`mkvidri mosaxleoba aqedan midis, samagierod ... filedaidgmeba. bunebrivia, rom emigracia sakmaod...

5

Click here to load reader

Upload: dophuc

Post on 07-Sep-2018

213 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: `mkvidri mosaxleoba aqedan midis, samagierod ... filedaidgmeba. bunebrivia, rom emigracia sakmaod kargi wyaroa manipulaciebisaTvis, Tuki xelisuflebas aseTi ramis gakeTebas moisurvebs

1

`mkvidri mosaxleoba aqedan midis,

samagierod, `afroqarTvelebi~ Cemodian

da mravldebian”

gazeTi “yvela siaxle” – 9-15 maisi, # 19, 2012

saqarTveloSi Semosuli fuladi gzavnilebis moculoba TandaTan

izrdeba. ase magaliTad: 2012 wlis martSi Semosuli gzavnilebis

raodenobam 108,1 mln aSS dolars miaRwia, rac 5.4 mln dolariT metia

gasuli wlis martis maCvenebelze. riT aris gamowveuli es zrda da ra

rols asrulebs fuladi gzavnilebi Cvens ekonomikaSi? _ am, da sxva

sakiTxebze gvesaubreba ekonomikis mecnierebaTa doqtori, profesori

lado papava:

_ qveyanaSi Semosuli fuladi gzavnilebis raodenobis dadgena

sakmaod advilia, radgan es informacia sistematurad ibeWdeba

saqarTvelos erovnuli bankis veb-gverdze. ra Tqma unda, es aris

informacia sabanko arxebiT Semosuli fulis Sesaxeb, sxva gzebiT

Semosuli fuladi gzavnilebis daTvla praqtikulad SeuZlebelia, Tumca

faqtia, rom bolo wlebSi fuli qveyanaSi ZiriTadad sabanko arxebiT

Semodis, radgan sabanko sistema ase Tu ise ganviTarda. suraTi

daaxloebiT aseTia: Tu ar CavTvliT krizisul 2008-2009 wlebs, qveyanaSi

wlis ganmavlobaSi saSualod erTi miliardi dolaris odenobis

fuladi gzavnili Semodis. aqedan sadRac 60 procentamde aris

gzavnilebi ruseTidan, danarCeni ki yvela im qveynidan, sadac Cveni

Tanamoqalaqeebi cxovroben. mogexsenebaT, saqarTvelos mosaxleobis didi

nawili gasulia sazRvargareT da isini inaxaven TavianTi ojaxebs

saqarTveloSi. ZiriTadad es aris mcire odenobis Tanxebi, Tumca,

gzavnilebi sasicocxlo ineqciis rols asrulebs ara marto am

ojaxebisTvis, aramed Cveni qveynis ekonomikisTvisac. marto fulad

gzavnilebze rom vilaparakoT, es Secdoma iqneboda. pirvel rigSi unda

daviwyoT msjeloba Cveni sagareo savaWro balansiT, romelic mkveTrad

uaryofiTia: dResdReobiT importi 4-jer metia vidre eqsporti. wesiTa da

Page 2: `mkvidri mosaxleoba aqedan midis, samagierod ... filedaidgmeba. bunebrivia, rom emigracia sakmaod kargi wyaroa manipulaciebisaTvis, Tuki xelisuflebas aseTi ramis gakeTebas moisurvebs

2

rigiT,Aam gansxvavebis gamo lari unda gaufasurebuliyo, magram es ar

xdeba ramdenime mizezis gamo: marTalia, sagareo vaWrobaze vkargavT

ucxour valutas, magram imave valutas viZenT swored fuladi

gzavnilebiT. erT-erTi seriozuli wyaro, romlis wyalobiTac qveyanaSi

ucxouri valuta Semodis, swored es gzavnilebia. aseve mniSvnelovania

ucxouri investiciebi da turizmi, romlebsac aseve SemoaqvT valuta

qveyanaSi; ucxouri valutis mniSvnelovani wyaroa saerTaSoriso

daxmarebebic. swored am wyaroebis damsaxurebiT dRes Cveni erovnuli

valutis gacvliTi kursi met-naklebad stabiluria, magram es xdeba ara

saqarTvelos ekonomikis, aramed Cems mier zemoT CamoTvlili fuladi

ineqciebis xarjze.

_ gamodis, rom qveyana ucxoeTidan Semosuli daxmarebebis imedze

arsebobs?

_ mec swored es giTxariT. realurad qveynis ekonomika

praqtikulad ganuviTarebelia. wlebi gadis da uaryofiTi savaWro

saldo ki ar iklebs, aramed izrdeba. es niSnavs, rom Cveni ekonomika

arakonkurentunariania. albaT upriania ganvixiloTECveni eqsportis

struqturac: misi 20-21 procenti modis msubuq avtomobilebze, magram

saqarTvelo msubuqi avtomobilebis mwarmoebeli qveyana rom ar aris? _

es aris qveyanaSi Semosuli ucxouri avtomobilebis reeqsporti, magram

CvenTan gatarebulia rogorc eqsporti. ase rom, eqsportis mexuTedi

uWiravs avtomobilebs, romelsac Cveni ekonomika ar qmnis. qveynis

eqsportSi sadRac 8-procentiani wili ukavia jarTs. amdeni jarTi

saqarTveloSi ukve aRar aris, magram iciT ratom miviReT ase maRali es

maCvenebeli? _ imitom, rom azerbaijanuli da somxuri jarTi, romelic

foTis portidan gadis, saqarTvelos teritorias gaivlis _ es aris

eqsporti maTTvis, CvenTvis ki, pratikulad reeqsportia. sabolood

gamodis, rom TiTqmis mesamedi Cveni eqsportisa, ar aris saqarTvelos

ekonomikis funqcionirebis Sedegi. es aris umZimesi mdgomareoba, magram

rom ar arsebobdes fulis Semodinebis sxvadasxva arxebi, qarTuli

ekonomika kidev ufro katastroful mdgomareobaSi iqneboda. saerTod,

ekonomika unda Sefasdes misi saeqsporto potencialiT, rac

gansakuTrebiT mniSvnelovani maCvenebelia iseTi mcire zomis

ekonomikisaTvis, rogoric Cvenia.

Page 3: `mkvidri mosaxleoba aqedan midis, samagierod ... filedaidgmeba. bunebrivia, rom emigracia sakmaod kargi wyaroa manipulaciebisaTvis, Tuki xelisuflebas aseTi ramis gakeTebas moisurvebs

3

_ riT unda aixsnas fuladi gzavnilebis raodenobis zrda bolo

xanebSi?

_Ffuladi gzavnilebis zrdis ori mizezi SeiZleba dasaxeldes:

pirveli _ izrdeba emigrantebis ricxvi da meore, ucxo qveynebSi

mcxovrebi qarTvelebis Semosavlebi matulobs. Cven viciT ra

mdgomareobaSi iyo ruseTis ekonomika 2008-2009 wlebSi, rogorc ki iq

krizisuli viTareba daZleul iqna, gzavnilebic gaizarda. realurad

zrda am ori mizeziT aris ganpirobebuli.

_ axlaxan gavrcelda informacia, rom saqarTvelos mosaxleobis

26 procenti emigraciaSi cxovrobs. ramdenad seriozulia es ricxvi?

_ es sakmaod didi maCvenebelia, radgan gamodis, rom mosaxleobis

meoTxedze meti qveynidan aris gasuli. es niSnavs, rom mosaxleobis

meoTxedma aq arsebobis wyaro ver naxa. Zalian didia sezonuri migraciis

wilic, rodesac raRac samuSao Cndeba, mosaxleobis nawili midis

sazRvargareT da Semdeg ukan brundeba.

_ rogorc qarTuli opozicia irwmuneba, amas sakmaod

moxerxebulad iyeneben arCevnebis dros.

_ es marTlac seriozuli problemaa. warmoidgineT ramdeni

amomrCeveli daikargeba wels ruseTSi imis gaTvaliswinebiT, rom

saqarTvelosa da ruseTs Soris diplomatiuri urTierToba ar arsebobs

da amis gamo saarCevno yuTebi Cveni moqalaqeebisaTvis ruseTSi ar

daidgmeba. bunebrivia, rom emigracia sakmaod kargi wyaroa

manipulaciebisaTvis, Tuki xelisuflebas aseTi ramis gakeTebas

moisurvebs.

_ batono lado, xSirad ismis sayveduri, rom qarTvelebi

zarmacebi arian da amitomac garbian ucxo qveynebSi…

_ modiT, gavixsenoT, rom ucxoeTSi Cveni Tanamemamuleebis

umravlesoba mZime Sromas eweva. rogor, qarTveli kaci wavida da

ruseTSi romeliRac metalurgiul qarxanaSi, an mSeneblobaze daiwyo

muSaoba, rogor fiqrobT, imaves aq ar gaakeTebda? Tanac, iq bina aqvs

dasaqiravebeli da misTvis ucxo garemoSi cxovrobs. amitom, modiT, nurc

imis trabaxs daviwyebT, rom qarTveli kaci gansakuTrebiT

Sromismoyvarea da nurc TviTgvemas mivecemiT, rom uzarmacesi xalxi

varT. ra Tqma unda, Cven didad vafasebT mware simarTles, romelic Tavis

Page 4: `mkvidri mosaxleoba aqedan midis, samagierod ... filedaidgmeba. bunebrivia, rom emigracia sakmaod kargi wyaroa manipulaciebisaTvis, Tuki xelisuflebas aseTi ramis gakeTebas moisurvebs

4

droze didma iliam gviTxra luarsab TaTqariZis mxatvruli saxis

SeqmniT, magram arc ilias uTqvams, mTeli qarTveli eri TaTqariZis

msgavsiao. Cemi azriT, arc gansakuTrebuli SromismoyvareobiT

gamovirCeviT da arc gansakuTrebuli sizarmaciT, erTi sityviT,

Cveulebrivi xalxi varT. me piradad, ara erTi da ori qarTveli

qalbatoni vici, romelic momvlelis Zalian mZime, damamcirebeli SromiT

aris dakavebuli ucxoeTSi, magram sxva gza, rom ojaxi Seinaxos da

Svilebs ganaTleba misces, maT ubralod ara aqvT.

_ bolo xanebSi Cveni xelisufleba ufro xSirad laparakobs

qveynis reabilitaciaze. axlaxan daiwyes msjeloba kaxeTis, wyaltubos

reabilitaciaze da a.S…

_ wyaltubos reabilitaciaze saubrisas CemTvis mTavari is iyo,

rom prezidentma Tqva simarTle, romlis Tqmisganac aqamde Tavs ikavebda:

momeciT daaxloebiT oTxi weli da am qalaqs turizmis meqad

gadavaqcevo, riTac gviTxra, rom is marTlac apirebs preier-ministrobas.

prezidentobis vadis amowurvamde mas weliwadnaxevarze cota meti darCa,

magram kidev iTxovs 4 weliwads. amiT, wyaltuboSi man praqtikulad

aRiarebiTi Cveneba misca sazogadoebas. ar minda mkiTxvelma ise gaigos,

rom me cudad aRviqvam aRmSeneblobas, magram cudi is aris, rom es

yvelaferi xSirad fiqciaa. magaliTad: zar-zeimiT gaixsna anakliis

kurorti, iTqva, rom iq aigo unikaluri xidi, romelic saerTaSoriso

konkursSi unda yofiliyo wardgenili, magram movida wvima da

adidebulma engurma es xidi uecrad waiRo. zar-zeimiT gaixsna

sakoncerto darbazi baTumSi da pirvelive koncertze, wvimam rom

dascxo, Weridan wyali wurwuriT Camodioda. gavixsenoT Tbilisis

aeroporti, romlis saxuravic qarma waiRo. axla naxeT ra saintereso

ambavi xdeba _ 26 maiss unda Catardes parlamentis pirveli sxdoma

quTaisSi. saakaSvili ambobs, rom Senoba 26 maiss unda dasruldes,

imavdroulad saqarTvelos mTavrobis oficialuri informaciiT, 26 maiss

parlamenti mxolod nawilobriv iqneba dasrulebuli. aseTi problemebi

saqarTveloSi samwuxrod, Zalian bevria, amitom, roca raRac Sendeba da

keTdeba, kargia, magram roca erTxel gakeTebuli unda gakeTdes

meorejer, es cudia. aRamaSeneblis gamziris galamazeba yvelas axarebs,

magram Camosulma stumarma ra icis, im galamazebuli fasadis miRma ra

Page 5: `mkvidri mosaxleoba aqedan midis, samagierod ... filedaidgmeba. bunebrivia, rom emigracia sakmaod kargi wyaroa manipulaciebisaTvis, Tuki xelisuflebas aseTi ramis gakeTebas moisurvebs

5

xdeba. aba midiT da hkiTxeT xalxs, romelic iq Zvel, gaubedurebul

saxlebSi cxovrobs. amitom Cven gvWirdeba ar fasaduri winsvla, aramed

realuri, am SemTxvevaSi Cveni Tanamoqalaqeebic ar gaiqcevian qveynidan,

radgan qarTveli eri Tavisi bunebiT ar aris momTabare eri, dRes ki,

rodesac Tundac oficialuri statistika meubneba, rom mosaxloebis

meoTxedi emigraciaSia, es niSnavs, rom aq umZimesi ekonomikuri viTarebaa.

am fonze saqarTvelos mTavrobam parlamentSi Seitana Rimilismomgvreli

iniciativa, rom unda Seiqmnas diasporis parlamenti. imaze ki ar

fiqroben, rom es xalxi rogorme samSoblos daubrundes, aramed

cdiloben, rom maTTvis Seiqmnas raRac fsecdo parlamenti absoluturad

gaugebari funqciiTa da aseve gaugebari arCevnebiT. ris miRweva undaT,

sruliad gaugebaria. roca aseT kanons iReb, ucxoeTSi gadaxvewil Sens

moqalaqes eubnebi _ iyavi iq, sadac xaro. samagierod, CvenTan Zalian

kargad mravldebian `afroqarTvelebi~, amerikaSi maT afroamerikelebs

uwodeben da Cvenc raRa dagvrCenia, stili unda SevinarCunoT da vTqvaT,

rom isini `afroqarTvelebi~ arian.

esaubra xaTuna CigogiZe