1

2

Basic Food Safety Handbook / Manual for Food Manufacturers,

Processors and Packers

Disclaimer: The content of this handbook/ manual is only for training and capacity building purpose, and is not intended to substitute applicable law, which may ne referred to separately.

3

ഫുഡ്‌‌സേ�ഫ്റ്റി‌ആന്‍ഡ്‌സ്റ്റാന്‍സേഡര്‍ഡ്‌അസേ�ാറിറ്റി‌ഓഫ്‌ഇന്ത്യ

ഭക്ഷ്യ ഉത്പാദകര്‍, കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്നവര്‍, പായ്ക്ക ് ചെ�യ്യുന്നവര്‍ തുടങ്ങിയവര്‍ക്കുള്ള അടിസ്ഥാന ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ ഹാൻഡ്ബുക്ക്/മാനുവൽ

അവകാശപരിത്യാഗം: ഈ ബുക്കിചെ*/ ലഘു ഗ്രഗന്ഥത്തിചെ* ഉള്ളടക്കം പരിശീലനത്തിനും, കാര്യക്ഷമതാ നിര്‍മ്മാണത്തിനും മാഗ്രതമുള്ളതാണ്. നിയമപരമായ ഉപയയാഗങ്ങള്‍ക്ക്

ഉയ5ശിച്ചുള്ളതല്ല, അത്തരത്തിലുള്ള പരാമര്‍ശങ്ങള്‍ യവചെ8 തചെന്ന നൽയകണ്ടതാണ്.

4

FSSAI Manual on “General FBO FSMS” (Manual 3) (1) Title of manual “Basic Food

Safety Handbook / Manual for Food Manufacturers, Processors and Packers”

PRINCIPAL COORDINATOR : Dr Rajendra Prasad Pandey

School of Translation Studies and Training, IGNOU, New

Delhi

COORDINATORS: Dr Jagdish Sharma School of Translation Studies and

Training,

IGNOU, New Delhi

Dr Nandini Sahu, School of Humanitie, IGNOU, New

Delhi

Translated by: Shijomon K Varghese, Research Scholar, Central University

of Kerala

Vetted by: Abdhullah Abdhul Hameed, Assistant professor, Department of

English Zakir

Hussain Delhi College, New

Delhi

5

മാനുവലിന്‍റെ�‌സേ�ര്: ഭക്ഷ്യ‌ഉ�്�ാദകര്‍, കൈകകാര്യം‌ന്‍റെ%യ്യുന്നവര്‍, �ായ്ക്ക്‌

ന്‍റെ%യ്യുന്നവര്‍‌�ുടങ്ങിയവര്‍ക്കുള്ള‌അടിസ്ഥാന‌ഭക്ഷ്യ�ുരക്ഷാ‌‌

ഹാന്‍ഡ്ബുക്ക്/മാനുവൽ‌‌‌

മുഖ്യ�മന്വയാധികാരി: സേഡാ‌രാസേ5ന്ദ്ര7‌ന്ദ്ര��ാദ്‌‌�ാന്‍റെ8, �്കൂള്‍‌ഓഫ്‌‌‌‌

ന്ദ്രടാന്‍സേ;ഷന്‍‌സ്റ്റഡീ�്, IGNOU, ന്യുഡൽഹി‌

ഏസേകാ�നം‌: സേഡാ. 5ഗദീഷ്‌ശര്‍മ, �്കൂള്‍‌ഓഫ്‌ന്ദ്രടാന്‍സേ;ഷന്‍‌സ്റ്റഡീ�്,

IGNOU, ന്യുഡൽഹി

സേഡാ. ന7ിനി‌�ഹു, �്കൂള്‍‌ഓഫ്‌ഹ്യുമാനിറ്റീ�്, IGNOU,

ന്യുഡൽഹി

വിവര്‍ത്തനം: ഷിസേ5ാസേമാന്‍‌ന്‍റെക‌വര്‍ഗീ�്, ഗസേവഷകന്‍, സേകരള‌സേകന്ദ്ര7‌

�ര്‍വ്വകലാശാല‌

�രിസേശാധകന്‍: അബ്ദുള്ള‌അബ്ദുൽ‌ഹമീദ്, അസ്സിസ്റ്റന്‍റെ�‌ന്‍റെന്ദ്ര�ാഫ�ര്‍,

�ക്കീര്‍‌ഹുകൈ�ന്‍‌ഡൽഹി‌സേകാസേള5്, ന്യുഡൽ

ഹി‌

6

ഉള്ളടക്കം

മാനുവലിസേലയ്ക്ക്�്വാഗ�ം 6

�ഠനഉ�സേയാഗങ്ങള്‍ 6

നിയമംഎന്താണ്�റയുന്ന�് 6

ന്‍റെ�ാ�ുവായനിര്‍സേHശങ്ങള്‍

നിയമ�രമായനിര്‍സേHശങ്ങള്‍

നിര്‍വ്വഹണഉത്തരവാദി�്വങ്ങള്‍

എഫ്എ�്എംഎ�്ഘടന

ഭാഗം I - ഭക്ഷ്യ�ുരക്ഷയിസേലയ്ക്ക്�്വാഗ�ം 10

ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയും, ഭക്ഷ്യസുരക്ഷ യനരിടുന്ന തടസ്സങ്ങളും

ഭക്ഷ്യനാശം

ഭാഗം II – വ്യക്തി�രമായശു%ി�്വം 19

ആയരാഗ്യ സ്ഥിതി

ചെപരുമാറ്റരീതിയും ശു�ിത്വവും

സന്ദര്‍ശകര്‍

ഭാഗം III - ഭക്ഷ്യകാര്യ നിര്‍വഹണവുംനിയന്ദ്രന്തണങ്ങളും 37

ഭാഗം IV- �ാക്കിങ്ങുംവി�രണവും 53

7

മാനുവലിസേലയ്ക്ക്�്വാഗ�ം—

ഉയ5ശ്യം: ഈ മാനുവൽ ഭക്ഷണ സാധനങ്ങള്‍ ഉത്പാദിപ്പിക്കുക, സംസ്കരിക്കുക, പാക്കിംഗ് നടത്തുക തുടങ്ങിയ യമഖലകളിൽ വ്യാപാരത്തിൽ ഏര്‍ചെപ്പട്ടിരിക്കുന്ന ചെ�8ുതും, വലുതും,

ഇടത്തരവുമായ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ക്്ക യവണ്ടി ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുള്ളതാണ്

— �ഠനഉ�സേയാഗങ്ങള്‍

ഭക്ഷ്യസുരക്ഷ, ശു�ിത്വപാലന നിര്‍യ5ശങ്ങള്‍, കൂടാചെത ഭക്ഷ്യവ്യവസായം എന്നിവചെയ സംബന്ധിച്ച സുഗ്രപധാന മാനദണ്ഡ ങ്ങചെളപ്പറ്റി ശരിയായ അവയബാധം ഉണ്ടാക്കുവാൻ ഉയ5ശിച്ചുള്ളതാണ്.

നിയമംഎന്്ത�റയുന്നു—

ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷാ മാനദണ്ഡ ആക്ട് 2006 “ പ8യുന്നു ഭക്ഷ്യ കാര്യവാഹകര്‍ അവരുചെട സ്ഥലത്തുവയച്ചാ

പു8ത്തുവയച്ചാ ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷയയയും, അതിചെ* മാനദാണ്ഡ ങ്ങചെളയും സംബന്ധിച്ച പരിപാടികള്‍

ഭക്ഷണ കച്ചവടക്കാരായയാ, കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്നവരായയാ, ചെതാഴിലാളികളായയാ

ഭക്ഷ്യവ്യാപാരത്തിചെ* ഭാഗമാകുവാൻ താത്പര്യചെപ്പടുന്നവര്‍ക്കായി സംഘടിപ്പിയക്കണ്ടതാണ്.

ഭക്ഷ്യ ഉത്പാദനം, കൈകകാര്യം ചെ�യ്യൽ, പാക്കിംഗ ് എന്നീ യമഖലകളിൽ വ്യാപാരം നടത്തുന്ന

സ്ഥാപന ഉടമകള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ അവചെയ നിയഗ്രMിക്കുന്നവര്‍ താചെഴ പ8യുന്ന ശു�ിത്വ,

ആയരാഗ്യപരിപാലന നിബന്ധനകള്‍, സുരക്ഷാ മാമൂലുകള്‍ എന്നിവ ഉ8പ്പുവരുയത്തണ്ടതാണ്.

ഇതിനു ആവശ്യമായ എല്ലാ സജ്ജീകരണങ്ങളും ഉ8പ്പുവരുയത്തണ്ടതും ഭക്ഷ്യകാര്യവാഹകചെ*

ഉത്തരവാദിത്വമാണ്.

താചെഴ പ8ഞ്ഞിരിക്കുന്ന മാനദണ്ഡ ങ്ങള്‍ കൂടാചെത, ഭക്ഷണ വ്യാപാരികള്‍ ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷ

ഉ8പ്പാക്കുന്നതിന ് നിര്‍ണ്ണായകമായ മറ്റ ് രീതികള്‍ കചെണ്ടയത്തണ്ടതാണ്, അയതാചെടാപ്പം മറ്റു

സുരക്ഷാ മാര്‍ഗ്ഗങ്ങള്‍ കചെണ്ടത്തുകയും, നടപ്പിൽവരുത്തുകയും, അവ നിലനിര്‍ത്തിചെക്കാണ്്ട

യപാകുകയും, ഇടയവളകളിൽ പാരിയശാധനകള്‍ നടത്തുകയും ചെ�യയ്യണ്ടതാണ്.

ഇM്യയിൽ ഭക്ഷണ വ്യാപാരത്തിൽ ഏര്‍ചെപ്പട്ടിരിക്കുന്നവര്‍ നിര്‍ബന്ധമായും പാലിയക്കണ്ട ശു�ിത്വ-

ആയരാഗ്യ നിബന്ധനകള്‍—

ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ ആക്ട് (http://www.fssai.gov.in/home/fss-legislation/food-safety-and-standards-act.html) 2006 നു കീഴിലുള്ള ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ-മാനദണ്ഡ 8ഗുയലഷൻ 2011, പാര്‍ട്ട ് II- ചെല ചെഷഡ്യൂള്‍ 4 (ഭക്ഷ്യ

വ്യാപാരത്തിനുള്ള കൈലസൻസും രാജിസ്യഗ്രടഷനും) (http://www.fssai.gov.in/home/fss-legislation/fss-regulations.html).

നിര്‍വ്വ%നങ്ങള്‍—( താചെഴ പരാമര്‍ശിച്ചിരിക്കുന്ന ആക്ടിൽ നിന്നും എടുത്തിട്ടുള്ളത്) “ ” ആക്ട് എന്നത്ചെകാണ്്ട ഉയ5ശിക്കുന്നത് ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ മാനദണ്ഡ ആക്ട്, 2006 ആണ്

“ ” �ട്ടങ്ങള്‍ എന്നതുചെകാണ്്ട ഉയ5ശിക്കുന്നത് ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ മാനദണ്ഡ �ട്ടങ്ങള്‍, 2011 എന്നതാണ്. ഭക്ഷണ സാധനങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കുവാൻ ഉപയയാഗിക്കുന്ന, സുരക്ഷിതമല്ലാത്തയതാ, ഗുണയമന്മയില്ലാത്തയതാ, ഗുണനിലവാരമില്ലാത്തതായി മുഗ്രദകുത്തചെപ്പട്ടയതാ, ഉപയയാഗപരിധിക്്ക പു8ത്തുള്ളയതാ ആയ ഏചെതാരു വസ്തുവിചെനയും “മായം” എന്നത് സൂ�ിപ്പിക്കുന്നു.

8

വ്യക്തിപരമായ ഉപയഭാഗത്തിന ് ഭക്ഷ്യ സാധനങ്ങള്‍ വാങ്ങുകയും സ്വീകരിക്കുകയും ചെ�യ്യുന്ന വ്യക്തികളും അവരുചെട കുടുംബങ്ങളുമാണ് “ ” ഉപയഭാക്താവ്

ഭക്ഷണത്തിൽ യ�ര്‍ത്തിട്ടുള്ളയതാ, യ�ര്‍ക്കാത്തയതാ, എന്നാൽ ഉത്പാദനത്തിചെ*, ( ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കള്‍ ഉത്പാദിപ്പിക്കുയYാള്‍, മൃഗങ്ങചെള വളര്‍ത്തുയYാള്‍ ഉണ്ടാകുന്ന അചെല്ലങ്കിൽ

അവയിൽ ഗ്രപയയാഗിക്കുന്ന മരുന്നിചെ* ഫലമായി) കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്നതിചെ*, ഗ്രകയവിഗ്രകയം ചെ�യ്യുന്നതിചെ*, പരിരക്ഷയുചെട ഘട്ടങ്ങളിൽ, പാക്കിംഗിചെ*, യ\ാക്ക് ചെ�യ്യുന്നതിചെ*, �രക്കുനീക്കം

നടത്തുന്നതിചെ* ഭാഗമായി അചെല്ലങ്കിൽ പാരിസ്ഥിതിക മാറ്റങ്ങള്‍ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഏചെതാരു “ ” വസ്തുവായണാ ഭക്ഷണത്തിൽ കടന്നുകൂടുന്നത ് അതിചെനയാണ ് മലിനീകരണവസ്തു എന്്ന

ഉയ5ശിക്കുന്നത്. അയതസമയം ഗ്രപാണികളുചെട ഭാഗങ്ങള്‍, എലിയുചെട യരാമം തുടങ്ങി പു8യമനിന്നുള്ള വസ്തുക്കള്‍ ഇതിൽചെപടുന്നില്ല.

“ ” ഭക്ഷണം എന്നതുചെകാണ്ട ് ഉയ5ശിക്കുന്നത ് യഗ്രപാസസ്സ ് ചെ�യ്യചെപ്പട്ടയതാ, ഭാഗികമായി യഗ്രപാസസ്്സ ചെ�യ്യചെപ്പട്ടയതാ, യഗ്രപാസസ്്സ ചെ�യ്യചെപ്പടാത്തയതാ ആയ, എന്നാൽ മനുഷ്യചെ* ഉപയഭാഗത്തിന് ഉയ5ശിച്ചുള്ള, എന്നാൽ �ട്ടങ്ങളിൽ നിര്‍വ്വ�ിച്ചിട്ടുള്ള, അടിസ്ഥാന ഭക്ഷണം വചെരയുള്ള ഏചെതാരു വസ്തുവുമാണ്. ജനിതകമാറ്റം വരുത്തിയിട്ടുള്ള, കൃഗ്രതിമമായി നിര്‍മ്മിച്ചിട്ടുള്ള ഭക്ഷണം, അചെല്ലങ്കിൽ

അത്തരം ഘടകങ്ങള്‍ യ�ര്‍ക്കചെപട്ടിട്ടുള്ള ഭക്ഷണസാധനങ്ങള്‍, കുട്ടികള്‍ക്കുള്ള ഭക്ഷണം, പാക്കിംഗ ് ചെ�യ്ത കുടി ചെവള്ളം, മദ്യം, �്യുയിഗം, മറ്റ ് ഇതര വസ്തുക്കള്‍ എന്നിവയ്ചെക്കാപ്പം,

ഭക്ഷണസാധനം ഉണ്ടാക്കുയYാള്‍, കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുയYാള്‍, പരിരക്ഷിക്കുയYാള്‍ യ�ര്‍ക്കുന്ന ചെവള്ളം ഉള്‍ചെപ്പചെടയുള്ളവയും ഇതിൽചെപ്പടും. എന്നാൽ കാലിത്തീറ്റ, മൃഗങ്ങള്‍—ഭക്ഷണയയാഗ്യമായ

രീതിയിൽ മനുഷ്യഉപയഭാഗത്തിനുതകുംവിധം വില്പനയ്ക്ക ് വയ്ക്കാത്തവ, പാകമാകാത്ത പച്ചക്ക8ികള്‍— പാകമാകും മുൻപ് വിളചെവടുത്തത്, മയക്കുമരുന്നുകള്‍, ഔഷധചെച്ചടികള്‍, സൗന്ദര്യ

വര്‍ദ്ധക വസ്തുക്കള്‍, യവദന സംഹാരികള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ ലഹരി പദാര്‍ത്ഥങ്ങള്‍ എന്നിവ ഇതിൽ ഉള്‍ചെപടുന്നില്ല.

“ ” ഭക്ഷ്യകാര്യവാഹകൻ എന്നതുചെകാണ്ട് ഉയ5ശിക്കുന്നത് ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ മാനദണ്ഡ വിഭാഗം, ഭാരത സര്‍ക്കാര്‍, ചെസക്ഷൻ 4- നു കീഴിൽ സ്ഥാപിക്കചെപ്പട്ടത് എന്നതാണ്. “ ” ഭക്ഷ്യവ്യാപാരം എന്നതുചെകാണ്ട ് ഉയ5ശിക്കുന്നത് ലാഭത്തിനുയവണ്ടിയയാ, അല്ലാചെതയയാ,

ചെപാതുയമഖലയിൽ അചെല്ലങ്കിൽ സ്വകാര്യ യമഖലയിൽ, ഭക്ഷണവുമായി ബന്ധചെപ്പട്ട് നടത്തചെപ്പടുന്ന ഉത്പാദന ഗ്രപവര്‍ത്തനങ്ങള്‍, ചെഗ്രപാസസ്സിംഗ്, പാക്കിംഗ്, �രക്കുനീക്കം, ഭക്ഷണ വിതരണം, ഭക്ഷ്യ

ഇ8ക്കുമതി ഉള്‍ചെപ്പചെടയുള്ള ഭക്ഷ്യയസവനങ്ങള്‍, കാറ്റ8ിംഗ ് യസവനങ്ങള്‍, ഭക്ഷണ വിൽപ്പന അചെല്ലങ്കിൽ ഭക്ഷ്യ ഉത്പാദനത്തിനാവശ്യമായ സാധനങ്ങളുചെട വിൽപ്പന എന്നിവയാണ്.

ഭക്ഷ്യ വ്യപരവുമായി ബന്ധചെപ്പട്ട ഏചെതാരു വ്യക്തിയായണാ വ്യാപാരം നടത്തുന്നതും അതിചെ* “ ” ഉടമസ്ഥനായിരിക്കുന്നതും അയാചെളയാണ ് ഭക്ഷ്യവ്യാപാരനിയMാവ് എന്നതുചെകാണ്ട്

ഉയ5ശിക്കുന്നത്. ആക്ടിചെ*, അടിസ്ഥാനത്തിൽ നിര്‍മ്മിക്കചെപ്പട്ടിരിക്കുന്ന �ട്ടങ്ങള്‍, മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ എന്നിവയുചെട ഗ്രപവര്‍ത്തനം ഉ8പ്പുവരുയത്തണ്ട �ുമതല ഏൽപ്പിക്കചെപ്പട്ടിരിക്കുന്നയാള്‍കൂടിയാണ്

ഭക്ഷ്യവ്യാപാരനിയMാവ്.

കൈജവീകമായ, രാസപഥാര്‍ത്ഥ സംബന്ധിയായ ഏചെതങ്കിലും മാര്‍ഗ്ഗത്തിലൂചെട, ഹാനികരമായ ” ആയരാഗ്യ ഗ്രപശ്നങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കുന്ന അവസ്ഥചെയയാണ ് ഭക്ഷ്യവിഷബാധ എന്നതുചെകാണ്ട്

ഉയ5ശിക്കുന്നത്.

“ ” ഭക്ഷ്യസുരക്ഷ എന്നതുചെകാണ്ട ് ഉയ5ശിക്കുന്നത് മനുഷ്യചെ* ഉപയഭാഗത്തിന്, അംഗീകൃതമായ ഭക്ഷണം, അതിചെ* ഉയ5ശഫലം ലഭിക്കത്തക്കവിധത്തിൽ ലഭ്യമാക്കുന്നതിചെ* ഉ8പ്പാക്കലാണ്.

“ ”ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷാ പരിയശാധന എന്നതുചെകാണ്ട് ഉയ5ശിക്കുന്നത് ശാസ്ഗ്രതീയമായതും, എന്നാൽ നിര്‍വ്വഹണപരമായി, സ്വതഗ്രMമായി ഭക്ഷ്യ നിര്‍മ്മാണ യൂണിറ്റുകള്‍ പിMുടുരുന്ന ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ മാര്‍

ഗ്ഗങ്ങളും അവയുചെട ഫലങ്ങളും ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷാ നിബന്ധനകള്‍ നിഷ്കര്‍ഷിക്കുന്ന

9

രീതിയിലായണാചെയന്നും, അതിചെ* അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ അവകാശചെപ്പടാവുന്നതായണാചെയന്നുമുള്ള പരിയശാധനയാണ്.

“ ” ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ നിര്‍വ്വഹണ സംസ്ഥാപനം എന്നത്ചെകാണ്ട ് ഉയ5ശിക്കുന്നത ് നല്ല ഉത്പാദന സഗ്രYദായത്തിചെ*, നല്ല ശു�ിത്വപാലന രീതികളുചെട, ദുരMകാരണ വിലയിരുത്തലിചെ*, അടിയMിര

നിയഗ്രMണ യകഗ്രന്ദത്തിചെ* തുടങ്ങി ഭക്ഷ്യ വ്യവസായചെത്ത സംബന്ധിച്ചു �ട്ടങ്ങളിൽ പ8യുന്ന മറ്റു നിര്‍യ5ശങ്ങളുചെട നിര്‍വ്വഹണമാണ്.

“ ” ഉത്പാദനം എന്നതുചെകാണ്ട ് ഉയ5ശിക്കുന്നത് ഒരു ഭക്ഷണ സാധനമായി അസംസ്കൃതവസ്തുക്കചെള മാറ്റുന്ന ഗ്രപഗ്രകിയചെയ അചെല്ലങ്കിൽ രൂപചെപ്പടുത്തുന്നതിചെനയാണ്.

ഭാഗികമായയാ, യാദൃശ്ചികമായയാ, അനുബന്ധമായയാ വരുന്ന എല്ലാ ഉത്പാദന ഗ്രപഗ്രകിയകളും ഇതിൽ ഉള്‍ചെപ്പടുന്നു.

“ ”ഉത്പാദകൻ എന്നതുചെകാണ്ട ് ഉയ5ശിക്കുന്നത് ഭക്ഷണവുമായി ബന്ധചെപ്പട്ട ഏചെതങ്കിലും സാധനങ്ങള്‍ വിൽക്കുവാനായി ഉണ്ടാക്കുന്ന വ്യക്തിചെയയാണ്. ഈ സാദനങ്ങള്‍ ഉത്പാദകനിൽ

നിന്ന ് വാങ്ങി പാക്കിംഗ ് നടത്തി മറ്റു യലബലുകളിൽ വിൽക്കുകയയാ അചെല്ലങ്കിൽ സമാനമായ ഉയ5ശങ്ങള്‍ നടത്തുകയയാ ചെ�യ്യുന്നവരും ഇതിൽ ഉള്‍ചെപ്പടും.

“പായക്കജ്” എന്നതുചെകാണ്ട ് ഉയ5ശിക്കുന്നത ് ഭക്ഷണ സാധനങ്ങള്‍ മുൻകൂട്ടി പായ്ക്ക ് ചെ�യ്യാൻ ഉപയയാഗിക്കുന്ന ചെപട്ടികള്‍, കുപ്പി, ഭരണികള്‍, വീപ്പകള്‍, പാഗ്രതങ്ങള്‍, സഞ്ചികള്‍, �ാക്കുകള്‍,

ബാഗുകള്‍, ഭക്ഷണം ചെപാതിയാൻ ഉപയയാഗിക്കുന്ന മറ്റ് വസ്തുക്കള്‍ തുടങ്ങിയവ.

10

ഭാഗം I

ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയ്ക്ക് ഒരു ആമുഖം

ഭക്ഷ്യ�ുരക്ഷ യും ഭക്ഷ്യ�ുരക്ഷസേനരിടുന്ന�ടസ്സങ്ങളും

ഭക്ഷ്യനാശം

11

ഭക്ഷ്യ�ുരക്ഷ യും ഭക്ഷ്യ�ുരക്ഷസേനരിടുന്ന�ടസ്സങ്ങളും

ഭക്ഷ്യനാശന്‍റെത്ത�ംബന്ധിച്ച %ില അടിസ്ഥാനവിവരങ്ങള്‍

‘ഭക്ഷ്യ ’സുരക്ഷാ പരാജയം എന്നാൽ കൈജവീകമായി, രാസപദാര്‍ത്ഥങ്ങളിലൂചെട അചെല്ലങ്കിൽ ഏചെതങ്കിലും ബാഹ്യമായ ഭക്ഷ്യ�ാലകം വഴി, അചെല്ലങ്കിൽ ഭക്ഷണത്തിചെ* അവസ്ഥമൂലം,

ആയരാഗ്യത്തിന ് ഹാനികരമാകുന്ന സാഹ�ര്യം ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ഗ്രപധാനമായും മൂന്നുതരം ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ പരാജയങ്ങളുണ്്ട -

Physical – ബാഹ്യമായവ

chemical- രാ�വ�്�ുക്കള്‍വഴി

biological- കൈ5വീകമായ

food hazards- ഭക്ഷ്യവിഷബാധ

1. ബാഹ്യമായദുരന്തം

ഭക്ഷണത്തിൽ കചെണ്ടത്തചെപ്പടുന്ന പു8യമ നിന്്ന കടന്നുകൂടിയയതാ (ജീവനില്ലാത്ത) സ്വാഭാവികമായിരൂപചെപ്പട്ടയതാ, (യലാഹങ്ങള്‍, കട്ടിയുള്ള പ്ലാ\ിക് ) യരാഗം വരാൻ ഇടയാക്കുന്ന വസ്തുവിചെനയാണ്‘ ’ ബാഹ്യമായ ദുരMം എന്ന് വിളിക്കുന്നത് .

ന്‍റെ�ാ�ുസേവക8ുവരുന്നബാഹ്യമായദുരന്തങ്ങളിൽഉള്‍ന്‍റെNടുന്നവ:

- ഗ്ലാസ്്സ

12

- യഗ്രMങ്ങളുചെട മു8ിഞ്ഞ ഭാഗങ്ങള്‍- വീപ്പകളുചെടയും, ഭരണികളുചെടയും യലാഹ ഭാഗങ്ങള്‍- \ാപ്ലര്‍ പിന്നുകള്‍- യiഡ്- നാരുകള്‍, നൂലുകള്‍- ബാചെ* ഐഡ്- മുടി- നഖം- ആഭരണ ഭാഗങ്ങള്‍- ഗ്രപാണികളും മറ്റു കീടങ്ങളും

2. രാ�ദുരന്തങ്ങള്‍ സ്വാഭാവികമായി അചെല്ലങ്കിൽ- യഗ്രപാസിസ്സിംഗിചെ* ഭാഗമായി, ഉണ്ടാകുന്ന എന്നാൽ ഭക്ഷണജന്യ

യരാഗം ഉണ്ടാകുവാൻ കാരണമാകുന്ന രാസപഥാര്‍ത്ഥങ്ങചെളയാണ ് രാസദുരMങ്ങള്‍ എന്്ന വിളിക്കുന്നത് .

�്വാഭാവികരാ�മലിനീകരണവ�്�ുക്കളിൽന്‍റെNടുന്നവ:- കൈമയക്കായറ്റാക്സിൻ

ഉ�്�ാദന ന്ദ്ര�ന്ദ്രകിയയുന്‍റെട ഭാഗമായി ഉ8ാകുന്നമലിനീകരണം- കീടനാശിനി, നി8ങ്ങള്‍- അണുനാശിനി, ശു�ീകരണ സാധങ്ങള്‍- യഗ്രMത്തിലുപയയാഗിക്കുന്ന ഗ്രഗീസ്- ഭക്ഷണത്തിൽ യ�ര്‍ക്കുന്ന അഡിക്റ്റീവ്സ ് അചെല്ലങ്കിൽ യകടുകൂടതിരിക്കുന്നതിനുള്ള

മരുന്നുകള്‍- ചെപാതിയാൻ ഉപയയാഗിക്കുന്ന വസ്തുക്കള്‍ - യപാതിഞ്ഞതിനു യശഷം ബാക്കി വരുന്ന

ഭാഗങ്ങള്‍ മുതൽ ഒയിലുകള്‍ വചെര- മിന8ൽ ഒയിലുകളും മറ്റ് ഒയിലുകളും തമ്മില്ലുള്ള കൂടിചെച്ചരൽ.

3. കൈ5വീകദുരന്തങ്ങള്‍ കൈജവീക ദുരMങ്ങള്‍ എന്നത ് മനുഷ്യചെ* ആയരാഗ്യത്തിന ് ഹാനികരമാകുന്ന അണുജീവികള്‍

അചെല്ലങ്കിൽ അണുജീവികള്‍ ഉണ്ടാക്കുന്ന പദാര്‍ത്ഥങ്ങളാണ്. ഭക്ഷണ നിര്‍മ്മാണ ഗ്രപഗ്രകിയയിൽ ഒരു ഗ്രപധാന ഗ്രപശ്നമാണിത് , കാരണം ഭക്ഷ്യജന്യമായ മിക്കവാ8ും യരാഗങ്ങള്‍ക്കും കാരണം ഇതാണ്.

ന്ദ്ര�ധാനകൈ5വീകദുരന്തങ്ങളിൽന്‍റെNടുന്നവ—

- ബാക്ടീരിയ ഉദാ: സൽയമായണല്ല, എചെ*യ8ാചെഹയമായ8ാഹാജിക ് യകാളി, ലിസ്ടീരിയ യമായണാകൈസയറ്റാജീൻസ്, സ്ചെടഫിയലായക്കാക്കസ ് ഓ8ിയസ്, യlാസ്ഗ്രടിഡിയും യബാടുലിനും

- യീ\്, യമാള്‍ഡ്, ഉദാ: കാൻഡിട, അസ്യപര്‍ജില്ലുസ്, ചെഹലിയകാസ്യപാ8ിയാം.

കൈ5വീകദുരന്തങ്ങള്‍�ാന്‍റെഴ�റയുന്നവയ്ക്ക്കാരണമാകുന്നു1. ഭക്ഷ്യ5ന്യ �കര്‍ച്ചവ്യാധികള്‍-- ഇത ് സംഭവിക്കുന്നത ് പകര്‍ച്ചയരാഗാണു ബാധിച്ച ഭക്ഷണം

ഒരാള്‍ കഴിക്കുയYാഴാണ്. അത ് ഒരാളുചെട ദഹചെനഗ്രന്ദിയത്തിൽ കടന്ന ് വളരുകയും അതിലൂചെട അസ്വസ്ഥതക്കും യരാഗങ്ങള്‍ക്കും കാരണമാകുകയും ചെ�യ്യുന്നു. സാധാരണ ഭക്ഷ്യജന്യപകര്‍

ച്ചവ്യാധിയുചെട ലക്ഷണങ്ങള്‍ ചെപട്ടന്്ന പു8ത്ത്കാണില്ല. 2. ഭക്ഷ്യ5ന്യ ഉന്മത്ത�— ഇത് ഒരു വ്യക്തിക്ക് കൈജവവിഷം അടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കുയYാള്‍ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. അത ് അസ്വസ്ഥതക്കും യരാഗങ്ങള്‍ക്കും കാരണമാകുകയും ചെ�യ്യുന്നു.

ഭക്ഷണജന്യ ഉന്മത്തതയുചെട ലക്ഷണങ്ങള്‍ വളചെര ചെപട്ടന്ന് തചെന്ന ചെവളിവാകുന്നതാണ്.

13

3. ഭക്ഷ്യ5ന്യ വിഷം— ഇത് ഇടത്തരം യരാഗസംഗ്രകമണമാണ്. ഭക്ഷണത്തിചെല പകര്‍ച്ച യരാഗാണു ഉണ്ടാക്കുന്ന വിഷം അകത്തുകടക്കുന്നതിലൂചെടയാണിത് സംഭവിക്കുന്നത് . ഇത് മനുഷ്യ ദഹയനഗ്രന്ദിയ

അവയവത്തിൽ വിഷം ഉണ്ടാക്കുകയും, യരാഗവും അസ്വസ്ഥതയും ഉണ്ടാകുന്നതിന് കാരണമാകുകയും ചെ�യ്യുന്നു.

4. ശാരീരിക- കൈ5വീകദുരന്തം— ഇത ് ഈച്ച, പുശുക്കള്‍, പാറ്റ, ചെ�ള്്ള, കYിളിപ്പുഴു തുടങ്ങിയ ജീവനുള്ളയതാ �ത്തയതാ

ആയ ജീവികളിലൂചെട ഉണ്ടാകുന്ന

അണു5ീവിവളര്‍ച്ചയ്ക്്കകാരണമാകുന്ന�ാഹ%ര്യങ്ങള്‍

അവസ്ഥ നിര്‍വ%നം ഭക്ഷണം ഭക്ഷ്യജന്യ അണുജീവികള്‍ യപാഷകങ്ങള്‍ സ്വീകരിക്കുന്നത് ഗ്രപധാനമായും

യകടായ ഭക്ഷണത്തിൽ നിന്നാണ് പുളിച്ചുതികട്ടൽ ഭക്ഷ്യജന്യ അണുജീവികള്‍ നന്നായി വളരുന്നത് മിക്ക ഭക്ഷണ

സാധനങ്ങളുചെടയും പി എച്്ച പരിധിക്കിടയിലാണ് ഊഷ്മാവ് അണുജീവികള്‍ നന്നായി വളരുന്നത് 5⁰C – 60⁰C ഇടയിലുള്ള ഊഷമാവിലാണ്,

ചെപാതുയവ അപകടയമഖല എന്നാണിത് അ8ിയചെപ്പടുന്നത്. സമയം അണുജീവികള്‍ക്ക് വളരാൻ, അപകടയമഖലയിൽ എത്തിയച്ചരാൻ

ആവശ്യത്തിന് സമയം ആവശ്യമാണ് ഓക്സിജൻ അണുജീവികള്‍ക്ക് വളരാൻ സ്വതഗ്രMമായ അവസ്ഥിയിയലാ അചെല്ലങ്കിൽ

മിഗ്രശിതമായ അവസ്ഥയിയലാ ഉള്ള ഓക്സിജൻ ആവശ്യമാണ്. ഈര്‍പ്പം അണുജീവികള്‍ക്ക് വളരാൻ ഈര്‍പ്പം ആവശ്യമാണ് കൂടാചെത അത്

കണക്കാക്കുന്നത് വാട്ടര്‍ ആക്ടിവിറ്റി രൂപത്തിലാണ്.

ഭക്ഷ്യനാശം

ഭക്ഷണത്തിചെ* യഥാര്‍ത്ഥ യപാഷകാഹാര മൂല്യം, ഘടന/ അചെല്ലങ്കിൽ രു�ി എന്നിവചെയ ബാധിക്കുകയയാ, അതിൽ കു8വ് സംഭവിക്കുകയയാ, ഭക്ഷണം ജനങ്ങള്‍ക്ക് യദാഷകരമാവുകയും

ഭക്ഷ്യയയാഗ്യമല്ലാതാകുകയും ചെ�യ്യുയYാഴാണ് ഭക്ഷ്യനാശം സംഭവിക്കുന്നത് .

14

ഭക്ഷ്യനാശത്തിനുള്ള ന്ദ്ര�ധാനകാരണങ്ങള്‍-

Temperature – ഊഷ്മാവ്Time-സമയംBad raw material- യമാശമായ അസംസ്കൃത വസ്തുക്കള്‍Improper processing- ശരിയായ രീതിയിലല്ലാത്ത യഗ്രപാസസ്സിംഗ് Not following FIFO- ഫിയഫാ രീതി അവലംബിക്കാത്തത്Foreign matter- ബാഹ്യമായ വസ്തുക്കളുചെട സാന്നിധ്യം

15

Pest- കീടങ്ങള്‍Humidity- ഈര്‍പ്പംBad water – മലിന ജലംAddictive – അഡിക്റ്റീവ്

Food spoilage why? ഭക്ഷ്യ നാശം എMുചെകാണ്്ട

Illness/injury to staff – ചെതാഴിലാളികള്‍ക്കുണ്ടാകുന്ന യരാഗം/ മു8ിവ്Improper handling – ശരിയായ രീതിയിലല്ലാത്ത കൈകകാര്യം ചെ�യ്യൽBad waste disposal – മാലിന്യ സംസ്കരണത്തിചെല പിഴവ്Non-food grade packaging – ഭക്ഷ്യ സാധനങ്ങള്‍ക്ക് അനുയയാജ്യമല്ലാത്ത പാക്കിംഗ്Non-food grade equipments-ഭക്ഷ്യ സാധനങ്ങള്‍ക്ക് അനുയയാജ്യമല്ലാത്ത

ഉപകരണങ്ങള്‍ Lack of proper drainage – ശരിയായ ഓടകളുചെട അഭാവംResidues of chemicals – രാസവസ്തുക്കളുചെട അവശിഷ്ടങ്ങള്‍Improper storage – ശരിയായ രീതിയിലല്ലാത്ത സംഭരണംNon-standard sanitation- മാനദന്ധങ്ങള്‍ പാലിക്കാത്ത ശു�ീകരണംBody fluid of rodents/pests – എലിയുചെട/ ഗ്രപാണികളുചെട വിസര്‍ജ്യംImproper segregation- ശരിയായ രീതിയിൽ യവര്‍തിരിക്കാത്തത്

16

എMുചെകാണ്ട ് ഭക്ഷ്യ നാശം സംഭവിക്കുന്നു എന്നതിന ് കൂടുതൽ യപായിചെ* കള്‍ ഉള്‍ചെപ്പടുത്തുക അചെല്ലങ്കിൽ യ�ര്‍ക്കുക:

1) യനാണ്‍-GMP / യനാണ്‍- സാനിറ്റ8ി ഉപകരണ ഡികൈസൻ2) അനുയയാജ്യമല്ലാത്ത lീനിംഗ് രാസവസ്തുക്കള്‍3) സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത ബാഹ്യ, രാസ ഉല്പന്നങ്ങളുചെട ഘടന4) പാ�ക പിഴവ് 5) കാലഹരണചെപ്പട്ട ഭക്ഷണം 6) ഭക്ഷണ യയാഗ്യമല്ലാത്ത ചെകമിക്കൽസ്, ലൂഗ്രബിക്ക*സ്് എന്നിവയുചെട ഉപയയാഗം7) ശു�ിത്വമില്ലാത്ത പരിസരം

1. ബാഹ്യ വ�്�ു: മനുഷ്യചെ* മുടി, \ാപ്ലര്‍, യലാഹകണങ്ങള്‍, തുണിചെകാണ്ടുള്ള പ്ലാ\ിക്, ഗ്ലാസ ് കഷണങ്ങള്‍, തുടങ്ങിയവ ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷയ്ക്ക ് വലിയ ഭീഷണിയാണ്, ഭക്ഷണ

സാധനങ്ങള്‍ നശിക്കുന്നതിനും അത ് ഇടയാക്കും. ഭക്ഷണമായയാ, ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കളായയാ പരിഗണിക്കചെപ്പടാത്ത ഏതു സാധനങ്ങളും ബാഹ്യ വസ്തുക്കളായി കണക്കാക്കചെപ്പടുന്നു.

2. ശരിയായ ഓടകളുന്‍റെട അഭാവം: ഭക്ഷ്യ സംസ്കരണ യമഖലയിചെല ഓടകള്‍, മാലിന്യം തിരിചെക വരാത്ത രീതിയിൽ ഒഴുകിയപാകുന്ന വിധത്തിലുള്ളതും, അനായാസം

ഒഴുകിയപാകുന്നതും, കൃത്യമായ �രിവുള്ളതും എളുപ്പത്തിൽ വൃത്തിയാക്കാവുന്നതും ചെപാതു ഓടകളിൽനിന്നും കീടങ്ങളുചെട പുനര്‍- ഗ്രപയവശനം തടയുന്നതും ആയിരിക്കണം.

3. ഭക്ഷ്യ �ാധനങ്ങള്‍ക്ക ് അനുസേയാ5്യമല്ലാത്ത ഉ�കരണങ്ങള്‍: ഭക്ഷണ യഗ്രപാസസിംഗിൽ ഉപയയാഗിയ്ക്കുന്ന അയനകം തരം ഉപകരണങ്ങളുണ്്ട. ചെ\യിൻചെലസ്്സ

\ീൽ യപാചെലയുള്ള മാലിന്യമുകത്മായ, സാരാംശമാറ്റം സംഭവിക്കാത്ത ഉപകരണങ്ങളാണ് യലാഹമാലിന്യം, രാസമാലിന്യം എന്നിവചെയ തടഞ്ഞ് ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷ ഉ8പ്പുവരുയത്തണ്ടതിന്

അടിസ്ഥാനപരമായി ഉപയയാഗിയക്കണ്ടത്.

4. ഹാനികരമായ കൈകകാര്യം ന്‍റെ%യ്യൽ: വൃത്തിഹീനമായ കൈകകള്‍, ഉപകരണങ്ങളുചെട ചെതറ്റായ ചെതരചെഞ്ഞടുക്കൽ, ഉ�ിതമല്ലാത്ത വസ്തുക്കളിൽ ചെപാതിയുക എന്നിവ ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷാ ഗ്രപശ്നങ്ങള്‍ക്ക് കാരണമാകുന്നു.

5. ന്‍റെ�റ്റായ സേന്ദ്ര�ാ�സ്സിംഗ്: ചെതറ്റായ യഗ്രപാസസ്സിഗ് രീതികള്‍ ഉത്പന്നത്തിൽ വലിയ മാറ്റങ്ങള്‍ ഉണ്ടാകുന്നതിന് ഇടയാക്കും. ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷാ ഉ8പ്പാക്കാൻ ശരിയായ താപനില, ശരിയായ സമയം, ശരിയായ അഡിറ്റീവുകള്‍, യഗ്രപാസസ്സിംഗ് നടപടി കചെള സംബന്ധിച്ച ധാരണ എന്നിവ അത്യാവശ്യമാണ്.

6. രാ�വ�്�ുക്കളുന്‍റെട അവശിഷ്ടങ്ങള്‍: രാസ മാലിന്യങ്ങള്‍ ഭക്ഷണത്തിൽ എത്തിയച്ചരുന്നത് വിളകളിൽ ഉപയയാഗിക്കുന്നതിലൂചെടയും, പിന്നീട് നമ്മള്‍ വൃത്തിയാക്കുന്ന ഗ്രപഗ്രകിയയിലൂചെട കടന്നു യപാകുയYാഴുമാണ്. യനരിട്ടല്ലാചെത രാസവസ്തുക്കള്‍

ഭക്ഷണത്തിൽ എത്തിയച്ചരുന്ന മചെറ്റാരു വഴി ശു�ീകരണ ഉപകരണങ്ങളുചെട യശഷിപ്പുകളിൽക്കൂടി അചെല്ലങ്കിൽ പാ�കം ചെ�യ്യാൻ ഉപയയാഗിക്കുന്ന പാഗ്രതങ്ങളുചെട ശു�ീകരണത്തിലൂചെടയുമാണ്. ഉത്പാദനം തുടങ്ങുന്നതിനുമുY ് ഉപകരണം നന്നായി

കഴുകിചെയന്ന് ഉ8പ്പായക്കണ്ടത് ഗ്രപധാനമാണ്. 7. സേമാശം ശു%ീകരണം: മുൻകാല കണക്കുകള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ സാധൂകരണം

ആധാരമാക്കിയുള്ള കര്‍ശനമായ മാര്‍ഗ്ഗയരഖകള്‍ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ശു�ിത്വമാണ് നടയത്തണ്ടത്. കു8ഞ്ഞ അളവിൽ കു8യവാ അചെല്ലങ്കിൽ സ്ഥിരീകരിക്കാത്ത അളവിയലാ,

രീതിയിയലാ രാസവസ്തുക്കള്‍ ഉപയയാഗിക്കുന്നുചെവങ്കിൽ, ഉയ5ശിക്കുന്ന ഫലങ്ങള്‍ ഉണ്ടാകുന്നതിചെന ശു�ീകരണം പരാജയചെപ്പടുത്തുകയും. സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത ആഹാരം

ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നതിന് കാരണമാകുകയും ചെ�യ്യും. 8. അ�ം�്കൃ� വ�്�ുക്കള്‍: അസംസ്കൃത വസ്തുക്കളുചെട ചെതരചെഞ്ഞടുപ്പ് കര്‍

ക്കശമായ ശാസ്ഗ്രതീയ 8ഫര്‍ൻസുകളുചെടയും, അടിക്കടിയുള്ള സാYിള്‍ പരിയശാധനയും അടിസ്ഥാനമാക്കിയാവണം.

17

9. സേ%രുവ: എസൻസ്, സുഗന്ധം തുടങ്ങിയ ഏചെതങ്കിലും തരത്തിലുള്ള അഡിക്റ്റീവുകള്‍

ശരിയായ അളവിൽ ഉപയയാഗിച്ചിട്ടിചെല്ലങ്കിൽ ഭക്ഷണങ്ങള്‍ യകടാവാൻ ഇടയാകും. അംഗീകൃതമല്ലാത്ത അഡിക്റ്റീവുകളും ഉപയയാഗിക്കരുത്.

10. 5ലം: ഭക്ഷണ സാധനങ്ങള്‍ കഴുകുന്നത ് മുതൽ കുതിര്‍ത്തുന്നതുവചെര ഭക്ഷണ

ഉത്പാദന ഗ്രപഗ്രകിയയുചെട വ്യത്യസ്ത ഘട്ടങ്ങളിലും, ഭക്ഷണത്തിചെല ഒരു ഘടകമായി

യനരിട്ടും, അചെല്ലങ്കിൽ നീരാവിയപാചെല യനരിട്ടല്ലാചെതയും, ജലം ഭക്ഷയണാഉത്പാദനത്തിൽ

കടന്നുവരുന്നുണ്്ട. കഴുകുന്നതിനും മാലിന്യമുക്ത ഗ്രപവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്കും ഇത ് വളചെര

ഗ്രപധാനമാണ്. വഹിച്ചുചെകാണ്ടുയപാകാവുന്ന ജലത്തിചെ* അളവ ് 10500: 2012 ചെ*

നിബന്ധനകള്‍ക്്ക വിയധയമായിരിക്കണം. 11. ന്‍റെ�റ്റായ �ംഭരണം: ആദ്യം സംഭരിച്ചത് ആദ്യം പു8യത്തയ്ക്്ക ചെകാണ്ടുയപാകുന്ന രീതി

അചെല്ലങ്കിൽ ആദ്യം ഉപയയാഗപരിധിദിനം കഴിയുന്നത് ആദ്യംപു8യത്തയ്ക്ക് ചെകാണ്ടുയപാകുന്ന രീതിയിൽ മാഗ്രതയമ സംഭരണം നടത്താവു; മാഗ്രതവുമല്ല, കൃത്യമായ

യവര്‍തിരിക്കലുകളും ആവശ്യമായ വായൂ സഞ്ചാര സംവീധാനവും ഒരുക്കുകയും യവണം. സമയകൈദര്‍ഘ്യത്തിചെ* ശരിയായ ഗ്രകമം, താപനില, ചെവൻ8ിയലഷൻ, യവര്‍തിരിക്കലുകള്‍

എന്നിവ ശരിയായ സംഭരണചെത്ത സൂ�ിപ്പിക്കുന്നു. ഇവയിൽ ഏചെതങ്കിലും ഒന്നിൽ വരുന്ന വ്യതിയാനങ്ങള്‍ ഭക്ഷണം സുരക്ഷിതമല്ലാത്തതായിത്തീ രാൻ കാരണമാകും.

12. സേ5ാലിക്കാര്‍ക്ക ്‌ സേരാഗബാധ/ മുറിവ്: ഭക്ഷ്യസുരക്ഷ അത ് കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്ന വ്യക്തികളുചെട ചെപരുമാറ്റരീതിയയയും ആയരാഗ്യനിലയയയും വളചെരയധികം

ആഗ്രശയിച്ചിരിക്കുന്നു. �ുമ, ജലയദാഷം, തു8ന്ന മു8ിവ്, ചെ�ാ8ിച്ചിൽ, അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന അസുഖം ബാധിച്ചവര്‍ തുടങ്ങിയവരുചെട ശരീരചെത്ത സ്പര്‍ശിച്ച യശഷം കൈകകള്‍ കഴുകാചെത കാര്യങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യാൻ ഗ്രശമിക്കുന്നത ് ഭക്ഷ്യ

സുരക്ഷചെയ ബാധിക്കും. ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയ്ക്ക് ഏറ്റവും ചെപാതുവായി കാണുന്ന അപകടം

�ുമ, ജലയദാഷം തു8ന്ന മു8ിവ ് എന്നിവയുള്ളവര്‍ ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം

ചെ�യ്യുന്നതാണ്.13. അനു%ി�മായ‌സേവര്‍�ിരിന്‍റെച്ചടുക്കൽ: �ില ഭക്ഷണ ഉത്പപന്നങ്ങളിൽ അലര്‍ജനുകള്‍

അടങ്ങിയിരിക്കുയYാള്‍, ആര്‍എം, ഉപകരണങ്ങള്‍, ടൂളുകള്‍, പൂര്‍ത്തിയായ ഉത്പ്പന്നങ്ങളുചെട ചെശരിയായ യവര്‍തിരിവ് എന്നിവ ഉപയഭാകത സുരക്ഷ ഉ8പ്പാക്കുന്നതിന് ഗ്രപധാനമാണ്

14. ഈര്‍Nം: ഈര്‍പ്പമാണ ് സൂക്്ഷമജീവികളുചെട വളര്‍ച്ചയ്ക്കും രാസവിനിമയം നടക്കുന്നതിനുമുള്ള ഒരു ഗ്രപധാന കാരണം. ഭക്ഷ്യസുരക്ഷ ഉ8പ്പാക്കുന്നതിന ് ഭക്ഷണ

യമഖലകളിൽ ഈര്‍പ്പം 65% താചെഴ ആയിരിക്കണം. 15. �ാ�നില: സംസ്കരണ സമയത്തും അതിനുയശഷവും, സംഭരണ സ്ഥലത്തും,

�രക്കുനീക്കം നടത്തുയYാഴുമുള്ള താപനിലയ്ക്ക ് ഭക്ഷ്യസാധനം യകടുകൂടാചെത ഇരിക്കുന്നതിൽ നിര്‍ണ്ണായകമായ പങ്കുണ്്ട.

16. �മയം: അസംസ്കൃത വസ്തുക്കയളാ അചെല്ലങ്കിൽ ഉത് പന്നങ്ങയളാ ഒന്നും തചെന്ന നിര്‍5ിഷ്ട സമയത്തിനപ്പു8ം സൂക്ഷിക്കരുത്.

17. ഭക്ഷ്യ �ാധനങ്ങള്‍ക്ക ് അനുസേയാ5്യമല്ലാത്ത �ാക്കിംഗ്: ഭക്ഷ്യസുരക്ഷ ഉ8പ്പാക്കുന്നതിന് സ്വീകാര്യമായ പാക്കിംഗ് സംവീധാനങ്ങളിൽ മാഗ്രതം ഭാഗീകമായയതാ, പൂര്‍

ത്തിയായയതാ ആയ ഉത്പന്നം പാക്ക് ചെ�യ്യാൻ പാടുള്ളൂ.

18. കീടങ്ങള്‍: കീട നിയഗ്രMണ ഉപകരണങ്ങളും മറ്റ ് നിയഗ്രMണ സംവീധാനങ്ങളും ആസൂഗ്രതണം ചെ�യ്യുയYാള്‍ ഭക്ഷ്യ ഉത്പന്നചെത്ത ബാധിക്കാത്ത രീതിയിലും, ഭക്ഷ്യ ഉത്പന്നങ്ങള്‍ യകടുവരാത്ത രീതിയിലും, അതിലൂചെട ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ ഗ്രപശ്നങ്ങള്‍

ഉണ്ടാകാത്ത അവസ്ഥയും ഉണ്ടാകുവാൻ ഗ്രപയത്യകം ഗ്രശദ്ധിക്കണം. മൂഗ്രതം യപാചെലയുള്ള ശരീര ഗ്രശവങ്ങള്‍, എലിയുചെട സYര്‍ക്കം, , ഉരഗജീവികള്‍, കീടങ്ങള്‍, രാഗ്രതി മൃഗങ്ങള്‍,

സംഭരണശാലകള്‍, വിതരണ ശാലകള്‍, �രക്ക ് നീക്കം നടത്തുന്ന സ്ഥലങ്ങള്‍ എന്നിവടങ്ങളിൽ കാണചെപ്പടുന്ന പക്ഷികള്‍ തുടങ്ങിയ മാര്‍ഗ്ഗങ്ങളിലൂചെടചെയല്ലാം ഭക്ഷ്യനാശം

സംഭവിയച്ചക്കാം.

18

19. ന്‍റെ�റ്റായ മാലിന്യ നിര്‍മാര്‍5നം: മാലിന്യം സംസ്കരണത്തിചെ* ഫലമായുണ്ടാകുന്നതാണ്. എന്നാൽ മിക്കയിടങ്ങളിലും സംസ്കരണ യമഖലയയാട ് വളചെര അടുത്താണ് മാലിന്യം

നിയക്ഷപിക്കചെപ്പടുന്നത ് ശു�ിത്വയബാധമി ല്ലാചെത മാലിന്യം നിയക്ഷപിച്ചാൽ കീടങ്ങള്‍, സൂക്ഷ്മ- ജീവികള്‍ എന്നിവ വളരുന്നതിന് ഇടയാകും. അത ് ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷയ്ക്ക് ഭീഷണിയാണ്.

19

ഭാഗം II

വ്യക്തി�രമായ ശു%ി �്വ�രി�ാലനം

ആസേരാഗ്യ‌സ്ഥി�ിന്‍റെ�രുമാറ്റവും‌വ്യക്തി�രമായ‌ശു%ി�്വവും

�7ര്‍ശകര്‍

20

ആസേരാഗ്യസ്ഥി�ി

5ീവനക്കാരുന്‍റെട സേരാഗങ്ങള്‍: ന്‍റെ%സേയ്യ8�ും ന്‍റെ%യ്യരു�ാത്ത�ും

വയ8ിളക്കം, �ര്‍5ി, മഞ്ഞപ്പിത്തം, ചെതാണ്ടയവദന യയാടുകൂടിയ പനി എന്നിവയുള്ളയപ്പാള്‍ ഭക്ഷ്യ യസവനവുമായി ബന്ധചെപ്പട്ട ആചെള നിര്‍ബന്ധമായും അ8ിയിക്കുക.

ഈ ലക്ഷണങ്ങ ളുള്ള യരാഗങ്ങളുള്ളയപ്പാള്‍ ഭക്ഷണവുമായി ബന്ധചെപ്പട്ട യജാലികള്‍ ചെ�യ്യരുത്

വയ8ിളക്കം, ഛര്‍5ി തുടങ്ങിയ യരാഗ ലക്ഷണങ്ങള്‍ മാ8ിക്കഴിഞ്ഞതിന ് യശഷവും 24 മണിക്കൂ ര്‍ സമയം ഭക്ഷണവുമായി ബന്ധചെപ്പട്ട യമഖലയിൽ യജാലി ചെ�യ്യരുത്.

കൈകയിയലാ, കൈകത്തണ്ടയിയലാ ഉള്ള സാരമുള്ള പരുക്ക്, ചെപാള്ളൽ, മു8ിവ്, ചെ�ാ8ി

എന്നിവയുള്ളവര്‍ ഭക്ഷണ സാധങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യരുത്. ഒരു വൃത്തിയുള്ള ബാൻഡ് ഐഡ്, ലാറ്റക്സ്- രഹിത ഗ്ലൗസുചെമാചെക്ക ചെക്കാണ്ട ് മു8ിവ ് മ8ച്ച ് യവണചെമങ്കിൽ ഭക്ഷ്യ

സാധനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യാവുന്നതാണ്.

ഭക്ഷ്യ5ന്യ സേരാഗങ്ങള്‍ �ടയുന്ന�ിന്അറിഞ്ഞിരിസേക്ക8 വ�്�ു�കള്‍

മലിനമായ ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നതിചെ* ഫലമായി ഉണ്ടാകുന്ന ഒരു യരാഗമാണ് ഭക്ഷ്യജന്യയരാഗങ്ങള്‍.

സൂക്ഷ്മജീവികളാൽ മലിനമായ ഭക്ഷണം എല്ലായ്യപ്പാഴും മലിനമാകാത്ത ഭക്ഷണത്തിൽ നിന്ന് മണത്തിയലാ, രു�ിയിയലാ, കാഴ്ച്ചയിയലാ, വ്യത്യസ്തമായി കാണചെപ്പടണചെമന്നില്ല..

ലക്ഷണങ്ങള്‍ വ്യത്യാസചെപ്പട്ടിരിക്കുകയും അയതാചെടാപ്പം വയ8ിളക്കം, ഛര്‍5ി, പനി, യപശീ യവദന, ഓക്കാനം എന്നിവയും ഉണ്ടാകാം.

യരാഗ കാരണം അനുസരിച്ച്, ഏതാനും മിനിട്ടുകള്‍ക്കുള്ളിൽ ലക്ഷണങ്ങള്‍ ഉണ്ടായയക്കാം. �ില

യരാഗലക്ഷണങ്ങള്‍ ദിവസങ്ങയളാളം നീണ്ടുനിൽ ക്കുന്നതും മരണം വചെര സംഭവി ക്കാൻ സാധ്യത ഉള്ളതുമാണ്.

ഭക്ഷ്യജന്യ യരാഗങ്ങള്‍ക്്ക കാരണമാകുന്നത് ജീവാണുക്കള്‍ (യരാഗാണുക്കള്‍), രാസവസ്തുക്കള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ വിഷം എന്നിവയാണ്.

യരാഗബാധിതരായ വ്യക്തികള്‍ ഏചെതങ്കിലും ഭക്ഷണം കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്ന സ്ഥലത്്തഗ്രപയവശി ക്കുന്നത് അനുവദിക്കാൻ പാടില്ല. യരാ ഗി ഉടനടി യരാഗം അധികാരികളുചെട അടുത്ത്

8ിയപ്പാര്‍ട്്ട ചെ�യ്യുകയും, വളചെര യവഗംതചെന്ന അയാള്‍ക്ക് കൈവദ്യ പരിയശാധന നടത്തുകയും യവണം.

വര്‍ഷത്തിചെലാരിക്കൽ എല്ലാ ജീവനക്കാരും കൈവദ്യ പരിയശാധന നടത്തുകയും ഒരു അംഗീകൃത ചെമഡിക്കൽ ഗ്രപാക്ടീഷണര്‍ അതിചെ* വിവരങ്ങള്‍ യരഖചെപ്പടുത്തി ഒപ്പുചെവയ്ക്കു ന്ന ഒരു രജി\ര്‍

ഉണ്ടാക്കുകയും യവണം. എല്ലാ ജീവനക്കാരും നിര്‍ബന്ധമായും കുടൽയരാഗങ്ങളുചെട ഗണത്തിൽ ചെപ്പടുന്ന യരാഗങ്ങള്‍ക്ക ് ഗ്രപതിയരാ ധ മരുന്ന് എടുക്കുകയും അതിചെ* ഒരു യരഖ സൂക്ഷിക്കുകയും

യവണം. ഒരു പകര്‍ച്ചവ്യാധി ഉണ്ടാകു ന്ന സന്ദര്‍ഭത്തിൽ, ചെതാഴിലാളികള്‍ അവര്‍ക്ക് നിര്‍യ5ശിക്കചെപ്പട്ട

ഭക്ഷ്യജന്യ യരാഗങ്ങള്‍ക്ക് കാരണമാകുന്ന അഞ്ച് ഗ്രപധാന ചെതറ്റുകള്‍ അപര്യാപ്തമായ കൈക കഴുകൽഅസുഖ ബാധിതരായ ചെതാഴിലാളികള്‍ യജാലി ചെ�യ്യുന്നത്യഗ്രകാസ് മലിനീകരണംപാ�ക സമയത്ത് യവണ്ട �ൂടിചെ* അളവിചെല വ്യത്യാസങ്ങള്‍

അപര്യാപ്തമായ താപ നിയഗ്രMണം (അപകടകരമായ രീതിയിൽ ഭക്ഷണ സാധനങ്ങള്‍

ഉത്പാദിപ്പിക്കുവാൻ വഴിചെയാരുക്കുന്നത്)

ഗ്രപതിയരാധ കുത്തിവയ്പ്പ ് എടുത്തിട്ടുചെണ്ടങ്കിൽകൂടിയും, ആ സന്ദര്‍ഭത്തിൽ ഗ്രപതിയരാധ മരുന്ന് നല്കണം. കൈവദ്യ പരിയശാധനയിൽ താചെഴ പ8യുന്ന കാര്യങ്ങള്‍ കൂടി ഉള്‍ചെപ്പടുന്നു:

1. ശാരീരിക പരിയശാധന

2. കണ്്ണ പരിയശാധന

3. ത്വക് പരിയശാധന

*വാക്സിൻ സമയപ്പട്ടിക അനുസരിച്ച ് കുടൽ യരാഗങ്ങള്‍ക്കുള്ള യരാഗഗ്രപതിയരാധ മരുന്നുകള്‍ നൽകണം. കുടൽയരാഗങ്ങള്‍ ഗ്രപധാനമായും കൈവ8സ്, ബാക്റ്റീരിയ എന്നിവവഴി

വായിലൂചെടയയാ, ദഹയനഗ്രന്ദിയത്തിലൂചെടയയാ, ഗ്രപധാനമായും മലിനമായ ജലം, ഭക്ഷണം എന്നിവ കുടിക്കുകയയാ, കഴിക്കുകയയാ ചെ�യ്യുന്നതുവഴി ശരീരത്തിൽ ഗ്രപയവശിക്കുന്ന അണുബാധയാണ്. യകാള8, കൈടയഫായ്ഡ ് പനി, സാൽചെമാണല്ല, എസ്ഷ8ി�ിയ യകാളി,

അചെല്ലങ്കിൽ എയകാളി, അണുബാധ ഇവചെയല്ലാമാണ ് ചെപാതുയവ കണ്ടുവരുന്ന കുടൽജന്യ യരാഗങ്ങളിൽ ചെപട്ടവ. വയ8ുയവദന, വയ8ിളക്കം, ഓക്കാനം, ഛര്‍5ി എന്നിവ കുടൽജന്യ

യരാഗങ്ങളുചെട ഗ്രപധാന പാര്‍ശ്വഫലങ്ങളാണ്.

4. കൈവദ്യ പരിയശാധനയുചെട അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഏചെതങ്കിലും ഒരു വ്യക്തിക്ക് ഏചെതങ്കിലും സാംഗ്രകമികയരാഗയമാ അചെല്ലങ്കിൽ

പകര്‍ച്ചവ്യാധിയയാ ഉചെണ്ടന്ന ശംശയം രൂപചെപ്പട്ടാൽ, അത് ഉ8പ്്പ വരുത്തുന്നതിനാവശ്യമായ ഏചെതാരു പരിയശാധനയും നടയത്തണ്ടതാണ്.

ഗ്രശദ്ധിക്കുക- * ആ യമഖലയിചെല മുനിസിപ്പൽ യകാര്‍പ്പയ8ഷൻ നൽകിയിരിക്കുന്ന കൈവദ്യപരിയശാധകരുചെട പട്ടിക ഗ്രപകാരം, അവര്‍ കുടൽജന്യ യരാഗങ്ങള്‍

ചെക്കതിചെരയുള്ള ഗ്രപധിയരാധ മരുന്നുകള്‍ നൽയകണ്ടതാണ്.

കൈവദ്യ�രിസേശാധകര്‍ആസേരാഗ്യ�രിസേശാധനനടത്തുന്നു.

താചെഴ ചെകാടുത്തിരിക്കുന്ന �ിഗ്രതങ്ങ ള്‍ www.fssai.gov.in - ൽ നിന്നും ചെഡൗണ്‍യലാഡ് ചെ�യ്യാവുന്നതാണ്.

ഭക്ഷ്യകാര്യവാഹകര്‍ക്്കസേവ8ശാരീരികക്ഷമ�ാ �ാക്ഷ്യ�ന്ദ്ര�ത്തിന്‍റെ�മാ�ൃക

(......വര്‍ഷസേത്തയ്ക്ക്)

(see para No 4,10,1,2, part-ii schedule-4, of FSS Regulation, 2011)

ഗ്രശീമാൻ/ഗ്രശീമതി........................................................................................... യുചെട സ്ഥാപനത്തിൽ ഭക്ഷ്യ സാധനങ്ങളുമായി യനരിട്ട് സംYര്‍ക്കത്തിൽ ഏര്‍ചെപ്പടുന്ന ചെതാഴിലിൽ ചെ�യ്യുന്ന, ഗ്രശീമാൻ/ഗ്രശീമതി..................................................ചെയ ഞാൻ യനരിട്്ട...................................തിയ്യതി

കൈവദ്യപരിയശാധന* നടത്തിയതായും, ഈ കൈവദ്യപരിയശാധനയുചെട അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഇവന്/ഇവള്‍

ക്്ക സാംഗ്രകമികയരാഗങ്ങള്‍, മറ്റു പകര്‍ച്ചവ്യാധികള്‍ എന്നിവചെയാന്നും ഇചെല്ലന്നും, മുകളിൽ പ8ഞ്ഞ

ഭക്ഷ്യസ്ഥാപനത്തിൽ യജാലി ചെ�യ്യാൻ ഇയാള്‍ യയാഗ്യനാചെണന്നും സാക്ഷ്യചെപ്പടുത്തുന്നു.

അംഗീകൃ� കൈവദ്യ�രിസേശാധകന്‍റെ�/

�ിവിൽ�ര്‍5ന്‍റെ�സേ�ര്, ഒN്, �ീൽ

* കൈവദ്യ�രിസേശാധനയിൽഉള്‍ന്‍റെNടുസേത്ത8വ:

1. ശാരീരിക പരിയശാധന2. കണ്്ണ പരിയശാധന3. ത്വക്ക് പരിയശാധന4. പട്ടികയിൽ ഉള്‍ചെപ്പടുത്തിയിട്ടുള്ള പകര്‍ച്ചവ്യാധികള്‍ചെക്കതിചെരയുള്ള കുത്തിവയ്പ് ഉ8പ്പാക്കൽ5. ഗ്രപാഥമിക കൈവദ്യപരിയശാധനയുചെട അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഏചെതങ്കിലും സാംഗ്രകമികയരാഗങ്ങള്‍, പകര്‍ച്ചവ്യാധികള്‍ എന്നിവ ഒരു വ്യക്തിക്ക് ഉയണ്ടാചെയന്ന് ശംശയിക്കചെപ്പടുന്ന സാഹ�ര്യത്തിൽ

നടയത്തണ്ട തുടര്‍ കൈവദ്യപരിയശാധന.

വ്യക്തി�രമായും, ന്‍റെ�രുമാറ്റത്തിലും �ാലിസേക്ക8 ശു%ി�്വം

ഭക്ഷ്യ യമഖലയിൽ യജാലി ചെ�യ്യുന്നവരുചെട വ്യക്തിപരമായ ശു�ിത്വം ഭക്ഷ്യജന്യ യരാഗം തടയുന്നതിൽ ഏറ്റവും ഗ്രപധാനചെപ്പട്ട കണ്ണിയാണ്. വ്യക്തിയകഗ്രന്ദീകൃത ശു�ിത്വ ശീലങ്ങള്‍ അവരുചെട

സ്വഭാവത്തിചെ* ഭാഗമായിത്തീരണം.

1. ഭക്ഷ്യ യമഖലയിൽ യജാലി ചെ�യ്യുന്ന എല്ലാ ചെതാഴിലാളികളും എല്ലായ്യപ്പാഴും അവരുചെട കൈകകള്‍ യസാപ്പ ് ഉപയയാഗിച്ച ് ശുദ്ധജല ത്തിൽ കഴുകുകയും, കൈകകള്‍

അണുമുക്തമാക്കുകയും, അത് കൂടാചെത ഹാൻഡ് കൈഗ്രഡയര്‍ ഉപയയാഗിയച്ചാ, വൃത്തിയുള്ള തുണി ഉപയയാഗിയച്ചാ, അചെല്ലങ്കിൽ ടിഷ്യു യപപ്പര്‍ ഉപയയാഗിയച്ചാ കൈകകള്‍ ഉണക്കുകയും

യവണം. 2. ഭക്ഷ്യയമഖലയിൽ യജാലിചെ�യ്യുന്നവര്‍, അസംസ്കൃത വസ്തുക്കള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ ഏചെതങ്കിലും

മലിന വസ്തുക്കള്‍, ഉപകരണങ്ങള്‍, യഗ്രMങ്ങള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ ചെതാഴിൽ ഇടങ്ങള്‍ എന്നിവ കൈകകാര്യം ചെ�യ്ത ഉടൻ അചെല്ലങ്കിൽ യടായലറ്റ ് ഉപയയാഗിച്ച യശഷം അവരുചെട യജാലി

തുടങ്ങുന്നതിന് മുൻപ് എല്ലായ്യപ്പാഴും കൈകകള്‍ കഴുകി വൃത്തിയാക്കണം, അല്ലാത്തപക്ഷം അത് ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കളുചെട മലിനീകരണത്തിന് കാരണമായയക്കാം.

3. ഭക്ഷ്യയമഖലയിൽ യജാലിചെ�യ്യുന്നവര്‍ പുകവലിക്കുക, തുപ്പുക, മു8ുക്കുക, തുമ്മുക. അചെല്ലങ്കിൽ �ുമ യ്ക്കുക എന്നീ യാചെതാരു കാര്യവും ചെ�യ്യാൻ പാടില്ല, കൂടാചെത ഭക്ഷണം

വിത രണം ചെ�യ്യുന്ന സ്ഥലയത്താ, പാകം ചെ�യ്യുന്ന സ്ഥലയത്താ ഇരുന്ന ് ഭക്ഷണം കഴിക്കു വാനും പാടില്ല.

4. ഭക്ഷ്യയമഖലയിൽ യജാലിചെ�യ്യുന്നവര്‍ കാലാകാലങ്ങളിൽ നഖവും തലമുടിയും മു8ിയക്കണ്ടതാണ്.

5. ഭക്ഷ്യയമഖലയിൽ യജാലിചെ�യ്യുന്നവര്‍, മൂക്ക് ചെ�ാ8ിയുക, മുടി യിൽ വിരൽ ഓടിക്കുക, കണ്്ണ തിരുമ്മുക, ചെ�വിയിലും വായിലും വിരൽ ഇടുക, താടി ചെ�ാ8ിയുക, ശരീര ഭാഗങ്ങളിൽ

ചെ�ാ8ിയുക തുടങ്ങിയ കൈകചെകാ ണ്ടുള്ള ഗ്രപവര്‍ത്തികള്‍ ഒഴിവാക്കണം. ഇത് ഒഴിവക്കാനാവാത്ത സാഹ�ര്യമാചെണങ്കിൽ യജാലി പുനരാരംഭിക്കുന്നതിന ് മുY ് കൈകകള്‍

വൃത്തിയായി കഴുകണം. 6. പു8ത്ത ് ധരിക്കുന്ന ചെ�രുപ്്പ ഭക്ഷണം തയ്യാ8ാക്കുന്ന സ്ഥലത്ത് ധരിക്കുവാൻ പാടില്ല,

അതചെല്ലങ്കിൽ ചെ�രുപ്പ് വൃത്തിയാക്കുകയയാ ചെ�രുപ്പിന് കവര്‍ ഇടുകയയാ യവണം. 7. യഗ്രകാസ ് മലിനീകരണം ഒഴിവാക്കുന്നതിന ് ഭക്ഷ്യയമഖലയിൽ യജാലിചെ�യ്യുന്നവര്‍ മുഷിഞ്ഞ

ക8ൻസി യനാട്ടുകള്‍ / കാര്‍ഡുകള്‍ എന്നിവ ഉപയയാഗിക്കരുത്.

വ്യക്തിപരമായ ശു�ിത്വത്തിന് ആവശ്യമായ അടിസ്ഥാന നിര്‍യ5ശങ്ങള്‍— മാര്‍ഗ്ഗനിര്‍യ5ശങ്ങള്‍ക്ക് ഇവിചെട നൽകിയിരിക്കുന്ന �ിഗ്രതം കാണുക:

ന്‍റെ%സേയ്യ8വ

മുടി ശരിയായ രീതിയിൽ ചെതാപ്പിക്കുള്ളിൽ ഒതുക്കി വയ്ക്കണം

കമ്മൽ, മാല, ചെനlസ് എന്നിവ ധരിക്കാൻ പാടില്ല

വസ്ഗ്രതത്തിന് പു8ംയപാക്കറ്്റ ഉണ്ടാകരുത്

വൃത്തിയുള്ളതും, അലക്കിയതുമായ വസ്ഗ്രതം ധരിക്കുക

വായച്ചാ, യമാതിരയമാ ധരിക്കാൻ പാടില്ല

നഖം ചെ�8ുതാക്കുകയും, വൃത്തിയായി സൂക്ഷിക്കുകയും യവണം

കീ8ിയ വസ്ഗ്രതങ്ങള്‍ തുന്നി നന്നാക്കുകയയാ, പകരം യവചെ8 വസ്ഗ്രതങ്ങള്‍ ഉപയയാഗിക്കുകയയാ യവണം

കട്ടിയുള്ള പാദരക്ഷകളും സുരക്ഷാ ഷൂസുകളും ഉപയയാഗിക്കണം

ന്‍റെ%യ്യരു�ാത്തവ

മുടി പു8ത്ത് വരുന്ന രീതിയിൽ ചെതാപ്പി ധരിക്കുന്നത്

കമ്മൽ, മാല, ചെനlസ് എന്നിവ ധരിക്കുന്നത്

പു8ംയപാക്കറ്റ്, അതിൽ സാധനങ്ങള്‍ വയ്ക്കുന്നത്

അഴുക്കുപുരണ്ട വസ്ഗ്രതം

തു8ന്നിരിക്കുന്നതും, രക്തം ഒലിക്കുന്നതുമായ മു8ിവ്

നീണ്ടതും, കളര്‍ പൂശിയതുമായ നഖം

കീ8ിയ വസ്ഗ്രതം

നഗ്ന പാദങ്ങള്‍ / സ്ലിപ്പര്‍ ചെ�രുപ്പുകള്‍

എന്ദ്ര�കാരമാണ്വൃത്തിയായികൈകകള്‍കഴുസേക8�്, എസേNാഴാണ്കഴുസേക8�്എന്ന�ിന്‍റെന �ംബന്ധിച്ചഒരുവിവരണം�ാന്‍റെഴന്‍റെകാടുത്തിരിക്കുന്നു.

- എങ്ങന്‍റെനകൈകകള്‍കഴുകണം

start-തുടങ്ങുക

1. കൈക നനയ്ക്കുക

2. യസാപ്പ് (20 ചെസക്കചെ*)

3. കൈകകളുചെട പു8ം, കൈകത്തണ്ട, വിരലുകള്‍ക്കിടയിലുള്ള സ്ഥലം, നഖങ്ങള്‍ എന്നിവ നന്നായി ഉരച്ചു കഴുകുക

4. തൂവാല ഉപയയാഗിച്്ച ടാപ്്പ നിര്‍ത്തുക

5. യപപ്പര്‍ ടവൽ ഉപയയാഗിച്്ച ഉണക്കുക

കൈകകള്‍ എങ്ങചെന കഴുകണം

1. കൈകപ്പത്തിയിൽ കൈകപ്പത്തിചെകാണ്്ട

3. വിരലുകള്‍ക്കിടയിൽ

3. കൈകപ്പത്തിയുചെട പു8ം

4. തള്ളവിരലിചെ* ഭാഗം

5. വിരലുകളുചെട പു8ം

6.നഖങ്ങള്‍

7. കൈകത്തണ്ട

8. കഴുകി തുടച്ചുണക്കുക

എയപ്പാചെഴാചെക്ക കൈകകള്‍ കഴുകണം

ചെതാഴിലാളികള്‍ യജാലി തുടങ്ങുന്നതിന് മുYും, അവര്‍ ഉപയയാഗിക്കുന്ന ഉപകരങ്ങള്‍, അല്ലങ്കിൽ അവര്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്ന ഭക്ഷണ സാധനങ്ങള്‍ മലിനമാകാൻ സാധ്യതയുള്ള ഏചെതങ്കിലും ഗ്രപവര്‍

ത്തികള്‍ക്്ക യശഷം യജാലിയിൽ ഗ്രപയവശിക്കുയYാഴും അവരുചെട കൈകകള്‍ കഴുകാൻ നിര്‍

ബന്ധിതരാണ്.

ഭക്ഷണ സാധങ്ങള്‍ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നതിനും, കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്നതിനും മുൻപും പിൻപും

�ുമയ്ക്കുകയയാ, മൂക്ക് �ീറ്റുകയയാഅചെല്ലങ്കിൽ ഏചെതങ്കിലും ശരീര ഭാഗങ്ങള്‍ ചെ�ാ8ിയുകയയാ ചെ�യ്തതിനു യശഷം

ടിഷ്യു യപപ്പര്‍, തൂവല എന്നിവ ഉപയയാഗിച്ചയശഷം

നിങ്ങളുചെട മുഖം, മുടി, വസ്ഗ്രതങ്ങള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ ഏചെതങ്കിലും ശരീര ഭാഗങ്ങള്‍ സ്പര്‍ശിച്ച യശഷം

എചെMങ്കിലും തിന്നുകയയാ കുടിക്കുകയയാ ചെ�യ്ത യശഷം, കൂടാചെത വിഗ്രശമയവളകള്‍കഴിഞ്്ഞ

പുകവലിക്കുകയയാ,�വയ്ക്കുകയയാ, മു8ുക്കുകയയാ ചെ�യ്ത യശഷം

കക്കൂസ്, മൂഗ്രതപ്പുര എന്നിവ ഉപയയാഗിച്ച യശഷം, കൂടാചെത ഏചെതങ്കിലും കാരണത്താൽ വിഗ്രശമ മു8ിയിൽ യകചെ8ണ്ട സാഹ�ര്യം ഉണ്ടയാൽ

പച്ച മാസം, സംസ്കരിക്കാത്ത യകാഴി മാംസം, അചെല്ലങ്കിൽ മയറ്റചെതങ്കിലും അസംസ്കൃത ഭക്ഷ്യ സാധനങ്ങള്‍ എന്നിവ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്നതിന് മുൻപും യശഷവും

ഭക്ഷണ സാധനങ്ങള്‍, ബീവയ8ജസ് എന്നിവ ഗ്രകമീകരിക്കുന്നതിനും, വിളYുന്നതിനും മുY്

പാഗ്രതങ്ങള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ തീയന്മശ കഴുകിയത്തിനും വൃത്തിയാക്കിയതിനും യശഷം

ചെഗ്ലൗസ് ഇടുന്നതിന് മുൻപും, ചെഗ്ലൗസ് ഊരിയത്തിന് യശഷവും

ഭക്ഷ്യസേമഖലയിൽസേ5ാലിന്‍റെ%യ്യുന്നവ രുന്‍റെട ന്‍റെ�ാ�ുശു%ി�്വുംആസേരാഗ്യവും

ഭക്ഷ്യയമഖലയിൽ യജാലി ചെ�യ്യുന്നവര്‍ ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്ന സ്ഥലത്ത് ഭക്ഷണം കഴിക്കുവായനാ, രു�ിയനാക്കായനാ പാടില്ല.

ഭക്ഷ്യയമഖലയിൽ യജാലി ചെ�യ്യുന്നവര്‍ ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്ന സ്ഥല ത്ത് പാൻമസാല, �്യുയിഗം എന്നിവ �വയ്ക്കാൻ പാടില്ല.

ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്ന സ്ഥല ത്ത് തുപ്പുന്നത് അനുവദിനീയമല്ല

�ുമയയാ, മൂചെക്കാലിയപ്പാ ഉള്ള ആളുകള്‍ ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യാൻ പാടില്ല, അതചെല്ലങ്കിൽ അവര്‍ മുഖം മ8യ്ക്കണം.

പുകവലി പാടില്ല.

ഭക്ഷ്യസേമഖലയിൽസേ5ാലിന്‍റെ%യ്യുന്നവ രുന്‍റെട ന്‍റെ�ാ�ുശു%ി�്വുംആസേരാഗ്യവും

ഭക്ഷ്യയമഖലയിൽ യജാലിചെ�യ്യുന്നവര്‍, മൂക്ക ് ചെ�ാ8ിയുക, മുടിയിൽ വിരൽ ഓടിക്കുക, കണ്്ണ തിരുമ്മുക, ചെ�വിയിലും വായിലും വിരൽ ഇടുക, താടി ചെ�ാ8ിയുക, ശരീര ഭാഗങ്ങളിൽ

ചെ�ാ8ിയുക തുടങ്ങിയ കൈകചെകാണ്ടുള്ള ഗ്രപവര്‍ത്തികള്‍ ഒഴിവാക്കണം.

അയഞ്ഞ വസ്ഗ്രതങ്ങള്‍, വാച്്ച, ആഭരണങ്ങള്‍ എന്നിവ ധരിക്കാൻ പാടില്ല

ആഭരണങ്ങള്‍ അനുവദിനീയമല്ല

നഖങ്ങള്‍ വൃത്തിയായി മു8ിക്കണം, നഖങ്ങളിൽ കളര്‍ പൂശാൻ പാടില്ല

മുടി വൃത്തിയായി മു8ിച്ചിരിക്കണം

പരിമള ഗ്രദവ്യങ്ങള്‍ അനുവധിനീയമല്ല

മു8ിവുകള്‍ വച്ചുചെകട്ടണം- തു8ന്ന മു8ിവ്- വച്ചുചെകട്ടിയ മു8ിവ്

ചെമാകൈബൽ യഫാണ്‍ അനുവദിനീയമല്ല- ചെമാകൈബൽ യഫാണ്‍ ഉപയയാഗിക്കാൻ

പാടില്ല

�7ര്‍ശകര്‍

1. ഭക്ഷ്യ സാധനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ ഗ്രപയവശിക്കുന്നതിൽനിന്്ന സന്ദര്‍ ശകചെര നിരുത്സാഹചെപ്പടുത്തണം.

2. ഭക്ഷ്യ സാധനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്നവര്‍ പാലിയക്കണ്ട വ്യക്തിഗത ശു�ിത്വ മാര്‍ഗ്ഗനിര്‍യ5ശങ്ങള്‍ സന്ദര്‍ശകരും പാലിക്കണം.

3. ഭക്ഷ്യ ഉത്പാദനം, പാ�കം, തയ്യാ8ാക്കൽ, സംഭരണം, കൈകകാര്യം ചെ�യ്യൽ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ സന്ദര്‍ശകര്‍ കയ8ുയYാള്‍ സുരക്ഷാ വസ്ഗ്രതവും പാദരക്ഷയും ധരിക്കണം.

സന്ദര്‍ശന നയങ്ങള്‍

സന്ദര്‍ശന നയങ്ങള്‍ക്്ക മാര്‍ഗ്ഗനിര്‍യ5ശങ്ങള്‍ ഉണ്ടായക്കണ്ടതാണ്

സന്ദര്‍ശകര്‍ക്്ക സന്ദര്‍ശക പാസ്സ് നല്കി സന്ദര്‍ശനങ്ങള്‍ക്ക് നിയഗ്രMണം ഏര്‍ചെപ്പടുയത്തണ്ടതാണ്

ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയ്ക്ക് നിരബന്ധിത മാനദണ്ഡ മായി നിര്‍യ5ശിച്ചിരിക്കുന്ന സുരക്ഷാവസ്ഗ്രതങ്ങള്‍, പാദരക്ഷകള്‍ എന്നിവ സന്ദര്‍ശകര്‍ ധരിയക്കണ്ടതാണ്

ഭാഗം III ഭക്ഷ്യ ന്ദ്രകയവിന്ദ്രകയവുംനിയന്ദ്രന്തണവും

സ്ഥലവും, �രി�രവും

അ�ം�്കൃ�വ�്�ുക്കളുന്‍റെട�ംഭരണം

ഉ�്�ാദന ന്ദ്ര�ന്ദ്രകിയയിൽ�ാലിസേക്ക8ഭക്ഷ്യ�ുരക്ഷാ മാര്‍ഗനിര്‍സേHശങ്ങള്‍

ഭക്ഷ്യഉൽ�ന്നങ്ങളുന്‍റെട�ംഭരണം (അ�ം�്കൃ�വ�്�ുക്കളുന്‍റെടയും

�ൂര്‍ത്തിയായ വ�്�ുക്കളുന്‍റെടയും)

ശു%ീകരണവും വൃത്തിയും

കീടനിയന്ദ്രന്തണം

സ്ഥലവും, �രി�രവും

തു8ന്ന ഓടകള്‍, പുക വമിക്കുന്ന വ്യവസായ ശാലകള്‍, മാലിന്യനിയക്ഷപ യകഗ്രന്ദങ്ങള്‍, നിബിഡ വനയഗ്രപയദശങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയ മാലിന്യ ഉ8വിടങ്ങളുചെട പരിസരത്തുനിന്നും അകചെലയായിരിക്കണം

സംസ്കരണ/പായക്കജിംഗ്/ യഗ്രപാസസ്സിംഗ ് സംവീധാനങ്ങള്‍. ദുര്‍ഗന്ധം, കീടബാധ, ചെപാടി തുടങ്ങിയ ബാഹ്യയഗ്രസാതസ്സുകളിൽ നിന്നുള്ള മലിനീകരണം ഒഴിവാക്കുന്നതിനും, പാരിസ്ഥിതിക

മലിനീകരണത്തിൽനിന്നും സംസ്കരണ ഗ്രപയദശം പരിരക്ഷിക്കാനും ഉ�ിതമായ നടപടികള്‍ കൈകചെക്കായള്ളണ്ടതാണ്. യഗ്രപാസസിംഗ ് ഗ്രപയദശത്തുനിന്ന ് ജനങ്ങള്‍ വസിക്കുന്ന

സ്ഥലങ്ങളിയലയ്ക്ക് യനരിട്ട് ഗ്രപയവശനമാര്‍ഗ്ഗം ഉണ്ടാകരുത്.

1. രൂ�സേരഖയും രൂ�കല്പനയും: ഭക്ഷ്യസാധന ഉത്പാദന യൂണിറ്റിചെ* രൂപയരഖയും രൂപകൽപനയും അസംസ്കൃത വസ്തുക്കള്‍, ഇൻ8ര്‍മീഡിയറ്റ ് ഉത്പന്നങ്ങള്‍, പൂര്‍ത്തിയായ

ഉൽപന്നങ്ങള്‍ എന്നിവ ഒയര സ്ഥലത്ത ് വരുന്നത ് ഒഴിവാക്കുന്ന രീതിയിലാകണം യഗ്രകാസ് മലിനീകരണം തടയുന്നതിന് സാധനങ്ങളുചെട വ്യാപാരം ഒയര ദിശയിയലയ്ക്കാവണം

( പി8യകാട്ടു സഞ്ചരിക്കാൻ പാടില്ല).

2. നിലം,�ീലിംഗ്,%ുവരുകള്‍: നിലം, സീലിംഗ്, �ുവരുകള്‍ എന്നിവ യുചെട നിര്‍മ്മാണം ഗ്രപതിഗ്രപവര്‍ത്തനം സംഭവിക്കാത്ത സാധനങ്ങള്‍ചെക്കാണ്ട ് യവണം നിര്‍മ്മിക്കുവാൻ. അവ

വൃത്തിയാക്കുവാൻ സുഗമവും, ചെപയിചെ*, പ്ലാ\ര്‍ എന്നിവ ഇളകിയപ്പാരാത്തതും, ചെപാടിപിടിക്കാൻ സാധ്യത കു8വുള്ളതും, സാഗ്രന്ദീകരണവും പൂപ്പൽ പിടിക്കാനുള്ള സാഹ�ര്യമില്ലാത്തതുമാകണം.

3. ഭക്ഷ്യ �മ്പര്‍ക്ക ന്ദ്ര�സേദശങ്ങള്‍: എല്ലാ ഭക്ഷ്യ സYര്‍ക്ക ഗ്രപയദശങ്ങളും ഇഗ്രപകാരമായിരിക്കണം:a. ഗ്രദവിക്കാത്ത/ തുരുY് പിടിക്കാത്ത ചെമറ്റീരിയൽ ചെകാണ്ടുണ്ടാക്കിയത് b. മിനുസമാര്‍ന്നതും ചെപാ ഴിയില്ലാത്തതുംc. വൃത്തിയാക്കാനും പരിപാലിക്കാനും എളുപ്പമുള്ളത്d. വിഷമയമല്ലാത്തതും ഗ്രപതിഗ്രപവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ സംഭവിക്കാത്തതുംe. നല്ല ഗുണനിലവാരമുള്ള ഭക്ഷണം ഉണ്ടാകുന്ന തരത്തിലുള്ളത്.

4. 5ലവി�രണം: ഉപകരണങ്ങള്‍ / പാഗ്രതങ്ങള്‍ / പാ�ക പാഗ്രതങ്ങള്‍ എന്നിവ വൃത്തിയാക്കാൻ ഉപയയാഗിക്കുന്ന ചെവള്ളം അണുമുക്തവും ഏചെതങ്കിലും തരത്തിലുള്ള

ദുരMങ്ങളുണ്ടാക്കുകചെയാ ഭക്ഷണസാധനങ്ങള്‍ മലിനീകരിക്കുകചെയാ ചെ�യ്യുന്നതാവരുത്. പാഗ്രതങ്ങള്‍ വൃത്തിയാക്കുന്നതിനുള്ള ചെവള്ളം കുടിക്കാൻ പാടില്ല, ശുദ്ധവും

സുരക്ഷിതവുമായ ജലസംഭരണ സൗകര്യങ്ങള്‍ ലഭ്യമാക്കണം.

അ�ം�്കൃ�വ�്�ുക്കളുന്‍റെട�ംഭരണം

1. അനഭിലഷണീയമായ അണുജീവികള്‍, കീടനാശിനികള്‍, ചെവറ്റിന8ി മരുന്നുകള്‍, വിഷലിപ്തമായ വസ്തുക്കള്‍, അഴുകിയ അചെല്ലങ്കിൽ ഗ്രദവിച്ച വസ്തുക്കള്‍ എന്നിവ

കചെണ്ടത്താൻ പരിയശാധന/ യഗ്രപാസസ്സിംഗ ് നടത്താചെത വസ്തുക്കയളാ, അസംസ്കൃത വസ്തുക്കയളാ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ വാങ്ങാൻ പാടില്ല

2.എല്ലാ അസംസ്കൃത വസ്തുക്കളും, ഭക്ഷ്യ അഡിക്റ്റീവുകളും, യ�രുവകളും, എവിചെടചെയാചെക്ക യ�ര്‍ക്കുന്നുയവാ അയപ്പാചെഴല്ലാം, ആക്ടിനു കീഴിലുള്ള എല്ലാ �ട്ടങ്ങളും മാനദണ്ഡങ്ങളും പാലിക്കചെപ്പടുന്നുണ്്ട എന്ന് ഉ8പ്പുവരുയത്തണ്ടതാണ്. 3. അസംസ്കൃത വസ്തുക്കളുചെട യരഖകള്‍, ഭക്ഷ്യ അഡിക്റ്റീവുകള്‍, യ�രുവകള്‍, അവയുചെട ഉ8വിടം എന്നിവ പരിയശാധനയ്ക്കായി ഒരു രജി\8ിൽ സൂക്ഷിക്കണം.4.എല്ലാ അസംസ്കൃത വസ്തുക്കളും പരിയശാധിയക്കണ്ടതും ബാഹ്യമായി നന്നായി വൃത്തിയായക്കണ്ടതുമാണ്5.സംഭരണ / സംരക്ഷണ യശഷിയുയുചെട അളവുകളനുസരിച്ചു മാഗ്രതയമ അസംസ്കൃത വസ്തുക്കള്‍ വാങ്ങാവു.6.പായ്ക്ക് ചെ�യ്ത് ലഭിക്കുന്ന അസംസ്കൃത വസ്തുക്കളുചെട 'കാലഹരണദിവസം/'മികച്ച ഉപയയാഗത്തിന് നിശ്ചയിക്കചെപ്പട്ടിരിക്കുന്ന തിയ്യതി/ 'ഉപയയാഗിക്കാവുന്ന തീയതി, പായക്കജിംഗ് രീതി, യ\ായ8ജ് അവസ്ഥകള്‍ എന്നിവ പരിയശാധിയക്കണ്ടതാണ്.7. അടിസ്ഥാനപരമായി ഉയര്‍ന്ന അപകടസാധ്യതയുള്ള ഭക്ഷണം സൂക്ഷിക്കുന്നത ് 5 ºC

യലാ അതിന് താചെഴ ചെയാ ആയിരിക്കണം8.ശീതീകരിച്ച ആഹാരം ലഭിക്കുന്നത്-18 oC യലാ അചെല്ലങ്കിൽ അതിന് താചെഴചെയാ ആയിരിക്കണം.

യഫാം E യുചെട ഒരു �ിഗ്രതീകരണം �ുവചെട ഗ്രപദര്‍ശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഭക്ഷ്യയമഖലയിൽ യജാലി “ചെ�യ്യുന്നവര്‍ക്ക ് ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ \ാൻയഡര്‍ഡ്സ് ( ഭക്ഷ്യ വസ്തുക്കളുചെട കൈലസൻസിംഗും

രജിസ്യഗ്രടഷനും) 8ഗുയലഷൻസ്, 2011 ( ചെ8ഗുയലഷൻസ് കാണുക 2.1.14 (2))– ചെ* ചെവബ് കൈസറ്റിൽ നിന്നും ചെഡൗണ്‍യലാഡ ് ചെ�യ്യാവുന്നതാണ്. http://www.old.fssai.gov.in/Portals/0/Pdf/Food%20safety

%20and%20Standards%20(Licensing%20and%20Registration%20of%20Food%20businesses)%20regulation,%202011.pdf

അ�ം�്കൃ�വ�്�ുക്കളുന്‍റെട �ംഭരണവും ഭക്ഷണവും അസംസ്കൃത വസ്തുക്കള്‍ സ്വീകരിക്കുകയും അംഗീകരിക്കുകയും ചെ�യ്തയശഷം സംഭരണത്തിചെ*

ആവശ്യകത വരുന്നു. യഗ്രകാസ് മലിനീകരണം ഒഴിവാക്കാ നുതകുന്ന വിധത്തിൽ യ\ായ8ജ് സജ്ജീകരണം രൂപകൽപ്പന ചെ�യ്യുകയും നിര്‍മ്മിക്കുകയും, അയതാചെടാപ്പം കീടബാധയും, കുമിഞ്ഞുകൂടലും

ഒഴിവാക്കുന്നതിന ് ആവശ്യമായ പരിപാലനവും, ശു�ീകരണവും നടത്തണം. 5 ഡിഗ്രഗി ചെസൽഷ്യസിനു താചെഴ സംഭരി യക്കണ്ട ഭക്ഷണ സാധനങ്ങളും, ശീതീകരിച്ച ഭക്ഷണസാധങ്ങളും സംഭരിക്കുന്നതിന ് 18

ഡിഗ്രഗിയിലും, അതിന് താചെഴയുമുള്ള ശിതീകരണ സംഭരണ സംവീധാനവും സജ്ജീകരിക്കണം.

സംഭരണശാലകള്‍ രൂപകൽപ്പന ചെ�യ്യുയYാള്‍, അസംസ്കൃത, യഗ്രപാസസ് ചെ�യ്ത, പായ്ക്ക് ചെ�യ്യചെപ്പട്ട, നിരസിക്കചെപ്പട്ട, തിരിചെകവന്ന അചെല്ലങ്കിൽ തിരിചെകവിളിച്ച ഭക്ഷണസാധനങ്ങള്‍, അലര്‍ജി ഉണ്ടാക്കുന്ന വസ്തുക്കള്‍, മാര്‍ക്കുചെ�യ്തതും സുരക്ഷിതവുമായ ഉൽപ്പന്നങ്ങള്‍ ( ഹാര്‍ഡ ് ചെവയര്‍ & lീനിംഗ് രാസവസ്തുക്കള്‍) എന്നിവയ്ക്കായി ഗ്രപയത്യകം തിരിവുകള്‍ ഉണ്ടായിരിക്കണം. അസംസ്കൃത

സാധനങ്ങളുചെട സംഭരണ യമഖല, സംസ്കരണം നടക്കുന്ന, യഗ്രപാസസ് ചെ�യ്ത, പാകംചെ�യ്ത, പായ്ക്ക്ചെ�യ്ത ഉൽപ്പന്നങ്ങളുചെട സംഭരണ യമഖലയിൽ നിന്്ന മാ8ിയായിരിക്കണം. കൂടാചെത, വിഷമുക്ത

പദാര്‍ത്ഥങ്ങളാൽ നിര്‍മ്മിതമായ സംഭരണ പാഗ്രതങ്ങളിൽ യവണം അസംസ്കൃത സാധനങ്ങള്‍, സംസ്കരണം നടക്കുന്ന സാധനങ്ങള്‍, സംസ്കരണം പൂര്‍ത്തിയായ/ വിൽപ്പനയ്ക്ക ് തയ്യാ8ായിട്ടുള്ള

സാധനങ്ങള്‍ എന്നിവ സംഭരിക്കുവാൻ.

അസംസ്കൃത വസ്തുക്കള്‍ വാങ്ങുകയും സ്വീകരിക്കുകയും ചെ�യ്യുയYാള്‍, ഭക്ഷ്യവ്യാപാരികള്‍ താചെഴ പ8യുന്ന കാര്യങ്ങള്‍ ഉ8പ്പാക്കണം-

1. ഭക്ഷണ പായക്കജിലുള്ള സംഭരണ നിര്‍യ5ശങ്ങള്‍ പാലിക്കണം. 2. ചെഷൽഫ് കൈലഫ് കൂട്ടുന്നതിന് ഓയരാ ഭക്ഷ്യ സാധന ങ്ങള്‍ക്കും ഭക്ഷ്യ ഉൽപ്പ ന്നങ്ങള്‍ക്കും നിര്‍

യ5ശിക്കചെപ്പട്ടിരിക്കുന്ന താപനില, ഈര്‍പ്പം എന്നിവ നിലനിര്‍ത്തണം.3. നിര്‍യ5ശിക്കചെപ്പട്ടിരിക്കുന്ന രീതിയിൽ ആദ്യം സംഭരിക്കുന്നത്, ആദ്യം പു8യത്തയ്ക്്ക, ആദ്യം

ഉപയയാഗ കാലാവധി കഴിയുന്നവ, ആദ്യം പു8യത്തയ്ക്ക ് ( ഫ\ ് ഇൻ ഫ\ ് ഔട്ട്, ഫ\് എക്സ്ചെപര്‍ ഫ\ ് ഔട്ട്) യ\ാക്ക ് ചെ8ായട്ടഷൻ സഗ്രYദായം എന്നിവ, സംഭരണ യമഖലകളിൽ,

യഗ്രപാസ സിംഗ ് ചെ�യ്യചെപ്പടുന്ന/ പാകം ചെ�യ്ത അചെല്ലങ്കിൽ പായ്ക്ക ് ചെ�യ്ത ഭക്ഷണ ഉൽപന്നങ്ങ ളുചെട കാര്യത്തിലും നടപ്പാക്കണം.

4. മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ക്കനുസൃതമായി സാധനങ്ങള്‍ 8ാക്കുകളിൽ/ തട്ടുകളിൽ അവ വയ്യക്കണ്ട നിശ്ചിത ഉയരത്തിൽ, ത8യിൽ നിന്ന ് ഉയര്‍ത്തിയും ഭിത്തിയിൽ നിന്ന ് അകത്തിയും

സൂക്ഷിയക്കണ്ടതാണ്.

ഗുണ നിലവാരം എളുപ്പത്തിൽ സൂ�ിപ്പിക്കാൻ

കളര്‍ യകാഡിംഗ് നൽകിയിരിക്കുന്നു

FMFO displays on Raw Materials

ചെകട്ടുകളാക്കി സാധനങ്ങള്‍ സംഭരിച്ചിരിക്കുന്നു

യകടുവന്ന/ഉപയയാഗപരിധി കഴിഞ്ഞ സാധനങ്ങൽ

ക്കായുള്ളയവചെ8 സംഭരണ സ്ഥലം

�ംഭരണനിര്‍വ്വഹണം

ആദ്യം�ംഭരിക്കുന്ന�്, ആദ്യം�ുറസേത്തയ്ക്ക്

ആദ്യം ഉ�സേയാഗകാലാവധി കഴിയുന്നവ , ആദ്യം�ുറസേത്തയ്ക്ക്

FIFO �ംഭരണനിര്‍വഹണം �ു�ിയ�ംഭരണം- �ഴയ�ംഭരണം

ഉ�്�ാദിNിച്ച , അവ�ാനംവന്നസേസ്റ്റാക്ക് ഉ�സേഭാക�വിന്വിൽക്കുന്ന�്

ലളി�മായ FIFO വി�രണം ലക്ഷ്യസ്ഥാനം 1 ലക്ഷ്യസ്ഥാനം 2

ആദ്യംഅയച്ച�്- ഒന്നാമന്‍റെത്തന്‍റെകട്്ട ര8ാമ�്അയച്ച�്- ര8ാമന്‍റെത്തന്‍റെകട്്ട മൂന്നാമ�്അയച്ച�്- മൂന്നാമന്‍റെത്തന്‍റെകട്്ട നാലാമ�്അയച്ച�്- നാലാമന്‍റെത്തന്‍റെകട്ട്

5 ദിവ�ംന്‍റെഷൽഫ്കൈലഫ്ബാക്കിയുള്ള�്7 ദിവ�ംന്‍റെഷൽഫ്കൈലഫ്ബാക്കിയുള്ള�്

9 ദിവ�ംന്‍റെഷൽഫ്കൈലഫ്ബാക്കിയുള്ള�്11 ദിവ�ംന്‍റെഷൽഫ്കൈലഫ്ബാക്കിയുള്ള�്

ഒന്നാമ�്എത്തിസേച്ചര്‍ന്ന�് ര8ാമ�്എത്തിസേച്ചര്‍ന്ന�് മൂന്നാമ�്എത്തിസേച്ചര്‍ന്ന�് നാലാമ�്എത്തിസേച്ചര്‍ന്ന�്

അസംസ്കൃത വസ്തുക്കളുചെട തരംതിരിക്കൽ എവിചെടചെയാചെക്ക ആവശ്യമുയണ്ടാ അവിചെടചെയാചെക്ക നടപ്പിലാക്കണം.

സംഭരണം ആവശ്യമായി വരുയYാള്‍, അത് കാലാവസ്ഥ യ്ക്ക ് അനുസൃതമായി, പക്ഷികള്‍, ഷഡ്പദങ്ങള്‍, കീടങ്ങള്‍ എന്നിവ കടക്കാചെത സംരക്ഷിക്കചെപ്പടുന്ന വായു സഞ്ചാരമുള്ള

സംഭരണ ശാലകളിൽ യവണം നടത്താൻ.

ഉ�്�ാദന ന്ദ്ര�ന്ദ്രകിയയിൽ�ാലിസേക്ക8ഭക്ഷ്യ�ുരക്ഷാ മാര്‍ഗനിര്‍സേHശങ്ങള്‍

ഉപയഭാക്താക്കള്‍ക്ക് യവണ്ടി ഭ ക്ഷ്യ ഉൽപ്പന്നങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുയYാള്‍ ഏറ്റവും ഉയര്‍ന്ന മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ നിലനിര്‍ത്തുക. വായുവിലൂള്ള ഈര്‍പ്പ ത്തിലൂചെട രൂപചെപ്പടുന്ന �ില

യദാഷകരമായ ബാക്ടീരിയകള്‍ ഉണ്ടായയക്കാം, അവ പൂര്‍ത്തീകരിച്ച ഉത്പന്നചെത്ത ബാധിക്കും.

സംസ്കരണ സ്ഥലങ്ങളിചെല മലിനീകരണവും യഗ്രകാസ് മലിനീകരണവും തടയുന്നതിനുള്ള �ില മാര്‍ഗങ്ങളുണ്്ട. ഭക്ഷ്യ ശാല സുരക്ഷിതമായി സൂക്ഷിക്കാൻ പാലിയക്കണ്ട അഞ്ച ് വഴികള്‍ താചെഴ ചെകാടുത്തിരിക്കുന്നു:

1. ഉന്തുവ8ികളും റാമ്പുകളും വൃത്തി യായി�ൂക്ഷിക്കുക

ഭക്ഷ്യ സംസ്കരണ ഗ്രപഗ്രകിയയുചെട വിവിധ ഘട്ടങ്ങ ളിൽ ഭക്ഷണം യഗ്രപാസസ് ചെ�യ്യുകയും കൈകകാര്യം ചെ�യ്യു കയും ചെ�യ്യുയYാള്‍ യഗ്രപാസസ്സിംഗ് സംവിധാനങ്ങള്‍ എല്ലാ സമയത്തും

വൃത്തിയായും ശു�ിത്വയത്താചെടയും സൂക്ഷിക്കണം. ഭക്ഷണ ഉത്പാദന സ്ഥലത്തിനകത്്ത ഭക്ഷ്യ സാധനങ്ങള്‍ ഒരു യൂണിറ്റിൽ നിന്ന ് മചെറ്റാരിടയത്തയ് ക്ക ് ചെകാണ്ടുയപാകാൻ

ഉപയയാഗിക്കുന്ന ഭാര വണ്ടികള്‍, യഗ്രടാളികള്‍, മറ്റ ് ഗതാഗത മാര്‍ഗ്ഗങ്ങ ള്‍ എന്നിവ എല്ലായ്യപ്പാഴും വൃത്തിയുള്ളതും, ശു�ിത്വമുള്ളതുമായിരിക്കണം.

അസംസ്കൃത വസ്തുക്കള്‍ / ചെസമി ഫില്ല8ുകള്‍ / പൂര്‍ത്തിയായ ഉത്പന്നങ്ങള്‍, പായക്കജിംഗ ് സാമഗ്രഗികള്‍ എന്നിവ ചെകാണ്ടുയപാകാൻ ഗ്രപയത്യകം ഗ്രപയത്യകം യഗ്രടാളികള്‍

അനുവദിയക്കണ്ടതാണ്.

2. വൃത്തിയാക്കൽഉ�കരണങ്ങള്‍, ക്ലീനിംഗ് ഉ�കരണങ്ങള്‍ എന്നിവയിൽകളര്‍ സേകാഡ്

ഭക്ഷ്യ ഉൽപ്പാദന പരിസരങ്ങളിൽ ഉപയയാഗിക്കുന്ന lീനിംഗ ് ഉപകരണങ്ങള്‍, അത് ഉപയയാഗിയക്കണ്ട ഓയരാ യസാണുകള്‍ക്കനുസരിച്ച ് നി8ങ്ങള്‍ ഉപയയാഗിച്ച ് യകാഡ്

ചെ�യയ്യണ്ടതാണ്.

ഉദാഹരണത്തിന ് അണുമുകത്മമാക്കചെപ്പട്ട ഭക്ഷണ വുമായി ബന്ധചെപ്പടുന്ന ഗ്രപയദശം ശുദ്ധീകരിക്കാൻ ഒരു നി8 ത്തിൽ അടയാളം പതിച്ച ഉപകരണം ഉപയയാഗിയക്കണ്ടതാണ്.

അയതസമയം, ഭക്ഷണമല്ലാത്ത സാധനങ്ങളുമായി ബന്ധചെപ്പടുന്ന സ്ഥലങ്ങള്‍ക്ക് മചെറ്റാരു നി8ം ചെകാണ്ട ് അടയാള ചെപ്പടുത്തിയ ഉപകരണം ഉപയയാഗിക്കണം, അസംസ്കൃത

ഉൽപ്പന്നങ്ങളുമായി ബന്ധചെപ്പടുന്ന ഗ്രപയദശം ശുദ്ധീകരിക്കാൻ മൂന്നാമചെതാരു നി8ം ചെകാണ്്ട അടയാളചെപ്പടുത്തിയ ഉപകരണം ഉപയയാഗിയക്കണ്ടതാണ്. അവസാനചെത്ത നി 8ത്തിൽ അടയാളമിട്ട ഉപകരണങ്ങള്‍ നിലം, ഓടകള്‍ എന്നിവ വൃത്തിയാക്കുന്നതിനായി മാഗ്രതം ഗ്രപയയാഗിക്കണം. ഇത്തരം വഴക്കങ്ങള്‍ നല്ല ഉത്പാദന

രീതികള്‍ പിMുടരുവാനും, ഭക്ഷ്യ ഉൽപന്ന യൂണിറ്റിചെല വിവിധ യമഖലകളിൽ നിന്നുള്ള യഗ്രകാസ് മലിനീകരണം കു8യ്ക്കുന്നതിനും സഹായിക്കും.

3. എല്ലാഉ�കരണങ്ങളുംയന്ദ്രന്തങ്ങളുംവൃത്തിയാക്കുക

ഉത്പാദന ഗ്രപഗ്രകിയയിൽ ഉപയയാഗിക്കുന്ന വിവിധ യഗ്രMങ്ങളും ഉപകരണങ്ങളും ശു�ീകരണ സമയഗ്രകമമനുസരിച്ച് വൃത്തിയാക്കണം എന്നത ് വളചെര ഗ്രപധാനമാണ്.

യഗ്രMങ്ങളുചെട കൃത്യവും സമയബന്ധിതമായ ശു�ീകരണവും, ഉപകരണങ്ങളുചെട പരിപാലനവും ഉത് പാദനം നടക്കുയYാള്‍ യഗ്രകാസ ് മലിനീകരണം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള

സാധ്യത കു8യ്ക്കുന്നു. അലര്‍ജിയുണ്ടാക്കുന്ന ഉൽപന്നങ്ങള്‍ ക്ക ് ഗ്രപയത്യകം lീനിംഗ് നടപടികള്‍ എല്ലായ്യപ്പാഴും ഗ്രപാവര്‍ത്തികമാക്കണം.

4.ന്‍റെ�ാഴിലാളിക ളുന്‍റെടആസേരാഗ്യ ഉറNുവരുത്തുക

ചെതാഴിലാളികള്‍ ആയരാഗ്യവാന്മാരും സുരക്ഷിതരുമായിരിക്കുയYാള്‍ മലിനീകരണത്തിനുള്ള സാധ്യത കു8യുന്നു. ജീവനക്കാര്‍ വ്യക്തിപരമായ ശു�ിത്വം നിലനിര്‍ത്തുകയും, മായനജ്ചെമൻ8 ് നിര്‍യ5ശിക്കുന്ന എല്ലാ ശു�ിത്വ മാര്‍ഗ്ഗനിര്‍യ5ശങ്ങളും

എല്ലാ സമയത്തും പാലി ക്കുകയും യവണം. കൃത്യമായ ഇടയവളകളിൽ കൈക കഴുകുക, വൃത്തിയുള്ള വസ്ഗ്രതങ്ങള്‍ ധരി ക്കുക തുടങ്ങിയവ ചെതാഴിലാളികള്‍ നിര്‍ബന്ധമായും പാലിയക്കണ്ട �ില സുഗ്രപധാന നടപടികളാണ് .

5. വൃത്തിയാക്കലുംശു%ീകരണവും

ഭക്ഷണ വ്യാപരവുമായി ബന്ധചെപ്പട്ട സാധനങ്ങള്‍ വൃത്തിയായും ഭഗ്രദമായും സൂക്ഷിക്കാൻ യസാപ്്പ, ചെവള്ളം

എന്നിവചെയക്കാ ളുപരി നിങ്ങള്‍ മിക്കവാ8ും ഡിറ്റര്‍ചെജൻണ്ടുകളും സാനികൈറ്റസ8ുകളും ഉപയയാഗി ക്കാനാണ് സാധ്യത.

ഗ്രപധാനചെപ്പട്ട ഈ നിയമങ്ങള്‍ പിMുടരുക

രാസവസ്തുക്കള്‍ ഉപയയാഗിക്കുന്നതിന് അനുവര്‍ ത്തിയക്കണ്ട നിര്‍യ5ശങ്ങള്‍ എMാ ചെണന്ന് അ8ിയുക.

യലബലുകള്‍ വായിക്കുക, അയതാചെടാപ്പം എയപ്പാള്‍ഉപയയാഗിക്കണം, എഗ്രത ഉപയയാഗിക്കാം എന്നിവചെയക്കു8ിച്ച്

നിങ്ങളുചെട മായനജ8ുമായി സംസാരിക്കുക. കാര്യങ്ങള്‍ നിങ്ങള്‍ മനസിലാക്കി ചെയന്നും നിര്‍യ5ശങ്ങള്‍

പിMുടരുചെമന്നും ഉ8പ്പാക്കുക!

ഭക്ഷ്യ സാധനങ്ങള്‍, ശു�ീകരിച്ച ഉപകരണങ്ങള്‍ എന്നിവയുചെട സമീപത്ത് നിന്്ന രാസവസ്തുക്കള്‍ അകറ്റി

സൂക്ഷിക്കുക. രാസവസ്തുക്കള്‍ അയത മു8ിയിൽസൂക്ഷിയക്കണ്ടതുചെണ്ടങ്കിൽ, അവ ഗ്രപയത്യ കം യവര്‍തിരിച്ച സ്ഥലത്ത് സംഭരിച്ചുചെവന്ന് ഉ8പ്പാക്കുക.

നിങ്ങള്‍ക്ക് യലബലുകള്‍ വായിക്കായമാ? അവര്‍ കാണാൻഎളുപ്പമായണാ? അചെല്ലങ്കിൽ, നിങ്ങളുചെട മായനജയരാട് അത്

മാറ്റി പുതിയത് വയ്ക്കാൻ ആവശ്യചെപ്പടണം ആക്കണം, അങ്ങചെന എല്ലാവര്‍ക്കും വായിക്കാൻ കഴിയും.

എല്ലാ രാസവസ്തുക്കളും അവ ലഭിക്കുന്ന കുപ്പികളിയലായബാക്സിയലാ തചെന്ന വയ്ക്കുക. നിങ്ങള്‍ അവചെയമാറ്റി

മചെറ്റാരു പാഗ്രതത്തിൽ വച്ചാൽ, അവ വ്യക്തമായി യലബൽ ചെ�യ്യണം യലബൽ ചെ�യ്യുക.

ഓയരാ ഉപകരണങ്ങള്‍ വൃത്തിയാക്കുയYാഴും ശു�ീകരണ മാര്‍ഗ്ഗ

നിര്‍യ5ശങ്ങള്‍ പിMുടരുക

�ൂടുള്ള യസാപ്പു ചെവള്ള ത്തിൽ കഴുകുക

ശുദ്ധമായ �ൂടുചെവള്ളത്തിൽ കഴുകുക

പുതുതായി ശു�ീകരണത്തിന് തയ്യാ8ാക്കിയ ചെവള്ളത്തിൽ കഴുകുക

കീടനിയന്ദ്രന്തണം

യകടുവരാൻ കാരണമാകുന്ന അചെല്ലങ്കിൽ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന, അചെല്ലങ്കിൽ യരാഗങ്ങള്‍ പരത്തുന്ന ജീവ യകാശങ്ങളാണ് കീടം.

ന്ദ്ര�ധാനകീടങ്ങ ളിൽന്‍റെ�ടുന്നവ:

പാറ്റകള്‍ മൂഷികവര്‍ഗ്ഗം (എലികള്‍,അണ്ണാൻ മുതലായവ) ഈച്ചകള്‍

സംഭരിച്ച ഉൽപ്പന്ന ങ്ങളിചെല കീടങ്ങള്‍ ( മാവ് വണ്്ട , സിഗരറ്റ് വണ്്ട , ഇM്യൻ മീൽയമാത്ത്, യസാ റ്റീത്ത് ധാന്യ ബീറ്റിൽ, സിഗരറ്റ് ബീറ്റിൽ, ഇM്യൻ മീൽ യമാത്ത്തുടങ്ങിയവ.)

കീടനിയന്ദ്രന്തണത്തിനുള്ളന്‍റെ�ാ�ു മാര്‍ഗ്ഗനിര്‍സേHശങ്ങള്‍:

1. കീടനിയഗ്രMണ ഗ്രപവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യാനും അചെല്ലങ്കിൽ അതിനായി നിയമിക്കചെപ്പട്ടിരിക്കുന്ന വിദഗ്ധ കരാ8ുകാര ചെനചെക്കാണ്്ട ഇടചെപടീക്കുന്നതിനുമായി സ്ഥാപ നം

ഒരു വ്യക്തിചെയ നാമനിര്‍യ5ശം ചെ�യ്തിട്ടുണ്ടാവണം.

2. കീടങ്ങചെള തടയുന്നതിനും അവയുചെട ഗ്രപജനന ഇടങ്ങള്‍ ഒഴിവാക്കുന്നതിനുമായി, ഉപകരണങ്ങളുള്‍ചെപ്പചെട, ചെകട്ടിടവും, ഭക്ഷ്യ സ്ഥാപനങ്ങ ളും നല്ല രീതിയിൽ യകടുപാടുകള്‍ തീര്‍ത്ത് സൂക്ഷിയക്കണ്ടതാണ്. ദ്വാരങ്ങള്‍, ഓടകള്‍, കീടങ്ങള്‍ ഗ്രപയവശിക്കുവാൻ സാധ്യതയുള്ള മറ്റ്

ഇടങ്ങള്‍ എന്നിവ ഭഗ്രദമായി അടയ്ക്കുകയയാ, വല, ഗ്രഗില്ല്, ആവരണങ്ങള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ അനുയയാജ്യമായ മാര്‍ഗങ്ങള്‍ ഉപയയാഗിച്്ച സംരക്ഷിക്കുകയും യവണം, കൂടാചെത മൃഗങ്ങള്‍,

പക്ഷികള്‍, വളര്‍ത്തുമൃഗങ്ങള്‍ എന്നിവ ഭക്ഷ്യസ്ഥാപനങ്ങളിലും, പരിസര ഗ്രപയദശങ്ങളിലുംഗ്രപയവശി ക്കാൻ അനുവദിക്കരുത്.

3. ഭക്ഷണ സാധനങ്ങള്‍ കീടങ്ങള്‍ കടക്കാത്ത കകൈണ്ടന8ുകളിൽ, നിലത്തുനിന്ന് ഉയര്‍ന്ന്�ുവരുകളി ൽ നിന്്ന അകത്തിയവണം സംഭരിക്കാൻ.

4. കീട ബാധകള്‍ ഉണ്ടായാൽ വളചെര ചെപട്ടന്ന് തചെന്ന ഗ്രപതിയരാധ മാര്‍ഗ്ഗങ്ങള്‍ ഭക്ഷ്യസുരക്ഷചെയയയാ അതിചെ* അനുയയാജ്യതചെയയയാ യദാഷകരമായി ബാധി ക്കാത്ത

വിധത്തിൽ നടപ്പാക്കണം. അനുവദനീയമായ രാസവസ്തുക്കളുപയയാഗിയച്ചാ, ബാഹ്യമായരീതിയിലൂചെടയയാ, കൈജവമാര്‍ഗ്ഗത്തിലൂചെടയയാ, അനുവദിക്കചെപ്പട്ടിരിക്കുന്ന പരിധിക്കകത്്ത

നിന്നുചെകാണ്്ട ഭക്ഷ്യസുരക്ഷചെയയയാ അതിചെ* അനുയയാജ്യതയ്യക്കാ ഭീഷണിയാകാത്ത രീതിയിൽ ഗ്രപതിയരാധിക്കണം. കീടനാശിനികളുചെട ഗ്രപയയാഗം അവ ഉപയയാഗിച്ച തിയ്യതി, എഗ്രത

ഇടയവളകളിൽ ഗ്രപയയാഗിച്ചു എന്നതുള്‍ചെപ്പചെടയുള്ള യരഖകള്‍ സൂക്ഷിക്കണം.

5. മൃഗങ്ങള്‍, പക്ഷികള്‍, വളര്‍ത്തു മൃഗങ്ങള്‍ എന്നിവ ഭക്ഷ്യവ്യവസായസ്ഥലങ്ങളിൽ/ പരിസരങ്ങളിൽ ഗ്രപയവശിക്കാൻ പാടില്ല.

6. �ുറ്റുപാടുമുള്ള കീടങ്ങളുചെട അധിവാസയകഗ്രന്ദങ്ങള്‍ നിയഗ്രMിക്കുന്നതിന് (അതായത്, അവയ്ക്്ക അധിവസിക്കാനുള്ള സ്ഥലവും, അവയ്ക്്ക ഭക്ഷിക്കാനുള്ള സാഹ�ര്യവും

ലഭ്യമാക്കാൻ പാടില്ല), കീടങ്ങള്‍ക്്ക അനുയയാജ്യമല്ലാത്ത ഒരു സാഹ�ര്യം നിലനിര്‍യത്തണ്ടത്ആവശ്യമാണ്, അവയിൽചെപ്പടുന്നവ:

- ഉപയയാഗിക്കാത്ത സാധനങ്ങളുചെട ഗ്രപയത്യക പരിരക്ഷ, �ഗ്രകങ്ങള്‍, യഗ്രMങ്ങള്‍ എന്നിവയുചെട ഭിത്തിയിൽ നിന്നും അകറ്റിയുള്ള ഗ്രകമീകരിക്കണം

പു8ംവശത്തിചെ* രൂപകല്പനയും, പരിരക്ഷയും, അതിൽ ഉള്‍ചെപ്പടുന്നവ:

-കാടുമൂടിക്കിടക്കുന്ന മാലിന്യ നിയക്ഷപ സ്ഥലങ്ങളിചെല കുഴികളും, സ്ഥലങ്ങളും ഒഴിവാക്കുന്നത് -പുല്ലുകള്‍ പതിവായി ചെവട്ടിക്കളയുന്നത് -ചെകട്ടിക്കിടക്കുന്ന ചെവള്ളം ഒഴുക്കിക്കളയുന്നത് ഉപയയാഗശൂന്യമായ തുണികള്‍, പ്ലാ\ിക് കൂടുകള്‍ തുടങ്ങി മണ്ണിൽ ഉയപക്ഷിച്ച മറ്റ് കൈജവാവശിഷ്ടങ്ങള്‍ എന്നിവയുചെട ഒഴിവാക്കൽ .

7.എലിയുചെട ശല്യം ഒഴിവാക്കുന്നതിന് സായങ്കതിക ചെകട്ടിടങ്ങചെള (ചെമഷീൻ യഷാപ്പ്, യബായിലര്‍ 8ൂം, 8ഗ്രഫിജയ8ഷൻ 8ൂമുകള്‍, ഇലഗ്രക്ടിക്കൽ ക്യാബിനറ്റുകള്‍) വൃത്തിയാക്കുകയും, അടുക്കിലും �ിട്ടയിലും ഗ്രകമീകരിക്കുക.

8.ജനലുകളിൽ ചെകാതുകുവലകള്‍, ഗ്രപയവശന വാതിലുകള്‍ക്ക് അനുയയാജ്യമായ സ്ഗ്രകീനുകള്‍; അചെല്ലങ്കിൽ എയര്‍ കര്‍ട്ടനുകള്‍, കീടങ്ങചെള ചെകാല്ലുവാനുള്ള ഇലഗ്രടിക്കൽ ഉപകരണങ്ങള്‍ എന്നിവയുചെട ഉപയയാഗം.

9.മാലിന്യ കകൈണ്ടന8ുകളുചെട നിര്‍ണായക നിര്‍വ്വഹണം, ഇതിൽ ഉള്‍ചെപ്പടുന്നവ: പതിവായുള്ള വൃത്തിയാക്കലിലൂചെട കീടങ്ങള്‍ ആകൃഷ്ടരാകുന്നത് ഒഴിവാക്കാം

മാലിന്യ സംഭരണം, എളുപ്പത്തിൽ നടത്താൻ സാധിക്കുന്നതും, വൃത്തിയുള്ളതും

ചെവള്ളത്തിചെ* ലഭ്യതയുള്ളതും, മലിന ജലം ഒഴുക്കി കളയാൻ കഴിയുന്ന ഓട

സംവിധാനമുള്ളതുമായ സ്ഥലത്ത് യവണം സംഭരിക്കാൻ.അവ അടച്ചുവയ്ക്കുക (എല്ലാ തരത്തിലുമുള്ള കീടങ്ങളും, അവയ്ക്്ക

വളരാനുള്ള ഇടങ്ങളായി ഉപയയാഗിക്കാതിരിക്കാൻ).- ഭക്ഷ്യ മാലിന്യം നി8ഞ്്ഞ കവിഞ്്ഞ നിലത്ത് വീഴുന്നത് ഒഴിവാക്കാൻ

അവ അധികമായി .കുത്തിന8യ്ക്കാതിരിക്കുക

- ചെവള്ളം കയ8ാത്തതും എളുപ്പത്തിൽ വൃത്തിയാക്കാവുന്നതും, അണുവിമുക്തമാക്കവുന്നതുമായ രൂപകൽപന

- ഉത് പ്പാദന ഏരിയയിൽ നിന്ന് പതിവായി മാലിന്യങ്ങള്‍ നീക്കം ചെ�യ്യുക.

ഭാഗം IV

�സേക്ക5ിഗും വി�രണവും

ഉ�്�ന്നങ്ങളുന്‍റെട�ാസേക്ക5ിംഗ്

ഉത്പ്പന്ന പായക്കജിംഗ് മലിനീകരണചെത്ത തടയുന്നു, ഭക്ഷണം എളുപ്പത്തിൽ ചെകാണ്ടുയപാകാനും

ചെഷൽഫ ് കൈലഫ ് കൂട്ടാനും അനുവദിക്കുന്നു. ഉല്പന്നങ്ങളുചെട യലബലിംഗിനും ഉത്പന്നം

തിരിച്ച8ിയാ നുമുള്ള ഒരു ഇടം പായക്കജിംഗ ് നൽകുന്നു. പായക്കജിംഗ ് വസ്തുക്കള്‍

ഭക്ഷണ വുമായി കലര്‍ന്്ന പായക്കജിംഗിൽ നിന്നുള്ള ഘടകങ്ങള്‍ ഭക്ഷണത്തിൽ കടന്ന് ഭക്ഷണം

മലിനമാകിചെല്ലന്ന് ഉ8പ്പുവരുത്തണം.

�ാസേക്ക5ിംഗ്- ന്‍റെ�ാ�ു‌നിബന്ധനകള്‍‌

1. ഭക്ഷണം തയ്യാ8ാക്കുയYാള്‍, പായക്കജിംഗ ് നടത്തുയYാള്‍, സംഭരിക്കുയYാള്‍ ഉപയയാഗിക്കുന്ന താചെഴപ്പ8യുന്ന വസ്തുക്കള്‍ചെകായണ്ടാ, യലാഹങ്ങളായലാ നിര്‍മ്മിച്ച ഒരു പാഗ്രതയമാ അചെല്ലങ്കിൽ സംഭരണിയയാ, മനുഷ്യ ഉപയഭാഗത്തിന ് യയാഗ്യമായണാ എന്്ന പരിയശാധിച്്ച ഉ8പ്പുവരുയത്തണ്ടതാണ്.

a) തുരുYിച്ച കചെണ്ടയ്ന8ുകള്‍b) ഇനാമൽ യകാട്ടിഗ് ഉള്ള പാഗ്രതങ്ങളിൽ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള തുരുY് അചെല്ലങ്കിൽ ഇളക്കം c) ശരിയായി ടിന്്ന പൂശാത്ത ചെ�Y്/പിച്ചള പാഗ്രതങ്ങള്‍d) അലുമിനിയം നിര്‍മ്മിതവും, കാ\് അലുമിനിയം അചെല്ലങ്കിൽ സംഭരണികള്‍ക്ക്

യവണ്ട അയലായ് അലുമിനിയം Is: 20 നിബന്ധനകള്‍ പാലിക്കാത്ത അചെല്ലങ്കിൽ യ8ാട്്ട അലൂമിനിയത്തിനും സംഭരണികള്‍ക്്ക യവണ്ട അലുമിനിയം അയലായ് നിബന്ധനകള്‍ Is 21 ചെ* സ്ചെപസിഫിയക്കഷനുകള്‍ പാലിക്കാത്തതുമായ സംഭരണികള്‍.

2. ഭക്ഷ്യ വസ്തുക്കളുചെട പായ്ക്കിഗിയനാ, സംഭരണത്തിയനാ, ഭാഗീകമായയാ, പൂര്‍ണ്ണമായയാ ഉപയയാഗിക്കുന്ന പ്ലാ\ിക് നിര്‍മ്മിത പാഗ്രതങ്ങളും, സംഭരണികളും താചെഴപ്പ8യുന്ന ഇM്യൻ

\ാൻയഡര്‍ഡ് സ്ചെപസിഫിയക്കഷൻ അനുസരിച്ചായിരിക്കണം:- (I) IS: 10146 (ഭക്ഷണപദാര്‍ത്ഥങ്ങളുമായി സYര്‍ക്കം പുലര്‍ത്തുന്ന യപാളീത്തിചെ* ഗ്രപയത്യകത).(Ii) IS: 10142 (ഭക്ഷണപദാര്‍ത്ഥങ്ങളുമായി സYര്‍ക്കം പുലര്‍ത്തുന്ന കൈ\ൻയ8ൻ യപാളിമാ8ുകളുചെട ഗ്രപയത്യകത).(Iii) IS: 10151 (ഭക്ഷണപദാര്‍ത്ഥങ്ങളുമായി സYര്‍ക്കം പുലര്‍ത്തുന്ന യപാളിവികൈനൽ യlാകൈ8ഡിചെ* (പിവിസി), ഗ്രപയത്യകത).(IV) IS: 10910 (ഭക്ഷണപദാര്‍ത്ഥങ്ങളുമായി സYര്‍ക്കം പുലര്‍ത്തുന്ന യപാളിയഗ്രപാകൈപ്പലിചെ* ഗ്രപയത്യകത).(V) IS: 11434 (ഭക്ഷണപദാര്‍ത്ഥങ്ങളുമായി സYര്‍ക്കം പുലര്‍ത്തുന്ന അയയാണമി ചെ8സിൻസിചെ* ഗ്രപയത്യകത).(Vi) IS: 11704 എഥിലീൻ അഗ്രകിലിക് ആസിഡ് (EAA) യകായഫാളര്‍ എന്നതിചെ* ഗ്രപയത്യകത.

(Vii) IS: 12252 - യപാളി അക്കിയ്യലാചെനറ്റര്‍ഫത്തയലറ്റുകള്‍ക്കുള്ള (PET) ഗ്രപയത്യകത.(Viii) IS: 12247 - കൈനയലാണ്‍ 6 യപാളിമര്‍ക്കുള്ള ഗ്രപയത്യകത.(Ix) IS: 13601 - എഥിലീൻ വികൈനൽ അചെസയറ്ററ്റ് (EVA).(X) IS: 13576 - എഥിലീൻ ചെമത്ത അഗ്രകിലിക് ആസിഡ് (EMAA).(Xi) ഒരിക്കൽ ഉപയയാഗിച്ച ടിൻ, പ്ലാ\ിക് പാഗ്രതങ്ങള്‍, ഭക്ഷ്യ എണ്ണകളും, ചെകാഴുപ്പും പായ്ക്്ക ചെ�യ്യാൻ വീണ്ടും ഉപയയാഗിക്കാൻ പാടില്ല.

പഞ്ചസാര മിഗ്രശിതം അചെല്ലങ്കിൽ അവശ്യ എണ്ണകള്‍ എന്നിവ തയ്യാ8ാക്കാൻ ഉപയയാഗിക്കുന്ന ശരിയായ രീതിയിൽ ടിൻ പൂശാത്ത ചെ�Y് കകൈണ്ടന8ുകള്‍ അചെല്ലങ്കിൽ പാഗ്രതങ്ങള്‍ ഉചെണ്ടങ്കിൽ,

അത്തരം പാഗ്രതങ്ങളിൽ അചെല്ലങ്കിൽ കചെണ്ടയ്ന8ുകളിൽ മനുഷ്യ ഉപയഭാഗത്തിന്

അനുയയാജ്യമല്ലാത്ത പഞ്ചസാര മിഗ്രശിതയമാ അചെല്ലങ്കിൽ അവശ്യ എണ്ണകയളാ ഉത്പാദിപ്പിക്കാൻ പാടില്ല.

%രക്ക്ഗ�ാഗ�ം �രക്ക് വാഹനങ്ങള്‍, ടാങ്ക8ുകള്‍, വിതരണവാഹനങ്ങള്‍, കചെണ്ടയ്ന8ുകള്‍ എന്നിവയുചെട

അറ്റകുറ്റപ്പണികള്‍, വൃത്തിയാക്കൽ, എന്നിവ നിര്‍യ5ശിക്കചെപ്പട്ടിരിക്കുന്ന അടിസ്ഥാന വ്യവസ്ഥകള്‍ക്ക് അനുസൃതമായി നടപ്പാക്കണം.

ഭക്ഷ്യ, ഭയക്ഷ്യതര ഉത്പന്നങ്ങള്‍ക്കായി ഒയര വാഹനങ്ങള്‍, കചെണ്ടയ്ന8ുകള്‍, വിതരണവാഹങ്ങള്‍ എന്നിവ ഉപയയാഗിക്കു യYാള്‍ ഓയരാ ഉൽപന്നങ്ങളുചെട

വിതരണവും കഴിഞ്ഞ ് വാഹനങ്ങള്‍ വൃത്തിയാക്കണം. ചെപയഗ്രടാളിയം അചെല്ലങ്കിൽ ഹാനികരമായ രാസവസ്തുക്കള്‍ വഹിക്കുന്ന ടാങ്ക8ുകള്‍ ഭക്ഷണസാധനങ്ങള്‍ വഹിക്കുന്നതിന് ഉപയയാഗിക്കാൻ പാടില്ല.

ബള്‍ക്ക ് കചെണ്ടയ്ന8ുകള്‍ ഭക്ഷണ സാധനങ്ങള്‍ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യുന്നതിന ് മാഗ്രതയമ ഉപയയാഗിക്കാവു. സംഘടന ആവശ്യചെപ്പടുന്ന സന്ദര്‍ഭത്തിൽ കകൈണ്ട യ്ന8ുകള്‍ ഒരു

നിര്‍5ിഷ്ട ചെമറ്റീരിയ ൽ കൈകകാര്യം ചെ�യ്യാൻ ഉപയയാഗിക്കാം.

വലിയ ടാങ്ക8ുകള്‍, വിതരണ ടാങ്ക8ുകള്‍ എന്നിവയിൽ പ്ലാ\ിക്/ ചെമറ്റൽ സീൽസ് ഉപയയാഗിച്ച ് മുഗ്രദയിടുകയും, സഖ്യാ മുഗ്രദ ണം നടത്തുകയും, ചെഗ്രതഡ് അചെല്ലങ്കിൽ ഈയം ഉപയയാഗിച്ച് മുഗ്രദ സംരക്ഷിക്കുകയും യവണം.

ഭക്ഷ്യ വസ്തുക്കള്‍ ചെകാണ്ടുയപാകുന്നതിനും/ വിതരണം ചെ�യ്യുന്നതിനു ചെകാണ്ടുയപാകുന്ന പാഗ്രതങ്ങള്‍/ അചെല്ലങ്കിൽ കചെണ്ടയ്ന8ുകള്‍ ഭക്ഷ്യവിഷബാധ ഉണ്ടാകുന്നത ് ഒഴിവാക്കുന്നതിന് വിഷ-മുക്തവും, വൃത്തിയുള്ളതും നല്ല രീതിയിൽ പരിരക്ഷിക്കചെപ്പടുന്നതുമാകണം. ഭക്ഷ്യ

സാധനങ്ങള്‍ ചെകാണ്ടുയപാകാൻ ഉപയയാഗിക്കുന്ന വാഹനങ്ങള്‍ക്്ക FSSAI ഗ്രടാൻസ്യപാര്‍ട്്ട കൈലസൻസ് ഉണ്ടായിരിക്കണം.

സേലാഡിഗിനുമുമ്പുള്ളവാഹന�രിസേശാധന ന്‍റെവള്ളത്തിൽനിന്നും, �ുഷിരങ്ങളിൽനിന്നും�ംരക്ഷിക്കാന്‍ ഒന്നിൽകൂടു�ൽടാര്‍സേ�ാളിനുകളുന്‍റെട ഉസേ�ാസേയാഗം

സേഡാക്യുന്‍റെമന്‍ന്‍റെറഷനും‍ന്‍റെറസേക്കാര്‍ഡുകളും‍- നിയമ, �ംഘടനാ�രമായ‌നിബന്ധനകള്‍

യഡാക്യുചെമചെ*ഷൻ

1. താചെഴ പ8യുന്ന കൈലസൻസുകള്‍ ഭക്ഷ്യഉത്പാദന സ്ഥലങ്ങളിൽ ലഭ്യമാ യക്കണ്ടതാണ്

FSSAI കൈലസൻസ് / രജിസ്യഗ്രടഷൻ ആക്ട് അനുസരിച്്ച ഉള്ളത് മുനിസിപ്പൽ യകാര്‍പ്പയ8ഷൻ കൈലസൻസ് / യഗ്രടഡ് കൈലസൻസ് /യഷാപ്്പ

ആൻഡ് എ\ാiിഷ്ചെമൻ8് ആക്ട് ഗ്രപകാരമുള്ള കൈലസൻസ്/ഗ്രഗാമപഞ്ചായത്തിൽ നിന്നുള്ള എൻ.ഒ.സി

നിര്‍യ5ശിക്കചെപ്പട്ടിരിക്കുന്ന ലീഗൽ ചെമയഗ്രടാളജി രജിസ്യഗ്രടഷൻ

ആക്ട് ഗ്രപകാരം പു8ചെപ്പടുവി �ിട്ടുള്ള �ട്ടങ്ങള്‍ക്കസരിച്്ച ഓയരാ വര്‍ഷവും ചെമയ് 31 ന് മുY് സമര്‍പ്പിക്കുന്ന വാര്‍ഷിക വരുമാന യരഖ

യലബലിംഗ്

ഫുഡ് യസഫ്റ്റി ആൻഡ് \ാൻയഡര്‍ഡ് ചെ8ഗുയലഷൻസ് അനുസരിച്്ച ഗ്രപീ-പായക്കജുചെ�യ്ത ഭക്ഷണപദാര്‍ത്ഥങ്ങചെള യലബൽ ചെ�യ്യണം. എല്ലാ ഘട്ടങ്ങളിലും, നിര്‍ബന്ധിത വ്യവസ്ഥകളും, കൃത്യമായ യലബലിംഗും അനുവര്‍ത്തിക്കുന്നുയണ്ടാ എന്ന് ഉ8പ്പുവരുത്തുന്നതിന് പായക്കജ് ചെ�യ്ത ഉൽപ്പന്നങ്ങള്‍ പരിയശാധിയക്കണ്ടതാണ്.

പരിശീലനം:

പുതിയ ജീവനക്കാര്‍, താത്കാലിക ജീവനക്കാര്‍, കരാര്‍ വ്യക്തികള്‍ എന്നിവരുള്‍ചെപ്പചെട എല്ലാ ജീവനക്കാര്‍ക്കും അവരുചെട യ8ാളുകള്‍ക്കും ഉത്തരവാദിത്തങ്ങള്‍ക്കും, അവരുചെട മചെറ്റല്ലാ ഗ്രപവര്‍

ത്തനയമഖലകചെള സംബന്ധിച്ചും പരിശീലനം നൽകണം.

1. എല്ലാ ഭക്ഷ്യ ക Yനികളും മാലിന്യങ്ങളിൽ നിന്നും ഭക്ഷണം സംരക്ഷിക്കുന്നതിൽ അവരുചെട പങ്കിയനയും ഉത്തരവാദിത്വയത്തയും സംബന്ധിച്്ച യബാധവാന്മാരായിരിക്കണം.

2. ഭക്ഷ്യയമഖലയിചെല ചെതാഴിലാളികള്‍ക്ക് ഭക്ഷ്യ സംസ്കരണത്തിന ് ആവശ്യമായ കാലാനുസൃതമായ വിജ്ഞാനം, കൈവദഗ്ധ്യം/ സംസ്കരണം, സംഭരണം, യസവനം

എന്നിവചെയ സംബന്ധിച്ച അ8ിവുകള്‍ ഉണ്ടായിരിക്കണം

3. എല്ലാ ഭക്ഷ്യയമഖല ജീവനക്കാര്‍ക്കും ഭക്ഷണ ശു�ിത്വവും ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ മാര്‍ഗ്ഗങ്ങചെള സംബന്ധിച്ചും, അയതാചെടാപ്പം വ്യക്തിഗത ശു�ിത്വ മാര്‍ഗ്ഗങ്ങചെള സംബന്ധിച്ചും പരിശീലനം നൽകണം.

4. പരിശീലനത്തിചെ* ഫലഗ്രപാപ്തി, സുരക്ഷാ കാര്യങ്ങചെള സംബന്ധിച്ച യബാധവത്കരണം, യയാഗ്യ താ നിലവാരം എന്നിവചെയക്കു8ിച്ചുള്ള കാലാനുസൃതമായ വിലയിരുത്തുലുകള്‍ നടത്തണം.

5. നിശ്ചിത ഇടയവളകളിൽ പരിശീലന പരിപാടികള്‍ അവയലാകനം നടത്തി, അവശ്യസമയത്ത് നവീകരിക്കണം.