gitai marathi vinoba bhave

41
अयाय ऩहिऱा तरािणाऱा मा ऩवल -षेी ऩाडूचे आणआभुचे मुदाथजभरे तशा लतथरे काम वजमा संजय िणाऱा ऩाहशरी ऩाडली वेना वज दुमोधने तथे भग गेरा गुऱऩाळी माव शे लाम फोलररा २॥ गुऱजी तुभचा लळम ळाशणा ुऩदाभज वलळाऱ यचचरे माने ऩशा ऩाडल वैम शे मात ळूय धनुधाथयी मुी बीभाजुथनावभ भशा-यथी तो ुऩद वलयाट-वामकटके तु तवा ळूय काम तो चेककतान हश ऩुऱजजत तबोजीम आणळैम नयोतभ उतभौजा हश तो लीय मुधाभमु हश वलभी वौब आणते ऩु ौऩदीचे भशा-यथी ६॥ आता जे आभुमातीर वैमाचे भुम नामक वागतो जाणमावाठी माले रषात आऩण लता आऩण शे बीभ मळली कणथ तो अलथाभा वौभदजत जमथ वलकणथ हश अनेक दुवये लीय भामावाठी भयालमा वजरे वलथ ळानी झुजणाये लीण जे अपाट आभुचे वैम बीभानी यषरे अवे भोजके ऩाडलाचे शे बीभाने यषरे अवे १० याश तन आऩुमा थानी जेथे माव तनमोजजरे चश कडूतन बीभाव यषार वगऱेजण ११ शऴथलीत तो माव लवश-नाद कऱतनमा ताऩी बीभानी भोमाने ळख पुकरा १२ तषणी ळखबैमाथहद यणलामे वलचएक झडरी तशा झारा ळद बमकय १३ इकडे ळु घोडमामा भोमा बम यथातुनी भाधले अजुथने हदम पुकरे ळख आऩुरे १४ ऩाच-जम लवऴके ळे दे ल-दत धनजमे तो पुकरा बीभे भशाळख भशा-फऱे १५ तशा अनत-वलजम धभथयाज मुचधठीये नक ऱे वशदेले हश वुघोऴ भण-ऩुऩक १६ भग काम धनुधाथयी लळखडी हश भशा-यथी वलयाट आणवेनानी तवा अजजत वामक१७ याजा ुऩद वौब ौऩदीचे हश ऩु ते वलानी पुकरे ळख आऩुरे लेगलेगऱे १८ मा घोऴे कौयलाची तो लदमे वलदारयरी बऱतन बूलभ आकाळ गाजरा तो बमकय १९ भग नीट उबे वाये ऩुशा कौयल याहशरे चारणाय ऩुढे ळे इतुमात कवऩ-लज २० शाती धनुम घेउतन फोरे णाव लाम शे अजजुन िणाऱा दोशी वैमाभधे णा भाझा यथ उबा कयी २१

Upload: prashant-v-v-mestry

Post on 27-Oct-2014

4.055 views

Category:

Documents


463 download

TRANSCRIPT

Page 1: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय ऩहिऱा

धतराषटर मिणाऱा

तमा ऩवलतर कर-षतरी ऩााडच आणण आभच मधदाथथ जभर तवशा लतथर काम वाजमा १

सजय मिणाऱा

ऩाहशरी ऩााडली वना वजज दमोधन ततथ भग गरा गरऩाळी तमााव श लाकम फोलररा २

गरजी तभचा लळषम ळाशणा दरऩदातभज वलळाऱ यचचर तमान ऩशा ऩााडल वनम श ३

हमात ळय धनधाथयी मदधी बीभाजथनावभ भशा-यथी तो दरऩद वलयाट-नऩ वातमकक ४

धषटकत तवा ळय काशम तो चककतान हश ऩरजजत का ततबोजीम आणण ळबम नयोततभ ५

उततभौजा हश तो लीय मधाभनम हश वलकरभी वौबदर आणण त ऩतर दरौऩदीच भशा-यथी ६

आता ज आभचमातीर वनमाच भखम नामक वाागतो जाणणमावाठी घमाल रषात आऩण ७

सलताा आऩण श बीषभ मळसली कऩ कणथ तो अशलतथाभा वौभदजतत जमदरथ वलकणथ हश ८

अनक दवय लीय भाझमावाठी भयालमा वजर वलथ ळसतराानी झाजणाय परलीण ज ९

अपाट आभच वनम बीषभाानी यकषषर अव भोजक ऩााडलााच श बीभान यकषषर अव १०

याशतन आऩलमा सथानी जथ जमाव तनमोजजर चशाकडतन बीषभााव यषार वगऱजण ११

शऴथलीत चच तो तमाव लव ाश-नाद करतनमा परताऩी लदध बीषभाानी भोठमान ळाख पा ककरा १२

ततषणी ळाखबमाथहद यणलादम वलचचतर चच एकतर झडरी तवशा झारा ळबद बमाकय १३

इकड ळभर घोडमााचमा भोठमा बवम यथातनी भाधल अजथन हदवम पा ककर ळाख आऩर १४

ऩााच-जनम रवऴकळ दल-दतत धनाजम ऩौडर तो पा ककरा बीभ भशाळाख भशा-फऱ १५

तवशा अनात-वलजम धभथयाज मचधषठीय नकऱ वशदल हश वघोऴ भणण-ऩषऩक १६

भग काशम धनधाथयी लळखाडी हश भशा-यथी वलयाट आणण वनानी तवा अजजत वातमकक १७

याजा दरऩद वौबदर दरौऩदीच हश ऩतर त वलाानी पा ककर ळाख आऩर लगलगऱ १८

तमा घोऴ कौयलााची तो रदम चच वलदारयरी बरतन बलभ आकाळ गाजरा तो बमाकय १९

भग नीट उब वाय ऩनशा कौयल याहशर चारणाय ऩढ ळसतर इतकमात कवऩ-धलज २०

शाती धनषम घउतन फोर कषणाव लाकम श

अजजन मिणाऱा

दोनशी वनमाभध कषणा भाझा यथ उबा कयी २१

मशणज कोण ऩाशीन याणखती मदधकाभना आज हमा यणवागराभी कोणाळी झाजण भज २२

झाजत लीय त वाय घतो ऩाशतन मथ भी मदधी तमा शत-फदधीाच ज कर ऩाशती वपरम २३

सजय मिणाऱा

अजथनाच अव लाकम कषण ऐकतन ळीघर चच दोनशी वनमााभध करा उबा उततभ तो यथ २४

भग रषतनमा नीट बीषभ दरोण नऩाव तो मशण श जभर ऩाथाथ ऩशा कौयल वलथ त २५

तथ अजथन तो ऩाश उब वाय वमलजसथत आज काक तव भाभ वावय वोमय वख २६

गरफाध भर नात दोनशी वनमात वायख

अव ऩाशतन तो वाय वजज फााधल आऩर अतमात करणागरसत वलऴाद लाकम फोलररा २७

अजजन मिणाऱा

कषणा सल-जन श वाय मदधी उतवक ऩाशनी गातर चच गऱती भाझी शोतव तोड कोयडॎ २८

ळयीयी वटतो का ऩ उब योभााच याशती गााडील न हटक शाती वगऱी जऱत तलचा २९

न ळक चच उबा याश भन श भरभर जव ३०

कषणा भी ऩाशतो वायी वलऩरयत चच रषण कलमाण न हदव मदधी सल-जनााव लधतनमा ३१

नको जम नको याजम नकोत भज ती वख याजम बोग लभऱ काम कका ला काम जगतन हश ३२

जमााचमावाठी अऩषाली याजम बोग वख हश ती वजर त चच मदधाव धना-पराणाव वोडनी ३३

आज फाऩ भर नात आभच हदवती इथ वावय भशण भाभ वाफाधी आणण श गर ३४

न भार इजचितो हमााव भारयतीर जयी भज वलशल-वामराजम वोडीन ऩथलीचा ऩाड तो ककती ३५

हमा कौयलााव भारतन कामव आभच वपरम अतमाचायी जयी झार हमााव भारतन ऩाऩ चच ३६

मशणतन घात फाधाचा आमशा मोगम नवश चच तो आमशी सल-जन भारतन वखी वशाल कव फय ३७

रोबान नावरी फवदध तमाभऱ श न ऩाशती लभतर-दरोशी कव ऩाऩ काम दोऴ कर-षमी ३८

ऩयी श ऩाऩ टाऱाल आमशा का वभज नम कर-षमी भशा-दोऴ कषणा उघड ऩाशता ३९

कर-षम रमा जाती कर-धभथ वनातन धभथ-नाळ कऱी वलथ अधभथ ऩवय भग ४०

अधभथ भाजतो तवशा भरषट शोती कर-जसतरमा जसतरमा बफघडता कषणा घडतो लणथ-वाकय ४१

वाकय नयका जाम करघनाावश त कऱ वऩतयााचा अधऩात शोतव शरादध रोऩनी ४२

हमा दोऴाानी करघनााचमा शोऊनी लणथ-वाकय जातीाच फडती धभथ कऱाच हश वनातन ४३

जमाानी फडवलर धभथ कऱाच तमााव तनजशचत नयकी याशण राग आरो ऐकत श अव ४४

अयय कलढ ऩाऩ आमशी आयालबर अव रोब याजम-वखावाठी भायाल सल-जनााव ज ४५

तमाशतन ळसतर वोडतन उगा याशीन त फय भायोत भग श मदधी ळसतराानी भज कौयल ४६

सजय मिणाऱा

अव यणात फोरतन ळोकालगात अजथन धनषम-फाण टाकतन यथी फवतन याहशरा ४७

अधयाय ऩहिऱा सऩण

दजसरा अधयाय

सजय मिणाऱा

अवा तो करणा-गरसत घाफया अशर गालऱत कयीत अवता खद तमाव श कषण फोलररा १

शरी भगळान मिणाऱ

कोठतन बरतमा लऱी वचर ऩाऩ श तज अव रच न थोयााव हमान दषकीततथ दगथतत २

तनलॉमथ त नको शोऊ न ळोब श भऱी तज लबकाय दफऱी लजतत वोडनी ऊठ त कवा ३

अजजन मिणाऱा

कवा यणाागणी झाज बीषभ-दरोणाावलरदध भी हमााव फाण कव भार आमशा श ऩजनीम की ४

न भारयता थोय गरा व मथ लबषा हश भागतन बर जगाल

हशतचि श हमााव लधन बोग बोग कव बागय यकत-लभशर ५

हमााचा चच वशाला जम आभचा की कळात कलमाण अव न जाणो

भारतन जमाात जगण न इचि झाजालमा त चच उब वभोय ६

दनमान ती भारयरी लजतत भाझी धभाथच तो नालळर सान भोश

कव भाझ शरम शोईर वाागा ऩामााऩाळी ऩातरो लळषम-बाल ७

लभऱर तनषका टक याजम मथ राबर इादरावन दल-रोकी

ळभर तमान न तथावऩ ळोक जो इाहदरमाात वकलीत भाझमा ८

सजय मिणाऱा

अव अजथन तो लीय रऴीकळाव फोरनी ळलटी भी न झाज चच हमा ळबद सतबध याहशरा ९

भग तमाव रऴीकळ जण शवत फोलररा कयीत अवता ळोक दोनशी वनमात तो तवा १०

शरी भगळान मिणाऱ

करयवी बरता ळोक लयी सान हश वाागवी भलमा-जजतमालीऴी ळोक सानलात न जाणती ११

भी त आणणक श याज न भाग नवशतो कधी तव चच वगऱ आमशी न ऩढ हश नव कधी १२

हमा दशी फालम तारणम जया ला राबत जळी तवा राब नला दश न डग धीय तो ततथ १३

ळीतोषण वलऴम-सऩळथ वख-द खात घालरती कयी वशन त वाय मती जाती अतनतम त १४

हमााची भातरा न चार चच जमा धीय ऩरऴा लयी वभ दख वख द ख भोष-राबाव मोगम तो १५

नव लभथमाव अजसततल नव वतमाव नाळ हश तनलाडा दणखरा वाती हमा दोशीाचा अळाऩयी १६

जमान श वमावऩर वलथ त जाण अवलनाळ त नाळ तमा तनतम-तततलाचा कोणी हश न कर ळक १७

वलनाळी दश श वाय फोलरर तमात ळाशलत तनतम तनसवीभ तो आतभा अजथना झाज हमासतल १८

जो मशण भारयतो आतभा आणण जो भयतो मशण दोघ न जाणती काशी न भायी न भय चच शा १९

न जनभ ऩाल न कदावऩ भतम शोऊनी भाग न ऩढ न शोम

आरा न गरा जसथय शा ऩयाण भायोत दशाव ऩयी भय ना २०

तनवलथकाय चच शा तनतम जनभ-भतमशनी ऩय जाण श तततल तो कवा भायी ला भायली कणा २१

वााडतनमा जजथय जीणथ लसतर भनषम घतो दवयी नलीन

तळी चच टाकतन जनी ळयीय आतभा हश घतो दवयी तनयाऱी २२

ळसतर न चचरयती हमाव हमाव अजगन न जालऱतो

ऩाणी न लबजली हमाव हमाव लाया न लाऱली २३

चचयल जाऱल ना शा लबजल लाऱल हश ना

जसथय तनशचऱ शा तनतम वलथ-वमाऩी वनातन २४

न दख म न चचात म फोलररा तनवलथकाय शा

जाणतन हमाऩयी आतभा ळोक मोगम नव तज २५

अथला ऩाशवी त शा भय जनभ परतत-षणी

तयी तज कठ मथ नव ळोकाव कायण २६

जनभता तनशचम भतम भयता जनभ तनशचम

मशणतन न टऱ तमाचा वमथथ ळोक कर नको २७

बतााच भऱ अवमकती भधम तो वमकत बावतो

ऩनशा ळलट अवमकती तमाभध ळोक कामवा २८

आशचमथ जो वाच चच हमाव दख आशचमथ जो दखत हमाव लणॉ

आशचमथ जो लणथन त हश ऐक ऐक तयी ळनम चच जाणणमाच २९

लव दशात वलााचमा आतभा अभय तनतम शा मशणतन बत-भातरी त नको ळोक कर कधी ३०

सलधभथ तो हश ऩाशतन न मोगम डगण तज धभथ-मदधाशनी काशी षबतरमाव नव बर ३१

परापत झार अनामाव सलगाथच दलाय भोकऱ षबतरमाव भशा-बागम राबत मदध श अव ३२

श धभथ-मदध टाऱतन ऩाऩात ऩडळीर त सलधभाथवश कीतॉव दय वारतनमा सलम ३३

अखाड रोक गातीर दषकीततथ जगती तझी भानलाताव दषकीततथ भयणाशतन आगऱी ३४

लबऊतन टालऱर मदध भातनतीर भशा-यथी अवतन भानम त हमाव तचिता ऩालळीर की ३५

फोलरतीर तझ ळतर बरत बरत फश तन ाहदतीर तझ ळौमथ काम तमाशतन द खद ३६

भलमान बोचगवी सलगथ जजाककलमान भशी-तऱ मशणतन अजथना उठ मदधाव दढ-तनशचम ३७

शातन राब वख द ख शाय जीत कयी वभ भग मदधाव शो लवदध न राग ऩाऩ त तज ३८

वााखम-फवदध अळी जाण ऐक ती मोग-फवदध त तोडडळीर जजन वायी कभाथची फाधन जगी ३९

न फड मथ आयाब न घड वलऩयीत हश जोडा सललऩ हश शा धभथ तायी भोठमा बमातनी ४०

हमात तनशचम राबतन फवदध एकागर याशत तनशचमावलण फदधीच पाट त वाऩती चच ना ४१

अवललकी लथा लाणी फोरती परलतनमा लदाच घालरती लाद मशणती दवय नव ४२

जनभतनमा कया कभ लभऱला बोग-लबल बोगा कभथ-पऱ गोड वाागती सलगथ-काभक ४३

तमाभऱ बररी फवदध गातरी बोग-लबली ती तनशचम न राबतन वभाधीत नवश जसथय ४४

ततनशी गण लद लद तमात याश अलरपत त वततल वोड नको वोळी दलादल तनजशचात वालध ४५

वलथतर बयर ऩाणी तवशा आडात अथथ जो वलसानी बरमश-लततमाव वलथ लदात अथथ तो ४६

कभाथत चच तझा बाग तो पऱात नवो कधी नको कभथ-पऱी शत अकभॉ लावना नको ४७

पऱ राबो न राबो त तनवाग वभ शोऊनी मोग-मकत कयी कभ मोग-वाय वभतल चच ४८

वभतल-फवदध शी थोय कभथ ततशतन शीन चच फदधीचा आवया घ त भागती पऱा दीन त ४९

मथ वभतल-फदधीन टऱ वकत-दषकत वभतल जोड हमावाठी त चच कभाथत कौळर ५०

सानी वभतल-फदधीन कभाथच पऱ वोडनी जनभाच तोडडती फाध ऩालती ऩद अचमत ५१

राघतन फवदध जाईर जवशा शा भोश-कदथभ आर मईर ज कानी तवशा जजयवलळीर त ५२

शरलण भरभरी फवदध तझी राबतन तनशचम जसथयालर वभाधीत तवशा बटर मोग तो ५३

अजजन मिणाऱा

जसथयालरा वभाधीत जसथत-परस कवा अव कषणा वााग कवा फोर कवा याश कपय कवा ५४

शरी भगळान मिणाऱ

काभना अातयातीर वलथ वोडतन जो सलम आतममात चच अव तषट तो जसथत-परस फोलररा ५५

नव द खात उदलग वखाची रारवा नव नव तषणा बम करोध तो जसथत-परस वामभी ५६

वलथतर जो अनावकत फय लाईट राबता न उलराव न वाताऩ तमाची परसा जसथयालरी ५७

घई ओढतन वाऩणथ वलऴमाततन इाहदरम जवा कावल तो अाग तवशा परसा जसथयालरी ५८

तनयाशाय-फऱ फाहम वोडी वलऴम वाधक आातीर न वट गोडी ती जऱ आतभ-दळथन ५९

कयीत अवता मतन सातमाचमा हश भनाव शी नती खचतन लगान इाहदरम दााडगी चच की ६०

तमाव योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण इाहदरम जजाककरी जमान तमाची परसा जसथयालरी ६१

वलऴमााच कयी धमान तमाव तो वाग रागरा वागााततन पट काभ करोध काभात ठवलरा ६२

करोधाततन जड भोश भोशान सभतत रोऩरी सभतत रोऩ फवदध-नाळ मशणज आतभ-नाळ चच ६३

याग-दलऴ ऩयी जाता आरी शातात इाहदरम सलालभतल वलऴमी लत तमाव राब परवननता ६४

परवननतऩढ वलथ द ख जाती झडतनमा परवननतन फदधीची जसथयता ळीघर शोतव ६५

अमकताव नव फवदध तमाभऱ बालना नव मशणतन नलभऱ ळाातत ळाातीवलण कव वख ६६

इाहदरम लतथता सलय तमाभाग भन जाम ज तमान परसा जळी नौका लाय zwjमान खचरी जऱी ६७

मशणतन इाहदरम जमान वलऴमाततन वलथथा ओढतन घतरी आात तमाची परसा जसथयालरी ६८

वलथ बताव जी यातर जागतो वामभी ततथ वलथ बत जजथ जागी सानी मोगमाव यातर ती ६९

न बाग ऩाल बयता हश तनतम वभदर घतो जजयलतन ऩाणी

जाती तव जमात जजरतन बोग तो ऩालरा ळाातत न बोग-रबध ७०

वोडतन काभना वलथ कपय शोऊतन तनसऩश अशाता भभता गरी झारा तो ळाातत-रऩ चच ७१

अजथना जसथतत शी बरामशी ऩालता न चऱ ऩनशा हटकतन अात-काऱी हश बरमश-तनलाथण भऱली ७२

दजसरा अधयाय सऩण

अधयाय ततसरा

अजजन मिणाऱा

फवदध कभाथशनी थोय भातनवी त जनादथना भग कभाथत का घोय घालरवी भज कळला १

लभशर फोरतन फदधीव जण भोशात टाककवी जमान भी शरम ऩालन वााग त एक तनजशचत २

शरी भगळान मिणाऱ

दशयी हमा जगी तनषठा ऩलॉ भी फोलररो अव सानान वााखम जी ऩाल मोगी कभथ करतनमा ३

न कभाथयाब टाऱतन राब नषकममथ त कधी वानमावाचमा ककरमन चच कोणी लववदध न भऱली ४

कभाथवलण कधी कोणी न याश षण-भातर हश परकतीचमा गणी वाय फााचधर करयतात चच ५

इाहदरम करयती कभथ भढ तमाव चच योधनी याशतो बोग चचाततन तो लभथमाचाय फोलररा ६

जो इाहदरम भनान ती नभनी तमाव याफली कभथ-मोगात तनवाग तो वलळऴ चच भातनरा ७

नलभर त कयी कभथ कयण श चच थोय की तझी ळयीय-मातरा शी कभाथवलण घड चच ना ८

मसाथथ कभथ वोडतन रोक शा फााचधरा अव मसाथथ आचयी कभथ अजथना भकत-वाग त ९

ऩलॉ परजवल बरमशा मस तनभथतन फोलररा ऩाला उतकऴथ मसान शा तमशा काभ-धन चच १०

यषा दलााव मसान तमशा यषोत दल त एकभकाव यषतन ऩाला कलमाण वलथ हश ११

मस-तषट तमशा दल बोग दतीर लाातित तमााच तमााव न दता जो खाम तो एक चोय चच १२

मसात उयर खाती वात त दोऴ जालऱती यााचधती आऩलमावाठी ऩाऩी त ऩाऩ बकषषती १३

अननाऩावतन शी बत ऩजथनमाततन अनन त मस ऩजथनम तो शोम मस कभाथभऱ घड १४

परकतीऩावनी कभथ बरमशी परकतत याहशरी ऐव वमाऩक त बरमश मसात बयर वदा १५

पररयर श अव चकर हमा रोकी जो न चारली इाहदरमावकत तो ऩाऩी वमथथ जीलन घारली १६

ऩयी आतममात जो खऱ आतभा बोगतन तपत जो आतममाभधम चच वातषट तमाच कतथवम वाऩर १७

कलमान ला न कलमान तमाव बालाथथ वायखा कोणाभध कठ तमाचा न काशी रोब गातरा १८

मशणतन तनतम तनवाग कयी कतथवम कभथ त तनवाग करयता कभथ कललम-ऩद ऩालतो १९

कभथ-दलाया चच लवदधीव ऩालर जनकाहदक कयी त कभथ रषतन रोक-वागरश-धभथ हश २०

ज ज आचरयतो शरषठ त त चच दवय जन तो भानम करयतो ज ज रोक चारवलतात त २१

कयाल-लभऱलालव नव काशी जयी भज ततनशी रोकी तयी ऩाथाथ कभॉ भी लागतो चच की २२

भी चच कभॉ न लागन जयी आऱव झाडनी वलथथा रोक घतीर भाझ लतथन त भग २३

वोडडन भी जयी कभथ नषट शोततर रोक श शोईन वाकय-दलाया भी चच घाताव कायण २४

गाततन करयती अस सातमाच भोकऱऩण कयाल कभथ तव चच इचिनी रोक-वागरश २५

नणतमा कभथ-तनषठााचा फवदध-बद कर नम गोडी कभाथत रालाली वभतल आचरतन ती २६

कभ शोतात शी वायी परकतीचमा गणाभऱ अशाकाय-फऱ भढ कताथ भी श चच घतव २७

गण श आणण शी कभ हमााशनी लगऱा चच भी जाण तततल-स गात ना गणात गण लागता २८

गातर गण-कभॉ ज बरर परकती-गण तमा अलऩ जाणणायााव वलथ-स चाऱल नम २९

भज अधमातभ-लततीन वलथ कभ वभऩथनी पराळा भभता वलथ वोडनी झाज त वख ३०

भाझ ळावन श तनतम ज तनभथतवय ऩालऱती शरदधन नणत त हश तोडडती कभथ-फाधन ३१

ऩयी भतवय-फदधीन ज श ळावन भोडडती सान-ळनम चच त भढ ऩालर नाळ जाण त ३२

सानी हश लागतो तमाचमा सलबालाव धरतनमा सलबाल-लळ शी बत फरातकाय तनयथथक ३३

इाहदरमी ववलता अथथ याग-दलऴ उब ततथ लळ शोऊ नम तमााव त भागाथतीर चोय चच ३४

उणा हश आऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सल-धभाथत बरा भतम ऩय-धभथ बमाकय ३५

अजजन मिणाऱा

भनषम करयतो ऩाऩ कोणाचमा परयणभऱ आऩरी नवता इचिा लठीव धरयरा जवा ३६

शरी भगळान मिणाऱ

काभ शा आणण शा करोध घडडरा जो यजोगण भोठा खादाड ऩावऩषठ तो लयी जाण त इथ ३७

धयान झाककरा अजगन धऱीन आयवा जवा लायन लजषटरा गबथ काभान सान श तव ३८

काभ-रऩ-भशा-अजगन नवश तपत कधी चच जो जाणतमाचा वदा लयी तमान श सान झाककर ३९

घऊतन आवयzwjमावाठी इाहदरम भन फवदध तो भोश ऩाडी भनषमात तमाचमा सानाव गाडनी ४०

मशणतन ऩहशरा थाया इाहदरम ती चच जजाकनी टाऱी ऩापमाव जो नाळी सान वलसान वलथ हश ४१

इाहदरम फोलररी थोय भन तमाशतन थोय त फवदध थोय भनाशतन थोय तीशतन तो परब ४२

अवा तो परब जाणतन आलयी आऩ आऩणा वाशायी काभ शा लयी त गाठतन ऩयोऩयी ४३

अधयाय ततसरा सऩण

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 2: Gitai Marathi Vinoba Bhave

मशणज कोण ऩाशीन याणखती मदधकाभना आज हमा यणवागराभी कोणाळी झाजण भज २२

झाजत लीय त वाय घतो ऩाशतन मथ भी मदधी तमा शत-फदधीाच ज कर ऩाशती वपरम २३

सजय मिणाऱा

अजथनाच अव लाकम कषण ऐकतन ळीघर चच दोनशी वनमााभध करा उबा उततभ तो यथ २४

भग रषतनमा नीट बीषभ दरोण नऩाव तो मशण श जभर ऩाथाथ ऩशा कौयल वलथ त २५

तथ अजथन तो ऩाश उब वाय वमलजसथत आज काक तव भाभ वावय वोमय वख २६

गरफाध भर नात दोनशी वनमात वायख

अव ऩाशतन तो वाय वजज फााधल आऩर अतमात करणागरसत वलऴाद लाकम फोलररा २७

अजजन मिणाऱा

कषणा सल-जन श वाय मदधी उतवक ऩाशनी गातर चच गऱती भाझी शोतव तोड कोयडॎ २८

ळयीयी वटतो का ऩ उब योभााच याशती गााडील न हटक शाती वगऱी जऱत तलचा २९

न ळक चच उबा याश भन श भरभर जव ३०

कषणा भी ऩाशतो वायी वलऩरयत चच रषण कलमाण न हदव मदधी सल-जनााव लधतनमा ३१

नको जम नको याजम नकोत भज ती वख याजम बोग लभऱ काम कका ला काम जगतन हश ३२

जमााचमावाठी अऩषाली याजम बोग वख हश ती वजर त चच मदधाव धना-पराणाव वोडनी ३३

आज फाऩ भर नात आभच हदवती इथ वावय भशण भाभ वाफाधी आणण श गर ३४

न भार इजचितो हमााव भारयतीर जयी भज वलशल-वामराजम वोडीन ऩथलीचा ऩाड तो ककती ३५

हमा कौयलााव भारतन कामव आभच वपरम अतमाचायी जयी झार हमााव भारतन ऩाऩ चच ३६

मशणतन घात फाधाचा आमशा मोगम नवश चच तो आमशी सल-जन भारतन वखी वशाल कव फय ३७

रोबान नावरी फवदध तमाभऱ श न ऩाशती लभतर-दरोशी कव ऩाऩ काम दोऴ कर-षमी ३८

ऩयी श ऩाऩ टाऱाल आमशा का वभज नम कर-षमी भशा-दोऴ कषणा उघड ऩाशता ३९

कर-षम रमा जाती कर-धभथ वनातन धभथ-नाळ कऱी वलथ अधभथ ऩवय भग ४०

अधभथ भाजतो तवशा भरषट शोती कर-जसतरमा जसतरमा बफघडता कषणा घडतो लणथ-वाकय ४१

वाकय नयका जाम करघनाावश त कऱ वऩतयााचा अधऩात शोतव शरादध रोऩनी ४२

हमा दोऴाानी करघनााचमा शोऊनी लणथ-वाकय जातीाच फडती धभथ कऱाच हश वनातन ४३

जमाानी फडवलर धभथ कऱाच तमााव तनजशचत नयकी याशण राग आरो ऐकत श अव ४४

अयय कलढ ऩाऩ आमशी आयालबर अव रोब याजम-वखावाठी भायाल सल-जनााव ज ४५

तमाशतन ळसतर वोडतन उगा याशीन त फय भायोत भग श मदधी ळसतराानी भज कौयल ४६

सजय मिणाऱा

अव यणात फोरतन ळोकालगात अजथन धनषम-फाण टाकतन यथी फवतन याहशरा ४७

अधयाय ऩहिऱा सऩण

दजसरा अधयाय

सजय मिणाऱा

अवा तो करणा-गरसत घाफया अशर गालऱत कयीत अवता खद तमाव श कषण फोलररा १

शरी भगळान मिणाऱ

कोठतन बरतमा लऱी वचर ऩाऩ श तज अव रच न थोयााव हमान दषकीततथ दगथतत २

तनलॉमथ त नको शोऊ न ळोब श भऱी तज लबकाय दफऱी लजतत वोडनी ऊठ त कवा ३

अजजन मिणाऱा

कवा यणाागणी झाज बीषभ-दरोणाावलरदध भी हमााव फाण कव भार आमशा श ऩजनीम की ४

न भारयता थोय गरा व मथ लबषा हश भागतन बर जगाल

हशतचि श हमााव लधन बोग बोग कव बागय यकत-लभशर ५

हमााचा चच वशाला जम आभचा की कळात कलमाण अव न जाणो

भारतन जमाात जगण न इचि झाजालमा त चच उब वभोय ६

दनमान ती भारयरी लजतत भाझी धभाथच तो नालळर सान भोश

कव भाझ शरम शोईर वाागा ऩामााऩाळी ऩातरो लळषम-बाल ७

लभऱर तनषका टक याजम मथ राबर इादरावन दल-रोकी

ळभर तमान न तथावऩ ळोक जो इाहदरमाात वकलीत भाझमा ८

सजय मिणाऱा

अव अजथन तो लीय रऴीकळाव फोरनी ळलटी भी न झाज चच हमा ळबद सतबध याहशरा ९

भग तमाव रऴीकळ जण शवत फोलररा कयीत अवता ळोक दोनशी वनमात तो तवा १०

शरी भगळान मिणाऱ

करयवी बरता ळोक लयी सान हश वाागवी भलमा-जजतमालीऴी ळोक सानलात न जाणती ११

भी त आणणक श याज न भाग नवशतो कधी तव चच वगऱ आमशी न ऩढ हश नव कधी १२

हमा दशी फालम तारणम जया ला राबत जळी तवा राब नला दश न डग धीय तो ततथ १३

ळीतोषण वलऴम-सऩळथ वख-द खात घालरती कयी वशन त वाय मती जाती अतनतम त १४

हमााची भातरा न चार चच जमा धीय ऩरऴा लयी वभ दख वख द ख भोष-राबाव मोगम तो १५

नव लभथमाव अजसततल नव वतमाव नाळ हश तनलाडा दणखरा वाती हमा दोशीाचा अळाऩयी १६

जमान श वमावऩर वलथ त जाण अवलनाळ त नाळ तमा तनतम-तततलाचा कोणी हश न कर ळक १७

वलनाळी दश श वाय फोलरर तमात ळाशलत तनतम तनसवीभ तो आतभा अजथना झाज हमासतल १८

जो मशण भारयतो आतभा आणण जो भयतो मशण दोघ न जाणती काशी न भायी न भय चच शा १९

न जनभ ऩाल न कदावऩ भतम शोऊनी भाग न ऩढ न शोम

आरा न गरा जसथय शा ऩयाण भायोत दशाव ऩयी भय ना २०

तनवलथकाय चच शा तनतम जनभ-भतमशनी ऩय जाण श तततल तो कवा भायी ला भायली कणा २१

वााडतनमा जजथय जीणथ लसतर भनषम घतो दवयी नलीन

तळी चच टाकतन जनी ळयीय आतभा हश घतो दवयी तनयाऱी २२

ळसतर न चचरयती हमाव हमाव अजगन न जालऱतो

ऩाणी न लबजली हमाव हमाव लाया न लाऱली २३

चचयल जाऱल ना शा लबजल लाऱल हश ना

जसथय तनशचऱ शा तनतम वलथ-वमाऩी वनातन २४

न दख म न चचात म फोलररा तनवलथकाय शा

जाणतन हमाऩयी आतभा ळोक मोगम नव तज २५

अथला ऩाशवी त शा भय जनभ परतत-षणी

तयी तज कठ मथ नव ळोकाव कायण २६

जनभता तनशचम भतम भयता जनभ तनशचम

मशणतन न टऱ तमाचा वमथथ ळोक कर नको २७

बतााच भऱ अवमकती भधम तो वमकत बावतो

ऩनशा ळलट अवमकती तमाभध ळोक कामवा २८

आशचमथ जो वाच चच हमाव दख आशचमथ जो दखत हमाव लणॉ

आशचमथ जो लणथन त हश ऐक ऐक तयी ळनम चच जाणणमाच २९

लव दशात वलााचमा आतभा अभय तनतम शा मशणतन बत-भातरी त नको ळोक कर कधी ३०

सलधभथ तो हश ऩाशतन न मोगम डगण तज धभथ-मदधाशनी काशी षबतरमाव नव बर ३१

परापत झार अनामाव सलगाथच दलाय भोकऱ षबतरमाव भशा-बागम राबत मदध श अव ३२

श धभथ-मदध टाऱतन ऩाऩात ऩडळीर त सलधभाथवश कीतॉव दय वारतनमा सलम ३३

अखाड रोक गातीर दषकीततथ जगती तझी भानलाताव दषकीततथ भयणाशतन आगऱी ३४

लबऊतन टालऱर मदध भातनतीर भशा-यथी अवतन भानम त हमाव तचिता ऩालळीर की ३५

फोलरतीर तझ ळतर बरत बरत फश तन ाहदतीर तझ ळौमथ काम तमाशतन द खद ३६

भलमान बोचगवी सलगथ जजाककलमान भशी-तऱ मशणतन अजथना उठ मदधाव दढ-तनशचम ३७

शातन राब वख द ख शाय जीत कयी वभ भग मदधाव शो लवदध न राग ऩाऩ त तज ३८

वााखम-फवदध अळी जाण ऐक ती मोग-फवदध त तोडडळीर जजन वायी कभाथची फाधन जगी ३९

न फड मथ आयाब न घड वलऩयीत हश जोडा सललऩ हश शा धभथ तायी भोठमा बमातनी ४०

हमात तनशचम राबतन फवदध एकागर याशत तनशचमावलण फदधीच पाट त वाऩती चच ना ४१

अवललकी लथा लाणी फोरती परलतनमा लदाच घालरती लाद मशणती दवय नव ४२

जनभतनमा कया कभ लभऱला बोग-लबल बोगा कभथ-पऱ गोड वाागती सलगथ-काभक ४३

तमाभऱ बररी फवदध गातरी बोग-लबली ती तनशचम न राबतन वभाधीत नवश जसथय ४४

ततनशी गण लद लद तमात याश अलरपत त वततल वोड नको वोळी दलादल तनजशचात वालध ४५

वलथतर बयर ऩाणी तवशा आडात अथथ जो वलसानी बरमश-लततमाव वलथ लदात अथथ तो ४६

कभाथत चच तझा बाग तो पऱात नवो कधी नको कभथ-पऱी शत अकभॉ लावना नको ४७

पऱ राबो न राबो त तनवाग वभ शोऊनी मोग-मकत कयी कभ मोग-वाय वभतल चच ४८

वभतल-फवदध शी थोय कभथ ततशतन शीन चच फदधीचा आवया घ त भागती पऱा दीन त ४९

मथ वभतल-फदधीन टऱ वकत-दषकत वभतल जोड हमावाठी त चच कभाथत कौळर ५०

सानी वभतल-फदधीन कभाथच पऱ वोडनी जनभाच तोडडती फाध ऩालती ऩद अचमत ५१

राघतन फवदध जाईर जवशा शा भोश-कदथभ आर मईर ज कानी तवशा जजयवलळीर त ५२

शरलण भरभरी फवदध तझी राबतन तनशचम जसथयालर वभाधीत तवशा बटर मोग तो ५३

अजजन मिणाऱा

जसथयालरा वभाधीत जसथत-परस कवा अव कषणा वााग कवा फोर कवा याश कपय कवा ५४

शरी भगळान मिणाऱ

काभना अातयातीर वलथ वोडतन जो सलम आतममात चच अव तषट तो जसथत-परस फोलररा ५५

नव द खात उदलग वखाची रारवा नव नव तषणा बम करोध तो जसथत-परस वामभी ५६

वलथतर जो अनावकत फय लाईट राबता न उलराव न वाताऩ तमाची परसा जसथयालरी ५७

घई ओढतन वाऩणथ वलऴमाततन इाहदरम जवा कावल तो अाग तवशा परसा जसथयालरी ५८

तनयाशाय-फऱ फाहम वोडी वलऴम वाधक आातीर न वट गोडी ती जऱ आतभ-दळथन ५९

कयीत अवता मतन सातमाचमा हश भनाव शी नती खचतन लगान इाहदरम दााडगी चच की ६०

तमाव योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण इाहदरम जजाककरी जमान तमाची परसा जसथयालरी ६१

वलऴमााच कयी धमान तमाव तो वाग रागरा वागााततन पट काभ करोध काभात ठवलरा ६२

करोधाततन जड भोश भोशान सभतत रोऩरी सभतत रोऩ फवदध-नाळ मशणज आतभ-नाळ चच ६३

याग-दलऴ ऩयी जाता आरी शातात इाहदरम सलालभतल वलऴमी लत तमाव राब परवननता ६४

परवननतऩढ वलथ द ख जाती झडतनमा परवननतन फदधीची जसथयता ळीघर शोतव ६५

अमकताव नव फवदध तमाभऱ बालना नव मशणतन नलभऱ ळाातत ळाातीवलण कव वख ६६

इाहदरम लतथता सलय तमाभाग भन जाम ज तमान परसा जळी नौका लाय zwjमान खचरी जऱी ६७

मशणतन इाहदरम जमान वलऴमाततन वलथथा ओढतन घतरी आात तमाची परसा जसथयालरी ६८

वलथ बताव जी यातर जागतो वामभी ततथ वलथ बत जजथ जागी सानी मोगमाव यातर ती ६९

न बाग ऩाल बयता हश तनतम वभदर घतो जजयलतन ऩाणी

जाती तव जमात जजरतन बोग तो ऩालरा ळाातत न बोग-रबध ७०

वोडतन काभना वलथ कपय शोऊतन तनसऩश अशाता भभता गरी झारा तो ळाातत-रऩ चच ७१

अजथना जसथतत शी बरामशी ऩालता न चऱ ऩनशा हटकतन अात-काऱी हश बरमश-तनलाथण भऱली ७२

दजसरा अधयाय सऩण

अधयाय ततसरा

अजजन मिणाऱा

फवदध कभाथशनी थोय भातनवी त जनादथना भग कभाथत का घोय घालरवी भज कळला १

लभशर फोरतन फदधीव जण भोशात टाककवी जमान भी शरम ऩालन वााग त एक तनजशचत २

शरी भगळान मिणाऱ

दशयी हमा जगी तनषठा ऩलॉ भी फोलररो अव सानान वााखम जी ऩाल मोगी कभथ करतनमा ३

न कभाथयाब टाऱतन राब नषकममथ त कधी वानमावाचमा ककरमन चच कोणी लववदध न भऱली ४

कभाथवलण कधी कोणी न याश षण-भातर हश परकतीचमा गणी वाय फााचधर करयतात चच ५

इाहदरम करयती कभथ भढ तमाव चच योधनी याशतो बोग चचाततन तो लभथमाचाय फोलररा ६

जो इाहदरम भनान ती नभनी तमाव याफली कभथ-मोगात तनवाग तो वलळऴ चच भातनरा ७

नलभर त कयी कभथ कयण श चच थोय की तझी ळयीय-मातरा शी कभाथवलण घड चच ना ८

मसाथथ कभथ वोडतन रोक शा फााचधरा अव मसाथथ आचयी कभथ अजथना भकत-वाग त ९

ऩलॉ परजवल बरमशा मस तनभथतन फोलररा ऩाला उतकऴथ मसान शा तमशा काभ-धन चच १०

यषा दलााव मसान तमशा यषोत दल त एकभकाव यषतन ऩाला कलमाण वलथ हश ११

मस-तषट तमशा दल बोग दतीर लाातित तमााच तमााव न दता जो खाम तो एक चोय चच १२

मसात उयर खाती वात त दोऴ जालऱती यााचधती आऩलमावाठी ऩाऩी त ऩाऩ बकषषती १३

अननाऩावतन शी बत ऩजथनमाततन अनन त मस ऩजथनम तो शोम मस कभाथभऱ घड १४

परकतीऩावनी कभथ बरमशी परकतत याहशरी ऐव वमाऩक त बरमश मसात बयर वदा १५

पररयर श अव चकर हमा रोकी जो न चारली इाहदरमावकत तो ऩाऩी वमथथ जीलन घारली १६

ऩयी आतममात जो खऱ आतभा बोगतन तपत जो आतममाभधम चच वातषट तमाच कतथवम वाऩर १७

कलमान ला न कलमान तमाव बालाथथ वायखा कोणाभध कठ तमाचा न काशी रोब गातरा १८

मशणतन तनतम तनवाग कयी कतथवम कभथ त तनवाग करयता कभथ कललम-ऩद ऩालतो १९

कभथ-दलाया चच लवदधीव ऩालर जनकाहदक कयी त कभथ रषतन रोक-वागरश-धभथ हश २०

ज ज आचरयतो शरषठ त त चच दवय जन तो भानम करयतो ज ज रोक चारवलतात त २१

कयाल-लभऱलालव नव काशी जयी भज ततनशी रोकी तयी ऩाथाथ कभॉ भी लागतो चच की २२

भी चच कभॉ न लागन जयी आऱव झाडनी वलथथा रोक घतीर भाझ लतथन त भग २३

वोडडन भी जयी कभथ नषट शोततर रोक श शोईन वाकय-दलाया भी चच घाताव कायण २४

गाततन करयती अस सातमाच भोकऱऩण कयाल कभथ तव चच इचिनी रोक-वागरश २५

नणतमा कभथ-तनषठााचा फवदध-बद कर नम गोडी कभाथत रालाली वभतल आचरतन ती २६

कभ शोतात शी वायी परकतीचमा गणाभऱ अशाकाय-फऱ भढ कताथ भी श चच घतव २७

गण श आणण शी कभ हमााशनी लगऱा चच भी जाण तततल-स गात ना गणात गण लागता २८

गातर गण-कभॉ ज बरर परकती-गण तमा अलऩ जाणणायााव वलथ-स चाऱल नम २९

भज अधमातभ-लततीन वलथ कभ वभऩथनी पराळा भभता वलथ वोडनी झाज त वख ३०

भाझ ळावन श तनतम ज तनभथतवय ऩालऱती शरदधन नणत त हश तोडडती कभथ-फाधन ३१

ऩयी भतवय-फदधीन ज श ळावन भोडडती सान-ळनम चच त भढ ऩालर नाळ जाण त ३२

सानी हश लागतो तमाचमा सलबालाव धरतनमा सलबाल-लळ शी बत फरातकाय तनयथथक ३३

इाहदरमी ववलता अथथ याग-दलऴ उब ततथ लळ शोऊ नम तमााव त भागाथतीर चोय चच ३४

उणा हश आऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सल-धभाथत बरा भतम ऩय-धभथ बमाकय ३५

अजजन मिणाऱा

भनषम करयतो ऩाऩ कोणाचमा परयणभऱ आऩरी नवता इचिा लठीव धरयरा जवा ३६

शरी भगळान मिणाऱ

काभ शा आणण शा करोध घडडरा जो यजोगण भोठा खादाड ऩावऩषठ तो लयी जाण त इथ ३७

धयान झाककरा अजगन धऱीन आयवा जवा लायन लजषटरा गबथ काभान सान श तव ३८

काभ-रऩ-भशा-अजगन नवश तपत कधी चच जो जाणतमाचा वदा लयी तमान श सान झाककर ३९

घऊतन आवयzwjमावाठी इाहदरम भन फवदध तो भोश ऩाडी भनषमात तमाचमा सानाव गाडनी ४०

मशणतन ऩहशरा थाया इाहदरम ती चच जजाकनी टाऱी ऩापमाव जो नाळी सान वलसान वलथ हश ४१

इाहदरम फोलररी थोय भन तमाशतन थोय त फवदध थोय भनाशतन थोय तीशतन तो परब ४२

अवा तो परब जाणतन आलयी आऩ आऩणा वाशायी काभ शा लयी त गाठतन ऩयोऩयी ४३

अधयाय ततसरा सऩण

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 3: Gitai Marathi Vinoba Bhave

जमाानी फडवलर धभथ कऱाच तमााव तनजशचत नयकी याशण राग आरो ऐकत श अव ४४

अयय कलढ ऩाऩ आमशी आयालबर अव रोब याजम-वखावाठी भायाल सल-जनााव ज ४५

तमाशतन ळसतर वोडतन उगा याशीन त फय भायोत भग श मदधी ळसतराानी भज कौयल ४६

सजय मिणाऱा

अव यणात फोरतन ळोकालगात अजथन धनषम-फाण टाकतन यथी फवतन याहशरा ४७

अधयाय ऩहिऱा सऩण

दजसरा अधयाय

सजय मिणाऱा

अवा तो करणा-गरसत घाफया अशर गालऱत कयीत अवता खद तमाव श कषण फोलररा १

शरी भगळान मिणाऱ

कोठतन बरतमा लऱी वचर ऩाऩ श तज अव रच न थोयााव हमान दषकीततथ दगथतत २

तनलॉमथ त नको शोऊ न ळोब श भऱी तज लबकाय दफऱी लजतत वोडनी ऊठ त कवा ३

अजजन मिणाऱा

कवा यणाागणी झाज बीषभ-दरोणाावलरदध भी हमााव फाण कव भार आमशा श ऩजनीम की ४

न भारयता थोय गरा व मथ लबषा हश भागतन बर जगाल

हशतचि श हमााव लधन बोग बोग कव बागय यकत-लभशर ५

हमााचा चच वशाला जम आभचा की कळात कलमाण अव न जाणो

भारतन जमाात जगण न इचि झाजालमा त चच उब वभोय ६

दनमान ती भारयरी लजतत भाझी धभाथच तो नालळर सान भोश

कव भाझ शरम शोईर वाागा ऩामााऩाळी ऩातरो लळषम-बाल ७

लभऱर तनषका टक याजम मथ राबर इादरावन दल-रोकी

ळभर तमान न तथावऩ ळोक जो इाहदरमाात वकलीत भाझमा ८

सजय मिणाऱा

अव अजथन तो लीय रऴीकळाव फोरनी ळलटी भी न झाज चच हमा ळबद सतबध याहशरा ९

भग तमाव रऴीकळ जण शवत फोलररा कयीत अवता ळोक दोनशी वनमात तो तवा १०

शरी भगळान मिणाऱ

करयवी बरता ळोक लयी सान हश वाागवी भलमा-जजतमालीऴी ळोक सानलात न जाणती ११

भी त आणणक श याज न भाग नवशतो कधी तव चच वगऱ आमशी न ऩढ हश नव कधी १२

हमा दशी फालम तारणम जया ला राबत जळी तवा राब नला दश न डग धीय तो ततथ १३

ळीतोषण वलऴम-सऩळथ वख-द खात घालरती कयी वशन त वाय मती जाती अतनतम त १४

हमााची भातरा न चार चच जमा धीय ऩरऴा लयी वभ दख वख द ख भोष-राबाव मोगम तो १५

नव लभथमाव अजसततल नव वतमाव नाळ हश तनलाडा दणखरा वाती हमा दोशीाचा अळाऩयी १६

जमान श वमावऩर वलथ त जाण अवलनाळ त नाळ तमा तनतम-तततलाचा कोणी हश न कर ळक १७

वलनाळी दश श वाय फोलरर तमात ळाशलत तनतम तनसवीभ तो आतभा अजथना झाज हमासतल १८

जो मशण भारयतो आतभा आणण जो भयतो मशण दोघ न जाणती काशी न भायी न भय चच शा १९

न जनभ ऩाल न कदावऩ भतम शोऊनी भाग न ऩढ न शोम

आरा न गरा जसथय शा ऩयाण भायोत दशाव ऩयी भय ना २०

तनवलथकाय चच शा तनतम जनभ-भतमशनी ऩय जाण श तततल तो कवा भायी ला भायली कणा २१

वााडतनमा जजथय जीणथ लसतर भनषम घतो दवयी नलीन

तळी चच टाकतन जनी ळयीय आतभा हश घतो दवयी तनयाऱी २२

ळसतर न चचरयती हमाव हमाव अजगन न जालऱतो

ऩाणी न लबजली हमाव हमाव लाया न लाऱली २३

चचयल जाऱल ना शा लबजल लाऱल हश ना

जसथय तनशचऱ शा तनतम वलथ-वमाऩी वनातन २४

न दख म न चचात म फोलररा तनवलथकाय शा

जाणतन हमाऩयी आतभा ळोक मोगम नव तज २५

अथला ऩाशवी त शा भय जनभ परतत-षणी

तयी तज कठ मथ नव ळोकाव कायण २६

जनभता तनशचम भतम भयता जनभ तनशचम

मशणतन न टऱ तमाचा वमथथ ळोक कर नको २७

बतााच भऱ अवमकती भधम तो वमकत बावतो

ऩनशा ळलट अवमकती तमाभध ळोक कामवा २८

आशचमथ जो वाच चच हमाव दख आशचमथ जो दखत हमाव लणॉ

आशचमथ जो लणथन त हश ऐक ऐक तयी ळनम चच जाणणमाच २९

लव दशात वलााचमा आतभा अभय तनतम शा मशणतन बत-भातरी त नको ळोक कर कधी ३०

सलधभथ तो हश ऩाशतन न मोगम डगण तज धभथ-मदधाशनी काशी षबतरमाव नव बर ३१

परापत झार अनामाव सलगाथच दलाय भोकऱ षबतरमाव भशा-बागम राबत मदध श अव ३२

श धभथ-मदध टाऱतन ऩाऩात ऩडळीर त सलधभाथवश कीतॉव दय वारतनमा सलम ३३

अखाड रोक गातीर दषकीततथ जगती तझी भानलाताव दषकीततथ भयणाशतन आगऱी ३४

लबऊतन टालऱर मदध भातनतीर भशा-यथी अवतन भानम त हमाव तचिता ऩालळीर की ३५

फोलरतीर तझ ळतर बरत बरत फश तन ाहदतीर तझ ळौमथ काम तमाशतन द खद ३६

भलमान बोचगवी सलगथ जजाककलमान भशी-तऱ मशणतन अजथना उठ मदधाव दढ-तनशचम ३७

शातन राब वख द ख शाय जीत कयी वभ भग मदधाव शो लवदध न राग ऩाऩ त तज ३८

वााखम-फवदध अळी जाण ऐक ती मोग-फवदध त तोडडळीर जजन वायी कभाथची फाधन जगी ३९

न फड मथ आयाब न घड वलऩयीत हश जोडा सललऩ हश शा धभथ तायी भोठमा बमातनी ४०

हमात तनशचम राबतन फवदध एकागर याशत तनशचमावलण फदधीच पाट त वाऩती चच ना ४१

अवललकी लथा लाणी फोरती परलतनमा लदाच घालरती लाद मशणती दवय नव ४२

जनभतनमा कया कभ लभऱला बोग-लबल बोगा कभथ-पऱ गोड वाागती सलगथ-काभक ४३

तमाभऱ बररी फवदध गातरी बोग-लबली ती तनशचम न राबतन वभाधीत नवश जसथय ४४

ततनशी गण लद लद तमात याश अलरपत त वततल वोड नको वोळी दलादल तनजशचात वालध ४५

वलथतर बयर ऩाणी तवशा आडात अथथ जो वलसानी बरमश-लततमाव वलथ लदात अथथ तो ४६

कभाथत चच तझा बाग तो पऱात नवो कधी नको कभथ-पऱी शत अकभॉ लावना नको ४७

पऱ राबो न राबो त तनवाग वभ शोऊनी मोग-मकत कयी कभ मोग-वाय वभतल चच ४८

वभतल-फवदध शी थोय कभथ ततशतन शीन चच फदधीचा आवया घ त भागती पऱा दीन त ४९

मथ वभतल-फदधीन टऱ वकत-दषकत वभतल जोड हमावाठी त चच कभाथत कौळर ५०

सानी वभतल-फदधीन कभाथच पऱ वोडनी जनभाच तोडडती फाध ऩालती ऩद अचमत ५१

राघतन फवदध जाईर जवशा शा भोश-कदथभ आर मईर ज कानी तवशा जजयवलळीर त ५२

शरलण भरभरी फवदध तझी राबतन तनशचम जसथयालर वभाधीत तवशा बटर मोग तो ५३

अजजन मिणाऱा

जसथयालरा वभाधीत जसथत-परस कवा अव कषणा वााग कवा फोर कवा याश कपय कवा ५४

शरी भगळान मिणाऱ

काभना अातयातीर वलथ वोडतन जो सलम आतममात चच अव तषट तो जसथत-परस फोलररा ५५

नव द खात उदलग वखाची रारवा नव नव तषणा बम करोध तो जसथत-परस वामभी ५६

वलथतर जो अनावकत फय लाईट राबता न उलराव न वाताऩ तमाची परसा जसथयालरी ५७

घई ओढतन वाऩणथ वलऴमाततन इाहदरम जवा कावल तो अाग तवशा परसा जसथयालरी ५८

तनयाशाय-फऱ फाहम वोडी वलऴम वाधक आातीर न वट गोडी ती जऱ आतभ-दळथन ५९

कयीत अवता मतन सातमाचमा हश भनाव शी नती खचतन लगान इाहदरम दााडगी चच की ६०

तमाव योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण इाहदरम जजाककरी जमान तमाची परसा जसथयालरी ६१

वलऴमााच कयी धमान तमाव तो वाग रागरा वागााततन पट काभ करोध काभात ठवलरा ६२

करोधाततन जड भोश भोशान सभतत रोऩरी सभतत रोऩ फवदध-नाळ मशणज आतभ-नाळ चच ६३

याग-दलऴ ऩयी जाता आरी शातात इाहदरम सलालभतल वलऴमी लत तमाव राब परवननता ६४

परवननतऩढ वलथ द ख जाती झडतनमा परवननतन फदधीची जसथयता ळीघर शोतव ६५

अमकताव नव फवदध तमाभऱ बालना नव मशणतन नलभऱ ळाातत ळाातीवलण कव वख ६६

इाहदरम लतथता सलय तमाभाग भन जाम ज तमान परसा जळी नौका लाय zwjमान खचरी जऱी ६७

मशणतन इाहदरम जमान वलऴमाततन वलथथा ओढतन घतरी आात तमाची परसा जसथयालरी ६८

वलथ बताव जी यातर जागतो वामभी ततथ वलथ बत जजथ जागी सानी मोगमाव यातर ती ६९

न बाग ऩाल बयता हश तनतम वभदर घतो जजयलतन ऩाणी

जाती तव जमात जजरतन बोग तो ऩालरा ळाातत न बोग-रबध ७०

वोडतन काभना वलथ कपय शोऊतन तनसऩश अशाता भभता गरी झारा तो ळाातत-रऩ चच ७१

अजथना जसथतत शी बरामशी ऩालता न चऱ ऩनशा हटकतन अात-काऱी हश बरमश-तनलाथण भऱली ७२

दजसरा अधयाय सऩण

अधयाय ततसरा

अजजन मिणाऱा

फवदध कभाथशनी थोय भातनवी त जनादथना भग कभाथत का घोय घालरवी भज कळला १

लभशर फोरतन फदधीव जण भोशात टाककवी जमान भी शरम ऩालन वााग त एक तनजशचत २

शरी भगळान मिणाऱ

दशयी हमा जगी तनषठा ऩलॉ भी फोलररो अव सानान वााखम जी ऩाल मोगी कभथ करतनमा ३

न कभाथयाब टाऱतन राब नषकममथ त कधी वानमावाचमा ककरमन चच कोणी लववदध न भऱली ४

कभाथवलण कधी कोणी न याश षण-भातर हश परकतीचमा गणी वाय फााचधर करयतात चच ५

इाहदरम करयती कभथ भढ तमाव चच योधनी याशतो बोग चचाततन तो लभथमाचाय फोलररा ६

जो इाहदरम भनान ती नभनी तमाव याफली कभथ-मोगात तनवाग तो वलळऴ चच भातनरा ७

नलभर त कयी कभथ कयण श चच थोय की तझी ळयीय-मातरा शी कभाथवलण घड चच ना ८

मसाथथ कभथ वोडतन रोक शा फााचधरा अव मसाथथ आचयी कभथ अजथना भकत-वाग त ९

ऩलॉ परजवल बरमशा मस तनभथतन फोलररा ऩाला उतकऴथ मसान शा तमशा काभ-धन चच १०

यषा दलााव मसान तमशा यषोत दल त एकभकाव यषतन ऩाला कलमाण वलथ हश ११

मस-तषट तमशा दल बोग दतीर लाातित तमााच तमााव न दता जो खाम तो एक चोय चच १२

मसात उयर खाती वात त दोऴ जालऱती यााचधती आऩलमावाठी ऩाऩी त ऩाऩ बकषषती १३

अननाऩावतन शी बत ऩजथनमाततन अनन त मस ऩजथनम तो शोम मस कभाथभऱ घड १४

परकतीऩावनी कभथ बरमशी परकतत याहशरी ऐव वमाऩक त बरमश मसात बयर वदा १५

पररयर श अव चकर हमा रोकी जो न चारली इाहदरमावकत तो ऩाऩी वमथथ जीलन घारली १६

ऩयी आतममात जो खऱ आतभा बोगतन तपत जो आतममाभधम चच वातषट तमाच कतथवम वाऩर १७

कलमान ला न कलमान तमाव बालाथथ वायखा कोणाभध कठ तमाचा न काशी रोब गातरा १८

मशणतन तनतम तनवाग कयी कतथवम कभथ त तनवाग करयता कभथ कललम-ऩद ऩालतो १९

कभथ-दलाया चच लवदधीव ऩालर जनकाहदक कयी त कभथ रषतन रोक-वागरश-धभथ हश २०

ज ज आचरयतो शरषठ त त चच दवय जन तो भानम करयतो ज ज रोक चारवलतात त २१

कयाल-लभऱलालव नव काशी जयी भज ततनशी रोकी तयी ऩाथाथ कभॉ भी लागतो चच की २२

भी चच कभॉ न लागन जयी आऱव झाडनी वलथथा रोक घतीर भाझ लतथन त भग २३

वोडडन भी जयी कभथ नषट शोततर रोक श शोईन वाकय-दलाया भी चच घाताव कायण २४

गाततन करयती अस सातमाच भोकऱऩण कयाल कभथ तव चच इचिनी रोक-वागरश २५

नणतमा कभथ-तनषठााचा फवदध-बद कर नम गोडी कभाथत रालाली वभतल आचरतन ती २६

कभ शोतात शी वायी परकतीचमा गणाभऱ अशाकाय-फऱ भढ कताथ भी श चच घतव २७

गण श आणण शी कभ हमााशनी लगऱा चच भी जाण तततल-स गात ना गणात गण लागता २८

गातर गण-कभॉ ज बरर परकती-गण तमा अलऩ जाणणायााव वलथ-स चाऱल नम २९

भज अधमातभ-लततीन वलथ कभ वभऩथनी पराळा भभता वलथ वोडनी झाज त वख ३०

भाझ ळावन श तनतम ज तनभथतवय ऩालऱती शरदधन नणत त हश तोडडती कभथ-फाधन ३१

ऩयी भतवय-फदधीन ज श ळावन भोडडती सान-ळनम चच त भढ ऩालर नाळ जाण त ३२

सानी हश लागतो तमाचमा सलबालाव धरतनमा सलबाल-लळ शी बत फरातकाय तनयथथक ३३

इाहदरमी ववलता अथथ याग-दलऴ उब ततथ लळ शोऊ नम तमााव त भागाथतीर चोय चच ३४

उणा हश आऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सल-धभाथत बरा भतम ऩय-धभथ बमाकय ३५

अजजन मिणाऱा

भनषम करयतो ऩाऩ कोणाचमा परयणभऱ आऩरी नवता इचिा लठीव धरयरा जवा ३६

शरी भगळान मिणाऱ

काभ शा आणण शा करोध घडडरा जो यजोगण भोठा खादाड ऩावऩषठ तो लयी जाण त इथ ३७

धयान झाककरा अजगन धऱीन आयवा जवा लायन लजषटरा गबथ काभान सान श तव ३८

काभ-रऩ-भशा-अजगन नवश तपत कधी चच जो जाणतमाचा वदा लयी तमान श सान झाककर ३९

घऊतन आवयzwjमावाठी इाहदरम भन फवदध तो भोश ऩाडी भनषमात तमाचमा सानाव गाडनी ४०

मशणतन ऩहशरा थाया इाहदरम ती चच जजाकनी टाऱी ऩापमाव जो नाळी सान वलसान वलथ हश ४१

इाहदरम फोलररी थोय भन तमाशतन थोय त फवदध थोय भनाशतन थोय तीशतन तो परब ४२

अवा तो परब जाणतन आलयी आऩ आऩणा वाशायी काभ शा लयी त गाठतन ऩयोऩयी ४३

अधयाय ततसरा सऩण

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 4: Gitai Marathi Vinoba Bhave

दजसरा अधयाय

सजय मिणाऱा

अवा तो करणा-गरसत घाफया अशर गालऱत कयीत अवता खद तमाव श कषण फोलररा १

शरी भगळान मिणाऱ

कोठतन बरतमा लऱी वचर ऩाऩ श तज अव रच न थोयााव हमान दषकीततथ दगथतत २

तनलॉमथ त नको शोऊ न ळोब श भऱी तज लबकाय दफऱी लजतत वोडनी ऊठ त कवा ३

अजजन मिणाऱा

कवा यणाागणी झाज बीषभ-दरोणाावलरदध भी हमााव फाण कव भार आमशा श ऩजनीम की ४

न भारयता थोय गरा व मथ लबषा हश भागतन बर जगाल

हशतचि श हमााव लधन बोग बोग कव बागय यकत-लभशर ५

हमााचा चच वशाला जम आभचा की कळात कलमाण अव न जाणो

भारतन जमाात जगण न इचि झाजालमा त चच उब वभोय ६

दनमान ती भारयरी लजतत भाझी धभाथच तो नालळर सान भोश

कव भाझ शरम शोईर वाागा ऩामााऩाळी ऩातरो लळषम-बाल ७

लभऱर तनषका टक याजम मथ राबर इादरावन दल-रोकी

ळभर तमान न तथावऩ ळोक जो इाहदरमाात वकलीत भाझमा ८

सजय मिणाऱा

अव अजथन तो लीय रऴीकळाव फोरनी ळलटी भी न झाज चच हमा ळबद सतबध याहशरा ९

भग तमाव रऴीकळ जण शवत फोलररा कयीत अवता ळोक दोनशी वनमात तो तवा १०

शरी भगळान मिणाऱ

करयवी बरता ळोक लयी सान हश वाागवी भलमा-जजतमालीऴी ळोक सानलात न जाणती ११

भी त आणणक श याज न भाग नवशतो कधी तव चच वगऱ आमशी न ऩढ हश नव कधी १२

हमा दशी फालम तारणम जया ला राबत जळी तवा राब नला दश न डग धीय तो ततथ १३

ळीतोषण वलऴम-सऩळथ वख-द खात घालरती कयी वशन त वाय मती जाती अतनतम त १४

हमााची भातरा न चार चच जमा धीय ऩरऴा लयी वभ दख वख द ख भोष-राबाव मोगम तो १५

नव लभथमाव अजसततल नव वतमाव नाळ हश तनलाडा दणखरा वाती हमा दोशीाचा अळाऩयी १६

जमान श वमावऩर वलथ त जाण अवलनाळ त नाळ तमा तनतम-तततलाचा कोणी हश न कर ळक १७

वलनाळी दश श वाय फोलरर तमात ळाशलत तनतम तनसवीभ तो आतभा अजथना झाज हमासतल १८

जो मशण भारयतो आतभा आणण जो भयतो मशण दोघ न जाणती काशी न भायी न भय चच शा १९

न जनभ ऩाल न कदावऩ भतम शोऊनी भाग न ऩढ न शोम

आरा न गरा जसथय शा ऩयाण भायोत दशाव ऩयी भय ना २०

तनवलथकाय चच शा तनतम जनभ-भतमशनी ऩय जाण श तततल तो कवा भायी ला भायली कणा २१

वााडतनमा जजथय जीणथ लसतर भनषम घतो दवयी नलीन

तळी चच टाकतन जनी ळयीय आतभा हश घतो दवयी तनयाऱी २२

ळसतर न चचरयती हमाव हमाव अजगन न जालऱतो

ऩाणी न लबजली हमाव हमाव लाया न लाऱली २३

चचयल जाऱल ना शा लबजल लाऱल हश ना

जसथय तनशचऱ शा तनतम वलथ-वमाऩी वनातन २४

न दख म न चचात म फोलररा तनवलथकाय शा

जाणतन हमाऩयी आतभा ळोक मोगम नव तज २५

अथला ऩाशवी त शा भय जनभ परतत-षणी

तयी तज कठ मथ नव ळोकाव कायण २६

जनभता तनशचम भतम भयता जनभ तनशचम

मशणतन न टऱ तमाचा वमथथ ळोक कर नको २७

बतााच भऱ अवमकती भधम तो वमकत बावतो

ऩनशा ळलट अवमकती तमाभध ळोक कामवा २८

आशचमथ जो वाच चच हमाव दख आशचमथ जो दखत हमाव लणॉ

आशचमथ जो लणथन त हश ऐक ऐक तयी ळनम चच जाणणमाच २९

लव दशात वलााचमा आतभा अभय तनतम शा मशणतन बत-भातरी त नको ळोक कर कधी ३०

सलधभथ तो हश ऩाशतन न मोगम डगण तज धभथ-मदधाशनी काशी षबतरमाव नव बर ३१

परापत झार अनामाव सलगाथच दलाय भोकऱ षबतरमाव भशा-बागम राबत मदध श अव ३२

श धभथ-मदध टाऱतन ऩाऩात ऩडळीर त सलधभाथवश कीतॉव दय वारतनमा सलम ३३

अखाड रोक गातीर दषकीततथ जगती तझी भानलाताव दषकीततथ भयणाशतन आगऱी ३४

लबऊतन टालऱर मदध भातनतीर भशा-यथी अवतन भानम त हमाव तचिता ऩालळीर की ३५

फोलरतीर तझ ळतर बरत बरत फश तन ाहदतीर तझ ळौमथ काम तमाशतन द खद ३६

भलमान बोचगवी सलगथ जजाककलमान भशी-तऱ मशणतन अजथना उठ मदधाव दढ-तनशचम ३७

शातन राब वख द ख शाय जीत कयी वभ भग मदधाव शो लवदध न राग ऩाऩ त तज ३८

वााखम-फवदध अळी जाण ऐक ती मोग-फवदध त तोडडळीर जजन वायी कभाथची फाधन जगी ३९

न फड मथ आयाब न घड वलऩयीत हश जोडा सललऩ हश शा धभथ तायी भोठमा बमातनी ४०

हमात तनशचम राबतन फवदध एकागर याशत तनशचमावलण फदधीच पाट त वाऩती चच ना ४१

अवललकी लथा लाणी फोरती परलतनमा लदाच घालरती लाद मशणती दवय नव ४२

जनभतनमा कया कभ लभऱला बोग-लबल बोगा कभथ-पऱ गोड वाागती सलगथ-काभक ४३

तमाभऱ बररी फवदध गातरी बोग-लबली ती तनशचम न राबतन वभाधीत नवश जसथय ४४

ततनशी गण लद लद तमात याश अलरपत त वततल वोड नको वोळी दलादल तनजशचात वालध ४५

वलथतर बयर ऩाणी तवशा आडात अथथ जो वलसानी बरमश-लततमाव वलथ लदात अथथ तो ४६

कभाथत चच तझा बाग तो पऱात नवो कधी नको कभथ-पऱी शत अकभॉ लावना नको ४७

पऱ राबो न राबो त तनवाग वभ शोऊनी मोग-मकत कयी कभ मोग-वाय वभतल चच ४८

वभतल-फवदध शी थोय कभथ ततशतन शीन चच फदधीचा आवया घ त भागती पऱा दीन त ४९

मथ वभतल-फदधीन टऱ वकत-दषकत वभतल जोड हमावाठी त चच कभाथत कौळर ५०

सानी वभतल-फदधीन कभाथच पऱ वोडनी जनभाच तोडडती फाध ऩालती ऩद अचमत ५१

राघतन फवदध जाईर जवशा शा भोश-कदथभ आर मईर ज कानी तवशा जजयवलळीर त ५२

शरलण भरभरी फवदध तझी राबतन तनशचम जसथयालर वभाधीत तवशा बटर मोग तो ५३

अजजन मिणाऱा

जसथयालरा वभाधीत जसथत-परस कवा अव कषणा वााग कवा फोर कवा याश कपय कवा ५४

शरी भगळान मिणाऱ

काभना अातयातीर वलथ वोडतन जो सलम आतममात चच अव तषट तो जसथत-परस फोलररा ५५

नव द खात उदलग वखाची रारवा नव नव तषणा बम करोध तो जसथत-परस वामभी ५६

वलथतर जो अनावकत फय लाईट राबता न उलराव न वाताऩ तमाची परसा जसथयालरी ५७

घई ओढतन वाऩणथ वलऴमाततन इाहदरम जवा कावल तो अाग तवशा परसा जसथयालरी ५८

तनयाशाय-फऱ फाहम वोडी वलऴम वाधक आातीर न वट गोडी ती जऱ आतभ-दळथन ५९

कयीत अवता मतन सातमाचमा हश भनाव शी नती खचतन लगान इाहदरम दााडगी चच की ६०

तमाव योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण इाहदरम जजाककरी जमान तमाची परसा जसथयालरी ६१

वलऴमााच कयी धमान तमाव तो वाग रागरा वागााततन पट काभ करोध काभात ठवलरा ६२

करोधाततन जड भोश भोशान सभतत रोऩरी सभतत रोऩ फवदध-नाळ मशणज आतभ-नाळ चच ६३

याग-दलऴ ऩयी जाता आरी शातात इाहदरम सलालभतल वलऴमी लत तमाव राब परवननता ६४

परवननतऩढ वलथ द ख जाती झडतनमा परवननतन फदधीची जसथयता ळीघर शोतव ६५

अमकताव नव फवदध तमाभऱ बालना नव मशणतन नलभऱ ळाातत ळाातीवलण कव वख ६६

इाहदरम लतथता सलय तमाभाग भन जाम ज तमान परसा जळी नौका लाय zwjमान खचरी जऱी ६७

मशणतन इाहदरम जमान वलऴमाततन वलथथा ओढतन घतरी आात तमाची परसा जसथयालरी ६८

वलथ बताव जी यातर जागतो वामभी ततथ वलथ बत जजथ जागी सानी मोगमाव यातर ती ६९

न बाग ऩाल बयता हश तनतम वभदर घतो जजयलतन ऩाणी

जाती तव जमात जजरतन बोग तो ऩालरा ळाातत न बोग-रबध ७०

वोडतन काभना वलथ कपय शोऊतन तनसऩश अशाता भभता गरी झारा तो ळाातत-रऩ चच ७१

अजथना जसथतत शी बरामशी ऩालता न चऱ ऩनशा हटकतन अात-काऱी हश बरमश-तनलाथण भऱली ७२

दजसरा अधयाय सऩण

अधयाय ततसरा

अजजन मिणाऱा

फवदध कभाथशनी थोय भातनवी त जनादथना भग कभाथत का घोय घालरवी भज कळला १

लभशर फोरतन फदधीव जण भोशात टाककवी जमान भी शरम ऩालन वााग त एक तनजशचत २

शरी भगळान मिणाऱ

दशयी हमा जगी तनषठा ऩलॉ भी फोलररो अव सानान वााखम जी ऩाल मोगी कभथ करतनमा ३

न कभाथयाब टाऱतन राब नषकममथ त कधी वानमावाचमा ककरमन चच कोणी लववदध न भऱली ४

कभाथवलण कधी कोणी न याश षण-भातर हश परकतीचमा गणी वाय फााचधर करयतात चच ५

इाहदरम करयती कभथ भढ तमाव चच योधनी याशतो बोग चचाततन तो लभथमाचाय फोलररा ६

जो इाहदरम भनान ती नभनी तमाव याफली कभथ-मोगात तनवाग तो वलळऴ चच भातनरा ७

नलभर त कयी कभथ कयण श चच थोय की तझी ळयीय-मातरा शी कभाथवलण घड चच ना ८

मसाथथ कभथ वोडतन रोक शा फााचधरा अव मसाथथ आचयी कभथ अजथना भकत-वाग त ९

ऩलॉ परजवल बरमशा मस तनभथतन फोलररा ऩाला उतकऴथ मसान शा तमशा काभ-धन चच १०

यषा दलााव मसान तमशा यषोत दल त एकभकाव यषतन ऩाला कलमाण वलथ हश ११

मस-तषट तमशा दल बोग दतीर लाातित तमााच तमााव न दता जो खाम तो एक चोय चच १२

मसात उयर खाती वात त दोऴ जालऱती यााचधती आऩलमावाठी ऩाऩी त ऩाऩ बकषषती १३

अननाऩावतन शी बत ऩजथनमाततन अनन त मस ऩजथनम तो शोम मस कभाथभऱ घड १४

परकतीऩावनी कभथ बरमशी परकतत याहशरी ऐव वमाऩक त बरमश मसात बयर वदा १५

पररयर श अव चकर हमा रोकी जो न चारली इाहदरमावकत तो ऩाऩी वमथथ जीलन घारली १६

ऩयी आतममात जो खऱ आतभा बोगतन तपत जो आतममाभधम चच वातषट तमाच कतथवम वाऩर १७

कलमान ला न कलमान तमाव बालाथथ वायखा कोणाभध कठ तमाचा न काशी रोब गातरा १८

मशणतन तनतम तनवाग कयी कतथवम कभथ त तनवाग करयता कभथ कललम-ऩद ऩालतो १९

कभथ-दलाया चच लवदधीव ऩालर जनकाहदक कयी त कभथ रषतन रोक-वागरश-धभथ हश २०

ज ज आचरयतो शरषठ त त चच दवय जन तो भानम करयतो ज ज रोक चारवलतात त २१

कयाल-लभऱलालव नव काशी जयी भज ततनशी रोकी तयी ऩाथाथ कभॉ भी लागतो चच की २२

भी चच कभॉ न लागन जयी आऱव झाडनी वलथथा रोक घतीर भाझ लतथन त भग २३

वोडडन भी जयी कभथ नषट शोततर रोक श शोईन वाकय-दलाया भी चच घाताव कायण २४

गाततन करयती अस सातमाच भोकऱऩण कयाल कभथ तव चच इचिनी रोक-वागरश २५

नणतमा कभथ-तनषठााचा फवदध-बद कर नम गोडी कभाथत रालाली वभतल आचरतन ती २६

कभ शोतात शी वायी परकतीचमा गणाभऱ अशाकाय-फऱ भढ कताथ भी श चच घतव २७

गण श आणण शी कभ हमााशनी लगऱा चच भी जाण तततल-स गात ना गणात गण लागता २८

गातर गण-कभॉ ज बरर परकती-गण तमा अलऩ जाणणायााव वलथ-स चाऱल नम २९

भज अधमातभ-लततीन वलथ कभ वभऩथनी पराळा भभता वलथ वोडनी झाज त वख ३०

भाझ ळावन श तनतम ज तनभथतवय ऩालऱती शरदधन नणत त हश तोडडती कभथ-फाधन ३१

ऩयी भतवय-फदधीन ज श ळावन भोडडती सान-ळनम चच त भढ ऩालर नाळ जाण त ३२

सानी हश लागतो तमाचमा सलबालाव धरतनमा सलबाल-लळ शी बत फरातकाय तनयथथक ३३

इाहदरमी ववलता अथथ याग-दलऴ उब ततथ लळ शोऊ नम तमााव त भागाथतीर चोय चच ३४

उणा हश आऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सल-धभाथत बरा भतम ऩय-धभथ बमाकय ३५

अजजन मिणाऱा

भनषम करयतो ऩाऩ कोणाचमा परयणभऱ आऩरी नवता इचिा लठीव धरयरा जवा ३६

शरी भगळान मिणाऱ

काभ शा आणण शा करोध घडडरा जो यजोगण भोठा खादाड ऩावऩषठ तो लयी जाण त इथ ३७

धयान झाककरा अजगन धऱीन आयवा जवा लायन लजषटरा गबथ काभान सान श तव ३८

काभ-रऩ-भशा-अजगन नवश तपत कधी चच जो जाणतमाचा वदा लयी तमान श सान झाककर ३९

घऊतन आवयzwjमावाठी इाहदरम भन फवदध तो भोश ऩाडी भनषमात तमाचमा सानाव गाडनी ४०

मशणतन ऩहशरा थाया इाहदरम ती चच जजाकनी टाऱी ऩापमाव जो नाळी सान वलसान वलथ हश ४१

इाहदरम फोलररी थोय भन तमाशतन थोय त फवदध थोय भनाशतन थोय तीशतन तो परब ४२

अवा तो परब जाणतन आलयी आऩ आऩणा वाशायी काभ शा लयी त गाठतन ऩयोऩयी ४३

अधयाय ततसरा सऩण

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 5: Gitai Marathi Vinoba Bhave

वलनाळी दश श वाय फोलरर तमात ळाशलत तनतम तनसवीभ तो आतभा अजथना झाज हमासतल १८

जो मशण भारयतो आतभा आणण जो भयतो मशण दोघ न जाणती काशी न भायी न भय चच शा १९

न जनभ ऩाल न कदावऩ भतम शोऊनी भाग न ऩढ न शोम

आरा न गरा जसथय शा ऩयाण भायोत दशाव ऩयी भय ना २०

तनवलथकाय चच शा तनतम जनभ-भतमशनी ऩय जाण श तततल तो कवा भायी ला भायली कणा २१

वााडतनमा जजथय जीणथ लसतर भनषम घतो दवयी नलीन

तळी चच टाकतन जनी ळयीय आतभा हश घतो दवयी तनयाऱी २२

ळसतर न चचरयती हमाव हमाव अजगन न जालऱतो

ऩाणी न लबजली हमाव हमाव लाया न लाऱली २३

चचयल जाऱल ना शा लबजल लाऱल हश ना

जसथय तनशचऱ शा तनतम वलथ-वमाऩी वनातन २४

न दख म न चचात म फोलररा तनवलथकाय शा

जाणतन हमाऩयी आतभा ळोक मोगम नव तज २५

अथला ऩाशवी त शा भय जनभ परतत-षणी

तयी तज कठ मथ नव ळोकाव कायण २६

जनभता तनशचम भतम भयता जनभ तनशचम

मशणतन न टऱ तमाचा वमथथ ळोक कर नको २७

बतााच भऱ अवमकती भधम तो वमकत बावतो

ऩनशा ळलट अवमकती तमाभध ळोक कामवा २८

आशचमथ जो वाच चच हमाव दख आशचमथ जो दखत हमाव लणॉ

आशचमथ जो लणथन त हश ऐक ऐक तयी ळनम चच जाणणमाच २९

लव दशात वलााचमा आतभा अभय तनतम शा मशणतन बत-भातरी त नको ळोक कर कधी ३०

सलधभथ तो हश ऩाशतन न मोगम डगण तज धभथ-मदधाशनी काशी षबतरमाव नव बर ३१

परापत झार अनामाव सलगाथच दलाय भोकऱ षबतरमाव भशा-बागम राबत मदध श अव ३२

श धभथ-मदध टाऱतन ऩाऩात ऩडळीर त सलधभाथवश कीतॉव दय वारतनमा सलम ३३

अखाड रोक गातीर दषकीततथ जगती तझी भानलाताव दषकीततथ भयणाशतन आगऱी ३४

लबऊतन टालऱर मदध भातनतीर भशा-यथी अवतन भानम त हमाव तचिता ऩालळीर की ३५

फोलरतीर तझ ळतर बरत बरत फश तन ाहदतीर तझ ळौमथ काम तमाशतन द खद ३६

भलमान बोचगवी सलगथ जजाककलमान भशी-तऱ मशणतन अजथना उठ मदधाव दढ-तनशचम ३७

शातन राब वख द ख शाय जीत कयी वभ भग मदधाव शो लवदध न राग ऩाऩ त तज ३८

वााखम-फवदध अळी जाण ऐक ती मोग-फवदध त तोडडळीर जजन वायी कभाथची फाधन जगी ३९

न फड मथ आयाब न घड वलऩयीत हश जोडा सललऩ हश शा धभथ तायी भोठमा बमातनी ४०

हमात तनशचम राबतन फवदध एकागर याशत तनशचमावलण फदधीच पाट त वाऩती चच ना ४१

अवललकी लथा लाणी फोरती परलतनमा लदाच घालरती लाद मशणती दवय नव ४२

जनभतनमा कया कभ लभऱला बोग-लबल बोगा कभथ-पऱ गोड वाागती सलगथ-काभक ४३

तमाभऱ बररी फवदध गातरी बोग-लबली ती तनशचम न राबतन वभाधीत नवश जसथय ४४

ततनशी गण लद लद तमात याश अलरपत त वततल वोड नको वोळी दलादल तनजशचात वालध ४५

वलथतर बयर ऩाणी तवशा आडात अथथ जो वलसानी बरमश-लततमाव वलथ लदात अथथ तो ४६

कभाथत चच तझा बाग तो पऱात नवो कधी नको कभथ-पऱी शत अकभॉ लावना नको ४७

पऱ राबो न राबो त तनवाग वभ शोऊनी मोग-मकत कयी कभ मोग-वाय वभतल चच ४८

वभतल-फवदध शी थोय कभथ ततशतन शीन चच फदधीचा आवया घ त भागती पऱा दीन त ४९

मथ वभतल-फदधीन टऱ वकत-दषकत वभतल जोड हमावाठी त चच कभाथत कौळर ५०

सानी वभतल-फदधीन कभाथच पऱ वोडनी जनभाच तोडडती फाध ऩालती ऩद अचमत ५१

राघतन फवदध जाईर जवशा शा भोश-कदथभ आर मईर ज कानी तवशा जजयवलळीर त ५२

शरलण भरभरी फवदध तझी राबतन तनशचम जसथयालर वभाधीत तवशा बटर मोग तो ५३

अजजन मिणाऱा

जसथयालरा वभाधीत जसथत-परस कवा अव कषणा वााग कवा फोर कवा याश कपय कवा ५४

शरी भगळान मिणाऱ

काभना अातयातीर वलथ वोडतन जो सलम आतममात चच अव तषट तो जसथत-परस फोलररा ५५

नव द खात उदलग वखाची रारवा नव नव तषणा बम करोध तो जसथत-परस वामभी ५६

वलथतर जो अनावकत फय लाईट राबता न उलराव न वाताऩ तमाची परसा जसथयालरी ५७

घई ओढतन वाऩणथ वलऴमाततन इाहदरम जवा कावल तो अाग तवशा परसा जसथयालरी ५८

तनयाशाय-फऱ फाहम वोडी वलऴम वाधक आातीर न वट गोडी ती जऱ आतभ-दळथन ५९

कयीत अवता मतन सातमाचमा हश भनाव शी नती खचतन लगान इाहदरम दााडगी चच की ६०

तमाव योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण इाहदरम जजाककरी जमान तमाची परसा जसथयालरी ६१

वलऴमााच कयी धमान तमाव तो वाग रागरा वागााततन पट काभ करोध काभात ठवलरा ६२

करोधाततन जड भोश भोशान सभतत रोऩरी सभतत रोऩ फवदध-नाळ मशणज आतभ-नाळ चच ६३

याग-दलऴ ऩयी जाता आरी शातात इाहदरम सलालभतल वलऴमी लत तमाव राब परवननता ६४

परवननतऩढ वलथ द ख जाती झडतनमा परवननतन फदधीची जसथयता ळीघर शोतव ६५

अमकताव नव फवदध तमाभऱ बालना नव मशणतन नलभऱ ळाातत ळाातीवलण कव वख ६६

इाहदरम लतथता सलय तमाभाग भन जाम ज तमान परसा जळी नौका लाय zwjमान खचरी जऱी ६७

मशणतन इाहदरम जमान वलऴमाततन वलथथा ओढतन घतरी आात तमाची परसा जसथयालरी ६८

वलथ बताव जी यातर जागतो वामभी ततथ वलथ बत जजथ जागी सानी मोगमाव यातर ती ६९

न बाग ऩाल बयता हश तनतम वभदर घतो जजयलतन ऩाणी

जाती तव जमात जजरतन बोग तो ऩालरा ळाातत न बोग-रबध ७०

वोडतन काभना वलथ कपय शोऊतन तनसऩश अशाता भभता गरी झारा तो ळाातत-रऩ चच ७१

अजथना जसथतत शी बरामशी ऩालता न चऱ ऩनशा हटकतन अात-काऱी हश बरमश-तनलाथण भऱली ७२

दजसरा अधयाय सऩण

अधयाय ततसरा

अजजन मिणाऱा

फवदध कभाथशनी थोय भातनवी त जनादथना भग कभाथत का घोय घालरवी भज कळला १

लभशर फोरतन फदधीव जण भोशात टाककवी जमान भी शरम ऩालन वााग त एक तनजशचत २

शरी भगळान मिणाऱ

दशयी हमा जगी तनषठा ऩलॉ भी फोलररो अव सानान वााखम जी ऩाल मोगी कभथ करतनमा ३

न कभाथयाब टाऱतन राब नषकममथ त कधी वानमावाचमा ककरमन चच कोणी लववदध न भऱली ४

कभाथवलण कधी कोणी न याश षण-भातर हश परकतीचमा गणी वाय फााचधर करयतात चच ५

इाहदरम करयती कभथ भढ तमाव चच योधनी याशतो बोग चचाततन तो लभथमाचाय फोलररा ६

जो इाहदरम भनान ती नभनी तमाव याफली कभथ-मोगात तनवाग तो वलळऴ चच भातनरा ७

नलभर त कयी कभथ कयण श चच थोय की तझी ळयीय-मातरा शी कभाथवलण घड चच ना ८

मसाथथ कभथ वोडतन रोक शा फााचधरा अव मसाथथ आचयी कभथ अजथना भकत-वाग त ९

ऩलॉ परजवल बरमशा मस तनभथतन फोलररा ऩाला उतकऴथ मसान शा तमशा काभ-धन चच १०

यषा दलााव मसान तमशा यषोत दल त एकभकाव यषतन ऩाला कलमाण वलथ हश ११

मस-तषट तमशा दल बोग दतीर लाातित तमााच तमााव न दता जो खाम तो एक चोय चच १२

मसात उयर खाती वात त दोऴ जालऱती यााचधती आऩलमावाठी ऩाऩी त ऩाऩ बकषषती १३

अननाऩावतन शी बत ऩजथनमाततन अनन त मस ऩजथनम तो शोम मस कभाथभऱ घड १४

परकतीऩावनी कभथ बरमशी परकतत याहशरी ऐव वमाऩक त बरमश मसात बयर वदा १५

पररयर श अव चकर हमा रोकी जो न चारली इाहदरमावकत तो ऩाऩी वमथथ जीलन घारली १६

ऩयी आतममात जो खऱ आतभा बोगतन तपत जो आतममाभधम चच वातषट तमाच कतथवम वाऩर १७

कलमान ला न कलमान तमाव बालाथथ वायखा कोणाभध कठ तमाचा न काशी रोब गातरा १८

मशणतन तनतम तनवाग कयी कतथवम कभथ त तनवाग करयता कभथ कललम-ऩद ऩालतो १९

कभथ-दलाया चच लवदधीव ऩालर जनकाहदक कयी त कभथ रषतन रोक-वागरश-धभथ हश २०

ज ज आचरयतो शरषठ त त चच दवय जन तो भानम करयतो ज ज रोक चारवलतात त २१

कयाल-लभऱलालव नव काशी जयी भज ततनशी रोकी तयी ऩाथाथ कभॉ भी लागतो चच की २२

भी चच कभॉ न लागन जयी आऱव झाडनी वलथथा रोक घतीर भाझ लतथन त भग २३

वोडडन भी जयी कभथ नषट शोततर रोक श शोईन वाकय-दलाया भी चच घाताव कायण २४

गाततन करयती अस सातमाच भोकऱऩण कयाल कभथ तव चच इचिनी रोक-वागरश २५

नणतमा कभथ-तनषठााचा फवदध-बद कर नम गोडी कभाथत रालाली वभतल आचरतन ती २६

कभ शोतात शी वायी परकतीचमा गणाभऱ अशाकाय-फऱ भढ कताथ भी श चच घतव २७

गण श आणण शी कभ हमााशनी लगऱा चच भी जाण तततल-स गात ना गणात गण लागता २८

गातर गण-कभॉ ज बरर परकती-गण तमा अलऩ जाणणायााव वलथ-स चाऱल नम २९

भज अधमातभ-लततीन वलथ कभ वभऩथनी पराळा भभता वलथ वोडनी झाज त वख ३०

भाझ ळावन श तनतम ज तनभथतवय ऩालऱती शरदधन नणत त हश तोडडती कभथ-फाधन ३१

ऩयी भतवय-फदधीन ज श ळावन भोडडती सान-ळनम चच त भढ ऩालर नाळ जाण त ३२

सानी हश लागतो तमाचमा सलबालाव धरतनमा सलबाल-लळ शी बत फरातकाय तनयथथक ३३

इाहदरमी ववलता अथथ याग-दलऴ उब ततथ लळ शोऊ नम तमााव त भागाथतीर चोय चच ३४

उणा हश आऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सल-धभाथत बरा भतम ऩय-धभथ बमाकय ३५

अजजन मिणाऱा

भनषम करयतो ऩाऩ कोणाचमा परयणभऱ आऩरी नवता इचिा लठीव धरयरा जवा ३६

शरी भगळान मिणाऱ

काभ शा आणण शा करोध घडडरा जो यजोगण भोठा खादाड ऩावऩषठ तो लयी जाण त इथ ३७

धयान झाककरा अजगन धऱीन आयवा जवा लायन लजषटरा गबथ काभान सान श तव ३८

काभ-रऩ-भशा-अजगन नवश तपत कधी चच जो जाणतमाचा वदा लयी तमान श सान झाककर ३९

घऊतन आवयzwjमावाठी इाहदरम भन फवदध तो भोश ऩाडी भनषमात तमाचमा सानाव गाडनी ४०

मशणतन ऩहशरा थाया इाहदरम ती चच जजाकनी टाऱी ऩापमाव जो नाळी सान वलसान वलथ हश ४१

इाहदरम फोलररी थोय भन तमाशतन थोय त फवदध थोय भनाशतन थोय तीशतन तो परब ४२

अवा तो परब जाणतन आलयी आऩ आऩणा वाशायी काभ शा लयी त गाठतन ऩयोऩयी ४३

अधयाय ततसरा सऩण

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 6: Gitai Marathi Vinoba Bhave

वााखम-फवदध अळी जाण ऐक ती मोग-फवदध त तोडडळीर जजन वायी कभाथची फाधन जगी ३९

न फड मथ आयाब न घड वलऩयीत हश जोडा सललऩ हश शा धभथ तायी भोठमा बमातनी ४०

हमात तनशचम राबतन फवदध एकागर याशत तनशचमावलण फदधीच पाट त वाऩती चच ना ४१

अवललकी लथा लाणी फोरती परलतनमा लदाच घालरती लाद मशणती दवय नव ४२

जनभतनमा कया कभ लभऱला बोग-लबल बोगा कभथ-पऱ गोड वाागती सलगथ-काभक ४३

तमाभऱ बररी फवदध गातरी बोग-लबली ती तनशचम न राबतन वभाधीत नवश जसथय ४४

ततनशी गण लद लद तमात याश अलरपत त वततल वोड नको वोळी दलादल तनजशचात वालध ४५

वलथतर बयर ऩाणी तवशा आडात अथथ जो वलसानी बरमश-लततमाव वलथ लदात अथथ तो ४६

कभाथत चच तझा बाग तो पऱात नवो कधी नको कभथ-पऱी शत अकभॉ लावना नको ४७

पऱ राबो न राबो त तनवाग वभ शोऊनी मोग-मकत कयी कभ मोग-वाय वभतल चच ४८

वभतल-फवदध शी थोय कभथ ततशतन शीन चच फदधीचा आवया घ त भागती पऱा दीन त ४९

मथ वभतल-फदधीन टऱ वकत-दषकत वभतल जोड हमावाठी त चच कभाथत कौळर ५०

सानी वभतल-फदधीन कभाथच पऱ वोडनी जनभाच तोडडती फाध ऩालती ऩद अचमत ५१

राघतन फवदध जाईर जवशा शा भोश-कदथभ आर मईर ज कानी तवशा जजयवलळीर त ५२

शरलण भरभरी फवदध तझी राबतन तनशचम जसथयालर वभाधीत तवशा बटर मोग तो ५३

अजजन मिणाऱा

जसथयालरा वभाधीत जसथत-परस कवा अव कषणा वााग कवा फोर कवा याश कपय कवा ५४

शरी भगळान मिणाऱ

काभना अातयातीर वलथ वोडतन जो सलम आतममात चच अव तषट तो जसथत-परस फोलररा ५५

नव द खात उदलग वखाची रारवा नव नव तषणा बम करोध तो जसथत-परस वामभी ५६

वलथतर जो अनावकत फय लाईट राबता न उलराव न वाताऩ तमाची परसा जसथयालरी ५७

घई ओढतन वाऩणथ वलऴमाततन इाहदरम जवा कावल तो अाग तवशा परसा जसथयालरी ५८

तनयाशाय-फऱ फाहम वोडी वलऴम वाधक आातीर न वट गोडी ती जऱ आतभ-दळथन ५९

कयीत अवता मतन सातमाचमा हश भनाव शी नती खचतन लगान इाहदरम दााडगी चच की ६०

तमाव योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण इाहदरम जजाककरी जमान तमाची परसा जसथयालरी ६१

वलऴमााच कयी धमान तमाव तो वाग रागरा वागााततन पट काभ करोध काभात ठवलरा ६२

करोधाततन जड भोश भोशान सभतत रोऩरी सभतत रोऩ फवदध-नाळ मशणज आतभ-नाळ चच ६३

याग-दलऴ ऩयी जाता आरी शातात इाहदरम सलालभतल वलऴमी लत तमाव राब परवननता ६४

परवननतऩढ वलथ द ख जाती झडतनमा परवननतन फदधीची जसथयता ळीघर शोतव ६५

अमकताव नव फवदध तमाभऱ बालना नव मशणतन नलभऱ ळाातत ळाातीवलण कव वख ६६

इाहदरम लतथता सलय तमाभाग भन जाम ज तमान परसा जळी नौका लाय zwjमान खचरी जऱी ६७

मशणतन इाहदरम जमान वलऴमाततन वलथथा ओढतन घतरी आात तमाची परसा जसथयालरी ६८

वलथ बताव जी यातर जागतो वामभी ततथ वलथ बत जजथ जागी सानी मोगमाव यातर ती ६९

न बाग ऩाल बयता हश तनतम वभदर घतो जजयलतन ऩाणी

जाती तव जमात जजरतन बोग तो ऩालरा ळाातत न बोग-रबध ७०

वोडतन काभना वलथ कपय शोऊतन तनसऩश अशाता भभता गरी झारा तो ळाातत-रऩ चच ७१

अजथना जसथतत शी बरामशी ऩालता न चऱ ऩनशा हटकतन अात-काऱी हश बरमश-तनलाथण भऱली ७२

दजसरा अधयाय सऩण

अधयाय ततसरा

अजजन मिणाऱा

फवदध कभाथशनी थोय भातनवी त जनादथना भग कभाथत का घोय घालरवी भज कळला १

लभशर फोरतन फदधीव जण भोशात टाककवी जमान भी शरम ऩालन वााग त एक तनजशचत २

शरी भगळान मिणाऱ

दशयी हमा जगी तनषठा ऩलॉ भी फोलररो अव सानान वााखम जी ऩाल मोगी कभथ करतनमा ३

न कभाथयाब टाऱतन राब नषकममथ त कधी वानमावाचमा ककरमन चच कोणी लववदध न भऱली ४

कभाथवलण कधी कोणी न याश षण-भातर हश परकतीचमा गणी वाय फााचधर करयतात चच ५

इाहदरम करयती कभथ भढ तमाव चच योधनी याशतो बोग चचाततन तो लभथमाचाय फोलररा ६

जो इाहदरम भनान ती नभनी तमाव याफली कभथ-मोगात तनवाग तो वलळऴ चच भातनरा ७

नलभर त कयी कभथ कयण श चच थोय की तझी ळयीय-मातरा शी कभाथवलण घड चच ना ८

मसाथथ कभथ वोडतन रोक शा फााचधरा अव मसाथथ आचयी कभथ अजथना भकत-वाग त ९

ऩलॉ परजवल बरमशा मस तनभथतन फोलररा ऩाला उतकऴथ मसान शा तमशा काभ-धन चच १०

यषा दलााव मसान तमशा यषोत दल त एकभकाव यषतन ऩाला कलमाण वलथ हश ११

मस-तषट तमशा दल बोग दतीर लाातित तमााच तमााव न दता जो खाम तो एक चोय चच १२

मसात उयर खाती वात त दोऴ जालऱती यााचधती आऩलमावाठी ऩाऩी त ऩाऩ बकषषती १३

अननाऩावतन शी बत ऩजथनमाततन अनन त मस ऩजथनम तो शोम मस कभाथभऱ घड १४

परकतीऩावनी कभथ बरमशी परकतत याहशरी ऐव वमाऩक त बरमश मसात बयर वदा १५

पररयर श अव चकर हमा रोकी जो न चारली इाहदरमावकत तो ऩाऩी वमथथ जीलन घारली १६

ऩयी आतममात जो खऱ आतभा बोगतन तपत जो आतममाभधम चच वातषट तमाच कतथवम वाऩर १७

कलमान ला न कलमान तमाव बालाथथ वायखा कोणाभध कठ तमाचा न काशी रोब गातरा १८

मशणतन तनतम तनवाग कयी कतथवम कभथ त तनवाग करयता कभथ कललम-ऩद ऩालतो १९

कभथ-दलाया चच लवदधीव ऩालर जनकाहदक कयी त कभथ रषतन रोक-वागरश-धभथ हश २०

ज ज आचरयतो शरषठ त त चच दवय जन तो भानम करयतो ज ज रोक चारवलतात त २१

कयाल-लभऱलालव नव काशी जयी भज ततनशी रोकी तयी ऩाथाथ कभॉ भी लागतो चच की २२

भी चच कभॉ न लागन जयी आऱव झाडनी वलथथा रोक घतीर भाझ लतथन त भग २३

वोडडन भी जयी कभथ नषट शोततर रोक श शोईन वाकय-दलाया भी चच घाताव कायण २४

गाततन करयती अस सातमाच भोकऱऩण कयाल कभथ तव चच इचिनी रोक-वागरश २५

नणतमा कभथ-तनषठााचा फवदध-बद कर नम गोडी कभाथत रालाली वभतल आचरतन ती २६

कभ शोतात शी वायी परकतीचमा गणाभऱ अशाकाय-फऱ भढ कताथ भी श चच घतव २७

गण श आणण शी कभ हमााशनी लगऱा चच भी जाण तततल-स गात ना गणात गण लागता २८

गातर गण-कभॉ ज बरर परकती-गण तमा अलऩ जाणणायााव वलथ-स चाऱल नम २९

भज अधमातभ-लततीन वलथ कभ वभऩथनी पराळा भभता वलथ वोडनी झाज त वख ३०

भाझ ळावन श तनतम ज तनभथतवय ऩालऱती शरदधन नणत त हश तोडडती कभथ-फाधन ३१

ऩयी भतवय-फदधीन ज श ळावन भोडडती सान-ळनम चच त भढ ऩालर नाळ जाण त ३२

सानी हश लागतो तमाचमा सलबालाव धरतनमा सलबाल-लळ शी बत फरातकाय तनयथथक ३३

इाहदरमी ववलता अथथ याग-दलऴ उब ततथ लळ शोऊ नम तमााव त भागाथतीर चोय चच ३४

उणा हश आऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सल-धभाथत बरा भतम ऩय-धभथ बमाकय ३५

अजजन मिणाऱा

भनषम करयतो ऩाऩ कोणाचमा परयणभऱ आऩरी नवता इचिा लठीव धरयरा जवा ३६

शरी भगळान मिणाऱ

काभ शा आणण शा करोध घडडरा जो यजोगण भोठा खादाड ऩावऩषठ तो लयी जाण त इथ ३७

धयान झाककरा अजगन धऱीन आयवा जवा लायन लजषटरा गबथ काभान सान श तव ३८

काभ-रऩ-भशा-अजगन नवश तपत कधी चच जो जाणतमाचा वदा लयी तमान श सान झाककर ३९

घऊतन आवयzwjमावाठी इाहदरम भन फवदध तो भोश ऩाडी भनषमात तमाचमा सानाव गाडनी ४०

मशणतन ऩहशरा थाया इाहदरम ती चच जजाकनी टाऱी ऩापमाव जो नाळी सान वलसान वलथ हश ४१

इाहदरम फोलररी थोय भन तमाशतन थोय त फवदध थोय भनाशतन थोय तीशतन तो परब ४२

अवा तो परब जाणतन आलयी आऩ आऩणा वाशायी काभ शा लयी त गाठतन ऩयोऩयी ४३

अधयाय ततसरा सऩण

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 7: Gitai Marathi Vinoba Bhave

तमाव योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण इाहदरम जजाककरी जमान तमाची परसा जसथयालरी ६१

वलऴमााच कयी धमान तमाव तो वाग रागरा वागााततन पट काभ करोध काभात ठवलरा ६२

करोधाततन जड भोश भोशान सभतत रोऩरी सभतत रोऩ फवदध-नाळ मशणज आतभ-नाळ चच ६३

याग-दलऴ ऩयी जाता आरी शातात इाहदरम सलालभतल वलऴमी लत तमाव राब परवननता ६४

परवननतऩढ वलथ द ख जाती झडतनमा परवननतन फदधीची जसथयता ळीघर शोतव ६५

अमकताव नव फवदध तमाभऱ बालना नव मशणतन नलभऱ ळाातत ळाातीवलण कव वख ६६

इाहदरम लतथता सलय तमाभाग भन जाम ज तमान परसा जळी नौका लाय zwjमान खचरी जऱी ६७

मशणतन इाहदरम जमान वलऴमाततन वलथथा ओढतन घतरी आात तमाची परसा जसथयालरी ६८

वलथ बताव जी यातर जागतो वामभी ततथ वलथ बत जजथ जागी सानी मोगमाव यातर ती ६९

न बाग ऩाल बयता हश तनतम वभदर घतो जजयलतन ऩाणी

जाती तव जमात जजरतन बोग तो ऩालरा ळाातत न बोग-रबध ७०

वोडतन काभना वलथ कपय शोऊतन तनसऩश अशाता भभता गरी झारा तो ळाातत-रऩ चच ७१

अजथना जसथतत शी बरामशी ऩालता न चऱ ऩनशा हटकतन अात-काऱी हश बरमश-तनलाथण भऱली ७२

दजसरा अधयाय सऩण

अधयाय ततसरा

अजजन मिणाऱा

फवदध कभाथशनी थोय भातनवी त जनादथना भग कभाथत का घोय घालरवी भज कळला १

लभशर फोरतन फदधीव जण भोशात टाककवी जमान भी शरम ऩालन वााग त एक तनजशचत २

शरी भगळान मिणाऱ

दशयी हमा जगी तनषठा ऩलॉ भी फोलररो अव सानान वााखम जी ऩाल मोगी कभथ करतनमा ३

न कभाथयाब टाऱतन राब नषकममथ त कधी वानमावाचमा ककरमन चच कोणी लववदध न भऱली ४

कभाथवलण कधी कोणी न याश षण-भातर हश परकतीचमा गणी वाय फााचधर करयतात चच ५

इाहदरम करयती कभथ भढ तमाव चच योधनी याशतो बोग चचाततन तो लभथमाचाय फोलररा ६

जो इाहदरम भनान ती नभनी तमाव याफली कभथ-मोगात तनवाग तो वलळऴ चच भातनरा ७

नलभर त कयी कभथ कयण श चच थोय की तझी ळयीय-मातरा शी कभाथवलण घड चच ना ८

मसाथथ कभथ वोडतन रोक शा फााचधरा अव मसाथथ आचयी कभथ अजथना भकत-वाग त ९

ऩलॉ परजवल बरमशा मस तनभथतन फोलररा ऩाला उतकऴथ मसान शा तमशा काभ-धन चच १०

यषा दलााव मसान तमशा यषोत दल त एकभकाव यषतन ऩाला कलमाण वलथ हश ११

मस-तषट तमशा दल बोग दतीर लाातित तमााच तमााव न दता जो खाम तो एक चोय चच १२

मसात उयर खाती वात त दोऴ जालऱती यााचधती आऩलमावाठी ऩाऩी त ऩाऩ बकषषती १३

अननाऩावतन शी बत ऩजथनमाततन अनन त मस ऩजथनम तो शोम मस कभाथभऱ घड १४

परकतीऩावनी कभथ बरमशी परकतत याहशरी ऐव वमाऩक त बरमश मसात बयर वदा १५

पररयर श अव चकर हमा रोकी जो न चारली इाहदरमावकत तो ऩाऩी वमथथ जीलन घारली १६

ऩयी आतममात जो खऱ आतभा बोगतन तपत जो आतममाभधम चच वातषट तमाच कतथवम वाऩर १७

कलमान ला न कलमान तमाव बालाथथ वायखा कोणाभध कठ तमाचा न काशी रोब गातरा १८

मशणतन तनतम तनवाग कयी कतथवम कभथ त तनवाग करयता कभथ कललम-ऩद ऩालतो १९

कभथ-दलाया चच लवदधीव ऩालर जनकाहदक कयी त कभथ रषतन रोक-वागरश-धभथ हश २०

ज ज आचरयतो शरषठ त त चच दवय जन तो भानम करयतो ज ज रोक चारवलतात त २१

कयाल-लभऱलालव नव काशी जयी भज ततनशी रोकी तयी ऩाथाथ कभॉ भी लागतो चच की २२

भी चच कभॉ न लागन जयी आऱव झाडनी वलथथा रोक घतीर भाझ लतथन त भग २३

वोडडन भी जयी कभथ नषट शोततर रोक श शोईन वाकय-दलाया भी चच घाताव कायण २४

गाततन करयती अस सातमाच भोकऱऩण कयाल कभथ तव चच इचिनी रोक-वागरश २५

नणतमा कभथ-तनषठााचा फवदध-बद कर नम गोडी कभाथत रालाली वभतल आचरतन ती २६

कभ शोतात शी वायी परकतीचमा गणाभऱ अशाकाय-फऱ भढ कताथ भी श चच घतव २७

गण श आणण शी कभ हमााशनी लगऱा चच भी जाण तततल-स गात ना गणात गण लागता २८

गातर गण-कभॉ ज बरर परकती-गण तमा अलऩ जाणणायााव वलथ-स चाऱल नम २९

भज अधमातभ-लततीन वलथ कभ वभऩथनी पराळा भभता वलथ वोडनी झाज त वख ३०

भाझ ळावन श तनतम ज तनभथतवय ऩालऱती शरदधन नणत त हश तोडडती कभथ-फाधन ३१

ऩयी भतवय-फदधीन ज श ळावन भोडडती सान-ळनम चच त भढ ऩालर नाळ जाण त ३२

सानी हश लागतो तमाचमा सलबालाव धरतनमा सलबाल-लळ शी बत फरातकाय तनयथथक ३३

इाहदरमी ववलता अथथ याग-दलऴ उब ततथ लळ शोऊ नम तमााव त भागाथतीर चोय चच ३४

उणा हश आऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सल-धभाथत बरा भतम ऩय-धभथ बमाकय ३५

अजजन मिणाऱा

भनषम करयतो ऩाऩ कोणाचमा परयणभऱ आऩरी नवता इचिा लठीव धरयरा जवा ३६

शरी भगळान मिणाऱ

काभ शा आणण शा करोध घडडरा जो यजोगण भोठा खादाड ऩावऩषठ तो लयी जाण त इथ ३७

धयान झाककरा अजगन धऱीन आयवा जवा लायन लजषटरा गबथ काभान सान श तव ३८

काभ-रऩ-भशा-अजगन नवश तपत कधी चच जो जाणतमाचा वदा लयी तमान श सान झाककर ३९

घऊतन आवयzwjमावाठी इाहदरम भन फवदध तो भोश ऩाडी भनषमात तमाचमा सानाव गाडनी ४०

मशणतन ऩहशरा थाया इाहदरम ती चच जजाकनी टाऱी ऩापमाव जो नाळी सान वलसान वलथ हश ४१

इाहदरम फोलररी थोय भन तमाशतन थोय त फवदध थोय भनाशतन थोय तीशतन तो परब ४२

अवा तो परब जाणतन आलयी आऩ आऩणा वाशायी काभ शा लयी त गाठतन ऩयोऩयी ४३

अधयाय ततसरा सऩण

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 8: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय ततसरा

अजजन मिणाऱा

फवदध कभाथशनी थोय भातनवी त जनादथना भग कभाथत का घोय घालरवी भज कळला १

लभशर फोरतन फदधीव जण भोशात टाककवी जमान भी शरम ऩालन वााग त एक तनजशचत २

शरी भगळान मिणाऱ

दशयी हमा जगी तनषठा ऩलॉ भी फोलररो अव सानान वााखम जी ऩाल मोगी कभथ करतनमा ३

न कभाथयाब टाऱतन राब नषकममथ त कधी वानमावाचमा ककरमन चच कोणी लववदध न भऱली ४

कभाथवलण कधी कोणी न याश षण-भातर हश परकतीचमा गणी वाय फााचधर करयतात चच ५

इाहदरम करयती कभथ भढ तमाव चच योधनी याशतो बोग चचाततन तो लभथमाचाय फोलररा ६

जो इाहदरम भनान ती नभनी तमाव याफली कभथ-मोगात तनवाग तो वलळऴ चच भातनरा ७

नलभर त कयी कभथ कयण श चच थोय की तझी ळयीय-मातरा शी कभाथवलण घड चच ना ८

मसाथथ कभथ वोडतन रोक शा फााचधरा अव मसाथथ आचयी कभथ अजथना भकत-वाग त ९

ऩलॉ परजवल बरमशा मस तनभथतन फोलररा ऩाला उतकऴथ मसान शा तमशा काभ-धन चच १०

यषा दलााव मसान तमशा यषोत दल त एकभकाव यषतन ऩाला कलमाण वलथ हश ११

मस-तषट तमशा दल बोग दतीर लाातित तमााच तमााव न दता जो खाम तो एक चोय चच १२

मसात उयर खाती वात त दोऴ जालऱती यााचधती आऩलमावाठी ऩाऩी त ऩाऩ बकषषती १३

अननाऩावतन शी बत ऩजथनमाततन अनन त मस ऩजथनम तो शोम मस कभाथभऱ घड १४

परकतीऩावनी कभथ बरमशी परकतत याहशरी ऐव वमाऩक त बरमश मसात बयर वदा १५

पररयर श अव चकर हमा रोकी जो न चारली इाहदरमावकत तो ऩाऩी वमथथ जीलन घारली १६

ऩयी आतममात जो खऱ आतभा बोगतन तपत जो आतममाभधम चच वातषट तमाच कतथवम वाऩर १७

कलमान ला न कलमान तमाव बालाथथ वायखा कोणाभध कठ तमाचा न काशी रोब गातरा १८

मशणतन तनतम तनवाग कयी कतथवम कभथ त तनवाग करयता कभथ कललम-ऩद ऩालतो १९

कभथ-दलाया चच लवदधीव ऩालर जनकाहदक कयी त कभथ रषतन रोक-वागरश-धभथ हश २०

ज ज आचरयतो शरषठ त त चच दवय जन तो भानम करयतो ज ज रोक चारवलतात त २१

कयाल-लभऱलालव नव काशी जयी भज ततनशी रोकी तयी ऩाथाथ कभॉ भी लागतो चच की २२

भी चच कभॉ न लागन जयी आऱव झाडनी वलथथा रोक घतीर भाझ लतथन त भग २३

वोडडन भी जयी कभथ नषट शोततर रोक श शोईन वाकय-दलाया भी चच घाताव कायण २४

गाततन करयती अस सातमाच भोकऱऩण कयाल कभथ तव चच इचिनी रोक-वागरश २५

नणतमा कभथ-तनषठााचा फवदध-बद कर नम गोडी कभाथत रालाली वभतल आचरतन ती २६

कभ शोतात शी वायी परकतीचमा गणाभऱ अशाकाय-फऱ भढ कताथ भी श चच घतव २७

गण श आणण शी कभ हमााशनी लगऱा चच भी जाण तततल-स गात ना गणात गण लागता २८

गातर गण-कभॉ ज बरर परकती-गण तमा अलऩ जाणणायााव वलथ-स चाऱल नम २९

भज अधमातभ-लततीन वलथ कभ वभऩथनी पराळा भभता वलथ वोडनी झाज त वख ३०

भाझ ळावन श तनतम ज तनभथतवय ऩालऱती शरदधन नणत त हश तोडडती कभथ-फाधन ३१

ऩयी भतवय-फदधीन ज श ळावन भोडडती सान-ळनम चच त भढ ऩालर नाळ जाण त ३२

सानी हश लागतो तमाचमा सलबालाव धरतनमा सलबाल-लळ शी बत फरातकाय तनयथथक ३३

इाहदरमी ववलता अथथ याग-दलऴ उब ततथ लळ शोऊ नम तमााव त भागाथतीर चोय चच ३४

उणा हश आऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सल-धभाथत बरा भतम ऩय-धभथ बमाकय ३५

अजजन मिणाऱा

भनषम करयतो ऩाऩ कोणाचमा परयणभऱ आऩरी नवता इचिा लठीव धरयरा जवा ३६

शरी भगळान मिणाऱ

काभ शा आणण शा करोध घडडरा जो यजोगण भोठा खादाड ऩावऩषठ तो लयी जाण त इथ ३७

धयान झाककरा अजगन धऱीन आयवा जवा लायन लजषटरा गबथ काभान सान श तव ३८

काभ-रऩ-भशा-अजगन नवश तपत कधी चच जो जाणतमाचा वदा लयी तमान श सान झाककर ३९

घऊतन आवयzwjमावाठी इाहदरम भन फवदध तो भोश ऩाडी भनषमात तमाचमा सानाव गाडनी ४०

मशणतन ऩहशरा थाया इाहदरम ती चच जजाकनी टाऱी ऩापमाव जो नाळी सान वलसान वलथ हश ४१

इाहदरम फोलररी थोय भन तमाशतन थोय त फवदध थोय भनाशतन थोय तीशतन तो परब ४२

अवा तो परब जाणतन आलयी आऩ आऩणा वाशायी काभ शा लयी त गाठतन ऩयोऩयी ४३

अधयाय ततसरा सऩण

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 9: Gitai Marathi Vinoba Bhave

भी चच कभॉ न लागन जयी आऱव झाडनी वलथथा रोक घतीर भाझ लतथन त भग २३

वोडडन भी जयी कभथ नषट शोततर रोक श शोईन वाकय-दलाया भी चच घाताव कायण २४

गाततन करयती अस सातमाच भोकऱऩण कयाल कभथ तव चच इचिनी रोक-वागरश २५

नणतमा कभथ-तनषठााचा फवदध-बद कर नम गोडी कभाथत रालाली वभतल आचरतन ती २६

कभ शोतात शी वायी परकतीचमा गणाभऱ अशाकाय-फऱ भढ कताथ भी श चच घतव २७

गण श आणण शी कभ हमााशनी लगऱा चच भी जाण तततल-स गात ना गणात गण लागता २८

गातर गण-कभॉ ज बरर परकती-गण तमा अलऩ जाणणायााव वलथ-स चाऱल नम २९

भज अधमातभ-लततीन वलथ कभ वभऩथनी पराळा भभता वलथ वोडनी झाज त वख ३०

भाझ ळावन श तनतम ज तनभथतवय ऩालऱती शरदधन नणत त हश तोडडती कभथ-फाधन ३१

ऩयी भतवय-फदधीन ज श ळावन भोडडती सान-ळनम चच त भढ ऩालर नाळ जाण त ३२

सानी हश लागतो तमाचमा सलबालाव धरतनमा सलबाल-लळ शी बत फरातकाय तनयथथक ३३

इाहदरमी ववलता अथथ याग-दलऴ उब ततथ लळ शोऊ नम तमााव त भागाथतीर चोय चच ३४

उणा हश आऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सल-धभाथत बरा भतम ऩय-धभथ बमाकय ३५

अजजन मिणाऱा

भनषम करयतो ऩाऩ कोणाचमा परयणभऱ आऩरी नवता इचिा लठीव धरयरा जवा ३६

शरी भगळान मिणाऱ

काभ शा आणण शा करोध घडडरा जो यजोगण भोठा खादाड ऩावऩषठ तो लयी जाण त इथ ३७

धयान झाककरा अजगन धऱीन आयवा जवा लायन लजषटरा गबथ काभान सान श तव ३८

काभ-रऩ-भशा-अजगन नवश तपत कधी चच जो जाणतमाचा वदा लयी तमान श सान झाककर ३९

घऊतन आवयzwjमावाठी इाहदरम भन फवदध तो भोश ऩाडी भनषमात तमाचमा सानाव गाडनी ४०

मशणतन ऩहशरा थाया इाहदरम ती चच जजाकनी टाऱी ऩापमाव जो नाळी सान वलसान वलथ हश ४१

इाहदरम फोलररी थोय भन तमाशतन थोय त फवदध थोय भनाशतन थोय तीशतन तो परब ४२

अवा तो परब जाणतन आलयी आऩ आऩणा वाशायी काभ शा लयी त गाठतन ऩयोऩयी ४३

अधयाय ततसरा सऩण

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 10: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय चळथा

शरी भगळान मिणाऱ

मोग शा अवलनाळी भी सलम वमाथव फोलररो भनव फोलररा वमथ तो इकषलाकव तमाऩयी १

अळा ऩयाऩयततन शा याजऴॉव राबरा ऩढ काऱ-फऱान तो हमा रोकी मोग रोऩरा २

तो चच शा फोलररो आज तज मोग ऩयातन जीलीच गज श थोय त हश बकत वखा तवा ३

अजजन मिणाऱा

हमा काऱचा तझा जनभ वमाथचा तो ऩयातन त फोलरराव आयाबी श भी जाण कव फय ४

शरी भगळान मिणाऱ

भाझ अनक हमाऩलॉ झार जनभ तव तझ जाणतो वगऱ भी त अजथना त न जाणवी ५

अवतन हश अजनभा भी तनवलथकाय जगत-परब भाझी परकतत लढतन भामन जनभतो जण ६

गऱतन जातव धभथ जमा जमा लऱव अजथना अधभथ उठतो बायी तवशा भी जनभ घतव ७

याखालमा जगी वाता दषटा दय कयालमा सथाऩालमा ऩनशा धभथ जनभतो भी मगी मगी ८

जनभ-कभ अळी हदवम जो भाझी नीट ओऱख दश गलमा ऩनशा जनभ न ऩाल बटनी भज ९

नाशी तषणा बम करोध भाझमा वलत तनभम झार सान-तऩ चोख अनक भज ऩालर १०

बजती भज ज जव बज तवा चच तमाव भी भाझमा भागाथव श मती रोक कोणीकडतन हश ११

ज कभथ-लववदध लााितन मजजती मथ दलत भनषम-रोकी कभाथच ऩालती पऱ ळीघर त १२

तनलभथर लणथ भी चायी गण-कभ वलबागनी करतन वलथ श जाण अकताथ तनवलथकाय भी १३

कभ न फााचधती भात पऱी इचिा नव भज भाझ सलरऩ श जाण तो कभाथत हश भोकऱा १४

करी कभ भभषानी ऩलॉ श तततल जाणनी तवी त हश कयी कभ तमााचा घऊतन तो धडा १५

नणती जाणत तहश काम कभथ अकभथ श तज त वाागतो कभथ जाणतन वटळीर ज १६

वाभानम कभथ जाणाल वलकभथ हश वलळऴ ज अकभथ त हश जाणाल कभाथच तततल खोर श १७

कभॉ अकभथ जो ऩाश अकभॉ कभथ जो तव तो फवदधभात रोकाात तो मोगी कत-कतम तो १८

उदमोग करयतो वाय काभ-वाकलऩ वोडनी सानान जालऱरी कभ मशणती तमाव ऩाडडत १९

तनतम-तपत तनयाधाय न याख पर-लावना गरा गढतन कभाथत तयी काशी कयी चच ना २०

वामभी वोडनी वलथ इचिवश ऩरयगरश ळयीय चच कयी कभथ दोऴ तमाव न रागतो २१

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 11: Gitai Marathi Vinoba Bhave

लभऱ त चच कयी गोड न जाण दलादल भतवय पऱो जऱो जमा एक करतन हश न फााचधरा २२

सनात फवरी लजतत वाग वोडतन भोकऱा मसाथथ करयतो कभथ जाम वलथ जजरतन त २३

बरमशात शोलभर बरमश बरमशान बरमश रषनी बरमशी लभवऱर कभथ तवशा बरमश चच ऩालरा २४

दलतायाधन मस मोगी कोणी अनजषटती बरमशाजगनत तव कोणी मस मसतल जालऱती २५

शरोतरादी इाहदरम कोणी वामभागनीत शोलभती कोणी वलऴम ळबदाहद इाहदरमागनीत अवऩथती २६

पराणहदरम-ककरमा कोणी वलथ शोभतन टाककती चचातनान वभाधीव अातयी चतलतनमा २७

दरवम जऩ तऩ मोग चचातन ला अळाऩयी वामभी मजजती मस वरत परखय याखनी २८

शोलभती एकभकात कोणी पराण-अऩान त योधतन गतत दोशोची पराणामाभाव वाचधती २९

पराणाात शोलभती पराण कोणी आशाय तोडनी मस-लतत चच श वाय मसान दोऴ जालऱती ३०

मस-ळऴाभत धार ऩालर बरमश ळाशलत न मसावलण शा रोक कोठतन ऩय-रोक तो ३१

वलळऴ फोलरर लद अव मस अनक श कभाथन घडडर जाण जाणतन वटळीर त ३२

दरवम-मसाहदकााशतन सान-मस चच थोय तो ऩालती वगऱी कभ अाती सानात ऩणथता ३३

वला करतन त जाण नमर-बाल ऩवतनमा सानोऩदळ दतीर सानी अनबली तज ३४

जमा सानान अवा भोश न ऩनशा ऩालळीर त आतममात आणण भाझमात बत तनळऴ दखनी ३५

जयी ऩापमााभध ऩाऩी अवळीर लळयो-भणण तयी हमा सान-नौकन ऩाऩ त तयळीर त ३६

वाऩणथ ऩटरा अजगन काषठ जाऱतन टाककतो तवा सानाजगन तो वलथ कभ जाऱतन टाककतो ३७

सानावभ नव काशी ऩवलतर दवय जगी मोग-मकत मथा-काऱी त ऩाल अातयी सलम ३८

शरदधन भऱली सान वामभी तनतम-वालध सानान ळीघर तो ऩाल ळाातत ळलटची भग ३९

नव सान नव शरदधा वाळमी नावरा ऩया न शा रोक न तो रोक न ऩाल वख वाळमी ४०

मोगान झाडडरी कभ सान वाळम तोडडर जो वालधान आतममात कभ तमाव न फााचधती ४१

मशणतन अातयातीर असान-कत वाळम तोडनी सान-खड़गान ऊठ त मोग वाधनी ४२

अधयाय चळथा सऩण

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 12: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय ऩाचळा

अजजन मिणाऱा

कषणा वानमाव कभाथचा तवा मोग हश वाागवी दोशोत ज फय एक वााग त भज तनजशचत १

शरी भगळान मिणाऱ

मोग वानमाव श दोनशी भोष-वाधक वायख वलळऴ चच ऩयी मोग वानमावाशतन भातनरा २

तो जाण तनतम-वानमावी याग-दलऴ नव जमा जो दलादलालगऱा झारा वख फाधाातनी वट ३

मशणती वााखम-मोगात लबनन भढ न जाणत फाणो एक हश ती तनषठा दोशीाच पऱ दतव ४

वााखमाव ज लभऱ सथान त मोगमाव हश राबत एक-रऩ चच श दोनशी जो ऩाश तो चच ऩाशतो ५

मोगालााचतन वानमाव कधी वाध चच ना वख वामभी मोग जओडतन बरमश ळीघर चच गाठतो ६

अातयी धतरा मोगी जजाकतन भन इाहदरम झारा जील चच बतााचा करतन हश अलरपत तो ७

न काशी भी कयी ऐव मोगी तततल-स जाणनी दख ऐक लळल शाग खाम जाम तनज शलव ८

फोर वोडी धयी कका ला ऩाऩणी शारली जयी इाहदरम आऩलमा अथॉ लागती श चच ऩाशतो ९

बरमशी ठऊतनमा कभ वाग वोडतन जो कयी ऩाऩ न लरपत तो शोम ऩदम-ऩतर जव जऱ १०

दशा-भनान फदधीन इाहदरमाानी हश कलऱ आतभ-ळदधमथथ तनवाग मोगी कभथ अनजषठती ११

मकत तो पऱ वोडतन ळाातत तनशचऱ ऩालतो अमकत सलय-लततीन पऱी आवकत फााचधरा १२

भनान वगऱी कभ वोडनी वामभी वख नल-दलाय-ऩयी याश कयी ना कयली हश ना १३

न कतऩण रोकााच न कभ तनलभथतो परब न कभॉ पर-वामोग सलबाल वलथ शोतव १४

न घ ऩाऩ हश कोणाच न ला ऩणम हश तो वलब असान झाककर सान तमाभऱ जील भोहशत १५

गर असान त जमााच आतभ-सान तमाा भग ऩय-बरमश हदव सलचि जण वम परकालळर १६

यागर तमात ओततन फवदध तनशचम जीलन ऩनशा मती न भाघाय सान ऩाऩ धऊतनमा १७

वलदमा-वलनम-वाऩनन दवलज गाम तवा गज शलान चााडाऱ श वाय तततल-स वभ ऩाशती १८

इथ चच जजाककरा जनभ वभतली भन योलनी तनदोऴ वभ ज बरमश झार तथ चच त जसथय १९

वपरम-राब नको शऴथ नको उदलग अवपरम फवदध तनशचऱ तनभोश बरमशी सानी जसथयालरा २०

वलटरा वलऴमी जाण अातयी वख काम त बरमशी लभवऱरा तवशा बोगी त वख अषम २१

वलऴमातीर ज बोग त दखाव चच कायण मती जव तव जाती वललकी न यभ ततथ २२

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 13: Gitai Marathi Vinoba Bhave

परमतन भयणाऩलॉ हमा दशी जजयल ळक काभ-करोधातर लग तो मोगी तो खया वखी २३

परकाळ जसथयता वौखम अातयी राबरी जमा बरमश शोऊतन तो मोगी बरमश-तनलाथण भऱली २४

कपटर दोऴ ळाका हश भठीत धरयर भन ऩालर बरमश-तनलाथण सानी वलशल-हशती यत २५

काभ-करोधाव जजाकतन मतन चचतताव फााचधती दखती बरमश-तनलाथण आतभ-सानी चशाकड २६

वलऴमााचा फहशषकाय डोऱा भर-वागभी जसथय करतन नालवका-सथानी पराणाऩान हश वायख २७

आलयी भतन भोषाथॉ इाहदरम भन फवदध जो वोडी इचिा बम-करोध वलथदा वटरा चच तो २८

बोकता मस-तऩााचा भी वोमया वलशल-चारक जाणतन हमाऩयी भात ळाातीव लरयरा चच तो २९

अधयाय ऩाचळा सऩण

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 14: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय सिाळा

शरी भगळान मिणाऱ

पऱी आशरम वोडतन कयी कतथवम कभथ जो तो वानमावी तवा मोगी न जो तनमथस तनजषकरम १

वानमाव मशणती जमाव मोग तो जाण ऩााडला वोडडलमावलण वाकलऩ कोणी मोगी न शोतव २

मोगालयीचढ जाता कभथ वाधन फोलरर मोगी आरढ तो शोता ळभ वाधन फोलरर ३

कभाथत जो अनावकत वलयकत वलऴमी अव वाकलऩ वटर तवशा तो मोगारढ फोलररा ४

उदधयाला सलम आतभा खच दऊ नम कधी आतभा चच आऩरा फाध आतभा चच रयऩ आऩरा ५

जजाकतन घतरा आतभा फाध तो शोम आऩरा वोडडरा तो जयी सलय ळतरतल करयतो सलम ६

जजतातभा ळाात जो झारा दख बरमश चच एकर भानाऩभानी ळीतोषणी वख-द खी वभालर ७

तोऴरा सान-वलसान जसथय जजाकतन इाहदरम तो मोगी वभ जो दख वोन ऩाऴाण भजततका ८

ळतर लभतर उदावीन भधमसथ ऩयका वखा अवो वाध अवो ऩाऩी वभ ऩाश वलळऴ तो ९

वाधक चचतत फााधतन इचिा वागरश वोडनी आतममाव तनतम जोडाल एकााती एकरऩण १०

ऩवलतर सथान ऩाशतन घाराल जसथय आवन दबथ चभथ लयी लसतर न घमाल उाच नीच त ११

चचततहदरमााच वमाऩाय लायाल तथ फवनी आतभ-ळदधमथथ जोडाला मोग एकागर भानव १२

ळयीय वभ-यखत याखाल जसथय तनशचऱ दजषट ठलतन नावागरी न ऩशाल कणीकड १३

ळाात तनबथम भजचचतत बरमशचमथ-वरती जसथय भन योधतन मकतीन यशाल भतऩयामण १४

अव आतममाव जोडतन मोगी आलरयरा भन भोषाव लबडरी ळाातत भाझमा ठाई चच भऱली १५

न मोग पाय खाऊतन कका ला खाण चच वोडनी न पाय झोऩ घऊतन कका ला जागत फवनी १६

तनजण जागण खाण कपयण आणण कामथ हश भोजतन करयतो तमाव मोग शा द ख-नाळन १७

वाऩणथ नलभर चचतत आतभ-रऩी चच यागरा तनभारी लावना तवशा मोगी तो मकत फोलररा १८

तनलाथती ठवलरा दीऩ तलतो एकवायखा तव आतभानवाधानी मोगमाच चचतत लणणथती १९

तनयोध जथ चचतताचा वलथ वाचाय वाऩरा जथ बटतन आतममात अातयी तोऴरा सलम २०

बोगतन इाहदरमातीत फवदध-गमम भशा-वख न ढऱ चच कधी जथ तततलाऩावतन रळ हश २१

जमा राबाऩढ राब दवया तचि रणखतो न चऱ जथ याशतन द ख-बाय हश दाटरा २२

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 15: Gitai Marathi Vinoba Bhave

तमाव मशणती मोग द खाचा जो वलमोग चच जोडाला तनशचमान तो मोग उतवाश याखनी २३

वाकलऩी उहठर वाय काभ तनळऴ वोडनी इाहदरम शी भनान चच ओढतन वलऴमातनी २४

धरतन धीय फदधीन तनलताथल शऱ शऱ आतममात भन योलतन काशी चचात नम सलम २५

पटर जथजथतन भन चाचऱ अजसथय तथतथतन फााधतन रालाल आतभ-चचातनी २६

वलकायाावश त जमाच ळभर भन तनभथऱ झारा बरमश चच तो मोगी ऩालरा वख उततभ २७

आतममाव तनतम जोडतन हमाऩयी दोऴ जाऱनी वख चच बोचगतो मोगी बरमशानाद अऩाय तो २८

बतात बयरा आतभा बत आतममात याहशरी मोगान जोडडरा दख श चच वलथतर दळथन २९

भज वलाथत जो ऩाश ऩाश भाझमात वलथ हश तमाचा भी आणण तो भाझा एकभकाव अषम ३०

जसथय शोऊतन एकतली वलथ-बती बज भज याशो कवा हश तो मोगी भाझमाभधम चच याशतो ३१

जो आतभौऩमम-फदधीन वलथतर वभ ऩाशतो जव वख तव द ख तो मोगी थोय भातनरा ३२

अजजन मिणाऱा

त फोलरराव जो आता वामम-मोग जनादथना न दख जसथयता तमाची हमा चाचऱ भनाभऱ ३३

भन चाचऱ श कषणा शटटी िलऱतव फऱ धाल लाय zwjमालयी तमाचा हदव तनगरश दषकय ३४

शरी भगळान मिणाऱ

अलशम भन द वाधम मशणतोव तव चच त ऩयी अभमाव-लयागम तमाचा तनगरश शोतव ३५

वामभावलण शा मोग न वाध भातनतो चच भी ऩयी वामभलाताव उऩाम वाधम शोतव ३६

अजजन मिणाऱा

शरदधा आश नवश मतन मोगाततन चऱतन जो भकरा मोग-लवदधीव जाम कोणमा गतीव तो ३७

काम तो उबम-भरषट बरमश-भागॉ बरतनमा नाळ ऩाल तनयाधाय पटरलमा ढगाऩयी ३८

भाझा वाळम शा कषणा त चच पडी भऱातनी पडीरवा दजा कोणी न हदव चच तझमावलण ३९

शरी भगळान मिणाऱ

न हमा रोकी न तमा रोकी नाळ तो ऩालतो कधी ळबकायी कणी फाऩा दगथतीव न जातव ४०

ऩणम-रोकाात याशतन तो मोग-भरषट वातत ळचच वाधनलातााचमा घयी जनभाव मतव ४१

अथला परास मोगमााचमा कऱी चच भग जनभतो अलशम शा अवा जनभ रोकी अतमात दरथब ४२

ततथ तो ऩलथ-जनभीचा फवदध-वासकाय जोडनी भोषाथथ करयतो मतन ऩलॉशतन ऩढ ऩनशा ४३

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 16: Gitai Marathi Vinoba Bhave

ऩलाथभमाव-फऱान तो खचरा ऩय-तातर चच जजसावन हश मोगाचमा जातो लदााव राघनी ४४

मोगी ततऩय याशतन दोऴ जालऱत जालऱत अनक जनभी वाऩणथ शोउनी भोष ऩालतो ४५

सानी ताऩव कलभथषठ हमा वलााशतन आगऱा भातनरा तो अव मोगी मोगी शोई मशणतन त ४६

वलथ मोगमााभध मोगी जील भाझमात ठलनी शरदधन बजतो भात तो थोय भज लाटतो ४७

अधयाय सिाळा सऩण

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 17: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय सातळा

शरी भगळान मिणाऱ

परीतीन आवया भाझा घउनी मोग वाचधत जाणलळर कव ऐक वभगर भज तनजशचत १

वलसानावश त सान वाऩणथ तज वाागतो ज जाणतन ऩढ मथ जाणालव न याशत २

रषालधीात एखादा भोषाथथ झटतो कधी झटणायzwjमाात एखादा तततलता जाणतो भज ३

ऩथली आऩ तव तज लाम आकाळ ऩाचल भन फवदध अशाकाय अळी परकतत अषट-धा ४

शी झारी अऩया भाझी दवयी जाण ती ऩया जील-रऩ जजन वाय जग श धरयर अव ५

हमा दोशीाऩावनी बत वगऱी जाण तनलभथरी वायzwjमा जगाव तद-दलाया भऱ भी आणण ळलट ६

दवय तततल नाशी चच काशी भाझमा ऩरीकड ओवलर वलथ भाझमात जव धगमाभध भणण ७

ऩाणमात यव भी झारो चादर-वमॉ परकाळ भी ओा लदी ळबद आकाळी ऩरऴी ऩरऴाथथ भी ८

भी ऩणम-गाध ऩथलीत अव अगनीत उषणता पराणण-भातरात आमषम तऩो-लदधाात भी तऩ ९

वलथ बताात ज फीज त भी जाण वनातन फवदधभाताात भी फवदध तजसवमाात हश तज भी १०

लयागम-मकत तनषकाभ फऱलाताात भी फऱ याश धरतन धभाथव ती भी बताात लावना ११

भाझमाततन ततनशी झारवाजततलकाहदक बाल त ऩयी तमाात न भी याश त चच भाझमाात याशती १२

हमा गणातभक बालाानी वलशल भोशतन टाककर जमाभऱ भी न जाण म गणातीत वनातन १३

भाझी शी बतरगणी दली भामा न तयल कणा कावव रागर भाझमा त चच जाती तरतनमा १४

शीन भढ दयाचायी भाझा आशरम वोडडती भामन भराात शोऊतन आवयी बाल जोडडती १५

बकत चौघ वदाचायी बजती भज अजथना सानी तव चच जजसाव हशताथॉ आणण वलवशर १६

सानी लरयषठ वलाथत तनतम-मकत अननम जो अतमात गोड भी तमाव तो हश गोड तवा भज १७

उदाय श जयी वाय सानी तो भी चच की सलम जोडरा जसथय भाझमात गतत अाततभ ऩाशनी १८

अनक जनभ घऊतन ऩालरा ळयणागतत वलशल दख लावदल वात तो फश दरथब १९

भरभर काभना-गरसत धाडडती अनम दलत सलबाल-लळ शोऊतन तो तो तनमभ ऩालऱती २०

शरदधन जमा सलरऩाव ज बज इजचिती जव तमााची ती चच तळी शरदधा जसथय भी करयतो सलम २१

तमा शरदधचमा फऱान त तमा सलरऩाव ऩजजती भग भाचगतर बोग ऩालती भी चच तनलभथर २२

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 18: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अलऩ फदधीभऱ तमााव लभऱ पऱ अळाशलत दलााच बकत दलााव भाझ त भज ऩालती २३

वमकत भी श चच त घती फवदध-शीन न जाणनी अवमकत थोय ज रऩ भाझ अाततभ ळाशलत २४

लहढरो मोग-भामन अाधाय चच जगाव भी अजनभा तनतम भी कवा भढ कोणी न ओऱख २५

झारी जी जी हश शोततर बत आशत आज जी वगऱी जाणतो ती भी भज कोणी न जाणती २६

याग-दलऴााभऱ चचतती जडरा दलादल-भोश जो वावायी वगऱी बत तमान भोशतन टाककरी २७

जमाानी णझजवलर ऩाऩ ऩणम-कभ करतनमा त दलादल-भोश तोडतन बजती भज तनशचम २८

झटती आशरम भाझमा जया-भतम चगऱालमा त बरमश जाणती ऩणथ तव अधमातभ कभथ हश २९

अचधबताचधदलाात अचधमसाात ज भज दखती त परमाणी हश जाणती भज वालध ३०

अधयाय सातळा सऩण

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 19: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय आठळा

अजजन मिणाऱा

बरहभ त फोलरर काम काम अधमातभ कभथ त अचध-बत कव वााग अचध-दल हश त तव १

अचध-मस कवा कोण हमा दशी फोलररा अव परमाणी हश कव मोगी तनगरशी तज जाणती २

शरी भगळान मिणाऱ

बरमश अषय त थोय अधमातभ तनज-बाल जो बत-वजषट घड वायी तो जो वमाऩाय कभथ त ३

अचध-बत वलनाळी ज जीलतल अचध-दलत अचध-मस अव भी चच हमा दशी मस-ऩत जो ४

अात-काऱी हश भाझ चच चचतती सभयण याखनी दश वोडतन गरा तो लभऱ भज न वाळम ५

जो जो आठलनी बाल ळलटी दश वोडडतो लभऱ तमा तमा चच बालाव वदा तमाात चच यागरा ६

मशणतन वगऱा काऱ भज आठल झाज त भन फवदध वभऩथतन भज तनळाक ऩालवी ७

अभमावी चचतत जोडतन मोगी अनम न रषनी ऩरऴाव भशा हदवम ऩाल वातत चचातनी ८

वलथस कताथ गर जो ऩयाण वकषभाशनी वकषभ अचचातम-रऩ

चगऱतन अाधाय उजडरा जो तो चचातनीमा परब वमथ-लणथ ९

परमाण-काऱी जसथय चचतत याख परभ तवा मोग-फऱ कवतन

भर-वागभी पराण जडतन ठली तवशा लभऱ तमा ऩरऴाव हदवम १०

ज घोककती अषय लद-लतत वलयकत मतन लभऱती जमाव

ज बरहभचम ऩद इजचिताती त वाागतो भी तज तततल-वाय ११

रालतन वगऱी दलाय कोडतन भन अातयी भसतकी पराण याखतन चढरा धायणलयी १२

भख ॐ-बरहभ उचचायी अातयी भज आठली हमाऩयी दश ठलतन जाम थोय गतीव तो १३

अननम-चचतत जो तनतम सभय भज तनयातय वदा लभवऱरा मोगी तो वख भज ऩालतो १४

ऩालर भोष-लवदधीव भशातभ भज बटनी द खाच घय तो जनभ न घती चच अळाशलत १५

बरहभाहद रोक त वाय भाघाय घालरती ऩनशा भाझी बट घड तवशा जनभण भग खाटर १६

शोतव बरहभ-दलाचा वशसर-मग तो हदन तलढी चच तळी यातर कारोऩावक जाणती १७

अवमकताऩावनी शोती बत वमकत हदनोदमी यातर शोता रमा जाती वगऱी भग तमात चच १८

ती चच ती चच ऩनशा बत तमााच काशी न चारता हदनााती भयती वायी उदमी जनभ ऩालती १९

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 20: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अवमकत दवय तततल तमा अवमकताऩरीकड नाळता वगऱी बत न नाळ ज वनातन २०

तमाव अषय श नाभ ती चच ळलटची गतत भाझ ऩयभ त धाभ जथतन ऩयत चच ना २१

राब अननम-बकतीन ऩाथाथ ऩरऴ थोय तो जमात शी याशती बत जमान वलसतायर जग २२

कोणमा काऱी कवा दश ठलनी मथ वाधक वावायी ऩडतो कका ला ऩालतो लववदध ऐक त २३

अगनीन हदन ळकराधथ उततयामण जोडनी जाम तो गाठतो बरहभ ळलटी बरहभ जाणनी २४

धभान यातर कषणाधथ दकषषणामन जोडनी जाम तो ऩयत मथ चादर-रोकाव ऩालनी २५

उजड आणण अाधाय दोनशी भागथ अनाहद श वटका करयतो एक-एक पय zwjमात टाककतो २६

अव श भागथ जाणनी मोगी भोश न ऩालतो मशणतन वलथदा याश मोगान जडडरा चच त २७

मसात दानात तऩात तव ज फोलरर अधममनात ऩणम

त रातघतो वलथ चच जाणनी श मोगी चढ आदम ऩदाव थोय २८

अधयाय आठळा सऩण

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 21: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय नळळा

शरी भगळान मिणाऱ

आता गवऩत श थोय वाागतो तनभथऱा तज वलसान कलवर सान अळबााततन वोडली १

याज-वलदमा भशा-गहम उततभोततभ ऩालन परतमष श वख राब धभथ-वाय वनातन २

रोक नाजसतक शा धभथ अशरदधन न ववलती भतमची धरयती लाट वावायी भज वोडनी ३

भी चच अवमकत-रऩान जग श वमावऩर अव भाझमात याशती बत भी न बताात याशतो ४

न ला बत हश भाझमात भाझा शा हदवम मोग की करयतो धरयतो बत ऩयी तमात नव कठ ५

आकाळात भशा-लाम वदा वलथतर याशतो भाझमात वगऱी बत याशती जाण त तळी ६

कलऩााती तनजली बत भी भाझमा परकतीभध कलऩायाबी ऩनशा वायी भी चच जागवलतो सलम ७

शाती परकतत घऊतन जागली भी ऩनशा ऩनशा बतााचा वाघ शा वाया परकतीचमा अधीन जो ८

ऩयी शी वगऱी कभ फााध न ळकती भज उदावीनाऩयी याश अनावकत मशणतनमा ९

वाषी भी परकतत-दलाया उबायी वचयाचय तमाभऱ वलथ वषटीची शी घडाभोड शोतव १०

भज भानल-रऩात तचितल भढ दखती नणतन थोयर रऩ ज भाझ वलशल-चारक ११

त आळा-लाद भढााच कभ सान हश ती लथा वाऩजतत जोडडरी जमाानी आवयी भोश-कायक १२

दली वाऩजतत जोडतन भशातभ बजती भज अननम-बाल जाणतन भी वलशलायाब ळाशलत १३

अखाड कीतथन भाझमा मतन-ळीर दढ-वरती बकतीन भज लादतन बजती तनतम जोडडर १४

दवय सान-मसान बजती वमाऩका भज बरहभ-बाल वललकान अवलयोध चच दखनी १५

भी चच वाकलऩ भी मस सलालराफन अनन भी भातर भी शवम त भी चच अजगन भी भी चच अऩथण १६

भी हमा जगाव आधाय भाम फाऩ लडीर भी भी ततनशी लद ॐ काय जाणणमा मोगम ऩालन १७

वाषी सलाभी वखा बताथ तनलाव गतत आवया कयी शयी धयी भी चच ठला भी फीज अषम १८

ताऩतो वमथ-रऩ भी वोडडतो लजषट खचचतो भतम भी आणण भी भोष अव आणण नव हश भी १९

लदाभमावी वोभ-ऩान ऩनीत भाझमा मस इजचिती सलगथ जोड

त ऩणमान जाउनी इादर-रोकी तथीाच त बोचगती हदवम बोग २०

तमा सलगाथत बोगनी त वलळाऱ षीण ऩणम भतम-रोकाव मती

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 22: Gitai Marathi Vinoba Bhave

ऐव तनषठा ठलनी लद-धभॉ मण-जाण जोडडती काभ-भढ २१

अननम-बाल चचाततन बजती बकत ज भज वदा लभवऱर तमााचा भी मोग-षभ चारली २२

शरदधा-ऩलथक ज कोणी मजजती अनम दलत मजजती त हश भात चच ऩयी भागाथव वोडनी २३

बोकता भी वलथ मसााचा पर-दाता हश भी चच तो नणती तततल श भाझ मशणतन ऩडती चच त २४

दलााच बकत दलााव वऩतयााच तमााव चच बतााच बकत बतााव भाझ हश भज ऩालती २५

ऩतर ला ऩषऩ जो परभ पऱ ला जऱ द भज त तमा ऩवलतर बकताच अवऩथर खाम भी वख २६

ज खावी शोलभवी दवी ज ज आचरयवी तऩ ज काशी करयवी कभथ त कयी भज अऩथण २७

अळान तोडनी वलथ कभथ-फाध ळबाळब मोग-वानमाव वााधतन लभऱवी भज भोकऱा २८

वभ भी वलथ बतााव वपरमावपरम नव भज ऩयी परभ-फऱ याश बकत भाझमाात तमाात भी २९

अवो भोठा दयाचायी बज भज अननम जो भानाला तो जवा वाध तमाचा वादय तनशचम ३०

ळीघर तो शोम धभाथतभा ळाातत ळाशलत भऱली जाण तनजशचत त भाझा बकत नाळ न ऩालतो ३१

धरतन आवया भाझा बोऱ सतरी-लशम-ळदर हश की ऩाऩ-मोतन ज जील त हश भोषाव ऩालती ३२

तथ बरहभऴॉ याजऴॉ हमााची गोषट कळाव ती बज त भज आराव रोकी द ख-द नशलय ३३

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज अव जोडतन आतममाव लभऱवी भज भतऩय ३४

अधयाय नळळा सऩण

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 23: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय दिाळा

अजजन मिणाऱा

ऩवलतर त ऩय-बरहभ थोय त भोष-धाभ त आतभा तनतम अ-जनभा त वलब दलाहद हदवम त १२

ऋवऴ एक-भख गाती तव अलवत दलर वमाव नायद दलवऴथ त हश आऩण वाागवी १३

भातनतो वतम श वाय सलम ज वाागवी भज दल दानल कोणी हश तझ रऩ न जाणती १४

जाणवी त तझ त चच परतमष ऩरऴोततभा दल-दला जगननाथा बतळा बत-बालना १५

वलबतत आऩलमा हदवम भज तनळऴ वााग त जमाानी श वलशल त वाय याहशराव बरतनमा १६

मोगशलया कव जाण चचातनी चचातनी तज कोणमा कोणमा सलरऩात कयाल धमान भी तझ १७

तमा वलबती तवा मोग आऩरा तो ववलसतय ऩनशा वााग नवश तजपत ववलता लचनाभत १८

शरी भगळान मिणाऱ

फय भी वाागतो हदवम भखम भखम चच तमा तज भाझा वलबतत-वलसताय न वाऩ चच कठ कधी १९

याशतो आतभरऩान वलााचमा रदमात भी बत-भातराव भी भऱ भधम भी भी चच ळलट २०

आहदतमाात भशा-वलषण जमाततषभाताात वमथ भी भयीचच भखम लाञात भी नषतराात चादरभा २१

भी वाभ-लद लदाात अव दलाात इादर भी चतना भी चच बताात भन त इहदरमाात भी २२

कफय मष-यषाात भी रदराात वदालळल लवात भी अव अजगन अव उाचाात भर भी २३

ऩयोहशताात त जाण भखम तो भी फशसऩतत वनानीात तवा सका द जर-याळीात वागय २४

भी एकाषय लाणीात भशऴीत अव बग जऩ भी वलथ मसाात भी जसथयाात हशभारम २५

वलथ लषाात अशलतथ भी दलऴीत नायद भी चचतरयथ गाधली लववदध कवऩर भी भतन २६

अशलीा उचशरला जो भी तनघारो अभतााततन ऐयालत गजदराात भी नयाात नयाचधऩ २७

भी काभ-धन गाईत आमधीा लजर भी अव उतऩजतत-शत भी काभ भी वऩोततभ लावकक २८

नागाात ळऴ भी थोय जऱी लरण-दलता वऩतयीा अमथभा तो भी ओढणायाात भी मभ २९

अव दतमाात परलशाद भोजणायाात काऱ भी शलाऩदाात अव लव ाश ऩषाात खग-याज भी ३०

लगलाताात भी लाम ळसतर-लीयाात याभ भी भतसमाात भी अव नकर नदी गागा नदमाात भी ३१

वषटीच भी अव भऱ भख भी ओघ तो हश भी वलदमाात आतभ-वलदमा भी लकतााचा तततल-लाद भी ३२

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 24: Gitai Marathi Vinoba Bhave

वभावाात अव दलादल अषयाात अकाय भी भी चच अषम तो काऱ वलशल-कताथ वलयाट सलम ३३

वलथ-नाळक भी भतम शोणाया जनभ भी अव लाणी शरी कीततथ नायीात षभा भधा धतत सभतत ३४

वाभाात भी फशत-वाभ गामतरी भातर-वाय भी भी भागथळीऴथ भावाात ऋतात पररा ऋत ३५

दमत भी िऱणायााच तजसमाातीर तज भी वततल भी वाजततलकाातीर जम भी आणण तनशचम ३६

भी लावदल लषणीात ऩााडलाात धनाजम भनीात भतन भी वमाव कलीात उळना कवल ३७

दाड भी दभलातााचा वलजमचिाव धभथ भी गढाात भौन भी थोय सातमााच सान भी अव ३८

भाझमा वलण नव काशी रळ-भातर चयाचयी तव चच वलथ बतााच फीज ज त हश जाण भी ३९

भाझमा हदवम वलबतीाव नव अात कठ चच तो ४०

तयी वलबतत-वलसताय शा भी थोडमाात फोलररो

वलबतत-मकत जी लसत रकषभीलात उदातत ला भाझमा चच ककयणाततन तनघारी जाण ती अव ४१

अथला काम श पाय जाणतन करयळीर त एकााळ वलशल श वाय वमाऩतन उयरो चच भी ४२

अधयाय दिाळा सऩण

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 25: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय अकराळा

अजजन मिणाऱा

करतन करणा भाझी फोलरराव यशसम ज तमा थोय आतभ-वलदमन भाझा शा भोश पडडरा १

उतऩजतत-नाळ बतााच ऐककर भी ववलसतय कऱरा तजऩावतन अबाग भहशभा तझा २

तझ त ईशलयी रऩ भातनतो वाागवी जव त चच भी इजचितो ऩाश परतमष ऩरऴोततभा ३

त जयी भातनवी ळकम भज त रऩ ऩाशण तयी मोगशलया दला दाखली त चच ळाशलत ४

शरी भगळान मिणाऱ

ऩशा हदवम तळी भाझी रऩ ळत-वशसर त नाना परकाय आकाय लणथ जमात वलचचतर चच ५

लव लाम ऩशा रदर तव आहदतम अजशलनी ऩशा अनक आशचम कधी कोणी न ऩाहशरी ६

इथ आज ऩशा वाय वलशल त वचयाचय भाझमा दशाात एकतर इचिा-दळथन श तज ७

ऩयी त चभथ-चषन ऩाश न ळकवी भज घ हदवम दजषट शी भाझा ईशलयी मोग त ऩशा ८

सजय मिणाऱा

भशा-मोगशलय कषण यामा फोरतन हमाऩयी दावलर तथ ऩाथाथव थोयर रऩ ईशलयी ९

फश डोऱ भख जमाात दळथन फश अदभत फश हदवम अराकाय वजज हदवमामध फश १०

हदवम लसतर पर गाध रउनी वलथतोऩयी आशचम बयरा दल वलशल-वमाऩी अनात तो ११

परबा वशसर-वमााची नबी एकलट जयी तयी तमा थोय दलाचमा परबळी न तऱ चच ती १२

वाय जगाातर बद तवशा कारलर जव दशाात दल-दलाचमा दणखर तथ अजथन १३

भग वलजसभत तो झारा अागी योभााच दाटर परबव शात जोडतन फोलररा नत-भसतक १४

अजजन मिणाऱा

दख परबो दल तझमा ळयीयी कोदाटर वलथ चच बत-वाघ

ऩदमावनी धमान धयी वलधाता ऋऴीावल खऱत हदवम वऩथ १५

रऊतन डोऱ भख शात ऩोट जजथ ततथ त चच अनात-भत

वलशलशलया ळलट भधम भऱ तझमा न भी दखत वलशल-रऩी १६

परबो गदा-चकर-ककयीट-धायी परकाळ वलथतर तझा परचाड

डोऱ न ऩाश ळकती अऩाय जमााततन श ऩटत अजगन-वमथ १७

त थोय त अषय जाणणमाच तझा चच आधाय जगाव अाती

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 26: Gitai Marathi Vinoba Bhave

त याणखवी ळाशलत-धभथ तनतम भी भातनतो त ऩयभातभ-तततल १८

ककती बजा लीमथ ककती ऩवाया डोऱ कव उजजलर चादर-वमथ

शा ऩटरा अजगन तझमा भखात त तावलवी वलथ चचआतभ-तज १९

दाशी हदळा वलसतत अातयाऱ वमाऩतन त एक चच याहशरावी

ऩाशतन श अदभत उगर रऩ ततनशी जग वमाकऱरी उदाया २०

श दल वाय रयघती तझमाात कोणी बम पराचथथत फदध-शसत

भाागलम-गीत तज लवदध वात ऩयोऩयी आऱवलती वभसत २१

आहदतम वलशल लव रदर वाधम कभाय दोघ वऩत-दल लाम

गाधलथ दतमाावश मष लवदध वाय कव वलजसभत ऩाशताती २२

अपाट श रऩ अवाखम डोऱ भख बजा ऊर अवाखम ऩाम

अवाखम ऩोट वलकयाऱ दाढा हमा दळथन वमाकऱ रोक भी हश २३

बदतन आकाळ बरतन यागी पाडतन डोऱ उघडतन तोड

त ऩटरावी फघ जील भाझा भमारा न दख ळभ आणण धीय २४

कयाऱ दाढा वलकयाऱ तोड कलऩाात-अगनीवभ दखताा चच

हदङ-भढ झारो वख त ऩऱार परवनन शो की जग श तझ चच २५

अशा कव श धतयाषर-ऩतर घऊतनमा याज-वभश वाय

श बीषभ श दरोण तवा चच कणथ श आभच लीय हश भखम भखम २६

जाती तलयन चच तझमा भखाात बमाण जी भमावय जमाात दाढा

दाताात काशी लळयरी लळय जी तमााच जव ऩीठ चच ऩाशतो भी २७

जव नदमााच वगऱ परलाश लग वभदराात चच धाल घती

तव तझमा श जऱतमा भखाात धालतन जाती नय-लीय वाय २८

बरतनमा लग जव ऩताग घती उडमा अजगन-भखी भयामा

तव चच श रोक तझमा भखाात घती उडमा लग-बय भयामा २९

वभसत रोकााव चगऱतन ओठ त चाहटतोवी जऱतमा जजबाानी

लढतन वलशलाव वभगर तज बाज परबो उगर तझी परबा शी ३०

वाागा अवा कोण तमशी बमाण नभा तमशाा दल-लया न कोऩा

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 27: Gitai Marathi Vinoba Bhave

जाणालमा उतवक आहद-दला धमानी न म की कयणी कळी शी ३१

शरी भगळान मिणाऱ

भी काऱ रोकाातक लाढररा बषालमा लवदध इथ जनााव

श नषट शोतीर तझमा वलना हश झार उब ज उबमतर लीय ३२

मशणतन त ऊठ लभऱील कीततथ जजाकतन तनषका टक याजम बोगी

भी भारयर श वगऱ चच आधी तनलभतत शो कलऱ ववम-वाची ३३

दरोणाव बीषभाव जमदरथाव कणाथहद लीयााव यणाागणात

भी भारयरलमााव कपरतन भायी तनळाक झाज जम तो तझा चच ३४

सजय मिणाऱा

ऐकतन श अजथन कषण-लाकम भमारा जवा काऩत शात जोडी

कषणाव लादतन ऩनशच फोर रलतनमा तथ गऱा बरतन ३५

अजजन मिणाऱा

जगी तझमा मकत चच कीतथनान आनाद रोट अनयाग दाट

भमार कव याषव धाल घती श लाहदती लवदध-वभश वाय ३६

परबो न का श तज लाहदतीर कतमाथव कताथ गर त गरव

आधाय त अषय त अनाता आशव नाशीव ऩरीकड त ३७

दलाहद त त चच ऩयाण आतभा जगाव हमा अाततभ आवया त

त जाणतोवी तज भोष-धाभा वलसतारयवी वलशल अनात-रऩा ३८

त अजगन त लाम वभसत दल परजाऩत त चच वऩता लडीर

अवो नभसकाय वशसर लाय ऩनशा ऩनशा आणण ऩनशा ऩनशा ३९

वभोय भाग वगऱीकड चच अवो नभसकाय जजथ जजथ त

उतवाश वाभथमथ तझ अनात त वलथ की वलथ तझमा चच ऩोटी ४०

वभान भानी अवलनीत-बाल कषणा गडमा शाक अळी चच भायी

न जाणता शा भहशभा तझा भी परभ परभाद फश फोर फोर ४१

खऱ तनज सलय चच खात फव चषटा कयी वलथ तझमा वभोय

जनी भनी ला तज तचि रख षभा कयी बान तझ कणाव ४२

आशव त फाऩ चयाचयाव आशव भोठी गर-दलता त

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 28: Gitai Marathi Vinoba Bhave

तझी न जोडी तज कोण भोडी ततनशी जगी हमा उऩभा चच थोडी ४३

मशणतन रोटाागण घालरतो भी परवनन शोई सतलनीम-भत

षभा कयी फा भज रकयात वखा वखमात वपरम त वपरमात ४४

अऩलथ ऩाशतन अऩाय धारो ऩयी भनी वमाकऱता न जाम

ऩनशा फघ द भज त चच रऩ परवनन शोई जगदीशलया त ४५

घई गदा चकर ककयीट घारी तव चच ऩाश तज इजचितो भी

अनात फाशाव चगऱतन ऩोटी चश बजााचा नट वलशल-भत ४६

शरी भगळान मिणाऱ

परवनन शोऊतन यचतन मोग श दावलर भी तज वलशल-रऩ

अनात तजोभम आदम थोय ज ऩाहशर आजलयी न कोणी ४७

घोकतनमा लद करतन कभ मजतन ला उगर तऩ तऩतन

दऊतन दान जगती न ळकम तझमावलना दळथन श कणाव ४८

शोऊ नको वमाकऱ भढ-बाल ऩाशतन श रऩ बमाण भाझ

परवनन-चचतत बम वोडनी त ऩशा ऩनशा त वपरम ऩलथ-रऩ ४९

सजय मिणाऱा

फोरतन ऐव भग लावदल ऩाथाथव त दाखवलर सलरऩ

भमालमाव आशलावन दमालमा तो झारा ऩनशा वौमम उदाय दल ५०

अजजन मिणाऱा

ऩाशतन श तझ वौमम भानऴी रऩ भाधला झारो परवनन भी आता आऱो बानालयी ऩनशा ५१

शरी भगळान मिणाऱ

श ऩाहशरव त भाझ अतत दरथब दळथन आळा चच याखनी जमाची झयती तनतम दल हश ५२

मस-दान-तऩ करी लदाभमाव हश वाचधरा तयी दळथन श भाझ नराब राबर तज ५३

राब अननम-बकतीन भाझ श सान-दळथन दळथन शोम भाझमाात परलळ भग तततलताा ५४

भाझमा कभाात जो भगन बकतीन बयरा अव जगी तनवाग तनलय लभऱ तो भज भतऩय ५५

अधयाय अकराळा सऩण

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 29: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय बाराळा

अजजन मिणाऱा

अव लभवऱर कोणी तज बकत उऩालवती कोणी अषय अवमकत मोगी त थोय कोणत १

शरी भगळान मिणाऱ

योलतन भन भाझमात बजती तनतम जोडडर शरदधन बायर भाझमा त मोगी थोय भातनतो २

ऩयी अचचातम अवमकत वलथ-वमाऩी खणवलण तनतम तनशचऱ तनलरथपत ज अषय उऩावती ३

योचधती इाहदरम ऩणथ वलथतर वभ जाणनी भाझमा कड चच त मती सानी वलशल-हशती यत ४

अवमकती गोवलती चचतत करळ तमााव वलळऴ चच दशलाताव अवमकती वख फोध घड चच ना ५

ऩयी ज वगऱी कभ भज अऩथतन भतऩय अननम बजकत-मोगान बजती चचातनी भज ६

भाझमात योवलती चचतत तमाव ळीघर चच भी सलम वावाय-वागयााततन काहढतो भतम भारनी ७

भन भाझमात त ठल फवदध भाझमात याख त मशणज भग तनळाक भी चच शोळीर त सलम ८

जाईर जड भाझमात चचतताव कयण जसथय तयी अभमाव-मोगान इचितन भज भऱली ९

अभमाव हश नवश वाधम तयी भतकभथ आचयी लभऱर तज ती लववदध भतकभथ हश करतनमा १०

न घड श अव कभथ मोग भाझमात वाधनी तयी वलथ चच कभाथच परमतन पऱ वोड त ११

परमतन राबत सान ऩढ तनभमता घड भग ऩणथ पर-तमाग ळीघर जो ळाातत दतव १२

कोणाचा न कयी दलऴ दमा भतरी लव भनी भी भाझ न मशण वोळी वख-द ख षभा-फऱ १३

वदा वातषट जो मोगी वामभी दढ-तनशचमी अऩॉ भज भनो-फवदध बकत तो आलड भज १४

जो न रोकााव का टाऱ जमाव का टाऱती न त शऴथ ळोक बम करोध नण तो आलड भज १५

नण वमथा उदावीन दष तनभथऱ तनसऩश वोडी आयाब जो वाय बकत तो आलड भज १६

न उलराव न वाताऩ न भाग न झय चच जो फय लाईट वोडतन बज तो आलड भज १७

वभ दख वख लयी तव भानाऩभान हश ळीत उषण वख द ख करतन वभ भोकऱा १८

तन ादा सततत न घ भौनी लभऱ त गोड भातनतो जसथय-फवदध तनयाधाय बकत तो आलड भज १९

ज धभथ-वाय श तनतम शरदधन भी चच रषनी ववलती त तव बकत पाय आलडती भज २०

अधयाय बाराळा सऩण

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 30: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय तराळा

शरी भगळान मिणाऱ

अजथना हमा ळयीयाव मशणती षतर जाणत जाण श षतर जो तमाव षतर-स मशणती तव १

षतर-स भी चच तो जाण षतराात वगळमा लव षतर-षतरस-बदाव जाणण सान भी मशण २

षतर कोण कव तमात वलकाय कठर कव षतर-स तो कवा कोण ऐक थोडमाात वाागतो ३

ऋऴीानी लबनन भातराात गाईर श ऩयोऩयी लणणथर बरहभ-लाकमाात वपरभाण वतनजशचत ४

ऩाच बत अशाकाय फवदध अवमकत भऱ ज इाहदरम अकया तमााव खचचत अथथ-ऩाचक ५

इचिा दलऴ वख द ख धतत वाघात चतना वलकाय-मकत श षतर थोडमाात तज फोलररो ६

नमरता दाब-ळनमतल अहशावा ऋजता षभा ऩावलतरम गर-ळशरऴा जसथयता आतभ-वामभ ७

तनयशाकायता चचतती वलऴमाात वलयकतता जनभ-भतम-जया-योग-द ख-दोऴ-वलचायणा ८

तनवाग-लजतत कभाथत ऩतरादीात अलरपतता वपरम-अवपरम राबाात अखाड वभ-चचततता ९

भाझमा ठाई अननमतल बजकत तनषकाभ तनशचऱ एकाातावलऴमी परीती जन-वागाात नालड १०

आतभ-सानी जसथय शरदधा तततलता सम-दळथन श सान फोलरर वाय असान वलऩयीत ज ११

सम त वाागतो जमाचमा सानान अभततल चच अनाहद ज ऩय-बरहभ आश नाशी न फोरल १२

वलथतर हदवती जमाव शात ऩाम लळय भख कान डोऱ हश वलथतर वलथ झाकतन ज उय १३

अवतन इाहदरमाातीत तमााच वमाऩाय बावली न सऩळथता धयी वलथ गण बोगतन तनगथण १४

ज एक आात-फाशय ज एक चच चयाचय अवतन जलऱी दय वकषभतल नणल चच ज १५

बत-भातरी न बदतन याहशर बदलमाऩयी बतााव जनभ द ऩाऱी चगऱी ज ळलटी सलम १६

ज अाधायाव अाधाय तजाच तज फोलरर सानाच सान त सम वलााचमा रदमी लव १७

वाषऩ लणणथर षतर सान सम तव चच श जाणतन बकत जो भाझा भाझ वामजम भऱली १८

परकती-ऩरऴाची शी जोडी जाण अनाहद त परकतीऩावनी शोती वलकाय गण वलथ हश १९

दशहदरमााच कतथतल फोलरर परकतीकड द खा-वखाच बोकततल फोलरर ऩरऴाकड २०

फााचधरा परकतीन तो ततच त गण बोचगतो गण-वागाभऱ हमाव घण जनभ ळबाळब २१

वलथ-वाषी अन-साता बताथ बोकता भशशलय मशणती ऩयभातभा हश दशी ऩरऴ तो ऩय २२

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 31: Gitai Marathi Vinoba Bhave

ऩरऴाच अव रऩ परकतीच गणातभक जाण कवा हश तो याशो न ऩनशा जनभ ऩालतो २३

धमानान ऩाशती कोणी सलम आतममाव अातयी वााखम-मोग तव कोणी कभथ-मोग हश आणणक २४

सलम नणतनमा कोणी थोयााऩावतन ऐककती तयती त हश भतमव शरदधन लतथनी तव २५

उतऩनन शोतव रोकी ज ज सथालय-जागभ षतर-षतरस-वामोग घडडर जाण वलथ त २६

वभान वलथ बताात याहशरा ऩयभशलय अनाळी नाळलाताात जो ऩाश तो चच ऩाशतो २७

जो ऩाश परब वलथतर बयरा वभ तो सलम आतममाची न कयी हशावा गतत उततभ भऱली २८

परकतीचमा चच तातरान कभ शोतात वलथ हश आतभा तो न कयी काशी श ऩाश तो चच ऩाशतो २९

एकतली जोडडर ऩाश बतााच लगऱऩण तमाभधतन चच वलसताय तवशा बरहभतल राबर ३०

ऩयभातभा न लच चच की तनगथण अनाहद शा याश दशी ऩयी काशी न कयी न भऱ चच तो ३१

वलथ वमाऩतन आकाळ वकषभतल न भऱ जव वलथतर बयरा दशी आतभा तो न भऱ तवा ३२

एकरा चच जवा वमथ उजऱी बलन-तरम तवा षतरस तो षतर वाऩणथ उजऱीतव ३३

ऩाशती सान-दषटीन षतर-षतरस-बद शा बत-परकतत राघतन त बरहभ-ऩद ऩालती ३४

अधयाय तराळा सऩण

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 32: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय चौदाळा

शरी भगळान मिणाऱ

वलथ सानाभध थोय सान त वाागतो ऩनशा ज जाणतन इथ भोष ऩालर वगऱ भतन १

हमा सानाचमा फऱान त झार भाझमा चच वायख जग मलोत जालोत त अबाग जव तव २

भाझ परकतत श षतर ततथ भी फीज ऩरयतो तमााततन वलथ बतााची उतऩजतत भग शोतव ३

वलथ मोनीाभध भततथ जजतकमा जनभ ऩालती भाता परकतत शी तमााव वऩता भी फीज ऩरयता ४

परकतीऩावनी शोती गण वततल-यजव-तभ त तनवलथकाय आतममाव जण दशाात जावऩती ५

तमाात तनभथऱ त वततल सान आयोगम लाढली भी वखी आणण भी सानी ळाखरा शी चच रलली ६

यज त लावना-रऩ तषणा आवजकत लाढली आतममाव कभथ-वागान टाककत जखडतन त ७

गागली तभ वलााव असान चच वलरढर झोऩ आऱव दरथष हमाानी घरतन फााचधत ८

वखात घालरत वततल यज कभाथत घालरत सान झाकतन वाऩणथ दरथषी घालरत तभ ९

अनम दोघााव जजाकतन ततवय करयत फऱ अव चढ कधी वततल कधी यज कधी तभ १०

परसचा इाहदरम-दलाया परकाळ वगऱीकड दशाात ऩवय तवशा जाणाल यज लाढर ११

परलजतत रारवा रोब कभाथयाब अळाातता शी दशी उठती तवशा जाणाल यज लाढर १२

अाधाय भोश दरथष अऩपरलजतत चशकड दशाात भाजरी तवशा जाणाल तभ लाढर १३

लाढर अवता वततल जाम जो दश वोडनी जनभतो ळब रोकाात तो सातमााचमा वभागभी १४

यजाात रीन झारा तो कभाथवकताात जनभतो तभी फडतन गरा तो भढ-मोनीत जनभतो १५

पऱ वाजततलक कभाथच ऩणम तनभथऱ फोलरर यजाच पऱ त द ख तभाच सान-ळनमता १६

वततलााततन तनघ सान तनघ रोब यजाातनी असान भोश दरथष तनघती शी तभाातनी १७

वततल-सथ चढती उाच भधम याजव याशती शीन-लततीत लागतन जाती ताभव खारती १८

गणाावलण नव कताथ आतभा तो तमााऩरीकड दखणा ओऱख श जो शोम भाझ चच रऩ तो १९

दश-कायण श तीन गण जाम तरतन जो जनभ-भतम-जया-द खी वोडडरा भोष गााठतो २०

अजजन मिणाऱा

बतरगणातीत जो दला तमाच रषण काम त लागणक कळी तमाची कवा तो गण तनसतय २१

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 33: Gitai Marathi Vinoba Bhave

शरी भगळान मिणाऱ

परकाळ भोश उदमोग गण-काम तनवगथता ऩालताा न कयी खद न धयी आव रोऩताा २२

याश जवा उदावीन गणाानी जो न चाऱल तमााचा चच खऱ जाणतन न डोर रळ-भातर हश २३

आतभतल वभ जो ऩाश वोन ऩाऴाण भजततका धमथलात वख द ख सततत-तन ादा वपरमावपरम २४

भानाऩभान जो नण नण जो ळतर-लभतर हश आयाब वोडडर जमान तो गणातीत फोलररा २५

जो एक-तनषठ बकतीन अखाड भज ववलतो तो हमा गणााव राघतन ळक बरहभतल आकऱ २६

बरहभाव भी चच आधाय अलीट अभताव भी भी चच ळाशलत धभाथव आतमाततक वखाव भी २७

अधयाय चौदाळा सऩण

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 34: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय सोलाळा

शरी भगळान मिणाऱ

तनबथमतल भनळवदध मोग-सानी वतनशचम मस तनगरश दाततल सलाधमाम ऋजता तऩ १

अहशावा ळाातत अकरोध तमाग वौजनम वतमता अ-रबधता दमा बती भमाथदा सथमथ भादथल २

ऩवलतरता षभा तज धमथ अदरोश नमरता श तमाच गण जो आरा दली वाऩजतत घउनी ३

दाब भीऩण असान करोध दऩथ कठोयता राबती गण श तमाव जमाची वाऩजतत आवयी ४

वटका करयत दली आवयी फाध घालरत लबऊ नको चच आराव दली वाऩजतत जोडनी ५

[५०]

बत-वजषट जगी दोन दली आणणक आवयी वलसताय लणणथरी दली आवयी ऐक वाागतो ६

कतमाकतम कव काम नणती आवयी जन न सलचिता न आचाय जाणती त न वतम हश ७

मशणती रहटक वलशल तनयाधाय तनयीशलय काभ-भरक श वाय कोठर वश-कामथ त ८

सलीकारतन अळी दजषट नषटातभ सान-शीन त जगताचमा षमावाठी तनघार रयऩ हशावक ९

काभ दबथय वलतन भानी दाालबक भाजर दयागरश-फऱ भढ करयती ऩाऩ तनशचम १०

अऩाय धरयती चचाता जी भलमा हश वय चच ना गढर काभ-बोगात जण वलथसल भाननी ११

आळच रइर पााव काभ-करोधाात ततऩय बोगावाठी अधभाथन इजचिती धन-वाचम १२

श आज राबर आता तो जोडीन भनोयथ श आश त हश शोईर भाझ चच वगऱ धन १३

भी भारयरा चच तो ळतर भायीन दवय हश ज भी सलाभी आणण भी बोकता वखी भी लवदध भी फऱी १४

करीन भी चच वाऩनन भाझी जोडी कठ अव मस-दान-वलरावी भी जलऩती अस भोहशत १५

भरभर चचतत बदतन भोश-जाराात गातर ऩडती वलऴमावकत नयकाात अभागऱ १६

सलमा-ऩजजत गवलथषठ धन भान भदााध त नालाच करयती मस दाबान अवमलजसथत १७

अशाकाय फऱ दऩ काभ-करोध बरतनमा भाझा सल-ऩय-दशाात करयती दलऴ भतवयी १८

दलऴी करय अव ऩाऩी वावायी शीन ज जन तमााव भी टककतो तनतम तळा मोनीत आवयी १९

जोडतन आवयी मोतन जनभजनभाातयी भग भात न लभऱता जाती उततयोततय खारती २०

काभ करोध तवा रोब आतभ-नाळाव कायण तीन शी नयक-दलाय टाऱाली चच मशणतनमा २१

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 35: Gitai Marathi Vinoba Bhave

तभाची शी ततनशी दलाय टाऱतन वटरा भग कलमाण-भागथ वलतन ऩाल उततभ तो गतत २२

जो ळासतर-भागथ वोडतन करयतो सलय लतथन न लववदध राबत तमाव न ला वख न वद-गतत २३

मशणतन आदयी ळासतर कामाथकामथ कऱालमा ळासतराच लाकम जाणतन इथ त कभथ आचयी २४

अधयाय सोलाळा सऩण

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 36: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय सतराळा

अजजन मिणाऱा

ज ळासतर-भागथ वोडतन शरदधा-ऩलथक ऩजजती तमााची वाजततलक ती तनषठा कका ला याजव ताभव १

शरी भगळान मिणाऱ

ततनशी परकायची शरदधा सलबाल जील भऱली ऐक वाजततलक ती शोम तळी याजव ताभव २

जवा सलबाल तो जमाचा शरदधा तमाची तळी अव शरदधचा घडडरा जील जळी शरदधा तवा चच तो ३

वततल-सथ ऩजजती दल मष-याषव याजव परत आणण बत-खत ऩजजती रोक ताभव ४

ळासतर तनऴचधर घोय दाब आचरयती तऩ अलबभानाव ऩटतन काभ-याग फऱालर ५

दश-धाताव ळोऴतन भज आतममाव ऩीडडती वललक-शीन ज तमााची तनषठा ती जाण आवयी ६

आशायाात हश वलााचमा तीन बद मथा-रचच तव मसी तऩी दानी वाागतो बद ऐक त ७

वततल परीतत वख सलासथम आमषम फऱ लाढली यवाऱ भधय जसनगध जसथय आशाय वाजततलक ८

खाय रष कड तीख अमर अतषण दाशक द ख-ळोक-द आशाय योग-लधथक याजव ९

यव-शीन तनलारर लळऱ दगाध-मकत ज तनवऴदध आणण उषट हश ताभव-वपरम बोजन १०

परालबराऴ वोडतन कतथवम चच मशणतनमा वलधीन भन रालतन शोम तो मस वाजततलक ११

पऱाच अनवाधान याखनी दाब-ऩलथक रोकाात मजजरा जाम जाण तो मस याजव १२

नव वलचध नव भातर अननोतऩजतत नव जजथ नव शरदधा नव तमाग फोलररा मस ताभव १३

गर-दलाहदकी ऩजा सलचिता लीमथ-वागरश अहशावा ऋजता अागी दशाच तऩ फोलरर १४

हशताथथ फोरण वतम परभान न खऩरव सलाधमाम कयण तनतम लाणीच तऩ फोलरर १५

परवनन-लजतत वौममतल आतभ-चचातन वामभ बालना याखण ळदध भनाच तऩ फोलरर १६

ततशयी तऩ त वाय शरदधा उतकट जोडनी वभतल पऱ वोडतन घडर जाण वाजततलक १७

वतकायाहदक इचितन कर ज दाब याखनी त चाचऱ इथ जाण तऩ याजव अजसथय १८

दयागरश चच ज शोम अातयातममाव ऩीडनी कका ला ज ऩय-घाताथथ जाण ताभव त तऩ १९

दळी काऱी तव ऩातरी उऩकाय न इजचिता धभथ-बाल चच ज दण जाण त दान वाजततलक २०

उऩकाय अऩषतन अथला पऱ लाािनी करळ-ऩलथक ज दण जाण त दान याजव २१

करतन बालना तचि दळाहदक न ऩाशता अनादय चच ज दण जाण त दान ताभव २२

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 37: Gitai Marathi Vinoba Bhave

ॐ-तत-वत हमाऩयी बरहभ ततशयी सभयर अव तमााततन तनलभथर ऩलॉ लद मस उऩावक २३

मशणतन आधी ॐकाय उचचारतन उऩावक मस-दान-तऩ उकत तनयातय अनजषठती २४

तत-काय-सभयण वलथ तोडतन पर-लावना नाना मस तऩ दान करयती भोष रषनी २५

वत-काय-सभयण राब वतमता आणण वाधता तळी वादयता कभॉ वत-काय फोलररी अव २६

मस-दान-तऩ कका ला कभ जी तमााव वाधक लागण हमाऩयी तमाात वत-काय-पऱ फोलरर २७

मस दान तऩ कभ अशरदधन अनजषठरी फोलररी वलथ ती लभथमा दोनशी रोकाात तनषपऱ २८

अधयाय सतराळा सऩण

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 38: Gitai Marathi Vinoba Bhave

अधयाय अठराळा

अजजन मिणाऱा

वानमावाच कव तततल तमागाच हश कव अव भी जाण इजचितो कषणा वाागाल लगलगऱ १

शरी भगळान मिणाऱ

वोडण कामम कभ तो सात वानमाव जाणती पऱ वलथ चच कभाथच वोडण तमाग फोरती २

दोऴ-रऩ चच शी कभ वोडाली मशणती कणी न वोडाली चच मशणती मस-दान-तऩ कणी ३

तयी हमावलऴमी ऐक भाझा तनजशचत तनणथम तमाग जो मशणती तो हश ततशयी बदरा अव ४

मस-दान-तऩ तनतम कयणीम अलशमक न वोडाली चच ती शोती सानलाताव ऩालक ५

ऩयी शी ऩणम-कभ हश भभतल पऱ वोडनी कयण मोगम शा भाझा जाण उततभ तनणथम ६

नलभर कामथ ज तमाचा वानमाव न जऱ चच तो करा तवा जयी भोश तमाग ताभव फोलररा ७

कषटाभऱ चच ज कभथ वोडण आाग याखनी तमाग याजव तो लााझ न दख आऩर पऱ ८

कयण नलभर कभथ कतथवम चच मशणतनमा भभतल पऱ वोडतन तमाग तो भानम वाजततलक ९

कभॉ ळबाळबी जवशा याग-दलऴ न याखतो वततलाात भयरा तमागी सन िदतन वाळम १०

अळकम दशलाताव वलथथा कभथ वोडण मशणतन जो पर-तमागी तो तमागी फोलररा अव ११

ततशयी पऱ कभाथच फय लाईट लभचशरत तमाग-शीनाव त राब वानमावी भकत तमाातनी १२

ऐक त भजऩावतन सातमााचा कभथ-तनणथम ऩयबाय चच श कभथ करयती ऩााच कायण १३

अचधषठान अशाकाय तळी वलवलध वाधन लगऱालमा ककरमा नाना दल त मथ ऩााचल १४

कामा-लाचा-भन ज ज भनषम करयतो जगी धभाथच ला अधभाथच तमाची शी ऩााच कायण १५

तथ जो ळदध आतममाव कताथ भानतन फवरा वासकाय-शीन तो भढ तततल नण चच दभथतत १६

नव जमाव अशाबाल नव फदधीत लरपतता भायी वलशल जयी वाय न भायी चच न फााचधरा १७

साता सम तव सान ततशयी कभथ-फीज श ककरमा कयण कतथतल कभााग तीन तमाातनी १८

साना-कभाात कतमाात बतरगणी तीन बद ज यचचर त कव ऐक गण-तततलस लणणथती १९

बत-भातराात ज ऩाश बाल एक वनातन अलबनन बदरलमाात जाण त सान वाजततलक २०

बद-फदधीव ऩोऴतन वलथ बताात ऩाशत लगऱ लगऱ बाल जाण त सान याजव २१

एका दशाात वलथसल भाननी गातर लथा बालाथथ-शीन ज षदर जाण त सान ताभव २२

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 39: Gitai Marathi Vinoba Bhave

नलभर ज न गाततन याग-दलऴ न याखताा कर तनषकाभ-लततीन कभथ त शोम वाजततलक २३

धरतन काभना चचतती ज अशाकाय-ऩलथक कर भशा खटाटोऩ कभथ त शोम याजव २४

वलनाळ लच तनषऩजतत वाभथमथ हश न ऩाशता आयालबर चच ज भोश कभथ त शोम ताभव २५

तनवाग तनयशाकाय उतवाशी धमथ-भाडडत पऱो जऱो चऱ ना तो कताथ वाजततलक फोलररा २६

पर-काभक आवकत रोबी असलचि हशावक भारयता शऴथ-ळोक तो कताथ याजव फोलररा २७

सलचिादी षदर गवलथषठ घातकी ळठ आऱळी दीघथ-वतरी वदा णखनन कताथ ताभव फोलररा २८

फदधीच बद ज तीन धतीच हश तव चच ज गणानवाय त वाय वाागतो लगलगऱ २९

अकतथवम फाध-बम कतथवम भोष तनबथम जाण वोड धर तमााव फवदध वाजततलक ओऱख ३०

कामाथकामथ कव काम काम धभथ अधभथ तो जी जाण न ळक चोख फवदध याजव ओऱख ३१

धभथ भानी अधभाथव अाधाय बयरी अव अथथ जी उरटा दख फवदध ताभव ओऱख ३२

जी इाहदरम भन पराण हमााच वमाऩय चारली वभतल जसथय याशतन धतत वाजततलक जाण ती ३३

धभाथथथकाभ वाय चच चारली वोम ऩाशनी फडली जी पराळत धतत याजव जाण ती ३४

तनदरा बम न जी वोडी ळोक खद तवा भद घारी झााऩड फदधीव धतत ताभव जाण ती ३५

ततनशी परकायच आता वाागतो वख ऐक त ३६

अभमाव गोड ज शोम द खाचा अात दाखली ज कड वलख आयाबी अाती अभत-तलम चच आतममाात ळदध फदधीव राबर वख वाजततलक ३७

आयाबी गोडव लाट अाती भायक ज वलख बाव वलऴम-वामोग इाहदरमा वख याजव ३८

तनदरा आऱव दरथष हमाानी आतममाव घरनी आयाबी ऩरयणाभी हश गागली वख ताभव ३९

इथ ऩथलीलयी कका ला सलगॉ दलाहदकाात हश काशी कठ नव भकत परकतीचमा गणाातनी ४०

बराहभणाहदक लणााची कभ ती ती वलबाचगरी सलबाल-लवदध ज जमाच गण तमाव धरतनमा ४१

ळाातत षभा तऩ शरदधा सान वलसान तनगरश ऋजता आणण ऩावलतरम बरहभ-कभथ सलबालता ४२

ळौमथ धमथ परजा-यषा मदधी हश अ-ऩरामन दाततल दषता तज षातर-कभथ सलबालता ४३

ळती वमाऩाय गो-यषा लशम-कभथ सलबालता कयण ऩडडरी वला ळदर-कभथ सलबालता ४४

आऩलमा आऩलमा कभॉ दष तो भोष भऱली ऐक राब कवा भोष सल-कभॉ रष रालनी ४५

जो परयी बत-भातराव जमाचा वलसताय वलशल श सल-कभथ-कवभी तमाव ऩजजता भोष राबतो ४६

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 40: Gitai Marathi Vinoba Bhave

उणा हश अऩरा धभथ ऩय-धभाथशनी फया सलबाल नलभर कभथ कयी तो दोऴ जालऱतो ४७

वशज-परापत त कभथ न वोडाल वदोऴ हश दोऴ वलथ चच कभाात याश अगनीात धय तो ४८

याख कठ न आवजकत जजाकतन भन तनसऩश तो नषकममथ भशा-लववदध ऩाल वानमाव वाधनी ४९

लवदधीव राबरा बरहभ गााठी कोणमाऩयी भग सानाची थोय ती तनषठा ऐक थोडमाात वाागतो ५०

फवदध वाजततलक जोडतन धतीचा दोय खचनी ळबदाहद-सऩळथ टाऱतन याग-दलऴााव जजाकनी ५१

चचतत लाचा तन नभी एकााती अलऩ वलनी गढरा धमान-मोगात दढ लयागम रउनी ५२

फऱ दऩथ अशाकाय काभ करोध ऩरयगरश भभतलावश वोडतन ळाातीन बरहभ आकऱी ५३

बरहभ झारा परवननतल न कयी ळोक काभना ऩाल भाझी ऩया बजकत दख वलथतर वामम जी ५४

बकतीन तततलता जाण कोण भी कलढा अव हमाऩयी भज जाणतन भाझमात लभवऱ भग ५५

करतन हश वदा कभ वगऱी भज वलनी ऩाल भाझमा कऩन तो अलीट ऩद ळाशलत ५६

भज भतऩय-लततीन वलथ कभ वभऩथनी वभतल न ढऱ दता चचतत भाझमात ठल त ५७

भग वलथ बम भाझमा कऩन तयळीर त भीऩण श न भानतन ऩालळीर वलनाळ चच ५८

मशणवी भी न झाज चच श ज भीऩण घउनी तो तनशचम तझा वमथथ सलबाल कयलीर चच ५९

सलबाल-लवदध कभाथन आऩलमा फााचधराव त ज टाऱ ऩाशवी भोश अलशम करयळीर त ६०

याहशरा वलथ बतााचमा रदमी ऩयभशलय भामन चाऱली तमााव जण मातराात घारनी ६१

तमात चच वलथ-बाल त जाई ळयण ऩालवी तमाचमा कऩा-फऱ थोय ळाातीच सथान ळाशलत ६२

अव गढाशनी गढ फोलररो सान भी तज धमानी घऊतन त वाय सलचिन मोगम त कयी ६३

वलथ गढाातर गढ ऩनशा उतभ लाकम श हशताथथ वाागतो ऐक पाय आलडवी भज ६४

परभान धमाव घऊतन मजी भज नभी भज वपरम त लभऱवी भात परततसा जाण वतम शी ६५

वगऱ धभथ वोडतन एका ळयण म भज जाऱीन वलथ भी ऩाऩ तझी ळोक कर नको ६६

न कथी श कधी तमाव तऩो-शीन अबकत जो शरलणचिा नव जमाव भाझा भतवय जो कयी ६७

वाागर गज श थोय भाझमा बकत-गणाात जो तो तमा ऩयभ बकतीन लभऱर भज तनजशचत ६८

कोणी अचधक तमाशतन भाझ वपरम कयी चच ना जगी आलडता कोणी न शोम भज तमाशनी ६९

शा धभथ-रऩ वालाद जो अभमावीर आभचा भी भानी भज तो ऩजी सान-मस करतनमा ७०

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण

Page 41: Gitai Marathi Vinoba Bhave

श ऐकर हश जो कोणी शरदधन दलऴ वोडनी ऩालर कभथ-ऩतााची तो हश तनलध वद-गतत ७१

त श एकागर चचततान अजथना ऐककरव की असान-रऩ तो भोश गरा वाऩणथ की तझा ७२

अजजन मिणाऱा

भोश भरा चच तो दला कऩन सभतत राबरी झारो तनळाक भी आता कयीन मशणवी तव ७३

सजय मिणाऱा

अवा कषणाजथनााचा शा झारा वालाद अदभत थोयााचा ऐककरा तो भी नाचली योभ योभ जो ७४

वमाव-दल कऩा करी थोय मोग-यशसम श भी मोगशलय कषणाचमा भख परतमष ऐककर ७५

शा कषणाजथन-वालाद यामा अदभत ऩालन आठलतन भनी पाय शऴथतो शऴथतो चच भी ७६

सभरतन फश त रऩ शयीच अतत अदभत यामा वलजसभत शोऊतन नाचतो नाचतो चच भी ७७

मोगशलय जजथ कषण जजथ ऩाथथ धनधथय ततथ भी ऩाशतो तनतम धभथ शरी जम लबल ७८

अधयाय अठराळा सऩण