంచే ద్ నము, కరర కరమాల ప్టిుకను తయారుచేసుకో రమ ఈ క టీలో ముఖ్ ొంగర అొంతః ఆవరణ ఆటలు ద్రశకుడు, సద్రశకుడు, సహాయ ఉప్రధ్య యుడు, ెక రట ీ మ ియు జ్ఞ ొంట్ ెక రట ీ ఉొంటారు

ఇటువొంటి పో్ టీలను రా ొంచయలొంటే ముఖ్ ొంగర సౌక ర లు, సమయము, ఆ ిుక వనరులు ఉొం యమ మటి రా ొంచ య క్ మద్య ప్మాాణయలు మ ియు ఉత్యిహవొంత ల ైన

రాహకులు ఉొం యమ ఈ పో్ టీల ముఖ్ ఉద్ేద శ ొం ఏ టి అొంటే మద్య రుు ల మౌకక ఆ ోగ్ కర ైన పో్ టీలను రా ొంచడొం ప్ా ా కనబ ిచిన మద్య రుు లకు బహుమత లు ప్ధా్యనొం చేయడొం ద్యా ర మద్య రుు లను ఉత్జే్ప్రచ వచుు ఈ ఇొంటాామూరల్స ప్ో టీల ద్యా ర మద్య రుు లలో సహాయ సహకర రలు ెొంప్ ొంద్ ొంచవచుు మద్య రుు లలో ద్యగి ఉను ప్ా భ్ను, న ైప్ుణయ లను గ్ు ొించ య క్ ఉప్మ్గ్ప్డుత ొంద్

పయర ంగణము వ్ెలుప్మ జటలు ఆవర్ణ వ్ెలుప్ల ఆటలు EXTRAMURALS) :- మమధ సొంసిలలో ఉొం ే ఆటగరళ్ల మధ రా ొంచే పో్ టీలను ఎక్సి టాా మూరల్స పో్ టీలు అొంటారు ఒక సొంసి ద్యా ర ప్ా భ్ కనబరచే మద్య రుు లను ఎనుుకొ ర ి మధ పో్ టీ రా సరరు ఈ ఎక్సి టాా మూరల్స ప్ో టీలో కొ ు సరరుల ఒక ప్తా్ే క ైన సొంసికు మాతా ే ప్ ి తొం చేయబడత్య ఉద్యహరణకు ఇొంటర్చ – సూకల్స, ఇొంటర్చ – కరలే పో్ టీలు ఈ మొతొం ప్ో టీలను కొ ు జ్ోనులుగర వ వహ ిసరరు ఒకసర ి ప్ో టీ కరర కరమము

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

12

ప్ూర న తరు రత ఒకే సొంసికు సొంబొంధ్ ొంచిన మజ్ేతలను ప్కాటిసరరు, కర ిప్రరుు ొంటును గర ప్ ిగ్ణలో క్ సుకోరు ఏ సమూహ ైన ఇటువొంటి పో్ టీలలో

ప్రలగనవచుు ఈ రక ైన పో్ టీల ద్యా ర మద్య రుు లు తమ సరమ రు ా ు అొంచనయ ేసుకు రటి ద్యా ర శక్షణ ప్ ొంద్ య క్ అవకరశొం ఉొంటుొంద్ ఆవరణ లుప్ల ఆటలు ఆటల ద్యా ర ర ీరక ద్ుాడతామును ెొంప్ ొంద్ ొంచ య క్ సమగ్ర అభివృద్ ు క్ ఎొంతగరనో

ఉప్మ్గ్ప్డత్య ఈ ఆటల ద్యా ర ఒ ి తగొించుకోవ య క్ మ ియు శ ీరకొంగర, మాన ికొంగర ఉత్జే్ ప్రచ య క్ ఉప్మ్గ్ప్డత్య ఉను క్కరణ ఆటలు ఎక్సి టాా మూరల్స ద్యా ర రా ొంచడొం జ్రుగ్ుత ొంద్ ఇమ ముఖ్ ొంగర సరి క సొంసిల మధ ను లేద్య ప్కక ప్కక సొంసిల మధ ను ఆటగరళ్ళును ను తయారుచేయ య క్ ఉప్మ్గ్ప్డత్య ఈ ఉను క్కరణ ఆటలు ద్యా ర ఆటగరళ్ల మౌకక బల ీనతలను త్ లుసుకొ రటి అద్ గ్ ొంచ య క్ మ ియు ఇరుజ్టుల ల మధ సరమ రు ా ు ెొంచుకోవ య క్ ఉప్మ్గ్ప్డత్య

. మూక్ుమమ ి కయర్ాక్రమాల నిర్ హణ.

. . పయఠ్శయల సమావ్ేశములు School Assemblies):- మూకుమ ి కరర కరమాలలో ముఖ్ ొంగర ప్రఠ్ రల సమా ే రలు ప్రాధ క సరి లో సమాచయరమును మవ ిొంచుటకు, ముఖ్ ైన అొం రలను త్ మయజ్ేయుటకు, సరమా క సపృహను కమగిొంచుటకు త్ోడపడత్య ప్రఠ్ రలలో ఉను సిలమును ఆధ్యరొంగర ప్రఠ్ రల మొతొం మద్య రుు లకు సమా ేశొం రా సరరు ఈ సమా ే రలు ప్రాధ క సరి , మాద్ క సరి , ఉనుత సరి లలో జ్రుగ్ుత్య కొ ు సరరుల ప్ధా్యనోప్రధ్య యుడు

ెలవు కర ే ొక ప్ ద్ ళిున ఇతర ఉప్రధ్య యులు ఈ సమా ే రలను రా ొంచవల ి వసుొంద్

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

13

ఉద్యకరల ప్రఠ్ రల సమా ే రలు ముఖ్ ొంగర మద్య రుు లు, ఉప్రధ్య యుల మధ కరమశక్షణను ెొంప్ ొంద్ సర ఉద్యకరలొంలో జ్ ిగే సమా ే రల వలన మద్య రుు లలో మొంచి లక్షణయలు, ైఖ్రులు, మలువలు, శుభ్తా, కరమశక్షణ మొద్ల ైనమ అభివృద్ ు ప్రచవచుు అొంత్ేకరక ఈ సమా ే రల ద్యా ర సహ ప్రఠ్ కరర కరమాలు ఉద్యహరణకు ప్శాుమనోద్ కరర కరమాలు, ప్ద్ ప్ఠ్నము, రద్నలు, అశుకమతామును, కల య

రా ొంచవచుు

. . క్వ్యతు పయస్్ట :- ె డ్ లను మార్చు ప్రస్టు అ కల య అొంటారు ె డ్ అనగర ప్జా్లొంద్రూ ఒక వరుస కరమొంలో నడవడొం లేద్య మధ్ చుటటు రగ్డొం కొ ు సరరుల ఏకరూప్ ద్ుసులను ధ ిొంచడొం కొ ుసరరుల బా ొండును, ఫ్ూల ట్ ర ొంచడొం లేద్య ెద్ద బెలలన్స లను అనుస ిొంచి నడవడొం జ్రుగ్ుత ొంద్ ె డ్ అనేక అనేక కరరణయలలో రా సరరు ఎకుకవ ప్ొండగ్ కరర కరమాలలో అనుస ిసరరు ారతద్ేశొంలో ముఖ్ ొంగర రక్షణ రఖ్లో కర ప్ొండుగ్ కరర కరమాలలో కర మార్చు ప్రస్టు ను అనుస ిసరరు

. . కరర ా దినోతసవం :- కరర య ద్ నోతివొం అ ు ప్రఠ్ రలలోల నూ రా సరరు మద్య రుు లు ఈ ద్ నోతివొంలో ప్రలగన య క్ ఎకుకవ ఉత్యిహా ు కనబరుసరరు మజ్య సూచిక మ ియు బహుమ ప్ధా్యనొం కల య చేయబడుత ొంద్ ఇటువొంటి కరర య ద్ నోతివములను ముఖ్ ొంగర శీత్యకరలొంలో లేద్య ేసమ ే ి తకుకవగర ఉను ో లలోనూ రా సరరు కరర యద్ నోతివొం కొరకు ఏ రపటు చే ే ఆటలు ఎనోు రకరలుగర ఉొంటా మటిలో ముఖ్ ొంగర ప్రుగ్ు ప్ొంధ్యలు అ ు వయసుిల ర ిక్ రా ొంచడొం జ్రుగ్ుత ొంద్

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

14

. . క్సర్తు – వ్యాయామ క్ద్మక్లు :- కసరత అనేద్ ముఖ్ ొంగర సమూహ కృత్య లు ముఖ్ ొంగర లయ ఆధ్యరొంగర చే ే చే కధమకలు మొద్ట రక్షణ రఖ్లో కసరత ను ాగ్ొంగర ఉప్మ్గిొంచే రరు వాడన్స, జ్ర మ ియు ష్ ద్ే రలలో మాు ిుక్సి చేయ య క్ క లా ిి క్సి ను ఉప్మ్గిొంచే రరు గీరకు రసర ేత అ న ఇ రన్స గరలన్స ఆ ోగ్ కర ైన వనయ క్, ద్ుాడ ైన శ ీ ర క్ కసరత ఉప్మ్గ్ప్డత్యయ సూచిొంచయరు కసరత అనేద్ సమూహముగర చే ే ర ీరక కద్మకలు ప్రాధ క మ ియు మాధ క తరగ్త లలో కసరత ఉప్మ్గిొంచ య క్ ొండు కరరణయలు ఉొంటా ఖ్రుు లేకుొం య, తకుకవ సరధనయలత్ో చే ే ర యామము మద్య రుు లు ఒక సమూహముగర చే ినప్ుపడు కొంటిక్ అొంధొంగర కనబడత్య

తకుకవ ఖ్రుుత్ో ఎకుకవ మొంద్ మద్య రుు లు నేరుుకోవ య క్ కసరత చయలా త్ోడపడత్య ద్ీ ప్దా్ ిశొంచడొం కల య చయలా సులభ్ొం శక్షణయ ప్రమా కర , సొంసి ప్రమా కర ఎకుకవ మొంద్ మద్య రుు లను ఒకక ఉప్రధ్య యు త్ో శక్షణ ఇవా వచుును క లా ిి క్సి అనేద్ N.C.C శ రలో కర రక్షణ రఖ్లో రక్షక భ్టులను సరధన అప్ చేయ య క్ లేద్య శక్షణ ఇవా య క్ క లా ిి క్సి ఉప్మ్గిసరరు

క లా ిి క్సి ముొంద్ు తకుకవ ఒ ి త్ో మొద్లు ెటిు , ఏ ో క్సి ఎలా చేసర ో అలాగ్నే ఎకుకవ ేగ్మును సమనాయముత్ో చేసరరు చిను వయసుిలో కసరత చయలా ఉప్మ్గ్కరము వయసుి ె ిగే కొద్ీద ేగ్ము తగ్ుత ొంద్ ఒొంట ి వనొం గ్ ి ే ర ిక్ కసరత చయలా ఉప్మ్గ్కరొం కద్మక ేగ్ము, గ్ుొం ేగ్ము,శ ీర కొండ రలు ద్ుాడతామునకు ఇద్ చయలా మొంచిద్ ప్రఠ్ రల కరర కరమాలలో క లా ిి క్సి ఆ ోగ్ మునకు, శ ీర ద్యరుద్ మును ెొంప్ ొంద్ ొంచ య క్ ఎొంత్ో త్ోడపడత్య

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

15

క్సర్తు బో ధనలో నియమాలు :- కసరత అనేద్ కషు ైన కరర య లేద్య ఆట కరకప్ో న ద్ీ బో ధ్ ొంచ య క్ ఉప్రధ్య యు క్ కొ ు సూచనలు అవసరొం

ముొంద్ుగర ఉప్రధ్య యుడు చేయవల ిన కృత్య ు ప్ాద్ ిశొంచయమ ద్య ద్యా ర మద్య ిుక్ మొంచి అవగరహన వసుొంద్ ద్య ప్కారరొం చేయ య క్ ప్యా ుసరము

ఉప్రధ్య యుడు చేయవల ిన కృత ొం మౌకక ేరును త్ మయజ్ేయామ అప్ుపడు ర యామము మౌకక కరమమును అవగరహన చేసుకుొంటాడు కొ ు కృత్య లకు ేరుల

ఉొండకపో్ వచుు

ప్దా్ ిశొంచిన తరు రత కృత్య ు మవ ిొంచయమ ఈ మవరణ ఎకుకవ సమయొం కరకుొం య ముఖ్ా ొం రమును మాతా ే మవ ిొంచయమ

మద్య ిు కృత్య ు ప్దా్ ిశొంచే సమయొం ఉప్రధ్య యుడు ప్ా ఒకక ి గ్మ ొంచయమ ఎవ ైత్ే చేసునయు ో ర ి స ిద్ ద్యద మ

మద్య ిు ఎప్ుప ైత్ే తప్ుప చే ర వ ొంటనే స ిద్ ద్ ద తరు రత కృత్య ు అనుస ిొంచే మధొంగర చేయామ లేద్ొంటే ఎకుకవ సమయొం మ రమొం సుకుొంటే కృత ము ద్ అ షుత కలుగ్ుత ొంద్

మద్య రుు ల సమూహము ెద్దద్ ైనప్ుపడు మద్య ిు నయయకు ి ప్దా్ ిశొంచ య క్ లేద్య ప్ర క్ష్ిొంచ య క్ ఉప్మ్గిొంచవచుు కొ ు సరరుల కరమశక్షణ ప్రటిొంచ య క్ మద్య ిు నయయకు ిక్ శక్షణ ఇవావచుు కొొంతమొంద్ మద్య రుు లు ప్ర ేక్షణ న ైప్ుణ ొం కమగ ిఉొంటారు కొొంతమొంద్ ప్దా్రశన న ైప్ుణ ొం కమగి ఉొంటారు అటువొంటి ర ి సహాయమును కోరవచుు

ఉను కరకరణ అప్ చేయ య క్ కసరత ఉప్మ్గిొంచేటప్ుపడు అ యత ప్ద్ు లో రడవచుు కొ ు మద్య రుు లు కృత రాహణ రుగ్ుగర చేసునుప్ుపడు సొంగీతొంలో

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

16

కల య అనుసొంధ్యనము చేయవచుు అటువొంటి మద్య రుు లకు కసరత ను ేరుగర బో ధ్ ొంచవచుు

కసరత ర యామము ప్ద్ు ప్కారరొం చేయాలొంటే యత బో ధన చయలా అవసరము కసరత లక్ష్య లను సరధ్ ొంచలేము

అభివృద్ ు యమము అనేద్ ప్ా ఒకక ద్య క్ వ సిుొంద్ ఎకుకవ మొంద్ మద్య రుు లకు కసరత బో ధ్ ొంచయలొంటే శ ీర కద్మకలు మ ియు శ ీర ిి గ్మ ొంచుకో రమ అభివృద్ ు అనేద్ కరరడలకు హాల్స మారుక వొంటిద్ Check Your Progress –

. కసరత అొంటే ఏ టి ?

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

. ప్రాొంగ్ణములోప్ల జ్టుల ఆటలు ను ఎలా రా ొంచగ్లవు?

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

. ప్రాొంగ్ణములోప్మ జ్టుల ఆటలు ప్రాొంగ్ణము లుప్మ ఆటలకు గ్ల వ త్య సొం ఏ టి?

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

17

. ఉపయధ్ాాయుడు మరయిు సంమనము :- సొంమన ఉప్రధ్య యుడు మమధ రకరల ైన ప్నులను సమరువొంతముగర రా ొించగ్మగి ఉొం యమ ఎకుకవ మొంద్ మద్య రుు లను కృత్య లలో ప్రలగనే మధొంగరనూ, మొతొం కరర కరమాలను చకకగర రా ొంచడ ే సొంమన ఉప్రధ్య యు ప్రతా

. . ఆరోగా మరియు వ్యాయామ విద్ా సంమన ప్ర్చుటక్ు ముంద్ు గురించవలస్థన అంశయలు :- మమన ర యామ కృత్య లను తయారు చేయక ముొంద్ు త్య ికక ిద్యు ొంత్యలు మ ియు

సమస లు ప్ ిషక ిొంచే రరు రటిక్ సొంబొంధ్ ొంచిన జ్ఞా నయ ు మ ియు న ైప్ుణయ లను అభివృద్ ు ప్రచయమ

ముఖ్ ొంగర నయలుగ్ు అొం రలలో ర ీరక కృత్య లను తయారుచే ి అమలు ప్రచయమ కద్మక న ైప్ుణయ లు మ ియు కరరడలు, ఆటలు, ఆ ోగ్ సొంబొంధ ైన ద్ుాడతాము మ ియు బాహ మనోద్ము

సొంమన ర ీరక కృత్య ల ద్యా ర మద్య ిు సమూహములో సరనుకలల ైఖ్ ి అభివృద్ ు ప్రచ య క్ కరవల ిన వూ హాలను, ప్ద్ుత లను తయారుచేసు కో రమ

సొంమన కరర కరమాల ద్యా ర ఏ ైనయ అడడొంకులు ఉొంటే రటి అద్ గ్ ొంచయమ

ఉప్మ్గక్ర్ సూచనలు :- . ప్తా్ే క మద్ుత ిబబొంద్ కర తమలద్ొండుాలు కర సొంప్ాద్ ొంచయమ

. మద్య ిు కృత మును చేయలే ప్ ి ిిత లలో ర ి మ ిచి ెటాు మ

. ేాత్ే క అవస రలు కమగిన మద్య రుు లను చివ ి వరకు మ ిచి ెటటు మధొంగర సమూహములను కర ఆటలను కర ఎ ుక చేయకలడద్ు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

18

. సరధ ైనొంత వరకు ప్తా్ే క అవస రలు కమగిన మద్య రుు లు కల య ప్రలగనే మధొంగర ఆటలను ఎనుు- కో రమ ద్ీ ద్యా ర ిలలలలో ఆత గౌరవొం ెరుగ్ుత ొంద్

. ప్తా్ే క అవస రలు కమగిన మద్య రుు లకు సొంబొంధ్ ొంచిన వనరులను ఆన్స ల ైన్స లో ద్ొరుకుత్య అటు- వొంటి రటి ేక ిొంచయమ

గుర్ుంచుకోవలస్థన విషయాలు :- సొంమన మధ్యనొంలో ప్ చేసునుప్ుపడు కొ ు మషయాలను గ్ు ొించయమ

నేను ఈ కృత్య ు ప్తా్ే క అవస రలు కమగిన మద్య రుు లకు స ిప్ ే మధొంగర ఎలా మారుగ్లను?

నేను ఈ కృత్య ు ఎలా వాక ిొంచగ్లను?

నేను ఈ కృత్య ు ఎలా సవ ిొంచగ్లను?

కరలము, చర , సహాయము, ఉప్కరణయలు, ద్ూరము, స ిహద్ుు లు మొద్లగ్ునమ గ్మ ొంచయమ

. . సంమన ప్ద్ధతుల మౌక్క ఉప్మ్గించే విధ్ానం :- కద్మక న ైప్ుణయ లు మ ియు కద్మక న ైప్ుణ ొం మౌకక ావనయరుములు, ప్

అొం రలకు, క్లషు అొం రలకు సొంబొంధ్ ొంచిన జ్ఞా నము, కద్మక సరమ రు ాలను గ్ూ ిున ావనలు

ఆ ోగ్ ప్ర ైన ద్ుాడతాము మ ియు ద్ుాడతామునకు సొంబొంధ్ ొంచిన ఉద్ేద ర లు శక్షణ ఇవా య క్ కరవల ిన సూత్యాలు ఆ ోగ్ ొం మ ియు ద్ృడతామునకు సొంబొంధ్ ొంచిన వూ హాలు

సరహసొం మ ియు బ రొంగ్ ఆటలకు మారొం తయారుచేయ య క్ చేయవల ిన మారుపలు

సొంమన ఆటలు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

19

. . మార్గనిరధధశక్ునిగయ ఉపయధ్ాాయుని పయతర :- మమధ రకరల ైన మద్య రుు లను మూలా ొంకనము చే ేటప్ుపడు ర ిలో ఉను ఖ్చిుత ైన మలక్షతను గ్ు ొించగ్మగి ఉొం యమ

కొ ుసరరుల మాన ిక రుగ్ త కమగి వ కులు, ేధ్యవుల ైన వ కుల మధ ఒకే రక ైన లక్షణయలు క ిసర ఈ క్రొంద్ ఇవాబ ిన రటిలో కొ ు మనము చూడవచుు అ త్ే మార ేుశకుడు చయలా శిొంతగర ప్ ిశీమొంచయమ

ADHD : Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ఏకరగ్రత లో ిొంచుట అనే రుగ్ త

OCD : Obsessive Compulsive Disorder (ఆబెి ివ్ కొంప్మివ్ ిజ్ఞరడర్చ ిర తనము అనే రుగ్ త

Bi – Polar Disorder (Manic Depression) మాణిక్స మాొంధ ము

Depression Dysthemia : మాొంద్ ము సాలప సరి సపృహ Somatic Disorder : సో మాటిక్స ిజ్ఞరడర్చ ర ీరక, మాన ిక రుగ్ త Borderline Personality Disorder : ప్వాృ వ క్తాొం

PDD : Pervasive Development Disorder : ప్ ి ర ప్ అభివృద్ ు రుగ్ త Autism : ఆటిజ్ొం

Anxiety Disorder : ఆొంద్వళ్న రుగ్ త

మాన ిక ైధ రుగ్ తలు

మార ేుశకు మౌకక ముఖ్ ప్రత ా ఏమనగర ప్ాత్ే క అవస రలు కమగిన మద్య రుు లు మ ియు ేధ్యవుల ైన మద్య రుు ల మౌకక అవస రలను గ్ర ొంచి ర ిక్ అనుగ్ుణొంగర ప్ణాయళికలను తయారుచేయామ ర ికోసొం ప్ చేయ య క్ మార ేుశకుడు ఎప్ుపడు సొం ిద్ుొంగర ఉొం యమ

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

20

మద్య రుు ల మౌకక బహుమాన లక్షణయలను త్ లుసుకొనుట మార ేుశకుడు ముొంద్ుగర బహుమాన లక్షణయలను, గ్ుణయలను, లోప్రలను త్ లుసుకునే మధొంగర తయారుచేయామ

ేథయవుల ైన అసరధ్యరణ లేక ప్తా క ిలలలు మౌకక జ్ఞా నయ ు మ ియు మద్య అవకర రలను ిద్యు ొంత ప్ర ైన ఆధ్య రలత్ో త్ లుసుకో రమ

అటువొంటి ిలలలకు కరవల ిన వనరులు ముఖ్ ొంగర మద్య ప్ర ైన అవకర రలు, సమరు సమూహాలు, ప్ుసకరలు, సొంసిలు మొద్ల ైన రటి గ్ూ ిు త్ లుసుకో రమ

ేథయవుల ైన అసరధ్యరణ ిలలలకు ప్తా్ే క ైన లక్షణయలు ఉొంటాయ గ్ర ొంచయమ ఇతరులను మోసప్రచే లక్షణయలు మ ిలో ఎకుకవగర ఉొంటా

సహాయము కో ినప్ుపడు ర ి కొంటే ఎకుకవ జ్ఞా నవొంత ల ై ఉొం యమ ర ిక్ ేాచయు ప్ూ ిత ైన ద్ృకపద్ొం కమగి ఉొంటారు

ేథయవుల ైన ిలలలు కొ ుసరరుల మచల ైన ప్వారన కమగి ఉొంటారు ేుషకుడు ర ి మౌకక మాన ిక ావనలు త్ లుసుకొ రటిక్ అనుగ్ుణొంగర కౌ ిమొంగ్ చేయామ

నయ య రద్ గర వువహ ిొంచయ కొ ు సరరుల మద్య రుు లొంద్ ి సమనాయ ప్రుసూ, నయ యముగర నడుచుకో రమ

ేథయవుల ైన ిలలలకు సొంబొంధము కమగియునుప్ుపడు ప్రామాణికతను అొంచనయ ేసరరు ప్రామాణికతను మమధ ప్ద్ుత ల ద్యా ర త్ లుసుకుొంటారు

ేథయవుల ైన లక్షణయలను గ్ు ొించడొం : మార ేుశొం చే ేటప్ుపడు ర ిక్ ఏ రక ైన ేథయమ లక్షణయలను కమగి ఉనయు వ రటి ఎలా ఉప్మ్గిొంచుకో రలో, ఈ ేథయమ

లక్షణయల వలన మతొంలో ఎొంత ప్మా్జ్నొం ఉొంటుొంద్వ మవ ిొంచయమ అ ికతలో పో్ రటొం : మద్య రుు లలో మచల ైన ావనలు ఉొండడొం వలన కొ ుసరరుల

అొంద్రు ర ి త ా క ిసరరు ఈ త ా కరణకు కరరణ ైనప్ుపడు ర ిలో మద్ేాష ా రలు ేక సమాజ్మునకు హా కరొంగర ప్వా ొించే అవకరశొం ఉొంటుొంద్

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

21

అొంద్ుచేత మార ేుశకుడు ర ిలో మచల ైన ఆలోచనలను సమాజ్మునకు ఉప్మ్గ్ప్ ే మధొంగర మారుప చ ొంద్ ొంచయమ

కుటుొంబ సమస లు : మార ేుశకుడు ప్కా్రయలో కుటుొంబ సమస లు ద్ృద్ొంగర ఉొంటా అొంద్ుచేయ కుటుొంబ సభ్ు లకు మద్ నొంద్ ొంచడొం, కుటుొంబ సమస ప్ ిష్రక ర ు సూచిొంచడొం లేద్య మద్ుత చేు స ీాసులను మ మ్గిొంచడొం

లోప్రలను ఎద్ు ొకనడొం : మార ేుశకుడు ముొంద్ుగర మద్య ిు మౌకక సృజ్నయత క లక్షణయలను త్ లుసుకొను తరు రత ర ిలో లోప్రలను గ్ర ొంచే మధొంగర చేయామ ఇద్ చయలా కషుతర ైన ప్ లోప్రలను అద్ గ్ ొంచే మధొంగర కౌ ిలర్చ మద్య రుు లను

ిుద్ ద్యద మ

అసరధ్యరణ మధ్యనొంలో అసరధ్యరణ మద్య రుు లను గ్ు ొించి ర ి కౌ ిమొంగ్ ద్యా ర ఒక మొంచి ప్వారన లో క్ సుకు రవడొం కౌ ిలర్చ బాధ త

. . సులభ్తర్ం చేయు వ్యనిగయ ఉపయధ్ాాయుని పయతర ఒక తరగ్ గ్ద్ లో ర ీరక, మాన ిక, ౌ క, ఉలాల ర ు సుకు ర రలొంటే ఉప్రధ్య యుడు, మద్య ిు ముఖ్ ప్రత ావ సరరు బో ధనయ ా సనయ ప్కా్రయ మజ్యవొంతొంగర జ్రగరలొంటే ఒక ి ప్ా ావొం ఇొంకొక ి ెై ఉొంటుొంద్ మద్య రుు ల మౌకక అభిరుచులు, అవస రలు, లక్షణయలు, గ్ుణగ్నయలను త్ లుసుకుొంటే ఉప్రధ్య యుడు చకక మారొంలో

ర ి న ి ిొంచవచుు అభ్ సనయ ప్కా్రయలో ఉప్రధ్య యుడు ముఖ్ ొంగర ె ిమటటటర్చ గర వ వహ ిసరడు

ఉప్రధ్య యుడు సులభ్తరొం చేయు ర గర వ వహ ిొంచ య క్ కొ ు ముఖ్ అొం రలు గ్ు ొించయమ

మద్య రుు లను అొంచనయ ేయామ

అభ్ సనయ ప్ణాయళిక తయారుచేయామ

ప్ణాయళికను అమలుప్రచయమ

ప్కా్రయను మూలా ొంకనము చేయామ

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

22

. సంక్లనము ఈ మ ాగ్ొం లో ప్రఠ్ ప్ణాయళిక, బో ధనయ ప్ద్ుత లు, పో్ టీల రాహణ గ్ూ ుి మవరణ ఇవాబ ినద్ రత్యవరణము అనుకలలొంగర లే చ ో ర యామ బో ధనయ ప్ద్ుత లలో మారుపలు జ్రుగ్ుత్య మద్య రుు లలో సమగ్ర అభివృద్ ు జ్రగ్ య క్ ప్ర ర ొంశము ఎొంతగరనో ఉప్మ్గ్ప్డుత ొంద్

. సూచంచన ప్ుసక్ములు మరియు సమాచార్ము. - NCERT Publication: Towards inclusive education.

- Kesser & Lytle : Inclusive Physical Activity ; 2005:

- Gordon, Chris Mr Trophies Awards and Gift store.

- http://www.Trophiesawrdandgifts.com/blog/organizing-a-school-sports-

day/.Retrieved 1May20011.

- Melanie Phillips All Must Have Prizes

- Fukue, Natsuko Noescaping annual sports days Japan Times 19 October

2010, P.3

- http://scertassam.in/news/uploadfolder/pradip%20Roy.pdf.

- Kamlesh, M.L and sangral, M.S. Methods in Physical Education Prakash

Brothers, Ludhiana.

- Inservice Teacher Training Seminars for P.E.Ts (2010 – 2011) conducted by

District Institute of Education and Training (SCERT).

- Dhananjoy Shaw, Seema Kaushik Lesson Planning – teaching Methods and

Management in Physical Education Khel Sahitya Kendra (2001).

- Burns, S.(1989) There’s more than one way to learn. Australian wellbeing:

Health in Mind, body and spirit, 33. Wellspirit Publications: Mosman.

- Cambourne, B. (1989) Theory into practice. The whole story Ashton

scholastic Gostord.

- Cambourne, B (1990) Getting to the Guts of whole language in language as

the core.

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

23

- Teaching in the 90’s. Proceeding of a conference sponsored by ARA NSW

and PETA, university of Wollongong: NSW.

- Harrison. H.M. (1998a) The S.P.A.C.E model: Optimal conditions for

teaching, Learning and assessment. Paper presented at the Annual

Internationala Coference of the Higher Education Research and

Development Society of Australia. Newzealand Auckland.

- Harrison, H.M (1998b) conditions for optimal Learning: Comparing the

reflections of Teacher trainees. Paper Presented at the 28th Annual

conference of the Australian Territory Educators Association. Melbourne.

- Kemmis, S. Cole, P & Suggests, D (1983) Orientation to curriculum

orientation to curriculum and transition; Towards the Socially critical

school. Victorian Institute of Secondary Education Melborne.

- Lundgren U (1983) Between hope and happening : Text and Content in

curriculum. Deakin university press. Geelong.

- Tylee J.M (1992) Nursing education in the Territory sector in New South

Wales, 1986 – 1989: An Analysis of idealogical orientations of curriculum

with particular reference to One institution. Unpublished Doctoral Thesis.

The University of Newcastle.

- http://www.Brighthub.com/education/special/articles/66259.

Aspx#ixzzlag4BLjih.

10.9 విభాగ చవరి క్ృతాములు . ప్రఠ్ ప్ణాయళిక అనగరనే ? ప్రఠ్ ప్ణాయళిక యమాలు గ్ూ ిు రాయుము

. ద్రపణ ప్ద్ు అనగర నే ?

. క రత అనగర నే ?

. ప్రాొంగ్ణములోప్మ జ్టలను రా ొంచ య క్ గ్ురుొంచుకోవల ిన ముఖ్ మషయాలను గ్ూ ిు రాయుము?

. సులభ్తరొం చేయు ర గర ఉప్రధ్య యు ప్రతనాు మవ ిొంప్ుము

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

1

యూనిట్ . ఆటలు, క్రడీలు మ ియు గా

. ప ిచయము

. అభ్యస ా లక్ష్యయలు

. ఆటలు మ ియు పో టీ క్రడీల నియమ నిబంధనలు . . వ్యక్తిగత పో టీలు . . బయయడ్ మంటన్ . . వా బయల్

. ేశీయ ైన సవ ేశ ఆటలు. Indigenous games

. . కబయడీ . . క్ో – క్ో

. మ ోవిక్ాసము క గించు ఆటలు Minor games)

. గా – ప ిచయము . . గా అంటే అర్ము . . గా కక ముఖ్య ఉ ేేశయము . . ఎనిమ ి ర్కముల ైన గా . . చిన ిలలలకు అవ్సర్త మ ియు ఆవ్శయకత

. పరపధమ ఆసనములు

. పరా ణాయమ

. సంకలనము

. సూచించిన పుసికములు మ ియు సమాచార్ము

. వి యగ – చివ్ ి అ యయసములు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

2

. ప ిచయము -

క ొంతమొం ి మ య వొంతులు, ఇతరులు ఇచ్చిన ర ి అభిప్రాయములు, అవగరహన మ ియు ర ి అనుభములను బట్ట సమాజములో అొంద్ ికి అనగర యవవనసుు లు, మగ, ఆడ ర ిలో ఆట్లు, ర యామము ేయుట్లో ఆసకిు ఉననను, స ి ైన సద్ుప్రయములు లేక, స ిగరా నిరవహ ొంచుట్కు ధన సహాయము లేక పో్ వుట్ వలన

ేశము ఆట్లలో ప్ు ోభివృ ిి ొంద్లేక ప్ో వుచునన ి ర యామ కరడీలు, ఆట్లలో ప్రలగా నుట్ వలన ఒక ి డల ఒక ికి స్ననహసొంబొం యలు ెరుగుచుననమ ఆట్లలో ప్రలగా ను మ య రుి లకు స ి ైన ప్ో ా త్యాహము లేక చద్ువులో ెనుకబ ి, స ిగరా సకూళ్ళు, కరలే లకు ెళ్లకపో్ వుట్ వలనను, హాజరు తకుూ ెై ెై తరగ కి ెళ్లకుొం య క్ష ొంచక లే య మనినొంచ్చ వద్లకున్యనరు క ొంతమొం ి మాతమాు ఆట్లలో, పో్ ట్ీ కరడీలత్ో అత ిక ైన ప్ా భను కనబరచ్చ, మద్ లో కూ య మొంచ్చ స్రా న్యలు స్ర ిొంచుచున్యనరు ఎకుూవమొం ి మ య రుి లు ఒకట్ట లేక క నిన ఆట్లు ఆ ి అనుకునన ి స్ర ిొంచలేక పో్ న ర ి ఆ ోగ మును అభివృ ిి ేసుక నుచున్యనరు

. ేర్చుక్ొనవ్ల ిన లక్ష్యయలు - ెైన చ ిమన మషయములు బట్ట, అొంద్రూ ఈ మధముగర ేయవలెను

1. ఆట్లు మ ియు ప్ో ట్ీ కరడీల మౌకూ ప్రాముఖ్ తను అరిము ేసుక నవలెను

2. మమధ రకములెైన ఆట్లు, పో్ ట్ీ కరడీలకు సొంబొం ిొంచ్చన నియమ నిబొంధనలు త్ లుసుక నవలెను

3. మమధ రకములెైన మన్ోమకరసమును కమగిొంచు ఆట్ల చ్చనన చ్చనన ఆట్లు Minor

Games) మౌకూ న్ెైప్ుణ్ మును సొంప్ర ిొంచుక ని సవొంతముగర కరర కీములను రూప్ ొం ిొంచుక నుట్

4. పో్ ట్ీ కరడీలు Sports) మౌకూ ప్ ి ాషలను అల రట్ు ేసుక నుట్

5. మమధ రకములెైన మ్గర కరర కమీములను నిరవహ ొంచ్చ, ఆసనములు మ ియు ప్రాణ్యయామములను ేస్ి చక ిొంచవలెను

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

3

. ఆటలు మ ియు క్రడీల కక నియమ నిబంధనములు

. . వాయయామ క్రడీలు Athletics)

ర యామ కరడీలు Athletics) ఆట్లు Sports) కొంట్ే ఎొంత్ో ప్ు రతన ైనమ పో్ ట్ీ కరడీలు అన్ే ి ఒకట్ే అ న, అొంద్ులో అన్ేక రకములెైన కరీ య ాగములుననమ అొంత రా య పో్ ట్ీ కరడీలు అభివృ ిి సొంసా IAAF) లో ఈ కరడీలను గు ిుొంచ్చన ి ఈ సొంసా ర ి ఆ ీనములో ప్పా్ొంచ స్రా ర యామ కరడీలు నిరవహ ొంచుచుననమ మ ర యామ కరడీలుమ అను ప్ద్ము మఎతలాన్మ అను గరీకు ప్ద్ము నుొం ి వచ్చిన ి ీని అరిము ప్రలగా నుట్ లేక ప్ో ట్ీ ప్రడుత్య అని అరిము ర యామ కరడీలు ముఖ్ ముగర త్ మయునమ, ట్ాాక్ మ ియు ీలుు పో్ ట్ీలు ఇమ వ సొంవతారములో లొండన్ లో అభివృ ిి ప్రచ్చ ప్పా్ొంచ స్రా లో నిరవహ ొంచు పో్ ట్ీలుగర అభివృ ిి ప్ర యరు

మొట్మొద్ట్ ప్రుగు ప్ొం ములను నమనసకరప్ు ఆట్లు సొంవతారములో బ్రాట్ీష్ యొం ియన్ ిప్ గర నిరవహ ొం యరు నమన ఒమొం ిక్ ఆట్లను మొద్ట్ట స్ర ిగర ఏ క్ా లో వ, సొంవతారములో నిరవహ ొంచుట్ యవ ర ర యామ కరీడలు ప్పా్ొంచములో ప్సా్ి ిి గరొంచ్చనమ

వాయయామ క్రడీలు లేక ై ానములో నిర్వ ంచు పో టీలు -

ై ానములో గీయబడిన టయర క్ పో టీలు పర్చగు పో టీలు

1. తకుూవ ద్కరము ప్రుగు ప్ొం ములు . మద్ సా ద్కరము ప్రుగు ప్ొం ములు . అత ిక ద్కరము ప్రుగు ప్ొం ములు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

4

. తకుకవ్ దూర్ము పర్చగు పం ెములు Short Distance Races) -

ట్రుల , ట్రుల , ట్రుల , ట్రల హా ిుల్సా, ట్రల హా ిుల్సా, x 100 ట్రల ిలే మొద్లగు ప్ొం ములు మ ియు x 400 ట్రల ిలే ప్ొం ములు స్ర యరణ్ముగర మట్టని మస్ిరొంట్సామ అని అొంద్ురు ఈ ప్రుగు ప్ొం ములలో అ

ేగముగర ఉ ేకాముత్ో ప్రుగెతువలస్ి యుొండును

పర్చగు పరా ర్ంభ్మున వెళ్ళు వి ానము - నిలుిని లేక కూరుిని ప్రుగెట్ుట్ కరీమ్చ్ి్ బొంచ్, ియొం మ ియు ఇలాొంగేట్ెడ్ స్రర్ట అని అొంద్ురు

. మధయసథ దూర్ము పర్చగు పం ెములు Medium Distance Races) -

ఈ ప్ో ట్ీలలో ట్రుల , ట్రుల ద్కరము ప్రుగెతువలస్ియుొండును అొంద్రూ ఒకే ేగముత్ో ప్రుగెత్ేు యరు ప్ా ప్ో ట్ీ యరుడు కరళ్ు మధ ద్కరమును ెొంచ్చ longStride)ప్రుగెతువలయును ఈ మధ సు ద్కరము, ప్రుగు ప్ొం ములో ట్రల

ప్రుగు ప్ొం ములో తప్ప అనిన ప్రుగు ప్ొం ములలో నిలుిని ప్రుగెతుు ట్ అనుస ిొం ద్రు

. ఎకుకవ్ దూర్ము పర్చగు పం ెములు Long Distance Races):-

ఈ ప్రుగు ప్ొం ములలో ,000 మాట్రుల , ,000 ట్రుల , ,000 ట్రుల , ట్రల స్పీ్ూల్స ేజ్ కరీస్ కొంట్ీ ా ేస్ మ ియు మారత్యన్ ేస్ కి ట్రల

ట్రుల ఉొండును ఈ పో్ ట్ీలలో చ్చనన చ్చనన అడుగులు ద్కరము ేస్ి, శ రరమును స్నవచఛగర ఉొంచుక ని ప్రుగెత్ ుద్రు

. ఆటసథలములో జర్చగు పం ెములు -

ఈ ప్ొం ములలో ద్కకునమ మ ియు మసురునమ ఉొండును ద్కరము ద్కకుట్ Long Jump) ఎతుు నకు ద్కకుట్ High Jump) ట్టపా్ుల్స జొంప్ Hop – Step and

Jump) మ ియు కర ీ సహాయముత్ో ద్కకున ి Pole Vault). ఇనుప్ గుొండు మసరుట్

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

5

Shot Put) ిసూస్ మసరుట్ Discuss Throw), బాణ్ము బళ్ళుము మసరుట్ Jarelin

Throw) మ ియు హేమర్ట త్ోా hammer Throw) ఉొండును

క్రడీల ప ి యషలు Terminology) ాంకే్తికములు

a. అపోర చ్ - జొం ిొంగ్ ప్ో ట్ీలో ప్రలగా న్ే ముొంద్ు ప్రుగె ు టే్క్ ఆఫ్ సుకుని ద్కకుట్

b. బెలూన్ - ిలే ఆట్ల పో్ ట్ీలలో ఉప్మ్గిొంచు ఒక అడుగు ెద్ురు కరీ ఇ ి ిలే ఆట్లలో ఒక జట్ు రరు ర ి జట్ులో ఒక ి తరు రత మ ొక ికి అొంద్ ేయుట్కు ఉప్మ్గిొంచున ి

c. లేప్ lap) - ట్రుల ప్రుగెట్ుట్కు, గరయబ ిన ట్ాాక్ లో ఒకస్ర ి, చుట్ట ిగి వచుిట్ను లేప్ అని అొంద్ురు

d. టయర క్ Track) - ప్రుగు ప్ొం ములలో, ప్రుగెట్ుట్కు Oval ఆకరరములో గరయబ ిన ప్ా ేశమును ట్ాాక్ అని అొంద్ురు

క్రడీలకు ఉప గించు ాధనములు - 1. స్రఫ్ రచీ 2. సో్ ూర్ట ీట్ు 3. ిని ిొంగ్ పో్ ల్సా 4. కోరుు 5. బెలూన్ా 6. కిలప్ బో రుు లు 7. య నొంబరుల 8. న్య య ని ేేతల స్రొండుల

9. జెొం యలు 10. స్ర ొింగ్ బాల క్ లు 11. క లత ట్ేప్ు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

6

మీటర్ల టయర క్ - . . బయయడ్ ంటు -

బా డ్ ొంట్ు ఆట్ను సొంవతారములో మొట్మొద్ట్ట స్ర ి, బ్రాట్న్ అ ికరరులు మన ారత ేశములో ఆ ియుొం ి ి ఈ ఆట్ను సొంవతారొంలో అొంత రా య బా డ్ ొంట్ు సొంసా కనుగొనన ి తరు రత సొంవతారొంలో ారత ేశ బా డ్ ొంట్ు సొంసా రరు ీనిని గు ిుొంచ్చన్యరు మొట్మొద్ట్ట స్ర ిగర వ సొంవతారములో బా డ్ ొంట్ు ఆట్ల పో్ ట్ీలు ప్ొంజాబ్ రషరములో నిరవహ ొంచ్చన్యరు అ ే ప్ొంజాబ్ రషరములో జయమొొం ిన ఆట్గర గు ిుొంచబ ిన ి జా య బా డ్ ొంట్ు పో్ ట్ీలను మొద్ట్ట స్ర ిగర సొంవతారొంలో బ ొంబా నగరొంలో నిరవహ ొంచ్చ ి క్ొలతలు -

ఆట్సాలము ీరఘ చతురస్రాకరరముగర నుొం ి మధ లో వల ఉొం ి, ెొండు ాగములుగర మభజొంచబ ి ఉొండును ఆట్సాలము సరవ స్ర యరణ్ముగర బా డ్ ొంట్ు ఉప్

షరతుల ప్కారరొం ఒక ూకూరు మాతా ే ఆడవలస్ి ఉననను ఒక ాగములో ఒకూరూ లేక ఇద్దరు ఆడుట్కు మభజొంప్బ ిన ఆట్సాలము ప్ డవులో సమానముగర ఉొం ినను, ఇద్దరు ఆడుట్కు మభజొంప్బ ిన ఆట్సాలము మాతమాు ెడలుప ఎకుూవగరనుొండును

ఆట్సాలము మౌకూ ెడలుప ట్రుల అడుగులు ఒకూరూ ఆడుట్కు మభజొంప్బ ిన ఆట్సాలము ెడలుప మాతమాు ట్రుల అడుగులు ఆట్సాలము మౌకూ మొతుము ప్ డవు ట్రుల అడుగులు ఆట్ ప్రారొంభిొంచుట్కు మధ లో గరత గరయబ ి ెొండు ాగములుగర మభజొంప్బడును ద్గార నుొం ి ఆట్ ప్రారొంభిొంచుట్కు ప్రారొంభ గరత మౌకూ వల కు మధ ద్కరము ట్రుల అడుగుల అొంగుళ్ములు ఇద్దరు ఒకే ాగములో ఆడునప్ుపడు Doubles) ద్కరము నుొం ి ఆట్ ప్రారొంభిొంచుట్కు ేయబ ిన హద్ుద గరత ట్రు అడుగులు అొంగుళ్ములు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

7

హద్ుద లకు ెనుక ాగములో గరయబడును ఆట్సాలము మధ లో ఏ రపట్ు ేయబ ిన వల మౌకూ చ్చవ ి ఎతుు ట్రుల అడుగుల అొంగుళ్ొం మధ వల ఎతుు

ట్రుల అడుగులు ఉొండును వల కట్ుట్కు ఏ రపట్ు ేయబ ిన సుొంబములకు ెొండు ెైప్ులా గరతలు గరయబ ి యుొండును ఇమ ఒకూరూ లేక ఇద్దరు ఆ ినను

గరయబ ియుొండును

నిబంధనములు -

ఒక ఆట్ ప్ర ొంట్ుల త్ో ఆడబడును ఆట్ ప్రారొంభిొంచ్చన ఆట్గరడు న్ేరుగర గెమచ్చ ఒక మారుూను స్ర ిొంచగలడు ెట్టల్స కరక్ ను సుక నుట్కు ఎద్ు ొూను ఆట్గరడు ిగి ఆట్ ప్రారొంభిొంచ ప్ర ొంట్స ను స్ర ిొంచలేకప్ో న అ ి ిగి మొద్ట్ ఆట్ ప్రారొంభిొంచ్చన ఆట్గరనికి మ ిమౌక మారుూ ప్ర ొంట్స ేరిబడును ప్రత మ యనములో ఆట్గరడు ఒకస్ర ికి ఒక ప్ర ొంట్ు మాతా ే స్ర ిొంచ్చ ప్ర ొంట్ల కు ఆట్ ప్ూ ిుకరబ ి యుొం ి ి ఆట్ను ఆడునప్ుపడు,ఇద్దరు ఆట్గరళ్ళల ఒక ికి ఒకరు ఎద్ు ెద్ురుగర నుొండు ెొండు మూలాలను కలుప్ు గరత కరేము ల యొంద్ు నిలువబ ి ఆడవలెను ఆట్ ప్రారొంభిొంచు రడు ెట్టల్స కరక్ ను క ట్ట ఎద్ురుగర ఉొండు ఆట్గరని ఆట్సాలములో ప్డవలెను ఇ ి ట్ెన్ననస్ ఆట్ మా ి ిగర ఉననను, ఆట్ను నడుము కిొీంద్ నుొం ి ెట్టల్స కరక్ ను క ట్ట మాతా ే ఆడవలెను యట్ట ెళ్ల రద్ు ఇద్దరు ఇద్దరుగర ఆ ినప్ుపడు కరక్ న్ెట్స

ెళ్లని ో ెొండవ ఆట్గరడు ెొండవ స్ర ి కరక్ ని క ట్ట ఆట్ ఆడవలెను

పా ంటుల -

ఈ అ ద్ు గేమ్చ్ా నిరవహ ొంచ్చ అొంద్ులో ఎవరు ఎకుూవ ఆట్లు గెమచ్చన ర ిని మజతేలుగర ప్కాట్టొంచబడును

తపుులు Faults) -

ఆట్గరడు తన కోరు లోప్ల తప్ుప ేస్ిన అ ి తప్ుపగర బామొంచబ ి ఎద్ుట్ట స రవసు ఎద్ుట్ట జట్ు కోరులోనికి ెళ్ళు పో్ ట్ీ ఎద్ుట్ట జట్ుల ప్ర ొంట్ు వచుిను

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

8

ఇతర్ముల ైన తపుులు - 1. స రవసు ేయునప్ుపడు స రవసు ేయు కరీ యకరరుని నడుము ెై ాగము నుొం ి

ెట్టల్స ని క ట్టన తప్ుప, స రవసు ేయు కరీ యకరరుని రకెట్స ప్ట్ుకునన ే కునన, ెైకి ెట్టల్స ప్ట్ుక నిన తప్ుప

2. స రవసు తప్ుప కోరులోనికి ేస్ిన, షరరు స రవసు లెైను లోప్ల ప్ ిన, స రవసు లెైను యట్ట ప్ ిన, స్ెైడు లెైనుల యట్ట బయట్ ప్ ిన ఆ స రవసు తప్ుపగర

నిరే ొంచబడును

3. స రవసు ేయునప్ుపడు కరీ యకరరుని కరళ్ళు ఆ స రవసు కోరు నొంద్ు లేనప్ుపడు, స రవసు సుకునన కరీ యకరరుడు, కోరునొంద్ు స రవసు ేయునొంత వరకు తన కరళ్ును ఆ కోరు నొం ే ఉొంచునప్ుపడు తప్ుపగర నిరే ొంతురు

4. ఆట్ జరుగుచుననప్ుపడు స రవసు ేయు కరీ యకరరుడు ఎద్ుట్ కరీ యకరరులకు తన కృ ామ నట్న యవ ర మోసగిొం యలని ప్యా నొంచ్చన, కర రలని ఆట్ొంకప్రచ్చన అ ి తప్ుపగర ప్ ిగణ్ ొంచబడును

5. స రవసు ేయునప్ుపడు ెట్టల్స న్ెట్స నుొం ి ద్క ి ెళ్ళున న్ెట్స కిొీంద్ నుొం ి ెళ్ళున, న్ెట్స యట్ని డల, కరీ యకరరుని ద్ుసుు లకు త్యకిన తప్ుపగర నిరే ొంచబడును

6. న్ెట్స కి ప్కాూ ెైప్ు పో్ ల్సా ని త్యకిన ఆ ి తప్ుప

7. ఆట్ జరుగుతుననప్ుపడు కరీ యకరరుని ెట్టల్స ని త్యకిన లే య ెట్టల్స కోరులో గరని, కోరు బయట్ గరని, కరీ య కరరుని త్యకిన తప్ుపగర నిరే ొంచబడును

8. ఎద్ుట్ట కరీ యకరరుని ఆట్ొంకప్రుచుట్ తప్ుపగర ప్ ిగణ్ ొంచబడును

స ీవసు - A. న్ెట్స ద్గార నుొం ి స రవసు ేయుట్

B. న్ెట్స కు ద్కరము నుొం ి స రవసు ేయుట్ ోర ో కు - కరక్ ని క ట్ు మ యనములు } A. ే ని ముొంద్ుకు ఉొంచ్చ కరక్ గట్టగర క ట్ుట్

B. ే ని ెనుకకు ఉొంచ్చ కరక్ ని గట్టగర క ట్ుట్

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

9

C. ే ని ెైకి యచ్చ కరక్ ని క ట్ుట్

D. న్ెట్స ద్గార నుొం ి కరక్ ని క ట్ుట్

ాకె్ట్ ని పటుర క్ొను వి ానము -

A. గిపీ్ మధ లో ప్ట్ుక నుట్

B. లూ గర గిపీ్ ని ప్ట్ుక నుట్ C. గిపీ్ చ్చవరను రకెట్స ప్ట్ుక నుట్

టరన్్ Stance) -

A. గ్ీొండ్ స్ెన్ B. ప్ ర హేొండ్ ిట్ర్టన C. బేక్ కోర్ట ిట్ర్టన ముందుగా ేర్చుక్ొను ళ్కువ్లు -

a. స రవసు ెైకి స రవసు ేయుట్, కిొీంద్ నుొం ి స రవసు ేయుట్

b. కరక్ ని క ట్ు మ యనము ముొంద్ుకు, ెనుకకు, బాగర ెైకి, మ ియు న్ెట్స కు సమాొంతరముగర

c. న్ెట్స కు సమాొంతరముగర ద్గారలో కరక్ ని ేయుట్

d. కరక్ ని బలముగర క ట్ుట్

e. లోబ్ షరట్స, ైవై్ షరట్స, నల స్ ొంట్స

ఆటలలో ప ి య ా పదములు - ాంకే్తికములు 1. Back Hand Lift (చేతిని వనెుకకు తిర ిు క్ాక్ ని క్ొటుర ట -

ఇ ి ఒక అతరాత ైన న్ెైప్ుణ్ ముత్ో స్ెట్టల్స ని ిగి లేప్ుట్ ఇ ి ే ని ెనుకకు ా ిప, రకెట్స త్ో, కరక్ ప్ ి ప్ో కుొం య నె్ట్ుట్

2. క్తలయర్ టయస్ Clear Toss) :- ఇ ి ఒక మధముగర రక్షణ్ మ ియు ఒక మధముగర ఎద్ు ొూనుట్కు ఉప్మ్గప్డు స రవసు ేయుట్ ే ని ెైకి ెట్ట రకెట్స

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

10

త్ో కరక్ ని గట్టగర ఎద్ుట్ట ఆట్గరనికి కోరులో ేయుట్ ఇ ి ెైకి గరని గరని కిొీంద్కు గరని ేయవచుిను

3. ాాష్ Smash) :- ఆట్లో ఎద్ురుగర వచుిచునన కరక్ ని ఎద్ు ొూని బలముగర క ట్ుట్

ెట్టల్స బా ట్స త్ో ఎద్ుట్ట బా ట్స న్ ఆట్గరడు ిగి కరక్ ను ఎట్లేని ిగి కరక్ ని ప్ొంప్లేని మధముగర క ట్ుట్

4. డార ప్ Drop) -

యాప్ అనగర కరక్ ని న్ెమ ిగర న్ెట్స ద్ నుొం ి ద్గారగర, ఎద్ుట్ట కోరులో ప్డునట్ుల ేయుట్ ఈ మధముగర ేయుట్ వల ఎద్ుట్ట నలయర్ట ద్గారకి వచ్చి కరక్ ని

ఎ ునప్ుడు ిగి కరక్ ని స్ర స్ ేయుట్ లేక ెనుకకు ేయుట్ ేయుద్ురు

. . వా బయల్ -

రమబాల్స సొం లకు ప్ూరవము నుొం ి చ ిత ా గమగిన ి ీనిని మమయొం జ మా రా న్ అను అ ికన్ American) లో న్యమకరణ్ము ేస్ియున్యనడు రమబాల్స అను న్యమకరణ్ము ేస్ినొంద్ున ీనిని కిొీంద్కు క ట్ట బౌన్ా ేయకుొం య ప్ాకూ ర ికి ఇచుినట్ుల ేతులత్ో ఆ ే ి ఆట్. 1951 వ సొం న ారత ేశములో రమబాల్స ెడ ేషన్ స్రా ిొంచబ ిన ి వ సొం లో అొంత రా య రమబాల్స సమాఖ్ ప్రారొంభిొంచబ ిన ి మొట్మొద్ట్ట స్ర ిగర అొంత రా య రమ బాల్స ప్ో ట్ీలు ెరుా ే లో జ ిగినమ రమబాల్స ఆట్ ఒమొం ిక్ా లో న ట్ోకో లో ప్ా ేశ ెట్బ ిన ి ారత ేశములో Y.M.C.A (యొంగ్

న్ కిసీ్యిన్ అస్ో స్ి ేషన్ యవ ర ప్ ిచయము ేయబ ిన ి ప్సాుు తము ఇ ి, ఆస్ియా ఖ్ొండములోనక, ఒమొం ిక్ా లోనక ప్రాచుర ము గ ిొంచ్చన ి క్ొలతలు -

రమబాల్స ఆట్ను రమబాల్స కోరులో ఆ ద్రు కోరు మౌకూ ప్ డవు ట్రుల అడుగులు ెడలుప ట్రుల అడుగులు ెొండు ాగములుగర మభజొంప్బ ి ట్రుల x 9 ట్రుల ట్రు నె్ట్స కి ముొంద్ు సాలము మ ిచ్చ ెట్బ ియుొండును నె్ట్స

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

11

మౌకూ ఎతుు ట్రుల అడుగుల అొంగుళ్ములు స్ీు లైకు ెట్రన్ా మ ియు నియర్టా కు ేరుగర ఉొండును ఒక ూకూ ట్ీమ్చ్ కోరులో న్ెట్స నుొం ి ట్రుల మఅట్ాక్ లెైనుమ Attack Line) ేయబ ి ఉొండును ీని వలన కోరు ెొండు ాగములుగర మభజొంప్బ ి ముొంద్ువరుస ఆట్గరళ్ళల ెనుక వరుస ఆట్గరళ్ళల ఆడుట్కు మలుగర ఉొండును ఆట్ ఆడుట్కు స రవసు నలయర్ట నుొం ి వరుస కమీములో ొట్ేషన్ ప్ది్ లో ఆ ద్రు

నియమములు Rules) -

ఒక ూకూ జట్ు నుొం ి రమబాల్స ను ే త్ో క ట్ట న్ెట్స ద్ుగర ఎద్ుట్ట జట్ు ర ిక ిప్ొం ెద్రు ఎద్ుట్ట జట్ు రరు మూడు స్రరుల బొం ని ఒక ి నుొం ి మ ి మౌక ికి ప్ొం ి

ిగి బాల్స ను ప్ొం ిన ట్ీమ్చ్ ర ికి ప్ొం ెద్రు ఆట్ ఆడునప్ుడు ప్ూ ిుగర ప్ట్ుక నిన, బొం న్ేలను త్యకిన అ ి ఫౌల్స గర ప్ ిగణ్ ొంప్బడును ఆట్ ప్రారొంభిచుట్కు ముొంద్ు ెొండు

ేతులలో కె నె్ా ట్ాస్ ేస్ిన యనిని బట్ట కోరు లేక స రవసు కోరుక న్ెద్రు అొంత రా య పో్ ట్ీలలో sets) అ ద్ు స్రరుల ఆట్ ఆ ద్రు ఒక ూకూ ఆట్కు ప్ర ొంట్ుల ొప్ుపన ఆ ద్రు ఆట్లో ప్ర ొంట్ుల అ న తరు రత కోరులు మా ెద్రు స్ెకెొండల ొప్ుపన ెొండు మ రమములు ఒక ూకూ ఆట్ set)కి ఇవవబడును

ముందుగా ేర్చుక్ొను ఆట లుకవ్లు - స రవసు ేయుట్

బొం ని నె్ట్స ెై నుొం ి గట్టగర క ట్ుట్

బొం ని ేళ్ుత్ో ెైకి లేప్ుట్

బొం ని కిొీంద్ నుొం ి ేతులత్ో ెైకి లేప్ుట్

బొం ని నె్ట్స ముొంద్ు ెొండు ేతులత్ో అడుు క నుట్

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

12

ఆటలో గల ప ి య ా పదములు -

Ace (ఏస్ - స రవసు ేస్ిన జట్ు ర ికి బొం ిగి రణ్ కరరణ్ముగర ఒక ప్ర ొంట్ు ఇచుిట్

Antennae (ఎొంట్ెన్నన - ఎొంట్ెన్నన అనున ి ఒక ెైబర్ట గరల స్ ేయబ ిన ి ఇ ి న్ెట్స కి ఇరు ెైప్ులా బౌొండ రస్ యట్కుొం య మధ లో బాల్స ెళ్ళుట్ గమనిొంచుట్కు అమరుిద్ురు

Rotation( ొట్ేషన్ - కోరులో ఆట్గరళ్ళల ర ి మౌకూ ఆరురు ప్కారరము ఆట్ మౌకూ రు బట్ట మారుతూ ఉొండుట్ను ొట్ేషన్ అొంద్ురు

Smash(స్న ష్ - ఆట్లో బొం ని బలముగర క ట్ుట్ను స్న ష్ అని అొంద్ురు

Dig ( ిగ్ - ఆట్ సమయములో బొం కిొీంద్ ప్డకుొం య ెైకి లేప్ుట్కు మోకరమ ద్ నుొం ి ఒక ే లో గరని, ెొండు ేతులత్ో గరని ెైకి లే ి ఆట్ను ఆడుట్కు ేయు కియీను

ిగ్ అని అొంద్ురు

Spike (స్ెైపక్ - ఎద్ురు వచ్చిన బొం ని, న్ెట్స ద్కు ఎగి ి, ిగి క ట్ుట్ను స్ెపైక్ అని అొంద్ురు

Time Out (ట్ెైమ్చ్ అవుట్స - ఆట్ మధ లో అొంత రయము వచ్చినప్ుపడు కోచ్ మ రమము కోరుట్ను ట్ెైమ్చ్ అవుట్స అొంద్ురు

అభివ్ృ ిని తి ిగి ప ీక్ష్ించుక్ొనుట – కరడీలలో ఉనన మ ాగములను మవ ిొంచుట్

ట్ాాక్ ఈ ెొంట్సా - ట్రుల , , ట్రుల , x 100 ట్రుల , ట్రుల , ట్రుల , , ,10000 ట్రుల , మారత్యన్ ేస్ కి ,

ట్రుల

ీలుు ఈ ెొంట్సా - లాొంగ్ జొంప్,హ ైజొంప్, ట్టపా్ుల్స జొంప్, ఫో ల్స రలు, షరట్స ప్ుట్స, ిసూస్ త్ోా, జా ెమన్, మ ియు హేమర్ట త్ోా

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

13

బా డ్ ొంట్స కోరు -

కిొీంద్ ఉద్హ ిొంచ్చన రట్ట మౌకూ ప్ ి ాష ప్ద్ముల మౌకూ అరిము రాయుము

స్ెైపక్ Spike) - ఆట్లో ఎద్ురుగర వచుి బొం ని న్ెట్స ద్ుగర ిగి క ట్ుట్ను స్ెైపక్ అొంద్ురు

స రవసు Service) :- ఆట్ ప్రారొంభిొంచునప్ుడు కరక్ ని లేక బొం ని ఎద్ుట్ట జట్ు ర ికి ేయుట్ను

బెట్ాన్ Baton) - ిలే ప్రుగు ప్ొం ములో ఉప్మ్గిొంచు అడుగు ప్ డవు ఉనన కర ీముకూలు

. సవ ేశపు ేశీయ ైన ఆటలు -

. . కబయడీ - కబా ీ ఆట్ ారత ేశప్ు ఆట్ ఇొం ియన్ కబా ీ అసో్ స్ి ేషన్ స లో ీనిని స్రా ిొంచ్చన ి ఆస్ియా కబా ీ అభివృ ిి సొంసా లో ీనిని అభివృ ిి ప్రచ్చన ి ఇ ి కుగరీమములలో Rural) ఆ ిన ఆట్ అ నను ారత ేశములో నరు గరొంచ్చన ి ఆస్ియా ఆట్ల పో్ ట్ీలలో ఇ ి ప్ా ేశ ెట్టన తరు రత, ారత ేశము మొద్ట్ట బహుమ బొంగరరు ప్తకొం ప్ ొం ిన ి ారత ేశములో ప్జాల అత ొంత ప్రాముఖ్ ైన ఆట్గర గు ిుొంచబ ి, ారత ేశము, ప్రకిస్రు న్, బొంగరల ేస్, శ్రలీొంక, న్ేప్రల్స మ ియు బ ర ేశములలో గల గరీమములలో ఆడుచున్యనరు క ొంతమొం ి చ ిత ా కరరులు ఈ కబా ీ ఆట్ సొం లకు ప్ూరవము నుొం ి ఉననద్ని నము చున్యనరు ఈ కబా ీ ఆట్కు మన ేశములో మ ియు ఇతర

ేశములలో మమధ రకములెైన నరుల గలవు ఒమొం ిక్ అసో్ ి ేషన్ మ ియు ఇొం ియన్ కబా ీ ెడ ేషన్ సొం లో క నిన నియమ నిబొంధనలత్ో ీనిని గు ిుొంచ్చయున్యనరు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

14

క్ొలతలు మ ియు నియమ నిబంధనలు -

అొంత రా య ఆట్గర కబా ీ ఆట్లో ఒక ూకూ జట్ులో ఏడుగురు members) ొప్ుపన ెొండు జట్ుల ఉొండును ెొండు జట్ుల ఆడుట్కు మలుగర కోరు ెొండు ాగములుగర

మభజొంప్బ ి – x ట్రుల ప్ురుషులకు, మ ియు x 11 ట్రుల స్ీు లైకు కోరులు మభజొంప్బ ి యుొండును ఒక ూకూ జట్ు ర ికి ముగుా రు అద్నప్ు ఆట్గరళ్ళల నియ ొంప్బ ి యుొంద్ురు ఆట్ ఆడుట్కు ప్ట్ు సమయము ని షరలు ని షరలు తరు రత ని షరలు మ రమమునిచ్చి ఆట్ ఆడు రరు కోరు మా ిన తరు రత ఆట్ ిగి ప్రారొంభిొం ద్రు

కబయడీ క్ోర్చర క్ొలతలు ఆట్ ప్రారొంభిొంచుట్కు మొద్ట్టగర ఒక జట్ు రరు మొద్ట్ ఆట్ ఆడు రనిని ెైడర్ట ఎద్ుట్ట జట్ు ర ి వద్దకు ెళ్ళు ఎవ ిన్ెైన్య ే త్ో గరని, కరళ్ుత్ో గరని త్యకి ని రేత సమయములో ిగి వచ్చిన ెైడరు జట్ు ర ికి ఒక ప్ర ొంట్ు వచుిను ఎద్ుట్ట జట్ు

ర ిలో అవుట్స అ న ర ిని కోరు బయట్కు ప్ొం ి ేయుద్ురు ెైడరుకు ఎద్ుట్ ఆడు జట్ు రరు ెైడరును తమ కోరు నుొం ి ెళ్లన్నయకుొం య ైను యవ ర ఒక ి ేతులు ఒకరు ప్ట్ుక ని ఆ ిన డల ెడైరు అవుట్స గర ప్ ిగణ్ ొంప్బడును

ెైడర్ట ను ఎద్ుట్ట జట్ు సబు లు ప్ట్ుక నునప్ుపడు ఇద్ద ి మధ ెనుగులాట్ ఏరప ి ని రేత ఆట్ సాలము యట్ట ెళ్ళున అ ి తప్ుపగర ప్ ిగణ్ ొంప్బడును ఆట్ ఆడునప్ుపడు ఆట్గరడు ెైడరు ఎద్ుట్ట జట్ు ర ికి ొ ికి పో్ న, ఎద్ుట్ట జట్ు ర ికి ప్ర ొంట్ు వచుిను ఒక జట్ు రరు ఆట్ సమయములో ప్ూ ిుగర అొంద్రూ అవుట్స అ న ోఎద్ుట్ట జట్ు ర ికి ెొండు ప్ర ొంట్ుల వచుిను ీనిని మలోన్యమ అని అొంద్ురు ఆట్ చ్చవ ి సమయమున ఎవ ికి ఎకుూవ ప్ర ొంట్ుల వచ్చిన రరు మజేతలుగర ప్కాట్టొంచబడుద్ురు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

15

ఆట్ను వయసుా మ ియు బరువును బట్ట మభజొం ద్రు ఇొంద్ులో ఆరుగురు ప్ర ేక్షకులత్ో ఆ ిొంచబడును ఇద్దరు ిఫ రలు, ఇద్దరు అొం ెైరుల , ఒక సో్ ూరరు, ఇద్దరు అస్ిస్ొెంట్ు సో్ ూరరుల ఉొంద్ురు

ముందుగా ేర్చుక్ొను ఆట ళ్కువ్లు క్ొనవ్ల ిన ఎదుర్చగా పో ాడే వేలకువ్ులు Offensive) -

ే త్ో త్యకుట్

కరళ్లత్ో త్ోాయుట్

కరళ్లత్ో ముొంద్ుకు ప్కాూకు తనునట్

గర ిద్ వలె ెనుకకు తనునట్

ద్కకుట్ మ ియు ైమొంగ్ ేయుట్

ముందుగా ేర్చుక్ొనవ్ల ిన ర్క్షణాతాక ఆట ళ్కువ్లు జటుర లోపల నుండి పో ాడుటకు Defensive)):-

మణ్ కట్ును ప్ట్ుక నుట్

. మామూలుగర ప్ట్ుక నుట్

కరమ మడమను ప్ట్ుక నుట్

మోకరలును ప్ట్ుక నుట్

ముఖ్య ైన తపుులు Fouls):-

ఆట్ ఆడు రనిని కరళ్లత్ో తనిన ప్ట్ుక నుట్కు ప్యా నొంచుట్

గట్టగర మకబా ీమ అని ప్పక ప్ో వుట్

శ రరమునకు నకన్ె లేక గరసీు ప్ యరిములు రయుట్

ట్ు ప్ట్ుక నుట్

బట్లను ప్ట్ుక నుట్

ఊ ి ి ఆడనివవకుొం య ేయుట్

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

16

ఆట్ సమయములో కోరు వ ిమ బయట్కు ెళ్ళుట్

కర రలని ఆడు రనిని త్ోాస్ి ేయుట్

బూతు ప్ద్ములు రడుట్

క్రడీల ప ి య ా పదములు ాంకే్తిక పదములు -

a) ఏొంట్ీస్ Antis) - ఆట్ ఆడు ెైడర్ట కు ఎద్ుట్ జట్ు ర ిని ఏొంట్ీస్ అొంద్ురు

b) కేొంట్స Cant) - ఆట్ ఆడు ెైడరు తన కూత సవరమును గట్టగర కబా ీ, కబా ీ అని ప్లుకుట్

c) ెైడరు Rider) - ఎద్ుట్ట జట్ులో నునన ర ిని ఔట్స ేస్ి జట్ుకు ప్ర ొంట్ు త్ చుి రరు

d) జట్ు Team) - జట్ు అనగర మొం ి ఆట్గరళ్ళల మొం ి ెగు లర్ట, మొం ి ిజరువ నలయరుల

e) లోన్య Lona) - ఒక జట్ునకు ెొండు బో నస్ ప్ర ొంట్ుల వచ్చిన యనిని మలోన్యమ అని ిమ ే యరు

. . క్ో – క్ో Kho – Kho) -

కో – కో, ారత ేశములో ప్ూన్యలో అన్యగ ికులు ఆడుక న్ె ి ఆట్ ీనిని వ సొంవతారములో క ొంతమొం ి క ట్ీగర ఎరప ి ీనిని ఒక స ి ైన ఆట్గర తయారు ే రరు ఈ ఆట్ను ారత ేశములో అొంద్రూ ఆడుచక ఉన్యనరు ఈ ఆట్ను కో – కో సమాఖ్

ారత ేశొం రరు లో అభివృ ిి ప్రచ్చ, ర ి అ ీనములోనికి సుక ని యున్యనరు కో – కో ప్ో ట్ీలు మొట్మొద్ట్ లో జ ిగిన ి ఆటసథము కక క్ొలతలు - కో – కో ఆట్ సాలము ీరఘ చతురస్రా ఆకరరములో ఉొండును ఇ ి ట్రల ప్ డవు ట్రల ెడలుప కమగి ఉొండును ఆట్ సాలమునకు చ్చవ ి ాగములు ెొండు ీరఘ చతురసమాులు ఉొండును ఒకట్ట ట్రుల , మ ిమౌక ప్కాూ ట్రుల ఉొండును ఈ

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

17

ెొండు ీరఘ చతురసమాులకు మధ లో ెొండు కర ీ సాొంబములు ఉొండును ీనికి మధ గరయబ ిన గరత స్ెొంట్ీ ట్రల ప్ డవు, స్ెొం x 30 స్ెొం ఉొండును ీనిలో ఎని ి అడు గరతలు గరయబ ి ఉొండును ఒక ూకూట్ట స్ెొం ప్ డవు, స్ెొం

ెడలుప గరయబ ి ెొండు ాగములుగర మభజొంప్బ ి స్ెొం , మధ గరత గరయబ ి ెొండు చ్చవరల యొంద్ు కర ీసాొంబములు ఏ రపట్ు ేయబ ి ఉొండును కరీ సాొంబముల ఎతుు

స్ెొం కెై రరము Circumference) స్ెొం ఉొం ి స్ెొం ొంచకుొం య ఉొండవలెను ఈ కర ీసాొంబములు మృద్ువుగర కూబ ి స్ెొం ల నుొం ి స్ెొం ఎతుు న అమరిబడవలెను నియమ నిబంధనలు - కో – కో ఆట్లో ఒక జట్ు రరు మోకరలు ద్ ఒక వరుసలో ఒక ికి వ ేకముగర మ ిమౌకరు ిగి Facing Opposite Direction) కూరుిొంద్ురు ెొండవ జట్ు రరు ఆడుట్కు మొద్ట్ ఇద్దరు లేక ముగుా రు ఆట్గరళ్లను ప్ొం ెద్రు కూరుిన్యన ఆట్గరళ్ళల మధ లో ప్రుగెతుు తూ ెొండవ జట్ు ర ిని ప్ట్ుక నుట్కు ప్యా నొం ద్రు ప్ట్ుక నుట్కు ప్యా నొంచ్చనప్ుడు ఒకే బాట్లో ఇట్ు అట్ు రగకుొం య న్ేరుగర ప్రుగు ెట్వలెను ెొండవ జట్ు ఆట్గరళ్ళల ర ి ఇషము వచ్చినట్ుల త ిపొంచుక ని ప్రుగు ెట్దె్రు కూరుిన్యన

ప్రుగె ు ప్ట్ుకో రరు ద్గా ోల తన ై ెక్షన్ లో ఉనన ర ికి మకోమ అని ిప ర ిని ప్రుగె ు త ిపొంచుక న్ే ర ిని ప్ట్ుక నుట్కు ెళ్ళుద్రు ఈ మధముగర స్ీట్టొంగ్ ేజరుా ెొండవ జట్ులో నునన అొంద్ ిని త్యకిన, ర ి ప్ర ొంట్ుల సొంప్ర ిొం ద్రు ఈ మధముగర ెొండు జట్ులు మూడు లేక అ ద్ు ఆట్లు ఆ ి, ఎవరు ఎకుూవ మారుూలు ప్ర ొంట్ుల స్ర ిొంచ్చన్య ో రరు గెమ ద్రు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

18

ముందుగా ేర్చుక్ొనవ్ల ిన ఆట లకువ్లు ప్ట్ుక ను మ యనము - ఎడమ ే త్ో ప్ట్ుక నుట్

కు ి ే త్ో ప్ట్ుక నుట్

కూరుిను మ యనము - బొంచ్ మ యనము

ఒక ి తరు రత ఒకరు కూ ొిను మ యనము

కూరుిని ెైకి లే ే మ యనము - కో లా గెొంతు మ యనము

ెైకి లేచు మ యనము

ెొం ిొంట్టని కమ ి ఆడు మ యనము

ైను మ యనము - ్ొండు కో – కో

య ిా ొంగ్

ైమొంగ్

క్రడీల ాంకే్తికములు ప ి యషలు -

a) చేజర్ Chaser) - ఆట్లో ఒక జట్ు రరు గరయబ ిన గడులలో కూ ొిన్ెద్రు ే ొక జట్ు ర ిని మధ లో ర ిని త్యకుట్కు ెళ్ళు రనిని ేజర్ట అొంద్ురు

b) క్ాీస్ లేన్ Cross Lane) :- కూ ొిను జట్ు రరు ర ి గడులలో స ిగరా కూ ొిను ప్ా ేశమును కరీస్ లేన్ అొంద్ురు

c) ఇని ంగ్ Inning) - కూ ొిను జట్ు రరు, ప్రుగెతుు జట్ు ర ిని త్ొ ి నిముషములలో ప్ట్ుక నుట్కు గల కరలమును ఇనినొంగ్ అొంద్ురు

d) పౌల్ Pole) - రనినొంగ్ ేజరుా ప్రుగె ు ెనుకకు రుగుట్ ఏ రపట్ు ేయబ ిన కర ీసాొంబములు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

19

e) ర్న ర్ Runner) - ఆట్లో ప్ట్ుక నుట్కు ప్ా నొంచు జట్ు రరు కరకుొం య, ప్రుగు ెట్ు రనిని రననర్ట అని అొంద్ురు

ప ికర్ములు - క్ో – క్ో ఆటకు ఉప గించు ప ికర్ములు - కర ీసాొంబములు, స్రప్ రచీ కోరుు త్యాడు , సో్ ూరు ీట్ు స్లీు కోల ట్ేప్ు, సో్ ూరు బో రుు ప్ ి సుననము, సమయము త్ మయ ేయ చకప్ు ప్ట్ములు

ామర్యమును ప ీక్ష్ించుక్ొనుట _ ఒక కబా ీ జట్ులో ఎొంతమొం ి ఆట్గరళ్ళల ప్రలగా న్ెద్రు?

Ans. కబా ీ ఆట్లో ఏడుగురు ఆట్గరళ్ళల ప్రలగా న్ెద్రు

కో – కో ఆట్లో నైె్ప్ుణ్ మును ెొంచు స్ిూల్సా రాయుము

Ans. ప్ట్ుక ను మ యనము, ప్రుగెతుు మ యనము, కూరుిను మ యనము, ైన్ మ యనము న్ేరుిక నవలెను

కబా ీ ఆట్లో కరవలస్ిన అవసరతలు ప్ ికరములు రాయుము

Ans. 1. త్యాడు, మా ిూొంగ్ లెైమ్చ్, సో్ ూర్ట ీట్స, స్రప్ రచ్, ఎొం ెైర్ట మజల్స, నొంబ ిొంగ్ బో ర్టు్

. మ ో విక్ాసమును క గించు ఆటలు Minor Games) -

ైనర్ట గేమ్చ్ా ను, ఫన్ గేమ్చ్ మ ియు మన్ో మకరసమును కమగిొంచు ఆట్లు అని ిమ ద్రు క ిద సమయములో ర యామ సొంబొంధ ైన మకరసమును ప్ా ినము

ప్ ొంద్ుట్ మలగును క నిన నరు గరొంచ్చన ఫన్ గేమ్చ్ా ఈయబ ినమ

మో ార్క - ఆట్ ఆడు ర ికి ఒక సునినత ైన ఊఌ బొం ని ఈయవలెను ఆట్ ఆడు ర ికి ెొండు ాగములుగర మభజొంచ్చ ఒక జట్ు స ిూలు గర నిలువబ ి, ఒక జట్ు స ిూల్స లోప్ల

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

20

ఉొంచవలెను బొం ని మస ి క ట్ు ర ిని మమోన్యర్టూమ అన్ెద్రు బాలును లోప్ల ఉనన ర ికి మోకరళ్ు నుొం ి ప్రద్ములకు తగులునట్ుల క ట్వలెను బాల్స ఏ కరీ యకరరునుకి తగులుతుొం ో అతడు మట్ీగర్టమ అ నట్ుల నిరే ొంచబడును ఆ మధముగర ెొండు జట్ులు మారుితూ ఆ ిొంచవలెను ఏ జట్ు ఎకుూవ ప్ర ొంట్ుల స్ర ిొంచున్ో ఆ జట్ు మజేతలుగర ప్కాట్టొంచబడును

డాకరర్ – డాకరర్ -

ఆట్ ఆ ే ర ిని ెొండు జట్ులుగర మభజొంచవలెను ఒక ూకూ జట్ు, ఒక యకరు ను నియ ొంచ్చ, ఆ మషయమును ెొండవ జట్ునకు త్ మయ ేయరు ఆట్ సమయములో ఎవ ి జట్ు రరు ేరుగర ఉొం ద్రు ఆట్ ఆడుట్కు ెొండవ జట్ుల ర ికి తుని బొంతులు ఇవవబడును అొంద్రు ఆట్గరళ్ళు బొం ని య కిీొంద్కు మసరమని సకచన ఇవవబడును ఈల ఊ ిన ెొంట్న్ే ఒక ూకూ జట్ు బొంతులను కోరు ద్ుగర ేస్ి ఇతర జట్ు ర ిని క ట్ుట్కు ప్యా నొం ద్రు ఒక ఆట్ ఆడు రనికి బొం తగిమన, ఆ లేక అతడు కిొీంద్ కూ ోినవలెను అప్ుపడు జట్ు యకరు వచ్చి కిొీంద్ కూరుినన రనిని జట్ులో ిగి ఆడుట్కు ేరుిక నును ఈ మధముగర బొం తగిమన ర ిని ప్ో ా త్యాహ ప్రుచును ెొండవ జట్ు ర ికి ఎవరు యకరుగర నట్టొం యరు అని త్ లుసుక నుట్కు కషమగును, ఈ మధముగర క ొంత సమయమును ఆ ిొంచవచుిను

హో టరజ్ డాడ్్ బయల్ -

ఆట్ ఆ ి అొంద్ ిలో ఒక ిని రగర captor) గర ఎనునక న్ెద్రు రగర ముగుా రుని త్యకట్ుగర Hostages) సుక ొంట్ాడు గిమన రరొంద్రు రగరను తమలో

ేరుిక నుట్కు త్ోా బాలుత్ో క ట్ుద్ురు కేప్ర్ట బాలు తగలకుొం య త ిపొంచు క నుట్కు త్యకట్ు సుకునన రనిని ముొంద్ుకు ెట్ు బాలు తగలకుొం య త ిపొంచుకుొంట్ాడు అొంద్రూ చుట్ట ిగినను, త్యకట్ు ెట్ుకునన రరు మాతమాు కేప్ర్ట ను కరప్రడుతూ ఉొంట్ారు బాలు ఏ హో స్నజ్ కి తగిమన కేప్ర్ట ే ే హో స్నజ్ ను తన స్రా నములో

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

21

నియ ొంచుకుొంట్ాడు ఈ మధముగర కెప్ర్టా ను, హో స్నజ్ా ను మా ిి ిగి ఆట్ ఆడవచుిను

మా ి ంగ్ వి ెష్ - ఉప్ర య యుడు, మ య రుి లను ఒక చకమీుగర circle) నిలువబెట్ట, అొంద్ులో ఒక ిని స ిూల్స ెలుప్ల ఉొంచును అతనిని స్ననహ తుడుగర ిమ ద్రు ఈ స్ననహ తుడు చుట్ట ప్రుగె ు స ిూల్స లో ఉనన ఒక ిని ముట్ుక నును ముట్ు క నబ ిన మ య ిి, స్ననహ తుడు ప్రుగెతుు ిశకు వ ేఖ్ముగర ప్రుగె ు ఇద్దరు స్ననహ తుడు మ ియు ట్చ్

ేయబ ిన మ య ిి ఖ్ాళీ వద్ద కలుసుక ని, ఇద్దరు కర యలనము Shake hand) మూడు స్రరుల మగుడ్ మా ినొంగ్మ ిప ిగి వ ేఖ్ ిశలు ప్రుగెత్ ుద్రు ఎవరు ముొంద్ు ఖ్ాళీ ఉనన ప్ా ేశమును ఆకీ ొంచుక ొంట్ా ో రళ్ళు మజేతగర ప్పబడును ెొండవ రడు తరు రత ెాొండ్ స్ననహ తుడగును ఈ మధముగర ఆట్ను ఆ ిొంచవలెను

జా న్ విత్ జాక్ JOIN WITH JACK) -

మ య రుి లొంద్రూ ఒక స ిూల్స గర నిలువబ ద్రు అొంద్ులో ఒక మ య ిి జాక్ గర గు ిుొంచబడును నిలుినన మ య రుి లొంద్రు ర ి కరళ్ు ముొంద్ు గరతను Mark) గరసుక ని,

యనికి ెనుక ాగమున కూరుిొం ద్రు

జాక్ స ిూమ, లోప్ల ాగమున ఒక కరీ ప్ట్ుకుని రుగుచుొండును ఆ మధముగర రుగుతూ తన ే లో ఉనన కరనీు, ఎవ ో ఒక మ య ిి కరళ్ు ముొంద్ు గరసుకునన గరత ెై

ప్డ ేస్ి మన్యత్ో రమ నిమ Join with me) ప్ుపను అప్ుపడు ఆ మ య ిి జాక్ భుజము ెై ేతులు ేస్ి, అతనిత్ో నడుచును ఈ మధముగర జాక్ నలుగురు లేక అ ద్ుగురుని

తనత్ో కమస్నట్ట్ుల ేయును అనొంతరము జాక్ తన ెొంట్ ఉనన అొంద్ ిత్ో మGo Home అని ిప, అొంద్రూ రరు మ ిచ్చన సాలములకు ప్రుగె ు ఆకీ ొంచుక న్ెద్రు జాక్ త్ో సహ అొంద్ులో ఒక ికి ఖ్ాళీ సాలము ొరకద్ు గనుక అతడు తరు రత జాక్ Jack) గర వ వహ ిొంచును ఈ మధముగర ఆట్ను ఆ ిొంచవచుిను

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

22

ద ెైర్ ఎ టకప్ The Fire Escape) :- ఒక వృతుొం ని గరస్ి, యనిలో స ిసొంఖ్ లో మ య రుి లను నిలువబెట్వలెను ఒక మ య ిిని మ ెైర్ట ర ెున్మ గర నియ ొంచవలెను వృతు ొం లో ఉనన మ య రుి ల ప్రద్ముల చుట్ట చ్చనన వృత్యు లు గరయవలెను ెైర్ట ర ెున్ వృతుొం చుట్ట రుగుచక మ ెైర్ట ఆన్ ిమ ొంట్ెన్మ అని గట్టగర అరుచుచక, చప్పట్ుల క ట్ును ఆ అరుప్ు మనగరన్ే కరీ యకరరులు ెైర్ట

ర ెున్ చుట్ట ప్రుగెత్ ుద్రు హట్ాతుు గర ఆగి, మగో హో మ్చ్మ Go Home) అని గట్టగర అరుచును ెొంట్న్ే ెైర్ట ర ెున్ త్ో సహ ఇతర కరీ యకరరులు చ్చనన స ిూల్సా లోకి ెళ్ళుద్రు ఎవ ెైత్ే చ్చనన స ిూల్స సొంప్ర ిొంచ ో అతడు మ ెైర్ట ర ెున్మ గర నియ ొంచ - బడును ఈ మధముగర ఆట్ను నిరవహ ొంచవచుి

డాడ్్ బయల్ Dodge Ball) - ఒక వృతుొం ని గరయవలెను సమాన సొంఖ్ త్ో ెొండు జట్ులుగర మభజొంప్వలెను ఒక జట్ు స ిూల్స లోప్ల, ెొండవ జట్ు వృతుొం ెలుప్ల ఉొంచవలెను వృతు ొం ెలుప్ల ఉనన కరీ యకరరులు స ిూల్స లోప్ల ఉనన కరీ యకరరులను, హేొండ్ బాల్స లే య రమ బాల్స త్ో మోకరలు నుొం ి ప్రద్ములకు తగులునట్ుల క ట్వలెను బొం ఏ కరీ యకరరునికి తగులుతుొం ో అతడు మఅవుట్సమ అ నట్ుల నిరే ొంప్బడును ఆ మధముగర ెొండు జట్ులను మారుితూ ఆ ిొంచవలెను ఏ జట్ు ఎకుూవ ప్ర ొంట్ుల సొంప్ర ిొంచున్ో ఆ జట్ును మజేతలుగర ప్కాట్టొం ద్రు

టరర న్ టేరప్ Train Trap) - అ ద్ుగురు ిలలలను ఒక బృొంద్ొంగర నియ ొంచవలెను రరు ఒక ి ెనుక ఒకరు నిలుిని, ఒక ి నడుము ద్ ఒకరు ేతులు ఉొంచ్చ ఒక ట్ెైనై్ గర నిలువబడుద్ురు ఈ మధముగర మూడు ట్ెా న్ా ను తయారు ేయవలెను మ ిక ొంత మొం ిని లాగేజ్ ేగన్ గర తయారు ేయవలెను ఆట్ ప్రారొంభిొంచగరన్ే లాగేజ్ ేగన్ మూ ిొంట్టలో ఏ ో ఒక ట్ెా న్ కి అట్ాచ్ ఆగుట్కు ప్యా నొంచును ట్ెా న్ా గర ఉొండు రరు ఆ లాగేజ్ ేగన్ క ి

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

23

అొంద్కుొం య త ిపొంచుక నుచుొంద్ురు ఒక ేళ్ ఏ ో ఒక ట్ెా న్ అట్ాచ్ అ న ో, ట్ెా న్ గర వ వహ ిొంచ్చన రళ్ళు లాగేజ్ ర నుగర, లాగేజ్ ర ను గర ఉనన రరు ట్ెా న్ గర మా ి ఆట్ను క నస్రగిొం ద్రు

పాండ్ టు బ ంక్, బ ంక్ టు పాండ్ Pond to Bank, Bank to Pond) - మ య రుి లను అొంద్ ిని ఒక ెద్ద వృత్యు కరరొంగర నిలువబెట్ట, నడుము ెైన ేతులు ఉొంచుక నవలెను ట్ీచరు మఇన్ ి ప్రొండ్మ In The Pond) అనగరన్ే మ య రుి లు ెొండు కరళ్లత్ో ముొంద్ుకు ద్కకవలెను మరలా ట్ీచరు మఆన్ ద్ బేొంక్మ On the Bank) అని

ిపన ెొంట్న్ే మరలా ెొండు కరళ్లత్ో ెనుకకు గెొంతవలెను ఏ మ య ిి అ న్య ట్ీచరు ిపన మధముగర ేయలేని ోఆ మ య ిిని జట్ు నుొం ి బహ షూ ిొం ద్రు ఆ మధముగర

ట్ీచరు ిపన సకచన ప్కారరము ేయలేని ో రరొంద్రూ బహ షూ ిొంచబ ద్రు చ్చవరకు ఒకూ మ య ిి మాతా ే మజేత అగును

. గా మ్గర మన ారత ేశములో, ప్ూ రవకుల నుొం ి వచ్చిన ి ఇ ి ప్పా్ొంచ

ర ప్ుముగర తతవ జానము బ ిొంచుట్లో యలా ోహద్ప్డుచునన ి క ొంతమొం ి ప్ొం ితులు మ్గర సొం లు నుొం ి ఉనన ి అని నిరూ ిొం యరు కరని మ్గర సొం లకు ప్ూరవము నుొం ి ఉననట్ుల ని రద ిొం యరు BC లో మ్గర గురువు మమ్గస్మ అను ఆయన మ్గర అత ొంత ఆ ోగ కర ైన ప్కాియీ అని ీని వలన మని ి ఆ ోగ ముగర

మొంచుట్కు, మానస్ిక వ ు ిని తగిాొంచుక ని ప్ా రొంత మతము మొంచుట్కు ోహద్ప్డునని మవ ిొం యడు

. . గా అనగా అర్ము Meaning Of Yoga) - మమ్జ్మ అన్ే సొంసూృత ప్ద్ము నుొం ి మ్గర అన్ే ప్ద్ము ఉద్ మొంచ్చన ి ీని అరిము కల క లేక సమాఖ్ యని అొంద్ురు

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

24

శ రరములో మఆత మ అనబ ే అద్ృశ మాన జయ ని ప్ాజవమొంప్ జేస్ి, ఆకరశములో ద్ృశ మాన మప్రమాత మ ని లో కమస్ిప్ో ేట్ట్ుల ేయడొం ఆ ే సకర సమాన శకిుని స్ర ిొం టే్ట్ుల ేయడొం అట్ట శకిుని స్ర ిొంచుకోగమగిత్ే మతములో బాధ అన్ే ి ఉొండద్ు

ేద్ములు, ఉప్నిషతుు లలో కూ య ఆత కు, ప్రమాతు నికి సొంబొంధము ఉననట్ుల ప్పబ ిన ి మ్గర గురువులు, ఋషులు ర ి శిషు లకు బో ిొంచుట్ యవ ర, మ్గర

ఉనికి లోనికి వచ్చిన ి మ్గర శివుని నుొం ి ప్రరవ కి అకూడ నుొం ి మనుషు లకు వచ్చినట్ుల ప్పబ ిన ి

. . గా ఆశయములు Aims of Yoga) -

మ్గర ముఖ్ ముగర మని ి మౌకూ మనసుాను తన అ ీనములో ఉొండునట్ుల ేయును సొంత్ోషముగర ఉనన వ కిు నిజ ైన ి లేక నిజము కరని యనిని సులువుగర

గు ిుొంచగలడు మొంచ్చ, డులను గు ిుొంచ్చ, డును జ ొంచ్చ, మజయము స్ర ిస్రు డు ఏ వ కిు తన మనసుాను అ ీనములో ఉొంచుక నలే ో , భగవొంతును శకిుని కోలోపత్యడు తన మనసుాను అ ీనములో ఉొంచుక ను రడు, తన శకిు స్రమరియములత్ో మొంచ్చ మారాములో

మొంచగలడు

. . ఎనిమ ి ర్కముల ైన గా దశలు Eight stages of yoga) - యామా Yama) 5. ప్తా్య హార Pratyahara)

నియమ Niyama) 6. ధరణ్ Dharana)

ఆసన Asana) 7. య న Dhyana)

ప్రాణ్యయామ Pranayama) 8. సమా ి Samadhi)

. . లిల లకు అవ్సర్ము మ ియు ఆవ్శయకతలు -

చ్చనన ిలలలకు ఉప్మ్గప్డు మ్గర మషయములు కిీొంద్ ప్ట్టకలో రాయబ ినమ

మ్గర ిలలల ప్రఠ రలలో ఉననత ైన ప్ూ ిుస్రా మజయమును స్ర ిొంచుట్కు సహాయప్డుతుొం ి

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

25

మ్గర ిలలలలో న్ెమ ి, సొంత్ోషము, చురుకుద్నమును కమగిొంచ్చ ర ి మానస్ిక స్ిా ని రుగుప్రుిను

మ్గర స్ ొంత ఆలోచనలను, సవొంతొంగర ర ి ా రలను ప్పడము, సవొంత నిరేయము, మ ియు బరువును తగిాొంచును

ిలలలు క నిన మ్గర ళ్కువలు న్ేరుిక నిన, ఆ ోగ మును కరప్రడుక నుట్, శ రరమును తన అ ీనములో ఉొంచుక నుట్, శ రర ఆ ోగ మును కరప్రడుక ని

మతములలో సులువుగర క నిన ప్ా ఘట్నలను ఎద్ు ొూనగలరు

చ్చనన వయసుాలో ఉనన ర ికి, పో్ ట్ీ తతవము లేకుొం య శ రరమును కరప్రడుక నుట్, సవొంతముగర నిరేయము సుక నుట్ వ ేకమని, అొంద్ ిత్ో కమస్ి పో్ వుట్ మొంచ్చతనము మొద్లగునమ అభివృ ిి ొంద్ును

మ్గరసనములు ేయుట్ వలన శ రరమునకు ద్ుాడతవము వచుిను బలము, సమానతవము, స ి ైన శ రర ఆకృ , న్ెమ ి గల మనసు, మ ియు ఏకరగీత వచుిను

మ్గర ేయుట్ వలన శ రరములో రకు ప్ాసరణ్ము, ఊ ి ి తుు లు, రే శయములలో శకిుని ెొంచ్చ ఆ ోగ మును అభివృ ిి ప్రచును

మ్గర ేయుట్ వలన ిలలలలో ఉ ేకామును తగిాొంచుట్క నునట్ుల ేయును ముఖ్ ముగర ిలల లలో ఉొం ే ెైకల ములను స ి ేయును

మ్గర వ కిుగత ైన మ ేయతను, అభివృ ిి ేయును మ్గర ేయు ిలలలు ర ి బో ద్కుడు ిపన మధముగర ర ి ప్వారునను మారుిక ొంద్ురు

మ్గర ేయుట్ వలన ద్ృ ి మ ియు శదీ్దను అభివృ ిి ేయును

మ య రుి లు ప్రఠ రలలో ఎకుూవ కరలము బలల ద్ కూ ొినుట్ వలనను, ఇొంట్టలో కొంప్ూ ట్రు ముొంద్ు కూ ొినుట్ వలనను, నడుము న్ొ ిప, ెన్ెనముకకు ఒ ు ి కలుగును మ్గర ఈ బాధలను ని ర ిొంచును

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

26

చ్చనన ిలలలు మ్గర న్ేరుిక నుట్కు, ర ి న్ేరప ి తనమును అభివృ ిి ప్రుచుక నుట్కు ఉప్మ్గప్డును మొద్ట్టగర అనినయు ేయు రరు గనుక, న్ెమ ిగర మ్గర నే్రుిక నుట్ వలన ర ిలో న్ెైప్ుణ్ ము ెరుగును

మ్గర ేయుట్ వలన ద్ృ ిమ ియు శదీ్ద అభివృ ిి ొంద్ును మ్గరలో ఏకరగీత అవసరము

మ్గర ిలలలు సకమీముగర ఉొండుట్కు, గరమని ీలుిక నుట్లో జాగతీు వహ ొంచుట్కు ఉప్మ్గప్డును గరమ ీలుి క ను, మ్గర ేయుట్ వలన ర ిమనసులో న్ెమ ి, ైవతవము అభివృ ిి ొం ి, ర ి మత్యొంతము అమ ఉప్మ్గప్డును

మ్గర ఆట్లలో కలుగు గరయములను అద్ుప్ు ేయును శ రరములో బలము, సులువుగర శ రరమును ాప్పగల శకిు ఉొండుట్ వలన యువకులెైన ఆట్గరళ్లకు గరయములను, మాొంప్ును, శ రరములో ఎముకలు, కొండ రములు ెరుగుద్లకు త్ోడపడును

ఆ ోగ కర ైన ఆహారము సుక ను అల రట్ు ేసుక న్ెద్రు మ్గర ేయు మ య రుి లు, చ్చనన ిలలలకు ఆ ోగ కర ైన ఆహారము సుక నునట్ుల ర ిక ిత్ మయ ెపద్రు

మ్గర ర రరక మానస్ిక ైన అభివృ ిిన్ే కరకుొం య జానమును, ఆ య ైన అభివృ ిిని కమగిొంచును

శ రముల బలహీనతను, నిసాతుు వను తగిాొంచును

మ్గర అహ ొంసను కమగిొం ే ి వ కిు స్ర యరణ్ముగర న్ెమ ిగర, మొంచ్చగర ఉొండునట్ుల ేయును

మ్గర శ రరములో నుొండు గద్దలను క ిగిొంచును శ రరము సుఖ్వొంతముగర ఏద్ుగునట్ుల ేయును

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

27

. ఆసనములు Asanas) - శవాసనము Savasana) -

శ రసనమునను మృతు ఆసనము అని కూ య ిలుతురు ఈ ఆసనము య నమునకు ఉప్మ్గప్డును ఈ ఆసనము ేయుట్ వలన కొండ రములు

రకున్యళ్ములు మ రీొం న్ొొంద్ును ఈ ఆసనము చకచుట్కు యలా సులువుగర కని ిొంచ్చనను, యలా క ినతర ైన ి ఈ ఆసనములు మనసును, శ రరమును మ రీొం ప్రచును ఈ ో లలో శ రరము, మనసునకు తగినొంత మ రీొం అవసరము శ రర సొంబొంధ ైన, కొండ రములకు సొంబొం ిొంచ్చన ోగములను నయము ేయుట్కు ఉప్మ్గప్డును. వయసుాను బట్ట కరవలస్ిన స్నవచి, న్ెమ ి, మ రీొం అవసరము గుొం ే జబుులు ఉనన రరు మానస్ిక ైన వ ు ి గల రరు ఈ ఆసనములు ేయుట్ మొంచ్చ ి ఆసనము వేయు పదతులు -

న్ేల ెై ెమకిల ననగర ప్డుక నవలెను

ేతులను ననగర ప్కాూకు క ొం ము యచ్చ, అర ేతులు Palms) ద్కు ఉొండునట్ుల ేయవలెను

ే ేళ్ును న్ెమ ిగర ముడవవలెను

ెొండు కరళ్ును క ొం ము ద్కరముగర ెట్వలెను

కళ్ళు మూసుక నవలెను

కరళ్ు మధ అడుగు Feet aport) ద్కరము ఉొండునట్ుల ప్కాూకు యప్వలెను

ఊ ి ిని నె్మ ిగర ప్ది్ లో ప్కాృ గరమ ీలుినట్ుల ేయవలెను

న్ెమ ి, న్ెమ ిగర కొండ రములు, శ రరములో అనిన ాగములు, ప్రద్ములు, కరళ్ు కొండరములు,

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

28

మోకరళ్ళు, త్ొడలు, ప్ ట్, హ ప్ ిలాక్ా అగును తరు రత ెనుక ాగము, య , ేళ్ళు, డ, తల,

ముఖ్ము నొంద్ు గల కొండరములు మ రీొం న్ొొంద్ును

తరు రత ఊ ి ిని లోప్మక,ి బయట్కు ీలుిక నుట్ న్ెమ ిగర ఎకుూవ గరమ ీలుిక నునట్ుల

ేయవలెను ఈ మధముగర ేయుట్ వలన ద్డు మ రీొం ప్ ొంద్ును

మన య నము, మన ఊ ి ి ఆత భగవొంతుని ద్గారకు ేరునట్ుల గర ేయవలెను

ిగి మ ిక నిన నిముషములు ఈ య నము ేయవలెను

ముందు జాగీతిలు -

ఎతుు , ప్లలములు గల Uneven) సాలములలో ేయ రద్ు

యప్ ెైన ఈ ఆసనము ేయవలెను

న్ెమ ిగర, మృద్ువుగర ేయవలెను

కళ్ళు మూసుకుని ేయవలెను

ఊ ి ి ీలుిట్లో శదిీ్ వహ ొంచవలెను తలకు సద్ుప్రయముగర ఉొండునట్ుల చకడవలెను

పర జనములు - ఈ ఆసనము ేయుట్ వలన శ రర స్ౌసవము, య నము ెొండు ఒక యనికి ఒకట్ట

సహక ిొంచుక న్ెను

ఇ ి శ రరమునకు మ ియు మనసుకు ఉప్శమనము కమగిొంచును

శ రసనము ేయుట్ వలన శ రరము, చర ము, కొండరములు, నరములు, ిలాక్ా అగును

శ రర కొండరములకు ప్ూ ిుగర మ రీొం ని కమగిొంచును

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

29

ఈ ఆసనము ేయుట్ వలన మనసుకు, శ రరమునకు గల ీరఘ కరమక ోగముల నుొం ి మడుద్ల కలుగును

ఈ ఆసనము ేయుట్ వలన హ ై, లో High, Low) బలడ్ ెాజర్ట రకు పో్ ట్ు ను ని ర ిొంచును మ ియు అ రేము ప్ో వును రకు ప్సారణ్ము బాగుగర జరుగుట్ వలన చకూట్ట ఉప్శమనము ప్ ొంద్ుద్ురు

గుొం జబుులు గల ర ికి, మానస్ిక ైన వ ు ి గల ర ికి ఉప్శమనము కలుగజేయును

ఇ ి మానస్ిక ైన వ ు ిని తగిాొంచ్చ, ప్ా రొంతతను అభివృ ిి ేయును

చనిపో్ త్యనే్మో అననట్ు వొంట్ట భయములను త్ొలగిొంచును

ఈ ఆసనము ేయు ర ి మనసుా గరమలో ఎగి ిపో్ తునన అనుభవమును కమగిొంచును

హలాసనము Halasana) -

హలసనము న్యగమ పో్ మకలో ఉొండును హలా, అనగర న్యగమ న్యగమ భూ ని ద్ునిన స్రరవొంతము ేయునట్ుల ఈ ఆసనము ఉప్మ్గప్డును మప్ు కొండ రములు, కరళ్ళు, వొంట్ట ప్ా ేశమునొంద్మ నరములు, ప్ూ ిుగర స్రగుట్ ే ఆ ోగ వొంతమగును

ద్డులోకి రకుప్సారణ్ము అ ికమగును ెన్ెనముక స్ిా స్రా ప్క శకిు ెరుగును

ఆసనము వేయు పదతి -

ేతులను శ ర రనికి ప్కాూలో ెట్ట నే్ల ెై ెళ్ళలకిలా ప్డుక నవలెను

ెొండు కరళ్ును ద్గారకు ే ిి, లల గర ెైకె ు తల ెనుక ాగమున కరళ్ు ెళ్ళును భూ కి ఆనిొంచవలెను

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

30

ేతులను న్ేల నుొం ి కడప్ రడు

గరమని ీలుిక ని కరళ్ును న్ెమ ిగర ెైకి ఎతుు మొద్ట్ట ప్ జషన్ కి రవలెను

శల యసనము Salabhaasana) - మడుత శల ాసనము అనగర డుత ఆకరరములో ేయు ఆసనము ఈ ఆకరరము

డుత ఆకరరము వలె ఉొండును శలభ అను మాట్లో స, ల, బ ఈ అక్షరములు శివ, ఇొంద్,ా శుక ీఅను మాట్లకు మూల ై యుననమ ఇ ి కుొండమని ప్ద్ద లో ేయబ ిన ి ఆసనము వేయు పదతులు -

బో రలగర ప్ొండుక ని, ేతులను శ రరమునకు ప్కాూగర ఉొంచ్చ, అర ేతులను ెైకి ెట్ట గడుము భూ కి తగిమనట్ుగర ేయవలెను ేతులను ెనుకకు యచ్చ ఉొంచవలెను

తలను, య ని, కరళ్ును ఒకేస్ర ి ఎొంత ఎతుు నకు లేప్గమగిత్ే అొంత ెైకి లేప్వలెను ేతులు, ప్కాూ ఎముకలు భూ కి త్యకినట్ుల ఉొంచవలెను

ప్ ట్ ాగము మాతా ే భూ ని త్యకి, శ రరము మౌకూ బరువును బ ిొంచునట్ుల ేయవలెను

ెొండు కరళ్ును ెైకి లే ి ననగర, ద్గారగర ఉొంచ్చ త్ొడలు, మోకరలు, ప్రద్ములు ఒక యనికి ఒకట్ట తగులునట్ుల కొండ రములను బ్రగిొంచవలెను

ేతుల ెై శ రర ారము ెట్ రద్ు ేతులను ెనుకకు ెట్ట ఉొంచుట్ వలన డ ెై ాగము నగల కొండరములకు ర యామము కలుగును

ముందు జాగీతిలు -

ెొండు కరళ్ును జెర్టూ ేయకుొం య ద్గారగర ఉొంచ్చ ెైకి లేప్వలెను

మోకరళ్ు వద్ద కరళ్ును వొంచకూడద్ు

భుజములు, గడుొం భూ ని త్యకినట్ుల ఉొంచుక నవలెను

న్ెమ ిగర ిగి మొద్ట్ట స్రా నమునకు రవలెను

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

31

కరళ్ును భూ నుొం ి అొంగుళ్ములకు ెైకి ఎట్ట అలా ొంట్ెన్ ేయవలెను

ఎతుు ప్లలముల వద్ద ేయకూడద్ు

7. న్ెమ ిగర, ని యనముగర ేయవలెను

ఉప గములు - ఇ ి ప్ ట్కు, కొండరములకు, త్ొడలకు, కరళ్ుకు మొంచ్చ ర యామము

ఈ ఆసనము శ రరములో నుొం ి కిొీం ి ాగములకు రకు ప్సారణ్ బాగుగర జరుగునట్ుల ేయును

ఇ ి గర సి్క్ సమస లను త్ొలగిొంచును రేము ేసుక నుట్కు మొంద్ు వొంట్ట ి ఈ ఆసనము మ ిస్ూమ తుొంట్ట ాగము జా ిన ర ికి ఎొంత్ో త్ోడపడుతుొం ి ఇ ి రే కియీను అభివృ ిి ప్రచును

ప్ ట్ ాగములో గల ాగములను, గరల్స బేల డరు,స్ీపన్, బేల డరుాను బాగుగర ప్ని ేయుట్కు త్ోడపడును

ఇ ి ట్ట మరలను బాగు ేయును

ఇ ి గొొంతుకకు శకిునిచుిను

ఇ ి చకెూర ర ిని ని ర ిొంచును, కి ీనలలో గల బాధను ని ర ిొంచును

ఈ ఆసనము స్ీు లైకు రుతు స్రావము సమయములో ఓవ రసో్ల కలుగు న్ొ ిపని ని ర ిొంచును

ఇ ి ఊ ి ి తుు లలో నుొండు అన్య ోగ మును బాగు ేయును

ధను ాసనము Dhanurasana) - ధను రసనము ద్నుసుా వలె నుొండును ధనుసుా అనగర మమల Bow) ేతులు మళ్ళు మౌకూ త్యడు వలె తలను, ప్ తును కరళ్ుకు ెైకి ఎట్ట త్యడు కట్టన మలుల మా ి ిగర ఉొండును మలుల ఏ ైన్య ఒకట్ట గు ిని చకచ్చ క ట్ుట్కు ఉప్మ్గప్డును ఇకూడ ఈ మలుల మన శ రరము, మన ే బాణ్ము ఈ ఆసనము ెన్ెనముకను ెనుకకు వొంచును ఇ ి

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

32

భుజొంగరసనము మ ియు శల ాసనమునకు సమాన ైన ి ఈ ఆసనములు ేయుట్ వలన శ రరమునకు మొంచ్చ ఆ ోగ ము ేకూరును

చేయు పదతి - బో రలగర గచుి ద్ ముఖ్ము కిొీంద్కు ెట్ట ప్డుక నవలెను

కొండరములు రద్ులు ేసుక ని, ేతులను శ రరమునకు ప్కాూగర ెట్ుక నవలెను

మోకరళ్ు వద్ద కరళ్ును ెనుకకు మ ిచ్చ, ేతులత్ో కరళ్ళు మ ి లను ప్ట్ుక నవలెను

తను, య ని ెైకి ఎతువలెను ఊ ి ి తుు లను గరమత్ో నిొంప్ుక నవలెను

కరళ్ళు, ేతులు యచ్చ ధనుసుా లాగర బలముగర బ్రగిొంచుక ని ప్ట్ుక నవలెను

గరమని బ్రగిొంచ్చ, న్ెమ ిగర వద్లవలెను

మోకరలు ెొండు ద్గారగర ఉొంచుక నవలెను

ఆ మధముగర క నిన స్ెకెొండుల ప్ట్ుక నిన తరు రత ిగి మొద్ట్ట స్రా నమునకు రవలెను

ముందు జాగీతిలు -

ఆసనము ేయుట్కు ముొంద్ు ఏ యు న రద్ు కరళీ ప్ ట్త్ో

బ డుు Navel) మధ సాలములో ఆనుక ని ేయవలెను

ేతులను ననగర ఉొంచవలెను

ెొండు కరళ్ును బాగుగర య ి, ననగర ఉొంచ్చ, త్ొడలను, మోకరళ్ును, ప్రద్ములను ఒక యని క కట్ట తగులునట్ుల గర ఉొంచవలెను త్ొడ కొండరములను బాగుగర బ్రగిొంచవలెను

బరువును శ రరము ద్, ేతులు ద్ ఉొంచకుొం య రట్టని బ్రగబట్ట, తల ద్ ఉనన కొండరములకు ర యామము ేకూరునట్ుల ేయవలెను

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

33

ఉప గములు - ఈ ఆసనము ేయుట్ వలన ప్ ట్ ాగమునకు మొంచ్చ ర యామము కలుగును

కొండరములు, ప్ ట్, కరళ్ుకు మొంచ్చ బలము ేకూరును

ఈ ఆసనము శ రరములోని కిొీం ి ాగములకు రకు ప్సారణ్ స ిగరా జరుగునట్ుల అభివృ ిి ప్రచును

ఈ ఆసనము ేయుట్ వలన శ రరములో రే సమస లను, గర సి్క్ సమస లను త్ొలగిొంచును

మకూలు జా ర Slipped Discs) బాధప్డుచునన ర ికి ఈ ఆసనము ఎొంతగరన్ో ఉప్మ్గప్డును

ప్ ట్ సొంబొంధ ైన ఇబుొంద్ులు, ప్ ట్ abdomen) లో గల గరల్స బేల డరు, స్నీ్ మొద్లగు ాగములు బాగుగర ఆ ోగ వొంత ై, అన్య ోగ మును త్ొలగిొంచును

ఇ ి రేకిీయను అభివృ ిి ప్రచును

ట్ట మరులను బాగు ేయును

గొొంతు ాగములో, క ీతు శకిుని ేకూరుిను

ఇ ి షుగర్ట Diabetes) ని, కి ీన సొంబొంధ ైన ఇబుొంద్ులను త్ొలగిొంచును

స్ీు లైకు రుతు సొంబొంధ ైన, ఓవ రస్ లో కలుగు న్ొ ిపని ని ర ిొంచును త్ొలగిొంచును ఊ ి ి తుు ల సొంబొంధ ైన ర ధులను బాగు ేయును

చక్ాీసనము Chakrasana) -

శ రరములో ెన్ెనముకకు, శ రరమును ెనుకకు వొంచ్చ, శ రరము అరి చొం యాకరరమునకు ేయుట్ వలన చకరీసనము అొంద్ురు ఇ ి ఇొంద్ధానుసుాను పో్ మయుొండును

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

34

ఆసనము వేయు పదతి - చద్ునుగరనునన ప్ా ేశములో ననగర ెమకిలా Back) గర ప్డుక నవలెను

శ రర ాగములనినయు, కరళ్ళు, మోకరళ్ళు, తుొంట్ట ాగము, ప్రద్ములు, భూ ని ప్ూ ిుగర త్యకునట్ుల ఉొండవలెను

కరళ్ు మధ ద్కరము న్యలుగు నుొం ి ఆరు అొంగుళ్ములు ఉొండవలెను

ెనుకకు వొంగి మో ేతులను ెైకి తల ద్కు ఎట్ట అర ేతులను భుజముల కిొీంద్కు వచుినట్ుల ేయవలెను అర ేతుల మధ ద్కరము భుజముల ెడలుపనకు ొంచకుొం య

ెట్ుక ని, ే ేళ్ళు ప్రద్ములకు ఎద్ురుగర ఉొండునట్ుల ెనుకకు ెట్వలెను

వొంగి, గరమని మ ిచ్చ ెట్ట మోకరళ్ును ఉద్రమును ెైకి ఎతువలెను

ఉద్రమును బాగర ెైకి ఎట్ట, అరి చొం యాకరరములో నుొండునట్ుల ేస్ి, శ రరము మౌకూ బరువొంతయు ప్రద్ముల ెైన, అర ేతుల ెైన ఉొండునట్ుల ేయవలెను

ేతులను బ్రగువుగర ఎ ు ప్ట్ట, మో ేతులు బలముగర బ్రగిొంచుక ని, అ ే మధముగర కరళ్ు త్ొడలను, కొండరములను ెైకి న్ెట్వలెను

త్ొడల మౌకూ కొండరములను ఇొంకను ెైకి న్ెట్ట, మోకరళ్ళని, య ాగమును ద్కు ఎ ు , ెన్ెనముక బాగుగర ెనుకకు వొంగునట్ుల ేయవలెను

ిగి శ రరమును మొద్ట్ట స్ిా కి సుకు వచుిట్కు, మోకరళ్ును, మో ేతులను వొంచ్చ న్ెమ ిగర శ రరము భూ కి త్యకునట్ుల ేయవలెను

ఆసనము వేయుటకు ముందు నిలువ్బడి చేయు క్ార్యములు - ననగర నిలువబ ి, ప్రద్ములను ఒక అడుగు ద్కరములో ఉొంచుక నవలెను

అర ేతులను నడుము ెై ఉొంచుక నవలెను

తుొంట్ట ాగమును న్ెమ ిగర ముొంద్ుకు వొంచ్చ, గరమని మ ిచ్చ ెట్ట నడుమును ెనుకకు వొంచ్చ, శ రరము మౌకూ బరువు త్ొడల ద్ను, కరళ్ు ేళ్ు ద్ను Toes) ఉొండునట్ుల

ేయవలెను

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

35

ేతులను తలకు ెైగర ననగర ెట్ట, ెనకకు ా ిప భూ ని త్యకరవలెను ేతులు, మో ేతులు బలము ప్ ొంద్ునట్ుల ేసుకుని అర ేతులను భూ ని త్యకునట్ుల ేయవలెను

కరళ్ును బాగుగర య ి ననగరనుొండునట్ుల ేయవలెను

ముందు జాగీతిలు Precaution) - ఆశనుము ేయునప్ుపడు, న్ెమ ిగర, ని యనముగర ేయవలెను

ెనుకకు వొంగునప్ుడు జారకుొం య చకచుకోనవలెను

ఉప గములు పర జనములు -

ఈ ఆసనము ెన్ెనముకకు బలమును ేకూ ిి, శ రరము చకూగర ననగర, ఆ ోగ ముగర ఉొండునట్ుల ేయును

శ రరము ెనుక ాగము బలము ప్ ొం ి మత్యొంతము ఆ ోగ ముగర నుొంచును

ఈ ఆసనము ేయుట్ వలన, ేతులు, మణ్ కట్ు ాగములు బలము ప్ ొంద్ును తలకు మృద్ు ెైన రునిచుిను

ఈ ఆసనము శ రరమును బాగుగర త్ేమకప్రచ్చ మొంచ్చ శకిుని, ఆ ోగ మును, ఆయుసుాను వృ ిి ప్రుచును

. పరా ణాయములు Pranayams) - మప్రాణ్యయామమ సొంసూృత ప్ద్ము మప్రాణ్మ అనగర శ రరములోని మశకిుమ లే య మశవ

ర ప్ు ైన శకిు అని అరిము యామమ అనగర ప్రాణ్మును ని ేదశిొంచుట్ అని అరిము ప్రాణ్యయమము మతమునకు, రవసకు ప్రాముఖ్ త కమాొంచుిను మనసుాను కేొం ీకా ిొంచగమగినప్ుపడు ప్రాణ్శకిుని కూడగట్ుట్ స్రధ ొం అవుతుొం ి మప్రాణ్యయామొంమ అనగర మప్రాణ్శకిుమ ని ని ేదశిొంచడొం అని అరిొం

ముఖ్ ైన అ ద్ు ప్ా యన ప్రాణ్యయములు -

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

36

న ి స్ో ద్న Nadi Sodana) - శ్రతల ప్రాణ్యయమ Shitali Pranayama) - ఉజా ప్రాణ్యయమ Ujjayi Pranayama) - కప్రల ా ప్రాణ్యయమ Kapalabhati Pranayama):-

ీ రఘ య ప్రాణ్యయమ Dirgaya Pranayama):- . న ి ో దన Nadi Sodana) :-

న ి స్ో ద్న ేయునప్ుడు ఈ కిొీం ి మషయములను ప్రట్టొంచవలెను త్ లుసుక నవలెను

. చద్ునుగరనునన సాలము ెై మఠము ేస్ి ప్ య సనము ేయునట్ుల కూ ోినవలెను

కు ి ే బ ట్న ేమత్ో ముకుూ ఎడమ ెైప్ున ఉనన రొంధాము రవస రొంధమాు ను మూయవలెను గరమని బలముగర లోప్లకు ీలుిక నుట్కు ఎడమ రవస రొంద్మాును ఉప్మ్గిొంచుక నవలెను

అ ేమధొంగర ఎడమ రవస రొంధమాును మూస్ి, ీమిన గరమని కు ి రవస రొంధమాు Nostril) యవ ర బయట్కు మ ిచ్చ ెట్వలెను

అ ే మధముగర ఎడమ రవస రొంధమాును మూస్ి, కూ ి రవస రొంధాము యవ ర గరమని లోప్లకు ీలుిక ని, కు ి రవస రొంధమాును మూస్ి, ీమిన గరమని ఎడమ రవస రొంధమాు

యవ ర బయట్కు మ ిచ్చ ెట్వలెను ఈ రవస కిీయను ప్ ి నుొం ి ప్ ిహేను స్రరుల ేయవలెను

శీతల పరా ణాయమము Shitala Pranayama) - శ్రతల అనగర చలలని ఈ ప్రాణ్యయమ యవ ర ఈ కిీయను స్ర ిొంచవచుిను ఈ ప్రాణ్యయమము ేయునప్ుడు ప్ య సనము ేయునట్ుల గర స్ిారముగర కూ ోినవలెను ఇ ి ేయుట్కు ముొంద్ుగర స్ిద్దప్డుట్కు అ ద్ు లేక ఆరు స్రరుల ఊ ి ిని బాగుగర

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

37

ీలుిక నవలెను తరు రత న్ోట్టని మO గుొండనాి ఆకరరము త్ ిచ్చ ెట్ట, ీమిన గరమని న్ోట్ట యవ ర మ ిచ్చ ెట్వలెను మరలా గరమని ముకుూ యవ ర ీమి, న్ోట్ట యవ ర మ ిచ్చ ెట్వలెను ఈ ప్కాియీను అ ద్ు నుొం ి ప్ ి స్రరుల ేయవలెను

ఉజా్ పరా ణాయమము ujjayi Pranayama) - ఉజాా అనగర సముద్ాము ఈ ప్రాణ్యయమము సముద్మాులో అలల నుొం ి వచుి ద్వనిని కమగిొంచునట్ుల ేయవలెను ప్ య సనము ేయునట్ుల గర కరళ్ును మడుచుక ని స్ిారము గర కూ ోినవలెను తరు రత ఊ ి ిని బయట్కు, లోప్లకు ఎకుూవగర న్ోట్టత్ో ీలివలెను గొొంతు మౌకూ గొట్మును సగము మూస్ి ఉొంచ్చ గరమని న్ోట్టత్ో లోప్లకు ీమి, బయట్కు రద్ులు చుొండవలెను ఈ మధముగర ేయునప్ుడు సముద్మాు మౌకూ అలల నుొం ి వచుి శబదము వలె న్ోట్ట నుొం ి శబదము వచుిను ఈ మధముగర గొొంతు గొట్మును సగము మూస్ి ఉొంచ్చ గరమని ీమి రద్ులునప్ుడు అ ే అలల శబదమును క నస్రగిొంచగలము ఈ మధముగర ఈ ప్రాణ్యయమమును ప్ ి నుొం ి ప్ ిహేను స్రరుల ేయవలెను

. కపాలభ్టి పరా ణాయమము Kapalabhati Pranayama) :- కప్రలభట్ట ప్రాణ్యమము ేయుట్కు ముొంద్ుగర ప్ య సనము ేయునట్ుల నిలకడగర కూ ోినవలెను ముొంద్ుగర ముకుూత్ో ఊ ి ిని, ెొండు లేక మూడు స్రరుల లోప్లకు, ెలుప్లకు ీమి వ ిమ ేయవలెను తరు రత గరమని బాగుగర ీమి, ిగి గరమ ప్ూ ిుగర ఊ ిప ి తుు ల నుొం ి ప్ో వునట్ుల మ ిచ్చ ెట్వలెను గరమ బయట్కు మ ిచ్చన తరు రత, ప్ ట్ ప్ూ ిుగర లోప్లకు ెలుతుొం ి, మరలా గరమని ీమినప్ుడు ప్ ట్ ిగి బయట్కు య యస్రా నమునకు వసుు ొం ి ఈ ప్కాిీయను ఇర ెై నుొం ి ము ెైప స్రరుల

ేయవలెను

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

38

. ీ ాా య పరా ణాయమము Dirgaya Pranayama) - ఇతర ప్రాణ్యమముల కొంట్ే ఈ ీ రఘ య ప్రాణ్యయమము కషతర ైన ి ఈ ఆసనము ేయునప్ుడు ప్ య సనము ేయునట్ుల కరళ్ును ముడుచుక ని శ రరమును

ెనుకకు ెళ్ళలకిలా ప్రుొండునట్ుల ేయవలెను ఈ మధముగర ేయుట్ వలన గరని ఎకుూవగర ీలుిక నుట్కు, వద్ులుట్కు మలు కలుగును ఈ ప్రాణ్యయమము

ేయునప్ుడు మొద్ట్ట ట్ు కళ్ళు మూసుక ని, మొద్ట్ స్ర యరణ్ముగర గరమని ీలుిట్ తరు రత ఎకుూవగర ీలుిట్ ేయవలెను అట్ుల ేయుట్ వలన శ రరమునకు ఉప్శమనము కలుగును తరు రత గరమని ఎకుూవగర ీమి ప్ ట్ ప్ూ ిుగర ప్ ొంగునట్ుల

ేయవలెను ఆ మధముగర గరమని క ొంత స్నప్ు ఉొంచ్చ తరు రత గరమని ప్ూ ిుగర బయట్కు పో్ వునట్ుల మ ిచ్చ ెట్వలెను ెొండవ ట్ు గరమని ముకుూత్ో ప్ూ ిుగర ప్ ట్ నిొం ినట్ుల లోప్లకు ీలివలెను ఇొంకనక ప్కాూట్ెముకలలోకి Ribs) ొచుినట్ుల ఇొంకర క ొం ము

ీమి, తరు రత న్ెమ ిగర, గరమని ప్ూ ిుగర బయట్కు మ ిచ్చ ెట్వలెను మూడవ తుు లో గరమని ఇొంకర ఎకుూవగర లోప్లకు ీమి బయట్కు మ ిచ్చ ెట్వలెను ఈ కియీను

అ ద్ు లేక ఆరుస్రరుల ేయవలెను

విలోమ పరణాయమము Viloma Pranayama) - మలోమ ప్రాణ్యమములో గరమని ీమి, వద్ులు సరవ స్ర యరణ్ స్ిా ెొండు మధములుగర మభజొంప్బ ిన ి మొద్ట్టస్ిా ని పో్ న, లోప్మకి ీమిన గరమ ెొండవ ి పో్ న బయట్కు వ ిమన గరమ ఈ ెొం ిొంట్ట మషయము మవరముగర త్ లుసుకుొం యొం

విలోమ పాస్్ ఇన్ ేలేషన్ Viloma Paused Inhalation) -

చద్ునుగరనునన సాలములో స్నవచఛగర ప్డుక నవలెను గరమని మామూలుగర ఎకుూవ ీలుిక నవలెను

గరమని ెొండు లేక మూడు స్ెకెొండుల లోప్లకు ీమి వద్లకుొం య ిగి లోప్లకు గరమని ీలివలెను ీమిన గరమని మ ిచ్చ ెట్ట, ిగి గరమని ీమి ెొండు స్ెకెొండుల ఆగి, ిగి

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

39

లోప్లకు గరమ ీలివలెను ఆమధముగర ఊ ి ి తుు లలో గరమ ప్ూ ిుగర వచుివరకు ిగి ేయచుొండవలెను

గరమ శ రరములో నుొం ి ప్ూ ిుగర బయట్కు ప్ో వునట్ుల నె్మ ిగర మ ిచ్చ ెట్వలెను

విలోమ పాస్్ ఎక్షలేషన్ Viloma paused Exhalation) - మలోమ ప్రస్ు ఇన్ హ లేషన్ కు భిననముగర ఈ ప్కాియీను ేయూత ే, ఈ మలోమ ప్రస్ు ఎక్షలేషన్ ఈ కియీలో గరమని ఎకుూవగర, స్ర యరణ్ముగర బయట్కు ఆట్ొంకము, ఆప్కుొం య లేకుొం య మ ిచ్చ ెడత్యము కరన్న బయట్కు మ ిచ్చ ెట్ునప్ుడు ప్ూ ిుగర

ఆప్కుొం య మ ిచ్చ ెడత్యొం

అనులోమ పరా ణాయమము Anuloma Pranayama) - ఈ ప్రాణ్యమము మలోమ, అనులోమ ప్రాణ్యమము వలె ఉననను ముకుూ రొంధమాులు Nostril) ఒక యని తరు రత ఒకట్ట గరమని ీలుికుని వద్ులునట్ుల ేయుట్ ఒక ముకుూ రొంధమాును ేమత్ో మూస్ి ెొండవ రొంధమాు యవ ర గరమని ీలుిట్,

రద్ులుట్, తరు రత ెొండవ రొంధమాును మూస్ి, మొద్ట్ గరమని ీలిని రొంధమాు యవ ర గరమని ీలుిట్ వద్ులుట్ ేయవలెను ఈ ప్కాియీ ేయుట్ వలన ముకుూ రొంధమాులు శుభపా్ ి, స్నవచఛగర గరమని ీలుిక నుట్కు మలుకలుగును

ల ట్ అజ్ సమ్చ్ అప్ Let us sum up) - ెైన ప్పబ ిన ఆట్లు మ ియు కరడీలు, మన్ోమకరసము కమగిొంచు ఆట్లు, మ్గర, పో్ ట్ీలు నిరవహ ొంచుట్ వలన ిలలలలో మన్ోమకరసము మ ియు ప్ ిప్ూరే అభివృ ిి కలుగును ిలలలలో వ కిుగత అభివృ ిిని కమగిొంచుట్కు ఉప్ర య యులు ర యామము, ఆట్లు, ప్ర ర ొం ేతర కృత ములు మౌకూ ప్రా యన తను అరిము ేసుక నవలెను ఈ మ ాగొం చ ిమన తరు రత ఉప్ర య యులు ఈ మషయములలో జానమును సొంప్ర ిొంచుక ని, ఆట్ల పో్ ట్ీలు నిరవహ ొంచుట్, ిలలలొంద్రూ కమ ి ేయు కృత ములు Moss Drills), Minor games నిరవహ ొంచవలెను మ్గర ేయుట్ ిలలల మతమునకు,

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

40

ఆ ోగ మునకు మొంచ్చ ి ఆసనములు, ప్రాణ్యయమములు ేయుట్ వలన ిలలలలో ఏకరగతీ, జాప్క శకిు, ైర ము అభివృ ిికి సహాయప్డును

. సహాయకర్ ైన పుసికములు మ ియు సమాచార్ం -

జె స్ి అగ రవల్స మఆ ోగ ము మ ియు ర యామ మద్ ోబా ప్బ్రల కేషన్ా – ిమల

ధనొంజయ షర, స్ీమా క్శిక్ మప్రఠ ప్ణా్యళ్ళక, ట్ీచ్చొంగ్ థడ్ా, ేన్ేజ్ ొంట్ు ఇన్ ిజకల్స ఎడు కేషన్ – కేల్స స్రహ త కేొంద్ొాం

కరళ్ళష్ M.L మ ియు సొంగరీల్స M.S థడ్ా ఇన్ ిజకల్స ఎడు కేషన్, ప్ర్ట కేష్ బదా్ర్టా, లూ ియాన్య

Read more : http://www.livestrong.com/article/168412-dodgeball -

game/#ixzz1Yy4 fneke.

5. http://www.indiaparenting.com/alternative - healing/12765/yoga - for

children.html.

6. Read more: http://www.livestrong.com/article/168412 – dodgeball –

games/#1xzz1Yy4 ZUUM9.

11.10 వి యగ చివ్ ి – కృతయములు అ యయసము -

ైనరు గేమ్చ్ా ను గూ ిి ఏ ెపద్రు యడా్ బాల్స ను గూ ిి మవ ిొంచుము?

జ ైనర్ట గేమ్చ్ా మన్ోమకరసమును ిలలలలో కమగిొంచును చురుకుద్నము, జాప్క శకిుని ెొంప్ ొం ిొంచును

యడా్ బాల్స - ఒక వృతుొంను గరస్ి, సమాన సొంఖ్ లో ెొండు జట్ులు ఏ రపట్ు ేయవలెను ఒక జట్ు వృతుొం లోప్లను, ెొండవ జట్ు వృతుొం ెలుప్ల ఉొండకరు వృతుొం ెలుప్ల ఉనన కరీ యకరరులు, వృతుొం లోప్ల ఉనన కరీ యకరరులను హేొండ్ బాల్స లే య రమబాల్స త్ో మోకరలు నుొం ి ప్రద్ములకు తగులునట్ుల క ట్వలెను బాలు తగిమన కరీ యకరరులు అవుట్స గర నిరే ొంచబడును ప్ూ ిుగర అొంద్రూ లోప్ల కరీ యకరరులు అవుట్స అ న తరు రత

ప్రాథ క మద్ లో పి్లమా (D.El.Ed)

41

బయట్ కరీ యకరరులు లోప్లకు, లోప్ల కరీ యకరరులు బయట్కు వచ్చి ఆట్ను క నస్రగిొం ద్రు

మ్గర అనగర నే్ ? ిలలలకు ీని మౌకూ ప్రాముఖ్ త ఏ ట్ట?

జ మయూజ్మ అన్ే సొంసూృత ప్ద్ము నుొం ి మ్గర అన్ే ప్ద్ము ఉద్ మొంచ్చన ి, ీని అరిము కల క లేక సమాఖ్ అని అొంద్ురు

మ్గర ేయుట్ వలన ిలల లలో ేహ యరుడ ొం ెొంప్ ొంద్ును, శ రర కద్మక వలన ర ిలో ెరుగుద్ల, జాప్క శకిు, చురుకుద్నము, అభివృ ిి ప్ ొంద్ును శ రరములోని

ఎముకలకు, ెన్ెనముకకు బలము ేకూరును

ప్రాణ్యయమము అనగర న్ే ?

జ మప్రాణ్యయామమ అనున ి సొంసూృత ప్ద్ము మప్రాణ్మ అనగర శ రరములోని శకిు లే య మశవ ర ప్ు ైన శకిు అని అరిము మయామమ అనగర ప్రాణ్మును ని ేదశిొంచుట్ అని అరిము

ముఖ్ ైన ప్రాణ్యయమములు -

న ి స్ో ద్న శ్రతల ప్రాణ్యయమము ఉజాా ప్రాణ్యయమము కప్రల ార ీ రఘ య ప్రాణ్యయమము

మ్గరసనములు రకములు - శ రసనము హలాసనము శల ాసనము ధను రసనము చకరీసనము

మ్గర ేయుట్ వలన రకుప్సారణ్ము బాగుగర జరుగును రే శకిు ెొంప్ ొంద్ును, శ రర కద్మకలలో న్ొప్ుపలు లేకుొం య ేయును జాప్క శకిుని, చురుకుద్నమును

ెొంప్ ొం ిొంచును మనసును ప్ా రొంత ప్రచ్చ ైమక ైన ఆసకిుని ెొంప్ ొం ిొంచును