رہفتس

5 ...................................................................................................................... انماجت

7 ................................................................................................................... اپک تعن

21 ................................................................................................. ےہ اتگل زسا یھب انیل اسسن

21 ...................................................................................... ےھت ےتپ کشخ دنچ اھت ہن اور وکیئ وہ

23 ............................................................................................................ دروخاتس کیا

25 .............................................................................. اکنفر اےھچ ےریم اے انب ہن تب ےس تیر

27 .............................................................................. وھجمسں احیسم وک سک وہکں ںیم اقلت وک سک

12 ................................................................................. ےریم اخےن آہنئ بس ںیہ اجےت وٹےتٹ

11 ....................................................................................ںیہ امےتگن نلچ اک تبحم ےس تسایس مہ

خ رتے اب 12 ............................................................................... ایک وت وھپیل قفش یک تبحم رپ ر

13 ......................................................................................... ںیہ ےتلچ رک چب ےس وںادنریھ مہ

ؾ رطح سج اک زغاؽ رھبؾ 15 ............................................................................... راہ اسھت ےک ر

16 .................................................................................... ےھت مک رویت ےک رایپ وت ںیم اتفگر یریت

12 .................................................................................. ںیہ آےئ ااسکےن وک قیلخت وقت اینپ مہ

12 .................................................................................................................... رات ہی

11 ........................................................................... ںیم وہں راہ نس ہمغن کیا ںیم ےل امونس یڑب

12 .................................................................................. ںیم اطعؤں یرت ےہ وسرج این اک روز،

14 ............................................................................. ےھت ںیم ابعدات رصموػ ےس رمع اک وج وہ

15 ................................................................................................................... مظن کیا

22 ............................................................................................. اھت اک اپ آواز یرت وہب وہ ادناز

21 ................................................................................ اھٹیب اج ںیم دونمشں اکھت، ےس دووتسں ںیم

22 ................................................................................. ےس نمیا رطب ہن ےہ العہق وکیئ ےس وطر

23 ......................................................................... وہیگ یمک یھب ںیم ھجت یک ےش اس اھت ولعمؾ ےسک

24 ...................................................................................... ید رک تبحم رتک ، الم مکح اریت بج

25 ............................................................................. اگ دوں دے امس و ارض وعض ےک تبحم اک

26 ................................................................................ ایک ایک رےتش ےک سیق یھب ےس اموحؽ اےنپ

27 ............................................................................... یک اونںوید ےہ آیت ربخ ےس رہشوں وت اب

32 ........................................................................... ںیم وںریکل یک اہوھتں اےنپ ےہ ایل ڑپھ ایک الھب

31 ................................................................................. اگ اجؤں رم وت آیئ ومت ہک ےہ اتہک وکؿ

32 ............................................................................. اجؤں رھب رگن ںیم رہچے یسک ںیم وت رموں

ہی اجےن

ب

34 ...................................................................... یئگ یھب اکپٹ ،یئگ یھب زتاپ ےہ، ےش ایک م

35 ..................................................................................................................... یاپدنب

36 ................................................................................................................... مظن کیا

37 ........................................................................................................ ء۵۰۰۲ اوتکرب آھٹ

42 .............................................................................................................. ابشب وفنعاؿ

41 ....................................................................................................................... وگجن

41 ...................................................................................................................... ااسنؿ

44 ....................................................................................................................... وتق

47 ......................................................................................................................... رکف

52 ................................................................................................................... دو وبےنل

51 ........................................................................................................................ اچدن

52 .......................................................................................................... اہنتیئ یک ڑھج تپ

ف

من ن

ب

53 ............................................................................................................ روشنم اک ت

56 ...................................................................................................................... وخاب

57 ......................................................................................................................... داع

62 ..................................................................................................................... الدعتاد

61 ..................................................................................................... ونہح اک ۓیرظن کیا

62 ......................................................................................................................رجموح

63 ................................................................................................................... نشیرپیڈ

64 ..........................................................................................ںیمہ اپسس ۂادناز ارگ ںیہن ایھب

65 .............................................................................. یھب اکپرو وہں، آواز رب وگش ےس بک ںیم

امونس یڑب 66 ........................................................................... ںیم وہں راہ نس ہمغن کیا ںیم ل

67 ......................................................................................... ںیہ ےتلج دامغ ےس رظن و رکف وجہؾ

72 .................................................................................................... آیئ دای نمچ حبص وک اشؾ

72 ..................................................................................... انمجن اہ ےئگ اھٹ ،ںیئگ اڑج اںینمجن

71 ..................................................................................... ںیہ آےئ لکن وتق کیب وخردیش ےنتک

72 .................................................................................. وہ اھکےت بیرف ںویک اک ینعم ےک افےلص

73 ......................................................................................... اگ اجےئ دبؽ یہ زامہن وت دبال وج وت

74 ................................................................................. وچاپںیل یڑج یاڑج ،ںیہ ںایلگ وسین وسین

76 .................................................................................................. وہں امتاشیئ اانپ یہ پآ

222 ................................................................. اھت احؽ وافق اریم وج وہ یھت رکف یک یہ لک اےنپ اےس

222 .................................................................................................................. اعطقت

222 ................................................................................................................. مظن کیا

221 ......................................................................... ےہ یھب اداس ےئل ےریم وہ ےس ھجم ےک ڑگب

هبجبت

ریمیکارضکاپککرپکارتےہکککاکرکےکدخ

شی وہکلصفکلگکےسجکادن

زواؽکہنکوہکۂ

کاہیںکوج کرےہکربوسںوھپؽکےلھککوہکھک

اہیںکزخاںکوککزگرےنکیککیھبکاجمؽکہنکوہ

اہیںکوجکزبسہکاےگکوہکہشیمہکزبسکرےہ

اورکااسیکزبسکہککسجکیککوکیئکاثمؽکہنکوہ

ینھگکاٹھگںیئکاہیںکایسیکابرںیشکرباسںیئ

ہککرھتپوںکوککیھبکرودیئیگکاحمؽکہنکوہ

دخاکرکےکہنکیھبککمخکرسکواقرکونط

نسحکوککوشتشیکامہکوکاسؽکہنکوہکاورکاسکےک

امکؽکرہکاکیکوخدکوہکذہتبیکوکنفکاککاوج

وکیئکولمؽکہنکوہکوکیئکہتسخکاحؽکہنکوہ

دخاکرکےکہککریمےکاککیھبکمہکونطکےککےیل

ایحتکرجؾکہنکوہکزدنیگکوابؽکہنکوہ

***

عت پبک

ھچککںیہنکاماتگنکاشوہںکےسکہیکدیشاکریتا

ریتاک طقک شقکفکاپکےہاسکیککدوتلک

ہتکہبکہتکریتایگںکذنہکہپکبجکولیتٹکںیہ

ھچککاورکوہدیاکریتاکےہونرکوہکاجاتک

ھچککںیہنکوساتھجکبجکایپسکیککدشتکےسکےھجم

ریمیکروحکںیمکانیمکریتاکےہکلھچکااتھٹک

ریتاکرکؾکےہوپرےکدقکےسکںیمکڑھکاکوہںکوتکہیک

اہسراکریتاکےہھجمکوککےنکھجکںیہنکداتیک

ےنکیہکوتکیککدریگتسیکریمیکاہنتیئکیککوت

ںیمکوتکرمکاجاتکارگکاسھتکہنکوہاتکریتا

ولگکےتہککںیہکاسہیکریتےکرکیپکاککہنکاھت

اسہیکریتاکےہںیمکوتکاتہککوہںکاہجںکرھبکہپک

ےہرگمکرخفکرشبکیھبکوتککےہوتکرشبکیھبک

سبکاانتکرسااپکریتاکےہھجمکوککوتکایدک

اعملکاایشءکںیمکیھبکاپکاتیلکوہںکںیمکےھجت

اعملکابالکریتاکےہہککولگکےتہککںیہک

رہکوسکدںیھکیکریمیکآوھکنںکےسکوجکڈوھڈنںیکےھجت

رصػکولختکںیمکوجکرکےتکںیہکاظنراکریتا

اہنکزگرکاجےتکںیہ وہکادنریھوںکےسکیھبکدر

اتسراکریتاکےہںیمکاتکمچککنجکےککامےھت

دنایںکنبکےککاہپڑوںکںیمکوتکبسکوھگےتمکںیہ

رزگیاروںکںیمکیھبکاتہبکراہکدرایکریتا

اورکرغبکںیمکرھکنےکوہےئکزلگاروںکوککرشؼ

ںکاباتٹنک ی

ب

تکہ

ن

آجکیھبکرحصاکریتاکےہ

ھجتکےس ےہابکیھبکاملظتکرفووشںکوککہلگک

راتکابیقکیھتکہککوسرجکلکنکآایکریتا

ھجتکےسکےلہپکاککوجکامیضکاھتکزہاروںکاککیہس

وہکاہنتکریتاکےہرشحکاککرفداک ابکوجکات

اکیکابرکاورکیھبکاحطبکےسکنیطسلفکںیمکآ

دجسمکایصقکریتاکےہاہتسکدیتھکیکر

***

ضبص لیب ثھی ضسا لگتب ہے

ابکوتکرمانکیھبکرواکاتگلکےہ

وممسکلگکںیمکرسکاشخکالگب

ہلعشکڑھبےککوتکاجبکاتگلکےہ

رکسمااتکےہکوجکاسکاعملکںیم

دخاکاتگلکےہکوککدخباکھجم

اانتکامونسکوہںکانسےٹکےس

وکیئکوبےلکوتکرباکاتگلکےہ

لمکرککیھبکہنکاکوفرکوہاکاؿکےس

دردکےسکبسکےسکدجاکاتگلکےہ

قطنکاککاسھتکںیہنکداتیکذنہ

لۂکاتگلکےہ رکشکرکاتکوہںکگ

اسکدقرکدنتکےہکراتفرکایحت

وتقکیھبکرہتشکاپبکاتگلکےہ

**

تھےکوئی اور ہ تھب چذ خشک پتے وہ

کہپکروےئک

ےھترجشکےسکوٹٹکےککوجکلصفکگ

وتکھچککہنکایدکآایکایھبکایھبکںیہمتکوساچ

ےھتایھبکایھبکوتکمہکاککدورسےکےسکڑھچبےک

اہمترےکدعبکنمچکرپکبجکاککرظنکڈایل

ےھتیلککیلککںیمکزخاںکےککرچاغکےتلجک

امتؾکرمعکوافکےککاگہنگرکرےہ

ےھت ہیکاورکابتکہککمہکآدیمکوتکاےھچ

بشکاخومشکوککاہنتیئکےنکزابںکدےکدی

ےھت،کدتشکانسنسےتکےھتاہپڑکوگےتجنک

کیکابرکرمےکنجکوککاھتکایحتکےسکایپروہکا

ےھتروزکرمےتککےھتوجکزدنیگکےسکرگزیاںک

ےئنکایخؽکابکآےتکںیہکڈلھکےککذنہکںیم

ےھتامہرےکدؽکںیمکیھبککتیھککاہلہلےتک

ہیکاراقتءکاککنلچکےہکہککرہکزامےنکںیم

ےھترپاےنکولگکےئنکآدیمکےسکڈرےتک

دنمیکوجکیھبکالماقتکیھتکادوھریکیھت

ےھتزہارکرہچےککےھچیپہککاکیکرہچےکےکک

***

ایک درخواضت

زدنیگکےککےنتجکدروازےکںیہکھجمکرپکدنبکںیہ

ےہدانھکی،کدحکرظنکےسکاےگکدانھکیکیھبکرجؾک

و ںکےسکلکنکرککوسانچکیھبکرجؾک

نی قی ےہوسانچ،اےنپک

ےہآامسںکدرکآامسںکارسارکیککرپںیتکاٹلکرککاھجانکنکیھبکرجؾک

ےہویکںکیھبکانہککرجؾک

ےہرجؾککےسیککیھبکانہک

ےہاسسنکےنیلکیککآزادیکرسیمک

رگم

ےہزدنہکرےنہکےئلیککھچککاورکیھبکدراکرک

ےہاورکاسک"ھچککاورکیھب"کاککذترکہکیھبکرجؾک

زدنیگکےککانؾکرپکسبکاکیکانعتیکاچےئیہ

اؿکرجامئکیککااجزتکاچےئیہکےھجم

اؿکاسرےکرجامئکیککااجزتکاچےئیہکےھجم

***

فکبر ےھت ضے ثت ہ ثب اے هیرے اچری

رھتپکالدوںکاککہحملکوککرہھٹکںیمکےھجت

دوںکنکیل ںیمکریتےکاسےنمکاابنرکاگل

وکؿکےسکرگنکاککرھتپکریتےکاکؾکآےئکاگ

رسخکرھتپکےسجکدؽکیتہککےہکےبکدؽکداین

ایکوہکرھتپایئکوہیئکآھکنکاککلینکرھتپ

سجکںیمکدصویںکےککریحتکےککڑپےکوہںکڈورے

تکوہیگروحکےککرھتپکیککرضورکایککےھجت

سجکرپکقحکابتکیھبکرھتپکیککرطحکرگیتکےہ

اککوہکرھتپکےہکوجکالہکاتکےہکذہتبیکدیفس

اسکےککرمرمکںیمکایسہکوخںککلھجکاجاتکےہ

اککااصنػکاککرھتپکیھبکوتکوہاتکےہکرگم

اہھتکںیمکہشیتکزرکوہکوتکوہکاہھتکآاتکےہ

ےنتجکایعمرکںیہکاسکدورکےککبسکرھتپکںیہ

ریکوک انکیھبکرھتپرعشکیھبکرصقکیھبکوصت

ریمےکااہلؾکریتاکذنہککراسکیھبکرھتپ

اسکزامےنکںیمکرہکنفکاککاشنؿکرھتپکےہ

اہھتکرھتپکںیہکریتےکریمیکزابؿکرھتپکےہ

اکنفرکرتیکےسکتبکہنکانبکاےکریمےکاےھچ

***

ص کو قبتل هیں کہوں کص کو هطیذب ضوجھوںک

ںیہکےسککایککوھجمسںکبسکاہیںکدوتسکیہکےھٹیب

ہککرہکومہکںیقیکوہاتکاھتکےھتہکیھبکایککدؿکو

ابکتقیقحکرظنکآےئکوتکاےسکایککوھجمسں

دؽکوجکوٹاٹکوتکیئککاہھتکداعکوککاٹ

اےسیکاموحؽکںیمکابکسککوککرپاایکوھجمسں

اتکیکریتیکاگیبہنکرویکےہہکککےہملظکہیک

اانپکوھجمسںکہککںیمکابککتکےھجتکےہفطلکہیک

***

خبے هیرے ٹوٹتے جبتے ہیں ضت آئہ

وتقکیککزدکںیمکںیہکایدوںکےککزخاےنکریمے

زدنہکرےنہکیککوہکتینکوتکاکشتیکیسیک

کںیہکوہکاہبےنکریمے

ریمےکبلکرپکوجکلگ

رشخکاحالتکیککابںیگکوتکرمےکاہھتکںیمکںیھت

رصػکںیمکےنکیھبککااکحؾکہنکامےنکریمے

ریمےکرہکدردکوککاسکےنکادبتیکدےکدی

وککدخاکےنکریمےکینعیکایککھچککہنکدایکھجم

ریمیکآوھکنںکںیمکرچااغںکاسکےہکلبقتسمکاک

کےہکرسی ےنکریمےاہاورکامیضکاککویہل

کےنکااسحؿکایککاھتکوتکاتجایکویکںکاھت

ب

ت

اسکدقرکوبھجکےککالقئکںیہنکاشےنکریمے

راہتسکدےتھکیکرےنہکیککیھبکذلتکےہکبیجع

زدنیگکےککیھبسکاحملتکاہسےنکریمے

رہچہکالکنکوجکیھبکرہچہکرظنکآایکرتا

وتکاصبرتکےہکرمی،کایرکرپاےنکریمے

وساتچکوہںکرمیکیٹمکاہکںکاڑیتکوہیگ

اککدصیکدعبکبجکآںیئکےگکزامےنکریمے

رصػکاککرسحتکااہظرکےککرپکوتکںیہکدنمی

ریمیکزغںیلکوہںکہککںیمظنکہککاسفےنکریمے

***

ہن ضیبضت ضے هذجت کب چلي هبگتے ہیں

کںیہبشکرحصاکےسکرگمکحبصکنمچکامےتگن

وہکوجکارھباکیھبکوتکابدؽکںیمکٹپلکرککارھبا

ایسکڑھچبےکوہےئکوسرجکیککرکؿکامےتگنکںیہ

ھچککںیہنکامےتگنکمہکولگکزجبکاذؿکالکؾ

مہکوتکااسنؿکاککےبکاسہتخکنپکامےتگنکںیہ

اےسیکےچنغکیھبکوتکلگکںیچکیککابقکںیمکںیہکاریس

ابتکرکےنکوککوجکاانپکیہکدنہکامےتگنکںیہ

الہکےئکہنگکاگرک،کہککمہک طقکاسکرجؾکںیم

رہبکانومسکونطک،کاجہمکنتکامےتگنکںیہ

مہکوککولطمبکےہکرکتمیکدقکوکوسیگکیک

آپکےتہککںیہکہککمہکدارکوکرنسکامےتگنکںیہ

رعنےک،کنکیلکہحملکرھبکوککوتکاھبلکاجےتکںیہ

مہکوتکاےکونطک،کدردکونطکامےتگنکںیہ

__________________

ھولی تو کیباة ترے رر پر هذجت کی شفق پ

نسحکربکقحکےہک،کرگمکبجکھجبکاکچکوہکیجکوتکایک

بجکرتاکانہککےہک،کوتکدقت ریکاککوکحمؾکےہ

کےنکتبحمکیککوتکایک

ب

کےنکرفنتکیککوتکایک،کت

ب

ت

ابکاہکںکےسکالؤںکوہکآںیھکنکوجکذلتکایبکوہں

دتسکابراںکےنکرمےکدرکرپکوجکدکتکدیکوتکایک

کیگکاسریکیمےئدوھپکرکونںکںیمکرپوکےلکاج

راتکرھبکوھپولںکےنکدتسکبشکےسکمنبشکیپکوتکایک

ابکوتکالیسوبںکےسکلجکلھتکوہکںیئگکآابدایں

ابکرمےکوتیھکںکیککالوشںکرپکاٹھگکربیسکوتکایک

وچرکسجکرھگکںیمکںیلپ،کاسکرھگکوککےسیککشخبکدںی

ےنٹکآےئکںیہکمہکولوگںکوککاےنپکیہکوتکایک ل

رعشمہکںیہنکوہںکےگکوتکرھپکسککاکؾکیککنیسحتک

ےٹکیگکوتکایکروینشکاککروزکاؿکوظفلںکےسکپ

ورکیککآٹہکوتکآکیچنہپکےہکابکرسکرپکدنمی د

آیہگکےنکدموتںکےککدعبکرکوٹکیلکوتکایک

***

ن اذھیروں ضے ثچ کر چلتے ہیںہ

ےکںیہ

ب

کلن

ی اورکادنریھوںکںیمکاجک

اکیکوککدورسےکاککوہشکںیہن

ویںکوتکمہکاسھتکاسھتکےتلچکںیہ

ںیمہکدرشیپوہکڑکاکومڑکےہک

ےکںیہ

ب

کلن

ی راےتسکرہکرطػک

ےنتککایعشکولگکںیہکمہکیھب

دؿکںیمکوسکزنمںیلکدبےتلکںیہ

وہکوہںیئکابرںیش،کہککوتیھکںکںیم

رکبکاےتگکںیہک،کدردکےتلپکںیہ

رھتپوںکاککرغورکمتخکوہا

ابکااسنںکرشرکاےتلگکںیہ

وھٹرکںیکاھککرےہکںیہکدصویںکےس

وگکدولںکںیمکرچاغکےتلجکںیہک۔۔۔

***

ثھرم غسال کب جص طرح رم کے ضبتھ رہب

رماکریمضکیھبکریمےکملقکےککاسھتکراہ

دجاویئںکےککرفس،کرسوخیشکںیمکزگرےکںیہ

ہککاسکاککسکع،کرمیکمشچکمنکےککاسھتکراہ

اککآاتفبکرمےکرسکےسکڈلھکاکسکہنکیھبک

ہککریماکاسہیکریمےکرہکدقؾکےککاسھتکراہ

ہنکوھبؽکاپےئکونطکوککالجکونطکےسیج

آدیمکاککقلعتکارؾکےککاسھتکراہکرہ

اعکوککاہھتکااھٹےنکےسکوخػکآاتکےہ د

ہککربجکربؼکیھبکاربکرکؾکےککاسھتکراہ

وگاہکےہکرماکادنازکاجںکینککےککدنمی

رماکرغورکرنہکریمےکدؾکےککاسھتکراہ

***

تھےتیری گفتبر هیں تو پیبر کے تیور کن

ےھتمہکیھبککاھجاکنکرتیکآوھکنںکںیمکوتکمہکیہک

سملکےککدؾکےسکاصبرتکیھب،کریصبتکیھبکیلم

ےھترنےکرمشیککےھتکےککد اھککوتکوجکرھتپکچ

ریتیکایدںیکیھبککیتسنہکںیھت،کیھبککرویتکںیھت

ےھت،کیہیکملینکےھتریمےکرھگکےککیہیکریہےک

ربػکرگامیتکریہ،کدوھپکاامںکدیتیکریہ

ےھت،کرتےکوممسکےھتدؽکیککرگنیکںیمکوجکوممسک

ےکاےنپکیہک وہکیککیھتکدیشرمیکوپیجنکرم

ےھتزدنیگکرھبکیککامکیئکریمےکاےنپکمغک

آوسنؤںکےنکبجعکادنازکںیمکریسابکایک

ےھتںیہککےگیھبکوہےئکآلچن،کںیہککابنطکمنک

نجکےککدانمکیککوہاکریمےکرچاوغںکہپکیلچ

دؾککےھتوہکوکیئکاورکاہکںک ےھتوہکرمےکہ

ںیمکےنکاپایکاھتکسبکاانتکیہکدصاتقکاککرساغ

ور ےھت،کرگمکمہبمکےھتکتکےتلیھپکاخےکککد

ںیمکےنکرگےنکہنکدایکرمکےککیھبکایعمرکواقر

ےھتڈوےتبکوتقکرمےکاہھتکرمےکرپمچک

ںیمکرسکرعشکیھبکاچنہپکوتکرسکرفشکراہ

ےھتاکانئوتںکےککبسکااکمںکرمےکادنرکمضک

رمعکرھبکاخککںیمکوجکاکشکوہےئکذجبکدنمی

ےھتربگکلگکرپکیھبککےکپٹکوتکویہکمنبشک

***

ہن اپی قوت تخلیق کو اکطبے آئے ہیں

ریمضکاراقتءکںیمکایلجبںکدوڑاےنکآےئکںیہ

وجکرگدشکںیمکرںیہکےگکاورکیھبککاخیلکںیہنکوہںکےگ

کدرہکںیمکاکلھچےنکآےئکںیہ مہکاےسیکاجؾکزبؾ

ےٹ

الجکیککرزہینکےسکرہکرطػکاطریکںیہکس

رسودکزدنیگکوککدنینکےسکوچاکنےنکآےئکںیہ

کںیہکلجکلجکےککہ ےتھکںیہکرچاغکاےنپزیتکوہاںیئ

ارادےکدنتکںیہکمہکعمشکونکڑھباکےنکآےئکںیہ

کاہرکےککےھٹیب

ب

ت مہ دصویںکےسکےھت وہکدویاےنکوجک

ابکاینپکدمجنمکدقت ریکےسکرکٹاےنکآےئکںیہ

رعوسکزدناگینکاککوسربمئکرےنچکواالکےہ

ےئنکارنجکتیشمکیککامکںکاکچلےنکآےئکںیہ

***

ہ راتی

حبصکطربکیہکیہسکہیکانساٹکدلیل

رگمکاہپڑکیسکہیکراتکٹککےکچکوتکوہکں

سپکاقنبکیہکاہنپںکیہسکرعوسکرحس

املظتکٹہکےکچکوتکوہکںکۂدرگمکہیکرپ

ہیکراتکیھبکوتکتقیقحکےہکخلتکوکدنتکوکدرتش

اےسکرحسکاککوصترکاٹمکںیہنکاتکس

یگکہککریماکوعشرکوتکدنینکںیہنکآےئکےھجم

ںیہنکاتکسبشکایسہکےسکآںیھکنکرچاک

ارگکاشنؿکرفسککتکںیہککںیہن،کہنکیہس

ںیمکرگنیکرگنیکےککہیکبشکںیہنکزگاروںکاگ

تسکشکےسکرماکاالخؼکایبنجکےہکدنمی

رحسکےلمکہنکےلمکراتکےسکہنکاہروں

***

ثڑی هبوش لے هیں ایک غوہ ضي رہب ہوں هیں

ایںکنچکراہکوہںکںیمیسککوٹیٹکوہیئکاھچلگکیککڑک

تبحمکاککزگرکایککوہکر ااہظاہیںکابکاؿکےکک

ہککانسےٹکیککومیقیسکہپکیھبکرسکدنھکراہکوہںکںیم

بشکودعہکایھبککتکمتخکوہکےنکںیمکںیہنکآیئ

ہککربکوسںکےسکلسلسمکاکیکآٹہکنسکراہکوہںکںیم

کوہاگایگوصترکںیمکرتےکرکیپکاککوسانکلھگک

ایھبککتکسملکیککوتیفیکںکںیمکنھبکراہکوہںکںیم

رمےنکںیہنکاپایکدخاکاککرکشکےہکااسحسکزایں

اتسرےکےننچکالکنکاھت،کرشارےکنچکراہکوہںکںیم

***

روز، اک یب ضورج ہے تری عطبؤں هیں

اامتعدکڑباتھکےہکحبصکیککاضفؤںکںیم

اشدیکاؿکدایروںکںیمکوخشکدیلکیھبکدوتلکےہ

مہکوتکرکسماےتکیہکرھگکےئگکدگاؤںکںیم

اھبویئںکےککٹھگمجکںیم،کےبکرداکوہںیئکںینہب

ک ےتپھکامؤںکیککداعؤںکںیماورکرسکںیہن

ابرںیشکوتکایروںکےنکبککیککچیبکڈایلکںیہ

ابکوتکرصػکریغتکیککراھککےہکوہاؤںکںیم

وسینکوسینکایلگںکںیہ،کاڑجیکاڑجیکوچاپںیل

ےسیجکوکیئکآدؾکوخر،کرھپکایگکوہکاگؤںکںیم

بجکاسکؿکوتیھکںکںیمکدورہپکںیمکےتلجکںیہ

ولےتٹکںیہکگسکزادےکرکیکوںکیککاھچؤںکںیم

راکیسکدوریکےہذمتکامہرےکاھبیئکوہ،کسبک

مہکلیصفکےککابرہک،کمتکلحمکرساؤںکںیم

وخؿکرےنسکاتگلکےہکاؿکےککداونمںکےسکیھب

زمخکپھچکںیہنکےتکس،کریمشیکرداؤںکےس

دویتسکےککرپدےکںیم،کدینمشکوہیئکاینت

رہکےئگک طقکدنمشکاےنپکآانشؤںکںیم

لخنکزوتیںکاککانمکاککدخاکاحظف۔کبجکہک

خک اتٹکےہکوھبیککافؤاتؤںکںیماشخکاش

اکیکےبکانگہکاککوخں،کمغکاگجکایگکےنتک

ٹبکایگکےہکاککاٹیب،کےبکامشرکامؤںکںیم

ےبکواقرکآزادی،کمہکرغبیکوکلمںکیک

اتجکرسکہپکراھککےہ،کڑیبایںکںیہکاپؤںکںیم

رککاانپکوزؿکوھککاھٹیب اخککےسکدجاکوہ

آدیمکقلعمکاسکرہکایگکالخؤںکںیم

زیہکرزیہکاتنچکےہابکدنمیکزنمؽکوککر

رھگکایگکاھتکےباچرہکےنتککرامنہؤںکںیم

***

تھےوہ جو اک عور ضے هصروف عجبدات هیں

ےھتاملظتکںیمککآھکنکوھکیلکوتکایھبکرعۂص

رصػکآافتکہنکںیھتکذاتکایہلکاککوبثت

ےھت،کرشحکیھبکذجابتکںیمکےھتوھپؽکیھبکدتشکںیمک

ہنکہیکدقت ریکاککاھکلکاھتکہنکاشنمےئکدخا

ےھتدےثکھجمکہپکوجکزگرےکرمےکاحالتکںیمکاح

ںیمکےنکیککدحکرظنکاپرکوتکہیکرازکالھک

ےھتوتک طقکریمےکایخالتکںیمککےھتآامسںک

ریمےکدؽکرپکوتکرگںیکآےلبکنبکرککوبدنںی

ےھتوجکرباستکںیمککےھتوکؿکیسکایدکےککرحصاک

اسکببسکےسکیھبکوتکںیمکاقلبکرفنتکرہھٹا

ےھتتکںیمکتبحمکےککرمیکذاکےھتےنتجکوجرہک

رصػکاطیشںکیہکہنکاھتکرکنمکرکتمیکدنمی

ےھترمیکاھگتکںیمککےھترعشکرپکےنتجکرفےتشک

***

ایک ظن

راقاصؤںکےککۓوتسیراںکےککرفشکہپکرلزاںکاسر

کرازکدخاؤںکےککںیمکےسیجک ڈک ڈکوہکرککانںیچنہذ

ننھچکننھچکنھچک!کاےکراقہصک!کنفکہپکہیکآوازےکویکں؟

کےسکوھپؽکاجلںیئ

،کاسکرہچےکہپکاغزےکویکںسجکیککل

کدق ری ویںککتکےسیجکاچدنکیککرکںینک،کویںکنسکےسیجکرب

وتقکےککاسکےحملکاککاترثکاعملکریگکےہکاعملکریگ

(2)

راویکیککرہلوںکہپکرواںکںیہکاقںیشکاچدنکاتسروںکیک

سککزنمؽکوککیکپلکہیکونراینکوفجکوساروںکیک

کمسپچکپشک!۔کےتکھجکےتنتکامیھجن!کھجتکوکککبسکڈاڈنوںکیک

دریھےکدریھےکوہکےلکوہےل،کاکٹکہیکاربوکاککاسکمخ

ویںکڑمکےسیجکوھپؽکیککیتپ،کویںکلچکےسیجکرسکوگیش

وتقکےککاسکےحملکاککاقتاضکدموہیشکےہکدمکوہیش

(3)

ونںکےکوتیھکںکیککرہکایوؽکرپکہیکدےبھکںیہکداقہ

ایکیتیگکےنکاےلگکوبکدیسہکاتوبتکااسنونںکےک

ڑکدرات یکوتڑکااؽرسکرسک!کدپھکدپھ!کاےکتنحمکشک!وھچ

اچککوہئکدرھیتکیککاھچیتکھجمکوککاسکرشحمکےسکاکنؽ

اچرکرطػکےسکریھگکےکچکںیہکیتلجکاسوسنںکےککاچیپک

وتقکےککاسکےحملکیککتقیقح،کآشتکانککےہکآشتکانک

(4)

ہیکسککراہجکاککاویاںکےہکےبلمکےککاابنروںکںیم

ابزاروںکںیمکےسیجکولبائکیکککھٹیب،کےٹلکےٹل

اےکرایہکہیکرازکںیہکایکک،کیکٹکآںیہایٹلکاسںیسنکا

ےکچپکٹیپکدردیہکراںین،کزتسیکےککہیکادنازکںیہکایک

راہجکااھٹکڈاؽکےککاینپکیچقبکںیمکرفداکاککاظنؾ

!وتقکےککاسکےحملکاککارادہکوخؿکآاشؾکےہکوخؿکآاشؾ

(5)

ۓوصعمؾکااسنںکےککالےشکہپکحتفکےککرپمچکرہلا

ۓادبتسادکیککخیبکینککںیمکےنتککااسنںکاکؾکآ

ادبتسادیکوقںیم،کنکیلکسککیککتیجکوہئ کںیاہر

ویرپکیککےبکرمحکایستس،کوپربکیککبککتیمکوہئ

وغمتںکیککمیسقتکوہئکےہکویرپکےککولباونںکںیم

امؽکتمینغ"کاتجسکےہکویرپکےککدمتؿکاخونںکںیم"

(6)

ونکدیمیکیککددنھکںیمکاطلغںکونگجکااسحاستکےککںیہ

سکےککرپاںکرطقےکںیہکایکاترےکیلھچپک راتکےککںیہاو

ونگجکاڑےتکےلعشکنبکرککدرھیتکےسکرکٹاےتکںیہ

لملھجکلملھج،کڈگمگکڈگمگ،کوکچہےلکےسکآےتکںیہ

ومتکےسکڑھبکاجےنکےککارادےکاورکےنیجکیککایتری

وتقکےککاسکےحملکاککالبواکدیباریکےہکدیباری

***

ذاز ہو ثہو تری آواز پب کب تھبا

د اھککلکنکےککرھگکےسکوتکوھجاکنکوہاکاککاھت

ااھٹکبجعکاضتدکےسکااسنؿکاککریمخ

اعدیکانفکاککاھتکوتکاجپریکاقبءکاککاھت

ب

فیطلکےککارسارکایککںیلھککاسکرش

وتکاسےنمکاھتکاورکوصترکدخاکاککاھت

وٹاٹکوتکےنتککآہنیئکاخونںکہپکزدکڑپی

ااکٹکوہاکےلگکںیمکوجکرھتپکدصاکاککاھت

پھچکپھچکےککروؤںکاورکرسکانمجنکوسنہں

ہکرمےکدردکآانشکاککاھتھجمکوککہیکوشمر

دؽکراھککوہکاکچکوتککمچکاورکڑبھکیئگ

ہیکریتیکایدکیھتکہککلمعکایمیککاککاھت

اسکنسحکاافتؼکہپکٹلکرککیھبکاشدکوہں

ریتیکراضکوجکیھتکوہکاقتاضکوافکاککاھت

ریحاؿکوہںکہککدارکےسکےسیککاچبکدنمی

وہکصخشکوتکرغبیکوکویغرکااہتنکاککاھت

***

ب، دشووں هیں جب ثیٹھبهیں دوضتوں ضے تھک

یھکک وہکیھب،کوسکںیمکاےنپکدھککالھبکاھٹیبکےھتد

ینسکوجکرہشتکآوسدہکاخرطیکریمی

اھٹیب وہکاےنپکدردکےئل،کریمےکدؽکںیمکآ

سبکاکیکابرکرغورکاانکوککسیھٹکیگل

اعکااھٹکاھٹیب ںیمکریتےکرجہکںیمکدتسکد

کاجؤںکاگ،کارگکںیمکیھبک

داکوگاہکہککل

خ

ےککرتاکدردکیھبکونگاکاھٹیبکونگاکےھجت

رتاکایخؽکبجکآایکوتکویںکوہاکوسحمس

سفقکےسکاڑکےککرپدنہکرجشکہپکاجکاھٹیب

رگدکراہکےننبکیککزساکیلمکےہکےھجم

انگہکہیکےہکہککںیمکویکںکراہتسکداھککاھٹیب

کان انشسکیککرات ےٹککیگکیسیککاسکااجنؾ

ھا کاھٹیب

جب

وہاکےککوشؼکںیمکوجکعمشکیہک

داکیککےھجم

دایئکںیمکہیکوہاکوسحمسکخ

خ

ہککےسیجکرعشکہپکوہکوکیئکدورساکاھٹیب

***

طور ضے کوئی عالقہ ہے ہ رثط ایوي ضے

روینشکںیمکےنکیٹیمسکےہکیسککوتچؿکےس

ویلجبںکوککوتکربانسکاھتکوسکربںیسکبشکرھب

تہبکدورکرمےکنکسمکےسکےھتورہنکرخنمک

ریماکرسامہیکںیہکذجابتکوکایخالتکرمے

ہنکدجاکوہکنتکےس کےہکےٹکک،کرسرسکوجکاتٹک

راوطبںکہپکوٹٹکےککایپرکآاتکےہکؿھجمکوککا

رمےکدانمکےسکےہکرگدکیٹپلکیلچکآیئ

کنسحکدابےنکےسکںیہنکدبکاتکس

علۂ

ش

ہککاعشںیعکوتککلھچکڑپیتکرںیہکنملچکےس

اہنتیئکےنکااسیکدویاہنکایککےہکےھجم

دنمشکےسکہککرافتقکیککوتعقکےہکےھجم

رگمکاینتکوتکیلستکےہکدنمیکٹلکراہکوہںک،

رہشکاککراہتسکوپوھچںکاگکایسکرزہؿکےس

***

کطے هعلوم تھب اش شے کی تجھ هیں ثھی کوی ہوگی

امگںکاھتکریتےکرطزکربجکںیمکاشیگتسئکوہیگ

میلستکےہکوتکےنکتبحمکھجمکےسکیککوہیگکےھجم

رگمکاحالتکےنکااہظرکیککتلہمکہنکدیکوہیگ

وہںکاسکوتعقکرپںیمکاےنپکآپکوککاگلسکراہک

یھبککوتکآگکڑھبےککیگکیھبککوتکروینشکوہیگ

وہکوتقکآےئکاگکاچےہکآجکآےئکاچےہکلککآےئ

بجکااسنںکدینمشکاےنپکدخاکےسکدینمشکوہیگ

انسکےہکاعملکالوہتکںیمکرھپکزدنہکوہانکےہ

رگمکدرھیتکےسکٹککرککزدنیگکایککزدنیگکوہیگ

***

دی جت تیرا دکن هال ، ترک هذجت کر

دی رگمکاسکہپکوہکدڑھاککہککایقتمکرککدؽ

ھجتکےسکسککرطحکںیمکااہظرکانمتکرکات

دی ظفلکوساھجکوتکینعمکےنکاغبوتکرک

ںیمکوتکاھجمسکاھتکہککولٹکآےتکںیہکاجےنکواےل

دی وتکےنکوتکاجکہککدجایئکرمیکتمسقکرک

ھجمکوککدنمشکےککارادوںکہپکیھبکایپرکآاتکےہ

دی ریتیکاتفلکےنکتبحمکرمیکاعدتکرک

وپھچکاھٹیبکوہںکںیمکھجتکےسکریتےکوکےچکاککہتپ

دی ریتےکاحالتکےنکیسیککرتیکوصرتکرک

ایککرتاکمسجک،کریتےکنسحکیککدحتکںیمکالج

دی راھککسککےنکرتیکوسےنکیککیسکرتگنکرک

***

اک هذجت کے عوض ارض و ضوب دے دوں گب

ھجتکےسکاکرفکوککوتکںیمکاانپکدخاکدےکدوںکاگ

!وجتسجکیھبکرماکنفکےہک،کرمےکڑھچبےکوہےئکدوتس

وجکیھبکدرکدنبکالمک،کاسکہپکدصاکدےکدوںکاگ

اککلپکیھبکرتےکولہپکںیمکوجکےلمک،کوتکںیم

کاقبکدےکدوںکاگ اےنپکاوکشںکےسکاےسکآب

رخکدبؽکدوںکاگکابصکاکک،کرتےکوکےچکیککرطػ

اورکوطافؿکوککاانپکیہکہتپکدےکدوںکاگ

***

ثھی قیص کے رشتے کیب کیب اپے هبدول ضے

دتشکںیمکآجکیھبکاےتھٹکںیہکوگبےلکایککایک

قشعکایعمرکوافکوککںیہنکرکاتکالینؾ

رےتسکایککایککےھتورہنکادراککےنکدالھکےئک

ےسیجکمہکآدؾکوکوحاکیککزساکوھبؽکےئگ

ورالغےتکرےہکتنجکےککاظنرےکایککایک

ہیکاگلکابتکہککربکےسکںیہنکرگےجکوتکتہب

رمےکرحصاؤںکہپکا ڈےکایککایککورہنکابدؽ

آگکڑھبیککوتکدروکابؾکوہےئکراھککےککڈریھ

اورکدےتیکرےہکاابحبکدالےسکایککایک

***

اة تو شہروں ضے خجر آتی ہے دیواوں کی

وکیئکاچہپؿکیہکابیقکںیہنکو ریاونںکیک

اینپکوپاشککےسکایشہر!کہککدخاؾکدقمی

دایجھںکامےتگنکںیہکاےنپکرگةیونںکیک

کج یتلیکاجیتکںیہک،کرگمکاسکےککاسھتںیتعنص

رسدحںیکوٹیتٹکاجیتکںیہکاتسلگونںکیک

دؽکںیمکوہکزمخکےلھککںیہکنمچکایککےشکےہ

رھگکںیمکابراتکیسکارتیکےہکدلگاونںکیک

اؿکوککایککرکفکہککںیمکاپرکاگلک،کایکڈواب

ثحبکرکےتکرےہکاسلحکہپکوجکوطافونںکیک

ریتیکرتمحکوتکملسمکےہکرگمکہیکوتکاتب

وکؿکیلجبکوککربخکداتیکےہکاکاشونںکیک

ربقمےکےتنبکںیہکزدنوںکےککاکمونںکےسکدنلب

کدقرکاوجکہپکرکتمیکےہکااسنونںکیک

ک

اکیکاککایدکےککاہوھتںکہپکرچاوغںکرھبےکتشط

تکع

دؽکیککاضفکےہکہککمنصکاخونںکیککۂ

***

اپے ہبتھوں کی لکیروں هیںہے ثھال کیب پڑھ لیب

ںکےککاچ ےکرچےچکںیہکںوریوںکںیمہککاسکیککوششخب

،کدعؽکایککےہ،کقحکریسکایککےہوکیئکوسرجکےسکےھکیس

ہککاسکیںکدوھپکیتٹبکےہ،کریغصوںکںیمکریبکوںکںیم

ھککہپکانگیھبکپ یلکںیہنکآںیھکنایھبکریغوںکےککد

ایھبکھچککروینشکابیقکےہکولوگںکےگکریمضوںکںیم

اتھکہنکوہکوہات،کہنکںیمکاککصخشکوککدؽکےسکاگلکر

کےککریفسوںکںیم

ب

نمشکوککیھبکاتنگکوہںکم ںیمکد

ںیلیبسکسجکےنکاےنپکوخؿکیککرہکوسکاگلیئکوہں

ںیمکرصػکاےسیکینغکاککانؾکاتھکلکوہںکاریموںکںیم

دبؿکآزادکےہ،کادنرکریمےکزریجنکیتجبکےہ

ہککںیمکاتخمرکوہکرککیھبکانگکاجؤںکاریسوںکںیم

***

گب کوى کہتب ہے کہ هوت آئی تو هر جبؤں

ںیمکوتکدرایکوہںکدنمسرکںیمکارتکاجؤںکاگ

ریتاکدرکوھچڑکےککںیمکاورکارھکاجؤںکاگ

رکاجؤںکاگکرحصاکںیمکرھکبکاجؤںکاگ

رھگکںیمکگ

ریتےکولہپکےسکوجکاوھٹںکاگکوتکلکشمکہیکےہ

رصػکاککصخشکوککاپؤںکاگکدجرھکاجؤںکاگ

ابکریتےکرہشکںیمکآؤںکاگکاسمرفکیککرطح

ؤںکاگاسہیکاربکیککامدننکزگرکاج

ریتاکامیپؿکوافکراہکیککدویارکانب

ورہنکوساچکاھتکہککبجکاچوہںکاگکرمکاجؤںکاگ

اچرہکاسزوںکےسکاگلکےہکریماکایعمرکہککںیم

زمخکاھکؤںکاگکوتکھچککاورکونسرکاجؤںکاگ

ابکوتکوخردیشکوککزگرےکوہےئکدصایںکرگںی

ابکاےسکڈوھڈنےنکںیمکاتہبکرحسکاجؤںکاگ

دنمیکالجاتکوہںکزدنیگکعمشکیککامدنن

ھجبکوتکاجؤںکاگکرگمکحبصکوتکرککاجؤںکاگ

***

ں رگ ثھر جبؤںیچہرے ه یکط هیںهروں تو

کاکؾکرککاجؤںکیاککیہیکاکشکمیدن

سایپکےکبربکیککریتہیکدتشکرتککتبحم،کہی

دکےسکزگرکاجؤںای یوجکاذؿکوہکوتکریت

روحکوککاکپراتکےہکیاکووجدکریمریم

ولچںکوتکرھٹکرھٹکاجؤںکرطػکیھبکیریت

ںکرپےکلامؽکاککرپکوتکےہکبسکونیسریت

ڈوھڈنوںکارھکارھکاجؤںکاہکںکاہکںکےھجت

اکاراظترکمتخکہنکوہکزدنہکاھتکہککریتںیم

وجکوتکالمکےہکوتکابکوساتچکوہںکرمکاجؤں

ںکہنکوہاکتبکرپتسکویککوساتچکوہںکہککںیمہی

دخاکےسکڈرکاجؤں،کبیکوجکاپؤںکبرکےھجت

اکسبکاسکوخػکےسکزگرکہنکوہنمچکںیمکیسک

ہپکہنکوھبےلکےسکاپؤںکدرھکاجؤںکیلککیسک

کنفکےکک ںوحںکںیمکآاتکےہکہککقیلختںیمککیجہی

ہککوخؿکنبکےککرگکگنسکںیمکارتکاجؤں

***

جبے یہ هذجت کیب شے ہے، تڑپب ثھی گئی، ٹپکب ثھی گئی

داکیکآدھکاقفکد

الکیھبکیئگ،کآافؼکےئنکب اککیھبکیئگھ

رپاسںکےسکایگ انککبجکبرۂیںکےتہککوہکسیقکا الیکاھتکویک

یککوخوبشکیھبکاورکوہاکیھبکیئگکیلیل اسھتکاسکےک،کرواےئ

دتکےسکےھجم ااکنرکںیہنکایروںکےسکرگمکہیکوپانھچکےہکخ

ایعمرکواف،کادیمکیئگکوتکوافکیھبکیئگےہکہیکوکؿکاسک

ہیکدصیکاظبرہکربیکیہس،کہیکدصیکھچککایسیکربیکہنکیھت

،کلیدن ںیکج یکالجکیھبکیئگوگکاسکےنکاھجبےئکرچاغکیئک

کاککڑیپھتاکویہکہنکوہ ھچککاخؽکوکدخکاچہپونکوت،کہیکل

نشلگکیک،کےتہککںیہ،کوسےئکرحصاکیھبکیئگ اککومجکوہاےئ

کیہکرےنہکدو

رتمحکہپکدنمیکہنکزنطکرکو،کوتیھکںکوککخ

کلفکایککدےتھکیکوہ،کدبیلکوتکربسکرباسکیھبکیئگ ابکوسےئ

***

پبثذی

اقکوککہلگکےہکہککرمیکقحکوگیئرمےکآ

رازکویکںکوھکیتلکےہ

اورکںیمکوپاتھچکوہں،کریتیکایستسکنفکںیم

زرہکویکںکوھگیتلکےہ

ںیمکوہکومیتکہنکونبںکاگکےسجکاسلحکیککوہا

راتکدؿکرویتلکےہ

ویںکیھبکوہاتکےہکہککآدنیھکےککاقملبکڑچای

اےنپکرپکوتیتلکےہ

اککڑھبےتککوہےئکےلعشکہپککپٹکاجےئکارگ

یھبکوبیتلکےہکوبدن

ایک ظن

ںیمکبجکرعشکاتہککوہں

دویارکرفداکہپکریماکملق

وخؿکےککرگنکںیم

وھپؽکےسکظفلکاتھکلکےہ

نکیلکوکیئکہیکزابںکڑپےنھکواالکںیہن

***

ء۵۰۰۲آٹھ اکتوثر

!وھکلںوھکلںکوتکایکک

ےسیککوھکلں!

وظفلںکیککوٹیٹکڈہویںکوککےسیککوجڑوں

ےس،رحوفںککۓیھبسکرودنےکوہ

وطقنںکےس

وجکوھپاٹکڑپکراہکےہکاتیجکاتیجکوخں

ۂحفصکبراطسکرپکاگنچرایںکنبکرککاتکپٹکےہ

زابںکیلچککڑپیکےہ

اورکارگکوبولں

وتکاتگلکےہ

وخیچںکےککوساکھچککیھبکںیہنکآاتکےھجم

انجزوںکرپکاہیںکزدنہکانجزےکہنیسکزؿکںیہ

گکوکےپکںیمکارتاتکدردکےہرھچککارگکابیقکےہکوتک

ھککےہکبلقکوکرگجکوک ریچاتکد

وتکہیکانہککںیہنکآاتکےھجم

ھچککآاتکےہ

وتکاےسیکاےیملکرپ

اورکانعرصکےککاقملبکاینپکرطفیکےبکیسبکرپ

وٹٹکرککرانہکیہکآاتکےہ

!وھکلںکوتکایککوھکلں

ء۵۰۰۲اتسگک‘ اتکبکامن’رکشبہیک

عفواى شجبة

منبشکآہنیئکدبتسکآیئکرسکربگکالگب

اکیکوصعمؾکیلک

ک کمکرککیلکاشاسخروںکےس

آہنیئکدھکیکےککرشامیئکاجلیئ،کاکیپن

رھجرھجیکےلکےککانلھبنسکاچاہ

نکیلکااسحسکلامؽ

اکیکوکدناکےہکوجکےلہپکوتکاتکپلکیہکالچکاجاتکےہ

اورکوصعمؾکیلک

اپکپکٹہکےککلسلستکےسکےنکٹچکہپکوجکوبجمرکوہیئ

وچرکوہیئ

ہچنغکقیلختکوہا

آہنیئکوچکنکااھٹ

گوج

اٹرا

تکاککرپکواقرکس

وگیتجنکےہکدصاےئکاپےئکوجنؾ

الصکںیمکوگجنکےہکوکستکاککتیگ

اورکرھپکسککدقرکفیطلکوکطیسب

وگجنکیہکوگجنکربکایکیککذات

وگجنکیہکوگجنکاموراےئکایحت

!ہیکتقیقحکرگمکےسککولعمؾ

زدنیگکوگجنکےککوساکایککےہ

اکیکااسنؿ،کدورسےکاککبیقن

کاکہروھپؽکیککوگجنکوھپؽکیک

کزلگار

اورکیہیکےہکااثث

اکیکاککوھپؽکاتسلگںکاککرغور

اکیکاککآدیمکاہجںکاککرغور

!اکشکبسکوککرمیکرظنکوہکبیصن

***

اطبى

دخاکمیظع،کزامہنکمیظع،کوتقکمیظع

ارگکریقحکےہکوکیئکاہیںکوتکرصػکدنمی

ویہکدنمی،کویہکالڈالکوتشہبںکاک

ںکاکویہکدنمی،کوجکوجسمدکاھتکرفوتش

وہکسجکےنکربجکےسکودجاؿکوککدنلبکاہک

وہکسجکےنکوتعسکاعملکوککاککزلیدکاہک

کتبحمکیککبجکزساکاپیئ وہکسجکےنکرجؾ

وتکاکانئتکےککرحصاؤںکںیمکاہبرکآیئ

وہکسجکےنکرفشکوککیھبکرعشکاککلامؽکدای

وہکسجکےنکدنتکانعرصکوککسنہکےککاٹؽکدای

اککوتکرصقکانب ےئڑباھکوتکراںیہکرتاںیش،کر

اڑاکوتکتیگکریھکبے،کاکھجکوتکوھپؽکالھکےئ

وہکسجکےککانؾکےسکتمظعکمسکااھٹیتکےہ

ایسکیککآجکدخایئکیسنہکاڑایتکےہ

ںیہنک۔۔۔یسککےسکڑگبانکرماکاھبسؤکںیہن

رمیکرستشکںیمکزلگارکںیہ،کاالؤکںیہن

زہارکابرکوتسکشںکہپکرکسماایکوہں

وتبیصمںکیککرگجکںیمکیھبکانگنگایکوہں

کرحمیکاقبکےسکانفکیلمکےہکےھجمارگ

ایسکانفکںیمکاقبکیککاداکیلمکےہکےھجم

دخاکانشسکیھبکوہںکاورکوخدکانشسکیھبکوہں

دخاکےسکدورکیھبکوہںکاورکدخاکےککاپسکیھبکوہں

اہیںکزںیمکہپکیھبکقیلختکاکؾکےہکریما

ہککربکاییئکےسکوسنمبکانؾکےہکریما

زںیمکرمیکےہ،کاضفکیھبکرمی،کالخکیھبکرمی

الخکرمیکےہکوتامیلقکاموراکیھبکرمی

دخاکےککذنہکاککنفکاپرۂکمیظعکوہںکںیم

امتؾکدرہکاککدواھلکوہںکںیم۔۔۔۔دنمیکوہںکںیم

عل’’)

ش

2725ارپلیک‘‘( لگکۂ

***

وقت

رسربآوردہکونصربکیککینھگکاشوخںکںیم

اچدنکولبرکیککوٹیٹکوہیئکوچڑیکیککرطحکااکٹکےہ

ںیمدانمکوکہکیککاککیتسبک

امٹمٹےتکںیہکزماروںکہپکرچاغ

آامسںکرسیئمکرفلغکںیمکاتسرےکاٹےکن

اٹمسکاجاتکےہ،کاکھجکآاتکےہ

!وتقکزیبارکرظنکآاتکےہ

رسربآوردہکونصربکیککینھگکاشوخںکںیم

حبصکیککرقنیئکونت ریکریچکاجیتکےہ

دانمکوکہکںیمکرھکبےکوہےئکتیھک

سکیککدصاکآیتک

ف

ن

ب

ت

ےہاہلہلےتکںیہکوتکدرھیتکےکک

آامسںکینتککدنلبیکہپکےہکاورکانتککمیظع

صفا کآنگنم ےئنکوسرجکیککاعشوعںکاکک

!وتقکدیبارکرظنکآاتکےہ

رسربآوردہکونصربکیککینھگکاشوخںکںیم

آاتفبکاکیکاالؤکیککرطحکرونشکےہ

دانمکوکہکںیمکےتلچکوہےئکہ

درہکہپکااسنؿکےککربجوتکیککاترخیکرمقکرکےتکںیہکۂنیس

وعںکےسکےہکاسکدرہجکدگازآامسںکزیتکاعش

ےسیجکوھچےنکےسکلھگپکاجےئکاگ

!وتقکایترکرظنکآاتکےہ

رسربآوردہکونصربکیککینھگکاشوخںکںیم

زدنیگکےنتککاقحقئکوککمنجکدیتیکےہ

دانمکوکہکںیمکےلیھپکوہےئکدیماونںکرپ

ذوؼکقیلختکےنکااجعزکداھکےئکںیہک وہکاالگکےہ

ؾکےککرےلیکےسکرہا اسںکوتکںیہنآامسںکرگدشکای

ریخکدقمؾکےککیھبکادنازکوہاکرکےتکںیہ

!وتقکیککراہکںیمکومڑکآےتکںیہ،کزنمؽکوتکںیہنکآکیتکس

عل’’)

ش

2727‘‘( لگکۂ

***

فکر

راوتںکیککطیسبکاخیشمکںیم

بجکاچدنکوککدنینکآکریہکوہ

وھپولںکےسکدلیکدیمخہکڈایل

ولریکیککاضفکانبکریہکوہ

کرکبجکلیھجکےککآےنئکںیمکلھگ

اتروںکاککرخاؾکوھککایگکوہ

رہکڑیپکانبکوہاکوہکوصت ری

رہکوھپؽکوساؽکوہکایگکوہ

بجکاخککےسکرتعفکامنککت

ارھبیکوہیئکوتقکیککنکشکوہ

بجکریمےکایخؽکےسکدخاککت

دصویںکاککوکستکہمیخکزؿکوہ

اسکوتقکرمےکےتگلسکدؽکرپ

منبشکیسکااتراتکےہکوکیئ

زیداںکےککرحمیکےبکاشنںکےس

ااسنںکوککاکپراتکےہکوکیئ

2731دربمس‘‘( دتشکواف’’)

***

ثولے دو

ویکںکروےتککوہ؟کوبےنلکےسکےھجم

وبےنلکدو،کہککریماکوبانلکدرالصکوگایہکےہکرمےکوہےنکیک

ےگکوتکںیمکانسےٹکیککوبیلکیہکںیمکوبؽکاوھٹںکاگ متکںیہنکوبےنلکدو

ںیمکوتکوبولںکاگ

ہنکوبولںکاگکوتکرمکاجؤںکاگ

وبانلکیہکوتکرشػکےہکریما

یھبککاسکےتکنکہپکیھبکوغرکایککےہکمتکےن

ہککرفےتشکیھبکںیہنکوبےتل

ںیمکوباتلکوہں

قحکےسکاتفگرکیککتمعنک طقکااسنںکوککیلم

رصػکوہکوباتلکےہ

رصػکںیمکوباتلکوہں

اگکےگکوتکرمےکمسجکاککاکیکاکیکاسمؾکوبؽکاےھٹ وبےنلکھجمکوککہنکدو

یہک طقکریماکےہکہککبجکوبانلکبصنم

ںیمکہنکوبولںکاگکوتکوکیئکیھبکںیہنکوبےلکاگ

چبذ

اےسکںیمکےنکد اھک

وتکوساچ

ہککابکاچدنکےن

اےنپکوسرجکےس

کامانگنکوھچڑکدیکےہ !ل

2754ونجری (‘‘دواؾ’’)

***

پت جھڑ کی تہبئی

!ےھتبجعکاخؽکوکدخک

اتسرہکیسکآںیھکن

رشارہکےسکبل

!رہچہاورکہفیحصکاسک

دبؿ۔۔۔۔اککنمچ

اچؽ۔۔۔۔ابدکابص

ابت۔۔۔۔وخوبش

!تبحم۔۔۔۔تہبکرہگیکآوسدیگکلصفکلگکیک

رگمکآجکوہکاخؽکوکدخکدھکیکرککوساتچکوہں

ہککریمیکاصبرتکوککتپکڑھجکیککاہنتیئکےنکاھککایلکےہ

2754ونجری (‘‘دواؾ’’)

***

هفیت کب هشور

ولچکھچککاورکوسںیچ

وجکیھبکوساچکےہمہکےنکابککتک

وہکدصویںکیککرپاینکوسچکےہ

ابکدہعکوجرہکےہ

ہیکوہکہحملکےہ

سجکےککرپہشوںکرپکھٹیبکرک

مہکوککزںیمکےسکاانپکاناتکوتڑانکاورکآامسںکےسکوجڑکانیلکےہ

ولچکھچککاورکوسںیچ

ابکہیکداین

اورکااسنں

ھک اورکاسکےککد

ےنکںیہرگن،کےبکذلتکاسف رپاےن،کرکؾکوخردہ،کرھبرھبے،کدب

ولچکھچککاورکوسںیچ

اورکتبحمکیککشبںیطکہہتکرکںی

اورکنسحکیککدقرںیکدبؽکڈاںیل

یتکمچکدوھپکرپ

اورکاچدنینکراوتںکہپکتنعلکجیھبکرک

وھپولںکہپکوھتںیک

دنویںکوککرھتپوںکےسکاپٹکدںی

روتشںکوککاکںیٹ

راوطبںکوککرودنکڈاںیل

وسایلںکاگڑںی

ولچکھچککاورکوسںیچ

ےسکوہفمؾکیککدوتلکاکچکںیلظفلک

اورکاےسکرھتپکانبکڈاںیل

زابںینکونککرجنخکیککرطحکونیسںکںیمکاگڑںی

یگمغنکوککخیچکںیمکدبںیل

و ںکرپکچنیھککالںیئکن

ش

خ

دنمسرک

وادویںکںیمکددلںیلکرھبکدںی

ولچکھچککاورکوسںیچ

ابکیہیکوسںیچ

ہککوجکھچککآدیمکےنکآجککتکوساچکےہ

وہکبسکرفککےہ

ک طقکہیکےہاورکقح

ہککوجکھچککےہ

ںیہنکےہ

ھچککںیہنکےہ

واہمہکےہ

وخابکےہ

!اورکوخابکوسوچںکیککدقاتمکاککہجیتنکںیہ

2754ونجری (‘‘دواؾ’’)

***

خواة

اچدنینکےنکرگنکبشکبجکزردکرککڈاال۔۔۔۔وتںیم

اکیکاےسیکرہشکےسکزگرا۔۔۔۔اہجں

رصػکدویارںیکامنایںکںیھت

ںیتھچکدعموؾکںیھت

ےھتاورکویلگںکںیمک طقکاسےئکرواںک

ےھتمسجکاغبئک

***

دعب

تیفیککدوایمکدےکۂدژمیھبک ےھجم

امتیمکدے ازعازکانکرمےکدخا!کےھجم

م

خ ش

کںیمکریتےک

رتمحکےسکاشدکاکؾکوتکوہںۂ

ااسحسکہنشتکاکیمکدےکیھبککیھبککےھجم

یسککیھبکزعمزکاککرمہاکبکہنکرککےھجم

،کسبکوہککینکانیمکدےںیمکوخدکامکؤںکےسج

وہکولگکوجکیئککدصویںکےسکںیہکبیشنکںیشن

یھبکدنلبکابیمکدےکدنلبکوہں،کوتکےھجم

رتیکزنیمکہیکریتےکنمچکرںیہکآابد

وجکدتشکدؽکےہ،کاےسکیھبکوتکالہلکافیمکدے

ڑباکرسورکیہسکھجتکےسکالکمہیمکںیم

سبکاکیکابرکرگمکذوؼکوخدکالکیمکدے

اڑاکںیہنکاتکسںیمکدووتسںکیککرطحکاخکک

ںیمکرگدکراہکیہس،کھجمکوککرنؾکاگیمکدے

ارگکرگوںکوتکھچککاسکرطحکرسدنلبکرگوں

السیمکدےکہککامررک،کرماکدنمشکےھجم

2754امرچ (‘‘دواؾ’’)

***

التعذاد

ایھبکوتقکےککاہھتکںیم

اکیکاشخکہتسکشکوتکےہ

اسکےککاسےئکںیمکانلچ

ڑباکفطلکدےکاگ

یککامتزتکںیمکےتلجکرےہہککوجکوسروجںک

ہیکںیہنکدےتھکی

اؿکہپکسجکاشخکیککاھچؤںکےہ

اسکںیمکوتپںکیککدعتادکایککےہ

2767رفوری (‘‘طیسب’’)

***

ایک ظریۓ کب ودہ

ےھتوہکوجکقشعکہشیپک

ےھتدؽکرفوشک

!ےئگ رم

ےھتوہکوہاکےککاسھتکےلچک

اورکوہاکےککاسھتکرھکبکےئگ

ےھتوہکبیجعکولگک

زبسکوککربگکزردکاککروپکداھرےتکدھکیکرککربگ

رخکزردکاوکشںکےسکڈاھپنکرک

و ںکےس

ی

شگل

رھبےک

اربکاثمؽکاسۂی

لپکںیمکزگرکےئگ

وہکدنلقراہنکواقرکنتکہپکٹیپلکرک

ےنھگکولگنجںکںیمکرھگیکوہیئکیلھککوادویںکیککطیسبکددنھکںیم

!رہتفکرہتفکارتکےئگ

***

2767ارپلیک (‘‘طیسب’’)

حهجرو

اہجںکیھبکاہھتکاگلای،کامتؾکزمخکاھتکمسج

رمیکابقکےسکوتکوبلمسکسیقکرتہبکاھت

رخاںیشکرسکےسکرمیکاڑیویںککتکآکںیچنہپ

ادرھکےسکریتکےلچکاورکادرھکےسکریشمشںی

ںیہککےہکرضبکربتکیک،کںیہککےہکزینےکیک

ںیمکاککاہجںکاککدہػکوہں،کہککھجمکےسکےتیجکیج

ہنکرجؾکوہاکیسککیھبکملظکیککاتدیئکاک

ںیمکابرکاگہکیہشکںیمکیھبکرسدنلبکراہ

(2771وجالیئک)

***

ڈیپریشي

اہکںکیئگکںیہکوہکںیحبص،کارھکںیئگکاشںیم؟

اہکںکےئگکوہکولطعکوکرغوبکےککرظنم؟

ہنکںیتملظ،کہنکااجےل،کہنکراتکاورکہنکدؿ

اہیںکےسکدحکرظنککتکےہکیجگلمکیسکاضف

انساٹکاھچبکوہاکےہکزںیمکرپکطیسب

دصاکںیہککےسکیھبکآیتکرظنکںیہنکآیت

امسوتعںکرپکینھگکاخیشمکےککرہپےکںیہ

(2771وجالیئک)

***

کلگ’

علۂ

ےس‘ ش

اثھی ہیں اگر اذازۂ ضپبش ہویں

کاامتلسکںیمہ وتکویکںکیلمکیھتکالھبکاتب

اقفکاقفکہپکوقنشکدقؾکامنایںکںیہ

ھا رےکاپسکںیمہ

م

ب

ب

التشکالیئکاہکںکےسک

بربیکےسکزگرے،کدبؿکرچاےئکوہےئکیھبک

وتکدورککتکرظنکآےتکرےہکاداسکںیمہ

وجکوہکےکسکوتکاسکااثیرکرپکاگنہکرکو

ھا ریکآسکںیمہ

م

ب

ب

امہریکآسکاہجںکوک،ک

ڈوبکاکچکےہکاوگنمںکوککسجکاککانساٹ

البکراہکےہکایسکزبؾکےسکایقسکںیمہ

ہیکوپانھچکےہ،کبککآدؾکزںیمکہپکارتےکاگ

،کدخاکےککاپسکںیمہوجکےلکےلچکوکیئکاکلم

ںیہیکںیلمکےگکںیھمتکوھپؽکیھب،کاتسرےکیھب

اتبکریہکےہکدآلوزییکابلسکںیمہ

***

آواز ہوں، پکبرو ثھی هیں کت ضے گوظ ثر

زنیمکرپکہیکاتسرےکیھبککااتروکیھب

رمیکویغرکاوگنم،کابشبکافینکےہ

رغورکقشعکاککد ریہنیکلیھککاہروکیھب

ردیسہکںیہن ہنیفسکوحمکرفسکوہکوتکان

دقؾکدقؾکہپکانکرےکںیہ،کمتکدساھروکیھب

رمےکوطخطکہپکےنمجکیگلکےہکرگدکایحت

اھکنروکیھبکاداسکشقنکرگو،کابکےھجم

کٹھبکراہکےہکددنھوکلںکںیمکاکرواؿکایخؽ

سبکابکدخاکےککےیلکاکںیلککونساروکیھب

یکنکیل

ھم

ب

ب

رمیکالتشکیککرعماجکوہک

یھباقنبکااھٹؤ،کاشنؿکرفسکااھبروک

کاکانئتکازؽکےسکدرپدکااسنںکےہہی

رگمکدنمی!کمتکاسکوبھجکوککاہسروکیھب

***

ثڑی هبوش لے هیں ایک غوہ ضي رہب ہوں هیں

یسککوٹیٹکوہیئکاھچلگکیککڑکایںکنچکراہکوہںکںیم

اہیںکابکاؿکےککااہظرکتبحمکاککزگرکایککوہ

ھ

کراہکوہںکںیمہککانسےٹکیککومیقیسکہپکیھبکرسکد

ں

کودعہکایھبککتکمتخکوہےنکںیمکںیہنکآیئبش

ہککربوسںکےسکلسلسمکاکیکآٹہکنسکراہکوہںکںیم

وصترکںیمکرتےکرکیپکاککوسانکلھگکایگکوہاگ

ایھبککتکسملکیککوتیفیکںکںیمکنھبکراہکوہںکںیم

دخاکاککرکش،کااسحسکزںیمکرمےنکںیہنکاپای

اتسرےکےننچکالکنکاھت،کرشارےکنچکراہکوہںکںیم

***

م فکر و ظر ضے دهبغ جلتے ہیںہجو

وہکریتیگکےہکہککرہکوسکرچاغکےتلجکںیہ

زتسیکۂھچککااسیکدنتکوہاکاجکراہکےہکابد

ہککوہٹنکاکےتپنکںیہکاورکاایغکےتلجکںیہ

کمچکرےہکںیہکوگشےف،کدکہکرےہکںیہکالگب

ووفرکوممسکلگکےہکہککابغکےتلجکںیہ

ںیہنکبربیکوتکھچککدورکیھبکںیہنکوہکدور

ےککروپکںیمکسجکےککرساغکےتلجکںیہکقفش

رتےکبیصنکںیمکراںیت،کرمےکبیصنکںیمکدؿ

رتےکرچاغ،کرمےکدؽکےککداغکےتلجکںیہ

***

دتشکوافکےس

شبم کو صجخ چوي یبد آئی

سککیککوخوبشےئکدبؿکایدکآیئ

بجکایخولںکںیمکوکیئکومڑکآای

ریتےکوسیگکیککنکشکایدکآیئ

ایدکآےئکرتےکرکیپکےککوطخط

ینپکوکاتیہکنفکایدکآیئا

اچدنکبجکدورکاقفکرپکڈواب

ریتےکےجہلکیککنکھتکایدکآیئ

دؿکاعشوعںکےسکاےتھجلکزگرا

راتکآیئکوتکرکؿکایدکآیئ

***

اجڑ گئیں، اٹھ گئے اہل اجوي اجویں

رہکےئگ،کنجکیککولںیکںیہکہنیسکزؿ دنچکرچاغ

ابکرتا

لامؽکوکنفکاافتلتکےہ،کاحدث

یککاڑاؿ،کزیمخکرہؿکاککابنپکن باقعکےھادن

رصتخمکایحت،کاہےئکہیکاککوطلیکرات اہےئکہی

رکؿ اککرظنکاےکرمےکاچدن،کاک‘‘ دوتس’’ اےکرمے

رسخواؿکدرہک در اکھجکراہ،کرب نسحکارگ

ےگکوکاسہر،کرمےتکرںیہکےگکوکنکہ ےتٹککرںیہ

لگکےککروپکںیم رباہگےئکزردکالہلکو ارتےکںیہ

اانتکنیہمکریپنہکمسجکرپ، اےسیکفیحن

***

کتے خورشیذ ثیک وقت کل آئے ہیں

رہکرطػکاےنپکیہکرکیپکےککےنھگکاسےئکںیہ

ذنہکرپکگنتکوہاکبجکیھبکادنریھےکاککاصحر

دنچکایدوںکےککدرےچیکںیہ،کوجکاکؾکآےئکںیہ

وکؿکاتہککےہ،کتبحمکےہک طقکیجکاککزایں

مہکوتکاککدؽکےککوعضکرشحکااھٹکالےئکںیہ

ےککےیلکوہکزتنیکآوغشکرےہکےنتککلپ

ےنتککربوسںکےککرگمکزمخکرھکنکآےئکںیہ

وگجنکوگجنکایتھٹکےہکآوازکتسکشکدؽکیک

بجکیھبکاترہکوکیئکوٹاٹکےہ،کوہکایدکآےئکںیہ

دؽکدااتسؿکمغکداینکوہکہککااسفۂن

ویہکےصقکںیہکوجکرہکدورکےنکدرہاےئکںیہ

ارضکںیمکدیبارکےہکااسحسکلامؽکۂنیس

کاکرکاتسروںکےسکارتکآےئکںیہبجکےسکنف

اےکرحس،کآجکںیمہکراھککھجمسکرککہنکاڑا

مہکےنکلجکلجکےککرتےکراےتسکب اکےئکںیہ

***

فبصلے کے هعی کب کیوں فریت کھبتے ہو

ےنتجکدورکاجےتکوہ،کاچ ےکاپسکآےتکوہ

راتکوٹٹکڑپیتکےہکبجکوکستکزدناںکرپ

متکرمےکایخولںکںیمکپھچکےککانگنگےتکوہ

یکولختکمغکےککآد یکدر ںوںکرپریم

اینپکرکسماٹہکیککںیلعشمکالجےتکوہ

بجکینتکالسوخںکےسکاھجیتکنکےہکاہنتیئ

دؽکیککرطحکولہپکےسکگلکےککھٹیبکاجےتکوہ

متکرمےکارادوںکےککڈوےتبکاتسروںکوک

ایسکیککالخؤںکںیمکراہتسکداھکےتکوہ

ےنتککایدکآےتکوہ،کوپےتھچکوہکویکںکھجمکےس

رکےتکوہکاچ ےکایدکآےتکوہانتجکایدک

***

تو جو ثذال تو زهبہ ہی ثذل جبئے گب

لگا کوتکرھباکرہشکیھبکلجکاجےئکاگ رھگکوجکس

اسےنمکآ،کہککرماکقشعکےہکقطنمکںیمکاریس

آگکڑھبیککوتکہیکرھتپکیھبکلھگپکاجےئکاگ

دؽکوککںیمکرظتنمکاربکرکؾکویکںکروھکں

منبشکےسکلہبکاجےئکاگکۂوھپؽکےہ،کرطق

وممسکلگکارگکاسکاحؽکںیمکآایکیھبکوتکایک

زلگارکہپکلمکاجےئکاگکۂوخؿکلگ،کرہچ

وتقکےککاپؤںکیککزریجنکےہکراتفر،کدنمی

مہکوجکرہھٹےکوتکاقفکدورکلکنکاجےئکاگ

ےس ‘دواؾ’

***

ضوی ضوی گلیبں ہیں، اجڑی جڑی چوپبلیں

ےسیجکوکیئکآدؾکوخر،کرھپکایگکوہکاگؤںکںیم

،کوتیھکںکرپکدورہپکںیمکےتلجکںیہبجکاسکؿ

ولےتٹکںیہکگسکزادے،کرکیکوںکیککاھچؤںکںیم

متکامہرےکاھبیئکوہ۔۔۔سبکذراکیسکدوریکےہ

مہکلیصفکےککابرہ،کمتکلحمکرساؤںکںیم

وخؿکرےنسکاتگلکےہ،کاؿکےککداونمںکےسکیھب

زمخکپھچکںیہنکےتکس،کریمشیکرداؤںکںیم

دویتسکےککرپدےکںیم،کدینمشکوہیئکاینت

رہکےئگک طقکدنمش،کاےنپکآانشؤںکںیم

انمکاککدخاکاحظف۔۔۔بجکہککلخنکزوتیںکاک

اشخکاشخک اتٹکےہ،کوھبیککافؤاتؤںکںیم

!اکیکےبکہنگکاککوخں،کمغکاگجکایگکےنتک

ٹبکایگکےہکاککاٹیب،کےبکامشرکامؤںکںیم

ےبکواقرکآزادی،کمہکرغبیکوکلمںکیک

اتجکرسکہپکراھککےہ،کڑیبایںکںیہکاپؤںکںیم

اخککےسکدجاکوہکرک،کاانپکوزؿکوھککاھٹیب

آدیمکقلعمکاسکرہکایگکالخؤںکںیم

کےہ

ب

ابکدنمیکزنمؽکوککرزیہکرزیہکچ

رکایگکاھتکےبکاچرہ،کےنتککرامنہؤںکںیم گ

***

آپ ہی اپب توبشبئی ہوں

ںیمکرصبمکوہںکہککوسدایئکوہں

ہنکوکیئکاچدن،کہنکاترا،کہنکادیم

وہںںیمکمسجمکبشکاہنتیئک

اپےنکیککےہکرفسکرشطکےھجم

رحصایئکوہںکںیمکہککاککالۂل

رےتسکہپکولچںکوتکےسیککےھدیس

وھبیلکیکٹھبکوہیئکداانیئکوہں

ھجمکےسکوخدکوککہنکاٹیمسکاجےئ

اورکدخایئکاککانمتیئکوہں

ریمےکامیضکےککادنریھوںکہپکہنکاج

حبصکآدنئہکیککرانعیئکوہں

اکشکہیکاجاتنکدنمشکریما

ااسنؿکاککدیشایئکوہںکںیمکرہ

ںیمکاہپڑوںکیککومخیشکوہںکدنمی

اورکںیمکرحبکیککوگاییئکوہں

*

اضے اپے کل ہی کی فکر تھی وہ جو هیرا واقف دبل تھب

وہکوجکایکسکحبصکرعوجکیھتکوہکریماکوتقکزواؽکاھت

رماکدردکےسیککوہکاجاتنکرمیکابتکےسیککوہکاماتن

اےسکروانککیھبکاحمؽکاھتکوہکوتکوخدکانفکیہکےککاسھتکاھت

وہکوجکاےکسکاسےنمکآایگکیسککروینشکںیمکاہنکایگ

بجعکایکسکتبیہکنسحکیھتکبجعکااکسکرگنکلامؽکاھت

کواںیسپکاےسکایککوہاکہنکوہکروینشکہنکوہکاتزیگ دؾ

وہکاتسرہکےسیککرھکبکایگکوہکوجکاینپکآپکاثمؽکاھت

کہنکاھتوہکالمکوتکدصویںکےککدعبکیھبکریمےکبلکہپکوکیئکالگ

الکدایکےسجکوگتفگکںیمکامکؽکاھت اےسکریمیکپچکےنکر

ریمےکاسھتکگلکےککوہکرودایکاورکرصػکاانتکیہکہہککاکس

ےسجکاجاتنکاھتکںیمکزدنیگکوہکوتکرصػکومہکوکایخؽکاھت

***

قطعبت

جنککزدناںکںیمکڑپاکوساتچکوہں

انتککدپسچلکاظنراکوہاگ

ہیکالسوخںکںیمکاتکمچکوہاکاچدن

ریتےکآنگنکںیمکیھبکالکنکوہاگ

(2736دربمس)

*

دحکےسکبجکڑبےنھکاگلکیخلتکاحالتکاککزرہ

ذاےقئکوککرتیکریشںیکدد یکایدکآیئ

بجکیھبکںیمکراہکےسکاکٹھب،کرتاکرکیپکب اک

بجکیھبکراتکآیئ،کرتیکمیسکینتکایدکآیئ

*

ریتیکمسکداورکرشحکےھجم

رمعکرھبکںیمکےنکابعدتکیککےہ

اوتکرم

اامعؽکوتکدھکیکانم

ںیمکےنکااسنںکےسکتبحمکیککےہ

(2737 ونجری)

*

اچدنکالکنکےہکرسکابؾکبلکابؾکآؤ

شی دؽکںیمکادن

ااجنؾکہنکآےنکاپےئکۂ

ھچککاسکادنازکےسکارتوکرمیکاہنتیئکںیم

وھکجکںیمکرگدشکاایؾکہنکآےنکاپےئ

*

اسکدردکاککیھبکرکںیکدماوا

ورکےککاچرہکرگکاہکںکںیہ اسکد

آوسنکرمےکدؽکںیمکرگکرےہکںیہ

انےلکرمےکوخؿکںیمکرواںکںیہ

(ےسکاموخذ‘‘ دتشکواف’’ )

ریمےکرعش

متکیھبکاےکدووتسکوجہؾکےککاسھت

االطصوحںکیککروکںیمکےتہبکوہ

ہیکوجاینکےککدنچکےنپسکںیہ

متکںیھنجکریمےکرعشکےتہککوہ

رہگاایئں

تبحمکےککرسفمکتہبکاےھٹ

اکلمکہنکاپایوکیئکاسکرازکںیمک

وہتںکےسکایپیسںکےتنچکرےہکبس

رگمکاسکرحبکاککاسلحکہنکاپای

رؾکمھج

ںیمکدورکیہسکنکیلکریتےکاوکشںکیککرؾکمھجکاتنسکوہں

اھٹیبکوہاکدسیکرپاےئکںیمکرواتکوہںکاورکرسکداتنھکوہں

بجکرباھککدوھؾکاچمیتکےہکاورکوکلئکنبکںیمکاگیتکےہ

ےمغنکاتنبکوہںکااسحسکےککومیتکاتنچکوہںکلیختکےک

منبشکےککرچاغ

لگکوکرسنںیکےککالحمتکںیمکمنبشکےککرچاغ

دؾ ہیک طقکاکیکوصترکیہکںیہنکاےکہ

ہیکارگکرصػکوصترکےہکرماکوتکاےکاکش

دؾ وہیتکاسکرطحکتقیقحکیھبکںیسحکاےکہ

قشعکایکوہس

ےتجبکیہکرجگکاڑےکےگنتپ

الچلکاھتکہیکدنبیگکںیہنکیھت

کاککذرک

اسیککیٹمکےککدی

کیککولکںیسحکیھت

درالصکدی

رفبیکرظن

راسخرکںیہکایکسکعکےہکربگکلگکرتکاک

اچدنیکاککہیکوھجرمکےہکہککاتراکےہکرحسکاک

ہیکآپکںیہکایکدبعشہکءکوخابکوجاین

ہیکراتکتقیقحکےہکہککدوھاککےہکرظنکاک

ایدکامیض

ںیبجکےبکرگنکاکلککرگدکآولد

وبلںکرپکڑپپایںکاگولںکہپکاسہی

رتیکآوھکنںکےککڈورےکرسخکویکںکںیہ

ایککدہعکامیضکایدکآای؟کےھجت

وجگ

ہتسکشکربقموںکںیمکوٹیتٹکراوتںکوککاککڑلیک

ےئلکاہوھتںکںیمکربطبکوجگکںیمکھچککانگنگیتکےہ

اہککرکےتکںیہکرچواےہکہککبجکرےتککںیہکتیگکاسکےک

وتکاککاتزہکدحلکےسکخیچکیککآوازکآیتکےہ

رہاجیئ

دنیکےہکریتاکمسبتکہمہکریگکرمیکیہ

رتےکرخاؾکاککرہلاؤکےہکرماکیہکامکؽ

دقؾکدقؾکہپکاگنوہںکےنکوہکرچاغکالجےئ

آےنیئکںیمکاتکلھجکےہکرصػکریتاکلامؽ رہ

ء1224رکشت8کاردوکداینکربمتسک

*

ایک ظن

الھبکیسککاککاتسروںکہپکایککااجرہکےلچ

زامےنکرھبکےککےئلکوفقکںیہکہیکلیدن ںی

ک یساکایسکےئلکےہکرواںہیکلیبسلس

ہککریتیگکےککاتسےئکوہےئکذراکیجکںیل

*

ربخکہنکوہیئکاورکرمیکتبحمکاخؾکےھجم

یئککرسفدہکدولںکےککےئلکالعجکینب

ہتپکہنکالچکاورکرمیکیہیکیکینکےھجم

اہجںکیککالجکینبکریمیکاایتحجکینب

*

ںیمکوساتچکوہںکہککاےکاکشکریتاکرکیپکانز

اجات رصػکریماکوہکسبکاکیکلپکےککےئل

رمیکرظنکںیمکاتسرےکھچککاےسیکلھگکاجےت

اجات ہککآامسؿکوکزںیمکرپکادنریھاکوہ

*

رگمکہیکاخؾکایخیلکالخػکرطفتکےہ

یھبککرےککںیہکےگنتپکارگکرچاغکےلج

ہیکلیدن ںی زامےنکرھبکےککےئلکوفقکںیہک

الھبکیسککاککاتسروںکہپکایککااجرہکےلچ

***

هیرے لئے اداش ثھی ہےثگڑ کے هجھ ضے وہ

رجنکوتکےہ،کوہکوافکانشسکیھبکےہکوہکزود

مکےککاےنپکںیہ،کدؽکاککزماجکاانپ

ش خ

اقتےضک

وہکھجمکےسکدورکیھبکےہ،کاورکریمےکآسکاپسکیھبکےہ

دبؿ کاجےنکوکؿکےسک ےمشکںیہکاموراےئہن

ہککاپکاکچکوہںکےسج،کھجمکوککاسکیککایپسکیھبکےہ

سوہکاکیکرکیپکوسحمس،کرھپکیھبکانکوسحم

ریماکنیقیکیھبکےہکاورکریماکایقسکیھبکےہ

ںیسحکتہبکںیہکرگمکریماکااختنبکےہکوہ

ہککاسکےککنسحکہپکابنطکاککااکعنسکیھبکےہ

دنمیکایسکاککرکؾکےہ،کہککاسکےککدرکےسکالم

وہکاککیکدردکلسلسمکوجکھجمکوککراسکیھبکےہ

***