Download - Rangkuman Anatomi Blok I.5
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
1/20
Rangkuman Anatomi Blok I.5
Nervous SystemPresented by Juned for everyone who needs it
Pembagian Sistem Saraf
•Anatomis
• Fungsional
Pembagian Encephalon (Otak)
1
SN
SNC
SNP
Encephalon
Medulla spinalis
Truncus cerebri
Cerebellum
Diencephalon
Mesencephalon
Pons
Medulla oblongata
Nervi craniales N !"#!!$
Nervi spinales
C % &T % '() % *S % *Co % '
Cerebrum
Encephalon
Prosencephalon
Mesencephalon
+hombencephalon
Telencephalon
Diencephalon
,emispherium cerebri
Epithalamus
Thalamus
,ypothalamus
Subthalamus
Mesencephalon
Tectum- corpora .uadrigeminacolliculus supor et inf or $
Tegmentum
Metencephalon
Myelencephalon
Cerebellum
Pons
Medulla oblongata
C
er ebr um
SNSN Somatis
SN /tonom01isceral
SN Parasimpatis
SN Simpatis
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
2/20
Osteologi
Calvaria cranii
• Sulcus sinus sagitalis supor
• Sulci arteriosi et venosi % a2 meningea media
• 3oveolae granulares % corpus Pacchioni
Basis cranii
• 3ossa cranii antor % gyri et sulci orbitales
impressiones gyrorum digitatae$
3ossa cranii media % lobus temporal
3ossa cranii postor % cerebellum
• 3oramen"foramen liat tabel Nn. Craniales
• Sulcus"sulcus sesuai dengan sinus yang
melewatinya4 misal sulcus sinus sigmoidei dilewati
oleh sinus sigmoideus4 dll
• Sella turcica4 fossa hypophysialis
• Margo supor partis petrosae
Tempat mele5atnya tentorium cerebelli
• Protuberantia occipitalis interna
Tempatnya confluens sinuum
Meninges
• Terdiri dari 6 lapis-
1. Duramater cranialis-
)amina endostealis
)amina meningealis dupli5atura-
% 3al7 cerebri
Memisah5an 5edua hemispherium cerebri4
tepi bawahnya sampai corpus callosum
% 3al7 cerebelli
Memisah5an 5edua hemispherium
cerebelli % Tentorium cerebelli
Memisah5an cerebrum % cerebellum4
membatasi incisura tentorii
% Diaphragma sellae
!nervasi- N2 14 N2 #
Duramater spinalis ' lapis a8a
(2 9rachnoidea
:ranulatio arachnoidalis corpus
Pacchioni$ merupa5an 5lep satu arah yang
mengalir5an )CS dari spatium subarachnoidea
sinus sagitalis supor
62 Piamater
• 1as5ularisasi-
92 meningea antor for2 ethmoidale antor
92 meningea media for2 spinosum
92 meningea postor for2 8ugulare
• Spatium epidurale
• Spatium subdurale
• Spatium subarachnoidea cisterna-
Cisterna cerebellomedullaris
Cisterna pontis
Cisterna interpeduncularis
Cisterna ambiens
Sinus uramatris
• Terdapat di antara ( lapisan duramater
• Menerima aliran darah dari-
1v2 cerebri
1v2 diploicae
1v2 emissariae-
12 emisaria parietalis % for2 parietale
12 emisaria mastoidea % for2 mastoidea
12 emisaria occipitalis
12 emisaria condylaris % canalis condylaris
• Sinus sagitalis supor lan8utan v2 nasalis
• Sinus sagitalis inf or
• Sinus rectus lan8utan v2 cerebri magna
:alen$
• Sinus occipitalis
• Sinus cavernosus
Sinus intercavernosi
• Sinus tranversus
• Sinus sigmoideus
• Sinus petrosus supor et inf or
• Sinus sphenoparietalis
•Confluens sinuumMerupa5an muara dari sinus sagitalis supor 4 sinus
rectus4 dan sinus occipitalis4 yang selan8utnya
mengalir5an darah 5e sinus transversus sinus
sigmoideus v2 8ugularis interna
Central Nervous System
• Neura7is- bentu5 huruf T
% :aris sepan8ang medulla spinalis %
truncus cerebri
% :aris dari polus frontalis % polus
occipitalis
• /rientasi arah-
+ostral- 5e arah frontal
;audal- 5e arah regio coccygeus
Dorsal- 5e arah punggung
1entral- 5e arah perut
2
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
3/20
Penampang-
;oronal- ⊥ neura7is
,orisontal- 00 neura7is
Sagital
• /rganisasi neuron-
;umpulan badan sel saraf-nucleus4 ganglion4 lamina4 corte74 corpus4
centrum
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
4/20
% !ndusium griseum rudimenter
hippocampus$
9rea asosiasi somati5asosiasi parasensoris$
)obulus parietalis supor Stereognosis- penilaian 5omprehensif5ara5teristi5 ob8e5 yang diraba tanpamelihatnya
'> 9rea visual primer area striata$
Se5itar fissura calcarina 95hiran radiatio optica dari corpusgeniculatum laterale C:)$? pusat penglihatan
'&'@
6@
9rea visual se5under 9rea visual tersier
9rea asosiasi visual tinggi
Sebelah area '>Sebelah area '&
:yrus angularis
9rea asosiasi visual'&"'@- gera5an scanning otomatis
bola mata='=(
9rea auditoris primer 9rea auditoris se5under
:yrus temporalis transversusconvolutio ,eschl$
95hiran radiatio auditiva dari corpusgeniculatum mediale C:M$? pusat pendengaran
(( 9rea asosiasi auditorisarea Aernic5e$ 9rea bahasa sensoris
:yrus temporalis supor
((6@=B
9rea asosiasi area"areaasosiasi sensoris
:yrus temporalis supor
:yrus angularis:yrus supramarginalis
Memproses input"input dari area"areaasosiasi sensoris
=6 9rea gustatoris /perculum Pusat pengecapan
6= 9rea olfa5si ncus Pusat penciuman
@"'( Corte7 prefrontalis
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
5/20
%anglia #asalia
• Secara filogeneti5 dibagi men8adi-
'2 Neostriatum- nucleus caudatus4 putamen
(2 Paleostriatum- globus pallidus
62 9rchistriatum- amygdala4 claustrum
• Nucleus caudatus-
CaputCorpus
Cauda uncus
• Nucleus lenticularis lentiformis$-
Putamen
:lobus pallidus medialis et lateralis
• Claustrum
• Capsula interna-
Crus anterius
Crus posterius
• )amina medullaris interna
• )amina medullaris e7terna
• Capsula e7terna
• Capsula e7trema
iencephalon
• Thalamus-
9dhesio interthalamica
Pulvinar thalami
Corpus geniculatum laterale
Corpus geniculatum mediale
• ,ypothalamus
• Epithalamus glandula pinealis$
• Sulcus hypothalamicus
• Corpus mamillare
• )amina terminalis
•
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
6/20
Pons
• Sulcus basilaris ∼ a2 basilaris
• 3ibrae tranversae superficiales
• 3ossa rhomboidea-
Sulcus medianus
Sulcus limitans
3ovea supor et inf or
Colliculus facialis
Trigonum n2 vagi
Trigonum n2 hypoglossi
Tuberculum acusticum area acustica
Striae medullares
• 3astigium
Cerebellum
• Corte7 cerebelli
• Medulla cerebelli centrum medullare$ arbor vitae
• Nuclei cerebelli nuclei centrales$-
Nucleus fastigii
Nucleus emboliformis
Nucleus globosus
Nucleus dentatus• Pedunculus cerebellaris supor brachium con8unctivum$
• Pedunculus cerebellaris medius brachium pontis$
• Pedunculus cerebellaris inf or corpus restiforme$
!ermis "emisp#erium cerebelli
)ingula "
)obulus centralis )obulus centralis
Culmen )obulus .uadrangularis antor
Declive )obulus .uadrangularis postor
3olium )obulus semilunaris supor
Tuber )obulus semilunaris inf or
)obulus gracilis
Pyramis )obulus biventer
vula Tonsilla
Paraflocculus
Nodulus 3locculus
• )obus antor
)obus postor
)obus flocculonodularis• 3issura primaria
Pembatas lobus antor % postor
Celah di antara lobulus .uadrangularis antor et postor atau culmen % declive
• 3issura horisontalis
Celah di antara lobulus semilunaris supor et inf or atau folium % tuber
• 3issura posterolateralis
Pembatas lobus postor % lobus flocculonodularis
6
Nucleusinterpositus
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
7/20
Celah di antara tonsilla % flocculus atau uvula % nodulus
• Secara filogeneti5 dibagi men8adi-
'2 9rchicerebellum
3ungsi- memelihara tonus otot4 5eseimbangan e5uilibrium$4 si5ap posture$
;omponen- lobus flocculonodularis
nucleus fastigii
(2 Paleocerebellum3ungsi- regulasi tonus otot e7tremitas4 proprioseptif4 e5steroseptif
;omponen- lobus anterior
declive
uvula % tonsilla
paraflocculus
nucleus interpositus
62 Neocerebellum
3ungsi- 5oordinasi mus5uler
;omponen- sisanya222$
nucleus dentatus
Me$ulla Oblongata• 3oramen caecum
• Pyramis ∼ tractus corticospinalis
• /liva ∼ nucleus olivarius inf or
• Tuberculum gracilis clava$ ∼ nucleus gracilis
• Tuberculum cuneatum ∼ nucleus cuneatus
• Tuberculum cinereum
• 3asciculus gracilis
• 3asciculus cuneatus
• Sulcus mediana antor
• Sulcus lateralis antor sulcus preolivarius$
• Sulcus postolivarius
• Sulcus lateralis postor
• Sulcus intermedius postor
• Sulcus mediana postor
• Decussatio pyramidum
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
8/20
• Substantia alba-
3uniculus antor
3uniculus postor
3uniculus lateralis• Sulcus medianus antor et postor
• Sulcus lateralis antor et postor
• Sulcus intermedius postor
• Cauda e.uina
Systema &entriculare
• Permu5aannya dilapisi oleh sel ependyma
• 1entriculus lateralis-
Cornu anterius frontale$
Corpus
Cornu inferius temporale$
Cornu posterius occipitale$
Trigonum ventriculi lateralis
Septum pellucidum
Calcar avis % penon8olan a5ibat fissura calcarina
• 3or2 interventriculare Monroe$
• 1entriculus tertius
• 9.ueductus cerebri Sylvius$
• 1entriculus .uartus
• 3or2 )usch5a apertura lateralis$
• 3or2 Magendi apertura mediana$
• Canalis centralis
• Ple7us choroideus
Terdapat pada ventriculus lateralis4 tertius et .uartus
• )CS )i.uor Cerebrospinalis$
Terdapat di dalam systema ventriculare dan spatium subarachnoidale
&askularisasi
'2 92 carotis interna 92 cerebri media
92 cerebri antor
)ewatnya-
Canalis caroticus sulcus caroticus
(2 92 vertebralis 92 basilaris 92 cerebri
postor
8
92 cerebelli inf or postor
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
9/20
)ewatnya-
3or2 transversarium sulcus0canalis a2 vertebralis for2 magnum sulcus
basilaris
$aera# vaskularisasi-
92 cerebri antor -• 3acies medialis lobus frontalis % parietalis sampai fissura parieto"occipitalis
• 3acies conve7a lobus frontalis dari tepi 5ranial % sulcus frontalis supor
• 3acies conve7a lobus parietalis dari tepi 5ranial % sulcus interparietalis dan fissura parieto"
occipitalis
92 cerebri media-• !nsula
• 3acies conve7a lobus frontalis dari fissura lateralis % sulcus frontalis supor
• 3acies conve7a lobus parietalis dari fissura lateralis % sulcus interparietalis
• 3acies conve7a lobus temporalis dari fissura lateralis % sulcus temporalis medius
• 3acies medialis lobus temporalis pada u8ung frontal
• 92 lenticulooptica thalamus opticus
• 92 lenticularis globus pallidus
• 92 lenticulostriata nucl2 caudatus
92 cerebri postor -
•3acies conve7a lobus temporalis dari tepi bawah % sulcus temporalis medius
• 3acies conve7a lobus occipitalis dari tepi bawah % fissura parieto"occipitalis
• 3acies medialis lobus occipitalis et temporalis
Circulus arteriosus cerebri Aillis$4 dibentu5 oleh-• 92 cerebri antor
• 92 cerebri media a2 carotis interna$
• 92 cerebri postor
• 92 communicans antor
Menghubung5an a2 cerebri antor 5anan"5iri
• 92 communicans postor
Menghubung5an a2 cerebri media " postor
9
92 cerebelli inf or antor
92 labyrinthi 92 cerebelli supor
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
10/20
Peripheral Nervous SystemNn. Craniales
NC2 Nama Tipe 3ungsi
! /lfactorius Sensoris Penciuman
!! /pticus Sensoris Penglihatan
!!! /culomotorius Motor :era5an bulbus oculi- H)+FS/=$6Iparasimpatis- m2 ciliaris a5omodasi lensa4 m2 sphincter pupil
miosis$
!1 Trochlearis Motor :era5an bulbus oculi- H)+FS/=$6I 1
1'$1($16$
Trigeminus/phthalmicusMa7illariesMandibularis
SensorisSensoris
Mi7ed
Sensasi dari bulbus oculi4 scalp anterior4 upper faceSensasi dari cavum nasi % sinus4 palatum4 mid face4 gigi ma7illa/tot masti5asi4 m2 tensoris tympaniSensasi dari dagu4 pelipis4 cavum oris4 lidah4 TMJ temporomandibular junction$4 gigi mandibula4 telinga4 propriosepsi dari otot masti5asi
1! 9bducens Motor :era5an bulbus oculi- H)+FS/=$6I
1!! 3acialis Mi7ed /tot wa8ah4 m2 stapedius auris media$parasimpatis- gland2 lacrimalis4 nasalis4 palatina4 submandibularis4sublingualis$ rasa- anterior lidah$
1!!! 1estibulocochlearis Sensoris Pendengaran4 5eseimbangan
!# :lossopharyngeus Mi7ed Sensasi dari oropharyn74 K posterior lidah4 carotid body and sinus$rasa- K posterior lidah$otot- m2 stylopharyngeus$parasimpatis- gland2 parotis$
# 1agus Mi7ed /tot laryn74 pharyn7 phonasi4 menelan$Sensasi dari laryn74 hypopharyn74 cor4 pulmo4 viscera abdomenrasa- regio epiglottis4 hypopharyn7$parasimpatis- myocardiumL otot dan 5elen8ar foregut % midgut- a5tivitasintestinal$
#! 9ccessories Motor M2 sternocleidomastoideus4 m2 trapeius
#!! ,ypoglossus Motor /tot lidah dan gera5annya
NC. %empat keluar pada otak %empat keluar pada basiscranii
Inti
N2 !
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
11/20
Nn. Spinales
• +adi7 antor et postor
• :anglion spinalis intervertebrale$
∼ for2 intervertebrale
Ple'us #rachialis
Ple'us umbalis
Ple'us Sacralis
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
12/20
"utonomic Nerve Pathay
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
13/20
&isual Pathay "u$itory Pathay %ustatory (*aste) Pathay
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
14/20
Pupillary ight +e,e'
Corneal +e,e'
Con-ugate Eye Movements
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
15/20
N
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
16/20
Sistem Sensoris
&odalitassensoris
Reseptor Neuron ordo I Neuron ordo II Neuron ordo IIIBadan sel Akson Badan sel Akson Badan sel Akson
Nyeri % suhudari tubuh$
Nyeri- a5hiran saraf bebas
Tipe 9"δ bermielin tipis$
Tipe C tida5 bermielin$
Suhu-Panas- corpusculum +uffiniDingin- corpusculum ;rause
:anglion spinale Masu5 medulla spinalis melaluisulcus dorsolateralis radi7postor $4 dgn tatanan-)ateral- bermielin tipis nyeri %suhu$Tengah- sedang ta5til$Medial- bermielin tebal danpaling besar propriosepsi$
Substantia gelatinosalamina +e7ed !!$
Menyilang linea mediana dicommissura alba antor
tractus spinothalamicuslateralis4 dgn tatanan-medial % lateral$ C"T")"S
Nucleus ventralisposterolateralis 1P)$thalami
Crus postor capsulainterna corona
radiata gyrus
postcentralissesuaihomunculussensoris$
Nyeri % suhudari mu5a$
idem :anglion semilunare N2 1:anglion geniculatum N2 1!!:anglion superius N2 !#:anglion superius N2 #
Tractus spinalis N2 1 Nucleus spinalis N2 1 Tractus0lemniscustrigeminalis antor
Nucleus ventralisposteromedialis 1PM$thalami
Sentuhandari tubuh$
Sistem columnapostor % lemniscusmedialis CP")M$
Ta5til-Discus Mer5elCorpusculum Meissner 9rborisasi peritrichialisdaerah berambut$
Te5anan-Corpusculum Paccini
:anglion spinale Cabang pende5
Cabang pan8ang ber8alan dicolumna postor - % 3asciculus gracilis
TF 5e bawah$ % 3asciculus cuneatus
TF 5e atas$
)amina +e7ed !!!"!1sentuhan dis5riminatif0halus$
)amina +e7ed 1!"1!!!sentuhan 5asar0ringan$
Nucleus gracilis
Nucleus cuneatus
Tractus spinothalamicusantor
Menyilang di decussatiosensorium decussatiolemnisculorum$
lemnicus medialis
Nucleus 1P) thalami
Sentuhandis5riminatif0halusdari mu5a$
idem :anglion semilunare:asser$ N2 1
Nucleus pr incipalis N2 1 )emniscus media li s Nuc leus 1P) thalami
Sentuhan5asar0ringandari mu5a$
idem :anglion semilunare:asser$ N2 1
Tractus spinalis N2 1
Nucleus principalis N2 1
Nucleus spinalis N2 1
Tractus0lemniscustrigeminalis antor menyilang linea mediana$
Tractus0lemniscus
trigeminalis postor
tida5menyilang$
Sebagian i5ut lemniscusmedialis4 sebagian lagi i5uttractus ST9
Nucleus 1PM thalami
Nucleus 1P) thalami
N
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
17/20
;eterangan-
• Neuron ordo !- terbentang dari reseptor pada tubuh sampai medulla spinalis atau truncus cerebri
Neuron ordo !!- terbentang dari nu5leus di medulla spinalis atau truncus cerebri sampai thalamus
Neuron ordo !!!- terbentang dari thalamus sampai corte7 cerebri
• C ? cervical4 T ? thoracal4 ) ? lumbal4 S ? sacral
• ST9 ? spinothalamicus anterior
Jadi4 sentuhan ringan dihantar5an melalui ( lintasan-
'2 Tractus spinothalamicus anterior dan e5ivalen cranialnya4 yaitu tractus trigeminalis
trigeminothalamicus$ anterior untu5 impuls yang berasal dari mu5a
(2 )intasan CP")M dan e5ivalen cranialnya4 yaitu tractus trigeminalis trigeminothalamicus$
posterior
S e n s o r y s y s t e m
o f t h e b o $ y
S e n s o r y s y s t e m o
f t h
e h e a $
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
18/20
Sistem Motoris
'. (stema )ramidale *()+
3ungsi- menginisiasi mengawali$ a5tivitas mus5uler dan bertanggung 8awab atas gera5an"
gera5an volunter nonstereotipi54 yaitu gera5an"gera5an spesifi54 halus4 terampil dan
memerlu5an 5etepatan
Badan sel (erabut,serabut *tractus+
MN '2 Corte7 cerebri area =4 F4 &4 64 '4 ($,omunculus mototris- suatu tatanansomatotopi5 yang merepresentasi5anbagian"bagian tubuh area =
(2 Mesencephalon-
• Nucleus ruber
• Nucleus tectalis
• Nucleus interstitialis
62 Truncus cerebri bagian bawah-bulbus- pons dan medulla oblongata$
• Nucleus reticularis
• Nucleus vestibularis
% Tractus corticospinalis- bersinaps di alphamotor neuron$Tractus corticospinalis lateralisTractus corticospinalis anterior
% Tractus corticobulbaris bersinaps di bulbusdan mesencephalon- nuclei motoris nn2craniales$
% Tractus rubrospinalis % Tractus tectospinalis % Tractus interstitiospinalis
% Tractus reticulospinalis % Tractus vestibulospinalis
)MN '2 Truncus cerebri-Nuclei motoris nn2 craniales tertentu-!!!4 !14 1! otot bola mata
14 1!!4 nucleus ambiguus nuc2 motoris N2!# dan N2 #$ otot branchiomeri5
#!! otot lidah
(2 Cornu anterius medulla spinalis-
• 9lpha motor neuron
• :amma motor neuron
)angsung 5e otot"otot masing"masing-
H)+FS/=$6I
+adi7 antor n2 spinalis-
)angsung 5e otot"otot e5strafusal
di dalam motor end plate$)angsung 5e otot"otot intrafusaldi dalam neuromuscular spindle$
;eterangan-
• /tot branchiomeri5- otot laryn74 pharyn74 palatum molle4 masti5asi4 dan e5spresi wa8ah
• ;eistimewaan N2 1!!-
% Nu5leus bagian antor yang menginervasi otot"otot fasial bawah hanya menerima
serabut crossed
% Nu5leus bagian postor yang menginervasi otot"otot fasial atas menerima serabut
crossed dan uncrossed
%ractus corticospinalis %ractus corticobulbaris ke nucleus N. !II
Tractus corticobulbaris5e nuc2 1!!
Nuc2 1!!
;e otot fasial atas
;e otot fasial bawah)esi )MN
)esi MN
Corte7 motoris
Corona radiata-
Crus postor capsula interna-
Pedunculus cerebri-
Pons-
Pyramis medulla oblongata$
)MN lamina !14 14 1!4 1!!4 !#seluruh medulla spinalis$
)MN lamina 1!!!segmen C"T atas$
Tractus corticospinalislateralis
Tractus corticospinalis antor
Decussatio pyramidum
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
19/20
. (stema /xtrapramidale *(/)+
3ungsi- penyesuaian posisi secara 5asar dan berhubungan dengan pengendalian tonus otot
• Sir5uit !
• Sir5uit !! % !!!
• Sir5uit !1
Systema imbicum
3ungsinya berhubungan dengan-
• /lfa5si membau$
• Perila5u ma5an dan respon otonomi5 amygdala
•
-
8/18/2019 Rangkuman Anatomi Blok I.5
20/20