1

राि यसं कृतसं थानम ्

एकादशः युवमहो सवः अ तःप रसरीय पधा (07.02.2020 तः 10.02.2020)

ीसदािशवप रसरः,पुरी

राि यसं कृतसं थानम ्राि यमू यांकन यायनप रषदा ‘ए‘ े या याियतम ्

(भारतशासन-मानवसंसाधनिवकासम ालयाधीनः मािनतिव िव ालयः)

नवदेहली

मागदिशका / िनयमाविलः

2

छा ाणां रचना मक – कला मक – सां कृितकािभ चीनां ो साहनम ्।

छा ेष ुराि यै य य सा दाियकसौहाद य पर परं ब धभुाव य च िवकासः ।

दशकेषु , छा ेष ुच सं कृतािभ िचजागरणम ्।

रा तरे सं कृत य स यक् चारः सार ।

सं कृतवा याधा रत–साि वकमनोर जक–काय माणाम ्अिभ ानाथ, िच तनाथ, त संवधनाथ च यवु य अवसर दानम ्।

छा ाणां सं कृतिन –सािह य–सङ्गीत–कला–िच ाङ्कन–रङ्गम च–डािदिवषयक– ितभानां िवकासाय कृ य राि यम च य िनमाणम ्।

सामािजकराि यो े यप रपरूणाथ छा ाणां सजना मकोजसः सि िनयोगः ।

ितजानीमह े यद ् वयं राि यसं कृतसं थान य यवुमहो सव े सिन ं भाग हण ं

कुव तः स ं ति नयमान् च प रपालय तः स डाभावनया सं थान य शैि क-

सां कृितकायोजनानां डाना च गौरवं संवधिय यामः ।

युवमहो सव य उ े यम ्

ित ा

3

राि यसं कृतसं थानम ्

एकादशः युवमहो सवः

(07-02-2020 तः 10-02-2020)

सदािशवप रसरः, पुरी

क - भागः

1. अहता (सामा या)

राि यसं कृतसं थान य कि मंि त् प रसरे िनयिमत पेण अधीयानाः (प रसरीय-चयनिनिम क ि यया िचताः) यवुमहो सव पधास ुभाग हणाय अहाः ।

कि मंि द ् िवषये / शा े सकृत ् आचायपरी ाम् उ ीय पनुः शा ा तरिवषिय याम् आचायक ाया ं िव ः जनः यवुमहो सव पधास ुभाग हणाय नानमु यते ।

ा शाि थमवष / शाि थमवष / आचाय थमवष िव य यवुमहो सवे भाग हणं कृ वा तदन तरम ् अ ययनं प र य य अन तरवषार भे पनुः (ि तीयवारं) त क ायाः

थमवष ( ा शाि थमवष / शाि थमवष / आचाय थमवष ) िव ाः अिप

यवुमहो सव पधायां भाग हणाय अनहाः । ( ता पयिमदमि त यत् रा. सं. सं थाने

िनयिमत पेण अधीयानानां कौशलानां िवकासाथमेव यवुमहो सवः आयो यते । ये तावत्

केवल ं युवमहो सवे भाग हणमुि य प रसरे वेशं ा य तदन तरम ् अ ययनं

नानवुतयि त ते यः यो न दये इित । )

पधायोजनवष 01/02/2020 िदनाङ्कं यावत् रा.सं.सं थान य प रसरेष ुिनयिमतक ास ु65% शैि कोपि थितः येषां वतते त एव छा ाः यवुमहो सवे भाग हणाहाः ।

पधानां साधारणिनयमाः

4

2. पधालूनां वयोिमितः पधायोजनवष 01/02/2020 िदनाङ्के पधालनूां वयोिमितः इ थं यात ्-

ा शाि छा ाणा,ं शाि छा ाणा,ं िश ाशाि छा ाणा,ं आचाय छा ाणां, िश ाचाय छा ाणा,ं िव ावा रिध छा ाणां च

17 तः 25 वषपय तम्

3. पधालसुङ् या

येकं प रसर य पधालगुणे शैि क-िच कला-सां कृितक- पधास ु भाग हीतणृाम् अिधकतमा सङ् या - 21

येकं प रसर य पधालगुणे सविवध डा- पधास ु भाग हीतणृाम् अिधकतमा सङ् या- 28

िक तु अवधेयं यत ्-

येकं प रसर य पधालगुणे सविवध पधास ुआह य अिधकािधकं 48 पधालवः एव भिवतमुहि त । सङ्गीत / नृ य- पधालिुभः सह वादक यं भिवतुमहित । त च वादक यं िचतेष ुउपयु े ष ु सङ् याकेष ुछा पेष ु पधालषु ु अ तभूतम ् अन तभूतं वा यात ्।

सह-वादकाः छा ाः एव भवेयःु । प रसरे अनधीयानाः बा ाः वादकाः नानमु य ते ।

येकं पधायाम ् येकं प रसर य प तः एकःएव पधालःु / एक एव गणः भाग हणाय अनमु यते ।

4. येकं पधालोः अिधकतमः भाग हणावसरः

शैि क-िच कला-सां कृितक- पधासु आह य एकः पधालःु अिधकािधकं चतसषृ ु(4) पधास ुएव भाग हणम् अहित ।

सविवध- डा- पधासु आह य एकः पधालःु अिधकािधकं चतसषृ ु(4) पधास ुएव भाग हणम् अहित ।

5

िक तु अवधेयं यत ्-

यवुमहो सव य सव पधासु ( शैि क - िच कला - सां कृितक - डा - पधास ुच ) आह य एकः पधालःु अिधकािधकं षट्स ु(6) पधास ुएव भाग हणम् अहित ।

5. पधालुगणमागदशकाः

येकं प रसर य पधालगुण य मागदशक पेण / संर क पेण अ यापकचतु यं

(औिच यानसुारेण ौ अ यापकौ, े अ यािपके) आग तुमहित । ( शारी रक िश काणामिप

सङ् या अ ैव अ तभतूा )

6. प रचयप म ्

पधालवः प रसर ाचायण द ं प रचयप ं, वा य माणप ं च अव यमानयेयःु । आयोजकैः पृ े सित तदव यं तुयःु । यवुमहो सवस दभ आयोजकैः पधालूना ं कृते

पधालपु रचयप ं दा यते । तत ् पधालिुभः आयोजनप रसरे / ाङ्गणे सदा धायम् ।

7. वजः

येकं प रसर य पधालगुणः वप रसरात ् वजमेकम ् आनयेत ् । गण मुख वेन समागतः कि द यापकः वप रसरादानीतं वजम ्आयोजकप रसराय य छेत् ।

8. गणवेषः, शोभाया ा च

पधालगुण य सव सद याः ( मागदशकसिहताः ) व- व-प रसर य ( रा य य ) सं कृित ोतक - पार प रक - गणवेषं धृ वा शोभाया ाया ंभागं गृ ीयःु ।

शोभाया ावसरे पधालवः गणशः लयब री या स चलेयःु ; सं कृतभाषामयािन

सं कृित ोतकािन / सं कृतािभमानजागरणा मकािन / फूितदायकािन वप रसरप तः

िनि तािन / सलुिलतािन / ासब ािन वा यािन / सं कृतगीतािन घोषयेयःु ।

शोभाया ाया ंय े पधालगुणाः उ मरी या वित य ते ते शंसाभाजो भिव यि त ।

6

यवुमहो सव य उ ाटनस े स पिूतस े / परु कार दानस े च पार प रकगणवेषं धृ वैव उपि थताः भवेयःु । उ ाटनस े स पिूतस े च सवषाम ्( पधालनूां गणमागदशकानां च )

उपि थितः अिनवाया ।

डाकाल े वप रसरनामो लेखसिहतगणवेषं/समव ं धरेयःु । त च डाव म् अ यनंू पधालनूां जानपुय तं, बाह देशे अधभागं यावत ्( भजुातः अधः ायः 6 इ च-्पय तम)्

स यरी या आ छादकं यात् ।

सवऽिप पधालवः फूितयतेुन भाग हणेन यवुमहो सव य उ े यािन सफलियतुं यतेरन।्

पधालिुभः ित पिधप रसरसद यैः सह, वगणसद यैः सह, े कसद यैः सह, आयोजकप रसरसद यै सह सौमन येन यव य सौहादयतंु वातावरणं र णीयम ्।

यवुमहो सवे सां कृितकप रवेषः / पार प रकमू यांशः न दषूणीयः । राि यसं कृतसं थान य अन यसाधारणं वैिश ्यमि त सं कृत यवहारः। एतत ्

संर णीयम ्। वैिश ्यिमदं सा ा कतमु ्उ सुको भवित समाजः, वाताहरम डल ं

च। पधालुिभः पर परं सं कृतभाषया यव य सं कृतयुवशि ः िन पणीया ।

आयोजकैः आयोजनभोजनावासािदिवषयेष ु सु यव थायै यथाशि य येत । तथािप अक मात ्अनवधानने वा यिद कािचत् सम या जायेत तिह साम ज येन सम यां प रहत ु

सवः साहा यमाचरणीयम् ।

व ं/ व य गणं िवजियनं कत ुसव ऽिप पधालःु पधािनयमानसुारेण ( ऋजमुागण ) एव पणूतः य नं कुयात् । वप रसर य दलं िवजिय कत ुसव िप पधालःु वसाम यानसुारेण

या यमाचरेत ्।

क यिचदिप / क याि दिप पधालोः क याि चदिप पधायां वेशः िनयमिव ः इित ायेत तिह त णात् सः / सा पधातः बिहि येत ।

सव पधालवः िनणायकैः कृतं पधािनणयं सहषम् अङ्गीकुयःु । जयपराजयौ पधायाः अिनवायप रणित रित म वा जयपराजयिवषये पधालिुभः / गणमागदशकैः वा उि ैः न

भा यम् ।

7

पधाप रणामं ा वा परािजताः आ म लािनम ्न अनभुवेयःु, यतु पराजयोऽिप सोपानम् इित मृ वा भाग हणमिभल य ध यतामनुभवेयःु, पूणमनसा िवजियनाम ् अिभन दनं च

कुयःु ।

िवजियनः उ सािहनः िवनयाि वता स तः परु कारं गृ ीयःु । िवजियनः परािजतानां िवषये ितर कारबिु ं हीनभावनां वा न धारययेःु, यतु ‘अ येषां भाग हणकारणादवे अह ं

िवजयी अभवम्’ इित धारणया अ यान ् ित कृत ताभावं मनिस कुयःु ।

पधािनयमपालनिवषियणी कािप आपि ः / अ प ता यिद जायते तिह पधालिुभः उ गेेन कोलाहलः न कायः । पधालवः अिनवायप रि थतौ वगणमागदशकमा यमेन

सम यां िनवेदियतुमहि त । ति षये अिधकृतिनणायकम डलेन द ः िनणयः अि तमः

सवमा य भिव यित ।

राि यसं कृतसं थान य छा ाः मादक य यसिननः न स तीित आयोजकानां िव ासः, तथािप पनुः पधालवः माय ते यत ् धू पानम,् म पानम,् तमाखसुेवनम ् – इ यािद –

मादक य योपयोगः पधालिुभः न कायः ।

पधायां व य भाग हणान तरं पधालिुभः इत ततः वथृा न अटनीयम ् । अ येषामिप तुतयः अवलोकनीयाः ।

आयोजकप तः िनि तम् आवास थानं िवहाय पधालगुणसद यैः (अनमुितं िवना) अ य वयम ् आवासः न क पनीयः ।

पधालगुणसद याः (मागदशका अिप) पधायोजनिदनेष ु आयोजनप रसरम ् / आवास थानं प र य य अ य न अटेयःु । थानदशन / े स दशन / पयटन /

शैि कया ामुि य िदनमेकं यवुमहो सव य स पिूतस ान तरम ् अिधकृत पेण उपयो ुं

श यते । ति निम कधन ययः पधालगुणेन वयं वोढ यः ।

पधालवः पर परं ात-ृभिगनी- पेण संयिमत यवहारं कुयःु ।

पधालवः यवुमहो सवं ित आगमनया ाकाल ेयवुमहो सवकाले, ितगमनया ायामिप, वेषां, वप रसर य, राि यसं कृतसं थान य च ित ािवघातकम ्आचरणं न कुयःु ।

8

िनयमो लङ्घनकतारः अभ ाचरणशीलाः, िनिष ाचरणकतारः च अिधका रणां िनणयानसुारेण पधातः बिह कृताः , दि डता वा भिवतुमहि त ।

ित पध वणपदकाय प च अङ्काः, रजतपदकाय यः अङ्काः, कां यपदकाय एकः अङ्क िनधा रताः वत ते । एतदाधारेण एव प रसर य थानिनधारणं भिव यित ।

उपयु ाः क - भागे ( 1 तः 9 ) विणताः िनयमाः सव पधासाधारणाः । पधािवशेष-

िनयमाः एतद े ख-भागे अवलोकनीयाः ।

ख - भागः

प. . पधाः िनयमाः

1. सुभािषतक ठपाठः (बालकानाम)्

येकं प रसरात् एकः बालकः एका बािलका च (1+1) भाग हणमहित।

एक य पधालोः कृते तुतये प च (5) िनमषेाः दीय ते । वाभी ािन सु दरािण सं कृतसुभािषतािन / प ािन तोतुमहित।

2. सुभािषतक ठपाठः (बािलकानाम)्

3. फूित पधा (Quiz) ितप रसरं ि सद या मकः गणः भाग ं वीकतुमहित। पधयं घ याि मका भवित। ो रािण सं कृतभाषया एव भवयेुः । फूित पधायाम ्अधोिनिद िवषय े े यः ाः भवि त यथा - वदेः,

वदेाङ्गािन, दशनािन, सं कृतसािह यम,् डा, राजनीितः, भारतस ब ं / पर परास ब ं / सं कृितसं ब ं सामा य ानम ्( रामायण - महाभारत-किव - का य - परुाण - श द प - धातु प-सं कृतसं था येयवा य -पादपिूत - प चाङ्ग - समसामियक - परु कारािदिवषया ) ।

( I ). शैि क पधाः

पधानां िवशेषिनयमाः

9

4. आशुभाषणम ् येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । भाषणाथ प चिनमषेा मकः (5) कालः दा यते । पधालनुा म चे भाषणीयिवषय य शीषकयतुा चीिटका चेत या,

त छीषकमादाय सं कृतेन भाषण ंकत यम ्। 5. अनुवाद पधा

(िह दीतः/ आङ् लतः सं कृतम)्

येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । एकपृ ा मकः िह दीभाषया िलिखतः क न िवषयः पधा थले दीयते ।

त य सं कृतानवुादः (िलिखत पेण) िनिद ावधौ (एकघ टावधौ) पधालनुा करणीयः ।

मलूाशय य यथाव काशकः यो यः सु दरः अनुवादः परु कृतो भिव यित।

6. ग रचना येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । द िवषयमवल य सु दरतया प तया समिुचतपदिव यासेन ग रचना

कत या ।

िलिखत पेण ग ं तोतुं साधकघ टा मकः ( पधायोजन थले अधघ टा िच तनाथम,् एकघ टा पधायाः कृते च ) कालः क यते ।

पधािवषयः पधासमये त थल ेउ ोषिय यते । 7. प रचना येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित ।

द िवषयमवल य सु दरतया छ दोब -प रचना कत या । िलिखत पेण प ं तोतुं साधकघ टा मकः ( पधायोजन थले

अधघ टा िच तनाथम,् एकघ टा पधायाः कृते च ) कालः क यते ।

पधािवषयः पधासमये त थले उ ोषिय यते । 8. सं कृतवातालेखनम ् द िवषयमवल य / दिशतकाय ममवल य पि कायां

काशनयो यरी या वाता स जीकरणीया ।

िनधा रते काले (एकघ टावधौ) वाता िलिखत पेण तोत या। िवषयः एकघ टातः ाग ्उ ोषिय यते ।

9. सङ्गणक यसं कृतम ् येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । सव यः पधालु यः सङ्गणके काय कतमु ् एकघ टा मकः (60

िनमषेा मकः) कालः दा यते ।

Unicode िलिप भेदम ् (font) उपयु य सं कृते सि चकािनमाणम ्(file making), ो ािमङ्ग-्करणम,् C भाषा योगः, Relation Database, अ तजाल य सदपुयोगः सङ्गो ी तुित (ppt)- िनमाणम ्,

10

Webinar-िवषयकाववोधः, ‘Word’ उपयु य थ काशनिवषये सङ्गणक ने ात याः मलूभतूांशाः, उ चारणानकूुल-िच ानाम ्(Diacritical marks) उपयोगः, िल य तरणम ् (Transliteration), पाठ्यांश य पा तरणम ् (Changing given format of text into required format) इ यािदिवषयेष ु सै ाि तक / ायोिगक परी ा भिव यित ।

10. आशुिच णम् येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । सं कृतसािह य य कि त् सङ्गिवशषेः पधा थले सचूिय यते। त य

सङ्गिवशषे य वणना मकं िच ं रचनीयम ्।

पधाकालः अिधकािधकं होरा या मकः (घ टा यं) भिव यित । िच णाथम ्22”X15” इ याकारकं प कम ्आयोजकैः दा यते । िच रचनाथम ्अपेि ताः अ याः साम यः पधालिुभः वयमानेत याः ।

11. यङ् यिच म ् येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । िवषयः पधा थले सचूिय यते । तदवल य यङ् या मकं िच ं रचनीयम ्।

अपे ानुसारेण / औिच यानसुारेण संि वा यािन ( यङ् योि पािण) अिप सं कृतभाषया योजियतुमहि त ।

पधाकालः अिधकािधकं होरा या मकः (घ टा यं) भिव यित । िच णाथम ्22”X15” इ याकारकं प कम ्आयोजकैः दा यते । िच णाथम ्अपेि ताः अ याः साम यः पधालिुभः वयमानेत याः ।

12. शैि कलघु-चलि च िनमाणम ्( Educational Short film Making)

येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । यः छा ः चलि च य िनदशनं करोित स एव पघालःु यात।् चलि च य अिभनेतारः प रसर छा ा एव भवेय़ःु। चलि च े

संभाषणािदकं सव सं कृते एव भवते्। अ ीलं सं कृतिव ं दशे य अवमानना मकं यं न यात ्।

चलि च य िनमाणे प रसर छा ाणां एव सहयोगः यात।् विचत् Editing, Mixing Music, इ यादीनां संयोजनं यथानकूुलं कतु श नवुि त। औिच यानुसारेण चलि च ं अपे ानसुारेण / औिच यानुसारेण

चारणीयिवषयस ब ं जनानां िच ाकषकम/्अिभ िचवधकम ् / कुतूहलो पादकम ्सरलमानकसं कृतभाषया तोत यम ्।

पधाकालः अिधकािधकः दश (10)िनमेषा मकः भिव यित ।

( II ). िच कला पधाः

11

चलि च य िवषयः सं थान य जालपटेु(www.sanskrit.nic.in )यवुमहो सव य 30िदने यः पवू सं था यते। य गण ं(Shooting)चलदरूवा या (Mobile)अिप कतु श यते।

पधािनिम ं ितप रसरं एक य चलि च य तुितः यात।् चलि च ं व ंकि पतं यात।् चलि च य आर भे ाचायाणां स यापनं

प ं यात।् । 13. रङ्गव ली येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित ।

रङ्गव ल िनमातुं सम साम यः पधालिुभः वयमानते याः । पधालःु रङ्गव याः मा यम य (साम ीणां) चयनं वे छया कतु श यित

(विजतमा यम/ंसाम िवहाय) । (अितदीघकालं यावत ्शा त पेण वा भतूले संि पेण था यमानाः ink/permanent ink/oil paint/chemical paint इ यािदसाम यः नानमु य त)े ।

आयोजकैः प रकि पते थाने (तद तगततया) रचनीयरङ्गव याः आकारं वयं पधालःु िनधारियतमुहित ।

रङ्गव ली वणनिच ाि मका, िच ाि मका, िब द-ुिब दयुोजनाि मका वा यात ्।

मु िच णमिप भिवतुमहित । रङ्गव ल तोतुं घ टा या मकः कालः क यते ।

12

14. एकक-सं कृतगीतम ्

(बालकानाम)्

येकं प रसरात् एकः बालकः एका बािलका च (1+1) भाग हणमहित। गानाय प च (5) िनमषेा मकः कालः दा यते । सं कृतभाषािनब ं गीतभजनािदकं चलिच गीतािन िवहाय गेयम ्। वर / रागताललयसम वय य, सम भाव य च आधारेण िनणयः

भिव यित ।

तोत यगीत य ितकृितचतु यं प ा रैः िलिखत पेण टंङ्िकत पेण वा युवमहो सव य उ ाटनात् पवूतनिदन े(प जीकरणावसरे) समपणीयम ्।

गायकेन सह ौ वादकौ भिवतुमहतः (वादकयोः अिनवायता नाि त)। अवधेयं यत ्प रसरे अनधीयानाः बा ा वादक पेण नानमु य त े।

अ गानं मु यम,् अतःवा य विनना गायक य क ठरवः/ कौशलिवशषेः / उ चारः आ छािदतः यथा न यात ्तथा वा य ाणाम ्उपयोगिवषये अवधानं यात ्।

15. एकक-सं कृतगीतम ्(बािलकानाम)्

16.

एकक-शा ीयगानम ्

येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । गानाय दश(10) िनमेषा मकः कालः दा यते। सं कृतभाषािनब ं गीतमेव गेयम ्। वर/रागताललयसम वय य, सम भाव य च आधारेण िनणयः भिव यित। तोत यगीत य ितकृितचतु यं प ा रैः िलिखत पेण टङ्िकत पेण

वा युवमहो सव य उ ाटनात् पवूतनिदने (प जीकरणावसरे) समपणीयम ्।

गायकेन सह ौ वादकौ भिवतुमहतः (वादकयोः अिनवायता नाि त)। अवधेयं यत ्प रसरे अनधीयानाः बा ा वादक पेण नानमु य त े।

अ गानं मु यम,् अतःवा य विनना गायक य क ठरवः/ कौशलिवशषेः/उ चारः आ छािदतः यथा न यात ्तथा वा य ाणाम ्उपयोगिवषये अवधानं यात ्।

17. समूहगानम ् येकं प रसरात् एकः गणः भाग हणमहित । गण ेअिधकािधकं स (7) पधालवः भिवतुमहि त ।

गानाय प च (5) िनमषेा मकः कालः दा यते। सं कृतभाषािनब ं गीतमेव गेयम ्। गीतम ्तावत् दशेभि गीतम/्सं कृतभि गीतम/्सं कृत चारगीतम/्

लोकगीतम/् थानीय-सं कृित- ितिब बकम-्इ येव ं कारकेष ुअ यतम कारकं भिवतमुहित ।

( III ). सां कृितक पधाः

13

वरताललयसम वय य, सम भाव य च आधारेण िनणयः भिव यित । तोत यगीत य ितकृितचतु यं प ा रैः िलिखत पेण टंिकत पेण वा

यवुमहो सव य उ ाटनात् पवूतनिदने (प जीकरणावसरे) समपणीयम ्।

गायकेन सह ौ वादकौ भिवतुमहतः (वादकयोः अिनवायता नाि त)। अवधेयं यत ्प रसरे अनधीयानाः बा ा वादक पेण नानमु य त े।

अ गानं मु यम,् अतःवा य विनना गायक य क ठरवः/ कौशलिवशषेः/उ चारः आ छािदतः यथा न यात ्तथा वा य ाणाम ्उपयोगिवषये अवधानं यात ्।

18. एकक-शा ीयवादनम ् येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । वादनाय दश(10) िनमषेा मकः कालः दा यते। ताल-वा ािदसम वय य, सम भाव य च आधारेण िनणयः भिव यित। पधालवः वा य ं (भारतीयवा य म)् वयमानयेयुः । पा ा यवा षे ुहाम िनयम,्वायोिलन ्इ यनयोः एव योगः अनमुतः । गीटार,् synthesizer-mouth organ- भतृीनाम ्उपयोगः सवथा विजतो

वतते । 19. एकक-शा ीयनृ यम ् येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित ।

भारतीय-शा ीय-नृ यिवधानाम ्एव दशनम ्अनुम यते । नृ यगीतं सं कृतेन एव भवते ्। नृ यगीत य ितकृितचतु यं प ा रैः िलिखत पेण टिङकत पेण वा

यवुमहो सव य उ ाटनात् पवूतनिदने (प जीकरणावसरे) समपणीयम ्।

ताल-लय-भाव-मु ा-वषेभषूा-अिभनय-पदिव यासािदकं सम भावं च आधारीकृ य िनणयः भिव यित ।

नृ य य तुतये दश(10) िनमेषा मकः कालः दा यते । नृ य तुितकाले नृ यगीतं (त सािह यम)् प तया यूेत ।

20. सङ्घनृ यम ् येकं प रसरात् एकः बािलकागणः भाग हणमहित । गण ेअिधकािधकं षट् (6) पधालवः भिवतुमहि त । सोऽयं गणः प रसरात् िनि ते प चप चाशत ्गण ेएव अ तभतूः यात ्।

भारतीयसं कृ यनुसा र / भारतीयसं कृित ितिबि बकं नृ यमवे अनुम यते। नृ यं शा ीयम ् / उपशा ीयं (semi classic), तो सािह यावलि ब/लोकनृ यं/जानपदनृ यं (folk dance) इ येव ंकारकेष ुअ यतम कारकं भिवतमुहित

14

पा ा यशै याः ‘disco dance- शलैीकनृ यं ’ नानुम यते । नृ यगीतं सं कृतेन एव भवते ्। नृ यगीत य ितकृितचतु यं प ा रैः िलिखत पेण टङ्िकत पेण वा

यवुमहो सव य उ ाटनात् पवूतनिदने (प जीकरणावसरे) समपणीयम ्।

ताल-लय-भाव-मु ा-वषेभषूा-अिभनय-पदिव यासािदकं सम भावं च आधारीकृ य िनणयः भिव यित ।

नृ य य तुतये दश(10) िनमेषा मकः कालः दा यते । नृ य तुितकाले यिद वा य ािण उपयो यािन तिह भारतीयवा य ािण

एव उपयो यािन । ( पा ा यवा षे ुहाम िनयम/्वायोिलन ्अनमु यते ।

नृ य तुितकाले नृ यगीतं (त सािह यम)् प तया यूेत । (वा य विनना नृ यगीतं छािदतं न यात ्।)

21. एकपा ािभनयः येकं प रसरात् एकः पधालःु भाग हणमहित । पधालिुभः प चतः दश (5 तः10) िनमषेा य तरे वीया तुितः परूणीया । अिभनयेन सह स भाषण तुितः सं कृतभाषया एव यात ्। तुतौ पधालःु क यिचदके य पा य भिूमकां अिभनीय े काणा ंकृते

सङ्गिवशषे य अवबोधं कारयेत ्। तो यमाणः सङ्गः सं कृतवा यतः उ तृः , ऐितहािसकः वकि पतः वा भिवतुमहित। तुतौ अस यता/अ ीलता न यात ्।

सङ्गावबोधन मता, अिभनयः, उ चारणम,् भाषाशु ता, सम भावः इ या ंशानामाधारेण िनणयः भिव यित ।

15

22. 23.

योगासनम ्(बालकानाम)् योगासनम ्(बािलकानाम)्

येकं प रसरात ् ौ (एकः बालकः एका बािलका च) भागं वीकतुमहतः ।

िनणायकाः अधोिनिद ेष ु आसनेषु य दासन ं दशियतुं वदि त त दासनं येकं पिधना दशनीयम् ।

अ पधायाः घ यमि त – 1. अिनवायासन दशनम,् 2. िवशेषासन दशनम ्चेित ।

त थमे घ े पधालुिभः अधोिनिद ािन अिनवायासनािन दशनीयािन –

1. ताडासनम ् 2. पि मो ानासनम ्3. सवाङ्गासनम ्4. पणूधनुरासनम ्5. कणपीडासनम ्

ि तीये घ े अधोिनिद ेषु आसनेषु िकमिप आसन यं िनणायकानां सूचनानुसारेण दशनीयम-्

बालकानां कृते बािलकानां कृते

पणूच ासनम ्सेतुब धसवाङ्गासनम ्विृ कासनम ्पणूशलभासनम ्

पणूभजुङ्गासनम ्पणूम यासनम ्अधब धप ासनम ्नटराजासनम ्

घ ये अिप बालकानां बािलकानां च पधा पथृक् पथृगेव भिव यित । िनणायकैः िनधा रत णािन (अविधं) यावत् पधालिुभः आसनिसि ः

दशनीया।

( IV ). शारी रक / डा- पधाः

16

24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31.

100 मीटरधावनम ् ( बालकानाम ्) 200 मीटरधावनम ् ( बालकानाम ्) 400 मीटरधावनम ् ( बालकानाम ्) 800 मीटरधावनम ् ( बालकानाम ्) 1500 मीटरधावनम ्(एकमीलिमतं धावनम्) ( बालकानाम ्) 100 मीटरधावनम ् (बािलकानाम)् 200 मीटरधावनम ्(बािलकानाम)् 400 मीटरधावनम ्(बािलकानाम)्

अवधेयम ्– धावन पधास ु येकं पधायाः िनिम ,ं येकं प रसर य कृते आह य अनमुत- पधालसुङ् या तगतः एकैकः/ एकैका पधालःु (one entry for each competition from each Campus within the limit of total No. allowed for each Campus-team ) भाग हणमहित ।

32. 33. 34.

दीघकूदनम ् (Long Jump) ( बालकानाम ्) दीघकूदनम ् (Long Jump) (बािलकानाम)् उ चकूदनम ् (High Jump) ( बालकानाम ्)

अवधेयम ् –कूदन पधास ु येकं पधायाः िनिम ,ं येकं प रसर य कृते आह य अनमुत- पधालसुङ् या तगतः एकैकः/ एकैका पधालःु (one entry for each competition from each Campus within the limit of total No. allowed for each Campus-team ) भाग हणमहित ।

17

35. 36. 37. 38. 39.

उ चकूदनम ् (High Jump) (बािलकानाम)् गोल ेपणम ् (Shot Put) ( बालकानाम ्) गोल ेपणम ् (Shot Put) (बािलकानाम)् च ेपणम ् (Discus Throw) ( बालकानाम ्) च ेपणम ् (Discus Throw) (बािलकानाम)्

अवधेयम ्– ेपण पधास ु येकं पधायाः िनिम ं, येकं प रसर य कृते आह य अनमुत- पधालसुङ् या तगतः एकैकः/ एकैका पधालःु (one entry for each competition from each Campus within the limit of total No. allowed for each Campus-team ) भाग हणमहित ।

40. 41.

बैड्िम टन ्एककम ्( बालकानाम ्) बैड्िम टन ्युगलम ्( बालकानाम ्)

येकं प रसर य कृते आह य िनधा रत- पधालसुङ् या तगताः यः अनयोः

पधयोः ( प. . 40,41 इ यनयोः) भाग हणमहि त ।

42. 43.

बैड्िम टन ्एककम ्( बािलकानाम ्) बैड्िम टन ्युगलम ्( बािलकानाम ्)

येकं प रसर य कृते आह य िनधा रत- पधालसुङ् या तगताः ित ः अनयोः

पधयोः ( प. . 42,43 इ यनयोः) भाग हणमहि त।

44

ह तक दुक पधा Volley Ball (केवलं बालकानाम्)

येकं प रसर य कृते आह य िनधा रत- पधालसुङ् या तगतानां बालकानाम ्एकः गणः भाग हणमहित ।

गण ेअ (7 + 1) डकाः भिवतुमहि त ।

18

45 कबड्डी Kabaddi (केवलं बालकानाम्)

येकं प रसर य कृते आह य िनधा रत- पधालसुङ् या तगतानां बालकानाम ्एकः गणः भाग हणमहित।

गण ेनव (7+1) डकाः भिवतमुहि त । 80 िकलो ामतः अिधकभारवताम ्अ वशेो नाि त ।

46 खो-खो Kho-Kho ( केवलं बािलकानाम ्)

येकं प रसर य कृते आह य िनधा रत पधालसुङ् या तगतानां बालकानाम ्एकः गणः भाग हणमहित।

गण ेएकादश 9+1 बािलकाः भिवतुमहि त । 47 चतुरङ्गम ्

Chess (बालकानाम)्

येकं प रसर य एकः बालकः भाग हणमहित ।

48 चतुरङ्गम ्Chess (बािलकानाम)्

येकं प रसर य एका बािलका भाग हणमहित।

म लयु म ्Wrestling ( केवलं बालकानाम ्) अ यां पधायां पधालनूा ंभारानसुारेण षड्वगाः कि पताः ।

49 थमः वगः 57 िकलो ामपय तम ्50. ि तीयः वगः 61 िकलो ामपय तम ्51. ततृीयः वगः 65 िकलो ामपय तम ्52. चतथुः वगः 70 िकलो ामपय तम ्53. प चमः वगः 74िकलो ामपय तम ्

येकं प रसर य कृते आह य िनधा रत पधालसुङ् या तगतः एकः पु ष पधालुः भाग हणमहित । 74 िकलो ामिमतादिधकभारवतां छा ाणां पधायां भाग हण ंनानमु यते। पुनरवधेयम ्—

शिै क - िच कला - सां कृितक - पधास ुआह य एकः पधालःु अिधकािधकं चतसषृ ु(4) पधास ुएव भाग हणम ्अहित।

सविवध - डा - पधास ुआह य एकः पधालःु अिधकािधकं चतसषृ ु(4) पधास ुएव भाग हणम ्अहित। यवुमहो सव य सव पधास ु(शिै क - िच कला - सां कृितक - डा - पधास ुच) आह य एकः पधालःु

अिधकािधकं षट्स ु(6) पधास ुएव भाग हणम ्अहित ।

िवशेषसूचना— पधालवः, गणमागदिशकाः, यवुमहो सवायोजनस ब ा इतरे च अ याः मागदिशकायाः / िनयमाव याः क-भागे, ख-भागे च उि लिखतान् िनयमान ् सचूना स यक् प रशीलययेुः/ पालययेुः येन काय मायोजनावसरे लेशा न यःु ।