vidya gita

21
ततततततततततत तत तततततततततततअअअअ अअ अअअअअअअअअअअअ अअअअ अअअअअअ अअअअअअअअअ अअअअअअ अअअअअअअअअअअअअअ अअअअअअअअअअअअअअअअ १॥ अअअअअअअअअअअअअ अअअअअ अअअअअअअअअअअअअअअअअअअअ अअअअअअअअ अअअअअअअअअ अअअअअअअअअ अअअअअ अअअअअअ २॥ अअअअअअअअअअअअअअअअअअअ अअअअअअअ अअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअ अअअअअअ अअअअअअ अअअअअअ अअअअअ अअअअअअ अअ अअअअअअअअअअअअअअअअ अअअअअअअअ अ अअअअअअअ अअअअअअ अअअअअअअअअअअअअ अअअअअअअअअअअअअ ॥ ५॥ अअअअअअअअ अअअअअअअअअअअअअअअ अअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअ अअअअअअअ अअ अअ ॥ ६॥ अअअअ अअअअअअअअ अअअअ अअअ अअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअअ अअअअअअअ अअअअअअअअअअअअ

Upload: pramod-deval

Post on 24-Dec-2015

100 views

Category:

Documents


7 download

DESCRIPTION

Vidya Gita from Tripura rahasya Jnyana Khanda

TRANSCRIPT

Page 1: Vidya Gita

त्रि�पु�रा�राहस्ये ज्ञा�नखण्डे अथ विं��शो�ध्ये�ये�।अत्र ते� वते�यिष्�यि� पु�रा� व�त्तं� श्रु�णु�ष्व तेते।पु�रा� ब्रह्मसभा��ध्� सत्लो�के� ऽतितेपु�वने� ॥ १॥ज्ञा�नेप्रसङ्गः' स�भा(ते स(क्ष्��त्स(क्ष्�तिव�र्श�ने'।सनेके�द्या� वसिसष्ठश्च पु�लोस्त्' पु�लोहः' क्रते�' ॥ २॥भा�गु�रातित्ररातिङ्गःरा�श्च प्रचे�ते� ने�रादस्तेथा�।च्वने� व��द�वश्च तिवश्वा�यि�त्र�ऽथा गु9ते�' ॥ ३॥र्श�क्र' पुरा�र्शरा� व्या�स' केण्व' के�श्पु एव चे।दक्षः' स��न्ते�' र्शङ्B खश्च सिलोखिखते� द�वलो�ऽतिपु चे ॥ ४॥एव�न्� ऋतिGगुणु� रा�जर्षिGJप्रवरा� अतिपु।सवK स��दिदते�स्तेत्र ब्रह्मसत्र� �हःत्तंरा� ॥ ५॥�N���स�� चेक्र� रात्�च्चैःP' स(क्ष्��त्स(क्ष्�तिनेरूतिपुणुP'।ब्रह्म�णु� तेत्र पुप्रच्छु� रा�G' सव� एव ते� ॥ ६॥भागुवने ज्ञा�तिनेने� लो�के� व� ज्ञा�तेपुरा�वरा�'।ते�G�� ने� तिवतिवधा� भा�तिते स्थिVतिते' प्रके� तितेभा�दते' ॥ ७॥के� सिचेते सद� स��यिधाV�' के� सिचेन्�N���सने� राते�'।अपुरा� भासिXतिने��ग्ने�श्च�न्� के��स��श्रु�' ॥ ८॥व्यावहः�रापुरा�स्त्व�के� बतिहः���खनेरा� इव।ते�G� श्रु��ने तिहः केते� एतेन्नो� वX� �हः�सिस ॥ ९॥स्वस्वपुक्षः� व� तिवद्मः' श्रु���सयि�तिते वP तिवधा�।इतिते पु�ष्टो�ऽवदद ब्रह्म� �त्व�ऽने�श्वास्ते��नेस�ने ॥ १०॥

Page 2: Vidya Gita

��नेNन्द्रा� ने�हः�प्�तेद्वे�द्मिद्मः सव��त्�ने� तेते'।ज�नेN�दिद��थाf ते� सव�ज्ञा' पुरा��श्वारा' ॥ ११॥तेत्र ���ऽथा सम्प्रष्टो�यि�त्�क्त्व� तेत्र तेPरा9।सङ्गःम् द�वद�व�र्श� तिवष्णु�ने�द्मिभास��गुते� ॥ १२॥पुप्रच्छु ऋतिG��ख्�ने�� प्रश्नं� ते� लो�केस�ड्B तिवयिधा'।प्रश्नं� तिनेर्शम् चे सिर्शव� ज्ञा�त्व� तिवयिधा�ने�गुते� ॥ १३॥�त्व�ऽने�श्वास्ते�नेस ऋGNने द�व� व्यासिचेन्तेते।तिकेस्थिmचेदुX� ��ऽत्र�तिपु व्याथा���व भाव�न्नोने� ॥ १४॥स्वपुक्षःत्व�ने ज�नेN�रा�G�ऽश्रुद्ध� �ते�'।इतिते �त्व� प्रत्�व�चे द�वद�व� �हः�श्वारा' ॥ १५॥श्रु�णु�ध्व� ��ने� ने�हः�प्�तेद्वे�द्मिद्मः स�स्फु� ट�।अते� तिवद्या�� भागुवतेr ध्���' पुरा��श्वाराN� ॥१६॥तेत्प्रस�द�यिन्नोगु(ढा�था��तिपु तिवद्मःस्तेते' पुरा�।इत्�X� ��ने' सवK तिवयिधातिवष्णु�सिर्शवP' सहः ॥ १७॥दध्�र्षिवJद्या�� �हः�र्श�नेr तित्रपु�रा�� सिचेच्छुराNरिराणुN�।एव� सवuराद्मिभाध्�ते� तित्रपु�आरा� सिचेच्छुराNरिराणुN ॥ १८॥आतिवरा�सNस्थिच्चैःद�के�र्श�N र्शब्द�N पुरा�।अभावद ��घगुम्भीNरातिने'स्वने� गुगुने�ङ्गःणु� ॥ १९॥वदन्त्व�तिGगुणु�' किंकेJ व� ध्�ते� तेदBद्रुते�Nतिहःते�।�त्पुरा�णु�� तिहः के� G�स्थिmचेन्नो हःN�ते�द्मिभाव�स्थिm|ते� ॥ २०॥इतिते श्रु�त्व� पुरा�� व�णुr प्रणु������तिनेपु�ङ्गःव�'।

Page 3: Vidya Gita

ब्रह्म�द�ऽतिपु तेदने� ते�ष्टो�व�र्षिवJतिवधाP' स्तेवP' ॥ २१॥अथा प्र�चे�रा�तिGगुणु� तिवद्या�� ते�� तित्रपु�रा�श्वाराN�।ने�स्ते�भ्� �हः�र्श�तिने श्रुNतिवद्या� तित्रपु�रा�श्वारिरा ॥ २२॥अर्श�G�त्पु�दयित्रN त्व� V�पुयित्रN तिनेज�त्�तिने।तिवलो�पुयित्रN सव�स् पुरा��श्वारिरा ते� ने�' ॥ २३॥अने(तेने� सव�द�ऽसिस ते� ने�स्तिस्ते जतिनेस्तेव।नेव�त्मित्�के� सद� त्व� वP ते� ने�स्तिस्ते जरा� तेव ॥ २४॥सव��ऽसिस सव�स�रा�ऽसिस सव�ज्ञा� सव�हःर्षिGJणुN।असव��ऽसव�गु�ऽस�रा�ऽसव�ज्ञा�ऽसव�हःर्षिGJणुN ॥ २५॥द�तिव भा(� ने�स्ते�भ्� पु�रास्ते�ते पु�ष्ठते�ऽतिपु चे।अधास्ते�दूध्व�ते' पु�श्वाK सव�तेस्ते� ने�� ने�' ॥ २६॥ब्र(तिहः त्तं�ऽपुरा� रूपु�Pश्वाf ज्ञा�ने��व चे।फलो� तेत्स�धाने� ��ख्� स�धाके� सिसद्ध��व चे ॥ २७॥सिसद्ध�स्ते� पुरा��� के�ष्ठ�� सिसद्ध�G(त्तं���व चे।द�व्या�तेते क्र�ते� ब्र(तिहः भा(स्ते�भ्� ने�� ने�' ॥ २८॥इत्�पु�ष्टो� �हः�तिवद्या� प्रवX� ��पुचेक्र��।द��ने� ऋतिGगुणु� स्पष्टो�थाf पुरा�� वचे' ॥ २९॥श्रु�णु�ध्व��G' सवf प्रवक्ष्�यि� क्र��णु तेते।अ��ते� ह्या�गु��म्भी�धा� स��द्ध�त् दद�यि� व' ॥ ३०॥त्र सवf जगुदिदद� दपु�णुप्रतितेतिबम्बवते।उत्पुन्नो� चे स्थिVते� लोNने� सवKG�� भा�सते� सद� ॥ ३१॥

Page 4: Vidya Gita

द�व जगुद�के�रा� भा�सते�ऽतिवदिदते�त्�ने��।द्या�तिगुने�� तिनेर्षिवJकेल्पु� तिवभा�त्�त्�तिने के� वलो� ॥ ३२॥गुम्भीNरास्तिस्तेयि�ते�म्भी�यिधारिराव तिनेश्चलोभा�सने�।ते स�भासिXऐरातितेर्शप्रNत्� केP तेववज�ने�ते ॥ ३३॥स्वभा�वस् स्वरासते� ज्ञा�त्व�तिपु स्व�द्वे� पुद�।तिवभा�दभा�व��हृत् स�व्याते�ऽत्न्तेतेत्पुराP' ॥ ३४॥अक्षः�न्ते'केराणु�द�ने�� प्र�णुस(त्र� द�न्तेरा�।दभा�ने� ने तिकेस्थिmचेते स्�द्याच्छु�स्त्रPराद्मिभालोद्मिक्षःते� ॥ ३५॥पुरा� स� प्रतितेभा� द�व्या�' पुरा� रूपु� ���रिराते�।ब्रह्म�ण्ड्�ने��ने�के�ने�� बतिहःरूध्वK स�धा�म्ब�धा9 ॥ ३६॥�द्मिणुद्वे�पु� नेNपुवने� सिचेन्ते��द्मिणुस��न्दिन्दरा�।पुmचेब्रह्म�� �mचे� रूपु� त्रPपु�रास�न्दरा� ॥ ३७॥अने�दिदयि�था�ने� त्तंदपुरा�ख्��GNश्वारा�'।तेथा� सद�सिर्शव�र्श�ने9 तिवयिधातिवष्णु�तित्रलो�चेने�' ॥ ३८॥गुणु�र्शस्केन्ददिदक्पु�लो�' र्शX� गुणुद�वते�'।�ते�धा�ने�' स�रा� ने�गु� क्षःतिकेम्पु�रुG�द' ॥ ३९॥पु(ज्�' सव�� �� तेने(रापुरा�' पुरिराके�र्षितेJते�'।�� ���तिव�(ढा�स्ते� ��� ने ज�नेन्तिन्ते सव�ते' ॥ ४०॥पु(न्दिजते�ऽहः��व सवuद�द�यि� फलो�Nतिहःते�।ने �त्तं�ऽन्� के�सिचेदस्तिस्ते पु(ज्� व� फलोद�यिनेN ॥ ४१॥था� � ��� भा�वतिते फलो� �ते प्र�प्नु��त्तंथा�।

Page 5: Vidya Gita

��Pश्वा���तिGगुणु� अपुरिरास्थिच्छुन्नो�Nरिराते� ॥ ४२॥अनेपु�क्ष्Pव खित्केस्थिmचेद अहः�द्वेNसिचेन्�N।स्फु� रा�म्नेन्तेजगुद�के�रा�णु ऋतिGपु�ङ्गःव�' ॥ ४३॥तेथा� स्फु� रान्त्तिपु सद� ने�त्�म्द्वेPतेसिचेद्वेपु�'।एतेन्�� ��ख्�Pश्वाf दुघ�ट�था�तिवभा�वने� ॥ ४४॥��Pश्वाf ते� ऋG' पुश्ध्व� स(क्ष्�� दृर्श�।सव��श्रु� सव�गुते� चे�प्हः� के� वलो� स्थिVते� ॥ ४५॥स्व��� स्व�ज्ञा�त्व� स�सरान्तेN सिचेरा�दहः�।भा(� तिवदिदत्व� स्व�त्��ने� गु�रा�' सिर्शष्पुद� गुते� ॥ ४६॥तिनेत्��X� पु�ने���X� भा(� भा(� भाव�म्हः�।तिनेरुपु�द�नेसम्भी�रा� स�ज�यि� जगुद�दृर्श� ॥ ४७॥इत्�दिद सन्तिन्ते बहुधा� ��Pश्वा�पुराम्पुरा�'।ने तेद गुणुयिते�� र्शक्� सहःस्रवदने�ने व� ॥ ४८॥श्रु�ण्वन्ते� सङ्B ग्रहः�द वक्ष्� �दPश्वा�स् लो�र्शते'।जगुद्या�त्र� तिवसिचेत्र�� सव�ते' सम्प्रस�रिराते� ॥ ४९॥�� ज्ञा�ने� बहुतिवधा� द्वेPते�द्वेPते�दिदभा�दते'।पुरा�पुरातिवभा�द�च्चैः बहुधा� चे�तिपु तेत्फलो� ॥ ५०॥द्वेPतेज्ञा�ने� ते� तिवतिवधा� तिद्वेतेN�लोम्बने� ते'।ध्�ने��व ते� तेत्प्र�X� स्वप्नुरा�ज्�दिदसत्मिम्�ते� ॥ ५१॥तेच्चैः�तिपु सफलो� ज्ञा�� तिनेत्� तिनेते� ते'।अपुरा� चे�तिपु तिवतिवधा� तेत्र ��ख्� तेद�व तिहः ॥ ५२॥

Page 6: Vidya Gita

प्र�X��ख्�पुरा�� ध्�ने� ��ख् फलोक्र��।अद्वेPतेतिवज्ञा�ने��व पुरातिवज्ञा�ने�Nरिराते� ॥ ५३॥���ने�रा�ध् पुरा��� सिचेरा� तिवद्या�� ते� श्रुN�तेN�।केथा� प्र�प्�ते पुरा��� तिवद्या��द्वेPतेस�सिज्ञाके�� ॥ ५४॥तेद�व�द्वेPतेतिवज्ञा�ने� के� वलो� � पुरा� सिचेतिते'।तेस्�' र्श�द्धदर्श��र्श� द्वेPते��र्श��द्मिभाभा�वके' ॥ ५५॥सिचेत्तं� द� स्व��त्��ने� के� वलो� ह्याद्मिभासम्पुते�ते।तेद�व�ने�तिवभा�ते� स्�द तिवज्ञा�ने��तिGसत्तं��' ॥ ५६॥श्रु�तितेते� �सिXते� व�तिपु के� वलो�त्�तिवभा�सने�।द�हः�द्या�त्��वभा�सस् ने�र्शने� ज्ञा�ने��च्ते� ॥ ५७॥तेद�व भावतिते ज्ञा�ने� ज्ज्ञा�ने�ने ते� तिकेmचेने।भा�स��ने�तिपु क्व�तिपु ने तिवभा��ते केथाmचेने ॥ ५८॥तेद�व�द्वेPतेतिवज्ञा�ने� तिद्वेज्ञा�ने�ने तिकेmचेने।अतिवज्ञा�ते� नेPव भाव�ते केद�सिचेल्लो�र्शते�ऽतिपु चे ॥ ५९॥सव�तिवज्ञा�ने�त्�रूपु� तिद्वेज्ञा�ने� भाव�ते खलो�।तेद�व�द्वेPतेतिवज्ञा�ने� पुरा�� ते�पुस�त्तं��' ॥ ६०॥ज�ते� �दृर्शतिवज्ञा�ने� स�र्श�द्मिश्चरासम्भी�ते�'।व��ने�व�भ्रज�लो�तिने तिवलोNन्ते� पुरा� तिहः तेते ॥ ६१॥के���दिदव�सने�' सव�� स्तिस्�ने सन्तिन्ते ने तिकेmचेने।स्�भा�ग्नेद�ष्ट्रा�तिहःरिराव तेतिद्वेज्ञा�ने� पुरा� स्��ते� ॥ ६२॥तिवज्ञा�नेस् फलो� सव�दु'ख�ने�� तिवलो� भाव�ते।

Page 7: Vidya Gita

अत्न्ते�भासम्प्र�न्तिप्ते��क्षः इत्�च्ते� फलो� ॥ ६३॥भा� तिद्वेतेNसङ्B के�ल्पु�दद्वेPते� तिवदिदते� दृढा�।के� ते' स्�द द्वेPतेसङ्B केल्पुस्ते�' स(�द� था� ॥ ६४॥ऋG� ने भा� क्व�तिपु द्वेPतेसङ्B केल्पुवज�ने�।अते� त्फलो�न्ते स्�त्तंद्भ� सव�था� भाव�ते ॥ ६५॥स��गु� तिवप्र�गु�न्ते' सव�थाPव तिवभा�तिवते'।फलो�गु�ऽतिपु तेस्��न्दिद्ध तिवनेश्�दिदतिते तिनेश्च' ॥ ६७॥�वदन्ते फलो� प्र�X� भा� ते�वत्प्रके�र्षितेJते�।तेद�व�भारूपु� ते� फलो� सवK प्रचेक्षःते� ॥ ६८॥द�त्�ने�ऽनेन्द�व फलो� ��क्षः' प्रके�र्षितेJते'।ज्ञा�ते� ज्ञा�ने� ज्ञा��तिपु फलो� चेPके� द� भाव�ते ॥ ६९॥तेद� तिहः पुरा�� ��क्षः' सव�भाNतितेतिववर्जिजJते'।ज्ञा�ने� तिवकेल्पुसङ्B केल्पुहः�ने� �9ढ्यतिववर्जिजJते� ॥ ७०॥ज्ञा�ते�' स्वच्छु�त्�रूपु� तेद�द�वने�पुलोद्मिक्षःते�।उपुलोक्षःके एव�ते� गु�रु' र्श�स्त्र� चे ने�तेराते ॥ ७१॥एतेद�व तिहः तिवज्ञा�स्वरूपु�द्मिभाधाNते�।ज्ञा�ते�ज्ञा�नेज्ञा�गुते� �वद भा�द�ऽवभा�सते� ॥ ७२॥ते�वज्ज्ञा�ते� ज्ञा�ने�तिपु ज्ञा�� व� ने भाव�ते क्वसिचेते।द� भा�द� तिवगुसिलोते� ज्ञा�त्र�द�ने�� यि�था' स्थिVते' ॥ ७३॥तेद� ज्ञा�त्र�दिदसम्पुद्मित्तंरा�तेद�व फलो� स्��ते�।ज्ञा�त्र�दिदफलोपु�न्ते� ने भा�द� वस्ते�ते� भाव�ते ॥ ७४॥

Page 8: Vidya Gita

व्यावहः�राप्रसिसद्ध्यथाf भा�दस्तेत्र प्रकेस्थिल्पुते'।अते�ऽपु(वf लोभ्�त्र फलो� ने�स्त्�व तिकेmचेने ॥ ७५॥आत्�Pव ��� ज्ञा�ते�ज्ञा�नेज्ञा�फलो�त्�ने�।�वद्भ�तिते भाव�त्तं�वते स�स�रा� ह्याचेलो�पु�' ॥ ७६॥द� केथास्थिmचेद�तेत्तं� भा��द भा�दतिववर्जिजJते�।स�स�रा� तिवलो� ��स्थिच्छुन्नो�भ्रयि�व व��ने� ॥ ७७॥एव�तिवधा�हः���क्षः� तेत्पुरात्व� तिहः स�धाने�।तेत्पुरात्व� ते� सम्पु(णुK ने�न्ते स�धानेयि�ष्ते� ॥ ७८॥अपु(णुK तेत्पुरात्व� ते� किंकेJ सहःस्रस�स�धानेP'।तेस्��त्तं�त्पु���व स्�न्��ख्� ��क्षःस् स�धाने� ॥ ७९॥ते�त्पुf सव�थाPतेत्तं� स�धा��Nतिते स�स्थिVतिते'।स्ते�त्पुKणु स��X' सव�था� ��X एव स' ॥ ८०॥दिदनेP���सPव�त्सराPव�� ��X' स्�द्वे�ऽन्जन्�तिने।ब�न्दिद्धनेP��ल्भा�द�ने सिचेरार्शNघ्रव्यावस्थिVतिते' ॥ ८१॥ब�द्ध9 ते� बहःव� द�G�' सन्तिन्ते सव��था�ने�र्शने�'।Pज�ने�' सतेते� त्व�व� पुच्न्ते� घ�रास�स�ते9 ॥ ८२॥तेत्र�द्या' स्�दने�श्वा�स� तिद्वेतेN' के��व�सने�।ते�तेN� ज�ड्यते� प्र�X� तित्रधाPव� द�Gसङ्B ग्रहः' ॥ ८३॥तिद्वेतिवधा' स्�दने�श्वा�स' स�र्शश्च तिवपु�'।��क्षः�ऽस्तिस्ते ने�स्तिस्ते व�त्�द्या' स�र्श' स��द�हृते' ॥ ८४॥ने�स्त्�व ��क्षः इत्�द्या� भाव�दत्र तिवपु�'।

Page 9: Vidya Gita

एतेद्द्�व� ते� ते�त्पुK ��ख्� स्�ते प्रतितेबन्धके� ॥ ८५॥तिवपुराNते तिनेश्च�ने नेश्�द�तेद द्वे� क्र��ते।अत्र�पु�� ��ख्ते�� �(लोच्छु�द� ने चे�पुरा' ॥ ८६॥अने�श्वा�सस् �(लो� ते� तिवरुद्धतेके� सिचेन्तेने�।तेत्पुरिरात्ज् सत्तंके��वते�नेस् प्रस�धाने� ॥ ८७॥तिवपुराNते� तिनेश्च' स्�द �(लोच्छु�दनेपु(व�के'।तेते' श्रुद्ध�स��द�दने�श्वा�स' प्रणुश्तिते ॥ ८८॥के���दिदव�सने� ब�द्ध�' श्रुवणु� प्रतितेबत्मिन्धके�।के���दिदव�सने�तिवष्टो� ब�न्दिद्धनेuव प्रवते�ते� ॥ ८९॥लो�के� ऽतिपु के��N के�म्स् सद� ध्�नेPकेतेत्पुरा'।पु�रा'स्थिVते� ने पुश्�च्चैः श्रु�त्र�X� श्रु�णु��न्नो चे ॥ ९०॥के���दिदव�सिसतेस्Pव� श्रु�ते� चे�श्रु�तेसत्मिम्�ते�।के���दिदव�सने�� तेस्��ज्ज�द वPरा�ग्सम्पुद� ॥ ९१॥सन्तिन्ते के��क्र�धा��ख� व�सने�स्ते� सहःस्रर्श'।तेत्र के��� �(लोभा(तेस्तेन्नो�र्श� नेतिहः तिकेmचेने ॥ ९२॥तेते� वPरा�ग्स��गु�द ने�र्श�ते के��व�सने��।आर्श� तिहः के��' सम्प्र�X एतेन्�� स्�दिदतिते स्थिVते� ॥ ९३॥र्शक्�G� V(लोभा(ते� स� स(क्ष्��ऽर्शक्�G� स�स्थिVते�।दृढावPरा�ग्�गु�ने सव�f ते��,प्रतिवने�र्श�ते ॥ ९४॥तेत्र �(लो� के�म्द�Gपुरा��र्श�' प्रतितेक्षःणु�।वP��ख्� तिवG�भ्श्च व�सने� ने�र्श�दिदतिते ॥ ९५॥

Page 10: Vidya Gita

स्ते�तेN� ब�न्दिद्धद�G� ज�ड्यरूपु� व्यावस्थिVते'।अस�ध्' स�ऽभ्�स��खP' सव�था� ऋतिGसत्तं��' ॥ ९६॥�ने ते�त्पु�तेश्च�तिपु श्रु�ते� ब�न्दिद्ध�ने�रुहः�ते।तेज्ज�ड्य� तिहः �हः�ने द�G' पु�रुG�था�तिवने�र्शने' ॥ ९७॥तेत्र�त्�द�वते�स�व���ते� ने�न्न्दिद्ध के�राणु�।स�व��स्ते�रातेम्�ने ज�ड्य� तेस् हःरा�म्हः� ॥ ९८॥ज�ड्य�ल्पु�नेल्पुभा�व�ने सद्या� व� पुराजन्�तिने।भाव�त्तंस् फलोप्र�न्तिप्तेज��ड्यस��Xचे�तेस' ॥ ९९॥सव�स�धानेसम्पुद्मित्तं���Pव प्रद्मिणुधा�नेते'।उपु�तिते चे � भाक्त्� सव�द� ���केP तेव�ते ॥ १००॥स स�धानेप्रत्नेNके� तिवधा(�र्श� के� तेN भाव�ते।स्ते� ���Nश्वाराr सव�ब�न्दिद्धप्रसराके�रिराणुN� ॥ १०१॥अने�दृत् स�धानेPकेपुरा' स्�द �(ढाभा�वते'।पुद� पुद� तिवहःन्�ते फलो� प्र�प्�ते व� ने व� ॥ १०२॥तेस्��त्तं� ऋG� ��ख्� ते�त्पुf स�धाने� भाव�ते।एव� ते�त्पु�व�ने�व स�धाके' पुरा�' स्��ते' ॥ १०३॥तेत्र �द्भसिX�Xस्ते� स�धाके' सव�पु(न्दिजते'।सिसन्दिद्धरा�त्�व्यावसिसतितेदKहः�ने�त्�त्वभा�वने� ॥ १०४॥आत्�त्वभा�वने� ने(ने� र्शराNरा�दिदG� स�स्थिVते�।तेदभा�वने��त्र� ते� सिसन्दिद्ध�¢ढ्यतिववर्जिजJते� ॥ १०५॥आत्�� व्यावसिसते' सवuरातिपु ने� के� वलो�त्�ने�।

Page 11: Vidya Gita

अते एव ते� सम्प्र�प्ते� �हः�नेथा�पुराम्पुरा� ॥ १०६॥तेस्��ते के� वलोसिचेन्��त्र� द द�हः�द्यावभा�सके�।तेन्��त्र�त्�व्यावसिसतिते' सव�स�र्शने�सिर्शनेN ॥ १०७॥सिसन्दिद्धरिरात्�च्ते� प्र�ज्ञाPने��ते' सिसन्दिद्धरानेन्तेरा�।सिसद्ध' ख�चेरात्व�द्या� अद्मिणु��द्या�स्तेथाPव चे ॥ १०८॥आत्�तिवज्ञा�नेसिसद्ध�स्ते� केलो�� ने�हः�न्तिन्ते G�ड्र्शN�।ते�' सव��स्ते� पुरिरास्थिच्छुन्नो�' सिसद्ध� द�र्शके�लोते' ॥ १०९॥इ� स्�दपुरिरास्थिच्छुन्नो�' स्व�त्�तिवद्या� सिर्शव�त्मित्�के�।स्व�त्�तिवद्या�स�धाने�G� ते�' सव��' स�प्रतितेयिष्ठते�' ॥ ११०॥आत्�तिवद्या�तिवधा�व�ते�स्त्वन्तेरा�प्र�जके�'।किंकेJ ते�द्मिभारिरान्द्राज�लो�त्�सिसन्दिद्धते�ल्�द्मिभाराNतिहःते� ॥ १११॥स् स�क्षः�द ब्रह्मपुद�तिपु स्�त्तं�णुसत्मिम्�ते�।तिकेन्त्�ते�' सिसद्ध� वP के�लोक्षःपुणुहः�तेव' ॥ ११२॥तेस्��ते सिसन्दिद्धनेKतेरा� स्�द�त्�तिवज्ञा�नेसिसन्दिद्धते'।�ऽत्न्तेर्श�केने�र्श� भाव�द�नेन्दस�न्द्राते� ॥ ११३॥सPव सिसन्दिद्धनेKतेरा� ते� ��त्�ग्र�सतिव��सिचेनेN।इ��त्�ज्ञा�नेसिसन्दिद्धर्षिवJतिवधा�भ्�सभा�दते' ॥ ११४॥ब�न्दिद्धनेP��ल्भा�द�च्चैः पुरिरापु�केतिवभा�दते'।स�क्षः�पुतेस्ते� तित्रतिवधा� चे�त्तं�� �ध्��ऽधा�� ॥ ११५॥लो�के� तिद्वेज�ने���G' पुदि£तेश्रु�तितेसत्मिम्�ते�।��धा� चे �हः�भ्�स�द व्या�पु�रार्शतेसङ्B के� लो� ॥ ११६॥

Page 12: Vidya Gita

अप्स्खसिलोतेवणु�� � पुदि£ते� श्रु�तितेरुत्तं��।स��तिहःतेस् व्या�पु�रा�ऽस��तिहःतेस् चे�न्द� ॥ ११७॥पु(व�वद्या�ऽप्स्खसिलोते� पुदि£ते� �ध्�� श्रु�तिते'।� सद� ह्याने�सन्ध�ने�गु�द�व भाव�त्तंथा� ॥ ११८॥पुदि£ते� श्रु�तितेरात्न्ते�स्खसिलोते� त्वधा�� तिहः स�।एव��व�त्�तिवज्ञा�नेसिसन्दिद्धरुX� तित्रधाG�' ॥ ११९॥� �हः�व्यावहः�रा�G� प्रतितेसन्ध�नेवज�ने�।अन्द� तेद्वेज�ने� व� सव�द� प्रतितेसत्मिन्धते' ॥ १२०॥अन्(ने�यिधाकेभा�व� स्�त्स�त्तं�� �ध्��ऽधा��।अत्र�त्तं�Pव स�सिसद्ध�' पुरा� के�ष्ठ� तिनेरूतिपुते� ॥ १२१॥स्वप्नु�दिदष्वप्वV�स� द� स्�त्पुरा�� स्थिVतिते'।तिवचे�राक्षःणुते�ल्�व सिसन्दिद्ध' स� पुरा��त्तं�� ॥ १२२॥सव�त्र व्यावहः�रा�G� त्ने�ते स�स्के�राब�धाते'।द� प्रव�द्मित्तं' सिसद्ध�' स� पुरा� के�ष्ठ� स�Nरिराते� ॥ १२३॥अत्ने�नेPव पुरा�� स्थिVतिते' स�व�दने�त्�तिने।अव्या�हःते� द� सिसन्दिद्धस्तेद� के�ष्ठ�� स��गुते� ॥ १२४॥व्यावहः�रापुरा� भा�व�ने पुश्न्नोतिपु ने पुश्तिते।द्वेPते� तेद� तिहः स� सिसन्दिद्ध' पु(णु�ते��द्मिभासङ्गःते� ॥ १२५॥ज�गुरा�द9 व्यावहःरान्नोतिपु तिनेदिद्रातेवद द�।स्थिVतितेस्तेद� तिहः स� सिसन्दिद्ध' पु(णु�ते��द्मिभासङ्गःते� ॥ १२६॥एव� सिसन्दिद्ध�ने�प्र�प्ते' सिसद्ध�G(त्तं� उच्ते�।

Page 13: Vidya Gita

व्यावहः�रापुरा� तिनेत्� ने स��धिंधाJ तिव��mचेतिते ॥ १२७॥केद�सिचेदतिपु ��धा�वN स सिसद्ध�G(त्तं�� �ते'।ज्ञा�तिनेने�� तिवतिवधा�ने�� चे स्थिVकिंतेJ ज�ने�तिते सव�द� ॥ १२८॥स्व�ने�भा(त्� स्व�न्तेरा�व स सिसद्ध�G(त्तं�� �ते'।स�र्श� व�तिपु के��� व� स् ने�स्त्�व लो�र्शते' ॥ १२९॥तिनेभा�� व्यावहः�रा�G� स सिसद्ध�G(त्तं�� �ते'।सव� स�खmचे दु'खmचे व्यावहः�राmचे ज�गुते� ॥ १३०॥स्व�त्�न्�व�द्मिभाजने�तिते स सिसद्ध�G(त्तं�� �ते'।अत्न्ते� बद्ध��त्��ने� ��X� चे�तिपु प्रपुश्तिते ॥ १३१॥' स्व�त्�तिने ते� सव��त्�� स सिसद्ध�G(त्तं�� �ते'।' पुश्ने बन्धज�लो�तिने सव�द� स्व�त्�तिने स्फु� ट� ॥ १३२॥��क्षः� ने�पु�क्षःते� क्व�तिपु स सिसद्ध�G(त्तं�� �ते'।सिसद्ध�त्तं��ऽहः��व�हः ने भा�दस्त्व�व�' क्वसिचेते ॥ १३३॥एतेद्वे� ऋG' प्र�X� स�स्पष्टो�ने��X�।एतेन्��X� तिवज्ञा� ने क्वसिचेते पुरिरा��ह्यातिते ॥ १३४॥इत्�क्त्व� स� पुरा� तिवद्या� तिवरारा�� भा�गु�द्वेहः।श्रु�त्वPतेदृG' सव� सन्द�हः�पुहः� चे ॥ १३५॥नेत्व� सिर्शव�द�ने लो�के� र्श�ने जग्��' स्व� स्व� तिनेव�र्शने�।तिवद्या�गुNते� �PG� ते� प्र�X� पु�पु9घने�सिर्शनेN ॥ १३६॥श्रु�ते� तिवचे�रिराते� सम्के स्व�त्�स�म्रा�ज्द�यिनेN।तिवद्या�गुNते�ऽत्�त्तं��� स�क्षः�तिद्वेद्या�तिनेरूतिपुते� ॥ १३७॥

Page 14: Vidya Gita

पु£ते�� प्रत्हः� प्रNते� ज्ञा�ने� दिदर्शतिते स� स्व�।स�स�रातितेयि�रा�म्भी�धा9 �ज्जते�� तेराद्मिणुभा�व�ते ॥ १३८॥

इतिते श्रुNतित्रपु�रा�राहःस्� ज्ञा�नेखण्ड्�तिवद्या�गुNते�ने�� किंवJर्शतितेते��ऽध्�' ॥