వ్యూహాత్మక నీటి నిలువలు strategic water resources (telugu)

వ���త�కవ���త�కవ���త�కవ���త�క �ట�ట�ట�ట �ల �ల �ల �ల వల వల వల వల

��రత ప�భ�త�ం బహ���ర�కం� వ���త�క చమ�ర! �ల వ"# (strategic oil reserves) అ%వృ'() *,-. ం'(.ఇందువల2 '3�45 *6ల7 ప�8జ:6ల ;'() ,. య� *బ�త?:6#ర!. మ�ఖ�ం�, అనూహ�ం� చమ�ర! 4CఱతఏరFడHపIడJ సరఫMలN లNటO మPలం� ధరల ఆక;�కం� STఱక UంV6 ఆMW�క వ�వస�� క దుపXలY2 క ంV6 ;� రం��లబZట[గల గ�]6మ� *బ�త?:6#ర!. MంV'(, ";Tన�ం aకU అవసMలక లNపం లYక ంV6 చూసు4bగల గ�]6ం"అ� కcV6 అంటO:6#ర!. dదట'6� సంగ]ల7 ఉ:6# MంV' అసల -;సలfన 4రణం అ�Sసు. న#'(.

:6 దృh[లN చమ�ర! కంటi మ�ఖ�jklన m� థoక వనర! (basic resource) మంp�ర!. చమ�ర! లYకm-]మనjkఱq�Wన ,మ7r జs�లc, ప�భ�]6�లc కc"m-వచుt:uv మనం బ��:u ఉంట�ం. 4� మంp�ర! లYకm-]ప�భ�]6�ల సంగతల7 ఉంp మ7నవ :6గMWకతలc, జsత?లc, జswయతలc, సంసUృత?లc చMWత� పXటలN2 ంpమPక మ�Vx� అదృశ�jklm-]6z. pత�j{oటంటi ఎడ]గక ంV6 కటక కఱువX ]6ండ}ం* ప~ంలN అల7జరగV6�45 ౪-౫ ఏళ�కంటi ఎక Uవ సమయం పట[దు. మన ఖర�4" ఒకU,MW ఆ పMW;� � :�ల4C:6లY ��అ�W#ప�మ7దంల7� అ'( బహ��ఘr ప�45 �య (rapid process). '6� ప� అ'( *సుక � wఱుత?ం'(.

గతంలN *6ల7,ర!2 ఇల7 జMW�WనటO2 పMW3�ధక ల అనుమ7�సు. :6#ర!. m� �న d��ంజ'6M�, హరmF,ఈ�S�య�, బ��లN�య�, 4� ��, ఈస[� '��mల :6గMWకతల 4C�# వందల సంవత�Mల mటO మనల7��ఉజ� �లం� ఒక ��ల గ� ��"�W ఆఱqm-య7z. ఈ M�� ఆ �M�నుష� ప�'3ల పM�ట4స45. 4�ం'6� ల �అవతMWం*6z. ఆ జsత?ల�ర! ]"}తక Uవ�ళ�� 4ర!. ఆ � (ల నగMలN2 ఒకపIడJ ఆ]�యలc, '6శరథులc}ల;లY2 ఉంట�ర!. ఎ�.ట.Mమ7MవXల పMWఢ}లY2 ఉంట�ర!. S.}. నర;ం�MవXల పMWm"ం* ఉంట�ర!. 4� ఈM�� అకUడ ఎవర¢ లYర!. ఆ:6డJ o"య:62 '( జ:6�� గల ఆ మ7నవ జsత?ల ఈ:6డJ ఏjklm-య78]"యదు. �ళ� ��షల , మతమP, ,�£త�మP, సంసUృw ఏjkl:68 ]"యదు. హ¤త?. � తమ నగMలc,పట[ణ6లc, �� మ7లc ఖ7¥ *; mడJబZట[ *ల72 *దఱ¦ �ళ�� ఎకUVకUVx45 ��§�m-య7M� ]"యదు. అల7 ఎందుక ��§�m-�"� వptం' ]"యదు. ఏ ఏ సుదూర '3లక వలసm-z ఏ ఏ (ఆధు�క) జsత?లN2 క";m-z:6మర¢mలY2 క ంV6 m-య7M� ]"యదు.

*6ల7 సందM¨లN2 ఏళ� తరబVx ఏక4లంలN ]6ండ}ంpన దుర¨రjklన కఱువX (famine) 4ట4ల (drought)అందు4Uరణjkl ఉంVచుtన� పMW3�ధక ల ఊహ. ఈ ప��mదన� ]«� ;పXచtడం సులభం 4దు. మన 'శంలNకఱు�¬;­. ఇతర '3ల నుంp ఆ�రం ]SFంచు4bవచుt. 4� �ర! ఎకUణ�® ంp వసు. ం'( ? అ'�, మన 'శంలN

blank_page http://lipik.in/telugu.html

1 of 12 8/31/2008 10:27 AM

మ7త�j{ కఱువXంVx ఇతర '3లN2 లYకm-]:u ఆ�రjkl:6 ]SFంచు4bగలం. ఒక�uళ మన]« mటO *6ల7 '3లN2కcV6 కఱు�¬;­. ? ఆ కఱువX మPణ6® ల ��ళ� mటO - లY'6 అంతకంటi ��చుt4లం 4Cన,�W] ? అపIVం *య7�" ?అపIడJ మనకcUV6 STన S­M¯Uన# మ7నవ జsత?ల72 � 4Cంm, ��డూ ఎకUVxదకUడ వ'(లY; *టO[ 4Cకర¢,పXట[ 4Cకర!� వలసm-వడం తపF గత�ంతరం ఉండదు.

ఈ సం��వ�త (probability) � సక�మం� అంచ:6 ��య�గల�". ]ల గ� సంవత�Mల72 �� �]6వరణ6� కcUV6౬౦ (అఱ��) z²ళ� 4లమ7నం (time scale) ఉంద� పMW3�ధక ల *బ�త?:6#ర!. అంటi ఒక ౬౦ z²ళ� mటOబ�� వM� ల క ఱq;­. తర!�� ౬౦ z²ళ�లN అంత బ�� క ఱవక m-వచుtనట. ఆ క ఱవక ంV6 m-z² ఘట[ంలN4C�#,ర!2 భయంకరjklన కఱువX4ట4"# ;Tతం ఎదుM�U�"� Mవచుtనట. మనక ]"; ఇల7ంట అ:6వృh[ఘట[ ం మన '3�45 ,�తంత�³ం Mకమ�ందున# అఱ�� z²ళ�లN ఎదుMం'(. ఆ తర!�� అఱ��z²ళ�లN కఱువX4ట4లc, ఆక" *6వXలc బ�� త�Wµm-య7z. అందుక %న#jklన ఇం4b అఱ�� z²ళ� 4లఖండం ఇపIVdదలfంద�S,-. ం'(. ,�తం]6� ³�45 మ�ందున# పMW;�త?"# ఇ'( మనక స¶ప భ}ష�త?. లN ర!p చూSంp:6ఆశtర�m- నకUఱలYదు. ఈ ప�కృ� *6ంచల7�ల (nature fluctuations) క మ7నవ క"Fత }·'6ల (man-made tragedies) ]«డJ4క ంV6 చూసు4bవడమ:u స�ల � }జయ వంతం� అ¸(గoంచడం మనaకU ఉమ�Vx m� ప. 4లజ¹త ¶'6 సమయసూºMW. ¶'6 ఆ¸6రపVx ఉన#'(. ఇ'( వM� ల క ఱవనపFట సంగ�.

వM� ల బ��:u క ఱుసు. న# M��లN2 *6ల7 �ర! వృ 6 అవX]«ం'(. ఎంత ? అ:u }షయjkl ఇపFట'64 సMనఅంచ:6లY2 వX. ��'6వMWలN ఏV6'(45 ప�వ�£ం* ౧,౦౦౦ ట.ఎ¼.;.లN2 ౬౦౦ క ST� ట.ఎ¼.;.ల �ర! సమ�ద�ంలNకల సు. ంద� ఒక అంచ:6. (ఇ'( 4�వలం ఉ'6హరణ 4bసం *బ�త?:6#నం] ! న'�జల7ల ��పX దృh[ ,MWంచమనడం4'� ��,-'½ శం) ఇందుక }ర!ద) ం� మన �� ¶ణ m� ం]6లN2 వ�వ,యం 4bసం బ¾ర!బ�వXల త}� భPగర¨ జల7"#STద½z¿త?. న ,�� *య�డం జర!గ�]«ం'(. తతº"తం� ఇపIడJ *6ల7 m� ం]6లN2 ఎ�#వందల అడJగ�ల లNత?క త}�:6 �ర! పడ� పMW;�� ఉం'(. ఇక నగర/ పట[ణ m� ం]6లN2 సM�సMW ! అm�[ jkం� �సుల 4bసం ఏV6'(45ఎ�o'( :�లల ఎడ]ఱS లYక ంV6 భPగర¨ జల7"# SలYtసు. :6#ర!. మనం Sల సు. న#ంత ]Áందఱ� భPగర¨జల7ల మ¥� పXం�4bవడం (replenishment) లYదు. అటOవంట'(, ఇంతక మ�ందు *SFన కఱువX 4ట4లవంట} వ;­. ఎదుర!U:u సన#ద)త (readiness) ఇపFట 45పIడJ ఈ జs�45 ఉం'6 ?

అందువల2 ఇపIడJ నడJసు. న# ప�హసనం (farce) ఏంటంటi - నదులక అందMనంత దూMన �వ;ం*�ళÂ�, ఏన'(� ఎపIడూ చూడ��ళÂ2 , ఎపIడూ న'�జల7ల గ�ఱqంp ఆలNpంచ� �ళ�� కcV6 తమక నదుల �ళ��4�ల� �న'(సూ. à( 4కUV6�# మనం గమ�సు. :6#ం. }పMÄతjklన జ:6�� STఱుగ�దల య7భz²�ళ� :6డJ లY�జల }'�·"# మనుష?ల మధ� ర�W",-. ం'(. *ఱువXలc, �గ�లc, వంకల వంట ,� �క �ట వనర2� 4mడJ4bజsల��ళ��, �ట� ధ�ంసం *;న�ళ��, అల7 *సూ. ంటi చూసూ. ఊర!క న# �ళÂ� - ఱÅపX న'�జల7"# సరఫM*;:6 �ట� సక�మం� }�8�Wంచు4bలYర:u '6ంటÆ2 }ప��ప�. లYదు.

నదుల �ట:u �కర జల7ల (assured waters) � ప�*6రం *య�డం జర!గ�]«ం'(. ఇ'క ఫక . Mజ4�యప�*6రం. ఇ'క p45]6�wత మPరÇత�ం. నదులY¶ మ7య7, మర�మP 4వX. *ఱువXల మ7'(M� అ} కcV6వM� ¸6MW]6లY. అసల ప�� �ట చు4U అమPల�jklన'. సక�మం� �డJ4b గ"�W], మన జ:6���, '6�

blank_page http://lipik.in/telugu.html

2 of 12 8/31/2008 10:27 AM

అవసMÈ# అదుపXలN STటO[ 4bగ"�W], న'�జల7లY 4దు, అ�# జల7లc �కర జల7లY. మన ప�MÄ�క లక �కరజల7లY¶ లYవ�, �ర! ,� �క జలవనర2:u సక�మం� 4mడJక � �డJక :6#ర�, మనల7� �ర! �ట45 మ�ఱq45గ�ంటల గ� పట[ ంచ లYద� జs¹ పకం *సు4bవడం అవసరం.

అ:uక ల అ:uక పMW·UM"# సూpసు. :6#ర!. సమ�ద�పX �ట� మంp�ర!� మ7రtడం, ఆ45�జ� �, ��ÉV� జ� �తగ�mళ�లN j{ళ}ంp కృ��మం� �ట� సృh[ ంp �డJ4bవడం, మ¥� '6�# పXనMW��8�Wంచడం (recycling)గట�� ! ;Tను� Ê~� తర� పMW·UM"# ఎల2 పIడూ అనుమ7న దృక Uల]« పMW45ం*6"� ఉం'(. ఇం4b పకU "��ÉV� జ�]« 4ర!2 నVxS,. ం, }మ7:6"# ఎగM�,. ం" అ:u�ళ�� బయలY½ Mర!. ఎ�#ంట45 �డబ¾త?:6# రబ�Ë ��ÉV�జ� � ?,¸6రణం� ఇల7ంట }షయ7లN2 అసల ప'6ర�పX ఖర!t కంటi '6�# పటi[ (harvesting) ఖర!t ఎక Uవ�ఉంటOం'(.

సమ�ద�పX �ట� మంp�ర!� మ7రtడం ,ధ�j{, అ'� wరm� ం]6లN2 మ7త�j{, అ'� ]6గV6�45 మ7త�j{ ! అ'��uల7'( 4bట2 STటO[ బడJల STVx]:u ! అ'� డ�Ëpt 4Cను4bUగల�ళ�4�. 4� ఇం]6 *; అ'( వ�వ,య7�4�,పMWశ�మలకc సMWm-దు. ఏ'jkl:6 అ'( pన# '3లక లfస�� నS­F పMW·Uరం. మనల7ంట మ�జsత?లక ఒకమ�క UలN45 Mదు.

'�4:6 ఒక స�లF4"క ప�ణ6§4 (short-term plan), ఒక '�రÌ4"క ప�ణ6§4 (long-term plan) ఉంటiమంp'(. వ�వ,యం *6ల7 STద½ }షయం. సగటO వర�mతం లభ�jkl]:u �� '6� }షయం ఆలNpంచలYం. మనంఆలNpసు. న#'( ఆ సగటO వర�mతj{ స��45 సగం� లNS;­. ఏం *య7�ల� ! మన అత�వసర కర.వ�ం - మ�ందుజ:6�# *6వక ంV6, వలసm-క ంV6 బ�45ంచడం. వ�వ,యమP, పMWశ�మలc, గ�ఱÍపFం'లc తర!��}షయ7ల .

4Cంతమం'( m� జ^క [ ల కట�[ లంట�ర!. �నల పVx], నదుల ఉmÎFం�W], m� జ^క [ ల అనుక న#టO2 �ఉప8గపడ]6z. లY�M��న అ} వట[m-z ఈ�పX[ Sరoడ2 మ7'(MW� సందరÏక ల మ:Ð ఫల4లST అదు¨తర,�# ఒ"45ంచడంలN మ7త�j{ సఫÈకృతమÑ]6z. �నల ఏట� సMW�µ :u పడ]6య:u భM�, ఉంటi ఈప�,. వనం]6 '�45 ? �నల సMW� పడకm-వV6�45 �]6వరణ 4ల ష�v, మఱÒకటÆ ఏ':6 4రణం 4వచుt.4� మనం మన పMW¸(లN *య�గ"�Wం'( ఏంట:u' ఆలNpం*6".

(4��4��4��4��.శశశశ.౨౦౫౦౨౦౫౦౨౦౫౦౨౦౫౦ లN�లN�లN�లN�) హÔస�4లహÔస�4లహÔస�4లహÔస�4ల ప�ణ6§కప�ణ6§కప�ణ6§కప�ణ6§క (Short-term plan) :

ఈ }ధjklన ప�ణ6§కలN సమ4Èనం� అందుబ�టOలN ఉన# శ45.వనర!2 (energy resources) ప�MW.�అzm-z²'64 �ట స�యం]« �ట� ఉతF�. / �ల వ *; �డJ4bవచుt. ఇందు4bసం Mనున# ఇఱ��-నల�Zసం॥ల 4లఖండం (period)లN-

౧. భPగర¨ జల7"# (ground water) వ�45.గతం� ��"45w; }�8�Wంచడం ¶ద క¤�రjklన ఆఁ~ల }¸(ం*6".అల7 అననుమతం� ��"45 w;­�MW� వన�m� ణ�ల సంర~ణ చట[ం (Wild-life Protection Act)ల7 జలవనర2

blank_page http://lipik.in/telugu.html

3 of 12 8/31/2008 10:27 AM

సంర~ణ చట[ం (Water Resources' Conservation Act) ఒకట *; ఆ ప�4రం� �Öxం*6".

౨. భPగర¨ జల7"# ఆ¸(4MWకం� కఱువX4లమ� wM��ంచబVxన 4లఖండంలN మ7త�j{ ��"45 wయ7ల� ఆచట[ంలN ఒక అ¸(కరణ6�# (artical) *Mt".

౩. ఈ }¸6:6�# అనుసMWంp ,'6రణ పMW;� త?లN2 భPగర¨ జల7"# �డJ4b�వ�ం కనుక మ�ందసు. � న'�జల7లవృ 6� అMWకట[ జs�కంతట4� అ} సమ7నం� ఉప8గపVల7 చర�ల wసు4b�".

౪. పర�వ,:6ల Øణ®ం� ]";, ఉ'½ శ ప�ర�కం� జలవనర2� కల hతం *;నటO2 ��, ,Îం]6�45ఆక�oంచుక న#టO2 ��, వృ 6 *;నటO2 ��, :uరస� 4ర�కల7mల 4Cఱక దుMW��8గం *;నటO2 ��, ప�Vxt�u;నటO2 �� ఋ���న సందM¨లN2 'ష?లక - �ర! వ�క . లf:6, సంస�లf:6 - ౫ నుంp ౧౫ ఏళ�'64 ఎం]:6సM�, క¤Wన 4M�ర �~ }¸(ం*6". సదర! ఉల2 ంఘక ల సంస�లfన ప~ంలN �ట అగ� :6యకత�మP, Board ofdirectors (�MW ,� �క ప���¸(]« స�) అం]6 సమh[ �, సమ7నం� బ�ధు�లYన� ప�కటం*6".

౫. MÄ;T45Ú *;న జల7"#, మంp�ర!� మ7రtబVxన సమ�ద� జల7"# ,¸6రణ పMW;� త?లN2 పMWశ�మలక మ7త�j{(ఒక ��లక ) సరఫM *య7�".

౬. 'శంలN� సు}3ల భP���లN2 వMW, *ఱుక ��య�V6�# �ర!]6�హపఱqp తక Uవ �ట� అS­Öxం*jkట[పంట"# m-� త��£ం*6". ఇందు కనుగ�ణం� ప�జల ,ంప�'6zక ఆ�రపX టల�టO2 పXనర!ద)MWం*6". అ'సమయంలN �ందు;­'6��# (drip irrigation) ;Tతం ప�చురపఱ*6".

తÛర!F ఆÊ�క� '3లN2 పంV ]Ü (Teff) అ:u ఆ�ర పంట మన Mయల;మ :uలకc, �]6వరణ6�4�, బ��నపIత?ంద� ఇఱవz²�ళ� 45�తం మన వ�వ,య 3స. Ý�uత. ల ప�కటం*6ర!. '6�4క Uవ �ర! అవసరం లYదు 4�*6ల7 m-షక ప'6M� ల న# ¸6న�ం. '6� ¶ద పMW3�ధనలc, ప�8�లc ఏjkl:68 ]"యదు. అల7ంట¸6:6�ల పంV అవ4శం ఉన#పIడJ మన �ట లభ�తకc, మన ,� �క భPo స�����4�, �]6వరణ6�4�అనుగ�ణం� ఆ�రపX టల�ట2 � మ7ర!tక ంటi తపI లYదు. ఒండJ� మట[ :uలల (alluvial soils)లN �వ;ం* �MWదగµర!#ంp, ఱ�:uలల (rocky terrains)లN �వ;ం* �MW '64 అందఱూ వM�, ��ధుమలN మ7త�j{ �:6లంటiక దరదు. అ'� �క మనక ,� �కం� పండV6�45 అవ4శం ఉన# �ంV �నడం వల2 ఆ�ర }షయంలN స�తంత�]6,స�యంసమృ'�) (self-sufficinecy) కల గ�]6z కనుక పMz m� ం]6ల నుంp వ*t ఆ�ర '(గ�మత?ల ¶దఆ¸6రపడక ంV6 మన ,� �క/ m� ంwయ ఆMW�క వ�వస� (local/ regional economy) కcV6 ;� రం� ఉంటOంద�అర�ం *సు4b�".

'�రÌ4ల'�రÌ4ల'�రÌ4ల'�రÌ4ల ప�ణ6§కప�ణ6§కప�ణ6§కప�ణ6§క (Long-term plan) :

సు'�రÌ భ}ష�త?. � దృh[ లN ఉంచుక � బహ�3 మనం �ట� ��MÄz¿త?. న �ల వ *య7�"� ఉంటOం'(.ఇందు4Cఱ4న 4M�చరణ క�మం ఆధు�కం� ఉండకcడదు. '6� గ�ఱqంp తర!�త M,. ను. క ండm-త� �నల పడH సంవత�MలN2 ఆ �రం]6 వఱదల � ప�వ�£ంp ఒకపకU ఊళ��, mÎల7È# మ�ం*�. మన"# నష[పఱుసూ.

blank_page http://lipik.in/telugu.html

4 of 12 8/31/2008 10:27 AM

మఱÞపకU వృ 6 అవX]«ం' తపF '6�# మనం ఇంతవఱకc సMన పద)�లN మ§�ంచుక � మptక*సు4bలYకm-య7ం. �జం� అదం]6 �ల వ *;­ ఉmయj{':6 'ఱq45] మఱÞ MంVళ� '64 �నల పడకm-z:6 మనక �z� గడJసు. ం'(. 4� అల7 జరగడం లYదు. �నల పXషUలం� పVxన �డూ,పడ��డూ సమ7నం�:u 3�45సు. :6#ర!. '�� కవసరjklన ,ం4��కతలc (technologies), 45టOక లc(techniques) అ%వృ'() *ందకm-వడj{ అసల సమస�.

ఇపFటఇపFటఇపFటఇపFట పద)త?లN2పద)త?లN2పద)త?లN2పద)త?లN2 ఉన#ఉన#ఉన#ఉన# 4C�#4C�#4C�#4C�# ,ధక,ధక,ధక,ధక బ�ధ4ల బ�ధ4ల బ�ధ4ల బ�ధ4ల :

(i) ఆచరణ6త�కం�ఆచరణ6త�కం�ఆచరణ6త�కం�ఆచరణ6త�కం� (Practical aspect) :-

౧. మనం అనుక ంటOన# �ట �ల వల �oత. ం ఆధు�క ఆనకట[ల మ7'(MW� 4�ం'��కృత బృహß జల7శయ7"#(centralized vast water bodies) �MW�ంచడం ]6]6U"కం� తపFక m-z:6 సు'�రÌ భ}ష�త?. లN మటOక ]"}]టల అ�Sంచు4bదు. నదులc, న'�లNయలc, �ట పMÄ�హక m� ం]6లc (river basins), �టలN2 పXట[STఱq�� వృ~, àవజsత?లc (flora and fauna) అ:u} �టంతట అ} ఏరFVx అ:6'(� 4Cన,గ�తÛ వసు. న#సహజ పM�వరణ వ�వస�ల (eco-systems). అ} పరసFMనుబద)jklన ఏ4ంVá శMÄరం ల7ంట}. మ7నవXVx45�ట ప�wర! ఇపFట4� ప�MW.� అర�ం 4లYదు. ఒక సహజ మ7రµంలN గలగల mఱÅ న'(� సమPలం� '6MW మ§�;­.ఆ ప��హమ7రµంలN '6� ¶ద ఆ¸6రపVx అంతక pర4లం మ�ందునుంp ఏరFడH ప�కృ�సంపద Öáణâంp m-త?ం'(.'6� ప��హమ7Mµ ల ��ంట ఉన# భPగర¨జల7ల అడJగంట m-]6z. 4C�# వందల 45లN¶టర2 mÎడవXన ఆగక ంV6ప�వ�£ం*6"� ఉన# బృహత. రమzన జల ��M�# జల7శయ7ల S­MWట అ� ఇర!క స�లంలN అ�లNత?�కదలక ంV6 '(�య�డం వల2 భPo mÎఱల ¶ద ఒ�. Vx ��pt చుటO[ పకUల ��స m� ం]6ల 'బË'(ంట�z.,� �కం� ��MÄ ,� zలN భPకంmలYరFV ప�wప సం��వ�త (negative possibility) � ;Tతం ]«� ;పXచtలYమ�.

o�W"న 4రణ6లN2 dదట'( - �ర! త�ర� �]6వరణంలN45 ఆ}రz²� స���వం గల ప'6ర�ం. భPo ఉపMWతలం(earth surface) లN ఎండ త�WలYల7 ఎంత �ల వ *;:6 అ'( సమయ7�45 అకUఱక Mదు.

MంV'( - మనం ��}-అత�వసMల (future contingencies) 4bసj{ �ర! �ల వ *సు. :6#మ�, అ} ఎపIడJపVx] అపIడJ ఎV6STV6 �Vx mMయ�V6� 4Uద� *SF:6 }�Sంచుక :u }�uకమP, పMWణw మన ప�జలక లYవX. 'శ��ప. ం� wవ�jklన కఱువX పMW;�త?లY¶ లYకm-z:6 ,� �కం� 4C'(½ mట ఎద½Vx ఏరFVxన ప��,MÄ ��ã�,�ళ� తరఫXన �ళ� 3సనసభ��లN జల7శయంలNంp �ర! ��ంట:u }డJదల *య7�ల� ధM#ల *;­అవ4శమ�ం'(. క�ä�దుర!� ఒక STద½ జల7శయం క�Sసూ. ంటi �ళ�2 అల7 ఆలNpంచడంలN ఆశtర�ం లYదు. ఆమధ� :6య�డJ�MW హయ7మ�లN కఱు�¬ptనపIడJ :6�ర!� న ,గ� లN� Vå ,-[ M�� �ట� mÎల7లక వదల7ల�Mత?ల ఆం'ళనక '(�ర:u'( ఈ సందర¨ం� స�MWం*6".

మPV'( - మన ప�జల ��ఖMW. �MWపIడJ ఎల7 ఉ:6#రంటi - వృ 6 *య�V6�45 �ర! *6లకm-] '6�# �టఎద½Vx� అ%వMW®సు. :6#ర!. "¶ S­టలN �ట సరఫM బ�వXం'6 ?" అ� అVx�W] " ఆఁ ! ఏం బ�వXండడం లY ? M��4bగంట అ� టæoంç� STట�[ ర!." అంటè �టè[ ర!సు. :6#ర!, 'M��4b గంటz:6 ¸6Mళం� 4C��zలN2 ంp �M¯*tపMW;� � ఉండడం ఈ M��లN2 *6ల7 మంp }షయం' అ� గ�MW.ంచక ంV6 ! అందు*త వ���త�క �ట�ల వ"#

blank_page http://lipik.in/telugu.html

5 of 12 8/31/2008 10:27 AM

ఏరFఱచు4bవడj{ 4దు, కఱువX 4ట4లక ;Tతం మనం ఒక సFష[jklన, సు��తjklన �ర�చ:6�#ఏరFఱచు4b�". '6� ¶ద మన ప�జలN2 సక�మjklన అవ�హన�, జsగృ�� (awareness) STంmÎం'(ం*6".

౨. మ�ందు ప�జల aకU తలసMW �ట }�8గ ,� z (per capita water consumption level) �పMWగణనలN45 wసు4b�"� ఉంటOం'(. ప�సు. తం య�.4.ల7ంట అ%వృ'() *ం'(న 'శంలN తలసMW �ట లభ�త M��క ౧౬౫ (165) Èటర!2 ఉం'(. ఒక ప'�-ఇఱ�� Èటర!2 అటè ఇటè� మనం కcV6 అ' ప�మ7ణ6�# అనుసMWంచవచుt.కఱువX M��లN2 ప�జ"# తమ �ట అవసMల త�Wµంచు4bవల;ం'(� 4bర]6ం కనుక ఇం4 తక Uవ అంచ:6:u�uసు4bవచుt. అల7 చూసుక న#పIడJ 4�వలం ��z�మం'( �వ;ం* �� మ7�45 ఒక మ7నవ �MW�త జల7శయంఏV6'( mటO ;­వ *య7�లంటi అందులN క�సం :6ల గ�న#ర 4bట2 Èటర2 �ట �ల వ అవసరం. అz]అందు�oత. ం ఇపIడJ కడJత?న# పద)�లN ట��ంక ల కట[డం ,ధ�పడదు.

(ii) ,ం4��కం�,ం4��కం�,ం4��కం�,ం4��కం� (technological aspect) :-

౧. �లవXన# �ట :6ణ�త 4లక�మంలN mడz²� అవ4శం ఉం'(. ఇందులN అ:uక పMWసMం3ల mత� m-h,. z.dదట'( - '6�# �ల వ *య�V6�45 ఉప8�Wసు. న# �M�ణ6ల ఏ ప'6M� ల]« తయ7రవX]68 అ}. MంV'( -మP; ఉన# �ట45 �" ,-45] mడవXత?ం'(. అల7�� ప�వ�£ం* �ట� ఆS­;:6 mడవXత?ం'(. మనం �ల వ�oత. ం ఏ పద)�� అవలం�ంచ బ¾త?:6#మ:u '6�# బట[ మన వ����# ర¢mÎం'(ంచు4b�"� ఉంటOం'(.

౨. బృహé జల7శయ7ల నుంp �ట� అవసరం ఉన# అ�# m� ం]6లకc ర�ణ6 *య�డం కష[,ధ�ం. 4�వలం�� }టê సMWm-దు. ��MÄ z¿త?. న }దు�త?. 4�". ఇపIడJన# శ45.వనర!2 ఎపFట4� అల7�� ఉంట�య:u భ�మలN *;­పను"}. ఇ'( అ�# 4ల7లకc వMW.ం* ఉmయం 4దు. *6ల7వఱక ,� �కం� మ7త�j{ పంSణë *య�గలం.

౩. మంp�ట ఉతF�. 4Cఱక అ]6�ధు�కjklన యం]6� ల ¶'6, �ట]« నVx* కM��Mల ¶'6 ఆ¸6రపడH ంమఱq4C�# ద3బ�½ ల '64 ,ధ�మÑత?ం'(. త'6½ �M సమ�ద�పX �ట� మంp�ర!� మ7రtడం ల7ంట} కcV64Cంత4లం mటO ,ధ�మÑ]6z. ఆ తర!�త - అంటi తర!�� శ]6బ½ ం dదలz²� :6ట45 మ7త�ం అల7 క దరకm-వచుt. 4రణం - ఆధు�క పద)త?ల }పMÄతం� శక.³S­Öìల (high energy-intensive). }దు�దు]6Fదన 4bసంమన¶:6డJ ఏ m� కృ�క వనర2 ¶'] ��MÄ� ఆ¸6రపడJత?:6#v ఆ బíగ�µ , య�M��య¼,  MWయ¼ d॥}ప��జన�ం (renewable) 4వX. జల}దు�త?. (hydro-electricity) � oన�z;­. �", ,îరశ45. (wind-powerand solar energy) dదలfన ప��జన� వనర2 స�యం]« ఉతFత.z²� }దు�త?. ]« ��MÄ కM��M"#, యం]6� È#నడJపXత?న#టO2 � '6ఖల7లY2 వX. à�uంధ:6ల (bio-fuels) }షయ7�4C;­. అ} 4ల ·��# క"�WంచడంలN�ల7జ�ంధ:6ల (fossil fuels) క ఏమ7త�మP w;m-వ� ]"న :uపథ�ంలN �ట �డ4�45 ఉజ� �ల భ}ష�త?.ఉంద� ఊ�£ంచలYమ�. జల}దు�త?. , అసల జలం అంటè ఉంటi:u ,ధ�పడJత?ం'( కనుక మనం చMWtసు. న#ప�,. వనక అ'( ససందర¨ం 4దు.

౪. సమ�ద� జల7ల �ఢత పMWoత ,� zలN ఉన#ంత4లj{ �ట� అందుబ�టOలN ఉన# పద)త?ల (techniques)లN మంp�ర!� మ7రtడం ,ధ�మÑత?ం'(. 4� ఇపIడJ సమ�ద� జల7ల }పMÄతjklన M,య�క 4ల ·��45లNనవXత?:6#z. ఈ m-కడ (trend) STచుt¶M�4C'(½ �ట� ï'() *య�డం కcV6 భ}ష�త?. లN దురÌటం�

blank_page http://lipik.in/telugu.html

6 of 12 8/31/2008 10:27 AM

పMWణoంచవచుt.

౫. కనుక మంp�ట ల7ంట అ�m� థoక, అ�m� �న అవసరం �oత. ం ఈ ]6]6U"క ఆధు�క ,ధ:6ల ¶ద3శ�తం� ఆ¸6రపడ గల గ�]6మ:u ðర దు� భ�మ నుంp మనం బయటపV6". సమ7ప� (exhaustible)వనర!లfన STటÆ� ల , బíగ�µ , య�M��య¼ ,� నంలN అల72 ఉ'�½ � అదు¨త'�పం ల7ంట ప�]6�మ7#య వనర! ఏ':6'MW45]:u �� అల7 భ�oం* దM� మనక ఉండద� గ��£ం*6".

(iii) }¸6నపరం�}¸6నపరం�}¸6నపరం�}¸6నపరం� (Policy aspect) :-

౧. �ట� జswయం *య�డం లY'6 STÝ�uటêకMWంచడం ల7ంట} '�రÌ4"కం� ప���వ వంతjklన} 4వX. STSTచుt అ}మనల7ంట మPV ప�పంచ '3ల ప�భ�త� యం]6� ం�లN2 మఱqంత అ}��45, �రంక శ]6��4�, ప~m]6�4�,m� ంwయ దుMW�చ~ణ6-ఆM�పణల4� '6MW w;­ అవ4శం లYకm-లYదు. ఆ బ�టలN య�.4.లN ��మ� మ7రµM�  6చ�హయ7ంలN *;న �ట STÝ�uటêకరణ ఎందు4b సతº"]6 "వ�లYద� ]ల ,-. ం'(. STటÆ� Ú ల7:u �ర! కcV6 వనM�అzనపFట4�, అ'( STటÆ� Ú ల7ంట వనర! 4దు. జswయకరణ ల7ంట ప��mదన"# లYవ:�]. మ�ందు ఈ :�సMWµకవ�]6�,�# స¶�నం� గమనంలN ఉంచు4bవడం అవసరం.

౨. మ�ందసు. � అర�ం *సు4b�"�ం'( �ర! m� ంwయ వనM� తపF, ఎపFట4� జswయ వనర! 4జsలదు. మ7నవజs�చMWత�లN అ:6'(� �ట వనర!ల న#*ñట:u జ:6�,లc, :6గMWకతలc ఏరFడJతÛ వ*6tz. అసల అ' ప�కృ�సూత�ం. మనం ఆధు�క 4లంలN �ర! 'రక� *ñట2 అ%వృ'() పనుల *పటO[ తÛ, �ట 4bసం ఒక*ñట నుంp ఇం4b*ñట45 :uరప�MWతం� �ట� తర"సూ. , అల7 తర"ం*6ల� Vxమ7ండJ2 కcV6 *సూ. , అ'( ప�వ�£,. నన# *ñట45 '6�#ప�వ�£ంచ �వ�క ంV6 అడJH పడJతÛ ప�కృ� సూ]6� "# ఉల2 ంò£సు. :6#ం. ఎందుకంటi మన అ%m� యంలN, మనంప�కృ�� జzం*6ం.

౩. కనుక న'�జల7ల తపF oగ]6 �ట�, '6� సరఫM� జswయం *య�డం (లY'6 STÝ�uటêకMWంచడం) ,� �కప�జల aకU ప�కృ� సహజjklన, చMW]6� గతjklన, తరతMల హక U"# �M½ Öxణ�ం� 4లMయడj{ అవXత?ం'(.అ'( �MW� mÎమ�నక ంV6 mÎగ బZట[డj{ అవXత?ం'(. ఒక ,� �క వనర!� �ట �ల వలST ,� �క పం*6zwలకc,,� �క Mత?సంఘ7లకc మ7త�j{ ఆజమ7zh ఉంV6". ('శ ప�భ�త�ం]« స�) oగ]6 అ�# వ�వస�లc �టసరసన సమన�యక (coordinating), స�యక mత�� మ7త�j{ m-hంచడం ఆదరÏm� యం.

అ� m� థoకjklన àవన వనర!� మంp�ట }షయంలN మనం అ� m� థoకం�:u ఆలNpం*6". Ãలz]ఆ'(మం (primitive) �, అ:6గMWకం�, S;��¯టO[ � కcV6 ఆలNpం*6". వర.మ7న :6గMWక]6 మదమత. త�అ¸(గoంp ఆలNpం*6". ఎ:Ð# jkటO2 '(�W మఱó ఆలNpం*6".

ఇటêవల మనం "M�ద; (space) లNను, గ��ంతMలN2 ను �ర!ం'6 ? లY'6 ?" అ:u అత�వసర చరtలN'మ�న�:6¼, ]ల7:6¼' అన#టO2 ఉ:6#ం, మఱÞపకU భP¶�'( �ట వనర2�# �3ôÏషం� mడJబZటi[ సూ. . అz]ఈ }ధjklన పMW3�ధనలN2 మ���Wన '3ల�ర! మనం అనుక ంటOన#ంత బ��� జమ7:6ల 4ర!. �MW శ�ద)4�ం'��కృతjkl ఉన#'(, �జs�45 �ట ¶ద 4దు. �ర! 'ఱq45] అకUడ మ4ం STట�[ ల� 4దు. అసల , ఎను#:6#

blank_page http://lipik.in/telugu.html

7 of 12 8/31/2008 10:27 AM

సM�, మన భPoక న# ఆకర�ణ శ45. లY� గ��ల ¶ద మ4ం STట[డం ,ధ�ం 4దు. అసల }షయం - అకUడ ఒక�uళ�ట *6యల ంటi అకUడ m� �న 4లంలN :�:6 *టè2 గట�� àవM� STఱq�W ఉంట�య�, అ} బíగ�µ �:Ð STటÆ� "య¼�:Ð మ7MW ఆయ7 గ��ల లNప" mÎఱలN2 '6గ�ంట�య�, లY'6 క�సం య�M��య¼ ల7ంట��:6 ఉండకm-వ�,�ట� త}� w; భPo45 ]pt �డJ4b�ల� లNలNపల ఆశపడJత?:6#ర!. '6� గ�ఱqంp ఇం4పIV:6 M,. ను.

మన మ�ందున# కర.వ�ం - ప�కృ�� ఎ'(MWంp త'6½ �M '6�# mడJబZట[ క ంV6, '6�45 బõషరత?� లöం�Wm-z,అనుసMWంp, అర�ం *సుక � ఆ ప�4రం� మన ��}వ����# ర¢mÎం'(ంచు4bవడం. మ7నవXడJ ఇపFట'64,¸(ంpన }జయ7ల�# ఈ మ7రµంలN ,¸(ంpన�u. మన ల~�ం - మనక VకUల కఱువXల7ంట 4లంలN కcV6 �ర!'రకడం. ఆ సమయంలN అ'( 'రకదు గనుక '6�# మ�ం' �ల వ *సు4b�". ఎంత �ల వ *సు4b�" ? ఎల7*సు4b�" ? ఎకUడ *సు4b�" ? ఇ�u మన మ�ందున# ప�శ#ల .

:6:6:6:6 దృh[ లNదృh[ లNదృh[ లNదృh[ లN �ట�ట�ట�ట z¿ద½ Vxz¿ద½ Vxz¿ద½ Vxz¿ద½ Vx, అ'(అ'(అ'(అ'( ఏరFVఏరFVఏరFVఏరFV }¸6:6�#}¸6:6�#}¸6:6�#}¸6:6�# బట[బట[బట[బట[ , ప'(ప'(ప'(ప'( ర4ల �ర4ల �ర4ల �ర4ల � ఉంటOం'(ఉంటOం'(ఉంటOం'(ఉంటOం'( :

౧౧౧౧. :�సMWµక:�సMWµక:�సMWµక:�సMWµక ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : ఒక ప�]�క భP��గంలN �]6వరణ పMW;� త?ల ప���వం]« జలN]6Fదన చక�ం (watergeneration cycle) 4C�# శ]6బ�½ ల నుం*ñ, సహ,� బ�½ ల నుం*ñ స. ం%ంpm-త?ం'(. అందుమPల7న ఆ భP��గంïhUంp ఎV6MW� మ7MWm-త?ం'(. అటOవంట *ñట2 ఏం *;:6 �ర! 'రకదు.

౨౨౨౨. �÷��§క�÷��§క�÷��§క�÷��§క ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : య7వß ప�పంచ �]6వరణంలNను *ñటO *సుక ంటOన# ��MÄ సర!½ బ�ట2 మPల7న 4C�#*ñట2,� �కం� ఏరFV ]6]6U"క ఎద½Vx. ఇ'( 4C'(½ సంవత�Mల mటO మ7త�j{ ఉంVచుt.

౩౩౩౩. ఋత?ఋత?ఋత?ఋత? ��ఫల�పX��ఫల�పX��ఫల�పX��ఫల�పX ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : ఈ మధ� మనం తఱచు� అనుభ}సు. న#టOవంట'(. పV6"�న సమయ7�45 �నల పడకm-వడం *త క"��'(.

౪౪౪౪. ��పMÄత�పX��పMÄత�పX��పMÄత�పX��పMÄత�పX ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : ప�ళయ øకరం� వఱదల మ�ం*�. నపIడJ చుటè[ �M� ఉంటOం'( 4� అ'( ]6గV6�45ప�45Mక ప�జల అనుభ}ం* ఎద½Vx. ఇటOవంట'( భPకంmల సంభ}ంpనపIడJ కcV6 ఏరFVచుt.

౫౫౫౫. ,ం4��క,ం4��క,ం4��క,ం4��క ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : �ర! పXషUలం� ఉ:6# కcV6 '6�# }స. ృత జన }�8గంలN45 ]వV6�45 ,ధ:6ల లYకm-వడం.

౬౬౬౬. ఆMW�కఆMW�కఆMW�కఆMW�క ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : �ర! పXషUలం� ఉంVx, '6�# }స. ృత జన }�8గంలN45 ]వV6� కవసరjklన ,ధ:6ల ంVáకcV6 ఎక Uవమం'( '6�# ఉప8�Wంచు4bలY� �స��య ;��లN ఉండడం. '6�# �MW45 *క�నూ,సులభం�నూ అందుబ�టOలN45 ]వV6�45 ప�భ�వMµ ల ప�య�#ంచకm-వడం. '�:u# వరµపరjklన ఎద½Vx���}ంచవచుt.

౭౭౭౭. ,ంò£క,ంò£క,ంò£క,ంò£క ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : STన *SFన ,ం4��క, ఆMW�క ఎద½ళ�� లYకm-z:6 ప�జలN2 3ం�,మర,�లc, పరసFరసహ4రమP, సమన�యమP 4CఱవడH ం *త ఏరFV ఎద½Vx. ఈ }ధjklన }డూH రపX ఎద½Vx� మనం ��రత'శంలNతఱచు à( 4C��zల దగµM, అm�[ jkంటOలN2 ను గమ�ంచవచుt.

blank_page http://lipik.in/telugu.html

8 of 12 8/31/2008 10:27 AM

౮౮౮౮. 4ల ష�4ల ష�4ల ష�4ల ష� ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : �ట వనర!2 పXషUలం� ఉంVá కcV6 �ట� మ7నవXల తమ ఆMW�క 4ర�కల7mల �oత. ంకల hతం 4}ంచడం వల2 జ:6�45 *6"నంత� �ర! ల%ంచకm-వడం.

౯౯౯౯. అ�అ�అ�అ� }�8గపX}�8గపX}�8గపX}�8గపX ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : తక Uవ అవసMల �oత. ం ఎక Uవ,ర!2 � ఎక Uవ �ట� �డడం వల2 �ట వనర!2బ¾;m-వడం. మనుష?ల బ¾ర! బ�వXల త}� మ7టమ7ట4� vట�ర!2 ఆ� *; ఈ సమస�� సృh[సూ. ంట�ర!.

౧౦౧౦౧౦౧౦. దుMక�మణదుMక�మణదుMక�మణదుMక�మణ-ఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vxఎద½ Vx : త~ణం అం'6"�న�MW45 అం'6"�నంత� అందక ంV6, తక Uవమం'( 4bసం �MWఅవసMల క:6# ఎ:Ð# MటO2 ఎక Uవ� �ర! �ల వ *య�బVx ఖరtవXతÛండడం. కM® టక Mష[ ýంలN కృ·® న'( ��ంటకట[ న ఆలమట[ , :6MయణపXరం జల7శయ7"ందుక ఉ'6హరణ. అల7�� �uల7'( మం'(45 ఉప8గపV6"�న �టవనర!2 4C'(½మం'( }ల7సవంతjklన ]«టల STంచు4bవV6�4b, MండJ మPడJ పMWశ�మల నడపV6�4b}�8�Wంచడం కcV6 దుMక�మణþ.

మనం ఎదుM¯UంటOన# �ట ఎద½Vx ÃటలN2 '�45 *ం'(న' స}మరÏం� పM�లNpంp తగ� పMW·UM�# ��త4"�ఉం'(. ,¸6రణం� ఒక రకjklన ఎద½Vx ఇం4b రకjklన ఎద½Vx45 '6MWwసు. ం'(. కనుక మనం ఎటè ]ల t4bలYకసం'(గ)ంలN పడJతÛంట�ం. మన }షయ7�4C;­. 'మన'( మ�ఖ�ం� ఐ' రకం సమస�' అ� ]«,-. ం'(

వృ 6 అవXత?న# వఱద�ట� భద�పఱచుక :u ఉmయ7ల ప�సు. ]6�45 మన దగµర ;ద) ం� లY� మ7ట �జj{. 4�అల7గ� ఊMW4� కcM�tక ంV6 ఆ '(శ� మన ప�య7ణ6�# ఎకUV ఒక*ñట నుంp dదల STట[ క తపFదు. '�� 4bసంమ�ందసు. � మనం 4Cంత Ö�త�,� z �¾గట�[ (field level data) � ప4U� ;­కMWం*6"� ఉం'(. ఇందుక క�సంప'ళ� అధ�యనం అవసరం.

౧. ప�� సంవత�రమP క�మం తపFక ంV6 �నల క ఱుసు. న# m� ం]6లY} ? ఏV6'(45 �ట సMసMW వర�mతం(average rainfall) ఎంత ? ప�� ప'ళ�కc �ట సMసMW వర�mతం ఎంత ?

౨. భPoలN45 ఇంక త?న#'( (percolation) ఎంత ? నదులN2 కల సు. న#'ంత ? జనం �డJత?న#'ంత ? వృ 6అవXత?న#'ంత ?

౩. ప�� సంవత�రమP క�మం తపFక ంV6 వఱదల mలవXత?న# m� ం]6ల (flood-prone areas) ఏ} ? ఎంతవఱద�ర! ఎకUణ�® ంp ఎకUVx45 ప�వ�£,-. ం'( ? ఏ మ7రµంలN ప�వ�£,-. ం'( ? ఆ మ7రµం ఏళ� తరబVx ఒ4�ల7 ఉంటÆం'6? అపIడపIడJ '(శ మ7ర!tక ంటÆం'6 ?

౪. అ'( తన '(శ� తఱచు� మ7ర!t4b� ప~ంలN '6� మ7రµంలN ఉన# పలf2 లc, పట[ణ6లc, mÎల7లc, అడవXలc,రహ'6ర¢2 , బంజర! భPమ�లc dదలfన�ట }వMల 4�".

4C�# m� ం]6లN2 వఱదల అను�త� ఘటన (regular occurrence). �ట45 ఇ:6#ళÂ� ఏ'] 3పv అ'ఇకమ�ందు వరం 4�". వఱద"# వఱదల � 4క ]6]6U"క నదుల � పMWగణâంp �ట '6MW45 మనం అడJH Mవడంమ7:�య7�". ఇందు4bసం మనం వఱద మ7రµంలN ఉన# అ�# పలf2 È#, పట[ణ6È# �3ôÏషం� ఖ7¥ *zం*6". ఆప�జలక వఱద మ7Mµ �45 దూరం� jkట[ m� ం]6లN2 పXనM�సం క"Fం*6". 4Cత. పలf2 È#, పట[ణ6È# కట�[ ".

blank_page http://lipik.in/telugu.html

9 of 12 8/31/2008 10:27 AM

అపIడJ మనం వఱద �ట� మ§�ంచV6�45, మనం అనుక న#*ñట '6�# �ల వ *య�V6�45,}�8�Wంచు4bవV6�45 మ7రµం సుగమమÑత?ం'(.

�ర! m� థoకం� ఒక m� ంwయ వనర� గ�MW.ం*6ం గనుక '6�# ఆయ7 �� మ7ల, పట[ణ6ల స¶పంలN �MW45అత�వసర 4లంలN ఉప8గపVల7 *దుర!మదుర!� వందల7'( *ñట2 �ల వ *య7�"� ఉంటOం'(. ఈ సందర¨ం�భPగర¨ జల7"# ప�కృ�మ7త �ల వ *సు. న# }¸6:6�# పMW�";­. బహ�3 మనక 4Cంత జsడ (clue)pక Uత?ం'(. భPగర¨ జల7ల 4Cంత Öìరత�, లవణëయత� క"�W ఉన#పFట4� భPమ��పMWతలం (surface) ¶ద'MW4� �ట కంటi ,S­~ం� 45�oర�£తjklన} (relatively germ-free). అ} 4C�# �uల సంవత�Mల కcUV6�]6వరణంలN45 ఆ}MW 4వX. కనుక �డJ4bక m-z:6 తఱq�Wm-వX. అz] ఇకUడJన# �ర4సు - అ} మ7నవXల అందు4bలYనంత లNత?లN ఉండడం *త:u ఇదం]6 ,ధ�ం ఔ]«ంద:u'(. మ7నవXల ఉపMWతలం నుంp యం]6� ల లYక ంV6:u అందుక :uటంత లNత?లN ఆ జల7ల ఉంటi అ} అంత ïభ�ం�నూ ఉండవX, అంత అ~యం�నూఉండవX. కనుక మనం ఇకUడ }mF"�న mÎడJపXకథ -

౧. �ట� భPo aకU STmÎఱలN2 :u

౨. (:6�ర!� న ,గ� ల7ంట 4�ం'��కృత జల7శయ7ల ర¢పంలN 4క ంV6) ప��*ñట� ,� �కం�

౩. మనక అందుబ�టOలN

౪. ఎండ తగలక ంV6ను,

౫. భPoలN45 ఇం45m-క ంV6ను �ల వ *సూ. ,

౬. అ' సమయంలN �ట� 45�oర�£తం� కcV6 ఉంచడం

ఎల7 ? అ:u'(.

ఈ mÎడJపXకథ� }S­F క�మంలN - ఈ:6డJ మన వశంలN ఉన# శ45.వనర!2 3శ�తం 4వ� గ�MW.ం*6ం గనుక,యం]6� ల స�యం]« *య�గల అ�# పనుÈ# 4;­పX మMWtm-'6ం. ఒక పద�M� శ]6బ½పX మ�hల7 ఆలNp'6½ ం.ఒక�uళ శ45.వనర¢2 , �ట]« నVx* యం]6� లc ఉ:6# అ} ఉప8గపడ� గడJH పMW;�త?ల 4C�#,ర!2తలfత?. ]6z. ఉ'6హరణక - య�'6) ల జర!గ�త?న# '3లN2 ప�జల అ�# ఆధు�క ,îకM�లకc దూరjklm-]6ర!. m� �న 4లంలN య�'6) ల జMW�W] మనుష?ల మ7త�j{ చ�m-z²�ళ��. �]6వరణమP, '6� వనర¢2*క U *దరక ంV6 �Ö�పంల7 ఉంV}. అణ�బ�ంబ�ల ప�8�Wంచక m-z:6 ఇపIడJ జMW�� య�ద)4ండలటê4]6తFర�ం - సర�:6శనం. *6వ� o�W"న హత3ôష?ల (survivors) à� m�ంటi2 సుక � హ¤త?. �m�M�య�గం (stone age) లN45 ��§�m-]6ర!. కనుక మనం *య�దల tక న# �ట �ల వ కఱువXలY# 4కఅటOవంట అత�వసM"# ;Tతం గమనంలN STటO[ క న#' ఉంV6".

(కర¢#ల ) బZల ¼ గ�హ ల72 ంట *ñట2 ఒక �ల72 క సMWపV6 �ట� �ల వ *a�చుtన� గతంలN ఒక 3స. Ý�uత.

blank_page http://lipik.in/telugu.html

10 of 12 8/31/2008 10:27 AM

S­M¯U:6#ర!. ఎంతవఱక �జv ]"యదు. గ�హల 4కm-z:6 ప�� m� ంతంలNను అటOవంట ప�కృ� ;ద)jklనఏMFటi2 �� తపFక ంV6 ఉంట�z. �ట� మనం గ�MW.ంp తగ�}ధం� ఉప8�Wంచు4b�". ఒక�uళ ప�కృ� ;ద)jklనఏMFటi2 à లYకm-] ప�కృ�� అనుకMWసూ. మనj{ 4C�# ��MÄ ఏMFటO2 *సు4b�". ఇపIడJ మన ఇళ�లN ఓవ� ��åట��ంక ]« mటO భPమట�[ �45 సం� (sump) కcV6 ఒకట కడJత?:6#ర!. ప�� ఊMW4� అటOవంట సంపXల కట[V6�45 అవ4శం ఉం'v పMW�"ం*6". ఇ'( :6:6 సం��వ�తలN2 ఒకట మ7త�j{. ఎటOవంట ఏMFటæనపFట4�ఒకU సంవత�రంలN ప� మ��Wంచడం క దరదు. ఇ'( 4Cన,గ�తÛంV ప�. ప�� ఊMW�ర¢ క�సం MండJ ద3బ�½ లmటO శ�o;­. :u �� ఈ '(శ� తమక ]6మ� �ట భద�త� ,¸(ంచు4bజsలర!. �ల వ *;­ ఉmయం ల%ం*6లY ��ఎంత4ల7�45 సMWపV6 �ల వ *సుక ంట�ర:u'( �MW�MWష[ ం, �MW శ45..

ఇందులN ప�భ�త�ం *య�గల'( అత�లFం.మ� అz], �ట పరం� అత�వసర పMW;� త? లYరFVxనపIడJ��ÉదMబ�దు నగరం ఖ7¥ 4క ంV6 చూసు4bవడj{ '6� ప� 4�". అటOవంట పMW;� � ౧౯౮౭ లN ఏరFడబ¾]అపFట మ�ఖ�మం�� 4�॥3ô॥ఎ�.ట.ఆ�. }జయ�డ నుంp వందల7'( గPడJ� బ¾�ÄలN2 కృ·® జల7"# ��ÉదMబ�దుక సరఫM *zం*6ర!. ఆ *6MW��క గ�ణmఠం]« ��ÉదMబ�దుక కృష® �ర! వ*tల7 ఒక m� జ^క [ *పట�[ ల:u �ర®య7�#అపIV wసుక :6#ర!. అ'( :6య�డJ�MW హయ7మ�లN అమలzం'(.

ఆంధ�ప�'� ఏరFV :6ట45 మన జ:6�� మPడJ 4bట2 కంటi తక Uవ. అపIడJ �ట 4bసం m� ం]6ల మధ� �¯డవలY¶జMW��} 4వX. జ:6�� ఎ�o'( 4bటO2 '6టm-zన పMW;��లN ఇపIడJ జర!గ�త?:6#z. M�పX ఆ m� �ప'(క ¶దమండల ,� zలN కcV6 ఒకMW mÎడ ఇం4CకMW45 �Wట[ క ంV6 m-z² ప�మ7దం ఉం'(. '��కంతట4� 4రణం జ:6��STఱుగ�దల. కనుక '6�# కcV6 మన �ట వనర2 లభ�తక అనుగ�ణం� అదుపXలN STటO[ 4b�". 4C�# ���బ��ంక ల గ�ఱqంp, �ట45 ప�]�క oన�zంపXల గ�ఱqంp, కంp గర!డ ;­వల గ�ఱqంp 4క ంV6 య7వత?. జs�aకU ��} ప�8జ:6ల గ�ఱqంp 8pం* దూరదృh[ గల :6యక లc, j{¸6వXలc మన4U�".

సంపß ,î����లక ఏ4క అ¸(·� న 'వత� ]Áం�Z 4bట2మం'(�£ందువXల *త o45U" భ45.శ�ద)ల]«ను, అంతక oంpనభయం]«ను 4CలవబV �� మ�లÖá� అమ��MW� ,¸6రణం� ఈపకUబíమ�లN ఉన# }ధం� p��,. ర!. �త� యవనుMలfనలÖá�'} ఒక }క;ంpన మ�పద�ం ¶ద సM�భరణభPhత?Mల � ఆ;నుMలf ఉంటOం'(. ఆ}డ భర.zన}ష?® మPMW. వలf:� ఆ}డ కcV6 చత?ర!¨జ. ఆ}డ ఒక *]«.అభయoసు. ం'(. ఇం4b *]«. ధ:6�# Mïల � m-సు. ం'(.oగ]6 MండJ *త?లN2 ను ప'6�ల ంట�z. చంచలjklన ఆ}డకళ�� ఎవMW ¶'] పడ�� �MW à}తం సహజం� వృ 6అzనటi2 కనుక ఆ}డ ఏ *�లNను ఆయ�¸6ల ధMWంచదు.ఆ}డ45 ఇర!��పXల7 MండJ ]ల2 z²నుగ�ల ఉంట�z.'శమంతట� o45U" m� చుర�ం mÎం'(న ఈ ప}త� ర¢m�45'గజలÖx�' అ� S­ర!.

blank_page http://lipik.in/telugu.html

11 of 12 8/31/2008 10:27 AM

ఇ'( బహ�లN]న ��వగMW¨త pత�ణ. మ:Ðహరjklన పద�ం బ�రదలNంp m� దుర¨}సు. ం'(. బ�రదలN మ�ఖ�ం� MండJప'6M� ల ంట�z. ఒకట ,రవంతjklన బంకమట[ . MంV'( �ర!. బ�రదక సు�సన లYదు. �ట45 రంగ� లYదు.అటOవంట �టలN2 ంp పXట[న పద�ం అ�కష[¶�ద �ట ల~ణ6"# అ¸(గoంp మ�చtటæన రంగ�, ర!p, �సనల]«అందం� తయ7రవXత?ం'(. అల7ంట ప'6�:u# అమ��ర! తన ఆసనం� ఎంచుక :6#ర!. ఆ}డ aకU oగ]6MండJ *త?లN2 ఉన# ప'6�లN2 ఒకట అందjklన మనసు�కc, ఇం4Cకట అందjklన శMÄM�4� ప�wకల . ఆ}డక MండJ��పXల7 �లబడH ఏనుగ�ల అటà సంపదక ప�wకల .

ఇవ�# కcV6 �ర!ంటi:u ,ధ�మ�, �ర!న# *ñట:u అమ��MW కట�~ం ప�సMWంpనట2 �, అకUడ సకల సంపదలc�త� ��సం *,. య� ఇందుమPలం� మనక ]ల ,-. ం'(. ఎల2 పFడూ 4ర!తÛ, �ర! వృ 6 అz²� 4C��zల (leaky taps) దMWద� సూచ4ల� *�య�ల ÊTంç షÛz కcV6 *బ�]«ం'(.

మనక ర¢పX '('½ Ã, మన m� ణ6"# �లబZటi[ Ã, మన బ�'() శ45.45 4రణభPతjkl మన :6గMWకతక àవం m-;­Ãఅzన mంచ�÷�క శక . ల తపFక ంV6 అ�# }¸6ల7 మనకంటi �¯పF�u. అందుక:u మన ప�MÄ�క ల నదు"#'వతల � గ�MW.ంp ఆM¸(ం*6ర!.

3�23�23�23�2 ॥॥॥॥ "అoËతj{అoËతj{అoËతj{అoËతj{ '}తj{'}తj{'}తj{'}తj{ న'�తj{న'�తj{న'�తj{న'�తj{ సరస��సరస��సరస��సరస�� ।।।।అప�శ,.అప�శ,.అప�శ,.అప�శ,. ఇవఇవఇవఇవ స�;స�;స�;స�; ప�శ;. మమËప�శ;. మమËప�శ;. మమËప�శ;. మమË నననన కృ¸(కృ¸(కృ¸(కృ¸( ॥॥॥॥"

అ:6#M¯క *ñట �uదఋష?ల . "తల 2 లలN 4ల2 �¯పF'6�Ã, 'వతలలN 4ల2 �¯పF'6�Ã, నదులలN 4ల2 �¯పF'6�Ãఅzన ఓ సరస�w న'�మతÈ2 ! j{మ� 3ô�ష� త లY��MW వలf ఉ:6#మ�. మ7క 3ô�ష� తను క"�Wంచవమ7� !" అ� '����వం.

(�u'6లN2 వMW®ంpన సరస�wన'( 4��.ప�. MండJ�uల సంవత�Mల m� ంతంలN ఎంVxm-zంద� 3స. Ý�uత. ల అంచ:6. ఆM��లN2 Mజ,� � ఇపFటల7 ఎV6MW 4ద�, ఉత. రప�'� ల7�:u mÎల7ల]«ను, ]«టల]«ను }ల;లY2 ద� ��}సు. :6#ర!.4� అ'( ఎంVxm-లYద�, Mజ,� � ఎV6MW 45ంద� అంతM��£�� అM��య7 సమ�ద�ం ��పX ఇపFట4� ప�వ�£,-. ంద�మన 3,. ý ల S­M¯UంటO:6#z)

-]6Vప"2 ల"]6బ�లసుబ�హ�ణ�ం (�లf-;TST[ ంబర! 2008)

blank_page http://lipik.in/telugu.html

12 of 12 8/31/2008 10:27 AM