motivational narasi dr diah

7/25/2019 Motivational Narasi Dr Diah

1/16

WAWANCARA MEMOTIVASI

(MOTIVATIONAL INTERVIEWING)

PENDAHULUAN

Merubah perilaku aalah !ua"u hal #a$% !a$%a" !uli"& ba$a#ak 'a"r #a$%

*e*bua" !e!era$% *erubah perilaku $e%a"i'$#a*e$+aiu !ua"u perilaku #a$% p!i"i',-a$#ak ra$% #a$% !uah *e$ba berula$% kali a$ ala* +ua$%ka .ak"u #a$ pa$+a$%

u$"uk *erubah perilaku$#a $a*u$ !eba%ia$ be!ar aka$ *e$%ala*i ke%a%ala$ i!ebabka$

berba%ai ala!a$, Salah !a"u #a$% !eri$% *e$+ai ke$ala ala* perubaha$ perilaku aalah*"i/a!i !e!era$%, M"i/a!i !e$iri !a$%a" i$a*i! a$ berubah !eira*a e$%a$ pikira$&

pera!aa$ a$ harapa$ i$i/iu,

Paa !era$% #a$% *e$%ala*i %a$%%ua$ pe$%%u$aa$ NAP0A perubaha$ perilaku

!a$%a" "er%a$"u$% ari iri$#a !e$iri, Ma!alah lai$ #a$% *e$+a pe$#uli" *erubahperilaku pa!ie$ e$%a$ %a$%%ua$ pe$%%u$aa$ NAP0A aalah kare$a aa$#a %a$%%ua$

paa ka*ar1ka*ar i ba%ia$ "ak akiba" pe$%%u$aa$ NAP0A +a$%ka pa$+a$% a$ e'ek

!e"iap +e$i! 2a" "erhaap "ubuh,

-eberapa $"h #a$% apa" ki"a liha" aalah ke$#a"aa$ #a$% "er+ai i lapa$%a$!eper"i 3 apakah bila !e!era$% !uah i$#a"aka$ *e$eri"a pe$#aki" +a$"u$% e$%a$

!e%era aka$ *e$%ubah pla hiup$#a4 Apakah !era$% .a$i"a ha*il #a$% *erkk aka$berhe$"i *erkk u$"uk ke!eha"a$ ba#i$#a4 Da$ *a!ih ba$#ak la%i ke$#a"aa$1ke$#a"aa$

i lapa$%a$ #a$% !eri$%kali *e*bua" ki"a *e#aki$i bah.a *erubah perilaku !e!era$%

!a$%a" !uli" a$ #a$% bi!a *e$+ai pe$r$% u"a*a aalah *"i/a!i *ereka u$"ukberubah,

MOTIVASI

M"i$a!i !eara ala*iah *erupaka$ !ua"u #a$% !a$%a" i$a*i! a$ "er%a$"u$%'ak"r1'ak"r #a$% aa paa i$i/iu *aupu$ li$%ku$%a$$#a& !eara ri$i *"i/a!i

!eba%ai beriku" 5 M"i/a!i *erupaka$ ku$i ari perubaha$

M"i/a!i *erupaka$ !ua"u #a$% *ul"ii*e$!i$al

M"i/a!i ipe$%aruhi leh i$"erak!i !!ial

M"i$a!i apa" i*i'ika!i

M"i/a!i ipe$%aruhi leh %a#a "erapi!

Terapi! ber"u%a! u$"uk *e$i*bulka$ a$ *e$i$%ka"ka$ *"i/a!i

a, M"i/a!i *erupaka$ ku$i perubaha$

Pe$eli"ia$ "e$"a$% *"i/a!i "erkai" e$%a$ perubaha$ perilaku "ak apa"

ielakka$& k$!ep i$i +u%a !uah i"eli"i e$%a$ er*a" leh p!ikl% *er$ a$para ahli #a$% *e*pu$#ai 'ku! paa pe$%ba"a$ %a$%%ua$ pe$%%u$aa$

NAP0A, Perubaha$ ala*iah a$ pe$#ebab$#a !eper"i *"i/a!i& *erupaka$ !ua"u

%a%a!a$ #a$% !a$%a" k*plek! e$%a$ e'i$i!i #a$% berke*ba$% !aearaperlaha$, Pla ker+a u$"uk *e$%hubu$%ka$ pa$a$%a$ baru "e$"a$% *"i/a!i

i$i/iu e$%a$ perubaha$ perilaku i!ebu" 'e$*e$l%i& "uli!a$ #a$% pali$%

"erke$al "e$"a$% "eri i$i i"uli! leh Carl R%er!, Dala* buku i"u i!ebu"ka$bah.a "i$+aua$ #a$% pali$% pe$"i$% ala* ele*e$ perubaha$ *a$u!ia aalah

6


2/16

pe$%ala*a$ i$i/iu #a$% aka$ *e$+ai i$"i ari inner self& a$ i$i apa" *e$+ai

a!ar u$"uk a"uali!a!i iri i$i/iu ala* *e$r$% perke*ba$%a$ a$

perubaha$ i"u !e$iri (Da/i!$& 6778), Dala* k$"ek! i$i *"i/a!i ie'i$i!ika$ke*bali !eba%ai !ua"u #a$% *e*pu$#ai "u+ua$& i!e$%a+a a$ *e*beri a*pak

p!i"i' "erhaap perubaha$ i"u !e$iri,

b, M"i/a!i *erupaka$ !e!ua"u #a$% *ul"ii*e$!ial

M"i/a!i *e*pu$#ai !ua"u pe$%er"ia$ #a$% baru a$ *e*pu$#ai ba$#ak

k*p$e$ #a$% k*plek!& *elipu"i r$%a$& kei$%i$a$ kua" klie$& "eka$a$ ariluar a$ "u+ua$ #a$% *e*pe$%aruhi klie$& per!ep!i "e$"a$% keu$"u$%a$ a$

keru%ia$ ari perubaha$ "er!ebu" !er"a pe$a'!ira$ k%$i"i' ari !i"ua!i,

, M"i/a!i aalah i$a*ik a$ 'luk"ua"i'Pe$eli"ia$ a$ pe$%ala*a$ *e*berika$ %a*bara$ bah.a *"i/a!i i"u i$a*i!

a$ ber'luk"ua!i ari .ak"u ke .ak"u "erkai" e$%a$ !i"ua!i #a$% berbea aripaa

a"ribu" i$i/iu #a$% !"a"i!,

M"i/a!i apa" *e$+ai !ua"u kera%ua$ ia$"ara k$'lik1k$'lik "u+ua$ perubaha$,M"i/a!i +u%a ber/aria!i ala* keala*a$& %#a$%a$1%#a$%a$ ala* *ere!p$

kera%ua$ a$ *e$i$%ka"ka$ pe$#ele!aia$ a$ "u+ua$ !eara lebih +ela! ala**era*alka$ *a!a epa$, Dala* pe$%er"ia$ i$i& *"i/a!i apa" *e$+ai

a*bi/ale$& keaaa$ #a$% *e$a$#aka$ ke*bali !iap a"au "iak !iap u$"uk

berubah,

, M"i/a!i ipe$%aruhi leh i$"erak!i !!ial

M"i/a!i *erupaka$ *ilik !e!ra$%& bi!a ipaha*i i$i *erupaka$ ha!il i$"erak!i

a$"ara i$i/iu a$ ra$% lai$ a"au 'ak"r li$%ku$%a$ (Miller& 6779), Me!kipu$'ak"r i$"er$al *erupaka$ a!ar u$"uk perubaha$& 'ak"r ek!"er$al *erupaka$

!ua"u k$i!i #a$% berubah, M"i/a!i !e!era$% u$"uk berubah apa" ipe$%aruhi

!eara kua" leh keluar%a& "e*a$& e*!i a$ uku$%a$ *a!#araka", :ura$%$#auku$%a$ ari *a!#araka"& !eper"i ha*ba"a$ ala* la#a$a$ ke!eha"a$&

peker+aaa$& a$ per!ep!i *a!#araka" "e$"a$% pa!ie$ %a$%%ua$ pe$%%u$aa$

NAP0A apa" +u%a *e*pe$%aruhi *"i/a!i !e!era$%,

e, M"i/a!i apa" i*i'ika!i

M"i/a!i *e$#ebar ala* !e"iap ak"i/i"a!& beker+a ala* k$"ek! #a$% *ul"ipel

a$ ala* !e"iap .ak"u, :$!ekue$!i$#a& *"i/a!i *e*pu$#ai ak!e!ibiki"a! a$apa" i*i'ika!i a"au i"i$%ka"ka$ paa beberapa pi$" ala* pr!e!

perubaha$, :lie$ "iak haru! *e$%ala*i pe$eri"aa$ #a$% a*a" !a$%a" (hit the

bottom) u$"uk *e*ulai perubaha$ a"au pe$%ala*a$ #a$% *e$aku"ka$&k$!ekue$!i #a$% "iak apa" iperbaiki ari perilaku *ereka #a$% i!aari perlu

irubah, Terapi! a$ ra$% !eki"ar$#a apa" *e*berika$ ak!e! a$ *e$i$%ka"ka$

*"i/a!i !ebelu* keru!aka$ "erhaap ke!eha"a$ klie$& relationship a"au selfimage klie$ !e*aki$ *elua! (Miller e" al& 6779),

Me!kipu$ aa perbeaa$ !ub"a$!i ala* 'ak"r1'ak"r #a$% *e*pe$%aruhi

*"i/a!i !e!era$% u$"uk berubah& aa beberapa peri!"i.a ra*a"ik apa"

*e$i$%ka"ka$ a"au *e$uru$ka$ *"i/a!i i$i/iu u$"uk berubah a$"ara lai$ 5

;


3/16

Tingkat distress& apa" *e*pu$#ai pera$ ala* *e$i$%ka"ka$

*"i/a!i a$ !"r"e%i perubaha$, Seba%ai $"h& ba$#ak i$i/iu

!e%era a"au "err$% berubah a$ *e$ari per"l$%a$ !e"elah*e$%ala*i !ua"u epi!e kee*a!a$ a"au epre!i #a$% bera",

Peristiwa kehidupan yang kritis& !eri$%kali *e$ !"i*ula!i

*"i/a!i u$"uk berubah, Peri!"i.a pe$"i$% "er!ebu" #a$%*e$r$% perubaha$ *elalui pe$%ala*a$ !piri"ual a"auperpi$aha$ a%a*a *elalui !ua"u keelakaa$ #a$% "rau*a"ik a"au

pe$#aki" bera" #a$% *e*a"ika$ paa ra$% #a$% ii$"ai& ipea"

ari peker+aaa$& keha*ila$ a"au *au *e$ikah

Evaluasi atau penilaian kognitif& ala* hal i$i e/alau!i i$i/iu

bera*pak "erhaap !ub!"a$!i kehiupa$ a$ *e$u$"u$ "er+ai$#a

perubaha$, Hal i$i *e$+ai per"i*ba$%a$ ala* *e$ilai pr! a$$! ari !ub!"a$!i #a$% aka$ irubah& pe$eli"ia$ *e$#ebu"ka$

bah.a =? perubaha$ ilaprka$ berkai" e$%a$

!ub!"a$!i i$i,

Mengenali konsekuensi negatif, a$ a*pak buruk #a$%ira!aka$ apa" *e*"i/a!i !e!era$% u$"uk berubah, Me*ba$"uklie$ u$"uk *eliha" hubu$%a$ a$"ara pe$%%u$aa$ NAP0A e$%a$

k$!ekue$!i buruk #a$% akiba" hal "er!ebu" a"au hal lai$$#a

*erupaka$ !"ra"e%i *"i/a!i$al #a$% pe$"i$%

Dorongan positif dan negatif dari luar,+u%a apa" *e*pe$%aruhi

*"i/a!i, Te*a$ #a$% *e$uku$% a$ e*pa"ik& [email protected]&

a"au pe*ak!aa$ ala* berba%ai /aria!i apa" *e$!"i*ula!iperubaha$,

', M"i/a!i apa" ipe$%aruhi leh %a#a "erapi!

-a%ai*a$a ara*u& !era$% "erapi! ala* beri$"erak!i e$%a$ klie$ *erupaka$!aa" kru!ial #a$% *e*beri a*pak ba%ai*a$a re!p$ klie$ a$ keberha!ila$ ari

"erapi, Pe$eli"i *e$euka$ perbeaa$ #a$% ra*a"ik ala* la+u klie$ #a$% rp

u" a"au *e$#ele!aika$ pr%ra* k$!eli$% e$%a$ *e$%%u$aka$ "ek$ik #a$%!a*a,

Ga#a k$!elr *erupaka$ !alah !a"u hal #a$% !a$%a" pe$"i$% a$ #a$% !eri$%kali

iabaika$ & /ariabel u$"uk *era*alka$ re!p$, Dari "i$+aua$ kepu!"akaa$ "e$"a$%karak"eri!"ik k$!elr !ehubu$%a$ e$%a$ pe$%ba"a$ #a$% e'ek"i' paa

%a$%%ua$ pe$%%u$aa$ NAP0A& para pe$eli"i *e$e*uka$ *e*ba$%u$ hubu$%a$

a$"ara k$!elr e$%a$ klie$ a$ ke"ra*pila$ per!$ala #a$% baru lebih pe$"i$%iba$i$% e$%a$ pela"iha$ pr'e!i$al a"au pe$%ala*a$ k$!lr i"u

!e$iri(Na+a/i"! a$ Wei!!& 6778), Perba$i$%a$ la$%!u$% ia$"ara %a#a k$!elr*e$u$+ukka$ bah.a k$'r$"a!i a$ pe$eka"a$ #a$% la$%!u$% lebih epa"

*e$+ai pe$e"u! "er+ai$#a re!i!"e$!i #a$% paa akhir$#a pr!e!! "erapi *e$+aikura$% berha!il iba$i$% bila *e$%%u$aka$ ara lie$" e$"ere #a$% lebih

*e$uku$%& %a#a e*pa"ik #a$% *e$%%u$aka$ ara *e$e$%ar re'lek"i' a$

bu+uka$ #a$% le*bu",

%, Tu%a! "erapi! aalah *e$i*bulka$ a$ *e$i$%ka"ka$ *"i/a!i


4/16

Walaupu$ berubah aalah "a$%%u$% +a.ab klie$ a$ ba$#ak ra$% #a$%

*e$%%u$aka$ NAP0A apa" berubah lebih ari !e*e!"i$#a "a$pa i$"er/e$!i

"erapeu"ik& "erapi! apa" *e$i$%ka"ka$ *"i/a!i klie$ #a$% ber%u$a u$"uk klie$*ele.a"i !e"iap "ahapa$ perubaha$, Tu%a! "erapi! buka$ !ekear *e$%a+arka$

!eara !eerha$a& *e*beri i$!"ruk!i a"au *e*berika$ $a!eha" "e"api lebih kepaa

*e*ba$"u klie$ u$"uk *e*aha*i *a!alah perilaku #a$% ihaapi leh klie$&ala* ra$%ka perubaha$ p!i"i' #a$% *e$+ai perha"ia$ u"a*a klie$, Terapi! +u%a

ber"u%a! u$"uk *e*bua" klie$ *era!a *a*pu u$"uk berubah a$ *ere$a$aka$

perubaha$ "er!ebu" e$%a$ *e$%%u$aka$ berba%ai !"ra"e%i,

MENGAPA MOTIVASI PERLU DITING:AT:AN 4

Para pe$eli"i *e$#a"aka$ bah.a pe$eka"a$ e$%a$ *e$i$%ka"ka$ *"i/a!i berhubu$%a$

era" e$%a$ par"i!ipa!i #a$% be!ar ari klie$ ala* "erapi a$ *e*berika$ ha!il "erapi#a$% baik, Ha!il "erapi! "er*a!uk 3 pe$%ura$%a$ k$!u*!i pe$%%u$aa$ NAP0A&

*e$i$%ka"ka$ +a$%ka .ak"u beba! NAP0A& aap"a!i !!ial& a$ berha!il iru+uk ke

'a!ili"a! pera.a"a$ (La$r#& 677> 3 Miller e" al& 6779), Sikap p!i"i' u$"uk *elakuka$

perubaha$ a$ k*i"*e$ u$"uk berubah +u%a berhubu$%a$ e$%a$ perubaha$ perilaku(Miller a$ T$%a$ 677>& Prha!ka a$ DiCle*e$"e& 677;),

Ma$'aa" ari pe$erapa$ "ek$ik pe$i$%ka"a$ *"i/a!i aalah !eba%ai beriku" 5

Me$%i$!pira!i *"i/a!i u$"uk berubah

Me$#iapka$ klie$ u$"uk *a!uk ke ala* la#a$a$ "erapi

Me*a!uka$ a$ *e*per"aha$ka$ klie$ ala* "erapi

Me$i$%ka"ka$ par"i!ipa!i a$ ke"erliba"a$ klie$

Me$%e*ba$%ka$ ha!il "erapi

Me$r$% ke*bali ke ala* pr%ra* "erapi bila aa %e+ala1%e+ala berula$%

TRANSTEORITI:AL MODEL TAHAPAN PERU-AHAN

A, Perubaha$ ala*iah

Perubaha$ pla pikir "e$"a$% *"i/a!i "er*a!uk "a$%%apa$ bah.a perubaha$ i"u lebih

paa pr!e! aripaa ha!il, Perubaha$ !eara ala*iah aa paa li$%ku$%a$& *a!#araka"&

"erkai" e$%a$ berba%ai perilaku a$ "a$pa i$er/e$!i ari pr'e!i$al, Hal i$i +u%a "er+aipaa pe$%%u$a NAP0A& *ereka berubah "a$pa *e$%iku"i i$"er/e$!i "erapeu"ik a"au self

help group!eper"i paa perkk& pe$%%u$a alkhl a$ 2a" lai$$#a, Salah !a"u pe$eli"ia$

l$%i"ui$al #a$% "erku*e$"a!i e$%a$ baik aalah paa ke+aia$ pera$% Vie"$a*&paa !aa" i"u ba$#ak pra+uri" #a$% ke"er%a$"u$%a$ heri$ a$ ha$#a 9? #a$% "e"ap

kea$ua$ heri$ !e"elah ke*bali ke ru*ah *ereka, Sebe!ar 6;? *ulai *e$%%u$aka$

la%i !e"elah < "ahu$ ke*uia$ a$ keba$#aka$ *e$%%u$aka$ ala* .ak"u #a$% pe$ek,

Se"iap ra$% haru! *e$%a*bil kepu"u!a$ ala* hiup$#a !eper"i 3 *e$ikah& *e*beliru*ah& bererai a"au ke+aia$ pe$"i$% lai$$#a *e*bu"uhka$ perubaha$ ari i$i/iu

u$"uk *e$%haapi$#a, Se"iap i$i/iu !eara ala*iah *a*pu berubah u$"uk *e$%haapi

k$i!i "er!ebu",Perubaha$ ala*iah +u%a bi!a "er+ai paa pe$%%u$a NAP0A u$"uk *e$e$"uka$ apakah

*e$i$%ka"ka$& *e$uru$ka$ a"au berhe$"i *e$%%u$aka$ NAP0A, :epu"u!a$ "er!ebu"

!eri$%kali *erupaka$ re!p$ a"a! peri!"i.a kri"i! ala* kehiupa$ a"au er*i$a$ ari"eka$a$ li$%ku$%a$ a$ hal lai$$#a #a$% apa" "erliha" ari pe$ialai$ i$i/iu,

8


5/16

Ca"a"a$ pe$"i$% "e$"a$% perubaha$ !eara ala*iah paa pe$%%u$a NAP0A apa" "er+ai

*elalui berba%ai ara, Mi!al$#a ala* *ere!p$ pereraia$ !e!era$% aka$ *e$+ai

*i$u* alkhl lebih ba$#ak "api ra$% #a$% lai$$#a aka$ *e$%ura$%i a"au berhe$"i*i$u* alkhl ala* *e$%haapi pereraia$, Ora$% #a$% *e$%%u$aka$ 2a" p!ikak"i'

aka$ *elakuka$ ba$#ak piliha$ ala* pla pe$%%u$aa$ 2a"$#a "a$pa i$"er/e$!i

pr'e!i$al

-,Tahapa$ perubaha$

-a$#ak "eri #a$% "elah *e$%e*ba$%ka$ berba%ai *el ba%ai*a$a pr!e! perubaha$

perilaku "er+ai, Paa !alah !a"u per!pek"i'& k$!ekue$!i a$ ke"erba"a!a$ ari luar*erupaka$ hal #a$% !a$%a" ipera#a apa" *erubah perilaku pe$%%u$a NAP0A, Terilai$ *e$%a"aka$& *"i/a!i ari ala* iri klie$ apa" ipera#a u$"uk *erubah perilaku

pe$%%u$a NAP0A berhe$"i *e$%%u$aka$ NAP0A, -eberapa pe$eli"i pera#a bah.a

*"i/a!i *erupaka$ k$"i$uu* ari ke!iapa$ berubah a$ "iak "erpi!ah ari "ahapa$perubaha$,

Pr!e! perubaha$ !uah ik$!ep !eba%ai !ua"u ra$%kaia$ "ahapa$ *elalui perubaha$

pikira$ ra$%& i$i!ia!i& a$ *e*per"aha$ka$ perilaku #a$% baru, Mel i$i "i*bul ari 6B"eri p!ikl%i a$ perilaku "e$"a$% ba%ai*a$a perubaha$ "erliha"& "er*a!uk k*p$e$

#a$% "eriri ari pla ker+a bip!ik!!ial u$"uk *e*ha*i aik!i, Paa pe*aha*a$ i$i

"eri i$i i!ebu" !eba%ai "ra$!"eri"ikal,

Mel i$i +u%a *e$er*i$ka$ ba%ai*a$a perubaha$ i"u "i*bul i luar li$%ku$%a$ #a$%"erapeu"ik, Pe$eli"i *e$erapka$ "eri i$i paa i$i/iu #a$% berhe$"i ari *erkk&

*i$u*a$ alkhl& *aka$& lah ra%a& *e$+ai ra$% "ua& a$ k*u$ika!i ala*

perka.i$a$ *ereka "a$pa i$"er/e$!i pr'e!i$al, -ila*a$a perubaha$ ala*iahiba$i$%ka$ e$%a$ i$"er/e$!i "erapeu"ik ba$#ak ke!a*aa$ #a$% apa" ia"a"& ari

pe$eli"ia$ i$i apa" i%a*barka$ ba%ai*a$a "ahapa$ ke"ika i$i/iu aka$ *erubah

perilaku$#a,

9


6/16

Ga*bara$ perubaha$ perilaku i$i/iu "a$pa i$"er/e$!i pr'e!i$al apa" i%a*barka$

!eba%ai beriku" pi$ah ari ke"iak!aara$ a"au ke"iak *aua$ u$"uk *elakuka$ !ua"u

apapu$ "e$"a$% *a!alah$#a u$"uk *e*per"i*ba$%ka$ ke*u$%ki$a$ u$"uk berubah&ke*uia$ *e$e$"uka$ a$ *e*per!iapka$ u$"uk *e*bua" perubaha$& a$ paa

akhir$#a *elakuka$ ak!i u$"uk *e$apai a"au *e*per"aha$ka$ perubaha$ "er!ebu" ari

.ak"u ke .ak"u,U$"uk keba$#aka$ klie$ %a$%%ua$ pe$%%u$aa$ NAP0A ke*a+ua$ !e"iap "ahapa$ apa"

i%a*barka$ !eper"i !piral a"au !irkuler "iak berupa %ari! luru!, Dala* *el i$i

keka*buha$ *erupaka$ !ua"u ke+aia$ #a$% $r*al kare$a ba$#ak klie$ *e*a!uki"ahapa$ perubaha$ ala* beberapa kali !ebelu* *e$+ai !"abil, Li*a "ahapa$ perubaha$

aka$ i+ela!ka$ iba.ah i$i 5

1. Precompletation

Paa "ahapa$ i$i !era$% pe$%%u$a NAP0A "iak *e*per"i*ba$%ka$ u$"ukberubah a$ "iak *e*pu$#ai kei$%u$a$ u$"uk *erubah perilaku#a$% apa"

ira*alka$ i *a!a #a$% aka$ a"a$%, Mereka "iak *e$#aari bah.a aa

*a!alah paa iri$#a #a$% haru! *ereka rubah a$ *e*bu"uhka$ per"l$%a$

ra$% lai$ u$"uk u!aha i$i, Al"er$a"i' lai$& *ereka "iak i$%i$ a"au !a$%a" "iak*e$r$% u$"uk $*erubah perilaku *ereka, I$i/iu paa "ahapa$ i$i bia!a$#a

"iak *e*pu$#ai pe$%ala*a$ k$!ekue$!i buruk ari perilaku *e$%%u$aka$NAP0A a$ !eri$%kali *e$#a"aka$ bah.a pla pe$%%u$aa$ NAP0A "iak

ber*a!alah a"au beri!ik,

2. ontemplationPaa "ahap i$i i$i/iu !uah *e$#aari aa *a!alah paa iri$#a& *ulai

*e$eri*a bah.a aa ala!a$ #a$% *e*bua" ia haru! *ulai 'ku! u$"uk

*elakuka$ !ua"u perubaha$, Tipikal paa "ahap i$i aalah aa$#a !ikap

a*bi/ale$ #a$% "erliha" !eara !i*ul"a$& *eliha" ala!a$ u$"uk berubah a$ u$"uk"iak berubah, I$i/iu paa "ahap i$i *a!ih "e"ap *e$%%u$aka$ NAP0A& "e"api

*ereka *e*per"i*ba$%ka$ ke*u$%ki$a$ u$"uk berhe$"i a"au *e*"$% ke*bali

ala* .ak"u eka", Paa !aa" *ereka aka$ *e$ari i$'r*a!i& *e$%e/alua!ike*bali pe$%%u$aa$ NAP0A$#a& a"au *e$ari uku%a$ #a$% bi!a *e*ba$"u

*erubah perilaku$#a, Mereka aka$ *e$i*ba$% a!pek p!i"i' *aupu$ $e%a"i'

ala* *e*bua" perubaha$, Tiak +ara$% *ereka aka$ beraa paa "ahap i$iala* +a$%ka pa$+a$% !ebelu* *a!uk ke ala* "ahap beriku"$#a& !eri$%kali

beberapa "ahu$& ra%u ra%u a$"ara berubah a$ "iak *erubah perilaku$#a,


7/16

Mereka !uah !iap u$"uk *e$ba *e$%ura$%i a"au *e$%he$"ika$ pe$%%u$aa$

NAP0A$#a e$%a$ berba%ai ara u$"uk bi!a berhe$"i ari NAP0A, Mereka *ulai

*e$#iapka$ "u+ua$ a$ k*i"*e$ u$"uk berhe$"i *e$%%u$aka$ NAP0A,

8, A"i$

I$i/iu paa "ahap i$i *e*ilih !"r"e%i #a$% aka$ i%u$aka$ u$"uk *e*ulai*erubah perilaku$#a, Paa "ahap i$i klie$ !eara ak"i' *e*i'ika!i

kebia!aa$$#a a$ li$%ku$%a$$#a, Mereka *e*bua" perubaha$ ra!"i! %a#a hiup

*ereka a$ aka$ *e$haapi ba$#ak "a$"a$%a$ khu!u!$#a !i"ua!i a$ e'ekp!ikl%i! akiba" !i$r*a pu"u! 2a", :lie$ *u$%ki$ *elakuka$ e/alua!i ula$%

k$i!i iri$#a a$ berpi$ah ari *e$%%uka$ !ear berlebiha$ a"au buruk

*e$+ai "iak *e$%%u$aka$ a"au *e$%%u$aka$ NAP0A e$%a$ a*a$, U$"uk

ba$#ak ra$%& paa "ahap i$i aka$ ber+ala$ a$"ara < !a*pai > bula$ iiku"i e$%a$pe$%akhira$ a"au *e$%ura$%i pe$%%u$aa$ NAP0A, U$"uk beberapa ra$%& i$i

*erupaka$ perie bula$ *au !ebelu* *e$%haapi !i"ua!i #a$% *e$aku"ka$

a$ "a"a$%a$ ke epa$ #a$% lebih pa$+a$%,

9, Mai$"e$a$eSela*a "ahap *ai$"e$a$!& klie$ berupa#a u$"uk *e*per"aha$ka$ "u+ua$ a$

pe$apaia$ paa #a$% !uah iapai paa "ahap a"i$, Mai$"e$a$! *erupaka$"ahap i*a$a i$i/iu beru!aha u$"uk "e"ap !ber a$ *$e%ah u$"uk "iak

ka*buh la%i, Sa$%a" ha"i1ha"i iperluka$ u$"uk *e*per"aha$ka$ ra!a $#a*a$

ari *a!alah1*a!alah perilaku$#a "erahulu, I$i/iu bela+ar u$"uk ba%ai*a$a*e$e"ek!i a$ *eli$u$%i iri ari !i"ua!i #a$% *e*baha#aka$ a$ pe$e"u!

lai$$#a #a$% *e$#ebabka$ *ereka *e$%%u$aka$ NAP0A ke*bali, Paa

ba$a#ak ka!u!& i$i/iu *e$ba *erubah perilaku ala* +a$%ka pa$+a$% a$

ke*uia$ *e$$%%u$ka$ NAP0A ke*bali ke "ahap a.al, Ge+ala1%e+alakeka*buha$ apa" iliha" !eba%ai !ua"u pr!e! bela+ar, Pe*aha*a$ "e$"a$% "a$a1

"a$a a"au !i"ua!i #a$% *e*baha#aka$ *erupaka$ !ua"u i$'r*a!i #a$%

*e*pu$#ai k$"ribu!i pe$"i$% i u$"uk perubaha$ i*a!a #a$% aka$ a"a$%,Mai$"e$a$! *e*bu"uhka$ .ak"u #a$% pa$+a$% ala* perubaha$ perilaku e$%a$

"e"ap beraa paa beba! ari NAP0A !eiki"$#a ala* .ak"u e$a* bula$ !a*pai

"ahu$1"ahu$ beriku"$#a "er%a$"u$% ari "ar%e" perubaha$ perilaku,>, Pe$%ula$a%a$

Tiak ba$#ak ra$% apa" *e*per"aha$ka$ perubaha$ perilaku #a$% baru !eara

berkela$+u"a$ a$ *e$ba u$"uk "e"ap paa perilaku "er!ebu", Me$%%u$aka$

ke*bali NAP0A !e!uah perie beba! NAP0A aalah !ua"u a"ura$ iba$i$%pe$%eualia$, Pe$%ala*a$ i$i *e*berika$ k$"ribu!i berupa i$'r*a!i bah.a

ke*a+ua$ perubaha$ perilaku aka$ *elalui "ahapa$ perubaha$, Pe$%ula$%a$

pa$%%u$aa$ NAP0A !eri$%kali aka$ *e$u+u kepaa keka*buha$& apabilape$e"u! ke+aia$ i$i "er+ai paa "ahap a.al i$i/iu apa" ke*bali *e$+ala$i

"ahapa$ beriku"$#a !e!uai !iklu!, I$i/iu *u$%ki$ apa" *e*pela+ari bah.a

"u+ua$ a"au ala!a$ u$"uk berubah "iak reali!"ik& !"ra"e%i #a$% !uah i"e$"uka$"iak e'ek"i'& a"au li$%ku$%a$ #a$% aa "iak k$u!i' u$"uk !uk!e!$#a

perubaha$, -a$#ak pe$%%u$a NAP0A aka$ *e*bu"uhka$ beberapa re!lu!i

*elalui "ahapa$ perubaha$ a%ar *e$!apai perubaha$ #a$% !uk!e!, Se"elah

*e$%%u$aka$ NAP0A ke*bali& bia!a$#a klie$ aka$ ke*bali ke "ahap a.al "iak


8/16

!elalu paa "ahapa$ *ai$"e$a$! a"au ak!i "e"api !eri$%kali paa "ahap

$"e*pla"i$,

:e*u$%ki$a$ *ereka aka$ beraa paa "ahapa$ pre1$"e*pla"i$ ke*bali& a$"iak *au a"au "iak apa" *e$ba berubah e$%a$ !e%era, Ge+ala *e$%%u$ka$

ke*bali !eri$%kali buka$ berar"i klie$ *e$i$%%alka$ k*i"*e$ u$"uk berubah,

PENCETUS UNTU: -ERU-AH

Mul"ii*e$!i$al ala*iah ari *"i/a!i aalah iper"aha$ka$& *e$+ai ba%ia$& ala*

perubaha$ i$i/iu #a$% !uah !iap& berke*aua$& a$ *a*pu u$"uk berubah, :e"i%aele*e$ *erupaka$ hal #a$% kru!ial ari *"i/a!i& "e"api ke"i%a ele*e$ "er!ebu" +u%a bi!a

*e$+ai !ua"u ha*ba"a$ ari pe$i$%ka"a$ *"i/a!i i$i/iu, :e*a*pua$ *eru+uk paa

"i$%ka"a$ ke"ra*pila$& !u*ber a#a& a$ kepera#aa$@pe$a#a%u$aa$ i$i/iu u$"uk

*elakuka$ perubaha$, Sa"u apa" *e$+ai !ua"u perubaha$ "e"api buka$ ke*a*ua$,:e*a*ua$ *erupaka$ k*p$e$ #a$% pe$"i$% u$"uk *e$%e"ahui paa "ahap *a$a

i$i/iu i$%i$ berubah a$ !eberapa be!ar kei$%i$a$$#a u$"uk berubah, -a%ai*a$apu$

ke*aua$ a$ ke*a*pua$ !a+a "iaklah !elalu ukup, Mu$%ki$ a$a apa" berpikir

i$i/iu #a$% *e*pu$#ai ke*aua$ a$ ke*a*pua$ u$"uk berubah "e"api "iak !iapu$"uk berubah, :*p$e$ ke!iapa$ berubah *erupaka$ la$%kah "erakhir i$i/iu u$"uk

*e*u"u!ka$ berubah perilaku "er"e$"u, Me*pu$#ai ke*aua$ a$ ke*a*pua$ "a$pake!iapa$ u$"uk berubah !eri$%kali apa" i"era$%ka$ leh priri"a! perubaha$ perilaku

iba$i$% priri"a! lai$ ala* kehiupa$ i$i/iu, U$"uk *e$a$a*ka$ *"i/a!i a%ar

i$i/iu !iap& *au a$ *a*pu u$"uk berubah aka$ i+ela!ka$ ala* uraia$ !ela$+u"$#a,

!esiapan, !emauan, Dan !emampuan

A%ar ra$% be$ar1be$ar *au *e$%ubah perilaku$#a& *ereka *e*bu"uhka$ ke!iapa$&

ke*aua$ !er"a ke*a*pua$ u$"uk berubah, Tahap1"ahap *el perubaha$ #a$% "elahii!ku!ika$ ia"a! aalah !ua"u ara u$"uk *e*aha*i ba%ai*a$a ke!iapa$ a$ ke*aua$

pa!ie$ u$"uk *e$%ubah perilaku pe$%%u$aa$ NAP0A,

:e!iapa$ a$ ke*aua$ u$"uk *e$%ura$%i a"au berhe$"i *e$%%u$aka$ NAP0A ikai"ka$

e$%a$ !eberapa pe$"i$% *e*bua" perubaha$ *e$uru" pa!ie$, -a%ai*a$apu$ +u%a&

ber'ikir u$"uk berubah aalah !ua"u hal #a$% pe$"i$% "api hal i$i "iak !ela*a$#a ukup

ba%i !e!era$% u$"uk *a!uk ke "ahap *e$%ubah perilaku a"au ber"i$ak, :aa$%kala

!e!ra$% i$%i$ u$"uk berubah "api *ereka "iak *e*iliki ke#aki$a$ bah.a *ereka*a*pu *elakuka$$#a, Dua hal i a"a! (*era!a pentinga$ keyakinan*a*pu berubah)

haru! *a!uk ala* i$"er/e$!i u$"uk *e$r$% pa!ie$ *e$%ubah perilaku *ereka,

B


9/16

Penting

Cara #a$% !eerha$a u$"uk *e$%e"ahui !eberapa pe$"i$% !e!era$% berpikir "e$"a$%

ba%ai*a$a *e$%ura$%i pe$%%u$aa$ NAP0A #ai"u e$%a$ *e$%%u$aka$ Fpe$%%ari!

ke!iapa$, I$i *erupaka$ !kala e$%a$ "i$%ka"a$ ari = !a*pai e$%a$ 6=& i*a$a =

aalah bila pa!ie$ berpikir hal "er!ebu" "iak pe$"i$% a$ 6= !a$%a" pe$"i$%, A$a apa"

ber"a$#a paa pa!ie$ u$"uk *e$%hi"u$% ba%ai*a$a pe$"i$%$#a *e$%ubah pe$%%u$aa$

NAP0A *ereka,

"Penggaris kesiapan#

FSeberapa pe$"i$% ar"i$#a ba%i a$a bila *e$%ura$%i a"au *e$%he$"ika$ pe$%%u$aa$NAP0A 4 I$i apa" iukur ala* !kala = !a*pai 6=& i*a$a berar"i "iak pe$"i$% a$

6= !a$%a" pe$"i$% & ba%ai*a$a a$a *e$ilai iri !e$iri 4

= 6 ; < 8 9 > B 7 6=

Tiak pe$"i$% Sa$%a" pe$"i$%

FPe$%%ari! ke!iapa$ apa" i%u$aka$ paa !aa" per*ulaa$ i$"er/e$!i !i$%ka" u$"uk

*e*ba$"u *e$e$"uka$ "ar%e" i$"er/e$!i paa "ahap #a$% "epa" ari perubaha$ a"au apa"i%u$aka$ !ela*a i$"er/e$!i !eba%ai ara u$"uk *e$r$% pa!ie$ *e*biaraka$ ala!a$

*ereka *au berubah,

!eyakinan Diri

Skala #a$% !a*a apa" +u%a i%u$aka$ u$"uk *e$ilai ba%ai*a$a ke#aki$a$ iri pa!ie$bah.a *ereka *a*pu u$"uk *e$%ura$%i a"au berhe$"i *e$%%u$aka$ NAP0A,

FPe$%%ari! ke#aki$a$ iri i$i apa" i%u$aka$ e$%a$ pa!ie$1pa!ie$ #a$% ii$ika!ika$

bah.a i$i !a$%a" pe$"i$% ba%i *ereka u$"uk *e*bua" !ua"u perubaha$ a"au apa"i%u$aka$ !eba%ai per"a$#aa$ hip"e"i! u$"uk *e$r$% pa!ie$ *au berbiara "e$"a$%

ba%ai*a$a *ereka apa" *e*bua" !ua"u perubaha$

" Penggaris keyakinan diri#

FSeberapa #aki$ a$a apa" *e$%ura$%i a"au berhe$"i *e$%%u$aka$ NAP0A +ika a$a*e*u"u!ka$ u$"uk *elakuka$$#a4 Dala* !kala = !a*pai 6=& i*a$a = berar"i "iak

#aki$ a$ 6= !a$%a" #aki$& ba%ai*a$a a$a *e$ilai iri !e$iri 4

= 6 ; < 8 9 > B 7 6=

7


10/16

Tidak yakin $angat yakin

Se!u$%%uh$#a& i$i buka$ *erupaka$ !ua"u kebu"uha$ u$"uk be$ar1be$ar *e$u$+ukka$

kepaa pa!ie$ !ebuah pe$%%ari!& "e"api *u$%ki$ apa" *e*ba$"u khu!u!$#a u$"uk

pa!ie$ #a$% kura$% *e*aha*i huru' a$ a$%ka, U$"uk beberapa pa!ie$ i$i *u$%ki$

ukup *e$%%a*barka$ !kala e$%a$ *e$%%u$aka$ ka"a1ka"a !eper"i $"h ia"a!,

Prinsip wawancara motivasional

Mengekpresikan Empati

Dala* !i"ua!i kli$i! ke"erliba"a$ e*pa"i *e*berika$ %a*bara$ bah.a k$!elr a"aupe"u%a! ke!eha"a$ *e$eri*a pa!ie$ apa aa$#a& "iak *e$%haki*i a$ apa" *e*aha*i

pa!ie$ !er"a *e$%hi$ari *e*berika$ label& *i!al$#a *e$#ebu" pa!ie$ !eba%ai

Falkhlik a"au Fpea$u, Hal i$i !a$%a" pe$"i$% u$"uk *e$%hi$ari aa$#ak$'r$"a!i a$ *e$#alahka$ a"au *e$%kri"ik pa!ie$, :e"era*pila$ *e$e$%arka$ a$

*ere'lek!ika$ *erupaka$ ba%ia$ pe$"i$% ari ekpre!i e*pa"i, E*pa"i #a$% ilakuka$

leh Te$a%a :e!eha"a$ *erupaka$ 'ak"r pe$"i$% u$"uk *e$%e"ahui ba%ai*a$a re!p$pa!ie$ "erhaap i$"er/e$!i #a$% iberika$,

!etidakcocokan % per&edaan)

Ora$% lebih *u$%ki$ i*"i/a!i u$"uk *e$%ubah perilaku pe$%%u$aa$ NAP0A bila

*ereka *eliha" aa perbeaa$ a$"ara pe$%%u$aa$ NAP0A a$ *a!alah #a$%

berhubu$%a$ e$%a$ perilaku *ereka !aa" i$i !er"a arah #a$% *ereka i$%i$ka$ ala*kehiupa$ *ereka,

Se*aki$ be!ar perbeaa$ a$"ara "u+ua$& $ilai a$ perilaku *ereka !aa" i$i& ke*u$%ki$ka$

be!ar pa!ie$ apa" berubah, Wa.a$ara *"i/a!i$al ber"u+ua$ u$"uk *e$ip"aka$ a$*e$+ela!ka$ perbeaa$ a$"ara perilaku !aa" i$i a$ "u+ua$ #a$% lebih be!ar a$ *e$ilaiara pa$a$% pa!ie$ "erhaap hal "er!ebu", Hal i$i pe$"i$% ba%i pa!ie$ u$"uk

*e$%ie$"i'ika!i "u+ua$ a$ $ilai a$ u$"uk *e$%ek!pre!ika$ ala!a$1ala!a$ *ereka u$"uk

berubah,

Menghindari argumentasi

Pri$!ip u"a*a ari .a.a$ara *"i/a!i$al aalah apa" *e$eri*a bah.a aa$#a

a*bi/ale$!i a$ re!i!"e$!i u$"uk berubah aalah !ua"u hal #a$% $r*al a$ u$"uk

*e$%a+ak pa!ie$ u$"uk *e*per"i*ba$%ka$ a$"ara i$'r*a!i #a$% iapa" a$ pa$a$%a$"erhaap pe$%%u$aa$ NAP0A *ereka, Paa !aa" pa!ie$ *e*perliha"ka$ re!i!"e$!i$#a&

"e$a%a ke!eha"a$ haru! apa" *e$%%a*barka$ ke*bali a"au *ere'lek!ika$$#a, I$i

bia!a$#a pe$"i$% u$"uk *e$%hi$ari ar%u*e$"a!i a$ pereba"a$,

Dukungan keyakinan diri %kepercayaan'

6=


11/16

Seper"i #a$% "elah ii!ku!ika$ ia"a! pa!ie$ #aki$ bah.a *e$%ura$%i a"au

*e$%he$"ika$ perilaku pe$%%u$aa$ NAP0A aalah pe$"i$% a$ *ereka *a*pu

*elakuka$$#a, Melakuka$ $e%!ia!i a$ *e*ba$%u$ kepera#aa$ u$"uk *e*bu+ukpa!ie$ bah.a !e!ua"u #a$% apa" *ereka lakuka$ aalah ba%ia$ pe$"i$% ari .a.a$ara

*"i/a!i$al, :epera#aa$ "erapi! paa ke*a*pua$ pa!ie$ u$"uk *e$%ubah perilaku

*ereka +u%a pe$"i$% a$ apa" *e$+ai !u%e!"i iri !e$iri,

!eterampilan(keterampilan khusus

Wa.a$ara *"i/a!i$al ilak!a$aka$ e$%a$ *e$%%u$aka$ li*a ke"era*pila$ khu!u!,

:e"era*pila$ i$i ber"u+ua$ u$"uk *e$r$% pa!ie$ *au berbiara& *e$%%ali

a*bi/ale$!i *ereka "erhapa pe$%%u$aa$ NAP0A a$ *e$+ela!ka$ ala!a$ *ereka u$"uk*e$%ura$%i a"au berhe$"i *e$%%u$aka$ NAP0A,

E*pa" ke"era*pila$ per"a*a "er!ebu" !eri$% ike$al e$%a$ !i$%ka"a$ )*+$()pen

ended questions (Pertanyaan ter&uka', Affirmation (Penegasan', Reflective listening(mendengarkan dengan cara merefleksika'&Summarising (menyimpulkan'.

:e"era*pila$ keli*a aalah Fberbiara *e$%e$ai perubaha$ OARS apa" *e*ba$"upa!ie$ *e$#a*paika$ ar%u*e$"a!i u$"uk *e$%ubah perilaku pe$%%u$a NAP0A *ereka,

OARS

Pertanyaan ter&uka %Open ended questions)

Per"a$#aa$ "erbuka aalah per"a$#aa$ #a$% *e*bu"uhka$ +a.aba$ pa$+a$% a$

*e*buka pi$"u kepaa !e!era$% a%ar *ereka *au berbiara, C$"h per"a$#aa$ "erbukaa$"ara lai$55

Apa *a$'aa" #a$% a$a ra!aka$ e$%a$ *e$%%u$aka$ NAP0A 4

F Ceri"aka$ kepaa !a#a& hal apa #a$% a$a ra!aka$ kura$% baik "e$"a$%

pe$%%u$aa$,,,,( NAP0A)

FA$a keliha"a$ kha.a"ir e$%a$ pe$%%u$aa$ NAP0A #a$% a$a lakuka$

!ela*a i$i4 bi!a i!a*paika$ paa !a#a "e$"a$% hal "er!ebu" lebih la$+u"4

FSeberapa kha.a"ir$#a a$a paa hal "er!ebu"

-a%ai*a$a pera!aa$ a$a "e$"a$%,4

FApa #a$% aka$ a$a lakuka$ berkai"a$ e$%a$ hal "er!ebu"4

Apa #a$% a$a ke"ahui "e$"a$% ,4

Penegasan %Affirmation'

Ter*a!uk per$#a"aa$ apre!ia!i !er"a pe$%er"ia$ *e*ba$"u *e$ip"aka$ li$%ku$%a$ #a$%

*e$uku$%& !er"a *e*ba$%u$ rela!i e$%a$ pa!ie$, Me*berika$ pe$e%a!a$ "erhaapkekua"a$ pa!ie$ a$ u!aha u$"uk berubah apa" *e*ba$"u *e*ba$%u$ ke#aki$a$&

66


12/16

!e*e$"ara pe$e%a!a$ per$#a"aa$ *"i/a!i iri (a"au berbiara "e$"a$% perubaha$)

*e$r$% ke!iapa$ u$"uk berubah,

C$"h pe$e%a!a$ "er*a!uk5

"Terima kasih untuk kedatangannya pada hari ini#

"$aya menghargai kemauan saudara untuk &er&icara pada saya tentang

penggunaan -*P*#

"*nda adalah orang yang tepat untuk mengatasi kesulitan ini#

"$aya dapat melihat &ahwa anda merupakan orang yang tangguh#

"/tu adalah ide yang &agus#

"0al ini sulit untuk di&icarakan mengenai.. saya sangat

menghargai ika anda tetap seperti ini# .

Me$e$%arka$ e$%a$ ara *ere'lek!ika$ (Reflective listening)

Me$e$%arka$ e$%a$ ara *ere'lek!ika$ aalah !ua"u per$#a"aa$ #a$% apa" *e$ebakapa #a$% i*ak!u pa!ie$, Hal i$i pe$"i$% u$"uk *ere'lek!ika$ ke*bali perka"aa$ a$

pera!aa$ pa!ie$ #a$% "elah i uapka$, Me$e$%arka$ e$%a$ ara *ere'lek!ika$ aalah

!a*a hal$#a !eper"i *e$%%u$aka$ er*i$ u$"uk !e!era$% !ehi$%%a *ereka apa"*e$e$%ar apa #a$% ika"aka$ "erapi! !eper"i apa #a$% "elah *ereka !a*paika$,

Me$e$%arka$ e$%a$ ara *ere'lek!ika$ *e$u$+ukka$ paa pa!ie$ bah.a "erapi!

*e$%er"i apa #a$% "elah ika"aka$ a"au apa" i%u$aka$ u$"uk *e$%klari'ika!i apa #a$%

i*ak!u leh pa!ie$, Me$e$%arka$ e$%a$ ara *ere'lek!i #a$% e'ek"i' apa"

*e$r$% pa!ie$ u$"uk "e"ap berbiara& u$"uk i"u "erapi! haru! *e*berika$ ukup.ak"u a%ar hal i$i apa" ilakuka$

Dala* .a.a$ara *"i/a!i$al& *e$e$%arka$ e$%a$ ara *ere'lek!ika$ i%u$aka$

!eara ak"i' u$"uk *e$#r"i a*bi/ale$!i pa!ie$ "e$"a$% pe$%%u$aa$ NAP0A &*e$%arahka$ pa!ie$ u$"uk *e$%e$ali a$ peuli e$%a$ *a!alah$#a !er"a *e*perkua"

per$#a"aa$ #a$% *e$%i$ika!ika$ bah.a pa!ie$ ber'ikir "e$"a$% perubaha$, C$"h 5

F*nda terkeut &ahwa skor anda memperlihatkan &ahwa anda mempunyai

masalah yang &erisiko#

"0al ini sangat penting untuk mempertahankan hu&ungan anda dengan

istri#

"*nda merasa tidak nyaman mem&icarakan hal ini#

"*nda marah karena istri sering mengomeli &ila anda &anyak merokok#

"Maukah anda mengurangi penggunaan alkohol pada saat pesta#

6;


13/16

"*nda sangat menikmati ekstasi dan tidak mau menghentikannya tapi

secara &ersamaan anda uga melihat &ahwa hal ini dapat menye&a&kan

&e&erapa masalah yang &erkaitan dengan finansial dan hukum#.

Mem&uat kesimpulan (Summarising)

Me*bua" ke!i*pula$ a"au *era$%ku* aalah hal #a$% pe$"i$% u$"uk *e$#a*aka$per!ep!i "erhaap apa #a$% "elah ika"aka$ pa!ie$ !er"a *e*per!iapka$ pa!ie$ u$"uk

berubah,

Per"a*a pa!ie$ apa" *e$e$%arka$ apa #a$% ia ka"aka$ ke*uia$ ia *e$e$%ar

"erapi!$#a *ere'lek!ika$ apa #a$% "elah iuapka$ a$ ke*uia$ ia *e$e$%arka$

ke*bali ala* ke!i*pula$ a"au ra$%ku*a$, Terapi! *e*ilih apa #a$% aka$ i*a!ukka$ala* ra$%ku*a$ a$ pe"u$+uk apa #a$% apa" i%u$aka$ u$"uk berubah, Hal i$i

pe$"i$% u$"uk *e*bua" !ua"u ra$%ku*a$,

Seba%ai $"h !ua"u ra$%ku*a$5

Jadi kelihatannya anda benar-benar menikmati ekstasi dan shabu pada saat pesta dananda tidak memikirkan bahwa anda menggunakannya lebih banyak dari teman anda .

Pada sisi lain anda lebih banyak menghabiskan uang untuk membeli zat dibandingkan

penghasilan anda dan ini sangat menghawatirkan anda. Anda uga menemui kesulitanuntuk membayar tagihan dan kartu kredit anda ditolak. Pasangan anda sangat marah

dan sangat memben!i perilaku anda. Anda uga mempunyai masalah tidur dan kesulitan

mengingat sesuatu."

3er&icara mengenai peru&ahan (Eliciting change talk)

:e"era*pila$ keli*a aalah F-erbiara *e$%e$ai perubaha$ aalah !ua"u !"ra"e%i

u$"uk *e*ba$"u pa!ie$ *e$%a"a!i a*bi/ale$!i a$ ber"u+ua$ a%ar pa!ie$ apa"*e$#a*paika$ pe$apa"$#a u$"uk *au berubah,

Aa e*pa" ka"e%ri pe$"i$% u$"uk *e*biaraka$ perubaha$ 5

Me$%e$ali keru%ia$ bila "e"ap *e$%%u$aka$ NAP0A

Me$%e$ali *a$'aa" bila "iak *e$%%u$aka$ NAP0A

Me$#a*paika$ p"i*i!*e "e$"a$% perubaha$

Me$#a*paika$ "u+ua$ u$"uk berubah

Terapa" beberapa ara #a$% apa" *e$%%a*barka$ Fberbiara *e$%e$ai perubaha$ ari

pa!ie$,

6


14/16

Mengaukan pertanyaan langsung dan ter&uka, contoh5

"*pa yang menye&a&kan anda khawatirkan dengan penggunaan -*P*

4#

"*pa yang anda pikir akan teradi ika anda tidak &eru&ah4#

"Manfaat apa yang akan didapatkan ika anda mengurangi penggunaan

-*P* 4#

"*pa yang anda inginkan dalam kehidupan anda lima tahun

mendatang4#

"*pa yang akan anda kerakan apa&ila anda memutuskan untuk

&eru&ah4#

"$e&erapa yakinkah anda &ahwa anda dapat &eru&ah4#

"$e&erapa penting &agi anda untuk mengurangi penggunaan -*P* 4#

"*pa yang anda fikirkan saat ini tentang penggunaan -*P* anda 4#

Gu$aka$ Fpe$%%ari! ke#aki$a$ iri5 ( liha" %a*bar < a$ %a*bar 8 ), Miller a$

Rll$ik *e$%a$+urka$ pe$%%u$aa$ pe$%%ari! u$"uk *e$apa"ka$ pe$ilaia$

pa!ie$ a$ ke*uia$ "a$#aka$lah ua per"a$#aa$ beriku" 5

Me$%apa a$a beraa paa (*i!al$#a $ilai


15/16

"!atakan pada saya le&ih lanut tentang hal terse&ut#

Mi$"a pa!ie$ u$"uk *e$+ela!ka$ apa a*pak buruk #a$% "er+ai +ika *ereka "iak

berubah a"au *a$'aa" #a$% iapa" bila *ereka berubah

Perik!a apakah "u+ua$ a$ $ilai pa!ie$ u$"uk *e$%ie$"i'ika!i perbeaa$ a$"ara

$ilai $ilai #a$% ia$u" a$ pe$%%u$aa$ NAP0A *ereka !aa" i$i, C$"h $#a&

"a$#aka$ 5 "*pa yang anda rasakan paling &erharga didalam kehidupan

anda#

PE-E+*P*- D*- PE-DE!*T*- 6*6*-*+* MEM)T/7*$/ P*D*

3E+3*8*/ $/T9*$/

Tiak aa !a"u *e"e #a$% !uperir ala* pe$eka"a$ "erapi paa klie$ %a$%%ua$

pe$%%u$aa$ NAP0A, -eberapa ke!e*pa"a$ !ebelu*$#a *e*perliha"ka$ *a$'aa"

pe$eka"a$ i$i kepaa klie$& aka$ "e"api pe$eka"a$ i$i haru! "e"ap i"erapka$ e$%a$

berba%ai krea"i/i"a! ari "erapi!, Ala!a$ *e$%apa .a.a$ara *e*"i/a!i i%u$aka$ paa

beberapa la#a$a$ a$"ara lai$ 5

Merupaka$ ara #a$% epa" u$"uk *e$r$% pa!ie$ *a!uk a"au *eru+uk ke

ala* 'a!ili"a! la#a$a$

Merupaka$ !e!i per"a*a #a$% *e$i$%ka"ka$ ke*u$%ki$a$ pa!ie$ *e$apa"ka$

la#a$a$ #a$% !e!uai a$ *e$e%ah "er+ai$#a pe$%%u$aa$ ke*bali NAP0A$#a

Me*per%u$aka$ k$!eli$% !i$%ka" u$"uk klie$ #a$% *a!ih ala* a'"ar "u$%%u

aripaa ha$#a *e*berika$ i$'r*a!i u$"uk *e$u$%%u la#a$a$ #a$% ibu"uhka$

klie$

Me$i$%ka"ka$ per!iapa$ klie$ u$"uk berpar"i!ipa!i a$ ber"aha$ ala*

pe$%ba"a$

Me*ak!a klie$ *a!uk ala* la#a$a$ pe$%ba"a$ u$"uk *e$%hila$%ka$ ra!a

*arah a$ keke!ala$

Me$ari +ala$ keluar u$"uk klie$ #a$% *e$%ala*i e'e$!i' a$ re!i!"e$

Me$+ai i$"er/e$!i #a$% beriri !e$iri apabila ha$#a aa pe$eka"a$ k$"rak

!i$%ka"

Melalui %a#a k$!eli$% apa" i%u$aka$ u$"uk klie$ *a!uk ke ala* pr!e!

perubaha$

Seri$%kali ha$#a aa !eiki" .ak"u "erapi! u$"uk *elakuka$ i$"er/e$!i #a$%

*e*berika$ a*pak, Pe$eka"a$ i$i apa" i%u$aka$ paa !i"ua!i #a$% *e*pu$#ai

69


16/16

.ak"u "erba"a! !eper"i paa pr%ra* E*pl#ee A!!i!"a$e Pr%ra* (EAP) i

peru!ahaa$,& a"au !i"ua!i la#a$a$ #a$% ha$#a *e*pu$#ai !a"u *e+a la#a$a$ !eper"i i

rua$% e*er+e$!i, -i!a +u%a i"erapka$ paa la#a$a$ rehabili"a!i NAP0A e$%a$ pr%ra*

#a$% !i$%ka", -ila ki"a *elakuka$ pe$eka"a$ #a$% "iak *e*berika$ a*pak paa

per"e*ua$ per"a*a& *aka ke*u$%ki$a$ pe$eka"a$ !ela$+u"a$#a "iak aka$ e'ek"i', Jai&

!a$%a" bi+ak!a$a apabila *e$%%u$aka$ ara #a$% "erbaik paa !aa" k$"ak per"a*a kali

e$%a$ klie$,

Aka$ "e"api pe$eka"a$ i$i aka$ *e$+ai !ua"u #a$% !uli" apabila ala* la#a$a$&

*a!alah #a$% pe$"i$% aalah pe$a"aa$ a$ pe$a"a"$ "erhaap klie$& rua$% "u$%%u aka$

pe$uh e$%a$ klie$& a"au pere$a$aa$ "erapi haru! ile$%kapi !e"elah e*pa" kali

per"e*ua$, Aka$ "e"api& !eri$%kali *erupaka$ !ua"u ke!alaha$ apabila per"e*ua$ a.al

ipe$uhi e$%a$ per"a$#aa$1per"a$#aa$ ari berba%ai 'r*ulir, Seiaka$ .ak"u beberapa

la*a paa !aa" a.al per"e*ua$ ha$#a u$"uk *e$e$%arka$ klie$& u$"uk *e$%er"i

*ereka& a$ *e$i$%ka"ka$ *"i/a!i *ereka u$"uk berubah, Jika per"e*ua$ per"a*a ki"a

haru! *e*perleh !e*ua a"a #a$% aa i 'r*ulir& *aka i$i aka$ !a$%a" "iak

*e$l$%, Pe$eli"ia$ *e$u$+ukka$ bah.a e$%a$ ha$#a e$%a$ !a"u per"e*ua$

.a.a$ara *e*"i/a!i *e*berika$ ha!il #a$% berbea,

6>

motivational narasi dr diah

Documents