17 - ఆగ – 2008గు. హ శ

కనడచ కూటమునుయ కమద ఉ శ గూ ర

• కనడ య గూ సంస య సూల ప చయ• డ గూ ఆయ సంబంధగ ఒందు ళ ూట• క టకద ూ క గూ ంస క • క టక సంస య గూ గ య ళ వ • కనడద ఇతర గళ ప వ గూ ఇతర గళ కనడ• శుద కనడ• కనడ య పసుత • కనడ క లభ రువ ఆకరగళ

య కమద అవ – ఎరడు గం గళఇదు ఒందు చ కూట. షణస అల. సల -సూచ - ర మయ ఆద .చ కూటద ూ య ప తర సమయ ఇరుత .

కనడచ కూట

కనడచ కూటరతద జ ంగగళ

రతద ªÀÄÆలతః రబహు ద రతద నతమ జ ంగ వదు?ఈ బ వ ముఖ సం ధ AiÀÄÆ ఇనూ న ల.నవ జ ంగ అధ యనద య అధయన బహుముఖ అంగరతద రువ ఇందు ఇరువ వ ప రగళ ªÀÄÆలతః ఇ నవల!!

రత ూరగ ంద బంద పముఖ జ ంగగళ :1. ూ జ ంగ – ఇవర బ న ఏనూ దు బం ల. ఇవరుగళ ద ణ రతద టగళ

ర క ప ణద రువరు2. ఆ జ ంగ – ఇవరను ముం ఇల ూ జ ంగదవ ందూ క యువరు. ఇవరు ముం / ూ

య డు . దగళ ఇవరను ద ందు క య . మధ గూ ప వ రతద డుగళ సు . సం , ముం , ూ, హ , శబర, ూ , ూకు ముం ద డు

3. డ జ ంగ – రతద నతమ సంస య భవప ణ యను ద అత ంత ముందువ దజ ంగ. ద ణ ఉర పవ తద ప శద ంద ూరటు సు. .ప ౮౦౦౦ నడు రత దరు. ప మఅ ం -ఆ క గ ద , ప మతు జూ ూడ డ గ ూ ఇ .సు య నూ య ముం ద జ ంగగ డ ఇరబహు ద సంబంధద బ సం ధ న యు .

4. ఆయ జ ంగ – .ప ౧౫౦౦ ర నడు . మధ ఏ ంద సప ూ గూ ఇ నద ªÀÄÆలకఆయ రు రత బందరు. రతద ఉతర, రుత గూ యువ గగళ దరు.

5. మం ూ య జ ంగ – ఈ న గ ంద వల బంద ఇవరు, ళ, బం ళ, అ ం, ర ప శగళ సు .

కనడచ కూట

1. పపంచద న సంస గళ డవ ఒందు2. హర - ూ ంజ ూ గళ డ ఎనువదు ఇ గ రప .3. .ప 3500 ర వష గళ ం త ద గ క 4. జనరు సుస త మ గళ సు దరు5. నృత -సం త- తక గళ ప ణ దరు6. వ వ య కృ ఉ ూ గ ూహ సగళ దరు7. అను వప , క ప , ూగ ధ , ఆ త రగళ ూడ దరు8. పకృ య ూప ంద ూ, ఆయ ర గ ంద ూ ఈ నగరగళ శ దవ9. ఆయ రు రత ప ద గ ద బ ూ క- ంస క ఖ 10. డరు తండ-తండ ద ణ స ూడ దరు ( ప 1500)11. ఆయ గూ డ గూ ఘష గళ ఒపందగళ మదు గళ న దవ12. వ ర య జ ంగవ ఈగ ప ణ డ AiÀÄÆ ఆయ AiÀÄÆ ఉ ల13. బలూ న ంద దు క కు యవ ఇందు రువదు య సంస 14. ఇందు నమ డర ఆ తవ లభ రువదు డ గళ త

డరు

కనడచ కూటరతద జ ంగగళ -౧

సు .ప 4000

ఆయ రు మధ ఏ ంద వల - ఇం ూ-యు ూ య - అ జ ంగ

డరు యువ రతద - ప వ డ - గ క జ ంగ

కనడచ కూటరతద జ ంగగళ -౨

సు .ప 3500

ఆయ రు ప ద - ఇం ూ-ఇ య - అ / గ క జ ంగ

డర హర నగరగళ ణ- ప వ డ - సతంత గ క జ ంగ

ఆయ ర వల య గ ద బ సం ధ గళ రప డర నగరగళ బ ఉతతనగళ (Excavations) వరగళ లభ

ఆయ - డ రచ య అధ యన ఇదను అ ఖర సష ప

కనడచ కూటరతద జ ంగగళ -౩

సు .ప 3000-1500

రత ఆయ ర ఆగమన- డ ంద ూధ (?)- డ-ఆయ ఒపందగళ (?)- పరసర ూడు- ూళ (?) డరు ద ణ వల

ఆయ రు ఉతరద ర

డ-ఆయ ూధగళ బ ప వ ఋ దద ఉ ఖగ డ నగరగళ శద ఇనూ దు బం ల డర ద ణ వల య గ ద ఖర ఖ గళ ధ యనగ ంద దుబం

కనడచ కూటరతద జ ంగగళ -౪

సు .ప 1500-500

ఆయ ంద దగళ రచ - సంస త య ఆ ర- సంస త ష - కృత, ఆయ ర ఆడు - ఆయ జ గళ ప డరు ద ణ - డ నగరగళ ప - డ గళ గువ ప శురు

కనడచ కూటరతద జ ంగగళ -౫

సు .ప 500 – .శ 500

సంస త య వ వ త బళ ఉతర జ గళ ఉన డరు ద ణద ర- డ జ గళ ప - ద ణ డ గళ ూండవ

కనడచ కూటఆయ - డర ంశగళ

ఎరడూ ఇ ద ప వ డ ,సుస త మ గళ సఅ గ గు సలు ససుస త మ గళ సఎరడూ ఇ , యుద, పశు ల ఒక లుతన

శ వణర వణ ద ఎతర గళకప వణ ద కుళరుక ప నక అప నక ప నద కమ సం ర ఉంటుద కమ సం ర ఉంటుద కమ సం ర ఇల

ఎరడూ ఇ ణ సుడువ పదణ హూళ వ పదఆయ ప ూ తఆయ ప ూ తసమతద ప ూ తఆ ధ ప నయ - గ ప నఆ ధ ప నఅను వ + క ప క ప అను వ ప షు, వ ఆ ధ అ , యు పకృ ఆ ధ వన ఆ ధ

ఎరడూ ఇ స ర ప నం ర ప నవరద పదవరద పదర డువ పదఎరడూ ఇ ఇలహ దన/మరు హ అనుమఎరడూ ఇ తృ ప తృ ప ఎరడూ ఇ రకసంబం మదు ధహ ర రకసంబం గ ండ మదు

ల నల నం క తంతఎరడూ ఇ ల హ పదఢ హ పద ప రుష కుటుంబ వ వ ప రుషప న వ వ య తంత ప జ త

ర యఆయ డ

కనడచ కూట

• డరు అంతము ’ప ’ పద ముఖ దరు.

• వర ప కవను ర త అ యం సత సువదు, రు హూవ హణు ఎ న మతుఆ రవను అద అ సువదు. ఈ సం తద ªÀÄÆలక బ ప డువవ ఆగ ఆతనూసహ వత ూడ గం ర య క ఆ క సంబంధవను ప యబహుదు.

• ఆయ రు తమ ూమ-య - గగళ ూడు- ూళ య ప ంత ఇదను ఉతమ కండరు

• ఇం న నమ ర య ప పద ఆయ డ సంబంధ ఒందు ఉతమ ఉ హర .

• సవద ’ప ’ ఎనువ పద డ. సంస తద ఘం ద అమర ూశద ’ప ’ శబద వర అసమప క ంబుదు బహు క స ర అ య.

• ఇదర డ వర చు సూక:

• ప =హూవ = డు- ూడు-అ సు; ప =ప =హూవను వ అ సు

ఆయ - డర ప నగళ

కనడచ కూటఆయ ంగడ ఇం ూ-యు ూ య

ఇం ూ-ఇ య

ఇం ూ-ఆయ

జ (ఇం ,జమ ..)

ఇ , ,ూమ

ఇ (ప య ,అ )

సంస త

కృత, అధ గ

ర య ఆయ గళ

ఉతర ప వ యువ ప మ మధ ద ణ

ం సప

బం అ ఒ

పం

గుజ ం

ం ఉదు

మ ూంకంహళ

కనడచ కూటరతద జ ంగగళ -౬

డ గళ ళవ య వరగళ

సు .ప 5000

సు .ప 3000 (హరప )

సు .ప 1500

సు .ప 1000

సు .ప 500

సు .ప 500

కనడచ కూటఆయ డ తుల

డ గూ ఆయ గళ రచ న

అవఅవ అవఅమ అప అణఒను ఇరండు

ªÀÄÆను ను…త ళ

ను వడు ళ

అమఅప / న అన

ఒక ండుªÀÄÆడు లుగు…

లుగు

/ ూగును ను అవను

అవళ అవరుఅమ అప అణఒందు ఎరడు ªÀÄÆరులు …

కనడ

, ూ,/ /

యు/టు / ఇ

మదద

బదఒ టు ం క ఫ ఆ ూనయు ూ య

/

బర , ూ , , చ

, హ ూఇ య

ూ, గ,మమ/ త ం/తుం ద

త

ఏకం పంచ షసప అష నవఇం ూ

మ/ పదగళసవ మగళసంబంధగళసం గళ

కనడచ కూటಾμÁ «AUÀqÀuÉAiÀÄ ಲ ¥ÀjUÀt¸À®àqÀĪÀ CAశUÀ¼ÀÄ

¨ÉÃgÉ ¨sÁμÉUÀ¼À ¥Àæ¨sÁªÀ JμÉÖà EzÀÝgÀÆ, MAzÀÄ ¨sÁμÉAiÀÄ°è §zÀ¯ÁUÀ¢gÀĪÀ ªÀÄÆ® gÀZÀ£É:¸ÀASÉåUÀ¼ÀĸÀªÀð£ÁªÀÄUÀ¼ÀĸÀA§AzsÀªÁZÀPÀUÀ¼ÀÄzÉúÀzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ

DAiÀÄð - ¥ÁzÀ ºÀ¸ÀÛ £Á¹PÀ zÀAvÀAiÀÄÄgÉÆà - ¥ÉqÀ ºÁåAqï £ÉÆøï qÉAl¯ïzÁæ«qÀ - PÉÊ PÁ®Ä ªÀÄÆUÀÄ ºÀ®Äè

EzÀjAzÀ ¹ÜgÀ¥ÀqÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÀÅ

• ¨sÁgÀvÀzÀ°è zÁæ«qÀ-DAiÀÄð ¸ÀA¸ÀÌöÈwUÀ¼ÀÄ EAzÀÄ «Ä±ÀægÀÆ¥ÀzÀ°èzÀÝgÀÆ MªÉÄä ¨ÉÃgɨÉÃgÉAiÀiÁVzÀݪÀÅ

• zÁæ«qÀ ºÁUÀÆ DAiÀÄð ¨sÁμÉUÀ¼ÀÄ ©ü£Àß »£É߯ɬÄAzÀ §A¢ªÉ

• ¨sÁμÁgÀZÀ£ÉAiÀÄ zÀȶ֬ÄAzÀ PÀ£ÀßqÀ MAzÀÄ ¸ÀévÀAvÀæ zÁæ«qÀ ¨sÁμÉ

• PÀ£ÀßqÀªÀÅ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀμÉÖà ºÁUÀÆ vÀ«Ä½£ÀμÉÖà ¥ÁæaãÀ

కనడచ కూటరతద రు ంగడ

కనడచ కూట డ ంగడ

• డ గళను ూదలు గురు అధ యన న దు 1815ర Francis W Ellis ఎంబ ఇం ంస• ఒటు డ గళ = 75 గంథస గళ = 4 సతంత గళ = 31 ఉప గళ = 44

90,000దురు 60,000ూ

మధ85,000 ూ20 లకురు20 లహుఇ ( న)

ఉతర

3 ల… రుకుల

7 ½ ూత ళ

3 ½ ూమల ళం

2 ల… కురుబ

1 ½ ల… ూడగు

3 ల… బడగ

20 ల... తుళ4 ½ ూకనడ

ద ణ

7 ½ ూలుగు3 లకు7 లకుఇ

1 ూూ

1 ½ ల 1 ½ లమ 7 లూం1 ½ లమ , దం

ద ణ మధ

కనడచ కూట

కనడచ కూట

• కనడ ఒందు డ

• ªÀÄÆల డ ంద సు. .ప 1000-500 ర ూ ప క ూండు రూప ూం తు

• ’కనడ’ పదద వ త య బ - బ య హలవ ూటగ (క - గరు, కరు- గరు,క - గరు ఇ )

• క టక (5 ూ ) త ళ డు (25 ల ) మ ష (12 ల ) ఆంధ (8 ల ) జన దం ఒటు6½ ూ జన కనడ త డు

• జనసం ను ర పపంచద 30 అ చు జన త డువ

• సంస త గూ త న నంతర (?) రతద అత ంత న గూ ంస క

• సంస తద ప వ ఒళ దరూ త ళ కూ ఉ ూండు బం రద అ క ªÀÄÆల డపదగళను కనడవ ఇం గూ ఉ ూండు బం

• బడగ, ూడగ, హవ క ఇ తర గళ దం సు రు 10 ఉప గళ బళ య

డ-కనడ

కనడచ కూట

కనడచ కూటగంగర జ

తల డు ద ణ క టక గూఉతర త ళ డుఆ

కనడద ూదల ధృవ తవ ండ య గళ

న గూ ందూ ధమ ప రకనడ సనగళ ప

పముఖఘట గళ

శవణ ళ ూళసన/ ణగళ

లుక సు ల

షు ూప, చమలపముఖూ గళ

తల డు గూ ూ రజ

౩ - ౧౦ శత నల

కనడచ కూటకదంబర జ

బన న బస గళ ఆలయగళ

శవణ ళ ూళద ూమ ట ణ

క టక, ఆంధ గూ ూ ఆ

ఆ క పంప గళ

కనడద ూదల జపముఖఘట గళ

హ సనసన

కదంబ సు ల

మAiÀÄÆరవమపముఖూ గళ

బన (ఉతరకనడ)జ

౩ - ౫ శత నల

కనడచ కూటలుక ర జ

హష వధ నన ూలు

ప హు న ంగనఖ గళ

న , రన , గవమ , వర మయ , వ ండ య, బసవణలుగు త ద ఉదయ

గళ

లుక ర క టబల న ూడ హష వధ నన ూలు

పముఖఘట గళ

, ఐ ూ , పటదకలుసన/ ణగళ

లుక సు ల

ఇమ పల , క తపముఖూ గళ

( గల ూ )జ

౬ ంద ౧౨ శత నల

కనడచ కూటష కూటర జ

న టఅ ూఘవష , న న త

క జ గ కనడద ూదల కృపముఖఘట గళ

అజం , ఎ ూ , ఎ ం ,బ ( ళ )

సన/ ణగళ

డ సు ల

దం దుగ , అ ూఘవష , కృషపముఖూ గళ

న ట ( యచూరు)జ

౬ ంద ౧౩ శత నల

కనడచ కూటూయళ జ

హ డు

న గళ ,జన , హ హర, ఘ ంక,మ య రు

త

క టక గూ ఉతర త ళ డు జ

లూరు, హ డు, ూమ థపరసన/ ణగళ

ూయళ సు ల

రబ ళ, షువధ నపముఖూ గళ

హ డుజ

౧౦ ంద ౧౪ శత నల

కనడచ కూటజయనగర జ

హం

జయనగరవ తన ౫-ల జనసం ూం (౧౫౦౦) ఆ నగళ న పపంచద అత ంత ూడ నగర తు

సవ - ధమ గ గూ హ

కనడ గూ లుగు త హన, స గూ శరణ త త

సంప ణ ద ణ రత జ

హం , శృం , రుప , ళహ , ం ,కుంభ ూణం, రంగం

సన/ ణగళ

జయనగర సు ల

కృష వ యపముఖూ గళ

పం ప ర/హం జ

౧౩ ంద ౧౫ శత నల

కనడచ కూటసూరు జ – ప సు

రంగపటణ

ళ , తూరు, ఇ ,ఇతర జ గళ

ల శ, సవ , సం ూనమ త

మధ -ద ణ క టక, రళ, ప మఆంధ , ఉతర త ళ డు జ

హం , శృం , రుప , ళహ , ం ,కుంభ ూణం, రంగం

సన/ ణగళ

జయనగర సు ల

ద , పకృష జ ఒ యరు

పముఖూ గళ

సూరు/ రంగపటణజ

౧౫ ంద ౧౯ శత నల

కనడచ కూటఇం న క టక

అక ల ూ ూ ప ర

కనూ లుక ణదుగమడక ందూపరసర ూడుూసూరుల

ఇం న క టక గూ రు జ మరు ంగడ య క దు ూండ గగళ

కనడచ కూట

కనడచ కూట న కనడ త• కనడవ సంస త- ం -మ -గుజ గళ ఆయ వగ ంత న ద డ వంశ .• తన ఆద ష గ దరూ కనడ యు ఎల గ ంద తన అగత ద పదగళను క సుత .• సంస త ంద య చ పదగళను క దరూ అదు బందు కనడద పదగళను ంద క ల.• సంస త పదగళ కనడద య న ూం ూం బళ . అ ందలూ కృత ందలూ బందతదవగళంతూ కనడ శ పదగ ఎనువషు కనడ ను ూడ సమరస రతవ .

• కనడ త వ అ ; మ వం యను ఇటు ూళ , ఉ ద త గళ ప వ ను సంప ణ శర గ , ఎల త గ ంద ర ప ూద గళను గ సతంత త వను కనడవ ూం తు.

• చంప , వచన, రగ , షట , ంగత ఈ వ ప రగళను దు ూండరు కనడవ తన సం యనుఉ ూం .

• పంప, రన , కు ర సరు మ రతద వసువను ఆ ూం దరూ అవ కనడద ల ూం ూం .హలవ శత నగళషు ం న దరూ నమ సమ న తద వరణవను అ ªÀÄÆ .

• వచన త వంతూ కనడ ఎంబషు స ం యను ూం రువ త దు అదు శ త కనడవూట అత ంత మహతద . సంత అనుభవ, క కళక గళ దృ ంద వచన త ద ూ ూ సలు రతద మ ూందు ఉ హర త AiÀÄÆ ూరకువ ల. కనడ సనగళ త ఇ రతద మ ూం ణ గదు

• ఈ ఎల ల ణగళను ఒ ూ గ క టక సంస య గ బం రువ జనర సహృదయ ,సనడ గళ ఎరడ య స వ ూ . ఇతర జనర మతు త గళ ప వ ఒళ AiÀÄÆక టక సంస యు తన వ తవను టు ూ ల

కనడచ కూటనృత - తక

నపద సం తసువ పదగళ

కుటువ పదగళఆర డుగళహ పదగళతువ పదగళ

భరత టూళ కు త

య నూ ట కృష త

స టూమన కు త

జగ ళకుదు కు తసు కం కు త

అజం ఎ ూరద తక క టకదవర సృ

కనడద నపదవను ఒందు తక , ౨౭ జ గళ జనపదవను ఇ ూ దుతక ద చు తూగువదు కనడ. ఇదు వ ద తల, ఉతర జ గళనపద పం తరు ద దు.

కనడచ కూటసు ల• ఐ ూ పటదకలుగళ ’ ర య సు లద రగళ ’ ఎందు ప ద • కన గర ఉ త గ ఔనత నగళ ప క శవణ ళ ూళద ూమ ట జగ న అఎతరద ఏక గహ. అదర తంత న ఇం గూ గూఢ.

• లూరు హ డుగళ క న మనుష రబహు ద అతు నత కుసు లసద ఉ హర గళ .ఇద ంత సూ లక తుయ పపంచద లూ ణ గదు

• ద హం గ ఇ ద ఖం అదు శద అదుతగళ ఒం గు తు

కనడచ కూటక టక సం త

• క టక మ న నమ లద సం త క టక సం త

• ’క టక’ సం త స .. ’క ’ సం త తప గూ అపభంశ. ’క ’ ఎంబ పదబళ య దరూ అదర ªÀÄÆల క టక ఆ

• క టక సం తద ªÀÄÆలపరుష ద పరందర సరు కన గరు

• న వ, ూ శర చకవ , క థ, పండ క ఠల, ఙ వ ఇవ ల కన గరు

• వ క య ూదలు ళ వ ’ గణప ం భ ..’ ద నమ ’ ’గూ ఆ గణప యు నమ ఆ దు, ౭ శత నద పలవ ూ ’ రు ూండరను’ అదను

త ళ న ’ రు ం టంకు ’ ఒ దను

• త న �క టక' పద సంప య మతు శుద ఎంబథ గళ ఇ

• ఈ స న కు ద ూందల అనగత సృ

కనడచ కూటక టకద ధమ సమనయ

• న ధమ .. రతద ౫౦కూ చు న రకగళ థ తగళ క టకద • ందూ మతస గూ ప త న• ందూధమ పనరు రక ద ఆ శంకరర కమ భూ క టకద శృం • షవ .. ను య రు ూళ జ ంద రస త ూయళర ఆశయప దరు• వ.. క టకవ ర వ ధమ ద ఉగమ న. ర వధమ ద అధయు గ ద అలమపభు

బసవణ అకమ యరు అచ కన గరు• ధ .. మ య ర ప త కమ భూ• ముస న ..మధ యుగ ంద ఇ రువ నమ మ న మక ఆద ముస నర న అ క

సంతరు నమ క సంస బళ వ • ూయళర ఒందు సన ళ త :

యం ః సము స బ ం నః ః బుద ఇ ప ణపటవః కత ఇ ః

అహ ఇత న సనర ః క ంస ఃూయం ధ తు ం తఫలం ూక ూ హ ః

కనడచ కూటక టకద థ తగళ

ఇ న మ బం ర .. ఇ న థ

ఉడు తల లూరు సవద

హం ూర డుూలూరు శృం ధమ సళ సుబహ ణమం లయ దు శతకు సుబహ ణ ూకణ

సూరు క ళరంగపటణ శవణ ళ ూళ

నంజనగూడు

కనడచ కూటకన గర య గూ ఔ య - హు ంగన తుగళ

ప య జ ూ ద ప హు న ంగను అవను హష నను ప యుయుదద ూ ందక ద సంగ యను . ప య ప గళను కు తం అవనుబ రువ తుగళ గమ హ .

అవరు శ రరూ వంతరూ ఆ దరు. యుదద ూతుదు అవ యదు. యుద ూగు గఅవర ం రు జయవను యుదరంగ క ూడు దరు.ఒందు ూతు ం రు ద , తమప య తమ బ కుంకుమగళను ూటు అప నప సువ ందు ద ూ మ యు ద ూరతు ూతు ంద బరు ర ల. అవరను త యువ మ ూందు న అం నరతద ర ల. అంతహ శ ర కర ప గళ ప జ దూ తు.

కం య పలవ ూ గళ లుక రను ూ యను సుటరు. ఆద అ లుక వంశదజ త ను ముం పలవరను ూ కం యను వశప ూండరూ అదను సుడ అ న లయద ఐశయ వను కండు అదను ఆ లయ టు ూడు . ఈ ఔ య కన గ త ధ .

కనడచ కూట

కనడచ కూట

• ఇందు కనడద క టక గూ గ డుగ త దరూ ం కనడద ంద… ూ వ యవ హ తు

• కనడద జరు ఇం న క టక-ఆంధ -ఉతర త ళ డు దం , మ ష -మధ ప శ-ూ ఒడగూ ద మధ రతవను ఆ దరు

• కనడ సనగళ ఇం గూ ఉతర త ళ డు, ప మ ఆంధ , మ ష , మధ ప శగళూరకుత

• 15 శత నదవ న మ ష ద ఇ స కన గర ఇ స ఆ • జయనగర జ ద అ న నంతర క టకవ ద తు. ప న మర నంతర సూరు

జ ద అ క గగళ ద , మ , ముంబ ంతగళ ూదవ• రతద ఇ సద క టకద ఇ సవ అగ నద . క టకద ూరకువషు సనగళ

రగలుగళ రతద వ గదలూ ూరకువ ల. కనడ శ ర ూబన వణ యసన ందర

ధు ధు, ధుయ ం ధుయ ప క క యుగ ప తధవ త రనల

క టకద

కనడచ కూటకనడద లవ షగళ

• ళ జ య పశుప థన గు య ముఖ ప న కన గ ఆ ర ంబబంధ .

• టకగళ కనడద పదగళ బరుత • ూ ం ూ హర సంస య ూర రువ కనడ ఎంబ బ ర న యు • కనడ సు రు ఎరడు ర వష గళ ఖ త ఇ స . ర నూరు వష గళ కఇ స . పపంచద త ూకద పముఖ ూడు ఇ .

• 1818ర ముంబ య గవన ఆ బంద ఎ స న గత అ న గ కరు ఒ దరవపత కనడద తు గూ కనడద ఓద తు. (Chidambar Kulkarni, Studies of Indian History 1974 p119-120)

• ముంబ య పకట ద ూదల య వృతప కనడదు. (Kasaragod Samachar 1956 p24)

• మ ష గూ మధ రతద అ క సళ మగళ ªÀÄÆలతః కనడ దు నంతర ఇతర గ బద ( ళ =మ య, ూ వ = ూరవ , ంబూ =చంబూరు,ం =కందవ )

• మ ష ద ముఖ వరుగ ద మ ర( ర) వ, ఠల, తుళ భ …కన గవరుగళ

• కనడవను క య హ మ యను క యలు ధ ఇల

కనడచ కూటకనడద లవ షగళ

Contemporaneous literature & inscriptions show that Kannada was not only popular in modern Karnataka region but the linguistic change had spread further north into present day southern Maharashtra & to the northern Deccan by the eighth century. Kavirajamarga, the work on poetics, refers to the entire region between the Kaveri River and the Godavari River as “Kannada country”.

9 శత నద ఒందు కనడ సన

కనడచ కూటకనడ-త ళ - లుగు

లుగు యు కనడ యను ూలు దరూ ను య ఇ రడూ బహళ దూర. కనడవ లు ంతత కషు హ ర.

కనడ-త ళ ఒం ూందు ూ న ఒం ను దవ , ఇదర వ శం ఇల.కనడ-త ళ కరణద , ఒ గళ , ఉ /ఉ ర య బలు హ ర .

త ళ త అత ంత హ య ? ఇదు వల వ త క ప ూద ూరతు మ నూఅల.

కనడవ త న హ యదు. త ంత పర గ దు ూం ద ంద ఇతర గళ ర సతభ త .

కనడచ కూట

కనడచ కూటన ఠ పశ పరస త కన గరు

ఈవ ఎళ కనడ గళ న ఠ పశ ౦ద పరస త ూ౦డు, కనడవను అ చున ఠ పశ ప ద గళ ూం . న ఠ పశ ప ద కనడ గళ ప .

౧. || కు. ౦ ప టప (కు ంప ) ౧౯౬౭ యణ దశ న౦

౨. ద ం ౧౯౭౩ కు తం

౩. ూట వ మ ర౦త ౧౯౭౭ ªÀÄÆక య కనసుగళ

౪. ంక శ అయ ం ౧౯౮౩ క ర ౦ద

౫. యక కృష ూ ౧౯౯౦ రత ౦ధుర

౬. || యు. ఆ . అనంతªÀÄÆ ౧౯౯౪ సం ర

౭. || ౧౯౯౮ టకగళ .

కనడచ కూటఇపత శత నద కన గరుఉత సం తమ జు న మనూస గంధవగంగూ నగమ న ూ

క టక సం త షణలు డయరం కృషప

న ష యప

జనర మ య

తంత న/వ వ రస ఎం శరయస మగ త నుజం. మణ.ఎం యణªÀÄÆ

. యు ఆ

ం ంన ంం ంజ ం

చలన త. కు

తకు ంపద ం

గుండపవ మ రంతకృ ూ

యు ఆ అనంతªÀÄÆ

అ న కృఎ ఎ రప

త సు ఎ అహమ ఎ నర ంహ ఎ వరుదప

కుం ప ..ప పడు ూ

కనడచ కూటకనడ గూ ఇతర ర య గళ

• కనడ య శ - అదర దృశ క(visual) ఇరువ ఖ త మతు ఖర .• కనడ మతు లుగు తుంబ హ రద గళ - ఇదు ఇ ూ ందు భ , షయ ట నమగూఆ గూ మ అషు ఇల. లుగు య ంగకూ మతు నప ంసక ంగకూ

పదద వ స ల. " వ ం " మతు " ల వ ం " అను .• త ళ - త ళ కనడ ం హ య ందు అవరు ూండరూ, కనడదషు త సమృ

గూ ూర గ చు దు ూళద రణ సం ణ వగళను వ కప సలు ఆ అశక గూ ఈ రణ ంద కనడదషు హృదయసం ద ఆ య అ ధ . త ళ తుం క (crude) రూపద దు త ళల య పదగళను ఆబ యలు ధ ల. ఉ హర கா தி ఎంబుదను ’ ం ’ అథ ’ ం ’ ఎందు దరూఓ ూళబహుదు

• ం – ం ష ? ం -కనడగళ దం ౧౫ గళ రతద ష గళ .ం ూ ద కనడవ ఎలదరలూ ముం . ం హుటువద ముం కనడద

బృహ గంథరచ గళ ము దువ . ం య నప ంసక ంగ ల; ప ం- ంగ భజ యుక ణద కడ స . అదర య ‘ఎ’ మతు ‘ఒ’ రగళ హస ఇల. ఉ హర ’ డు’గూ ’ డు’ ఎరడనూ ఒం బ య కు

కనడచ కూటకనడ• కనడద ఇంద హు దరూ, దుండు దుండ ూడలు సుందర ఇరువ నమ దు.అ అల

లుగు గూ కనడ .• భూ న చళ వ ర ూ దు ఎను ూ ? కనడ " శ గళ "• ఏ ూ అవరు నమ పక జ దవరు, ంద రబహుదు అంత లవరు ళబహుదు. ఆద ౧౫౨ గళ శ గళ పదశ న న తు, ఎ త రు, త రు కనడ అత ంత సుందర

, సం హ ఇల రువ , గ ఇదు ద ( ) అంత ఒమ త ంద .

• కనడద బ ద య య బ యువ ూదల ప ంతర కనడద ఇ .

కనడచ కూటకనడ ఎ ....??

• ఇద ఒ ఉతర "ఎ ల" అంథ ళ వదు.• వ కన గరు నమ ూర యను ూళ . నమ శ మతు నమ య ఇరువ

+ve గుణగళ బ ఎను ళ వ ల.• నమ సంస మతు రువ మం ూడ న గూ ఒగటు గూ ద

కనడ శద అగ న గువషు ూగ ఇ .• జగ న ల గళ న యు రువ non-english పద ూశవ జ గు కనడ

య న యు . ఆడ త తద కనడదషు పద ూశ ఇ ూ ందు య ఇల.నూ న పద ూశద ౪౫ ర శబగళ ఇ . ం ంత చు మతు ముం ఇ . ంద అ క తద ఘంటు ఇ .

• ళ త ూద లు లు గుత , కనడవ భూత-భ ష మతు వత న ఇరువ .ఇదు అ మతు న ూగువంత అల. సుమ ప ర డువ బదలు, నమ షయగళను దు ూండు అదను నమ జన గృ డువదు

సూక.

కనడచ కూటఇతర గళ ప వ

హలవ హతు గళను క , అవగళ న ఒ య సతగళను అవగళను దుం నమ . న .. ఒందు య పదగళ నమ యలరువదు ఆ య గ

అల. అవగళను క సువ వం నమ ఎందు అదర అథ . కనడ ంత ల, హ యువ న సతత పవ సు .

కనడద ప వ ద ఇతర గళ :• సంస త- కృత• ం -ఉదు• అర - • ఇం - చు

ూడు- దు ూళ వదు ఒందు సంస య వం . కనడవ తన హర బంద ఎ గళ AiÀÄÆ తన పను ఒ .

కనడద ప వ ఉళ ఇతర గళ :• మ • లుగు• గుజ • దఖ ఉదు

కనడచ కూట జ గళ కనడ

త ళ డు: (Research by Dr. P.V Krishnamurthy for his Ph.D)• లం, కృష , ధమ ప , ఈ ూ గళ .౪౫రషు జన త డువ కనడ.• ఈ గళ బరువ .౭౦కూ న సనగళ కనడద .• ఈ గళ న బహు క ఊరుగళ సరు కనడద , (తగడూరు, ూసూరు, హు క ూ , సర ళ ,

న లూరు)• ఈ గ ల ªÀÄÆలతః కనడ ప శగళ . ష ంద మ సలటవ

ఆంధప శ:• అనంతపర, కనూ లు, ద , రం గళ .౨౫రషు జన త డువ కనడ.• ఈ గళ బరువ .౬౦కూ న సనగళ కనడద .• ఈ గళ న అ క ఊరుగళ సరు కనడద , (గుంతకలు, బద ళ , మం , టణ , లూ రు)

ూ : (Researcher Dr. R.P Rao)• ూ య ªÀÄÆల గరు కన గరు, ూ య రసతరు ఉతర ంద బందవరు• ూ య .౯౦ రషు సనగళ గూ .౬౦రషు ఊరుగళ సరుగళ ªÀÄÆల కనడద

మ ష : (Various researchers incl Grierson, K.S Singh Enthoven)• ఇ ద ణ మ ష క టక తు ఎంబుదను మ ంస ఒ ూం • కనడవను క య , మ య అధయన ప ణ ూళ వ ల• మ ష ద బహు క ( .౯౦) ఊరుగళ - సనగళ కనడ

కనడచ కూట

కనడచ కూటహు తనవను మ త హు

• నందర ఒందు క . క హు మ ూందు కురుబన అదు కు గళ ూ తు. అదూ హులు ందు ఎందు అర తు.

• ఒందు న ూందు ూడ హు అ ూండు బం గ ఉ ద కు గళం అదూ ద ఓ తు.• ఆగ ఆ హు అచ ూండు హు మ యను దు ఎ దు ూందు ూ ఒందు ూళద

ముఖవను గ నూ ఆ హు యం ఇరువదను కండు హు మ ఆశయ ఆశయ .’ ను కు యల హు ’ ఎందు గ సువదను హు ఆ మ క తు.

• ఆ హు మ ంద కు గళ మం ూ గ గ కు గ దువ .ససరూప నవను ప ద హు మ కు తన ంద హు తనవను ప దు ం రువన జ తు. గ సు ఎ ఉ తు.

• కనడజన హు మ గ దం . నమ సరూప న నమ క మ తు. ఈగ ఇ రతద వ దృ ందలూ అవరు తమ - త -సంస -బు శ -క గళ పటు ూళ వ య . ఇ సద అ వ నమ గ ూదయవనుంటు .

కనడచ కూట న అహం రవల

• నవను అహం ర ందూ సమనయవను దుగుణ ందూ త సువ హలవ .• ఆ యవర ూ అవరవర య ఎలరనూ బర ూండు అవ

ఆశయ అవరు పబల గువం అవర జ న వ ఒ ూళ వగుణవ బ ల ూరతు సదుణవ అల సమనయవ అల. ఒ యతనకూ బ ల కూవ సవను అ య కు.

• య ఒ యతన . దుబ లన ఒ యతన .• కనడద క టకద ఇ స ంద వ క య ద ూడ ఠ .

• క టక తన ఆద ష . ఆ ష ద శవ నమ శ స . క టకవ ఇతరసంస గళ ఒ య అంశగళను బళ ూండు అర ూండు ను ఉ య కు య కు.

కనడచ కూటకనడ - క టక - రత

• కన గ క టకవను దుబ ల ూ కటువ రత ల. సంపద త సంస సంపనక టకవ త కన గర ఆ తవను డబలదు. మ క టకవను సువదురతవను దం .

• ఉతర ప శదంతహ ంతద సంస రతద సంస ందూ, సంస త ం ూ ఆసంస య అ వ ందూ సువదు సంకు త దృ ంబ అను న ల. రతదఅఖండ యను ఉ సలు రతద ఎల గ , ఎల క సంస గ స న న-న, రవ, హగళ ూరకువదు అగత . క టక సంస యను సువదుష మద జ ద కురుహు ఎంబ అను న ల.

• కన గ ఎందూ ంధనల. శ ూ యల. అన య ూదరర బ రవ ూణ. ఆద నమ బ ర

• ఇందు అగత రువదు, ధ లద; ఎంబ ప ధ లద; కనడ , కనడ వఎంబ ఒగటు .

• భ ష దత కణు టు నమ ం న సంస ంద సూ ప దు మున ూణ.

కనడచ కూటవ కనడ ఏ త డ కు?

• వర సృ య ªÀÄÆలతః ధ . ఆ ధ వను సువ వ లసవ మ ప• ూ డుత , ను ఈజుత , న లు కు యుత అం నమ య వ

త గ చంద• ఒందు క పంగడ వ గురు ూళ ద , ఒందు జ ంగ అదు ఆత హ స .• ఒగ న బల . క జ ంగ ఒగూ గ నమ ఒదగువ అనుకూలగళ ఒం రడల.

జ య , ూ క , ంస క , క నమ ఏ సము య ందత ధ .

• నమ నడు న హలవ హతు ఉ హర గ కు నమ ఇదను ళలు .. ంద తు ఒగూ ద నమ పక ద మ యవ ఇందు ందమం త రబహుదు, లభ రబహుదు, ఇరబహుదు, పవ ఇరబహుదు, శద బ గళ న

పసకగళ రబహుదు, శద సర రద పకట గళ రబహుదు … ఎలదరలూ ధ .• ఇందు వ నమ కనడవను క గ ద అదు ఏ .. ఇం నమ ముళ వ . ముం నమ

మక ళ నమ రక ంస హం ూం దరూ నమ మక రువ ల. అ అల నమ జ ద ,నమ మ య అవరు బలవంత క య దంతహ ప యను అవ తం ూడు

కనడచ కూటఒందు క జ ంగ వ ఒగూడ ద ??

ఇం న అ క న త ద ఉ హర గళ కు నమ అ క య ప మ రలు

•ఒందు జ ఎషు రు ూటరూ లదు ఇ ూ ంద తన ప హ డలు నమ జ ఒందు ూ ఇదం •క టకద ఎపతు జన తరు ఆత హ ూండరూ రు ూడద ంద స ర పక ద జ ద హతుజన తరు ఆత హ ూండ సు పకట గు దం మును ప ర ూ సుత .•కనడద సు క టకద ధ మగళ ూ య పటద ూ య లంనపర య-పర జ ద సు గ ూదల శస• ంద స ర ంద వ ల .. జ ద ఆ క- క- క ందు • ూర శద రత ఎంద ం -పం -త ళ త . నమ మక ళ నమ ూడు ఏను?

•త ళ - లుగు- ం య కళ తగళ ఎ లూ రుక డబల ంద కనడ ధ ల?ఇద రణ నమ తగళ గుణమట అథ నమ అ నద ూర ూ ఒ ూ ూ ూణ.•నమ ఛ య య ఇతర గళను సువ ూదలు మ ూ ఆ ూ ూ ూణ.

కనడచ కూటఒం ూణ బ

• హతు క ూణ .. నమ తను త మ య ూణ

• యవరు నమ ను ర సువ ూదలు నమ ను వ ర ూ ణ

• పర త డ ? ఖం . ఆద నమ యనూ హతు జన క ూణ

• పర య త ూడ ? ఖం . ఆద నమ య తవను ూదలు ూ ూణ.

• హతు జనర ముం నమ త డువదు అవ నవల

కనడచ కూటమక కనడ ఏ క స కు?

• మక ళ మ ూ క ళవ ప ప ణ అరళలు, తం - వ డు ూఆ య ూదు బహళ ముఖ .. ఇదు శద ఎ మన స ర .

• తృ క సద తం - ూం మక ళ వ త క సంబంధ యలు ధ ఇల.(ఇదూ సహ మన సద ). మక ళ తమ వ ూళలు తమ తం అశక ందు సువరు, మతు అవ ూం ఎ ూషన ూళ వరు.

• మ మగు మ సంస , పరంప , ధమ , ఆ ర- రగ ం య ంబ ఆ మ ల ? నమ ’heritage’ అను అవరు ’inherit’ డ ంబ బయ మ ల ? ద

నమ యల య అదను వ క సలు పయ ఆద , అదు న ూమ దం స . ం , పర య మక ళ న-గ త-తంత న క యబహు ూ

ధమ -సంస -ఆ రగళను క తు ద ఒందు జ ంగద ఉ హర AiÀÄÆ పపంచద ఇల.• య క , ధమ -ఆ త -సంస య క అల.• ఇషకూ వ మక కనడ క స ద చు నష మక ంత నమ

కనడచ కూటశుద కనడ

• శుద కనడద కల అశుద !! ఏ ంద ఎ కనడగళ ప శుద !!• మ కనడ ళ , గ క కనడ లు ఎంబ వ స యల.• హ- ర అ- ర గళ ప శుద య బ అనగత ల డ. అవ ఎరడూ స ఇ .• అల ణ-మ ణగళ ూజలు బ ఓదు/బరవ య ర , డు గ ఎరడూ స• ర డ కనడ, ూ లద కనడ, మండ కనడ, ద కనడ ఎ నమ గ • ఇం - ం -ఇతర గళను సువద ంద నమ డువ ంబుదు తప కల .• కనడద ఆడు తు య అ క పదగళను సహజ ఒళ ూళ త . త డు గ,

ూళ గ ఇదు త అ సువ ల. ఆద బ యువ కనడ త అత ంత ప ఆ ర కుఅనువ భ నమ . కనడ బరవ య సంస తపదగళను ఒ ూళ . ఆద ఇంపదగళ బ మ వం ూరు . ? బరవ య కనడద ఇం పదగళ బంద అదుస , అథవ ం క షయగళ త ఎంబ మ వం ఏ ?

• నబళ య బళసువ వ గళ ల నమ ం నలూ AiÀÄÆ ‌ డలు డువ ? ఆడు ఇలద మ వం బరవ గ ఏ ? ఇ ట ఎందు క యు వల

అవరు కూడ ఇం డు . కనడ బరవ ఈ అ ‌ సకటు డు? బరవ కూడ ఇర కల ?

కనడచ కూటకన గ రు?

• కనడ త డువ య హు దవ త ’కన గ’ ఎంబుదు అపట సుళ

• హు ంద కన గ దరూ, కనడవను న త బళస ద అవరు కన గరల

• మ తు వ ఆ ర , కనడద క త-న త- త ఎలరూ కన గ !!

• న ర .. కనడద హ రు క ళ గళ కనడ మ నవ ర ల. ఆద కనడ అవరమన న-ఉ న-ఆత ద తు.

• నమ ందు రువ దు కనడ హ తవల .. కనడ ఆత

కనడచ కూటమక కనడ క స కు?

• మక ళ క య న .. ూదలు ళ , ఆ సు … నంతర ూదలు ూదలు ను .. ఆనంతర సం ష

• ూదలు మక ళ మ కనడ తు ళ , కనడ డు ళ , కనడ టక- ూడ … తదనంతర డలు శురు డు

• ఇతర కనడ మక ం కనడద డలు అవరను

• ప మగు న ఒళగూ ఒందు య ఇరుత . మగు ౪-౫ గళను సులభ డబహుదు.

• ప త డలు బరువవ కనడ ఓదు-బరహ క ప ూజన ల.

• న , మ ంత మ మక ఒ య కనడ షు రూ ఇల!!

కనడచ కూటలభ రువ ఆకరగళ

ఆ నప గళకనడపభ www.kannadaprabha.comకనడపభ-PDF www.kannadaprabha.com/pdfప www.prajavani.netజయ క టక www.vijaykarnatakaepaper.com

సం www.sanjevani.comఉదయ www.udayavani.com

కనడ ట ల గళద కనడ www.thatskannada.comఅవ క టక www.ourkarnataka.comశకనడ www.vishvakannada.com

కనడరత www.kannadaratna.comసంపద www.sampada.net

కనడ గుగళhttp://kannadablogs.co.nr కనడద గళ ఎరడు రద ఎంబుదు ఇ నఒందు స !

కనడ ఆ మనరంజ www.kannadaaudio.com/homewww.musicindiaonline.comwww.kannadaaudio.netwww.udbhava.comwww.kannadalyrics.com

కనడ ఘంటుకనడ కసూ www.kannadakasturi.com

1,35,574 శబగళ ూ ళ ూం ంకటసుబయ http://www.baraha.com/kannada/index.php

కనడచ కూటగంథ ఋణ

క బృహ క టక .ఎం నందªÀÄÆ

కనడ సంస నమ .ఎం నందªÀÄÆ

ననదు ఈ కనడ డు ల పటప

కంను య హుటు .శం ూ

ల క డ న .సంగ శ సవద మఠ

ఉత ష తం . గ

క టక జన య సంస ంక శ ఐయం

కనడచ కూట

లరూ ఇందు మ రువ ఆద , న డ దంత లవ షయగళ :

• డ + ఆయ = ందూ ధమ

• కనడ + త ళ ... + ం + పం సంస గళ = ర య సంస

• రత ంద బ త ళ డు అథ ఉతరప శవల

• ర య గ ంద బ ం -పం -త ళ గళల

• కనడవ త ళ అథ సంస తద ప తన మంత గూ సంస

• కనడతన , ర య అల

• కన గ గ ర య గలు నమ ధ ఇల

• కనడతనద లక ర యతనవను ందు హుడుక

డ-కనడ

కనడచ కూటఇనూ హ రు చ గళ ధ

• మక కనడ క సులభ డువదు ?

• న ఊ న కనడ చలన తగళ హం

• మక నమ సంస వరణ సృ సువ య త .

• కనడ గూ ఆ త

• ూస ఓదుగ కనడ త ప చయ

• నమ మక నమ సంస ప చయద చలన తగళ త

య న కనడ సంబం ద వ లసగ నమ ను సంప సబహుదు

కన పర యణ sugamakannada@yahoo.com.auగు హ శ gharisha@hotmail.com