närada-païcarätre tåtéya-rätram - vedic illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre...

44
närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada vakñyämi mantra-yantra-kriyädikän | purä vyäsena ye proktäù çukaà prati mahämate ||1|| prätaù-kåtya-vidhir yo’tra tathä snäna-vidhir mune | tathä püjädikaà sarvaà manträkñara-samudbhavam ||2|| manträrthaç ca yathä yena jïäyate puruñeëa hi | purä kailäsa-çikhare sukha-sevye nirantaram ||3|| pärvaté mäà purä bhaktyä paripapraccha yat çivam | tat tat çåëu mahäbäho mamaikägra-manä mune ||4|| pärvaty uväca— deva-deva mahädeva saàsärärëava-täraka | vaktum arhasi deveça mantra-tantra-vidhià guro ||5|| çré-rädhäyäç ca kåñëasya tathä püjä-vidhià mama | manträrthaà ca tathä yogän nämnäm añöottaraà çatam ||6|| sahasraà ca tathä nämnäà prabrühi mama sämpratam | yady asti mayi käruëyaà yady asti mayi dohadam ||7|| tadä prabrühi rädhäyä nämnäm añöottaraà çatam | sahasraà ca tathä deva mantra-yantra-vidhià mama ||8|| çré-mahädeva uväca— çåëu devi pravakñyämi mantra-yantra-vidhià priye | çukaà prati purä proktaà vedavyäsena dhématä ||9|| tat te’haà sampravakñyämi çåëuñvaika-manäù priye | yävato mantra-varëäs tu çré-kåñëasya parätmanaù ||10|| çré-vyäsa uväca— kalätta-mäyä-lavakätta-mürtiù kala-kvaëad-veëu-ninäda-ramyaù | çrito hådi vyäkulayaàs trilokéà çriye’stu gopé-jana-vallabho vaù ||11|| guru-caraëa-saroruha-dvayotthän mahita-rajaù-kaëakän praëamya mürdhnä | gaditam iha vivicya näradädyair yajana-vidhià kathayämi çärìga-päëeù ||12||

Upload: others

Post on 30-Dec-2019

17 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

närada-païcarätre tåtéya-rätram

(3.1)

prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada vakñyämi mantra-yantra-kriyädikän | purä vyäsena ye proktäù çukaà prati mahämate ||1|| prätaù-kåtya-vidhir yo’tra tathä snäna-vidhir mune | tathä püjädikaà sarvaà manträkñara-samudbhavam ||2|| manträrthaç ca yathä yena jïäyate puruñeëa hi | purä kailäsa-çikhare sukha-sevye nirantaram ||3|| pärvaté mäà purä bhaktyä paripapraccha yat çivam | tat tat çåëu mahäbäho mamaikägra-manä mune ||4|| pärvaty uväca— deva-deva mahädeva saàsärärëava-täraka | vaktum arhasi deveça mantra-tantra-vidhià guro ||5|| çré-rädhäyäç ca kåñëasya tathä püjä-vidhià mama | manträrthaà ca tathä yogän nämnäm añöottaraà çatam ||6|| sahasraà ca tathä nämnäà prabrühi mama sämpratam | yady asti mayi käruëyaà yady asti mayi dohadam ||7|| tadä prabrühi rädhäyä nämnäm añöottaraà çatam | sahasraà ca tathä deva mantra-yantra-vidhià mama ||8|| çré-mahädeva uväca— çåëu devi pravakñyämi mantra-yantra-vidhià priye | çukaà prati purä proktaà vedavyäsena dhématä ||9|| tat te’haà sampravakñyämi çåëuñvaika-manäù priye | yävato mantra-varëäs tu çré-kåñëasya parätmanaù ||10|| çré-vyäsa uväca— kalätta-mäyä-lavakätta-mürtiù kala-kvaëad-veëu-ninäda-ramyaù | çrito hådi vyäkulayaàs trilokéà çriye’stu gopé-jana-vallabho vaù ||11|| guru-caraëa-saroruha-dvayotthän mahita-rajaù-kaëakän praëamya mürdhnä | gaditam iha vivicya näradädyair yajana-vidhià kathayämi çärìga-päëeù ||12||

Page 2: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

sarveñu varëeñu tathäçrameñu näréñu nänähvaya-janmabheñu dätä phalänäm abhiväïchitänäà dräg eva gopälaka-mantra eñaù ||13|| çåëu vatsa pravakñyämi püjanaà çärìga-dhanvanaù | yan näradäya kathitaà brahmaëä padma-yoninä ||14|| prätaù-kåtyädikaà vakñye tathä püjä-vidhià suta | jagat-kalpa-taror vatsa çåëuñva gadato mama ||15|| nünam acyuta-kaöäkña-pätena käraëaà bhavati bhaktir aïjasä | tac-catuñöaya-phaläptaye tato bhaktimän adhikåto harau gurau ||16|| snäto nirmala-çuddha-süksma-vasano dhautäìghri-päëyänanaù sväcäntaù sapavitra-mudrita-karaù çvetordhva-puëòrojjvalaù | präcé-dig-vadano nibaddhya-sudåòhaà padmäsanaà svastikaà väsénaù sva-gurün gaëädhipam atho vandeta baddhäïjaliù ||17|| tato’stra-mantreëa viçodhya päëé tritäla-dig-bandha-hutäça-çälän | vidhäya bhütätmakam etad-aìgaà viçodhayec chuddha-matiù krameëa ||18|| iòä-vaktre dhümraà satata-gati-béjaà salavakaà smaret pürvaà mantro sakala-bhuvanocchoñaëa-karam | svakaà dehaà tena pratata-vapuñäpürya-sakalaà viçoñya vyämuïcet pavanam atha märgaëa-khamaëeù ||19|| tenaiva märgeëa viléna-märutaà béjaà vicintyäruëam äçuçukñaëe | äpüryaà dehaà paridahya vämaté muïcet saméraà saha bhasmanä bahiù ||20|| öa-param atéva çuddham amåtäàçu-pathena vidhuà nayatu laläöa-candram amutaù sakalärëamayém | la-para-japän nipätya racayec ca tayä sakalaà vapur amåtaugha-våñöim atha vaktra-karäìgam idam ||21|| çiro-vadana-våtta-dåk-çravaëa-ghoëa-gaëòoñöhadad- dvaye ca sa-çiromukhe’ca iti ca kramäd vinyaset | halaç ca kara-päda-sandhiñu tad-agrakeñv ädarät sa-pärçva-yuga-påñöha-näbhy-udarakeñu yädyän atha ||22||

Page 3: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

hådaya-kakña-kakut-kara-müla-doù- pada-yugodara-vaktra-gatän budhaù | hådaya-pürvam anena pathänvahaà nyasatu çuddha-kalevara-siddhaye ||23|| ity äracayya vapur arëa-çatärdhakena särdha-kñapeça-sa-visargaka-sobhayais taiù | vinyasya keçava-puraùsara-mürti-yuktaiù kértyädi-çakti-sahitair nyasatu krameëa ||24||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre prätaù-kåtye prathamo’dhyäyaù

||3.1||

(3.2)

tåtéya-rätre dvitéyo’dhyäyaù

atha prätaù-kåtyam vyäsa uväca— atha kathayämy arëänäà mürtéù çaktéù samasta-bhuvana-mayéù | keçava-kérté näräyaëa-känté mädhavas tathä tuñöiù ||1|| govindaù puñöi-yuto viñëu-dhåté südanaç ca madhvädyaù | çäntis trivikramaç ca kriyä-yuto vämano dayä-yuktaù ||2|| çrédhara-yutä ca medhä håñéka-näthaç ca harñayä yuktaà | ambujanäbhaçraddhe dämodara-saàyutä tathä lajjä ||3|| lakñméù sa-väsudevä saìkarñaëakaù sarasvaté-yuktaù | prädyo dyumnaù préti-sameto’niruddhako ratir imäù svaropetäù ||4|| cakrijaye gadidurge çärìgé prabhayänvitas tathä khaògé | satyä çaìkhé-caëòä haliväëyau musaliyug-baläsinkiä ||5|| çülé vijayä päçé virajä viçvänvito’mbuçér bhüyaù | vimadä mukunda-yuktä nandaja-sunandaje småtiç ca nandi-yutä ||6|| nara-åddhé naraka-jitä samåddhir atha çuddhi-yug ghariù kåñëaù | buddhi-yutaù satya-yuta-bhaktir mati-yuktaù syät tataù çauriù ||7|| kñamayä çüro ramayä janärdano meca-bhü-dharaù kledé | viçvädya-mürti-yuktä klinnä vaikuëöha-yuk tathâ vasudä ||8|| puruñottamaç ca vasudhä balinä ca varä balänujopetä | bhüyaù paräyaëäkhyä bälaù sükñmä våñaghna-sandhye ca ||9|| sa-våñä prajïä haàsaù prabhä varäho niçä ca vimalo’moghä | narasiàha-vidyute ca praëigaditä mürtayo haläà çakti-yutäù ||10||

Page 4: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

varëän uktvä särdha-candrän purastän mürtéù çaktér ìe’vasänä natià ca | uktvä nyasyet yädibhi sapta-dhätün präëaà jévaà krodham apy ätmane’ntän ||11|| udyat-pradyotana-çata-rucià tapta-hemävadätaà pärçva-dvandve jaladhi-sutayä viçva-dhätryä ca juñöam | nänä-ratnollasita-vividhäkalpam äpéta-vastraà viñëuà vande dara-kamala-kaumodaké-cakra-päëim ||12|| dhyätvaivaà parama-pumäàsam akñarair yo vinyasyoddinam anu keçavädi-yuktaiù | medhäyuù-småti-dhåti-kérit-känti-lakñmé saubhägyaiç ciram upabåàhito bhavet saù ||13|| amum eva ramä-puraù-saraà prabhajed yo manujo vidhià budhaù | samupetya ramäà prathéyaséà punar ante haritäà vrajaty asau ||14|| ity acyuté-kåta-tanur vidadhéta tattva- nyäsaà ma-pürvaka-paräkñara-naty-upetam | bhüyaù paräya ca tad-ähvayam ätmane ca naty-antyam uddharatu tattva-manün krameëa ||15|| sakala-vapuñi béjaà präëam äyojya madhye nyasatu matim ahaìkäraà manaç ceti mantré | ka-mukha-hådaya-guhyäìghriñv atho çabda-pürvaà guëa-gaëam atha kartädi-sthitaà çrotra-pürvam ||16|| väg-ädéndriya-vargam ätma-nilayeñv äkäça-pürvaà gaëaà mürdhyäsye hådaye çire caraëayor håt-puëòarékaà hådi | bimbäni dviñaò-añöa-yug-daça-kalä-vyäptäni süryoòu-räò vahnénäà ca yatas tu bhüta-vasum uñyanty äkñarair mantravit ||17|| atha parameñöhi-pumäàsau viçva-nivåtté sarva-haty-upaniñadaà nyased äkäçädi-sthäna-sthänañoya-balavärthiù salävaù ||18|| väsudevaù saìkarñaëaù pradyumnäç cäniruddhakaù näräyaëaç ca kramaçah parameñöhy-ädibhir yutaù ||19|| tataù kopa-tattvaà kñarau vindu-yuktaà nåsiàhaà nyaset sarva-gätreñu taj-jïaù | krameëeti tattvätmako nyäsa uktaù sväsän nikåd-viçva-mürty-ädiñu syät ||20||

Page 5: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

iti kåto’dhikåto bhavati dhruvaà sakala-vaiñëava-mantra-japädiñu | pavana-saàyavalatattva-manunä caret tattvam iha japtum asau manucchati ||21|| athaväkhileñu hari-mantra- japa-vidhiñu müla-mantrataù | saàyamanam amaladhér maruto vidhinäbhyasaàç caratu tattva-saìkhyayä ||22|| purato japasya parato’pi vihitam atha tat-trayaà budhaiù | ñoòaça ya iha samäcared dineçaù paripüyate sa khalu mäsato’à haàsaù ||23|| ayaväìga-janma-mamunänususaàyamaà sakaleñu kåñëamanujäpakarmasu | sahitaika-sapta-kåti-väram abhyaset tanuyät samasta-duritäpa-häriëä ||24|| añöäviàçati-saìkhyam iñöa-phaladaà mantraà daçärëaà japan näyacchet pavanaà susaàyata-matis tv añöau daçärëena cet | abhyasyann aviväram anyam anubhir varëänurüpaà japan kuryäd recaka-pürvakam anipuëaù präëa-prayogaà naraù ||24|| recayen märutaà dakñayä dakñiëaù pürayed vämayä madhya-näòyä punaù | dhärayed éritaà recakädi-trayaà syät kalädanta-vidyäkhya-mäträtmakam ||25|| präëäyämaà vidhäyety atha nija-vapuñä kalpayed yoga-péöham | nyasyed ädhära-çakti-prakåti-kamaöha-kñamä-kñéra-sindhün | çvetadvépaà ca ratnojjvala-mahita-mahä-maëòapaà kalpa-våkñam | håd-deçe’àça-dvayorü-dvaya-vadana-kaöé-pärçva-yugmeñu bhüyaù ||26|| dharmädy-adharmädi ca päda-gätra- catuñöayaà hådy atha çeña-mantram | süryendu-vahnén praëavaäàça-yuktän svädy-akñaraiù sattva-rajas-tamäàsi ||27|| präëäyämaà vidhäyety atha nija-vapuñä kalpayed yoga-péöham | nyasyed ädhära-çakti-prakåti-kamaöha-kñamä-kñéra-sindhün | çvetadvépaà ca ratnojjvala-mahita-mahä-maëòapaà kalpa-våkñam | håd-deçe’àça-dvayorü-dvaya-vadana-kaöé-pärçva-yugmeñu bhüyaù ||28||

Page 6: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

dharmädy-adharmädi ca päda-gätra- catuñöayaà hådy atha çeña-mantram | süryendu-vahnén praëavaäàça-yuktän svädy-akñaraiù sattva-rajas-tamäàsi ||29|| ätmädi-trayam ätma-béja-sahitaà vyomägni-mäyä-lavair jïänätmänam athäñöa-dikñu parito madhye ca çaktér nava | nyastvä péöham anuà ca tatra vidhivat tat-karëikä-madhyagaà nityänanda-citi-prakäçam amåtaà saàcintayen näma tat ||30|| vimalotkarñaëé jïänä kriyä yogeti çaktayaù | prahvé satyä tatheçänä’nugrä navamé tathä ||31|| täraà hådayaà bhagavän viñëuù sarvänvitaç ca bhütätmä ìe’ntäù saväsudeväù sarv¨tma-yutaç ca saàyogaù ||32|| yogävadhau ca padmaà péöhätmä ìe-yuto natiç cänte | péöha-mahämanuraktaù paryäpto’yaà saparyäsu ||33|| karayor yugalaà vidhäya manträtmakam abhyäna abhirämyamäna-märgät | sakalaà vidadhéta mantra-varëaiù paramaà jyotir anuttamaà hares tat ||34||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre prätaù-kåtye dvitéyo’dhyäyaù

||3.2||

(3.3)

tåtéya-rätre dvitéyo’dhyäyaù vyäsa uväca— atha vakñye mahämantraà çåëuñvävahito mune | yaà labdhvä na punar gacchet saàsåtià pämaro’pi hi ||1|| vakñye manuà tribhuvana-prathitätma-bhävam akñéëa-puëya-nicayair munibhir vimågyam | pakñéndra-ketu-viñayaà vasu-dharma-käma- mokña-pradaà sakala-karmaëi karma-dakñam ||2|| atiguhyam abodha-tüla-räçi- jvalanaà väg-ädhipatya-daà naräëäm | duritäpaharaà viñäpamåtyu- graha-rogädi-niväraëaika-hetum ||3||

Page 7: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

jayadaà pradhane’bhayadaà vipine salila-plavane sukha-täraëadam | nara-sapti-ratha-dvipa-våddhi-karaà suta-go-dharaëé-dhana-dhänya-karam ||4|| bala-vérya-çaurya-nicaya-pratibhä- svara-varëa-känti-subhagatva-karam | brahmäëòa-koöi-maëim ädi-guëä- ñöakadaà kim atra bahunäkhila-dam ||5|| çärìgé so’tura-dantaù paro rämäkñiyuk dvitéyärëam | çülé saurir bälo balänuja-dvayam athäkñara-catuñöayam ||6|| çüra-turéyaù sänana ävåttaù syät suçobho’ñtamo’gni-sakhaù | tad-dayitäkñara-yugmaà tad-uparigas tv evam uddharen mantram ||7|| prakäçito daçäkñaro manus tv ayaà madhu-dviñaù | viçeñataù padäravinda-yugmaà bhakti-vardhanaù ||8|| närado munir amuñya kértitaç chanda uktam åñibhir viräò iti | devatä-sakala-loka-maìgalo nanda-gopa-tanayaù saméritah ||9|| aìgäni païca huta-bhug dayitä-sametaiç cakrair amuñya mukha-våtta-viñüpapannaiù | trailokya-rakñaëa-yujäpy asuräntakäkhya- pürveëa ceha kathitäni vibhakti-yuktaiù ||10|| hådaye natiù çirasi pävaka-priyä sa-vañaö-çikhähum iti varmaëi sthitam | sa-phaò-astram ity uditam aìga-païcakaà sa-caturthi-vauñaò-uditaà dåçor yadi ||11|| manträrëair daçabhir upeta-candra-khaëòair aìgänäà daçakam udéritaà namo’ntam | håd-chérñaà tad-anu çikhätanutra-mantraà pärçva-dvandva-sakaöi-påñöham-mürdha-yuktam ||12|| rakñe mantrasyäsya béjaà ca çakti- cakré çakré väma-netra-déptaù | sa-pradyumno béjam etat-pradéptaà mantraù pradyumno jagan-mohano’yam ||13|| haàso medo vakra-våttäbhyupetaù

Page 8: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

potré neträdy-anvito’sau yugärëä | proktä çaktiù sarva-gér-väëa-våndair vandasyägner vallabhä käma-deyam ||14|| vinyogasya mantrasya puruñärtha-catuñöaye | kåñëaà prakåtir ity ukto durgädhiñöhätå-devatä ||15|| gopäyeti sakalam idaà gopäyati paraà pumäàsam iti gopé | prakåtes tasyä jätaà jana iti nadädikaà påthivy-antam ||16|| anayor gopé-janayoù saméraëäd äçrito vyäptyä | vallabha ity upadiñöaà sändränandaà niraïjanaà jyotiù ||17|| svähety ätmänaà gamayäméty atejase tasmai | yaù kärya-käraëeçaù paramätmety acyutaikatäsya manoù ||18|| athavä gopéjana iti samasta-jagad-vana-çakti-samudäyaù | tasya svänanyasya svämé vallabha iti ha nirdiñöaù ||19|| athavä vraja-yuvaténäà dayitäya juhomi mäà madéyam apéty arpayet samastaà brahmaëi sugaëe samasta-sampattyai ||20|| kåñ-çabdaù sattärtho ëaç cänandätmakas tataù kåñëaù | bhaktägha-karñaëäd api tad-varëatväc ca mantra-maya-vapuñaù ||21| go-çabda-väcakatväj jïänaà tenopalabhyate govindaù | vettéti çabda-räçià govindo go-vicäranäd api ca ||22|| ete’bhikhye’nukramatas türya-vibhaktyä manträt pürvaà manmatha-béjäd atha paçcät | syätäà ced añöädaça-varëo manu-varyo guhyäd guhyo väïchita-cintämaëir eñaù ||23|| pürva-pradiñöe muni-devate’sya chandas tu gäyatram uçanti santaù | aìgäni manträrëa-catuñkair varmävasänäni yugärëam astram ||24|| béjaà çaktiù prakåtir viniyogaç cäpi pürvavad amuñya | pürvatarasya manorathaà kathayämi nyäsam akhila-siddhi-karam ||25|| vyäpayyärtho hastayor mantram antar bähye pärçve tära-ruddhaà budhena | nyäso varëais tära-yugmäntarasthair

Page 9: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

bindüttaàsair härda-hådyair vidheyaù ||26|| çäkhäsu tréëi parväëy adhi daçasu påthag-dakñiëäìguñöha-pürvaà vämäìgañöhävasänaà nyasatu vimala-dhéù såñöir uktä karasthä | aìguñöha-dvandva-pürvä sthitir ubhaya-kare saàhåti-väma-pürvä dakñäìguñöhäntikaitat trayam api såjati sthity-upetaà ca käryam ||27|| tataù sthiti-kramäd budho daçäìgakäni vinyaset | tad-aìga-païcakaà tathä vidhiù saméritaù kare ||28|| puöitair manunätha mätåärëair abhivinyasya sa-bindubhiù purovat | aëu-saàhåti-såñöi-märga-bhedäd daça-tattvväni ca mantra-varëa-bhäïji ||29|| saàhåtävana-gato manu-varyaù såñöi-vartmani bhavet pratiyätaù | uddhåtiù khalu puroktavad eñäà nyäsa-karma kathayämy adhunäham ||30||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre prätaù-kåtye tåtéyo’dhyäyaù

||3.3||

(3.4)

tåtéya-rätre caturtho’dhyäyaù

atha mudrä-kathanam vyäsa uväca— mahé-salila-pävakänilaviyanti garvo mahän punaù prakåti-puruñau para imäni tattväny atha | padändhu-hådayäsyakäny adhi tu païca madhye dvayaà trayaà sakala-gaà tato nyasatu tad-viparyäsataù ||1|| guptatamo’yaà nyäsaù samproktas tattva-daçaka-parikÿptaù | käryo’nyñv api sadbhir gopäla-manuñu jhaöiti phala-siddhyai ||2|| äkeçäd äpädaà dorbhyäà dhruva-puöitam atha manu-varaà nyased vapuñi | triço mürdhany akñëoù çrutyor ghräëe mukha-hådaya-jaöhara-çiva-jänupatsu tathäkñaräëi ||3||

Page 10: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

uktä såñöiù çiñöair eñä sthitir api munibhir abhihitä hådädi-mukhäntikä | saàhäro’ìghry-ädi-mürdhäntas tritayam iti viracayec ca såñöim anu sthitim ||4|| nyäsaù saàhäränto maskari-vaikhänaseñu vihito’yam | sthity-anto gåhamedhiñu såñöy-anto varëinäm iti prähuù ||5|| vairägya-yuji gåhasthe saàhäraà kecid ähur äcäryäù | sahajänau vana-väsini sthitià ca vidyärthinäà såñöim ||6|| çirasi vihitä madhyä saiväkñëi tarjanikänvitä çravasi rahitäìguñöhä jyeñöhänvitoñakaniñöhakä | nasi ca vadane sarväù sajyäyasé hådi tarjané prathamaja-yutä madhyä näbhau çravo-vihitä çive ||7|| tä eväìgulayo jänvoù säìguñöhäs tu pada-dvaye | sthänärëayor vinimayo bhaven nästy aìguli-sthänayoù ||i|| vacmy aparaà nyäsa-varaà bhüty-abhidhaà bhütikaram | mantra-daçävåtti-mayaà guptatamaà mantri-varaiù ||ii|| ädhära-dhvaja-näbhi-håd-gala-mukhäàsoru-dvaye kandharä- näbhyoù kukñi-hådoruroja-yugale pärçväpara-çroëiñu | käsyäkñi-çrutinaù kapola-kara-pat-sandhy-agra-çäkhäsu ke tat-präcyädi-diçäsu mürdhni sakale doñëoç ca sakthnos tathä ||iii|| çiro’kñyäsya-kaëöhäkhya-håt-tunda-kandä- ndhu-jänu-prapatsvitthamarëänmanütthän | nyasec chrotra-gaëòäàsa-vakñoja-pärçva- sphig-üru-sthalé-jänu-jaìghäìghri-yukñu ||iv|| iti kathitaà vibhüti-païjaraà sakala-sukhärtha-dharma-mokñadam | nara-taruëé-mano’nuraïjanaà hari-caraëäbja-bhakti-vardhanam ||v|| sphürtaye’thäsya mantrasya kértyate mürti-païjaram | ärti-graha-viñäri-ghnaà kérti-çré-känti-puñöidam ||8|| keçavädi-yuga-ñaöka-mürtibhir dhätå-pürva-mihirän namo’ntakän | dvädaçäkñara-bhaväkñaraiù svaraiù kléba-varëa-rahitaiù kramän nyaset ||9||

Page 11: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

bhälodara-håd-gala-küpa-tale vämetara-pärçva-bhujänta-gale | väma-traya-påñöha-kakutsu tathä mürdhany anu ñaò-yuga-varëa-manum ||10|| caitanyämåta-vapur arka-koöi-tejä mürdhastho vapur akhilaà sa väsudevaù | audhasyaà suvimala-päyaséva siktaà vyäpnoti prakaöita-mantra-varëa-kérëam ||11|| såñöi-sthité daça-païcäìga-yugmaà muny-ädika-tritayaà käsya-håtsu | vinyasyatu grathayitvä ca mudrä- bhüyo diçäà daçakaà bandhanéyam ||12|| täraà härdaà viçva-mürtiç ca çärìgé mäàsäntas te väya-madhye sudeväù | ñaò-dvandvärëo mantra-varyaù sa uktaù säkñäd dväraà mokña-puryäù sugamyam ||13|| dhätr-aryama-miträkhyä varuëäàçubhagä vivasvad-indra-yutäù | püñähvaya-parjanyau tvañöä viñëuç ca bhänavaù proktäù ||14|| atha tu yuga-randhrärëasyähaà manor nyasanaà bruve racayatu kara-dvandve païcäìgam aìguli-païcake | tanum anu manuà vyäpayyätha triçaù praëavaà sakån manujalipayo nyäsyä bhüyaù padäni ca sädaram ||15|| kaca-bhuvi laläöe bhrü-yugmäntare çravaëäkñiëor yugala-vadana-grévähån-näbhi-kaöy-ubhayändhuñu | nyasatu çitadhérjänvaìghryor akñarän çirasi dhruvaà nayana-mukha-håd-guhyäìghriñv arpayet pada-païcakam ||16|| païcäìgäni nyased bhüyo muny-ädén apy anyat sarvam | tulyaà pürveëätho vakñye mudrä bandhyä manvor yäù syuù ||17|| anaìguñöhä åjavo hasta-çäkhä bhaven mudrä hådaye çérñake ca | adhoìguñöhä khalu muñöiù çikhäyäà kara-dvandväìgulayo varmaëi syuù ||18|| näräca-muñöy-udgata-bähu-yugma- käìguñöha-tarjany-udito dhvanis tu | viñvag-viñaktaù kathitästra-mudrä yaträkñiëé tarjané-madhyame tu ||19||

Page 12: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

oñöhe väma-karäìguñöho lagnas tasya kaniñöhikä | dakñiëäìguñöha-saàyuktä tat-kaniñöhä prasäritä ||19|| tarjané-madhyamänämäù kiïcit saàkucya cälitäù | veëu-mudreha kathitä suguptä preyasé hareù ||20|| nocyante’tra prasiddhatvän mälä-çré-vatsa-kaustubhäù | ucyate’cyuta-mudräëäà mudrä bilva-phaläkåtiù ||21|| aìguñöhaà vämam uddaëòitam itara-karäìguñöakenätha vadhvä tasägraà péòayitväìgulibhir api tathä väma-hastäìgulibhiù | baddhvä gäòhaà hådi sthäpayatu vimala-dhér vyäharan mära-béjaà bilväkhyä mudrikaiñä sphuöam iha kathitä gopanéyä vidhijïaiù ||22|| mano-väëé-dehair yad iha ca purä väpi vihitaà tvamatyä matyä vä tad akhilam asau duñkåti-cayam | imäà mudräà jänan kñapayati naras taà sura-gaëä namanty asyädhénä bhavati satataà sarva-janatä ||23|| praëava-hådor avasäne sa-caturthi-sudarçanaà tathästra-padaà ca | uktyä phaò-antam anumnä kalayen manunästra-mudrayä daça-haritaù ||24|| iti vidhäya samasta-vidhià jagaj- jani-vinäça-vidhäna-viçäradam | çruti-vimågyam ajaà manu-vigrahaà smaratu gopa-vadhü-jana-vallabham ||25||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre caturtho’dhyäyaù

||3.4||

(3.5)

tåtéya-rätre païcamo’dhyäyaù

mantra-püjä-prakaraëam çré-vyäsa uväca— atha prakaöa-saurabhodgalita-mädhvékotphullasat- prasüna-nava-pallava-prakara-namra-çäkhair drumaiù | praphulla-nava-maïjaré-lalita-vallaré-veñöitaiù smarec chiçiritaà çivaà sita-matis tu våndävanam ||1|| vikäçi-sumano-ramäsvädana-maïjulaiù saïcarac- chilimukhodgatair mukharitäntaraà jhaìkåtaiù | kapota-çuka-çärikäpara-bhåtädibhiù patribhir

Page 13: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

viräëitam itas tato bhujaga-çatru-nåtyäkulam ||2|| kalinda-duhituç calal-lahari-vipruñäà vähibhir vinidra-sarasé-ruhodara-rajaç cayoddhüsaraiù | pradépita-manobhava-vraja-viläsiné-väsasäà vilolana-parair niñevitam anärataà märutaiù ||3|| praväla-nava-pallavaà marakata-cchadaà vajra-mau- ktika-prakara-korakaà kamala-räga-nänä-phalam | sthaviñöham akhila-rtubhiù satata-sevitaà kämadaà tad-antaram api kalpakäìghripam udaïcitaà cintayet ||4|| suhema-çikharävaler udita-bhänuvad-bhäsvaräm adho’sya kanaka-sthalém amåta-çékaräsäriëaù | pradépta-maëi-kuööimäà kusuma-reëu-puïjojjvaläà smaret punar atandrito vigata-ñaötanaìgäà budhaù ||5|| tad-ratna-kuööima-niviñöa-mahiñöha-yoga- péöhe’ñöa-patram aruëaà kamalaà vicintya | udyad-virocana-sarocir amuñya madhye saïcintayet sukha-niviñöham atho mukundam ||6|| süträma-ratna-dalitäïjana-megha-puïja- pratyagra-néla-jalajanma-samäna-bhäsam | susnigdha-néla-ghana-kuïcita-keça-jälaà räjan-manojïa-çiti-kaëöha-çikhaëòa-cüòam ||7|| rolamba-lälita-sura-druma-süna-kÿptottaàsaà samutkacanavotpala-karëa-püram | lolälaka-sphurita-bhäla-tala-pradépta- gaëòa-sthalé-mukuram unnata-cäru-näsam ||8|| äpürëa-çärada-gatäìkuça-çäìka-bimba- käntänanaà kamala-patra-viçäla-netram | ratna-sphuran-makara-kuëòala-raçmi-dépta- gaëòa-sthalé-mukuram unnata-cäru-näsam ||9|| sindüra-sundaratarädharam indu-kunda- mandära-manda-hasita-dyuti-dépitäìgam | vanya-praväla-kusuma-pracayävakÿpta- graiveyakojjvala-manohara-kambu-kaëöham ||10|| matta-bhramara-juñöa-vilambamäna- santäna-kapra-sava-däma-pariñkåtäàsam | härävalé-bhagaëa-räjita-pévaroro-

Page 14: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

vyoma-sthalé-lasita-kaustubha-bhänumantam ||11|| çrévatsa-lakñaëa-sulakñitam unnatäàsam äjänu-péna-parivåtta-sujäta-bähum | äbandhurodaram udära-gambhéra-näbhià bhåìgäìganä-nikara-maïjula-roma-räjim ||12|| nänä-maëi-praghaöitäìgada-kaìkaëormi- graiveya-sära-sana-nüpura-tunda-bandham | dvyäìga-räga-paripaïjaritäìga-yañöim äpéta-vastra-parivéta-nitamba-bimbam ||13|| cärüru-jänum anuvåtta-manojïa-jaìgha- käntonnata-prapada-nindita-kürma-käntim | mäëikya-darpaëa-lasan-nakharäji-räjad- ratnäìguli-cchadan-sundara-päda-padmam ||14|| matsyäìkuçäradara-ketu-yaväbja-vajra- saàlakñitäruëa-karäìghri-taläbhirämam | lävaëya-sära-samudäya-vinirmitäìga- saundarya-nirjita-manobhava-deha-käntim ||15|| äsyäravinda-paripürita-veëu-randhra- lolat-karäìguli-samérita-divya-rägaiù | çaçvad-dravé-jåta-vikåñöa-samasta-jantu- santäna-santatim ananta-sukhämbu-räçim ||16|| gobhir mukhämbuja-viléna-vilocanäbhi- rüdhobhara-skhalita-manthara-mandagäbhiù | dantägra-dañöa-pariçiñöa-tåëäìkuräbhi- rälambi-väladhi-latäbhir athabhivétam ||17|| sa-prasrava-stana-vicüñaëa-pürëa-niçca- läsyävaöakñarita-phenila-dugdha-mugdhaiù | veëu-pravartita-manohara-mandragéta- dattocca-karëa-yugalair api tarëakaiç ca ||18|| pratyagra-çåìga-mådu-mastaka-samprahära- saàrambha-valgana-vilola-khurägra-pätaiù | ämedurair bahula-säsna-galair udagra- pucchaiç ca vatsatara-vatsataré-nikäyaiù ||19|| hambä-rava-kñubhita-dig-valayair mahadbhi- rapy ukñabhiù påthu-kakudbhara-bhära-khinnaiù | uttambhita-çruti-puöé-parivéta-vaàça-

Page 15: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

dhvänämåtoddhata-vikäçi-viçäla-ghoëaiù ||20|| gopaiù samäna-guëa-çéla-vayo-viläsa- veçaiç ca mürcchita-kala-svana-veëu-véëaiù | mandroccatära-paöa-gäna-parair vilola- dor-vallaré-lalita-läsya-vidhäna-dakñaiù ||21|| jaìghänta-pévara-kaöéra-taöé-nibaddha- vyälola-kiìkiëi-ghaöäraöitair aöadbhiù | mugdhais tarakñu-nakha-kalpita-kaëöha-bhüñai- ravyakta-maïju-vacanaiù påthukaiù parétam ||22|| atha sulalita-gopa-sundaréëäà påthu-nivivéña-nitamba-mantharäëäm | guru-kuca-bhara-bhaìgurävalagna- trivali-vijåmbhita-roma-räji-bhäjäm ||23|| tad-atimadhura-cäru-veëu-vädyä- måta-rasa-pallavitäìgajäìghri-pänäm | mukula-visara-ramya-rüòha-romod- gama-samalaìkåta-gätra-vallaréëäm ||24|| tad-atirucira-manda-häsa-candrä- tapa-parijåmbhita-räga-väriëäçeù | taralatara-taraìga-bhaìga-vipruö- prakara-sama-çrama-bindu-santatänäm ||25|| tad-atilalita-manda-cilli-cäpa cyuta-niçitekñaëa-mära-väëa-våñöyä | dalita-sakala-marma-vihvaläìga- pravisåta-duùsaha-vepathu-vyathänäm ||26|| tad-atirucira-kamra-rüpa-çobhä- måta-rasa-päna-vidhäna-lälasäbhyäm | praëaya-salila-püra-vähinénäm alasa-vilola-vilocanämbujäbhyäm ||27|| viçraàsat-kavaré-kaläpa-vigalat-phulla-prasüna-çravan- mädhvé-lampaöa-caïcaréka-ghaöayä saàsevitänäà muhuù | märonmäda-mada-skhalan-mådu-giräm älola-käïcy-uchvasan- névé-viçlathamäna-céna-sicayäntävirnitamba-tviñäm ||28|| skhalita-lalita-pädämbhoja-mandäbhighäta- kvaëita-maëi-tuläkoöyäkuläçä-mukhänäm | calad-adhara-dalänäà kuòmalat-pakñmaläkñi-

Page 16: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

dvaya-sarasi-ruhaëäm ullasat-kuëòalänäm ||29|| dräghiñöha-çvasana-saméraëäbhi-täpa- pramläné-bhavad-aruëoñöha-pallavänäm | nänopäyana-vilasat-karämbujänäm älébhiù satata-niñevitaà samantät ||30|| täsäm äyata-lola-néla-nayana-vyäkoça-nélämbuja- sragbhiù samparipüjitäkhila-tanuà nänä-viläsäspadam | tan-mugdhänana-paìkaja-pravigalan-mädhvé-rasäsvädanéà bibhräëaà praëayonmadäkñi-madhukån-mäläà manohäriëém ||31|| gopé-gopa-paçünäà bahiù smared agrato’sya gérväëa-ghaöäà | vittärthinéà viriïci-trinayana- çatamanyu-pürvikäà stotra-paräm ||32|| tad-dakñiëato muni-nikaraà dåòha-dharma-väïcham ämnäya-param | yogéndrän atha påñöhe mumukña- mäëän samädhinä sanakädyän ||33|| savye sakäntän atha yakña-siddha- gandharva-vidyädhara-cäraëäàç ca | sakinnarän apsarasaç ca mukhyäù kämärthino nartana-géta-vädyaiù ||34|| çaìkhendu-kunda-dhavalaà sakalägamajïaà saudämané-tati-piçaìga-jaöä-kaläpam | tat-päda-paìkaja-gatäm acaläïca bhaktià väïchantam ujjhitataränya-samasta-saìgam ||35|| nänä-vidha-çruti-gaëänvita-sapta-räga- gräma-trayé-gata-manohara-mürchanäbhiù | saàpréëayantam uditäbhir amuà mahatyä saïcintayen nabhasi dhätå-sutaà munéndram ||36||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre païcamo’dhyäyaù

||3.5||

(3.6)

tåtéya-rätre ñañöho’dhyäyaù

Page 17: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

vyäsa uväca— iti dhyätvätmänaà paöu-viçada-dhér nanda-tanayaà puro buddhyaivärdhya-prabhåtibhir anindyopahåtibhiù | yajed bhüyo bhaktyä sva-vapuñi bahiñöhaiç ca vibhavair vidhänaà tad brümo vayam atula-sännidhya-kåd atha ||1|| äracayya bhuvi gomayämbhasä sthaëòilaà nijam amutra viñöaram | nyasya tatra vihitäspado’mbhasä çaìkham astra-manunä viçodhayet ||2|| tatra gandha-sumanokñatän atho nikñiped dhådaya-mantram uccaran | pürayed vimala-päthasä sudhér akñaraiù pratigataiù çirontakaiù ||3|| péöha-çaìkha-salileñu mantra-vid vahni-väsara-niçä-kåtäà kramät | maëòaläni viñakaçravokñarair arcayed vadana-pürva-dépitaiù ||4|| tatra tértha-manunabhivähayet tértham uñëa-ruci-maëòalät tataù | svéya-håt-kamalato harià tathä gälinéà ca çikhayä pradarçayet ||5|| taj-jalaà nayana-mantra-vékñitaà varmaëä samavaguëöhya dor-yujä | müla-mantra-sakalékåtaà nyased aìgakaiç ca kalayoddiço’strataù ||6|| akñatädi-yutam acyutékåtaà saàspåçan japatu mantram añöaçaù | kià ca nikñipatu vardhané-jale prokñayen nija-tanuà tato’mbunä ||7|| triù kareëa manunäkhilaà tathä sädhanaà kusuma-candanädikam | çaìkha-püraëa-vidhiù samérito gupta eña yajanägraëér iha ||8|| gaìge ca yamune caiva godävari sarasvati | narmade sindhu-käveri jale’smin sannidhià kuru ||9|| eña tértham anuprokto duritaugha-niväraëaù | kaniñöhäìguñöhakau saktau karayor itaretaram ||10||

Page 18: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

tarjané-madhyamänämäù saàhatä bhugna-saàjitäù | mudraiñä gäliné proktä çaìkhasyopari cälitä ||11|| atha mürdhani müla-cakra-madhye nija-näthän gaëa-näyakaà samarcya | nyasana-kramataç ca péöha-mantrair jala-gandhäkñata-puñpa-dhüpa-dépaiù ||12|| prayajed atha müla-mantra-tejo nija-müle hådaye bhruvoç ca madhye | tritayaà smarataù smaret tad-eké- kåtam änanda-ghanaà taòil-latäbham ||13|| tat-tejo’ìgaiù sävayavé-kåtya-vibhütyä- dy-aìgäntaà vinyasya yajed äsana-pürvaiù | bhüñäntair bhüyo jala-gandhädibhir arcäà kuryäd bhüty-ädy-aìga-vidhänävadhi mantré ||14|| bhüyo veëuà vadanasthaà vakño-deçe vana-mäläm | vakñojo’rdhaà prayajec ca çrévatsaà kaustubha-ratnam ||15|| çrékhaëòa-niùsyanda-vicarcitäìgo mülena bhälädiñu citrakäëi | likhyäd atho païjara-mürti-mantra- ranämayä dépa-çikhäkåténi ||16|| puñpäïjalià vitanuyäd atha païca-kåtvo mülena päda-yugale tulasé-dvayena | madhye hayäri-yugalena ca mürdhni padma- dvandvena ñaòbhir api sarva-tanau ca sarvaiù ||17|| çvetäni dakña-bhäge sita-candana-paìkiläni kusumäni | raktäni väma-bhäge’ruëa-candana-paìka-siktäni ||18|| tadvac ca dhüpa-dépau samarpya dhinuyät sudhä-rasaiù kåñëam | mukha-väsädyaà dattvä samarcayet sädhu-gandhädyaiù ||19|| tämbüla-géta-nartana-vädyaiù santoñya culuka-salilena | brahmärpaëäkhya-manunä kuryät svätmärpaëaà mantré ||20|| athavä saìkucita-dhiyäm ayaà vidhir mürti-païjarärabdhaù | yady añöädaça-lipinä särëa-padäìgaiç ca veëu-pürvaiù proktaù ||21|| suprasannam atha nanda-tanüjaà

Page 19: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

bhävayan japatu mantram ananyaù | särtha-saàsmåti-yathävidhi-saìkhyä- püraëe’suyamanaà vidhadhéta ||22|| praëava-puöitaà béjaà japtvä çataà sahitäñöakaà nija-guru-mukhäd ättän yogän yunaktu mahämatiù | sad-amåta-cid-änandätmätho japaà ca samäpayed iti japa-vidhiù samyak prokto manu-dvitayäçritaù ||23|| ya imaà bhajate vidhià naro bhavitäsau dayitaù çarériëäm | api väk-kamalaika-mandiraà paramaà te samupaiti tan-mahaù ||24||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre ñañöho’dhyäyaù

||3.6||

(3.7)

tåtéya-rätre saptamo’dhyäyaù vyäsa uväca— kathyate sapadi mantra-varyayoù sädhanaà sakala-siddhi-sädhanam | yad vidhäya munayo mahéyasäà siddhim éyur iha näradädayaù ||1|| vipraà pradhvasta-käma-prabhåti-ripu-ghaöaà nirmaläìgaà gariñöhäà bhaktià kåñëäìghri-paìkeruha-yugala-rajorägiëém udvahantam | vettäraà veda-çästägama-vimala-pathäà sammataà satsu däntaà vidyäà yaù saàvivitsuù pravaëa-tanu-manä deçikaà saàçrayeta ||2|| santoñayed akuöilädretaräntarätmä taà svair dhanaiç ca vapuñäpy anukülaväëyä | abda-trayaìkamalanâbhadhiyä’tidhéras tuñöe vivakñatu guräv atha mantra-dékñäm ||3|| prapaïca-sära-prathitä tu dékñä saàsmäryate samprati-sarva-siddhyai | åte yayä santata-jäpino’pi siddhià na vai däsyati mantra-pügaù ||4|| atha puro vidadhéta bhuvaà sthalém adhi yathävidhi västu-balià budhaù |

Page 20: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

acala-dor-mitam atra tu maëòapaà masåëa-vedikam äracayet tataù ||5|| triguëa-tantu-yujä kuça-mälayä parivåtaà prakåti-dhvaja-bhüñitam | mukha-catuñka-payas-taru-toraëaà sita-vitäna-viräjitam ujjvalam ||6|| vasu-triguëitäìgula-pramita-khäta-täräyätaà vasor vasupater atho kakubhi-dhiñëyam asmin budhaù | karotu vasu-mekhalaà vasu-gaëärdha-koëaà pratécy- avasthita-gajä-dhara-pratima-yoni-saàlakñitam ||7|| tato maëòape gavya-gandhämbu-sikte likhen maëòalaà samyag añöa-cchadäbjam | sa-våtta-trayaà räçi-péöhäìghri-véthi- caturdhära-çobhopaçobhäsra-yuktam ||8|| tato deçikaù snäna-pürvaà vidhänaà vidhäyätma-püjävasänaà vidhijïaù | sva-vämägrataù çaìkham apy arghya-pädyä- camädyäni päträëi samüritäni ||9|| vidhäyänyataù puñpa-gandhäkñatädyaà kara-kñälanaà påñöhataç cäpi pätram | pradépävalé-dépite sarvam anyat sva-dåg-gocare sädhanaà cädadéta ||10|| väyavyäçädéça-paryantam arcya- péöhasyodag-gauravé paìktir ädau | püjyo’nyaträpy ämbikeyaù karäbjaiù päçaà dantaà çåëya-bhété dadhänaù ||11|| ärädhyädhära-çakty-ädy-amara-caraëa-pävadhyatho madhya-bhäge dharmädén vahnir akñaù-pavana-çiva-gatän dikñv adharmädikäàç ca | madhye çeñäbja-bimba-tritaya-guëa-gaëätmädikaà keçaräëäà vahner madhye ca çaktér nava-samabhiyajet péöha-mantreëa bhüyaù ||12|| tataù çälén madhyekamalam amaläàs taëòula-varän api nyasyed darbhäàs tad upari ca kürcäkñata-yutän | nyaset prädakñiëyät tad-upari kåçänor daça kalä- ya-kärädy-arëädyä yajatu ca sugandhädibhir imäù ||13|| nyaset kumbhaà tatra triguëita-lasat-tantu-kalitaà japaàs täraà dhüpaiù suparimalitaà joìkaöamayaiù |

Page 21: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

kabhädyaiù kumbhe’smin öha-òa-vasitibhir varëa-yugalaiù tathänyasyäbhyarcyäs tad-anu kha-maëer dvädaça kaläù ||14|| evaà saìkalpyägnim ädhära-rüpaà bhänuà tadvat kumbha-rüpaà vidhijïaiù | nyasyet tasminn akñatädyaiù sametaà kürcaà svarëai ratna-varyaiù pradéptam ||15|| atha kvätha-toyaiù kñakärädi-varëair akärävasänaiù samäpürayet tam | svamantra-trijäpävasänaà payobhir gaväà païca-gavyair jalaiù kevalair vä ||16|| kalaça-jale’smin vasu-yuga-saìkhyäù svara-gaëa-pürvä nyasatu tathaiva | uòupa-kaläs täù salila-sugandhä- kñata-sumanobhis tad-anu yajeta ||17|| udécya-kuñöa-kuìkumämbu-loha-sajjaöämuraiù | saçétam ity udéritaà hareù priyäñöa-gandhakam ||18|| kvätha-toya-paripüritodare saàviloòya vidhinäñöa-gandhakam | soma-sürya-çikhinäà påthak-kaläù seca-karma viniyojayet kramät ||19|| tadvad äkñara-bhaväs tu kädibhiñ öädibhiù punar ukärajäù kaläù | pädibhir malipijäs tu bindujäù ñädibhiù svara-gaëena näda-jäù ||20|| samävähanänte’susaàsthäpanät präk åcas tatra taträbhijapyä budhena | samabhyarcya täs täù påthak tac ca pätho’ payen müla-mantreëa kumbhe yathävat ||21|| sahakära-bodhi-panasa-stavakaiù çatamanyu-vallik-kalitaiù kalaçam | pidadhätu puñpa-phala-taëòulakair abhipürëayäpi çubha-cakrikayä ||22|| abhiveñöayet tad-anu kumbha-mukhaà nava-nirmaläàçuka-yugena budhaù | samalaìkåte’tra kusumädibhir apy abhivähayet parataraà ca mahaù ||23||

Page 22: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

sakalé-vidhäya kalaça-stham amuà harim arëa-tattva-manu-vinyasanaiù | paripüjayed gurur athävahitaù parivära-yuktam upacära-gaëaiù ||24|| dattväsanaà svägatam ity udéyaù tathädhyapädyäcamanéyakäni | sthänaà ca väsaç ca vibhüñaëäni säìgäya tasmai viniyojya mantré ||25|| gätre pavitrair atha gandha-puñpaiù pürvaà yajen nyäsa-vidhänato’sya | såñöi-sthité sväìga-yugaà ca veëuà mäläm abhijïäna-varäçma-mukhyau | mülena cärdhyärcanavat prapüjya samarcayed ävaraëäni bhüyaù ||27|| dikñv atha däma-sudämau vasudämaù kiìkiëé ca sampüjyäù | tejo-rüpäs tad-bahiraìgäni ca keçareñu samabhiyajet ||28|| hutavaha-niråti-saméra-çiva-dikñu hådädi-varma-paryantam | pürvädi-dikñv athästraà krameëa gandhädibhiù suçuddha-manäù ||29|| muktendu-känta-kuvalaya- hari-néla-hutäça-sabhäù pramadäù | abhaya-vara-sphurita-karäù prasanna-mukhyo’ìga-devatäù smaryäù ||30|| rukmiëy-ädyä mahiñér añöau sampüjayed daleñu tataù | dakñiëa-kara-dhåta-kamalä vasu-bharita-supätra-mudritänya-karäù ||31|| rukmiëyäkhyä satyä sa-nägnijity-ähvayä sunandä ca | bhüyaç ca mitravindä sulakñmaëä åkñajä suçélä ca ||32|| tapanéya-marakatäbhäù susita- viciträmbarä dviças tv etäù | påthu-kuca-bharälasäìgyä vividha- maëi-prakara-vilasitäbharaëäù ||33|| tato yajed dalägreñu vasudevaà ca devakém | nanda-gopaà yaçodäà ca balabhadraà subhadrikäm | gopän gopéç ca govinda-viléna-mati-locanän ||34||

Page 23: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

jïäna-mudräbhaya-karau pitarau péta-päëòarau | divya-mälyämbarälepa-bhüñaëe mätarau punaù ||35|| dhärayantyau ca varadaà päyasäpürëa-pätrakam | aruëäçyämale hära-maëi-kuëòala-maëòite ||36|| balaù çaìkhendu-dhavalo musalaà läìgalaà dadhat | hälälolo néla-väsä helävän eka-kuëòalaù ||37|| kaläya-çyämalä bhadrä subhadrä bhadra-bhüñaëä | varäbhaya-yutä péta-vasanä rüòha-yauvanä ||38|| veëu-véëä-vetra-yañöi-çaìkha-çåìgädi-päëayaù | gopä gopyaç ca vividha-prabhåtätta-karämbujäù | mandärädéàç ca tad-bähye püjayet kalpa-pädapän ||39|| mandära-santänaka-pärijäta- kalpa-drumäkhyän karicandanaà ca | madhye caturdikñv api väïchitärtha- dänaika-dakñän phala-namra-çäkhän ||40||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre saptamo’dhyäyaù

||3.7||

(3.8)

tåtéya-rätre añöamo’dhyäyaù vyäsa uväca— hari-havya-väö-taraëija-kñapäcaräpy ativäyusoma-çiva-çeña-padmajän | prayajet svadikñv amala-dhéù svajäty adhé- çvaraheti-patra-parivära-saàyutän ||1|| kapiça-kapila-néla-çyämala-çveta-dhümrä- mala-sita-çuci-raktä varëato väsavädyäù | kara-kamala-viräjat-sväyudhä divya-veçä vividha-maëi-gaëo’sra-prasphurad-bhüñaëäòhyäù ||2|| dambholi-çakty-abhidha-daëòa-kåpäëa-päça- caëòäìkuçähvaya-gadä-triçikhäri-padmäù | arcyä bahir nija-sulakñita-mauli-yuktäù sva-sväyudha-bhaya-samudyata-päëi-padmaù ||3||

Page 24: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

kanaka-rajata-toyadäbhra-campä- ruëahima-néla-javä-praväla-bhäsaù kramataù | kramata iti rucä tu vajra-pürvä- rucira-vilepana-vastra-mälya-bhüñäù ||4|| kathitam ävåti-saptakam acyutä- rcana-vidhäv iti sarva-sukhävaham | prayatäd athaväìga-purandarä- çani-mukhais tritayävaraëaà tv idam ||5|| ity arcayitvä jala-gandha-puñpaiù kåñëäñöakenäpy atha kåñëa-püjäm | kuryäd budhas täni samähvayäni vakñyämi tädädi-namo’ntikäni ||6|| çré-kåñëo väsudevaç ca näräyaëa-samähvayaù | devaké-nandano yadu-çreñöho värñëeya ity api ||7|| asuräntaka-çabdänte bhärahäréti saptamaù | dharma-saàsthäpakaç cäñöau caturthy-antäù kramäd ime ||8|| ebhir eväthavä püjä kartavyä kaàsa-vairiëaù | saàsära-sägarottértyai sarva-kämäptaye budhaiù ||9|| säräìgäre ghåta-vilulitair jarjarai saàvikérëair guggulvädyair ghana-parimalair dhüpam äpädya mantré | dadyän nécair danuja-mathanäyäpareëätha doñëä ghaëöäà gandhäkñata-kusumakair arcitäà vädayänaù ||10|| tadvad dépaà surabhi-ghåta-saàsikta-karpüra-vartyä déptaà dåñöyädy-ativiçadadhéù padma-paryantam uccaiù | dattvä puñpäïjalim ap ca i vidhäyärpayitvä ca pädyaà säcämaà kalpayatu vipula-svarëa-pätre nivedya ||11|| surabhitareëa dugdha-haviñä suçåtena sitä- samupadeçakai rucira-hådy-avicitra-rasaiù | dadhi-nava-néta-nütana-sitopala-püpa-puli- ghåta-guòa-närikela-kadalé-phala-puñpa-rasaiù ||12|| astrokñitaà tad-ari-mudrikayäbhirakñya väyavyatéyapariçoñitamagnidoñëä | sandahya väma-kara-saudharasäbhipürëaà manträmåtékåtam athäbhimåñan prajapyät ||13|| manum añöaçaù surabhi-mudrikayä paripürëam arcayatu gandha-mukhaiù |

Page 25: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

harim arcayed atha kåta-prasaväïjalir äsyato’sya prasarec ca mahaù ||14|| vétihotradayitäntam uccaran müla-mantram atha nikñipej jalam | arpayet tad amåtätmakaà havir dor-yujä sukusumaà samuddharan ||15|| nivedayämi bhagavate juñäëedaà havir hare | nivedyärpaëamantro’yaà sarvärcäsu nijäkhyayä ||16|| gräsa-mudräà väma-doñëä vikacotpala-sannibhäm | pradarçayed dakñiëena präëädénäà ca darçayet ||17|| spåçet kaniñöhopakaniñöhe dve aìguñöha-mürdhnä prathameha mudrä | tathäparä tarjani-madhyame syäd anämika-madhyamike ca madhyä ||18|| anämika-tarjani-madhyamäù syät tadvac caturthé-sa-kaniñöhikäs taù | syät païcamé tadvad iti pradiñöä präëädi-mudrä nija-mantra-yuktäù ||19|| präëäpäna-vyänodäna- samänäù kramäc caturthy-antäù | tärädhärä vadhvä ceddhäù kåñëädhvanas tv ime manavaù ||20|| tato nivedya mudrikäà pradhänayä kara-dvaye | spåçann anämikäà nijaà manuà japana pradarçayet ||21|| nandajo’mbu-manu-bindu-yuì natiù pärçva-rä-marud-avätmane ni ca | ruddha-ìe-yuta-nivedyam ätma-bhür mäsa-pärçvam anilas tathä’mi-yuk ||22|| maëòalam abhito mantré béjäìkura-bhäjanäni vinyasya | piñöamayän api dépän ghåta-pürëän vinyaset sudépta-çikhän ||23||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre

Page 26: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

añöamo’dhyäyaù ||3.8||

(3.9)

tåtéya-rätre navamo’dhyäyaù çré-vyäsa uväca— atha saàskåte hutavahe’mala-dhér abhivähya samyag abhipüjya harim | juhuyät sitäghåta-yutena payaù parisädhitena sita-dédhitinä ||1|| añöottaraà sahasraà samäpya homaà punar balià dadyät | räçiñv adhinäthebhyo nakñatrebhyas tataç ca karaëebhyaù ||2|| sampädya pänéya-sudhäà samarpya dattvämbha udäsya mukhärcir äsye naivedyam uddhåtya nivedya viñvak senäya påthvém upalipya bhüyaù ||3|| gaëòüña-danta-dhavanäcamanäsya-hasta- måjyänulepamukhaväsakamälya-bhüñäù | tämbülam apy abhisamarpya suvädya-nåtya- gétaiù sutåptam abhipüjayatät punar eva ||4|| gandhädibhiù sapariväram athärgham asmai dattvä vidhäya kusumäïjalim ädareëa | stutvä praëamya çirasä culukodakena svätmänam arpayatu tac caraëäbja-müle ||5|| iti pürvaà präëa-buddhi-deha-dharmädhikärataù | jägrat-svapna-suñupty-äkhyävasthäsu manasä väcä ||6|| karmaëä hastäbhyäà padbhyäm udareëa çiçnä yat småtam | yad uktaà yat kåtaà tat sarvaà brahmärpaëaà bhavatu svähä ||7|| mäà madéyaà ca sakalaà haraye’haà samarpaye | oà tat saditi samprokto mantraù svätmärpaëe çubhaù ||8|| anusmaran kalaçagam acyutaà japet sahasrakaà manum atha säñöakaà budhaù | vapuñy atho ditijäjitaù samävåtér viläpya täs tad api nayet sudhätmatäm ||9||

Page 27: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

dhvaja-toraëa-dik-kalaçädi-gatäm api maëòapa-maëòala-kuëòa-gatäm | abhiyojya citià kalaçe kusumaiù paripüjya japet punar añöaçatam ||10|| atha çiñya upoñitaù prabhäte kåta-naityaù susitämbaraù suveçaù | dharaëé-dhana-dhänya-gokulair dhinuyäd vipra-varän hareù prasattyaiù ||11|| bhüyaù pratarpya praëipatya deçikaà tasmai parasmai puruñäya dehine | täà vitta-çäöhyaà parihåtya dakñiëäà dattvä tanuà sväà ca samarpayet sudhéù ||12|| athäbhiñeka-maëòape sukhopaviñöam äsane | gurur viçodhayed amuà pureva çoñaëädibhiù ||13|| péöha-nyäsävasänaà vapuñi vimala-dhér nyasya tasyäsikäyä mantreëäbhyarcya dürväkñata-kusuma-yutäà rocanäà ke nidhäya | äçérvädair dvijänäà viçada-paöu-ravair géta-väditra-ghoñair mäìgalyair änayattaà kalaçam abhivåtas tat-samépaà pratétaù ||14|| tenäbhiléna-maëi-mantra-mahauñadhena dhämnä peraëa paramämåta-rüpa-bhäjä | sampürayan vapur amuñya tato vitanvan tat-sämarasyamabhiñecayatäd yathävat ||15|| kñädyair äntair varëair abhipürëa-tanus trir ukta-manträntaiù | parihita-sitatara-vamana-dvitéyo väcaàyamaù samäcäntaù ||16|| bahuçaù praëamya deçaka-nämänaà harim athopasaìgamya | tad-dakñiëata upästäm abhimukham ekägra-mänasaù çiñyaù ||17|| nyäsair yathävidhi tam acyuta-sädvidhäya gadnhäkñatädibhir alaìkåta-varñmaëo’sya | åñy-ädi-yuktam atha mantra-varaà yathävad brüyät triço gurur anarghyam aväma-kareëa ||18|| guruëä vidhivat prasäditaà manum añöordhva-çataà prajapya bhüyaù | abhivädya tataù çåëotu samyak samayän bhakti-bhareëa namra-mürtiù ||19|| dattvä çiñyäya manuà nyasyätha guruù kåtätma-yajana-vidhiù |

Page 28: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

añöottaraà sahasraà sva-çaktihänya-naväptaye japyät ||20|| kumbhädikaà ca sakalaà gurave samarpya sambhojayed dvija-varän api bhojya-jätaiù | kurvantyh anena vidhinä ya ihäbhiñekaà te sampadäà nilayanaà hi ta eva dhanyäù ||21|| saìkñipya kiàcid uditä dékñä saàsmaraëäya hi viçada-dhiyäm | etäà praviçya mantré sarvän japej juhotu yajec ca manün ||22||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre navamo’dhyäyaù

||3.9||

(3.10)

tåtéya-rätre daçamo’dhyäyaù çré-vyäsa uväca— caitre kåtvaitan mäsi karmäccha-pakñe puëya-rkñe bhüyo deçikät präpya dékñäm | tenänujïätaù pürva-seväà dvitéye mäsi dvädaçyäm ärabhetämaläyäm ||1|| kåtvä snänädyaà karma dehärcanäntaà vartmäçritya präg éritaà mantri-mukhyaù | çuddho mauné san brahmacäré niçäçé japyäc chäntätmä çuddha-padmäkña-dämnä ||2|| tanvan çuçrüñäà goñu täbhyaù prayacchan gräsaà bhüteñu prodvahaç cänukampäm | manträdhiñöhätrià devatäà vandamäno durgäà dubodha-dhvänta-bhänuà guruà ca ||3|| kurvann ätméyaà karma varëäçrama-sthaà mantraà japtvä triù snäna-käle’bhiñiïcet | äcäman päthas-tattva-saìkhyä-prajaptaà bhuïjänaç cännaà sapta-japtäïcanädi ||4|| adreù çåìge nadyäs taöe bilva-müle toye hådaghne gokula-viñëu-gehe | açvatthädhastäd ambudheç cäpi tére sthäneñv eteñv äséna ekaikaças tu ||5||

Page 29: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

prajaped yuta-catuñkaà daçäkñaraà manu-varaà påthak kramaçaù | añöädaçäkñaraà ced ayuta-dvayam ity udéritä saìkhyä ||6|| çäkaà mülaà phalaà go-stana-bhava-dadhiné bhaikñam annaà ca saktuà dugdhännaà cety adänaù kñiti-dhara-çikharädau kramät sthäna-bhede | ekaà caiñäm açaktau gaditam iha mayä pürväsevä-vidhänaà nirvåtte’smin punaç ca prajapatu vidhivat siddhaye sädhakeçaù ||7|| dehärcanänte dinaço dinädau dékñokta-märgänyataraà vidhänam | äçritya kåñëaà prayajed vivikte gehe niñaëëo huta-çiñöa-bhojé ||8|| daça-lakñam akñaya-phala-pradaà manuà pratijapya çikñita-matir daçäkñaram | juhuyäd guòäjya-madhu-samplutair navair aruëämbujair hutavahe daçäyutam ||9|| çuñira-yugala-varëaà cen manuà païca-lakñaà prajapatu juhuyäc ca prokta-kÿptyärdha-lakñam | amala-matir aläbhe päyasair ambujänäà sahita-ghåta-sitair evärabhed dhoma-karma ||10|| asaktänäà home nigama-rasanägendra-guëito japaù käryaç ceti divja-nåpa-viçäm ähur apare | sahomaç ced eñäà sama iha japo homa-rahito ya ukto varëänäà sa khalu vihitas tac-cala-dåçäm ||11|| yaà varëam äçrito yaù çüdraù sa ca tan-nata-bhruväm | vidadhéta japaà vidhivac chraddhävän bhakti-bharävanamra-tanuù ||12|| punar abhiñikto guruëä vidhivad viçräëya dakñiëäà tasmai | abhyavahärya ca viprän vibhavaiù sampréëayec ca bhakti-yutaù ||13|| iti mantra-vara-dvitayänyataraà parisädhya japädibhir acyuta-dhéù | prajapet savana-tritaye dinaço vidhinätha mukundam amanda-matiù ||14|| atha çrémad-udyäna-saàvéta-haima- sthalodbhäsi-ratna-sphuran-maëòapäntaù | lasat-kalpa-våkñädha uddépta-ratna- sthalé-dhiñöhitämbhoja-péöhädhirüòham ||15|| mahä-néla-néläbham atyanta-bälaà

Page 30: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

guòa-snigdha-vaktränta-visrasta-keçam | ali-vräta-paryäkulotphulla-padma- pramugdhänanaà çrémad indévaräkñam ||16|| (ñee närada-puräëa 1.80.77ff) calat-kuëòalolläsi-samphulla-gaëòaà sughoëaà suçoëädharaà susmitäsyam | anekäçmaraçmy-ullasat-kaëöha-bhüñä- lasantaà vahantaà nakhaà pauëòarékam ||17|| samuddhüsaroraù-sthalaà dhenu-dhülyäù supuñöäìgam añöäpadäkalpa-déptam | kaöéra-sthale cäru-jaìghänta-yugme pinaddhaà kvaëat-kiìkiëé-jäla-dämnä ||18|| hasantaà hasad-bandhu-jéva-prasüna- prabhäà päëi-pädämbujodära-käntyä | kare dakñiëe päyasaà väma-haste dadhänaà navaà çuddha-haiyaìgavénam ||19|| mahébhära-bhütäm aräräti-yüthän anaù-pütanädén nihantuà pravåttam | prabhuà gopikä-gopa-go-vånda-vétaà surendrädibhir vanditaà deva-våndaiù ||20|| prage püjayitvettyanusmåtya kåñëaà tad-aìgendra-vajrädikair bhakti-namraù | sitä-moca-haiyaìgavénaiç ca dadhnä vimiçreëa daugdhena sampréëayet tam ||21||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre daçamo’dhyäyaù

||3.10||

(3.11)

tåtéya-rätre ekädaço’dhyäyaù iti prätar evärcayed acyutaà yo naraù pratyahaà çaçvad ästikya-yuktaù | labhetäcireëaiva lakñméà samagräm iha pretya çuddhaà paraà dhäma bhüyät ||1|| ahno mukhe’nudinam ity abhipüjya çaurià dadhnätha vä guòa-yutena nivedya toyaiù |

Page 31: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

çréman-mukhe samanutarpya ca tad-dhiyä taà japyät sahasram atha säñöakam ädareëa ||2|| madhyandine japa-vidhäna-viçiñöa-rüpaà vandyaà surarñi-yati-khecara-mukhya-våndaiù | go-gopa-gopa-vanitä-nikaraiù parétaà sändrämbuda-cchavi-sujäta-manoharäìgam ||3|| mayüra-patra-parikÿpta-vataàsa-ramya- dhammillam ullasita-cillikam ambujäkñam | pürëendu-bindu-vadanaà maëi-kuëòala-çré- gaëòaà sunäsam atisundara-manda-häsam ||4|| pétämbaraà rucira-nüpura-hära-käïcé- keyürakomikaöakädibhir ujjvaläìgam | divyänulepana-piçaìgitamasaräjad- amläna-citra-vanamälam anaìga-déptam ||5|| veëuà dhamantam athavä sva-kare dadhänaà savyetare paçupa-yañöim udära-veñam | dakñe maëi-pravaram épsita-däna-dakñaà dhyätvaivam arcayatu nandajam indiräptyai ||6|| dämädikäìga-dayitäsuhådaìghripendra- vajrädibhiù samabhipüjya yathä-vidhänam | dékñä-vidhi-prakathitaà ca nivedya jätaà haime nivedayatu pätra-vare yathävat ||7|| añöottaraà çatam atho juhyät payo’nnaiù sarpiù-plutaiù susita-çarkarayä vimiçraiù | dadyäd balià ca nija-dikñu surarñi-yogi- vargopadaivata-gaëebhya udagra-cetäù ||8|| navanéta-milita-päyasa-dhiyärcanänte jalair mukhe tasya | santarpya japatu mantré sahasram añöottara-çataà väpi ||9|| ahno madhye vallavé-vallabhaà taà nityaà bhaktyäbhyarcayet yo narägryaù | deväù sarve taà namasyanti çaçvat varteran vai tad-vaçe sarva-lokäù ||10|| medhäyuù-çré-känti-saubhägya-yuktaù putrair mitrair gomahé-ratna-dhänyaiù | bhogaiç cänyair bhüribhiù sannihäòhyo bhüyän bhüyo dhäma tac cäcyutäkhyam ||11||

Page 32: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

tåtéya-käla-püjäyäm asti käla-vikalpanä | säyähne niçi vety atra vadanty eke vipaçcitaù ||12|| daçäkñareëa ced rätrau säyähne’ñöädaçärëataù | ubhayém ubhayenaiva kuryäd ity apare jaguù ||13|| säyähne dväravaty¸aà tu citrodyänopaçobhite | dvyañöa-sähasra-saìkhyätair bhavanair abhisaàvåte ||14|| haàsa-särasa-saìkérëaiù kamaoltpala-çälibhiù | sarobhir amalämbhobhiù paréte bhavanottame ||15|| udyat-pradyotana-dyota-sadyutau maëi-maëòape | mådvästare sukhäsénaà hemämbhojäsane harim ||16|| näradädyaiù parivåtam ätma-tattva-vinirëaye | tebhyo munibhyaù svaà dhäma diçantaà param akñaram ||17|| indévara-nibhaà saumyaà padma-patroruëekñaëam | snigdha-kuntala-sambhinna-kiréöa-mukuöojjvalam ||18|| cäru-prasanna-vadanaà sphuran-makara-kuëòalam | çrévatsa-vakñasaà bhräja-kaustubhaà vanamälinam ||19|| käçméra-kapiçoraskaà péta-kauçeya-väsasam | hära-keyüra-kaöaka-rasanädyaiù pariñkåtam ||20|| håta-viçvambharäbhüri-bhäraà mudita-mänasam | çaìkha-cakra-gadä-padma-räjad-bhuja-catuñöayam ||21|| evaà dhyätvärcayen mantré tad-aìgaiù prathamävåtim | dvitéyäà mahiñébhis tu tåtéyäyäà samarcayet ||22|| näradaà parvataà jiñëuà niçaöhoddhava-därukän | viçvaksenaà ca saineyaà dikñv agre vinatä-sutam ||23|| lokeçais tat-praharaëaiù punar ävaraëa-dvayam | iti sampüjya vidhivat päyasena nivedayet ||24|| tarpayitvä khaëòa-miçrair dagdha-buddhyä jalair harim | japed añöa-çataà mantré bhävayan puruñottamam ||25|| püjäsu homaà sarväsu kuryän madhyandine’thavä | äsanäd arghya-paryantaà kåtvä stutvä namet sudhéù ||26|| samarpyätmänam udväsya tat sve håt-saraséruhe | vinyasya tan-mayo bhütvä punar ätmänam arcayet ||27||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre ekädaço’dhyäyaù

||3.11||

(3.12)

tåtéya-rätre dvädaço’dhyäyaù säyähne väsudevaà yo nityam eva yajen naraù | sarvän kämän aväpyänte sa yäti paramäà gatim ||1|| rätrau cen manmathäkränta-mänasaà devaké-sutam |

Page 33: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

yajed räsa-pariçräntaà gopé-maëòala-madhyagam ||2|| påthuà suvåttaà masåëaà vitasti- mätronnataà kau vinikhanya çaìkum | äkramya padbhyäm itaretarätta- hastair bhramo’yaà khalu räsa-goñöhé ||3|| sthala-néraja-süna-paräga-bhåtä laharé-kaëa-jäla-bhareëa satä | marutä paritäpahåtädhyuñite vipule yamunä-puline vimale ||4|| açaréra-niçänta-çaronmathita- pramadä-çata-koöibhir âkulite | uòunätha-karir viçadékåta-dik- prasare vicarad-bhramaré-nikare ||5|| vidyädhara-kinnara-siddha-suraiù gandharva-bhujaìgama-cäraëakaiù | däropahitaiù suvimäna-gataiù svasthair abhivåñöa-supuñpa-cayaiù ||6|| itaretara-baddha-kara-pramadä- gaëa-kalpita-räsa-vihära-vidhau | maëi-çaìku-gam apy amunävapuñä bahudhä vihita-svaka-divya-tanum ||7|| sudåçäm ubhayoù påthag-antaragaà dayitä-gaëa-baddha-bhuja-dvitayam | nija-saìga-vijåmbhad-anaìga-çikhi- jvalitäìga-lasat-pulakäli-yujäm ||8|| vividha-çruti-bhinna-manojïatara- svarasaptaka-mürcchana-täla-gaëaiù | bhramamäëam amübhir udära-maëi- sphuöa-maëòana-çiïjita-cärutaram ||9|| iti bhinna-tanuà maëibhir militaà tapanéya-mayir iva bhärakatam | maëi-nirmita-madhyaga-çaìku-lasad- vipuläruëa-paìkaja-madhya-gatam ||10|| atasé-kusumäbha-tanuà taruëaà taruëäruëa-padma-paläça-dåçam | nava-pallava-citra-suguccha-lasac-

Page 34: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

chikhi-piccha-pinaddha-kaca-pracayam ||11|| caöula-bhruvam indu-samäna-mukhaà maëi-kuëòala-maëòita-gaëòa-yugam | çaça-rakta-sadåk-daçana-cchadanaà maëi-räjad-aneka-vidhäbharaëam ||12|| asana-prasava-cchadanojjvalasad- vasanaà suviläsa-niväsa-bhuvam | nava-vidruma-bhadra-karäìghri-talaà bhramaräkula-däma-viräji-tanum ||13|| taruëé-kuca-yuk-parirambha-milad- ghusåëäruëa-vakñasam ukña-gatim | çiva-veëu-samérita-gäna-paraà smara-vihvalitaà bhuvanaika-gurum ||14|| prathamodita-péöha-vare vidhivat prayajed iti rüpam arüpam ajam | prathamaà paripüjya tad-aìga-våttià mithunäni yajed rasagäni tataù ||15|| dala-ñoòaçake svaram üti-gaëaà saha-çaktikam uttama-räsa-gatam | saramä-madanam sva-kalä-sahita- mithunähvam athendrapa-vipra-mukhän ||16|| iti samyag amuà paripüjya harià caturävåti-saàvåtam ärdra-matiù | rajatäracite cañake sa-sitaà suçåtaà supayo’sya nivedayatu ||17|| vibhave sati k¸aàsyamayeñu påthak cañakeñu tu ñoòaçasu kramaçaù | mithuneñu nivedya payaù sa-sitaà vidadhéta purovad atho sakalam ||18|| sakala-bhuvana-mohnaà vidhià yo niyatam amuà niçi niçy udära-cetäù | bhajati sa khalu sarva-loka-püjyaù çriyam atuläà samaväpya yäty anantam ||19|| niçi vä dinänta-samaye prapüjayen nityaço’cyutaà bhaktyä | samapahalam ubhayaà hi tataù

Page 35: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

saàsäräbdhià samuttitérñati yaù ||20||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre dvädaço’dhyäyaù

||3.12||

(3.13)

tåtéya-rätre trayodaço’dhyäyaù ity evaà manu-vigrahaà madhu-ripuà yo vä trikälaà yajet tasyaiväkhila-jantu-jäta-dayitasyämbhodhijä-veçmanaù | haste dharma-sukhärtha-mokña-taravaù sad-varga-samprärthitäù sändränanda-mahä-rasa-drava-muco yeñäà phala-çreëayaù ||1|| tarpayämi padaà yojyaà mantränte sveñu nämasu | dvitéyänteñu tu tataù püjä-çeñaà samäpayet ||2|| abhyukñya tat-prasädädbhir ätmänaà prapibed apaù | taj japtvä tam athodväsya tan-mayaù prajapen manum ||3|| atha dravyäëi kämyeñ vakñyante tarpaëeñu tu | täni prkta-vidhänänäm äçrityänyataraà bhajet ||4|| viàçatir añöopetä käla-traya-tarpaëeñu saìkhyoktä | bhüyaù svak¸ala-vihitän sakaåt tarpayec ca parivärän ||5|| prätar dadhi-guòa-miçraà madhyähne päyasaà sa-navanétam | kñéraà tåtéya-käle sasitopalam ity udéritaà dravyam ||6|| tarpayämi-padaà yojyaà mantränte sveñu nämasu | dvitéyänteñu tu tataù püjäçeñaà samäpayet ||7|| abhyukñya tat-prasädädbhir ätmänaà prativedapaù | taj japtvä tam athodväsya tan-mayaù prajapen manum ||8|| atha dravyäëi kämyeñu vakñyante tarpaëeñu tu | täni prokta-vidhänänäm äçrityänyataraà bhajet ||9|| dravyaiù ñoòaçabhir amu pratarpayed ekaçaç catur-väram | sa catuù-kñérädy-antaiù sakåj-jalädy-antam acyutaà bhaktyä ||10|| päyasa-dädhika-kåsaraìgauòännapayodadhéni navanétam | äjyaà kadalémocärajasvaläcocamodakäpüpam ||11||

Page 36: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

påthukaà läjopetaà dravyäëäà kathitam iha ñoòaçakam | läjänte’ntya-kñérät präk samarpya sitopalä-puïjaiù ||12|| prage catuù-saptati-väram ity amuà pratarpayed yo’nudinaà naro harim | ananyadhés tasya samasta-sampadaù kare sthitä maëòalato’bhiväïchitäù ||13|| dhäroñëa-pakva-payasé-dadhi-navanéte ghåtaà ca daugdhännam | matsyaëòé-madhv-amåtaà dvädaçaçaù tarpayen navabhir ebhiù ||14|| tarpaëa-vidhir ayam aparaù pürvodita-sama-phalo’ñtaça-saìkhyaù | kärmaëakarmaëi kértau jana-saàvanane viçeñato vihitaù ||15|| sakhaëòa-dhäroñëa-dhiyämukundaà vrajan pura-grämam api pratarpya | labheta bhojyaà sarasaà sa-bhåtyair väsäàsi dhänyäni dhanäni mantré ||16|| yävat santarpayen mantré tävat-saìkhyaà japen manum | tarpaëenaiva käryäëi sädhayed akhiläny api ||17|| dvijobhikñävåttir ya iha dinaço nanda-tanayaù svayaà bhütvä bhikñäm aöati viharan gopa-sudåçäm | amä cetobhiù svvair lalita-lalitair narma-vidhibhir dadhi-kséräjyäòhyäà pracuratara-bhikñäà sa labhate ||18|| madhye koëeñu ñaösv apy anala-puöasyälikhet karëikäyäà kandarpaà sädhya-yuktaà vivara-gata-ñaò-arëaà dviçaù keçareñu çakti-çré-pürvakänidvinavalipimanorakñaräëi cchadänäà madhye varëän daçänäà daça-lipi-manu-varyasya caikekaço’bjam ||19|| bhü-sadmanäbhivåtam asragamanmathena gorocanäbhilikhitaà tapanéya-sücyä | paööe hiraëya-racite guliké-kåtaà tad gopäla-yantram akhilärthadam etad uktam ||20|| sampäta-siktam abhijaptam idaà mahadbhir dhäryaà jagat-traya-vaçékaraëaika-dakñam | rakñä-yaçaù-suta-mahé-dhana-dhänya-lakñmé saubhägya-lipsubhir ajasram anarghya-véryam ||21|| bhütonmädäpasmåti-viña-mürcchä-vibhrama-jvarärtänäm | dhyäyan çirasi prajapen mantram imaà jhaöiti çamayituà vikåtim ||22||

Page 37: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

smara-trivikramäkräntaç cakréñëäya-håd ity asau | ñaò-akñaro’yaà samproktaù sarva-siddhi-karo manuù ||23|| kroòo’gni-dépto mäyävé-lava-läïchita-mastakaù | saiñä çaktiù parä sükñmä nityä saàvit-svarüpiëé ||24|| asthy-agni-govinda-lavair lakñmé-béjaà saméritam | äbhyäm añöädaça-lipiù syäd viàçaty akñaro manuù ||25|| çälagräme maëau yantre maëòale pratimäsu ca | nityaà püjä hareù käryä na tu kevala-bhütale ||26|| iti japa-huta-püjä-tarpaëädyair mukundaà ya iha bhajati mavor ekam äçritya nityam | sa tu suciram ayatnät präpya bhogän viçeñän punar amalatarantaddhäma viñëoù prayäti ||27||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre trayodaço’dhyäyaù

||3.13||

(3.14)

tåtéya-rätre caturdaço’dhyäyaù viniyogän atho vakñye mantrayor ubhayoù samän | tad-artha-käriëo’nanta-véryän manträàç ca käàçcana ||1|| vande taà devaké-putraà sadyo-jätaà dyu-saprabham | pétämbaraà kara-lasac-chaìkha-cakra-gadämbujam ||2|| evaà dhyätvä japel lakñaà mantraà brähme muhürtake | svädu-plutaiç ca kusumaiù paläçair ayutaà hunet ||3|| manvor anyatareëaivaà kuryäd yaù susamähitaù | småtià medhäà mati-balaà labdhvä sa kaviräò bhavet ||4|| syän manus tat samajapadhyäna-homa-phalo’paraù | çréman-mukunda-caraëau sadeti çaraëaà tataù ||5|| ahaà prapadya ity ukto maukundo’ñöädaçäkñaraù | närado’sya tu gäyatré mukundaç cañi-pürvakäù ||6|| prätaù prätaù pibet toyaà japtaà yo’ñtottaraà çatam | anena ñaòbhir mäsaiù sa bhavec chrutadharo naraù ||7|| upasaàhåta-divyäìgaà purovan mätur aìkagam | calad-doç caraëaà bälaà néläbhaà saàsmaran japet ||8|| ayutaà tävad eväjyair juhuyäc ca hutäçane | sa labhed acaläà bhaktià çraddhäà çäntià ca çäçvatém ||9|| manunaitat-samastänte marun-namita-çabditaù | bäla-lélätmane huà phaö nama ity amunäthavä ||10|| nalaküvara-gäyatré-bäla-kåñëä itéritäù | åsy-ädyäù siddhayaù sarväù syur japädyair ihämunä ||11|| lambitaà bäla-çayane rudantaà vallavé-janaiù |

Page 38: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

prekñyamäëaà dugdha-buddhyä tarpayet so’çnute’çanam ||12|| amunä vänna-rüpänte rasa-rüpa-padaà vadet | tuñöa-rüpa namo dvandvam annädhipataye mama ||13|| annaà prayaccha sväheti triàçad-arëo’nnado manuù | näradänuñöub-annädhipatayo’syarñi-pürvakäù ||14|| bhüta-bäla-grahonmäda-småti-bhraàçädy-upadravaiù | pütanä-stana-pätäraà grasta-mürdhni smaran japet ||15|| säsu-cüñaëa-nirbhinna-sarväìgéà rudatéà ca täm | äviçya sarve muktvä taà vidravanti drutaà grahäù ||16|| juhuyät khara-maïjaryä maïjarébhir vibhävasau | susnätaù païca-gavyädbhiù pütanähantur änane ||17|| präçayec chiñöa-gavyaà tat-kalaçenäbhiñecayet | sädhyaà sahasra-japtena sarvopadrava-çäntaye ||18|| amunaitad dvädaçärëaà huà phaö svähäntakena vä | åñy-ädyä brahma-gäyatré-graha-ghna-harayo’sya tu ||19|| nija-pädämbujäkñipta-çakaöaà cintayan japet | ayutaà mantrayor ekaà sarva-vighnopaçantaye ||20|| aìgäny améñäà manträëäm äcakrädibhir arcanä | aìgair indrädi-vajrädyair uditä sampade sadä ||21|| bälo néla-tanur dorbhyäà dadhy-utthaà päyasaà dadhat | harir vo’vyäd dvépi-nakha-kiìkiëé-jäla-maëòitaù ||22|| dhyätvaivägnau juhuyät çatavéryäìkura-trikaiù | payaù-sarpiù-plutair lakñam ekaà tävaj japen manum ||23|| gurave dakñiëäà dattvä bhojayed dvija-puìgavän | sa hy abdänäà çataà jéven na rogo nätra saàçayaù ||24|| aträparo manur dvädaçärëänte puruñottama | äyur me dehi sambhäñya viñëave prabhaviñëave ||25|| namo’nto dvy-adhika-triàçad-arëo’syärñis tu näradaù | chando’nuñöup-devatä ca çré-kåñëo’ìgäny ato bruve ||26|| ravi-bhütendriya-vasu-neträrëaiç cätmane yutaiù | mahänanda-pada-jyotir mäyä-vidyä-padaiù kramät ||27|| japtvä lakñam imaà mantram ayutaà päyasair hunet | pürvavad dürvayä juhvad äyur dérghataraà labhet ||28|| därayantaà bakaà dorbhyäà kåñëaà saàgåhya tuëòayoù | smaran çiçünäm ätaìke spåñövä’yataram abhyaset ||29|| taj-japta-tilajäbhyaìgäd bhaveyuù sukhinaç ca te | aträpy anyo manur bäla-vapuñe vahni-vallabhä ||30|| gorakñäyäà kvaëad-veëuà cärayantaà paçüàs tathä | uktvä gopälaka-padaà punar veçadharäya ca ||31|| väsudeväya varmästra-çiräàsy añöädaçäkñara | manor närada-gäyatré-kåñëa-rñyädir anena vä ||32|| kuryäd gopäla-saàrakñäm äcakrädy-aìginä budhaù | kumbhé-nasädikñveòärtau dañöa-mürdhni smaran harim ||33|| nåtyantaà käliya-phaëäraìge’nyataram abhyaset | dåçä péyüña-varñiëyä siïcantaà tat tanuà budhaù ||34||

Page 39: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

tarjayan väma-tarjanyä taà dräì mocayate viñät | äpürva-kalaçaà toyaiù småtvä käliya-mardanam ||35|| japtväñöa-çatam äsiïced viñiëaà sa sukhé bhavet | kävya-madhye liyasyänte phaëämadhyedi-varëakän ||36|| uktvä punar vaden nåtyaà karoti tam anantaram | namämi devaké-putra ity uktvä nåtya-çabdataù ||37|| räjänam acyutaà brüyäd iti danta-lipir manuù | asyäìgänyaìghribhir nyastaiù samastair närado muniù ||38|| chando’nuñöub devatä ca kåñëaù käliya-mardanaù | japyo lakñaà manur ayaà hotavyaà sarpiñäyutam ||39|| aìga-dikpäla-vajrädyair arcanäsya saméritä | kriyä sarvä ca kartavyä visaghné pürvam éritä ||40|| sadåço’nena jagati nahi kñvea-haro manuù | aìgaiù çukataroù piñöair gulikä dhenu-väriëä ||41|| änanasyäïjanälepair viñaghné sädhitämunä | uddaëòa-väma-dor-daëòa-dhåta-govardhanäcalam ||42|| anya-hastäìgulé-vyakta-svara-vaàçärpitänanam | dhyäyan harià japan manvor ekaà chatraà vinä vrajet ||43|| varña-vätäçanibhyaù syäd bhayaà tasya nahi kvacit | mogha-meghaugha-yatnäpagatendraà taà smaran hunet ||44|| lolair ayuta-saìkhyätair anävåñöir na saàçayaù | kréòantaà yamunä-toye majjana-plavanädibhiù ||45|| tac-chékara-jaläsäraiù sicyamänaà priyä-janaiù | dhyätväyutaà payaù-siktair huned vänéra-tarpaëaiù ||46|| våñöir bhavat käle’pi mahaté nätra saàçayaù | amum eva smaran mürdhni viña-sphoöa-jvarädibhiù ||47|| sa-däha-mohair ärtasya japec chäntir bhavet kñaëät | athavä garudärüòhaà bala-pradyumna-saàyutam ||48|| nija-jvara-viniñpiñöa-jvaräbhiñöutam acyutam | dhyätvä jvaräbhibhåtyasya mürdhny anyataram abhyaset ||49|| çäntià vrajed asädhyo’pi jvaraù sopadravaù kñaëät | dhyätvaivam agnäv abhyarcya payoktaiç caturaìgulaiù ||50|| juhuyäd amåtäkhaëòair ayutaà jvara-çäntaye | niçäta-çara-nirbhinna-bhéñmatäpa-nudaà harim ||51|| småtvä spåçan japed ärtaà päëibhyäà roga-çäntaye | apamåtyu-vinäçäya sändépani-suta-pradam ||52|| dhyätvämåta-latä-khaëòaiù kñéräktair ayutaà hunet | måta-puträya dadataà sutän vipräya särjunam ||53|| dhyätvä lakñaà japed ekaà manvoù suta-vivåddhaye | putra-jévendhana-yute juhuyäd anale’yutam ||54|| tat-phalair madhuräktaiù syuù puträ dérghäyuño’sya tu | kñéra-druk-kätha-sampürëam abhyarcya kalaçaà niçi ||56|| japtväyutaà prage närém abhiñiïced dviñaö-dinam | sä bandhyäpi sutän dérgha-jévino gada-varjitän ||57|| labhate nätra sandehas tajjaptäjyäçiné saté |

Page 40: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

prätar väcaà-yamä näré bodhi-cchada-puöe jalam ||58|| mantrayitväñöottara-çataà pibet putréyaté dhruvam | prahitäà käçi-räjena kåtyäà chitvä nijäriëä ||59|| tat-tejasä tan-nagaréà dahantaà bhävayan harim | sva-snehäktair huned rätrau sarñapaiù sapta-väsaram ||60|| kåtyä kartäram eväsau kupitä näçayed dhruvam | äsénam äçrame divye badaré-ñaëòa-maëòite ||61|| spåçantaà päëi-padmäbhyäà ghaëöäkarëa-kalevaram | dhyätväcyutaà tilair lakñaà hunet tri-madhuräplutaiù ||62|| muktaye sarva-päpänäà çäntaye käntaye tanoù | dveñayantaà rukmi-balau dyütäsaktau smaran harim ||63|| juhuyäd iñöayor dviñöyai gulikä gomayodbhaväù | jvalad-vahni-mukhair bäëair varñantaà garuòadhvajam ||64|| dhävamänaà ripu-gaëa-manu-dhävantam acyutam | dhyätvaivam abhyasen manvor ekaà sapta-sahasrakam ||65|| uccäöanaà bhaved etad ripüëäà saptabhir dinaiù | utkñipta-vatsakaà dhyäyan kapittha-phala-häriëam ||66|| ayutaà prajapet sädhyam uccäöayati tat-kñaëät | ätmänaà kaàsa-mathanaà dhyätvä maïcän nipätitam ||67|| kaàsätmänam arià karñan gatäsuà prajapen manum | ayutaà juhuyäd väsya janmoòu-taru-tapaëaiù ||68|| api sevita-péyüño mriyate’rir na saàçayaù | athavä nimba-tailäktair huned edhobhir akñajaiù ||69|| ayutaà prayato rätrau maraëäya ripoù kñaëät | doñäriñöa-dala-vyoñakärpäsästhi-kaëair niçi ||70|| huned eraëòa-tailäktaiù smaçänastho’ri-çäntaye | na çastaà märaëaà karma kuryäc ced ayutaà japet ||71|| huned vä päyasais tävat çäntaye çäntamäsaù | jaya-kämo japel lakñaà pärijäta-haraà harim ||72|| smaran paräjayas tasya na kutaçcid bhaviñyati | pärthe diçantaà gétärthaà vyäkhyä-mudrä-karaà harim ||73|| rathasthaà bhävayan japyäd dharma-våddhyai çamäya ca | lakñaà paläça-kusumair huned yo madhuräplutaiù ||74|| vyäkhyätä sarva-çästräëäà sa kavir vädiräò bhavet | viçva-rüpa-dharaà prodyad-bhänu-koöi-samudyutim ||75|| druta-cämékara-nibham agni-somätmakaà harim | arkägni-dyota-däsyäìghri-paìkajaà divya-bhüñaëam ||76|| nänäyudha-dharaà vyäpta-viçväkäçävakäçakam | räñöra-pür-gräma-västünäà çarérasya ca rakñaëe ||77|| prajapen mantrayor ekataraà dhyätvaivam ädarät | athavä vyasta-sarväìghri-racitäìgärjunarñikam ||78|| triñöup-chandasikaà viçva-rüpa-viñëv-adhidaivatam | japed gétä-manuà sthäne håñékeçädyam äjyakaiù | huned vä sarva-rakñäyai sarva-duùkhopaçäntaye ||79||

Page 41: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre caturdaço’dhyäyaù

||3.14||

(3.15)

tåtéya-rätre païcadaço’dhyäyaù

atha püjä-homa-vidhiù çré-vyäsa uväca— vakñye’kñaya-dhanäväptyai pratipattià çriyaù pateù | suguptäà dhana-näthädyair dhanyair yä kriyate sadä ||1|| dväravatyäà sahasrärka-bhäsvarair bhavanottamaiù | analpaiù kalpa-våkñaiç ca paréte maëòapottame ||2|| jvalad-ratna-maya-stambha-dvära-toraëa-kuòyake | phulla-srag-ullasac-citra-vitänälambi-mauktike ||3|| padma-räga-sthalé-räjad-ratna-nadyoç ca madhyataù | anärata-galad-ratna-sudhasya svas-taror adhaù ||4|| ratna-pradépävalibhiù pradépita-dig-antare | udyad-äditya-saìkäçe maëi-siàhäsanämbuje ||5|| samäséno’cyuto dhyeyo druta-häöaka-saànibhaù | samänodita-candrärka-taòit-koöi-sama-dyutiù ||6|| sarväìga-sundaraù saumyaù sarväbharaëa-bhüñitaù | péta-väsäç cakra-çaìkha-gadä-padmojjvalad-bhujaù ||7|| anäratocchlad-ratna-dhäraudha-kalaçaà spåçan | väma-pädämbujägreëa muñëatä pallava-cchavim ||8|| rukmiëé-satyabhäme’sya mürdhni-ratnaugha-dhärayä | siïcantyau dakña-väma-sthe sva-doù-stha-kalaçotthayä ||9|| nägnajité sunandä ca diçantyä kalaçau tayoù | täbhyäà ca dakña-väma-sthe mitravindä-sulakñmaëe ||10|| ratna-dyäsamuddhåtya ratna-pürëau ghaöau tayoù | jämbavaté-suçélä ca diçantyau dakña-väma-ge ||11|| bahiù ñoòaça-sähasra-saìkhyätäù paritaù striyaù | dhyeyäù sakala-ratnaaugha-dhärayuk kalaçojjvalä ||12|| tad bahiç cäñöa-nidhayaù pürayantao dhanair dharäm | tad-bahir våñëayaù sarve purovac ca surädayaù ||13|| dhyätvaivaà paramätmänaà viàsaty-arëaà manuà japet | catur-lakñaà huned äjyaiç catväriàçat-sahasrakam ||14|| çakti-çré-pürvako’ñöädaçärëo viàçati-varëakaù | matreëänena sadåço manur nahi jagat traye ||15|| åñir brahmä ca gäyatré-cchandaù kåñëas tu devatä | pürvoktavad eväsya béja-çakty-ädi-kalpanä ||16|| kalpaù sanat-kumärokto mantrasyäsyocyate’dhunä | péöha-nyäsädikaà kåtvä pürvokta-kramataù sudhéù ||17||

Page 42: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

kara-dvandväìguli-taleñv aìga-ñaökaà pravinyaset | mantreëa vyäpakaà kåtvä mätåkäà manu-sampuöäm ||18|| saàhära-såñöi-märgeëa daça-tattväni vinyaset | punaç ca vyäpakaà kåtvä mantra-varëäs tanau nyaset ||19|| mürdhni bhäle bhruvor madhye netrayoù karëayor nasoù | änane cibuke kaëöhe dor-müle hådi tanduke ||20|| näbhau liìge tathädhäre kaöyor jänvoç ca jaìghayoù | gulphayoù pädayor nyaset såñöir eñä saméritä ||21|| sthitir håd-ädikaà säntä saàhåtiç caraëädikä | vidhäyaivaà païca-kåtvaù sthity-antaà mürti-païjaram ||22|| såñöi-sthité ca vinyasya ñaò-aìga-nyäsam äcaret | guëägni-veda-karaëa-karaëäkñy-akñarair manoù ||23|| mudräà baddvä kiréöäkhyäà dig-bandhaà pürvavac caret | dhyätvä japtvärcayed dehe mürti-païjara-pürvakam ||24|| athavä hye’rcayed viñëuà tad-arthaà yantram ucyate | gomayenopalipyorvéà tatra péöhaà nidhäpayet ||25|| vilipya gandha-paìkena likhed añöa-dalämbujam | karëikäyäà tu ñaö-koëaà sa-sädhyaà tatra manmatham ||26|| çiñöais taà saptadaçabhir akñarair veñöayet smaram | präg-rakño’nila-koëeñu çriyaà çiñöeñu saàvidam ||27|| ñaò-akñaraà sandhiñu ca keçareñu triças triçaù | vilikhet smara-gäyatréà mälä-mantraà daläñöake ||28|| ñaòçaù saàlikhya tad-bähye veñöayen mätåkäkñaraiù | bhü-bimbaà ca likhed bähye çré-mäye dig-vidikñv api ||29|| etad-yantraà häöakädi-paööeñv älikhya pürvavat | sädhitaà dhärayed yo vai so’rcyeta tradaçair api ||30|| syäd gäyatré käma-deva-puñpa-bäëau ca ìe’ntakau | vidmahe-dhémahi-yutau tan no’ìgaù pracodayät ||31|| japyäj japädau gopäla-manünäà jana-raïjaném | naty-ante käma-deväya ìe’ntaà sarva-jana-priyam ||32|| uktvä sarva-janänte tu saàmohana-padaà tathä | jvala jvala prajvaleti prokto sarva-janasya ca ||33|| hådayaà ca mama brüyät vaçaà kuru-yugaà çiraù | prokto madana-mantro’ñta-catväriàçadbhir akñaraiù ||34|| japädau mära-béjädyo jagat-traya-vaçékaraù | bhü-gåhaà caturasraà syät koëa-vajrädy-alaìkåtam ||35|| péöhaà pürvavad abhyarcya mürti-saìkalpya paurañém | taträvähyäcyutaà bhaktyä sakalékåtya püjayet ||36|| äsanädi bhüñaëäntaà punar nyäsa-kramät yajet | såñöi-sthité ñaò-aìgaà ca kiréöaà kuëòala-dvayam ||37|| cakra-çaìkha-gadä-padma-mälä-çrévatsa-kaustubhän | gandhäkñata-prasünaiç ca mülenäbhyarcya pürvavat ||38|| ädau vahni-pura-dvandva-koëeñv aìgäni püjayet | sahåc-chiraù çikhävarmanetramantram iti kramät ||39|| väsudevaù saìkarñaëaù pradymnaç cäniruddhakaù |

Page 43: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

agny-ädi-dala-müleñu çäntiù çréç ca sarasvaté ||40|| ratiç ca dig-daleñv arcyäs tato’ñtau mahiñér yajet | rukmiëy-ädyä dakña-savye kramät paträgrakeñu ca ||41|| tataù ñoòaça-sähasraà sakåd evärcayet priyäù | indranéla-mukundädyän makaränaìga-kacchapän ||42|| padma-çaìkhädikäàç cäpi nidhén añöau kramäd yajet | tad bahiç cendra-vajräd ye ävåté samprapüjayet ||43|| iti saptävåtti-våtam abhyarcyäcyutam ädarät | préëayed dadhi-khaëòäjya-miçreëa tu payo’ndhasä ||44|| räjopacäraà dattvätha stutvä natvä ca keçavam | udväsayet sva-hådaye parivära-gaëaiù saha ||45|| nyastvätmänaà samabhyarcya tan-mayaù prajapen manum | ratnäbhiñeka-dhyänejyä-viàçaty-arëäçriteritä ||46|| japa-homärcanair dhyänair yo’muà prabhajate manum | tad veçma püryate ratnaiù svarëa-dhänyair anäratam ||47|| påthvé påthvé kare tasya savasasy akuläkulä | putrair mitraiù susampannaù prayäty ante paräà gatim ||48|| vahnäv abhyarcya govindaà çukla-puñpaiù sa-taëòulaiù | äjyäktair ayutaà hutvä bhasma tan-mürdhni dhärayet ||49|| tasyännädi-samåddhiù syät tad-vaçe sarva-yoñitaù | äjyair lakñaà huned rakta-padmair vä madhuräplutaiù ||50|| çriyä tasyaindram aiçvaryaà tåëaleçäyate dhruvam | çuklädi-vastra-läbhäya çuklädi-kusumair hunet ||51|| trimadhvaktair daça-çatam äjyäktair väñöa-saàyutam | kñaudra-siktaiù sitaiù puñpair añöottara-sahasrakam ||52|| hunen nityaà sa ñaò-mäsän purodhä nåpater bhavet | daçäñöädaça-varëoktaà japa-dhyäna-hutädikam ||53|| vidadhyät karma cänena täbhyäm apy atra kértitam | väg-bhävaà mära-béjaà ca kåñëäya bhuvançvaré ||54|| govindäya ramä gopé-jana-vallabha ìe çiraù | catirdaça-svaropetaù çukraù sandé tad ürdhvataù ||55|| dväviàçaty-akñaro mantro väg-éçatva-pradäyakaù | añöädaçärëavat sarvaà ñaò-üñyädikam asya tu ||56|| püjä ca viàçaty-arëoktä pratipattis tu kathyate | vämordhva-haste dadhataà vidyä-sarvasva-pustakam ||57|| akña-mäläà ca dakñordhve sphäöikéà mätåkä-mayém | çabda-brahma-mayaà vettham adhaù päëi-dvayor itam ||58|| barhi-barha-kåtottaàsaà sarvajïaà sarva-vedibhiù ||59|| upäsitaà muni-gaëair upatiñöhed dharià sadä | dhyätvaivaà pramadäveça-viläsa-bhavaneçvaram ||60|| caturlakñaà japen mantram imaà mantré susaàyataù | päläça-puñpaiù svädvaktaiç catväriàçat sahasrakam ||61|| juhuyät karmaëänena tataù siddho bhaved dhruvam | yo’smin niñëäta-dhér mantré vartate babhrugaddavät ||62|| gadya-padya-mayé väëé tasya gaìgä-pravähavat |

Page 44: närada-païcarätre tåtéya-rätram - Vedic Illuminations · 2014-01-21 · närada-païcarätre tåtéya-rätram (3.1) prathamo’dhyäyaù çré-çiva uväca— çåëu närada

sarva-vedeñu çästreñu puräëeñu ca paëòitaù ||63|| sampattià paramäà labdhvä cänte yäti paraà padam | çré-çakti-smara-kåñëäya govindäya çiro manuù ||64|| ravy-arëo brahma-gäyatré-kåñëa-rñy-ädir athäsya tu | béjais triveda-yugmärëair aìga-ñaökam ihoditam ||65|| viàçaty-arëodita-japa-dhyäna-homärcana-kriyäù | mantro’yaà sakalaiçvarya-käìkñibhiù sevyatämbudhaiù ||66|| çré-çakti-käma-pürvo’ìgajanma-çakti-ramäntakaù | daçäkñaraù sarävädau syäc cec chakti-ramä-yutaù ||67|| mantrau vikåtir avyarëäväcakrädy-aìginäv imau | viàçaty-arëokta-yajana-vidhau dhyäyed athäcyutam ||68|| varadäbhaya-hastäbhyäà çliñyantaà sväìkage priye | padmotpala-kare täbhyäà çliñöaà cakra-darojjvalam ||69|| daça-lakñaà japed äjyais tävat-sahasra-homataù | siddhäv imau manü sarva-sampat-saubhägyadau nåëäm ||70|| mära-çakti-ramä-pürvaù çakti-çré-mära-pürvakaù | eteñäà manu-varyäëäm aìga-rñyädi-daçärëavat ||71|| çaìkha-cakra-dhanur-bäëa-päçäìkuça-dharo’ruëaù | veëuà dhaman dhåtaà dorbhyäà kåñëo dhyeyo diväkare ||72|| ädye manau dhyänam evaà dvitéye viàçad-arëavat | daçärëavat tåtéye’ìga-dik-pälädyaiù samarcanä ||73|| païca-lakñaà japet tävad ayutaà päyasair hunet | tataù sidhyanti manavo nåëäà sampatti-känti-däù ||74||

iti çré-närada-païcarätre jïänämåta-säre tåtéya-rätre mantra-püjä-homa-vidhi-viñayakaù

païcadaço’dhyäyaù ||3.15||

samäptaç cedaà tåtéya-rätram