1

परिच्छेद-१ परिचय

१.१ पषृ्ठभमूि नेपाली जनताले पहिलो पटक आफैले मनर्ााचचत गिेको संहर्धान सभाका प्रमतमनमधबाट मनिााण गरिएको नेपालको संहर्धान २०७२ साल असोज ३ गतेदेचि लागू भएको छ। नेपाल संघीय, सिारे्शी, लोकताचरिक गणतरिात्िक िाज्यिा रुपारतरित भएको छ। नेपालको संहर्धानले संघीय लोकताचरिक गणतरि नेपालको िूल संिचना संघ, प्रदेश ि स्थानीय ति गिी तीन तिको िनुे तथा िाज्यशचिको प्रयोग तीनै तिले संहर्धान ि कानून बिोचजि गने व्यर्स्था गिेको छ। संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिका एकल अमधकाििरू संहर्धानको क्रिश: अनसूुची ५, ६ ि ८ िा ि संघ, प्रदेश ि स्थानीयतिका साझा अमधकािलाई अनसूुची ७ ि ९ िा सिारे्श गरिएको छ। संहर्धानिा उचललचित अमधकािसूचीको हर्र्िण अनसूुची -१ िा उललेि गरिएको छ। संहर्धानले संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिको अरति सम्बरध सिकारिता, सिअचस्तत्र् ि सिरर्यको मसद्धारतिा आधारित िनुे व्यर्स्था गिेको छ। हर्गतको एकात्िक शासन व्यर्स्थाको सट्टािा नेपालले संघीय शासन व्यर्स्थालाई अंगीकाि गिेको िुुँदा नेपालको संहर्धान बिोचजि संघीयता कायाारर्यन तथा प्रशासन पनुसंिचनाको लामग आर्श्यक नीमतगत, कानूनी, संिचनागत, जनशचि व्यर्स्थापन, हर्त्तीय तथा प्रणालीगत अरतिसम्बरधको व्यर्स्था गना अत्यार्श्यक भएको छ। यस सरदभािा सम्िाननीय प्रधानिरिीज्यूको अध्यक्षतािा संघीयता कायाारर्यन तथा प्रशासन पनु:संिचना मनदेशक समिमत ि नेपाल सिकािका िखु्य सचचर्ज्यूको संयोजकत्र्िा संघीयता कायाारर्यन तथा प्रशासन पनु:संिचना सिरर्य समिमत गठन गरिएका छन।् मनदेशक समिमतको मिमत २०७३।०५।२१ को मनणाय अनसुाि संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिको संगठन संिचनाको िाका तयाि गने उदे्दश्यको लामग िाल भइििेको संहर्धानिा उललेचित कायािरुको हर्स्ततृीकिणको काया सम्पन्न गिी सो को प्रमतरे्दन पेश गने भने्न मनदेशन अनसुाि प्रस्ततु प्रमतरे्दन तयाि गरिएको छ। िूलतः प्रस्ततु प्रमतरे्दन मनर्दाष्ट कायाहर्मधको अर्लम्बन ि नेपाल सिकािका िखु्य सचचर् डा. सोिलाल सरेु्दीज्यूको प्रत्यक्ष संलग्नता, सिरर्य, सिजीकिण एरं् हर्ज्ञताको उपयोग ि िागादशानका आधाििा तयाि गरिएको छ।

2

१.२ सिूिगत कायादलको गठन ि कायाादेश संघीयता कायाारर्यन तथा प्रशासन पनु:संिचना सिरर्य समिमतको मनणायबाट सािाचजक, आमथाक, पूर्ााधाि, सिुक्षा तथा शासकीय प्रबरध ि संरै्धामनक मनकाय, संसद, कानून ि अरय गिी ५ र्टा सिूिगत कायादल गठन गरिएको मथयो। प्रत्येक सिूिगत कायादलको गठन ि कायादलसंग सम्बचरधत हर्यय अनसूुची-२ िा उललेि गरिएको छ। ििेक सिूिगत कायादललाई तोहकएको १२ बदेु कायाादेश अनसूुची-३ िा र्दइएको छ। १.३ सिूि कायादललाई िागादशान सिूिगत कायादलिरूलाई मनम्न िागादशानको आधाििा काया सम्पादन गना मनदेश गरिएको मथयो: नेपालको संहर्धान संघीयता कायाारर्यन तथा पनु:संिचना सम्बरधी कायायोजना उच्चस्तिीय संघीयता कायाारर्यन तथा प्रशासन पनु:संिचना मनदेशक समिमत ि संघीयता

कायाारर्यन तथा प्रशासन पनु: संिचना सिरर्य समिमतले हर्मभन्न मिमतिा गिेका मनणाय एरं् मनदेशनिरू

3

परिच्छेद-२ कायाहर्मध

सिूिगत कायादलिरूले काया सम्पादन गदाा अपनाएको कायाहर्मध तल उललेि गरिएको छ: २.१ सरदभा सािग्रीको संकलन, अध्ययन तथा हर्श्लयेण ििेक सिूिगत कायादलले आफूलाई सचुम्पएको हर्यय/क्षेि सम्बरधी नीमत, िणनीमत, ऐन, मनयि, कानून तथा अरय मनकायिरुबाट हर्गतिा अध्ययन गिाइएका हर्मभन्न क्षेिका काया हर्श्लयेण सम्बरधी अध्ययन प्रमतरे्दनिरूको संकलन, अध्ययन तथा हर्श्लयेण गरिएको मथयो । २.२ छलफल तथा अरतिहक्रया कायाहर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड सम्बरधी अर्धािणा तथा तौितिीकाका बािेिा सिूिगत कायादलका संयोजक तथा सदस्य, हर्ज्ञ सिूि, सम्बचरधत पदामधकािी तथा संघीयता कायाारर्यन तथा प्रशासन पनु:संिचना समिमतका पदामधकािीबीच पटकपटक छलफल ि अरतिहक्रया गिी काया हर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड सम्बरधी फिेट ि कायाहर्मध तय गिी सोिी अनरुुप कायाहर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गरिएको मथयो।साथै हर्मभन्न मिमतिा कायाशाला आयोजना गिी सिूिगत प्रमतरे्दन ि एकीकृत प्रमतरे्दनको िस्यौदा प्रमतरे्दनका सम्बरधिा नेपाल सिकािका िखु्य सचचर् एरं् हर्मभन्न क्षेिका हर्ज्ञ तथा सिभागीिरुबाट िाय, सझुार् ि पिािशा संकलन गरिएको मथयो । २.३ क्षिेगत िस्यौदा प्रमतरे्दन स्र्तरि हर्यय हर्ज्ञले पेश गिेको प्रमतरे्दन ि उि प्रमतरे्दनिा हटप्पणीकतााले गिेको हटप्पणी तथा सिूिगत कायादलका संयोजकले गिेको आ-आफ्नो प्रश्ततुीका सम्बरधिा कायााशालाका सिभागीिरूबाट प्राप्त िाय सझुार्लाई सिेत सिारे्श गिी ििेक सिूिगत कायादलले आफ्नो हर्यय/क्षेिको काया हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड सम्बरधी िस्यौदा सूचीको प्रमतरे्दन तयाि गिी सिूिगत कायादल व्यर्स्थापन तथा सिरर्य समिमतिा प्रस्ततु गरिएको ि सो सम्बरधिा नेपाल सिकािका िखु्य सचचर् डा. सोिलाल सरेु्दीज्यू लगायत सम्बचरधत िरिालय/मनकायबाट िाय सझुार् मलने काया गरिएको मथयो। सिूिगत कायादलले पेश गिेको हर्ययगत काया हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडका प्रमतरे्दनिरूिा प्राप्त िाय सझुार्लाई सिेत सिारे्श गिी सिूिगत कायादलबाट आ-आफ्नो हर्यय/क्षेिको िस्यौदा प्रमतरे्दन तयाि गरिएको मथयो।

4

२.४ एकीकृत प्रमतरे्दन सिूिगत कायादलले पेश गिेको हर्यय/क्षेिगत प्रमतरे्दनउपि पटक पटक सिोकािर्ालािरुसुँग छलफल गिी प्राप्त िाय सझुार् एरं् नेपाल सिकािका िखु्य सचचर् डा. सोिलाल सरेु्दीज्यूर्ाट प्राप्त सझुार्िरुलाई सिेत सिेटी सो का आधाििा सबै हर्यय/क्षेिका संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिको काया चजम्िेर्ािीलाई संमबधानको अनसूुची बिोचजिका शीयाक अनसुािको क्रिसूची बिोचजि मिलान गिी एकिषु्ट रुपिा सिेटी सबै हर्यय/क्षेि सम्बरधी संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिको काया चजम्िेर्ािीको एकीकृत सूची प्रमतरे्दन तयाि गरिएको छ।

5

परिच्छेद ३

कायाहर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडसम्बरधी अर्धािणा तथा मसद्धारत ३.१ अर्धािणा अरतिसिकािी सम्बरधको परिरे्शिा हर्मभन्न स्केलका उस्तै ि एकै प्रकािका हक्रयाकलापिरूको सिूिलाई काय ा (function) भमनरछ, साधािणतया यसिा सािभतू क्षेि ि अरतिनीहित र्ा उि क्षेिसंग सम्बचरधत मनधाारित व्यर्स्थापकीय हक्रयाकलाप पदाछन ्। ििेक काया बिृत प्रणालीिा आर्द्ध भई त्यसबाट र्िृत प्रणालीलाई फाइदा िनुे परिणाि मनकालने गरिरछ । सिकािले गने काया भनेको सार्ाजमनक काया िो ।सिकािको काि जनतालाइ सलुभ सेर्ाको लामग र्ातार्िण मसजाना गने, कानूनको परिपालना गिाउने िो ।सिकाि आुँफैले सबै काि गने िोइन ।सेर्ा प्रदान गदाा मनजी, सिकािी ि सािहुिक तर्िबाट प्रदान गने र्ातार्िण बनाउने, र्दशा मनदेश गने काया पमन सिकािको िो ।नागरिकिरु स्र्यं सगर्ठत भइ सेर्ाको स्र्रुप अनसुाि सेर्ा मलने ठाउुँ मनजी, सिकािी ि सार्ाजमनक कुन िो सो सिेत स्पष्ट भएिा िाि नामगिकले सिज ि सिल रुपिा सेर्ा प्राप्त गना सक्दछन । िूलतः सिकािका काििरू जनतालाई सेर्ा प्रबाि गने र्ा आरतरिक प्रहक्रया (योजना बनाउने बजेट बनाउने िरिद गने, अनगुिन तथा िूलयांकन गने, किाचािी व्यर्स्थापन गने, अनसुरधान गने, तामलि र्दने) संग सम्बचरधत िरुछन ्। सिकािको कायािरूलाई हर्केररीकिणको स्र्रूप अनसुाि हर्केचररकृत, अमधकाि प्रत्यायोचजत ि मनक्षेहपत काया, िचा ि आम्दानी सम्बरधी काया, बाध्यात्िक ि ऐचच्छक काया, एकल ि साझा अमधकािको काया ि गना सक्ने ि गना नसक्ने कायािा र्गीकृत गना सहकरछ । सािारय अथािा 'काया' शब्दले सिकािले गने हक्रयाकलापको सिूिलाई बचुझए पमन यस शब्दले 'हर्यय र्स्त'ु तथा व्यर्स्थापनका िखु्य कायािरूलाई सिेत बझुाउुँछ । हर्ययर्स्तिुा नै व्यर्स्थापनका कायािरू पमन सिेहटएको िरुछ । उदाििणाथा: 'र्ायू प्रदूयण' हर्ययर्स्तिुा यसको सािना गना योजनािरू बनाइने, मनयरिण कायाको लामग हर्त्तीय स्रोतको व्यर्स्था लगायत र्ायू प्रदूयण घटाउन अबलम्बन गरिने उपायिरूको अनगुिन गने काया पमन पदाछ । काया शब्दले सिेट्ने हक्रयाकलाप र्ा हर्ययर्स्तकुो आधाििा यसको प्रयोगिा लचकता देचिरछ ।काया शब्दले एक अथािा 'क्षेि' (sector) लाई सिेटदछ भने अको अथािा यसले क्षेिलाई िमसनो गरिएको टुक्रालाई सिेत जनाउुँछ ।उदाििणका लामग जल क्षेि (water sector) लाई क्षेि (जल), उपक्षेि (मसंचाइ), हफलड (साना मसंचाइ) िा हर्भि गना सहकरछ ।

6

सिग्रिा अपेचक्षत नमतजा प्रामप्तका लामग गरिने काि, कताव्य, अमधकाि, दाहयत्र्, भमूिका, चजम्िेर्ािी, सेर्ा आर्दलाइ कायाको रुपिा मलन सहकरछ जसको प्रििु उदे्दश्य सर्ासाधािण नामगिकको हित, कलयाण, सिु, सिहृद्ध ि असल जीर्न प्रणालीको हर्कास गनुा ििेको िरुछ ।

सार्ाजमनक कायािरूलाई हर्मभन्न तिका सिकािको चजम्िेर्ािीिा तोक्ने प्रहक्रयालाई कायागत हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड (functional assignment ) भमनरछ । कायागत हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडलाई कहिलेकाुँिी िचाको चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड (expenditure assignment) र्ा अमधकाि र्ा सािर्थयामभि (power or competency) को कायाको अथािा पमन बझु्ने गरिरछ ।ति कायागत हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड ि िचाको चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडिा केिी मभन्नता ििेको छ । कायागत हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडको दायिा िचाको चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडको भरदा फिाहकलो िरुछ । कायागत हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडले सबै कािलाई (आम्दानी ि िचासिेत) सिेटेको िरुछ भने िचाको चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गदाा कहिलेकाुँिी कािको हिसाबले अमत िित्र्पूणा ति िचा धेिै नलाग्ने काया नसिेटन ेजोचिि ििरछ । कायागत चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडबाट कुन काया ि हक्रयाकलाप कुन तिको सिकािले गनुापदाछ ि कुन काि सार्ाजमनक क्षेििा ििन ुपदाछ भने्न प्र्नकको उत्ति प्राप्त िरुछ । िाज्यबाट जनताले अपेक्षा गरिएका कुिािरूबाट कायागत हर्श्लयेण तथा बाुँडफाुँडको शरुूर्ात गरिरछ । सबै केररीय सिकाििरूले िूलत: हर्मनयोजन, हर्तिण ि स्थाहयत्र् (stability) को कायािरू गदाछन ्। हयनै र्िृत कायामभि ििेि सिकािले अरय हर्चशष्टीकृत कायािरू पमन गदाछ। यसै गिी संसािभिका उपिाज्यस्तिका सिकाििरू (sub-national governments) र्ा प्रादेचशक तथा स्थानीय सिकाििरूले पमन उस्तै उस्तै प्रकािका सार्ाजमनक सेर्ाका कायािरू गने गिेको पाइरछ । ती कायािरूलाई सािाचजक उदे्दश्यका काया अरतगात सािचजक िामिला, आमथाक, सार्ाजमनक मनिााण काया, सािारय प्रशासन अथर्ा शासकीय प्रर्रध अरतगात सिूिकृत गना सहकरछ । कायागत हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड बितुिगत शासन पद्धमतको िखु्य आधािचशला िामनरछ ि यसले अरतिसिकािी सम्बरधका अरय हर्ययलाई असि गने िरुछ । कायागत हर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडको काया एकात्िक तथा संघीय दबैु िलुकुले अभ्यास गदाछन ्। यद्यहप यी िलुकुले गने कायागत हर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडको प्रहक्रया तथा प्रकृमतिा केिी सिानता ि मभन्नता पाइरछ । एकात्िक िलुकुिा काया चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडको प्रहक्रयालाई Top-down approach को रुपिा मलन सहकरछ । संघीय िलुकुिा भने Bottom-up approach को रुपिा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडको प्रहक्रयालाई अबलम्बन गने गरिरछ । संघीय िलुकुिा प्रायस: संहर्धानिा नै अमधकािको बाुँडफाुँड गरिरछ । संहर्धानिा भएको अमधकािको िेिफेि संबैधामनक संशोधनको प्रकृया अर्लम्बन गिी गना सहकन ेिनुाले प्राप्त अमधकाि समुनचित िरुछन ्

7

ि ित्तपत्त संशोधन िनु सक्दैनन । कमतपय संघीय िलुकुले भने दबैु तरिका अपनाइ चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गने गिेको पमन पाइरछ। एकात्िक शासन प्रणालीबाट संघीय शासन प्रणालीिा प्ररे्श गिेको नेपालजस्तो िलकुको लामग कायागत चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडको प्रहक्रया हर्मभन्न तिका सिकाििा अमधकािको बाुँडफाुँडको लामग प्रस्थान मबरद ुभएको ि कायागत हर्श्लयेणबाटै कमत आमथाक व्ययभाि पने ि के कस्तो कानूनी ि संगठन संिचना (Money follows functions or form follows functions) आर्श्यक पने ि के कमत जनशचि आर्श्यक पने कुिाको मनक्यौल गना सहकने िनुाले कायागत हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गना आर्श्यक भएको िो। ३.२ कायागत हर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडको िखु्य उद्दशे्य

कायागत हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गनुाको िखु्य उदे्दश्य सेर्ा प्रर्ाििा हर्श्वश्समनयता ि प्रभार्कारिता लयाउन ु तथा कािको चजम्िेर्ािी स्पष्ट रूपिा हकटान गिी अरतिसिकािी सम्बरधिा िनुे अचस्थिता, अरयौल ि हद्धहर्धाको अर्स्थाको अरत्य गनुा ि आ-आफ्ना क्षेिमभिका कायािरू सम्पादन गना आर्श्यक पने संगठन तथा कानूनी संिचना मनिााण गना एरं् हर्त्तीय ि जनशचि व्यर्स्थापन गना सियोग प‍ु याउन ुििेको छ। ३.३ कायागत हर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडका मसद्धारत

कुनै िास सार्ाजमनक कािको चजम्िेर्ािी कुन तिको सिकािलाई समु्पने भने्न सम्बरधिा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडको एउटै सर्ािारय मसद्धारत पाइदैंन। कािको चजम्िेर्ािीको बाुँडफाुँड िूलय िारयतािा अमडएको तथा ऐमतिामसक परिरे्श ि अरय प्रभार्का कािणले पमन मनधाारित िनु ेगदाछ। लागतिा आउने परिर्तान, प्रहर्मधगत व्यर्धानिरू तथा िोजाइका कािणले पमन चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड सियको अरतिालिा परिर्तान िनुे गदाछ।काया चजम्िेर्ािीलाई काया प्राप्त गने तिको क्षिता अनसुाि पमन गना सहकरछ र्ा एकिषु्ट नगिी चिणबद्ध रुपिा पमन गना सहकरछ, ति नेपालको र्तािान संमबधानले प्रदेश तथा स्थानीय तिका काया चजम्िेर्ािीलाइ स्पष्ट रुपिा उललेि गिेको छ। कायाहर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँडका सम्बरधिा सार्ाजमनक प्रशासनका हर्द्धानिरूबाट देिाय अनसुािका केिी मसद्धारतिरू प्रमतपार्दत गरिएका छन ्। यी मसद्धारतको आधाििा कुन तिको सिकािले कुन काि गने भने्न कुिाको मनक्यौल गना सियोग गदाछ । कहिलेकाुँिी काया चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गदाा यी मसद्धारतिरूलाई प्रयोग गना नसहकन े अर्स्था पमन िनुसक्छ । यस्तो अर्स्थािा अरतिााहिय अभ्यास तथा हर्ज्ञिरूको स्र्हर्रे्कीय मनणायले भमूिका िेलन सक्ने िरुछ ।

8

३.३.१ दक्षता ि सचन्नकटता (Efficiency and Subsidiarity)

दक्षताको मसद्धारतले किदाता जनताका संभाव्य हर्हर्ध आर्श्यकता (needs) ि रूचच (preferences) लाई सरतषु्ट िनु ेगिी सबैभरदा कि िूलयिा कायाकुशलता ि प्रभार्कािी रुपिा सार्ाजमनक सेर्ा प्रदान गनुापने आर्श्यकता औलयाउुँछ। सेर्ाको प्रमतफललाई सेर्ाको लागतबाट िेना सहकयो भने सार्ाजमनक सेर्ाको दक्षता अमभर्हृद्ध िरुछ । सचन्नकटताको मसद्धारतिा कुनै पमन कािको हर्मनयोजन गदाा सबैभरदा पहिले तललो तिका सिकािलाई समु्पन ुपने ि उसले गना नसक्ने भएिा िाि त्यस्तो कािको चजम्िेर्ािी सोभरदा िामथललो तिको सिकािले मलनपुने भमनरछ । हकनहक सबैभरदा तललो मनकाय र्ा स्थानीय सिकाि जो जनताको नचजक ििने, किदाता जनताको आर्श्यकता ि रुचचसंग बढी परिचचत ि उत्तिदायी पमन िनुे ि जनताप्रमत बढी जर्ाफदेिी िनुे िरुछ । स्थानीय तििा प्रदान गरिने सेर्ाको जनता स्र्यंले प्रभार्कािी अनगुिन ि कायाारर्यन गना सक्ने िनुाले त्यस्तो काि स्थानीय सिकािलाई समु्पन ुपदाछ । हकनहक केररीय सिकाि स्थानीय जनताको आर्श्यकता ि रुचचसंग कि परिचचत िनु ेि स्थानीय आर्श्यकता ि रुचच पमन फिक फिक िनुे कुिाले गदाा त्यस्तो सेर्ा केररीय सिकािले उपलब्ध गिाउनभुरदा स्थानीय सिकािले बढी दक्षतापूर्ाक गना सक्ने िरुछ । यर्द कुनै काि र्ा सेर्ाबाट लाभ पाउने क्षेि पमन स्पष्ट ि सो को लाभ-लागतलाई स्थानीय तििा आरतरिकीकिण गना सहकन ेभएिा त्यस्तो काया गने चजम्िेर्ािी स्थानीय तिलाई नै प्रदान गना उपयिु िरुछ । बढी उत्तिदायी, प्रमतष्पधी ि नर्ीनपनको संभार्नाले सार्ाजमनक सेर्ाको प्रर्ाि संघीय सिकािले भरदा तललो तिको सिकािले बढी लागत-प्रभार्ी रुपिा प्रदान गना सक्दछ ।कायागत हर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गदाा सदैर् मनणाय गने अमधकाि मनणायको परिणािले असि गनेिरूलाई समु्पन सहकरछ भने्न अठोटका साथ गनुापदाछ ।नेपालिा संघीयता कायाारर्यनका लामग उि हर्ययिरु नभइ निनुे तत्र्को रुपिा ििेका छन ्। ३.३.२ आयतनको अथा लाभ (Economies of scale)

आयतन लाभ भन्नाले धेिै उत्पादन गदाा िनुे लाभलाई बचुझरछ ।यर्द र्स्त ु र्ा सेर्ाको धेिै इकाइ कि उत्पादन लागतिा धेिै परििाणिा उत्पादन गना सहकरछ भने आयतनको लाभ प्राप्त गिेको भन्न सहकरछ । सार्ाजमनक सेर्ाको चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गदाा उत्पादकको आमथाक दक्षता पमन िेनुा पदाछ, हकनहक कुनै सार्ाजमनक सेर्ा ठूलो परििाणिा उत्पादन गदाा लागत प्रभार्ी िरुछ । उदाििणको लामग पाठयपसु्तक ि औयधीको व्यर्स्थालाई मलन सहकरछ । यस्तो काया संघले गना उचचत िरुछ ।

9

३.३.३ बाह्य प्रर्ाि (Externalities or spill-over jurisdiction)

सार्ाजमनक सेर्ा र्ा र्स्तलेु लाभ पिुयाउने क्षेिले पमन र्स्त ुर्ा सेर्ा प्रर्ाि गने चजम्िेर्ािी कुन सिकािले गना उपयिु िरुछ भने्न कुिाको मनधाािण गदाछ । उदाििणको लामग सिसफाइ सेर्ाको लामग लाभग्रािी क्षेि भनेको स्थानीय सिदुाय िनु ्भने िर्ाइ यातायात मनयरिण (Air

traffic control) सेर्ाले िािको सबै भभूाग सिेटदछ ।यर्द कुनै सार्ाजमनक र्स्त ुर्ा सेर्ाको प्रमतफललाई कुनै भौगोमलक क्षेििा सीमित गना सहकन्न भने त्यस्तो सेर्ाको चजम्िेर्ािी िामथललो तिको सिकािले मलन ु उचचत िरुछ ।उदाििणको लामग हर्श्वहर्द्यालयलाई मलन सहकरछ ।स्थानीय जनताले आफ्नो किबाट हर्श्वहर्द्यालय संचालन गना पमन नसक्ने ि उि हर्श्वहर्द्यालयबाट अरय क्षिेका बामसरदाले पमन लाभ मलन सक्ने िनुाले यस्तो सेर्ाको चजम्िेर्ािी िामथललो सिकािको िनुपुदाछ । लाभ लागतको आरतरिकीकिण गना नसहकने ि सेर्ाको प्रभार् स्थानीय तिको क्षेिभरदा बाहिि पमन पने ििेछ भने त्यस्तो सेर्ा प्रादेचशक र्ा संघीय सिकािको चजम्िेर्ािीिा ििन ुपदाछ । ३.३.४ सिानता ि सिारे्शी (Equity and inclusion)

िलुकुको हर्मभन्न भौगोमलक क्षेििा बसोबास गने हर्मभन्न र्गा, जामत ि आमथाक अर्स्था भएका सबै जनतालाई सिानस्तिको अर्सि प्रदान गने ि सिान आयस्तििा लयाउने प्रयास गने चजम्िेर्ािी सिकािको िो । उदाििणको लामग सिकािले सिाज कलयाणका कायािरू तथा कि आम्दानी भएका व्यचिको लामग आर्ास योजना संचालन गना सक्दछ । यस्तो चजम्िेर्ािी केररीय र्ा संघले नै मलन ु उचचत िरुछ। हकनहक पनुहर्ातिण तथा सिाज कलयाणको आर्श्यकता स्थानीयस्तििा बढी िनुे ि स्थानीय तिको सिकािसंग स्रोत साधनको अभार् िनुे गदाछ । यस्ता कायाको लामग संघले नीमत मनिााण ि आमथाक स्रोतको व्यर्स्था गने ि कायाारर्यनको चजम्िेर्ािी प्रदेश तथा स्थानीय सिकािलाई सिकायाका रुपिा गने गिी समु्पन सहकरछ, हकनहक स्थानीय सिकािसंग गिीबिरूको स्पष्ट हर्र्िण, स्ति ि आर्श्यकता पहिचानका बािेिा बढी जानकािी िनुे गदाछ ।

३.३.५ सिहष्टगत आमथाक चस्थिता (Overall economic stability)

सिकािको िखु्य काया भनकेो िलुकुिा आमथाक चस्थिता कायि गनुा पमन िो । कुनै काया गदाा िलुकुको सिग्र आमथाक चस्थितािा असि पगु्ने भए त्यस्तो कायािरूको चजम्िेर्ािी संघले मलन ुउपयिु िरुछ । स्थानीय सिकािले िलुकुको आमथाक चस्थमतिा ध्यान र्दन नसक्ने ि घाटा बजेट अपनाएि भएपमन र्ा आफ्नो क्षेिको बजािको संिक्षणको नीमत अर्लम्बन गिेि र्ा सचजलो बैंहकग प्रार्धान लागू गिेि आफ्ना बामसरदालाई बढी भरदा बढी सेर्ा र्दन अग्रसि िनु

10

सक्ने ि यसबाट िलुकुको सिग्र आमथाक चस्थमतिा असि पना सक्ने भएकोले यस्तो काया संघले मलन उचचत िरुछ । ३.३.६ िाहिय प्राथमिकता ि लक्ष्यका हर्यय (National interests and goals)

िाहिय एकता, सार्ाभौिसत्ता, िाहिय अिण्डता, िाहिय हित, प्राथमिकता ि लक्ष्यका हर्ययको चजम्िेर्ािी केरर सिकािकै िरुछ । देशिा शाचरत सिुक्षा अिनचैन कायि गने कायाको अचरति चजम्िेर्ािी पमन केरर सिकािले नै मलन उचचत िरुछ । ३.३.७ जर्ाफदेहिता ि क्षिता (Accountability and capacity)

जनताले मनयरिण, पिुुँच, व्यर्स्थापन, श्रोत परिचालन ि छानर्ीन गनासक्ने कायािरूको चजम्िेर्ािी िाि स्थानीय तिको सिकािलाई र्दन ु पदाछ । स्थानीय तिको सिकाि भनेको जनताको सबैभरदा नचजकको सिकाि भएकोले यस्तो कायाको लामग जनताले स्थानीय सिकािलाई बढी जर्ाफदेिी बनाउन सक्दछन ् ।स्थानीय तिले आुँफु अरतगातका इकाइिा, स्थानीय सिदुायिा तथा नागरिक तििा अमधकािको मनक्षपेण गिी जर्ाफदेिीताको अमभबहृद्ध गना सिेत सक्दछन।् कािको चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गदाा सिकािको क्षितालाई पमन िेनुा पदाछ। संघको क्षिता अरय सिकािको भरदा बढी िरुछ। हकनहक अरय सिकािको तलुनािा संघसंग बढी सीपयिु जनशचि, उच्चप्रहर्मध ि प्रणाली एरं् पयााप्त स्रोतसाधन सिेत िरुछ। संघ र्ा िामथललो सिकािले तललो तिको सिकािलाई काि गनाको लामग उपयिु र्ातार्िण सजृना गने ि तललो तिको सिकािको क्षिता अमभर्हृद्धिा भििग्दिु सियोग गनुापदाछ। ३.३.८ नीमत, िापदण्ड, गणुस्ति, मनयिन, हर्त्तीय श्रोत, सेर्ा प्रर्ाि, सेर्ाको उत्पादन तथा हर्तिण जस्ता पक्षिरु काया हर्श्लयेण ि चजम्िेर्ािी मनधाािणिा बढी िित्र्पूणा िरुछन।् कुन तिका सिकािले के काि, कसिी ि कसले गने भने्न हर्ययको उत्ति यस प्रकािको हर्श्लयेणबाट प्राप्त िरुछ।

३ ..३ ९ सिकारिता, सिरर्य ि सिअचस्तत्र् (Cooperative, coordination and co-coexistence) नेपालको संहर्धानिा संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिको सम्बरध सिकारिता, सिरर्य ि सिअचस्तत्र्को आधाििा िनुे भमनएकोले सार्ाजमनक कायाको चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड गदाा यी मसद्धारतलाई पमन आधाि र्नाइएको छ ि काया चजम्िेर्ािी अरतगातका उपकाया जनु तिको सिकािको तलुनात्िक लाभ उि कायािा बढी छ त्यसै तिको सिकािको चजम्िािा िाख्न ेचलन

11

पमन ििेको िरुछ ि काया सम्पादन गदाा प्रहर्मध ि आर्श्यक प्राहर्मधक सियोग बाुँडफाुँड एक आपसिा मिलेि गनुा पने िरुछ । प्रमतरे्दन तयाि गदाा िामथ उचललचित मसद्धारतिरुलाई आर्श्यकताअनसुाि प्रयोग गरिएको छ।

12

परिच्छेद-४

संघ, प्रदेश तथा स्थानीय तिको एकल तथा साझा अमधकाि सूचीको बाुँडफाुँड ि हर्स्ततृीकिण

४.१ संघको अमधकाि तथा काया हर्स्ततृीकिण

संघको सिहष्टगत काया हर्स्ततृीकिणको सूची

अनसूुचीको क्र. सं.

संहर्धानको अमधकाि सूचीका

हर्यय

अमधकाि सूचीका हर्ययको हर्स्ततृीकिण

संघको एकल अमधकािको (अनसूुची ५) हर्स्ततृीकिण

१ िक्षा ि सेना सम्बरधी

१.१ िाहिय एकता ि भौगोमलक अिण्डताको संिक्षण

१.१.१ नेपालको स्र्तरिता, सार्ाभौिसत्ता, भौगोमलक अिण्डता, स्र्ाधीनता ि िाहिय एकताको संिक्षण ि संबद्धान सम्बरधी नीमत, िणनीमत,

कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन तथा मनयिन

१.१.२ नेपालको स्र्तरिता, सार्ाभौिसत्ता, भौगोमलक अिण्डता, स्र्ाधीनता ि िाहिय एकतािा िलल पयुााउने र्ाह्य तथा आरतरिक चनुौती, ितिा ि जोचिि सम्बरधी िणनीमतक सूचना संकलन, हर्श्लयेण तथा उपयोग एरं् िाहिय एकता ि भौगोमलक अिण्डताको संिक्षण

१.१.३ िाहिय हित, िाहिय एकता, सािाचजक सदभार् ि सहिष्णतुा प्रर्द्धान सम्बरधी

१.२ िाहिय सिुक्षा सम्बरधी १.२.१ िाहिय हित, सिुक्षा ि प्रमतिक्षा सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१.२.२ िाहिय हित प्रमतकूल हक्रयाकलाप सम्बरधी सूचना संकलन,

हर्श्लयेण ि उपयोग

१.२.३ िाहष्टय सिुक्षा सूचना तथा संचाि प्रणाली एरं् संजाल स्थापना, संचालन ि ब्यर्स्थापन

१.२.४ िाहिय सिुक्षा परियद ि सिुक्षा क्षेि सधुाि

१.२.५ अरतिााहिय मसिानाको सिुक्षा तथा मनयिन

१.२.६ सीिाक्षेि/सीिापाि अपिाध सम्बरधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण तथा उपयोग

13

१.२.७ िाहिय सिुक्षा चस्थमतको लेिाजोिा, चनुौतीको हर्श्लयेण ि सािना १.२.८ सिुक्षा मनकायिरुको सर्लीकिण ि क्षिता अमभर्हृद्ध नीमत

१.२.९ सिुक्षा मनकायबीच अरतिमनकायगत सिरर्य, सियोग, परिचालन तथा मनयरिण

१.२.१० जासूसी ि प्रमतजासूसी काया १.३ नपेाली सेना सम्बरधी १.३.१ नेपाली सेना सम्बरधी नीमत, िणनीमत, कानून, िापदण्ड, योजना,

कायाारर्यन ि मनयिन

१.३.२ नेपाली सेनाको गठन, संचालन, व्यर्स्थापन, मनयरिण,

आधमुनकीकिण ि क्षिता अमभबृहद्ध

१.३.३ सिुक्षापरियद्को मसफारिसिा नेपाली सेनाको परिचालन

१.३.४ िातिमतयाि तथा असर्ार्को उत्पादन, ििीद ि व्यर्स्थापन

१.३.५ सैमनक ब्यािेक तथा कायाालयको भौमतक संिचना, संचाि, यातायात साधन, उपकिण ि सािग्री (जल, स्थल ि िर्ाई) को व्यर्स्था

१.३.६ िाहियसेर्ा दलको संचालन ि व्यर्स्थापन

१.३.७ सैमनक कलयाणकािी योजना संचालन तथा व्यर्स्थापन

१.३.८ हर्कास मनिााण कायािा सियोग

१.३.९ हर्पद प्रमतकायािा सियोग ि सिरर्य

१.३.१० िाहिय मनकुञ्ज, बरयजरत ुआिक्षिरुको सिुक्षा १.३.११ िित्र्पूणा िाहिय सम्पदा तथा स्िािकिरुको सिुक्षा १.३.१२ अरतिााहिय शाचरत प्रर्द्धानिा सियोग

१.४ िक्षा सूचना सम्बरधी १.४.१ िक्षा सूचना सम्बरधी नीमत मनिााण, कायाारर्यन तथा मनयिन

१.४.२ िक्षा सम्बरधी अनसुरधान, सूचना संकलन, हर्श्लयेण तथा उपयोग

२ यदु्ध ि प्रमतिक्षा २.१ यदु्ध ि प्रमतिक्षा २.१.१ यदु्ध ि प्रमतिक्षा सम्बरधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण ि उपयोग

२.१.२ यदु्ध ि प्रमतिक्षाका मनचम्त सिुक्षा सजगता, तयािी ि कािर्ािी २.१.३ यदु्ध ि प्रमतिक्षा सम्बरधी स्थल, जल तथा िर्ाई साधन

(िातिमतयाि, जनशचि, संचाि उपकिण, यातायातका साधन आर्द) को व्यर्स्था

२.१.५ यदु्ध ि प्रमतिक्षा व्यर्स्थापन

14

३ िातिमतयाि,

िििजना काििाना तथा

उत्पादन सम्बरधी

३.१ िातिमतयाि, िििजाना काििाना तथा उत्पादन सम्बरधी ३.१.१ िातिमतयाि, िििजाना तथा मबस्फोटक पदाथा उत्पादन ि प्रयोग

सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन, मनयरिण तथा मनयिन

३.१.२ िातिमतयाि, िििजाना तथा हर्स्फोटक पदाथा उत्पादन

३.१.३ िातिमतयाि तथा िििजाना िरिद, आपूमता ि व्यर्स्थापन

३.१.४ बारुदीसरुुङ्ग मनष्प्रभार्ीकिण सम्बरधी नीमत मनिााण ि कायाारर्यन

४ केररीय प्रििी, सशस्त्र प्रििी बल,

िाहिय गपु्तचि तथा अनसुरधान,

शाचरत सिुक्षा (अनसूुची ७ (३)

बाट सिेत)

४.१ शाचरत सिुक्षा ४.१.१ आरतरिक सिुक्षा ४.१.१.१ आरतरिक सिुक्षा, शाचरत सवु्यर्स्था ि मनर्ािक नजिबरद

सम्बरधी नीमत, िणनीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

४.१.१.२ नेपाल प्रििी ि प्रदेश प्रििीले सम्पादन गने कायाको संचालन,

सपुरिरे्क्षण ि सिरर्य सम्बरधी कानून

४.१.१.३ नेपाल प्रििी ि प्रदेश प्रििीको स्ति तथा िापदण्ड मनधाािण

४.१.१.४ िाजनीमतक, सािाचजक, आमथाक, रै्देचशक सार्ाजमनक चासो ि िित्र्का हर्ययको सिसािहयक र्स्तचुस्थमत हर्श्लयेण

४.१.१.५ िित्र्पूणा व्यचि, स्थल, भर्न, संिचना, कूटनीमतक मनयोग ि लोकिागाको सिुक्षासम्बरधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण, उपयोग,

सिरर्य ि सिुक्षा

४.१.१.६ शाचरतसिुक्षा चस्थमतको लेिाजोिा ि सिीक्षा, शाचरत सिुक्षािा आइपिेका तथा संभाहर्त ितिा, चनुौती ि जोचििसम्बरधी सूचनाको प्रदेशसंग आदान-प्रदान, प्रदेशलाई सललाि सझुार् एरं् थप सिुक्षा बल सियोग

४.१.१.७ प्रदेश प्रििीको क्षिता अमभर्हृद्धिा सियोग

४.१.१.८ संघ ि अरतिप्रदेश सिुक्षा मनकायबीच सिरर्य

४.१.२ अपिाध िोकथाि तथा मनयरिण

४.१.२.१ अपिाध िोकथाि तथा मनयरिण सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना कायाारर्यन ि मनयिन

४.१.२.२ अपिाध तथा गैिकानूनी गमतहर्मधको सूचना संकलन, हर्श्लयेण,

आदानप्रदान ि मनयरिण

४.१.२.३ अपिाध सम्बरधी मनगिानी ४.१.२.४ गम्भीि प्रकृमतका अपिाधको अनसुरधान तथा कािर्ािी

15

४.१.२.५ अपिाध अनसुरधानिा प्रदेशलाई दक्ष जनशचि, उपकिण, प्रहर्मध,

हर्मधहर्ज्ञान लगायतिा सियोग

४.१.२.६ अपिाध मनयरिण सम्बरधी अरतिााहिय, क्षेिीय सिरर्य तथा पािस्परिक सियोग

४.१.२.७ अपिाधसम्बरधी िाहिय अमभलेि व्यर्स्थापन

४.२ केररीय प्रििी, सशस्त्र प्रििी बल, नपेाल, िाहिय गपु्तचि तथा अनसुरधान

४.२.१ केररीय प्रििी ४.२.१.१ नेपाल प्रििीको सेर्ा शता सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना,

कायाारर्यन ि मनयिन

४.२.१.२ देशमभिको शाचरत सिुक्षाको सिग्र चस्थमतको लेिाजोिा ि प्रमतरे्दन

४.२.१.३ शाचरत सिुक्षािा सियोग

४.२.१.४ सर्ािी साधन, संचाि उपकिण, िातिमतयाि, असर्ार् ि ब्यािेक तथा कायाालय सहितको भौमतक संिचनाको व्यर्स्थापन

४.२.१.४ कानून कायाारर्यनिा सियोग

४.२.१.५ हर्पद् प्रमतकायािा सियोग

४.२.१.७ ईरटिपोल तथा अरतिााहिय प्रििी संगठनिरुसंगको सम्पका , सिरर्य, सूचना आदान प्रदान ि कायाारर्यन

४.२.१.८ आधािभतू िानर् अमधकाि ि नागरिक स्र्तरिताको संिक्षण तथा

प्रर्द्धान

४.२.१.९ संगर्ठत अपिाध, िाज्य हर्रूद्धको अपिाध, लागू औयध, जासूसी, आतंकर्ाद, िानर् बेचहर्िन तथा ओसाि-पसाि, बििुाहिय प्रकृमत र्ा िानर् अमधकािको गंभीि उललंघन, िाहिय हित र्ा सिोकािको दृहष्टले संरे्दनशील एरं् गंभीि प्रकृमतका अपिाध, दईु र्ा दईुभरदा बढी प्रदेशको क्षेिामधकाि जोमडएको र्ा कुनै पमन प्रदेशको क्षेिामधकािमभि नपने ि प्रदेश प्रििीले अनिुोध गिेका हर्शेय तथा गंभीि प्रकृमतका अपिाधको अनसुरधान तथा कािर्ािी

४.२.१.१० नेपाल प्रििी ि प्रदेश प्रििीको क्षिता अमभर्हृद्ध

४.२.१.११ संघ स्तिको कािागाि सिुक्षा ि हििासत व्यर्स्थापन

४.२.१.१२ अरतिााहिय शाचरत स्थापना कायािा सियोग

४.२.२ सशस्त्र प्रििी बल, नपेाल

16

४.२.२.१ सशस्त्र प्रििी बल, नेपालको सेर्ा शता सम्बरधी नीमत, कानून,

िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

४.२.२.२ देशको कुनै भागिा भएको र्ा िनु सक्ने सशस्त्र संघया, सशस्त्र हर्रोि र्ा पथृकतार्ादी गमतहर्मध, आतंककािी गमतहर्मध तथा जघरय अपिाध मनयरिणिा सियोग

४.२.२.३ दंगा मनयरिणिा सियोग

४.२.२.४ हर्पद् प्रमतकायािा सियोग

४.२.२.५ अरतिााहिय मसिानाको सिुक्षा ४.२.२.६ िानर्अमधकािको संिक्षण तथा प्रर्द्धान

४.२.२.७ अरतिााहिय शाचरत स्थापना कायािा सियोग

४.२.२.८ िित्र्पूणा व्यचि, स्थल, लोकिागा, भर्न ि िित्र्पूणा संिचनािरुको सिुक्षा

४.२.२.९ जनशचि हर्कास, श्रोत परिचालन तथा व्यर्स्थापन ि क्षिता अमभर्हृद्ध

४.२.२.१० सर्ािीसाधन, संचाि उपकिण, िातिमतयाि, असर्ार् ि ब्यािेक तथा कायाालयसहितको भौमतकसंिचनाको व्यर्स्थापन

४.२.२.११ अरतिााहिय प्रििी संगठनिरुसंगको सम्पका , सिरर्य, सूचना आदान प्रदान ि कायाारर्यन

४.२.३ िाहिय गपु्तचि तथा अनसुरधान

४.२.३.१ िाहिय गपु्तचि सेर्ा संचालन, िेिदेि ि मनयरिण सम्बरधी नीमत,

िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

४.२.३.२ संहर्धान, िाहिय सिुक्षा ि हित हर्रुद्धका एरं् भमूिगत तथा अधाभमूिगत संगठन,जामतय, धामिाक, साम्प्रदाहयक, सशस्त्र हर्रोि,

आमथाक तथा संगर्ठत अपिाध, अरै्ध संघसंस्थािरुको गमतहर्मध,

सार्ाजमनक चासो ि िित्र्का सूचना संकलन, आदानप्रदान,

हर्श्लयेण, उपयोग ि संिक्षण

४.२.३.३ अरति सीिा अपिाध, सीिा अमतक्रिण, सीिार्ती क्षेिको भौमतक सािरिक चस्थमत सम्बरधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण ि उपयोग

४.२.३.४ प्रमतगपु्तचि, जासूसी तथा प्रमतजासूसी सम्बरधी काया ४.२.३.५ सिुक्षा सूचना सिरर्य ि सञ्जालको व्यर्स्थापन

४.२.३.६ क्षिता अमभर्हृद्ध

४.२.३.७ आतंकर्ाद तथा गम्भीि प्रकृमतका अपिाधिा कृयाशील िाहिय,

क्षेिीय एरं् अरतिााहिय संजालिरुको पहिचान ि मनगिानी

17

४.२.३.८ सर्ािीसाधन, संचाि उपकिण, साना िातिमतयाि, कायाालय सहितको भौमतक संिचनाको व्यर्स्थापन

४.२.३.९ स्र्देशी तथा हर्देशी व्यचिको सत्यापन, अमतहर्चशष्ट व्यचि,

िित्र्पूणा प्रमतष्ठान, उद्योग, अध्यागिन तथा अरय िित्र्पूणा सूचना संकलन, हर्श्लयेण ि उपयोग

४.२.३.१० िाहिय सिुक्षा चस्थमतको िूलयांकन ि प्रमतरे्दन

५ केररीय योजना, केररीय बैक,

हर्त्तीय नीमत, िरुा ि बैंहकङ्ग, िौर्रक नीमत, हर्देशी

अनदुान, सियोग ि ऋण (अनसूुची ७ को १० बाट

सिेत)

५.१ केररीय योजना ५.१.१ िाहिय हर्कास नीमत, िाहियस्तिका अलपकालीन, िध्यकालीन ि

दीघाकालीन योजना तजुािा ि अनगुिन तथा िूलयांकन

५.१.२ िाहिय प्राथमिकता प्राप्त क्षेि तथा लक्ष्य मनधाािण

५.१.३ िानर् संशाधन हर्कासका लामग अलपकालीन, िध्यकालीन तथा दीघाकालीन योजना तजुािा ि कायाारर्यन

५.१.४ अरतिक्षेिगत केररीय हर्कास आयोजनािरूिा सिरर्य

५.१.५ अध्ययन अनसुरधान

५.१.६ सरतमुलत हर्कासका लामग क्षेिगत तथा स्थानीय नीमत ि िणनीमत तजुािा

५.१.७ गरिर्ी मनर्ािण तथा संिहृद्धका लामग िणनीमत तजुािा तथा सियोग

५.१.८ िरिालयगत तथा क्षेिगत योजना स्र्ीकृमत ि अनगुिन तथा िूलयाङ्कन

५.१.९ कुल िाहिय लगानी प्रक्षेपण (सिकािी, सिकािी ि मनजी) ि हर्त्तीय व्यर्स्थापन

५.१.१० र्ाहयाक हर्कास कायाक्रि तजुािा, स्र्ीकृमत ि अनगुिन

५.१.११ अनगुिन तथा िूलयांकनको आधाि तथा प्रहक्रया मनधाािण, क्षेिगत नीमतको अनगुिन तथा िूलयांकन, हर्कास आयोजना कायाारर्यन,

अनगुिन ि प्रमतफलको सिीक्षा

५.२ आमथाक, बैक, हर्त्तीय क्षिे एरं् हर्देशी अनदुान सियोग ि ऋण

५.२.१ सिहष्टगत आमथाक अर्स्थाको हर्श्लयेण तथा आमथाक नीमतको तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

५.२.२ आमथाक साधनको बाुँडफाुँड

५.२.३ उपदान, मनर्चृत्तभिणलगायत सेर्ा सहुर्धा ि दीघाकालीन आमथाक दाहयत्र् सम्र्रधी हर्यय

५.२.४ बैंक तथा हर्त्तीय संस्थािरु सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड,

सिरर्य ि मनयिन

18

५.२.५ आमथाक स्थाहयत्र्, िूलय चस्थिता सम्बरधी नीमत तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

५.२.६ हर्कास सिायता नीमतको तजुािा, कायाारर्यन, अनगुिन तथा िूलयाङ्कन ि मनयिन

५.२.७ सम्पचत्त शदु्धीकिण ि आतंकर्ादी हक्रयाकलापिा हर्त्तीय लगानी सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड, कायाारर्यन तथा मनयिन

५.२.८ िाहिय प्राकृमतक श्रोत तथा हर्त्त आयोग सम्बरधी ५.२.९ अरतिसिकािी हर्त्त िस्तारतिण सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड

तजुािा, कायाारर्यन, सिरर्य ि मनयिन

५.२.१० आमथाक तथा बैंहकङ्ग सम्बरधी र्िपक्षीय, बिपुक्षीय अरतिााहिय संस्थािरूसुँग सम्पका ि सिरर्य

५.२.११ हर्कास साझेदाि संस्थािरुसुँगको सम्पका , सिरर्य ि सिकाया ५.२.१२ संघीयस्तिका सार्ाजमनक संस्थानिरु सम्र्रधी नीमत, काननु,

िापदण्ड, कायाारर्यन, अनगुिन ि मनयिन

५.२.१३ मनजीकिण नीमत, िापदण्ड, अनगुिन ि मनयिन

५.२.१४ सिकािी बाुँकी िकिको अमभलेिीकिण ि असलुी ५.२.१५ अथा ि योजना सम्बरधी अरतिााहिय सचरध सम्झौता ५.२.१६ िाजस्र् प्रशासन सम्बरधी ५.२.१७ आमथाक प्रशासन तथा मनयरिण सम्बरधी ५.२.१८ केररीय बैंकको स्थापना, संचालन ि मनयिन

५.२.१९ आरतरिक ि रै्देचशक ऋण एरं् अनदुान

५.३ केररीय बैंक, हर्त्तीय नीमत, िरुा ि बैंहकङ ि िौर्रक नीमत

५.३.१ िौर्रक नीमत तजुािा, कायाारर्यन, अनगुिन ि मनयिन

५.३.२ नेपाल सिकािको बैंकि, सललािकाि तथा हर्त्तीय अमभकताा

५.३.३ नोट तथा मसक्का मनष्काशन, जिानत, व्यर्स्थापन ि मनयिन

५.३.४ र्ाचणज्य बैंक, हर्कास बैंक तथा हर्त्तीय संस्थािरुको बैंक तथा अचरति ऋणदाता

५.३.५ हर्देशी हर्मनिय नीमत मनधाािण, भिुानी सरतलुन, हर्देशी हर्मनिय व्यर्स्थापन, हर्देशी िरुा कािोर्ािको मनिीक्षण ि मनयिन

५.३.६ भिुानी प्रणालीको मनिीक्षण ि मनयिन तथा सिाशोधन गिृ ि िाफसाफ

५.३.७ बैंक तथा हर्त्तीय संस्थािरूसुँगको सम्पका ि सिरर्य

५.३.८ हर्देशी केररीय बैंक ि अरतिािाहिय बैंक तथा हर्त्तीय संस्थािरूसुँगको सम्पका ि सिरर्य

19

५.३.९ आरतरिक ऋण व्यर्स्थापन

५.३.१० हर्त्तीय पिुुँच अमभर्हृद्ध सम्बरधी ५.३.११ सम्पचत्त शदु्धीकिण तथा आतंकर्ादी हक्रयाकलापिा हर्त्तीय

लगानी मनयरिण सम्बरधी सूचना व्यर्स्थापन

५.३.१२ र्ाचणज्य बैंक, हर्कास बैंक तथा हर्त्तीय संस्थािरूको स्थापना, सपुरिरे्क्षण ि मनयिन

५.४ हर्त्त नीमत

५.४.१ िाजश्व सम्बरधी नीमत, काननु तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

५.४.२ सार्ाजमनक िचा सम्बरधी नीमत, काननु तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

५.४.३ आरतरिक ि रै्देचशक ऋण तथा अनदुानको व्यर्स्थापन ि मनयिन

५.५ संघीय आमथाक प्रणाली तथा कोय

५.५.१ आमथाक कायाहर्मध सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

५.५.२ बजेट सीिा मनधाािण, तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

५.५.३ लेिा प्रणाली व्यर्स्थापन तथा मनयरिण

५.५.४ संघीय सचित कोय संचालन

५.५.५ संघीय िाजस्र् ि व्ययको अनिुान

५.५.६ संघीय हर्मनयोजन ऐन

५.५.७ संघीय पूिक अनिुान

५.५.८ संघीय पेश्की िचा ५.५.९ संघीय उधािो िचा ५.५.१० संघीय आकचस्िक कोय

५.५.११ सिकािी लगानी ि लाभांशको लेिा व्यर्स्थापन

५.५.१२ संघीय हर्मनयोजन, िाजस्र्, धिौटी, काया संचालन कोय ि अरय सिकािी कोय तथा सम्पचत्तको एकीकृत हर्र्िण ि लेिा पिीक्षण

६ पििाि तथा कूटनीमतक िामिला

अरतिााहिय सम्बरध ि संयिु िािसंघ सम्बरधी

६.१ पििाि तथा कूटनीमतक िामिला ६.१.१ नेपालको पििाि नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि

मनयिन

६.१.२ नेपालचस्थत हर्देशी मनयोगिरूसंग सम्बरध, सिरर्य एरं् हर्देशिा नेपालको कूटनीमतक प्रमतमनमधत्र्

६.१.३ ओिदाको प्रिाणपि सम्बरधी ६.१.४ हर्देशिा नेपालको हित प्रर्द्धान एरं् प्रमतष्ठा अमभर्हृद्ध

20

६.१.५ अमतमथ सत्काि ि चशष्टाचाि (प्रोटोकल)

६.१.६ नागरिकिरुको कूटनीमतक संिक्षण

६.१.७ हर्देशिा ििेका नेपाली नागरिकिरुको अमभलेि तथा मतनीिरुको िक, हित ि संिक्षण

६.१.८ हर्देशिा ििेका नेपाली कािदाििरूको उद्धाि, सियोग ि सिरर्य सम्बरधी

६.१.९ आमथाक, र्ाचणज्य तथा हर्कास कूटनीमत

६.१.१० हर्देशी िाज्य ि कूटनीमतक प्रमतमनमधको सहुर्धा तथा उरिचुि

६.१.११ गैि आर्ासीय नेपाली सम्बरधी ६.१.१२ नागरिक-नागरिकबीचको सम्बरध प्रर्द्धान गने कूटनीमत

६.१.१३ करसलुि सेर्ा ६.१.१४ पििाि िामिला सम्र्रधिा प्रदेशिरुसुँग सम्पका ि सिरर्य

६.१.१५ कूटनीमतक आचािमसंिता ६.२ अरतिााहिय सम्बरध ि संयिु िािसंघ सम्बरधी ६.२.१ मछिेकी ि हर्देशी िाििरुसुँगको सम्बरध

६.२.२ संयिुिाि संघ, क्षेिीय सियोगका लामग दचक्षण एचशयाली संगठन तथा अरय अरतिााहिय र्ा क्षेिीय संस्थािरूसंगको सम्बरध

६.२.३ अरतिााहिय तििा जनस्तिीय एरं् गैिसिकािी संस्था स्तिीय सम्बरधको हर्कास ि प्रर्द्धान

७ अरतिााहिय सचरध र्ा सम्झौता,

सपुदुागी, पािस्परिक कानूनी सिायता ि अरतिााहिय सीिा ि सीिा नदी

७.१ अरतिााहिय सचरध र्ा सम्झौता ७.१.१ अरतिााहिय सचरध र्ा सम्झौता सम्बरधी ७.२.२ सचरध र्ा सम्झौताको अनिुोदन, सचम्िलन, स्र्ीकृमत र्ा सिथान,

मनलम्बन तथा िािेजी

७.२ सपुदुागी ७.२.१ सपुदुागी सम्बरधी कानून मनिााण, सचरध संझौता, कायाारर्यन ि

मनयिन

७.२.२ सचरध र्ा सम्झौताको अनिुोदन, सम्िीलन, स्र्ीकृमत र्ा सिथान,

मनलम्बन तथा िािेजी

७.३ पािस्परिक कानूनी सिायता सम्बरधी ७.३.१ पािस्परिक कानूनी सिायता सम्बरधी कानून मनिााण, सचरध

सम्झौता, कायाारर्यन ि मनयिन

७.३.२ सचरध र्ा सम्झौताको अनिुोदन, सम्िीलन, स्र्ीकृमत र्ा सिथान,

मनलम्बन तथा िािेजी

७.४ अरतिााहिय सीिा ि सीिा नदी

21

७.४.१ अरतिााहिय सीिाको सिुक्षा तथा हर्र्ाद सिाधान सम्बरधी ७.४.२ अरतिााहिय सीिाको नक्सांकन, अमभलेि ि मनधाािण

७.४.३ सीिास्तम्भिरूको मनिााण, ििात सम्भाि तथा अमभलेि व्यर्स्थापन

७.४.४ सीिा नदी सम्र्रधी ८ दिुसिाि, िेमडयो

हिक्रे्रसीको बाुँडफाुँड, िेमडयो, टेमलमभजन ि

िलुाक (अनसूुची ७ (१४) ि ७(१९) बाट

सिेत)

८.१ दूिसिाि, सूचना ि संचाि प्रहर्मध, िेमडयो हिक्रे्रसीको बाुँडफाुँड

८.१.१ दूिसिाि, सूचना ि संचाि प्रहर्मध सम्बचरध नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन, प्रबद्धान ि मनयिन

८.१.२ ताियिु ि ताििहित ब्रोडब्याण्ड सञ्जालको हर्कास, व्यर्स्थापन ि मनयिन

८.१.३ भ-ूउपग्रि स्थापना ि व्यर्स्थापन

८.१.४ दिुसंचाि ि प्रशािण हिक्रे्रसी र्ाुँडफाुँड, िूलय मनधाािण ि नक्सांकन प्रयोगको अनिुमत, नर्ीकिण ि मनयिन

८.१.५ दिुसिाि ि िाहिय स्तिको इरटिनेट लगायत सूचना ि संचाि प्रहर्मध सेर्ाको गणुस्ति मनधाािण, अनिुमत, नर्ीकिण ि शलुक मनधाािण

८.१.६ िाहियस्तिका सूचना प्रहर्मध पाका को योजना, मनिााण, व्यर्स्थापन,

अनिुमत ि मनयिन

८.१.७ सूचना प्रहर्मधको प्रर्द्धान ि मनयिन

८.१.८ साइर्ि सिुक्षा सम्बरधी काया ८.१.९ दिुसंचाि, सूचना ि संचाि प्रहर्मध सम्बरधी अरतिााहिय सम्पका ,

अमभसचरध ि िापदण्ड कायाारर्यन

८.१.१० सूचना ि संचाि प्रहर्मध सम्बरधी अध्ययन अनसुरधान

८.१.११ िाइक्रोरे्भप्रणालीको मबस्ताि

८.१.१२ ब्यारडहर्थको अरतिाहिय कनेचक्टमभटी ८.१.१३ िेमडयो यरि प्रयोगको अनिुमत ि नर्ीकिण

८.२ िेमडयो, टेमलमभजन तथा अरय सिाििाध्यि सम्र्रधी ८.२.१ िेमडयो, टेमलमभजन, छापा सिाि ि सिाचाि संस्था सम्र्रधी िाहिय

नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना मनिााण, कायाारर्यन ि मनयिन

८.२.२ िाहियस्तिका टेमलमभजनको अनिुमत, नर्ीकिण ि मनयिन

८.२.३ िाहियस्तििा प्रसािण िनुे र्ा १००० र्ाटभरदा िामथको एफ.एि िेमडयो ि प्रसािण संस्थाको संजालीकिण, अनिुमत, नर्ीकिण ि मनयिन

८.२.४ िाहियस्तिका टेमलमभजनको अनिुमत, नर्ीकिण ि मनयिन

22

८.२.५ िाहियस्तििा प्रसािण िनुे र्ा १००० र्ाटभरदा िामथको एफ.एि िेमडयोको अनिुमत, नर्ीकिण ि मनयिन

८.२.६ हर्देसी टेमलमभजन च्यानलको डाउनमलङ्क, मसग्नल प्रामप्त ि मबतिणको अनिुमत, नर्ीकिण ि मनयिन

८.२.७ अनलाईन मिमडयाको नीमत, िापदण्ड ि मनयिन

८.२.८ संघीय िेमडयो, टेमलमभजन, छापा सिाि ि सिाचाि संस्था सिालन

८.२.९ श्रिजीर्ी सिािकिीको रयूनति पारिश्रमिक सम्र्रधी िापदण्ड मनधाािण

८.२.१० साबाजमनक प्रसािण संस्थाको संचालन

८.२.११ सबै प्रकािका बिमुबतिण प्रसािण प्रणालीको अनिुमत, नर्ीकिण ि मनयिन

८.२.१२ स्र्देशी तथा नेपालबाट गरिने मबदेशी छापा प्रकाशनको मनयिन

८.२.१३ केररीय प्रसे िचजस्राि सम्बरधी काया ८.२.१४ आिसंचाि िाध्यििरुको अमभलेि, र्गीकिण, सिजीकिण ि

मनयिन

८.२.१५ हर्ज्ञापन नीमत तजुािा, कायाारर्यन, िापदण्ड मनधाािण ि मनयिन

८.२.१६ सिािको िकको संिक्षण ि प्रर्द्धान

८.३ िलुाक सम्बरधी ८.३.१ िलुाक सम्र्रधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि

मनयिन

८.३.२ िलुाक सम्र्रधी क्षिता अमभर्हृद्ध

८.३.३ डाक िेिाको मनधाािण ि पनुिार्लोकन

८.३.४ डाक सेर्ाको संचालन तथा मनयिन

८.३.५ िलुाक हटकट प्रकाशन, भण्डािण तथा अमभलेि व्यर्स्थापन

८.३.६ धनादेश सेर्ा सिालन

८.३.७ िलुाक-बैंक सिालन

८.३.८ अरतिााहिय डाक लेिा व्यबस्थापन

८.३.९ िलुाक सम्र्रधी अरतिाहिय संघसंस्थासुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

८.४ चलचचि, मसनिेा िल

८.४.१ चलचचि ि मसनेिा िल सम्र्रधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

८.४.२ चलचचिको हर्कास ि प्रर्द्धान

८.५ सूचनाको िक

८.५.१ सूचनाको िक सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि

23

मनयिन

९ भरसाि,

अरत:शलुक, िूलय अमभर्हृद्ध कि,

सुँस्थागतआयकि,

व्यचिगत आयकि,

पारिश्रमिक कि,

िािदानी शलुक,

मभसा शलुक,

पयाटनदस्तिु, सेर्ा शलुक दस्तिु, दण्ड जरिर्ाना (अनसूुची ९ को ६ बाट

सिेत)

९.१ िाजस्र् सम्र्रधी नीमत, काननु िापदण्ड, योजना, प्रक्षेपण,

कायाारर्यन ि मनयिन

९.२ भरसाि, अरतशलुक, िूलय अमभर्हृद्ध किको लक्ष्य मनधाािण, प्रक्षेपण,

प्रशासन, संकलन, मनयिन ि बाुँडफाुँड

९.३ संस्थागत, व्यचिगत ि पारिश्रमिक आय किको लक्ष्य मनधाािण,

प्रक्षेपण, प्रशासन, संकलन, बाुँडफाुँड ि मनयिन

९.४ िािदानी शलुक, मभसा शलुक, पयाटन दस्तिु, सेर्ाशलुक दस्तिु ि दण्ड जरिर्ानाको लक्ष्य मनधाािण, प्रक्षेपण, प्रशासन, संकलन,

बाुँडफाुँड ि मनयिन

९.५ प्राकृमतक श्रोतको उपयोग ि पर्ातािोिणबाट प्राप्त िोयलटी बाुँडफाुँड

९.६ िाजश्व चिुार्ट मनयरिण सम्बरधी नीमत, कानून, कायाारर्यन ि मनयिन तथा िाजश्व सिुक्षा संयरि सम्र्रधी

९.७ िाजश्व प्रशासन सदुृढीकिण

९.८ िाजस्र् तर्थयाङ्क अमभलेिन तथा सूचनाको आदान प्रदान

९.९ कि तथा भरसाि िाजश्व, िाजश्व चिुार्ट मनयरिण ि सम्पचत्त शदु्धीकिण मनयरिण सम्बरधी र्िपक्षीय, क्षेिीय, बिपुक्षीय सिरर्य,

सचरध सम्झौता, कायाारर्यन ि मनयिन

१० संघीय मनजािती सेर्ा, रयाय सेर्ा ि अरय सिकािी

सेर्ा

१०.१ संघीय मनजािती सेर्ा, रयाय सेर्ा ि अरय सिकािी सेर्ा १०.१.१ सार्ाजमनक प्रशासन सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, सधुाि

ि मनयिन

१०.१.२ संघीय मनजािती सेर्ा ि अरय सिकािी सेर्ा संचालन सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून ि िापदण्ड

१०.१.३ मनजािती तथा अरय सिकािी किाचािी व्यर्स्थापन सम्र्रधी िाहिय नीमत, कानून, सेर्ा शता एरं् िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

१०.१.४ संघीय मनजािती सेर्ा ि अरय सिकािी सेर्ाका हर्मभन्न सेर्ा, सिूि ि उपसिूिको व्यर्स्थापन

१०.१.५ मनजािती सेर्ा ि अरय सिकािी सेर्ािरुको संक्रिणकालीन व्यर्स्थापन

१०.१.६ सिकािी सेर्ाका िािसेर्क किाचािीिरुको संघ, प्रदेश ि स्थानीय तििा सिायोजन

१०.१.७ मनजािती ि अरय सिकािी सेर्ािा िानर् संशाधन हर्कास ि व्यर्स्थापन

१०.१.८ व्यर्स्थापन पिीक्षण ि सेर्ाग्रािी सरतहुष्ट सभेक्षण तथा सेर्ा

24

प्रर्ािको अनगुिन

१०.१.९ सार्ाजमनक प्रशासन सम्बरधी िाहिय तथा अरतिााहिय संघ संस्था एरं् मनकायसुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

१०.१.१० केररीय किाचािी मनकाय सम्बरधी १०.१.११ संगठन तथा व्यर्स्थापन सभेक्षण

१०.१.१२ मनजािती तथा अरय सिकािी किाचािी कलयाण ि मनर्चृत्तभिण व्यर्स्थापन

१०.१.१३ मनजािती तथा अरय सिकािी किाचािीको क्षिता अमभर्हृद्ध ि स्र्देश तथा बैदेचशक छािर्चृत्त व्यर्स्थापन

१०.१.१४ तालीि नीमत, िापदण्ड ि स्तिीकिण तथा िाहियस्तिका तामलि केररसुँगको सिरर्य

१०.१.१५ मनजािती तथा अरय सिकािी किाचािीको अमभलेि व्यर्स्थापन

१०.१.१६ संघ, प्रदेश तथा स्थानीय सार्ाजमनक सेर्ाको सम्बरध ि सिरर्य

१०.१.१७ संघीय लोक सेर्ा आयोग ि प्रादेचशक लोकसेर्ा आयोगसुँग सिरर्य

१०.१.१८ पूर्ािािसेर्क किाचािीको ज्ञान सीप प्रयोग गने सम्बरधी नीमत,

िापदण्ड मनिााण तथा सिरर्य

१०.१.१९ संघ ि अरतिप्रदेशबीच किाचािी सिरर्य

१०.१.२० सार्ाजमनक सेर्ा हर्तिणको िापदण्ड मनधाािण

१०.१.२१ िािसेर्क किाचािी सम्र्द्ध संघसंस्था सम्र्रधी १०.१.२२ मनजािती तथा अरय सिकािी सेर्ा सम्बरधी अनसुरधान ि

हर्कास

११

अनसूुची ७ (१३,

२३) ि अनसूुची ९

(७) बाट सिेत

जलश्रोतको संिक्षण ि

बिआुयामिक उपयोग सम्बरधी नीमत ि िापदण्ड

११.१ जलस्रोत उपयोग नीमत

११.१.१ जलस्रोतको र्दगो हर्कास, पानीको बाुँडफाुँड, उपयोगको अनिुमत,

व्यर्स्थापन ि संिक्षण सम्बरधी एकीकृत नीमत, कानून, िापदण्ड ि मडजाइन स्याण्डडा मनधाािण, नदी रे्मसन योजना ि जलउपयोग सम्र्रधी गरुुयोजना तजुािा, कायाारर्यन तथा मनयिन

११.१.२ जलस्रोतको अनसुरधान, प्रहर्मध हर्कास ि क्षिता अमभर्हृद्ध

११.१.३ जलस्रोत क्षेिको अरतिााहिय सम्पका , सचरध सम्झौता, कायाारर्यन ि मनयिन

११.१.४ जलर्ाय ु परिर्तान अनकूुलन ि हर्पद जोचिि एरं् जलस्रोत पूर्ााधाि संिचना मनिााण सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

25

११.१.५ प्रििु नदीिरुको बिार् क्षेि मनधाािण ि सो क्षेिको जिीनको संिक्षण, व्यर्स्थापन ि उपयोग सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

११.१.६ जलस्रोत ि िौसि हर्ज्ञान सम्बरधी तर्थयाङ्क संकलन, व्यर्स्थापन,

अध्ययन, अनसुरधान, हर्श्लयेण, पूर्ाानिुान, प्रक्षेपण ि सूचना प्रबाि

११.१.७ जलस्रोत सम्बरधी र्स्त ु र्ा सेर्ा उपयोगको िोयलटी िापदण्ड मनधाािण, कायाारर्यन ि मनयिन

११.१.८ प्राकृमतक नदी नाला, ताल तलैया,पोििी, सीिसाि एरं् जलाधाि क्षेिको र्ातार्िणीय संिक्षण स्र्च्छता कायि सम्बरधी नीमत,

कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन ११.२ जलश्रोतको उपयोग

११.२.१ जलस्रोत उपयोग सम्र्रधी संघ, प्रदेश, स्थानीय ति, मनजी क्षेि,

सिकािी, स्थानीय सिदुाय ि सर्ासाधािणबीच संयिु लगानीका अर्सिको पहिचान ि लगानी योजना तजुािा

११.२.२ संघीयस्तििा संचालन िनुे जलस्रोत उपयोगका बिउुद्देश्यीय,

अरतिप्रादेचशक ि ठूला आयोजनािरुको पहिचान, अध्ययन, मनिााण,

संचालन ि मनयिन

११.६ प्रदेश सीिा नदी ि जलिागा

११.६.१ प्रदेशसीिा नदी सम्बरधी िध्यस्थता ि हर्र्ाद व्यर्स्थापन

११.६.२ िाहिय ि अरतिााहिय जलिागाको संभाव्यता अध्ययन, यातायात संचालन, संभाि, याि ुसिुक्षण तथा मनयिन

११.६.३ जलिागा सम्बरधी नीमत, काननु िापदण्ड मनधाािण ि मनयिन

११.६.४ जलिागा सम्बरधी अरतिदेशीय सचरध संझौता

१२ अरतिदेशीय तथा अरतिप्रदेश हर्द्यतु प्रसािण लाइन

१२.१ िाहिय हर्द्यतु प्रसािण लाइन सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड तथा आयोजनाको पहिचान, अध्ययन, मनिााण, संचालन ि मनयिन

१२.२ अरतिााहिय हर्द्यतु प्रसािण लाइन मनिााण तथा मबस्ताि सम्बरधी सचरध-संझौता, कायाारर्यन ि मनयिन

१२.३ िाहिय हर्द्यतु व्यापाि सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

१२.४ अरतिाहिय हर्द्यतु व्यापाि सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, संचरध-संझौता कायाारर्यन ि मनयिन

१२.५ हर्द्यतु प्रसािण लाइन मनिााण एरं् हर्कासिा सिकािी, मनजी क्षेि ि रै्देचशक लगानी, हर्त्तीय व्यर्स्थापन ि मनयिन

१३

१३.१ तर्थयाङ्क सम्बरधी िाहिय नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

26

केररीय तर्थयाङ्क (िाहिय ि

अरतिााहिय िानक ि गणुस्ति)

१३.२ अरतिााहिय स्तििा स्थाहपत िारयता ि पद्धमत अनरुुप िाहिय तर्थयांक प्रणालीको व्यर्स्थापन ि गणुस्ति मनधाािण

१३.३ तर्थयांकीय आर्श्यकता मनधाािण ि व्यर्स्थापन

१३.४ िाहिय स्तिको गणना तथा सरे्क्षण व्यर्स्थापन

१३.५ प्रशासकीय अमभलेिको तर्थयाङ्कीकिण

१३.६ तर्थयांकीय अमभलेि संिक्षण तथा व्यर्स्थापन

१३.७ चक्लयरिङ िाउस सम्र्रधी व्यर्स्थापन

१३.८ नेपाल स्याण्डडा र्गीकिण तथा िापदण्ड हर्कास ि प्रयोग

१३.९ तर्थयाङ्किा सूचना प्रहर्मध व्यर्स्थापन

१३.१ तर्थयांक सम्बरधी सललािकािी भमूिका

१४.१ िानर् संसाधन हर्कास ि क्षिता अमभर्हृद्ध

१४ केररीय स्तिका ठूला हर्द्यतु,

मसचाइ ि अरय आयोजना तथा परियोजना

(अनसूुची ७ (१८) ि अनसूुची ९ (५) बाट

सिेत)

१४.१ केररीयस्तिका ठूला आयोजना सम्बरधी १४.१.१ ठूला हर्द्यतु, र्िउुद्देशीय ि अरति जलाधाि स्थानारतिण

आयोजना, िाहिय हर्द्यतु प्रसािण आयोजना, जलिागा सम्बरधी आयोजना पहिचान, अध्ययन, मनिााण, संचालन, संभाि ि मनयिन

१४.१.२ ठूला ि अरति प्रादेचशक मसंचाइ, ठूला जल उत्पन्न प्रकोप मनयरिण आयोजनाको पहिचान, अध्ययन ि मनिााण

१४.१.३ जलस्रोत आयोजनािा सिकािी, मनजी, सिकािी, सार्ाजमनक-मनजी साझेदािी तथा रै्देचशक लगानी परिचालन ि हर्त्तीय ब्यबस्थापन

१४.१.४ जलस्रोतका ठूला पूर्ााधाि आयोजना सम्बरधी पनुर्ाास तथा पनुस्थाापना सम्बरधी नीमत, कानून ि िापदण्ड

१४.२ हर्द्यतु सेर्ा सम्बरधी १४.२.१ हर्द्यतु सेर्ाको िापदण्ड, गणुस्ति ि ििसलु सम्र्रधी नीमत

मनधाािण ि मनयिन

१४.२.२ हर्द्यतु सेर्ाको िाहिय भाि प्रणाली व्यर्स्थापन ि संचालन

१४.३ िानपेानी तथा सिसफाई

१४.३.१ िानेपानी, सिसफाई तथा स्र्च्छता सम्बरधी नीमत, िापदण्ड,

गणुस्ति ि मनयिन

१४.३.२ केररीयस्तिका ठूला ि अरति प्रादेचशक िानेपानी आयोजना पहिचान, अध्ययन, मनिााण, सिालन ि मनयिन

१४.३.३ प्रशोधन सहितका बिृत ढल व्यर्स्थापन आयोजनािरुको

पहिचान, अध्ययन, मनिााण, सिालन ि मनयिन

१५ १५.१ उच्च चशक्षा सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड मनधाािण ि मनयिन

27

केररीय हर्श्वहर्द्यालय,

केररीयस्तिका प्रज्ञा प्रमतष्ठान,

हर्श्वहर्द्यालय िापदण्ड ि

मनयिन, केररीय पसु्तकालय

१५.२ केचररय हर्श्वहर्द्यालय सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड मनधाािण,

प्रशासन ि मनयिन

१५.३ रै्देचशक हर्श्वहर्द्यालयसुँगको सम्बरधन, प्रत्यायन (Accreditation),

सिरर्य तथा मनयिन

१५.४ केररीयस्तिका प्रज्ञा प्रमतष्ठान, केररीय पसु्तकालय सम्बरधी नीमत,

काननु मनिााण तथा व्यर्स्थापन

अनसूुची ९ (२) ि अनसूुची ७(२२) बाट सिेत

चशक्षा, िेलकूद ि पिपमिका

२.१ चशक्षा क्षिे

२.१.१ चशक्षा सम्र्रधी िाहिय नीमत, काननु तथा िापदण्ड मनधाािण

२.१.२ िानर् संसाधन आर्श्यकता प्रक्षेपण तथा िाहिय शैचक्षक योजना मनिााण

२.१.३ चशक्षा सम्बरधी र्िपक्षीय ि बिपुक्षीय हर्कास साझेदाि ि मनकायसुँगको सिरर्य

२.१.४ िाहिय तथा अरतिााहिय स्र्यंसेर्ा सम्बरधी नीमत मनधाािण ि परिचालन

२.१.५ हर्द्यालय तिको िाहिय पाठ्यक्रि प्रारूप, िूल (Core) हर्ययको पाठ्यक्रि ि निूना पाठ्यपसु्तक मनिााण एरं् मनयिन

२.१.६ प्राहर्मधक चशक्षा तथा व्यार्साहयक तामलिको िाहिय नीमत,

पाठ्यक्रि प्रारूप, योग्यता मनधाािण, सीप पिीक्षणको िापदण्ड मनधाािण ि मनयिन

२.१.७ हर्द्यालय तिको चशक्षकको सेर्ा शता, योग्यता एरं् सक्षिताको िापदण्ड मनधाािण ि मनयिन

२.१.८ शैचक्षक संस्थाको स्थापना ि सिालनको िाहिय िापदण्ड मनधाािण

२.१.९ कूटनीमतक मनयोग तथा हर्देशी शैचक्षक संस्थाबाट सिालन िनुे शैचक्षक संस्थाको स्र्ीकृमत तथा मनयिन

२.१.१० हर्देशिा नेपालको पाठ्यक्रि अनसुाि हर्द्यालय िोलन अनिुमत

२.१.११ हर्द्यालयतिको पिीक्षाको िाहिय िापदण्ड मनधाािण

२.१.१२ हर्द्यालयतिको कक्षा १२ को पिीक्षा व्यर्स्थापन

२.१.१३ शैचक्षक योग्यताको सिकक्षता मनधाािण

२.१.१४ छािर्मृत ि हर्ितर्चृत्त सम्र्रधी िाहिय िापदण्ड मनधाािण

२.१.१५ स्र्देशी तथा हर्देशी नागरिकका लामग शैचक्षक अध्ययन,

अनसुरधानको स्र्ीकृमत

२.१.१६ िाहिय प्राचज्ञक अनसुरधान तथा शैचक्षक तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन

१६ स्र्ास्र्थय नीमत,

स्र्ास्र्थय सेर्ा १६.१ स्र्ास्र्थय तथा पोयण सम्बरधी िाहिय नीमत, काननु, गणुस्ति

िापदण्ड, योजना ि मनयिन

28

स्र्ास्र्थय िापदण्ड,

गणुस्ति ि अनगुिन, िाहिय र्ा हर्चशष्ट सेर्ा

प्रदायक अस्पताल,

पिम्पिागत उपचाि सेर्ा, सरुर्ा िोग मनयरिण

१६.२ िाहिय स्तििा प्रर्द्धानात्िक, प्रमतकािात्िक, उपचािात्िक,

पनुास्थापनात्िक ि प्यामलएहटभ स्र्ास्र्थय सेर्ाको हर्कास ि प्रर्द्धान

१६.३ स्र्ास्र्थय सम्र्रधी प्राचज्ञक, व्यर्साहयक ि पेसागत संघ संस्थाको िापदण्ड मनिााण ि मनयिन

१६.४ स्र्ास्र्थय प्रमतष्ठानिरूको स्थापना, सिालन एरं् मनयिन

१६.५ अस्पताल एरं् स्र्ास्र्थय संस्था प्रत्यायन (Accreditation)

१६.६ िाहिय र्ा हर्चशष्ट सेर्ा प्रदायक अस्पतालको दताा, सिालन अनिुमत, भौमतक पूर्ााधाि, व्यर्स्थापन ि मनयिन

१६.७ औयधी, स्र्ास्र्थय सािग्री तथा स्र्ास्र्थय प्रहर्मधको उत्पादन ि हर्कास, संचय, मबक्रीहर्तिण, अचरति हर्सजान (मडस्पोजल) सम्बरधी गणुस्ति िापदण्ड मनिााण ि मनयिन

१६.८ अरतिाहिय स्र्ास्र्थय मनयिन (International Health

Regulations), स्र्ास्र्थय सम्र्रधी सचरध संझौता तथा हर्कास साझेदािसुँगको सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

१६.९ आयरेु्र्दक, यनुानी, आम्ची, िोमियोप्यामथक, प्राकृमतक चचहकत्सा लगायतका पिम्पिागत स्र्ास्र्थय उपचाि सेर्ा नीमत तथा िापदण्ड मनधाािण

१६.१० सरूर्ा तथा नसने िोग िोकथाि तथा मनयरिण सम्र्रधी नीमत तथा िापदण्ड मनधाािण

अनसूुची ९(३) बाट

स्र्ास्र्थय ३.१ स्र्ास्र्थय (उपचाि) पयाटन सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड ि मनयिन

३.२ स्र्ास्र्थय बीिा लगायतका सािाचजक सिुक्षा सम्र्रधी नीमत,

काननु, िापदण्ड ि मनयिन

३.३ स्र्ास्र्थय क्षेिको िानर्स्रोत हर्कास ि व्यर्स्थापन

३.४ स्र्ास्र्थय सेर्ा तथा र्स्तकुो शलुक सम्र्रधी िाहिय िापदण्ड मनधाािण, कायाारर्यन ि मनयिन

३.५ औयधी मनगिानी (Pharmacovigilance) ि मनयिन

३.६ औयधी िरिद तथा आपूमता व्यर्स्थाको िापदण्ड ि मनयिन

३.७ स्र्ास्र्थय हर्ज्ञान सम्र्रधी अध्ययन, अनसुरधान ि मनयिन

३.८ जडीबटुी जारतर् ि िमनजको औयधीय अनसुरधान

३.९ स्र्ास्र्थय सूचना प्रणाली व्यर्स्थापन ि स्र्ास्र्थय लेिा पद्धमत

३.१० िाहिय एरं् अरतिाहिय चासोका जनस्र्ास्र्थय सिस्याको मनगिानी (पचब्लक िेलथसभेलेरस)

29

३.११ आधािभतू स्र्ास्र्थय सेर्ाको िापदण्ड मनधाािण

३.१२ हर्मभन्न तििा आर्श्यक पने स्र्ास्र्थय सेर्ाको िाहिय प्रोटोकल मनिााण

३.१३ िाहिय रिफिेरस प्रयोगशाला ि पिीक्षण केररको स्थापना ि सिालन

३.१४ िाहिय रिफिल पद्दमतको हर्कास

३.१५ िानेपानी,, िाद्य पदाथा ि िार्ाको गणुस्तिीयता अनगुिन तथा लेिाजोिा ढाुँचा एरं् गणुस्तिको िापदण्ड मनधाािण

३.१६ स्र्ास्र्थयक्षेिको जलर्ाय ु परिर्तान अनकुुलनको ढाुँचा मनिााण,

कायाारर्यन, सिरर्य ि मनयिन

३.१७ जनस्र्ास्र्थय आपत्कालीन अर्स्था, स्र्ास्र्थय क्षेििा हर्पद् ि ििािािी व्यर्स्थापन

३.१८ आपतकालीन अर्स्थाका लामग औयधी तथा औयधीजरय सािग्रीको बफिस्टक (िौज्दात) व्यर्स्थापन

३.२० आधािभतू स्र्ास्र्थय सेर्ाको क्षेि (Scope) मनधाािण

३.२१ आकचस्िक स्र्ास्र्थय सेर्ा प्रर्ाि

१७ संघीय संसद,

संघीय कायापामलका, स्थानीय ति

सम्बरधी िामिला, हर्शेय संिचना

१७.१ संघीय संसद

१७.१.१ संघीय संसद काया सिालन संम्बरधी आरतरिक मनयिार्ली ि कायाारर्यन

१७.१.२ हर्धेयक प्रस्ततु पारित, हफताा ि प्रिाणीकिण

१७.२ संघीय कायापामलका १७.२.१ अलपकालीन, िध्यकालीन ि दीघाकालीन िाहिय नीमत, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

१७.२.२ नेपाल सिकािको कायाहर्भाजन ि िरिालयिरुको गठन, मिलान,

हर्घटन तथा संगठन संिचना िेिफेि

१७.२.३ नेपाल सिकािको कायासम्पादन मनयिार्ली तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

१७.२.४ संघीय सिकािका िरिालयको कायाको िेिदेि, मनयरिण, सिरर्य ि मनयिन

१७.२.५ िचरिपरियद्का मनणायको कायाारर्यन ि मनयिन

१७.२.६ हर्धेयक, अध्यादेश, मनयि तथा आदेशको तजुािा, स्र्ीकृमत तथा जािी

१७.२.७ देशको िाजनीमतक, आमथाक, सािाचजक शाचरत सवु्यर्स्था एरं् प्रशासमनक गमतहर्मधिरुको अद्यार्मधक जानकािी प्रामप्त, मनदेशन ि सिरर्य

30

१७.२.८ शासकीय प्रबरध ि सधुाि

१७.२.९ सशुासन प्रर्द्धान ि भ्रष्टाचाि मनयरिण

१७.२.१० र्िपक्षीय र्ा बिपुक्षीय स्तििा भएका सचरध, सम्झौता र्ा सििमत कायाारर्यनको अनगुिन

१७.२.११ संहर्धान ि संघीयता कायाारर्यन तथा संक्रिणकालीन व्यर्स्थापन

१७.२.१२ प्रशासमनक पनुसंिचना ि सिायोजन

१७.२.१३ िानर् अमधकािको संिक्षण, सम्र्द्धान ि प्रर्द्धान

१७.२.१४ प्रदेश प्रििुिरुको मनयचुि सम्बरधी १७.२.१५ अरतिप्रदेश परियद्, अरतिप्रदेश सिरर्य, हर्र्ाद सिाधान ि स्रोत

व्यर्स्थापनिा सिरर्य

१७.२.१६ संरै्धामनक परियद सम्बरधी १७.२.१७ केररीयस्तिका सिकािी मनकायिरुको स्थापना, व्यर्स्थापन,

मनयिन ि सिरर्य

१७.२.१८ िाहिय प्राकृमतक श्रोत तथा हर्त्तीय आयोग सम्बरधी १७.२.१९ अरति सिकािी हर्त्तीय सम्बरध, सिरर्य ि सिकाया १७.२.२० संरै्धामनक, िाहिय िित्र्का ि अरय आयोग सम्र्रधी १७.२.२१ संघ ि प्रदेश तिबाट प्रर्ाि िनुे सार्ाजमनक सेर्ाको िापदण्ड,

कायाारर्यन सिजीकिण ि मनयिन

१७.२.२२ हर्पद् व्यर्स्थापन सम्बरधी सियोग ि सिरर्य

१७.२.२३ सशुोभन सम्र्रधी १७.२.२४ प्रधानिरिीको आरतरिक तथा बाह्य सम्पका ि सिाि

१७.२.२५ मलित आर्द प्रिाणीकिण

१७.२.२६ अदालतको फैसला कायाारर्यनको अनगुिन

१७.३ स्थानीय ति सम्बरधी िामिला १७.३.१ स्थानीय तिको संख्या, मसिाना, र्डा ि केरर मनधाािण सम्बरधी

नीमत, िापदण्ड, कायाारर्यन, सिजीकिण ि मनयिन

१७.३.२ संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिबीच सिरर्य

१७.३.३ स्थानीय ति िामिला सम्बरधी नीमत, कानून ि िापदण्ड

१७.३.४ अरतिप्रदेश ि अरतिप्रदेशका स्थानीय तिबीच हर्र्ाद सिाधान

१७.३.८ संघ, प्रदेश ि स्थानीय तििा िाजस्र् ि प्राकृमतक श्रोत उपयोग र्ा लाभको बाुँडफाुँडसम्बरधी नीमत ि िापदण्ड

१७.३.९ स्थानीयतिका सिकािबाट र्डा ि सेर्ाकेरर स्तििा सेर्ाको पिुुँच ि मनक्षेपण सम्बरधी नीमत, काननु ि िापदण्ड

१७.४ हर्शेय संिचना

31

१७.४.१ हर्शेय, संिचक्षत ि स्र्ायत्त क्षेिको संख्या, सीिांकन ि संिचना सम्बरधी नीमत, काननु ि िापदण्ड

१७.४.२ हर्शेय, संिचक्षत ि स्र्ायत्त क्षेिको कायासंचालन सम्बरधी

१८ अरतिााहिय ब्यापाि, हर्मनिय,

बरदिगाि,

क्र्ािेनटाइन

१८.१ अरतिााहिय ब्यापाि सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१८.२ िाहिय तथा अरतिााहिय ब्यापािसम्र्रधी अध्ययन, अनसुरधान ि सबेक्षण

१८.३ अरतिााहिय व्यापाि कूटनीमत

१८.४ अरतिााहिय व्यापाि तथा पािर्िनसम्बरधी अरतिाािय संघसस्थासुँग सम्बरध, सचरध, सम्झौता, कायाारर्यन तथा मनयिन

१८.५ बिहुर्मधक ढुर्ानी सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१८.६ अरतिप्रादेचशक व्यापाि सम्बरधी नीमत, काननु, सिजीकिण ि मनयिन

१८.७ सखु्िा बरदिगाि, करटेनि िेट स्टेसन, चक्लयरिङ्ग/फिर्ामडाङ्ग तथा अरडिटेहकङ्ग सेर्ा, कागो गोदािको मनिााण तथा सिालन

१८.८ व्यापाि-व्यर्सायसम्बरधी फिा तथा संस्थािरुको िाहिय िापदण्ड ि मनयिन

१८.९ अरतिााहिय व्यापाि सम्र्रधी भौमतक पूर्ााधाििरुको हर्कास,

हर्स्ताि ि सिालन

१८.१० अरतिााहिय सीिा हर्रदिुा एकीकृत जाुँच चौकीको सिालन तथा व्यर्स्थापन

१८.११ अरतिााहिय पािर्िन, गोदाि ि परिर्िन ब्यर्स्था १८.११ िाद्य क्र्ािेरटाईनको गणुस्ति तथा िाद्य स्र्च्छता सम्बरधी

नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

१८.१२ पश ु तथा र्नस्पमतजरय क्र्ािेरटाइनसुँग सम्बचरधत नीमत, कानून,

िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

१९ िर्ाइ उड्डयन,

अरतिाहिय हर्िानस्थल

१९.१ िर्ाइ उड्डययन

१९.१.१ नागरिक उड्डयन सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन,

मनयिन

१९.१.२ अरतिााहिय सचरध, सम्झौता ि कायाारर्यन

१९.१.३ र्ाययुान मनिााण तथा मडजाइन, र्ाययुान संचालन, र्ाययुान ििात सम्भाि, हर्िानस्थल मनिााण तथा संचालन, एयि नेमभगेस सेर्ा तथा उड्डयन तामलि संस्था आर्दको इजाजत ि मनयिन

१९.१.४ नागरिक उड्डयन व्यर्साय तथा पेशाहर्दिरुको लाइसेरस, िेहटंग ि

32

मनयिन

१९.१.५ उडान अनिुमत

१९.१.६ उड्डयन सिुक्षा (Aviation Safety) समुनचित गना अरतिााहिय नागरिक उड्डयन संगठनबाट प्रमतपार्दत स्ति, िापदण्ड,

िागादशानिरू लागू गने गिाउन ेसम्बरधी

१९.१.७ एयिनेमभगेसन सेर्ा सम्र्रधी १९.१.७.१ िर्ाईक्षेि व्यर्स्थापन

१९.१.७.२ एयिराहफक सेर्ा

१९.१.७.३ उड्डयन िौसिी सेर्ा

१९.१.७.४ उड्डयनिोज तथा उद्धाि

१९.२ अरतिााहिय हर्िानस्थल ि अरय

१९.२.१ अरतिााहिय, क्षेिीय ि आरतरिक हर्िानस्थल मनिााण, सिालन ि व्यर्स्थापन

१९.२.२ िर्ाईभाडा, हर्िानस्थल शलुक, एयि नेमभगेसन सेर्ाशलुक आर्द मनधाािण ि मनयिन

१९.२.३ र्ाययुान दघुाटना जाुँच सम्बरधी काया १९.२.४ िर्ाई सिुक्षा (Aviation Security)

१९.२.५ अलरालाइट, प्यािाग्लाइमडंग, हृयाङ्गगलाइमडंग जस्ता िर्ाई िेल/शािामसक उड्डयन/िनोिरजनात्िक उड्डयन हक्रयाकलापिरुको अनिुमत ि मनयिन

१९.२.६ काया संचालन अनिुमत (Operation Authorization) ि इजाजत प्रदान

१९.२.७ आरतरिक िर्ाई भाडा दि मनधाािण ि मनयिन

१९.२.८ आरतरिक हर्िानस्थलको सिुक्षा ि व्यार्साहयक प्रयोग

१९.२.९ िोज तथा उद्धाि कायािा सियोग तथा सिरर्य

२० िाहिय यातायात नीमत, िेल तथा

िाहिय लोकिागाको

२०.१ िाहिय यातायात नीमत

२०.१.१ िाहिय यातायातको र्दगो हर्कास ि व्यर्स्थापन सम्र्रधी एकीकृत नीमत, काननु, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२०.१.२ िाहिय यातायात संजाल ि प्रादेचशक हर्कासको अरति-सम्बरध

33

व्यर्स्थापन

(अनसूुची ७ (६),

७ (१५) ि अनसूुची ९(१५)

बाट सिेत)

२०.१.३ र्ातर्िणिैिी, अपाङ्गता ि लैंमगक िैिी, जलर्ाय ु परिर्तान अनकुुलन ि हर्पद जोचिि संरे्दी ि यातायात प्रहर्मध प्रर्द्धान

२०.१.४ सिकािी, सिकािी, मनजी, सार्ाजमनक-मनजी साझेदािी तथा रै्देचशक लगानी परिचालन, हर्त्तीय व्यर्स्थापन तथा सेर्ा संचालन तथा मनयिन

२०.२ िेलिागा व्यर्स्थापन

२०.२.१ िाहिय िेलिागा, शििी िेरो िेल लगायत िेल प्रणालीको मबकास सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड ि मडजाइन स्याण्डडा मनधाािण,

योजना, गरुुयोजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२०.२.२ िाहिय िेल सञ्जालको आयोजना पहिचान, अध्ययन, मनिााण,

संचालन, व्यर्स्थापन ि मनयिन

२०.२.३ िेल प्रहर्मध, लगानी ि अरतिदेशीय सेर्ा संचालन सम्बरधी सचरध संझौता, अमभसचरध, अरतिााहिय िापदण्ड अर्लम्र्न ि मनयिन

२०.२.४ िेल प्रणाली सम्बरधी अध्ययन ि अनसुरधान

२०.२.५ िेल सेर्ा भाडादि तथा ििशलु मनधाािणको िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२०.२.६ िेल सिुक्षा प्रणालीको कानून, िापदण्ड ि मनयिन

२०.३ िाहिय लोकिागा ब्यबस्थापन

२०.३.१ िाहिय लोकिागा सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड ि मडजाइन स्याण्डडा, योजना, गरुुयोजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२०.३.२ िाहिय लोकिागाको सडक-क्षेिामधकािका लामग जग्गा प्रामप्त,

िआुब्जा मनधाािण ि हर्तिण, पनुर्ाास तथा पनुस्थाापन

२०.३.३ िाहिय लोकिागा सञ्जाल अरतिगतका आयोजना पहिचान, अध्ययन,

मनिााण, ििात संभाि ि व्यर्स्थापन

२०.३.४ िाहिय लोकिागा प्रणाली अरतगातका सडकिा संभाि ििशलु मनधाािण ि संकलन, संभाि कोय ब्यबस्थापन

२०.३.५ िाहिय लोकिागा हकनािको बस्ती हर्कासको िापदण्ड, भउूपयोग व्यर्स्थापन, सिरर्य ि मनयिन

२०.३.६ िाहिय लोकिागािा िरटल एक्सेस मनयरिण, शािा सडकको पिुुँच मबरद ु(एक्सेसप्र्ाइरट) ि सडक सीिा क्षेिको व्यर्स्थापन ि मनयिन

२०.३.७ िाहिय लोकिागा सम्बरधी तर्थयाङ्क संकलन, अमभलेिीकिण ि सूचना प्रबाि

२०.३.८ सडक प्रहर्मध ि संस्थागत हर्कास सम्बरधी अध्ययन ि अनसुरधान

34

२०.३.९ सडक तथा अरय बैकचलपक यातायात प्रहर्मध, लगानी ि अरतदेशीय सेर्ा सिालन सम्र्रधी सरधी सम्झौता, अमभसचरध,

अरतिााहिय िापदण्ड अर्लम्र्न ि मनयिन

२०.४ यातायात सेर्ा व्यर्स्थापन

२०.४.१ िाहियस्तिका सार्ाजमनक यातायात रुट अनिुमत, भाडा मनधाािण ि मनयिन

२०.४.२ सर्ािी साधनिरुको मनयरिण तथा मबस्थापन

२०.५ सिुचक्षत ि सिारे्शी यातायात

२०.५.१ सडक सिुक्षा सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२०.५.२ सडक सिुक्षा सम्बरधी तिगत ि मनकायगत सिरर्य

२०.५.३ यातायात सहुर्धािा सिल, सिज ि सिान पिुुँच

२०.५.४ सिुचक्षत, व्यर्चस्थत ि अपाङ्गता-िैिी सार्ाजमनक यातायात प्रर्द्धान

२०.६ बैकचलपक यातायात

२०.६.१ िज्जिुागा, जलिागा लगायतका रै्कचलपक यातायात सम्बरधी नीमत,

कानून, िापदण्ड, योजना ि मनयिन

२०.६.२ िाहिय िित्र्का रै्कचलपक यातायातका आयोजना पहिचान,

अध्ययन ि व्यर्स्थापन

२१ सर्ोच्च अदालत,

उच्च अदालत,

चजलला अदालत तथा रयाय

प्रशासन सम्बरधी कानून

२१.१ सर्ोच्च अदालत, उच्च अदालत, चजलला अदालत तथा रयाय प्रशासन सम्बरधी

२२ नागरिकता, िािदानी, मभसा, अध्यागिन

२२.१ नागरिकता, िािदानी, मभसा, अध्यागिन

२२.१.१ नागरिकता सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२२.१.२ एकीकृत िाहिय परिचयपि व्यर्स्थापन सम्बरधी नीमत, कानून,

िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२२.१.३ नागरिकता, शैचक्षक प्रिाणपि लगायत अरय कागजातिा उिेि,

नाि ि जात सच्याउने सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२२.१.४ अंगीकृत ि सम्िानाथा नागरिकता हर्तिण

२२.१.५ संघीय कानून बिोचजि नागरिकताको प्रामप्त, पनुप्राामप्त ि सिामप्त

२२.२ िािदानी, मभसा, अध्यागिन

२२.२.१ िािदानी, मभसा, अध्यागिन नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

35

२२.२.२ िािदानी सम्बरधी एकीकृत अमभलेि व्यर्स्थापन २२.२.३ िािदानी प्रशासन तथा मनयिन २२.२.४ नेपाल मभि हर्देशी नागरिकको प्ररे्श, उपचस्थमत, प्रस्थानको

व्यर्स्थापन एरं् मनयरिण ि अमभलेिीकिण

२२.२.५ हर्देशी नागरिकको प्ररे्श एरं् प्रस्थान मबरदिुरुको मनयिन,

मनयरिण ि व्यर्स्थापन

२२.२.६ नेपाली नागरिकिरुको आगिन ि प्रस्थानको व्यर्स्थापन तथा अमभलेिीकिण

२३ आणहर्क ऊजाा, र्ायिुण्डल ि

अरतरिक्ष सम्बरधी

२३.१ िाहिय ऊजाा नीमत, आणहर्क उजाा, पाििाणहर्क तथा जैहर्क प्रहर्मध सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड तजुािा कायाारर्यन ि मनयिन

२३.२ पाििाणहर्क प्रहर्मधको उपयोग, प्रर्द्धान ि मनयिन

२३.३ र्ायिुण्डलको गणुस्ति, िापदण्ड ि अनगुिन

२३.४ अरतरिक्ष हर्ज्ञान ि िगोल हर्ज्ञान सम्बरधी अध्ययन तथा अनसुरधान

२३.५ रै्ज्ञामनक अध्ययन, अनसुरधान, हर्ज्ञान ि प्रहर्मधको आहर्ष्काि,

उन्नयन ि हर्कास

२४ बौहद्धक सम्पचत्त (पेटेरट, मडजाइन,

रेडिाका ि प्रमतमलहप अमधकाि

सिेत)

२४.१ बौहद्धक सम्पचत्त

२४.१.१ पेटेरट, मडजाइन, रेडिाका ि प्रमतमलहप अमधकाि लगायतका बौहद्धक सम्पचत्त सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२४.१.२ पेटेरट, मडजाइन, रेडिाका ि प्रमतमलहप अमधकाि लगायतका बौहद्धक सम्पचत्तको ब्यर्स्थापन ि प्रर्द्धान

२४.१.३ पेटेरट, मडजाइन, रेडिाका ि प्रमतमलहप अमधकाि लगायतका बौहद्धक सम्पचत्त सम्बरधी अरतिााहिय संघ-संस्थासुँग सम्पका , सिकाया ि सिरर्य

२५ नाप-तौल २५ नाप-तौल

२५.१ नापतौल सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२५.२ अरतिाहिय िापदण्ड/स्याण्डडा अनरुुपको िाहिय नापतौल िापदण्ड/स्याण्डडा मनिााण, कायाारर्यन ि मनयिन

२५.३ नापतौल सम्बरधी अरतिााहिय मनकायसुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

२६ िानी उत्िनन तथा िमनज

२६.१ िानी तथा िनीजसम्बरधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

36

(अनसूुची ७ को १५ बाट सिेत)

२६.२ िेमडयोधिी, पेरोमलयि, प्राकृमतक ग्यास ि सनु, प्लेहटनि लगायतका नोर्ल िेटलका िानी तथा िनीज पदाथा सम्बरधी सरे्क्षण,

अररे्यण ि उत्िनन

२६.३ िेमडयोधिी, पेरोमलयि, प्राकृमतक ग्यास ि सनु, प्लेहटनि लगायतका नोर्ल िेटलका िानी तथा िनीजपदाथा सम्बरधी दताा, अनिुमत,

नर्ीकिण, िािेजी ि मनयिन

२६.४ िानी तथा िमनज अनसुरधान एरं् उत्िनन ् सम्र्रधी रै्देचशक लगानी ि प्रहर्मध

२६.५ भौगमभाक अध्ययन तथा अनसुरधान ि नक्शा सम्बरधी २६.६ िानी तथा िनीजजरय बस्तिुरूको लगत संकलन तथा

अमभलेिाङ्कन

२६.७ िानी तथा िमनज अनसुरधान एरं् उत्िनन ् सम्र्रधी िाहिय प्रयोगशाला, स्थापना ि सिालन

२७ िाहिय तथा अरतिााहिय र्ातार्िण

व्यर्स्थापन, िाहिय मनकुञ्ज र्रयजरत ुआिक्ष तथा सीिसाि क्षेि,

िाहिय र्न नीमत,

कार्ान सेर्ा अनसुचुी ७ (१७)

बाट सिेत)

२७.१ िाहिय तथा अरतिााहिय र्ातार्िण व्यर्स्थापन

२७.१.१ र्ातार्िण, जलर्ाय ुपरिर्तान सम्बरधी िाहियस्तिको नीमत, कानून,

िापदण्ड ि मनयिन

२७.१.२ र्ातार्िण सम्बरधी अरतिााहिय सचरध सम्झौता, प्रमतर्द्धता कायाारर्यन, संघ संस्थासुँग सञ्जाल, सिरर्य ि सम्पका

२७.१.३ र्ातार्िण ि जलर्ायू परिर्तान सम्बरधी अध्ययन अनसुरधान

२७.१.४ प्राकृमतक र्ातार्िणको संिक्षण, सदपुयोग ि लाभको बाुँडफाुँड

२७.१.५ र्ातार्िणक्षेिको िानर्स्रोत हर्कास ि व्यर्स्थापन

२७.१.६ िरित अथातरि सम्बरधी २७.१.७ हर्कीिण, र्ाय,ु जल, ठोस, तापीय, नाभकीय, हर्द्यतुीय, चमु्बकीय,

िसायन, ध्र्मन लगायतका प्रदूयण मनयरिण नीमत, योजना तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

२७.२ िाहिय मनकुञ्ज, र्रयजरत ुआिक्ष तथा सीिसाि क्षिे

२७.२.१ िाहिय मनकुञ्ज, र्रयजरत ु आिक्ष तथा सीिसाि क्षेि सम्र्रधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२७.२.२ िध्यर्तीक्षेि, संिक्षण क्षेि ि चशकाि आिक्षको व्यर्स्थापन सम्र्रधी नीमत ि िापदण्ड मनधाािण

२७.२.३ अरतिाहिय िित्र्का मसिसाि क्षेि पहिचान, संिक्षण, व्यर्स्थापन ि उपयोग

37

२७.३ िाहिय र्न नीमत

२७.३.१ िाहिय र्न नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

२७.३.२ िाहिय र्नको सरे्क्षण, नाप नक्सा, सीिाकंन ि र्न व्यर्स्थापन र्गीकिण

२७.३.३ मनजी र्न, कृहय र्न ि सार्ाजमनक र्न सम्र्रधी िाहिय नीमत,

कानून, िापदण्ड ि मनयिन

२७.३.४ र्रयजरत,ु जैहर्क हर्हर्धता ि र्न पैदार्ाि ओसािपसाि एरं् अपिाध मनयरिण सम्र्रधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

२७.३.५ अरतिाािय सचरध सम्झौता, कायाारर्यन ि मनयिन

२७.३.६ अरतिााहिय/िाहिय संघसंस्थासुँग सिरर्य ि सम्पका २७.३.७ िाहिय स्तिका र्नस्पमत उद्यान तथा िरे्िीयििरुको व्यर्स्थापन

ि र्नस्पमत पहिचान तथा अमभलेिीकिण सम्र्रधी नीमत ि व्यर्स्थापन

२७.3.८ र्नस्पमतिरुको िासायमनक पिीक्षण, हर्श्लयेण, प्रिाणीकिण, गणुस्ति मनधाािण तथा व्यापाि सिजीकिण

२७.४ कार्ान सेर्ा २७.४.१ जलर्ाय ु परिर्तान अनकूुलन तथा मनष्प्रभार्ीकिणका प्राथमिकता

मनधाािण, र्न क्षेिको कार्ान सचिमत अमभर्हृद्ध

२७.४.२ िरितगिृ ग्याुँसको िापदण्ड मनधाािण तथा मनयिन

२७.४.३ कार्ानसेर्ा तथा अनकूुलन सम्बरधी योजना, हर्त्त व्यर्स्थापन तथा क्षिता अमभर्हृद्ध

२७.४.४ जलर्ाय ुपरिर्तान सम्बरधी िापन, प्रिाणीकिण तथा िोडमलङ

२७.४.५ िाहिय स्तििा र्ातार्िणीय सूचना प्रणालीको स्थापना २७.४.६ िामनकािक पदाथािरुको मनयिन तथा व्यर्स्थापन

२७.४.७ इरधनका गणुस्ति मनधाािण ि मनयिन

२७.४.८ जलर्ाय ुपरिर्तान अनकूुलनको िाहिय ढाुँचा मनिााण, कायाारर्यन,

सिरर्य ि मनयिन

२७.४.९ रै्कचलपक ऊजाा प्रहर्मधको गणुस्ति िापन तथा मनधाािण

२७.५ जल तथा िौसि हर्ज्ञान

२७.५.१ जल तथा िौसि हर्ज्ञान सेर्ा सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२७.५.२ जल तथा िौसि एरं् अरय तर्थयाङ्क सेर्ा २७.५.३ जल तथा िौसिसम्र्रधी सािारय ि हर्चशहष्टकृत सेर्ािरू

२७.५.४ ओजोन अध्ययन, सौया हर्कीिण िापन तथा सूचना प्रर्ाि

38

२७.५.५ चट्टयाङ सम्बरधी सूचना प्रर्ाि

२७.५.६ हिि नदी तथा हििताल सम्बरधी २७.५.७ िौसिी िाडाि, िेमडयोसोरडे, चट्टयाङ नेटर्का , सौया हर्कीिण आर्द

केररिरुको व्यर्स्थापन

२७.५.८ उपकिण Calibration तथा प्रिाणीकिण

अनसूुची ७ को १३ बाट

प्रदेश सीिा नदी, जलिागा, र्ातार्िण संिक्षण, जैहर्क

हर्हर्धता (प्रदेश सीिा नदी अनसूुची ५ को ११ िा सिारे्श

भएको)

१३.१ र्ातार्िण संिक्षण तथा जैहर्क हर्हर्धता

१३.१.१ जैहर्क हर्हर्धता व्यर्स्थापन ि मनयिन

अनसूुची ७ को २३ बाट

अरतिप्रादेचशक रूपिा फैमलएको जंगल, हििाल, र्न संिक्षण क्षेि ि जल उपयोग

२३.१ र्न, जंगल हििाल तथा संिक्षण क्षिे

२३.१.१ अरतिप्रादेचशक रुपिा फैमलएको भपूरिमध क्षेि, जंगल, हििाल, र्न संिक्षण क्षेि, जल उपयोग, जैहर्क हर्हर्धता,भ-ूतथा जलाधाि क्षेिको संिक्षण, सम्र्द्धान ि व्यर्स्थापनसम्र्रधी िाहिय नीमत,

काननु, िापदण्ड ि मनयिन

२३.१.२ जैहर्क हर्हर्धता, प्राकृमतक र्ातार्िण संिक्षण, सदपुयोग ि लाभको बाुँडफाुँड सम्र्रधी नीमत ि िापदण्ड मनधाािण

२३.१.३ र्न, र्नस्पमत तथा जैहर्क प्रहर्मधको अध्ययन अनसुरधान ि क्षिता अमभबहृद्ध

२३.२ र्नक्षिे मभिको जल उपयोग

२३.२.१ जलस्रोत उपयोग सम्बरधिा संयिु लगानी व्यर्स्थापन

अनसूुची ९ को ७ बाट

र्न, जंगल,

र्रयजरत,ु

चिाचरंुूगी, जल उपयोग, र्ातार्िण,

पयाार्िण तथा जैहर्क हर्हर्धता

७.१ र्न, जंगल, र्रयजरत,ु चिाचरंुूगी ७.१.१ र्रयजरत ुि चिाचरुुङ्गी सम्र्रधी िाहिय नीमत, काननु, िापदण्ड, ि

मनयिन

७.२ जल उपयोग, र्ातार्िण, पयाार्िण तथा जैहर्क हर्हर्धता ७.२.१ जलस्रोत पहिचान, संिक्षण, अनगुिन, िूलयाकंन सम्बरधी िापदण्ड

ि मनयिन

७.२.२ जल उपयोगको एहककृत एरं् क्षेिगत नीमत सम्र्रधी ७.२.३ जल उपयोग सम्बरधी बिउुद्देश्यीय ठूला अरतिप्रादेचशक क्षेिगत

आयोजना व्यर्स्थापन

२८ हर्िा नीमत, मधतो पि, सिकािी

२८.१ हर्िा नीमत, मधतो पि

२८.१.१ बीिा सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड तजुािा, ि मनयिन

39

मनयिन तथा सिकािी

(अनसूुची ९ को १ ि अनसूुची ७ को ७ सिेत)

२८.१.२ पूुँजी तथा किोमडटी बजािसम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

२८.१.३ मधतोपि सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

२८.२ सिकािी मनयिन

२८.२.१ सिकािी सम्बरधी िाहिय नीमत, काननु, िापदण्ड ि मनयिन

२८.२.२ िाहियस्तििा स्थापना िनुे सिकािी बैंकको अनिुमत ि मनयिन

२८.२.३ सिकािी सम्बरधी अरतिाहिय संघ संस्थासंग सिरर्य ि सिकाया २८.२.४ सिकािी सम्र्रधी िाहिय तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन ि अध्ययन

अनसुरधान

२८.२.५ सिकािी सम्र्रधी िाहिय तथा केररीय हर्ययगत संघ संस्थासुँग सम्र्रध ि सिकाया

२८.२.६ अरतिप्रादेचशक सिकािी सिरर्य

२८.२.७ सिकािी सम्र्रधी क्षिता अमभर्ृहद्ध

२८.२.९ सिकािी क्षेिको प्रर्द्धान ि परिचालन

२८.२.१० बचत तथा ऋण परिचालन सम्र्रधी िापदण्ड ि मनयिन

२९ भउूपयोग नीमत,

बस्ती हर्कास नीमत, पयाटन नीमत,

र्ातार्िण अनकूुलन

(अनसूुची ७ (२४) ि अनसूुची ९(१३) बाट

सिेत)

२९.१ भउूपयोग नीमत

२९.१.१ भ-ूउपयोग सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना ि मनयिन

२९.१.२ भमूिको उपयोग, क्षिता ि उपयिुताको नक्शाङ्कन

२९.२ बस्ती हर्कास नीमत

२९.२.१ बस्ती हर्कास, शििी हर्कास, आर्ास एरं् भर्न ि भ-ूउपयोग सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

२९.२.२ अव्यर्चस्थत बसोर्ास सम्र्रधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

२९.२.३ िाहियस्ति तथा िाहिय िित्र्का आर्ास तथा भर्न मनिााण तथा ििात संभाि

२९.२.४ िाहिय भर्न संहिता तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

२९.२.५ िाहिय िित्र्का अरतिप्रादेचशक सिि ि अरतििाहिय मसिानािा अर्चस्थत सििको पहिचान ि प्रर्द्धान

२९.२.६ सििी क्षेिका यातायात पूर्ााधाि सम्बरधी िाहिय नीमत, काननु,

िापदण्ड ि मनयिन

२९.२.७ िाहिय िित्र्का आयोजनाबाट हर्स्थाहपतका लामग पनुर्ाास सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड ि मनयिन

40

२९.२.८ प्रदेशस्तिका संयिु ि बितुले सिकािी आर्ास सम्बरधी नीमत,

िापदण्ड, योजना तजुािा ि मनयिन

२९.२.९ लोपोरििु, मसिारतकृत, गरिर्, जेष्ठ नागरिक लचक्षत आर्ाश व्यर्स्थापन सम्बरधी नीमत, िापदण्ड ि मनयिन

२९.३ पयाटन नीमत

२९.३.१ पयाटन हर्कास सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२९.३.२ अरतिााहिय पयाटन संगठनसुँग सम्पका , सिकाया ि सिरर्य

२९.३.३ पर्ातािोिण, राभल ि रेहकङ सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून,

िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२९.३.४ प्राकृमतक, धामिाक, सांस्कृमतक, पिुाताचत्र्क, सािमसक लगायतका पयाटकीय गरतव्यको हर्कास ि अरतिाहिाय प्रबद्धान

३० फौजदािी, देर्ानी कानूनको मनिााण

३०.१ फौजदािी, देर्ानी कानूनको तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

३१ सिुचक्षत छापािाना ३१.१ सिुचक्षत छापािाना तथा िरुण सम्बरधी िाहिय नीमत, िापदण्ड,

काननु, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

३१.२ सिुक्षण िरुण सेर्ा सिालन ि व्यर्स्थापन

३१.३ नेपाल िाजपिको िरुण, हर्तिण तथा अमभलेि

३२ सािाचजक सिुक्षा ि गिीबी मनर्ािण

(अनसूुची ७ (११, २१) ि

अनसूुची ९ (१०) बाट सिेत)

३२.१ सािाचजक सिुक्षा ३३.१.१ सािाचजक सिुक्षा सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड ि

मनयिन

३३.१.२ सािाचजक सिुक्षा कोय सम्बरधी नीमत, काननु, कोय सिालन तथा मनयिन

३३.१.३ सािाचजक सिुक्षा सम्बरधी िाहिय तथा अरतिााहिय मनकाय ि संघसंस्थासुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

३२.२ गरिर्ी मनर्ािण

३३.२.१ गरिर्ी मनर्ािण सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन, मनयिन ि अध्ययन अनसुरधान

३३.२.२ िाहिय गिीबीको िेिा ि जीर्नस्तिको िापदण्ड मनधाािण

३३.२.३ गरिर् घिपरिर्ाि पहिचान सम्र्रधी सरे्क्षण, सूचना व्यर्स्थापन ि मनयिन

३३.२.४ गरिर् घिपरिर्ाि परिचयपि व्यर्स्थापन

३३.२.५ पहिचान भएका गरिर् घिपरिर्ािका लामग सािाचजक सिुक्षा ि संिक्षण सम्र्रधी योजना, कायाारर्यन तथा मनयिन

41

३३.२.६ िाहिय तथा अरतिााहिय संघसंस्था ि हर्कास साझेदािसुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

३३.२.७ अरतिप्रादेचशक सिरर्य

३३ संरै्धामनक मनकायिरु, िाहिय

िित्र्का आयोगिरु

३३.१ संबैधामनक मनकायिरु, िाहिय िित्र्का आयोगिरु सम्बरधी

३४ पिुाताचत्र्क िित्र्का स्थान ि प्राचीन स्िािक

३४.१ पिुाताचत्र्क िित्र्का स्थान ि प्राचीन स्िािक सम्र्रधी नीमत,

काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

३४.२ अरतिााहिय एरं् िाहियस्तिका ऐमतिामसक, पिुाताचत्र्क, धामिाक एरं् सांस्कृमतक िित्र्का स्थल एरं् हर्श्वसम्पदा सूचीिा सूचीकृत सम्पदाको संिक्षण, सम्भाि, अध्ययन, अनसुरधान, उत्िनन,

पनुमनािााण

३४.३ हर्देशी मिििाििरुसुँग भएका सचरध सम्झौताको दस्तारे्ज संिक्षण

३४.४ संग्रिालय सम्र्रधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

३४.५ िाहिय संग्रिालयको स्थापना, सिालन तथा व्यर्स्थापन

३४.६ संस्कृमत, लमलतकला, धिा, सभ्यता ि सम्पदा सम्र्रधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड, अध्ययन, अनसुरधान, सिरर्य ि मनयिन

३४.७ हर्श्व सम्पदा सम्र्रधी गठुीको नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, मनयिन ि व्यर्स्थापन

३४.८ पिुातत्र्, सास्कृमतक धिोिि, धिा ि पिम्पिा सम्र्रधी अरतिााहिय संघ संस्थासुँगको सम्पका , सियोग ि सिरर्य

३५ संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिको अमधकािको

सूचीिा र्ा साझा सूचीिा उललेि नभएको कुनै हर्यय तथा यो

संहर्धान ि संघीय कानूनिा

नतोहकएको हर्यय

३५ अर्चशष्ट अमधकाि

संहर्धानको अनसूुची ७ िा उचललचित साझा अमधकाि सूचीबाट संघको काया हर्स्ततृीकिण

१ फौजदािी तथा देर्ानी कायाहर्मध

१.१ फौजदािी तथा देर्ानी कायाहर्मध आचाि संहिता मनिााण ि कायाारर्यन

42

ि प्रिाण ि शपथ (कानूनी िारयता, सार्ाजमनक काया ि

अमभलेि ि रयाहयक प्रहक्रया )

१.२ फौजदािी कानून ि कायाहर्मधिा नेपाल प्रििी ि प्रदेश प्रििीले अनसुरधान गने अपिाधको र्गीकिण

२ आर्श्यक र्स्त ुतथा सेर्ाको

आपूमता, हर्तिण,

िूलय मनयरिण,

गणुस्ति ि अनगुिन

२.१ आर्श्यक/अत्यार्श्यक र्स्त ु तथा सेर्ाको आपूमता, गणुस्ति मनधाािण, हर्तिण सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२.२ अत्यार्श्यक र्स्तकुो र्गीकिण, सूचचकिण ि िलुय मनधाािण सम्र्रधी िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२.३ उपभोिा िक अमधकाि संिक्षण तथा प्रर्द्धान सम्बरधी नीमत,

कानून, कायाारर्यन ि मनयिन

२.४ अत्यार्श्यक र्स्तिुरुको िाहिय िौज्दात (बफिस्टक) को व्यबस्था

२.५ आपूमता सम्बरधी संघीय सार्ाजमनक संस्थानको र्स्त ु ि सेर्ाको िूलय मनधाािण ि मनयिन

२.६ लचक्षत क्षेि ि र्गाका लामग र्स्त ुि सेर्ािा संघीय िूलय अनदुान ि मनयिन

२.७ िाद्यसिुक्षा, िाद्य अमधकाि ि िाद्य सम्प्रभतुा २.८ संघीय िाद्य पोयण नीमत तजुािा ि अनगुिन

२.९ स्र्च्छ प्रमतस्पधाा प्रर्धान ि मसचरडकेट तथा काटेमलङ मनयरिण सम्बरधी नीमत कानून ि मनयिन सम्बरधी काया

२.१० अत्यार्श्यक र्स्तकुो आपूमतािा सिहष्टगत सिरर्य

२.११ पेरोमलयि पदाथाको पैठािी, प्रशोधन, भण्डािण, गणुस्ति मनयरिण,

िूलय मनधाािण, आपूमता व्यर्स्थापन ि मनयिन

२.१२ िाहियस्तििा अत्यार्श्यक र्स्त ु तथा सेर्ाको िाग ि आपूमता सम्र्रधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण, प्रक्षेपण ि आपूमता व्यर्स्था

२.१३ र्स्त,ु सेर्ा, प्रहक्रया ि प्रणालीको िाहिय गणुस्ति मनधाािण, पिीक्षण

ि प्रिाणीकिण

२.१५ र्स्त,ु सेर्ा, प्रहक्रया ि प्रणालीको प्रत्यायन (Acreditation)

३ देशको सिुक्षासुँग सम्बचरधत हर्ययिा

मनर्ािक नजिबरद,

कािागाि तथा हििासत

३.१ शाचरत सिुक्षाको व्यर्स्था ३.१.१ शाचरतसिुक्षा सम्बरधी िाचप्रय नीमत तथा कानून मनिााण ि

मनयिन

३.१.२ शाचरतसिुक्षा सम्बरधिा प्रदेशसुँग सिरर्य, सिजीकिण, सललाि,

सझुार् ि सियोग

३.१.३ िाहिय लोकिागािा सर्ािी मनयरिण तथा मनयिन

43

व्यर्स्थापन ि

शाचरत सिुक्षाको व्यर्स्था

३.२ मनर्ािक नजिबरद

३.२.१ मनर्ािक नजिबरद सम्बरधी नीमत, कानून मनिााण, कायाारर्यन ि मनयिन

३.३ कािागाि तथा हििासत ब्यर्स्थापन

३.३.१ कािागाि तथा हििासत व्यर्स्थापन सम्बरधी नीमत मनिााण,

कायाारर्यन ि मनयिन

४ एक प्रदेशबाट अको प्रदेशिा

अमभयिु, थनुरु्ा ि कैदीको

स्थानारतिण

४.१ एकप्रदेशबाट अको प्रदेशिा अमभयिु, थनुरु्ा ि कैदीको स्थानारतिण सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, अनिुमत ि मनयिन

४.२ कािागाि तथा हििासत व्यर्स्थापन ि थनुरु्ा तथा कैदीको स्थानारतिण सम्बरधी नीमत, कायाारर्यन ि मनयिन

४.३ केररीय कािागाि स्थापना, संचालन, व्यर्स्थापन ि मनयिन

४.४ अपिाध, यातना तथा पीमडतको पनुस्थापना तथा क्षमतपूमता सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, सिरर्य ि मनयिन

४.५ िाज्यका तफा बाट उपामध, सम्िान तथा हर्भयूण सम्बरधी ४.६ िाहियस्तिको सार्ाजमनक मबदा, उत्सर्, उदी आार्दको व्यर्स्थापन

४.७ शिणाथी िामिला सम्बरधी नीमत, कानून ि व्यर्स्थापन

५ पारिर्ारिक िामिला (हर्र्ाि,

सम्पचत्त िस्तारतिण,

सम्बरध हर्च्छेद,

लोपोरििु, टुििुा, धिापिु, धिापिुी उत्तिामधकाि ि संयिु परिर्ाि सम्बरधी काननु)

५.१ पारिर्ारिक िामिला (हर्र्ाि, सम्पचत्त िस्तारतिण, सम्बरध हर्च्छेद,

लोपोरििु, टुििुा, धिापिु, धिापिुी उत्तिामधकाि ि संयिु परिर्ाि) सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

६ सम्पचत्त प्रामप्त,

अमधग्रिण ि अमधकािको सजृना

६.१ सम्पचत्त प्रामप्त, अमधग्रिण ि अमधकािको सजृना सम्बरधी नीमत,

कानून, िापदण्ड मनिााण, तथा मनयिन

६.२ िाहिय स्ति ि केरर स्तिका परियोजनाका लामग जग्गा प्रामप्त ि अमधग्रिण

७ किाि, सिकािी, साझेदािी ि

एजेरसी सम्बरधी

७.१ किाि, सिकािी, साझेदािी ि एजेरसी सम्बरधी नीमत, कानून,

िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

८ टाटपलटेको ि दािासािी सम्बरधी

८.१ दािासािीिा पिेका उद्योग र्ा व्यर्साहयक फिा व्यर्स्थापन सम्बरधी नीमत कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

९ औयधी ि हर्यार्द ९.१ औयधी

44

(अनसूुची ५ को १६ िा सिेत सिारे्श भएको)

९.१.१ िानर्जरय औयधी सम्र्रधी ९.२ कृहय तथा पशपुरछीजरय औयमध ि हर्यादी ९.२.२ कृहय तथा पशपुरछीजरय औयमध, सकु्ष्िपोयण तत्र् ि हर्यादीको

उपयोग ि व्यर्स्थापन सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

९.२.३ अरतिााहियस्तििा प्रयोग गना र्दइएका ि प्रमतबरध लगाइएका हर्यादीको सूचना संकलन ि सूचना प्रर्ाि

९.२.४ हर्यार्द मनयरिण ि व्यर्स्थापनसुँग सम्बचरधत अरतिााहिय संघ संस्थासुँगको सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

९.२.५ औयधी ि हर्यादीको आयात अनिुमत ि मनयिन

१० योजना, परिर्ाि मनयोजन ि जनसंख्या व्यर्स्थापन

योजनाको सम्बरधिा

अनसूुची ५ (५)

िा सिारे्श छ ।

१०.१ योजना, परिर्ाि मनयोजन ि जनसंख्या व्यर्स्थापन

१०.२ जनसंख्या तथा बसाइसिाइ ि परिर्ाि मनयोजन सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना ि मनयिन

१०.३ िाहियस्तििा जनसंख्या सम्बरधी अध्ययन, अनसुरधान एरं् प्रक्षेपण

१०.४ बसाइसिाइ सरे्क्षण तथा चस्थमत हर्श्लयेण

१०.५ िाहिय तथा अरतिााहिय संस्थािरुसुँग सम्पका ि सिरर्य

१०.६ जनसङ्खख्या सम्बरधी िानर् संसाधन व्यर्स्थापन

१०.७ िाहियस्तििा जनसङ्खख्या सूचना प्रणाली स्थापना तथा सिालन

११ सािाचजक सिुक्षा ि िोजगािी, रेड

यमुनयन, औद्योमगक हर्र्ादको सिाधान, ि

श्रमिकका िक,

अमधकाि ि हर्र्ाद सम्बरधी काया (अनसूुची ७ को

११)

११.१ िोजगाि प्रर्द्धान सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

११.२ रै्देचशक िोजगािको िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन,

मनयिन ि औद्योमगक हर्र्ाद सिाधान

११.३ श्रमिक एरं् श्रमिकको सािाचजक सिुक्षा सम्र्रधी िाहिय नीमत,

कानून, िापदण्ड ि मनयिन

११.४ िोजगाि सम्र्रधी तर्थयाङ्क प्रणाली ि अध्ययन अनसुरधान

११.५ िोजगाि उरििु सीपिूलक एरं् व्यर्साहयक तामलि नीमत ि मनयिन

११.६ रेड यमुनयन सम्बरधी छाता नीमत, कानून ि मनयिन

११.७ बालश्रि मनर्ािण सम्बरधी नीमत, कानून तजुािा ि मनयिन

११.८ श्रि तथा बाल श्रि सम्र्रधी अरतिााहिय संघ संस्थासंगको सम्पका , सिकाया तथा सिरर्य

११.९ व्यर्सायजरय स्र्ास्र्थय तथा सिुक्षा सम्बरधी नीमत, कानून ि मनयिन

११.१० हर्देशीिरुका लामग श्रि स्र्ीकृमत

११.११ श्रि कुटनीती १२ कानून व्यर्साय,

लेिापिीक्षण, १२.१

कानून व्यर्साय, लेिापिीक्षण, इचरजमनयरिङ, चचहकत्सा, आयरेु्द चचहकत्सा, पश ुचचहकत्सा, आम्ची ि अरय पेशा सम्बरधी

45

इचरजमनयरिङ,

चचहकत्सा, आयरेु्द चचहकत्सा, पश ु

चचहकत्सा, आम्ची ि अरय पेशा

१२.२

कानून व्यर्साय, लेिापिीक्षण, इचरजमनयरिङ, चचहकत्सा, आयरेु्द चचहकत्सा, पश ु चचहकत्सा, आम्ची ि अरय पेशा सम्बरधी नीमत,

िापदण्ड, र्गीकिण ि मनयिन

१२.३

िापदण्ड ि र्गीकिण बिोचजि पेशागत इजाजत अनिुती

१३ प्रदेश सीिा नदी, जलिागा, र्ातार्िण संिक्षण ि जैहर्क

हर्हर्धता

१३ अनसूुची ५ को ११ िा सिारे्श भएको

१४ सिाि िाध्यि सम्बरधी

१४ अनसूुची ५ को ८ िा सिारे्श भएको

१५ उद्योग तथा िमनज ि भौमतक पूर्ााधाि अनसूुची ७ (२१) बाट

सिेत)

१५.१ उद्योग ि भौमतक पूर्ााधाि

१५.१.१ औद्योमगक नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१५.१.२ औद्योमगक क्षेि ि हर्शेय आमथाक क्षेि सम्बरधी िाहिय नीमत,

काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१५.१.३ रै्देचशक लगानी तथा प्रहर्मध िस्तारतिण सम्र्रधी िाहिय नीमत,

काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१५.१.४ सिुक्षा सम्रे्दनशील उद्योग सम्र्रधी दताा, सिालन अनिुमत,

िािेजी ि मनयिन

१५.१.५ उद्योग, व्यर्साय, कम्पनी स्थापना तथा सिालन सम्र्रधी नीमत,

काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१५.१.६ उद्योग तथा िमनज हर्कास सम्र्रधी भौमतक पूर्ााधाि नीमत,

कानून, िापदण्ड, सिरर्य ि मनयिन

२१.५ औद्योमगक र्स्तकुो मनयाात प्रर्धान

२१.६ अरतिााहिय औद्योमगक संघसंस्थासुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया २१.७ औद्योमगक हर्कास ि प्रर्द्धान

२१.८ संघीय सार्ाजमनक संस्थाको हर्कास, प्रर्द्धान ि मनयिन

१६ क्यामसनो, चचठ्ठा १६.१ क्यामसनो तथा चचठ्ठा सम्र्रधी नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

१७ प्राकृमतक तथा गैि प्राकृमतक हर्पद पूर्ा तयािी उद्धाि तथा िाित ि

पनुलााभ (अनसूुची ९ को ९ बाट

सिेत)

१७.१ प्राकृमतक तथा गैि प्राकृमतक हर्पद पूर्ा तयािी, उद्धाि तथा िाित ि पनुलााभ सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१७.१.१ िाहिय हर्पद कोय स्थापना ि संचालन ि प्रादेचशक/स्थानीय हर्पद् कोयिा सियोग

१७.१.२ हर्पद् व्यस्थापन सम्र्रधी अरतिााहिय मनकाय एरं् संघ संस्थासुँगको सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

46

१७.१.३ िाहियस्तिको हर्पद पूर्ा तयािी

१७.१.४ आपतकालीन काया सिालन प्रणाली

१७.१.५ िाहियस्तििा प्रििु प्रकोपिरूको नक्सांकन ि हर्पद् जोचिि रयूनीकिण

१७.१.६ प्रदेश तथा स्थानीय तिलाई हर्पद् पूर्ा तयािी, प्रमतकाया, जोचिि रयूनीकिण, पनुस्थापन ि पनुमनािााणिा सियोग ि सिरर्य

१७.१.७ हर्पद् पिातको िाहियस्तिको पनुस्थापन ि पनुमनािााण

१७.१.८ हर्पद्सम्बरधी िाहिय तर्थयांकको व्यर्स्थापन

१७.१.९ हर्पद्जोचिि रयूनीकिण सम्र्रधी अध्ययन अनसुरधान

१७.१.१० भकूम्पीय अध्ययन एरं् अनसुरधान, भकूम्प मनगिानी, भकूम्प िापन केररिरुको सिालन

१८ पयाटन, िानेपानी तथा सिसफाइ

१८.१ पयाटन अनसूुची ५ को २९ ि िानेपानी तथा सिसफाइको अनसूुची ५ को १४ िा सिारे्श भएको

१९ चलचचि, मसनेिा िल, िेलकुद

१९.१ चलचचि, मसनिेा िल

१९.१.१ चलचचि ि मसनेिा िल सम्र्रधी िाहिय नीमत, काननु, िापदण्ड ि मनयिन

१९.१.२ िािभाया तथा िाहिय भायािा चलचचि मनिााण लाई प्रोत्सािन

१९.१.३ चलचचि ििोत्सर्

१९.१.४ चलचचि मनिााणको अनिुमत प्रदान

१९.१.५ चलचचि हर्कास तथा प्रर्द्धान ि मनयिन संम्बरधी अरय काया १९.२ िेलकुद

१९.२.१ िेलकुद ि स्काउट सम्र्रधी िाहिय नीमत, काननु, िापदण्ड तजुािा तथा कायाारर्यन, अनगुिन

१९.२.२ िेलकुद ि स्काउट सम्र्रधी हर्ययको अध्ययन ि अनसुरधान

१९.२.३ िेलकुद ि स्काउट सम्र्रधी अरतिााहिय संस्थािरुसुँग सम्पका ि सिरर्य

२० बीिा व्यर्साय सिालन ि व्यर्स्थापन

२०.१ बीिा ि बीिा व्यर्साय सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड,

व्यर्स्थापन ि मनयिन

२१ गरिबी मनर्ािण ि औद्योगीकिण

२१.१ गरिर्ी मनर्ािण सम्र्रधी अनसूुची ५ को ३२ ि औद्योगीकिण सम्र्रधी अनसूुची ७ को १५ िा सिारे्श गरिएको

२२ रै्ज्ञामनक अनसुरधान, हर्ज्ञान प्रहर्मध ि िानर् संशाधन हर्कास

२२.१ रै्ज्ञामनक अनसुरधान, हर्ज्ञान प्रहर्मध ि िानर् संसाधन हर्कासको नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना ि कायाारर्यन

२२.२

हर्ज्ञान ि प्रहर्मध सम्बरधी िाहिय तथा अरतििाहिय संस्थासंग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया एरं् सचरध संझौता

47

२२.३ हर्ज्ञान प्रहर्मध हर्ययक तर्थयांक संकलन, प्रशोधन ि सरे्क्षण

२२.४ पाििाणहर्क प्रहर्मध ि िासायमनक पदाथाको उपयोग तथा प्रर्द्धान,

मनयरिण ि मनयिन

२२.५ रै्ज्ञामनक अध्ययन अनसुरधान एंर् हर्ज्ञान ि प्रहर्मधको आहर्ष्काि,

उन्नयन ि हर्कास

२२.६ िेमडयोधिी पदाथािरुको उपयोगको अर्स्थाबािे िाहिय तर्थयांक प्रणालीको स्थापना ि व्यर्स्थापन

२२.७ पाििाचणक पदाथा रे्र्ारिस श्रोतिरुको िोज तथा पनुलााभ ि व्यर्स्थापन

२३ अरतिप्रादेचशक रूपिा फैमलएको जंगल, हििाल, र्न संिक्षण क्षेि ि जल उपयोग

२३ अनसूुची ५ को २७ िा सिारे्श भएको

२४ भमूि नीमत ि सो सम्बरधी कानून

२४.१ भमूि नीमत ि सो सम्र्रधी कानून

२४.१.१ भमूि नीमत ि सो सम्र्रधी िाहिय कानून, िापदण्ड ि मनयिन

२४.१.२ मनजी, सिकािी तथा सार्ाजमनक जग्गाको िाहिय अमभलेि व्यर्स्थापन

२४.१.३ जग्गा प्रामप्त सम्बरधी िाहिय कानून, िापदण्ड ि मनयिन

२४.१.४ संघको प्रयोजनका लामग जग्गा प्रामप्त, िआुब्जा मनधाािण एरं् हर्तिणिा सिरर्य ि सिजीकिण

२४.१.५ भमूि सम्र्रधी अरतिाहिय सम्पका , सिरर्य ि सिकाया २४.१.६ िाहिय भ-ूसूचना प्रणाली २४.१.७ भमूििीन दमलत, भिूीहिन, ििु किैया, िमलया, ििर्ा, चिर्ाको

पनुस्थाापना सम्बरधी नीमत ि िापदण्ड

२४.१.८ जग्गाको िक िस्तारतिण सम्बरधी िापदण्ड मनधाािण २४.२ भ-ूनाप नक्सा २४.२.१ नाप नक्साको आधािभतू मनयरिण हर्रद ुि सञ्जाल सम्बरधी

२४.२.२ चजयोडेहटक ि स्थलरुप नाप नक्सा सम्बरधी २४.२.३ भौगोमलक सूचना पूर्ााधाि

२४.२.४ केररीय भ-ूसूचना अमभलेि प्रणाली २४.२.५ प्रदेश ि स्थानीय तिको सीिाको नाप नक्शा ि अमभलेि

२४.२.६ अरतिाहिाय सीिा ि सीिास्तम्भको मनिााण, पनुस्थापना तथा सम्भाि

२५ िोजगािी ि बेिोजगाि सिायता

२५.१ बेिोजगाििरूको क्षिता हर्कास तथा टेर्ा सम्बरधी नीमत तजुािा तथा मनयिन

48

२५.२ बेिोजगाि सम्र्रधी अध्ययन अनसुरधान तथा तर्थयांक संकलन

संहर्धानको अनसूुची ९ िा उचललचित साझा अमधकाि सूचीबाट संघको काया हर्स्ततृीकिण

१ सिकािी १.१ अनसूुची ५ को २८ िा सिारे्श भएको २ चशक्षा, िेलकुद ि

पिपमिका चशक्षा सम्र्रधी अनसूुची ५ को १५ िा सिारे्श

२.१ पिपमिका २.१.१ पिपमिका सम्र्रधी आचाि संहिताको िापदण्ड

२.१.२ सार्ाजमनक छापा सिाि िाध्यिको सिालन, हर्स्ताि ि मनयिन

२.१.३ अनगुिन, अमभलेि ि व्यर्स्थापन (संघ स्तिीय पिपमिका)

२.२ िेलकुद

२.२.१ िेलकूद सम्र्रधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२.२.२ िेलकूद प्रशासन ि संघसंस्थाको मनयिन ि सिरर्य

२.२.३ िाहिय ि अरतिाहियस्तििा िेलकूद हर्कास ि प्रर्द्धान

२.२.४ िाहिय ि अरतिााहिय िेलकुद प्रमतयोमगता आयोजना ि सिभामगता ३ स्र्ार्थय ३ अनसूुची ५ को १६ िा सिारे्श भएको ४ कृहय ४ कृहय

४.१ कृहय सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून तथा िापदण्ड मनधाािण ि मनयिन

४.२ कृहयजरय जैहर्क हर्हर्धता ि जैहर्क प्रहर्मध सम्बरधी िाहिय नीमत तथा िापदण्ड मनधाािण ि मनयिन

४.३ कृहय सम्बरधी बिपुक्षीय ि र्िपक्षीय मनकाय एरं् संघ संस्थासुँगको सम्पका एरं् सिरर्य

४.४ कृहय सम्र्रधी िाहियस्तिको तर्थयाङ्क प्रणाली, अध्ययन, अनसुरधान,

स्रोत संिक्षण, हर्कास ि हर्स्ताि

४.५ कृहय तथा िाद्य सम्र्रधी अरतिााहिय प्रत्यायनयिु (Acreditation) प्रयोगशाला हर्कास ि व्यर्स्थापन

४.६ कृहय तथा िाद्य सम्र्रधी अरतिाहिाय व्यापाि सिजीकिण ि मनयिन

४.७ आयातीत िल आपूमता सम्र्रधी सिरर्य ि मनयिन

४.८ कृहय तथा पशपंुछीजरय अरतिाहिाय ििािािी मनयरिण

४.९ पश ुचचहकत्सा सम्र्रधी िाहिय नीमत ि िापदण्ड मनधाािण

४.१० पश ुचचहकत्सकको दताा, अनिुमत, नर्ीकिण, िािेजी ि मनयिन

४.११ कृहय औद्योमगकीकिण, पशपुरछी उद्योग व्यर्सायको अरतिप्रादेचशक हर्कास तथा प्रबद्धान

४.१२ बीउहर्जन एरं् नश्ल सम्र्रधी िाहिय गणुस्ति मनधाािण ि मनयिन

49

४.१३ अरतिदेशीय चिन तथा िका सम्बरधी नीमत, काननु ि मनयिन

४.१४ िाहिय िाद्य सिुक्षा, िाद्य अमधकाि ि िाद्य सम्प्रभतुा ५ हर्द्यतु, िानेपानी,

मसंचाइ जस्ता सेर्ािरू

५.१ हर्द्यतु सेर्ाको िापदण्ड, गणुस्ति ि ििसलु मनधाािण, मनयिन ि अनगुिन

५.२ हर्द्यतु सेर्ाको िाहिय भाि प्रणाली संचालन

५.३ िानेपानी, सिसफाइ एरं् ढल व्यर्स्थापन सम्िरधी िापदण्ड, गणुस्ति मनधाािण ि मनयिन

५.४ अरतिप्रादेचशक ठूला मसंचाई प्रणालीको बाुँध, जलाशय, अरय िेडर्का स ् संिचना, िलु नििको संचालन ि ििात-संभाि ि व्यबस्थापन

५.५ प्रदेश सीिा नदीको तटबरध संचालन ि ििात-संभाि व्यर्स्थापन

६ सेर्ा शलुक, दस्तिु,

दण्ड जरिर्ाना तथा प्राकृमतक स्रोतबाट प्राप्त

िोयलटी, पयाटनशलुक

६.१ अनसूुची ५ को ९ िा सिेत सिारे्श

६.२ पयाटन शलुक बाुँडफाुँडसम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड तजुािा ि कायाारर्यन तथा मनयिन

६.३ सेर्ाको शलुक, दस्तिु सकलन तथा बाुँडफाुँड

७ र्न, जंगल,

र्रयजरत,ु

चिाचरुुगी, जलउपयोग,

र्ातार्िण,

पयाार्िण तथा जैहर्क हर्हर्धता

७ अनसूुची ५ को २७ िा सिारे्श

८ िानी तथा िमनज ८ अनसूुची ५ को २६ िा सिारे्श

९ हर्पद व्यर्स्थापन ९ अनसूुची अनसूुची ७ को १७ सिारे्श भएको

१० सािाचजक सिुक्षा ि गरिबी मनर्ािण

१० अनसूुची ५ को ३२ िा सिारे्श

११ व्यचिगत घटना, जरि, ितृ्य,ु हर्र्ाि

ि तर्थयांक

११.१ व्यचिगत घटना सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड मनिााण,

कायाारर्यन तथा प्रदेश ि स्थानीय तिसंग सिरर्य ि मनयिन

१२ पिुातत्र्, प्राचीन स्िािक ि संग्रिालय

१२ अनूसचुी ५ (३४) िा सिारे्श

१३ सकुुम्बासी व्यर्स्थापन

१३.१ सकुुम्बासी व्यर्स्थापन सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

50

१४ प्राकृमतक स्रोतबाट प्राप्त िोयलटी

१४.१ प्राकृमतक श्रोतबाट प्राप्त िोयलटी बाुँडफाुँड सम्बरधी नीमत, काननु,

िापदण्ड तजुािा ि कायाारर्यन तथा मनयिन

१४.६ िोयलटी संकलन तथा बाुँडफाुँड

१५ सर्ािी साधन अनिुमत

१५.१ िाहिय ि प्रदेश लोकिागािा संचालन िनुे सार्ाजमनक यातायात सेर्ाको रुट अनिुमत जािी, नर्ीकिण, मनयिन ि अनगुिन

संहर्धानका िौमलक िक ि िाज्यका मनदेशक सम्बरधी धािा ि अरय धािािा उचललचित कायाको हर्स्ततृीकिण

१ संघसंस्था दताा १.१ संघसंस्था दताा सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड मनिााण, कायाारर्यन तथा मनयिन

१.२ अरतिााहिय संस्था दताा सम्बरधी २ अपिाध पीमडतको

पनुस्थापना ि क्षमतपूमता

२.१ अपिाध तथा यातना पीमडत को पनुस्थापना तथा क्षमत पूमता सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड मनिााण, कायाारर्यन तथा मनयिन

२.२ अपिाध तथा यातना पीमडतको पनुस्थापना ि क्षमतपूमता सम्बरधिा प्रदेश ि स्थानीय तिसंग सिरर्य

३ गठुी व्यर्स्थापन ३.१ िाहिय स्तििा पिम्पिागत रुपिा गठुी अरतगात चमलआएका हर्मभन्न जािा, पर्ािरुको सिालन ि व्यर्स्थापन

४ आर्ासको िक ४.१ आधािभतू आर्ासको मनमत, िापदण्ड, काननु ि मनयिन

५ िहिला िक सम्बरधी

५.१ िहिला िक सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना ि मनयिन

५.२ िहिला हिंसा, िानर् बेचमबिन तथा ओसािपसाि मनयरिण सम्र्रधी िाहिय नीमत ि िापदण्ड मनधाािण

५.३ िहिला सम्र्रधी अरतिाहिय सचरध, सम्झौता, प्रमतर्द्धताको कायाारर्यन ि प्रमतरे्दन

५.४ िहिला सशिीकिण तथा लैहङ्गक सिानताका हर्ययिा अध्ययन,

अनसुरधान

५.५ लैंमगक हिंसा सम्र्रधी मनिोधात्िक, संिक्षणात्िक ि रयाहयक पनुस्थापना

५.६ लैंमगक उत्तिदायी र्जेट ि पिीक्षण सम्बरधी काया ६ बालबामलकाको

िकहित संिक्षण

६.१ बालबामलका सम्बरधी िाहिय नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना ि मनयिन

६.२ बालबामलका सम्र्रधी अरतिाहिय संघसंस्थासुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया एरं् सचरध, सम्झौता ि प्रमतर्द्धताको कायाारर्यन ि प्रमतरे्दन

६.३ बाल अमधकाि सम्बरधी नमतजािूलक सूचक तथा िापदण्ड मनधाािण

६.४ बालबामलका सम्र्रधी अध्ययन, अनसुरधान

51

६.५ धिापिु, धिापिुी सम्बरधी ७ उपभोिाको

िकको संिक्षण

७.१ उपभोिाको िकको संिक्षण

७.१.१ उपभोिािकको संिक्षण सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड मनिााण,

कायाारर्यन तथा मनयिन

८ यरु्ाक्षेि यरु्ाक्षिे

८.१ यरु्ासम्बरधी िाहिय नीमत, काननु, योजना तथा मनयिन

८.२ अरतिााहिय संघ संस्थासुँगको सम्पका ि सिरर्य

९ मनजािती तथा अरति सिकािी सेर्ा सिरर्य,

अरतिसम्बरध ि साझेदािी

मनजािती तथा अरति सिकािी सेर्ा सिरर्य, अरतिसम्बरध ि साझेदािी

९.१ मनजािती तथा अरति सिकािी सेर्ा सिरर्य, अरतिसम्बरध ि साझेदािी सम्बरधी नीमत, िापदण्ड मनिााण, कायाारर्यन ि मनयिन

१० पूर्ािािसेर्कको ज्ञान चशप प्रयोग

गने

पूर्ािािसेर्कको ज्ञान शीप प्रयोग

१०.१ संघ, प्रदेश ि स्थानीय मतनै तििा पूर्ा िाष्टसेर्कको ज्ञान, शीप प्रयोग गने सम्बरधी नीमत, काननु, योजना तजुािा, तथा कायाारर्यन

११ िाज्यका नीमत (हर्कास सम्बरधी

नीमत)

िाज्यका नीमत (हर्कास सम्बरधी नीमत) ११.१ प्रादेचशक सरतलुन सहितको पूर््ााधाि हर्कास नीमत

११.२ हर्कास मनिााणको प्रहक्रयfिा मनजी क्षेि ि स्थानीय जनसिभामगता अमभर्हृद्ध गने नीमत

११.३ रै्ज्ञामनक अध्ययन, अनसुरधान ि प्रहर्मध हर्कासिा लगानी ११.४ िाहिय आर्श्यकता अनसुाि सूचना प्रहर्मधको हर्कास/हर्स्ताि

नीमत

११.५ सूचना प्रहर्मधिा सर्ासाधिण जनताको सिज/सिल पिुुँच बािेको नीमत

११.६ िाहिय हर्कासिा सूचना प्रहर्मधको उच्चति प्रयोग सम्बरधी

११.७ प्रादेचशक साझेदािीिा सिरर्य ि सिकाया १२ िाज्यका नीमत

(प्राकृमतक स्रोत ि साधनको संिक्षण,

संर्द्धान ि उपयोग संर्रधी नीमत)

१२ िाज्यका नीमत (प्राकृमतक स्रोत ि साधनको संिक्षण, संर्द्धान ि उपयोग संर्रधी नीमत)

१२.१ जनसिभामगतािा आधारित स्र्देशी लगानीलाई प्राथमिकता र्दंदै जलस्रोतको बिउुपयोगी हर्कास गने नीमत

१२.२ नर्ीकिणीय उजााको उत्पादन तथा हर्कास नीमत

१२.३ जलउत्पन्न प्रकोप मनयरिण ि नदीको व्यर्स्थापन गदै र्दगो ि भिपदो मसंचाई हर्कास नीमत

१२.४ हर्पद् जोचिि रयूनीकिणका लामग पूर्ा सूचना प्रणाली संबरधी नीमत

१३ िाज्यका नीमत (नागरिकका

१३ िाज्यका नीमत (नागरिकका आधािभतू आर्श्यकता सम्बरधी नीमत)

१३.१ आधािभतू बसोबास नीमत

52

आधािभतू आर्श्यकता संबरधी नीमत)

१३.१.१ अव्यर्चस्थत बसोबासको व्यर्स्थापन नीमत

१३.१.२ योजनार्द्ध ि व्यर्चस्थत र्स्ती हर्कास

१३.१.३ आधािभतू यातायात नीमत

१३.१.४ यातायात क्षेििा लगानी अमभर्हृद्ध

१३.१.५ यातायात सहुर्धािा नागरिकको सिल, सिज ि सिान पिुुँच

१३.१.६ र्ातार्िण अनकूुल/िैिी प्रहर्मधलाई प्राथमिकता १३.१.७ सार्ाजमनक यातायात व्यर्स्थापन

१३.१.८ मनजी यातायातलाई मनयिन/मनयरिण

१३.१.९ सिुचक्षत, व्यर्चस्थत ि अपाङ्गता-िैिी यातायात प्रणाली १४ जनितसंग्रि

सम्बरधी १४.१ जनितसंग्रि सम्बरधी कानून मनिााण ि व्यर्स्थापन

१५ िाफी १५.१ िाफी, िलुतर्ी परिर्तान र्ा कि गने सम्बरधी नीमत मनिााण ि अचरति मनणाय

१६ उपामध सम्िान ि हर्भयूण सम्बरधी

१६.१ िाज्यका तफा बाट उपामध, सम्िान तथा हर्भयूण सम्बरधी

१७ िानेपानी १७ सर्ासाधािणलाइ स्र्च्छ िानेपानीको उपलब्धता काया हर्भाजन मनयिार्ली ि अरय ऐन कानून अरतगात भैििेका कायािरूको हर्स्ततृीकिण

१ सार्ाजमनक मबदा, उत्सर्, उदी आार्द

१.१ िाहियस्तिको सार्ाजमनक मबदा, उत्सर्, उदी आार्दको व्यर्स्थापन

२ शिणाथी िामिला २.१ शिणाथी िामिला सम्बरधी नीमत, कानून ि व्यर्स्थापन

३ बारुदी सरुुङ्ग ३.१ बारुदी सरुुङ्ग मनष्प्रभाहर्किण सम्बरधी नीमत मनिााण ि कायाारर्यन

४ सिाजकलयाण ि संघसस्था सम्बरधी

४ सिाज कलयाण ि संघसस्था सम्बरधी ४.१ िाहिय ि अरतिाहिय गैिसिकािी संस्था सम्बरधी नीमत तथा

कानून तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

४.२ अरतिाहिय गैिसिकािी संस्थािा काि गने हर्देशी प्रमतमनमध एर्ि ्हर्शेयज्ञिरुको काया सििमत ि प्ररे्शाज्ञासम्बरधी काया

४.३ ज्येष्ठ नागरिक, अपाङ्गता भएका व्यचि ि अशि, बालबामलकाका ि िहिलासम्बरधी कायिारुको अनगुिन तथा िूलयाङ्कन

४.४ सिाज कलयाण ि संघ संस्था सम्बरधी कायािरुको अनगुिन तथा िूलयांकन

५ िरि व्यर्स्थापन तथा शाचरत स्थापना

५ िरि व्यर्स्थापन तथा शाचरत स्थापना ५.१ शाचरत स्थापना, िरि व्यर्स्थापन तथा हर्कास ि िरिबाट क्षमत

भएका भौमतक संिचनाको पनुमनिााणका लामग तत्कालीन ि दीघाकालीन नीमत, िणनीमत, योजना तथा कायाक्रिको तजुािा, कायाारर्यन, अनगुिन ि मनयिन

53

५.२ िरि पीमडतको सािाचजक तथा आमथाक हर्कासको नीमत, िणनीमत ि कायाक्रि

५.३ हर्स्ततृ शाचरत सम्झौता लगायतका अरय सम्झौता, सििमत ि मनणायको कायाारर्यन, अनगुिन तथा िूलयाङ्कन

५.४ र्दगो शाचरत कायि गना आर्श्यक संस्थागत, प्रहक्रयागत तथा प्राहर्मधक हर्यय

५.५ शाचरत स्थापना तथा िरि व्यर्स्थापन सम्र्रधी अध्ययन, हर्श्लयेण

५.६ िरिबाट पीमडत तथा हर्स्थाहपत व्यचिको िाित, आमथाक सिायता तथा पनुस्थापन

५.७ शाचरत स्थापना तथा िरिको व्यर्स्थापन सम्बरधी आर्श्यक सूचना, अध्ययन सािग्री ि अध्ययन प्रमतरे्दनको अमभलेि केरर तथा शाचरत ि िरि व्यर्स्थापनको प्राहर्मधक स्रोतकेरर सम्बरधी

५.८ शाचरत स्थापना तथा िरिको व्यर्स्थापन सम्बरधी आयोग तथा समिमतिरुको व्यर्स्थापन

६ हर्ष्फोटक पदाथा ६.१ हर्ष्फोटक पदाथा प्रयोग सम्बरधी नीमत, कानून मनिााण

७ िातिमतयाि तथा िििजाना इाजाजत तथा

नर्ीकिण सम्बरधी

७.१ िातिमतयाि तथा िििजानाको नीमत, कानून मनिााण

54

४.२ प्रदेशको अमधकाि तथा काया हर्स्ततृीकिण

प्रदेशको एकल अमधकािको (अनसूुची ६) हर्स्ततृीकिण

अनसूुचीको क्र.सं.

संहर्धानका अमधकाि सूचीका हर्यय

संहर्धानको अमधकाि सूचीका हर्ययको हर्स्ततृीकिण

१ प्रदेश प्रििी प्रशासन ि शाचरत सिुक्षा

(अनसूुची ७ को ३ ि ४ बाट सिेत)

१.१ प्रदेश प्रििी प्रशासन

१.१.१ प्रदेश प्रििी सेर्ा सम्बरधी नीमत, कानून, कायाारर्यन ि मनयिन

१.१.२ संघीय कानून बिोचजि प्रदेश प्रििी संचालन, व्यर्स्थापन ि मनयिन

१.१.३ ब्यािेक ि कायाालयसहितको भौमतक पूर्ााधाि, िातिमतयाि, गोली गठ्ठा, यातायात साधन, सिाि उपकिण तथा सािग्रीको आपूमता ि व्यर्स्थापन

१.१.४ प्रदेशमभिको अपिाध अनसुरधान, िोकथाि तथा मनयरिण

१.१.५ प्रदेशमभिको शाचरत सिुक्षाको व्यर्स्थापन, कानून कायाारर्यनिा सियोग, आर्श्यकता अनसुाि प्रििी परिचालन, केररीय प्रििी ि अरय सिुक्षा मनकायलाइा लोकिागा लगायत अरतिााहिय सीिा सिुक्षािा सियोग

१.१.६ हर्पद् प्रमतकाया सम्बरधी काया १.१.७ केररीय प्रििी ि अरय प्रदेशका प्रििी संगठनसंग सम्पका , सूचना

आदान प्रदान ि सिरर्य

१.१.८ आधािभतू िानर् अमधकािको संिक्षण, नागरिक स्र्तरिताको िक्षा तथा प्रबद्धानिा सियोग

१.१.९ प्रदेश प्रििीको क्षिता अमभर्हृद्ध

१.१.१० प्रादेचशक कािागाि सिुक्षा तथा हििासत व्यर्स्थापन

१.१.११ सािदुाहयक प्रििी १.१.१२ प्रदेश प्रििी कलयाण

१.१.१३ प्रदेशमभिको लोकिागा, सिायक िागा तथा स्थानीय तिका िागािा राहफक व्यर्स्थापन

१.१.१४ प्रदेशमभि रयाहयक ि अधा रयाहयक मनकायले गिेका फैसला कायाारर्यन लगायत अरय कायािा सियोग

१.२ शाचरत सिुक्षा १.२.१ प्रदेशको लामग शाचरत सिुक्षा ि सार्ाजमनक सवु्यर्स्था सम्बरधी

नीमत, कानून, िापदण्ड तथा योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१.२.२ शाचरत सिुक्षािा असि गना सक्ने ितिा, चनुौती ि जोचिि सम्बरधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण, आदान-प्रदान ि उपयोग प्रमतरे्दन

55

१.२.३ प्रदेशभिको शाचरत सिुक्षाको सिग्र चस्थमतको लेिाजोिा, िेिदेि, मनयरिण, िूलयांकन ि आर्श्यक सिुक्षा उपायिरू अर्लम्बन तथा आर्मधक प्रमतरे्दन

१.२.४ प्रदेशमभिको सार्ाजमनक सवु्यर्स्था ि प्रदेशको काब ु र्ाहििको शाचरत सवु्यर्स्था सम्र्रधिा संघसुँग सिरर्य ि सिकाया

१.२.५ अमतहर्चशष्ट व्यचि, िित्र्पूणा भौमतक संिचना, संरे्दनशील सार्ाजमनक स्थल, उत्सर्, िेला, सिािोि आर्दको सिुक्षा

१.२.६ हर्पद प्रभाहर्त स्थल, व्यचि तथा सम्पचत्तको सिुक्षा १.२.७ प्रदेश प्रििीले सम्पादन गने कायाको संचालन, सपुरिरे्क्षण ि

सिरर्य

१.२.८ प्रदेश ि केररीय सिुक्षा मनकायसंगको सम्बरध

१.२.९ स्थानीय प्रशासन सम्बरधी १.२.९.१ संघ, संस्था दताा, अमभलेिीकिण ि मनयिन

१.२.९.२ गनुासो ि हर्र्ाद व्यर्स्थापन

१.२.९.४ उिेि, नाि ि जात सच्याउने सम्बरधी १.२.९.५ हर्पद् व्यर्स्थापनिा सिरर्य

१.२.९.६ अधारयाहयक काया १.२.९.७ िातिमतयाि तथा िििजना सम्बरधी १.२.९.८ संघीय िापदण्ड बिोचजि हर्स्फोटक पदाथा भण्डािण तथा

प्रयोग सम्बरधी काया १.३ अपिाध िोकथाि तथा मनयरिण

१.३.१ प्रदेशमभिको अपिाध सम्बरधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण ि उपयोग

१.३.२ केररीय प्रििीको कायाक्षेि बािेकको अपिाधिरूको िोकथाि,

अनसुरधान ि मनयरिण सम्बरधी

१.३.३ अपिाध अनसुरधानिा अरय प्रदेश ि संघलाई सियोग तथा सिरर्य

१.३.४ अपिाध सम्बरधी प्रादेचशक अमभलेि ब्यर्स्थापन

१.३.५ फौजदािी कायाहर्मधको कायाारर्यन

१.३.६ अपिाध पीमडतको पनुस्थापन ि अपिाध तथा यातना पीमडतको क्षमतपूमता

१.३.७ प्रादेचशक कािागािको सिुक्षा व्यर्स्था, भौमतक पूर्ााधाि मनिााण,

ििात संभाि, संचालन, तथा हििासत व्यर्स्थापन

१.३.८ थनुरु्ा तथा कैदीिरूको िानर् अमधकाि संिक्षण ि प्रर्द्धान

१.३.९ एक प्रदेशबाट अको प्रदेशिा अमभयिु, थनुरु्ा ि कैदीको स्थानारतिण सम्बरधी व्यर्स्थापन ि सिुक्षा

56

१.३.१० मनर्ािक नजिबरद ि स्थानिद सम्बरधी काया कायारर्यन

२ नेपालिाि बैंकको नीमत अनरुूप

हर्त्तीय संस्थािरूको सिालन, सिकािी संस्था, केररको

सििमतिा रै्देचशक अनदुान ि सियोग

प्रदेश आमथाक काया प्रणाली (अनसूुची ७

को १० बाट सिेत)

२ आमथाक, योजना, हर्त्तीय क्षिे

२.१ आमथाक क्षिे

२.१.२ प्रदेशको सिहष्टगत आमथाक अर्स्थाको हर्श्लयेण तथा आमथाक नीमतको तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

२.१.३ आमथाक साधनको बाुँडफाुँड

२.१.४ प्रदेश आमथाक स्थाहयत्र्, िूलय चस्थिता सम्बरधी नीमत तजुािा कायाारर्यन ि मनयिन

२.१.५ संघको स्र्ीकृमतिा रै्देचशक अनदुान ि सियोग प्रामप्त, उपयोग,

लेिाङ्कन ि प्रमतरे्दन

२.१.६ प्रदेश सेर्ा सहुर्धा ि दीघाकालीन आमथाक दाहयत्र् सम्र्रधी हर्यय

२.१.७ प्रदेश सिकािी सम्पचत्तको एकीकृत हर्र्िण

२.१.८ प्रदेश सिकािी र्ाुँकी िकिको लगत ि असलु उपि

२.२ योजना २.२.१ प्रदेश हर्कास नीमत, प्रदेशस्तिका अलपकालीन, िध्यिकालीन ि

दीघाकालीन योजना तजुािा ि अनगुिन तथा िूलयांकन

२.२.२ प्रदेश प्राथमिकता प्राप्त क्षेि तथा लक्ष मनधाािण

२.२.३ प्रदेशगत िानर् संशाधन हर्कासका लामग अलपकालीन तथा दीघाकालीन योजना तजुािा

२.२.४ अरतिक्षेिगत केररीय हर्कास आयोजनािरूिा सिरर्य ि सशता अनदुानको सदपुयोग

२.२.५ अध्ययन अनसुरधान

२.२.६ सरतमुलत हर्कासका लामग क्षेिगत नीमत ििणनीमत तजुािा २.२.७ गिीर्ी मनर्ािणको िणनीमत तजुािा २.२.८ हर्ययक्षेिगत योजना स्र्ीकृमत

२.२.९ कुल प्रदेश लगानी प्रक्षेपण (सिकािी, सिकािी ि मनजी) ि हर्त्तीय व्यर्स्थापन

२.२.१० र्ाहयाक हर्कास कायाक्रि, स्र्ीकृमत, कायाारर्यन ि मनयिन

२.२.११ प्रदेशस्तििा अनगुिन तथा िूलयांकनको आधाि, प्रहक्रया मनधाािण, क्षेिगत नीमतको अनगुिन तथा िूलयांकन; हर्कास आयोजना कायाारर्यन, अनगुिन ि प्रमतफलको सिीक्षा

२.३ हर्त्त क्षिे

२.३.१ हर्त्तीय संस्थािरुको संचालन ि सिजीकिण

२.३.२ प्रदेश िाजश्व सम्बरधी नीमत, काननु तजुािा कायाारर्यन ि मनयिन

57

२.३.२ प्रदेश सार्ाजमनक िचा सम्बरधी नीमत तजुािा कायाारर्यन,

मनयिन ि स्थानीय तििा अनदुान

२.३.३ प्रदेश आरतरिक ि रै्देचशक ऋण तथा अनदुानको व्यर्स्थापन ि मनयिन

२.३.४ संघीय नीमत अनरुुप सिहर्त्तीयकिण

२.४ सिकािी संस्था २.४.१ सिकािी संस्था सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, काननु, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

२.४.२ प्रादेचशक सिकािी संस्था, सिकािी संघ, सिकािी बैंक सम्र्रधी अनिुमत, सिालन ि मनयिन

२.४.३ सिकािी बचत तथा ऋण परिचालन सम्बरधी प्रादेचशक िापदण्ड ि मनयिन

२.४.४ सिकािी सम्बरधी िाहिय, केररीय हर्ययगत ि अरतिप्रादेचशक संघसंस्थासुँग सिरर्य ि सिकाया

२.४.५ सिकािी सम्बरधी प्रादेचशक एरं् स्थानीय ति मभिका संघसंस्थासुँग सिरर्य ि सिकाया

२.४.६ सिकािी सम्र्रधी प्रादेचशक तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन ि अध्ययन अनसुरधान

२.४.७ सिकािी सम्र्रधी क्षिता अमभर्ृहद्ध

२.४.८ सिकािी क्षेिको प्रर्द्धान ि परिचालन

२.५ प्रदेश आमथाक प्रणाली २.५.१ प्रदेश आमथाक कायाहर्मध सम्र्रधी नीमत तथा कानून मनिााण,

कायाारर्यन ि मनयिन

२.५.२ बजेट सीिा मनधाािण, तजुािा, कायाारर्यन, मनयिन ि आमथाक अनशुासन

२.५.३ लेिा मनयरिण तथा व्यर्स्थापन

२.५.४ प्रदेश संचचत कोयको संचालन ि व्यर्स्थापन

२.५.५ प्रदेश िाजस्र् ि व्ययको अनिुान

२.५.७ प्रदेश हर्मनयोजन ऐन (स्थानीय तिलाइ उपलब्ध गिाउने स्रोत सिेत)

२.५.८ प्रदेश पिुक अनिुान

२.५.९ प्रदेश पेश्की िचा २.५.१० प्रदेश आकचष्िक कोय

२.५.११ प्रदेश सिकािी लगानी ि लाभांशको लेिा व्यर्स्थापन

२.५.१२ प्रदेशगत हर्मनयोजन, िाजस्र्, धिौटी, काया संचालन कोय ि अरय सिकािी कोय तथा सम्पचत्तको एकीकृत हर्र्िण ि लेिा पिीक्षण

58

३ िेमडयो, एफ्.एि.् टेमलमभजन

संचालन(अनसूुची ६ (३) ७ (१४),

९(२)बाट सिेत

३.१ िेमडयो, एफ्. एि.् टेमलमभजन

३.१.१ िेमडयो, एफ्. एि.्, टेमलमभजन संचालन सम्बरधी प्रादेचशक नीमत,

कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

३.१.२ १०० र्ाटभरदा िामथ १००० र्ाटसम्िको एफ. एि. िेमडयो इजाजत ि नर्ीकिण

३.१.३ प्रदेशस्तिको हर्द्यतुीय संचाि िाध्यि सिालन अनिुमत,

नर्ीकिण ि मनयिन

३.२ संचाि तथा सूचना प्रहर्मध ि आि सिाि

३.२.१ प्रदेशस्तििा ताियिु ि ताििहित ब्रोडब्याण्ड पूर्ााधािको हर्कास, व्यर्स्थापन ि मनयिन

३.२.२ प्रदेशस्तिका सूचना प्रहर्मध पाका को योजना, मनिााण, व्यर्स्थापन ि मनयिन

३.२.३ सूचना प्रहर्मधको प्रर्द्धान

३.२.४ प्रदेश मभि टेमलसेरटि संचालन, व्यर्स्थापन ि मनयिन

३.२.५ प्रदेशस्तिका इरटिनेट सेर्ाको दताा, अनिुमत, नहर्किण ि मनयिन

३.२.६ साइर्ि सिुक्षा अनगुिन

३.२.७ पिकाि आचाि संहिता अनगुिन

३.२.८ छापा संचाि िाध्यिको दताा, अनिुमत, आचाि संहिता मनधाािण,

अमभलेिाङ्कन, बगीकिण, सिालन ि मनयिन

३.२.९ अनलाइन मिमडया ि अरय प्रहर्मधिा आधारित संचाि िाध्यिको दताा, नर्ीकिण, अमभलेि, अनगुिन ि मनयिन

३.२.१० अनलाइन मिमडया ि अरय प्रहर्मधिा आधारित संचाि िाध्यिको दताा, नर्ीकिण, अमभलेि, अनगुिन ि मनयिन

३.२.११ प्रसे सूचना प्रर्ाि, सूचना सािग्रीको उत्पादन, प्रकाशन ि हर्तिण

३.२.१२ श्रिजीहर् सिािकिीिरुको रयनति पारिश्रमिक अनगुिन

३.२.१३ प्रदेशस्तिीय प्रसे िचजिाि सम्बरधी ३.२.१४ केबलु हर्तिणको इजाजत, नर्ीकिण ि मनयिन

३.२.१५ सिािको िकको प्रादेचशक संिक्षण ि प्रर्द्धान

३.२.१६ सूचनाको िक सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

४ घिजग्गा िचजिेशन शलुक, सर्ािी साधन कि, िनोिञ्जन कि,

हर्ज्ञापन कि, पयाटन

४.१ घिजग्गा िचजिेशन शलुक, सर्ािी साधन कि, िनोिञ्जन कि,

हर्ज्ञापन कि, पयाटन, कृहय आयिा कि, सेर्ा शलुक दस्तिु, दण्ड जरिर्ाना सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, मनयिन, संकलन ि बाडफाुँड

59

कृहय आयिा कि,

सेर्ा शलुक दस्तिु,

दण्ड जरिर्ाना ि सेर्ा शलुक दस्तिु दण्ड जिीर्ाना तथा प्राकृमतक स्रोतबाट प्राप्त िोयलटी, पयाटन शूलक (अनसूुची ९ को ६ ि १४ सिेत

बाट)

४.२ प्राकृमतक श्रोतबाट प्राप्त िोयलटी ि पयाटन शलुक सम्बरधिा संघीय काननु ि प्रदेश काननु अनसुाि संकलन मनयिन ि िस्तारतिण

४.३ िाजश्व चिुार्ट मनयरिण सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून,

िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

४.४ संघसुँगको अरतिसिकािी हर्त्तीय सम्पका , सम्बरध, सिकाया ि हर्त्तीय व्यर्स्था

५ प्रदेश मनजािती सेर्ा ि अरय सिकािी

सेर्ा

५.१ सार्ाजमनक प्रशासन सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना, सधुाि ि मनयिन

५.२ प्रदेश मनजािती सेर्ा ि अरय सिकािी सेर्ा सिालन सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून ि िापदण्ड

५.३ प्रदेश मनजािती सेर्ा ि अरय सिकािी सेर्ाका हर्मभन्न सेर्ा, सिूि ि उपसिूिको व्यर्स्थापन

५.४

प्रदेश मनजािती तथा अरय सिकािी किाचािी व्यर्स्थापन सम्र्रधी प्रादेचशक नीमत, कानून, सेर्ा शता एरं् िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

५.५ प्रदेश मनजािती ि अरय सिकािी सेर्ािा िानर् संसाधन हर्कास ि व्यर्स्थापन

५.६ प्रदेशस्तििा व्यर्स्थापन पिीक्षण ि सेर्ाग्रािी सरतहुष्ट सभेक्षण तथा सेर्ा प्रर्ािको अनगुिन

५.७ प्रदेशस्तिका सिकािी मनकायको संगठन तथा व्यर्स्थापन सभेक्षण

५.८ प्रदेश मनजािती तथा अरय सिकािी किाचािी कलयाण ि अर्काश व्यर्स्थापन

५.९ प्रदेश मनजािती तथा अरय सिकािी किाचािीको क्षिता अमभर्हृद्ध ि छािर्चृत्त व्यर्स्थापन

५. १० तालीि सम्र्रधी प्रादेचशक नीमत, िापदण्ड ि स्तिीकिण तथा िाहिय ि प्रदेशस्तिका तामलि केररसुँगको सम्पका एरं् सिरर्य

५. ११ प्रदेश मनजािती तथा अरय सिकािी किाचािीको अमभलेि व्यर्स्थापन

५. १२ संघीय लोकसेर्ा आयोग, प्रादेचशक लोक सेर्ा ि अरय सेर्ा आयोगसुँग सम्पका ि सिरर्य

५. १३ प्रदेश मनजािती तथा अरय सिकािी सेर्ा सम्बरधी अनसुरधान ि हर्कास

५. १४ प्रदेशस्तििा सार्ाजमनक सेर्ा हर्तिणको रयूनति िापदण्ड

60

मनधाािण

५. १५ संघीय सिकािले तोकेको नीमत ि िापदण्ड बिोचजि प्रदेश मनजािती ि सिकािी सेर्ा संचालन ि व्यर्स्थापन

५. १६ संघीय कानून बिोचजि सिायोचजत मनजािती सेर्ा ि अरय सिकािी सेर्ाका किाचािीिरुको व्यर्स्थापन

५. १७ गाउुँपामलका ि नगिपामलकाको किाचािी ि कायाालयको व्यर्स्था सम्बरधी काननु

५. १८ प्रादेचशक अरति सिकािी सेर्ा सिरर्य, अरतिसम्बरध ि साझेदािी सम्बरधी नीमत, िापदण्ड ि कायाारर्यन

६ प्रदेश तर्थयांक ६.१ तर्थयाङ्क सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

६.२ नेपाल स्याण्डडा र्गीकिण तथा िापदण्ड अनसुाि प्रादेचशक तिको तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन

६.३ प्रदेशतिको सरे्क्षण

६.४ प्रदेशतिको तर्थयाङ्कको सूचना प्रणाली व्यर्स्थापन

६.५ तर्थयांकसम्बरधी संघ ि स्थानीय तिसुँग सियोग, सिरर्य ि सिकाया

६.६ प्रादेचशक अमभलेि तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन

६.७ प्रादेचशक तर्थयांकीय अमभलेि संिक्षण तथा व्यर्स्थापन

६.८ प्रादेचशक िानर् संसाधन हर्कास ि क्षिता अमभर्हृद्ध

७ प्रदेशस्तिको हर्द्यतु,

मसचाइ ि िानेपानी सेर्ा, परिर्िन

(अनसूुची ६ (२०),

७ (१३), ७ (१८) ि ९(५) बाट

सिेत)

७.१ हर्द्यतु, मसंचाइ ि िानपेानी ७.१.१ हर्द्यतु, मसंचाई, िानेपानी, सिसफाइ तथा स्र्च्छता सम्र्रधी

प्रादेचशक नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

७.१.२ प्रदेश स्तिको हर्द्यतु, मसंचाइ, जल उत्पन्न प्रकोप मनयरिण ि िानेपानी, सिसफाइ तथा स्र्च्छता सम्र्रधी सम्बरधी योजना/गरुुयोजनाको तजुािा, आयोजनाको पहिचान, अध्ययन,

मनिााण, संचालन, संभाि ि व्यर्स्थापन

७.१.३ हर्द्यतु हर्तिण ि सेर्ाको गणुस्ति मनयिन

७.१.४ ठूला मसंचाइ प्रणाली ि संघबाट मनमिात जल उत्पन्न प्रकोप मनयरिण आयोजनाको संचालन, संभाि ि व्यर्स्थापन तथा संघ सुँग सिरर्य

७.१.५ प्रादेचशक नदी मनयरिण तथा व्यबस्थापन

७.१.६ प्रदेशस्तििा हर्द्यतु, मसंचाई, िानेपानी, सिसफाइ तथा स्र्च्छता सम्र्रधी सेर्ाको शलुक दस्तिुको आधाि मनधाािण

७.१.७ प्रदेशका जलस्रोत उपयोग सम्बरधी अरति सेर्ा संचालनिा सिरर्य

61

७.१.८ हर्द्यतु, मसंचाई, िानेपानी तथा सिसफाइको सेर्ा मबस्ताििा मनजी क्षेिको सिभामगता प्रर्द्धान सम्बरधी नीमत ि िापदण्ड ि मनयिन

७.१.९ िानेपानी, सि-सफाइ तथा स्र्च्छता सम्र्रधी हपछमडएका र्गाको पिुुँच समुनचितता

७.२ प्रदेश सीिा नदी ि जलिागा ७.२.१ िाहिय जलस्रोत नीमत, संघीय काननु, रे्मसन योजना बिोचजि

प्रदेश सीिा नदीका जलउपयोग सम्बरधी आयोजना पहिचान,

अध्ययन, मनिााण, संचालन, व्यर्स्थापन ि मनयिन

७.२.२ आरतरिक जलिागा सम्र्रधी संभाव्यता अध्ययन, सिालन ि ब्यर्स्थापन

७.३ यातायात (परिर्िन) ७.३.१ यातायात सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना,

कायाारर्यन ि मनयिन

७.३.२ सर्ािी दताा ि नर्ीकिण, चालक अनिुमत ि नर्ीकिण

७.३.३ प्रदेशमभि सार्ाजमनक यातायातको रुट अनिुमत, गणुस्ति, भाडा दि मनधाािण ि मनयिन

७.३.४ र्ातार्िणिैिी, जलर्ाय ुपरिर्तान अनकूुलन, हर्पद जोचिि संरे्दी, अपाङ्गता ि लैहङ्गक िैिी यातायात प्रणालीको प्रर्द्धान

७.३.५ प्रदेश तििा यातायात सिुक्षा सम्बरधी योजना ि कायाारर्यन

७.३.६ िज्जिुागा, जलिागा लगायतका रै्कचलपक यातायात प्रहर्मधको प्रर्द्धान, योजना ि आयोजना कायाारर्यन

८ प्रदेश हर्श्वहर्द्यालय,

उच्च चशक्षा, पसु्तकालय,

संग्रिालय

८.१ प्रदेश हर्श्वहर्द्यालय, उच्च चशक्षा ८.१.१ प्रदेशस्तिको उच्च चशक्षा सम्र्रधी नीमत, काननु, प्रशासन,

िापदण्ड ि मनयिन

८.१.२ प्रदेश हर्श्वहर्द्यालय सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड, प्रशासन ि मनयिन

८.१.३ शैचक्षक पिािशा सेर्ाको िापदण्ड मनधाािण, अनिुमत तथा मनयिन

८.२ पसु्तकालय ि संग्रिालय

८.२.१ प्रदेशस्तििा पसु्तकालय सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

८.२.२ प्रदेशस्तििा संग्रिालय सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

अनसूुची ९ को २ बाट

चशक्षा, िेलकूद ि पिपमिका

२.१ चशक्षा क्षिे

२.१.१ चशक्षाको प्रादेचशक नीमत, काननु, िापदण्ड मनधाािण, कायाारर्यन ि मनयिन

62

२.१.२ प्रादेचशक िानर् संसाधन आर्श्यकता प्रक्षेपण तथा शैचक्षक योजना मनिााण ि कायाारर्यन

२.१.३ प्रदेशस्तििा हर्द्यालय तिको पाठ् यक्रि एरं् पाठ् यपसु्तक मनिााण ि उत्पादन

२.१.४ प्राहर्मधक चशक्षा तथा व्यार्साहयक तामलिको प्रादेचशक नीमत,

पाठ्यक्रि ि पाठ्य सािग्री मनिााण, कायाारर्यन ि मनयिन

२.१.५ हर्द्यालय तिको चशक्षकको सेर्ा शता, योग्यता ि सक्षिताको प्रदेशस्तििा िापदण्ड मनधाािण एरं् मनयिन

२.१.६ िाध्यमिक तिको चशक्षक व्यर्स्थापनको िापदण्ड मनधाािण ि मनयिन

२.१.७ िाध्यमिक तिको कक्षा १० को पिीक्षा व्यर्स्थापन

२.१.८ उच्च चशक्षाको छािर्चृत्त व्यर्स्थापन

२.१.९ प्राहर्मधक चशक्षा तथा व्यार्साहयक तामलि सम्र्रधी प्रादेचशक नीमत, िापदण्ड ि मनयिन

२.१.१० प्राहर्मधक चशक्षा तथा व्यार्साहयक तामलिको छािर्चृत्त व्यर्स्थापन

२.१.११ प्रदेशस्तििा प्राचज्ञक अनसुरधान तथा शैचक्षक तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन

९ स्र्ास्र्थय सेर्ा ९.१ स्र्ास्र्थयसेर्ा तथा पोयण सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, काननु,

गणुस्ति िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

९.२ प्रदेशस्तििा आर्श्यक पने प्रर्ाद्धनात्िक, प्रमतकािात्िक,

उपचािात्िक, पनुास्थापनात्िक ि प्यामलएहटभ स्र्ास्र्थय सेर्ाको व्यर्स्थापन

९.३ स्र्ास्र्थयसेर्ा सम्र्रधी प्रदेशस्तिीय प्राचज्ञक, व्यर्साहयक ि पेसागत संघ संस्थाको दताा, सिालन अनिुमत ि मनयिन

९.४ प्रदेश स्तिीय उपचाि केरर तथा सेर्ाको गणुस्ति मनधाािण, दताा, सिालन अनिुमत, व्यर्स्थापन ि मनयिन

९.५ िाहिय िापदण्ड बिोचजि औयधीजरय तथा स्र्ास्र्थय प्रहर्मध सािग्री उत्पादन, संचय, अमधकति िरुा िूलय, अचरति मबसजान सम्बरधी गणुस्ति िापदण्ड, दताा, सिालन अनिुमत, ि मनयिन

९.६ मनकायगत सिकाया तथा सिरर्य

अनसूुची ९ को ३ बाट

स्र्ास्र्थय ३.१ िाहिय िापदण्ड अनरुुप अस्पताल ि नमसाङ्ग िोि, मनदान केरर ि अरय स्र्ास्र्थय संस्थािरुको दताा, सिालन अनिुमत ि मनयिन

३.२ िानेपानी, िाद्य पदाथा, ध्र्मन ि िार्ाको गणुस्ति अनगुिन तथा लेिाजोिा ढाुँचा एरं् गणुस्तिको िापदण्ड ि कायाारर्यन

३.३ प्रादेचशक कायाक्रििरुको कायाारर्यन, मनगिानी तथा अनगुिन

63

३.४ िाहिय िापदण्ड बिोचजि स्र्ास्र्थय बीिा लगायतका सािाचजक स्र्ास्र्थय सिुक्षा कायाक्रिको व्यर्स्थापन तथा मनयिन

३.५ प्रदेशस्तिीय स्र्ास्र्थय क्षेि िानर्स्रोत हर्कास ि व्यर्स्थापन

३.६ औयधी मनगिानी (Pharmacovigilance), औयमधको उचचत प्रयोग ि सकु्ष्िजीर् मनिोधक प्रमतिोध (Antimicrobial Resistance)

रयनुीकिण

३.७ िोप ि परिर्ाि मनयोजन लगायतका गणुस्ति संरे्दनशील औयधी तथा अरय स्र्ास्र्थय सािग्री िरिद तथा आपूमता व्यर्स्थापन

३.८ प्रदेशस्तििा अनसुरधानका प्राथमिकता मनधाािण, अध्ययन तथा अनसुरधान तथा सूचना प्रर्ाि

३. ९ प्रदेशस्तििा स्र्ास्र्थय सूचना प्रणाली तथा स्र्ास्र्थय लेिा पद्धमतको संस्थागत व्यर्स्थापन

३. १० प्रदेश स्तिीय जनस्र्ास्र्थय मनगिानी (पचब्लक िेलथ सभेलेरस) व्यर्स्थापन

3. ११ आयुारे्द ि अरय प्रचमलत स्र्ास्र्थय सेर्ा सम्र्रधी प्रदेशस्तिीय िापदण्ड ि व्यर्स्थापन

३.१२ सूमता, िर्दिा ि लागपुदाथाजरय र्स्तकुो िापदण्ड, मनयरिण तथा मनयिन

३.१३ मनदान केरर तथा प्रयोगशाला सेर्ाको अनिुमत, सिालन ि हर्स्ताि

३.१४ जनस्र्ास्र्थय आपत्कालीन अर्स्था, स्र्ास्र्थय क्षेििा हर्पद् ि ििािािी व्यर्स्थापन

३.१५ सरूर्ा तथा नसने िोग मनयरिण तथा िोकथाि

३.१६ िाहिय िापदण्ड अनरुुप स्र्ास्र्थय सेर्ा सम्र्रधी भौमतक पूर्ााधाि हर्कास तथा व्यर्स्थापन

३.१७ स्र्ास्र्थयजरय फोिोि व्यर्स्थापन सम्र्रधी िापदण्ड मनधाािण,

कायाारर्यन ि मनयिन

३.१८ आपतकालीन अर्स्थाका लामग औयधी तथा औयधीजरय सािग्रीको प्रादेचशक बफिस्टक व्यर्स्थापन

३.१९ आयरेु्र्दक, यनुानी, आम्ची, िोमियोप्यामथक, प्राकृमतक चचहकत्सा लगायतका पिम्पिागत स्र्ास्र्थय उपचाि सेर्ा व्यर्स्थापन

३.२० आकचस्िक स्र्ास्र्थय सेर्ा प्रर्ाि

१० प्रदेश सभा, प्रदेश िचरिपरियद सम्बरधी

१०.१ प्रदेशसभाको कायासंचालन मनयिार्ली पारित ि कायाारर्यन गने

१०.२ प्रदेशसिकािबाट प्रस्ततु मबधेयक पारित, हफताा ि प्रिाणीकिण

१०.३ प्रदेश िचरिपरियद् सम्र्रधी

64

१०.३.१ प्रदेश सिकािको अलपकालीन तथा दीघाकालीन नीमत एरं् िणनीमत तजुािा, स्र्ीकृमत, कायाारर्यन, अनगुिन ि िूलयाड्ढन

१०.३.२ प्रदेश सिकािको काया–हर्भाजन ि िरिालयिरुको गठन,

हर्घटन तथा संगठन संिचना स्र्ीकृमत ि िेिफेि

१०.३.३ प्रदेश सिकािको काया–सम्पादन मनयिार्ली तजुािा ि कायाारर्यन

१०.३.४ प्रदेश अरतगातका हर्मभन्न िरिालयको कायाको िेिदेि,

मनयरिण, मनिीक्षण, सपुरिरे्क्षण, सिरर्य, अनगुिन तथा िूलयाड्ढन

१०.३.५ प्रदेश िचरिपरियद्का मनणायको कायाारर्यन तथा सोको अनगुिन

१०.३.६ प्रदेश व्यर्स्थाहपकािा पेश िनुे हर्धेयक, अध्यादेश, मनयि तथा आदेशको तजुािा, स्र्ीकृमत तथा जािी

१०.३.७ प्रदेशमभिको िाजनीमतक, आमथाक, सािाचजक, शाचरतसवु्यर्स्था एरं् प्रशासमनक गमतहर्मधिरुको अद्यार्मधक जानकािी मलने ि सम्बोधन गना सियोचचत कायाक्रि संचालन

१०.३.८ प्रदेश शासकीय सधुाि, िानर्अमधकािको संिक्षण ि प्रर्द्धान,

सशुासन व्यर्स्थापन, ि भ्रष्टाचाि मनयरिण सम्बरधी काया

१०.३.९ प्रदेशमभि सािाचजक सिुक्षा तथा िोजगािी सम्बरधी नीमत,

योजना, कायाक्रि, िापदण्ड मनधाािण गने ि स्थानीय सिकािसंग सिरर्य गिी कायाारर्यन गने

१०.३.१० संघीय संरै्धामनक तथा अरय आयोगका कायाक्रििरु संचालनिा सिजीकिण

१०.३.११ संघीय सिकािको स्र्ीकृत नीमत बिोचजि र्िपक्षीय र्ा बिपुक्षीय स्तििा भएका सचरध, सम्झौता र्ा सििमत कायाारर्यन

१०.३.१२ प्रदेश प्रििुको मनदेशन कायाारर्यन ि प्रमतरे्दन

१०.३.१३ स्थानीय तिको केरर मनधाािण तथा व्यर्स्थापन ि हर्र्ाद सिाधानिा सिरर्य

१०.३.१४ अरतिप्रदेश परियद ि अरतिप्रदेश सिरर्य

१०.३.१५ चजललासभाको संचालन, व्यर्स्थापन ि सिरर्य

१०.३.१६ प्रदेशस्तिका संरै्धामनक तथा अरय आयोगिरुका पदामधकािीिरुको मनयचुि, सेर्ा, सहुर्धा सम्बरधी नीमत कानून तजुािा, गठन ि संचालन सम्बरधी काया

१०.३.१७ संघीय तथा स्थानीय स्तिका हर्शेय संिचनािरु संगको सिरर्य सम्बरधी काया

१०.३.१८ अरतिप्रदेश सिरर्य समिमतिा सिभामगता, मनणाय कायाारर्यन सम्बरधी काि

१०.४ प्रदेश सभा

65

१०.४.१ प्रदेश सभा संचालन सम्बरधी मनयिार्ली तजुािा ि कायाारर्यन

१०.४.२ हर्धेयक प्रस्तमुत, पारित, हफताा ि प्रिाणीकिण

११ प्रदेशमभिको व्यापाि ११.१ प्रदेश मभिको व्यापाि

११.१.१ व्यापाि/बाचणज्यसम्बरधी प्रादेचशक नीमत, काननु, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

११.१.२ प्रादेचशक व्यापाि प्रर्द्धान, सिजीकिण ि मनयिन

११.१.३ प्रदेशमभिको व्यापाि पूर्ााधाि मनिााण, सिालन, सियोग,

सिजीकिण, सिरर्य ि मनयिन

११.१.४ ढुर्ानी/परिर्िनप्रणाली तथा कागो व्यर्स्थापन

११.१.५ व्यापािसम्र्रधी मसचरडकेट¸काटेमलङ्ग मनयरिण ि प्रमतस्पधाा सम्बरधी नीमत तथा कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

११.१.६ र्स्त,ु सेर्ा ि बौहद्धक सम्पचत्त सम्र्रधीव्यापाि

११.१.७ व्यापारिक फिािरुको दताा¸नर्ीकिण, िािेजी ि मनयिन

११.१.८ प्रदेशगत सार्ाजमनक संस्थान, समिमत, प्रमतष्ठान तथा कम्पनी आर्दको सिालन, व्यर्स्थापन सधुाि तथा मनयिन

११.१.९ मनजी तथा गैिसिकािी क्षेिसुँग सिरर्य ि सिकाया ११.१.१० प्रादेचशक व्यापािको तर्थयाङ्क प्रणाली ि अध्ययन अनसुरधान

१२ प्रदेश लोकिागा ६.१ प्रदेश लोकिागा प्रणाली सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून,

िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

६.२ प्रदेश लोकिागा प्रणालीका सडकको िापदण्ड तथा आधाि मनधाािण

६.३ प्रदेश लोकिागाको गरुुयोजना, मनिााण/ स्तिोन्नमत, कायाारर्यन ि मनयिन

६.४ प्रदेश लोकिागाको ििात सम्भाि ि व्यर्स्थापन

६.५ प्रदेश लोकिागा सम्र्रधी तर्थयाकं व्यर्स्थापन

६.६ प्रदेश लोकिागाको यातायात सिुक्षा व्यर्स्था ि मनयिन

६.७ प्रदेश लोकिागा संभाि कोय ब्यर्स्थापन

६.८ सडक प्रहर्मध ि संस्थागत हर्कास सम्बरधी प्रदेश स्तिीय अध्ययन ि अनसुरधान

१३ प्रदेश अनसुरधान ब्यिुो

१३.१ प्रदेशको सार्ाजमनक सिुक्षा व्यर्स्थािा असि पिुयाउने िालका व्यचि, हर्चाि ि गमतहर्मधसम्बरधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण,

उपयोग ि प्रर्ाि

१३.२ िाहिय हित हर्रुद्धका सूचना संकलन, हर्श्लयेण, उपयोग ि प्रर्ाि

66

१३.३ हर्मभन्न जातजामत, भाया, धिा, संस्कृमत, सम्प्रदाय ि सम्प्रदाय र्ीचको पािस्परिक सदभार्, सहिष्णतुा, एकतािा िलल पिुयाउन ेिालका गमतहर्मधिरुको सूचना संकलन, हर्श्लयेण, उपयोग ि प्रर्ाि

१३.४ प्रदेश मभिको िाजनीमतक गमतहर्मधको हर्श्लयेण ि प्रमतरे्दन

१३.५ अरतिााहिय सीिा क्षेििा िनुे अपिाध ि गमतहर्मधको सूचना संकलन, हर्श्लयेण, उपयोग ि प्रर्ाि

१३.६ अरतिप्रदेश सम्बरधलाई धमिलयाउने गमतहर्मधको सूचना संकलन, हर्श्लयेण, उपयोग ि प्रर्ाि

१३.७ िानर् रे्चहर्िन ि लागू औयध कािोर्ाि सम्बरधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण ि प्रर्ाि

१३.८ प्राप्त सूचनािरुको हर्श्लयेण सहितको प्रमतरे्दन तयािी १४ प्रदेश सिकािी

कायाालयिरुको भौमतक व्यर्स्थापन ि अरय आर्श्यक

हर्यय (१४)

१४.१ प्रदेश सिकािी कायाालयिरुको भौमतक व्यर्स्थापन

१४.१.१ सिकािी कायाालयिरुको भौमतक व्यर्स्थापन सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१४.२ अरय आर्श्यक हर्यय

१४.२.१ प्रदेशमभिको सििी हर्कास योजना तजुािा, सििी पूर्ााधाि मनिााण, सिालन, ििातसंभाि ि आर्ास तथा भर्न सम्बरधी योजनािरुको कायाारर्यन ि िागा मनदेशन

१४.२.२ प्रदेश सिकािी कायाालयिरुको मनिााण संयोजन ि सिरर्य

१४.२.३ प्रदेशमभि उपयिु भर्न मनिााण प्रहर्मधको प्रर्द्धान

१४.२.४ प्रादेचशक तििा िाहिय भर्न संहिताको कायाारर्यन ि मनयिन

१४.२.५ किाचािी आर्ास, अस्पताल ि हर्द्यालय मनिााण

१४.२.६ लोपरििु, सीिारतकृत, गरिब, जेष्ठ नागरिक लचक्षत आर्ास सम्बरधी नीमत, िापदण्ड, योजना ि कायाारर्यन

१४.२.७ प्रादेचशक िाजधानी ि अरति स्थानीय सििको हर्कास, योजना तजुािा, कायाारर्यन, संयोजन ि पूर्ााधाि मनिााण

१५ प्रदेश लोक सेर्ा आयोग

१५.१ प्रदेश लोक सेर्ा आयोग सम्बरधी ऐन तजुािा, कायाारर्यन

१५.२ आयोगको गठन, सेर्ा,समुबधा सम्बरधी ऐनको तजुािा ि कायाारर्यन ि आर्श्यक भौमतक, जनशचि ि अरय श्रोत साधन को आपमुता

१६ भमूि व्यर्स्थापन,

जग्गाको अमभलेि

१६.१ भमूि तथा भ ूउपयोग सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

१६.२ भमूि व्यर्स्थापन, भमूि प्रशासन ि जग्गा नापजाुँच सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

67

१६.३ मनजी, सिकािी तथा सार्ाजमनक जग्गाको प्रादेचशक अमभलेि व्यर्स्थापन

१६.४ जग्गादताा, िचजिेशन, दाचिल िािेज, स्र्ामित्र् िस्तारतिण सम्बरधी नीमत ि िापदण्ड मनधाािण

१६.५ संघीय सिकािबाट प्राप्त िनुे नक्सा, भौगोमलक सूचना ि अमभलेि व्यर्स्थापन

१६.६ नापनक्शाका मनयरिण हर्रदिुरुको संजाल स्थापना १६.७ प्रदेश मभिको नापनक्शा ि अमभलेि

१६.८ क्रिबद्ध हकत्ता नापी ि भमूि लगत सम्र्रधी िापदण्ड ि कायाारर्यन

१६.९ भउूपयोग, भमूिसधुाि ि चक्लाबरदी सम्बरधी १६.१० भमूिहिन दमलत, भमूिहिन, ििु किैया, िमलया, ििर्ा चिर्ा आर्द

र्गाको पनुःस्थापना सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१६.११ उपयोग नभएको र्ा कि उपयोग भएका जग्गा भाडािा र्दन ेसम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१६.१२ हर्श्वसम्पदा सूचीिा पिेका स्िािक ि पिुाताचत्र्क िित्र्का एरं् र्न, मसिसाि क्षेि, तटर्ती क्षेिका जग्गा सम्बरधी लगत

१६.१३ सिकािी प्रयोजनका लामग जग्गा प्रामप्त, िआुब्जा मनधाािण एरं् हर्तिणिा सिरर्य ि सिजीकिण

१६.१४ जग्गा हर्र्ाद सिाधान

१५.१५ जग्गाधनी प्रिाण पजुाा हर्तिण सम्र्रधी िापदण्ड मनधाािण

१६.१६ भमूिको दोिोिो स्र्ामित्र् अरत्य गने नीमतको कायाारर्यन

१६.१७ सिुचक्षत बसोर्ास ि जग्गा एकीकिण सम्बरधी नीमत कायाारर्यन

१७ िानी अररे्यण ि व्यर्स्थापन ि

उद्योग तथा िमनज ि भौमतक पूर्ााधाि (अनसूुची ७(१५) ि ९ (८) बाट सिेत)

१७.१ िानी तथा िनीजपदाथाको अररे्यण सम्बरधी प्रादेचशक नीमत,

कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१७.२ संघको कायाक्षेि मभिका ि साधिण मनिााणििुी िानी तथा िमनज बािेकका िानी तथा िनीजपदाथा सम्बरधी सरे्क्षण,

अररे्यण, उत्िनन ि व्यर्स्थापन

१७.३ संघको कायाक्षेि मभिका ि साधिण मनिााणििुी िानी तथा िमनज बािेकका िानी तथा िनीजपदाथा सम्बरधी दताा, अनिुमत, नर्ीकिण, िािेजी ि मनयिन

१७.४ िानी तथा िनीजजरय बस्तिुरूको लगत संकलन तथा अमभलेिाङ्कन

१७.५ भौगमभाक अध्ययन तथाअनसुरधान ि नक्सासम्बरधी

68

१७.६ िानी तथा िमनज अनसुरधान एरं् उत्िनन ्सम्र्रधी प्रादेचशक प्रयोगशाला, स्थापना ि सिालन

१७.७ उद्योग तथा िमनज सम्बचरध भौमतक पूर्ााधाि हर्कासको योजना कायाारर्यन

१८ भाया, मलहप संस्कृमत,

लमलतकला ि धिाको संिक्षण ि प्रयोग (अनसूुची ९

को १२ बाट सिेत)

१८.१ भाया, मलहप संस्कृमत, लमलतकला ि धिाको संिक्षण ि प्रयोग

१८.१.१ भाया, मलहप संस्कृमत, लमलतकला ि धिाको संिक्षण ि प्रयोग सम्र्रधी प्रादेचशक नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१८.१.२ प्रादेचशक स्तिका भाया, मलहप संस्कृमत, लमलतकला ि धामिाक लगायतका सम्पदाको संिक्षण, सम्र्द्धान, िोज, अनसुरधान तथा व्यर्स्थापन

१८.१.३ ऐमतिामसक, धामिाक साुँस्कृमतक एरं् कला ि र्ास्तकुलात्िक दृहष्टकोणले िित्र् बोकेका प्रादेचशकस्तिका दिर्ाििरुको संिक्षण, सम्भाि, अध्ययन, अनसुरधान तथा व्यर्स्थापन

१८.१.४ प्रादेचशक स्तििा संग्रिालयको स्थापना, सिालन तथा व्यर्स्थापन

१८.१.५ प्रादेचशक िित्र्का धामिाक तथा सांस्कृमतक सम्पदाको व्यर्स्थापन

१८.१.६ प्रदेशस्तिका पिुाताचत्र्क िित्र्का स्थल, ऐमतिामसक सांस्कृमतक सम्पदा सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१८.१.७ प्रदेशस्तिका ऐमतिामसक, पिुाताचत्र्क, धामिाक एरं् सांस्कृमतक िित्र्का सम्पदाको संिक्षण, सम्भाि, अध्ययन, अनसुरधान,

उत्िनन, पनुमनािााण

१८.१.८ पिुातत्र्, सास्कृमतक धिोिि, धिा ि पिम्पिा सम्र्रधी संघसंस्था ि अरतिप्रदेश सम्पका , सियोग ि सिरर्य

१९ प्रदेश मभिको िाहिय र्न, जल उपयोग तथा र्ातार्िण व्यर्स्थापन

(अनसूुची ९ को ७ सिेतबाट)

१९.१ प्रदेश मभिको िाहिय र्न

१९.१.१ प्रदेशस्तििा र्न क्षेिको नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना ि मनयिन

१९.१.२ प्रदेशस्ति िानर्, र्रयजरत ुि र्न पैदार्ाि ओसािपसाि सम्र्रधी मनयिन ि अपिाध मनयरिण

१९.१.३ र्न, र्नस्पमत, र्रयजरत ु ि जैहर्क हर्हर्धता सम्बरधी प्रादेचशक सङ्खग्रिालय व्यर्स्थापन

१९.१.४ प्रदेशस्तििा संिक्षण क्षेि ि चिन क्षेिको व्यर्स्थापन

१९.१.५ िात्तीसाि तथा चचमडयािानाको व्यर्स्थापन

१९.१.६ जमडबटुी िेती प्रहर्मध प्रर्ाद्धन, हर्स्ताि तथा बजािीकिणसम्बरधी नीमत, कानून ि मनयिन

69

१९.१.७ जमडबटुीजरय हर्रुर्ािरुको Pharmacological अध्ययन तथा जमडबटुीजरय उत्पादनिरुको Microbial Activity तथा PRA

Database सम्बरधी अध्ययन अनसुरधान

१९.१.८ र्न र्ातार्िण सम्बरधी मबययिा प्राहर्मधक सूचना तथा सेर्ा प्रबाि

१९.१.९ र्न अमतक्रिण तथा र्न डढेलो मनयरिण तथा िोकथाि सम्र्रधी नीमत, सिरर्य ि सियोग

१९.१.१० प्रदेशस्तिका र्नस्पमत उद्यान तथा िरे्िीयििरुको व्यर्स्थापन ि र्नस्पमत पहिचान तथा अमभलेिीकिण सम्र्रधी नीमत ि व्यर्स्थापन

१९.२ जल उपयोग

१९.२.१ प्रदेशमभिको जल उपयोग केररीय गरुुयोजना मभि ििने गिी हर्द्यतु, िानेपानी, सिसफाइ तथा स्र्च्छता सम्र्रधी ि मसंचाई सम्बचरध योजना, गरुु योजना तजुािा ि कायाारर्यन, अनगुिन तथा िलुयाङकन

१९.२.२ प्रदेशमभिको जलस्रोत उपयोग िनुे आयोजनािरुको अध्ययन,

सरे्क्षण, तयािी, कायाारर्यन ि अनगुिन

१९.३ र्ातार्िण व्यर्स्थापन

१९.३.१ प्रदेशस्तििा जैहर्क हर्हर्धताको यथास्थान ि पिस्थान संिक्षण एर्ि ्लाभांश बाुँडफाुँड

१९.३.२ प्रदेशस्तििा जलाधाि संिक्षण तथा जलउपयोग नीमत, प्रहर्मध हर्कास, व्यर्स्थापन

१९.३.३ प्रदेशमभि भसू्िलन मनयरिण

१९.३.४ प्रदेशस्तििा र्ातार्िणीय संिक्षण तथा स्र्च्छता सम्बरधी नीमत, प्रहर्मध हर्कास ि व्यर्स्थापन

१९.४ जल तथा िौसि हर्ज्ञान

१९.४.१ िौसि ि जलिापन सञ्जाल व्यर्स्थापन

१९.४.२ Weather TV Studio व्यर्स्थापन

१९.४.३ जलगणु तथा र्ायूगणु सम्बरधी प्रयोगशाला व्यर्स्थापन

१९.४.४ जैहर्क प्रहर्मधको अध्ययन, अनसुरधान, हर्कास ि मनयिन

२० कृहय तथा पश ुहर्कास,

कलकाििाना, औद्योमगकीकिण,

व्यापाि व्यर्साय,

यातायात

२०.१ कृहय तथा पश ुहर्कास

20.१.१ कृहय, पश ु हर्कास तथा िाद्य पोयण सम्बरधी प्रादेचशक नीमत,

कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२०.१.२ कृहय तथा पशपंुछीजरय िोग हकिा एरं् ििािािी मनयरिण

२०.१.३ कृहय औद्योमगकीकिण, पशपुरछी उद्योग व्यर्सायको हर्कास तथा प्रबद्धान

२०.१.४ कृहय तथा पश ु याचरिकीकिण ि उन्नत औजाि हर्कास तथा

70

हर्स्ताि

२०.१.५ िाहिय नीमत ि िापदण्ड बिोचजि पािाभेटको दताा, अनिुमत,

नर्ीकिण, िािेजी ि मनयिन

२०.१.६ कृहय तथा पश ु िोगको मनदान प्रयोगशाला व्यर्स्थापन ि मनयिन

२०.१.७ कृहय उपज, पशपुरछी, पशपुरछीजरय पदाथा ि पश ु उत्पादन सािग्रीको गणुस्ति मनधाािण ि मनयिन

२०.१.८ कृहयजरय र्स्त,ु सेर्ा ि प्रहर्मधको सम्बद्धता, स्तिीयकिण,

गणुस्ति मनधाािण ि प्रिाणीकिण

२०.१.९ बीउ हर्जन एरं् नश्ल सम्र्रधी गणुस्ति मनधाािण ि मनयिन

२०.१.१० चिन तथा िका सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, काननु ि मनयिन

२०.१.११ प्रादेचशक िाद्य सिुक्षा, िाद्य अमधकाि ि िाद्य सम्प्रभतुा २०.१.१२ कृहय सम्र्रधी प्रादेचशक तर्थयाङ्क प्रणाली, अध्ययन, अनसुरधान,

स्रोत संिक्षण, हर्कास ि हर्स्ताि तथा सािूहिक िेती प्रणाली

२०.१.१३ कृहय तथा पशपुरछी एरं् िाद्य प्रहर्मध सम्र्रधी अध्ययन,

अनसुरधान हर्कास ि प्रर्द्धान

२०.१.१४ कृहयिल, मबऊ ि मबयादी आपूमता व्यर्स्था ि मनयिन

२०.१.१५ कृहय, पशपुरछी तथा िाद्य सम्र्रधी प्रादेचशक प्रयोगशाला हर्कास ि व्यर्स्थापन

२०.१.१६ कृहयप्रसाि, कृयक तामलि तथा क्षिता हर्कास ि सशचिकिण

२०.१.१७ कृहय उपजको रयूनति सिथान िूलय कायाारर्यन

२०.१.१८ कृहय ि पशपुरछी बीिा सम्र्रधी योजना ि कायाारर्यन

२०.१.१९ कृहय बजाि ि पूर्ााधाि हर्कास ि सिालन

२०.१.२० कृहयफािा केररिरुको हर्कास ि व्यर्स्थापन

२०.२ कलकाििाना, औद्योमगकीकिण, व्यापाि व्यर्साय

२०.२.१ कलकाििाना ि औद्योमगकीकिण सम्र्रधी नीमत, काननु,

िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२०.२.२ औद्योमगक व्यर्साय प्रर्धान ि मनयिन

२०.२.३ उद्योगदताा, अनिुमत,नर्ीकिण, िािेजी एरं् मनयिन

२०.२.४ प्रदेशस्तिको औद्योमगक क्षेि ि हर्शेय आमथाक क्षेिको स्थापना ि हर्स्ताि

२०.२.५ औद्योमगक भौमतक पूर्ााधाि हर्कास सम्र्रधी योजना ि कायाारर्यन

२०.२.६ औद्योमगक हर्कास ि प्रर्द्धान

२०.२.७ औद्योमगक र्स्तकुो मनयाात प्रर्द्धान

71

२०.२.८ प्रादेचशक सार्ाजमनक संस्था/संस्थानको हर्कास, औद्योमगक हर्कास ि प्रर्द्धान प्रर्द्धान ि मनयिन

२१ गठुी व्यर्स्थापन २१.१ गठुी जग्गा व्यर्स्थापन सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२१.२ सार्ाजमनक गठुी अरतगात ििेका जग्गा जमिन ि सम्पचत्तको संिक्षण ि अमभलेि व्यर्स्थापन

२१.३ गठुी जग्गा ि गठुी व्यर्स्थापनका सरदभािा संघीय सिकाि,

प्रदेश ि स्थानीय तिसुँग सियोग एरं् सिरर्य

२१.४ पिम्पिागित रुपिा गठुी अरतगात चमलआएका हर्मभन्न जािा, पर्ािरुको सिालन ि व्यर्स्थापन

संहर्धानको अनसूुची (७) िा उचललचित साझा अमधकािको हर्स्ततृीकिण

१ फौजदािी तथा देर्ानी कायाहर्मध ि प्रिाण ि शपथ (कानूनी िारयता, सार्ाजमनक काया ि अमभलेि ि रयाहयक

प्रहक्रया)

१.१ फौजदािी तथा देर्ानी कायाहर्मध कायाारर्यन

२ आर्श्यक र्स्त ुतथा सेर्ाको

आपूमता, हर्तिण,

िूलय मनयरिण,

गणुस्ति ि अनगुिन

२.१ आर्श्यक र्स्त ु तथा सेर्ा आपूमता सम्र्रधी नीमत, कानून,

िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२.१.१ उपभोिा िक अमधकाि संिक्षण तथा प्रर्द्धान, उपभोिा चेतना जागिण कायाक्रि, कायाारर्यन तथा अनगुिन

२.१.२ बजाि अनगुिन ि मनयिन

२.१.३ िूलय ि कालोबजािी तथा कृमिि अभार् मनयरिण एरं् मनयिन

२.१.४ िाहिय िापदण्ड अनरुुप गणुस्ति पिीक्षण ि मनयिन

२.१.५ सार्ाजमनक सेर्ा ि र्स्त ुतथा अत्यार्श्यक सेर्ा ि र्स्त ुआपूमता व्यर्स्था ि मनयिन

२.१.६ उपभोिा अदालत गठन ि सिालन

२.१.७ अत्यार्श्यक र्स्तिुरुको प्रादेचशक (िौज्दात) बफिस्टकको व्यबस्था

२.१.८ लचक्षत क्षेि ि र्गाका लामग र्स्त ु ि सेर्ािा प्रादेचशक िलुय अनदुान ि मनयिन

२.१.९ अत्यार्श्यक र्स्तकुो आपूमतािा अरतिप्रादेचशक ि स्थानीय ति बीच सिरर्य

२.१.१० प्रदेशस्तििा अत्यार्श्यक र्स्त ु तथा सेर्ाको िाग ि आपूमता सम्र्रधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण, प्रक्षेपण ि आपूमता व्यर्स्था

72

३ देशको सिुक्षासुँग सम्बचरधत हर्ययिा मनर्ािक नजिबरद,

कािागाि तथा हििासत व्यर्स्थापन ि शाचरत सिुक्षाको

व्यर्स्था

३.१ शाचरत सिुक्षाको व्यर्स्था ३.१.१ शाचरत सबु्यर्स्था कायि गने

३.१.२ नेपाल प्रििीको कायाक्षेि बािेकका अपिाधको िोकथाि तथा अनसुरधान

३.१.३ अपिाध सम्बरधी सूचना संकलन, हर्श्लयेण, उपयोग, प्रर्ाि ि प्रमतरे्दन

३.१.४ स्थानीय प्रशासनको सरचालन, व्यर्स्थापन ि सिरर्य

३.१.५ मनर्ािक नजिबरद, ि स्थानिद सम्बरधी काया कायारर्यन

३.१.६ कािागाि तथा हििासत व्यर्स्थापन सम्बरधी काया (मनिााण,

ििात संभाि, संचालन, व्यर्स्थापन, सिुक्षा ि थनुरु्ा तथा कैदीिरूको िानर् अमधकाि संिक्षण ि प्रर्द्धान)

४ एक प्रदेशबाट अको प्रदेशिा अमभयिु,

थनुरु्ा ि कैदीको स्थानारतिण

४.१ अरतिप्रदेश ि संघ सुँग सिरर्य

५ पारिर्ारिक िामिला (हर्र्ाि, सम्पचत्त

िस्तारतिण, सम्बरध हर्च्छेद, लोपोरििु,

टुििुा, धिापिु,

धिापिुी उत्तिामधकाि ि संयिु परिर्ाि सम्बरधी काननु)

५.१ पारिर्ारिक िामिला (हर्र्ाि, सम्पचत्त िस्तारतिण, सम्बरध हर्च्छेद, लोपोरििु, टुििुा, धिापिु, धिापिुी उत्तिामधकाि ि संयिु परिर्ाि) सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

६ सम्पचत्त प्रामप्त,

अमधग्रिण ि अमधकािको सजृना

६.१ सम्पचत्त प्रामप्त, अमधग्रिण ि अमधकािको सजृना सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, काननु, कायाारर्यन ि मनयिन

७ किाि, सिकािी, साझेदािी ि एजेरसी

सम्बरधी

७.१ किाि, सिकािी, साझेदािी ि एजेरसी सम्बरधी प्रादेचशक नीमत,

कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

७.३ साझेदािी तथा एजेरसी फिा सम्बरधी नीमत तथा कानून मनिााण,

व्यर्स्थापन ि मनयिन

७.४ कृहय किाि िेतीको कायाारर्यन ि प्रबद्धान

८ टाट पलटेको ि दािासािी सम्बरधी

८.१ संघसुँगको सिरर्यिा कम्पनी स्थापना सम्बरधी नीमत तथा कानून तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

८.२ दािासाहििा पिेका उद्योग, व्यर्साहयक कम्पनी तथा फिा व्यर्स्थापन सम्बरधी नीमत कानून, िापदण्ड तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

73

९ औयधी ि हर्यार्द ९.१ औयमध ि मबयार्दको उपयोग ि व्यर्स्थापन सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

९.२ हर्यादीको िापदण्ड अनरुुप मबक्री हर्तिणको अनिुमत ि मनयिन

९.३ कृहयजरय प्रयोजनको सूक्ष्ि पोयणतत्र्यिु र्स्त ु ि हर्यादीको िापदण्ड कायाारर्यन

९.४ पशपुरछीजरय औयधी उत्पादन ि मनयिन

९.५ हर्यादीको उत्पादन, रे्चहर्िन ि उपयोगको अनगुिन ि मनयरिण

१० योजना परिर्ाि मनयोजन ि जनसंख्या व्यर्स्थापन

१०.१ योजना

१०.१.१ प्रदेशका क्षेिगत आयोजना तजुािा, कायाारर्यन ि अनगुिन तथा िूलयांकन

१०.१.२ आयोजनाको प्रमतफल सिीक्षा १०.२ परिर्ाि मनयोजन ि जनसंख्या व्यर्स्थापन

१०.१.१ जनसंख्या परिर्ाि मनयोजन सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, काननु,

योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१०.१.२ प्रादेचशकस्तििा जनसङ्खख्यासम्बरधी अध्ययन तथा अनसुरधान ि जनसाहिक मबश्लयेण

१०.१.३ प्रादेचशकस्तििा बसाइसिाइ ब्यर्स्थापन

१०.१.४ प्रादेचशकस्तििा जनसङ्खख्या चाप सूचाङ्क तथा प्रोफाइल

१०.१.५ प्रादेचशकस्तििा जनसङ्खख्यासम्बरधी क्षिता अमभर्हृद्ध

१०.१.६ जनसङ्खख्यासम्बरधी िाहिय एरं् प्रादेचशक संस्थािरुसुँगको सम्पका ि सिरर्य

१०.१.७ प्रादेचशकस्तििा जनसङ्खख्या सूचना प्रणाली स्थापना तथा सिालन

११ सािाचजक सिुक्षा ि िोजगािी, रेड

यमुनयन, औद्योमगक हर्र्ादको सिाधान,

ि श्रमिकका िक,

अमधकाि ि हर्र्ाद सम्बरधी (अनसूुची ९ को १० िध्ये)

११.१ सािाचजक सिुक्षा ११.१.१ सािाचजक सिुक्षा सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड ि

मनयिन

११.१.२ सािाचजक सिुक्षा कोय व्यर्स्थापन ि मनयिन

११.१.३ सािाचजक सिुक्षा सम्बरधी िाहिय ि प्रादेचशक मनकाय तथा संघसंस्थासुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

११.२ िोजगािी, रेड यमुनयन, औद्योमगक हर्र्ादको सिाधान, ि श्रमिकका िक, अमधकाि ि हर्र्ाद सम्बरधी

११.२.१ िोजगाि प्रर्द्धान सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

११.२.२ िोजगाि प्रर्द्धान सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

74

११.२.३ श्रमिक एरं् श्रमिकको सािाचजक सिुक्षा सम्र्रधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड ि मनयिन

११.२.४ रेडयमुनयन सम्बरधी नीमत, कानून ि मनयिन

११.२.५ श्रिशचि, श्रि बजाि सम्बरधी अध्ययन, अनसुरधान ि श्रिशचि योजना

११.२.६ औद्योमगक हर्र्ाद सिाधान, श्रि सम्बरध ि रयाहयक मनरुपण

११.२.७ कायास्थल सिुक्षा, काििाना मनिीक्षण तथा मनयिन

१२ कानून व्यर्साय,

लेिापिीक्षण,

इचरजमनयरिङ,

चचहकत्सा, आयरेु्द चचहकत्सा, पश ुचचहकत्सा, आम्ची ि अरय पेशा

१२ कानून व्यर्साय, लेिापिीक्षण, इचरजमनयरिङ, चचहकत्सा, आयरेु्द चचहकत्सा, पश ुचचहकत्सा, आम्ची ि अरय पेशा सम्बरधी

१२.१ संघले मनधाािण गिेको िापदण्ड ि र्गीकिण बिोचजि पेशागत अनिुमत

१३ प्रदेश सीिा नदी, जलिागा, र्ातार्िण संिक्षण,जैहर्क हर्हर्धता

१३.१ प्रदेशसीिा नदी ि जलिागा (अनसूुची ६ को ७ िा सिेत सिारे्श भएको)

१३.२ र्ातार्िण संिक्षण ि जैहर्क हर्हर्धता १३.२.१ प्रदेशस्तििा र्ातार्िण सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना

तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

१३.२.२ प्रदेशस्तििा र्ातार्िणीय सूचना प्रणालीको स्थापना १३.२.३ प्रदेशस्तििा र्ातार्िणीय जोचििका लामग तयािी तथा उद्धाि

१३.२.४ प्रदेशस्तििा र्ातार्िणीय प्रयोगशाला १३.२.५ प्रदेशस्तििा ठोस, र्ाय,ु तिल, जल, ध्र्मन तथा मबद्यतुीय लगायत

प्रदयुणको िापदण्ड मनधाािण, कायाारर्यन, अनगुिन ि मनयरिण

१३.२.६ प्रदेशस्तििा िामनकािक पदाथािरुको मनयिन तथा व्यर्स्थापन

१३.२.७ प्रदेशस्तििा इरधनको गणुस्ति अनगुिन

१३.२.८ प्रदेशस्तििा रयून कार्ानििुी तथा र्ातार्िणिैिी हर्कास प्रहक्रया ि िरित क्षेि प्रर्द्धान

१३.२.९ प्रदेशस्तििा र्ातार्िणीय संिक्षण क्षेि तथा प्राकृमतक सम्पदाको संिक्षण, सम्र्द्धान

१३.२.१० प्रदेशमभि र्ातार्िणीय क्षेिको अध्ययन, अनसुरधान, क्षिता अमभबहृद्ध, र्ातार्िणीय सशुासन तथापिीक्षण

१४ सिाि िाध्यि सम्बरधी

१४.१ केर्लु प्रशािण इजाजत, नर्ीकिण

१४.२ पिकाि आचाि संहिता अनगुिन

१४.३ प्रसे सचुना प्रर्ाि गने, सचुना सािाग्रीिरुको उत्पादन, प्रकाशन ि हर्तिण गने

75

१४.४ श्रिजीहर् सिािकिीिरुको रयनति पारिश्रमिक अनगुिन गने

१५ उद्योग तथा िमनज ि भौमतक पूर्ााधाि

१५.१ उद्योग, व्यर्साय ि कम्पनी प्रशासन (थप हर्यय अनसूुची ६ को १७ िा सिारे्श)

१६ क्यामसनो, चचठ्ठा १६.१ संघीय काननु बिोचजि क्यामसनो तथा चचठ्ठा सम्बरधी दताा, अनिुमत ि मनयिन

१७ प्राकृमतक तथा गैि प्राकृमतक हर्पद पूर्ा तयािी उद्धाि तथा िाित ि पनुलााभ

१७.१ प्राकृमतक तथा गैि प्राकृमतक हर्पद पूर्ा तयािी, उद्धाि तथा िाित ि पनुलााभ सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१७.२ हर्पद्पूर्ा तयािी, िोज तथा उद्धाि, िाित सािग्रीको पूर्ा भण्डािण ि व्यर्स्थापन

१७.३ हर्पद्जोचिि क्षेिको नक्शाुँकन, बस्तीिरूको पहिचान ि स्थानारतिण

१७.४ प्रादेचशक हर्पद कोय स्थापना ि संचालन ि स्थानीय हर्पद् कोयिा सियोग

१७.५ हर्पद्जोचिि रयूनीकिणका प्रादेचशक आयोजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१७.६ हर्पद् पिात प्रदेशस्तिको पनुस्थापन ि पनुमनािााण

१७.७ स्थानीय तििा हर्पद पूर्ा तयािी तथा प्रमतकाया, जोचिि रयूनीकिण, पनुस्थापन ि पनुमनािााणिा सियोग ि सिरर्य

१७.८ प्रादेचशक आपतकालीन काया सिालन प्रणाली १७.९ हर्पद्पूर्ा तयािी तथा प्रमतकाया योजना १७. १० प्रादेचशकस्तिको हर्पद सम्बचरध तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन ि अध्ययन

अनसुरधान

१७. ११ हर्पद्व्यर्स्थापन सिरर्य ि परिचालन

१८ पयाटन, िानेपानी तथा सिसफाइ

१८.१ पयाटन

१८.१.१ प्रादेचशक पयाटन हर्कासको नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१८.१.२ राभल तथा रेहकङ्ग एजेरसी दताा अनिुमत ि नर्ीकिण

१८.१.३ प्रादेचशक पयाटनको प्रबद्धान

१८.१.४ प्रादेचशक पयाटकीय पूर्ााधािको हर्कास

१८.१.५ पयाटक प्रििी व्यर्स्थापन

१८.१.६ पयाटकीय िोटल, रिसोटा, लज, राभल गाईड, ि ्याचफ्टङ्ग आर्दको प्रर्द्धान, दताा, अनिुमत, नर्ीकिण ि मनयिन

१८.२ िानपेानी तथा सिसफाइ १८.२.१ िानेपानी सिसफाइ तथा स्र्च्छता सम्बरधी प्रदेचशक नीमत,

कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन १८.२.२ प्रदेशस्तिको िानेपानी, सिसफाइ तथा स्र्च्छता सम्बरधी

76

योजना, गरुुयोजनाको तजुािा, आयोजनाको पहिचान, अध्ययन, मनिााण, सिालन, संभाि, व्यर्स्थापन, गणुस्ति ि मनयिन

१८.२.३ प्रदेशस्तििा िानेपानी तथा सिसफाइ सेर्ाको शलुक दस्तिुको आधाि मनिााण

१८.२.४ िानेपानी तथा सिसफाइ सेर्ा हर्स्ताििा मनजी क्षेिको सिभामगता प्रर्द्धान सम्बरधी नीमत, िापदण्ड ि मनयिन

१८.२.५ िानेपानी सिसफाइ तथा स्र्च्छतािा हपछडीएका र्गाको पिुुँच समुनचितता

१९ चलचचि,मसनेिा िल,

िेलकुद

१९.१ चलचचि ि मसनिेा िल

१९.१.१ चलचचििल संचालन अनिुमत ि मनयिन

१९.१.२ चलचचि मनिााण एरं् प्रदशान अनिुमत ि मनयिन

१९.२ िेलकुद

१९.२.१ िेलकूद सम्र्रधी प्रादेचशक नीमत, काननु, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

१९.२.२ िेलकूद प्रशासन ि संघसंस्थाको सिरर्य ि मनयिन

१९.२.३ प्रादेचशकस्तििा िेलकूद हर्कास ि प्रर्द्धान

१९.२.४ िाहिय ि प्रादेचशक िेलकुद प्रमतयोमगता आयोजना ि सिभामगता १९.२.५ प्रदेशस्तिीय िेलकुद कायाक्रि सिालन

१९.२.६ िेलकूद सम्र्रधी प्रादेचशक पूर्ााधािको हर्कास

२० बीिा व्यर्साय सिालन ि व्यर्स्थापन

२०.१ बीिा ि बीिा व्यर्सायको संचालन,व्यर्स्थापन ि मनयिन

२०.२ बीिा व्यर्सायको प्रर्द्धान तथा हर्स्ताि

२१ गरिबी मनर्ािण ि औद्योगीकिण (अनसूुची ७ को २१) अनसूुची ९ को १० सिेत)

२१.१ गरिर्ी मनर्ािण

२१.१.१ गरिर्ी मनर्ािण सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन, मनयिन िअध्ययन अनसुरधान

२१.१.२ गरिब घिपरिर्ाि पहिचान सम्र्रधी प्रादेचशक सरे्क्षण, सूचना व्यर्स्थापन ि मनयिन

२१.१.३ पहिचान भएका गरिब घिपरिर्ािका लामग सािाचजक सिुक्षा ि संिक्षण सम्र्रधी व्यर्स्थापन

२१.१.४ िाहिय ि अरतिप्रादेचशक संघसंस्थासुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

२१.२ औद्योमगकीकिण

२१.२.१ प्रदेशस्तिको औद्योमगक क्षेि एरं् हर्शेय आमथाक क्षेिको स्थापना व्यर्स्थापन ि संचालन

२१.२.२ प्रदेशमभिका उद्योगिरु ि साना, िझौला, घिेल ु तथा लघ ुउद्योगिरु स्थापना ि प्रर्द्धान सम्बरधिा नीमत, कानून, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

77

२१.२.३ औद्योमगक तथा व्यापाि प्रदशानीको आयोजना तथा व्यर्स्थापन

२१.२.४ उद्योगिा श्रििूलक प्रहर्मध ि स्र्देशी श्रमिकको उपयोग

२२ रै्ज्ञामनक अनसुरधान, हर्ज्ञान प्रहर्मध ि िानर् संशाधन मबकास

२२.१ प्रदेशस्तििा हर्ज्ञान प्रहर्मधको हर्कास ि हर्स्ताि

२२.२ प्रदेशस्तििा हर्ज्ञान प्रहर्मध सम्बरधी जनशिीको हर्कास ि उपयोग

२२.३ प्रदेशस्तििा हर्ज्ञान प्रहर्मध हर्ययक तर्थयांक संकलन, प्रशोधन ि सरे्क्षण

२२.४ रै्ज्ञामनक अध्ययन अनसुरधान एंर् हर्ज्ञान ि प्रहर्मधको आहर्ष्काि, उन्नयन ि हर्कास

२३ अरतिप्रादेचशक रूपिा फैमलएको जंगल, हििाल, र्न संिक्षण क्षेि जल उपयोग

२३.१ र्नक्षिे

२३.१.१ भपूरिमध क्षेि तथा र्न क्षेिको पहिचान, बगीकिण, संिक्षण ि व्यर्स्थापन

२३.१.२ व्यर्स्थापन योजना तयािी तथा कायाक्रि कायाारर्यन

२३.१.३ र्दगो व्यर्स्थापन लाभांश बाुँडफाुँड तथा अनगुिन तथा िूलयाङ्कन

२३.१.४ संिक्षण क्षेि पहिचान ि व्यर्स्थापकीय पद्धमत मनधाािण

२३.१.५ व्यर्स्थापन योजना तयािी, कायाारर्यन सिभामगतािूलक पद्धमत चयन

२३.१.६ संिक्षण, जीहर्कोपाजान तथा र्ातार्िणीय कायाक्रि सिालन

२३.१.७ अरतिप्रदेशीय नदी उकास तथा सडक हकनाि र्कृ्षािोपण व्यर्स्थापन

२३.१.८ र्दगो रुपले उत्पन्न तथा गणुस्तिीय बीउ उत्पादन गिी र्कृ्षािोपणको लामग उपलव्ध गिाउन र्न बीउबगैँचा (Breeding

Seed Orchards - BSOs) स्थापना ि व्यर्स्थापन गने

२३.२ जलस्रोत संर्रधी प्रादेचशक योजना कायाारर्यन, अनगुिन,

िूलयाकंन

२४ भमुि नीमत ि सो सम्बरधी कानून

२४.१

अनसूुची ६ को १६ िा सिारे्श

२५ िोजगािी ि बेिोजगाि सिायता अनसूुची (७ को ११ िा सिेत सिारे्श भएको)

२५.१

स्र्िोजगािका लामग उद्यिशीलता हर्कास, प्रचशक्षण, सिमुलयत कजाा ि व्यर्साय प्रर्द्धान सिायता

संहर्धानको अनसूुची (९) िा उचललचित साझा अमधकािको हर्स्ततृीकिण

१ सिकािी १ अनसूुची ६ (२) िा सिारे्श भएको

78

२ चशक्षा, िेलकुद ि पिपमिका

२ अनसूुची ६ (८), ७ (१९),७ (१४) िा सिारे्श भएको

३ स्र्ास्र्थय ३ अनसूुची ६ (९) िा सिारे्श भएको ४ कृहय ४ अनसूुची ६ (२०) िा सिारे्श भएको ५ हर्द्यतु, िानेपानी

मसंचाई जस्ता सेर्ािरु

५

अनसूुची ६ (७) िा सिारे्श भएको

६ सेर्ाशलुक, दस्तिु,

दण्ड जरिर्ाना तथा प्राकृमतक स्रोतबाट प्राप्त िोयलटी, पयाटन शलुक

६ अनसूुची ६ (४) िा सिारे्श भएको

७ र्न, जंगल,

र्रयजरत,ु

चिाचरंुूगी, जल उपयोग, र्ातार्िण, पयाार्िण तथा जैहर्क हर्हर्धता

७.१ र्नक्षिे

७.१.१ प्रदेशमभि साार्ाजमनक िाली जग्गा ि नाङ्गा पािािरु र्ा क्षेमतग्रस्त र्नक्षेििरुिा र्ृक्षािोपण तथा सम्भाि सम्र्रधी नीमत,

काननु, िापदण्ड तथा मनयिन

७.१.२ प्रदेशमभि जमडबहुट तथा अरय गैिकाष्ठ र्न पैदार्ाि सम्बरधी व्यर्स्थापन

७.१.३ र्रयजरत ु ि चिाचरुुङ्गी सम्र्रधी प्रादेचशक नीमत, काननु,

िापदण्ड, ि मनयिन

८ िानी तथा िमनज ८ अनसूुची ६ (१७) ि ७ (१५) िा सिारे्श गरिएको ९. हर्पद् व्यर्स्थापन ९ अनसूुची ७ को (१७) सिारे्श भएको १० सािाचजक सिुक्षा ि

गरिबी मनर्ािण

१० अनसूुची ७ को (२१) िा सिारे्श

११ व्यचिगत घटना, जरि, ितृ्य,ु हर्र्ाि ि तर्थयांक

११.१ प्रदेशस्तिको अमभलेि व्यर्स्थापन

१२ पिुातत्र्, प्राचीन स्िािक ि संग्रिालय

१२ संस्कृमत क्षिे

१२.१ अनसूुची ६ को (१८) िा सिारे्श भएको १३ सकुुम्बासी

व्यर्स्थापन

१३.१ सकुुम्बासी व्यर्स्थापन सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, काननु,

िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

१३.२ प्रदेशस्तििा सकुुम्बासीलाई बसोबास तथा जीहर्कोपाजान व्यर्स्था तथा स्थानीय तिसंग सिरर्य

79

१४ प्राकृमतक स्रोतबाट प्राप्त िोयलटी

१४

अनसूुची ६ (४) िा सिारे्श

१५ सर्ािी साधन अनिुमत

१५ प्रादेचशक यातायात सेर्ाको व्यर्स्थापन ि मनयिन

संहर्धानका िौमलक िक ि िाज्यका मनदेशक सम्बरधी धािा ि अरय धािािा उचललचित कायाको हर्स्ततृीकिण

१ संघसंस्था दताा १ संघसंस्था दताा

१.१ संघसंस्था दताा, नर्ीकिण ि अनगुिन

२ अपिाध पीमडतको पनुस्थापना

२ अपिाध पीमडतको पनुस्थापना २.१ अपिाध पीमडतको पनुस्थापना सम्बरधी कायाको कायाारर्यन

५ अपिाध, यातना तथा शोयण पीमडतलाई क्षमतपूमता

५ अपिाध, यातना तथा पीमडतलाई क्षमतपूमता ५.१ अपिाध, यातना तथा पीमडतलाई क्षमतपूमता सम्बरधी कायाको

कायाारर्यन

६ िहिला िक सम्बरधी

६ िहिला सम्बरधी ६.१ िहिला िक सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना,

कायाारर्यन ि मनयिन

६.२ िहिला हिंसा, िानर् बेचमबिन तथा ओसािपसाि सम्र्रधी नीमत तथा कायायोजनाको कायाारर्यन

६.३ िहिला तथा लैहङ्गक हिंसा सम्र्रधी अरतिाहिय सचरध, सम्झौता ि प्रमतर्द्धताको कायाारर्यन

६.४ िहिलास सशचिकिण तथा लैहङ्गक सिानता सम्बरधी अध्ययन,

अनसुरधान

६.५ लैंमगकहिंसा मनर्ािणका लामग मनिोधात्िक, प्रर्द्धानात्िक,

संिक्षणात्िक उपाय ि पनुस्थापन

६.६ लैंमगक उत्तिदायी र्जेट ि परिक्षण सम्बरधी ७ बालबामलकाको

िकहित संिक्षण

७ बालबामलकाको िकहित संिक्षण

७.१ बालबामलकाको िकहित संिक्षण सम्बरधी प्रादेचशक नीमत,

कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन िमनयिन

७.२ बालबामलका सम्र्रधी अध्ययन अनसुरधान

७.३ प्रदेशस्तििा आपत्कालीन बाल उद्धाि कोय व्यर्स्थापन

७.४ प्रदेशस्तिको बाल सधुाि तथा पनुस्थाापना ७.५ बालिैिी शासकीय प्रर्रध ि सेर्ा प्रर्ाि

८ उपभोिाको िकको संिक्षण

८ उपभोिाको िकको संिक्षण

८.१ उपभोिा िकहित संिक्षण सम्बरधी अनगुिन ि सिरर्य

80

९ यरु्ाक्षेि ९ यरु्ाक्षिे

९.१ यरु्ा रै्ज्ञामनक प्रोत्सािन

९.२ यरु्ा सम्बरधी प्रादेचशक नीमत, काननु, योजना, कायाारर्यन तथा मनयिन

९.३ हर्ज्ञान संग्रािलय, प्लानेटोरियि

१० उपामध सम्िान ि हर्भयूण सम्बरधी

१० उपामध सम्िान ि हर्भयूण सम्बरधी १०.१ उपामध,सम्िान तथा हर्भयूणको मसफारिस

११ सचरध र्ा सम्झौता ११ सचरध र्ा सम्झौता ११.१ अरतिााहिय सचरध सम्झौता सम्बरधी नीमत कायाारर्यन

नेपाल सिकािको सििमत मलई आमथाक तथा औद्योमगक हर्ययका किािजरय हर्ययका सम्झौता

१२ किाचािी सिायोजन १२ किाचािी सिायोजन

१२.१ र्तािान स्थानीय मनकायका किाचािीलाई स्थानीय तििा सिायोजन सम्बरधी नीमत, िापदण्ड, योजना तजुािा ि कायाारर्यन

१३ िानेपानी १३ सर्ासाधािणलाइ स्र्च्छ िानेपानीको उपलब्धता

काया हर्भाजन मनयिार्ली ि अरय ऐन कानून अरतगात भै ििेका कायािरूको हर्स्ततृीकिण

१ सार्ाजमनक मबदा, उत्सर्, उदी आार्द

१.१ प्रदेशस्तििा सार्ाजमनक मबदा, उत्सर्, उदी आार्दको व्यर्स्थापन

२ मनर्ााचन सम्बरधी २.१ मनर्ााचनकायािा सियोग ि सिरर्य

३ संस्कृमत सम्बचरध कायािरु

३ संस्कृमत सम्बचरध कायािरु

३.१ संस्कृमतको हर्कास सम्र्रधी नीमत, काननु ि मनयिन

३.२ मनकासी गरिने पिुाताचत्र्क र्स्तकुो जाुँच ि अनिुमत सम्र्रधी ४ सिाज कलयाण ि

संघसस्था सम्बरधी ४ सिाज कलयाण ि संघसस्था सम्बरधी ४.१ प्रदेशस्तििा सिाजकलयाण सम्बरधी संघसस्थाका कायिारु

४.२ प्रदेशस्तििा ज्येष्ठ नागरिक, अपाङ्गता भएका व्यचि ि अशि,

बालबामलकाका ि िहिला सम्बरधी कायािरुको अनगुिन तथा िूलयाङ्कन

४.३ सिाजकलयाण ि संघसस्था सम्र्रधी कायािरुको अनगुिन तथा िूलयाङ्कन

५ शाचरत तथा पनुमनािााण क्षेि

५ शाचरत तथा पनुमनािााण क्षिे

५.१ प्रदेशस्तििा र्दगो शाचरत व्यर्स्थापन सम्र्रधी ५.२ प्रदेशस्तििा िरिबाट पीमडत तथा हर्स्थाहपत व्यचिको

पनुस्थापन सम्र्रधी ५.३ सत्यमनरुपण तथा िेलमिलाप ि रे्पत्ता पारिएका व्यचि सम्र्रधी

81

४.३ स्थानीय तिको अमधकाि तथा काया हर्स्ततृीकिण

स्थानीय तिको एकलअमधकािको (अनसूुची ८) हर्स्ततृीकिण

अमधकाि सूचीको क्र.सं.

संहर्धानको अमधकाि सूचीका हर्यय

संहर्धानको अमधकाि सूचीका हर्ययको हर्स्ततृीकिण

१ नगि प्रििी १.१ स्थानीय सिकािले तजुािा गिी लागू गिेका नीमत, कानून िापदण्ड, मनणायिरु कायाारर्यनिा सियोग

१.२ स्थानीय सिकािको सम्पचत्त संिक्षण

१.३ स्थानीय स्तििा िनुे सभा सिािोि, पिम्पिा, जािा चाडपर्ा आर्द व्यर्स्थापनिा सियोग पयुााउने

१.४ स्थानीय बजाि, पाहकंग स्थल व्यर्स्थापनिा सियोग

१.५ स्थानीय नगि कायापामलकाले तोकेका नगि गाउुँ प्रििी सम्बरधी नीमत, योजना, कायाक्रि बिोचजिका काया

१.६ स्थानीय कानून बिोचजि नगि सिसफाई सम्बरधी िापदण्ड कायाारर्यन ि कसूि उपि छानर्ीन ि अनसुरधान

१.७ स्थानीय रयाहयक समिमतले गिेका आदेश, फैसला कायाारर्यनिा सियोग

१.८ स्थानीय तिको कायाालय परिसि, सम्पदा, सार्ाचजनक, ऐलानी, पमता जग्गा, सार्ाजमनक भर्न तथा भौमतक पूर्ााधािको संिक्षण ि सिुक्षा

१.९ हर्पद ब्यर्स्थापनिा सियोग

१.१० अपिाध िोकथाि तथा अनसुरधानिा सियोग

१.११ संघीय तथा प्रदेश कानूनको अमधनिा िहि नगि प्रििीको सिालन तथा व्यर्स्थापन नीमत, कानून, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

२ सिकािी संस्था २.१ सिकािी संस्था सम्बरधी स्थानीय नीमत, काननु, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

२.२ स्थानीय सिकािी संस्था दताा, अनिुमत, िािेजी ि हर्घटन

२.३ सिकािी बचत तथाऋण परिचालन सम्बरधी स्थानीय िापदण्ड,

मनयिन

२.४ सिकािी सम्बरधी िाहिय, केररीय हर्ययगत, प्रादेचशक ि स्थानीय संघसंस्थासुँग सिरर्य ि सिकाया

२.५ सिकािी सम्र्रधी स्थानीय तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन ि अध्ययन अनसुरधान

२.६ स्थानीय सिकािी सम्र्रधी क्षिता अमभर्हृद्ध

२.७ स्थानीय सिकािी क्षेिको प्रर्द्धान ि परिचालन

२.८ सिकािी संस्थाको प्रबद्धान ि हर्कास

82

३ एफ. एि.संिालन ३.१ १०० र्ाट सम्िका एफ. एि. िेमडयो सिालन अनिुमत,

नर्ीकिण ि मनयिन

३.२ स्थानीय क्षेि मभि इरटिनेट सेर्ा, टेमलसेरटि ि स्थानीय केबलु तथा ताि हर्हिन टेलीमभजन प्रसािणको अनिुमत, नर्ीकिण ि मनयिन

४ स्थानीय कि (सम्पचत्त कि, घि बिाल कि,

घिजग्गा िचजिेशन शलुक, सर्ािी साधन कि, सेर्ा शलुक

दस्तिु, पयाटन शलुक,

हर्ज्ञापन कि, व्यर्साय कि, भमूिकि

(िालपोत), दण्ड जरिर्ाना, िनोिञ्जन

कि, िालपोत संकलन

(अनसूुची ९ (६) बाट सिेत)

४.१ आमथाक कायाहर्मध सम्र्रधी स्थानीय नीमत, काननु, िापदण्ड,

कायाारर्यन ि मनयिन

४.२ बजेट सीिा, मनधाािण, तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

४.३ स्थानीय सचित कोय व्यर्स्थापन

४.४ आमथाक प्रशासन ि व्यर्स्थापन

४.५ स्थानीय तिको लगानी ि लाभांशको व्यर्स्थापन

४.६ स्थानीय तिको हर्मनयोजन, िाजस्र्, धिौटी, कायासिालन कोय एरं् अरय सिकािी कोय तथा सम्पचत्तको एकीकृत हर्र्िण,

लेिा तथा लेिापिीक्षण

४.७ सम्पचत्त कि, घि बिाल कि, घि जग्गा िचजिेशन शलुक, सर्ािी साधन कि, सेर्ा शलुक दस्तिु, पयाटन शलुक, हर्ज्ञापन कि,

व्यर्साय कि, भमूिकि (िालपोत), दण्ड जरिर्ाना, िनोिञ्जन कि, िालपोत, र्िाल हर्टौिी घि जग्गा कि, ितृ र्ा िारिएको जीर् जरतकुो िाड, मसंग, प्र्ाुँि, छालािा कि, प्राकृमतक स्रोत साधन व्यर्साहयक कि सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड,

कायाारर्यन, बाुँडफाुँड, संकलन ि मनयिन

४.८ स्थानीय पूर्ााधाि तथा सेर्ािा शलुक मनधाािण ि संकलन ि व्यर्स्थापन

४.९ रेहकङ्ग, कायाहकङ्ग, क्यानोमनङ्ग ि ‍ याचफ्टङ्ग शलुक

५१० स्थानीय िाजस्र् प्रर्द्धानका लामग प्रोत्सािन

५११ िाजस्र् सूचना तथा तर्थयांकको आदान प्रदान

५१२ स्थानीय तििा िाजस्र् मनयरिण सम्र्रधी नीमत, काननु,

िापदण्ड ि मनयिन

५.१३ स्थानीय परु्ााधाि सेर्ा ि उपयोगिा सेर्ा शलुक दस्तिु सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड िमनयिन

५ स्थानीय सेर्ाको व्यर्स्थापन

५.१ स्थानीय सेर्ाको व्यर्स्थापन सम्र्रधी नीमत, िापदण्ड, सेर्ा शता, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

५.२ संहर्धानको धािा ३०२ सिेतका आधाििा किाचािी सिायोजन पमछ हर्त्तीय स्रोतका अमधनिा िहि आर्श्यकता अनसुाि कानून बिोचजि स्थानीय सेर्ाको गठन, संचालन ि व्यर्स्थापन

५.३ स्थानीय तिको संगठन हर्कास, जनशचि व्यर्स्थापन ि र्चृत्त हर्कास

५.४ संक्रिणकालीन व्यर्स्थापन अरतगात केररीय सिकािबाट स्थानीय तििा सिायोजन भई आउने किाचािीको व्यर्स्थापन,

उपयोग ि सिरर्य

83

५.५ कानून बिोचजि स्थानीय तिको संगठन संिचना तथा दिबरदी मनधाािण

५.६ स्थानीय सेर्ाको व्यर्स्थापनिा सूचना तथा सिाि प्रहर्मधको उपयोग,प्रर्द्धान ि मनयिन

६ स्थानीय तर्थयांक ि अमभलेि संकलन (अनसूुची ९ को११ सिेत)

६.१ स्थानीय तर्थयाङ्क सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

६.२ बेिोजगािको तर्थयाङ्क सहित स्थानीय तिका आधािभतू तर्थयाङ्क संकलन ि व्यर्स्थापन

६.३ पञ्जीकिण व्यर्स्थापन

६.४ स्थानीय तिको तर्थयाङ्कीय अमभलेि व्यर्स्थापन

६.५ स्थानीय तििा सूचना तथा सिाि प्रहर्मधयिु तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन

७ स्थानीयस्तिका हर्कास आयोजना तथा परियोजनािरु

७ स्थानीय स्तिका हर्कास आयोजना परियोजनािरु

७.१ स्थानीय स्तिका आमथाक, सािाचजक, साुँस्कृमतक, र्ातार्िणीय, प्रहर्मध ि पूर्ााधािजरय हर्कासका लामग आर्श्यक आयोजना तथा परियोजनािरुको तजुािा, कायाारर्यन, अनगुिन तथा िूलयांकन

७.२ अध्ययन, अनसुरधान, आयोजना प्रभार् िलुयाङ्कन

७.३ स्थानीय तिका संभाव्य प्राकृमतक श्रोत, साधनको अमभलेि (प्रोफाईल) तयाि गने

७.४ स्थामनय स्तिका हर्कास आयोजना तथा परियोजना सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना िमनयिन

७.५ सििी हर्कास, बस्ती हर्कास ि भर्न सम्बरधी स्थामनय तिको नीमत, कानून, िापदण्ड ि योजना तजुािा, आयोजना पहिचान,

अध्ययन, कायाारर्यन ि मनयिन

७.६ िाहिय भर्न संहिता ि िापदण्ड बिोचजि भर्न मनिााण अनिुमत ि मनयिन

७.७ स्थानीय तिका सिकािी भर्न, हर्द्यालय, सािदुायीक भर्न,

सभागिृ तथा अरय सार्ाजमनक भर्न ि संिचना मनिााण ि ििात संभाि

७.८ संघीय ि प्रादेचशक आयोजना, परियोजना कायाारर्यनिा सिरर्य, सिजीकिण ि सियोग

८ आधािभतू तथा िाध्यमिक चशक्षा

८.१ प्रािचम्भक बाल चशक्षा तथा हर्द्यालय चशक्षा, अनौपचारिक चशक्षा, िलुा तथा रै्कचलपक (गरुुकुल, िदिसा, गमु्र्ा आर्द) एर्ि ्मनिरति मसकाइ तथा हर्शेय चशक्षा सम्बरधी नीमत, काननु,

िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

८.२ प्राहर्मधक चशक्षा तथा व्यार्साहयक तामलिको योजना तजुािा, सिालन, अनिुमत ि मनयिन

८.३ पाठ् यक्रि ि पाठ् यसािग्री हर्तिण ि कायाारर्यन

84

८.४ हर्द्यालय चशक्षक एरं् किाचािीको व्यर्स्थापन

८.५ हर्द्यालय नक्शाङ्कन, हर्द्यालयको अनिुमत, स्र्ीकृमत, सिायोजन ि मनयिन

८.६ शैचक्षक पूर्ााधाि मनिााण ि ििात संभाि

८.७ आधािभतू ति (कक्षा ८) को पिीक्षा व्यर्स्थापन

८.८ हर्द्याथी मसकाई उपलब्धी पिीक्षण ि व्यर्स्थापन

८.९ हर्द्याथी प्रोत्सािन तथा छािर्चृत्तको व्यर्स्थापन

८.१० शैचक्षक पिािशा सेर्ाको अनिुमत तथा मनयिन

८.११ स्थानीय तिका शैचक्षक ज्ञान, मसप ि प्रहर्मध संिक्षण, प्रबद्धान ि स्तिीकिण

८.१२ स्थानीय पसु्तकालय ि र्ाचनालय सिालन तथा व्यर्स्थापन

८.१३ िाध्यमिक तिसम्िको शैचक्षक कायाक्रिको सिरर्य ि मनयिन

९ आधािभतू स्र्ास्र्थय ि सिसफाई

९.१ आधािभतू स्र्ास्र्थय ि सिसफाई सम्र्रधी नीमत, काननु,

िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन तथा मनयिन

९.२ आधािभतू स्र्ास्र्थय सेर्ा संचालन ि प्रर्द्धान

९.३ अस्पताल ि अरय स्र्ास्र्थय संस्थाको स्थापना तथा सिालन

९.४ स्र्ास्र्थय सेर्ा सम्र्रधी भौमतक पूर्ााधाि हर्कास तथा व्यर्स्थापन

९.५ स्र्स्थ िानेपानी ि िाद्यपदाथाको गणुस्ति एरं् र्ाय ुतथा ध्र्मन प्रदूयण मनयरिण

९.६ सिसफाई सचेतना अमभर्हृद्ध ि स्र्ास्र्थयजरय फोिोि व्यर्स्थापन

९.७ स्र्ास्र्थयजरय फोिििैला संकलन, पनुउापयोग, प्रशोधन, हर्सजान,

सेर्ा शलुक मनधाािण ि मनयिन ९.८ िि संचाि सेर्ा, स्थानीय तथा शििी स्र्ास्र्थय सेर्ा

९.९ औयमध पसल सिालन ि मनयिन

अनसूुची ९ को ३

बाट

स्र्ास्र्थय ३.१ िाहिय तथा प्रादेचशक लक्ष्य ि िापदण्ड बिोचजि स्थानीय स्तिको लक्ष्य ि गणुस्ति मनधाािण

३.२ िाहिय ि प्रादेचशक िापदण्ड अनरुुप जनिल अस्पताल ि नमसाङ्ग िोि, मनदानकेरर ि अरय स्र्ास्र्थय संस्थािरुको चक्लमनक दताा, सिालन अनिुमत ि मनयिन

३.४ स्थानीय स्तििा औयमधजरय र्नस्पमत, जडीबटुी ि अरय औयमधजरय र्स्तकुो उत्पादन, प्रशोधन ि हर्तिण

३.५ स्र्ास्र्थय बीिा लगायतका सािाचजक सिुक्षा कायाक्रि व्यर्स्थापन

३.६ स्थानीयस्तििा औयधी तथा अरय िेमडकल उत्पादनिरुको रयूनति िूलय मनधाािण तथा मनयिन

३.७ स्थानीयस्तििा औयमधको उचचत प्रयोग ि सूक्ष्ि जीर्मनिोधक प्रमतिोध (Antimicrobial Resistance) रयूनीकिण

85

३.८ स्थानीयस्तििा औयधी ि स्र्ास्र्थय उपकिणको िरिद, भण्डािण ि हर्तिण

३.९ स्थानीयस्तििा स्र्ास्र्थय सूचना प्रणाली व्यर्स्थापन

३.१० स्थानीयस्तििा जनस्र्ास्र्थय मनगिानी (पचब्लक िेलथ सभेलेरस)

३.११ स्थानीयस्तिको प्रर्ाधनात्िक ि प्रमतकािात्िक, उपचािात्िक,

पनुास्थानात्िक ि प्यामलएहटभस्र्ास्र्थय सेर्ा सिालन

३.१२ स्र्स्थ जीर्नशैली, पोयण, शािीरिक ब्यायाि, योग अभ्यास,

स्र्ास्र्थयर्तृ्तको पालना, पिकिा लगायतका जनस्र्ास्र्थय सेर्ाको प्रर्द्धान

३.१३ जनुोहटक ि कीटजरय िोग मनयरिण तथा व्यर्स्थापन

३.१४ समुता, िर्दिा ि लागपुदाथाजरय र्स्तकुो प्रयोग मनयरिण तथा सचेतना अमभर्हृद्ध

३.१५ आयरेु्र्दक, यनुानी, आम्ची, िोमियोप्यामथक, प्राकृमतक चचहकत्सा लगायतका पिम्पिागत स्र्ास्र्थय उपचाि सेर्ा व्यर्स्थापन

३.१६ स्थानीयस्तििा जनस्र्ास्र्थय आपत्कालीन स्र्ास्र्थय, ििािािी मनयरिण योजना ि कायाारर्यन

३.१७ स्थानीयस्तििा सरूर्ा तथा नसने िोग मनयरिण तथा िोकथाि

३.१८ आकचस्िक स्र्ास्र्थय सेर्ा प्रर्ाि

१० स्थानीय बजाि व्यर्स्थापन, र्ातार्िण संिक्षण ि जैहर्क

हर्हर्धता (अनसूुची ९ (७) सिेत)

१०.१ स्थानीय बजाि व्यर्स्थापन

१०.१.१ स्थानीय व्यापाि/र्ाचणज्य, िाग/ आपूमता, बजाि व्यर्स्थापन तथा अनगुिन ि उपभोिा अमधकाि एर्ि ्हित सम्बरधी नीमत,

काननु, िापदण्ड, कायाारर्यन ि मनयिन

१०.१.२ स्थानीय बजाि तथा िाटबजाि व्यर्स्थापन

१०.१.३ स्थानीय र्स्तिुरूको उत्पादन आपूमता तथा मनकासी प्रक्षेपण िूलय मनधाािण ि अनगुिन

१0.१.४ स्थानीय व्यापाि/र्ाचणज्य सम्र्रधी पूर्ााधाि

१०.१.५ स्थानीय र्स्त ुि सेर्ा व्यापािको िूलय तथा गणुस्तिको अनगुिन ि मनयिन

१०.१.६ स्थानीयस्तिका व्यापारिक फिा दताा, अनिुमत, नर्ीकिण, िािेजी ि मनयिन

१०.१.७ स्थानीय व्यापािको तर्थयाङ्क प्रणाली ि अध्ययन अनसुरधान

१०.१.८ मनजी तथा गैिसिकािी क्षेिसुँग सिरर्य ि सिकाया १०.१.९ स्थानीय व्यापाि प्रर्द्धान, सिजीकिण ि मनयिन

१०.१.१० स्थानीय बौहद्धक सम्पचत्तको संिक्षण, प्रर्द्धान ि अमभलेिाङ्कन

१०.१.११ उपभोिा सचेतना अमभर्हृद्ध, लचक्षत उपभोिाको लगत व्यर्स्थापन ि स्थानीय र्स्त ुएरं् सेर्ाको गणुस्ति पिीक्षण

१०.२ र्ातार्िण संिक्षण ि जैहर्क हर्हर्धता १0.२.१ स्थानीय र्ातार्िण संिक्षण ि जैहर्क हर्हर्धता सम्बरधी नीमत,

कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

86

१0.२.२ स्थानीय स्तििा र्ातार्िणीय जोचिि रयूनीकिण

१०.2.३ स्थानीय स्तििा प्रदूयण मनयरिण ि िामनकािक पदाथािरुको मनयिन तथा व्यर्स्थापन

१०.२.४ स्थानीय स्तििा सिसफाई ि फोिि व्यर्स्थापन

१०.२.५ स्थानीय स्तििा रयून कार्ानििुी तथा र्ातार्िणिैिी हर्कास अर्लम्बन

१०.२.६ स्थानीय स्तििा िरित क्षेि प्रर्द्धान

१०.२.७ स्थानीय स्तििा र्ातार्िण संिक्षण क्षेि मनधाािण ि व्यर्स्थापन

११ स्थानीय सडक, ग्रािीण सडक, कृहय सडक,

मसंचाइ (अनसूुची ९(५) सिेतबाट)

११.१ स्थानीय सडक, ग्रािीण सडक, कृहय सडक, मसंचाइ सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

११.२ स्थानीय सडक, ग्रािीण सडक, कृयी सडक, झोलङु्गे पलु, पलेुसा, मसंचाइ ि तटबरधन सम्र्रधी स्थानीय तिको गरुुयोजना तजुािा, मनिााण/स्तिोन्नमतका आयोजना पहिचान, अध्ययन,

कायाारर्यन, ििात, संभाि, मनयिन

११.३ स्थानीय क्षेििा रली बस, रािजस्ता िध्यि क्षिताका िास राचरजट प्रणालीको नीमत, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

११.४ िाहिय िेल पूर्ााधािको उपयोग गिी ििानगिीय (िेरोमसटी) क्षेिमभि शििी िेलसेर्ा सिालन, व्यर्स्थापन, ििात सम्भाि, सिरर्य ि सिकाया

११.५ स्थानीय तििा यातायात सिुक्षा व्यर्स्थापन ि मनयिन

१२ गाउुँसभा, नगि सभा, चजलला सभा, स्थानीय अदालत, िेलमिलाप ि

िध्यस्थताको व्यर्स्थापन

१२.१ गाउुँसभा, नगिसभाले आआफ्नो क्षेिको नीमत, कानून ि िापदण्डको स्र्ीकृमत

१२.२ स्थानीय स्तिका आर्मधक योजना तथा र्ाहयाक योजना एर्ि ्बजेट स्र्ीकृमत

१२.३ स्थानीय सिकािलाई प्राप्त चजम्िेर्ािी र्िोचजि आफ्नो क्षेिमभि िाजश्वका दि ि अरय शलुक मनधाािण

१२.४ स्थानीय स्तिको प्राकृमतक श्रोतको उपयोग सम्बरधी नीमत मनधाािण ि कायाारर्यन तथा प्रदेश ि संघीय िापदण्ड पालना

१२.५ स्थानीय सािदुाहयक िेलहपलाप ि िध्यस्थता

१३ स्थानीय अमभलेि व्यर्स्थापन

१३.१ स्थानीय अमभलेि व्यर्स्थापन सम्र्रधी नीमत, काननु, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१३.२ स्थानीय स्तिको अमभलेि व्यर्स्थापन

१४ घिजग्गा धनी पजुाा हर्तिण

१४.१ प्रादेचशक िापदण्ड बिोचजि स्थानीय घि जग्गा धनी पजुाा हर्तिण लगत व्यर्स्थापन

१४.२ भमूिको र्गीकिण अनसुािको लगत

१४.३ स्थानीय जग्गाको हकत्ता काट ि भमूि लगत (नक्सा, सेस्ता) मनिााण ि संिक्षण

87

१४.४ सिकािी प्रयोजनका लामग जग्गा प्रामप्त, िआुब्जा मनधाािण एरं् हर्तिणिा सिरर्य ि सिजीकिण

१४.५ जग्गा हर्र्ाद सिाधान

१४.६ हर्श्वसम्पदा सूचीिा पिेका स्िािक ि पिुाताचत्र्क िित्र्का एरं् र्न, सीिसाि क्षेि, तटर्ती क्षेिका जग्गा सम्बरधी लगत

१५ कृहय तथा पशपुालन,

कृहय उत्पादन व्यर्स्थापन, पश ु

स्र्ास्थय, सिकािी ि कृहय अनसूुची ९(४)

१५.१ कृहय तथा पशपुालन, कृहय उत्पादन व्यर्स्थापन ि पश ुस्र्ास्र्थय

१५.१.१ कृहय तथा पशपुालन, कृहय उत्पादन व्यर्स्थापन ि पश ुस्र्ास्र्थय सम्बरधी स्थानीय नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१५.१.२ कृहय तथा पशपुरछी बजाि सूचना, बजाि तथा िाटबजाि पूर्ााधाि मनिााण, साना मसंचाइमनिााण, तामलि, प्रहर्मध प्रसाि,

प्राहर्मधक टेर्ा, कृहय सािग्री आपूमता ि कृयक क्षिता हर्कासकायाक्रि संिालन ि मनयिन

१५.१.३ कृहय तथा पशपंुछीजरय प्राकृमतक प्रकोप तथा ििािािी िोग मनयरिण

१५.१.४ पशपुरछी चचहकत्सा सेर्ा व्यर्स्थापन

१५.१.५ कृहय र्ातार्िण संिक्षण, जैहर्क हर्हर्धता संिक्षण ि प्रबद्धान

१५.१.६ उच्च िूलययिु कृहयजरय र्स्तकुो प्रर्धान तथा हर्कास ि बजािीकिण

१५.१.७ पशनुश्ल सधुाि पद्धमत हर्कास ि व्यर्स्थापन

१५.१.८ स्थानीय चिन तथा िका हर्कास ि व्यर्स्थापन

१५.१.९ पश ुआिाि गणुस्ति मनयिन

१५.१.१० स्थानीय स्तििा तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन ि सूचना प्रणाली १५.१.११ बधशाला ि शीत भण्डािणको ब्यर्स्थापन ि मनयिन

१५.१.१२ कृहय तथा पशपुरछी सम्र्रधी बीिा ि कजाा सिजीकिण

१५.१.१३ साना मसंचाई मनिााण तथा सधुाि

१६

जेष्ठ नागरिक, अपांगता भएका व्यचि ि अशििरुको व्यर्स्थापन

१६.१ संघ ि प्रदेशले मनधाािण गिेको िापदण्ड बिोचजि स्थानीय स्तििा सािाचजक सिुक्षा सम्बरधी कायाक्रि कायाारर्यन

१७

बेिोजगािको तर्थयांक संकलन अनसूुची

८(१७)

१७.१ िोजगाि ि बेिोजगािको तर्थयांक संकलन, प्रशोधन िसूचना प्रणाली

१७.२ हर्देशी श्रमिकको सूचना व्यर्स्थापन

१८ कृहय प्रसािको व्यर्स्थापन, संचालन ि

मनयरिण

१८.१ कृहय प्रसाि सम्र्रधी स्थानीय नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१८.२ स्थानीय तििा कृहय प्रसाि तथा जनशचिको प्रक्षेपण,

व्यर्स्थापन ि परिचालन

१८.३ कृयकिरुको क्षिता अमभर्हृद्ध, प्राहर्मधक सेर्ा, टेर्ा, सीप हर्कास ि सशिीकिण

88

१८.४ मबउहर्जन, नश्ल, िलिाद ि िसायन तथा औयमधिरुको आपूमता, उपयोग ि मनयिन

१८.५ कृयक सिूि, सिकािी ि स्थानीय सम्र्द्ध संघसंस्थािरूको सिरर्य, व्यर्स्थापन ि मनयिन

१८.६ स्थानीय स्तििा कृहय सम्र्रधी प्रहर्मध संिक्षण ि िस्तारतिण

१८.७ कृहयसम्र्रधी सूचना प्रचािप्रसाि

१८.८ स्थानीयस्तिको स्रोत केररिरुको हर्कास ि व्यर्स्थापन

१९ िानेपानी, साना जलहर्द्यतु आयोजना, रै्कचलपक ऊजाा (अनसूुची ९(५),

अनसूुची ९(७) सिेतबाट)

१९.१ िानपेानी १९.१.१ स्थानीय िानेपानी सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना,

कायाारर्यन ि मनयिन

१९.१.१ िानेपानी ििसलु मनधाािण ि िानेपानी सेर्ा व्यर्स्थापन सम्बरधी

१९.२ साना जलहर्द्यतु आयोजना, १९.२.१ साना जलहर्द्यतु आयोजना सम्बरधी स्थानीय स्तिको नीमत,

कानून, िापदण्ड,योजना तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

१९.२.२ स्थानीय िानेपानी, साना जलमबद्यतु आयोजना, रै्कचलपक ऊजाा सम्बरधी नीमत, कानून, िापदण्ड ि योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१९.२.३ स्थानीय हर्द्यतु हर्तिण प्रणाली ि सेर्ाको व्यर्स्थापन, संचालन ि मनयिन

१९.२.४ िानेपानी ििसलु मनधाािण ि िानेपानी सेर्ा व्यर्स्थापन

१९.२.५ स्थानीय साना सति तथा भमूिगत मसंचाई प्रणालीको संचालन ि ििात-संभाि सेर्ा शलुक मनधािण ि संकलन व्यबस्थापन

१९.२.६ स्थानीय तटबरध नदी तथा पहििो मनयरिण तथा नदी व्यर्स्थापन ि मनयिन

१९.३ रै्कचलपक ऊजाा १९.३.१ स्थानीय तििा रै्कचलपक ऊजाा सम्बरधी नीमत, कानून,

िापदण्ड, योजना तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

१९.३.२ स्थानीय तििा रै्कचलपक ऊजाा सम्बरधी प्रहर्मध हर्कास ि िस्तारतिण, क्षिता अमभर्हृद्ध एरं् प्रर्द्धान

२० हर्पद व्यर्स्थापन २०.१ हर्पद् व्यर्स्थापन सम्र्रधी स्थानीय नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२०.२ स्थानीय स्ति हर्पद् पूर्ा तयािी तथा प्रमतकाया योजना २०.३ स्थानीय स्तििा हर्पद् पूर्ा तयािी, िोज तथा उद्धाि, िाित

सािग्रीको पूर्ा भण्डािण, हर्तिण ि सिरर्य

२०.४ हर्पद् जोचिि क्षेिको नक्सांकन, बस्तीिरूको पहिचान ि स्थानारतिण

२०.५ हर्पद व्यर्स्थापनिा संघ, प्रदेश ि स्थानीय सिदुाय, संघसंस्था तथा मनजीक्षेिसुँग सियोग, सिरर्य ि सिकाया

89

२०.६ हर्पद् कोय स्थापना तथा संचालन ि स्रोत साधनको परिचालन

२०.७ हर्पद् जोचिि रयूनीकिणका स्थानीयस्ति आयोजना तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

२०.८ हर्पद् पिात स्थानीयस्तिको पनुस्थापन ि पनुमनािााण

२०.९ स्थानीयस्तिको हर्पद सम्बरधी तर्थयाङ्क व्यर्स्थापन ि अध्ययन अनसुरधान

२०.१० स्थानीय आपतकालीन काया सिालन प्रणाली २१ जलाधाि, र्रयजरत,ु

िानी तथा िमनज पदाथाको संिक्षण

२१.१ जलाधाि तथा र्रयजरत ु

२१.१.१ जलाधाि तथा र्रयजरत ुसम्र्रधी स्थानीय नीमत, काननु,

िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

२१.१.२ प्राकृमतक प्रकोप िोकथाि ि पूर्ा तयािी २१.१.३ सािदुाहयक भसंूिक्षण ि सोिा आधारित आय आजान कायाक्रि

२१.१.४ पानी ििुान संिक्षण

२१.१.५ भसंूिक्षण ि जलाधाि व्यर्स्थापनजरय सािदुाहयक अनकूुलन

२१.२ िानी तथा िमनज पदाथाको संिक्षण

२१.२.१ िानी तथा िमनज पदाथाको संिक्षण सम्र्रधी नीमत, कानून,

िापदण्ड ि मनयिन

२१.२.२ ढंुगा, मगट्टी, बालरु्ा, ननु, िाटो, फायि क्ले तथा स्लेट आर्द िानीजरय र्स्त ुसम्र्रधी सरे्क्षण, अररे्यण, उत्िनन

२१.२.३ ढंुगा, मगट्टी, बालरु्ा, ननु, िाटो, फायिक्ले तथा स्लेट आर्द िानीजरय र्स्तकुो संिक्षण, हर्कास, उत्िनन ्ि उपयोग सम्र्रधी दताा, अनिुमत, नर्ीकिण, िािेजी ि व्यर्स्थापन

२१.२.४ स्थानीय िानी तथा िनीज पदाथा सम्बरधी सूचना तथा तर्थयांक संकलन, अमभलेिन तथा व्यर्स्थापन

२२ भायासंस्कृमत ि लमलतकलाको संिक्षण

ि हर्कास

२२.१ भाया, संस्कृमत ि लमलतकलाको संिक्षण ि हर्कास सम्बरधी स्थानीयस्तिको नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन मनयिन

२२.२ पिुातत्र्, प्राचीन स्िािक ि संग्रिालयको संिक्षण, सम्भाि,

प्रर्द्धान ि हर्कास

२२.३ पिम्पिागित जािा, पर्ािरुको सिालन ि व्यर्स्थापन

संहर्धानको अनसूुची (९) िा उचललचित साझा अमधकािको हर्स्ततृीकिण

१ सिकािी १.१ सिकािी अनसूुची ८ (२) िा सिारे्श भएको २ चशक्षा, िेलकूद ि

पिपमिका २.१ चशक्षा (अनसूुची ८ (८) अरतिगत सिारे्श)

२.२ स्थानीयस्तििा िेलकुदको संिचना पूर्ााधाि मनिााण, सिालन तथा हर्कास

२.३ स्थानीयस्तििा िेलकूद प्रशासन ि संघसंस्थाको मनयिन ि सिरर्य

२.४ िेलकूद हर्कास ि प्रर्द्धान

२.५ िाहिय ि प्रादेचशक िेलकुद प्रमतयोमगता आयोजना ि सिभामगता

90

२.६ िेलकूद सम्र्रधी प्रादेचशक पूर्ााधािको हर्कास

२.७ स्थानीय तिका पिपमिकाको प्रकाशन अनिुमत, अमभलेि ि मनयिन

३ स्र्ास्र्थय ३ अनसूुची ८ (८) अरतिगत सिारे्श

४ कृहय ४ अनसूुची ८को १५ ि १८ िा सिारे्श

५ हर्द्यतु, िानेपानी, मसंचाइ जस्ता सेर्ािरू

५.१ हर्द्यतु हर्तिण प्रणाली ि सेर्ाको व्यर्स्थापन

५.२ िानेपानी ििसलु मनधाािण ि िानेपानी सेर्ा व्यर्स्थापन

५.३ स्थानीय साना सति तथा भमूिगत मसंचाई प्रणालीको संचालन ि ििात-संभाि सेर्ा शलुक मनधाािण ि संकलन व्यबस्थापन

५.४ स्थानीय तटबरध नदी मनयरिण तथा नदी व्यर्स्थापन मनयिन अनगुिन

५.५ स्थानीय पहििो मनयरिण व्यबस्थापन मनयिन अनगुिन

६ सेर्ाशलुक, दस्तिु, दण्ड जरिर्ाना तथा प्राकृमतक स्रोतबाट प्राप्त िोयलटी, पयाटन शलुक (अनसूुची ९

(१४) बाट सिेत)

६.१ स्थानीय सेर्ाशलुक, दस्तिु, दण्ड जरिर्ाना सम्बरधी नीमत,

काननु, िापदण्ड योजना तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

६.२ संघीय काननु ि प्रदेश काननु बिोचजि अचख्तयािी र्दइएका प्राकृमतक श्रोत साधन ि सेर्ाशलुक जस्ता िोयलटी संकलन,

सिरर्य ि मनयिन

६.२ कि िूलयका िनीज पदाथाको उत्िनन ्ि प्रयोगबाट प्राप्त िोयलटी

६.३ सािदुाहयक बनको संचालन ि व्यर्स्थापनबाट प्राप्त िोयलटी ६.४ पानीघट्ट, कूलो, पैनी आर्द संचालनबाट प्राप्त िोयलटी

७ र्न, जंगल, र्रयजरत,ु

चिाचरंुूगी, जल उपयोग, र्ातार्िण

पयाार्िण तथा जैहर्क हर्हर्धता (अनसूुची ८ को १० सिेत)

७.१ र्न, जंगल, र्रयजरत ुि चिाचरंुूगी ७.१.१ स्थानीयस्तििा सािदुाहयक, ग्रामिण तथा सििी, धामिाक,

कर्मुलयती र्नको संिक्षण, सम्र्द्धान, उपयोग ि मनयिन एरं् र्न उपभोिा सिूिको व्यर्स्थापन

७.१.२ िध्यर्ती क्षेिको सािदुाहयक, धामिाक ि कबमुलयती र्नको व्यर्स्थापन

७.१.३ स्थानीयस्तििा नदी हकनाि, नदी उकास, निि हकनाि तथा सडक हकनाि र्कृ्षािोपण व्यर्स्थापन

७.१.४ स्थानीयस्तििा मनजी तथा व्यर्साहयक र्नको प्रर्द्धान तथा मनयिन

७.१.५ स्थानीयस्तििा सार्ाजमनक िाली जग्गा ि नाङ्गा पािा र्ा क्षेििा र्कृ्षािोपण, सम्भाि ि उपयोग तथा व्यर्स्थापन

७.१.६ स्थानीयस्तििा जमडबटुी तथा अरय गैिकाष्ठ र्न पैदार्ाि सम्र्रधी, सभेक्षण, उत्पादन, संकलन, प्रर्द्धान, प्रशोधन, ि बजाि व्यर्स्थापन

७.१.७ र्नबीउ बगैँचा (Breeding Seed Orchards - BSOs) स्थापना, व्यर्स्थापन ि प्रर्द्धान

७.१.८ नसािी स्थापना, मबरुर्ा उत्पादन, हर्तिण, िोपण ि प्रर्द्धान

91

७.१.९ र्रयजरत ुि चिाचरुुङ्गीको संिक्षण, व्यर्साहयक पालन, उपयोग ि अनगुिन

७.१.१० िानर् र्रयजरत ुिरि व्यर्स्थापन

७.१.११ स्थानीयप्राणी उद्यान (चचमडयािाना) स्थापना ि सिालन

७.१.१२ स्थानीय र्रयजरत ुपयाटन ि आय आजान

७.१.१३ स्थानीयस्तििा आिेटोपिाि व्यर्स्थापन

७.१.१४ स्थानीयस्तििा र्न, र्रयजरत ुि चिाचरुुङ्गीको अमभलेिाङ्कन तथा अध्ययन अनसुरधान

७.२ र्ातार्िण पयाार्िण तथा जैहर्क हर्हर्धता ७.२.१ िैथाने प्रजामतको संिक्षण ि प्रर्द्धान

७.२.२ मिचाि प्रजामतको मनयरिण

७.२.३ स्थानीयस्तिको जोचिि रयूनीकिण

७.२.३ जैहर्क हर्हर्धताको अमभलेिाङ्कन

७.२.५ स्थानीयस्तििा िरियाली प्रर्द्धान

७.२.६ स्थानीय साना जल उपयोग सम्बरधी क्षेिगत अयोजना तजुािा, कायाारर्यन ि अनगुिन

८ िानी तथा िनीज ८ अनसूुची ८(२१) िा सिारे्श भएको ९ हर्पद् व्यर्स्थापन ९ अनसूुची ८(२०) िा सिारे्श भएको १० सािाचजक सिुक्षा ि

गरिबी मनर्ािण

१०.१ सािाचजक सिुक्षा १०.१.१ सािाचजक सिुक्षा सम्बरधी स्थानीय नीमत, कानून, िापदण्ड ि

मनयिन

१०.१.२ पहिचान भएका एरं् लचक्षत सिूि सम्र्रधी स्थानीय योजना, कायाक्रि, स्रोत परिचालन ि व्यर्स्थापन

१०.१.३ सािाचजक सिुक्षा सम्बरधी िाहिय, प्रादेचशक ि स्थानीय मनकाय तथा संघसंस्थासुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

१०.१.४ सािाचजक सिुक्षा सम्र्रधी स्थानीय तर्थयाङ्क ि सूचना व्यर्स्थापन

१०.२ गिीर्ी मनर्ािण

१०.२.१ गरिबी मनर्ािण सम्बरधी स्थानीय नीमत, कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन, मनयिन ि अध्ययन अनसुरधान

१०.२.२ गरिब घिपरिर्ाि पहिचान सम्र्रधी स्थानीय सरे्क्षण, सूचना व्यर्स्थापन ि मनयिन

१०.२.३ स्थानीय सािाचजक सिुक्षा योजना ि व्यर्स्थापन

१०.२.४ िाहिय, प्रादेचशक ि स्थानीय संघसंस्थासुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

११ व्यचिगत घटना, जरि,

ितृ्य,ु हर्र्ाि ि तर्थयांक

११.१ संघीय कानून ि िापदण्ड बिोचजि स्थानीय तििा व्यचिगत घटना (जरि,ितृ्य,ु हर्बाि, बसाइ-सिाइ सम्बरध हर्च्छेद ि धिापिु/धिापिुी, बसाइ-सिाइ) को दताा

92

११.१.१ आधमुनक प्रहर्मध अपनाइ व्यचिगत घटनाको अमभलेि व्यर्स्थापन ि प्रमतरे्दन

११.२ तर्थयाकं

११.२.१ स्थानीय तर्थयाङ्क सम्बरधी नीमत, काननु, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१२ पिुातत्र्, प्राचीन स्िािक ि संग्रिालय

१२.१ स्थानीय स्तििा पिुातत्र्, प्राचीन स्िािक ि संग्रिालय संिक्षण,

सम्बधान ि पनुमनिााण

१३ सकुुम्बासी व्यर्स्थापन १३.१ संघीय ि प्रदेश कानून बिोचजि स्थानीय तििा सकुुम्बासी पहिचान ि अमभलेि व्यर्स्था

१३.२ स्थानीयस्तििा सकुुम्बासी सम्र्रधी जीहर्कोपाजान ि बसोबास व्यर्स्था

१४ प्राकृमतक स्रोतबाट प्राप्त िोयलटी

१४.१ अनसूुची ९ (६) िा सिारे्स

१५ सर्ािीसाधन अनिुमत १५.१ यातायात व्यर्स्थापन सम्बरधी स्थानीय नीमत, कानून, िापदण्ड,

योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

१५.२ स्थानीय सार्ाजमनक यातायातको रुट मनधाािण, अनिुमत,

नर्ीकिण, सेर्ाको गणुस्ति, भाडा दि मनधाािण ि मनयिन

१५.३ याक्सी सेर्ा अनिुमत, व्यर्स्थापन ि मनयिन

१५.४ र्ातार्िणिैिी, जलर्ाय ु परिर्तान अनकूुलन, हर्पद जोचिि संरे्दी, अपाङ्गता ि लैहङ्गक िैिी यातायात प्रणालीको स्थानीय तििा प्रर्द्धान

संहर्धानका िौमलक िक ि िाज्यका मनदेशक मसद्धारत, िाज्यका नीमत सम्बरधी धािा ि अरय धािािा उचललचित कायाको हर्स्ततृीकिण

१ संस्कृमतक्षेि संस्कृमतक्षिे

१.१ स्थानीयस्तििा गठुी अरतगात पिम्पिागित रुपिा चमलआएका हर्मभन्न जािा, पर्ािरुको सिालन ि व्यर्स्थापन

२ धामिाक तथा सांस्कृमतक सम्पदाको

व्यर्स्थापन

२ धामिाक तथा सासं्कृमतक सम्पदाको व्यर्स्थापन

२.१ स्थानीय िित्र्का धामिाक तथा सांस्कृमतक सम्पदाको व्यर्स्थापन

३ आर्ासको िक ३ आर्ासको िक

३.१ आधािभतू आर्ासका योजना तजुािा ि कायाारर्यन (स्थानीय ति)

४ िहिला िक सम्बरधी िहिला सम्बरधी ४.१ िहिलािक सम्बरधी नीमत, योजना, कायाारर्यन, सिरर्य ि

मनयिन

४.२ स्थानीयस्तििा िहिलाको आमथाक, सािाचजक, िाजनीमतक सशिीकिण ि क्षिता हर्कास

93

४.३ लैंमगक हिंसा मनर्ािणका लामग मनिोधात्िक, प्रर्द्धानात्िक,

संिक्षणात्िक उपाय ि पनुस्थापना ४.४ लैंमगक उत्तिदायी र्जेट ि पिीक्षण सम्बरधी काया

५ िहिला तथा बालबामलका क्षिे

बालबामलका क्षिे

१.१ बालबामलकाको िकहित संिक्षण सम्बरधी स्थानीय नीमत,

कानून, िापदण्ड, योजना, कायाारर्यन ि मनयिन

५.२ स्थानीयस्तििा बालबामलकाको िकहित संिक्षण

५.३ स्थानीयस्तििा बालिैिी शासकीय प्रर्रध, बाल क्लर्, स्थानीय बाल संिक्षण समिमत ि बाल सञ्जाल

५.४ बालबामलकाको िकहित संिक्षण सम्बरधी संघ, प्रदेश, मनकाय ि संघसंस्थासुँग सम्पका , सिरर्य ि सिकाया

५.५ स्थानीयस्तििा बालबामलका परिर्ाि सियोग

५.६ स्थानीयस्तििा रै्कचलपक स्यािाि पद्धमतको कायाारर्यन

५.७ स्थानीयस्तििा बाल रयाय

५.८ स्थानीयस्तििा बाल गिृ /पनुस्थाापन केरर, चशश ुस्यािाि केरर ि बाल हर्कास केरर व्यर्स्थापन

५.९ स्थानीय स्तििा सडक बालर्ामलका व्यर्स्थापन

५.१ स्थानीय स्तििा बालबामलकाको हिंसा मनयरिण

५.१ बालसधुाि तथा पनुस्थाापना केरर स्थापना, संचालन, अनिुमत ि मनयिन

५.१२ आपत्कालीन बाल उद्धाि कोय स्थापना ि व्यर्स्थापन

६ यरु्ाक्षेि ६ यरु्ाक्षिे

६.१ स्थानीयस्तििा यरु्ा जागिण, सशिीकिण ि परिचालन

६.२ स्थानीयस्तििा यरु्ा सीप, उद्यिचशलता तथा नेततृ्र् हर्कास

७ िाज्यका नीमत (हर्कास संर्रधी नीमत)

७ िाज्यका नीमत (हर्कास संर्रधी नीमत) ७.१ हर्कास मनिााणको प्रहक्रयािा स्थानीय जनसिभामगता

अमभर्हृद्धका कायाक्रिको तजुािा ि कायाारर्यन (स्थानीय ति)

७.२ रै्ज्ञामनक अध्ययन, अनसुरधान ि प्रहर्मध हर्कासिा लगानी (स्थानीय ति)

७.३ िाहिय आर्श्यकता अनसुाि सूचना प्रहर्मधको हर्कास/हर्स्तािका कायाक्रिको तजुािा ि कायाारर्यन (स्थानीय ति)

७.४ सूचना प्रहर्मधिा सर्ासाधिण जनताको सिज/सिल पिुुँच बािेका कायाक्रिको तजुािा ि कायाारर्यन

७.५ स्थानीयस्तििा सूचना प्रहर्मधको प्रयोग तथा उपयोग

८ िाज्यका नीमत (प्राकृमतक स्रोत ि साधनको संिक्षण,

संर्द्धान ि उपयोग

८ िाज्यका नीमत (प्राकृमतक स्रोत ि साधनको संिक्षण, संर्द्धान ि उपयोग संर्चरध नीमत)

८.१ जनसिभामगतािा आधारित स्र्देशी लगानीलाई प्राथमिकता र्दंदै जलस्रोतको बिउुपयोगी हर्कासका कायाक्रिको तजुािा ि

94

संर्चरध नीमत) कायाारर्यन

८.२ नर्ीकिणीय उजााको उत्पादन तथा हर्कासका कायाक्रिको तजुािा ि कायाारर्यन

८.३ जलउत्पन्न प्रकोप मनयरिण ि नदीको व्यर्स्थापन गदै र्दगो ि भिपदो मसंचाई हर्कासका आयोजनाको कायाक्रिको तजुािा ि कायाारर्यन

८.४ हर्पद्जोचिि रयूनीकिणका लामग पूर्ा सूचना प्रणाली सम्बरधी कायाक्रिको तजुािा ि कायाारर्यन

९ िाज्यका नीमत (नागरिकका आधािभतू आर्श्यकता सम्बरधी

नीमत)

९ िाज्यका नीमत (नागरिकका आधािभतू आर्श्यकता सम्बरधी नीमत)

९.१ आधािभतू बसोबास (प्रदेश स्ति) िा सिरर्य

१.१ अव्यर्चस्थत बसोबासको व्यर्स्थापनका कायाक्रिको तजुािा ि कायाारर्यन

९.३ योजनार्द्ध ि व्यर्चस्थत र्स्ती हर्कासका कायाक्रिको तजुािा ि कायाारर्यन । एकीकृत र्स्ती हर्कासका लामग जग्गाको एकीकिण तथा जग्गा हर्कास ि व्यर्स्थापन

९.४ आधािभतू यातायात (प्रदेशस्ति) िा सिरर्य

९.५ यातायात क्षेििा लगानी अमभर्हृद्ध

९.६ यातायात सहुर्धािा नागरिकको सिल, सिज ि सिान पिुुँच

९.७ र्ातार्िण अनकूुल/िैिी प्रहर्मधलाई प्राथमिकता ९.९ नीचज यातायात मनयिन/मनयरिण

९.१० सिुचक्षत, व्यर्चस्थत, भिपदो ि अपाङ्गता-िैिी यातायात प्रणाली १० स्थानीय बजेट, हर्त्तीय

व्यर्स्थापन ि लेिापालन संहर्धानको भाग-१९ ि स्थानीय योजना (स्थानीय

स्र्ायत्त शासन ऐन,

२०५५)

१0.१ अथा तथा हर्त्त क्षिे

१०.१.१ स्थानीय तिको सिहष्टगत आमथाक अर्स्थाको हर्श्लयेण तथा स्थानीय आमथाक नीमतको तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

१०.१.२ आमथाक साधनको बाुँडफाुँड ि सिता एरं् स्थानीय हर्कासका लामग आमथाक साधनको िित्ति उपयोग तथा परिचालन

१०.१.३ स्थानीय िाजश्व सम्बरधी नीमत, काननु तजुािा कायाारर्यन ि मनयिन

१०.१.४ स्थानीय सार्ाजमनक िचा सम्बरधी नीमत तजुािा कायाारर्यन ि मनयिन

१०.१.५ स्थानीय ऋण तथा अनदुानको व्यर्स्थापन ि मनयिन

१०.१.६ स्थानीय लगानी प्रक्षेपण (सिकािी, सिकािी ि मनजी) ि हर्त्तीय व्यर्स्थापन

१०.१.७ स्थानीय सिकािी सम्पमतको एकीकृत हर्र्िण

१०.१.८ स्थानीय सिकािी र्ाुँकी िकिको लगत िाख्न ेि असलु उपि गने

95

११. योजना ११.१.१ स्थानीय ति हर्कास नीमत, स्थानीय स्तिका अलपकालीन,

िध्यिकालीन ि दीघाकालीन योजना तजुािा ि अनगुिन तथा िूलयांकन

११.१.२ स्थानीय प्राथमिकता प्राप्त क्षेि मनधाािण

११.१.३ स्थानीय िानर् संशाधन हर्कासका लामग अलपकालीन तथा दीघाकालीन योजना तजुािा

११.१.४ स्थानीय स्तििा संचामलत केररीय ि प्रादेचशक हर्कास आयोजना कायाारर्यन, सिरर्य, सिकाया

११.१.५ अध्ययन अनसुरधान

११.१.६ र्ाहयाक हर्कास कायाक्रि, स्र्ीकृमत, कायाारर्यन ि मनयिन

११.१.७ गरिर्ी मनर्ािणको िणनीमत तजुािा ११.१.८ अनगुिन तथा िूलयांकनको आधाि प्रहक्रया मनधाािण, क्षेिगत

नीमतको अनगुिन तथा िूलयांकन; हर्कास आयोजना कायाारर्यन, अनगुिन ि प्रमतफलको सिीक्षा

१२. स्थानीय आमथाक प्रणाली तथा कोय

१२.१.१ स्थानीय सचितकोयबाट िचा गना सहकने सम्बरधी स्थानीय आमथाक कायाहर्मध सम्र्रधी नीमत तथा कानून मनिााण,

कायाारर्यन ि मनयिन

१२.१.२ स्थानीय बजेट सीिा मनधाािण, तजुािा, कायाारर्यन ि मनयिन

१२.१.३ स्थानीय लेिा मनयरिण तथा व्यर्स्थापन

१२.१.४ स्थानीय सचितकोय संचालन

१२.१.५ स्थानीय िाजस्र् ि व्ययको अनिुान

१२.१.६ संघीय काननु ि प्रदेश काननु बिोचजि घाटापूमताको श्रोत व्यर्स्था

१२.१.७ संघ ि प्रदेश सिकािी लगानी ि लाभांशको लेिा व्यर्स्थापन

१२.१.८ स्थानीय िचा, िाजस्र्, धिौटी, कायासंचालन कोय ि अरय सिकािी कोय तथा सम्पचत्तको एकीकृत हर्र्िण, आरतरिक तथा अचरति लेिा पिीक्षण

११ उपामध, सम्िान ि हर्भयूण

११ उपामध, सम्िान ि हर्भयूण

११.१ उपामध, सम्िान तथा हर्भयूणको मसफारिस

१२ सचरध र्ा सम्झौता १२ सचरध र्ा सम्झौता

१२.१ अरतिााहिय सचरध सम्झौताको लामग संघ ि प्रदेश तििा अनिुोध, मसफारिस ि सम्झौता कायाारर्यनिा सियोग

१३

पयाटन

१३.१ स्थानीयस्तििा पयाटकीय िित्र्का स्थल तथा सम्पदाको पहिचान, संिक्षण ि प्रर्द्धान

१३.२ स्थानीय पयाटन पूर्ााधाि हर्कास ि प्रोत्सािन

96

१४ िानपेानी १४ सर्ासाधािणको लामग स्र्च्छ िानेपानीको उपलब्धता

काया हर्भाजन मनयिार्ली ि अरय ऐन कानून अरतगात भै ििेकाकायािरूको हर्स्ततृीकिण

१ सार्ाजमनक मबदा, उत्सर्, उदी आार्द

१ सार्ाजमनक हर्दा, उत्सर्, उदी आार्द

१.१ स्थानीय तििा सार्ाजमनक हर्दा, उत्सर्, जािा, उदी आार्दिा हर्दा व्यर्स्थापन

२ २ संस्कृमत सम्र्रधी

२.१ स्थानीयस्तििा पिुाताचत्र्क धामिाक िित्र्का सम्पदािरुको संिक्षण संर्द्धान सम्बरधी काया

२.२ स्थानीयस्तििा सांस्कृमतक हर्कास तथा संर्द्धान सम्र्रधी काया

३ ३ सिाजकलयाण ि संघसस्था सम्र्रधी

३.१ स्थानीयस्तििा सिाजकलयाण सम्र्रधी संघसस्थाको दताा तथा मनयिन

३.२ गठुी, कोय तथा रष्टिरुको व्यर्स्थापन

३.३ ज्येष्ठ नागरिक, अपाङ्गता भएका व्यचि ि असािय बालबामलकाका ि एकल िहिला सम्र्रधी काया

४ शाचरत तथा पनु:मनिााण क्षेि

४ शाचरत तथा पनु:मनिााण क्षिे

४.१ स्थानीय शाचरत समिमत सम्बरधी काया ५

उद्योग सम्र्रधी ५.१ लघ,ु घिेल ुि साना उद्योगको दताा, नर्ीकिण, िािेजी ि मनयिन हर्कास ि प्रर्द्धान

५.२ लघ,ु घिेल ुि साना उद्योगको हर्कास ि प्रर्द्धान

५.३ उद्यिशीलता प्रर्द्धान

97

परिच्छेद-५ मनष्कया ि सझुार्

सबै सिूिगत कायादलिरुले पेश गिेको आ-आफ्नो हर्यय/के्षिको काया हर्श्लयेण तथा चजम्िेर्ािी बाुँडफाुँड प्रमतरे्दनको आधाििा संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिको कायाचजम्िेर्ािीको एकीकृत सूची तयाि गरिएको छ । संघको काया चजम्िेर्ािीको एकीकृत सूचीिा संहर्धानको अनसूुची -५ िा उचललचित संघको एकल अमधकाि सूचीबाट प्राप्त कायाको हर्स्ततृीकिण ि संघलाई संहर्धानको अनसूुची -७ ि ९ िा उचललचित साझा अमधकािको सूचीका हर्ययलाई हर्स्ततृीकिण गिी संघले गने कायाचजम्िेर्ािी पहिचान गिी बांडफाड गरिएको छ । यसै गिी संहर्धानको िौमलक िक तथा मनदेशक मसद्धारत सम्बरधी धािा तथा अरय धािािा सिकाि तथा िाज्यका अरय अंगको चजम्िेर्ािीिा पने हर्यय तथा र्तािान ऐन, कानून, काया हर्भाजन मनयिार्ली अरतगात सिकािबाट भइििेका कायािरूको हर्स्ततृीकिण गिी संघले गने कायािरू पहिचान गरिएको छ । यसै गिी प्रदेशको काया चजम्िेर्ािीको एकीकृत सूचीिा संहर्धानको अनसूुची -६ िा उचललचित प्रदेशको एकल अमधकाि सूचीबाट प्राप्त कायाको हर्स्ततृीकिण ि प्रदेशलाई संहर्धानको अनसूुची -७ ि ९ िा उचललचित साझा अमधकािको सूचीका हर्ययलाई हर्स्ततृीकिण गिी प्रदेशले गने कायाचजम्िेर्ािी पहिचान गरिएको छ ।यसै गिी संहर्धानको िौमलक िक तथा मनदेशक मसद्धारत सम्बरधी धािा तथा अरय धािािा सिकाि तथा िाज्यका अरय अंगको चजम्िेर्ािीिा पने हर्यय तथा र्तािान ऐन कानून अरतगात सिकािबाट भइििेका कायािरूको िण्डीकिण गिी प्रदेशले गने कायािरू पहिचान गरिएको छ । स्थानीय तिको काया चजम्िेर्ािीको एकीकृत सूचीिा संहर्धानको अनसूुची -८ िा उचललचित स्थानीयको एकल अमधकाि सूचीबाट प्राप्त कायाको हर्स्ततृीकिण ि स्थानीय तिलाई संहर्धानको अनसूुची -९ िा उचललचित साझा अमधकािको सूचीका हर्ययलाई हर्स्ततृीकिण गिी स्थानीय तिको कायाचजम्िेर्ािीिा पने कायािरूको पहिचान गरिएको छ । यसैगिी संहर्धानको िौमलक िक तथा मनदेशक मसद्धारत सम्बरधी धािा तथा अरय धािािा सिकाि तथा िाज्यका अरय अंगको चजम्िेर्ािीिा पने हर्यय तथा र्तािान ऐन कानून अरतगात सिकािबाट भइििेका कायािरूको िण्डीकिण गिी स्थानीय तिले गने कायािरू पहिचान गरिएको छ । कमतपय कायािरु र्तािानिा केररीय सिकािका ििे तापमन स्थानीय मनकायले गदै आएका छन ्। ती कायािरु संघीय, प्रादेचशक सिकािको चजम्िािा भए तापमन स्थानीय तिबाट सम्पादन गरिदा लागत प्रभार्ी भई सेर्ाग्रािी नामगिकको सिय ि िचािा बचत गने गिी सिकायािा गनुा पने गिी काया प्रत्यायोचजत गना उपयिु िरुछ। प्रस्ततु प्रमतरे्दन संहर्धान कायाारर्यनको कोशेढंुगाको रुपिा ििेको छ । यसै प्रमतरे्दनका आधाििा प्रत्येक तििा ििने संगठन संिचना मनिााण, जनशचि व्यर्स्थापन ि सिायोजन, सार्ाचजनक हर्त्त व्यर्स्थापन, ऐन, मनयि तथा कानूनको मनिााण ि संशोधन, हर्त्तीय संघीयता लगायतका हर्ययिरुिा थप अध्ययन ि हर्श्लयेण गना सघाउ पगु्न े ि संहर्धानको सिज कायाारर्यन भई आमथाक सािाचजक रुपारतिणको लक्ष्य पूिा गना सिेत सघाउ पगु्ने देचिरछ ।

98

अनसूुचीः १

नपेालको संहर्धानको अनसूुची ५, ६, ७, ८ ि ९ िा उचललचित संघ, प्रदेश ि स्थानीयतिको एकल तथा साझा अमधकािसूची

!=! cg';"rL % adf]lhd ;+3sf] clwsf/sf] ;"rLM

!= /Iff / ;]gf ;DaGwLM

s_ /fli6«o Pstf / ef}uf]lns cv08tfsf] ;+/If0f,

v_ /fli6«o ;'/Iff ;DaGwL

@= o'4 / k|lt/Iff,

#= xftxltof/, v/vhfgf sf/vfgf tyf pTkfbg, ;DaGwL

$=s]Gb|Lo k|x/L, ;z:q k|x/L an, /fli6«o u'Ktr/ tyf cg';Gwfg, zflGt ;'/Iff,

%= s]Gb|Lo of]hgf, s]Gb|Lo a}+s, ljQLo gLlt, d'b|f / a}+ls+u, df}lb|s gLlt, ljb]zL cg'bfg,

;xof]u / C0f,

^= k//fi6« tyf s'6gLlts dfldnf, cGt/f{li6«o ;DaGw / ;+o'Qm /fi6«« ;+3 ;DaGwL

&= cGt/f{li6«o ;lGw jf ;Def}tf, ;'k'b{uL, kf/:kl/s sfg"gL ;xfotf / cGt/f{li6«o ;Ldf

cGt/f{li6«o ;Ldf gbL,

*= b"/ ;~rf/, /]l8of] lk|mSj]G;Lsf] afF8kmfF8, /]l8of] 6]nLlehg / x'nfs,

(= e+;f/, cGtz'Ns, d"No clej[l4 s/, ;+:yfut cfos/, JolQmut cfos/, kfl/>lds

s/, /fxbfgL z'Ns, le;f z'Ns, ko{6g b:t'/, ;]jfz'Ns b:t'/, b08 hl/jgf

!)= ;+3Lo lghfdtL ;]jf, Gofo ;]jf / cGo ;/sf/L ;]jf

!!= hn;|f]tsf] ;+/If0f / ax'cfoflds pkof]u ;DaGwL gLlt / dfkb08

!@= cGt/b]lzo tyf cGt/k|b]z ljB't k|;f/0f nfOg

!#= s]Gb|Lo tYof+s -/fli6«o / cGt/fli6«o dfgs / u'0f:t/_

!$=s]Gb|Lo:t/sf 7"nf ljB't, l;rfO / cGo cfof]hgf tyf kl/of]hgf

!%=s]Gb|Lo ljZjljBfno, s]Gb|Lo:t/sf k|1f k|lti7fg, ljZjljBfno dfkb08 / lgodg,

s]Gb|Lo k':tsfno

!^= :jf:Yo gLlt, :jf:Yo ;]jf, :jf:Yo dfkb08, u'0f:t/ / cg'udg . /fli6«o ljlzi6

;]jf k|bfos c:ktfn, k/Dk/fut pkrf/ ;]jf, ;?jf /f]u lgoGq0f

!&= ;+3Lo ;+;b, ;+3Lo sfo{kflnsf, :yfgLo tx ;DaGwL dfldnf, ljz]if ;+/rgf

!*= cGt/f{li6«o Jofkf/, ljlgdo, aGb/ufx, Sjf/]G6fO{g

!(= xjfO p8\oog, cGt/f{li6«o ljdfg:yn

@)= /fli6«o oftfoft gLlt, /]n tyf /fli6«o nf]sdfu{sf] :yfkgf

99

@!= ;jf]{Rr cbfnt, pRr cbfnt, lhNnf cbfnt tyf Gofo k|zf;g ;DaGwL sfg"g

@@= gful/stf, /fxbfgL, le;f, cWofudg

@#= cf0fljs phf{, jfo'd08n / cGtl/If ;DaGwL

@$= af}l4s ;DklQ -k]6]G6, l8hfOg, 6]«8dfs{, / k|ltlnlk clwsf/ ;d]t_

@%= gfktf}n

@^= vfgL pTvgg

@&= /fli6«o tyf cGt/f{li6«o jftfj/0f Joj:yfkg, /fli6«o lgs'~h, jGohGt' cf/If tyf

;Ld;f/ If]q, /fli6«o jg gLlt, sfj{g ;]jf

@*= aLdf gLlt, lwtf] kq, ;xsf/L lgodg

@(= e"pkof]u gLlt, a:tL ljsf; gLlt, ko{6g gLlt, jftfj/0f cg's"ng

#)= kmf}hbf/L, b]jfgL sfg"gsf] lgdf{0f

#!= ;'/lIft 5fkvfgf

#@= ;fdflhs ;'/Iff / ul/aL lgjf/0f

##= ;+j}wflgs lgsfox?, /fli6«o dxTjsf cfof]ux?

#$=k'/ftflTjs dxTjsf :yfg / k|frLg :df/s

#%= ;+3, k|b]z / :yfgLo txsf] clwsf/sf] ;"rLdf jf ;femf ;"rLdf pNn]v gePsf]

s'g} ljifo tyf of] ;+ljwfg / ;+3Lo sfg"gdf gtf]lsPsf] ljifo !=@ cg';"rL– ^ adf]lhd k|b]zsf] clwsf/sf] ;"rLM

!= k|b]z k|x/L k|zf;g / zflGt ;'/Iff

@= g]kfn /fi6« a}+ssf] gLlt cg'?k ljQLo ;+:yfx?sf] ;~rfng, ;xsf/L ;+:yf, s]Gb|sf]

;xdltdf j}b]lzs cg'bfg / ;xof]u

#= /]l8of], Pk\m=Pd\=, 6]]lnlehg ;~rfng

$= 3/ hUuf /lhi6«]zg z'Ns, ;jf/L ;fwg s/, dgf]/~hg s/, lj1fkg s/, ko{6g,

s[lif cfodf s/, ;]jf z'Ns b:t'/, b08 hl/jfgf

%= k|b]z lghfdtL ;]jf / cGo ;/sf/L ;]jf

^= k|b]z tYof+s

&= k|b]z:t/sf] ljB't, l;rfO / vfg]kfgL ;]jf

*= k|b]z ljZjljBfno, pRr lzIff, k':tsfno, ;+u|xfno

100

(= :jf:Yo ;]jf

!)= k|b]z ;ef, k|b]z dlGqkl/ifb\ ;DaGwL

!!= k|b]zleqsf] Jofkf/

!@= k|b]z nf]sdfu{

!#= k|b]z cg';Gwfg Ao"/f]

!$= k|b]z ;/sf/L sfof{nox?sf] ef}lts Joj:yfkg / cGo cfjZos ljifo

!%= k|b]z nf]s;]jf cfof]u

!^= e"ld Joj:yfkg

!&= hUufsf] clen]v

!*= efiff, lnlk, ;+:s[lt, nlntsnf / wd{sf] ;+/If0f / k|of]u

!(= k|b]z leqsf] /fli6«o jg , hn pkof]u tyf jftfj/0f Joj:yfkg

@)= s[lif tyf kz' ljsf;, snsf/vfgf, cf}Bf]lusLs/0f, Jofkf/ Joj;fo oftfoft

@!= u'7L Joj:yfkg

!=# cg';"rL & adf]lhd ;+3 / k|b]zsf] ;femf clwsf/sf] ;"rLM

!= kmf}hbf/L tyf b]jfgL sfo{ljlw / k|df0f / zky -sfg"gL dfGotf, ;fj{hlgs sfo{ /

clen]v / Goflos k|s[of

@= cfjZos j:t' tyf ;]jfsf] cfk"lt{, ljt/0f, d"No lgoGq0f, u'0f:t/ / cg'udg

#= b]zsf] ;'/Iff;Fu ;DalGwt ljifodf lgjf/s gh/aGb, sf/fuf/ tyf lx/f;t

Joj:yfkg / zflGt ;'/Iffsf] Joj:yf

$= Ps k|b]zaf6 csf]{ k|b]zdf cleo'Qm, y'g'jf / s}bLsf] :yfgfGt/0f

%= kfl/jfl/s dfldnf -ljjfx, ;DklQ x:tfGt/0f, ;DaGw ljR5]b, nf]kf]Gd'v, 6'x'/f,

wd{k'q, wd{k'qL, pQ/flwsf/ / ;+o'Qm kl/jf/ ;DaGwL sfg"g_

^= ;DklQ k|flKt, clwu|x0f / clwsf/sf] ;[hgf

&= s/f/, ;xsf/L, ;fem]bf/L / P]h]G;L ;DaGwL

*= 6f6 kN6]sf] / bfdf;fxL ;DaGwL

(= cf}iflw / ljiffbL

!)= of]hgf kl/jf/ lgof]hg / hg;+Vof Joj:yfkg

!!= ;fdflhs ;'/Iff / /f]huf/L, 6]«8 o'lgog, cf}Bf]lus ljjfbsf] ;dfwfg, >ldssf

101

xs, clwsf/ / ljjfb ;DaGwL sfo{

!@= sfg"g Joj;fo, n]vf k/LIf0f, OlGhlgol/+u, lrlsT;f, cfo'j]{b lrlsT;f, kz'

lrlsT;f, cfDrL / cGo k]zf

!#= k|b]z ;Ldf gbL, hndfu{, jftfj/0f ;+/If0f, h}ljs ljljwtf

!$= ;~rf/ dfWod ;DaGwL

!%= pBf]u tyf vgLh / ef}lts k"jf{wf/

!^= Sof;Lgf], lr6\7f

!&= k|fs[lts tyf u}/ k|fs[lts ljkb\ k"j{ tof/L, p4f/ tyf /fxt / k'gnf{e

!*= ko{6g, vfg]kfgL tyf ;/;kmfO

!(= rnlrq, l;g]df xn v]ns'b

@)=aLdf Joj;fo ;~rfng / Joj:yfkg

@!= ul/aL lgjf/0f / cf}Bf]uLs/0f

@@= j}1flgs cg';Gwfg, lj1fg k|ljlw / dfgj ;+zfwg ljsf;

@#= cGt/k|fb]lzs ?kdf km}lnPsf] h+un, lxdfn, jg ;+/If0f If]q hn pkof]u

@$= e"ld gLlt / ;f] ;DaGwL sfg"g

@%= /f]huf/L / a]/f]huf/ ;xfotf

!=$ cg';"rL * adf]lhd :yfgLo txsf] clwsf/sf] ;"rLM

!= gu/ k|x/L

@= ;xsf/L ;+:yf

#= Pkm= Pd ;~rfng

$= :yfgLo s/ -;DklQ s/, 3/ axfn s/, 3/ hUuf s/, 3/ hUuf /lhi6«]zg z'Ns,

;jf/L ;fwg s/_, ;]jf z'Ns b:t'/, ko{6g z'Ns, lj1ffkg s/, Joj;fo s/, e"ld s/

-dfnkf]t_, b08 hl/jgf, dgf]/~hg s/, dfnkf]t ;+sng

%= :yfgLo ;]jfsf] Joj:yfkg

^= :yfgLo tYof+s / clen]v ;+sng

&= :yfgLo:t/sf ljsf; cfof]hgf tyf kl/of]hgfx?

*= cfwf/e"t tyf dfWoflds lzIff

(= cfwf/e"t :jf:Yo / ;/;kmfO

!)= :yfgLo ahf/ Joj:yfkg, jftfj/0f ;+/If0f / h}ljs ljljwtf

102

!!= ufpF ;ef, gu/ ;ef, lhNnf ;ef, :yfgLo cbfnt, d]nldnfk / dWo:ytfsf]

Joj:yfkg

!@= 3/ hUuf wgLk"hf{ ljt/0f

!#= :yfgLo clen]v Joj:yfkg

!$= 3/ hUuf wgL k"hf{ ljt/0f

!%= s[lif tyf kz'kfng, s[lif pTkfbg Joj:yfkg, kz' :jf:Yo, ;xsf/L

!^= Ho]i7 gful/s, ckf+utf ePsf JolQm / czQmx?sf] Joj:yfkg

!&= a]/f]huf/sf] tYof+s ;+sng

!*= s[lif k|;f/sf] Joj:yfkg, ;~rfng / lgoGq0f

!(= vfg]kfgL, ;fgf hnljB't cfof]hgf / j}slNks phf{

@)= ljkb\ Joj:yfkg

@!= hnfwf/, jGohGt', vfgL tyf vgLh kbfy{sf] ;+/If0f

@@= efiff, ;+:s[lt / nlntsnfsf] ;+/If0f / ljsf;

!=% cg';"rL– ( बमोजिम ;+3, k|b]z / :yfgLotxsf] clwsf/sf] ;femf ;"rLM

!= ;xsf/L

@= lzIff, v]ns'b / kqklqsf

#= :jf:Yo

$= s[lif

%= ljB't, vfg]kfgL, l;rfO h:tf ;]jfx?

^= ;]jf z'Ns, b:t'/, b08 h/Ljfgf tyf k|fs[lts ;|f]taf6 k|fKt /f]oN6L, ko{6g z'Ns

&= jg,h+un, jGohGt', r/fr'?+uL,hn pkof]u,jftfj/0f, kof{j/0f tyf h}ljs ljljwtf *= vfgL tyf vgLh

(= ljkb\ Joj:yfkg

!)= ;fdflhs ;'/Iff / u/LaL lgjf/0f

!!= JolStut 36gf, hGd, d[To", ljjfx / tYof+s

!@= k'/ftTj, k|frLg :df/s / ;+u|हाno

!#= ;'s'Daf;L Joj:yfkg

!$= k|fs[lts ;|f]taf6 k|fKt /f]oN6L

!%= ;jf/L ;fwg cg'dtL

103

अनसूुची २ नेपाल सरकार (म ंप)बाट गठित गठित सममततहरु :

क) उच्चस्तिीय संघीयता कायाारर्यन तथा प्रशासन पनु:संिचना मनदेशक समिमत:

१) सम्िाननीय प्रधानिरिी अध्यक्ष

२) िाननीय उपप्रधानिरिीिरु सदस्य

३) िाननीय िरिी, संघीय िामिला तथा स्थानीय हर्कास सदस्य

४) िाननीय िरिी, िक्षा, सदस्य

५) िाननीय िरिी, अथा सदस्य

६) िाननीय िरिी, गिृ सदस्य

७) िाननीय िरिी, कानून, रयाय तथा संसदीय िामिला सदस्य ८) िाननीय िरिी, सािारय प्रशासन सदस्य

९) उपाध्यक्ष, िाहिय योजना आयोग सदस्य

१०) िखु्य सचचर्, नेपाल सिकाि सदस्य सचचर्

ि) संघीयता कायाारर्यन तथा प्रशासन पनु:संिचना सिरर्य समिमत:

१) िखु्य सचचर्, नेपाल सिकाि संयोजक

२) सचचर्, संघीय िामिला तथा स्थानीय हर्कास िरिालय सदस्य

३) सचचर्, िक्षा िरिालय सदस्य

४) सचचर्, अथा िरिालय सदस्य

५) सचचर्, गिृ िरिालय सदस्य

६) सचचर्, कानून, रयाय तथा संसदीय िामिला िरिालय सदस्य ७) सचचर्, सािारय प्रशासन िरिालय सदस्य

८) सचचर्, प्रधारिरिी तथा िचरिपरियदको कायाालय (संघीयता िेने) सदस्य सचचर्

104

अनसूुचीः ३ सिूिगत कायादलको गठन

क्र.सं. सिूि क्षेि सिूिगत कायादल १ सािाचजक चशक्षा, िहिला,

बालबामलका तथा सिाज कलयाण, जनसंख्या तथा र्ातार्िण, र्न तथा भसंूिक्षण, शाचरत तथा पनुमनािााण, संस्कृमत, यरु्ा तथा िेलकुद

संयोजक-श्री िािेश्वि दंगाल, सिसचचर्, प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय (मिमत २०७३ कामताक २० गते सम्ि) त्यस पमछ सिसचचर् श्री चजतेरर बस्नेत प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय सदस्य श्री िरि लम्साल, सिसचचर्, चशक्षा िरिालय सदस्य श्री ििेरर शे्रष्ठ, सिसचचर् स्र्ास्र्थय िरिालय सदस्य श्री िाजेरर काफ्ले, सिसचचर्,बन तथा भसंूिक्षण िरिालय सदस्य श्री िािप्रसाद लम्साल, सिसचचर्, जनसंख्या तथा र्ातार्िण िरिालय हर्ज्ञ श्री बालगोमबरद मबष्ट सद्स्य सचचर् श्री दीघािाज उपाध्याय पशरुछी हर्कास िरिालय

२. आमथाक अथा, र्ाचणज्य, आपूमता, उधोग, कृहय, पशपंुक्षी, श्रि तथा िोजगाि, िाहिय योजना आयोग, सिकािी तथा गरिबी मनर्ािण, पयाटन तथा नागरिक उड्डयन

संयोजक- श्री बहुद्ध बिादिु िडका, सिसचचर्, प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय सदस्य-डा. श्री मतथािाज ढकाल, सिसचचर्, िाहष्टय योजना आयोगको सचचर्ालय सदस्य- श्री लक्ष्िण अयााल, सिसचचर्, अथा िरिालय सदस्य- श्री िािशिण पडुासैनी, सिसचचर्, अथा िंिालय सदस्य- श्री आनरदिाज ढकाल, सिसचचर्, अथा िरिालय सदस्य- श्री िकुुरद पौडेल, सिसचचर्, अथा िरिालय सदस्य- श्री र्दनेश चघमििे, सिसचचर्, उद्योग िरिालय सदस्य- श्री काशीिाज दािाल, सिसचचर्, कृहय मबकास िरिालय सदस्य- डा. श्री िरिबाब ुमतर्ािी, सिसचचर्, कृहय मबकास िरिालय सदस्य- श्री घनश्याि उपाध्याय, सिसचचर्, पयाटन तथा नागरिक उड्डयन िरिालय सदस्य- श्री नागेरर झा, सिसचचर्, भमूिसधुाि तथा व्यर्स्थापन िरिालय हर्ज्ञ- श्री दीपेरर मबक्रि थापा सदस्य सचचर् श्री अञ्जन कुिाि मिश्र उपसचचर् प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय

३. पूर्ााधाि जलस्रोत, भौमतक पूर्ााधाि तथा यातायात, सििी हर्कास, िानेपानी तथा

संयोजक- श्री उत्ति कुिाि ििी, सिसचचर्, प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय (मिमत २०७३ कामताक २० गते सम्ि) त्यस पमछ सि सचचर् श्री िािेश्वि दंगाल प्रधानिरिी तथा

105

सिसफाइ, सूचना तथा संचाि, हर्ज्ञान तथा प्रहर्मध

िचरिपरियद्को कायाालय सदस्य- श्री िाधर् बेलबासे, सिसचचर्, जल तथा उजाा आयोग सदस्य- श्री देबेरर काकी, सिसचचर्, भौमतक पूर्ााधाि तथा यातायात सदस्य- श्री िोििाज कोइिाला, सिसचचर्, िाहिय पनुमनािााण प्रामधकिण सदस्य- श्री िहर् शाि, सिसचचर्, भौमतक योजना तथा यातायात िरिालय सदस्य- श्री सिेुश अमधकािी, सिसचचर् सूचना तथा संचाि िरिालय हर्ज्ञ- सूयािाज आचाया सदस्य सचचर् श्री कहर्रर नेपाल उपसचचर्, प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय

४. सिुक्षा तथा शासकीय प्रबरध

प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालयसंग सिबचरधत हर्यय क्षेि, गिृ, िक्षा, पििाि, सार्ाजमनक प्रसासन, संघीय िामिला तथा स्थानीय हर्कास, भमूि व्यर्स्थापन

संयोजक-श्री मबनोद कुुँ र्ि सिसचचर् प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय (मिमत २०७३।५।१६ सम्ि) त्यस पमछ श्री दािोदि िेग्िी, सिसचचर्, प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय सदस्य-श्री मनता पोििेल, सिसचचर्, सािारय प्रशासन िरिालय सदस्य-श्री कृष्ण बिादिु िाउत, सिसचचर्, गिृ िरिालय सदस्य- श्री गोपी िनाल, सिसचचर्, संघीय िामिला तथा स्थानीय हर्कास िरिालय सदस्य-श्री ईश्वििाज पौडेल सिसचचर् सािारय प्रशासन िरिालय श्री प्रदीप कोईिाला, सिसचचर्, सािारय प्रशासन िरिालय सदस्य-श्री ििेश कुिाि केसी, सिसचचर्, िाहिय पनुमनािााण प्रामधकिण हर्ज्ञिरू-श्री बालकृष्ण प्रसाई (मबज्ञ सिूिको टोली नेता सिेत) ि श्री गंगादत्त अर्स्थी सदस्य सचचर् श्री हर्ष्णिुरि उपाध्याय उपसचचर् प्रधानिरिी तथा िचरिपरियदको कायाालय मिमत २०७३ भार सम्ि ि त्यस पमछ श्री भपेुरर थापा उपसचचर् प्रधानिरिी तथा िचरिपरियदको कायाालय

५. संरै्धामनक मनकाय, संसद, कानून ि अरय

संरै्धामनक मनकायिरू, संसद, कानून, रयाय तथा संसदीय िामिला ि अरय

संयोजक-श्री ििेश ढकाल, सिसचचर्, प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय सदस्य-श्री हकिणिाज शिाा, सिसचचर्, लोकसेर्ा आयोग सदस्य-श्री बीि बिादिु िाई, सिसचचर्, मनर्ााचन आयोग सदस्य-श्री बेगेरर शिाा पौडेल, सिसचचर्, अचख्तयाि दरुूपयोग अनसुरधान आयोग सदस्य- श्री फचणररिाज गौति, सिसचचर्, कानून, रयाय तथा

106

संसदीय िामिला िरिालय सदस्य-श्री बाबिुाि गौति, सिसचचर्, ििालेिा पिीक्षकको कायाालय सदस्य-डा श्री भित प्रसाद गौति, सिसचचर्, संसद सचचर्ालय सदस्य-श्री मबपलु रयौपाने, सििचजष्टाि, सर्ोच्च अदालत हर्ज्ञ-बहुद्ध काकी

६ सबै कार्यदलहरुको व्र्बस्थापन, सहर्ोग, समन्वर् तथा

सहजीकरण

संयोजक श्री चररकुिाि चघमििे सचचब, प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय (मिमत 2073।०८।१९ सम्ि) त्यसपमछ संयोजक सचचर् श्री िािकुिाि आचाया सचचब प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय (मिमत २०७३।०९।१९ सम्ि) त्यसपमछ संयोजक श्री र्दनेश कुिाि थपमलया सचचब, प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय श्री नािायण प्रसाद शिाा दरु्ाडी, सिसचचर्, प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय (मिमत २०७३।०६।११ सम्ि) त्यस पमछ श्री मडललीिाि शिाा, सिसचचर् प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय श्री पे्रमलाल लाममछाने, उपसचचर् प्रधानिरिी तथा िचरिपरियद्को कायाालय

107

अनसूुचीः ४ सिूिगत कायादलको कायाादेश

(क) प्रत्येक सिूिगत कायादलले प्राप्त कायादेश बिोचजि मनधाारित सियसीिा मभि काया सम्पन्न गना आ-आफ्नो कायायोजना तजुािा गिी पेश गने

(ि) नेपालको संहर्धान बिोचजि संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिलाई प्रदत्त एकल तथा सिर्ती अमधकाि सूचीको आधाििा प्रत्येक तिले सम्पादन गने काया चजम्िेर्ािीिरूको हर्स्ततृ सूची तयाि गने।

(ग) संघीयता कायाारर्यन गने तथा प्रशासन पनुसंिचना गने सम्बरधिा हर्मभन्न मनकायिरूबाट आफ्नो सिूिसंग सम्बचरधत हर्ययिा िालसम्ि भए गिेका अध्ययन प्रमतरे्दन तथा सझुार्, चशफारिसिरू ि सोसंग सम्बचरधत तर्थयांक एरं् सूचनािरू संकलन गने।

(घ) नेपालको संहर्धान बिोचजि संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिलाई प्रदत्त एकल ि सिर्ती अमधकाि सूची बिोचजि प्रत्येक तिले सम्पादन गनुा पने काया चजम्िेर्ािीलाई हक्रयाकलापिा पहिचान गिी संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिगत अमधकािको पूणा सूची (सिर्ती अमधकाि सूचीबाट प्राप्त अमधकाि सिेत) तयाि गने

(ङ) प्रत्येक सिूिगत कायादलसंग सम्बचरधत िौजदुा संगठन, जनशचि, भौमतक ि हर्त्तीय चस्थमतको हर्र्िण प्राप्त गिी संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिको तिगत प्रोफाइल तयाि गने।

(च) संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिलाई मनधाारित काया चजम्िेर्ािी पूिा गना आर्श्यक पने सबै तिको संगठन संिचनाको िाका तयाि गने ।

(छ) संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिलाई मनधाारित कायाचजम्िेर्ािी सम्पादन गना संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिका सिकािी मनकायलाई आर्श्यक पने सबै सेर्ा सिूिका जनशचि प्रक्षेपण गने।

(ज) संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिका संगठन संिचना तथा जनशचि व्यर्स्थापन गना नपगु तथा अमधक िनुे संख्या एकीन गने।

(झ) अमधक िनुे जनशचिलाई नपगु िनुे संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिको संगठन संिचनािरूिा के कसिी हर्तिण ि सिायोजन गने भन्ने सिबरधिा तत्कालीन, अलपकालीन ि दीघाकालीन उपाय तथा हर्मधिरू सहितको कायायोजना प्रस्ततु गने।

(ञ) संहर्धानको धािा २८५ ि ३०२ बिोचजि भार्ी सिकािी सेर्ािरूको व्यर्स्था गने सम्बरधिा आर्श्यक पने नीमत, कानूनको मनिााण, परििाजान तथा हर्कासको लामग सिोकािर्ाला मनकायिरूसंग आर्श्यक सियोग, सिरर्य तथा सिजीकिण गने।

(ट) संघ, प्रदेश ि स्थानीय तिलाई मनधाारित काया चजम्िेर्ािी सम्पादन गना िाल कायि ििेका सार्ाजमनक संस्थानिरूलाई संघ, प्रदेश ि स्थानीय तििा किाुँ आर्द्ध गिाउने िो, सो को िाका तयाि गने ।

(ठ) संघीयता कायाारर्यन तथा िाज्य पनुसािचना सम्बरधी तोहकएका अरय कायािरू गने