kt penilaian kanak kanak

7/24/2019 Kt Penilaian Kanak Kanak

1/60

KAJIAN-KAJIAN LEPAS BERKAITAN PENDIDIKAN AWAL KANAK-KANAK DI

PERINGKAT TADIKA ATAU PRA SEKOLAH

Imran Ariff Ariffin

Faizul Ab Kair

K!ai"a! Ibra!im

Riza#a$i Ab Halim

Wan %urian$i Wan Abulla!

Jaba$an K&ma!iran Hiu'

(Fa)ul$i P&nii)an T&)ni)al Dan *+)a,i+nal

(Uni.&r,i$i P&nii)an Sul$an Iri, /010)

/0 O)$+b&r /010

ABSTRAK

Penulisan ini berkisarkan kajian-kajian lepas berkaitan pendidikan awal kanak-kanak di

peringkat tadika atau pra sekolah. Penulisan ini telah di jalankan secara terperinci bagi

mengetahui serba sedikit mengenai isu-isu, polisi kurikulum, dasar, pengajaran dan pembelajar(P&P) dan juga masalah berkaitan penglibatan ibu bapa di peringkat tadika/prasekolah.

Penulisan ini juga akan menyentuh tentang masalah-masalah yang di hadapi oleh pihak sekolah

terutama guru-guru yang mengajar pelajar tadika/prasekolah. Selain itu, penulisan ini juga akan

membincangkan bagamana pihak sekolah menyelesaikan masalah pelajar tadika/prasekolah dan

masalah hubugan pihak sekolah dengan ibu bapa. amun, secara keseluruhan penulisan inidirujuk berdasarkan bahan-bahan yang terbukti kesahihannya melalui kajian-kajian yang telah di

buat oleh tokoh-tokoh dalam dunia pendidikan sebelum ini..


2/60

120 PENDAHULUAN

Pendidikan Prasekolah di !alaysia berkonsepkan program pendidikan tidak "ormal yang

menyediakan pengalaman pembelajaran kepada kanak-kanak berusia empat hingga enam tahun

sebagai persediaan sebelum masuk ke #ahun Satu di sistem persekolahan "ormal. $erikutan %kta

Pendidikan '' , pendidikan prasekolah telah diinstitusikan ke dalam Sistem Pendidikan

ebangsaan dengan matlamat untuk menyuburkan potensi kanak-kanak dalam semua aspek

perkembangan, menguasai kemahiran asas dan memupuk sikap positi" sebagai persediaan untuk

masuk ke sekolah rendah.

Peruntukan ini menunjukkan penumpuan ementerian Pendidikan !alaysia dalam

mempertingkatkan kualiti pendidikan prasekolah. *. Selaras dengan matlamat +alsa"ah

Pendidikan ebangsaan, perkembangan kanak-kanak secara menyeluruh, bersepadu dan

seimbang perlu diberi pertimbangan yang sewajarnya di dalam program prasekolah kerana

pengalaman prasekolah bakal mencorakkan perkembangan kanak-kanak seterusnya.

Pendidikan prasekolah pada tahun ''-an tidak banyak berbea daripada pendidikan

prasekolah pada tahun -an bahkan selalu menarik perhatian para ibu bapa, masyarakat

mahupun pemerintah sebagai pengambil keputusan iaitu mereka menyedari bahawa kualiti masa

awal kanak-kanak termasuk prasekolah merupakan cermin kualiti bangsa pada masa akan

datang.


3/60

/20 KAJIAN-KAJIAN LEPAS BERKAITAN ISU-ISU 3ANG TI4BUL DALA4

PENDIDIKAN

PRASEKOLAH

!enurut kajian race (''*) dalam Surayah aidon (*0), dalam pendidikan prasekolah,

kaedah yang selalu digunakan untuk mentaksir pelajar adalah dengan menggunakan port"olio

iaitu rekod proses pembelajaran yang dilalui oleh kanak-kanak. Proses pembelajaran boleh

direkod melalui port"olio kerana kandungan port"olio mampu menunjukkan apa yang telah

dipelajari bagaimana kanak-kanak mempelajarinya dan bagaimana kanak-kanak berinteraksi

dengan orang lain dalam menyempurnakan tugasan mereka. !enurut Surayah aidon (*0)

lagi, port"olio anak-kanak Prasekolah merupakan satu dokumentasi penting yang dapat

menceritakan dan memerihalkan perkembangan kanak-kanak sepanjang mengikuti program

prasekolah. 1leh sebab itu port"olio seharusnya digunakan sepenuhnya dalam menilai

perkembangan yang dialami oleh kanak-kanak. amun, didapati pelaksanaannya sekadar sebagai

satu "ail untuk mengumpul hasil kerja kanak-kanak. 2ni merupakan satu kerugian yang besar

bukan sahaja kepada kanak-kanak tetapi juga keseluruhan pelaksanaan program prasekolah.

Pelaksanaan port"olio yang bertepatan adalah penting bagi menjamin perkembangan kanak-

kanak dinilai dengan berkesan dan dapat membantu perkembangan kanak-kanak

!anakala menurut kajian See"eldt (''), kanak-kanak mempunyai repertoir tingkah

laku yang terhad untuk dita"sir dan tidak dapat menggunakan bahasa dengan tepat untuk

menerangkan pengalaman yang dialami. aedah lain seperti rujukan norma atau penggredan

melalui ujian bertulis tidak digunakan kerana tidak sesuai untuk pelajar prasekolah yang tidak


4/60

berupaya menggunakan bahasa yang tepat untuk menerangkan pengalaman atau pembelajaran

yang dialami dan repetior tingkah laku mereka terhad. Seseorang guru prasekolah tidak wajar

memberikan soalan ujian berbentuk esei kepada pelajarnya kerana pinilaian berbentuk esei tidak

boleh membantu dalam merangsang idea kana-kanak dan dikhuatiri akan memberi tekanan

kepada mereka. Perkara sebegini seharusnya dielakkan kerana ianya boleh merencatkan proses

perkembangan idea dan bahasa kanak-kanak. Pendekatan seperti penggunaan port"olio lebih

sesuai dan praktikal untuk pelajar prasekolah.

Satu kajian oleh or 3ashimah dan hadijah (*) menunjukkan guru tidak

mempunyai masa membuat penilaian "ormati" terhadap pelajar ketika perlaksanaan Pendidikan

2slam dan !oral di peringkat prasekolah. 1leh kerana guru banyak memberi tumpuan pada

persediaan dan perlaksanaan akti4iti di dalam bilik darjah, pemerhatian, senarai semak dan rekod

indi4idu jarang dilakukan. 3al ini kerana para ibu bapa lebih menekankan pencapaian akademik

dan kogniti" pelajar seperti asas perkiraan dan bahasa. eadaan ini juga menyebabkan aspek-

aspek yang menunjukkan perkembangan kanak-kanak seperti perkembangan sahsiah dan sikap

pelajar tidak menyeluruh perlaksanaannya dan hanya dibincangkan bersama ibu bapa yang

berminat terhadap perkembangan anak-anak mereka.

$agi melaksanakan penilaian ini juga, para guru perlulah mempunyai kemahiran yang

cukup dan cekap dalam pemerhatian terhadap pelajar. !enurut kajian !ohamad (''0) berjudul

Tugas dan Masalah Guru Dalam Mengendalikan Kurikulum Prasekolah yang dijalankan ke atas

* orang guru tadika dan orang pembantu guru #abika Perpaduan mendapati aspek penilaian

perkembangan kanak-kanak telah diketahui namun guru menghadapi kesukaran

mengendalikannya akibat kurang kemahiran. 2su yang sama timbul dalam kajian 5ohaty (''b)


5/60

bertajukEducational Assessment of Malaysian Preschoolers. ajian tersebut juga menunjukkan

guru kurang berpengetahuan tentang kepelbagaian jenis kaedah penilaian perkembangan kanak-

kanak walaupun aspek-aspek penilaian perkembangan kanak-kanak telah diketahui namun

perlaksanaan penilaian perkembangan tersebut sukar dijalankan. %spek-aspek seperti jasmani,

emosi, rohani dan intelektual (6752) seharusnya dinilai menggunakan pendekatan berbea oleh

guru mengikut kaedah yang dipelajari semasa dalam pengajian mereka. esemua aspek tersebut

memerlukan pemantauan berterusan sepanjang sesi persekolahan.

!enurut kajian 5ohaty (*0) dalam Surayah aidon pula menunjukkan penilaian yang

dijalankan cenderung kepada perkembangan akademik dan kogniti" iaitu lebih menumpu kepada

pelaporan kemajuan kanak-kanak kepada ibu bapa berbanding aspek lain yang juga penting dan

perlu dititik beratkan seperti jasmani dan rohani, sahsiah, komunikasi dan sosial kanak-kanak.

Pendekatan rujukan norma seperti ujian untuk menentukan gred markah dan kedudukan

dijalankan kepada kanak-kanak. Perkara yang berlaku ini tidak sesuai untuk kanak-kanak

tersebut kerana perbuatan melabel menggunakan keputusan penilaian tersebut pada peringkat

prasekolah akan membebankan kanak-kanak seterusnya akan mengganggu perkembangan emosi

dan tingkah laku mereka. Para guru dan ibu bapa juga akan mengalami tekanan kerana harapan

untuk memajukan kanak-kanak tersebut. ebanyakan ibu bapa lebih mengharapkan kepada

pihak prasekolah untuk memajukan anak-anak mereka dan meningkatkan prestasi anak-anak

dalam akademik dan kogniti". 1leh disebabkan hal ini, para guru lebih mengutamakan penilaian

kogniti" pelajar walaupun mempunyai kesedaran tentang kepentingan perkembangan pelajar

dalam aspek-aspek lain.

!enurut teori 7kologi $ron"enbrenner ('88), ahli keluarga khususnya ibu bapa

mempunyai peranan penting sebagai agen sosialis dalam kehidupan kanak-kanak dan


6/60

mempunyai pengaruh paling besar ke atas semua aspek perkembangan kanak-kanak. Pengaruh

baka dan persekitaran memberikan kanak-kanak kadar dan tahap perkembangan yang berbea-

bea. 2nteraksi pengaruh-pengaruh tersebut membantu dalam menentukan pencapaian

perkembangan ke satu tahap yang maksimum. 1leh hal yang demikian, perkembangan kanak-

kanak sama ada dalam aspek kogniti", "iikal atau kerohanian perlu lebih diterapkan dari

kediaman kanak-kanak itu sendiri berbanding di prasekolah.

/21 ISU DAN PER4ASALAHAN 3ANG TERDAPAT KETIKA 4ENGAJAR DI

PERINGKAT

PRASEKOLAH2

/2121 5&li) Huruf

#imbalan etua Pengarah Pelajaran !alaysia (P!), 9atin %sariah binti !ior Shaharuddin

berkata, P! menetapkan agar semua kanak-kanak normal yang bersekolah boleh menguasai

kemahiran membaca, menulis dan mengira (0!) ketika m&lan6)a! )& $a!un &m'a$ ,&)+la!

r&na! sebelum penghujung **. $eliau berkata demikian semasa merasmikan Seminar

Penyelidikan Pendidikan 2nstitut Pendidikan uru !alaysia (2P!) on Sabah di ota

inabalu pada awal 1ktober *'.

Sukatan pelajaran prasekolah, antara lain, bertujuan untuk mencelikhuru"kan murid. %da

guru $ahasa !elayu beranggapan bahawa semua murid yang diterima masuk ke kelas tahun satu

sudah celik huru". %pabila anggapannya itu meleset, mereka mengeluh. !ereka berasa berat

untuk mengajarkan a-b-c kepada beberapa orang murid yang tidak berpeluang mengikuti kelas


7/60

prasekolah. %da juga murid yang sudah mengikuti prasekolah tetapi masih belum celik huru".

!urid-murid ini menokok jumlah murid yang perlu dicelikhuru"kan oleh guru $ahasa !elayu

tahun satu.

9ahulu, pada semester pertama, memang ada program khas. !ulai tahun * P!

memperkenalkan pula program elas 2nter4ensi %wal !embaca dan !enulis (2%*!). Pelan

2nduk Pembangunan Pendidikan (P2PP) * : * menyatakan, 2%*! bertujuan untuk

memastikan murid-murid tahun satu menguasai kemahiran *! ,&l&'a, &nam bulan b&la"ar i

,&)+la!. #ujuan ini tidak tercapai apabila pada akhir 1gos * hampir ribu murid tahun

satu belum celik huru". Pada akhir September *' pula sebanyak ;


8/60

onsep nombor merupakan salah satu kemahiran yang perlu dikuasai oleh kanak-kanak

prasekolah. ombor memainkan peranan yang penting dalam menguasai pembelajaran

!atematik prasekolah. amun begitu, didapati segelintir guru tidak memahami perkembangan

kanak-kanak dan asas dalam perkembangan !atematik dengan terus mengajar kanak-kanak

simbol nombor , *, 0 dan seterusnya tanpa mengaitkan nombor-nombor ini dengan objek di

sekeliling (5ohani et. %l, *=). 2ni menyebabkan kanak-kanak tidak dapat mengaitkan nombor

dengan keadaan sebenar.

/2127 P&n66unaan P+r$f+li+ Ba6i P&nilaian Kana)-Kana) Pra,&)+la!

#empat penyimpanan hasil kerja adalah juga satu masalah penggunaan port"olio. #erdapat

berbagai bentuk port"olio yang boleh diselenggara. %ntaranya menggunakan kotak, "ail, "older

atau disket. >ara menyimpan hasil kerja banyak bergantung kepada pengalaman guru

menyelenggara port"olio pada tahun-tahun sebelumnya. %kibat ketidakcekapan guru mengumpul

hasil kerja, sikap guru yang tidak selekti", guru sering kali memasukkan kesemua hasil kerja

tanpa dianalisis. 2ni menjadikan bahan yang dikumpul terlalu banyak dan menjejaskan bentuk

"iikal port"olio.

ajian ?mi alsom #akri"" (*0) dalam Surayah aidon (*=), berjudul Persepsi uru

#erhadap Pelaksaan Penilaian 9i Prasekolah 6%@2 mendapati guru melibatkan kanak-kanak


9/60

semasa mengumpul hasil kerja walaupun kesemua hasil kerja disimpan ke dalam port"olio tanpa

melalui proses pemilihan. Penyemakan pula adalah secara langsung atau spontan di mana guru

memberi komen secara lisan tentang kesalahan hasil kerja terus kepada kanak-kanak. andungan

port"olio terutamanya hasil seni dipamerkan di kelas. ajian tersebut mendapati pengesanan

perkembangan keseluruhan kanak-kanak memerlukan pemerhatian ke atas akti4iti kanak-kanak

dan interaksi bersama kanak-kanak selain dari maklumat dari hasil kerja.

3asil kerja yang dikumpul terbatas kepada yang berasaskan kertas yang berbentuk

lembaran kerja dan hasil tulisan yang merupakan salinan atau adaptasi dari buku-buku rujukan di

pasaran. Pengumpulan kandungan port"olio tidak dijalankan mengikut prosedur tertentu dengan

penglibatan kanak-kanak yang terhad. 9ari segi tatacara menilai kandungan port"olio, kaedah

semakan yang paling menonjol adalah secara memberi ganjaran. Penyemakan yang dijalankan

adalah lebih berbentuk perbandingan di antara hasil kerja yang terkini dengan yang terdahulu.

Penganalisaan kandungan port"olio adalah berdasarkan objekti" pembelajaran dan tahap

perkembangan.

!enurut Surayah aidon (*=), penyemakan yang dijalankan adalah lebih berbentuk

perbandingan di antara hasil kerja yang terkini dengan yang terdahulu. Penganalisaan kandungan

port"olio adalah berdasarkan objekti" pembelajaran dan tahap perkembangan. ajian beliau telah

mengenal pasti antara masalah yang dihadapai guru dalam menggunakan port"olio secara

berkesan adalah latihan yang terbatas, bilangan kanak-kanak yang terlalu ramai, peruntukan

masa yang banyak diperlukan untuk menilai hasil kerja kanak-kanak dan limitasi port"olio dalam

menggambarkan perkembangan kanak-kanak secara keseluruhan.

$anyak kajian menunjukkan guru tadika mempunyai pengetahuan yang terhad dalam

aspek penilaian perkembangan kanak:kanak akibat pendekatan latihan pra perkhidmatan yang


10/60

berunsurkan teori dan mengetepikan ataupun memperlekehkan pengaplikasian teori. $akal guru

perlu diberi pendedahan kepada input yang dapat merealisasikan matlamat pelaksanaan

penilaian. anak:kanak mempunyai repertoir tingkah laku yang terhad bagi dinilai. 6usteru, guru

perlu didedahkan kepada pelbagai alat pentaksiran pemerhatian daripada segi teori dan pratikal

seperti rekod anekdot,dapat menjamin bakal guru benar-benar "aham bentuk penilaian yang perlu

dijalankan di peringkat prasekolah dan tidak mengambil jalan mudah dengan menggunakan

ujian-ujian yang hanya menguji perkembangan kogniti" kanak:kanak.

/2128 Kuran6 P&n6&$a!uan Dalam P&n6a"aran Sain, A#al

Perubahan kurikulum prasekolah yang sering berlaku di !alaysia banyak menyusahkan proses

pembelajaran dan pengajaran guru di peringkat prasekolah. urikulum standard prasekolah

kebangsaan amat menekankan pengajaran sains awal kepada kanak-kanak prasekolah. Perubahan

ini menyebabkan guru-guru prasekolah kurang pengetahuan dalam pengajaran sains awal. 3al

tersebut juga memberi kesan terhadap sikap dan keyakinan guru-guru prasekolah dalam

pengajaran sains awal.

!enurut kajian urida 2smail dan 3ashimah Aunus (*=), dalam mengkaji sikap dan

pengetahuan dalam pengajaran sains awal di peringkat sekolah, walaupun umumnya

menunjukkkan respon positi" terhadap pengajaran sains awal tetapi masih terhadap guru

sebanyak (8.=B) yang menyatakan mereka merasakan pengajaran sains awal tidak begitu

menarik. !anakala hampir =B pula berpendapat mereka menghadapi kesukaran untuk

memahami sains dan beranggapan pengajaran sains awal mengambil masa yang panjang. Selain

itu terdapat juga guru yang belum mempunyai pengalaman dalam mengajar mata pelajaran

sains. Pengetahuan dan sikap yang positi" penting dalam pengajaran sains awal di prasekolah.


11/60

720 PENGAJARAN DAN PE4BELAJARAN (P9P

721 P&rla)a,anaan A)$i.i$i B&la"ar 4&lalui Ka&a! B&rmain

Pendidikan Prasekolah adalah pendidikan asas yang penting dan ia telah mendapat perhatian di

semua peringkat masyarakat kerana ia merupakan pendidikan awal dalam perkembangan hidup

seseorang indi4idu selain daripada pendidikan yang diterimanya di rumah. 9i !alaysia, program

pendidikan prasekolah adalah satu program pendidikan untuk golongan kanak-kanak berusia

antara = hingga tahun sebelum mereka memasuki pendidikan secara "ormal di #ahun Satu

sekolah rendah.

$elajar melalui bermain adalah satu teknik pengajaran dan pembelajaran yang berkesan

kepada kanak-kanak. !elalui teknik ini juga akan mendatangkan keseronokkan dan kepuasan

kepada mereka dalam sesuatu pengajaran yang hendak disampaikan. 9engan bermain juga

kanak-kanak akan dapat menguasai perkembangan dan kemahiran "iikal dan penguasaan bahasa

dari segi perbendaharaan dan peraturan tatabahasa.

!ain adalah sebagai penentu penting bagi perkembagan kekuatan sahsiah, daya cipta,

kestabilan emosi, perkembangan sosial dan intelek di samping dapat memperkembangkan

kekuatan "iikal, koordinasi dan ketangkasan seseorang murid. Permainan juga dapat memberi

pengalaman tentang keadilan, peraturan-peraturan dan kesamaan serta memperkuatkan

kebolehan ber"ikir dalam pelbagai cara. 9i antara permainan laim yang dimainkan dalam bilik

darjah teka-teki, teka silang kata, kad-kad nombor, kad-kad bergambar, catur dan sebagainya.

Selain itu bermain adalah satu bentuk kesenian kanak-kanak. 2a merupakan saluran untuk

melahirkan perasaan dan punca untuk mendapatkan kegembiraan dan keseronokan. %lmy (';=,


12/60

+agen) menyatakan kanak-kanak bermain dengan di arah oleh diri mereka sendiri tanpa

mengambil kira tujuan bermain. Semasa bermain, mereka, bebas dari segala peraturan. !elalui

permainan, kanak-kanak mendapat tingkah laku yang baru. anak : kanak melibatkan diri dalam

permainan secara akti". %pa yang dikemukakan oleh %lmy bersesuaian dengan pandangan tokoh-

tokoh lain dimana dalam membincangkan ciri-ciri main mereka menyebutC DPertama, main

adalah moti4asi dalaman. Eenyap dengan sendiri, berlaku hanya untuk kepuasan semasa

melakukannya. edua, ciri-ciri yang berkaitan dengan main mestilah ada kebebasan memilih

oleh pesertaF.

!engikut Gygotsky ('*) D!ain membantu perkembangan bahasa dan pemikiran.

Struktur otak akan membentuk melalui penggunaan simbol dan alat, ia juga membantu dalam

pembentukan ini. !ain juga memberi kebebasan kepada kanak-kanak untuk meluahkan tekanan

dalam menghadapi dunia sebenar. 9alam cara ini kanak-kanak dapat mengawalsituasi dan

menyesuaikannya dalam dunia sebenar. !ereka dibenarkan untuk memperolehi proses pemikiran

yang tinggi melalui bermainF. (Spodek et al. ';8, p. ;). 6erome Singer (Spodek,';0)

menganggap Dimaginative playF sebagai usaha kanakkanak menggunakan kebolehan "iikal dan

mental mereka dalam menyusun pengalaman. $eliau juga berpendapat bahawa dalam permainan,

kanak-kanak meneroka alam yang boleh menjadikan mereka berkebolehan dalam menghadapi

masalah persekitaran dan boleh menjadikan mereka kreati".

amun begitu, masih terdapat isu iaitu guru sukar untuk melaksanakan kaedah belajar

melalui bermain kepada kanak : kanak. Strategi pengajaran dan pembelajaran masih bertumpu

kepada akti4iti menyebut, mengeja, membaca, menulis, melukis dan mewarna. Perbeaan

strategi pengajaran guru 7!%S, 6%2!, P75P%9?% , P!, 9% S@%S#% terdapat pada

pendekatan yang digunakan dalam pengajaran, bentuk rancangan pelajaran yang disediakan dan


13/60

interaksi guru-murid dalam pengajaran dan pembelajaran di bilik darjah. ebanyakan guru juga

tiada atau pun kurang ke"ahaman serta tidak memahami perkembangan dan minat kanak-kanak

disamping keperluan mereka.

$ersabit dengan tugas-tugas melaksanakan pengajaran melalui akti4iti bermain, terdapat

"aktor - "aktor masalah guru-guru dalam menjalankan akti4iti belajar melalui bermain. %ntara

"aktor : "aktor tersebut adalah mereka kekurangan pengetahuan dan kemahiran untuk

menyampaikan akti4iti belajar melalui bermain. !enurut mereka lagi, masalah ini berpunca

daripada perkembangan yang pesat dalam pendidikan prasekolah. uru-guru yang ditemubual

mengatakan mereka berkeyakinan bahawa masalah yang dihadapi ini boleh diatasi jika mereka

diberi peluang mengadakan perbincangan pendidikan dengan pakar-pakar, pentadbir dan

penyelidik pendidikan prasekolah (%lmy, ';=).

!enyentuh hal tersebut, kebanyakan guru-guru mengatakan terdapat beberapa perkara

penting berkaitan dengan masalah kekurangan pengetahuan dan kemahiran iaitu seperti guru

kurang "aham dengan pendekatan dan cara-cara penyampaian akti4iti, guru kurang yakin dengan

pengajaran yang ingin disampaikan, guru juga kurang memahami psikologi kanak-kanak, guru

kurang mahir membuat alat bantu mengajar, guru kurang "aham dengan kurikulum prasekolah

kebangsaan, dan guru mengalami kesukaran membuat pemerhatian dan penilaian ke atas kanak-

kanak (%lmy, ';=).

!asalah yang paling ketara dalam melaksanakan akti4iti belajar melalui bermain ialah

bahan bantu mengajar. $ahan bantu mengajar yang dibekalkan mestilah selari dan bersesuaian

dengan permainan dan konsep yang perlu melibatkan keenam-enam komponen iaitu komponen

Perkembangan $ahasa dan omunikasi, Perkembangan ogniti", Perkembangan +iikal,

Perkembangan erohanian dan !oral, Perkembangan reati4iti dan 7stetika dan Perkembangan


14/60

Sosioemosi. $oleh dikatakan guru-guru prasekolah memahami dan berpengalaman dalam

pengurusan dan pengendalian tadika, tetapi bahan bantu mengajar tidak mencukupi. !ereka

boleh menggunakan bahan terbuang tetapi ia bergantung kepada kreati4iti guru sendiri dalam

mengolah bahan tersebut. $ahan-bahan seperti kotak tisu, kotak mancis, cawan plastik, botol

plastik, tin susu, bekas telur, daun kering dan lain-lain lagi boleh digunakan sebagi bahan bantu

mengajar yang menjadi pemangkin dalam kaedah belajar melalui bermain. @alau bagaimanapun

usaha ini menjadi sia-sia sahaja jika tiada strategi yang tepat dan betul.

ebanyakan guru juga masih kurang "aham tentang 3uraian urikulum Prasekolah

ebangsaan *0. !ereka menghadapi kesukaran untuk menentukan kebolehan mental dan

"iikal murid. !ereka juga sukar menentukan apakah jenis akti4iti tahap pelajaran yang hendak

dijalankan supaya menjadi lebih berkesan. #urut dikenalpasti ialah masalah yang berkaitan

dengan penyediaan bahan pengajaran. 9idapati isi kandungan buku akti4iti oleh panel tadika

masing-masing perlu disesuaikan dengan 3uraian urikulum Prasekolah ebangsaan dengan

tahap umur dan pencapaian kanak-kanak. 2ni pula menyebabkan kesukaran guru mengenal pasti

tahap-tahap pencapaian kanak-kanak seperti menentukan hasil pembelajaran tersebut (5ohani

%bdullah ,*=).

!asalah juga timbul untuk menyediakan peralatan dan keselesaan kanak-kanak

berakti4iti belajar melalui bermain. !asalah ini berpunca daripada tempat belajar yang sering

digunakan untuk majlis dan upacara kemasyarakatan. 2ni mengakibatkan keceriaan sekolah tidak

dapat dibentuk mengikut matlamat tadika yang sebenarnya. #erdapat banyak kelas atau

bangunan di mana kelas ini dijalankan tidak begitu selesa dan kurang menggalakkan dari segi

pembelajaran kanak-kanak tabika. >ontohnya, terdapat sebahagian tadika yang begitu sempit,

tandas yang tidak sesuai dan tiada pagar yang sesuai untuk keselamatan kanak :kanak.


15/60

Pada amnya mereka masih kekurangan kemahiran menyoal, mengarah, menilai dan membuat

HdendaanI. 2ni penting kerana seseorang guru prasekolah seharusnya mempunyai kemahiran

mengendalikan kelas di samping menjadi pembimbing, penasihat, pengajar, pentadbir dan lain-

lain lagi kepada kanak-kanak ini (5ohani %bdullah, *=).

!engenai proses penyampaian akti4iti, masalah yang ditimbulkan berkisar kepada

penggunaan bahan bantu mengajar. Penggunaan boneka, model-model, doh serta bahan lakonan

kurang dititik beratkan. Perkara yang menjadi punca masalah adalah disebabkan kurang

kemahiran, kurang peruntukan membiayai pembuatan bahan dan peralatan. 2ni dikuatkan lagi

dengan "aktor sikap yang negati" di sesetengah kalangan guru tersebut. $erkaitan dengan

penilaian, jelas terbukti bahawa kemahiran pengukuran dan penilaian di kalangan guru-guru

masih di tahap asas. onsep penilaian yang melibatkan pemerhatian, temuduga, ujian dan

persepsi masih belum di"ahami sepenuhnya oleh sesetengah guru-guru. ?mumnya kemahiran

pengurusan mikro di kalangan guru-guru masih ditahap yang minima.

820 DASAR

J9asar %suhan dan 9idikan %wal anak-kanak ebangsaan ialah 9asar yang komprehensi" bagi

memastikan perkembangan yang holistik bagi semua kanak-kanak dari lahir hingga = tahun. 2a

menjadi asas kukuh kepada pembangunan potensi kanak-kanak berlandaskan acuan !alaysia.

9asar ini adalah pengukuh serta pelengkap kepada 9asar Pendidikan ebangsaan sedia adaJ.

Penyataan 9asar ini penting memandangkan kanak-kanak merupakan kumpulan

masyarakat yang perlu diberi perhatian oleh erajaan, ibu bapa, 1 dan pihak swasta supaya


16/60

mereka dibesarkan mengikut acuan !alaysia ke arah melahirkan modal insan yang berkualiti

tinggi dan berperibadi mulia. 6usteru semua pihak yang bertanggungjawab perlu menggembleng

tenaga, kepakaran dan sumber, menyediakan program, perkhidmatan, pendidikan dan latihan,

perlindungan serta kemudahan-kemudahan yang dapat merangsang perkembangan positi" kanak-

kanak.

:20 PENGLIBATAN IBU BAPA DALA4 PRASEKOLAH

9alam keadaan masyarakat sekarang ini, sebahagian besar ibu bapa bekerja sehingga

mempunyai waktu yang sangat terhad bagi merangsangkan anak-anaknya di rumah. 2bu bapa

dari keluarga kurang bernasib baik kurang memperhatikan tentang pentingnya stimulasi pada

usia awal ini.!enurut 5ohaty (*0) dalam kajiannya di !alaysia, seringkali keadaan di rumah

kurang merangsangkan pembelajaran di persekitaran mereka. Sedangkan ibu bapa daripada

golongan berada biasanya sibuk bekerja dan kurang dapat meluangkan masa bagi melayan anak-

anak mereka ke arah penyediaan pengetahuan dan kemahiran yang menjadi syarat kejayaan di

sekolah. %khirnya ibu bapa kehilangan peluang untuk mengembangkan anak-anaknya secara

maksima. Pendidikan prasekolah boleh menjadi institusi yang membantu ibu bapa

menyelesaikan permasalahan ini.

!enurut !orrison ('8;) pengertian penglibatan ibu bapa yang komprehensi" adalah

proses aktualisasi daripada potensi ibu bapa, untuk membantu ibu bapa mencari kekuatan dan

bakatnya serta menggunakannya bagi diri mereka sendiri dan keluarga. Penglibatan ibu bapa

sangat menentukan pencapaian kanak-kanak dalam matlamat yang telah ditetapkan oleh

pihak prasekolah. >onway (*0) menyatakan penglibatan ibu bapa perlu lagi digalakkan kerana

memberi kesan yang mendalam terhadap perkembangan sosial dan kejayaan akademik kanak-


17/60

kanak. 9apatan kajian daripada %rnold (*;) dan 2o et al. (''') menunjukkan bahawa

penglibatan ibu bapa yang lebih tinggi menentukan pecapaian akademik kanak-kanak yang

tinggi. !iedel and 5eynolds (''') juga mendapati bahawa penglibatan ibu bapa yang lebih

tinggi di prasekolah berkaitan dengan kemahiran membaca kanak-kanak yang lebih baik, kadar

keciciran yang lebih rendah, masa yang lebih pendek di kelas pendidikan khas ketika kanak-

kanak berada di kelas lapan. 9apatan !arcon (''') juga menyatakan bahawa penglibatan ibu

bapa yang lebih tinggi dan jenis penglibatan yang lebih akti" berkaitan dengan kemahiran

berbahasa kanak-kanak yang lebih baik, perkembangan sosial, motor, dan adapti" yang lebih

baik. ajian lain yang dilakukan di 3ead Start, %merika Syarikat, mendapati bahawa penglibatan

ibu bapa berkaitan dengan keterampilan dan perilaku di kelas (#aylor & !achida, ''=).

!erujuk kepada dapatan kajian-kajian ini, penglibatan ibu bapa sangat penting dan pihak

sekolah harus menumpukan perhatian kepada cara-cara untuk melibatkan ibu bapa bagi

menyokong kejayaan pendidikan kanak-kanak. uru dan pengetua perlu menyokong penglibatan

ibu bapa dalam akti4iti-akti4iti di prasekolah dan menyamakan persepsi pengetua dan para guru

tentang penglibatan ibu bapa. 2bu bapa perlu memahami kepentingan pendidikan prasekolah bagi

kehidupan kanak-kanak mereka di masa hadapan sehingga penglibatan mereka di prasekolah

boleh ditingkatkan. Penglibatan ibu bapa merupakan mani"estasi daripada persepsi terhadap

pendidikan prasekolah. Penglibatan ibu bapa dalam pendidikan prasekolah merupakan topik

utama daripada kajian ini.

amun begitu, terdapat beberapa masalah berkaitan dengan penglibatan ibu bapa di

prasekolah. !asalah yang pertama berkaitan dengan persepsi ibu bapa terhadap pendidikan

prasekolah. Sebagai negara kepulauan yang luas dan mempunyai masyarakat yang majmuk,

persepsi ibu bapa akan pentingnya pendidikan prasekolah sangat beragam dan masih banyak ibu


18/60

bapa yang tidak menyedari kepentingan pendidikan prasekolah (9irektorat Pendidikan %nak

?sia 9ini, *8). 2bu bapa daripada keluarga kurang bernasib baik cenderung kurang

menganggap kepenting pendidikan prasekolah. %palagi bila mereka tinggal di luar bandar yang

tidak mempunyai akses kepada pendidikan prasekolah. Persepsi ibu bapa yang rendah mengenai

kepentingan pendidikan prasekolah ini mengakibatkan penglibatan mereka di pendidikan

prasekolah juga rendah. 2bu bapa dari kelompok rendah kurang berpartisipasi dalam pendidikan

anak-anak mereka di sekolah (rolnick et al., ''8). 2bu bapa biasanya mesti bekerja untuk

menyokong kewangan keluarga sehingga mereka tidak mempunyai masa untuk terlibat di

prasekolah. eadaan ini menjadi lebih buruk apabila latar belakang pendidikan mereka juga

rendah sehingga kurang menganggap penting penglibatan mereka di prasekolah. Sedangkan ibu

bapa daripada golongan tinggi menganggap tidak perlu terlibat banyak di sekolah kerana sudah

membayar mahal kepada pihak prasekolah. esibukan mereka juga menjadi "aktor kurangnya

penglibatan mereka di prasekolah. !asalah kedua adalah masalah persepsi guru dan pengetua

tentang penglibatan ibu bapa yang dipengaruhi oleh latar belakang pendidikan dan pengalaman

guru dan pengetua. Persepsi tentang sejauh mana ibu bapa boleh terlibat berbea antara guru dan

pengetua, antaranya sejauh mana ibu bapa boleh terlibat dalam membuat keputusan di

prasekolah, sejauh mana ibu bapa boleh membantu guru dan pelajar dalam pengajaran dan

pembelajaran di dalam kelas dan sejauh mana ibu bapa boleh dilibatkan dalam bidang kurikulum

di prasekolah. Persepsi guru dan pengetua ini juga berkaitan dengan keperibadian guru dan

pengetua. %da guru yang intro4ert, mempunyai sikap tidak mahu dibetulkan oleh ibu bapa,

berpendapat tidak perlu melibatkan ibu bapa terlalu banyak kerana mereka pasti tidak

mempunyai masa. #homas (';8) menyatakan masalah timbul bila guru enggan bekerjasama

dengan ibu bapa yang bukan daripada golongan pro"esional. 9i 2ndonesia '' peratus prasekolah


19/60

diurus oleh pihak swasta di mana kewangannya sangat bergantung kepada yuran pelajar dan

pihak penyokong atau penderma (9irektorat Pembinaan # dan S9, *;). eadaan ini juga

mempengaruhi pihak prasekolah untuk menumpukan perhatian pada program yang melibatkan

ibu bapa di prasekolah.

;20 KESI4PULAN

!elalui kajian-kajian lepas yang telah dibuat, terdapat beberapa isu dan permasalahan yang

sering menyukarkan pengajaran dan pembelajaran di peringkat prasekolah. Para guru dan pihak

pentadbiran seharusnya bekerjasama dalam mengawal dan menyelesaikan segala masalah yang

akan dan bakal dilalui apabila berada ditahap pendidikan prasekolah.

Sememangnya kita perlu mengetahui keadaan kanak-kanak di peringkat prasekolah,

bagaimana tahap pemikiran dan tingkahlaku mereka supaya segala apa yang kita lakukan akan

meningkatkan lagi kepercayaan dan keyakinan mereka dalam melakukan sesuatu perkara.

Pihak kerajaan harus mewujudkan lebih banyak sekolah-sekolah pendidikan yang

berteraskan urikulum Standard Prasekolah ebangsaan bagi kanak-kanak prasekolah yang

bakal menerajui egara kita suatu hari nanti.


20/60

%khir kata, kerjasama semua pihak terutamanya pihak kerajaan harus diwujudkan dengan

pihak-pihak kementerian pendidikan supaya segala perancangan yang akan dilakukan bagi

kanak-kanak prasekolah akan lebih terjamin keberkesanannya.

BIBLIOGRAFI

%bdul 5ahman 5ashid. (''


21/60

Psychology evie% 08 (), 8=-'.

$ron"enbrenner, ?., & !orris, P. %. ('';). #he ecology o" de4elopmental processes.

9alam @. 9amon (series 7d.) & 5. Eerner (Gol. 7d.), &andbook of child

psychology! 'ol () Theoretical models of human development (pp. ''0-*;), ew

AorkK@iley.

>hua #ee #ee & oh $oh $oon. (''*).Pendidikan Khas dan Pemulihan!

*acaan asas# uala EumpurK 9ewan $ahasa dan Pustaka.

>ockcro"t, @. 3. (';).Mathematics +ounts# Eondon K 3!S1

>onway, 6. (*0).Parental involvement in school can %ork %onders for children. 9iperoleh

pada * 1gos * httpK//www.ahwatukee.com/a"n/opinion/editorial/;


22/60

ementerian Pendidikan !alaysia. *0.&uraian Kurikulum Prasekolah

Kebangsaan. 9ewan $ahasa dan Pustaka

ementerian Pendidikan !alaysia. *0.&uraian Kurikulum Kebangsaan

Prasekolah.uala Eumpur K Pusat Perkembangan urikulum.

ementerian Pendidikan !alaysia. *0.Kurikulum Kebangsaan Prasekolah. uala

Eumpur K Pusat Perkembangan urikulum.

!arcon, 5. %. ('''). Positi4e relationships between parent school in4ol4ement and public

school inner-city preschoolerIs de4elopment and academic per"ormance. The $chool

Psychology evie% *;(0), 0'


23/60

Publications & 9istributors Sdn. $hd.

5ohaty !ohd. !ajub. *0. Pendidikan prasekolahK +abaran kualiti. $angiK Penerbit

?ni4ersiti ebangsaan !alaysia.

5ohaty !ohd. !ajub. ''b.Educational assessment of Malaysian preschoolers.Projek 25P%.

Sarina $aharuddin (*'),Definisi Pengajaran dan Pembelajaran(1nline) diperolehi pada

* 1gos * http!..sarinapraktikum#blogspot#com./001.02.definisi3pengajaran3dan3

pembelajaran#html

See"eldt, >.''. %ssessing young children. 2n See"eldt (7d.). +ontinuing issues in early

childhood education. ?pper Saddle 5i4er, 6K !errill/ Prentice 3all.

Spodek.$. (ed). ';0.&andbook of esearch in Early +hildhood Education. ew AorkK

#he +ree Press.

Surayah aidon (*=). $atu Tinjauan Penggunaan Protfolio Kanak 4 Kanak Prasekolah.

!aktab Penguruan 2slam K 6abatan $ahasa.

Surayah aidon. *0.Persepsi guru parasekolah terhadap penggunaan portfolio#

Disertasi $arjana Pendidikan. $angi K ?ni4ersiti ebangsaan !alaysia.

#aylor, %. 5., & !achida, S. (''=). #he contribution o" parent and peer support to 3ead

Start childrenIs early school adjustment.Early +hildhood esearch5uarterly '(0/=), *


24/60

/20 P&nilaian alam 4&n6&nal Pa,$i K&ma"uan Kana)-)ana)

/21 K+n,&' P&nilaian

uru memainkan peranan penting dalam mengesan kebolehan, kemajuan dan pencapaian

murid. uru juga menentukan hasil pembelajaran yang hendak dinilai, merancang dan membinainstrumen penilaian, menganalisis maklumat penilaian, melapor dan membuat tindakan susulan.

Penilaian ialah proses mengumpul maklumat dan mengesan kemajuan kanak-kanak

dalam aspekpengetahuan, kemahiran dan penguasaan kanak-kanak terhadap sesuatu proses

pembelajaran bagi membantu perkembangan yang seterusnya. Proses ini dijalankan secara


25/60

berterusan dan bersesuaian dengan objekti" pembelajaran dan tahap perkembangan indi4idu

setiap kanak-kanak semasa kanak-kanak mengalami proses pembelajaran.

Penilaian juga dapat dianggap sebagai satu cara untuk mendapatkan bukti yang tepat

tentang sesuatu perkara. ay (';


26/60

/2721 P&m&r!a$ian

Pemerhatian ialah pengamatan kepada perlakuan kanak-kanak yang bersesuaian dengan

perkembangan mereka. 9alam konteks penilaian, pemerhatian adalah satu kaedah yang

sistematik yang dilakukan oleh guru untuk mengumpul data atau maklumat atau merekodnya

dengan tepat. uru perlu ada kemahiran memerhati secara prihatin pada apa yang berlaku pada

setiap kanak-kanak melalui pemerhatian yang dibuat terhadap tingkah laku, perbualan dan hasil

kerja kanak-kanak.

!elalui pemerhatian terhadap tingkah laku kanak-kanak, guru boleh memerhatikan dan

menilai murid semasa akti4iti bermain pondok-pondok, menyusun blok bersama rakan-rakan,

semasa mereka bermain bersama rakan-rakan atau bersendirian, semasa akti4iti pembelajaran

seperti membuat kolaj dalam kumpulan, akti4iti mengikat tali kasut, menyelesaikan masalah

bersama rakan dan sebagainya.!anakala pemerhatian terhadap perbualan atau interaksi yang boleh diperhatikan ialah

semasa perbualan atau interaksi antara murid dengan guru, perbualan atau interaksi antara murid

dengan murid, interaksi murid dengan bahan, main peranan, bercerita dan bersoal-jawab, semasa

akti4iti nyanyian, ha"aan, bacaan dan lain-lain. Pemerhatian ke atas kanak-kanak hendaklah

dilakukan dalam semua domain iaitu domain kogniti", a"ekti" dan psikomotor.

Selain itu, guru boleh menilai hasil kerja murid melalui rekod kerja yang dikumpulkan

dan menjadi sumber maklumat kemajuan kanak-kanak, kekuatan, kelemahan, konsep, dan

kemahiran yang mereka ketahui dan kuasai. Setiap bahan atau hasil kerja murid dikumpulkan

dalam bentuk port"olio. $eberapa bahan yang dikumpulkan dalam port"olio murid ialah hasil

lukisan, mewarna, lakaran, tulisan, buku skrap, kra" tangan, buku kecil, dan model, 4ideo kanak-

kanak, gambar yang diambil semasa kanak-kanak menjalani akt4iti pengajaran dan pembelajaran

di prasekolah dan sebagainya.

/28 Wa)$u P&nilaian

9alam konteks pendidikan prasekolah, setiap pengajaran yang disampaikan oleh gurukepada kanak-kanak hendaklah dinilai. Penilaian ke atas kanak-kanak hendaklah dijalankan

sepanjang masa pengajaran dan pembelajaran berlangsung sama ada secara berkala masa atau

mengikut kekerapan yang perlu.

3al ini bersesuaian dengan pendapat Putri abariah dan 5ohani (*8) bahawa penilaian

ke atas sesuatu pengajaran dan pembelajaran mesti bermula daripada awal, semasa dan di akhir

pembelajaran. Segala maklumat yang dikumpulkan sepanjang proses pengajaran dan


27/60

pembelajaran memberi suatu gambaran berkenaan penguasaan kanak-kanak. !elalui proses

penilaian yang dijalankan, guru dapat mengikuti perubahan yang berlaku daripada semasa.

6usteru itu, waktu penilaian ke atas kanak-kanak adalah secara berterusan dan tiada had masa

tertentu.

/2: Tina)an Su,ulan

Sebagaimana yang terkandung dalam 3uraian urikulum Prasekolah ebangsaan

(*0), #indakan susulan adalah akti4iti bimbingan, pengukuhan dan pengayaan, setelah dikenal

pasti kelebihan atau kekurangan perkembangan murid. %kti4iti bimbingan dirancang bagi

membantu murid mengatasi masalah pembelajaran agar kelemahan murid tidak terhimpun.

Proses penilaian hendaklah dilaksanakan semula. %kti4iti pengukuhan merupakan pengukuhan

kepada pengetahuan dan kemahiran yang telah dikuasai. %kti4iti pengayaan hendaklah dirancang

untuk memberi peluang kepada murid menjalani akti4iti yang lebih mencabar setelah akti4iti,

kemahiran, atau aspek yang sepatutnya dipelajari telah dikuasai atau disiapkan.Semasa menjalankan tindakan susulan guru boleh menyediakan akti4iti bagi membantu

murid yang memerlukan lebih perhatian atau pun akti4iti yang lebih mencabar. epekaan guru

dalam penilaian berterusan ini dapat meningkatkan pencapaian setiap murid ke tahap yang

optimum. %ntara kebaikan menjalankan tindakan susulan di prasekolah ialahK

*.


28/60

memandang main sebagai akti4iti pengukuhan untuk tingkah laku yang baru dipelajari.

@alaupun main bukan kesamaan dengan pembelajaran, apa yang pasti, main mempermudahkan

cara pembelajaran. 2ni adalah kerana bermain memberi peluang kepada kanak-kanak untuk

memperoleh pengalaman baru agar dapat diadaptasikan dalam struktur kogniti" mereka.

$anyak akti4iti yang boleh dilakukan untuk membantu merangsang perkembangan

kogniti" kanak-kanak. uru boleh menggalakkan kanak-kanak ber"ikir dengan cara mengadakan

permainan yang boleh mencabar pemikiran kanak-kanak seperti bersoal-jawab apa yang mereka

akan rasa sekiranya mereka menjadi sebuah buku, menjadi sebuah basikal, dan sebagainya.

Permainan seperti ini mendorong kanak-kanak ber"ikir secara spontan dan secara langsung akan

membantu perkembangan kogniti" mereka.

%kti4iti lain yang guru boleh jalankan ialah akti4iti permainan air. Permainan air boleh

dijalankan di dalam atau di luar kelas. #empat air boleh berbentuk tetap atau sementara. uru

perlu mengambil kira beberapa aspek semasa kanak-kanak menjalani akti4iti main air. %ntaranyaialah penyediaan bahan, penyediaan tempat atau ruang, pakaian yang sesuai, mestilah berdekatan

dengan sumber air, dan mengambil langkah-langkah keselamatan yang perlu.

$erbagai perkara dalam aspek kogniti" dapat dikembangkan melalui permainan air seperti

kemahiran menyiasat, menjalankan eksperimen, membuat anggaran, dan membuat perbandingan.

Selain itu, kanak-kanak juga dapat menambah pengetahuan tentang konsep isi padu, kapasiti,

sai, bentuk, konsep penyerapan, timbul tenggelam, serta penyejukan dan

pemanasan. !elalui Permainan air kanak-kanak boleh meneroka persekitaran, mempelajari

perkara baru dan juga belajar dalam menyelesaikan masalah. %kti4iti-akti4iti yang boleh

dijalankan semasa main air yang boleh menggalakkan perkembangan kogniti" ialahK

=.. !emerhati dan meneroka ciri-ciri air seperti menuang air ke dalam beberapa bekas berbea

sai dan bentuk melalui cara seperti membuat teh tarik.

=..* !embanding dan membeakan serta membuat anggaran isi padu air.

=..0 !enjalankan eksperimen seperti menyediakan larutan air daripada bahan-bahan berbea

seperti garam, pasir, gula, batu, dan sebagainya.

=..= !elakukan penyelenggaraan pada akuarium yang mengandungi hidupan air.

=..< $ermain dengan kenderaan air atau objek untuk mengetahui konsep tenggelam dan timbul.

%kti4iti bermain dengan bongkah juga boleh mengembangkan kogniti" kanak-kanak.>ontohnya bagi meningkatkan ke"ahaman kanak-kanak mengenai bentuk, sai dan ciri-ciri,

kanak-kanak boleh menjalani akti4iti dengan cara bermain seperti mengumpulkan bongkah

mengikut ciri-ciri yang ditetapkan iaitu mengumpulkan semua bongkah berwarna merah,

mengumpulkan semua bongkah berbentuk bulat, segi tiga, segi empat dan sebagainya. !enurut

Piaget ( '* ), main dengan binaan mengajar pelbagai konsep kuantitati" dan ruang.


29/60

Selain itu, melalui akti4iti bermain dengan bongkah juga kanak-kanak dapat meneroka

kemahiran awal sains yang merupakan salah satu cabang perkembangan kogniti". >ontohnya,

bagi kemahiran membeakan warna dan bentuk, guru akan menggunakan bongkah pelbagai

warna dan bentuk. anak-kanak menyusun dan mengumpul bongkah mengikut warna serta

menamakan warna itu. anak-kanak memberikan bongkah yang sama warna seperti yang

dikehendaki guru. Permainan diulang dengan kanak-kanak membeakan bentuk pula.

82/ A,'&) P&r)&mban6an Ba!a,a

!elalui bermain juga dapat membantu perkembangan bahasa kanak-kanak. Permainan

yang melibatkan bahasa dapat merangsang minda kanak-kanak menguasai dan membantu

mereka menambah perbendaharaan kata. !ereka juga menyedari setiap objek di persekitaran

mereka mempunyai nama dan peranan yang tersendiri. uru boleh menjalankan akti4iti bagi

memberi peluang kepada kanak-kanak meluaskan perkembangan bahasa melalui akti4iti bermain

bongkah, bermain pondok-pondok, main pasir dan main peranan.!elalui akti4iti bermain bongkah, kanak-kanak bermain dengan bongkah yang pelbagai warna,

sai, dan bentuk. !ereka membuat binaan seperti rumah, jambatan, jalan raya, bangunan,

kenderaan dan sebagainya. Semasa akti4iti ini berjalan guru menggalakkan kanak-kanak

melahirkan perasaan seperti bercerita, berimaginasi, dan menyanyi ketika bermain dengan

bongkah. 1leh itu, secara tidak langsung, perbendaharaan kata kanak-kanak akan bertambah.

!elalui permainan ini juga kanak-kanak akan berbincang sesama sendiri mengenai bahan binaan

mereka. uru juga hendaklah memberi perangsang dengan mengemukakan beberapa soalan

yang boleh menggalakkan kanak-kanak berbual dan bercerita mengenai akti4iti yang mereka

lakukan.

%kti4iti main pondok-pondok juga boleh menggalakkan perkembangan bahasa di kalangan

kanak-kanak. Sewaktu bermain pondok-pondok, kanak-kanak meniru perwatakan ahli keluarga

seperti bapa, ibu, kakak, abang, dan adik. !ereka juga akan meniru perwatakan orang-orang di

sekeliling mereka seperti doktor, anggota polis, guru, peniaga dan sebagainya. Sewaktu bermain

kanak-kanak akan berbual sesama mereka berdasarkan watak yang telah dipilih. %kti4iti yang

baik ini perlu dipupuk tetapi perlu ada kawalan dan batasan daripada guru. !elalui akti4iti ini

aspek perkembangan bahasa kanak-kanak dapat dipertingkatkan.

Selain akti4iti main bongkah dan main pondok-pondok, akti4iti main sambil menyanyi jugaadalah satu cara bagaimana kanak-kanak memperkembangkan penguasaan bahasa mereka.

9engan nyanyian juga dapat memperkenalkan pelbagai konsep dan bahasa dapat ditingkatkan

kerana ia mudah diingati dan di"ahami olehkanak-kanak. Peningkatan perkembangan bahasa

dapat berkembang melalui sebutan semasa menyanyi.

>ontoh akti4iti yang boleh dijalankan ialah menyanyi lagu 5ow 5ow Aour $oat atau

dalam bahasa !elayu ialah 9ayung 9ayung Sampan sambil membuat aksi mendayung


30/60

sampan secara berpasangan. anak-kanak memegang tangan pasangannya dan kaki bertemu

kaki pasangannya. emudian, tangan dan kaki bergerak secara berselang-seli seperti mendayung

sampan sambil menyanyi lagu tersebut dalam bahasa 2nggeris dan bahasa !elayu dengan iringan

muik. Sepanjang akti4iti tersebut kanak-kanak kelihatan sangat gembira. %kti4iti tersebut

diulang beberapa kali sehingga kanak-kanak dapat menyebut lirik lagu itu. !elalui akti4iti

inikanak-kanak dapat mempelajari perkataan-perkataan baru dan secara langsung kosa kata

kanak-kanak akan semakin bertambah.

anak-kanak belajar bahasa melalui pelbagai cara. %ntaranya dengan meniru bunyi yang

pernah didengarinya. !ereka belajar dengan meniru orang dewasa dan rakannya bercakap dan

meluahkannya dengan cara tertentu. >ontohnya, permainan lagu berantai membolehkan kanak-

kanak mengha"al, menghasilkan , mempelbagaikan dan memanipulasikan perkataan dalam

pelbagai situasi. !ereka membina perkataan yang lucu, mudah, dan mereka cerita khayalan

daripada pengalaman mereka sendiri. 9engan cara ini, kanak-kanak guru dapat meningkatkanperkembangan bahasa kanak-kanak. >ontoh permainan lagu berantai ialah sepertiK

!alam yang sepi piO pi

Pak !at jual topi piOpi

#opinya koyak yakOyak

Pak !at jual tempoyak yakOyak

#empoyaknya basi siOsi

Pak !at jual nasi siO si

827 A,'&) P&r)&mban6an S+,ial

Perkembangan sosial amat penting dalam kehidupan manusia dan dipelajari sejak kecil.

emahiran asas sosial yang perlu dikuasai oleh kanak-kanak ialah kemahiran menarik perhatian

orang lain, berkongsi dan memberi, meminta dan bertanya, memberi idea dan memuji atau

memberi penghargaan. 2ni termasuklah cara kanak-kanak berinteraksi dengan kanak-kanak lain

dan orang dewasa dalam kehidupan mereka. emahiran sosial termasuklah berkongsi,

bekerjasama dan mematuhi peraturan.

!enurut Philip ('') kemahiran sosial membawa maksud tingkah laku-tingkah laku

yang prihatin untuk melakukan perhubungan interpersonal yang e"ekti". Sebaliknya #hacker

('') pula mende"inisikan kemahiran sosial sebagai keupayaan untuk berkomunikasi secarae"ekti" dengan indi4idu lain dalam situasi sosial atau kerja.

Pelbagai akti4iti bermain boleh dilakukan di prasekolah dalam membantu perkembangan

sosial kanak-kanak. %ntaranya akti4iti bermain pasir. Permainan pasir boleh dijalankan di dalam

dan di luar kelas. 5uang pasir haruslah berkeadaan teduh dan selesa untuk kanak-kanak bermain.

uru harus menyediakan pelbagai peralatan untuk memberi peluang kepada murid membuat

penerokaan dan penemuan baru serta bersosialisasi dengan rakan-rakan. Semasa bermain pasir


31/60

kanak-kanak akan berkongsi dan bergilir-gilir menggunakan peralatan bersama rakan-rakan,

hormat-menghormati, menghargai sumber dan idea orang lain, dan bekerjasama sesama rakan.

Selain itu, akti4iti bermain di taman permainan juga boleh menggalakkan kanak-kanak

meningkatkan aspek perkembangan sosial di kalangan kanak-kanak. 3al ini demikian kerana,

semasa akti4iti bermain di taman permainan kanak-kanak perlu bergaul dengan semua rakan

sebaya. 9i samping itu, mereka dilatih bersi"at sabar dan mematuhi peraturan kerana perlu

bergilir-gilir semasa bermain dengan alatan permainan yang terhad. Secara tidak langsung kanak-

kanak ini belajar untuk menghormati perasaan dan hak orang lain.

$egitu juga akti4iti bermain pondok-pondok, bermain doh ataupun semasa bermain

permainan dalaman seperti congkak, dam ular, ketingting dan sebagainya. Semasa bermain

bersama rakan-rakan, kanak-kanak sebenarnya sedang belajar cara-cara berinteraksi dan

bersosial bersama orang lain di luar daripada lingkungan ahli keluarga. !emberi pendedahan

sosial yang awal kepada kanak-kanak memudahkan mereka menyesuaikan diri denganpersekitaran di samping dapat menanam si"at berani dan berani ke hadapan.

1leh itu, jelas menunjukkan bahawa akti4iti-akti4iti main ini menggalakkan kanak-kanak

bergaul dengan rakan dan secara langsung membantu perkembangan sosial mereka. Semasa

bermain dengan kanak-kanak lain, kanak-kanak akan cuba belajar dan mengekalkan hubungan

yang sedia terjalin. 2ni adalah kerana penyesuaian semasa bergaul adalah asas kepada proses

sosialisasi kanak-kanak.

828 A,'&) P&r)&mban6an Em+,i

#erdapat pelbagai cara untuk memupuk perkembangan emosi kanak-kanak di peringkat

prasekolah. >ontohnya, akti4iti bermain yang dijalankan semasa berada di sekolah. epentingan

emosi dalam kehidupan telah mula diakui oleh ahli-ahli "alsa"ah sejak aman reek lagi. #idak

hairanlah jika Plato, %ristotle, Spinoa, 9escartes, 3obbes, dan 3ume telah mengemukakan

teori-teori berkaitan emosi yang menjadi asas kepada penyelidikan tentang emosi dan kaitannya

dengan kehidupan manusia.

7mosi bermaksud jiwa yang kuat. !anusia adalah makhluk yang mempunyai perasaan

yang tinggi dan paling halus. 7mosi juga boleh dimani"estasikan melalui bahasa badan ataupun

gerak geri seseorang. $ahasa badan ialah pergerakan badan seperti postur dan ekspresi wajah.

!engikut 9aniel oleman ( ''8 ), emosi merujuk kepada sesuatu perasaan dan pemikirantersendiri di bawak keadaan psikologikal dan biological, serta ada kecenderungan yang berbea-

bea untuk bertindak. 2ni bermakna emosi biasanya digambarkan dengan bahasa badan "iikal ,

iaitu bahasa bukan lisan.

!enurut Plato, terdapat tiga komponen asas dalam minda manusia iaitu daya taakulan,

kehendak (desire), dan komponen emoti". %ntara komponen emoti" yang dimaksudkan ialah


32/60

kegembiraan, kesedihan, ketakutan, dan kemarahan. $agi %ristotle juga, emosi mempunyai

peranan yang sangat besar dalam mempengaruhi kehidupan manusia secara keseluruhannya.

Perkembangan emosi bagi seseorang kanak-kanak adalah sangat penting. Sekiranya

seseorang kanak-kanak gagal berkembang secara positi", mereka mungkin tidak akan berjaya

menghadapi tekanan-tekanan yang bakal dihadapi dalam hidup. 1leh sebab itulah di peringkat

prasekolah pemupukan emosi positi" amat dititik beratkan terutamanya dalam akti4iti bermain.

2ni adalah kerana bermain dapat membantu memberikan kepuasan dan ketenangan emosi kepada

kanak-kanak terutamanya apabila mereka diberikan kebebasan berkreati" dan berimaginasi tanpa

gangguan.

%ntara akti4iti yang boleh dijalankan untuk guru menilai dan menggalakkan perkembangan

emosi kanak-kanak ialah melalui akti4iti omponen reati4iti dan 7stetika. 2ni kerana akti4iti

ini memberi peluang untuk kanak-kakak menyampaikan perasaan, karya, meluahkan emosi, dan

kebolehan mereka dalam pelbagai cara. >ontohnya akti4iti seni 4isual dengan menggunakanwarna air. ebanyakan kanak-kanak suka bermain dengan warna air kerana pada mereka akti4iti

ini mencabar kebolehan mereka. %kti4iti percikan dan tiupan warna air di atas kertas lukisan.

Semasa akti4iti ini dijalankan, kelihatan kanak-kanak seronok dan emosi kegembiraan terpancar

di wajah mereka. $anyak lagi akti4iti seni 4isual yang boleh dijalankan di prasekolah dalam

membentuk perkembangan emosi kanak-kanak.

Selain itu, perkembangan sosioemosi juga boleh dipupuk semasa guru mengajar akti4iti

nyanyian, serta muik dan gerakan. 3al ini demikian kerana muik digemari secara semula jadi

oleh kanak-kanak. anak-kanak dapat meluahkan perasaan gembira atau seronok melalui akti4iti

muik. %kti4iti muik dapat membantu menggalakkan perkembangan emosi kanak-kanak.

%ntaranya semasa penyertaan kanak-kanak dalam akti4iti nyanyian berkumpulan, kanak-kanak

akan menyanyi dan menari bersama rakan-rakan yang lain. 9engan cara ini, mereka dapat

meluahkan perasaan gembira yang ditunjukkan melalui ekspresi muka semasa akti4iti nyanyian

ini dijalankan. 1leh itu, guru dapat menilai sejauh mana meningkatnya perkembangan emosi

seseorang kanak-kanak.

82: A,'&) P&r)&mban6an Fizi)al

Permainan biasanya melibatkan akti4iti "iikal yang berhubung rapat dengan

perkembangan kanak-kanak dari aspek motor kasar dan motor halus serta kesedaran tentang

badan mereka. anak-kanak berasa seronok dan gembira sewaktu akti" menggunakan bahagian-

bahagian anggota badan mereka untuk bersenam. 2ni membolehkan kanak-kanak meningkatkan

kemahiran yang membolehkan mereka berasa lebih selamat, lebih yakin, dan boleh berdikari.


33/60

9alam masyarakat di mana kanak-kanak menghadapi tekanan, keyakinan dan sikap bersaing

untuk berjaya dalam segala bidang amat diperlukan.

Perkembangan "iikal merupakan suatu aspek penting dalam pendidikan awal kanak-

kanak. omponen Perkembangan "iikal memberi "okus kepada empat aspek penting iaitu

perkembangan psikomotor halus, perkembangan psikomotor kasar, kesihatan dan keselamatan.

%spek perkembangan "iikal kanak-kanak dapat dikembangkan melalui empat aspek yang telah

dinyatakan. %ntara strategi pengajaran dan pembelajaran yang boleh dijalankan untuk memupuk

perkembangan "iikal kanak-kanak ialahK

82:21 A,'&) P&r)&mban6an P,i)+m+$+r Ka,ar

anak-kanak harus diberi peluang menyertai pelbagai akti4iti pergerakan yang akti",

pantas, dan mencabar. 9engan bermain terutamanya dalam permainan akti", kanak-kanak belajar

mengawal pergerakan dan mengimbangi tubuh mereka serta melicinkan perjalanan sistem dalamtubuh seperti sistem perna"asan dan sistem sara".

%kti4iti pergerakan akan membantu pertumbuhan tubuh badan menjadi sihat. Selain itu,

kanak-kanak dapat menguasai kemahiran "iikal serta dapat meningkatkan lagi keupayaan

pergerakannya melalui pengalaman yang diperolehi melalui permainan, pergerakan kreati" dan

gimnastik.

!isalnya, akti4iti bermain di padang permainan, akti4iti seperti memanjat dan menuruni

gelongsor, bergayut pada H monkey bar I, bermain buaian dan sebagainya dapat membantu

perkembangan "iikal kanak-kanak.

82:2/ A,'&) P&r)&mban6an 4+$+r Halu,

emahiran motor halus ialah kemahiran yang melibatkan kemahiran menggunakan otot

kecil seperti pergerakan jari serta koordinasi jari dan mata. Penguasaan psikomotor halus yang

baik amat penting dalam membantu pergerakan asas dan kemahiran menulis kepada kanak-

kanak. %ntara akti4iti dalam bentuk permainan yang boleh dijalankan bagi membantu

perkembangan "iikal dalam aspek ini ialah seperti merantai manik, menjahit kad berlubang,

menconteng kertas, melipat, mengoyak dan merenyuk kertas, menguli doh dan lain-lain lagi.

Salah satu akti4iti yang menyeronokkan kanak-kanak dalam membantu aspekperkembangan "iikal ialah bermain dengan doh. Sebelum kanak-kanak bermain dengan doh,

guru hendaklah membimbing kanak-kanak membuat doh sendiri. !enyediakan doh sendiri

memberi peluang kepada kanak-kanak merasa sendiri struktur doh dan memilih sendiri warna

yang mereka suka. $iarkan kanak-kanak menggaul dan menguli doh dengan tangan. 9engan cara

ini, ia melatih pergerakan motor halus kanak-kanak. Proses mengadun, menggaul, meramas


34/60

adalah baik untuk jari-jemari kanak-kanak dan ia juga adalah latihan awal bagi persediaan untuk

menulis.


35/60

PENGENALAN

Secara umumnya penilaian bolehlah ditakri"kan sebagai satu kaedah atau satu sistem yang

digunakan untuk membuat sesuatu perancangan baru yang lebih baik dan lebih berkesan. 2anya

bermula dengan membuat pengumpulan maklumat yang bertujuan untuk membuat sesuatu

keputusan. Secara keseluruhannya penilaian boleh dijalankan oleh pakar-pakar psikologi, pakar

psikiatrik, guru pendidikan khas, guru-guru dan ibu bapa. ?mumnya penilaian dijalankan

bertujuan untuk menentukan kekuatan dan kelemahan serta keperluan seseorang pelajar.

D2 S$uffl&b&am


36/60

ii- Penilaian 9iagnostik

iii- Penilaian Perkembangan

i4- Penilaian Pencapaian

4- Penilaian %ptitut

4i- Penilaian ebolehan

4ii- Penilaian erjaya

4iii- Penilaian Personaliti

iL- Penilaian esihatan !ental

PENILAIAN PENGESANAN

D&fini,i P&nilaian P&n6&,anan

Penilaian pengesanan ialah satu penilaian tidak "ormal yang dilakukan kepada kanak-

kanak berumur di bawah tujuh tahun. Penilaian ini dilakukan secara pemerhatian ataupun dengan

cara perbandingan dengan kanak-kanak yang lain. Penilai terdiri daripada indi4idu yang rapat

dengan kanak-kanak tersebut terutama guru, ibu bapa dan pengasuh. !aklumat yang diperolehi

daripada hasil penilaian akan digunakan untuk merancang akti4iti yang boleh meningkatkan

keupayaan kanak-kanak tersebut.

Tu"uan P&nilaian P&n6&,anan

Penilaian pengesanan kanak-kanak yang dilakukan oleh guru dan ibu bapa akan memberi

gambaran awal tentang jenis ketidakupayaan atau perkembangan kanak-kanak. ambaran awal

ini penting untuk kita mengenal pasti tahap keupayaan kanak-kanak.

Sekiranya didapati kanak-kanak menghadapi ketidakupayaan dari aspek tertentu, guru

prasekolah atau ibu bapa dapat mengambil tindakan awal untuk mengatasi kekurangan tersebut.

%ntara langkah yang boleh diambil oleh guru dan ibu bapa ialah merujuk kepada pakar atau

perkhidmatan yang berkaitan untuk menolong kanak-kanak tersebut. Eangkah segera ini akanmembantu kanak-kanak menangani ketidakupayaannya.

6#/#7 Mengesan keupayaan kanak3kanak di peringkat a%al#

Penilaian pengesanan ini dapat membantu guru dan ibu bapa mengenal pasti ketidakupayaan

yang dialami oleh anak-anak mereka. Setelah mengetahui tahap keupayaan kanak-kanak, guru


37/60

dan ibu bapa bolehlah merancang dan melaksanakan tindakan yang boleh membantu kanak-

kanak tersebut meningkatkan keupayaan yang sedia ada dengan akti4iti yang berkesan.

6#/#/ Kenal pasti tahap kelebihan yang dimiliki.

Penilaian pengesanan ini dapat membantu guru dan ibu bapa mengenal pasti kekuatan atau

kelebihan yang dimiliki oleh kanak-kanak. anak-kanak terdiri daripada pelbagai kecenderungan

atau kelebihan yang dimiliki contohnya jika seseorang kanak-kanak itu kelihatan lebih

cenderung ke arah akti4iti sosial seperti bermain bersama kawan dan suka berbual maka guru

dan ibu bapa haruslah meningkatkan kecenderungan itu.

6#/#7 Kumpul maklumat untuk simpanan rekod #

!aklumat yang diperolehi akan digunakan untuk tujuan rujukan bimbingan dan perancangan

yang sesuai untuk kanak-kanak tersebut. !aklumat ini juga boleh diserahkan kepada pihak yangberkaitan sebagai rujukan dalam proses meningkatkan keupayaan kanak-kanak.

6#/#/ Membantu ibu bapa dan guru menyelesaikan masalah kanak3kanak #

Penilaian pencapaian ini dapat mendedahkan masalah yang dihadapi oleh kanak-kanak. 9engan

maklumat yang diperolehi dari hasil penilaian ini, guru dan ibu bapa dapat merancang tindakan

susulan untuk mengurangkan masalah atau kekurangan keupayaan kanak-kanak tersebut.

!asalah ini akan dapat dikurangkan sekiranya perancangan dilakukan mengikut keperluan

kanak-kanak.

K&'&n$in6an P&nilaian P&n6&,anan

6#6#7 Dapat mengetahui ketidakupayaan dengan lebih a%al#

9engan adanya penilaian ini, guru dan ibu bapa dapat mengetahui tahap perkembangan kanak-

kanak di peringkat awal. Sekiranya tahap perkembangan berada pada paras normal, guru dan ibu

bapa bolehlah merancang akti4iti yang boleh mengembangkan lagi kemahiran yang sedia ada.

$egitu juga sebaliknya, jika didapati kanak-kanak itu berada pada tahap perkembangan yang

agak perlahan maka guru dan ibu bapa bolehlah merancang akti4iti yang mampu meningkatkan

kemahiran atau keupayaan kanak-kanak tersebut. Eangkah awal yang diambil dapat membantukanak-kanak menigkatkan ketidakupayaannya dengan lebih cepat.

6#6#/ Menyediakan perancangan berdasarkan keperluan kanak3kanak#

Setelah melakukan penilaian pengesanan, guru dan ibu bapa akan mengetahui keperluan anak-

anak mereka. $erdasarkan maklumat yang diperoleh itu, guru dan ibu bapa dapat merancang

perancangan yang sesuai dengan keperluan kanak-kanak itu.


38/60

6#6#6 Kenal pasti kekuatan dan kelemahan kanak3kanak#

!elalui penilaian pengesanan ini juga, guru dan ibu bapa dapat mengenal pasti kelebihan dan

kekurangan kanak-kanak. Setelah mengetahui kemampuan kanak-kanak, guru dan ibu bapa

bolehlah membuat perancangan untuk mempertingkatkan lagi kekuatan dan mengurangkan

kelemahan yang dimiliki oleh kanak-kanak tersebut.

6#6#8 Menyediakan laporan untuk rujukan pakar#

eputusan penilaian pencapaian ini boleh diajukan kepada pakar bagi kes yang memerlukan

khidmat pakar. !aklumat yang diperolehi ini akan membantu pakar mengenali dan mengesan

tahap keupayaan kanak-kanak ini dalam tempoh yang singkat. Seterusnya proses meningkatkan

keupayaan kanak-kanak akan dapat dijalankan dengan segera dan berkesan.

6#6#9 $impanan rekod untuk rujukan dan bimbingan#

5ekod atau keputusan penilaian pencapaian yang diperolehi akan disimpan untuk rujukan dan

bimbingan. 5ekod ini penting bagi memudahkan guru membuat rujukan sekiranya diperlukan.

9engan itu kanak-kanak ini akan dinilai dari masa ke semasa berdasarkan rekod terdahulu dan

pencapaian yang telah mereka kuasai.

PENILAIAN DIAGNOSTIK

D&fini,i P&nilaian Dia6n+,$i)

$eberapa de"inisi penilaian diagnostik adalah seperti berikut K-

ementerian Pelajaran !alaysia mende"inasikan penilaian diagnostik ini sebagai satu penilaian

"ormati" bagi mendapatkan data-data yang menunjukkan kelemahan tertentu yang menyulitkan

proses pengajaran dan pembelajaran . 9ari segi pencapaian akademik , ujian ini dijalankan

secara indi4idu yang memberi "okus utama untuk menilai kebolehan dalam satu atau beberapa

bidang .9ata - data terperinci ini dapat memberi maklumat tentang kekuatan dan kelemahan

tertentu yang dapat menyediakan 5P2 yang sesuai bagi indi4idu berkenaan .

9alam pendidikan kanak-kanak khas pula, penilaian diagnostik merupakan satu penilaian yang

mendalam dan khusus bagi kanak-kanak yang umurnya atara hingga 8 tahun . Penilaian ini

biasanya boleh dilakukan oleh pakar-pakar psiakiatris dan psikologis dalam mengkategorikan

kanak-kanak secara lebih spesi"ik. 6ika rumusan yang dibuat pakar-pakar ini bercanggah, ibu


39/60

bapa dinasihatkan mendapatkan Dsecond optionF apabila merujuk kanak-kanak itu. $uku 9S!

2G sering digunakan terutamanya ketika mengdiagnosis masalah mental.

Penilaian diagnostik juga dianggap sebagai satu penilaian dari segi emosi dan mental seseorang

kanak-kanak berkeperluan khas. Penilaian ini lebih khusus dan spesi"ik tentang masalah kanak :

kanak keperluan khas dari segi perubatan.

6adi dapatlah dirumuskan ujian diagnostik adalah ujian yang memberi maklumat

terperinci supaya langkah-langkah tertentu dan lebih tepat dapat dijalankan dengan lebih

berkesan .

Tu"uan P&nilaian Dia6n+,$i)

!enentukan jenis-jenis ketidak upayaan seseorang kanak-kanak lebih awal secara

lebih spesi"ik. 6enis-jenis ketidak upayaan ini dipengaruhi oleh "actor-"aktor dalaman yangmembeakan keupayaan kanak-kanak ini yang biasanya diwarisi dan dipelajari melalui

pengalaman kanak-kanak itu seperti "aktor genetik, proses pengamatan, proses penerimaan,

pemikiran dan penyataan .Pengetahuan masalah kesulitan pembelajaran ini memudahkan guru-

guru menggunakan pendekatan pengajaran sesuai untuk mengatasinya.

Penempatan yang lebih tepat untuk murid-murid ini mengikut aras kebolehannya. 2ni

membolehkan murid-murid dapat belajar dengan lebih selesa lagi. !urid-murid yang lemah

memerlukan kaedah pengajaran dan pembelajaran yang berbea kerana tumpuan perhatiannya

yang tidak lama di kelas. Persediaan akti4iti P & P yang menarik dan dipelbagaikan amat

dititikberatkan.

!emberikan maklumat tentang masalah kanak- kanak kepada ibu bapa dan guru-guru

pendidikan khas. Pengetahuan ini dapat dijadikan pelunjuran oleh guru-guru dalam

melaksanakan bimbingan kepada murid-murid yang lemah. uru-guru juga dapat menyemak

semula "actor-"aktor yang mempengaruhi keupayaan pembelajaran murid-muridnya di kelas.

!erancang kaedah rawatan yang bersesuaian dengan ketidak upayaan kanak-kanak itu. 2nikerana keupayaan belajar murid-murid adalah berbe. !urid yang lemah memerlukan banyak

masa. Penempatan mengikut kebolehan mengurangkan rasa tertekan malahan murid-murid dapat

belajar dengan selesa.

!emberikan panduan untuk mengendalikan kanak-kanak keperluan khas. uru : guru dapat

mengemaskinikan pengetahuan dan kemahiran kerana proses pengajaran dan pembelajaran


40/60

kanak-kanak ini memerlukan pelbagai kaedah agar mereka mudah "aham. uru-guru juga harus

peka dengan keperluan dan perkembangan emosi, psikologi dan mental apabila berhadapan

dengan kanak - kanak keperluan khas ini.

9igunakan untuk mendapatkan maklumat terperinci bagi menentukan kedudukan murid-murid

dalam pelajarannya sebelum guru-guru memulakan sesuatu isipelajaran. Perolehan data-data ini

membolehkan guru-guru mengubahsuaikan bahan, isi dan kaedah pengajaran mereka mengikut

kesesuaian murid-muridnya .

K&'&n$in6an P&nilaian Dia6n+,$i)

9apat menentukan jenis-jenis ketidak upayaan kanak-kanak. 1leh itu guru-guru dan ibu bapa

dapat mengenal pasti cadangan atau program inter4ensi yang boleh digunakan untuk kanak-

kanak tersebut. 2a juga penting kepada ibu bapa untuk memberi inter4ensi awal termasuklahmengenal pasti penempatan yang sesuai untuk kanak-kanak tersebut dalam memberi pendidikan

dan membantunya dalam kehidupan yang lebih selesa.

!enempatkan kanak-kanak ini mengikut kebolehan dan keperluan diri. !urid-murid berasa

tidak tertekan dan belajar dengan selesa kerana guru-guru telah mengklasi"ikasi kebolehan

mengikut kumpulan. 6adi mereka berasa tidak tersisih dan akan hilang perasaan negati"nya

seperti malu belajar kerana guru-guru memberi perhatian dan tunjuk ajar yang sama mengikut

kebolehan.

uru-guru dapat menentukan objekti" yang hendak dicapai bagi setiap indi4idu yang berbea

keperluan. 2ni kerana setiap kanak-kanak mempunyai perbeaan dalam diri sendiri dan antara

indi4idu. Perbeaan inilah yang mewujudkan pelbagai keperluan pendidikan yang perlu dipenuhi

agar objekti" yang dirancang memenuhi keperluan.

uru-guru dapat meracang kaedah pengajaran dan pembelajaran yang bersesuaian mengikut

tahap kebolehan murid. ?ntuk kelas yang lemah, strategi pengajaran lebih berkesan

diperkembangkan seperti mengajar isi yang asas dan kurang menegaskan kemahiran yangkompleks dan abstrak yang tidak boleh dikuasai oleh murid ini.

2bu bapa mendapat maklumat yang lebih jelas tentang ketidak upayaan anak-anak mereka. 2ni

dapat membantu ibu bapa mengetahui anaknya mempunyai ketidak upayaan tertentu lebih

mendalam. +enomena ini membolehkan ibu bapa mencari khidmat pakar-pakar tertentu bagi


41/60

melatih anak-anaknya. 3al demikian merupakan tindakan susulan utama yang boleh dilakukan

dengan segera bagi membantu kanak-kanak itu.

PENILAIAN PERKE4BANGAN

D&fini,i P&nilaian P&r)&mban6an

Perkembangan ialah perubahan secara kuantitati" yang berlaku secara berterusan dari lahir

hinggalah ke akhir hayat. 2a juga dipengaruhi oleh baka dan persekitaran.

A,'&) P&nilaian P&r)&mban6an

:i;ikal#

Penilaian dari segi "iikal merangkumi penilaian dari aspek menggunakan kemahiran anggotabadan. 2anya bertujuan untuk memastikan bahawa kanak-kanak akan membesar mengikut bentuk

tubuh dan ketinggian yang sesuai dengan usianya. Selain itu, kanak-kanak juga akan dinilai

tahap perkembangan dari segi motor halus dan motor kasar.

Kognitif#

Penilaian perkembangan kogniti" merangkumi kemahiran kanak-kanak ber"ikir seperti membuat

persepsi, memahami konsep, menyelesaikan masalah dan kebolehan mengingat. Penilaian ini

berdasarkan tahap umur kanak-kanak selari dengan kebolehan kogniti" mereka.

$osial#

%spek sosial merangkumi kebolehan kanak-kanak berinteraksi dan menyesuaikan diri dengan

kawan-kawan di persekitarannya. anak-kanak yang berkebolehan berkawan dan bermain

bersama rakan menunjukkan perkembangan sosial yang baik. Sekiranya kanak-kanak itu lebih

suka menyendiri dan tidak mahu bercampur-gaul bersama rakan yang lain menunjukkan bahawa

kanak-kanak ini memerlukan bimbingan untuk menyakinkan dirinya ketika berhadapan dengan

rakan-rakan yang lain.

Emosi#

%spek emosi merangkumi kebolehan kanak-kanak menguasai dan mengawal perasaan. anak-

kanak akan dinilai melalui reaksi yang ditunjukkan oleh mereka iaitu seperti perasaan gembira,

gelisah, pendiam, risau, dan malu. anak-kanak yang emosinya stabil dan tiada tekanan akan

menunjukkan sikap yang ceria dan mempunyai keyakinan diri yang tinggi ketika bersama rakan

yang lain. $agi kanak-kanak yang mempunyai tekanan emosi lebih cenderung duduk


42/60

mendiamkan diri dan sentiasa diselubungi perasaan takut, bimbang, dan tiada keyakinan diri

ketika berhadapan dengan rakan-rakan yang lain. anak-kanak yang menghadapi masalah ini

perlu dibimbing dan sentiasa memberi peluang kepadanya untuk meningkatkan kembali

keyakinan dirinya.

*ahasa Dan Komunikasi#

%spek ini merangkumi kemahiran bertutur menggunakan bahasa yang di"ahami. Perkataan yang

digunakan juga jelas selari dengan peringkat umur kanak-kanak. anak-kanak yang berumur

empat tahun dan mempunyai masalah artikulasi iaitu masalah sebutan yang tidak jelas contohnya

HbukuI disebut HbutuI, HmakanI disebut HmatanI, HpokokI disebut HpotokI dan lain-lain lagi. ?ntuk

mengatasi masalah ini guru dan ibu bapa mestilah melatih kanak-kanak ini menyebut ayat-ayat

mudah dahulu seperti ayat suku kata terbuka. Setelah menguasai ayat mudah barulah menyebut

ayat suku kata tertutup.

Pengurusan Diri#

%spek ini merangkumi kebolehan kanak-kanak menjaga dan memelihara diri sendiri dari segi

makan, minum, memakai pakaian, menggunakan tandas, mandi, kekemasan diri, memakai kasut,

dan lain-lain. anak-kanak yang biasa, mampu melakukan perkara-perkara ini pada usia empat

tahun ke atas. Sekiranya ada dikalangan kanak-kanak yang masih gagal melakukan salah satu

perkara di atas contohnya memakai pakaian dan memakai kasut maka kanak-kanak ini perlu di

beri latihan setiap hari agar dapat menguasai kemahiran tersebut.

Tu"uan P&nilaian P&r)&mban6an

Menilai perkembangan kanak3kanak#

Penilaian perkembangan kanak-kanak bertujuan untuk menilai tahap perkembangan dari segi

"iikal, kogniti", sosial, emosi, bahasa dan pertuturan, dan pengurusan diri. Sekiranya kanak-

kanak ini ketidakupayaan berkembang secara normal, maka guru boleh menjalankan proses

inter4ensi untuk membantu kanak-kanak tersebut berkembang mengikut tahap umurnya.

Mengesan kekurangan kanak3kanak

!elalui proses penilaian perkembangan ini, guru dapat mengesan tahap perkembangan kanak-

kanak tersebut. 9ari enam aspek penilaian yang telah disebutkan, mungkin kanak-kanak ini

mengalami kekurangan perkembangan dari segi kogniti" dan bahasa. 1leh yang demikian guru

dapat merancang proses inter4ensi yang sesuai untuk kanak-kanak tersebut.


43/60

Mengambil tindakan untuk mempertingkatkan tahap perkembangan#

Setelah guru mengenal pasti kekurangan perkembangan yang dialami oleh kanak-kanak ini, guru

merancang program inter4ensi yang sesuai untuk meningkatkan tahap perkembangan selari

dengan usianya. Proses inter4ensi ini melibatkan latihan latih tubi latihan yang berterusan untuk

melatih kanak-kanak ini berkembang mengikut tahap perkembangan yang normal.

Penglibatan keluarga dalam proses mempertingkatkan tahap perkembangan#

Penilaian perkembangan yang dijalankan akan membantu guru dan ibu bapa mengenal pasti

tahap kekurangan kanak-kanak berdasarkan enam aspek tadi. anak-kanak yang mengalami

kekurangan dapat dibantu untuk meningkatkan keupayaan dengan lebih cepat sekiranya guru dan

ibu bapa dapat bekerjasama untuk mengatur program yang sesuai dengan kanak-kanak tersebut.

Sekiranya program pemulihan dilakukan berterusan di sekolah dan di rumah, sudah tentu kanak-

kanak ini akan menguasai kemahiran dengan lebih cepat.

K&6unaan P&nilaian P&r)&mban6an

anak-kanak akan mengalami perkembangan sejak lahir hingga berumur tahun. 9alam tempoh

ini kanak-kanak akan mengalami banyak pembelajaran dan berkembang mengikut tahap umur

yang tertentu. Perkembangan ini akan terbantut sekiranya kanak-kanak ini mengalami

ketidakupayaan. etidakupayaan ini akan membeakan kanak-kanak ini berbea dengan kanak-

kanak yang lain. Sekiranya masalah ini dibiar beralarutan ianya akan memberi kesan jangka

panjang kepada keluarga dan kanak-kanak tersebut. 1leh yang demikian perbeaan ini perlu

dikesan diperingkat awal agar pihak yang rapat dengan kanak-kanak ini seperti guru dan ibu

bapa dapat membantu mengurangkan masalah kanak-kanak ini melalui program inter4ensi.

!elalui program ini kanak-kanak akan dilatih dan diasuh sehingga mereka dapat meningkatkan

kebolehupayaan dalam kemahiran yang patut mereka kuasai selaras dengan umur mereka. 9alam

hal ini guru dan ibu bapa perlu memainkan peranan dan sentiasa peka dengan perkembangan

kanak-kanak. Eangkah ini penting agar kanak-kanak yang tidak berkeupayaan akan diatasi pada

peringkat awal.

PENILAIAN PEN5APAIAN

D&fini,i P&nilaian P&n=a'aian

$eberapa de"inisi tentang penilaian pencapaian adalah seperti berikut K-

Proses mengumpul maklumat atau data tentang pencapaian murid-murid di sekolah. Penilaian ini

dapat memberi gambaran tentang pencapaian murid-murid dalam mata pelajaran yang diuji.

>ontohnya, penguasaan murid-murid dalam isikandungan kurikulum tertentu .


44/60

!enilai kecekapan dan kemahiran melalui pemerhatian dan ujian bertulis bagi mengesan tahap

pencapaian murid-murid yang berumur 8 tahun ke atas. $iasanya ujian ini digunakan oleh ahli

psikologis dan guru pendidikan khas untuk menentukan sama ada murid-murid ini sesuai untuk

ditempatkan di kelas inklusi". ?jian pencapaian ini melibatkan matapelajaran $ahasa !alaysia

(membaca dan menulis), $ahasa 2nggeris (reading and writing) , !atematik , Sains dan

Pendidikan !oral .

Penilaian pencapaian merupakan proses menentukan perubahan tingkah laku seseorang dan

pertimbangan nilai. Pertimbangan nilai boleh diperolehi dari interpretasi hasil pengukuran

kuantitati" atau pengukuran kualitati" atau kombinasi kedua-duanya yang melibatkan 0 perkara

iaitu pertamaK dapat maklumat daripada cara mengukurC keduaK menetapkan sesuatu kriteria bagi

mengukur dan ketigaK membuat penta"siran tentang hasil pengukuran.

!enurut !okhtar 2smail (''ontohnya, ujian bulanan di bilik darjah dan

ujian peringkat awam seperti ?PS5, P!5, SP! dan S#P! yang dikendalikan oleh ementerian

Pelajaran !alaysia.

Tu"uan P&nilaian P&n=a'aian

!engenal pasti murid yang tidak dapat menguasai kemahiran 0 !. 2ni memberi peluang kepada

guru-guru untuk membuat tindakan susulan apabila kelemahan murid yang dinilai telah

diketahui.

!enilai tahap pencapaian kanak-kanak. !urid yang berkebolehan dan yang lemah dapat dikesan

dengan cepat. Pembelajaran murid dapat dipertingkatkan lagi oleh guru dengan mempelbagaikan

kaedah dan strategi P & P.

?ntuk merancang bilik darjah yang sesuai . uru : guru akan mengetahui kaedah dan teknik

pengajaran yang sesuai untuk mempertingkatkan keupayaan belajar murid : muridnya dengan

menempatkan mereka mengikut kebolehan .

!engubahsuaikan kurikulum yang sesuai dengan tahap kebolehan dan keupayaan pencapaian

murid : murid . !aklumat ini perlu untuk menentukan sama ada sesuatu program itu ino4ati"

dan mencapai objekti" : objekti" khusus sebagaimana yang dirancang .


45/60

!enginklusi"kan murid : murid khas . Selepas ujian dijalankan data : data dikenalpasti bagi

menentukan sama ada murid : murid ini sesuai untuk ditempatkan di kelas inklusi" atau

sebaliknya .

!emberi garis panduan mengikut tahap pencapaian . 9engan itu guru : guru dapat membuat

perubahan yang dikehendaki daripada maklumat yang terhasil .

!enganalisa kelemahan dan kekuatan murid . 3asil dapatan penilaian yang diperolehi menjadi

perangsang kepada murid : murid untuk berjaya. !urid : murid akan tahu kebolehan dan

kelemahan dirinya. uru pula dapat merancang akti4iti dan kaedah mengajar yang bersesuaian

dengan kebolehan murid : murid .

!enentukan sejauh mana objekti" pengajaran dapat dicapai oleh murid - murid . 1leh itu , guru :guru dapat merancang akti4iti pengayaan , pemulihan atau memilih perkaedahan yang sesuai

dengan tahap pencapaian murid - murid dalam proses pengajaran dan pembelajaran .

!engenalpasti masalah murid dalam pembelajaran . %pabila masalah telah dikenal pasti daripada

setiap murid , guru : guru dapat membuat tindakan susulan. #indakan ini sebagai cara

menyemak semula "aktor : "aktor yang mempengaruhi keupayaan pembelajaran murid : murid .

K&'&n$in6an P&nilaian P&n=a'aian

9apat mengenal pasti keperluan pembelajaran murid : murid . eputusan ini memberi maklum

balas kepada guru : guru dan murid : murid sama ada guru perlu beralih kepada topik baru atau

sebaliknya dan seterusnya mengenal pasti pengajaran pemulihan boleh dilaksanakan .

9apat membuat keputusan jenis inter4ensi yang akan dilaksanakan . eputusan yang diperolehi

dapat digunakan oleh guru untuk mengkelaskan kanak : kanak yang mempunyai masalah khas

intelek atau emosi . Pemilihan ini juga untuk menentukan pendidikan lanjutan dan masalah :

masalah praktis yang lain .

9apat mengatasi masalah "iikal dengan cara mengumpul murid mengikut tahap pencapaian

murid tersebut . ?jian menjadi kriteria untuk membahagikan kelas kepada kumpulan : kumpulan

kecil untuk mengadakan akti4iti atau pengajaran khas menurut kemampuan masing-masing .

Pengkelasan ini dapat mengumpul murid - murid mengikut tahap kebolehannya .


46/60

9apat membina %$! yang bersesuaian dengan tahap murid . 2ni kerana guru : guru akan

menghadapi pelbagai kebolehan dan latar belakang murid : murid seperti kumpulan kesulitan

pembelajaran yang teruk dan ringan di bilik darjah.

9apat membuat rumusan sama ada objekti" pengajaran dan pembelajaran telah tercapai atau

belum . !aklumat ini membolehkan guru : guru merancang akti4iti dan memilih jenis

pengkaedahan yang sesuai supaya objekti" pelajaran yang dikehendaki tercapai. 6ika belum guru

- guru boleh mengubahsuaikannya mengikut keperluan murid - murid.

PENILAIAN PSIKOLOGI

D&fini,i P&nilaian P,i)+l+6i

%pa yang dimaksudkan dengan Penilaian Psikologi adalah penilaian yang berkaitan secara

langsung dengan tingkah laku, mental dan emosi kanak-kanak yang berkeperluan khas. Secara

keseluruhannya Penilaian Psikologi ini bermatlamatkanuntuk membantu penilai mengawal

tingkah laku kanak-kanak berkeperluan khas dari segi emosi, tingkah laku dan mental mereka.

9i sini telah berlaku peningkatan keperluan minda dan pembentukan respon a"ekti" indi4idu.

Semua proses ini adalah menuju ke arah perkembangan psikologi.

Tu"uan P&nilaian P,i)+l+6i

Penilaian Psikologi amatlah diperlukan terutamanya kepada kanak-kanak berkeperluan khas.

olongan kanak-kanak ini memerlukan satu kaedah penilaian yang sesuai dengan keadaan realiti

mereka. aedah-kaedah yang sering diguna pakai untuk kanak-kanak normal mungkin tidak

mampu untuk membantu perkembangan tingkah laku, emosi dan mental mereka. 9ari itu

pengetahuan dan kemahiran amat penting dikuasai oleh penilai kerana dengan mengenal pasti

keperluan khas ini maka guru dan penilai akan dapat mengadakan rawatan dan merancang

inter4ensi yang sesuai.

9alam proses penilai membuat penilaian psikologi ini, beberapa perkara penting perlu diberi

penekanan. Perkara-perkara penting ini adalah bertujuan untuk penlai memahami akan tingkah

laku kanak-kanak berkeperluan khas ini. %ntara aspek tingkah laku yang diambil kira adalah

seperti pergerakan jasmani, perasaan, sikap, pemikiran dan proses menilai itu sendiri.


47/60

#ujuan kedua mengapa Penilaian Psikologi ini dibuat adalah untuk mengawal tingkah laku

manusia yang tidak diingini. Secara tidak langsung ini akan membantu penilai memberi

bimbingan akan pembentukan tingkah laku yang tidak baik kepada tingkah laku yang lebih baik.

%khirnya Penilaian Psikologi ini juga mampu membantu penilai membuat penilaian, menyelidik

dan membuat pemerhatian tentang tingkah laku kanak-kanak berkeperluan khas ini.

K&'&n$in6an P&nilaian P,i)+l+6i

Secara umumnya Penilaian Psikologi ini adalah sangat mustahak terutamanya kepada mereka

yang terlibat secara langsung dengan kanak-kanak berkeperluan khas. 9aripada apa yang telah

diperhatikan didapati Penilaian Psikologi ini memberikan banyak kegunaan.

Salah satu kegunaannya adalah untuk membantu guru memahami tingkah laku sertaperkembangan mental dan emosi kanak-kanak berkeperluan khas. Pemahaman oleh guru-guru

terhadap masalah kanak-kanak ini akan membolehkan mereka menjalankan tanggungjawab

membimbing dengan lebih berkesan. 9engan itu kanak-kanak berkeperluan khas ini akan merasa

diri mereka dihargai dan merasakan selamat berada di bawah jagaan guru mereka. adangkala

terdapat juga kes-kes yang mana guru-guru juga merasa tertekan semasa melayani kanak-kanak

sebegini. 2ni disebabkan guru-guru ini tidak begitu memahami akan tingkah laku, emosi dan

mental kanak-kanak ini.

Selain daripada itu, Penilaian Psikologi ini juga boleh digunakan sebagai satu komponen untuk

membantu guru-guru menyelaras dan menyesuaikan kaedah mengajar agar bersesuaian dengan

kanak-kanak ini. Penyelarasan dan kesesuaian kaedah pengajaran dan pembelajaran yang

dilaksanakan adalah perlu kerana tahap perkembangan dan pertumbuhan kanak-kanak ini sangat

jauh ketinggalan di belakang.

9engan menguasai kemahiran untuk melaksanakan Penilaian Psikologi ini ianya juga akan dapat

membantu guru-guru menyelasaikan masalah tingkah laku, emosi dan mental kanak-kanak

berkeperluan khas. !asalah-masalah ini memerlukan cara penyelesaian yang bersesuaian dengankeadaan sebenar kanak-kanak berkeperluan khas.

Selain daripada itu guru-guru yang terlibat seperti guru-guru taska dan guru-guru tadika amat

digalakkan untuk memberi perhatian terhadap penilaian psikologi ini. olongan ini juga

seharusnya sedar tentang perkembangan kanak-kanak sebegini. uru-guru ini juga sebaik-

7/24/2019 Kt Penil

kt penilaian kanak kanak

Documents