Transcript

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2019 NiNgANi (ThURsdAY)

Hmasawnna Thar Vol - 34/112 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

EKIN/SEPTIC TANK

SUKFAI DINGA KO THEI ZING

KAN NIH.

Contact Numbers:8119035096 &

8119083548

GAS NEWSAgency : SASBooking :9th. deC. , 2018 to 3rd.Jan.., 2019delivery :31-01-2019 (tHU)Time : 9AM - till stockstOCK : 306 @rate:Rs. 812/-

BUNGMUAL INDANE GVBooking: 4 nov. to 11 nov delivery: 31/1/2019 time:9:30am - 12pm stock: 280

VANGSEI INDANEK. SalbungBooking : date 21-11-2018 to 28-11-2018delivery date: 31-01-2019time: 10AM - 12 noonstock:306

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

Sam tan man thuah CCC in thusuok

CCPUR: Chanchinbu dang dang haiah CCPur khawpui sunga Sam tan man Rs. 10 a sukpung ding nia zieklang a ni thuah Chura-chandpur Consumers’ Club (CCC) chun zanikhan thu-suok an siem a. Sam tan man sukpung le sukhnuoi ding thuah District Council in an hrietpui ding a ni a. Sienkhawm District Coun-cil in an hrietpui nawh tiin, mipui hai chu Sam tan man sukpunga um anga pe lo dingin an inhriettir.

Aadhar number peklut a \ul ding

CCPUR: January 21, 2019 a Manipur sawrkarin thusuok a siem dungzuiin National Food Security Act (NFSA) hnuoia ham\hatna dawng, NFSA Card nei hai chun Aadhaar number an peklut a \ul ding a nih tiin Lalramsang Infimate, Addl. DC, CCPur chun thu-suok a siem. Hi le inzawm hin an hnu takah March 25, 2019 chen khin NFSA Benefi-ciaries hai chu DC Office-ah sungkuo-a Aadhar num-ber pelut dingin an hriettir.

Pu Lal hossan, MdC in \hangpuina a pek

PheRzAwL: January 26, 2019 zantieng 3:30PM vela Pherzawl District, Vangai Sub-Division huop sunga Chingmun khuoa Mr M. Thangkhanson In kangmei suokin a kang le inzawm khan bieltu MDC le ex-Vice Chairman Pu Lal Hos-san chun a In bawl thar

inkhumna ding Rangva bundle 5, Ridging le a kilna ding hai a pek. Hi baka hin march thlaa Vangai sub-division sung Bethkhal village-a T. Kamkhanmuan In kang khawm \hangpuina dingin Rangva vundle 5, ridging le a kilna ding hai a pek bawk.

Rationing Agents hai NsFsA bufai lak thei hunCCPUR: Churachandpur le Pherzawl District sunga NFSA Rationing Agent hai ta dinga RO le Bufai laksuok thei hun ding suk-fel a nitah. Amiruokchu, CAF & PD Godown, CCPur repair-ing thaw mek a ni leiin A/C or Sub-Division tina Ration-ing Agent hai chun tempo-rary arrangement siema um angin Peace Ground, Tui-bong ( New Mini Secretariat building) tuol-ah Imphal-a inthawka hung phur Truck-a inthawk an quota ding direct

in an lak a \ul ding a nih tiin Sh. Jogen Singh, District Supply Officer (cAF & PD), CCPur & Pherzawl district chun January 28, 2019 khan inhriettirna a siem. Saikot AC/Sub Division sunga mi han Jan. 31, 2019 in Release Order lain Feb-ruary 2, 5 & 7, 2019 haiah bufai la thei an tih. Thanlon A/C a mi han Feb. 4, 2019 in RO lang an ta, February 9, 2019 in bu-fai la thei an tih. Parbung & Sangaikot Sub-Division sunga mi han Feb. 5, 2019

in RO lang an ta, February 12, 2019 in bufai la thei an tih. Singngat A/C han Feb-ruary 6, 2019 in RO lang an ta, February 14, 2019 in bu-fai ladawk thei an tih. Henglep biela mi han Feb. 7, 2019 in RO lang an ta, Feb. 19 le 21, 2019 haiah Bufai la thei an tih. Churachandpur A/C a mi han Feb. 8, 2019 in RO lain February 23 & 26, 2019 haiah bufai ladawk thei an tih.>>sunzawmna phek 4-ah

EM room hawngCCPUR: T. Paukhanlian in Chairman, ADCC a hung chel hnunga Executive Member (EM) dinga a ruot hai laia Th. Jamchinthang Simte room chu zani sun dar 12 khan hawng le Rev. Hangnung, General Secre-tary, NTBC in \awng\aia inhlanna neiin Th. Jam-chinthang Simte ta dinga \awng\aipekna a nei bawk.

CAB thuah CM rawi Political party 12 han New Delhi an panDelhi-a Student Protest 200 laia Mi 60 Police-in an man

New deLhi/iMPhAL: BJP sawrkarin suknawm-natna leia India rama Hin-du hung tlan luthai lo hum-himna dinga Bill a siem Citizenship (Amendment) Bill, 2016 nasataka dodala umna le inzawmin, Chief Minister Mr N. Biren Singh \hangin political party 12 a \huoituhai chun zani khan New Delhi an pan a. Bill pass lo dingin sawrkar thlungpui ngen an tum. Citizenship (Amend-ment) Bill, 2016 hi abikin North East mi han nasatakin dodal hai sienkhawm January 31 a inthawka \an ding Parliament Budget Session ah BJP sawrkar chun Rajya Sabha ah pass \ep \ep a la tum tho a nih. Hienglai zing hin Ma-nipur a political party 12 \huoituhai chu tuhin Delhi ah an um zing a. Union Home Minister Mr Rajnath Singh inhmupuiin, hi Bill hi pass lo dinga ngen an

tum a nih. Chief Minister Mr N. Biren Singh khawm Mar-tyrs’ Day a hmang zoin za-nikhan Delhi a pan. Delhi a pan tawma chanchinbumi-hai an hmupuinaah, Home Minister chu Manipur le North East-a thil umdan ena lan ngaituo \ha dinga hril a tum thu a hril a. A theit-awp suoin Home Minister chu thil thar iengkhawm an thaw nawk hmain mipuihai

\ithawngna le thlaphangna le lungawinawnahai chu ngaiven hmasa dinga ngen a tum niin a hril. Pu Biren chun, state sawrkar chun mipuihai so them zingin sawrkar thlungpui kuomah thil um-dan an hriettir pei niin a hril a. Mipuihai ta dinga \ha lo iengkhawm a sawrkarin a thaw naw ding thu a hril. Chief Minister Mr Bi-ren Singh hi January 31 hin

North East a CM danghai leh Delhi-ah meeting an nei ding nia hriet a nih. Bill thu le inzawm hin Manipur Pradesh Con-gress Committee (MPCC) President Mr TN Haokip khawmin palai iemani zat \huoiin Delhi a pan a. Delhi-a Congress hotuhai inhmupuiin Rajya Sabha ah Bill hi dang tlat dinga hma la dingin an ngen niin a hril. MPCC General Sec-

retary Mr Kh Debabrata chun, All India Congress Committee (AICC) Gen-eral Secretary an inhmupui tah a. President Mr Ra-hul Gandhi khawm an lan hmupui ding thu a hril a. An party chun theitawpin hi Bill hi dang dingin hma an lak ding thu a hril. MPCC chun Manipur-a BJP \huoi sawrkar inrawina hnuoia political party 12 hai meeting ah chu a \hang ve naw a. A hrana Bill dodalna hma la dinga insingsain anni theina level ah CAB hi dodal an tum a nih. MPCC in BJP le thaw tlang a nuom nawna san pakhat chu, Centre ah BJP sawrkarin a pass a. State ah khawm BJP sawrkar bawk a ni a, Bill thua a ngirhmun tuchen hin chieng/fel takin a la hril naw leiin BJP leh chu an thawtlang thei naw niin a hril.>>sunzawmna phek 4-ah

MPc Manipur Sub- Hq. Annual conference an hmang; V. Hangkhanlian Khuollienin a \hang

CCPUR: Mizo People Con-vention (MPC) Sub-Hqrts, Manipur chun zani ingkar 10:30AM khan Chiengkon-pang Community Hall-ah 5th Annual Conference, 2019 an hmang. Hi huna hin Pu V. Hangkhanlian, Minister (Agri, Vety & AH) Chief Guest in a \hang a, Pu K. Vanlalrinliana, President, MPC HQ chu functional president in a \hang. Conference hi session pahnia \he a ni a, session hmasaah business session nei a ni a, hi huna hin kum 2019-20 budget dinga indu-ong Rs. 6.13 lakh pawm a nih. Session hnina zan-tieng 1PM a hun hman-gnaah khuolliena \hang Pu V. Hangkhanlian chun MPC Sub. Hqrt Office le SEDS Office ding lungphum hawngna a nei. Hi huna Pu V. Hang-khanlian in thu a hrilnaah, MLA dinga vawi 7 an can-didate ta haiah vawi 5 th-langtling a nita thu, tuta \um election huna khan MLA fund chite khawm lakhek lo dinga a lo hril angin a MLA fund hai chu Commu-nity Hall bawlnaa a hmang thu a hril a. Lamlien le tui dawn ding mipuiin hnieng-

hnar taka an hmu chu a ngaipawimaw tak laia mi a ni thu, CCPur khawpui sung lampui hai siem\hat mek a ni a, a term bo hma ngeia khawpui sung lampui hai pucca road-a siem vawng a tum thu a hril. Inkhawmna dingin Hall ei mamaw a, tam tak bawl a nita a, sienkhawm hnam tum tum umkhawm ei ni leiin vawi-le-khata siem zo vawng thei a ninaw thu a hril a. Tui dawn ding thuah Lanva vadung tui lakna chu kum tin mimkei hlak a ni leiin Khuga Dam a inthawk tui lak dan ding enfel a ni a, Rs. 20 crore sanction a nita a, E-tender thaw mek a ni a, sin \an vat ni tang a tih tiin a hril. Mipuiin tui hnienghnar tak an hmu theina dingin IB tlanga tanky neka lien 2.5 million litres inlengna ding tanky siem dinga estimate

siem mek a nih. Mitinin ‘change’ ei dit a, sienkhawm zankhat thua um thei a ninaw a, kumkhat-kumhni bek an vawi a \ul tiin a hril. Specialist indaitawk sie zo la ninaw sienkhawm PHC, CHC le Health & Wellness Centre hai opera-tion thaw theina ding chena dawmsang dinga hma lak mek a ni a, Phungkhothang Govt. H/S le Rengkai Govt. Hr. Sec. School chu Model School anga siem\hat ning a ta, hostel hai khawm um vawng a tih tiin a hril. Chun, Rs. 30 lakh chu-ong sengin ZEO Office ding bawl mek a ni a, SDO Office khawm bawl mek a ni a, ADC kum khat chuong buoi chu tuhin a hung fel ta a, anni leh \hangruolin ram develop-ment um theina dinga theit-awpa sin thaw ning a tih tiin V. Hangkhanlian chun a hril.

Assam Rifles han wY Rs. 1.92 crore manhu an man

iMPhAL: 26 Sec-tor Assam Rifles hnuoia Khudengthabi Post-a um Tengnoupal Battalion chun January 30, 2019 khan Sil-ver Colour Hyundai Santro Xing No MN 04 A 2733 sukchawla an dapnaah in-ruithei ‘WY’ mum 64,000, Rs. 1.92 crore manhu ding an dapdawk a, motor khal-tu Lunkhomang Haokip (31), s/o (L) Janglam Ha-okip of Tuibong, CCPur district leh an man. Moreh-a inthawk CCPur tieng hung pan tum a nih. Mr Lunkhomang Ha-

okip le WY mana um hai hi Narcotic Control Bureau, Imphal kutah an peklut. WY hai hi motor hmatieng seat hnuoi le cha-sis hai inkara a thupruk an ni a, uluk taka an dapnaah an dapdawk a nih. An man hun hi ani zing-kar 7AM vel kha a nih. Zanita an man le hin January, 2019 thla sunga Tengnoupal Battalion As-sam Rifles in inruithei an man chu Rs. 14 crore vel manhu a tling ta a, hienghai le hin mi 6 an man ta bawk a nih.

State-in Martyrs’ Day an ser

iMPhAL: State sawrkar chun India ram pa Ma-hatma Gandhi thi champha le inzawmin zani (January 30) khan Gandhi Memorial Hall, Imphal ah ‘Martyrs’ Day 2019’ ursun takin an ser a. Governor Dr Najma Heptullah le Chief Minis-ter Mr N. Biren Sing chun Chief Guest le Functional President angin a uop ve ve. India zalenna dinga mani hringna lo inhlan tahai po po inza entirna ding le sunnain zing dar 10:59 a inthawka dar 11am chen Siren inring taka inriktair a nih a. Imphal khawpui sunga mi a hre phak taphawtin an umna hmung sengah khawng taka ngirin to \awkin Mar-tyrs hai sunna nei a nih. Chu zoavah chun Gov-ernor le Chief Minister hai chun hma \huoiin, Minis-ter le MLA hai leh Mahat-ma Gandhi thlalakah inza entirnain par\hi an inhlitir tawl a. Sunna hun nei a nih.

Governor Dr Najma Heptullah chun, Martyrs Day chu mi haiin Mahatma Gandhi inchuktirna zuia zalenna dinga hma an lak \anna ni le an hringnahai an inhlanna ni a nih tiin a hril. “Mahatma Gandhi chun ei ram zalenna dingin a hringna n hlan a, India ram inpumkhatna dingin a hringna an hlan a nih” tiin a hril. CM Pu N. Biren Singh khawmin Delhi a fe taw-min, newsmen hai zawna dawnin, Delhi feng a ta, mipuihai ditdanin CAB chu fethlengpui lo dinga Home Minister le Prime Minister hai hrilpui dinga fe tum niin an hril. “Delhi ah hin NE CM danghai leh meeting neiin Home Minister inhmupui kan ta. Chutaka chun CAB hi North East mipui han ei dit naw zie hril kan ta. Union Home Minister chu Bill hi pass a nih hmain la ennawn \ha nawk ding bekin kan hril ding a nih” tiin a hril.

Miretheihai \hangpui chu rawng-bawlna hlutak a nih: Governor

iMPhAL: Miretheihai \hangpuina chu rawngbawl-na hlu tak a ni a. Khawvel mihai kuoma rawngbawlna Pathien ditzawng tak a nih tiin Manipur Governor Dr Najma Heptullah chun a hril. Hi thu hi zanita 2nd Phase (Group B) Ma-terials Distribution of ‘Ashagee Mangal’ Liveli-hood Project, Lamyanba Sanglen, Palace Com-pound, Imphal-a an neina khuollienna \hanga a hril a nih. Thuomhnaw chi hran

hran semna hun hi Inter-national Committee of the Red Cross (ICRC) & Inter-national Red Cross Soci-ety, National Head Quarter (IRCS-NHQ), New Delhi hai huoihawt a nih. Governor Pi Najma chun, “Hi program ‘Asha-gee Mangal; (Light of Hope) hnuoia hmeithai th-lang suok bikhai kuoma \hangpuina thilpek hin an hringnunah thil \ha tak an tlun ngei ka beisei” tiin a hril a. Red Cross Society

chun khawvel hmun hran hran ah mi retheihai \hang-puiin mi tamtak a lo tung-ding ta niin a hril. “Miretheihai \hang-puina neka rawngbawlna hlu lem hi a la um nawh a. Hienghai ta ding bika Inter-national Red Cross Society rawngbawlna le thil thaw hi a ropui a nih” tiin a hril bawk. “Red Cross Society chu ‘\hangpuitu’ anga hriet a hung ni tah a. Red Cross ti phat chu mani hmasiel lova mi \hangpuitu, a thlawna mi \hangpuitu ti a hung inlang nghal el a nih. Khawvelah mi maktaduoi tel an \hang-pui tah” tiin a hril. Manipur ah khawm Red Cross Society a lo um tah leia lawmum a ti thu a hril a. Manipur Branch hn-uoiah khawm mirthei tam-tak, hmeithai le HIV AIDS natna le Cancer nei dam, >>sunzawmna phek 4-ah

sparsh Leprosy Awareness campaign nei

CCPUR: January 30, 2019, 11AM khan CMO Confer-ence Hall, GNM Training School Campus-ah District Health Society (NLEP), CCPur le National Health Mission huoihawtnain Sparsh Leprosy Awareness campaign, 2019 nei a ni a, Chief Guest in T. Paukhan-lian, Chairman, ADCC a \hang a, Dr J. Son Gokham Samte, CMO, CCPur le Dr V. C Pau Tonsing, Med. Supdt., District. Hospital, CCPur hai guest of honour

le functional president in an \hang. Hun hmang sung hin India Hnampa Mahat-ma Gandhi thi champha le inzawmin minute 1 sung to\awka hun hmang a ni bakah Gandhi thlalak-ah par inhlanna nei a nih. Hi huna Dr VC Pau Tonsing in thu a hril-naah, Phar natna hi kum 1000 vel liemtaa lo in\an tah, an \anna hriet ninaw sienkhawm thiemna hung insang peiin Multi Drug Treatment hmanga sukdam

thei a nita thu a hril. Chief Guest chun, Dis-trict Hospital in kum 2 sung a zawnin Hospital thieng-hlim tak nina a lak leiin a enkawltu hai inpakum a ti thu a hril a. Sawrkar hi eini han ei siem sawrkar a ni leiin, a \hat lem dan ding thurawn le ngaidan hai ei pek chun a ham\ha ding chu ei ni tho ei ni ding leiin mi-tin \hangruol dingin a fiel. Leprosy (Phar natna) hi 1873 in hmusuok a ni a, kum 1943 in a damdawi hmusuok a ni a, 1982 khan Multi Drugs Therapy hmu-suokin a hung um nawk a nih. Phar natna hi sukdam naw chun ruolbanlona chen intlun thei a nih. Hun hmang sung hin Dr Kim Simte, District TB Officer le midang dang khawmin thuhrilna hun an hmang.

Inspector kaisang thar hai capping nei

CCPUR: Tulai hnaia Ma-nipur Police Department hnuoia Sub-Inspector (Male/Civil) a inthawk Inspector-a inkaisangtir hai laia CCPur District-a inthawk mi 5 Inspector-a kaisang hai Capping Cer-emony zani zantieng 1PM khan SP, CCPur Office, Tuibong-ah nei a nih. Inspector a kaisang thar hai chu- Tonsing Li-ankhansang, T. Thangtin-lun Haokip, K. Paungaihl-ian, T. Ginjohnson Paite le A. Dipak Meetei hai an ni a, Kabib K. IPS, Sr. SP/CCPur le Lunkhomang Khongsai, MPS, Addl. SP

(Law & Order) han cap-ping an pek. SP, CCPur chun In-spector-a kaisang thar hai a lawmpui thu hrilin, sina an kaisang le inruolin an maw-phurna khawm a hma nekin a hung lien lem ta ding leiin tumru taka an sin thaw pei dingin an fui. Capping ceremony a hin Sandy L. Tonsing, Reader to SP; Lunzamang Tungnung, MPS, Addl. SP (Operation) hai bakah Po-lice station hran hrana OC hai le Police Officers hai an \hang tawl a, hun hmang zoin lawmna ruoi an kiltlang.

hsLC exam ding le inzawmin Moct Test nei mek

CCPUR: Manipur Board hnuoia HSLC Exam 2019 hung um ding le inzawmin Directorate of Education (S), Govt. of Manipur thupek dungzuiin Manipur-a dis-trict tum tum haiah January 28, 2019 a inthawk February 2, 2019 chen aw dingin Dis-trict tina ZEO hai huoihawt-

nain Mock Test for HSLC Exam, 2019 nei mek a nih. CCPur a chun School 12 haiah Mock Test hi nei a zanikhan Social Science subject-ah mock test nei a ni a, Feb. 1, 2019 in Science le MIL bakah Feb. 2 in Option-al subject test neiin zo ning a tih.

Hmasawnna Thar2 TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2019NiNgANi (ThURsdAY) ARTiCLe/heALTh & eMPLOYMeNT News

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

Editorial

Thil man

VAWISUN THUPUIThil indik naw thawtu chun a thil indik naw thaw man hmung a tih, mi thlier bikna hrim a um sin aw a. - KOLOSSA 3: 25

Ram changkang haiah chun thil man (rates) hin ngai-sak le ngaipawimaw a hlaw leiin thil man bituktu le thununtu an um hlak. Ei rama ruok chun ngaisak le ngaipawimaw a hlaw em em naw niin an lang. Thil man a hung kaisang chang khawmin mipui ei chier ei chier a, ei chier bopui nawk el hlak. Mipui han ngaipawimawin rawl hang insuo inla chu sawrkarin a hung ngaisak ring a um. Amiruokchu, mipui tienga inthawk nawr le bawzuina a um chuong naw leiin mumal a nei thei naw a, thil zawrhai chun an nuom dan danin an thil zawrhai chu an zawr a, mipui han sawisel chuong lovin ei inchawk el a nih. Hi lei hin ei rama sumdawng, dawrkai le thil chi hran hran zawrtu-hai hi vangnei takel an nih. Company le Industry kutsuok haiah chun Maxi-mum Retail Price (MRP) a um a, hi lei hin thil inchawhai chun MRP neka insang le tama inchawk ngai lo ding a nih. Company le Industry kutsuok haiah hin a hunbi nei a um hlak. Hi lei hin thil inchaw han Expiry Date le Manufacture date hai hi en ngei ngei hlak ding a nih. Expiry date pel tahai chu lo inman deu sienkhawm inchawk lova ei hnawl ngam ding a nih. Chun thil fun le thil bura thil inbel (Label) hai hi siem-fawm a um hlak a, hi lei hin thil inziek le inbel hai hi Company le Industry kutsuok a ni le ni naw enfel ngei bawk hlak ding a nih. Tulai chu ei changkang ta a, thil thaw thei le thil thiem hi ei hau ta leiin meng le meng ei inhlem rawp hlak a nih. Chun thil ei inchawk hrim hrim chun a tlawm am, a tam am cash memo lak ngei a \ha. Cash memo ei lak chun ei thil lak a \ha naw chun pekkir annawleh thleng a hung awlsam pha hlak. Hi bakah hin inhlem theina laka inveng theina a nih. Ei ramah hin thil man inziekna um lo thil tam tak zawr le inchawk a ni hlak. Hi lei hin thil inchawhai hrim hrimin dawr dang dangah enkuol hlak ding a nih. Ei ramah thil man a mumal naw a, nuom dan dana zawr el a ni leiin a man to bikna le a man tlawm bikna dawr hi a um hlak. Thil inang char khawm hi a man an ang ngai nawh. Dawr \henkhata Rs.100/- a an zawr kha dawr dangah chun Rs.150/- dama zawr a ni hlak. Hieng ang bawk hin hmeruo bazaar-a hmeruohai khawm hi a man an ang ngai nawh. Hi lei hin hmeruo inchaw dinghai chun hmunkhatah inchawk nghal lova, hmeruo bazaar fe kuol a, a man indawn kuol hnungah inchawk chau hlak ding a nih. Hieng anga ei thaw chun tuk khat hmeruo bazaar kaiah khawm Rs.100-200/- vel hlep thei a ni hlak. Manipur mihai hi sa du hnam hai laia \hang ei ni a, Sa le Nga bova khawsa thei lo ei nih. Sa le Nga ei du leiin Sa le Nga zawra sumdawng khawm an tam a, ei fena tieng tieng Sa le Nga hi uolau taka zawr an nih. Sa le Nga man a kaisang khawma ei duzawng tak a ni leiin pawitina ei nei bek bek naw niin an lang. Hi lei hin Sa le Nga man hi an nuom zat zat an sak a, sawisel lovin ei inchawk pei el chu a ni hi. Sawrkar khawma Sa le Nga man (rate) hi a ngaisak chuong naw a, a zawrtuhai sak zat zat hi a ringin a hmang el a nih. Ei state-ah thil manin mumal a nei nawh. Thil man (rate) hi ngaipawimaw ta inla nuom a um. Telecom Regulatory Authority of India (TRAI) chun February, 2019 a inthawk cable TV Digitalisation dan thar hmang dingin Order an suo a. Hi le inzawm hin Cable Operator-hai chun an thil thaw dan ding mipui hrietin an puonglang ta a. Churachandpur town sunga Cable Operator \henkhatin pack an siem dan hi ei en vang vang a, mipui (customers) \hatna ding tiengpang nekin an ni hlawk lemna ding tiengpang ngha zawngin pack hi an siem niin an lang. Hi lei hin state sawrkarin cable pack an siem dan le a rate hi enpui hai sienla ti chu mipui dit dan a nih. sawrkarin thil man a ngaitha taluo hi chu a pawi a nih. cable pack rate hi ei ni laia ding chun thil thar a nih. Mipui ta dinga harsatna le phurrik la hung ni thei ding a ni leiin sawrkarin cable fee rate hi enfelpui ngei sienla nuom a um. Telecom Regulatory Authority of India act, 1997 dungzui chun, cable Operator han channel hran hran man MRP an tarlang ding, Customer/Subscriber in a channel ditzawng chau thlang suok thei a ta, subscrib-er ditthlangna inlal tak a ta, inthawlui thei a ni naw a, channel iengkhawm inchawkluitir thei a ni naw a, fee hi pre-paid or post-paid a thei ve ve, cable Opera-tor chun website mumal tak, Consumer Information Channel le toll free number an nei ding a nih ti le a dang dang hai a \hang a nih.

Daimary le midang 9 damsung lungin intang dinga relgUwAhATi: October 30, 2008 a Assam rama a zawna bomb sukpuok leia mi 88 zetin thina an tuok phana le inzawma thiemnaw inchangtir Na-tional Democratic Front of Bodoland (NDFB) chief Ranjan Daimary le midang 14 hai hrem dan ding zan-ikhan Special CBI Court in a puong. Hi dungzui hin Mr Ran-jan Daimary le midang 9 hai chu damsung lungin intang dinga an chungthu rel a ni a, midang pathum- Prabhat Bodo, Jayanti Basumatary le Mathura Brahma hai chu court in fine pek dinga ti an

pek hnungah insuo dinga rel a ni a. midang pahni Nilim Daimary le Mridul Goyary hai chu an intang ding hun an intang tling ta leiin in-suo dingin CBI Court chun

Order an suo. Damsung lungin intang dinga thiemnaw inchangti-ra um midang 9 hai chu- George Bodo, B Tharai, Raju Sarkar, Anchai Bodo,

Indra Brahma, Loko Basu-matary, Khargeswar Basu-matary, Ajay Basumatary le Rajen Goyary hai an nih. Daimary le midang 14 hai hi Thaw\anni-a kha Spe-cial CBI Court in thiemnaw a lo inchangtir a nih. October 30, 2008 khan Assam rama Guwahati le Kokrajhar haiah NDFB chun bomb pathum ve ve an sukpuok bakah Barpeta hmuna pakhat le Bongaiga-on hmunah a zawnin bomb an sukpuok bawk a, bomb sukpuok hai lei khan mi 88 in thina an tuok bakah midang 540 in hliemna an tuok a nih.

employment NewsState Health Society, Manipur hnuoiah hieng a hnuoia sin hai hi a ruok.Consultant PH State (NVBDCP) post 1, State Consultant M & E (NVBDCP) post 1, DIEC Manager posts 2, District Adolescent Health Program Manager posts 4, Accontant for Dh post 1, DVBD Consultant (District) 1, District PPM/ACSM Coordinator (RNTCP) post 1, District Data Manager (IDSP) post 1, Malaria Technical Supervisor (MTS) posts 4, Accountant (RNTCP) post 1, TBHV (RNTCP) posts 2, District Epidemiologist Medical posts 3, State Urban Health Consultant post 1, Accountant (NUHM) posts 3, ANM posts 47, Staff Nurse Posts 72, PHN posts 2, OT Technician posts 8, Pharmacist (Allo) posts 2, OBGY post 1, Pediatrician post 2, Anasthetist posts 2, Surgeon posts 2, Medical Officer posts 8, Doctor (General Physician) post 2, Dental Surgeon post 1, Medical Officer (AYUSH) posts 3, RMNCH/FP Counseller (NCD) post 7, Clinical Psychologist (NMHP) post 1, Instructor for Hearing Impaired Children (NPPCD) post 9, Psychiatric Social Worker (NMHP) post 1, Case registry Assistant (NMHP) post 1, Refrigerator Mechanics post 4 le Ward Assistant/Orderly (NMHP) post 1. Application form chu Rs.500/- general, Rs.300/- OBC, Rs.200/- ST/SC le Rs.100/- PWD pein 02-02-2019 to 14-02-2019 inkar sungin Medical Directorate, Lamphelpat ah lak thei le fill up zovin 16-02-2019 4PM chenin Medi-cal Directorate-ah peklut thei ning a tih. Thu chieng lem www.manipur.org ah hriet thei ning a tih.

CBI Chief contender list-ah Rakesh Asthana a la \hangNew deLhi: Central Bu-reau of Investigation (CBI) Director thar ding ruotna ding le inzawma Direc-tor ni thei ding 82 thlang-suok haia inthawk mi 11 thlangsuok nawk an ni a. Hienghai lai hin corruption thawa intum le Special Di-rector hlui Rakesh Asthana hming khawm a la \hang. CBI Director ni thei ding mi 11 thlangsuoka um hai hi 1983, 1984 le 1985 batches IPS Officer an ni tawl a. Hieng hai laia CBI Director thar ding thlang/ruot dingin Prime Minister

Narendra Modi inrawi se-lection Committee kuta pe-klut ning an tih. Selection Committee a hin PM Modi bakah Chief Justice of In-dia Ranjan Gogoi le Lok Sabha-a Congress leader Mallikarjun Kharge hai an um a nih. CBI Director thar ding ruotna ding le inzawm hin Committee an in\hung vat tah ring a nih. List dungzuia a senior tak chu 1983 batch Mad-hya Pradesh cadre IPS Of-ficer Pi Rina Mitra a ni a, tuhin Ministry of Home

Affairs-a Special Secre-tary sin chel lai me a ni a, CBI-ah kum 5 sung a lo um ta bawk leiin ama hi CBI Director ni thei dinga tlin le tlak tak (thienghlim tak bawk) nia hril a ni a, sienkhawm tuta thla tawpa pension ta ding a ni leiin tuta thla bo hmaa Panel hi an in\hung naw chun CBI director a ni theina chance an hmang zui nghal ta ding a nih. Tuchena hin CBI Director pasal vawng an la nih. Asthana hi list-ah la um sienkhawm FIR file

khum a ni leiin Director dinga ruot a ni ring a um nawh. Midang Director ni thei dinga khan deua hril hai chu Indo-Tibetan Bor-der Force Director General SS Deswal le Research and Analysis Wing (RAW) Special Secretary VK Johri hai an nih. Anni hi CBI-ah kum 5 ve ve lo um ve ta an nih. CBI-a experience hau tak chu 1984 batch IPS Officer Javeed Ahmad a ni a, kum 12 sung CBI ah a lo um ta a, tuhin UP-a DGP a ni mek.

Food Safety in plastics kg. 1,000 an manCheNNAi: Tamil Nadu Food Safety Officials han Nilaini khan Vadapalani hmuna Hotel Saravana Bhavan an dap a, hmang phal lo (banned plastic items) plastics kg. 1,000 zet dapdawkin an man. Tamil Nadu sawrkar chun January 1, 2019 a in-thawk single-use plastics (vawikhat hmanga dehawn chi) hai hrim hrim hmang a lo khap ta a. Hi le inzawm

hin official han hmun hran hran dapna sin an fepui zing a, Hotel an dap thut (surprise check) an thaw huna hieng plastics hai hi hotel storeroom sunga an dapdawk a nih. January chawlkar hmasa tak khawm khan Tiruchy corporation offi-cials han hiengang plastic hmang phal lo tonnes 2 zeta rik ding an lo dapdawk ta bawk.

CULTiVATiON OF giNgeR (Aithing ching dan)

~ Lalhmuok FamhoiteGinger ti hi Sap\awng a nih a, Hmar\awng chun Aithing ei tih a. Botanical Name chu Gingiber Officinale a nih a, Family Name chu Gingeberaceae a nih. Khawvela Aithing ching uorna ramhai chu: India, Jamaica, Nigeria, Siera Bone, Brazil, China, Japan le Indonesia-hai an nih. Chun, India ram sunga Aithing chingtu State-hai chu: Kerela, Tamil Nadu, Maharastra, West Bengal, Bihar, U.P, Himachal Pradesh, Meghalaya, Mizoram, Nagaland, Manipur, Tripura, Assam le Arunachal Pradesh-hai an nih. Boruok, sik-le-sa dit dan: Ram lum le boruok hnawng tieng a mamawh a, Sea level a inthawk 1500 m, chena insangah ching thei a nih a, Kum khatah ruotui tla 300 mm- 3000 mm a mamawh. Deihlim lai deuvah an \hang \hain a hlawk nuom bawk. Chingna hmun: Ram in\en tieng, tui awl taka a luong zung zung theina hmun le pil hang \ha a mamawh a, pil sakhat amanih hnuoi inthawp taluoa chu a \ha thei nawh. Phairam hmun inzawla khawm ching thei a nih a. Chun, Aithing chingna ding hmun chu \oruo sur hmaa lo tuklet vawng ni thei sien duthusam a nih. A ching hun: India hmar sak ramhaia chun April-June thlaa ching ding a nih a, ram hnawng le deina hmun deuva chu March thlaa khawm ching thei a nih. A chi mamaw zat: Ram Hectare khatah 10-15 qtls. a hun tawk. A bi inhlat dan: A tlar le tlar inkar 15-20 cm. le a kung le kung inkar 25-45 cm. a ni ding a nih. A ching dan: Aithing chingna hmun ding chu pil inphit le indur \ha taka siem hmasak ding a nih a, a chi a mit um ngei, 5cm.a inthuka tu ding a nih. Aithing tu ta sa kha pil dura ritvur pei a, bupawl amanih, hna\awnga inkhum ding a nih. Hienga inkhum hin hlo hung kak ding a veng bakah hnuoi a sukhnawng a nih. Aithing hlovin dip hman lo dingin vel hni vel thum bek thlo fai ding a nih. A peng hungin siem lai hun hin pildura ritvur nawk vawng ni sien a \ha. hnuoi\ha pek: Aithing bil Hectare khat peiah hnuoi\hatna (Fertilizers) Urea 65 kgs, DAP 45 kgs, MOP 25 kgs. a tu hunah pek ding a nih a, Hi zatve hi tua inthawk thla khat hnung Aithing der hung suok hunah the nawk ding a nih. sik hun: Chinga inthawk ni 260 sunga sik zo tum ding a nih a, sik inhnuk taluo chun Aithinga khan hruizam a hung tam a, a quality a hung sukhnuoi thei hlak. A thar thei zat: North East Region tlangramah hectare khatah 300 mond thar theia ngai a ni laiin tha tak le uluk taka enkawl chun 650 mond a thar thei a nih.

Aithing intam or natna: Aithing intam hlak leiin Aithing chingtuhai a sukbeidawngin hlawsamna an tlun rawp hlaka. Chu pumpelna ding chun a chi laka inthawkin fimkhur le uluk a ngai a nih. A chi lak ding chun an tam nawna hmuna mi lak tum ding a nih. Aithing intam natna hi mita hmu khawp lo fungal disease (Pythium species) lei a nih a, rannung thatna insecticides in a that ve thei nawh. Aithing intam pumpel theina chu a chi lak fimkhur le uluk phawt ding a nih a, an tam nawna hmun hriselnaa mi chauh lak ding a nih. Chun, a chi dinga ei lak kha Mercuric Cloride solution amanih Agallol amanih Ceresan-in (Tui litre 1000 ah 1 litre) darkar chenve sung inchie ding a nih. Aithing cho hnunga enkawl dan: Suk\awla zawr ding a ni chun tua inthawka thla 8-9 hnunga cho chauh ding a nih. A hna a hung \awl pha indawi taka cho ding a nih a, cho sahai kha zan khat tuia inchie a, fai taka sawp ding a nih. Chu zovah kar khat vel Nisaa em tawl nawk ding a nih. Chu zova chun darkar 6 vel 2% Lime water a inchie nawk a, sukfai a suk\awl nawk ding a nih.Aithing suksetu natna le enkawl dan:(i) Shoot borer: Hi natna hrik hin a kung le a tak a faksiet hlak a, hnuoihmuom chin chung tieng a kung sunga lutin a kung a faksiet a a kung a \awl hlak. Endrin 5 gm. tui I litre a pawlin kap ding a nih.(2)Leaf roller: A hna a zielkhum a,an \hang ding a suk\uonfum hlak. Carboryl (1 gm. tui litre khata pawlin) amanih Dimethoate (5gm. tui 10 litres a pawlin) kap ding a nih.(3)Leaf spot: A hna a hung inveng a, lekha angin a hung var a, \iel \akin a hung um hlak. Hi inumtirtu chu Phyllostica zingiberi a nih. Bordeaux mixture 1 gm. tui lite 1 a pawlin amanih Dithane M-45 a kap ding a nih.Aithing pawimawna: Aithing hi mihriem ta dingin \angkaina tamtak a nei a, chuonghai chu a rengin hril vawng seng nawng ei ta, ei hriet lar zuol deu deuhai chauh hril ei tih. Awmna le hritlang damdawia dingin a \ha em em. A tui sawrin soft drink le Sapzu (Brandy) a dam an siem hlak. Aithing phit suk\awl hi damdawi chi hran hrana dingin an siem bakah hme sukinhniktu \ha em em a ni bawk. Sa hme laia ei thlak hin phing nat ding le sungkhaw ding khawm nasa takin a veng bawk a nih. Heart problem nei ta dingin a \ha a, Blood Circulation a siem \ha a, Cold & Flue lakah a veng thei bawk. Cancer chi hran hran a veng thei bawk a, Phingpuina a sawkzangkhai thei a, Morning sickness ding a veng thei bakah Lung a sukhrisel thei bawk. Chuonghai chauh khawm ni lovin Colestetol a sukhnuoi thei bawk.

PMEGP Beneficiaries meeting neiCCPUR: January 30, 2019 khan PMEGP Beneficiaries Association, CCPur chun Hmarveng Community Hall-ah meeting an nei. Hi huna hin PMEGP 2018-19 a DIC, KVIB, KVIC fethlenga Bank han an sanc-tion lo \henkhat hai harsatna chungchang hriltlang a ni

a. Hun sawt tak an hrilt-lang hnungin Association in Bank tiengpanga harsatna/buoina nei hai hrilpek dingin meeting chun an rel. PMEGP 2018-19 a hin CCpur Dist. ah DIC, KVIB le KVIC hnuoiah Benefi-ciaries 600 chuong an um a nih.

HSLC Private Centre OC le Asst. OC ding hai

CCPUR: BSEM huoi-hawtnaa HSLC Exam, 2019 hung um ding le inza-wma Centre ding hai puong fel a nita a. CCPur private Centre Ebenezer Academy A&B Block-ah student 350 ve ve, an rengin stu-dent 700 in\hung an tih. Hi Centre-a Officer incharge dingin Pumshong Hangsh-ing le N. Vashti; Asst. OC dingin Lalramtlun le S. Ginzalian Ngaihte hai ning an tih. Don Bosco Hr. Sec. Schol A&B Block-ah stu-dent 350 le 300, an ren-gin 650 in\hung an ta, OC in M. Chaoba Stanley le Kimbiaksang, Asst. OC in Andrea Niansangching le Joy Yumnamcha hai ning an tih. CCPur Govt. Hr. Sec. School-ah candidates 217 in\hung an ta, OC in G. Sa-nahal Kabui le Asst. OC in Thanglienlal C. Thangzom ning a tih. Phungkhothang Govt. H/S centre-ah stu-dent 350 in\hung an ta, OC in Shyam Kishore le Asst. OC in Kh. Jiten ning a tih.

Children Training Hr. Sec. School Centre-ah candidate 350 in\hung an ta, OC in Mrs Lalthakung le Asst OC in Lalfakzuala ning a tih. Rengkai Hr. Sec. School centre-ah student 350 in\hung an ta, OC in Tullachandra le Asst. OC in Lal\haruol ning a tih. Young Learners School-ah student 350 in\hung an ta, OC in Ts. Mangcha Hoakip le Asst. OC in R. Tusing ning a tih. Sielmat Christian Hr. Sec. Centre-ah student 350 in\hung an ta, OC in Khaithanlian le Asst. OC in H. Birla ning a tih. Anni baka hin Pro-posed Supervising Officer dingin H Thangdam, ZEO Retired; T Hanglamthang, Headmaster Retired; Gin-vum Ngaihte, Joint Direc-tor Education (S) retired; Kaikhanlian Guite, DI/CCPur le Lalhmasawn, DI/Tipaimukh hai ruot an nih. Exam hi Feb. 20 a in-thawk March 15, 2019 inkar sung nei ding a nih.

Manipur Maoist Han MSPDCL Corruption Thawa Intum

iMPhAL: Maoist Com-munist Party Manipur chun, zani khan thusuok siemin, Manipur-a meivar petu electricity department Manipur State Power Dis-tribution Company Limited (MSPDCL) sungah cor-ruption nasatak a um niin a hril. Mr. Kyonghan Man-gang, Coordinator, Stand-ing Committee chun, mi tamtak sawiselna le ngenna angin MSPDCL thawktu/hotu le mi \henkhat han pawisa an fakruk danhai an phawrlang pek niin a hril. An press release hril dan chun, corruption hin Thoubal le kangabok le He-ingang le Thongju chenin a tlung tah niin a hril. A hril pei dan cuhn, Managing Di-rector, MSPDCL le Union Leaders hai chun Muster Roll thawktu 835 hai a in-thawkin thamna pawisa an fak hlak niin a hril.

Muster Roll a um thawktu mi 835 hai hi an hming regularise na dingin concerned minister kuomah Rs. 1.5 crore vel pek nih tain a hril a. BJP sawrkar hnuoia Minister hai chun corrupt takin thamna pawi-sa an lak a, sin an ti angin an thawpek/siempek thei si naw niin an thusuok chun a hril a. “BJP sawrkar hi cor-rupt tak a nih. A ram po po le mipuihai khawm pawisa hmuna ding chun mi zawr nuom a tih. Congress hun lai corruption 10% a nih a, BJP sawrkar hnuoiah chu 15% a nih” tiin corruption kaisang hrat zie a hril. Maoist Manipur chun, hieng mihai hin an thil thaw an sim naw chun an chun-gah na taka action lak a nih ding thu an puong a. Cor-ruption thawtuhai chu thaw ta lo dingin an hril bawk. (IT)

US le china Han Sumdawngna Thua Inbiekna Nei NawkwAshiNgTON: China le US han Huawei telecoms thu le inzawma buoina an nei lai zingin an ram pahni kara sumdawngna inhrietthiemnawna hai le trade deficit an neina hai siemfelna dingin Nilaini khan inbiekna an nei nawk, iengtin takin am a fe pei ding hriet chieng a lan nawh. Khawvela economy lien tak rambung pahnihai chun, hmatieng peiah abikin high-tech industries ah thilthawthei lem le thunei lem ni tumin \hang an khaw nasa ve ve a. Technology hmasawnna ang peiin an

thil siem suokhai zawrna ding ‘market’ an dit a, chu chu an inchu ve ve a nih tiin US Trade Representative Robert Lighthizer chun a hril. Kum 3 vel liemtah ah khan China chun ‘Made in China 2025’ ti thupui h m a n g i n a e r o s p a c e ,

artifical intelligence. New-generation autos le thil dang dang khawl hmangruo haiah khawvela a chunghnungtak ni tumiin a bei a. Inelna nasatak a suok tah a nih. President Donald Trump chun China le sumdawngna inlaichinna \hatak nei a nuom thu a hril rawp hlak

a. Amiruokchu, China-in a hlem nasa thei taluohlak leiin a chang chu an inrem thei naw hlak a nih. China chu US trade policy hai le dan hai a kalin a do hlaka, thuruk tamtak an ruk pek bawk. China thuomhnaw US a phur lut chu sie (tax) um lo ang tluk a nih a. US a dawng taluo ding a ni leiin Tariff tamlem a lak \an a. China khawmin US siem thuomhnaw China ram sung phur lutna dingin tariff tamtak tak a lak ve bawk a, ‘trade war’ chu an nei zing tah a nih.

3TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2019NiNgANi (ThURsdAY) NATiONAL/iNTeRNATiONAL & AdVeRTiseMeNT Hmasawnna Thar

LAKTAwi

(26-31)

Dr MV Azad Phusam chunga lawmthu hrilnaHun sawt taka inthawk ta khan Pile natna ka nei a. Ka nat dan hai chu, inhnawm thei lo, kan hnawm pha pha thisen suok, ka ek kel e kanga um, tawl tla, luna, kawngna, kena, ringna, phingpui hratnaw, bu du lo, taksa chau, Nga le sa hme thei lovin ka um hlak. Doctor hran hran ka pan a, ka dam chuong nawh. A tawpah Dr MV Azad Phusam ka pan a, tuhin chu ka dam felt a a, ka lawm hle. Hi lei hin hi chanchinbu fe thleng hin Dr MV Azad Phusam le Pathien chungah lawmthu ka hung hril.Dr MV Azad Phusam hi CCPur Opp: JP Se;ection, ICI Road, near Lamka ICI Church-ah pan thei le Contact numbers 7628890261/9089738275 haiah biekrawn thei a nih. Lawmthu hriltu sd/- Lunkhongam, Ngurte

Rs. 13.28 crores sukriralna thuah HAL thawktu case siem khumNew deLhi: Central Bu-reau of Investigation (CBI) chun Koraput, Odisha-a HAL Engine Division a thawktu senior manager Finance Bhaben Mitra chu documents lem hmanga Rs. 13.28 crores sukchingpena intumna le inzawmin case an siemkhum. CBI hin Mr Mitra le Hindustan Aeronautics

Limited (HAL), Koraput thawktu dang hai chungah FIRs 5 an file a nih. Kum 2013 khan Rs. 13.11 lakh indiklo taka sukrirala intum a ni bakah kum 2017 khan bill siem-fawm hmangin company sum Rs. 7.78 crores sukch-ingpen nawka intum a nih. Mr Mitra hi nikum Oc-tober thla khawm khan bills

lem, work orders le invoices siemfawm peluta January –August, 2018 inkar sung Rs. 5 crores zet sukrirala intum-na le inzawmin CBI in case an lo siem khum ta a nih. HAL Vigilance Depart-ment in complaints an peklut le inzawma CBI chun Mr Mitra le thawktu dang hai chungah FIRs hi an file thar nawk a nih.

AP CM in budget phar ni-ah protest tumAMRAVATi: Andhra Pradesh Chief Min-ister N. Chandrababu Naidu chun sawrkar-in February 1, 2019 a budget a phar ni khi Andhra Pradesh state ta dinga “Black Day” a nih tiin protest a nei ding thu a hril. Mr Naidu in nitina Telugu Desam party (TDP) leaders hai teleconference a neipui huna hi thu hi a hril niin, Sawrkar thlungpui chun budget panga a lo phar ta haiah state a lo hlem ta niin an tum a. Hi lei hin February 1 a budget p har ding khawm hi state ta dinga black day a nih tiin a hril. A hril peinaah, BJP inrawi central sawrkar chun kawng iengkimah state hnuoisiein a ngaitha a nih tiin a hril a. BJP phawidawk an ni hma chun Andhra Pradesh in rorelna indik hmu ngainaw nih tiin a hril bawk. Hi le inzawm hin budget 2019-20 phar ni hin party cadres hai chu peacefull pro-test nei a, badge dum bel ding le budget

phar hunah flag dum inhmutir/keiphar din-gin Naidu chun an fui. Khaw in\hal \hangpuina dingin sawrkar thlungpuiin Maharashtra sawrkar Rs. 4,717 crore a pek laiin Andhra Pradesh chun Rs. 900 crore chau a dawng a. Cy-clone Titli leiin thlai tam tak a suksiet a, Cyclone Phethai khawmin thil tam tak a suksiet bawk a, sienkhawm sawrkar thlungpuiin chengkhat khawm \hang-puina a pek nawh tiin Naidu chun a hril.

MP DGP dingin VK Singh

BhOPAL: Senior IPS Of-ficer VK Singh chu Mad-hya Pradesh Director Gen-eral of Police (DGP) thar dinga ruot a nih. Mr Singh hin a sina pension tah Ri-shi Kumar Shukla kuta in-thawk charge a lak. Mr Shukla hin June 30, 2016-a Surendra Singh a sina inthawk a pension hnunga DGP charge a lo lak a nih. Singh hi 1984 batch IPS Officer a ni a, Shukla hi 1983 batch IPS officer a nih.

PM Modi in terminal suklienna ding lungphum a hawngsURAT: Prime Minister Narendra Modi chun Rs. 350 crores senga Surat Airport-a terminal building suklienna sin thawna ding foundation lung hawngna a nei. Terminal building hi ram square metres 25,500 a lien sung a bawl ding a nih. Terminal building a hin solar le LED lighting hmang ning a ta, zo a ni huna chun passengers 1800 chuong an inkeng thei ding a nih. Surat Airport hi Guja-rat state a dingin Ahmed-abad le Vadodara airport hai ti loah airport lun tak pathumna a nih. PM Modi hin kum 1930 a Mahatma Gandhi in Salt March a nei tawpna Ara-bian tuipui kam, Navsari district-a dandi hmun a sir a. Hi hmuna hin National Salt Satyagraha Memorial a hawng. Salt March kha India in

zalenna a suol huna Mahat-ma Gandhi in movment a lo nei hai laia pakhat a nih. Terminal suklienna ding foundation lung PM Modi in a hawng huna thu a hrilnaah, a sawrkarin demonetisation (pawisa a that) khan \halai hai inchawkzo tawk dingin In man a sukhnuoi pha tiin a hril. Hi thu hi, demoneti-sation thawa um khan iem hlawkna a um a? ti indawn-na a dawng le inzawma Mr Modi in a hril a. Pawisa note that a ni lei khan black money tam tak dang a nih

tiin a hril bawk. NSSO’s first Annual Survey on Employment and Unemployment re-port sawrkar thlungpuiin a cheltang dodalnaa zani hmasaa National Statisti-cal Commission (NSC) a Acting Chairperson in in-banna a pek hnunga Prime Minister Narendra Modi in a pawisa note that hi a hung hrilmawi a nih. NSSO report a khan pawisa note that leiin sin nei lo nasa takin a suk-pung ti a suklang ding leia sawrkar in report hi

a cheltang ni dinga ring a nih. Mr Modi in a hril pein-aah, sawrkar hmasain kum 4 sunga a thaw ta popo hi a thaw ding ni sien kum 25 vel bek hun a mamaw ding thu a hril. Mi rethei le mi naran hai khawm vuongnaa an inzin thei hun ding a lo ngaituo hlak chu UDAAN Scheme hnuoia sukpuitling a ni thu hrilin, hi thuah Civil Aviation Ministry in UDAAN (Ude Desh Ka Aam Nagrik) scheme a hung \an chu nasa takin an pak bawk a. Hi scheme lei hin India ram chu khawve-la aviation market-a hma-sawn hrat hai lai a chuon-gkaipui a nih tiin a hril. Kum 4 sung NEA in centre-a rorelna an chel sungin a sawrkar chun In 1.30 crores an bawl a, UPA sawrkar sung khan In nuoi 25 chau bawl a nih tiin PM Modi chun a hril.

LOSS OF HSLc MARKSHEETI have lost my Original HSLC Marksheet bearing Roll No. 30871 of 2001 issued by Board of Secondary Edu-cation, Manipur (BSEM) on the way between Reng-kai and CCPur Police Station on 25th January, 2019. Finders a requested to handover the same to the un-dersigned.

sd/- Chaini zothangkimRengkai, CCPur

# 7628017657

Ec team Jharkhand-ah

RANChi: Lok Sabha Election hung um ding le inzawmin Chief Election Commissioner Sunil Arora inrawinaa Election Com-mission team members 14 hai chun Nilaini khan Ranchi hmunah political party tum tuma leaders hai an inpawlpui. Hi huna hin Political party tum tum palai han Election Commission team kuomah ngaidan le thurawn an nei hai an intlun. Election Commission team hi ni 2 sung cham dinga zani hmasaa kha Ranchi inzin an ni a, zan-ikhan Jharkhand-a Deputy Commissioners hai le Su-perintendents of Police hai meeting an neipui bawk. Meeting huna hin IG op-eration of Jharkhand Ash-ish Batra le Chief Election Officer, Jharkhand L. Khi-angte hai khawm an \hang.

LS Speaker inrawinain all party meeting nei; Budget Feb. 1-ah phar ding

New deLhi: Vawisun January 31, 2019 a in-thawk February 13, 2019 chen aw Parliament Bud-get session \an ding le inzawmin zanikhan Lok Sabha Speaker Pi Sumi-tra Mahajan chun All party meeting a ko. Hi huna hin Pi Speaker chun budget session \ha tak nei a ni theina dingin politi-cal party tum tum hai chu sawrkar thlawp dingin a ngen. Vawisun 11:00AM hin thaw dan pangngai angin Central Hall-ah President Ram Nath Kovind in joint Houses of Parliament-ah thu hril a ta, Budget chu February 1, 2019 khin

phar ning a tih. May thla vela Lok Sabha Election nei ding nisienkhawm Naren-dra Modi sawrkarin full-fledged budget phar a tum tia media report um le inzawmin Union Finance Ministry chun hrilfiena

siemin, budget phar ding hi ‘Interim Budget 2019-2010’ a ni ding thu a hril. Hi dungzui hin tuta budget phar ding hi fiscal year fe meka thla 4 sung sawrkar sum hmang ding parlia-ment pawmpui dinga phar a ni ding a nih.

AIADMK LS ticket di than application fee Rs. 25,000CheNNAi: Lok Sabha Election hung um dinga hin Tamil Nadu le Puducherry haia AIADMK party ticket hni ding hai chun ap-plication fee Rs. 25,000 an pek a \ul ding a nih. Tamil Nadu-a hin Lok Sabha seats 39 le Puducherry ah Lok Sabha seat pakhat chau a um. Application form dit hai ta dingin Febru-ary 4-10, 2019 inkar sung lak thei ni dingin AIADMK Coordinator O. Panneerselvam

le Joint Coordinator K. Palaniswami han an hril. Mr Palaniswami hi Chief Minister le Panneerselvam hi Deputy CM ni bawk a nih. Kum 2014 Lok Sabha election a khan kha huna CM (L) Jayalalitha hnuoiah Tamil Nadu-a Lok Sabha seats 39 um hai laia 37 chu AIADMK in an lo lak a. Tuta \um hin leader thar hnuoiah Lok Sabha election an hmasuon ding a nih.

Sajjad Lone in symbol dingin

ApplesRiNAgAR: Jammu and Kashmir-a chun Separat-ist-turned-mainstream poli-tician Mr Sajjad Gani Lone inrawi People’s Conference chun an party symbol din-gin ‘Apple’ an hmang ding thu Thawleni zan khan Mr Lone chun a puong. Kum 2014 a Jammu and Kashmir Assembly Election-a khan People’s Conference hin seat pahni an lak a nih.

SC in SC/ST Act thuah final hear-

ing Feb. 19-ahNew deLhi: Chawlkarkhat sunga a vawihnina dingin Su-preme Court chun Sched-uled Castes and Sched-uled Tribes (Prevention of Atrocities) Act cheltang dinga ngenna a hnawl nawk a, hi thua final hear-ing chu February 19, 2019 a nei dingin Justice UU Lalit inrawi Supreme Court chun a ruot. Amendment Bill hi ni-kum August thlaa kha Par-liament in an passed a nih.

Rajasthan-ah Swine Flu leia thi

76 tlingJAiPUR: Rajasthan a chun Swine Flu leia mihriem thi-na tuok 76 an tling ta niin Nilaini-a government offi-cial thusuok chun a hril. Tuchena hin Swine Flu ringhla mi 8,700 enfel a nita a, hi laia 1,976 chun Swine Flu an invawi ti hmusuok a nitah. Swine Flu a thi tamna tak chu Jodhpur a ni a, Jan-uary, 2019 sung an vawi 76 hmu an ni a, hi laia 23 in an thipui tah. Nikum January thla sung khawm khan Rajast-han a hin Swine Flu invawi 705 hmusuok an ni a, mi 53 in an lo thipui ta bawk. National Centre for Disease Control (NCDC) report dungzuiin January 27, 2019 chen khan India ram pumpuiah Swine Flu invawi 4,571 hmu an ni a, mi 169 in an thipui tah.

Anna hazare in bungheia nuorna \anNew deLhi: Social Ac-tivist Anna Hazare chun Centre-ah Lokpal le state tinah Lokayukta siem/ruot dinga phutnain Ralegan Sidhi, Maharashtra hmu-nah Nilainia inthawk khan bungheia nuorna a \an. Mr Hazare hin Lokpal le Lokayukta ruot a ninaw chun bungheia nuorna a nei ding thu le BJP inrawi centre sawrkar khel hril a lo ring suol thu December thla khan a lo hril bawk. October, 2018 khan nuorna nei a lo tum ta a, sienkhawm Maharashtra minister Girish Mahajan in centre le state-a BJP

sawrkar aiawa an hmupui hnungin a nuorna nei tum a lo \hul nawk a. January 28, 2019 khan a thil phut sukpuitling a ninaw chun bungheia nuorna a \an ding thu Prime Minister Naren-dra kuomah lekha thawnin a lo inhriettir ta a nih.

Hazare chun, Lok Pal Act passed a ni hnungin kum 5 a liem ta a, sienkhawm tuchen hin Modi sawrkar chun Lokpal a la ruot naw a, Maharashtra –ah kum 4 hnunga khawm Lokayukta Act passed a la ninaw zing tiin a hril.

Pakistan Court-in Kristien Nupui Thiem An ChangtirisLAMABAd: Pakistan Supreme Court chun, a lo rel tah angin, Kristien nupui kum 47 mi Aasia Bibi, sakhuo a hrilsiet tia indik naw taka intum leia kum 8 neka tam hrentanga um tah kha hmaa thiem an changtir chu, Islamic hardliners han that ding a nih tia an hek nawkna chu hnawlin thiem an changtir nawk. Aasia Bibi hi thi dinga a chungthu Islamic court-in a rel tah hnung Supreme Court-in a cheltang peka, case a la sui nawn a nih a. Kum 2010 khan a tuolbawm han sakhuo a hrilsiet leiin Muslim danah thi tlak a nih, tiin an hek a. Jail ah khumin a chungthu ngaituo le rel a nih a. Thiemnawna a nei naw thu a hril ngat ngat a, thil dang hril ding khawm a hriet chuong nawh. An

sinthawnaah tui chawi dinga fe chu nuhmei pakhatin Kristien a nih leiin a theida a. Tui pe lovin an kirtir a, an khaw lalpa (chief) kuomah “Zawlnei Mohammed a hrilsiet’ tiin a heka chu le inzawma man a nih. Ni kum October khan Supreme Court chun thi dinga a relna chu hlipin thiem an changtir a. Khawvel rambung hai le Pope chenin rawl an hung nei tah leiin indiknaw taka thil thaw chu Pakistan sawrkar khawmin a ngam bik ta naw a nih.

Anachu, Muslim lusa pawlhai chun an theida em em a. Thi dinga a chungthu rel dingin Supreme Court an nawr tlat a. Buoina a sosang taluo ding a ni leiin Supreme Court chun sakhuo hotu lusa pawlhai chu ‘review petition’ siem a phal pek a. Chu thu le inzawm chun a chungthu ngaituo le rel nawk a nih a. Supreme Court chun a rel tah angin thiem an changtir nawk a nih. Member pathum umna Bench Chief Justice Asif

Saeed Khosa inrawi chun, local prayer leader Qari M u h a m m a d S a l a a m - i n ‘review petition’ a file chun, thiem a changna ding san a um naw tiin a san a hrilhai mumal a um naw leiin Court chun Court thurel angin a fepui ding a nih, tiin a rel a nih. Salaam ukil chun Bibi case hi Muslim sakhuo le inzawm a ni leiin sakhuo hotuhai khawm ngaidan hril dingin ko ni raw hai se, tiin a ngen a. Court chun, “Iengtinam hi hi sakhuo case a nih a? Thil umdan indiktak le thutak angin thutlukna siem a ni naw am a nih? Thutlukna chu testimony le hrepuituhai a inthawkin siem a nih a. Islam danin mi thiem an chang hnung khawmin hrem an ni ding a nih tiin a zirtir a ni?” tiin an dawn let lem hlau a. An to \awt.

French Spiderman Philippines ah Man A NihMANiLA: Mihriem hi ei inhnik zawng an ang naw thei hle. Lemchangna khawvela hming ser ve reng reng nuom lei khawm nih lo, a thil inhnikna zawng a ni leia Spiderman anga Building sawngsang hai lawn hlak French Spiderman an ti el Alain Robert chu Manila police han Thawlenni khan insawng 47, GT Tower, safety-gear um lovin a kai leiin an man. Manila khawpui mi haiin an en \huop lai chun, chanchinbu mihai hmaah, “Hi hi ka lampui a nih a. Hi hi ka damna chu a nih. Ka ta ding chun bu fak le zan in ang thoin a pawimaw a nih.

Ka mamaw a nih. Hi hin a mi sukhring a nih” tiin a thil thaw nasan a hril. Darkar hni vel a suk a tunga a lawn vel hnung chun a hung \um a. Police hai khawmin an hang man thei lo a hung \um chu an inthuok huoi a. ‘Mipui boruok chawkbuoi’ t i thubuoia man a nih a. Public

prosecutor thutlukna, bail-a suokna ding nghak a nih. Robert hin building sawng sang tamtak chu i e n g k h a w m i n k h i t n a l e i n m a n d e t n a d i n g hmangruoha i l e h ru i khawm hmang lovin a kai hlak a. Guinness Book of World Records’ ah khawm ‘most building climbed

unassisted’ ti a nih. A W o r l d r e c o r d dungzuia a kai ta building insanghai chu Eiffel Tower, Paris, Sydney Opera House, Australia, Petronas Twin Towers, Kuala Lumpur le Burj Khalifa, Dubai hai an nih. Banga hip kawptu hmangruo le hrui pakhat chau a hmang hlak. Ni kum June khan Seoul khawpui a building insang Sckyscrapper pakhat a kai tung lai tak, building chenve a tlung tah a. Lottee World Tower sawng 123-na a kai lai tak security force han an hung hmu a, an intumtira an hrentang tah a nih. (Reuters)

SC in Karti Chid-ambaram ramdang

inzin a phal pek

New deLhi: INX Me-dia le Aircel Maxis case-a intum Finance Minister hlui P. Chidambaram nau-pa Karti Chidambaram chu registry-ah Rs. 10 crore a deposit hnungin Supreme Court in ramdanga an zin-suok a phalpek. Amiruok-chu, a case le inzawma suizuina thlawp ding le ‘Dan’ inhnelpui lo dingin Supreme Court chun a hril. Supreme Court chun Karti hi March 5, 6, 7 le 12, 2019 haiah INX Media le Maxis cases haia thu in-dawn dingin Enforcement Directorate hmaah inlang dingin an hriettir. February 10 le 26, 2019 inkar sung chu I nuomna hmun hmunah fe thei I tih, sienkhawm investitation thaw mek I thlawp ngei ding a nih tiin Chief Jus-tice Ranjan Gogoi inrawi Supreme Court chun Karti hi a hril. Karti hin February 10 -26 inkar le March 23-31, 2019 inkar haiah ramdang inzin phalna Court-ah a lo ngen a nih.

Mahatma Gan-dhi thi champha-

ah inzana pekNew deLhi: India hnam pa Mahatma Gandhi thi champha vawi 71-na le inzawmin zanikhan India ram pumpuiah Martyrs’ Day hmang a nih. Pu Gan-dhi kha January 30, 1948 a kap hlum a nih. Pu Gandhi thi champha le inzawm hin President Ram Nath Kovind, Vice-President M Venkaiah Naidu le Prime Minister Narendra Modi han zani zingkar khan Raj Ghat, New Delhi hmunah Ma-hatma Gandhi inzana an pek bakah Defence Min-ister Nirmala Sitharaman, Housing and Urban Affairs Minister Hardeep Singh Puri, Congress President Rahul Gandhi le political party tum tuma leaders hai khawmin inzana an pek bawk.

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSTUOLBUOL (JANUARY) 31, 2019NiNgANi (ThURsdAY)

sun ZAWMnA.......

UFC 229:

Gregor le Khabib hai hremna puong a nitah

LAs VegAs: Nikum October thlaa Las Vegas hmuna Conor McGregor le Khabib Nurmagome-dov inhnek \uma Octa-gon sung le puoa buoina suok le inzawm khan Ne-vada State Athletic Com-mission chun hieng UFC fighter pahni hai hremna ding a puong tah. Buoina suksuoktu tak Russian fighter Khabib Nurmagomedov chu thla 9 sung ban a ni bakah fine dollar 500,000 (£380,950

) chawi dinga hrem a ni a, McGregor khawm hi buoi-naah an rawl ve leiin thla 6 sung ban le fine dollar 50,000 (£38,095) chawi dinga hrem a ni bawk. McGregor le Khabib hai inhnek huna khan Khabib hin hratna a chang a, sienkhawm McGregor a hne hnung khan Octagon-a inthawk inchawmsuokin McGregor team hai a va beizui a. Chuong laizing chun Khabib team-a mi \henkhat Octagon sungah

inchawmlutin McGregor kha an lo va hnek bawk a, kha huna khan McGregor khawmin ama va beitu hai a lo beilet ve bawk a nih. Inhnek zoa buoina suok lei khan Khabib hi a hlaw ding khawm hrentang pek a ni nghe nghe a nih. Hrem an nina hi an inhnek hun nikum October thlaa inthawk tiem \an ding a ni leiin Khabib hin a nuom chun January 6, 2019 a inthawk inhnek \an nawk thei ding chau a ni a, sienkhawm Nevada hmuna anti-bullying campaign-ah a \hangve chun ban a nina hi thla 6-a dingin suktawi pek a ni el thei. Chun, McGregor chu tukum April thlaa inthawk hin an hnek nawk thei ding a nih. An pahni hin NAC in inhnek zawm thei lo dinga a lo suspended tasa hrim an nih.Premier League:

Man. City in Newcastle a hne zo nawh; United in Burnley an drawpuisT. JAMes’ PARK: Pre-mier League khel mekah Nilaini zingkar khan de-fending champion le tuta season fe meka title lak nawk ngei tum Manchester City chu Newcastle-ah a va mikhuol a. A mikhuoltu Newcastle chun Rondon le Ritchie hai goal hmangin Man. City hi 2-1 in an hne. Inkhel \an hlim minute khat naah Sergio Aguero chun Man. City ta dingin goal a hung thun leiin first-half chena chu City hin hma an \huoi a, sienkhawm second-half minute 66 naah Salomon Rondon chun Newcastle ta dinga goal thunin an goal bat a hung thungkir bakah inkhel hun bo tawm min-ute 80 naah Newcastle chun penalty an hlawsuok leiin Matt Ritche in a pet-lut leiin 2-1 in Newcastle chun Man. City hi an hne ta a nih.

Ball possession zawn-ga chu Man. City 77% a ni laiin Newcastle possession chu 23% chau a nih. New-castle hin point 3 an hlaw-suok leiin gams 24 an khel ta haiah point 24 hmuin a 14-na an ni mek a nih. Newcastle lakah Man-chester City chun point an hlawsuok belsa nawk hin hma\huoitu le anni neka play khata khel tlawm lem Liverpool le an karah point 4 a tla mek a. Vawituk-a Liverpool in Leicester

City an mikhuol hunah hratna an hung chang nawk lem chun an kar a um diei ta ding a nih. Man. City hin hratna chang zonaw hai sienkhawm games 24-ah point 56 hmuin a pahnina ngirhmun chu an la hau zing. Liverpool hin games 23-ah point 60 an hmu ta a nih. Hieng laizing hin Man-chester United khawm Ole Gunnar Solskjaer in interim coach a chel hnun-gah all competition game

8 haiah hratna an chang hnungin Nilaini zingkar an home Old Trafford-ah Burnley FC an mikhuol hunah hratna chang zo loin 0-0 in an indrawpui ve. First-half chenah goal a lut naw a, second-half min-ute 51 naah Ashley Bames chun Burnley FC ta dingin goal a thun bakah min-ute 81 naah Chris Wood chun Burnley ta dingin goal a thun bawk a. Lost thei ngirhmuna an um ta lai minute 87 naah penalty an

hlawsuok chu Paul Pogba in United ta dingin goal a hung thun bakah injury time minute 90+2 ah Victor Lindelof in United ta dinga goal hung thunin inkhel tawp hmain an goal bat po an thungkir hman hram lei-in 2-2 in an indraw ta a nih. Solskjaer in United a enkawl hnungah Premier League match an khel haiah United hin hratna an lo chang zar zar a, sienkhawm Jose Mourinho ban a ni chena an ngirh-mun league table-ah 6-na ngirhmun an lo hluo chu an la suoksan theinaw zing a nih. Tuhin games 24-ah point 45 an hmu ta a, Burnley hi hne hai sienla chu top four ngirhmun an tlung phak ta ding a nih. Ball possession za-wnga chun United hin possession 75% an nei a, Burnley possession chu 25% chau a nih. Burnley

hin games 24-ah point 23 hmuin table-ah 15-na an ni mek a nih. Nilaini zingkar match dangah Arsenal chun an home-ah Pierre-Emerick Aubameyang (66 penalty) le Alexandre Lacazette (83) hai goal hmanga Car-diff City 2-1 in an hne leiin games 24-ah point 47 hmuin Pangana an ni a. Cardiff City chun games 24-ah point 19 chau la hmuin a mawngdap-a in-thawk pathumna (18-na) an ni mek. Matches dangah Ful-ham chun Brighton 4-2 in an hne a, Wolves in West Ham 3-0 in an hne bakah Everton chun Huddersfield 1-0 in an hne bawk. Team P gd Pts1 Liverpool 23 41 602 Man City 24 44 563 Tottenham 23 25 514 Chelsea 23 21 475 Arsenal 24 17 47

AFC Asian Cup:

Qatar in UAE hnein final an lut; Japan leh final an inkhel ding

ABU dhABi: AFC Asian Cup khel mekah Thawleni zan khan Qatar chun Unit-ed Arab Emirates 4-0 zeta hnein final a lut a. Febru-ary 1, 2019, 7:30PM khin Qatar le Japan chun AFC Asian Cup final inkhel an tih. Japan hin January 28, 2019 khan Iran 3-0 a hnein final a lo lut ve a nih. Qatar player Boualem Khoukhi chun minutes 22 naah goal hmasa tak a thun

a, hi zo minute 37-naah Almoez Ali chun goal a hung thun bawk leiin first-half chena khawm Qatar chun UAE hi 2-0 in an hne a. Second-half minute 80 le injury time min-ute 90+3 ah Hassan Al-Haydos le Hamid Ismail han Qatar ta dinga goal an la hung thun belsa leiin inkhel tawp chenah Qatar chun UAE hi 4-0 in an hne ta a nih.

Coppa Italia:

Ac Milan chun Napoli hnein semifinals an lut

MiLAN: AC Milan chun quarter-finals-ah Nilaini zingkar khan an home San Siro Stadium-ah Krzystof Piatek goal pahni thun hai hmanga Napoli 2-0 a hnein semi-finals an lut. Goal pahni hai hi Piatek in first-half sung minute 10 le minute 27 na haia a thun

an nih. Ball possession za-wnga chun Napoli ball pos-session 64% niin Milan pos-session chu 36% chau a nih. AC Milan semifinals hlangkaitu Piatek hin kar hmasaa kha euros 35 mil-lion (dollar 40 million) a Genoa a inthawk Milan zawm chau a nih.

callum Hudson-Odoi chu chelsea-ah la um zing a tih: SarriLONdON: Chelsea man-ager Maurizio Sarri chun, kum 18-a upa winger Cal-lum Hudson-Odoi in club suoksan phal a ninaw ding thu hrilin, Chelsea-ah la um zing a tih tiin a hril. Hudson Odoi hin inkhel rawn lem beiseiin Chelsea suoksana Bayern Munich tieng insawn a nuom a, hi le inzawm in transfer ngenna khawm a pek a nih. Sarri chun Hudson-Odoi ngenna hi a hnawl a, club’s acade-my inza a la khel zawm pei

a ngai tiin a hril.• Arsenal le Manchester City chun Everton’s Sen-egal midfielder Idrisa Gu-eye (29) contract ziekpui tumin an dawr ve ve.

• Borussia Dortmund le Juventus han Chelsea defender Andreas Chris-tensen an dit ve ve. Chel-sea chun loan fee pound 6 million an sak.• Arsenal, West Ham le Newcastle United han kum 21-a upa Monaco mid-fielder Youri Tielemans loan-a lak an nuom seng. • Southampton chun Norway defender Omar Elabdellaoui (27) contract ziekpui tumin Olymiakos an dawr.

Ariel Winter Kum 21 Tling, Plastic Surgery Thu Hnawl

LOs ANgeLes: ‘Modern Family’ a changtu inlar naupang a ni laia inthawka TV serial a lo \hang tah, broken family a inthawka seilien hlawtling ve tak si Ariel Winter chu Thaw\anni (January 29) kha kum 21 a tlingna le inzawmin a khatin a leng suoka, a nal dan a danglam tah hle. Ariel Winter a khata a leng suokna hi tulai hnaia mi \henkhatin a taksa pieng zie (figure) siem \hatna dingin plastic surgery a thaw tia an intumna thu um lai a nih a. Ariel chun social media bawk fethlengin, a taksa piengzie sim\hatna dingin plastic surgey iengkhawm thaw a nei nawzie a hril. Plastic surgery a thaw nawa chu dum vawngin an chei a. Kekawr dum T-shirt dum le pheikhawk dum, a figure inlang theina ding zakuo le kekawr skin-tight

vawng hmangin, pheikhawk khawm Converse All-Star sneakers a bun a. Casual deuva um a nia chu a hmel \hatna iengkhawm a suk\ha naw chuong nawh. A bag chawi ringawt khawm Yves Saint Laurent bag man to chi a nih. Ariel hin make-up khawm a hmang tak taluo nawh a. Make-up hmang naw chu ni si lo, a huntawk char a nih. Winter hi tamtakin negative comment an siem khum nasa hle a. ‘Nuhmei \hangpui nuom’ a inhril siin nuhmei an deusaw nasa taluo nia a hriet leiin a baukhat tawl nghe nghe a nih. “Mi \hangpui ka nuom in tia in \awngbau suok in veng si naw hin mi (le kei khawm) in kei hnuoia, nuhmei tamtak in hmusit lem zie an lang. In thaw tum tak nekin thil dang in thaw lem ti inhriet naw el thei, nuhmeihai in hmusit a nih” tiin a hril. “Plastic surgery khawm ka thaw bawk nawh a. In ringvang thu mei mei, in duthusam a nih. Khawm hi nuhmeihai hmusitna a nih a, nuhmeihai ienga ngainawna lientak a nih” tiin a taksa um dan an ring thu an hril insiekna kawngah a hril bawk. Kum 2015 khan Ariel hin kum 17 a ni laiin a nene a lien taluo leiin mi tamtakin hrilsietnaa an hmang hlak leia operation thaw arawt thu a hril a. Entertainment industry-a mi ka nih a. ka um a sukinhawi nawh. Ka chanchin ziek taphawtin, “Ariel Winter-in Nene Lien Deu Suklang” ti dam, ‘Ariel Winter Crazy Claevage!” tia an ziek vet hai hi ka nghawka, insiem \hat thei nisien ka nuom a nih” tia a hril leiin plastice surgery thaw dingin an ring a nih.

Wonder Woman 3 Chu Tulai Deu a Siem Tum A Nih: JenkinsLOs ANgeLes: Tulai khawvel chu nuhmei an hrat tah a, nuhmeihai hratna film lem chu en a hlawin khawvel pumpuuiah inpak a hlaw tah em em a. Nuhmeihai ta dingin uongpui tham a tling an tah, milem mei mei khawm nisien la. Abikin, nuhmei superhero Wonder Woman lem chu nuhmei superhero hmasatak (Silver screen-ah) a la ni leiin hlutsak a hlaw a, a hlawtling hle bawk.

Tulai deu deua superhero hai chetna an hmu nuom bawka fans haiin, Wonder Woman director Patty Jenkins chun, mi tamtak ditdanin ‘Wonder Woman 3’ story chu tulai deuva siem a ni ta ding niin Hollywood Reporter chun a hril. Patty Jenkins hi tulai hin Wonder Woman 1984 a siem mek a. Wonder Woman 3 a chu serial ang deuva story fe ding khawma siem a ni el thei niin a hril.

“Israel ramah khawm Wonder Woman hi nasataka promote a nih a. Gal Gadot Israel mi nau pahni nei tah, Hollywood-a sinthaw (actress) leh Jeruslem ah Wonder Woman film promote dingin an inzin a. Chutaka fans hai le inhohlimna le newsmen han thu an indawnna chun, Wonder Woman chu tawp el lovin hmatieng pan peiin a sunzawm pei ding thu a hril. DC Comics hai superhero ‘Jus t ic League’ f i lm a inthawka fans haiin Wonder

Woman khawm tulai deu story siem dinga Patty Jenkins an ngenna angin, Justice League ang film khawm sunzawm peiin an ti angin ‘instalment’ ang khawmin a la siem el thei thu a hril. “Justice League” dam hi film \ha taluo a nih a. Hieng ang movie hi chu challenging hlein ka hmu. An thaw \ha bakah a film reng reng khawm a \ha hle niin ka hriet” tiin a hril a. Justice League siem zing laiin studio a siem tho mimal superhero hai khawm

siem sa pei khawm thil \ha ni dinga a ring thu a hril. “Justice League’ film-a character hai po po a hran senga siem ding khawmin hun a lak a. Mimal seng film siemna ding chun hun a lak leiin Justice League ang film chu la chawlsan met inla ka nuom a. Tuhin chu ‘Aquaman 2’ le “Flash” dam siem ka la nuom lem tiin a hril. ‘ W o n d e r W o m a n ’ siemtunu chun, “Tawp mei mei tum lo ding. Amiruokchu, mani hun peiah thil thaw a \ha” tiin Wonder Woman 3 khawm a huntaka siem a ni ding thu a hril. Tuhin Wonder Woman 1984 chu siem mek a nih a. Gal Gadot bawk a nih. Kristen Wiig bakah ‘Games of Thrones’ le ‘Narcos’ haia star Pedro Pascal hai leh ning an tih. June 2020 khin tlangzar tum a nih.

Star Thar Lily-Rose Depp-in Vogue Australia Cover

sYdNeY: Johnny Depp (55) le French model Vanessa Paradis hai nau Lily-Rose Depp (19) chun a nu model hnung zuiin Australia Vogue magazine cover a dingin thla an lak a, ‘star’ ni thei ding a nih ti a suklang chieng hle. Vogue, February 2019 issue-a dingin thlalak pose chi hran hranin an lak a. Kum 29 chau a la nia chu Star ni theina ding quality a nei rawn hle ti hmu thei a nih. Zakuo le incheina chi hran hran, a figure zen zak le inhme ding chihai a hak a. Chanel a design man to tak takhai vawng an nih. Chanel design Sweater var LA PAUSA ti inziek var lem chu Rs. 1.19 lakh man zet a nih. Thlalak dang pakhata chun, New York khawpui building tukver pakhat ah sweater

lum haka kawng iner tawna tukver an hnai lai lim a nih. A sam inhnawk deu rama inkhai thla hnakin, a bra-in a thup lo phing hnuoi lai po le kawnghren hrui dum inlang tatin a um a. Mitmengsexy deuvin mi a hei mel chu, mi a hip naw thei nawh. Vogue magazine-a a pholar thuomhnawhai hi Chanel jumber a inthawka La Pausa collection haia mi vawng an nih a. Skirt le kawnghren inlang zinga ngaisam hmel deuva incheiin pose chi hran hran a hei in-pose chu Johnny Depp naunu kha a hawi ta naw rak el a nih. Incheina chi hran hran a pholara, hril seng an nawh, ena en chi a nih. Magazine sunga interview-a chun Lily hin model le actress a nizie a tarlang chieng hle a. A \awngbau suokah reng reng khawm a puitling tah ti an lang. Mipui vantlang mithmuah ama thaw suok ngei le thiemna ngeiin hmun chang a tum thu a hril a. A pa hlawtlingna an \awmpui thei naw zie, ama ngeiin thaw suok a tum danhai a hril. “Ka ta dingin a awlsam a, ka pa zarin mi hriet ka ni lei ela hlawtling or mi ditsak ni ka tum ngai nawh a. Midang neka nasa lema ka thaw \ulin ka hriet hlak. Thil iemani thaw dingin, model ding khawm nisien, i thiemna le nina’n a zir/phak naw chun, i nu le pa nina ringawt leiin miin an lak el naw ding che a nih, ti hre zingin mani theina ngeia thawsuok a \ul a nih” tiin a tumru zie a hril. A hril ang ngeiin Lily-Rose Depp hi a nu le pa milar ni hai sienkhawm anni inlarna leia sin hmu a tum nawh a. Ama thiemna le theina ngei hmanga thaw suok a tum hlaka, tuhin a hlawtling zie hmu thei an tah.

the 61st CC Meet 2019Venue : Artificial Turf Ground, Khuman Lampak, Imphal.

results : 30th January, 2019 (wednesday) 1. Rising Athletics Union (RAU) 6-1 LYCC-Chandel.

2. NC Club 4-1 UBSA. Fixtures : 31st January, 2019 (thursday)

1. SYDA(Thoubal) vs SAI-SAG (Bishnupur) @ 11:30 am. 2. AFC (Thoubal) vs SFC(Senapati) @ 01:30 pm.

CAB dodalna le inzawm bawk hin Mani-pur a inthawka student pawl hran hran Delhi fehai chun zani khan Jantar Mantar-ah Bill an ditnaw zie suklangin Prime Minister lim rawin protest an nei a. Parliament bul lai khawm Prime Minister Modi lim an raw a, Delhi police chun student nuor pawl laia mi 60 an man. Mana umhai lai hi Democratic Student As-sociation Manipur (DESAM) publiciy secre-tary Mr Philemcha Baleswor le MSF le KSA hotu le memberhai an nih. Student pawl 6, All Manipur Student’s

Union (AMSU), Manipur Students’ Federation (MSF), Democratic Students’ Alliance of Ma-nipur (DESAM), Kangleipak Students’ Asso-ciation (KSA), Students’ Union of Kangleipak (SUK) le Apunba Irreipakki Maheirosing Sing-panglup (AIMS) hai a inthawkin mi 200 velin protest an nei a. CAB keikir an phut a nih. Jantar Mantar laia Manipuri student protest 200 vel laia 60 vel manhai chu zantieng dar 3pm protest an nei tawp chen khawmin inthla-suok an la ni nawh a. Zana hi report ziek hun chenah khawm inthlasuok an um hriet a lan nawh. (IT/PTI)

CAB thuah CM rawi Political party 12 han New Delhi

pawisa le thuomhnawhai semin \hangpui-na sin nasataka thaw a nizie thu a hril a. An fak hmuna dingin thiem thil inchuktirnahai khawm nei hlak niin a hril. Red Cross Society hi Manipur ah chu district pali: Imphal East, Imphal West, Bishnupur, Churachandpur le Thoubal hai a um tah a. Thoubal ah chu mirethei sungkuo 500 hai thlang suokin an fak hmuna ding livelihood \hangpuina pek an ni ding thu a hril a. District dang haia khawm Branch a la hung um pei a beisei thu a hril bawk. Governor hril dan chun, Red Cross

Society, Manipur Branch chun September 2019 chenah beneficiaries mi 90 \hang-puina pek ding a thlang suok ta a. Tu kum 2019 second phase ah khawm mi 60 dang la thlang suok nawk ding niin a hril. Dr. R.K. Nimai, Retd. IAS, Chairman, Management Committee, IRCS, MSB chun, RCS project thiltum tak chu mirethei le hmeithai \hangpui a nih a. Hmatieng peia khawm Junior Red Cross volunteers hai leh miretheihai \hangpuina hi sunzawm pei a ni ding thu a hril.(DIPR)

Miretheihai \hangpui chu rawngbawlna hlutak

RO lak huna hin Agent Identity Card, bu-fai an sem nuhnung taka Utilization Certificate SDO in countersigned a thawna chawi ding a

nih. Bufai la han a nawka ding thlakhata mi bu-fai man pek nawk/deposit nghal thei ning a tih.

Rationing Agents hai NSFSA bufai lak thei hun

Facebook-in User Hai Data A Lak Hlak: Reports A N F R A N C i s C O : Khawvel a changkang deu deuva a him naw deu deu. Technology hma a sawn hrat deu deua, khawvel a chin deu deuva mihriem thuruk a tlawm deu deuva mi tin nina khawlin a kawl vawng hun chu a hla ta naw hle. Kha hmaa Facebook hmangtuhai personal data sang tel company han an inruk dawk a, Russia sawrkar khawmin US election keihemna dingin a hmang ti ang deu khan, tulai hnaia report pakhatin a hril dan chun, Facebook company-in user hai data a lak theina dingin mihai chu pawisa pein ‘Facebook Research’ Virtual Private Network (VPN) an sie lut tir hlak, niin a hril. TechCrunch hril dan

chun, Facebook chu hi program hi research thawna dingin tiin a hmang zing a. Facebook hmangtuhai data po po a lak khawm hlak niin a hril. Chutaka inthawka an du zawng, an thaw nuom thilhai kimchang takin an hriet thei hlak niin a hril.Hi App hi Facebook in a hmang tah Onavo Protect App ang deu, Apple-in a khap tah, August a inthawka a lak suok tah (hmang tah lo) kha a nih a. Facebook chu la

hmang zawm pei a tum niin a hril bawk. Facebook chun hi App Store hai thaw dan hnawlin, tleirawl naupanghai a App hi an download tira, network traffic suktamna ding or hmuna dingin an hmangtir niin TechCrunch chun a hril a. Hi thila hin Facebook chun mimal phone activity le data a suizui thei leiin Apple hai policy kal zawnga thilthaw a suok el thei a nih tiin a hril.(AP)

Kerala congress leader naupang suolluia intum; suspendedKOChi: Kerala-a chun Congress leader OM George chu Wayanad dis-trict-ah Adivasi hnama mi nuhmei kum tlinglo suol-luia intumna le inzawmin POCSO provision hnuoiah case siem khum a ni a. Hi le inzawm hin Congress party chun Mr OM George

hi party-a inthawk an sus-pended. George hi Sultan Bath-ery Panchayat president hlui le Wayanad district Congress committee mem-ber ni lai mek a ni a, intum-na a umna le inzawm hin KPCC President Mullap-pally Ramachandran chun

party a inthawk a suspend-ed a nih. Thiemnaw inchangtir a ni chun party-a inthawk hnawtdawk la ning a tih tiin Mr Ramachandran chun a hril. George hi an bihmang leiin man a la ni nawh. Suollui nia intum nau-pang nu le pa hai hi George ina inhlawfaa sin thaw hlak an ni a, nuhmei naupang hi kar hmasa khan ama le ama inthat a lo tum ta a nih.


Top Related