માાંડલ બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશ

(એમ.બી.એસ.આઇ.આર)

અહવેાલ ૨ – સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો ( જી.ડી.સી.આર)

માાંડલ બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રાદેશિક શિકાસ સત્તામાંડળ ,

ગાાંધીનગર

ઠે: એમ.બી.ઍસ.આઇ.આર.ડી.એ ,બ્લોક િાં .૧૧/૧૨,ત્રીજો માળ ,ઉદ્યોગ ભવિ ,સેક્ટર-૧૧,

ગાાંધીિગર )૭૧૨૨૧૩(

ગજુરાત ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેિ અશધશનયમ –૨૦૦૯ ની કલમ –૬(૨)(iv) અને

કલમ–૧૭(૨) તથા ગજુરાત નગર રચના અને િહરેી શિકાસ અશધશનયમ –

૧૯૭૬ ની કલમ – ૧૭(૧)(ક)(i) અને ૧૭(૧)(ઘ)&(ચ) ની જોગિાઈઓ હઠેળ

એપેક્ષ ઓથોરરટી (જીઆઇડીબી) દ્વારા તા. ૧૫/૦૩/૨૦૧૬ ના રોજ માંજૂર કરેલ

આખરી શિકાસ યોજના અહિેાલ

માાંડલ બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશ

(એમ.બી.એસ.આઇ.આર)

અહવેાલ ૨ – સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો ( જી.ડી.સી.આર)

ગજુરાત ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેિ અશધશનયમ –૨૦૦૯ ની કલમ –૬(૨)(iv) અને

કલમ–૧૭(૨) તથા ગજુરાત નગર રચના અને િહરેી શિકાસ અશધશનયમ –

૧૯૭૬ ની કલમ – ૧૭(૧)(ક)(i) અને ૧૭(૧)(ઘ)&(ચ) ની જોગિાઈઓ હઠેળ

એપેક્ષ ઓથોરરટી (જીઆઇડીબી) દ્વારા તા. ૧૫/૦૩/૨૦૧૬ ના રોજ માંજૂર કરેલ

આખરી શિકાસ યોજના અહિેાલ

માાંડલ બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રાદેશિક શિકાસ સત્તામાંડળ,

ગાાંધીનગર

ઠે: એમ.બી.એસ.આઇ.આર.ડી.એ., બ્લોક િાં .૧૧/૧૨,ત્રીજો માળ, ઉદ્યોગ ભવિ, સેક્ટર-૧૧,

ગાાંધીિગર )૭૧૨૨૧૩(

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ i

અનકુ્રમણણકા આકૃશતઓની યાદી xxi

જનરલ શિકાસ કાંટ્રોલ રેગ્યલેુિન

આમખુ

સાંણક્ષપ્ત શિર્ષક વ્યાપ અને પ્રારાંભ

વ્યાખ્યાઓ

અશધશનયમ

સ્િીકૃત પનુઃઉપયોગ

ઉમેરો અને અથિા ફેરફારો

જાહરે માળખુાં/સાંજ્ઞા હોરડિંગ

ખેતીલક્ષી ઉપયોગ

એરકન્ન્ડિશનિંગ (િાતાનકુુલન)

સશુિધાઓ

મનોરાંજન પાકષ

એપાટષ મેન્ટ અથિા ફ્લેટ

સક્ષમ સત્તા

એરટ્રયમ (ખબૂ ઊંચાઈ પર બાાંધિામાાં આિતી પારદિષક છત)

સત્તાિાર અશધકારી

ઓટો સમારકામ કાયષિાળા

િૈકલ્પપક પાિર બેકઅપ

સ્િયાં સાંચાલીત છાંટકાિ પ્રણાલી

ભોજન ગહૃ

સેલર (ભોયરુાં )

િનસ્પશતિાસ્ત્ર બગીચો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ ii

ણબન્પડિંગ ઈમારત

મકાન (શનમાષણ) લાઈન

૨.૨૧ ણબપડ-ટુ-લાઇન (સમરેખામાાં બાાંધકામ)

બાાંધકામ એકમ

મકાન એકમ શિસ્તાર

મકાન ના એકમનુાં સ્તર

બાાંધકામ શિસ્તાર

એકમનો ણબપટ-અપ શિસ્તાર

કોલ સેન્ટર

ભશૂમ પડાિ ( કેમ્પીંગ ગ્રાઉન્ડ)

કાપેટ શિસ્તાર

સક્ષમ અશધકારી

ણચમની

સ્પષ્ટ ઊંચાઈ

ક્લબ

ક્લબ હાઉસ

કોપડ સ્ટોરેજ

કોમ્યશુનટી હોલ

સાંમેલન કેન્ર

ગહૃ ઉદ્યોગ

છજુ ાં છત

ચૉક આંગણુાં

જ્િલનિીલ સામગ્રી

એક માણલકી હક

કોરીડોર (પરસાળ)

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ iii

સરહયારી જગ્યા

કુલ-ડી-સેક (આગળ જિાના રસ્તા શિનાની બાંધ ગલી)

શિકાસકાર

શિકાસ

ધમષિાળા

શિકલાાંગતા

ડ્રઈેન (ગાંદા પાણી ના શનકાલની વ્યિસ્થા)

રહણેાાંક એકમ (મકાન)

ઘરેલ ુિપરાયેલુાં પાણી

ડ્રાઇિ-ઇન શસનેમા

આપાતકાણલન લાઇટીંગ

આપાતકાણલન લાઇટીંગ શસસ્ટમ

ચારે તરફથી બાંધ દાદરા

એસ્કેલેટર

પ્રદિષન હોલ

િતષમાન શિકાસ/ઇમારત/ઉપયોગ

એલ્ક્િટ (બહાર જિાનો રસ્તો)

બાહ્ય દીિાલ

બચિાનો માગષ

એસ્કેપ લાઇટીંગ

ફેણિકેિન િકષિોપ

ફામષ હાઉસ

આગ અને / અથિા ઈમરજન્સી એલામષ શસસ્ટમ (તત્કાળ ભય આપતુાં યાંત્ર)

અગ્ગ્નિમન ણલફ્ટ

ફાયરપ્રફૂ ( આગ પ્રશતરોધક ) દરિાજો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ iv

ફાયર ( અગ્ગ્નિમન ) પાંપ

બસુ્ટર ફાયર ( અગ્ગ્નિમન ) પાંપ

આગનો પ્રશતકાર

અગ્ગ્ન પ્રશતકાર રેટીંગ

ફાયર સેપરેિન ( આગથી બચિા માટેનુાં અંતર )

ફાયર સશિિસ પ્રિેિ માગષ

ફાયર દાદર

૨.૭૬ આગ અટકાિિી

ડાઉન કમર

ડ્રાય રાઈિર

ફાયર ટાિર ( આગ દરમ્યાન શનકાસની વ્યિસ્થા )

૨.૮૦ દબાણ

ધમૂાડો રોકિાનો દરિાજો

આગને બહાર કાઢિી

િેટ રાઈિર

ફ્લોર ( માળ )

ફ્લોર એરરયા રેશિયો (એફ.એ.આર) / ફ્લોર સ્પેિ ઇન્ડકે્સ (એફ.એસ.આઈ)

ફ્લોર ( માળ ) નુાં કે્ષત્રફળ

ફ્રન્ટ (રસ્તા તરફનો આગળનો ભાગ)

આગળનો ભાગ

કુરટગ ( પાયો )

ફાઉન્ડિેન ( પાયો )

ફયલુ ફીલીંગ અને સશિિસ સ્ટેિન

ગામતળ

બગીચો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ v

ગાડષન રેસ્ટોરન્ટ

ગોપફ કોસષ

િપરાયેલુાં પાણી

ગ્રાઉન્ડ કિરેજ (તણળયાને આિરી લેત ુાં કે્ષત્ર)

ગ્રાઉન્ડ લેિલ (તણળયાની સપાટી)

અંગત ગેરેજ

જાહરે ગેરેજ

ગેસ્ટ હાઉસ

માગષદિષક ફલોર સામગ્રી

૨.૧૦૩ હબેીટેબલ રૂમ ( રહઠેાણ )

જોખમી સામગ્રી

હડેરૂમ

મકાનની ઊંચાઈ

રૂમની ઊંચાઈ

ભારે ઉદ્યોગો

હોમ ઓક્યપેુિન (ગહૃ વ્યિસાય)

છાત્રાલય

હોટેલ

પ્રયોગિાળા

લઘ ુઉદ્યોગો

ણલફ્ટ

લોબી

માણળયુાં

લોજજન્સ્ટક્સ મથક

ણલગ્ક્િફાઇડ પેટ્રોણલયમ ગેસ (એલ.પી.જી) શિતરણ કેન્ર

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ vi

માજિન સેટબૅક

બહાર જિાના ઉપાયો

મેિનીન ફ્લોર ( માળ )

શમશ્ર ઉપયોગ ઇમારત

મપટીલેિલ પારકિંગ

મન્પટપ્લેક્સ કૉમ્પલેક્સ

સાંગ્રહાલય

નેબરહડૂ કેન્ર અને નાગરરક સશુિધા કેન્ર

કુદરતી જોખમ

કુદરતી આપશત્તગ્રસ્ત શિસ્તાર

ણબન-જ્િલનિીલ

ણબન-પેય જળ

કબજો અથિા ઉપયોગ

િપરાિી ભાર

િપરાિ કરી િકાય તેિી જગ્યા

િપરાિકતાષ

ખપુલી જગ્યા

કામગીરી બાાંધકામ

માણલક

પૅરાપેટ

પારકિંગની જગ્યા

પાટી પ્લોટ

પારટિિન

પકોલેિન િેલ (કુિો)

કાયમી ખપુલી જગ્યા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ vii

સક્ષમ અશધકારી દ્વારા પરિાનગી

વ્યગ્ક્ત

રેકડષ પરનો વ્યગ્ક્ત

પેટ્રોલપાંપ

નભોમાંડળ

રમતનુાં મેદાન

લ્પ્લન્થ

લ્પ્લન્થ કે્ષત્રફળ

પોરડયમ

૨.૧૫૩ પોચષ ( છાપરાિાળાં પ્રિેિદ્વાર )

મરઘાાં ઘર

પ્રી-ટ્રીટમેન્ટ

પ્રશતબાંશધત ઔદ્યોણગક કચરો

જાહરે િાાંચનાલય

જાહરે હતે ુ

આશ્રય શિસ્તાર

નોધાયેલા આરકિટેક્ટ એન્જીશનયર બાાંધકામ સબાંશધત ડીિાઈનરસાઈટ ક્લાકષ સપુરિાઈિર

શિકાસકાર

નોન અનકુુળ પ્રવશૃતની જાળિણી

સાંિોધન કેન્ર

રેસ્ટોરન્ટ

રહણેાક ઉપયોગ

રસ્તો િેરી

રસ્તો િેરી લેિલ અથિા ઢાળ

રસ્તો િેરી લાઈન

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ viii

રસ્તો િેરીની પહોળાઈ

છત શનકાસ

રો હાઉસ

રસ્તા માટેની કુલ પહોળાઈ

શનયમો

સૉપટ પૅન (મીઠાનાાં અગાર)

િાળા

અંગત ઉપયોગ માટે શિસ્તરણ

સશિિસ રોડ (સહાયક રોડ )

સેન્પ્ટક ટૅન્ક

ગટર વ્યિસ્થા

સએુજ (ગાંદુ પાણી)

ગાંદા પાણીના શનકાલની ગટર

દુકાન

િોશપિંગ સેન્ટર અથિા કોમશિિયલ સેન્ટર

િોશપિંગ મૉલ

ખાસ રોકાણ પ્રદેિ

માળ છોડી દેિો

ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસિાટ

ધમુાડો અટકાિિા માટેનો દરિાજો

સોલર ( સયૂષ ઉજાષ ) પાકષ

સૌર આધારીત પાણી ગરમ કરિાની શસસ્ટમ

સ્પોટટષસ કોમ્પ્લેક્ષ

દાદર

દાદર ઉપરની છત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ ix

દાદરકિૂો

મકાનનો માળ

રસ્તાનો કામચલાઉ છેડો

પેટા શિભાગો

સ્નાનાગાર

હાંગામી માળખુાં

ટેનામેન્ટ ( મકાન )

ટેનામેન્ટ ણબન્પડિંગ તથા માણલકીના ફ્લેટ્સ

નાટયગહૃ

નગરિીપ

તાણલમ કેન્ર

મસુાફરીનુાં અંતર કૌિપય શિકાસ કેન્ર

મખુ્ય માળખારકય સશુિધા

ઉપયોગ

િેન્ટીલેિન

કચરો

સાંડાસ

િૉટર કોસષ (પાણી િહિેાનુાં નાળાં)

િૉટર કોસષ મોટુ નાળ

જળ સાંચય ( પાણીનો સાંગ્રહ )

તળાિ અથિા જળાિય અથિા સરોિર

િેરહાઉસ અથિા ગોડાઉન

બારી

લાકડાની કાયષિાળા

રસ્તા / િેરીની પહોળાઈ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ x

પ્રાણી સાંગ્રહાલય

શિકાસ માટે પરિાનગી માગિાની પ્રરક્રયા

શિકાસની પરિાનગી માટે અરજી

માંજૂરી મેળિિાની જરૂરીયાત

શિકાસ અને બાાંધકામ

શિકાસ પરિાનગીની જરૂરીયાત ન હોય તેિી બાાંધકામની યાદી

૩.૫ ચકાસણી ફી

અરજી ફોમષ

નકિા માટેની સામાન્ય સાંજ્ઞાઓ

અરજી સાથે આપિાના દસ્તાિેજો

માન્ય આરકિટેક્ટ એલ્ન્જશનયર દ્વારા નકિાના સ્પેશસરફકેિન તૈયાર કરિા

અરજી નકારી કાઢિી

પરિાનગી રદ કરિી

શિકાસ માટેની મળૂભતૂ જરૂરરયાતો

માજિન અને અથિા સેટબૅક

શિકાસ શિસ્તારમાાં જમીનનો શિકાસ

શનયમો અનસુાર શિકાસની કામગીરી

સાઈટ પર ઉપલબ્ધ દસ્તાિેજ

ઇન્સ્પેકિન ( તપાસ )

સામાન્ય ( અન્ય બાબતો )

સત્તામાંડળનો શનણષય

પરિાનગી માગતી અરજી માંજુર અથિા નામાંજુર

પરિાનગી રદ કરિા અંગે

શિકાસ માટે પરિાનગી આપિી

જિાબદારી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xi

અરજદારની જિાબદારીઓ

આગોતરી યોગ્ય પરિાનગી શિના શિકાસ

શનમાષણકાયષ દરમ્યાન ફેરફાર

ઈન્સ્પેક્િન ) શનરીક્ષણ(

પ્રાથશમક જરૂરરયાતો

શનમાષણ દરમ્યાનની કાયષપ્રણાલી

ભોગિટા પ્રમાણપત્ર

મકાન પર ગેરકાયદેસર ભોગિટો

ગેરકાયદેસર શિકાસ

પરિાનગી શિના શિકાસ

કબજા ભોગિટાનુાં પ્રમાણપત્ર

કબજો ભોગિટો મેળિિા માટેની અરજી

કબજા ભોગિટાનુાં પ્રમાણપત્ર જારી કરવુાં.

સરકાર િતી હાથ ધરાનાર શિકાસ

પ્રોફેિનપસની નોંધણી

રજીસ્ટે્રિન (નોધણી) માટે અરજી

રજીસ્ટેિન રદ કરવુાં ( નોધણી )

ફરજો અને જિાબદારીઓ

કમષચારીઓની શનમણકુ

પ્રાથશમક શિકાસ અને ણબન્પડિંગની જરૂરરયાતો

શિકાસનુાં શનયમન (શનયાંત્રણ)

ખપુલી જગ્યા

ટકાઉપણુાં

પ્લોટમાાં લઘતુમ માપ

પારકિંગ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xii

વકૃ્ષોનુાં િાિેતર અને જાળિણી

પાણી ના પ્રિાહ / જળાિયથી અંતર

ડ્રનેેજ (ગાંદા પાણીનો શનકાલ) અને પરૂ શનયાંત્રણ

પિન અને ભકૂાંપ સહન કરી િકે તેિી રડિાઈન

કમ્પાઉન્ડ િોલ અને િાાંપા

મકાનની પ્રાથશમક જરૂરરયાતો

પાણીને રીસાયકલ ( શદુ્ધિકરણ ) કરવુાં અને પનુ: ઉપયોગ કરિો

આગ અટકાિિી અને સલામતી

આગ સલામતી વ્યાિસાશયકની ઇમારતમાાં જરૂરીયાત

આગ અટકાિિાની જોગિાઈઓની જરૂરીયાત

માજિનની ખપુલી જગ્યા

પરસાળ અને અિર-જિરનો રસ્તો

બહાર જિા માટેની જરૂરીયાતો

દાદર

ઢોળાિ

ણલફ્ટ્સ

બહાર શનકળિાની લાઇટીંગ અને રદિાશનદેિકો

ફાયર અલામષ વ્યિસ્થા

ધમૂાડા અને આગને બહાર શનકળિાનો માગષ

તમામ ઇમારતો માટે િીજ સેિાઓ

તમામ ઇમારતો માટે ઇલેક્ટ્રીક સબ-સ્ટેિન

૪૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતો અને શિશિષ્ટ ઇમારતો માટેનો આપાતકાણલન

િીજ પરૂિઠો

૨૫ મીટરથી િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતો અને શિશિષ્ટ ઇમારતો માટે િીજ પરૂિઠો અને સ્થાપન

૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારત માટે લાઇટીંગ અરેસ્ટર

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xiii

૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતો અને શિશિષ્ટ ઇમારતો માટે સશિિસ ડક્ટ્સ/િાફ્ટ્સ

તમામ ઇમારતો માટે િેન્ટીલેિન

એર-કાંરડિનીંગ

બોઇલર અને બોઇલર રૂમ

પાણી સાંગ્રહ ટાાંકી

અગ્ગ્નિમન વ્યિસ્થા

ભોંયરુ

૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઈમારતમાાં આશ્રય શિસ્તાર

૪૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈની ઇમારતમાાં માળ છોડી દેિો

૪૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતમાાં શનયાંત્રણ કક્ષ

સામગ્રી

બાાંધકામ દરશમયાન આગ રોકિા અને સલામતીની જોગિાઈઓ

િતષમાન ઇમારતોની આગ સલામતી

આગ અટકાિિા અને સલામતી જોગિાઈઓ માટે ઇમારતોનુાં િગીકરણ

િોન અંગેના શિશનયમો

પ્રસ્તાિના

રેસીડને્િીયલ ( રહણેાાંક ) િોન

પરિડ ેતેિા આિાસનો શિસ્તાર એફોડેબલ હાઉસીંગ િોન

ઉચ્ચ િપરાિ પરસાળ

શમશ્ર ઉપયોગ પરસાળ

જ્ઞાન અને મારહતી તકનીકી ( નોલેજ અને આઈ ટી ) િોન

ઇન્ડસ્ટ્રીયલ ( ઔદ્યોણગક ) િોન એમએસઆઇએલ અને ઓટોમોબાઇલ એન્કર

લોજજન્સ્ટકસ

શિલેજ બફર િોન ( ગ્રામ િસાહત કે્ષત્ર)

રરક્રીયેિન સ્પોટટષસ અને એન્ટરટેઈનમેન્ટ (આનાંદ-પ્રમોદ રમતગમત અને મનોરાંજન) િોન

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xiv

જમીન શિકાસ અને સબ-રડશિિન ) પેટા શિભાગીય (શિશનયમો

હતે ુ

સામાન્ય જરૂરરયાતો

યોજનાની જરૂરરયાતો

સામદુાશયક સિલતો અને ખપુલી જગ્યા

આંતરીક રસ્તાની રચના માટેના ધારાધોરણો

ચોક્કસ જમીનની રડિાઈનના ધોરણો

ઇમારત એકમોનુાં એકત્રીકરણ શિભાગીયકરણ

હયાત માળખા સાથે ઇમારત એકમોના એકત્રીકરણ અથિા તેનુાં શિભાગીયકરણ

ઇમારત એકમના એકત્રીકરણ અને / અથિા શિભાગીયકરણ માટેનો લે-આઉટ

કોમન પ્લોટ

ઓછા ખચે મકાનનુાં બાાંધકામ

આયોજન

બાાંધકામની સામાન્ય જરૂરરયાતો

બાાંધકામ સાંબાંશધત જરૂરરયાતો

રસ્તા અને પાથિે (પગપાળા જિાનો સાાંકડો માગષ)

મકાનમાાં રહિેાની ઓછામાાં ઓછી સગિડ

ઈંધણ સ્ટેિન અને સશિિસ સ્ટેિન

ઈંધણ સ્ટેિન અને સશિિસ સ્ટેિનની જરૂરરયાત

સ્થાન

એન્ટ્રી અને એક્િીટ (અંદર-બહાર જિાનો રસ્તો)

ભોયતણળયા ને પરિાનગી આપિામાાં આિિે નરહ.

હોરડિંગ અને આઉટડોર રડસપ્લે સ્ટ્રક્ચર તથા પેજજિંગ ટાિર અને ટેણલફોન ટાિર તથા આઉટડોર રડસપ્લે

સ્ટ્રક્ચર પર શનયાંત્રણો

માત્ર માંજૂરીપાત્ર સાઈનબોડષ(હોરડિંગ) પેજજિંગ ટાિર અને ટેણલફોન ટાિર મકૂિાની માંજરી મળિે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xv

ડીિાઈન અને કદ

માજિનની જગ્યામાાં હોરડિંગ

છત/ધાબા પર હોરડિંગ

જાહરે રોડ પર હોરડિંગ

પ્રશતબાંશધત સાંજ્ઞાબોડષ

સામાન્ય શનયાંત્રણો

( ભીત સાંજ્ઞા ) િોલ સાઈન

પ્રોજેક્ટીંગ સાઈન

િહરેી રરન્યઅૂલ પ્રોજેક્ટ શિસ્તારોમાાં સાઈનબોડષ

ઐશતહાશસક ઈમારતો

ટેણલકમ્યશૂનકેિન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર(માળખાકીય સશુિધા) (પેજજિંગ સેપયલુર મોબાઈલ િી સેટ

એમ ટી એન એલ િગેરે)

કાંટ્રોલ સાઈન બોડષ

માઈશનિંગ ક્િોરરિંગ અને ણિક રકપન )ઈંટની ભઠ્ઠી(

લાગ ુપડતા શિશનયમો

સામાન્ય

ણબપડીંગમાાં િધારો અથિા શિસ્તરણ

ખપુલી જગ્યા ઘટાડિા સામે લેિી પડતી કાળજી

મેઈન્ટેનન્સ (ણબન્પડિંગની જાળિણી)

િારીરરક રીતે શિકલાાંગ લોકો માટેની સિલતો

િોટષ ટાઈટલ (ટૂાંકુાં મથાળાં) માત્રા અને આરાંભ

વ્યાખ્યા

હતે ુ

સાઈટનુાં બાાંધકામ

બાાંધકામની જરૂરરયાત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xvi

સ્પષ્ટીકરણ નોંધ

ઐશતહાશસક િારસાને લગતા શનયમો

લાગ ુપાડિાની ક્ષમતા

૨૦.૨ શિકાસ / પનુ:શિકાસ / રીપેરીંગ ઉપર પ્રશતબાંધ

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતી ઇમારતો પરરસર અને કુદરતી પાસાની યાદીની તૈયારીઓ

અન્ય સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમોમાાં છૂટછાટ મકૂિાની સધુારા િધારા કરિાની અને

બદલાિ કરિાની સત્તા

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતા નોંધાયેલા પરરસર માટે શિિેર્ શનયમો

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતા નોંધાયેલા પરરસર અને ણબન્પડિંગોના શિકાસની દરખાસ્તને લાગુ

પાડિાની ક્ષમતા

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતી ઇમારતોનો પ્રોત્સાહક ઉપયોગ

ઐશતહાશસક િારસાની સાચિણી માટે નિા પ્રોત્સાહકોનુાં સિન

સ્થાપત્યને લગતા સમેુળ અને ઉપરના આકાિની જાળિણી

પ્રશતબાંશધત કરાર

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતી નોધાયેલી ઇમારતો-પરીસતોનો દરજ્જો

ધ્િાંસ/પનુ:શનમાષણ/ ફેરફાર

ણબન્પડિંગની બહારની રડિાઇન અને ઊંચાઈ

હરેરટેજ કન્િિેિન કશમટીની રચના

ટપાલ પેટીની જોગિાઇ

શિિેર્ માળખા માટેના શિશનયમો

સામાન્ય જરૂરરયાત

આગ સામેની સલામતી – સામાન્ય

આગ દરમ્યાન બહાર નીકળિાનો માગષ

પ્રત્યેક માળે આગથી બચિાના અલગ-વ્યગ્ક્તગત રસ્તા

માળખાકીય સલામતીઃ સામાન્ય

ણબન્પડિંગ સશિિશસસ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xvii

સાંદેિાવ્યિહારનાાં સાધનો

રરન્યએુબલ( પનુઃપ્રાપ્ય) ઊજાષ સાધનો

જાહરે સલામતી

પ્રદુર્ણ શનયાંત્રણ

હિા પ્રદૂર્ણ

જળ પ્રદૂર્ણ

ધ્િશન પ્રદૂર્ણ

ઔદ્યોણગક પ્રદૂર્ણ

પરુક અને અન્ય જોગિાઈઓ

અથષઘટન

શિિેકાધીન સતાઓ

અપીલ કશમટી

દાંડ

છૂટછાટ

જાહરે માણલકીના રકસ્સામાાં

ખાનગી માણલકીના રકસ્સામાાં

િતષમાન ઈમારત એકમોના રકસ્સામાાં

રહણેાક િસાહત માટેના શિશનયમો

િોટષ ટાઈટલ શિસ્તાર અને પ્રારાંભ

ક્ાાં લાગ ુપડિે

વ્યાખ્યા

શનયત અશધકારીની ફરજો

રાજ્ય સ્તરની સ્ક્રીનીંગ કશમટીઃ

કોઈપણ શિસ્તારને શનધાષરરત કરિાની પ્રરક્રયા

માંજૂરી મેળિિાની પ્રરક્રયા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xviii

િસાહત દરખાસ્તોની શિર્યિસ્તુ

જાહરે હતેનુ ુાં માળખુાં

સામાજજક અને આશથિક નબળા િગષ માટે શનિાસ(એસઈડબપયએુચ) અને અન્ય માળખા

ફીિીકલ ( ભૌશતક ) આયોજનના માપદાંડ

િસાહત શિકસાિનારની જિાબદારીઓ

પરિાનગી આપિી રદ કરિી

ફ્લોર એરરયા રેશિયો

બાાંધકામનો શિસ્તાર અને ઊંચાઈ

િોશનિંગ ગ્રાઉન્ડ કિરેજ અને અન્ય શિશનયમો

ઓફસાઈટ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર (બાહ્ય માળખાકીય સશુિધા)

બાાંધકામની ગણુિત્તાનુાં શનરીક્ષણ અને શિશનયમો કરવુાં

તકરાર શનિારણ

ઝાંપડપટ્ટીના પનુઃ િસન અને પનુઃ શનમાષણના શિશનયમો

ટુાંકુ મથાળાં વ્યાપેલી જગ્યા-કે્ષત્ર-શિસ્તાર અને આરાંભ

ક્ાાં લાગ ુપડિે

વ્યાખ્યાઓ

શનયત સત્તાશધકારી

ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસન સશમશત (એસઆરસી)ની કામગીરી

ઝાંપડપટ્ટીઓ જાહરે કરિા બાબતે

ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસન િોન માટેનુાં જાહરેનામુાં

પનુઃિસન યોજનાના મદુ્દા

યોજનાના શિકાસકારની ફરજો

પરિાનગી મેળિિાની પ્રરક્રયા

૨૭.૧૧ માંજૂરી માટેની માન્યતા કે અસાંમશત

૨૭.૧૨ પનુિષસિાટ યોજનાના આયોજનના શનયમો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xix

પનુઃિસન પ્રોજેક્ટની વ્યગ્ક્ત અને અન્ય લાયકાત ધરાિતા ઝાંપડપટ્ટી શિસ્તારોના આિાસો પર

પડતી અસર

ફાળિણી માટેના શિશનયમો

બાહ્ય શિકાસ ખચષ

૨૭.૧૬ ઝાંપડપટ્ટીનુાં જાહરેનામુાં (કાયદેસરતા) રદ કરવુાં.

અન્ય િોનની અને શનયમોની અસર

બાાંધકામની ગણુિત્તા અંગે દેખરેખ અને શનયાંત્રણ

ફરરયાદ શનિારણ

ગાંદા પાણીનો પનુઃ ઉપયોગ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. નાાં પેટાશનયમો (ગાંદા પાણીને પનુઃ ઉપયોગમાાં લાિી િકાય તેવુાં બનાિવુાં કે પનુઃ ઉપયોગમાાં લેવ)ુ

વ્યાખ્યા

પેટા શિભાગ-૧ ગાંદા પાણીના પનુઃ ઉપયોગના પેટાશનયમો

શિભાગ-૨ પાણીના ફેરિપરાિને પ્રોત્સાહન માટેના શિશનયમો

માાંડલ બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેિમાાં પ્રદુશર્ત પાણી /પ્રદુશર્ત ણબનજરૂરી ઔધોણગક પાણીને શનયાંત્રણમાાં રાખિા માટે તૈયાર કરિામાાં આિેલા શિશનયમો

હોગ્સ્પટલ માટેના શિિેર્ શિશનયમો

િોટષ ટાઈટલ એક્સટેન્ટ અને કોમેન્સમેન્ટ

ક્ાાં લાગ ુપડિે

વ્યાખ્યા

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ની ફરજોઃ

માંજૂરી મેળિિા માટેની પ્રરક્રયાઃ

આયોજનની જોગિાઈ

માળખાગત સલામતી

અન્ય જોગિાઈઓ

૪.૦ કે િધ ુએફ.એ.આર. માંજૂર કરાયા હોય ત્યાાં શિિેર્ આયોજનની દરખાસ્તો (એસ પી પી )

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xx

હોટેલ માટેના શિિેર્ શિશનયમો

િોટષ ટાઇટલએક્સટેન્ટ અને આરાંભ

કોને લાગ ુપડે

વ્યાખ્યા

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ની ફરજોઃ

૩૦.૧૫ માંજૂરી મેળિિા માટેની પ્રરક્રયાઃ

આયોજન સાંબાંશધત જોગિાઈ

માળખાગત સલામતી

શિશિધ જોગિાઇઓ

પરરશિષ્ટ

પરરશિષ્ટ એ ઉદ્યોગોનુાં િગીકરણ

પરરશિષ્ટ બી જોખમી જમીનના શિસ્તારમાાં ઇમારતો માળખા અને આંતરમાળખાનુાં રક્ષણ

પરરશિષ્ટ સી ઔધોણગક પ્લોટનુાં કદ નક્કી કરિા માટે માગષદશિિકા

પરરશિષ્ટ ડી ફોમષ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xxi

આકૃશતઓની યાદી આકૃશત ૨ .૧૧-૧ એરટ્રયમ

આકૃશત ૨ .૧૭.૧સેલર ) ભોયરુાં (

આકૃશત મકાન શનમાષણ રેખા

આકૃશત સમરેખામાાં બાાંધકામ

આકૃશત બાાંધકામ એકમ

આકૃશત મકાન એકમ

આકૃશત બાાંધકામ શિસ્તાર

આકૃશત એકમનો ણબપટ-અપ શિસ્તાર

આકૃશત કાપેટ શિસ્તાર

આકૃશત એક માણલકી હક

આકૃશત કોરીડોર )પરસાળ(

આકૃશત રસ્તા તરફનો આગળનો ભાગ )ફ્રન્ટ(

આકૃશત રૂમની ઊંચાઈ

આકૃશત પાછળનુાં માજિન

આકૃશત મેિનીન ફ્લોર (માળ)

આકૃશત મપટીલેિલ પારકિંગ

આકૃશત પૅરાપેટ

આકૃશત પારકિંગની જગ્યા

આકૃશત લ્પ્લન્થ

આકૃશત હોલો લ્પ્લન્થ

આકૃશત છાપરાિાળાં પ્રિેિદ્વાર )પોચષ(

આકૃશત આશ્રય શિસ્તાર

આકૃશત માળ છોડી દેિો

આકૃશત દાદર ઉપરની છત

આકૃશત મસુાફરીનુાં અંતર

આકૃશત માજીનમાાં પારકિંગ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xxii

આકૃશત ભોંયરુાં ભોંયતણળયા નુાં માજીન

આકૃશત ભોંયરાની ઊંચાઈ

આકૃશત પાણી શનતરણ કિૂો ૫૦૦ ચો.મી.થી િધારે અને ૧૫૦૦ ચો.મી .સધુીના ઇમારત એકમ માટે

આકૃશત પાણી શનતરણ કિૂો ૧૦૦૦ ચો.મી .કરતાાં િધારેનુાં કે્ષત્રફળ ધરાિતા ઇમારત એકમ માટે

આકૃશત ૧૨ .૧-૧ સણૂચત જમીન િપરાિનો નકિો

કોષ્ટક ૧૨ .૭ : ઔદ્યોણગક પ્લોટ માટે છોડિી પડતી જમીન)બફર(

આકૃશત ઇમારતના આંતરીક રોડ અને એપ્રોચ

આકૃશત ૧૯ .૧પારકિંગ

આકૃશત ૧૯ .૨ ઢાળિાળો માગષ

આકૃશત ૧૯ .૩ બહાર નીકળિાનો પ્રિેિ માટેનો દરિાજો)દ્વાર(

આકૃશત ૧૯ .૪ શિકલાાંગ માટે પ્રિેિદ્વાર અને બહાર નીકળિાના માગષ

આકૃશત ૧૯ .૫ દાદરા /શનસરણી

આકૃશત ૧૯ .૬ શિકલાાંગો માટે બાથરૂમ તેમજ પીિાનુાં પાણી

આકૃશત ૨૮. ૧ )કાયદારકય રીતે ગાંદા પાણી પર પ્રરક્રયા શસસ્ટમના પ્રસ્તાિ અંગેનુાં કપપના ણચત્ર(

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xxiii

કોષ્ટકોની યાદી કોષ્ટક નકિા માટેની સાંજ્ઞાઓ

કોષ્ટક ઈલેક્ટ્રીકલ લાઈન

કોષ્ટક ૧૦-૧ : મકાનો માટે લઘતુમ પ્લોટ માપ

કોષ્ટક ૧૦.૨ :ઈક્િીલન્ટ કાર સ્પેસ

કોષ્ટક ૧૦.૩ :ણબન્પડિંગ ઉપયોગ હઠેળ પારકિંગ માટેની લઘતુમ જરૂરરયાતનાાં ધોરણોઃ

કોષ્ટક ૧૦.૪ રસ્તાઓ પર વકૃ્ષો ઉગાડિા માટે પ્લાન્ન્ટિંગ સ્ટ્રીપની જરૂરરયાતો

કોષ્ટક ૧૦.૫ :એણલિેટર ણલફ્ટ

કોષ્ટક ૧૦.૬ :ઇંટ ના બનાિિાની રદિાલ માટેની પહોળાઇ

કોષ્ટક ૧૦.૭ ણબન્પડિંગમાાં પરસાળ માટે ઓછામાાં ઓછી પહોળાઇ

કોષ્ટક ૧૦ .૮ આરોગ્ય શિર્યક સગિડ

કોષ્ટક ૧૦ -૯ દાદરા /પરસાળની લઘતુમ પહોળાઈ

કોષ્ટક ૧૦ -૧૦ દાદરા નુાં લેિલ

કોષ્ટક ઈમારત માટે આગ સલામતી વ્યાિસાશયકની જરૂરીયાત

કોષ્ટક )ઇમારતોમાાં આગ અટકાિિા અને સલામતી માટે જરૂરી જોગિાઈઓ(

કોષ્ટક )માજીન ની ખપુલી જગ્યા(

કોષ્ટક )પરિાળ અને અિર-જિરનો રસ્તો(

કોષ્ટક )િધારાની દાદર (

કોષ્ટક ૧૨-૨ રહણેાાંક િોન ) રેસીડને્િીયલ ( માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

કોષ્ટક ૧૨-૩ પરિડ ેતેિા હાઉસીંગનો શિસ્તાર (એફોડેબલ હાઉસીંગ િોન)માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

કોષ્ટક ૧૨-૪ ઉચ્ચ િપરાિ પરસાળ માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

કોષ્ટક ૧૨.૫ શમશ્ર ઉપયોગ પરસાળ માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

કોષ્ટક ૧૨.૬ જ્ઞાન અને મારહતી તકનીકી ) નોલેજ અને આઈ ટી ( િોન માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

કોષ્ટક ૧૨.૭ ઔધોણગક િોન માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

કોષ્ટક ૧૨.૮ લોજજન્સ્ટક્સ િોન માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

કોષ્ટક ૧૨-૯ ગામતળ માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

કોષ્ટક ૧૨-૧૦ રરક્રીયેિન ,સ્પોટટષસ અને એન્ટરટેઈનમેન્ટ (આનાંદ -પ્રમોદ , રમતગમત અને મનોરાંજન)િોન

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ xxiv

કોષ્ટક િેરી ના આર .ઓ.ડબ્પય ુના ધોરણો

કોષ્ટક )જ ાંકિન પર િણાાંક (

કોષ્ટક )ઈંધણ સ્ટેિન અને સશિિસ સ્ટેિનની જરૂરરયાત(

કોષ્ટક )માજિનની જગ્યામાાં હોરડિંગ (

કોષ્ટક )છત /ધાબા પર હોરડિંગ (

કોષ્ટક )જાહરે રોડ પર હોરડિંગ (

કોષ્ટક ૧૬-૪ કાંટ્રોલ સાઈન બોડષ

કોષ્ટક ૨૦.૧ હરેરટેજ ણબપડીંગ્સ માટે ના ગે્રડ અને માગષદશિિકા

કોષ્ટક ) હરેરટેજ કન્િિેિન કશમટીની રચના (

કોષ્ટક )ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતી જગ્યાઓ માટેના ધારા -ધોરણો (

કોષ્ટક )શનયત અશધકારી(

કોષ્ટક )સશમશતના સભ્યો (

કોષ્ટક )એરડશ્નલ પ્રીશમયમ એફ .એ.આર (

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જનરલ શિકાસ કાંટ્રોલ રેગ્યલેુિન

(સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો) (જી.ડી.સી.આર.)

િોંધ:

ગજુરાતીમાાં અનવુાદદત અહવેાલિા અર્થઘટિમાાં ગેરસમજ ર્ાય તો અંગ્રેજીમાાં ઉપલબ્ધ Report 2 –General

Development Control Regulations (GDCR) Report જોવા વવિતી અિે તેનુાં અર્થઘટિ આખરી ગણાશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આમખુ

સાંણક્ષપ્ત શિર્ષક, વ્યાપ અને પ્રારાંભ

ગજુરાત ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશ અવધવિયમ 2009િી કલમ 15 અિ ે કલમ 17િી પેટાકલમ (4)િા વિયમ(એ) તર્ા ગજુરાત િગર રચિા અિ ેશહરેી વવકાસ અવધવિયમ 1976િી કલમ 12િી પેટાકલમ (2)િા વિયમ(એમ) અિે કલમ 13િી પેટાકલમ (2)િા કાયદા (સી) માાં સમાવવષ્ટ જોગવાઈઓ પ્રમાણે, માાંડલ બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રાદેવશક વવકાસ સ્તામાંડળ (જેિે હવે પછી એમબીએસઆઇઆર) તરીકે ઓળખવામાાં આવશે.

સાંણક્ષપ્ત શિર્ષક

આ વિયમિોિે એમબીએસઆઇઆરડીએિા અંવતમ વવકાસ આયોજિિા સામાન્ય વવકાસ વિયમો તરીકે ઓળખવામાાં આવશે . આ વિયમિો અમલ પિુરાવવતિત સામાન્ય વવકાસ વિયમિે માંજૂરી આપતા જાહરેિામામાાં જણાવવામાાં આવેલી તારીખર્ી કરવામાાં આવશે .

કાયષકે્ષત્ર

ગજુરાત ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશ અવધવિયમ 2009 અિે ગજુરાત િગર રચિા અિ ે શહરેી વવકાસ અવધવિયમ 1976િી જોગવાઈઓિે આવધિ, કાનિૂ-2009િા ગજુરાત સરકારિા ઔદ્યોગગક અિે ખાણ વવભાગિા જાહરેિામા િાંબર જીએચય/ુ12/23/એસઆઇઆર/ 112012/ 1276/1 તારીખ ઓક્ટોબર 1,

2012ર્ી જાહરે કરવામાાં આવેલા અિે વખતો વખત તેમાાં ર્િારા ફેરફાર અર્વા સધુારાિે અનરુૂપ આ વિયમિો માાંડલ બચેરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રાદેવશક વવકાસ સ્તામાંડળ વવસ્તારમાાં ર્િારા વવકાસિે લાગ ુપડશે.

દૂર કરવુાં

સપ્ટેમ્બર 10, 2012િા રોજ માંજૂરી કરવામાાં આવેલા માાંડલ બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશિા (જેિ ેહવ ેએમબીએસઆઇઆર તરીકે સાંબોધવામાાં આવશે) સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વિયમિોિે બદલીિ ે હવેર્ી દુરસ્ત અિ ેપિુરાવવતિત કરવામાાં આવે છે.

બચત (જાળિણી)

ફેરફાર અિે પિુરાવતથિિે ધ્યાિમાાં િહીં લેતાાં અર્વા આ પ્રકારિા ફેરફારિા અમલમાાં આવ્યા પહલેાાં જે પણ પગલાાં લેવામાાં આવેલા છે તે અમલમાાં છે અિે જયાાં સધુી કોઈપણ રીતે ઉલ્લખે કરવામાાં િ આવે તયાાં સધુી અમલમાાં રહશેે .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વ્યાખ્યાઓ આ વવવિયમોમાાં જે પાદરભાવિક શબ્દોિો ઉપયોગ કરવામાાં આવ્યો છે તે ખાસ સાંજોગોમાાં જરૂર િ હોય તયાાં સધુી યર્ાવત ્રહશેે . આ વવવિયમોમાાં અહીં જે શબ્દોિી વ્યાખ્યા કરવામાાં િદહ આવી હોય તિેા અર્થ ખાસ સાંજોગોમાાં જરૂર િ હોય તયાાં સધુી ગજુરાત ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશ અવધવિયમ ૨૨૨૯ અિ ે૧૯૩૬િા ધી ગજુરાત િગર રચિા અિ ેશહરેી વવકાસ કાયદામાાં અર્વા સ્ર્ાવિક કાયદામાાં આપવામાાં આવલેા અિે તેિા હઠેળ ઘડવામાાં આવેલા કાયદા અર્વા િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ ( એિ બી સી)માાં જે અર્થમાાં આપવામાાં આવ્યા હશ ેતેવા જ રહશેે.

અશધશનયમ

ગજુરાત ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશ અવધવિયમ ૨૨૨૯ તર્ા ધી ગજુરાત િગર રચિા અિ ે શહરેી વવકાસ અવધવિયમ ૧૯૩૬ હવેર્ી અહીં અનકુ્રમે અવધવિયમ ૨૨૨૯ અિ ેઅવધવિયમ ૧૯૩૬ તરીકે ઓળખાશે .

સ્િીકૃત પનુઃઉપયોગ

જાળવણીિી એવી પદ્ધવત જયાાં મકાિ/માળખુાં/ખલુ્લી જગ્યા તેિી દેખીતા લાક્ષગણક તતવો જાળવી રાખ ેપરાંત ુમાળખા/જગ્યાિો ઉપયોગ મળૂભતૂ ઉદે્દશ્યર્ી અલગ રીતે કરવામાાં આવે.

ઉમેરો અને/અથિા ફેરફારો

કાયદેસરિા વતથમાિ મકાિમાાં કોઈપણ ફેરફાર અર્વા ઉપયોગિા હતેમુા ાં ફેરફાર, અર્વા ક્ષેત્રફળ કે ઊંચાઈ વધારવા જેવા માળખાકીય ફેરફાર, અર્વા મકાિિો એક ભાગ દૂર કરવો, અર્વા માળખામાાં ફેરફાર જેમ કે – બાાંધકામ અર્વા કપાત અર્વા દીવાલ, પાદટિશિ, કોલમ, બીમ, મોભ, મેઝિીિ ફ્લોર સદહત કોઈપણ માળ અર્વા અન્ય કોઈ ટેકો અર્વા અવર-જવરિા રસ્તા બાંધ કરવા અર્વા દફક્સસથ કે અન્ય સાધિોમાાં ફેરફાર, જેિો આ વવવિયમોમાાં સમાવેશ ર્તો હોય. કોઈપણ હયાત માળખામાાં ઉમેરો કરવાિી પરવાિગી માત્ર એ શરતે આપવામાાં આવશે કે તેિે લગતી જોગવાઈ જી.ડી.સી.આર.િી પ્રવતથમાિ જોગવાઈઓમાાં હોવી જોઈએ.

જાહરે માળખુાં/સાંજ્ઞા/હોરડિંગ

કોઈ પણ િોદટફાઈડ વવસ્તારમાાં સમાવવષ્ટ કોઈપણ લખાણ, અક્ષર અર્વા ગચત્ર – જેિે તયાાં જાહરેખબરિા ઈરાદાર્ી દશાથવવામાાં આવ્યુાં હોય, જેિો ઈરાદો માદહતી આપવાિો હોય અર્વા કોઈ સ્ર્ળ, વ્યક્ક્ત, જાહરે કાયથક્રમ, વસ્ત ુકે વેપાર માટેિી ચીજ, અિે તે કોઈ સરફેસ કે માળખા સારે્ જોડાયેલુાં હોય, કોઈ મકાિિા કોઈ ભાગ સારે્ જોડાયેલુાં હોય, અર્વા ઝાડ સારે્ કે જમીિ પર કે પછી ર્ાાંભલા, પડદા, વાડ અર્વા પાણી ભરેલી જગ્યાિી અંદર કે આસપાસ જોડાયેલુાં હોય.

ખેતીલક્ષી ઉપયોગ

ખેતી, બાગાયત, રેશમિા કીડાિો ઉછેર, પશ ુપાલિ, મરઘાાં પાલિ, પ્લાન્ટ િસથરી, ડુક્કર ઉછેર, ડરેી ફાવમિંગ, શાકભાજી ઉછેર તર્ા કૃવિ કે દૂધ ગચગલિંગ પ્લાન્ટિે લગતી કોઈપણ પ્રવવૃિિા હતે ુમાટે જમીિિો ઉપયોગ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એરકન્ન્ડિશનિંગ (િાતાનકુુલન)

બાંધ જગ્યાિા વાતાવરણિી હવાનુાં તાપમાિ, ભેજ, સ્વચ્છતા દ્વારા એક સારે્ વિયાંત્રણ કરવુાં તર્ા વવતરણ કરવુાં.

સશુિધાઓ

રસ્તા, શેરી,રેલ્વે,ખલુ્લી જગ્યા, પાકથ , મિગમતી પ્રવવૃિ કરવા માટેિી જગ્યાઓ, રમતિાાં મેદાિ, બગીચા, પાણી પરુવઠો, વીજ પરુવઠો, સ્રીટ લાઈટ, ડ્રિેેજ, સએુજ, ગેસ િેટવકથ , માદહતી અિે સાંચાર ટેકિોલોજી,જાહરે કામો તર્ા અન્ય ઉપયોગી બાબતો, સાંદેશા વ્યવહાર િેટવકથ , સરફેસ તર્ા જાહરે સવુવધાઓ, વગેરે.

મનોરાંજન પાકષ

મોટુાં ખલુ્લુાં મેદાિ અિે/અર્વા બાંધ મેદાિ જેમાાં આિાંદમેળાિી રાઈડ્સ, પ્રદશથિ, ખાણીપીણી, તક આપતી અર્વા કૌશલ્યિી રમતો અિે અન્ય મિોરાંજિ આવેલાાં હોય.

એપાટષ મેન્ટ અથિા ફ્લેટ

બહમુાળી અપાટથમેન્્સ અર્વા ફલે્સિો અર્થ એ ર્ાય કે રહણેાાંકી મકાિો ભોંયતગળયા વિા વધારે ઉપરિા માળ અિ ેસદહયારી સીડી સાર્ ેઅલગ રહણેાાંકી એકમ તરીકે અલાયદા અર્વા અધથ અલાયદી રીતે દડઝાઇિ કરવામાાં આવ્યા છે.

સક્ષમ સત્તા

માાંડલબેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રાદેવશક વવકાસ સ્તામાંડળ (એમબીએસઆઇઆરડીએ) આ વિયમિોિા હતે ુમાટે સક્ષમ સિા રહશેે.

એરટ્રયમ (ખબૂ ઊંચાઈ પર બાાંધિામાાં આિતી પારદિષક છત)

ખલુ્લી વવશાળ જગ્યા, જેિાર્ી મકાિિે ખલુ્લી જગ્યા સારે્ અજવાળાં મળે. તે સામાન્ય રીતે કેટલાક માળ ઊંચે બાાંધવામાાં આવ ે છે અિ ેતેિા ઉપર એવી હળવી છત તૈયાર કરવામાાં આવ ે અિે / અર્વા કોઈપણ એવી સામગ્રીિો ઉપયોગ કરવામાાં આવ ે જેિાર્ી વાતાવરણ સામે રક્ષણ મળે. પરાંત ુ આવી છત ઉપર કોઈપણ પ્રકારિી પ્રવવૃિ ર્ઈ િ શકે. આ પ્રકારનુાં વિમાથણ મોટાભાગે ઑદફસ ગબલલ્ડિંગ, શોવપિંગ આકેડ, શોવપિંગ સેન્ટરમાાં હોય છે અિે સામાન્ય રીતે તે જે તે મકાિિા પ્રવેશદ્વાર પછી તરત જ હોય છે.

આકૃશત ૨.૧૧-૧ એરટ્રયમ

સત્તાિાર અશધકારી

આ વિયમિોિા સાંબાંધમાાં સક્ષમ સિા દ્વારા વિમણકૂ કરવામાાં આવેલ કોઈ પણ વ્યક્ક્ત.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઓટો સમારકામ કાયષિાળા

એટલે એવુાં િાનુાં બાાંધકામ જયાાં ઓટોમોબાઈલનુાં સમારકા અિે સવવિસનુાં કામ કરવામાાં આવતુાં હોય

િૈકલ્પપક પાિર બેકઅપ

આપવિિા સમયે અર્વા તો જયારે વિયવમત પરૂવઠો ખોરવાઈ જાય તયારે પાવર બકેઅપિા સ્ત્રોત પરૂી પાડતી વ્યવસ્ર્ા જેમ કે દડઝલ જિરેટર (ડીજી સેટ), ઇલેલક્રક જિરેટર વગેરે.

સ્િયાં સાંચાલીત છાંટકાિ પ્રણાલી

પાણીિી પાઈપ અિે ફૂવારાિી આ એવી વ્યવસ્ર્ા છે જે ગરમીિે કારણે આપોઆપ ચાલ ુર્ઈ જાય અિે આગ લાગી હોય તયાાં પાણીિો મારો કરે અિે તે સારે્ જ દરેક જણ સાાંભળી શકે તેવુાં એલામથ પણ વગાડ.ે

ભોજન ગહૃ

ખાણી-પીણી સારે્િા કોઈપણ સામાજજક પ્રસાંગ અર્વા વવવધ જેમકે લગ્િ, દરસેપ્શિ, પાટી વગેરેિા આયોજિ માટેિો રૂમ, બાંવધયાર જગ્યા અર્વા મકાિ.

સેલર (ભોયરુાં )

એટલે મકાિિો િીચેિો માળ જેમાાં તેિી અડધાર્ી વધારે માળિી ઊંચાઈ જમીિ સ્તરિી િીચે હોય. આકૃશત ૨.૧૭.૧સેલર (ભોયરુાં )

િનસ્પશતિાસ્ત્ર બગીચો

ખાસ છોડિા સાાંસ્કૃવતક અભ્યાસ અિે પ્રદશથિ માટે ઘણી વખત ગ્રીિ હાઊસ સારે્િી ખલૂ્લી જગ્યા અર્વા બગીચો

ણબન્પડિંગ / ઈમારત

િીચે (એ) ર્ી (આર)માાં વ્યાખ્યાવયત કરવામાાં આવેલા તમામ પ્રકારિા કાયમી મકાિો/માળખાાં વસવાય કે હાંગામી પ્રકારિા માળખાાં જેમ કે ટેન્ટ, ઝાંપડાાં તેમજ શાવમયાણાાં જે પ્રસાંગોિી ઉજવણી, કન્વેન્શિ, પ્રદશથિ વગેરેિા હતે ુમાટે સક્ષમ સિાિી માંજૂરીર્ી બાાંધવામાાં આવ્યા હોય તેિે મકાિ તરીકે ગણવામાાં આવશે િહીં.

)એ ( “એકત્રીકરણ ઇમારત”

એટલે મકાિ અર્વા તેિો એવો ભાગ જયાાં લોકો િીચે જણાવેલી પદરક્સ્ર્તમાાં જૂર્માાં એકત્ર ર્ઈ શકે,

(૧) મિોરાંજિ, આિાંદપ્રમોદ, િાટક અિે વસિેમો ઘરો, ડાન્સ હોલ, ક્લબ, િગર હોલ, ઓદડટોરીયમ,

એક્ક્ઝગબશિ હોલ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

(૨) સામાજજકઃ બેન્ક્વેટ હોલ, કમ્યવુિટી હોલ, મેરેજ હોલ, રહવેા-જમવાિી વ્યવસ્ર્ા, ક્લબ, ડાન્સ હોલ,

(૭) ધાવમિકઃ માંદદર, દેરાસર, ગગદરજાઘર, મક્સ્જદ, ચચથ, ગરુુદ્વારા, અગગયારી, વગેરે

(૧ એ)“ધાવમિક મકાિ”

ભગવાિિા રહઠેાણ અિે તેમિી સેવા અર્વા અન્ય આ પ્રકારિા ધાવમિક પ્રકારિા હતે ુમાટે િક્કી કરવામાાં આવેલી જગ્યા. જુદા-જુદા ધમથમાાં તેિી જુદી-જુદી પદરભાિાઓ હોઈ શકે છે જેમ કે માંદદર, મક્સ્જદ, ચચથ, ગરુુદ્વારા, સાઇિોગોગ, ઉપાશ્રય, શાાંવતવિવાસ અિે અન્ય સાંલગ્િ સવુવધાઓ જેમ કે આશ્રમ, સ્િાિ ઘાટ, મદ્રસેા, ગૌશાળા અિે અન્ય મખુ્ય પ્રવવૃિઓ સારે્ સાંકળાયેલી પ્રાસાંગગક પ્રવવિઓ.

(બી) “ણબિનેસ ણબન્પડિંગ”

કોઈપણ ઈમારત અર્વા તિેો દહસ્સો જેિો ઉપયોગ દસ્તાવેજોિી કામગીરી, ઑદફસ, બેંક, તમામ વ્યવસાવયક

કામગીરીિી સાંસ્ર્ાઓ, ગબઝિેસ ગબલલ્ડિંગ તરીકે વગીકૃત કોટથ હાઉસીસ- જેમિી મખુ્ય કામગીરી ગબઝિેસ અિ ે /

અર્વા પસુ્તકો, રેકોડથ રાખવાિી હોય.

(સી) “અલગ મકાન”

એવુાં મકાિ જેિી દીવાલો અિ ેછત બીજા કોઈપણ મકાિ કરતાાં સ્વતાંત્ર હોય અિ ેતમામ બાજુએ ખલુ્લી જગ્યા હોય .વવલા અિ ેબાંગલો એ રહણેાક હતે ુમાટેિા અલગ મકાિ કહવેાય.

(ડી) “આંશિક અલગ ણબન્પડિંગ”

એટલે જે મકાિ એક અર્વા વધ ુ બાજુએર્ી દીવાલ અિે છતર્ી બીજા મકાિ સારે્ જોડાયેલુાં હોય. મકાિ / રોહાઉસ એ રહણેાક હતે ુમાટેિા આંવશક અલગ મકાિ ગણાય.

(ઈ) “િૈક્ષણણક મકાન”

એટલે વશક્ષણ બોડથ અર્વા યવુિવવસિટી અર્વા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ . દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત શાળા અર્વા કૉલેજિા જ ખાસ ઉપયોગમાાં લેવાત ુાં મકાિ .એ સ્ર્ળે શૈક્ષગણક પ્રવવૃિિે લગતી માગથદશથિ ,વશક્ષણ

અર્વા િવસર્જિિે લગતી પ્રવવૃિઓ ર્તી હોય .આવા મકાિિો ઉપયોગ લાઈબ્રેરી અર્વા સાંશોધિ સાંસ્ર્ા તરીકે પણ ર્ઈ શકે .તેમાાં શૈક્ષગણક સાંકુલિી અંદર રહી શકે તેવા જરૂરી સ્ટાફ ક્વાટથસથિો પણ સમાવેશ ર્ાય

છે ,અિ ેએવુાં મકાિ જેિો ઉપયોગ એક એવી શૈક્ષગણક સાંસ્ર્ાિી હોસ્ટેલ તરીકે ર્ાય જે સાંસ્ર્ા એ જ સાંકુલમાાં હોય અર્વા િ પણ હોય.

(એફ) “જોખમી મકાન”

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

અર્ાથત એવુાં મકાિ અર્વા તેિા દહસ્સાિો ઉપયોગ જયા રેદડયો એલક્ટવ પદાર્ો અર્વા અતયાંત જ્વલિશીલ અર્વા વવસ્ફોટક સામગ્રીિા સાંગ્રહ, હરેફેર, ઉતપાદિ અર્વા પ્રોસેવસિંગ માટે ર્તો હોય જે અતયાંત ઝડપર્ી સળગી ઊઠે અિે / અર્વા ઝેરી ગૅસ કે વવસ્ફોટક સામગ્રી પેદા કરે.

અતયાંત ઘાતક ઝેરી પદાર્ો, આલ્કલાઈઝ, એવસડ અર્વા અન્ય પ્રવાહી, ગૅસ કે રસાયણો જે જ્વાળા, ધમુાડો અિે વવસ્ફોટકો એક સારે્ પેદા ર્તા હોય અર્વા તેિે પદરણામે તેિા કણો અલગ પડી જાય અિ ેભડકો ર્ાય; એવવ સામગ્રીિા સાંગ્રહ, હરેફેર, ઉતપાદિ અર્વા પ્રોસેવસિંગ માટે વપરાતાાં મકાિો.

(જી) “ઔદ્યોણગક ણબન્પડિંગ”

એટલે એવી ઈમારત અર્વા તેિો દહસ્સો કે જયાાં વવવવધ સામગ્રીનુાં ઉતપાદિ ફેગબ્રકેશિ, એસેમ્બલ અર્વા પ્રોસેસ ર્તુાં હોય જેવી કે એસેમ્બલી પ્લાન્ટ, લેબોરેટરી, વીજ મર્કો, દરફાઈિરી, ગૅસ પ્લાન્ટ, વમલ, ડરેી અિે કારખાિા.

(એચ) “સાંસ્થાકીય ણબન્પડિંગ”

એટલે સરકાર ,જી.આઈ.ડી.બી ,.એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ . , જાહરેક્ષેત્રિી કાંપિીઓ ,િોંધાયેલા ચૅદરટેબલ રસ્ટ દ્વારા બાાંધવામાાં આવેલુાં મકાિ જયાાં વશક્ષણ ,તબીબી ,મિોરાંજિ અિ ેસાાંસ્કૃવતક કાયથક્રમો જેવી જાહરે પ્રવવૃિઓ ર્ાય ,િોકદરયાત મદહલાઓ અર્વા પરુુિો માટેિી હૉસ્ટેલ અર્વા સાાંસ્કૃવતક અિ ે

તેિા જેવી પ્રવવૃિઓ માટે ઑદડટોદરયમ અર્વા કૉમ્પલેક્સ ,ધમથશાળા ,અિાર્ આશ્રમ ,તયક્તા મદહલાઓ ,બાળકો ,િવજાત વશશઓુ ,બીમાર ,રોગી અર્વા વદૃ્ધ વ્યક્ક્તઓ માટે આશ્રય ,સજા અર્વા સધુારણાલક્ષી અટકાયત જેમાાં રહિેારાઓ માટે મયાથદદત મકુ્ક્ત હોય ,સામાન્ય રીત ેમાત્ર સવૂા જેટલી જગ્યા આપવામાાં આવે ,ઉપરાાંત તેમાાં ધમથશાળાઓ ,હૉક્સ્પટલો ,સ્વાસ્ર્યગહૃ ,સજાકારક સાંસ્ર્ાઓ જેવી કે

જેલ ,કેદ ,મિોરોગીઓિી હૉક્સ્પટલ ,સધુારણાલક્ષી મકાિો ,અટકાયત અિ ેસધુારાિી પ્રવવૃિ માટેિાાં મકાિો ,તર્ા પ્રવાસિિે પ્રોતસાહિ આપવા માટે સ્ટાર હોટેલો ,ક્લબ ,ગોલ્ફ કોસથ ,રમતગમતનુાં સ્ટેદડયમ

અિ ેસરકાર દ્વારા સમયાાંતરે જાહરે કરવામાાં આવતી પ્રવાસિ એકમિી તમામ પ્રવવૃિઓ.

(આઈ) “િેપારલક્ષી ણબન્પડિંગ”

એટલે એવી ઈમારત અર્વા તેિો દહસ્સો જયાાં જથ્ર્ાબાંધ કે છૂટક વસ્તઓુ વેચાણ માટે દુકાિો, સ્ટોર અર્વા બજાર હોય અર્વા વેપારલક્ષી સવુવધાઓ જેવી કે ઑદફસ, સ્ટોરેજ અિે સેવાઓ એક જ જગ્યાએ ઉપલબ્ધ હોય.

(જે) “લો રાઈિ ણબન્પડિંગ” (ઓછી ઊંચાઈનુાં મકાન)

એટલે ૧૬.૫૨ મીટરિી ઊંચાઈ અિે ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ) ઉપરાાંત ચાર માળ હોય તેવુાં મકાિ. જોકે, ૨.૧ મીટર સધુીિી ખલુ્લી ક્પ્લન્ર્ (ભોંયતળીયુાં) તર્ા ૧.૫ મીટરિી પેરાપેટ ગણતરીમાાં લેવામાાં િદહ આવે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

(કે) “હાઈ-રાઈિ ણબન્પડિંગ” (બહમુાળી મકાન)

એટલે લો-રાઈઝ ગબલલ્ડિંગ (૨.૧૯ -જે)માાં દશાથવવામાાં આવેલાાં ધોરણ કરતાાં અલગ. અલબિ, મહિમ માન્ય ઊંચાઈ ૧૫૨ મીટર કરતાાં વધવી જોઈએ િદહ.

(એલ) “ઑરફસ ણબન્પડિંગ”

એટલે એવી ઈમારત અર્વા તેિો દહસ્સો જેિો એકમાત્ર અર્વા પ્રાર્વમક ઉપયોગ ઑદફસ તરીકે અર્વા ઑદફસિા હતે ુમાટે અર્વા ક્લેદરકલ કામ માટે ર્તો હોય. ‘ઑદફસિા હતેઓુ’માાં વહીવટી કામ, ક્લેદરકલ કામગીરી, િાણાકીય વ્યવહારો, ટેગલફોિ, ટેગલગ્રાફ અિે કમ્પ્યટૂર કામગીરીિો સમાવેશ ર્ાય છે, ‘ક્લેદરકલ કામગીરી’માાં લેખિ, બકુ-દકવપિંગ, કાગળોનુાં વવિયવાર વગીકરણ, ફાઈગલિંગ, ડુક્પ્લકેદટિંગ, કાડથપ ાંગચિંગ, મશીિોિી ગણતરી, પ્રકાશિ માટે મૅટરનુાં ડ્રોઈંગ તર્ા લખેિ સામગ્રીિી તૈયારીિો સમાવેશ ર્ાય છે. ગ્રેડ-એ ઑદફસ સ્પેસ’માાં એવા મકાિિો સમાવેશ ર્ાય છે જયાાં સમગ્ર બાહ્ય દીવાલ કાચર્ી શણગારેલી હોય, વૈભવી રાચરચીલુાં, આસપાસનુાં લેન્ડસ્કેવપિંગ શે્રષ્ઠ હોય, અસરકારક મેન્ટેિન્સ હોય, પાવર બૅકઅપ તેમજ સારી ટેિન્ટ પ્રોફાઈલ જેવી બાબતો ધ્યાિમાાં લેવામાાં આવશ ેઅિે તે બી.એફ.એ.આર. જેવાાં સવવિસ સેક્ટરિાાં તર્ા દરયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર માટે અિામત રાખવામાાં આવશે. ‘િોિ ગ્રેડ-એ ઑદફસ સ્પેસ’માાં બાકીિી સવવિસ ઈન્ડસ્રીઝિી ઑદફસ તયૈાર ર્ઈ શકશે.

(એમ) “જાહરે મકાન / ઉપયોગમાાં લઈ શકાય તેવુાં મકાિ”

સરકારી ,અધથસરકારી સાંસ્ર્ાઓ ,જાહરેક્ષેત્રિાાં એકમો ,િોંધાયેલા ચેદરટેબલ રસ્ટ અર્વા અન્ય સાંગઠિો દ્વારા તેમિી ગબિ-િફાકારક જાહરે પ્રવવૃિઓ માટે બાાંધવામાાં આવેલી ઈમારત.

જાહરે-સાંસ્ર્ાદકય મકાિ સરકારી અર્વા અધથસરકારી સાંસ્ર્ાઓ દ્વારા માગલકી ધરાવતા અિે સાંચાલિ કરવામાાં આવતાાં મકાિો અર્વા જગ્યાઓ જેમિો ઉપયોગ અર્વા બાાંધકામ અર્વા ક્સ્વકાર કચેરી ,હોક્સ્પટલ ,કોલેજ ,જાહરે હોલ ,જાહરે પ્રદશથિ અર્વા આ પ્રકારિી જાહરે હતેિુી પ્રવવૃિ માટે કરવામાાં આવતો હોય .આમાાં સાંસ્ર્ાદકય મકાિો જેમ કે પોગલસ સ્ટેશિ ,ફાયર સ્ટેશિ ,વૈદદકય સવુવધાઓ ,જાહરે વાાંચિાલય ,સવુવધા કેન્દ્ર ,સક્ષમ સિા માટે વોડથ અિ ેઝોિલ ઓદફસ વગેરેિો સમાવેશ ર્ાય છે.

(એન) “રહણેાક મકાન”

એક સવથસામાન્ય રહણેાક હતે ુમાટેનુાં મકાિ જયાાં આરામિી સવુવધા હોય, તેમાાં રસોઈ અર્વા જમવાિી સવુવધા હોય કે િ પણ હોય. આવા મકાિોમાાં એક અર્વા વધ ુપદરવારો રહી શકે તેવી વ્યવસ્ર્ા, હોટેલ, ડોમેટરી,કામદાર વિવાસ, એપાટથમેન્ટ, ફ્લેટ તર્ા વ્યક્ક્તગત ગેરેજ હોઈ શકે.

(ઓ) “શિિેર્ ઈમારતો””

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એવી ઈમારત જેિો એકમાત્ર ઉપયોગ િાટક અર્વા વસિેમા વર્યેટર, મોશિ વપક્ચર, ડ્રાઈવ-ઈિ

વર્યેટર, એકત્ર ર્વાિો હૉલ અર્વા ઑદડટોદરયમ, િગર હૉલ, પ્રદશથિ હૉલ, સાંગ્રહાલય, સ્ટેદડયમ,

સામદુાવયક હૉલ, લગ્િ હૉલ જેવા હતેઓુ માટે ર્તો હોય.

જોખમી મકાિ,

સવથગ્રાહી વ્યવસ્ર્ાિા ભાગરૂપ મકાિ,

સેન્રલી એર-કલન્ડશન્ડ મકાિ અિ ેજો સ્ટીલ્ટ પર બાાંધવામાાં આવેલુાં હોય તો તેિી ઊંચાઈ ૧૫ મીટરર્ી વધ ુહોય.

(પી) “સ્ટોરેજ ણબન્પડિંગ”

પ્રાર્વમક રીતે જેિો ઉપયોગ માલ-સામાિ રાખવા માટે ર્તો હોય તેવુાં મકાિ અર્વા તેિો દહસ્સો. એ મકાિિો ઉપયોગ વેરહાઉસ (ગોદામ), કોલ્ડ સ્ટોરેજિો સામાિ રાખવાિી જગ્યા, હરેફેર માલ-સામાિ મકૂવાિી જગ્યા, સ્ટોર હાઉસ, જાહરે ગેરેજ, રકમાાં અિાજ ચઢાવવા માટેનુાં સ્ર્ાિ, અિાજિો કોઠાર, તબેલો વગેરે માટે પણ ર્ઈ શકે.

(ક્ય)ુ “અસલામત મકાન”

એટલે સાંરચિાતમક(સ્રકચરલી) રીતે અસલામત હોય તેવુાં મકાિ,

જે ગબિ-આરોગ્યપ્રદ હોય,

જયાાં કચરાિા વિકાલિા પરૂતા સાધિો િ હોય,

આગ લાગી શકે તેવી સાંભાવિા હોય,

માિવ જીવિ માટે જોખમી હોય,

અપરૂતી જાળવણી, ખાંદડયેર અર્વા ઉપેગક્ષત જગ્યા હોવાિે કારણે જાહરે સલામતી, આરોગ્ય અિ ે

કલ્યાણિા સાંદભથમાાં જે મકાિિો ઉપયોગ જોખમી હોય.

(આર) “હૉલસેલ એસ્ટાબ્બ્લિમેન્ટ”

એટલે એવી જગ્યા જે સાંપણૂથ રીતે અર્વા આંવશક રીતે જથ્ર્ાબાંધ વેપાર માટે વપરાતી હોય, તર્ા ગોડાઉિિી સવુવધા, રક રાન્સપોટથ , રક રાન્સપોટથ બદુકિંગ સદહત વવવવધ જથ્ર્ાબાંધ વેપારિી કામગીરી ર્તી હોય.

મકાન (શનમાષણ) લાઈન

િગર રચિા યોજિા અર્વા વવકાસ યોજિામાાં એવી લાઈિ જયાાં, બાજુમાાંર્ી પસાર ર્તો રસ્તો કે રસ્તાિા એક ભાગ સધુી મકાિિી ક્પ્લન્ર્િે લાંબાવી શકાય,

આકૃશત મકાન શનમાષણ રેખા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ણબપડ-ટુ-લાઇન (સમરેખામાાં બાાંધકામ)

એટલે એ લાઇિ જેિી સાર્ ેવવકાસ વખત ેમકાિિી બહારિી દદવાલ જોડાતી હોય .મકાિિા ભોંયતગળયાિા અર્વા એક કરતાાં વધારે માળિા મકાિમાાં વધારે માળિા રસ્તા તરફિા ઢાાંચાિા વવસ્તારિા કેટલાક ટકા વવસ્તાર રસ્તા તરફ વધારી શકાય જેર્ી મકાિ દેખીતી રીતે જ શેરીિા મકાિોિા ઢાાંચાિી લાઈિિ ેસસુ ાંગત બિી રહ ે.

આકૃશત સમરેખામાાં બાાંધકામ

બાાંધકામ એકમ

અર્ાથત જમીિ / પ્લોટ અર્વા જમીિ / પ્લોટિો એક દહસ્સો અર્વા સક્ષમ સિા દ્વારા માંજૂર કરવામાાં આવેલા એક કરતાાં વધ ુપ્લોટ / જમીિનુાં એકમ. જોકે, સક્ષમ સિા દ્વારા કોઈપણ રસ્તાનુાં વિવિત એલાઈિમેન્ટ (લાઈિદોરી) વિધાથદરત કરવામાાં આવી હોય તયાાં એ એલાઈિમેન્ટિે બાદ કરીિે બાાંધકામ એકમ ગણવામાાં આવશે.

આકૃશત બાાંધકામ એકમ

મકાન એકમ શિસ્તાર

મકાિ એકમ અર્વા પ્લોટિો વવસ્તાર

આકૃશત મકાન એકમ

મકાન ના એકમનુાં સ્તર

જમીિિા સ્તરિો સાંદભથ લવેો.

બાાંધકામ શિસ્તાર

અર્ાથત એવો વવસ્તાર જે દીવાલો, સ્તાંભો અિે ગડર (કેલન્ટલીવર) પર બાાંધેલા ભાગ સદહત તમામ માળિા બાાંધકામિે આવરી લેતો હોય, વસવાય કે એવા વવસ્તારો ખાસ કરીિે આ વિયમો હઠેળ બાકાત રાખવામાાં આવ્યા હોય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત બાાંધકામ શિસ્તાર

એકમનો ણબપટ-અપ શિસ્તાર

એટલે એકમ દ્વારા કેન્ટીગલવર ભાગ સદહત, જો હોય તો, આવરી લેવામાાં આવેલો વવસ્તાર વસવાય કે આ વિયમિો હઠેળ ચોક્કસ રીતે બાદ કરવામાાં આવેલો વવસ્તાર

આકૃશત એકમનો ણબપટ-અપ શિસ્તાર

કોલ સેન્ટર

એટલે કે વધારે આવતા ટેલીફોિ કોલ્સિે સાંભાળવા માટે સયુોજજત કરવામાાં આવેલી ઓફીસ. ખાસ કરીિે ઓડથર લેવા અિે ગ્રાહક સેવા પરૂી પાડવા માટે.

ભશૂમ પડાિ ( કેમ્પીંગ ગ્રાઉન્ડ)

વશગબર માટે તાંબ ુજેવી સવુવધાઓ સયુોજજત કરવા માટે ઉપયોગમાાં આવતુાં ક્ષેત્ર

કાપેટ શિસ્તાર

દદવાલ અિે કોલમ, સવવિસ વવસ્તારો જેવા કે ચોકડી, રસોડુાં અર્વા પેન્રી, અધથ ખલુ્લી જગ્યાઓ જેમ કે વરાંડા અર્વા બાલ્કિી અિે દાદર,

ગલફ્ટ, પરસાળ અિે પેસેજ વગેરે વસવાયિો ઇમારતિો ચોખ્ખો વવસ્તાર.

આકૃશત કાપેટ શિસ્તાર

સક્ષમ અશધકારી

અર્ાથત વ્યવસ્ર્ાિા સાંચાલિ માટે સવોચ્ચ સિામાંડળ (જી.આઈ.ડી.બી / એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.) દ્વારા

સિા આપવામાાં આવી હોય તેવી કોઈપણ વ્યક્ક્ત અર્વા વ્યક્ક્તઓ અર્વા ઑર્ોદરટી અર્વા વવવવધ

ઑર્ોદરટી .અલગ અલગ કામગીરી માટે અલગ અલગ વ્યક્ક્ત કે ઑર્ોદરટીિી વિમણકૂ ર્ઈ શકે .

ણચમની

એટલે બાાંધકામિો એવો દહસ્સો જયાાંર્ી ધમુાડો ઘરિી બહાર િીકળી હવામાાં ભળી જાય. તેમાાં ગચમિી તેમજ ધમુાડો જવાિી પાઈપિો સમાવેશ ર્ાય છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સ્પષ્ટ ઊંચાઈ

એટલે તગળયાર્ી સૌર્ી િીચલા સ્તર સધુી લટકતા અવરોધો જેવાકે બીમ, ફાયર ક્સ્પ્રિંકલર હડે્સ અર્વા ડક્્સ

સધુી માપવામાાં આવેલુાં અંતર

ક્લબ

એટલે વ્યવસાવયક સાંસ્ર્ાિ જયાાં લોકો ( સામાન્ય રીતે સભ્યો )સ્વમેળે વિયવમત રીતે વશક્ષણ ,ધાવમિક ,દાિ અર્વા

વ્યાવસાવયક હતેઓુ વસવાયિા સામાન્ય હતેઓુ માટે મળતા હોય અિ ેજગ્યા અર્વા સાંપવિિો ઉપયોગ માગલકિ ે

પ્રવેશ ફી અિ ેલવાજમ ચકૂવીિે કે ચકૂવ્યા વસવાય ઉપયોગ કરવા માટેિો હક ધરાવતા હોય તર્ા વધારાિા હકો

અિ ેવવશેિાવધકારો તેમિા કરારિામાાંમાાં આપવામાાં આવલેા હોય.

ક્લબ હાઉસ

એટલે ઇમારત અર્વા વવસ્તાર જેિો ઉપયોગ એપાટથમેન્ટ ,રહણેાાંકી સોસાયટી ,સાંસ્ર્ા વગેરે દ્વારા સામાજજક અર્વા

મિોરાંજક પ્રવવૃિઓ માટે કરવામાાં આવતો હોય.

કોપડ સ્ટોરેજ

એટલે ખાદ્ય અર્વા અખાદ્ય ચીજ વસ્તઓુિા વિકાસ અર્વા તો વેચાણ હતે ુ વવતરણ પહલેાાં તેિે ખબૂ િીચા

તાપમાિે અર્વા તો સાંગ્રહિી વિયાંવત્રત પરીક્સ્ર્વતમાાં અર્વા જાળવણી માટેનુાં માળખુાં અર્વા રૂમ.

કોમ્યશુનટી હોલ

મેદાિ કે વાડી ધરાવતુાં એંક એવી ઇમારત, જે સામાજજક કાયથક્રમો, િાગદરકતાિે લગતા કાયથક્રમો તર્ા

મિોરાંજિ હતે ુમાટે ઉપયોગી ર્ઈ શકે. ઉપરાાંત તયા એક સમદુાયિા સભ્યો જૂર્ પ્રવવૃિઓ, સામાજજક આધાર,

જાહરે માદહતી, અિે અન્ય હતેઓુ માટે એકત્ર ર્ઈ શકે.

સાંમેલન કેન્ર

એટલે સવુિયોજજત રીતે સાંમેલિ ર્ઈ શકે એવ ુએંક વવશાળ સ્ર્ળ કે જે હજારો લોકોિે સમાવવા માટે પરૂતો

વવસ્તાર પ્રદાિ કરે છે જયાાં કોઈ પણ વ્યક્ક્ત અર્વા સમદુાય સામાન્ય હતેઓુિે પ્રોતસાહિ આપવા અિે

વવચારોિી આપ લે કરી શકે. મખુ્ય વેપાર િા કાયથક્રમ માટે યોગ્ય વવશાળ સ્ર્ળ, જે ક્યારેક પ્રદશથિ કેન્દ્રો તરીકે

ઓળખાય છે. કન્વેન્શિ કેન્દ્રો ખાસ કરીિે ઓછામાાં ઓછી એક સભાગહૃ છે અિે ક્યારેક કોન્સટથ હોલ, વ્યાખ્યાિ

હોલ, બેઠક રૂમ અિે કોન્ફરન્સ રૂમ હોઈ શકે છે. કેટલાક મોટા દરસોટથ વવસ્તાર કે હોટલ મા કન્વેન્શિ સેન્ટર િો

સમાવેશ ર્ાય છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગહૃ ઉદ્યોગ

એટલે િાિા પાયા ,ગબિ-જોખમી ઉદ્યોગો ઘરિા સભ્યો દ્વારા તમેિા પોતાિા ઓજારોિા માધ્યમર્ી કોઈ

પગારદાર મજૂર રાખ્યા વસવાય કરવામાાં આવતા હોય અિ ેજે મકાિમાાં રહતેા અર્વા પાડોશીઓિ ેઅગવડતા

ઊભી િ કરે.

છજુ ાં / છત

એટલે હવામાિ સામે રક્ષણ માટે બાહ્ય દીવાલ ઉપર કરવામાાં આવેલુાં વિમાથણ.

ચૉક / આંગણુાં

એટલે મકાિિી અંદર કોઈપણ સ્તરે કાયમી ખલુ્લી જગ્યા જે સાંપણૂથ અર્વા આંવશક રીતે ઘરેાયેલી હોય. મકાિિી વચ્ચે હોય તે ચારે બાજુર્ી બાંધ હોય પરાંત ુઉપરર્ી ખલુ્લી હોય અિે બહાર હોય તે એક બાજુર્ી બાંધ હોય અિે બાકીિી તમામ દદશા ખલુ્લી હોય.

જ્િલનિીલ સામગ્રી

એટલે ગબલલ્ડિંગ સામગ્રીિી જ્વલિશીલતાનુાં પરીક્ષણ, િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી) આઈએસ-૭૧૨૧-૧૯૬૬, અનસુાર એવી સામગ્રી જેિે સળગાવવામાાં આવે તો તે આગિી જ્વાળામાાં ઉમેરો કરે.

એક માણલકી હક

એટલે જમીિિો એક ટુકડો અલગ અલગ કાડથ હઠેળ રજજસ્ટર ર્યો હોય – અવધકારિા રેકોડથ હોય તેમ છતાાં તેિો માગલકી હક એક જ હોય.

આકૃશત એક માણલકી હક

કોરીડોર (પરસાળ)

કૉમિ પૅસેજ અર્વા સર્ક્ુથલેશિ જગ્યા જેમાાં કૉમિ એન્રન્સ હૉલિો પણ સમાવશે ર્ાય.

આકૃશત કોરીડોર (પરસાળ)

સરહયારી જગ્યા

અર્ાથત જમીિર્ી ઊંચ ેિદહ એવી બધી બાજુર્ી ખલુ્લી તર્ા અવરજવર ર્ઈ શકે તેવી જગ્યા. માગલકે એવી બાાંયધરી આપવાિી રહશેે કે કૉમિ પ્લોટિો ઉપયોગ ગબલલ્ડિંગિા તમામ રહવેાસીઓ વિઃશલુ્ક કરી શકશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વવકાસિી પરવાિગી મળ્યા પછી કૉમિ પ્લોટ સોસાયટી / એસોવસયેશિિા રહવેાસીઓિે આપવાિો રહશેે. સોસાયટી / એસોવસયેશિિી રચિા િ ર્ઈ હોય તો એ ર્ાય તયાાં સધુી કૉમિ પ્લોટિી માગલકી / કસ્ટડી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસે રહશેે. કૉમિ પ્લોટ અન્ય કોઈપણ વ્યક્ક્તિે વેચી શકાશે િદહ તેમજ રહવેાસીઓિા કૉમિ ઉપયોગ વસવાય તેિો બીજો કોઈ ઉપયોગ ર્ઈ શકશે િદહ.

કુલ-ડી-સેક (આગળ જિાના રસ્તા શિનાની બાંધ ગલી)

અવર-જવર માટે એક જ તરફ ઝાાંપો અિે અંદરિા છેડ ેઅધથ-ગોળાકાર વળાાંક હોય તેવો રસ્તો. આવા કુલ-ડી-સેકિી દડઝાઈિ દરરોજિા સરેરાશ રાદફકિી ગણતરી અનસુાર બિાવી શકાય તેમજ વળાાંક પણ જરૂદરયાત પ્રમાણે બિાવી શકાય, જેમ કે રહણેાક વવસ્તારિો રસ્તો હોય તો કારિા ધોરણો અનસુાર દડઝાઈિ બિાવી શકાય અિે ગબિ-રહણેાક વવસ્તારિા રસ્તા પર બસો અિે રકોિા રાદફક અનસુાર દડઝાઈિ તૈયાર ર્ઈ શકે.

શિકાસકાર

એટલે એવી વ્યક્ક્ત જેિ ેઈમારત બાાંધવાિી કે તે માટેિી કામગીરી કરાવવાિો કાયદેસર અવધકાર મળ્યો હોય, અર્વા જયાાં કોઈ પણ વ્યક્ક્તિે આવી સિા આપવામાાં આવી િ હોય તયાાં ઈમારતિા માગલક વવકાસકાર ગણાય.

શિકાસ

તમામ પ્રકારિા વ્યાકરણિી વવવવધતાઓ અિે સમાિ અગભવ્યક્ક્ત સાર્ે ,કોઇપણ પ્રકારિી ઇમારત ,એક્ન્જવિયરીંગ ,ખોદકામ અર્વા અન્ય પ્રદક્રયાઓ જમીિિી અંદર ,અર્વા ઉપર અર્વા િીચે કરવામાાં આવ ેઅર્વા કોઈપણ ઇમારત અર્વા જમીિમાાં કોઈ ભૌવતક ફેરફાર કરવામાાં આવે અર્વા કોઈપણ ઇમારત અર્વા જમીિિા ઉપયોગમાાં ફેરફાર કરવામાાં આવ ે અિ ે તમેાાં કોઇ જમીિિા લઆેઉટ અિ ે પેટા-વવભાગિો પણ સમાવેશ ર્ાય છે.

ધમષિાળા

એટલે ધાવમિક અર્વા દાિ પ્રવવૃિ માટે સમવપિત ઇમારત જે લોકોિે સામાન્ય દર વસલૂીિે અર્વા વવિામલૂ્યે જમવાિી સગવડ સારે્ અર્વા તો વસવાય રહવેાિી સગવડ પરૂી પાડ.ે

શિકલાાંગતા

શ્રાવ્ય શિકલાાંગતા

બહરેાશ અર્વા સાાંભળવાિી વવકલાાંગતા જે વ્યક્ક્તિે જાહરે વવસ્તારમાાં અસલામત બિાવે કારણ કે તે ચેતવણીિા સાંકેતો સમજાવી શકવા અર્વા તો સાાંભળવા માટે અસમર્થ હોય છે .

હરફર ન થાય તેિી શિકલાાંગતા

ઇજા જે કારણ અર્વા તો બાહ્ય લક્ષણો વસવાય વાસ્તવવક સ્વરૂપે વ્યક્ક્તિે લવ્હલચેરમાાં જકડી દે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આંશિક અપાંગતા

ઇજા જેિે કારણે વ્યક્ક્ત મશુ્કેલી અર્વા અસલામતી સારે્ ચાલી શકે .જે વ્યક્ક્તઓ પટ્ટો બાાંધતા હોય અર્વા ઘોડીિે ઉપયોગ કરતાાં હોય ,અંગચ્છેદિ કરાવેલુાં હોય ,સાંવધવા ધરાવતા હોય અર્વા તો શ્વસિતાંત્રિી અિ ેહ્રદયિી ગબમારી ધરાવતા હોય તેિ ેઆંવશક રીતે અપાંગ ગણી શકાય.

દૃશ્ય શિકલાાંગતા

સાંપણૂથ અંધતવ અર્વા ઇજાિા કારણે દૃલષ્ટિે એટલી ર્યેલી અસર જેિાર્ી વ્યક્ક્તિે જાહરે વવસ્તારમાાં અસલામતીિો અહસેાસ ર્ાય અર્વા તો જોખમ વધે .

ન્વ્હલચેર

અપાંગ વ્યક્ક્તઓ દ્વારા હરેફેર માટે ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવતી ખરુશી.

ડ્રેઈન (ગાંદા પાણી ના શનકાલની વ્યિસ્થા)

એટલે એક એવી વસસ્ટમ અર્વા પાઈપોિી લાઈિ તર્ા મેિહોલ, ઈન્સ્પેક્શિ ચેમ્બર, રેપ ગલી, માળ રેપ સારે્િી વ્યવસ્ર્ા જેિા મારફત જે તે ઈમારત અર્વા વેપારી સાંકુલિા પ્રવાહી કચરાિો વિકાલ ર્તો હોય. જમીિિી સપાટી પરનુાં વધારાનુાં પાણી કે અન્ય પ્રવાહી વહાવી દેવા માટે સાાંકડી-ખલુ્લી ચિૅલ પણ ડ્રઈેિ તરીકે ઓળખાય છે.

રહણેાાંક એકમ (મકાન)

એટલે એક એવુાં આશ્રયસ્ર્ાિ જયાાં એક પદરવાર રહી શકે. આવુાં રહણેાક એકમ ઓછામાાં ઓછા એક રૂમનુાં હોય, જેિો લઘતુમ કાપેટ એદરયા ૯ ચોરસ મીટર હોય અિે તેમાાં સાંડાસિી વ્યવસ્ર્ા હોય.

સ્િતાંત્ર રહણેાાંક

એટલે દદવાલો અિે છત સારે્નુાં સ્વતાંત્ર ઇમારત જે અન્ય ઇમારતોર્ી સ્વતાંત્ર હોય અિે તેિી ચારેય બાજુએ જગ્યા હોય.

અધષ-સ્િતાંત્ર રહણેાાંક

એટલે એવી ઇમારત જે એક અર્વા વધારે બાજુએર્ી અન્ય ઇમારતોિી દદવલો અર્વા છત સારે્ જોડાયેલી હોય

બહમુાળી રહણેાાંક

એટલે બ ેઅર્વા વધારે માળ સાર્ેિી ઇમારત જેિો ઉપયોગ ઘણાાં કુટુાંબો અિે અર્વા વ્યક્ક્તઓિા રહવેા માટે કરવામાાં આવે જેમ કે અપાટથમેન્્સ ,ફ્લે્સ ,હોસ્ટેલ્સ ,લોજજિંગ અિ ેબોદડિંગ.

ઘરેલ ુિપરાયેલુાં પાણી

એટલે માત્ર રહણેાાંકી પ્રવવૃિ માટે ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવતી જગ્યાઓમાાંર્ી છોડવામાાં આવતુાં વપરાયેલુાં પાણી

અર્વા અન્ય જગ્યાઓમાાંર્ી આ જ પ્રકારિી લાક્ષગણકતા ધરાવતુાં વપરાયેલુાં પાણી .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ડ્રાઇિ-ઇન શસનેમા

એટલે વ્યાવસાવયક સાંસ્ર્ાપિ ,જે ખાસ કરીિે ખલૂ્લી જગ્યામાાં મોટા દફલ્મિા પડદા ,પ્રોજેક્શિ બરૂ્ ,કન્સેશિ

સ્ટેન્ડ અિ ેવાહિો માટે વવશાળ પાદકિંગ વવસ્તાર ધરાવતુાં ખલૂ્લી જગ્યામાાં આવેલુાં દફલ્મ વર્યેટર ,જેમાાં ગ્રાહકોિે

તેમિા વાહિમાાં જ સગવડ પરૂી પાડવામાાં આવ ેછે.

આપાતકાણલન લાઇટીંગ

એટલે સામાન્ય લાઈટીંગિો પરૂવઠો ખોરવાઈ જાય તયારે પરૂો પાડવામાાં આવતી લાઈટીંગ .

આપાતકાણલન લાઇટીંગ શસસ્ટમ

એટલે વધારાિા વવજ સ્ત્રોત સદહતિા સામાન્ય લાઇટીંગિો પરૂવઠો ખોરવાઈ જાય તયારે પરૂી પાડવામાાં આવતી સમગ્ર લાઈટીંગ વસસ્ટમ.

ચારે તરફથી બાંધ દાદરા

ઈમારતમાાં આગ સામે સરુગક્ષત દીવાલો અિે દરવાજાર્ી અલગ રાખવામાાં આવેલો દાદર.

એસ્કેલેટર

એટલે મસુાફરોિે ઉપર અર્વા િીચે લઈ જવા માટે ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવતી સાંપણૂથ રીતે યાાંવત્રક પદ્ધવતર્ી વવજળી દ્વારા ચાલતી દાદર અર્વા બેલ્ટ

પ્રદિષન હોલ

એટલે પ્રદશથિ યોજવા માટેિો હોલ

િતષમાન શિકાસ/ઇમારત/ઉપયોગ

એટલે આ વિયમિો અગાઉ અક્સ્તતવ ધરાવતી સક્ષમ સિા દ્વારા બહાલ ,માંજૂર ,વિયવમત અિ ે સિાવાર કરાયેલા વવકાસ ,ઇમારત ,માળખા કે તેિા ઉપયોગ.

એલ્ક્િટ (બહાર જિાનો રસ્તો)

એટલે કોઈપણ ઈમારતમાાંર્ી અર્વા માળ પરર્ી રસ્તા પર અર્વા કોઈપણ સલામત જગ્યાએ પહોંચવા માટેિો રસ્તો. આવા રસ્તાિા ત્રણ અલગ પ્રકાર છે – હોદરઝોન્ટલ એક્ક્ઝટ, આઉટસાઈડ એક્ક્ઝટ અિ ેવદટિકલ એક્ક્ઝટ, તેિી સમજૂતી િીચે પ્રમાણ ેછેઃ “હોદરઝોન્ટલ (આડો રસ્તો)ન ુએક્ક્ઝટઃ”:- અર્ાથત એવો રસ્તો જે સરુગક્ષત ખલુ્લો ભાગ હોય અર્વા બ ેમકાિ વચ્ચે પલુ જેવુાં બાાંધકામ હોય જયાાંર્ી િીકળી શકાય. “આઉટસાઈડન ુ એક્ક્ઝટઃ”:- અર્ાથત ઈમારતમાાંર્ી સીધા જાહરે રસ્તા ઉપર િીકળવાિો માગથ, એવો ખલુ્લો વવસ્તાર જે જાહરે માગથ ઉપર િીકળતો હોય અર્વા આગર્ી બચી શકાય તેવો મકાિિે સમાાંતર રસ્તો જયાાંર્ી જાહરે રસ્તા ઉપર પહોંચી શકાય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

“વદટિકલ (ઊભો રસ્તો)ન ુએક્ક્ઝટઃ”:- અર્ાથત દાદર, ધમુાડાર્ી સરુગક્ષત ટાવર, રૅમ્પ, એસ્કેલેટર જેવા બ ેઅર્વા વધ ુમાળિી વચ્ચે ઉપર-િીચે જવા માટેિા સલામત માગો.

બાહ્ય દીિાલ

એટલે ઈમારતિી બાહ્ય દીવાલ, જે અન્ય મકાિિી દીવાલિી િજીક હોવા છતાાં તે તેિો ભાગ ગણાય િદહ, તર્ા તેિો અર્થ એ પણ ર્ાય કે આવી દીવાલ જે તે ઈમારતિા અંદરિા ભાગિે ઢાાંકતી હોય.

બચિાનો માગષ

હવા-ઉજાશિી યોગ્ય સવુવધાવાળો કૉદરડોર અર્વા દાદર અર્વા આવો કોઈપણ માગથ અર્વા માગોનુાં વમશ્રણ જે ખલુ્લામાાં હોય અિે સલામત હોય, જેિા મારફત ભોંયતગળયા ઉપર સલામત રીતે પહોંચી શકાય.

એસ્કેપ લાઇટીંગ

એટલે જયારે વપરાશકારો જગ્યામાાં હોય તયારે કોઇપણ સમયે અર્વા જયારે મખુ્ય લાઇટીંગ ઉપલબ્ધ િ હોય તયારે એસ્કેપ રૂટમાાં અજવાળાં પાર્રવા માટેનુાં લાઈટીંગ.

ફેણિકેિન િકષિોપ

એટલે તમામ િાિા સાંસ્ર્ાિો જયાાં ઉતપાદિિી કામગીરી કરવામાાં આવતી હોય જેમાાં કાચા માલ અર્વા અધથતૈયાર માલિો ઉપયોગ કરીિે ઉતપાદિ કરવામાાં આવતુાં હોય િહીં કે તૈયાર ભાગ લાવીિે તેિે જોડવાનુાં.

ફામષ હાઉસ

એટલે બાાંધકામ સારે્િી જમીિિો એવો પ્લોટ જે ઑર્ોદરટી દ્વારા ખેતીલક્ષી ઉપયોગ માટે દડઝાઈિ કરવામાાં આવ્યો હોય.

આગ અને / અથિા ઈમરજન્સી એલામષ શસસ્ટમ (તત્કાળ ભય આપતુાં યાંત્ર)

અર્ાથત આગ લાગ ેતયારે આપોઆપ અર્વા મેન્યઅુલી ભયજિક સાંકેતો આપતા અિે પ્રસાદરત કરતા સાધિો.

અગ્ગ્નિમન ણલફ્ટ

એટલે અક્ગ્િશામિ સેવાઓ લઘતુમ સમયમાાં કોઈપણ જાતિા વવલાંબ વસવાય જરૂરી સાંસાધિો સારે્ જુદા-જુદા માળ પર જઈ શકે તે માટે લગાવવામાાં આવેલી ગલફ્ટ.

ફાયરપ્રફૂ ( આગ પ્રશતરોધક ) દરિાજો

દીવાલિે સમાાંતર ખલૂ ેએવો દરવાજો અર્વા શટર, અિે તેનુાં વિમાથણ એક ચોક્કસ સમય સધુી આગ અિે તેિાર્ી પેદા ર્યેલી ગરમીિે ફેલાતી રોકવા માટે કરવામાાં આવ્યુાં હોય.

ફાયર ( અગ્ગ્નિમન ) પાંપ

યોગ્ય એક્ન્જિ અર્વા મોટર માટે ઊજાથિે પ્રવાહીમાાં રૂપાાંતર કરત ુાં બાહ્ય વીજળીર્ી ચાલતુાં મશીિ, તેિી આઉટપટુ ક્ષમતા અલગ અલગ હોઈ શકે, પરાંત ુબહમુાળી મકાિોિી ટોચ સધુી ૭.૨ કેજી/સીએમ(ટુ) નુાં પે્રશર વહિ કરવાિી તેિી ક્ષમતા હોવી જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

બસુ્ટર ફાયર ( અગ્ગ્નિમન ) પાંપ

એટલે એવુાં યાાંવત્રક / ઈલેલક્રકલ સાધિ જે બહમુાળી મકાિોિી ટોચ સધુી પાણીનુાં દબાણ ફેંકી શકે તર્ા તે સૌર્ી િજીકિા પોઈન્ટ ખાત ે૭.૨ કેજી/ સીએમ(ટુ) નુાં પે્રશર ધરાવતુાં હોય.

આગનો પ્રશતકાર

એટલે મકાિિા બાાંધકામમાાં વપરાયેલી સામગ્રીિી એવા પ્રકારિી હોય જે ચોક્કસ સમય સધુી આગ સાંબાંવધત પદરક્સ્ર્વતિે સહિ કરી શકે અિે િીચે આપેલ તમામ અર્વા કેટલાક માપદાંડો મજુબ હોયઃ

આગિા દકસ્સામાાં તટૂી પડવા સામે પ્રવતકાર (લઘતુમ બ ેકલાક) આગ અિે ગરમ ગેસિા અંદર ઘસૂવા સામ ેપ્રવતકાર બહારિો ભાગ વધમુાાં વધુ 180 દડગ્રી સેક્લ્સયસ અિ/ેઅર્વા સરેરાશ 150 દડગ્રી સેક્લ્સયસ

તાપમાિિો પ્રવતકાર કરી શકે. માળખાન ુ અક્ગ્િ પ્રવતકાર પરીક્ષણ આઇએસઃ 3809-1966 માળખાિા અક્ગ્િ પ્રવતકાર પરીક્ષણ

અનસુાર કરવાિો રહશેે

અગ્ગ્ન પ્રશતકાર રેટીંગ

એટલે જેટલા સમયગાળા સધુી સસુપુ્ત અક્ગ્િ રક્ષણ તાંત્ર વિધાથરીત અક્ગ્િ પ્રવતકાર પરીક્ષણિો સામિો કરી શકે

ફાયર સેપરેિન ( આગથી બચિા માટેનુાં અંતર )

સાઈટ પરિી અન્ય ઈમારત અર્વા અન્ય સાઈટ અર્વા રસ્તાિી સામે પારર્ી અર્વા અન્ય જાહરે જગ્યાએર્ી મીટરમાાં માપવામાાં આવેલી ગબલલ્ડિંગનુાં અંતર.

ફાયર સશિિસ પ્રિેિ માગષ

એટલે મખુ્ય ફાયર અવધકારીિી ભલામણ અનસુાર ઈમારતિા ભોંયતગળયે આપવામાાં આવેલુાં જોડાણ જેિા મારફત પાણીિે પાંપ કરી ઉપર સધુી લઈ જઈ શકાય.

ફાયર દાદર

એટલે દાદર સારે્િો ઊભો બાંવધયાર ભાગ જેમાાં જરૂરી કોડ સારે્િા આગિે સહિ કરી શકે તેવા મટીરીયલિો

ઉપયોગ કરાયેલો હોય અિે જેિો ઉપયોગ બહાર જવા માટે અિે અક્ગ્િશમિ માટે કરવામાાં આવે .

આગ અટકાિિી

એટલે આગ અર્વા ધમૂાડાિે દદવાલો, આડી અર્વા ઊભી પાઈપ અર્વા કેબલ ડક્ટ, છત વગેરેમાાંર્ી પ્રસરતા

રોકવા માટે ઉપયોગમાાં લવેામાાં આવેલી અક્ગ્િ પ્રવતકાર સામગ્રી અર્વા બાાંધકામ જે રેટીંગ ધરાવતા આગ

સહિ કરી શકે તેવી સામગ્રીમાાંર્ી બિાવવામાાં આવ્યા હોય અિ ે ઓછામાાં ઓછા બ ે કલાક સધુી અક્ગ્િ

પ્રવતકારિી ક્ષમતા ધરાવતા હોય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ડાઉન કમર

એટલે ઇમારતમાાં અક્ગ્િશમિ માટે પાણીિા પાઈપિી કરવામાાં આવેલી વ્યવસ્ર્ા. તેમાાં ઓવરહડે ટાાંકી અિે

ધાબા પરિા પાંપ સાર્ે જોડવામાાં આવેલા ધાબાિા સ્તરે હવા છોડવા માટેિા વાલ્વ અિે લેલન્ડિંગ વાલ્વ

ધરાવતા પાઈપિો સમાવશે ર્ાય છે. તેિે અક્ગ્િશમિ સેવાઓ તેિા આગમિ સમયે ડાઉિ કમરિા તગળયે

આવેલા અક્ગ્િશમિ ઇિલે્સમાાં જોડાણ કરીિે ભોંયતગળયેર્ી તેમાાં પાણી ભરી શકે છે.

ડ્રાય રાઈિર

એટલે ઇમારતિી અંદર અક્ગ્િશમિ માટે કરવામાાં આવેલી પાણીિા પાઈપિી વ્યવસ્ર્ા. તેમાાં લેલન્ડિંગ વાલ્વ

સાર્ેિા વટીકલ રાઇઝીંગ મેઇન્સ/પાઇપ્સિો સમાવેશ ર્ાય છે. તેિે અક્ગ્િશમિ સેવાઓ તેિા આગમિ સમય ે

ડ્રાય રાઈઝરિા તગળયે આવેલા અક્ગ્િશમિ ઇિલે્સમાાં જોડાણ કરીિે ભોંયતગળયેર્ી તેમાાં પાણી ભરી શકે છે.

ફાયર ટાિર ( આગ દરમ્યાન શનકાસની વ્યિસ્થા )

એટલે ગબલલ્ડિંગિી બહારિો એવો દાદર જયાાં માત્ર અલગ અલગ માળર્ી કદૂીિે અર્વા ગબલલ્ડિંગર્ી અલગ હોય

તેવી લૉબી મારફત પહોંચી શકાય, અિે આ દાદર આગ સામે રક્ષણ આપી શકે તેવા દરવાજાર્ી સરુગક્ષત હોય.

દબાણ

ઇમારતમાાં આવલેા દાદર, પરસાળ, વિષ્કાસિ માગથ અર્વા રૂમિે ધમૂાડાિા ફેલાવાર્ી બચાવવા માટે કરવામાાં

આવતુાં હવાિા દબાણર્ી ઉભુાં કરવામાાં આવતી આડશ.

ધમૂાડો રોકિાનો દરિાજો

એટલે એક વવસ્તારમાાંર્ી બીજા વવસ્તારમાાં ધમૂાડો પ્રસરતો રોકવા માટેિો દરવાજો.

આગને બહાર કાઢિી

એટલે એવી પ્રદક્રયા જેિાર્ી ગરમી અિે ધમૂાડો શક્ય તેટલી વધારે ઝડપર્ી ઇમારતિી બહાર કાઢવામાાં આવે

જેર્ી આગ અિે ગરમીિે રોકી શકાય અિે અક્ગ્િશામિ કામગીરીમાાં મદદ મળી રહ ેતેમજ આગ દ્વારા લઘતુમ

નકુસાિ ર્ાય .

િેટ રાઈિર

એટલે ઇમારતિી અંદર જ અક્ગ્િશામિ વ્યવસ્ર્ા જેમાાં દબાણ ઊભુાં કરેલા પાણી પરૂવઠા દ્વારા કાયમી રીતે

ભરી રાખવામાાં આવલેા ઊભા પાઈપિો સમાવેશ ર્ાય છે.

ફ્લોર ( માળ )

એટલે મકાિિો િીચેિો ભાગ જયાાંર્ી સામાન્ય રીતે લોકો ચાલીિે મકાિમાાં જાય, પરાંત ુતેમાાં મેઝવિિ ફ્લોરિો

સમાવેશ ર્તો િર્ી.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રસ્તા પર કે ખલુ્લી જગ્યામાાં સીધો પ્રવેશ ર્ઈ શકે તેિે ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ) – ભોંય તગળયુાં

કહવેાય, તેર્ી ઉપરિા માળિે માળ-૧, તયાર પછી માળ-૨ એ પ્રમાણ ેક્રમ વધતો જાય.

ફ્લોર એરરયા રેશિયો (એફ.એ.આર) / ફ્લોર સ્પેિ ઇન્ડેક્સ (એફ.એસ.આઈ)

તમામ માળિા કુલ ગબલ્ટ અપ વવસ્તારિે ઇમારત એકમિા ક્ષેત્રફળ વડ ે ભાગાકાર કરતાાં મળતો સરેરાશ

વવસ્તાર, જેમાાં આ વિયમિો દ્વારા ખાસ છૂટછાટ આપવામાાં આવી હોય તેિો સમાવેશ ર્તો િર્ી

તમામ માળિા કુલ ગબલ્ટ અપ વવસ્તારિે ઇમારત એકમિા ક્ષેત્રફળ વડ ે ભાગાકાર કરતાાં મળતો સરેરાશ

વવસ્તાર, જેમાાં આ વિયમિો દ્વારા ખાસ છૂટછાટ આપવામાાં આવી હોય તેિો સમાવેશ ર્તો િર્ી

કોઇ વાડ કે ભાગ પાડયા વવિાિી પાદકિંગિી જગ્યા, જેમાાં કોઈ અવરોધ વવિા ૨.૪ મીટરિી ઊંચાઈ હોવી જોઈએ અિ ે બીમ સાર્ેિા સ્લબે હોય તો તવેા સાંજોગોમાાં ઊંચાઈ ૨.૧ મીટરર્ી વધવી િ જોઈએ.

માત્ર રહણેાાંક મકાિોમાાં (રહણેાાંક અિે કોમવશિયમ સારે્ હોય તયાાં િહીં) ખલુ્લી ક્પ્લન્ર્િી જગ્યા ભોંયતગળય ેબીમ સારે્ લઘતુમ ઊંચાઈ ૨.૧ મીટરર્ી વધ ુિહીં, તેમાાં કોઈ વાડ – દદવાલિો સમાવેશ િ ર્વો જોઈએ.

આ વિયમો હઠેળ જરૂરી આંતદરક ખલુ્લી જગ્યાઓ તર્ા ડક્્સ. જરૂરી પાદકિંગ માટે ઉપયોગમાાં લેવાિાર ભોંયરુાં, જેિી બીમિે બાદ કરતાાં ચોખ્ખી ઊંચાઈ ૨.૬ મીટર

હોવી જોઈએ. ચોકીદારિી કેગબિ, ચાર ચોરસ મીટર સધુીિી. વેધર શેડ, ૨.૬ મીટર પહોળાઈ સધુીિો દાદર, જેિી વચ્ચેિા ભાગ ે મહિમ પહોળાઈ દાદરિી પહોળાઈ જેટલી હોવી જોઈએ, અિે િીચેિા

છેવાડ ેમહિમ પહોળાઈ દાદરિી પહોળાઈ કરતાાં બમણી હોવી જોઈએ.

ગલફ્ટ, ગલફ્ટિા ઉપર િીચ ેઆવવાિી જગ્યા, સ્ટેર કેગબિ અિે પાણીિી ટાાંકી. ખલુ્લી જગ્યા/ચોક/આંગણુાં. જી.ઈ.બી. અર્વા અન્ય સિાવાર વવજ એજન્સી દ્વારા વિધાથરીત ઇલકે્રીટ રૂમ

ફ્લોર ( માળ ) નુાં કે્ષત્રફળ

દીવાલોિા ક્ષેત્રિે બાદ કરતા બાાંધકામ કરેલો વવસ્તાર.

ફ્રન્ટ (રસ્તા તરફનો આગળનો ભાગ)

જે તે પ્લોટિે લાગ ુપડ ેતેવો ફ્રન્ટ અર્ાથત રસ્તા તરફિો આગળિો ભાગ અિે જો કોઈ પ્લોટ ફરતે એક કરતાાં વધારે રસ્તા હોય તો પહોળા રોડ બાજુએ ફ્રન્ટ ગણવામાાં આવશે. જો તમામ રોડ એક સરખી પહોળાઈિા હોય તો ફ્રન્ટિો વિણથય પ્લોટિી ઉપયોગગતા, તેિા વતથમાિ અિે ભાવવ વવકાસિી સાંભાવિા સક્ષમ સિા દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવશ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત રસ્તા તરફનો આગળનો ભાગ (ફ્રન્ટ)

આગળનો ભાગ

એટલે જમીિિા પ્લોટ અર્વા ઇમારતિો ફ્રાંટ જે બાજુએ આવેલો હોય તેિી સારે્ માપણી કરેલી જમીિિા

પ્લોટ અર્વા ઇમારતિી પરૂી લાંબાઈ.

કુરટગ ( પાયો )

એટલે વવશાળ ક્ષેત્રિો ભાર વહેંચી દેવાિા હતેરુ્ી દીવાલિી કોલમિા છેડા િીચે ઈંટ, પથ્ર્ર અર્વા કોંક્રીટર્ી તૈયાર કરવામાાં આવેલુાં ફાઉન્ડશેિ.

ફાઉન્ડેિન ( પાયો )

અર્ાથત ઈમારતિો એવો ભાગ જે તેિા સીધા સાંપકથમાાં હોય અિે જે જમીિ પરિા ભારિે વહેંચી દે.

ફયલુ ફીલીંગ અને સશિિસ સ્ટેિન

એટલે છૂટક ધાંધાઓ જે આવશ્યક ચીજવસ્તઓુ અિે સેવાઓ પરુા પાડતા હોય. આ ધાંધાઓમાાં ગેસોલીિ પેરોલ

અિે મોટર ઓઈલનુાં વેચાણ, ટાયરનુાંવેચાણ અિે સવીસીંગ, બેટરી, એસેસરીઝ અિે પાટથસનુાં વેચાણ તર્ા

સાફસફાઈ અિે લબુ્રીકેશિ માટેિા ઉતપાદિોિો સમાવેશ ર્ાય છે.આ વ્યવસાયોમાાં બોડીવકથ , રાંગકામ અિે તિેા

જેવા મોટા સમારકામ અિે સાંપણૂથ મરામત સમાવવષ્ટ િર્ી.

ગામતળ

એટલે જાહરે મિોરાંજિ વવસ્તાર અર્વા પાકથ જેિે સામાન્ય રીતે છોડ અિે ઝાડ તેમજ લેન્ડસ્કેપ તર્ા ફવિિચરર્ી સશુોગભત કરવામાાં આવેલ હોય

બગીચો

એટલે જાહરે મિોરાંજિ વવસ્તાર અર્વા પાકથ જેિે સામાન્ય રીતે છોડ અિે ઝાડ તેમજ લેન્ડસ્કેપ તર્ા

ફવિિચરર્ી સશુોગભત કરવામાાં આવેલ હોય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગાડષન રેસ્ટોરન્ટ

એટલે વ્યાવયાવસયક સાંસ્ર્ાિ, કાસ કરીિે બહાર લીલીછમ જગ્યા અર્વા સમવપિત બગીચો ધરાવતુાં હોય, જયાાં

ખાણુાં તૈયાર કરીિે ગ્રાહકોિે પીરસવામાાં આવે અિે ક્યારેક મિોરાંજિ સવુવધાઓ પણ ઊભી કરવામાાં આવે.

ગોપફ કોસષ

એટલે ગોલ્ફ માટે તૈયાર કરવામાાં આવલેી જમીિિો મોટો ટુકડો જેમાાં ૯ ર્ી ૧૧ હોલ્સ હોય અિ ેતેમાાં ઝાડ,

ફેરવે, પટીંગ ગ્રીિ અિ ેઘણીવખત એક અર્વા વધારે કુદરતી અર્વા કૃવત્રમ જોખમોિો સમાવશે ર્તો હોય.

િપરાયેલુાં પાણી

એટલે વસિંક, ટબ, ફૂવારા, ચોકડી અિે રસોડાનુાં પાણી જેમાાંર્ી પ્રાણી/મનષુ્યિા મળમતૂ્રિે પસાર ર્વા દેવામાાં િ

આવ ે

ગ્રાઉન્ડ કિરેજ (તણળયાને આિરી લેત ુાં કે્ષત્ર)

એટલે ભોંયતગળયા દ્વારા રોકવામાાં આવેલો વવસ્તાર .ઇમારતિો કેન્ટીગલવર ભાગ સદહતિો ભોંયતગળયાિો ભાગ

વસવાય કે આકાશ તરફિી ખલુ્લી જગ્યા અિે તાપમાિ શેડિી પહોળાઈ ૨.૬ મીટર સધુી ,જો હોય તો ,આ

વિયમિોમાાંર્ી ખાસ રીતે છૂટછાટ આપવામાાં આવેલા વવસ્તારો.

ગ્રાઉન્ડ લેિલ (તણળયાની સપાટી)

અર્ાથત સૌર્ી િજીકિો બાાંધેલા હયાત રોડિી ટોચ અર્વા હયાત ગ્રાઉન્ડ લેવલનુાં સ્તર, કે પરૂનુાં સ્તર – એ તમામ પૈકી સક્ષમ અવધકારી દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવ ેતે ઊંચાઈ. િોંધઃ – પરૂનુાં મહિમ સ્તર સક્ષમ અવધકારી દ્વારા વિધાથદરત કરવામાાં આવશે.

અંગત ગેરેજ

અર્ાથત ગબલલ્ડિંગ અર્વા તેિો ભાગ જેિી દડઝાઈિ અિે ઉપયોગ વાહિો પાકથ કરવા માટે હોય.

જાહરે ગેરેજ

એટલે એવુાં ગબલલ્ડિંગ અર્વા તેિો ભાગ જેિી દડઝાઈિ અંગત ગેરેજ કરતાાં જુદી હોય, વ્યાપારી લાભ માટે સાંચાગલત, વાહિોનુાં દરપેદરિંગ, સવવિસ, ભાડ ેઆપવા, વેચાણ કરવા અર્વા સ્ટોરેજ અર્વા પાદકિંગ માટે તેિી દડઝાઈિ અિે/અર્વા ઉપયોગ ર્તો હોય.

ગેસ્ટ હાઉસ

એટલે વ્યાવસાવયક સાંસ્ર્ાિ જે રહવેા અિે જમવાિી સગવડ પરૂી પાડ ે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

માગષદિષક ફલોર સામગ્રી

એટલે ભોંયતગળયાિી સામગ્રી જેિો ઉપયોગ મહતવિી જગ્યાઓિી દદશા દશાથવે અર્વા તો ચેતવણી આપે અિ ેદૃશ્ય વવકલાાંગતા વ્યક્ક્તઓનુાં ધ્યાિ આકવિિત કરે. આ સામગ્રી રાંગ અર્વા ચળકાટ દ્વારા દદશાવિદેશ આપે જે આજુબાજુિા તગળયાિી સામગ્રી કરતાાં અલગ હોય અર્વા તો ટેક્સચરિા ઉપયોગર્ી અલગ પ્રકારિો અવાજ ઉતપન્ન કરે.

હબેીટેબલ રૂમ ( રહઠેાણ )

એટલે એવો રૂમ જેિો માિવીય રહઠેાણ તરીકે ઉપયોગ ર્તો હોય અર્વા એવી દડઝાઈિ કરવામાાં આવી હોય, પછીર્ી તેિો પ્રાસાંગગક ઉપયોગ ગલવવિંગ રૂમ તરીકે ર્તો હોય તો રસોડા તરીકે કરી શકાય પરાંત ુબાર્રૂમ, લેદરિ, લોન્ડ્રી, સવવિંગ અિે સ્ટોરેજ, પેન્રી, કૉદરડોર, સેલર, સ્ટોરરૂમ, પજૂારૂમ તરીકે િ ર્ઈ શકે, આવા રૂમિી ઊંચાઈ દફવિશ્ડ માળર્ી દફવિશ્ડ વસગલિંગિી વચ્ચે ૨.૧૨ મીટરર્ી ઓછી િ હોવી જોઈએ.

જોખમી સામગ્રી

તેમાાં િીચેિી બાબતોિો સમાવેશ ર્ાય છે, i. રેદડયોએલક્ટવ પદાર્ો

ii. અતયાંત જ્વલિશીલ અર્વા વવસ્ફોટક સામગ્રી અિ/ેઅર્વા ઝેરી ધમુાડો પેદા કરે એવી સામગ્રી, અર્વા એવી વસ્તઓુિો સાંગ્રહ, હરેફેર અર્વા ઉતપાદિ ર્તુાં હોય જેમાાં અતયાંત ઝેરી રસાયણ, દુગંધજિક આલ્કલાઈઝ અર્વા એવસડ અર્વા અન્ય પ્રવાહીિો સમાવેશ ર્તો હોય.

iii. અન્ય પ્રવાહી અર્વા રસાયણો જે જ્વાળા, ધમુાડો, વવસ્ફોટકો, ઝેરી-બળતરા કરે તેવા કે ક્ષાર ઉતપન્ન કરે તેવા ગેસ અર્વા જેમાાંર્ી ભકૂો અર્વા િાિા કણો પેદા ર્તા હોય જે એકાએક આગ પકડી શકે.

હડેરૂમ

એટલે ગલફ્ટિા ઉપરિા ભાગર્ી અર્વા તો દાદરિા િીચિેા ભાગર્ી રૂમિા સ્લેબિા તગળયા વચ્ચનુાં ઊભી દદશાનુાં

અંતર

મકાનની ઊંચાઈ

અર્ાથત જમીિિા સ્તર / પરૂનુાં મહિમ સ્તર / પ્લોટ લેવલર્ી માપવામાાં આવતુાં ઊભુાં અંતર જે ફ્લેટિા દકસ્સામાાં સૌર્ી ટોચિા માળિા સ્લેબિા પરૂા ર્યેલા લવેલિી ટોચ સધુીનુાં તર્ા ઢળતી છત હોય તો ઊંચાઈિા કેન્દ્ર ગબિંદુ સધુી, પણ તેમાાં દાદરિી કૅગબિ, પાણીિી ટાાંકી અિે ગલફ્ટ રૂમિો સમાવેશ િ ર્ાય. ઢળતી છતિી ઊંચાઈિે સાંબાંવધત માળિી સરેરાશ ઊંચાઈ ગણવી. િોંધઃ પરૂનુાં મહિમ સ્તર સક્ષમ અવધકારી. દ્વારા વિધાથદરત કરવામાાં આવશે.

રૂમની ઊંચાઈ

એટલે રૂમિા દફવિશ ર્યેલા તગળયાિી સપાટીર્ી દફવિશ ર્યલેી છત-સ્લેબિી સપાટી સધુીનુાં ઊભુાં માપ. છતિી સાર્ે રૂમિી ઊંચાઈ અર્ાથત તગળયાિી અંવતમ સપાટી તર્ા છાજલીિા સૌર્ી િીચેિા છેડા વચ્ચેિી સરેરાશ ઊંચાઈ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત રૂમની ઊંચાઈ

ભારે ઉદ્યોગો

એવાાં ઉદ્યોગો/ઉતપાદિ પ્રવ્રવુતઓ જે મોટા પ્રમાણમાાં કાચા અર્વા આંવશક તયૈાર માલમાાંર્ી ઊચી દકિંમતિી ચીજોનુાં વિમાથણ કરે. આવા ઉદ્યોગોનુાં મશીિરીમાાં મોટુાં મુાંડીરોકણ તેમજ વધ ુ ઉજાથ વપરાશ તેમજ અંવતમ ઉતપાદિિી પર એકમ દીઠ દકિંમત પ્રમાણમા ઘણી ઓછી ર્ાય છે. આવા ઉદ્યોગો ભારે પ્રદૂિણ ફેલાવે છે.

હોમ ઓક્યપેુિન (ગહૃ વ્યિસાય)

એવો પરાંપરાગત ગહૃ વ્યવસાય જેમાાં અન્ય પ્રજાજિોિ ેખાણી-પીણીિી સેવા આપવાિો સમાવેશ ર્તો િ હોય, સામાન્ય રીતે િાણાાં આપીિે બહારર્ી કોઈિી સેવા લીધા વવિા એ જગ્યાએ જ રહતેા પદરવારિા સભ્ય દ્વારા કરવામાાં આવતી કામગીરી, તર્ા એ સમગ્ર જગ્યા અર્વા તેિો એક દહસ્સો રહઠેાણ વસવાય અન્ય કોઈ હતે ુમાટે ઉપયોગમાાં લવેામાાં આવે છે તેવુાં દશાથવત ુાં કે જાહરે કરત ુાં કોઈ બોડથ બહાર લગાવવામાાં આવ્યુાં િ હોય, તર્ા તે જગ્યાએ ઉતપાદદત ર્તી િ હોય તેવી કોઈ સેવા કે વસ્તનુ ુાં વેચાણ ર્તુાં િ હોય, વેચાણ ર્તી વસ્ત ુઘરમાાં રહતેા લોકો માટે તેમજ આસપાસિા લોકો માટે જોખમી િ હોવી જોઈએ, તર્ા સાંપણૂથપણે ઘર-વપરાશ માટેિી ચીજો અિે / અર્વા કાનિૂી રીતે માન્ય વસ્તઓુ વસવાય કોઈ મશીિરીિો ઉપયોગ ર્તો હોવો િ જોઈએ. એ હતે ુમાટે વીજળીિો ઉપયોગ ર્તો હોય તો કુલ વીજ વપરાશ ૨.૩૫ કે.વી. ર્ી વધવો જોઈએ િદહ. ‘હોમ ઓર્ક્પેુશિ’માાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વિધાથદરત કરવામાાં આવ ેતેવા વ્યવસાય સામેલ કરી શકાશે, જે વિયમો અિે શરતોિે આવધિ હશે.

છાત્રાલય

એટલે સાંસ્ર્ાિ જે ચોક્કસ જૂર્િા લોકો જેમકે વવદ્યાર્ીઓ, કામ કરતાાં પરુુિો/મદહલાઓિે દકફાયતી ભાવે જમવા અિે રહવેાિી સગવડ આપે.

હોટેલ

અર્ાથત લોકોિે રહવેા માટે રૂમો તર્ા અન્ય સવુવધાઓ સારે્નુાં સાંકુલ જયાાં િાણાાં ચકૂવીિે રહી શકાય. તેમાાં લૉન્ડ્રી, કાફેટેદરયા, રેસ્ટોરન્ટ, ક્સ્વવમિંગ પલુ, બેન્ક્વેટ હૉલ, કન્વેન્શિ હૉલ જેવી સવુવધાઓિો સમાવેશ ર્ઈ શકે. ‘િોિ-સ્ટાર હોટેલ’ અર્ાથત સ્ટાર ગ્રેદડિંગ મેળવવા પાત્ર હોય તે વસવાયિી હોટેલો.

પ્રયોગિાળા

એટલે કોઈપણ પ્રકારિી ઇમારત અર્વા તેિો ભાગ જેિો ઉપયોગ િીચે મજુબ કરવામાાં આવેઃ

1. કોઈપણ પ્રકારિી સામગ્રીિી ચકાસણી કરવા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

2. ગણુવિા વિયમિ 3. સાંશોધિ અિે / અર્વા વવકાસ માટે

લઘ ુઉદ્યોગો

અર્ાથત એવા ઉદ્યોગો જે ઘોંઘાટ, વાઈબ્રેશિ, દુઘધં, ધમુાડો, રાખ, રજકણો, ધળૂ, મેશ વગેરે જેવાાં કારણોર્ી પડોશી વવસ્તારોિે કોઈ અસર કયાથ વવિા ચાલતા હોય.

ણલફ્ટ

એટલે માણસો તર્ા સામગ્રીિે બ ેઅર્વા વધ ુઊંચાઈવાળા સ્તરે લાવવા-લઈ જવા માટેિી યાાંવત્રક કાર.

લોબી

એટલે ઇમારતિા પ્રવેશદ્વાર અર્વા પરસાળ/રહણેાાંકિી રૂમ સાર્ ેજોડાયેલ રૂમ અર્વા રૂમિી શ્રેણીિે અડીિે આવેલો હોલ અિ ેજેિો ઉપયોગ અવરજવરિા રસ્તા તરીકે અર્વા તો રાહ જોવા માટે કરવામાાં આવે.

માણળયુાં

એટલે બ ેમાળ વચ્ચેિા મધ્યમ માળ જેિી વધમુાાં વધ ુઊંચાઈ ૧.૨ મીટર હોય અિે જેનુાં વિમાથણ વસ્તઓુ મકૂવાિા હતેરુ્ી ર્યુાં હોય. રૂમિી અંદર માગળયુાં આપવામાાં આવ્યુાં હોય તો તે રૂમિા માળ વવસ્તારર્ી ૭૨ ટકા કરતાાં વધારે ક્ષેત્ર કવર કરતુાં િ હોવુાં જોઈએ.

લોજજન્સ્ટક્સ મથક

એટલે માલિે દેશ અર્વા વવદેશમાાં વ્યાવસાવયક ધોરણે જુદા-જુદા ઓપરેટસથ દ્વારા કરવામાાં આવતા પદરવહિ, આયોજિ, વવભાગીકરણ, સાંકલિ અર્વા વવતરણ માટે વિવિત કરવામાાં આવેલુાં કેન્દ્ર અર્વા ચોક્કસ વવસ્તાર. લોજજલસ્ટક્સ મર્કમાાં કન્ટેિર ફે્રઇટ સ્ટેશિ (સીએફએસ) અિે ઇિલેન્ડ કન્ટેિર ડપેો (આઇસીડી)િો સમાવેશ ર્ઈ શકે.

ણલગ્ક્િફાઇડ પેટ્રોણલયમ ગેસ (એલ.પી.જી) શિતરણ કેન્ર

અર્ાથત ગ્રાહકો માટે ગૅસિા બાટલાનુાં બદુકિંગ, સ્ટોરેજ તર્ા વવતરણ કરવા માટેનુાં સ્ર્ળ.

માજિન / સેટબૅક

એટલે ઇમારત-એકમ ,ઇમારત અર્વા કોમિ પ્લોટિે અડીિે આવેલી હદ જેિે સાંપણૂથ રીતે આકાશ દેખાય તે રીતે

ખલુ્લી રાખવામાાં આવે .આ વિયમિોમાાં ચોક્કસ રીતે જણાવવામાાં આવેલ હોય તે વસવાયિો કોઈ પણ પ્રકારિો ગબલ્ટઅપ એરીયા માજીિિી જગ્યામાાં માંજૂરી પાત્ર િર્ી .

રોડ તરફનુાં માજિન

રોડ તરફિા ખણૂાર્ી ઇમારત-એકમર્ી ઇમારતિી લાઈિ સધુીનુાં આકાશ ખલુ્લી જગ્યા.

બાજુનુાં માજિન

ઇમારત-એકમ ર્ી ઇમારતિી લાઈિ સધુીનુાં બાજુમાાં આવેલુાં આકાશ ખલુ્લી જગ્યા.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પાછળનુાં માજિન

ઇમારતિા પાછળિા ખણૂાર્ી ઇમારતિી લાઈિ સધુીનુાં પાછળિા ભાગે આવેલી આકાશ ખલુ્લી જગ્યા

આકૃશત પાછળનુાં માજિન

બહાર જિાના ઉપાયો

સતત અિ ેકોઈપણ અડચણ વસવાયિો રસ્તો જેિા દ્વારા ઇમારત અર્વા માળખામાાં એક જગ્યાએર્ી વધારે સલામત જગ્યાએ પહોંચી શકાય

મેિનીન ફ્લોર ( માળ )

એટલે બ ેમાળિી વચ્ચે લટકતો અર્વા િીચેિા માળ પર દૃલષ્ટ ધરવતો માળ જે મેઝેિાઇિ સ્તરે અિે િીચેિા માળેર્ી ઓછામાાં ઓછી ૨.૧ મીટરિી ઊંચાઈ ધરાવે

આકૃશત મેિનીન ફ્લોર )માળ(

શમશ્ર ઉપયોગ ઇમારત

એટલે એવી ઇમારત જેિા જુદા-જુદા ભાગોિો એક કરતાાં વધારે ઉપયોગ કરવામાાં આવ ે.

મપટીલેિલ પારકિંગ

એટલે બહમુાગળય વાહિ પાદકિંગ માળખુાં (જેિે પાકીંગ ગરાજ, પાદકિંગ માળખુાં, પાદકિંગ ઢોળાવ, પાદકિંગ ડકે પણ કહવામાાં આવે છે) જે વાહિોિા પાકીંગ માટે દડઝાઈિ કરવામાાં આવ્યુાં હોય અિ ેજયાાં એક કરતાાં વધારે માળ

અર્વા સ્તર હોય જેિા પર પાદકિંગ કરવામાાં આવતુાં હોય .તે અવિવાયથ રીતે એક ઉપર એક વાહિો પાકથ કરવાિી જગ્યા છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત મપટીલેિલ પારકિંગ

મન્પટપ્લેક્સ કૉમ્પલેક્સ

અર્ાથત ૭૭૪૪ ચો.મી. (૪૨૨૨ ચો. વાર) ક્ષતે્રફળમાાં બાાંધવામાાં આવેલુાં મિોરાંજિ અિે ખરીદી માટેનુાં સાંયકુ્ત સેન્ટર/કૉમ્પલેક્સ કે જેમાાં ઓછામાાં ઓછા ત્રણ વસિેમાગહૃ / મલલ્ટપ્લકે્સ રહશેે. જયાાં કુલ મળીિે ૧૨૨૨ લોકોિી બેઠક ક્ષમતા સારે્િા ઓછામાાં ઓછા ત્રણ વસિેમા હૉલ હોય. મલલ્ટપ્લેક્સમાાં છૂટક વસ્તઓુિા વેચાણિી દુકાિો, શોરૂમ, રેસ્ટોરન્ટ, ફાસ્ટફૂડિી દુકાિો, વીદડયો ગેમ પાલથર, બોગલિંગિી રમતિો વવભાગ, સ્પા સેન્ટર તેમજ અન્ય મિોરાંજિ પ્રવવૃિઓ માટે સવુવધા હોઈ શકે.

સાંગ્રહાલય

એવી ઇમારત જેમાાં ઐવતહાવસક ,વૈજ્ઞાવિક ,કલા અર્વા સાાંસ્કૃવતક વસ્તઓુનુાં પ્રદશથિ રાખવામાાં આવેલુાં હોય

નેબરહડૂ કેન્ર અને નાગરરક સશુિધા કેન્ર

એટલે િેબરહડૂ સેન્ટર અિે િાગદરક સવુવધા કેન્દ્રમાાં – ક્ષેવત્રય શોવપિંગ સેન્ટર, બજાર, ઑદફસ ગબલલ્ડિંગ, વસિેમા, િાિી હૉક્સ્પટલ, રમતનુાં મેદાિ, ક્સ્વવમિંગ પલુ, િગર હૉલ, ઓપિએર વર્યેટર, િાગદરક અિે સાાંસ્કૃવતક સવુવધાઓ, લાઈબ્રેરી, ઉચ્ચતર માધ્યવમક શાળા, પાદકિંગ પ્લોટ, જાહરે બાર્રૂમ, ઉપરાાંત પોસ્ટ ઑદફસ, ફાયર સ્ટેશિ, પોલીસ સ્ટેશિ, ધાવમિક સ્ર્ળ તેમજ પ્રજાિા ઉપયોગ માટેિા મકાિિો સમાવેશ ર્ઈ શકે.

કુદરતી જોખમ

કોઈ ચોક્કસ સમયમાાં વિવિત વવસ્તારમાાં કુદરતી ઘટિાિી સાંભાવિા, જેિે કારણે નકુસાિ ર્વાિી સાંભાવિા હોય.

કુદરતી આપશત્તગ્રસ્ત શિસ્તાર

એટલે એવા વવસ્તારો જયાાં સામાન્ય ભકૂાંપર્ી લઈ મોટા ધરતીકાંપ ર્વાિી અર્વા વાવાઝોડુાં આવવાિી અર્વા પરૂિી કે પછી જમીિ ધસી પડવી/કાદવ ધસી આવવો/બરફનુાં તોફાિ વગેરેમાાંર્ી કોઈ એક અર્વા વધ ુઆફતોિી સાંભાવિા હોય. િોંધઃ સામાન્યર્ી માાંડી મોટા ધરતીકાંપિી સાંભાવિાવાળા વવસ્તારો આઈએસઃ ૧૧૯૭િા ભકૂાંપ સાંભાવિા ઝોિ (૭), (૪) તર્ા (૫) માાં દશાથવવામાાં આવ્યા છે. સામાન્યર્ી માાંડી વવિાશક વાવાઝોડાિી સાંભાવિાવાળા વવસ્તારોમાાં ભારતમાાં દદરયાકાાંઠા વવસ્તારોિો સમાવેશ ર્ાય છે જયાાં પવિિી તીવ્રતા ૭૯ એમ/એસ હોઈ શકે અિે તેિી વવગતો આઈએસઃ ૧૫૩ (ભાગ ત્રણ)માાં આપવામાાં આવેલી છે, તર્ા પરૂિી સાંભાવિાવાળા વવસ્તારો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

િદીિા પટ વવસ્તારો (અસરુગક્ષત અિે સરુગક્ષત) હોઈ શકે જેિી વવગતો કેન્દ્રીય જળ પાંચ દ્વારા તૈયાર કરવામાાં આવેલા ફ્લડ એટલાસ ઑફ ઈલન્ડયામાાં આપવામાાં આવી છે.

ણબન-જ્િલનિીલ

એટલે આઈએસ-૭૧૨૧-૧૯૬૬ િી ગબલલ્ડિંગ સામગ્રીિી જ્વલિશીલતાિા પરીક્ષણ માટેિી પદ્ધવત અનસુાર આગિા સમયે સળગી િ ઊઠે અર્વા તીવ્ર ગરમી િ પકડ ેતેવી પરીક્ષણ કરેલી સામગ્રી.

ણબન-પેય જળ

એટલે ગબિ-ઘરેલુાં વપરાશ જેમ કે કાર ધોવા ,સાંડાસમાાં િાાંખવા ,બગીચામાાં ,બાાંધકામિા હતે ુ ,લેન્ડસ્કેવપિંગ ,

વસિંચાઈિા વપરાશમાાં લેવામાાં આવતુાં પાણી જેિે

કબજો અથિા ઉપયોગ

એટલે ગબલલ્ડિંગ અર્વા તેિો દહસ્સો જે ઉપયોગ માટે હોય અર્વા જે ઉપયોગિો હતે ુ હોય તે માટે મખુ્યતવે વપરાશ, તેમાાં પેટા-વપરાશકતાથઓિો પણ સમાવેશ ર્ાય છે, વમશ્ર વપરાશિો અર્થ એ કે મકાિિા અલગ અલગ ભાગમાાં એક કરતાાં વધ ુવપરાશકતાથ હોય.

િપરાિી ભાર

એટલે વ્યક્ક્તઓિી સાંખ્યા જેિ ેબહાર લઈ જવા માટે ઇમારત અર્વા તેિા ભાગિે દડઝાઇિ કરવામાાં આવ ે

િપરાિ કરી િકાય તેિી જગ્યા

રૂમ અર્વા બાંવધયાર જગ્યા ,રહણેાાંકી જગ્યા વસવાય ,જયાાં વ્યક્ક્ત મયાથદદત સમયગાળા માટે હરફર કરવા ,સાંગ્રહ

કરવા અર્વા અન્ય ઉપયોગો જેમકે પરસાળ ,અવરજવરિો રસ્તો ,પેન્રી ,ધોબીઘર ,ભોંયરૂાં ,બાર્રૂમ ,વોટર

વાક્ય-ખાંડટ કમ્પાટથમેન્ટ ,સવવિંગ અિ ેસ્ટોરીંગ ,લોફ્ટ ,સ્ટોર-રૂમ અિ ેપજૂા રૂમ તરીકે ઉપયોગ કરી શકે .

િપરાિકતાષ

આ વિયમિોિા હતે ુમાટે તિેો અર્થ માગલક અર્વા ભાડ ેઅર્વા અન્ય રીતે લીઝ પર રહતેો વ્યક્ક્ત.

ખપુલી જગ્યા

એટલે પ્લોટિી સારે્ સાંકળાયેલો એક ભાગ, જે ઉપરર્ી કાયમ માટે ખલુ્લો હોય.

કામગીરી બાાંધકામ

કોઇ પ્રકારનુાં હાંગામી અર્વા કાયમી બાાંધકામ ,જે િીચેિી સેવાઓિી કામગીરી ,મરમ્મત ,વવકાસ અર્વા અમલ

માટે જરૂરી હોય રેલવે

રાષ્રીય ધોરીમાગો

રાષ્રીય જળમાગો

મખુ્ય બાંદરો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

હવાઈ રસ્તાઓ અિ ેહવાઈ અડ્ડાઓ

બાંદરો અિે ટેલીગ્રાફ ,ટેગલફોિ ,વાયરલેસ ,પ્રસારણ અિ ેઅન્ય સ્વરૂપમાાં સાંદેશા વ્યવહાર

વવજળી માટેિી પ્રાદેવશક ગ્રીડ

અન્ય કોઈપણ સેવા જેિા માટે રાજય સરકાર જાહરેિામા દ્વારા એવો અગભપ્રાય આપીિ ેજાહરે કરે કે

આ સેવાિી કામગીરી ,મરમ્મત ,વવકાસ અર્વા અમલીકરણ સમદુાયિા જીવિ માટે અવિવાયથ છે .

ખલુાસોઃ શાંકાિે દૂર કરવા માટે ,આર્ી જાહરે કરવામાાં આવ ેછે કે –

રેલવે કોલોિીમાાં, હોટેલ્સ, ક્લબ્સ, સાંસ્ર્ાઓ અિે શાળાઓમાાં િવી રહણેાાંકી ઇમારત (દરવાજા, મયાથદદત રીતે જરૂરી કામગીરી સ્ટાફ અિે અન્ય માટેિા ક્વાટથસથ વસવાય), રસ્તા અર્વા ગટર કોઇપણ સેવા માટે િવી ઇમારત અર્વા િવુાં સ્ર્ાપિ અર્વા તો તેિા કોઇ વવસ્તરણિે આ કલમિા અર્થ અન્વયે બાાંધકામ ગણવામાાં િહીં આવે.

માણલક

કોઈપણ વમલકતિા સાંદભથમાાં ‘માગલક’, જેમાાં કોઈપણ વ્યક્ક્ત વમલકતનુાં ભાડુાં અર્વા િફો મેળવવા પોતાિી રીતે અર્વા બીજા વતી, પોતાિા લાભ માટે કે અન્યિા લાભ માટે, અર્વા કોઈ ધાવમિક સખાવતી સાંસ્ર્ાિા એજન્ટ તરીકે કે પછી રસ્ટી, ગાદડિયિ, મેિેજર અર્વા દરવસવર તરીકે હકદાર હોય, અિે તેમાાં એ વમલકતિે મોટથગેજ કરવાિો પણ સમાવેશ ર્ાય છે.

પૅરાપેટ

માળિી છતિા છેડાિે સમાાંતર દફવિશ્ટ માળ લેવલર્ી બિાવવામાાં આવેલી િીચી દીવાલ કે રેગલિંગ. જેમ કે છત , બારી,મેઝેિાઈિ અર્વા દાદર.

આકૃશત પૅરાપેટ

પારકિંગની જગ્યા

વાહિો પાકથ કરવા માટે ગબલલ્ડિંગિી સારે્ જોડાયેલી અર્વા અલગ હોય અિે કવર ર્યેલી હોય અર્વા ખલુ્લી હોય. પાદકિંગિી જગ્યા રસ્તા સાર્ે અર્વા શેરી સાર્ ેજોડાયેલી હોય અિે તેમાાં વાહિોિ ે અંદર આવવા તર્ા બહાર જવાિી પરવાિગી હોય.

આકૃશત પારકિંગની જગ્યા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પાટી પ્લોટ

એટલે મોટો ખલુ્લો પ્લોટ જેમાાં ઘણી વખત િાનુાં સવુવધા મકાિ હોય છે જેમાાં વસ્ત્રો બદલવાિી રૂમ ,ટોયલેટ ,

સ્ટોરેજ ,હોલ હોય છે અિે તેિી દડઝાઇિ લગ્િ ,પાટી ,સમારાંભ જેવા સામાજજક પ્રસાંગોિી ઉજવણી કરવા માટે

કરવામાાં આવી હોય.

પારટિિન

અંદરિા ભાગે લોડબેદરિંગ વવિાિી દીવાલ જે ઊંચાઈમાાં એક માળ જેટલી અર્વા તેિાર્ી ઓછી હોઈ શકે.

પકોલેિન િેલ (કુિો)

પકોલેશિ વેલ એટલ ે ભગૂભથ જળ કૃવત્રમ રીતે દરચાર્જ ર્ાય તે માટે જમીિમાાં બોર કરીિે અર્વા અન્ય પદ્ધવતર્ી બિાવવામાાં આવતી િાિી (૧૫૨ મીલી મીટર)િી કૂાંડી. આ કૂાંડી એટલી ઊંડાઈએ હોવી જોઈએ જેર્ી (પથ્ર્ર, કાાંકર, ધળૂ વગેરે ભળે િદહ એ રીતે) ઉપયોગી પાણી મેળવી શકાય. દરચાર્જ કૂાંડી/પકોલેશિ વલેમાાં પથ્ર્રો, ધળૂ અર્વા કપચીિી ઉપર લીંપણ કરી શકાય અિે જો માટીમાાં રહલેી આ બધી ચીજોિે ચોંટાડવાનુાં શક્ય િ હોય તો એ કૂાંડીમાાં જાળી િાખી શકાય. કેટલાક દકસ્સાઓમાાં એક જ બોરવેલમાાં એક કરતાાં વધારે દરચાર્જ કૂાંડી બિાવી શકાય. આવી દરચાર્જ કૂાંડીઓ માત્ર એવા વવસ્તારોમાાં જ શક્ય છે જયાાં જમીિિા ર્ર અિે પથ્ર્ર-કપચીવાળી જગ્યા વચ્ચે જાડુાં અભદે્ય લેયર અક્સ્તતવમાાં હોય.

કાયમી ખપુલી જગ્યા

એવી જગ્યાઓ કાયમી ખલુ્લી ગણાય... જો તે રસ્તો હોય,

જો તયાાં કાયદા દ્વારા અર્વા કરાર દ્વારા કાયમી દબાણ સામ ેરક્ષણ હોય જેર્ી તયાાંિી જમીિ કાાંતો રસ્તો હોય અર્વા તે કાયમી અિ ેઅવિવાયથપણે ખલુ્લી જગ્યા તરીકે માન્ય હોય.

મકાિિા બાાંધકામ માટે જરૂરી ખલુ્લી જગ્યા િક્કી કરતી વખતે કોઈપણ જગ્યાએ વતથમાિમાાં માળખુાં હયાત હોય અિે તે છેવટે કાયમી ખલુ્લી જગ્યા ર્વાિી હોય તો તેિે આવા સ્ર્ળ તરીકે ગણી શકાય.

સક્ષમ અશધકારી દ્વારા પરિાનગી

અર્ાથત વવવિયમો પ્રમાણે વવકાસ અર્વા કામગીરી કરવા સક્ષમ અવધકારી દ્વારા. દ્વારા લેગખતમાાં મળેલી માન્ય પરવાિગી અર્વા અવધકાર.

વ્યગ્ક્ત

તેમાાં એક જ કોપોરેશિ અર્વા વ્યક્ક્તઓિી સાંસ્ર્ા ,કોપોરેટ અર્વા ઇિકોપોરેટ અર્વા ભાગીદારી પેઢી

રેકડષ પરનો વ્યગ્ક્ત

આટીટેક્ટ ,એક્ન્જવિયર ,સ્રક્ચરલ દડઝાઈિર ,ક્લકથ ઓફ વકથસ ,ફાયર પ્રોટેક્શિ કન્સલ્ટન્ટ અિ ેડવેલપર જે

સક્ષમ સિા સાર્ ેિોંધાયલેા હોય અિ ેસક્ષમ સિા દ્વારા સોંપવામાાં આવેલા ચોક્કસ કામિી જવાબદારી સ્વીકારે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પેટ્રોલપાંપ

અર્ાથત વાહિચાલકો માટે જરૂરી એવા પેરોલ, દડઝલ, મોટર ઑઈલ તર્ા અન્ય પેરોગલયમ પેદાશોિા છૂટક વેચાણ માટેનુાં સ્ર્ળ.

નભોમાંડળ

એટલે ઇમારતિો એવો ડોમ જેમાાં લોકોિા મિોરાંજિ અિ ે વશક્ષણ માટે તારા ,ગ્રહો અિ ેરાવશ-િક્ષત્રિા ગચત્રો ધરાવતુાં હોય.

રમતનુાં મેદાન

એટલે ખલુ્લા આકાશ િીચે રમત-ગમત માટે ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવતુાં મેદાિ ,સામાન્ય રીતે ,રમતિા મેદાિ

કોઈપણ જાતિી અડચણ વવિા ઘાસ ,માટી અિે રેતીિા બિેલા હોય છે .સામાન્ય રીતે ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવતા મેદાિમાાં ઘણી વવવવધતા હોય છે જેમ કે દક્રકેટ ,ફૂટબોલ ,હોકી ,બાસ્કેટબોલ ,ટેવિસ ,ગોલ્ફ વગેરેિા મેદાિ.

લ્પ્લન્થ

એટલે તગળયાિી િીચે આવેલુાં િક્કર અર્વા પોલુાં બાાંધકામ જે જમીિિા સ્તરર્ી તરુાંત જ ઉપર હોય.

આકૃશત લ્પ્લન્થ

હોલો લ્પ્લન્થ

તગળયાિી િીચે કોલમ/સ્ટીલ્ટ પર આવલેી જગ્યા જેિે

જમીિિા સ્તરે દદવાલર્ી બાંવધયાર બિાવવામાાં િ

આવી હોય અિ ે તેિો ઉપયોગ પાદકિંગ તર્ા આ

વિયમિોમાાં માંજૂરી પાત્ર અન્ય ઉપયોગો માટે કરવામાાં આવે.

આકૃશત હોલો લ્પ્લન્થ

લ્પ્લન્થ કે્ષત્રફળ

અર્ાથત પ્લીન્ર્િ ે માપીિ ેબાાંધેલો વવસ્તાર.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પોરડયમ

એટલે લોઅર સ્રક્ચર (મહિમ ગ્રાઉન્ડ+૧) ટાવર બ્લોકિા પાયાિી આસપાસ (મહિમ ૪૨ ટકા) ગ્રાઉન્ડ કવરેજ સારે્.

પોચષ ( છાપરાિાળાં પ્રિેિદ્વાર )

ગબલલ્ડિંગમાાં ચાલીિે અર્વા વાહિ દ્વારા પહોંચવાિા હતેરુ્ી વપલર ઉપર અર્વા અન્ય રીતે બાાંધીિે કવર કરવામાાં આવેલી ખાસ જગ્યા.

આકૃશત છાપરાિાળાં પ્રિેિદ્વાર (પોચષ)

મરઘાાં ઘર

એટલે સાંસ્ર્ાિ કે જમીિિો એક ભાગ જયાાં ખાવા માટેિા ઈંડા કે માાંસ માટે મરઘાાં ,તતેર ,બતકાાં ,હાંસ વગેરે જેવા પાલતુાં પક્ષીઓિો ઉછેર કરવામાાં આવે .

પ્રી-ટ્રીટમેન્ટ

ઔદ્યોગગક હતે ુમાટે વપરાયેલા પાણીિ ે વસસ્ટમમાાં છોડતાાં પહલેાાં તેમાાં રહલેી લાક્ષગણકતાઓિ ે દૂર કરવા માટે

અર્વા તો તેમાાં રહલેા ઔદ્યોગગક કચરાિે દૂર કરવા માટે કરવામાાં આવતી કોઈપણ પ્રદક્રયા.

પ્રશતબાંશધત ઔદ્યોણગક કચરો

જીપીસીબી દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવલેા માપદાંડર્ી વધારે ભૌવતક અિે રાસાયગણક લાક્ષગણકતા ધરાવતો ઔદ્યોગગક કચરો

જાહરે િાાંચનાલય

વાાંચિાલય જેિો પયોગ જાહરે જિતા દ્વારા કરવામાાં આવ ેઅિ ેજેિે જાહરે સ્ત્રોત દ્વારા િાણાાં ભાંડોળ પરુૂાં પાડવામાાં આવતુાં હોય અિ ેસરકારી કે અધથસરકારી સાંસ્ર્ા વગેરે દ્વારા ચલાવવામાાં આવતુાં હોય.

જાહરે હતે ુ

‘જાહરે હતે’ુ શબ્દમાાં િીચેિી બાબતોિો સમાવેશ ર્ાય છેઃ-

ગ્રામ્ય જાહરે સ્ર્ળો અર્વા વતથમાિ જાહરે સ્ર્ળોનુાં વવસ્તરણ, આયોજજત વવકાસ અર્વા સધુારાિી જોગવાઈ,

િગર અર્વા ગ્રામ્ય આયોજિ માટે જમીિિી જોગવાઈ,

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોઈ યોજિા અર્વા સરકારિી િીવત અનસુાર પ્રજાિા િાણાાંમાાંર્ી આયોજજત વવકાસ માટે જમીિિી જોગવાઈ અિે તયારબાદ આયોજિ મજુબ તેિા વધ ુવવકાસ માટે અલગ અલગ દહસ્સામાાં કે આખઆેખ ેજમીિ ભાડાપટ્ટ,ે એસાઈિમેન્ટ અર્વા સીધેસીધા વચેાણ દ્વારા અમલ,

કોપોરેશિિી માગલકી અર્વા રાજયિા વિયાંત્રણ માટે જમીિિી જોગવાઈ, ગરીબ અર્વા જમીિ વવહોણા અર્વા કુદરતી આફતિે કારણે વવસ્ર્ાવપત ર્યેલા લોકો અર્વા સરકાર

કે સ્ર્ાવિક સિામાંડળ કે રાજયિા વિયાંત્રણ હઠેળિા કોઈ કોપોરેશિ દ્વારા હાર્ ધરવામાાં આવેલી કોઈ યોજિાિે કારણે વવસ્ર્ાવપત ર્યેલા લોકો માટે રહઠેાણિા હતેરુ્ી જમીિિી જોગવાઈ,

સરકાર અર્વા સરકાર દ્વારા સ્ર્ાવપત અન્ય કોઈ સિાવાર એજન્સી અર્વા સ્ર્ાવિક સિામાંડળ કે પછી ૧૧૬૨િા સોસાયટી િોંધણી કાયદા હઠેળ િોંધાયેલી સોસાયટી અર્વા રાજય દ્વારા અમલમાાં લાવવામાાં આવતા સાંલગ્િ કાયદા અર્વા એ કાયદા હઠેળ સહકારી સાંસ્ર્ા કે પછી કો-ઓપરેદટવ સોસાયટી દ્વારા શૈક્ષગણક, આવાસિા હતેરુ્ી અર્વા ઝાંપડપટ્ટીિી જગ્યાનુાં િવીિીકરણ કરવા જેવી યોજિાઓ માટે જમીિિી જોગવાઈ.

સરકાર દ્વારા પ્રાયોજજત કોઈ વવકાસ યોજિા અર્વા સરકારિી પવૂથ માંજૂરીર્ી સ્ર્ાવિક સ્વરાજિી સાંસ્ર્ા દ્વારા કોઈ યોજિા માટે જમીિિી જોગવાઈ.

સરકારી કચેરી માટે કોઈ સાંકુલ અર્વા ઈમારતિી જોગવાઈ, પરાંત ુ તેમાાં કાંપિીઓ માટે જમીિ સાંપાદિિો સમાવેશ ર્તો િર્ી.

આશ્રય શિસ્તાર

એટલે એવો વવસ્તાર જયાાં આપાતકાગલિ પદરક્સ્ર્વતમાાં ઇમારત ખાલી કરતી વેળાએ દાદરિો ઉપયોગ િ કરી શકે તેવો વ્યક્ક્ત ર્ોડા સમય માટે ઉભો રહી શકે અિ ેસચૂિા કે મદદિી રાહ જોઈ શકે.

આકૃશત આશ્રય શિસ્તાર

નોધાયેલા આરકિટેક્ટ , એન્જીશનયર , બાાંધકામ સબાંશધત ડીિાઈનરસાઈટ , ક્લાકષ , સપુરિાઈિર , શિકાસકાર

આ કાયદાિા હતે ુમાટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા આ વવવિયમો હઠેળ અર્વા જે ત ેવવસ્તારિા અન્ય કોઈ પ્રવતથમાિ કાયદા હઠેળ િોંધવામાાં આવેલા વ્યવસાવયકો – અનકુ્રમે આદકિટેક્ટ, એક્ન્જવિયર, બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર, ક્લાકથ ,ઓદફસ વકથસ, સાઈટ સપુરવાઈઝર, વવકાસકાર.

નોન અનકુુળ પ્રવશૃતની જાળિણી

બાજુિા કે આસપાસિા વવસ્તારોમાાં જે પ્રવવૃિ કે ઉપયોગિા હતે ુ માટે પરવાિગી આપવામાાં આવી હોય તે પ્રમાણે િ હોય તેમ છતાાં જે તે પ્રવવૃિ અર્વા ઉપયોગ ચાલ ુરહવેા દેવો.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સાંિોધન કેન્ર

કોઈપણ ક્ષતે્રમાાં સાંશોધિ કરવા માટે સાંપણૂથ રીતે સમવપિત ઇમારત.

રેસ્ટોરન્ટ

એટલે કે એક એવી વ્યાવસાવયક સ્ર્ાપિા કે જયાાં ગ્રાહકો માટે ભોજિ તૈયાર કરી અિે પીરસવામાાં આવે છે.

રહણેાક ઉપયોગ

એટલે વેપારી હતે ુમાટેિી હોટેલો વસવાય માત્ર માિવ વસાહત માટે કોઈ ગબલલ્ડિંગ એકમિો ઉપયોગ.

રસ્તો / િેરી

એટલે કોઈપણ હાઈવે, શેરી, લેિ, સાાંકડી ગલી, દાદરો, પૅસેજ, વાહિો માટેિો રસ્તો, પગે ચાલવાિો રસ્તો, ચાર રસ્તા અર્વા પલુ, જયાાંર્ી આરપાર િીકળાત ુાં હોય કે િ હોય, જયાાંર્ી પ્રજાિે ચોક્કસ સમય માટે કોઈ અવરોધ વવિા પસાર ર્વાિો અવધકાર હોય, કોઈ લસ્કમમાાં હયાત હોય અર્વા સગૂચત હોય, અિે તેમાાં બાંધ, ખાડા, વરસાદી પાણી જવાિી જગ્યાઓ, િીક, સાઈડવૉક, રાદફક આઈલૅન્ડ, રસ્તાિી બાંિે તરફ આવેલાાં વકૃ્ષો તર્ા માગો પર છોડવાાં સાચવવા માટેિી વાડ, ફેન્સ, અવરોધ તર્ા રેગલિંગ.

રસ્તો / િેરી લેિલ અથિા ઢાળ

જે પ્લોટિી સામે રસ્તો આવેલો હોય તેનુાં સિાવાર રીતે વિધાથદરત કરેલુાં સ્તર અર્વા ધોરણ, અિે જો આવુાં કોઈ ધોરણ વિધાથદરત કરવામાાં આવેલુાં િ હોય તો મધ્યમાાં રહલેુાં હાલનુાં ધોરણ માન્ય ગણાશે.

રસ્તો / િેરી લાઈન

એટલે ફૂટપાર્ તર્ા રસ્તાિી કુલ પહોળાઈિી અન્ય બાબતો સદહત રસ્તા / શેરીિી સાઈડિી મયાથદા િક્કી કરતી લાઈિ.

રસ્તો / િેરીની પહોળાઈ

એટલે વસટી સવે અર્વા વવકાસ યોજિાિા અિ ેિગર રચિા યોજિામાાં વિધાથદરત કરવામાાં આવેલી િવા રસ્તા/ શેરીિી સરહદમાાં આવતી સમગ્ર જગ્યા અર્વા કોઈ કાયદા દ્વારા વિવિત કરવામાાં આવેલી રોડ લાઈિ તર્ા આવા રસ્તાિા વિધાથદરત સચોટ એંગલ કે દદશાનુાં સગૂચત માપ.

છત શનકાસ

એટલે બહાર વિકળવાિો માગથ જયાાંર્ી ઇમારતિી છત પર પહોંચી શકાય.

રો હાઉસ

એટલે સમાિ અર્વા એકસરખી દડઝાઈિ ધરાવતા રહણેાાંકી મકાિ જે એકબીજાિે અડીિે આવેલા હોય

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રસ્તા માટેની કુલ પહોળાઈ

ખાસ રસ્તો, શેરી, ચાલીિે જવાિા રસ્તા માટે અર્વા અન્ય જાહરે કે ખાિગી ઉપયોગ માટે અિામત રાખવામાાં

આવેલી કે વિધાથદરત કરવામાાં આવેલી કુલ પહોળાઈ.

શનયમો

એટલે ગજુરાત િગર રચિા અિ ેશહરેી વવકાસ વિયમો - ૧૯૩૯, જેિો અહીં હવ ેપછી વિયમો - ૧૯૩૯ તરીકે

ઉલ્લખે કરાશે

સૉપટ પૅન (મીઠાનાાં અગાર)

અર્ાથત મીઠુાં (િમક) તર્ા અન્ય ખિીજોર્ી કુદરતી રીતે છવાયેલુાં મેદાિ, આવા સ્ર્ળે પાણીિી જેમ મીઠુાં તર્ા ખિીજો પર્રાયેલા હોય છે, તે જમીિી અંદર ઉતરતા િર્ી તેમજ તેનુાં બાષ્પીભવિ પણ ર્તુાં િર્ી. એવુાં માિવસજર્જત જળાશય જયાાં મીઠાિા ઉતપાદિિી પ્રદક્રયા દરવમયાિ પાણીનુાં બાષ્પીભવિ ર્ાય છે.

િાળા

એટલે શૈક્ષગણક હતે ુમાટે ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવતી ઇમારત અર્વા તો જગ્યા અર્વા તેિો કોઈ ભાગ પવૂથ-પ્રાર્વમક શાળા

િાિાાં બાળકો માટેિી શાળા જેિે દકન્ડરગાટથિ ) કેજી (અર્વા િસથરી પણ કહવેાય પ્રાર્વમક શાળા

ધોરણ ૧ ર્ી ધોરણ ૧ સધુીિા બાળકો માટેિી શાળા માધ્યવમક શાળા

ધોરણ ૯ અિે ધોરણ ૧૨િા વવદ્યાર્ીઓ માટેિી શાળા ઉચ્ચતર માધ્યવમક શાળા

ધોરણ ૧૧ અિ ેધોરણ ૧૨િા બાળકો માટેિી શાળા

અંગત ઉપયોગ માટે શિસ્તરણ

એટલે માગલક દ્વારા તેિા પોતાિા ઉપયોગ માટે હાર્ ધરવામાાં આવતુાં વવકાસ-વવસ્તરણ.

સશિિસ રોડ (સહાયક રોડ )

એટલે મખુ્યતવે હાઈવે અર્વા મખુ્ય રસ્તાિે સમાાંતર તૈયાર કરવામાાં આવતો સાાંકડો રસ્તો જયાાંર્ી કોઈપણ

પ્લોટમાાં સરળતાર્ી પ્રવેશી શકાય

સેન્પ્ટક ટૅન્ક

એટલે રહણેાાંકિા ગાંદા પાણીિા શદુ્ધદ્ધકરણ માટે પાણી બહાર િ િીકળી શકે તેવી ચસૂ્ત વ્યવસ્ર્ાવાળી ભગૂભથ ટાાંકી જેમાાં એક અર્વા બે વવભાગ હોઈ શકે, જેમાાં મળમતૂ્ર તર્ા અન્ય ઘિ કચરાિી રીટમેન્ટ ર્ાય છે. સેલપ્ટક ટૅન્ક સડી જાય તેવી, કટાઈ જાય તેવી અર્વા ફાટી જાય તેવી, જેવી કે કોંક્રીટ, રાળ કે ફાઈબર ગ્લાસ જેવી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સામગ્રીમાાંર્ી િ બિી શકે. આવી ટૅન્ક તેિી ઉપરિી જમીિિો ભાર તર્ા અંદરિા પ્રવાહીનુાં વજિ ઝીલી શકે તેવી સક્ષમ હોવી જોઈએ. સેલપ્ટક ટૅન્ક સામાન્ય રીતે વ્યક્ક્તગત રહણેાક મકાિો, શહરે-િગરર્ી દૂર ઊભી કરવામાાં આવેલી સાંસ્ર્ાઓ તર્ા શાળા, જેલ, મૉલ, મળેાિા મેદાિ, બગીચા અર્વા મિોરાંજિ સવુવધાઓ જેવા કોમવશિયલ કૉમ્પલકે્સમાાં બિાવી શકાય. શહરેી વવસ્તારોમાાં સેલપ્ટક ટૅન્કિો ઉપયોગ અતયાંત મયાથદદત છે કેમકે તયાાં મોટી ગટરો તર્ા મહાિગર પાગલકાિા શદુ્ધદ્ધકરણ કેન્દ્ર હોય છે. ભગૂભથમાાં મકૂવામાાં આવતી આ ટાાંકીમાાં ઘરિો તમામ પ્રવાહી કચરો વહીિે જતો હોય છે અિે તેમાાં રહલેા કીટાણઓુિે કારણે ઘણોખરો કચરો તયાાં જ િાશ પામી જતો હોય છે, સેલપ્ટક વસસ્ટમિા મખુ્ય દહસ્સામાાં પ્રવાહી અિે ઘિ કચરો એકત્ર ર્તો હોય છે, તયાાં ઑક્ક્સજિિી ગેરહાજરીમાાં કીટાણરુદહત સડો પેદા ર્ાય છે.

ગટર વ્યિસ્થા

એટલે પ્રવાહી કચરો એકત્ર કરવાિી, તેનુાં પદરવહિ કરવાિી તર્ા આખરી વિકાલ માટેિી પાઈપો, પાંપ, અન્ય સાધિો સારે્િી વ્યવસ્ર્ા.

સએુજ (ગાંદુ પાણી)

એટલે રહણેાક વવસ્તારો, વ્યવસાયી ઈમારતો તર્ા સાંસ્ર્ાઓ ઉપરાાંત ઔદ્યોગગક એકમોમાાંર્ી પ્રવાહી તેમજ ગાંદા પાણીિા વિકાલ માટેિી વ્યવસ્ર્ા, અિે તેમાાં ભગૂભથ જળ, જમીિ પરનુાં પાણી તેમજ વરસાદી પાણી પણ જઈ શકે.

ગાંદા પાણીના શનકાલની ગટર

એટલે ગાંદા પાણીિા વિકાલ માટેિી પાઈપ, િીક અર્વા કેિાલ.

દુકાન

એટલે ઇમારત અર્વા તેિો કોઈભાગ જયાાં વસ્ત ુકે સેવાઓનુાં વચેાણ ર્તુાં હોય

િોશપિંગ સેન્ટર અથિા કોમશિિયલ સેન્ટર

બજાર-ઑદફસ સાંકુલિા સ્વરૂપમાાં દડઝાઈિ કરેલુાં દુકાિો, ઑદફસો અિે / અર્વા સ્ટૉલ્સનુાં જૂર્.

િોશપિંગ મૉલ

અર્ાથત એક એવી ઈમારત અર્વા વધારે ઈમારતોનુાં જૂર્ જયાાં મોટી સાંખ્યામાાં દુકાિો હોય, ઉપરાાંત મલુાકાતીઓ અિે ગ્રાહકોિે અવરજવર માટે એકમાાંર્ી બીજી ઈમારતમાાં જવા માટે સરળતા હોય તર્ા પાદકિંગિી પરૂતી સવુવધા હોય.

ખાસ રોકાણ પ્રદેિ

એટલે રોકાણ પ્રદેશ અર્વા ઔદ્યોગગક વવસ્તાર જે ધી ગજુરાત ખાસ

મડૂીરોકાણ પ્રદેશ અવધવિયમ ,૨૨૨૯ અિે વખતોવખતિા સધુારા

હઠેળ જાહરે કરવામાાં આવ્યો હોય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

માળ છોડી દેિો

એટલે બહમુાગળય રહણેાાંકી ઇમારતોમાાં આગિી દુઘથટિા સમયે જયાાં સધુી બચાવ કામગીરી શરૂ િ ર્ાય

તયાાં સધુી રહવેાસીઓિે સાચવવા માટે વિધાથરીત કરેલો માળ .આ માળમાાં આશ્રય વવસ્તારિો પણ

સમાવેશ ર્ાય .છોડી દદધેલ માળિો ઉપયોગ રહણેાાંકી ઉપયોગ વસવાય સવુવધા પરૂી પાડવા માટે ર્ઈ

શકે .

આકૃશત માળ છોડી દેિો

ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસિાટ

એટલે ધી રીહબેીલીટેશિ અિ ેરીવવકાસ અવધવિયમ ,૨૨૧૨ અિ ેવખતો વખતિા સધુારા હઠેળ આ વિયમિોિ ે

આવધિ કરવામાાં આવતો પિુઃવસવાટ અિ ેપિુઃવવકાસ

ધમુાડો અટકાિિા માટેનો દરિાજો

(આગ લાગે તે સાંજોગોમાાં) એક ક્ષેત્રમાાંર્ી બીજા ક્ષેત્રમાાં ધમુાડો ફેલાતો અટકાવવા માટેિો દરવાજો.

સોલર ( સયૂષ ઉજાષ ) પાકષ

એટલે વીજળી પેદા કરવાિા હતેરુ્ી સયૂથમાાંર્ી ઊજાથ મેળવવા માટેિાાં સાધિો લગાવવા વિધાથદરત કરવામાાં આવેલો વવસ્તાર. આવા વવસ્તારિો એક અર્વા વધ ુવ્યક્ક્તઓ દ્વારા ઉપયોગ ર્ઈ શકે.

સૌર આધારીત પાણી ગરમ કરિાની શસસ્ટમ

એટલે ગરમીિા સ્ત્રોત પર સૌર ઊજાથિો ઉપયોગ કરીિે પાણી ગરમ કરવા માટેનુાં યાંત્ર.

સ્પોટટષસ કોમ્પ્લેક્ષ

એટલે શ્રેણીબદ્ધ રમતો અિે આિાંદપ્રમોદિી પ્રવવૃિઓ માટે સવુવધા પરૂી પાડવા માટે દડઝાઇિ કરેલુાં સાંસ્ર્ાિ

દાદર

એટલે ઇમારતિા વવવવધ માળ અિ ેસ્તરિ ેજોડતી ટેકો ધરાવતી ,ખોખાવાળી ,કઠેરો ધરાવતી વિસરણી.

દાદર ઉપરની છત

એટલે હવામાિ સામે બચાવ માટે દાદરિે ઢાાંકવાનુાં માળખુાં. આવી જગ્યા માિવ વસવાટ માટે ઉપયોગી િ હોય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત દાદર ઉપરની છત

દાદરકિૂો

એટલે ઊભો દાંડો જેિી આસપાસ અર્વા જેિી અંદર વિસરણીનુાં બાાંધકામ કરવામાાં આવ ે

મકાનનો માળ

એટલે બાાંધકામિો એવો દહસ્સો જે તગળયા અિે છતિી વચ્ચેં બાાંધવામાાં આવેલો હોય, અિે જો તેિી ઉપર માળ િ હોય તો તગળયુાં અિે તયારપછીિી છતિી વચ્ચેિી જગ્યા.

રસ્તાનો કામચલાઉ છેડો

એટલે રસ્તાિો અર્વા રસ્તા સારે્ જોડાયેલી શેરીિો છેડો, જયાાં ભવવષ્યમાાં રસ્તો બિી શકે. આવા છેડાિે પ્રોપટી લાઈિ સધુી લાંબાવી શકાય જેર્ી પેટાવવભાગોિી શેરીઓ સારે્ જોડાણિી પરવાિગી આપી શકાય.

પેટા શિભાગો

એટલે જમીિિા ટકૂડાનુાં બે અર્વા વધ ુ દહસ્સામાાં વવભાજિ અર્વા પિુઃ વવભાજિ કરવુાં, જેમાાં આ હતે ુમાટે તતકાળ અર્વા ભવવષ્યમાાં ભાડાપટ્ટ ેઆપવા માટે અર્વા વારસદારો કે દાવેદારો વચ્ચ ેવહેંચી આપવા માટે અદાલતિા આદેશ અનસુાર કે પછી માગલકી પદરવતથિ અર્વા બાાંધકામ કે અન્ય વવકાસ માટે ફેરફારો ર્ઈ શકે છે, જોકે આમછતાાં, ખેતીવાડીિા હતેરુ્ી ૧૨ એકર કરતાાં વધ ુજમીિિો ટુકડો ભાડાપટ્ટ ેઆપવામાાં આવ્યો હોય અિે તેમાાં કોઈ શેરી કે આવિજાવિ માટેિો રસ્તો કે પછી રહણેાક મકાિ બાાંધવામાાં િ આવ્યુાં હોય તો તે પેટા વવભાગો ગણાશ ેિદહ.

સ્નાનાગાર

એટલે ખલુ્લા આકાશ અર્વા બાંવધયાર રીતે ખોદકામ કરીિે કોલન્ક્રટનુાં બાાંધકામ કરીિે ચોરસ આકાનુાં બિાવેલુાં

માળખુાં જેમાાં પાણી ભરીિે તરવા માટે ઉપયોગ કરવામાાં આવ ે

હાંગામી માળખુાં

એટલે હાંગામી ધોરણ ેકે પ્રસાંગોિી ઉજવણી માટે બાાંધવામાાં આવેલુાં માળખુાં જેમ કે તાંબ ૂ,ઝાંપડાાં ,માંડપ ,વગેરે.

ટેનામેન્ટ ( મકાન )

એટલે રસોડુાં અર્વા રસોઈ કરવાિી અલગ સવુવધા સારે્નુાં સ્વતાંત્ર રહણેાક એકમ.

ટેનામેન્ટ ણબન્પડિંગ તથા માણલકીના ફ્લેટ્સ

એક ઈમારતમાાં આંવશક-અલગ રીતે બાાંધવામાાં આવેલુાં રહણેાક મકાિ, પ્રતયેક રહણેાકિી દડઝાઈિ અિે બાાંધકામ અલગ અલગ માગલકી માટે ર્યુાં હોય તર્ા તેમાાં બાર્રૂમ-સાંડાસિી અલગ જોગવાઈ હોય.

નાટયગહૃ

એટલે િાટક ,ઓપેરા ભજવવા અર્વા ચલગચત્ર વગેરે દશાથવવા માટે દડઝાઇિ કરાયેલી ઇમારત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

નગરિીપ

એટલે રેવસડને્શીયલ િગરશીપ અવધવિયમ ૨૨૨૯િે આવધિ િગરશીપ ડવેલપરિી માગલકીિી જમીિ

તાણલમ કેન્ર

એટલે એવી જગ્યા જયાાં લોકોિે કામ માટેિી તાગલમ આપવામાાં આવ ે.ખાસ કરીિે વવવવધ પ્રકારિી વ્યાવસાવયક

પરીક્ષા માટેિી ખાિગી તાગલમ સાંસ્ર્ા

મસુાફરીનુાં અંતર / કૌિપય શિકાસ કેન્ર

મકાિિા સૌર્ી છેવાડાિા સ્ર્ળેર્ી સલામત સ્ર્ળ સધુી

પહોંચવાનુાં અંતર. બહાર જવાિી આ વ્યવસ્ર્ા ઊભી, આડી

અર્વા બહારિી તરફ હોઈ શકે તેિે અંતરમાાં માપવામાાં આવે છે.

આકૃશત મસુાફરીનુાં અંતર

મખુ્ય માળખારકય સશુિધા

એટલે ઉચ્ચ કક્ષાનુાં વવકાસશીલ માળખાકીય સવુવધા જે સ્ર્ાવિક સરકાર અર્વા રાજય માળખાદકય સવુવધા પરૂી

પાડિાર દ્વારા પરૂી પાડવામાાં આવે અિ ેજેિો મખુ્ય ઉદે્દશ િેટવકથ દડસ્રીબ્યશુિ અિ ેકલેક્શિ ફાંક્શિ અર્વા

અિેક વવકાસ દ્વારા સેવાઓ પરૂી પાડવા માટે કરવામાાં આવતો હોય.

ઉપયોગ

એટલે માંજૂર ર્યેલી ઇમારતિો મખુ્ય કબજો જેિા માટે ઇમારત અર્વા તેિા કોઈ એક ભાગિી માંજૂરી લવેામાાં

આવી હોય અર્વા ઉપયોગિો ઇરાદો હોય ,જેમાાં પરચરૂણ વૈકક્લ્પક કબજાિો પણ સમાવેશ ર્ાય

િેન્ટીલેિન

એટલે બહારિી હવાિો અંદર પરૂવઠો અર્વા અંદરિી બાંવધયાર જગ્યાિી હવાિ ેદૂર કરવી

કચરો

એટલે પાણીિા દ્રાવ્ય અર્વા અદ્રાવ્ય તતવો ,ઘરેલ ુ વપરાશનુાં પાણી અર્વા પ્રવાહી કચરો અિ ે તેમાાં આ

વિયમોિા હતે ુમાટે ગાંદાપાણીિો પણ સમાવેશ કરવામાાં આવે છે.

સાંડાસ

એટલે ફ્લશ દ્વારા સફાઈ કરવાિી વ્યવસ્ર્ા ધરાવતુાં સાંડાસ, પરાંત ુતેમાાં બાર્રૂમિો સમાવેશ ર્તો િર્ી.

િૉટર કોસષ (પાણી િહિેાનુાં નાળાં)

એટલે વરસાદી પાણી અર્વા િકામા પાણીિો વિકાલ ર્તો હોય તેવુાં િાળાં.આવુાં િાળાં કુદરતી રીતે બિેલ ુ હોઈ શકે અર્વા કૃવત્રમ રીતે તૈયાર કરેલ ુહોઈ શકે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

િૉટર કોસષ, મોટુ નાળ

એટલે ૧૬૨ હકૅ્ટર કરતાાં વધ ુ વવસ્તારિા વરસાદી પાણીિા વિકાલ માટેનુાંન ુાં િાળાં, તેમાાં વધ ુ વવસ્તારોિા સમાવેશ અંગેિો વિણથય એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા લેવામાાં આવી રહ્યો છે. આવા મોટા િાળાિી વ્યખ્યામાાં િ આવતા હોય તે િાિા િાળા અર્વા માઈિોર વૉટર કોસથ તરીકે ઓળખાશે.

જળ સાંચય ( પાણીનો સાંગ્રહ )

વહી જતા અર્વા પરૂિા પાણીિો જમીિમાાં અર્વા ટાાંકીમાાં સાંગ્રહ કરવાિી અલગ અલગ પદ્ધવતઓિે જળ સાંચય તરીકે ઓળખવામાાં આવે છે. આ પાણીિો ઉપયોગ ખેતી, વકૃ્ષો અર્વા ખાતરિા ઉતપાદિ માટે કરી શકાય. વહી જતા પાણીિો કરવામાાં આવેલો જળ સાંચય માણસો તર્ા પશઓુિે પણ ઉપયોગમાાં આવી શકે.

તળાિ અથિા જળાિય અથિા સરોિર

એટલે જમીિિા િીચાણવાળા વવસ્તારમાાં કુદરતી રીતે ર્યેલો પાણીિો સાંગ્રહ અર્વા જયાાં વરસાદી પાણી એકત્ર ર્તુાં હોય અિે / અર્વા વવકાસ યોજિા- ૨૨૪૨ અનસુાર કે પછી અન્ય સિાવાર રેકોડથ મજુબ તળાવ તરીકે માન્ય ર્યેલા પ્લોટ.

િેરહાઉસ અથિા ગોડાઉન

એટલે માલ-સામાિિા સાંગ્રહ માટે ઉપયોગમાાં લેવાત ુાં અર્વા તે હતે ુમાટેનુાં સમગ્ર ગબલલ્ડિંગ અર્વા તેિો દહસ્સો. આ સામાિ સાંગ્રહ માટે હોઈ શકે અર્વા વેચાણ માટે હોઈ શકે અર્વા તેિા જેવા અન્ય કોઈ હતે ુમાટે હોઈ શકે. તે િ તો ઘરિા હતે ુમાટે હોઈ શકે કે િા તે જાહરે ઈમારત ગણાય, અિે સાંગ્રહિો હતે ુિ હોય તો તે માત્ર દુકાિ પણ િ ગણાય.

બારી

એટલે દરવાજા વસવાય મકાિિી બહારિી તરફ ખલૂતી વ્યવસ્ર્ા, જે જરૂરી વેલન્ટલેશિ પરુૂાં પાડ.ે

લાકડાની કાયષિાળા

એટલે િાનુાં સાંસ્ર્ાિ જયાાં લાકડાિા મોટો ટુકડાિે કાપવામાાં આવે અિ ેસાંગ્રહ કરવામાાં આવે અર્વા કેટલાક દકસ્સામાાં ઉતપાદિ કરવામાાં આવ ે અર્વા લાકડાિી હસ્તકળાિી વસ્તઓુ જેમકે પ્લાયવડુ ,કલાકૃવતઓ બિાવવામાાં આવે.

રસ્તા / િેરીની પહોળાઈ

અર્ાથત ગબલલ્ડિંગ અર્વા પ્લોટ લાઈિિી સરહદ વિવિત કરવામાાં આવી હોય માત્ર એવા જ રસ્તા તર્ા ફૂટપાર્િી ખલુ્લી સરેરાશ પહોળાઈ. સરેરાશ પહોળાઈિી ગણતરી ગબલલ્ડિંગિી સરહદ પર રસ્તાિા બે અંવતમ છેડાિી લાંબાઈિે ગણતરીમાાં લઈિે વિધાથદરત કરવામાાં આવશે, પરાંત ુતે પહલેાાં દાદર, આંગણુાં, મકાિિી બહાર રાખવામાાં આવેલી કે રાખવાિો ઈરાદો હોય તેવી અન્ય ખલુ્લી જગ્યાિે ધ્યાિમાાં લેવામાાં આવશે. આમછતાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા શેરીિી લાઈિ વિધાથદરત કરવામાાં આવશે તયાાં મકાિિી ઊંચાઈિ ેગણતરીમાાં લઈિે પહોળાઈ િક્કી કરવામાાં આવશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પ્રાણી સાંગ્રહાલય

બગીચો અર્વા પાકથ જયાાં પક્ષીઓ અિ ેપ્રાણીઓિે પ્રદશથિિા હતે ુમાટે રાખવામાાં આવ ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

શિકાસ માટે પરિાનગી માગિાની પ્રરક્રયા

શિકાસની પરિાનગી માટે અરજી

કાયદા ૨૨૨૯ અિે / અર્વા કાયદા ૧૯૩૬ માાં આપેલી સમજૂતી અનસુાર કોઈપણ વ્યક્ક્ત વવકાસ યોજિાિા મસુદ્દાિી દરખાસ્તો પ્રમાણ ે વવકાસ વવસ્તારિી હદમાાં કોઈ મકાિમાાં કે જમીિ પર કોઈપણ પ્રકારનુાં વવકાસ કરવા માગતી હશ ેતો – ચકાસણી ફી ,વવકાસ માટેિા ચાર્જ ,બેટરમેન્ટ ચાર્જ,માંજૂર ર્યેલી ફાઈિલ િગર રચિા માટેિી જરૂરી ફી તર્ા અવધવિયમ અિ ેવિયમો હઠેળ આવતા અન્ય દરો ભરવાિી સાર્ ેફોમથ િાં .સી અર્વા સી(એ) એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.િે લેગખતમાાં અરજી કરવાિી રહશેે.

માંજૂરી મેળિિાની જરૂરીયાત

કોઈ પણ વ્યક્ક્ત એમબીએસઆઇઆરડીએિી આગોતરી લેગખત પરવાિગી વગર કોઈપણ પ્લોટ કે જમીિ પર ઇમારત ઊભી િ કરી શકે કે ફરી બિાવી િ શકે અર્વા ઇમારતમાાં ફેરફાર િ કરી શકે અર્વા તો કોઈપણ પ્રકારનુાં વવકાસ કે રીવવકાસ િ કરી શકે.

શિકાસ અને બાાંધકામ

જો ક્યાાંય જોગવાઈ કરવામાાં આવી હોય તે વસવાય ,આ વિયમિો તમામ વવકાસ ,પિુઃવવકાસ ,ઇમારત ઊભી કરવી અિ/ેઅર્વા ફરીર્ી ઊભી કરવી ,વપરાશમાાં ફેરફાર વગેરે ઉપરાાંત ઇમારતિી દડઝાઈિ ,બાાંધકામ અર્વા પિુઃબાાંધકામ અિે સધુારા કે ફેરફારિે લાગ ુપડશ ે.

શિકાસ પરિાનગીની જરૂરીયાત ન હોય તેિી બાાંધકામની યાદી

ઇમારતમાાં િીચ ેમજુબિા ફેરફાર અિ ેિાિા કામો કરવા માટે વવકાસ પરવાિગીિી જરૂરીયાત િહીં રહ ેવસવાય કે એવી ઇમારતો ,િગર પદરસરમાાં આવેલી ઇમારતો ,િગર પદરસર અિે કુદરતી લાક્ષગણકતાઓ જે હરેીટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી યાદીમાાં સ્ર્ાિ ધરાવતા હોય .િીચે મજુબિા ફેરફારો વવકાસ વિયમિોનુાં પાલિ કરતા હોવા જોઈએઃ

મળૂ જગ્યાએ જ તિેા કદમાાં ફેરફાર સાર્ ેદરવાજા અિ ેબારીઓિી મરમ્મત

િવા દરવાજા કે બારી લગાવવી

બહારિી દદવાલમાાં ખલુતા દરવાજા અર્વા બારી બાંધ કરવી

વતથમાિ દદવાલિે ફરીર્ી ચણવી ,દદવાલિી મરમ્મત પ્લાસ્ટર સદહત

છત પરિી ટાઇલ્સ ,છતિો પ્રકાર બલદવા ,છતિો ઢોળાવ બદવા માટે દદવાલિી ઊંચાઈ

વધારવી અિે ઓરડાિી વતથમાિ ઊંચાઈ વધાયાથ વસવાય છતિી મરમ્મત કરવી

વતથમાિ દાદરિી જગ્યાએ િવા દાદરનુાં વિમાથણ કરવુાં ,તેિા સ્ર્ાિ બદલવા સાર્ ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોઈપણ માળ અર્વા ઊંચાઈ પર તગળયુાં બદલવુાં અર્વા તેિી મરમ્મત કરવી .તેમાાં લાકડા ,

પતર્ર અિ ેધાતિુા તગળયાિો સમાવેશ ર્ાય છે અિ ેઆરસીસીિા તગળયાિો સમાવશે ર્તો

િર્ી.

ક્પ્લન્ર્િી ઊંચાઈ વધારવી કે ઘટાડવી અિ ેવતથમાિ ઇમારતિા એકમમાાં િવા પગવર્યાાં

બાાંધવા

વિયમિો અનસુાર િવુાં માગળયુાં બાાંધવુાં અર્વા તેિી મરમ્મત કરવી

ઇમારતિી અંદર જ િવા ટોઇલેટનુાં બાાંધકામ

ઇમારતિી અંદર આંતદરક પાટીશિ

પેરાપેટ ,રેગલિંગ ,કાંપાઉન્ડિી દદવાલ અિ ેતારિી વાડનુાં બાાંધકામ

રહણેાાંકી વપરાશિી ઇમારતિા એકમ અર્વા છત પર ખલૂ્લા વવસ્તારમાાં પાણીિી ટાાંકી અર્વા

ચોકડીનુાં બાાંધકામ )તેમાાં સ્િાિાગાર કે વ્યાવસાવયક વપરાશ માટેિી ટાાંકીિો સમાવેશ ર્તો

િર્ી .(

આરોગ્ય વવભાગિી જરૂરીયાત મજુબ પાણીિી ઓરડી બાાંધવી

હવામાિ રક્ષણ માટેિો શેડ બાાંધવો કે તેિી મરમ્મત કરવી

વરાંડા કે ફગળયામાાં ધાતિુી ગ્રીડ લગાવવી

િોંધઃ જો કોઈ વાાંધો ઉઠાવવામાાં આવે તો, િીચે મજુબિી પ્રદક્રયાર્ી વાાંધા અરજી દાખલ કરવીઃ

એવી ખાતરી આપવી કે કરવામાાં આવેલુાં કામ વિયમિો મજુબ છે અિે જો તેનુાં ઉલ્લાંઘિ ર્તુાં

હોય તો કાનિૂી પગલાાં લેવામાાં આવી શકે .

ઉપર જણાવવામાાં આવેલા કામમાાં કોઈ પગલાાં િહીં લેવાનુાં િક્કી કરતાાં પહલેાાં સમીક્ષા જરૂરી છે કે આ બાાંધકામ કોઈ જોખમ ઊભુાં કરત ુાં િર્ી અર્વા તો આ બાાંધકામિે કારણે બીજા ભાગિે કોઈ જોખમ િર્ી.

ચકાસણી ફી

કોઈપણ પ્રકારનુાં વવકાસ કરવા માટે જે વ્યક્ક્ત પરવાિગી માગવા અરજી કરશે તેમણ ે

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.િે અરજીિી સાર્ ેચકાસણી ફી ચકૂવવી પડશે,જેિા દરો િીચે પ્રમાણે છેઃ-

ણબપટ અપ એરરયા માટે

રહણેાાંક ઉપયોગઓછી ઊંચાઈિા મકાિમાાં રહણેાકિા હતેરુ્ી વવકાસ કરવુાં હોય તો તમામ માળિા ગબલ્ટ અપ એદરયા અનસુાર પ્રવત

ચોરસમીટરિા રૂ. ૭.૨૨, પરાંત ુલઘતુમ ચકાસણી ફી રૂ. ૭૨૨.૨૨ ર્શે.

વધ ુઊંચાઈિા મકાિમાાં રહણેાકિા હતેરુ્ી વવકાસ કરવુાં હોય તો તમામ માળિા ગબલ્ટ અપ એદરયા અનસુાર પ્રવત

ચોરસમીટરિા રૂ. ૫.૨૨, પરાંત ુલઘતુમ ચકાસણી ફી રૂ. ૭૨૨.૨૨ ર્શે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રહણેાાંકના ઉપયોગ શસિાય

વાગણજય તર્ા વમશ્ર વવકાસ અિ ેરહણેાક ઉપયોગ વસવાયિા અન્ય ગબલલ્ડિંગ માટે તમામ માળિા ગબલ્ટ અપ એદરયા પૈકી સગૂચત વવકાસ માટે પ્રવત ચોરસમીટરિા રૂ. ૫.૨૨, પરાંત ુલઘતુમ ચકાસણી ફી રૂ. ૭૨૨.૨૨ ર્શે.

પેટા શિભાગ તથા જમીનનુાં જૂથ

(એ) પેટા વવભાગ તર્ા તમામ પ્રકારિા સાંયકુ્ત વવકાસ માટે મકાિ / પ્લોટ વવસ્તારિા પ્રવત ચો.મી. રૂ. ૧.૫૨.

(બી) પેટા વવભાગ તર્ા સાંયકુ્ત ખતેીલક્ષી ઉપયોગ માટે યવુિટ / પ્લોટ વવસ્તારિા પ્રવત ચો.મી. રૂ. ૨.૫૨.

(સી) ઓછામાાં ઓછી ચકાસણી ફી રૂ. ૭૨૨.૨૨ કરતાાં ઓછી િ હોવી જોઈએ.

કૃશર્ િોનમાાં આિતા શિસ્તાર

સાંબાંવધત ઉપયોગો અિે રહણેાક એકમિા પ્રકારમાાં આવતા એકમો માટે વવવિયમ િાં. ૭.૫.૧ , ૭.૫.૨ તર્ા ૭.૫.૭

માાં અનકુ્રમે જણાવવામાાં આવેલી ચકાસણી ફીિા ૫૨%, પરાંત ુલઘતુમ ચકાસણી ફી રૂ. ૭૨૨.૨૨ રહશેે.

શિકાસની પરિાનગી રરન્ય ુકરાિિી

વવકાસ માટેિી પરવાિગી આપ્યાિા એક વિથિી અંદર જો કામ શરૂ િદહ ર્ાય તો આ વવવિયમ હઠેળ પરવાિગી ગેરમાન્ય ઠરી શકે છે. જોકે, ઉપરોક્ત સમય (એક વિથ) પરૂો ર્યા પહલેાાં સમયગાળો વધારવા માટે અરજી કરવામાાં આવે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. રૂ. ૭૨૨.૨૨ િી ફી લઈિે પરવાિગી દરન્ય ુકરી શકશે. વધારાિો સમયગાળો કોઈપણ સાંજોગોમાાં ત્રણ વિથ કરતાાં વધ ુઆપવામાાં િદહ આવે. એટલે કે કુલ સમયગાળો ચાર વિથિો જ હશે. મળૂ વવકાસ પરવાિગી પરૂી ર્યાિા છ મદહિાિા સમયગાળામાાં રૂ. ૧,000 (એક હજાર)િી ચકૂવણીર્ી પરૂી ર્યેલી વવકાસ પરવાિગી એક વિથિા સમયગાળા માટે રીન્ય ુ(તાજી) કરવામાાં આવશે.

જાહરે સખાિતી ટ્રસ્ટ

હોક્સ્પટલ, દવાખાિા, શાળા અર્વા કૉલેજિા સગૂચત વવકાસ માટે અર્વા ૧૯૫૨િા જાહરે સખાવતી રસ્ટ કાયદા હઠેળ િોંધાયેલા ચેદરટેબલ રસ્ટ દ્વારા બાાંધવામાાં આવેલા ધાવમિક સ્ર્ળ, ધમથશાળા, હોસ્ટેલ વગેરેમાાં વવકાસ કરવાનુાં હોય તો, અર્વા સિાવધકારી દ્વારા સામાન્ય કે વવશેિ હકુમ દ્વારા અન્ય કોઈ હતે ુજાહરે કરવામાાં આવે તે માટે રૂ. ૫૨૨.૨૨.

ખાણ, ક્િોરી તથા ઈંટોની ભઠ્ઠી જેિી કામગીરીઓના શિકાસ માટે પરિાનગી

ખાણકામ, ક્વોરી તર્ા ઈંટોિી ભઠ્ઠી જેવી કામગીરીઓિા વવકાસિા દકસ્સાઓમાાં અિામત ફી િીચે જણાવ્યા અનસુાર રહશેે.

ખાણ, ક્વોરી અિ ેઈંટોિી કામગીરી માટેઃ પ્રતયેક ૨.૪ હકૅ્ટર અર્વા તિેા દહસ્સા માટે રૂ. ૫૨૨.૨૨ અિ ે

મહિમ રૂ. ૨૫૨૨.૨૨.

ચીમિી વવિા ઈંટિી ભઠ્ઠીઃ પ્રતયેક ૨.૧ હકૅ્ટર અર્વા તેિા દહસ્સા માટે રૂ. ૨૫.૨૨ અિ ે મહિમ રૂ.

૫૨૨.૨૨.

બાાંધકામ વવિા ચિૂાિા પથ્ર્ર વગેરેિી કામગીરીઃ પ્રતયેક ૨.૧ હકૅ્ટર અર્વા તેિા દહસ્સા માટે રૂ. ૨૫.૨૨

અિ ેમહિમ રૂ. ૨૫૨.૨૨.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

માઈવિિંગ, ક્વોરી કામિી દરન્યઅુલ પરવાિગી માટે એક વિથિા રૂ. ૫૨.૨૨.

ઈંટિી ભઠ્ઠી (ચીમિી વવિાિી)િી દરન્યઅુલ પરવાિગી, એક વિથિા રૂ. ૨૫.૨૨.

બાાંધકામ વવિા સગોળ, ચિૂાિા પથ્ર્રિી કામગીરી-એક વિથ માટે રૂ. ૧૨.૨૨.

િોંધઃ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ફી અંગેિો વિણથય સમયાાંતરે બદલી શકે છે. શિકાસની પરિાનગી રરન્ય ુકરાિિી

આ વિયમિો હઠેળ આપવામાાં આવેલી કોઈપણ પરવાિગી અર્વા આપવામાાં આવી હોવાનુાં માિવામાાં

આવેલ હોય તે પરવાિગી આપવાિી તારીખર્ી એક વિથ સધુી અમલમાાં રહશેે અિે પછીર્ી તેનુાં

અક્સ્તતવ િહીં રહ.ે

જો યોગ્ય સિા સમક્ષ અરજી કયાથ બાદ એક વખતિા િવવિીકરણ માટે રૂ .૭૨૨૨.૨૨િી ફી વસલૂીિે

વખતો વખત તેિે એક વિથ કરતાાં ઓછા સમયગાળા માટે પરવાિગીિો સમયગાળો વધારવામાાં

આવ્યો હોય તે પણ વધારવામાાં આવેલો સમયગાળો કુલ ત્રણ વિથ કરતાાં વધારે િહીં હોય .

આ ઉપરાાંત જણાવવામાાં આવે છે કે ઉપર જણાવેલી પરવાિગીિો સમયગાળો પરૂો ર્ઈ ગયો હોય તો આ વિયમિો અનસુાર િવી પરવાિગી લેવા માટેિી અરજી પર કોઈ પ્રવતબાંધ લાગતો િર્ી.

અરજી ફોમષ

કાયદાિી સાંબાંવધત કલમ હઠેળ િોદટસ આપિાર પ્રતયેક વ્યક્ક્તએ આ ઠરાવોમાાં જણાવવામાાં આવેલા ફોમથ, ફોમેટ તમેજ પ્રદક્રયા અનસુાર તેમજ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વખતોવખત સધુારા કરવામાાં આવે તે મજુબ તમામ વવગતો આપવાિી રહશેે. અરજી સારે્ િીચે જણાવ્યા પ્રમાણિેી વવગતો અિે દસ્તાવેજો સપુરત કરવાિા રહશેે.

i. એ. અરજદારે સવાલવાળી જમીિ ઊપર વવકાસ કરવા માટેિા તેમિા અવધકાર અર્વા જમીિિે લગતા વસટી સવે માટેિા પ્રોપટી રજજસ્ટરિી વવગતો અર્વા જમીિ રેવન્યમુાાં રહલેા અવધકાર માટેિા દસ્તાવેજ અર્વા વેચાણ દસ્તાવેજિી ઈન્ડકે્સિી િકલ – જે લાગુાં પડતા હોય તેવાાં સાંતોસકારક કાનિૂી દસ્તાવેજી પરુાઓ રજૂ કરવાિો રહશેે.

બી. તેમણ ેપેટા વવભાગોિી માન્ય પ્રમાગણત િકલ / સાંબાંવધત સિાવાળા પાસરે્ી ફાઈિલ પ્લોટિો લ-ેઆઉટ અર્વા વસટી સવેિો માન્ય પેટા વવભાગ / લ-ેઆઉટ અર્વા સાંબાંવધત પરુાવો પણ રજૂ કરવાિો રહશેે જેમાાં સગૂચત વવકાસ માટે પ્લોટ અર્વા જમીિિી ગણતરી દશાથવવામાાં આવેલી હોય (પ્લોટિા પેટા વવભાગિી માગથદવશિકા જૂઓ – પ્રકરણ ૧૧), અલબિ, આ જરૂદરયાતમાાંર્ી સિામાંડળ એ સાંજોગોમાાં રાહત આપી શકે જો તેમિે જમીિિી માગલકી સાંદભ ેઅરજદાર દ્વારા રજૂ કરવામાાં આવેલા પરુાવાર્ી સાંતોિ ર્ાય.

ii. આ વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો હઠેળ સગૂચત ઈમારતિા સાંદભથમાાં પરવાિાધારક બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિરનુાં પ્રમાણપત્ર રજૂ કરવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

iii. જયાાં જરૂર હોય તયાાં સગૂચત વવકાસ માટેિા વવસ્તારિી િીચે જણાવેલી વવગતો દશાથવતો સાઈટ િકશો (જરૂરી િકલો) ૧:૫૨૨ િા સ્કેલમાાં રજૂ કરવાિો રહશેે, જયાાં પ્લોટનુાં માપ ૧૨ હકૅ્ટર કરતાાં વધ ુહોય તયાાં સ્કેલ ૧:૧૨૨૨ કરતાાં ઓછો િ હોવો જોઈએ. એ. િજીકિા રોડિા લેવલિા સાંદભથમાાં પ્લોટ અિે પ્લોટ લવેલિી હદો. બી. આજુબાજુિી શેરીઓિા સાંદભથમાાં પ્લોટિી ક્સ્ર્વત. સી. પ્લોટ આવેલો હોય તે રસ્તાનુાં િામ. ડી. સાઈટ ખાતેિા તમામ વતથમાિ મકાિો તર્ા અન્ય વવકાસ. ઈ. અરજદાર ઊભા કરવા માગતા હોય તેવા મકાિો તર્ા અન્ય તમામ મકાિો અિે બાાંધકામિી ક્સ્ર્વત. એફ. મકુ્ત રીતે હવા, પ્રકાશ તર્ા અવરજવરિી વ્યવસ્ર્ા માટે મકાિિી આસપાસ છોડવામાાં આવિાર યાડથ તર્ા ખલુ્લી જગ્યા. જી. ઈમારતિી આગળ તેમજ આજુબાજુમાાં શેરીિી પહોળાઈ. એચ. ગબલલ્ડિંગિા પ્લાિમાાં ઉિર દદશાિી વવગત. આઈ. વકૃ્ષો, કવૂા, ગટર, પાઈપલાઈિ, વીજળીિા વાયરોિી હાઈટેન્શિ લાઈિ, રેલવે લાઈિ વગેરે પૈકી જે હોય તેિી વવગત. જે.

એ. તમામ દદશામાાં આવેલા રસ્તા અિે શેરીઓ, જેમાાં એ બાબતિો સ્પષ્ટ ઉલ્લખે હોવો જોઈએ કે ૧૯૩૬િા કાયદામાાં જણાવ્યા અનસુાર, અિે આ વવકાસ આયોજિ મસુદ્દા અર્વા અન્ય પેટા મદુ્દા અનસુાર મકાિ પાસેર્ી પસાર ર્તા રસ્તો. બી. પ્લોટમાાં મકાિનુાં લોકેશિ, સાંપણૂથ દદશાસચૂિ સારે્.

સી જે મખુ્ય રસ્તા પર વવસ્તાર આવતો હોય તયાાં બાાંધકામ િદહ, પરાંત ુ તેમાાં ઉમેરો કરતો

હોય એ બાબતિે માપ સારે્ લીલા રાંગર્ી દશાથવવુાં.

કે. બાાંધકામિા કુલ ક્ષતે્રફળિી ગણતરીમાાંર્ી બાકાત રાખવામાાં આવલેો વવસ્તાર. એલ. આ ઠરાવો હઠેળ જો જરૂર હોય તો પાદકિંગિી જગ્યા દશાથવતો િકશો.

એમ. સગૂચત વવકાસિી તદિ િજીક આવેલાાં મકાિોિી ક્સ્ર્વત. એિ. વવગતવાર યોજિામાાં દશાથવ્યા ઉપરાાંતિી ગબલલ્ડિંગ સારે્ જોડાયેલી અન્ય બાબતો જેવી કે, સાંડાસ,બાર્રૂમ, પેશાબખાનુાં, સેસપલુ, કુાંડી અર્વા ટાાંકીનુાં જોડાણ વગેરેિી ક્સ્ર્વત. ઓ. ગબલલ્ડિંગિી ગટર લાઈિો, તેનુાં કદ, ઊંડાઈ તર્ા ઢોળાવ અિે તેમાાંર્ી વેલન્ટલેશિિી જોગવાઈ માટેિાાં સાધિો.

પી. ડ્રઈેિિા આઉટફૉલિી ક્સ્ર્વત અિે લેવલ. ર્ક્.ુ ગટરનુાં જોડાણ જયાાં આપવાનુાં હોય તે મખુ્ય ગટરલાઈિિી ક્સ્ર્વત. આર. આ વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો અનસુાર જરૂરી ખલુ્લી જગ્યાઓ. એસ. આ વવકાસ યોજિાિા મસુદ્દામાાં વિધાથદરત કરવામાાં આવેલાાં ધોરણો અનસુાર જરૂરી વકૃ્ષા રોપણ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વકૃ્ષારોપણ આયોજનઃ

િીચે જણાવેલી વવગતો અનસુાર જયાાં લાગ ુપડતુાં હોય તયાાં વવકાસિી દરખાસ્ત ધરાવતા વવસ્તારમાાં ૧-૫૨૨િા પ્રમાણમાાં વકૃ્ષારોપણનુાં આયોજિ (જેિી િકલ આપવી જરૂરી છે) કરવાનુાં જરૂરી છે. જો વવકાસ કરવામાાં આવિાર પ્લોટનુાં કદ ૧૨ હકે્ટરર્ી વધારે હોય તો આ પ્રમાણ ૧-૧૨૨૨ર્ી ઓછાં િ હોવુાં જોઈએ.

o પ્લોટિી હદ અિે પ્લોટનુાં સ્તર બાજુિા રોડિા સ્તર સધુીનુાં હોવુાં જોઇએ o બાજુિી શેરીિા સાંબાંધમાાં પ્લોટિી ક્સ્ર્વત o પ્લોટ જેિા પર આવેલો હોય તે શેરીનુાં િામ o આ સ્ર્ળ પર અર્વા હઠેળ આવેલા તમામ વતથમાિ ઇમારતો અિે અન્ય વવકાસ o અરજદાર જે ઇમારત ઊભી કરવાિો ઇરાદો ધરાવતો હોય તેિી ક્સ્ર્વત અિે અન્ય ઇમારતો અિે

બાાંધકામિી ક્સ્ર્વત o હવાિા મકુ્ત હરેફેર તેમજ પ્રકાશ પહોંચી શકે તે હતેરુ્ી ઇમારતિી આજુબાજુ છોડવામાાં આવતી

ખલુ્લી જગ્યા અિે વાર o ઇમારતિા આગળિા ભાગ તેમજ બાજુએ અિે પાછળ આવેલી શેરીઓિી પહોળાઈ o ઇમારતિા િકશામાાં ઉિર દદશા દશાથવતો પોઈન્ટ o કવૂા, ગટર, કવૂો અિે પાઇપલાઈિ, હાઈ ટેન્શિ લાઈિ, રેલવે લાઈિ સદહતિી ભૌવતક

વવવશષ્ટતાઓ o હાલિા વકૃ્ષોિે તેમિા િામ, કેલીપર અિે પણથસમહૂિા વ્યાસ દ્વારા ઉલ્લેખવા.

વકૃ્ષારોપણ વિયમિો અનસુાર ર્વુાં જરૂરી છે.

iv. વવગતવાર િકશો (ચાર કૉપી) જેમાાં સગૂચત વવકાસ કામિી યોજિા, સેક્શિ અિે એગલવેશિ – ૧:૧૨૨ િા સ્કેલમાાં આપવાિો રહશેે જેમાાં લાગ ેવળગતુાં હોય તયાાં િીચ ેજણાવ્યા પ્રમાણેિી વવગતો દશાથવવામાાં આવેલી હોય. એ. કવર કરેલા વવસ્તારિો તમામ માળિા િકશો, ફે્રવમિંગિા સાધિોિાાં કદ અિે સ્પેસ, રૂમોિી સાઈઝ તર્ા દાદર, રૅમ્પ અિે ગલફ્ટિી જગ્યાિી ક્સ્ર્વત. બી. મકાિિા તમામ ભાગોિો ઉપયોગ. સી. દદવાલો, તગળયા અિ ે છત સ્લબેમાાં વપરાયેલી સામગ્રી સાર્ ે તેિી જાડાઈ. આ વવભાગમાાં મકાિિી ઊંચાઈ, રૂમોિી ઊંચાઈ, પેરાપેટ, ડ્રિેેજ તેમજ છતિા ઢાળિી ઊંચાઈ જણાવવી. ઓછામાાં ઓછો એક વવભાગ દાદર મારફત હોવો જોઈએ. પાયો, દદવાલ, માળ, છત, ચીમિી તર્ા ગબલલ્ડિંગિી અન્ય બાબતોિી ક્સ્ર્વત, સ્વરૂપ અિે માપિો ઉલ્લખે ઉપરાાંત વેલન્ટલેશિિા સાધિો, મકાિિા અલગ અલગ દહસ્સામાાં અવરજવરિી વ્યવસ્ર્ા વગેરે બાબતોિી વવગતો દશાથવવી. ડી. મખુ્ય રસ્તાર્ી મકાિનુાં એગલવેશિ. ઈ. ગબલલ્ડિંગ સાઈટનુાં લવેલ, િજીકર્ી પસાર ર્તા રસ્તાિા સાંદભથમાાં મકાિનુાં સૌર્ી િીચુાં લવેલ તર્ા કેટલીક જાણીતી હકીકત અર્વા રસ્તાનુાં ઉચ્ચ લવેલ. એફ. સલામતી ગાડથિી કેગબિ, જો આયોજિ કયુ ંહોય તો.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જી. િકશાિા સાંદભથમાાં ઉિર દદશા દશાથવતો પોઈન્ટ. એચ. ઈમારતિા સાંદભથમાાં બાાંધવામાાં આવિાર સાંડાસ,બાર્રૂમ, યદુરિલ, સેસપલુ, કુાંડી અિે ટાાંકીિા સ્વરૂપ અિે માપ. આઈ. માંજૂર ર્યેલા ઈમારતિી યોજિાિા આધાર પર બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિિી ગણતરી અિ ેવવગતો સદહત વવગતવાર ડ્રોઈંગિી એક િકલ માદહતી અિે રેકોડથ માટે સાઈટ ઉપર બાાંધકામ શરૂ ર્યાિા સાત દદવસ પહલેાાં મકૂવાિી રહશેે.

i. બહમુાળી મકાિો માટે તર્ા ખાસ ગબલલ્ડિંગ જેમકે સામદુાવયક હૉલ, સાંસ્ર્ા માટેનુાં મકાિ, ઔદ્યોગગક માલિા સાંગ્રહ માટેનુાં મકાિ તર્ા જોખમી ચીજો ધરાવતા મકાિ માટે વવવિયમ ૨.૭.માાં જણાવ્યા પ્રમાણેિી વવગતો ઉપરાાંત િીચે જણાવ્યા પ્રમાણેિી વધારાિી માદહતી રજૂ કરવાિી રહશેે,

એ. આગ હોલવવાિા સાધિો / વાહિોિી ઉપલક્બ્ધ તેમજ મકાિિી આસપાસ વાહિ જઈ શકે તેવો ખલુ્લો રસ્તો અિે વાહિ વાળી શકાય તેવુાં સકથલ. બી. બાલ્કિી, પરસાળ અિે વેલન્ટલેટેડ લૉબી (હવા ઉજાસવાળી ઓશરી) માાંર્ી પહોંચી શકાય તેવા

મખુ્ય દાદરનુાં કદ (પહોળાઈ). સી. ગલફ્ટિા સ્ર્ાિ અિે તેિી વવગતો. ડી. ફાયર ગલફ્ટનુાં સ્ર્ાિ અિે કદ. ઈ. ધમુાડાિે અટકાવતી લૉબી / દરવાજો, જોગવાઈ હોય તયાાં. એફ. કચરાિા વિકાલ માટેિો ઢોળાવ, વિકાલિી ચૅમ્બર, કચરો વહી જવા માટેિી િીક વગેરે, જોગવાઈ હોય તયાાં. જી. વાહિોિા પાદકિંગિી જગ્યા. એચ. આશ્રય સ્ર્ાિ, જો હોય તો. આઈ. મકાિિી સેવાઓિી વવગતો, વાતાનકુુલિ વસસ્ટમ-તેિી જગ્યાિી માદહતી સારે્, યાાંવત્રક

વેલન્ટલેશિ વ્યવસ્ર્ા, વીજ સેવા, બોઈલર, ગેસ પાઈપ વગેરે, જે. હોક્સ્પટલો માટે રૅમ્પિી જોગવાઈ સારે્ કટોકટીિા સમયે બહાર િીકળવાિા રસ્તા. કે. જરૂર હોય તયાાં જિરેટર, રાન્સફોમથર તર્ા ક્સ્વચગીયરનુાં લોકેશિ. એલ. ધમુાડો બહાર િીકળવાિી વ્યવસ્ર્ા, જો હોય તો. એમ. આગ લાગે તયારે ચેતવણી આપતા િેટવકથિી વવગતો. એિ. કેન્દ્રીય કાંરોલ જે તમામ હવા, સસુ્ટ, આંતદરક આગર્ી બચાવિી વ્યવસ્ર્ા તર્ા પબ્બ્લક એડ્રસે

વસસ્ટમ વગેરેિે સાાંકળતી હોય તેનુાં લોકેશિ, જરૂરી હોય તયાાં. ઓ. પાણીિી ટાાંકી તર્ા પાંપરૂમિા લોકેશિ તર્ા માપ. પી. ક્સ્પ્રિંકલ વેટ રાઈઝર, હોઝ રીલ, ડ્રને્ચસથ, સીઓ૨ ઈન્સ્ટોલેશિ વગેરે આગ સામે રક્ષણ આપતા દફક્સ સાધિોિાાં લોકેશિ તેમજ વવગતો. ર્ક્.ુ પ્રાર્વમક સારવાર, ફાયર ફાઈદટિંગ સાધિો / ઈન્સ્ટોલેશન્સિાાં લોકેશિ અિે વવગતો. આર. ઈલેક્રીક રાન્સફોમથર માટેનુાં લોકેશિ.

ii. જમીિ અર્વા પ્લોટિા લઆેઉટિા દકસ્સામાાં -

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એ. પ્રમાણપત્રઃ વિધાથદરત ફોમથ િાં. ૨ (એ), ૨ (બી), ૨ (સી) તર્ા ૨ (ડી), રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટ / એક્ન્જવિયર (ઈજિેર)/ બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર / ક્લકથ ઓફ વકથસ / વવકાસકાર / માગલક.

બી. યોજિાિી સાર્ે જરૂદરયાત પ્રમાણે ફોમથ િાં. ૭ અિે ફોમથ િાં. ૪ માાં સાંપણૂથ માદહતી આપવાિી રહશેે.

નકિા માટેની સામાન્ય સાંજ્ઞાઓ

જે િકશાિી કલમ િાં. ૨.૭ (iii); (iv); (v) તર્ા (vi) માાં ઉલ્લેખ છે તે સાંદભથમાાં સામાન્ય રીતે િીચે જણાવેલી સાંજ્ઞાઓિો ઉલ્લેખ ર્શે. કોષ્ટક નકિા માટેની સાંજ્ઞાઓ ક્રમ િાં. વવગત સાઈટિો િકશો ઈમારતિો િકશો ૧ પ્લોટ લાઈિ ઘાટો કાળો ઘાટો કાળો ૨ હયાત રસ્તો લીલો લાગ ુપડતુાં િર્ી ૭ ભાવવ રસ્તાિી જોગવાઈ,જો હોય તો ટપકાાંવાળો લીલો લાગ ુપડતુાં િર્ી ૪ પરવાિગી લાયક લાઈિો ટપકાાંવાળો ઘાટો કાળો લાગ ુપડતુાં િર્ી ૫ ખલુ્લી જગ્યાઓ કોઈ રાંગ િદહ કોઈ રાંગ િદહ

૬ હાલનુાં કામ બ્લ ુ(વાદળી) બ્લ ુ(વાદળી) ૩ તોડી પાડવાનુાં હોય તે કામ પીળા પટ્ટા પીળા પટ્ટા ૧ સગૂચત કામ લાલ લાલ

૯ સાઈટ પર પરવાિગી વવિા શરૂ કરેલુાં કામ ગે્ર (રાખોડી) ગે્ર (રાખોડી) ૧૨ ડે્રિેજ અિે સએુજ કામ ટપકાાંવાળો લાલ ટપકાાંવાળો લાલ

૧૧ પાણી પરુવઠાિી વ્યવસ્ર્ા ટપકાાંવાળો કાળો ટપકાાંવાળો કાળો

અરજી સાથે આપિાના દસ્તાિેજો

૨૨૨૯િા કાયદા અિે ૧૯૩૬િા કાયદાિી સાંબાંવધત કલમ અનસુાર એ જરૂરી છે કે કોઈપણ યોજિા / સેક્શન્સ કે લેગખત વવગતો રજૂ કરવામાાં આવે તો તેિા ઉપર યોગ્ય સિા ધરાવિાર અવધકારી અર્વા અવધકૃત રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટ, એક્ન્જવિયર, વવકાસકાર વગેરે – જે સસુ ાંગત હોય તેમિી સહી હોવી જોઈએ. આવી વ્યક્ક્તએ કે પછી આદકિટેક્ટ, એક્ન્જવિયર, ડવેલપરે તેમિી અવધકૃતતાિો દસ્તાવેજી પરુાવો રજૂ કરવાિો રહશેે. જો આવી િોદટસ કે અન્ય દસ્તાવેજ ઉપર અવધકૃત રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટ, એક્ન્જવિયર, વવકાસકાર દ્વારા હસ્તાક્ષર કરવામાાં આવ્યા હોય તો જે વ્યક્ક્ત વતી હોય તેમનુાં િામ તર્ા સરિામુાં લખવુાં જરૂરી છે.

કોઈપણ િોદટસ કે દસ્તાવેજો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી ઓદફસે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વિધાથદરત કરવામાાં આવેલા કામિા કલાકો દરવમયાિ પહોંચાડવાિા રહશેે.

આ વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો હઠેળ સપુરત કરવામાાં આવિાર પ્રતયેક ફોમથ, િકશા, સેક્શિ તર્ા વવગતો ઉપર િીચે જણાવેલી વ્યક્ક્તઓ દ્વારા હસ્તાક્ષર કરવાિા રહશેેઃ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વવકાસ પરવાિગી માટે અરજી કરિાર વ્યક્ક્ત

વવગતો સાર્ ેિકશા તર્ા સેક્શન્સ તૈયાર કરિાર વ્યક્ક્ત, જે રજજસ્ટડથ એક્ન્જવિયર અર્વા આદકિટેક્ટ હોઈ શકે

સગૂચત બાાંધકામિા સપુરવવઝિ માટે જે વ્યક્ક્તિી સેવા લેવાિી હોય

બાાંધકામિી બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિ માટે જવાબદાર વ્યક્ક્ત, અર્ાથત બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર / એક્ન્જવિયર

બાાંધકામિા રોજજિંદા સપુરવવઝિ માટે રાખવામાાં આવેલા ક્લાકથ . વવકાસકાર.

જે વ્યક્ક્ત કાાંતો િકશા તયૈાર કરવા સાર્ે અર્વા બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિ તૈયાર કરવા સાર્ે અિે બાાંધકામ સાંબાંવધત દરપોટથ અર્વા ગબલલ્ડિંગિા સપુરવવઝિ સારે્ સાંકળાયેલી હોય તેમણે આ વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો હઠેળ વિધાથદરત ફોમથ િાં. ૨(એ), ૨(બી), ૨(સી) તર્ા ૨(ડી) માાં બાહેંધરી (અંડરટેદકિંગ) આપવાિી રહશેે. અરજીિી સાર્ે બાાંધકામ સાંબાંવધત ગણતરીઓ તર્ા અંદાજો ઉપરાાંત જમીિ અિે બાાંધકામ સાંબાંવધત ક્સ્ર્રતાિા અહવેાલો સપુરત કરવાિા રહશેે અિે તે વિયકુ્ત બાાંધકામ સાંબાંવધત ઈજિેરે પ્રમાગણત કરેલા હોવા જોઈએ.

આ કાયદાિી સાંબાંવધત કલમોિી જોગવાઈઓ અનસુાર પ્રતયેક વ્યક્ક્તએ કોઈપણ િકશા અર્વા અન્ય દસ્તાવેજોિી િકલો (જરૂરી સાંખ્યામાાં) માગવામાાં આવે તયારે રજૂ કરવી જરૂરી છે. આવા િકશા અિ ેદસ્તાવેજિે માંજૂર કરવામાાં અિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા અવધકૃત અવધકારી દ્વારા હસ્તાક્ષર કરવામાાં આવ્યા બાદ પ્રતયેકિી એક િકલ પરત કરવામાાં આવશે.

જેમિા િકશા માંજૂર કરવામાાં આવ્યા છે તે તેમિા મકાિિી વિમાથણ કામગીરી દરવમયાિ ગબલ્ટ અપ એદરયા, એફ,એ.આર., મકાિિી ઊંચાઈમાાં વધારો કરવા માગે અર્વા િકશામાાં ફેરફાર કરવા માગે તો એવા કોઈ ફેરફાર કરતાાં પહલેાાં વિધાથદરત પ્રદક્રયા અનસુાર સધુારેલો િકશો રજૂ કરવો જરૂરી છે.

જેમિા િકશા માંજૂર કરવામાાં આવ્યા હોય તે દરેક માટે ગબલલ્ડિંગિા વિમાથણ અર્વા પિુઃ વિમાથણિી આખરી ક્સ્ર્વત દશાથવતા િકશાિી ડુક્પ્લકેટ િકલ અર્વા જરૂરી િકલો રજૂ કરવી જરૂરી છે, અિે માંજૂરી બાદ િકશાિી એક િકલ અરજદારિે પરત કરવામાાં આવશે.

િકશાિે આપવામાાં આવેલી માંજૂરી તર્ા કોઈ વિવેદિ, દસ્તાવેજ, બાાંધકામ સાંબાંવધત અહવેાલ,બાાંધકામ સાંબાંવધત િકશો, કામિી પ્રગવતિો અહવેાલ અર્વા મકાિ પણૂથ ર્યાિા પ્રમાણપત્રોિો સ્વીકાર ર્વાર્ી માગલક, એક્ન્જવિયર, આદકિટેક્ટ, ક્લાકથ તર્ા બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર, વવકાસકાર, માગલક ૧૯૩૬િા કાયદા, વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો તર્ા અન્ય સ્ર્ાવિક કાયદા હઠેળિી તેમિી જવાબદારીઓમાાંર્ી મકુ્ત ર્ઈ શકશે િદહ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી પવૂથ માંજૂરી વવિા જો કોઈ અિાવધકૃત બાાંધકામ, વધારો કે ફેરફાર કરવામાાં આવશે તો તે માટે જમીિ માગલક જવાબદાર રહશેે.

માન્ય આરકિટેક્ટ/એલ્ન્જશનયર દ્વારા નકિાના સ્પેશસરફકેિન તૈયાર કરિા

ઉપર વિયમ િાં. ૨.૭.માાં જણાવ્યા અનસુાર યોિકશા તર્ા અન્ય વવગતો માન્ય આદકિટેક્ટ / એક્ન્જવિયર દ્વારા તૈયાર કરવાિા રહશેે. આદકિટેક્ટ / એક્ન્જવિયર માટે રજજસ્રેશિિી પ્રદક્રયા આ વવવિયમોમાાં ઠરાવવામાાં આવશે.

અરજી નકારી કાઢિી

વવવિયમ િાં. ૨.૧, ૨.૨ અિે ૨.૭ અનસુાર આપવામાાં આવેલા િકશા અિ ે માદહતી વવકાસ પરવાિગી અરજીિા સાંદભથમાાં જો અધરૂી અિે સાંતોિજિક િદહ હોય તો અરજી િકારી કાઢવાિે પાત્ર ગણાશે.

પરિાનગી રદ કરિી

યોગ્ય સિાવધકારી દ્વારા વવકાસ પરવાિગી રદ હશે તો આવી વવકાસ પરવાિગી માન્ય રહશેે િદહ કે અર્થ રહશેે કે યોગ્ય સિાવધકારી દ્વારા બાાંધકામિી માંજૂરી પાછી ખેંચલેી ગણવામાાં આવશે. કોઈપણ વ્યક્ક્ત દ્વારા કોઈ ખોટી રજૂઆત કરીિે અર્વા ખોટા દસ્તાવેજો રજૂ કરીિે વવકાસ પરવાિગી મેળવવામાાં આવી હશે તો આવી પરવાિગી રદ / પાછી ખેંચલેી ગણવામાાં આવશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

શિકાસ માટેની મળૂભતૂ જરૂરરયાતો

માજિન અને / અથિા સેટબૅક

કોઈપણ બાધકામ કે ઈમારત કે તેિા કોઈ દહસ્સાિા બાાંધકામ માટેિા િકશામાાં પ્લોટ અર્વા રોડ લાઈિ જે લાગ ુપડ ે તેિી સરહદર્ી સેટબૅક અિે માજર્જિિી જોગવાઈ કરવી આ વિયમો અનસુાર જરૂરી છે. મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિાિી દરખાસ્તો અર્વા િગર રચિા યોજિાઓ અર્વા અન્ય કોઈ સ્ર્ાવિક કાયદાઓ હઠેળ રસ્તો અર્વા શેરીિી મહિમ પહોળાઈ અનસુાર રોડ લાઈિ િક્કી કરવામાાં આવશે.

શિકાસ શિસ્તારમાાં જમીનનો શિકાસ

અન્ય કાયદા અને શનયમો સાથે સસુાંગતતા

એ. માાંડલ-બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશ તર્ા પાંચાયતિા ક્ષેત્રમાાં આવતા કોઈપણ વગીકૃત રોડનુાં

વવવિયમો અિે વિયાંત્રણ સરકારી ઠરાવ વવભાગ દ્વારા વિધાથદરત અિ ે વખતોવખત કરવામાાં આવેલા

સધુારા અનસુાર ગબલલ્ડિંગ લાઈિ અિે કાંરોલ લાઈિ દ્વારા કરવામાાં આવશે.

બી. વવભાગિા ઉપરોક્ત વવવિયમમાાં વિધાથદરત ગબલલ્ડિંગ લાઈિ માટેિા સેટબૅક તર્ા રોડ તરફર્ી માજર્જિનુાં

અંતર ખલુ્લુાં રાખવા અંગ ે કે સેટબૅકિી જોગવાઈ માટે વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો કે િગર રચિા

યોજિાિા વવવિયમો – એ બેમાાંર્ી જેમાાં વધારે હોય તેિો અમલ ર્શે.

સી. પેરોગલયમ પાઈપલાઈન્સ (એક્ક્વગઝશિ ઑફ રાઈટ ઑફ યઝુર ઈિ લેન્ડ) અવધવિયમ, ૧૯૬૨ તેમજ સમયે સમયે કરેલા સધુારા હઠેળ જેિે અવધકાર મળેલા છે તે આ વિયમો ઉપરાાંત ઉપરોક્ત કાયદાિી જોગવાઈ અનસુાર વવવિયમો અિે વિયાંત્રણ કરશે.

ડી. તેલ અિે કુદરતી ગેસ કવમશિ (ઓ.એિ.જી.સી.) દ્વારા એ ક્ષતે્રમાાં સ્ર્ાપવામાાં આવેલા ઑઈલિા કવૂાનુાં વવવિયમો અિે વિયાંત્રણ આ વિયમો ઉપરાાંત ઈલન્ડયિ ઑઈલ માઈન્સ રેગ્યલુેશન્સ, ૧૯૧૪ અનસુાર ર્શે.

ઈ. ગ્રીડ લાઈિ હઠેળ ઉિર ગજુરાત વીજ કાંપિી ગલ. (ય.ુજી.વી.સી.એલ.), ગજુરાત એિજી રાન્સવમશિ કવમશિ ગલ. (જી.ઈ.ટી.સી.ઓ.) તર્ા અન્ય સિામાંડળ / કાંપિી દ્વારા એ ક્ષેત્રમાાં સ્ર્ાપવામાાં આવલેી ગ્રીડ લાઈિો ૧૯૫૬િા ભારતીય ઈલેલક્રક વિયમો અનસુાર ખલુ્લી રાખવાિી રહશેે અિે હાઈ ટેન્શિ ગ્રીડ લાઈિ િીચે આડી લાઈિમાાં જમીિિી ફાળવણી કરવામાાં િદહ આવે.

એફ. વવમાિમર્ક િજીક પ્રવતબાંવધત / સાંવેદિશીલ ઝોિમાાં િાગદરક ઉડ્ડયિ વવભાગિી જોગવાઈઓ અનસુાર મકાિ બાાંધકામનુાં વિયાંત્રણ ર્શે.

જી. આ ક્ષેત્રમાાં રેલવેિી હદ આવેલી હશે તો તેનુાં વવવિયમો અિે વિયાંત્રણ રેલવે સિાવાળાઓિા સ્ર્ાયી આદેશ – સચૂિાઓ અનસુાર તર્ા તેમાાં વખતોવખત ર્તા ફેરફાર અનસુાર ર્શે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એચ. વવકાસ વવસ્તારમાાં કોઈપણ સ્ર્ળે ૧૯૬૭િા ગજુરાત સ્મોક ન્યસુન્સ કાયદાિી જોગવાઈઓિો અમલ ર્શે.

આઈ. વવકાસ વવસ્તારમાાં કોઈપણ સ્ર્ળે ૧૯૩૪િા પાણી (પ્રદૂિણ અટકાયત અિે વિયાંત્રણ) કાયદાિી જોગવાઈઓિો અમલ ર્શે.

જે. વવકાસ વવસ્તારમાાં કોઈપણ સ્ર્ળે ૧૯૧૧િા હવા પ્રદૂિણ વિયાંત્રણ કાયદાિી જોગવાઈઓિો અમલ ર્શે.

કે. આ વવસ્તારમાાં આવેલી જેલનુાં વવવિયમો અિે વિયાંત્રણ જેલ સિાવાળાઓિા સ્ર્ાયી આદેશ / સચૂિાઓ / મેન્યઅુલ અનસુાર તર્ા સમયે સમયે તેમાાં ર્તા ફેરફાર અનસુાર ર્શે.

એલ. વવકાસ વવસ્તારમાાં કોઈપણ સ્ર્ળે સાંદેશાવ્યવહાર, ઈસરો, પરુાતતવ તર્ા સ્મારકોિી જાળવણી અંગેિા કાયદાિી જોગવાઈઓિો અમલ ર્શે.

એમ. કોઈપણ દસ્તાવેજ / એિ.ઓ.સી. (N.O.C.) િા આધારે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા આપવામાાં આવેલી પરવાિગી આખરી િદહ ગણાય. આ સિામાંડળ પાસે ડવેલમેન્ટ પરવાિગી માટેિી કોઈ કાનિૂી સિા િર્ી.

એિ. વવકાસ વવસ્તારમાાં કોઈપણ સ્ર્ળે સરુગક્ષત સ્મારકોિે લગતા કાયદાિી જોગવાઈઓ અમલમાાં રહશેે અર્વા મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિાિી દરખાસ્તો ધ્યાિમાાં લેવામાાં આવશે.

ઓ. વવકાસ વવસ્તારમાાં કોઈપણ જગ્યાએ આવેલ હોય તો પણ ગજુરાત સરકારિા ફેક્ટરીઝ અવધવિયમ,

૧૯૪૧, અિે ફેક્ટરીઝ રૂલ્સ, ગેસ વસગલન્ડર રૂલ્સ ૧૯૧૧, ઇલન્ડયિ એક્સપ્લોઝીવ અવધવિયમ ૧૧૧૪

હઠેળ એક્સપ્લોઝીવ રૂલ્સ ૧૯૧૭ અિે મેન્યફેુક્ચર, સ્ટોરેજ અિ ે ઇમ્પોટથ ઓફ હઝેાડથસ કેવમકલ રૂલ્સ

૧૯૧૯િી જોગવાઈઓિે આવધિ રહશેે.

૧. ઈલેક્રીકલ લાઈિર્ી લઘતુમ અંતર

ઇલેક્રીકલ લાઇન્સિી િજીકમાાં આવેલા ઇમારત એકમ માટે કોઇપણ ઇમારત અર્વા તેિા ભાગ અિે ઇલેક્રીકલ લાઇિિી વચ્ચે િીચેિા કોઠા અનસુારનુાં અંતર હોવુાં જરૂરી છેઃ

કોષ્ટક ઈલેક્ટ્રીકલ લાઈન અનકુ્રમ િાં.

કે.વી ઓફ ઈલકે્રીકલ લાઈિ

ઈલેક્રીકલ ગ્રીડ લાઈિિા કેન્દ્રમાાંર્ી લઘતુમ માંજુરી (મીટરમાાં)

૧ ૨૨૨ ૧૩.૫

૨ ૧૭૨ ૧૭.૫

૭ ૧૧૨ ૧૧.૨

૪ ૬૬ ૯.૨

૫ ૭૭ ૩.૫

૬ ૨૨ ૭

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૩ ૧૧ ૨.૫

સાઈટની જરૂરરયાતો

મકાિ બિાવવા માટે અમકુ સાંજોગોમાાં જમીિિો સાઈટ તરીકે ઉપયોગ ર્ઈ શકશે િદહ, જેમકે... (એ) જો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે લાગે કે સાઈટ ગબિ-આરોગ્યપ્રદ વવસ્તારમાાં છે અર્વા એ

જગ્યા પર મકાિ બાાંધવાનુાં જોખમી છે અર્વા મોટાભાગિા સમય માટે પાણી પરુવઠો ઉપલબ્ધ ર્ઈ શકે તેમ િર્ી,

(બી) જો સાઈટ પર ડ્રઈેિિી યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા િ હોય અર્વા તે માટેિી યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા કરવાનુાં શક્ય િ હોય, (સી) જો ગબલલ્ડિંગિી દરખાસ્ત ગાંદવાડ, મળમતૂ્ર, ગબિ-આરોગ્યપ્રદ અર્વા હમુલાિી શક્યતાવાળા વવસ્તાર માટે હોય તો એ જગ્યા આરોગ્ય અિે સલામતીિી દ્રલષ્ટએ યોગ્ય છે તેવુાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા પ્રમાણપત્ર જરૂરી રહશેે, (ડી) કોઈ સાઈટિા ઉપયોગ બાબતે જો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે એવુાં લાગે કે સગૂચત સ્ર્ળ

માિવ વસાહતિા આરોગ્ય અિે સલામતી માટે જોખમી છે, (ઈ) જો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સાંતોિ િ ર્ાય કે મકાિિા માગલકે બાાંધકામમાાં સલામતી

માટેિાાં જરૂરી પગલાાં લીધા િર્ી, (એફ) જો સાઈટનુાં સ્ર્ળ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વિધાથદરત સ્ર્ાવિક ભૌગોગલક અિે ડ્રિેેજિા લેવલિી સરખામણીમાાં સ્વીકૃત લેવલ કરતાાં િીચુાં હોય, (જી) એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. તર્ા સક્ષમ પોલીસ ઑર્ોદરટી દ્વારા પરવાિગી મળી િ હોય તો, સાઈટિો ઉપયોગ લોકોિે એકત્ર ર્વા માટે, વસિેમા, વર્યેટર પ્રવવૃિઓ માટે, જાહરે ધાવમિક સ્ર્ળ, હોટેલ, લોજજિંગ અિે બોદડિંગ હાઉસ માટે, (એચ) આ વિયમોમાાં જણાવ્યા મજુબ માન્ય રસ્તો / અવરજવરિો માગથ વિધાથદરત કરવામાાં િ આવ્યો હોય તયાાં સધુી, (આઈ) ઔદ્યોગગક સ્ર્ાિ માટેિી િીવતિા અવધકૃત અવધકારી તરફર્ી િા-વાાંધા પ્રમાણપત્ર મળ્યુાં િ હોય તયાાં સધુી સેવાલક્ષી ઉદ્યોગિે બાદ કરતાાં ઔદ્યોગગક ઉપયોગ માટે, (જે) જો સગૂચત વવકાસ શહરેી વાતાવરણિે નકુસાિકતાથ, કે તેિા ઉપર અવળી અસર પાડિાર હોય અર્વા તેિાર્ી પયાથવરણ અિ ે / અર્વા ઐવતહવસક / સ્ર્ાપતયલક્ષી / કલાતમક મકાિોિે નકુસાિકારક હોય અર્વા જાહરે દહતમાાં િ હોય, (કે) જો વવકાસ સાઈટિી જમીિ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પ્રમાણે ભકૂાંપિી તીવ્રતાિી અસર હઠે્ળ

ગલકવીફેકશિગ્રસ્ત ર્ઇ જાય, વસવાય કે જે ભાગમાાં આ અસર સામ ે પરૂતાાં પગલાાં લેવામાાં આવેલા હોય.

(એલ) જો વવકાસ સાઈટિી જમીિ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પ્રમાણે વાવાઝોડાિી અસર હઠે્ળ ગલકવીફેકશિગ્રસ્ત ર્ઇ જાય, વસવાય કે જે ભાગમાાં આ અસર સામ ે પરૂતાાં પગલાાં લેવામાાં આવેલા હોય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

શનયમો અનસુાર શિકાસની કામગીરી

(અ) વવકાસિી તમામ કામગીરી મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિાિી દરખાસ્તો તેમજ આ વિયમોમાાં કરવામાાં આવેલી જોગવાઈઓ અનસુાર હોવી જોઈએ. આ વિયમો હઠેળિી જરૂદરયાતો અિ ે િગર રચિા યોજિાિા વિયમો હઠેળિી જરૂદરયાતો વચ્ચે જો કોઈ વવવાદિો મદુ્દો ઊભો ર્શે તો આ વિયમો હઠેળિી જરૂદરયાતો અમલમાાં રહશેે.

વસવાય કે અંવતમ ખાંડિી બાબતમાાં કોઈ છૂટછાટ / વવશિે જોગવાઈિો ઉલ્લેખ હશ ેતો તેિે અનસુરવામાાં આવશે.

સગૂચત રોડિા દકસ્સામાાં િગર રચિામાાં દશાથવવામાાં આવેલો રોડ યર્ાવત ્રહશેે.

(બ) હતેફેુર – સિાવાળાઓિી લેગખતમાાં પવૂથ માંજૂરી વવિા જે ઉપયોગ માટે મકાિિી પરવાિગી આપવામાાં આવી હશે તે વસવાયિા ઉપયોગમાાં પદરવવતિત કરી શકાશે િદહ. હતેફેુર કરવાનુાં આ વિયમોિે અનરુૂપ િદહ હોય તો પરવાિગી આપવામાાં િદહ આવે.

સાઈટ પર ઉપલબ્ધ દસ્તાિેજ

i) વવકાસિી પરવાિગીઃ જેમિે વવકાસિી પરવાિગી આપવામાાં આવી હોય તેમણે બાાંધકામ દરવમયાિ –

(એ) જે સાઈટ માટે પરવાિગી આપવામાાં આવી હોય તયાાં તરત િજરે પડ ે એ રીતે વવકાસ પરવાિગીિી િકલ રાખવી (બી) જે સાઈટ માટે પરવાિગી આપવામાાં આવી હોય તે અંગે વવવિયમ િાં. ૨.૫માાં જણાવ્યા મજુબિા માન્ય ર્યેલા ડ્રોઈંગ અિે વવગતોિી િકલ રાખવાિી રહશેે.

ઇન્સ્પેકિન ( તપાસ )

૧) શિશિધ તબકે્ક ઈન્સ્પેક્િન (શનરીક્ષણ)

ગબલલ્ડિંગિા વિમાથણ દરવમયાિ અર્વા કોઈપણ કામ કે વવકાસ દરવમયાિ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. અગાઉર્ી જાણ કયાથ વવિા કોઈપણ સમયે એ સ્ર્ળનુાં ઈન્સ્પેક્શિ-ચકાસણી કરશે. ૨) ફાયર શિભાગ દ્વારા ઈન્સ્પેક્િન (શનરીક્ષણ)

તમામ બહમુાળી તર્ા વવશેિ મકાિોિા કામનુાં મખુ્ય ફાયર અવધકારી અર્વા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વિરીક્ષણ-ઈન્સ્પેક્શિ કરવામાાં આવશે તયારબાદ જ ચીફ ફાયર ઑદફસર/એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા ઓર્ક્પુન્સી સદટિદફકેટ આપવામાાં આવશે.

૩) અસલામત ણબન્પડિંગ

ગેરકાયદે વવકાસિા દકસ્સામાાં, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. –

(એ) ૨૨૨૯ અિે ૧૯૩૬ િા કાયદાઓ અનસુાર યોગ્ય પગલાાં લશેે જેમાાં ગેરકાયદે બાાંધકામ તોડી પાડવાિો પણ સમાવેશ ર્ાય છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

(બી) વવકાસકાર રેગ્યલુેશિ કલમમાાં જણાવ્યા અનસુાર રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટ / એક્ન્જવિયર, વવકાસકાર તર્ા અન્યો વવરૂદ્ધ યોગ્ય પગલાાં લેશે.

સામાન્ય ( અન્ય બાબતો )

૧) અંવતમદક્રયા, કબ્રસ્તાિ વગેરે. અંવતમદક્રયા, મતૃદેહ દાટવાિા સ્ર્ાિ, કબ્રસ્તાિ વગરેે જેવા હતેઓુ માટે િકશામાાં લીલા રાંગર્ી જગ્યાઓ વિધાથદરત કરવામાાં આવી હોય તયાાં કોઈ બાાંધકામિી પરવાિગી આપવામાાં િદહ આવ ેઅિ ે કાયમ માટે ખલુ્લી રાખવામાાં આવશે.

૨) શૈક્ષગણક સાંસ્ર્ા બાળમાંદદર, પ્રાર્વમક, માધ્યવમક અિે ઉચ્ચ માધ્યવમક શાળાઓ વસવાય કોઈ શૈક્ષગણક સાંસ્ર્ાિે વવલેજ બફર ઝોિ માાં પરવાિગી આપવામાાં િદહ આવે.

૭) સધુારા યોજિા સધુારા યોજિા તરીકે વિધાથદરત કરવામાાં આવેલા વવસ્તારમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા આવી યોજિા તૈયાર કરીિે તેિે આખરી સ્વરૂપ આપવામાાં િ આવે તયાાં સધુી અન્ય કોઈ વવકાસ માટે પરવાિગી આપવામાાં આવશે િદહ.

૪) સહ-માગલકોિી માંજૂરી સહ-માગલકાિો વિયમો અનસુાર મકાિિા બાાંધકામિા દકસ્સામાાં પરવાિગીિા સમયે અર્વા કબજો મેળવવાિા સમયે સહ-માગલકો પૈકી કોઈ માંજૂરી િ આપે તો એ સાંજોગોમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. સહ-માગલકોિી રજૂઆતો સાાંભળીિે પ્રતયેક કેસિી ગણુવિા અનસુાર પરવાિગી જારી કરશે.

૫) ગબ્રજ ખાત ેઅપ્રોચિી પહોળાઈ

ઓવરગબ્રજિા અપ્રોચિી િજીક અર્વા િીચે બાાંધકામ માટેિી ઊંચાઈ તર્ા મકાિિા વપરાશિી પરવાિગી આપતી વખત ે ઓવરગબ્રજિા અપ્રોચ રોડિી પહોળાઈ,રસ્તાિી પહોળાઈમાાં ગણવામાાં ધ્યાિે લેવામાાં આવશે િદહ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સત્તામાંડળનો શનણષય

પરિાનગી માગતી અરજી માંજુર અથિા નામાંજુર

વવકાસિી પરવાિગી માટે અરજી મળ્યા પછી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ( એમ બી એસ આઈ આર માટે પ્રાદેવશક વવકાસ સિામાંડળ) મકાિિી સલામતી માટે જરૂરી જણાય તયાાં વિષ્ણાત દ્વારા તપાસ અિે માંજૂરી મેળવ્યા પછી શરતો સારે્ અર્વા શરતો વવિા તેિા વિણથયિી જાણ કરશે, અિે તેમાાં કામ શરૂ ર્તાાં પહલેા કામગીરીનુાં વવગતવાર ડ્રોઈંગ / બાાંધકામ સાંબાંવધત ડ્રોઈંગ જમીિ (માટી) તપાસ અહવેાલ સારે્ રજુ કરવાિી શરતિો પણ સમાવેશ ર્ાય છે, અર્વા ૧૯૩૬િા કાયદાિી જોગવાઈઓ અનસુાર પરવાિગી િકારી શકે છે.

જોકે, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે લાગ ેકે જે સગૂચત પ્લોટ વવકાસ માટેિી પરવાિગી માગવામાાં આવી છે તે વવસ્તારિા અગાઉ કોઈએ આવા જ દરપોટથ રજુ કરેલા હોય અિે તેિાર્ી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િ ેસાંતોિ હોય તો અિ ેપ્લોટિી સાઈઝ ૫૨૨ ચો.મી. ર્ી વધ ુિ હોય તો અિે મહિમ ત્રણ માળ સધુીનુાં મકાિ બાાંધવા માટે પરવાિગી માગિારિે કામગીરીનુાં ડ્રોઈંગ, બાાંધકામ સાંબાંવધત ડ્રોઈંગ કે જમીિ (માટી) તપાસ અહવેાલ રજુ કરવામાાંર્ી મકુ્ક્ત આપી શકે છે.

જમીિ પરીક્ષણિી માગથદવશિકા અનસુાર સાઈટિી સ્ર્ાવિક ક્સ્ર્વતિે ધ્યાિમાાં લઈિે જમીિનુાં પરીક્ષણ કરવાિી

આવશ્યક્તા િ હોય, અર્વા જમીિિા પરીક્ષણિો અહવેાલ એવો હોય કે કોઈ વવશેિ બાાંધકામ સાંબાંવધત

દડઝાઈિિી જરૂર િર્ી તો ગ્રાઉન્ડ ઉપરાાંત એક કે બ ેમાળિા મકાિ લોડ બેદરિંગ સ્રક્ચર સાર્ે બાાંધી શકાય.

જો સગૂચત િાનુાં મકાિ લોડ બેદરિંગ ટાઈપ કદડયાકામિી પદ્ધવતર્ી બાાંધવામાાં આવ્યુાં હોય, જયાાં બાાંધકામ

સાંબાંવધત દડઝાઈિ સામેલ િ હોય તો બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર તરફર્ી પ્રમાણપત્રિી જરૂર િર્ી. લોડ

બેદરિંગ સારે્ કદડયાકામિી પદ્ધવતર્ી બાાંધવાનુાં હોય તો તે માટે ડૉ. આિાંદ સ્વરૂપ આયથ દ્વારા તૈયાર કરવામાાં

આવેલી અિે ગજુરાત રાજય દડઝાસ્ટર મેિેજમેન્ટ સિામાંડળ દ્વારા પ્રકાવશત માગથદવશિકાિે અનસુરવુાં.

૭૨ મીટર કરતાાં વધ ુ ઊંચાઈિા મકાિો માટે સમગ્ર માળખાકીય દડઝાઈિ – જેમાાં પાયાિી દડઝાઈિ તર્ા

સપુરસ્રક્ચરિો સમાવેશ ર્ાય છે તે અનભુવી અિે સક્ષમ જજઓટેકવિકલ તર્ા બાાંધકામ સાંબાંવધત એક્ન્જવિયર દ્વારા

તૈયાર કરવાિી રહશેે. દડઝાઈિિી ગણતરીઓ અિ ે સાર્ ે જી.એફ.સી. (ગડુ ફોર કન્સ્રક્શિ) િાાં ડ્રોઈંગ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત સાંસ્ર્ા દ્વારા સ્વતાંત્ર રીતે ચકાસવાિી / પ્રફુ ચકાસવાિાાં રહશેે.

આ ચકાસેલા ડ્રોઈંગ અિે દડઝાઈિ માંજૂરી માટે રજૂ કરવાિા રહશેે.

વવકાસિી પરવાિગી માટે અરજી મળ્યા પછી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. યોગ્ય તપાસ કયાથ પછી ૨૨૨૯ તર્ા ૧૯૩૬ િા કાયદાઓિી જોગવાઈઓ અનસુાર પરવાિગી આપવા અર્વા િદહ આપવાિી જાણ અરજદારિે કરશે. આ પરવાિગી શરતો સાર્ ે અર્વા શરતો વવિા અર્વા જી.આઈ.ડી.બી./એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા આ સાંદભથમાાં કોઈ સવથસામાન્ય અર્વા વવશેિ આદેશ સારે્ પરવાિગી આપી શકે છે. વવકાસ પરવાિગી ફોમથ િાં. ડી, અવધવિયમ ૧૯૩૬ અનસુાર હોવી જોઈએ અિે તે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા આ માટે અવધકૃત અવધકારી દ્વારા જારી ર્વી જોઈએ. પરવાિગી આપતો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

દરેક આદેશ શરતોિે આવધિ રહશેે અર્વા પરવાિગી િકારવામાાં આવશે તો તે માટેિાાં કારણો આપવામાાં આવશે.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. તેિે મળેલા યોજિાિી પ્રાર્વમક તપાસ કરીિે માગલક પાસેર્ી સોગાંદિામુાં લીધા પછી પ્રારાંગભક વવકાસ માટે કદાચ પરવાિગી આપી શકે. આ પ્રારાંગભક પરવાિગી ક્પ્લન્ર્ (ભોંયતળીયુાં) લેવલ સધુીિી રહશેે અિે તયારબાદ માજર્જિ, સેટબૅક, ગ્રાઉન્ડ કવરેજ, ગબલ્ટ અપ એદરયા, આંતદરક રસ્તા, ખલુ્લી જગ્યાઓ, પાદકિંગ, કૉમિ પ્લોટ વગેરે જી.ડી.સી.આર. પ્રમાણે રાખવાનુાં રહશેે અિે યોજિાિી આખરી તપાસ કયાથ પછી ફાઈિલ વવકાસ પરવાિગી આપવામાાં આવશે. ક્પ્લન્ર્ લેવલર્ી ઉપરિા લેવલ ેબાાંધકામ કરવા માટે આખરી પરવાિગી લવેી જરૂરી છે અન્યર્ા એવા બાાંધકામિે ગેરકાયદે બાાંધકામ ગણવામાાં આવશે.

પરિાનગી રદ કરિા અંગે

કોઈપણ પરવાિાધારક રાજીિામુાં આપે તો તે સાંજોગોમાાં ૧૯ ૩૬િા કાયદાિી સાંબાંવધત કલમ હઠેળ વવકાસિી

પરવાિગી િવી વિમણકૂ િ ર્ાય તયાાં સધુી – સસ્પેન્ડ ગણવાન ુરહશેે.કરવામાાં આવશે .આ ગાળા દરવમયાિ

સાઈટ ઉપર બાાંધકામ િદહ ર્ઈ શકે .આ ગાળા દરવમયાિ સાઈટ ઉપર કોઈપણ કામ ર્શે તો તે પરવાિગી

વવિાનુાં ગેરકાયદે બાાંધકામ ગણાશ ે.

શિકાસ માટે પરિાનગી આપિી

શિકાસ માટે પરિાનગી આપિી

વવકાસ માટે પરવાિગી અર્ાથત સિામાંડળ દ્વારા િીચ ેજણાવેલી આવશ્યક્તાઓિો સ્વીકારઃ

એ. માન્ય ગબલ્ટ અપ એદરયા. બી. માન્ય ફ્લોર સ્પેસ ઈન્ડકે્સ. સી. મકાિ અિે તેિા વવવવધ માળિી ઊંચાઈ. ડી. વવવિયમો અનસુાર માન્ય ખલુ્લી જગ્યા, કૉમિ પ્લોટ, માજર્જિ, અન્ય ખલુ્લી જગ્યા, સેટબૅક,

ગ્રાઉન્ડ કવરેજ વગેરે. ઈ. માન્ય જમીિિો ઉપયોગ અિે બાાંધકામિી જગ્યા. એફ. દાદર, ગલફ્ટ, કૉદરડોર, પાદકિંગિી વ્યવસ્ર્ા. જી. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. / જી.આઈ.ડી.બી. દ્વારા વિયકુ્ત ફાયર ઑદફસર / ફાયર સલામતી

કન્સલટન્ટ દ્વારા એિ. ઓ. સી. સદહત બહમુાળી મકાિોિી લઘતુમ જરૂદરયાતો. એચ. સ્વચ્છતાિી સવુવધાઓ તર્ા અન્ય કૉમિ સવુવધાઓિી લઘતુમ જરૂદરયાતો. આઈ. જરૂરી પ્રકાશ અિે વેલન્ટલેશિ.

િોંધપાત્ર છે કે સ્વીકાર,માન્યતા, માંજૂરી અર્વા બહાલી આપવાિો અર્થ એ િર્ી કે િીચે જણાવેલી બાબતોિા સાંદભથમાાં સિામાંડળ જવાબદાર કે બાંધાયેલુાં હોયઃ

જમીિ અર્વા મકાિનુાં ટાઈટલ. અવરજવરિા અવધકાર. પ્લોટ અર્વા ગબલલ્ડિંગિા િોંધેલા વવસ્તારોમાાં ફેરફાર.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

બાાંધકામ સાંબાંવધત અહવેાલો અિે બાાંધકામ સાંબાંવધત ડ્રોઈંગ. મકાિિા વિમાથણ દરવમયાિ ર્યેલી કામગીરી અિ ેવપરાયેલી સામગ્રી. પ્લોટનુાં લોકેશિ અિે હદ.

સેિાઓ અને સશુિધાઓની ફી

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કામગીરી માટે સેવાઓ અિે સવુવધાઓિી ફી લઈિે જ કોઈપણ વવકાસ કામગીરી કરવાિી પરવાિગી આપવામાાં આવશે, જેિી વવગતો ૧૯૩૬િા કાયદાિી કલમ ૨૭િી પેટા કલમ (૧)િી વાક્ય-ખાંડ [(vi)‐a] આપવામાાં આવી છે. માાંડલ-બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશિી મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિામાાં અન્ય સેવાઓ અિે સવુવધાઓ માટેિા દર િીચે પ્રમાણ ેછેઃ

ફી તર્ા મેન્ટેિન્સ દરોિી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વખતોવખત સમય ેસમયે સમીક્ષા ર્શે.

કૃવિ ઝોિ તર્ા ગામતળિે બાદ કરતા માાંડલ-બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેશમાાં કોઈપણ વવકાસ માટે િીચે જણાવ્યા અનસુાર સેવાઓ અિે સવુવધાઓિી ફી લેવામાાં આવશે.

તમામ ઉપયોગિા સગૂચત વવકાસ માટે ગબલ્ટ અપ એદરયાિા રૂ. ૧૨૨.૨૨ પ્રવત ચો.મી. શાળા, કૉલેજ, શૈક્ષગણક સાંસ્ર્ા, સખાવતી રસ્ટ, સરકારી અિે અધથ સરકારી મકાિ માટે રૂ. ૫૨.૨૨ પ્રવત ચો.મી.

આ વિયમો િગર રચિા યોજિાિા વવસ્તારમાાં માન્ય હયાત મકાિો માટે લાગ ુિદહ પડ.ે િગર રચિા યોજિા જાહરે ર્યા પછી ઉપર જણાવ્યા મજુબિી ફી વસલુવામાાં આવશે િદહ.

જોકે આ સેવાઓ અિે સવુવધાઓિી ફીિે િગર રચિા યોજિામાાં માગલક દ્વારા ચકૂવવામાાં આવેલી કુલ રકમ સારે્ એડજસ્ટ કરવામાાં આવશે.

જિાબદારી

૨૨૨૯ તર્ા ૧૯૩૬િા કાયદાઓ તર્ા આ વિયમો હઠેળ આપવામાાં આવેલી કોઈપણ વવકાસ પરવાિગી છતાાં જે તે વવસ્તારિી અંદર અર્વા આસપાસ બાાંધકામિી પ્રવવૃિ દરવમયાિ કોઈ ઈજા કે નકુસાિ ર્ાય તો તે માટે અરજદાર સાંપણૂથ જવાબદાર રહશેે અિે આ સાંદભથમાાં સિામાંડળિી કોઈ જવાબદારી રહશેે િદહ.

અરજદારની જિાબદારીઓ

વવકાસિી પરવાિગી અર્વા યોજિા, િકશા કે વવગતોિે માંજૂરી મળી જવાિો અર્થ એ િર્ી કે આ વવવિયમો હઠેળ જરૂરી જવાબદારીઓ પરૂી કરવામાાંર્ી અરજદાર કોઈપણ રીતે મકુ્ત ર્ઈ શકે.

આગોતરી યોગ્ય પરિાનગી શિના શિકાસ

જે દકસ્સાઓમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસેર્ી લેગખતમાાં પરવાિગી મેળવ્યા વવિા સાઈટ પર કામગીરી શરૂ ર્ઈ ગઈ હશે, પરાંત ુએ વિમાથણ કાયથ આ વવવિયમોિે સસુ ાંગત હશે તો તે સાંજોગોમાાં પ્રતયેક કેસિે તેિી લાયકાત ઉપર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વવકાસિી પરવાિગી આપવા અંગે યોગ્ય કાયથવાહી કરી શકશે. આવા વવકાસ કામો માટે વિધાથદરત ફી અિે દરો ઉપરાાંત ગબલ્ટ અપ એદરયા અનસુાર વધારાિી ફી વસલુ કરવામાાં આવશે જેિા દરો િીચે પ્રમાણ ેરહશેે,

વવકાસ માટે અરજી કરવામાાં આવી હોય પરાંત ુપરવાિગી વવિા કામ શરૂ કરી દેવામાાં આવ્યુાં હોય તો - વવવિયમો િાં. ૭.૫.૧ ર્ી ૭.૫.૪ કરતાાં પાાંચ ગણી વધ,ુ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

અરજી કરવામાાં આવી હોય અિે કામગીરી શરૂ કરી દેવામાાં આવી હોય પરાંત ુતે યોજિા અનસુાર િ હોય તો - વવવિયમ િાં. ૭.૫.૧ ર્ી ૭.૫.૪ કરતાાં દસ ગણી વધ,ુ

વવકાસ પરવાિગી માટે અરજી કરવામાાં િ આવી હોય અિે કામ શરૂ કરી દેવામાાં આવ્યુાં હોય તો - વિયમ િાં. ૭.૫.૧ ર્ી ૭.૫.૪ કરતાાં ૧૫ ગણી વધ,ુ

પરવાિગી વવિા જમીિિા લે આઉટ અિે પેટા વવભાગ સદહતિા અન્ય તમામ ઉપયોગો માટે - વવવિયમ િાં. ૭.૫.૧ ર્ી ૭.૫.૪ કરતાાં બે ગણી.

િોંધ – વધારાિી લઘતુમ રકમ રહણેાક માટે રૂ. ૧૨૨૨.૨૨ તર્ા અન્યો માટે રૂ. ૫૨૨૨.૨૨ રહશેે.

શનમાષણકાયષ દરમ્યાન ફેરફાર

ઉપરોક્ત વવવિયમોમાાં જે કાંઈ કહવેામાાં આવ્યુાં હોય તે ઉપરાાંત જેમિા િકશા માંજૂર ર્યા હોય એવી તમામ વ્યક્ક્ત માટે એ જરૂરી છે કે તેઓ તેમિા મકાિિા બાાંધકામ દરવમયાિ અગાઉ કરેલી દરખાસ્ત વસવાય િકશામાાં કોઈપણ ફેરફાર કરવા માગે તો એ સધુારા સારે્િો િકશો સિામાંડળ સમક્ષ રજૂ કરવો જરૂરી છે.

૫.૧ ર્ી ૫.૩ માટે ખલુાસોઃ

આ જોગવાઈઓર્ી માગલકિે અર્વા તેમિા સપુરવાઈઝર ૨૨૨૯ તર્ા ૧૯૩૬ િા કાયદાઓ અિ ે આ વવવિયમોિી જોગવાઈઓનુાં ઉલ્લાંઘિ કરી શકશે િદહ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઈન્સ્પેક્િન (શનરીક્ષણ)

પ્રાથશમક જરૂરરયાતો

જે ઈમારત ડવેલપ કરવાિો ઈરાદો હોય તે વવવિયમ િાં. ૪.૨.૨.િે અનરુૂપ હોવી જોઈએ. સામાન્ય રીતે પરવાિગી જરૂરી હોય તેવી તમામ વવકાસ કામગીરીનુાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.દ્વારા વિરીક્ષણ કરવામાાં આવશે.

એ. અરજદારે જે સાઈટ માટે વવકાસ પરવાિગી માગી હોય તયાાં વિયમોિા યોગ્ય અમલિા હતેરુ્ી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા સાંબાંવધત અવધકારીઓિે કોઈપણ સમયે ચકાસણી-ઈન્સ્પેક્શિિા હતેરુ્ી પ્રવેશવા દેવા પડશે.

બી. અરજદારે વવકાસિી કામગીરી દરવમયાિ જે ગબલલ્ડિંગ માટે પરવાિગી માગી હોય તેિે લગતા માંજૂર ર્યેલા િકશાિી િકલ જે ત ેસ્ર્ળે રાખવી પડશે.

સી. અરજદારે સાઈટ ઉપર બોડથ રાખવુાં પડશે જેિા ઉપર સવે િાંબર, વસટી સવે િાંબર, બ્લોક િાં., ફાઈિલ પ્લોટ િાં., સબ-પ્લોટ િાં. વગેરે ઉપરાાંત માગલકનુાં િામ, આદકિટેક્ટ, એક્ન્જવિયર, વવકાસકાર, બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર, ક્લાકથિા િામો લખલેા હોય.

શનમાષણ દરમ્યાનની કાયષપ્રણાલી

કામની પ્રગશતની તપાસ અને પ્રમાણપત્ર માટેના માન્ય તબક્કા

પ્રતયેક મકાિિા વિમાથણ અર્વા પ્રતયેક કામિા અમલમાાં િીચે પ્રમાણે માન્ય તબક્કા રહશેે, ક્પ્લન્ર્ અર્વા બેઝમેન્ટ, બઝેમેન્ટ સ્લબે લગાવ્યા પહલેાિા બેઝમેન્ટિા દકસ્સામાાં.

એ. પહલેો માળ. બી. બહમુાળી મકાિિા દકસ્સામાાં વચ્ચિેો માળ. સી. છેલ્લો માળ.

ઉપરોક્ત પ્રતયેક તબકે્ક માગલક / ડવેલપરે આ વવકાસ વિયાંત્રણ વિયમો અનસુાર વિધાથદરત સ્વરૂપમાાં (ફોમથ િાં. ૬ (એ) – ૬ (ડી) માાં કામગીરીિી પ્રગવતનુાં પ્રમાણપત્ર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા સાંબાંવધત અવધકારીિે સપુરત કરવાનુાં રહશેે. આ સદટિદફકેટ ઉપર આદકિટેક્ટ તર્ા સપુરવાઈગઝિંગ એક્ન્જવિયરે હસ્તાક્ષર કરવાિા રહશેે. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી પવૂથ લેગખત માંજૂરી વવિા કોઈ વ્યક્ક્ત આ વવકાસ વિયાંત્રણ વિયમો અનસુાર કોઈપણ અગાઉિા તબક્કાિી કામગીરીિી જરૂદરયાતો પરૂી કયાથ વવિા અિ ે તે અંગેિી જાણ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે કયાથ વવિા િવા તબક્કાિી કામગીરી શરૂ કરી શકશે િદહ. કામિી પ્રગવતનુાં પ્રમાણપત્ર િીચેિા દકસ્સાઓમાાં જરૂરી િદહ રહ ે–

એ. મકાિિા બાાંધકામ સાંબાંવધત ભાગમાાં કોઈ ફેરફાર િ હોય તે રીતે ગબલલ્ડિંગિી અંદર ફેરફાર. બી. હયાત રહણેાક મકાિમાાં ભોંય તગળયે વધમુાાં વધ ુ૧૫ ચો.મી. વવસ્તારમાાં વવસ્તરણ.

માગલક / વવકાસકાર તરફર્ી કામિી પ્રગવતનુાં પ્રમાણપત્ર મળ્યા પછી એમ બી એસ આઈ આર-ડીએિી એ ફરજ રહશેે કે તેિે જરૂર જણાય તો ચકાસણી કરીિે માંજૂર ર્યેલા િકશામાાં કોઈ ફેરફાર ર્યા છે કે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

િદહ તેિી ખાતરી કરે અિે એવુાં કાંઈ જણાય તો તે અંગિેા વિયમોિે અનસુરવા માગલક – વવકાસકારિ ેસાત દદવસમાાં જાણ કરે.

કામગીરી પણૂથ ર્યાિો અહવેાલ

એ. જેમિી યોજિા માંજૂર ર્ઈ હોય એ દરેકિી ફરજ છે કે કામ પણૂથ ર્યાિો અહવેાલ ફોમથ િાં. ૩ માાં રજૂ કરવો.

બી. આ વિયમો હઠેળ સાંકળાયેલા દરેકિી એ પણ ફરજ છે કે મકાિિા વિમાથણ – પિુઃ વિમાથણનુાં સપુરવવઝિ કરે તર્ા તે પણૂથ ર્યાિો અહવેાલ ફોમથ િાં. ૩ માાં રજૂ કરે.

સી. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કામ પણૂથ ર્યાિા પ્લાિિે માંજૂરી આપવામાાં િ આવે તયાાં સધુી પણૂથતાિો કોઈ અહવેાલ સ્વીકારવામાાં આવશે િદહ.

કામ પણૂથ ર્યાિી િોદટસ મળ્યા તારીખર્ી ૨૧ દદવસમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કામગીરીનુાં આખરી ઈન્સ્પેક્શિ – ચકાસણી કરવામાાં આવશે.

ભોગિટા પ્રમાણપત્ર

ઈમારતિી કામગીરી પણૂથ ર્યા પછી તેિો કબજો લેતાાં પહલેાાં અર્વા તેિો ઉપયોગ શરૂ કરતા પહલેાાં અરજદારે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસેર્ી કબજાનુાં પ્રમાણપત્ર મેળવવાનુાં રહશેે.

મકાન પર ગેરકાયદેસર ભોગિટો

અન્ય કોઈ કાયદાિી જોગવાઈર્ી વવરૂદ્ધ લાગે તેમ છતાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. લેગખત િોદટસ દ્વારા કોઈપણ મકાિ અર્વા તેિા દહસ્સાિે તતકાળ અર્વા ચોક્કસ સમય મયાથદામાાં ખાલી કરવા માટે આદેશ કરી શકે જો –

એ. આવા કોઈ મકાિ અર્વા તેિા દહસ્સા પર આ વવવિયમોર્ી વવરૂદ્ધ ગેરકાયદે કબજો મેળવવામાાં આવ્યો હોય.

બી. આવા મકાિ અર્વા તેિા દહસ્સામાાં જરૂરી ફેરફાર અર્વા પિુઃવિમાથણ કરવા િોદટસ આપવામાાં આવી હોય છતાાં તેિો અમલ ર્યો િ હોય.

સી. િોદટસમાાં ઉલ્લેખ કયૅા મજુબ કોઈ પણ બાાંધકામમાાં ફેરફાર અર્વા પિુઃવિમાથણ શરૂ અર્વા પરૂૂ કરેલ િ હોય.

ડી. કોઈ પણ ગબલલ્ડિંગ અર્વા એિો કોઈ પણ ભાગ એવી પદરક્સ્ર્વત માાં હોય કે એ તટૂી શકે અિે કોઈ

પણ માણસ જે એમાાં રહતેો હોય, ઠીક કરતો હોય કે તયાાંર્ી પસાર ર્તો હોય એિે હાિી પહોચાડી

શકે

આવુાં મકાિ અર્વા તેિો કોઈ દહસ્સો ખાલી કરવા માટેિા જરૂરી કારણો આવી કોઈપણ િોદટસમાાં

સ્પષ્ટ રીતે જણાવવા. આવી લેગખત િોદટસ આવી ઈમારતિા કોઈપણ ભાગમાાં લગાવવી એ તેમાાં રહિેાર વ્યક્ક્તઓિા

ધ્યાિમાાં લાવવા માટે પરૂત ુાં છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આવી િોદટસ જારી ર્યા બાદ મકાિ અર્વા તેિા દહસ્સામાાં રહિેાર કોઈપણ વ્યક્ક્તએ તે ખાલી કરવુાં જરૂરી છે અિે િોદટસ પાછી િ ખેંચાય તયાાં સધુી તેમાાં પ્રવેશ કરી શકાશે િદહ, વસવાય કે નકુસાિ દરપેર કરવા માટે પરવાિગી આપવામાાં આવી હોય.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. સચૂિા આપી શકે છે કે જે કોઈ વ્યક્ક્ત ઉપરોક્ત જોગવાઈર્ી વવરૂદ્ધમાાં વતથિ કરે અર્વા આ વવવિયમો હઠેળ લેવામાાં આવતાાં પગલાાંમાાં અવરોધ ઊભો કરે તો તેિે પોલીસ મારફત અર્વા યોગ્ય રીતે બળિો પ્રયોગ કરીિે પણ એ સાંકુલમાાંર્ી એ વ્યક્ક્તિે દૂર કરવી.

આ જોગવાઈ હઠેળ જે કોઈ પગલાાં લેવામાાં આવે તે માટે જે કાંઈ ખચથ ર્ાય તે માગલક / વવકાસકાર પાસેર્ી વસલુ કરવામાાં આવશે.

ગેરકાયદેસર શિકાસ

જો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પ્રમાગણત કરે કે કોઈ મકાિનુાં વિમાથણ અર્વા તેિા જેવી કોઈ કામગીરી ગેરકાયદે છે અર્વા જે તે સાંકુલમાાં ગેરકાયદે રીતે હાર્ ધરવામાાં આવી છે તો તે લેગખત િોદટસ દ્વારા સાંબાંવધત વ્યક્ક્તિે એ કામગીરી તતકાળ અટકાવવા સચૂિા આપી શકશે

જો આવુાં વિમાથણ અર્વા કામગીરી તતકાળ િદહ અટકે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. આવી વ્યક્ક્તિે તયાાંર્ી દૂર કરવા માટે પોલીસિી મદદ લેવાિી સચૂિા આપી શકશે તર્ા ફરી એ સ્ર્ળે તે વ્યક્ક્તિે આવતી અટકાવવા માટે જરૂરી પગલાાં લઈ શકશે.

પેટા મદુ્દા (૨) હઠેળ લેવાિાર કોઈપણ પગલાાંિો ખચથ સાંબાંવધત વ્યક્ક્તએ ચકૂવવાિો રહશેે.

પરિાનગી શિના શિકાસ

આ અવધવિયમ અર્વા અન્ય કોઈ કાયદા – વવવિયમોિી જોગવાઈઓ હઠેળ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી પરવાિગીિી આવશ્યક્તા હોય છતાાં કોઈ વ્યક્ક્તએ પરવાિગી લીધા વવિા વિમાથણ હાર્ ધયુ ં હોય અિે તયારબાદ કોઈપણ કારણસર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા એ કામ રદ-સસ્પેન્ડ કરવામાાં આવ્યુાં હોય તો, આવુાં કામ ગેરકાયદે ગણાશે અિે ૧૯૩૬િા કાયદાિી જોગવાઈિે આવધિ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. લેગખત િોદટસ દ્વારા આવા બાાંધકામિે દૂર કરવા, તોડી પાડવા અર્વા એ જગ્યાિે પહલેાાંિી ક્સ્ર્વતએ લાવી દેવા આદેશ આપી શકશે. આવી િોદટસ આપવામાાં આવે તે સમયે કામગીરી કરિાર વ્યક્ક્ત પોતે માગલક િ હોય તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા આદેશોનુાં પાલિ કરવા માગલક જવાબદાર રહશેે. આવી લેગખત િોદટસિા ચોક્કસ સમયગાળામાાં જે ત ે વ્યક્ક્ત અર્વા માગલક દ્વારા તેમિે આપવામાાં આવલેી સચૂિા મજુબિાાં પગલાાં લવેામાાં િદહ આવે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પોતે આવા ગેરકાયદે અર્વા વધારાિા બાાંધકામિે દૂર કરી શકશે અિે તે માટેિો ખચથ જે તે વ્યક્ક્ત અર્વા માગલકે ચકૂવવાિો રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કબજા ભોગિટાનુાં પ્રમાણપત્ર

કબજો ભોગિટો મેળિિા માટેની અરજી

વિયમ ૫.૨.૧. (૭) હઠેળ કામગીરી પણૂથ ર્યાિો અહવેાલ મળ્યાિી તારીખર્ી ૨૧ દદવસમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વિયમ િાં. ૫.૭.માાં જણાવ્યા અનસુાર જરૂરી ઈન્સ્પેક્શિ-વિરીક્ષણ કરીિે પોતાિા વિણથયિી જાણ કરશે. કબજો મેળવવાનુાં પ્રમાણપત્ર આપિાર સિામાંડળ તે જારી કરતાાં પહલેાાં જે તે મકાિમાાં આગ સામે રક્ષણ તર્ા તેિા જેવાાં અન્ય જરૂરી સરુક્ષાિાાં પગલાાં લવેામાાં આવ્યા છે કે િદહ તેિી ખાતરી કરવા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. / જીઆઈડીબીિો સાંપકથ સાધશે અિે આ બાબતમાાં જો કોઈ ખામી દેખાય તો કબજા માટેનુાં પ્રમાણપત્ર જારી કરતાાં પહલેાાં યોગ્ય સિામાંડળિે સાંતોિ ર્ાય એ રીતે જરૂરી ફેરફાર, સધુારા કરવા અરજદારિે સચૂિા આપશે.

કબજા ભોગિટાનુાં પ્રમાણપત્ર જારી કરવુાં.

કબજાનુાં પ્રમાણપત્ર જારી કરિાર સિામાંડળે તેવુાં કરતાાં પહલેાાં ખાતરી કરવી પડશે કે, સાઈટ પર વકૃ્ષો ઉગાડવામાાં આવ્યા છે કે કેમ અર્વા એ માટે જરૂરી દડપોગઝટ લીધી છે કે િદહ, જે અંગે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વિણથય લેવામાાં આવ્યો હોય.

માંજૂર ર્યેલા િકશા મજુબ પાદકિંગિી જગ્યા યોગ્ય રીતે ફાળવવામાાં આવી છે કે કેમ. પ્રવેશ અિે બહાર િીકળવાિા રસ્તા તર્ા અલગ અલગ વાહિોિા સાંકેત સારે્િા પાદકિંગિા સ્ર્ળ વગેરેિે લગતા સાઈિબોડથ જે તે મકાિમાાં સૌિી િજર પડ ેએ રીતે લગાવવા અિે કાયમ માટે તેિી યોગ્ય જાળવણી કરવી.

માગલકે ગલફ્ટ વિરીક્ષકનુાં પ્રમાણપત્ર (ગજુરાત સરકાર) મેળવવાનુાં અિે રજૂ કરવાનુાં રહશેે જેમાાં ગલફ્ટ સાંતોિકારક રીતે ચાલે છે તિેો ઉલ્લેખ હોય.

એિબીસીિી જોગવાઈ અનસુાર ગલફ્ટિા વિયવમત જાળવણીિી યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા કરવાિી રહશેે. આ વિયમો અનસુાર આગ સામે રક્ષણ માટેિાાં યોગ્ય પગલાાં લેવામાાં આવ્યાાં છે તે અંગે માગલકે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. અર્વા ફાયર વવભાગ પાસેર્ી મેળવીિે રજૂ કરવાનુાં રહશેે.

આગ સામ ેરક્ષણ આપતી સેવાઓિા વિયવમત જાળવણીિી એિબીસી તર્ા આ વિયમો અનસુાર યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા કરવી.

૧૫૨૨ ચો.મી. કરતાાં વધ ુજગ્યા ધરાવતા ગબલલ્ડિંગમાાં પકોલેદટિંગ વેલ હોવો જોઈએ. જો કોઈ પ્રોજેક્ટમાાં એક કરતાાં વધારે અલગ અર્વા આંવશક રીતે અલગ મકાિિો સમાવેશ ર્તો હોય અિે તયારબાદ કોઈ મકાિ કે મકાિો જીડીસીઆરિી જોગવાઈઓ (જેમ કે પાદકિંગ, કૉમિ પ્લોટ, આંતદરક રસ્તા, મકાિિી ઊંચાઈ, માળખાકીય સવુવધાઓ, ગલફ્ટ અિે આગ સામે રક્ષણિાાં પગલાાં) પણૂથ કરી હોય તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. આવી ઈમારતિા એક અલગ અર્વા આંવશક રીતે અલગ દહસ્સા માટે કામ પણૂથ ર્યાનુાં પ્રમાણપત્રજારી કરી શકશે. અલબિ માગલક તર્ા એક્ન્જવિયર /

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આદકિટેક્ટ દ્વારા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.દ્વારા વિધાથદરત પ્રદક્રયા મજુબ માદહતી પરૂી પાડવામાાં િદહ આવે તયાાં સધુી કબજાભોગવટાનુાં પ્રમાણપત્ર જારી કરવામાાં િદહ આવે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સરકાર િતી હાથ ધરાનાર શિકાસ

કાયદા, ૧૯૩૬ િી કલમ ૭૯ તર્ા વિયમ ૧૫િી જોગવાઈઓ અનસુાર સરકારી વવભાગિા ઈિ-ચાર્જ અવધકારીએ વવકાસ કરવાિા સરકારિા ઈરાદાિી જાણ સિામાંડળિે લેગખતમાાં કરવાિી રહશેે –

વવકાસ કામગીરી અર્વા કોઈ આવશ્યક બાાંધકામિી સાંપણૂથ વવગતો સારે્ સાંબાંવધત સરકારી વવભાગ ેસિામાંડળિ ેસાંબોધીિ ેસિાવાર પત્ર જે ત ેઅવધકારીિે લખવાિો રહશેે.

વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો તર્ા મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિાિી જોગવાઈઓ અનસુાર સગૂચત વવકાસ કામ ૧:૧૨૨ કરતાાં ઓછા સ્કેલમાાં ઈમારતિો િકશો િ હોવો જોઈએ.

૧૯૩૬િા કાયદાિી કલમ ૨ િી વાક્ય-ખાંડ (xvii) માાં જણાવ્યા અનસુાર ઓપરેશિલ બાાંધકામિી સાંપણૂથ વવગતો જેવી કે, વવગતવાર એલાઈિમેન્ટ, લઆેઉટ, લોકેશિ તર્ા તેિા જેવી અન્ય બાબતો દશાથવતા િકશા.

માન્ય લેન્ડ યઝુ (જમીિ વપરાશ) ઝોિમાાં જમીિિા ઉપયોગિે સમર્થિ આપતુાં વિવેદિ, જેિી દરખાસ્ત સરકારી વવભાગ દ્વારા વવકાસ કામગીરી કરવા માટે કરવાિી રહશેે.

મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિા અર્વા જમીિિે અસર કરતી લેન્ડ પગૂલિંગ / દર-એડજસ્ટમેન્ટ યોજિાિી દરખાસ્તો.

૧:૫૨૨ િા સ્કેલ કરતાાં ઓછી િદહ એ રીતે સગૂચત વવકાસ વવસ્તારિો સાઈટ િકશા (જરૂરી સાંખ્યામાાં િકલો સાર્ે).

વવગતવાર િકશા (જરૂરી સાંખ્યામાાં િકલો સારે્) જેમાાં સગૂચત વવકાસ કામગીરીિા ૧:૧૨૨ િા સ્કેલ સાર્ે િકશા, વવભાગો તેમજ એગલવેશન્સ દશાથવવામાાં આવ્યા હોય.

જમીિ અર્વા પ્લોટિા લઆેઉટિા દકસ્સામાાં –

૧:૫૨૨ િા સ્કેલમાાં દોરવામાાં આવેલો સાઈટ િકશો (જરૂરી સાંખ્યામાાં િકલો સાર્ે) જેમાાં આસપાસિી જમીિ તર્ા લેઆઉટ સદહત જમીિ સધુી પહોંચવાિો વતથમાિ રસ્તો દશાથવાયો હોય.

૧:૫૨૨ િા સ્કેલ કરતાાં ઓછો િદહ તેવો દોરેલો લઆેઉટ િકશા (જરૂરી સાંખ્યામાાં િકલો સાર્ે) જેમાાં દદશાઓ સાર્ે જમીિ અર્વા પ્લોટિા પેટાવવભાગો દશાથવવામાાં આવ્યા હોય અિે પ્રતયકે સગૂચત પેટાવવભાગ અિે તેિા ઉપયોગિો વવસ્તાર. અલબિ આવી કોઈ સગૂચત કામગીરી સાંરક્ષણ માંત્રાલયિા સ્ર્ાવિક લશ્કરી સિાવાળાઓ દ્વારા હાર્ ધરાવાિી હોય તો વાક્ય-ખાંડ (૧) અિે (૨)િી જોગવાઈઓ લાગ ુિદહ પડ ેઅિે સિાવાળાઓએ માત્ર લઆેઉટ િકશા રજૂ કરવાિા રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પ્રોફેિનપસની નોંધણી

રજીસ્ટે્રિન (નોધણી) માટે અરજી

આદકિટેક્ટ, એક્ન્જવિયર, બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર, ક્લાકથ ઓફ વકથસ, સાઈટ સપુરવાઈઝર તર્ા ડવેલપસથિી િોંધણી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.કરશે. તમામ જરૂરી પ્રોફેશિલ્સિી િોંધણી માટેિી અરજી ફોમથ િાં. ૧૨માાં કરવાિી રહશેે. આ િોંધણી પાાંચ વિથ માટે અર્વા તેિા ર્ી ઓછા ગાળા માટે રહશેે અિે દરન્ય ુકરાવી શકાશે. આગ સાંરક્ષણ કન્સલ્ટન્ટોિે ચીફ ફાયર અવધકારી દ્વારા િોધણી કરવામાાં આવશે.

રજીસ્ટેિન રદ કરવુાં ( નોધણી )

રજજસ્રડથ ર્યેલી વ્યક્ક્ત જવાબદારી પરૂી કરવામાાં વિષ્ફળ જશે અર્વા ફરજમાાં ગાફેલ રહવેાનુાં ધ્યાિમાાં આવશે અર્વા આ વવવિયમોનુાં કોઈ ઉલ્લાંઘિ ર્યાનુાં ધ્યાિમાાં આવશે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.દ્વારા તેમિી િોંધણી કામચલાઉ અર્વા કાયમી ધોરણે રદ કરી દેવામાાં આવશે, જોકે તેમિે કારણદશથક દશાથવો િોદટસ આપવામાાં આવશ ે અિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.િા સક્ષમ અવધકારી દ્વારા ૩ દદવસિા સમયગાળાિી અંદર તમેિે સાાંભળવાિી યોગ્ય તક આપવામાાં આવશે.

ફરજો અને જિાબદારીઓ

તમામ માટે સામાન્ય ફરજો અને જિાબદારીઓ

1. તેમણે ૨૨૨૯ તર્ા ૧૯૩૬ િા કાયદાઓિી જોગવાઈઓ તર્ા તેિી હઠેળ કરવામાાં આવેલા અન્ય વિયમો અિે ધોરણો, િીવત વવિયક આદેશ, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા સ્ર્ાયી આદેશો તર્ા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી અન્ય સચૂિાઓ, તર્ા વિધાથદરત અરજી અિે પરવાિગી ફોમથિી સાર્ે પ્રકાવશત કરીિે વખતોવખત અમલમાાં આવતી અન્ય સચૂિાઓિો અભ્યાસ કરીિે તેિાર્ી સારી રીતે પદરગચત ર્વાનુાં રહશેે.

2. તેમણે તેમિા કોઈપણ કામ માટેિા એમ્પલોયમેન્ટ/એસાઈન્મેન્ટ/રાજીિામા બાબતે સાત દદવસિી અંદર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે જાણ કરવાિી રહશેે.

3. તેમણે જયારે જરૂર પડ ેતયારે િવા અર્વા દરવાઈઝ, તમામ િકશા તયૈાર કરવાિા અિે રજૂ કરવાિા રહશેે. જરૂરી દસ્તાવેજો તર્ા અન્ય વવગતો યોગ્ય સ્વચ્છ સ્વરૂપમાાં અિે ટકાઉ કાગળમાાં વ્યવક્સ્ર્ત રીતે ગોઠવીિે તર્ા જરૂરી ફોલ્ડ કરીિે રજૂ કરવાિી રહશેે. આ માદહતી દશાથવતી સોફ્ટ કોપી સાર્ે.

4. તેમણે િકશા, દસ્તાવેજો અિે વવગતો કોઈ છેકછાક વવિા રજૂ કરવા જરૂરી છે. માત્ર િાિકડા-સામાન્ય સધુારા ચલાવી લેવામાાં આવશે, પણ તયાાં સહી કરેલી હોવી જોઈએ. તેમણે હયાત પદરપક્વ વકૃ્ષોિી સાંખ્યા સદહત સાઈટિી તમામ ક્સ્ર્વત સાચી રીતે રજૂ કરવાિી રહશેે.

5. તેમણ ેજાત ેજ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.તરફર્ી માગવામાાં આવેલી તેમિા હાર્ િીચ ેર્ઈ રહલેા કામોિી વવગતો તેમજ કરવામાાં આવલેા પ્રશ્નોિા એક જ સારે્ જવાબો આપવાિા રહશેે. જો કોઈ જરૂરીયાતો અર્વા સવાલો સારે્ તેઓ સાંમત િ હોય તો તે અંગ ેવિધાથદરત સમયમાાં લેગખતમાાં રજૂઆત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કરવાિી રહશેે, અન્યર્ા વિયમનુાં પાલિ કરવામાાં િર્ી આવ્યુાં તેમ માિીિે તેમણે રજૂ કરેલા િકશા તર્ા અરજીઓિી ફાઈલ બાંધ કરી દેવામાાં આવશે અિે તે ફરી ખોલવામાાં આવશે િદહ.

6. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી જરૂદરયાતો અર્વા સવાલો અનસુાર િકશા, દસ્તાવેજો તર્ા અન્ય વવગતોમાાં સધુારા અિે ફેરફાર કરવા પડ ેતો તતકાળ તેિી જાણ તેમણે માગલકિે કરવાિી રહશેે.

7. તેમણે દરેક પ્લાિ, દસ્તાવેજ અિે સબવમશિમાાં સ્પષ્ટ પણે તેમિો હોદ્દો જેમ કે િોંધાયેલ ઇજિેર, િોંધાયેલ આદકિટેક, િોંધાયેલ સ્રક્ચરલ દડઝાઇિર, િોંધાયેલ ક્લકથ ઓફ વકથસ, િોંધાયેલ સાઇટ સપુરવાઈઝર, િોંધાયેલ ડવેલપર અિે િોંધાયેલ ફાયર પ્રોટેક્શિ કન્સલ્ટન્ટ, િોંધણી િાંબર તારીખ સાર્,ે આખુાં િામ અિે તેમનુાં સરિામુાં િીચે તેમિી ઓળખ માટે સહી સારે્ દશાથવવાનુાં રહશેે.

8. જો કોઈપણ કામ સ્ર્ાવિક કાયદા, ૧૯૩૬િા કાયદા, તેિા હઠેળ બિાવવામાાં આવેલા વિયમો અિે ઠરાવોિી વવરૂદ્ધમાાં હોય તો તેમણ ે અર્વા તેમિા માન્ય એજન્ટે અર્વા કમથચારીએ એવા કામિા િકશા, દસ્તાવેજો અિે સપુરવવઝિિી કામગીરી સ્વીકારવી િદહ.

9. રજજસ્ટડથ વ્યક્ક્તએ જે કોઈ ચોક્કસ કામગીરીિી જવાબદારી લીધી હોય તો તેિી માંજૂરી માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.દ્વારા વિધાથદરત કરવામાાં આવેલા ફોમથમાાં અરજી કરવાિી રહશેે.

10. રજજસ્ટડથ વ્યક્ક્તએ પોતે હાર્ પર લીધેલા કામ અંગેિી માદહતી તર્ા અન્ય વવગતો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.દ્વારા પ્રકાવશત વવવવધ ફોમથમાાં વખતોવખત આપવાિી રહશેે.

11. ઈમારત કે બાાંધકામિો પ્રકાર જે કોઈ હોય તે પરાંત ુતેિો ગબલ્ટ અપ એદરયા ૧૨૨૨ ચો.મી. કરતાાં વધ ુહોય તો ક્લાકથિી વિમણકૂ કરવી ફરજજયાત છે. જે ક્લાકથ ઓફ વકથસ િી વિયકુ્ક્ત કરવામાાં આવી હોય તે સાઈટ પર વિમાથણ કામગીરીિી સતત દેખરેખ રાખશે અિે આવી વિયકુ્ત વ્યક્ક્ત એક સમયે એક કરતાાં વધારે સાઈટનુાં સપુરવવઝિ કરી શકશે િદહ.

12. ‘ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ સ્પેવસદફકેશિ’િી જરૂરી અિે પ્રવતથમાિ જોગવાઈઓનુાં પાલિ કરવાિી જવાબદારી આદકિટેક્ટ તર્ા બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિરિી રહશેે. અલબિ ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ સ્પેવસદફકેશિમાાં જણાવતા દડઝાઈિ સ્ટાન્ડડથ કરતા વધ ુ અસરવાળી, કુદરતી હોિારતિે કારણ ે ઈમારતિે ગાંભીર નકુસાિ ર્ાય અિે તટૂી પડ ેતો તે માટે તેમિે જવાબદાર ઠેરવવામાાં આવશે િદહ.

આરકિટેક્ટ

એ. લાયકાત અને અનભુિ

આદકિટેક પાસે આદકિટેક્ટ અવધવિયમ, ૧૯૩૨ અન્વયે કાઉક્ન્સલ ઓફ આદકિટેક્ચર, ઇલન્ડયા દ્વારા જારી કરવામાાં આવેલુાં પ્રમાણભતૂ િોંધણી પત્ર હોવુાં જોઈએ અર્વા બચેલર દડગ્રી ઇિ આદકિટેક્ટ (બી.આકથ)/દડપ્લોમા ઇિ આદકિટેક્ટ જે બી.આચથિે સમકક્ષ હોય

આદકિટેક્ટ પાસે આદકિટેક્ટ તરીકે કામ કરવાિો ઓછામાાં ઓછો બે વિથિો અનભુવ હોવો જોઈએ

બી. કામનો પ્રકાર, કાયષકે્ષત્ર અને સક્ષમતા

તમામ પ્રકારિા લેઆઉટ-િકશા તૈયાર કરવા અિ ેઆયોજિ કરવુાં તર્ા ગબલલ્ડિંગ વિયમોિી જોગવાઈઓ

અનસુાર સપુરવવઝિ, કામિી પ્રગવતિા અહવેાલ રજુ કરવા તેમજ તમામ પ્રકારિા મકાિ માટે પણૂથતા પ્રમાણપત્ર રજૂ કરવુાં.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સિાવાર રજજસ્ટડથ બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર તર્ા એક્ન્જવિયર દ્વારા તૈયાર કરવામાાં આવલેા ડ્રોઈંગ

ઉપરાાંત વિયમ અનસુાર બાાંધકામિી કામગીરીનુાં સપુરવવઝિ અિ ેઅમલ કરવો. સી. ફરજો અને જિાબદારીઓ

મકાિનુાં વિમાથણકાયથ માંજૂર ર્યેલા િકશા અનસુાર ર્ાય તે જોવાિી જવાબદારી આદકિટેક્ટિી છે, તે

ઉપરાાંત સલામત અિ ેમજબતૂ બાાંધકામ માટે તેમજ મકાિમાાં સામેલ કરવામાાં આવેલી સેવાઓ કોઈ

જોખમ વવિા ચાલ ુરહ ેતે માટેિા િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિ બી સી) તર્ા આઈ.એસ.આઈ. ધોરણોનુાં પાલિ ર્યુાં છે કે કેમ તે જોવાિી પણ તેમિી જવાબદારી છે. મકાિોમાાં સેવાઓ તમેજ સાધિોનુાં એિ બી સી ધોરણો મજુબ આગર્ી રક્ષણ ર્ાય તે જોવાિી જવાબદારી પણ આદકિટેક્ટિી છે તર્ા તેમણે કબજાનુાં પ્રમાણપત્ર મેળવવા માટે અરજી કરતા પહલેાાં ચીફ ફાયર ઑદફસર અર્વા વિયકુ્ત સિાવધકારી

કન્સલટન્ટ પાસેર્ી િા-વાાંધા પ્રમાણપત્ર મેળવવાનુાં રહશેે.

વિયમો અનસુાર માગલક વતી આદકિટેક્ટ કામિી પ્રગવતિા પ્રમાણપત્રો, કામ પરુૂાં ર્યાિા પ્રમાણપત્રો રજૂ

કરશ ેતર્ા તે મળેવશે. જો રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટિી સેવાઓ રદ કરી દેવામાાં આવે તો તેમણે કામગીરીિા કયા તબકે્ક તેમિી

સેવાઓ રદ કરવામાાં આવી છે તેિી વવગતો સાર્ ે તરત જ તે અંગેિી જાણ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે કરવાિી રહશેે. અગાઉિા આદકિટેક્ટિા સ્ર્ાિ ે જે િવા આદકિટેક્ટિી વિમણકૂ ર્ાય તમેણે પણ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે જાણ કરવાિી રહશેે અિ ેસાઈટ ઉપર માંજૂર

ર્યેલા ડ્રોઈંગિા સાંદભથમાાં કોઈ ફેરફાર ર્યા છે કે કેમ તમેજ પોત ેબાાંધકામિા કયા તબકે્ક ચાર્જ લ ેછે તે

પણ જણાવવાનુાં રહશેે. િવા આદકિટેક્ટિા અહવેાલિા આધારે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.સાઈટનુાં વિરીક્ષણ કરે તયારબાદ જ એ િવવિયકુ્ત આદકિટેક્ટે કામ શરૂ કરવાનુાં રહશેે.

વિયકુ્ત ર્િાર રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટે જે તે સાઈટ પરર્ી રજજસ્ટડથ બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર, બાાંધકામ

કોન્રેક્ટર, ક્લાકથ ઓફ વકથસ, સાઈટ સપુરવાઈઝર, પ્લમ્બર, ઈલેલક્રવશયિ વગેરેમાાંર્ી કોઈિી પણ

સેવાઓ રદ કરી દેવામાાં આવ ેતો તેિી જાણ તરત જ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે કરવાિી રહશેે

અિ ે િવી વ્યક્ક્તિી વિમણકૂ િ ર્ાય અિ ે એ વ્યક્ક્તિી વિમણકૂ અંગનેુાં પ્રમાણપત્ર ડીએસઆઈ-

આરડીએિ ેસપુરત કરવામાાં િ આવ ેતયાાં સધુી કામ ચાલ ુરાખવા દેવુાં િદહ.

તેમણ ેસાંબાંવધત એજન્સીિ ેએ સચૂિા આપવાિી રહશેે કે મકાિ માટે ખોદકામ અિ ેબાાંધકામ દરવમયાિ

કામદારો તર્ા અન્ય લોકોિી સલામતી માટે પરૂતી વ્યવસ્ર્ા કરવામાાં આવે. તેમણ ેસાંબાંવધત એજન્સીિ ેએવી સચૂિા આપવાિી રહશેે કે બાાંધકામ અિ ે વવકાસ માટે જરૂરી સલામત

અિ ેપરૂતા પ્રમાણમાાં કામચલાઉ માળખાિી વ્યવસ્ર્ા કરવામાાં આવે. ડી. રજજસ્ટે્રિન (નોંધણી)

રજજસ્રેશિ માટેિી જો કોઈ ફી હશે તો તે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.દ્વારા વખતોવખત વિધાથદરત કરવામાાં આવે તે મજુબ ભરવાિી રહશેે.

આદકિટેક્ટ તેમિી ફરજમાાં જો કોઈ ગાંભીર ભલૂ કરશે અર્વા વારાંવાર ભલૂ કરશે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.તેમિે બ્લેક ગલસ્ટ કરી શકે છે અિે તે અંગેિી જાણ ભારતિી કાઉક્ન્સલ ઓફ આદકિટેકચર િ ે કરવામાાં આવશે જેર્ી ૧૯૩૨િા આદકિટેક્ટ કાયદાિી જોગવાઈઓ હઠેળ આવી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વ્યક્ક્ત સામ ે પગલાાં લઈ શકાય. ભલૂ અર્વા ફરજચકૂિા દકસ્સામાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.કામચલાઉ અર્વા કાયમ માટે રજજસ્રેશિ રદ કરી શકે છે.

એલ્ન્જશનયર (ઇજનેર)

એ. લાયકાત અને અનભુિ

એક્ન્જવિયર માટેિી જરૂરી લાયકાત - વસવવલ એક્ન્જવિયદરિંગમાાં દડગ્રી અર્વા એસોવસયેટ મેમ્બરવશપ (વસવવલ એક્ન્જવિયદરિંગ) ઑફ ધ ઈક્ન્સ્ટટયશુિ ઑફ એક્ન્જવિયસથ, ઈલન્ડયા (એએમઆઈઈ) અર્વા ગબલલ્ડિંગ કન્સ્રક્શિ અર્વા તેિે સમકક્ષ શૈક્ષગણક લાયકાત જે ઑલ ઈલન્ડયા બોડથ ઑફ ટેકવિકલ એજયકેુશિ દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત હોય અર્વા કોઈપણ રાજયિા સ્ટેટ બોડથ ઑફ ટેકવિકલ એક્ઝાવમિેશિ દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત દડપ્લોમા ઈિ વસવવલ એક્ન્જવિયદરિંગ અર્વા દડપ્લોમા ઈિ ગબલલ્ડિંગ કન્સ્રક્શિ.

ઉપર જણાવેલી શૈક્ષગણક લાયકાત ઉપરાાંત અરજદાર જો દડપ્લોમા ઈિ વસવવલ એક્ન્જવિયદરિંગ અર્વા એએમઆઈઈ ધારક હોય તો પ્રોફેશિલ કામિો પાાંચ વિથિો અનભુવ હોવો જોઈએ.

બી. કામનો પ્રકાર,કાયષકે્ષત્ર અને સક્ષમતા

તમામ પ્રકારિા લેઆઉટ-ડ્રોઈંગ તૈયાર કરવા અિે આયોજિ કરવુાં તર્ા તમામ પ્રકારિા મકાિિા સપુરવવઝિ, કામિી પ્રગવતિા અહવેાલ સબવમટ કરવા. જોકે વ્યક્ક્ત દડપ્લોમા ઈિ વસવવલ એક્ન્જવિયર હોય તો તેમિે માત્ર લો રાઈઝ ગબલલ્ડિંગ માટે જ પરવાિગી મળશે.

સિાવાર રજજસ્ટડથ બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર દ્વારા તૈયાર કરવામાાં આવેલા ડ્રોઈંગ અનસુાર બાાંધકામિી કામગીરીનુાં સપુરવવઝિ અિે અમલ કરવો.

તેઓ લોડ બેદરિંગ માળખાિા ગબલલ્ડિંગ માટે માળખાકીય વવગતો અિે ગણતરીઓ તૈયાર કરી શકશે અિે રજુ કરી શકશે.

સી. ફરજો અને જિાબદારીઓ

એક્ન્જવિયરિી ફરજો અિ ે જવાબદારીઓ ૧.૭.૨ (સી) માાં દશાથવી છે તે પ્રમાણે જ રહશેે અિે તેમાાં ‘આદકિટેક્ટ’િા બદલે ‘એક્ન્જવિયર’ વાાંચવાનુાં રહશેે. ડી. રજજસ્ટે્રિન (નોંધણી)

રજજસ્રેશિ માટેિી જો કોઈ ફી હશે તો તે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.દ્વારા વખતોવખત વિધાથદરત કરવામાાં આવે તે મજુબ ભરવાિી રહશેે.

જો તે તેમિી ફરજમાાં ભલૂ કરશે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.એક્ન્જવિયર તરીકે તેમિે બ્લેક ગલસ્ટ કરી શકે છે અિે ગાંભીર ભલૂ કે વારાંવાર ર્તી ભલૂિા દકસ્સામાાં ઈક્ન્સ્ટટયટૂ ઑફ એક્ન્જવિયસથ, ઈલન્ડયાિે જાણ કરવામાાં આવશે જેર્ી આવી વ્યક્ક્ત સામે પગલાાં લઈ શકાય. ભલૂ અર્વા ફરજચકૂિા દકસ્સામાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.કામચલાઉ અર્વા કાયમ માટે રજજસ્રેશિ રદ કરી શકે છે.

બાાંધકામ સાંબાંશધત રડિાઈનર

એ. લાયકાત અને અનભુિ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગ્રેડ-૧

a. ઓલ ઇલન્ડયા બોડથ ઓફ ટેકવિકલ એજયકેુશિ માન્ય વસવવલ એક્ન્જવિયરીંગિી ઉપાવધ ધરાવતા હોય અિે સ્રક્ચરલ કન્સલ્ટન્સી કાંપિીમાાં સ્રક્ચરલ દડઝાઇિર તરીકે જવાબદાર હોદ્દા પર કામ કરવાિો ઓછામાાં ઓછો દસ વિથિો (ઉપાવધ મેળવ્યા બાદ) અનભુવ.

અર્વા b. સ્રક્ચરલ એક્ન્જિીયરીંગમાાં અનસુ્િાતકિી ઉપાવધ અર્વા ડોક્ટરેટ (પીએચડી) સારે્ સ્રક્ચરલ

કન્સલ્ટન્સી કાંપિીમાાં સ્રક્ચરલ દડઝાઇિર તરીકે જવાબદાર હોદ્દા પર કામ કરવાિો ઓછામાાં ઓછો ત્રણ વિથિો અનભુવ.

ગ્રેડ – ૨

ઓલ ઇલન્ડયા બોડથ ઓફ ટેકવિકલ એજયકેુશિ માન્ય વસવવલ એક્ન્જવિયરીંગિી ઉપાવધ ધરાવતા હોય અિ ે

સ્રક્ચરલ કન્સલ્ટન્સી કાંપિીમાાં સ્રક્ચરલ દડઝાઇિર તરીકે જવાબદાર હોદ્દા પર કામ કરવાિો ઓછામાાં ઓછો પાાંચ વિથિો (ઉપાવધ મેળવ્યા બાદ) અનભુવ.

અર્વા

સ્રક્ચરલ એક્ન્જવિયરીંગમાાં અનસુ્િાતકિી દડગ્રી અર્વા પીએચડી સાર્ે બ ેવિથિો અનભુવ

બી. કામનો પ્રકાર,કાયષકે્ષત્ર અને સક્ષમતા

ગ્રેડ-૧ બહમુાગળય, શૈક્ષગણક સાંસ્ર્ાઓ, હોક્સ્પટલ, જાહરે ઇમારતો અિે ખાસ માળખાઓ

ગ્રેડ-૨ ફે્રમ સાર્ેિા િીચી ઊંચાઈ ધરાવતી ઈમારતો જેમાાં ભોંયતગળયા ઉપરાાંત બે માળ હોય. તમામ િીચી ઊંચાઈ ધરાવતી ઇમારતો, વસવાય કે ગ્રેડ-૧માાં દશાથવેલ ઇમારતો/માળખાઓ

સી. ફરજો અને જિાબદારીઓ

બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિિો અહવેાલ તૈયાર કરવો. વવગતવાર બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિ તૈયાર કરવી તર્ા તેિો અમલ કરવા માટે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિ બી સી) અર્વા સસુ ાંગત ભારતીય સ્ટાન્ડડથિા માપદાંડ મજુબિી પદ્ધવત અિે ટેકવિકનુાં સચૂિ કરવુાં.

વિમાથણિા હતેરુ્ી વવગતવાર બાાંધકામ સાંબાંવધત ડ્રોઈંગ તૈયાર કરવા જેમાાં દડઝાઈિ લાઈવ લોડ, જમીિિી સલામતીિી ક્ષમતા, સામગ્રીિી વવગતો, દડઝાઈિમાાં કરવામાાં આવલેી ધારણાઓ, એ ધારણાઓિે આધારે કોન્રેક્ટર દ્વારા લેવા જેવી ખાસ તકેદારીઓ વગેરે જે કાંઈ લાગ ુપડતુાં હોય તેિો ઉલ્લખે કરવો.

સ્રક્ચલર ડ્રોઈંગિી બ ેિકલો સાઈટ સપુરવાઈઝરિે આપવી.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

તમામ મહતતવિા તબકે્ક કામનુાં વિરીક્ષણ કરવુાં તર્ા જે કામ ર્ઈ રહ્ુાં છે તેિાર્ી આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયરિે સાંતોિ છે તેવુાં પ્રમાણપત્ર આપવુાં.

બાાંધકામ સાંબાંવધત સલામતી તર્ા ગબલલ્ડિંગિી સમગ્રતયા મજબતૂીર્ી આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયરિે સાંતોિ છે તેવુાં પ્રમાણપત્ર આપવુાં.

દડઝાઈિ અંગે વવચારણા અિે સમીક્ષા માટે જમીિ તર્ા ગબલલ્ડિંગ સામગ્રીનુાં પરીક્ષણ તર્ા તેિો અહવેાલ મેળવવા માટે વ્યવસ્ર્ા કરવા માગલક/ આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયરિે સલાહ આપવી.

અગાઉ રજૂ કરવામાાં આવેલા ડ્રોઈંગ અર્વા દડઝાઈિમાાં કદાચ કોઈ ફેરફાર હોય તો બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિરે િવેસરર્ી ગણતરીઓ કરીિે ડ્રોઈંગ તૈયાર કરવા.

માળખાકીય સલામતી તર્ા ગબલલ્ડિંગિી સમગ્રતયા મજબતૂી અંગનેુાં પ્રમાણપત્ર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સપુરત કરવુાં. કામગીરી દરવમયાિ તેમિે વિમણકૂમાાંર્ી / જવાબદારીમાાંર્ી મકુ્ત કરવામાાં આવે તો સાત દદવસમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે લેગખતમાાં જાણ કરવી. જે વિમાથણ કામગીરીમાાં વિયમોનુાં પાલિ ર્યુાં િ હોય અર્વા તે જીડીસીઆર અનસુાર ગેરકાયદે હોય તો એ વવકાસિે આગળ વધવા કોઈ સવુવધા િ આપવી.

ડી. રજજસ્ટે્રિન (નોંધણી)

બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિરનુાં રજજસ્રેશિ ૧.૭.૨ (ડી) અનસુાર રહશેે, પરાંત ુ તેમાાં ‘આદકિટેક્ટ’િા બદલ ે

‘બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર’ શબ્દ વપરાશે.

ક્લાકષ ઓફ િકષસ / સાઈટ સપુરિાઈિર

એ. લાયકાત અને અનભુિ

૧. ગ્રેડ-૧

(એ) ઓલ ઇલન્ડયા બોડથ ઓફ ટેકવિકલ એજયકેુશિ માન્ય વસવવલ એક્ન્જવિયરીંગ/આદકિટેક્ટ, અર્વા

દડપ્લોમા ઇિ આદકિટેક્ટ અર્વા તેિે સમકક્ષ ઉપાવધ સારે્ ખાિગી/સરકારી / અધથસરકારી કાંપિીમાાં

જવાબદાર હોદ્દા પર કામ કરવાિો ત્રણ વિથિો અનભુવ (ઉપાવધ મેળવ્યા બાદ).

અર્વા

(બી) ભારતિા કોઈ પણ રાજયિા સ્ટેટ બોડથ ઓફ ટેકવિકલ એક્ઝાવમિેશિ માન્ય દડપ્લોમો ઇિ વસવવલ

એક્ન્જવિયરીંગ સાર્ે ખાિગી/સરકારી / અધથસરકારી કાંપિીમાાં જવાબદાર હોદ્દા પર કામ કરવાિો ત્રણ

વિથિો અનભુવ (દડગ્રી/દડપ્લોમાિી ઉપાવધ મેળવ્યા બાદ).

૨. ગ્રેડ -૨

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

(એ) ઓલ ઇલન્ડયા બોડથ ઓફ ટેકવિકલ એજયકેુશિ માન્ય વસવવલ એક્ન્જવિયરીંગ/આદકિટેક્ટ, અર્વા

દડપ્લોમા ઇિ આદકિટેક્ટ અર્વા તેિે સમકક્ષ ઉપાવધ સાર્ે ખાિગી/સરકારી / અધથસરકારી કાંપિીમાાં

જવાબદાર હોદ્દા પર કામ કરવાિો એક વિથિો અનભુવ (ઉપાવધ મેળવ્યા બાદ).

અર્વા

(બી) ભારતિા કોઈ પણ રાજયિા સ્ટેટ બોડથ ઓફ ટેકવિકલ એક્ઝાવમિેશિ માન્ય દડપ્લોમો ઇિ

વસવવલ એક્ન્જવિયરીંગ સાર્ ેખાિગી/સરકારી / અધથસરકારી કાંપિીમાાં જવાબદાર હોદ્દા પર કામ કરવાિો ત્રણ

વિથિો અનભુવ (દડગ્રી/દડપ્લોમાિી ઉપાવધ મેળવ્યા બાદ).

અર્વા

(સી) કોઇપણ માન્ય સાંસ્ર્ામાાંર્ી ગબલલ્ડિંગ કન્સ્રક્શિ ટેકિોલોજીમાાં ખાસ તાગલમ સારે્ અનસુ્િાતકિી

ઉપાવધ અર્વા દડપ્લોમા ઇિ ગબલલ્ડિંગ કન્સ્રક્શિ ટેકિોલોજી સારે્ ખાિગી/સરકારી/અધથસરકારી જગ્યાએ

બાાંધકામિો ઓછામાાં ઓછો એક વિથિો અનભુવ (ઉપાવધ/દડપ્લોમા કયાથ બાદ)

બી. કામગીરીનો પ્રકાર (કાયષકે્ષત્ર)

૧. ગ્રેડ-૧ બહમુાગળય, શૈક્ષગણક સાંસ્ર્ાઓ, હોક્સ્પટલ, જાહરે ઇમારતો અિે ખાસ માળખાઓનુાં અમલીકરણ ૨. ગ્રેડ -૨

ફે્રમ સારે્િા િીચી ઊંચાઈ ધરાવતી ઈમારતો જેમાાં ભોંયતગળયા ઉપરાાંત બ ેમાળ હોય. તમામ િીચી ઊંચાઈ ધરાવતી ઇમારતો, વસવાય કે ગ્રેડ-૧માાં દશાથવેલ ઇમારતો/માળખાઓ

સી. ફરજો અને જિાબદારીઓ

બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર તર્ા આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયર દ્વારા તૈયાર ર્યેલી બાાંધકામ સાંબાંવધત ડ્રોઈંગિી વવગતો તર્ા લેગખત સચૂિાઓનુાં કડકપણે પાલિ કરવુાં.

સામગ્રી, સાધિો, ગણુવિા વિયાંત્રણ તર્ા બાાંધકામ પ્રદક્રયાિા સાંદભથમાાં એિ.બી.સી અર્વા આઈ.એસ.િાાં ધોરણોિી જોગવાઈઓિો અમલ કરવો.

ખોદકામ, બાાંધકામ તર્ા વિમાથણ દરવમયાિ કામદારો તર્ા બીજાઓિી સલામતી માટે વ્યવસ્ર્ા કરવી.

બાાંધકામ અિે વિમાથણ માટે જરૂરી સલામત અિે પરૂતા કામચલાઉ માળખાિી જોગવાઈ કરવી.

કોઈ પદરક્સ્ર્વત કે સાંજોગો વિમાથણાવધિ મકાિ માટે જોખમી છે એવુાં તેમિે લાગે તો તે અંગ ેબાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર તર્ા આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયરનુાં ધ્યાિ દોરવુાં.

કોઈપણ િવા તબક્કાનુાં કામ શરૂ કરતાાં પહલેાાં કામગીરીિા ડ્રોઈંગિા એક સેટ સારે્ કામિી પ્રગવતિા પ્રમાણપત્રો એમ બી એસ આઈ આરડીમાાં જમા કરાવવા.

તે સાઈટિા ચાર્જમાાં રહશેે તર્ા કામિા સવથગ્રાહી સપુરવવઝિ માટે જવાબદાર રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

તેમણે એ બાબતિી કાળજી લેવી પડશે કે તેમિી દેખરેખ હઠેળ ર્તી કામગીરી રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયર દ્વારા આપવામાાં આવેલા માંજૂર ર્યેલા ડ્રોઈંગ તર્ા અન્ય વવગતોિે અનરુૂપ હોય.

તેમણે એ બાબતિી ખાસ કાળજી રાખવી પડશે કે વિમાથણિી કામગીરી દરવમયાિ બાાંધકામ હઠેળિા મકાિિે તેમજ તેિી બાજુિા કોઈ મકાિિે કોઈ નકુસાિ િ ર્ાય.

તેમણે એ વાતિી પણ કાળજી લેવી પડશે કે બાાંધકામિી કામગીરી દરવમયાિ આસપાસિા લોકોિે કોઈ ખોટી રીતે અગવડ િ પડ.ે

તેમણે એ બાબતિી પણ કાળજી લેવી પડશે કે તેમિી સાઈટ પર કામગીરી દરવમયાિ ઘોંઘાટ, ધળૂ, દુગંધ, વાઈબ્રેશિ (ધ્રજુારી) વગેરેિે કારણે રાદફક તર્ા આસપાસિા લોકો માટે કોઈ અસવુવધા ઊભી િા ર્ાય.

ડી. રજજસ્ટે્રિન (નોંધણી)

ક્લાકથ ઓફ વકથસ અર્વા સાઈટ સપુરવાઈઝરિી િોંધણી ૧.૭.૨.(ડી) અનસુાર રહશેે.

ડિેલપર (શિકાસકાર)

એ. લાયકાત અને અનભુિ

જે વ્યક્ક્ત કે કાંપિી વવકાસકાર તરીકે કામગીરી કરતી હોય તેિી પાસે યોગ્ય ગણુવિા અિે અનભુવ હોવો જોઈએ. બી. ફરજો અને જિાબદારીઓ

વવકાસકારિી જવાબદારીઓ આ પ્રમાણે રહશેે, વવકાસ પરવાિગી માટેિી અરજીિી સારે્ કામિી પ્રગવતિો દરપોટથ તર્ા ઓર્ક્પેુશિ સદટિદફકેટ

માટેિી અરજી મેળવવી તર્ા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે આપવી.

રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયર તર્ા બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિરિી વિમણકૂ કરવી.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. માાં સબવમશિ કરવા માટે તેમિી પાસેર્ી પ્રતયેક તબકે્ક પ્રમાણપત્રો મેળવવા તર્ા જીડીસીઆરમાાં જણાવવામાાં આવેલી શરતો અનસુાર વવકાસિી કામગીરી ર્તી હોય તેિી કાળજી લેવી.

રજજસ્ટડથ સાઈટ સપુરવાઈઝરિી વિમણકૂ કરવી.

રજજસ્ટડથ સાઈટ સપુરવાઈઝર દ્વારા તૈયાર કરવામાાં આવેલી ગણુવિાયકુ્ત પ્રદક્રયાિી ખાતરી લેવી અિે તેનુાં પાલિ કરવુાં.

સાઈટ સપુરવાઈઝર તેિી જવાબદારીઓ પરૂી કરે તેવુાં વાતાવરણ આપવુાં.

સાઈટ સપુરવાઈઝરિી સારે્ મળીિે એ બાબતનુાં પ્રમાણપત્ર આપવાનુાં રહશેે કે દરયલ એસ્ટેટ વવકાસનુાં જે બાાંધકામ ર્ઈ રહ્ુાં છે તે આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જિયર તર્ા બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર દ્વારા આપવામાાં આવેલી દડઝાઈિ, વવગતવાર ડ્રોઈંગ તેમજ સ્પેવસદફકેશિ અનસુાર ર્ાય છે.

દરયલ એસ્ટેટ વવકાસનુાં વિમાથણ શરૂ કરતાાં પહલેાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.પાસેર્ી વવકાસ પરવાિગી મેળવવી.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી જરૂદરયાતો અનસુાર કામિી પ્રગવતિા અહવેાલો તર્ા પ્રમાણપત્રો વિયવમત રીતે રજૂ કરવા.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોઈ કારણોસર તેઓ વવકાસકાર તરીકે કામ બાંધ કરે અર્વા તેમિે વવકાસકાર તરીકેિી જવાબદારીમાાંર્ી મકુ્ત કરવામાાં આવે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સાત દદવસિી અંદર તે અંગે લેગખતમાાં જાણ કરવી.

કોઈ કારણોસર તેમિા દ્વારા વિયકુ્ત વ્યવસાવયકોિે તેમિી જવાબદારીમાાંર્ી મકુ્ત કરવામાાં આવે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સાત દદવસિી અંદર તે અંગે લેગખતમાાં જાણ કરવી.

રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટ / એક્ન્જવિયરિી વિમણકૂિો અર્થ એ છે કે તેમણે તેમિે પ્રોજેક્ટ માટે દડઝાઈિ, િકશા તર્ા અન્ય વવગતો તૈયાર કરવા માટે તેમજ વિમાથણ કામગીરી દરવમયાિ ધ્યાિ રાખવા માટે ક્લાકથ , સાઈટ સપુરવાઈઝરિી વિમણકૂ કરવા માટે તર્ા માગલક વતી પ્રોજેક્ટિી કામગીરી માટે જરૂરી વિષ્ણાતોિે કામ સોંપવાિી તેમિે સિા આપી છે.

પ્રોજેક્ટિી કામગીરી દરવમયાિ તે આદકિટેક્ટ / એક્ન્જવિયર / સાઈટ સપુરવાઈઝર / ક્લાકથ ઓફ વકથસ / બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિરિી સચૂિાઓર્ી વવરૂદ્ધિી કામગીરી કરશે િદહ અર્વા ચલાવી લેશે િદહ તર્ા જેિા માટે માંજૂરી મેળવવામાાં આવી છે તે ગબલલ્ડિંગ અર્વા તેિા કોઈ દહસ્સાિા ઉપયોગ તેમજ કામગીરીમાાં કોઈ ગેરરીવત ર્શ ેતો તે અંગે તમામ જવાબદારી સ્વીકારશે.

જયારે કોઈ બાાંધકામ કોન્રેક્ટર અર્વા સાઈટ સપુરવાઈઝરિી વિમણકૂિી જરૂર િ હોય અિે એવી વિમણકૂ કરવામાાં િ આવી હોય તયારે વિયમો અનસુાર તેમિી ફરજો અિે જવાબદારીઓ માટે વવકાસકાર જવાબદાર રહશેે.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.પાસેર્ી કબજા ભોગવટાનુાં પ્રમાણપત્ર મેળવ્યા વવિા તે ગબલલ્ડિંગિો ઉપયોગ શરૂ િદહ કરે અર્વા કોઈપણ વ્યક્ક્તિે મકાિિો કબજો લેવા દેશે િદહ.

તે વીજળીિા ઉપકરણો, પ્લક્મ્બિંગ, ગટર, સ્વચ્છતા, પાણી પરુવઠો જેવી સેવાઓિા ઈન્સ્ટોલેશિ દરવમયાિ ઊભા ર્િાર સાંભવવત જોખમો તર્ા માળખાકીય ક્સ્ર્રતા માટે સલામતીિા પરૂતાાં પગલાાં લેશે.

તે સાઈટ પર માત્ર રજજસ્ટડથ વ્યક્ક્તઓિા િામો જ દશાથવશે અિે વધારાિા કોઈ િામો દશાથવશે કે મકૂશે િદહ.

બાાંધકામ હઠેળિા સાંકુલમાાં આવિાર સાંભવવત ગ્રાહક સમક્ષ તે માત્ર માંજૂર ર્યેલી યોજિા અનસુાર જ બાાંધકામિી દડઝાઈિ તર્ા તેિા વિધાથદરત ઉપયોગ વવશે જાણકારી આપશે.

સી. રજજસ્ટે્રિન (નોંધણી)

વવકાસકારનુાં રજજસ્રેશિ ૯.૭.૨. (ડી)માાં જણાવ્યા અનસુાર ર્શે.

માણલકોની જિાબદારીઓ

એ. માણલકની જિાબદારીઓ આ પ્રમાણે રહિેે –

રજજસ્ટડથ આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયર તર્ા બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિરિી વિમણકૂ કરવી. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. માાં સબવમશિ કરવા માટે તેમિી પાસેર્ી પ્રતયેક તબકે્ક પ્રમાણપત્રો

મેળવવા તર્ા જીડીસીઆરમાાં જણાવવામાાં આવેલી શરતો અનસુાર વવકાસિી કામગીરી ર્તી હોય તેિી કાળજી લેવી.

રજજસ્ટડથ સાઈટ સપુરવાઈઝરિી વિમણકૂ કરવી.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રજજસ્ટડથ સાઈટ સપુરવાઈઝર દ્વારા તૈયાર કરવામાાં આવેલી ગણુવિાયકુ્ત પ્રદક્રયાિી ખાતરી લેવી અિે તેનુાં પાલિ કરવુાં.

સાઈટ સપુરવાઈઝર તેિી જવાબદારીઓ પરૂી કરે તેવુાં વાતાવરણ આપવુાં. સાઈટ સપુરવાઈઝરિી સારે્ મળીિે એ બાબતનુાં પ્રમાણપત્ર આપવાનુાં રહશેે કે દરયલ એસ્ટેટ

વવકાસનુાં જે બાાંધકામ ર્ઈ રહ્ુાં છે તે આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જિયર તર્ા બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર દ્વારા આપવામાાં આવેલી દડઝાઈિ, વવગતવાર ડ્રોઈંગ તેમજ સ્પેવસદફકેશિ અનસુાર ર્ાય છે.

વવકાસ શરૂ કરતાાં પહલેાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.પાસેર્ી વવકાસ પરવાિગી મેળવવી. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી જરૂદરયાતો અનસુાર કામિી પ્રગવતિા અહવેાલો તર્ા પ્રમાણપત્રો

વિયવમત રીતે રજૂ કરવા. જે વવકાસ કરવામાાં આવ્યુાં હોય તેિો ઉપયોગ શરૂ કરતાાં પહલેાાં

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.પાસેર્ી કબજાનુાં પ્રમાણપત્ર મેળવવુાં. કોઈ કારણોસર તેઓ માગલક તરીકે કામ બાંધ કરે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સાત દદવસિી અંદર તે અંગે લેગખતમાાં જાણ કરવી.

કોઈ કારણોસર તેમિા દ્વારા વિયકુ્ત વ્યવસાવયકોિે તેમિી જવાબદારીમાાંર્ી મકુ્ત કરવામાાં આવે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સાત દદવસિી અંદર તે અંગે લેગખતમાાં જાણ કરવી.

કમષચારીઓની શનમણકુ

કમષચારીઓની સેિા સમાપ્તી

વિયમો અનસુાર વિયકુ્ત કરવામાાં આવેલા કોઈ કમથચારી િી સેવા સમાપ્ત કરવામાાં આવ ેતો જે તે કમથચારીિી એ ફરજ બિે છે કે તેમણ ેપોતે બાાંધકામિા કયા તબક્કા સધુી કામગીરી કરી હતી તેિા સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ સારે્ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે તતકાળ લેગખતમાાં જાણ કરવી. આવી કોઈ સચૂિા આપવામાાં િદહ આવે તર્ા જયાાં સધુી આવી સચૂિા િદહ મળે તયાાં સધુી વ્યક્ક્ત જે કામ સારે્ સાંકળાયેલી હશે તે જ કામગીરી તે કરે છે તેમ માિી લેવામાાં આવશે.

કમષચારીના મતૃ્યનુા રકસ્સામાાં

આ વિયમો હઠેળ કામ પર રાખવામાાં આવેલી તર્ા પ્રોજેક્ટિા અમલ માટે જરૂરી હોય એવી કોઈ વ્યક્ક્તનુાં જે તે વિમાથણાવધિ ગબલલ્ડિંગનુાં કામ પણૂથ ર્ાય તે પહલેાાં મતૃય ુર્ાય અર્વા તેિે ફરજમાાંર્ી મકુ્ત કરી દેવામાાં આવે તો જયાાં સધુી આ વિયમો હઠેળ જરૂરી અન્ય વ્યક્ક્તિી વિમણકૂ િ ર્ાય અિે તે અંગ ેએમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે યોગ્ય રીતે જાણ કરવામાાં િ આવે તયાાં સધુી જે કામ ચાલ ુહશે તે અટકાવી દેવામાાં આવશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પ્રાથશમક શિકાસ અને ણબન્પડિંગની જરૂરરયાતો

શિકાસનુાં શનયમન (શનયાંત્રણ)

જમીિ ઉપયોગ માટેિા તમામ ઝોિમાાં એફ. એસ. આર., મકાિિી ઊંચાઈ તર્ા સેટબૅકિા સાંદભથમાાં કોઈપણ વવકાસ જે રસ્તા પર પ્લોટ આવેલો હોય તે રસ્તાિી પહોળાઈિે અનરુૂપ જ ર્ઈ શકશે. આ માટેિા વવવિયમો પ્રકરણ ૧૨- ઝોવિિંગિા વવવિયમોમાાં જણાવવામાાં આવ્યા છે. આ પ્રકરણમાાં તમામ પ્રકારિા વવકાસ જેમ કે એફએઆરમાાં છૂટછાટ, ખલુ્લી જગ્યા, પ્લોટમાાં લઘતુમ પાદકિંગ, વકૃ્ષારોપણ અિે ઝાડિી જાળવણી, પાણીિા સ્ત્રોતર્ી અંતર, ગટર અિે પરૂ રોકાણ, પવિ અિે ભકૂાંપીય ભારિી દડઝાઇિ, કાંપાઉન્ડ વોલ્સ અિે દરવાજા અિ ે ઇમારતિી સામાન્ય જરૂરીયાતો વગેરેિે લગતી સામાન્ય જોગવાઈઓિી માદહતી આપવામાાં આવી છે.

એફ. એ. આર. માાં છૂટછાટ અથિા અન્ય શિકાસ શનયમનો (શનયાંત્રણો)

એ. રસ્તો પહોળો ર્વાિે કારણ ેઅર્વા િવો રસ્તો બાાંધવાિી જરૂદરયાતિે કારણ ેજમીિ માગલક જો તેમિી જમીિ કોઈપણ જાતનુાં વળતર માગ્યા વવિા આપી દેશે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી. કોઈપણ જમીિ/

પ્લોટ કે ગબલલ્ડિંગિ ેતેિા મળૂ ક્ષેત્રફળિા આધારે એફ. એસ. આર. તર્ા ગબલ્ટ અપ એદરયા માટેિી માંજૂરી આપી શકે છે, જો કે આ માટે બાકીિી તમામ શરતોનુાં પાલિ ર્યેલુાં હોવુાં જોઈશ.ે

રોડ પહોળો ર્વાિે કારણે અસર પામિાર જમીિ/ પ્લોટિી િવી સરહદેર્ી સેટબૅક/ માજર્જિિી લઘતુમ

જરૂદરયાત પરૂી કરવાિી રહશેે.

બી. માંજૂર ર્યેલા મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિાિી જોગવાઈઓ અનસુાર િવા બાાંધકામિા દકસ્સામાાં, જયાાં માન્ય

એફ. એસ. આર. પ્રમાણે વિમાથણ કરવા છતાાં પરવાિગીિી મયાથદા સધુીિી ઊંચાઈ હાાંસલ િ ર્ઈ હોય તો વિયમિી અન્ય જોગવાઈિ ે આવધિ રહી વધારાિી ૨૫% એફ. એસ. આર. માટે કદાચ પરવાિગી આપવામાાં આવી શકે છે.

આવા બાાંધકામ માટેિી જોગવાઈ અનસુાર માન્ય બાાંધકામ સાંબાંવધત ઈજિેરે વતથમાિ તર્ા િવા વિમાથણ

માટે માળખાકીય ક્સ્ર્રતાનુાં પ્રમાણપત્ર આપવુાં પડશ.ે આ વધારાિી એફ. એસ. આર. િી પરવાિગી માટે

પ્રવત ચો.મી. રૂ. ૧૫૨૨.૨૨િા દરર્ી વધારાિો માળખાકીય સવુવધા ચાર્જ ચકૂવવાિો રહશેે.

સી. જરૂદરયાત મજુબ અર્વા જો જરૂદરયાત હશ ેતો – વવકાસ યોજિામાાં વિધાથદરત કરેલી ઝોવિિંગ દડઝાઈિ વસવાય પણ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. જાહરે દહતમાાં કોઈપણ ઝોિમાાં જાહરેા સવુવધાઓ (સી.ઈ.ટી.પી., એસ.ટી.પી. ,સબસ્ટેશિ) વગેરે િી પરવાિગી આપશે.

ડી. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.વવશેિ ઈમારતો (સ્ટારહોટેલો, હોક્સ્પટલો વગેરે) માટે ઊંચાઈ ,એફ. એસ. આર. ,ગ્રાઉન્ડ કવરેજ માટે વવશેિ પરવાિગી આપી શકે છે કેમકે આવાાં વવશેિ મકાિોિ ે(સમયાાંતરે જાહરે ર્યલેી વવવવધ સરકારી િીવતઓ હઠેળ) વવશેિાવધકાર પ્રાપ્ત ર્યેલા છે ( હોક્સ્પટલો માટેિા વવશેિ વવવિયમો અિ ેહોટેલો માટેિા વવશિે(વવવિયમો)િા સાંદભથમાાં.)

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ખપુલી જગ્યા

જમીિ ઉપયોગિા તમામ ઝોિ માટે કોઈપણ લઆેઉટ અર્વા પેટા વવભાગમાાં – પ્રકરણ ૧૧માાં જણાવ્યા અનસુાર પ્લોટ વવસ્તારિો અમકુ દહસ્સો પાકથ , રમતગમત અર્વા મિોરાંજિિી પ્રવવૃિઓ માટે ખલુ્લો રાખવાિો રહશેે, અિે શક્ય હોય તયાાં સધુી આવી સવુવધાઓ એક જ જગ્યાએ તર્ા ધારણ મજુબિા આકારમાાં હોવી જોઈએ. ખલુ્લી જગ્યા પૈકી ઓછામાાં ઓછી ૫૨ ટકા જગ્યામાાં કોઈ પાકુાં બાાંધકામ િદહ કરી ખલુ્લી રાખવી. આમ છતાાં જો આવુાં કોઈ બાાંધકામ (પેવમેન્ટ) કરવામાાં આવે તો તે જાળી અર્વા વસમેન્ટિા બ્લૉકિી હોવી જોઈએ જેર્ી પાણી જમીિિી અંદર ઉતરી શકે. ખલુ્લી જગ્યામાાં તર્ા ખલુ્લી જગ્યાિા મોટા પટ્ટાઓમાાં વકૃ્ષારોપણિે પ્રોતસાહિ આપવામાાં આવે છે અિે જે તે સ્ર્ળે જે મળૂ વિસ્પવત ઊગલેી હોય તેિે તેિા કુદરતી સ્વરૂપમાાં રહવેા દેવી જોઈએ.

ટકાઉપણુાં

એવી ભલામણ કરવામાાં આવે છે કે િવા બાંધાિાર મકાિો ગ્રીિ રેદટિંગ ફૉર ઈલન્ટગ્રટેેડ હગેબટેટ એસેસમેન્ટ (જી આર આઈ એચ એ) દ્વારા વિધાથદરત કરવામાાં આવેલી ટકાઉપણાિી માગથદવશિકાઓનુાં પાલિ કરે. ગણુવિા માટેિી આ રેદટિંગ વસસ્ટમ ભારત સરકારિા દરન્યએુબલ ઊજાથ માંત્રાલય તર્ા ઊજાથ સાંશોધિ સાંસ્ર્ા (ટીઈઆરઆઈ) દ્વારા વવકસાવવામાાં આવી છે. જીઆરઆઈએચએ રેદટિંગ વસસ્ટમમાાં જે માપદાંડ આપવામાાં આવ્યા છે તે અનસુાર િીચે જણાવેલી બાબતો આ વવકાસ વિયમો માટે મહતતવિી છેઃ-

બાાંધકામ / વૈકક્લ્પક વકૃ્ષારોપણ દરવમયાિ લેન્ડસ્કેપિી જાળવણી કરવી તર્ા તેનુાં રક્ષણ કરવુાં. જમીિિી જાળવણી (બાાંધકામ પછી)

સાઈટિી અગતયિી બાબતોિે સાાંકળી લેતી દડઝાઈિ. સાઈટ પર િક્કર પેવવિંગમાાં ઘટાડો જરૂરી સેવાઓનુાં અસરકારક આયોજિ તર્ા ઈિસાઈટ સર્ક્ુથલેશિિી કાયથક્ષમતા વધારવી બાાંધકામમાાં રોકાયેલા કામદારોિે સ્વચ્છતા અિે સલામતીિી લઘતુમ સવુવધાઓ પરૂી પાડવી. બાાંધકામ દરવમયાિ હવાનુાં પ્રદૂિણ ઘટાડવુાં લેન્ડસ્કેપ માટે પાણીિી જરૂદરયાત ઘટાડવી મકાિ વિમાથણમાાં પાણીિી જરૂદરયાત ઘટાડવી વિમાથણ દરવમયાિ પાણીિો સયુોગ્ય ઉપયોગ

પરાંપરાગત ઊજાથિી માગ ઘટાડવા ગબલલ્ડિંગ દડઝાઈિિો મહિમ ઉપયોગ

દરન્યએુબલ ઊજાથિો ઉપયોગ

દરન્યએુબલ ઊજાથ આધારીત ગરમ પાણીિી વ્યવસ્ર્ા પાણીનુાં દરસાઈકગલિંગ અિે પિુઃ ઉપયોગ (વરસાદી પાણી સદહત)

કચરાિો એક જગ્યાએ સાંગ્રહ અિે વિકાલ

ઓઝોિિે નકુસાિ કરે તેવાાં તતવોિો ઉપયોગ ઘટાડવો પાણીિી ગણુવિા સવુિવિત કરવી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

તમાકુ અિે ધમૂ્રપાિ વિયાંત્રણ

ઈલેક્રીક તર્ા યાાંવત્રક સાધિોનુાં સાંચાલિ અિે મેન્ટેિન્સ

િવીિીકરણ

એવુાં ઈચ્છવિય છે કે જે િવા વિમાથણ ર્ાય તેમણ ેજી.આર.આઈ.એચ.એ. હઠેળ પ્રમાણપત્ર મેળવવાિો લક્ષયાાંક રાખવો, જેિા માટે ઓછામાાં ઓછો ૫૨િો સ્કોર હોવો જોઈએ.

પ્લોટમાાં લઘતુમ માપ

સામાન્ય મકાિો માટે પ્લોટિાાં લઘતુમ માપ િીચે કોષ્ટક િાં. ૧૨.૧ અનસુાર રહશેે.

કોષ્ટક ૧૦-૧: મકાનો માટે લઘતુમ પ્લોટ માપ

રહણેાાંકી મકાિ પ્રકાર પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

લો રાઇઝ ઈમારત ૧૨૨૨ ચોમી બહમુાળી ઈમારત ૨૨૨૨ ચોમી આંવશક અલગ ઈમારત ૧૫૨ ચોમી અલગ ઈમારત ૭૨૨ ચોમી ધમથશાળા ૧૨૨૨ ચોમી ધાવમિક અિે એકત્રીકરણ ઈમારત ૧૨૨૨ ચોમી વ્યવસાવયક મકાિ પ્રકાર પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

સ્ટાર હોટલ ૫૨૨૨ ચોમી િોિ સ્ટાર હોટલ ૭૨૨૨ ચોમી શોવપિંગ મોલ ૧૨૨૨ ચોમી શોવપિંગ સેન્ટર અિે કોમશીયલ સેન્ટર ૨૨૨૨ ચોમી િોિ ગે્રડ એ ઓદફસ ૧૨૨૨ ચોમી ગે્રડ એ ઓદફસ ૧૨૨૨૨ ચોમી ફયલુ ફીલીંગ સ્ટેશિ સવવિસ સ્ટેશિ સારે્ ૨૨૨૨ ચોમી ફીલીંગ સ્ટેશિ સવવિસ સ્ટેશિ વસવાય ૧૨૨૨ ચોમી તમામ પ્રકારિા વકથશોપ ૫૨૨ ચોમી કમ્યવુિટી હોલ/ર્ીયેટર/મલ્ટીપ્લેક્સ/પાટી પ્લોટ ૭૨૨૨ ચોમી ઉપયોગી મકાિો, જાહરે સવુવધા ૫૨૨ ચોમી

૭૨૨ ચોરસ મીટરર્ી ઓછો વવસ્તાર ધરાવતા પ્લોટમાાં ત્રણ બાજુએ (આગળ - પાછળ - કોઇપણ એક બાજુએ) સેટબેક

જગ્યા છોડવી અિ ે૭૨૨ ચોરસ મીટરર્ી વધારે વવસ્તાર ધરાવતા પ્લોટમાાં ચારેય બાજુએ (આગળ - પાછળ - બાંિ ે

બાજુએ) સેટબેક જગ્યા છોડવી જોઇએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પારકિંગ

સામાન્ય

પાદકિંગ માટેિાાં ધોરણોિો મખુ્ય હતે ુએ બાબત સવુિવિત કરવાિો છે કે વવકાસ દરખાસ્તોિી સમીક્ષા કરતી વખતે સાઈટ પર આવતા વાહિો માટે પરૂતી જગ્યા આપવાિી વવચારણા કરવાિો છે. આમ બસ અિે રામ જેવી જાહરે પદરવહિિી સવુવધાિા વધ ુટકાઉ સ્વરૂપોિે પ્રોતસાહિ મળે તેવી સમગ્ર શહરેિી વ્યવસ્ર્ા ગોઠવાય. જયાાં વવકાસમાાં જમીિિા એક કરતાાં વધારે સમાાંતર ઉપયોગ હોય, જેમ કે વવશાળ ઑદફસ સારે્નુાં ગોડાઉિ અર્વા બહમુાળી રહણેાક મકાિ સારે્ રેસ્ટોરન્ટ તો બાંિેિા ઉપયોગ માટેિા સાંયકુ્ત આંકડા લાગ ુ પડશે. વાસ્તવમાાં બહવુવધ ઉપયોગી ઈમારત જયાાં એવુાં દશાથવી શકાય કે દદવસ દરવમયાિ અલગ અલગ સમયે અલગ અલગ ઉપયોગ ર્ાય છે તો પાદકિંગ માટેિી વ્યહૂરચિા ઘડવામાાં વધ ુ ફ્લેક્ક્સબલ અગભગમ વવચારી શકાય. તમામ પ્રકારિા ગબલલ્ડિંગમાાં પાદકિંગિી જરૂદરયાતોિી વવગતો કોષ્ટક િાં. ૧૨.૨.માાં આપવામાાં આવી છે, જે એક કારિી જગ્યાિી ગણતરીિા અનસુાંધાિમાાં છે. (ઈ.સી.એસ)

પાદકિંગ માટે ઓછામાાં ઓછી જેટલી જગ્યાિી જરૂદરયાત રહશેે તે આ પ્રમાણ ેછેઃ-

કાર પાદકિંગ માટે સમાિ જગ્યા:

ઓપિ પાદકિંગ માટે પ્રવત ઈ.સી.એસ. ૧૧ ચો.મી. (૭મી. x ૬મી.)

ભોંયતગળયે બાંધ પાદકિંગ માટે પ્રવત ઈસીએસ ૨૭ ચો.મી. (૭.૫ મી. x ૬.૫ મી.)

બેઝમેન્ટ (ભોંયરા) માટે ૨૧ પ્રવત ચો.મી. પ્રવત ઈસીએસ (૪મી. x ૩મી.)

રક/બસઃ ૭.૩૫ મી. x ૩.૫ મી. કોષ્ટક ૧૦.૨: ઈક્િીલન્ટ કાર સ્પેસ

વાહિિો પ્રકાર એક કારિી જગ્યાિે સમકક્ષ

કાર / ટેક્સી ૧

દ્વીચક્રી વાહિ ૨.૨૫

ઑટો દરક્ષા ૨.૫

સાઈકલ ૨.૧

રક ૨.૨૫

બસ ૨.૨૫

ઑફ-સ્ટ્રીટ પારકિંગ

પ્રતયેક િવા બાંધાતા મકાિ માટે જરૂરી લઘતુમ ઑફ-સ્રીટ પાદકિંગ જગ્યા પરૂી પાડવાિી રહશેે, જેિી વવગતો કોષ્ટક િાં. ૧૨.૭માાં છે. તમામ પ્લોટમાાં િીચે જણાવ્યા પ્રમાણેિી અિામત જગ્યા રાખવાિી રહશેે,

કુલ પાદકિંગ જગ્યાિો ૨૫% વવસ્તાર દ્વીચક્રી વાહિો માટે અિામત રહશેે

કુલ પાદકિંગ જગ્યાિો ૫% વવસ્તાર સાઈકલો માટે અિામત રહશેે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૦.૩: ણબન્પડિંગ ઉપયોગ હઠેળ પારકિંગ માટેની લઘતુમ જરૂરરયાતનાાં ધોરણોઃ(વતાથમાિ ગામતળ તર્ા કોટિી અંદરિા શહરે સદહત) તમામ વવસ્તારો માટે –

ણબન્પડિંગનો પ્રકાર ઓછામાાં ઓછી કાર જેટલી

જગ્યાની જરૂરરયાત એકમ

નોંધ (મલુાકાતીઓ માટે પારકિંગ)

જાહરે જગ્યાઓ

ધાવમિક સ્ર્ળ ૧ કુલ બાાંધકામિા ૫૨ ચો.મી. મલુાકાતીઓ માટે પાદકિંગ

ઑદડટોદરયમ, વસિેમા હૉલ/મલલ્ટપ્લેક્સ

૨ ૧૨ બેઠકો મલુાકાતીઓ માટે પાદકિંગ

જાહરે બગીચો/બહ ુહતેકુ મેદાિ

૨.૫ પ્લોટ વવસ્તારિા ૧૨૨

ચો.મી. મલુાકાતીઓ માટે પાદકિંગ

હોક્સ્પટલ ૨ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

કમ્યવુિટી હૉલ ૧ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. મલુાકાતીઓ માટે પાદકિંગ

રોજગાર કેન્રો ગે્રડ (એ) વસવાયિી ઓદફસો

૨.૫ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૨૫% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

શોવપિંગ સેન્ટર અર્વા કોમશીયલ સેન્ટર

૨ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

ઉદ્યોગો

ઔદ્યોગગક ઈમારત ૧ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૨૫% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

કોમશસિયલ રરટેલ અને હોગ્સ્પટાણલટી

રેસ્ટોરેન્ટ ૨ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

શોવપિંગ મોલ ૨ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

હોટેલ ૨ કુલ બાાંધકામિા ૧૫૨ ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

લોજીસ્ટીક્સ કેન્દ્ર ૨.૫ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

વેપાર િી સગવડ પરૂી પાડતી ઈમારત

૧ કુલ બાાંધકામિા ૩૫ ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત રહણેાક

મલ્ટી ફેમીલી હાઉવસિંગ

૨.૫

૧૫૨ ચો.મી.ર્ી વધિુા પ્રતયેક ટેિામેન્ટ માટે બાાંધકામનુાં

ક્ષેત્રફળ

૨૫% પાદકિંગિી જગ્યા મલુાકાતીઓ માટે અિામત

૧.૫ ૧૨૨ર્ી ચો.મી.ર્ી વધ ુઅિે ૧૫૨ પ્રવત ચો.મી. સધુીિા

૨૫% પાદકિંગિી જગ્યા મલુાકાતીઓ માટે અિામત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પ્રતયેક ટેિામેન્ટ માટે બાાંધકામનુાં ક્ષેત્રફળ

૧

૬૨ ચો.મી.ર્ી વધ ુઅિે ૧૨૨ ચો.મી. સધુીિા પ્રતયેક બે ટેિામેન્ટ માટે બાાંધકામનુાં

ક્ષેત્રફળ

૨૫% પાદકિંગિી જગ્યા મલુાકાતીઓ માટે અિામત

૨.૫

૬૨ ચો.મી. સધુીિા પ્રતયેક ટેિામેન્ટ માટે બાાંધકામનુાં

ક્ષેત્રફળ

૨૫% પાદકિંગિી જગ્યા મલુાકાતીઓ માટે અિામત

આંવશક અલગ / અલગ રહઠેાણ

૨.૫ ૧૫૨ ચો.મી.ર્ી વધિુા પ્રતયેક

ટેિામેન્ટ માટે બાાંધકામનુાં ક્ષેત્રફળ

જરૂરી િર્ી

૧.૫

૧૨૨ર્ી ચો.મી.ર્ી વધ ુઅિે ૧૫૨ પ્રવત ચો.મી. સધુીિા

પ્રતયેક ટેિામેન્ટ માટે બાાંધકામનુાં ક્ષેત્રફળ

જરૂરી િર્ી

૧

૬૨ ચો.મી.ર્ી વધ ુઅિે ૧૨૨ ચો.મી. સધુીિા પ્રતયેક બે ટેિામેન્ટ માટે બાાંધકામનુાં

ક્ષેત્રફળ

જરૂરી િર્ી

૨.૫ ૬૨ ચો.મી. સધુીિા પ્રતયેક ટેિામેન્ટ માટે બાાંધકામનુાં

ક્ષેત્રફળ જરૂરી િર્ી

વમશ્ર ઉપયોગ માટેિા એપાટથ મેન્ટમાાં દરટેલ માટે પાદકિંગ (રહણેાક માટેિા પાદકિંગ ઉપરાાંત)

૨ ચોખ્ખી દરટેલ જગ્યાિા ૧૨૨

ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

ઘરડાાં ઘર/ વવકલાાંગો માટે સાંભાળ કેન્દ્ર

૧.૨૫ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

િોકર માટે આવાસ / ડોમેટરી

૨.૭૭ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૨૫% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

શિક્ષણ

શાળા* ૨.૨૫ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૫૨% મલુાકાતીઓ માટે

પાદકિંગિી જગ્યા અિામત

શાળા કરતા અન્ય શૈક્ષગણક ઈમારત

૨.૨૫ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૨૫% પાદકિંગિી જગ્યા

મલુાકાતીઓ માટે અિામત

તાલીમ / કૌશલ્ય વવકાસ કેન્દ્ર, સાંશોધિ કેન્દ્ર

૧ કુલ બાાંધકામિા ૧૨૨ ચો.મી. ૨૫% પાદકિંગિી જગ્યા

મલુાકાતીઓ માટે અિામત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

િોંધઃ

જે ઈમારત / પ્લોટ ૯.૨૨ મીટર અર્વા તેર્ી વધ ુપહોળાઈ ધરાવતા રસ્તાિા છેડ ેહોય તેમણ ેિીચ ેજણાવ્યા અનસુાર પાદકિંગિી જોગવાઈ કરવી પડશે.

ખલુ્લી ક્પ્લન્ર્ વવિા ભોંયતગલયાિા ગબલ્ટ અપ એદરયા માટે પાદકિંગિી જોગવાઈ કોષ્ટક ૧૨.૭ માાં જણાવલે કોમવસિયલ ધોરણો અનસુાર કરવાિી રહશેે તર્ા અન્ય માળિા ગબલ્ટ અપ એદરયા માટે વિયમો અનસુાર પાદકિંગિી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે.

રસ્તા પરર્ી પાદકિંગિી જગ્યાએ વાહિોિે પહોંચવા માટે પરૂતી સવુવધા ઉપરાાંત ઉપર જણાવ્યા મજુબિી જગ્યાિી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે.

પાદકિંગ માટે ૭.૨ મીટર અર્વા વધ ુમાજર્જિિી જગ્યા એ સાંજોગોમાાં રાખવા દેવામાાં આવશે જો તે આ વવભાગિી િીચે જણાવેલી જરૂદરયાત અનસુાર પાદકિંગ લેઆઉટ િીજોગવાઈ ૧૨.૫.૫ પ્રમાણે હશે.

આકૃશત માજીનમાાં પારકિંગ

વમશ્ર પ્રકારિા વવકાસમાાં પાદકિંગિી જરૂદરયાતિી ગણતરી એફ.એ.આર.માાં જતી જગ્યાઓિે અનલુક્ષીિે કરવાિી રહશેે.

જો પાદકિંગિી જગ્યાિો દુરુપયોગ ર્તો હોવાનુાં ધ્યાિમાાં આવશે તો સમગ્ર ઈમારતિો ઉપયોગ બાંધ કરાવી દેવામાાં આવશે અિે વાહિોિા પાદકિંગિી યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા કરવામાાં આવશે તયાર પછી જ ઉપયોગિી પરવાિગી આપવામાાં આવશે. જેટલો સમય સધુી પાદકિંગિી જગ્યાિો દુરુપયોગ કરવામાાં આવ્યો હશે તર્ા એ દુરુપયોગર્ી જે ગેરલાભ ઉઠાવવામાાં આવ્યો હતો તેિી સામે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવે તે અનસુાર ભારે દાંડ વસલુવામાાં આવશે.

જયાાં પાદકિંગિી વધ ુજગ્યાિી જરૂર હશે તેવા દકસ્સાઓમાાં સિાવાળાઓ ચોક્કસ પરવાિગીિે ધ્યાિમાાં લઈ ભોંયરામાાં અર્વા ટૉપ માળ પર કેટલીક શરતો સારે્ પાદકિંગ માટે પરવાિગી આપી શકશે.

મલુાકાતીઓ માટે અલગ પાદકિંગિી વ્યવસ્ર્ા માત્ર ભોંયતગળયે કરવાિી રહશેે. પાદકિંગિી જગ્યાિી ગણતરી એફએસઆઇમાાં િીચેિી શરતોિ ેઆવધિ કરવાિી રહશેે િહીં. o પાદકિંગિી જગ્યા કોઈપણ પ્રકારિી વાડ કે દદવાલ વવિા ૨.૪ મીટરિી ચોખ્ખી ઊંચાઈ અિ ેબીમ સાર્ેિા

સ્લેબિા દકસ્સામાાં ચોખ્ખી ઊંચાઈ ૨.૧ મીટર હોવી જોઈએo હોલો ક્પ્લન્ર્િી (જેિે સ્ટીલ્્સ તરીકે પણ ઓળખવામાાં આવે છે)જગ્યા કોઈપણ પ્રકારિી વાડ કે દદવાલ

વવિા મહિમ ચોખ્ખી ઊંચાઈ ભોંયતગળયાિા સ્તરે ૨.૧ મીટર સાર્ેિી હોવી જોઈએ જેમાાં માત્ર રહણેાાંકી ઇમારતમાાં (વમશ્ર વવકાસમાાં પણ િહીં)

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

o માત્ર પાદકિંગિા ઉપયોગ માટેનુાં ભોંયરૂાં બીમ વસવાય મહિમ ચોખ્ખી ઊંચાઈ ૨.૬ મીટર સારે્નુાં હોવુાં જોઈએ

o પાદકિંગ વવસ્તારમાાં પાદકિંગિી જગ્યા ,ડ્રાઇવવ ેઅિ ેએસ્લસેિો સમાવેશ ર્ાય છે પરાંત ુતેમાાં અપ્રોચ રોડ ,

લવ્હકલ ગલફ્ટ કે લવ્હકલ રેમ્પિો સમાવેશ ર્તો િર્ી .o પાદકિંગ વવસ્તારિે અસરકારક રીતે માત્ર પાદકિંગ વવસ્તાર તરીકે જાળવી રાખવાિો રહશેે અિે જો તે

બાંવધયાર હોય તો તેમાાં પ્રકાશ અિ ેહવાબારીિી જાળવણી કરવાિી રહશેે.

o એરીયમમાાં પાદકિંગિી માંજૂરી આપવામાાં આવશ ેિહીં.

પાદકિંગ લેઆઉટમાાં િીચ ેપ્રમાણેિી શરતો પદરપણૂથ ર્વી જોઈએ. પાદકિંગિી જગ્યાર્ી રસ્તા પર જવા માટે લઘતુમ પહોળાઈ આ પ્રમાણે હોવી જોઈએઃ

(એ) દ્વીચક્રી વાહિો માટે - ૨.૨ મી. (બી) કાર માટે - ૭.૨ મી. (સી) હળવા વાહિો માટે (મીિી બસ વગેરે) - ૪.૫ મી. (ડી) ભારે વાહિો માટે (બસ, રક વગેરે) - ૬.૨ મી.

ઉપરોક્ત (એ) તર્ા (બી) િા સાંદભથમાાં વવસ્તારિી ક્ષમતા જો ૫૨૨ ચો.મી. કરતાાં વધારે હોય તો દ્વીચક્રી વાહિો તેમજ કાર પાદકિંગ માટે આવવા અિે જવાિા રસ્તા અલગ રહશેે, વસવાય કે એક જ રસ્તાિી લઘતુમ પહોળાઈ ૬ મીટર હશે તો તેિ ેપરવાિગી આપવામાાં આવશે.

ભોંયરાિા દકસ્સામાાં ૧૨૨૨ ચો.મી. િા વધારાિા પાદકિંગ વવસ્તાર માટે વધારાિા બે સ્વતાંત્ર અવર-જવરિા માગોિે પરવાિગી આપવામાાં આવશે, જેિી પહોળાઈ ઉપરોક્ત (એ) તર્ા (બી) મજુબ રહશેે.

રૅમ્પિા જ ાંક્શિો પર િીચ ેજણાવ્યા અનસુાર ખાાંચાવાળી લાઈિોિી જોગવાઈ કરવામાાં આવશે – i. વાહિિે પસાર ર્વાિી પહોળાઈ ૨.૨ મી. હશે તો ૧.૫ મીટર વત્રજયાિી,

ii. વાહિિે પસાર ર્વાિી પહોળાઈ ૭.૨ મી. હશે તો ૨ મીટર વત્રજયાિી, iii. વાહિિે પસાર ર્વાિી પહોળાઈ ૬.૨ મી. હશે તો ૪.૫ મીટર વત્રજયાિી.

ઉપરોક્ત (સી) તર્ા (ડી) – પેટા મદુ્દો (૧) િા સાંદભથમાાં ક્ષેત્રિી ક્ષમતા ૧૫૨૨ ચો.મી. કરતાાં વધારે હશે તો હળવા અિે ભારે વાહિોિી પાદકિંગ જગ્યા માટે રસ્તા તરફ જતા બે સ્વતાંત્ર અવર-જવરિા દરવાજા રાખવામાાં આવશે.

જો પાદકિંગિી જગ્યા રસ્તાિા લેવલે િ હોય તો પાદકિંગ સધુી જતો રૅમ્પ ૧:૩ કરતાાં વધ ુ િ હોવો જોઈએ, અર્ાથત ૩ મીટરિા આડા અંતર માટે ઊભો ઢોળાવ ૧ મીટર કરતાાં વધારે િ હોવો જોઈએ.

પાદકિંગ તરફ જતા દરેક રસ્તા તેમજ પાદકિંગિા સ્ર્ળે ઓછામાાં ઓછી ઊંચાઈ ૨.૪ મીટર હોવી જોઈએ.

પાદકિંગ લેઆઉટિી સવથસામાન્ય વ્યવસ્ર્ા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.દ્વારા સમયે સમયે જારી સચૂિાઓિે અનરુૂપ હોવી જોઈએ.

ભોંયરાિો ઉપયોગ પાદકિંગ માટે કરવામાાં આવતો હોય તેવા દકસ્સામાાં ભોંયરાિા ઢોળાવિી લઘતુમ

પહોળાઈ ત્રણ મીટર હોવી જોઈએ ,જો ભોંયરાિો ઉપયોગ માત્ર દ્ધદ્વ-ચદક્રય વાહિોિા પાદકિંગ માટે ર્તો હોય તો ઢોળાવિી પહોળાઈ બાંિે દદશામાાં લઘતુમ બ ેમીટર હોવી જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ખપુલા પારકિંગના રકસ્સામાાં વકૃ્ષારોપણ

પાદકિંગિી જગ્યા ખલુ્લી હોય તો પ્રતયેક ૧૨ કારિી જગ્યા દીઠ એક વકૃ્ષ ઉગાડવુાં. પણૂથ વવકવસત વકૃ્ષિો વ્યાસ ૧ ઈંચ તર્ા જમીિર્ી ઊંચાઈ ૧.૫ મીટર હોવી જોઈએ.

સાઈકલ પારકિંગ

રહણેાક અિે રોજગારીિા કેન્દ્રો ખાતે સાઈકલ પાદકિંગિી વ્યવસ્ર્ા એ રીતે હોવી જોઈએ જેર્ી તે બારીઓમાાંર્ી તેમજ દરવાજામાાંર્ી પ્રવેશતા તરત જોઈ શકાય. અંધારુાં ર્યા પછી એ જગ્યાએ પરૂતા પ્રમાણમાાં લાઈટ હોવી જોઈએ વ્યક્ક્તગત તર્ા સાઈકલનુાં રક્ષણ ર્ાય. વધારે સલામતી માટે પાદકિંગમાાં સાઈકલ ઢાંકાય એવી વ્યવસ્ર્ા કરવી જોઈએ તેમજ જો શક્ય હોય તો સાઈકલિા બાંિ ેપૈડાાં િક્કર પદાર્થ સારે્ બાાંધવા જોઈએ.

પારકિંગ એરરયા લેઆઉટ

પાદકિંગ એદરયા લેઆઉટમાાં િીચે જણાવ્યા મજુબિી શરતો પદરપણૂથ ર્વી જોઈએ – પાદકિંગ સ્ર્ાિર્ી રસ્તા પર પહોંચવાિા માગથિી લઘતુમ પહોળાઈ ૭ મીટર હોવી જોઈએ

કાર પાદકિંગિી જગ્યાિી ક્ષમતા ૭૨૨ ચો.મી. કરતાાં વધ ુ હોય તો રસ્તા પર પહોંચવાિા બે અલગ અલગ માગથ રાખી શકાય, પણ જો એ માગથિી પહોળાઈ લઘતુમ ૬ મીટર હોય તો એક માગથિ ેપરવાિગી આપી શકાશે.

જો પાદકિંગિી જગ્યા રસ્તાિા લેવલે િ હોય તો પાદકિંગ સધુી જતો રૅમ્પ ૧:૧૨ કરતાાં વધ ુિ હોવો જોઈએ, અર્ાથત ૧૨ મીટરિા આડા અંતર માટે ઊભો ઢોળાવ ૧ મીટર કરતાાં વધારે િ હોવો જોઈએ.

પાદકિંગ તરફ જતા દરેક રસ્તા તેમજ પાદકિંગિા સ્ર્ળે ઓછામાાં ઓછી ઊંચાઈ ૨.૪ મીટર હોવી જોઈએ. પાદકિંગ માટે ભોંયરાિો ઉપયોગ ર્તો હોય તેવા દકસ્સામાાં ભોંયરા તરફ જતા રૅમ્પિી લઘતુમ પહોળાઈ

૭ મીટર હોવી જોઈએ, અિે ભોંયરાિો ઉપયોગ માત્ર દ્વીચક્રી વાહિોિા પાદકિંગ માટે ર્તો હોય તો પ્રતયેક દદશામાાં રૅમ્પિી લઘતુમ પહોળાઈ ૨ મીટર હોવી જોઈએ.

પાદકિંગ લેઆઉટિી સવથસામાન્ય વ્યવસ્ર્ા સક્ષમ અવધકારી દ્વારા સમયે સમયે જારી સચૂિાઓિે અનરુૂપ હોવી જોઈએ.

વકૃ્ષોનુાં િાિેતર અને જાળિણી

તમામ શનમાષણકાયષ માટે આંતરરક વકૃ્ષારોપણ યોજના

મકાિ અર્વા વવકાસિી પરવાિગી માગતી પ્રતયેક અરજીમાાં વકૃ્ષારોપણિી યોજિાિો સમાવેશ ર્વો જોઈએ. આ વકૃ્ષારોપણ યોજિા લેગખત અર્વા દડઝાઈિ સ્વરૂપે રજૂ કરી શકાશે તર્ા તેમાાં આ વવભાગિી સામાન્ય જોગવાઈિો સમાવેશ ર્વો જોઈએ ઉપરાાંત એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા જારી માગથદવશિકાિા અમલિો ઉલ્લખે હોવો જોઈએ.

એ. ઔદ્યોગગક ઝોિ વસવાયિા તમામ ઝોિ માટે

કુલ ગબલ્ટ અપ વવસ્તારમાાં પ્રતયેક ૧૨૨ ચો.મી.માાં લઘતુમ ૫ સી. મી. વ્યાસ ધરાવતા ઓછામાાં ઓછા એક વકૃ્ષનુાં પ્લાન્ટેશિ જરૂરી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વકૃ્ષોિી કુલ સાંખ્યા પૈકી ઓછામાાં ઓછા ૬૨ ટકા વકૃ્ષો એવાાં હોવાાં જોઈએ જેિા છાાંયડાિી છત્રછાયા ૫ મીટર કરતાાં વધ ુહોય.

બી. ઔદ્યોગગક ઝોિ માટે

કુલ ગબલ્ટ અપ વવસ્તાર/ઔદ્યોગગક શેડ ક્ષેત્રમાાં પ્રતયેક ૧૨૨ ચો.મી.માાં લઘતુમ ૫ સી.મી. વ્યાસ ધરાવતા ઓછામાાં ઓછા બ ેવકૃ્ષનુાં પ્લાન્ટેશિ જરૂરી.

વકૃ્ષોિી કુલ સાંખ્યા પૈકી ઓછામાાં ઓછા ૬૨ ટકા વકૃ્ષો એવાાં હોવાાં જોઈએ જેિા છાાંયડાિી છત્રછાયા ૫ મીટર કરતાાં વધ ુહોય.

સી. ૫૨૨૨ ચો.મી. કરતાાં વધ ુ ગબલ્ટ અપ ધરાવતા તમામ કોમવસિયલ તેમજ જાહરે ઈમારતોમાાં પ્રોપટી ફરતે સતત વકૃ્ષારોપણ ર્વુાં જોઈએ, જેિા માપદાંડ િીચ ેપ્રમાણે છે.

૫ મીટર કરતાાં વધારે છાાંયડાિી છત્રછાયા ધરાવતા મોટા પણૂથ વવકવસત વકૃ્ષો માટે – સેન્ટરર્ી સેન્ટર ૧૨ મીટર ર્ી ૧૫ મીટર.

૨ મીટર ર્ી ૫ મીટર છાાંયડાિી છત્રછાયા ધરાવતા િાિા વવકવસત વકૃ્ષો માટે સેન્ટરર્ી સેન્ટર ૯ મીટર ર્ી ૧૨ મીટર.

જાહરે રસ્તાના રકનારે વકૃ્ષારોપણની યોજના

રસ્તાઓિી વવવવધ કેટેગરી માટે રસ્તા અિે ફૂટપાર્િી વચ્ચ ેકોષ્ટક ૧૨.૪.માાં જણાવ્યા મજુબ વકૃ્ષોનુાં વિયવમત વાવેતર આવશ્યક છે, જે માટે જગ્યા (સ્પેવસિંગ)િી જરૂદરયાત પેટા વવભાગ ૧૨.૫.૭. અનસુાર રહશેે. કોષ્ટક ૧૦.૪ રસ્તાઓ પર વકૃ્ષો ઉગાડિા માટે પ્લાન્ન્ટિંગ સ્ટ્રીપની જરૂરરયાતો

રસ્તાિી પહોળાઈ લઘતુમ વ્યાસ બે વકૃ્ષો વચ્ચે જગ્યાિી લઘતુમ પહોળાઈ

૯૨ મી. ૧ સે. મી. ૨.૫ મી. ૪૫ મી. ૧ સે. મી. ૨.૨ મી. ૭૨ મી. ૫ સે. મી. ૧.૫ મી.

30 મી. ર્ી િીચે અિે ૧૧ મી. ૫ સે. મી. ૧ મી. ૧૧ મી. ર્ી િીચે ૫ સે. મી. ૧ મી.

પાણી ના પ્રિાહ / જળાિયથી અંતર

વવકાસ િકશામાાં જળાશય હોય તેિી આસપાસ પરુાણ કરીિે અર્વા અન્ય રીતે કોઈ વવકાસ કરવુાં િદહ, આ માટેિા અંતરિી વવગતો િીચે પ્રમાણ ેછેઃ

1. પાળ બાાંધલેી િ હોય તેવી િદીિા કાાંઠાર્ી ૧૫૨ મી. દૂર, 2. પાળ બાાંધલેી િદીિા કાાંઠાર્ી ૭૨ મી. દૂર, અિે

3. િાળા, કેિાલ, તળાવ, સરોવર અર્વા અન્ય કોઈ જળાશયર્ી ૧૧ મી. દૂર

અપિાદઃ

જે વવસ્તારોમાાં િીચાણવાળી જમીિમાાં દકિારા કે ચૅિલ વવિા કોઈ ચોક્કસ દદશા વગર પાણી વહતે ુાં હોય તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. અરજદારિે સિામાંડળ િક્કી કરે એ પ્રમાણ ેપાણીિો પ્રવાહ અટકાવવાિી કે તેિે વાળવાિી માંજૂરી આપશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ડ્રેનેજ (ગાંદા પાણીનો શનકાલ) અને પરૂ શનયાંત્રણ

સામાન્ય જરૂરરયાત

વવકાસ પરવાિગી માટેિી અરજીઓ સારે્ ગટર અિે ઢોળાવિા િકશા હોવા જોઈએ.વવશાળ િગરવશપ, ઔદ્યોગગક વવકાસ તર્ા વવશાળ જમીિિા પેટા વવભાગમાાં વવકાસ માટેિી અરજીિી સારે્ વરસાદી પાણીિા વિકાલિો િકશો હોવો જોઈશે.

સશુિધાઓ

પ્લોટ અર્વા પેટા વવભાગિા વવકાસકારે જમીિ પરિા પાણીિા યોગ્ય વિકાલ માટે, પાણીિા વિકાલિી કુદરતી વ્યવસ્ર્ાિે જાળવવા માટે તર્ા ભવવષ્યમાાં જો જરૂર પડ ેતો પાણીિા વિકાલ માટે વ્યવસ્ર્ાિી જોગવાઈ કરવા માટે ભગૂભથ પાઈપલાઈિ, પ્રવેશ માગથ, કૅચ બેગઝિ અર્વા ખલુ્લી ગટરિા ખાડા વગેરે સદહત તમામ જરૂરી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે. ઉપરાાંત મચ્છર તર્ા જાહરે આરોગ્યિે નકુસાિકારક બીજી બાબતોિી કાળજી લેવા માટે અન્ય સધુારા જેવા કે, વહતેા પાણીિી ખાઈ પહોળી અર્વા ઊંડી કરવી, તે સ્વચ્છ રાખવી, ઢાાંકવાિી વ્યવસ્ર્ા વગેરેિી જોગવાઈ પણ ડવેલપરે સ્ર્ાવિક સિામાંડળિા કાયદા તર્ા વિયમો અનસુાર કરવાિી રહશેે.

ડ્રનેેજ (ગટર) તથા ઢોળાિ યોજનાની શિગતો

ડ્રિેેજ તર્ા ઢોળાવ યોજિામાાં સાઈટ બાબત ેિીચ ેજણાવેલી વવગતોિો સમાવેશ કરવોઃ સાઈટ પર અિે તેિી આસપાસર્ી સપાટી પરિા પાણીિે વહી જવાિી વ્યવસ્ર્ા. ૨.૫ મી. િા અંતરે વતથમાિ અિે સગૂચત રૂપરેખા. ટેકા માટેિી વતથમાિ અિે સગૂચત દીવાલો. સગૂચત સધુારાિે કારણે સજાથિાર વતથમાિ અિે વધેલા ઢોળાવિો અંદાજ. સાંપણૂથ ઢોળાવ યોજિા જેમાાં દડટેન્શિ અિે દરટેન્શિ સવુવધાઓ, બ ેપાળ વચ્ચેિી ખલુ્લી જગ્યા તર્ા

ડ્રિેેજિા માળખાિી વવગતોિો સમાવેશ ર્તો હોય. પ્રતયેક પ્લોટમાાંર્ી પ્રવાહી કચરો સરળતાર્ી મોટી ગટર લાઈિમાાં વહી જાય તે માટે લઘતુમ એક ટકો ઢોળાવ હોવો જોઈએ.

વરસાદી પાણીિી સગૂચત લાઈિોનુાં કદ તર્ા સ્ર્ળ સદહત તમામ સગૂચત પાઈવપિંગ, તેમજ તમામ સગૂચત સધુારા માટેિા યોજિા અિે પ્રાફાઈલ.

ડ્રિેેજિા ક્ષેત્રમાાંર્ી તેમજ સાઈટ પર જયાાં જયાાં જરૂર હોય તયાાંર્ી પ્રવાહી કચરો ગમે તયાાં િ ફેલાય તે માટે ડ્રિેેજિી સવુવધાિી જોગવાઈ. ઉપરાાંત, ડ્રિેેજિી સવુવધાઓમાાં આ બાબતોિો સમાવેશ ર્વો જોઈએ –

એ. એમ.બી.એસ.આઈ.આર. િા ધારાધોરણો અનસુાર દડઝાઈિ અિે વિમાથણ ર્વુાં જોઈએ

બી. ટકાઉ, સરળતાર્ી મેન્ટેિન્સ ર્ઈ શકે તેવુાં, પ્રવાહીિી િીચે જામતા કચરાિી માત્રા ઘટાડવી તેમજ ધોવાણ અટકાવી શકે તેવી વ્યવસ્ર્ા. સી. આ સવુવધાઓર્ી જાહરે આરોગ્ય અિે સલામતી પર જોખમ િ ર્વુાં જોઈએ અર્વા વમલકતિે મોટુાં નકુસાિ િ ર્વુાં જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ડી. આ લાઈિિી જોગવાઈ એમ.બી.એસ.આઈ.આર. િા ધારાધોરણો અનસુાર એવી પરૂતી માત્રામાાં હોવી જોઈએ જેર્ી વવકાસ બાદ સાઈટ પરર્ી તેમજ ઉપરવાસિા વવસ્તારમાાં આવેલા તમામ વવસ્તારોમાાંર્ી પ્રવાહી કચરો વહી જઈ શકે.

ઈ. એમ.બી.એસ.આઈ.આર. િા ધારાધોરણો અનસુાર પ્રવાહી કચરાિા સાંપણૂથ વિકાલિી જોગવાઈ.

એફ. પાણીિા વતથમાિ માગો અર્વા કેિાલોમાાં પરુાણ કરવુાં િદહ, તેિે યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા કરીિે કુદરતી જળાશયો તરફ વાળવુાં.

કુદરતી ડ્રનેેજ (ગટર) વ્યિસ્થા નબળી હોય તેિી સાઈટનુાં શિકાસ

જે સગૂચત સાઈટ પરૂિા પાણીિી અસરવાળા વવસ્તારિી િજીક હોય, ડ્રિેેજિા પાણીિો પ્રવાહ એક જ તરફ આવતો હોય તેવા વવસ્તારમાાં હોય, ડ્રિેેજિી કાયમી સમસ્યાવાળો વવસ્તાર હોય, કોન્ટુઅર લાઈિ (એક સરખી ઊંચાઈવાળી જગ્યા)િો વવસ્તાર હોય તો તેિા ડ્રિેેજ યોજિાિી સઘિ સમીક્ષા કરવી આવશ્ય રહશેે. આ વવસ્તારોિા સાઈટ િકશામાાં વધારાિા ડ્રિેેજ િકશા રજૂ કરવા પડશે જેમાાં મકાિિા આખરી માળ એગલવેશિ એ વવસ્તારર્ી ઓછામાાં ઓછા ૬૨ સેમી. ઉપર હોવા જોઈશે, જેર્ી એક સો વિથ સધુી આવિાર પરુ સામે સરુક્ષાનુાં આયોજિ હોય. સિામાંડળ દ્વારા સૌર્ી િજીકિા વવસ્તાર માટે જે ધોરણ વિધાથદરત કરવામાાં આવ્યુાં હોય તેિો આધાર લેવાિો રહશેે.

પિન અને ભકૂાંપ સહન કરી િકે તેિી રડિાઈન

એમ બી એસ આઈ આરિી અંદર તમામ ડપેલપમેન્ટિી દડઝાઈિ ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ (આઈએસ ૧૧૯૭, ૨૨૨૨)િા ભકૂાંપ ઝોિ-૭ માટે વિધાથદરત ભકૂાંપપ્રફૂ દડઝાઈિ માટેિાાં ધોરણોિી જરૂદરયાતો મજુબ હોવી જોઈએ. જરૂરી વવન્ડ લોડ તર્ા અન્ય પદરબળો ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ (આઈએસ ૧૩૫- ભાગ ૭, ૧૯૧૩, પિુઃ ઘોવિત ૧૯૯૩) માાં વિવિત કરવામાાં આવ્યા છે તે મજુબ હોવાાં જોઈએ. પ્રતયેક વવકાસ અરજીિી સાર્ે વવગતવાર બાાંધકામ સાંબાંવધત ગણતરીઓ તર્ા અંદાજો હોવા જોઈએ અિે તેિે વિયકુ્ત બાાંધકામ સાંબાંવધત એક્ન્જવિયરે પ્રમાગણત કરેલા હોવા જોઈએ. મકાિોિી માળખાકીય દડઝાઈિ તૈયાર કરતી વખત ેઈક્ન્સ્ટટયટૂ ઓફ વસસ્મોલોજજકલ દરસચથ, ગાાંધીિગર દ્વારા સચૂવવામાાં આવેલી માગથદવશિકાઓ અનસુરવાિી રહશેે..

કમ્પાઉન્ડ િોલ અને િાાંપા

રજુઆતની જરૂરરયાત

વવકાસિી પરવાિગી માટેિી અરજીિી સારે્ ઝાાંપા અિે કમ્પાઉન્ડ વૉલિા વવગતવાર ડ્રોઈંગ રજૂ કરવાિા રહશેે. વવકાસ વવસ્તારિા કોઈપણ ભાગમાાં પ્લોટિી સરહદ-છેડા ઉપર કેક્ટસિી વાડ લગાવવાિી પરવાિગી કોઈપણ સાંજોગોમાાં આપવામાાં િદહ આવે. પાણીિા કુદરતી વહાવિા રસ્તા રાખવા જરૂરી છે.

કમ્પાઉન્ડ િૉલની ઊંચાઈ

રસ્તા તરફ પડતી કમ્પાઉન્ડ વૉલિી ઊંચાઈ રસ્તાિી ટોચિી સપાટીર્ી ૧.૫ મીટર કરતા વધારે રાખી શકાશે િદહ, જયારે મકાિિા બીજા છેડ ેકમ્પાઉન્ડ વૉલિી મહિમ ઊંચાઈ ૧.૧ મીટર રાખી શકાશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

બે કે વધારે રસ્તા ભેગા મળતા હોય તેવા સ્ર્ળે પ્લોટિા દકસ્સામાાં ફેન્સ ગગ્રલિી િીચે બાઉન્ડ્રી વૉલ (જેમાાં લઘતુમ ૫૨% વછદ્રો સાર્ે) રસ્તા તરફ હોય તો રસ્તાઓિા જ ાંકશિર્ી ૯ મીટર િા અંતરે ફૂટપાર્િી પગર્ીર્ી ૨.૧ મીટર ર્ી વધારે ઊંચાઈિી રાખી શકાશે િદહ. રસ્તાઓિા જ ાંકશિ વસવાય એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા માન્ય કરવામાાં આવેલી કમ્પાઉન્ડ વૉલિી દડઝાઈિ અનસુાર ઊંચાઈ સચૂવવામાાં આવશે. વમલ, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા ગબલલ્ડિંગ, મ્યવુિવસપાગલટી તર્ા સરકારી મકાિોિા દકસ્સામાાં સિામાંડળ રસ્તા તરફિી કમ્પાઉન્ડ વૉલિી ઊંચાઈ ૭ મીટર સધુી પરવાિગી આપશે, પણ તેમાાં શરત એટલી રહશેે કે ૧.૫ મીટર ર્ી ઉપરિી કમ્પાન્ડ વૉલ લઘતુમ ૫૨% વછદ્રો સારે્િી ફેન્સ ગગ્રલ રાખવી પડશે. પારટિિન દીિાલો

મકાિિા માજર્જિિી અંદર ક્યાાંય પાદટિશિ દીવાલિે પરવાિગી આપવામાાં આવશ ેિદહ, અલબિ આંવશક રીતે અલગ મકાિ તર્ા બે મકાિ વચ્ચ ેઅંતર હશે તયાાં કૉમિ સરહદે ૧.૫. મીટર ઊંચાઈિી પાદટિશિ દીવાલ બિાવી શકાશે.

સ્મશાિ અિે કબ્રસ્તાિ

રહણેાક વવસ્તારમાાં મખુ્ય રસ્તા પર સ્મશાિ અિે કબ્રસ્તાિિા પ્લોટ માગલકો દ્વારા ફાળવવામાાં આવશે, અિે તેિી કમ્પાઉન્ડ વૉલિી ઊંચાઈ મખુ્ય રસ્તાિી મહિમ સપાટીર્ી ૧.૫ મીટર કરતાાં ઓછી િદહ રાખી શકાય.

િાાંપા

કમ્પાઉન્ડ વૉલિા કોઈપણ ઝાાંપા બહારિી તરફ ખલૂતા રાખી શકાશે િદહ, એટલુાં જ િદહ પરાંત ુ ઝાાંપાિી વ્યવસ્ર્ા એવી રીતે કરવાિી રહશેે જેર્ી તે બહારિી દદશામાાં ફૂટપાર્ કે રસ્તા તરફ ખલૂ ેિદહ.

પ્રિેિ

૧૨ મીટર અર્વા વધ ુ પહોળાઈ ધરાવતા રસ્તાિા જ ાંકશિ પર આવેલા પ્લોટમાાં પ્રવેશવાિો અિે બહાર જવાિો રસ્તો આવા જ ાંકશિિા ખણૂાર્ી ઓછામાાં ઓછો ૧૫ મીટર દૂર હોવો જોઈએ. આવા પ્લોટિી સાઈડ ઉપર સચૂવેલા માપ કરતાાં ઓછી હોય તો એ સાંજોગોમાાં પ્રવેશ અિે બહાર જવાિો રસ્તો જ ાંકશિર્ી દૂર પ્લોટિા છેક છેવાડ ેહોવો જોઈએ.

મકાનની પ્રાથશમક જરૂરરયાતો

એણલિેટર – ણલફ્ટ

તમામ ગબલલ્ડિંગમાાં અહીં જણાવ્યા અનસુાર ગલફ્ટિી જોગવાઈ કરવાિી રહશેેઃ

મકાિિી ઊંચાઈ જો જમીિ સ્તરેર્ી ૧૭.૨ મીટર કરતાાં વધ ુ હોય તો ગલફ્ટ િીચે દશાથવેલ ટેબલ અનસુાર જરૂરી છે.

કોષ્ટક 1૦-૫ : એણલિેટર ણલફ્ટઅનકુ્રમ. ઇમારતિો

ઉપયોગ

ઈમારતિી ઉંચાઈ ઓછામાાં ઓછી લીફ્ટિી સાંખ્યા

(કોલમ એ અિે બી માાંર્ી જે વધ ુહોય તે)

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એ બી ૧ રહણેાાંક ૧૭ મી. ર્ી ઉપર ઓછામાાં

ઓછી ૧

તમામ માળિા ૨૨ મકાિો અર્વા તેિા દહસ્સા માટે એક

ગલફ્ટ ૨૧ મી. ર્ી ઉપર ઓછામાાં ઓછી ૨

૨ ગબિ રહણેાાંક ૧૭ મી. ર્ી ઉપર ઓછામાાં ઓછી ૧

પ્રતયેક ૧૨૨૨ ચો.મી. દીઠ એક ગલફ્ટ

૨૧ મી. ર્ી ઉપર ઓછામાાં ઓછી ૨

ટેિામેન્ટ તર્ા ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ) સધુીિા ગબલલ્ડિંગિે ઉપર મજુબિી જરૂદરયાતોમાાંર્ી બાકાત રાખવામાાં આવશે.

ગલફ્ટિી જોગવાઈ ભોંયતગળયેર્ી કરવાિી રહશેે અિે તેિી લઘતુમ ક્ષમતા છ વ્યક્ક્તિી હોવી જોઈએ. િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િી જોગવાઈઓિી ગણતરીિા આધારે ગલફ્ટિી સાંખ્યા અલગ અલગ હોઈ શકે.

વવકાસ વિયમોમાાં કોઈ ઉલ્લેખ કરવામાાં આવ્યો હોય કે િ હોય છતાાં ૨૧ મીટર અર્વા તેર્ી વધ ુઊંચાઈિા મકાિો માટે ઓછામાાં ઓછી બે ગલફ્ટિી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે.

આગ સામે રક્ષણ

બહમુાળી ગબલલ્ડિંગિા સાંદભે, આગ સામે ગબલલ્ડિંગિી સલામતી માટે િીચેિા પગલાાં લેવા જરૂરી છે:

િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ(એિ.બી.સી)િા કાયદામાાં સ્પષ્ટ કયાથ અનસુાર, એક આગ સામે રક્ષણ આપતી ગલફ્ટ વવવિયમ ૯.૧૧.૧ અનસુાર ઉમેરવી જરૂરી છે.

િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ(એિબીસી)માાં જણાવ્યા અનસુાર, ગબલલ્ડિંગમાાં એક દાદરાિે આગ સામે રક્ષણ આપતા દાદરા તરીકે તૈયાર કરવો. જો બ ેતરફી દાદરાિે બાહરિી તરફ એકદમ ખલૂ્લી જગ્યામાાં રાખવામાાં આવ્યા હોય તો આ વિયમ લાગ ુપડશે િહીં.

જો વિષ્ણાાંતોિી કવમટી દ્વારા આગ સામે રક્ષણ માટે વિવિત સચૂિા આપવામાાં આવી હોય તો પાણીિી વ્યવસ્ર્ા માટે ફાયર ટેન્ક તરીકે જમીિિી અંદર પાણીિી ટાાંકી બિાવવાિી રહશેે.

બહમુાળી ગબલલ્ડિંગિા સાંદભે, િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િા વિયમો અનસુાર, આંતદરક આગ ઠારવા માટેિો મોટા પાઇપ સારે્ જોડાયેલ િળ રાખવા જરૂરી છે અર્વા ઇલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ કોડ (આઇએસ ૧૪૬૬૫, ૧૪૬૩૧, ૧૫૨૫૯, ૧૫૭૭૨, ૪૫૯૧ અિે ૧૨૧૬)માાં દશાથવ્યા અનસુાર, બહમુાળી ગબલલ્ડિંગમાાં આંતદરક આગ ઠારવા માટેિો મોટા પાઇપ સાર્ે જોડાયેલ િળ રાખવો જરૂરી છે. સાંપણૂથ વવગત ધરાવતા િકશામાાં અલગ-અલગ માળ પર પાઇપલાઇિિી સમગ્ર ગોઠવણ, બસુ્ટર પાંપ અિે પાણીિી ટાાંકીિી વવગત દશાથવવામાાં આવી હોય છે તે િકશા અિ ેગબલલ્ડિંગિા વવભાગો સાર્ ે તેિી માંજૂરી માટેિી રજૂઆત પણ અવધકારી પાસે કરવામાાં આવી હોય. આ બધ ુગબલલ્ડિંગિા દરેક સ્તરે પણ દશાથવવુાં જરૂરી છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

બહમુાળી ગબલલ્ડિંગ સાંદભે, ગબલલ્ડિંગ સાઇટિી સીમારેખામાાં પણ બહારિી તરફ આગ સામે રક્ષણ મેળવવા માટે મોટા પાઇપ સારે્ જોડાયેલો િળ રાખવો જરૂરી છે અિે તેનુાં જોડાણ મ્યવુિવસપલ પાણીિી મખુ્ય લાઇિ સારે્ ૧૨૧.૬ મી.મી.ર્ી ઓછાં ડાયમીટર િ ધરાવતા હોય તેવા િળ સાર્ ેજોડાણ આપવુાં. વધારામાાં, આગ સામે રક્ષણ મેળવવા માટેિો મોટો પાઇપ સાઇટ પર સતત પાણીિો પરૂવઠો પરૂો પાડતા બસુ્ટર પાંપ સારે્ પણ જોડાયેલો હોવો જરૂરી છે.

બહમુાળી ગબલલ્ડિંગ સાંદભે, ગલફ્ટિી માટે, પેસેજમાાં લાઇટ માટે, કોરીડોર અિે દાદરા માટે અલગ ઇલેલક્રક સદકિટિી વ્યવસ્ર્ા કરવી અિે આગ સામે રક્ષણ મેળવવા માટે આંતરીક મોટા પાઇપ સારે્ જોડાયેલા િળિી વ્યવસ્ર્ા રાખવી.

ઉપરોક્ત વિયમોમાાં આપેલા સાંપણૂથ જરૂદરયાતોિે િકશામાાં દશાથવીિે માગલક દ્વારા અિે જે વ્યક્ક્તએ િકશો તૈયાર કયો છે તેિી સહી કરાવી. જો જરૂદરયાત હોય તો , ઉપરોક્ત વિયમોનુાં પાલિ કરવામાાં આવ્યુાં છે તે જોવા માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા માગલકિે તેિા આગળિા ડ્રોઇંગ પણ રજૂ કરવા માટે કહી શકે છે.

જે ગબલલ્ડિંગિી ઊંચાઈ ૨૫ મીટરર્ી વધ ુહોય તેિે પાવર બાંધ ર્ાય તો વૈકક્લ્પક ઉપાય માટે દડઝલ જિરેટરિી સવુવધા પરૂી પાડવી જરૂરી છે.

િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િા વિયમો અનસુાર, દાદરો અિે એલામથ વસસ્ટમ પણ પરૂી પાડવી જરૂરી છે.

બહમુાળી ગબલલ્ડિંગમાાં દરેક માળ પર વ્યાપક રીતે ફેલાયેલુાં હોય તેવી આગ હોલાવી શકાય અિ ે૫ દક.ગ્રા. સકૂા પાવડરિી વ્યવસ્ર્ા રાખવી જરૂરી છે.

ણબન્પડિંગની સલામતી

દરેક બાહ્ય દદવાલો િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ(એિબીસી) અિે ઇલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ સ્પેવશદફકેશિિા વિયમો અનસુાર તૈયાર કરવાિી રહશેે.

જો પથ્ર્રોિી બિાવવાિી હોય તો તેિ ેધ્યાિે રાખીિ ેવજિ સહિ કરી શકે તે માટે તેિી પહોળાઇ િીચે આપેલા કોષ્ટક અનસુાર રાખવાિી રહશેે:

કોષ્ટક ૧૦.૬: ઇંટ ના બનાિિાની રદિાલ માટેની પહોળાઇ

ગબલલ્ડિંગિા માળ દદવાલિી પહોળાઇ (સે.મી.માાં)

ભોંયતગળયુાં પ્રર્મ માળ બીજો માળ ત્રીજો માળ

ભોંયતગળયુાં + ૧ ૨૭ ૨૭ - - ભોંયતગળયુાં + ૨ ૨૭ ૨૭ ૨૭ - ભોંયતગળયુાં + ૭ ૭૫ ૨૭ ૨૭ ૨૭

જો ભોયરુાં / ભોંયતગળયાિી બાહ્ય દદવાલ ફક્ત આર.સી.સી.િી જ બિાવવામાાં આવી હોય તો તેિી ઓછામાાં ઓછી પહોળાઇ ૨.૨૭ મી. કે જો ઇંટનુાં કામકાજ કરવામાાં આવ્યુાં હોય તો ૨.૪૬ મી. રાખવી જરૂરી છે.

જો કોઇપણ વ્યક્ક્ત ગબલલ્ડિંગનુાં બાાંધકામ હાર્માાં લ ે અિ/ેઅર્વા તો જેણે માળખાદકય દડઝાઇિ બિાવેલી છે તેમાાંિા એક સભ્ય છે તો, ઉપરોક્ત કોઇપણ બાાંધકામ માટે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

(એિબીસી)િા વિયમોિે સાંપણૂથપણ ેઆધીિ કામ કરવાનુાં રહશેે અિે સમયે- સમયે જાહરે કરવામાાં આવતા ઇલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ સ્પેવશદફકેશિિા વિયમોિે પણ પ્રાધાન્ય આપવાનુાં રહશેે.

જે વ્યક્ક્ત ગબલલ્ડિંગિા બાાંધકામનુાં કામ રાખશે કે દડરેક્ટ કરશે કે સપુરવવઝિ કરશે તેિે ગબલલ્ડિંગિા દરેક માલસામિિી ગણુવિા ખબૂ જ સારી છે અિે શદુ્ધ છે એવી સ્પષ્ટતા કરવી પડશે સાર્ોસાર્ સારામાાં સારી સલામિીિી પણ ખાતરી આપવાિી રહશેે. જો કોઇપણ પ્રકારે વિયમોિો ભાંગ ર્ાય તો તેિે માટે તે વ્યક્ક્ત સજાપાત્ર ઠરશે.

પ્લીંથ

રહવેા માટે કરવામાાં આવેલા રૂમ માટે ભોંયતગળયેર્ી ઓછામાાં ઓછી ઓટલીિી ઊંચાઈ ૨.૬ મી.િી હોવી જરૂરી છે.

પાદકિંગ કે ગેરેજિે ઓટલીિી જરૂદરયાત િર્ી. ગબલલ્ડિંગિા ભોંયતગળયાિે મજબતૂ ઓટલીિી સ્ર્ાિે કદાચ વપલર પર બિાવવાિી માંજૂરી આપવામાાં

આવ ેતો, તેિી ઊંચાઈ ૨.૪મી. હોવી જોઇએ અિ ેજો બીમ સાર્ ેસ્લેબ ભરવાિો હોય તો તેિી ઊંચાઈ ૨.૧મી.ર્ી વધ ુિા હોવી જોઇએ અિે આ જગ્યા આગળ પણ ફક્ત દાદરાિે બાદ કરતા બીજા કોઇપણ રીતે ઉપયોગમાાં િા લેવામાાં આવે તેનુાં ધ્યાિ રાખવુાં જરૂરી છે. એફ.એ.આર.િે ગણતરીમાાં િા લઇએ તો, આ વવસ્તારિી ઓછામાાં ઓછી ઓટલી ૨.૭ મી.િી રાખવામાાં આવે અિે વધમુાાં વધ ુબાાંધકામ ૧૫ ચોરસ મીટરમાાં કરવામાાં આવે તો આ જગ્યામાાં ઇલેલક્રક મીટર રૂમ, ટેગલફોિ ડી.બી. માટે રૂમ, પાણીિો રૂમ, દાદરા માટેિો રૂમ, પાંપ-રૂમ, િોકર માટેિો રૂમ, વસર્ક્દુરટી કેબીિ વગરેે માટે કદાચ માંજૂરી મળવાિી શક્યતા છે.

ભોંયરુાં/ ભોંયતણળયુાં

ગબલલ્ડિંગિા એકમમાાં િીચેિી શરતોિે આવધિ ભોંયરાિી માંજૂરી મળી શકે છે:

વવસ્તાર અિે ક્ષતે્ર: ભોંયરા (ભોંયતગળયા)િો કુલ વવસ્તાર ગબલલ્ડિંગિા ઓટલીિા વવસ્તારિા અર્વા પ્લોટિા વવસ્તાર બે માાંર્ી જે પણ ઓછાં હોય તેિા બ ેગણાર્ી વધ ુિા હોવો જોઇએ. આ કદાચ એક કે બે સ્તરમાાં હોઇ શકે. ગબલલ્ડિંગિા પ્લોટિી સીમા રેખામાાં જે ઓછામાાં ઓછી માજીિલ જગ્યા જરૂરી હોય તેમાાં કોઇ ભોંયરાિી માંજૂરી આપવામાાં આવશે િહીં.

આકૃશત ભોંયરુાં ભોંયતણળયા નુાં માજીન

કોમિ પ્લોટ, આંતરીક રસ્તા અિે આંતરીક માજીિલ જગ્યા કે જે ફક્ત પાદકિંગ માટે જ ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવતી હોય તે સ્ર્ળે ભોંયરાિી માંજૂરી આપવામાાં આવશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ભોંયરાિી ઊંચાઈ ઉપરિા ફ્લોરીંગ કરતા ચોખ્ખી ૨.૬મી. કરતા ઓછી િા હોવી જોઇએ અિ ેસૌર્ી િીચા બાાંધકામિા માળખા કરતા િીચી પણ િા હોવી જોઇએ. જયારે ઉપરિા માળ સારે્ જોડતા દાદરાિા પગર્ીયાાંિી ચોખ્ખી પહોળાઇ પણ દરેક અન્ય પગર્ીયાાં જેટલી જ હોવી જોઇએ.

આકૃશત ભોંયરાની ઊંચાઈ

આ વિયમ હઠેળ કોઇપણ દાદરો લાકડાાંિો િહીં બિાવી શકાય. વેલન્ટલેશિિી સાંપણૂથ સવુવધા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા આપવામાાં આવેલા વિદેશ અનસુાર

રાખવાિી રહશેે. બાાંધકામિા માલસામિ અિે ભોંયરામાાં જડલેી તમામ વસ્તઓુ આગ સામે રક્ષણ મેળવતી હોવી જોઇએ. જો ભોંયરામાાં માળખાદકય ભાગ તરીકે કોઇ લાકડાાંિી વસ્ત ુજડવામાાં આવી હોય તો આ વિયમમાાં છૂટ મળી શકશે. જેિા માટે ભોંયતગળયાિો ઉપયોગ કરવામાાં આવ્યો છે તેિે સાંલગ્િ જો વધ ુ વેલન્ટલશેિિી જરૂદરયાત હોય તો તે મકુવુાં. િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િી કલમ-૧, લાઇટ અિ ે વેલન્ટલેશિિા પાટથ- ૧ ગબલલ્ડિંગ સવવિસિા વિયમો અનસુાર, જો મશીિિી વસસ્ટમમાાં, બ્લોઅરમાાં, એક્ઝોસ્ટ પાંખામાાં, એર કાંદડશિર વસસ્ટમમાાં કોઇ ખામી હોય તો તેિે સધુારવુાં પણ જરૂરી છે.

ભોંયરામાાં કોઇ પાણીનુાં જોડાણ કે ગાંદાપાણીિા વિકાલિી વ્યવસ્ર્ાિે માંજૂરી આપવામા આવશે િહીં. ભોંયરામાાં સામાન્ય ગાંદાપાણીિા વિકાલિી લાઇિ સારે્ જોડાણ આપવા માંજૂરી આપવામાાં આવશે િહીં. આ દરેક દકસ્સામાાં પાણીિા વિકાલ માટે પાણી ભરાય એ પ્રકારિા ઉંડા ખાડાિી વ્યવસ્ર્ા કે પાંપ દ્વારા

વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા કરવાિી રહશેે. વપરાશ પરવાિગીઃ પાદકિંગ ,સેફ દડપોઝીટ વોલ્ટ ,એ.સી .પ્લાન્ટ ,જ્વલિશીલ સામગ્રી વસવાય સાંગ્રહ ,

સ્યએુજ રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ (િોંધઃ માત્ર પાદકિંગ હતે ુમાટેિા વવસ્તારિે જ એફએસઆઇમાાંર્ી બાદ કરવામાાં આવશે.)

હોક્સ્પટલિા દકસ્સામાાં દકરણોતસગથ ઉતપન્ન કરતાાં યાંત્રો ,દકરણોતસગથ દ્વારા સારવાર માટેિા રૂમ ,એમઆરઆઇ અર્વા એક્સ-રે રૂમિી પરવાિગી ભોંયરામાાં આપવામાાં આવશે.

ભોંયતગળયે કરવામાાં આવતા પાદકિંગમાાં ઓછી જગ્યા હોય અિે પ્રર્મ માળ પર પણ જો પરૂતાાં પ્રમાણમાાં પાદકિંગ િા હોય તો બીજા ભોંયરામાાં પાદકિંગ માટે વધ ુ માંજૂરી જોઇતી હોય તો, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસે લેગખતમાાં અરજી કરવી.

માણળયુાં

માગળયાનુાં સ્ર્ાિ માળ લેવલર્ી ઓછામાાં ઓછાં ૨ મી.િી ઊંચાઈએ હોવુાં જોઇએ અિે જો કોઇ રૂમમાાં તેિી માંજૂરી આપવામાાં આવી હોય તો માળિા વવસ્તારિો ૭૨%ર્ી વધ ુદહસ્સામાાં િા હોવુાં જોઇએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

દાદરો, ણલફ્ટ, લોબી અને પરસાળ

ગબલલ્ડિંગમાાં લોબી કે પરસાળિી પહોળાઇ િીચ ેજણાવ્યા અનસુાર હોવી જોઇએ:

રહણેાાંક કે બીિરહણેાાંક ગબલલ્ડિંગમાાં, અલગ સ્વતાંત્ર ગબલલ્ડિંગિે બાદ કરતા પરસાળિી ઓછામાાં ઓછી પહોળાઇ િીચે જણાવ્યા અનસુાર હોવી જોઇએ:

કોષ્ટક ૧૦.૭ ણબન્પડિંગમાાં પરસાળ માટે ઓછામાાં ઓછી પહોળાઇ

પરસાળિી લાંબાઇ (મી.) પરસાળિી પહોળાઇ

રહણેાાંક બીિરહણેાાંક

૬ સધુી ૧ ૧.૨

૯ સધુી ૧.૨ ૧.૫

૧૫ સધુી ૧.૨ ૨

૧૫ર્ી વધ ુ ૧.૫ ૨.૫

િોંધ:- દરેક વધારાિી ૯ મી.િી લાંબાઇ કે પરસાળિા ભાગરૂપે તેમાાં ૨.૭૨મી.િો વધારો કરી શકાય છે જે વધમુાાં વધ ુ૭ મી. સધુી કરી શકાય.

મોટી હોટેલ્સમાાં પરસાળિી પહોળાઇ માટે મોટી હોટેલ્સિા પ્રમાણભતૂ માપદાંડિે અનસુાર િક્કી કરવાિી રહશેે.

પરસાળ કોઈ પણ પ્રકારિી અડચણ વસવાયિો હોવો જોઈએ .કોઇપણ સ્વરૂપમાાં બહાર વિકળતો ભાગ

તગળયાર્ી ૨.૧ મીટરિી ઊંચાઈ સધુી માંજૂર કરવામાાં આવશે િહીં. પરસાળમાાં તગળયાિા સ્તરમાાં તફાવત હોય તો ,૧-૧૨ર્ી વધારે િહીં તેવો ઢોળાવ આપી શકાય .આ

દકસ્સામાાં તગળયામાાં દદશાસચૂક સામગ્રીિો ઉપયોગ કરવાિો રહશેે.

જો રહણેાાંક માટેનુાં ઘર કોઇ એક પદરવાર દ્વારા ખરીદવામાાં આવ્યુાં હોય અિે ભોયતળીયે ર્ી બીજા માળ સધુી બાાંધકામ કરવામાાં આવે તો દાદરાિી પહોળાઇ ૧.૨મી.ર્ી ઓછી િા હોવી જોઇએ.

દરેક ગબિરહણેાાંક અિે બહમુાળી ગબલલ્ડિંગિા સાંદભે, દાદરાિી ચોખ્ખી પહોળાઇ અિે પેરાપીટિી બાજૂિી જગ્યા ૧.૫મીર્ી ઓછી િા હોવી જોઇએ.

જો દરેક માળ પર ૬ ટેિામેન્ટ હોય તો દાદરાિી પહોળાઇ ઓછામાાં ઓછી ૧.૫મી. રાખવી જોઇએ. દરેક માળ પર દાદર કે ગલફ્ટિે એવી રીતે ગોઠવવી કે માળ પરિા કોઇપણ ટેિેમેન્ટિા દરવાજાર્ી તેનુાં અંતર ૨૫ મી.ર્ી વધ ુિા હોવુાં જોઇએ.

ગબલલ્ડિંગમાાં ગલફ્ટિી કે દાદરાિા દરેક પગવર્યાાંિી વચ્ચેિી જગ્યા વગેરે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િા કાયદાિે ધ્યાિે રાખીિે તૈયાર કરવાનુાં રહશેે. અલગ રહણેાાંક એકમિે બાદ કરતા વાઇન્ડરિી માંજૂરી આપવામાાં આવશે િહીં.

આરોગ્ય શિર્યક સગિડ

જયારે કોઇ ગબલલ્ડિંગિે િવુાં બાાંધવામાાં આવે કે તેમાાં કોઇ ફેરફાર કરવામાાં આવે અર્વા તો તેિા માળમાાં વધારો કરવામાાં આવે તો તેમાાં ઓછામાાં ઓછી આરોગ્ય વવિયક સવુવધા તો ઉભી કરવી જરૂરી જ છે. કોષ્ટક ૧૦.૮ આરોગ્ય શિર્યક સગિડ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઇમારતિો વપરાશ

વપરાશકતાથઓ િો દર

વપરાશકતાથઓિી સાંખ્યા

લઘતુમ મતુરડી િી સાંખ્યા

લઘતુમ પાણી ક્લોસેટસિી

સાંખ્યા

લઘતુમ હાર્ ધોવાિા વવસ્તારમાાં વોશ બેશીિ િી

સાંખ્યા શૈક્ષગણક પ્રવત ચો.મી.

દીઠ ૧ વપરાશકતાથ

૫૨ માણસો દીઠ ૫ કે ૧ અર્વા ઓછા, જે

વધ ુછે

૨૨૨ માણસો દીઠ ૨ કે

૧અર્વા લીંગ દીઠ ઓછ હોય તે, બ ે

માાંર્ી જે વધ ુહોય તે

વ્યાપાર

પ્રવત કાપેટ એદરયા દીઠ ૪ ચો.મી. દીઠ ૧

વપરાશકતાથ

<૨૨ ૧ પરૂી પાડવામાાં આવી શકે છે

દરેક લીંગ દીઠ ૧

ડબ્લ્ય.ુસી

૨૧-૧૨૨ ૨૫ માણસો દીઠ ૧ અર્વા ઓછી

૨૫ માણસો દીઠ ૧ અર્વા લીંગ દીઠ ઓછ હોય તે

૧૨૧-૫૨૨ ૫૨ માણસો દીઠ ૧ અર્વા ઓછી

૫૨ માણસો દીઠ ૧ અર્વા લીંગ દીઠ ઓછ

હોય તે

>૫૨૨ ૧૨૨ માણસો દીઠ ૧ અર્વા લીંગ દીઠ ઓછ

હોય તે

ઔદ્યોગગક

સાંગ્રહ

પ્રવત કાપેટ એદરયા દીઠ ૨૫ ચો.મી.

દીઠ ૧ વપરાશકતાથ

૧-૧૨૨ ૧૨૨ માણસો દીઠ ૧ અર્વા ઓછી

૨૫ માણસો દીઠ ૧ અર્વા લીંગ દીઠ ઓછ

હોય તે

>૧૨૨ ૫૨ માણસો દીઠ ૧ અર્વા ઓછી

૫૨ માણસો દીઠ ૧ અર્વા લીંગ દીઠ ઓછ

હોય તે

૪ ચો.મી. િો વોશ એદરયા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વવશેિ ઇમારતો

પ્રવત બેઠક દીઠ ૧

વપરાશકતાથ

૩૫ માણસો દીઠ ૧ અર્વા ઓછી

1 per 100 users or less per gender

1 washbasin per 200 users or less

એ. દરેક ઓદફસ ગબલલ્ડિંગ કે જાહરે ગબલલ્ડિંગિી ઓદફસમાાં ઓછામાાં ઓછામાાં ઓછા એક બાર્રૂમિી

વ્યવસ્ર્ા રાખવી જરૂરી છે.

બી. બાર્રૂમ કે મતૂરડી એવી જગ્યાએ હોવી જોઇએ કે જયાાં સહલેાઇર્ી પહોંચી શકાય તર્ા તેિા પર

યોગ્ય સાઇિ મકૂવામાાં આવી હોવી જરૂરી છે ઉપરાાંત કઇ જાવત માટે છે પણ દશાથવવુાં જરૂરી છે.

સી. આ વિયમિોિા પ્રકરણ-૧૩માાં દશાથવ્યા અનસુારિી લાક્ષગણકતાઓ ધરાવતી ઓછામાાં ઓછી એક

ખાસ પાણીિી ઓરડી દરેક માળ પર વવકલાાંક વ્યક્ક્તઓ માટે ફાળવવાિી રહશેે ,તેમાાં વોશબેગઝિ

અિ ેપીવાિી પાણીિી સગવડ હોવી જોઈશ.ે

રહણેાાંક ણબન્પડિંગ કે રહણેાાંક ટેનામેન્ટ

દરેક રહણેાાંક ગબલલ્ડિંગ કે રહણેાાંક ટેિામેન્ટમાાં ઓછામાાં ઓછાં એક બાર્રૂમ હોવુાં જરૂરી છે.

િેન્ન્ટલેિન (હિાઉજાસ)

રૂમનુાં વેલન્ટલેશિ: ગલવવિંગ રૂમ કે રસોડુાં કોઇપણ રૂમ હોય પરાંત ુતેનુાં બાાંધકામ એવી રીતે કરવુાં જરૂરી છે કે તેમાાં વેલન્ટલેશિ માટે જગ્યા હોવી જોઇએ:

એ. બારી કે બારીઓ અિે/કે વેલન્ટલેટસથિે એક એવી ફે્રમમાાં તૈયાર કરવી કે તે ખલુ્લી જગ્યા જેવી કે વરાંડા કે ગેલેરીમાાં બાહરિી બાજૂ કે અંદરિી બાજૂ ખલૂ ેએ રીતે રૂમિા એકાંદરે ખલૂતાાં દરવાજાિા કુલ વવસ્તારિા એક દશાાંશ ભાગ કરતા ઓછી જગ્યા િા હોવી જોઇએ, બારી અિે વેલન્ટલેટસથિી જગ્યા રૂમિા કુલ જમીિ વવસ્તારિા એક સપ્તાાંશ ભાગ કરતા ઓછી િા હોવી જોઇએ.

બી. ક્યારેક બેઠક ખાંડ, જમવાિા રૂમ કે ટેિેમેન્ટિા અન્ય કોઇપણ ત્રીજા કે તેિાર્ી વધ ુરૂમ કે કોઇ રૂમ જે લગભગ વરાંડા કે ગેલેરીમાાં ખલૂતો હોય તેમાાં બારી, વેલન્ટલેટસથ કે દરવાજો મકૂવો.

ફેક્ટરી અિે વખારનુાં ગબલલ્ડિંગ: કોઇપણ ગબલલ્ડિંગિા દરેક રૂમમાાં લાઇટ અિે વેલન્ટલેટ માટે પરૂતાાં પ્રમાણમાાં બારી, વેલન્ટલેટસથ અિે સીધો બહારિો પ્રકાશ આવી શકે એ રીતે દરવાજા હોવા જરૂરી છે જે ખોલવા માટેિી જગ્યા કુલ માળિા એક સપ્તાાંશર્ી ઓછી િા હોવી જોઇએ અિે ખલુ્લી જગ્યા માટે ગબલલ્ડિંગિા દહસ્સાિી ઊંચાઈિા એક તવૃતયાાંશ કરતા ઓછાં િા હોવુાં જોઇએ.

જો માિવસજર્જત લાઇટ અિે વેલન્ટલેશિિી યોગ્ય સવુવધા હોય અિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા વિયમોિે સાંતષુ્ટ ર્ાય તો વિયમોમાાં છૂટછાટ મળવાિી શક્યતા છે.

પગવર્યાાં પરનુાં વેલન્ટલેશિ: દરેક પગર્ીયા પર ઉપરિી છતિે ધ્યાિે રાખીિે અવધકારી સાંતષુ્ટ ર્ાય એ પ્રકારે લાઇટ અિે વેલન્ટલેશિ પરૂૂ પાડવુાં અિે ખલૂ્લી જગ્યા ૧ ચો.મી.ર્ી ઓછી િા હોવી જોઇએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પગવર્યાાં પરિા ઝરૂખાાંિી બારીઓ: પગવર્યાાં પરિી બારી કે બારીઓ માટે સાંપણૂથપણે ૧.૨ ચો.મી. જેટલી જગ્યા દરેક માળે રાખવી જરૂરી છે. જેમાાંર્ી લગભગ ૧ ચો.મી જેટલી જગ્યા પગવર્યાાં પર લાઇટ અિે વેલન્ટલેટ માટે રાખવી જરૂરી છે.

ઉપરર્ી અિે બહારિા પ્રકાશ દ્વારા વેલન્ટલેશિ: લાઇટ અિે વેલન્ટલેશિ માટે એક ખલૂ્લી દદવાલ, રાખવી જરૂરી છે. આ જગ્યામાાં દાદરા સારે્ તેિે ઉતારવાિી વ્યવસ્ર્ા પણ કરવાિી રહ ેછે. કલમ (સી) અિે (ડી)માાં દશાથવ્યા અનસુાર, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સાંતષુ્ટ ર્ાય એ રીતે સીડી પર સીધા અિે પગવર્યાાંર્ી બે ગણી પહોળાઇ ધરાવતી જગ્યા છોડીિે બહારિો પ્રકાશ અંદર આવી શકે એ રીતે વેલન્ટલેશિિી ગોઠવણી કરવી. બહારિા પ્રકાશ માટેિી કાચિી છતિો વવસ્તાર ૭.૩ ચો.મીર્ી ઓછો િા હોવો જોઇએ. આ પગવર્યાાંિા વવસ્તારમાાં ગલફ્ટ કે અન્ય કોઇ આ પ્રકારિા સાધિોનુાં બાાંધકામ પણ કરવુાં જોઇએ િહીં.

દરેક ભોંયરામાાં હવાિી અવર-જવર માટેિી પરૂતી સગવડ હોવી જોઈએ .વેન્ટ-ડક્ટ ઓપવિિંગ ઇમારતિા

એકમિી સ્તરે માંજૂર કરવામાાં આવશ ે

પાણીિી ઓરડી અર્વા બાર્રૂમ અર્વા સેિેટરી બ્લોકિી ઓછામાાં ઓછી એક દદવાલમાાં ડબલ્ય.ુસી .અર્વા બાર્રૂમિા દરેક એકમ માટે લઘતુમ ૨.૨૫ ચો.મીિી ખલુ્લી જગ્યા હોવી જોઇએ .આ પ્રકારિી ખલુ્લી જગ્યા લઘતુમ ૨.૯ મીટરિી પહોળાઈ ધરાવતી ખલુ્લી જગ્યામાાં ખલૂવી જોઇએ.

ખપુલી જગ્યા

ગબલલ્ડિંગ બિાવિાર કોઈપણ વ્યક્ક્તએ ખલુ્લી જગ્યા માટેિી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે, અિે આવી ખલુ્લી જગ્યા તગળયાિી લાદીર્ી ૩૫ સેમી. કરતાાં ઓછી િ હોવી જોઈએ. જોકે, આવો ખલુ્લો ભાગ રાખવામાાં આવે તયારે તેિા તગળયાિા સ્તરર્ી ટોચ સધુી એટલે કે ૩૫ સેમી. સધુી સગળયા, ગગ્રલ અર્વા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સાંતોિ ર્ાય એવા કોઈ સાધિ (ટેકા) મકૂવા પડશે.

દાદર

દાદરા બિાવવામાાં િીચે પ્રમાણેિી જોગવાઈઓ જરૂરી છે. ઉપરાાંત, આગિા સમયે બચવા માટે દાદરિો ઉપયોગ ર્તો હોય છે તયારે આ વિયમોમાાં દશાથવ્યા અનસુાર, દાદરાિા રસ્તે આગર્ી રક્ષણ મેળવવા માટે જરૂરી સાધિો સરળતાર્ી ઓળખાય તેમ હોય તે જરૂરી છે. પહોળાઇ: આગ સમયે વિકળવા માટેિા વવકલ્પ વસવાય દાદરાિી ઓછામાાં ઓછી પહોળાઇ િીચે આપેલા

કોષ્ટક અનસુાર હોવી જરૂરી છે:

કોષ્ટક ૧૦-૯ દાદરા / પરસાળની લઘતુમ પહોળાઈ અનકુ્રમ વમલકતિો પ્રકાર પગર્ીયા / દાદરો /

પરસાળિી ઓછામાાં ઓછી પહોળાઈ (મીટરમાાં)

િોવસિંગ વસવાયિી લઘતુમ લાંબાઈ

(એમ.એમ માાં)

મહતમ રાઈઝર

(એમ.એમ માાં)

૧ રહણેાાંક ઈમારત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આંવશક અિે અધથ આંવશક માાં ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર + ઉપરિા બ ેમાળ સધુી

૧ ૨૫૨ ૨૨૨

િીચી ઈમારત ૧.૨ ૨૫૨ ૧૧૨

ઉંચી ઈમારત ૧.૫ ૨૫૨ ૧૧૨

૨ હોટેલ ૧.૫ ૭૨૨ ૧૬૨

૭ શૈક્ષગણક ઈમારત

૨૪ મી.િી ઊંચાઈ સધુી ૧.૫ ૭૨૨ ૧૬૨

૨૪ મી.ર્ી વધ ુઊંચાઈ ૨ ૭૨૨ ૧૬૨

૪ સાંસ્ર્ાકીય ઇમારત – હોક્સ્પટલ

૧૨ ખાટલા સધુી ૧.૫ ૭૨૨ ૧૬૨

૧૨ ખાટલાર્ી વધ ુ ૨ ૭૨૨ ૧૬૨

૫ સાંમેલિ માટેિી ઈમારત ૨ ૭૨૨ ૧૬૨

૬ ધાંધા , વેપાર, ઔધોગગક સાંગ્રહ, જોખમી ઈમારત

િીચી ઈમારત ૧.૫ ૭૨૨ ૧૬૨

ઉંચી ઈમારત ૨ ૭૨૨ ૧૬૨

વિસરણી: એક વિસરણીમાાં ૧૨ ર્ી વધ ુપગવર્યાાં િા હોવા જોઇએ, પરાંત ુરહણેાાંક ગબલલ્ડિંગમાાં, ઓછી જગ્યા ધરાવતા પ્લોટ અિે વધ ુ ગીચતા ધરાવતા ઘરોમાાં આ પ્રકારિી એક વિસરણીિી માંજૂરી આપવામા આવશે.

ગબિ રહણેાકી વપરાશિા દકસ્સામાાં પગર્ીયા લપસી જવાય તેવા િા હોવા જોઈએ અિ ેતેિી જાણવણી ત ેજ પ્રકારે કરવામાાં આવવી જોઇએ.

ઉપરિો રૂમ: દાદરાિી િીચે પરસાળમાાં કરવામાાં આવલેા ઉપરિા રૂમિી ઓછામાાં ઓછી જગ્યા ૨.૧મી. જેટલી હોવી જરૂરી છે.

માળ દશાથવત ુાં બોડથ: દરેક માળિા િાંબરિે તરુાંત જ િજરે પડ ેએ રીતે આંકડામાાં દશાથવેલા હોવા જોઇએ અિે લગભગ ૨.૧૫મી. મોટા હોવા જોઇએ.

વિસરણી પર ચડતા- ઉતરતા પકડવામાાં આવતો કઠેડો: વિસરણી પર ચડતા- ઉતરતા પકડવામાાં આવતા કઠેડાિી ઊંચાઈ પગવર્યાિાાં ઉપરિા ભાગિા મધ્યર્ી ઓછામાાં ઓછી ૨.૯મી.િી હોવી જરૂરી છે.

ભોંયરાિી દાદરિી પહોળાઈ પણ ઊપરિા માળસધુી જતી દાદરિી પહોળાઈ જેટલી હોવી જોઈએ

ભોંયરામાાં જતી દાદર લાકડા અર્વા અન્ય વળી જાય તવેી સામગ્રીિી બિાવવામાાં િ આવવી જોઈએ

ભોંયરાિા સૌર્ી િીચેિા સ્તર સધુી િીચેિા કોઠામાાં જણાવ્યા અનસુારિા સૌર્ી દૂરિા અંતર સધુી પહોંચવા માટે કે બહાર િીકળવા માટે દાદર પરૂી પાડવી જોઈએ

કોષ્ટક ૧૦-૧૦ દાદરા નુાં લેિલ ઈમારત નો િપરાિ દૂરનુાં ણચન્હ (મીટરમાાં)

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રહણેાાંક િા ઉપયોગ માટે ૭૨

વેપાર િા ઉપયોગ માટે ૨૫

જોખમી વપરાશ માટે ૨૨

તમામ ઇમારતોમાાં દાદર આ વિયમિોમાાં કરવામાાં આવલેી સરુક્ષાિી જોગવાઈઓિે અનરુૂપ હોવી જોઇએ .

(૧૨.૧૨.૨)

ઢાળિાળો રસ્તો

ચાલતા જવા માટે ઢાળવાળો રસ્તો: એ. સામાન્ય: જે વિયમો દાદરાિે માટે લાગ ુપડ ેછે એ જ વિયમ ઢાળવાળા રસ્તા માટે લાગ ુપડ ેછે.

હોક્સ્પટલમાાં કરવામાાં આવલેો ઢાળવાળો રસ્તો ૨.૨૫મીર્ી ઓછી પહોળાઇિો િા હોવો જોઇએ. અિે વધારામાાં આગ સામે સલામત પણ હોવો જરૂરી છે.

બી. ઢાળ: ઢાળવાળા રસ્તાિો ઢાળ ૧:૧૨િા પ્રમાણર્ી વધિુો િા હોવો જોઇએ, અિે તે લપસણુાં િા હોય તેવા મદટદરયલર્ી બિાવેલો હોવો જોઇએ.

સી. ઢાળ ચડતા- ઉતરતા પકડવામા આવતો કઠેડો: ઢાળવાળા રસ્તાિી બાંિે બાજૂ ચડતા- ઉતરતા પકડી શકાય એ માટે કઠેડા મકૂવા જરૂરી છે. ઊંચાઈ ૨.૯ મી. સધુી.

વવકલાાંગ લોકો માટે કરવામાાં આવેલો ઢાળવાળો રસ્તો: િવા આવેલા િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િા વિયમો અનસુાર, દરેક જાહરે ક્ષેત્રિા ગબલલ્ડિંગમા ભોંયતગળયે વવકલાાંગ લોકો માટે ફરજજયાત કઠેડા સારે્ ઢાળવાળો રસ્તો બિાવવો જરૂરી છે.

ભોંયતગળયા કે માળ ધરાવતા પાદકિંગ માટે ઢાળવાળો રસ્તો: ભોંયતગળયે અિ ેઉપરિા માળ પર પાદકિંગિી સવુવધા જયારે આપવામાાં આવી હોય તયારે એકબીજાિી વવરુદ્ધ એવા બે જરૂર પરૂતી પહોળાઇ અિે ઢાળવાળા રસ્તાઓ પરૂા પાડવા અિે આવા ઢોળામાાં બાંિે તરફ અિે પાછળિી અંશતઃ જગ્યા ખલૂ્લી જોવા મળે એ રીતે માંજૂરી આપવી. સાર્ોસાર્ આગ સામે સલામતીિા પણ સાધિો હોય છે.

મકાનની છત

પાણીિા વિકાલિી અસરકારક વ્યવસ્ર્ા: ગબલલ્ડિંગિી છતનુાં માળખુાં કે બાાંધકામ એવુાં હોવુાં જોઇએ કે વરસાદિા પાણીિો વિકાલ ખબૂ જ સરળતાર્ી પાણીિા પાઇપ દ્વારા ર્ઇ શકે. પાણીિા પાઇપિે પણ એવી રીતે ગોઠવવા, જોઇન્ટ કરવા કે દફક્સ કરવા જોઇએ કે પાણી તેમાાંર્ી વિકળીિે ગબલલ્ડિંગિી દદવાલ કે અન્ય પાયાિે નકુસાિ િા કરે. વરસાદિા પાણીિા વિકાલ માટે પાઇપ દફક્સ કરવાિી રીત: વરસાદિા પાણીિા વિકાલ માટેિા પાઇપ ગબલલ્ડિંગમાાં બહારિી દદવાલ પર લગાડવા જોઇએ કે પછી તેિે દદવાલમાાં નકુસાિ િા ર્ાય એ રીતે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા માંજૂરી મેળવીિે પાઇપ દફક્સ કરીિે તૈયાર કરવા જોઇએ.

અગાિી

અગાસી, કોઇપણ પણ પ્રકારિી દદવાલર્ી મકુ્ત હોવી જોઇએ અિે દાદરા દ્વારા સરળતાર્ી તયાાં જઇ શકાય તેવુાં હોવુાં જોઇએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પેરાપેટ

છત, અગાસી, બાલ્કિી વગરેેિી ફરતે પેરાપેટિી દદવાલ કે કઠેડા મકૂવા જરૂરી છે પરાંત ુત ે૨.૩૫મી.ર્ી ઓછી િા હોવી જોઇએ અિ ેમાળિા સ્તરર્ી ઊંચાઈ ૧.૭મી.ર્ી વધ ુિા હોવી જોઇ. પારાપેટનુાં બાાંધકામ ગબલલ્ડિંગિા વપરાશકતાથ/માગલકિે વધમુાાં વધ ુસલામતી પરૂી પાડ ેએ રીતિા મદટદરયલ અિે દડઝાઇિવાળાં હોવુાં જોઇએ.

મચ્છરોથી સલામત પાણીની ટાાંકી

પાણીિો સાંગ્રહ કરતી ટાાંકીિે સાંપણૂથરીતે મચ્છરોર્ી સલામત હોય એ રીતે રાખવી જરૂરી છે, જે માટે ખબૂ જ યોગ્ય સાંપણૂથ ફીટ બેસે તેવુાં કવર અિે મેલેદરયા સામે રક્ષણ મેળવતા સ્ટાફ દ્વારા ગમે તયારે ચકાસણી કરવા સક્ષમ હોય એ રીતે દરેક ટાાંકીમાાં ૧.૫૨મી.િી ઊંચાઈ ધરાવતી કાયમી લોખાંડિી વિસરણી દફક્સ કરાવવી.

ઘન કચરાના શનકાલ માટેનો શિસ્તાર

જયારે પણ કોઇ િવી વમલ્કત બાાંધવામાાં આવે કે તેમાાં ફેરફાર કરવામાાં આવે તો, તયાાંિા લોકો માટે કચરાિી વિકાલ માટે રસ્તાિી આજુબાજુ જ ખલૂ્લી જગ્યામાાં મોટી કચરાપેટીિી સવુવધા પરૂી પાડવામાાં આવે છે. માગલક/વમલ્કત હસ્તગત કરિાર વ્યક્ક્તએ િીચેિા ધારા-ધોરણિે ધ્યાિે રાખીિે હવાચસુ્ત કવર સારે્ મોટી કચરાપેટીિી સવુવધા પરૂી પાડવી જરૂરી છે:

રહણેાાંક વવસ્તારિા ગબલલ્ડિંગ માટે જો મોટી કચરાપેટી(કન્ટેિર) મકૂવામાાં આવે તો તેિે ટેિેમેન્ટ/ઘર દદઠ ૧૨ ગલટરિી ક્ષમતાિા દરે ગણીિે મકૂવામાાં આવશે. જયારે વધમુાાં વધ ુ૧૨ ગલટરિી ક્ષમતા ધરાવતુાં કન્ટેિર પરૂૂ પાડવુાં જરૂરી છે. ડબ્બાિી સાંખ્યાિે ઘર/ટેિેમેન્ટિી કુલ સાંખ્યાિે આધારે ગણતરી કરવાિી રહશેે. કચરો ભેગો કરીિે એમ.એસ.ડબલ્ય.ુ ૨૨૨૨િા વિયમોિે આવધિ પરૂા પાડવામાાં આવેલા ડબ્બામાાં િાખવામાાં આવશે. રીસાયકલ કરી શકાય તેવા કે વવઘટિ ર્ઇ શકે તેવા કચરાિે અલગર્ી ભેગો કરવામાાં આવશ ે અિે એમ.એસ.ડબલ્ય.ુ ૨૨૨૨િા વિયમોિે આવધિ તિેો વિકાલ કરવામાાં આવશે.

કચરાપેટી (કન્ટેિર)નુાં કદ તેિા માળ વવસ્તારિા દરેક ૧૨૨ ચો.મી. માટે ૨૨ ગલટરિી ક્ષમતાિે દરે ગણતરી કરવામાાં આવશે, જો ગબલલ્ડિંગિો ઉપયોગ ગબિ-રહણેાાંક વવસ્તાર તરીકે કરવામાાં આવ્યો હોય તો, તેમાાં વધમુાાં વધ ુ૧૨ ગલટરિી ક્ષમતા ધરાવતુાં કન્ટેિર પરુૂાં પાડવુાં જરૂરી છે. કુલ ઘરિી સાંખ્યા/ ટેિેમેન્ટિી સાંખ્યાિે ધ્યાિે રાખીિે કચરાપેટીિી સાંખ્યા િક્કી કરવામાાં આવશે. કચરો ભગેો કરીિ ેએમ.એસ.ડબલ્ય.ુ ૨૨૨૨િા વિયમોિે આવધિ પરૂા પાડવામાાં આવેલા ડબ્બામાાં િાખવામાાં આવશે. રીસાયકલ કરી શકાય તેવા કે વવઘટિ ર્ઇ શકે તેવા કચરાિે અલગર્ી ભેગો કરવામાાં આવશે અિે એમ.એસ.ડબલ્ય.ુ ૨૨૨૨િા વિયમોિે આવધિ તેિો વિકાલ કરવામાાં આવશે.

હોક્સ્પટલ, હોટેલ્સ, રેસ્ટોરન્ટ જેવા સ્ર્ળોિા કચરાિા વિકાલ માટે સિાવધકારો દ્વારા સમયાાંતરે િક્કી કરવામાાં આવેલા વિયમોિે આધારે કચરાિો વિકાલ કરવાિો રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

િરસાદના પાણીનો શનકાલ કરિો.

કોઇપણ છત કે અગાસી સાંયકુ્ત રીતે વરસાદિા પાણીિા વિકાલ માટે જાહરે રસ્તા પર સીધો પાઇપ મકૂી શકશે િહીં. વરસાદિા પાણીિે ખાલી કરવા માટે જે પાઇપ દફક્સ કરવામાાં આવશે તેનુાં સ્તર શેરીિા સ્તરર્ી ૨.૬મી.ર્ી વધ ુઊંચાઈએ િા હોવુાં જોઇએ.

સેન્પ્ટક ટાાંકી

i) સ્ર્ળ અિ ેજમીિિી િીચ ે વવઘટિ- જમીિિી િીચ ેકરવામાાં આવેલી વવઘટિિી વ્યવસ્ર્ા પીવાિા પાણીિા કોઇપણ સ્ત્રોતિી આજુબાજુ ૧૨મી.િા વવસ્તારર્ી દૂર હોવી જોઇએ, જેર્ી પાણીિા પરૂવઠામાાં બેક્ટેદરયાનુાં પ્રદૂિણ ફેલાવવાિી શક્યા ઓછી ર્ાય. ઉપરાાંત માળખાદકય નકુ્શાિીર્ી બચવા માટે કોઇપણ રહણેાાંકર્ી ૨મી.ર્ી વધ ુિજીક િા હોવુાં જોઇએ.

ii) વવસ્તાર વગેરે.

એ. પાણીિા સ્તરર્ી િીચે ઊંડાઈ ૧મી. અિે સેલપ્ટક ટાાંકીિી કુલ અંદરનુાં કદ ૩૫ સે.મી. અિે પ્રવત ટાાંકી પ્રવાહી ક્ષમતા ઓછામાાં ઓછી ૧૫ ગલટરિી હોવી જરૂરી છે. ટાાંકીિી લાંબાઇ તેિી પહોળાઇિા બગેણા જેટલી હોવી જોઇએ.

બી. સેલપ્ટક ટાાંકીનુાં બાાંધકામ ઇંટકામ, પથ્ર્રો, કોંદક્રટ કે અન્ય એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત મદટદરયલ દ્વારા કરવુાં જરૂરી છે.

સી. જરૂરી પગલાાં લીધા વગર સીધી વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા કે ગટરમાાં સેલપ્ટક ટાાંકીમાાંર્ી વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા માટેિી માંજૂરી આપવામાાં આવશે િહીં.

ડી. પાઇપિો ઓછામાાં ઓછો સામાન્ય ડાયાવમટર ૧૨૨મી.મી.િો હોવો જોઇએ. ગટરમાાં માણસિ ેઉતારવા માટે જે મોટુાં છીદ્ર બિાવવામાાં આવ્યુાં હોય તયાાં, વહણે માટે ૪૫ દડગ્રીર્ી વધ ુએંગલનુાં શાખાનુાં જોડાણ મખુ્ય પાઇપ સારે્ િા હોવુાં જોઇએ.

ઈ. િકામા પાણીિા વિકાલિી િહરે, ડ્રિેેજ િીચેનુાં ઉપરાાંત શોિખાડાનુાં વવઘટિ માટેિી જગ્યા ૧:૭૨૨

અિે ૧:૧૪૨૨િી વચ્ચે હોવુાં જોઇએ.

એફ. દરેક સેલપ્ટક ટાાંકી સારે્ ૫૨ મીલી મીટર ડાયાવમટર ધરાવતા વેલન્ટલેદટિંગ પાઇપનુાં જોડાણ પરૂૂ પાડવુાં જરૂરી છે. પાઇપિી સૌર્ી ઉપર મચ્છરર્ી બચાવી શકાય એવી જાળી હોવી જરૂરી છે. વેલન્ટલેશિ પાઇપ એટલી ઊંચાઈએ હોવો જોઇએ કે જયાાંર્ી કોઇિે વાસ િા આવે કે ગબલલ્ડિંગ વવસ્તારમાાં ઉપદ્રવ પણ િા બિી શકે. સામાન્ય રીતે, વેલન્ટલેશિ પાઇપ ગબલલ્ડિંગ સેલપ્ટક ટાાંકીિા લગભગ ૨મી. ઉપર લગાવવામાાં આવે છે જયારે તેનુાં સ્ર્ાિ ૧૫મી. િજીક હોય છે.

જી. સેલપ્ટક ટાાંકીમાાંર્ી પ્રવાહીિા વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા કરવા માટેિા ખાડાિા પાઇપનુાં આંતદરક સ્તરનુાં ડાયમેન્શિ ૯૨ સે.મી. રાખી શકાય અિે તેનુાં ઊંડાણ ૧૨૨ સે.મી.ર્ી ઓછાં િ હોવુાં જોઇએ. ખાડામાાં પથ્ર્ર, ઈંટ તર્ા કોંદક્રટ દ્વારા ચણતર કરી શકાય તર્ા તેિા જોઇન્ટ ખલુ્લા રાખીિે તયાાં લગભગ ૩.૫ સે.મી.િી સ્વચ્છ કપચીનુાં ર્ર કરી શકાય. અંદર તરફ જતી લાઈનુાં કદ ઘટાડીિે તેિે આર.સી.સી. સ્લેબવિા ર્ર જેટલુાં રાખવુાં. ખાસ કરીિે વકૃ્ષો પાસે, જયાાં કોઇ પાળ રાખવામાાં િ આવ ેતયાાં પોચા પથ્ર્રોનુાં દફગલિંગ કરવુાં. પરૂિા સમય દરવમયાિ ખાડામાાં કોઇ નકુસાિ િા ર્ાય એ માટે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પથ્ર્રિી િળાકાર દરિંગ ઉપર બિાવીિે તેનુાં રક્ષણ કરી શકાય. ખાડાિા પાઇપિી ઊંડાઈ મચ્છરર્ી રક્ષણ મળે તે માટે ઉપરર્ી તેિી ઊંડાઈ ૯૨ સે.મી. જેટલી િીચી રાખી શકાય.

એચ. જયારે સેલપ્ટક ટાાંકીિા વિકાલ માટેિા વવઘટક ખાડાિી વ્યવસ્ર્ા કરવામાાં આવે તો આ વવઘટક ખાડો ૫૨ર્ી ૧૨૨ સે.મી.િી પહોળાઇમાાં સહજે ત્રાાંસમાાં િહરેિી જેમ ખોદવામાાં આવો જોઇએ અિે તેમાાં જાડી રેત કે તોડલેા પથ્ર્રનુાં એક સ્તર પણ પરુૂાં પાડવુાં જોઇએ. ખાડાિી અંદર જોડાયેલા ખલૂ્લા પાઇપ અિગ્લેઝ્ડ કે માટીિા બિાવેલા હોવા જોઇએ જેનુાં ઓછામાાં ઓછાં આંતદરક ડાયાવમટર ૩૨ર્ી ૧૨૨મી.મી. જેટલુાં હોવુાં જોઇએ. દરેક વવઘટક ખાડો ૭૨મી.ર્ી લાાંબો િા હોવો જોઇએ અિે ૧.૧મી. ર્ી વધ ુએક બીજાિી િજીક ક્સ્ર્ત કરવામાાં િા આવ્યા હોવા જોઇએ.

ઉપરોક્ત જણાવવામાાં આવેલા વિયમોમાાં ગજુરાત પ્રદૂિણ વિયાંત્રણ બોડથ/ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા સમયાાંતરે ફેરફાર કરવામાાં આવે તેવી શક્યતા છે.

િરસાદના પાણીના સાંગ્રહ અને રરસાયકલ (શદુ્ધિકરણ) સશુિધા માટે પાણી શનતરણ કિૂો

o ૧૨ ચો.મી .કે વધારે ક્પ્લન્ર્ વવસ્તાર ધરાવતી ઇમારતમાાં ,દરેક ઇમારતમાાં વરસાદી પાણીિા સાંગ્રહ માટે

જરૂરી સવુવધાઓ અિ ેમાળખાદકય સવુવધાઓ પરૂી પાડવાિી રહશેે.

o ૫૨૨ ચો.મી.ર્ી વધારે અિ ે૧૫૨૨ ચો.મી .સધુીિા ઇમારત એકમ માટે ,પકોલેશિ ખાડો અર્વા રીચાર્જ

બોર િીચે મજુબિી આકૃવતમાાં દશાથવ્યા અનસુાર પરૂા પાડવા જરૂરી છે .વરસાદી પાણીિા સાંગ્રહ માટે

વૈકક્લ્પક વ્યવસ્ર્ા પરૂી પાડવી જોઈએ.

આકૃશત પાણી શનતરણ કિૂો ૫૦૦ ચો.મી.થી િધારે અને ૧૫૦૦ ચો.મી .સધુીના ઇમારત એકમ માટે

o જયાાં ઇમારતનુાં ક્ષેત્રફળ ૧૫૨૨ ચો.મીર્ી વધારે હોય અિ ે૪૨૨૨ ચો.મી.ર્ી ઓછાં હોય તયાાં ઓછામાાં ઓછો એક પકોલેટીંગ વલે ઉપરાાંત વરસાદી પાણીિા સાંગ્રહિી વ્યવસ્ર્ા િીચ ેમજુબિી આકૃવત મજુબ

પરૂા પાડવા જોઈએ.

o જો ઇમારતનુાં ક્ષેત્રફળ ૪૨૨૨ ચો.મી.ર્ી વધારે હોય તવેા દકસ્સામાાં દર ૪૨૨૨ ચો.મી ક્ષેત્રફળ દીઠ એક

પકોલેટીંગ વલે િીચેિી આકૃવતમાાં દશાથવ્યા પ્રમાણે પરૂા પાડવા જોઇએ .એક કરતાાં વધારે પકોલેટીંગ

વેલિા વવકલ્પ સ્વરૂપ ેપકોલેટીંગ વલે સારે્નુાં લઘતુમ ત્રણ લાખ ગલટર પાણી સાંગ્રહ કરવાિી ક્ષમતા સારે્નુાં તળાવ દરેક પાાંચ પકોલેટીંગ વેલ દીઠ અર્વા તિેા ભાગ દીઠ બિાવવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

o ૧૨૨૨ ચો.મી .કરતાાં વધારેનુાં ક્ષેત્રફળ ધરાવતા ઇમારત એકમ માટે પરૂતી સાંગ્રહ ક્ષમતા સાર્ેિી વરસાદી પાણીિી સાંગ્રહ ટાાંકી ફરજજયાત છે.

આકૃશત પાણી શનતરણ કિૂો ૧૦૦૦ ચો.મી .કરતાાં િધારેનુાં કે્ષત્રફળ ધરાિતા ઇમારત એકમ માટે

પાણીને રીસાયકલ ( શદુ્ધિકરણ ) કરવુાં અને પનુ: ઉપયોગ કરિો

રીસાયકલ ( શદુ્ધિકરણ ) કરેના કે ઉદ્યોગો માટે ક્ષર િગરના પાણીનો ઉપયોગ

જે ઉદ્યોગોમાાં પ્રવતદદિ ૫૨૨૨ મીટર ર્ક્બુ ર્ી વધ ુપાણીિી જરૂદરયાત હોય, તેિે ઇન્ડલસ્રયલ ગ્રેડ દરસાયકલ્ડ વોટર

કે ક્ષાર વગરિા પાણીિો ઉપયોગ કરવો ફરજજયાત છે. આ માટે તમેિ ેદરસાયકલ પ્લાન્ટ કે ક્ષાર દૂર કરવા માટેિો પ્લાન્ટ કે િાિો દરસાયકલ પ્લાન્ટ કે િાિો ક્ષાર દૂર કરવાિો પ્લાન્ટ તૈયાર કરવો જરૂરી છે. જો કોઇ અન્ય

કાયદા/વિયમ/ધારા અનસુાર, દરસાયકલ્ડ પાણી કે ક્ષાર વગરિા પાણીિો ઉપયોગ કરવા માટે માંજૂરી પ્રાપ્ત િા હોય

તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કોઇ વાાંધો િર્ી (િો ઓબ્જેક્શિ) એવુાં પ્રમાણપત્ર મેળવી લેવુાં.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આગ અટકાિિી અને સલામતી

આગ સલામતી વ્યાિસાશયકની ઇમારતમાાં જરૂરીયાત

નોંધણી પામેલ આગ સરુક્ષા સલાહકાર (આરએફપીસી)

આરએફપીસી કોઠા ૧૧.૧માાં આપવામાાં આવેલી ઇમારતોિી યાદીમાાં જરૂરી છે અિ ેતે વિયમિો

૯.૭.૬ અનસુાર વવકાસ માટે જવાબદાર રહશેે .યોગ્યતા ધરાવતા વ્યક્ક્તઓ ચીફ ફાયર ઓદફસર

પાસ ેિોંધણી કરાવી શકે છે.

ફાયર ઓરફસર

ફાયર ઓદફસર માટેિી લઘતુમ લાયકાત સબ ઓદફસર િો કોિથ કરેલો હોવો જોઈએ. (િામાાંદકત સાંસ્ર્ા અર્વા

કોલેજ માાંર્ી પસાર કરેલો હોવો જોઈએ ) યોગ્યતા ધરાવતા વ્યક્ક્તઓ ચીફ ફાયર ઓદફસર પાસ ેિોંધણી કરાવી

શકે છે.

ફાયર મેન

ફાયર મેિ માટેિી લઘતુમ લાયકાત િીચે મજુબ છે .યોગ્યતા ધરાવતા વ્યક્ક્તઓ ચીફ ફાયર

ઓદફસર પાસ ેિોંધણી કરાવી શકે છે .

એ પ્રાર્વમક તાગલમ અર્વા

બી આઇટીઆઇ-ફાયરમેિ કોસથ અર્વા

સી શહરેિા ફાયર ગબ્રગેડમાાં પાાંચ વિથિો અનભુવ

આગ સલામતી વ્યાિસાશયકની જરૂરીયાત

િીચેિા કોઠા ૧૧.૧માાં આપવામાાં આવેલી ઇમારતિી ઊંચાઈ ,ઉપયોગ અિ ેક્ષતે્રફળિા દકસ્સામાાં

ઇમારતમાાં આગ સલામતી વ્યાવસાવયકિી જરૂરીયાત રહશેેઃ

કોષ્ટક ઈમારત માટે આગ સલામતી વ્યાિસાશયકની જરૂરીયાત

ઇમારતિો ઉપયોગ

માપદાંડ આગ અટકાવ

સલાહકાર

ચીફ ફાયર ઓદફસરિો અગભપ્રાય અિ ેખાસ

આગ સલામતી જોગવાઈઓ

ફાયરમેિ ફાયર ઓદફસર

રહણેાાંકી ઇમારતિી ઊંચાઈ ૧૫

મીટર સધુી જરૂરી િર્ી જરૂરી િર્ી જરૂરી િર્ી જરૂરી િર્ી

ઇમારતિી ઊંચાઈ ૧૫

જરૂરી જરૂરી િર્ી જરૂરી િર્ી જરૂરી િર્ી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

મીટર કરતાાં વધારે

ઇમારતિી ઊંચાઈ ૨૫

મીટરર્ી વધારે

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

વમશ્ર ઉપયોગ

અર્વા વ્યાવસાવયક

ઇમારતિી ઊંચાઈ ૧૫

મીટરર્ી વધારે

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

હોક્સ્પટલ ,

શૈક્ષગણક ,

સાંસ્ર્ાદકય ,

મકેન્ટાઇલ

ઇમારતિી ઊંચાઈ ૧૨

મીટરર્ી વધારે

પરાંત ુ૨૫

મીટરર્ી ઓછી

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

ઇમારતિી ઊંચાઈ ૨૫

મીટર કરતાાં વધારે

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

વવવશષ્ટ

ઇમારત ,સાંગ્રહ

ઇમારત ,

જથ્ર્ાબાંધ બજાર

ઇમારતિી ઊંચાઈ ૧૨

મીટર કરતાાં વધારે

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

કુલ ગબલ્ટઅપ

ક્ષેત્રફળ ૫,૨૨૨

ચો.મી .સધુી જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

કુલ ગબલ્ટઅપ

ક્ષેત્રફળ ૫,૨૨૨

ચો.મી કરતાાં વધારે

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

હળવા ઔદ્યોગગક ,

સામાન્ય

ઔદ્યોગગક

કુલ ગબલ્ટઅપ

ક્ષેત્રફળ ૨,૨૨૨

ચો.મી .સધુી જરૂરી જરૂરી િર્ી જરૂરી જરૂરી િર્ી

કુલ ગબલ્ટઅપ

ક્ષેત્રફળ ૨,૨૨૨

ચો.મી.ર્ી જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વધારે પરાંત ુ

૫,૨૨૨

ચો.મી.ર્ી ઓછાં

કુલ ગબલ્ટઅપ

ક્ષેત્રફળ ૫,૨૨૨

ચો.મી.ર્ી વધારે

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી

જોખમી ,ખાસ

ઔદ્યોગગક

કુલ ગબલ્ટઅપ

ક્ષેત્રફળ ૫૨૨

ચો.મી. જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી

કુલ ગબલ્ટઅપ

ક્ષેત્રફળ ૫૨૨

ચો.મી.ર્ી વધારે

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી

ધાવમિક ઇમારત

કુલ ગબલ્ટઅપ

ક્ષેત્રફળ ૨,૨૨૨

ચો.મીર્ી વધારે

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

ઇંધણ મર્ક તમામ ઇમારતો જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી િર્ી

તમામ ઉપયોગ

૪૫ મીટરર્ી વધારેિી ઇમારતિી

ઊંચાઈ

જરૂરી જરૂરી જરૂરી જરૂરી

આગ અટકાિિાની જોગિાઈઓની જરૂરીયાત

ધી ફાયર શપ્રિેન્િન એન્જ સેફ્ટી અશધશનયમ, ૧૯૮૬માાં જણાવ્યા અનસુાર, તમામ ઇમારતોમાાં આગ અટકાિિા અને સલામતીની જોગિાઈઓનુાં આગ્ગ્નિમન સત્તા દ્વારા નીચે કોઠા ૧૧.૨માાં જણાવ્યા મજુબ પાલન કરિાનુાં રહિેે.

કોષ્ટક (ઇમારતોમાાં આગ અટકાિિા અને સલામતી માટે જરૂરી જોગિાઈઓ)િાંબર

આગ અટકાવવાિી

ભોંયરાનુાં ક્ષેત્રફળ

ઊંચાઈ

૧૫< ઊંચા

૨૫ <ઊંચાઈ

ઊંચાઈ વ્યાવસાવયક /

વવશાળ ભોંયતગળ

વવવશષ્ટ ઇમારત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જોગવાઈ ૨ ચો.મી કરતાાં વધારે

<

૧૫

ઈ >૨૫

>

૪૫

>૪૫

વમશ્ર

ઉપયોગ

યા સાર્ે ઔદ્યોગગક ઇમારત

,જાહરે સાંસ્ર્ાિી ઇમારત

તમામ ઇમારત ઉપયોગ માટે (ઈમારત િી ઊંચાઈ મીટરમાાં)

૧

ઓછામાાં ઓછી ખલુ્લી જગ્યા (િોંધ.

૨૪.૭)

√ √ √ √ √ √ √ √

૨ પરસાળ/પેસે

જ (િોંધ.૨૪.૪)

√ √ √ √ √ √ √

૭ જરૂરીયાતો √ √ √ √ √ √ √

૭એ દરવાજા √ √ √ √ √

૭ બી

આડી વિકાસ √ √ √ √ √

૪ દાદર √ √ √ √ √ √ √ √

૪S વધારાિી

દાદર √ √ √

√

(૨૪.૬.૭) √

(૨૪.૬.૪) √ √ √

૪ બી

આગ વિકાસ

દાદર √ √

૫ ઢોળાવ*** √ √ √ √ √ √

૬ ગલફ્ટ √ √

(૨૪.૬.૨) √

(૨૪.૬.૨) √

૬ એ

ફાયર ગલફ્ટ √ √ √

૩ આપાતકાગલિ

વિષ્કાસ પ્રકાશ √ √ √ √

૧ ફાયર વિષ્કાસ

સાંકેતો √ √ √ √

૯ ફાયર અલામથ

વસસ્ટમ

√**

(ગબિ રહણેાાંકી)

√** )ગબિ રહણેાાંકી)

√** √**

૧૨ ધમૂ્રપાિ અિ ે

આગ

√**

(હોટેલ √** )હોટેલ અર્વા

√ √

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વિષ્કાસિ અર્વા હોક્સ્પટલ

)

હોક્સ્પટલ)

૧૧ ઇલેક્રીક

સેવાઓ √ √ √ √ √ √

૧૨ ઇલેક્રીક સબ-

સ્ટેશિ √ √ √ √ √ √ √

૧૭ વીજ પરૂવઠો √ √

૧૪ વીજ પરૂવઠો અિ ેસ્ર્ાપિ

√ √ √

૧૫ એરેસ્ટર √ √ √

૧૬ સવવિસ ડક્ટ

અિ ેશાફ્ટ √ √ √

૧૩ વેલન્ટલેશિ √ √ √ √ √ √ √ √

૧૧ એર

કલન્ડશવિિંગ*** √ √ √ √ √***

૧૯ બોઈલર રૂમ** √ √ √

૨૨ પાણી સાંગ્રહ

ટાાંકી √ √ √

૨૧ અક્ગ્િશમિ

સેવાઓ

૨૨ એ

પોટેબલ

એક્સટીંક્ગ્વશસથ

√ √ √ √ √ √ √ √

૨૨ બી

સ્વચાગલત

ક્સ્પ્રિંકલસથ √ √ √ √

૨૧

સી

હાઈડ્રન્ટ/હોસ

રીલ/ફાયર

સવવિસ ઇિલેટ

√ √ √

૨૧

ડી અલ્રા હાઇ

પ્રેશિર √

૨૧

ઇ

અક્ગ્િશમિ

સેવાઓ √

૨૧

એફ કાંપાટથમેન્ટેશિ √

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૨૨ ભોંયરુાં*** √

૨૭ આશ્રય

વવસ્તાર √ √

૨૪ છોડલેો માળ √

૨૫ કાંરોલ રૂમ √

**ઇમારતિા વપરાશ અિ ેઊંચાઈ પ્રમાણ ેજરૂરી ***જો આ લાક્ષગણકતા હોય તો જરૂરી

માજિનની ખપુલી જગ્યા

૧ .સ્વતાંત્ર ઇમારત અિે ટેિામેન્ટ/રોહાઉસ વસવાય તામામ ઇમારતો માટે બાજુિી ઇમારતર્ી માજર્જિિી આકાશ

ખલુ્લી જગ્યા અિ ેવાહિ માટેિી જગ્યા લઘતુમ લોડ-બેરીંગ ક્ષમતા સાર્ે િીચિેા કોઠા ૧૧.૭ મજુબ હોવી

જોઇએ.

કોષ્ટક (માજીન ની ખપુલી જગ્યા) િાં ઈમારતિી ઊંચાઈ ( મીટરમાાં ) લઘતુમ લોડબેરીંગિી ક્ષમતા ( ટિ / ચો.મી.) ૧ ૪૫ મીટર કરતાાં ઓછી ૪૨

૨ ૪૫ મીટર અિ ેતેિાર્ી વધારે ૬૨

૨ .શેરીનુાં પ્રવેશદ્વાર ૬મીટરર્ી ઓછી પહોળાઈવાળાં િ હોવુાં જોઇએ.

પરસાળ અને અિર-જિરનો રસ્તો

સ્વતાંત્ર ઇમારત વસવાય તમામ ઇમારતોમાઃ પરસાળ અિ ેઅવર-જવરિા રસ્તાિી ચોખ્ખી પહોળાઈ કોઠા ૧૧.૪

મજુબ હોવી જોઈએઃ કોષ્ટક ( પરિાળ અને અિર-જિરનો રસ્તો) પરસાળિી લાંબાઈ ( મીટરમાાં ) પરસાળિી પહોળાઈ ( મીટરમાાં ) રહણેાાંકી ગબિ-રહણેાાંકી ૬ સધુી ૧.૨ ૧.૨

૯ સધુી ૧.૨ ૧.૫

૧૫ સધુી ૧.૨ ૨.૨

૧૫ર્ી વધારે ૧.૫ ૨.૫

વધારાિી ૯મીટર લાંબાઈ અર્વા તેિા ભાગ માટે ,પરસાળિી પહોળાઈ વધારાિા દરેક મીટર દીઠ ૭૨૨

એમએમ જેટલી અર્વા તિેા કોઈ ભાગ માટે વધારેમાાં વધારે લાંબાઈ ૭ મીટર સધુી

(એમબીએસઆઇઆરડીએ).

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરસાળ કોઈપણ જાતિી અડચણ વવિાિો ખલૂ્લો હોવો જોઇએ .તગળયાર્ી ૨.૧ મીટરિી ઊંચાઈ સધુી કોઈપણ

જાતનુાં બાાંધકામ માંજૂરીિે પાત્ર િર્ી.

જો પરસાળિા તગળયામાાં તફાવત હોય તો ૧-૧૨િા પ્રમાણમાાં ઢાળ આપવામાાં આવશ ે,જેિા માટે તગળયામાાં

દદશાસચૂક સામગ્રીિો ઉપયોગ કરવાિો રહશેે.

બહાર જિા માટેની જરૂરીયાતો

તમામ ઇમારતો માટે બહાર જિા માટેની સામાન્ય જરૂરીયાતોઃ

વિષ્કાસ તરીકે બારણુાં ,પરસાળ ,આંતરીક અર્વા બાહ્ય દાદરિો અર્વા વરાંડાિો કે છત માટેિો

અવરજવરિો રસ્તો જેિાર્ી શેરી પર અર્વા તો છત પર અર્વા આશ્રય વવસ્તાર સધુી પહોંચી

શકાય .વિષ્કાસમાાં સમાિ સ્તરે બાજુિી ઇમારતમાાં પહોંચી શકાય તેવા આડા વિષ્કાસ માગથિો પણ

સમાવેશ ર્ાય છે .

ગલફ્્સ અિ ેએસ્કેલેટસથિે સામાન્ય રીતે વિષ્કાસ માગથમાાં સમાવેશ કરવામાાં િર્ી આવતા.

તમામ કબજો ધરાવતી ઇમારતોમાાં દરેક વિષ્કાસ ,વિષ્કાસ સધુીિી પહોંચ અર્વા વિષ્કાસ દડસ્ચાર્જિ ે

સતત રીતે જાળવણી કરીિે તમામ પ્રકારિા અવરોધો અિ ેદબાણોર્ી મકુ્ત રાખવો જેર્ી આગ

અર્વા અન્ય આપાતકાગલિ ક્સ્ર્વતમાાં તેિો ઉપયોગ ર્ઈ શકે .

કોઈ પણ ઇમારતમાાં જરૂર કરતાાં સાંખ્યા ,પહોળાઈ કે રક્ષણ ઓછા ર્ાય તે રીતેિા ફેરફારિે માંજૂરી

આપવામાાં િહીં આવે .

વિષ્કાસિી ગોઠવણી એવી રીતે કરવામાાં આવે જેિાર્ી કોઈપણ કબજો ધરાવતા એકમોમાાંર્ી પસાર

ર્યા વવિા પહોંચી શકાય.

બ ેકલાક સધુી આગર્ી પ્રવતકાર ર્ઈ શકે તેવા ફાયર ડોર યોગ્ય જગ્યાએ વિષ્કાસ માગથ સાર્ે ખાસ

કરીિે ગલફ્ટ લોબી અિ ેદાદરિા પ્રવેશ પાસ ેરાખવાિા રહશેે જયાાં ફિલ અર્વા ફ્લ ૂઇફેક્ટ ઉભી કરી

શકાય જેિાર્ી આગ અર્વા ધમૂાડાિે ઉપર જતાાં રોકી શકાય.

શિશિષ્ટ ઇમારતો અને ૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતોના દરિાજા

દરેક દરવાજો ઇમારતિા અન્ય ભાગોર્ી કાંપાટથમેન્ટ કરેલા દાદરમાાં અતવા તો પરસાળિા આડા

વિષ્કાસમાાં અર્વા બહાર વિકળવાિા સિ અિ ેસરુગક્ષત રસ્તામાાં ખલૂવો જોઇએ.

કોઇ પણ વિષ્કાસ દરવોજો ૧૨૨૨ એમએમર્ી ઓછી પહોળાઈ ધરાવતો િ હોવો જોઇએ વસવાય કે

એકત્ર ર્વા માટેિી ઇમારત જયાાં દરવાજાિી પહોળાઈ ૨૨૨૨ એમએમર્ી ઓછી િ હોવી જોઇએ .

તમામ દરવાજાઓિી ઊંચાઈ ૨૨૨૨ એમએમર્ી ઓછી િ હોવી જોઇએ .

વિષ્કાસ દરવાજા બહારિી બાજુએ ખલૂવા જોઈએ એટલે કે રૂમર્ી બહાર ,પરાંત ુકોઇપણ વિષ્કાસ

સધુી પહોંચવાિા માગથિ ેઅવરોધતા િ હોવા જોઇએ .કોઇપણ દરવાજો જયારે ખોલવામાં આવ ેતયારે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

દાદર અર્વા લેલન્ડિંગિી જરૂરી પહોળાઈિ ે૯૨૨ એમએમ કરતાાં ઘટાડતો િ હોવો જોઇએ .ઓવરહટે

અર્વા સ્લાઇદડિંગ દરવાજા લગાવવા િ જોઇએ .

જયાાં કેલન્દ્રય પરસાળ હોય તવેી ઇમારતિા દકસ્સામાાં રૂમિા દરવાજા બહારિી બાજુએ દદવાલિે

અડીિે ખલુવા જોઇએ જેર્ી પરસાળમાાં આવતો રાદફક સરળ બિી રહ ે.

વિષ્કાસ દરવાજો તરુાંત જ પગવર્યાાં પર િ ખલૂવો જોઇએ .દરવાજાિી પહોળાઈિો લેલન્ડિંગ (૯૨૨

એમએમ કરતાાં ઓછો િહીં) વવસ્તાર દરેક દરવાજામાાં દાદર સધુી આપવો જોઇએ .લેલન્ડિંગનુાં સ્તર

તગળયા જેટલુાં હોવુાં જોઇએ .મેન્યઅુલ દરવાજામાાં ૭૨૨ એમએમ ઊંચાઈિી દકક પ્લટે િાાંખવી જોઇએ

જે લવ્હલચેરિી ફૂટરેસ્ટિી અસરિ ેસહિ કરી શકે .દરવાજાિા આંગગળયા અિ ેતાળાાં તગળયાિા

સ્તરર્ી ૯૨૨-૧૨૨૨ એમએમ સધુીમાાં હોવો જોઇએ .

વિષ્કાસ દરવાજા બાજુમાાંર્ી ખોલી શકાય તેવા હોવા જોઇએ ,જેર્ી ચાવી વગર પણ ખોલી શકાય

(પેવિક બાર).

વિષ્કાસ દરવાજામાાં અરીસા લગાવવા િ જોઇએ જેર્ી વિષ્કાસિી દદશા અંગે ગ ૂાંચવણ િ રહ.ે

૨૫ મીટરથી િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી શિશિષ્ટ ઇમારત માટે આડો રસ્તો

આડો દરવાજો ,પરસાળ ,આંતરીક કે બાહ્ય દાદરિો અવરજવરિો રસ્તો અર્વા બાજુિી ઇમારત અર્વા

ખલુ્લી અર્વા અધથ ખલુ્લી જગ્યા હોઈ શકે .

આડા વિષ્કાસિી પહોળાઈ વિષ્કાસ દરવાજા જેટલી હોવી જોઇએ.

આડા વિષ્કાસ ઓછામાાં ઓછા બ ેકલાક સધુી આગ સામ ેપ્રવતકાર કરી શકે તેવા ઓછામાાં ઓછા એક

ફાયર દરવાજા અર્વા જાતે જ બાંધ ર્ાય તે પ્રકારિા ધમૂાડાિે રોકી શકે તેવા દરવાજાર્ી સસુજ્જ

બિાવેલો હોવો જોઇએ ,જે પરફોમથન્સ રેગ્યલુેશિ – ૨૪.૫.૨માાં સગચત્ર દશાથવેલ છે .વધમુાાં ,બહાર

વિકળવા માટે તે આગિા સમય ેબહાર વિકળવા માટેિા દાદર સાર્ે સીધો જોડાયેલો હોવો જોઇએ .

જયાાં આડા વિષ્કાસ માટેિા વવસ્તારોિે જોડવામાાં સ્તરિો તફાવત હોય તયાાં ૧ ર્ી ૧૨ર્ી વધારે િહીં

તેવો ગ્રેદડયેન્ટિો ઢાળ આપવો જોઇએ ,પગવર્યાાંિો ઉપયોગ િ કરવો.

આડા વિષ્કાસમાાં બારણાાં બાંિે બાજુએ કોઇપણ સમયે ખલુી શકે તેવા હોવા જોઇએ.

કોઇપણ માળ પરર્ી ઢોળાવ સધુી પહોંચવામાાં ધમૂાડો રોકડા બારણાાંિો ઉપયોગ ર્વો જોઇએ .

દાદર

તમામ ઇમારતો માટે દાદરની સામાન્ય જરૂરીયાતોઃ

૧ .દાદર બહારિી દદવાલિ ેઅડીિે અર્વા ઇમારતિા બાહ્ય ભાગિો દહસ્સો હોવો જોઇએ જેમાાં કુદરતી

રીતે હવાિી અવરજવર ર્તી હોય .પેરાપેટ દદવાલર્ી ઉપરિી તમામ જગ્યાિ ેહવાિી અવરજવર માટે

ખલુ્લી રાખવી જોઇએ પરાંત ુતેિ ેગ્રીલર્ી સરુગક્ષત બિાવવી જોઇએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૨. તમામ દાદરિે આગ-પ્રવતરોધક સામગ્રીમાાંર્ી બિાવવી જોઇએ .

૭ .સ્વતાંત્ર રહણેાાંકી એકમ વસવાયિા દકસ્સામાાં કોઇ પણ વણાાંક આપવો િ જોઇએ.

૪ .લપસી િ જવાય તે માટે રેડ્સનુાં બાાંધકામ કરીિે જાળવણી કરવી જોઇએ.

૫ .દાદરિ ે ગલફ્ટ શાફ્ટિી આસપાસ આપવી િ જોઇએ વસવાય કે એક કલાકિા રેટીંગ સાર્ેિા આગ

પ્રવતકારક દરવાજા દરેક માળ પર આપવામાાં આવેલ હોય અિે અન્ય કોઇપણ ઓપિીંગ અંદરિી

દદવાલમાાં આપેલુાં િ હોય .

૬ .દાદરમાાં કોઈ ગેસિી પાઇપ ,ઇલેક્રીક પેિલ અર્વા એસીિી ડક્ટ િ હોવી જોઇએ .જો કે સવવિસ

શાફ્ટ/ડક્ટિે માંજૂરી આપી શકાય .ઇલકે્રીક શાફ્્સ/ડક્ટ બે કલાકિી આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા ધરાવતી

હોવી જોઇએ .અન્ય સવવિસ શાફ્્સ/ડક્ટ માટે ,આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા એક કલાકર્ી ઓછી િ હોવી

જોઇએ .

૩ .તમામ પગર્ીયાાં ,ધારિ ેવવરોધી રાંગિા ૫૨ એમએમિી પહોળાઈ ધરાવતા પટ્ટા સાંપણૂથ પહોળાઈ સાર્ ે

રહણેાાંકી ઉપયોગ વસવાયિી ઇમારતમાાં ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવવા જોઇએ .

૧ .કઠેડોઃ સતત હાર્ મકૂવાિો કઠેડો દદવાલ સદહતિી(જો હોય તો) બાંિે બાજુએ બ ેસ્તરે આપવો જોઇએઃ

જે પગર્ીિા મધ્યર્ી કઠેડાિા ઉપરિા ભાગ સધુી ઉપરિા સ્તરે ૧૫૨ એમએમર્ી ૯૨૨ એમએમ અિ ે

િીચેિા સ્તરે ૩૨૨ એમએમિા અંતરે હોવો જોઇએ .માળ ચડવા માટેિી કઠેડો અર્વા પેરાપેટિે એવી

રીતે આપવા જોઇએ કે દાદર માટે જરૂરી લઘતુમ પહોળાઈમાાં ઘટાડો િ ર્ાય .કઠેડાિી ર્ાાંભલી વચ્ચેનુાં

મહિમ અંતર ૧૫૨ એમએમર્ી વધારે િ હોવુાં જોઇએ .

૯ .દાદર અિ ેઢોળાવિી સોદફટિે(અંદરિી બાજુએ/દાદરિી િીચ ેખલુ્લી જગ્યા) રેઇલ્સ અતવા ઊંચા

કબ્સથર્ી બાંવધયાર બિાવવી જોઇએ અર્વા સ્પશથ કરી શકાય તેવી સપાટી આપવી જોઇએ .

૧૨ .હડેરૂમઃ દાદરિા લેલન્ડિંગિી િીચેિી અવરજવરિા વવસ્તાર અિે દાદરમાાં લઘતુમ હડેરૂમ દફવિશ્ડ

તગળયાિા સ્તરર્ી ૨.૧ મીટરિો હોવો જોઇએ .

૧૧ .રહણેાાંકિી જગ્યા ,સ્ટોર અર્વા તો આગિા જોખમ ધરાવતી કોઈપણ જગ્યા સીધી જ દાદરમાાં

ખલૂવી િ જોઇએ.

૧૨ .ભોંયતગળયા પર દાદરનુાં બાહ્ય વિષ્કાસ દ્વાર સીધુાં જ ખલુ્લી જગ્યામાાં ખલૂવુાં જોઇએ.

૧૭ .મખુ્ય અિે બાહ્ય દાદર ભોંયતગળયાર્ી છતિા સ્તર સધુી સતત હોવુાં જોઇએ .

૧૪ .ગલફ્ટ દાદરમાાં ખલૂવી િ જોઇએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૧૫ .બીમ/કોલમ અિ ેઇમારતિી અન્ય લાક્ષગણકતાઓ હડેરૂમ/દાદરિી પહોળાઈમાાં ઘટાડો કરતાાં િ

હોવા જોઇએ .

૧૬ .દાદર સામેિી દદવાલ પર વ્યક્ક્તગત માળ ખબૂ જ આકિથક રીતે દશાથવેલા હોવા જોઇએ .

િધારાની દાદર

કોઇપણ માળ પર દાદર સધુી પહોંચવાિા સૌર્ી દૂરિા વવસ્તારર્ી ર્તાાં અંતરિ ેઆધારે વધારાિી દાદર

આપવી જોઇએ .વધારાિા દાદરિી જોગવાઈ િીચે જણાવેલા અંતરિે આવધિ રહશેેઃ

કોષ્ટક ( િધારાની દાદર ) ઇમારતિો વપરાશ અંતર ( મીટરમાાં) રહણેાાંકી વપરાશ ૭૨

વ્યાવસાવયક વપરાશ ૨૫

ઔદ્યોગગક/ઉચ્ચ જોખમી વપરાશ ૨૨

૨૫ મીટરથી િધારે અને ૪૫ મીટરની ઊંચાઈ સધુીની ઇમારત માટે દાદર

1. દાદરો દાદરકવૂામાાં ૨િા આગ પ્રવતરોધક રેટીંગ ધરાવતા આગપ્રવતરોધક દરવાજા સારે્ હોવો

જોઇએ.

2. તગળયાર્ી ઉપરિા તમામ માળિ ેજોડતો સદહયારો દાદરો ભોંયરા સધુી સાતતય ધરાવતો િ હોવો

જોઇએ .ભોંયરા સધુી પહોંચવા માટે અલગ દાદરાિી જરૂરીયાત રહશેે .સદહયારો દાદરો ભોંયરા સધુી

ચાલ ુરહી શકે જો આ દાદરો ૨ કલાકિા આગપ્રવતરોધક દરવાજા સાર્ ેભોંયરામાાં ખલૂતો હોય.

૪૫ મીટરથી િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારત માટે દાદરો

1. દાદરાિી પહોળાઈ ૨ મીટર કરતાાં ઓછી િ હોવી જોઇએ.

2. જો દાદરો ઇમારતિા કેન્દ્રમાાં િ હોય અિ ેકુદરતી રીતે હવાિી અવરજવર ધરાવતો િ હોય તો

વિયમિો ૨૪.૬.૨ અનસુાર ઇમારતિી કોઇપણ એક બાજુએ આગ વિષ્કાસ દાદરો લગાવવો જોઇએ ,

જેનુાં પ્રવાસ અંતર વિયમિો ૨૪.૬.૨માાં જણાવ્યા અનસુાર ઉપયોગિા આધારે હોવુાં જોઇએ .આ

પ્રકારિા કુદરતી રીતે હવાિી અવરજવર વસવાયિા દાદરા માટેિી ખામીિ ેિેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડિા

ભાગ-૧ લાઇટીંગ અિ ેવેન્ટીલેશિિા ભાગ-૧ ગબલલ્ડિંગ સવવિસીસમાાં જણાવવામાાં આવલેા માપદાંડો

અનસુાર બ્લોઅર ,એક્ઝોસ ફેિ અર્વા એર કાંદડશવિિંગ વસસ્ટમર્ી દૂર કરી શકાય અિ ેતેિો સાંતોિ

સક્ષમ સિાિે હોવો જોઇએ .

3. ૪૫મીટરર્ી વધારે ઊંચાઈ ધરાવતી ઇમારત માટે તમામ દાદરા ભોંયતગળયાિા સ્તરે દૂર ર્વા

જોઇએ અિ ેભોંયરા સધુી પહોંચવા માટે અલગ દાદરો હોવો જોઇએ .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

4. દાદરો દાદરકવૂામાાં દરેક માળ પર બ ેકલાકિી આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા ધરાવતા આગ સલામતી

દ્વારા સાર્ ેપરૂી પાડવામાાં આવવો જોઇએ।

આગ શનષ્કસ દાદરોઃ

દાદરાિો બાહ્ય આગ વિષ્કાસ વવવશષ્ટ ઇમારત અિ ે૪૫ મીટર કરતાાં વધારે ઊંચાઈિી ઇમારત માટે પરૂો

પાડવામાાં આવવો જોઇએ જયાાં દાદરો ઇમારતિા કેન્દ્રમાાં આવેલ હોય અિ ેતેમાાં કુદરતી રીતે હવાિી

અવરજવર િ ર્તી હોય .આ પ્રકારિા આગ વિષ્કાસ દાદરાિે વિયમિો ૧૧.૬.૨માાં દશાથવ્યા પ્રમાણ ે

ઇમારતિી કોઇપણ એક બાજુએ લઘતુમ પ્રવાસ અંતર સાર્ ે લગાવવા જોઇએ .આ પ્રકારિા આગ

વિષ્કાસ દાદરો િીચે મજુબિી શરતોનુાં પાલિ કરતો હોવો જોઇએઃ

1. આગ વિષ્કાસ દાદરો બહારિી દદવાલિે અદડિ ેઅર્વા તો ઇમારતિા બહારિા ભાગમાાં કુદરતી રીતે

હવાિી અવરજવર ધરાવતા ભાગમાાં હોવો જોઇએ .

2. બાહ્ય દાદરો ૧૨૨૨ એમએમર્ી વધારો પહોલો હોવો જોઇએ અિે તેમાાં ૨૫૨ એમએમિા પગર્ીયાાં

વાળો હોવો જોઇએ અિ ેરાઇઝર ૧૯૨ એમએમર્ી વધારે િ હોવો જોઇએ .રાઇઝરિી સાંખ્યા ૧૫ સધુી

વસવમત હોવી જોઇએ.

3. આગ વિષ્કાસ માટે ઉપયોગ ર્તા દાદરાિે આડી રીતે ૪૫ દડગ્રીર્ી વધારેિો વાળવો િ જોઇએ.

4. બાહ્ય દાદરાિો ગબિ-જ્વગલત સામગ્રીમાાંર્ી બિાવવો જોઇએ અિે તેિા તરફ દોરી જતો કોઈપણ

દરવાજો આગ પ્રવતરોધક હોવો જોઇએ .

5. બાહ્ય દરવાજાિો રસ્તો કોઇપણ સમયે અડચણ રદહત હોવો જોઇએ .

6. તમામ બાહ્ય દાદરા સીધી જ જમીિ સાર્ ેજોડાયેલા હોવો જોઇએ .

7. કઠેડો ૩૨૨ એમએમર્ી િીચો િ હોવો જોઇએ અિ ેતિેી ઊંચાઈ ૧૫૨ એમએમ-૯૨૨ એમએમર્ી

વધવી િ જોઇએ .વધારેમાાં વધારો ૧૫૨ એમએમિા ગાળા સાર્ે ર્ાાંભલીઓિી જોગવાઈ રાખવી

જોઇએ.

ઢોળાિ

કોઇપણ માળ પર ઢોળાવ સધુીિો રસ્તો ધમૂાડાિે રોકતા દ્વારાિા માધ્યમર્ી જ હોવો જોઇએ .

ણલફ્ટ્સ

ણલફ્ટ માટેની સમાન્ય જરૂરીયાતો નીચે મજુબ છેઃ

ગલફ્ટ શાફ્ટ એિવાક્ય-ખાંડરિી દદવાલો ૨ કલાકનુાં ફાયર રેટીંગ ધરાવતી હોવી જોઇએ ,ગલફ્ટ

શાફ્ટમાાં ઉપરિા વવસ્તારમાાં ૨.૫ મીટર X ૨.૫ મીટરિો બહાર વિકળવાિો માગથ હોવો જોઇએ .

ગલફ્ટ મોટર રૂમ શાફ્ટિા ઉપરિા ભાગમાાં િ હોવો જોઇએ અિ ેતે રૂમિા તગળયા દ્વારા શાફ્ટર્ી અલગ

હોવો જોઇએ .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગલફ્ટ એિવાક્ય-ખાંડરમાાં લેલન્ડિંગ દ્વારા એક કલાક કરતાાં ઓછા આગ પ્રવતરોધક રેટીંગ ધરાવતા િ

હોવા જોઇએ .

ગલફ્ટ બેન્ક માટે એક હરોળમાાં ગલફ્ટિી સાંખ્યા ચારર્ી વધારે િ હોવી જોઇએ અિ ેબને્કમાાં (બે

હરોળિી) કુલ ગલફ્ટિી સાંખ્યા ૧ર્ી વધારે િ હોવી જોઇએ .બેન્કમાાં ૨ કલાકનુાં ફાયર રેટીંગ ધરાવતી

દદવાલ શાફ્ટિે અલગ પાડતી હોવી જોઇએ .આજુબાજુિી બ ેગલફ્ટ વચ્ચ ેઓછામાાં ઓછાં ૧૨ મીટરનુાં

અંતર હોવુાં જોઇએ .

ગલફ્ટ કારિો દરવાજો ઓછામાાં ઓછા અડધા કલાકનુાં ફાયર રેટીંગ ધરાવતો હોવો જોઇએ .ગલફ્ટ

કારમાાં િીચે અિ ેઉપરર્ી હવાિી અવરજવર માટેિી જોગવાઈ હોવી જોઇએ .

ગલફ્ટ માટે કોલપે્સીબલ દરવાજાિી માંજૂરી આપવામાાં િહીં આવે .તે ઓછામાાં ઓછા એક કલાકિી

ફાયર રેટીંગ ધરાવતા હોવા જોઇએ .

જો ગલફ્ટ શાફ્ટ અિ ેપરસાળ ઇમારતિા મખુ્ય ભાગમાાં હોય તો પરસાળમાાં ૨૫ અિ ે૭૨ પીએનુાં

દબાણ જાળવવુાં જોઇએ અિ ેશાફ્ટમાાં ૫૨ પીએનુાં પોઝીટીવ દબાણ જાળવવુાં જોઇએ .ફાયર અલામથમાાં

દબાણનુાં તાંત્ર સ્વચાગલત હોવુાં જોઇએ ,ઉપરાાંત તેિ ેમેકેવિકલી પણ ચલાવવુાં શક્ય હોવુાં જોઇએ .

ગલફ્ટ લોબીમાાંર્ી વિષ્કાસ ,જો તે ઇમારતિા મખુ્ય ભાગમાાં હોય તો ,જાતે બાંધ ર્ાય તેવા એક

કલાકિા ફાયર રેટીંગ ધરાવતા ધમૂાડો રોકતા દ્વારિા માધ્યમર્ી હોવી જોઇએ .

તમામ ગલફ્ટમાાં ગલફ્ટિે િીચે લાવવા માટે ભોંયતગળયા પર ગ્રાઉલન્ડિંગ સ્વીચ આપવી જોઇએ .

ગલફ્ટ લોબીિા માળમાાં ઢોળાવ જેવી સાનકુળૂ વ્યવસ્ર્ા ગોઠવવી જોઇએ જેર્ી અક્ગ્િશમિ વખત ે

ઉપયોગમાાં લવેાત ુાં પાણી ગલફ્ટિી શાફ્ટમાાં િ પ્રવેશે .

દરેક માળ પર ગલફ્ટિી પાસ ેઅર્વા ઉપર એવી સચૂિા આપતા વિદેશ હોવા જોઇએ કે આગિા

દકસ્સામાાં ,જો સચૂિા આપવામાાં િ આવી હોય તો ,દાદરાિો ઉપયોગ કરવો .આ વિદેશમાાં દરેક માળ

પર દાદરો ક્યાાં આવેલો છે તે દશાથવતા આયોજિિી િકલ હોવી જોઇએ .

દરેક ગલફ્ટ માટે વૈકક્લ્પક વવજ પરૂવઠા માટેિી જોગવાઈ મેન્યઅુલી રીતે ચાલ ુકરી શકાય તેવી સ્વીચ

દ્વારા કરવી જોઇએ .

બચાવિા હતે ુમાટે દરેક ગલફ્ટમાાં વસગલિંગ હચે આપવામાાં આવેલુાં હોવુાં જોઇએ .

૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતો માટે ણલફ્ટ

ભોંયતગળયાર્ી ઉપરિા માળિે જોડતી ગલફ્ટ ભોંયરા સધુી િ જવી જોઇએ .ભોંયરા સધુી

પહોંચવા માટે અલગ ગલફ્ટ હોવી જોઇએ .જો કો ,જો સદહયારી ગલફ્ટ ભોંયરાિે પણ જોડતી હોય

તો ભોંયરાિી ગલફ્ટ લોબી જાત ેબાંધ ર્ાય તેવા દ્વારા સાર્ ેદબાણ ધરાવતી હોવી જોઇએ .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફાયર ણલફ્ટ

આપાતકાગલિ ક્સ્ર્વતમાાં માત્ર ફાયરમેિ માટે ઉપયોગમાાં લઈ શકાય તેવી ફાયર ગલફ્ટ જરૂરી છે જે

ફાયરમેિિે ઓછામાાં ઓછા વવલાંબ સાર્ે ઉપરિા માળ સધુી પહોંચાડ.ે

૨૫ મીટરર્ી વધારે ઊંચાઈ ધરાવતી ઇમારતમાાં જરૂરી કુલ ગલફ્ટમાાંર્ી એક ગલફ્ટ વિયમિ ૧૨.૧૧.૧

મજુબ હોવી જોઇએ અિ ેતે ફાયર ગલફ્ટ માટે સમવપિત હોવી જોઇએ .

૪૫ મીટરર્ી વધારે ઊંચાઈ ધરાવતી ઇમારતો માટેઃ

એ .વિયમિ ૧૨.૧૧.૧ અનસુાર જરૂરી તમામ ગલફ્ટ ફાયર ગલફ્ટ હોવી જોઇએ જેમાાં વવજ પરૂવઠો ખોરવાઈ જવાિી ક્સ્ર્વતમાાં તગળય ેઆવવાિી જોગવાઈ સાર્ેિી હોવી જોઇએ અિ ેતેમાાં પેવિક બટિ

અિ ેટોક-બેક વસસ્ટમ બેસાડલેી હોવી જોઇએ . બી .ગલફ્ટ ઇમારતિી મધ્યમાાં િ હોવી જોઇએ અિ ે ગલફ્ટ શાફ્ટમાાં ઉપરર્ી હવાિી અવરજવર ર્વી જોઇએ જેમાાં ધમૂાડાિે બહાર કાઢવાિી જોગવાઈ હોવી જોઇએ .વસવાય કે ,વધમુાાં ,ઓછામાાં ઓછી એક

ફાયર ગલફ્ટ ઇમારતિા બહારિા ભાગમાાં આવેલી હોવી જોઇએ જેિો ઉપયોગ અક્ગ્િશામિ કમથચારીઓ

દ્વારા બહારર્ી ર્ઈ શકે . ૧૨૨૨ ચો.મી .ક્ષતે્રફળ દીઠ એક ફાયર ગલફ્ટ પરૂી પાડવી જોઇએ અિ ેતે આપાતકાગલિ સમયમાાં માત્ર

ફાયરમેિ દ્વારા ઉપયોગ માટે ઉપલબ્ધ હોવી જોઇએ।

જો ઇમારતમાાં માત્ર બ ેજ ગલફ્ટ હોય તો બીજી ગલફ્ટિે ફાયર ગલફ્ટ તરીકે રાખી શકાય.

ફાયર ગલફ્ટિે ભોંયતગળય ેદૂરી કરી શકાય તેવી હોવી જોઇએ.

તેમાાં ઓછામાાં ઓછી ૫૪૫ દકલોગ્રામ(આઠ વ્યક્ક્ત)િી લોદડિંગ ક્ષમતા હોવી જોઇએ અિ ેતેમાાં

૨.૯મીટરિી પહોળાઈિા સ્વચાગલત રીતે બાંધ ર્તાાં દ્વારા હોવા જોઇએ .

વીજ પરૂવઠો ઇમારતિા મખુ્ય વીજ પરૂવઠાર્ી અલગ જ રીતે હોવો જોઇએ અિ ેતેિા વાયર આગર્ી

સરુગક્ષત માગથમાાંર્ી એટલે કે ગલફ્ટ શાફ્ટમાાંર્ી પસાર ર્તા હોવા જોઇએ .ગલફ્ટમાાં લાકડાિી પેિલ કે

સ્ટીલ શીટમાાંર્ી બિાવેલ પિેલ લાઇટ અિ ેપાંખા ૨૪ વોલ્ટ વીજ પરૂવઠા પર ચાલતા હોવા જોઇએ .

ફાયર ગલફ્ટ વસગલિંગ હચે સાર્ ેપરૂા પાડવામાાં આવેલ હોવા જોઇએ જેિે આપાતકાગલિ ક્સ્ર્વતમાાં

ઉપયોગ કરી શકાય.

સામાન્ય વીજ પરૂવઠો ખોરવાઈ જાય તેવી ક્સ્ર્વતમાાં ,તે સ્વચાગલત રીતે વૈકક્લ્પક પરૂવઠા પર ચાલ ુ

ર્વી જોઇએ .એપાટથમેન્ટ પ્રકારિા ઘરમાાં ,આ બદલાવ મેન્યઅુલી રીતે ચેન્જઓવર સ્વીચ દ્વારા કરી

શકાય .વૈકક્લ્પક રીતે ,ગલફ્ટમાાં વાયરીંગ એ રીતે કરેલુાં હોવુાં જોઇએ કે વીજ પરૂવઠો ખોરવાઈ જવાિા

દકસ્સામાાં તે ભોંયતગળયે આવી જાય અિે ખલુ્લા દરવાજા સાર્ ેઊભી રહ ે.

ફાયર ગલફ્ટનુાં સાંચાલિ ગલફ્ટિા દરવાજા પાસ ેરાખવામાાં આવેલા કાચનુાં ઢાાંકણ ધરાવતી સાદી ટોગલ

સ્વીચ અર્વા ટુ-બટિ સ્વીચર્ી ર્વુાં જોઇએ .જયારે સ્વીચ ચાલ ુહોય તયારે લેલન્ડિંગ કોલ ચાલ ુિ રહવેો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જોઇએ અિ ેગલફ્ટ માત્ર કાર કન્રોલ મોડ પર અર્વા તો અગ્રતાક્રમ વિયાંત્રણ યાંત્ર દ્વારા હોવો જોઇએ .

જયારે સ્વીચ બાંધ હોય તયારે સામાન્ય સમયમાાં ગલફ્ટ તેમાાં રહલેા વ્યક્ક્ત દ્વારા સાંચાલિ ર્વી જોઇએ .

ફાયર ગલફ્ટ શબ્દ ફ્લોરોસેન્ટ પેઇન્ટ(ચમકતા રાંગમાાં) ગલફ્ટ લેલન્ડિંગ દરવાજા પર દરેક માળ પર

દશાથવેલો હોવો જોઇએ .

ફાયર ગલફ્ટિી ઝડપ એટલી હોવી જોઇએ કે તે ભોંયતગળયાર્ી સૌર્ી ઉપરિા માળ સધુી એક વમવિટમાાં

પહોંચવી જોઇએ .

ગલફ્ટ કારમાાં ટેગલફોિ અર્વા અન્ય સાંદેશા વ્યવહાર વ્યવસ્ર્ા ગોઠવેલી હોવી જોઇએ .ગલફ્ટ માટેિી

સાંદેશા વ્યવહાર સેવા ઇમારતિા અક્ગ્િશમિ વિયાંત્રણ રૂમ સાર્ ેજોડાયેલી હોવી જોઇએ.

બહાર શનકળિાની લાઇટીંગ અને રદિાશનદેિકો

૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈની તથા શિશિષ્ટ ઇમારતો માટેની આપાતકાણલન ગ્સ્તશથમાાં બહાર શનકળિાના માટેની પ્રકાિ વ્યિસ્થા

આપાતકાગલિ ક્સ્ર્વતમાાં બહાર વિકળવા માટેિી પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા સામાન્ય પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા વિષ્ફળ

જવાિા એક વમવિટમાાં કાયથરત ર્વી જોઇએ અિ ેતે મખુ્ય પરૂવઠાર્ી અલગ હોવી જોઇએ .

આ પ્રકારિી પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા અલગ સદકિટ પર હોવી જોઇએ અિે સ્વતાંત્ર રીતે જોડાયેલી હોવી જોઇએ

જેર્ી તેિ ેભોંયતગળયા પર લગાવવામાાં આવલેી એક સ્વીચર્ી અક્ગ્િશમિ કમથચારીઓ દ્વારા કોઇપણ

સમયે લાઇટિા પોઇન્ટિા ,જો હોય તો ,વ્યક્ક્તગત વિયાંત્રણિા સ્ર્ાિિ ેધ્યાિમાાં લીધા વસવાય

ઉપયોગમાાં લઈ શકાય .તે િાિી સદકિટ બ્રેકરિા સ્વરૂપિી સ્વીચ હોવી જોઇએ જેર્ી કોઇપણ

આપાતકાગલિ ક્સ્ર્વતમાાં ફયજુ બદલવાિી પદરક્સ્ર્વતિ ેટાળી શકાય.

બહાર વિકળવાિી પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા િીચેિા સ્ર્ળોિ ેઆવરી લેવી જોઇએઃ

એ .દરેક વિષ્કાસ દ્વાર બી .દરેક દાદરાિી િજીકિો વવસ્તાર સી .માળિા અન્ય કોઇ સ્તર પાસ ેડી .દરેક અંવતમ વિષ્કાસિી બહાર અિે તેિી િજીક ઇ .દરેક ફાયર અલામથ પોઇન્ટિી િજીક એફ .અક્ગ્િશમિ સાધિોિી િજીક અિે , જી .વિષ્કાસ અિ ેસરુક્ષા સાંકેતોિે ઉજાગર કરવા માટે અમલીકરણ સિા દ્વારા જરૂરી આ હતે ુમાટે િજીક એટલે સામાન્ય રીતે આડી લીટીમાાં બે મીટરિી અંદરનુાં અંતર.

દાદરા અિે પરસાળમાાં િાાંખવામાાં આવલેી પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા જોડાયેલી િર્ી તેિી ખાતરી કરવા માટે

ડબલ થ્રો સ્વીચીઝ િાાંખવા દ્વારા યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા કરવી જોઇએ .ડબલ થ્રો સ્વીચીઝિે વકૈક્લ્પક

પરૂવઠો દૂર કરવા માટે િાાંખવી જોઇએ .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

દાદરા અિે પરસાળિી પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ાિે વૈકક્લ્પક વીજ પરૂવઠા સાર્ ેજોડવા જોઇએ જે મખુ્ય વીજ

લાઇિ સાર્ે જોડાઈિ ેચાર્જ ર્તી હોય તેવી બેટરીિા સ્વરૂપમાાં હોઈ શકે .

આપાતકાગલિ પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ાિી દડઝાઈિ એવી હોવી જોઇએ કે કોઈ એક લાઇટિી ખામી અર્વા

વિષ્ફળતા સાંપણૂથ વ્યવસ્ર્ાિી કાયથક્ષમતાિે અસર િ કરે .

પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા જેટલી શક્ય તેટલી િીચી લગાવવી જોઇએ પરાંત ુભોંયતગળયાર્ી ઓછામાાં ઓછી ૨

મીટર ઉપર હોવી જોઇએ.

તમામ વિષ્કાસો ,આપાતકાગલિ વિષ્કાસો ,એસ્કેપ રૂ્સમાાં દદશાસચૂકો જરૂરી છે ,જે ભારતીય

માપદાંડો અનસુાર જરૂરી ગ્રાદફકિા સ્વરૂપમાાં હોય .

આપાત કાગલિ પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા અિે અન્ય દફટીંગ આગ પ્રવતરોધક સ્વરૂપિા હોવા જોઇએ .

આપાતકાગલિ પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ાનુાં વાયરીંગ અિ ેતેિ ેલગાવવાિી પદ્ધવત ઉચ્ચ કક્ષાિી હોવી જોઇએ

જેર્ી આ સેવા કોઇપણ સમય ેચોક્કસ હોવાિી ખાતરી મળી રહ ે.

આપાતકાગલિ પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા િાિામાાં િાિી જગ્યા માટે ઓછામાાં ઓછા દોઢ કલાક સધુી સતત

કાયથરત રહ ેતેવી હોવી જોઇએ .

વિષ્કાસિ ેપ્રકાશમય બિાવવોઃ વિષ્કાસ માટે આવરી લવેાયેલ તગળયાિો વવસ્તારિો પ્રકાશ માળિા

સ્તરે એક ફૂટ મીણબિી (૧૨ લક્સ)ર્ી ઓછા પ્રકાશમલૂ્યિો િ હોવો જોઇએ .ઓદડટોરીયમ ,ર્ીયેટર ,

કોન્સટથ હોલ અિ ેઅન્ય એકત્ર ર્વાિી જગ્યાએ બહાર જવાિા/પહોંચવાિા માગથિો પ્રકાશ જે તે

કાયથક્રમ દરવમયાિ ૧/૫ ફૂટ મીણબિી (૨ લક્સ) સધુી ઘટાડી શકાય .

આપાતકાગલિ પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ાિ ેસમયાાંતરે ચકાસણી અિ ેપરીક્ષણ કરીિે જાળવણી કરવી જોઇએ

જેર્ી તમામ સમય ેયોગ્ય સવેા મળી રહ ે.

વ્યાિસાશયક ઇમારતો, શિશિષ્ટ ઇમારતો અને ૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતો માટે આગ શનષ્કાસ રદિાસચૂકો

તમામ વિષ્કાસ ,પરસાળ અિ ેદાદરાઓ સ્વયાંપ્રકાવશત દદશાસચૂકો ધરાવતા હોવા જોઇએ જેર્ી લોકો

આગિા દકસ્સામાાં બહાર વિકળી શકે .તગળયા પર પણ દદશાસચૂકો દાદરા તરફ દોરી જતા હોવા

જોઇએ .બહાર વિકળવાિા દદશાસચૂકોિો રાંગ લીલો હોવો જોઇએ .

વિષ્કાસ તરફિો માગથ દશાથવતા તીર સાર્ેિા બહાર વિકળવાિા દદશાસચૂકો તગળયાર્ી ૧.૧ મીટરિી

ઊંચાઈ પર દદવાલ પર લગાવેલા હોવા જોઇએ અિ ેપરસાળિી સદકિટ સાર્ ેજોડાયેલી વીજ

જોડાણર્ી પ્રકાવશત હોવા જોઇએ .

તમામ વિષ્કાસ માગથિા ગચહ્નો દદવાલ પર ચમકતા હોવા જોઇએ અિ ેતેિ ેએવી રીતે દડઝાઇિ કરવા

જોઇએ કે ફવિિચર અિ ેઅન્ય ભારે સાધિોિી હરેફેર કરતી વખતે તેિ ેનકુસાિ િ ર્ાય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વધમુાાં ,તમામ લેલન્ડિંગ ફ્લોરમાાં વિયમિો અનસુારિા માળિી સાંખ્યા દશાથવતા ફ્લોર ઇલન્ડકેટર હોવા

જોઇએ .ફ્લોર ઇલન્ડકેશિ બોડથિે દાદરા અર્વા િજીકિા લેલન્ડિંગિી તરુાંત જ સામેિી દદવાલ પર

લગાવવા જોઇએ .તેનુાં કદ ૨.૫ મીટર X ૨.૫ મીટરર્ી ઓછાં િ હોવુાં જોઇએ .

ફાયર અલામષ વ્યિસ્થા

૨૫ મીટર અર્વા વધારે ઊંચાઈ ધરાવતી તમામ ગબિ રહણેાાંકી ઇમારતોમાાં ધમૂાડાિે પારખી શકે

તેવી ફાયર અલામથ વસસ્ટમ ગોઠવવી જોઇએ .

ધમૂાડા અને આગને બહાર શનકળિાનો માગષ

વવશાળ વવસ્તાર ધરાવતી ઔદ્યોગગક ઇમારતોમાાં ધમૂાડા અિે આગિ ેબહાર વિકળવાિા માગથિી જોગવાઈ એિબીસી-દ્ધદ્વવતય પિુરાવતથિિા ભાગ-૪ િા પદરવશષ્ટ ડી મજુિા વિયમિો મજુબિી હોવી જોઇએ. ધમૂાડા અિે આગિ ેબહાર વિકળવાિા માગથિી જોગવાઈઓ વવવશષ્ટ ઇમારતો અિ ેહોટેલ તર્ા હોક્સ્પટિી ઇમારતો અિ ે૨૫ મીટર કરતાાં ઊંચી ઈમારતોમાાં કરવાિી રહશેે .

તમામ ઇમારતો માટે િીજ સેિાઓ

આ એિબીસી-દ્ધદ્વવતય પિુરાવતથિિા ભાગ-૪ િા સી.૧.૧૨માાં અિ ે આઇએસ-૧૬૪૬-૧૯૯માાં આપવામાાં આવલેા વિયમિો અનસુાર હોવા જોઇએ અિ ેિીચેિી બાબતો પરતવ ેખાસ ધ્યાિ આપવુાં જરૂરી છેઃ

વીજ વવતરણ કેબલ/વાયરીંગ અલગ ડક્ટમાાં હોવુાં જોઇએ .ડક્ટિે દરેક માળ પર ગબિ-જ્વગલત

સામગ્રીર્ી બાંધ કરેલુાં હોવુાં જોઇએ અિે ડક્ટિી જેટલી જ આગ પ્રવતરોધકતા ધરાવતી હોવી જોઇએ .

શાફ્ટમાાંર્ી અિ ેફોલ્સ વસગલિંગમાાંર્ી પસાર ર્તી િીચા અિ ેઊંચા વોલ્ટેજનુાં વાયરીંગ અલગ હોવુાં

જોઇએ .

ફાયર ફાઇટીંગ પાંપ ,ગલફ્્સ ,દાદરાઓ ,પરસાળિી પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા અિ ેદબાણ ઊભુાં કરવા

માટેિા બ્લોઅસથ માટે અગલ સદકિટ હોવી જોઇએ અિ ેતમેિ ેસ્વીચ ગીયર પેિલમાાંર્ી સીધી જ પરૂી

પાડવી જોઇએ અિ ેઆ સદકિ્સિ ેઅલગ િળીમાાંર્ી પસાર કરવા જોઇએ જેર્ી એક સદકિટમાાં લાગેલી

આગિી અસર બીજી સદકિટિ ેિ ર્ાય .આ પ્રકારિી સદકિ્સિ ેમળૂ સ્ત્રોત પર ઓટોમેટીક સદકિટ બ્રેકર

સાર્ ેતેિા િો-વોસ્ટ કોઇલ દૂર કરીિે રક્ષણ આપવુાં જોઇએ .જરૂરી સેવાઓિી સદકિટનુાં વિયાંત્રણ કરતી

માસ્ટર ક્સ્વચીઝિે સ્પષ્ટ લબેલ વડ ેદશાથવવી જોઇએ .

સ્વતાંત્ર અિ ેસાંપણૂથ રીતે હવાિી અવરજવર ધરાવતો ઇલકે્રીક સવવિસ રૂમ ભોંયતગળય ેઅર્વા તો

પ્રર્મ ભોંયરામાાં બહારિી તરફ અર્વા તો વવજ પરૂવઠાિે લાઇસેન્સી સેવાઓ અિ ેવૈકક્લ્પક પરૂવઠા

કેબલર્ી દૂર કરવા માટે પરસાળમાાંર્ી પહોંચ મળી રહ ેતે રીતે આપવો જોઇએ .સવવિસ રૂમમાાં

આપવામાાં આવેલા બારણાાં બ ેકલાકિી આગ પ્રવતરોધકતા હોવી જોઇએ .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જો સવવિસ રૂમ પ્રર્મ ભોંયરામાાં આવલેો હોય તો તમેાાં સ્વચાગલત અક્ગ્િશમિ વ્યવસ્ર્ા હોવી

જોઇએ .

યોગ્ય જગ્યાએ યોગ્ય પ્રકારિા સદકિટ બ્રેકર પરૂા પાડવા જોઇએ.

ફાયર પાંપ/ફાયર ગલફ્ટ માટિો વીજ પરૂવઠો અલગર્ી પરૂો પાડવો જોઇએ અિ ેતે ઇમારતિા

મખુ્ય પરૂવઠાિી સાર્ ેબાંધ િ ર્ઈ જવો જોઇએ .

તમામ ઇમારતો માટે ઇલેક્ટ્રીક સબ-સ્ટેિન

સબ-સ્ટેશિમાાં અલગ આગ પ્રવતરોધક દદવાલો/વાતાવરણ હોવુાં જોઇએ અિ ેખાસ કરીિે આગ

વિષ્કાસ દાદારર્ી દૂર અલગ પહોંચ ધરાવતુાં બહારિી બાજુએ હોવુાં જોઇએ .સબ-સ્ટેશિિી બહારિી

દદવાલો ,છત અિ ેતગળયુાં ,બારણાાં અિે બારીઓ સદહત ,૨ કલાકિી આગ પ્રવતરોધક રેટીંગ

ધરાવતા હોવા જોઇએ .

ઓઇલ પરૂવા સાર્ેિા સાધિો ધરાવતા સબ-સ્ટેશિ અર્વા સ્વીચ-સ્ટેશિ ઇમારતિી અંદર

આવેલા િ હોવા જોઇએ .

સબ-સ્ટેશિિા વવસ્તારિ ેિગેેટીવ પ્રેશર સાર્ ેજાળવવો જોઇએ અિ ેસબ-સ્ટેશિિી અંદરિો

વવસ્તાર સાંગ્રહ/ડમ્પ વવસ્તાર તરીકે ઉપયોગમાાં િ લેવો જોઇએ .

ઇમારતમાાં કોઇપણ પ્રકારિા રાન્સફોમથરિી માંજૂરી આપવામાાં િહીં આવે .જયારે ઇમારતિી અંદર

આવેલુાં હોય તેવા દકસ્સામાાં રાન્સફોમથર ૪ કલાકિી આગ પ્રવતરોધકતા ધરાવતી

દદવાલો/દરવાજા/કટ આઉટર્ી ઘરેેલુાં હોવુાં જોઇએ .

૪૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતો અને શિશિષ્ટ ઇમારતો માટેનો આપાતકાણલન િીજ પરૂિઠો

૪૫ મીટર કરતાાં વધારે ઊંચાઈ ધરાવતી ઇમારત માટે સામાન્ય વીજ પરૂવઠો ખોરવાઈ તેવી ક્સ્ર્વતમાાં દાદરા ,પરસાળિી પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ાિી સદકિટ ,ફાયર ગલફ્્સ ,સ્ટેન્ડ-બાય ફાયર પાંપ ,દબાણ ઊભુાં કરવાિા પાંખા અિ ેબ્લોઅર ,ધમૂાડો બહાર કાઢવાિા પાંખા અિ ેભીંજવવાિી વ્યવસ્ર્ાિ ેવીજ પરૂવઠો પરૂો પાડવા માટે સ્ટેન્ડ-બાય ઇલકે્રીક જિરેટર રાખવુાં જોઇએ . જિરેટર તમામ મશીિો અિ ેઉપર જણાવેલી સદકિ્સિો એક સાર્ે કરાંટ લેવા માટે સક્ષમ હોવુાં જોઇએ .

જો સ્ટેન્ડ-બાય પાંપ દડઝલ એક્ન્જિર્ી ચાલતો હોય તો ,જિરેટર સપ્લાયિ ેમકુ્ય ઇલેક્રીક પાંપ સાર્ ે

જોડવાિી જરૂરીયાત િર્ી .જયાાં સમાાંતર એચટી/એલટી પરૂવઠો અલગ સબ-સ્ટેશિમાાંર્ી આપાતકાગલિ સમય માટે યોગ્ય રાન્સફોમથર સાર્ ેપરૂો પાડવામાાં આવતો હોય ,જિરેટરિી જોગવાઈ

સક્ષમ સિા સાર્ ેપરામશથ કરીિે માાંડી વાળી શકાય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૨૫ મીટરથી િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતો અને શિશિષ્ટ ઇમારતો માટે િીજ પરૂિઠો અને સ્થાપન

ઉચ્ચ દબાણ ધરાવતા ફાયર પાંપ ,ફાયર ગલફ્ટ અિ ેક્સ્પ્રિંકલર પાંપિે ઇમારતિા પરૂવઠાિી સાર્-ે

સાર્ ેવીજ પરૂવઠો પરૂો પાડવો જોઇએ અિ ેતિે ેઇમારતિો પરૂવઠો બાંધ ર્ઈ જાય તો પણ બાંધ િ

ર્વો જોઇએ .

વાપરવામાાં આવેલા તમામ ઇલેક્રીક વાયરીંગ ૯૨૨ વોલ્ટ ગ્રેદડિંગિા હોવા જોઇએ અિ ેદરેક

એિવાક્ય-ખાંડર સાર્ ેચોક્કસ લોડ માટે એમસીબીર્ી જોડલેા હોવા જોઇએ .

વાપરવામાાં આવેલા ઇલેક્રીક કેબલ/વાયર ૩૨૨ વોલ્ટ ગ્રેદડિંગિા વમકેવિકલ સદકિટ બ્રકેર અિે અર્થ

ગલક સદકિટ બ્રેકર (એમસીબી અિે ઇએલસીબી) સાર્ેિા હોવા જોઇએ .

૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારત માટે લાઇટીંગ અરેસ્ટર

ઇમારત માટેિી લાઈટીંગ સરુક્ષા એિસીબીિી ભાગ-૧ ગબલલ્ડિંગ સવવિસીસ સકે્શિ ૨ ઇલકે્રીકલ

ઇન્સ્ટોલેશિમાાં આપવામાાં આવેલી જોગવાઈઓિે આવધિ હોવી જોઇએ .લાઇટીંગ એરેસ્ટરિે યોગ્ય રીતે

લગાવીિ ેયોગ્ય રીતે અવર્િંગ આપવુાં જોઇએ .

૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતો અને શિશિષ્ટ ઇમારતો માટે સશિિસ ડક્ટ્સ/િાફ્ટ્સ

ઇલેક્રીકલ ડક્્સ બ ેકલાક આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા કરતાાં ઓછી િ હોવી જોઇએ અિ ેઅન્ય સવવિસ

ડક્્સ માટે આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા એક કલાકર્ી ઓછી િ હોવી જોઇએ .આ તમામ પ્રકારિી

ડક્્સિ ેતમામ માળે યોગ્ય રીતે બાંધી કરવી જોઇએ .

સવવિસ શાફ્ટિી ટોચ પરનુાં વેન્ટ ઓપવિિંગ શાફ્ટિા એક ચતરુ્ાંશ અિ ેઅડધા વવસ્તારનુાં હોવુાં

જોઇએ .

રેફયઝુ ચ્યુ્ સિો આગળિો ભાગ વેન્ટીંગ હતે ુમાટે છતિા સ્તરર્ી ઓછામાાં ઓછો ૧ મીટર ઉપર

હોવો જોઇએ અિ ેતમેાાં ગબિ-જ્વગલત સામગ્રીિી બિેલી એિવાક્ય-ખાંડર દદવાલ બ ેકલાકર્ી ઓછી

િહીં એવી આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા સાર્ેિી હોવી જોઇએ .તે દાદરાિા એિવાક્ય-ખાંડર અર્વા

સવવિસ ડક્ટ અર્વા એરકાંદડશિીંગ ડક્્સમાાં િ હોવી જોઇએ .ચકાસણી પેિલ અિ ેબારણાાં એક

કલાકિી આગ પ્રવતરોધકતા સાર્ ેમજબતૂ રીતે બાંધ ર્તાાં હોવા જોઇએ ,ચ્યુ્ સ વિષ્કાસર્ી શક્ય

તેટલી દૂર હોવી જોઇએ .

તમામ ઇમારતો માટે િેન્ટીલેિન

તમામ એિવાક્ય-ખાંડરમાાં ખલૂી શકે તવેી બારીઓ હોવી જોઇએ અિ ેઆગ અર્વા ધમૂાડો એકત્ર

ર્વાિા દકસ્સામાાં ખોલી શકાય તેવી વેન્્સ હોવી જોઇએ .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જો માળ અર્વા ઇમારત સેન્રલી એર-કાંદડશન્ડ હોય તો ,એર હને્ડગલિંગ એકમિી કામગીરીિે

અટકાવવા માટેિી જોગવાઈ હોવી જોઇએ અિ ેતિે ેડમે્પરર્ી બાંધ કરવુાં જોઇએ અિ ેતે જ એર ડક્ટ

સ્વચાગલત એક્સરેક્શિ પાંખા સાર્ ેસ્મોક એક્રેક્ટસથ તરીકે કાયથ કરશ ે,જો આગ અર્વા ધમૂાડો

જોવામાાં આવ ે.

એર-કાંરડિનીંગ

એર-કાંદડશિીંગિી સગવડ પરૂી પાડતી ઇમારતોિી વવવશષ્ટતાઓ િીચે મજુબિા માપદાંડો અનસુારિી

હોવી જોઇએઃ

દાદરા ,સદહયારી પરસાળ ,ગલફ્ટ લોબી વગેરે જેવા વિષ્કાસ માગોિ ેપાછા ફરતા હવાિા માગથ તરીકે

ઉપયોગમાાં િ લેવા જોઇએ .

ડક્ટ પ્રમાણમાાં ઘણાાં સારા ગજેિા ધાતરુ્ી આઇએસઃ૬૫૫-૧૯૬૭ - મેટર એર ડક્્સમાાં જણાવેલા

સ્પેસીદફકેશન્સ પ્રમાણે બિાવવી જોઇએ .

જયાાં પણ ડક્ટ ફાયરવોલ્સ અર્વા તગળયામાાંર્ી પસાર ર્તી હોય ,ડક્ટિી આસપાસિો ખલુ્લો ભાગ

કાંપાટથમેન્ટિા જેટલા જ આગ પ્રવતરોધક રેટીંગ ધરાવતી સામગ્રીર્ી બાંધ કરવો જોઇએ .

ડક્ટ વસસ્ટમ (અંદર અિે બહાર)િે ઢાાંકવા માટે વપરાયેલી સામગ્રી ગબિ-જ્વગલત હોવી જોઇએ .

ગ્લાસ વલૂિે વવિંટાળવુાં િ જોઇએ અર્વા કોઇપણ જ્વલિશીલ સામગ્રીિો ઉપયોગ િ કરવો જોઇએ .

એર-હને્ડગલિંગ એકમો અિ ેતિેા એર ડક્્સ દરેક માળ પર અલગ-અલગ હોવા જોઇએ અિે કોઇપણ

માળ પર તે ડલક્ટિંગ સાર્ ેજોડાયેલા િ હોવા જોઇએ .

જો એર-હને્ડગલિંગ એકમો એક કરતાાં વધારે માળ માટે ઉપયોગમાાં લેવાતા હોય ,તો ઉપરિી

ભલામણો ઉપરાાંત િીચ ેમજુબિી શરતોનુાં પાલિ કરવાનુાં રહશેે.

એ .સ્વચાગલત ફાયર ડમે્પસથ ,વદકિંગ ઓિ ફયઝીબલ ગલિંક/અર્વા સ્મોક દડટેક્ટર વસદ્ધાાંતિો ઉપયોગ

તમામ ડલક્ટિંગિે દરેક માળ પર મેઇિ રાઇઝરર્ી અલગ કરવા માટે યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા કરવી જોઇએ . બી .જયારે સ્વચાગલત ફાયર અલામથ ચાલ ુર્ાય ,તયારે તેિી સાર્ ેસાંકળાયેલા એર-કાંદડશિીંગિા એર-

હને્ડગલિંગ એકમો પોતાિી રીતે જ બાંધ ર્ઈ જાય. સી .જયારે રીટિથ એર પેસેજ તરીકે પ્લેિમિો ઉપયોગ કરવામાાં આવે ,છત અિ ેતેમાાં લગાવલે વસ્તઓુ

ગબિ-જ્વગલત સામગ્રીિી બિેલી હોવી જોઇએ .

બોઇલર અને બોઇલર રૂમ

બોઇલર ચાર કલાકિી આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા ધરાવતા રૂમમાાં લગાવવુાં જોઇએ અિ ેરૂમ ઇમારતિી બહારિી બાજુએ હોવો જોઇએ .

ભોંયતગળયાિી િજીક ઇમારતિી બહારિી દદવાલો પર ફોમ ઇિલે્સ આપવા જોઇએ જેર્ી આગિા

સમયે તેિો ઉપયોગ અક્ગ્િશમિ સેવાઓ દ્વારા અિ ેફોમિા ઉપયોગ માટે કરી શકાય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઔદ્યોગગક ઇમારતો માટે ,બોઇલર રૂમ અલગ જ હોવો જોઇએ અર્વા માત્ર ભોંયતગળયા પર અિેક

દદવાલોર્ી સરુગક્ષત કરેલો હોવો જોઇએ.

પાણી સાંગ્રહ ટાાંકી

૪૫ મીટર કરતાાં વધારે ઊંચી ઇમારત માટે ૫૨,૨૨૨ ગલટરિી ક્ષમતાિી ભગૂભથ ટાાંકી હોવી જોઇએ

જેિો ઉપયોગ અક્ગ્િશામિ વાહિો કરી શકે અિ ેતેિ ેઇમારતમાાં પાણી વાપરવા પણ ઉપયોગમાાં

લઈ શકાય .કવરીંગ સ્લબે ૪૫ ટિિો વાહિિો ભાર ખમી શકવો જોઇએ ,જેિે ચાર લોડ પોઇન્ટ પર

સરખા ભાગ ેવહેંચવામાાં આવ ેજયારે સ્લેબ પાર્વ/ેડ્રાઇવવેિો ભાગ બિી રહ.ે

૪૫ મીટર કરતાાં વધારે ઊંચી ઇમારતો માટે ૧,૨૨,૨૨૨ ગલટરિી સાંગ્રહ ક્ષમતા સાર્િેી ભગૂભથ ટાાંકી

હોવી જોઇએ ,જે માત્ર અક્ગ્િશમિ માટે ઉપયોગમાાં લેવાવી જોઇએ અિ ેઅક્ગ્િશમિ વાહિો માટે તે

સલુભ હોવી જોઇએ .કવરીંગ સ્લેબ ૪૫ ટિિો વાહિિો ભાર ખમી શકવો જોઇએ ,જેિ ેચાર લોડ

પોઇન્ટ પર સરખા ભાગે વહેંચવામાાં આવ ેજયારે સ્લબે પાર્વ/ેડ્રાઇવવેિો ભાગ બિી રહ.ે

વેટ રાઇઝર કમ ડાઉિ-કમર ઇન્સ્ટોલશેિ અિ ેફાયર પાંપિી ક્ષમતા વગેરે એિબીસી દ્ધદ્વવતય

પિુરાવતથિ િા ભાગ ૪માાં આપેલ કોઠા ૨૭ મજુબ રહશેે .મઇેન્સ/રાઇઝસથ વેગેરેિી જરૂરીયાતો

એિબીસી દ્ધદ્વવતય પિુરાવતથિ િા ભાગ ૪માાં આપેલ કોઠા ૨૪ મજુબ રહશેે .વેટ રાઇઝરિી દડઝાઇિ

ઝોિલ વવતરણ માટે કરવાિી રહશેે જે એવી ખાતરી આપશ ેકે રાઇઝસથ કે હોસ પાઇપ્સમાાં ગબિજરૂરી

ઊચ્ચ દબાણ ઊભ ુિ ર્ાય .

અગ્ગ્નિમન વ્યિસ્થા

પોટેબલ ફાયર એક્સટીંગ્યિુસષ

વવવવધ શ્રેણીિી આગ માટે અનકુળૂ વવવવધ પ્રકારિા ફાયર એક્સટીંગ્યશુસથ ઇમારતમાાં આપવા જોઇએ .દરેક માળ પર દર ૧૨૨૨ ચો.મી.િા ગબલ્ટઅપ વવસ્તાર માટે એક ૫ દકગ્રા ડ્રાય કેવમકલ

પાવડર (ડીસીપી)એક ૪.૫ દકગ્રા કાબથિ ડાયોક્સાઇડ (CO૨)િા યવુિટ પરૂા પાડવા જોઇએ .આ

જરૂરીયાતો ૧૫ મીટર કરતાાં વધારે ઊંચાઈ ધરાવતી રહણેાાંકી ઇમારતો અિ ેતમામ ગબિ-રહણેાાંકી ઇમારતો માટેિી છે .

સ્િચાણલત ગ્સ્પ્રિંકલર વ્યિસ્થા

૧૫ મીટર કરતાાં વધારે અિ ે૨૫ મીટર કરતાાં ઓછી ઊંચાઈ પરાંત ુભોંયરા વવિાિી ઇમારતો માટે

ભોંયતગળય ેફાયર સવવિસ ઇિલેટિી સાર્ ેડ્રાય રાઇઝર પરૂા પાડવા જોઇએ .

૧૫ મીટર કરતાાં વધારે અિ ે૨૫ મીટર કરતાાં ઓછી ઊંચાઈ સાર્ે ૨૨૨ ચો.મી.ર્ી વધારે ભોંયરુાં

ધરાવતી ઇમારતો માટે ભોંયરામાાં સ્વચાગલત ક્સ્પ્રિંકલર વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઇએ .

૨૨૨ ચો.મી.ર્ી વધારે ભોંયરુાં ધરાવતી તમામ ઊંચાઈિી ઇમારતો માટે ,સ્વચાગલત ક્સ્પ્રિંકલર

વ્યવસ્ર્ા જરૂરી છે .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૪૫ મીટર કરતાાં વધારે ઊંચી ઇમારતમાાં જો ભોંયરામાાં પાદકિંગ હોય તો સ્વચાગલત ક્સ્પ્રિંકલર વ્યવસ્ર્ા

અવિવાયથ છે .

એ .આખી ઇમારત (ભોંયરુાં, ભોંયતગળયુાં અિે ઉપરિા તમામ માળ સદહતિા દરેક માળ પર)માાં ક્સ્પ્રિંકલર હોવા જોઇએ .

બી .એક ક્સ્પ્રિંકલર હડે (૧૨ ચો.મી વવસ્તાર માટે ૫૩ દડગ્રી સેક્લ્સયસ) ક્સ્પ્રિંકલસથ માટેિી અલગ લાઇિ

િાાંખવામાાં આવવી જોઇએ અિ ેતેિ ેધાબા પરિી ટાાંકિા તગળય ેશટ-ઓફ-વાલ્વ અિ ેએિઆરવી સાર્ ેજોડલેી હોવી જોઇએ .

સી .ક્સ્પ્રિંકલર વ્યવસ્ર્ાિ ેઅલગ પાંપ સાર્ેિી ભગૂભથ ટાાંકીર્ી પાણી પરુૂાં પાડવુાં અિ ેસ્વચાગલત કામગીરી માટે ગોગ વાલ્વ (ટીવાયસીઓ અર્વા સમાિ પ્રકારિા) તર્ા ઇલકે્રીકલ ફ્લો સ્વીચ સાર્ેિી ક્સ્પ્રિંકલર વ્યવસ્ર્ા લગાવવી.

ડી .દરેક માળ પર દૂરિા ખણૂા સધુી વ્યવસ્ર્ાિા ડ્રઇેિ વાલ્વિી ચકાસણી કરવી. ઇ .ક્સ્પ્રિંકલરિે પાણી પરુૂાં પાડતા પાંપિી ક્ષમતા ૧,૫૨,૨૨૨ ગલટર હોવી જોઇએ .ક્સ્પ્રિંકલરિા રાઇઝર

અર્વા ડાઉિકમરમાાં હાઇડ્રન્ટ વાલ્વ અિ ેરાઇઝરમાાં ફાયર સવવિસ ઇિલેટ હોવા જોઇએ . ૫. ૪૫ મીટર કરતાાં વધારે ઊંચાઈિી વમશ્ર ઉપયોગ ઇમારતો રહણેાાંકી ઇમારતોિ ેઊપરિા માળ માટે

ક્સ્પ્રિંકલરમાાંર્ી મકુ્ક્ત આપવામાાં આવ ેછે પરાંત ુભોંયરા અિ ેવ્યાપાદરક હતે ુમાટે માળ પર ક્સ્પ્રિંકલર

અવિવાયથ છે .

આંતરીક/યાડષ હાઇડ્રન્ટ, હોસ રીપસ અને ફાયર સશિિસ ઇનલેટ

ઓછામાાં ઓછા બ ેયાડથ હાઇડ્રન્ટ અિ ેએક ફાયર સવવિસ ઇિલેટ પરૂા પાડવા જોઇએ .ઇમારતમાાં ૧૨૨૨

ચો.મી .ક્ષેત્રફળ દદઠ એક હાઇડ્રન્ટ આઉટલેટ ,એક હોસ રીલ ,ફાયર પાંપ માટેિો એક ઓિ/ઓફ સ્વીચ

સેટ ,એક્સટીંગ્વીશરિો એક સેટ પરૂો પાડવો જોઇએ .

વ્યવસ્ર્ા ૧૫૨ એમએમિા આંતરીક વત્રજયા ધરાવતી હોવી જોઇએ .દરેક માળ પર (ભોંયરા/

ભોંયતગળયુાં/ ઉપરિા માળ) હાઇડ્રન્ટ લલેન્ડિંગ વાલ્વ સારે્નુાં રાઈઝર .સૌર્ી ઉપરિા સ્તરે એર વેન્ટ

વાલ્વ .રાઇઝર સી ક્લાસ પાઇપ્સનુાં અિે ખબૂસરૂતી સાર્ ેવેલલ્ડિંગ કરેલુાં અિ ેકાટ િ લાગે તેવા લાલ

કલરર્ી પડ ચડાવેલુાં હોવુાં જોઇએ .ઉપયોગમાાં લવેાતા તમામ હાઇડ્રન્ટ વાલ્વ એસએસ પ્રકારિા હોવા

જોઇએ .હાઇડ્રન્ટ પાઇપ ધાબા પરિી ટાાંકિી તગળયે એિઆરવી અિે સ્ટોપ વાલ્વ સાર્ ેજોડલેી હોવી

જોઇએ .

અપટ્રા હાઇ-પે્રિ ફાયર ફાયટીંગ શસસ્ટમ

વેટ ,અલ્રા હાઇ પ્રેશિ વસસ્ટમમાાં અલ્રા હાઇ પ્રેશર પાંપ જે ૧૨૨૨ આરએમપીર્ી ઓછી ક્ષમતા

ધરાવતા હોય અિ ે૧૨૨૨ આરએમપીિી ઇલકે્રીક મોટર સાર્ે જોડાયેલો હોય .કોઇપણ સાાંધા કે

જોડાણ વસવાયિી માત્ર ૨૫ એમએમ એસએસ પાઇપિ ેએગોિ વેલલ્ડિંગ કરેલુાં હોવુાં જોઇએ.

દરેક માળ (ભોયરુાં/ભોંયતગળયુાં/ઉપરિા માળ) માાં ૧૨૨ બાર દબાણ સાર્ ેકામ કરતી ગિ માટે અિ ે

૨૨ મીટર સધુી પાણી ફેંકવા માટે ૧૬ એમએમ વત્રજયાિી આર-૨ હોસ પાઇપ ૪૨ એલએમપી સાર્ેિી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

હોવી જોઇએ. દરેક માળ પર હોસ રીલ હોવી જોઇએ અિે તેિે સહલેાઈર્ી પહોંચી શકાય તેવી

જગ્યાએ રાખેલી હોવી જોઇએ અિે માળિા છેવાડાિા ભાગ સધુી પહોંચી શકે તેટલી લાાંબી હોવી

જોઇએ .

પાંપિે ૧૨,૨૨૨ ગલટરિી ટાાંકી જેમાાં પીવાનુાં શદુ્ધ પાણી હોય તેિાર્ી પાણી પરુૂાં પાડવુાં જોઇએ. હાઇ

પે્રશ પાંપ અિે ટાાંકી ભોંયરા/ભોંયતગળયા/ધાબાિા સ્તરે હોવા જોઇએ અિે તયાાંર્ી પાંપિે સકારાતમ

પરુવઠો મળવો જોઇએ. પાંપિી દડસ્ચાર્જ લાઇિ દબાણ વિયાંત્રક અિે હાઇ-પ્રેશર બાય-પાસ વાલ્વ

સારે્ જોડાયેલુાં હોવુાં જોઇએ જેર્ી વસસ્ટમ સરુગક્ષત રહ.ે

ભોંયતગળયા પર ક્ક્વક રીલીઝ એડપે્ટર હોવુાં જોઇએ જયાાં અક્ગ્િશામિ વાહિોિે હાઇપે્રશર વસસ્ટમ

લાઇિ સાર્ે જોડી શકાય.

અન્ય સ્િચાણલત અગ્ગ્નિમન વ્યિસ્થા

ખાસ કક્ષાિા જોખમો માટે અન્ય અક્ગ્િશમિ વ્યવસ્ર્ાઓ જેમ કે ઓટોમેટીક વમદડયમ/હાઈ વેલોસીટી વોટર સ્પ્રે અર્વા એમલ્સીફાઇંગ વસસ્ટમ, દફક્સ્ડ ફોમ ઇન્સ્ટોલશેન,્ કાબથિ ડાયોક્સાઇડ એક્સટીંગ્યશુીંગ વસસ્ટમ્સ અિે હલેોિ અલ્ટરિેટીવ્સ, માટે એિબીસી દ્ધદ્વવતય પિુરાવવતિત મસુદ્દો ભાગ ૪ િા સેક્શિ ૫.૧.૧, ૫.૧.૯, ૫.૧.૧૨ અિે ૫.૭િો સાંદભથ લેવો.

૪૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતો માટે કાંપાટષ મેન્ટેિન

ઇમારતિે યોગ્ય રીતે કાંપાટથમેન્ટલાઇઝ્ડ કરેલી હોવી જોઇએ જેર્ી જયાાં આગ લાગી હોય તે જ

વવસ્તાર સધુી આગ અિે ધમૂાડો વસવમત રહ ેઅિે ઇમારતિા અન્ય ભાગોમાાં ફેલાય િહીં.

તમામ માળિ ે૩૫૨ ચો.મી. કરતા વધારે િહીં તેવા કમ્પાટથમેન્ટમાાં વહેંચીિે ૨ કલાકિી

આગપ્રવતરોધક ક્ષમતા ધરાવતી દદવાલોર્ી અલગ પાડવા જોઇએ. ક્સ્પ્રિંકલસથ સાર્ેિા વવસ્તારોમાાં

આ ક્ષેત્રફળ ૫૨ ટકા સધુી વધારી શકાય

લાાંબી ઇમારતોમાાં, ફાયર સેપરેશિ વોલ્સ ૪૨ મીટર કરતાાં વધારે અંતરે િ હોવી જોઇએ.

દડપાટથમેન્ટલ સ્ટોસથ, શોવપિંગ સેન્ટસથ અિે બઝેમેન્્સ માટે આ કાંપાટથમેન્ટિો વવસ્તાર ઘટાડીિે ૫૨૨

ચો.મી. રાખવો જોઈએ જયાાં શક્ય િ હોય તયાાં યોગ્ય જગ્યાએ ક્સ્પ્રિંકલસથ લગાવવા જોઇએ.

ક્સ્પ્રિંકલસથ વચ્ચેિી જગ્યાિે જયારે ઓછી કરવામાાં આવે તયારે એ ધ્યાિમાાં રાખવુાં જોઇએ કે એક

ક્સ્પ્રિંકલસથમાાંર્ી ર્તો સ્પે્ર બાજુિા ક્સ્પ્રિંકલરિી કામગીરી પર અવળી અસર િ કરે .

ભોંયરુ

ભોંયરાનુાં બાાંધકામ એિબીસી દ્ધદ્વતીય પિુરાવતથિિા ભાગ-૪ િા સી-૧.૬માાં આપવામાાં આવેલી

જોગવાઈઓ અનસુાર હોવુાં જોઇએ અિ ેિીચેિી બાબતો અંગે ખાસ ધ્યાિ આપવુાં જોઇએઃ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ભોંયરુાં દાદરા કે ગલફ્ટમાાં સીધુાં જ િ ખલૂવુાં જોઇએ .ભોંયરામાાં કુદરતી રીતે હવાિી અવરજવરિી

જોગવાઈ હોવી જોઇએ અિ ેએક કરતાાં વધારે ભોંયરાિા દકસ્સામાાં યાાંવત્રક રીતે ધમૂાડાિે બહાર

કાઢવાિી વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઇએ ,જેિી ક્ષમતા દર સર વમવિટે એક વખત હવા બદલવાિી હોવી

જોઇએ .

ભોંયરાિો દાદરો બાંવધયાર પ્રકારિો હોવો જોઇએ જેમાાં આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા ૨ કલાકિી હોવી

જોઇએ અિ ેતે ભોંયરાિી બહારિી બાજુએ હોવુાં જોઈએ અિ ેતેમાાં ભોંયતગળયાર્ી ખલુ્લી હવામાાંર્ી

પ્રવેશ ર્વો જોઇએ અિ ેતિેી ક્સ્ર્વત એ પ્રકારિી હોવી જોઇએ કે ભોંયરામાાં કોઇપણ પ્રકારિી આગ

લાગે તો પણ ઇમારતિા ભોંયતગળયા અિ ેઉપરિા માળિા બહાર વિકળવાિા માગથિ ેઅસર િ ર્ાય .

આ વિયમોમાાં સગચત્ર રીતે દશાથવ્યા અનસુાર તે ભોંયરા સારે્ પરસાળમાાં આપવામાાં આવેલા એક

કલાકિી આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા ધરાવતા સ્વચાગલત રીત ેબાંધ ર્તા બારણાાંર્ી જોડાવો જોઇએ .જો

કાપવાનુાં ર્તુાં અંતર ઇક્ચ્છત પ્રમાણર્ી વધી જતુાં હોય તો યોગ્ય જગ્યાએ વધારાિો દાદરો પરૂો

પાડવો જોઇએ .

આગ અર્વા જોખમિા સમય ેધમૂાડાિે બહાર કાઠવા માટે કલાકમાાં છ વખત હવાિો બદલાવ કરી

શકે તેવા વમકેવિકલ ડક્ટેડ એક્સરેક્ટર (યાાંવત્રક રીતે િળીમાાંર્ી પસાર ર્તા બહાર કાઢવાિા યાંત્ર)

િી દડઝાઇિ બિાવવી જોઇએ .સામાન્ય કામગીરીમાાં ,હવાિ ેબદલવાનુાં સમયપત્રક એિબીસી

ઇમારતી સેવાઓિા ભાગ ૧િા વવભાગ ૭ પ્રમાણ ેહોવુાં જોઇએ .

તમામ કુદરતી ડ્રાફ્ટ સ્મોક વેન્્સિા સાધિોિ ેએવી રીતે ગોઠવવા જોઇએ કે અક્ગ્િશમિ

કમથચારીઓ સરળતાર્ી તિેો ઉપયોગ કરી શકે .

ભોંયરાિા રસોડા તરીકેિા ઉપોયગિે માંજૂરી આપવામાાં િહીં આવે .ભોંયરામાાં ઇમારત સવુવધાઓ

જેમ કે બોઇલર રૂમ ઇલન્ડયિ એક્સપ્લોઝીવ્સ અવધવિયમ/વિયમોનુાં પાલિ કરતી હોવી જોઇએ .

૨૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઈમારતમાાં આશ્રય શિસ્તાર

ઇમારતમાાં આશ્રય વવસ્તાર િીચેિી જોગવાઈઓનુાં પાલિ કરતુાં હોવો જોઇએઃ આશ્રય વવસ્તાર બહારિી દદવાલો/માળિા પરીઘ પર હોવી જોઇએ ,બહતેર રીતે કેન્ટીગલવર

પ્રોજેક્શિ પર ,ઓછામાાં ઓછી એક બાજુએ ખલુ્લી હવામાાં ,યોગ્ય કઠેડાર્ી સરુગક્ષત કરેલ અિ ે

અક્ગ્િશામકોિી વિસરળીિ ેસીધી પહોંચ મળી રહ ેતેવી રીતે હોવો જોઇએ .

૧૨૨૨ ચો.મી .ક્ષેત્રફળ ધરાવતા માળ માટે દરેક ૧૧ મીટરિી ઊંચાઈ માટે બહારિી દદવાલ પર

૧૫ ચો.મી .વવસ્તાર ઓછામાાં ઓછી ૨.૩૫ મીટર પહોળાઈ .

જો માળનુાં ક્ષેત્રફળ ૧૨૨૨ ચો.મી .ર્ઈ વધારે હોય તો બીજી બાજુએ વધ ુએક આશ્રય વવસ્તાર

આપવો જોઇએ .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૨૫ મીટરર્ી ઊંચા અિ ે૭૯ મીટર સધુીિી ઊંચાઈિા માળ માટે ૨૫ મીટરર્ી તરુાંત જ આવતા

માળ પર આશ્રય વવસ્તાર આપવો જોઇએ .

૭૯ મીટરર્ી ઊંચા માળ માટે એક આશ્રય વવસ્તાર ૭૯ મીટરર્ી તરુાંત જ ઉપર આવતા માળ પર

અિ ેપછીર્ી દરેક ૧૫ મીટરે .

ઝરૂખા સાર્ેિા બહમુાગળય રહણેાાંકી ફ્લે્સમાાં આશ્રય વવસ્તાર આપવાિી જરૂરીયાત િર્ી ,જોકે ,

ઝરૂખા વસવાયિા ફ્લે્સમાાં ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણ ેઆશ્રય વવસ્તાર આપવો જોઇએ .

૪૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈની ઇમારતમાાં માળ છોડી દેિો

ઇમારતમાાં ૧૨ મો અિ ે ૧૧મો માળ છોડી દેવામાાં આવે ,જયાાં કોઇપણ પ્રકારિી દદવાલિે માંજૂરી આપવામાાં િ આવે અિ ેકેટલીક સવુવધાઓ રાખી શકાય પરાંત ુદાદરાિી બાજુમાાં આશ્રય ઓરડો હોવો જોઇએ . આશ્રય ઓરડો પોત ેજ ૨ કલાકિી આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા ધરાવતો પોતિી મેળેજ બાંધ ર્ાય તેવાાં ૨

કલાકિી આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા ધરાવતા બારણાાં ,પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા ,આરામ અિ ેપીવાિા પાણીિી સવુવધા સાર્ેિો હોવો જોઇએ અિ ે અક્ગ્િશામિ સેવાઓિી વિસરણી પહોંચી શકે તે રીતે ઓરડાિી બહારિી દદવાલમાાં બારણાિા કદિો કાચિો દરવાજો હોવો જોઇએ

૪૫ મીટર કરતાાં િધારે ઊંચાઈ ધરાિતી ઇમારતમાાં શનયાંત્રણ કક્ષ

૪૫ મીટર કરતાાં વધારે ઊંચાઈ ,૭૨૨૨ ચો.મી કરતાાં વધારે માળનુાં ક્ષેત્રફળ અિ ેએક કરતાાં વધારે

માળ હોય તેવી ઇમારતમાાં ઇમારતિા પ્રવેશિા માળે વિયાંત્રણ કક્ષ હોવો જોઇએ જેમાાં તમામ માળ પર

સાંદેશા વ્યવહાર તાંત્ર (યોગ્ય જાહરે સાંબોધિ તાંત્ર) અિ ેવવવવધ ઓરડાઓમાાંર્ી સાંદેશો પ્રાપ્ત કરવાિી સવુવધા હોવી જોઇએ .

અક્ગ્િશમિ વિયાંત્રણ કક્ષમાાં તમામ માળિા આયોજિિી વવગતો સાર્ ેઅક્ગ્િશમિ સાધિો અિ ે

તેિા સ્ર્ાવર ભાગોિી વવગતો પ્રદવશિત કરવી જોઇએ.

અક્ગ્િશમિ વિયાંત્રણ કક્ષમાાં પાટીયા પર લગાવેલા સચૂક ,આગ શોધક અિ ેતમામ માળ પરિી

અલામથ વ્યવસ્ર્ાિા માધ્યમર્ી કોઇપણ માળ પર ક્યાાં આગ લાગી છે તે શોધી કાઢવાિા સવુવધા

હોવી જોઇએ .

વવવવધ પ્રકારિી સેવાઓ ,અક્ગ્િશમિ સાધિો અિ ેસ્ર્ાવર ભાગોિી વિભાવણી માટે અક્ગ્િશમિ

કક્ષિો કબજો ધરાવતા અક્ગ્િશમિ કમથચારીઓ ઇમારતિા સલામતી ,ઇલેક્રીકલ અિ ેવસવવલ

કમાથચારીઓિા સાંકલિમાાં રહીિે જવાબદાર રહશેે .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સામગ્રી

ઇમારતની આંતરીક સામગ્રી

માત્ર આઇએસઃ૧૨૩૩૩-૧૯૧૯ અનસુાર પ્રર્મ શ્રેણીિા જ્વાળા પ્રસારીત વગીકરણ અનસુારિી સામગ્રીિો જ ઉપયોગ કરવો જોઇએ .જ્વગલત પ્રકારિી સામગ્રી અિ ેજે ઝેરી જ્વાળાઓ/વાય ુ

પ્રસરાવે તેિો ઉપયોગ આંતરીક રાચરચીલા વગેરે માટે િ કરવો જોઇએ .

બાહ્ય ચળકાટ માટેની સામગ્રી

ઇમારતિા બહારિા ઢાાંચા માટેિો કાચ ૧ કલાકિી આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતા ધરાવો હોવો જોઇએ .

બાાંધકામ દરશમયાન આગ રોકિા અને સલામતીની જોગિાઈઓ

ઇમારતિા બાાંધકામ દરવમયાિ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ ઓફ ઇંદડયા ,ભાગ ૩ – બાાંધકામ

પ્રણાલીઓ અિ ે સરુક્ષામાાં પ્રકાવશત કરવામાાં આવેલા આગ રોકવા અિ ે સલામતીિા પરૂતાાં પગલાાં એવી રીતે લેવા જોઇએ કે રેકડથ પરિા આગ બચાવ સલાહકાર જરૂરી બિી જાય.

િતષમાન ઇમારતોની આગ સલામતી

માગલક/વવકાસકાર/કબજેદારે ક્ષવતગ્રસ્ત/ગબિક્ષવતગ્રસ્ત વતથમાિ ઇમારત/માળખાિા સલામતી

તાંત્રિી ચકાસણી સમયાાંતરે સક્ષમ સિા દ્વારા ઓળખી કાઢવામાાં આવેલી વિષ્ણાતોિી પેિલમાાંર્ી

પસાંદ કરેલા વિષ્ણાત (વિષ્ણાતો) પાસે કરાવવી જોઇએ .જાળવણી અિ ેચકાસણી માટેિો

સમયગાળો િીચ ેમજુબ રહશેેઃ

એ .આ વિયમિો અમલમાાં આવ્યા િા એક વિથમાાં બી .તયાર પછી પ્રર્મ પ્રમાણપત્ર જમા કરાવ્યાિા દર વિથિા સમયગાળે

માગલક/વવકાસકાર/કબજેદારે આ વિષ્ણાત (વિષ્ણાતો) િી સલાહ મજુબ જો જરૂરી જણાય તો

ઇમારતિી દુરસ્તી/સધુારો અિ ેમજબતૂી/રીરોદફટીંગ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ અિ ેભારતીય

માપદાંડમાાં જાણાવ્યા અનસુારિા સલામતી માપદાંડિ ેઅનસુરે .

જો માગલક/વવકાસકાર/કબજેદાર આ પ્રકારિા પગલાાં િ લ ેતેવા દકસ્સામાાં ,સક્ષમ સિા અર્વા

સક્ષમ સિા દ્વારા અવધકૃત કોઈપણ એજન્સી આ પ્રકારિા પગલાાં માગલક/વવકાસકાર/કબજેદારિા

ખચ ેલેશે .

આ જોગવાઈઓિે અનસુરવાિા સમયગાળા દરવમયાિ ઇમારતિો કબજો રાખવો કે િહીં તે અંગે

સક્ષમ સિા માગલક/વવકાસકાસ/કબજેદારિે વિદેશ આપશ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આગ અટકાિિા અને સલામતી જોગિાઈઓ માટે ઇમારતોનુાં િગીકરણ

ઇમારતોનુાં િગીકરણ

આગ પ્રવતરોધક ક્ષમતાિા આધારે ઔદ્યોગગક ઇમારતો માટેિા બાાંધકામિા પ્રકારિ ેિીચે કોઠા ૧માાં એિબીસી – દ્ધદ્વતીય પિુરાવતથિ ભાગ ૪ િા ૭.૭.૧ અનસુાર ચાર શ્રેણીમાાં વગીકરણ કરી શકાય .

પ્રકાર ૧ બાાંધકામ – ૧ કલાક પ્રવતરોધક

પ્રકાર ૨ બાાંધકામ – ૨ કલાક પ્રવતરોધક

પ્રકાર ૭ બાાંધકામ – ૭ કલાક પ્રવતરોધક

પ્રકાર ૪ બાાંધકામ – ૪ કલાક પ્રવતરોધક

આગ પ્રશતરોધક પરીક્ષણ

માળખાદકય તતવો માટે આગ પ્રવતરોધક પરીક્ષણ આઇએસઃ૭૧૨૧-૧૯૩૯ અનસુાર કરવુાં જોઇએ.

લોખાંડના માળખાનુાં બાાંધકામ

૫૨૨ ચો.મી કરતાાં વધારે ક્ષેત્રફળ ધરાવતી ઇમારતિા ભાર વહિ લોખાંડિા પાટડા અિે

ર્ાાંભલાિે આગિા દકસ્સામાાં માળખુાં તટૂી પડવા સામે રક્ષણ આપવુાં જોઇએ. આ કામગીરી

ખલૂ્લા લોખાંડિા મદદગાર સગળયાઓિે કોંદક્રટ, વવમિર્ક્લુાઇટ (હાઇડ્રોસ વસગલકેટ ઓફ

એલ્યવુમવિયિ, મેગ્િેવશયમ, આયિ) વગેરે જેવી આઇએસ-૧૫૧૨૭-૨૨૨૨ અનસુારિી યોગ્ય

આગ પ્રવતરોધક સામગ્રી દ્વારા પડ ચડાવીિે પરૂી કરવી જોઇએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

િોન અંગેના શિશનયમો

પ્રસ્તાિના

એમ.બી.એસ.આઇ.આર માટે તૈયાર કરવામાાં આવેલા મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિામાાં ૧૧ જમીિ વપરાશ ઝોિિો સમાવેશ કરવામાાં આવ્યો છે. જમીિ વપરાશ ઝોિમાાં વવકાસ માટેિા વિયમોિે આધારે રસ્તા પર આપવામાાં આવેલા પ્રવેશદ્વારિે અનરુૂપ વવભાગિે આધારે કરવામાાં આવશે. ગચત્ર ૧૨.૧માાં આકૃવતમાાં જમીિિો ઝોિ અનસુાર વપરાશ અિે મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિાિો વ્યવક્સ્ર્ત રસ્તા દશાથવતો િકશો દશાથવવામાાં આવ્યો છે. આ વવભાગમાાં માંજૂરી ધરાવતુાં જમીિનુાં વપરાશ અિે દરેક ઝોિિી જમીિિા વપરાશ અંગે વવકાસ કન્રોલિા લાગ ુપડતા વિયમોિી વગત આપવામાાં આવી છે.

શિિેર્ જોગિાઈ

જરૂદરયાત મજુબ અર્વા જો જરૂદરયાત હશેતો વવકાસ યોજિામાાં વિધાથદરત કરેલી ઝોવિિંગ દડઝાઈિ વસવાય પણ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. જાહરે દહતમાાં કોઈપણ ઝોિમાાં જાહરેાત સવુવધાઓ (સી.ઈ.ટી.પી., એસ.ટી.પી., સબસ્ટેશિવગેરે)િી પરવાિગી આપશે.

શનધાષરરત જ ાંગલ શિસ્તાર અંગેની જોગિાઈ

વિધાથદરત જ ાંગલ વવસ્તારમાાં વિયમો અિે પરવાિગી ૧૯૧૨િા વિ સાંરક્ષણ અવધવિયમ અનસુાર રહશેે. વિવવભાગિાાં સક્ષમ સતાવધકારી પાસેર્ી એિઓસીિાાં વાાંધા પ્રમાણપત્ર મેળવ્યા બાદ પરવાિગી આપવામાાં આવશે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત ૧૨.૧-૧ સણૂચત જમીન િપરાિનો નકિો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રેસીડેન્િીયલ ( રહણેાાંક ) િોન

હતે ુ

રહણેાાંક ઝોિ સ્ર્ાપવાિો હતે ુિીચે મજુબ છે - વતથમાિ અવવકવસત જમીિ પર વવવવધ રેન્જિા રહણેાક મકાિોનુાં વિમાથણ કરીિે રહણેાક વવસ્તારિા

વવકાસિે પ્રોતસાહિ આપવુાં સમાજિા દરેક વગથ માટે જરૂરી આિાંદપ્રમોદિી સવલતો, ધાવમિક અિે શૈક્ષગણક સવલતો વવકસાવવી વવસ્તારિા દુરુપયોગર્ી ર્તા ઉપદ્રવ સામે રહણેાક વવસ્તારિા લોકોનુાં રક્ષણ કરવુાં

બાાંધકામ શનયાંત્રણના શિશનયમો

કોષ્ટક ૧૨.૧. વવકાસ ડકે્ન્સટી(એફ.એ.આર), ખલુ્લી જગ્યા માટેિી જરૂરી જોગવાઈ, સેટબેક્સ અિ ેમાંજૂરી સાર્ેિી અન્ય સવલતો માટે બાાંધકામ વિયાંત્રણ વિયમો દશાથવે છે. આ વવવિયમ ૭ હકે્ટર કે તેિાર્ી િાિા ક્ષેત્રફળિા પ્લોટ

માટે લાગ ુપડ ેછે. ૭ હકે્ટરર્ી વધ ુક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે સબદડવવઝિ માગથદવશિકા(ચેપ્ટર ૧૭) મજુબ લાગ ુપડશ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૨-૨ રહણેાાંક િોન (રેસીડને્િીયલ ) માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

ક્રમ િાં.

લઘતુમ રોડિી હરોળ(મીટર)

મહિમ એફ.એ.આર.

કુલ પ્લોટિા વવસ્તારિા મહિમ ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

ઈમારતિી મહિમ ઊંચાઈ

લઘતુમ સટેબકે્સ

(આગળ-પાછળ બાંિ ેસાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

રહણેાાંક (રેશસડેગ્ન્િયલ ) િોન

૧.

૭૨ મી. અિ ેવધારે

૨ ૪૨%

જી+૫ અર્વા ૧૧મી. પકૈી જે ઓછાં હોય તે

૯મી.-૬મી.-

૬મી. -૬ મી.

(૧) વસિમેા હોલ / મલ્ટીપ્લકે્સ, શોવપિંગ મોલ, ફયઅુલ ફીલીગ સ્ટેશિ, બને્ક, હોક્સ્પટલ એ અિ ેબી તર્ા િીચ ે(૨) અિ ે(૭)માાં આપલેા તમામ ઉપયોગો

િીચ ેપકૈીિા ઉપયોગો વવશેિ માંજૂરીિ ેઆધીિ માંજૂરીપાત્ર ગણી શકાય

સ્મશાિ/કબ્રસ્તાિનુાં મદેાિ

બ્રોડકાલસ્ટિંગ ટાવર અિ ેટેગલફોિ, રેદડયો કે ટીવી માટેિી પ્રસારણ દડવાઈસ

આ વસ્તઓુિ ેએપ્રવુલ યોજિામાાં ચોક્કસ સ્ર્ાિ અિ ેવવસ્તાર સાર્ ેદશાથવવામાાં આવી હોય તો તિે ેઆનિુાાંગગક ઉપયોગ તરીકે વિમાથણિી માંજૂરી આપી શકાય છે.

૧. રહણેાકિા ભાગિ ેવકીલો, ચાટથડથ એકાઉન્ટન્્સ, ડોક્ટર, એક્ન્જવિયસથ, વગેરે માટે વ્યાવસાવયક ઓદફસ તરીકે ઉપયોગ કરવાિી માંજૂરી મળી શકે. િાિા પાયે વકથશોપ માટે ઉપયોગ અંગે પણ માંજૂરી મળી શકે જે માટે િીચેિી શરતોનુાં પાલિ જરૂરી છે.

બહુમાળી એપાટથમને્ટમાાં તે િ હોવુાં જોઈએ

કમથચારીઓિી સાંખ્યા ૧૨ર્ી વધ ુિ હોવી જોઈએ

૨. ૧.૫ ૫૨%

જી+૭ કે ૧૫મી પકૈી જે ઓછાં હોય તે

૩.૫મી.-૫મી.-૫મી. -૫મી.

(૨)શોવપિંગ સને્ટર / કોમશીયલ સને્ટર, રેસ્ટોરન્ટ/કાફે, શાકભાજી બજાર, હોકર ઝોિ, પ્રાર્વમક અિ ેમાધ્યવમક શાળા; ૫ હકે્ટરર્ી વધ ુવવસ્તારનુાં મલલ્ટપરપઝ મદેાિ, ૧૨૨૨ ચો.મી. ર્ી વધ ુ વવસતારનુાં ધાવમિક ઇમારત, સવવિસ / દરપરે વકથશોપ પશ ુ હોક્સ્પટલ; પબ્બ્લક ફેવસલીટી/માળખાકીય સવુવધા/યદુટગલટી ગબલલ્ડિંગ્સ અિ ેિીચ ે (૭)માાં આપલેા તમામ ઉપયોગો

૭. ૭૨ મી. ર્ી ૧ ૭૨% જી+૨ કે ૪.૫મી.-૭મી.- (૭) રો-હાઉસ, વવલા/બાંગલો, ૫ હકે્ટરર્ી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ક્રમ િાં.

લઘતુમ રોડિી હરોળ(મીટર)

મહિમ એફ.એ.આર.

કુલ પ્લોટિા વવસ્તારિા મહિમ ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

ઈમારતિી મહિમ ઊંચાઈ

લઘતુમ સટેબકે્સ

(આગળ-પાછળ બાંિ ેસાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

રહણેાાંક (રેશસડેગ્ન્િયલ ) િોન

ઓછી ૧૨મીટર પકૈી જે ઓછાં હોય ત ે

૭મી. -૭મી. િાનુાં EWS માટે હાઉવસિંગ, રાવત્ર વવસામો, ઘરડાઘર-વદૃ્ધાશ્રમ

મટેરવિટી હોમ, િવસિંગ હોમ, બાલમાંદદર, ડે-કેર, દવાખાનુાં, પશ ુગચદકતસાલય, હલે્ર્ક્લબ, ધાવમિક સ્ર્ળ, , ક્સ્વવમિંગ પલૂ, ૧૨૨૨ ચો.મી. ર્ી ઓછ વવસ્તારનુાં કમ્યવૂિટી હોલ, િબેરહુડ સને્ટર / વસવવક સને્ટર

તમેાાં ભારે મશીિોનુાં ઈન્સ્ટોલશેિ િ હોવુાં જોઈએ અિ ેઘોંઘાટ, ધણધણાટ, ધમુાડા કે ધળૂ િ હોવા જોઈએ

કમથચારીઓ માટે અલગ સવલતો હોવી જોઈએ અિ ેમલુાકાતીઓ માટે અલગ પાદકિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ જે િકશામાાં દશાથવવી જરૂરી

૨. સોલાર પિેલ, વવન્ડ પાવર જેવી ગબિપરાંપરાગત ઊજાથિા સ્રોત-દડવાઈસ

૭. ચોકીદાર કે વસક્યોદરટી સ્ટાફ માટે રહવેાનુાં ક્વાટથર કે જમવા-ખાવાિી સવલત

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવશિે ઈમારતો (સ્ટાર હોટેલો, હોક્સ્પટલો વગેરે) માટે ઊંચાઈ, એફ.એ.આર., ગ્રાઉન્ડ કવરેજ માટે વવશિે પરવાિગી આપી શકે છે કેમકે આવાાં વવશિે મકાિોિ ે(સમયાાંતરે જાહરે ર્યલેી વવવવધ સરકારી િીવતઓ હઠેળ) વવશેિાવધકાર પ્રાપ્ત ર્યલેા છે. (િગરશીપ, હોસ્પીટલ માટેિા વવશિે વવવિયમો, હોટેલ્સ માટેિા વવવશષ્ટ વવવિયમોિા સાંદભથમાાં).

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરિડે તેિા આિાસનો શિસ્તાર (એફોડેબલ હાઉસીંગ િોન )

હતે ુ

પરવડ ેતેવા આવાસ વવસ્તારિો ઝોિ સ્ર્ાપવાિો હતે ુિીચે મજુબ છે:

હયાત અવવકવસત જમીિ પર વવવવધ વગથિા મકાિોનુાં વિમાથણ કરીિે રહણેાક વવસ્તારિા વવકાસિે પ્રોતસાહિ આપવુાં

મખુ્યતવે રહણેાાંક વવકાસિે પ્રોતસાહિ મળી રહ ે તે માટે વ્યાવસાવયક ઉપયોગ સાર્ે પરવડ ે તેવા આવાસ પરૂા પાડવા

સાંતગુલત સમદુાયિા વવકાસ માટે મળૂભતૂ તતવો મિોરાંજિ, ધાવમિક અિે શૈક્ષગણક સવુવધાઓ પરૂી પાડ ે

બાાંધકામ શનયાંત્રણના શિશનયમો

કોષ્ટક ૧૨.૨. વવકાસ ડકે્ન્સટી(એફ.એ.આર), ખલુ્લી જગ્યા માટેિી જરૂરી જોગવાઈ, સેટબેક્સ અિ ેમાંજૂરી સાર્ેિી અન્ય સવલતો માટે બાાંધકામ વિયાંત્રણ વિયમો દશાથવે છે. આ વવવિયમ ૭ હકે્ટર કે તેિાર્ી િાિા ક્ષેત્રફળિા પ્લોટ

માટે લાગ ુપડ ેછે. ૭ હકે્ટરર્ી વધ ુક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે સબદડવવઝિ માગથદવશિકા(ચેપ્ટર ૧૭) મજુબ લાગ ુપડશ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૨-૩ પરિડ ેતેિા હાઉસીંગનો શિસ્તાર (એફોડેબલ હાઉસીંગ િોન)માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

ક્રમ િાં.

લઘતુમ રોડિી

હરોળ(મીટર)

મહિમ એફ.એ.આર.

કુલ પ્લોટિા વવસ્તારિા મહિમ ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

ઈમારતિી મહિમ ઊંચાઈ

લઘતુમ સટેબકે્સ

(આગળ-પાછળ બાંિ ેસાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

પરિડ ેતેિા હાઉસીંગનો શિસ્તાર (એફોડેબલ હાઉસીંગ િોન)

૧.

૭૨ મી. અિ ેવધારે

૨ ૪૨%

જી+૪ અર્વા ૧૧મી. પકૈી જે ઓછાં હોય તે

૫મી.-૫મી.-૫મી. -૫મી.

(૧) વસિમેા હોલ / મલ્ટીપ્લકે્સ, શોવપિંગ મોલ, ફયઅુલ ફીલીગ સ્ટેશિ, બને્ક, હોક્સ્પટલ એ અિ ેબી તર્ા િીચ ે(૨) અિ ે(૭)માાં આપલેા તમામ ઉપયોગો (૨)શોવપિંગ સને્ટર / કોમશીયલ સને્ટર,

રેસ્ટોરન્ટ/કાફે, શાકભાજી બજાર,

પ્રાર્વમક અિ ેમાધ્યવમક શાળા; મલલ્ટપરપઝ મદેાિ,સવવિસ / દરપેર વકથશોપ, પશ ુહોક્સ્પટલ; પબ્બ્લક

ફેવસલીટી/માળખાકીય સવુવધા/યદુટગલટી ગબલલ્ડિંગ્સ અિ ેિીચ ે(૭)માાં આપેલા

તમામ ઉપયોગો

િીચ ેપકૈીિા ઉપયોગો વવશેિ માંજૂરીિ ેઆધીિ માંજૂરીપાત્ર ગણી શકાય

સ્મશાિ/કબ્રસ્તાિનુાં મદેાિ

બ્રોડકાલસ્ટિંગ ટાવર અિ ેટેગલફોિ, રેદડયો કે ટીવી માટેિી પ્રસારણ દડવાઈસ

આ વસ્તઓુિ ેએપ્રવુલ યોજિામાાં ચોક્કસ સ્ર્ાિ અિ ેવવસ્તાર સાર્ ેદશાથવવામાાં આવી હોય તો તિે ેઆનિુાાંગગક ઉપયોગ તરીકે વિમાથણિી માંજૂરી આપી શકાય છે.

૧. રહણેાકિા ભાગિ ેવકીલો, ચાટથડથ એકાઉન્ટન્્સ, ડોક્ટર, એક્ન્જવિયસથ, વગેરે માટે વ્યાવસાવયક ઓદફસ તરીકે ઉપયોગ કરવાિી માંજૂરી મળી શકે. િાિા પાયે વકથશોપ માટે ઉપયોગ અંગે પણ માંજૂરી મળી શકે જે માટે િીચેિી શરતોનુાં પાલિ જરૂરી છે.

બહુમાળી એપાટથમને્ટમાાં તે િ હોવુાં જોઈએ

કમથચારીઓિી સાંખ્યા ૧૨ર્ી વધ ુિ હોવી જોઈએ

૭. ૭૨ મી. ર્ી

ઓછી ૧.૨ ૬૨%

જી+૨ કે ૧૨મીટર પકૈી જે ઓછાં હોય તે

૭મી.-૭મી.-૭મી. -૭મી.

(૭) એપાટથમને્ટ અિ ેતિેી આસપાસિો વવસ્તાર, રો-હાઉસ, વવલા/બાંગલો;

૫ હકે્ટરર્ી િાનુાં મદેાિ;

અગાશી/રો હાઉસ; વવલા/બાંગલો; EWS માટે હાઉવસિંગ, ધમથશાળા, ઘરડાઘર-વદૃ્ધાશ્રમ, મટેરવિટી હોમ, િવસિંગ હોમ, બાલમાંદદર, ડે-કેર, દવાખાનુાં, પશ ુગચદકતસાલય,

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ક્રમ િાં.

લઘતુમ રોડિી

હરોળ(મીટર)

મહિમ એફ.એ.આર.

કુલ પ્લોટિા વવસ્તારિા મહિમ ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

ઈમારતિી મહિમ ઊંચાઈ

લઘતુમ સટેબકે્સ

(આગળ-પાછળ બાંિ ેસાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

હલે્ર્ક્લબ, ૧૨૨૨ ચો.મી. ર્ી િાનુાં ધાવમિક સ્ર્ળ, કમ્યવૂિટી હોલ

તમેાાં ભારે મશીિોનુાં ઈન્સ્ટોલશેિ િ હોવુાં જોઈએ અિ ેઘોંઘાટ, ધણધણાટ, ધમુાડા કે ધળૂ િ હોવા જોઈએ

કમથચારીઓ માટે અલગ સવલતો હોવી જોઈએ અિ ેમલુાકાતીઓ માટે અલગ પાદકિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ જે િકશામાાં દશાથવવી જરૂરી

૨. સોલાર પિેલ, વવન્ડ પાવર જેવી ગબિપરાંપરાગત ઊજાથિા સ્રોત-દડવાઈસ

૭. ચોકીદાર કે વસક્યોદરટી સ્ટાફ માટે રહવેાનુાં ક્વાટથર કે જમવા-ખાવાિી સવલત

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવશિે ઈમારતો (સ્ટાર હોટેલો, હોક્સ્પટલો વગેરે) માટે ઊંચાઈ, એફ.એ.આર., ગ્રાઉન્ડ કવરેજ માટે વવશિે પરવાિગી આપી શકે છે કેમકે આવાાં વવશિે મકાિોિ ે(સમયાાંતરે જાહરે ર્યલેી વવવવધ સરકારી િીવતઓ હઠેળ) વવશેિાવધકાર પ્રાપ્ત ર્યલેા છે. (િગરશીપ, હોસ્પીટલ માટેિા વવશિે વવવિયમો, હોટેલ્સ માટેિા વવવશષ્ટ વવવિયમોિા સાંદભથમાાં).

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઉચ્ચ િપરાિ પરસાળ

હતે ુ

ઉચ્ચ વપરાશ પરસાળ સ્ર્ાપવાિો હતે ુઆ મજુબ છે -

જાહરે પદરવહિ માગોિી િજીક હાલિી અવવકવસત જમીિ પર વધ ુ લોકો ઉપયોગ કરી શકે તવેી પદરવહિ વ્યવસ્ર્ા વવકસાવવી અિ ેજાહરે પદરવહિિા ઉપયોગિે પ્રોતસાહિ આપવુાં

લોકોિ ેઅિ ેમલુાકાતીઓિે રોજગારિા કેન્દ્રો, સેવાકીય પ્રવવૃિ અિે ફરવાલાયક સ્ર્ળે જવા-આવવા માટેિી મહિમ સવુવધા ઊભી કરવી અિે તે માટે વધ ુપસાંદગી પરૂી પાડવી

વધ ુરહણેાાંક વવસ્તાર વવકસાવવો જાહરે પદરવહિ સ્ર્ળિી િજીક લોકોિ ે ચાલી શકે તે માટે વ્યવસ્ર્ા ઊભી કરવી અિ ે ઉચ્ચ

ગણુવિાયકુ્ત જાહરે વ્યવસ્ર્ા ઊભી કરવી

શિકાસ કાંટ્રોલ રેગ્યલેુિન (શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો)

કોષ્ટક ૧૨.૪ વવકાસ ડકે્ન્સટી(એફ.એ.આર.), ખલુ્લી જગ્યા માટેિી જરૂરી જોગવાઈ, સેટબેક્સ અિ ેમાંજૂરી સાર્ેિી અન્ય સવલતો માટે બાાંધકામ વિયાંત્રણ વિયમો દશાથવ ે છે. આ વવવિયમ ૭ હકે્ટર કે તેિાર્ી િાિા ક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે લાગ ુપડ ેછે. ૭ હકે્ટરર્ી વધ ુક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે સબદડવવઝિ માગથદવશિકા(ચેપ્ટર ૧૭) મજુબિા વિયમો લાગ ુપડશ.ે તેમાાં રોડિી લઘતુમ પહોળાઈ ૧૧ મીટર હોવી જરૂરી છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૨-૪ ઉચ્ચ િપરાિ પરસાળ માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

ક્રમ િાં.

રસ્તાિી લઘતુમ પહોળાઈ

(મીટરમાાં)

પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

મહિમ એફ.એ.આર.

પ્લોટિા ક્ષેત્રફળ મજુબ મહિમ ગ્રાઉન્ડ

કવરેજ

મકાિિી મહિમ ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે

(આગળ-પાછળ બાંિ ે

સાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે

માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

ઉચ્ચ વપરાશ પરસાળ

૧. ૪૫ મી. અિ ે

વધારે

૫૨૨૨**

ચો.મી.

૫ ૨-૧૨% ૧૫૨મી. ૧૨મી.-૯મી.-૬મી.-૬મી.

એપાટથમને્ટ અિ ેતિેી આસપાસિો વવસ્તાર; સવવિસ્ડ એપાટથમને્્સ; સામદુહક શયિગહૃ(ડોવમિટરી)/શ્રવમકો માટેિા મકાિ;ધમથશાળા, વસિમેા હોલ / મલ્ટીપ્લકે્સ, મોલ , ફયઅુલ ફીલીંગ સ્ટેશિ, ઓટો સવવિસ વકથશોપ, ૫૨ ચોરસ મીટરર્ી િાિા ક્ષતે્રફળમાાં લાઈટ ઔધોગગક વકથશોપ;હોક્સ્પટલ C અિ ેD, સસ્તી અિ ેથ્રી સ્ટાર હોટેલ, કોલજે;

મલલ્ટલવેલ પાદકિંગ, અિ ેિીચ ેવગો માાં આપલે બધી ઉપયોગ

િીચ ેપકૈીિા ઉપયોગો વવશેિ માંજૂરીિ ેઆધીિ માંજૂરીપાત્ર ગણી શકાય

સ્મશાિ/કબ્રસ્તાિનુાં મદેાિ

બ્રોડકાલસ્ટિંગ ટાવર અિ ેટેગલફોિ, રેદડયો કે ટીવી માટેિી પ્રસારણ દડવાઈસ

આ વસ્તઓુિ ેએપ્રવુલ પ્લાિમાાં ચોક્કસ સ્ર્ાિ અિ ેવવસ્તાર સાર્ ેદશાથવવામાાં આવી હોય તો તિે ેઆનિુાાંગગક ઉપયોગ તરીકે વિમાથણિી માંજૂરી આપી શકાય છે.

૧. રહણેાકિા ભાગિ ેવકીલો, ચાટથડથ એકાઉન્ટન્્સ, ડોક્ટર, એક્ન્જવિયસથ, વગેરે માટે વ્યાવસાવયક ઓદફસ તરીકે

ઉપયોગ કરવાિી માંજૂરી મળી શકે.

િાિા પાય ેવકથશોપ માટે ઉપયોગ

અંગે પણ માંજૂરી મળી શકે જે માટે

૪ ૧૨% ર્ી વધ ુ૨૨%

સધુી ૧૨૬મી.

૯મી.-૯મી.-૬મી.-૬મી.

૭ ૨૨% ર્ી વધ ુ૭૨%

સધુી ૭૨મી.

૧મી.-૯મી.-૬મી.-૬મી.

૨.

૭૨ મી. અિ ે૪૫ મી.ર્ી

ઓછી ૨૫૨૨ ચો.મી. ૨.૫ ૪૨% ૨૨મી.

૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

એપાટથમને્ટ અિ ેતિેી આસપાસિો વવસ્તાર; સવવિસ્ડ એપાટથમને્્સ; સામદુહક શયિગહૃ(ડોવમિટરી)/શ્રવમકો માટેિા મકાિ;ધમથશાળા; મલલ્ટલવેલ પાદકિંગ, દવાખાનુાં, મટેરવિટી હોમ/િવસિંગ હોમ, ડાયગ્િોલસ્ટક/રેદડયોલોજી /બ્લડ બને્ક, ૧૨૨૨ ચોરસમીટરર્ી મોટા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ક્રમ િાં.

રસ્તાિી લઘતુમ પહોળાઈ

(મીટરમાાં)

પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

મહિમ એફ.એ.આર.

પ્લોટિા ક્ષેત્રફળ મજુબ મહિમ ગ્રાઉન્ડ

કવરેજ

મકાિિી મહિમ ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે

(આગળ-પાછળ બાંિ ે

સાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે

માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

ઉચ્ચ વપરાશ પરસાળ

પ્લોટમાાંધાવમિક સ્ર્ળ, કોમવશિયલ સને્ટર, પબ્બ્લક ફેવસગલટી/માળખાકીય સવુવધા/યદુટગલટી ગબલલ્ડિંગ, વદકિંગ પ્રોફેશિલ્સ માટે હોટેલ, રેસ્ટોરન્ટ, ફૂડ પ્લાઝા અિે ફૂડ સ્રીટ(ખાણીપીણી બજાર)

િીચિેી શરતોનુાં પાલિ જરૂરી છે ઃઃ

બહુમાળી એપાટથમને્ટમાાં તે િ હોવુાં જોઈએ

કમથચારીઓિી સાંખ્યા ૧૨ર્ી વધ ુિ હોવી જોઈએ

તમેાાં ભારે મશીિોનુાં ઈન્સ્ટોલશેિ િ હોવુાં જોઈએ અિ ેઘોંઘાટ, ધણધણાટ, ધમુાડા કે ધળૂ િ હોવા જોઈએ

કમથચારીઓ માટે અલગ સવલતો હોવી જોઈએ અિ ેમલુાકાતીઓ માટે અલગ પાદકિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ જે િકશામાાં દશાથવવી જરૂરી

૨. સોલાર પિેલ, વવન્ડ પાવર જેવી ગબિપરાંપરાગત ઊજાથિા સ્રોત-દડવાઈસ

૭. ચોકીદાર કે વસક્યોદરટી સ્ટાફ માટે રહવેાનુાં ક્વાટથર કે જમવા-ખાવાિી સવલત

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવશિે ઈમારતો (સ્ટાર હોટેલો, હોક્સ્પટલો વગેરે) માટે ઊંચાઈ, એફ.એ.આર., ગ્રાઉન્ડ કવરેજ માટે વવશિે

૭. ૭૨ મી. ર્ી

ઓછી ૧૫૨૨ ચો.મી. ૨ ૪૨% ૧૬મી.

૧મી.-૬મી.-૬મી.-૬મી.

એપાટથમને્ટ અિ ેતિેી આસપાસિો વવસ્તાર; સવવિસ્ડ એપાટથમને્્સ; સામદુહક શયિગહૃ(ડોવમિટરી)/શ્રવમકો માટેિા મકાિ;

િજીકમાાં દરટેલ શોપ, ૧૨૨૨ ચોરસમીટરર્ી િાિાાં પ્લો્માાં ધાવમિક સ્ર્ળ, ૨૫ ચોરસમીટરર્ી િાિી સવવિસ અિ ેદરપરે શોપ, બગીચો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ક્રમ િાં.

રસ્તાિી લઘતુમ પહોળાઈ

(મીટરમાાં)

પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

મહિમ એફ.એ.આર.

પ્લોટિા ક્ષેત્રફળ મજુબ મહિમ ગ્રાઉન્ડ

કવરેજ

મકાિિી મહિમ ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે

(આગળ-પાછળ બાંિ ે

સાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે

માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

ઉચ્ચ વપરાશ પરસાળ

પરવાિગી આપી શકે છે કેમકે આવાાં વવશિે મકાિોિ ે(સમયાાંતરે જાહરે ર્યલેી વવવવધ સરકારી િીવતઓ હઠેળ) વવશિેાવધકાર પ્રાપ્ત ર્યલેા છે. (િગરશીપ, હોસ્પીટલ માટેિા વવશિે વિયમો, હોટેલ્સ માટેિા વવવશષ્ટ વિયમોિા સાંદભથમાાં).

* મકાિિી ઊંચાઈ, લાગ ુર્તી ફાયર સરુક્ષા ધોરણો પ્રમાણ ેરહશેે અિ ેએિી જોડે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસરે્ી માંજૂરીિ ેપણ લવેી પડશ ે

**૫૨૨૨ ચોરસ મીટર અિ ેઉપરિા પ્લોટમાાં – જો મકાિ પોદડયમ અિ ેટાવર સાર્ ેહોય તો, મહિમ ૧ મીટરિી ઊંચાઈ માટે મહિમ ૪૨ ટકા ગ્રાઉન્ડ કવરેજ આપવામાાં આવશ,ે જેમાાં ગ્રાઉન્ડ અર્વા ગ્રાઉન્ડ+૧ માાંર્ી જે ઓછા હોય તેિી માંજૂરી આપવામાાં આવશ.ે પોદડયમિી ઉપરિા માળ આયોજજત વવસ્તારિા મહિમ ૧૨ ટકાિો વવસ્તાર ધરાવી શકશ.ે આ દકસ્સામાાં મહિમ પાાંચ એફ.એ.આર. આપવામાાં આવશ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

શમશ્ર ઉપયોગ પરસાળ

હતે ુ

વમશ્ર ઉપયોગ પરસાળ સ્ર્ાપવાિો હતે ુિીચે મજુબ છેઃ

િહરેોિી આસપાસિા વવસ્તારમાાં વવશાળ પાયા પર જાહરે જગ્યાઓિા વવકાસિ ેસવુવધાપણૂથ બિાવવા માટે શાખા િહરેોિી આસપાસિા વવસ્તારમાાં વમશ્ર ઝોિિી યોજિા રજૂ કરવામાાં આવી છે.

હળવા ગ્રીિ ઝોિમાાં ધબકતી જાહરે જગ્યાઓિા વવકાસ માટે વ્યાપારીક સવુવધાઓ, રીદક્રએશિ, રહણેાાંક

સદહતિા વવકાસિે પ્રોતસાહિ આપવા માટે ઉચ્ચ ગણુવિાયકુ્ત સામદુાવયક સવુવધાઓ અિ ે સગવડો પરૂી પાડવાિા હતેરુ્ી િહરેોિી િજીકમાાં

ચાલવાિી સવુવધાઓનુાં સર્જિ કરવુાં

શિકાસ શનયાંત્રણ શનયમનો

ટેબલ ૧૨.૫ વવકાસ ગીચતા (એફ.એ.આર), ખલુ્લી જગ્યા માટે લઘતુમ જરૂરીયાત, સેટબેક્સ અિે માંજૂરીપાત્ર

ઉપયોગ માટે વવકાસ વિયાંત્રણ વિયમિો પરૂાાં પાડ ેછે. આ વિયમિો ત્રણ હકે્ટર અર્વા િાિા પ્લોટ માટે લાગ ુ

પડ ેછે. ત્રણ હકે્ટર કરતાાં વધારે મોટા પ્લોટ માટે સબદડવવઝિ ગાઇડલાન્સ (પ્રકરણ ૧૭) મજુબિી વધારાિી

જરૂરીયાતો લાગ ુપડશે. રોડિી લઘતુમ પહોળાઈ 18 મીટર હોવી જોઇએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૨.૫ શમશ્ર ઉપયોગ પરસાળ માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

ક્રમ િાં.

લઘતુમ રોડિી હરોળ(મીટર)

મહિમ એફ.એ.આર.

કુલ પ્લોટિા વવસ્તારિા મહિમ ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

ઈમારતિી મહિમ ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે્સ

(આગળ-પાછળ બાંિ ેસાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

શમશ્ર ઉપયોગ પરસાળ

1.

30 મી. ર્ી 45 મી.

૨.૨૫ ૪૫%**

જી+ ૪ અર્વા 18મી. પકૈી જે ઓછાં હોય તે

5મી.- 5મી.-

5મી. - 5 મી.

(1) શોવપિંગ સને્ટર, , કોમવશિયલ સને્ટર રેસ્ટોરન્ટ/કાફે, શાકભાજી બજાર/ પ્રાર્વમક અિ ેમાધ્યવમક શાળા; 5 હકે્ટરર્ી વધ ુવવસ્તારનુાં મલલ્ટપરપઝ મદેાિ; 1000 ચોરસ મીટરર્ી વધ ુપ્લોટમાાં ધાવમિક સ્ર્ળ /દરપરે શોપ; પશ ુહોક્સ્પટલ; પબ્બ્લક ફેવસલીટી/ઈન્ફ્રાસ્રક્ચર/યદુટગલટી ગબલલ્ડિંગ્સ અિ ેિીચ ે(2)માાં આપલેા તમામ ઉપયોગો

િીચ ેપકૈીિા ઉપયોગો વવશેિ માંજૂરીિ ેઆધીિ માંજૂરીપાત્ર ગણી શકાય

સ્મશાિ/કબ્રસ્તાિનુાં મદેાિ

બ્રોડકાલસ્ટિંગ ટાવર અિ ેટેગલફોિ, રેદડયો કે ટીવી માટેિી પ્રસારણ દડવાઈસ

આ વસ્તઓુિ ેએપ્રવુલ પ્લાિમાાં ચોક્કસ સ્ર્ાિ અિ ેવવસ્તાર સાર્ ેદશાથવવામાાં આવી હોય તો તિે ેઆનિુાાંગગક ઉપયોગ તરીકે વિમાથણિી માંજૂરી આપી શકાય છે.

1. રહણેાકિા ભાગિ ેવકીલો, ચાટથડથ એકાઉન્ટન્્સ, ડોક્ટર, એક્ન્જવિયસથ, વગેરે માટે વ્યાવસાવયક ઓદફસ તરીકે ઉપયોગ કરવાિી માંજૂરી મળી શકે. િાિા પાયે વકથશોપ માટે ઉપયોગ અંગે પણ માંજૂરી મળી શકે જે માટે િીચેિી શરતોનુાં પાલિ જરૂરી છે.

બહુમાળી એપાટથમને્ટમાાં તે િ હોવુાં જોઈએ

કમથચારીઓિી સાંખ્યા 10ર્ી વધ ુિ હોવી જોઈએ

2. 30 મી. ઓછી ૧ ૬૨ %

જી+૨ કે 10મી પકૈી જે ઓછાં હોય તે

3 મી.- 3 મી.- 3 મી. - 3 મી.

(2) એપાટથમને્ટ અિ ેતિેી આસપાસિો વવસ્તાર, 5 હકે્ટરર્ી િાનુાં મદેાિ;

અગાશી/રો હાઉસ; વવલા/બાંગલો; EWS માટે હાઉવસિંગ, ધમથશાળા, ઘરડાઘર-વદૃ્ધાશ્રમ

મટેરવિટી હોમ, િવસિંગ હોમ, બાલમાંદદર, ડે-કેર, દવાખાનુાં, પશ ુગચદકતસાલય, 1000 ચોરસમીટરર્ી િાિા પ્લોટ પર ધાવમિક સ્ર્ળ, કમ્યવૂિટી હોલ,હલે્ર્ ક્લબ, િબેરહુડ સને્ટર / વસવવક સને્ટર

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ક્રમ િાં.

લઘતુમ રોડિી હરોળ(મીટર)

મહિમ એફ.એ.આર.

કુલ પ્લોટિા વવસ્તારિા મહિમ ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

ઈમારતિી મહિમ ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે્સ

(આગળ-પાછળ બાંિ ેસાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

શમશ્ર ઉપયોગ પરસાળ તમેાાં ભારે મશીિોનુાં ઈન્સ્ટોલશેિ િ હોવુાં

જોઈએ અિ ેઘોંઘાટ, ધણધણાટ, ધમુાડા કે ધળૂ િ હોવા જોઈએ

કમથચારીઓ માટે અલગ સવલતો હોવી જોઈએ અિ ેમલુાકાતીઓ માટે અલગ પાદકિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ જે પ્લાિમાાં દશાથવવી જરૂરી

2. સોલાર પિેલ, વવન્ડ પાવર જેવી ગબિપરાંપરાગત ઊજાથિા સ્રોત-દડવાઈસ

3. ચોકીદાર કે વસક્યોદરટી સ્ટાફ માટે રહવેાનુાં ક્વાટથર કે જમવા-ખાવાિી સવલત

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવશિે ઈમારતો (સ્ટાર હોટેલો, હોક્સ્પટલો વગેરે) માટે ઊંચાઈ, એફ.એ.આર., ગ્રાઉન્ડ કવરેજ માટે વવશિે પરવાિગી આપી શકે છે કેમકે આવાાં વવશિે મકાિોિ ે(સમયાાંતરે જાહરે ર્યલેી વવવવધ સરકારી િીવતઓ હઠેળ) વવશેિાવધકાર પ્રાપ્ત ર્યલેા છે. (િગરશીપ, હોસ્પીટલ માટેિા વવશિે વવવિયમો, હોટેલ્સ માટેિા વવવશષ્ટ વવવિયમોિા સાંદભથમાાં).

* મકાિિી ઊંચાઈ, લાગ ુર્તી ફાયર સરુક્ષા ધોરણો પ્રમાણ ેરહશેે અિ ેએિી જોડે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસરે્ી માંજૂરીિ ેપણ લવેી પડશ ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

** ચોરસ મીટર અિ ેઉપરિા પ્લોટમાાં – જો મકાિ પોદડયમ અિ ેટાવર સાર્ ેહોય તો, મહિમ 8 મીટરિી ઊંચાઈ માટે મહિમ 40 ટકા ગ્રાઉન્ડ કવરેજ આપવામાાં આવશ,ે જેમાાં ગ્રાઉન્ડ અર્વા ગ્રાઉન્ડ+1 માાંર્ી જે ઓછા હોય તિેી માંજૂરી આપવામાાં આવશ.ે પોદડયમિી ઉપરિા માળ આયોજજત વવસ્તારિા મહિમ 10 ટકાિો વવસ્તાર ધરાવી શકશ.ે આ દકસ્સામાાં મહિમ પાાંચ એફ.એ.આર. આપવામાાં આવશ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જ્ઞાન અને મારહતી તકનીકી ( નોલેજ અને આઈ ટી ) િોન

હતે ુ

િોલેજ અિ ેઆઈટી ઝોિ સ્ર્ાપવા પાછળિો હતે ુિીચ ેમજુબિો છે -

ગબઝિેસઆઈટી પાક્સથ અિ ેશૈક્ષગણક કેમ્પસિા વવકાસ માટે સાનકુળૂ માહોલ તૈયાર કરવો કેમ્પસમાાં રહવેા માટે ગેસ્ટ હાઉસ, સ્ટાફ ક્વાટથર અિ ેવવદ્યાર્ીઓ માટેિી હોસ્ટેલ અિ ેઅન્ય સાંબાંવધત

સવલતો પરૂી પાડવી પ્રસ્તાવવક ગબઝિસે આઈટી પાકથ અિ ેશૈક્ષગણક કેમ્પસમાાં જ તમામ સાંબાંવધત કોમવસિયલ દરટેલ, સવવિસીઝ

અિ ેિાગદરક હતેિુી સવલતો પરૂી પાડવી

બાાંધકામની પ્રાથશમક જરૂરરયાત

આ ઝોિિા ભાગરૂપ ેર્િારા કોઈપણ બાાંધકામ માટે કેમ્પસ માસ્ટર પ્લાિિી માંજૂરી અવિવાયથ છે જે સબદડવવઝિ

માગથદવશિકા(ચેપ્ટર ૧૧)િે આધીિ રહશેે. આ માસ્ટર પ્લાિમાાં ઓછામાાં ઓછી આટલી વવગતો જરૂરી છે -

ઝોિમાાં ર્િારી પ્રવવૃિ ગબલલ્ડિંગિા ઉપયોગનુાં સગચત્ર વણથિ રાદફક અિ ેપદરવહિિો અભ્યાસ લેન્ડસ્કેપ માસ્ટર પ્લાિ પગપાળા જવા માટે અિ ેવાહિોિા માગથિી વ્યવસ્ર્ા શહરેી દડઝાઈિ માગથદવશિકા માળખાગત સવુવધા અિ ેઅવિવાયથ સવલતોિો પ્લાિ

બાાંધકામ શનયાંત્રણના શિશનયમો

કોષ્ટક ૧૨.૬ વવકાસ ડકે્ન્સટી(એફ.એ.આર.), ખલુ્લી જગ્યા માટેિી જરૂરી જોગવાઈ, સેટબેક્સ અિ ેમાંજૂરી સાર્ેિી

અન્ય સવલતો માટે બાાંધકામ વિયાંત્રણ વવવિયમો દશાથવે છે. આ વવવિયમ ૭ હકે્ટર કે તેિાર્ી િાિા ક્ષેત્રફળિા

પ્લોટ માટે લાગ ુપડ ે છે. ૭ હકે્ટરર્ી વધ ુક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે સબદડવવઝિ માગથદવશિકા(ચેપ્ટર ૧૭) મજુબિા

વવવિયમો લાગ ુપડશ.ે તેમાાં રોડિી લઘતુમ પહોળાઈ ૧૧ મીટર હોવી જરૂરી છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૨.૬: જ્ઞાન અને મારહતી તકનીકી ( નોલેજ અને આઈ ટી ) િોન માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

ક્રમ િાં.

રસ્તાિી લઘતુમ પહોળાઈ

(મીટરમાાં)

પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

મહિમ એફ.એ.આર.

પ્લોટિા ક્ષેત્રફળ મજુબ મહિમ ગ્રાઉન્ડ

કવરેજ

મકાિિી મહિમ ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે

(આગળ-પાછળ બાંિ ે

સાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે

માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

જ્ઞાન અને મારહતી તકનીકી ( નોલેજ અને આઈ ટી ) િોન

૧. ૪૫ મી. અિ ે

વધારે

૧૨૨૨૨**

ચો.મી.

૫ ૨-૧૨% ૧૫૨મી. ૧૨મી.-૯મી.-૬મી.-૬મી.

યવુિવવસિટી કેમ્પસ, ફોર સ્ટાર અિે ફાઈવ સ્ટાર હોટેલ, બહુમાળી સવવિસ એપાટથમને્ટ, હોસ્ટેલ અિ ે(૨) તર્ા (૭)માાં દશાથવેલી તમામ સવલતો(વવલા/બાંગલો અિ ેઅગાસી/રો હાઉસ વસવાય), ફયઅુલ ફીલીંગ સ્ટેશિ

િીચ ેપકૈીિા ઉપયોગો વવશેિ માંજૂરીિ ેઆધીિ માંજૂરીપાત્ર ગણી શકાય

યવુિવવસિટીિા વવદ્યાર્ીઓ અિ ેસ્ટાફ માટે

દરદક્રયશેિ સને્ટરમાાં ઓદડટોદરયમ વસિમેાહોલ/મલ્ટીપ્લકે્સ. આ ગબલલ્ડિંગિો મોલિી જેમ તમામ લોકો માટે ઉપયોગ

કરવાિી માંજૂરી િહીં મળે.

િીચ ેપકૈીિા ઉપયોગો વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ

માંજૂરીપાત્ર ગણી શકાય :

સ્મશાિ કબ્રસ્તાિનુાં મદેાિ બ્રોડકાલસ્ટિંગ ટાવર અિ ેટેગલફોિ, રેદડયો

કે ટીવી માટેિી પ્રસારણ દડવાઈસ

આ વસ્તઓુિ ેએપ્રવુલ પ્લાિમાાં ચોક્કસ સ્ર્ાિ

અિ ેવવસ્તાર સાર્ ેદશાથવવામાાં આવી હોય તો તિે ેઆનિુાાંગગક ઉપયોગ તરીકે વિમાથણિી માંજૂરી આપી શકાય છે.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવશિે

૪ ૧૨% ર્ી વધ ુ૨૨%

સધુી ૧૨૬મી.

૯મી.-૯મી.-૬મી.-૬મી.

૭ ૨૨% ર્ી વધ ુ૭૨%

સધુી ૭૨મી.

૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

૨.

૭૨ મી. ર્ી વધારે અિે ૪૫ મી.ર્ી

ઓછી

૫૨૨૨ ચો.મી. ૨.૫ ૪૨% ૨૨મી. ૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

મલ્ટી-લવેલ પાદકિંગ, ગબઝિસે પાકથ , કોમવશિયલ ઓદફસ, આઈટી પાકથ , પ્રોફેશિલ કોલજે, ૭ સ્ટાર હોટેલ, કોમવશિયલ દરટેલ શોપ, રેસ્ટોરન્્સ, ફૂડ પ્લાઝા અિે ખાણીપીણી બજાર, વસિમેા હોલ/મલલ્ટપ્લકે્સ, બહુમાળી સવવિસ્ડ એપાટથમને્ટ અિે (૨) તર્ા (૭)માાં દશાથવેલી તમામ સવલતો(વવલા/બાંગલો અિ ેઅગાસી/રો હાઉસ વસવાય), ફયઅુલ ફીલીંગ સ્ટેશિ

૭. ૭૨ મી. ર્ી ૨૨૨૨ ચો.મી. ૨ ૪૨% ૧૬મી. ૧મી.-૬મી.- ૧૨૨ર્ી ઓછા કમથચારીઓ સાર્ેનુાં

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ક્રમ િાં.

રસ્તાિી લઘતુમ પહોળાઈ

(મીટરમાાં)

પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

મહિમ એફ.એ.આર.

પ્લોટિા ક્ષેત્રફળ મજુબ મહિમ ગ્રાઉન્ડ

કવરેજ

મકાિિી મહિમ ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે

(આગળ-પાછળ બાંિ ે

સાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે

માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

જ્ઞાન અને મારહતી તકનીકી ( નોલેજ અને આઈ ટી ) િોન

ઓછી ૬મી.-૬મી. ઓદફસ ગબલલ્ડિંગ, પરવડે તવેી હોટેલ, રેસ્ટોરન્ટ્, ફૂડ પ્લાઝા અિ ેખાણીપીણી બજાર,દવાખાનુાં, કમ્યવૂિટી હોલ, પસુ્તકાલય, હલે્ર્ ક્લબ, ડે કેર સને્ટર, પબ્બ્લક ફેવસગલટી/માળખાકીય સવુવધા/યદુટગલટી ગબલલ્ડિંગ, વવલા/બાંગલો, ટેરેસ/રો હાઉસ,

ઈમારતો (સ્ટાર હોટેલો, હોક્સ્પટલો વગેરે) માટે ઊંચાઈ, એફ.એ.આર., ગ્રાઉન્ડ કવરેજ માટે વવશિે પરવાિગી આપી શકે છે કેમકે આવાાં વવશિે મકાિોિ ે(સમયાાંતરે જાહરે ર્યલેી વવવવધ સરકારી િીવતઓ હઠેળ) વવશિેાવધકાર પ્રાપ્ત ર્યલેા છે. (િગરશીપ, હોસ્પીટલ માટેિા વવવશષ્ટ વવવિયમો, હોટેલ્સ માટેિા વવશિે વવવિયમોિા સાંદભથમાાં).

* મકાિિી ઊંચાઈ, લાગ ુર્તી ફાયર સરુક્ષા ધોરણો પ્રમાણ ેરેહશે અિ ેએિી જોડે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસરે્ી માંજૂરીિ ેપણ લવેી પડશ ે

**૫૨૨૨ ચોરસ મીટર અિ ેઉપરિા પ્લોટમાાં – જો મકાિ પોદડયમ અિ ેટાવર સાર્ ેહોય તો, મહિમ ૧ મીટરિી ઊંચાઈ માટે મહિમ ૪૨ ટકા ગ્રાઉન્ડ કવરેજ આપવામાાં આવશ,ે જેમાાં ગ્રાઉન્ડ અર્વા ગ્રાઉન્ડ+૧ માાંર્ી જે ઓછા હોય તેિી માંજૂરી આપવામાાં આવશ.ે પોદડયમિી ઉપરિા માળ આયોજજત વવસ્તારિા મહિમ ૧૨ ટકાિો વવસ્તાર ધરાવી શકશ.ે આ દકસ્સામાાં મહિમ પાાંચ એફ.એ.આર. આપવામાાં આવશ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઇન્ડસ્ટ્રીયલ ( ઔદ્યોણગક ) િોન / એમએસઆઇએલ અને ઓટોમોબાઇલ એન્કર

હતે ુ

ઔદ્યોગગક ક્ષેત્ર સ્ર્ાપવા માટેિો મખુ્ય હતે ુિીચે મજુબ છે -

િીચે મજુબિા સકે્ટરિી પ્રાર્વમકતાિ ેધ્યાિમાાં લઈિ ેઔદ્યોગગક વવકાસ માટે સાનકુળૂ માહોલ પરૂો પાડવો

ઓટોમોબાઈલ અિ ેઓટો એન્સીલરી હાઈ-ટેક અિ ેઈલેક્રોવિક્સ જિરલ મેન્યફેુક્ચદરિંગ હવેી એક્ન્જવિયદરિંગ મેટલ અિ ેમેટલજર્જકલ પ્રોડક્્સ

ઐદ્યોગગક એકમોિ ેમદદરૂપ ર્ાય તેવી દરટેલ સવલતો ગોઠવી આપવી ઔદ્યોગગક પ્રવવૃિિે કારણે આસપાસિા ગબિ-ઔદ્યોગગક વવસ્તારો પર જે વવપરીત અસર ર્ાય તેિ ે ઓછી

કરવી પયાથવરણ

ઔદ્યોણગક શિકાસ માટે શિિેર્ શિશનયમો

ગબિઔદ્યોગગક ક્ષતે્રિી પાસ ેઆવેલા ઔદ્યોગગક પ્લોટિા દકસ્સામાાં કોષ્ટક ૧૨.૩માાં દશાથવ્યા મજુબ બન્ને પ્લોટિી

હદ જયાાં મળતી હોય તે તમામ ખણૂા પાસ ેચોક્કસ જગ્યા છોડવાિી રહશેે. આ વધારાિી જગ્યા(બફર)માાં પ્રતયેક ૬

ચોરસ મીટર દીઠ ૬ ઈંચિી જાડાઈનુાં એક વકૃ્ષ ઉગાડવાનુાં રહશેે. ગબિઓદ્યોગગક હતેિુી જમીિ િજીક ઔદ્યોગગક

એકમિા દકસ્સામાાં લઘતુમ સેટ-બેકિી જે જરૂદરયાત છે તે આ વધારાિી જગ્યા દ્વારા સરભર ર્ઈ જશે.

કોષ્ટક ૧૨.૭: ઔદ્યોણગક પ્લોટ માટે છોડિી પડતી જમીન(બફર)ઔદ્યોગગક કેટેગરી લઘતુમ બફર(છોડવી પડતી જમીિ)

ગ્રીિ ઈન્ડસ્રી ૧૨મી

ઓરેન્જ ઈન્ડસ્રી ૧૫ મી

રેડ ઈન્ડસ્રી ૨૨ મી

નોંધઃ ગ્રીિ, ઓરેન્જ અિે રેડ ઈન્ડસ્રીિી યાદી માટે જુઓ પદરવશષ્ટ-એ

બાાંધકામ શનયાંત્રણ

કોષ્ટક ૧૨.૩ વવકાસ ડકે્ન્સટી (એફ.એ.આર.), ખલુ્લી જગ્યા માટેિી જરૂરી જોગવાઈ, સેટબેક્સ અિે માંજૂરી સાર્ેિી અન્ય સવલતો માટે બાાંધકામ વિયાંત્રણ વિયમો દશાથવ ે છે. આ વિયમ ૭ હકે્ટર કે તેિાર્ી િાિા ક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે લાગ ુપડ ે છે. ૭ હકે્ટરર્ી વધ ુક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે સબદડવવઝિ માગથદવશિકા(ચેપ્ટર ૧૭) મજુબિા વિયમો લાગ ુપડશ.ે તેમાાં રોડિી લઘતુમ પહોળાઈ ૧૧ મીટર હોવી જરૂરી છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૨.૭: ઔધોણગક િોન માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

ક્રમ િાં.

રસ્તાિી લઘતુમ પહોળાઈ

(મીટરમાાં)

પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

મહિમ એફ.એ.આર.

પ્લોટિા ક્ષેત્રફળ મજુબ મહિમ ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

મકાિિી મહિમ ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે

(આગળ-પાછળ બાંિે સાઈડ)

સાંકુલિા ઉપયોગિી માંજૂરી શરતી ઉપયોગ, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆવધિ

ઔધોગગક ઝોિ

૧

૬૨ મી. અિ ે

વધારે

૧૨૨૨ ચો.મી.

૧.૧ ૫૨% ૨૫મી. ૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

રક પાદકિંગ; તર્ા િીચ ે(૨) અિ ે(૭)માાં જણાવલેા તમામ ઉપયોગ

િીચ ેપ્રમાણેિા ઉપયોગિે માંજૂરી મળી શકે છે પણ ત ેમાટે પ્રતયકે કેસમાાં વવશિે પરવાિગી જરૂરી છે :

• ટેગલફોિ, રેદડયો અર્વા ટેલીવવઝિ માટે પ્રસારણિા ટાવર તર્ા પ્રસારણિાાં સાધિો. મકાિિા મખુ્ય ઉપયોગિ ેસહાયરૂપ િીચે પ્રમાણિેા વધારાિા ઉપયોગિ ેમાંજૂરી મળી શકે, પણ ત ેમાટે માંજૂરી માટે રજૂ કરવામાાં આવેલા સાઈટ પ્લાિમાાં તિેા િામ, સ્ર્ળે અિ ેકદ (જો લાગ ુપડે તો)િો ઉલ્લખે ર્યલેો હોવો જોઈએ :

૧. સોલર પિેલ, પવિ ચક્કી જેવાાં ગબિ-પરાંપરાગત ઊજાથ ઉતપન્ન કરતાાં સાધિો.

૨. રખવેાળ/પગી માટે રહવેાિી વ્યવસ્ર્ા

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવશિે ઈમારતો (સ્ટાર હોટેલો,

હોક્સ્પટલો વગેરે) માટે ઊંચાઈ, એફ.એ.આર., ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

માટે વવશેિ પરવાિગી આપી શકે છે કેમકે આવાાં વવશિે

મકાિોિ ે (સમયાાંતરે જાહરે ર્યેલી વવવવધ સરકારી િીવતઓ

હઠેળ) વવશિેાવધકાર પ્રાપ્ત ર્યલેા છે. (િગરશીપ, હોસ્પીટલ

માટેિા વવશિે વવવિયમો, હોટેલ્સ માટેિા વવવશષ્ટ વવવિયમોિા

સાંદભથમાાં).

૨

૭૨ મી. ર્ી

વધારે અિે

૬૨ મી.ર્ી

ઓછી

૧.૬ ૫૨% ૨૫મી. ૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

ઔદ્યોગગક સવુવધા કેન્દ્ર; ફયલુ ફીલીંગ સ્ટેશિ, ઓટો રીપરે વકથશોપ,ફાયર સ્ટેશિ; ઘિ કચરાિ ેઅલગ પાડવાિી સવુવધા; જાહરે સવુવધા/માળખાકીય સવુવધા/યદુટગલટી ગબલ્ડીંગ;

િીચ ે(૭)માાં જણાવલેા તમામ ઉપયોગ

૭

૭૨ મી. ર્ી

ઓછી

૧.૨ ૫૨% ૨૫મી. ૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

ઔદ્યોગગક ઈમારત, યદુટગલટી વકથશોપ; કાફે/રેસ્ટોરાાં/ કેન્ટીિ; બેંક;

વરેહાઉસ/ગોડાઉિ/સ્ટોરેજિી સવુવધા; વકથર હાઉસીંગ

* મકાિિી ઊંચાઈ, લાગ ુર્તી ફાયર સરુક્ષા ધોરણો પ્રમાણ ેરેહશે અિ ેએિી જોડે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસરે્ી માંજૂરીિ ેપણ લવેી પડશ ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

લોજજન્સ્ટકસ

હતે ુ

લોજજલસ્ટક્સ ઝોિ સ્ર્ાપવાિો હતે ુિીચે મજુબ છેઃ

અતયાંત આધવુિક અિ ેસાંકગલત સવલત વવકસાવવી જે તમામ ઔદ્યોગગક વવસ્તારો માટે સાનકુળૂ એવા સ્ર્ળે હોય અિ ેજેમાાં બ્રોડ ગજે રેલવે લાઈિિી સીધી વ્યવસ્ર્ા હોય.

બાાંધકામની પિૂષિરત

દરેક બાાંધકામ માટેિી માંજૂરી મેળવવા માટે જે-તે સાઈટિો િકશો અિ ેતેિે સાંબાંવધત રાદફક અિ ેઅવરજવરિા

અભ્યાસિી વવગતો આપવાિી રહશેે.

બાાંધકામ શનયાંત્રણ શિશનયમ

કોષ્ટક ૧૨.૧ વવકાસ ડકે્ન્સટી (એફ.એ.આર.), ખલુ્લી જગ્યા માટેિી જરૂરી જોગવાઈ, સેટબેક્સ અિ ેમાંજૂરી સાર્ેિી

અન્ય સવલતો માટે બાાંધકામ વિયાંત્રણ વવવિયમો દશાથવ ેછે. આ વિયમ ૭ હકે્ટર કે તિેાર્ી િાિા ક્ષેત્રફળિા પ્લોટ

માટે લાગ ુ પડ ે છે. ૭ હકે્ટરર્ી વધ ુ ક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે સબદડવવઝિ માગથદવશિકા (ચેપ્ટર ૧૭) મજુબિા

વવવિયમો લાગ ુપડશ.ે

લોજજન્સ્ટક્સ િોન માટે શિિેર્ શિશનયમો

ગબિઔદ્યોગગક જમીિિી િજીક આવેલા લોજજલસ્ટક્સ ઝોિિા પ્લોટિા દકસ્સામાાં પ્લોટિી હદ જયાાં મળતી હોય તે

તમામ ખણૂા પાસ ે ૧૨ મીટરિો બફર(જગ્યા છોડવાિી) રહશેે. આ વધારાિી જગ્યા(બફર)માાં પ્રતયેક ૬ ચોરસ

મીટર દીઠ ૬ ઈંચિી જાડાઈનુાં એક વકૃ્ષ ઉગાડવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૨.૮ લોજજન્સ્ટક્સ િોન માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

ક્રમ િાં.

લઘતુમ રોડિી

હરોળ(મીટર)

પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

મહિમ એફ.એ.આર.

કુલ પ્લોટિા વવસ્તારિા મહિમ ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

ઈમારતિી મહિમ ઊંચાઈ

લઘતુમ સટેબકે્સ

(આગળ-પાછળ બાંિ ેસાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ શરતી ઉપયોગ

લોજજલસ્ટક પાકથ

૧. ૭૨ મી અિ ે

વધ ુ

૫૨૨૨ ચો.મી.

૧ ૭૨ % ૨૫ મી. ચારેય બાજુએ ૬

મીટર

ઈલન્ટગે્રટેડ લોજજલસ્ટક્સ હબ, કન્ટેિર ફે્રઈટ સ્ટેશિ, વરેહાઉસ, ગોડાઉિ, ઈિલને્ડ કન્ટેિર ડીપો,ફયલુ ફીલીંગ સ્ટેશિ

િીચ ેપકૈીિા ઉપયોગો વવશેિ માંજૂરીિ ેઆધીિ માંજૂરીપાત્ર ગણી શકાય

બ્રોડકાલસ્ટિંગ ટાવર અિ ેટેગલફોિ, રેદડયો કે ટેગલવવઝિ કમ્યવૂિકેશિ માટેિી પ્રસારણ દડવાઈસીસ

િીચ ેપકૈીિી સવલતો યોજિામાાં ચોક્કસ સ્ર્ાિ અિ ેવવસ્તાર સાર્ે દશાથવવામાાં આવી હોય તો તિેે આનિુાાંગગક ઉપયોગ તરીકે વિમાથણિી માંજૂરી આપી શકાય છે.

1. સોલાર પિેલ, વવન્ડ પાવર જેવી ગબિપરાંપરાગત ઊજાથિા સ્રોત-દડવાઈસ

2. ચોકીદાર કે વસક્યોદરટી સ્ટાફ માટે રહવેાનુાં ક્વાટથર કે જમવા-ખાવાિી સવલત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

શિલેજ બફર િોન ( ગ્રામ િસાહત કે્ષત્ર)

હતે ુ

ગ્રામ વસાહતિી આસપાસ કેટલીક જમીિ છોડવા પાછળિો હતે ુિીચે મજુબ છે -

જમીિ વહેંચણી કે િગર રચિા યોજિાઓિા અમલ માટે જરૂરી સીમાાંકિ ગ્રામ વસાહત આસપાસ સતત ચાલતી કૃવિ આધારીત પ્રવવૃિઓનુાં રક્ષણ હયાત ગ્રામ વવસ્તારિો તેિી આજુબાજુિા શહરેી જમીિ વપરાશ સારે્ કાળક્રમે વવલય કરવો. ગ્રામવાસીઓિ ેગામિી આસપાસિી જમીિ તેમિી માગલકીિી અિે તમેિા જ વિયાંત્રણ હઠેળ હોવાિો

અહસેાસ કરાવવો ગામિી િજીક વધ ુપડતુાં બાાંધકામ અટકાવવુાં સામદુાવયક સવલતો વધારીિ ેરહણેાક વવસ્તારોમાાં બાાંધકામ કરવુાં

વ્યગ્ક્તગત પ્લોટ માટેના બાાંધકામ શનયાંત્રણ શિશનયમો

કોષ્ટક ૧૨.૯ વવકાસ ડકે્ન્સટી (એફ.એ.આર.), ખલુ્લી જગ્યા માટેિી જરૂરી જોગવાઈ, સેટબેક્સ અિ ેમાંજૂરી સાર્ેિી

અન્ય સવલતો માટે બાાંધકામ વિયાંત્રણ વવવિયમો દશાથવે છે. આ વવવિયમ જમીિ વહેંચણી કે િગર રચિા

યોજિાઓ અંતગથત િક્કી કરાયેલા વ્યક્ક્તગત પ્લોટ માટે લાગ ુપડ ેછે.

બાાંધકામની સામાન્ય જરૂરરયાતોમાાં રાહત

વવલેજ બફર ઝોિમાાં આવતા પ્લોટ માટે સબ સેકશિ ૧૨.૪ માાં દશાથવેલી બાાંધકામિી સામાન્ય જરૂદરયાતો

અંતગથત પાદકિંગિી જોગવાઈમાાં ૫૨ ટકા સધુીરાહત મેળવી શકશ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૨-૯ ગામતળ માટે બાાંધકામ શનયાંત્રણના શનયમો

ક્રમ િાં.

રસ્તાિી લઘતુમ પહોળાઈ

(મીટરમાાં)

મહિમ એફ.એ.આર.

પ્લોટિા ક્ષેત્રફળ મજુબ મહિમ ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

મકાિિી મહિમ ઊંચાઈ

લઘતુમ સટેબકે

(આગળ-પાછળ-બાંિ ેસાઈડ)

સાંકુલિા ઉપયોગિી માંજૂરી શરતી ઉપયોગ,

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆવધિ

શિલેજ બફર િોન

૧ ૯ મી.ર્ી ૧૨ મી. ૧ ૩૨%

જી.+ ૨ અર્વા ૧૨ મી. જે ઓછાં હોય

ત ે

૭મી. – ૨મી. – ૧.૫મી. - ૧.૫મી.

રહણેાક: રો હાઉસ, સ્વતાંત્ર બાંગલો/

વવલા

ગબિ-રહણેાક: જે ત ેવવસ્તારમાાં દરટેલ સ્ટોર, રેસ્ટોરા /કાફે/ખાણીપીણીિી લારીઓ; શાળા; બહુ-હતેકુ મદેાિ;

સવવિસ / રીપરે વકથશોપ; જાહરે સવેાિા મકાિો; પ્રસવૂત ગહૃ, િવસિંગ હોમ; ડે-કેર, દવાખાનુાં; પશ ુદવાખાનુાં; હલે્ર્ ક્લબ; ૧૨૨ ચો.મી.કરતાાં ઓછા વવસ્તારમાાં ધાવમિક સ્ર્ળ;

કમ્યવુિટી હૉલ; રમતનુાં મદેાિ/

બગીચો, ફયલુ ફીલીંગ સ્ટેશિ

િીચ ેપ્રમાણેિા ઉપયોગિે માંજૂરી મળી શકે છે પણ ત ેમાટે પ્રતયકે કેસમાાં વવશિે પરવાિગી જરૂરી છે :

• ટેગલફોિ, રેદડયો અર્વા ટેલીવવઝિ માટે પ્રસારણિા ટાવર તર્ા પ્રસારણિાાં સાધિો. મકાિિા મખુ્ય ઉપયોગિ ેસહાયરૂપ િીચ ેપ્રમાણેિા વધારાિા ઉપયોગિ ેમાંજૂરી મળી શકે, પણ ત ેમાટે માંજૂરી માટે રજૂ કરવામાાં આવેલા સાઈટ િકશામાાં તિેા િામ, સ્ર્ળ અિ ેમાપ (જો લાગ ુપડે તો)િો ઉલ્લખે ર્યેલો હોવો જોઈએ :

૧. સોલર પિેલ, પવિ ચક્કી જેવાાં ગબિ-પરાંપરાગત ઊજાથ ઉતપન્ન કરતાાં સાધિો.

૨. રખવેાળ/પગી માટે રહવેાિી વ્યવસ્ર્ા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રરક્રીયેિન, સ્પોટટષસ અને એન્ટરટેઈનમેન્ટ (આનાંદ-પ્રમોદ, રમતગમત અને મનોરાંજન) િોન

હતે ુ

એન્ટરટેઈિમેન્ટ રીદક્રયેશિ અિ ે સ્પોટ્થસ ઝોિ સ્ર્ાપવાિો હતે ુ વવશેિ અિ ે મોટાપાયે પ્રવાસિ પ્રવવૃિિે પ્રોતસાહિ આપવાિો છે, જે જમીિલક્ષી છે અિ ેજયાાં મોટા પાકથ છે તર્ા સ્પોટ્થસ સાંબાંવધત પ્રવવૃિ ર્ાય છે.

બાાંધકામ માટેની પિૂષિરતો

આ પ્રકારિા ઝોિિા ભાગરૂપ ે ર્િારા કોઈપણ બાાંધકામ માટે માસ્ટર પ્લાિિી માંજૂરી જરૂરી છે, જે સબદડવવડઝિિી માગથદવશિકા(ચેપ્ટર-૧૧)િે આધીિ રહશેે. માસ્ટર પ્લાિમાાં િીચે મજુબિી વવગતો હોવી જરૂરી છેઃ

ઝોિમાાં ર્િારી પ્રવવૃિ ગબલલ્ડિંગિા ઉપયોગનુાં સગચત્ર વણથિ રાદફક અિ ેપદરવહિિો અભ્યાસ લેન્ડસ્કેપ માસ્ટર પ્લાિ પગપાળા જવા માટે અિ ેવાહિોિા માગથિી વ્યવસ્ર્ા શહરેી દડઝાઈિ માગથદવશિકા માળખાગત સવુવધા અિ ેઅવિવાયથ સવલતોિો િકશો

બાાંધકામ શનયાંત્રણના શિશનયમો

કોષ્ટક ૧૨.૧૨ વવકાસ ડકે્ન્સટી (એફ.એ.આર.), ખલુ્લી જગ્યા માટેિી જરૂરી જોગવાઈ, સેટબકે્સ અિે માંજૂરી સાર્ેિી અન્ય સવલતો માટે બાાંધકામ વિયાંત્રણ વવવિયમો દશાથવે છે. આ વવવિયમ ૭ હકે્ટર કે તેિાર્ી િાિા ક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે લાગ ુપડ ે છે. ૭ હકે્ટરર્ી વધ ુક્ષેત્રફળિા પ્લોટ માટે સબદડવવઝિ માગથદવશિકા(ચેપ્ટર ૧૭) મજુબિા વવવિયમો લાગ ુપડશ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોષ્ટક ૧૨-૧૦ રરક્રીયેિન ,સ્પોટટષસ અને એન્ટરટેઈનમેન્ટ (આનાંદ-પ્રમોદ, રમતગમત અને મનોરાંજન)િોન

ક્રમ િાં.

લઘતુમ રોડિી હરોળ(મીટર)

પ્લોટનુાં લઘતુમ માપ

મહિમ એફ.એ.આર.

કુલ પ્લોટિા વવસ્તારિા મહિમ

ગ્રાઉન્ડ કવરેજ(ટકા)

ઈમારતિી મહિમ ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે્સ

(આગળ-પાછળ બાંિ ેસાઈડ)

માંજૂરીપાત્ર પ્રીમાઈસીસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ

શરતી ઉપયોગ

દરક્રીયેશિ ,સ્પોટ્થસ અિ ેએન્ટરટેઈિમેન્ટ (આિાંદ-પ્રમોદ, રમતગમત અિ ેમિોરાંજિ)ઝોિ

૧. ૭૨ મી અિે તિેાર્ી વધ.ુ

૫૨૨૨ ચો.મી ૨.૫ ૨૫% - ૬મી-૫મી-૭મી-

૭મી

૧ ર્ીમ પાકથ , દફલ્મ વસટી, રેસ્ટોરન્ટ, ફૂડ પ્લાઝા અિે ખાણીપીણી બજાર, સ્પોટ્થસ કોમ્પ્લકે્સ, સ્ટેદડયમ, ઉદ્યાિ, વિક્સ્પત ઉદ્યાિ, પ્રાણીસાંગ્રહાલય, બગીચો, ફયલુ ફીલીંગ સ્ટેશિ

૨ ૪000 ચોરસ મીટરર્ી વધ ુપ્લોટમાાં ફામથ હાઉસ

િીચ ેપકૈીિા ઉપયોગો દરેક દકસ્સામાાં વવશિે માંજૂરીિ ેઆધીિ માંજૂરીપાત્ર ગણી શકાય બ્રોડકાલસ્ટિંગ ટાવર અિ ેટેગલફોિ, રેદડયો કે ટેગલવવઝિ

કમ્યવૂિકેશિ માટેિી પ્રસારણ દડવાઈસીસ ર્ીમપાકથમાાં મિોરાંજિ માટે કે આઉટડોર એડવને્ચર

સ્પોટ્થસ માટે વવશિે ગબિરહણેાકી માળખુાં

િીચ ેપકૈીિી સવલતો યોજિામાાં ચોક્કસ સ્ર્ાિ અિ ેવવસ્તાર સાર્ ેદશાથવવામાાં આવી હોય તો તેિ ેઆનિુાાંગગક ઉપયોગ તરીકે વિમાથણિી માંજૂરી આપી શકાય છે.

સોલાર પિેલ, વવન્ડ પાવર જેવી ગબિપરાંપરાગત ઊજાથિા સ્રોત-દડવાઈસ

ચોકીદાર કે વસક્યોદરટી સ્ટાફ માટે રહવેાનુાં ક્વાટથર કે જમવા-ખાવાિી સવલત

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવશિે ઈમારતો (સ્ટાર હોટેલો, હોક્સ્પટલો વગેરે) માટે ઊંચાઈ, એફ.એ.આર., ગ્રાઉન્ડ કવરેજ માટે વવશેિ પરવાિગી આપી શકે છે કેમકે આવાાં વવશિે મકાિોિ ે(સમયાાંતરે જાહરે ર્યલેી વવવવધ સરકારી િીવતઓ હઠેળ) વવશિેાવધકાર પ્રાપ્ત ર્યલેા છે. (િગરશીપ, હોસ્પીટલ માટેિા વવવશષ્ટ વવવિયમો, હોટેલ્સ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

માટેિા વવશિે વવવિયમોિા સાંદભથમાાં).

૨ ૭૨ મી ર્ી ઓછી ૧૨૨ ચો.મી ૨.૫ ૨૫% - ૬મી-૫મી-૭મી-

૭મી

બગીચો, બોટવિકલ ગાડથિ; ઉપવિ, ફયલુ ફીલીંગ સ્ટેશિ વ્યક્ક્તગત અિે અલપુ્ત ઘરો (૭) માાં આપલેા તમામ ઉપયોગો

ટુદરિંગ વસિમેા, દ્રાવઈિ વસિમેા, અધથ સરકારી સાર્ ેકામ સાંબાંવધત વવભાગ / સિા દ્વારા ઠરાવલેુાં શરતોિ ેઆધીિ જ્વલિશીલ સામગ્રી અિ ેવવસ્ફોટક સામાિ સાંગ્રહ. ઇમારતો, તમેિી પ્રવવૃિઓ કાનિૂી સાંસ્ર્ાઓ, સાંમલેિ કેન્દ્રો સાંબાંવધત સ્વાયિ સાંસ્ર્ાઓ માટે મકાિ જાહરે ક્ષતે્રિા એકમો, ગાડથિ હાઉસ, પરેોલ દફગલિંગ સ્ટેશિ, શકૈ્ષગણક અિ ેતબીબી સાંસ્ર્ાઓ )ચપેી અિે ચપેી રોગો બાદ કરતાાં, માિવસક હોક્સ્પટલ), તાલીમ અિે સાંશોધિ કેન્દ્રો ઇમારતો. માદહતી ટેકિોલોજી સાંબાંવધત વવકાસ પ્રવવૃિઓ.

*એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. તરફર્ી શરતોિે આધીિ ઉપયોગ માટેિી માંજૂરી મળે તો બાાંધકામિી મહિમ ઊંચાઈમાાં રાહત મળી શકે છે. આવા દકસ્સામાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. તરફર્ી

ફાયર સફેટી સાંબાંવધત વવશિે માંજૂરી મળેવવી જરૂરી છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જમીન શિકાસ અને સબ-રડશિિન (પેટા શિભાગીય) શિશનયમો

હતે ુ

આ વવભાગ કોઈપણ સબદડવવઝિ યોજિાિી દડઝાઈિ, સમીક્ષા અિ ેમાંજૂરી માટેિી સામાન્ય જરૂદરયાતો દશાથવ ેછે અિ ેઆ પ્રકારિા વવકાસ સાર્ ેસાંકળાયલેા કોઈપણ ખાિગી વવકાસકારિે તર્ા સરકારી એજન્સીઓિે લાગ ુપડ ેછે.

સામાન્ય જરૂરરયાતો

સ્િીકૃત લેન્ડ-યિુ (જમીન િપરાિ) યોજનાયોજના સાથે સસુાંગતતા

આ ચપે્ટર અંતગથત માંજૂર ર્યેલી તમામ લ-ેઆઉટ સારે્િી સબદડવવઝિ જમીિ સ્વીકૃત લેન્ડ-યઝુ યોજિા સાર્ ેઅિ ેલાગ ુપડતા વવવિયમો સાર્ ેસસુ ાંગત હોવી જોઈએ. તેમાાં જાહરે સવલતો માટેિા ચોક્કસ વવસ્તાર જેવા કે મહોલ્લા, બગીચા, ખલુ્લી જગ્યા, સ્કલૂ અિ ેએવી અન્ય સવલતોિો સમાવશે છે.

અમલ

પ્રસ્તાવવત સ્રીટ વસસ્ટમ દરેક શેરી-મહોલ્લાિે એકબીજા સાર્ ેજોડ ે તે પ્રકારે તેિી દડઝાઈિ તૈયાર ર્શે જેર્ી આસપાસિા સમગ્ર વવસ્તારિો સૌર્ી આધવુિક વવકાસ શક્ય બિશ.ે શક્ય હોય તયાાં િાિી-િાિી શેરી આસપાસિી પ્રોપટીિે ઉપલબ્ધ કરાવવી જેર્ી સમગ્ર વવસ્તારિો વવકાસ ર્ાય.

પ્રસ્તાવવત સ્રીટ વસસ્ટમ(મહોલ્લા પ્રણાલી) વતથમાિ મહોલ્લાિો વ્યાપ તેિી યોગ્ય પદરકલ્પિા મજુબ આગળ ધપાવશ.ે એક બાજુર્ી બાંધ હોય તેવી શેરી કે મહોલ્લાિો વતથમાિ શેરી સાર્ ેજોડાણ અટકાવવા કે ભવવષ્યમાાં તેિો વ્યાપ િ વધે તે માટે ઉપયોગ િહીં કરી શકાય. આવી શેરી કે અન્ય કાયમિ ેમાટે બાંધ હોય તેવી શેરીિા દકસ્સામાાં િીચે મજુબિી ક્સ્ર્વતમાાં ફેરફારિી માંજૂરી મળે છે -

1) સ્ર્ાવિક ભૌગોગલક પદરક્સ્ર્વત

2) પયાથવરણિી પદરક્સ્ર્વત

3) પ્રોપટીિો આકાર

4) પ્રોપટીિી સલુભતા-પ્રાપ્યતા 5) અસાંગત જમીિિો ઉપયોગ

ટ્રારફકની ગીચતાનુાં શનિારણ

રહણેાાંક મહોલ્લાિી પ્રણાલી એવી રીતે તયૈાર ર્વી જોઈએ જેર્ી આડાાં-અવળા માગોિે બદલ ેએક સવુિયોજજત સરર્ક્લુર રૂટ તૈયાર ર્ાય. સ્રીટ દડઝાઈિ અંતગથત એકબીજાિે જોડતા અિેક માગો વતથમાિ અિે ભવવષ્યિ ેધ્યાિમાાં લઈિ ે વિમાથણ કરાશે જેર્ી રાદફકિી વવપરીત અસર ખાળી શકાય અિ ેઝડપ ઘટાડી શકાય. શક્ય હોય તયાાં િવા તમામ બાાંધકામિા વવસ્તારિા વવકાસ વખત ેતેમાાં પ્રવેશ માટે અિ ેબહાર જવા માટે એક કરતાાં વધારે રસ્તા હોવા જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રેલિે – રસ્તા માટેનુાં આયોજન

સબદડવવઝિ િજીકિા રેલ માગથિી પાસ ે હોય તો સબદડવાઈડરે ભવવષ્યમાાં શેરી અિ ે રેલમાગથિા ક્રોવસિંગિ ેઅલગ કરી શકાય તે પ્રકારિી પેટિથ મજુબ શેરીિી રચિા કરવાિી રહ ેછે.

પરરપક્િ વકૃ્ષો અને કુદરતી િનસ્પશત

શેરી અિ ેમહોલ્લાિી રચિા એવી રીતે કરાશે જેર્ી પદરપક્વ વકૃ્ષો અિે વતથમાિ કુદરતી વિસ્પવતિી શક્ય એટલી જાળવણી કરી શકાય.

ઉદ્યાન, િાળા અને ખપુલી હરરયાળી જગ્યાની સિલત

રસ્તા એ રીતે તૈયાર કરવા જોઈએ જેર્ી બાગ-બગીચા, શાળા અિે ખલુ્લી હદરયાળી જગ્યા તર્ા મોટી સાંખ્યામાાં જયાાં લોકો એકત્ર ર્તા હોય તેવા અન્ય સ્ર્ળે સરળતાર્ી પહોંચી શકાય. રસ્તાિી પહોળાઈ તેિા મેઈન્ટેિન્સ હતે ુમાટે સવવિસ વ્હીકલ પસાર ર્ઈ શકે તેટલી હોવી જોઈએ.

સાિષજશનક માગષને સમાાંતર રસ્તા

હાઈવ,ેધોરી રસ્તા,પેટાધોરી માગથ અડી આવેલી જમીિનુાં વવભાજિ કરવાનુાં હોય તો તેવા દકસ્સામાાં ડવેલપરે હાઈવેિે સમાાંતર એક રોડ મકુવો જરૂરી છે. કોઈ વમલ્કતિે પ્રવેશ ફ્ક્ત પબ્લીક રસ્તાઓર્ી જ મળી શકશ.ે વમલ્કતિે સીધો પ્રવેશ હાઈવે,ધોરીમાગથ કે પેટા ધોરીમાગથર્ી મળશે િદહ. માાંડલ-બેચરાજી સિામાંડળ જાહરે હતે ુમાટેિા તર્ા મોટા વવકાસ માટે વવવશષ્ટ દકસ્સામાાં આપી શકશે.

સાિષજશનક સ્કલૂ અને બગીચા

જો કોઈ સ્વીકૃત યોજિામાાં દશાથવાયેલો જમીિિો ભાગ ભવવષ્યમાાં આકાર લેિારી સાવથજવિક શાળા, જાહરે ઉદ્યાિ, મેદાિ કે ખલુ્લી જગ્યા તરીકે દશાથવાયેલો હોય અિે તે પેટાવવભાજિ ર્િારા વવસ્તારમાાં આવતી હોય તો આયોજિ વવભાગિા કમથચારીઓ સાંબાંવધત વ્યક્ક્ત કે એજન્સીિે આવા પેટાવવભાજિ અિે તેિી પડિારી અસર અંગે તાકીદ કરશે. આયોજિ વવભાગ દ્વારા અપાયેલી ચોક્કસ સમય મયાથદામાાં એજન્સી એ બાબતિો વિણથય કરશે કે આ સાઈટ અિામત રાખવી કે કેમ. જો તે િ ઈચ્છે તો પેટાવવભાજિિે માંજૂરી મળશે િહીં. પ્રાર્વમક માંજૂરીિી તારીખર્ી ખરીદીિી તારીખ સધુીિો ટાઈમ એજન્સી પાસે રહશેે.

જાહરે સિલતો

સ્વીકૃત યોજિા કે િીવતગત દસ્તાવેજમાાં ચોક્કસ જમીિિા ભાગ પર ભવવષ્યમાાં પોલીસ સ્ટેશિ અિે ફાયર સ્ટેશિ, પસુ્તકાલય, જાહરે મકાિો કે અન્ય જાહરે સવલત ઊભી કરવાિી દરખાસ્ત દશાથવાયેલી હોય અિે તેનુાં સબદડવવઝિ(પેટાવવભાજિ) કરવાનુાં હોય તો આયોજિ વવભાગિા કમથચારી સાંબાંવધત એજન્સીિે ભવવષ્યમા ર્િારા આ પેટાવવભાજિિી અસર અંગે તાકીદ કરશે. એજન્સી આયોજિ વવભાગે આપેલી ચોક્કસ સમયમયાથદામાાં એ બાબતિો વિણથય કરશે કે આ સાઈટ અિામત રાખવી કે કેમ. જો એજન્સી આ સાઈટ અિામત રાખવા િ ઈચ્છે તો પટાવવભાજિિ ેમાંજૂરી આપી શકાય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઈિમેન્ટ

બાાંધકામિા સ્ર્ળે ઈજિેરી અર્વા આંતરમાળખા વવભાગ ધ્વારા જરુરી અર્વા પાણીિો સપ્લાય,ખલુ્લી કે કન્સીલ્ડ ગટરલાઈિ માટે ૭ મીટરર્ી ઓછી િહીં તેવી જગ્યા છોડવી જરૂરી છે. ચોક્કસ પ્લોટિા સબદડવવઝિ વખતે ઈન્સ્ટોલ કરાયેલી ગટરલાઈિ માટે અર્વા ભવવષ્યમાાં ર્િારી ગટરલાઈિ માટે પણ આ જગ્યા છોડવી અવિવાયથ છે.

યોજનાની જરૂરરયાતો

કોઈપણ પ્લોટનુાં પેટા વવભાજિ કરવા માટે જે િકશો માંજૂરી માટે મકૂવાિો હોય તેમાાં િીચ ેમજુબિી વવગતો સગચત્ર દશાથવવી જરૂરી છે અિે અહીં દશાથવ્યા મજુબિી તમામ બાબતોિી માદહતી પણ સારે્ રજૂ કરવી જરૂરી છે. જો આ તમામ વવગતો િહીં હોય તો પ્રાર્વમક યોિકશાિી પ્રદક્રયા કે સમીક્ષા આગળ ધપશે િહીં.

સબદડવવઝિ પ્રોજેક્ટનુાં િામ, માગલક અર્વા માગલકિા એજન્ટનુાં િામ અિે તેિી સહી, સવેયર, એક્ન્જવિયર કે દડઝાઈિરનુાં િામ, પ્રસ્તાવીત રસ્તા-શેરીનુાં િામ, પાસેિા સબદડવવઝિ ર્યેલા પ્લોટિા માગલકિાાં િામ

િકશાિી માપણી, જે ૧:૧૨૨૨ર્ી ઓછી િ હોવી જોઈએ, િોર્થ પોઈન્ટ, તારીખ. જે પ્લોટનુાં પેટાવવભાજિ ર્વાનુાં છે તેિી હદ અિે ચોક્કસ સ્ર્ળ તર્ા તેિ ેઅડીિે આવેલા માગથ,

રેલરોડ લાઈિ, જળસ્રોત, ઈઝમેન્ટ કે અન્ય મહતતવિા સ્ર્ળિી વવગત

સબદડવવઝિનુાં ચોક્કસ સ્ર્ળ અિે પ્રોપટી તર્ા તેિી આસપાસિા રસ્તા-વવસ્તાર દશાથવતો સ્મોલ-સ્કેલ લોકેશિ મેપ(િકશો)

સબદડવવઝિ ર્િારા સાંપણૂથ વવસ્તાર-જમીિ પર ૧ મીટર કે તેર્ી વધ ુઅંતરે રેખાાંકિ કરેલુાં હોવુાં જોઈએ અિે પ્લોટ પાસેિી પ્રોપટી અિે રસ્તાિે સ્પશથતો હોય તયાાં ૧૨૨ મીટરિા અંતરે રેખાાંકિ દશાથવવુાં જરૂરી. આ રેખાાંકિ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા િક્કી કરાયેલી માપણીિો સાંદભથ બિશે. જયાાં બાાંધકામિો વ્યાપ વધવાિો હોય તે તમામ વવસ્તાર આ પ્રસ્તાવવત રેખાાંકિમાાં દશાથવવા જરૂરી છે. સબદડવવઝિ ર્િારા જે પ્લોટ કે વવસ્તારનુાં કદ એટલુાં હોય કે જયાાં આ માદહતી ગબિજરૂરી બિી જાય તયાાં તેિી જરૂર િર્ી.

ગટર વ્યવસ્ર્ાનુાં સ્ર્ાિ, કદ અિે તેિી આસપાસિી વ્યવસ્ર્ા તમામ પ્રસ્તાવવત સવલતોનુાં એદરયા સ્ટેટમેન્ટ

જો સબદડવવઝિમાાં રહણેાક સવલતોિો સમાવેશ ર્તો હોય તો આ કમ્યવૂિટી ફેવસગલટીિી યાદી દશાથવવી જરૂરી છે.

પ્રસ્તાવવત માગથ, સાાંકડી ગલી, ઈઝમેન્ટ, ખાલી જમીિ, ઉદ્યાિ કે અન્ય ખલુ્લી જગ્યા, અિામત જગ્યા અન્ય પ્રોપટી લાઈિ અિે ગબલલ્ડિંગ સેટબેક લાઈિનુાં સ્ર્ળ પ્લોટનુાં પદરમાણ અિે ગબલલ્ડિંગ દરસ્રીક્શિ ફ્લડૂલાઈિનુાં સ્ર્ળ દશાથવવુાં જરૂરી.

તમામ પ્રસ્તાવવત ગટર અિે અન્ય યદુટગલટી, તેનુાં કદ, ગટરલાઈિ સદહતિી વવગતો અિે િકશો, રેિેજિી પાઈપ તર્ા સ્રક્ચરનુાં કદ િક્કી કરતી વવગતો, પરૂ સામે રક્ષણિી વ્યવસ્ર્ા. પાણી પરુવઠા અિે કચરો તર્ા ગટરિાપાણીિા વિકાલિી પદ્ધવત-વ્યવસ્ર્ા.

પ્રસ્તાવવત રસ્તા, તેિી પહોળાઈ અિે રોડનુાં પ્રસ્તાવવત બાાંધકામ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જે સબદડવવઝિમાાં રસ્તાિો સમાવેશ હોય જેિી માત્રા ૧-૨૨ હોય, તેવા દકસ્સામાાં રસ્તાિી સાંપણૂથ વવગત સગચત્ર દશાથવવી જરૂરી છે. તેમાાં ૭૨ મીટરિા વતથમાિ રોડ અિે ગટરલાઈિ સદહતિી વવગતો દશાથવવી પડશે. સબદડવવઝિમાાં આવતો રસ્તો સબદડવવઝિ ર્િારા પ્લોટિી પાસિેી જમીિિે અડીિે આવેલો હોય અિે તે રસ્તો પાસેિા પ્લોટ સધુી લાંબાવવાિો હોય તો ૭૨ મીટરિા રસ્તા સધુીિી વવગત દશાથવવાિી રહશેે.

સમગ્ર પ્રોજેક્ટ પરૂો ર્વાનુાં સમયપત્રક પ્રાર્વમક યોજિામાાં દશાથવવાનુાં રહશેે.

સામદુાશયક સિલતો અને ખપુલી જગ્યા

પેટા વવભાગીય યોજિામાાં સામદુાવયક સવલતો અિે ખલુ્લી જગ્યાિી પરૂતી જોગવાઈ મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિાિા સેક્શિ ૫.૨, ચેપ્ટર ૫ મજુબ જરૂરી છે.

આંતરીક રસ્તાની રચના માટેના ધારાધોરણો

આ વવભાગમાાં આંતરીક રોડ/એપ્રોચ માટેિી વવવશષ્ટતાઓ આપવામાાં આવી છે જેિે પેટાવવભાગીયકરણિી પ્રદક્રયા દરવમયાિ અનસુરવાિી રહશેે.

ઇમારતના આંતરીક રોડ અને એપ્રોચ

આંતરીક રોડિી માપણી ત ેજે પહોળા રોડિે મળે તયાાંર્ી કરવામાાં આવશે. એક જ ઇમારત હોય તેવા દકસ્સામાાં આંતરીક રોડ/એપ્રોચિી માપણી ડીપી અર્વા ટીપી રોડર્ી હોલો

ક્પ્લન્ર્વાળી ઇમારતમાાં હોલો ક્પ્લન્ર્િા ખણૂા અર્વા તો ઇમારતિા સૌર્ી દૂરિા પ્રવેશદ્વારિા આધાર પર કરવામાાં આવશે. જો ઇમારતો આંતરીક અર્વા બાહ્ય રીતે જોડાયેલી હોય તો સૌર્ી દૂરિી ઇમારતિા હોલો ક્પ્લન્ર્િા ખણૂા (હોલો ક્પ્લન્ર્ ધરાવતી ઈમારતિા દકસ્સામાાં)અિ ેસોગલડ ક્પ્લન્ર્િા દકસ્સામાાં ઇમારતિા સૌર્ી દૂરિા પ્રવેશદ્વાર સધુી આંતરીક રોડિી લાંબાઈિી માપણી કરવામાાં આવશ ે.

બે કરતાાં વધારે લ-ેઆઉટ ધરાવતા બહમુાળી એપાટથમેન્ટ, હોસ્ટેલ, ધમથશાળા, ગહૃ ઉદ્યોગ, પવૂથ-પ્રાર્વમક શાળા અિે વ્યવાસાવયક કેન્દ્રોિા દકસ્સામાાં આંતરીક રોડ જેિા પર આવે તેવી ઇમારતિી હદ િીચેિા કોઠા અનસુારિા ૪૫ મીટરર્ી ઉપરિી શે્રણીિી લાંબાઈ લાગ ુપડશે.

આંતરીક અિે એપ્રોચ રોડિી પહોળાઈ િીચે પ્રમાણ ેવગીકૃત કરવામાાં આવ્યા પ્રમાણે રહશેે.

કોષ્ટક િેરી ના આર.ઓ.ડબ્પય ુના ધોરણો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત ઇમારતના આંતરીક રોડ અને એપ્રોચ

ઈન્ટરચેન્જ, ઈન્ટરસેક્શિ, કટ/દફલ એદરયાિા દકસ્સામાાં વધારાિો રાહદારી માગથ જરૂરી છે. જયારે વવકાસકાર વચ્ચેર્ી વવભાજજત રોડ સ્ર્ાપવાનુાં પસાંદ કરે તયારે રાહદારી માગથિી પહોળાઈ ઓછામાાં ઓછી તે વચ્ચેિા માગથ વિા ૧૫ મીટરિી હોવી જરૂરી છે. ૧૨ મીટર પહોળો માગથ માત્ર િીચેિી શરતોિે આધીિ જ ઉપયોગમાાં લઈ શકાશે -

તે માગથિો ૫૨ર્ી વધ ુરહણેાક મકાિોિા લોકો દ્વારા ઉપયોગ ર્તો િ હોવો જોઈએ

રોડિે સ્પશથતી તમામ જમીિનુાં પેટા વવભાજિ એવી રીતે ર્યેલુાં હોવુાં જોઈએ કે જેર્ી તે રસ્તાિે વધ ુપહોળો કરવો શક્ય િ હોય.

તે કાયમિે માટે પરૂો ર્ઈ ગયેલો માગથ હોવો જોઈએ અર્ાથત તેિે જોડતા મહોલ્લામાાં વધ ુવવસ્તરણ શક્ય િ હોય.

ધોરી માગષને અડીને આિેલો રાહદારી માગષ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા આયોજિ વવભાગે માંજૂર કરેલા રાહદારી માગથિા િકશામાાં દશાથવાયેલો પટેા માગથિો પેટા વવભાજિ ર્િારા પ્લોટમાાં સમાવેશ ર્તો હોય તો રાહદારી માગથ ચોક્કસ સ્ર્ળે અિે િકશામાાં દશાથવ્યા મજુબિી પહોળાઈ સારે્િો અિામત રાખવો જરૂરી છે.

૭૨ મીટર પહોળા(મધ્યરેખાિી બને્ન બાજુ ૧૫ મીટર) રાહદારી માગથ માટે જગ્યા રાખવાિી વવકાસકારિી જવાબદારી રહશેે. ભવવષ્યમાાં ૭૨ મીટરર્ી વધિુા રાહદારી માગથ માટેિી જરૂરી અિામત જગ્યા અંવતમ લ-ે

િાં રોડ િી લાંબાઈ (મીટરમાાં) રહણેાાંક ઉપયોગ માટે રોડિી પહોળાઈ ( મીટરમાાં )

ગબિ રહણેાાંક ઉપયોગ માટે રોડિી પહોળાઈ ( મીટરમાાં )

૧ ૧૫ સધુી અિે ઓછી ( એપ્રોચ ) ૭.૨ ૪.૫

૨ ૧૫ ર્ી વધ ુઅિે ૪૫ સધુી ( એપ્રોચ ) ૪.૫ ૬.૨

૭ ૪૫ ર્ી વધ ુઅિે ૧૫૨ સધુી ૩.૫ ૯

૪ ૧૫૨ ર્ી વધ ુઅિે ૪૫૨ સધુી ૯ ૧૨

૫ ૪૫૨ ર્ી વધ ુ ૧૨ ૧૧

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આઉટ પ્લાિમાાં દશાથવવાિી રહશેે. લઘિુમ પ્લોટિાાં માપ આ પ્રકરણમાાં દશાથવેલ ઝોિીંગ રેગ્યલુેશિ મજુબ રાહદારી માગથિા ખણૂાર્ી િક્કી ર્શે.

૨૨ મીટર પહોળા કે ૧૨ અર્વા ૧૫ મીટર પહોળા રાહદારી માગથિે વવકાસિા અવધકારિી ગણતરીમાાં લઈ શકાય છે, પરાંત ુ તેિે પ્લોટિા વવસ્તાર, ખલુ્લી જગ્યા, જરૂરી પાદકિંગ, સ્ટોમથ-વોટર દરટેન્શિિી ગણતરીમાાં કે અન્ય અવિવાયથ જરૂદરયાતોિી ગણતરીમાાં લેવાતા િર્ી.

સ્ટ્રીટ ઈન્ટરસેક્િન જ્યોમેટ્રી

જયાાં એક કરતાાં વધ ુરોડ અલગ ર્તા હોય તે મધ્યરેખા ૭૨ મીટરર્ી ઓછી િ હોવી જોઈએ.

બ્લોકની લાંબાઈ

િાિા બ્લોકિી લાંબાઈ ૧૪૨મીટરર્ી ૧૧૨ મીટર વચ્ચે હોવી જોઈએ, પરાંત ુ કોઈપણ સાંજોગોમાાં તે ૭૨૨ મીટરર્ી વધારે િ હોવી જોઈએ. િીચે મજુબિી શરતોનુાં પાલિ ર્ાય તો તેવા દકસ્સામાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. બ્લોકિી લાંબાઈ ૭૨૨ મીટરર્ી વધ ુકરવાિી માંજૂરી આપી શકે છે -

આસપાસિી પદરક્સ્ર્વત

પયાથવરણિી ક્સ્ર્વત

પ્રોપટીિો આકાર

પ્રોપટી આસપાસિી માગથ સદહતિી સવલતો વૈકક્લ્પક જમીિિો ઉપયોગ

બ્લોકિી પહોળાઈ બ ે પ્લોટિા વવભાજિ માટે પરૂતી હોવી જરૂરી છે. રહણેાક અિે ગબિરહણેાકી બાાંધકામિે અલગ કરવા માટે તર્ા રહણેાકી બાાંધકામિે રાહદારી માગથર્ી અલગ કરવા માટે તે જરૂરી છે.

બાંધ ગલી અથિા રસ્તો

જે માગથ એક તરફર્ી ખલુ્લો અિે બીજી તરફર્ી કાયમિે માટે બાંધ હોય તે માગથ ૧૫૨ મીટરર્ી લાાંબો િ હોવો જોઈએ. આ માગથ બ ેમાગથિે જોડતી મધ્યરેખાર્ી તે માગથિા મધ્યગબિંદુ સધુી માપવામાાં આવે છે. આવા એક તરફર્ી જ ખલુ્લા માગથિે 13.5 મીટરિા વ્યાસ અર્વા ૧૨ મી. x ૬ મી. વળાાંક (ટી) ધરાવતા રાહદારી માગથ દ્વારા બાંધ કરવામાાં આવે છે. એક્ન્જવિયર દ્વારા સ્વીકૃત વૈકક્લ્પક દડઝાઈિ અંગ ે વવચારણા ર્ઈ શકે છે. જો વાહિનુાં કિેક્શિ અવ્યવહારૂ હોય તો પગપાળા જતા લોકો માટે કે સાઈકલ મારફતે અન્ય રસ્તા કે શેરી સારે્નુાં જોડાણ જરૂરી છે.

કલેક્ટર સ્ટ્રીટ ડણેિગ્નેિન

કલેક્ટર સ્રીટ િક્કી કરવાિો અર્વા કલેક્ટર સ્રીટિી જરૂદરયાત િક્કી કરવાિો વિણથય િીચે મજુબિા ધોરણો આધારીત છે. જો આ ધોરણોનુાં પાલિ ર્તુાં હોય તો તેવા દકસ્સામાાં તેિ કલકે્ટર સ્રીટ તરીકે જાહરે કરી શકાય છે જેનુાં વિમાથણ કલકે્ટર સ્રીટિાાં બાાંધકામિા વિયમો મજુબ કરવાનુાં રહશેે -

મખુ્ય માગથિે કાપતો હોય અિે ૧૨૫ર્ી વધ ુરહણેાક મકાિોિા વવસ્તારિે જોડતો હોય. રસ્તો સામાન્ય રૂપરેખા મજુબ, એ વવસ્તારમાાં હાલિા બાાંધકામિે સસુ ાંગત કલેક્ટરિી કામગીરીિી ગરજ

સારતો હોય

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એ માગથ અવવકવસત વવસ્તારમાાં એવી રીતે લાંબાવાય જેર્ી તે વવસ્તારમાાં ભવવષ્યિા કલેક્ટરિી કામગીરી બજાવે.

આ માગથ ખાસ્સા એવા ગબિ રહણેાક, સાંસ્ર્ાગત કે દરદક્રયેશિલ સવલતો સધુી પહોંચતો હોવો જોઈએ અિે રહણેાક વવસ્તાર પણ તયાાંર્ી સરળ બિતો હોવો જોઈએ.

આંતરીક રોડ/એપ્રોચ માટેની સામાન્ય જરૂરીયાતો

આંતરીક રોડ દરેક વ્યક્ક્તગત ઇમારત સધુી પરૂા પાડવામાાં આવશે . આંતરીક રોડિી લાંબાઈિી માપણી તેિા ઉદભવિા સૌર્ી છેલ્લા ગબિંદુર્ી પછીિા પહોળા રોડિે તે મળે

તયાાં સધુી કરવામાાં આવશે. રોડ કોઈ બાજુમાાં આવેલા એસ્ટેટિા ખાિગી રોડ અર્વા તો એસ્ટેટ સધુીિા જાહરે રોડિે આગળ લઈ

જતો હોય તો આ પ્રકારિા રોડિી પહોળાઈ િક્કી કરવાિા હતે ુ માટે જાહરે રોડિી બાજુિા રોડિી લાંબાઈિે આ રોડિી લાંબાઈમાાં સામેલ કરી લવેી જોઇએ .

જ ાંક્શિ પર વળાાંકઃ રોડિા જ ાંક્શિ પર િીચે જણાવ્યા પ્રમાણે વળાાંક આપવા જોઇએ. કોષ્ટક ( જ ાંકિન પર િણાાંક )

નાં રોડની પહોળાઈ (મીટરમાાં) િળાાંકમાાં રોડની શત્રજ્યા ( મીટરમાાં) ૧ ૩.૫ અિે તેર્ી ઓછી ૪.૫

૨ ૩.૫ ર્ી વધ ુઅિે ૧૧ સધુી ૬.૨

૭ ૧૧ ર્ી વધ ુ ૩.૫

િોંધઃ જો જરૂરી માજર્જિ એપ્રોચ રોડ અર્વા તો આંતરીક રોડ ,બેમાાંર્ી જે વધારે હોય ,તેિાર્ી મોટુાં હોય તો-

ખણૂા પરિા પ્લોટિો આકાર અિે રોડિા જ ાંક્શિિી દડઝાઇિ સક્ષમ સિાિા વિદેશ પ્રમાણે તૈયાર કરવી .

આંતરીક રોડ અર્વા રોડ્સિી લાઇિદોરી અરજદારિા ઇમારત એકમ સધુી જોડાયેલા જાહરે અર્વા તો ખાિગી રોડ દ્વારા વિયાંવત્રત રહશેે, પરાંત ુ જો આંતરીક રોડ અર્વા રોડ્સ બાંધ ર્તા હોય તેવા દકસ્સામાાં, ૧૭.૫ મીટર અર્વા ૧૨ મીટર X ૬ મીટરનુાં ટી આકારનુાં ટવિિંગ સકથલ કલ-ડી-સેક પર જરૂરી છે. જો રોડિી લાંબાઈ ૧૧૨ મીટરર્ી વધતી િ હોય તો ૩.૫ મીટર પહોળા રોડિા દકસ્સામાાં આ જરૂરીયાત અંગે છૂટછાટ આપી શકાય.

વવકાસ પરવાિગી સક્ષમ સિા દ્વારા સગૂચત રોડ િેટવકથ દ્વારા વિયાંવત્રત રહશેે.

ચોક્કસ જમીનની રડિાઈનના ધોરણો

રસ્તાની આગળનો ભાગ

પેટા વવભાજિ ર્તો દરેક મકાિ એકમો રસ્તાિી આગળિી તરફ સ્પશથતો હોવો જોઈએ. જોકે અિેક પદરવારો માટે રહઠેાણ યોજિા હોય તો રસ્તાિી આગળિી તરફ સ્પશથતો હોવો જરૂરી િર્ી. જોકે તે માટે પ્રસ્તાવવત રહણેાક મકાિ જાહરે માગથ કે ખાિગી માગથર્ી ૧૨૨ મીટરિા અંતરમાાં જ આવેલા હોવા જોઈએ. દરેક મકાિ સધુી રાહદારી માગે કે ખાિગી વાહિ દ્વારા કે પગપાળા પહોંચી શકાય તેવી વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એક કુટુાંબ માટેિા િાિા રહણેાાંકિા દરેક પ્લોટ માટે આગળિી તરફ રોડ હોવો જરૂરી િર્ી. આવા રહણેાાંકોિા એક જૂર્િાાં ઓછામાાં ઓછા એક જ યવુિટ માટે તે જરૂરી છે. બાકીિા દરેક રહણેાાંક મકાિ સધુી રાહદારી માગે કે ખાિગી વાહિ મારફતે કે પગપાળા જઈ શકાય તેવી વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ.

મોટા ગબિ રહણેાક બાાંધકામિો ભાગ હોય તેવા પ્લોટ કે ગબલલ્ડિંગ(જેવા કે શોવપિંગ સેન્ટર) માટે લાાંબો રસ્તો જરૂરી િર્ી કારણ કે આ સમગ્ર સાઈટ રસ્તાિી િજીક એવી રીતે હોય છે જેર્ી તમામ આંતદરક ભાગ સધુી સરળતાર્ી જઈ શકાય છે.

સાઈડલાઈન

સાઈટ લોટ લાઈિ , વ્યવહારૂ દૃલષ્ટએ િજીક અિે રસ્તાર્ી યોગ્ય ખણૂે કે વત્રજયા પર હોવી જોઈએ. જયાાં સાઈડ લોટ લાઈિ પાછળિી તરફ એકબીજાિે સ્પશથતા હોય તયાાં ૬૨ દડગ્રીર્ી ઓછો ખણૂો િ હોવો જોઈએ.

મકાન શનમાષણ રેખા

ગબલલ્ડિંગ લાઈિ ઝોિિા યોગ્ય વગીકરણ મજુબ તમામ પ્લોટ પર રચાવી જોઈએ. જરૂરી સેટબેક પર ગબલલ્ડિંગ લાઈિનુાં અવતક્રમણ િ હોવુાં જોઈએ અિે સેટબેકિી જરૂદરયાત રાહદારી માગથ સાંબાંવધત કોઈપણ બાાંધકામિા વિયમોનુાં પાલિ કરતી હોવી જોઈએ.

ઘરથી રાહદારી માગષ સધુીનો ખાનગી રસ્તો

જાહરે રાહદારી રસ્તામાાં ઘર પાસેર્ી ખાિગી રસ્તાિાાં વિમાથણ પહલેા પ્રાદેવશક વવકાસ સિામાંડળિા આયોજિ વવભાગ પાસેર્ી માંજૂરી લવેી જરૂરી છે.

ઇમારત એકમોનુાં એકત્રીકરણ શિભાગીયકરણ

લાંબાઈિા એકત્રીકરણ અર્વા તો તેિા વવભાગીયકરણ પહલેાાં માગલક અર્વા વવકાસકારે સક્ષમ સિાિા

માધ્યમર્ી જમીિનુાં ઇમારત એકમ અર્વા ઇમારત એકમો તરીકે પિુગથઠિ કરવાનુાં રહશેે. આ જરૂરીયાત પરૂી

કયાથ વસવાય જમીિ વવકાસિી પરવાિગી આપવામાાં િહીં આવે.

હયાત માળખા સાથે ઇમારત એકમોના એકત્રીકરણ અથિા તેનુાં શિભાગીયકરણ

હયાત માળખા સાર્ેિી ઇમારતિા દકસ્સામાાં તેિા વવભાગીયકરણ અર્વા એકત્રીકરણિે િીચેિા વિયમિોનુાં

પાલિ િ ર્ાય તયાાં સધુી માંજૂરી આપવામાાં િહીં આવે .

ઇમારત એકમના એકત્રીકરણ અને / અથિા શિભાગીયકરણ માટેનો લે-આઉટ

વવભાગીયકરણ અર્વા એકત્રીકરણિા દકસ્સામાાં, ઇમારત એકમિી ઊંડાઈ સગૂચત ઇમારતિા ફ્રાંટીંગિી રોડર્ી ર્તી પહોળાઈર્ી બમણાાંર્ી વધારે િ હોવી જોઇએ. જો કે, પેટા-વવભાગ ધરાવતી ઇમારતિી િાિી બાજુિી લાંબાઈ ૧૨.૫૨ મીટર અર્વા તેિા કરતાાં વધારે હોય તેવા દકસ્સામાાં આ શરત અર્વા પ્રમાણ લાગ ુિહીં પડ.ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૧૧ મીટર અર્વા તો વધારે પહોળાઈ ધરાવતા રોડ પર હદ ધરાવતા ઇમારત એકમિા એકત્રીકરણિે માંજૂરી આપવામાાં આવશે જો ઇમારત એકમિી ઊંડાઈ ઇમારત એકમિો હદ ધરાવતા રોડ તરફિા આગળિા ભાગ ) ફ્રાંટેજ (કરતાાં ત્રણ ગણાાંર્ી વધારે િ હોય તો .

વવભાગીયકરણ ધરાવતા પ્લોટિી કોઇપણ બાજુ ૯ મીટર કરતાાં ઓછી િ હોવી જોઇએ.

કોમન પ્લોટ

વવકાસ માટે કોમિ પ્લોટિી િીચે પ્રમાણે ફાળવવાિી રહશેે:

રહણેાક અને િેપારલક્ષી ઉપયોગ માટે:

(અ) ૨૨૨૨ ચો.મી. અર્વા વધ ુક્ષતે્રફળિા મકાિમાાં કોમિ પ્લોટિી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે.

(બ) કોમિ પ્લોટિો લઘતુમ વવસ્તાર મકાિિા ૧૨% અનસુાર હોવો જોઈએ અિે તેિી જોગવાઈ

કરવી પડશે. .

ઔદ્યોણગક ઉપયોગ માટે:

(અ) ૫૨૨૨ ચોરસ મીટર કે વધારે ક્ષેત્રફળ ધરાવતા મકાિ એકમ માટે કોમિ પ્લોટ ફાળવવો.

(બ) ૫૨૨૨ ચોરસ મીટર ર્ી ૨૨૨૨૨ ચોરસ મીટર ક્ષેત્રફળ ધરાવતી ઈમારતોમાાં ક્ષેત્રફળિા ૧ %

લેખે કોમિ પ્લોટિી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે.

(ક) ૨૨,૨૨૨ ચો.મી. કરતાાં વધ ુ બાાંધકામવાળી ઈમારતમાાં ૧૬૨૨ ચો.મી. ઉપરાાંત ૨૨,૨૨૨

ચો.મી.ર્ી જેટલુાં વધ ુબાાંધકામ હોય તેિા ૫% લેખે કોમિ પ્લોટિી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે.

રહણેાક, િેપારી અને ઔદ્યોણગક શસિાય

૨૨૨૨ ચો.મી. અર્વા વધ ુક્ષેત્રફળિા મકાિમાાં કોમિ પ્લોટિી જોગવાઈ મકાિ એકમ વવસ્તારિા ૨૨ % લખે ે

કરવાિી રહશેે.

બહમુાણળય ઇમારતો માટે

૨૨૨૨ ચો.મી .કરતાાં ઓછાં ક્ષેત્રફળ ધરાવતા ઇમારત એકમોમાાં ઇમારત એકમિા ક્ષેત્રફળિા 01 ટકા અર્વા

તો ૨૨૨ચો.મી .જે વધારે હોય તે પ્રમાણે કોમિ પ્લોટ આપવામાાં આવશે .

સામાન્ય જરૂરરયાતો

કોમિ પ્લોટ રસ્તાર્ી અલગ હોવો જોઇએ .કોમિ પ્લોટમાાં કોઇપણ પ્રકારિી યોજિાિ ે

માંજૂરી આપવામાાં િહીં આવ ે.કોમિ પ્લોટનુાં લઘતુમ ક્ષતે્રફળ ૨૨૨ ચો.મી .હોવુાં જોઇએ અિ ે

કોઈપણ બાજુ ૧૨.૫૨ મીટરર્ી ઓછી િ હોવી જોઇએ .

કોમિ પ્લોટિી અદડિ ેઆવલેી બાજુિો ખણૂો ૬૨ દડગ્રીર્ી વધારેિો િ હોવો જોઇએ .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોમિ પ્લોટમાાં કોઇપણ પ્રકારિા બાાંધકામિ ેમાંજૂરી આપવામાાં િહીં આવ ે.માત્ર વીજ સબ-

સ્ટેશિ ,ઓવરહડે પાણીિી ટાાંકી ,ભગૂભથ પાણીિી ટાાંકી ,સલામતી કક્ષ ,ટયબુ બેલ અિ ે

વરસાદી પાણીિા રીચાર્જ માટેિા વેલ ,રાન્સફોમથર રૂમ ,વૈકક્લ્પક વીજ જિરેટર ,બોક્સ

પ્રકારિા રાન્સફોમથર ,સેક્શિ દફડર વપલ્લરસ ,મીટર રૂમ ,ભોંયરાિો ઢોળાવ ,સાંબાંવધત સબ-

પ્લોટ ,ટેિામેન્ટ કે ફ્લેટિા કબજેદારો માટેિી સામદુાવયક/સામાજજક સવુવધાઓ િીચિેી

જરૂરીયાતોિે આવધિ માંજૂર કરવામાાં આવશેઃ

એ .સાંબાંવધત કોમિ પ્લોટ ભોંળતગળયાિા ૧૫ ટકા વવસ્તારમાાં હોય બી .બાાંધકામિી મહિમ ઊંચાઈ ઇમારતિા એકમર્ી ૩.૫ મીટરર્ઈ વધારેિી િ હોય

વસવાય કે ઓવર હડે પાણીિી ટાાંકી ,જયાાં વધારે ઊંચાઈિી માંજૂરી આપવામાાં આવશ ે. સી .સામદુાવયક/સામાજજક સવુવધાઓિો વવસ્તાર ઇમારતિા એકમિી એફએસઆઇિી ગણતરીમાાં લવેાશ.ે ડી .ઉપર મજુબિા બાાંધકામ સાંબાંવધત ઝોિ અિ ેરોડિી જગ્યા છોડવિા વિયમિોિ ેઆવધિ

રહશેે . જો કોમિ પ્લોટિો વવસ્તાર ૨૨૨ ચો.મી .ર્તો હોય અિ ેએક પણ બાજુ ૧૨.૫ મીટરર્ી

ઓછી િ હોય તો કોમિ પ્લોટિા વવસ્તારિી પેટા-વહેંચણીિે માંજૂરી આપી શકાય .સામદૂહક

મકાિ યોજિા માટે (ભોંયતગળયા વિા બ ેમાળિા હોલોક્પ્લન્ર્ વસવાયિી ઇમારતમાાં)

સક્ષમ સિા દ્વારા કોમિ પ્લોટિા વધારે પેટા-વવભાગિ ેમાંજૂરી આપી શકાય.

આ કોમિ પ્લોટિા વવસ્તારિે ઇમારત એકમિી એફએસઆઇિી ગણતરીમાાંર્ી બાદ િ આપી

શકાય.

(એ)રહણેાાંકી વસવાયિા ઉપયોગ માટે કોમિ પ્લોટિે ડ્રાઇવવે અિ ેએઇસ્લેસ સદહતિી

પાદકિંગિી જગ્યા માટે પરવાિગી આપી શકાય.

(બી)રહણેાાંકી ઉપયોગ માટે ૫૨ ટકા કોમિ પ્લોટિ ે ડ્રાઇવવે અિ ે એઇસ્લેસ સદહતિી પાદકિંગિી જગ્યા માટે પરવાિગી આપી શકાય. કોમિ પ્લોટમાાં રોડ બાજુિા છોડલેી જગ્યામાાં ઇમારત એકમિી હદર્ી છાાંયડો આપતા ઝાડ

ઉગાડવા માટે ૧.૫ મીટર જગ્યા છોડયા બાદ પાદકિંગિી માંજૂરી આપવામાાં આવશે. જયાાં ઇમારત એકમિા લેઆઉટ અર્વા પેટાવવભાજિિે જરૂરી કોમિપ્લોટ સાર્ ેમાંજૂર

કરવામાાં આવ્યો હોય ,તેવા દકસ્સામાાં આ પ્રકારિા પેટાવવભાગ પાડલેા િવા ઇમારત એકમ

અિે/અર્વા આ પ્રકારિા પટેા ઇમારત એકમિા એકત્રીકરણ અિ/ેઅર્વા વધ ુવવકાસ જેમ

કે િવી ઇમારતિા પેટાવવભાજિમાાં વવસ્તારિ ેધ્યાિમાાં લીધી વસવાય કોમિ પ્લોટિો આગ્રહ

િ રાખવો જોઇએ.

જો ઇમારતિો વવકાસ રહણેાાંક વસવાયિા ઉપયોગ માટે કરવામાાં આવતો હોય તો માત્ર

મલુાકાતીઓ માટેિા પાદકિંગ માટે કુલ પ્લોટ વવસ્તારિા ૫ ટકા વવસ્તાર રોડ બાજુિી છોડલેી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જગ્યામાાં આ વિયમિો હઠેળ જરૂરી પાદકિંગ ઉપરાાંત છોડવાિો રહશેે .આ પાદકિંગ વવસ્તાર

ઇમારતર્ી જરૂરી જગ્યા છોડીિે આવલેો હોવો જોઇએ.

માગલકે બાાંહધેરી આપવાિી રહશેે કે કોમિ પ્લોટિો ઉપયોગ માત્ર ઇમારત એકમિા રહવેાસીઓ/કબજેદારો

દ્વારા કરવામાાં આવશે .વવકાસ પરવાિગી માંજૂરી કરતી વખત ે,કોમિ પ્લોટિે સોસાયટી / એસોસીએશિિા

રહવેાસીઓ/કબજેદારોિે સોંપી દેવાયેલો ગણવામાાં આવશ ે.કોમિ પ્લોટ કોઈપણ વ્યક્ક્તિે વચેી શકાશે

િહીં.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઓછા ખચે મકાનનુાં બાાંધકામ

સામાજજક અિે આવર્િક રીતે પછાત વગથિા લોકો માટે, સમાજિા આવર્િક રીતે િબળા વગથિા લોકો માટેિી યોજિાઓ અંતગથત માત્ર જાહરે ક્ષેત્રિી એજન્સીઓ, સહકારી માંડળીઓ કે અધથ સરકારી સાંસ્ર્ાઓ અિે રજજસ્ટડથ ડવેલપસથ દ્વારા ર્તા બાાંધકામ માટે આ વિયમો લાગ ુપડ ેછે.

આયોજન

સસ્તા દરે મકાિિા બાાંધકામમાાં િીચે મજુબિી શરતોનુાં પાલિ કરવાનુાં રહશેે : એક હકે્ટર અિે તેિા વવસ્તારમાાં મહિમ ૨૨૫ રહણેાક મકાિો હોવા જોઈએ. પ્લોટનુાં લઘતુમ કદ ૧૧ ચોરસમીટર અિે મહિમ કદ ૪૨ ચોરસ મીટર હોવુાં જોઈએ અિે ગબલ્ટ અપ એદરયા પ્લોટિા ક્ષેત્રફળિા ૩૨ ટકાર્ી વધવુાં િ જોઈએ. આગળ અિે પાછળિી તરફ ૧.૫ મીટરનુાં અંતર છોડવાનુાં રહશેે.

પ્લોટિી આગળિી તરફ ઓછામાાં ઓછાં ૭ મીટરનુાં અંતર છોડવાનુાં રહશેે. આવા સળાંગ ૨૨ પ્લોટ પછી ૨.૨ મીટરિી ખલુ્લી જગ્યા (ઓપિ સ્કાય સ્પેસ) છોડવાિી રહશેે. પ્લોટ પર ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ) વિા તેિી ઉપર એક માળનુાં જ મહિમ બાાંધકામ ર્ઈ શકશે.

રહવેાસીઓ માટે ખલુ્લી જગ્યા કે કમ્યવૂિટી હોલ સદહતિી સવુવધા માટે સમગ્ર વવસ્તારિા ૧૨ ટકા ટકાિા દરે ફાળવવામાાં આવશે. એપ્રોચ રોડ(ઉપમાગથ), મળૂ માગથ કે તેિી આસપાસિી જગ્યા વસવાય આ ખલુ્લી જગ્યા માટે ફાળવાશે.

બાાંધકામની સામાન્ય જરૂરરયાતો

ક્પ્લન્ર્િી લઘતુમ ઊંચાઈ એપ્રોચ રોડ કે પાર્વે(મળૂમાગથ)િી ટોચિી સપાટીર્ી ૭૨ સેમી હોવી જોઈએ.

મહિમ ફ્લોર સ્પેસ ઈન્ડકે્સ જે-તે લેન્ડ ઝોિ(જમીિિા ઉપયોગિા ક્ષેત્ર) મજુબ િક્કી કરાયેલા બાાંધકામ વિયાંત્રણિા વિયમો મજુબ રહશેે.

રૂમનુાં કદ િીચે મજુબ રહશેે -

એ. મખુ્ય રૂમ(ગલવવિંગ રૂમ), બડેરૂમનુાં કદ ૧ ચોરસમીટરર્ી િાનુાં િ હોવુાં જોઈએ અિે પહોળાઈ ઓછામાાં ઓછી ૨.૪ મીટર હોવી જોઈએ.

બી. અલગ બાર્રૂમ અિે જાજરૂનુાં કદ ૨.૯ ચોરસમીટર અિે પહોળાઈ ઓછામાાં ઓછી ૨.૯ મીટર હોવી જોઈએ

સી. સાંયકુ્ત બાર્રૂમ-જાજરૂનુાં કદ ૧.૧ ચોરસમીટર અિે પહોળાઈ ૧મીટર હોવી જોઈએ. રૂમિી લઘતુમ ઊંચાઈ િીચ ેમજુબ હોવી જોઈએ -

એ. ગલવવિંગ રૂમ - ૨.૪ મીટર

બી. રસોડુાં - ૨.૪ મીટર

સી. બાર્રૂમ/ડબ્લ્યસુી - ૨.૧ મીટર

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ડી. કોદરડોર - ૨.૧ ઢાળવાળી છત હોય તો રૂમિી લઘતુમ ઊંચાઈ -

એ. છતિી સરેરાશ ઊંચાઈ ૨.૧ મીટર

બી. છતિા બહારિા છેડા સધુીિી ઊંચાઈ ૨.૪ મીટર

સી. છતિો ઢાળ જી.આઈ. શીટ, એસ્બેસ્ટોસ શીટ કે ટાઈલ્ડ રૂમ માટે ઓછામાાં ઓછો ૭૨૨ હોવો જોઈએ, જયારે આરસીસી સ્લોવપિંગ રૂફ(છત) માટે ઢાળ ઓછામાાં ઓછો ૧૨૨ હોવો જોઈએ.

બારી, વેલન્ટલેટર અિે ઘરમાાં પ્રકાશ અિે વાતાયિ માટેિી રચિા િીચ ેમજુબ હોવી જોઈએ

એ. રૂમિા ફ્લોર એદરયા(ભોંયતગળયાનુાં ક્ષતે્રફળ)િા ૧૨મા ભાગનુાં હોવુાં જોઈએ

બી. ડબ્લ્યસુી અિે બાર્રૂમ માટે ૨.૨. ચોરસમીટર

સીડી-દાદરા-પગવર્યા એ. પ્રતયેક ૧૨ મકાિ દીઠ એક દાદરા-વિસરણી રહશેે

બી. દાદરાિી લઘતુમ પહોળાઈ ૨.૩૫ મીટર હોવી જોઈએ

સી. પગવર્યાિી મહિમ ઊંચાઈ ૨.૨ મીટર હોવી જોઈએ

ડી. પગવર્યાિી લઘતુમ પહોળાઈ ૨.૨૨૫ મીટર હોવી જોઈએ

ઈ. સૌર્ી ઉપરિા પગવર્યા-છત પાસેિા-નુાં લઘતુમ કદ ૨.૧૨ મીટર

બાાંધકામ સાંબાંશધત જરૂરરયાતો

ગબલલ્ડિંગિી લોડ બેદરિંગ દીવાલો ઈંટિી કે પ્રી કાસ્ટ બ્લોકિી હોવી જોઈએ. જોકે ફે્રમ્ડ સ્રક્ચર ઈચ્છિીય છે

આર.સી.સી. ફે્રમ્ડ સ્રક્ચર કે લાકડાિી ફે્રમ સારે્નુાં સ્રક્ચર હોય તો - એ. દફલર વોલ સાનકુળૂ એવા સ્ર્ાવિક મટીદરયલનુાં હોઈ શકે. બી. ગબલલ્ડિંગિી છત ગલે્વેિાઈઝ્ડ આયિથ શીટ, ટાઈલ્સ રૂફ કે આરસીસી રૂફિી હોવી જોઈએ.

ઊપરિા માળિા બાાંધકામમાાં મધ્યમ ભોંયતગળયુાં વડૂિ કે આરસીસીનુાં અિે બાકીનુાં પસાંદગી મજુબનુાં હોવુાં જોઈએ.

દરવાજા અિે બારી કોઈપણ મટીદરયલિી ચાલે. એસ્બેસ્ટોસ શીટિા ઉપયોગિી પરવાિગી િર્ી મકાિિા બાકીિા બાાંધકામમાાં સ્ર્ાવિક મટીદરયલ અિે સ્રોતિો ઉપયોગ કરી શકાય.

રસ્તા અને પાથિે (પગપાળા જિાનો સાાંકડો માગષ)

આવા હાઉવસિંગ પ્રોજેક્ટમાાં રોડ અિે પાર્વે(પગપાળા જવાિો સાાંકડો માગથ) હઠેળિો વવસ્તાર સામાન્ય રીતે પ્રોજેક્ટિા કુલ વવસ્તાર-ક્ષેત્રફળિા ૨૨ ટકાર્ી વધારે િ હોવો જોઈએ

આવા મકાિોમાાં સામાન્ય રીતે કાર િર્ી હોતી જેર્ી વચ્ચેિો માગથ પેવ્ડ ફૂટપાર્ હોય છે જેમાાં ૬ મીટરિો રાહદારી માગથ અિે બે મીટરિો પાર્વે હોવો જોઈએ. રાહદારી માગથ અિે પાસેિી ગટરલાઈિ તર્ા વકૃ્ષારોપણ એ પ્રકારે હોવા જોઈએ જેર્ી ઈમરજન્સી વાહિ પસાર ર્ઈ શકે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જયાાં મોટર જેવા વાહિો િ જઈ શકે અિે માત્ર પગપાળા જ જવા માટેિી વ્યવસ્ર્ા હોય તેવા માગથિી ઓછામાાં ઓછી પહોળાઈ ૪.૨ મીટર હોવી જોઈએ અિે આ માગથ ૫૨ મીટરર્ી વધ ુલાાંબો િ હોવો જોઈએ.

મકાનમાાં રહિેાની ઓછામાાં ઓછી સગિડ

દરેક મકાિમાાં ઓછામાાં ઓછો એક ગલવવિંગ રૂમ(બેઠકકક્ષ) અિે જાજરૂ હોવા જોઈએ. જયાાં ગટરવ્યવસ્ર્ા છે તયાાં આ વવસ્તારિો વવકાસ કરતી એજન્સીએ આંતદરક ગટરલાઈિિી વ્યવસ્ર્ા કરવાિી અિે તેિી જાળવણી કરવાિી રહશેે. જયાાં ગટરવ્યવસ્ર્ા િ હોય તયાાં િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ(એિબીસી)િી જોગવાઈ અનસુાર ખાળ-કવૂાિી વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ.

રૂમમાાં ઉપલબ્ધ કરાવાયેલી માગળયા ભોંયતગળયાિા ક્ષતે્રફળિા ૭૨ ટકાર્ી વધારે િ હોવી જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઈંધણ સ્ટેિન અને સશિિસ સ્ટેિન

મકાિ િા જે ભાગ ઈધણ ભરવા માટેિા સ્ર્ાિ તરીકે વપરાશમાાં લેવાતા હોય તે પેરોલીયમ અવધવિયમ

(અવધવિયમ) ૧૯૩૬ કે પેરોલીયમ અવધવિયમ (ધારા) ૧૯૭૪ અંતગથતિા ધોરણો પ્રમાણે હોવા જોઈએ

ઈંધણ સ્ટેિન અને સશિિસ સ્ટેિનની જરૂરરયાત

સવવિસ સ્ટેશિ રદહત કે સદહતિા ઇંધણ પરૂક મર્ક ) ફયઅુલ દફગલિંગ સ્ટેશિ (માટેિા ઇમારત એકમિા લઘતુમ ક્ષેત્રફળ અિ ેફ્રાંટેજ િીચે મજુબ રહશેે.

કોષ્ટક (ઈંધણ સ્ટેિન અને સશિિસ સ્ટેિનની જરૂરરયાત)

દરેક દફગલિંગ સ્ટેશિ ખાતે ચાર કમથચારીઓ માટે પાદકિંગ વ્યવસ્ર્ા અિે ઓછામાાં ઓછી બે કારિી પાદકિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જરૂરી છે.

દફગલિંગ અિે સવવિસ સ્ટેશિ સારે્ હોય તો દરેક સવવિસ સ્ટેશિ દીઠ એક પાદકિંગ સ્પેસ મજુબ વધારાિી પાદકિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ.

પ્લોટિી હદિી કેિોપીર્ી રોડ તરફનુાં માજર્જિ અિ ેતમામ બાજુએર્ી માજર્જિ પ્રકરણ - માાં આપવામાાં આવેલા આયોજિ વિયમિો મજુબ રહશેે.

દરેક વળાાંકે ઓછામાાં ઓછા મીટરિો સ્પષ્ટ ડ્રાઇવ વે હોવો જોઇએ

વળાાંકિી જગ્યા અિ ેસવવિસ સ્ટેશિ ઇમારત વચ્ચે મીટરિો સ્પષ્ટ ડ્રાઇવ વે પરૂો પાડવામાાં આવ ે

પહોંચવા માટેિા રોડિી પહોળાઈ ઓછામાાં ઓછા મીટર હોવી જોઇએ.

સ્થાન

ફયલુ ફીલીંગ સ્ટેશિ િે કોઈ પણ ઝોિમાાં ૧૧ મીટર અિે તેર્ી વધ ુરોડ પહોળાઈ પર પરવાિગી આપવામાાં આવશે.

રસ્તો જયાાં ફાંટાતો હોય તયાાં કે ખલુતો હોય તયાાં પેરોલ પાંપ િ હોવો જોઈએ, કારણ કે તેિે કારણે રોડ ક્રોસ કરીિે પેરોલ-ડીઝલ કે ગેસ પરૂાવવા આવતા વાહિિે લીધે રાદફકિી સમસ્યા સજાથય છે.

મખુ્ય રોડિી િજીક અન્ય રોડ કાપતો હોય તયાાં પેરોલ પાંપ િ હોવો જોઈએ. રાદફક જામ ર્તો હોય કે બે રોડ ભગેા ર્તા હોય તેિાર્ી ઓછામાાં ઓછા ૧૨ મીટરિા અંતેર પેરોલ પાંપ હોવો જોઈએ.

સવવિસ રોડ કે અન્ય રોડ સારે્ મખુ્ય રોડ મળતો હોય તો તેવા દકસ્સામાાં પેરોલ પાંપ આ સવવિસ રોડ કે અન્ય રોડર્ી પેરોલ પાંપનુાં અંતર ધ્યાિમાાં લેવુાં જોઈએ, મખુ્ય રોડર્ી િહીં.

િ. ઈંધણ ફીલીંગ સ્ટેશિિા પ્રકારો મકાિ એકમનુાં લઘતુમ ક્ષેત્રફળ

રોડ બાજુ લઘતુમ ફ્રન્ટેજ

૧ ઈંધણ ફીલીંગ સ્ટેશિ (સવવિસ સ્ટેશિ વસવાય) ૧૨૨૨ ચો.મી. ૭૨ મીટર૨ ઈંધણ ફીલીંગ સ્ટેશિ સવવિસ સ્ટેશિ સારે્ ૨૨૨૨ ચો.મી. ૭૨ મીટર

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ભારે રાદફક રહતેો હોય તેવા રોડ પર બને્ન તરફ પેરોલ પાંપિી જોગવાઈ ફાળવવી જોઈએ જેર્ી વાહિોિે રોડ ક્રોસ િ કરવો પડ.ે એવા રોડ કે જયાાં બને્ન તરફ પેરોલ પાંપિે ગબઝિેસ મળે તેટલો રાદફક િ હોય તેવા રોડમાાં ગમે તે એક બાજુ એવી રીતે પાંપ ફાળવવો જોઈએ જેમાાં સાઈટ જ ાંકશિિી િજીક િ હોય અિે ઉપરોક્ત (૭) િાંબરિી જરૂદરયાત સાંતોિતી હોય.

પેરોલ પાંપિી પ્રોપટી લાઈનુાં અંતર રોડિી મધ્યરેખાર્ી ૧૫ મીટરર્ી ઓછાં િ હોવુાં જોઈએ અર્વા રાહદારી માગથર્ી અડધુાં િ હોવુાં જોઈએ. રાષ્રીય ધોરીમાગથ હોય અર્વા શહરેી વવસ્તારોમાાં મોટો-મહતતવિો રોડ હોય તો તેિ ેહાઈવેિા રાહદારી માગથિી બહાર સ્ર્ાપવા જોઈએ.

એન્ટ્રી અને એક્િીટ (અંદર-બહાર જિાનો રસ્તો)

રાદફક રાબેતા મજુબિો જળવાઈ રહ ેતે માટે આગળિી તરફ ૭૨ મીટર જગ્યા સાર્ે સરળ પ્રવેશમાગથ અિે બહાર જવાિો માગથ હોવો જોઈએ. મખુ્ય માગથ પરર્ી જ પેરોલ પાંપિો પ્રવેશ માગથ અિે બહાર જવાિો માગથ સ્પષ્ટ રીતે દેખાવો જોઈએ.

પેરોલ પાંપ અિે રોડિી વચ્ચે કોઈ અડચણ દેખાતી હોવી િ જોઈએ. પેરોલ પાંપમાાં પ્રવેશ અંગે િીચે મજુબિી ઓછામાાં ઓછી જરૂદરયાત ધ્યાિમાાં લેવી જોઈએ

એ. રસ્તાિી બાજુમાાં પગપાળા ચાલવા માટેિા માગથ પાસે વાહિ હાંકારવા માટેિા માગથિી પહોળાઈઃ ૫મી

બી. બે રસ્તા ભગેા ર્તા હોય તયાાં ઓછામાાં ઓછો ૬૨ દડગ્રી ખણૂો પડવો જોઈએ

સી. બહારિી કોઈ પ્રોપટી લાઈિર્ી ઓછામાાં ઓછાં અંતરઃ ૬મી ડી. આંતદરક પ્લોટલાઈિર્ી ઓછામાાં ઓછાં અંતરઃ ૭ મી ઈ. રોડિી બાજુ પરિી પથ્ર્રિી દકિારીર્ી ઓછામાાં ઓછાં અંતરઃ ૯મી c/c

ભોયતણળયા ને પરિાનગી આપિામાાં આિિે નરહ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

હોરડિંગ અને આઉટડોર રડસપ્લે સ્ટ્રક્ચર તથા પેજજિંગ ટાિર અને ટેણલફોન ટાિર

તથા આઉટડોર રડસપ્લે સ્ટ્રક્ચર પર શનયાંત્રણો કોઇપણ પ્રકારિા બહારિા જાહરેાત પ્રદશથિ માળખા અર્વા તો સાંદેશાવ્યવહાર માળખાદકય સવુવધા માટે ૧૬.૧

(રસ્તો દશાથવતા દદશા વિદેશ વસવાય) અનસુાર માંજૂરી મેળવવાિી રહશેે. આ જરૂરીયાત ગલક્ક્વડ દક્રસ્ટલ દડસ્પ્લ ે

બોડથ (એલસીડી), લાઇટ એવમટીંગ ડાયોડ્સ (એલઇડી), દદવાલ પરિા ગચત્રો, કાચિા પ્રદશથિ, વાહિો

(મોટોરાઈઝ્ડ અિ ેિોિ-મોટોરાઇઝ્ડ વગેરે), હવામાાં તરતા ફૂગ્ગા, દડજીટલ દડસ્પ્લ ેમાટે જરૂરી છે પરાંત ુતેટલા

પરૂતી વસવમત િર્ી.

માત્ર માંજૂરીપાત્ર સાઈનબોડષ(હોરડિંગ) પેજજિંગ ટાિર અને ટેણલફોન ટાિર મકૂિાની માંજરી મળિે.

જાહરેાત પ્રદિષન

માગલક/ડવેલપરે જાહરેત પ્રદશથિ સવુવધા ઊભી કરવા માટે િીચે મજુબિા દસ્તાવેજો સક્ષમ સિામાાં જમા

કરવવાિા રહશેેઃ

દસ્તાિેજોની યાદી

ફી અિે અન્ય લાગ ુપડતા દરો ભયાથિી પહોંચ અરજીિી સારે્ જોડવાિી રહશેે.

ઊભા કરવામાાં આવિારા પ્રદશથિ માળખાિી ક્સ્ર્રતા, સલામતી અંગેનુાં િોંધાયલેા સ્રક્ચરલ

એક્ન્જવિયરનુાં પ્રમાણપત્ર

ટેન્ડરિા દકસ્સામાાં િીચેિા દસ્તાવેજો જમા કરવવાિા રહશેેઃ

- શોપ એસ્ટાબ્બ્લશ િાંબર

- વેચાણ વેરા િાંબર

- આવકવેરો ભયાથન ુાં પ્રમાણપત્ર

ખાિગી સાંપવિિા દકસ્સામાઃ

- લ-ેઆઉટ પ્લાિ

- સ્રક્ચરલ દડટેઇલ પ્લાિ

- સાંપવિિા માગલકિી એિઓસી

- વાસ્તવવક સ્ર્ળિા ફોટોગ્રાફિી બે કોપી

- પાછલા મદહિાનુાં વવજ ગબલ

- પ્રોપટી ટેક્સ ગબલ

- એગ્રીમેન્ટિી કોપી

- ૩-૧૨ િો ઉતારો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

- એકરારિામુાં

રડપોિીટ ફી અને દાંડઃ

જાહરેાત પ્રદશથિ સવુવધા ઊભી કરવા અિે તેિી જાળવણી માટેિી ફી સક્ષમ સિા દ્વારા િક્કી કરવામાાં

આવેલા દર મજુબ વસલૂવામાાં આવશે .અરજદારે કેલેન્ડર વિથ અર્વા તો તેિા કોઇ એક ભાગ માટે

સક્ષમ સિા દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવલેી ફીિી રકમ અગાઉર્ી ચકૂવવાિી રહશેે .

વવવવધ પ્રકારિા જાહરેાત પ્રદશથિ માળખાઓ માટે િક્કી કરવામાાં આવેલા વિયમિોનુાં પાલિ િહીં

કરવા માટેિા દાંડિા વિયમો સક્ષમ સિા દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવશે .

સાંદેિા વ્યિહાર માળખુાં

સાંદેશા વ્યવહાર માળખુાં ઊભુાં કરવા માટે માગલક/વવકાસકારે િીચેિા દસ્તાવેજો સક્ષમ સિા સમક્ષ રજૂ

કરવાિા રહશેેઃ

દસ્તાિેજોની યાદી

અરજીિી સારે્ ચકૂવવામાાં આવેલી ફી અિે અન્ય લાગ ુપડતા દરોિી પહોંચ લગાવવાિી રહશેે.

ઊભા કરવામાાં આવિારા માળખાિી ક્સ્ર્રતા અિ ેસલામતી અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર િોંધાયેલા

સ્રક્ચરલ એક્ન્જવિયર પાસરે્ી મેળવીિે રજૂ કરવાનુાં રહશેે .માળખાિી ક્સ્ર્રતા અિ ેસલામતીિી

જવાબદારી માગલક અિ ેિોંધાયેલા સ્રક્ચરલ એક્ન્જવિયરિી રહશેે .

સાંદેશાવ્યવહાર માંત્રાલય દ્વારા જારી કરવામાાં આવલે સ્ટેલન્ડિંગ એડવાયઝરી કવમટી ઓિ રેદડયો

દફ્રક્વન્સી એલોકેશિ ) એસએસીએફએ(િી માંજૂરી

રડપોિીટ અને ફીઃ

સાંદેશા વ્યવહાર માળખાિે ઊભા કરવા માટેિી ફી સક્ષમ સિા દ્વારા સમયાાંતરે કરવામાાં આવતા ફેરફારિે આવધિ વસલૂવામાાં આવશે.

ડીિાઈન અને કદ

દરેક હોદડિંગ એવી રીતે તૈયાર કરાયેલુાં હોવુાં જોઈએ જેર્ી તે પવિ, ભકૂાંપ અિે અન્ય દુઘથટિા સામે ટકી શકે અિે એિબીસીિી બાાંધકામ અંગેિી અન્ય જરૂદરયાતો સાંતોિે.

કોમવશિયલ વવસ્તારોમાાં અર્વા રહણેાાંક કમ કોમવશિયલ શોવપિંગ યવુિટિા દકસ્સામાાં દડસ્પ્લે બોડથ શોવપિંગ આકેડિી ઉપર એટલી જ ઊંચાઈનુાં હોવુાં જોઈએ અિે સામાન્ય રીતે તે ૪૫.૫ સેમીર્ી ૬૧ સમેીિી ઊંચાઈનુાં હોવુાં જોઈએ.

માજિનની જગ્યામાાં હોરડિંગ

૫૨૨ ચો.મી .વવસ્તાર સધુીિા ઇમારત એકમમાાં માજર્જિિી જગ્યામાાં એક હોદડિંગિી માંજૂરી આપી

શકાય, વધમુાાં વધ ુબ ેગબલબોડથ ઇમારત એકમ દીઠ માંજૂર કરી શકાય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઇમારત એકમિી માજર્જિિી જગ્યામાાં હોદડિંગિી માંજૂરી િીચે મજુબ આપી શકાયઃ

કોષ્ટક ( માજિનની જગ્યામાાં હોરડિંગ )

સ્ર્ળ રોડિી

પહોળાઈ

હોદડિંગનુાં મહિમ કદ (પહોળાઈ X

ઊંચાઈ)

લઘતુમ માજર્જિ જમીિર્ી લઘતુમ ઊંચાઈ

મહિમ ઊંચાઈ

રોડિી બાજુ બે હોદડિંગિી

વચ્ચ ે

રોડિે સમાાંતર

૧૧ મીટર અિે વધારે

૨.૬ મીટર X ૭.૨ મીટર

૧.૫ મીટર ૪.૫ મીટર ૭.૨ મીટર ૭.૨ મીટર

રોડર્ી કાટખણૂ ે

૧૧ મીટર અિે ૭૨

મીટરર્ી ઓછાં

૯.૨ મીટર X ૪.૫ મીટર

૧.૫ મીટર ૪.૫ મીટર ૭.૨ મીટર ૧૨.૨ મીટર

૭૨ મીટર અિે ઉપર

૯.૨ મીટર X ૪.૫ મીટર

૧.૫ મીટર ૪.૫ મીટર ૭.૨ મીટર ૧૨.૨ મીટર

પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા જમીિ પર ઊભા કરેલા હોદડિંગ માટે િક્કી કરવામાાં આવેલી ઊંચાઈર્ી ઉપર હોઇ

શકે .

છત/ધાબા પર હોરડિંગ

કોષ્ટક (છત / ધાબા પર હોરડિંગ ) સ્ર્ળ રોડિી

પહોળાઇ )મીટર(

હોદડિંગનુાં મહિમ કદ (પહોળાઈ X

ઊંચાઈ)

હોદડિંગિી મહિમ સાંખ્યા

લઘતુમ માજર્જિ મહિમ ઊંચાઈ

રોડિી બાજુ બે

હોદડિંગિી વચ્ચ ે

છત /ધાબા પર ૬૨ મીટર સધુી

૧૨ મીટર X ૬ મીટર

૨ (અલગ અલગ દદશામાાં)

પેરાપેટર્ી ૧.૫ મીટર

૧.૫ મીટર ૧.૫ મીટર

૬૨ મીટર અિે વધ ુ

૧૧ મીટર X ૯ મીટર

૨ (અલગ અલગ દદશામાાં)

૧.૫ મીટર ૪.૫ મીટર

ધાબાિા સ્લેબર્ી

૧૨.૨ મીટર છત પરઃ હોદડિંગિી માંજૂરીપાત્ર મહિમ ઊંચાઈ ઇમારતિી માંજૂરીપાત્ર/વતથમાિ ઊંચાઈર્ી

ઉપરાાંતિી હશે.

છત પરિા કોઈ હોદડિંગ ઇમારતિી લાઈિિી બહાર િ જવા જોઇએ અિે કોઈપણ દદશામાાં

છતિી બહાર િ જવા જોઇએ.

પ્રકાશ વ્યવસ્ર્ા ઇમારત એકમમાાં આ પ્રકારિા હોદડિંગિી િક્કી કરેલી મહિમ ઊંચાઈિી

વધારે ઉપર હોઈ શકે .

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જાહરે રોડ પર હોરડિંગ

જાહરે રોડ પર ઇમારત-એકમિી હદ પર માંજૂરીપાત્ર હોદડિંગનુાં િીચે મજુબ વિયમિ ર્વુાં જોઇએઃ કોષ્ટક ( જાહરે રોડ પર હોરડિંગ ) રોડિી પહોળાઈ જમીિર્ી મહિમ ઊંચાઈ માંજૂરીપાત્ર હોદડિંગનુાં કદ (પહોળાઈ

X ઊંચાઈ) ૬૨ મીટર સધુી ૭.૨ મીટર ૯.૨ મીટર X ૪.૫ મીટર (પહોળાઈ

Xઊંચાઈ) ૬૨ મીટર અિે વધ ુ ૭.૨ મીટર ૧૨.૨ મીટર X ૬.૨ મીટર

કોઇપણ વવદડયો પ્રદવશિત કરત ુાં પાટીયુાં બ ેકે વધારે રસ્તા મળવાિા ઓછામાાં ઓછા ૫૨ મીટરર્ી વધારે અંતરે હોવુાં જોઇએ. અંતરિી માપણી રોડિા ખણૂાર્ી શરૂકરીિે વણાાંકિા અંત સધુીમાાં ૫૨ મીટર સધુીિી હશે.

પ્રશતબાંશધત સાંજ્ઞાબોડષ

૧૧ મીટરર્ી વધ ુપહોળાઈ હોય તેવા મજેર રોડ પર િીચે મજુબિા સાઈિબોડથ લગાવવા પર પ્રવતબાંધ છેઃ એ) સિાવાર રાદફક સાઈિ કે વસગ્િલ સારે્ ગુાંચવણ ઊભી કરે તેવા આકાર, સ્ર્ાિ કે રાંગ ધરાવતુાં

કોઈપણ સાઈિબોડથ બી) ‘અટકો’, ‘જૂઓ’, ‘જોખમ’ કે તેિા જેવા અન્ય શબ્દ દશાથવતા સાઈિબોડથ કે જે પસાર ર્તા

મસુાફરોમાાં ગેરસમજ ઊભી કરે

સી) પથ્ર્ર કે અન્ય કુદરતી વસ્ત ુપર ગચપકાવેલા કે વપ્રન્ટ કરેલા કોઈપણ સાઈિબોડથ ડી) રાહદારી માગથમાાં જ લગાવાચેલુાં સાઈિબોડથ,શેરીિા િામ, રાદફક સાઈિ/સીગ્િલ અર્વા

અવધકારી સાંજ્ઞાિાાં સાઈિબોડથ વસવાય.

સામાન્ય શનયાંત્રણો

ગબલલ્ડિંગિી દકિારી પર કોઈ જ હોદડિંગિી માંજૂરી િર્ી જમીિ પરિાાં સાઈિબોડથિે જમીિ પર મજબતૂ સપોટથ હોવો જોઈએ. આ મજબતૂ આધાર

વ્યવક્સ્ર્ત લાકડાિો અર્વા કાટ િ ખાય તેવી મેટલિો અર્વા ચણતર કરેલો કે કોન્ક્રીટિો હોવો જોઈએ.

જમીિ પરનુાં સાઈિબોડથ કોઈપણ ગબલલ્ડિંગમાાંર્ી જતા આવતા લોકો માટે અડચણરૂપ િ બિવુાં જોઈએ.

કોઈપણ સાઈિબોડથ ગબલલ્ડિંગિી િજીક હોય તેિા કરતાાં રસ્તાિી વધ ુિજીક િ હોવુાં જોઈએ. રોડિા જ ાંક્શિર્ી અંતર; રોડિી આગળ કોઈ સાઈિબોડથ સલામત રાદફક વ્યવહારિે અડચણરૂપ િ

બિે તે રીતે જ માંજૂરી મળી શકશે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સિાવધકારીિા મતે કોઈ હોદડિંગ ગબિસિાવાર રાદફક સાઈિ કે વસગ્િલ સારે્ ગુાંચવણ ઊભી કરત ુાં હોય તો તેિી માંજૂરી િહીં મળે.

૧૨ મીટરર્ી ઓછા પહોળા રોડ પર કોઇપણ હોદડિંગિી માંજૂરી આપવામા િ આવે ‘અટકો’, ‘જૂઓ’, ‘જોખમ’ કે તેિા જેવા અન્ય શબ્દ દશાથવતા સાઈિબોડથ કે જે પસાર ર્તા

મસુાફરોમાાં ગેરસમજ ઊભી કરે તેવા કોઈ હોદડિંગિી માંજૂરી િહીં મળે. ઇમારતિી માજર્જિિી જગ્યા અિે છત પર િીચે જણાવ્યા મજુબ હોદડિંગિી માંજૂરી આપવામાાં આવશે. રજજસ્ટડથ બાાંધકામ સાંબાંવધત એક્ન્જવિયર પાસેર્ી હોદડિંગિી ક્સ્ર્રતા, સલામતીનુાં પ્રમાણપત્ર મળે તે

પછી જ હોદડિંગિી તમામ માંજૂરી મળશે. કોઇપણ વવદડયો પ્રદવશિત કરત ુાં પાટીયુાં બ ે કે વધારે રસ્તા મળવાિા ઓછામાાં ઓછા ૫૨ મીટરર્ી

વધારે અંતરે હોવુાં જોઇએ .અંતરિી માપણી રોડિા ખણૂાર્ી શરૂકરીિે વણાાંકિા અંત સધુીમાાં ૫૨ મીટર સધુીિી હશ ે.

અયોગ્ય, અક્શ્લલ વવિયવસ્ત ુઅર્વા જાહરેાત જેિે સક્ષમ સિાિા અગભપ્રાય અનસુાર વાાંધાજિક હોય તેવા કોઇપણ હોદડિંગિ ેમાંજૂરી આપવામાાં િહીં આવ ે.સરકાર દ્વારા પ્રવતબાંવધત જાહરેિે માંજૂરી આપવામાાં િહીં આવે .

હોદડિંગ ઇમારત-એકમિી બદિી બહાર લટકતુાં િ હોવુાં જોઇએ .

( ભીત સાંજ્ઞા ) િોલ સાઈન

વોલ સાઈિ માટે િીચ ેમજુબિી જોગવાઈ જરૂરી છે -

એ) પરરમાણ-કદ - સાઈિબોડથનુાં કુલ ક્ષેત્રફળ તે જેિા પર મકુવામાાં આવ્યુાં હોય તે ગબલલ્ડિંગિા આગળિા ભાગિા કુલ ક્ષેત્રફળિા ૨૫ ટકાર્ી વધારે િ હોવુાં જોઈએ. ગબલલ્ડિંગિો આગળિો ભાગ સરખી ઊંચાઈિા બ્લોકમાાં વવભાજજત કરવામાાં આવ ે છે અિે તે પ્રતયેક બ્લોક પર સાઈિબોડથિો ભાગ જે-તે બ્લોકિા ૨૫ ટકાર્ી વધવો િ જોઈએ.

બી) પ્રોજેક્િન(બહાર નીકળતો ભાગ) - વોલ સાઈિ જે દીવાલ સારે્ જોડાયેલુાં હોય તેિાર્ી ઉપર િ હોવુાં જોઈએ અર્વા તેિા ખણૂાર્ી બહાર િ હોવુાં જોઈએ. જયાાં દીવાલ પાસેર્ી પગપાળા લોકો ચાલતા હોય તેવા કોઈપણ વોલ સાઈિ તેિા લેવલર્ી ૨.૫મીટરિી ઊંચાઈમાાં ૩.૫મીટરર્ી વધારે બહાર િ િીકળવુાં જોઈએ.

સી) રરફ્લેક્ટર - લાઈદટિંગ દરફ્લેક્ટર દીવાલિી આગળિી તરફ ૨.૪ મીટર વવસ્તરી શકે છે. જોકે દરફ્લકે્ટર ફૂટપાર્િા લેવલર્ી ઓછામાાં ઓછા ૪ મીટર ઉપર હોવા જરૂરી છે, પરાંત ુફૂટપાર્િી દકિારીર્ી અંદર એક મીટર સધુી િ વવસ્તારવા જોઈએ

પ્રોજેક્ટીંગ સાઈન

પ્રોજેક્ટીંગ સાઈિ (પ્રોજેક્ટિી માદહતી આપતુાં બોડથ) જે ગબલલ્ડિંગિી આગળિી બાજુ પર લગાવાયુાં હોય તેિાર્ી બે મીટરર્ી વધ ુતેિો કોઈ જ ભાગ બહાર િ હોવો જોઈએ. આવા પાદટયાિી િીચેર્ી લોકો પગપાળા પસાર ર્તા હોય તેવા દકસ્સામાાં ઉપરિી તરફ ૨.૫ મીટર સધુી કાંઈ જ િ હોવુાં જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

િહરેી રરન્યઅૂલ પ્રોજેક્ટ શિસ્તારોમાાં સાઈનબોડષ

આવા સાઈિબોડથ માટે જે-તે ઝોિ સાંબાંવધત વિયમો અિે શહરેી દરન્યઅૂલ પ્લાિિા વિયમો કે જે-તે વવસ્તારિા વિયાંત્રણોનુાં પાલિ જરૂરી છે.

બેનર, સાઈનબોડષ, િગેરે

બેિર, સાઈિબોડથ અિ ે બીજા અિેક પ્રકારિા(ઓિ-વપ્રમાઈસ સાઈિબોડથ વસવાયિા) સાઈિબોડથ માટે માત્ર હાંગામી ધોરણે જ માંજૂરી મળશે. બગીચા કે અન્ય સાંસ્ર્ાગત ઈમારતિા પ્રવેશદ્વારર્ી ૭૨ મીટરિા અંતરમાાં કોઈ સાઈિબોડથિી માંજૂરી મળશે િહીં.

ઐશતહાશસક ઈમારતો

હદેરટેજ ગબલલ્ડિંગ અિે માંદદર સદહતિા ધાવમિક સ્ર્ળ અિે તેિી આસપાસમાાં સાઈિબોડથ મકુવાિી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. મિાઈ ફરમાવી શકે છે.

ટેણલકમ્યશૂનકેિન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર(માળખાકીય સશુિધા) (પેજજિંગ, સેપયલુર મોબાઈલ, િી સેટ, એમ.ટી.એન.એલ., િગેરે)

દૂરસાંચાર માળખાગત સવુવધાઓ માટે િીચ ેમજુબિી જોગવાઈ રહશેે.

એ) સ્ર્ાિ - ટેગલકોમ ઈન્ફ્રાસ્રક્ચર ગબલલ્ડિંગિી છત પર અર્વા ગ્રાઉન્ડ પર(િીચે) અર્વા તેિા પદરસરમાાં જ ખલુ્લી જગ્યામાાં અન્ય વવવિયમો િે આવધિ હોવુાં જોઈએ.

બી) સ્રક્ચરિો પ્રકાર

(i) સ્ટીલ ફેગબ્રકેટેડ ટાવર અર્વા ર્ાાંભલા પર એન્ટેિા (ii) ગબલલ્ડિંગિી છત/અગાસી પર મકેુલા ઈક્ક્વપમેન્ટ માટે ફાઈબર ગ્લાસનુાં પ્રી-ફેગબ્રકેટેડ ેશેલ્ટર કે

પીવીસી

(iii) િીચે-જમીિ પર મકેુલા ઈક્ક્વપમેન્ટ માટે ચણતર અર્વા અન્ય રીતે તેિે ઢાાંકવાિી વ્યવસ્ર્ા (iv) સાઉન્ડ પ્રફુ કવર સારે્ ડી.જી. સેટ, જેર્ી અવાજનુાં પ્રમાણ ઘટાડી શકાય

સી) જરૂદરયાત - (i) દરેક અરજદારે ટેગલકોમ માંત્રાલય દ્વારા જારી કરાતી રેદડયો દફ્રક્વન્સી એલોકેશિ (SACF A)

અંગે સ્ર્ાયી સલાહકાર સવમવત પાસેર્ી જરૂરી માંજૂરી મેળવવાિી રહશેે. (ii) દરેક અરજદારે રજજસ્ટડથ બાાંધકામ સાંબાંવધત એક્ન્જવિયર પાસેર્ી બાાંધકામ સાંબાંવધત સ્ટેગબગલટી

સદટિદફકેટ મેળવવાનુાં રહશેે જે બને્ન પક્ષોિી જવાબદારી રહશેે.

(iii) અરજદારે સાઈિબોડથ કઈ રીતે ક્યાાં મકુવાનુાં છે તેિો સ્રક્ચર અઁગેિો િકશો રજૂ કરવાિો રહશેે.

ડી) પ્રોજેક્શિ - પેજર અિે/કે ટેગલફોિ ટાવર જે ગબલલ્ડિંગમાાં મકૂવામાાં આવ્યા હોય તેિી ગબલલ્ડિંગ લાઈિિી બહાર તેિો કોઈ ભાગ જવો જોઈએ િહીં.

દક્રદટકલ ઈન્ફ્રાસ્રક્ચર(માળખાકીય સવુવધા) સાઈટ -

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એ) દરેક ગબલલ્ડિંગે ટેગલકોમ રેગ્યલુેટરી ઓર્ોદરટી(રાઈ)/ડોટિા વિયમોનુાં પાલિ કરવાનુાં રહશેે, જેર્ી સવવિસ પ્રોવાઈડર એક જ પોઈન્ટ દ્વારા કિેક્શિ મેળવિારા તમામ લોકોિે બ્રોડબેન્ડ અિે કેબલ સવવિસ પ્રોવાઈડ કરી શકે.

બી) સાંયકુ્ત કાયથકારી જૂર્/સાંયકુ્ત કાયથકારી સવમવત દ્વારા િોદટફાઈ કરાયેલી સાઈટમાાં જ ટેગલકોમ ટાવર સ્ર્ાપવાિી માંજૂરી સિાવધકારી આપી શકશે.

સી) દરેક સવુવધા પરૂી પાડિાર/માળખાકીય સવુવધા પરૂી પાડિારે ખાતરી આપવાિી રહશેે કે જે-તે સાઈટિો ઓછામાાં ઓછા ત્રણ સવવિસ પ્રોવાઈડર દ્વારા સવુવધા પરૂી પડવાિી રહશેે.

દડપોઝીટ અિે ફી - ટેગલકમ્યવૂિકેશિ ઈન્ફ્રાસ્રક્ચર(માળખાકીય સવુવધા) સ્ર્ાપવાિી અિે તેિી જાળવણી માટેિી ફી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા સમયાાંતરે િક્કી કરાશે જે મજુબ તે ચકુવવાિી રહશેે.

કાંટ્રોલ સાઈન બોડષ

કોષ્ટક ૧૬-૪ કાંટ્રોલ સાઈન બોડષ

સ્ર્ળિી પહોળાઈ કલર કોડ

સાઈિબોડથ માટે અક્ષર-લખાણ માટે ગબલલ્ડિંગ માટે

૧) ૯મી. સધુી ભખૂરો-લાલ રાંગ(મરૂિ)/ ભખૂરો(ગે્ર) સફેદ સફેદ

૨) ૯મી ર્ી ૧૧ મી ભખૂરો-લાલ રાંગ(મરૂિ)/ ભખૂરો(ગે્ર) સફેદ/ગલુાબી ગલુાબી ૭) ૧૧મી ર્ી ૪૨મી લાલ/ભખૂરો સફેદ/ગલુાબી આઈવરી ૪) ૪૨મીર્ી વધ ુ ભખૂરો(ગે્ર) સફેદ આછો લીલો

િોંધ - સાઈિબોડથિી લાંબાઈ દુકાિિી બાજુિા રોડિી લાંબાઈ મજુબ હોવી જોઈએ

સાઈિબોડથિી ઊંચાઈ દુકાિિી લાંબાઈિે અનરુૂપ ૨.૬મી ર્ી ૧.૨ મી હોવી જોઈએ

સાઈિબોડથ પરિા લખાણિા અક્ષરિી સાઈઝ સાઈિબોડથિી સાઈઝિે અનરુૂપ ૨.૨મી ર્ી ૨.૪મી હોવી જોઈએ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

માઈશનિંગ, ક્િોરરિંગ અને ણિક રકપન (ઈંટની ભઠ્ઠી) માઈવિિંગ, ક્વોદરિંગ અિે ગબ્રક દકલ્િ ઓપરેશન્સ માટે િીચે મજુબિા વિયમોનુાં પાલિ જરૂરી છે -

૧૭.૧

જે માઈવિિંગ, ક્વોદરિંગ અિે ઈંટિી ભઠ્ઠીમાાં વવસ્ફોટ કરવાિી જરુર હોય તેિે કોઈપણ જાહરે માગથ, રેલવે લાઈિ, િહરે,રાન્સવમશિ લાઈિ કે અન્ય કોઈ ગબલલ્ડિંગિી હદર્ી ૫૨ મીટરિા અંતરમાાં માંજૂરી અપાશે. ખિિ અિે ક્વોરીિી કામગીરી અિે ઇંટિા ભઠ્ઠાિી કામગીરી જેમાાં વવસ્ફોટ કરવાિી જરૂરીયાત હોય તેવી કોઇપણ કામગીરીિે જાહરે રોડ, રેલવે લાઇિ, કેિાલ, રાન્સમીશિ લાઇિ અર્વા અન્ય કોઇ ઇમારતર્ી 200 મીટરિા અંતર સધુીમાાં પરવાિગી િહીં આપવામાાં આવે. ૧૭.૨

જે પ્લોટ પર માઈવિિંગ, ક્વોદરિંગ અિ ેદકલ્િ ઓપરેશન્સિી માંજૂરી અપાઈ હોય તે પ્લોટ પર સિાવાર માંજૂરી વવિા કોઈ બાાંધકામ ર્ઈ શકશે િહીં ૧૭.૩

માઈવિિંગ, ક્વોદરિંગ અિે ઈંટિી ભઠ્ઠીિી માંજૂરી બાાંધકામિી માંજૂરીિી તારીખર્ી મહિમ ત્રણ વિથ સધુીિી મળશ ેઅિ ે

તેમાાં પણ ચોક્કસ બાાંધકામિી જ માંજૂરી મળશ.ે

૧૭.૪

માઈવિિંગ, ક્વોદરિંગ અિે ગબ્રક દકલ્િ(ઈંટિી ભઠ્ઠીિા) ઓપરેશન્સ માટે અિે બાાંધકામ માટે િીચે મજુબિી શરતોનુાં પાલિ કરવાનુાં રહશેે -

માઈવિિંગ, ક્વોદરિંગ અિે ગબ્રક દકલ્િ ઓપરેશન્સર્ી આસપાસમાાં રહતેા લોકોિે કોઈ ત્રાસ િ ર્વો જોઈએ

સરેરાશ ગ્રાઉન્ડ લવેલર્ી ઓછા માઈવિિંગ, ક્વોદરિંગ અિે ગબ્રક દકલ્િ ઓપરેશન્સિી માત્ર એક્સરેક્શિ માટે જ માંજૂરી મળશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

લાગ ુપડતા શિશનયમો

સામાન્ય

વિયમ ૧૧.૪.િે બાદ કરતા તમામ વવવિયમો તામ પ્રકારિા કસ્રક્શિ માટે લાગ ુ પડશે અિે વતથમાિ બાાંધકામમાાં કોઈપણ પ્રકારિા ફેરફાર કે વધારાિા દકસ્સામાાં તર્ા વતથમાિ ગબલલ્ડિંગિો ઉપયોગ બદલવો હોય તો પણ તે લાગ ુપડશે. વવવિયમ ૧૧.૨. પણ હાલિા ગબલલ્ડિંગિે લાગ ુપડશે.

ણબપડીંગમાાં િધારો અથિા શિસ્તરણ

પ્રસ્તાવવત વધારાિા બાાંધકામ કે વવસ્તરણિા સમયે ગબલલ્ડિંગિી સાઈટિે લાગ ુપડતા જરૂરી વિયમો અનસુાર પ્લીન્ર્ર્ી સાંપણૂથ ગબલલ્ડિંગનુાં બાાંધકામ ર્યુાં હોય અિે આસપાસમાાં જરૂરી ખલુ્લી જગ્યા હોય તો સાંપણૂથ ગબલલ્ડિંગનુાં િવેસરનુાં કામ પ્લીન્ર્ર્ી ર્યુાં હોય અિે જરૂરી વિયમ મજુબ આસપાસમાાં ખલુ્લી જગ્યા રાખવામાાં આવી હોય તો પ્રસ્તાવવત વધારાનુાં બાાંધકામ કે વવસ્તરણ માંજૂરીપાત્ર િહીં હોય તો તેિી માંજૂરી િહીં મળે. અિે ગબલલ્ડિંગમાાં વધારાિા બાાંધકામર્ી કે વવસ્તરણર્ી હવાિી અવરજવર માટેિા લઘતુમ વિયમોનુાં પાલિ િ ર્તુાં હોય તો તેિી માંજૂરી િહીં મળે.

ખપુલી જગ્યા ઘટાડિા સામે લેિી પડતી કાળજી

ગબલલ્ડિંગમાાં એવા કોઈપણ બાાંધકામિી માંજૂરી િહીં મળે જેિાર્ી તે ગબલલ્ડિંગિી બાજુમાાં તે જ ગબલ્ડર કે વવકાસકારિા અન્ય ગબલલ્ડિંગ માટે જરૂરી ખલુ્લી જગ્યાનુાં પ્રમાણ જે તે સમયિા લાગ ુવિયમોમાાં સચુવ્યા કરતાાં ઘટી જાય. આવી ખલુ્લી જગ્યાનુાં પ્રમાણ અગાઉર્ી જ ઓછાં હોય તો પણ આવા બાાંધકામિી માંજૂરી મળશે િહીં.

મેઈન્ટેનન્સ (ણબન્પડિંગની જાળિણી)

સ્ટ્રક્ચરલ (બાાંધકામ સાંબાંશધત)

આ વિયમો માટે ગબલલ્ડિંગિ ેિીચે મજુબિા વગથમાાં વવભાજીત કરી શકાય -

વગથ-૧ - તમામ પ્રકારિા ફે્રમ્ડ સ્રક્ચર, ફેક્ટરી ગબલલ્ડિંગ, વસિેમા, ઓદડટોદરયમ અિે અન્ય જાહરે ઈમારતો, શાળા અિે કોલેજિી ઈમારત, હોસ્ટેલ

વગથ-૨ - ચણતર કરેલી દીવાલો સારે્િી રહણેાક ઈમારતો જેમાાં ગ્રાઉન્ડ માળ (તળીયાિો માળ) ઉપરાાંત બ ેમાળનુાં ચણતર ર્યુાં હોય.

ગબલલ્ડિંગિા બાાંધકામિી રજજસ્ટડથ બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિર દ્વારા સમયાાંતરે ચકાસણી કરાવવાિી જવાબદારી જે-તે ગબલલ્ડિંગિા માગલકિી રહશેે અિે તેણે ફોમથ િાં.૧૧ મજુબ િીચે દશાથવેલી વવગતો સારે્ બાાંધકામ સાંબાંવધત ઈન્સ્પેક્શિ દરપોટથ રજૂ કરવાિો રહશેે -

એ) આ વવવિયમો અમલમાાં આવે તયારર્ી ત્રણ વિથમાાં અિે તયારપછી પ્રર્મ દરપોટથ રજૂ કયાથિી તારીખર્ી દર ૧૫ વિથિા સમયાાંતરે. વગથ-૧િી ઈમારતો આ વિયમો લાગ ુર્યાિા ૧૫ વિથ પહલેા વિમાથણ પામી હોવાર્ી તેનુાં પરીક્ષણ વિયમો લાગ ુર્યાિા પાાંચ વિથમાાં કરવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

બી) આ વિયમો લાગ ુપડયા તેિા પાાંચ વિથમાાં અિે તયારપછી પ્રર્મ અહવેાલ રજૂ કયાથિી તારીખર્ી દર ૧૫ વિથિા સમયાાંતરે. વગથ-૨િી ઈમારતોનુાં વિમાથણ આ વિયમો લાગ ુર્યા તેિા ૧૫ વિથ પહલેા વિમાથણ પામી હોવાર્ી તયારપછીિા ૧૫ વિથ પછી પરીક્ષણ કરવાનુાં રહશેે.

ફાયર સેફટી

ફાયર સેફટીિા વિયમો એિબીસી ૨૨૨૭ (ભાગ-૪) મજુબ અનસુરવાિા રહશેે. આગ લાગે તો તેવી ક્સ્ર્વતિે પહોંચી વળવા માટે ફાયર હાઈડ્રન્્સ, ફાયર-ગલફ્ટ અિે ફાયર-સ્ટેર(વૈકક્લ્પક વિસરણી) ઉપલબ્ધ કરાવવાિી ગબલ્ડરિી ફરજ રહશેે. એક વિથર્ી ઓછા સમયાાંતરે તેણે રજજસ્ટડથ એવા ફાયર દડપાટથમેન્ટ કે ફાયર કન્સલ્ટન્ટનુાં પ્રમાણપત્ર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. સમક્ષ રજૂ કરવાનુાં રહશેે. ઈન્ટરિલ ફાયર હાઈડ્રન્ટ, ફાયર ગલફ્ટ અિે ફાયર સ્ટેર તર્ા અન્ય જરૂરી બાબતોિી વિયમ મજુબ જાળવણી ર્ઈ રહી છે અિે તે સારી ક્સ્ર્વતમાાં છે તેવુાં પ્રમાણપત્ર રજૂ કરવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

િારીરરક રીતે શિકલાાંગ લોકો માટેની સિલતો

િોટષ ટાઈટલ (ટૂાં કુાં મથાળાં), માત્રા અને આરાંભ

લાગ ુપડતા શનયમો

જાહરે જિતા દ્વારા ઉપયોગમાાં લેવાતી તમામ ઈમારતો અિે સવલતો માટે આ વિયમો લાગ ુપડશે. તે ખાિગી અિે રહણેાક ઈમારતોિે લાગ ુપડતા િર્ી. આ વિયમો માાંડલ-બેચરાજી ખાસ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ દરજિ(સર)િે લાગ ુપડશે.

વ્યાખ્યા

હલચ-ચલન ન થઈ િકે તેિી િારીરરક અક્ષમતા

તમામ વ્યવહારીક હતે ુમાટે વ્હીલચેરિો ઉપયોગ કરવો પડ ેતેવી ક્ષવત.

આંશિક હલન-ચલન થઈ િકે તેિી િારીરરક અક્ષમતા

વ્યક્ક્તિે ચાલવામાાં મશુ્કેલી પડ ે કે અસલામતી અનભુવે તેવી ક્ષવત કે અક્ષમતા. પટ્ટો કે કાખઘોડી, કૃવત્રમ અવયવ, આર્થદરદટક્સ, સ્પાલસ્ટક્સિો ઉપયોગ કરતા હોય અિે ફેફસા તર્ા હૃદય સાંબાંવધત ગબમારી ધરાવતા હોય તે સેમી એમ્બ્યલુેટરી(આંવશક હલિ-ચલિ ર્ઈ શકે તેવી શારીદરક અક્ષમતા)િી આ કેટેગરીમાાં આવે છે.

શ્રિણિગ્ક્તની અક્ષમતા

બહરેાશ હોવી કે ઓછાં સાંભળાવુાં જેિે કારણે વ્યક્ક્ત જાહરે વવસ્તારોમાાં જતા અસલામતી અનભુવે છે કારણ કે ચેતવણીરૂપ સાંકેતો કે આદેશ સાાંભળવા માટે અસક્ષમ છે.

દૃન્ષ્ટની અક્ષમતા

સાંપણૂથ અંધાપો(પ્રજ્ઞાચક્ષ)ુ કે જોવામાાં તકલીફ ર્તી હોય તેવી અક્ષમતા જેિે કારણે વ્યક્ક્ત જાહરે વવસ્તારોમાાં અસલામતી અનભુવે કે જોખમ અનભુવે.

વ્હીલ ચેર

શારીદરક રીતે અક્ષમતા ધરાવતા લોકો દ્વારા એક જગ્યાએર્ી બીજી જગ્યાએ જવા માટે ઉપયોગમાાં લેવાતી ખરુશી. વ્હીલ ચેરિી સ્ટાન્ડડથ સાઈઝ ૧.૨૫મીx ૨.૩૫મી છે.

હતે ુ

આ વિયમો જાહરે જિતા દ્વારા ઉપયોગમાાં લેવાતી તમામ ઈમારતો અિે સવલતો માટે લાગ ુપડ ેછે. ખાિગી અિે જાહરે રહણેાક ઈમારતો માટે તે લાગ ુપડતા િર્ી.

સાઈટનુાં બાાંધકામ

રોડનુાં લેવલ, િજીકિા રસ્તા અિે પાદકિંગ વવસ્તાર ચોક્કસ મટીદરયલિી જરૂદરયાત સારે્ િકશામાાં દશાથવવા પડશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પ્રિેિનો માગષ/ચાલિાનો માગષ

ગબલલ્ડિંગમાાં પ્રવેશવાિા મખુ્ય માગથ અિે પ્રવેશ દ્વાર પાસે પાદકિંગ ઓછામાાં ઓછાં ૧.૧ મીટર પહોળાં હોવુાં જોઈએ અિે સમતલ હોવુાં જોઈએ. જો કોઈ ઢાળ હોય તો તે પાાંચ ટકાર્ી વધ ુ િ હોવો જોઈએ. ભોંયતગળયામાાં ઉપયોગમાાં લેવાિાર મટીદરયલ દૃલષ્ટ િબળી હોય તેવા વ્યક્ક્તિે સાનકુળૂ હોય અર્વા તેિે તકલીફ િ પડ ેતેવુાં હોવુાં જોઈએ.(પાદકિંગ સ્પેસિા ફ્લોરિો રાંગ અિ ેચમક આસપાસિા અન્ય ફ્લોરર્ી અલગ હોવા જોઈએ જેિા પર પગ પડ ેતો અલગ અવાજ આવતો હોવો જોઈએ). ગાઈદડિંગ ફ્લોર મટીદરયલ તરીકે ઉપયોગમાાં લેવાતા મટીદરયલર્ી સમગ્ર વિમાથણ ર્વુાં જોઈએ. તેિી સપાટી લપસી િ જવાય તેવી અિે વ્હીલચેર દ્વારા જઈ શકાય તેવી હોવી જોઈએ. િાિી આડશ(તકતી કે પાળ) સામાન્ય લેવલ સધુીિી હોવી જોઈએ.

પારકિંગ

વવકલાાંગ લોકોિા વાહિ પાદકિંગ માટે િીચે મજુબિી જોગવાઈ જરૂરી છે - શારીદરક રીતે વવકલાાંગ વ્યક્ક્ત માટે પ્રવેશદ્વાર િજીક બ ેકારિી જગ્યા જેટલુાં પાદકિંગ હોવુાં જોઈએ અિે

તયાાંર્ી ગબલલ્ડિંગમાાં જવા માટેનુાં મહિમ અંતર ૭૨ મીટર હોવુાં જોઈએ. પાદકિંગ ઓછામાાં ઓછાં ૭.૬૨ મીટર પહોળાં હોવુાં જોઈએ. વ્હીલચેરધારક વ્યક્ક્ત માટે અિામત જગ્યા અંગેિી માદહતી સ્પષ્ટપણે અિે તરત જ ધ્યાિમાાં આવે તે

પ્રકારે મકેુલી હોવી જોઈએ. ગાઈદડિંગ ફ્લોર મટીદરયલ ઉપલબ્ધ કરાવવાનુાં રહશેે અર્વા ઓછી દૃલષ્ટક્ષમતા હોય તેમિે અવાજ

દ્વારા સાંકેત કરતી દડવાઈસ કે એ જ હતે ુમાટેિી અન્ય દડવાઈસ ઉપલબ્ધ કરાવવાિી રહશેે.

આકૃશત ૧૯.૧પારકિંગ

બાાંધકામની જરૂરરયાત

શારીદરક રીતે વવકલાાંગ વ્યક્ક્તઓ માટેિા ગબલલ્ડિંગ માટે વવશેિ સવલતો જરૂરી છે જે આ મજુબ છે

ક્પ્લન્ર્ લેવલિી િજીકિો માગથ વવકલાાંગો માટે પ્રવેશદ્વાર/બહાર જવાિા રસ્તાિે જોડતી પરસાળ

દાદરો-સીડી-પગવર્યા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગલફ્ટ

ટોઈલેટ

પીવાનુાં પાણી

લ્પ્લન્થ લેિલની નજીકનો માગષ

દરેક ગબલલ્ડિંગમાાં ઓછામાાં ઓછાં એક પ્રવેશદ્વાર વવકલાાંગો અવરજવર કરી શકે તે માટે હોવુાં જોઈએ અિે તે યોગ્ય બોડથ દ્વારા દશાથવવુાં જોઈએ. પ્રવેશદ્વાર પગવર્યાવાળા પ્રવેશદ્વાર સારે્ ઢાળવાળા માગથિે જોડત ુાં હોવુાં જોઈએ.

એ. ઢાળવાળો માગથ - પ્રવેશદ્વારા ખાતે રેમ્પ અર્ાથત ઢાળવાળો રસ્તો લપસી િ જવાય તેવા મટીદરયલર્ી બિાવેલો હોવો જોઈએ અિે ઢાળ ૧૧૨૨ મીમીર્ી વધારે પહોળો િ હોવો જોઈએ. ૧:૧૨િા મહિમ ઢોળાવ સારે્ રેમ્પિી લાંબાઈ ૯.૨ મીટરર્ી વધ ુિ હોવી જોઈએ. બને્ન તરફ ૧૨૨ મીલીમીટર હાઈ હને્ડ રેલ જે રેમ્પિી ટોચ અિે િીચલી સપાટીિી બને્ન તરફ ૭૨૨ મીમી સધુી વવસ્તરી શકે. હને્ડ રેલિી પાસેિી દીવાલ સારે્નુાં ઓછામાાં ઓછાં અંતર ૫૨મીમી હોવુાં જોઈએ.

આકૃશત ૧૯.૨ ઢાળિાળો માગષ

બી. પગવર્યા સાર્ેિો માગથ - પગવર્યાવાળા માગથ માટે પગવર્યાનુાં કદ ૭૨ મીમીર્ી િાનુાં િ હોવુાં જોઈએ અિે પગવર્યાિી ઊંચાઈ ૧૫૨ મીમીર્ી વધારે િ હોવી જોઈએ. પગવર્યાિી બને્ન બાજુ ૧૨૨ મીમીિી ઊંચાઈિો કઠેડો હોવો જોઈએ.

સી. બહાર િીકળવાિો/પ્રવેશ માટેિો દરવાજો(દ્વાર) - પ્રવેશદ્વારનુાં મખુ ઓછામાાં ઓછાં ૯૨૨ મીમી હોવુાં જોઈએ અિે તેમાાં વ્હીલચેરવાળી વ્યક્ક્તિે અડચણરૂપ બિે તેવુાં પગવર્યનુાં િ હોવુાં જોઈએ. ઊંબરો ૧૨ મીમીર્ી વધારે ઊંચો િ હોવો જોઈએ.

આકૃશત ૧૯.૩ બહાર નીકળિાનો પ્રિેિ માટેનો દરિાજો(દ્વાર)

ડી. એન્રન્સ લેલન્ડિંગ બ૨ - ઢાળિી િજીકમાાં એન્રન્સ લેલન્ડિંગ ઉપલબ્ધ કરાવાશે જેનુાં લઘતુમ પદરમાણ ૧૧૨૨ x ૨૨૨૨ મીમી હશે. ઢાળિી ઉપરિી તરફનુાં એન્રન્સ લેલન્ડિંગિી ફ્લોર મટીદરયલ સાર્ે જોગવાઈ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રહશેે જેર્ી દૃલષ્ટક્ષમતા ઓછી હોય તેવી વ્યક્ક્તનુાં ધ્યાિ જઈ શકે.(પાદકિંગ સ્પેસિા માળિો રાંગ અિ ેચમક આસપાસિા અન્ય માળર્ી અલગ હોવા જોઈએ જેિા પર પગ પડ ે તો અલગ અવાજ આવતો હોવો જોઈએ). ગાઈદડિંગ ફ્લોર મટીદરયલ તરીકે ઉપયોગમાાં લેવાતા મટીદરયલર્ી સમગ્ર વિમાથણ ર્વુાં જોઈએ. તેિી સપાટી લપસી િ જવાય તેવી અિે વ્હીલચરે દ્વારા જઈ શકાય તેવી હોવી જોઈએ. િાિી આડશ(તકતી કે પાળ) સામાન્ય લેવલ સધુીિી હોવી જોઈએ.

શિકલાાંગ માટે પ્રિેિદ્વાર અને બહાર નીકળિાના માગષને જોડિો

વવકલાાંગ માટે પ્રવેશદ્વાર અિે બહાર િીકળવાિા માગથિે જોડતો કોદરડોર એ પ્રકારે તૈયાર કરવાિો રહ ેછે, જયાાં ચોક્કસ ગબલલ્ડિંગિા ઉપયોગિી તમામ માદહતી દૃલષ્ટ ક્ષમતા ઓછી હોય તેવી વ્યક્ક્તિે કોઈ વ્યક્ક્ત દ્વારા કે કોઈ સાંકેત દ્વારા ઉપલબ્ધ કરાવવાિી રહશેે. આ માદહતી િીચે મજુબિી રહશેે -

એ. ‘ગાઈદડિંગ ફ્લોર મટીદરયલ’ ઉપલબ્ધ કરાવવાનુાં રહશેે અર્વા ઓછી દૃલષ્ટક્ષમતા હોય તેમિે અવાજ દ્વારા સાંકેત કરતી દડવાઈસ કે એ જ હતે ુમાટેિી અન્ય દડવાઈસ ઉપલબ્ધ કરાવવાિી રહશેે.

બી. ઓછામાાં ઓછી પહોળાઈ ૧૫૨૨ મીમી હોવી જોઈએ

સી. ઢાળ-ઢોળાવમાાં ફેરફાર હોય તો ૧-૧૨િા સ્લોપ મજુબ ઉપલબ્ધ કરાવવાિો રહશેે

ડી. રેમ્પ/ઢાળવાળા માગથ માટે કઠેડો(ઉપર ચઢતી વખતે કે િીચે ઊતરતી વખતે ટેકા માટે પકડવાિી પટ્ટી) ઉપલબ્ધ કરાવવાિો રહશેે

આકૃશત ૧૯.૪ શિકલાાંગ માટે પ્રિેિદ્વાર અને બહાર નીકળિાના માગષ

દાદરા-શનસરણી

વવકલાાંગો માટે પ્રવેશદ્વાર કે એક્ક્ઝટ િજીક એક દાદરો રહશેે જે માટે િીચે મજુબિી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે - એ. ઓછામાાં ઓછી પહોળાઈ ૧૭૫૨ મીમી. બી. પગવર્યાિી ઊંચાઈ ૧૫૨ મીમીર્ી વધારે િ હોવી જોઈએ અિે તેિી(પગવર્યા પર જયાાં પગ મકુીએ તે

ભાગ)િી પહોળાઈ ૧૫૨ મીમીર્ી વધારે િ હોવી જોઈએ. પગવર્યા સવુિયોજજત હોવા જોઈએ, આડધેડ િ હોવા જોઈએ.

સી. વિસરણીમાાં સળાંગ મહિમ ૧૨ પગવર્યા હોવા જોઈએ. ડી. વિસરણીિી બને્ન તરફ કઠેડો હોવો જોઈએ અિે ઉપરિી તરફ ૭૨૨ મીમી સધુી અિે િીચેિી તરફ પણ

એટલો જ વવસ્તારી શકાય છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત ૧૯.૫ દાદરા / શનસરણી

ણલફ્ટ

વિયમ મજુબ જયાાં ગલફ્ટિી જરૂર હોય તયાાં ઓછામાાં ઓછી એક ગલફ્ટ વ્હીલચેર ધારક માટે હોવી જોઈએ જેિી ક્ષમતા બ્યરૂો ઓફ ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડ્થસ દ્વારા િક્કી કરાયેલી ૧૭ વ્યક્ક્તિી ક્ષમતા મજુબિા પદરમાણિી ગલફ્ટ હોવી જોઈશે.

એ. સ્પષ્ટ આંતદરક વવસ્તાર - ૧૭૨૨ મીમી

બી. સ્પષ્ટ આંતદરક પહોળાઈ - ૨૨૨૨ મીમી

સી. પ્રવેશદ્વારિી પહોળાઈ - ૯૨૨ મીમી ડી. કાંરોલ પેિલિી િજીકમાાં ૬૨૨મીમી લાંબાઈ અિે ફ્લોર લેવલર્ી ૧૨૨૨મીમી ઊંચાઈ ધરાવતો કઠેડો

આપવાિો રહશેે. ઈ. ગલફ્ટ લોબી અંદરર્ી ૧૧૨૨ x ૧૧૨૨ મીમી અર્વા તેિાર્ી મોટી જોઈશે. એફ. દરવાજો આપોઆપ બાંધ ર્ઈ જાય તે વચ્ચેિો સમયગાળો ઓછામાાં ઓછો પાાંચ સકેન્ડ હોવો જોઈએ

અિે દરવાજો બાંધ ર્વાિી ઝડપ ૨.૨૫ મીટર પ્રવત સેકન્ડ રહશેે. જી. પાાંજરા જેવી આ જગ્યા સારે્ એક દડવાઈસ ઉપલબ્ધ કરાવાઈ છે, જે સાાંભળવાિી દૃલષ્ટએ સાંકેત કરે

છે કે જે-તે દ્વાર(દરવાજો) બાંધ છે કે ખલુ્લો.

ટોઈલેટ (બાથરૂમ)

કુલ ટોઈલેટ હોય તેમાાં વવકલાાંગ માટે એક વવશેિ ડબ્લ્ય.ુસી. રાખવી જરૂરી છે. તે માટે પ્રવેશ દ્વાર પાસે વવકલાાંગ માટે વોશ બઝેીિ પણ હોવુાં જોઈએ.

એ. ઓછામાાં ઓછાં કદ ૧૨૨૨ x ૧૩૫૨ મીમી બી. પ્રવેશદ્વાર ખલુી શકે તે માટે તેિી પાસે ૯૨૨મીમી ખલુ્લી જગ્યા અિે દરવાજો ઝુકતો હોવો જોઈએ. સી. દીવાલર્ી ૫૨ મીમી ક્લીયરન્સ સારે્ સાનકુળૂ હોય તે મજુબ કઠેડો ટોઈલેટમાાં હોવો જોઈએ. ડી. ડબ્લ્ય.ુસી.િી સીટ ભોયતગળયેર્ી ૫૨૨મીમી હોવી જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત ૧૯.૬ શિકલાાંગો માટે બાથરૂમ તેમજ પીિાનુાં પાણી

પીિાનુાં પાણી

વવકલાાંગો માટેિા ખાસ ટોઈલેટ પાસે તેમિા માટે પીવાિા પાણીિી સાનકુળૂ વ્યવસ્ર્ા કરવાિી રહ ેછે.

બાળકો માટે રડિાઈશનિંગ

જે ઈમારતિો બાળકો દ્વારા ખાસ્સો ઉપયોગ ર્વાિો હોય તેમાાં કઠેડાિી ઊંચામાાં ફેરફાર કરવાિો રહશેે અિે અન્ય દફદટિંગ તર્ા દફક્સચરમાાં પણ ફેરફાર કરવાિા રહશેે.

સ્પષ્ટીકરણ નોંધ

ગાઈરડિંગ/િોશનિંગ ફ્લોર મટીરરયલ

દૃલષ્ટક્ષમતા ઓછી હોય તેવા લોકોિે ખ્યાલ આવે અર્વા તેમિે ચેતવે તેવુાં ફ્લોર મટીદરયલ કે જે આસપાસિા બાકીિા ફ્લોર મટીદરયલર્ી સ્પષ્ટપણે અલગ પડતુાં હોય તેિે ગાઈદડિંગ કે વોવિિંગ ફ્લોર મટીદરયલ કહ ે છે. પ્રજ્ઞાચક્ષ ુકે ઓછી દૃલષ્ટક્ષમતાવાળી વ્યક્ક્ત જયારે લાકડી વડ ેઆ સપાટી પરર્ી પસાર ર્ાય તયારે તેિે ચોક્કસ પ્રકારિા અવાજ તર્ા સ્પશથ સાર્ે સાંકેત મળે તે પ્રકારિી તેિી દડઝાઈિ હોય છે. ગાઈદડિંગ/વોવિિંગ ફ્લોર મટીદરયલ આવી વ્યક્ક્તિે કઈ દદશામાાં જવુાં તેિો સાંકેત કરે છે, તેનુાં માગથદશથિ કરે છે અર્વા કોઈ વસ્ત ુસારે્ અર્ડાઈ જવા સામે ચેતવણી આપે છે. આવુાં ફ્લોર મટીદરયલ િીચે મજુબિા વવસ્તારોમાાં ઉપલબ્ધ કરાવવાનુાં રહશેે -

એ. ગબલલ્ડિંગિા પ્રવેશદ્વાર પાસે અિે પાદકિંગિી જગ્યામાાં બી. માદહતી માટેનુાં બોડથ, દરસેપ્શિ, ગલફ્ટ, સીડી(દાદરા) અિે ટોઈલેટ પાસે સી. જયાાં વાહિોિી આવિ-જાવિ હોય તયાાં ચાલવા માટેિા રસ્તાિી શરૂઆતમાાં અિે તે રસ્તો પરૂો ર્તો

હોય તયાાં ડી. સીધા માગથમાાં જયાાં પગવર્યા કે આડશ કે ઢાળ-ઢોળાવ આવે તયાાં ઈ. પ્રવેશદ્વાર અિે બહાર િીકળવાિા માગથ પાસે અિે બ ેદાદરા વચ્ચેિી જગ્યા(રમણુાં) પાસે

સાઈનેજ (સાંજ્ઞાસચૂક પારટયુાં)

વવકલાાંગ લોકો માટે ગબલલ્ડિંગમાાં જ રહલેી ચોક્કસ સવલતોિી યોગ્ય ઓળખ ર્ઈ શકે તે માટેિા સાઈિેજ અર્ાથત િામ લખેલા પાદટયા યોગ્ય રીતે લખાયેલા અિે મકેુલા હોવા જોઈએ. દૃલષ્ટહીિ લોકો સાાંભળવુાં, સ્પશથ કરવો વગેરે અન્ય ક્ષમતાિો ઉપયોગ કરતા હોય છે. એ જ રીતે જેમિી શ્રવણશક્ક્ત ઓછી હોય તેમિે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વવઝયઅુલ સાંકેતો લાભ કરતા હોય છે. સાઈિબોડથિા અક્ષર(૨૨ મીમીર્ી િાિી સાઈઝિા િ હોવા જોઈએ) યોગ્ય રીતે વાંચાય તેવા અિે સ્પષ્ટ હોવા જોઈએ અિે યોગ્ય સ્ર્ાિ પર મકેુલા હોવા જોઈએ. દૃલષ્ટદહિ લોકો માટે દીવાલ પરનુાં સાઈિબોડથ બ્રેઈલ લીપીમાાં સાનકુળૂ ઊંચાઈ પર મકેુલુાં હોવુાં જોઈએ. સલામત રીતે ચાલી શકાય તે માટે વચ્ચે કોઈ અડચણ િ હોવી જોઈએ. વ્યસ્ત જાહરે વવસ્તારોમાાં જાહરે સરિામા-સ્ર્ળિી માદહતીિી પણ યોગ્ય પદ્ધવત હોવી જોઈએ. ચોક્કસ સ્ર્ળિા પ્રવતક કે તેિી માદહતી અલગ પડ ેતેવા રાંગમાાં હોવી જોઈએ અિે યોગ્ય રીતે ચમકતી હોવી જોઈએ કારણ કે જેિી દૃલષ્ટક્ષમતા ઓછી હોય તેઓ અન્ય રાંગર્ી અલગ હોય તેિે સરળતાર્ી વાાંચી કે ધ્યાિમાાં લઈ શકે છે. વ્હીલચેર માટે િીચે ગચત્રમાાં દશાથવ્યા મજુબિા આંતરરાષ્રીય પ્રતીક છે જે વવકલાાંગો માટે ફાળવાયેલા ગલફ્ટ, ટોઈલેટ, દાદરા-સીડી, પાદકિંગ વવસ્તાર, વગેરે પાસે મકેુલા હોવા જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઐશતહાશસક િારસાને લગતા શનયમો

લાગ ુપાડિાની ક્ષમતા

જે ઇમારતો, કલાિા િમિુા, માળખા, ક્ષેત્ર, કે સ્ર્ાપતય, પયાથવરણીય સાાંસ્કૃવતક, મહતતવ અિે સૌંદયથ ધરાવતા પદરસર (જેિો હવેર્ી અહીં ઔવતહાવસક વારસો ધરાવતી િોંધાયેલી ઇમારતો અર્વા તો િોંધાયલેા પદરસર તરીકે ઉલ્લખે કરવામાાં આવશે), અિે જ ાંગલિો વવસ્તાર, ખલુ્લો વવસ્તાર (જેિો હવેર્ી અહીં કુદરતી પાસા તરીકે ઉલ્લખે કરવામાાં આવશે), જળાશયો, ટેકરીઓ, ડુાંગર, પવવત્ર ઉપવિો (અિે તેિી આસપાસિો વવસ્તાર) સધુી મયાથદદત િહીં પરાંત ુાં તે સદહતિા િૈસથગગક સૌંદયથ ધરાવતા કુતદરતી વવસ્તારો જેિી ગજુરાત સરકાર દ્વારા બહાર

પડિારા જાહરેિામામાાં િોંધણી ર્વાિી હશે તેિે આ વિયમો લાગ ુપડશે.

આ વિયમોિા હતેસુર હવેર્ી અંહી પદરસરિો ઇમારતો-અિે અર્વા પ્લોટ લાઇિ-અિે અર્વા રેલ્વે લાઇિ-અિ ેઅર્વા જળાશો-અિે અર્વા રોડ-અિે અર્વા રસ્તા દ્વારા ચારે બાજુએર્ી ઘેરાયેલા તર્ા પયાથવરણીય,

સાાંસ્કૃવતક તર્ા સ્ર્પતયિે લગતુાં મહતતવ અિે સૌંદયથ ધરાવતા ઐવતહાવસક કલાિા િમિુા, માળખા, ક્ષેત્ર કે િોંધાયેલી ઇમારતો ધરાવતા કોઇપણ વવસ્તાર કે જેનુાં એમબીએસઆઈઆરમાાં વણથિ કરેલુાં હશે અિે જેિા માટે કોઇ ખાસ વિયમો વવચારી કઢાયા હશે એવા કોઇપણ વવસ્તાર તરીકે ઉલ્લખે કરવામાાં આવશે.

શિકાસ / પનુ:શિકાસ / રીપેરીંગ ઉપર પ્રશતબાંધ

i. િોંધાયેલા કુદરતી પાસા, ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા િોંધાયેલા પદરસર અિે ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી િોંધાયલેી ઇમારતોિા કોઇપણ ભાગિ ે તોડી પાડવો, તેિા ઉપર પ્લાસ્ટર કરાવવુાં, વવશેિ ખાવસયતો ધરાવતી ચીજવસ્તઓુિે બદલવી કે ઇમારતનુાં રાંગરોગાિ કરાવવા સદહતિા સમારકામ,

દરપેદરિંગ, સધુારા-વધારા, ઉમેરો, એક્ન્જવિયદરિંગ કામકાજ, પિુવવકાસ કે વવકાસ કરવાિી પ્રવવૃિ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી પવૂથ માંજૂરી વવિા હાર્ ધરી શકાશે િહીં.

ii. આવી કોઇપણ પ્રકારિી માંજૂરી આપતાાં પહલેા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટી (કે જેિો હવેર્ી અહીં હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટી તરીકે ઉલ્લેખ કરવામાાં આવશે) િો સાંપકથ કરશે અિે આ કવમટીિી સલાહ મજુબ િીમ્િ દવશિત શરતોએ કામ કરશે.

iii. ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી કોઇપણ ગબલલ્ડિંગ (અર્વા ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા િોંધાયેલા પદરસરમાાં આવેલી કોઇપણ ગબલ્ડાંગ),માાં તોડફોડ, સધુારા-વધારા કે ઉમેરો કરવા માટે, કે િોંધાયેલા કોઇપણ કુદરતી પાસામાાં બાાંધકામ કરવા કે તેિી સરહદમાાં ફેરફાર કરવા માટેિી કોઇપણ પ્રકારિી માંજૂરી આપતા પહલેાાં જાહરે પ્રજાિા વાાંધા-સચૂિો માંગાવવા પડશે અિે હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટી દ્વારા તેિા ઉપર વવચારણા ર્યેલી હોવી જોઇશે.

iv. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. લેગખતરૂપમાાં િોંધેલા કારણો સદહત કેટલાાંક અપવાદરૂપ દકસ્સાઓિે પિુ

વવચારણા માટે હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિે પરત મોકલશે. v. ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી ઇમારતોિા માગલકો અિ ેઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા પદરસરમાાં આવેલી

ઇમારતોિી એ જવાબદરી રહશેે કે તેઓએ પોતાિા ખચ ેઇમારતોિી જાળવણી અિે સમયસર દરપેદરિંગ કરાવવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

vi. જો કે તમામ વવચારણાિા અંતે છેવટે હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિો વિણથય જ છેવટિો ગણાશે.

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતી ઇમારતો, પરરસર અને કુદરતી પાસાની યાદીની તૈયારીઓ

ઇમારતો, કલાિા િમિુા, માળખા, ક્ષેત્ર અિે પદરસર અર્વા ઐવતહાવસક અિ ે અર્વા સૌંદયથ અિ ે અર્વા સ્ર્ાપતય અિે અર્વા સાાંસ્કૃવતક અિે અર્વા પયાથવરણીય મહિવ ધરાવતા વવસ્તારો, અિ ેક્ષેત્રોિી યાદી અિ ેજેિે આ વિયમો લાગ ુપડ ેછે એવા વિરાજીિા વવસ્તારો, ખલુ્લા વવસ્તારો, જળાશયો (અિે તેિી આસપાસિા વવસ્તારો), ડુાંગરો, ટેકરીઓ અિે ઉપવિો સદહતિા િૈસથગગક સૌંદયથ અિે અર્વા પયાથવરણીય મહિવ ધરાવતા કુદરતી પાસાઓિી યાદી ધારો, ૧૯૩૬િી પેટાકલમ ૧૯િા હતેસુર આ વિયમિો દહસ્સો બિી શકશે િહીં. આ યાદીિે પરૂક બિાવ્યા બાદ, બદલ્યા બાદ, તેિે દૂર કયાથ બાદ, તેમાાં સધુારા-વધારા કયાથ બાદ તે યાદીિા સધુારા-વધારા સિાવાર ગઝેેટમાાં અર્વા તો જાહરે પ્રજાિા વાાંધા-સચૂિો માંગાવતી િોદટસમાાં વિધાથદરત કરેલી પદ્ધવતએ પ્રવસદ્ધ કરવાિી શરતે સરકાર અિે અર્વા હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા, અર્વા તો સરકારિે કાયદાકીય રીતે મળેલી સિાિી રૂએ, અર્વા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે કાયદા દ્વારા મળેલી સિાિી રૂએ અર્વા હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિે મળેલી સિાિી રૂએ વખતોવખત ત ેયાદીિે પરૂક બિાવી શકાશે, તેમાાં બદલાવ લાવી શકાશે, તેમાાં ફેરફાર કરી શકાશે અર્વા તો તેિ ે દૂર કરી શકાશે. પ્રજા પાસેર્ી માંગાવવામાાં આવેલા વાાંધા-સચૂિો ઉપર સરકારે અર્વા તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે તાતકાગલક વવચારણા કરવાિી રહશેે અિે છેલ્લે હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટી દ્વારા તે યાદીિે આખરી ઓપ આપવામાાં આવશે અિે જાહરે કરવામાાં આવશે.

પેટા માળખ ુઅિે કમ્પાઉન્ડ સદહતિી સમગ્ર સાંપવિ તે યાદીમાાં આવતી િર્ી એમ જો સાંકેત િહીં કરાયો હશે તો તે ઇમારત અર્વા તો ઇમારતોિા જૂર્િો આપોઆપ તે યાદીમાાં સમાવેશ ર્ઇ જશે.

અન્ય સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમોમાાં છૂટછાટ મકૂિાની, સધુારા િધારા કરિાની અને બદલાિ કરિાની સત્તા

િોંધાયેલા કુદરતી પાસાઓિી જાળવણી માટે અિે અર્વા ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા િોંધાયેલા પદરસર અિે

અર્વા ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી િોંધાયલેી ઇમારતોિી ઐવતહાવસક અિે અર્વા સૌંદયથિે લગતી અિ ેઅર્વા સાાંસ્કૃવતક કે સ્ર્ાપતયિે લગતી ગણુવિાિા જાળવણી, સાચવણી અિ ે સાંરક્ષણ માટે જરૂરી હશે તો હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ અિે લગેખતમાાં િોંધવાલાયક કારણોસર અિે મસુદ્દાનુાં સ્વરૂપ ધરાવતી અિે માંજૂરી માટે પેલન્ડિંગ પડી હશે એવી કોઇપણ યાદીિે વવકાસિી માંજૂરીિા હતેસુર વચગાળાિા સમય દરમ્યાિ ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી યાદીિો એક ભાગ ગણી લેવાિી શરતે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ માટેિી મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિા ( કે જેિો હવેર્ી અહીં ઉક્ત વવવિયમો તરીકે ઉલ્લખે કરવામાાં આવશે)િા અન્ય સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમોમાાં છૂટછાટ મકૂી શકશે, બદલાવ કરી શકશે અિે તેમાાં સધુારા વધારા કરી શકશે.

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતા નોંધાયેલા પરરસર માટે શિિેર્ શનયમો

હદેરટેજ કન્ઝવેશિ રેગ્યલુેશિ િાં. ૧૩.૨૨.૨ મજુબ જાહરે કરાયેલા કુદરતી પાસાિા કે ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા પદરસરિા (જયાાં હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિે જરૂરી જણાય તયાાં) દકસ્સામાાં સાંબાંવધત કુદરતી પાસા અિે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પદરસર માટે િક્કી કરાયેલા વવશેિ વિયમો અંતગથત ઉપરોક્ત વવકાસિી માંજૂરી આપવાિી રહશેે, અિે આ વિયમો હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા ઘડવામાાં આવશે. પદરસર-કુદરતી પાસા માટેિા વવશેિ વિયમોિે આખરી ઓપ આપતાાં પહલેાાં જાહરે પ્રજા પાસેર્ી વાાંધા-સચૂિો માંગવવાિા હતેસુર તે મસુદ્દાિે અગ્રીણી અખબારો અિે સિાવાર ગઝેેટમાાં પ્રવસદ્ધ કરવાિો રહશેે. તે મસુદ્દો સિાવાર ગઝેેટમાાં પ્રવસદ્ધ ર્યાિા ૬૨ દદવસમાાં પ્રજા પાસેર્ી આવેલા વાાંધા-સચૂિો ઉપર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. -હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટી દ્વારા વવચારણા કરવાિી રહશેે. આ વાાંધા-સચૂિો ઉપર ચચાથ-વવચારણા કયાથ બાદ હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કુદરતી પાસા-પદરસર માટેિા ઉક્ત ડ્રાફ્ટ ખાસ રેગ્યલુેશિ (મસુદ્દારૂપ વવશેિ વિયાંત્રણો)માાં ફેરફાર (જો જરૂરી જણાશે તો) કરશ ેઅિે તે અંગ ેઆવેલા પેલન્ડિંગ વાાંધા-સચૂિો અિે તેિે સરકાર

તરફર્ી મળિારી પેલન્ડિંગ પડલેી આખરી માંજૂરી ઉપર એમબીએસઆઈઆરએમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ-હદેરટેજ કન્ઝવેશિ (ઐવતહાવસક વારસાિી જાળવણી) કવમટીએ સાંબાંવધત પદરસર-કુદરતી પાસાિા વવકાસ કે પિુ:વવકાસિી અરજી ઉપર વવચારણા કરતી વખતે ઉક્ત ડ્રાફ્ટ ખાસ રેગ્યલુેશિ (મસુદ્દારૂપ વવશેિ વિયાંત્રણો)િ ેબારીકાઇર્ી ચકાસી લેવાિો રહશેે એ શરતે માંજૂરી માટે તેિે સરકારિે મોકલી આપવાિા રહશેે.

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતા નોંધાયેલા પરરસર અને ણબન્પડિંગોના શિકાસની દરખાસ્તને લાગ ુ

પાડિાની ક્ષમતા

i. ધારો, ૨૨૨૯, ધારો, ૧૯૩૬ િી કલમ ૧૨ (૨) (ડી) અિે અર્વા કલમ ૪૨ (૭) (સી) અર્વા અન્ય કોઈ ધારા હરે્ળ જો રોડિે પહોળો કરવાિી રેખા દશાથવવામાાં આવી હશે તો તે એટલા માટે આપવામાાં આવી હશે કે તે ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા પદરસર-કુદરતી પાસાનુાં રક્ષણ કરે અિે તેિી બાદબાકી ર્તી રોકે.

ii. વવકાસ યોજિામાાં જો કોઇ રોડ અર્વા રોડિે પહોળો કરતા સીમાાંકિિી દરખાસ્ત કરવામાાં આવી હશ ેતો પદરસરોમાાં વવકાસિી માંજૂરી માાંગતી અરજી ઉપર વવચારણા કરતી વખતે

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે પયાથવરણીય પાસા અિે ઐવતહાવસક વારસાિે લગતા વવવવધ પાસાઓિે ધ્યાિમાાં લેવાિાાં રહશેે અિે તદઅનસુાર વવકાસ યોજિામાાં ફેરફાર કરવા માટે જરૂરી પગલાાં લેવાિા રહશેે. આ પ્રકારિા પગલાાં લેવામાાં જો વવલાંબ ર્શે તો રોડિો પહોળો કરવાનુાં કે િવો રોડ બાાંધવાનુાં કામ શરૂ કરી શકાશે િહીં.

iii. એમબીએસઆઈઆરિા વવકાસ યોજિામાાં દશાથવેલા હયાત રોડિે કુદરતી પાસા કે ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી ઇમારતો (ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા પદરસરોિી યાદીમાાં સમાવવષ્ટ િ હોય તમે છતાાં પણ)િે નકુસાિ પહોંચાડ ેએવી કોઇપણ પદ્ધવતએ પહોળો કરવાનુાં કામ હાર્ ધરી શકાશે િહીં.

iv. ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી ઇમારતો કે િોંધાયેલા કુદરતી પાસામાાં વવકાસ યોજિા માટે અલગ પ્રદેશ કે જગ્યા દશાથવેલી હશે તો પણ તેિો અમલ કરી શકાશે િહીં, તે માટે જરૂર જણાશે તો હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. તે અલગ પ્રદેશ કે જગ્યાિે દૂર કરાવવા કે તેમાાં સધુારા વધારા કરાવવા સરકારિો સાંપકથ કરશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતી ઇમારતોનો પ્રોત્સાહક ઉપયોગ

આ વિયમિા પદરવશષ્ટ ૧૨ અિે ૧૧માાં એવા વવસ્તારોિી વ્યાખ્યા કરવામાાં આવી છે જેિો ધાંધાકીય રીતે,

ઓદફસ માટે કે હોટેલ માટે ઉપયોગ કરી શકાશે િહીં. તેમ છતાાં ઇમારતો હદેરટેજ કન્ઝવેશિિી યાદીમાાં સમાવવષ્ટ હશે અિે જો ત ેઇમારતોિા માગલક-માગલકો કે ભાડ ેઆપિાર વ્યક્ક્ત ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી ત ેઇમારતોનુાં યોગ્ય દરપેદરિંગ કરાવીિે તેિી જાળવણી કરવા અિે સાચવણી કરવા સાંમત હોય તો અિે ત ેમાગલક-માગલકો કે ભાડ ેઆપિાર વ્યક્ક્ત તે મજુબિી લેગખત બાાંહધેરી આપતા હોય તો હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ત ે ઇમારતોિી યોગ્ય જાળવણી ર્તી િ હોય અર્વા તો તિેા ઐવતહાવસક મલૂ્યો િાશ ર્ઇ જાય તેમ હોય તો જ તે ઇમારતોિા કેટલાક દહસ્સાિે કે આખી ઇમારતિે ધાંદાકીય ઉપયોગ માટે- ઓદફસ બાાંધવા કે હોટલ બાાંધવા ગબિ ધાંધાકીય વવસ્તારમાાં તબદીલ કરવાિી તે માગલક-માગલકો કે ભાડ ેઆપિાર વ્યક્ક્તિે માંજૂરી આપી શકશે.

ઐશતહાશસક િારસાની સાચિણી માટે નિા પ્રોત્સાહકોનુાં સિન

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી િોંધાયેલી ઇમારતો અિ ે પદરસરોિી જાળવણી માટે પ્રોતસાહક યોજિા કે વિયમો બિાવી શકશે. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા વવકાસ યોજિાિા કે ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી િોંધાયેલી ઇમારતો અિે પદરસરોિા વવશેિ વિયમોિા સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમોિીજોગવાઇઓ અંતગથત જયાાં લાગ ુપડતુાં હોય તયાાં આ પ્રકારિા પ્રોતસાહિોમાાં વવકાસિા અવધકારોિી તબદીલી, દરપેર ફાંડ ઊભુાં કરવુાં કે કર રાહતો જેવી બાબતોિ ેસમાવી શકાશે. આ પ્રકારિા પ્રોતસાહિોિી વવશેિ જોગવાઇઓ ઐવતહાવસક વારસાિી જાળવણી માટે મુાંબઇ અિે હૈદ્રાબાદ દ્વારા બિાવવામાાં આવેલા આદશથ વિયમોિા પગલે હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા ઘડવામાાં આવશે અિે માંજૂરી માટે તેિે સરકારિે મોકલી આપવાિા રહશેે.

સ્થાપત્યને લગતા સમેુળ અને ઉપરના આકાિની જાળિણી

ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા િોંધાયેલા પદરસરોિી અંદર આવેલી ઇમારતો કે ઐવતહાવસક વારસો ધારવી િોંધાયેલી ગ્રેડ-૧ પ્રકારિી ઇમારતો કે કુદરતી પાસાિા સાવિધ્યમાાં આવેલી ઇમારતોએ ઉપરિા આકાશિી જાલવણી કરવાિી રહશેે અિે સ્ર્ાપતયિી પદ્ધવતિે અનસુરવાનુાં રહશેે જેર્ી કરીિે ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા િોંધાયેલા પદરસરોિો દેખાવ, સૌંદયથ કે મલૂ્યોિા િાશ ર્ાય િહીં કે તેમાાં સહજેપણ ઘટાડો ર્ાય િહીં.“સાવિધ્ય”

શબ્દિી વ્યાખ્યા હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટી દ્વારા કરવામાાં આવશે. ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા િોંધાયેલા પદરસરોિી અંદર આવેલી ઇમારતો કે ઐવતહાવસક વારસો ધારવી િોંધાયેલી ગ્રેડ-૧ પ્રકારિી ઇમારતો કે કુદરતી પાસાિા સાવિધ્યમાાં આવેલી ઇમારતોિી અંદરિા ભાગમાાં વવકાસિા કામો હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટી દ્વારા ઘડી કાઢવામાાં આવેલી માગથદશથક રેખાઓ મજુબ જ કરી શકાશે.

પ્રશતબાંશધત કરાર

સરકાર, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કે ગ્રામ પાંચાયત દ્વારા ભાડ ે રાખેલી વમલકતો માટે બહાર પડાયેલા જાહરેિામાિી તારીખિા દદવસર્ી હયાત તમામ પ્રવતબાંધો સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો ઉપરાાંત લાગ ુપડલેા જ રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

તેમ છતાાં પયાથવરણીય સાચવણીિે લગતાાં કે ઐવતહાવસક વારસાિે લગતા દહતોિે નકુસાિ ર્તુાં હશે એવા દકસ્સામાાં ઐવતહાવસક વારસાિે લગતા વિમયો જ લાગ ુપડશે.

ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતી નોધાયેલી ઇમારતો-પરીસતોનો દરજ્જો

વવકાસિી માંજૂરી માટેિી પાયાિી માગથદશથક રેખાઓ અિે આ ગ્રેડિો અર્થ િીચે મજુબ છે. કોષ્ટક ૨૦.૧ હરેરટેજ ણબપડીંગ્સ માટે ના ગે્રડ અને માગષદશિિકા

ગે્રડ-૧ ગે્રડ - ૨ ગે્રડ-૭

(એ) વ્યાખ્યા

ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા ગે્રડ-૧માાં રાષ્રીય અિે ઐવતહાવસક મહતતવ

ધરાવતી, મદટદરયલ અિે અર્વા સૌંદયથશાસ્ત્ર કે સ્ર્ાપતયિે લગતી પદ્ધવત, ડીઝાઇિ કે ટેકિોલોજીિે

મતૂથસ્વરૂપ આપતી ઇમારતો કે

પદરસરોિો સમાવેશ ર્ાય છે. તેઓ

કદાચ ઐવતહાવસક ઘટિાઓ, ચળવળ,

વ્યક્ક્ત કે સાંસ્ર્ા સારે્ સાંકળાયેલા હોઇ

શકે છે. તેઓ જે તે પ્રદેશિા મહતતવિા સ્ર્ળો હતા અિે હાલમાાં પણ છે.

તમામ િૈસગગિક સ્ર્ાિોિો સમાવેશ

ગે્રડ-૧માાં કરવામાાં આવશે.

ગે્રડ-૨ (એ અિે બી( પ્રકારિા ઐવતહાવસક

વારસામાાં ગે્રડ-૧ પ્રકારિા ઐવતહાવસક

વારસાિી તલુિાએ ઓછી હોય તેમ છતાાં ઐવતહાવસક અિે સાાંસ્કૃવતક મહતતવ

ધરાવતી તર્ા સ્ર્ાપતય અ સૌંદયથિે

લગતી ગણુવિા ધરાવતી સ્ર્ાવિક કે

પ્રાદેવશક મહતતવ ધરાવતી ઇમારતો અિે

પદરસરોિો સમાવેશ ર્ાય છે. તે એવા મહતતવિા સ્ર્ળો છે જે પ્રદેશિી ઓળખ

અિે પ્રવતષ્ઠામાાં પોતાનુાં યોગદાિ આપે

છે. તે કદાચ વિષ્ણાત સ્ર્પવતિી કલા હોઇ શકે છે અર્વા તો સશુોભિ કે

વમશ્રણિો આદશથ િમિુો હોઇ શકે છે

અર્વા કોઇ ચોક્કસ હવામાિિે અનરુૂપ

ડીઝાઇિ કરેલી ઇમારત હોઇ શકે છે.

ગે્રડ-૭ પ્રકારિા ઐવતહાવસક વારસામાાં િગરિા દેખાવનુાં મહતતવ ધરાવતા પદરસરો કે ઇમારતોિો સમાવેશ ર્ાય છે.

અલબિ ગે્રડ-૨ પ્રકાર જેટલો િહીં તેમ

છતાાં તેઓ સ્ર્ાપતય, સૌંદયથ અિે સમાજિા દહતોિે લગતો ભાવ જગાવે છે. તેઓ

સ્ર્ાવિક ક્ષેત્રિા ચાદરત્ર્યિે ઘડવામાાં પોતાનુાં યોગદાિ આપે છે અિે કોઇ ચોક્કસ

સમદુાય અર્વા તો પ્રદેશિી જીવિશૈલીનુાં પ્રવતવિવધતવ કરી શકે છે અિે શેરીિા ઊભા ભાગ, મોખરાિા ભાગિી વવશેિ ખાવસયત

અિે માપ, પહોળાઇ અિે ઊંચાઈિા સમેુળિા રૂપમાાં તેિે અલગ પાડી શકાય છે.

(બી) હતે ુ

ગે્રડ-૧ પ્રકારિા ઐવતહાવસક વારસા કાળજીપવૂથકિી જાળવણીિે લાયક છે.

ગે્રડ-૨ પ્રકારિા ઐવતહાવસક વારસાિે

બૌદ્ધદ્ધક જાળવણીિી જરૂર છે.

ગે્રડ-૭ પ્રકારિા ઐવતહાવસક વારસાિે

બૌદ્ધદ્ધક જાળવણીિી જરૂર છે )અલબિ ગે્રડ-

૨ પ્રકારિા વારસાિી તલુિાએ ઓછી( અિે

તેિી અસાધારાણ લાક્ષગણકતાઓ કારણોનુાં રક્ષણ કરવાિી જરૂર છે.

(સી) ફેરફાર કરિાની તક

ગબલલ્ડિંગ કે પદરસર કે તેિા કોઇ ભાગ કે

પાસાનુાં આયષુ્ય વધારવા અિે વધ ુ

મજબતૂ બિાવવા માટે જો જરૂરી િ

હોય તો ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી ઇમારતો કે પદરસરોિા અંદરિા કે

બહારિા ભાગમાાં કોઇપણ પ્રકારિા

ગે્રડ - ૨ (એ)

અતયાંત કડક ચકાસણી કરવાિી શરતે

આંતદરક ફેરફાર, અનકુુલિશીિ

પિુ:ઉપયોગ અિે બાહ્ય ફેરફારિે માંજૂરી આપી શકાશે. જેિા માટે આ ઇમારતોિે

ગે્રડ-૨ અિે ગે્રડ ૨ (બી( પ્રકારિા

આંતદરક ફેરફાર, અનકુુલિશીિ

પિુ:ઉપયોગ અિે બાહ્ય ફેરફારિે માંજૂરી આપી શકાશે. તે ફેરફારમાાં સમાિ પ્લોટ કે

કમ્પાઉન્ડમાાં વધારાિા બાાંધકામ કે

વધારાિી ઇમારતો સમાવેશ ર્ાય છે. જો કે

તે ફેરફાર આસપાસિા વવસ્તાર સારે્ સમેુળ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

હસ્તક્ષેપ કે દરમ્યાિગીરી કરી શકાશે

િહીં. તે હતે ુમાટે ઓછામાાં ઓછા ફેરફારિે માંજૂરી આપવામાાં આવશે

અિે તે ફેરફાર પણ તેિા અસલ

સ્વરૂપિે અનરુૂપ હોવો જોઇશે.

ઐવતહાવસક વારસામાાં સમાવવામાાં આવી છે તે વવશેિ પાસા કે ખાવસયતોિી સાચવણી સવુિવિત કરવાિી કાળજી

લેવાિી રહશેે.

ઉપરોક્ત ફેરફાર ઉપરાાંત ઇમારત કે

લાંબાવેલો ભાગ જમીિ સારે્ સમેુળ ખાય

છે અિે ઇમારતિા મોખરાિા ભાગ અિે

ઊંચાઈિા સાંદભથમાાં તે ભાગ કે વધારાિી ઇમારત ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી િોંધાયેલી ઇમારત કે પદરસરિી બહાર

િીકળી જાય િહીં તે શરતે કેટલાક

સાંજોગોમાાં સમાિ પ્લોટ કે કમ્પાઉન્ડમાાં વધારાિી ઇમારત ઉભી કરવાિી માંજૂરી આપી શકાશે

ખાતા હોવા જોઇશે અિે તે ઐવતહાવસક

વારસો ધરાવતા હયાત પદરસરો કે

ઇમારતોિી બહાર િીકળી જતા િ હોવા જોઇએ.

(ડી) પ્રરક્રયા સરકાર દ્વારા વિયકુ્ત ર્િારી હદેરટેજ

કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ફેરફાર

કરવા માટે વવકાસિી માંજૂરી આપશે.

સરકાર દ્વારા વિયકુ્ત ર્િારી હદેરટેજ

કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ફેરફાર

કરવા માટે વવકાસિી માંજૂરી આપશે.

સરકાર દ્વારા વિયકુ્ત ર્િારી હદેરટેજ

કન્ઝવેશિ કવમટીિી સલાહ મજુબ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ફેરફાર

કરવા માટે વવકાસિી માંજૂરી આપશે.

(ઈ) દેખાિ-આસપાસના શિસ્તારનો શિકાસ

ગે્રડ-૧ પ્રકારિા ઐવતહાવસક વારસાિી આસપાસિી વવસ્તારમાાં તમામ પ્રકારિા વવકાસ કાયો વિયાંવત્રત અિે અંકુવશત

કરવાિા રહશેે અિે તેમ કરતી વખતે

એવી વવશેિ કાળજી લેવાિી રહશેે કે તે

વારસાિી ભવ્યતા બગડી જાય િહીં કે

તેિો દેખાવ બગડે િહીં.

ધ્િાંસ/પનુ:શનમાષણ/ ફેરફાર

હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટી એવો અગભપ્રાય ધરાવતી હોય કે આ પ્રકારિો ધ્વાંસ/પિુ:બાાંધકામ/ ફેરફાર

અવિચ્છિીય છે તો િોંધાયલેા ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા પદરસરોમાાં આવલેી ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી િોંધાયેલી ઇમારત/ઇમારતોમાાં ફેરફાર કરવાિો/પિુ:બાાંધકામ કરવાિો કે તેિો ધ્વાંસ કરવાિો પ્લોટિા કબ્જેદાર/માગલકિો અવધકાર સમજી લેવામાાં આવશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ણબન્પડિંગની બહારની રડિાઇન અને ઊંચાઈ

ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા પદરસરો-ઇમારતોનુાં સૌંદયથ જાળવવા માટે હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિે, વવશેિ કરીિે તેિા દ્વારા જાહરે કરાયેલા ક્ષેત્રમાાં, એવો આદેશ કરવાિી સિા રહશેે કે ઇમારતોિી બહારિી દડઝાઇિ કે ઊંચાઈ અંગે તેિી પવૂથમ ાંજૂરી લેવાિી રહશેે.

હરેરટેજ કન્િિેિન કશમટીની રચના

એ. સરકાર હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી રચિા કરશે અિે તેિી શરતો - વિયમો પણ િક્કી કરશે. બી. કવમટીિી રચિા અિે લાયકાતિા ધારાધોરણો િીચ ેમજુબ રહશેે.

કોષ્ટક (હરેરટેજ કન્િિેિન કશમટીની રચના ) િાંબર હોદ્દો લાયકાત

૧ ચેરમેિ સસુાંગત અનભુવ ધરાવતા મ્યવુિવસપલ કોપોરેશિિા વિવિૃ મ્યવુિવસપલ કવમશિર અર્વા ગજુરાત સરકારિા વિવિૃ સગચવ

૨ સભ્ય સાંબાંવધત ક્ષેત્રમાાં ૧૨ વિથિો અનભુવ ધરાવતા બાાંધકામ સાંબ ાંવધત ઈજિેર

૭ ૨ સભ્ય

દડઝાઇિિા ક્ષેત્રમાાં ૧૨ વિથિો અનભુવ ધરાવતા અિે કાઉક્ન્સલ ઓફ આદકિટેક્ટનુાં સભ્યપદ ધરાવતા બે આદકિટેક્ટ

i. શહરેી દડઝાઇિર

ii. સ્ર્ાપતયિી સાચવણીિો અનભુવ ધરાવતો આદકિટેક્ટ

૪ સભ્ય ભારતીય પરુાતતવ ખાતાિો ટેકવિકલ ઓદફસર (આવસ. ડાયરેક્ટર િા હોદ્દાર્ી િીચા હોદ્દાિો િહીં)

૫ સભ્ય રાજયિા પરુાતતવ ખાતાિો ટેકવિકલ ઓદફસર (આવસ. ડાયરેક્ટરિા હોદ્દાર્ી િીચા હોદ્દાિો િહી)

૬ સભ્ય સાંબ ાંવધત વવિયિી બાબતમાાં ઉંડાણપવૂથકનુાં જ્ઞાિ અિે ૧૨ વિથિો અનભુવ ધરાવતો

પયાથવરણવવદ્

૩ સભ્ય સાંબાંવધત ક્ષેત્રમાાં ૧૨ વિથિો અનભુવ ધરાવતો સ્ર્ાપતય-શહરેી ઇવતહાસકાર

૧ સભ્ય ગજુરાત સરકારિો ચીફ િગર પ્લાિર(મખુ્ય િગર વિયોજક) અર્વા વસવિયર િગર

પ્લાિ(પ્રવર િગર વિયોજક)િા હોદ્દાતી િીચો હોદ્દો િ ધરાવતો તેિો પ્રવતવિવધ

૯ સભ્ય ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓર્ોદરદટ(મખુ્ય કારોબારી અવધકારી), એમ.બી..એસ.આઇ.આર.ડી.એ

૧૨ સભ્ય એમબીએસઆઈઆરડીએિા વસવિયર િગર પ્લાિર(પ્રવર િગર વિયોજક)

૧૧ સભ્ય સગચવ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા હદેરટેજ સેલિા સલાહકારોિા વડા

સમાિ વ્યક્ક્ત સભ્ય તરીકે વિમણકૂ પામવા લાયક છે એ શરતે ઉપરોક્ત ક્રમ (૨), (૭), (૬) અિે (૩)માાં દશાથવેલા સભ્યોિો કાયથકાળ પ્રતયેક ત્રણ વિે બદલાશે. કોઇ વવશેિ હતે ુમાટે અર્વા હદેરટેજ કન્ઝવેશિ કવમટીિી પેટા કવમટીિા હતે ુમાટે વધારાિા સભ્યો કો-ઓપ્ટ કરી શકાશે એ શરતે કવમટીિે ઓછો અનભુવ ધરાવતા હોય પરાંત ુ સાંબાંવધત વવિયનુાં ઉંડુાં જ્ઞાિ ધરાવતા વધારાિા ત્રણ સભ્યોિ ેકો-ઓપ્ટ કરવાિી સિા રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સી. કવમટીએ તેિી શરતો અિે વિયમોનુાં પાલિ કરવાિી સારે્ સારે્

વવકાસિી માંજૂરી આપવી જોઇએ કે િહીં અિે તે માંજૂરીિી શરતો અંગ ેડીએસઆઇ-આરડીએિે સલાહ આપવાિી રહશેે.

સૌંદયથ અિે સ્ર્ાપતયિે લગતા તર્ા ઐવતહાવસક, સાાંસ્કૃવતક અિે પયાથવરણીય મહતતવ ધરાવતા પદરસર

ક્ષેત્ર, માળખા, કલાિા િમિુા અિે ઇમારતોિી પરૂક યાદી તૈયાર કરવાિી રહશેે અિે જેિે વિયમો (પેટા વવવિયમ ૧૧.૭) લાગ ુપડતા હોય એવા જ ાંગલોિા વવસ્તારો, ખલુ્લા વવસ્તારો, જળાશયો (અિે તેિી આસપાસિા વવસ્તારો), ડુાંગરો, ટેકરીઓ અિે પવવત્ર ઉપવિો સદહતિા દૃશ્ય સૌંદયથ અિે પયાથવરણીય મહતતવ ધરાવતા કુદરતી પાસોિી પરૂક યાદી તૈયાર કરવાિી રહશેે.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમોિા કોઇપણ વિયમમાાં કોઇપણ પ્રકારિી વવસાંગતા, બદલાવ,

સધુારો, કે છટછાટિી જરૂર છે કે િહીં તે અંગ ેસલાહ આપવી (પેટા વવવિયમ ૧૧.૪)

ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતા િોંધાયેલા પદરસરો માટે વવશેિ વિયમો-વવવિયમો ઘડવામાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સલાહ આપવી (પેટા વવવિયમ ૧૧.૫)

ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી િોંધાયેલી ઇમારતો અિે પરેસરોિે અસર કરતી વવકાસ દરખાસ્તોિે કેટલા અંશે લાગ ુપાડી શકાય તેમ છે તે અંગ ેઅિે તેમાાં સધુારા-વધારા કરવા સરકાર સમક્ષ જવા બાબત ેએમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સલાહ આપવી (પેટા વવવિયમ ૧૧.૬)

ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી ઇમારતો અિે પદરસરોમાાં ધાંધાકીય, ઓદફસ અિે હોટલિા ઉપયોગિ ેમાંજૂરી આપવી કે િહીં તે અંગે અિે તેિે ક્યારે િાબદૂ કરવો તે અંગ ેએમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સલાહ આપવી (૧૧.૩)

ઐવતહાવસક વારસાિી જાળવણી અિે સાચવણી માટે વવવવધ પ્રોતસાહકો જાહરે કરવા બાબતે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સલાહ આપવી. (પેટા વવવિયમ ૧૧.૧)

ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી ઇમારતો અિે પદરસરોિી અંદર અર્વા અન્ય જગ્યાએ આવેલા જાહરે ચોક કે સ્ર્ાિોએ સૌંદયથ યોજિાઓ જાહરે કરિારી સરકારી કે ખાિગી એજન્સીઓ અિે ખાિગી પાટીઓ માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે માગથદશથક રેખાઓિી ભલામણ કરવી.

ઇમારતોિા મોખરાિા ભાગમાાં આવેલા ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી અન્ય અવિવાયથ ચીજવસ્તઓુ અિે વવશેિ પ્રકારિી બાલ્કિીઓિી જાળવણી કરવા જેવી ખાવસયતો અિે ઊંચાઈ ઉપર અંકુશ અિે ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી ઇમારતો માટે પ્રકાશિો-માગથદશથક રેખાઓ અિે વવશેિ ડીઝાઇિ તૈયાર કરવી તર્ા જૂિા સ્વરૂપિે શક્ય હોય એટલી હદે જાળવી રાખતા દરપ્લેસમેન્ટિા યોગ્ય મદટદરયલ્સિે

અપિાવતી યોગ્ય ડીઝાઇિનુાં સચૂિ કરવુાં. જેિે ચસુ્ત રીતે વળગી રહવેાનુાં છે તે સાચવણી અ જાળવણીિા વસદ્ધાાંતો અિે ડીઝાઇિિા તતવોિી માદથશથક રેખાઓ તૈયાર કરવી. આ વિયમોિા હતે ુમાટે અન્ય માદથશથક રેખાઓ તૈયાર કરવી પયાથવરણીય સાચવણી અિે વતહાવસક વારસાિા સવથગ્રાહી દહતમાાં અ વવકાસિી માંજૂરીિી ચકાસણીિા સમયગાળા દરમ્યાિ વખતોવખત જરૂર પડ ેએવા કોઇપણ મદેુ્દ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સલાહ આપવી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી િોંધાયેલી ઇમારતો અિે પદરસરો સાંબાંધી ર્યેલી અપીલિા કેસમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા અર્વા તેિા વતી ર્વા સ્વતાંત્ર રીતે સરકાર સમક્ષ ઉપક્સ્ર્ત ર્વુાં. ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી જગ્યાઓ માટેિા ધારા-ધોરણો િીચ ેમજુબ રહશેે.

કોષ્ટક (ઐશતહાશસક િારસો ધરાિતી જગ્યાઓ માટેના ધારા-ધોરણો )

સાંગક્ષપ્ત રૂપ

૧.

સ્ર્ાપતયિે લગતા ઐવતહાવસક અર્વા સાાંસ્કૃવતક કારણોિા મલૂ્યો એ

સ્ર્ાપતયિે લગતુાં એ (એઆરસી( ઐવતહાવસક એ )એચઆઇએ(

સાાંસ્કૃવતક એ )સીયએુલ(

૨

ઇમારતો અર્વા કલાિા િમિુાિા અસાધારણ ઉપયોગ અિે અર્વા ડીઝાઇિ અિે અર્વા તારીખ

બી

સમયગાળો બી )પીઇઆર(

ડીઝાઇિ બી (ડીઇએસ(

ઉપયોગ બી (યયુ(ુ

૩ સામાજીક અિે આવર્િક ઇવતહાસ સારે્ સસુાંગતા ખ્યાતિામ વ્યક્ક્તઓ અર્વા ઘટિાઓ સારે્નુાં જોડાણ

સી (એસએચઇ(

૪ ઇમારત-ઇમારતોનુાં જૂર્ અિે સ્ર્ાપતયિે લગતી વવવશષ્ઠ ડીઝાઇિ અિે અર્વા સ્ટાઇલ ધરાવતા વવસ્તારો, ઐવતહાવસક સમયગાળો

ડી )બીઆઇઓ(

૫

સામાજજક દહતો અિે અર્વા સમદુાયિા મલૂ્યો ધરાવતી જીવિસૈલી હસ્તકલાિા િમિુા અર્વા સ્ર્ાપતયિે લગતી ખાવસયતો અર્વા ઇમારતો

ઇ

સ્ટાઇલ ઇ )એસટીવાય(

ઐવતહાવસક ઇ )એચઆઇએસ(

૬ ઇમારતોિા અસાધારાણ મલૂ્યો અિે અર્વા જો ગમુ ર્ઇ ગયા હોત તો તટૂી ગયા હોત એવા સ્ર્ાપતયિે લગતા વવકાસિી શખૃ ાંલાિો એક ભાગ

એફ

૩ ઇમારતોિા જૂર્િા એક ભાગ તરીકે તેનુાં મલૂ્ય જી (જીઆરપી( ૧ ટેકિોલોજીકલ વવકાસિા સ્વરૂપનુાં પ્રવતવિવધતવ કરતુાં સ્વરૂપ એચ )ટીઇસી(

૯

િૈસથગગક સૌંદયથનુાં દૃશ્ય અર્વા વોટર ફ્રન્ટ વવસ્તાર સદહતિા દહતો ખલુ્લુાં આકાશ, શેરીઓિી લાઇિ, દૃશ્યિી આયોજીત રેખાઓ અર્વા લાક્ષગણકતાઓ, કોઇ વવશેિ સ્ર્ળનુાં વવગતવાર વણથિ ધરાવતા અિે લાક્ષગણક જીવિ શૈલી ધરાવતા ખલુ્લા વવસ્તારો,

આઇ (એસઇસી(

૧૨ ઘણી વાર આ પ્રકારિા વવસ્તારો તેઓિી સારે્ સાંકળાયેલા વવસ્તારો સદહત પદરપણૂથ રીતે આયોજીત કરેલા હોય છે. આ પ્રકારિી જીવિ શૈલી મિોરાંજિિી પષુ્કળ ક્ષમતા ધરાવે છે

જે

૧૧ ઐવતહાવસક વારસો ધરાવતી કુદરતી જગ્યાઓ એિએચ

૧૨ દૃશ્ય સૌંદયથિી જગ્યા (એસઇસી(

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ટપાલ પેટીની જોગિાઇ

ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ) સદહત બે માળ કરતાાં વધ ુમાળ ધરાવતી ઇમારતોિા દકસ્સામાાં ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ) ઉપર ટપાલ પેટી એવી રીતે મકૂવાિી રહશેે જેર્ી કરીિે ટપાલી સરળતાર્ી તેિા ટપાલ િાાંખી શકે

૨૦.૧૬

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વિણથય કરાયા મજુબ િવી બાંધાયેલી ઇમારતોિી બહારિી બાજુિા રાંગ,

સાઇિ બોડથિી સાઇઝ અિે રાંગ અિે િવી બાંધાયેલી દુકાિો અિે ઇમારતોિા સાઇિબોડથિા અક્ષરોિી સાઇઝ અિે રાંગ િવેસરર્ી ઉમેરાયેલા ગણાશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

શિિેર્ માળખા માટેના શિશનયમો

સામાન્ય જરૂરરયાત

જિરલ ગબલ્ડાંગ રેગ્યલુેશિ(સામાન્ય બાાંધકામ વિયાંત્રણો) (ભાગ-૯.૧૧) અંતગથત દશાથવેલી ચોક્કસ જરૂદરયાતો ઉપરાાંત વસિેમા, વર્યેટર, સભાગહૃ, લેક્ચર રૂમ અ િગર હોલ જેવા પ્રજાિે એકઠા ર્વાિા જાહરે સ્ર્ળો માટે િીચેિા વિયમો લાગ ુપડશે.

સ્થળ

ઉપરોક્ત હતે ુ માટેિી ગબલલ્ડિંગ ઝોવિિંગ રેગ્યલુેશિિા પદરવશષ્ટ-૧૨માાં દશાથવેલ જમીિ ઉપયોગ ઝોિિે લાગ ુપડતા વવવિયમિી જરૂદરયાત મજુબ ઓછામાાં ઓછી જમણી બાજુ ધરાવતા રસ્તા ઉપર સીધી આવેલી હોવી જોઇશે.

ખપુલી જગ્યા

ઉપર દશાથવેલા ઉપયોગિા દકસ્સામાાં િીચે દશાથવ્યા મજુબ ખલુ્લી જગ્યા છોડવાિી રહશેે. આગળિા ભાગિી ખલુ્લી જગ્યા રોડિા છેડરે્ી ૧૨ મીટરિી પહોળાઇ સારે્ છોડવાિી રહશેે. આ

પ્રકારિી ખલુ્લી જગ્યા જમીિિા લેવલર્ી ૭ મીટરર્ી ઓછી િ હોય એવી ઊંચાઈએ આવેલા અંદાજીત પાટડાિા માળખા સાર્ેિી ગબલલ્ડિંગ લાઇિર્ી ૬ મીટર સધુી કવર કરવાિી માંજૂરી આપી શકાશે.

આજુબાજુ અિે પાછળિા ભાગે ૬ મીટરિી પહોળાઇ ધરાવતી ખલુ્લી જગ્યા છોડવાિી રહશેે. ઉપરોક્ત વિયમો ઉપરાાંત એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. અિ ેજી.આઇ.ડી.બી. દ્વારા વસિેમા અિે જિતા વર્યેટર માટે અપિાવેલા બોમ્બે વસિેમા રૂલ્સ પણ લાગ ુપડશે.

લઘતુમ જરૂરરયાત

િીચે દશાથવ્યા મજુબિી જરૂદરયાતો પરૂી પાડવાિી રહશેે. પ્રવેશ હોલિી ઓછામાાં ઓછી પહોળાઇ ૪.૫ મીટરિી રાખવાિી શરતે અિે બેઠક દીઠ ૨.૧ ચો.ફૂટિા

દરે પ્રતયે સીટીંગ લેવલ ઉપર તમામ રસ્તાઓિ ેબાદ કરતા પ્રવેશ હોલિી એકદાંર જગ્યા છોડવાિી રહશેે.

પ્રવેશ અિે બહાર િીકળવાિો રસ્તો ઓછામાાં ઓછી ૭ મીટરિી પહોળાઇ ધરાવતો રાખવો પડશે. પાણીિા રૂમ અિે િાસ્તાિો રૂમ પરૂો પાડવાિો રહશેે. બકુીંગ ઓદફસ એવી જગ્યાએ રાખવાિી રહસેે જેર્ી કરીિે ટીકીટ ખરીદિારિે ખલુ્લી જગ્યામાાં લાાંબી

લાઇિ લગાવવી પડ ેિહીં. પ્લીન્ર્- પ્લીન્ર્નુાં માપ હોલિી લેવલર્ી લેવાનુાં રહશેે અિે તે ૪૫ સેમીર્ી ઓછાં િ હોવુાં જોઇશે. રસ્તાવાળી પરસાળ- બહાર િીકળવાિા રસ્તાિા ઉપયોગ માટે બેઠકોિી હારિી આરપાર કે આંતદરક

રસ્તાિી વચ્ચેિા ભાગ તરીકે િ હોય એવી એવી કોઇપણ ઉતરવાિી જગ્યા, લોબી, રસ્તો કે રસ્તો ધરાવતી પરસાળિી પહોળાઇ ૭ મીટરર્ી ઓછી િ હોવી જોઇએ, અિે આ રસ્તો કે રસ્તો ધરાવતી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરસાળિી દદવાલમાાં જમીિિા લેવલર્ી ૧.૧ મીટરિી ઊંચાઈ સધુી કોઇપણ પ્રકારિો ગોખલો કે બહાર િીકળી આવેલો ભાગ હોવો જોઇએ િહીં.

અન્ય પ્રકારિા કબજાિા દકસ્સામાાં, જેમ કે હોટેલ્સિા તમામ રૂમ, સ્ટોસથમાાં રેસ્ટોરન્્સ, શાળામાાં સભાખાંડ

વગેરે, ઇમારતમાાં એકત્ર ર્વાિી જગ્યાિે એવી જગ્યાએ, અલગર્ી અર્વા સરુગક્ષત રીતે રાખવામાાં

આવવી જોઇએ કે જેર્ી એકત્ર ર્વાિી જગ્યાિા કબજેદારોિ ેઅન્ય કબજામાાંર્ી પેદા ર્તા

આગ/ધમૂાડાર્ી ર્તી અસર ટાળી શકાય .૪૫ મીટર કરતાાં વધારે ઊંચાઈ ધરાવતી ઇમારતમાાં વમશ્ર

ઉપયોગિે માંજૂરી આપવામાાં િહીં આવે .અર્વા વ્યાવસાવયક અિ ેરહણેાાંકી ઉપયોગિે છોડી દદધેલા

માળ/સવુવધા માળર્ી અલગ કરવામાાં આવશે .

બેઠક વ્યવસ્ર્ાિી ઓછામાાં ઓછી એક હરોળિે ઢોળાવ અર્વા ગલફ્ટ દ્વારા વવકલાાંગ મલુાકાતીઓ માટે

પહોંચી શકાય તેવી રાખવી જોઇએ .

વિષ્કાસિા ઓછામાાં ઓછા અડધા રસ્તાઓ સીધા જ બહાર લઈ જતા હોવા જોઇએ અર્વા તો

ઇમારતિા અન્ય ભાગો માટેિી વિષ્કાસ સેવાર્ી સાંપણૂથ રીતે અલગ પાડલેા વિષ્કાસ માગથિા

માધ્યમર્ી હોવા જોઇએ .

એકત્ર ર્વાિી જગ્યાનુાં સશુોભિ ગબિ-જ્વગલત સામગ્રીમાાંર્ી ર્વુાં જોઇએ. આ હતે ુ માટે ઉપયોગમાાં લેવાયેલા કાપડ અિે કાગળિે અસરકારક આગ રોધક સામગ્રીર્ી પ્રદક્રયા કરેલા હોવા જોઇએ. જ્વગલત સામગ્રીર્ી બિેલા સ્ટેજિે આ જ રીતે પ્રર્મ શે્રણીિા જ્વાળા પ્રસારક રોધક સામગ્રીર્ી પ્રદક્રયા કરવુાં જોઇએ.

ઉચ્ચ-દબાણ ધરાવતા બોઇલસથ ધરાવતા કક્ષ, ઘરેલ ુ રીતે ઉપયોગમાાં લેવાતા ઠાંડકિા મશીિ વસવાયિા ઠાંડુ કરવાિા મશીિો, અર્વા અન્ય સેવા સાધિો જે વવસ્ફોટિી શક્યતા ધરાવતા હોય તેિ ેજરૂરી વિષ્કાસિી સીધા જ િીચે અર્વા િજીકમાાં રાખવા જોઇએ. આ પ્રકારિા તમામ કક્ષ ઇમારતિા અન્ય ભાગોર્ી અસરકારક રીતે દૂર હોવા જોઇએ અિે તેમાાં બહારિી હવા પરૂતા પ્રમાણમાાં આવવી જોઇએ.

કોઇપણ પ્રકારિી જ્વલિશીલ સામગ્રી કે સાધિો અર્વા રાંગ, રીદફવિશીંગ, દૂરસ્તી અર્વા સમાિ પ્રકારિા હતે ુમાટે સાંગ્રહ કરવાિા કક્ષ અર્વા વવસ્તારિે એકત્ર ર્વાિા વવસ્તારર્ી દૂર રાખવા જોઇએ અર્વા સ્વચાગલત ક્સ્પ્રિંકલસથિી પ્રમાગણત વ્યવસ્ર્ાર્ી સરુગક્ષત બિાવવા જોઇએ. તે દાદરાર્ી દૂર આવેલા હોવા જોઇએ.

ઉડતા ઝરૂખા, ગ્રીડ આયથિ અિ ેચગલત ર્ીયેટર પ્રકારિી વસિવસિેરી માટેિી ડોળકાઠી સારે્િા દરેક સ્ટેજ માટે ઉપર અિે અંદર જેમ કે સ્ટેજિા વવસ્તાર અર્વા જગ્યાઓ અિે વૈકક્લ્પક જગ્યાઓ જેમ કે ડ્રવેસિંગ રૂમ, સ્ટોર રૂમ્સ અિે કાયથશાળાઓમાાં સ્વચાગલત ક્સ્પ્રિંકલસથ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઇએ. પડદાિા આગળિા ભાગમાાં આગ પ્રવતરોધક પડદો પરૂો પાડવો જોઇએ, જે સમગ્ર વવસ્તાર પરિા ૪ કેએિ/મીટર૨ બાજુનુાં દબાણ સહિ કરવાિી ક્ષમતા ધરાવતો હોવો જોઇએ. પડદામાાં આપાતકાગલિ ક્સ્ર્વતમાાં બાંધ કરવા માટેિી વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઇએ અિે પડદો કોઈપણ જાતિા વીજ પ્રવાહ વસવાય બાંધ ર્વો જોઇએ અિે જયારે બાંધ ર્ાય તયારે ધમૂાડાિી પરસાળિી સામે પ્રમાણમાાં ઘણો સખત રીતે બાંધ ર્વો જોઇએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

અતયાંત જ્વલિશીલ ચગલત વસિેરીિો ઉપયોગ કરતાાં અર્વા તો ચલગચત્ર પડદો ધરાવતા દરેક િાટયગહૃમાાં હવાિા અવરજવરિો માગથ અર્વા માગો અંદર અર્વા ઉપર હોવા જોઇએ ,જે િે સ્ટેજિા ભોંયતગળયેર્ી હાર્ વડ ેખોલી શકાય અિે દ્રાવ્ય જોડાણર્ી અર્વા તો અન્ય માન્ય સ્વચાગલત રીતે ગરમી અર્વા તો ધમૂાડા પે્રદરત યાંત્રર્ી પણ ખલૂે તેવુાં હોવુાં જોઇએ જેર્ી સ્ટેજિા ભોંયતગળયાિા વવસ્તારિા ઓછામાાં ઓછા આઠમા ભાગ જેટલી મકુ્ત ખલૂ્લી જગ્યા મળી શકે .

ચગલત વસિેરીિો અર્વા સશુોભિિો ઉપયોગ કરતાાં િાટયગહૃિા પડદાિા આગળિા ભાગિી દદવાલ માત્ર પડદાિા આગળિા ભાગિે ખોલવા માટે જ હોવી જોઇએ અિે ૨ ચો.મીર્ી વધ ે િહીં તેવા પોતાિી મેળે બાંધ ર્તા આગ પ્રવતરોધક બારણાાં સારે્િા બેર્ી વધારે પ્રવેશ સ્ટેજમાાં િ હોવા જોઇએ.

ચલગચત્ર ગહૃ સદહતિા સભાગહૃ અર્વા િાટયગહૃિી ઉપર કલાકમાાં આઠ વખત હવાિો બદલો કરવાિી ક્ષમતા ધરાવતા ધમૂાડા ઓળખ યાંત્ર દ્વારા પે્રરીત સ્વચાગલત ધમૂાડો બહાર જવાિા બાાંકોરા લગાવવા જોઇએ.

દરિાજા

િાટયસભાગહૃિા દરવાજા પ્રતયેક ૧૫૨ અર્વા તેિાર્ી ઓછી બેઠકે હોવા જોઇશ ેઅિે તેિી સ્પષ્ટ ઊંચાઈ ૨.૧

મીટર અિે પહોળાઇ ૧.૫ મીટરર્ી ઓછી હોવી જોઇએ િહીં. પ્રજાિા પયોગ માટેિા બહારિી બાજુિા તમામ દરવાજા બહારિી બાજુએ ખલુવા જોઇએ અિે તે એવી રીતે

ફીટ કરેલો હોવા જોઇશે કે તે જયારે ખલુ ેતયારે બેઠકોિી હાર વચ્ચે આવેલા રસ્તામાાં, સામાન્ય રસ્તામાાં સીડીિા રસ્તામાાં કે ઉતરવાિી જગ્યા વચ્ચ ેઅવરોધ ઊભો કરે િહીં. આ દરવાજા અહીં દશાથલેવા વિયમોમાાં મજુબ બેઠકોિી વચ્ચ ેરહલેા રસ્તામાાં કે તેિી આરપાર ખલુવા જોઇએ.

બાપકની (ઓસરી)

બાલ્કિી, તેિી ઊંચાઈ, િાટયસભાગહૃિો માળ અિે બેઠકોિી વ્યવસ્ર્ા

ગેલેરીિી િીચેિી બાલ્કિીિી ઊંચાઈ િાટયસભાગહૃિા માળર્ી ૭ મીટરર્ી ઓછી હોવી જોઇએ િહીં. ક્રમમાાં વતી બે હારિી પાછળિા ભાગ વચ્ચેનુાં ચોખ્ખુાં અંતર ૧૨૨ સેમીર્ી ઓછાં િ હોવુાં જોઇએ પરાંત ુ

આગળ-પાછળ ર્તી બેઠકોિા દકસ્સામાાં તે અંતર ૯૨ સેમીતી ઓછાં િ હોવુાં જોઇએ. બાલ્કિીિા આગળિા અિે પાછળિા પગવર્યાનુાં અંતર ૯૨ સેમીનુાં રાખવાનુાં રહશેે તે શરતે બાલ્કિીિા

પગવર્યાિી ઓછામાાં ઓછી પહોળાઇ ૧૨ સેમીં. રહશેે. બાલ્કિીિી સૌર્ી ટોચ ઉપર આવેલા પગવર્યાિી ઉપરિા છાપરા કે છતિી લઘતુમ ઊંચાઈ ૭.૨ મીટર

રહશેે અિે કોઇપણ જગ્યાએ ઝલતા ભાગ અિે િીચેર્ી બહાર િીકળી આવેલા ભાગ વચ્ચેનુાં અંતર ૨.૪

મીટરર્ી ઓછાં િ હોવુાં જોઇએ. બેઠકોિા આઘાતિે સરભર કરવા કુલ બેઠકિા ૨૫ ટકા બેઠકોમાાં ૪૫ સેમી. સધુીિી પહોળાઇ રાખવાિી

માંજૂરી આપવાિી રહશેે એ શરતે બેઠકોિી લઘતુમ પહોળાઇ ૫૨ સેમી. રાખવાિી રહશેે. બેઠકોિી પહોળાઇ કઠેરાિા એક કેન્દ્રર્ી બીજા કેન્દ્ર સધુીિી માપવાિી રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

બેઠકોની બે લાઈન િચ્ચેનો માગષ

૧.૨ મીટરર્ી વધ ુપહોળાઇિો બેઠકોિી હાર વચ્ચેિો માગથ બેઠકોિી જમણી બાજુિા ખણૂે એવી રીત ેહોવો જોઇએ કે કોઇપણ બેઠક કોઇપણ માગથર્ી ૭.૧ મીટરર્ી વધ ુદૂર િ હોવી જોઇએ.

બે બેઠકોિી વચ્ચેિા તમામ માગો સીધ ેસીધા બહાર જવાિા માગથ સાર્ ેમળતા િ હોવા જોઇએ જયારે આરપારિો માગથ એવી રીતે બિાવેલો હોવો જોઇએ કે બેઠકિી કોઇપણ હાર તે માગથર્ી ૩ મીટરર્ી વધ ુદૂર હોવી જોઇએ િહીં.

બેઠકોિી હાર વચ્ચેિા માગથિી ગણતરી કરતી વખતે પરસાળ સાર્ેિા માગથિે જોડતા દરવાજાિે આરપારિા માગથ તરીકે ગણી લેવાિો રહશેે. આ પ્રકારિા દકસ્સામાાં પ્રર્મ આરપારિો પ્રર્મ માગથ દરવાજાર્ી ૧૪મી હાર પછી બિાવાિો રહશેે.

બેઠકોિી બે હાર વચ્ચેિા આરપારિા માગથિી પહોળાઇ ૧.૨ મીટ હોવી જોઇશે.

આરોગ્યને લગતી સશુિધાઓ

પ્રતયેક સીટીંગ લેવેલ ે પ્રતયકે ૧૨૨ બેઠકોએ અર્વા તેિા ભાગ માટે ફલશ જાજરુ અિ ે પ્રતયેક ૩૫

બેઠકોએ અર્વા તેિા ભાગ માટે એક મતુરડીિી વ્યવસ્ર્ા કરવાિી રહશેે. પ્રતયકે ૨૨૨ બેઠકોએ અર્વા તેિા ભાગ માટે એક વોશ બેસીિિી વ્યવસ્ર્ા કરવાિી રહશેે. ઉપરોક્ત સવુવધાઓ સ્ત્રી-પરુુિિા પ્રમાણમાાં સરખી હોવી જોઇશે. પાણીિો રૂમ અિે મતુરડી સરળતાર્ી પહોંચી શકાય એવા સ્ર્ળે હોવા જોઇશે અિે તેિો ઉપયોગ

દશાથવતી સ્પષ્ટ વિશાિી તર્ા તે સ્ત્રી માટે છે કે પરુુિ માટે તે દશાથવતી વિશાિી હોવી જોઇશે.

દૃશ્ય જોિાની ક્ષમતા સાંબાંધી જરૂરરયાતો

પડદાિી સૌર્ી િજીકિી સીટ સામાન્ય ગચત્રિી સરકારક પહોળાઇિી તલુિામાાં િજીક િ હોવી જોઇએ. (ગણુોિર-૧:૧.૭૭). વસિેમા સ્કોપ અિે વાઇડ એન્ગલ જેવી અન્ય ટેકવિક હોય તો આ અંતર ૭/૪ જેટલુાં અિે ૩૨ મીલી મીટરિો પડદો હોય તો અંતર અડધ ુહોવુાં જોઇશે.

બાલ્કિીિી સીટોિી ઊંચાઈ એવી રીતિી હોવી જોઇએ કે આડી રીતે જોતાાં તે ૭૨ અંશર્ી વધ ુવળી જાય િહીં.

બેઠકોિી આગલી હરોળિા સાંદભથમાાં સીટો સીધી રેખામાાં િહીં પરાંત ુાં સહજે બાજુએ આવતી િ હોવી જોઇએ જેર્ી કરીિે કોઇપણ સીટમાાં બેઠેલો પે્રક્ષકનુાં માથુાં િડ ેિહીં.

પડદાિી ઊંચાઈ અિે સ્ર્ાિ વી રીતે વિયાંવત્રત કરેલ હોવો જોઇએ કે પડદાિી ટોચર્ી આગલી હરોળ સધુી દૃલષ્ટિી સીધી રેખાિો મહિમ ખણુો ૫૨ અંશર્ી વધ ુહોવો જોઇએ િહીં.

િેન્ન્ટલેિન (હિા ઉજાસ)

પ્રતયેક ઓદડટોદરયમિા દરવાજા ઉપર વેલન્ટલેશિ અિે લાઇટો હોવી જોઇશે, ઓટોદરયમ વાતાનકુુગલત હોય અર્વા તેમાાં એક્ઝોસ્ટ ફેિ લાગેલા હોય તો વેલન્ટલેશિ કે બારીઓિી બહાર કે અંદરિી બાજુિી ખલુ્લી જગ્યા તગળયાિા કુલ ક્ષેત્રફળર્ી ૧/૫ ભાગર્ી ઓછી િ હોવી જોઇએ. જો કે આ વિયમમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. યોગ્ય રીતે ફેરફાર કરી શકશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

હાલિા વાતાનકુુગલત વસિેમા વર્યેટરિે ગબિ વાતાનકુુગલત વર્યેટરમાાં તબદીલ કરવાિી માંજૂરી આપી શકાશે િહીં.

એર કાંરડિનીંગ (િાતાનકુુલન)

વસિેમા વર્યેટરિો હોલ િીચ ેદશાથવેલી સ્ષ્ટતા મજુબ વાતાનકુુગલત કરેલો હોવો જોઇશે. તાપમાિિી રેન્જ ૩૨° ફેરિહીટ ર્ી ૧૨° ફેરિહીટ

હવાિી ફેરબદલી દર કલાકે અંદાજે ૧૨ વખત

ભેજનુાં સાપેક્ષ પ્રમાણ ૫૨ પી.સી. ર્ી ૬૨ પી.સી. ચોખ્ખી હવાિી જરૂદરયાત વ્યદકત દીઠ અંદાજે ૩.૫ સી.એફ.એમ.

દાદર

આ વિયમ-પેટા વિયમ અંતગથત ઊભા કરાયેલા સીડી-દાદરિે બાદ કરતા બાકીિા તમામ દાદરિી લઘતુમ સ્પષ્ટ પહોળાઇ ૧.૫ મીટર જેટલી હોવી જોઇશ.ે

કોઇપણ દાદરિા (ફ્લાઈટ)પગવર્યાાંિી સાંખ્યા ૧૫ ર્ી વધ ુિહીં અિે ૭ ર્ી ઓછી િ હોવી જોઇએ, અિ ેબ ેપગવર્યા વચ્ચ ેઉતરવાિી જગ્યાિી પહોળાઇ સમાિ દાદર જેટલી જ હોવી જોઇએ અિે પગવર્યાાંન ુાં પગલુાં ૭૨ સે.મી.ર્ી ઓછાં િ હોવુાં જોઇએ.

બે પગવર્યાાં વચ્ચેનુાં ચણતર સે.મી.ર્ી ઊંચુાં િ હોવુાં જોઇએ. ઓદડટોદરયમિા તગળયાિી િીચે ૨.૪ મી.ર્ી ઓછી ઊંચાઈવાળી કોઇ જગ્યાિે માંજૂરી આપવામાાં આવશે

િહીં. બે માળિા વસિેમા અર્વા વર્યેટરિે બાદ કરતાાં જો ઓદડટોદરયમ ઉપલા માળે હોય અર્વા ર્ાાંભલા

ઉપર હોય તો ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ)ર્ી ઓદડટોદરયમ ત્રણ દાદરર્ી ઓછ દૂર હોવુાં જોઇએ િહીં અિે આ ત્રણ પૈકી બે દાદર બહાર િીકળવા માટેિા હોવા જોઇએ, બીજા દાદરિી સ્પષ્ટ પહોળાઇ ૨ મીટરર્ી ઓછી િ હોવી જોઇએ.

ઓદડટોદરયમિા માળર્ી બાલ્કિીિા માળ વચ્ચનેુાં અંતર ત્રણ દાદરર્ી ઓછ િ હોવુાં જોઇએ અિે આ

ત્રણ પૈકીિા બ ેદાદર બહાર િીકળવા માટેિા હોવા જોઇએ. બહાર િીકળવાિા બે દાદરિા બદલ ેએક દાદર ઊભો કરવામાાં આવશ ેતો તેિી લઘતુમ પહોળાઇ ૨.૪

મીટરિી રાખવાિી રહશેે એ શરત ેબ ેમાળિા વસિેમા અર્વા વર્યેટરિા દકસ્સામાાં

ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ)ર્ી અપર ક્લાસિા ઓદડટોદરયમ વચ્ચેનુાં ઓછામાાં ઓછ અંતર ત્રણ

દાદર જેટલુાં હોવુાં જોઇશે અિે આ ત્રણ દાદર પૈકી બે દાદર સ્પષ્ટ ૨ મીટરિી પહોળાઇ સાર્િેા બહાર

િીકળવાિા દાદર રહશેે. ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ)ર્ી લોઅર ક્લાસિા ઓડીટોદરયમ વચ્ચેનુાં અંતર ઓછામાાં ઓછા બ ે

દાદર જેટલુાં હોવુાં જોઇશે અિે તે બ ેદાદર પૈકીિો એક દાદર બહાર િીકળવાિા માગથ તરીકેિો હોવો જોઇશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આગ સામેની સલામતી – સામાન્ય

કોઇપણ ગબલ્ડાંગનુાં બાાંધકામ અિે આયોજિ દડઝાઇિ આગિી સામે સલામતી પરુૂાં પાડ ે એવુાં હોવુાં જોઇએ. આ વવવિયમોમાાં જો દશાથવવામાાં િ આવ્યુાં હોય તો ભાગ-૪ ફાયર પ્રોટેક્શિ ચેપ્ટર, િેશિલ ગબલ્ડાંગ કોડ (એિબીસી) લાગુાં પડશે.

બહમુાળી, ગગિચ ૂાંબી અિે વવશેિ ઇમારતોિા દકસ્સામાાં ફાયર પ્રોટેક્શિિે લગતી વધારાિી જોગવાઇઓ પણ લાગ ુ પડશે. ગબલલ્ડિંગ સધુી પહોંચવાિો માગથ અિે ૬ મીટર સધુી તમામ બાજુિી ખલુ્લી જગ્યા અિે તેિો લઆેઉટ ચીફ ફાયર ઓદફસરિી જરૂદરયાતોનુાં પાલિ કરતો હોવો જોઇશે.

તેઓ ૧૫ ટિ સધુીનુાં વજિ ધરાવતા ફાયર એક્ન્જિ પસાર ર્ઇ શકે એવી ક્ષમતા ધરાવતા હોવા જોઇએ. આ ખલુ્લી જગ્યા કોઇપણ જાતિા અવરોધ વવિાિી હોવી જોઇએ.

આગ દરમ્યાન બહાર નીકળિાનો માગષ

માણસોિ ેરહવેા માટે બિાવેલી પ્રતયેક ગબલલ્ડિંગમાાં આગ કે અન્ય કોઇ તાકીદિી પદરક્સ્ર્વતમાાં સલામત રીતે ભાગી છૂટવા બહાર િીકળવાિો પરૂતો માગથ બિાવેલો હોવો જોઇએ અિે બહાર િીકળવાિો માગથ િીચ ેદશાથવ્યા મજુબિો હોવો જોઇએ.

બહાર નીકળિાના માગષના શિશિધ પ્રકાર

બહાર િીકળવાિો માગથ આડો કે ઊભો હોવો જોઇએ. બહાર િીકળવાિો આડો રસ્તો પરસાળ, અંદર કે બહારિી સીડીિે, અર્વા બાજુિી ઇમારત, ઢાળ, વરાંડો

કે ધાબા સારે્ જોડાયેલો હોવો જોઇએ જયાાંર્ી શેરી કે કોઇ ઇમારતિી છત સધુી પહોંચી શકાય. બહાર િીકળવાિો ઊભા માગથ તરીકે ગલફ્ટ િહીં પરાંત ુઢાળ કે દાદર હોવો જોઇએ.

સામાન્ય જરૂરરયાતો

સામાન્ય પ્રજાિા ઉપયોગ માટે િ હોય તેિે બાદ કરતાાં ઇમારતિા તમામ ભાગોમાાં બિાવેલા બહાર

િીકળવાિા માગથમાાં ઇમારતિી બહાર કે શેરીિે જોડતી ખલુ્લી જગ્યામાાં સતત બહાર િીકળવાિી સવુવધા હોવી જોઇશે. તે એવી રીતે બિાવેલો હોવો જોઇએ કે રહણેાાંક ઇમારતોિે બાદ કરતા કોઇપણ ઘરિે ઓળાંગ્યા વવિા

તેિા ઉપર પહોંચી શકાય

તેિી વચ્ચ ેકોઇપણ જાતિો અવરોધ હોવો જોઇએ િહીં. તેિા ઉપર લાઇટ અિે પ્રકાશિી સાંપણૂથ વ્યવસ્ર્ા કરેલી હોવી જોઇએ. સ્પષ્ટ દદશા વિદેશ સારે્ તર્ા કોઈપણ માળિા લોકોિે માગથદશથિ મળી રહ ેતેવા સાંકેતો સારે્ રસ્તા

સ્પષ્ટ રીતે દેખાય તેવા હોવા જોઈએ. જો જરૂર હોય તો આગ હોલવવાિાાં સાધિો યોગ્ય જગ્યાએ ફીટ કરી શકાય પરાંત ુતે કોઈિે અવરોધરૂપ

િ બિવા જોઈએ, અિે આવાાં સાધિોિી જગ્યા વવશે બહાર જવાિા રસ્તાિી બાંિે તરફ સ્પષ્ટ સાંકેત હોવો જોઈએ.

જો મકાિ વધારે માળનુાં, બહમુાળી અર્વા કોઈ ખાસ ગબલલ્ડિંગ હોય તો લોકો ઝડપર્ી બહાર િીકળી શકે તે માટે ફાયર એલામથ સાધિ લગાડલેુાં હોવુાં જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

તેિી સાંખ્યા, પહોળાઈ, ક્ષમતા તર્ા સરુક્ષાિે લાગ ેવળગે છે તયાાં સધુી મકાિિા કોઈપણ ભાગમાાં કોઈપણ પ્રકારિા ફેરફારિે અસર ર્શે િદહ.

રહણેાક, શૈક્ષગણક સાંસ્ર્ા તર્ા જોખમી ચીજો હોય એવા દકસ્સાઓમાાં કોઈપણ માળ પરર્ી બચવાિા રસ્તા સધુી પહોંચવાનુાં અંતર ૨૨.૫ મીટર કરતાાં વધ ુિ હોવુાં જોઈએ.

લોકોિે એકત્ર ર્વાિી જગ્યા કે પછી ગબઝિેસ, વેપાર પ્રવવૃિ, ઔદ્યોગગક અર્વા સ્ટોરેજ માટેિાાં ગબલલ્ડિંગ હોય તો માળ પરર્ી બચવા માટેિા રસ્તા સધુી પહોંચવાનુાં અંતર ૭૨ મીટર કરતાાં વધ ુિ હોવુાં જોઈએ.

નોંધઃ કોઈપણ કૉદરડોરિા અંવતમ છેડરે્ી બચવા માટેિા માગથ સધુી પહોંચવાનુાં અંતર ઉપર જણાવેલા અંતરર્ી અડધા કરતાાં વધવુાં િ જોઈએ. કોઈ માળ પર એક કરતાાં વધારે એક્ક્ઝટિી જરૂર હોય તો તે એકબીજાર્ી શક્ય તેટલા દૂર હોવા જોઈએ. ઊંચા કે બહમુાળી મકાિો કે પછી ખાસ ઈમારતોિા દકસ્સામાાં એ જરૂરી છે કે બ ેદાદરિી જોગવાઈ કરવામાાં આવે અિ ેત ેપૈકી એક દાદર સીધો મકાિિી બહારિી તરફ અર્વા કોઈ ખલુ્લી સલામત જગ્યામાાં પહોંચતો હોવો જોઈએ.

પ્રત્યેક માળે આગથી બચિાના અલગ-વ્યગ્ક્તગત રસ્તા

પ્રતયેક માળે આગર્ી બચવાિા અલગ-વ્યક્ક્તગત રસ્તાિી જરૂદરયાતો િીચે પ્રમાણે રહશેે –

કૉરરડોર – પરસાળ

એક્ક્ઝટ કૉદરડોરિી પહોળાઈ એક્ક્ઝટ દરવાજાિી પહોળાઈ કરતાાં ઓછી િ હોવી જોઈએ. જયાાં દાદર સધુી પહોંચવા માટે કૉદરડોરિો ઉપયોગ કરવો પડ ેતેમ હોય તયાાં કૉદરડોરિી ઊંચાઈ ૨.૪.

મીટરર્ી ઓછી િ હોવી જોઈએ.

જે ગબલલ્ડિંગમાાં એક કરતાાં વધ ુદાદર હોય તયાાં દાદરોિી વચ્ચ ેઓછામાાં ઓછો એક દરવાજો એવો હોવો જોઈએ જે આગ કે અન્ય ધમુાડો અટકાવી શકે.

દરિાજા

એક્ક્ઝટ(બહાર િીકળવા)િો પ્રતયેક દરવાજો દાદરામાાં, અન્ય સમાાંતર એક્ક્ઝટમાાં અર્વા કૉદરડોર કે પછી બહાર િીકળવાિા કાયમી અિે સરુગક્ષત માગથમાાં ખલૂતો હોવો જોઈએ.

એક્ક્ઝટ(બહાર િીકળવા)િો દરવાજો બહાિી તરફ ખલૂતો હોવો જોઈએ પરાંત ુ તેિાર્ી અન્ય કોઈ દરવાજામાાંર્ી આવતા લોકો માટે અવરોધ ર્વો િ જોઈએ. કોઈપણ દરવાજો ખોલવામાાં આવે તયારે તેિાર્ી દાદર કે બહાર જવાિા અન્ય માગથિી પહોળાઈ ૯૨ સેમી. કરતાાં ઓછી ર્વી િ જોઈએ.

એક્ક્ઝટ(બહાર િીકળવા)િો દરવાજો સીધેસીધો પરસાળ કે દાદરમાાં ખલૂવો િ જોઈએ, પ્રતયેક દરવાજો દાદરમાાં ખલૂે પછી પરૂતી જગ્યા રહવેી જોઈએ, વળી દાદરમાાંર્ી બચવા માટે જયાાં િીકળવાનુાં હોય તેનુાં સ્તર અિે માળન ુસ્તર એક સરખુાં હોવુાં જોઈએ.

એક્ક્ઝટ માટેિા દરવાજા ચાવીિો ઉપયોગ કયાથ વવિા સરળતાર્ી ખલૂ ેતેવા હોવા જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રરિોલ્પિિંગ (ગોળ ફરતા) દરિાજા

કોઈપણ પ્રકારિી ઈમારતમાાં આગિા સમયે બચીિે ભાગવા માટેિા માગોમાાં દરવોક્લ્વિંગ (ગોળ ફરતા) દરવાજા રાખવા િદહ.

આંતરરક દાદરા

દાદરાનુાં વિમાથણ સાંપણૂથપણ ેઆગર્ી સરુગક્ષત સામગ્રીર્ી કરવુાં.

મકાિિી અંદરિા દાદરનુાં એક સ્વતાંત્ર એકમ તરીકે વિમાથણ કરવુાં અિે તેિી ઓછામાાં ઓછી એક સાઈડ બહારિી દીવાલ સારે્ જોડાયેલી હોય અિે તે સાંપણૂથ બાંધ હોવા જોઈએ.

ગલફ્ટિી રચિા જો સાંપણૂથપણે આગ સામે સરુગક્ષત સામગ્રીર્ી કરેલી િ હોય તો એ સાંજોગોમાાં દાદરિી રચિા ગલફ્ટિે ફરત ે કરવી િદહ. બહમુાળી મકાિો, ગગિચુાંબી ઈમારતો તર્ા વવશેિ પ્રકારિાાં મકાિોમાાં દાદરિી જગ્યા મખુ્ય ફાયર અવધકારીિે સાંતોિ ર્ાય એ રીતે હોવી જોઈએ.

બહમુાળી મકાિો, ગગિચુાંબી ઈમારતો તર્ા વવશેિ મકાિોમાાં મખુ્ય દાદરિી જગ્યામાાં આગ સામે રક્ષણ આપી શકે તેવા ઑટોમેદટક દરવાજા બાંધ ર્ઈ ગયા પછી ઓછામાાં ઓછો અડધો કલાક સધુી તયાાં સલામત રીતે રહી શકાય તેવી આગપ્રફૂ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ. આવા દાદરિા દરવાજા ઝલતા હોય તેવી ક્સ્ર્વતિા અિે બહારિી તરફ ખલૂે એવા હોવા જોઈએ.

આગનુાં જોખમ હોય તેવી કોઈ રહઠેાણિી જગ્યા, સ્ટોરરૂમ કે અન્ય જગ્યામાાંર્ી દાદરમાાં જવાિો સીધો રસ્તો િ હોવો જોઈએ.

દાદર ઉતરીિે ભોંયતગળય ેમકાિમાાંર્ી બહાર જવાિો રસ્તો હોય તયાાં દરવાજો સીધો બહારિી તરફ ખલૂતો હોવો જોઈએ અર્વા (બીજા શબ્દોમાાં) ખલુ્લી જગ્યાએ પહોંચવા માટે જે દરવાજો મકૂવામાાં આવ્યો હોય તે વસવાય બીજા કોઈ દરવાજાિો અવરોધ િ હોવો જોઈએ.

બહમુાળી ઈમારતો અિે વવશેિ મકાિોમાાં બચીિે ભાગવા માટે રસ્તો બતાવતા સાંકેતો ચળતકા રાંગોમાાં હોવા જોઈએ અિ ેત ેદીવાલો ઉપર તગળયેર્ી ૧.૫ મી. કરતાાં વધારે ઉપર િ હોવા જોઈએ. બહાર િીકળવાિા રસ્તાિા આ સાંકેતો દીવાલ સારે્ જડલેા હોવા જોઈએ અિે તેિી દડઝાઈિ એ પ્રમાણેિી હોવી જોઈએ જેર્ી ફવિિચર કે અન્ય કોઈ ભારે સાધિોિી હરેફેર સમયે આ સાંકેતોિે કોઈ નકુસાિ િ ર્ાય.

જે ગબલલ્ડિંગમાાં એક જ દાદર હોય તે ભોંયતગળયે જ પરૂો ર્ઈ જવો જોઈએ અિે ભોંયરામાાં જવા માટે અલગ દાદર હોવો જોઈએ.

જે ઈમારતમાાં એક કરતાાં વધ ુદાદર હોય તયાાં એક દાદર ભોંયરા સધુી જતો હોવો જોઈએ અિે એ વ્યવસ્ર્ામાાં એ વાતિી કાળજી લવેી જોઈએ કે ભોંયરા સધુીિા દાદરમાાં વેલન્ટલેશિવાળી લૉબી હોય અર્વા દીવાલ ખલુ્લી િ ર્ઈ જાય તે રીતિો કટઑફ સ્ક્રીિ હોય તર્ા એ જગ્યાએ ઓછામાાં ઓછા બ ેકલાક સધુી આગ સામે રક્ષણ મળે તેવી વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ અિે બે અલગ અલગ છેડરે્ી બહાર િીકળી શકાવુાં જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

બાહ્ય દાદર

બહમુાળી / ઊંચી ઈમારતો અિે વવશેિ મકાિોમાાં આગિા સમયે બચીિે િીકળવા માટેિા ખાસ દાદરિી

જોગવાઈ હોવી જોઈએ, જેિી ગણતરી એફ.એ.આર. માાં િ ર્વી જોઈએ, તર્ા આ માટે િીચે જણાવેલી બાબતો

ધ્યાિમાાં લેવાવી જોઈએઃ-

તેિી ગણતરી ગબલલ્ડિંગ ખાલી કરવાિા સમયમાાં િ ર્વી જોઈએ.

આવા દાદર મારફત સીધા જમીિ સધુી પહોંચી શકાવુાં જોઈએ.

આવા દાદરિા પ્રવેશમાગથ અલગ અિે મકાિિી અંદરિા દાદરર્ી દૂર હોવા જોઈએ. આગ સમયે બચીિે જવા માટેિા રસ્તા હાંમેશા કોઈપણ અવરોધ વવિા ખલુ્લા જ રહવેા જોઈએ, વસવાય

કે તયાાં સધુી પહોંચવા માટેિો દરવાજો, જે આગપ્રફૂ હોવો જોઈએ.

આવા દાદરનુાં વિમાથણ સળગી િ ઊઠે એવી સામગ્રીમાાંર્ી કરવુાં. આવા દાદરિી સળાંગ પહોળાઈ ૩૫ સે.મી.ર્ી ઓછી િ હોવી જોઈએ, તેિી પગર્ીિી પહોળાઈ ૧૫

સે.મી. હોવી જોઈએ અિ ેબે પગવર્યાાં વચ્ચ ે૧૯ સે.મી. કરતાાં વધારે ઊંચાઈ િ હોવી જોઈએ. તેિો પ્રતયેક દહસ્સો ૧૬ દાદરર્ી વધારે લાાંબો િ હોવો જોઈએ.

આવા દાદરમાાં પગર્ીર્ી ઓછોમાાં ઓછી ૯૨ સે.મી.િી ઊંચાઈએ હારે્ર્ી પકડીિે ઊતરી શકાય એવી રેગલિંગ હોવી જોઈએ.

રૅમ્પ (ઢાળ િાળો રસ્તો)

૧૯.૪.૪. (આંતદરક દાદર) િે લગતી તમામ જરૂદરયાતો રૅમ્પિે લાગ ુપડશે.

રૅમ્પ સીધેસીધા ભોંયતગળયે ખલુ્લી જગ્યામાાં અર્વા આંગણામાાં અર્વા અન્ય સલામત સ્ર્ળોએ પહોંચતા હોવા જોઈએ.

બહમુાળી, ઊંચી ઈમારતો તેમજ વવશેિ મકાિોમાાં કોઈપણ માળ પર રૅમ્પ સધુી આગ સામે સરુગક્ષત એવા દરવાજા મારફત પહોંચવાિી વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ.

આશ્રય સ્થાન

બહમુાળી મકાિો અિે ઊંચી ઈમારતોમાાં પ્રતયેક ૧૫ મી.િી ઊંચાઈએ ઓછામાાં ઓછા એક આશ્રય સ્ર્ાિિી જોગવાઈ હોવી જોઈએ.

આવી જગ્યા બાહ્ય દીવાલો સાર્ે જોડાયેલી હોવી જોઈએ. આવી જગ્યાિો ઓછામાાં ઓછો વવસ્તાર ૧.૫ ચો.મી. હોવો જોઈએ તર્ા લઘતુમ પહોળાઈ ૨.૩૫ મી.

હોવી જોઈએ.

માળખાકીય સલામતીઃ સામાન્ય

પાયા, પથ્ર્રિા અલગ અલગ પ્રકાર, લાકડુાં, છૂટો કોંક્રીટ તર્ા કોંક્રીટમાાંર્ી તૈયાર કરેલા વવવવધ સ્રક્ચર, સ્ટીલ (સગળયા) વગેરેિી માળખાકીય દડઝાઈિ- ભાગ-૬ -માળખાકીય દડઝાઈિ વવભાગ-૧ લોડ્સ, વવભાગ-૨ પાયા, વવભાગ-૭ લાકડુાં, વવભાગ-મેસિરી, વવભાગ-૫ કોંક્રીટ, વવભાગ-૬ સ્ટીલ, િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ ઑફ ઈલન્ડયા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

(એિ બી સી) િી જોગવાઈઓ અનસુાર હોવી જોઈએ, તર્ા તેમાાં િીચે જણાવ્યા પ્રમાણે ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડ્થસ તેમજ જોખમ સામ ેસલામતીિી માગથદવશિકા ધ્યાિમાાં લવેી પડશે –

ભકૂાંપ સામે રક્ષણ

આઈ.એસ. :૧૫૯૭-૧૯૧૪ “ભકૂાંપ સામે સરુગક્ષત માળખાિા માપદાંડ (ચોર્ો સધુારો)”

આઈ.એસ. :૧૭૯૨૨-૧૯૯૭ “ભકૂાંપિા પદરબળો - અમલિા વિયમો અનસુાર સગળયા સારે્િા કોંક્રીટિા માળખાિી રચિા”

આઈ.એસ. :૪૭૨૬-૧૯૯૭ “ભકૂાંપ સામે ટકી શકે તેવાાં મકાિોિી દડઝાઈિ અિે બાાંધકામ – અમલિા વિયમો (બીજો સધુારો)”

આઈ.એસ. :૧૭૧૨૧ – ૧૯૯૭ “િબળા કદડયાકામર્ી બિેલા મકાિોિી ભકૂાંપ સામે ટકવાિી ક્ષમતા વધારવી - માગથદવશિકા”

આઈ.એસ.:૧૭૧૨૩ – ૧૯૯૭ “માટીિા મકાિોિી ભકૂાંપ સામે ટકવાિી ક્ષમતા વધારવી - માગથદવશિકા”

આઈ.એસ. :૧૭૯૭૫ – ૧૯૯૭ “મકાિોનુાં સમારકામ અિે ભકૂાંપમાાં ટકાઉપણુાં - માગથદવશિકા”

વિષ્ણાતોિા જૂર્, ભારત સરકાર, શહરેી બાબતો અિે રોજગાર માંત્રાલય દ્વારા તૈયાર ર્યેલુાં અિે ગબલલ્ડિંગ મદટદરયલ્સ તર્ા ટૅકિોલોજી પ્રમોશિ કાઉક્ન્સલ, ૧૯૯૧ દ્વારા પ્રકાવશત “ઈમ્પ્રવૂવિંગ અર્થક્વેક રેગઝસ્ટન્સ ઑફ ગબલલ્ડિંગ્સ-ગાઈડલાઈન્સ (ભકૂાંપ સામે ટકવાિી મકાિોિી ક્ષમતા વધારવી-માગથદવશિકા)”

િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિ બી સી)િી માગથદવશિકાઓ.

િાિાિોડા સામે રક્ષણ

આઈ.એસ. – ૧૩૫ (૭)-૧૯૧૩ “કોડ ઑફ પ્રલક્ટસ ફૉર દડઝાઈિ લોડ્સ (ધરતીકાંપ વસવાય અન્ય) ફૉર ગબલલ્ડિંગ્સ એન્ટ સ્રક્ચસથ, ભાગ-૭, વવન્ડ લોડ્સ”

વિષ્ણાતોિા જૂર્, ભારત સરકાર, શહરેી બાબતો અિે રોજગાર માંત્રાલય દ્વારા તૈયાર ર્યેલુાં અિે ગબલલ્ડિંગ મદટદરયલ્સ તર્ા ટૅકિોલોજી પ્રમોશિ કાઉક્ન્સલ, ૧૯૯૧ દ્વારા પ્રકાવશત “ઈમ્પ્રવૂવિંગ વવન્ડ/ સાઈક્લોિ રેગઝસ્ટન્સ ઑફ ગબલલ્ડિંગ્સ-ગાઈડલાઈન્સ (વાવાઝોડા સામે ટકવાિી મકાિોિી ક્ષમતા વધારવી-માગથદવશિકા)”

નોંધઃ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)માાં ઉલ્લેખ હોય તેવા ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ જયાાં લાગ ુપડ ેઅર્વા જયાાં પણ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િો ઉલ્લખે હોય તયાાં તેિા છેલ્લામાાં છેલ્લા સધુારા લાગ ુપડશે. ૧૯.૫.૧. તર્ા ૧૯.૫.૨.માાં દશાથવેલી જરૂદરયાતોિા અનસુાંધાિમાાં ગબલલ્ડિંગિા પ્લાિ/ડ્રોઈંગ તર્ા તેિે લગતી અન્ય માદહતીિી સાર્ે ફોમથ ૨(ડી) અનસુાર પ્રમાણપત્ર રજૂ કરવાનુાં રહશેે.

ગણુિત્તા શનયાંત્રણ

તમામ સામગ્રીિી ગણુવિા અિે કામગીરી ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ સ્પેવસદફકેશિ તર્ા ગબલલ્ડિંગ મદટદરયલ ભાગ-૫ અિે કન્સ્રક્શિલ પ્રેલક્ટવસસ અિે સેફ્ટી ભાગ-૩, િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિ.બી.સી.) ઑફ ઈલન્ડયાિા વિયમોમાાં જણાવેલાાં ધોરણો અનસુાર હોવી જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

મકાિોિા વિમાથણ અર્વા દરપેદરિંગ દરવમયાિ ખોદવામાાં આવેલા ખાડા, તેિી અંદર દીવાલોનુાં વિમાથણ એ બધુાં જ ઊંડુાં અિે એકબીજા સારે્ એ રીતે જોડાયેલુાં હોવુાં જોઈએ જેર્ી ડ્રઈેિિી રચિા સૌર્ી િીચલા સ્તર તરફિી ર્ાય અિે એ બધુાં િદી, િાળા કે મોટી ગટરમાાં ઠાલવવા માટે યોગ્ય દદશા આપી શકાય. વળી કોઈપણ વ્યક્ક્તએ કોઈ પ્રકારિા જોડાણ વવિાિો સાવ અલગ ખાડો િ ખોદવો જેિે કારણ ેપાણીિો સાંગ્રહ ર્ાય અિ ેમચ્છરો પેદા ર્ાય.

વૈકક્લ્પક સામગ્રી, દડઝાઈિિી પદ્ધવત, બાાંધકામ તેમજ પરીક્ષણઃ વિયમોિી જોગવાઈઓિો ઈરાદો કોઈ સામગ્રીિો ઉપયોગ અર્વા બાાંધકામિી દડઝાઈિિી પદ્ધવતિે અટકાવવાિો િર્ી, પરાંત ુ શરત માત્ર એટલી છે કે આ વવકલ્પો માન્ય હોવા જોઈએ. આ વિયમોિી કોઈપણ જોગવાઈઓિો ઈરાદો એક સવથગ્રાહી વવકાસ યોજિા માટે કાંઈક િવી દડઝાઈિ કે યોજિા અટકાવવાિો િર્ી. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. આવા કોઈપણ ફેરફારિે માંજૂરી આપશે જો તે સામગ્રી, દડઝાઈિ, બાાંધકામ જેવી બાબતોમાાં િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િી સાંબાંવધત જોગવાઈઓિે અનરુૂપ હશે, તર્ા ગણુવિા, ક્ષમતા, અસરકારક્તા, આગ અિે પરૂ સામે રક્ષણ, ટકાઉ અિે સલામતી જેવી બાબતો આ વિયમોમાાં સચૂવવામાાં આવી છે તેિે સમકક્ષ હશે.

તમામ મકાિોનુાં વિમાથણ ગણુવિા વિયાંત્રણ જરૂદરયાતોિે અનરુૂપ હોવુાં જોઈએ.

ગબલલ્ડિંગિી માંજૂરી આપવામાાં આવી હોય તેિા હઠેળ જો કોઈ વતથમાિ મકાિ હશે તેવા દકસ્સામાાં બાાંધકામ સાંબાંવધત સલામતીિી જરૂદરયાતોનુાં ધ્યાિ રાખવુાં પડશે. જોકે, મકાિિે મજબતૂ કરવાિી કે તેનુાં દરપેદરિંગ કરવાિી પ્રદક્રયાિી બાાંધકામ સાંબાંવધત કામગીરી દરવમયાિ મકાિિી આગળ કે પાછળ જમીિિો દહસ્સો કે માજર્જિ ઓછાં ર્તુાં હશે તો વ્યક્ક્તગત કેસિી ચકાસણીિા આધારે વિણથય લેવામાાં આવશે.

પરીક્ષણો

વૈકક્લ્પક સામગ્રી વાપરવાિા દાવાિા દકસ્સામાાં જયાાં આ વવવિયમોિી જોગવાઈઓિા અમલ અંગ ે પરૂતા પરુાવા િદહ હોય અર્વા કોઈપણ સામગ્રી કે દડઝાઈિ-બાાંધકામિી પદ્ધવત આ વવવિયમોિી જરૂદરયાતોિ ેઅનરુૂપ િર્ી તેવા પરુાવા હશે તો એ સાંજોગોમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. તેિી ચકાસણી માટે પરીક્ષણિો આગ્રહ રાખશે. આ પરીક્ષણો માગલકિા ખચે માન્ય એજન્સી દ્વારા કરવામાાં આવશે.

પરીક્ષણિી પદ્ધવત જે વિમાથણિી સામગ્રી અર્વા દડઝાઈિ અર્વા બાાંધકામ માટે હશે તે આ વવવિયમોમાાં જણાવ્યા અનસુાર ર્શે. આ વિયમોમાાં જો કોઈ ચોક્કસ પરીક્ષણિી પદ્ધવતિો ઉલ્લેખ િદહ હોય તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પરીક્ષણિી પ્રદક્રયા િક્કી કરશે. ગબલલ્ડિંગિી સામગ્રીિા પરીક્ષણિી પદ્ધવતિા સાંદભથમાાં બ્યરુો ઑફ ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડ્થસ દ્વારા પ્રકાવશત િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)માાં જણાવવામાાં આવેલા સાંબાંવધત ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડ્થસિે ધ્યાિમાાં લેવામાાં આવશે.

વૈકક્લ્પક સામગ્રીિો સ્વીકાર કયાથ બાદ આવાાં પરીક્ષણોિાાં પદરણામોિી િકલો એમ બી એસ આઈ આર-ડીએ ઓછામાાં ઓછા બે વિથ સધુી સાચવી રાખશે.

ભારતીય સ્ટાન્ડડથ મજુબ સામગ્રીનુાં પરીક્ષણ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા માન્ય પ્રયોગશાળાઓ દ્વારા કરવામાાં આવશે.

લેબોરેટરી / એજન્સી બાાંધકામ એજન્સીિી સાર્ે વાતચીત કરીિે વસમેન્ટ, સ્ટીલ તર્ા કોંક્રીટિી ગણુવિા અિે ક્ષમતાનુાં પરીક્ષણ બાાંધકામ સાઈટ ઉપર તેમજ લેબોરેટરીમાાં કરશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આ પ્રદક્રયા વિયમો અનસુાર પાયાર્ી શરૂ કરીિે કામ પણૂથ ર્ાય તયાાં સધુીિા વવવવધ તબક્કાિે આવરી લેશે. લબેોરેટરી-પ્રયોગશાળા તેિો અવધકૃત અહવેાલ યોગ્ય રજજસ્ટરમાાં જાળવી રાખશે અિે તેિી િકલ બાાંધકામ એજન્સીિે આપશે જે એ િકલ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સપુરત કરશે.

હયાત મકાનોની માળખાકીય ગ્સ્થરતા અને આગ સમયે સલામતી

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. હયાત નકુસાિ પામેલા અર્વા િદહ પામેલા મકાિોિી માળખાકીય અિે / અર્વા આગિા સમયે સલામતી અંગ ેપોતે પસાંદ કરેલા વિષ્ણાતોિી પૅિલમાાંર્ી કોઈ એક અર્વા વધારે વિષ્ણાતો દ્વારા સમયે સમયે સમીક્ષા કરશે.

માગલક / વવકાસકાર / કબજેદારે આવા વિષ્ણાત કે વિષ્ણાતોિી સલાહિે આધારે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી) તર્ા ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડ્થસમાાં વિધાથદરત કરવામાાં આવેલાાં સલામતીિાાં ધોરણો જાળવવા જરૂર હશે તે મજુબ દરપેદરિંગ / પિુઃ વિમાથણ અિે મજબતૂાઈ માટેનુાં કામ કરાવવાનુાં રહશેે.

જો માગલક / વવકાસકાર / કબજેદાર સલાહ મજુબિાાં આવાાં કોઈ પગલાાં િદહ લે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.પોતે અર્વા તેિા દ્વારા માન્ય કોઈ એજન્સી માગલક / વવકાસકાર / કબજેદારિા ખચે એ કામ કરશે.

આવી દરપેદરિંગ – પિુઃવિમાથણિી કામગીરી કેટલા સમયમાાં કરવી તે અંગેિો વિણથય એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.લેશે.

આવુાં કામ પરુૂાં િ ર્ાય તયાાં સધુી માગલક / વવકાસકાર / કબજેદારે એ મકાિમાાં રહવે ુ ાં કે િદહ તે અંગેિો વિણથય પણ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા લેવામાાં આવશે.

ગબલલ્ડિંગિી માંજૂરી આપવામાાં આવી હોય તેિા હઠેળ જો કોઈ વતથમાિ મકાિ હશે તેવા દકસ્સામાાં બાાંધકામ સાંબાંવધત સલામતીિી જરૂદરયાતોનુાં ધ્યાિ રાખવુાં પડશે. જોકે, મકાિિે મજબતૂ કરવાિી કે તેનુાં દરપેદરિંગ કરવાિી પ્રદક્રયાિી બાાંધકામ સાંબાંવધત કામગીરી દરવમયાિ મકાિિી આગળ કે પાછળ જમીિિો દહસ્સો કે માજર્જિ ઓછાં ર્તુાં હશે તો વ્યક્ક્તગત કેસિી ચકાસણીિા આધારે વવશેિ પરવાિગી આપવામાાં આવશે.

ણબન્પડિંગ સશિિશસસ

િીજળીનાાં ઉપકરણોનુાં ઈન્સ્ટોલેિન (સાંસ્થાપન)

વીજળીિાાં ઉપકરણોનુાં ઈન્સ્ટોલેશિ, એર કલન્ડશિ તર્ા હીટરિી કામગીરી – િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િા ગબલલ્ડિંગ સવવિવસસ ભાગ – આઠ, ઈલેલક્રકલ ઈન્સ્ટોલશેન્સ વવભાગ-૨, એર કલન્ડશવિિંગ અિ ેહીદટિંગ વવભાગ-૭, િી જોગવાઈઓ અનસુાર હોવી જોઈએ.

ણલફ્ટ

ગલફ્ટિી સાંખ્યા, પ્રકાર અિે ઈમારતમાાં રહતેા લોકોિી સાંખ્યાિા પ્રમાણમાાં તેિી ક્ષમતા સદહતનુાં આયોજિ અિે દડઝાઈિ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી)િા વવભાગ-૫, ઈન્સ્ટોલેશિ ઑફ ગલફ્્સ અિ ેએસ્કેલેટસથ, અનસુાર હોવુાં જોઈએ.

ઈન્સ્ટોલ કરવામાાં આવલેી ગલફ્ટિી જાળવણી માટે િીચ ેજણાવ્યા પ્રમાણેિાાં પગલાાં લેવા પડશેઃ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જે પ્રકારિી ગલફ્ટ લગાવવામાાં આવી હોય અિે તે માટે જે વિયવમત સમયાાંતરે સવવિસિી જરૂર હોય તે અનસુાર ગલફ્ટિી વિયવમત સફાઈ, લગુબ્રકેશિ (ઓઈગલિંગ) તર્ા અન્ય જરૂરી સવવિસ આ માટેિા સિાવાર અિે લાયકાતવાળી વ્યક્ક્તઓ દ્વારા કરાવવાિી રહશેે. જે ગલફ્ટ લગાવવામાાં આવી હોય તે કાયમ માટે સલામત રહ ેતે માટે ગલફ્ટિા ઉતપાદક સારે્ મસલતો કરીિે સવવિવસિંગનુાં ચોક્કસ ટાઈમટેબલ બિાવવાનુાં રહશેે અિે તેિે ચસૂ્તપણ ેવળગી રહવે ુાં પડશે. સવવિવસિંગ અિે વિરીક્ષણિે લગતી તમામ બાબતોિી એક લગેખત િોંધ જાળવવી પડશે. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સાંતોિ ર્ાય એ રીતે ગલફ્ટનુાં ઈલેલક્રકલ વાયદરિંગ તર્ા અન્ય સાધિો અિે સામગ્રી સવવિવસિંગ માટે જવાબદાર વ્યક્ક્તિે સરળતાર્ી ઉપલબ્ધ ર્ાય તેિી કાળજી લેવાિી રહશેે. ગલફ્ટિી જાળવણી-મેન્ટેિન્સિી કામગીરી દરવમયાિ કોઈ અકસ્માત ર્ાય તો તતકાળ તેિી જાણ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે કરવાિી રહશેે.

સાંદેિાવ્યિહારનાાં સાધનો

સાંદેશાવ્યવહાર માટે ઊભી કરવામાાં આવેલી સવુવધાઓમાાં િીચે પ્રમાણેિી જોગવાઈઓ લાગ ુપડશેઃ

લોકેિન (સ્થળ)

સાંદેશા વ્યવહારનુાં માળખ ુમકાિિા ધાબા ઉપર ભોયતગળયે અર્વા વમલકત અંદરિી ખલુ્લી જ્ગ્યામાાં ધારા ધોરણ (વવવિયમ) મજુબ મકુી શકાશે.

માળખાના પ્રકારો

િીચે જણાવ્યા પ્રમાણેિા માળખાિે પરવાિગી આપવામાાં આવશ ે–

લોખાંડર્ી બિાવેલો ટાવર અર્વા એમ.એસ. ર્ાાંભલા ઉપર એન્ટેિા. સાધિ માટે મકાિિી છત – ટૅરેસ ઉપર ફાઈબર ગ્લાસ – પીવીસીનુાં છાપરુાં. સાધિ માટે ભોંયતગળયે ઓરડી કે છાપરુાં. ઘોંઘાટ િ ર્ાય તે માટે યોગ્ય બાંધ માળખુાં હશે તો જ તયાાં દડઝલ જિરેટર (ડીજી)િે પરવાિગી

આપવામાાં આવશે.

સામાન્ય જરૂરરયાતો

પ્રતયેક અરજદારે સાંદેશાવ્યવહાર માંત્રાલયિા િેજા હઠેળિી રેદડયો દફ્રક્વન્સી એલોકેશિ અંગેિી સ્ર્ાયી સલાહકાર સવમવત પાસેર્ી જરૂરી પરવાિગી મેળવવાિી રહશેે. દરેક અરજદારે રજજસ્ટડથ બાાંધકામ સાંબાંવધત ઈજિેર પાસેર્ી માળખાકીય ક્સ્ર્રતા પ્રમાણપત્ર મેળવવાનુાં રહશેે, અિે આ બાંિે પક્ષકારિી જવાબદારી રહશેે. જે માળખુાં ઊભુાં કરવાનુાં હોય તેિા િકશા અરજદારે રજૂ કરવાિા રહશેે.

સ્થાપના

સાંદેશાવ્યવહારનુાં સાધિ કોઈપણ દદશામાાં વતથમાિ ગબલલ્ડિંગ લાઈિર્ી બહાર લગાવી િહીં શકાય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રડપોણિટ અને ફી

આવાાં સાધિોિી સ્ર્ાપિા અિે તેિી જાળવણીિી ફી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વખતોવખત િક્કી કરવામાાં આવે તે અનસુાર રહશેે.

રરન્યએુબલ( પનુઃપ્રાપ્ય) ઊજાષ સાધનો

સ્થળ

ફોટો વોલ્ટેક સેલ, પવિ ટબાથઈિ, પાણી માટે સોલર હીટર, સયૂથ કકૂર જેવાાં ગબિપરાંપરાગત ઊજાથ મેળવવાિા સાધિો કાાંતો મકાિિી છત ઉપર અર્વા સાંકુલિી અંદર ખલુ્લી જગ્યામાાં રાખવાાં.

સામાન્ય જરૂરરયાતો

કોઈપણ પજેર અિ ે / અર્વા ટેગલફોિ ટાવર પ્રવતથમાિ ગબલલ્ડિંગ લાઈિર્ી કોઈપણ દદશામાાં બહારિી તરફ ઊભો કરી શકાશે િદહ.

જાહરે સલામતી

મકાિિા એકઠા ર્વાિી અર્વા મિોરાંજિિી અન્ય જગ્યાઓએ યોગ્ય સિા દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવલેા પ્રોટોકોલ મજુબ ક્લોઝ્ડ સદકિટ ટેગલવવઝિ )સીસીટીવી (િેટવકથ ગોઠવવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પ્રદુર્ણ શનયાંત્રણ

હિા પ્રદૂર્ણ

તમામ મકાિોએ એર પોલ્યશુિ કન્રોલ અવધવિયમ, ૧૯૧૧ અિે ગજુરાત સ્મોક ન્યસુન્સ અવધવિયમ,

૧૯૬૭િી જોગવાઈઓનુાં પાલિ કરવાનુાં રહશેે.

જળ પ્રદૂર્ણ

તમામ મકાિોએ વોટર (વપ્રવેન્શિ અિ ે કન્રોલ ઓફ પોલ્યશુિ) અવધવિયમ, ૧૯૩૪િી જોગવાઈઓનુાં

પાલિ કરવાનુાં રહશેે.

ધ્િશન પ્રદૂર્ણ

તમામ મકાિોએ િોઇસ પોલ્યશુિ (રેગ્યલુેશિ અિ ે કન્રોલ) વિયમો, ૨૨૨૨માાં જણાવવામાાં આવેલા

ધ્વવિિા માપદાંડો અનસુાર વાતાવરણીય હવાિી ગણુવિા જાળવવાિી રહશેે.

ઔદ્યોણગક પ્રદૂર્ણ

કોઈપણ પ્રકારિો ઔદ્યોગગક કચરો જાહરે આરોગ્ય જોખમાય તે રીતે વિકાલ કરવામાાં અર્વા ઠાલવવામાાં

આવશે િહીં અિ ેકોઈપણ પ્રકારિા જળાશયમાાં તેિો વિકાલ કરવામાાં આવશ ેિહીં.

ઉપરિી સામાન્ય જોગવાઈઓમાાં કોઈપણ પ્રકારિા પવૂથગ્રહ વસવાય, સક્ષમ સિા ઔદ્યોગગક એકમો દ્વારા

હવામાાં છોડવામાાં આવતા અર્વા પ્રવાહી કચરાિા વિયાંત્રણ માટે ચોક્કસ શરતો અર્વા પગલાાં લઈ શકે

છે. આ પગલાાંિે મકાિ વપરાશિી શરતો તરીકે ગણવામાાં આવશે.

પ્રવાહી અર્વા વાયસુ્વરૂપિા કચરો છોડતા ઉદ્યોગિે માંજૂરી આપવામાાં િહીં આવે વસવાય કે તેિે સક્ષમ

સિા અિે/અર્વા ગજુરાત પ્રદૂિણ વિયાંત્રણ બોડથ દ્વારા જારી કરવામાાં આવેલી સ્વચ્છતા એકમિી

જોગવાઈઓિે આવધિ શદુ્ધ કરીિે જાહરે આરોગ્યિે ગબિહાિીકારક બિાવવામાાં આવે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરુક અને અન્ય જોગિાઈઓ

અથષઘટન

આમાાંર્ી કોઈપણ વિયમોિા અર્થઘટિર્ી જો કોઈપણ વવવાદ કે પ્રશ્ન ઉભો ર્ાય તો તેવા સાંજોગોમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િો વિણથય અંવતમ રહશેે.

શિિેકાધીન સતાઓ

એ. આ વિયમોિા ઉદેશ્ય અિે હતેિુા પાલિ સાંદભે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. એવી બાબતો અંગ ેવિણથય લેશે જેમાઃ i. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કરાયેલ વવવિયમોમાાં કરાયેલી સિાિી સોંપણી અર્વા આ

વવવિયમોિા અમલીકરણિા અર્થઘટિ અંગેિા આદેશ, આવશ્યક્તા, વિણથય કે વિધાથરણમાાં ખામી હોવાિો આક્ષેપ હોય.

ii. સ્ર્ળિી ક્સ્ર્વત અનસુાર માગથિી લાઈિદોરીનુાં અર્થઘટિ જરૂરી હોય.

iii. જો ક્ષેત્રિી લાઈિ પ્લોટિે બે જુદાજુદા ક્ષેત્રમાાં વહેંચતી હોય તો માંજૂરી િહીં ધરાવતા ક્ષેત્રમાાં આવતી જમીિિે સાંબાંવધત માંજૂરી ધરાવતા ક્ષેત્રમાાં મહિમ ૧૨૨૨ સ્ક્વેર મીટર સધુી ૨૫ ટકા જમીિ સધુીિી માંજૂરી આપવી.

iv. જમીિ વપરાશિા કોઈપણ વગીકરણમાાં માંજૂરી િા હોવા છતાાં એવા સાંજોગોમાાં ઈમારત ઊભી કરવાિી અવધકૃતતા અર્વા જાહરે વપરાશ માટે જગ્યાિા જાહરે સેવાિા ઉપયોગ અંગેિી બાાંયધરીિી આવશ્યક્તા રહશેે જયારે તેિે લાગશે કે આ પ્રકારિી અવધકૃતતા એ જાહરે અનકુળૂતાિે અિે કલ્યાણ માટે જરૂરી છે.

બી. કોઈ ચોક્કસ દકસ્સાઓમાાં જયાાં દેખીતી સ્પષ્ટ મશુ્કેલી સજાથઈ હોય, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવશેિ

માંજૂરીર્ી આ વવવિયમોમાાં વિદેવશત પદરમાણમાાં સધુારો કરવાિી માંજૂરી આપશે, જેિા કારણોિી લેખીત

િોંધ લેવાિી રહશેે. વસવાય કે આ મદુ્દાઓ ફ્લોર સ્પેસ ઈલન્ડસીસિ ેલગતાાં હોય અર્વા તો તે આ વિયમો અંતગથત માન્ય હોય. જો કે આ છૂટછાટ ઈમારતિા રહવેાસીઓ અિ ે આડોસપડોસિા રહવેાસીઓિા આરોગ્ય, સરુક્ષા, ફાયર સેફ્ટી, માળખાકીય સરુક્ષા અિ ેજાહરે સરુક્ષાિે અસર કરતી િા હોવી જોઈએ.

અપીલ કશમટી

સિામાંડળ િીચે દશાથવલેા લોકોિે સમાવતી અપીલ કવમટીિી રચિા કરશેઃ

ચેરમેિ આર.ડી.એ

આર.ડી.એિા ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓર્ોદરટી(સભ્ય સગચવ)

આર.ડી.એિા ચીફ િગર પ્લાિર

જી.આઈ.ડી.બી. િા પ્રવતવિવધ

સી.ઈ.પી.ટી, અમદાવાદિા પ્રવતવિવધ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આ સવમવત વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમોિા અર્થઘટિમાાંર્ી ઊભા ર્િારા વવવાદોિા ઉકેલ માટે કાયથ કરશે. જો કોઈ

વ્યક્ક્ત પોતાિો કેસ આ સવમવત સમક્ષ રજૂ કરશ ેતો તેણ ેઅપીલ માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે ચકાસણી માટે આપેલી ફી જેટલી અપીલ ફી ચકુવવાિી રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

દાંડ

ઉપરોક્ત વવવિયમો અર્વા તો મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિાિી જોગવાઈઓનુાં ઉલ્લાંઘિ કરિાર વ્યક્ક્ત કાયદા, ૨૨૨૯ િા અિે કાયદા, ૧૯૩૬ અિે તે વિયમોિી વખતોવખત ર્યેલ સધુારા સારે્િી જોગવાઈઓ અનસુાર દાંડિે પાત્ર ઠરશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

છૂટછાટ

જાહરે માણલકીના રકસ્સામાાં

જો પ્લોટિી માગલકી િીચે દશાથવલેી સાંસ્ર્ાઓમાાંર્ી કોઈ એકિી હોય તેવા સાંજોગોમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. જાહરે હીતમાાં વવવિયમોમાાં માફી અર્વા તો છૂટછાટ આપી શકે છે જેિા કારણોિી લેખીત િોંધ કરવાિી રહશેે. જોકે આ માટે આ વવવિયમોમાાં સ્પષ્ટ જોગવાઈ કરી િા હોય તે વસવાય કોઈપણ મજલા પર મહિમ ગબલ્ટ-અપ એદરયા, કોમિ પ્લોટ, સીઓપી, માજર્જિલ ઓપિ સ્પેસ, બહમુાળી ઈમારતોિી જોગવાઈઓ, એફ.એસ.આઈ અિે પાદકિંગિે લગતા વવકાસલક્ષી વિયમોમાાં કોઈ છૂટછાટ કે માફી િહીં આપવામાાં આવે.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. , સરકાર, હાઉવસિંગ બોડથ અિે

કાયદા હઠેળ રચાયેલ કોઈપણ વિગમ

ખાનગી માણલકીના રકસ્સામાાં

માગલકોએ તેમિા વતથમાિ મકાિમાાં કોઈ પણ વધરા વસવાય ફેરફાર કરવા માટે કરેલી અરજીઓ સાંદભે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ગણુવતાિા ધોરણે ચકાસણી કરી વવકાસ યોજાિાિા વવવિયમોમાાં છૂટછાટ આપી શકશે. જેિા કારણો લેગખતમાાં રજુ કરવા પડશે અલબિ, બહમુાળી મકાિોમાાં આવી કોઈ છૂટછાટ આપવામાાં આવશે િદહ.

િતષમાન ઈમારત એકમોના રકસ્સામાાં

વતથમાિ ઈમારત એકમો જેિા લેઆઉટ અિે સબદડવવઝિિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા માંજૂરી અપાઈ હોય અર્વા તો માગથ પહોળા કરવાિા કારણે જે ઈમારતોિે અસર ર્ઈ હોય અિ ેમસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિામાાં દરખાસ્તો કરવામાાં આવી હોય અિે જો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. એવો મત ધરાવતી હોય કે સાંબાંવધત વિયમોમાાં આંવશક છૂટ અર્વા માફી વગર આવી ઈમારતોિો વવકાસ શક્ય િર્ી તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ઉપર જણાવેલ વિયમોમાાં છૂટ આપી શકે છે, જેિા કારણોિી લેગખત િોંધ લેવાિી રહશેે. જોકે,વિયમોમાાં આવી કોઈ છૂટછાટ બહમુાળી મકાિો માટે આપવામાાં િદહ આવે. ૨.૬ સધુીિી અર્વા ઓછી એફ.એ.આર ધરાવતા માંદદર, ચચથ, મક્સ્જદ કે અગગયારી જેવી ધાવમિક ઈમારતોિા વવકાસ માટે પેટાકલમ ૨૭.૧, ૨૭.૨ અિે ૨૭.૭િી જોગવાઈિે ધ્યાિમાાં લીધા વગર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ઊંચી ઈમારત માટે વવશેિ જોગવાઈઓમાાં માફી આપી શકે છે જેિા કારણોિી લેખીતમાાં િોંધ લેવાિી રહ ે છે. જોકે, માજર્જિ, પાદકિંગ, ખલુ્લી જગ્યા, કોમિ પ્લોટ અિે મહિમ ગબલ્ટ-અપ એદરયા અંગેિા વિયમોમાાં કોઈ છૂટ અપવામાાં આવશે િહીં.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રહણેાક િસાહત માટેના શિશનયમો

િોટષ ટાઈટલ, શિસ્તાર અને પ્રારાંભ

આ વવવિયમો ૨૨૨૯ અિે ૧૯૩૬િા કાયદાઓ હઠેળ વિવિત કરવામાાં આવેલા

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.િા અવધકારક્ષેત્ર હઠેળિા વવસ્તારોમાાં લાગ ુપડશે.

ક્ાાં લાગ ુપડિે

આ વવવિયમો હઠેળ પ્રસ્તાવવત કોઈપણ રહણેાાંક વસાહતોિે લાગ ુપડશ ે

વ્યાખ્યા

“અશધશનયમ”

િો અર્થ ગજુરાત ખાસ ઈન્વસે્ટમેન્ટ રીજજયિ અવધવિયમ (ગજુરાત ખાસ મડૂી રોકાણ પ્રદેશ અવધવિયમ), ૨૨૨૯ અિે ધી ગજુરાત િગર રચિા અિે શહરેી વવકાસ અવધવિયમ, ૧૯૩૬ એવો ર્શ ે

“યોગ્ય સત્તામાંડળ”

િો અર્થ કાયદા હઠેળ વ્યાખ્યાવયત સિામાંડળ એમ ર્શે

“િસાહત શિકસાિનાર”

િો અર્થ તેમાાં માગલક/વ્યક્ક્ત/વ્યક્ક્તઓ/િોંધાયેલ સહકારી સોસાયટી /સાંગઠિ /પેઢી /કાંપિી /સાંયકુ્ત સાહસો /સાંસ્ર્ા /રસ્્સ કોઈપણ વસાહત વવકસાવવા માટે અરજી કરી શકે છે, અલબત સીધુાં વવદેશી રોકાણ (એફડીઆઈ) ધરાવતી રહણેાાંક વસાહતોનુાં વવવિયમો ભારત સરકારિા વિયમો અનસુાર ર્શે.

“કુલ પ્લોટ શિસ્તાર”

િો અર્થ વસાહતિા કુલ વવસ્તારમાાંર્ી જાહરે હતેિુા માળખા માટેિી જમીિિે બાદ કરતા વધેલો વવસ્તાર

“સાિષશત્રક એફ.એ.આર”

િો અર્થ કોઈપણ ઝોિમાાં આ વવવિયમ હઠેળ મળવાપાત્ર એફ.એ.આર

“રહણેાાંક િસાહત”

આ વવવિયમો અનસુાર તેિો અર્થ વસાહત વવકસાવિારિી માગલકીિો જમીિિો ભાગ િીચે જણાવેલી બાબતોિ ેઅવધિ રહશેે,

(એ) જાહરે દહતિા માળખા માટે ઉપયોગમાાં લેવાયેલી જમીિિે બાદ કયાથ બાદ ન્યિૂતમ ૬૨ ટકા જમીિ વવકાસકાયથ માટે લાયક ગણાશે

(બી) એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા દકસ્સામાાં ન્યિૂતમ વવસ્તાર અર્વા ૪૨.૨ હ.ે કરતા ઓછાં. િ હોવુાં જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

“શનધાષરરત શિસ્તારો”

િો અર્થ એવો વવસ્તાર જેિા સાંતગુલત વવકાસિે ધ્યાિમાાં લેતા તેિી પર વવશેિ ધ્યાિ આપવાિી આવશ્યક્તા હોય અિે તે આ વવવિયમો હઠેળ વિધાથદરત કરાયેલ હોય.

“માળખુાં”

તેમાાં માગથ, શેરીઓ, ખલુ્લી જગ્યાઓ, બગીચા, રમતિા મેદાિો, મિોરાંજિિા મેદાિો, પાણી અિે વીજ પરુવઠો, સ્રીટ લાઈદટિંગ, ગટરવ્યવસ્ર્ા, ડ્રઈેિેજ, સ્ટોમથ વોટર ડ્રઈેિેજ, જાહરે કામ અિે અન્ય ઉપયોગી સેવાઓ અિે જાહરે શૌચાલયિો સમાવેશ ર્ાય છે.

“ક્રોસ ઓિર માળખાગત સશુિધા”

એ વસાહતિી આસપાસિા વવસ્તારોિે સવુવધા મળી રહ ેતે માટે વસાહતમાાંર્ી પસાર ર્તા માળખાિો ભાગ રહશેે.

જાહરે હતે ુમાટેનુાં માળખુાં (પીપીઆઈ)

િો અર્થ વિયમ અનસુાર પરુૂાં પડાયેલ માળખુાં જેિે ડવેલપરઃ વિધાથદરત માગથદવશિકા અનસુાર વવકસાવસે અિે પણૂથ કયાથ બાદ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

િે તબદીલ કરશે, મેન્ટેિન્સ સમયગાળા સધુી તેનુાં સાંચાલિ અિે જાળવણી કરશે, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા માન્ય વવગતો અનસુાર વવકાસકાયથ હાર્ ધરવાનુાં રહશેે, વહીવટી હતે ુમાટે પીપીઆઈ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. હસ્તક રહશેે

“કે્ષત્ર”

િો અર્થ પ્રવતથમાિ માંજૂર કરાયેલ મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિામાાં વિદદિષ્ટ ક્ષેત્ર

“જીડીસીઆર”

િો અર્થ સાંબાંવધત એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે લાગ ુપડતા પ્રવતથમાિ જિરલ વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિ (સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો).

“મેન્ટેનન્સનો સમયગાળો”

િો અર્થ ન્યિૂતમ સાત વિથિો ગાળો, આ સમયગાળા બાદ વવકાસકાર માળખુાં તર્ા જમીિ જાહરે હતે ુ માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સોંપી દેશે. આ સમયગાળો ઈમારત માટે વપરાશિી માંજૂરી જારી કયાથિા સમયર્ી ગણવાિો રહશેે.

“શનયત અશધકારી”

િીચે જણાવ્યા પ્રમાણ ેરહશેે :

કોષ્ટક (શનયત અશધકારી) અવધકારક્ષેત્ર વિયત અવધકારી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

અવધકારક્ષેત્ર વિયત અવધકારી

૧ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. નુાં અવધકારક્ષેત્ર ૨૨૨૯િા કાયદાિી કલમો - ૧, ૯, ૧૨ અિે ૧૫ અનસુાર૧

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. અિે જીઆઈડીબીિા ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર અિે ચીફ િગર પ્લાિર૨

શનયત અશધકારીની ફરજો

આ વિયમોિા હતેસુર સિાવધકારીઃ અરજી મળ્યાિા ૭૨ દદવસિી અંદર રાજય સરકારિે કારણસદહત દરખાસ્ત સ્વીકારવા અર્વા તો

િકારવા ભલામણ કરશ ે

કામિી પ્રગવતનુાં મલૂ્યાાંકિ કરી તેિે માંજૂર કરશે

જો વસાહતિી દરખાસ્ત વિધાથદરત જળાશય અર્વા તો કોઈ મશુ્કેલ વવસ્તારિે આવરી લેતી હોય તો લેખીતમાાં કારણો આપી દરખાસ્તિે િકારી શકે છે.

રાજય અર્વા કેન્દ્ર સરકારિી કોઈ યોજિા હઠેળિા લાભો ઉપલબ્ધ બિાવવા સરકારિે ભલામણ કરી શકે છે

આ વવવિયમો હઠેળ કોઈપણ વવસ્તારિે ચોક્કસ લાભો ઉપલબ્ધ બિાવવા માટે સવેક્ષણ અિે અભ્યાસ હાર્ ધરી જે તે વવસ્તારિે વિધાથદરત વવસ્તાર તરીકે જાહરે કરવા સરકારિે ભલામણ કરશે.

રાજ્ય સ્તરની સ્ક્રીનીંગ કશમટીઃ

રાજય સ્તરિી સ્ક્રવિિંગ કવમટી િીચે જણાવેલા સભ્યો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. /વિદદિષ્ટ સિામાંડળ દ્વારા મોકલાવાયેલ અર્વા અન્યર્ા દરખાસ્તોિી સમીક્ષા કરશે અિે માંજૂરી માટે સરકારિે ભલામણ કરશે. સશમશતના સભ્યો

કોષ્ટક (સશમશતના સભ્યો )

૧ અગ્ર સગચવ, ઉદ્યોગ અિે ખાણ વવભાગ- ચેરમેિ

૨ અગ્ર સગચવ, િાણા વવભાગ સભ્ય

૭ સીઈઓ, જીઆઈડીબી, સભ્ય

૪ સીઈઓ, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. સભ્ય સગચવ

કોઈપણ શિસ્તારને શનધાષરરત કરિાની પ્રરક્રયા

આ વવવિયમોિી જોગવાઈઓ અિે જીડીસીઆર હઠેળ રાજય સરકાર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. અર્વા અન્યિી ભલામણ બાદ કોઈ વવસ્તારિે વિધાથદરત કરશે જેિે આ વવવિયમો હઠેળ વવવશષ્ટ લાભો મળવાપાત્ર રહશેે.

સરકાર દ્વારા વિધાથદરત વવસ્તાર તરીકે સગૂચત ર્િારા સાંબાંવધત વવસ્તારિી વવગતોિે સરકારી માદહતીપત્રમાાં જાહરે કરવામાાં આવશે.

જાગરુક્તા માટે સરકાર ઓછામાાં ઓછા બે સ્ર્ાવિક દૈવિક સમાચાર પત્રોમાાં તેિે પ્રકાવશત કરશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

માંજૂરી મેળિિાની પ્રરક્રયા

આ વવવિયમોિી જોગવાઈઓ અિે જીડીસીિે અવધિ વસાહત વવકસાવવા ઈચ્છતા કોઈપણ ડવેલપરે ૨૨૨૯ અિે ૧૯૩૬િા કાયદાિી કલમ ૨૯(૧)(ii) હઠેળ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે જરૂરી દસ્તાવેજો સારે્ સિાવધકારીિે અરજી કરવાિી રહશેે.

વિદદિષ્ટ કરાયેલા જરૂરી દસ્તાવેજો સદહતિી અરજી અિે ડ્રોઈંગ્સિા પ્રોટોકોલ્સ રજૂ કરવાિા રહશેે, જરૂરી ફેરફાર સારે્ જીડીસીઆરિી જોગવાઈઓ લાગ ુપડશે.

િસાહત દરખાસ્તોની શિર્યિસ્ત ુ

દરખાસ્તમાાં નીચે દિાષિેલી બાબતોનો સમાિેિ કરાિો જોઈએ

વવસ્તારિો માસ્ટર પ્લાિ

(એ) જાહરે હતેિુા માળખા, (બી) પ્રાર્વમક માળખા (સી) બાકીિા વપરાશ માટેિી જમીિિા સમગ્ર ભાગનુાં સ્પષ્ટ સીમાાંકિ

૧.૧માાં દશાથવ્યા અનસુાર જમીિિા તમામ ભાગનુાં વવગતવાર વણથિ, એફ.એ.આર. ગણતરી, વિયમાનસુાર ઈમારત અિે માળખાિો લેઆઉટ

ઈમારત અિે માળખાિો વવગતવાર પ્લાિ

ક્રોસઓવર ઈન્ફ્રાસ્રક્ચર(માળખાકીય સવુવધા) અિ ે અન્ય ઈન્ફ્રાસ્રક્ચર(માળખાકીય સવુવધા)િા વવકાસ માટે ખચથિો અલાયદો અંદાજ

પ્રોજેક્ટિા વધરાણિી વવગતો જાળવણી અિે વિભાવ સદહતિો મેિેજમને્ટ પ્લાિ

આવા પ્રોજેક્ટ વવકસાવવાિી અિે તેિી જાળવણીિી ક્ષમતા દશાથવતી દરખાસ્ત

જાહરે હતેનુ ુાં માળખુાં

ક્રોસ ઓિર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર(માળખાકીય સશુિધા) અને માગષ

ક્રોસઓવર ઈન્ફ્રાસ્રક્ચર(માળખાકીય સવુવધા) એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વવગતો અનસુાર પરુૂાં પાડવાનુાં રહશેે અિે તેઃ

િજીકમાાં ટી.પી./ડી.પી.િે અનરુૂપ હોવુાં જોઈએ. તેમાાં હદિા ભાગે ઓછામાાં ઓછો ૭૨ મીટર પહોળો રસ્તો હોવો જોઈએ અિે ટી.પી./ડી.પી માગથ હદિ ે

સાંલગ્િ િા હોવો જોઈએ. ૪૨.૨ હકે્ટરિી વસાહતમાાં ક્રોસઓવર માળખાકીય સવુવધાિો કુલ વવસ્તાર ૧૨ ટકા હોવો જોઈએ અિ ે

વધારિા દરેક ૨૨.૨ હકે્ટરિા વવસ્તાર માટે ૧૨ ટકા ક્રોસ ઓવર માળખાકીય સવુવધા રાખવાનુાં રહશેે.

અન્ય સશુિધાઓ

શાળા, હોક્સ્પટલ અિે જાહરે સવુવધા માટે ૫ ટકા અિ ે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઉદ્યાિ, બગીચા, પડોશમાાં આવાગમિિા જાહરે ઉપયોગ માટે ૫ ટકા. આવા પ્લો્સિો ન્યિૂતમ વવસ્તાર ૭૨૨૨ સ્ક્વેર મીટરર્ી ઓછો િા હોવો જોઈએ.

જો વસાહતમાાં ૪૨મીટરર્ી ઊંચી ઈમારત હોય તો ડવેલપરે ફાયર ગબ્રગેડ સેવાઓ માટે જગ્યા ફાળવવી પડશે. આવી સેવાઓિી કામગીરી અિે જાળવણી વસાહત વવકસાવિારે કરવાિી રહશેે પરાંત ુ તેિો વદહવટ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કરવામાાં આવશે.

સામાજજક અને આશથિક નબળા િગષ માટે શનિાસ(એસઈડબપયએુચ) અને અન્ય માળખા

સામાજજક અને આશથિક નબળા િગષ માટે શનિાસ(એસઈડબપયએુચ)

એસઈડબલ્યએુસ વસાહત ૫ ટકા જમીિ સામાજજક અિે આવર્િક રીતે િબળા વગથિા મકાિો માટે ફાળવશે અિે ૫ ટકા વપરાશિી એફ.એ.આર.િે અસ્ર્ાયી ફ્લોર સ્પેસ તરીકે પરૂી પાડશે. જે િોકર,

ડ્રાઈવર વગેરેિા મકાિો માટે ઉપયોગમાાં લવેાિી રહશેે.

વસાહત વવકસાવિારે પદરવશષ્ઠ-૧માાં દશાથવેલ વિયમો અનસુાર એસઈડબલ્યએુચ તૈયાર કરવાિા રહશેે.

વસાહત વવકસાવિારે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા પરામશથ અનસુાર આવી વસાહત વવકસાવી સોંપવાિી રહશેે.

રસ્તાઓ

ક્રોસઓવર ઈન્ફ્રાસ્રક્ચર(માળખાકીય સવુવધા) માગથિે બાદ કરતાાં રસ્તાિો ન્યિૂતમ વવસ્તાર ૧૫ ટકા હોવો જોઈએ.

રસ્તાઓનુાં િેટવકથ યોગ્ય સ્તરનુાં અિે રસ્તાિી પ્રમાણભતૂ પહોળાઈ અનસુારનુાં હોવુાં જોઈએ

અન્ય માળખા

ક્રોસઓવર ઈન્ફ્રાસ્રક્ચર(માળખાકીય સવુવધા) રોડિે બાદ કરતા બગીચા સદહતિી ખલુ્લી જગ્યાિો વવસ્તાર ઓછામાાં ઓછો ૫ ટકા હોવો જોઈએ.

ફીિીકલ ( ભૌશતક ) આયોજનના માપદાંડ

િીચા, ભજેવાળા અર્વા ગબિતાંદુરસ્ત વવસ્તારોમાાં પરુાણ કરવુાં અર્વા જરૂદરયાત પ્રમાણે જમીિિે સમતળ કરવી

તમામ દકસ્સાઓમાાં િવી શેરીઓ, રસ્તાઓ, બાાંધકામ, ડાયવઝથિ, વવસ્તરણ, ફેરફાર, સધુારા અિે શેરીઓ અિે રસ્તા બાંધ કરવા અિે માદહતીિી આપ-લે બાંધ કરવા અંગ ેયોજિા ઘડવી.

હાલ જો કોઈ વસાહત અક્સ્તતવમાાં હોય તો તેમાાં અર્વા વસાહતિી કોઈ ભાવવ યોજિામાાં િવી શેરી / રસ્તો / સાઈટલ રેકિી જોગવાઈિો લ-ેઆઉટ. આવા રસ્તાઓિી પહોળાઈ અિે લાઈિદોરી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા સચૂિ મજુબ રહશેે.

રસ્તાિી સારે્ સારે્ સાઈકલ માટેિા રેક પરૂા પાડવા પગપાળા મસુાફરો અિે વાહિચાલકો, પ્રવેશ વિયાંત્રણ, તમામ બ્લોક ખાતે ઈમર્જન્સી વાહિો સધુીિી

પહોંચ, પરુતી પાદકિંગ વ્યવસ્ર્ા વગેરેિા સમાવેશ માટે યોગ્ય પદરભ્રમણ પદ્ધવત તૈયાર કરવી.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સરુક્ષા અંગેિી જરૂદરયાતો સદહત આસપાસિા વવસ્તારમાાં પદરભ્રમણ પદ્ધવત સાંબાંવધત યોજિા અિ ેડીઝાઈિ તૈયારક કરવી, જેનુાં સાંચાલિ બીઆઈએસ અર્વા સાંબાંવધત સાંસ્ર્ાિા વિયમો અનસુાર કરવામાાં આવશે.

પાણીિા પિુઃવપરાશ અિે શનૂ્ય ઉતસર્જિ માટે ગટર વ્યવસ્ર્ાિી ડીઝાઈિ તૈયાર કરવી અિે કાયમી ધોરણે ચલાવવાિી વ્યવસ્ર્ા કરવી

વરસાદી પાણીિા સાંગ્રહ માટેનુાં તાંત્ર તૈયાર કરવુાં જે સ્ટોમથ વોટર ડ્રઈેિેજિો આંતદરક ભાગ હોય અર્વા તો તેિી અલાયદી વ્યવસ્ર્ા ગોઠવવી.

ડવેલપરે ૧૪૨એલપીસીડી પરુુ પાડવાનુાં આયોજિ કરવુાં વસાહત વવસ્તારમાાં દુવિત પાણી એકત્ર કરી તેિે શદુ્ધ કરી તેિા વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા કરવી. જોકે

ભવવષ્યમાાં તેિે શહરેિી ગટરવ્યવસ્ર્ા સારે્ જોડવા માટેનુાં આયોજિ કરવુાં. સતત અિે પરુતો વીજ પરુવઠો મળી રહ ેતેવી વ્યવસ્ર્ા કરવી િજીકિા ૭૨ મીટર પહોળા માગથ સધુી જોડાણ આપવુાં કુદરતી જળવિકાસ વ્યવસ્ર્ાિે કોઈપણ અવરોધ વગર જાળવી રાખવી. કોઈપણ સધુારા માટેિી

માંજૂરી તેિી કાયથક્ષમતામાાં વધારો કરવાિા હતેરુ્ી જ મળવી જોઈએ. આવાગમિ માટેિી જગ્યા તર્ા બાયોદડગ્રેડબેલ અિે પિુઃઉપયોગમાાં લઈ શકાય તેવા ઘિ કચરાિે

અલગ કરવાિી સવુવધા પરૂી પાડવી વીજ પરુવઠાિા વવતરણ માટે વિયમાનસુાર જગ્યા અિે અલાયદી પ્રવેશ વ્યવસ્ર્ા કરવાિી રહશેે. જાહરે વવસ્તારો અિે કોમવશિયલ ઈમારતો માટે બિે તયાાં સધુી ગબિપરાંપરાગત સ્ત્રોત દ્વારા ઊજાથ પરૂી

પાડવી. શેરીઓમાાંિા વીજળીિા ર્ાાંભલા સૌર ઊજાથર્ી ચાલ ેતેવી વ્યવસ્ર્ા કરવી. વરસાદી પાણીિા સાંગ્રહ અિે દરચાજજ િંગ માટે વ્યવસ્ર્ા કરવી. રસ્તાિી કોઈપણ એકબાજુએ ૭.૨ મીટરિા અંતરે વકૃ્ષો રોપવા અિે તેિી યોગ્ય સમય સધુી

જાળવણી કરવી. હકે્ટર દીઠ યોગ્ય પ્રજાવતિા ઓછામાાં ઓછા ૨૨૨ વકૃ્ષોિી વાવણી કરી તેિી યોગ્ય સમય સધુી

જાળવણી કરવી. ખલુ્લી જગ્યા અિે બગીચાઓ માટે યોગ્ય જગ્યા ફાળવવી. શહરેી ડીઝાઈિ અિે ઐવતહાવસક વારસાનુાં જતિ કરવાનુાં રહશેે.

િસાહત શિકસાિનારની જિાબદારીઓ

વસાહત વવકસાવિારે િીચિેી જવાબદારીઓ વિભાવવાિી રહશેે

જમીિિી ખરીદી/માગલકી સ્વખચે કરવાિી રહશેે. આ વવભાગિી ખાંડ િાં. ૧ અિે ૯ માાં જણાવેલી સવુવધાઓ તેઓ પોતાિા ખચે પરૂી પાડશે.. માંજૂરી અનસુાર વસાહત તેિા ખચ ેવવકસાવવાિી રહશેે

માંજૂરી અનસુાર જાહરે હતેિુા માળખા માટે વસાહતમાાં જ જમીિ અિે ઈમારત તૈયાર કરવી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

માળખાિી જાળવણી અિે સાંભાળ માટેિી શરતો અિે વિયમોનુાં પાલિ કરવા અંગેિી બાાંયધરી આપવી પડશે.

લાભાર્ીઓિે અસર કરતી તમામ બાબતો ઉપરાાંત સાંપણૂથ વવગતવાર યોજિા, ડીઝાઈિ, કરાર વગેરે જાહરે કરવાિા રહશેે.

મેન્ટેિન્સિા સમયગાળા દરવમયાિ બાાંયધરી અનસુાર લોકોપયોગિા માળખા વસવાયિા માળખાિી જાળવણી અિે સાંભાળ રાખવાિી રહશેે.

મેન્ટેિન્સિા સમયગાળા દરવમયાિ જાહરે હતેિુા ઉપયોગમાાં લેવાતા માળખાિી જમીિ અિ ેસાંપવિિી જાળવણી અિ ેસાંભાળ રાખવી.

અવધકૃત સવમવત દ્વારા વિધાથદરત કરાયેલ વવગતો અનસુાર લોકોપયોગ માટેિા માળખાિો વવકાસ કરવો.

ગબલ્ડીંગ યઝુ પરમીશિ(ઈમારતિા વપરાશ અંગિી માંજૂરી) માટે વસાહત વવકસાવિારે સમગ્ર માળખુાં વવકસાવવા ર્યેલ ખચથિા ૨ ટકા જેટલી બેન્ક ગેરન્ટી આપવાિી રહશેે. માળખાિી જાળવણી માટે જરૂર પડ ેસિાવધકારી આ બેન્ક ગેરન્ટી રદ કરી શકે છે. જાળવણીિો સમયગાળો પણૂથ ર્યા બાદ આ ગેરન્ટીિે સહકારી માંડળીિા સભ્યો માટેિા ભાંડોળમાાં તબદીલ કરવાિી રહશેે.

જાળવણીિો સમયગાળો પણૂથ ર્યા બાદ તે જાહરે ઉપયોગિા માળખાિે તમામ ગીરો, દેવામાાંર્ી મકુ્ત કરીિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે તબદીલ કરી દેશે. આ માટે વસાહત વવકસાવિારે બાાંયધરી આપવી પડશે.

ગબલ્ડીંગ યઝુ પરમીશિિા મદેુ્દ, તમામ લાભાર્ીઓિી બિેલી એક રજજસ્ટડથ કો-ઓપરેદટવ સોસાયટી બિાવી પ્રમોટર/અધ્યક્ષિી ચ ૂાંટણી કરશે અિે તમામ લાભાર્ીઓિે શેર મડૂી જારી કરશે.

યોજિા વવકસાવિારે ખાંડ િાં.૧િી જોગવાઈઓ(જાહરે હતે ુ માટેનુાં માળખુાં)અનસુાર સદહયારી સવુવધાઓ તર્ા સામદુાવયક ઉપયોગિી સવુવધાઓ વવકાસાવી તેિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િ ેસોંપવાિી રહશેે.

પરિાનગી આપિી / રદ કરિી

સિાવધકારીિી ભલામણ મળ્યા બાદ અર્વા અન્યર્ા જીઆઈડીબી/એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ૨૨૨૯ અિે ૧૯૩૬િા કાયદાિી કલમ ૨૯(૧)(ii) હઠેળ દરખાસ્તિે માંજૂરી આપવા કે િકારી કાઢવા માટે જીડીસીઆરમાાં છૂટ આપી શકે છે.

પરવાિગીિી કાયદેસરતા અિે રદ ર્વાિી બાબત ૧૯૩૬િા કાયદાિી કલમ ૭૨ અનસુાર રહશેે. બાાંધકામ માટેિી માંજૂરી અર્વા તો એિએ ઓડથર એ બેમાાંર્ી જે પહલેુાં હોય તે જારી કયાથિા એક

વિથિી અંદર કામગીરી શરૂ કરી દેવાિી રહશેે. આ વવવિયમોનુાં અર્થઘટિ

એ) આ વિયમોિા અર્થઘટિમાાંર્ી જો કોઈ વવવાદ સજાથય તો તેવા દકસ્સાઓમાાં સરકારિો વિણથય અંવતમ રહશેે.

બી) આ વવવિયમોિા ઉદેશ્ય અિે હતેિુા પાલિ સાંદભે જરૂર પડ ેસરકાર કેટલાક યોગ્ય દકસ્સાઓમાાં જરૂર પડ ેવવવેકાવધકારિો ઉપયોગ કરશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફ્લોર એરરયા રેશિયો

કોઈપણ ઝોિ માટે એફ.એ.આર. વિધાથદરત કરાઈ હોવા છતાાં આ વિયમોિો અમલ િીચે જણાવ્યા પ્રમાણે ર્વો જોઈએ.

કુલ પ્લોટ વવસ્તાર માટે માંજૂર કરાયેલ કુલ એફ.એ.આર અિે તે ગ્લોબલ એફ.એ.આર. અિ ેવધારાિી એફ.એ.આર.િા સરવાળા જેટલી હોવી જોઈએ જે એ) ગ્લોબલ એફ.એ.આર. (જી.એફ.એ.આર.) ૧.૨ હોવી જોઈએ

બી) એદડશ્નલ પ્રીવમયમ એફ.એ.આરિી માંજૂરી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે િીચે દશાથવ્યા પ્રમાણ ેચકૂવણી કરીિે મેળવી શકાશે.

કોષ્ટક (એરડશ્નલ પ્રીશમયમ એફ.એ.આર ) ક્રમ િાં. વધારાિી એફ.એ.આર પ્રીવમયમ દરો

૧ જી એફ.એ.આર.િા ૨૫% જ ાંત્રી કરતાાં ૪૨% વધ ુ

૨ જી એફ.એ.આર.િા એડીશિલ ૨૫% જ ાંત્રી કરતાાં ૫૨% વધ ુ

મહિમ ઉપયોગિી પરવાિગી ૧.૫ એફ.એ.આર.

બાાંધકામનો શિસ્તાર અને ઊંચાઈ

બાાંધકામિા વવસ્તારનુાં વવવિયમો િીચ ેજણાવ્યા પ્રમાણે કરવામાાં આવશ ે

ઓછી ઊંચાઈ ધરાવતી ઈમારતો(લો રાઈઝ)િા દકસ્સામાાં ૪૫ ટકા અિે બહમુાળી ઈમારતિા દકસ્સામાાં ૭૨ ટકા જીડીસીઆરિી જોગવાઈઓ અનસુાર ઈમારતિી ઊંચાઈિે માંજૂરી આપવામાાં આવશે. જોકે વધારાિી

મહતમ ૩૨ મી. સધુીિી ઊંચાઈ માટેિી માંજૂરી જ ાંત્રીિા ૩ટકાિી ચકૂવણીિા દકસ્સામાાં આપી શકાશે.

િોશનિંગ, ગ્રાઉન્ડ કિરેજ અને અન્ય શિશનયમો

વસાહતમાાં ઝોિ કોઈપણ હોય પરાંત ુ અરજીમાાં પ્રસ્તાવવત વપરાશિી માંજૂરી આ વવવિયમો હઠેળ આપવામાાં આવશે. અલબત સરકાર સરુક્ષાિા કારણોસર આ માંજૂરી આપવાિો ઈિકાર કરી શકે છે.

જે કોઈ સ્ર્ળે ઉલ્લખે િા હોય તયાાં જીડીસીઆરિી જોગવાઈઓ જરૂરી સધુારાવધારા સારે્ લાગ ુપડશે. આ વવવિયમો હઠેળ માંજૂરી મળ્યા પછી પણ એરપોટથ ઓર્ોદરટી ઓફ ઈલન્ડયા, ઈઆઈએ માંજૂરી માટે

વિ અિે પયાથવરણ વવભાગિી માંજૂરી વગેરે જેવી સાંબાંવધત વવભાગોિી આવશ્યક માંજૂરીઓ ફરજજયાતપણે લેવાિી રહશેે.

ઓફસાઈટ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર (બાહ્ય માળખાકીય સશુિધા)

વસાહત વવકસાવિારે િીચે જણાવ્યા પ્રમાણનેુાં ઓફસાઈટ માળખાકીય સવુવધા પરુૂાં પાડવાનુાં રહશેે. વતથમાિ રસ્તા સધુી અર્વા તો મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિા રોડ અર્વા િગરરચિા યોજિા રોડ સધુી ૭૨મી. ર્ી ઓછી પહોળાઈ િા હોય તેવા રસ્તા દ્વાર જોડાણ પરુૂાં પાડવાનુાં રહશેે.

વસાહત વવકસાવિારે પોતાિી રીતે પાણીિો પરુવઠો પરૂો પાડવાિો રહશેે અર્વા તો શહરેિા પાણી પરુવઠા તાંત્રનુાં જોડાણ પરુૂાં પાડવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વસાહત વવસ્તારમાાં દુવિત પાણી એકત્ર કરી તેિે શદુ્ધ કરી તેિા વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા કરવી. જોકે ભવવષ્યમાાં તેિે શહરેિી ગટરવ્યવસ્ર્ા સારે્ જોડવા માટેનુાં આયોજિ કરવુાં.

વીજ પરુવઠા માટે વ્યવસ્ર્ા કરવી બાહ્ય માળખાિો તમામ ખચથ ભોગવવો

બાાંધકામની ગણુિત્તાનુાં શનરીક્ષણ અને શિશનયમો કરવુાં

લોકોપયોગિા માળખાિા બાાંધકામિી ગણુવિાિી ચકાસણી માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વિષ્ણાતિી વિમણકૂ કરી શકે છે જે આ કાયથિી ગણુવિા અિે તેિી સમયસર કામગીરીનુાં વિરીક્ષણ કરશે.

યોજિા વવકસાવિારે વિરીક્ષણ માટે લોકોપયોગિા માળખાિા અંદાજીત ખચથિી ૨ ટકા રકમ જમા કરાવવાિી રહશેે. વિષ્ણાત દ્વારા કાયથ સમયસર પણૂથ ર્યાનુાં પ્રમાણપત્ર આપ્યા બાદ આ રકમ પરત કરવામાાં આવશે.

તકરાર શનિારણ

કોઈપણ ઈમારતિા કબજેદારો કે જેઓ સવુવધાઓિો ઉપયોગ કરવાિો અવધકાર ધરાવે છે તેઓ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. સમક્ષ પોતાિી ફદરયાદ િોંધાવી શકે છે.

મદુ્દાિી ગાંભીરતાિે આધારે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. તેિો ઉકેલ લાવવાઃ એ) વસાહત વવકસાવિારિે તેિો ઉકેલ લાવવા વિદેશ આપશે, બી) વસાહત વવકસાવિારિા ખચે પિુઃરચિા અર્વા તો દરપેદરિંગ દ્વારા મદુ્દાિો ઉકેલ લાવશે

ઉપરોક્ત ખાંડ અનસુાર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કામ માટે ર્યેલ ખચથ પેટે બેન્ક ગેરન્ટી જપ્ત કરી લેશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરરશિષ્ઠ – ૧

સામાજજક અને આશથિક રીતે નબળા િગો માટે િસાહત શનમાષણના શનયમો

૧. આયોજન

સામાજજક અિ ેઆવર્િક રીતે િબળા વગો માટે વસાહત વિમાથણ િીચ ેદશાથવ્યા પ્રમાણ ેર્વ ુજોઈએ

વિદદિષ્ટ જમીિ પર માંજૂર મકાિોિી મહિમ સાંખ્યા હકે્ટર દીઠ ૨૨૫ છે. મકાિિો કાપેટ એદરયા ન્યિૂતમ ૨૫ સ્ક્વેર મીટર અિે અન્ય શહરેો માટે પ્લીન્ર્ એદરયા(ગબલ્ટ અપ એદરયા) ન્યિૂતમ ૨૫ સ્ક્વરે મીટર હોવો જોઈએ. દરેક મકાિિી ડીઝાઈિમાાં િીચે જણાવેલી બાબતો હોવી જોઈએ.

એ) અલાયદા પ્રવેશ સારે્િા બ ેરૂમ. રુમિા અલાયદા ઉપયોગ માટે સ્લાઈદડિંગ દરવાજા પરૂા પાડવા જરૂરી છે. રૂમનુાં કદ િીચે જણાવ્યા અનસુારનુાં હોવુાં જોઈએ.

ટૂાંકી બાજુ (મી.) વવસ્તાર (મી.) ઊંચાઈ (મી.)

રહવેાિો રૂમ/બહહુતેકુ રૂમ ૨.૫ ૯ ૨.૬

બેડરૂમ ૨.૧ ૬.૫ ૨.૬

રસોડુાં ૧.૫ ૭.૭. ૨.૬

બાર્રુમ, સાંડાસ,પરસાળ ૧ અિે ૨.૯ ૧.૨ અિે ૨.૯ ૨.૧

બી) રસોડુ જે એલ (L)આકારનુાં કદૂકિંગ પ્લેટફોમથ ધરાવતુાં હોય, વસ્તઓુ મકુવા માટે કબાટ, કૂાંડી, એક્ઝોસ્ટ પાંખો લગાવવા માટે ૧ફૂટx૧ ફૂટિી બારી, રસોડાિી બારી કૂાંડીિી ઉપરિી બાજુએ હોય તે આવકાયથ છે.

સી) સ્વતાંત્ર બાર્રૂમ અિે ડબલ્યસુી, ડબલ્યસુીમાાં ૧ફૂટx૧ ફૂટિી બે શટસથવાળી બારી (જાળી અિે કાચ માટે) જેર્ી વપરાશકતાથ ભવવષ્યમાાં એક્ઝોસ્ટ પાંખો લગાવી શકે.

ડી) ઓછામાાં ઓછી ૨.૯ મી.િી અગાસી અિે રૂમમાાં તૈયાર કબાટિી જોગવાઈ. જેનુાં કદ ઓછામાાં ઓછાં ૬૨૨એમએિ હોવુાં જોઈએ. દદવાિ ખાંડ/રહવેાિા રૂમમાાં(બેડરૂમ વસવાયિા) ૪૫૨* મીલી મીટરનુાં ઓછામાાં ઓછાં ઉંડાણ ધ્યાિમાાં રાખવુાં જોઈએ.

ઈ) આરોગ્યિી દૃલષ્ટએ મકાિ રોગમકુ્ત હોવુાં જોઈએ. આ માટે મકાિિા મખુ્ય દરવાજાિે ડબલ ડોર શટર હોવા જોઈએ જેમાાં જાળી અિે પરાંપરાગત દરવાજો હોય. બારીઓ પણ જાળીિા શટસથ લગાવી શકાય તવેી હોવી જોઈએ.

એફ) પગવર્યાનુાં ચઢાણ વાઇલન્ડિંગ ૨ મજલાાં, ૭ મજલા અિે ઉપર ૨.૯ મીટર

રાઈઝર ૧૧૨ મીલી મીટર મહિમ

રીડ ૨૫૨ મીલી મીટર મહિમ

હડેરૂમ ૨.૧ મીટર

જી) મજલાિી ન્યિૂતમ ઊંચાઈ ૨.૩ મીટર લેવી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એચ) પ્લીન્ર્િી ન્યિૂતમ ઊંચાઈ એપ્રોચ રોડ અર્વા પગદાંડીિા સ્તરર્ી ૭૨સે.મી. હોવી જોઈએ.

આઈ) મહિમ ફ્લોર એદરયા રેવશયો માંજૂરી જી.ડી.સી.આર.િે મજુબિી રહશેે.

૧૫ મીટર સધુીિી ઈમારતમાાં ગલફ્ટ પરૂી પાડવાિી જરૂર િર્ી. પ્રતયેક ૧૨ મકાિ બાદ એક વિસરણી બિાવવાિી રહશેે.

૨. માળખાકીય જરૂરરયાતોઃ- i. આર.સી.સી. અર્વા લાકડાિી ફે્રમવાળા માળખામાાં લોડ બેદરિંગ દીવાલ ઈંટોિી અર્વા ચિૂા વમવશ્રત

બ્લોકિી હોવી જોઈએ, જયારે ફીલર દીવાલોમાાં કોઈપણ સ્ર્ાવિક સામગ્રી વાપરી શકાશે.

ii. મકાિિી છત લોખાંડિા ગેલ્વેિાઈઝ પતરાાં, એસ્બેસ્ટોસિા પતરાાં, ટાઈલ્સ અર્વા આર.સી.સી.િી હોવી જોઈએ, જયારે ઉપર માળવાળા મકાિોમાાં મધ્યમાાં આવતુાં ફ્લોદરિંગ લાકડાનુાં અર્વા આર.સી.સી.નુાં હોવુાં જોઈએ અિે બાકીિા ફ્લોદરિંગ પસાંદગી પ્રમાણે કરી શકાય.

iii. મકાિિા દરવાજા અિે બારીઓ કોઈપણ સામગ્રીિી રાખી શકાય.

iv. મકાિિી બાકીિી જરૂદરયાતો સ્ર્ાવિક સ્તરે ઉપલબ્ધ સામગ્રી અર્વા પસાંદગી અનસુાર રાખી શકાય.

૩. સામાજજક સશુિધાઓ

સામાજજક સવુવધાઓ િીચે જણાવ્યા અનસુાર પરૂી પાડી શકાયઃ

ડવેલપરે અહીં જણાવ્યા અનસુાર સામાજજક માળખાકીય સવુવધાઓ આપવાિી રહશેેઃ

i. આંગણવાડી, બાળમાંદદર – ૨.૧ એચએ./૧૨૨૨ પી.

આદશથ રીતે વવસ્તાર દીઠ શાળા

૨.૧ હકેટર

ii. પ્રાર્વમક શાળા (વગથ ૧ ર્ી ૫) પ્રતયેક ૫૨૨૨ પી. માટે ૧

સ્કૂલિી સાઈટિો વવસ્તાર

સ્કૂલિા મકાિિો વવસ્તાર

રમતિા મેદાિિો વવસ્તાર ૧૧ મીટર. X ૭૬ મીટર હોવો જોઈએ.

૨.૨૨ હકેટર

૨.૨૨ હકેટર

iii. પ્રાર્વમક-માધ્યવમક શાળા (વગથ ૬ ર્ી ૧૨) પ્રતયેક ૩૫૨૨ પી. માટે ૧

સ્કૂલ સાઈટિો વવસ્તાર

સ્કૂલિા મકાિિો વવસ્તાર

રમતિા મેદાિિો વવસ્તાર ૬૧ મીટર. X ૧૨૬ મીટર હોવો જોઈએ.

પાદકિંગ વવસ્તાર

૧.૧૨ હકેટર

૨.૬૨ હકેટર

૧.૨૨ હકેટર

૨.૨૨ હકેટર

iv. આરોગ્ય સવુવધાઓ (પ્રતયેક ૧૫૨૨૨ પી. માટે ૧) ૨.૨૧ – ૨.૧૨ હકેટર

v. સામાજજક – સાાંસ્કૃવતક સવુવધાઓ

અ) સામદુાવયક સવુવધાઓ (પ્રતયેક ૫૨૨૨ માણસો માટે ૧)

બ) હૉલ, કલ્યાણ કેન્દ્ર, લાઈબ્રેરી (પ્રતયેક ૧૫૨૨૨ માણસો માટે ૧)

૩૫૨ ચો.મી.

૨૨૨૨ ચો.મી.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

શાળા તર્ા આરોગ્ય કેન્દ્રોિાાં લોકેશિ એવી રીતે હોવા જોઈએ જેર્ી તયાાં પગ ેચાલીિે પહોંચી શકાય અિે ઓછામાાં ઓછા મખુ્ય રસ્તા પસાર કરવા પડ.ે ઉપરાાંત તે જાહરે બગીચા, રમતિા મેદાિો વગેરેિી બાજુમાાં પણ હોવા જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઝાંપડપટ્ટીના પનુઃ િસન અને પનુઃ શનમાષણના શિશનયમો

ટુાં કુ મથાળાં , વ્યાપેલી જગ્યા-કે્ષત્ર-શિસ્તાર અને આરાંભ

આ વવવિયમો ‘ઝાંપડપટ્ટીિા પિુઃ વસિ અિે પિુઃ વિમાથણિા વિયમો’ તરીકે ઓળખાશે.

આ વિયમો ૨૨૨૯િા કાયદા હઠેળ રચાયેલા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા અવધકારક્ષેત્ર હઠેળ લાગ ુપડશે.

તે રાજય સરકારિા આદેશ દ્વારા જે તારીખ િક્કી કરવામાાં આવે તયારર્ી અમલમાાં આવશે.

ક્ાાં લાગ ુપડિે

માગલકીહકિા દાવા છતાાં આ વિયમો જમીિ, પ્લોટ કે તેિા દહસ્સા પરિા ઝાંપડાિે લાગ ુપડશે.

વ્યાખ્યાઓ

‘લાભાગ્ન્િત’

અર્ાથત એવી વ્યક્ક્ત જે આ વિયમો હઠેળ કોઈપણ ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ યોજિાિો લાભ લતેી હોય. આવા લાભાક્ન્વતમાાં ઝાંપડાવાસી અર્વા કોઈ યોજિાિા અસરગ્રસ્ત વ્યક્ક્ત હોઈ શકે.

‘સક્ષમ સત્તાશધકારી’

અર્ાથત એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવેલી એવી વ્યક્ક્ત કે વ્યક્ક્તઓ કે સિામાંડળ કે સિાવધકારીઓ, જે આ વવવિયમો હઠેળ વિધાથદરત કરવામાાં આવ્યા હોય તે કામ કરશે.

‘રહણેાક એકમ’

અર્ાથત ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ યોજિા હઠેળ બાાંધવામાાં આવેલુાં રહણેાક એકમ.

‘માન્ય ઝાંપડાિાસી’

અર્ાથત એવો ઝાંપડાવાસી જે વવદેશી િ હોય અિે ઓછામાાં ઓછા ૧૨ વિથર્ી ઝાંપડીમાાં રહતેો હોય તર્ા ૨૫ વિથર્ી તે અર્વા તેમિા વાંશજો ગજુરાતિા વતિી હોય. વ્યક્ક્ત એ ઝાંપડામાાં વિોર્ી રહ ે છે તે દશાથવવા માટે િીચે જણાવ્યા પૈકી કોઈપણ બે દસ્તાવેજ પરુાવા તરીકે રજૂ કરવાિા રહશેેઃ અ. રેશિકાડથિી િકલ, બ. વીજળીિા ગબલિી િકલ, ક. મતદાર યાદીમાાં સમાવેશિો પરુાવો, ડ. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવે તેવો બીજો કોઈપણ પરુાવો.

‘જીડીસીઆર’

અર્ાથત એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. માટે માન્ય પ્રવતથમાિજિરલ વવકાસ કાંરોલ રેગ્યલુેશન્સ(સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો).

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

‘શનરદિષ્ઠ (જાહરે કરેલી) ઝાંપડપટ્ટી’

અર્ાથત સરકાર દ્વારા ગજુરાત સ્લમ એદરયા (ઈમ્પ્રવૂમેન્ટ, ક્ક્લયરન્સ અિે પિુઃવવકાસ) અવધવિયમ, ૧૯૩૭ િા વવભાગ ૭ હઠેળ સિાવાર ગઝેેટમાાં પ્રકાવશત વિદદિષ્ઠ (જાહરે કરેલી) ઝાંપડપટ્ટી.

‘શનયત સત્તાશધકારી’

તે િીચે જણાવ્યા પ્રમાણે રહશેેઃ અવધકારક્ષેત્ર વિયતમ

૧ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.નુાં અવધકારક્ષેત્ર ૨૨૨૯િા કાયદાિી કલમો - ૧, ૯, ૧૨ અિે ૧૫ અનસુાર

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.િા ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર

આ વવવિયમોિે બહાલી મળ્યા બાદ રાજય સરકાર સિાવાર ગેઝેટમાાં જાહરેિામુાં બહાર પાડીિે ગજુરાત સ્લમ એદરયા (ઈમ્પ્રવૂમેન્ટ, ક્ક્લયરન્સ અિે પિુઃવવકાસ) અવધવિયમ, ૧૯૩૭ િી કલમ ૨(જે) હઠેળ એમ બી એસ આઈ આરિી વિયકુ્ક્ત કરશે.

‘યોજના અસરગ્રસ્ત વ્યગ્ક્ત’

અર્ાથત એવા ઝાંપડાવાસી જે કોઈ િગર રચિા યોજિા, રસ્તા અર્વા મસુદ્દારૂપ વવકાસ યોજિા અર્વા રસ્તો પહોળો કરવાિી યોજિાિા અમલ વવસ્તારમાાં આવતા ઝાંપડામાાં રહતેા હોય.

‘અંગત જમીન’

અર્ાથત જાહરે વસવાયિી કોઈપણ જમીિ.

‘જાહરે જમીન’

અર્ાથત એવી જમીિ જેિી માગલકી સ્ર્ાવિક શહરેી સિામાંડળ અર્વા સરકાર અર્વા ૨૨૨૯ અિે ૧૯૩૬િા કાયદા હઠેળ રચાયેલા સિામાંડળિી માગલકીિી હોય.

‘ઝાંપડપટ્ટી શિસ્તાર’

અર્થ અિે તેમાાં સમાવેશ ર્ાય છે –

ઝાંપડાાં જે પ્રવતબાંવધત છે અર્વા પ્રવતબાંવધત જાહરે કરાયાાં છે અર્વા મ્યવુિવસપલ કોપોરેશિ કે િગરપાગલકા દ્વારા િોદટફાય કરવામાાં આવ્યા છે.

‘યોજનાના શિકાસકાર’

અર્ાથત પ્લોટ, અર્વા સાંસ્ર્ા, અર્વા સહકારી સાંસ્ર્ા અર્વા કાંપિી અર્વા ગજુરાત હાઉવસિંગ બોડથ અિે તેિા જેવી સાંસ્ર્ાિા માગલક અર્વા માગલકો અર્વા એવા કોઈપણ વવકાસકાર જેિે ડીએસઆઈ- આરજીએ દ્વારા વવકાસ માટે પરવાિગી આપવામાાં આવી હોય.

‘ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસન યોજના (એસઆરએસ)’

અર્ાથત આ વિયમો હઠેળ માન્ય રાખવામાાં આવેલી કોઈપણ િોદટફાઈડ ઝાંપડપટ્ટી.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

‘ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસન પ્લોટ (એસઆરપી)’

અર્ાથત એવો કોઈપણ પ્લોટ જયાાં ઝાંપડપટ્ટીવાસીઓનુાં પિુઃવસિ કરવાનુાં હોય.

‘ઝાંપડપટ્ટી પ્લોટ (એસપી)’

અર્ાથત િોદટફાઈડ ઝાંપડપટ્ટી વવસ્તારમાાં કોઈપણ પ્લોટ જે ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ યોજિાિો ભાગ હોય.

‘ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસન િોન (એસઆરિેડ)’

અર્ાથત એવો વવસ્તાર જે ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ સવમવત દ્વારા િક્કી કરવામાાં આવશે.

અ. ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ ઝોિમાાં પણ જી.ડી.સી.આર.િે સમકક્ષ એફ.એ.આર. રહશેે.

બ. આ ઝોિિી અંદર િીચેિી બાબતોિ ેપરવાિગી મળશેઃ-

i. પ્રતયેક ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ યોજિામાાં બ ેઅર્વા વધ ુપ્લોટનુાં જોડાણ. ii. યોજિાિી અંદર એક પ્લોટમાાં બચલેી એફ.એ.આર.િો અન્ય પ્લોટમાાં ઉપયોગ.

‘ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસન સશમશત (એસઆરસી)’

આ સવમવતિી રચિા આ પ્રમાણે હશેઃ- એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. – ક્રમ િાં. અવધકારી/ઈિચાર્જ હોદ્દો ૧ અધ્યક્ષ, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. અધ્યક્ષ

૨ ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઑદફસર, જીઆઈડીબી સભ્ય

૭ સવોચ્ચ સિામાંડળ /જીઆઈડીબીિા ચીફ િગર પ્લાિર અર્વા તેમિા પ્રવતવિવધ

જે વદરષ્ઠ િગર પ્લાિરર્ી િીચેિા હોદ્દાિા િદહ હોય

સભ્ય

૪ કલેક્ટર, અમદાવાદ સભ્ય

૫ જજલ્લા વવકાસ અવધકારી, અમદાવાદ સભ્ય

૬ ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઑદફસર, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. સભ્ય સગચવ

શનયત સત્તાશધકારી

ગજુરાત સ્લમ એદરયા (ઈમ્પ્રવૂમેન્ટ, ક્ક્લયરન્સ અિે પિુઃવવકાસ) અવધવિયમ, ૧૯૩૭ હઠેળ પ્રાપ્ત તમામ સિા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે આપવામાાં આવશે.

એસઆરસી દ્વારા ભલામણ કરવામાાં આવે તે કોઈપણ પિુઃવસિ અિે પિુઃ વવકાસિી યોજિાિી ચકાસણી અિે અમલિી તમામ સિાિો ઉપયોગ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કરશે.

જગ્યા ખાલી કરવાિી કામગીરીમાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. યોજિાિા વવકાસકારિે મદદ કરશે.

ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ સવમવત દ્વારા વિધાથદરત કરવામાાં આવે તે વવસ્તારિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ ઝોિ (એસઆરઝેડ) તરીકે િોદટફાય કરશે.

ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસન સશમશત (એસઆરસી)ની કામગીરી

ઝાંપડપટ્ટી વવસ્તાર વિધાથદરત કરવો,

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એ વવસ્તારિે સ્લમ એદરયા જાહરે કરવા રાજય સરકારિે ભલામણ કરવી. ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ ઝોિ વિધાથદરત કરવો, ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ યોજિાઓ માટેિી દરખાસ્તોિી સમીક્ષા કરવી અિે માંજૂરી આપવી, રાજય અર્વા કેન્દ્ર સરકારિી કોઈપણ યોજિા બાબતે માદહતી જાહરે કરવી અિે આપવી, રાજય અર્વા કેન્દ્ર સરકારિી કોઈપણ યોજિાઓ હઠેળ મળતા લાભો આપવા માટે સરકારિે ભલામણ કરવી,

મહસેલુ તર્ા અન્ય તમામ સાંબાંવધત વવભાગો સારે્ સાંકલિ કરવુાં, કામચલાઉ છાવણીનુાં સ્ર્ળ માંજૂર કરવુાં તર્ા તયાાં સવુવધાઓ પરૂી પાડવી, વવચારણા હઠેળિા પ્લોટો માટે જ ાંત્રી િક્કી કરવી.

ઝાંપડપટ્ટીઓ જાહરે કરિા બાબતે

ગજુરાત સ્લમ એદરયા (ઈમ્પ્રવુમેન્ટ, ક્લીઅરન્સ અિ ેપિુઃવવકાસ) કાયદા, ૧૯૩૭ િી કલમ ૭ િી પેટા કલમ

(૧) હઠેળ રાજય સરકાર સ્લમ રીહબેીલીટેશિ કવમટી િી ભલામણ પર કે અર્વા કોઈ પણ વવસ્તાર િે સ્લમ

એદરયા તરીકે જાહરે કરી શકે છે.

ઝાંપડપટ્ટી પનુઃિસન િોન માટેનુાં જાહરેનામુાં

ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ સવમવતિી ભલામણિા આધારે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. સિાવાર ગઝેેટમાાં ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ ઝોિ અંગ ેજાહરેિામુાં બહાર પાડશે.

પનુઃિસન યોજનાના મદુ્દા

પિુઃવસિ યોજિામાાં િીચિેી બાબતોિો સમાવેશ ર્શેઃ એ જ પ્લોટ પર અર્વા ભેગા કરેલા બીજા પ્લોટ પર લાભાક્ન્વતોિે સમાવવા માટે રહણેાક એકમો માટેિી દરખાસ્તોઃ-

i. પ્રતયેક રહણેાક મકાિ માટે પાણી, ગટર અિે વીજ પરુવઠાિી જોગવાઈ, ii. પ્રતયેક ૫૨૨ રહણેાક એકમો માટે –

લઘતુમ ૧૨૨ ચો.મી.િા વવસ્તારમાાં પાાંચ રૂમિી શાળા, લઘતુમ ૫૨ ચો.મી.િા વવસ્તાર માટે એક સમદુાય કેન્દ્ર, લઘતુમ ૫૨ ચો.મી.િા વવસ્તાર માટે એક આંગણવાડી અર્વા આરોગ્ય કેન્દ્ર.

iii. રહણેાક મકાિોિી સાંખ્યા ૫૨૨ કરતા ઓછી હશે તો તેવા સાંજોગોમાાં સમદુાય કેન્દ્ર, શાળા, આંગણવાડી અર્વા આરોગ્ય કેન્દ્ર જેવી સવુવધાઓ ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ સવમવત િક્કી કરે તે મજુબ પરૂી પાડવાિી રહશેે.

કોમવસિયલ અર્વા રહણેાક અર્વા બીજા કોઈપણ હતે ુમાટે ગબલલ્ડિંગ વિમાથણિી દરખાસ્ત કરી શકાશે અિે યોજિાિા વવકાસકાર તે વેચી શકે અર્વા વિકાલ કરી શકે અર્વા ભાડ ેકે લીઝ પર આપી શકશે.

યોજનાના શિકાસકારની ફરજો

યોજિાિા ડવેલપરે:

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કાાંતો માગલકી દ્વારા અર્વા ઓછામાાં ઓછા ૯૯ વિથિા સમયગાળા માટે લીઝ પર જમીિ મેળવીિે ડપેલપમેન્ટિા અવધકાર મેળવવાિા રહશેે,

વવકાસકાર જે સરકારી જમીિ પર સ્લમિો વવકાસ કરવા માગતા હોય તેિો વેપારી હતે ુમાટે ઉપયોગ ર્વાિો હોય તો ૧૨૨ % લેખે પ્રવતથમાિ જ ાંત્રીિા દરો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે ચકૂવવાિા રહશેે,

તમામ લાયક ઝાંપડાવાસીઓ માટે રજજસ્ટડથ કો-ઓપરેદટવ હાઉવસિંગ સોસાયટી અર્વા એસોવસયેશિિી િોંધણી કરાવવાિી રહશેે,

જે ઝાંપડપટ્ટીિે પિુઃવસિ યોજિા હઠેળ લેવાિી હોય તેિા ઓછામાાં ઓછા ૩૫ ટકા રહવેાસીઓિી માંજૂરી લેવાિી રહશેે. આ માંજૂરીમાાં તેમિી ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ યોજિામાાં જોડાવાિી તૈયારીિો સમાવેશ ર્શે તર્ા તેઓ એક ઠરાવ દ્વારા કો-ઓપરેદટવ હાઉવસિંગ સોસાયટી રચવા તૈયારી દશાથવશે. આ ઠરાવમાાં િીચેિા મદુ્દાઓિો સમાવેશ ર્શેઃ-

એ. મખુ્ય પ્રમોટરિી ચ ૂાંટણીિો ઠરાવ. બી. કો-ઓપરેદટવ હાઉવસિંગ સોસાયટીિા િામિી િોંધણી કરાવવા માટે અરજી કરવા ચીફ પ્રમોટરિે

સિા આપતો ઠરાવ. સી. સ્લમ સોસાયટીિા પ્રતયકે સભ્ય પાસેર્ી સભ્ય ફી પેટે રૂ. ૫૨/- તર્ા પ્રવેશ ફી પેટે રૂ. ૧૨/- એકત્ર

કરવા તર્ા કોઈપણ રાષ્રીયકૃત બેંકમાાં ખાત ુાં ખોલાવવુાં. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી સચૂિાિે આધારે યોજિાિા વવકાસકાર યોજિાિા અસરગ્રસ્ત લોકો (પીએપી) િો કો-ઓપરેદટવ હાઉવસિંગ સોસાયટીમાાં સમાવેશ કરશ ેતર્ા તેમિે રહણેાક મકાિ તર્ા જરૂરી શૅર ફાળવશે.

ઝાંપડપટ્ટી પિુઃવસિ યોજિા પરુી ર્ઈ હોવાનુાં પ્રમાણપત્ર એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા આપવામાાં આવે તયારબાદ વવકાસકાર સેવાઓિા મેન્ટેિન્સિી જવાબદારી રજજસ્ટડથ કો-ઓપરેદટવ હાઉવસિંગ

સોસાયટીિે સોંપી દેશે.

પરિાનગી મેળિિાની પ્રરક્રયા

આ વિયમો તર્ા જીડીસીઆરિી જોગવાઈઓિે આવધિ કોઈપણ સ્લમ વવકાસકાર જાહરે ર્યેલા ઝાંપડપટ્ટી વવસ્તારમાાં વવકાસ કરવા માગતા હશ ેતો તે માટે માગલકીપણાિી વવગતો સાર્ ેએસઆરસીિ ેઅરજી કરવાિી રહશેે.

માંજૂરી માટેની માન્યતા કે અસાંમશત

પ્રસ્તાવિે માંજૂરી આપવી કે િહીં તે અંગેિો હક્ક એસઆરસીિે આપવામાાં આવ્યો છે. એસઆરસીએ િક્કી કરવાનુાં છે કે:

i. અરજીિી દરવસપ્ટ મળ્યાિા ૭૨ દદવસમાાં જ ગ્રાાંટ માટે ભલામણ કરવી અિે તેિા વિણથય અંગ ેસરકાર સાર્ે વાતચીત કરવી.

ii. ઝાંપડપટ્ટીવાળા વવસ્તાર માટે આ પહલેા બીજી કોઇ અરજી પડી િર્ી એ જાણ્યા બાદ જ તેિા પર વવચારણા કરવી.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

iii. ઝાંપડપટ્ટીવાળા વવસ્તાર માટે તેિા પિુવથસવાટિા પ્લોટ જો કોઇ લશ્કરી કે કેન્ટોિમેન્ટ કે રેલવે, એરપોટથ ઓર્ોદરટી કે કોઇ િોંધણી કરાયેલી પાણીિી બોડીમાાં કે કોઇ ત્રાસદાયક વવસ્તારમાાં હશ ેતો પ્રસ્તાવિ ેિકારવામાાં આવશે.

સરકાર દ્વારા એસઆરસીિા વિણથયિી ચકાસણી કરવામા આવશે કે જો જરૂદરયાત હશે તો એસઆરસીિા વિણથયિે યોગ્ય માગથદશથિ પણ આપશે.

અરજીમાાં આપેલા વિયમોિા ધૈયથપણૂથ પાલિ માટે સરકાર, ખાંતપવૂથક અિે વવવેકપણૂથ ગણતરી કરીિે, વિયમો પરિા હક્કો કદાચ જતાાં કરીિે એસઆરસીિે યોગ્ય માગથદશથિ આપી શકે છે.

આ વિયમ હઠેળ કોઇપણ માંજૂરી માટે માન્યતા આપવામાાં આવે તેિો અર્થ એ છે કે િીચેિી શરતોિે પણ ક્સ્વકારવામાાં આવે છે:

i. આ યોજિા હઠેળ લાભ પણ આવકાયથ ii. એસઆરપીમાાં ગબલલ્ડિંગનુાં લ-ેઆઉટ

iii. પરવાિગી પાત્ર બાાંધકામ વવસ્તાર

iv. પરવાિગી પાત્ર ફ્લોર એદરયા રેવશયો v. ગબલલ્ડિંગિી ઊંચાઈ અિે તિેા અલગ-અલગ માળ

vi. િક્કી કરેલા વિયમો હઠેળ પરવાિગીપાત્ર ખલૂ્લી જગ્યા, સામાન્ય માજર્જિલ જગ્યા, અન્ય ખલૂ્લી જગ્યા, વવધ્િ વગેરે.

vii. પરવાિગી પાત્ર જમીિિો તર્ા બાાંધકામ સ્ર્ળિો ઉપયોગ

viii. દાદરા, ગલફ્ટ, પરસાળ અિ ેપાદકિંગિી વ્યવસ્ર્ા ix. બહમુાળી ગબલલ્ડિંગિે સાંબાંવધત ઓછામાાં ઓછી શરતો જેમાાં અવધકારી પાસેર્ી એિ.ઓ.સી કે

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વિમણકૂ કરવામાાં આવેલા આગ સામે રક્ષણ માટેિા પગલાાં કેવી રીતે લેવા તે સમજાવતા અવધકારી.

x. આરોગ્ય વવિયક સવુવધા અિે અન્ય સામાન્ય સવુવધાિી ઓછામાાં ઓછી જરૂદરયાત. xi. જરૂરી લાઇટ અિે અન્ય વેલન્ટલેશિિી સવુવધા

આ બધ ુપરુૂ પાડવાિો અર્થ એ િર્ી કે તેિે સાંપણૂથ માંજૂરી પ્રાપ્ત ર્ઇ ગઇ છે અિે જો કાંઇ પણ જવાબદારી તરફ ધ્યાિ આપવામાાં િા આવે તો તેિા બદલામાાં વિયાંત્રણ પણ મકૂવાિી શક્યતા છે:

જમીિ કે ગબલલ્ડિંગનુાં ટાઇટલ

બીજાિી વમલ્કતમાાંર્ી ચાલવાિો હક્ક

િોંધાયેલા પ્લોટ કે ગબલલ્ડિંગિા વવસ્તારિે બદલે વવસ્તારમાાં ફેરફાર

માળખાદકય અહવેાલ અિે માળખાદકય ડ્રોઇંગ

ગબલલ્ડિંગિા બાાંધકામ માટે ઉપયોગમાાં આવતા મદટદરયલિો અવાજ અિે લોકોિી કામગીરી

પ્લોટનુાં સ્ર્ાિ અિે તેિી સીમારેખા આ વવવિયમિી સમજૂતી

i. જો કોઇપણ વિયમ અંગ ેકોઇપણ પ્રશ્ન કે મતભેદ ઊભો ર્ાય તો સરકારિો વિણથય આખરી રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ii. જો આ વિયમોિા હતે ુકે પાલિમાાં કોઇપણ પ્રકારિો ફેરફાર ર્ાય તો કોઇપણ સાંજોગોમાાં સરકાર દ્વારા તેિી સિાિો ઉપયોગ કરીિે વવસર્જિ પણ કરી શકાશે.

ઝાંપડપટ્ટીવાળા વવસ્તારિે વવકાસ કરવા માટેિો પ્રસ્તાવ મકૂવામાાં આવ્યો હોય તો, સરકાર દ્વારા તે પ્રસ્તાવિે કાયદાદકય રીતે ચકાસીિે તેિી કલમોમાાં જરૂર પ્રમાણે ફેરફાર કરવો જરૂરી છે.

આ વિયમ હઠેળ ઝાંપડપટ્ટીવાળા વવસ્તારમાાં કોઇપણ વવકાસ માટે હતે ુકે પાલમાાં કોઇપણ પ્રકારિા ચેડાાં કયાથ વગર લોકોિે સવુવધા કે નકુ્શાિિી ભરપાઇ પેટે રકમ ચકૂવવાિી રહશેે.

પનુિષસિાટ યોજનાના આયોજનના શનયમો

જો કોઇ યોજિા પિુવથસવાટ માટે કરવામાાં આવી હોય તો તેિી યોજિા અિે દડઝાઇિ માટે િીચેિા વિયમોિે અનસુરવા જરૂરી છે:

ચાલવાિો રસ્તો કે રસ્તાિી સપાટીિી ઊંચાઈએર્ી ભોંયતગળયાિી પરર્ારિી ઊંચાઈ ઓછામાાં ઓછી ૪૫ સે.મી. હોવી જોઇએ.

સામાન્ય વવસ્તારિે બાદ કરતા કોઇપણ રહણેાાંક એકમિો બાાંધકામ વવસ્તાર ૭૬ ચો.મી.િો હોવો જોઇએ. રહણેાાંક એકમમાાં દાદરાિી જગ્યા વગેરે જેવા સામાન્ય વવસ્તારિે બાદ કરતા તેમાાં બે રૂમ, રસોડુાં અિે બાર્રૂમ તર્ા બાર્રૂમિી સવુવધા હોવી જરૂરી છે.

જયારે પિુવથસવાટિા હતેરુ્ી આ વિયમ હઠેળ પરવાિગી પાત્ર બાાંધકામ માટે અમકુ જગ્યા છોડવા માટેિા માજીિ પછીિા વવસ્તારિો સમાવેશ ર્ાય છે.

ફ્લોર એદરયા રેવશયો (એફ.એ.આર.)

આ વિયમિે ધ્યાિ ેરાખીિે, ફ્લોર સ્પેસિી ગણતરી િીચે પ્રમાણ ેકરવામાાં આવશ:ે

i. કુલ ગબલલ્ડિંગ/પ્લોટ વવસ્તારિા આધારે બાકી રહતેા પ્લોટિે એફ.એ.આર. દ્વારા જી.ડી.સી.આર.િા વિયમ હઠેળ માંજૂરી આપવામાાં આવશે.

ii. એફ.એ.આર.િી માંજૂરી િીચિેા વિયમો હઠેળ આપવામાાં આવશે:

એફ.એ.આર. દ્વારા સાંયકુ્ત પ્લોટિા કુલ વવસ્તારિી ગણતરી કરવામાાં આવશે. ઝાંપડપટ્ટીિા પિુવથસવાટ માટે કે અન્ય વપરાશ માટે પ્લોટિે એકત્ર કરીિે માંજૂરી આપશે. ઝાંપડપટ્ટીિા પવુસથવાટમાાં ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવતા વવસ્તારિા જેટલો જ વવસ્તાર

એફ.એ.આર. દ્વારા પરૂો પાડવામાાં આવશે. એકત્ર કરેલા પ્લોટિી અંદર, એક પ્લોટમાાંર્ી બીજા પ્લોટમાાં એફ.એ.આર. દ્વારા ફેરબદલ

કરવાિી માંજૂરી આપવામાાં આવે તો તેિી દકિંમત જ ાંત્રી અનસુાર હશે. વિયમો હઠેળ માજર્જિ િીચે દશાથવ્યા અનસુાર લાગ ુપડશે:

માજર્જિ િીચા ગબલલ્ડિંગ બહમુાળી ગબલલ્ડિંગ

રોડ સાઇડ માજર્જિ ૪.૫૨ મીટર ૬.૨૨ મીટર

રોડ સાઇડ વસવાયનુાં માજર્જિ ૭.૨૨ મીટર ૬.૨૨ મીટર

ગબલલ્ડિંગર્ી ગબલલ્ડિંગનુાં માજર્જિ ૪.૫૨ મીટર ૬.૨૨ મીટર

સામાન્ય પ્લોટર્ી ગબલલ્ડિંગનુાં માજર્જિ ૭.૨૨ મીટર ૭.૨૨ મીટર

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ઝાંપડપટ્ટીિા પિુવથસિ વસવાયિા અન્ય વવકાસ માટે જીડીસીઆરિા વિયમો લાગ ુ પડશે. જયારે એફએસએલિા પ્રસ્તાવ માટે પ્લોટિે એક પ્લોટ તરીકે માિવામાાં આવશે.

પિુઃવસિ યોજિાિી માંજૂરી ૯મી કે વધિુી પહોળાઇ ધરાવતા રોડ પર જ આપવામાાં આવશે.

પાદકિંગ, ઊંચાઈ, કોમિ પ્લોટ અિે અન્ય પરુવઠો વગરેેિો વિયમોમાાં સમાવેશ કરવામાાં આવતો િર્ી તે જીડીસીઆર તરીકે પરૂા પાડવામાાં આવશે. જો કે, આ વિયમોમાાં પાદકિંગિે સામાન્ય પ્લોટમાાં માંજૂરી આપવામાાં આવી િર્ી.

દુકાિોનુાં કદ ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર (તળીયાિો માળ) પર ૨૫% સધુી ગ્રાઉન્ડ કવર કરતી હોવી જોઇએ અિે તેનુાં વધમુાાં વધ ુકદ ૨૫ ચો.મી.નુાં હોવુાં જોઇએ. સ્કીમિા આયોજક જો ઇચ્છે તો દૂકાિ ધારકોિે એસપી કે અન્ય કોઇરીતે ફાળવણી કરી શકે છે.

પનુઃિસન પ્રોજેક્ટની વ્યગ્ક્ત અને અન્ય લાયકાત ધરાિતા ઝાંપડપટ્ટી શિસ્તારોના આિાસો પર પડતી અસર

આ વવકાસીત યોજિા હઠેળ જો કોઇ ઝાંપડપટ્ટી વવસ્તારિા પિુવથસિિો પ્રોજેક્ટ હોય તો, પિુવથસિી પ્રદક્રયામાાં જો વધારાિા આવાસોિી જરૂદરયાત ઉભી ર્ાય તો માગલકે ઝાંપડામાાં રહતેા લોકોિે સગૂચત કરવાનુાં રહ ે છે જેિા અનસુાર, તેમિે પીએપીએસિા વિયમ હઠેળ કુલ આવાસોિા ઓછામાાં ઓછા ૧૨ ટકા વધ ુઆવાસો પરૂા પાડવા જરૂરી છે.

આ પ્રકારિા આવાસોિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે કોઇપણ દકિંમત ગલધા વગર સોંપી દો.

ફાળિણી માટેના શિશનયમો

લાભ લિેાર લોકોિી જરૂદરયાતિે આધારે વવકસીત યોજિામાાં માગથિી બાંિે બાજૂ આવાસિી સવુવધા પરૂી પાડવાિી છે.

િવા વવકસીત કરેલા આવાસોિે લાયકાત ધરાવતા ગરીબ રહવેાસીઓિે કમ્પ્યટૂર દ્વારા એમ જ ડ્રો કરીિે આવાસ ફાળવવામાાં આવે છે અર્વા તો સવથસાંમવતર્ી યોગ્યતા ધરાવતા ગરીબોિે આવાસિી ફાળવણી કરવી.

યોજિા વવકસીત કરિારે માગલકીિા સાંપણૂથ હક્કો આવાસ ધારકોિે આપી દેવા જરૂરી છે અિે તે માળખુાં કો-ઓપરેદટવ સોસાયટીમાાં ગરીબ મકાિ ધારકો માટે મફુ્તમાાં છે તેમ િોંધાયેલુાં તર્ા કોઇપણ પ્રકારિા ગીરોખતર્ી મકુ્ત હોવુાં જોઇએ.

જેિે આવાસ ફાળવવામાાં આવ્યુાં છે તે કે તેિા વારસદાર ફાળવણીિી તારીખર્ી ઓછામાાં ઓછા ૨૨ વિથ સધુી આ આવાસિી માગલકી બીજા કોઇિે આપી શકશે િહીં. અિે જો ઉપરોક્ત આપેલા સમયગાળામાાં આવી કોઇ ફાળવણી કરવામાાં આવી તો તેિે રદ્દ-બાતલ ગણવામાાં આવશે. આવા રદ્દ-બાતલ કરેલા એકમોિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી વમલ્કત ગણવામાાં આવશે.

વ્યક્ક્તગત આવાસ ધારકો તેિા આવાસ માટે સમયે-સમયે સરકારિે તર્ા મ્યવુિવસપલ ટેક્સિી ચકૂવણી માટે તેિી જવાબદારી પરૂી કરશે.

પિુવથસિિા આવાસ માટે ઘરિી કુલ દકિંમતિા ઓછામાાં ઓછા ૧૨ ટકા દકિંમત એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. માાં દડપોગઝટ કરવી જરૂરી છે જે ર્ોડાાં સમયમાાં કો-ઓપરેદટવ હાઉવસિંગ સોસાયટીમાાં ફેરબદલ કરવામાાં આવશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

યોજિા વવકસાવિારિે પિુવથસિિા ગબલલ્ડિંગિા બાાંધકામ પણૂથ કયાથ બાદ જ અન્ય કોઇપણ ગબલલ્ડિંગિા બાાંધકામિી માંજૂરી આપવામાાં આવશે.

જીવિસાર્ી સારે્િી સાંયકુ્ત માગલકી: ઝાંપડીિા માગલક અિે તેિા જીવિસાર્ીિે સાંયકુ્ત રીતે િવા બાાંધકામ કરેલા ટેિેમન્ટિી માગલકી આપવામાાં આવશે, જેર્ી તેિી પણ કો-ઓપરેદટવ હાઉવસિંગ સોસાયટીિા રેકોડથમાાં ગણવામાાં આવે છે, જેમાાં શેર સદટિદફકેટ અિે અન્ય સસુાંગત દસ્તાવેજોિો પણ સમાવેશ ર્ાય છે.

જો કોઈપણ સમયે એવુાં જાણવા મળ્યુાં કે, ગરીબ આવાસ ધારક દ્વારા તેિે ફાળવવામાાં આવેલા આવસ યોજિામાાં કોઇિી જગ્યા પર દબાણ કરવાિો પ્રયતિ કયો તો યોજિા હઠેળિી તેિી ફાળવણી રદ્દ કરવામાાં આવશે અિે તેનુાં આવાસ જપ્ત કરવામાાં આવશે અિે આ આવાસ પર તેિી માગલકી રહશેે િહીં.

બાહ્ય શિકાસ ખચષ

યોજિા વવકસાવિારે બાહ્ય વવકાસ માટે એક રકમ ચકૂવવાિી રહશેે, જે વતથમાિ અિે સવુવધા ફીિા દર જેટલી જ હશે.

સધુારા ચાર્જ, સવુવધા ફી, ચકાસણીિી ફી વગેરે ગરીબ પિુવથસિ કરતા લોકો માટે પ્રમાણસર હોવુાં જોઇએ.

ઝાંપડપટ્ટીનુાં જાહરેનામુાં (કાયદેસરતા) રદ કરવુાં.

ગરીબ પિુવથસિ કવમદટ દ્વારા પિુવથસિ કામગીરીિી ઝીણવટપવૂથક તપાસ કરી અિે સાંતષુ્ટ ર્ાય તો તે કોઇપણ ગરીબ વવસ્તારિી િોંધણી રદ કરવા માટે રાજય સરકારિે અરજી કરે છે.

રાજય સરકાર ગરીબ પિુવથસિ કવમદટિી ગરીબ વવસ્તારિી િોંધણી રદ કરવાિી અરજી અંગ ેવવચારણા કરી શકાશે.

અન્ય િોનની અને શનયમોની અસર:

વતથમાિ કાયદા હઠેળ આવતા દરેક વિયમો તર્ા, આ વિયમો હઠેળ આવતા વિવિત દશાથવેલા ધારા-ધોરણોિે બાદ કરતા વિયમોમાાં ફેરફાર માટે જીડીસીઆરમાાં અરજી કરી શકાય છે.

આ વિયમોિા હતે ુ માટે જીડીસીઆરમાાં ઝોવિિંગિી કોઈપણ જોગવાઈઓ છતાાં પિુઃવસિ ઉપયોગિે પરવાિગી આપવામાાં આવશે.

બાાંધકામની ગણુિત્તા અંગે દેખરેખ અને શનયાંત્રણ

આ પ્રોજેક્ટિી માંજૂરી સારે્, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા એક સલાહકારિી વિમણકૂ કરવામાાં આવે છે જે પ્રોજેક્ટિી કામગીરીિી ગણુવિાિી સમયાાંતરે ચકાસણી કરતાાં રહ ેછે.

યોજિા વવકસાવિારે કુલ અંદાજજત પ્રોજેક્ટિી દકિંમતિો ૫ ટકા દહસ્સો સલામતી પાછળ દડપોઝીટ કરવાિો રહશેે.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. , સલાહકારિી સચૂિાિે અનસુરીિે દડપોઝીિે જાહરે કરે છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફરરયાદ શનિારણ

આ યોજિા હઠેળ પ્રાપ્ય લાભ સાંદભ ેકોઇપણ ગરીબી આવાસ ધરાવતો ધારક તેિા લાભ અંગેિી ફદરયાદ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. સમક્ષ કરી શકે છે.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ફદરયાદિે એક પછી એક ચકાસીિે વવકસીત કરિાર વ્યક્ક્તિે તેિા ઉકેલ માટે જાહરે કરે છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગાંદા પાણીનો પનુઃ ઉપયોગ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. નાાં પેટાશનયમો (ગાંદા પાણીને પનુઃ ઉપયોગમાાં લાિી િકાય તેવુાં બનાિવુાં કે પનુઃ ઉપયોગમાાં લેવ)ુ

જેિા હઠેળ કેટલીક પ્રવવૃિઓ વિધાથદરત કરવામાાં આવે છે, જેમ કે - એ. ગાંદા પાણીિો લાાંબાગાળા માટે, વચગાળા માટે કે હાંગામી ધોરણ ેપિુઃ ઉપયોગ કરવો અિ/ેઅર્વા ગાંદા

પાણી કે ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં તેિો વિકાલ કરવો. બી. ગાંદા પાણીિા માપદાંડ િક્કી કરવા સી. ઘરેલુાં/ ઓદ્યૌગગક પાણીિા વિકાલ માટે યોગ્ય માપદાંડ િક્કી કરીિે તેનુાં વગીકરણ કરવુાં ડી. પીવા વસવાયિા ઉપયોગમાાં લઈ શકાય તે માટે ગાંદા પાણીિ ેપિુઃ ઉપયોગમાાં લેતા પહલેા તેિા પર

કરવામાાં આવતી પ્રદક્રયા. ઈ. ગાંદા પાણીનુાં પ્રમાણ અિ ે જથ્ર્ો માપવા માટે ફ્લો વમટર, સેમ્પલર કે અન્ય સાધિોિી સ્ર્ાપિા

કરવી. એફ. ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં વિકાલ કરતા પહલેા ગાંદા પાણીિા વિવિત માપદાંડ માટેિી ચકાસણી કરવી. જી. પીવામાાં ઉપયોગમાાં િ આવે તેવુાં અિે પીવામાાં ઉપયોગમાાં લઇ શકાય તેવા પાણી માટે અલગ-

અલગ િળિી વ્યવસ્ર્ા કરવી. એચ. કાયદાદકય રીતે ક્સ્ર્વત અનસુાર, ફદરયાદિી સામે રક્ષણ મેળવવા માટે ગાંદા પાણીિા વિકાલિી યોગ્ય

સેમ્પગલિંગ અિે દેખરેખ રાખવી. આઈ. ગાંદા પાણીિા વિકાલ કે સ્વીકાર અંગેિો વિણથય એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. લેશે. જે. વહિ, પ્રદક્રયા અિે/અર્વા ગાંદા પાણીિા વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા અિે તેિા સાંચાલિ કે વિયાંત્રણ

સાંબાંવધત ખચથ માટે મકૂવામાાં આવેલી દકિંમતિી ભરપાઇ કરવા માટે ટેક્સિી ચકૂવણી કરવી. કે. કચરામાાં ઘટાડો ર્ાય તે અંગે જરૂરી પગલાાં લેવા અિે ઔદ્યોગગક કચરાિા વિકાલ તર્ા ઘરેલુાં

કચરાિા વિકાલ માટે યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા કરવી. એલ. પીવામાાં ઉપયોગી િા હોય અિે સીધા સ્પશથમાાં િ આવતુાં હોય તેવા સ્ર્ળે ગાંદા પાણી પર પ્રદક્રયા

કરીિે પિુઃ ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવે એ પ્રકારિા પાણીિા વપરાશિે વધ ુપ્રોતસાહિ આપવુાં.

વ્યાખ્યા

આ પેટા-વિયમો અનસુારઃ

મખુ્ય ણબિંદુ

એટલે કે, એક એવી જગ્યા કે જયાાંર્ી ખાિગી ગટર વ્યવસ્ર્ા બિાવવાિી તપાસ (જેમાાં િમિૂા અિે માપિો પણ સમાવેશ ર્ાય છે) જરૂરી છે, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા વિયમો અનસુાર, તેિી સ્વચ્છતા કે જાળવણી યોગ્ય રીતે ર્તી હોય અિે ઉપરાાંત “વિકાલ” પહલેા શરૂઆતિા યોગ્ય વિયમો.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

‘માન્યતા’

એટલે કે, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા અવધકૃત અવધકારી દ્વારા લેગખતમાાં આપવામાાં આવલેી માન્યતા

‘અશધકૃત અશધકારી’

એટલે કે, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા સાંસ્ર્ાિા વિયમો અનસુાર કરવામાાં આવતી કામગીરી માટે વિમવામા આવેલા અવધકૃત અવધકારી.

‘લાક્ષણણક્તા’

એટલે કે, ઔદ્યોગગક કે ઘરેલુાં કચરા (ગાંદા પાણી)માાંર્ી દ્રવ્ય, રસાયણ કે જૈવવક કચરામાાંર્ી કોઇપણિી લાક્ષગણક્તા જાણવી.

‘શનકાલ સાંચાલન યોજના’

એટલે કે, એક યોજિા જે પ્રદક્રયા કરેલા (ગાંદા પાણી)િા કચરાિા વિકાલિે વિયાંવત્રત, આયોજિ અિે દેખરેખ રાખે અિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં યોગ્ય રીતે વિકાલ ર્ાય તેનુાં ધ્યાિ રાખે.

‘શનકાલ’ કે ‘કચરાનો શનકાલ’

એટલે કે, મકાિમાાંર્ી કચરાિો વિકાલ કોઇપણ રીતે ગાંદા પાણીમાાં કે કોઇપણ અન્ય વસસ્ટમમાાં કરવો.

‘શિભાજન કરવુાં’

એટલે કે, િકામા પાણીિી વસસ્ટમમાાંર્ી ખાિગી ગટર વ્યવસ્ર્ા સાર્ે પદાર્થિ ેકાપીિે અિે/ કે જોડવુાં.

‘ઘરેલુાં ગાંદુ પાણી’

એટલે કે, સામાન્ય રીતે ઘરિી પ્રવવૃિમાાં પિુઃ ઉપયોગમાાં આવતા ગાંદા પાણીિો વિકાલ કે આ જ પ્રકારિા િકામા પાણીિો વિકાલ અન્ય કોઇપણ મકાિમાાંર્ી.

‘ગાંદુ પાણી’

એટલે કે, વસિંક, ટયબુ, િાહવાનુાં, ધોવાનુાં કે રસોઇમાાં ઉપયોગમાાં આવતુાં પાણી કે જેમાાં પ્રાણીઓ કે માિવીઓિા મળમતુ્રિો વિકાલ િા ર્યો હોય.

‘વ્યિસાશયક જગ્યા’

એટલે કે, વેપાર, ગબઝિેસ, વશક્ષણ, દરસચથ કે સાંસ્ર્ાદકય કામગીરીિી પ્રવવૃિ કરતી હોય એ પ્રકારિી જગ્યા કે જે હાલમાાં ઉપયોગમાાં આવતી હોય કે ઉપયોગમાાં લેવાિી શક્યતા હોય( પછી તે િફો કરતી હોય કે િહીં).

‘ઔદ્યોણગક કચરો’ કે ‘કચરો’

ઔદ્યોગગક જગ્યામાાંર્ી કે અન્ય કોઇ જગ્યામાાંર્ી દૂર કરવામાાં આવેલો કચરો કે જે કોઇપણ પ્રકારિા પ્રવાહી સ્વરૂપમાાં હોય જેમાાં તરતાાં કણો કે કોઇપણ પ્રકારનુાં સોલ્યશુિ હોય કે િા હોય. કદાચ તેિો વિકાલ કોઇ વેપારી સ્ર્ળ દ્વારા પણ કરવામાાં આવ્યો હોય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

‘શનરરક્ષક’

કાયદાઓિે અમલમાાં મકૂવાિા સાંદભે દેખરેખ રાખવા માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વિમવામાાં આવેલા અવધકારીિો સમાવશે ર્ાય છે.

આઇ.એસ.ઓ. ૫૬૬૭’

એટલે કે, છેલ્લી ક્સ્ર્વત અનસુાર, જેમાાં આંતરરાષ્રીય માપદાંડ આઇએસઓ ૫૬૬૩:૧૯૯૪િા પાણીિી ગણુવિા- સેમ્પગલિંગિા કોઇપણ પદરવશષ્ઠિો સમાવેશ ર્ાય છે. ભાગ-૧ : ૧૯૧૨ િમિૂાિી કામગીરીિા કાયથક્રમિી દડઝાઇિ પર માગથદશથિ

ભાગ-૨ : ૧૯૯૧ િમિૂાિી ટેકિીક પર માગથદશથિ

ભાગ-૭ : ૧૯૯૪ િમિૂાઓિી જાળવણી અિે તેિા સાંચાલિ પર માગથદશથિ

ભાગ-૧૨ : ૧૯૯૨ ગાંદાપાણીિા િામિૂાઓ પર માગથદશથિ

‘આઇએસઓ ટીઆર ૯૮૨૪’

એટલે કે, આધવુિક આવવૃત, જેમાાં આંતરરાલષ્રય માપદાંડ આઇએસઓ ટીઆર ૯૧૨૪: િા વિયમો અધાદરત ખલૂ્લી ચેિલોમાાં પ્રવાહીિા વિકાલ માટેનુાં માપ

ભાગ-૧ : ૧૯૯૨ બાંધ િહરેમાાં મકુ્ત પ્રવાહીિા વિકાલ માટેિો માપ- પદ્ધવત

ભાગ-૨ : ૧૯૯૨ બાંધ િહરેમાાં મકુ્ત પ્રવાહીિા વિકાલ માટેિો માપ- સાધિસામગ્રી

‘પ્રયોગિાળા’

એટલે કે, એક એવી એજન્સી કે જેિે િકામા પાણી કે કચરાિા િમિૂા પર પ્રયોગ કરવા માટે માંજૂરી આપવામાાં આવી છે.

‘પરિાનો’

એટલે કે, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કાયદાિે અનસુરીિે કચરાિા વિકાલ માટે વાવિિક ધોરણ ેલેગખતમાાં આપેલી માંજૂરી અિે/કે તેિે ફરીર્ી ચાલ ુપણ કરી શકાય છે.

‘માસ ણલશમટ’

એટલે કે, ૨૪ કલાકિા સમયગાળા દરવમયાિ વિકાલ માટે િકામા પાણીિી વ્યવસ્ર્ા સમગ્ર જિતાિે પરૂી પાડવામાાં આવે છે જે વિકાલિા અલગ-અલગ સ્ર્ળેર્ી એકઠુાં કરીિે કોઇ એક સ્ર્ળેર્ી વિકાલ માટે વ્યવસ્ર્ા કરવી.

‘મહત્તમ સાિધાની’

એટલે કે, િકામા પાણીમાાં કોઈ ચોક્કસ પ્રકારિાાં તતવોનુાં પ્રમાણ વધી િ જાય તેિી મહિમ સાવધાિી રાખવી.

‘કબજો ધરાિનાર વ્યગ્ક્ત’

ઔદ્યોગગક પ્લાન્ટિા કોમ્પ્લકે્ષિા હતેરુ્ી કે કોઇપણ મકાિ કે જે ઔદ્યોગગક હતે ુકે તેિો દહસ્સો હોય તેિા માગલક કે તેિે ગલઝ કે અન્ય કોઇપણ રીતે લીધી હોય ત ેવ્યક્ક્ત.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

‘વ્યગ્ક્ત’

જેમાાં કોપોરેટ ગ્રપુ અિે કોઇપણ વ્યક્ક્તિો પણ સમાવેશ ર્ાય છે, કોઇપણ કોપોરેટ કે િોિ-કોપોરેટ કે ભાગીદારી પેઢીિો પણ સમાવેશ ર્ાય છે.

‘શનકાલ માટેનો પોઇન્ટ’

એક એવુાં સ્ર્ળ કે જયાાં વિકાલ કરેલો કચરો િકામા પાણીિા વિકાલ વસસ્ટમમાાં દાખલ ર્ાય છે.

‘પહલેાની તૈયારી’

એટલે કે, િકામા પાણીિી વિકાલ વસસ્ટમ કે તેિા પિુઃ ઉપયોગમાાં લેતા પહલેા પ્રદક્રયા કરવામાાં આવેલુાં ગાંદુ પાણીિે એવી રીતે દડઝાઇિ કરવામાાં આવ્યુાં છે કે, જેિા પગલે કચરાિી કોઇપણ લાક્ષગણક્તામાાં ઘટાડો ર્ાય.

‘નોરટસ’

એટલે કે, લગેખત વવગત કે જે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કે તેિા અવધકૃત અવધકારી દ્વારા જે ત ેસ્ર્ળ માટે દરસાયકલ સવુવધાિો ઉપયોગ કરવા માટે વમલક્તિા માગલકિે જાહરે કરવામાાં આવી હોય.

‘સ્થળ’

એટલે કે, િીચેમાાંર્ી કોઇપણ વવકલ્પ

એક વમલ્કત કે જે અલગ જ િામ હઠેળ લેવામાાં આવી હોય છે કે પછી જેિ ેએક અલગ કાડથ આપવામાાં આવ્યુાં હોય અિે ગબલ્ડીંગ પ્લાિ તરીકે પણ કદાચ જાહરે કરવામાાં આવ્યુાં હોય અર્વા

એક ગબલ્ડીંગ એટલે કે, જે મોટાભાગે ગલઝ પર લીધેલુાં, યવુિટ ટાઇટલ કે કાંપિી ગલઝ પર લેવામાાં આવેલુાં એક અલગ એકમ હોય, જેિા ટાઇટલ અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર પ્રાપ્ય હોય અર્વા

જમીિ કે જે જાહરે માગલકીિી હોય, કોઇ ખાસ હતે ુમાટે અર્વા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા ટેક્સ હઠેળ અલગ રીતે જ આકારણી કરવામાાં આવી હોય, અિે

ગબલ્ડીંગિા એક અલગ એકમ તરીકે જ માન્યતા પ્રાપ્ત હોય.

‘ખાનગી ગટર’

એટલે કે, જે તે સ્ર્ળ અિ ેગટર વ્યવસ્ર્ા વચ્ચેિો દહસ્સો

‘પ્રશતબાંશધત ઔદ્યોણગક કચરો’

એટલે કે, અહીં કાયદાદકય રીતે આપેલા કચરાિા સાંદભે જે દ્રવ્ય, રસાયણ કે જૈવવક કચરામાાંર્ી કોઇપણ લાક્ષગણક્તા ધરાવતો ઔદ્યોગગક કચરો.

‘જાહરેનામુાં’

એટલે કે, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પ્રાાંતિા અખબારમાાં ઓછામાાં ઓછાં એક વખત જાહરેિામુાં, અર્વા આપવિિા સમયે સૌર્ી વધ ુયોગ્ય કે વ્યવહારૂ સાધિો મારફત જાહરેિામુાં.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

‘પાણી મેળિવુાં’

એટલે કે, ગ્રામ્ય વવસ્તાર કે અન્ય કોઇ કુદરતી રીતે પાણી મેળવવુાં, જે કચરા પરિી પ્રદક્રયા માટે મેળવવાનુાં રહશેે.

‘ગટર વ્યિસ્થા’

એટલે કે, દરેક પ્રકારિી ગટરો, િકામો કચરો, પક્મ્પિંગ સ્ટેશિ, સાંગ્રહ કરવાિી ટાાંકી, િકામા પાણી પર કરવામાાં આવતી પ્રદક્રયાિી સવુવધા પરૂી પાડતા પ્લાન્ટસ, દદરયાિે મળતી િદીનુાં મખુ અિે અન્ય સાંબાંવધત માળખાઓ જે શહરેિા સ્ર્ાવિક જૂર્ કે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા હસ્તગત કરવામાાં આવ્યા હોય અિે તિેો ઉપયોગ પ્રદક્રયા કે િકામા પાણીિા વિકાલ માટે કરવામાાં આવતો હોય અિે તેિે ‘િકામા પાણીિી વસસ્ટમ’

તરીકે પણ ઓળખવામાાં આવતુાં હોય છે.

‘પાણી અને નકામા પાણીને ચકાસિાની માન્ય પિશત’

એટલે કે, પ્રદુિણ વિયાંત્રણ બોડથ દ્વારા જાહરે કરવામાાં આવેલા સૌર્ી િવા વિયમોિે અનસુારતી પદ્ધવત હોવી જોઇએ.

‘િરસાદી પાણી’

એટલે કે, જમીિ ઉપર પડતા વરસાદિે વહી જતુાં બચાવવુાં.

‘કામચલાઉ શનકાલ’

એટલે કે, ર્ોડા સમય માટે કે ટૂાંકાગાળા માટે વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા. આ પ્રકારિા વિકાલ માટે જે તે સ્ર્ળમાાંર્ી ટૂાંકાગાળા માટે અસામાન્ય કચરાિા વિકાલ માટે આપવામાાં આવેલી માંજૂરી અિે જૂિા કચરાિા વિકાલિી પણ માંજૂરી આપવી.

‘િહરેી સ્થાશનક સત્તાશધકાર’

એટલે કે, તાલકુાિી સ્ર્ાવિક મ્યવુિવસપલ સિાવધકાર, પ્રાાંવતય કાઉક્ન્સલ કે તાલકુા કે શહરેિા યવુિયિ જે ભારતિા બાંધારણિા ૨૪૭ર્ક્િૂા આદટિકલિે અનસુરતા હોય.

‘કચરો’

એટલે કે, એવુાં પાણી કે જેમાાં સોલ્યશુિ કે કોઇપણ પદાર્થિા કણો હોય, ઘરેલુાં િકામુાં પાણી, (ગાંદુ િકામુાં પાણી) કે અન્ય પ્રવાહી કચરો, પરાંત ુઆ કાયદા અનસુાર, તેમાાં ગટરિો કે ઉદ્યોગોિા િકામા પાણીિો સમાવેશ ર્તો િર્ી.

‘કચરામાાં ઘટાડો’

એટલે કે, વેપારિી જગ્યા પર યોગ્ય રીતે સાંચાલિ કરીિે પ્રવતબાંવધત કચરાિી માત્રા અિે તેિી અંદરિા ઝેરી તતવોિ ેયોગ્ય રીતે ઘટાડવવા

‘નકામા પાણીની શનકાલ શસસ્ટમ’

એટલે કે, દરેક પ્રકારિી ગટરો, િકામો કચરાિો વિકાલ, પક્મ્પિંગ સ્ટેશિ, સાંગ્રહ ટાાંકી, િકામા પાણી પર કરવામાાં આવતી પ્રદક્રયાિી સવુવધા/પ્લાન્ટ, દદરયાિે મળતી િદીનુાં મખુ અિે અન્ય સાંબાંવધત માળખાઓ જે શહરેિા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સ્ર્ાવિક જૂર્ કે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા હસ્તગત કરવામાાં આવ્યા હોય અિે તેિો ઉપયોગ પ્રદક્રયા કે િકામા પાણીિા વિકાલ માટે કરવામાાં આવતો હોય અિે તેિે ‘િકામા પાણીિી વસસ્ટમ’ તરીકે પણ ઓળખવામાાં આવતુાં હોય છે.

‘િોન’

એટલે કે, પાણીિા વિકાલ માટે પ્રોજેક્ટિો કાાંઠાિો વવસ્તાર જે અલગ િકામા પાણી કે ગટર વ્યવસ્ર્ાિા પ્લાન્ટ સારે્ રજૂ કરવામાાં આવ્યો હોય.

પેટા શિભાગ-૧ ગાંદા પાણીના પનુઃ ઉપયોગના પેટાશનયમો

પેટાશનયમોનો અમલ

િીચેિામાાંર્ી કોઇપણ એક શે્રણીમાાં આવતા વ્યાપારીક અિે ઔદ્યોગગક સ્ર્ળો પર આ કાયદાઓ લાગ ુપડશે. શ્રેણી- ૧: થ્રી સ્ટાર કે તેિાર્ી વધ ુઊંચી શે્રણીિી હોટેલ

શ્રેણી- ૨: વ્યાપારીક, ઔદ્યોગગક અિે દરેક અન્ય સ્ર્ાપિાઓ (જેમાાં ઘરિો સમાવેશ કરવામાાં આવતો િર્ી) જેિો બાાંધકામિો વવસ્તાર ૨૨૨૨ ચો.મી. કે તેર્ી વધ ુહોય.

ગાંદા પાણીને અલગ કરવુાં અને તેનો પનુઃ ઉપયોગ કરિો

બાર્રૂમ, વસિંક, ટબ કે રસોઇમાાંર્ી વિકાલ કરવામાાં આવેલુાં પાણીિે ગાંદા પાણી તરીકે ઓળખવામાાં આવે છે. દરેક સ્ર્ળે બાર્રૂમમાાંર્ી વિકાલ કરવામાાં આવતા ગાંદા પાણીિે અલગ કરીિે તિેે જમીિમાાં વિકાલિી વસસ્ટમ ગોઠવવામાાં આવશે. આ અલગ કરેલા ગાંદા પાણીિે દરેક સ્ર્ળએ પરૂા પાડવામાાં આવેલા દરસાઇકગલિંગ દરટમેન્ટ પ્લાન્ટમાાં પિુઃ વપરાશ લાયક બિાવવામાાં આવશે અિે પ્રદક્રયા કરેલુાં ગાંદુ પાણી પીવા માટે િહીં તર્ા સીધુાં ઉપયોગમાાં િ આવે એ રીતે તેિો ઉપયોગ કરવામાાં આવશે. એક ચોક્કસ અલગ ટાાંકીમાાં ગાંદા પાણીિો સાંગ્રહ કયાથ બાદ તેિ ેપપથલ રાંગિા પ્લક્મ્બિંગ પાઇપ દ્વારા િીચે લઇ જવામાાં આવશે. જે પાણીિો વપરાશ કરતા હોય અિે તેિા સ્ર્ળો પર એ કોઇપણ કચરાિો વિકાલ કરતા હોય તેવા દરેક વ્યક્ક્તઓ, ઔદ્યોગગક એકમો, પ્રદક્રયા એકમો અિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવસ્તારમાાં વવકવસત ર્યેલા અન્ય એકમો દ્વારા આ પ્રદક્રયા કરવામાાં આવશે. વધારામાાં, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા દરેક વ્યક્ક્તઓ, ઔદ્યોગગક એકમો, પ્રદક્રયા એકમો અિ ે વવસ્તારમાાં વવકવસત ર્યલેા અન્ય એકમોએ તેિા સ્ર્ળોએ પીવા લાયક ઉપયોગમાાં િા આવે અિે સીધુાં ઉપયોગમાાં િા આવે ત ેરીતે અલગ કરવામાાં આવલેા અિે પ્રદક્રયા કરવામાાં આવેલા ગાંદા પાણીિો ઉપયોગ કરવાિો રહશેે કે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસેર્ી આ પ્રકારિા ગાંદા પાણીિા વિકાલ માટે જો તેિી ગણુવિા સારી હોય તો વસિંચાઇ માટે તેિા વવતરણ વ્યવસ્ર્ામાાં પિુઃ ઉપયોગ કરવા માટે માંજૂરી લેવી પડશે.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા વિયમો અનસુાર, જો િીચેિા કોઇ કારણો હોય તો તેમાાં મકુ્ક્ત પ્રાપ્ત છે: જો હાલિા સ્ર્ળે પ્રદક્રયા કરેલા ગાંદા પાણીિા પિુઃ ઉપયોગ માટે વધારાિી ટાાંકી મકૂવા માટે જો માંજૂરી

આપવામાાં િા આવી હોય. જો હાલિા માળખામાાં ગાંદા પાણીિી પ્રદક્રયાિી સવુવધાિી વ્યવસ્ર્ા કરવા માટે કોઇ યોગ્ય જગ્યા િા

હોય અિે કલેક્શિ ચેમ્બર િા હોય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગાંદા પાણીનો શનકાલ

માગલક કે સ્ર્ળ હસ્તગત કરિાર વ્યક્ક્તએ તેિી જગ્યામાાં શક્ય તેટલુાં ગાંદા પાણીિો પિુઃ ઉપયોગ કરવાિો રહશેે. જો આ શક્ય િા હોય તો, તેિે ગાંદા પાણીિો વિકાલ ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં કરવાિો રહશેે અિે/અર્વા આ જ પ્રકારિો કોઇપણ િકામો કચરો આ જ વસસ્ટમમાાં અન્ય કોઇ વ્યક્ક્તિે તેિા સ્ર્ળેર્ી વિકાલ માટે માંજૂરી આપવામાાં આવશ ેિહીં. ફ્કત આ પ્રકાર, જથ્ર્ો, કે ગણુવિા જે ગટર વ્યવસ્ર્ાિે કે ગાંદા પાણીિા વિકાલિે કે પ્રદક્રયાિી પદ્ધવતિે નકુસાિ િહીં કરે કે પાણીિા પરૂવઠામાાં પણ વધારો િહીં કરે. ફક્ત કાયદેસરિી માંજૂરી સારે્, માગલકિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં કાયદાદકય રીતે વિકાલ માટે માંજૂરી આપવામાાં આવશે. કુદરતી કે વવવશષ્ટ રીતે કે ગેસિો ફેલાવો િા ર્ાય તે રીતે કે જાહરેમાાં જોખમ િા ફેલાય તે રીતે કે અન્ય કોઇ કાયદાદકય કારણોસર જો ફદરયાદ કરવામાાં આવી હોય. પ્રદક્રયા કરવામાાં આવેલા પાણીિો પિુઃ ઉપયોગ પીવાિા પાણી તરીકે ઉપયોગ કે સ્ર્ળો પર સીધા સાંપકથમાાં આવે એ રીતે ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવશે િહીં, ઉપરાાંત તેિે ગટર સાર્ે સીધા સાંપકથમાાં/ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી િકામા પાણીિી વસસ્ટમમાાં સાંપકથમાાં આવશે િહીં. માંજૂરી વગર,

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા પરૂી પાડવામાાં આવેલી ગાંદા પાણીિી ગણુવિાિે માંજૂર રાખવામાાં આવશે. જો કે, સ્વીકૃવત પ્રાપ્ત ગણુવિા ધરાવતો હોય તેવા કચરાિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં વિકાલ કરવા માટે માંજૂરી આપવામાાં આવશે.

કાયદાનુાં કડક રીતે પાલન કરવુાં

હાલિી વમલક્તિા સાંદભ,ે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કે તેિા માન્ય અવધકારી દ્વારા માગલકિે િોદટસ જાહરે કરવામાાં આવશે. જેિે પગલે માગલકે વિવિત સમયગાળા દરવમયાિ ગાંદા પાણીિો પિુઃ ઉપયોગ ર્ઇ શકે તે માટે યોગ્ય વ્યવસ્ર્ા કરવાિી રહશેે. પ્રસ્તાવ/ હતે/ુ ફરીર્ી વવકસાસવવામાાં આવતી વમલ્કતિા સાંદભ,ે માગલક/ ડવેલોપર/ ગબલ્ડર દ્વારા યોગ્ય સલાહકાર દ્વારા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે ‘વિકાલ સાંચાલિ યોજિા’િા પ્રસ્તાવ સાંદગભિત એક સીધી એક અરજી કરવાિી રહશેે જેમાાં પાણીિી માાંગ અિે ગાંદા પાણીિા વિકાલિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં વિકાલ માટે માંજૂરી મેળવવા અંગિેી વવગત આપવાિી રહશેે.

માન્યતા આપિી.

જો, પ્રદક્રયા કરેલા ગાંદા પાણીિે માન્યતા આપવામાાં આવે અિે કાયદાદકય શરતો પરૂી કરતા હોય તો, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં ઘરેલુાં કચરો કે કચરાિા વિકાલ માટે દરેક સ્ર્ળિે માન્યતા આપવામાાં આવશે.

ગાંદા પાણીની ચકાસણી અને તેના પરરણામો

પ્લાન્ટ કે સ્ર્ળ પરર્ી ચકાસણી કરેલા ઔદ્યોગગક કચરાિા વિકાલ માટે વિે એક વાર ઓદ્યોગગક પ્લાન્ટિા માગલક કે સ્ર્ળ દ્વારા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કે તેિા માન્ય આવધકારી પાસેર્ી જરૂરી પરવાિગી મેળવવાિી રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કાયદા ૨૩.૨.૫ િી કલમિા મલૂ્યિે ઘટાડયા વગર, માગલક કે સ્ર્ળ દ્વારા પ્લાન્ટ કે સ્ર્ળિા સાંચાલિ માટે પરવાિગી મેળવવા જો અરજી કરવામાાં આવશે તો જયારે પણ વ્યક્ક્તિે જરૂદરયાત અનસુાર,

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે લેગખતમાાં અરજી કરશે તયારે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા ઔદ્યોગગક કચરો અિે કચરાિા વિકા માટે પ્લાન્ટ કે સ્ર્ળ પર જ ચકાસણી અિે તેિા પદરણામિી સવુવધા પરૂી પાડવામાાં આવશે. કચરાિી ચકાસણી અિે તેિા પદરણામિે રજૂ કરવાનુાં એ બાંિેિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કે તેિા માન્ય

અવધકારી દ્વારા જાહરે કરવામાાં આવેલા શરતોિે આવધિ કરવાનુાં રહશેે. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા અવધકારી કે તેિા એજન્ટ કે માન્ય અવધકારી દ્વારા યોગ્ય સમયે કાયદાદકય રીતે પ્લાન્ટ/સ્ર્ળિી મલુાકાત પણ લેવામાાં આવશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગાંદા પાણીના શનકાલની ચકાસણી અંગેની નોરટસ

જો અવધકારીિે એવુાં લાગ્યુાં કે, પ્લાન્ટ કે સ્ર્ળ માગલક દ્વારા તપાસ માટે યોગ્ય ખચથ ચકૂવવામાાં આવ્યો િર્ી તો, તેઓ કલમ ૨૩.૭.૬. િા હઠેળ ઔદ્યોગગક કચરો કે ગટર કે ગાંદા પાણીિા વિકાલ માટે લેગખતમાાં િોદટસ આપીિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા વિદેશ અનસુાર ફરીર્ી ચકાસણીિો હકુમ આપી શકે છે. જે પ્લાન્ટિા માગલકિ ેકલમ ૨૩.૭.૬. િી કલમ અનસુાર, િોદટસ આપવામાાં આવી છે તેિ ે૨૩.૨.૫ માાં દશાથવલેી જોગવાઇ અનસુાર કામગીરી પણૂથ કરવાિી રહશેે.

પ્રરક્રયા કરેલા ગાંદા પાણીની જાળિણી માટેની કામગીરીની માંજૂરી

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કચરાિી ચકાસણી કરીિે ખાતરી કયાથ બાદ કચરા પર કામગીરી કરવામાાં આવશ,ે જો ગાંદા પાણીિો પ્લાન્ટ બધી જરૂદરયાતિે પણૂથ કરતો હશે તો જ તેિા માગલકિે પ્લાન્ટ માટે કાયમી ધોરણે લેગખતમાાં માંજૂરી આપવામાાં આવશે. માગલક આ પ્લાન્ટનુાં સાંચાલિ વવવશષ્ટ ધોરણ ેકરી શકશે.

ગાંદા પાણીને અલગ કરવુાં

વિકાલ વસસ્ટમમાાં અલગ-અલગ કરવા માટે બાર્રૂમમાાંર્ી અિે રસોઇમાાંર્ી વિકળતા ગાંદા પાણીિે અલગ કરવામાાં આવશે ઉપરાાંત બાર્રૂમમાાંર્ી વિકળતા કચરાિે ગાંદા પાણીમાાંર્ી અલગ કરવામાાં આવશે. પ્રદક્રયા કરેલા ગાંદા પાણીિો પિુઃ ઉપયોગ પ્રદક્રયા પ્લાન્ટમાાં કરવામાાં આવશે અિે પપથલ રાંગિા પાઇપમાાં લઇ ગયા બાદ તેિો પિુઃ ઉપયોગ પીવાિા પાણી તરીકે કે સીધા ઉપયોગમાાં આવે એ હતેરુ્ી કરવામાાં આવશે િહીં. આ

પાણીિી ગણુવિાિે માપદાંડ અનસુાર પીવાિા ઉપયોગમાાં િા લઇ શકાય તેવા પાણી તરીકે જાહરે કરવામાાં આવશે. પિુઃ ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવતા ગાંદા પાણીિી ચકાસણી દર ૬ માસે કરવામાાં આવશે અિ ેએમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કે તેિા માન્ય અવધકારી દ્વારા જયારે જરૂર લાગશે તયારે તેનુાં પદરણામ જાહરે કરી શકશે.

નકામા પાણીના શનકાલની િરતી માંજૂરી

કચરાિા વિકાલ માટે શરતી માંજૂરી પર પાણીિી પ્રદક્રયા માટે શરતી પ્લાન્ટ પ્રકારિી માંજૂરી આપવામાાં આવશે અિે ગાંદા પાણીિી સવુવધાિો પિુઃ ઉપયોગ અિ ેતેિી ગલવમટિ ેજી.પી.સી.બી./ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા વિયમો અનસુાર વધારી શકાશે િહીં.

ખચષ સાંદણભિત ફરજજયાત નોરટસ

જે તે સ્ર્ળિા માગલકએ તેિા પ્લાન્ટ કે સ્ર્ળ પરિા િકામા પાણીિા વિકાલિી ગણુવિા, જથ્ર્ો અિે ગણુ-દોિમાાં જો કોઇપણ પ્રકારિા ફેરફાર ર્ાય, વિકાલિી પ્રદક્રયામાાં ફેરફાર ર્ાય કે કલમ અનસુાર, જાહરે કરેલા પરવાિામાાં કોઇપણ પ્રકારિા ફેરફાર કે ભાંગ કરીિે ગાંદા પાણીિા વિકાલ માટે તાતકાગલક વધ ુ પાણીિા પરૂવઠાિી જરૂર પડ ેતો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કે તેિા માન્ય અવધકારીિે જાણ કરવી.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરિાનગીમાાં/ નોરટસની િરતોમાાં ફેરફાર કરિાનો અશધકાર

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કે તેિા માન્ય અવધકારીઓિે લેગખતમાાં િોદટસ કે પરવાિગી આપવાિી કાયદાદકય રીતે સિા આપવામાાં આવી છે, જો તપાસ દરવમયાિ પ્લાન્ટ કે સ્ર્ળ કે ચકાસણી અહવેાલમાાં તેઓ સાંતષુ્ટ િા ર્ાય તો, પરવાિગી કે િોદટસિી શરતોિે તેઓ રદ્દ કરી શકે છે કે તેમાાં ફેરફાર કરી શકે છે.

સત્તામાંડળ સાથે હસ્તકે્ષપ

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા અવધકારી કે તેિા એજન્ટ કે તેિા અવધકૃત અવધકારીિી કામગીરીમાાં દખલગીરીમાાં હસ્તક્ષેપ પ્રવતબાંધ છે.

િહેંચણીની નોરટસની િહેંચણી/માંજૂરી

િોદટસ/ માંજૂરી જરૂરી છે આ કાયદા હઠેળ માન્યતા મેળવવા કાયદાદકય રીતે કામગીરી કરવી જરૂરી છે. જો અવધક્ષકિા હાર્માાં ચકાસણી માટે આપવામાાં આવે તો તે સ્વીકાર કયાથ અંગેિી પહોંચ તેિા ઘરિા સરિામાાં પર મોકલવામાાં આવે અર્વા તો તેિા કામગીરીિા સ્ર્ળ પર કે અન્ય કોઇ સ્ર્ળ મોકલવામાાં આવશે કે રજજસ્ટડથ મેઇલ દ્વારા જે તે વ્યક્ક્ત દ્વારા મોકલવામાાં આવી હોય તો તેિા ઘર પર કે હાલમાાં કામગીરી કરતાાં હોય ત ેસ્ર્ળ પર મોકલવામાાં આવશે જેર્ી પહોંચાડવામાાં કઇ મશુ્કેલી િા ર્ાય અિે જો િોદટસ ઉપરોક્તમાાંર્ી કોઇપણ અગ્રતાક્રમ ધરાવતા સ્ર્ળે પહોંચાડવામાાં આવે તો કાયદાદકય રીતે િોદટસ મળી ગઇ છે તે માંજૂર ર્ાય.

સધુારાત્મક પગલાાં

જો કોઇપણ વ્યક્ક્ત આ કાયદાઓનુાં પાલિ િહીં કરે તો પડકાયાિા દદવસે જ તેિે રૂ. ૫૨૨૨િો દાંડ ચકૂવવો પડશે અિે ભવવષ્યમાાં પણ જો કાયદાિી અવગણિા ચાલ ુરહશેે તો માન્ય અવધકારી દ્વારા જયાાં સધુી લેગખતમાાં િોદટસ આપવામાાં િા આવે તયાાં સધુી રોજિા રૂ. ૧૨૨ લેખે દાંડ ચકૂવવાિો રહશેે. રીસાયકલ પ્લાન્ટિા સાંચાલાિમાાં વિષ્ફળતા (વિદરક્ષક/ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા માન્ય અવધકારી દ્વારા વિરીક્ષણમાાં ચકાસણીિા પદરણામો/કે દ્રવ્યોમાાં ફેરફાર આવ્યો તો) પ્રવત દદવસ રૂ. ૫૨૨િો દાંડ ચકૂવવાિો રહશેે અિે/ અર્વા પાણીનુાં જોડાણ અિે/કે ગટરનુાં જોડાણ કાપવામાાં આવશ ે

અશધકારીઓને અશધકૃત કરિા અંગે

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. તેિા અવધકારી કે વિરીક્ષકિે આ પ્રકારિી કામગીરી માટે જરુરી સિાઓ આપશે.

શિભાગ-૨ પાણીના ફેરિપરાિને પ્રોત્સાહન માટેના શિશનયમો

ગાંદા પાણી માટે અલગ પ્લલ્મ્બિંગ (પપષલ રાંગમાાં) અને નિા ણબપડીંગ માટે રીસાયકણલિંગના શનયમો

દરેક ડવેલોપર/ ગબલ્ડરે િવા બાાંધકામમાાં ગાંદા પાણી માટે (પપથલ રાંગમાાં), ગાંદા પાણીિે પિુઃ ઉપયોગમાાં લઇ શકાય તે માટેિો પ્રદક્રયા પ્લાન્ટ, સાંગ્રહ અિે છત અિે ગબલ્ડીંગ પહલેા તેિા પિુઃ ઉપયોગ માટે યોગ્ય દફદટિંગિી વ્યવસ્ર્ા િીચેિી તરફ કરીિે એક અલગ પ્લક્મ્બિંગ કરાવવાિો વિયમ છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગાંદા પાણી માટે અલગ પ્લલ્મ્બિંગ (પપષલ રાંગમાાં) અને હાલના ણબપડીંગ માટે રીસાયકણલિંગના શનયમો

દરેક હાલિા કાયથરત ગબલ્ડીંગ માળખામાાં પણ ગાંદા પાણી માટે પપથલ રાંગમાાં, ગાંદા પાણીિે પિુઃ ઉપયોગમાાં લઇ શકાય તે માટેિો પ્રદક્રયા પ્લાન્ટ અિે તેિે સાંલગ્િ અલગ પ્લક્મ્બિંગ કરાવવાિો વિયમ છે.

પીિાના પાણી તરીકે અને સીધા સાંપકષમાાં આિે એ રીતે ગાંદા પાણીનો પનુઃ ઉપયોગ કરિા પર સાંપણૂષ પ્રશતબાંધ

પીવાિા પાણી તરીકે પિુઃ ઉપયોગમાાં લઇ શકાય તેવા પાણી પર સાંપણૂથ પ્રવતબાંધ છે એટલ ે કે, આ પ્રકારિા પાણી માટે એક અલગ પપથલ રાંગમાાં પ્લક્મ્બિંગ વસસ્ટમ ગોઠવવાિી રહશેે. આ ઉપરાાંત સીધા સાંપકથમાાં િા આવે એ રીતે પિુઃ ઉપયોગમાાં લેવાનુાં હોવાર્ી આવા પાણીિો ઉપયોગ બાર્રૂમિા ફ્લશમાાં, વકૃ્ષો/છોડ માટે ટપક વસિંચાઇ પદ્ધવતમાાં, જમીિ પર ઘાસ માટે પરૂા પાડવામાાં આવતા પાણીમાાં કે જમીિમાાં પાણીનુાં તળ ઉંચ ુલાવવા માટે આ પાણીિો ઉપયોગ કરવામાાં આવશે.

પીિાલાયક પાણી અને ગાંદા પાણીના જોડાણમાાં કોઇપણ પ્રકારનુાં ક્રોસ જોડાણ આપી િકાિે નહીં

પીવાલાયક પાણી કે પીવાલાયક િા હોય તેવા પાણીિી પાઇપ લાઇિ કોઇપણ પોઇન્ટ પર એકબીજાિે ક્રોસ જોડાણ કરતી હોવી જોઇએ િહીં. ગાંદા પાણી પર પ્રદક્રયા કરતી વસસ્ટમિે િીચા ઓપરેદટિંગ દબાણ ેજાળવણી કરવાિી રહશેે અિે તયારબાદ તેિે પીવાલાયક પાણીિી વસસ્ટમ ર્શે. ક્રોસ જોડાણર્ી બચવા માટે યોગ્ય પગલાાં પહલેાર્ી જ લવેા જરૂરી છે.

પ્રરક્રયા કરેલા ગાંદા પાણીની માત્રા

પ્રદક્રયા કરેલા ગાંદા પાણીિી માત્રાિે એક અલગ સાંગ્રહ ટાાંકીમાાં સાંગ્રહ કરતા પહલેા ફ્લો મીટર/ પાણીિા મીટર દ્વારા માપવામાાં આવે છે. ફ્લો મીટર/ વોટર મીટરિે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા સીલ કરવામાાં આવ્યુાં છે. ફ્લો મીટર/ વોટર મીટરિે દર માસે હસ્તગત કરિાર વ્યક્ક્ત દ્વારા વાાંચવામાાં આવશે અિે તેિા પદરણામોિે માાંગ અનસુાર જાહરે કરવામાાં આવશે.

તકરારનો ઉકેલ

કાયદા અંગે જો કોઇપણ તકરાર ઉભી ર્ાય તો તપાસ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા કરવામાાં આવશે, જે

તેિા માન્ય અવધકારી/ ટેકિીકલ કવમટી અિે હસ્તગત કરિાર/ ગબલ્ડર/ ડવેલોપરિા િજીક િા વ્યક્ક્ત સાર્ ેમળીિે તકરારિો અંત લાવશે. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િો વિણથય અંવતમ અિે હસ્તગત કરિાર વ્યક્ક્તિે બાંધિકતાથ રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

આકૃશત ૨૮. ૧ (કાયદારકય રીતે ગાંદા પાણી પર પ્રરક્રયા શસસ્ટમના પ્રસ્તાિ અંગેનુાં કપપના ણચત્ર)

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

માાંડલ બેચરાજી ખાસ મડૂીરોકાણ પ્રદેિમાાં પ્રદુશર્ત પાણી / પ્રદુશર્ત ણબનજરૂરી

ઔધોણગક પાણીને શનયાંત્રણમાાં રાખિા માટે તૈયાર કરિામાાં આિેલા શિશનયમો ૨૯.૧

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવસ્તારર્ી જો કોઇપણ વ્યક્ક્ત, સાંસ્ર્ા, ઉદ્યોગ, ઉતપાદદકય એકમ કે અન્ય કોઇપણ

સ્ર્ાપિ દ્વારા જો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા અવધકાર ક્ષેત્રમાાં જાહરે કે ખાિગી વમલ્કતિા સ્ર્ળમાાં કોઇપણ માિવી/ પ્રાણીિા મળમતુ્ર કે અન્ય જોખમી કચરાિે િાખવામાાં કે બાળવામાાં આવશ ે તો તિે ેગેરકાયદેસરિી પ્રવવૃત ગણવામાાં આવશે. ૨૯.૨

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવસ્તારર્ી જો કોઇપણ વ્યક્ક્ત, સાંસ્ર્ા, ઉદ્યોગ, ઉતપાદદકય એકમ કે અન્ય કોઇપણ

સ્ર્ાપિ દ્વારા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા જાહરે કરવામાાં આવેલા વિયમોર્ી વવરુદ્ધ કચરો કે ઔદ્યોગગક કચરો કે અન્ય કોઇપણ પ્રકારનુાં િકામા પાણીિો યોગ્ય પ્રદક્રયા વગર વિકાલ કરશે તો તેિે ગેરકાયદેસરિી પ્રવવૃત ગણવામાાં આવશે. ૨૯.૩

સ્ર્ાપિ/ ઉદ્યોગો વગેરે દ્વારા ઉતપન્ન ર્તા ઔદ્યોગગક કચરાિે ગટરવ્યવસ્ર્ા/ િકામા પાણીિી વિકાલ વસસ્ટમમાાં વિકાલ માટે માગલક કે તેિા અવધકૃત એજન્ટએ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસે માંજૂરી લેવાિી રહશેે. જેમાાં પ્રાર્વમક પ્રસ્તાવ/ યોજિા િકામા પાણીિી પ્રદક્રયા માટેિા, તેનુાં વણથિ, પ્રાર્વમક અિે દ્ધદ્વવતય પ્રદક્રયાિી પદ્ધવત,

િમિૂાિો ચકાસણી દરપોટથ કે અન્ય માદહતી, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા ચકૂાદાિે પ્રસ્તતુ માન્યતાિો સમાવેશ કરવામાાં આવે છે. દરેક ઔદ્યોગગક એકમો અિે વેપાર સ્ર્ાપિ કે જે હાલમાાં કાયથરત હોય કે તેિો પ્રસ્તાવ હોય તેઓ હાલમાાં કે ભવવષ્યમાાં ઔદ્યોગગક કચરાિો વિકાલ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી ગટર/ િકામા પાણીિી વસસ્ટમમાાં કરવાિા હોય અિે જો, િકામા પાણીિી ગણુવિા પરવાિગી પાત્ર હોય તો તેિ ેગટરવ્યવસ્ર્ા/ િકામા પાણીિી વિકાલ વસસ્ટમમાાં વિકાલ માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી માંજૂરી લવેી જરૂરી છે, જો ૨૯.૪

કોઇપણ વ્યક્ક્ત, ઉદ્યોગ કે સ્ર્ાપિ વગેરે વરસાદી પાણી, બાહ્ય પાણી, છત પર ભેગુાં ર્યેલુાં પાણી કે બાહ્ય હઠેળ આવતા પાણીિો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી માંજૂરી વગર ગટર/ િકામા પાણીિી વસસ્ટમમાાં વિકાલ કે વિકાલ કરવાિી કોવશશ કરી શકશે િહીં.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૨૯.૫

વરસાદી પાણી અિે અન્ય બીિપ્રદુવિત વિકાલ, બીિપ્રદુવિત ઔદ્યોગગક કુગલિંગ પાણી કે બીિપ્રદુવિત પ્રદક્રયા ર્યેલા પાણીિે પણ વરસાદી પાણી કે કુદરતી વિકાલ પ્રદક્રયામાાં વિકાલ માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી લેગખતમાાં માંજૂરી લેવી જરૂરી છે. ૨૯.૬

પ્રવાહી કચરાિા વિકાલ માટે જયારે અિે જે સ્ર્ળ પર જરૂરી હોય તયાાં દરેક ઉદ્યોગ/ ઉતપાદદકય એકમ દ્વારા ગ્રીસ, તેલ, રેતી, કાાંપ વગેરે જેવા અંતગાથહક પરૂા પાડવામાાં આવે છે. ૨૯.૭

કોઇપણ સાંગ્રહ એકમ કે જયાાં એવસડ, સાયિાઇડ કે અન્ય જોખમી માલ-સમાિ (કાચા માલ કે તેિા-ઉતપાદિો)િો સાંગ્રહ કરવામાાં આવતો હોય તયાાં સીધા કચરા/ વરસાદી પાણી/ િકામા પાણી કે કુદરતી વિકાલ માટે સીધુાં જોડાણ આપવામાાં આવશ ેિહીં. તયાાં જમીિમાાં યોગ્ય ખાડો કરીિે દરેક એકમ દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત વ્યવસ્ર્ા કરવી જરૂરી છે જેર્ી આકક્સ્મક રીતે કાંઇક મશુ્કેલી પકડાય તો તેિો સલામતીપવૂથક વિકાલ કરી શકાય. ૨૯.૮

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવસ્તારિી કોઇપણ વસસ્ટમ, પાણીિી બોડીમાાં કે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. વવસ્તારમાાં વિકાલ કે વિકાલિે કારણે કોઇપણ વ્યક્ક્ત, ઉદ્યોગ કે સ્ર્ાપિ દ્વારા વિકાલ કરવામાાં આવશે

કોઇપણ પ્રવાહી કે ૪૫ ડીગ્રી સે. જેટલા ઉંચા તાપમાિે બાક્ષ્પભવિ ર્તુાં હોય. કોઇપણ પાણી કે કચરો કે જેનુાં પીએચ સ્તર ૫.૫ર્ી િીચુાં અિે ૯.૫ર્ી વધ ુહોય. કોઇપણ પાણી કે પ્રવાહી કે જેમાાં ચરબી, વેક્સ, ગ્રીસ, ડામર કે તેલ કે જે પદાર્થિા વમશ્રણ કે િા હોય

તેવા પદાર્થિો સમાવએશ ર્ાય છે કે જે ૨ ડીગ્રી સે.ર્ી ૬૫ ડીગ્રી સે. સધુીિા તાપમાિમાાં સખત ર્ાય છે કે ર્ોડુાં વધ ુચીકણુાં ર્ાય છે.

ઇંધણ તેલ, કેક્લ્શયમ કાબાથઇડ, બેન્ઝેિ, ઓગાળી શકાય તેવુાં પ્રવાહી કે અન્ય કોઇ જ્વલિશીલ પદાર્થ કે સખત, પ્રવાહી કે ગેસ સ્વરૂપ ેસ્ફોટક દ્રવ્ય અિે જેિી ગરમી પકડવાનુાં સ્તર ૧૧૩ ડીગ્રી સે.ર્ી િીચુાં હોય.

કોઇપણ સખત કે ચીકણુાં ર્ાય તેવા પદાર્ો કે કોઇ ચોક્કસ પ્રકારનુાં કદ કે વિવિત ગરુુતવાકિથણ ધરાવતુાં હોય તે ગટરવ્યવસ્ર્ા વસસ્ટમિા વહણેમાાં અવરોધ ઉભુાં કરવા માટે સક્ષમ છે, રાખ, કોલસી, રજ,

માટી, કાદવ, કાચ, કાપડિા ટકૂડાાં, પીંછા, પ્લાલસ્ટક કે વસમેન્ટ અિે અવશેિો, લગદો અિે કાગળ, મીલિો કચરો, કાગળિી ડીશ કપ, ખાદ્યપદાર્થિા ડબ્બા વગેરે સાંપણૂથ કે િકામુાં કરવામાાં આવેલુાં હોય તેિા જેટલુાં િહીં પરાંત ુકચરા/ વરસાદી પાણી/ િકામા પાણી કે પ્રવાહીિા વિકાલ વસસ્ટમિી યોગ્ય પ્રદક્રયામાાં અવરોધ ઉભુાં કરી શકે છે.

કોઇપણ પ્રવાહીમાાં ઓગળી શકે તેવા પદાર્થ ઓગળીિે પાણીિે વધ ુચીકણુાં બિાવે છે કે તેિી ૧.૧૨

વિવિત ચીકાસમાાં વધારો કર છે. કોઇપણ પાણી કે કચરો, જેમાાં ઝેર, ઝેરી તતવો, સખત કે પ્રવાહી કે ગેસ ધરાવતા દ્રવ્ય વધ ુમાત્રામાાં

હોય કે િકામા પાણી સારે્ પ્રદક્રયા કરવા છતાાં તેમાાં રહલેા પદાર્ોિે ગલધે નકુ્શાિ ર્વાિી શક્યતા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

હોય, અિે માિવી કે પ્રાણી માટે હાિીકારક હોય કે જાહરેમાાં કોઇ મશુ્કેલી ઊભી કરી શકે કે આ પ્રકારનુાં પાણી મેળવવુાં જોખમી હોય, જેમાાં િીચેિા સાંદગભિત કોઇ પણ મયાથદદત િા હોય-

સાયિાઇડ માત્રા સીએિ તરીકે ૨.૨ એમજી/આઇર્ી વધ ુિા હોય

હકે્ઝાવલેન્ટ ક્રોવમયમ માત્રા સીઆર. તરીકે ૧.૨ એમજી/આઇર્ી વધ ુિા હોય

કુલ આયિથ માત્રા એફઇ. તરીકે ૭.૨ એમજી/આઇર્ી વધ ુિા હોય

તાાંબુાં ૭.૨ એમજી/આઇ. સધુી ઝીંક ૧૫ એમજી/આઇ. સધુી લીડ ૧.૨ એમજી/આઇ. સધુી વિકલ ૨ એમજી/આઇ. સધુી દફિોલ્સ કે અન્ય પદરક્ષણ અિે ગાંધ ફેલાવતુાં વવવશષ્ટ તતવનુાં ઉતપાદિ જેિી એકાગ્રતા ૨.૨૨૫

એમજી/આઇર્ી વધ ુિા હોય. કોઇપણ રેદડયો એલક્ટવ કચરો જે િીચેિી મયાથદાર્ી વધ ુિા હોવો જોઇએ-

રેદડયો એલક્ટવ દ્રવ્ય

(i) આલ્ફા ૩

સ્ત્રાવ વધમુાાં વધ:ુ ૧.૨ એમસી/એમએલ

(ii) બીટા ૬

સ્ત્રાવ વધમુાાં વધ:ુ ૧.૨ એમસી/એમએલ

કોઇપણ ગાંધ ધરાવતો ગસે અિે વણથહીિ ગસેિો સ્તર

કોઇપમ પાણી કે િકામુાં પાણી કે જેમાાં સલ્ફાઇડ, સલ્ફર ડાયોક્સાઇડ, વિરોયસ ઓક્સાઇડ કે અન્ય ધાતિુા તતવો મળૂમાાં ૧૨ એમજી/એલ કરતા વધ ુહોય.

કોઇપણ પાણી કે કચરો કે જેમાાં સલ્ફેટનુાં પ્રમાણ મળૂ તતવમાાં ૧૨૨૨ એમજી/આઇ કરતા વધ ુહોય

કોઇપણ પાણી કે કચરો કે જેમાાં બીઓડીનુાં પ્રમાણ ૭૨૨ એમજી/આઇ કરતા વધ ુહોય

કોઇપણ પાણી કે કચરો કે જેમાાં સરેરાશ તરતા ઘિ પદાર્થ ૬૨૨ એમજી/આઇ કરતા વધ ુહોય

કોઇપણ પાણી કે કચરો કે જેમાાં ઓગળેલા ઘિ પદાર્થિા મળૂ તતવો ૨૧૨૨ એમજી/આઇ કરતા વધ ુહોય

કોઇપણ પાણી કે કચરો કે જેમાાં િીચે આપેલા તતવોનુાં પ્રમાણ તેમાાં આપેલા માપ કરતા વધ ુહોય. તતવો માપદાંડ એમજી/એલ

ક્લોરાઇડ (સીએલ તરીકે), વધ ુ ૬૨૨

ફ્લોરાઇડ ૧૫

એમોવિયા િાઇરોજિ (એિ તરીકે), વધ ુ ૫૨

પ્રવતશત સોદડયમ, વધ ુ ૬૨

બોરોિ (બી તરીકે), વધ ુ ૨

મકુ્ત એમોવિયા (એિએચ તરીકે) ૫

પેલસ્ટસાઇડ ગેરહાજર

આસેવિક (એએસ તરીકે) ૨.૨

મર્ક્ુથરી (એચજી તરીકે) ૨.૨૧

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કેડવમયમ (સીડી તરીકે) ૨

૨૯.૯

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ક્ષેત્રમાાં કોઈ વ્યક્ક્ત, ઉદ્યોગ, સાંગઠિ કે અન્ય સાંસ્ર્ા એવો કોઈ કચરો, સામગ્રી, પાણીિો વિકાલ િહીં કરી શકે જો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િા મતે આવુાં પાણીઃ

i. સાંતોિકારક રીતે સ્વચ્છ કરવા યોગ્ય િ હોય,

ii. કાાંતો પાણીિા વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા / ગટર વ્યવસ્ર્ા, િકામા પાણીિા વિકાલિી રીટમેન્ટ વ્યવસ્ર્ાિ ેઅર્વા સાધિ / કે પયાથવરણિે નકુસાિકારક હોય,

iii. જેિાર્ી ગટર લાઈિમાાં અવળી અસર ર્ાય, અર્વા iv. જીવિ, વિસ્પવત, વમલકત માટે નકુસાિકારક હોય અર્વા જેિાર્ી ઉપદ્રવ ર્ાય તેમ હોય.

૨૯.૧૦

જો કોઈ એવુાં પાણી કે કચરો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી સએુજ કે ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં ઠાલવવામાાં આવે અર્વા ઠાલવવાિી યોજિા હોય જેમાાં પદાર્ો હોય અર્વા પ્રદક્રયા કરવી પડ ે તેવાાં તતવો હોય અિે જે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િાાં ધોરણો અનસુાર એકશત્રત થતી િખતે, ટ્રીટમેન્ટ શસસ્ટમ પર, પ્રરક્રયામાાં, સાધન અથિા સાંગ્રરહત પાણીના સ્થળે જોખમી અસર પેદા કરી િકે તેમ હોય અથિા જીિન માટે જે અન્ય રીતે જોખમી અથિા જાહરે ઉપરિકારક હોય તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કદાચ –

એ) કચરો લેિાનો ઈનકાર કરી િકે

બી) ખાનગી િેસ્ટ ટ્રીટમેન્ટ શસસ્ટમમાાં પ્રથમ બે તબક્કાની ટ્રીટમેન્ટ જરૂરી બને જેથી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. શસસ્ટમમાાં સ્િીકાયષ સલામત શનકાલના સ્િીકાયષ સ્તરે તે આિી િકે

સી) શનકાલની માત્રા અને પ્રમાણ ઉપર સાંતણુલત પ્રિાહની જોગિાઈ જરૂરી બનાિે જેથી અસાધારણ જથ્થો કે પ્રિાહ કે કચરાના ભરાિાની સમસ્યાને ટાળી િકાય.

ડી) નીચે ક્રમ (૨૮.૧૧) માાં આપેલી શિગતો અનસુાર સરચાિ ચકૂિિો જરૂરી બને.

૨૯.૧૧

સામાન્ય દરો ઉપરાાંત સરચાર્જિી ચકૂવણી કરવાર્ી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વિયમો અનસુાર પરવાિગી આપવામાાં આવશે. આ પરવાિગી ૭ મદહિાિી િોદટસર્ી પાછી ખેંચવાિ ે પાત્ર છે. સરચાર્જ વગેરેિા દરો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા સમયે સમયે િક્કી કરવામાાં આવશે. ૨૯.૧૨

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ક્ષેત્રમાાં કોઈપણ વ્યક્ક્ત, સાંસ્ર્ા, ઉદ્યોગ કે ઉતપાદિ એકમ અર્વા કોઈપણ સાંગઠિ જે પ્રશત રદિસ ૧૦૦૦ એમ(૩) અથિા તેનાથી િધારે પાણીનો ઉપયોગ કરતા હોય તેમણે એ બાબતનુાં પાલન કરવુાં પડિે કે –

પ્રત્યેક એકમે પાણીના કુલ િપરાિ પૈકી ઓછામાાં ઓછાં ૩૦ ટકા પાણી (પ્રશત િર્ષ ૧૦ ટકાના દરે, જે કામગીરી િરૂ થયાના ત્રણ િર્ષમાાં ૩૦ ટકા થિે) એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. અથિા ખાનગી એજન્સી/એજન્સીઓ દ્વારા પરુૂાં પાડિામાાં આિે તે રરસાઈકલ કરેલુાં પાણી પીિા શસિાયના અન્ય કામોમાાં તેમના સાંકુલમાાં ઉપયોગમાાં લેિાનુાં રહિેે. જો પ્રરક્રયાની કોઈ શિશિષ્ટ જરૂરરયાતોના સાંજોગોમાાં આવુાં

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

િક્ ન હોય તો સાંપણૂષ શિગતો અને મારહતી રજૂ કરીને એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. પાસેથી શિિેર્ પરિાનગી માગિાની રહિેે.

૨૯.૧૩

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કે્ષત્રમાાં કોઈપણ વ્યગ્ક્ત / ઉદ્યોગ / ઉત્પાદન એકમ અથિા અન્ય કોઈપણ સાંસ્થાએ (જો આિા એકમનો પ્રશતરદન પાણીનો િપરાિ ૧૦૦૦ એમ(૩) કે તેથી િધ ુહોય તો) તેમની પોતાની સએુજ / િપરાયેલા ઔદ્યોણગક પાણીની ટ્રીટમેન્ટની સાંપણૂષ સશુિધા જેિી કે કચરો અલગ અલગ કરિો / નીચે જમા થતો ઘન કચરો / સાંતલુન / ણબનઅસરકારક બનાિવુાં / ગાળી-ચાળીને અલગ કરવુાં / ઓઈલ અને ગ્રીસ દૂર કરવુાં તથા પ્રથમ અને દ્ધદ્વતીય બાયોલોજજકલ ટ્રીટમેન્ટ અથિા અન્ય એિી કોઈ શદુ્ધિકરણની સશુિધા તેમના પોતાના સાંકુલમાાં તેમના ખચે સ્થાપિાની રહિેે, તે કાયમ માટે સતત મેન્ટેન કરિાની રહિેે અને ત્યારબાદ શનધાષરરત ધોરણ હાાંસલ થયા પછી (એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા પરિાનગી આપિામાાં આિે તો અને ત્યારે) એ પાણી મખુ્ય સએુજ – નકામા પાણીના શનકાલની શસસ્ટમમાાં છોડી િકાિે. રીટમેન્ટ કરેલા આ પ્રવાહી કચરાિી ગણુવિા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. અિે / અર્વા જી.પી.સી.બી. દ્વારા સમયે સમયે વિવિત કરવામાાં આવે તે અનસુાર હોવી જરૂરી છે. ૨૯.૧૪

સએુજ / ઔદ્યોગગક કચરો વિમાથણ ર્તો હોય તેવી કોઈપણ વમલકતિા માગલકે વિકાલ ર્ઈ રહલેા ગાંદા પાણીિા સેમ્પલ લવેા માટે તેમજ જથ્ર્ો માપવા માટે જરૂરી પરૂક સવુવધાઓ સારે્ મેિહોલ (માળખુાં / વ્યવસ્ર્ા) િી જોગવાઈ કરવાિી રહશેે. જરૂર પડ ે તયારે આ સવુવધાઓ હાંમેશા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. માટે ઉપલબ્ધ રહ ે તે જરૂરી છે. આમ કરવામાાં વિષ્ફળ જિાર માગલક એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. તરફર્ી લેગખત િોદટસ મળ્યાિા એક મદહિામાાં વિયાંત્રણ માટેિી વ્યવસ્ર્ા તર્ા તેિે લગતી અન્ય જરૂરી વ્યવસ્ર્ા ઊભી કરવામાાં વિષ્ફળ જશે તો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. આ ઠરાવિા ઉપર જણાવેલા વિયમો ૧, ૯, ૧૨ અિે ૧૧ અનસુાર ગાંદા પાણીમાાં રહલેા જોખમી અિે વાાંધાજિક તતવોિી તપાસ માટે જે કોઈ પદ્ધવત યોગ્ય અિ ેજરૂરી લાગશે ત ેઅપિાવશે. ૨૯.૧૫

િકામુાં પાણી ગટરમાાં વહાવતી વખતે તેિી અસરો જાણવા માટે એ પાણીનુાં પરીક્ષણ કરવુાં જોઈએ તર્ા સએુટ રીટમેન્ટ પ્રદક્રયા, સાધિો અિે સામગ્રી ચકાસવી જોઈએ અિે માિવજીવિ, વમલકતો તર્ા સમગ્ર પયાથવરણ ઉપર તેિી જોખમી અિે અવળી અસરો ચકાસવી જોઈએ. િકામા પાણીનુાં પરીક્ષણ એમ બી એસ આઈ આરડી દ્વારા વિધાથદરત ૨૪ કલાકિા ગાળામાાં કોઈપણ સમયે લેવામાાં આવેલા િમિૂા પર અિે / અર્વા એકવત્રત કરવામાાં આવેલા તમામ િમિૂાિા આધારે કરવામાાં આવશે.

૨૯.૧૬

આ િમિૂા તમામ સાંબાંવધત પક્ષકારોિી હાજરીમાાં લેવામાાં આવશે અિે જી.પી.સી.બી. અિ ે / અર્વા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત પ્રયોગશાળાઓમાાં જ તેનુાં પરીક્ષણ કરવામાાં આવશે. આ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

તમામ પરીક્ષણો અિે સમીક્ષા અમેદરકિ પબ્બ્લક હલે્ર્ એક્ન્જવિયસથ એસોવસયેશિ, અમેદરકિ વૉટર વક્સથ એસોવસયેશિ અિે વૉટર પોલ્યશુિ કાંરોલ ફેડરેશિ દ્વારા સાંયકુ્તપણ ે પ્રકાવશત ‘સ્ટાન્ડડથ મેર્ડ્સ ફૉર ધ એક્ઝાવમિેશિ ઑફ વૉટર, સએુજ અિ ે ઇન્ડસ્રીયલ વેસ્્સ’ િી છેલ્લામાાં છેલ્લી આવવૃિ અનસુાર કરવાિા રહશેે. અલબિ, જયારે પણ આ પ્રદક્રયાઓ કરવામાાં આવતી હોય તયારે વવશ્વ આરોગ્ય સાંગઠિ (હ)ુ અર્વા આઈએસઆઈ (ભારત સરકાર) દ્વારા વિધાથદરત કરવામાાં આવેલી પરીક્ષણિી પ્રદક્રયાિે પણ માંજૂરી આપવામાાં આવશે. ૨૯.૧૭

જોડાણિી પરવાિગી કે માંજૂરી આપતાાં પહલેાાં અર્વા તયારપછી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. કોઈપણ સમયે કોઈપણ ઉદ્યોગ, એકમ કે સાંસ્ર્ા દ્વારા વિકાલ કરવામાાં આવતા ગાંદા પાણીનુાં પરીક્ષણ કરી શકે છે, અિે આવાાં તમામ પરીક્ષણોિો ખચથ એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ભોગવશે. ૨૯.૧૮

આવાાં પરીક્ષણો કરતી વખતે આ વિયમો હઠેળ માન્ય ધોરણ કરતાાં માત્રામાાં પ્રદૂવશત તતવો જણાશે તો ઉપરોક્ત સરચાર્જ, જો કોઈ હશે તો તે તાજા પરીક્ષણિા આધારે ગણવામાાં આવશે અિે જે ગબગલિંગ ગાળામાાં તયારર્ી વસલુ કરવામાાં આવશે. એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા આવાાં કોઈ પરીક્ષણ દરવમયાિ ગાંદા પાણીમાાં પ્રદૂિણિી માત્રા વિધાથદરત ધોરણ કરતા ઓછી જણાશે તો પછીિા ગબગલિંગ ગાળાર્ી સરચાર્જમાાંર્ી માફી આપવામાાં આવશે. ૨૯.૧૯

કોઈપણ કારણસર માગલકિે એવુાં લાગતુાં હોય કે સામદૂહક ગટર વ્યવસ્ર્ામાાં વિકાલ કરવામાાં આવી રહલેા સએુજ / ઔદ્યોગગક ગાંદા પાણીમાાં અગાઉિા પરીક્ષણોમાાં દશાથવવામાાં આવી હતી તેિા કરતાાં પ્રદૂિણિી માત્રા ઓછી છે તો તે પ્રતયેક ગબગલિંગ સાઈકલ દરવમયાિ એક કરતાાં વધ ુ વખત પોતાિા ખચ ે પરીક્ષણ માટે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે વવિાંતી કરી શકે છે. આવાાં િવા પરીક્ષણો અરજી મળ્યાર્ી ત્રણ મદહિામાાં એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા તેિી અનકુળૂતા મજુબ કરવામાાં આવશે. જો એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે સામાન્ય સાંજોગોમાાં ચાલી રહલેા પ્લાન્ટમાાં આવાાં િવા પરીક્ષણર્ી સાંતોિકારક પદરણામ જણાશે તો તેિે સરચાર્જ વસલુ કરવામાાં / માફી આપવામાાં ધ્યાિમાાં લવેામાાં આવશે. ૨૯.૨૦

આ વિયમોનુાં યોગ્ય પાલિ ર્ાય છે કે િહીં તેિા પરીક્ષણ, વિરીક્ષણ માટે જે તે માગલકિી તમામ વમલકતમાાં પ્રવેશવાિો અિે ગાંદા પાણીિા વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા ચકાસવા પરવાિગી આપવાિી રહશેે.

૨૯.૨૧

કોઈપણ વ્યક્ક્ત, એકમ કે સાંસ્ર્ા આ વિયમોિી જોગવાઈઓનુાં ઉલ્લાંઘિ કરતી જણાશે તો તે અંગ ેએમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા લેગખત િોદટસ આપવામાાં આવશ ેઅિે એક મદહિાિા ગાળામાાં એ બાબત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સધુારી લેવાિી રહશેે. જોગવાઈઓનુાં ઉલ્લાંઘિ કરિારે આવી િોદટસમાાં જે સમયમયાથદા આપવામાાં આવી હોય તે ગાળામાાં તમામ ઉલ્લાંઘિોિો કાયમી ઉકેલ લાવવાિો રહશેે. ૨૯.૨૨

કોઈપણ વ્યક્ક્ત, એકમ કે સાંસ્ર્ા આ વિયમોનુાં ઉલ્લાંઘિ કરવાનુાં ચાલ ુ રાખશે તેમિી સામે કાનિૂી પગલાાં લેવામાાં આવશે અિે જે પ્રતયેક ઉલ્લાંઘિ માટે રૂ. ૫૨૨/- કરતાાં વધ ુહોઈ શકે છે અિે તેમ છતાાં ઉલ્લાંઘિ ચાલ ુરહશેે તો પ્રર્મ દાંડિા દદવસર્ી પ્રવતદદિ રૂ. ૫૨/- િો દાંડ વસલુવામાાં આવશે. ૨૯.૨૩

કોઈપણ વ્યક્ક્ત, એકમ કે સાંસ્ર્ા આ વિયમોનુાં ઉલ્લાંઘિ કરશે અિે તેિાર્ી એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િ ેકોઈપણ પ્રકારિા ખચથ, ખોટ કે નકુસાિ ર્શે તો તે એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િે ચકૂવી આપવો પડશે અિે પરવાિગી જો આ વિયમો હઠેળ આપવામાાં આવેલી હશે તો તે સસ્પેન્ડ ર્વા, પરત ખેંચાવા કે રદ ર્ઈ જવાિે પાત્ર રહશેે. ૨૯.૨૪

જો કોઈ સક્ષમ અદાલત એવુાં જાહરે કરે કે કોઈ ચોક્કસ જોગવાઈ જે તે વ્યક્ક્તિી કાનિૂી સિા કે ક્ષમતાિી બહાર છે તો એ વિણથય માત્ર એ જોગવાઈ પરૂતો મયાથદદત રહશેે અિે બીજી કોઈ જોગવાઈઓિે અસર િહીં કરે. ૨૯.૨૫

આ વિયમોમાાં જી.પી.સી.બી. અિે / અર્વા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. દ્વારા વખતોવખત સધુારા ર્ઈ શકે છે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

હોગ્સ્પટલ માટેના શિિેર્ શિશનયમો

િોટષ ટાઈટલ, એક્સટેન્ટ અને કોમેન્સમેન્ટ

આ કાયદા ૨૨૨૯ અિે કાયદા ૧૯૩૬ િા હઠેળ રચિા કરવામાાં આવેલા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.િા અવધકારક્ષેત્ર હઠેળિા વવસ્તારોમાાં લાગ ુપડશે.

ક્ાાં લાગ ુપડિે

આ વિયમો હઠેળ જે કોઈ હોક્સ્પટલ ગબલલ્ડિંગ આવશે એ તમામિે આ વવવિયમો લાગ ુપડશે.

વ્યાખ્યા

અશધશનયમ

િો અર્થ ગજુરાત ખાસ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ રીજજયિ અવધવિયમ, ૨૨૨૯ અિે ધી ગજુરાત િગર રચિા અિે શહરેી વવકાસ અવધવિયમ, ૧૯૩૬ એવો ર્શે.

યોગ્ય સત્તાશધકારી

અર્ાથત આ કાયદા દ્વારા વિધાથદરત કરવામાાં આવે તે સિાવધકારી.

સક્ષમ સત્તાશધકારી

અર્ાથત એવી વ્યક્ક્ત / વ્યક્ક્તઓ અર્વા સિા / સિાઓ જેિે વિધાથદરત અવધકારી દ્વારા આ વિયમો અનસુાર જરૂદરયાત મજુબ કામગીરી કરવા માટે સિા આપવામાાં આવી હોય.

શિકાસકાર

અર્ાથત જેમાાં સામલે છે માગલક / વ્યક્ક્ત / વ્યક્ક્તઓ / િોંધાયેલી સોસાયટી / સાંગઠિ / ફમથ / કાંપિી/ સાંયકુ્ત સાહસ સાંસ્ર્ા / રસ્ટો જેમિે કોઈપણ હોક્સ્પટાગલટી પ્રોજેક્ટ ડવેલપ કરવા માટે અરજી કરવાિી માન્યતા મળેલી હોય.

એસ્કેપ રૂટ

અર્ાથત યોગ્ય હવા-ઉજાસ સાર્ેિો કોદરડોર, સીડી કે અન્ય સરર્ક્લુેશિ સ્પેસ કે આ પૈકી એક કરતા વધ ુવ્યવસ્ર્ા જેિા મારફતે તેમાાં રહલેા લોકો ભોંયતગળયે ખલુ્લી જગ્યામાાં સલામત રીતે પહોંચી શકે.

ફ્લોર સ્પેસ

અર્ાથત એફ.એ.આર.િા હતેરુ્ી પ્રતયેક માળ પર ગણતરીમાાં લેવામાાં આવતો માળ વવસ્તાર.

ફાયર એસ્કેપ સીડી અને રૂટ

અર્ાથત ગબલલ્ડિંગમાાં ફાયર ઓદફસરિી સલાહ તર્ા માંજૂરી અનસુાર વવવવધ સ્ર્ળે કે વવવવધ માળ પર દડઝાઈિ કરાયેલા સલામત રીતે બહાર િીકળી જવાિા રસ્તા.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફાયર ઑરફસર

સક્ષમ સિાવધકારી િા મખુ્ય ફાયર અવધકારી

જીડીસીઆર

અર્ાથત સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો જે સાંબાંવધત યોગ્ય સિામાંડળિે લાગ ુપડ ેછે.

એન્ટ્રન્સ કેનોપી

અર્ાથત મખુ્ય દરવાજા પાસેિી છત કે શેડ.

એટ્રીયમ (પ્લરુલ એટ્રીઆ)

અર્ાથત વવશાળ ખલુ્લી જગ્યા જે આખુાં ગબલલ્ડિંગ હવા-ઉજાસવાળાં હોવાિી પ્રતીવત કરાવે જે ઘણી વાર ઊંપરિા માળ સધુી હોઈ શકે. તેમાાં સોફ્ટ રૂફ/ગ્લઝે્ડ રૂફ/ કે હવામાિિી અસર િ ર્ાય તેવુાં રૂફ હોય છે પરાંત ુતેિા પર અન્ય કોઈ પ્રવવૃિ ર્તી િર્ી. મોટાભાગે ઑદફસ ગબલલ્ડિંગ, શોવપિંગ આકેડ, શોવપિંગ સેન્ટરિી અંદર હોઈ શકે અિ ેતે મખુ્ય પ્રવેશદ્વાર પછી તરત જ ઊંચાઈએ હોય.

રેફયજુ એરરયા

અર્ાથત ગબલલ્ડિંગમાાં આગ લાગી હોય કે અન્ય કોઈ આપાતકાલીિ ક્સ્ર્વત આવી પડી હોય તેવા સાંજોગોમાાં તેમાાં રહલેા લોકો ચોક્કસ સલામત સ્ર્ળે જઈ શકે તેવો એિબીસીિી જરૂદરયાત મજુબિો વવસ્તાર

હોગ્સ્પટલ

અર્ાથત એક જ મેિેજમેન્ટ હઠેળનુાં એવુાં મકાિ અર્વા કેટલાક મકાિોનુાં જૂર્ અર્વા ઘણાબધા મકાિોનુાં સાંકુલ જેમાાં બીમારીઓિે અટકાવવાિી, સારવાર કરવાિી સવુવધાઓ હોય તર્ા તબીબી અિે અન્ય સ્ટાફ દ્વારા આપવામાાં આવતી સેવાઓ મારફત માિવસક અિે શારીદરક આરોગ્ય જળવાત ુાં હોય અિે તેમાાં સાંશોધિ, હલે્ર્ ક્લબ અિે દફગઝયોર્ેરપી સને્ટરિો સમાવેશ ર્તો હોય.

ગ્લોબલ એફ.એ.આર.

અર્ાથત ઝોિ ગમે તે હોય છતાાં આ વિયમો હઠેળ માંજૂરીિે પાત્ર એફ.એ.આર.

િોન

અર્ાથત યોગ્ય સિામાંડળિા માંજૂર કરેલ યોજિામાાં વિવિત કરવામાાં આવેલો વવસ્તાર.

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. ની ફરજોઃ

આ વિયમોિા હતે ુમાટે મખુ્ય સિા આટલુાં કરશે – અરજી મળ્યાિા ૭૨ દદવસિી અંદર દરખાસ્ત માંજૂર કરવી કે િામાંજૂર તે અંગે સવોચ્ચ સિાિે

ભલામણ કરવામાાં આવશે.

દરખાસ્તમાાં જો કોઈ વિધાથદરત જળસાંગ્રહ ક્ષેત્ર અર્વા વવવાદદત વવસ્તારિો સમાવેશ ર્તો હશે તો લેગખતમાાં કારણો આપ્યા પછી ઈિકાર કરી શકશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રાજય અર્વા કેન્દ્ર સરકારિી કોઈપણ યોજિા હઠેળ મળતા લાભ માટે પરવાિગી આપવા કદાચ સરકારિે ભલામણ કરી શકે.

માંજૂરી મેળિિા માટેની પ્રરક્રયાઃ

આ વિયમો અિે જીડીસીઆરિી જોગવાઈઓિ ેઆવધિ કોઈપણ વવકાસકાર આ વિયમ હઠેળ વવકાસ કરવા માગતા હોય તેમણ ે અવધવિયમ, ૧૯૩૬ િી કલમ ૨૬ હઠેળ સાંબાંવધત સિામાંડળિે અરજી કરવાિી રહશેે. સાંબાંવધત સિામાંડળ તેિો અગભપ્રાય રાજય સરકારિે મોકલી આપશે.

રાજય સરકાર કલમ ૨૯(૧) (ii) હઠેળ વિણથય લેશે અિે જરૂરી આદેશ કરશે. સરકારિા આદેશ મજુબ સાંબાંવધત સિામાંડળ માંજૂરી આપશે.

અરજીિી પ્રદક્રયાિે અનસુારવાિા સાંદભથમાાં – અરજીઓિી સારે્ દસ્તાવેજો સપુરત કરવાિા રહશેે, ડ્રોઈંગ સબવમટ કરવાિા રહશેે, અન્યર્ા યોગ્ય સિાિી જીડીસીઆરિી જોગવાઈઓ જરૂરી ફેરફારો સારે્ અમલમાાં આવશે.

આયોજનની જોગિાઈ

૧. ફ્લોર એરરયા રેશિયો

(૧.૧) કોઈપણ ઝોિ માટે મહિમ માંજૂરીપાત્ર ફ્લોર એદરયા રેવશયો (એફ.એ.આર.) િીચે મજુબ રહશેેઃ

(૧.૨) મહિમ એફ.એ.આર આ પ્રમાણે રહશેેઃ

રસ્તાિી લઘતુમ

પહોળાઈ

(મીટરમાાં)

પ્લોટનુાં લઘતુમ

માપ

મહિમ

એફ.એ.આર.

પ્લોટિા ક્ષેત્રફળ

મજુબ મહિમ

ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

મકાિિી મહિમ

ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે (આગળ-

પાછળ- બાંિ ેતરફ)

૬૨મી. અિ ેવધારે ૫૨૨૨** ચો.મી.

૫ ૨-૧૨% ૧૫૨મી. ૧૨મી.-૯મી.-૬મી.-૬મી.

૪ ૧૨-૨૨% ર્ી વધ ુ ૧૨૬મી. ૯મી.-૯મી.-૬મી.-૬મી.

૭ ૨૨-૭૨% ર્ી વધ ુ ૭૨મી. ૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

૭૨મી. અિ ે ૬૨

મી.ર્ી ઓછી ૨૫૨૨ ચો.મી. ૨.૫ ૪૨% ૨૨મી. ૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

૭૨મી.ર્ી ઓછી ૧૫૨૨ ચો.મી. ૨ ૪૨% ૧૬મી. ૧મી.-૬મી.-૬મી.-૬મી.

**૫૨૨૨ ચોરસ મીટર અિ ેઉપરિા પ્લોટમાાં – જો મકાિ પોદડયમ અિ ેટાવર સાર્ ેહોય તો, મહિમ ૧ મીટરિી ઊંચાઈ માટે

મહિમ ૪૨ ટકા ગ્રાઉન્ડ કવરેજ આપવામાાં આવશ,ે જેમાાં ગ્રાઉન્ડ અર્વા ગ્રાઉન્ડ+૧ માાંર્ી જે ઓછા હોય તિેી માંજૂરી આપવામાાં આવશ.ે પોદડયમિી ઉપરિા માળ આયોજજત વવસ્તારિા મહિમ ૧૨ ટકાિો વવસ્તાર ધરાવી શકશ.ે આ દકસ્સામાાં મહિમ પાાંચ

એફ.એ.આર. આપવામાાં આવશ.ે

(૧.૭) કોઈપણ પ્લોટ પર એફ.એ.આર, ગ્લોબલ એફ.એ.આર. અિે પ્રીવમયમ એફ.એ.આર.િો સરવાળો છે જેમાાં

o ગ્લોબલ એફ.એ.આર. (જીએફ.એ.આર) રહશેે –

કોઈપણ વવસ્તારમાાં ૨.૬

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કોઈપણ ઝોિમાાં માંજૂરીપાત્ર એફ.એ.આર, જેમાાં પ્રીવમયમ િ હોય અિે રહણેાક ઉપયોગ માટે હોય.

o પ્રીવમયમ એફ.એ.આર (પીએફ.એ.આર) –જમીિિી જ ાંત્રીિા દરિા ૪૨ ટકા લેખ ેરકમ અવધકૃત સિામાાં જમા કરાવ્યા પછી જે તે વવસ્તારમાાં પી. એફ.એ.આર. ઉપલબ્ધ ર્શે.

(૧.૪) એફ.એ.આર.િી ગણતરી વખતે િીચ ેમજુબિો ઉપયોગમાાં લેવાતો વવસ્તાર તેમાાંર્ી બાકાત રાખવામાાં આવશેઃ

o બેઝમેન્ટ / પાદકિંગ માટે ઉપયોગમાાં લેવાતા અન્ય માળ

o એિબીસી મજુબ જરૂરી સરુગક્ષત એદરયા o પ્રવેશદ્વાર પરિી છત

o એદરયમ

o ફાયર એસ્કેપ સીડી અિે એસ્કેપ રૂટ

o પાદકિંગ કે અન્ય કોઈ માળ સધુીિો ઢાળવાળો રસ્તો o વસર્ક્દુરટી અિે ફાયર માટે કાંરોલ રૂમ

o સએુજ રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ/ એફ્લનુ્ટ રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ

o એરકલન્ડશવિિંગ (વાતાનકુુલિ) અિે વેલન્ટલેશિ માટે ઈક્ક્વપેન્ટ/એર હને્ડગલિંગ રૂમ

પ્રવેશદ્વાર પર છત, પોચથ તર્ા ગ્રાઉન્ડ લેવલ ેપાદકિંગ સધુી પહોંચવા માટેિી ગલફ્ટિે માંજૂરી આપવી જોઈએ. આવી છત બાાંધવાિી પરવાિગી આપી શકાય જેિી ઊંચાઈ ૨.૫ મીટરર્ી વધ ુ િ હોવી જોઈએ.

દડઝાઈિમાાં જરૂરી હોય તે મજુબ સ્ર્ળો પર પ્રતયેક માળ પર સલામત રીતે બહાર િીકળવાિા માગો અિે બચાવ ક્ષેત્ર હોવા જોઈએ.

આશ્રય અિે સલામતીર્ી બહાર િીકળવાિા ક્ષેત્રનુાં વવવિયમો આ રીતે ર્વુાં જોઈએઃ o આગિા બિાવ વખતે કે ત્રાસવાદી હમુલા વખતે કે અન્ય કોઈ કટોકટીભરી પદરક્સ્ર્વત દરવમયાિ

લોકોિે સાંપણૂથ બચાવી િ લવેાય તયાાં સધુી તેમિે તયાાં રાખી શકાય તે પ્રકારે તૈયાર કરાયેલા હોવા જોઈએ.

o રેફયજુ એદરયાનુાં વવવિયમો િીચે મજુબ ર્વુાં જોઈએઃ o એક કે તેર્ી વધ ુરેફયજુ સ્પેસ, જે એકબીજા સાર્ે જોડાયેલા હોવા જરૂરી િર્ી, પરાંત ુએસ્કેપ રૂટ

સાર્ે જોડાયેલા હોવા જરૂરી છે. o ઓછામાાં ઓછાં ક્ષતે્રફળ ૧૫ ચોરસ મીટર અિે ઓછામાાં ઓછી પહોળાઈ ૭ મીટર. o પ્રતયેક છ માળ દીઠ ઓછામાાં ઓછો એક રેફયજુ એદરયા ફાળવવો જોઈએ

o રેફયજુ અિે એસ્કેપ રૂટ તયાાંિા લોકોિી સલામતી માટે હોવો જોઈએ.

o રેફયજુિી દડઝાઈિ એિ બી સીિી જોગવાઈઓ અનસુાર હોવી જોઈએ.

માજર્જિ અિે બાાંધકામ વવસ્તાર (માજર્જિ અિે ગબલ્ટ અપ એદરયા):

(૫.૧) જીડીસીઆરિા વિયમોનુાં પાલિ કરવા ઉપરાાંત માજર્જિ િીચે મજુબ હોવા જોઈએઃ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એ. માજર્જિ(વધારાિી જગ્યા)માાં સરુક્ષા સાંબાંવધત કેગબિ અિે સ્રક્ચરિે બાદ કરતાાં અન્ય કોઈિી માંજૂરી િહીં મળે.

બી. વધારાિી વેદહકલ ગલફ્ટિે માંજૂર મળશે, પરાંત ુઆગળિા ભાગ ે૯.૨ મીટર અિે સાઈડમાાં ૭.૫ મીટરનુાં ખલુ્લુાં માજર્જિ જળવાવુાં જોઈએ.

(૫.૨) ગબલ્ટ અપ એદરયાઃ ગબલ્ટ અપ એદરયા માટે આ પ્રમાણે વિયમ રહશેેઃ o લો-રાઈઝ ગબલલ્ડિંગિા દકસ્સામાાં મહિમ ૪૫ ટકા અિ ે હાઈ-રાઈઝ ગબલલ્ડિંગમાાં મહિમ ૭૨

ટકા. (૫.૭) એદરયમ હઠેળિા વવસ્તારિી ગણતરી ગ્રાઉન્ડ કવરેજ અિે ગબલ્ટ અપ એદરયાિી ગણતરી

વખતે ધ્યાિમાાં લવેામાાં આવશે િહીં – વસવાય કે, એ. ખલુ્લી જગ્યા ગ્રાઉન્ડ કવરેજિા ૪૨ ટકાર્ી વધારે િ હોવી જોઈએ

બી. ખલુ્લી જગ્યા અંતગથત કોઈપણ માળ પર ઈન્ટરમીદડયેટ કવડથ સ્પેસિી માંજૂરી િહીં મળે

સી. ખલુ્લી જગ્યામાાં માત્ર એગલવેટર, દરસેપ્શિ સેન્ટર, ગેસ્ટ લોન્જ, વસદટિંગ અિ ેસરર્ક્લુેશિ લોબીિી જ માંજૂરી મળશે.

ડી. ખલુ્લી જગ્યા અંતગથત જીડીસીઆરિી જોગવાઈમાાં ફેરફાર ર્ઈ શકે છે. મકાનની ઊંચાઈ

એ. ડીજીસીઆરિી માંજૂરી કરતાાં વધ ુ ઊંચાઈ એ વધારાિી ઊંચાઈ (એ એચ) ગણાશે. વધારાિી ઊંચાઈનુાં વવવિયમો આ રીતે ર્શેઃ

બી. મહિમ ૩૨ મીટર સધુીિી ઊંચાઈિે માંજૂરી અપાશે. (અ) િાણાાંિી ચકૂવણીિા આધારે એ એચિી માંજૂરી અપાશે. આ ચકૂવણી માન્ય દરો (એ આર)

આધાદરત હોવી જોઈએ, જે જમીિિી જ ાંત્રીિા દરોિ ે૧૫ ટકા સમાાંતર હશે. (બ) ગણતરી આ પ્રમાણ ેરહશેેઃ

અલગ અલગ માળ માટે એ આરિી સારે્ માગણી ર્ઈ હોય તો ફ્લોર એદરયાિો ગણુાકાર કરવો.

ગબલ્ડીંગ માટે એ આરિી માંજૂરીપાત્ર ઊંચાઈ કરતાાં વધ ુહોય તયાાં તમામ માળિા કુલ વવસ્તારિી રકમ બેવડાવવી.

(ક) ઉપરોક્ત વિયમો અનસુાર જાહરે વવસ્તારો માટેિા જીડીસીઆરમાાં વિધાથદરત ઊંચાઈ કરતાાં જો પ્લાન્ટરૂમ, બેન્ક્વેટ, બૉલ રૂમ, રેસ્ટોરાાં, પ્રવેશદ્વાર, પોચથ, એન્રન્સ લૉબી, ભોંયરુાં વગરેે માટે િાણાાં ચકૂવીિે વધારાિી ઊંચાઈિી માંજૂરી મેળવી શકાશે.

બેિમેન્ટ (ભોયતણળયુાં) ૩.૧ બેઝમેન્ટ માટે િીજે મજુબિી માંજૂરી મળશેઃ ૩.૧.૧. એક કરતાાં વધ ુલેવલ પર પાદકિંગ ૩.૧.૨. ઈલેક્રીક કેબીિ, સબસ્ટેશિ, એસી પ્લાન્ટ રૂમ, જિરેટર રૂમ, બોઈલર રૂમ, હોટેલ લોન્ડ્રી,

હાઉસકીવપિંગ, સ્ટોસથ, કેરટેકર માટે રૂમ, બાયોકેવમકલ, પ્લાલસ્ટક, પેપર, ગ્લાસ વગરેે કચરો એકત્ર કરવાિી જગ્યા, આ પ્રકારિી સવવિસ ગ્રાઉન્ડ લેવલર્ી એક લેવલ િીચિેા બઝેમેન્ટ પર માંજૂરીિે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પાત્ર રહશેે. આ પ્રકારિા ઉપયોગ મખુ્ય હતેિુા ભાગરૂપે જ હોવા જોઈએ, આ માટેનુાં ક્ષેત્રફળ કુલ બેઝમેન્ટિા ૨૨ ટકાર્ી વધારે િ હોવુાં જોઈએ. આવા વવસ્તારિા વપરાશ માટે જ ાંત્રીિા પાાંચ ટકા રકમ ભરવાિી રહશેે.

૩.૧.૭. સરુક્ષા કમથચારીિી કેગબિ ભોંયરાિા દરેક મજલે મળવાપાત્ર રહશેે. ૩.૧.૪. ભોંયરુાં માજર્જિમાાં મળવાપાત્ર રહશેે પરાંત ુસરુક્ષા હતેરુ્ી બાાંધકામિા ૭.૨ મી પહોળા પરીમીતીર્ી

અંદર ભોંયરુ મળવાપાત્ર રહશેે િદહ. પારકિંગ, મિૂમેન્ટ અને મોણબણલટી નીચે મજુબ હોિા જોઈિે

૧.૧ કોઈપણ માળ/બઝેમેન્ટ પર પાદકિંગિી માંજૂરી આપી શકાશે. ૧.૨ ગ્રાઉન્ડ લેવલ અર્વા સરફેસ પાદકિંગિો આગ્રહ રાખવો િ જોઈએ. અલબિ, શારીદરક રીતે

વવકલાાંગ લોકો માટેનુાં પાદકિંગ ગ્રાઉન્ડ લેવલ પર ઉપલબ્ધ કરાવવાનુાં રહશેે. ૧.૭ પાદકિંગ સ્ર્ળ સધુી જતો ઢાળવાળો રસ્તો ગબલ્ડાંગિી હદર્ી ૭.૫ મીટરનુાં અંતર છોડીિે તૈયાર

કરવાિો રહશેે. ૧.૪ ઉપયોગમાાં લેવાયેલા એફ.એ.આરિા ૫૨ ટકા જેટલુાં પાદકિંગ ઉપલબ્ધ કરાવાશે

૧.૫ પાદકિંગ એક કે વધ ુ ભાગમાાં રહશેે અિે આ તમામ ભાગ એ જ ગબલલ્ડિંગ યવુિટમાાં ઉપલબ્ધ કરાવવાિા રહશેે.

૧.૬ ખાિગી કાર, સાયકલચાલક, પગપાળા આવતા-જતા લોકો, સવવિસ વ્હીકલ, ઈમરજન્સી વ્હીકલ અિ ેપબ્બ્લક યદુટગલટી લવ્હકલ સલામત રીતે આવી-જઈ શકે તે પ્રકારિી સાનકુળૂતા હોવી જોઈએ

૧.૩ િજીકિા રોડ પરિો એક્સેસ પોઈન્ટ એ પ્રકારે હોવો જોઈએ જેર્ી તયાાં રાદફક જામિી સમસ્યા િ સજાથય અિે જાહરે માગથ પર લાાંબી કતાર િ ર્ાય.

૧.૧ પ્રતયેક માળ પર લઘતુમ ૨.૫ મીટર પહોળાઈિો એક સવવિસ કોદરડોર હોવો જોઈએ અિે ત ેગલફ્ટ સાર્ે સાંકળાયેલો હોવો જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

માળખાગત સલામતી

માળખાગત સલામતી શનયમનો પરરશિષ્ટ-૧ મજુબ લાગ ુથિે

અન્ય જોગિાઈઓ

ણલફ્ટ - આયોજન અને રડિાઈનઃ ણલફ્ટનુાં આયોજન અને રડિાઈન રાષ્ટ્રીય ણબન્પડિંગ કોડ મજુબ કરિાના રહિેે.

પયાષિરણલક્ષી બાબતો (એ) સએુજ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ (બી) િરસાદી પાણીનો સાંગ્રહ (સી) િેસ્ટ મેનેજમેન્ટ (ડી) હિા, પાણી અને પ્રકાિ સાંબાંશધત પ્રદૂર્ણ શનયાંત્રણ પિશત (ઈ) રેરફ્રજરેિન અને એર કન્ન્ડિશનિંગ માટે નોન સીએફસી ઈગ્ક્િપમેન્ટનો ઉપયોગ

પાણીના પનુઃઉપયોગની જોગિાઈ(પરરશિષ્ટ-૨), સોલાર િોટર હીરટિંગ(પરરશિષ્ટ-૩) લાગ ુપડિે

ઈમારત એનજી કોન્િિેિન ણબન્પડિંગ કોડ મજુબ તૈયાર થયેલી હોિી જોઈએ

જાહરે સલામતી હતે ુમાટે સલામતી શનષ્ણાતોની સલાહ લઈને સીસીટીિી કેમેરા, નાઈટ શિિન રડિાઈસીસ, મોિન સેન્સેર, કાંટ્રોલ રૂમ, રેફયજૂ એરરયા, િૈકલ્પપક માગષ, િગેરેનો ણબન્પડિંગના આયોજન,

રડિાઈનમાાં સમાિેિ કરી લેિો જોઈએ અને તે ઈન્સ્ટોલ કરિા જોઈએ.

જ્યાાં દિાષિાયુાં ન હોય ત્યાાં જીડીસીઆરની જોગિાઈ જરૂરી ફેરફાર સાથે લાગ ુપડિે

આ જોગિાઈ અંતગષત શિકાસ યોજનાના કોઈપણ કે્ષત્રમાાં હોગ્સ્પટલની માંજૂરી રહિેે

સલામતીના કારણોસર સરકાર દ્વારા આ માંજૂરીનો ઈનકાર થઈ િકે છે

આ શિશનયમો હઠેળ માંજૂરી મળ્યા પછી પણ એરપોટષ ઓથોરરટી ઓફ ઈન્ન્ડયા, ઈઆઈએ ક્લીયરન્સ માટે િન અને પયાષિરણ શિભાગ પાસેથી તથા અન્ય સાંબાંશધત શિભાગ પાસેથી જરૂર મજુબની માંજૂરી લેિાની રહિેે.

ઈમારતની માળખાગત સલામતીની જિાબદારી શિકાસકારની રહિેે. ડિેલપરે તેના ખચે સાંબાંશધત સ્િતાંત્ર અશધકારી પાસેથી અથિા યોગ્ય અનભુિ અને પ્રશતષ્ઠા ધરાિતા માન્ય બાાંધકામ સાંબાંશધત શિિેર્જ્ઞ પાસેથી બાાંધકામ સાંબાંશધત સ્ટેણબલીટી અને સેફટીનુાં ઓરડટ કરાિિાનુાં રહિેે.

ચોક્કસ પ્લોટ નગરરચના યોજના શિસ્તારનો ભાગ ન હોય તેિા રકસ્સામાાં સાંબાંશધત સત્તાશધકારી નક્કી કરી તે મજુબ કપાત લાગ ુપડિે

જીડીસીઆર મજુબ ફાયર સેફટીની જોગિાઈ કરિાની રહિેે

ભોંયતણળયે પ્રિેિદ્વાર પાસે છત, ણલફ્ટ િગેરેની માંજૂરી રહિેે. આ છત ૨.૫ મીટરથી િધારે ઊંચી ન હોિી જોઈએ.

દરેક માળ પર સલામતી અને આપાતકાલીન સાંજોગોમાાં બહાર નીકળિા માટે િૈકલ્પપક માગષ અને મશુ્કેલીની સમયમાાં રહી િકાય તેિો રેફયજૂ શિસ્તાર એનબીસીની જોગિાઈ મજુબ હોિો જોઈએ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગરીબ અને મધ્યમિગષના દદીઓ માટે હોગ્સ્પટલમાાં ૧૦ ટકા બેડ(પથારી) ફાળિિાની રહિેે અને નક્કી કરાયેલા ચાિનો ૩૦ ટકા ચાિ િસલુિાનો રહિેે. સાંબાંશધત સત્તાશધકારી તેનાાં અમલનુાં શનરીક્ષણ કરિે

૪.૦ કે િધ ુએફ.એ.આર. માંજૂર કરાયા હોય ત્યાાં શિિેર્ આયોજનની દરખાસ્તો (એસ.પી.પી.)

૩૦.૯.૧

હોક્સ્પટલિી ઓછામાાં ઓછી જરૂદરયાતો આ મજુબ હોવી જોઈએઃ ૧. ૧૨૨ પર્ારી(બેડ)

૨. બે ઓપરેશિ વર્યેટર, આઈસીય,ુ કોડ બ્લ ુરૂમ

૭. વશક્ષણ, સાંશોધિ અિે પસુ્તકાલયિી સવલત, સેન્રલાઈઝ્ડ સ્ટદરલાઈઝેશિ સવલત, ઈિડોર ફામથસી અિે દડસ્પેક્ન્સિંગ ફામથસી, હાઉસકીવપિંગ ફેવસગલટી અિે ગલિિ ફેવસગલટી, કેફેટેદરયા/રેસ્ટોરન્ટ,

ઈિડોર કેટદરિંગ ફેવસગલટી ૪. આઈસીય ુમાટે ફરજજયાત એચવીએસી(સેન્રલાઈઝ્ડ એર કલન્ડશન્સ) વસસ્ટમ્સ, ઓપરેશિ વર્યેટર

અિે અન્ય મહતવિી સવલતો ૫. મેદડકલ ગેસ માટે જરૂરી ગસે અિે તે પહોંચાડવા માટેિી સવલત

૬. સ્ટેદકિંગ, મટીદરયલ દરવસવવિંગ એદરયા ૩. અતયાંત મહતવિી સવલતો માટે પાવર બેકઅપ અિે અતયાંત મહતવિી િ હોયતેવી સવલતો માટે

ગબિપરાંપરાગત ઊજાથ સ્રોતિો ઉપયોગ ફરજજયાત

૧. વવશ્વ આરોગ્ય સાંગઠિ(ડબ્લ્યએુચઓ)િા ધોરણો કે તેિે સમકક્ષ ધોરણો મજુબિી દડઝાઈિ હોવી જોઈએ

૯. જી.એસ.પી.સી. વિયમો અનસુાર વેસ્ટ મેિેજમેન્ટ જરૂરી

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરરશિષ્ટ-૧

માળખાગત સલામતી અને સેિા

૧. બાાંધકામ સાંબાંશધત રડિાઈન

ફાઉન્ડશેિ(પાયો), કદડયાકામ, સરુ્ારીકામ, પ્લેિ કોન્ક્રીટ, દરઈન્ફોસ્ડથ કોન્ક્રીટ, પ્રી-સ્રેસ્ડ કોન્ક્રીટ અિે સ્રક્ચર સ્ટીલિી માળખાગત દડઝાઈિ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ ઓફ ઈલન્ડયાિી બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિ ભાગ-૬િી કલમ ૧ લોડ્સ, કલમ-૨ ફાઉન્ડશેિ, કલમ-૭ વડૂ(લાકડુાં), કલમ-૪ મેસન્રી(કદડયાકામ), કલમ-૫(કોન્ક્રીટ), કલમ-૬(સ્ટીલ) મજુબિી હોવી જોઈએ અિે તેમાાં સલામતી સાંબાંવધત ભારતીય ધોરણિી િીચ ેમજુબિી માગથદવશિકાનુાં પાલિર્વુાં જરૂરી છેઃ એ. ભકૂાંપ સામે રક્ષણઃ

i. આઈ.એસ.: ૧૧૯૭-૧૧૯૪ સ્રક્ચરિી ભકૂાંપ અવરોધક દડઝાઈિ માટેિા ધોરણો (ચોથુાં દરવવઝિ)

ii. આઈ.એસ.: ૧૭૯૨૨-૧૯૯૭ વસક્સ્મક ફોસીસ અર્ાથત ભકૂાંપ સાંબાંવધત ગવતવવવધિા સાંજોગોમાાં દરઈન્ફોસ્ડથ કોંક્રીટ સ્રક્ચરનુાં ડક્ટાઈલ દડટેલીંગ-કોડ ઓફ પ્રેક્ટીસ.

iii. આઈ.એસ.: ૪૭૨૬-૧૯૯૭ ઈમારતિી ભકૂાંપ અવરોધક દડઝાઈિ અિે બાાંધકામ-કોડ ઓફ પે્રક્ટીસ(બીજુ ાં દરવવઝિ)

iv. આઈ.એસ.: ૧૭૧૨૧-૧૯૯૭ ઓછા મજબતૂ કદડયાકામ સારે્િી ઈમારતોમાાં ભકૂાંપ અવરોધક બાાંધકામ સધુારવુાં-માગથદવશિકા

v. આઈ.એસ.: ૧૭૧૨૩-૧૯૯૭ માટીિા મકાિો-ઈમારતોિે ભકૂાંપ અવરોધક બિાવવા જરૂરી સધુારા કરવા-માગથદવશિકા

vi. આઈ.એસ. : ૧૭૯૭૫-૧૯૯૭ ઈમારતનુાં સમારકામ અિે ભકૂાંપ સામે તેિે મજબતૂ બિાવવી-માગથદવશિકા vii. ઈમારતિે ભકૂાંપ અવરોધક બિાવવા માટે સધુારા કરવા-માગથદવશિકા-વવશેિજ્ઞ ગ્રપુ, ભારત સરકાર,

શહરેી વવકાસ અિે રોજગાર માંત્રાલય(પ્રકાશિ - ગબલલ્ડિંગ મટીદરયલ્સ અિ ેટેક્િોલોજી પ્રમોશિ કાઉક્ન્સલ-૧૯૯૧.)

બી. વાવાઝોડા/ચક્રવાત સામે રક્ષણ i. એ.૧.આઈ.એસ. ૧૩૫(૭)- ૧૯૧૩ ગબલલ્ડિંગ અિે સ્રક્ચર માટે કોડ ઓફ પે્રક્ટીસ ફોર દડઝાઈિ

લોડ્સ(ભકૂાંપ વસવાય), પાટથ-૭, વવન્ડ લોડ્સ

ii. બી. ઈમારતિે પવિ/ચક્રવાત અવરોધક બિાવવા માટે સધુારા કરવા-માગથદવશિકાઃ - વવશેિજ્ઞ ગ્રપુ, ભારત સરકાર, શહરેી વવકાસ અિે રોજગાર માંત્રાલય, પ્રકાશિ-ગબલલ્ડિંગ મટીદરયલ્સ અિે ટેક્િોલોજી પ્રમોશિ કાઉક્ન્સલ-૧૯૯૧.

િોંધઃ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડમાાં દશાથવાયેલા કે તેિો સાંદભથ ટાાંકેલા સદહતિા ભારતીય ધોરણિો જયાાં જયાાં ઉલ્લેખ હોય તયાાં છેલ્લાાંમાાં છેલ્લાાં વઝથિિે ધ્યાિમાાં લેવાનુાં રહશેે.

iii. સી. ફોમથ-૨(સી)માાં દશાથવ્યા મજુબનુાં ઉપરોક્ત સદટિદફકેટ ગબલલ્ડિંગ પ્લાિ/ડ્રોઈંગ અિ ેઅન્ય માદહતીિી સાર્ે રજૂ કરવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૨. ક્િોણલટી કાંટ્રોલ(ગણુિત્તા શનયાંત્રણ) જરૂરરયાત

i. તમામ મટીદરયલ અિે કામદારોિી ગણુવિા સ્વીકૃત ધોરણો અનસુારિી અિે ભારતીય ધારાધોરણો અિે કોડ મજુબિી હોવી જોઈએ જેમાાં પાટથ-૫ ગબલલ્ડિંગ મટીદરયલ અિે પાટથ-૩ કન્સ્રક્શિલ પ્રેલક્ટસ અિે સેફટી, િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ ઓફ ઈલન્ડયાિો સમાવેશ છે.

ii. ઈમારતિાાં બાાંધકામ અિે સમારકામ અિે પાળ બાાંધવી વગેરે દરવમયાિ દરવમયાિ તમામ પ્રકારિા ખોદકામ ઊંડા હોવા જોઈએ અિ ેગટર વ્યવસ્ર્ા સૌર્ી િીચેિા સ્તર પર હોવી જોઈએ અિ ેયોગ્ય ઢાળ આપેલો હોવો જોઈએ જેર્ી િકામા પાણી કે પ્રવાહીિો વિકાલ યોગ્ય રીતે ર્ઈ શકે અિે કોઈ ખાડો એ રીતે ખોદેલો િ હોવો જોઈએ જેમાાં પાણી ભરાઈ રહ ેઅિે તેિે કારણે મચ્છર આવે.

iii. વૈકક્લ્પક સામગ્રી, દડઝાઈિિી પદ્ધવત અિે કન્સ્રક્શિ તર્ા પરીક્ષણ વિયમોિી જોગવાઈિો હતે ુકોઈપણ મટીદરયલિો ઉપયોગ અટકાવવાિો કે કન્સ્રક્શિિી દડઝાઈિિી પદ્ધવત અટકાવવાિો િર્ી પરાંત ુ તેિા માટે વૈકક્લ્પક વ્યવસ્ર્ાિી માંજૂરી મેળવવી જરૂરી છે. ઈલન્ટગ્રેટેડ વવકાસ સ્કીમ તરીકે તૈયારકરાયેલા આદકિટેક્ચર પ્લાિીગઆયોજિ અિે લે-આઉટિે અટકાવવાિો આ જોગવાઈિો હતે ુિર્ી. મટીદરયલ, દડઝાઈિ અિે બાાંધકામિી બાબતે િશેિલ ગબલલ્ડિંગ કોડિી જોગવાઈિો અમલ ર્તો હોય તો સાંબાંવધત સિાવધકારી વૈકક્લ્પક યોજિાિે માંજૂરી આપી શકે છે.

iv. ક્વોગલટી કાંરોલિી જરૂદરયાતોિે ધ્યાિમાાં લઈિે તમામ ઈમારતોનુાં બાાંધકામ કરવાનુાં રહશેે. v. માંજૂર કરાયેલા પ્લાિ મજુબનુાં ગબલલ્ડિંગ હોય તો તેિી માળખાગત સલામતી જરૂદરયાતોનુાં વિરીક્ષણ

કરવાનુાં રહશેે. જે-તે દકસ્સામાાં બાાંધકામ મજબતૂ કરવા માટે જરૂરી માંજૂરી લેવાિી રહશેે. ૩. પરીક્ષણ

વિયમોિી જોગવાઈઓનુાં પાલિ ર્તુાં હોવાિા અપરૂતા પરુાવા હોય અર્વા વિયમ મજુબ બાાંધકામમાાં મટીદરયલ,

દડઝાઈિ કે પદ્ધવતિી બાબત ેવૈકક્લ્પક યોજિાિો અમલ ર્યો િ હોવાિા પરુતા પરુાવા હોય તો તેવા દકસ્સામાાં માન્યતાપ્રાપ્ત એજન્સી જે-તે ગબલલ્ડિંગિા માગલકિા ખચ ેિીચે મજુબ પરીક્ષણ કરશ ે

i. પરીક્ષણિી પદ્ધવતઃ જે-તે ગબલલ્ડિંગિા બાાંધકામ સાંબાંવધત મટીદરયલ કે દડઝાઈિ માટે વિયમ મજુબ િક્કી કરાયેલી પરીક્ષણ પદ્ધવત અપિાવાશે. જો વવવિયમોમાાં ચોક્કસ ટેસ્ટિી પદ્ધવતિો ઉલ્લેખ િહીં હોય તો સાંબાંવધત સિાવધકારી ટેસ્ટિી પ્રદક્રયા િક્કી કરશે. ગબલલ્ડિંગ મટીદરયલિા પરીક્ષણિી પદ્ધવત માટે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ(બીઆઈએસ દ્વારા પ્રકાવશત)માાં અપાયેલા ભારતીય ધોરણો અનસુારિો સાંદભથ જરૂરી છે.

ii. પરીક્ષણિાાં પદરણામ સાચવી રાખવા પડશેઃ આવા તમામ પરીક્ષણો(ટેસ્ટ)િા પદરણામિી િકલ સાંબાંવધત સિાવધકારીએ ઓછામાાં ઓછા બે વિથ સધુી સાચવી રાખવાિા રહશેે.

ભારતીય ધોરણો અનસુારિા મટીદરયલનુાં પરીક્ષણ સાંબાંવધત સિાવધકારી દ્વારા માન્યતાપ્રાપ્ત લેબોરેટરીમાાં કરવામાાં આવશે. લેબોરેટરી કે એજન્સી વસમેન્ટ, સ્ટીલ અિે કોંક્રીટિી ગણુવિા વગેરેનુાં પરીક્ષણ કન્સ્રક્શિ એજન્સી સારે્ મળીિે કરે છે. સાઈટિા સ્ર્ળે અિે લબેોરેટરીમાાં બને્ન સ્ર્ળે ટેલસ્ટિંગ ર્ાય છે. બાાંધકામિા પાયાર્ી લઈિે તેનુાં સાંપણૂથ કામ પરુૂાં ર્વા સધુીિા વવવવધ તબક્કામાાં વિયમ મજુબ પરીક્ષણ ર્વુાં જોઈએ. લેબોરેટરી દરેક તબકે્ક પરીક્ષણિો પ્રમાગણત અહવેાલ તૈયાર કરશે અિે તેિીિકલ કન્સ્રક્શિ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એજન્સીિે સપુરત કરશે. આ એજન્સી સાંબાંવધત સિાવધકારીિે આ ટેલસ્ટિંગ દરપોટથ મોકલશે. ૪. હાલમાાં અગ્સ્તત્િ ધરાિતી ઈમારતની બાાંધકામની ગ્સ્થરતા અને ફાયર સેફટી

i. હાલ અક્સ્તતવ ધરાવતી ઈમારતનુાં બાાંધકામનુાં કે/અર્વા ફાયર સેફટીનુાં કે બાાંધકામિે ર્યલેા નકુસાિનુાં કે અન્ય ભાગનુાં ચોક્કસ સમયાાંતરે સાંબાંવધત સિાવધકારી દ્વારા મલૂ્યાાંકિ કરવાનુાં રહશેે. વિષ્ણાતોિી પેિલમાાંર્ી પસાંદ કરાયેલા વિષ્ણાત કે વિષ્ણાતો દ્વારા આ મલૂ્યાાંકિ કરાય છે.

ii. માગલક/વવકાસકાર/કબજો ધરાવિાર વ્યક્ક્ત આ વિષ્ણાતિી સલાહિ ે પગલે ગબલલ્ડિંગમાાં જરૂરી સમારકામ કે તેિે મજબતૂી આપવાનુાં કામ કરાવે છે અિે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ તર્ા ભારતીય ધોરણો અનસુારનુાં બાાંધકામ બિાવે છે.

માગલક/વવકાસકાર/કબજો ધરાવિાર વ્યક્ક્ત આ મજુબ પગલાાં િ લે તો સાંબાંવધત સિાવધકારી કે કોઈપણ માન્ય એજન્સી માગલક/વવકાસકાર/કબજો ધરાવિાર વ્યક્ક્તિા ખચે આ પ્રકારનુાં કામ પાર પાડશે.

iii. સાંબાંવધત સિાવધકારી કેટલા સમયગાળામાાં આ કામ પાર પાડવાનુાં રહશેે તે િક્કી કરશે. iv. સમારકામ કે મજબતૂી માટેનુાં જરૂરી કામ પાર પાડવા દરવમયાિ ગબલલ્ડિંગિો કબજો લેવો કે કેમ તેિો

આદેશ સાંબાંવધત સિાવધકારી આપશે. v. માંજૂર કરાયેલા પ્લાિ મજુબનુાં ગબલલ્ડિંગ હોય તો તેિી માળખાગત સલામતી જરૂદરયાતોનુાં વિરીક્ષણ

કરવાનુાં રહશેે. જે-તે દકસ્સામાાં બાાંધકામ મજબતૂ કરવા માટે જરૂરી માંજૂરી લેવાિી રહશેે. ઈમારતિી માળખાગત સલામતીિી જવાબદારી વવકાસકારિી રહશેે. ડવેલપરે તેિા ખચ ેસાંબાંવધત સ્વતાંત્ર અવધકારી પાસેર્ી અર્વા યોગ્ય અનભુવ અિે પ્રવતષ્ઠા ધરાવતા માન્ય બાાંધકામ સાંબાંવધત વવશેિજ્ઞ પાસરે્ી બાાંધકામ સાંબાંવધત સ્ટેગબલીટી અિે સેફટીનુાં ઓદડટ કરાવવાનુાં રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરરશિષ્ટ-૨ પાણીના પનુઃઉપયોગના શનયમનો

૧. વ્યાખ્યા

૧.૧ ડોમેલસ્ટક વેસ્ટ વોટર એટલે એવુાં પાણી જે સામાન્ય રીતે રહણેાાંકી પ્રવવૃિ માટે જ ઉપયોગમાાં લેવાયા બાદ છોડાત ુાં કે િીકળતુાં હોય અર્વા એવુાં િકામુાં પાણી જે અન્ય પ્રીમાઈસીસમાાંર્ી િીકળતુાં હોય.

૧.૨. ગ્રે વોટર એટલે ટાાંકી, ટબ, ફુવારા અિે વોવશિંગમાાંર્ી િીકળતુાં હોયતેવુાં પીવાલાયક િ હોય તેવુાં પાણી

૧.૭. પ્રી-રીટમેન્ટ એટલે ઔધોગગક કચરો અર્વા અન્ય કોઈ વેસ્ટ(કચરો કે િકામુાં પ્રવાહી)િે વેસ્ટ વોટર વસસ્ટમમાાં િાખતા પહલેા કરાતી પ્રદક્રયા.

૧.૪. પ્રીમાઈસીસ (ઇમારત અિ ેતેિી હદ) એટલે

એ. એવી પ્રોપટી જે અલગ ટાઈટલ કાડથ હઠેળ હોય કે જેિા માટે અલગ ટાઈટલ કાડથ જારી કરી શકાય અિે તેિા આધારે ગબલલ્ડિંગિો પ્લાિ જારી કરી શકાય કે એવુાં ગબલલ્ડિંગ જે ક્રોસ-લીઝ, યવુિટ ટાઈટલ કે કાંપિી લીઝ દ્વારા કોઈ વ્યક્ક્તગત એકમિા કબજામાાં હોય અિે જેિા માટે ટાઈટલ સદટિદફકેટ ઉપલબ્ધ હોય, અર્વા

બી. ચોક્કસ હતે ુમાટે જાહરે માગલકીમાાં જમીિ લીધી હોય, અર્વા સી. સ્ર્ાવિક સિામાંડળ દ્વારા જેિા પર અલગર્ી ટેક્સનુાં મલૂ્યાાંકિ ર્તુાં હોય, તેવુાં ગબલલ્ડિંગ અંતગથત

આવેલુાં સ્વતાંત્ર એકમ.

૧.૫. ગબિપીવાલાયક પાણી એટલે ગબિસાંપકથ હતે ુમાટેનુાં પાણી, ઘરમાાં ઉપયોગમાાં િ લવેાત ુાં પાણી જેમ કે કાર સાફ કરવા માટે, ટોઈલટે ફ્લવશિંગ માટે, ગાડથવિિંગ માટે, બાાંધકામ હતે,ુ લેન્ડસ્કેવપિંગ માટે, ટપક વસિંચાઈ માટે, ભવૂમગત જળિા દરચાર્જ માટે ઉપયોગમાાં લેવાત ુાં પાણી.

૧.૬. પ્રવતબાંવધત ઔદ્યોગગક કચરો અર્ાથત ઔદ્યોગગક કચરો(કે પ્રવાહી) જેમાાં જી.પી.સી.બી. દ્વારા િક્કી કરાયેલી માત્રા કરતાાં વધારે ભૌવતક અિે રાસાયગણક તતવો હોય છે.

૨. ઉપયોણગતાઃ

િીચે મજુબિી કેટેગરીિા ગબલલ્ડિંગિા દકસ્સામાાં પાણીિો પિુઃઉપયોગ કરી શકાય છેઃ

૨.૧ િીચે મજુબિા ઉપયોગ હઠેળ તમામ િવા ગબલ્ડાંગ પાણીિો ઉપયોગ કરી શકે છેઃ

એ) ૧૨ કે તેર્ી વધ ુમકાિ ધરાવતા કોઈપણ લો રાઈઝ/હાઈ રાઈઝ ગબલલ્ડિંગ અર્વા જેિો કુલ ગબલ્ટ અપ એદરયા ૩૫૨ ચોરસ મીટરર્ી વધ ુહોય તેવા મકાિ

બી) હોક્સ્પટલ અિે િવસિંગ હોમ

સી) હોટેલ, લોજ અિ ેગેસ્ટ હાઉસ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ડી) સ્કલૂ હોસ્ટેલ, કોલેજ, રેવિિંગ સેન્ટર

ઈ) સરુક્ષા દળો, અધથલશ્કરી દળો અિે પોલીસિા બેરેક

એફ) ૧૫૨ ચોરસ મીટરર્ી વધ ુપ્લીન્ર્ એદરયા હોય તેવા સ્વતાંત્ર રહણેાાંકી મકાિ-ઈમારત

જી) રેલવે સ્ટેશિ અિે એરપોટથિા કાયથરત ગબલલ્ડિંગ જેવા કે વેઈદટિંગ રૂમ, દરટાયદરિંગ રૂમ, રેસ્ટ રૂમ,

ઈન્સ્પેક્શિ બાંગલો અિે કેટદરિંગ યવુિટ

એચ) કમ્યવૂિટી સેન્ટર, બેન્ક્વેટ હોલ અિે ત ેપ્રકારિો ઉપયોગ ધરાવતા ગબલલ્ડિંગ

આઈ) વ્યવસાયી ઈમારતો જેિો મહિમ ગબલ્ટઅપ એદરયા ૨૨૨૨ ચો.મી. અર્વા વધ ુહોય.

જે) તમામ જોખમી/પાણી પ્રદૂવિત કરતા/રાસાયગણક ઉદ્યોગો નોંધઃ ઉપરોક્ત પૈકી બી, સી, જી, એચ અને જેમાાં દિાષિેલી કેટેગરીના રકસ્સામાાં હીરટિંગ શસસ્ટમ પરૂી પાડિાનુાં ફરજજયાત નથી. ૨.૨ સિામાંડળ દ્વારા િક્કી કરાયા મજુબ િીચે મજુબિા સાંજોગોમાાં મકુ્ક્ત મળી શકે છેઃ

એ. વતથમાિ પ્રીમાઈસીસમાાં રીટેડ વોટરિા ઉપયોગ માટે વધારાિી ઓવરહડે ટાાંકીિી જોગવાઈિી માંજૂરી િ હોય તો

બી. વતથમાિ બાાંધકામ-માળખામાાં રીટમેન્ટ ફેવસગલટી અિે કલેક્શિ ચેમ્બર ઈન્સ્ટોલ કરી શકાય તેમ િ હોય તો

સી. જમીિિી અછત હોય કે જયાાં ખરાબ પાણીિે દરસાઈકલ કરવા માટેિી સવલત િ હોય તો.

૩. પાણીના પનુઃઉપયોગ માટે જરૂરી શસસ્ટમનુાં ઈન્સ્ટોલેિન

૭.૧ નિી ઈમારતોઃ ઉપરિી શ્રેણીિા િવા મકાિોિા બાાંધકામિા આયોજિમાાં તેિો સમાવેશ કરવામાાં

આવેલો હોય તો જ તેિે માંજૂરી આપવામાાં આવવી જોઇએ:

૭.૧.૧ ભખૂરારાંગનુાં પાણી, દરસાઈકગલિંગ વોટર પ્લાન્ટ, સ્ટોરેજ માટે પ્લક્મ્બિંગિી અિે જાાંબદુડયા રાંગિા દરયઝુ દફદટિંગિી જોગવાઈ ગબલ્ડરે કરવાિી રહશેે.

૭.૧.૨ વધારાિા ગ્રે વોટરિા વિકાલ માટે સએુજ વસસ્ટમિી વધારાિી જોગવાઈ પણ કરવાિી રહશેે.

૭.૧.૭ જોખમી ગેસ કે જીવિ માટે જોખમી એવી કોઈપણ વસ્ત ુિ હોવી જોઈએ

૭.૧.૪ પીવાલાયક અિે ગબિપીવાલાયક પાણીનુાં દફદટિંગ એકબીજામાાં ભળી જાય તેવુાં િ હોવુાં જોઈએ. દરસાઈકલ્ડ વોટર વસસ્ટમ પીલાલાયક પાણીિી વસસ્ટમિા ઓપરેદટિંગ પે્રશરર્ી િીચિેા સ્તર પર હોવુાં જોઈએ.

૭ ૨ જૂની ઈમારતોઃ જૂિી ઈમારતોમાાં િવા બાાંધકામ કે ફેરફારિા સાંજોગોમાાં પાણીિો પિુઃ ઉપયોગ વિયમો અનસુાર કરવાિો રહશેે.

પાણીની ગણુિત્તા, ટ્રીટમેન્ટ અને ચોક્કસ ધારાધોરણઃ

૪.૧. પાણીિી ગણુવિા ગબિપીવાલાયક પાણીિા ધોરણો મજુબિી હોવી જોઈએ. દરસાઈકલ કરાયેલા પાણીનુાં છ મદહિામાાં એક વાર પરીક્ષણ કરવાનુાં રહશેે અિે તેિા પદરણામ સાંબાંવધત સિાવધકારી જયારે માાંગે તયારે આપવા પડશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૪.૨. અક્સ્તતવ ધાવતી દરેક ઈમારત/રહણેાાંકી માળખા ખાતે દરસાઈકલ્ડ વોટર પ્લાન્ટિી જોગવાઈ અિે તેિે ગ્રે વોટર માટે અિે દરયઝુ દફદટિંગ માટે અલગ પ્લક્મ્બિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ.

૪.૭. ખરાબ પાણી-પ્રવાહી-કચરાનુાં પરીક્ષણ અિે તેિા પદરણામ રજૂ કરવાિી પ્રદક્રયા ગજુરાત પ્રદૂિણ વિયાંત્રણ બોડથ કે અન્ય સાંબાંવધત સિામાંડળ દ્વારા િક્કી કરાયેલી શરતો અિે વિયમો મજુબ હોવી જોઈએ.

૪. ૪. પાણીિા પિુઃઉપયોગ માટેિા ઈન્સ્ટોલેશિ સાંબાંવધત આચારસાંદહતા અનસુાર હોવા જોઈએ.

સામાન્ય જોગિાઈઓઃ

૫.૧. અવિવાયથ સ્પષ્ટતાઃ પ્રીમાઈસીસિા ઓર્ક્પુાયર કે માગલકે તેિા પ્લાન્ટ કે વપ્રમાઈસીસમાાંર્ી છોડવામાાં આવતા િકામા પ્રવાહીિી ગણુવિા તેિો પ્રકાર વગેરેમાાં ફેરફાર હોય તો તેિી સાંબાંવધત સિાવધકારીિે જાણ કરવાિી રહશેે. આ ફેરફાર આ વિયમો હઠેળ ભાંગ ગણી શકાય.

૫.૨. સધુારાતમક પગલાાં- આ વિયમોિો ભાંગ કરતા હોવાનુાં માલમૂ પડશે તો તેવા સાંજોગોમાાં સાંબાંવધત સિામાંડળ તપાસ કયાથ પછી અિે માગલકિે રૂબરૂમાાં સાાંભળ્યા પછી િોદટસ જારી કરશે અિે જરૂરી સધુારાતમક પગલાાં લેશે.

૫.૭. વળતરઃ સાંબાંવધત સિામાંડળ પાણીિા દરસાઈકગલિંગિી કામગીરી જોયા પછી સાંતષુ્ટ ર્ાય તો જે-તે વવકાસ માટે લેવાતા ટેક્સ કે ફી મજુબ વળતર આપી શકે છે. વવકાસકાર પાસેર્ી કેટલા ખચથિી વસલુાત કરવાિી છે તેિા આધારે વળતર આપવામાાં આવે છે.

૫.૪. વવવાદિો ઉકેલઃ આ વિયમો મજુબ કોઈપણ વવવાદ ઊભો ર્ાય તો મ્યવુિવસપલ કવમશિર મખુ્ય કાયથવાહી અવધકારી સમક્ષ મામલો જશે અિે તે ઓર્ોરાઈઝ્ડ ટેકવિકલ ઓદફસર કે વિષ્ણાતોિી સલાહ લઈિે વવવાદિો ઉકેલ લાવશે અિે ઓર્ક્પુાયર કે ગબલ્ડર કે વવકાસકારિે તેિી જાણ કરશે. સાંબાંવધત સિાવધકારીિો વિણથય આખરી અિે બાધ્ય રહશેે.

૫.૫. ઓર્ોરાઈઝ્ડ લેબોરેટરીિી યાદી ગજુરાત રાજય પ્રદૂિણ વિયાંત્રણ બોડથ દ્વારા અર્વા મહાિગરપાગલકા દ્વારા માન્યતાપ્રાપ્ત હશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરરશિષ્ટ-૩

સયૂષ ઉજાષ આધારીત િોટર હીરટિંગ શસસ્ટમ ઈન્સ્ટોલ (પાણીને ગરમ કરિાનુાં યાંત્ર સાંસ્થાપન) કરિા સાંબાંશધત શિશનયમો

સયૂથ ઉજાથ દ્વારા સાંચગલત પાણી ગરમ કરવાિી વ્યવસ્ર્ા િીચે મજુબિી કેટેગરીિી ઈમારતો માટે ઉપલબ્ધ કરાવાશે.

એ) હોક્સ્પટલ અિે િવસિંગ હોમ

બી) હોટેલ, લોજ અિ ેગેસ્ટ હાઉસ

સી) સ્કલૂ હોસ્ટેલ, કોલેજ

ડી) સરુક્ષા દળો, અધથલશ્કરી દળો અિે પોલીસિા બેરેક

ઈ) ૧૫૨ ચોરસ મીટરર્ી વધ ુપ્લીન્ર્ એદરયા હોય તેવા સ્વતાંત્ર રહણેાાંકી મકાિ-ઈમારત

એફ) રેલવે સ્ટેશિ અિે એરપોટથિા કાયથરત ગબલલ્ડિંગ જેવા કે વેઈદટિંગ રૂમ, દરટાયદરિંગ રૂમ, રેસ્ટ રૂમ,

ઈન્સ્પેક્શિ બાંગલો અિે કેટદરિંગ યવુિટ

જી) કમ્યવૂિટી સેન્ટર, બેન્ક્વેટ હોલ અિે ત ેપ્રકારિો ઉપયોગ ધરાવતા ગબલલ્ડિંગ

નોંધઃ ઉપરોક્ત પૈકી ઈ કેટેગરીના રકસ્સામાાં સયૂથ ઉજાથ દ્વારા સાંચગલત પાણી ગરમ કરવાિી વ્યવસ્ર્ા પરૂી પાડિી ફરજજયાત નથી.

ઉપરોક્ત ક્રમ-૧માાં દશાથવ્યા મજુબિી કેટેગરીમાાં જયાાં ગરમ પાણી પરુૂાં પાડવા માટેિી વ્યવસ્ર્ા હોય કે ઈન્સ્ટોલેશિ કરાયુાં હોય તયાાં સયૂથ ઉજાથ દ્વારા સાંચગલત પાણી ગરમ કરવાિી વ્યવસ્ર્ાિી વૈકક્લ્પક વ્યવસ્ર્ા િ હોય તો તેવા દકસ્સામાાં િવા ગબલલ્ડિંગનુાં બાાંધકામ ર્ઈ શકશે િહીં.

શિડયલૂ

વ્યાખ્યાઃ

એ. સોલાર આશસસ્ટેડ િોટર હીરટિંગ શસસ્ટમઃ (સયૂથ ઉજાથ દ્વારા સાંચગલત પાણી ગરમ કરવાિી વ્યવસ્ર્ા) સૌરઊજાથિો ગરમીિા સ્રોત તરીકે ઉપયોગ કરીિે પાણી ગરમ કરવાિી દડવાઈસ

બી. ઓક્િીલરી બેકઅપઃ સોલાર વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમમાાંર્ી આવતા પાણીિે ગરમ કરવા માટે ઈલેલક્રકલી ઓપરેટેડ કે અન્ય ઈંધણર્ી ગરમ ર્તુાં બોઈલર કે તેવી વસસ્ટમ

સી. નવુાં ણબન્પડિંગઃ ઉપરોક્ત કેટેગરી મજુબનુાં એવુાં ગબલલ્ડિંગ જેિા બાાંધકામિા િકશા સાંબાંવધત સિામાંડળિ ેમાંજૂરી માટે સપુરત કરાયો હોય

ડી. િતષમાન ણબન્પડિંગઃ જે ગબલલ્ડિંગિે તેિો રાબેતા મજુબિો ગબઝિેસ કરવા માટેનુાં લાઈસન્સ ફાળવવામાાં આવ્યુાં હોય તેવુાં ગબલલ્ડિંગ.

સોલાર િોટર હીરટિંગ શસસ્ટમ (પાણીને ગરમ કરિાનુાં યાંત્ર સાંસ્થાપન) નુાં ઈન્સ્ટોલેિન

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એ) નવુાં ણબન્પડિંગઃ જે ગબલલ્ડિંગિી દડઝાઈિમાાં તેિી સૌર્ી ઊંચાઈ પરર્ી ગબલલ્ડિંગમાાં જયાાં-જયાાં ગરમ પાણીિી જરૂર હોય તયાાં ઈન્સ્યલુેટેડ પાઈપલાઈિિી જોગવાઈ હોય તેવી યોજિાિે જ િવા બાાંધકામ માટે માંજૂરી અપાશે. ગબલલ્ડિંગમાાં સોલાર વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમિે સતત પાણીિો પરુવઠો મળતો રહ ેતેવી જોગવાઈ હોવી જોઈએ. ગબલલ્ડિંગમાાં ઉપર ખલુ્લી જગ્યા હોવી જોઈએ, જયાાં સીધો જ સયૂથપ્રકાશ આવી શકે. ગબલલ્ડિંગિી છતિી ભાર વહિ ક્ષમતા ઓછામાાં ઓછી ૫૨ દકલો પ્રવત ચોરસ મીટર હોવી જોઈએ. ઉપરોક્ત કેટેગરીિા તમામ િવા ગબલલ્ડિંગિે ગબઝિેસ શરૂ કરવા માટેનુાં જરૂરી લાઈસન્સ મેળવતા પહલેા સોલાર વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમ ઈન્સ્ટોલ ર્ઈ જવી જરૂરી છે.

બી. િતષમાન ણબન્પડિંગઃ ઉપરોક્ત કેટેગરી અંતગથત હાલમાાં અક્સ્તતવ ધરાવતા ગબલલ્ડિંગમાાં હતેફેુરિા સમયે સોલાર આવસસ્ટેડ વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમ ઈન્સ્ટોલ કરવી ફરજજયાત છે. આવા ગબલલ્ડિંગમાાં ગરમ પાણી પરુૂાં પાડવાિી વસસ્ટમ કે ઈન્સ્ટોલેશિ હોવા જરૂરી છે.

ક્ષમતાઃ વવવવધ કેટેગરી અંતરગથતિા ગબલલ્ડિંગમાાં ઈન્સ્ટોલ ર્િારી સોલાર વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમિી ક્ષમતા સ્ર્ાવિક સિામાંડળ સારે્ પરામશથ કરીિે િક્કી કરવામાાં આવશે. લઘતુમ ક્ષમતા દરેક બાર્રૂમ અિે રસોડાદીઠ ૨૫ લીટરર્ી ઓછી િ હોવી જોઈએ. કુલ રૂફ એદરયા(ધાબા ઉપર વસસ્ટમ ઈન્સ્ટોલ કરાઈ હોય તેિો વવસ્તાર)િા મહિમ ૫૨ ટકા પરૂો પાડલેો હોવો જોઈએ.

સ્પેશસરફકેિનઃ સોલાર આવસસ્ટેડ વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમનુાં ઈન્સ્ટોલેશિ બ્યરૂો ઓફ ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથસ(બીઆઈએસ) સ્પેવસદફકેશિ આઈ.એસ. ૧૨૯૭૭ મજુબ હોવુાં જોઈએ. વસસ્ટમમાાં ઉપયોગમાાં લેવાતા સોલાર કલેક્ટર બીઆઈએસ સદટિદફકેશિ માકથ ધરાવતા હોવા જોઈએ.

ઓક્િીલરી શસસ્ટમઃ જયાાં ગરમ પાણી સતત જરૂરી હોય તયાાં ઈલેક્રીક ઈક્ક્વપમેન્્સ કે ઈંધણિી મદદર્ી વૈકક્લ્પક(ઓક્ઝીલરી) હીદટિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

હોટેલ માટેના શિિેર્ શિશનયમો

િોટષ ટાઇટલએક્સટેન્ટ અને આરાંભ

આ કાયદા ૨૨૨૯ અિે કાયદા ૧૯૩૬ િા હઠેળ રચિા કરવામાાં આવલેા એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.િા અવધકારક્ષેત્ર હઠેળિા વવસ્તારોમાાં લાગ ુપડશે

કોને લાગ ુપડે

આ વવવિયમો આ વવવિયમો હઠેળિી પ્રસ્તાવવત કોઈપણ હોટેલ ગબલલ્ડિંગિ ેલાગ ુપડ ેછે.

વ્યાખ્યા

એ) અશધશનયમ િો અર્થ ગજુરાત ખાસ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ રીજજયિ અવધવિયમ, ૨૨૨૯ અિ ેધી ગજુરાત િગર રચિા અિ ેશહરેી વવકાસ અવધવિયમ, ૧૯૩૬ એવો ર્શે.

બી) યોગ્ય સત્તામાંડળ અર્ાથત અવધવિયમમાાં િક્કી કરાયેલી ઓર્ોદરટી સી) સક્ષમ સત્તાશધકારી અર્ાથત જે-તે કેસ મજુબ માન્ય વ્યક્ક્ત કે વ્યક્ક્તઓ કે સિામાંડળ કે

સિામાંડળો જેમિે આ વવવિયમ હઠેળ કામગીરી કરવાનુાં કહવેામાાં આવ્યુાં હોય. ડી) શિકાસકાર અથાષત માગલક/વ્યક્ક્ત/વ્યક્ક્તઓ/રજજસ્ટડથ/સોસાયટી/એસોવસયેશિ/કાંપિી/સાંયકુ્ત સાહસ/ઈક્ન્સ્ટટયશૂિ/રસ્ટ જેિે હોટેલ પ્રોજેક્ટ ડવેલપ કરવા માટે અરજી કરવા માટેિી સિા

અપાઈ હોય. ઈ) એસ્કેપ રૂટ અર્ાથત યોગ્ય હવાઉજાસ સાર્ેિો કોદરડોર, સીડી કે અન્ય સરર્ક્લુેશિ સ્પેસ કે આ

પૈકી એક કરતા વધ ુવ્યવસ્ર્ા જે એિબીસીિી જરૂદરયાતો મજુબ વવવવધ જગ્યાએ કે વવવવધ માળ પર હોવી જોઈએ જેિા મારફતે તેમાાં રહલેા લોકો-પ્રવાસીઓ ખલુ્લી જગ્યામાાં સલામત રીતે પહોંચી શકે.

એફ) ફાયર એસ્કેપ સીડી અને રૂટ અર્ાથત ગબલલ્ડિંગમાાં એિબીસીિી જરૂદરયાત મજુબ અિે ફાયર ઓદફસરિી સલાહ તર્ા માંજૂરી અનસુાર વવવવધ સ્ર્ળે કે વવવવધ માળ પર દડઝાઈિ કરાયેલો એસ્કેપ રૂટ

જી) ફાયર ઓરફસર અર્ાથત મહાિગરપાગલકાિા ચીફ ફાયર ઓદફસર

એચ) જીડીસીઆર અર્ાથત સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો જે સાંબાંવધત યોગ્ય સિામાંડળિે લાગ ુપડ ેછે.

આઈ) ગેસ્ટ ડ્રોપ ઓફ કેનોપી અર્ાથત મખુ્ય પ્રવેશદ્વાર ખાતેિી છત-શેડ

જે) હોટેલ અર્ાથત એવુાં ગબલલ્ડિંગ કે એક જ મેિેજમેન્ટ અંતગથત ગબલલ્ડિંગિો સમહૂ જેમાાં સવૂા માટેિી વ્યવસ્ર્ા પરૂીપાડવામાાં આવે છે. તેમાાં ભોજિ, દરક્રીયેશિ, મિોરાંજિ, પ્રવાસી માટે શોવપિંગ, લોબી/લોન્જ, રેસ્ટોરન્ટ, બાર, શોવપિંગ વવસ્તાર, બેન્ક્વેટ હોલ કે કોન્ફરન્સ હોલ, હલે્ર્ ક્લબ, સમવપિત ગબઝિેસ સને્ટર એદરયા, ક્સ્વવમિંગ પલૂ, પાદકિંગ વ્યવસ્ર્ા સાર્ેિી ફૂડ સવવિસ,

રેસ્ટોરન્ટ વગેરે હોય કે િ હોય.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કે) રેફયજુ એરરયા અર્ાથત ગબલલ્ડિંગમાાં આગ લાગી હોય કે અન્ય કોઈ આપાતકાલીિ ક્સ્ર્વત આવી પડીહોય તેવા સાંજોગોમાાં તેમાાં રહલેા લોકો ચોક્કસ સલામત સ્ર્ળે જઈ શકે તેવો વવસ્તાર. એિબીસીિી જરૂદરયાત મજુબ ગબલલ્ડિંગમાાં વવવવધ સ્ર્ળે કે માળ પર આવો રેફયજુ એદરયા હોવો જોઈએ.

એલ) સશિિસ માળ અર્ાથત એવો માળ જે સવવિસ લાઈિિા બાાંધકામ સાંબાંવધત રાન્ઝીટ સદહતિી બાબતે બફર તરીકે કામ આવે તેવો માળ જે ૨.૨ મીટરર્ી વધારે િ હોવો જોઈએ.

એમ) એટ્રીયમ અર્ાથત વવશાળ ખલુ્લી જગ્યા જે આખુાં ગબલલ્ડિંગ હવા-ઉજાસવાળાં હોવાિી પ્રતીવત કરાવે જે ઘણી વાર ઊંચેિા માળ પર હોય છે. તેમાાં સોફ્ટ રૂફ/ગ્લઝે્ડ રૂફ/ કે હવામાિિી અસર િ ર્ાય તેવુાં રૂફ હોય છે પરાંત ુતેિા પર અન્ય કોઈ પ્રવવૃિ ર્તી િર્ી.

એિ) િોન અર્ાથત સાંબાંવધત સિામાંડળે માંજૂર કરેલા વવકાસ યોજિામાાં માંજૂર કરાયેલો ચોક્કસ ઝોિ (વવસ્તાર).

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ. િી ફરજોઃ

એ) સાંબાંવધત સિામાંડળ

અ. અરજી મળ્યાિા ૭૨ દદવસિી અંદર દરખાસ્ત માંજૂર કરવી કે િામાંજૂર તે અંગે સવોચ્ચ સિાિે ભલામણ કરવામાાં આવશે.

બ. દરખાસ્તમાાં કોઈ િોદટફાઈડ વોટર બોડી કે અન્ય વવસ્તાર જે સિામાંડળિે અનચુીત જણાય તેિે લેખીત કારણ આપી અરજી રદ કરવામાાં આવશે.

માંજૂરી મેળિિા માટેની પ્રરક્રયાઃ

એ) આ વિયમો અિ ેજીડીસીઆરિી જોગવાઈઓિ ેઆવધિ કોઈપણ વવકાસકાર આ વિયમ હઠેળ વવકાસ કરવા માગતા હોય તેમણે જીડીસીઆર મજુબિા જરૂરી દસ્તાવેજો અિે ડ્રોઈંગ્સ સારે્ અવધવિયમિી કલમ ૨૬ હઠેળ સાંબાંવધત સિામાંડળિે અરજી કરવાિી રહશેે. સાંબાંવધત સિામાંડળ તેિો અગભપ્રાય રાજય સરકારિે મોકલી આપશે.

બી) રાજય સરકાર કલમ ૨૯(૧) (ii) હઠેળ વિણથય લેશે અિે જરૂરી આદેશ કરશે. સરકારિા આદેશ મજુબ સાંબાંવધત સિામાંડળ માંજૂરી આપશે.

આયોજન સાંબાંશધત જોગિાઈ

એ) રૂમિી લઘતુમ સાંખ્યા િીચ ેમજુબ હોવી જોઈએઃ

પ્લોટ વવસ્તાર ચો.મી. રૂમ

એ) ૫૨૨૨ કે ૧૨૨૨ કે તેર્ી વધ ુ ૧૨૨

બી) ૧૨૨૨ર્ી વધ ુઅિે ૧૨૨૨૨ સધુી ૧૫૨

સી) ૧૨,૨૨૨ર્ી વધ ુ ૨૨૨

બી) ફ્લોર એરરયા રેશિયો

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

i. કોઈપણ ઝોિ માટે મહિમ માંજૂરીપાત્ર ફ્લોર એદરયા રેવશયો (એફ.એ.આર.) િીચે મજુબ રહશેેઃ

રસ્તાિી લઘતુમ

પહોળાઈ

(મીટરમાાં)

પ્લોટનુાં લઘતુમ

માપ

મહિમ

એફ.એ.આર.

પ્લોટિા ક્ષેત્રફળ

મજુબ મહિમ

ગ્રાઉન્ડ કવરેજ

મકાિિી મહિમ

ઊંચાઈ*

લઘતુમ સટેબકે (આગળ-

પાછળ- બાંિ ેતરફ)

૬૨મી. અિ ેવધારે ૫૨૨૨** ચો.મી.

૫ ૨-૧૨% ૧૫૨મી. ૧૨મી.-૯મી.-૬મી.-૬મી.

૪ ૧૨-૨૨% ર્ી વધ ુ ૧૨૬મી. ૯મી.-૯મી.-૬મી.-૬મી.

૭ ૨૨-૭૨% ર્ી વધ ુ ૭૨મી. ૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

૭૨મી. ર્ી વધારે

અિ ે૬૨ મી.ર્ી

ઓછી

૨૫૨૨ ચો.મી. ૨.૫ ૪૨% ૨૨મી. ૧મી.-૧મી.-૬મી.-૬મી.

૭૨મી.ર્ી ઓછી ૧૫૨૨ ચો.મી. ૨ ૪૨% ૧૬મી. ૧મી.-૬મી.-૬મી.-૬મી.

**૫૨૨૨ ચોરસ મીટર અિ ેઉપરિા પ્લોટમાાં – જો મકાિ પોદડયમ અિ ેટાવર સાર્ ેહોય તો, મહિમ ૧ મીટરિી ઊંચાઈ માટે

મહિમ ૪૨ ટકા ગ્રાઉન્ડ કવરેજ આપવામાાં આવશ,ે જેમાાં ગ્રાઉન્ડ અર્વા ગ્રાઉન્ડ+૧ માાંર્ી જે ઓછા હોય તિેી માંજૂરી આપવામાાં આવશ.ે પોદડયમિી ઉપરિા માળ આયોજજત વવસ્તારિા મહિમ ૧૨ ટકાિો વવસ્તાર ધરાવી શકશ.ે આ દકસ્સામાાં મહિમ પાાંચ એફ.એ.આર. આપવામાાં આવશ.ે

ii. ઉપરોક્ત માંજૂરીપાત્ર એફ.એ.આર ગ્લોબલ એફ.એ.આર અિે પ્રીવમયમ એફ.એ.આરિો સરવાળો છે. ગ્લોબલ એફ.એ.આર અિે વપ્રમીયમ એફ.એ.આર િીચ ેમજુબ રહશેેઃ

ગ્લોબલ એફ.એ.આર. અર્ાથત એફ.એ.આર. જે કોઈપણ ઝોિ માટે લાગ ુ પડ ે છે. આ એફ.એ.આર. ૨.૬ર્ી વધારે હોય છે અર્વા જીડીસીઆર મજુબ કોઈપણ ઝોિમાાં માંજૂરીપાત્ર એફ.એ.આર.ર્ી વધારે હોય છે.

પ્રીવમયમ એફ.એ.આર. અર્ાથત ચકુવણી પર ઉપલબ્ધ એફ.એ.આર. જે જમીિિી જ ાંત્રીિા દરિા ૪૨ ટકા રહશેે.

iii. એફ.એ.આર.િી ગણતરી વખતે િીચે મજુબિો ઉપયોગમાાં લેવાતો વવસ્તાર તેમાાંર્ી બાકાત રાખવામાાં આવે છે.

બેઝમેન્ટ / પાદકિંગ માટે ઉપયોગમાાં લેવાતો અન્ય માળ

એિબીસી મજુબ જરૂરી રેફયજુ એદરયા એરીયમ, છાપરા સારે્નુાં પ્રવેશદ્વાર/ ગેસ્ટ ડ્રોપ ઓફ કેિોપી ફાયર એસ્કેપ સીડી અિે એસ્કેપ રૂટ

સવવિસ માળ

પાદકિંગ સધુીિો ઢાળ સારે્િો રસ્તો કોઈપણ માળ પર ક્સ્વવમિંગ પલૂ

વસર્ક્દુરટી અિે ફાયર માટે કાંરોલ રૂમ

સએુજ રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ/ એફ્લનુ્ટ રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એરકલન્ડશવિિંગ (વાતાનકુુલિ) અિે વેલન્ટલેશિ માટે ઈક્ક્વપેન્ટ/એર હને્ડગલિંગ રૂમ(AHU)

સી.) ગેસ્ટ ડ્રોપ ઓફ કેિોપી (છત)/છાપરા સારે્નુાં પ્રવેશદ્વાર/પાદકિંગ સધુીિી ગલફ્ટ ગ્રાઉન્ડ લેવલ ખાતે માંજૂરીપાત્ર હોવી જોઈએ જેમાાં પ્લોટિી હદર્ી ૭.૫ મીટર બાજુ પરનુાં માજર્જિ અિે આગળિી તરફ ૯.૨મીટર માજર્જિ છોડવુાં જરૂરી છે. ગેસ્ટ ડ્રોપ-ઓફ કેિોપી/પોચથનુાં પ્લીન્ર્ લેવલ મહતમ ૨.૫ મીટર સધુી વધારી શકાય છે.

ડી) એસ્કેપ રૂટ અિે રેફયજુ વવસ્તાર આગિા બિાવ વખતે કે ત્રાસવાદી હમુલા વખતે કે અન્ય કોઈ આપાતકાલીિ પદરક્સ્ર્વત દરવમયાિ લોકોિે સાંપણૂથ બચાવી િ લેવાય તયાાં સધુી તેમિે તયાાં રાખી શકાય તે પ્રકારે તૈયાર કરાયેલા હોવા જોઈએ. રેફયજુ એદરયાનુાં વવવિયમો િીચે મજુબ ર્વુાં જોઈએ

i. એક કે તેર્ી વધ ુ રેફયજુ સ્પેસ, જે એકબીજા સાર્ે જોડાયેલા હોવા જરૂરી િર્ી, પરાંત ુએસ્કેપ રૂટ સાર્ે જોડાયેલા હોવા જરૂરી છે.

ii. ઓછામાાં ઓછાં ક્ષતે્રફળ ૧૫ ચોરસ મીટર અિે ઓછામાાં ઓછી પહોળાઈ ૭ મીટર. iii. પ્રતયેક છ માળ દીઠ ઓછામાાં ઓછો એક રેફયજુ એદરયા ફાળવવો જોઈએ

iv. ફસાયેલા લોકોિી સલામતીિે ધ્યાિમાાં લઈિે રેફયજુ એદરયા અિે એસ્કેપ રૂટ તૈયાર કરવા જોઈએ

ઈ) માજિન અને ણબપટ અપ એરરયાઃ

i. માજિન

જી.ડી.સી.આર.િા વિયમોનુાં પાલિ કરવા ઉપરાાંત માજર્જિ િીચે મજુબ હોવા જોઈએઃ

માજર્જિ(વધારાિી જગ્યા)માાં સરુક્ષા સાંબાંવધત કેગબિ અિે સ્રક્ચરિે બાદ કરતાાં અન્ય કોઈિી માંજૂરી િહીં મળે.

વધારાિી જગ્યામાાં ક્સ્વવમિંગ પલૂિી પરવાિગી મળશે. જોકે ક્સ્વવમિંગ પલૂ િીચે મજુબ

એ. વાહિોિી અવરજવર માટેિાાં માગથ પર મળવાપાત્ર હશે િદહ. બી. બે મીટર પહોળા પ્લોટ અિે ગબલલ્ડિંગમાાં મળવાપાત્ર હશે.

ii. ણબપટ અપ એરરયાઃ

લો-રાઈઝ ગબલલ્ડિંગિા દકસ્સામાાં તમામ માળ પર મહિમ ૪૫ ટકા અિે હાઈ-રાઈઝ ગબલલ્ડિંગમાાં તમામ માળ પર મહિમ ૭૨ ટકા ગબલ્ટ અપ એદરયાિી માંજૂરી રહશેે

ભવૂમગત વવસ્તાર અિે ગબલ્ટ અપ એદરયાિી ગણતરી વખતે ખલુ્લી જગ્યાિે ધ્યાિમાાં લેવાશે િહીં. જોકે તેિા માટે િીચ ેમજુબિી જોગવાઈ હોવી જોઈએઃ

એ. એરીયમિા ગ્રાઉન્ડ કવરેજિા ૪૨ ટકાર્ી વધારે િ હોવી જોઈએ

બી. એરીયમિા અંતગથત કોઈપણ માળ પર ઈન્ટરમીદડયેટ કવડથ સ્પેસિી માંજૂરી િહીં મળે

સી. એરીયમમાાં માત્ર એગલવેટર, દરસેપ્શિ સેન્ટર, ગેસ્ટ લોન્જ, વસદટિંગ અિે સરર્ક્લુેશિ લોબીિી જ માંજૂરી મળશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ડી. એરીયમિા અંતગથત જીડીસીઆરિી જોગવાઈમાાં ફેરફાર ર્ઈ શકે છે.

એફ) ણબન્પડિંગની ઊંચાઈઃ

i. ગબલલ્ડિંગિી કુલ ઊંચાઈ ૧૫૨ મીટરર્ી વધારે િ હોવી જોઈએ.

ii. વધારાિી ઊંચાઈ(AH) મતલબ કે તેિા કરતાાં વધારે ઊંચાઈ જીડીસીઆર અંતગથત માંજૂરીિે પાત્ર છે. વધ ુિાણાકીય ચકૂવણી દ્વારા આ વધારાિી ઊંચાઈિી માંજૂરી મળી શકે છે. વધારાિી ઊંચાઈ સાર્ેિો કુલ માળનુાં ક્ષતે્રફળ અિ ેજમીિિી જ ાંત્રીિા ૧૫ ટકા રકમ વચ્ચેિા ગણુાકાર જેટલી આ વધારાિી રકમ ચકુવવાિી રહશેે.

iii. પ્લાન્ટ રૂમ, બેન્ક્વેટ, બોલ રૂમ, રેસ્ટોરન્ટ, એન્રન્સ કેિોપી/પોકથ , એન્રન્સ લોબી, બેઝમેન્ટિા દકસ્સામાાં માળિી વધારાિી ઊંચાઈિી વધ ુચકૂવણી દ્વારા માંજૂરી મળશે. વધારાિી ઊંચાઈ સારે્િો કુલ માળનુાં ક્ષેત્રફળ અિ ેજમીિિી જ ાંત્રીિા ૧૫ ટકા રકમ વચ્ચેિા ગણુાકાર જેટલી આ વધારાિી રકમ ચકુવવાિી રહશેે.

જી) બેિમેન્ટઃ (ભોયતણળયુાં)

i. બેઝમેન્ટ (ભોયતગળયુાં) માટે િીજે મજુબિી માંજૂરી મળશેઃ

એક કરતાાં વધ ુલેવલ પર પાદકિંગ

વસર્ક્દુરટી કેબીિ, સબસ્ટેશિ, એસી પ્લાન્ટ રૂમ, જિરેટર રૂમ, બોઈલર રૂમ, હોટેલ લોન્ડ્રી, હાઉસકીવપિંગ,

સ્ટોસથ, લોકર અિે દરઝવથ સ્ટાફ માટે રેસ્ટ રૂમ. આ પ્રકારિી સવવિસ ગ્રાઉન્ડ લેવલર્ી એક લેવલ િીચેિા બેઝમેન્ટ પર માંજૂરીિે પાત્ર રહશેે. આ માટેનુાં ક્ષેત્રફળ કુલ બેઝમેન્ટિા ૨૨ ટકાર્ી વધારે િ હોવુાં જોઈએ.

ii. બેઝમેન્ટ ગબલલ્ડિંગિી હદર્ી ૭.૫ મીટરિા માજર્જિ પર હોવુાં જોઈએ.

એચ) સ્િીશમિંગ પલૂ, કણૂલિંગ ટાિર, કમ્યશૂનકેિન ઈગ્ક્િપમેન્ટ

i. સ્વીવમિંગ પલૂિી કોઈપણ માળ પર માંજૂરી મળશે. ii. કગૂલિંગ ટાવર, કમ્યવૂિકેશિ ઈક્ક્વપમેિ્સિી અગાસી પર રાખવાિી માંજૂરી મળશે. ઈમારતિી

માળખાગત સલામતીિી જવાબદારી વવકાસકારિી રહશેે. ડવેલપરે તેિા ખચે સાંબાંવધત સ્વતાંત્ર અવધકારી પાસેર્ી અર્વા યોગ્ય અનભુવ અિે પ્રવતષ્ઠા ધરાવતા માન્ય બાાંધકામ સાંબાંવધત વવશિેજ્ઞ પાસેર્ી બાાંધકામ સાંબાંવધત સ્ટેગબલીટી અિે સેફટીનુાં ઓદડટ કરાવવાનુાં રહશેે.

આઈ) પારકિંગ, મિૂમેન્ટ અને મોણબણલટી નીચે મજુબ હોિા જોઈિે

એ. કોઈપણ માળ/બેઝમેન્ટ પર પાદકિંગિી માંજૂરી રહશેે. શારીદરક રીતે વવકલાાંગ લોકો માટેનુાં પાદકિંગ ગ્રાઉન્ડ લવેલ પર ઉપલબ્ધ કરાવવાનુાં રહશેે.

બી. પાદકિંગ સ્ર્ળ સધુી જતો ઢાળવાળો રસ્તો ગબલ્ડાંગિીહદર્ી ૭.૫ મીટરનુાં અંતર છોડીિે તૈયાર કરવાિો રહશેે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સી. ઉપયોગમાાં લેવાયેલા એફ.એ.આરિા ૫૨ ટકા જેટલુાં પાદકિંગ ઉપલબ્ધ કરાવાશે

ડી. પાદકિંગ એક કે વધ ુ ભાગમાાં રહશેે અિે આ તમામ ભાગ એ જ ગબલલ્ડિંગ યવુિટમાાં ઉપલબ્ધ કરાવવાિા રહશેે.

ઈ. ખાિગી કાર, સાયકલચાલક, પગપાળા આવતા-જતા લોકો, સવવિસ વ્હીકલ, ઈમરજન્સી વ્હીકલ અિે પબ્બ્લક યદુટગલટી લવ્હકલ સલામત રીતે આવી-જઈ શકે તે પ્રકારિી સાનકુળૂતા હોવી જોઈએ

એફ. િજીકિા રોડ પરિો એક્સેસ પોઈન્ટ એ પ્રકારે હોવો જોઈએ જેર્ી તયાાં રાદફક જામિી સમસ્યા િ સજાથય અિે જાહરે માગથ પર લાાંબી કતાર િ ર્ાય.

જી. ટેક્સી સ્ટેન્ડ માટે ૧૨ ટકા પાદકિંગ સ્પેસ અિામત રાખવાિો રહશેે. એચ. ડ્રાઈવર માટે ઓછામાાં ઓછો ૨૫ ચોરસમીટરિો સ્પેસ વોટર ક્લોસેટ અિે બાર્ ફેવસગલટી સારે્

પરૂો પાડવાિો રહશેે.

માળખાગત સલામતી

માળખાગત સલામતી પદરવશષ્ટ-૧માાં દશાથવાયેલી જોગવાઈ અનસુાર પરૂી પાડવાિી રહશેેઃ

શિશિધ જોગિાઇઓ

એ) ગલફ્ટઃ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ ઓફ ઈલન્ડયા મજુબ ગલફ્ટનુાં આયોજિ અિે તેિી દડઝાઈિ રહશેે

બી) સએુજ રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ અિે વેસ્ટ મેિેજમેન્ટ માટે ઈકો ફે્રન્ડલી સવુવધા તર્ા એિજી સેવવિંગ દડવાઈસ અપિાવવાિી રહશેે

સી) ઓછામાાં ઓછાં ૫૨ ચોરસમીટરનુાં યોગ સેન્ટર ફાળવવાનુાં રહશેે

ડી) પાણીિા પિુઃઉપયોગ(પદરવશષ્ટ-૨), સોલાર વોટર હીદટિંગ(પદરવશષ્ટ-૭)િી જોગવાઈઓ લાગ ુપડશે

ઈ) ગબલલ્ડિંગ એિજર્જ કોન્ઝવેશિ ગબલલ્ડિંગ કોડ મજુબ દડઝાઈિ કરાયેલુાં હોય તે ઈચ્છિીય(પ્રીફરેબલ) છે. એફ) જાહરે સલામતી માટે સરુક્ષા વિષ્ણાતોિી સલાહ લઈિે સીસીટીવી કેમેરા, િાઈટ વવઝિ દડવાઈસીસ,

મોશિ સેન્સર, કાંરોલ રૂમ, રેફયજુ એદરયાસ, એસ્કેપ રૂટ, વગેરે ઈન્સ્ટોલ કરવાિા રહશેે. જી) વવકાસકારિે જયારે વવકાસ માટેિી માંજૂરી આપવામાાં આવે તે સમયે તેિે સાંબાંવધત સિામાંડળ સમક્ષ

સમગ્ર માળ સ્પેસ માટે દડ-સેગલવિટી ચાર્જ(ક્ષાર દૂર કરવા માટેિો ચાર્જ) જ ાંત્રીદરિા પાાંચ ટકા લખે ેચકુવી દેવાિો રહશેે.

એચ) જયાાં ઉલ્લેખ િ કરાયોહોય તયાાં જીડીસીઆરિી જોગવાઈઓ ફેરફાર સારે્ લાગ ુર્શે

આઈ) આ જોગવાઈ હઠેળિી હોટેલ વવકાસ યોજિામાાં કોઈપણ ઝોિમાાં માંજૂરીિે પાત્ર છે. જોકે સલામતીિા કારણસર આ માંજૂરીિો ઈિકાર પણ કરી શકાય છે.

જે) આ વવવિયમો હઠેળ માંજૂરી મળી ગઈ હોય તો પણ એરપોટથ ઓર્ોદરટી ઓફ ઈલન્ડયા, વિ અિ ેપયાથવરણ વવભાગ પાસેર્ી અિે અન્ય સાંબાંવધત વવભાગપાસેર્ી જરૂરી માંજૂરી લેવી અવિવાયથ છે.

કે) ઈમારતિી માળખાગત સલામતીિી જવાબદારી વવકાસકારિી રહશેે. ડવેલપરે તેિા ખચે સાંબાંવધત સ્વતાંત્ર અવધકારી પાસેર્ી અર્વા યોગ્ય અનભુવ અિે પ્રવતષ્ઠા ધરાવતા માન્ય બાાંધકામ સાંબાંવધત વવશેિજ્ઞ પાસરે્ી બાાંધકામ સાંબાંવધત સ્ટેગબલીટી અિે સેફટીનુાં ઓદડટ કરાવવાનુાં રહશેે.

એલ) ફાયર સેફટીિી જોગવાઈ જીડીસીઆર મજુબિી રહશેે

પરરશિષ્ટ-૧

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

બાાંધકામ સાંબાંશધત સેફટી અને સશિિસ

૧. બાાંધકામ સાંબાંશધત રડિાઈન ફાઉન્ડશેિ(પાયો), કદડયાકામ, સરુ્ારીકામ, પ્લેિ કોન્ક્રીટ, દરઈન્ફોસ્ડથ કોન્ક્રીટ, પ્રી-સ્રેસ્ડ કોન્ક્રીટ અિે સ્રક્ચર સ્ટીલિી માળખાગત દડઝાઈિ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ ઓફ ઈલન્ડયાિી બાાંધકામ સાંબાંવધત દડઝાઈિ ભાગ-૬િી સેક્શિ ૧ લોડ્સ, સેક્શિ -૨ ફાઉન્ડશેિ, સેક્શિ -૭ વડૂ(લાકડુાં), સેક્શિ -૪ મેસન્રી(કદડયાકામ), સેક્શિ -૫(કોન્ક્રીટ), સેક્શિ -૬(સ્ટીલ) મજુબિી હોવી જોઈએ અિે તેમાાં સલામતી સાંબાંવધત ભારતીય ધોરણિી િીચ ેમજુબિી માગથદવશિકાનુાં પાલિર્વુાં જરૂરી છેઃ એ. ભકૂાંપ સામે રક્ષણ માટે

i. આઈ.એસ.: ૧૧૯૭-૧૧૯૪ સ્રક્ચરિી ભકૂાંપ અવરોધક દડઝાઈિ માટેિા ધોરણો(ચોથુાં દરવવઝિ)

ii. આઈ.એસ.: ૧૭૯૨૨-૧૯૯૭ વસક્સ્મક ફોસીસ અર્ાથત ભકૂાંપ સાંબાંવધત ગવતવવવધિા સાંજોગોમાાં દરઈન્ફોસ્ડથ કોંક્રીટ સ્રક્ચરનુાં ડક્ટાઈલ દડટેલીંગ-કોડ ઓફ પ્રેક્ટીસ

iii. આઈ.એસ.: ૪૭૨૬-૧૯૯૭ ઈમારતિી ભકૂાંપ અવરોધક દડઝાઈિ અિે બાાંધકામ-કોડ ઓફ પ્રેક્ટીસ(બીજુ ાં દરવવઝિ)

iv. આઈ.એસ.: ૧૭૧૨૧-૧૯૯૭ ઓછા મજબતૂ કદડયાકામ સારે્િી ઈમારતોમાાં ભકૂાંપ અવરોધક બાાંધકામ સધુારવુાં-માગથદવશિકા

v. આઈ.એસ.: ૧૭૧૨૩-૧૯૯૭ માટીિા મકાિો-ઈમારતોિે ભકૂાંપ અવરોધક બિાવવા જરૂરી સધુારા કરવા-માગથદવશિકા

vi. આઈ.એસ.:૧૭૯૭૫-૧૯૯૭ ઈમારતનુાં સમારકામ અિે ભકૂાંપ સામે તેિે મજબતૂ બિાવવી-માગથદવશિકા vii. ઈમારતિે ભકૂાંપ અવરોધક બિાવવા માટે સધુારા કરવા-માગથદવશિકા-વવશેિજ્ઞ ગ્રપુ, ભારત સરકાર,

શહરેી વવકાસ અિે રોજગાર માંત્રાલય(પ્રકાશિ - ગબલલ્ડિંગ મટીદરયલ્સ અિ ે ટેક્િોલોજી પ્રમોશિ કાઉક્ન્સલ-૧૯૯૧.)

બી. િાિાિોડા/ચક્રિાત સામે રક્ષણ

i. આઈ.એસ. ૧૩૫(૭)- ૧૯૧૩ ગબલલ્ડિંગ અિે સ્રક્ચર માટે કોડ ઓફ પે્રક્ટીસ ફોર દડઝાઈિ લોડ્સ(ભકૂાંપ વસવાય), પાટથ-૭, વવન્ડ લોડ્સ

ii. ઈમારતિે પવિ/ચક્રવાત અવરોધક બિાવવા માટે સધુારા કરવા-માગથદવશિકા, વવશેિજ્ઞ ગ્રપુ, ભારત સરકાર, શહરેી વવકાસ અિે રોજગાર માંત્રાલય, પ્રકાશિ-ગબલલ્ડિંગ મટીદરયલ્સ અિ ેટેક્િોલોજી પ્રમોશિ કાઉક્ન્સલ-૧૯૯૧.

િોંધઃ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડમાાં દશાથવાયેલા કે તેિો સાંદભથ ટાાંકેલા સદહતિા ભારતીય ધોરણિો જયાાં-જયાાં ઉલ્લખે હોય તયાાં છેલ્લાાંમાાં છેલ્લાાં વઝથિિે ધ્યાિમાાં લવેાનુાં રહશેે.

iii. ફોમથ-૨(સી)માાં દશાથવ્યા મજુબનુાં ઉપરોક્ત સદટિદફકેટ ગબલલ્ડિંગ પ્લાિ/ડ્રોઈંગ અિ ેઅન્ય માદહતીિી સાર્ ેરજૂ કરવાનુાં રહશેે.

૨. ક્િોણલટી કાંટ્રોલ(ગણુિત્તા શનયાંત્રણ) જરૂરરયાત

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

એ. તમામ મટીદરયલ અિે કાયથ ગણુવિા સ્વીકૃત ધોરણો અનસુારિી અિે ભારતીય ધારાધોરણો અિે કોડ મજુબિી હોવી જોઈએ જેમાાં પાટથ-૫ ગબલલ્ડિંગ મટીદરયલ અિે પાટથ-૩ કન્સ્રક્શિલ પ્રેલક્ટસ અિ ેસેફટી, િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ ઓફ ઈલન્ડયામાાં સમાવેશ છે.

બી. ઈમારતિાાં બાાંધકામ અિે સમારકામ અિે પાળ બાાંધવી વગેરે દરવમયાિ તમામ પ્રકારિા ખોદકામ ઊંડા તર્ા એકબીજા સાર્ે જોડાયેલ હોવા જોઈએ અિ ેગટર વ્યવસ્ર્ાિો ઢાળ સૌર્ી િીચેિા વવસ્તાર પર હોવી જોઈએ અિે યોગ્ય ઢાળ આપેલો હોવો જોઈએ જેર્ી િકામા પાણી કે પ્રવાહીિો વિકાલ યોગ્ય રીતે ર્ઈ શકે અિે કોઈ ખાડો એ રીતે ખોદેલો િ હોવો જોઈએ જેમાાં પાણી ભરાઈ રહ ેઅિે તેિે કારણે મચ્છરિી ઉતપિી ર્ાય.

સી. વૈકક્લ્પક સામગ્રી, દડઝાઈિિી પદ્ધવત અિે બાાંધકામ તર્ા પરીક્ષણ - વિયમોિી જોગવાઈિો હતે ુકોઈપણ મટીદરયલિો ઉપયોગ અટકાવવાિો કે કન્સ્રક્શિિી દડઝાઈિિી પદ્ધવત અટકાવવાિો િર્ી પરાંત ુતેિા માટે વૈકક્લ્પક વ્યવસ્ર્ાિી માંજૂરી મેળવવી જરૂરી છે. ઈલન્ટગ્રેટેડ વવકાસ સ્કીમ તરીકે તૈયારકરાયેલા આદકિટેક્ચર પ્લાિીગ અિ ે લ-ેઆઉટિે અટકાવવાિો આ જોગવાઈિો હતે ુ િર્ી. મટીદરયલ, દડઝાઈિ અિે બાાંધકામિી બાબતે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડિી જોગવાઈિો અમલ ર્તો હોય તર્ા વવવિયમોિી મળુભતુ જરુરીયાતો જેવી કે ગણુવિા,મજબતુી,અસરકારકતા,અક્ગ્િ તર્ા પાણી પ્રતીકારકતા, ટકાઉપણુાં અિે સરુક્ષાિે સાંતોિતા હોય તો સાંબાંવધત સિાવધકારી વૈકક્લ્પક યોજિાિે માંજૂરી આપી શકે છે.

ડી. ક્વોગલટી કાંરોલિી જરૂદરયાતોિે ધ્યાિમાાં લઈિે તમામ ઈમારતોનુાં બાાંધકામ કરવાનુાં રહશેે. ઈ. માંજૂર કરાયેલ યોજિા મજુબનુાં ગબલલ્ડિંગ હોય તો તેિી માળખાગત સલામતી જરૂદરયાતોનુાં વિરીક્ષણ

કરવાનુાં રહશેે. જે-તે દકસ્સામાાં બાાંધકામ મજબતૂ કરવા માટે જરૂરી માજીિ ઘટાડા અંગે માંજૂરી લેવાિી રહશેે.

પરીક્ષણઃ વવવિયમોિી જોગવાઈઓનુાં પાલિ ર્તુાં હોવાિા અપરૂતા પરુાવા હોય અર્વા વવવિયમ મજુબ બાાંધકામમાાં મટીદરયલ, દડઝાઈિ કે પદ્ધવતિી બાબતે વૈકક્લ્પક યોજિાિો અમલ ર્યો િ હોવાિા પરુતા પરુાવા હોય તો તેવા દકસ્સામાાં માન્યતાપ્રાપ્ત એજન્સી જે-તે ગબલલ્ડિંગિા માગલકિા ખચે િીચે મજુબ પરીક્ષણ કરશે.

i. ટેસ્ટિી પદ્ધવતઃ જે-તે ગબલલ્ડિંગિા બાાંધકામ સાંબાંવધત મટીદરયલ કે દડઝાઈિ માટે વિયમ મજુબ િક્કી કરાયેલી પરીક્ષણ પદ્ધવત અપિાવાશે. જો વવવિયમોમાાં ચોક્કસ ટેસ્ટિી પદ્ધવતિો ઉલ્લેખ િહીં હોય તો સાંબાંવધત સિાવધકારી ટેસ્ટિી પ્રદક્રયા િક્કી કરશે. ગબલલ્ડિંગ મટીદરયલિા પરીક્ષણિી પદ્ધવત માટે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ(બીઆઈએસ દ્વારા પ્રકાવશત)માાં અપાયેલા ભારતીય ધોરણો અનસુારિો સાંદભથ જરૂરી છે.

ii. ટેસ્ટિા પદરણામ સાચવી રાખવા પડશેઃ આવા તમામ પરીક્ષણો(ટેસ્ટ)િા પદરણામિી િકલ સાંબાંવધત સિાવધકારીએ ઓછામાાં ઓછા બે વિથ સધુી સાચવી રાખવાિા રહશેે. માલસામાિિા ભારતીય ધારાધોરણ મજુબનુાં પરીક્ષણ સિામાંડળ ધ્વારા અવધકૃત લેબોરેટરી સિામાંડળવતી કરી શકાશે.

લેબોરેટરી, બાાંધકામિી એજન્સી સારે્ સીમેન્ટ,સ્ટીલ કોક્રીટિી ગણુવિા,મજબતુી અંગે એક પ્રોગામ િક્કી કરી,બાાંધકામિા સ્ર્ળ તર્ા લેબોરેટરીમાાં પરીક્ષણ કરશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

લેબોરેટરીએ બાાંધકામિા વવવવધ તબક્કાઓ દરમ્યાિ કરેલ પરીક્ષણોનુાં અવધકૃત રજીસ્ટર રાખી એક િકલ બાાંધકામ કરતા એજન્સીિે સોપવાન ુરહશેે. જે અંતમાાં સિામાંડળિે સાદર કરવાનુાં રહશેે.

૪. હાલમાાં અગ્સ્તત્િ ધરાિતી ઈમારતની બાાંધકામની ગ્સ્થરતા અને ફાયર સેફટી

એ. હાલ અક્સ્તતવ ધરાવતી ઈમારતનુાં બાાંધકામનુાં કે/અર્વા ફાયર સેફટીનુાં કે બાાંધકામિે ર્યેલા નકુસાિનુાં કે અન્ય ભાગનુાં ચોક્કસ સમયાાંતરે સાંબાંવધત સિાવધકારી દ્વારા મલૂ્યાાંકિ કરવાનુાં રહશેે. વિષ્ણાતોિી પેિલમાાંર્ી પસાંદ કરાયેલા વિષ્ણાત કે વિષ્ણાતો દ્વારા આ મલૂ્યાાંકિ કરાય છે.

બી. માગલક/વવકાસકાર/કબજો ધરાવિાર વ્યક્ક્ત આ વિષ્ણાતિી સલાહિે પગલ ે ગબલલ્ડિંગમાાં જરૂરી સમારકામ કે તેિે મજબતૂી આપવાનુાં કામ કરાવે છે અિે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ તર્ા ભારતીય ધોરણો અનસુારનુાં બાાંધકામ બિાવે છે.

માગલક/વવકાસકાર/કબજો ધરાવિાર વ્યક્ક્ત આ મજુબ પગલાાં િ લે તો સાંબાંવધત સિાવધકારી કે કોઈપણ માન્ય એજન્સી માગલક/વવકાસકાર/કબજો ધરાવિાર વ્યક્ક્તિા ખચે આ પ્રકારનુાં કામ પાર પાડશે.

સી. સાંબાંવધત સિાવધકારી કેટલા સમયગાળામાાં આ કામ પાર પાડવાનુાં રહશેે તે િક્કી કરશે. ડી. સમારકામ કે મજબતૂી માટેનુાં જરૂરી કામ પાર પાડવા દરવમયાિ ગબલલ્ડિંગિો કબજો લેવો કે કેમ તેિો

આદેશ સાંબાંવધત સિાવધકારી આપશે. ઈ. માંજૂર કરાયેલ યોજિા મજુબનુાં ગબલલ્ડિંગ હોય તો તેિી માળખાગત સલામતી જરૂદરયાતોનુાં વિરીક્ષણ

કરવાનુાં રહશેે. જે-તે દકસ્સામાાં બાાંધકામ મજબતૂ કરવા માટે જરૂરી માંજૂરી લેવાિી રહશેે. ઈમારતિી માળખાગત સલામતીિી જવાબદારી વવકાસકારિી રહશેે. ડવેલપરે તેિા ખચે સાંબાંવધત સ્વતાંત્ર અવધકારી પાસેર્ી અર્વા યોગ્ય અનભુવ અિે પ્રવતષ્ઠા ધરાવતા માન્ય બાાંધકામ સાંબાંવધત વવશેિજ્ઞ પાસરે્ી બાાંધકામ સાંબાંવધત સ્ટેગબલીટી અિે સેફટીનુાં ઓદડટ કરાવવાનુાં રહશેે. પરરશિષ્ટ-૨(અથિા સાંધાન-૨) પાણીના પનુઃઉપયોગના શનયમનો

વ્યાખ્યા ૧.૧. ઘરેલુાં ગાંદુ પાણી એટલે એવુાં પાણી જે સામાન્ય રીતે રહણેાાંકી પ્રવવૃિ માટે જ ઉપયોગમાાં લેવાયા

બાદ છોડાત ુાં કે િીકળતુાં હોય અર્વા એવુાં િકામુાં પાણી જે અન્ય પ્રીમાઈસીસમાાંર્ી િીકળતુાં હોય. ૧.૨. ગે્ર િોટર એટલે ટાાંકી, ટબ, ફુવારા અિે વોવશિંગમાાંર્ી િીકળતુાં હોયતેવુાં પીવાલાયક િ હોય તેવુાં પાણી ૧.૭. પ્રી-ટ્રીટમેન્ટ એટલે ઇન્ડસ્રીયલ વેસ્ટ (ઔધોગગક કચરો) અર્વા અન્ય કોઈ વેસ્ટ(કચરો કે િકામુાં

પ્રવાહી)િે વેસ્ટ વોટર વસસ્ટમમાાં િાખતા પહલેા કરાતી પ્રદક્રયા. ૧.૪. પ્રીમાઈસીસ એટલે

૧.૪.૧. એવી પ્રોપટી જે અલગ ટાઈટલ કાડથ હઠેળ હોય કે જેિા માટે અલગ ટાઈટલ કાડથ જારી કરી શકાય અિે તેિા આધારે ગબલલ્ડિંગિો પ્લાિ જારી કરી શકાય કે એવુાં ગબલલ્ડિંગ જે ક્રોસ-લીઝ,

યવુિટ ટાઈટલ કે કાંપિી લીઝ દ્વારા કોઈ વ્યક્ક્તગત એકમિા કબજામાાં હોય અિે જેિા માટે ટાઈટલ સદટિદફકેટ ઉપલબ્ધ હોય, અર્વા

૧.૪.૨. ચોક્કસ હતે ુમાટે જાહરે માગલકીમાાં જમીિ લીધી હોય, અર્વા

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૧.૪.૭. સ્ર્ાવિક સિામાંડળ દ્વારા જેિા પર અલગર્ી ટેક્સનુાં મલૂ્યાાંકિ ર્તુાં હોય, તેવુાં ગબલલ્ડિંગ અંતગથત આવેલુાં સ્વતાંત્ર એકમ.

૧.૫. ણબનપીિાલાયક પાણી એટલે ગબિસાંપકથ હતે ુમાટેનુાં પાણી, ઘરમાાં ઉપયોગમાાં િ લવેાત ુાં પાણી જેમ કે કાર સાફ કરવા માટે, ટોઈલેટ ફ્લવશિંગ માટે, ગાડથવિિંગ માટે, બાાંધકામ હતે,ુ લેન્ડસ્કેવપિંગ માટે, ટપક વસિંચાઈ માટે, ભવૂમગત જળિા દરચાર્જ માટે ઉપયોગમાાં લેવાત ુાં પાણી.

૧.૬. પ્રશતબાંશધત ઔદ્યોણગક કચરો અર્ાથત ઔદ્યોગગક કચરો(કે પ્રવાહી) જેમાાં જી.પી.સી.બી. દ્વારા િક્કી કરાયેલી માત્રા કરતાાં વધારે ભૌવતક અિે રાસાયગણક તતવો હોય છે.

ઉપયોણગતાઃ િીચ ેમજુબિી કેટેગરીિા ગબલલ્ડિંગિા દકસ્સામાાં પાણીિો પિુઃઉપયોગ કરી શકાય છેઃ ૨.૧ િીચે મજુબિા ઉપયોગ હઠેળ તમામ િવા ગબલ્ડાંગ પાણીિો ઉપયોગ કરી શકે છેઃ

એ) ૧૨ કે તેર્ી વધ ુમકાિ ધરાવતા કોઈપણ લો રાઈઝ/હાઈ રાઈઝ ગબલલ્ડિંગ અર્વા જેિો કુલ ગબલ્ટ અપ એદરયા ૩૫૨ ચોરસ મીટરર્ી વધ ુહોય તેવા મકાિ

બી) હોક્સ્પટલ અિે િવસિંગ હોમ

સી) હોટેલ, લોજ અિ ેગેસ્ટ હાઉસ

ડી) સ્કલૂ હોસ્ટેલ, કોલેજ, રેવિિંગ સેન્ટર

ઈ) સરુક્ષા દળો, અધથલશ્કરી દળો અિે પોલીસિા બેરેક

એફ) ૧૫૨ ચોરસ મીટરર્ી વધ ુપ્લીન્ર્ એદરયા હોય તેવા સ્વતાંત્ર રહણેાાંકી મકાિ-ઈમારત

જી) રેલવે સ્ટેશિ અિે એરપોટથિા કાયથરત ગબલલ્ડિંગ જેવા કે વેઈદટિંગ રૂમ, દરટાયદરિંગ રૂમ, રેસ્ટ રૂમ, ઈન્સ્પેક્શિ બાંગલો અિે કેટદરિંગ યવુિટ

એચ) કમ્યવૂિટી સેન્ટર, બેન્ક્વેટ હોલ અિે ત ેપ્રકારિો ઉપયોગ ધરાવતા ગબલલ્ડિંગ

આઈ) વ્યવસાયી ઈમારતો જેિો મહિમ ગબલ્ટઅપ એદરયા ૨૨૨૨ ચો.મી. અર્વા વધ ુહોય.

જે) તમામ જોખમી/પાણી પ્રદૂવિત કરતા/રાસાયગણક ઉદ્યોગો નોંધઃ ઉપરોક્ત પૈકી બી, સી, જી, એચ અને જેમાાં દિાષિેલી કેટેગરીના રકસ્સામાાં હીરટિંગ શસસ્ટમ પરૂી પાડિાનુાં ફરજજયાત નથી. ૨.૨ સિામાંડળ દ્વારા િક્કી કરાયા મજુબ િીચે મજુબિા સાંજોગોમાાં મકુ્ક્ત મળી શકે છેઃ

એ. વતથમાિ પ્રીમાઈસીસમાાં રીટેડ વોટરિા ઉપયોગ માટે વધારાિી ઓવરહડે ટાાંકીિી જોગવાઈિી માંજૂરી િ હોય તો

બી. વતથમાિ બાાંધકામ-માળખામાાં રીટમેન્ટ ફેવસગલટી અિે કલેક્શિ ચેમ્બર ઈન્સ્ટોલ કરી શકાય તેમ િ હોય તો

સી. જમીિિી અછત હોય કે પાણીિા ભરાવાવાળી જમીિ હોય જયાાં ખરાબ પાણીિે દરસાઈકલ કરવા માટેિી સવલત િ હોય તો.

૩. પાણીના પનુઃઉપયોગ માટે જરૂરી શસસ્ટમનુાં ઈન્સ્ટોલેિન

૭.૧ નિી ઈમારતો : િવુાં બાાંધકામ-ઉપરોક્ત કેટેગરીિા િવા બાાંધકામિા િકશાઓિે માંજૂરી તયારે જ

આપવામાાં આવશે, જો ત ેદડઝાઈિમા જ િીચેિા મદુ્દાઓ સમાવશે.

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૭.૧.૧ ભખૂરારાંગનુાં પાણી, દરસાઈકગલિંગ વોટર પ્લાન્ટ, સ્ટોરેજ માટે પ્લક્મ્બિંગિી અિે જાાંબદુડયા રાંગિા દરયઝુ દફદટિંગિી જોગવાઈ ગબલ્ડરે કરવાિી રહશેે.

૭.૧.૨ વધારાિા ગ્રે વોટરિા વિકાલ માટે સએુજ વસસ્ટમિી વધારાિી જોગવાઈ પણ કરવાિી રહશેે.

૭.૧.૭ જોખમી ગેસ કે જીવિ માટે જોખમી એવી કોઈપણ વસ્ત ુિ હોવી જોઈએ

૭.૧.૪ પીવાલાયક અિે ગબિપીવાલાયક પાણીનુાં દફદટિંગ એકબીજામાાં ભળી જાય તેવુાં િ હોવુાં જોઈએ. દરસાઈકલ્ડ વોટર વસસ્ટમ પીલાલાયક પાણીિી વસસ્ટમિા ઓપરેદટિંગ પે્રશરર્ી િીચિેા સ્તર પર હોવુાં જોઈએ.

૭ ૨ જૂની ઈમારતોઃ જૂિી ઈમારતોમાાં િવા બાાંધકામ કે ફેરફારિા સાંજોગોમાાં પાણીિો પિુઃ ઉપયોગ વિયમો અનસુાર કરવાિો રહશેે.

પાણીની ગણુિત્તા, ટ્રીટમેન્ટ અને ચોક્કસ ધારાધોરણઃ

૪.૧. પાણીિી ગણુવિા ગબિપીવાલાયક પાણીિા ધોરણો મજુબિી હોવી જોઈએ. દરસાઈકલ કરાયેલા પાણીનુાં છ મદહિામાાં એક વાર પરીક્ષણ કરવાનુાં રહશેે અિે તેિા પદરણામ સાંબાંવધત સિાવધકારી જયારે માાંગ ેતયારે આપવા પડશે.

૪.૨. અક્સ્તતવ ધાવતી દરેક ઈમારત/રહણેાાંકી માળખા ખાતે દરસાઈકલ્ડ વોટર પ્લાન્ટિી જોગવાઈ અિ ેતિે ેગ્રે વોટર માટે અિે દરયઝુ દફદટિંગ માટે અલગ પ્લક્મ્બિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ.

૪.૭. ખરાબ પાણી-પ્રવાહી-કચરાનુાં પરીક્ષણ અિે તેિા પદરણામ રજૂ કરવાિી પ્રદક્રયા ગજુરાત પ્રદૂિણ વિયાંત્રણ બોડથ કે અન્ય સાંબાંવધત સિામાંડળ દ્વારા િક્કી કરાયેલી શરતો અિે વિયમો મજુબ હોવી જોઈએ.

૪.૪. પાણીિા પિુઃઉપયોગ માટેિા ઈન્સ્ટોલેશિ સાંબાંવધત આચારસાંદહતા અનસુાર હોવા જોઈએ.

સામાન્ય જોગિાઈઓઃ

૫.૧. અવિવાયથ સ્પષ્ટતાઃ પ્રીમાઈસીસિા ઓર્ક્પુાયર કે માગલકે તેિા પ્લાન્ટ કે વપ્રમાઈસીસમાાંર્ી છોડવામાાં આવતા િકામા પ્રવાહીિી ગણુવિા તેિો પ્રકાર વગેરેમાાં ફેરફાર હોય તો તેિી સાંબાંવધત સિાવધકારીિે જાણ કરવાિી રહશેે. આ ફેરફાર આ વિયમો હઠેળ ભાંગ ગણી શકાય.

૫.૨. સધુારાતમક પગલાાં- આ વિયમોિો ભાંગ કરતા હોવાનુાં માલમૂ પડશે તો તેવા સાંજોગોમાાં સાંબાંવધત સિામાંડળ તપાસ કયાથ પછી અિે માગલકિ ે રૂબરૂમાાં સાાંભળ્યા પછી િોદટસ જારી કરશે અિે જરૂરી સધુારાતમક પગલાાં લેશે.

૫.૭. વળતરઃ સાંબાંવધત સિામાંડળ પાણીિા દરસાઈકગલિંગિી કામગીરી જોયા પછી સાંતષુ્ટ ર્ાય તો જે-ત ેવવકાસ માટે લેવાતા ટેક્સ કે ફી મજુબ વળતર આપી શકે છે. વવકાસકાર પાસેર્ી કેટલા ખચથિી વસલુાત કરવાિી છે તેિા આધારે વળતર આપવામાાં આવે છે.

૫.૪. વવવાદિો ઉકેલઃ આ વિયમો મજુબ કોઈપણ વવવાદ ઊભો ર્ાય તો મ્યવુિવસપલ કવમશિર મખુ્ય કારોબારી અવધકારી સમક્ષ મામલો જશે અિે તે તકિીકી સિાવધકારી કે વિષ્ણાતોિી સલાહ લઈિે

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

વવવાદિો ઉકેલ લાવશે અિે ઓર્ક્પુાયર કે ગબલ્ડર કે વવકાસકારિે તેિી જાણ કરશે. સાંબાંવધત સિાવધકારીિો વિણથય આખરી અિે બાધ્ય રહશેે.

૫.૫. પ્રમાગણત લબેોરેટરીિી યાદી ગજુરાત રાજય પ્રદૂિણ વિયાંત્રણ બોડથ દ્વારા અર્વા મહાિગરપાગલકા દ્વારા માન્યતાપ્રાપ્ત હશે.

પરરશિષ્ટ-૩

સોલાર આધારીત િોટર હીરટિંગ શસસ્ટમ ઈન્સ્ટોલ (સયૂષ ઉજાષ આધારરત પાણી ગરમ કરિાના યાંત્રનુાં સાંસ્થાપન) કરિા સાંબાંશધત શનયમો

સોલાર આવસસ્ટેડ વોટર હીદટિંગ વઃસસ્ટમ િીચે મજુબિી કેટેગરીિી ઈમારતો માટે ઉપલબ્ધ કરાવાશે.

એ) હોક્સ્પટલ અિે િવસિંગ હોમ

બી) હોટેલ, લોજ અિ ેગેસ્ટ હાઉસ

સી) સ્કલૂ હોસ્ટેલ, કોલેજ

ડી) સરુક્ષા દળો, અધથલશ્કરી દળો અિે પોલીસિા બેરેક

ઈ) ૧૫૨ ચોરસ મીટરર્ી વધ ુપ્લીન્ર્ એદરયા હોય તેવા સ્વતાંત્ર રહણેાાંકી મકાિ-ઈમારત

એફ) રેલવે સ્ટેશિ અિે એરપોટથિા કાયથરત ગબલલ્ડિંગ જેવા કે વેઈદટિંગ રૂમ, દરટાયદરિંગ રૂમ, રેસ્ટ રૂમ,

ઈન્સ્પેક્શિ બાંગલો અિે કેટદરિંગ યવુિટ

જી) કમ્યવૂિટી સેન્ટર, બેન્ક્વેટ હોલ અિે ત ેપ્રકારિો ઉપયોગ ધરાવતા ગબલલ્ડિંગ

નોંધઃ ઉપરોક્ત પૈકી ઈ કેટેગરીના રકસ્સામાાં સોલાર આશસસ્ટેડ હીરટિંગ શસસ્ટમ પરૂી પાડિી ફરજજયાત નથી.

ઉપરોક્ત ક્રમ-૧માાં દશાથવ્યા મજુબિી કેટેગરીમાાં જયાાં ગરમ પાણી પરુૂાં પાડવા માટેિી વ્યવસ્ર્ા હોય કે ઈન્સ્ટોલેશિ કરાયુાં હોય તયાાં સોલાર આવસસ્ટેડ વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમિી વૈકક્લ્પક વ્યવસ્ર્ા િ હોય તો તેવા દકસ્સામાાં િવા ગબલલ્ડિંગનુાં બાાંધકામ ર્ઈ શકશે િહીં.

શિડયલૂ

વ્યાખ્યાઃ

એ. સોલાર આશસસ્ટેડ િોટર હીરટિંગ શસસ્ટમઃ સૌરઊજાથિો ગરમીિા સ્રોત તરીકે ઉપયોગ કરીિે પાણી ગરમ કરવાિી દડવાઈસ

બી. ઓક્િીલરી બેકઅપઃ સોલાર વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમમાાંર્ી આવતા પાણીિે ગરમ કરવા માટે ઈલેલક્રકલી ઓપરેટેડ કે અન્ય ઈંધણર્ી ગરમ ર્તુાં બોઈલર કે તેવી વસસ્ટમ

સી. નવુાં ણબન્પડિંગઃ ઉપરોક્ત કેટેગરી મજુબનુાં એવુાં ગબલલ્ડિંગ જેિા બાાંધકામિો િકશો સાંબાંવધત સિામાંડળિ ેમાંજૂરી માટે સપુરત કરાયો હોય

સામાન્ય શિકાસ શનયાંત્રણ શિશનયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ડી. િતષમાન ણબન્પડિંગઃ જે ગબલલ્ડિંગિે તેિો રાબેતા મજુબિો ગબઝિેસ કરવા માટેનુાં લાઈસન્સ ફાળવવામાાં આવ્યુાં હોય તેવુાં ગબલલ્ડિંગ.

સોલાર િોટર હીરટિંગ શસસ્ટમનુાં ઈન્સ્ટોલેિન

એ) નવુાં ણબન્પડિંગઃ જે ગબલલ્ડિંગિી દડઝાઈિમાાં તેિી સૌર્ી ઊંચાઈ પરર્ી ગબલલ્ડિંગમાાં જયાાં-જયાાં ગરમ પાણીિી જરૂર હોય તયાાં ઈન્સ્યલુેટેડ પાઈપલાઈિિી જોગવાઈ હોય તેવા િકશાિે જ િવા બાાંધકામ માટે માંજૂરી અપાશે. ગબલલ્ડિંગમાાં સોલાર વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમિે સતત પાણીિો પરુવઠો મળતો રહ ે તેવી જોગવાઈ હોવી જોઈએ. ગબલલ્ડિંગમાાં ઉપર ખલુ્લી જગ્યા હોવી જોઈએ, જયાાં સીધો જ સયૂથપ્રકાશ આવી શકે. ગબલલ્ડિંગિી છતિી ભાર વહિ ક્ષમતા ઓછામાાં ઓછી ૫૨ દકલો પ્રવત ચોરસ મીટર હોવી જોઈએ. ઉપરોક્ત કેટેગરીિા તમામ િવા ગબલલ્ડિંગિે ગબઝિેસ શરૂ કરવા માટેનુાં જરૂરી લાઈસન્સ મેળવતા પહલેા સોલાર વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમ ઈન્સ્ટોલ ર્ઈ જવી જરૂરી છે.

બી. િતષમાન(એક્િીંસ્ટીંગ) ણબન્પડિંગઃ ઉપરોક્ત કેટેગરી અંતગથત હાલમાાં અક્સ્તતવ ધરાવતા ગબલલ્ડિંગમાાં હતેફેુરિા સમયે સોલાર આવસસ્ટેડ વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમ ઈન્સ્ટોલ કરવી ફરજજયાત છે. આવા ગબલલ્ડિંગમાાં ગરમ પાણી પરુૂાં પાડવાિી વસસ્ટમ કે ઈન્સ્ટોલેશિ હોવા જરૂરી છે.

ક્ષમતાઃ વવવવધ કેટેગરી અંતરગથતિા ગબલલ્ડિંગમાાં ઈન્સ્ટોલ ર્િારી સોલાર વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમિી ક્ષમતા સ્ર્ાવિક સિામાંડળ સારે્ પરામશથ કરીિે િક્કી કરવામાાં આવશે. લઘતુમ ક્ષમતા દરેક બાર્રૂમ અિે રસોડાદીઠ ૨૫ લીટરર્ી ઓછી િ હોવી જોઈએ. કુલ રૂફ એદરયા(ધાબા ઉપર વસસ્ટમ ઈન્સ્ટોલ કરાઈ હોય તેિો વવસ્તાર)િા મહિમ ૫૨ ટકા પરૂો પાડલેો હોવો જોઈએ.

સ્પેશસરફકેિનઃ સોલાર આવસસ્ટેડ વોટર હીદટિંગ વસસ્ટમનુાં ઈન્સ્ટોલેશિ બ્યરૂો ઓફ ઈલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથસ(બીઆઈએસ) સ્પેવસદફકેશિ આઈ.એસ. ૧૨૯૭૭ મજુબ હોવુાં જોઈએ. વસસ્ટમમાાં ઉપયોગમાાં લેવાતા સોલાર કલેક્ટર બીઆઈએસ સદટિદફકેશિ માકથ ધરાવતા હોવા જોઈએ.

ઓક્િીલરી શસસ્ટમઃ જયાાં ગરમ પાણી સતત જરૂરી હોય તયાાં ઈલેક્રીક ઈક્ક્વપમેન્્સ કે ઈંધણિી મદદર્ી વૈકક્લ્પક(ઓક્ઝીલરી) હીદટિંગ વ્યવસ્ર્ા હોવી જોઈએ.

પરરશિષ્ઠ

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરરશિષ્ટ

પરરશિષ્ટ એ ઉદ્યોગોનુાં િગીકરણ

૧. ઉદ્યોગોનુાં ણલસ્ટ જે “લાલ” પ્રકારમાાં આિે છે. એ. પયાથવરણ અિે વિ માંત્રાલય, ભારત સરકાર દ્વારા માન્ય કરવામાાં આવેલા ઉદ્યોગો જે અતયાંત પ્રદુવિત

અિે કેન્દ્રીય એક્શિ યોજિા હઠેળ કવર કરવામાાં આવે છે. દારૂગાળવાનુાં ભઠ્ઠી કે જેમાાં આર્ો આવે એ પ્રકારિી કામગીરી કરતા હોય તેવા ઉદ્યોગો ખાાંડ (ખાાંડસરીિે બાદ કરતા) ખાતરિી ફેક્ટરી માવો કે કાગળ(માવા સારે્ કે માવા વગર કાગળનુાં ઉતપાદિ) ક્લોરએલ્કેલી દવા બિાવતી કાંપિી (બેઝીક) (ફોમ્યુથલેશિિે બાદ કરતા) ડાઇ અિે ડાઇ વચ્ચે આવિાર

પેસ્ટીસાઇડ્સ (ટેક્ક્િકલ) (ફોમ્યુથલેશિિિે બાદ કરતા) તેલિી રીફાઇિરી (ખિીજ તેલ કે પેરો દરફાઇિરીસ) ચામડાાંન ુાં કારખાનુાં પેરોકેવમકલ્સ (માત્ર કાચા માલનુાં ઉતપાદિ િ કરતુાં હોય) વસમેન્ટ

ર્મથલ પાવર પ્લાન્્સ

આયિથ અિે સ્ટીલ(ઓર/સ્કે્રપ/સાંપણૂથ સ્ટીલ બિાવતી પ્રદક્રયા કરતી કાંપિીઓ) ગઝિંક સ્મેલ્ટર

કોપર સ્મેલ્ટર

એલ્યવુમવિયમ સ્મેલ્ટર

ટાયસથ અિે ટયબુ્સ (રબરિે ગરમ કરીિે કઠણ બિાવવુાં/ ફરીર્ી બિાવવુાં/ આકાર આપવુાં વગેરેિે બાદ કરતા)

વસન્રે્દટક રબ્બર

ગ્લાસ અિે ફાઇબરગ્લાસનુાં ઉતપાદિ અિે પ્રદક્રયા ઇલેક્રોડ્સ અિે ગ્રેફાઇટ બ્લોક, સદક્રય કાબથિ, કાબથિ બ્લેક વગેરે જેવા ઔદ્યોગગક કાબથિનુાં

ઉતપાદિ

પેઇન્ટ કે વાવિિશ(વમશ્રણ કરવુાં કે ઉમેરવાિે બાદ કરતા) રાંગ દ્રવ્ય કે તેવી વસ્તઓુ

વસન્રે્દટક ગુાંદર

પેરોગલયમ પ્રોડક્ટ, સાંગ્રહ, ફેરબદલ કે પ્રદક્રયાિા પણ સમાવેશ સારે્

યાંત્રમાાં પરૂવામાાં આવતુાં ઇંધણ, ગ્રીસ કે અન્ય પેરોગલયમયકુ્ત પ્રોડક્ટ

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રેયોિ, ટાયર કોડથ, પોગલયેસ્ટર દફલામેન્ટ યાિથ સદહતિા વસન્ર્ેદટક ફાઇબર

રોગ પ્રવતબાંધક કે લેટેક્સ જેવા સજર્જકલ અિે મેદડકલ પ્રોડક્ટ

વસન્રે્દટક દડટર્જન્ટ અિે સાબ ુ

ફોટોગ્રાદફક દફલ્મ અિે કેવમકલ્સ

કેવમકલ, પેરોકેવમકલ અિે ઇલેક્રોકેવમકલ સદહતિા ઉતપાદદકય એવસડ જેવા કે સલ્ફયદુરક એવસડ, િાઇદરક એવસડ, ફોસ્ફોદરક એવસડ વગેરે

ઔદ્યોગગક કે ખિીજ દ્રવ્યવાળા ગેસ

ક્લોરે્સ, પ્રવત ક્લોરે્સ અિે પેરોક્સાઇડ્સ

ગુાંદર અિે જીલેદટિ

યાિથ અિે ટેક્સટાઇલ પ્રદક્રયા જેમાાં સાફ કરવુાં, બ્બ્લચીંગ, ડાઇંગ, વપ્રલન્ટિંગ કે અન્ય પ્રદક્રયા દ્વારા બહાર આવતુાં ગાંદુપાણી

વિસ્પવત તેલ જેમાાં કોઇપણ અકથ દ્વારા કાઢવામાાં આવતુાં તેલ કે હાઇડ્રોજીિેટેડ તેલ

ઉદ્યોગ કે પ્રદક્રયા જેમાાં મેટલ પરિી પ્રદક્રયા જેમકે જાળવણીિી કે સરફેસ કોદટિંગ, પેઇન્ટ બેદકિંગ, પેઇન્ટ લસ્રવપિંગ, ગરમી આપવાિી પ્રદક્રયા, ફોસ્ફેદટિંગ કે દફવિવશિંગ વગેરે

જેમાાં ઇલેક્રોપ્લાન્ટીંગિી કામગીરી ચાલતી હોય તેવા ઉદ્યોગ કે પ્રદક્રયા એસ્બેસ્ટોસ અિે એસ્બેસ્ટોસિી કામગીરી કરતા ઉદ્યોગો કસાઇખાનુાં અિે માાંસ પર ર્તુાં પ્રદક્રયા એકમ

આર્ાયકુ્ત વસ્ત ુબિાવતી કાંપિી જેમાાં યીસ્ટ કે બીયર બિાવતી કાંપિીિો સમાવેશ ર્ાય છે

સ્ટીલ અિે સ્ટીલ પ્રોડક્ટનુાં ઉતપાદિ જેમાાં કોક પ્લાન્ટ કે તેમાાં વપરાશમાાં આવતા કોઇપણ સાધિો જેવા કે, ધાત ુગાળવાિી ભઠ્ઠી, ખલૂા ચલૂાવાળી ભઠ્ઠી, ઇન્ડક્શિ ભઠ્ઠી કે વવદ્યતુ ભઠ્ઠી વગેરે જેવી ગરમી આપવાિી કે એસીડ ભરવાિી, રોગલિંગ કે ગેલ્વેિાઇઝ્ડિી પ્રદક્રયા કે કામગીરી

કોઇપણ વસ્તિેુ બાળી િાખવા માટેિો પ્લાન્ટ

પાવર ઉતપાદક પ્લાન્્સ (ડીજી સે્સિે બાદ કરતા) ચિૂાનુાં ઉતપાદિ

વસગરે્સ અિે તમાકુિી પ્રદક્રયા કરતા તમાકુિા પ્રોડક્ટ

કોલસા પરનુાં પ્રદક્રયા એકમ કે ઓર વસન્ટેદરિંગ, ગચિાઇ માટી વગેરેિા પ્રદક્રયા ઉદ્યોગો ફોસ્ફેટ પથ્ર્ર પ્રદક્રયા પ્લાન્ટ

કોક બિાવવુાં, કોલસાિે ઓગાળવુાં, કોલસામાાંર્ી ડામર ઓગાળવાિી પ્રદક્રયા કે ફયઅુલ ગેસ બિાવવાિી પ્રદક્રયા

ફોસ્ફેટ અિે ટોટી, ફયઝુ વગરેે બિાવવા ટોટી વગેરે જેવા વવસ્ફોટક બિાવવા ફટાકડા બિાવવા ક્લોદરિેટેડ હાઇડ્રોકાબથિિી પ્રદક્રયા ક્લોરીિ, ફ્લોરીિ, બ્રોમીિ, આયોદડિ અિે તેમાાં મેળવવામાાં આવતા તતવો

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

હાઇડ્રોસાયવિક એવસડ અિે તેિા પદાર્ો દૂધિી પ્રદક્રયા અિે ડરેી પ્રોડક્ટ (સાંલગ્િ પ્રોજેક્ટ) ફાઉન્ડ્રીિી કામગીરી સારે્ જોડાયેલ ઉદ્યોગો કે પ્રદક્રયા આલ્કોહોલિા વમશ્રણ દ્વારા કે આકથ દ્વારા પી શકાય તેવુાં આલ્કોહોલ (આઇએમએફએલ) તૈયાર

કરવુાં એિોદડઝીંગ

વસરાવમક/દરફેક્ટરીિેસ

લીડ પ્રોસેવસિંગ અિે બેટરીિે ફરીર્ી બિાવવાિી તર્ા ઉતપાદિિી પ્રદક્રયા ઉપરાાંત લીડ સ્મેલ્ટીંગિો પણ સમાવશે

હોટ મીક્સ પ્લાન્ટ

હોક્સ્પટલ

ખાણકામ અિે ઓર- સાંશોધિ પ્લાન્ટ

વવવવધ જાતનુાં સાંવમશ્રણ તૈયાર કરવુાં

૨. ઉદ્યોગોનુાં ણલસ્ટ જે “કેસરી” પ્રકારમાાં આિે છે. (ઓરેંન્જ)

તક્તીવાળા ગ્લાસ અિે ફોટોફે્રમીંગમાાંર્ી અદરસાનુાં ઉતપાદિ

રૂિે કાાંતવુાં કે વણાાંટ કરવુાં ઓટોમોબાઇલ સવવિસ અિે દરપેર સ્ટેશિ

હોટેલ્સ અિે રેસ્ટોરન્્સ

ફ્લોર વમલ્સ (ઘરેલુાં આટા ચક્કીિે બાદ કરતા) કોઇપણ પદાર્થિો ભકૂ્કો કરીિે બિાવવામાાં આવતો ખાદ્ય પદાર્થ ફળો અિે શાકભાજી પ્રદક્રયા સદહતિો ખાદ્યપદાર્થ કોફીિા બીજમાાંર્ી માવો કાઢવો કે તેમાાં આર્ો લાવવાિી પ્રદક્રયા ઇન્સટન્ટ ચા/કોફી કે કોફી પરિી પ્રદક્રયા આલ્કોહોલ વગરનુાં પીણુાં (સોફ્ટ દડ્રિંક્સ) સગુાંધ અિે ઔદ્યોગગક પફયુથમ્સ

ખાદ્યપદાર્થિી ગણુવિા સધુારવા ઉમેરવામાાં આવતા ન્યદુરઅન્ટ અિે સ્વાદ

માછલીઓ પરિી પ્રદક્રયા શદુ્ધ ન્યદુરઅન્ટ

ગાંદાપાણી કે કોઇપણ પ્રકારિી ગાંદકીનુાં ઉતસર્જિ િા કરે એ પ્રકારિા સજર્જકલ અિે મેદડકલ પ્રોડક્ટિી ઉતપાદિ પ્રદક્રયા

પ્રયોગશાળા- વખારો વાયરિે ખેંચવાિી(ઠાંડી પ્રદક્રયા) અિે

પથ્ર્રિે તોડવુાં આકથ કાઢવાિી કે શદુ્ધદ્ધકરણિી કેવમકલ પ્રદક્રયા કરતી લબેોરેટરી

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ટાયર અિે ટયબુિે વધ ુમજબતૂ બિાવવા કે તેિી મોલ્ડીંગિી પ્રદક્રયા ફરીર્ી કરવી પેસ્ટીસાઇડ્સ/ઇન્સેલક્ટસાઇડ્સ/ફાંગીસાઇડ્સ/હબીસાઇડ્સ/એગ્રોકેવમકલિે સતુ્રોિા રૂપમાાં મકૂવુાં એિપીકે ખાતર/દાણા પાડવા ઔિધીવિમાથણિે સતુ્રોિા રૂપમાાં મકૂવુાં ખાાંડસરી ખાાંડ

કોઇપણ વસ્ત ુકે પદાર્થિો ભકૂ્કો કરત ુાં એકમ

વવવવધ જાતનુાં સાંવમશ્રણ તૈયાર કરવુાં

૩. ઉદ્યોગોનુાં ણલસ્ટ જે “લીલા” પ્રકારમાાં આિે છે.

કોઇપણ કારણોસર કદાચ, પ્રદૂિણ વિયાંત્રણ બોડથ/ પ્રદૂિણ વિયાંત્રણ કવમટી દ્વારા રાજય સરકાર/ કેન્દ્રશાવસત પ્રદેશિા જાહરેિામામાાં સચૂીત કરવામાાં આવેલા િાિા પ્રકારમાાં આવતા, કોટેજ/ગ્રામ્ય વગથમાાં આવતા ઉદ્યોગોિ ેખબૂ જ સહલેાઇર્ી એિઓસી/સાંમતી આપવી એ દરેક ઉદ્યોગો કે પ્રદક્રયા કે જે “લાલ” અિ/ેકે “કેસરી” વગથમાાં િર્ી આવતી. એક સમજૂતી ગલસ્ટ પરૂૂ પાડવામાાં આવ્યુાં છે.

હાઇડ્રોગલક ડીસ્ચાર્જ દ્વારા વપરાયેલી રેતીિે સાફ કરવુાં આટા- ચક્કી ચોખાિો ભકૂ્કો કરત ુાં એકમ

અિાજિે પલાળવાિી અિે પ્રદક્રયા ખિીજયકુ્ત પાણી દાળ વમલ

બેકરીિી વસ્તઓુ, ગબસ્કીટ, હલવાઇએ બિાવેલા ખાદ્યપદાર્ો મગફળીિા ફોતરા કાઢવા(સકૂી)

સોપારી કે મસાલાિે દળવા કોલ્ડ સ્ટોરેજ કે વસ્તિેુ ઠાંડા કરવાિો પ્લાન્ટ

આઇસક્રીમ કે બરફ બિાવવો દરજીકામ અિે કપડાાં બિાવવા કોટિ અિે ઊિિી ગ ૂાંરે્લી વસ્તઓુ

કપડાાં બિાવવા હાર્વણાાંટિા કપડાાં બિાવવા બટૂિી દોરીનુાં ઉતપાદિ કરવુાં સોિા અિે ચાાંદીિા દોરાિી જરીનુાં કામ

સોિા અિે ચાાંદીનુાં કામ કરતી દુકાિો ચામડુાં પકાવવાિી કે પ્રાણીિા ચામડાાંિી પ્રદક્રયાિે બાદ કરતા ચામડાાંિા પગરખાાં અિે

ચામડાાંિી વસ્તઓુ બિાવવી સાંગીતિા સાધિોનુાં ઉતપાદિ

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

રમત-ગમતિા સાધિો વાાંસ અિે િેતરિી વસ્તઓુ(ફક્ત સકૂાયેલી વસ્ત ુપરિી કામગીરી)

કાડથબોડથ કે સાંકોચી શકાય તેવા બોક્સ કે કાગળિી વસ્ત ુ(કાગળ કે માવાિા ઉતપાદિિે બાદ કરતા)

વીજળી, ગરમી કે ધ્વિી અવાહક અિે અન્ય કોટેડ કાગળ (કાગળ કે માવાિા ઉતપાદિિે બાદ કરતા)

વૈજ્ઞાવિક અિે ગગણતશાસ્ત્ર સાંબાંવધત સાધિો ફવિિચર (લાકડાાં અિે સ્ટીલનુાં)

ઘરેલુાં ઇલેલક્રકલ સાધિોિા છૂટા ભાગોનુાં જોડાણ કરવુાં રેદડયોિા છૂટાભાગોનુાં જોડાણ કરવુાં ફાઉન્ટેિ પેિ

બીબા કે આકાર દ્વારા પોલીર્ીિ, પ્લાસ્ટીક અિે પીવીસી વસ્તનુ ુાં ઉતપાદિ

દોરડુાં (કોટિ અિે પ્લાલસ્ટક)

ગાલીચા વણાાંટ

એક કલૂર, કાંદડશિરિા છૂટા ભાગોનુાં જોડાણ કરવુાં સાયકલ, બાબાગાડી અિે અન્ય િાિી મોટરોિો ઉપયોગ િા ર્ાય તેવા વ્હીકલિા છૂટા

ભાગોનુાં જોડાણ

ઇલેક્રોવિક્સ સાધિો (છૂટા ભાગોનુાં જોડાણ કરવુાં)

રમકડાાં પાણીિે સાદુાં પીવાલાયક બિાવવુાં અિે તેમાાંર્ી ખરાબ તતવો દૂર કરવાિો પ્લાન્ટ

પેઇન્ટ (ફક્ત વમશ્રણ પ્રદક્રયામાાં જ)

મીણબિી સરુ્ારીકામ (લાાંકડુાં વહરેવાિી મીલિે બાદ કરતા)

ઓઇલ મેળવવુાં/બહાર કાઢવુાં (હાઇડ્રોજેિેશિ/રીફાઇિીંગ િહીં)

છૂટક કામ અિે મશીિ બિાવવુાં સ્ટીલિી પેટી અિે સટૂકેસનુાં ઉતપાદિ

કાગળિી પીિ અિે ય-ુક્લીપ બિાવવી વપ્રન્ટીંગ માટેિા બ્લોક બિાવવા ચશ્માિી ફે્રમ બિાવવી પાવરલમૂ/હને્ડલમૂ (ડાઇંગ અિે બ્બ્લગચિંગ વગર) વપ્રન્ટીંગ પ્રેસ

કપડાાંિી વસલાઇ કરવી કે દરજી કામ કરવુાં ર્મોમીટર બિાવવુાં જૂતાાં બિાવવા (રબ્બરિા)

પ્લાસ્ટીક પ્રદક્રયાવાળો માલ બિાવવો

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

મેદડકલ અિે સજર્જકલ સાધિો બિાવવા ઇલેક્રોવિક અિે ઇલેલક્રકલ માલ બિાવવા રબર માલિો ઉદ્યોગ

વવવવધ જાતનુાં સાંવમશ્રણ તૈયાર કરવુાં જે ઉદ્યોગ જે ઉપરોક્ત ૭ વગોમાાંર્ી કોઇપણમાાં િર્ી આવતી, તેમિા અંગોિો વિણથય

મખુ્ય ઓદફસ સ્તરે બોડથ કે કવમટીિા સેકે્રટરી અિે બ ેઉચ્ચ અવધકારીઓિી કવમટી દ્વારા લેવામાાં આવશે અિે તેનુાં વગીકરણ કરવામાાં આવશે.

પરરશિષ્ટ બી જોખમી જમીનના શિસ્તારમાાં ઇમારતો , માળખા અને આંતરમાળખાનુાં રક્ષણ

એ. ભકૂાંપથી શિસ્તારનુાં રક્ષણ

આ વવસ્તારોમાાં જમીિનુાં ઓગળવુાં કે જમીિિા ખસવાિી કોઇ મશુ્કેલીિી શક્યતા હોતી િર્ી જેિે કારણે ગબલલ્ડિંગનુાં માળખુાં અિે આંતરમાળખાિી દડઝાઇિ ગબલલ્ડિંગ રેગ્યલુશેન્સ અિે િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ (એિબીસી) દ્વારા પરૂાાં પાડવામાાં આવેલા ભારતીય માપદાંડિે ધ્યાિ ેરાખીિે જ બિાવવામાાં આવે છે.

ભકૂાંપિા કાંપિ વખતે જમીિમાાં જે દહલચાલ ર્તી હોય તો તે કાંપિિી શક્યતાર્ી બચવા માટે જે તે જમીિિી સઘિતામાાં વધારો કરી શકાય છે.

ઈમારત અિે માળખાિો પાયો ઊંડા અિે મજબતૂ પાયા પર દહલચાલિી અસર િા ર્ઇ શકે તેવુાં સઘિ સ્તર બિાવવુાં.

સપાટ કે અગાસી અિે સીધી દદવાલ અિે ટેકરી વાળા આકારિે બદલે સીધાાં માળખામાાં ર્ોડી ત્રાાંસ રાખવાર્ી વધ ુક્સ્ર્ર રહી શકશે અિે પાણીિો વિકાલ ખબૂ સારી રીતે ર્ઇ શકતો હોય તો ટેકરી વાળા ત્રાાંસિે પણ દૂર કરી શકાય છે.

કોઇ િવુાં એક્ન્જવિયદરિંગ (ઈજિેરી) નુાં યોગ્ય સાંશોધિ જો ઈમારતિા માળખા કે આંતરમાળખાિ ેભકૂાંપિા પ્રચાંડ કાંપિર્ી બચાવી શકે

િોંધ: (૨) ર્ી (૫)માાં આપેલા સરુક્ષાિા ઉપાયો દકિંમતમાાં ખબૂ જ વધ ુખચાથળ હોય છે માટે મોટા ઉદ્યોગો અિે ખચાથળ માળખાિા સાંદભે જ ઉપયોગી બિે છે. સામાન્ય ગબલલ્ડિંગમાાં સાઇટિે સધુારણાિા પગલાાં સામાન્ય રીતે ર્ોડાાં ખચાથળ હોય છે, જો કે ખરાબ બાજુિે લેન્ડ યઝુ ઝોિીંગમાાંર્ી બાકાત રાખવામાાં આવે છે

બી. ચક્રિાતી પિનોથી શિસ્તારને થતા નકુસાન સામે રક્ષણ

ચક્રવાતિા વવસ્તારમાાં આવતા ગબલલ્ડિંગ, માળખાાં અિે આંતરમાળખાાંિી દડઝાઇિિ ેિેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ(એિ.બી.સી.) િા વિયમોમાાં આપેલા ભારતીય માપદાંડ અિે માગથદવશિકાિે આધારે તૈયાર કરવાિી રહશેે.

ચક્રવાતિા પવિિા દબાણ અિે ઉંચકવાિી ક્ષમતા સામે બચવા માટે વીજળીિો ઉપયોગ ર્તા માળખામાાં ઇલેલક્રકલ રાન્સવમશિ અિે વવતરણ માટે તર્ા કોમ્યવુિકેશિિા ટાવસથ, ઔદ્યોગગક માળખામાાં ધમુાડાાંિી ચીમિી માટે એક ખાસ માળખાિી દડઝાઇિ બિાવવાિી જરૂદરયાત છે.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગબલલ્ડિંગ, માળખા અિે આંતરમાળખાિે જો દદરયાઇ રેતીમાાં સ્ર્ાપવામાાં આવે તો સલાહભયુથ એ છે કે તેમાાં જમીિિી અંદર પીલર ભરવુાં કે પ્રબગળત કોંદક્રટયકુ્ત મજબતૂ જમીિિા સ્તરનુાં બીમ બિાવવાનુાં રહશેે કે એક અખાંડ મજબતૂ કોંદક્રટયકુ્ત લાાંબા ફૂદટિંગ બિાવવા

જો પરૂિા પાણીિા લીધે જમીિિો ઉપરિો દહસ્સો કાદવવાળો હોય તો, વાવાઝોડાાંિા વવસ્તારમાાં ૭૨ મીટર ઊંડો જમીિિો વવસ્તાર ઊંચાિે ક્સ્ર્રતા આપવા માટે યોગ્ય ગણવામાાં આવશે િહીં, આ બાાંધકામ સામાજીક માળખા જેમકે, શાળા, વાવાઝોડાાં સામે રક્ષણ આપતા આશ્રય સ્ર્ાિો વગેરેિે માટે વધ ુયોગ્ય છે. જમીિ પર યોગ્ય મજબતૂીિા પગલાાં લઇિે ગબલલ્ડિંગર્ી ર્ોડી જરૂરી જગ્યા સધુી યોગ્ય મજબતૂ અિે અવરોધક દદવાલ બિાવી જેર્ી વાવાઝોડાાં સામે રક્ષણ મેળવી શકાય. વૈકક્લ્પક રીતે, પાયા ઉપર સામદુાવયક માળખુાં તૈયાર કરવુાં જેમાાં ઊંચા મોજાાંિા સાંભવવત સ્તર સધુી કોઈ બાાંધકામ િ હોય.

સી. પરૂર્ી વવસ્તારિ ેર્તા નકુસાિ સામ ેરક્ષણ

આ માટે િીચિેામાાંર્ી એક કે તેર્ી વધ ુપગલાાંિી જરૂદરયાત રહશેે

િદી કે કોઇ મોટા પાયે પાણી િીકળવાિી શક્યતા હોય તયાાં પાણી વિકળે કે પહલેા બાાંધ કે પાળનુાં બાાંધકામ કરવુાં.

આયોજિ કરેલા વવસ્તારિી ફરતે યોગ્ય ઊંચાઇ સધુી બાાંધ કે પાળનુાં બાાંધકામ કરવુાં. પરૂનુાં પાણી વધ ુઆવતુાં હોય તેવા આયોજિ કરેલા સ્ર્ળે બાાંધકામ માટે ઊંચાઇ વધારો. આયોજિ કરેલા વવસ્તારમાાંર્ી ગાંદાપાણીિા વિકાલ માટે ખબૂ જ અસરકારક વિકાલ લાઇિનુાં બાાંધકામ

કરવુાં. ઊંડા પાયા પર કરવામાાં આવેલુાં ગબલલ્ડિંગ કે માળખાિો પાયો કદાચ પાયાિા ઘસારાિે લીધે વધ ુિીચે

જવાિી શક્યતા છે. િીચે આપેલા પરૂિી સામે બચાવ રક્ષણ કરતા પગલાાં-

જલ્દીર્ી પાણી વિકળી જાય તેવી સવુવધા, સસુ ાંગતતા પાણી વિકાલ માટેિા પોઇન્ટ વવકસાવ્યા બાદ પ્રાર્વમક અિે ગૌણ વિકાલ ચેિલિે પણ ફરીર્ી

તૈયાર કરવી પાણીિા અન્ય વધારાિા રસ્તાિી પણ જોગવાઇ

પાણી વિકાલ માટે જો કોઇ અડચણ હોય તો તેિે દૂર કરવી જે તે બાાંધ કે પાળાિી આસપાસ રહતેા લોકો અિે પ્રાણીઓ માટે યોગ્ય ઊંચા સ્ર્ળે આશ્રય

પરુૂાં પાડવો અસરકારક વવસ્તારોમાાં જમીિ ધોવાણ સામેિા પગલાાં લેવા અન્ય યોગ્ય પગલાાં લેવા

નોંધઃ

પરૂ વવસ્તારિી જેમ જ વાવાઝોડાાંવાળા વવસ્તારમાાં જો વધારે વરસાદ આવે કે વાવાઝોડાાંર્ી નકુસાિ ર્ાય તો આ જ પ્રકારિા પગલાાં લવેામાાં આવે છે.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

જયારે રક્ષણાતમક પગલાાં લવેામાાં આવે તયારે જમીિિાાં જે ઝોિ પાડવામાાં આવ્યા છે તે વવગત ધ્યાિે લેવી જરૂરી છે. જેર્ી જો કોઇ મોટી આફત આવે અિ ેરક્ષણાતમક પગલાાં વિષ્ફળ જાય તો અન્ય રક્ષણાતમક પગલાાં લેવા માટે જે તે સ્ર્ળ શોધવા માટે સરળતા રહ.ે

પરરશિષ્ટ સી ઔધોણગક પ્લોટનુાં કદ નક્કી કરિા માટે માગષદશિિકા

એમબીએસઆઈઆર માટે િક્કી કરવામાાં આવેલા ઔદ્યોગગક ક્ષેતે્ર પ્રાર્વમક્તાિા ધોરણે દરેકિે પ્લોટનુાં કદ કેવી રીતે િક્કી કરવામાાં આવશ ેતેિી વવગત િીચે આપલેા કોષ્ટકમાાં છે. આ મોટાાં ઔદ્યોગગક વવસ્તારોનુાં આયોજિ કરવામાાં આવે છે તેિી માગથદવશિકાિે કદાચ અનસુરે છે. કોષ્ટક સી - ૧: ક્ષેત્ર અનસુાર, ઔદ્યોગગક પ્લોટિા કદિી રેન્જ

પ્લોટ સાઇઝ રેન્જ

િાિા

(એક હકે્ટરર્ી ઓછાં)

મધ્યમ

(૧ ર્ી ૫ હકે્ટર)

મોટુાં

(૫ ર્ી ૧૨ હકે્ટર)

ખબૂ જ મોટુાં (૧૨ર્ી ૧૫

હકે્ટર)

મેગા

(૧૫ હકે્ટરર્ી વધ)ુ

વવભાગ ૧: સામાન્ય ઉતપાદિ

વવભાગ ૨: આઇટી/આઇટીઇએસ

વવભાગ ૭: હાઇ- ટેક ઉદ્યોગો સદહત ઇલેક્રોવિક

વવભાગ ૪: ઓટોમોબાઇલ અિે ઓટોમોબાઇલ સાંદગભિત

વવભાગ ૫: ભારે એક્ન્જવિયદરિંગ

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પરરશિષ્ટ ડી ફોમષ

ફોમષ નાં. સી

જી.એસ.આઇ.આર. કાયદાની, ૨૦૦૯ કલમ ૮,૧૫ અને જી.ટી.પી.ય.ુડી. કાયદા, ૧૯૭૬ ની કલમ ૨૭,૩૪ અને ૪૯ હઠેળ શિકાસની માંજૂરી માટેની અરજી

પ્રવત, ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર, એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

હુાં/અમે િીચે આપેલા ડ્રોઇંગ અિે િક્શામાાં સારે્ આપેલી વવગત અનસુાર વવકાસ માટેિી માંજૂરી માટે અરજી કરી રહ્યા છીએ. આ કામ માટે પ્લાિિી તૈયારી, માળખાિી વવગત અિે દેખરેખ માટે જે વ્યક્ક્તિી વિમણકૂ કરવામાાં વી છે તેિી વવગત િીચે પ્રમાણે છેઃ એ) આ પ્લાિ તૈયાર કરવામાાં આવ્યો છે િોંધાયેલા આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયર શ્રી__________

બી) માળખાિો અહવેાલ, વવગત અિે ડ્રોઇંગિે તૈયાર કરિાર અિે તેિી વવગતો પરૂી પાડિાર છે શ્રી_________

મેં, ઓર્ોદરટી દ્વારા તૈયાર કરવામાાં આવેલા વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિ/પેટા વિયમોિે તર્ા સાંબ ાંવધત કાયદાિી જોગવાઇ વાાંચી છે અિે તેિી સારે્ સારી રીતે પદરગચત છાં. વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિ/પેટા વિયમોિી જોગવાઇ અનસુાર, હુ ાં મારી કામગીરી અિે જવાબદારીિે પરૂી કરીશ.

માગલક/ગબલ્ડર/ઓયોજક/

વવકસીત કરિાર કે માગલકિા

માન્યતાપ્રાપ્ત એજન્ટિી સહી

તારીખ:

૧. અરજદારનુાં િામ :

૨. પત્રવ્યવહારનુાં સરિામુાં :

૩. જમીિિા માગલકી હક દશાથવતા પરૂાવા :

સારે્ અરજદારનુાં દહત/ટાઇટલ

૪. જમીિ, ગામ, િગર રચિા યોજિા, :

રેવન્ય ુસવે િાંબર તર્ા પ્લોટ િાંબરિી વવગત

૫. હાલિી જમીિિો ઉપયોગ શા માટે કરવાિો છે :

અિે/ જો એક પ્રકાર કરતા વધ ુરીતે જો ઉપયોગ કરવાનુાં હોય તો ક્યાાં પ્રકારિા ગબલલ્ડિંગ માટે કરવાિો છે, તેિી વવગત

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૬. વવકાસિા કાયથિી ટૂાંકમાાં વવગત આપો :

ગબલલ્ડિંગ બિાવવા માટે જમીિિા ઉપયોગિી દરખાસ્તિી વવગત આપો. જો જમીિ અિે/કે ગબલલ્ડિંગિો વપરાશ એક કરતાાં વધ ુરીતે કરવાિો હોય તો દરેક વપરાશિી વવગત આપો.

૭. શુાં આ જમીિિા લે-આઉટ માટે જે માંજૂરી આપવામાાં :

આવી છે તે યોગ્ય સિાવધકારી દ્વારા આપવામાાં આવી છે?

જો હા, તો માંજૂરીિી તારીખ અિે રેફરન્સ િાંબર આપો, :

સારે્ માંજૂર ર્યેલા લે-આઉટિી એક કોપી પણ આપો. જો િા, તો શુાં આ બીજા કોઇ સિાવધકારી દ્વારા માંજૂર કરવામાાં આવ્યુાં છે?

૮. રહણેાાંક વવસ્તાર માટેિા ઉપયોગ માટે, ઘરોિી સાંખ્યા :

અિે માળ

૯. જો પ્રસ્તાવ કોઇ ઔદ્યોગગક/ કોમવશિયલ પ્રવવૃિ માટે :

વવકસાવવામાાં આવશે તો ઓદ્યોગગક/કોમવશિયલિી કામિો પ્રકાર અિે શૈલી દશાથવો

શુાં ઔદ્યોગગક કે કોમવશિયલ માલ સમાિ માટે વાહિોમાાંર્ી

માલ ઉતારવા અિે ચડાવવા માટેિી કોઇ અલગ પ્રદક્રયાિી માટે શુાં પ્રસ્તાવ મકૂવામાાં આવ્યો છે?

ઔદ્યોગગક કચરાિા વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા માટે શુાં પ્રસ્તાવ મકૂવામાાં આવ્યો છે?

માગલક/ગબલ્ડર/આયોજક/

વવકસીત કરિાર કે માગલકિા

માન્યતા પ્રાપ્ત એજન્ટિી સહી તારીખ:

િક્શો અિે જરૂરી દસ્તાવેજો સાંદભે અરજદાર માટે જરૂરી સચૂિા એ છે કે, અરજીિી સારે્ જ બધા દસ્તાવેજો રજૂ કરવા જરૂરી છે.

એ. િક્શો અિે ડ્રોઇંગ જે કાગળ પર તૈયાર કરવામાાં આવ્યા હોય તે ખબૂ જ સારા કાગળ પર કરવા જરૂરી છે જેર્ી તે સરળતાર્ી, સ્પષ્ટ જોઇ શકાય અિે વાાંચી શકાય. દરેક િક્શો અિે/કે ડ્રોઇંગ પર અરજદારિી/માગલકિી અિે તેિા એક્ન્જવિયર/આદકિટેક્ટ અિે જો કદાચ હોય તો વ્યવસ્ર્ાપક/ગબલ્ડરિી સહી કરેલી હોવી જરૂરી છે. જો િક્શા કે ડ્રોઇંગિી મળૂ કોપી રજૂ કરી દીધી હોય તો, તેિી ખરી કરેલી કોપી (ટ્રુ કોપી) રજૂ કરવી.

૧. લે-આઉટ પ્લાિ (ત્રણ કોપી)

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ગબલલ્ડિંગ બાાંધકામિા વવકાસ અંગેિી માંજૂરી માટેિી દરેક અરજી સારે્ સમગ્ર જમીિિો લે-આઉટ પ્લાિિી સાંપણૂથ ક્સ્ર્ર હોય તેવી વવગત જોડવી.

આ િક્શો ૧:૫૨૨િા સ્કેલર્ી િીચે દોરવામાાં આવેલો િા હોવો જોઇએ અિે િીચેિી વવગત દશાથવતો હોવો જોઇએ.

એ) અરજીમાાં દશાથવેલા એસ.િાંબર/પ્લોટિી સીમા અિે પેટા વવભાગ દશાથવતો લે-આઉટ

બી) બાાંધકામ માટે પ્રવતથમાિ જૂિા ગબલલ્ડિંગ કે િવા ગબલલ્ડિંગિી પ્રદક્રયા. બાાંધકામ ચાલે છે તયાાં રસ્તા, શેરીઓ કે

માલ-સામાિિા વહિ માટેિી વ્યવસ્ર્ા (પ્રસ્તાવવત સ્ર્ળર્ી પ્રવતથમાિ જૂનુાં બાાંધકામનુાં સ્ર્ળ ચોક્કસ જોઇ

શકાય તેવુાં હોવુાં જોઇએ)

સી) પ્લોટમાાં દરેક ગબલલ્ડિંગ અિે ખલૂ્લી જગ્યાિા પ્રસ્તાવમાાં કોઇપણ પ્રકારનુાં બાાંધકામ ર્ઇ શકશે િહીં.

ડી) જો લે-આઉટ કોઇ રહણેાાંક વવસ્તાર માટે તૈયાર કરવામાાં આવેલો હોય તો, વધમુાાં કેટલી સાંખ્યામાાં ઘરો

બિાવવામાાં આવશે તર્ા ભવવષ્યમાાં તેમાાં કોઇપણ પ્રકારિો વધારો કરવામાાં આવશે િહીં.

ઈ) જો લે-આઉટ ઔદ્યોગગક કે કોમવશિયલ ઉપયોગ માટે છે, તો જેમાાં બાાંધકામ કરવાનુાં હોય તેમાાં વધમુાાં વધ ુ

કેટલી જગ્યામાાં કરવામાાં આવશે, ભવવષ્યમાાં તેમાાં કોઇપણ પ્રકારિો વધારો કરવામાાં આવશે િહીં.

એફ) પાણીિા પરૂવઠાિી, ગટર વ્યવસ્ર્ા વગેરેિી પ્રવતથમાિ સવુવધા અિે પાણીિા પરૂવઠાિી લાઇિ, પરૂિા

પાણીિા વિકાલિી લાઇિ ઉપરાાંત ગટર વ્યવસ્ર્ા વગેરેિી િહરે અિે તેિાાં વ્યાસ કેટલા હોવા જોઇએ તે

િક્કી કરવુાં.

જી) જાહરે રસ્તાર્ી િજીક જો પ્લોટ હોય તો તેનુાં લોકેશિ

એચ) દરેક પ્રવતથમાિ રસ્તાઓિા વિધાથરણ અિે પહોળાઇ, જેમાાં પ્લોટર્ી મોટા રસ્તા સધુી જવાિા રસ્તાિો પણ

સમાવેશ કરવામાાં આવે છે. પ્રવતથમાિ રસ્તો અિે જો કોઇ પ્રાસ્તાવવક રસ્તો, હોય તો તેિે ખબૂ જ સ્પષ્ટ જોઇ

શકાય તેવી રીતે દશાથવવો.

આઈ) પ્રવતથમાિ વકૃ્ષો અિે કુદરતી દ્રશ્યો જે િે જાળવવા જરૂરી હોય.

જે) લે-આઉટ/પ્લોટિા પેટા વવભાગમાાં આપેલા વિયમો અનસુાર, જરૂદરયાત મજૂબનુાં કોમિ પ્લોટનુાં પદરમાણ અિે

વવસ્તાર.

કે) વિયમ િાંબર.૭૧ અનસુાર જો વકૃ્ષોનુાં વાવેતર કરવુાં પડે તો તે પણ કરવુાં.

૨. વવકાસ માટેિી જમીિિી માગલકી હક્ક દશાથવતા દસ્તાવેજો જેમ કે, વમલ્કત િોંધણીનુાં કાડથિા હક્કોિી િોંધિે દશાથવવી. ૭. સિાવધકારી દ્વારા આપવામાાં આવેલા પ્રમાણભતૂ પ્લાિિો દહસ્સો અિે ઝોિનુાં પ્રમાણપત્ર અરજી સારે્ જોડવા. ૪. જે જમીિ પર તે ગબલલ્ડિંગ કે વવકાસ કરવા માાંગે છે તે પ્રસ્તાવવક પ્લોટ કે સ્ર્ળિો વવસ્તાર અિે માપ દશાથવતો

ડી.આઇ.એલ.આર.માાંર્ી રેવન્ય ુસવે િાંબર કે સીટી સવે િાંબર, જેિો તાજેતરિો લે-આઉટ માંજૂર ર્યો છે તે અંગેિી જે તે અવધકારી દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત પ્લોટિા લે-આઉટિી પ્રમાણભતૂ કોપી પણ રજૂ કરવાિી રહશેે.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૫. એ) પ્રવતથમાિ ગબલલ્ડિંગ માટે ડ્રોઇંગિી (૭ કોપી) જેિો સ્કેલ ૧ સે.મી.= ૧ મીટરર્ી ઓછો િા હોવો જોઇએ જેમાાં સારે્ દરેક ફ્લોર માટે ફ્લોર વવસ્તારિો પ્રસ્તાવ પણ આપવો પડશે.

બી) વિયમ િાંબર. ૧૯ અનસુાર, અનકુુળ સ્કેલ પર લે-આઉટમાાં આંતદરક અિે બહારિા રસ્તા પર પાદકિંગિી વ્યવસ્ર્ા તર્ા બહાર વિકળવાિા રસ્તો અિે વાહિોિે ક્યાાંર્ી અંદર આવવુાં તે પણ વ્યવસ્ર્ા દશાથવવી જરૂરી છે.

૬. માળખુાં જે વ્યક્ક્ત દ્વારા દડઝાઇિરનુાં યર્ાયોગ્ય સહી કરેલુાં પ્રમાણપત્ર

૩. કામ શરૂ કયુ ંછે તેનુાં પ્રમાણપત્ર: િોઁધાયેલા આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયર/સ્રક્ચર દડઝાઇિર/ કામિાાં ક્લાકથ / વવકાસ કરિાર વ્યક્ક્ત/કામ હાર્માાં લેિાર વ્યક્ક્તમાાંર્ી કોઇિા પણ દ્વારા આપવામાાં આવેલુાં અવધકૃત ફોમથ િાંબર ૨(એ), ૨(બી) અિે ૨(સી)નુાં પ્રમાણપત્ર.

૧. વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિ, હઠેળ પ્રાસ્તાવવક ફોમથ િાંબર ૭ અિે ૪િા અનસુાર દરેક વવગત સાંપણૂથ અિે યોગ્ય રીતે દશાથવેલી હોવી જરૂરી છે, કોઇ કેસમાાં કદાચ પ્લાિિી સારે્ પણ આપવાિી રહશેે.

૯. જયાાં ધારા ૭.૭ અિે ૪.૨ લાગ ુપડતી હોય તયાાં અરજદારે સસુ ાંગત અવધકારી પાસેર્ી એિ.ઓ.સી.િી કોપી મેળવવી જરૂરી બિે છે.

૧૨. બાાંધકામ શરૂ કરવા માટે અવધકૃત ફોમથ િાંબર ૨(એ), ૨(બી) અિે ૨(સી)નુાં પ્રમાણપત્ર પણ જો જરૂરી હોય તો વદરષ્ઠ અવધકારી સામે રજૂ કરવુાં.

૧૧. જો ગબલલ્ડિંગિાાં બાાંધકામ દરવમયાિ માગલક/ સાંચાલક/ ગબલ્ડર/ આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયર/ સવેયરમાાંર્ી કોઇપણ વ્યક્ક્તિી બદલી ર્ાય તો, તેમણે યોગ્ય અવધકારીિે રજજસ્રર પત્ર દ્વારા જાણ કરવાિી રહશેે કે તેઓ આ પ્રોજેક્ટિી કામગીરી સારે્ સાંકળાયેલા િર્ી અિે જયાાં સધુી િવા માગલક/ સાંચાલક/ ગબલ્ડર/ આદકિટેક્ટ/ સવેયરમાાંર્ી કોઇિી વિમણકૂ ર્ાય તયાાં સધુી કામ અટકાવવી દેવામાાં આવે. આ પ્રોજેક્ટિી સાંપણૂથ જવાબદારી અવધકૃત ફોમથ િાંબર ૨(એ), ૨(બી) અિે ૨(સી)િા વિયમો હઠેળ હસ્તગત કરવામાાં આવે.

૧૨. વાક્ય-ખાંડ (૧૨)માાં જણાવ્યા અનસુાર, િવા માગલક/ સાંચાલક/ આદકિટેક્ટમાાંર્ી કોઇપણ તેિી જવાબદારી શરૂ કરે તે પહલેા મખુ્ય અવધકારી પાસેર્ી માંજૂરી લઇિે જે કામ ર્યુાં છે તેિી ચકાસણી કરશે. તયારબાદ મખુ્ય અવધકારીિી માંજૂરી બાદ જ બાકી રહતેા કામ માટે કામગીરી આગળ વધારશે.

બી. ચકાસણી અંગેની ફી એક વ્યક્ક્ત કે જે કોઇપણ પ્રકારિા વવકાસ માટે માંજૂરી મેળવવા માટે તેિે મખુ્ય અવધકારી/એમ.સી.િે ચકાસણી ફી ચકૂવવી પડે છે. જેિા દર િીચે પ્રમાણે છે:

બાાંધેલો વવસ્તાર

િીચા ગબલલ્ડિંગ માટે બાાંધેલા વવસ્તારિા દરેક માળ માટે પ્રતયેક ચોરસ મીટરે રૂ. ૭.૨૨ અિે જો દરેક માળમાાં રહણેાાંક વવસ્તારિા વવકાસ કરવાિા હોય કે તેિો દહસ્સો હોય તો ઓછામાાં ઓછી ચકાસણી ફી રૂ.૭૨૨.૨૨.

ઊંચા- ગબલલ્ડિંગ, કોમવશિયલ, વમશ્ર વવકાસ અિે અન્ય રહણેાાંક વવસ્તારિા દરેક માળ માટે પ્રતયેક ચોરસ મીટરે રૂ.૫.૨૨ અિે જો હતેપુવૂથકિો કોઇ વવકાસ કરવામાાં આવે તો ઓછામાાં ઓછી ચકાણી ફી. રૂ.૭૨૨.૨૨.

જમીિિો પેટાવગથ અિે એકત્રીકરણ

સી) દરેક પ્રકારિા વવકાસિા પેટાવગથ અિે એકત્રીકરણ માટે ગબલલ્ડિંગ એકમ/ પ્લોટ વવસ્તારિા દર ચોરસ મીટરે રૂ.૧.૫૨.

ડી) કૃવિ અિે ખાસ કૃવિ ઝોિિા પેટાવગથ અિે એકત્રીકરણ માટે ગબલલ્ડિંગ એકમ/ પ્લોટ વવસ્તારિા દર ચોરસ મીટરે રૂ.૨.૫૨.

ઓછામાાં ઓછી ચકાસણી ફી રૂ. ૭૨૨.૨૨ર્ી ઓછી હોવી જોઇએ િહીં.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

શહરેી કેન્દ્રો, ગ્રામ્ય કેન્દ્ર અિે શહરેી વવસ્તારિી બહાર આવતા વવસ્તારો અિે ફક્ત કૃવિ વવસ્તારમાાં આવતા હોય તેવુાં.

સાંબાંવધત ઉપયોગ માટે વિયમ િાંબર ૭.૨.૧, ૭.૨.૨ અિે ૭.૨.૭માાં જણાવ્યા અનસુાર, ચકાસણી ફીિા ૫૨% અિે જો પ્રકાર ઘર હોય તો ઓછામાાં ઓછી ચકાસણી ફી રૂ.૭૨૨.૨૨

વવકાસ પરવાિગી રીન્ય ુકરાવવા બાબત

જો શરૂ કરવાિી માંજૂરી પ્રાપ્ત ર્યા બાદ/ વવકાસિી માંજૂરી પરૂી પાડવામાાં આવ્યા છતાાં પણ એક વિથિી સમય મયાથદામાાં જો વવકાસિી કામગીરી શરૂ કરવાાં િ આવી હોય તો, ગણતરીિી મદુ્દત વવતી જતા આ કાયદા હઠેળ વવકાસિી માંજૂરી મળે છે. જો મખુ્ય અવધકારી દ્વારા એક વિથિી સમય મયાથદાિી અવધી પરૂી ર્તા પહલેા રૂ. ૭૨૨.૨૨િા ચાર્જ લઇિે જો વધ ુએક વિથિી સમય મયાથદામાાં વવકાસિી પ્રવવૃિ માટે એક ફરીર્ી માંજૂરી આપી શકે છે. સતત કુલ ત્રણ વિથિી માંજૂરી બાદ સમય મયાથદામાાં વધારો મળી શકશે િહીં.

પબ્બ્લક ચેદરટેબલ રસ્ટ:

પબ્બ્લક ચેદરટેબલ રસ્ટ કાયદા ૧૯૫૨િી જોગવાઇ હઠેળ, પબ્બ્લક ચેદરટેબલ રસ્ટ બાાંધકામ કરવામાાં આવ્યુાં હોય તો જો વવકાસિો હતે ુહોક્સ્પટલ, દવાખાનુાં, શાળા કે કોલેજ, કે પજૂાનુાં મ ાંદદર, ધમથશાળા, હોસ્ટેલ વગેરે જેવા સ્ર્ળો માટે કરવામાાં આવ્યુાં હોય કે સિાવધકારી દ્વારા કોઇ સામાન્ય કે ખાસ માંજૂરી આપીિે અન્ય કોઇ હતે ુમાટે કરવામાાં આવ્યુાં હોય તો તેિા માટે ફી રૂ.૫૨૨.૨૨.

ખાણકામ, જમીિમાાં ખાણ ખોદવી અિે ઇંટો શેકવાિી ભઠ્ઠી જેવા વવકાસ માટેિી માંજૂરી:

જો ખાણકામ, જમીિમાાં ખાણ ખોદવી અિે ઇંટો શેકવાિી ભઠ્ઠી જેવા કામગીરી માટે ચકાસણી ફી િીચે પ્રમાણે છે:

i. ખાણકામ, જમીિમાાં ખાણ ખોદવી અિે ઇંટો શેકવાિી ભઠ્ઠીિી કામગીરી માટે

ii. પ્રવત ૨.૪ હકે્ટર દીઠ રૂ.૫૨૨.૨૨ કે તેિો દહસ્સો અિે વધમુાાં વધ ુરૂ.૨૫૨૨.૨૨. iii. ગચમિી વગરિી ઇંટો શેકવાિી ભઠ્ઠી

iv. પ્રવત ૨.૧ હકે્ટર દીઠ રૂ.૨૫.૨૨ કે તેિો દહસ્સો અિે વધમુાાં વધ ુરૂ.૫૨૨.૨૨

v. બાાંધકામ વગર ચિૂાિાાં પથ્ર્રો પરિી પ્રદક્રયા

vi. પ્રવત ૨.૧ હકે્ટર દીઠ રૂ.૨૫.૨૨ કે તેિો દહસ્સો અિે વધમુાાં વધ ુરૂ.૨૫૨.૨૨

vii. ખાણકામ, જમીિમાાં ખાણ ખોદવા માટે ફરીર્ી ચાલ ુકરવા એકવિથિી માંજૂરીિા રૂ.૫૨.૨૨

viii. ઇંટો શેકવાિી ભઠ્ઠી (ચીમિી વગરિી) ફરીર્ી ચાલ ુકરવા એકવિથિી માંજૂરીિા રૂ. ૨૫.૨૨

ix. ચિૂાિાાં પથ્ર્રો વગેરે પરિી પ્રદક્રયા માટે બાાંધકામ વગર ફરીર્ી ચાલ ુકરવા એકવિથિી માંજૂરીિા રૂ. ૧૨.૨૨

િોંધ: મખુ્ય અવધકારી દ્વારા સમયાાંતરે ફી િક્કી કરવામાાં આવશે. સી. શિકાસ ચાિ:

જો કોઇપણ પ્રકારિા વવકાસ ચાર્જ લેવામાાં આવ્યા હોય તો તેિી દરવસપ્ટિી એક કોપી, અરજીપત્રક સારે્ આપવાિી રહશેે.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ સી(એ)

ફોમષ નાંબર. સી(એ)

ધી ગજુરાત નગર રચના અને િહરેી શિકાસ અશધશનયમ, ૧૯૭૬

ખાણકામ, જમીનમાાં ખાણનુાં ખોદકામ, ઇંટો િેકિાની ભઠ્ઠીની માંજૂરી માટે અરજી કલમ -૨૭ હઠેળ

પ્રવત, ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર,

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

હુાં/અમે િીચે દશાથવેલા વવકાસ માટે માંજૂરી મેળવવા માટે અરજી કરી રહ્યા છીએ. હુાં/અમે પ્રર્મ વખત આ જમીિિા વવકાસ માટે અરજી કરી રહ્યા છે. હુ ાં/અમે પ્રમાગણત કરુાં છાં કે, વવકાસિી માંજૂરી માટેિી ગતવિથ કે તેિા આગલા વિથિી શરતોિે ઝીણવટપવૂથક ચકાસી છે. સહી:

તારીખ:

૧. અરજદારનુાં િામ :

૨. પત્રવ્યવહારનુાં સરિામુાં :

૩. જમીિિા માગલકી હક દશાથવતા પરૂાવા :

સારે્ અરજદારનુાં દહત/ટાઇટલ

૪. જમીિ, ગામ, િગર રચિા યોજિા, :

રેવન્ય ુસવે િાંબર તર્ા પ્લોટ િાંબરિી વવગત

૫. જમીિિો હાલિો ઉપયોગ :

૬. જમીિિો પ્રાસ્તાવવક ઉપયોગ :

૭. (એ) ભતૂકાળમાાં કોઇ ઇંટ શેકવાિી ભઠ્ઠી/ :

ખાણકામ/ જમીિમાાં ખાણિી ખોદકામિી કામગીરી કરવામાાં આવ્યુાં હત ુાં કે િહીં. (બી) જો હા, તો કેટલાાં ટાઇમર્ી :

(સી) શુાં વવકાસિી માંજૂરી અિે એિ.એ.િી : માંજૂરી લેવામાાં આવી છે?

૮. જે તે જમીિિો કુલ વવસ્તાર :

૯. કેટલો વવસ્તાર વપરાશ માટે :

ઉપયોગમાાં લેવામાાં આવશે?

(સ્કેચ પ્લાિમાાં દશાથવો)

૧૦. ઇંટિા ઉતપાદિ માટે હાલ જે :

વવસ્તારિો પ્રસ્તાવ મકૂવામાાં

આવ્યો છે તેિી વવગત (સ્કેચ પ્લાિમાાં દશાથવો)

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૧૧. જે કામ માટે માંજૂરી લેવામાાં આવી :

છે તેિો સમયગાળો( મદહિા/વિથમાાં)

(પરુૂાં ર્વાિો કે પરુૂાં કરવાિો સમયગાળો દશાથવો)

૧૨. જો ફરીર્ી શરૂ કરવાિી માંજૂરી :

(એ) પહલેાિી માંજૂરીનુાં િ ાંબર અિે તારીખ :

(બી) બાાંહધેરીિી દડપોઝીટિી રકમ :

અરજદારિે સચૂિા છે કે, િવી માંજૂરી કે ફરીર્ી શરૂ કરવાિી માંજૂરીિી અરજી સારે્ સ્કેચ પ્લાિ અિે દસ્તાવેજ પણ રજૂ કરવાિા રહશેે.

૧. જો અરજદાર જમીિિો માગલકિા હોય તો માગલકી હક્કિા દસ્તાવેજ કે જમીિ માગલકીિે દશાથવતા પરૂાવા

સારે્િા જરૂરી દસ્તાવેજો રજૂ કરવાિા રહશેે.

૨. અરજી સારે્ અવધકારી દ્વારા આપવામાાં આવેલુાં ઝોિ દશાથવત ુાં પ્રમાણપત્ર પણ આપવાનુાં રહશેે.

૭. જો પ્રમાણપત્ર યકુ્ત સાઇટ પ્લાિમાાં જમીિમાાં કાંઇ પ્રશ્ન હોય તો આજુબાજુિા વવસ્તારિી વવગત પણ

આપવાિી રહશેે.

૪. ગતવિથિી માંજૂરીિી ખરી કરેલી િકલ.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૨(એ)

ફોમષ નાંબર ૨(એ)

િોંધાયેલા આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયરિે સાંચાલિ માટે લેવા અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર

પ્રવત,

સાંદભથ: (પ્રોજેક્ટનુાં િામ)નુાં પ્રસ્તાવવક કામ સી.એસ.િાંબર આર.એસ. િાંબર/એફ.પી. િાંબર ઇિવડથ િાંબર______ગામ ખાતેિો, ___________તાલકુા ખાતેિો

ટી.પી.એસ. િાંબર_________િો _________ (ગામ/તાલકુો/શહરે)

માટે (માગલકનુાં િામ/સાંચાલક/ગબલ્ડર)

સરિામુાં:

ટેગલફોિ િાંબર: ________

હુાં આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયર કાઉક્ન્સલિો સભ્ય છાં અિે હાલિા સમયે હુાં િોંધાયેલા આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયર તરીકેિા હક્કો ધરાવુાં છાં.

આર્ી હુાં પ્રમાગણત કરુાં છાં કે, ઉપરોક્ત દશાથવેલા પ્રોજેક્ટિા વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિ/ વિયમો અનસુાર, આ પ્લાિ, વવભાગ અિે તેિી જરૂરી વવગતો માટે િોંધાયેલા આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયર/ સવેયર તરીકેિી મારી વિમણકૂ કરવામાાં આવી છે અિે હુાં જાહરે કરુાં છાં કે, આ પ્રોજેક્ટમાાં જે કાંઇ કામગીરી કરવામાાં આવશે તે માન્યતા પ્રાપ્ત ડ્રોઇંગ અનસુાર મારા સાંચાલિ હઠેળ તર્ા માગલક કે દેખરેખ રાખિાર વ્યક્ક્તિી હઠેળ તૈયાર કરવામાાં આવશે. જે વિયમો લાદવામાાં આવ્યા છે તે દરેક િીવત વિયમોર્ી સારી રીતે પદરગચત છાં અિે તેિે ધ્યાિે રાખીિે જ હુાં મારી કામગીરી અિે જવાબદારી વિભાવીશ અિે વવપરીત કુદરતી પદરક્સ્ર્વતઓિે બાદ કરતા હુાં તેિે સાંપણૂથપણે આદરપવૂથક વિભાવીશ.

આ ઉપરાાંત માગલક દ્વારા પાઇપ દફટીંગ, ગાંદાપાણીિા વિકાલિી વ્યવસ્ર્ા, કચરાિા વિકાલ સારે્ સ્વચ્છતાિી વ્યવસ્ર્ા અિે પાણી પરૂવઠા અંગે પણ જે પગલાાં લેવામાાં આવશે તેમાાં પણ મારૂાં માગથદશથિ પરૂૂ પાડવા માટે મારી વિમણકૂ કરવામાાં આવી છે. આ ઉપરાાંત કામગીરી જે રીતે આગળ વધશે એ રીતે માગલક દ્વારા સાઇટ સપુરવાઇઝર, કામ માટે ક્લાકથ , ગબલલ્ડિંગ કોન્રાક્ટર, પ્લક્મ્બિંગ કોન્રાક્ટર અિે ઇલેલક્રકલ કોન્રાક્ટરિી પણ વિમણકૂ કરવામાાં આવશે.

સહી: રજજ. િાંબર:________તારીખ:

િામ: ____________________________

સરિામુાં: __________________________

ટેગલફોિ િાંબર: _____________________

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૨(બી)

ફોમષ નાંબર ૨ (બી)

િોંધાયેલા સ્રક્ચરલ દડઝાઇિરિે સાંચાલિ માટે લેવા અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર

પ્રવત, સાંદભથ: (પ્રોજેક્ટનુાં િામ)નુાં પ્રસ્તાવવક કામ સી.એસ.િાંબર આર.એસ. િાંબર/એફ.પી. િાંબર ઇિવડથ િાંબર______ગામ ખાતેિો, ___________તાલકુા ખાતેિો

ટી.પી.એસ. િાંબર_________િો _________ (ગામ/તાલકુો/શહરે)

માટે (માગલકનુાં િામ/સાંચાલક/ગબલ્ડર)

સરિામુાં: ટેગલફોિ િાંબર:

હુાં સ્રક્ચરલ દડઝાઇિર તરીકેિી જરૂરી લાયકાત અિે અનભુવ ધરાવુાં છાં. આર્ી હુાં પ્રમાગણત કરુાં છાં કે, ઉપરોક્ત દશાથવેલા પ્રોજેક્ટમાાં માળખાદકય ડ્રોઇંગ, માળખાદકય વવગત અિે માળખાદકય રીપોટથ તૈયાર કરવા માટે મારી િોંધાયેલા સ્રક્ચર દડઝાઇિર તરીકેિી વિમણકૂ કરવામાાં આવી છે. જે વિયમો લાદવામાાં આવ્યા છે તે દરેક િીવત વિયમોર્ી સારી રીતે પદરગચત છાં અિે તેિે ધ્યાિે રાખીિે જ હુાં મારી કામગીરી અિે જવાબદારી વિભાવીશ. હુાં ભારતીય માપદાંડિે આધારે જ પ્રસ્તાવવક ગબલલ્ડિંગિા માળખાિી અિે તેિી આસપાસિી જગ્યાનુાં દડઝાઇિ કરીશ અિે વધમુાાં એ પ્રમાગણત કરુાં છાં કે, દડઝાઇિિી માળખાદકય સલામતી અિે ક્સ્ર્રતાનુાં પણ ધ્યાિ રાખીશ. માગલક અિે સપુરવાઇઝરિે ડ્રોઇંગિી વવગત આપવા માટે મારી અહીં વિમણકૂ કરવામાાં આવી છે. જો મારી સેવાિે બાંધ કરવામાાં આવશે તો હુાં સિાવધકારીિે લેગખતમાાં જાણ કરીશ.

સહી:

રજજ. િાંબર:________ તારીખ:

િામ: ____________________________

સરિામુાં: __________________________

ટેગલફોિ િાંબર: _____________________

(જે લાગેવળગતુાં િ હોય તેિે રદ્દ કરો)

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૨ (સી)

ફોમષ નાંબર ૨ (સી)

િોંધાયેલા કલાકથ કામ માટે/સાઇટ સપુરવાઇઝર/ડેવલપર/માગલક

સાંચાલિ માટે લેવા અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર

પ્રવત, _______________

___________________

___________________

સાંદભથ: (પ્રોજેક્ટનુાં િામ)નુાં પ્રસ્તાવવક કામ સી.એસ.િાંબર આર.એસ. િાંબર/એફ.પી. િાંબર ઇિવડથ િાંબર______ગામ ખાતેિો, ___________તાલકુા ખાતેિો

ટી.પી.એસ. િાંબર_________િો _________ (ગામ/તાલકુો/શહરે)

(માગલકનુાં િામ/સાંચાલક/ગબલ્ડર): ______________________ સરિામુાં: ________________________

ટેગલફોિ િાંબર: _________________________

હુાં જણાવુાં છાં કે, હાલિી િોંધણી કાયદાકીય રીતે િોંધાયેલ _________________________ તરીકે કરવામાાં આવી છે.

આર્ી હુાં પ્રમાગણત કરુાં છાં કે, ઉપરોક્ત દશાથવેલા પ્રોજેક્ટમાાં મારી વિમણકૂ અહીં િોંધાયેલા ______________ તરીકે કરવામાાં આવી છે અિે મારી દેખરેખ હઠેળ કરવામાાં આવેલુાં દરેક કામ િેશિલ ગબલલ્ડિંગ કોડ અિે આઇ.એસ.આઇ. માન્યતા અનસુાર જ કરવામાાં આવશે.

હુાં આપવામાાં આવેલા વિયમોિે સાંપણૂથપણે અનસુરીિે મારી કામગીરી અિે જવાબદારી વિભાવીશ અિે સાંપણૂથપણ ેમાિપવૂથક કામગીરી કરીશ.

વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિમાાં જણાવ્યા અનસુાર, હુ ાં આપેલા સમયમાાં ૧૨ કરતા વધ ુકામિી દેખરેખ િહીં કરુાં. એક જ સ્ર્ળે કામગીરીિા સમય દરવમયાિ એ જ સમયગાળામાાં હુ ાં બીજી કોઇપણ અન્ય સાઇટ પરિી દેખરેખિી

કામગીરી હાર્ ધરીશ િહીં. સહી:

રજજ. િાંબર:________ તારીખ:

િામ: _______________________________________________

સરિામુાં: ____________________________________________

ટેગલફોિ િાંબર: _______________________________________

(જે લાગેવળગતુાં િ હોય તેિે રદ્દ કરો)

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૨ (ડી)

ફોમષ નાંબર ૨(ડી)

જોખમ સામે પગલાાં લેવા જરૂરી સલામતીિા પગલાાં અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર

પ્રવત, સાંદભથ: (પ્રોજેક્ટનુાં િામ)નુાં પ્રસ્તાવવક કામ____________________________________________

(પ્રોજેક્ટનુાં િામ) સી.એસ.િાંબર આર.એસ. િાંબર/એફ.પી. િાંબર _____________________________________________________________________________

ઇિવડથ િાંબર____________ ગામ ખાતેિો, ________________ તાલકુા ખાતેિો ટી.પી.એસ. િાંબર_________િો _________ (ગામ/તાલકુો/શહરે)

૧. જે ગબલલ્ડિંગ પ્લાિિે માંજૂરી માટે મકૂવામાાં આવ્યો છે તે ગબલલ્ડિંગ રેગ્યલુેશિ િાંબર ૧૧.૪િા વિયમો હઠેળ દરેક

સલામતીિી જરૂદરયાત પરૂી કરશે અિે તેમાાં આપવામાાં આવેલી વવગત અમારી જાણકારી અિે સમજવા માટે ખબૂ જ

સાચી અિે સૌર્ી સારી છે.

૨. જમીિિી ક્સ્ર્વતિે ધ્યાિે રાખીિે ગબલલ્ડિંગિી દડઝાઇિ એકવત્રત કરીિે જોખમ સામે લડી શકે એ પ્રકારિા માળખાનુાં

દડઝાઇિ કરવુાં અિે બાાંધકામ દરવમયાિ પણ દરેક વિયમોિે વળગી રહવે ુ ાં જરૂરી છે.

માગલકિી સહી

તારીખ સારે્ _____________________

િામ ___________________________

સરિામુાં ________________________

________________________________

________________________________

ડેવલપરિી સહી

તારીખ સારે્ _____________________

િામ ___________________________

સરિામુાં ________________________

________________________________

________________________________

નોંધ: આ શનયમોની જોગિાઈ અનસુાર ખાતરી આપતા પ્રમાણપત્ર ઉપર જે તે સાંબાંશધત વ્યગ્ક્તની સહી હોિી જોઈએ.

એક્ન્જવિર/સ્રક્ચર એક્ન્જવિયરિી સહી

તારીખ સારે્ _____________________

િામ ___________________________

સરિામુાં ________________________

________________________________

________________________________

આદકિટેક્ટિી સહી તારીખ સારે્ _____________________

િામ ___________________________

સરિામુાં ________________________

________________________________

________________________________

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સ્પેગ્શ્યલ ણબન્પડિંગ ઇન્ફોમેિન િેડયઅુલ

(િાિા ઘરિા સાંદભે એક કે બે માળિા લોડ.બેરીગ મેસિરી બાાંધકામિાાં દકસ્સાઓ માટે)

પદરવશષ્ઠ સારે્ ફોમથ ૨(ડી) સારે્ જોડવાનુાં રહશેે.

૧ ગબલલ્ડિંગ એડે્રસ સબ-પ્લોટ િાંબર આર.એસ.િાંબર/એફ.પી. િાંબર/કોલોિી

ટીપીસ્કીમ િામ/િાંબર

િગર તાલકુા જજલ્લા

૨ ગબલલ્ડિંગ કેટેગરી ૨.૧ બાાંધકામિો પ્રકાર ઇંટ કદડયાકામ કે અન્ય સમચોરસ એકમ

તયૈાર પથ્ર્રો કદડયાકામિ ેલાગત ુાં આરસીઆર કામ

૭. સ્ર્ળ ૭.૧ વસસ્મીક ઝોિ ૫, ૪, ૭

૭.૨ દડઝાઇિ વતવ્રતા (મીલી મીટર/એમએસકે)

૭.૭ ચક્રવાત ઝોિ

૫

૯

૨૨% ૪૨%

૪

૩

૫૨%

૬૨%

૭

૩

૩૫%

૧૨%

૧૨૨%

૪ સ્ર્ાપિા ૪.૧ સાઇટ પરિી જમીિિો પ્રકાર (િોંધ ૨)

૪.૨ જીએલિી િીચ ેપાણીિા ઉંડાણનુાં ટેબલ

૪.૭ ઉપયોગમાાં લવેામાાં આવલેા પ્રવતષ્ઠા/ સ્ર્ાપિાિો પ્રકાર

પથ્ર્રાળ/ જડ

મીટરમાાં: __________

રેતીિા દકિારા પર ક્યારાિી સાર્ ેકે ક્યારા વગરનુાં

મધ્યમ

અલગ-અલગ કોલમિી પ્રવતષ્ઠા

સોક્ટ/બ્લકે કોટિ જમીિ

જમીિ ઇમારત માટે વપલર બિાવવો

તરલતાિો ઉલ્લખે

અન્ય કોઇ (સ્પષ્ટ કરો)

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૫ સપુર- સ્રક્ચર ૫.૧ મજલો/ માળ વગેરે

મજલો/ માળ વગેરે ભોયરુાં:૨/૧

જી.એફ.

પ્રર્મ માળ

બીજો માળ

છત પર પાણીિી ટાાંકી ક્ષમતા=___

ગલટર

૫.૨ ચિૂાિો કોલ સી:એસ= ૧:૪

સી:એલ:એસ=

૧:૧:૬ અન્યકોઇપણ

(સ્પષ્ટ કરો) અન્યકોઇપણ

(સ્પષ્ટ કરો)

૫.૭ માળ

આરસી સ્લબે

સાાંધાઓમાાં પથ્ર્રિો સ્લબે

છાપરુાં/છાપરા

બીમ પર

પહલેાર્ી તયૈાર કરેલા ફ્લોરીંગ

અન્યકોઇપણ (સ્પષ્ટ કરો)

૫.૪ છાપરુાં

માળ/સ્લબે જેવા ફ્લટે

િી વાળી/ “એ” ફે્રમ સહજે ત્રાસ વાળી આરસી ફે્રમ

૫.૫ છાપરાાં પરનુાં કવર સીજીઆઇિી પાટ એ.સી. પાટ મોરબી ટાઇલ્સ અન્યકોઇપણ (સ્પષ્ટ કરો)

૬ જયાાં સહજે ત્રાાંસી છત કરવાિી છે તયાાં સલામતીિા પગલાાં

૬.૧ સખત તાર પરૂા પાડવા

પ્લાિમાાં હા/િા/એિ.એ.

છાપરાિી વળીિા પ્લાિમાાં હા/િા/એિ.એ.

સીધી કોલમિા પ્લાિમાાં હા/િા/એિ.એ.

વાવાઝોડા િી માગથદવશિકા

૬.૨ છતિ ેલાાંગરવી

બ ેદદવાલ= બોલ્ટ દ્વારા: લાંબાઇ=_______સ.ેમી.

વાવાઝોડા િી માગથદવશિકા

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૬.૭ જોડાણ જે-બોલ્ટ/વાયર દ્વારા છતિા મોભાનુાં જોડાણ કરવુાં

છાપરાિી વળી અિ ેછતિા મોભાનુાં જોડાણ બોલ્ટ/વાયરર્ી કરવુાં

પ્રાર્વમક વસ્તઓુ વલે્ડીંગ/ બોલ્ટ/

ખીલો-ખીલી/ બાાંધવાિો પટ્ટો

વાવાઝોડા િી માગથદવશિકા

૩. વજિ ઉઠાવી શકે તવેી દદવાલનુાં વિમાથણ કરવુાં

૩.૧ દદવાલોનુાં કામકાજ શરૂ કરવુાં

કદિા પ્રમાણિા ઉપયોગમાાં દબાણ હા/િા/એિ.એ.

સ્ર્ળિા ઉપયોગમાાં દબાણ હા/િા/એિ.એ.

ચારેતરફ વધ ુમજબતૂ બિાવવુાં હા/િા/એિ.એ.

જીએસડીએમએ માગથદવશિકા

૩.૨ બાંધ પરૂાાં પાડવા

ભોયતગળયા બાંધ બિાવવા હા/િા/એિ.એ.

બારી-બારણાાં પર મકુવામાાં આવતો બાંધ હા/િા/એિ.એ.

િવેાાં બાંધ

હા/િા/એિ.એ. છત પરિા બાંધ

હા/િા/એિ.એ. વત્રકોણ આકારિા કાતદરયા પરિો બાંધ હા/િા/એિ.એ.

છતિા મોભારમાાં બાંધ કરવી હા/િા/એિ.એ.

બાાંધકામ માગથદવશિકા ૧૧.૭, ૧૬.૧

૩.૭ સીધા પીલર કરવા રૂમિા ખણૂાાંમાાં હા/િા/એિ.એ.

બારી-બારણાિા ચોકઠાાંિી પાાંખ પરિા બાંધ હા/િા/એિ.એ.

બાાંધકામ માગથદવશિકા કલમ: ૧૧.૫, ૧૧

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

૩.૪ ફલોર/છતિ ેઅલગ એકમ દ્વારા વધ ુમજબતૂ બિાવવી

આરસીિો ઢાળ કે બાંધ બિાવવો હા/િા/એિ.એ

અન્ય કોઇ ઓછા મહતતવિા કે જોડાણમાાં આવતા બાંધ હા/િા/એિ.એ.

સામસામી બાજૂિ ેજોડતા પાદટયા અિ ેતિેી આજુબાજુ બાંધ બાાંધવા હા/િા/એિ.એ.

બાાંધકામ માગથદવશિકા કલમ: ૧૧.૪, ૧૩

િોંધ: તમારે યોગ્ય તારીખ/ સમયગાળા દરવમયાિ જે તે કામગીરી કરવાિી રહશેે. કે અન્ય કોઇ તારીખ/ સમય આપો જયાાં કોઇ વવકલ્પ આપવાિો રહશેે િહીં. કે કોઇ એવી તારીખ/સમય આપો જયાાં તમારા કેસમાાં કોઇ વવકલ્પ લાગુાં િા પડે. સાંદભથ: ૧. ગજુરાતિા કચ્છિા ભકૂાંપગ્રસ્ત વવસ્તારમાાં ફરીર્ી બાાંધકામ અિે િવા બાાંધકામિી માગથદવશિકા- ગજુરાત સ્ટેટ દડઝાસ્ટર મેિેજમેન્ટ ઓર્ોદરટી, ગજુરાત સરકાર- જૂિ, ૨૨૨૧

છે. ૨. ગજુરાતમાાં વાવાઝોડાાં સામે રક્ષણ આપતા ગબલલ્ડિંગિી માગથદવશિકા- ગજુરાત સ્ટેટ દડઝાસ્ટર મેિેજમેન્ટ ઓર્ોદરટી, ગજુરાત સરકાર- દડસેમ્બર, ૨૨૨૧ છે.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ નાંબર-૩

પ્લાિિો લે-આઉટ, ગબલલ્ડિંગિો પ્લાિ, વવકાસકાયથિી વવગતિી વવગત ધરાવતુાં ફોમથ. ૧) સાઇટ પ્લાિ ૭.૭[વવવિયમ િાંબર (૪) અિે (૬)(એ) હઠેળ]

એ. વવસ્તારિો અહવેાલ ચો.મી. ૧. પ્લોટિો વવસ્તાર

એ િોંધ અનસુાર

બી.સાઇટિી વવગત અનસુાર

૨. અનમુવત માટે

એ પ્રાસ્તાવવક રસ્તા બી.અન્ય આરક્ષણ

કુલ (એ + બી)

૧. ડ્રોઇંગનુાં ગલસ્ટ

૨. છેલ્લે માન્યતા પ્રાપ્ત કરેલા પ્લાિિી સાંદગભિત વવગત (જો કોઇ હોય તો)

કોપીિી સાંખ્યા

તારીખ:

૨) પ્લાિિી વવગત [વવવિયમ િાંબર ૭.૭ (૫)]

૭. પ્લોટિો ચોખ્ખો વવસ્તાર (૧-૨) ૪. કોમિપ્લોટિી %, પ્લોટિો સમતોલ વવસ્તાર

(૭-૪)

૭) પ્લાિિો લેઆઉટ [વવવિયમ િાંબર ૭.૭ (૬)(બી)]

૫. પરવાિગી પાત્ર એફ.એસ.આઇ. ૬. કુલ પરવાિગી પાત્ર બાાંધકામિો વવસ્તાર:

એ. ભોંયતગળયુાં બી. બધા માળ

પ્રવતથમાિ ફ્લોર વવસ્તાર સ્ર્ળે:

જી.એફ. એફ.એફ. બીજો માળ

બાકીિા અન્ય દરેક માળ અિે ટાવરિો માળ

૭. પ્રાસ્તાવવક વમલ્કતિી વવગત

૪.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

પ્રાસ્તાવવક વવસ્તાર સ્ર્ળે:

જી.એફ. એફ.એફ. બીજો માળ

બાકીિા અન્ય દરેક માળ અિે ટાવરિો માળ

કુલ: બાાંધકામિો વવસ્તાર

પ્રાસ્તાવવક એફ.એસ.આઇ. વપરાશ:

ઉતર રેખા સ્કેલ દરમાકથ

બી. બાલ્કિી વવસ્તારિો અહવેાલ

૧. પ્રતયેક માળ પર પ્રાસ્તાવવક બાલ્કિી વવસ્તાર

૨. વવવશષ્ઠ બાલ્કિી વવસ્તાર

(કુલ)

સી. ટેિેમેન્ટ અહવેાલ

૧. ટેિેમેન્ટિો વવસ્તાર

૨. દરેક ભોંયતગળયા પર જ ટેિેમેન્ટ માંજૂરીપાત્ર સ્ર્ળ

જી.એફ. દરેક માળ

૭. પ્રવતથમાિ ટેિેમેન્ટ સ્ર્ળ

જી.એફ. દરેક માળ

૪. પ્રાસ્તાવવક ટેિેમેન્ટ સ્ર્ળ

જી.એફ. ૫. દરેક માળ

૫. પ્રમાણપત્ર:

૧) પ્રવતથમાિ માળખુાં અિે આજુબાજુિી ક્સ્ર્વત મેં જોઇ છે અિે પ્રવતથમાિ માળખામાાં કોઇપણ પ્રકારિી નકુસાિી િા ર્ાય એ પ્રકારિા જરૂરી પગલાાં લઇિે હુાં મારી કામગીરી ખબૂ જ સરળતાર્ી કરીશ અિે જો ગટરનુાં જોડાણ જરૂરી હોય તો તે પણ ચકાસણી કરીિે લઇશ.

૨) પ્રામાગણત કરુાં છાં કે સાંદગભિત પ્લોટિી _______ દદવસે અિે જયાાં પ્લોટ છે તે સ્ર્ળિા વવસ્તારિી, સાઇટિા માપિી, કામગીરીિા વવસ્તારિી, તર્ાાં માગલકીિા દસ્તાવેજો/ટી.પી. રેકોડથ અનસુાર મારા દ્વારા મોજણી કરવામાાં આવી છે.

આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયર/સવેયરિી સહી

વી.આઇ.િી સહી સહી િામ અિે સરિામુાં રજીસ્રર િાંબર સારે્

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

કુલ ટેિેમન્્સ (૭+ ૪)

ડી. ટેિેમન્્સિી વવગતો ૧. પ્રવત ટેિેમન્્સ રૂમિી સાંખ્યા ૨. ટેિેમેન્ટ માટે પરૂાાં પાડવામાાં આવેલા

ટોયલેટ એકમ

૭. ટેિેમેન્ટિા માળિા વવસ્તાર

ઇ. પાદકિંગિો અહવેાલ

૧. વિયમો અનસુાર પાદકિંગ જગ્યાિી જરૂદરયાત

૨. પ્રાસ્તાવવક પાદકિંગ જગ્યા: ૭. કોઇપણ વસ્તઓુ: ચડાવવા કે ઉતારવા

માટેિો વવસ્તાર:

માગલક

આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયર/સવેયર

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ નાંબર. ૪

પટેા વવભાગ/ જોડાણ/ જમીિિો લે-આઉટ

એ વવસ્તાર અહવેાલ ચો.મી. ૧. પ્લોટિો વવસ્તાર

૧. જે ડ્રોઇંગનુાં જોડાણ કયુ ંહોય તને ુાં ગલસ્ટ

કોપીિી સાંખ્યા

સાઇટ પ્લાિ ૭.૭[કલમ િાંબર (૪) અિ ે(૬)(એ) હઠેળ]

૨. અનમુવત માટે

એ. પ્રાસ્તાવવક રસ્તા બી. અન્ય આરક્ષણ

કુલ (એ + બી)

૭. પ્લોટિો ચોખ્ખો વવસ્તાર (૧-૨)

૨. છેલ્લ ેમાન્યતા પ્રાપ્ત કરેલા પ્લાિિી સાંદગભિત વવગત (જો કોઇ હોય તો)

તારીખ:

લઆેઉટ પ્લાિ

[કલમ િાંબર ૭.૭ (૧)(બી) હઠેળ]

૪. કોમિપ્લોટ, પ્લોટિો સમતોલ વવસ્તાર (૭-૪)

પરવાિગી પાત્ર એફ.એસ.આઇ. કુલ પરવાિગી પાત્ર બાાંધકામિો વવસ્તાર

પ્રવતથમાિ ફ્લોર વવસ્તાર એફ.એસ.આઇ. િોંધ:

૭. પ્રાસ્તાવવક વવકાસ અિ ેવમલ્કતનુાં વવવરણ

૪. ઉતર રેખા

સ્કેલ

દરમાકથ

૫. પ્રમાણપત્ર:

૧) પ્રામાગણત કરુાં છાં કે સાંદગભિત પ્લોટિી _______ દદવસ ેઅિ ે જયાાં પ્લોટ છે તે સ્ર્ળિા વવસ્તારિી, સાઇટિા માપિી, કામગીરીિા વવસ્તારિી, તર્ાાં માગલકીિા દસ્તાવજેો/ટી.પી. રેકોડથ અનસુાર મારા દ્વારા મોજણી કરવામાાં આવી છે.

આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયર/સવયેરિી સહી

વી.આઇ.િી સહી સહી િામ અિ ેસરિામુાં રજીસ્રર િાંબર સાર્ે માગલક/ડેવલપર/આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયર/

કામિા ક્લાકથ /સાઇટ સપુરવાઇઝર

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ડી

ફોમષ નાંબર ડી

વવકાસિી માંજૂરી ગજુરાત િગર પ્લાિીંગ અિે શહરેી વવકાસ કાયદા, ૧૯૩૬િી કલમ, ૨૯(૧)(૧)/૨૯(૧)(૨)/૨૯(૧)(૭), ૭૪,૪૯(૧)(બી)િે ધ્યાિે રાખીિે અહીં માંજૂરી આપવામાાં/િકારવામાાં આવી છે.

પ્રવત, (વ્યક્ક્તનુાં િામ)

િે માટે

(કામિી વવગત)

િીચેિી શરતો/વસદ્ધાાંતો પર

શરતો:

(જો માંજૂરી પ્રાપ્ત ર્ાય)

કામ શરૂ કરતા પહલેા સોય તપાસિા અહવેાલ સારે્ કામગીરીિી સાંપણૂથ વવગતનુાં ગચત્ર અિે માળખાદકય ડ્રોઇંગિે પણ રજૂ કરવાનુાં રહશેે.

વસદ્ધાાંતો:

(જો માંજૂરી પ્રાપ્ત િા ર્ાય)

એ) ડોર્ક્મેુન્ટ/ એિ.ઓ.સી. વગેરે:-

જો ફોમથ િાંબર ૧માાં દશાથવ્યા અનસુાર, િીચેિા દસ્તાવેજો/પ્લાિ/એિ.ઓ.સી./હસ્તગત વગેરે રજૂ કરવામાાં િા આવ્યા હોય તો.

બી) સાઇટિે અનમુવત:

i. iિીચેિામાાંર્ી કોઇ કારણોસર વવકાસ પ્લાિિા વિયમ હઠેળ સાઇટિે અનમુવત પ્રાપ્ત િા ર્ઇ હોય

રસ્તાિી લાઇિ

આરક્ષણ

ઝોિ

અન્ય (ચોક્કસ ઉલ્લેખ કરો)

ii. િીચેિામાાંર્ી કોઇ કારણોસર ટી.પી. યોજિાિા વિયમો હઠેળ સાઇટિે અનમુવત પ્રાપ્ત િા ર્ઇ હોય

રસ્તા આરક્ષણ

વિવિત પ્લોટ

અન્ય (ચોક્કસ ઉલ્લેખ કરો)

iii. પ્રાસ્તાવવક ઉપયોગમાાં રસ્તાિી પહોળાઇ કલમ િાંબર ૧૧.૨િા અનસુાર િા હોય તો પરવાિગી મળવાપાત્ર િર્ી.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

સી) લેઆઉટિી ચોક્કસાઇ:

િીચેિી જોગવાઇ જો વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિ અનસુાર િા હોય તો

વવલાંબ

માજર્જિ

કોમિ પ્લોટ

આંતદરક રસ્તાઓ

પાદકિંગિી જગ્યા ગ્રાઉન્ડિો વવસ્તાર

અન્ય (ચોક્કસ ઉલ્લેખ કરો)

ડી) ગબલલ્ડિંગિી જરૂદરયાત અંગેિી ચોક્કસાઇ

િીચેિી જોગવાઇ જો વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિ અનસુાર િા હોય તો

એફ.એસ.આઇ. ઊંચાઈ

વેન્ટીલેશિ

ખલૂ્લી હવા માટેિી જગ્યા આગ સામે રક્ષણિી સાવચેતી અન્ય (ચોક્કસ ઉલ્લેખ કરો)

ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર/ સિાવધકારી

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૬(એ)

ફોમષ નાંબર ૬(એ)

પ્રગવત અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર

ભોંયતગળયા પરિો સ્ટેજ/ ભોંયતગળયામાાં સ્લેબ બિાવવો

રેફરન્સ િાંબર:

માગલકનુાં િામ: સ્ર્ળ:

રજૂ કયાથ તારીખ: પ્રાપ્ત કયાથ તારીખ:

ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

સાહબેશ્રી, અમે અહીં જાણ કરીએ છીએ કે, ગબલલ્ડિંગિી કામગીરીિો અમલ સાંપણૂથપણે માન્યતાપ્રાપ્ત પ્લાિ, દશાથવવામાાં આવેલા ડ્રોઇંગ અિે માળખાદકય ડ્રોઇંગ અનસુાર જ ભોંયતગળયા સધુી પહોંચ્યુાં છે અિે તેિી કામગીરી અમારી દેખરેખ હઠેળ જ કરવામાાં આવી રહી છે.

અમે જાહરે કરીએ છીએ કે, હાલિી ક્સ્ર્વત પ્રમાણે પ્લાિમાાં સધુારાિી જરૂદરયાત િર્ી.

આપિો વવશ્વાસ,ુ

સપુરવાઇઝર એક્ન્જવિયર/

માગલકિી સહી

તારીખ:

િામ: ____________________________________

સરિામુાં: __________________________________

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૬(બી)

ફોમષ નાંબર ૬(બી)

પ્રગવત અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર- પ્રર્મ માળ

ભોંયતગળયા પરિો સ્ટેજ/ ભોંયતગળયામાાં સ્લેબ બિાવવો

રેફરન્સ િાંબર:

માગલકનુાં િામ: સ્ર્ળ:

રજૂ કયાથ તારીખ: પ્રાપ્ત કયાથ તારીખ:

ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

સાહબેશ્રી, અમે અહીં જાણ કરીએ છીએ કે, ગબલલ્ડિંગિી કામગીરીિો અમલ સાંપણૂથપણે માન્યતાપ્રાપ્ત પ્લાિ, દશાથવવામાાં આવેલા ડ્રોઇંગ અિે માળખાદકય ડ્રોઇંગ અનસુાર જ પ્રર્મ માળ સધુી પહોંચ્યુાં છે અિે તેિી કામગીરી અમારી દેખરેખ હઠેળ જ કરવામાાં આવી રહી છે.

અમે જાહરે કરીએ છીએ કે, હાલિી ક્સ્ર્વત પ્રમાણે પ્લાિમાાં સધુારાિી જરૂદરયાત િર્ી.

આપિો વવશ્વાસ,ુ

સપુરવાઇઝર એક્ન્જવિયર/

માગલકિી સહી

તારીખ:

િામ: ____________________________________

સરિામુાં: __________________________________

________________________________

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૬(સી)

ફોમષ નાંબર ૬(સી)

પ્રગવત અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર- જો બહમુાળી ગબલલ્ડિંગ બિાવવાિાાં સ ાંદભે મધ્ય માળ

રેફરન્સ િાંબર:માગલકનુાં િામ: સ્ર્ળ:

રજૂ કયાથ તારીખ: પ્રાપ્ત કયાથ તારીખ:

ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

સાહબેશ્રી, અમે અહીં જાણ કરીએ છીએ કે, ગબલલ્ડિંગિી કામગીરીિો અમલ સાંપણૂથપણે માન્યતાપ્રાપ્ત પ્લાિ, દશાથવવામાાં આવેલા ડ્રોઇંગ અિે માળખાદકય ડ્રોઇંગ અનસુાર જ ________ સધુી પહોંચ્યુાં છે અિે તેિી કામગીરી અમારી દેખરેખ હઠેળ જ કરવામાાં આવી રહી છે.

અમે જાહરે કરીએ છીએ કે, હાલિી ક્સ્ર્વત પ્રમાણે પ્લાિમાાં સધુારાિી જરૂદરયાત િર્ી.

આપિો વવશ્વાસ,ુ

સપુરવાઇઝર એક્ન્જવિયર/

માગલકિી સહી

તારીખ:

િામ: ____________________________________

સરિામુાં: __________________________________

________________________________

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૬(ડી)

ફોમષ નાંબર ૬(ડી)

પ્રગવત અંગેનુાં પ્રમાણપત્ર- અંવતમ માળ

રેફરન્સ િાંબર:

માગલકનુાં િામ: સ્ર્ળ:

રજૂ કયાથ તારીખ: પ્રાપ્ત કયાથ તારીખ:

ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

સાહબેશ્રી, અમે અહીં જાણ કરીએ છીએ કે, ગબલલ્ડિંગિી કામગીરીિો અમલ સાંપણૂથપણે માન્યતાપ્રાપ્ત પ્લાિ, દશાથવવામાાં આવેલા ડ્રોઇંગ અિે માળખાદકય ડ્રોઇંગ અનસુાર જ _______ સધુી પહોંચ્યુાં છે અિે તેિી કામગીરી અમારી દેખરેખ હઠેળ જ કરવામાાં આવી રહી છે.

અમે જાહરે કરીએ છીએ કે, હાલિી ક્સ્ર્વત પ્રમાણે પ્લાિમાાં સધુારાિી જરૂદરયાત િર્ી.

આપિો વવશ્વાસ,ુ

સપુરવાઇઝર એક્ન્જવિયર/

માગલકિી સહી

તારીખ:

િામ: ____________________________________

સરિામુાં: __________________________________

________________________________

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૭

ફોમષ નાંબર ૭

કામગીરી પરૂી કયાથન ુાં રીપોટથ

રેફરન્સ િાંબર:

ગલકનુાં િામ: સ્ર્ળ:

રજૂ કયાથ તારીખ: પ્રાપ્ત કયાથ તારીખ:

ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

સાહબેશ્રી, ગબલલ્ડિંગિા માળખાિી/માળખામાાં ફેરફારિી કામગીરી આદકિટેક્ટડેવલપર/એક્ન્જવિયરિી દેખરેખ પ્લાિિી માંજૂરી અનસુાર જ પરૂૂ કરવામાાં આવ્યુાં છે અિે તેમિા દ્વારા આપવામાાં આવેલુાં કામગીરી પરૂી ર્યાનુાં પ્રમાણપત્ર અહીં સારે્ જોડવામાાં આવ્યુાં છે.

અમે આર્ી જાહરે કરીએ છીએ કે, અમારી કામગીરી અમે વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિ/સ્ર્ાવિક સિાિા કાયદાિે અમલમાાં મકૂીિે પરૂી કરી છે. અમે જાહરે કરીએ છીએ કે આ બાાંધકામિો ઉપયોગ માન્યતા પ્રાપ્ત પ્લાિ અનસુાર, _____________ હતે ુમાટે કરવામાાં આવશે અિે તેિા ઉપયોગમાાં કોઇપણ લેગખત માંજૂરી વગર ફેરફાર કરવામાાં આવશે િહીં.

અમે જાહરે કરીએ છીએ કે, ગબલલ્ડિંગનુાં માળખુાં તૈયાર કરવાિો પ્લાિ અમે રજૂ કરી આપ્યો હતો અિે તેિી માંજૂરી પણ મળી ગઇ હતી.

પ્લાિમાાં પ્રાપ્ત માંજૂરી અનસુાર, જે તે વ્યક્ક્ત/એસોવસયેશિિે વમલ્કતિા કબજા સારે્ જ પાદકિગ માટેિી જગ્યા પણ ફાળવી આપવામાાં આવી છે.

કામગીરી પરૂી ર્યા બાદ જો કોઇ ફેરફાર કરવામાાં આવશે તો તેિી સાંપણૂથ જવાબદારી અમારી રહશેે.

આપિો વવશ્વાસ,ુ

(ડેવલપરિી સહી) (માગલકિી સહી)

ડેવલપરનુાં િામ માગલકનુાં િામ

તારીખ:

સરિામુાં:

જોડાણ: કામગીરી પરૂી કયાથન ુાં પ્રમાણપત્ર

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૮

ફોમષ નાંબર ૮

ગબલલ્ડિંગિી કામગીરી પરૂી કયાથન ુાં પ્રમાણપત્ર

રેફરન્સ િાંબર:

માગલકનુાં િામ: સ્ર્ળ:

રજૂ કયાથ તારીખ: પ્રાપ્ત કયાથ તારીખ:

ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

સાહબેશ્રી, ૧. ગબલલ્ડિંગ/ગબલ્ડીંગ્સનુાં બાાંધકામ અવધકૃત પરવાિગી અનસુાર જ કરવામાાં આવ્યુાં છે.

૨. ગબલલ્ડિંગ/ગબલ્ડીંગ્સનુાં બાાંધકામ માન્યતા પ્રાપ્ત પ્લાિ અિે માળખાદકય દડઝાઇિ( સ્રક્ચર એક્ન્જવિયર દ્વારા

માન્યતાપ્રાપ્ત અિે અમલ કયો હોય તે માળખાદકય ડ્રોઇંગિો એક સેટ સારે્ જોડવો) ઇલન્ડયિ સ્ટાન્ડડથ સ્પેવશદફકેશિ

ગાઇડલાઇિ અનસુાર, માળખાદકય સલામતીિે અનસુરે છે. ૩. બાાંધકામિી કામગીરી અમારી દેખરેખ/ માગથદશથિ હઠેળ કામગીરી પરૂી કરવામાાં આવી છે અિે જે ડ્રોઇંગ રજૂ કરવામાાં

આવી હતી તેિે સાંપણૂથપણે વળગીિે કામ પરુૂાં કરવામાાં આવ્યુાં છે અિે દેખરેખિી દરેક વવગતિે અમારા દ્વારા

જાળવવામાાં આવી છે.

સપુરવાઇઝર એક્ન્જવિયર/માગલકિી સહી તારીખ:

િામ:____________________________

સરિામુાં: _________________________

__________________________

__________________________

સ્રક્ચરલ દડઝાઇિરિી સહી તારીખ:

િામ:____________________________

સરિામુાં: _________________________

__________________________

___________________________

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૯

ફોમષ નાંબર ૯

વમલ્કતિો કબજા-ભોગવટાનુાં પ્રમાણપત્ર

(વવકાસિા માળખાનુાં વવગતપણૂથ વવવરણ)

સવે િાંબર__________________ ગામ ______________________ તાલકુા _________________ પ્લોટ િાંબર ___________________ ટી.પી. યોજિા િાંબર ________________ શેરી __________ વોડથ/સેક્ટર િાંબર

_______________ માગલકીનુાં ________________________________________ વવકસીત વવસ્તાર ____________________________________માાં _________________________ (આદકિટેક્ટ/એક્ન્જવિયર) દ્વારા ______________________________________ (સપુરવાઇઝર/ માગલક)િી દેખરેખ હઠેળ પ્લાિનુાં બાાંધકામ કરવામાાં આવ્યુાં છે.

આદકિટેક્ટ દ્વારા __________________ દદવસે ચકાસણી કરવામાાં આવી હતી અિે હુાં જાહરે કરુાં છાં કે, આ વવકાસિે વવકાસિી માંજૂરી િાંબર _____________ તારીખ ______________ અનસુાર તૈયાર કરવામાાં આવ્યુાં છે અિે જે વપરાશ માટે માંજૂરી આપવામાાં આવી છે તે વપરાશ માટે આ વવકાસ તૈયાર છે.

ચીફ એક્ક્ઝર્ક્દુટવ ઓદફસર

એમ.બી.એસ.આઈ.આર.ડી.એ.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફોમષ ૧૦

ફોમષ નાંબર ૧૦

આદકિટેક્ટ/ એક્ન્જવિયર/ સ્રક્ચરલ દડઝાઇિર/ કામિા ક્લાકથ/ સાઇટ સપુરવાઇઝર/ ડેવલપર/ માગલક માટેિી િોંધણી

અરજી પત્રક

િામ :

સરિામુાં :

કાયમી સરિામુાં :

ટેગલફોિ િાંબર :

લાયકાત :

અનભુવ :

શુાં તમે બીજે ક્યાાંય જોડાયેલા છો? :

(િોકરી આપિારનુાં સરિામુાં અિે તેમનુાં એિ.ઓ.સી પ્રમાણપત્ર આપવુાં)

િોંધણી/ દરન્યઅુલ િોંધણી ફી/ :

રૂબરૂમાાં અર્વા/ એમ.ઓ. વગેરે દ્વારા (કાઉક્ન્સલ ઓફ આદકિટેક્ટ, ઇલન્ડયામાાં :

િોંધાયેલા આદકિટેક્ટ હોય તેમણે કોઇ ફી

ચકૂવવાિી િર્ી. ગતવિથિી િોંધણીિી વવગત આપવી)

વવશેિ વવગત (જો કોઇ હોય તો) :

હુાં જાહરે કરુાં છાં કે, વવકાસ કન્રોલ રેગ્યલુેશિ દ્વારા દશાથવવામાાં આવેલી દરેક જવાબદારી અિે કામગીરીિે સાંભાળાં છાં અિે સિાવધકારીઓ દ્વારા આપવામાાં આવેલા આદેશો, માલસામિ પરૂો પાડવાિી માગણી, કાયમી સચૂિાઓ, િીવત અિે વિયમોિો વફાદારી પવૂથક અમલ કરીશ. હુાં એ પણ જણાવવુાં છાં કે, જો ઉપરોક્ત જવાબદારી વિભાવવામાાં હુ ાં વિષ્ફળ જાવ તો, સિાવધકારીઓ મારી િોંધણીિે પાછી ખેંચી શકે છે અિે મારી િોંધણીિી ફી પણ જપ્ત કરી શકે છે.

મહરેબાિી કરીિે મિે ________ વિથ માટે િવુાં/ફરીર્ી િોંધણી માંજૂર કરો. જયારે િોંધણી બકૂ તૈયાર ર્ાય તયારે મિે મોકલશો. હુ ાં અહીં મારા બે પાસપોટથ સાઇઝિા ફોટોગ્રાફ મારી સહી સારે્ મોકલુાં છાં.

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

અરજદારિી સહી

ફોમષ ૧૧

ફોમષ નાંબર ૧૧

માળખાદકય ચકાસણીિો અહવેાલ

(આ ફોમથ િોંધાયેલા સ્રક્ચરલ દડઝાઇિર દ્વારા ભરવામાાં આવશે તયારબાદ તે સાઇટિી ચકાસણી અિે માગલક દ્વારા આપવામાાં આવેલુાં દરેક કામ યોગ્ય રીતે ર્યુાં છે કે િહીં તે ચકાસણી કરશે, ઉપરાાંત સ્રક્ચર દડઝાઇિિી સલામતી માટે િોંધાયેલા સ્રક્ચરલ દડઝાઇિર દ્વારા જો કોઇ પગલાાં લેવાિા હોય તો તે અંગે માંતવ્ય જાહરે કરશે.)

I. વમલ્કતનુાં િામ અિે સ્ર્ળ, ટી.પી. િાંબર, એફ.પી.િાંબર વગેરે સારે્

II. હાલિા માગલકનુાં િામ

III. માળખાનુાં વવવરણ

ક્લાસ ૧ અિે ૨ (વમલ્કતિે સામાન્ય અિે વવવશષ્ઠ માળખાદકય રીતે વવસ્તારપવૂથક વણથવો)

(એ) કામિી વવગત (બી) વિવિત રચિા ધરાવત ુાં બાાંધકામ

રહણેાાંક

(દુકાિ સાર્ ેકે દુકાિ વગર)

એપાટથમને્ટ

(દુકાિ સાર્ ેકે દુકાિ વગર)

ઓદફસ ગબલલ્ડિંગ

શોવપિંગ સને્ટર

સ્કુલ કોલજે હોસ્ટેલ

ઓદડટો-દરયલ

ફેક્ટરી

૧ ૨ ૭ ૪ ૫ ૬ ૩ ૧ એ. વજિ સહિ કરી શકે તવેી પથ્ર્રિી દદવાલનુાં બાાંધકામ

બી. વિવિત રચિા ધરાવત ુાં બાાંધકામ અિે માળખાનુાં મટીદરયલ

કટોકટીનુાં વજિ સહિ કરી શકે તવેા છત અિે ભોંયતગળયાિા મળૂતતવો

ઇંટ

આરસીસી

આરસીસી

ઇમારતી લાકડુાં

પથ્ર્ર

આરસીબી

ઇમારતી લાકડુાં

સ્ટીલ

સ્ટીલ

જેકાકથ

IV. બાાંધકામનુાં વિથ અિે અનગુામી વિથ :

વધારો કે સધુારો કરવો (વધારા કે સધુારાિી વધ ુવવગત દશાથવો)

V. છેલ્લે ચકાસણી અહવેાલ તૈયાર : કરવામાાં આવ્યો હોય તેિી તારીખ,

કોિા દ્વારા તૈયાર કરવામાાં આવ્યો છે

(પ્રર્મ અહવેાલ માટે આ લાગ ુપડશે

િહીં)

VI. ૬જેિા પર ગબલલ્ડિંગ તૈયાર કરવામાાં :

આવ્યુાં છે તે જમીિ

i. iબાાંધકામમાાં કોઇ પાછળર્ી :

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

ફેરફાર

ii. િજીકમાાં કોઇ ખલુ્લુાં ખોદકામ :

iii. િજીકમાાં કોઇ પાણીિો સાંગ્રહ :

iv. પાણીિા વિકાલિી િજીકમાાં :

વ્યવસ્ર્ા v. જમીિિી િીચે પાણીિી ટાાંકી :

vi. આર.ડબલ્ય.ુ પાઇપનુાં :

આઉટ-લેટ

vii. વસાહત

VII. સૌર્ી સારુાં માળખુાં (આર.સી.સી. ફે્રમ :

માળખુાં)

i. બીમ અિે કોલમમાાં વતરાડ :

કુદરતી કે વવસ્તતૃ ર્યેલી વતરાડ માટે યોગ્ય પગલાાં લેવા

ii. કામિા સમયગાળાિે ટૂાંકાવો :

iii. લોઢાિા સગળયાિો વવસ્તાર :

વધારવો iv. વપરાશકતાથ દ્વારા પાઇપ :

દફટીંગ કરવામાાં, િળ, પાંખો, કાંઇપણ લટકાવવા માટેિી વ્યવસ્ર્ા કે અન્ય કોઇ દફક્સર

લગાવતા ર્યેલુાં અનગુામી નકુસાિ

v. સ્લેબમાાં વતરાડ :

vi. કોંદક્રટનુાં સ્પેગલિંગ કે સ્લેબમાાં :

પ્લાસ્ટર

vii. લોઢાિા સગળયામાાં ઘસારો :

viii. વજિમાાં દડઝાઇિિા વજિિો :

વધારો VIII. સૌર્ી સારુાં માળખુાં (સ્ટીલનુાં માળખુાં) :

i. પેઇન્ટીંગ્સ :

ii. ઘસારો :

iii. જોડાણ, િટ-બોલ્ટ, દરવટથ , :

સાાંધો, જોડેલી પ્લેટ

iv. વમવશ્રત ઘટકોિે વાળવાાં કે :

તેમાાં કડી ભરાવવી v. કોલમ કે ર્ાાંભલાિી કુાંભી સારે્ :

મખુ્ય પ્લેટનુાં જોડાણ :

સામાન્ય વવકાસ વિયાંત્રણ વવવિયમો (જીડીસીઆર)

એમબીએસઆઈઆરડીએ

vi. ભાર :

IX. સૌર્ી સારુાં માળખુાં (વજિ સહિ કરી :

શકે તેવુાં પથ્ર્રનુાં માળખુાં) પથ્ર્રાળ માળખામાાં વતરાડ

(જો કોઇ મોટી વતરાડ હોય તો તેનુાં :

વણથિ કરો, જો જરૂદરયાત હોય તો

તેિી વવગત અિે સ્ર્ાિ પણ દશાથવો)

X. જો કોઇ ભલામણ હોય તો :

હુાં આજર્ી પ્રમાગણત કરુાં છાં કે ઉપરોક્ત સાંપણૂથ વવગતો મિે, માગલક દ્વારા સાચી આપવામાાં આવી છે અિે મારી સૌર્ી સારી લાયકાત અિે યોગ્ય વિણથય દ્વારા મેં ખાતરીપવૂથક સાઇટિી ચકાસણી કરી છે.

આ ભલામણ મારા દ્વારા તૈયાર કરવામાાં આવી છે કે, માગલક દ્વારા લેવામાાં આવેલા માળખાદકય સલામતીિા પગલાાં, મિે સાંપણૂથપણે સાંતોિકારક જોવા મળ્યા છે.

(િોંધણી ર્યેલા સ્રક્ચરલ દડઝાઇિરિી સહી અિે તારીખ)

િોંધાયેલા સ્રક્ચરલ દડઝાઇિરનુાં િામ:

િોંધણી િાંબર: સરિામુાં: