140614 తెలంగాణా వ్యవసాయ రంగం

తెలం�గాణా వ్య�వ్యసాయ రం�గం�సమస�లం�- పరిష్కా�రాలం�

తెలం�గాణాలోవ్య�వ్యసాయం� పై ఆధార పడిన ప�జలం�

మొత్తం�� శ్ర�మ చేయగంలిగిన జనాభా

వ్య�వ్యసాయ సాగం�దారం�లం�

వ్య�వ్యసాయ కూ"లీలం� ఉద్యో�గంస�� లం� ఈత్తంరం�లం�

- 2,000,000.00 4,000,000.00 6,000,000.00 8,000,000.00

10,000,000.00 12,000,000.00 14,000,000.00 16,000,000.00 18,000,000.00

9,735,424.00

2,025,628.00 2,566,346.00 4,871,033.00

6,717,576.00

1,150,039.00 3,424,640.00

1,638,397.00

2011 జనాభా లెక్క�లం�

పురం�షు�లం� స్త్రీ*లం�

• గంత్తం దశాబ్దం.� లో 13,68.012 మ�ది సాగం� దారం�లం� వ్య�వ్యసాయ� వ్యదిలి వ్య�వ్యసాయ కూ"లీలం� గా మారారం�• ఇది సగంటు�న రోజుకి 375• 2022 నాటికీ శ్ర�మ చేసే వ్యయస� లో వుం�డే వాళ్ళు>? 3.12 కోటు�A , వ్య�వ్యసాయేత్తంరం ఉపాధి అవ్యకాశాలం� 1.80 కోటు�A మాత్తంGమే

31,75,667

1,64,53,000

59,90,98665,09,430

91,66,653 (55%)

(19%)(37%)

(45%)

తెలం�గాణా లో రైత్తం�లం ఆత్తంKహత్తం�లం�- 25,9731995-2013

0

500

1000

1500

2000

2500

801

1143

735

1215

1550

943 99512451295

20301802

1932

1071

1575

1213

15361316

15761600

రైతు�లం ఆతు�హతు�లం�

రైత్తం�లం ఆత్తంKహత్తం�లం�

తెలం�గాణా రైతు� ఆతు� హతు�లం� 2, జూన్, న��చి 26 జూలై 2014 వ్యరక్క�

రం�గారెడ్డిO నిజామాబాద్ మెదక్ మహబ్దం"బ్ నగంర్ నల్గొంY �డ వ్యరం�గంల్ ఖమK� కూరీం�నగంర్ ఆదిలాబాద్ హైదరాబాద్0

5

10

15

20

25

30

14

2

20

13

19

27

15

14

0

తెలం�గాణాలో రైతు�లం ఆతు� హతు�లం�

రైత్తం�లం ఆత్తంK హత్తం�లం�

పధ̀ాన సమస�

పెరం�గం�త్తం�నc పెటు�d బ్దండ్డిఖరం�eలం�-ఉత్పాgదకాలం�, కౌలం�,

కూ"లి ధరంలం� పెరం�గం�త్తం�నc జీవ్యన వ్య�య�-

విద�, ఆరోగం��, నివాస� త్తంగం�Y త్తం�నc పభ̀ు�త్తంm సహాయ�-

సబ్సిpడీలం�, రం�ణాలం� లాభుసాటి కాని ధరంలం�

భూ#మి (ఎక్కరాలంలో)

విభాగం� నెలంసరి  ఆదాయం�

నెలంసరి  ఖర�.లం�

రైతు�లం శాతు�

<0.01 భు"మిలేనివారం� 1380 2297 36 %

0.01-1.0 1633 2390

1.0-2.5 సనcకారం� 1809 2672 31 %

2.5-5.0 చినcకారం� 2493 3148 17 %

5.0-10.0 3589 3685 10 %

10.0-25.0 మధ�త్తంరంగంతి 5681 4626 6 %

>25.0 పెద. 9667 6418

మొత్తం�మ� 2115 2770 Source: Report National Committee on Employment in Unorganized Sector, Arjun Sen Gupta Committee, 2007

ప�ట ప�స�1 తు మద్ద4తు� ధర (ర#/క్వి7)

హెక్టా: ర� ఉతు<త్తి1 క్వి ఖర�. ( కౌలం�తో) (ర#)

క్వి7�టాలం� ఉతు<త్తి1 ఖర�.

(ర#)

క్వి7�టాలం�క్క� మద్ద4తు� సలంహా

ధర (ర#)

ఏ గ్రేyడ్ ధాన�� 1,345 1,05,209 2,104 3,156

సాధారంణ ధాన�� 1,310 1,02,480 1,708 2,562

జొనc 1,500 28,299 1,769 2,653

మొకూ� జొనc 1,310 25,486 1,499 2,248

రాగం�లం� 1,500 21,354 1,779 2,668

వేరం�శ్రనగం 4,000 40,509 4,501 6,751

సోయాచికూ��డ� 2,500 52,789 2,778 4,167

పొద�. తిరం�గం�డ� 3,700 33,633 4,204 6,306

పతి� ( పొడ�గం�పిం�జా)

4,000 98,896 4,945 6,306

పతి� ( మధ�స� పిం�జా) 3,700 92,323 4,859 7,288

చెరం�కూ� 210 2,16,986 271 406.5

మద.త్తం� ధరంలం�-2014

జిల్లాD ఖరిఫ్లోసాగం� విస్తీ1రG�

(హే) పత్తి1 సాగం� (హే) % ప�టసాగం�ఆదిలాబాద� 575000 389252 67.70

కూరీం�నగంర్ 393000 256449 65.25 వ్యరం�గంల్ 434000 270475 62.32

నల్గొంY �డ 454000 210984 46.47 ఖమK� 397000 168990 42.57

రం�గారెడ్డిO 202000 51138 25.32 మెదక్ 427000 96809 22.67

మహబ్దం"బ్ నగంర్ 819000 182469 22.28

తెలం�గాణా లో పెరం�గం�త్తం�నc పతి� విస్త్రీ�రం�� 2012-13

రం�ణాలం� - బ్దంకాయిలం�

ఆ�ధI ప�దేశ్ (ర#. కొటDలో)

తెలం�గాణా (ర#. కొటDలో)

మొతు1� (కొటDలో)

2013-14 లో ఇచిeన ప�టు రం�ణాలం� 34,217.00 13,332.00 47,549.00

వ్యస"లం� కాని పాత్తం బ్దంకాయిలం� (స�మారం�) 16,000.00 10,830.00 26,830.00

రైతు�లం� చెల్లింD�చాల్లింQన ప�ట ర�ణాలం� (అం�చనా) 50,217.00 24,162.00 74,379.00

బ్దం�గారం� రం�ణాలం� (స�మారం�) 20,102.00 2,700.00 22,802.00

2013-14 సmలంg కాలికూ రం�ణాలం� (స�మారం�) 4,401.23 2816.27 7217.50

2013-14 అన�బ్దం�ధ రం�గం రం�ణాలం� (స�మారం�) 7,067.07 2951.01 10018.08

మహిళా స�ఘాలం రం�ణాలం� (స�మారం�) 14,204.00 (7,041.19) 21,245.19

మొతు1� 95,991.30 32,629.28 1,28,620.58

http://www.agrariancrisis.in రైతు� స7రాజ� వేదిక్క

(ఆధారం�: SLBC website, గంత్తం వారం� రోజులం�గా వివిధ దిన పతిGకూలోA వ్యచిeన వారం�లం�)

రం�ణాలం� - బ్దంకాయిలం�

In Rs. Crore

Crop loans during 2013-14 13,332.00

Pending crop loans from previous yrs (approx.)

10,830.00

Total pending crop loans 24,162.00

Gold loans (approx.) 2,700.00

2013-14 short term loans (approx.) 2816.27

2013-14 Allied sector loans (approx.) 2951.01

మొతు1� 32,629.28

http://www.agrariancrisis.in రైతు� స7రాజ� వేదిక్క

(ఆధారం�: SLBC website, గంత్తం వారం� రోజులం�గా వివిధ దిన పతిGకూలోA వ్యచిeన వారం�లం�)

తెలం�గాణా: ప�టు రం�ణాలం ప�పింణీలో ప̀ా�తీయవ్య�త్పా�సాలం�

Mah

abub

naga

r

Med

ak

Nizam

abad

Adila

bad

Karim

naga

r

War

anga

l

Kham

mam

Nalgo

nda

Ranga

Red

dy

Hyder

abad

0

100000

200000

300000

400000

500000

600000

700000

800000

900000

1000000

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

Cropped area (ha) Crop loans (Rs. Crore)

http://www.agrariancrisis.in రైతు� స7రాజ� వేదిక్క

తెలం�గాణా లో మొత్తం�� వ్య�వ్యసాయ రం�ణాలం� 2012-13

రం�గారెడ్డిO నిజామాబాద్ మెదక్ మహబ్దం"బ్ నగంర్ నల్గొంY �డ వ్యరం�గంల్ ఖమK� కూరీం�నగంర్ ఆదిలాబాద్ హైదరాబాద్0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

1059.621474.03

1061.92

2098.431684.31

1436.43 1514.07

2046.19

1255.41

434.18

158

532.59

241.04

302

295.46

201.7 134

435.43

204

3127.12

310.73

274.93

343.31

431.86

298.73

558.55 594.52

533

63

484.07

ప�టు రం�ణాలం� సmలంg కాలికూ రం�ణాలం� అన�బ్దం�ధ రం�గం రం�ణాలం�

http://www.agrariancrisis.in రైతు� స7రాజ� వేదిక్క

తెలం�గాణా: కౌలం� రైత్తం�లం� ఇచిeన రం�ణాలం� రం". 23.92 కోటు�Aజిల్లాD కౌలం� రైతు� గం�రిV�పు

క్టార�X లం� ర�ణాలం� ద్దక్వి�న

వాళ్ళు[\ అం�దినఋణం�

నిజామాబాద� 6,409 235 0.20

మెదక్ 2009 833 2.19

వ్యరం�గంల్ 12,136 3,503 0.22

కూరీం�నగంర్ 9,413 2,088 7.18

ఆదిలాబాద� 2,947 600 1.74

రం�గారెడ్డిO 113 25 0.09

మహబ్దం"బ్ నగంర్

656 40 0.27

నల్గొంY �డ 3,021 979 2.49

ఖమK� 21,830 3,503 9.54

మొతు1� 58,534 11,806 23.92http://www.agrariancrisis.in రైతు� స7రాజ� వేదిక్క

తెలం�గాణా రాష్కాd �నికి నాలం�గం� నెలంలం బ్దండ్జె�ట్( వోట్ ఆన్ ఎకౌ�టు� బ్దండ్జె�ట్ ఆధారం� గా)

తెలం�గాణా రాషుd� బ్దండ్జె�ట్: రం". 26,516 కోటు�A రెవిన"� బ్దండ్జె�ట్: రం". 21,295 కోటు�A మ"లంధన బ్దండ్జె�ట్: రం". 3,046 కోటు�A

http://www.agrariancrisis.in రైతు� స7రాజ� వేదిక్క

మౌలికూమైన మారం�gలం� ‘రాషుd� సా� యిలో వ్య�వ్యసాయంఅంభివ్య`దిa బోర�X ’ దాని ఆధmరం�� లో

రైత్తం�లం ఆదాయ భుద�త్పా కూమిషున్ ఆహారం ప�టులంకి ధరంలం నిరా� యకూ కూమిషున్ మ�ఖ�మైన వాణిజ� ప�టులంకూ� ప̀తె�కూ బోరం�O లం� సమగంy విపత్తం�� లం యాజమాన� వ్య�వ్యస�

పరిశోధన, విస�రంణ వ్య�వ్యస� బ్దంలోపేత్తం� ఉత్తంgతి�దారం�లం/ సహకారం స�ఘాలం నిరాKణ�, బ్దంలోపేత్తం� మౌలికూ వ్యసత్తం�లం కూలంgన

గిడO�గం�లం� ప̀ాసెసిం�గ్ య"నిట్p రంవాణా, మారె�టి�గ్ యారం�O లం�

వ్య�వ్యసాయదారం�లం�దరికి స�సా� గంత్తం రం�ణాలం�

రైతు� ఆదాయంభూద్దcతు

రైతు�లం� ఆదాయం క్కమిషన్: భారంత్తందేశ్ర�/ రాషుd�� అ�త్తంటా రైత్తం�లం నిజ నికూరం ఆదాయానిc నమోద� చేసిం. త్తంగిన�త్తం ఆదాయ� సమకూ"రంeడానికి నిరి.షుd సింఫారం�pలం�

చేస�� �ది.

ఉత్తంgతి� ఖరం�eలం�, సబ్సిpడీలం�, జీవ్యన వ్య�య�, – ధరంలం� వీటిలో దేని మీద నిరం�యమైనా కూలిసే జరిగాలి, వీటిని సమనmయమ� చేసే భాద�త్తం కూమిషున్ తీస�కోవాలి

ప`భు�త్తంm� ప`తి వ్య�వ్యసాయదారం�ని కూ�టు��బానికి కూనీస� నెలంకూ� Rs.6000 ఆదాయ వ్యచేe విధ� గా ఉపాధి అవ్యకాశాలంకూ� హామీ ఇవాmలి. ద�వో�లం¦ణ� స"చికూ ఆధారం�గా

దీనిcపె�చు�త్తం" ఉ�డాలి.

వివిధ పధకాలం అమలం�లో రైత్తం�లం ఆదాయ భుద�త్తం పరం�గా జవాబ్దం�దారి త్తంనానిcనిరిK�చాలి

రాషుd� వ్య�వ్యసాయ ధరంలం నిరా� యకూ కూమిషున్ వ్య�వ్యసాయ� లో ఖరం�eలం�, ధరంలం� పారందరంªకూ� గా అ�చునా వేయటానికి

రాషుd� సా� యిలో కూమిషున్ ఏరాgటు� చేయాలి అ�చునా వేసిం సింఫారం�స� చేసింన ధరంలం కూ�టే త్తంకూ��వ్య ధరం కేం�ద��

‘ ’ ప`కూటి�చినపుgడ� వ్య�త్పా�సానిc బోనస్ రం"ప� లో భురీం� చేసే భాద�త్తం రాషుd� ప`భు�త్తంm� తీస�కోవాలి

గాy మాలంకూ� 5 కి. మీ పరిదిలో ప�టులం సేకూరంణ కేం�దా� లం� ఏరాgటు� చేయాలి. ఇ�ద�కూ� మహిళా స�ఘాలంన�, రైత్తం� స�ఘాలంన� వినియోగి�చు�కోవాలి

కేం�ద� CACP పరిధి లో లేని పాలం�, కూ"రంగాయలం�, పస�పు, మిరంప, ఉలిA, పామ్ ఆయిల్ వ్య�టి ఉత్తంgత్తం�� లంకి కూ"డా ధరంలం� నిరం�యి�చి, సమస�లం�

వ్యచినపుgడ� మారె�ట్ లో జోకూ�� చేస�కోవ్యటానికి 1000 కోటుA ధరంలం సిం�రీంకూరంణ నిధి ఏరాgటు� చేయాలి.

రం�ణ మాఫీ పై పత̀ిపాదనలం�

రం�ణ మాఫీ చురంeలం తో కాలంయాపన చేయకూ��డా వెం�టునే కౌలం� రైత్తం�లం తో సహా అ�దరికి ప�టు రం�ణాలం� అ�దే ఏరాgటు� చేయాలి

రైత్తం�లం� అపుgలోA కూ"రం�కూ�పోయి వ్య�వ్యసాయ రం�గం� స�క్షోభు� లో వుంనc మాటు వాస�వ్యమైనపgటికి కేంవ్యలం� రం�ణ మాఫీ తోనే వ్య�వ్యసాయ రం�గం� స�క్షోభు�

పరిషు�రి�చులేమ�. 2008 రం�ణ మాఫీ త్తంరాmత్తం కూ"డా స�క్షోభు� కొనసాగం�త్తం" ఉ�డటుమే ఇ�ద�కూ� నిదరంªన�. చినc సనcకారం� రైత్తం�లం� 85% వుంనాc తెలం�గాణా,

‘ ఆ�ధ¹ పద̀ేశ్ రాష్కాd �లంలో వ్య�వ్యసాయ� తో జీవ్యనోపాధ�లం� పొ�ద�త్తం�నc వాసా� వ్య సాగం� దారం�లంకూ� జీవ్యన భుద�త్తం కూలిg�చే దిశ్రగా విధానాలంలో మౌలికూ మారం�gలం� రాకూ��డా ఈ

స�క్షోభు� పరిష్కా�రం� కాద�. వ్య�వ్యసాయ� పేరం�తో పభ̀ు�త్పాmలం� కేంటాయి�చే ఎలా�టి నిధ�లైనా ఈ దిశ్ర లోనే ఖరం�e కావాలి.

రం�ణాలం� అ�దని వాస�వ్య సాగం�దారం�లం� ఉభుయ తెలం�గం� రాష్కాd �లోA స�మారం� 40 లంక్షలం మ�ది కౌలం� రైత్తం�లం� వుంనాcరం�. వీరికి

స�సా� గంత్తం రం�ణాలం� అ�దడ� లేద� వీరిలో తెలం�గాణలో 58,534 మ�దిని గం�రి��చుటు� జరిగితే వీరిలో కేంవ్యలం� 11,806 మ�దికి స�మారం�

23.92 కోటు�A ప�టు రం�ణాలం� గా ఇవ్యmటు� జరిగి�ది.

అలాగ్రే ఆ�ధ¹ ప̀దేశ్ లో 3,84,631 మ�దిని గం�రి��చుటు� జరిగితే, వీరిలో కేంవ్యలం� 1,37,841 మ�దికి స�మారం� 306.59 కోటుA రం�ణాలం� ఇవ్యmటు� జరిగి�ది.

అలాగ్రే వివిధ భు"ప�పింణీ పధకాలం కి¿�ద భు"మి పొ�దిన దళిత్తం, గిరిజన, మహిళా రైత్తం�లంకూ� స�సా� గంత్తం రం�ణాలం� అ�దడ� లేద�

వీరం�దరం" అధికూ వ్యడీO కి (60% వ్యరంకూ�) పై�వేటు� అపుgలం పై ఆధారం పడాలిp వ్యసో� �ది. నిజానికి స�క్షోభు� లో వుంనcది ఈ రైత్తం�లే... ఆత్తంKహత్తం�లం� ఎకూ��వ్య చేస�కూ��టు�నcది కూ"డా ఈ వ్యరంY� రైత్తం�లే. ఇపుgడ�

మాటాA డ�త్తం�నc స�సా� గంత్తం రం�ణ మాఫీ వ్యలంన వీరేవ్యరికి ఉపయోగం� లేద�.

వాస�వ్య సాగం�దారం�లం�దరికి స�సా� గంత్తం రం�ణాలం� అ�ది�చుటానికి పప̀ధ̀మ ప̀ాధాన�త్తంఇవాmలి. దీనికి పభ̀ు�త్తంm� జవాబ్దం� దారిగా వుం�డటు� కోస� పత̀ె�కూ నిధిని ఏరాgటు� చేయాలి.

స�సా� గంత్తం రం�ణాలం పరిధిలోకి ఇపgటి వ్యరంకూ� రాని వాస�వ్య సాగం� దారం�లం�దరినీ సహకారం స�ఘాలం�గా ఏరాgటు� చేసిం వారికి ఇపgటికేం వుంనc పై�వేటు� రం�ణాలంన� వ్యడీO లేని స�సా� గంత్తం

రం�ణాలం�గా మారాeలి. 1997 న��చి ఆత్తంKహత్తం�లం� చేస�కూ�నc రైత్తం� కూ�టు��బాలంకూ� ఉనc స�సా� గంత్తం రం�ణాలంన�

పూరి�గా మాఫీ చేయాలి. పై�వేటు� రం�ణాలంన� స�సా� గంత్తం రం�ణాలం�గా మారాeలి. వ్య�వ్యసాయ� కోస� పత̀ె�కూ బ్దండ్జె�ట్ పవ̀ేశ్ర పెటాd లి. సాధారంణ బ్దండ్జె�ట్ లో పది శాత్తం�

నిధ�లంన� దీనికి కేంటాయి�చాలి. రం�ణ మాఫీ న��డ్డి అనరం�à లం� పయ̀ోజన� పొ�దకూ��డా పభ̀ు�త్తంm� త్తంగిన జాగంyత్తం�లం�

తీస�కోవాలి రం�ణ మాఫీ కేంవ్యలం� ప�టు రం�ణాలంకేం పరిమిత్తం� చేయాలి సmలంg, దీరంY కాలికూ, అన�బ్దం�ధ రం�గాలం మాఫీ చెయా�లిp వ్యసే� అది కేంవ్యలం� చినc సనcకారం� రైత్తం�లంకి

పరిమిత్తం� చేయాలి ( వ్యరాÄ ధారం ప̀ా�త్పాలంలో నాలం�గం� హెకాd రంA వ్యరంకూ�, మాగాణి ప̀ా�త్తం� లో రె�డ� హెకాd రం�A వ్యరంకూ�)

హైదరాబాద్ నగంరం జిలంAలో వుంనc వ్య�వ్యసాయ రం�ణాలంన� మాఫీ న��డ్డి మినహాయి�చాలి.

బ్దండ్జె�ట్ పై రం�ణమాఫీ భారానిc బా�డA రం"ప�లో కాని, అపుgలం రం"ప� లో కాని ప̀జలం మీదకూ�, త్తందన�త్తంరం ప̀భు�త్పాmలం మీదకూ� బ్దందలాయి�చే ప̀యత్పాcలం� మాన�కోవాలి.

కౌలం� రైత్తం�లంకి రంక్షణ

రం�ణ అరంÃత్తం గం�రి��పు కారం�O లం వ్య�వ్యస�న� స�సా� గంత్తం ప`కి¿య గా మారాeలి. కారం�O కూనీస� మ"డ� స�వ్యత్తంpరాలం కాలం పరిమితి తో ఇవాmలి

కౌలం� రైత్తం�లంకి వ్య�వ్యసాయ రం�ణాలం� ఇవ్యmటానికి బా��కూ�లంకూ� రం�ణ గారె�టీ ప`భు�త్తంmమే ఇవాmలి, అ�ద�కూ� ప`తె�కూ నిధి ఏరాgటు� చేయాలి

వాస�వ్య సాగం�దారం�లం�దరికి సే�ల్ అఫ్ ఫైనాన�p ప`కారం� ప�టు రం�ణాలం� అ�ది�చాలి కౌలం� రైత్తం�లం చుటాd నిc మారిన పరిసిం�త్తం�లంకూ� అన�గం�ణ�గా, కౌలం� రైత్తం�లం రంక్షణ దÊష్టిd తో

మారాeలి.

సమగంy విపత్తం�� యాజమాన��

వ్య�వ్యసాయ భీమా, ప`కూÊతి వైపరిత్పా�లం� జరిగినపుgడ� ప�టులంకూ�, పశ్ర�వుంలంకూ� చెలిA�చే నషుd పరిహారం� అ�చునావేయటు�, చెలిA�చుటు� అనcవి ఒకేం స�స� పరిధి లోకి తేవాలి

గాy మానిc య"నిట్ గా తీస�కోవాలి మ�డలానికి కూనీస� మ"డ� వాత్పావ్యరంణ నమోద� కేం�దా� లం� ఏరాgటు� చేసిం, వివ్యరాలం�, తీస�కోవాలిpన జాగంyత్తంలం�

రైత్తం�లంకి, ప`భు�త్పాmనికి వెం�టునే అ�ది�చే వ్య�వ్యస� ఏరాgటు� చేయాలి త్తంరం�చు� కూరం�వుం కూ� గం�రంయే� మహబ్దం"బ్ నగంర్, నల్గొంY �డ, మెదక్ మరియ� ఇత్తంరం వ్యరాÄ ధారం ప̀ా�త్పాలంకూ� ప�టున�

‘ ’ కాపాడటానికి రంక్షిత్తం సాగం� నీటి ని అ�ది�చే ఏరాgటు� చేయాలి ‘ త్తంరంచు" వ్యరంద పీడ్డిత్తం ప̀ా�త్పాలంలో ప�టు నష్కాd లంన� నివారి�చుటానికి డ్రై�నేజి వ్య�వ్యస� న� బాగం� చేసిం వాడ�కూలోకి తేవాలి.

అలాగ్రే ప�టులంన� కాపాడ�కోవ్యటానికి క్షేత్తంG సా� యిలో గోదామ�లం�, రైత్తం� సా� యిలో టారాgలిన్ పటాd లం� అ�ద�బాటు�లోఉ�చాలి

త్తం�ఫాన� తో పాటు� కూరం�వుంన� కూ"డా ప`కూÊతి వైపరీంత్తం�� గా గం�రి��చి చురం�లం� చేపటాd లి.

భీమా, నషుd పరిహారం� మొత్పా� లంన� రైత్తం�లంకూ� ఆరం� మాసాలం లోపు చెలిA�చాలి.

స�సిం�రం వ్య�వ్యసాయానికి ప̀ోత్పాpహ�

సా� నికూ వ్యనరం�లం ఆధారం� గా చేసే వ్య�వ్యసాయనికి వ్య�వ్యసాయ శాఖా, వ్య�వ్యసాయ విశ్రmవిదా�లంయ� ప̀ాధాన�త్తం ఇచిe ప̀ోత్తంpహి�చాలి.

భు"సారం యాజమాన�� పై ప`తె�కూ ద�� ష్టిd పెటిd , ప`భు�త్తంm� పెటు�d బ్దండ�లం� పెటాd లి, రంసాయనికూ ఎరం�వుంలం వినియోగం� వ్యచేe ఇద� స�వ్యత్తంpరాలం కాలం� లో సగానికి పైగా త్తంగిY�చే విధ�గా చురం�లం�

చేపటాd లి.

ప`ప�చు వా�పిం�గా నిషేది�చు బ్దండ్డిన పురం�గం� మ�ద�లం� ఇకూ�డ నిషేది�చాలి సే�ది�య వ్య�వ్యసాయ విధానానిc ప`కూటి�చాలి

వ్యరాÄ ధారం వ్య�వ్యసాయానికి మద.త్తం��

వ్యరాÄ ధారం వ్య�వ్యసాయానిc పునరం�జీ�వానికి సమగంy కారా�చురంణ ప`ణాళికూ, సాసmత్తం య�త్పాG �గం� ఏరాgటు� చేయాలి మెటుd ప�టులంకూ� ప̀ోత్పాpహ�, సనc జీవాలంతో సహా పశ్ర�పోషుణ కూ� సహకారం� అ�ది�చాలి ‘ ’ ‘ కూరం�వుం సమయ� లో పస�వుంలంన� కాపాడ� కోవ్యటానికి ప`తె�కూ పశ్ర�శాలం లంన� గండ్డిO బా��కూ� లంన� ఏరాgటు� చేయాలి పశ్ర�వుంలం ఆరోగం��, భీమా సౌకూరం�� భు"గంరం× జలాలం వినియోగం� పై నియ�త్తంGణ, కొత్తం� బోరం�లం� వేయకూ��డా సహకారం నీటి ప�పింణి కి మ��ద�కూ� వ్యచిeన

గాy మాలంకి ప`తె�కూ ప̀ోత్పాpహాలం� ఇవాmలి చిరం� ధానా�లం� ఎకూ��వ్యగా సాగం� లో వుంనc ప̀ా�త్పాలంలో ప̀ాసెసిం�గ్, మారె�టి�గ్ సద�పాయాలం� కూలిg�చాలి

గాe మీణంవాణిజ�� మరియం�మౌల్లింక్క వ్యసతు�లం అంభివ్య`ది4 క్వి ప్రో� త్సాQహ�

వ్య�వ్యసాయ/ ఫుడ్ ప̀ాసెసిం�గ్, ఉత్తంgత్తం�� లంకూ� విలం�వ్య జోడ్డి�పు, వ్య�వ్యసాయ ఉత్పాgదకాలం ఉత్తం�Ùతి� త్తందిత్తంరం చినc మధ� త్తంరంహ పరిశ్ర�మలం� గాy మీణ ప̀ా�త్పాలంలో ఏరాgటు� చేయటానికి ప`తె�కూ

ప̀ోత్పాpహకాలం� ఇవాmలి. రైత్తం� సహకారం స�ఘాలం ఆధmరం�� లో ఏరాgటు� చేస�కూ��టే అదనపు సహాయ� అ�ది�చాలి

వైవిధ� పరంమైన జీవ్యనో పద�లం� పె�చు�కోవ్యటానికి గాy మీణ య�వ్యత్తం కూ� కూ¿మబ్దందÚమైన శిక్షణ, నిపుణత్తం పె�పు లంక్షÜ� గా పెటు�d బ్దండ�లం� పెటాd లి

ప`తి కూ�టు��బానికి కూనీస� నెలంకూ� 5000 ఆదాయ� వ్యచేe విధ�గా ఉపాథి అవ్యకాశాలం� కూలిg�చుటానికి ప`భు�త్తంm� భాద�త్తం తీస�కోవాలి

రైత్తం� సహకారం స�ఘాలం�/ ఉత్తంgతి� దారం�లం స�ఘాలం ఏరాgటు�

రైత్తం� సహకారం స�ఘాలం� ఏరాgటు� చేయాలి. వుంనాc వాటిని బ్దంలోపేత్తం� చేయాలి సహకారం స�ఘాలంన� జిలాA సా� యి, రాషుd� సా� యి ఫెడరేషునలం� గా ఏరాgటు� చేయాలి గాy మా సా� యి లో ఉత్తంgతి� గం"y ప్ లంన� (commodity groups) ఏరాgటు� చేసిం ప`తె�కూ శిక్షణ,

ప`ణాళికూ లం� త్పాయారం� చేసిం సహకారం� అ�ది�చాలి మ�డలానికి కూనీస� మ"డ� చొపుgన ప`తి ఇద� గాy మాలంకూ� ( ఒకూ కూAసdర్) లేదా మ"డ� వేలం

ఎకూరాలంకూ� గాని, రె�డ� వేలం మ�ది రైత్తం�లంకి గాని ఒకూ రైత్తం� సేవ్య కేం�ద�� ఏరాgటు� చేయాలి.

రైత్తం� సేవ్య కేం�దా� లం� అనిc శాఖలం న��డ్డి అనిc సేవ్యలంన� ఒకేం చోటు (single window) అ�ది�చాలి

ఈ రైత్తం� సేవ్య కేం�దా� లం�, సా� నికూ గాy మ ప�చాయతిలం పరం�వేక్షణలో వుం�డాలి.