jinagam me dwadsanupreksha

7/28/2019 Jinagam Me Dwadsanupreksha

1/74

efpevee iece ceW eoMeeveges#ee Jeerj %eeve esoe ebLeceeuee


2/74

efpeveeiece ceW eoMeeveges#ee(eer kegbokegboosJe-eer MegYeeveeee&-eerhetpeheeo mJeeceer-

eer Dece=leevmetefj efJejefele)

ISBN-978-93-82071-53-2

Jeerj %eevee soe evLeceeuee kee heg


3/74

mecheeokee rekece&eesieer heer"eOeerMe mJeefmleeer jJeervkeerefle&mJeeceer peer

Deeeee&eer kegvokegvoosJe ves eeJekeeW kes efueS


4/74

hejcehetpe ieefCeveerecegKe Deeefe&keeefMejesceefCe

eer %eeveceleer ceeleepeer kee mebef#ehle-heefjee-e%eeeceCeer Deeefe&kee evoveeceleer

pevcemLeeve-

efkewleve iej (yeejeyebkeer) G.e.pevceefleefLe-

Deemeespe megoer 15 (MejohetefCe&cee) efJe. meb. 1991, (22 Deketyej meved1934)peeefle-DeeJeeue efo. pewve,iees$e-ieeseue,veece-keg. cewveeceelee-efhelee-eercele er ceesefnveer osJeer SJeb eer essueeue pewveDeepevce yeeee& ele-F&. meved1952, yeejeyebkeer ceW MejohetefCe&cee ke s efove#egefuuekee oer#ee-ew$e ke=. 1, F&. meved1953 kees ceneJeerjpeer DeefleMee #es$e (jepe.) ceW Deeeee&jlve

eer osMeYet


5/74

Jeerj %eeveesoe ievLeceeuee kes efMejesceefCe mebj#eke1. eer c eleer ef vece&}e pewve Oe.he. mJe. eer hesceevo pewve, lelheg$e heoerhe kegceej pewve, Keejer yeeJe}er, efouueer-6~2. eerceleer megceve pewve Oe.he. eer efoeqiJepee eEmen pewve, Fboewj~3. eer ceneJeerj hemeeo pewve mebIeheefle, peer-19, meeTLe SkemesvMeve, veF&efouueer~

4. eer censv heeue njsv kegceej pewve, metjpece} efJenej, efouueer~

5. eerceleer ceesnveer pewve Oe.he. eer megveer} pewve, heerle efJenej, efouueer~6. eer osJesvo kegceej pewve (Oeens[e Jee}s) ieg[ieeBJe (nefj.)~7. eerceleer Meejoe jeveer pewve Oe.he. mJe. efjKeyeebo pewve, yeengyeueer SvkeuesJe, efouueer-92~8. [e@ . osJesv kegceej pewve, Yeesheeue (ce.e.)9. eerceleer mebieerlee pewve Oe.he. eer mebpeerJe kegceej pewve, Mesjkees (efyepeveewj) G.e.10. eer Deefveue kegceej pewve, oefjeeiebpe, efouueer11. eer yeer.[er. ceoveeFke, cegcyeF&12. eer Oevekegceej pewve, yeengyeueer SvkeuesJe, efouueer-92~13. eer efpelesv kegceej pewve SJeb eerceleer megveerlee pewve keesef[ee, heueesefj[e, et.Sme.S.14. eerceleer efJeceuee osJeer pewve Oe.he. eer DeesceekeeMe pewve, mJeeefueke veiej, nefjej (GejeKeb[)~15. eer Deefcele pewve SJeb mebYeJe pewve megheg$e eerceleer Deveerlee pewve Oe.he. eer cetueebo pewve heeveer, efomehegj (keecehe) Deemeece~16. eerceleer Deefpele kegceejer pewve Oe.he. eer censv kegceej pewve, Deesyesoguueeiebpe (jeemesve) ce.e.~

17 . eer veeefYekegceej pewve, pewve yegke ef[hees, meer-4, heer.Jeer.Deej. hueepee kes heers, kevee@ huesme, veF& efouueer~

Jeerj %eeveesoe ievLeceeuee kes hejce mebj#eke1. eer ceeBieer}e} yeeyet}e} hene[s, nwojeyeeo (DeevOe heosMe)~2. [e@ . hekeeMeevo pewve, 792 efJeJeskeevebohegjer, efmeefJe} }eFve, meerleehegj (G.he.)~3. eer megcele hekeeMe pewve, ieppetkeje, Meenoje, efouueer~

4. eer megveer} kegceej pewve, eje-megveer} wkemeeF&ume, mejOevee (cesj") G.he.~5. mJe. eer hekeeMe ebo Decees}ke ebo pewve meje&He, meveeJeo (ce.he.)~6. eer heegcve kegceej peJesjer, jeskeef[ee}sve, yeesjerJe}er (Jesm) cegbyeF&~

7. eerceleer Ge|ce}e osJeer Oe.he. eer keevleer hemeeo pewve, $e+


6/74


G(eer kegbokegboosJe-eer MegYeebeeee&-eer GceemJeeceer-eer Dece=leebmetefjke=le)

DeveeefoefveOeve cetueceb$eCecees DeefjnbleeCeb, Cecees efmeeCeb, Cecees DeeFefjeeCeb~

Cecees GJepPeeeeCeb, Cecees ueesS meJJemeentCeb~~

cebieueeejCeleerLexMee YeeJeefelJee ee, YeeJevee: mJeelceefmees~oer#eekeueeCekeb eeheg:, lesYemleeYee e ces v ece:~~1~~

leerLekejeW ves efpeve YeeJeveeDeeW kees-eoMe Deveges#eeDeeW kees Yeekej Deheveer Deelcee keer

efmeef kes efueS oer#ee uesves kees GeceMeerue ngS-

oer#eekeueeCeke eehle efkeee nw~ GveleerLekej YeieJevleeW kees SJeb Gve yeejn YeeJeveeDeeW kees cesje vecemkeej nesJes~~eer kegvokegvoosJe ves meceemeej, jeCemeej, oMe&veheeng[ Deeefo Deveske ebLe efueKes nQ~

eewjemeer heeng[ ebLeeW kee Yeer keLeve Deeee nw efkevlegDeepe Jele&ceeve ceW Gvekes eje efueefKelemeesuen ebLe ner GheueyOe nes jns nQ~ GveceW mes en eoMeeveghes#ee veece mes Ske mJeleb$e ebLe nw~Gvekes eje jefele cetueeeej ebLe ceW Yeer es ner eoMe Deveges#eeSBnQ ener ece nw, efhej Yeerkeeflehee ieeLeeSB he=LekednQ SJeb Fme ebLe keer Dehes#ee kece nQ~ Jele&ceeve ceW eeefuele yeejnYeeJeveeDeeW mes Fvekee ece Deueie nw~

%eeveeCe&Je ebLe ceW eer MegYeebeeee&ves yeejn YeeJevee veece mes FvnW efueee nw~ Fvekes ececeW Yeer Devlej nw~

efpeveeiece ceW eoMeeveges#ee

hegve: eer GceemJeeceer efJejefele leJeeLe&met$e ceW Fve yeejn Deveges#eeDeeW kes ece ceW Devlejnw~ cetueeeej ebLe kes erkeekeej eer efmeevle eeJeleeaJemegvebefo Deeeee&ves Fve Deveges#eeDeeWkeer erkee efueKeles mecee pees ieeLee ceW ece nw Jener jKee nw~ Ssmes ner leJeeLe&met$e keermeJee&Le&efmeef erkee kes kelee&eer hetpeheeomJeeceer ves Yeer ener ece jKee nw~

Fmeer leJeeLe&met$e kes Devegmeej leJeeLe&meej efueKeves Jeeues eer Dece=leeb metefj ves Yeer ener

ece jKee nw~ Jele&ceeve ceW ener ece eefmeef kees eehle nw~Fve DeeeeeeXves Deheves-Deheves ebLeeW ceW ece yeoueves kee eeeme veneRefkeee nw~ Ssmes ner

Deepe kes efJeeveeW kees Yeer Fve Deveges#eeDeeW-YeeJeveeDeeW kes ece kees veneRyeouevee eeefnS~peneBpees ece nw Jener jKevee Je he{vee eeefnS~

eoMeeveges#ee ceWece ceWDevlejeer kegbokegboosJe ke=le

eoMeeveges#ee1. DeOegJe2. DeM ejCe3. Sk elJe

4. DevelJe5. mebmeej6. ueeske

7. DeMegefelJe

8. DeeeJe9. mebJej10. efvepe&je11. Oece&12. yeesefOeogue&Ye

%eeveeCe&Je ebLe meseoMe YeeJevee

1. Deef vele2. DeM ejCe3. mebmeej

4. SkelJe5. DevelJe6. DeM eg efe

7. DeeeJe

8. mebJej9. ef vepe&je10. Oece&11. ueeske12. yeesefOeogue&Ye

leJeeLe& met$e ebLe meseoMeeveges#ee

1. Deef vele2. DeM ejCe3. mebmeej

4. SkelJe5. DevelJe6. DeM eg efe

7. DeeeJe

8. mebJej9. ef vepe&je10. Oece&11. ueeske12. yeesefOeogue&Ye

(1) (2) eoMeeveg es#eeeer kegvokegvoosJe ke=le


7/74


peye otOe Deewj heeveer keer lejn peerJe kes meeLe efceuee ngDee Mejerj MeerIe ve nes peelee nwleye YeesieesheYeesie kee keejCeYetle Je-eer Deeefo heefjkej efvele kewmes nes mekelee nw ?~~6~~

hejcesCe og Deeoe osJeemegjceCegJejeeefJeYeJeseEn ~Jeefoefjees mees Dehhee memmeoefceefo eEeleS efCeeb ~~7~~

hejceeLe&mes Deelcee osJe, Demegj Deewj vejsveW kes JewYeJeeW mes efYeVe nw Deewj Jen DeelceeMeeele nw Ssmee efvejvlej efevleve kejvee eeefnes~~7~~

DeMejCeeveges#eeceefCecebleesmenjkeKee neieejnDees e meeueefJeppeeDees ~peerJeeCeb Ce efn mejCeb eflemeg ueesS cejCemeceeefcn ~~8~~

cejCe kes mecee leerveeW ueeskeeW ceW ceefCe, cev$e, Deew


8/74


mecce eb meCCeeCeb meeeefjeb e meeJees esJe ~eGjes efeefo Deeos lecne Deeoe ng ces mejCeb ~~13~~

etBefke meceioMe&ve, mecei%eeve, mecekedeeefj$e Deewj mecekedlehe es eejeW Yeer DeelceeceW efmLele nQ Fmeefuees Deelcee ner cesje MejCe nw~~13~~

SkelJeeveges#eeSkekees kejsefo kecceb Skekees eEn[efo e oernmebmeejs ~Skekees peeeefo cejefo e leme heueb Yegbpeos Skekees ~~14~~

peerJe Dekesuee ner kece&kejlee nw, Dekesuee ner oerIe&mebmeej ceW YeceCe kejlee nw, Dekesueener pevce ueslee nw, Dekesuee ner cejlee nw Deewj Dekesuee ner kece&kee heue Yeesielee nw~~14~~

Skekees kejsefo heeJeb efJemeeefCeefceesCe efleJJeueesnsCe ~efCejeefleefjesmegpeerJees lemme heueb Yegbpeos Skekees ~~15~~

efJe


9/74


efpeve YeieJeevedkes eje eCeerle ceeie&keer eleerefle kees veneRkejlee ngDee peerJe efejkeeue mespevce, peje, cejCe, jesie Deewj Yee mes heefjhetCe&heeBe ekeej kes mebmeej ceW heefjYeceCe kejlee jnlee nw~Je, #es$e, keeue, YeJe Deewj YeeJe es heeBe heefjJele&ve ner heeBe ekeej kee mebmeej kenueeles nQ~~24~~

Je heefjJele&ve kee mJehe

meJJes efJe heesiieuee KeuegSies YegegefpPeee ngpeerJesCe ~Demeeb DeCebleKegees hegiieueheefjemebm eej s ~~25~~

hegodieue heefjJele&ve (Je heefjJele&ve) he mebmeej ceW Fme peerJe ves Dekesues ner mecemlehegodieueeW kees Devevle yeej Yeesiekej es[ efoee nw~~25~~

#es$e heefjJele&ve kee mJehe

meJJeefcn ueeseKeses kecemees leb CeeflLe peb Ce GhheCCeb ~GiieenCesCe yengmees heefjYeefceoes Kesemebmeejs ~~26~~

mecemle ueeskeheer #es$e ceW Ssmee keesF&mLeeve veneRnw peneB en ece mes GlheVe ve ngDee nes~mecemle DeJeieenveeDeeW kes eje Fme peerJe ves #es$e mebmeej ceW Deveske yeej heefjYeceCe efkeee nw~YeeJeeLe&-#es$e heefjJele&ve kes mJe#es$e heefjJele&ve Deewj hej#es$e heefjJele&ve keer Dehes#ee oes

Yeso nQ~ mecemle ueeskeekeeMe ceW ece mes GlheVe nes uesves ceW efpelevee mecee ueielee nw Jen mJe#es$eheefjJele&ve nw Deewj ece mes peIeve DeJeieenvee mes ueskej Glke= DeJeieenvee leke OeejCe kejvesceW efpelevee mecee ueielee nw Glevee hej#es$e heefjJele&ve nw~ Fme ieeLee ceW oesveeW ekeej kes #es$eheefjJele&veeW keer eee&keer ieeer nw~~26~~

keeue heefjJele&ve kee mJehe

DeJemeefhheefCeGmmeefhheefCemeceeeJeefueeemegefCejJemesmeemeg~peeoes cegoes e yengmees heefjYeefceoe s keeuemebmeejs ~~27~~

en peerJe DeJemeefhe&Ceer Deewj Glmeefhe&Ceer keeue keer mecemle meceeeJeefueeeW ceW GlheVengDee nw leLee ceje nw~ Fme lejn Fmeves keeue mebmeej ceW Deveske yeej heefjYeceCe efkeee nw~~27~~

YeJe heefjJele&ve kee mJeheefCejeeGpenCCeeefomegpeeJe ogGJeefjuueee ogiesJesppee ~efceeme befmeo sCe og yengmees efJe YeJeefoer Yeefceoes ~~28~~

efceLeelJe kes Deeee mes Fme peerJe ves vejke keer peIeve Deeegmes ueskej GheefjceewJeseke leke keer YeJe efmLeefle kees OeejCe kej Deveske yeej YeceCe efkeee nw~

YeeJeeLe&-vejke, eflee&_e, ceveg


10/74


ngDee leLee kegOece&, kegeEue Deewj kegleerLe&kees ceevelee ngDee mebmeej ceW YeceCe kejlee nw~~32~~nble tCe peerJejeeEm e ceng cebmeb mesefJeTCe megjeeCeb ~hejo JJeJejkeu eeb ieefnTCe e Yeceefo mebmeejs ~~33~~

peerJejeefMe kee Ieele kej, ceOeg, ceeBme Deewj ceefojeheeve kee mesJeve kej leLee hejJe Deewj

hejeer kees enCe kej en peerJe mebmeej ceW YeceCe kejlee nw~~33~~peesCe kegCeF heeJeb efJemeeefCeefceeb e DenefCemeb peerJees~ceesnb Oeeejm eefnD ees les Ce o g heefjhe[efo mebme ejs ~~34~~

ceesnheer DevOekeej mes meefnle peerJe efJe


11/74


en Mejerj nefeeW mes yevee nw, ceeBme mes efuehee nw, ece&mes Deeeefole nw, keer-mecetneW mes Yeje nw Deewj meoe ceefueve jnlee nw~~43~~

ogiiebOeb yeerYeb keefueceueYeefjob DeeseCeb cegeb ~me[Cehhe[CemeneJeb osnb Fefo eEeleS efCeeb ~~44~~

en Mejerj ogie&vOe mes ege nw, Ie=efCele nw, ievos ceue mes Yeje ngDee nw, Deesleve nw,cetefle&ke nw leLee me[vee Deewj ieuevee mJeYeeJe mes meefnle nw, Ssmee meoe efevleve kejvee eeefnes~~44~~

jmeefnjcebmecesoerceppemebkegueb hegeheteefkeefceyengueb ~ogiiebOecemegefe ecceceeceefCeeceeseCeb he[Ceb ~~45~~

en Mejerj jme, efOej, ceeBme, eyeea, ner leLee ceppee mes ege nw, cet$e, heerye Deewjkeer[eW mes Yeje ngDee nw, ogie&efvOele nw, DeheefJe$e nw, ece&cee nw, Deefvele nw, Deesleve nw DeewjheleveMeerue nw-veej nw~~45~~

osneoes Jeefoefjees kecceefJejefnDees DeCeblemegnefCeueees ~

eeskeKees nJesF Dehhee Fefo efCeeb YeeJeCeb kegppee ~~46~~Deelcee Fme Mejerj mes efYeVe nw, kece&jefnle nw, Devevle megKeeW kee YeC[ej nw leLee es nw,Fme ekeej efvejvlej YeeJevee kejveer eeefnes~~46~~

DeeeJeeveges#eeefceeb DeefJejceCeb kemeeepeesiee e DeemeJee neWefle ~heCe h eCe eGefleeYesoe mecceb heefjefkeefeoe meceS ~~47~~

eqceLeelJe, DeefJejefle, ke


12/74


meceg ceW peerJe kee pees heefjYeceCe neslee nw Jen kecee&eJe kes keejCe neslee nw DeLee&ledkecee&eJekes keejCe ner peerJe mebmeej meceg ceW heefjYeceCe kejlee nw~~56~~

kecceemeJesCe peerJees yet[efo mebmeejmeeiejs Ieesjs ~peb CeeCeJemeb efkeefjee ceeskeKeefCeefceeb hejbhejee ~~57~~

kecee&eJe kes k eejCe peerJe mebmeejheer Yeebkej meceg ceW [tye jne nw~ pees efeee%eeveJeMe nesleer nw Jen hejcheje mes cees#e kee keejCe nesleer nw~~57~~

DeemeJensot peerJees peccemecegs efCeceppeos efKehheb ~DeemeJeefkeefjee lecne ceeskeKeefCeefceeb Ce eEelesppees ~~58~~

DeeeJe kes keejCe peerJe mebmeejheer meceg ceW MeerIe [tye peelee nw Fmeefuees DeeeJeheefeee cees#e kee efveefcee veneRnw, Ssmee efJeeej kejvee eeefnes~

YeeJeeLe&-DeMegYeeeJehe efeee lees cees#e kee keejCe nw ner veneRhejvlegMegYeeeJeheefeee Yeer cees#e kee keejCe veneRnw, Ssmee efevleve kejvee eeefnes~~58~~

heejbheppeeSCe ogDeemeJeefkeefjeeS CeeflLe efCeJJeeCeb ~mebmeejieceCeke ejCeefceefo eECeo b DeemeJees peeCe ~~59~~

hejcheje mes Yeer DeeeJehe efeee kes eje efveJee&Ce veneRneslee~ DeeeJe mebmeejieceve keener keejCe nw Fmeefuees efvevoveere nw, Ssmee peevees~~59~~

hegJJegeemeJeYesoe efCeeCeeSCe CeeflLe peerJemme ~Gneem eJeefCeccegkekeb DehheeCeb eEeleS efCe eb ~~60~~

henues pees DeeeJe kes Yeso k ens iees nQ Jes efveeevee mes peerJe kes veneRnQ FmeefueesDeelcee kees oesveeW ekeej kes DeeeJeeW mes jefnle ner efvejvlej efJeeejvee eeefnes~~60~~

mebJejeveges#eeeueceefueveceiee{b e Jeefppee, mecceeefo{keJee[sCe ~efceeemeJeoejefCejesnes nesefoefe efpeCesefn efCeef b ~~61~~

eue, ceefueve Deewj Deiee{ oes


13/74


Oecee&veges#eeSeejmeomeYeseb Oecceb mecceehegJJeeb YeefCeeb ~meeieejCeieejeCeb GecemegnmebhepegeseEn ~~68~~

Gece megKe mes mecheVe efpevesv YeieJeeve ves kene nw efke ie=nmLeeW leLee cegefveeeW kee Jen

Oece&ece mes ieejn Deewj ome YesoeW mes ege nw leLee meceioMe&vehetJe&ke neslee nw~YeeJeeLe&-

Deelcee keer efvece&ue heefjCeefle kees Oece&kenles nQ~ Jen Oece&ie=nmLe DeewjcegefveeeW kes Yeso mes oes ekeej kee neslee nw~ ie=nmLe Oece&kes oMe&ve eeflecee Deeefo ieejn Yeso nQDeewj cegefveOece& kes Gece #ecee Deeefo ome Yeso nQ~ Fve oesveeW ekeej kes OeceeX kes henues

meceioMe&ve kee nesvee DeeJeMeke nw Gmekes efyevee Oece&kee eejcYe veneRneslee~~68~~

ie=nmLe kes ieejn Oece&

obmeCeJeemeeceeFeh eesmenmeefeejeeYees e ~yecnejbYeheefjiien DeCegceCecegef osmeefJejosos ~~69~~

oMe&ve, ele, meeceeefeke, ees


14/74


efCeJJesieefleeb YeeJeF ceesnb eFTCe meJJeoJJesmeg ~pees lemme nJes eeiees Fefo YeefCeob efpeCeJeeEjoseEn ~~78~~

pees mecemle JeeW kes efJe


15/74


Jeejme DeCegJeskeKeeDees heekeKeeCeb lensJe heef[kekeceCeb ~DeeueeseCeb meceeeEn lecne YeeJesppe DeCegJeskeKeb ~~87~~

es yeejn Deveges#eeSb ner eleeKeeve, eefleeceCe, Deeueesevee Deewj meceeefOe nQ FmeefueesFve Deveges#eeDeeW keer efvejvlej YeeJevee kejveer eeefnes~~87~~

jefeefoJeb heef[keceCeb heekeKeeCeb meceeeEn meeceFeb ~DeeueeseCeb hekegJJeefo peefo efJeppeefo DehheCees meeer ~~88~~eefo Deheveer Meefe nw lees jele efove eefleeceCe, eleeKeeve, meceeefOe, meeceeefeke Deewj

Deeueesevee kejveer eeefnes~~88~~ceeskeKeieee pes hegefjmee DeCeeFkeeuesCe JeejDeCegJeskeKeb ~heefjYeeefJeTCe mecceb heCeceeefce hegCees hegCees leseEme ~~89~~

pees heg


16/74


DeOegJeceefveleceMeeeleb~ DeMejCece$eeCeb~ SkelJecemeneelJeb efleeremeeYeeJees ve cesefleere:~ DevelJeb he=LekelJ eb Mejerjeoh eveesnefceefle YeeJeveb~ mebm eejelegie&eflehee fjYeceC ebeosM eeveecege&veb heefjJele&veb e~ ueeskeb Jes$eemevePeuuejerce=obiemebmLeeveb~ DeMegYelJeceMegefelJebmeJ e&og:KemJeheb~ DeeeJeb kecee&ieceejb efceLe elJeeefok eb~ mebJejb kecee&ieceejefv ejesOevebmecekelJeeefokeb~ efvepe&je kece&efveie&ceveb~ Oece&cegece#eceeefoue#eCeb~ yeeseEOe mecekelJeeefoueeYeb eevlekeeuesmeveemesve eeCeleeieb efevleesled~ SJebekeeje eoMeeveges#ee Oeeesefoefle~~694~~

leemegceOes leeJeoefveleleeYesoceen-"eCeeefCe DeemeCeeefCe e osJeemegjFef[d{ceCegemeeskeKeeFb ~ceeogefheogmeeCemebJeemeoe e heeroer efJe e DeefCeee ~~695~~

mLeeveeefve eeceveiejheeveosMeheJe&leveoercebJeeoerefve, DeLeJee osJesveeOejyeueosJemLeeveeefveDeLeJes#JeekegnefjJebMeeefomLeeveeefve, efleefvle megKesve peerJee es


17/74


Deemeveeefve Jes$eemeveheeref"keeoerefve megKensletefve Mejerjeoerefve Jee heg$eefce$eoemeeroemeeoerefve e, Yeeb[eoerefvee Mebgef"ceefjeeEniegJeekehee&meheleeceeoerefve meJee&Ceefveleeefve DeOegJeeefCe FlesJeb efevleesledOeeesefoefle~~696~~

DeMejCemJeheceen-

neieejnCejyeueJeenCeeefCe cebleesmeOeeefCe efJeppeeDees~ceegYeemme Ce mejCeb efCeie[er Ceeroer e Ceeree e ~~697~~DeeiepejLevejyeueJeenveeefve ceb$eew


18/74


19/74


efceLeelJesveeVeeseevelecemee mecebleeoeJe=e: ceeie&: meceioMe&ve%eeveeeefj$eeefCe lebefpeveoe|Meleb efpevesve eefleheeefoleceheMevedDe%eeveeodYeceleeb peerJe:, mebmeejkeevleejs mebmeejeJeeb,Yeerces Yeeevekes, kegefuesleerJeienves ceesnJeueeefoefveye Fefle~~705~~

elege|JeOeb mebmeejmJeheceen-

oJJes Keses keeues YeeJes e eogefJJenes e mebmeejes ~eo gieefoieceCeefCeyees yenghh eeejseEn CeeoJJees ~~706~~mebmejCeb mebmeej: heefjJele&veb, leelege|JeOeb JeheefjJele&veb #es$eheefjJee&veb keeueheefjJee&veb

YeeJeheefjJee&veb YeJeheefjJee&veb ee$ewJe Jeceve$e hebeefJeOemeesheosMeeefoefle~ le$e JeheefjJee&vebefefJeOeb veeskece&heefjJee&veb kece&heefjJee&veb esefle~ l e$e veeskece&heefjJee&veb veece $eeeCeeb MejerjeCeeb


20/74


Glmee|heCeemle=leeremecees peele: me SJeevesve ecesCeeslmee|heCeer heefjmeceehlee leLeeJemee|heCeer eSJeb pevcevewjvlee&cegeb, cejCemeeefhe leLewJe eeeb, eeJeeeJelkeeueheefjJele&veefceefle~ YeeJeheefjJee&ve-cegeles-hebesefve: meb%eer heee&hlekees efceLeeef: keefeppeerJe: meJe&peIeveeb mJeeesieeb %eeveeJejCe-ek e=le s: efmLeeflec evle :kees ekeeserme bef%eke eceeh eeles, lem e k e


21/74


heefjmece eefheleeefve, leLewJeb ceveg


22/74


pes Yeesiee KeuegkesF& osJee ceeCegefmmeee e DeCegYetoe ~ogkeKeb e CebleKegees efCeefjS efleefjSmeg peesCeermeg~~710~~mebpeesieefJehheDeesiee ueeneueenb megnb e ogkeKeb e ~mebme ejs DeCegYetoe ceeCe b e leneJeceeCeb e ~~711~~

le$e m ebmeejs peeeceevees efceeceeCee peueejs


23/74

efpevee iece ceW eoMeeveges#ee Jeerj %eeve esoe eLeceeuee

ueeskemJeheceen-ueesDees Deefkeefcees KeuegDeCeeFefCenCees meneJeefCehheCCees ~peerJeepeerJeseEn Yeg[es efCee es leeuekeKemeb"eCees ~~714~~

ueeskeeske=ef$ece: Keuegve kesveeefhe ke=le:, KeuegmhegcesleleceeCeefJe


24/74

epevee iece ce eoMeevege#ee Jeej %eeve eoe eLeceeuee

le$e e ueeskes peerJee: mJekece&efveJe&e|eleb mJeefeeeefve


25/74


26/74

efpevee iece ceW eoMeevees#ee Jeerj %eeve esoe ebLeceeuee(43) (44) eoMeevees#eeceueeeej ceW


27/74

epe ee e e e eoMee ege#ee Jeej %ee e eo e eLe eeuee

kes DeeeJee FleeMebkeeeeceen-jeiees oesmees ceesnes FbefoemeCCee e ieejJekemeeee ~ceCeJeeCekeeemeefnoe ogDeemeJee neWefle keccemme ~~730~~

jeies


28/74

g %

efJe


29/74

g

DeeeJeeveges#eeceghemebnjVeen-SJeb yenghheeejb kecceb DeemeJeefo ogceefJenb ~CeeCeeJejCeeoereb ogkeKeefJeJeeieb efle eEelesppees ~~739~~

SJeb %eeveeJejCeeefokeb kecee&efJeOeb Yesosve yengekeejb ogb JeeeJeefle emceeemceeeceeeJebog:KeefJeheekeefceefle ke=lJee efevleesledYeeJeesefoefle~~739~~

emceeosJeceeeJew: kecee&eJeefle lemceelmebJejceen-lecne kecceemeJekeejCeeefCe meJJeeefCe leeefCe bOesppees ~

FbefoekemeeemeCCeeieejJejeieeefoDeeoerefCe ~~740~~lemceelkecee&eJekeejCeeefve meJee&efCe eeefve leeefve efvejesOeesledefveJeejesled~ keeefve leeefve ?

Fefveke< eeemeb%eeieewjJejeieeefok eeefve~ emceeoslew: kecee&ieefle lem ceeosleeefve meJee &efC eefvejesOeesefoefle~~740~~

s


30/74

eLeeslheLeieeefceve Gvceeie&eeefevemlegjiee Deee efveie=evles JeMeleecegheveerevles jppegefYeJe&j$eeefYe:KeefuJeefle1~~742~~

eeefj$emebJejme mJeheceen-ceCeJeeCekeeeiegeEeefoemme meefceoermegDehheceemme ~DeemeJeoejefCeje sns CeJekeccejeemeJees Ce nJes ~~743~~

ceveesJ eeve kee ewie g&hl esefv eme m eefce efle< eg esee&Yee


31/74

mebmeejs elegie&eflemebmejCes, mebmejle: hee&le:, #eeesheMeceielekece&Ce: eEkeefeled#eecegheielebeEkeefeogheMeevleb eEkeefelmeledmJehesCe efmLeleb kece&leme kece&Cees ee efvepe&je m ee meJe&mewJepeerJeme YeJeefle peieefle mee e osMeefvepe&je lehemee hegvee|vepe&je efJeheguee-leheesefivevee Yemceerke=lememeJe&me kece&Cees efvepe&je mekeuesefle~~747~~

mekeueefvepe&jeee: heueb mJeheb een-pen OeeotOecceblees megpPeefo mees DeefiieCee ogmebleees1 ~leJemee lene efJemegpPeefo peerJees kecceseEn keCeeb Je ~~748~~

eLee OeelegmmegJeCe&hee


32/74

YeeefJeleelcee me vegeEke meeefoleen-efCeppeefjemeJJekeccees peeefopejecejCeyebOeCeefJecegkekees ~heeJeefo megkeKeceCebleb efCeppejCeb leb ceCeefme kegppee ~~751~~

lelees efvepeeaCe&: meJe&kece&efveceg&ees peeeflepejecejCeyevOeveefJecege: eehveesefle meewKeceleguecevebleb,leefVepe&jCeb ceveefme ke=lJee (kegee&led) efJeOeeesefle~~751~~

efvepe&jeveges#eeb JeeKeee Oecee&veges#eemJeheb efJeJeseeVeen-meJJepeiemme efnokejes Oeccees eflelLebkejseEn DekeKeeoes ~

OeCCee leb heef[JeCCee efJemegceCemee peies ceCegee ~~752~~meJe&me peielees YeJeueeskeme efnlekejes Oece& Gece#eceeefoue#eCemleerLe&kejwjeKeele:

eefleheeefolemleb Oecees eefleheVeemleb Oece&ceefOeeflee es heg


33/74

Oecee&veges#eecehemebnle&gkeece: een-mebmeejefJemeceogiies YeJeienCes ken efJe ces YeceblesCe ~efoes efpeCeJejefoes peses Oecceesefe eEelesppees ~~756~~

mebmeejefJe


34/74

ueyOes


35/74

iegCenerveecesCeesoerefjleevegYeeie-mhe&kepeefvelepeerJeheefjCeece: meeleeefomegKekece&yebOeefv eefceees-heeleeemegKekece&yebOeefJees efJeMegefueefyOevee&ce~


36/74

efkeceLeyeesefOeYee&Jele FleeMebkeeeeceen-yeesOeere peerJeoJJeeefoeeFb yegpPeF ngCeJe efJe leeeFb ~iegCemeemenmm ekee fueeb SJeb yeeseEn meee Peeefn ~~764~~

elees yeesefOeceJeehe peerJeepeerJeeeJehegCeheeheyebOemebJejefvepe&jecees#ee: heoeLee& JeeefCeDeefmlekeeeee leJeeefve e yegOebles yeesOee Jee yegOebles lelees iegCeMelemene1 keefueleecesJebYetleeb

yeeseEOe meoe meJe&keeueb Oeee YeeJeesefle~~764~~eoMeeveges#eeceghemebne&gkeece: een

-

ome oes e YeeJeCeeDees SJeb mebKesJeoes mecegefd"e ~efpeCeJeeCes efoeDees yegnpeCeJesjiie2 peCeCeerDees ~~765~~

SJeb oMe s eeveghes#ee YeeJevee: meb#eshele: mecegheefoe: eefleheeefolee efpeveJeeves elees eveeve$eevesve eeceeCeb Keeefheleb leemeeb meeled, yegOepeveeveeb Jewjeieme pevevees JewjeiekeeefjCeesvesvejeieeYeeJee Keeefhele: egleme YeJeleerefle~~765~~

Deveges#eeYeeJeves keejCeceen-DeCegJeskeKeeeEn SJeb pees DeeeCeb meoe efJeYeeJesefo ~mees efJeieomeJJekeccees efJeceuees efJeceueeueeb uenefo ~~766~~

SJeceveges#eeefYejelceeveb e: meoe YeeJeeseespeeslme: heg


37/74

hegvejefhe Deveges#ee keer eeevee kejles ngS kenles nQ-ieeLeeLe&-efpeme lejn Devlekeeue ceW es efJeceue Deveges#eeSB cegPes nesJeW Gmeer lejn

efJeceue ieefle kees eehle ngS meJe&ueeske kes veeLe cegPe hej emeVe nesJeW~~768~~DeeeejJe=efe-efpeme ekeej mes cesjs Devlekeeue ceW es efvece&ue Deveges#eeeW cegPes eehle

nesJeW Gmeer ekeej mes efJeceue mLeeve kees eehle ngS leerve ueeske kes veeLe cegPe hej emeVe nesJeWDeLee&ledeoMe Deveges#ee keer YeeJevee cegPes eoeve kejW DeLee&ledefpevesvosJe kes emeeo mes esDeveges#eeeW cegPes eehle neW~

Fme ekeej Jemegveefvo Deeeee& eCeerle erkee meefnle eer kegbokegboosJe DehejveeceJekesjeeee& efJeefvee|cee cetueeeej ceWeoMe Deveges#ee keLeve veeceke

Dee"JeeBheefjso meceehle ngDee~

N:M

hegvejheveges#eeb eeeceeve: een-pen cepPe leefe keeues efJeceuee DeCeghesnCee YeJespeCnt~len meJJeu eesieCeene efJeceu eieefoieoe hem eero bleg ~~768~~

eLee esve ekeejsCe cece leefmceVeblekeeues efJeceuee Deveges#ee eoMeekeeje YeJesegmleLee lesmeJ e&ueeskeveeLee efJeceueieeEle iele e: emeerovleg emeVee YeJevlegeoMeeveges#eeYeeJeveeb cece

efoMeefvlJeefle~~768~~Fefle eercekesjeeee&Jee&efJeefvee|celecetueeeejs Jemegveveeeee&eCeerleerkeemeefnles

eoMeeveges#ekeveeceece: heefjso: meceehle:~

eoMe YeeJevee(eer MegYeebeeee&ke=le %eeveeCe&Je ebLe mes)

Deeies Fme eeCeer kees Oeeve kes mevcegKe kejves kes efuees mebmeej, osn, Yeesieeefo mes JewjeieGlheVe kejevee nw, mees Jewjeieeslheefe kes efuees Skecee$e keejCe yeejn YeeJevee nw; Fme keejCe

Fvekee JeeKeeve Fme DeOeee ceW efkeee peeesiee~ mees eLece ner Fvekes YeeJeves keer (yeejcyeejefevleJeve kejves keer) esjCee kejles nQ

-

Meeot&ueefJeeeref[leced-mew: eEke ve efJe


38/74

DeLe&-ns cet{ eeCeer! Deveske Demeledkeuee, elegjeF&, eb=ieej, Meeeeefo DemeefeeDeeWkes keewletnueeW mes Deheveer Deelcee kees cele "ie Deewj lesjs kejves eesie pees keg efnle keee&nes Gmeskej k eeeWefke peiele k es es mecemle eJele&ve efJeveeMeerke nQ~ keee let es yeeleW veneR peeveleenw ?~~3~~

mecelJeb Yepe Yetles


39/74

DeLe&-Fme mebmeej ceW Yeesie mehe&kes heCe kes meceeve nQ keeeWefke Fvekees mesJeve kejlesngS osJe Yeer MeerIe eeCeevle nes peeles nQ~

YeeJeeLe&-osJe Yeer YeesieeW kes Yeesieves mes cejkej Skesefve nes peeles nQ Dele: ceveg


40/74

(efnlew


41/74

jemlee uesles nQ Gmeer ekeej es eeCeer Yeer DeeeghetCe&nesves hej Deheves-Deheves kecee&vegmeej Deheveer-Deheveer ieefle ceW eues peeles nQ ~~31~~

efhej Deve ekeej mes kenles nQ-ieerel es e$e meevevob hetJee&s ueefueleb ie=ns ~leefmceVesJe efn ceOees meog:Keefcen eles ~~32~~

DeLe&-

efpeme Iej ceW eYeele kes mecee Deevevoeslmeen kes meeLe megvoj-megvoj ceebieefuekeieerle ieees peeles nQ, ceOee kes mecee Gmeer Iej ceW og:Ke kes meeLe jesvee megvee peelee nw ~~32~~

leLee-eme jepeeefYe


42/74

cesIe heueeW kes mecetn kes meceeve osKeles-osKeles efJeueghle nesves Jeeues kene nw~ en cet{ eeCeerJe=Lee ner GveceW efvele keer yegef kejlee nw ~~41~~

Deye Mejerj kees efve:meej yeleeles nQ-hesvehegesLeJee jcYeemlecYes meej: eleereles ~Mejerjs ve ceveg


43/74

Smee keeFYee Mejeje (peeJe) venen eke epemeke ieue ce keeue kee heemee venehe[lee ne~YeeJeeLe&-mecemle eeCeer keeue kes JeMe ceW nQ ~~1~~

efhej efJeMes


44/74

Fmekee Ske veece meceJeeeYee n ~~11~~Deye kenles nQ efke Fme keeue kees keesF&Yeer veneRefveJeej mekelee-

iepeeejLemewveeefve cev$eew


45/74

YetieYe meeVeeJe meceokeejIeemeke Jee yeueeeevedkeeueeseb etjkecee& keJeueeefle yeueeppeerefJeleb osnYeepeeb ~~18~~

DeLe&-en keeue ye[e yeueJeeve Deewj etjkecee&DeLee&ledog nw~ peerJeeW kees heeleeue ceW,yeeueeske ceW, Fv kes YeJeve ceW, meceg kes le, Jeve kes heej, efoMeeDeeW kes Devle ceW, heJe&le kesefMeKej hej, Deefive ceW, peue ceW, efnceeuee ceW, DebOekeej ceW, Jeeceeer mLeeve ceW, leueJeejeW kes

henjs ceW, ie{ kees Yetefce Iej ceW leLee ceoesvcee nefmleeeW kes mecetn Fleeefo efkemeer Yeer efJekemLeeve ceW elvehetJe&ke efye"eDees lees Yeer en k eeue yeueelkeejhetJe&ke peerJeeWs kes peerJeve kees emeerYetlekej ueslee nw~ Fme keeue kes Deeies efkemeer kee Yeer JeMe veneReuelee ~~18~~

Deye DeMejCe YeeJevee kee JeCe&ve hetje kejves kes efuees keLeve kees mebkeeseles nQ-Meeot&ueefJeeeref[leced-

DeefmceVevlekeYeesefieJeke$eefJeJejs mebnejobeeflesmebmeghleb YegJeve$eeb mcejiejJeeheejcegiOeerke=leced ~eleskeb efieefueleesme efveo&eefOee: kesveehegheeesve Jew

veemceeefVe:mejCeb leJeee& keLecehele#eyeesOeb efJevee ~~19~~DeLe&-

ns Deee& melheg


46/74

DeLe Dene! oKee! m e e ee o e lee jelee eg eejlee m e eme ee e e ejlee n Deejkegee mJeie&ceW peekej osJe neslee nw SJeb eesef$ee DeLee&ledefeeekeeC[ kee DeefOekeejer Demhe=jnves Jeeuee yeeeCe cej kej kegee, ke=efce DeLeJee eeC[eue Deeefo nes peelee nw~ Fme ekeej Fmemebmeej keer efJe[cyevee nw~~7~~

heeCeskeeefve ie=eefle lepeleveeefve mevleleced~

eLee js$e Mewuet


47/74


DeLe&-en cet{ eeCeer efpeme mecee ceesn kes Goe mes esleve leLee Deesleve heoeLeeXmes DeLe DevelJeYeeJevee efueKeles

(85) (86) eoMe YeeJevee eer MegYeebeee e& ke=le


48/74

n t n o oDeheveer Skelee ceevelee nw leye en peerJe Deheves Deehekees Deheves ner YeeJeeW mes yeeBOelee nw DeLee&led

kece&yevOe kejlee nw Deewj peye en Deve heoeLeeXmes Deheveer Skelee veneRceevelee nw leye kece&yevOeveneRkejlee nw Deewj keceeXkeer efvepe&jehetJe&ke hejcheje cees#eieeceer neslee nw~ SkelJeYeeJevee keeener heue nw ~~9~~

SkeeefkelJeb eheVeesefmce eoenb JeerleefJeYece: ~leowJe pevcemecyevOe: mJeecesJe efJeMeere&les ~~10~~DeLe&-efpeme mecee en peerJe Yecejefnle nes Ssmee eEeleJeve kejs efke ceQ Skelee kees

eehle nes ieee ntBGmeer mecee Fme peerJe kee mebmeej kee mecyevOe mJeeb ner ve nes peelee nwkeeeWefke mebmeej kee mecyevOe lees ceesn mes nw Deewj eefo ceesn peelee jns lees Deehe Ske nQ efhej cees#ekeeeW ve heeJeW ? ~~10~~

Deye SkelJe YeeJevee kee JeeKeeve hetje kejles nQ, mees meeceevelee mes kenles nQ-Ske: mJeieeaYeJeefle efJeyegOe: eercegKeecYeespeYe=:

Ske: eeYeb efheyeefle keefueueb efeceeve: ke=heeCew: ~Ske: eesOeeeveuekeefuele: kece& yeOveeefle efJeevedSke: meJee&JejCeefJeieces %eevejepeb Yegveefe ~~11~~

DeLe&-en Deelcee Deehe Ske ner osJeebievee kes cegKeheer keceue keer megievOeer uesvesJeeues Yecej kes meceeve mJeie&kee osJe neslee nw Deewj Dekesuee Deehe ner ke=heeCe, gjer, leueJeejeW mesefVe-efYeVe efkeee ngDee vejke mecyevOeer efOej kees heerlee nw leLee Dekesuee Deehe eesOeeefoke


49/74

dcejlee nw leye en Mejerj meeLe peelee veneRnw~ Fme ekeej Mejerj mes peerJe keer he=Lekelee eleerlenesleer nw ~~5~~

cetleze|Jeeslev ewefe$ew: mJelev$ew: hejceeCegefYe: ~ehege|Jeefnleb lesve ke: mecyevOemleoelceve: ~~6~~

DeLe&-

cete|leke esleveejefnle veevee ekeej kes mJelev$e hegodieue hejceeCegDeeW mes pees Mejerjjee ieee nw Gmemes Deewj Deelcee mes keee mecyevOe nw ? efJeeejes! Fmekee efJeeej kejves mes kegYeer mecyevOe veneRnw, Ssmee eefleYeeme nesiee ~~6~~

Fme ekeej Mejerj mes efYeVelee yeleeF&, Deye Deveeve heoeLeeXmes efYeVelee efoKeeles nQ-DevelJecesJe osnsve meeodYe=Meb e$e osefnve: ~le$ewkeeb yevOegefYe: meeOeyeefnjw: keglees YeJesled~~7~~

DeLe&-peye Gheeg&e ekeej mes osn mes ner eeCeer kes Delevle efYeVelee nw leye yeefnjbiepees keggcyeeefoke nQ Gvemes Skelee kewmes nes mekeleer nw ? keeeWefke es lees ele#e ceW efYeVe oerKehe[les nQ ~~7~~

es es mecyevOeceeeelee: heoeLee&eslevesleje: ~les les meJexefhe meJe&$e mJemJeheeefue#eCee: ~~8~~

DeLe&-Fme peiele ceW pees-pees pe[ Deewj esleve heoeLe&Fme eeCeer kes mecyevOehe ngSnQ, Jes meye ner meJe&$e Deheves-Deheves mJehe mes efJeue#eCe (efYeVe-efYeVe) nQ, Deelcee meyemesDeve nw ~~8~~

heg$eefce$ekeue$eeefCe Jemletefve e Oeveeefve e ~meJe&LeevemJeYeeJeeefve YeeJee lJeb eefle#eCeced ~~9~~

DeLe&-ns Deelceved! Fme peiele ceW heg$e, efce$e, eer Deeefo Deve JemlegDeeW keer letefvejvlej meJe&ekeej mes Deve mJeYeeJe YeeJevee kej, FveceW Skeheves keer YeeJevee keoeefhe ve kej,Ssmee GheosMe nw ~~9~~

Deve: keefeodYeJeslheg$e: efheleeve: keesefhe peeeles~Devesve kesve efelmee keue$esCeevegegpeles ~~10~~

DeLe&-Fme peiele ceW keesF&Deve peerJe ner lees heg$e neslee nw Deewj Deve ner efhelee nesleenw Deewj efkemeer Deve peerJe kes meeLe ner eer mecyevOe neslee nw~ Fme ekeej meye ner mecyevOeefYeVe-efYeVe peerJeeW mes nesles nQ ~~10~~

lJelmJeheceefleece he=Lekehe=LeiedJeJeefmLelee: ~

meJexefhe meJe&Lee cet{ YeeJeeewueeskeeJee|eve: ~~11~~

the=Leked-he=Lekedefleles nQ, letGvemes Dehevee SkelJe ve ceeve~~11~~

Deye DevelJe YeeJevee kes keLeve kees hetje kejles nQ-Meeot&ueefJeeeref[leced-

efceLeelJeeefleyeogve&eheLeYeevlesve yeeeeveueb

YeeJeeved mJeevedeeflehee pevceienves efKeVeb lJeee eeked efejb ~mebelemlemecemleefJeYeceYeJeefetheceskeb hejcedmJemLeb mJeb eefJeieee efmeefJeefveleeJeke$eb meceeueeskee ~~12~~

DeLe&-ns Deelceved! letFme mebmeejheer ienve Jeve ceW efceLeelJe kes mecyevOe mesGlheVe ngS meJe&Lee Skeevlehe ogve&e kes ceeie&ceW Yecehe neslee ngDee, yeee heoeLeeX keesDeefleMee kejkes, Deheves ceeve kejkes leLee Debieerkeej kejkes, efejkeeue mes meowJe KesoefKeVe ngDeeDeewj Deye Demle ngDee nw mecemle efJeYeceeW kee Yeej efpemekee Ssmee neskej, letDeheves Deehe ner ceW

jnves Jeeues Glke= ewlevemJehe kees DeJeieenve kejkes GmeceW cegefeheer eer kes cegKe k ees

DeJeueeskeve kej (osKe)~YeeJeeLe&-

en Deelcee Deveeefokeeue mes hejheoeLeeXkees Deheves ceevekej GveceW jcelee nwFmeer keejCe mes mebmeej ceW YeceCe efkeee kejlee nw~ Deeeee&cenejepe ves Ssmes ner peerJe k eesGheosMe efkeee nw efke lethejYeeJeeW mes efYeVe Deheves ewleveYeeJe ceW ueerve neskej cegefe kees eehlenes~ Fme ekeej en DevelJeYeeJevee kee GheosMe nw ~~12~~

Fmekee mebef#ehle DeefYeeee en nw efke Fme ueeske ceW mecemle Je Deheveer-Deheveer meeekees efuees efYeVe-efYeVe nQ~ keesF&Yeer efkemeer ceW veneRefceuelee nw Deewj hejmh ej efveefcee vewefceefekeYeeJe mes keg keee&neslee nw, Gmekes Yece mes en eeCeer hej ceW Denbkeej cecekeej kejlee nw, mees

peye en Dehevee mJehe peeves leye Denbkeej cecekeej Deheves ceW ner nes Deewj leye hej kee GheJeDeehekes veneRDeeJes, en DevelJe YeeJevee nw~oesne-Deheves-Deheves meJeketb, meJe& JemlegefJeuemeee ~

Ssmes efeleJew peerJe leye, hejleQcecele ve Oeee ~~2~~Fefle DevelJe YeeJevee~~5~~

DeLe DeMegefe YeeJevee efueKelesDeeies DeMegefe YeeJevee kee JeeKeeve kejles nQ~ eLece Mejerj keer DeMegefe efoKeeles nQ-

efvemeie&ceefueveb efveveceveskeeMegefemecYe=leced~

MegeeefoyeerpemecYetleb Ie=Ceemheoefceob Jeheg: ~~1~~


DeLe&-Fme mebmeej ceW peerJeeW kee pees Mejerj nw, Jen eLece lees mJeYeeJe mes ner ceefueve leLee keewDeeW mes Fmekeer j#ee kejves ceW keesF&Yeer meceLe&veneRneslee~ Ssmes Ie=Ceemheo Mejerj kees

(89) (90) eoMe YeeJevee eer MegYeebeee e& ke=le


50/74

he (cewuee Pejves Jeeuee) nw, eEvee nw leLee Deveske Oeeleg-GheOeelegDeeW mes Yeje ngDee nw SJeb MegeefOej kes yeerpe mes GlheVe ngDee nw, Fme keejCe iueeefve kee mLeeve nw ~~1~~

Deme=iceebmeJemeekeerCe MeerCe keerkemeheejced~efMejeveb e ogie&vOeb keJe Mejerjb eMemeles ~~2~~

DeLe&-

en Mejerj efOej, ceeBme, eyeeames efIeje ngDee me[ jne nw, ne[eW kee hebpej nwDeewj efMejeDeeW mes (vemeeW mes) yebOee ngDee ogie&vOecee nw~ Deeeee&cenejepe kenles nQ efke FmeMejerj kes keewve mes mLeeve keer eMebmee kejW ? meJe&$e eEvee ner oerKe he[lee nw ~~2~~

eeJeVeJeefYee&jw: hetefleievOeeefVejvlejced ~#eCe#eeb hejeOeerv eb MeeVejkeuesJejced ~~3~~

DeLe&-en ceveg


51/74

keLeefcen cevegpeeveeb eereles meejerjced~~13~~DeLe&-ns cet{ eeCeer! Fme mebmeej ceW ceveg


52/74

meneejer (efce$e) hebesefveeW kes efJe


53/74

(penj kes) Godieej kees meeceheer Dece=leceeer peueeW mes otj kej osles nQ ~~9~~ejheeueerJe emeesewe|Jeeejelegje ceefle: ~efo mhegjefle lemeeIemetefle: mJehvesefhe ogIe&e ~~10~~

DeLe&-efpeme heg


54/74

Deej keeekeueMe e n lee yeee (yeenjie) lehe n Deej eeeeee, eJevee, J eeeJe=le,mJeeOeee, Jeglmeie&Deewj Oeeve es n DeYevlej lehe nQ~ Fvekee efJeMes


55/74

n Deej megKehee Dece=le ke eJeene me mecemle peiele k ee le=hle kejlee n ~~6~~hepe&veheJeveekexvogOejecyegefOehegjvoje: ~Deceer efJeeeshekeejs


56/74

meceLene mekele n ? ~~18~~Oece&Oecexefle peuheefvl e l eJeMetv ee: keg e: ~JemlegleJeb ve yegOevles lelhejer#ee#ecee ele: ~~19~~

DeLe&-leJe kes eLeeLe& %eeve mes Metve efceLeeef Oece&-Oece& Ssmee lees kenles nQ hejvleg

Jemlegkes eLeeLe&mJehe kees veneR peeveles keeeWefke Jes Gmekeer hejer#ee kejves ceW DemeceLe&nQ~YeeJeeLe&-

veececee$e kees Oece& Oece& Ssmee lees kenles nQ hejvleg Jemleg kee eLeeLe&mJehe peeves efyevee mele keer hejer#ee kewmes nes ? en hejer#ee efpeveeiece mes ner nes mekeleer nwDele: efpeveeiece ceW pees Oece&kene nw, Gmes kenles nQ ~~19~~

efle efle#ee ceeo &Jeb Meewec eepe&Jeb melemebecee w ~yeeee leheml eeieeefkeev eb Oece& Geles ~~20~~

DeLe&-1-#ecee, 2-ceeo &Je, 3-Meewe, 4-Deepe&Je, 5-mele, 6-mebece, 7-yeeee&,8- lehe, 9-leeie Deewj 10-DeeeEkeeve, es ome ekeej kes Oece&nQ~ Fvekee efJeMes


57/74

e Yei e: eke lJe eeOeeje ieie e me mJee emLele: ~~3~~DeLe&-en ueeske efkemeer kes eje yeveeee veneRieee nw DeLee&ledDeveeefoefveOeve nw~ efYeVe

OeceeaieCe Fmes yeeeefoke kee yeveeee ngDee kenles nQ, mees efceLee nw leLee efkemeer mes OeejCe efkeeengDee Je Leecee ngDee nes, mees Yeer veneRnw~ Deveceleer kehe keer heer" hej DeLeJee Mes


58/74

el e ee lemle ee me%ee eee#ee e e eee ele: ~efleeJeefhe YeJeleer leVe mJeuheeMegYe#eeeled ~~3~~

DeLe&-keoeefeled$emeieefle Yeer heeJes lees efleee eesefve ceW heee&hlelee (hetCee&JeeJemebegelJe)heevee keg vetve heehe kes #ee mes veneRneslee nw DeLee&ledyengle heehe kes #ee nesves hej heelee nw~

GmeceW Yeer ceve meefnle hebesefve heMegkee Mejerj heevee yengle ner ogue&Ye nw, efleme hej Yeer mechetCe&DeJeeJe heevee DeefleMee ogue&Ye nw ~~3~~vejlJeb eodiegCeeshesleb osMepeeleeefoueef#eleced ~eeefCeve: eehvegJevle$e levceves kece&ueeIeJeeled~~4~~

DeLe&-Deeeee&cenejepe kenles nQ efke es eeCeerieCe mebmeej ceW ceveg


59/74

, g gkes Goe mes efceueles nQ leLee Gece kegue, yeue, megYeielee, megvoj eer Deeefoke mecemle heoeLe&megueYe nQ; efkevlegpeieleefme meceioMe&ve, mecei%eeve Deewj mecekedeeefj$ehe yeesefOejlveDelevle ogue&Ye nw~ Fme ekeej yeesefOeogue&YeYeeJevee kee JeeKeeve hetCe&efkeee ~~23~~

Fmekee mebef#ehle DeeMee Ssmee nw efke eefo hejceeLe&mes (efveee mes) efJeeej efkeee peeSlees pees hejeOeerve Jemlegnesleer nw Jen ogue&Ye nw Deewj mJeeOeerve Jemleg megueYe nw~ en yeesefOe(jlve$ee) Deelcee kee mJeYeeJe nw, mJeeOeerve mecheefe nw~ peye Deheves mJehe kees peeves leyeDeheves ner efveke nw Fmeefuees ogue&Ye veneRnw efkevlegDeelcee peye leke Deheves mJehe kees veneR

peeves leye leke kece&kes DeeOeerve nw~ Fme Dehes#ee mes Dehevee yeesefOemJeYeeJe heevee ogue&Ye nw Deewjkece&ke=le m eye ner heoeLe& mebmeej ceW megueYe nQ~ mees Deeeee& cenejepe ves JeJenejvee k eereOeevelee mes yeesefOe keer ogue&Yelee JeCe&ve keer nw DeLee&ledGejesej heee&eW ogue&Yelee mes heeles-heelesyeesefOe kes eesie Gece heee&e heevee ogue&Ye nw~ GmeceW Yeer yeesefOe kee heevee ogue&Ye nw~ Fme yeesefOe

kees eehle neskej eceeoeefo kes JeMeerYetle neskej veneRKees osvee eeefnes, Ssmee GheosMe nw~oesne-

yeesefOe Deehekee YeeJe nw, efveee ogue&Ye veeeE n ~YeJe ceWeeheefle keef"ve nw, en JeJenej keneeEn ~~12~~

Fefle yeesefOeogue&YeYeeJevee~~12~~DeLeeshemebnej

Deye yeejn YeeJeveeDeeW kee ekejCe hetje kejles nQ Deewj YeeJeveeDeeW kee heue leLee ceefnceekenles nQ-

oerJeVeeefYejeb %eeveer YeeJeveeefYee|vejvlejced~

FnwJeehveesleveele megKecele#ece#eeced ~~1~~DeLe&-

Fve yeejn YeeJeveeDeeW mes efvejvlej jceles ngS %eeveerpeve Fmeer ueeske ceW jesieeefokekeer yeeOeejefnle Deleerefve DeefJeveeMeer megKe kees heeles nQ DeLee&led kesJeue%eeveevevo kees heelesnQ ~~1~~

Deeee&-efJeOeeefle ke


60/74

yeejnJeW-yeesefOeogue&Yelee yeleeF&nw Deewj Fmekee mebeesie efceueves mes eceeoer veneRnesveeeeefnes Ssmee GheosMe efkeee nw~

Fme ekeej yeejn YeeJeveeDeeW kee mJehe peevekej Fvekeer efvejvlej YeeJevee Yeeves mes

Oeeve keer efe nesleer nw leLee Oeeve ceW efmLej nesves mes kesJeue%eeve GlheVe neskej cees#e eehleneslee nw~oesne-Ssmes YeeJes YeeJevee, MegYe Jewjeie pegheee ~

Oeeve kejs efvepe he kees, les efMeJe hengBes Oeee ~~2~~Fefle eer %eeveeCe&Jes eesieeoerheeefOekeejs eerMegYeeveeee&efJejefeles

eoMeYeeJeveeekejCeced ~~2~~

N:M

(eerhetpeheeomJeeceerke=le meJee&Le&efmeef evLe mes)

Deefvel eeMejCemebmeejwkelJeevelJeeMegeeeJemebJejefvepe&jeueeskeyeesefOeogue&Ye-Oece&mJeeKeelelJeevegefevleveceveges#ee:~~7~~

Fceeefve M ejerjsefveefJe


61/74

Oece&SJe MejCeb~ megoLeexheveheeeer, veeveeEkeefejCeefceefle YeeJevee DeMejCeeveges#ee~ SJebemeeOeJemelees efveleceMejCeesmceerefle Ye=Mecegefiveme meebmeeefjkes


62/74

lJe*dcee$eeeefoleceefleheteflejmeefve


63/74

SkeefmceefVeieesleMejerjs peerJee: efmeeveecevevleiegCee:~ SJeb meJe&ueeskees efvejvlejb efveefele:mLeeJejwjlemle$e $emelee Jeeuegkeemecegs heeflelee JeeefmekeleekeefCekesJe ogue&Yee~ le$e e efJekeuesefveeCeebYetefelJeelheesefvelee iegCes


64/74

(ee Dece=leevmetejeJeje ele lelJeeLemeej evLe me)

Deefveleb MejCeeYeeJees YeJeewkelJecevelee ~DeMeeweceeeJeewJe mebJejes efvepe&je leLee ~~29~~

ueeskees ogue&Yelee yeesOes: mJeeKeelelJeb Je=


65/74

jne n FmeeueS meceg ke meceeve Fme memeej ce [tyelee n~ eeie ne DeeeJe n~ Fmee ke ejekece&Deeles nQ~ ve kece&Deeles Deewj ve ner eeCeer [tyelee~ Fme meejs og:Ke kee keejCe eesie DeLeJeeDeeeJe nw~

mebJejeveges#ee kee mJehe-eesieejeefCe vOevle: keh eewefjJe iegefhleefYe: ~Deeheefve& yeeOevles Oevee: kece&efYelkew: ~~38~~

DeLe&-eesie DeLeJee DeeeJehe ejeW kees pees efkeJee[eW kes meceeve iegefhle eje yevokejles nQ Jes Oeve nQ~ Jes Deeles ngS keceeXeje Yeer yeeefOele veneRnes heeles nQ~ Deeves kee ej ner keieee lees DeeheefeeeBDee keneBmes mekeleer nQ, Fmeefuees pees eesie-ejeW kees jeske osles nQ Jes ner keceeXkes peeue mes yeeles nQ~ Jes Oeve nQ~ GvneRkee DevegkejCe meyekees kejvee eeefnes~ en ngDee DeevesJeeues veJeerve keceeXkes jeskeves kee Gheee~ Deye mebefele keceeXkes efKeheeves kee Gheee yeleeles nQ~

efvepe&jeveges#ee kee mJehe-iee{eshepeere&les eodJeodDeeceoes


66/74

( ee e ee %ee e elee e=le)

Deefvele YeeJeveeDeye meJe&eLece Deefvele YeeJevee kees kenles nQ~ Fmekee otmeje veece Deefvele Deveges#ee nw~

DeOeelce Yee


67/74

Fme ekeej memeej YeeJevee ke yeej-yeej eeleJeve kejve me memeej me Yee GlheVe nelee nleye cees#e eeefhle kes Gheee ceWs eJe=efe nesleer nw~

SkelJe YeeJevee

DeOeelceYee


68/74

keVe[ Yee


69/74

e e eeme ej jn n Sme eme e e ee e ee ne et eMeeele ee le n, e ne em ej eo ej e e eemekej jns nQ~

Fme ueeske YeeJevee kes yeej-yeej Yeeles jnves mes en peerJe TOJe&ueeske kees eehle kejves keeeeeme kejlee nw hegve: Oeerjs-Oeerjs ueeske kes DeeYeeie kees eehle kej ueslee nw~

yeesefOeogue&Ye YeeJeveeDeOeelce Yee


70/74

d d, o Melego&Meer efmeles he#es2, evLeeseb hete&les ceee~~eoMeeveeceveges#ee, mebkeefuelee efpeveeieceeled~

ieefCeveer%eeveceleseb, ke=efle: mLeseeledefejb YegefJe~~nefmleveehegjleerLex$e, ef$eueeskejeveeoe:~eeJeppewveW Oeceexeb, evLeeseb ve efeeb efeeeled~~

DeLe&-Jeerj efveJee&Ce mebJeled2539, ceieefmej Megkeuee elego&Meer kees ceQves en ebLe hetCe&efkeee nw~ pewve Deeiece mes ceQves-ieefCeveer %eeveceleer ves en eoMeeveges#ee ebLe mebkeefuele efkeeenw~ en ebLe efejkeeue leke he=LJeer hej efmLele jns~ peye leke nefmleveehegj leerLe&hej leerveueeske,pecyeterhe, lesjnerhe Deeefo jeveeSBefJeeceeve jnW SJeb peye leke Fme Yetleue hej efpevesvosJeeje keefLele pewveOece&efJeeceeve jns, leye leke en ebLe nce meYeer YeJeeW kes keueeCe kees kejlee

ngDee efJeeceeve jns~~1-2-3~~

1. Jeerj meb. 2539 (meved2012)~ 2. DejveeLe pevceefleefLe~

N:M

(Tune - Chalat Musafir Moh liyo Re......)

I'm praying to you Jinavar deva!

I'm praying to you

Praying to you, I'm saying to you-2

I'm praying to you Jinvar deva. I'm....

I did not know about my soul,

I could not think about myself.

So tell me that path deva...... .

I'm praying to you........

1. Anitya Bhavna

All things are momentary in world,

Everybody doing the birth and death.

It is also nature of Universe......

I'm praying to you.........1

2. Asharan Bhavna

Unprotected are the souls of creatures

They are feeling fruitition of Karmas.

Any body doesn't help here.... ...

I'm praying to you.........2

3. Sansar Bhavna

Soul moves in Universe from eternal,

And could not attain true happiness.

Now I want ending sorrow

I'm praying to you........3

4. Ekatva Bhavna

I came alone and will go alone too,

There is neither any friend nor enemy.

None takes my Manifold sufferings... ...

I'm praying to you.....4

By : Aryika Chandnamati


5. Anyatva Bhavna

Soul is separate from my body,

All relatives are different from me,

11. Bodhidurlabha Bhavna

Human life is the best than all lives,

But difficult is, to attain Ratnatraya.

yeejn YeeJev ee yeejn YeeJev ee(131) (132)


71/74

I think, my soul is as God.....

I'm praying to you....5

6. Ashuchi Bhavna

Although my soul is so sacred,But He became impure by Karmas.

Please bless me to get pure soul...

I'm praying to you.....6

7. Ashrav Bhavna

The inflow of Karmas grows my Universe,

And it also originates the Passions.

Sacrad and sinful kinds of Ashravas...


8. Samvar Bhavna

The inflow of Karmas stopped where,

That condition is known by Samvar.

I want to attain this manner.... .


9. Nirjara Bhavna

After the fruitition of those Karmas,

Dissociation of them then takes place.

Two kinds of this holy Nirjara.....


10. Lok Bhavna

Universe is situated from eternal,

Which is divided in three Lokas.

We are wandering without knowledge....

I'm praying to you...10

y

Give me that Right Path, deva......


12. Dharma Bhavna

Religion is the nature of thing, say Granthas,

I want to receive nature of the soul.

Then, I will get Salvation........

I'm praying to you...12

These are called as twelve Anupreksha,

Meditated by all great persons.

"Chandnamati" wants to get them......

I'm praying to you..

N:M


meccesoefMeKej eWke Jevoveejeefe$eer-Deeefe&kee evoveeceleer

eLece eWske en ngF& heeme ceW, ogeflee eWke kegbLegefpeve keer~leerLekej ece ceW en henueer, eWke vecetB kegbLegeYegkeer~~6~~

Fve eWkeeW kes oMe&ve mes GheJeeme kee heue eejbYe nDee~

(133) (134)meccesoefMeKej eWke Jebovee meccesoefMeKej eWke Jebovee


72/74

leerLe&jepe meccesoefMeKej nw, Meeele efme#es$e peie ceW~

Ske yeej pees kejs Jevovee, Jen Yeer hegCeJeeve mee ceW~~

TBee heJe&le heee&veeLe efnue, veece mes peevee peelee nw~efpeveMeemeve kee meyemes heeJeve, leerjLe ceevee peelee nw~~1~~

peye ele#e kejW ee$ee, Gme hegCe kee JeCe&ve keee kejvee~

uesefkeve eefleefove Yeer hejes#e ceW, efieefj kee Oeeve efkeee kejvee~~DeeBKe yevokej kejes keuhevee, cesjer ee$ee Meg ngF&~

eele:keeue eues meye ee$eer, pee peekeeje Meg ngF&~~2~~

Ske neLe ceW [er otmejs, ceW eeJeue keer Peesueer nw~peeoelej meye hewoue nQ, hej efkemeer-efkemeer keer [esueer nw~~keYeer ve eueves Jeeues Yeer, efnccele kej heJe&le e{les nQ~heejme eYegkes heeme hengBeves, nslegkeoce ye{ eueles nQ~~3~~

e{les-e{les Dee" efkeueesceerj, kee heLe peye lee neslee~oeeW neLe lejhe leye Fke, eewhe[e kegb[ oMe&ve neslee~~JeneB efoiecyej efpevecebefoj, mebmke=efle keer Deefce Oejesnj nw~

heee&veeLe eveYegyeengyeefue keer cetefle& ceveesnj nQ~~4~~Gme ceefvoj ceW kekej Deheves, eYegkee oMe&ve kej uesvee~megvoj yeveer Oece&Meeuee ceW, Fe nes lees "nj uesvee~~cebefoj oMe&ve kejkes efhej, ee$ee eejbYe kejes Deheveer~yeeeW neLe euees e{ kej peneB, ieewlece mJeeceer eWke yeveer~~5~~

eneB hengBekej "b[er-"b[er, nJee Lekeeve efceeleer nw~ieCeOej ejCe Jevovee mes, ee$ee keer Meeer Deeleer nw~~

Fve ekee ke oMeve me, GheJeeme kee heue eejYe ngDee~$ee eoef#eCee osves mes, D eeies MegYe ieefle kee yebOe ngDee~~MegYe YeeJeeW mes Deeies ye{kej, eWke leermejer Deeleer nw~

eerveefceveeLe efpevesej keer, Jevovee menpe nes peeleer nw~~7~~

eewLee veeke ket leerLekej, DejnveeLe kee Deeee nw~peneB kejes[eWs cegefveeeW ves Yeer, lehekej efMeJeheo heeee nw~~Jevove kej Deeies ye{ves mes, ceefuueveeLe kes ejCe efceues~Deeies "s eWke hej eer, eseeBmeveeLe heokeceue efceues~~8~~

Fve meyekee Jevove kej ceQves, efmeefMeuee kees veceve efkeee~

JeneB efJejepes efmeeW kees, Deheves ceve ceW mcejCe efkeee~~Lekevee veefnb Deye heg


73/74

ee Devele leeLekej kee, lejnJee ket mJeeYetn~Gvekes ejCeeW ceW eeegle, MeerMe Pegkeekej JevotB ceQ~~mebYeJe efpeveJej kee eewonJeeB, OeJeueket ceevee peelee~

Jeemeghetpe efpevekee hevnJeeb, eWke meYeer kees megKeoelee~~13~~

Fvekees Jevove kej Deeies, DeefYevevove eYegkes heeme euees~yevoj efevn meefnle Gve eYegkeer, eWke hes yevoj mes ve [jes~~DeefYevevove kes ejCeeW ceW, kej veceve euees peuecebefoj leke~

e{es JeneB mes peneB nw ieewlece,ieCeOej eYegkeer eWke eLece~~14~~

efhej me$enJeeR eWke mes Deheveer, Deieueer ee$ee kejvee nw~

Oece&veeLe eYegkes ejCeeW ceW, veceve meYeer kees kejvee nw~~megceefleveeLe kee DeejnJeeB, eWke nw DeefJeeue ket kene~veew kejes[ yeeermeueeKe, GheJeeme kee heue efceuelee nw eneB~~15~~

GefVemeJeeB nw eWke Meebefleefpeve, kee pees eneB mes cees#e iees~

veew kejes[ mes DeefOeke cegveer, Fme kegboket mes cees#e iees~~MeebefleveeLe kes mebie meye cegefveeeW, kees ee mes veceve efkeee~hegve: yeermeJeeR eWke hes peekej, JeerjeYet keer MejCe ef ueee~~16~~

eer megheee& leerLekej FkekeermeJeeR eWke hej jepes nQ~kenles nQ eneB keer efceer mes, jesie meYeer veMe peeles nQ~~Fvekee Jebove kejkes heeme ceW, efJeceue veeLe keer eWke euees~yeeFmeJeeR Fme eWke kees vecekej, DeefpeleveeLe kes efveke euees~~17~~

Lekes keoce mes lesFmeJeeR Fme, eWke kee Jebove keef"ve lees nw~uesefkeve ee$ee hetjer kejves, kee MegYe YeeJe oe ceW nw~~

Fme eeeyemeJee eke he veceeveeLe ejCe kee veceve ekeee~heejmeveeLe eYetheeves nsletefhej ceQves ieceve efkeee~~mJeCe&Ye en eWke nw Debeflece, ee$ee hetCe& eneB nesleer~

heee&veeLe keer hetpeve kejkes, ceve mevlegef eneB nesleer~~19~~

keg #eCe Oeeve kejes efhej veeres, ieghee ceW efmLele ejCe vecees~KegMeer-KegMeer Jevovee hetCe& kej, heJe&le mes veeres Glejes~~ener Jevovee Deelcee keer, YeJelJe Meefe yeleueeleer nw~leYeer evoveeceleer meYeer ceW, Yeefe mJeeb Dee peeleer nw~~20~~

YeieJeved! Fme meccesoefMeKej kee, hegve hegve oMe&ve heeTB~

ener YeeJevee nw ceve ceW, efmeeW kes iegCe ceW jce peeTB~~Fmeer #es$e mes keYeer cegPes, efveJee&Ce Oeece Yeer efceue peeJes~efme Yeefe cesjs peerJeve ceW, efme DeJemLee efoueJeees~~21~~

N:M



74/74

jinagam me dwadsanupreksha

Documents