110- karmchariyon ke vaidhanik ka:q ke izlp kayr ki dukan • simitya~, klb ya pirs
TRANSCRIPT
lleeooaayyaa eegg 110 – 1
ll eeooaa··yyaa ee gg 110. kayRkÄaRAae— ke il@ vExaink suivxa@~ )rvrI 2005 / ra·ma", 1926 (jUn-06 me< àkaizt)
#s A—k me— vExaink suivxa@~ 1
NyUntm pairïimk 1 Éiv:y inix (àa£ivfe{q ){f) 1 inv&iÄ-vetn (pe<zn) 3 %pdan (¢eCyuqI) 3
bjqIkr[ 3 Anu;<gI suivxa kr 4 zBdavlI 4
yid iksI ACDe kayR ka zuÉarMÉ "r se haeta hE tae jn-sevI s—SwaAae— kae ÉI Apne kayRkÄaRAae< ke ihtae— ke sMbNx mee< icNtn krna caih@, kevl kuD jn-sevI s<Swa@~ hI #s icNtn kae Vyavhairk êp àdan kr patI hE<, @esa muOyt> ‘xnraiz kI kmI ke kar[’ twa ‘Kya ikya jana caih@?’ jEsI jankarI ke AÉav ke kar[ haeta hE, #s A» me< hm kayRkÄaRAae< se sMbiNxt iviÉÚ suivxaAae< ka %Lleo kre<ge AaEr leoa»n, bjq tEyar krne twa #s àkar ke suivxaAae< pr kr sMbNxI phluAae< se inpqne ke %payae< pr ivcar-ivmzR kre<ge, vExaink suivxa@~ ïm Aixinym ke ANtgRt kuD suivxa@~ kmRcairyae< kae AvZy hI àdan kI jatI hE<, #n suivxaAae< kae vExaink suivxa@~ kha jata hE, kuD àkr[ae< me< yh jn-sevI s<SwaAae< pr ÉI lagU haetI hE<,
NyUntm pairïimk NyUntm mjdUrI Aixinym, 1948 Svt> hI jn-sevI s<SwaAae< pr lagU nhI<< haeta, twaip, yid %nke kayRkÄaR kuD iniZct i³yaklapae< me< kayRrt haete hE< tae yh Aixinym %n kayRkÄaRAae<e<1 pr lagU hae jata hE, #n i³yaklapae< me< k«i;, 1 Éiv:y inix Aixinym ke jEsa yha~ kmRcairyae< kI s<Oya se sMbiNxt kae$ NyUntm sIma nhI< hE,
duGx-paln, bagvanI, vainkI twa oetI sMbNxI ANy i³yaklap2 ÉI siMmilt haete hE<, #ske AitirKt, kuD raJyae< m<e3 yh Aixinym iv*alyae<, ASptalae<, AaE;xalyae< Aaid me< kayRrt kayRkÄaRAae< pr ÉI lagU haeta hE, ibhar twa Haro{f raJy me< yh Aixinym oadI @v< ¢amI[ %*aegae<4 ke saw-saw smSt xaimRk @v< samaijk s<SwaAae< pr ÉI lagU haeta hE, yid kae$ kmRcarI NyUntm mjdUrI Aixinym ke ANtgRt Aata hE tae %skae5 NyUntm AixsUict pairïimk AvZy idya jana caih@, yh pairïimk @k ]eÇ se dUsre ]eÇ twa @k raejgar se dUsre raejgar me< iÉÚ-iÉÚ hae skta hE, sIimt "<qae< ke il@ kayR krne vale kayRkÄaRAae<, jEse ik AnaEpcairk iz]a keNÔ6 ke kae<, Aaid ke il@ %nkI pairïimk kI dr me< iksI àkar kI DUq ya Anupaitk êp se kae$ kmI nhI<< haetI hE, yid iksI VyiKt ya kayRkÄaR kae inxaRirt NyUntm pairïimk se km Éugtan ikya jata hE tae inyaeKta pr d{f lgaya ja skta hE ya %skae karavas kI sja ÉI hae sktI hE,
Éiv:y inix (àa£ivfe{q ){f) Éiv:y inix @k AapatkalIn inix hE, ijskI Swapna kmRcairyae< Öara %pyaeg krne ke il@ kI 2 NyUntm mjdUrI Aixinym, 1948 kI AnusUcI ka Éag 2 3 AnusUcI ke Éag 1 me< raJy ke s<zaexn 4 AnusUcI ke Éag 1 me< raJy ke s<zaexn 5 #ska taTpyR yh nhI<< hE ik Aap NyUntm mjdUrI se Aixk mjdUrI ka Éugtan nhI< kr skte, 6 NyUntm mjdUrI Aixinym, 1948 kI xara 13 ke saw piQt xara 15 .
lleeooaayyaa eegg 110 – 2
g$ hE, kuD àkr[ae< me< yh inix AinvayR hE, ANy àkr[ae< me<, yid laeg #CDuk hae< tae ve Svy< ÉI ApnI inix ka gQn kr skte hE<,
AinvayR Éiv:y inix Éiv:y inix %n jn-sevI s<SwaAae< ke il@ Ain-vayR hE ijnke pas 20 ya %sse Aixk kayRkÄaR iksI ivinidR:q i³yaklap me< kayRrt h<E, #nme< gEr-inmaR[zala i³yaklap7 siht kuD ivinmaR[ sMbNxI i³yaklap ÉI siMmilt hE<, kmRcarI kaEn hE? kae$ ÉI @esa VyiKt jae kayR ke bdle me< pairïimk àaPt krta hE, %se kmRcarI kha jata hE, vetn ya pairïimk kae “mandey” ka nam dene se kae$ ANtr nhI<< p–fta, #s àyaejn8 7 inMniliot i³yaklap #ske %dahr[ hE : -
• iHLlI (S³In) muÔ[ siht muÔ[kayR • AayuRvEidk AaE;ixyae< siht icikTsk @<v
AaE;xIy i³yaklap • AgrbÄI, kp–fa, nairyl ke reze ya cm–fe
se bnI vStu@~ • )lae< @v< siBjyae< kI baetlb<dI @v< ifB-
bab<dI • leon sam¢I kI vStu@~ • dUx @v< duGx %Tpad • lk–fI ka saj-sJja ()nIRcr), oel ka
saman, be<t ya ba~s ke %Tpad • ka:Q ke izLp kayR kI dukan • simitya~, Klb ya pirs<" jae ik Apne
sdSyae< kae Aavas @v< oanpan ya #sI àkar kI ANy seva@~ àdan krte hE<,
• simitya~, Klb ya pirs<" jae ik iqkq ke Aaxar pr naqkae< ya iksI ANy àdzRn ka pircaln krte hE<,
• simitya~, Klb ya pirs<" jae ik Apne sdSyae< kae A<zdan ya sdSyta zuLk ke bdle me< seva@~ àdan krte hE<,
• iksI VyiKt, simit ya s<Swan Öara s<cailt ASptal
• iv*aly, àiz][ keNÔ, vE}aink ya Anus<xan s<Swan
• Byaj AijRt krne ke il@ \[-Aaxairt %xarI kayR³m s<cailt krne valI jn-sevI s<Swa@~
8 ïI vrdrajSvamI q+a~spaeqR (àa0) ilimqef ivéÏ ]eÇIy Éiv:y inix AayuKt, Aiol ÉartIy irpaeqR 1966 mÔas 466
ke il@ kmRcarI twa inyaeKta ka sMbNx mhÅvpU[R hE, A<zkailk kmRcarI ÉI Éiv:y
inix ke ANtgRt Aate hE<,9 twaip, Ainyimt kayRkÄaR @v< ALpavix ke il@ inyaeijt kayRkÄaR #sme< siM-milt10 nhI<< ikye jate hE<, Éiv:y inix kI kul raiz
vetn kI 21·16% haetI hE, #sme< se 10% raiz ka A<zdan kmRcarI ke vetn me< se twa ANy 10% raiz ka yaegdan inyaeKta11 Öara ikya jata hE twa ze; 1·16% raiz ka yaegdan srkar Öara ikya jata hE, Éiv:y inix kI kul 20% raiz kae àTyek mah Éiv:y inix AayuKt ke pas jma krvaya jata hE, #s inix kI àbNx VyvSwa Éiv:y inix AayuKt Öara kI jatI hE, #s smy12 #s invez ka Aakln lgÉg 10·27 orb13 épye ikya gya hE,
SvEiDk Éiv:y inix yid Aap pr Éiv:y inix lagU nhI<< haetI hE tb ÉI Aap #s inix kI suivxa Apne kayRkÄaRAae< kae de skte hE<, Aap #ske il@ ijtnI raiz %ict smHe< %tnI raiz kae àTyek kayRkÄaR ke savR-jink Éiv:y-inix oate me< jma krva kr de skte hE<, yh oata samaNyt> iksI fak "r me< ya ÉartIy Sqeq bE<k v #nke shyaegI bE<k ya kuD ra:q+Iyk«t bE<k jEse - pÃab neznl bE<k me< oaela ja skta hE,
9 qI Aa$ sa#ikl Aa£) #<ifya ivéÏ kmRcarI raJy bIma ingm, mÔas, 1977 @l @ bI Aa$sI 1335; relve kmRcarI shkarI bE<ik<g simit ilimqef ivéÏ Éart srkar, 1980, @l @ bI Aa$sI 1212 rajSwan 10 Éiv:y inix inrI]k, gu<qUr ivéÏ qI @s hirhrn, Aiol ÉartIy irpaeqR 1971 , %Cctm Nyayaly 1519; ]eÇIy Éiv:y inix AayuKt, AaNØ àdez ivéÏ qI @s hirhrn, (1971) 2 @s sI sI 68 11 kuD %*aegae< ke il@ 12% kI %CcÄr dr lagU haetI hE, 12 31 macR 2003 13 1 orb = 100 Arb ya 100 ibilyn ya 10,000 krae–f
lleeooaayyaa eegg 110 – 3
#s àkar ke àkr[ me<, Aapke Öara ik@ jane vale yaegdan kI kae$ SwayI àitztta ya raiz14 inxaRirt krne kI AavZykta nhI< hE, #s àkar se Aap Svy< in[Ry lekr yh raiz inxaRirt kr skte hE<, i)r ÉI, ACDa tae yhI haega ik Aap inyimt êp se km se km vai;Rk Aaxar pr AvZy yaegdan kre<,
inv&iÄ-vetn (pe<zn) yid AapkI s<Swa pr Éiv:y inix Aixinym lagU haeta hE tae inv&iÄ-vetn ke il@ p&wk êp se àavxan krne kI kae$ AavZykta nhI<< hE, @esa #sil@ hE Kyae<ik Éiv:y inix ke maisk A<zdan kI AaxI se Aixk raiz15 srkar Öara inv&iÄ-vetn inix me< le lI jatI hE, ANy jn-sevI s<SwaAae< kae Apne vyaev&Ï @v< sevainv&Ä kayRkÄaRAae< ke il@ inv&iÄ-vetn ke àkr[ae< pr AvZy ivcar krna caih@, sevainv&iÄ ke pZcat! iksI ÉI kmRcarI kae sarI %è inv&iÄ-vetn àdan krne ke il@ àTyek v;R vetn kI lgÉg 10% raiz ka invez krna pyaRPt haega, yh àavxan kmRcarI kI Aaer se iksI ÉI bIma kMpnI se @k Aixv;Rta-bImapÇ16 lekr ikya ja skta hE,
%pdan (¢eCyuqI) mUlt> %pdan kmRcairyae< kae seva inv&iÄ ke smy ik@ jane vale SvEiCDk Éugtan ke êp me< àarMÉ huAa wa, twaip, %pdan s<day Aixinym, 1972 ke pairt hae jane ke pZcat! sÉI Vyavsaiyk inyaeKtaAa<e kae %pdan ka Éugtan krna AinvayR hae gya, v;R 1997 me< yh Aixinym jn-sevI s<SwaAae< pr ÉI17 lagU hae gya, 14 oata calU rone ke il@ Aapkae àTyek v;R km se km 500 épye jma krvane Apei]t hE, 15 kul 21.16% kI maisk AiÉv&iÏ me< se 10% raiz kae Éiv:y inix oate me< roI jatI hE, ze; 11.16% raiz kae inv&iÄ-vetn (pe<zn) inix me< le jaya jata hE, 16 supr-@Nyuvez£n pa£ilsI 17 6 istMbr 1997 se lagU (%pdan s<day Aixinym, 1972 ke ANtgRt idna<k 20 AgSt 1997 kae jarI @s Aae 2218)
yid iksI jn-sevI s<Swa me< 10 ya 10 se Aixk kayRkÄaR kayRrt hE tae %pdan ka Éugtan ikya jana AinvayR hE, yid iksI kayRkÄaR ne pa~c v;R kI seva pUrI kr lI hE tae yh Éugtan seva kI smaiPt pr ikya jata hE, twaip, yid iksI kayRkÄaR ka inxn pa~c v;R kI seva pUrI krne se pUvR hae jata hE tb ÉI %pdan ka Éugtan ikya jata hE, %pdan kI g[na inMniliot sUÇ ke Aaxar pr kI jatI hE: - 15 idn
X seva ke v;R X AiNtm Aahirt
vetn 26 idn #s àyaejn ke il@ vetn me< m~hga$ ÉÄa tae siMmilt ikya jata hE prNtu %sme< mkan ikraya ÉÄa ya ANy suivxa@~ siMmilt nhI<< kI jatI hE, %pdan ka Éugtan krne valI jn-sevI s<SwaAae< kae ÉartIy jIvn bIma ingm ya iksI ANy bIma kMpnI18 se @k bImapÇ AvZy lena caih@, #s bImapÇ ke il@ àIimym ka Éugtan vai;Rk Aaxar pr ikya jata hE, jb iksI kayRkÄaR kae %pdan ka Éugtan ikya jata hE tae bImaktaR %s kayRkÄaR ke oate me< %pdan raiz ka Éugtan kr deta hE, #s Aixinym ke ANtgRt iksI ÉI kmRcarI kae Aixktm %pdan kI dey raiz 3,50,000 épye tk sIimt haetI hE, bjqIkr[ kayRkÄaRAae< kae àdan kI jane valI suivxaAae< ke sMbNx me< jn-sevI s<SwaAae< ke sm] muOy smSya xnraiz kI AatI hE, #n suivxaAae< ke il@ xn kI VyvSwa kEse kI ja@ ?? #ske AitirKt, bjq tEyar krne kI Asman nIitya~ ÉI @k ANy smSya hE, kuD datVy-s<Swa@~ kayRkÄaRAae< kae idye jane vale suivxaAae< ke il@ xnraiz àdan krne kI #CDuk haetI hE<, jbik kuD datVy-s<Swa@~ #ske il@ #CDuk nhI<< haetI, #s àkar kI suivxa kuD kayRkÄaRAae< kae àdan krne @v< kuD kayRkÄaRAae< kae àdan n krne se smSya@~ %TpÚ hae sktI hE, vStut> #s piràeúy me< saxar[ se pirvtRn se #n daenae< smSyaAae< ka smaxan hae skta hE, 18 %pdan s<day Aixinym , 1972 kI xara 4-k
lleeooaayyaa eegg 110 – 4
svRàwm jn-sevI s<SwaAae< kae #n Éugtanae< kae AinvayR manna caih@ AaEr #sI ke Aaxar pr bjq me< AavZyk pirvtRn krna caih@, #sse jn-sevI s<Swa@~ sman zI;Rk se hI vetn @v< suivxaAae< ka Éugtan kr ske<gI, #skae inMniliot reoaicÇae< se dzaRya ja skta hE: -
twaip, yh AvZy Xyan rona caih@ ik kayRkÄaAae< kae id@ jane vale maisk Éugtan kI zuÏ raiz vtRman Éugtan raiz se km nhI< haenI caih@ Kyae<ik #sse kayRkÄaRAae< kae ivÄIy ki–Qna$ %TpÚ hae sktI hE, #s àkar ke iksI ÉI jn-sevI s<Swa kae #s deyta kae pUra krne ke il@ %Cctr bjqIy Aav<qn ka àavxan krna caih@, yid datVy-s<Swa kae yh lgta hE ik AitirKt raiz ka yh Éar %nkI ]mta se pre hE tae Kya haega? #s iSwit se inpqne ka @k %pay vetnv&iÏ kI raiz kae phle @k ya dae v;aeR< ke il@ #n suivxaAae< me< pun>-indeRizt krna hE, #ske pZcat! samaNy êp se bjq tEyar ikya ja skta hE,
Anu;<gI suivxa kr Kya iksI jn-sevI s<Swa kae Apne kayRkÄaRAae< kae àdan ik@ jane vale suivxaAae< pr Anu;<gI- suivxa-kr ka Éugtan krna haega, jI nhI<< ! Éart me< Aay kr Aixinym ke ANtgRt p<jIk«t smSt jn-sevI s<Swa@~ Anu;<gI-suivxaAae< ke kr se muKt hE<, zBdavlI AixsUict - naeiq)a#f Paairïimk - vetn Anu;<gI suivxa - i£ Nj bEnIi)q pun> indeRizt - rIf£reKq A<zkailk - paqR-qa$m Éiv:y inix - àa£ivfe{q ){f A<zdan - kNq++IVyUzn mjdUrI - veijj %pdan - ¢eCyuqI ivinmaR[ - mENyu)EKcr kmRcarI - @MPlaE$ vExaink - SqECyUqir gEr-inmaR[zala - na£n-)EKqrI SvEiCDk - va£lENqir inyaeKta - @MPlaEyr s<day - peme{q inv&iÄ-vetn - pe<zn lleeooaa··yyaa eegg hr mah àkaizt haeta hE, #sme<< jn-sevI s<SwaAae< ke inymn v leoa à[alI se sMbiNxt iv;yae< pr ccaR kI jatI hE, yh iviÉNn jn-sevI s<SwaAae<, datVy s<SwaAae<, v A»e][ àit:Qanae< (Aa£ifq )mR) me<< lgÉg 2700 Vyi´yae< kae ivtirt ikya jata hE, lleeooaa··yyaa eegg ke àTyuTpadn ya punivRtr[ kae Aka%{q@f #i{fya àaeTsaiht krta hE yid @esa AVyvsaiyk %ÎeZy se ikya ja@ @v< #nke öaet kae AiÉSvIkar ikya ja@, Aa~Gl Éa;a me<< ll eeooaa··yyaa eegg - This issue of Lekha·Yog is available in English as AAccccoouunnttAAbbllee.
lleeooaa··yyaa eegg ka vaÉ-Svêp - lleeooaa··yyaa eegg ke sÉI purane A»ae< ke Aa~Gl s<Skr[ (AAccccoouunnttAAbbllee) hmare vaÉ-Swl www.AccountAid.net pr %plBx hE<, cyint lleeooaa··yyaaeegg A»ae< ka vaÉSvêp ÉI vhI< %plBx hE, Aka%{q@f sMpuiqka - jnsevI s<SwaAae< ke leoa»n @v< #sse sMbiNxt iv;yae< pr l"u jankarI Aka%{q@f sMpuiqka me< dI jatI hE, #se àaPt krne ke il@ [email protected] pr $-àe; kre<, ivix-VyaOya - yha~ pr %Lleiot ivix kI VyaOya saxar[ jankarI hetu kI gyI hE, At> invedn hE ik kae$ ÉI mhTvpU[R in[Ry lene se pUvR Apne pramzRdataAae< se sMmit le le<, pÇacar - Aapke àZnae< AaEr suHavae< ka Svagt hE, hmara pta hE - Aka%{q@f #i{fya, 55-bI, o{f sI, isÏawR ivStar, n$ idLlI - 110 014; dUrÉa; - 011-2634 3128; dUrÉa;//////àitêp àei;ka - 2634 6041; $-àe;[email protected] ; [email protected]
© AccountAid™ India iv³m s<vt! Aa;a–F 2063; jUn 2006 $SvI,
vtRman iSwit
àStaivt iSwit
vetn 80%
Éiv:y inix / pairvairk inv&iÄ-vetn inix 16% %pdan 4%
vetn 100%
Éiv:y inix / pairvairk inv&iÄ-vetn inix 0%
%pdan 0%