આચામય -ળાસ્ત્રીજી શ્રી ડો. હશતેળબાઈ મળલતંબાઈ જોળી (લેદાતંાચામય,બાગલતાચામય- સદુ્ધ્દ્વતે વલળાયદ અને જ્મોવત વલળાયદ -)

૪/ ગીતા નગય “શ્રદ્ધા “ ગોંડર યોડ, જકાત નાકા ાછ ,ી એન્ડ ટી કોરોની ાવે - યાજકોટ ૩૬૦૦૦૪

Mobile No: 98242-14757--- Email Id: hitraj29@iitbombay.org

ડંુગી રવણ =તાભવવક બોજન હશન્દુસ્તાન ભા ંઅનેક વપં્રદામો છે અને તભાભ વપં્રદામ નુ ંઆગવુ ંભશત્લ છે જેભ કે ભ્મયગુભાં કષૃ્ણબક્તતનો ઘણો જ પ્રચાય અને પ્રવાય બાયતલયભા ંથમો . ષુ્ષ્ટભાગયની વાથે અન્મ ઘણા ંવપં્રદામો સ્થાવત થમા ંજેભણે કષૃ્ણ બક્તતને વલવલધ રૂે પ્રબાવલત કયી . શ્રી ભશાપ્રભજુીના ંવભકારીન ચૈતન્મ ભશાપ્રભ ુ (ગૌડીમ વપં્રદામ), શ્રી હશત શહયલળંજી (યાધાલલ્રબ વપં્રદામ), શહયલળંજી (વખી વપં્રદામ), ગદાધય બટ્ટ, સયૂદાવ ભદનભોશન બગલાન શ્રી સ્લાભીનાયામણ લગેયેએ ોતોતાના વપં્રદામોની સ્થાના કયી . આ વલવલધ વપં્રદામોની વાથે આ યગુભા ંવલવલધ બાલોનો ણ ઉદમભાન કયતા ંઅનેક વતંો થમાં . આ વભકારીન વતંોભા ંએક ભીયાફાઈ ણ શતા ંજેભની દાંત્મ-ભાધમુય બાલયતુત ભમાયહદક બક્તત અવત પ્રચલરત થઈ , આભ ભ્મકારીન યગુભા ંદયેક વતંો એક એક બાલને રઈને બાયતલયભા ંબક્તતસયૂજના ંહકયણોભા ંપેરાવમાં , યંત ુઆ ફધા ંજ વપં્રદામોભા ંભાગય ફતાલનાયો કેલ શ્રીલલ્રબનો એક ષુ્ષ્ટભાગય જ એલો શતો જેણે વલવલધ બાલોને એક જ ભાગયભા ંવભાવમાં શોમ અને આ ફધા ંજ બાલોનુ ંઘણુ ંજ ભશત્લ વલવલધ બતતો વાયા પ્રગટ કયુું શોમ . ભ્મકારીન યગુભા ંબાલ વવલામ ષુ્ષ્ટભાગયની એ વલળેતા ણ શતી કે શ્રી લલ્રબ વવલામના ફધા ંજ વતંો એ ગશૃસ્થાશ્રભનો ત્માગ કયીને બક્તતભાગયભા ંોતાના કદભ મકૂ્ા ંશતા ંત્માયે કેલ શ્રી લલ્રબ જ શતા ંજેભણે ગશૃસ્થાશ્રભભા ંયશીને બક્તતભાગયને નલી યાશ ફતાલી

શાર ભા ંકેટરાક વપં્રદામોભા ંજોલા ભે છે કે અનેક રોકો રવણ અને ડંુગીનો બોજનભા ંલયાળ કયતા નથી. જૈન વભાજ. લૈષ્ણલ વપં્રદામ, સ્લાભીનાયામણ વપં્રદામ , ઇસ્કોન વપં્રદામ આ જગ્માએ ભોટા બાગે એવુ ંજોલા ભે છે કે તેઓ રવણ અને ડંુગીનો બોજનભા ંલયાળ નથી કયતા . આખયે શુ ંકાયણ છે રવણ અને ડંુગીને લર્જજૉત ગણલાભા ંઆલે છે? તેનો જભલાભા ંઉમોગ નથી કયાતો? વનં્માવી ણ બોજનભા ંતેને લર્જજૉત ગણે છે. લાસ્તલભા ંરવણ અને ડંુગી કોઈ ળાવત કે ધભયની વલરુદ્ધ નથી. તેભની તાવીય કે ગણુોના કાયણે તેનો ત્માગ કયલાભા ંઆલે છે. રવણ અને ડંુગીને ગયભી લાી તાવીય શોમ છે. તે ળયીયભા ંગયભી ેદા કયે છે . આ ભાટે તેને તાભવવક ણ કશલેાભા ંઆલે અને તેને બોજનની શે્રણીભા ંમકુલાભા ંઆલે છે . ફનેં ોતાની ગયભીના સ્લરુભા ંજોલા ભે છે. ળયીયને ગયભી આે છે જેનાથી વમક્તત કાભ લાવનાભા ંલધાયો થામ છે અને તેનુ ંભન અ્માત્ભભાથંી બટકી જામ છે. અ્માત્ભભા ંભનને એકાગ્ર કયલા ભાટે બક્તત અને લાવનાને દૂય કયલાભા ંઆલે છે. રવણ અને ડંુગીનો લૈષ્ણલ વભાજ અને જૈન વભાજ લર્જજૉત કયે છે . તેનાથી ળયીયની તાભવવક પ્રવવૃિને લધાયો ભે છે.

શલે આજના વાપં્રત વભમભા ંભેં અંગત અલરોકન કયુું છે કે કશલેાતા ભોટા ભોટા રોકો કે નાના નાના રોકો ના ઘયે જમાયે રગ્ન પ્રવગં શોમ કે અન્મ પ્રવગેં જભણલાય શોમ ત્માયે પેળન ની પા ભા ંઆલા ભશાળમો , બણેર ગણેર રોકો તેભના જૈન, લૈષ્ણલ વભત્રો ને રગબગ વાલ ભરૂી જ જામ છે , પ્રવગં ઉય ૬૦૦ ની થાી શોમ ણ એક ણ લસ્ત ુજૈન કે ડંુગી રવણ લગય ની ના ંજ શોમ , હયણાભે ફધા ભા ંડંુગી રવણ શોલાથી ભેં ઘણા રોકો ને અભાનીત થતા અને જમ્મા લગય યત જતા જોમેરા છે

ભેં અંગત ભાયા અનેક બગલદીમ અને વતવગંી લૈષ્ણલ વભત્રો , કે વભગ્ર જૈન હયલાય ને વલરા ભોઢે યત પયતા જોમા છે . શલે પ્રશ્ન એ થામ છે કે જમાયે આભતં્રણ આી ફોરાલો છો ત્માયે જે તે હયલાય વાથે આને ફહ ુઘવનષ્ઠ અને રાફંો ગશયેો અંગત ાહયલાહયક વફંધં છે અને આ વાયી યીતે જાણો છો કે વાભે લાો હયલાય જૈ ન છે કે લૈષ્ણલ છે. ત્માયે આલી ઘોય ઉેક્ષા ળા ભાટે ? શબુ પ્રવગંો એ વલરા ભોઢે યત પયતા જમ્મા લગય ના વત્વગંી, જૈન કે લૈષ્ણલ બગલદીમ જીલ બરે શવતા ભોઢે જમ્મા લગય યત પયે યંત ુઆલા કેવ ભા ંતેભના અંતય ભા ંએક વમથા તો યશી જ જામ છે કે જમ્મા લગય જવુ ંડ્ું , ખેય આતો લાત થઈ ભાયા વનયીક્ષણ ની ણ, ભને દુ;ખ ત્મા ંથામ છે કે યલુાન દીકયા કે દીકયી ની જંાફી થાી યાખલાની જીદ ભા ંઆના જ કશલેાત વભાજ ના હયલાય જનો કેટરા વલત્ર સકુ્ષ્ભજીલ કે જે ખયેખય બગલદીમ અને વત્વગંી છે તેભને વલરા ભોઢે ાછં પયવુ ંડ્ુ ંએનો કોઈ હદલવ વલચાય કમો છે ખયો ? જમ્મા લગય શબુ પ્રવગેં ાછા જલા ની ઘટના ને ભાયા લદંનીમ નાનીફા ફહ ુજ અશકુન ગણતા

ડંુગી રવણ ની લાત નીકી છે જણાલતા આનદં થળે કે તો બ્રમ્શ લૈલાત્ુયયણ ભા ંઅ્મામ ૫૨ લય ૨૮ ભા ંદળાયવમા મજુફ જમાયે દેલ અને દૈત્મ વાથે ભી અને વમદુ્ર ભથંન કયતા શતા ત્માયે અમતૃ કંુબ ભી આલેર શલે આ કંુબ ભા ંથી અમતૃ વલશ્વ ભોહશની સ્લરૂે શ્રીનાયામણ વલષ્ણ ુોતા ના સ્લ શસ્તે દેલો ને ાન કયાલતા શતા , ત્માયે યાહ ુ- કેત ુનાભના દૈત્મ રૂ ફદરી ગંત ભા ંફેવી ગમા અને જ્મા ંશોઠે અમતૃ રાગ્યુ ંત્મા ંસમૂય અને ચદં્ર એ વલશ્વ ભોહશની ને જાણ કયી કે આ દૈત્મ છે આ તફકે્ક સદુળયન ના પ્રશાય થી તેભનુ ંભસ્તક લધી નાખલાભા ંઆવયું , યંત ુઅમતૃ તેભના ભોઢા ભા ંજઈ ચડ્ુ ંશતી તેથી તેલો અભય થઈ ગમા અને કામેરા યાહ ુના ભસ્તક ભા ંથી જમાયે રોશી લશતે ુ ંશત ુ ંત્માયે તેભનુ ંધડ રૂે યશલે ુ ંઅડધુ ંળાયીય એટરે કે કેત ુફોરતુ ંશત ુ ંકે દેખ રહ્શનુ દેખ ,આભ રશસનુ એટરે કે અભ્રળં થઈ અને રવણ જમાયે કેત ુ ના મખુ ભા ંથી રોશી લશ ેછે ત્માયે યાહ ુ સ્લમભ કેટરે કે તેનુ ંકામેલુ ંભસ્તક ફોરે છે

!! “प्लांडू उष्ण उ्ी मलव्नेष्ट, तीक्ष्णकां द मवप् – भखु गांधक कृमभग्न नीच बोज्म,फहुत्ऩत्र ‘’!!

વસં્કતૃ વભજલલા લાા વભજી ળકળે કે આ ફધા જ નાભ આની ડંુગી ફેન ના ંછે , શલે આગ જાણીએ તો પ્રભ ુફોરે છે કે અમતૃ તેના ળયીય ભા ંથી રોશી ફની ને જભીન ઉય લશલે ુ ંછે તેથી તેભા ંગણુ તો અમતૃ ના જ યેશળે, યંત ુએક દૈત્મ ના મખુ ભા ંથી પ્રગટ થઈ છે એટરે આજ થી ભાયા લૈષ્ણલ જનો તેનો વદંતય ત્માગ કયળે એટરે ત્માય થી લૈષ્ણલ વપં્રદામ ભા ંડંુગી રવણ ખલાતા નથી છી તે સ્લાભીનાયામણ વપં્રદામ શોમ કે ઇસ્કોન શોમ કે ષુ્ટી ભાગીમ શોમ, કે ભાધલાચામય /યાભાનજુાચામય શોમ અને તેભા ંલયામેર કંદમૂ ળબ્દ થી જૈનો એ ણ ત્માગ કયેર છે

આજકાર ઘણા ંમગંસ્ટવય કે પ્રોપેળનલ્વ કશતેા શોમ છે કે અભે ડંુગી કે રવણ ખાતા નથી, ખાવ કયીને કાભના વભમે કે ઘયની ફશાય શોઇએ ત્માયે. અરફિ એ ફધા જૈન કે લૈષ્ણલ શોલાના ધાવભિક કાયણોવય ડંુગી-રવણ નથી ખાતા એવુ ંનથી, યંત ુડંુગી અને રવણની તીવ્ર લાવથી તેઓ ફચલા ભાગે છે

આ રેખ વાયા ભાયી તભાભ વભાજ ને નમ્ર વલનતંી છે પ્રવગં ના જભણલાય ભા ંકભ વે કભ જૈન ખાણુ ંજરૂય યાખે અને આના વાયે શબુ પ્રવગેં ધાયેર લૈષ્ણલ ભખૂ ેટે ાછા ના જામ , ફાકી ભાયા જેલા ચસુ્ત ભયજાદી તો ચાદંરો/બેટ કયી અને આળીલાયદ આી અને યલાના થામ જામ યંત ુફધા એલા નથી શોતા

એક લાત તો અલશ્મ માદ યાખલા જેલી છે કે કોઈ ણ વપં્રદામ ના જાતકેજો આ્માર્જત્ભક જીલનભા ંપ્રગવત કયલી શોમ તો તેના ભાટે નીચેના ાચં વનમભોનુ ંદ્રઢ ણે ારન કયલા જણાવયુ ંછે :

ભાવંાશાય.અખાદ્ય નો ત્માગ કયલો (ઈંડા, રવણ, ડંુગી, ભળરૂભ ઇત્માહદ ણ ત્મજલા) -વાર્જત્લક જીલન

વમલબચાય ન કયલો (યસ્ત્રી ગભન/ ય રુુ ગભન ક્ાયેમ નહશ - )ચહયત્ર વનભાયણ

જુગાય ન યભલો (રોટયી, ળેય ળટો, ભપત નુ ંભેલલાની તીવ્ર ઈચ્છા ઇત્માહદ ણ લજ્મય) -વમમ વનમતં્રણ

નળો ન કયલો (ફીમય, કોઇ ણ પ્રકાયનો આલ્કોશોર, વોાયી, તભાકુ, વવગાયેટ ડીકી વલગેયે)-સ્લાસ્્મ

ઘય ની સ્ત્રી ભહશરા/ગહૃશણી ચાશ ેત્ની તુ્રલધ ુભાતા કે વાસ ુશોમ તો તેનુ ંવન્ભાન જાલવુ-ં રક્ષ્ભીજી

palandu lasunam sigrum alambum grjanam palam

bhunkte yo vai naro brahman vratam candrayanam caret"

(Padma Purana, Brahma Khanda 19.10, spoken by Suta Gosvami)

O sages, one who eats garlic, onions, sigrum (a kind of plant), turnips, bottle

gourd and meat, that person should observe a candrayana fast.

One should not eat egg plant, banana leaves, sunflower leaves and asmantaka

leaves, onions,

"palandulasunadini jagddhva candrayanam caret

sraddhe devanpitrnprarcya khadanmamsah na dosabhak"

By eating garlic and onion one becomes sinful and as atonement one should

perform Candrayana. (Garuda Purana 1.96.72)

Onion, stool-thriving pigs, Selu, garlic, Goplyusa (milk of a cow before the lapse

of ten days from calving), Tanduliya (a grain growing in faecal rubbish) and

mushrooms— all these are to be avoided. (Skanda Purana 40.9)

The householder taking the rite shall avoid heavy indigestible pulses like

Nispava, Masurika etc., stale food, defiled food, brinjals, gourds, cocoa-nuts,

garlic, onion, intoxicating beverages and all kinds of meat.

(Siva Purana 7.10-12)