rangkuman anatomi blok i.5 tambahan

8
Rangkuman Anatomi Blok I.5 Edisi tambahan yang terlupakan... The Eye & The Ear... MATA Orbita Tepi orbita: Margo supraorbitalis: os frontalis Incisura (foramen) supraorbitalis, dilewati oleh a. et n. supraorbitalis Incisura frontalis, dilewati oleh a. et n. supratrochlearis Margo infraorbitalis: os zygomaticus et maxilla Margo lateralis: proc. zygomaticus ossis frontalis, proc. frontalis ossis zygomatici Margo medialis: crista lacrimalis ant or et post or , os frontalis Crista lacrimalis anterior proc. frontalis maxillae, mrpk tempat melekatnya: Lig. palpebrale mediale M. orbicularis oculi Crista lacrimalis posterior ossis lacrimalis, mrpk tempat melekatnya: Pars lacrimalis m. orbicularis oculi Septum orbitale Retinaculum mediale Fossa sacci lacrimalis Canalis nasolacrimalis, dilewati oleh ductus nasolacrimalis Dinding orbita: Atap : lamina orbitalis ossis frontalis, ala parva ossis sphenoidalis Memisahkan dgn fossa cranii anterior Fossa glandulae lacrimalis, tempatnya glandula lacrimalis Fovea trochlearis, tempatnya “katrol” m. obliquus superior Canalis opticus, dilewati oleh N. II, a. ophthalmica Lantai : os maxilla, os zygomaticus, os palatinus Atap dari sinus maxillaris Sulcus et canalis infraorbitalis, dilewati oleh a. et n. infraorbitalis Lateral : proc. frontalis ossis zygomatici, ala magna ossis sphenoidalis Memisahkan dgn fossa temporalis (anterior) dan fossa cranii media (posterior) Fissura orbitalis superior, dilewati oleh N. III, IV, VI, V 1 , v. ophthalmica superior Fissura orbitalis inferior, dilewati oleh a. et n. infraorbitalis, n. zygomaticus, v. ophthalmica inferior; menghubungkan dgn fossa infratemporalis dan fossa pterygopalatina For. zygomaticofaciale For. zygomaticotemporale Medial : lamina papyracea ossis 1

Upload: arnalord

Post on 17-Jan-2016

17 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

mata telinga

TRANSCRIPT

Page 1: Rangkuman Anatomi Blok I.5 Tambahan

Rangkuman Anatomi Blok

I.5Edisi tambahan yang terlupakan... The Eye & The Ear...

MATAOrbita

Tepi orbita:

Margo supraorbitalis: os frontalis

Incisura (foramen) supraorbitalis,

dilewati oleh a. et n. supraorbitalis

Incisura frontalis, dilewati oleh a. et n.

supratrochlearis

Margo infraorbitalis: os zygomaticus et

maxilla

Margo lateralis: proc. zygomaticus

ossis frontalis, proc. frontalis ossis

zygomatici

Margo medialis: crista lacrimalis antor et

postor, os frontalis

Crista lacrimalis anterior proc. frontalis

maxillae, mrpk tempat melekatnya:

– Lig. palpebrale mediale

– M. orbicularis oculi

Crista lacrimalis posterior ossis

lacrimalis, mrpk tempat melekatnya:

– Pars lacrimalis m. orbicularis oculi

– Septum orbitale

– Retinaculum mediale

Fossa sacci lacrimalis

Canalis nasolacrimalis, dilewati oleh

ductus nasolacrimalis

Dinding orbita:

Atap: lamina orbitalis ossis frontalis, ala

parva ossis sphenoidalis

– Memisahkan dgn fossa cranii anterior

– Fossa glandulae lacrimalis, tempatnya

glandula lacrimalis

– Fovea trochlearis, tempatnya “katrol”

m. obliquus superior

– Canalis opticus, dilewati oleh N. II, a.

ophthalmica

Lantai: os maxilla, os zygomaticus, os

palatinus

– Atap dari sinus maxillaris

– Sulcus et canalis infraorbitalis,

dilewati oleh a. et n. infraorbitalis

Lateral: proc. frontalis ossis zygomatici, ala

magna ossis sphenoidalis

– Memisahkan dgn fossa temporalis

(anterior) dan fossa cranii media

(posterior)

– Fissura orbitalis superior, dilewati oleh

N. III, IV, VI, V1, v. ophthalmica superior

– Fissura orbitalis inferior, dilewati oleh

a. et n. infraorbitalis, n. zygomaticus, v.

ophthalmica inferior; menghubungkan

dgn fossa infratemporalis dan fossa

pterygopalatina

– For. zygomaticofaciale

– For. zygomaticotemporale

Medial: lamina papyracea ossis

ethmoidales, os lacrimalis, os frontalis

– Memisahkan dgn cellulae ethmoidalis,

sinus sphenoidalis

– For. ethmoidale anterius, dilewati oleh

a. et n. ethmoidalis anterior

– For. ethmoidale posterius, dilewati

oleh a. et n. ethmoidalis posterior

Periorbita

– Lanjutan dari duramater endostealis

– Bagian posterior menebal membentuk

annulus tendineus communis

Septum orbitale, melekat dari tepi orbita -

tarsus

Tarsus superior et inferior

Vagina bulbi/fascia bulbi/kapsula Tenon,

mrpk selubung fascial bulbus oculi

Retinaculum mediale, utk membatasi

abduksi berlebih

Retinaculum laterale, utk membatasi

adduksi berlebih

Bulbus oculi

Polus anterior et posterior

Sumbu optik , mrpk garis yg

menghubungkan ke2 kutub (polus)

Tunica bulbi

Tunica fibrosa: cornea, sclera

Tunica vasculosa (uvea): iris, corpus ciliare,

choroidea

Tunica nervosa (interna): retina

Cornea

1

Page 2: Rangkuman Anatomi Blok I.5 Tambahan

Terdiri dari 5 lapis: (luar – dalam)

1. Epitel anterior conjunctiva bulbi

2. Lamina limitans anterior (Bowman)

3. Substansia propria (stroma) sclera

4. Lamina limitans posterior (Descemet)

5. Endotel

Limbus cornea: junctio

conjunctivocornealis, junctio sclerocornealis

Angulus iridocornealisDapat diukur besar sudutnya dengan gonioskop

Spatium anguli iridocornealis

Vaskularisasi: avaskular

Inervasi: nn. ciliares n. ophthalmicus (N. V1)

Sclera

Sinus venosus sclerae (canalis

Schlemm)

Choroidea

Lapisan: (luar – dalam)

1. Lamina suprachoroidea sel2 pigmen

2. Lamina vasculosa arteriae cabang a.

ciliaris posterior brevis, venae vv.

verticosae

3. Lamina choriocapillaris

4. Lamina basalis

Corpus ciliare

Proc. ciliaris, memproduksi humor aqueos

Zonula ciliaris (lig. suspensorium lentis)

M. ciliaris, bila kontraksi akomodasi

Inervasi: ganglion ciliares (parasimpatis)

Iris

Pupil

Camera oculi anterior (COA) et posterior

Aliran humor aqueos : proc. ciliaris

camera oculi posterior pupil camera

oculi anterior spatium anguli

iridocornealis sinus venosus sclerae

(canalis Schlemm)

M. sphincter pupillae

Fungsi: miosis

Inervasi: ganglion ciliare nn. ciliares

breves (parasimpatis)

M. dilatator pupillae

Fungsi: midriasis

Inervasi: C8-T4 ganglion cervicale

superius (simpatis)

NB:

Inervasi otonom mata:

Inervasi parasimpatis (ganglion ciliare): m. sphincter

pupillae, m. ciliaris

Inervasi simpatis (ganglion cervicale superius): m.

dilatator pupillae, m. orbitalis, m. tarsalis superior,

vasa darah choroid & retina

Retina

Terdiri dari 2 lapis:

Stratum pigmentosum retinae

Stratum cerebri dibagi 10 lapis lagi

Pars optica, pars ciliaris, pars iridica

Ora serrata: batas pars optica – pars ciliaris

Discus nervi optici blind spot

Macula lutea

Fovea centralis avaskular, hanya ada

sel conus

Sumbu visual , mrpk garis penghubung

benda dilihat foveola

Vaskularisasi:

A. centralis retinae r. superior et inferior

r. temporalis et nasalis

V. centralis retinae sinus cavernosus

Fundus oculi: bagian belakang interior bola

mata yg terlihat pada oftalmoskop

Lensa

Bentuk bikonveks

Lapisan: (luar – dalam)

Kapsul

Epitel kuboid

Serabut-serabut lensa: cortex, nucleus

Semakin cembung akomodasi

Corpus vitreum

Mrpk massa gelatinosa

NB:

Media dioptrik/refraktif:

1. Cornea paling berperan 3. Lensa

2. Humor aqueos 4. Corpus vitreum

Otot-otot extraokuler

M. rectus superior, inferior, medialis,

lateralis2

Page 3: Rangkuman Anatomi Blok I.5 Tambahan

Origo: annulus tendinous communis

Insertio: sclera

M. obliquus superior, inferior

M. levator palpebrae superior

Otot-otot polos: m. orbitalis, m. tarsalis

superior et inferior

Inervasi: LR6(SO4)3

Lateral rectus N. VI

Superior oblique N. IV

Sisanya N. III

Fungsi:

Elevasi: m. rectus superior + m. obliquus

inferior

Depresi: m. rectus inferior + m. obliquus

superior

Intorsi: m. rectus superior + m. obliquus

superior

Ekstorsi: m. rectus inferior + m. obliquus

inferior

Adduksi: m. rectus medialis

Abduksi: m. rectus lateralis

Gerak konjugata >< gerak disjugata

(konvergensi, divergensi)

Saat melihat dekat:

1. Adduksi/konvergensi (kontraksi m.

rectus medialis)

2. Akomodasi (kontraksi m. ciliaris)

3. Miosis (kontraksi m. sphincter pupil)

Palpebra

Lapisan: (luar – dalam)

Cutis

Subcutis

Otot

Tarsus + septum orbitale

Conjunctiva palpebrae

Canthus medialis, lateralis

Fissura palpebrae

Glandula ciliaris/Zeis (minyak), Moll

(keringat)

Glandula tarsalis (Meibom)

Lacus lacrimalis

Caruncula lacrimalis

Plica semilunaris

Papilla lacrimalis, punctum lacrimale

Lapisan otot:

1. Pars palpebralis m. orbicularis oculi

Fungsi: menutup mata

Inervasi: N. VII

2. M. levator palpebrae superioris

Fungsi: membuka mata

Inervasi: N. III

3. M. tarsalis superior et inferior

Fungsi: memperlebar celah palpebra

Inervasi: ganglion cervicale superius

(simpatis)

Lapisan fibrosa:

Septum orbitale

Lamina tarsalis (tarsus)

Inervasi:

Palpebra superior n. supraorbitalis

Palpebra inferior n. infraorbitalis

Conjunctiva

Conjunctiva palpebrae et bulbi

Fornix conjunctiva superior et inferior

Saccus conjunctivalis

Inervasi: n. infratrochlearis, n. lacrimalis, nn.

ciliares

Vaskularisasi:

Aa. conjunctivales posteriores, cabang

arkade perifer palpebra

Aa. conjunctivales anteriores, cabang aa.

ciliares anteriores

Apparatus lacrimalis

Pars secretoria:

Glandula lacrimalis

Ductus excretorius gland. lacrimalis

fornix superior

Pars excretoria:

Canaliculus lacrimalis

Saccus lacrimalis

Ductus nasolacrimalis

Lacrima (air mata), terdiri dari: (luar – dalam)

Lipid glandula Zeis, Moll, Meibom

Air glandula lacrimalis

Mucus sel goblet

Inervasi:

Parasimpatis: n. petrosus major (N. VII)

n. canalis pterygoidei ganglion

sphenopalatinum

Simpatis: ganglion cervicale superius

3

Page 4: Rangkuman Anatomi Blok I.5 Tambahan

Vasa dan Nervus

Luar kerucut otot:

N. ophthalmicus (N. V1): sensoris

– N. frontalis, bercabang:

N. supratrochlearis

N. supraorbitalis // a. supraorbitalis

– N. lacrimalis // a. lacrimalis (+ serabut

parasimpatis dari ganglion

sphenopalatina)

N. trochlearis (N. IV)

Dalam kerucut otot:

N. nasociliaris (cab. n. ophthalmicus),

cabangnya:

– R. communicans ganglii ciliaris

– Nn. ciliares longi (+ serabut2

simpatis)

– N. infratrochlearis

– N. ethmoidalis anterior et posterior

N. occulomotorius (N. III)

N. abducens (N. VI)

Visual Pathway lihat halaman 11

Refleks Cahaya Pupil lihat halaman 12

Refleks Kornea lihat halaman 12

Gerak Konjugata lihat halaman 13

TELINGATerdiri dari: Auris externa: auricula, meatus acusticus

externus (MAE)

Auris media: cavum tympani

Auris interna: labyrinthus osseus et

membranaceus

Auricula

Helix, antihelix

Tragus, antitragus, incisura intertragica

Scapha, fossa triangularis

Cymba choncae

Conchae

Lobulus

Tuberculum auriculare

Inervasi: n. auriculotemporalis, n. occipitalis

minor, n. auricularis magnus

Vaskularisasi: a. temporalis superficialis, a.

auricularis posterior

Meatus acusticus externus

Pars cartilaginea (medial), pars ossea

(lateral) bentuk S, utk meluruskan dgn

menarik auricula ke postero-superior

Glandula ceruminosa, penghasil cerumen

Menyempit di 2 tempat:

1. Batas pars cartilaginea – ossea

2. Isthmus

Fungsi:

1. Proteksi

2. Memperkeras suara

Inervasi: n. auriculotemporalis, n. auricularis

magnus

Vaskularisasi: a. auricularis posterior, a.

temporalis superficialis

Membrana tympani

Batas auris externa – media

Terdiri dari 3 lapis:

Epidermis

Jaringan fibrosa

Mukosa

Melekat di annulus tympanicus

Incisura tympanica

Pars tensa, pars flaccida

Plica malleolaris anterior et posterior

Umbo

Bagian os maleus yg melekat ke membran

tympani: manubrium, proc. lateralis mallei

Terbagi 4 kuadran: antero-superior, antero-

inferior, postero-superior, postero-inferior

Cone of light kuadran antero-inferior

Inervasi:

Dataran lateral: n. auriculotemporalis (N.

V3), N. X

Dataran medial: plexus tympanicus (N. IX)

Vaskularisasi:

Dataran lateral: r. auricularis profundus

Dataran medial: a. tympanica antor et postor

Cavum tympani

Isi: udara, ossicula auditiva, chorda tympani,

otot2 (m. tensor tympani, m. stapedius)

Terhubung dengan nasopharynx melalui

tuba auditiva, yg pada balita wider, shorter,

more horisontal lebih mudah terjadi otitis

media

4

Page 5: Rangkuman Anatomi Blok I.5 Tambahan

Terbagi menjadi 3 ruangan:

Recessus epitympanicus

Mesotympanum

Recessus hypotympanicus

Batas-batas:

Paries membranaceae (dinding lateral):

membran tympani

Paries tegmentalis (atap): tegmen

tympani

Eminentia arcuata, penonjolan canalis

semicircularis anterior

Paries jugularis (lantai): fossa jugularis

yg ditempati oleh v. jugularis interna

Paries caroticus (dinding anterior):

canalis caroticus yg ditempati oleh a.

carotis interna

Semicanalis m. tensoris tympani

Ostium tympanicum tuba auditiva

Paries mastoidea (dinding posterior):

antrum mastoidea melalui aditus ad

antrum

Eminentia pyramidalis, berisi m.

stapedius

Canalis nervi facialis

Paries labyrinthi (dinding medial):

labyrinth

Fenestra vestibuli (for. ovale),

menghubungkan cavum tympani dgn

scala vestibuli, ditutup oleh basis

stapedis & lig. annulare stapedis

Fenestra cochlea (for. rotundum),

menghubungkan cavum tympani dgn

scala tympani, ditutup oleh membrana

tympani secundaria

Promontorium, mrpk penonjolan basis

cochlea dimana permukaannya terdapat

plexus tympanicus yg dibentuk oleh:

– N. tympanicus (N. IX)

parasimpatis

– Rr. caroticotympanici cabang plexus

caroticus internus simpatis

Ossicula auditiva

Maleus, incus, stapes

Bagian tulang yg terletak pada recessus

epitympanicus:

Caput mallei

Corpus, crus breve incudis

Otot-otot

M. tensor tympani

Origo: pars cartilaginea tuba auditiva

Insertio: manubrium mallei

Inervasi: n. tensoris tympani (N. V3)

M. stapedius

Insertio: collum stapedis

Inervasi: n. stapedius (N. VII)

Labyrinthus osseus

Terdiri dari:

Cochlea:

Scala tympani

Scala vestibuli

Keduanya berhubungan di helicotrema

Vestibulum

Canalis semicircularis anterior,

posterior, lateral

Berisi perilimfe

Labyrinthus membranaceus

Terdiri dari:

Ductus cochlearis (scala media)

mengisi cochlearis

Utriculus, sacculus mengisi

vestibulum

Ductus semicircularis mengisi

canalis semicircularis

Berisi endolimfe

Reseptor pendengaran:

Organon spirale Corti

Reseptor keseimbangan:

Crista ampularis keseimbangan dinamis

Macula utriculi et saculi keseimbangan

statis

Auditory Pathway lihat halaman 11

-- THE END --

5