kristian tlangau 1 - mizoram presbyterian church … a. nl. r. lalremruati leh nl. c. lalsângliani,...

52
1 Kristian Tlangau www.mizoramsynod.org

Upload: hoangnhu

Post on 02-Sep-2018

231 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

1Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Page 2: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

2Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Synod PuipateModerator : Rev. H. LalrinmawiaSecretaries : Upa H. Ronghâka (Sr.)

Rev. Lianhmingthanga Sailo (Jr.)Finance Officers : Rev. P.C. Pachhûnga

Rev. H. RemthangaStatistician : Rev. R. LalchanglianaSr. Executive Secretary : Rev. Lalramliana PachuauExecutive Secretary : Rev. B. Sângthanga

Kum 105-na June 2016 Bu 1,245-na

Editor : Rev. Dr. C. Chawnghmingliana Ph. 2316411(R)Joint Editors : Rev. P.C. Pachhûnga

Upa H. RonghâkaUpa Prof. R.L. ThanmawiaRev. P.B. Mankima

Business Manager : Upa C. LalbiaktluangaSynod Office, First FloorMission Vêng, Aizâwl – 796 001

Office Phone 2324590; e-mail: [email protected]

Kum khat lâk man : Rs. 50.00A man pe leh a bu la duh chuan Business Manager, Synod Office First

Floor, Mission Vêng, Aizâwl hriattîr tûr.

Thu chhuahte hi Editor ngaih dân a ni vek kher lo.

The Organ of the Presbyterian Church, Mizoram

A CHHÛNGA THU AWMTE

1. Editorial 1

2 . Mizoram Synod 2

3. Lâwrkhâwm 10

4. Zawhna leh Chhânna 14

5. Sermon: (1) Inlarna pathum 22

(2) Sawma pakhat Lalpa ta 26

6. Bote hmangaiha zawngtu Isua 31

7. India ram khawpui Mizoten kohhran din... 35

8 . Khawvela member ngah ber kohhran Yoido... 39

9. Sûnna 43

Page 3: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

3Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Editorial

KAN THIL NGAIHHLUT ZÂWNG

Hnam tin hian ngaihsân zâwng leh ngaihhlut zâwngka nei \heuh mai. Entîr nan - incheina thuah chuanScottist-ten mipa pawnfên fêng an ngaihsân êm

êm laiin Mizote erawh chuan kan ngaisâng dêr lo. Mizote pawhinmi tlâwmngai ngaihsân hun, sipai ngaihsân hun, driver ngaihsân hun,ruih theih thil ti ngaihsân hun, sum leh pai ngah ngaihsân hun, sakhawmi ngaihsân hun te kan neih lai a awm \hîn. Kan thil ngaihhlut zâwnghi hunin a rawn her danglampui ve zêl a, kan ngaihsân zâwng hi ainthlâk danglam ve zêl a ni.

|hang kan lo thar zêl a, zaithiam kan ngaihsân hun a lothleng a. Zaithiam chawisân duhna a lian tual tual a. Mizo Idol kanti, Youth Icon kan ti bawk, ram pum huapin kan hlut luih luih \hînhle mai. Fiamthu kan han chawi lâr chho zêl bawk a, naupang lehpuitling tân Comedian Search chenin kan buatsaih ta zêl a. Infiamnalamah pawh LPS Pro Fight hmuhnawm êm êm mai TV-ah live-inkan en thei kum tin bawk. Hetianga ram pum huapa inelna - YouthIcon, Mizo Idol, Comedian Search leh Pro Fight-a champion te hian fakawm a, chawimawi pawh an phu rêng a, chawimawi pawhkan chawimawi narawh e. Intihsiak vânglai tak tak phei chuan achhûngkuaa \an chu sawi loh a vêng \anin kan \ang a, a district\anin kan \ang bawk. Champion te leh top 10-a tling chinte ngatphei chu khua/vêng a an lo hâwnin ropui takin kan lo lâwm a, chair-ah \huttîrin kan lo zâwn hup hup \hîn. Hetianga chawimawi hi anphu rêng a ni. Chutih lai chuan zirna lama kan \halai hlawhtlingte -BA; MA; B.Sc; M.Sc; Engineer zir zo; Doctor zir zo; CompetitiveExam-a hlawhtling etc. te leh School leh College Quize-a cham-pion-te erawh chuan vêng chhûng leh khawtlâng hriat an hlawhmeuh lo, chawimawina nopui dawmtîra, chair-a zâwn te leh sumleh paia lo hnawm ve phei chu khawi lamah. Kan thil ngaihhlutzâwng chu eng nge ni ta? Kan thil ngaihhlut zâwng hi eng tikah takinthlâk danglam tak ang maw!

Page 4: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

4Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

– Executive Secretaryi/c Publicity, etc.

1. Synod-in chhawmdâwlnape: Tûn hnaia harsatna hranghrang tâwkte hnênah SynodRelief Fund a\angin chhawm-dâwlna hetiang hian pêk an ni.

Thli leh ruah avânga harsatnatâwk chhûngkaw 255 hnênah`12,23,000; damlo/retheichhûngkaw pasarih hnênah`37,000; in leh dâwr kâng vekchhûngkaw 5 hnênah ̀ 40,000;quarry chimin a delh hlumchhûngkaw pakhat hnênah`10,000; thli leh ruah avângaBiak In chhia kohhran pathumhnênah ̀ 1,60,000; leimin vângavânduaina tâwk chhûngkawpanga hnênah `34,000;retaining wall siamna tûr`3,00,000. A vaiin ̀ 18,04,000.

2. Zinw April 8 - 16, 2016 khân

Tripura leh Karbi Anglong Field

Committee hmangin Rev. B.Sângthanga, Exe. Secretary,Rev. K. Lalthangmawia leh UpaH. Thangmawizuala, BECmember te an kal.w April 13, 2016 khân

Bangalore-ah Senate ExecutiveMeeting-ah Rev. LalramlianaPachuau, Sr. Exe. Secretary akal a, April 15, 2016-a PCIWorking Committee, Shillong-a neiah a kal nghâl bawk.w April 13 - 15, 2016 khân

Consultation on GoodGovernance Day hmangin Rev.Lianhmingthanga Sailo, SynodSecretary (Jr), Rev. R.Lalchangliana, Statistician, Rev.Dr. Lâwmsânga, ATC leh UpaLalthanzâma, Dâm Vêng te ankal.w April 23 & 24, 2016 khân

East Lungdar Bial Inkhâwmpuihmanpuiin Rev. Dr. C.Chawnghmingliana, Editor,SL&PB a kal.w April 27 - May 1, 2016

khân PCI General Assembly,Mawsynram hmuna neihah Rev.H. Lalrinmawia, SynodModerator; Rev. LalramlianaPachuau, Senior ExecutiveSecretary, Rev. B. Sângthanga,

Page 5: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

5Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Exe. Secretary leh Upa H.Ronghâka, Synod Secretary(Sr.) te an kal.

3. Campus Ministryw April 8, 2016 khân

Rosebud School, RamhlunVênglaiah Zirtîrtu Training lehRetreat neihpuiin hun an hmang.w April 22, 2016 khân Synod

High School-ah Bible Studyneihpuiin hun an hmang.

4. AccountApril 9, 2016 khân |huampui

Branch K|P-te sâwm anginSynod sum vawn dân Trainingbuatsaih a ni a, hemi hmanpuihian Tv. Zaihmingthanga,Accountant leh Tv. H.Vânlalhriata, O/A te an kal.

5. MSSUHêng a hnuaia hun leh hmun

târ lanahte hian Sunday SchoolZirtîrtu Training buatsaih a ni.w April 9 & 10, 2016-ah

Parvatui Kohhran. Kalte: UpaLal\hahluna Râlte, MSSU Asst.Coordinator leh Pu TC.Lalhmangaiha, Leitan (MSSUTrainer).w April 9 & 10, 2016-ah

West Phailêng Kohhran. Kalte:Upa B. Lalhmunliana,

Bethlehem Vênglai (MSSUtrainer) leh Pu RamthansângaKhiangte, Republic Vêng(MSSU Trainer).w April 9, 2016-ah Edenthar

Kohhran. Kalte: Pu JohnLalhruaitluanga, MSSU Asst.Coordinator, Upa C.Lalbiaksânga, ZemabâwkNorth (MSSU trainer) lehT.Upa F. Lalênghluna, RamhlunVêngthar (MSSU trainer).w April 16, 2016-ah Lily

Vêng Kohhran. Kalte: Pu JohnLalhruaitluanga leh Upa B.Lalhmunliana.w April 16 & 17, 2016-ah

Kâwlkulh North Bial. Kalte:Rev. P.C. Pachhûnga, ExecutiveSecretary, Upa K. Zoremsânga,Kulikâwn (MSSU Trainer) lehUpa F. Zakhûma, Selesih(MSSU Trainer).w April 16 & 17, 2016-ah

Tlângmawi Kohhran. Kalte:Upa K. Vânlalnghâka, RamhlunEast (MSSU trainer) leh T/UpaV. Lalrindika, Sihphîr Vênglai(MSSU Trainer).w May 30, 2016-ah Tanhril

Vêngthar Kohhran. Kalte: UpaLal\hahluna Râlte, T.UpaLalrosânga Colney, O/A leh

Page 6: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

6Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Upa S. Kâpzathanga, ArmedVêng (MSSU Trainer).w May 30, 2016-ah Khatla

South Kohhran. Pu JohnLalhruaitluanga a kal.

6. Mission BoardApril 10, 2016 khân Kolasib

Electric Vêng KohhranahRamthar Campaign buatsaih a nia, hemi hmanpui hian Dr. RobertS. Halliday, Coordinator, SMB,Pu C. Kâpthanga, O/A leh PuJK Lalêngzauva, Duftry te ankal.

7. Bookroomw April 16 & 17, 2016 khân

Kolasib Synod BookroomBranch ruahmannain KolasibPastor Bial 4 chhûngaKohhran 12-ah LiteratureCampaign buatsaih a ni a, Rev.K. Lalpiangthara i/c ChhîngaVêng Bial; Pu Lalniliana,Synod Bookroom Manager;T.Upa Lalzârmawia, SynodBookroom Sales Promoter lehDr. Zoramdinthara, Dâm Vêngte an kal.w April 20, 2016 zân khân

ITI Kohhran nên \ang tlânginkohhran pum huap LiteratureCampaign buatsaih a ni a. SynodBookroom a\angin Pu Lalniliana,

Manager Synod Bookroom-inthuchah a sawi a, Tv. DanielLalawmpuia, Mission Vênghnên a\angin zai mawi takngaihthlâk a ni bawk. Inkhâwmbânah kohhran mipuite tânBookroom lehkhabute mantlâwm zâwka pho chhuah a nibawk.w April 25 - 30, 2016 khân

Synod Bookroom ChurachanpurBranch physical checking neih ani a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C.Lalsângliani, Prescom Asst-III tenan neihpui.w April 26 - 30, 2016 khân

Synod Bookroom HnahlânDistributor physical checkingneih a ni a. Pu C. Vânlalhmuakai/c Distributor leh Tv. BenjaminMS Dawngliana, PrescomAsst-III ten an neihpui.

8. K|Pw Synod Choir Director atân

Pu K. Lalruatpuia ruat thar a nia, Kristian |halai ChanchinbuEditor atân Pu Lalchhuanlianaruat thar a ni bawk.w Hospital Charity leh Youth

Recreation Centre (YRC) pualazan khat inkhâwm thawhlâwmchu Central K|P, Synod Office-ah July, 2016 ral hmaa theh luh

Page 7: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

7Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

tûr a ni a, YRC budget chuNovember, 2016 thleng theh luhtheih a ni.w May 26 - May 2, 2016-a

PYJC, Phai Synod Conferenceneihnaah Upa Zonunmawia,Gen. Secretary a kal.w April 27 - May 1, 2016

chhûnga PCI GeneralAssembly, Mawsynram hmunaneihah Central K|P a\angin PuNgûrhmingliana, Asst. Leader,Tv. Joseph Lalsângzuala, Pu K.Lalruatpuia leh Dr. David C.Vânlalfakawma (Comt.Members) te an kal.w April 30 & May 1, 2016

khân Ruantlâng BialahLeadership Training buatsaih ani a, hemi hmanpui hian PuLalchhuanliana leh T.UpaLalrinmawia (Comt. members)te an kal.

9. Worship Deptw April 6 & 7, 2016 khân

Va\huampuiah Music Trainingbuatsaih a ni a, Pu Lalromawia,Senior Instructor leh Tv.Lalduhsânga, Dâm Vêngten anhmanpui.

w April 14 & 15, 2016 khânBîlkhawthlîrah Keyboard

Training buatsaih a ni a, hemihmanpui hian Pu Benjamin Sailo,Instructor leh Tv. Lalmuanpuia,Bûngkâwn Vengthar te an kal.w April 29 & 30, 2016 khân

Maubawk KohhranahConductors’ Training buatsaih ani a, hemi hmanpui hian Tv. H.Lal\hazuala, Instructor a kal.w April 29, 2016 khân

Lêngpui Kohhranah Conductors’Training buatsaih a ni a, hemihmanpui hian Pu Lalromawia,Senior Instructor a kal.

10. ATC Valedictory ServiceApril 19, 2016 khân Aizâwl

Theological College chuan ATCChapel, Durtlângah Collegea\anga zir chhuakte thlahna lehPathian hnêna hlanna inkhâwm‘Valedictory Service’ an hmang.

ATC Valedictory Service-ahhian B.D. zir chhuak mi 25,M.Th. zir chhuak mi 25 lehD.Th. mi 1 thlah leh hlan an ni a,he inkhâwm hi ATC PrincipalRev. Dr. C. Lalhlîran a kaihruaia, Synod Moderator Rev. H.Lalrinmawian inthlahna thuchahsawiin, Synod Mission Choir-inPathian fakna hla an sa bawk.

Page 8: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

8Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Rev. Lalramliana Pachuau,Sr. Executive Secretary i/cTheological Education chuan zirlai chhuak tûrte hnênahCertificate a hlân a. Zirlaite inelnakawng hrang hranga ti \hatehnênah Upa H. Ronghâka,Synod Secretary-in award ahlân bawk.

Zirlaite inelna kawng hranghranga ti \ha ber lâwmmandawngtute chu-1. Zirlai tlâwmngai ber

K.C. Lalhlimpuia (B.D. IV)2. Zirlai thuhril thiam ber

Lalnghâkmawia KhiangteB.D. V)

3. Grik \awnga ti \ha berLaltlanmawia (B.D. I)

4. Hebrai \awnga ti \ha berMalsâwmtluanga (B.D. II)

5. Sap \awnga Bible chhiarthiam berF. Lalpiantluanga (B.D. IV)

6. Mizo \awnga Bible chhiarthiam berLalthanliana (B.D. V)

7. Library hriatna lama ti \haLal\hazuala, LalthansângaRenthlei, LalnghâkmawiaKhiangte & RamthanglianaFanai (B.D. V)

11. MTC Graduation DayMissionary Training College

Mission Vêngthlang chuan April20, 2016 khân a vawi lina atânGraduation Day, Pi Zaii Hall,Synod Conference Centre-ahan hmang a. B. Miss zir zo mi13 te thlah an ni. He hunah hianzirlai ti \hate lâwmman hlan a nia. Chûngte chu: R. Dala Awardfor Biblical Subjects;Rohmingthangi Award forTheology Subjects; TirhkohChhîngtei Award for Missionand Evangelism; M. SuakaAward for Religion and CulturalStudies; Tirhkoh ThangzâwnaAward for Ministry;Lalbiakchhûngi Award forAcademic Exellence.

Hêng award chi hrangparukah te hian K. Vânlalhruaiinaward a dawng vek a,Robuanga Award for BestStudent chu Joel Zaithanzualana dawng bawk a ni.

12. RevivalApril 12-17, 2016 khân

Synod Revival Camping Centre,Neihbâwihah Gospel Campingbuatsaih a ni a, Speaker chu PuK. Lalawmpuia, Grace Revival

Page 9: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

9Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Team a ni a. Camping-a lûtzawng zawng hi mipa 130,hmeichhia 20, an vaiin 150 an nia, dam lohna leh harsatnaavângin mi 15 an awm tluan theilo. Camp-ah hian kohhran pâwldang a\angin mi eng emaw zâtan lût a. Ei rawngbâwl lehSecurity lam hi BethlehemKohhran Pavalai Pâwlten anbuaipui a ni.

13. SMB CommitteeApril 26, 2016 khân Synod

Ramthar Board Committee vawi156-na chu Synod Office-aJ.M. Lloyd Hall-ah an \hu a.Committee hi Synod ModeratorRev. H. Lalrinmawian a kaihruaia, Mission Board SecretaryRev. K. Lalrinmawia hnêna\angin report ngaihthlâk a nibawk.

Tûn \um Committee-ah hianthu pawimawh chi hrang hrang- Mission Field a\anga thu lût -Pastor Quarters leh Biak Inhmun siam rem chungchâng te,School leh Craft Centre hawnchungchâng te leh ReferralHospital-a pawm tûr rawtna teleh thu pawimawh dangtengaihtuah a ni.

14. 36th Presbyterian BibleSchool Farewell andDedication

April 25, 2015 khânPresbyterian Bible School chuan36 th Session Farewell andDedication Programme Pi ZaiiHall, Synod ConferenceCentre-ah an hmang. PBS-ahhian a din tirh a\anga tûn thlenghian zirlai 1695 an awm tawh a,chûng zînga 1419 chu an passeda ni. Tûna session 36-naah hianzirlai 67 an awm a, 57 passed-in 1 an failed a, exam lo 9 anawm. Exam-a ti \ha zualpathumna thlengin lâwmmanRs.1000/-, Rs.700/-, Rs.500/-hlan an ni a, chûngte chu-

1st - K. Lalzâmliana S/oKhawneihthanga, ZonuamKohhran, Aizâwl

2nd - K. Remlalnghâki d/oLalhmuaka, Tualte Kohhran

3rd - Michelle LalrempuiiHalliday D/o H. SâpthanglianaHalliday, Châltlâng SouthKohhran.

Session 36-na zirlai zîngahhian kai kim 12 lai an awm a, anhnênah lâwmman Rs.500 \heuhhlan an ni. Session tinin zirlaizîngah Kristian Theology leh

Page 10: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

10Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Kohhran Inrêlbâwlna & PCIDânpui subject-ahte hian a ti \haber hnênah Pu C. AwithangaAward hlan \hin a ni a, awardhian pawisa fai Rs.1000 a kengtel a ni. Award dawngtute chu-1. Kristian Theology

- Michelle LalrempuiiHalliday D/o H. SâpthanglianaHalliday, Châltlâng SouthKohhran2. Kohhran Inrêlbâwlna & PCIDânpui

(1) Vânzairempuii d/oVânlalhluna Râlte, Kawrte-thawveng South Kohhran.

(2) Michelle LalrempuiiHalliday D/o H. SâpthanglianaHalliday, Châltlâng SouthKohhran

15. Chhim lamApril 6 - 15, 2016 khân

Chhim Working Committeechuan Chhim Bial Kohhranhrang hrangte leh Home MissionSouth hmun hrang hrangte antlawh a. Kohhran 30 chuang lehSchool hrang hrangte an tlawha ni. An kalna hmunah hiankohhranhoten an lo lâwm thiamhle a. Kohhran hotute lehMission School hotute hmalâkna a hmuna en fiah leh hma

lâk zêl dân tûr sawi ho a ni a,hei hi Chhim WorkingCommittee chuan bawh zuingaite bawh zui nghâl a tumdâwn a ni. Chhim WorkingCommittee Field VisitProgramme hi WorkingCommittee member 13 lehSynod Offfice staff leh driver tenên an vaiin mi 17 an kal thei.

16. MTCApril 26 - May 24, 2016

khân Missionary RefresherCourse mi 29-te chu MissionaryTraining College-ah an training.

17. US Consul General(Kolkata)-in Synod Office atlawh

April 22, 2016 khân USConsul General (Kolkata) PuCraig L. Hall chuan MizoramPresbyterian Kohhran Synodpisa pui a rawn tlawh a, JMLloyd Hall-a zîng inkhâwm atelpui.

Rev. Lalramliana Pachuau,Sr. Exe. Secretary-in inkhâwma kaihruai a, Pu Craig L. Hallleh amah rawn \awiâwmtuhnênah Synod hminginngaihhruina thilpêk hlan an ni. PuCraig L. Hall chuan Mizoram

Page 11: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

11Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Kohhran leh US Consulate,Kolkata hian in\hian \hatna anneih chhoh zêl a beisei thu asawi.

Pu Craig L. Hall hi Floridalam mi a ni a, Palm BeachAtlantic University, Floridaa\angin Bachelor Degree a zo a,Baylor University, Texas a\anginPathian thu-ah Ph.D. a zo leh a.Kum 1999 khân Foreign Servicehi a zawm a ni.

US Consul General(Kolkata) hna hi August 19,2015 a\ang khân a zawm a. Hehna a zawm hma hian hmunhrang hrangah a lo awm kualtawh a, Seoul, Korea; Mosul,Iraq; Canberra, Australia;Surabaya leh Indonesia-ah te alo thawk tawh a ni.

March 4, 2011 khân USConsul General (Kolkata) PiBeth Payne-i chuan SynodOffice rawn tlawhin zînginkhâwm a rawn hmanpui tawha. Pi Beth Payne-i thlâktu PuDean R. Thompson-a pawhinJune 14, 2012 khân SynodOffice rawn tlawhin zînginkhâwm a rawn hmanpui leh a,Pu Dean R. Thompson-athlâktu Pi Helen G. LaFave

chuan Oct. 16, 2014 khânMizoram a rawn tlawhna hunremchâng hmasa berah SynodOffice a rawn tlawh ve leh a.April 22, 2016 khân Pu CraigL. Hall hian Synod Office arawn tlawh ve leh a ni.

18. Moderator ProgrammeSynod Moderator Rev. H.

Lalrinmawia chuan hetiang hianhun a hmang:w April 8, 2016 (Zirtâwpni):Lungchhuan Kohhran Biak Inhawnw April 9, 2016(Inrinni)Zân: Bâwktlâng Kohhranw April 10, 2016(Pathianni)Chawhma: Vênglai Kohhran,N. VanlaiphaiChawhnu: Chawngtui KohhranZân: N. Vanlaiphai Kohhranw April 16, 2016(Inrinni): TualpuiKohhran Biak In hawnw April 17, 2016(Pathianni)Chawhma: Rabung KohhranChawhnu: Aiduzâwl KohhranZân: Rabung VêngthlangKohhranw April 27 - May 1, 2016: PCIGeneral Assembly, Mawsynram

Page 12: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

12Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Andhra Pradesh-ahBishop rûk bo leh

sawisak a niBishop Gallela Prasad,

Roman Catholic Diocese,Cuddapah, Andhra Pradesh-ami chu Karunagiri Shrine-asakramen a \heh zo a haw chumi tu tih hriat lohten a mittuamsaka a kut hningkhirhin anru bo.

Bishop Prasad (54) hi hmunpakhatah a ru botute hiankalpuiin an sawisa a, hliam pawha tuar nual a ni. Amah mantutehian an Diocese sumchungchâng vêl an zâwt nasa hleniin a sawi a ni. Cuddapah hiHyderabad Archdionese hnuaiami a ni a, member nuai chuangnei a ni.

A ru botute hian maktaduainga an phût a, mi tam tak a puihtawh \hin avângin anmahni pawha pui ve tûr a ni tiin an hrilh a ni.Bishop Prasad hi an rûk botûkah chhuah leh nghâl a ni a.

Bishop Prasad chuan an\awngkam leh chezia a\angin miru bo tûra rawih leh Kristian annih a rin loh thu a sawi.

- CHRISTIANTODAY

Bastar Biak In beitutePastor-in ngaidamMipa pahnih Bastar Biak In

suasama, Biak In chhûnga Biblehâltute chu Pastor-in a ngaihdamavângin Chhattisgarh Courtchuan bail-in a chhuahtîr.

April 17 zâna mi pahnih tu tihhriat lohte chu thil hriam takkengin Karanji Matagudi Para,Chhattisgarh-a Bastar district-aBiak Inah lûtin bungrua ansuasam mai bâkah Bible lehlehkha pawimawh te an hâl a.

April ni 29-ah Bastar policete chuan Mriyam Borai (32),Dharampura-a mi leh AkashSingh (27), Guru Govind SinghWard-a mite chu an man a. Mipahnihte court-a an hruai chuPastor Deenbandhu Samelichuan Bible-in min zirtîr anginhêng mite hi ka ngaidam a ni tihziakna lehkha court-ah a theh lûta ni. Inspector Abdul Khanchuan, “Court-in mi pahnihte hibail phalna a pe a, Pastor pawhin

Page 13: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

13Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

a ngaidam bawk a ni,” tiin asawi.

A m a h e r a w h c h u ,Chhattisgarh Christian ForumPresident Arun Pannalal chuanPastor Ameli chu am mi manchhûngten an vauna avângahetianga ngaihdamna lehkha hiziak niin a sawi a. Hêng mipahnih an mante bail an nihnachhan ber chu HinduOrganization lian tak zînga mi annih avâng leh BJP lalna hnuaiahchuan an duh duh ti thei a nihvâng a ni tiin an sawi.

Christian Forum chuanKristian mi hnuaihnung zâwktetân an beih zêl tûr thu leh hemichungchâng pawh hi a \ûl a nihchuan court sâng lama thlenchhoh zêl an tum a ni.

- UCANINDIA

Kohhran hruaitutenPrime Minister an ngên

India Catholic Kohhranhruaitute chuan India PrimeMinister Narendra Modi chuApril ni 25, 2016 khân an hmua, Pope Francis India rama zintûra sâwm tûra an ngen bâkah,September thlaa Mother Teresa‘Mi thianghlima puanna’ hun

Vatican-a neih tûra India a\angakal tûrte kalpui tûrin an sâwmbawk. Prime Minister Modichuan an sâwmna chu lâwmawma ti hle a, a lo ngaihtuah zui tûrthu a sawi bawk.

Prime Minister hmutute hiIndia Bishop’s ConferencePresident Cardinal BaseliosCleemis, Bishop TheodoreMascarenhas, BishopConfeence Secretary-Generaland Father Joseph Chinayyan,Deputy Secretary General tean ni.

Kohhran hruaitute hianPrime Minister chu Yemen-aMarch thlaa an rûk bo FatherTom Uzunnalil chungchângasawrkâr laipui hma lâk tawhnaavânga lâwm thu an sawi rualin,Prime Minister chu FatherUzunnalil dam taka chhuah a nihtheih nâna amah ngeiin hma latûrin an ngên bawk a ni.

- UCANINDIA

Kristian Missionarykum 10 chhûng tâng

tûra tih a niNorth Korea-a Kristian

Missionary, Kim Dong Chul(62) chu ‘ngaihdam theih loh en

Page 14: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

14Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

thlâkna’ avângin hrehawm takakum 10 chhûng tâng tûra a chungthu rêlsak a ni. Amah hi SouthKorea-a piang, US citizenshipnei a ni a, sipai thurûk leh anchungchâng vêlte ru chhuaka, arûka South Korea hnêna thawn\hîna puh a ni.

North Korea state newspuangtu KCNA-in a sawi dâninKim Dong Chul hian a thiltih diklohte hi a pawm a, a ti ngei a nitih pawh a sawi. Hei hi ram lehram inen thlâkna thil pawi lian taka ni.

- CHRISTIANTODAY

Japan ramahMissionary Martar ruh

ro hmu chhuakKum zabi 17-na hun laia

Italian Catholic puithiam,“Missionary martar hnuhnûngber” tia an sawi \hin Japan ramaChanchin |ha darh zau nânathawk nasa tak ruh ro chu Japanthuneituten an hmu chhuak a.Waseda University ProfessorAkio Tanigawa chuan, “Japanram Kristian chanchin tâna thilpawimawh ber pakhat a ni,” tiinan thil laih chhuah chungchânghi a sawi a ni.

Vatican Radion-in a târ landânin, Father Gionvanni BattistaSidotti hi Silicy-ah 1668 khân apiang a, Pope Clement XI-nahun laia missionary ni tûra tirhchhuah a ni. Japan rama EdoPeriod an tih hun lai, Kristiannaan do êm êm laiin Japan ramahhian Samurai anga incheidanglamin kum 1708 khân a lûta; mahse, a hnu rei lo têah anman chhuak leh nghâl a ni. A\awng lettu Japanese politicianpawhin a zah êm êm a, Catholicmissonary an man tam takte chutihhlum aiin thawn haw tûrin ahmin thei a ni. Chutih mêk laichuan Fr. Sidotti chuan amahvêngtute chu Kristiana inlehtîrtumin a bei a, hemi vâng hiankhur chhûngah tântîrin chumihmunah chuan ei tûr neih lohvângin a boral ta niin an sawi ani. Thawnthu ang maia an sawi\hin kha kum 150 kal ta vêla achanchin ziahna bu an hmuhchhuah chuan a tak a nihna arawn nemnghet ta bawk a ni.Tûnah ruh ro an laih chhuahtechu DNA test hmangin amahngei a ni tih an finfiah ta bawk a,hei hian Japan ram Kristianchanchinah pawimawhna tamtak a nei a ni.

Page 15: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

15Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Father Mario T. Canducci,St. Anthony Monastery, TokyoSetagaya Ward-a miinchanchinbu mite a hrilh dânin,“Sidotti hi martar ropui tak, amissionary hna hre chiang lehbeidawng duh lo mi a ni, Vaticanhnênah mi thianghlima puangtûrin hma kan la dâwn a ni,” tiina sawi.

- GOSPELHERALD

Thingtlâng khaw pumdeuhthaw Kristianah

inletChristian Aid Mission-in a târ

lan dânin, tualchhûng missionaryte thla riat chhûng Pathian thuhrilh leh zirtîrna hna thawka anawm hmuin Philippines-aManobo tribal hnam, NorthernMindanao-a chêng thingtlângkhaw pakhat chu Isua film lârtak, “The Passion of the Christ,”

kum 2004-a Mel Gibson-an asiam a enpui chu an rilru a hnehêm avângin khaw pum deuhthawin Lal Isua chuchhandamtuah pawminKristianah an inpe a ni.

An film en a\anga Isuatawrhna leh hmangaihnanasatzia an han hmu chu an mittuia tla a, an \ap hial a ni. A entuzînga mi kum upa lam pakhatphei chuan Isua chu a lainat êmavângin \anpui a duh hial thu asawi chhuak a; mahse, mihringtechhandam kan nih theih nânaPathian remruata tuar a nih zâwkthu an hrilhfiah chuan mak tiin ahlim êm êm bawk a ni. Papakhat chuan, “Isua hian heti takhian a ni maw kan tân a lo tawrhle! Thihna hneha a thawh lehavâng hian a va lâwmawm takêm!” tiin a au chhuak hial a ni.

- GOSPELHERALD

HRIATTÎRNA

Kristian Tlângau, Kristian Naupang leh Synod Newsletterte a chhuah veleha kan inhriattîr theih nân khawngaihinkhawpui chhûng (dâk kaltlanga la loten) agent hming lehMobile Phone No. a hnuaia Phone No.-ah hian rawn hriattîrtûrin kan ngên che u a. Kumina Mobible Phone number rawnhriattîr tawhte tân chuan hriattîr nawn a ngai lo vang.Phone No. 0389 2324590/9862473218

Page 16: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

16Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

R.L. Malsâwma,Bethlehem zawhna

Z. Ram pum huap PavalaiInkhâwmpui hi a hun leh nitûrte khawi hmunah nge innghah dâwn hriat kan va châkve. Kan lo inbuatsaih lâwk vetheih nân. A hma lamainhriattira puan zâr lâwk ni vethei se kan va duh ve.Ch. Ram pum huap PavalaiInkhâwmpui hi kum khat dananeih \hin a ni a. Nikum (2015)khân ram pum huap PavalaiInkhâwmpui chu kan nei tawha, kumin hi chu neih loh kum/âwlkum a nih avângin kuminahchuan inhriattîrna chhuah a ngailo a ni ang.

Upa Hrângchhûma,Sêrchhîp Bazâr Vêng

zawhnaZ. Pentikos Ni chawhnuinkhâwm thupui \hen khatna‘Thlarau Thianghlim an chanhmain ringtute an dâwih’ tihhi a bu siamtu duh dân tak

nge chhut sual palh? A busiamtu duh dân tak ni se,\awngkam hman dân hranghrangte a awm avângin aawmzia hriat fiah deuh theiha va \ha ve. ‘Ringtute an dawi’tih tûr a ni mai em?Ch. Mizo \awng ziak duh dânhi thiam inti \heuh \heuh hi duhdân leh thiam dân a inang lo viau\hîn a. Synod Literatur &Publication Board hian thu ziakdân kalhmanga kan Synod pumpuia hman tûr “Synod HouseStyle” a siam a, chutiang chuanNilai leh Beihrual thupuiah hiandah a ni e.

R. Rokhûma (Sena),Khawzâwl Vêngthar

zawhnateZ.1. Ni 26.12.1914 kumaSenvawn PresbyteryInkhâwmpuia sâptlangvâlaleh Upa R. Zadâla ten anhmanpui khân \awng\airualin Upa R. Dâla khaPastor atân an lo nemnghetta mai a, hei lo liama Pathiannemngheh an ti a, Assemblytûna Synod kan tih tâk hiana pawm ta mai em ni. Tirhkohpawh a ni si lo va, tirhkohhna pawh a zir kan hre si lo

Page 17: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

17Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

va, Pastor R. Dâla tih a ni tareng mai a, a ropui ka tihzâwng tak a ni. Hetiang hikan Pastor-te zîngah hian anawm ve ang em?Ch. R. Dâla hi IndependentChurch of India (Manipur) dintuleh ICI Pastor a ni a. A thihthlenga ICI Kohhran Pastor a ni.A hming pum chu Râlzadâla ani. Manipur lama a awm hmachuan kan kohhran mi a ni a.Ringtu hmasate zînga mi a ni.Kum 1903-ah Lower Primarya zir zo va, kum 1906-ahTezpur-ah Forestry a zir zo leha, sawrkarah \helrêt rahsi hnapêk a ni a. Kum 1911-ahMission Vêng Kohhran Upaatân thlan leh nemngheh a ni a.Lehkha thiam hmasa leh lehkhachhiar peih mi tak a nih avânginkum 1911-a Krista Tlângau bul\antu zîngah telin Editor hmasaber pawh a ni nghe nghe. Amahhi ramthar lam veimi tak a nihavângin Sâptlangvâla nêninkawpin kohhran hriatpui ni lêmlovin Manipur-ah kohhran anhan din ta a, tûna IndependentChurch of India hi a ni. Chutahchuan Pastor atân nemngheh ani a, a thih thlengin ICI

(Manipur) Kohhranah chuan aawm ta. Kan kohhran mi a nihloh avângin nemngheh a nihna hikan Synod-in a pawm âwm rêngkan hre lo. R. Dâla nemngheh anih ang khi kan Pastor-te zîngahan awm ve âwm rêng pawh kanhre lo bawk. Thil chiang tak chua hun hmasa lamah kan kohhranmi a ni a, a hun hnuhnûng lamahkohhran dang dinin Pastor atânnemngheh a ni a, chu kohhranahchuan a thih thlengin a awm.

Z.2. Senvawn khâwmpui khaengati nge dt. 26.12.1914 anih tlat, Krismas nên aintibuai lo em ni?Ch. I lehkhabu râwn hi englehkhabu nge tih i sawi lêm lova, i lehkhabu râwn hian a ziaksual palh te pawh a ni ve thei tholo maw?

Z.3. Mizoram kohhran khaAssemble kan neih hma khânsâp kutah eng chen nge kanawm? Inkhâwmpui Assemblekha eng hunah nge kan neih\hin, Assemble-a Moderator-te kha tute nge?Ch. Kum 1925 a\ang khânMizoram Presbyterian Kohhranchu Assembly hrangin kan awm

Page 18: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

18Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

ta kha a ni a, chumi hma zawngchu ni mai âwm tak a ni.Inkhâwmpui Assembly kha enghunah nge an neih \hin tih izawhna hi chu khatih hun lai khânFebruary thlaah kan nei \hîn. Tin,Assembly hun laia Moderator techu hêngte hi an ni: Rev. FJSandy, Rev. D.E Jones, Rev.J.M Harries Rees, Dr. Williams,Rev. E.L. Mendus, PastorChhuahkhama, PastorLiangkhaia, Pastor Saiaithanga,Rev. David Edwards, Rev. D.Thianga, Rev. Samuel Davies,Pastor Phâwka, Rev. B.E.Jones, Rev. J.M. Lloyd, Rev.Thanga te an ni. (Note: Lehkhachhiar peih tak leh kohhranhmasa thil hriat châk tak mi i niini lang a, a lâwmawm hle mai.Tûna i zawhna ang chi hi chu‘Synod Thurêl Lâk khâwm’ tihbuah hian an awm a, SynodBookroom-ah mipui tân pawhlei theihin a awm tawh e, lo leive la i hlâwkpui hlein a rinawm)

Z.4. Assemble kha Synod tiineng kumah nge kan thlâk?Ch. Kum 1953 a\ang khânAssembly chu Synod tia thlâk alo ni ta a ni.

Upa R. Lalrinawma, ITIVêngchhak zawhna

Z. Kan Bible, Bible Society-in kum hrang hranga achhutah 2 Lalte bung 12-aJuda lal hming a ziak dân hia hnuaia mi ang hian a inanglo hlawm a–(1) Mizo (Lushai)-OV (Ref)Revised 10N 0009/98-99/9M-ah hian Juda lal Joasa tiin bula \an a. A bâkah hemi bungahhian he Juda lal hi Jehoasa ati ta zêl a. Châng 19 leh châng20-ah erawh he lal hming hiJoasa a ti leh thung.(2) Mizo (Lushai)-OVReference 10S 0065/2001-2002/7.5M-ah hian he Judalal hi Joasa tiin bul a \an leha. Mahse, he bungah tho hianhe lal hi Jehoasa tiin a ziak zuita zêl a. He bung tâwp lamchâng 19-ah leh châng 20-ahbawk he lal hming hi Joasa ati leh ta a.(3) Mizo (Lushai)-OVReference 10C 0029/2009/4M-ah pawh he lal hi Joasatiin a ziak hmasa na a; mahse,a bung pum deuh thawah helal hming hi Jehoasa a ti lehta zêl a. Châng 19 leh châng

Page 19: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

19Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

20-ah bawk Joasa niin a târlang leh.(4) Mizo (Lushai)-OV Re-edited 10E 0092/2011/3M heJuda lal hi Joasa niin kan hmuleh a. Mahse, a hnu lamah hebungah tho hian Jehoasa niinkan hmu zui leh zêl a. Châng19 leh 20-ah tho Joasa niinkan hmu leh bawk.(5) Mizo (Lushai)-OV Re-edited ‘13 10H 0035/2014/20M thung chuan he Juda lalhming hi a bul a\anga a tâwpthlengin Jehoasa tia ziak veka ni thung.(6) Mizo STUDY BIBLE Mizo(Lushai) 10A 0086/2007/3MHB-ah erawh chuan he Judalal hming hi he bungah hianJoasa tih hlîrin kan hmu thunga ni.

(a) He Juda lal hming hiJehoasa nge Joasa zâwk hansawi chiang teh.

(b) Engati nge a tîrahtihdik loh palh a lo nih pawhinchhut nawn lehah te hiantihdik a nih mai loh? Amualphothlâk deuh lo maw.Kan rin innghahna bu liauliau a ni si a?

Ch. Joasa hi Jehoasa hminglamtawi a ni a. Tûnlai nula\henkhat hming, entîr nân ‘Mary’tih pawh ‘Mer’ tiin an ko mai\hîn ang hi a ni. Joasa tih lehJehoasa tih chu a inang reng anih chu. Hetiang hming pu hi kanBible-ah mi 8 lai an awm a, tûnai rawn sawi tak 2 Lalte 12:1ff hiJuda lal Ahazia fapa kha a ninghe nghe. Israel ram lamahpawh khân an lal zînga pakhatchu hetiang hming pu ve tho hi aawm bawk.

Isaac Zoliana,Kâwltheihuan, Mission

Vêng zawhnaZ. Kan lehkhabu duh lehngainat ber, kan Hla Bu lehBible-ah hian Mizo \awng diklo a tam hle mai a. ThuthlungHluiah hian ‘Tin’ hi 8020 aawm a. Thuthlung Tharah3003 a awm bawk a. ‘Tin’hmanna tûr dik tak hi a tamlo hle a. Za zêla 80 hi paih ilaa tâwk vêl hmêl hle. Thu mal\ûl lo dang - fo \hîn, fona, fotu,tih te hi a awm nual bawk.Pathian chuan min hmangaihfo lo va, min hmangaih \hînhek lo; min hmangaih fotu a

Page 20: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

20Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

ni hek lo. Min hmangaih renga ni si a.

Missionary sâphovinMizo \awng an phuahchawp,awmze nei miah lo - fo \hîn,reng fo, reng \hîn, zêl fo, zêl\hîn, tih te pawh hi sâphovinan hman tam avângin kanhmang tam ve ta zêl a. Hêngtehi a paih theih lo’m ni? Sâphohla bu leh Bible-ah te hian sâp\awng dik lo a awm ve si lova. Sâp \awng Bible leh Hlabu ang hian kan \awng hi diktakin hmang ve ila a vaduhawm ve.Ch. I zawhna leh rawtna hi ilungawina tâwkin ka chhângthiam lo mai thei. Bible zir mi,mi thiamten an sawi \hin anginThuthlung Hlui hi Hebrai \awngaziak a ni a, Thuthlung Thar hiGreek \awnga ziak a ni a. Hnamtin hian \awng kauchheh lehkalhmang kan nei vek mai.Bible-a ‘Tin’ tam lutuk i rawnsawi te pawh hi a dikna chen aawm khawp mai. ‘Tin’ hiConjunction (thumal leh thumalemaw, thu hlâwm leh thu hlâwm/sentence thlun zawmna kan ti theiang) a ni a. Mizo leh Sâp aiinGreek-ho hian conjunction hi

an hmang nasa emaw tih tûr a nia. An thuziak han chhiar tak takchuan thukam tling/sentence ansawi dâwnin emaw, thukamdang an ziak belh dâwn emawchuan conjunction hi an hmangdeuh zêl ti ila a sual tampui âwmlo ve. Conjunction tel lovasentence han \an chu anni ngaihchuan thil danglam tehchâwk achang zâwk a ni âwm e. A bîktakin (i rawn sawi ang hian) ‘leh’‘tin’ tihna kai (Greek) phei hichu an hmang rim tlauh tlauhkhawp mai. Greek \awng zirmite chuan ‘zir tirh chuan kai hilehlin zêl \ha dâwnin an hria a;mahse, an zir thiam deuh hnuchuan lehlin loh a dik zâwk maha ni’ an ti. Rev. Dr. Zairemapawh hian a \awngkauchhehahhian a hmang tam lo khawp mai,‘Kan Bible hi’ tih lehkhabuchhah \ha tâwk tak a ziakahpawh hian ‘tin’ tih hi hmuh tûr avâng pharh mai. Mi thiamtechuan Kai (Greek) = And(English) = Tin, leh (Mizo) hivawi 8947 vêl Thuthlung Tharahhian hman niin an sawi a. Chuchu kan Bible letlingtute hian anletling tel zêl si a, chuvâng chuan‘Tin’ tih hi a tam lo thei ta lo niin

Page 21: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

21Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

a lang. English Bible-ah pawhhian Greek \awnga Kai tih chuAnd-in an letling zêl a, chuvângchuan English Bible-ah pawhAnd chu a tam khawp mai.Greek \awnga kai hi lo letling tello pawh ni ta sela a\awngkauchheh hrim hrim chuMizo \awngah chuan a dik zâwkmai thei. Mahse, Bible letlingtutehian lehlin tel zêl hi \ha zâwkinan la hria a ni ngei ang.

Upa B. Dêngkhûma,Bairabi ‘S’ zawhnate

Z.1. Kumin Puitling SS zirlai4-na, phêk 21-na, tlar hnuaibera ‘Isua chu mihringfamkim niin, Pathian anpuidik tak chu amahah chuankan hmu a ni’ tih laia anpuitih \awngkam hi a pâwnlangka ti a. Thil rêng rêngah hiananpui hi chuan a va an khatluk lohna emaw va nih vechiah lohna emaw a kâwk theia. Isua chu mihring famkimniin, Pathian nihna dik takchu amahah chuan kan hmua ni. Anpui aiah nihna tih nita zâwk se, kan thurina‘Ropuina leh thiltihtheihnaaintluk’ tihte nên pawh hian ainhnaih zâwk lo maw?

Ch. Isua hi kan hriat anginPathian leh mihring nihna neikawp a ni a. Amahah hianPathian tak leh mihring tak chukan hmu thei tih hi kan zirlaibusiamtu hian a sawi chu niin alanga. Chu chu Bible behchhanaa sawi a ni nghe nghe (2 Kor4:4; Kol 1:15). Hêng Biblechângah te hian Isua chu Pathiananpui a nih thu Paulan a sawi a,anpui tih Isua nihna atâna Paulana sawi hian Isua a sawi nêpna nilovin a ropui zâwnga a sawina ani zâwk nghe nghe a. Chuvângchuan kan zirlaibu buatsaihtusawi khi a dik lohna a awm lêmlo ve.

Z.2. Senior Department Bu 2-na, zirlai 9-na, phêk 39-na,Sub. No. (4)-a Thlarau thilpêkchungchângah thil pathumchhinchhiah tûr a sawiahpahnih chauh a lang a, ziahhmaih palh nge chhut sualpalh?

Ch. A lo nih tak hi maw le! Irawn sawi hi a dik chiah mai.Chhut \hat (Reprint) leh hunahchuan siam \hat ngei chu a ngaidâwn a nih hi. I lo en chîk a, alâwmawm hle mai.

Page 22: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

22Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

CVL Hruaia, Sêrchhîpzawhnate

Z.1. |antu leh thuhriltute hian‘Pathian Lehkhabu Thiang-hlim i lo chhiar/ngaithla angu’ an tih \hin hi \awngkamchheh dik niin ka lo ngai \hîna. KHB No. 565-na châng 3-na tlar hmasa berah hian‘Isua Bible a \ha e’ tih chu tuitakin kan sa \hîn a. Mahse,\antu leh thuhriltute hian ‘IsuaBible i lo chhiar ang u’ rawnti ta mai se min barakhaihviau mai lo’ng maw? Nge, ainâwm kan ti tho mai dâwn?‘Isua’ tih hi ‘Pathian’ tia thlâkmai hi a rem lo’m ni?Ch. Hla phuahtute hian zalênnaan nei thui khawp mai tih hi thuleh hla lama mi rilten an sawi \hina ni a. Mipui hmaa Bible kanchhiar dâwnin, “PathianLehkhabu Thianghlim i lo chhiar/ngaithla ang u” kan ti \hîn a, adik pawh a dikin a lang. Mahse,hla phuahtu chuan a rilrua lo langang khân, “Isua Bible a \ha e” ati mai a. Tu man sawisêl enahkan en lêm lo va, a chhan pawhhla phuahtu zalênnaah kan daha nih a rinawm. Tin, hlaphuahtute hian zalênna an neih

thui êm avâng hian hla thute hithurin sawi fiah nân chuan a hmantlâk vek lêm lo reng a ni. Tin,Isua tih hi Pathian tia thlâk mai arem lo’m ni i tih hi a phuahtuin athlâk a nih chuan thu hran, athlâk lo a nih pawhin thlâk khera ngaiin a lang lo ve, Isua hiMihring tak leh Pathian tak nihnanei a ni alâwm.

Z.2. Sunday School kai kim tûrhian khaw danga SundaySchool an kai ngei hriatpuinalehkha late hi kohhran\henkhat chuan kai kimahngai thei an awm laiin ngaithei lo an awm bawk a.Sunday School an kai a, zirlaipawh an zir kim tho a nihchuan kai kima ngaih tlântheih mai hi kan \hat tlânnatûr a ni zâwk lo maw?Ch. MSSU Inkaihhruaina phêk21-naah chuan Sunday Schoolkai kim chhiar dân hetiang hiana inziak:(a) Kum khat chhûng mahniawmna Kohhran Sunday Schoolinkhâwma kai kim tihna a ni.(b) Inkhâwmpui leh kohhranpawimawha hmun dangainkhâwm te chu kai kima chhiartûr a ni lo.

Page 23: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

23Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

(c) Kohhran danga pêm lehhostel-a awmte chuan an awmnahmasaa an kai tawh an chhawmthei ang.

Kan inkaihhruainain a sawiang hian kohhran tin hi kal ila a\ha ber ang. Dân hrûlah lengchiah lo lentîr kan tum \hîn hikohhran tih atân a mawi lohbâkah thil rualkhai lo a awm duh.Chuvâng chuan Inkaihhruaina hizâwm vek ila kan rual tlâng maiang.

Upa C. Lalnunmawia,Tlungvêl Vêngthar zawhnaZ. Kan kohhran miteinneihna, khaw danga mitenêna kan inneihnaah hianchanchin inhrilh tawnchungchângah kohhrante

indîl tawn dân a inang lo nualniin a hriat a, hemichungchângah hian NupaChungchâng Dân Bung II:A:5bâk hi inthawn tawn tûr \ûldang a awm em?Ch. Nupa Chungchâng dân irawn lâk chhuah bâk hi chu aawm lêm lo ang a. Hei hi a fiahtâwk khawp mai. Hmeichhelama lehkha târ tûr thlenga mipalawina lam Kohhran Secretary-in ziaka hmeichhe lawinaKohhran Secretary hnêna thawntûr emaw ti kan awm \hîn a, heihi chu a ngai lo. Dân buin mahnikohhran ziaktu ve veten mahniBiak Ina târ tûr chu an ziak tûra ni a tih hi a tâwk mai. Inneitûrte Testimonial erawh chu aninthawn tawn ve ve ang.

w Kohhran hi puzzle rem ang a ni,” an ti \hîn. An vaiin anpawimawh a, pakhat a kim loh chuan awmzia a awm lo. Anawmna hmun tûr \heuhva an awmin mawi deuhva remtheih an ni. Chutiang chiah chuan Krista taksaah kan inremkhâwm a ni.

w Ringtu chu khawvêlah awmin khawvêl mi a ni tûr a ni lo.Sangha, tuipui alah a chêng a, amah a al lo ang leh, lawng,tuipuiah a kal a, tuipui tui lawnga a lût lo ang hian.

w Hla phuahtu lâr Fanny J. Crosby-i chuan, “Engtin nge thihna hithimna a nih theih? Ênna leh hmangaihna a ni,” tiin a sawi.

Page 24: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

24Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

INLÂRNA PATHUM(Isaia 6:1-8)

- Rev. LalnghînglovaMission Vêngthlang

‘Tu nge ka tirh ang a, tu nge kan tânkal ang?’

Thuhma: He sermon hi ka chhar a ni. ATC-a zirtîrtua ka awm velai 1967-1975 lai khân sermon buatsaih dân ka zirnaah hrilhfiahnasermon a awm a, hetiang hian a sawi theih, tiin. Isaia 6:1-8 hi inlârnapathum - Pathian inlârna, Isaia inlârna leh a hun lai khawvêl inlârnatiin. Hei hi ka rilruah a tui ta hle a, Bûngkâwna Pastor-a ka awm lai1987-1988 chhûng khân Khatla, Hermon, Maubâwk, Lawipu lehBûngkâwnah te August leh September-ah ka sawi a. Tûnah hesermon hi a lo thar leh a ni.

Isaian zâwlnei hna a thawhchhûng chu BC 740-711, kum30 vêl a ni. A hun laia Lal Uzziachu kum BC 742-a thi a ni.

Isaia hi zâwlnei ropui ber tiha ni a, Thianghlimna zâwlnei,Rinna zâwlnei, Thuthlung HluiPaula tih a ni. A zirtîrna tlângpuiberte chu:- Pathian chu pakhat chauh

a ni.- Pathian chu thianghlim a ni.- Israel mite chu tam hle mah

se, a rem bangte chauhchhandam an ni ang.

- Israel hnamah hian Pathianngaihsak mi ‘a la awmchhunte’ an awm reng ang,

tihte hi a ni. (Chu chu a fapahmingah a chawi a, Shear-jasuba, ‘a la awm chhuntean kîr leh ang’ tihna a ni.

1. Pathian inlârna- Lalpa chu lal\hutphah chawisânah, sâng tak maiah a \hu.- A silhfên hmâwr fualte chuanBiak In chu a tikhat vek a.- A sîr tuakah Seraf-ho anawm. an thla pahnihin an thlâwka, pahnihin an hmai an hup a,pahnihin an ke an khuh.- ‘Sipaihote Lalpa chu athianghlim e, a thianghlim e, athianghlim e, lei pum pui hi aropuinain a khat’ tiin an inau tawnan inau tawn a.

Page 25: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

25Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

2. Zâwlnei Isaia inlârnaPathian a inlâr phawt chuan

mihring kha hmuh chhuah a ni ve\hîn. “Pathian inlârna chu mihringhmuh chhuah a ni” (Revelationof God is the discovery of man)tih a ni.

Zâwlnei Isaia chu mi engang nge a nih tih a lo lang chiangta. “E khai, mi bawlhhlawh kalo ni, hmui bawlhhlawh pu ka ni,ka thi ngei dâwn a nih hi, ka mitinSipaihote Lalpa chu ka hmu tasi a le!” a ti a ni. Tichuan, Serafpakhat chuan maichâma meilingchu a va chep a, Isaia hmui arawn dep a, “Ngai teh, Pathianina tithianghlim ta a che,” a ti a.

Ni, mi tu pawhin Pathian ahmuh phawt chuan amah chu mieng ang nge a nih a inhmu chiang\hîn a ni. Entîr nân, pitar pakhathi a tute inah a va lêng a,dârthlalang lianpui mai lo awmahchuan amah chu a inhmu ta a.“A, en teh u, saw pitar ka hmue, keimah ang chiah a ni. Tu ngemaw ni le, a... ka tih ang apiangina ti lehnghâl,” tiin a au chûl a. Atute an lo kal a, “Ka pi, nangmahi nih saw,” an ti a, an nuih vakvak a. He pitar ang bawk hiankan harhna chang tharte hian

Pathian an hriat thar phawtchuan anmahni ngei mai kha aninhre chiang ngei ang. He pitar,dârthlalanga inhmu ang mai hi ani ang.

3. A hun lai khawvêl inlârnaThlarau mitmeng thar:

Thlarau mitmeng thar ta na nana chu, an thil hmuh dân a lodanglam ta.

Hmangaihna a lo dai zo ta,Buaina leh lungngaihnaakhat tih hla ai chuan,

Khawvêl zawng zawngzaia khat eHmangaih ên lai,Pangpâr mawi zualin alang eHmangaih ên lai.Va tinrêngin min tihlim,Chhûm zîng lovin vân afîm...Hmangaih ân lai” tih hlahi an sa duh zâwk ang.

Kan nghâk reng che kanlalber,Khawvêl hrehawm thimhnuaiah tih ai chuan

Khawvêl mawi hi kathlîrin,Hlimnain ka khat \hîn.Ni ropui takin a êng,

Page 26: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

26Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Ka hmuh theih zawngchungahKhawvêla ka awmchhûnginKa him ang tih ka hria;Lal Isua ka zui zêl dâwnkawng tluanin

tih hla te chu sak a duh zâwktawh ngei ang.A khawvêl thlîr dân a dangtawh (6:8-13): A han hawi vêlkhân a khawvêl thlîr dân chu alo danglam ta. Chhandam ngaikhawvêl a ni tih a lo hre ta.

Tu nge ka tirh ang a, tu ngekan tân kal ang tiin Lalpa kohnaaw a lo hre ta. Zâwlnei chuan,“Lalpa, heta hi ka awm, mi tîr tache,” a ti. ‘Tirh’ hi a pawimawhhle mai. ‘Tirh an nih loh chuanengtin nge thu an hril ang” (Rom9:27) tih ang khân.

Lalpa aw kan hria em aw?Tûnlai khawvêlah hianchhandam ngai an awmin kanhria em? Ngawl vei chi tam takhi kan ngaihtuah em? Chhandamngaiin kan hria em? Hla pakhatchuan–

I kiangah thimah mi anthi,Thlânah thlamuanna neilovin;

Meichher lain chhi êngzau rawh,Thim chhah ber pawh akiantîr ang, a ti.

Vântlâng aurinnaah mahniintihlum a awm thu an rawn puanga... “E heu, ka va zak êm!” ka tia. “Engati nge kei Pastor hian kahriat loh le? Kawng bul lawkaawm a ni si a, a va zahthlâk êm,”ka ti a. Kohhran pâwl dang Pas-tor pakhat pawhin chutiangbawka mahni intihlum a vui a.Chu Pastor chuan, “Hei hi keimathiam loh ngei a ni, pawi ka tiinka va zak êm, ka mawhphurhngei a ni, a va zahthlâk êm!” a tingawih ngawih a.

Kan zain i bei ang u,Khawvêl sual hneh tûrin;Khawiah pawh sual zîngami,Thlarau chhandam tûrin.Chanchin |ha hi hrilzêlin,Khawvêl tâwp thlengpawhin,Thihna daihhlima \huten,Chu ri chu an hria ang.Tûn hma 1984 harhna lai

khân mi sawi ka hriat chu,hmeichhe pakhat tûk\huan eikham hian, “Eng emaw \ûl” hi a

Page 27: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

27Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

hria a. A \ûl hriatnaah chuan akal loh avângin a ding kawi ta\ûng mai a, khawiah mah a kaltheih loh avâng chuan zanriahchaw chhum hun thlengin a mua. A han harh chuan \hian pakhathian a lo vil reng a, chumi nênchuan a \ûlnaah chuan an va kalta a, an va \awng\ai ta a; a kawi\ûng chu a reh ta, an ti a.

Chutiang chuan Lalpaa kanharh hnu hian \ûl thar kan neiem? Bat neiin kan inhria em? Hla

pakhat chuan–Khawiah emaw tal chumi chuMin tuarsak leh a chauhsawi em ni?

a ti a, khawiah emaw tal, tuhnênah emaw tal, eng emawti tûrin kan pên chhuak vedâwn em?

Nunna thar kan neih chu\hang zêlin thianghlim zâwk,duhawm zâwk, rinawm zâwkleh \ha zâwkah kan \hang lian zêltûr a ni ang.

MSSU NGENNA

Zan riak chhuaka Sunday School zirtîrtu training neihpuitûra Mizo Sunday School Union sâwm tûrte chuan Kohhranmal ni lovin, Bial huapa programme siam zêl tawh tûrin kaninngên a. Zan riaka training neihpui tûra kohhran mal sâwmnapung zêl hi thil lâwmawm tak a nih rualin, thla khat chhûngaSynod department-te zin chhuah theih chin bituk leh suminrenchem a \ûl dânte ngaihtuahin hetiang hian ruahmannasiam a ni. Bial huapa programme siam hi kohhranho pawhinkan hlâwkpui ngei kan beisei.

(REV. P.C. PACHHUNGA)Executive Secretary i/c MSSU

Page 28: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

28Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

SÂWMA PAKHAT LALPA TA(Malakia 3:10)

- Biakhmingthanga ChhangteKolasib Vêngthar

Sâwma pakhat - Thuthlung Hluiah: Bible-ah hian sâwma pakhatpêk thu kan hmuhna hmasa ber chu Genesis 14:20b-ah a ni a.Abrahaman Kedorlaomera leh a thurualpuite beiin a hneh a,hlawhtling taka a lo haw chu Salem lal Melkisedeka, PathianChungnungbera Puithiam chuan a lo hmuak a. Melkisedeka hnênahchuan Abrahama chuan a râl lâk ‘engkim sâwma pakhat a pe a’(Gen. 14:20b).

Sâwma pakhat chungchângkan hmuh lehna chu Genesis28:22-ah a ni a. Jakobanmumang a neihna Bethelah lunga phun khân Pathian hnênah thila pêk tûr zawng zawngah chuan‘sâwma pakhat ka pe ngei ngeiang che’ tiin a tiam a ni. Mosialehkhabu lamah chuanDeuteronomy bu hi Israeltehnêna sâwma pakhat pe tûraPathianin a sawi lanna hmasa bera ni a. Deuteronomy buin a sawidân chuan sâwma pakhat chuchi hnihin a lang a. A pakhatnachu kum tin lova thlai thar zawngzawng sâwma pakhat Lalpa tânapêk tûr a ni a, a pahnihna chuan ran zînga piang hmasa berpêk tûr a ni. Lalpa tâna sâwmapakhat an pêk chu biakbûkhmun thianghlimah hlânin ruai an

buatsaih a, a petu leh Levia chitenruai \hehin an kîl tlâng \hîn a ni.

Hêng bâkah hian kum thumdana an thil thar zawng zawngchu sâwma pakhat an pe vekbawk a. Chu erawh chu Leviachite chauh ni lovin an zînga michhumchhia, rochan nei ve lo te,ram dang mi te, fahrah lehhmeithaite chan pual a ni (Deut14:28,29).

Puithiam dân (PriestlyCode) an tih Leviticus 27:30-33-ah chuan sâwma Pakhat chuLevia chite pual a ni ber a.Kanaan ram insem lai khân rampêk leh chan an nei ve lo va.Chuvângin, anmahni chu ‘LalpaPual’ tih an ni a. An intunnunnaatân sâwma pakhat chu anchanpual atâna pêk \hin an ni.

Page 29: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

29Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Thuthlungn Hlui hunhnuhnûng lamah chuan sâwmapakhat pêk chu tihmâkmawhangaih a ni. Judate dân Talmutlamah phei chuan chaw atânahman tawh phawt leh an thlaichîn chi hrang hrang a\anginsâwma pakhat pêk vek tûr a ni(Talmut Maas 1:1). ThuthlungThar hunah pawh chutiang takchuan an pe a, Pudina te, Parditethlengin an pe a ni (Mt 23:23;Lk 11:42). Hetih hunah hiansâwma pakhat pêk chu chi thumangin a kal ta a. (1) Levia chitetân sâwma Pakhat an pe phawta. (2) Sâwma pakhat petuinchanvo a neih ve theihna, Pathianhnêna pêk, ruai buatsaihna tûrsâwma pakhat a awm bawk a.(3) Mi harsa leh chhumchhiatepuihna tûr kum tin sâwmapakhat an pe bawk \hîn.

Sâwma pakhat hi Hebrai\awngin ‘maaser’ tih a ni a, sâp\awng chuan ‘Tithe’ tia lehlin ani a. Chumi awmzia chu ‘sâwmzînga pakhat zêl’ tihna a ni. Grik\awng chuan sâwma pakhat tihchu ‘dekate’ tih a ni a, sâp\awngin ‘tenth’ tia lehlin a ni a,a awmzia chu ‘a sâwmna’ tihnaa ni. Sâwma pakhat tih lo

chhuahna \awng bul tak Ugarit\awng chuan ‘thil hlan’ tihna a ni.

A hma lama kan sawi tâkang khân sâwma pakhat hiIsraelte tân thil thar tehchiam ani hran lo. An chhehvêl ramte tihdân an lâk chhâwn mai niin alang. An chhehvêl ram \henkhatpawhin an lal hnênah sâwmapakhat an pe \hîn a. Phoinikihoten an pathiante hnênahinthawi nân sâwma pakhat anpe \hîn bawk.

Deuteronomy 27:30 -33-ah chuan sâwma pakhat hi Lalpatân thil thianghlim a ni a, Lalpata a ni tih kan hmu. Eng vânginnge sâwma pakhat hi pe tûr kannih kan tih chuan ‘Lalpa Pathian\ih nachâng kan lo hriat fo theihnân...’ a ni (Deut 14:23).

Thuthlung Hlui hunhnuhnûng lamah chuan Israeltensâwma pakhat pêk anthlahthlam ta hle a, an chungahLalpa a lungni ta lo va,“Mihringin Pathian ta chu arûksak tûr em ni? Nangni erawhchuan, ‘Engah te hian nge kanrûksak che’ in ti a, sâwmapakhat leh thil hlanah te hian.Ânchhia lawh in ni ta, nangni hehnam pum pui hian kei hi min

Page 30: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

30Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

rûksak \hîn a,” Lalpan a ti a ni(Mal 3:8-9). Kan thawh chhuahengkima sâwma pakhat kan pelo a nih chuan Lalpa ta kanrûksak a ni tih he lai thuah hiana lang chiang hle a ni. Sâwmapakhat kan pêk lohva Lalpa takan rûksak chuan ânchhia lawhkan ni dâwn a ni. Chumi nghawngchu retheih pachhiatna te, hrisêllohna te, in leh lo tlâkbalna te athlen dâwn tihna a ni.

Puithiamte pual a ni:Thuthlung Hlui hunah chuanbiakbûkah puithiamten kâwla nichhuak chhiarin mite sualthawina hlânin hna an thawknilêng a, anmahni hna pawh anthawk hman lo va, an ei tûr sumpai an thawk chhuak hmanbawk lo a ni. Chuvângin, a inarawngbâwltu puithiamte ei tûr aawm theih nân sâwma pakhatmipuiten an pêk a \ûl a ni.

Chutiang a nih avâng chuanPathianin “Ka ina ei tûr a awmtheih nân, sâwma pakhat zawngzawng chu thawhlâwm inahrawn la rawh u; vân tukverh techu hawnsak che u in,malsâwmna dawn sên lohkhawp hial ka vûr dâwn che unge dâwn lo che u, mi han fiah

teh reng u” Sipaihote Lalpachuan a ti a ni (Mal 3:10).

Sâwma pakhat kan pêk \hinchuan malsâwmna dawn sên lohkhawp hial min vûr tûrin Pathiana intiam a ni. A thu phelh tawhngai lova chuan a tiam chemalsâwmna chu. “Ka kâ a\angaka thu chhuak chu... eng mah tihnei lovin ka hnênah a kîr leh lovang a, ka duh ang chu a ti zozâwk ang a, thil ti tûra ka tirhnaahchuan a hlawhtling bawk ang,”Lalpan a ti (Is 55:11).

Ei raltu min khapsak ang:Sâwma pakhat kan pêk \hat lohavângin Pathianin ruah sûr lotûrin vân tukverh te hawng duhta lo se chuan kan chan a va chaudâwn tak êm. Khua a khêng anga, khua a ro vawng vawng anga, kângmei a chhuak ang a, kanhuan lo rama thlaite a kâng ralvek mai dâwn a ni. I ran hralhman te, i lova thlai thar chi hranghrang i hralh man te, i hlawh lehi thawh chhuah zawng zawnga\ang te khân hlim leh lâwm takinPathian hnênah sâwma pakhathan pe zar zar mah tehmalsâwmna dawn sên loh a vûr\euh mai ang che. I fiah ngam em?Chutianga i tih chuan i tâna

Page 31: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

31Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Pathian intiamna hi a takin a lothleng ang. Eng tin maw? “Eiraltu chu ka khapsak ang che ua; tichuan, in lei rahte chu atihchhiatsak tawh lo vang che ua, huana in grêp rah chu a hlamtlaral tawh hek lo vang, SipaihoteLalpa chuan a ti” (Mal 3:11).

Kan buh leh bâl a\ang te,kan sumdâwnna a\ang te, kanlîrthei neih a\angte leh eizawnnakawng hrang hrang kanzawhnaah te hian kan beiseiangin kan hlâwk lovin kan tluanglo a ni mai thei. A chhan kanchhût duh tak tak chuan ei raltumin rawn tirhsak a ni mai lo maw?Ei raltu min khapsak tûrkhawpin kan Pathian hnênahhian thilpêk kan pe lo a ni theimai lo maw? Mahni \heuh iinchhût ngun ang u.Sâwma pakhat pe \hatu chu:Pathian \ih mi sâwma pakhat pe\ha deuh mai chanchin tlêm i hansawi teh ang. USA khawpuiNew York-ah tleirâwl piangthar\ha tak William Colgate-a chua pu awmpui a ngai a, a nu lehpa kalsanin a pu hnênah a awma. A pu chuan, “Eng nge i thawhve \hin?” tiin a zâwt a. “Kahnathawh thiam ve chhun chusahbawn siam a ni mai,” a ti a.

An han ngawi dûn vangvang a, a pu chuan, “Ka’n\awng\ai lawk ang e,” a ti a. Anpahnih chuan an \hing\hi a, a puchu William-a tân chuan\hahnemngai takin a \awng\ai taa. A \awng\ai zawh chuan a puchuan, “New York khawpuiahhian sahbawn siamtu hmingthangtak a la awm dâwn a. Chu chunang emaw mi dang emaw a nithei e. Eng pawh ni se, mi \hatak nih tum la, pawisa i hlawhchhuah a\angin Lalpa chanpualpe \hîn la, sahbawn i siam a nihpawhin rinawm tak leh dik takinhna thawk la, a rih dân tûr diktakin siam \hîn ang che” a ti a.

Williama chu New Yorkkhawpuiah chuan mi hnuaiah ainhlawh a, a hlawh chhuah tlêmtê a\ang chuan Pathian hnênahsâwma pakhat a pe zêl a.Tichuan, rei lo teah a hlawhchhuah a\ang chuan sahbawnsiam lama sumdâwnna chu athawk \an ta a ni.

Pathian malsâwmna adawng a, a sahbawn siam chu alo hlawhtling chho ta zêl a. Asahbawn siam hralhna a\angchuan Pathian tân sâwma pakhata pe a, a lo hlawhtling tial tial a,sâwma pakhat mai ni lovin

Page 32: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

32Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

pahnih, pathum, pali, panga te ape chho ta zêl a, a fate zawngzawng school \haah a kaltîr vekthei a, an chhûngkua chu atichangkâng ta vek a ni. Aduhthusâm tipuitlingin asumdâwnna a\anga a hlêp zawngzawng chu Pathian tân a pe faivek \hîn a ni.

Williama chuan asumdâwnna chu ama hmingchawiin COLGATE tih a hmanga. Sahbawn chauh lo pawh hanawh faina, a hmeh chhuah chileh a phut (tooth paste leh apowder) a siam bawk a.Tichuan, William Colgate-a chukhawvel pum pui hriat thamkhawpa sumdâwng hausa a nita a ni.Keini pawhin kan pe ve ngeitûr a ni: William Colgate-a hikan entawn atân a va \ha tak êm.Sâwma pakhat emaw pahnihemaw tal kan thawh chhuaha\angte hian phal taka hlim lehlâwm taka kan pêk ve a \ûl takmeuh a ni. Eng vângin maw?Kohhranah puithiam hna, hunpuma thawk Pastor te,rawngbâwltu (Minister) te, Mis-sionary te leh retheichhawmdâwl ngai te kan nei a;chuvângin Pathianin “Ka inah ei

tûr a awm theih nân, sâwmapakhat zawng zawng chuthawhlawm inah rawn la rawhu” tiin min hrilh a ni. Chutiangakan pêk chuan Pathianinmalsâwmna chhiar sên loh minvûr ve ngei ang.

Thuthlung Thar lama a landân chuan dân awm hmaa ringtuAbrahama chuan phût leh tukluih vâng pawh ni lovin, Pathianhnênah ‘sâwma pakhat’ a lo petawh \hîn a. Chu Abrahama ngeichu kraws-a dân tihbân (Rom10:4) a nih tawh hnua Isuaringtute tân ‘Rinnaa kan pa’ a nia (Rom 4:12,17; Gal 3:7).‘Rinnaa kan pa Abrahama’ lo tih\hin ang chuan keini a fate pawhhian Mosia dânin a phût vâng nilovin Pathian chanvo leh a ta chukan pe ve ngei tûr a ni.Abrahama anga rinna neitutehian kan pa tih dân chu zuiin kanneih engkima ‘sâwma pakhat’pêk hi kan tih ngei tûr a ni. Phaltaka petute malsâwm tûrin ainpeih reng a ni. “Mi tinin uichunga pe lovin, pêk loh theihloh anga ngaia pe hek lovin anthinlunga an tum ang zêlin pe\heuh rawh se, Pathian chuanhlim taka petu a ni a hmangaihni,” (2 Kor 9:7).

Page 33: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

33Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

BOTE HMANGAIHA ZAWNGTU ISUA

- Upa LalnunmawiaBâwngkâwn Chhim Vêng

“A bo chu in hmuh leh hma loh chuan tu nge zawng loang che u. Boralte zawnga chhandam tûrin mihring fapa hi alo kal a ni rêng a ni (Lk 19:10; 15:4).

1. Fakna hlain ‘Van mipuiten ui mah se, an dang zo lo ve,Engkima engkim chungah lalber rawh se, Amen. Minhmangaih hi tu man an hnial thei lo ve’ a ti a. Thupuan bungngaa kan hmuh ang khân, vân mipuiten, “Lalpa hetah tlansa tamtak i nei, i tân a tâwk lo em ni,” an tih pawh khân, “Berâm zawnginthlalêrah ka kal dâwn,” a ti a ni.

Khawvêl lei dai rawn rapinBethlehem ran in tlâwm rawnthlangin vân mipui chawimawisên loh, lei leh vân lal ber, a tîrathu awm, thu tisaa lo chang,engkim a zaa siamtua chuankalvari thing ânchhe dawngthleng rawkin bote min rawnzawng ta a nih chu, Lalpa chufakin awm rawh se. Heti êm êmakeini mi sualte min hmangaihnahi a ropuiin a va lâwmawm êm!

Thuhriltu ropui Talmejachuan tlânga zukchal tlân angmaiin, hmangaihna chuan a rawnnamthla a ni e, a ti a ni.Khawngaihna mak mawi lehduhawm, sual riangvaichhandamna Pathianin Kristaah

min siamsak ta a; Paula, vânthumna thlenga han kal, a hrechiang ber tûr pawhin hetianghian min hrilh a, “Mihring angalo piangin, bâwih angah a insiama, amah leh amah a intitlâwm tazâwk a, mihring anga lo awmina inngaitlâwm a, thi khawp hialathu zâwmin, boten nunna kanneih leh theih nân, Pathian chumihringah a lo chang ta mai hithu mak sawi nin theih loh,hmangaihna mak tak chu a lo nie. Amahah leilung a her laiin, misual ber thihna thingânchhedawng kraws a rawnthlang ta mai hi, vân thlen thlengpawhin ennawm mak thar chu athihna hluah a lang zêl dâwn ani, a thûk si a.

Page 34: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

34Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

2. Mi fel sawm kua leh pakuasim chuan tûr nei lote chungahaiin, mi sual pakhat sim chungahvâna mi an lâwm zâwk (Lk15:7). Lalpan mi pakhat chauhpawh a ngaih pawimawhzia hirilruah a awm ve reng \hîn.Patmos thliarkâra HmangaihJohanan Lal Isua inlârna a hmuhkhân, vân mipui tamzia leh,Israel hnamte zînga anchhinchhiah tawh zât te, chubâkah mipui nasa tak, tu machhiar sên lohte kha, thlaraubo pakhat chauh haw lehchunga an lâwmzia te kha makka ti \hîn. Ringtu intite zîngahhian sim chuan tûr nei lote hiamah biaknaah te hian kanding thelh \hup mai ang tih ava hlauhawm êm!

Thuhriltu ropui Spurgeon-a chuan Pathian hmangaihnathûkzia a sawinaah chuan,“Khawvêlah mihring hi pakhatchauh pawh awm ila, Lal Isuahian tlanna hna hi a rawn thawktho ang,” a ti a ni. Kan Lal Isuanfapa tlân bo chungchângaPathian hmangaihna thûkzia minhrilh te hi a va ropui êm! He fapatlân bo sualzia hi kan hriat hnuvek a ni âwm e. A ro chanai

zawng zawng chu a pa a dîlngawih ngawih avângin a la tawha. In leh lo din leh sumdâwnnachu sawi loh, nawmchen nân, zuleh sa leh nawhchizuar te lakaha intlakral vek mai a ni. Mihringlama thlîr chuan hmangaih tlâk ani mawlh lo va, a phu hlawl lo ani. Nimahsela a pa chuan ni tinmai hian ‘Ka fapa hi eng tikahnge a lo haw leh ang aw,’ tiinsima a lo kîr leh hun a thlîr reng\hîn a ni. Hei hian Pathianhmangaihna min va hriat chiantîrêm!

A lo haw hnu pawh hian apa hian zilh leh vuak chu sawiloh, pheikhawk, puan, zungbunnên a \ha ber zêl a lo hlui leh ta anih chu. Lalpa hnên ata vâk botean kîr leh hian a va lâwm \hînêm. “Simin ka lo kal e aw Lalpa,ka sualna ngaidam rawh,” i ti\hîn ang u. Lalpa hian ngaihdamtheih miah loh a nei a, chu chusima amah pan duh lote hi an nia, sima pantute erawh chuLalpan a fapa Isua Kristaah minen a, an sualna leh âtnate chu kahre reng tawh lo vang, an tân kafapa a thi si, Lal Pathianin a ti a,thiamchantîrtu chu kan biak laiPathian hi a ni e.

Page 35: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

35Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

3. Bo zawng lo min hringtute(Mt 21:43) ‘Pathian ram chu inhnên ata lâksak a ni ang a, a rahchhuah tûr hnam hnênah pêk ani ang.’

He thu hi Chanchin |hapuan darh pawimawhzia lehpuan darh loh pawi theihziasawina a ni a. Chanchin |haa minhringtu sâp ram leh Wales ramtechu bo zawnga Chanchin |hahril an ngaih pawimawh lai khachuan Lalpan mal a sâwm a, nitla sêng lova rorêltu tih an ni \hîn.An hawina lam apiang khakhawvêl hawina a ni ringawt maia, tûnah erawh chuan khawvêlhîpnain a ei chhe zo ta. LalpaChanchin |ha hril an ngaihsakta lo va, an ramah sakhawdangin bu an khuar tam tial tiala, Isua ngaih pawimawh ber anngaihthah tâk avângin an Biak Inte an hralh zêl a, Biak Inainkhâwm \hîn an tlêm ta tial tiala ni. Neih inang inkawp te phalinan Pathian Biak dân a dal zo taa, an Laodikei kohhran zo ta emni le. Tirhkoh Paula te hun laiaAsia ram leh Africa lehMediterranean tuipui chhehvêlakohhran ropui takte khakhawiah nge ni ta. Kohhran Pate

Tertuliana te, Cypriana te,Augustine-a te sei lenna hmun,kohhran din nghehna hmasate anni lawm ni? Rah chhuakakhawvêla bote zawng tûra a tihan ngaih pawimawh loh vâng a ningei ang. Keini pawh hi inen fiahzêl ila, kan ram kohhrante pawhhian hei hi kan ngaihsak chhûngchuan Lalpan mal min sâwm zelang a, kan ngaihthah tikah kanram hian a tuar dâwn a ni.

4. Chhuak la, kawtthlêrah te,kâwmkârah te, lamlianah te,daiah te, mi han thlêm lût hrâmrawh (Lk 14:2).

Kan Lalpa tisa put lai niahte khân Biak In, Temple lehPulpit-ah te khân an ruai khâtkhawp mai. Thu a sawi ve \umpawh khân ama thuin a sawi vetawp mai niin a lang a, an sâwmleh an rawih vâng ni pawhin alang lo. Dîl kamah te,kawtthlêrah te, kalkawng leh aremchâng laiah te a sawi vetawp mai \hîn niin a lang.Kohhran lehkha phei chu tûnlaiangin a nei rih loh niin a lang a,khawvêla a rawngbâwlna a hlenzawha, vâna a lâwn dâwna angaih pawimawh ber hi ngai

Page 36: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

36Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

pawimawh ila, kan tisual lo berâwm e. Chu chu bote zawngaChanchin |ha khawvêla hril zêlhi a ni e.

Bote ngaihsak rêng rêng lohi ringtu leh piangtharte zîngahhian a awm theih ang em le?Pulpit tlâng a\ang chauhvathlarau bo man tum pawh a dikber lo vang. Bible chuan Pathianhmaah mahni chanchin kan lasawi \heuh dâwn tih min hrilh a,thlarau bo pakhat tal hruai lovinkan tâna tuartu hi kan tâwk ngamdâwn em le? ‘Kraws bula mi tinthlarau kan rawn hruaite hi,Berâm no huanga kan khung techu, kan lallukhum timawitu anlo ni ang a, chu khawpui mawileh nuam takah chuan.’

Mi sualte hnên thleng phâkChanchin |ha hi i hril zêl ang u.Lalpa chuan, “Chhuak la,kawtthlêr leh kâwmkârah,lamlian leh daiah te, pachhia,piangsual, mitdel te, kebai tethlengin hmaih hlek suh u aw,intichangkâng lutuk suh u, an tânaka hmun siam vânram chang

tûrin sâwm vek rawh,” min ti ani e.

Berâm bo, kal ngaihna hrelo te, duli bo, bo tih pawh inhrelo, bo si te, kan chhehvêl lehIndia ramah hian an va tam êm!Fapa tlân bo, Lal Isua pan tawhsi, sualin a hliam mêk te,anmahnia kîr thei tawh lo chhanchhuah ngai kan ramah hian anva tam êm! Unau duh tak,changkâng taka rawngbâwl te hikan tum ang a, bote hian min nêlmang lo vang tih hi a vahlauhawm êm! Kan Lalpa khachu mi sualten an pan huai huaisi a, sual phuar mêk te, ruih theihthil ti te, Biak In thleng pha lotehi kohhranah te hian an va tamêm! Anmahni hruai tûrin Lalpahian min duh e, eng tik nge Isuahmaa an kûna an tlantu tih hriaaa lalna hming an fak ve ang le.

Ezekiela 3:18 “Mi sual chua sualnaah a thi dâwn a ni tih i hrilhloh va, vaukhânna pawh i neih lohva, chu mi sual chu a sualnaa athih chuan a thisen mawh chu ilakah ka phut ngei ang.

HRIATTÎRNA

Synod Statistics form thar chu peih fel a ni ta a. SynodOffice, mamawh lamnaah Kohhran, Bial leh Presbytery-tenlam theih a ni a, a form hlui chu hman tawh loh tûr a ni e.

Page 37: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

37Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

INDIA RAM KHAWPUI MIZOTEN KOHHRAN DINAN MAMAWH

- Rev. LalêngzîkaF/S, Tripura Mission Field\

Mizoram Synod Inkhâwmpui chuan India ram khawpui lianahMizote enkawltu tûr Pastor dah a lo titlu tawh a (Synod 2007Gen. 20; 2008 Gen. 96). Hei hi a taka kalpui tûra hma lâk mêk ani a. Chutih laiin Mizoram Synod hma lâkna hre thiam lo an awmve bawk a. Mizoram Presbyterian Kohhran (Synod) hian engvânginnge hetianga hma a lâk, eng nge a \ûlna tlêm azâwng sawi lan i hantum teh ang.1. India ram khawpui lianah tehian hna hrang hrang thawk lehthiamna \ha zâwk beiseiakhawsa/awm Mizo kan \hahnemtawhin kan la pung zêl dâwn a.Mi tam tak chu vai ramkhawpuia sei lian an ni ta hlawma. Chûng mite zînga a tam berchu Mizoram PresbyterianKohhran member an ni \hîn.Chutianga kan mite leh naupanglo \hang liante chuan kohhrankalphung zirtîrna - KohhranDân, Sunday School, Kohhranserh leh sâng awmzia, NupaChungchâng Dân, mihring nundân \ha zâwk zirtîrna lehkaihhruaina an mamawh êm êma ni. Hun lo kal zêl tûrah vairama lehkha zirte hi kan ram lehkohhran hruaitu an la ni dâwn si

a, kohhran rilru pu thiam tûrakan zirtîr a hun tak meuh a ni.

2. India ram khawpui lianah tehian Mizo welfare, fellowship lehpâwl an ding \hîn a. Chûngpâwlte chuan Mizo societyinhlâwm khâwmna an buaipuiinPathian biak inkhâwmn te pawhan buatsaih \hîn. Nimahsela,hetiang pâwl lo dingte hikohhran pâwl hrang hrangte kalkhâwm an nih avângin hruaitu lehmember-te inkârah invên thâwntawnna a na duh \hîn hle a.|awngkam pawh fîmkhur a ngai\hîn. Hmun \henkhatah pheichuan kohhran ni pawimawh -Good Friday, Easter Sunday,Krismas leh a dangte hi hmanduh dân a rual lo deuh \hîn.Hruaitu atâna thlan, mi

Page 38: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

38Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

tlâwmngaite pawh kohhraninkaihhruaina hria leh kohhranpawimawhzia hre tak an ni veklêm lo va. Chuvângin, kohhraninmumal zâwka hma lâk a tum laialo \anpui aia lo do ta maite anawm \an ta, a pawi hle mai.Mahse, kohhran chu thil tum sûtleh hni hne chi a ni si lo, a kal zêla \ûl ta a ni.

3. India ram khawpui lianaMizo welfare/fellowship\henkhat chuan a pâwl chukohhran dik tak, pâwl bîk awmlova inlungrualna, Bible-in azirtîrna nên pawha inmil zâwkanga insawiin an member-tehnênah ziak leh thusawitein anhrilhfiah \hîn a. Kohhran pâwlbîk nei lo anga inchhâlin kohhranpângngaiin an tih theih ang chu tithei ve vekin an insawi fiah mêkbawk. Hetiang pâwla hotute lehhruaitute hi a tam ber chuPresbyterian Kohhran memberan ni tho va; mahse, anfellowship inhmanna pâwlahchuan an tui êm avângin anawmna kohhran tak tak (motherchurch) hma lâkna chu an bei lêtta mai niin a lang. Hêng mite hiana taka kawng dik kawhhmuhtuan mamawh êm êm a, kohhran

hi mumal takin lo ding phawtsela, chu chuan thil \ha leh dik arawn kawhhmuh chhawm maidâwn a ni.

4. India ram khawpui lianahtehian Mizote zîngah Pathian awmring lo (atheist), kohhran \ûl ti lo(anti-church), mahni mipatpui/hmeichhiatpui kawp mêk, hnamdang leh ram dang mi pasala nei,zu leh ruihhlo ngai, Pathian biaklam ngaihsak lo, inkhâwm ngailo, khuahkhirhtu awm lova zalêntaka awm duh, nun ho takakhawsa mêk an pung zêl a. Heibâkah hian zirlai lehkha thiamzîngah Bible chauh duh tâwklova thil dang rinna tehna atânahmang, kohhran dâna inhruaipawh \ûl ti kher tawh lo, hnawkti zâwk mah tawh an awm \anmêk bawk. Sap ram nunphungkhuan kan Mizo nun hi a fanchak êm êm a. Thil \ha tam takkan zir rualin sâpho nun dân \halo kan la chhawng \hîn. Chûngzîngah chuan Bible zirtîrna duhtâwk lohna leh nawmsipbâwlnaten kan Mizo \halaite anghawng na hle bawk a ni. Minhringtu kohhran, WelshPresbyterian leh sâp ramkohhran dangte pawh tûna kan

Page 39: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

39Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

dinhmun ang chiah hi an nih laikhân an invên thiam loh avânginan kohhranin a chhiat phah tamêk a ni. Keini pawhin a tlai hmahian \an kan lâk a hun a, chu chuPathian thu nên pawh a inhmeha ni. “...thil \ha tih i ning suh angu; kan inthlahdah loh zawngin ahun takah chuan kan seng dâwnsi a,” (Gal 6:9).

5. A chunga kan sawite hi kandinhmun a ni a, khawpuiaZofaten kilkawi, ngaihsak, zirtîr,Isua hnêna hruai, zilhhauh, fuih,baptisma leh Lalpa Zanriahsakramen hlutna hriattîr te,kohhran sum vawn leh hman dândik zir te an mamawh tak zet ani. Mizo fellowship, welfare,inkhâwm pâwl, etc. te hi an\angkai êm êm a, Mizote inhuikhâwm nân chauh ni lovin,thlarau bo leh mi hlate hnênarawngbâwl kawngah ke kan pênve \hîn âwm e. Mahse, kohhrandân kenkawhna a awm lohavângin hun lo kal zêl tûrahZofate tân a fel tâwk loh deuhavângin khawpui hrang hrangaMizote tâna kohhran din hi apawimawh êm êm a ni. Kohhraninthununna kan lekkawh hian,kohhran mipuite kan phâk

tâwka Pathian duh zâwnga nungtûra kan intihthianghlimna a ni a.Kohhran dân zawm hrâm hrâmhi a tlo va, a him ber a ni.

Tlângkawmna: Kohhranpângngai (mainline churches)zîngah hian kohhran dangtepawh hi an \ha ve tho va.Nimahsela, MizoramPresbyterian Kohhran hi a lo dintirh a\anga vawiin thleng hianPathianin min hmang nasa bîkkan ti lo thei lo. Chu chu a takahmutute vek kan ni. Chanchin|ha puan darhna atân te, PathianThlarau Thianghlim harhna lothlenna hmanruaah te, kan rampolitics leh khawtlâng nun siam\hatna atânte hian Pathianin kankohhran hi a la hmang duh a ni.Tûn hma a\angin kan kohhranhian dotu leh beitu a lo nei tawh\hîn. Mahse, Pathianin minhumhim zêl a ni. Pathian kanlama a \an chuan tuin nge mindo thei ang?” (Rom 8:31). Kankohhran member-te hi kan lo\hahnemin ngaih dân hrang neipawh kan pung ve zêl a. Mahniawmna kohhran inkhâwmpuimeuhvin hma lâkna tûra thutlûkna a siam tawh sawisêl thiamtakte pawh an lo chhuak mêk

Page 40: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

40Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

bawk. Hêng mite hian inchhûtchiang sela chuan anmahni ngeipawh chu an naupan têt a\angakohhran kaihhruaina zâr zotutean ni tih an hriain a rinawm. Indiaram khawpuiah te, kohhran lehinkaihhruaina awm mumallohnaah kan Zofate leh kankohhran member-te an lêngmêk han hmuh hi chuan kohhranfel taka din hi a hmanhmawh-thlâk êm êm a ni. Kohhran pâwldangte pawh hian India ram

khawpuiah hian an member-te\heuh hi mumal takin enkawl vethei se a \ha ngawtin a rinawm.He thil kan sawi lai hi pâwlinbeihna atâna hmang lovin, mimal ham\hatna atâna hmangbawk hek lovin, kan Mizopui,tam tak \anpui ngai dinhmunahan awm mêk tih hria ila. Heharsatna hi tlân chhiatsan mailovin chonaah ngaiin Kristakohhran tân i ding tlâng ang u.

CHHIARTUTE HUANG

Thu thawh duh chuan thu mal 50 aia tam lovin lehkhain emaw,sms-in emaw, e-mail in emaw thawh theih a ni. SMS thawn

theihna phone no 9862331632 leh [email protected] ni e.

F ‘Lâwrkhâwm’ column-a \awng\aipui tûr in rawn chhuah \hin hikei ka tân chuan ram rila ka rawngbâwlna, ka kova Lalpa min pêkahka ngai tlat a ni. Chuvângin, \awng\aipui tûr rawn târ lang zêl teh u.

- Upa L. Rinawma, Ratu

F Kristian Tlângau April, 2016 chhuaka Upa Robert C. Rosânglianasermon ‘Rawngbâwl tûra chhandam’ tih thu kha a va han \ha êm!‘Rinna hi thiltih tel lo chuan thi a ni’ tih leh ‘Thiltih avâng a ni lo ve,rinna avânga khawngaihnaa chhandam in ni’ tih thu hi a va han sawifiah \ha êm! Jakoba lehkhathawn leh Ephesi khuaa mite hnênaTirhkoh Paula lehkhathawn sawi fiahna \ha tak a ni bawk si. Pathianthu tak leh nung puan chhuahna KT Lalpan malsâwm zêl rawh se.

- F. Khamliana, P&E Vêng, Sêrchhîp

Page 41: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

41Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

KHAWVÊLA MEMBER NGAH BER KOHHRANYOIDO FULL GOSPEL CHURCH-AH KA INKHÂWM

- Upa Zoliana RoyteKhatla

Râl khata kan lo hriat ve ruau ruau khawvêla kohhran memberngah ber Yoido Full Gospel Church Biak In hi Seoul khawpuia luilian luang tlang Han river thliarkâra awm a ni a. A chhûnga inkhâwmngei tumin kan conference zawh hma ni thumah Gwangjuchhuahsanin Soul kan pan a. Kan thlenna hotel a\anga Biak In chumetro-in dârkâr chanve tlân zet a lo ni a. Kan thlen tirh chuan akawtah mi pahnih chauh kan hmu a, tlêm tê têin inkhâwm tûr chuan pung a. Chutih lai tak chuan inkhâwm hmasaho an rawn bâng tamai chu fanghmîr bu dai darh ang maiin an tam êm êm a. An chhuahfel veleh kan lût chho ve a, a hnuai lama luh kan tum a, receptionist-ho chuan a chung lama \hu tûrin min hrilh a. In chung lam kan luhchhoh chuan foreigner tân bîk balcony pakhat hi ruahman a lo ni a.|an hmain ka han hawi kual vêl a, khawvêla Biak Ina inkhâwm kahmuh tawhah chuan an la tam ber a, mi 8000 kan inkhâwm a ni.

Biak In chhûng leh aninkhâwm dân: An Biak In hi abial a ni a, lâmtual an nei lo va,pulpit pawh an nei lo. Han enmai chuan concert hall te pawha ang lek lek. Biak In chhuathmun lia \hena hmun khat chunglam hma lamah a kual chhuakinbalcony a awm a. Maichâm aiahplatform lian tak a awm a, a aiasâng zâwk a awm leh a, tahchuan lectern pathum lian \ha takdârthlalanga siam, a lai leh a sîrve veah an dah a. Platformhmâwr chu pangpâra an cheibâkah a khât tâwkin mai tai

pahnih zêlin paruk an dah bawka. Mai hian eng nge a entîr kahre lo. Mizorama Upa \hutnaangah hian zaipâwl uniform haza rual leh orchestra sawm li rualan \hu bawk. A bâk zawng chumipui chan a ni.

An inkhâwm kalhmang a felfai hle a, chanvo nei tûr rêng rêngpuan a awm lo va, anmahnihunah an ti mai a. TV camerapathumin inkhâwm lai thla chulâk a ni a, screen lianahprogramme zawng zawng anlantîr a, zai hunah Korean leh sâp\awngin hla a lo lang mai a,

Page 42: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

42Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

chutiang bawkin thusawi zawngzawng kha a lo lang leh mai a, aawlsam hle.

Balcony-a \hu foreigner-hochu earphone min pe vek a, anthusawi chu sâp \awnga lehlinvek a ni. Min hrilh dân chuaninkhâwm rêng rêng hi \awng 16-a lehlin a ni. Sunday School ahrangin an nei lo va, thawhlâwmip chi hnih dawhkânah an dah a.Lâwm thu sawina leh thingtlângkhaw lam kohhran \anpuina tûra ni. Thâwhlawm khawntute chunutling leh patling an ni. Vawikhat inkhâwmah mi 8000 vêl aninkhâwm \hîn a, an vaia an lenloh avângin vawi sarih aninkhâwm a. |hutna zawngzawng hi a sir step nên chuan mi12000 lengin an sawi. Ankohhran member zawng zawnghi 850,000 zet an ni bawk. Kaninkhâwm bân hian US a\angapêm tawh, kumli zet Korea ramaawm Rev. John-in an kohhranchanchin room pakhatah minhrilh a, International briefing anvuah.Yoido Kohhran lo indin dân:Yoido Full Gospel Church hiPentecostal Kohhran a ni a,Assembly of God-ah an inziak lûta. Kum 2007 khân member830,000 an nei tawh a, tûnah

pawh an la pun belh zêl. Korearama Pentecostal Kohhranahchuan a lian ber a; khawvêlakohhran mal khaiah pawh a lianber nihna an hauh a ni.

Pastor David Yonggi Choleh a pizawn ni ta Rev. Choi JaSil, Assembly of God Pastor-tebul \an a ni a, May 15, 1958 khânRev. Choi-i inah a fate hmeichhepathum nên, Rev. David YonggiCho nên \awng\ai inkhâwm anbuatsaih laiin ruahsûrin a rawn ûmluh hmeichhe upa lam tawhte nênan \awng\ai ho va, an vaiin parukan ni. Pastor pahnihte hiandamlote an kan a, an \awng\ai a,mi harsate phei chu sum leh paithlengin an \anpui \hîn. Thla rei lotêah mi 50 an lo tling ta mai a. Inchhûnga an len tâk loh avânginPi Choi-i te in hnung lamah puanin an zâr a, pâwnah chuan aninkhâwm \hîn a. An pun belh zêla, puan in pawh an zâr belh zêl a.Pastor David Cho hian thlaraumalsâwmna, tisa malsâwmnaleh taksa malsâwmna tihte hi athupui ber a ni a. Kristianten taksahrisêlna \ha kan neih leh sum lehpaia hausakna kan neihte kankawl mai mai tûr a ni lo va, mitetân kan inphal tûr a ni a tih chuanmi rilru a hneh a, kohhranngaihsak lote pawhin an rawn bêlzêl a. Kum 1961-ah chuan 1000

Page 43: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

43Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

an lo tling ta hial a. An puan inkaihah chuan an len tâk lohavângin Sedodaemon-ah ram anlei ta a ni.

Kohhran a \han mêk laichuan Korea sawrkârin an ramdâna mipa puitling tawh phawtsipaiah an \ang tûr a ni a tih chuPastor Cho-a chungah a lothleng ve a. Hetih lai hian ahrisêlna a \ha lo hle a,vânneihthlâk takin Seoul-a USsipai hmunah an dah a. Heta\ang hian a kohhran chu chawlhniapiangin a kan thei hlauh mai a.Sipai hmunah hian USmissionary John Hurston-a nênan thawk dûn a. A sipai hna athawh \hat theih tâk loh avângina tâwpah phei chuan an bân tatawp a. Damlo chungin kohhrana enkawl chhunzawm zêl a.October 15, 1961-ah an ramleina hmunah chuan Biak In ansa thei ta a, an kohhran hmingahchuan Full Gospel RevivalCentre an vuah a.

Biak In an sak a\anga kumliah member 3000 an tling chhova, kum 1968-ah phei chuan8000 zet an lo tling ta a. Chutihlai chuan Pastor Cho-a chu ahrisêlna a tlahniam ta hle a,kohhranhoten a bân an remtibawk si lo va. Kohhran a lo

mumal tâk avâng leh an lo tamtâk avângin inrêlbâwlna siam \hat\ûlin a hria a. Seoul khawpui hizone-in a \hen a, zone chu cell-in a siam leh ta a. Hruaitu anindah zêl a, chung member-hochuan kâr tin vawi khat tal BibleStudy an nei \hîn a. Cell hotutechuan an \hiante sâwma Isuachanchin hrilh tûrin an infuih a.Tin, cell leader-te chu assistantchher thiam thei tûrin an infuihbawk a. Pastor Cho chuan sap\awngin lehkhabu CellMultiplication te a ziak a,khawvêl kohhran hrang hrangpawhin an entawn hle a ni.

Rev. Cho hian cell leaderatân hmeichhiate an \hat thu asawi uar hle a, mi ina kalacampaign phei chu mipa aiin anthiam zâwk thu a sawi \hîn.Kohhran committee member-ten an hnial chungin a \hatzia ahre si a, a tâwpah chuan he cellmovement hi a lo hlawhtling taa. Seoul khawpuia cell 125 chusâng tam takah a lo piang ta a.Cell movement bâkah hianWomen fellowship 196 an dina, 1963-ah Men fellowshippawh a din leh ta zêl a, hei hiankohhran rawngbâwlna a tichakêm êm a, 1967-ah FaithMagazine a tichhuak bawk.

Page 44: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

44Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

An kohhran chu an lo pungzêl a, Seodaemun-ah pawh anleng leh ta lo va, Yoi thliarkârHan luia mi chu an lei leh ta a.Hetih hun lai hi Korea ram sumlama a harsat lai a ni a, kum1973-ah an peih fel thei hrâm a,August ni 19-ah a hawnnainkhâwm buatsaih a ni a, anhawn a\anga thla khatah 10th

Pentecostal World ConferenceHyochang Stadium-ah anbuatsaih a, mi 55000 aninkhâwm a, chûng zînga 5000chu ram dang mi an ni. Kum1977 khân member 50000 zetan lo nei ta a, 1981 kum tâwpahphei chuan 200,000 zet an lo nita a. Los Angeles Times chuankhawvêla kohhran mal memberngah berah a puang a, kum 2007khân member 830,000 zêt antling tawh a ni.Prayer Mountain-ah kan\awng\ai ve: Prayer Mountainan tih hi Rev. Cho-a nupuiOnsari hriat rengna atânakohhran hovin Paju tlânga anbuatsaih a ni a. Korea ramah hianhetiang \awng\aina hmun hi 300chuang a awm a, chûng zînga alian leh changtlung ber a ni. YoidoBiak In a\ang hian dârkâr khatzet bus-in kal a ngai a, an BiakIn leh \awng\aina tlâng inkârah

hian zîng dâr sarih a\anga zân dârkua thlengin, dârkâr tin manchawi lova chuan theihna tûr busan tlântîr a. An bus-te hi a kaldâwn apiangin record sa\awng\ainain an hlân ziah a ni.Chawlhniin he tlângah hian vawili inkhâwm an buatsaih bawk a.An Biak In hi sanctuary an vuaha, Main Sactuary-ah hian mi7000 zet an leng a, Chapel dangdang chi hrang hrang mi 100a\anga 2500 thleng len theihna aawm thluah bawk. Chûng chapelhrang hrangah chuan a vaiin mi15950 a leng a, group hranghrang pawh kal se, an inkhâwminan \awng\ai thei tihna a ni.Tawng\aina hmun: An\awng\aina hmun hi a hranpaabâwm/pûk (grotto) feet ngaasei, feet thuma zau concrete-asiam kawng khâr kalhna neithlap a ni a. A chhûngah ênghmeh ên chawp dah a ni.Dawhkan tê, han bawhremchâng tak dah a ni a, \hing\hiabawh nuam tâwk a ni. Khûpnghahchhan atân \hut phah dûp\ha tak an dah bawk. Mipa lehhmeichhe tân a hran ve ve siama ni a, a vaiin \awng\ai pûk/bâwm 211 a awm. He hmun hikum 1973-a Rev. Cho-an a losuangtuah \hin tihpuitlinna a ni.

Page 45: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

45Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

UPA J. VÂNKHAMAPUDAITE

REPUBLIC VÊNG

Upa J. Vânkhama Pudaite(73), Upa Lalsânghleia Pudaiteleh Pi Dârro\huami te fapa hiSeptember 25, 1941 khân N.Khawlêkah a piang a. Kum1970-ah Rohlupuii nên an inneia, fa pali an nei.

Upa J. Vânkhama hi lehkhathiam thei tak a ni a, zirtîrtu hnahmun hrang hrangah a thawk a.Accelerated Christian Educa-tion, Dallas, USA-a a zirhmangin Sielmat-ah school a dina, a hlawhtling hle. Kum 1982-1993 chhûng Sielmat ChristianHigh School-ah Headmaster-ina awm a, ama kaihhruainain heschool hi B.A. thleng zir theiha

din a ni nghe nghe. Kum 2002-2009 chhûng PresbyterianKohhran School, RepublicVêngah Principal hna a thawkleh a, zirna lama a hnathawh leha hlawhtlinna avâng hian VijayShree Award (Lifetime Attain-ment), International FiendshipSociety-in a hlân nghe nghe.

Kum 1993-ah EvangelicalFree Church of India (EFCI)Kohhran Upa atân nemngheh ani a. Republic Vênga a pemhnuah Presbyterian Kohhranahlawiin Pêm Upain a awm a,kohhran rawngbâwlna hranghrangah a theih ang tâwkin athawk \hîn a ni.

Kum 2009-ah a kal thlâk angai a; a fate zîngah pe thei anawm chungin aman \ûl a tih lohavângin thlâk a ni ta lo va. Homedialysis tia enkawl a ni a, hetihlai mêk hian Hernia a neihavângin zai a ni a, \hat lam a pantheih loh avângin August 12,2015 khân Lalpa hnênah minkalsan ta a ni. Hemi ni vêk hianRev. C. Lalbiakhluna, BialtuPastor-in a chênna inah a vui a,ui takin kan thlah liam ta a ni.

- Upa C. LalchharlianaRepublic Kohhran Ziaktu

Page 46: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

46Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

UPA LUAHTHANGAKHAWHAI SOUTH

Upa Luahthanga (73), PuLiantluanga leh Pi Khawpuii tefapa hi Sept. 3, 1941 khân apiang a. October 2, 1959-ahHualhnûni nên an innei a, fapanga an nei a, a nupui hian kum1971 August thlaah a thihsan a,Lalhmangaihi nên an innei leh a,Pi Lalhmangaihi hian Sept. 6,2008 khân a thihsan ve leh a ni.

Kum 1986 a\angin KhawhaiSouth Kohhran Tual Upa atânthlan a ni a, kum 1997-ah Upaatân thlan a ni leh a, kum 1998-ah Tuichâng PresbyteryInkhâwmpuiin Khawhai SouthKohhran Upa atân a nemngheta. Kohhranah Chairman,Treasurer, Ramthar Chairmanleh Building Chairman hna te achelh a. Bialah Chairman lehTreasurer a ni tawh a,Presbytery Standing Committeeni lai mêk a ni a, SynodExecutive Committee-ah a teltawh a, Assembly palaiin a kaltawh bawk.

Kum 2014 \hâl lai khân luhai avângin a nuam lo va, a damchho ve leh mai a, kum 2015kum chanve vêl a\angin a nuamlo leh \an a, pumpui ulcer nasatak a nei tih hmuh chhuah a ni a.Theih ang anga enkawl a nih laiinAugust 18, 2015 khân Lalpahnênah min kalsan ta a ni.

A tûkah amah thlahna hun inlamah Bialtu Pastor T.Chawikhûman a hmang a, BiakInah Pastor T. |huamliana,Tuichangrâl North PresbyteryModerator-in a vui leh a. Bialzaipâwl leh Kohhran zaipâwltenthlahna hla an sa a, Presbyteryhuam chhûng Upate leh kohhranmipuiten ui takin kan thlah liamta a ni.

- Upa DP LalnunmawiaKhawhai South Koh. Ziaktu

UPA KÂPTHANGALAWIPU VÊNG

Upa Kâpthanga (57), PuBawihnana leh Pi Chawngawni

Page 47: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

47Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

te fapa hi kum 1958 May thlakhân Sairâng khuaah a piang a.June 30, 1980-ah Zothanpârinên an innei a, fa pathum an nei.

Kum 2006-ah Lawipu VêngKohhran Tual Upa atân thlan ani a, kum 2008 khân AizâwlChhim Presbytery Inkhâwm-puiin Lawipu Vêng KohhranUpa atân a nemnghet a,Presbytery Standing Comtt.,Bial Standing Comtt., KohhranSecretary, Asst. Secretary, SSSuptd., Asst. Suptd., i/c NPSSleh Finance Secretary hna te achelh tawh.

Upa Kâpthanga hikhawtlâng lamah pawh ainhmang nasa hle a, LawipuVêng VC member hmasa berzîngah a tel a, Lawipu BranchYMA Treasurer hmasa ber a nibawk.

A insawisêl \anna hi a reiviau tawh a, doctor-te râwninvawi tam tak a inentîr a. A natnahi an hmu chhuak mai thei lo va,kum 2015 April thla khân zai ani a, chutah chuan cancer a nitih hmuh chhuah a ni a; a natnahian zual lam a pan zêl a, August20, 2015 khân Lalpa hnênah minkalsan ta a ni.

A tûkah amah thlahna hun inlamah Bialtu Pastor LalremruataRâltein a mang a, Biak InahRev. RS Rokima, AizâwlChhimthlang PresbyteryModerator-in a vui leh a,kohhran zaipâwlin thlahna hla ansa a, kohhranhoten ui takin kanthlah liam ta a ni.

- Upa H. VânlalzuiaLawipu Vêng Koh. Ziaktu

UPA SAWNNEIHTHANGAKHAWHAI NORTH

Upa Sawnneihthanga (76),Pu Chawnkhuaia (L) lehDuhtintawli te fapa hi kum1940-ah Myanmar ram, Vangvakhaw hlunah a piang a. Kum1947-ah Khawhaiah a rawnpêm a, August 25, 1960-ahThanghleihkaii nên an innei a, fasâwm an nei.

Khawhai Chhim VêngKohhran bul \antute zînga mi a nia. Kum 1966-ah kohhranpuitlinga hlân kai a ni a, Tual Upaatân thlan nghâl a ni. Kum 1971-ah Khawchhak PresbyteryInkhâwmpuiin Khawhai Chhim

Page 48: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

48Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

Vêng Kohhran Upa atân anemnghet a. SS Suptd. lehInneihtîrna kawltu hna a chelh a,SS zirtîrtu chawimawina DiplomaAward a dawng tawh bawk. Bialleh Presbytery-ah chanvo engemaw zât a chelh tawh.

Kum 1984-a Khawhaiinkhawthar an kai tâkah khânChhim Vêng Kohhran chu thaibovin ‘Khawhai NorthKohhran’ din a lo ni ta a. Hekohhran siam tharah pawh hiana sûlsutu leh bul tumtu bertezînga mi a ni.

Kum 2015 kum tîr a\angina pum lam a sawisêl \an a,pumpui cancer a ni tih hmuhchhuah a ni a, zai hleih theih anih tawh loh avângin theih angangin in lamah a inenkawl a,August 22, 2015 khân Lalpahnênah min kalsan ta a ni.

Hemi ni vêk hian amahthlahna hun in lamah BialtuPastor T. |huamluaian a hmanga, Biak Inah Tuichangrâl NorthPresbytery Moderator, PastorMS Dawnglianan a vui leh a,Bial zaipâwl, Kohhran zaipâwlleh Presbytery huam chhûngUpa leh kohhranhoten ui takinkan thlah liam ta a ni.

- Upa H. RochhûngaKhawhai North Koh. Ziaktu

UPA HMÂWNGAELECTRIC VÊNG, AIZÂWL

Upa Hmâwnga (104), PuThangbuta leh Pi Lalchhûngi tefapa hi kum 1912 khân Lâmtualkhua (Tlungvêl chhak)-ah a lopiang a. Kum 1938-ah TirhkohKâwli nên an innei a, fa pahnihan nei.

A naupan laiin Tlungvêlah anpêm a, a nupui neih hnuinBâktâwngah an pêm leh a. Kum1969-ah Bâktâwng a\anginBîlkhawthlîrah an pêm thla a,kum 1985-ah a fapa finin AizâwlElectric Vêngah a pêm a, a nupuihian kum 1989-ah a thihsan a ni.

Kum 1946-ah ChhimchhakPresbytery InkhâwmpuiinBâktâwng Kohhran Upa atân anemnghet a. A hun laia kohhranenkawlnaah chanvo pawimawhtak tak a chelh \hîn.

Sunday School pawh a kaikim fo va, kum 2012-ah kum101 mi niin kai kim lâwmman ala a, a lâk hnuhnun ber a ni.

Page 49: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

49Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

March 2015 khân a tlu sualpalh a, heta \ang hian inchhûngdungah pawh amahin a kal theita lo va. Khawsik avângindamdawi inah dah luh a ni a, ni23.8.2015 khân Lalpa hnênahmin kalsan ta a ni. A tûkah BialtuPastor KC Vânlalduhan a vui a,kohhranhoten ui takin kan thlahliam ta a ni.

- Upa V. LalhlupuiaElectric Vêng Koh. Ziaktu

UPA K. ZOLIANASHILLONG

Upa K. Zoliana (85), PastorLianhâwla leh Pi Thangi te fapahi ni 13.6.1930 khân Tinsuang,Manipur-ah a piang a. February3, 1955-ah Lalbiakkûngi nên aninnei a, fa pahnih an nei.

A pa hna avângin Tripura lehManipur hmun hrang hrangah anawm kual a, sawrkâr hna athawh hnuin Nagaland,Arunachal, Meghalaya, Assamleh Mizoram-ah te a awm tawhbawk.

Kum 1998 khân ShillongMizo Kohhran Upa atân thlan ani a, hemi kum vêk hian ZoramPâwn Presbytery Inkhâwmpuiin

Shillong Mizo Kohhran Upa atâna nemnghet. Rawngbâwlnahrang hrang a chelh tawhte chu:Tualchhûngah - Treasurer(Tualchhûng & Synod), FinanceSecretary, Asst. Secretary,Secretary, SS Suptd.; Bialah -Chairman, Secretary, Treasurer(Bial leh Synod); Presbytery-ah- Moderator, Secretary,Treasurer; Synod-ah Pastoralleh Finance Committee.

Kum 2012 vêl a\ang khânthin ro natna a nei a; mahse, a\ha chho viau va. Kum 2014 Julythla a\angin a pum puarin a ke avûng bawk a, damdawi inahenkawl a ni a, \hat chhuah lehawm lovin August 25, 2015-ahLalpa hnênah min kalsan ta a ni.

A tûkah amah thlahna hun inlamah Pastor Rualthankhûman ahmang a, Biak Inah ZPPPresbytery Moderator, PastorMalsâwmdawnglianan a vui leha, zaipâwl te, ZPP huamchhûnga Minister leh Upa te,rawngbâwltu \hahnem takin uitakin kan thlah liam ta a ni.

Upa Lalmalsâwma PachuauShillong Mizo Kohhran

Ziaktu

Page 50: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

50Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

UPA LALRINLIANADÂRLÂWN

Upa Lalrinliana (85), PuLamkûnga (L) leh Pi Buangi (L)te fapa hi kum 1930 khânDârlâwnah a piang a. Kum1949-ah Vânhlîri nên an innei a,fa pasarih an nei. Mi taima tak,kut hnathawka eizawng \hîn a ni.

Kum 1976-ah TualchhûngUpa atân thlan a ni a, 1978-ahUpa atân thlan a ni leh a, hemikum vêk hian HmârpheiPresbytery InkhâwmpuiinDârlâwn Vêngpui Kohhran Upaatân a nemnghet (DârlâwnVêngpui Kohhran hi tûnahchuan Dârlâwn Kohhran tih a nitawh).

Bialah leh kohhranahrawngbâwlna pawimawh tak taka chelh tawh a. Sunday School

Suptd., Revival leh RamtharCommittee Chairman lehPresbytery StandingCommittee-ah te a \ang tawh a.Bial Chairman a ni tawh bawk.Dârlâwn Kohhran tâna mi inpezo tak a ni a, kohhran tân vawkpahnih ngawt a thawh tawh a ni.

Mi hrisêl tak a ni \hîn a. Ni26.8.2015 khân an kawmthlanghuan a tifai chu a nuam lo \an a,thâwk harsa a ti a, inentîr tûrinAizâwl a pan a. |ha chhuak lehmai tûra beisei a nih laiin zual lama pan zêl a, ni 2.9.2015 khânLalpa hnênah min kalsan ta a ni.

A tûkah amah thlahna hun inlamah Pastor RolungmuanaZadêng, Bialtu Pastor-in ahmang a, Biak Inah Rev. Dr.Hmingthansânga, HmârpheiPresbytery Moderator-in a vuia. Presbytery huam chhûng Upate, kohhran zaipâwl leh kohhranmipuiten ui takin kan thlah liamta a ni.

- Upa HmundikaDârlâwn Kohhran Ziaktu

Duke of Hawkin-a fapa upa zâwk chuan a nau hnênah a thihdâwnin, “Douglas, ka thi \êp a. Ka pa ro zawng zawng lehlalna i rochung ang a. Duke of Hawkin i ni ang. Chutih hunahchuan kei chu vânah lal ka lo ni tawh ang,” a ti a.

Page 51: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

51Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org

SYNOD BOOKROOM LEHKHABU THAR8 Holy Bible (Mizo): Tûnlai hian Holy Bible chi hrang hranga awm a, Pulpit Bible kan tih thlengin a awm kim vek a. A man`200, 330, 350, 380, 725 leh 875 te a ni nual mai8 A va hlu êm - 2: WhatsApp leh Facebook lama mite nunchâwm thei thuziak \ha tak tak pho chhuak \hîntu Vincent Pachuauchuan a lehkhabu pahnihna a rawn tichhuak leh ta dêr mai. Sualvânga hliama awma Pathian chauh rinchhantu, ni tin khuma muringawt tawh mai Vincent Pachuau hi a thuziakte avânga pantu lehkâwmtu an awm reng. A kutchhuak hi lo chhiar ve ngei teh le. Aman ̀ 100.8 Ram leh hnam tâna tuarna: Zoramin zalênna a sual chanchinhi mi tam takin an ziak tawh a, rammut chanchin hmeichhe ziaherawh kan la nei lo. MNF Vice President nupui Rebeki’n an rammut chanchin, thu dik, dâwt tel lo, \hang leh thar lo awm zêl tûrtâna \angkai tûr lehkhabu a rawn tihchhuah hi rammut chanchintuipuitute tân a ngaihnawm a, a lunglênthlâk piahah nuihpui tûr atam bawk. A man ̀ 200.8 1 Minute: Zofate loneia kan intodelhna tûra hma la pâwl AMFUchuan Vietnam rama thlai an enkawl dân zirin kum 2012 kum laihâwlvêl khân lam kal an intîr a. Chuta an thil hmuh a\anga entawn tûrleh zir tûr kan neih bâkah an hma lâk dân chanchin chu ngaihnawmtakin a buin an chhuah a. Vietnam mite zîngah an thiltihnaa tlai anawmin ‘1 Minute’ bâk an innghâk ve ngai lo chu pui an tih êmavângin an lehkhabu hmingah an chawi ta hial a ni. A man ̀ 100.8 Swaraj: Kum nga dana inthlana vote vawi khat thlâk ve mai hiDemocracy a ni em? Tûna Delhi UT Chief Minister ni mêk, DelhiMLA 70 awmnaa MLA seat 67 la thei Arvind Kejriwal chuanDemocracy awmze dik tak chu a lehkhabu hmang hian a puangchhuak a, chu chuan mi tam tak thinlung tituiralin India kalphung arawn her danglam mêk a nih hi. Chu a lehkhabu ropui chuZothansângi Hmâr chuan min lehlinsak a, lehkhabu rotling kan neihbelh leh ta. A man ̀ 150.

Page 52: Kristian Tlangau 1 - Mizoram Presbyterian Church … a. Nl. R. Lalremruati leh Nl. C. Lalsângliani, PrescomAsst-III ten an neihpui. w April 26 - 30, 2016 khân Synod Bookroom Hnahlân

52Kristian Tlangau

www.mizoramsynod.org