PARASHAT TEROEMA Messiaanse Gemeente Beit-Nitzachon

Parashat Teroema 5777

1

ParashatTeroemaPneeHa-Tora-ParelsvandeTora

ParashatShevoea–wekelijkseSchriftlezingTora:Sjemot/Exodus25:1–27:19Haftra:Melachiemalef/1Koningen5:26-32,26:1-13 BritHa-Chadasha:Jochanan/Johannes2:18-21,HaKorieti’iemAlef/1Korintiers13

Sjemot25:1-7isdehoofdgedachte!

TEROEMA(gewijdegave): “HasjemspraktotMosjé:ZegtotdebneeJisra’eel,datzijvoorMijeenteroema(gewijdoffer)inzamelen;vaniedereman,wiensharthemdringt,zultgijvoorMijeenteroemainzamelen.Ditnuisdeheffingdiegijvanheninzamelenzult:zahav(goud),kesef(zilver),nechoshet (koper);blauwpurper,roodpurper,scharlaken,fijnlinnen,geitehaar;roodgeverfderamsvellen,tachasvellenenacaciahout;sjemen(olie)voorhetlicht,specerijenvoordesjemenha-misjcha(zalfolie)envoorhetwelriekendketoret(wierook);chrysopraasstenenenvulstenenvoordeefodenvoorhetChoshen(borstschild).”-VertaaltuitdeOrthodoxJewishBible(OJB)Desodinhethetverhaal?Teroemaisde19eparsjavandeTora,dezevendevanhettweedeTora-boek,Sjemot.ParsjaTeroemabestaatuit9parsjiot,afdelingenwaarvan4openen5geslotenzijn,telt96pesoekiem,verzen,1145woorden,4692lettersenishiermeede42nalangsteparsja.

Kortesamenvatting

G’ddraagtMosjéophetvolkomgewijdegavenvanallerleiaardtevragenvoordebouwvaneenMisjkan,`deWoning’.ErvolgengedetailleerdevoorschriftenvoordearchitectuurvanhetMisjkanendedienstvoorwerpen.DeBneeJisraëelmoesteneenheffinginzamelen:goud,zilver,koper,blauwpurper,roodpurper,scharlaken,fijnlinnen,geitenhaar,roodgeverfderamsvellen,tachasj-vellenenacaciahout,olievoorhetlicht,specerijenvoordezalfolieenvoorhetwelriekendreukwerk,bepaaldestenenvoorhetEfod(hetschortvandeKoheengadol,hogepriester)enhetborstschild.HiermeemoestendeJodeneenHeiligdommakeneno.a.ookeenArkvanacaciahout,2.5ellang,1.5elbreeden1.5elhoog.Diemoestovertrokkenwordenmetloutergoud.AandeArkemoestendraagstokkenbevestigdworden.IndeArkemoestmendeTafelsvanGetuigenisneerleggen.HetAllerheiligstemagalleendoordeHogepriester,deKoheenGadol,eensperjaar,opJomKipoer,betredenworden.IndeAronhaKodesj–deHeiligeArke–bevindenzichdeStenenTafelenmetdeTienwoordeneneenSeferToravanMosjéRabbenoe.

Parashat Teroema 5777

2

InParasjatTeroemamakenwekennismetdemeestgedetailleerdeinstructiesoverenvoordebouwvandeMisjkan(Tabernakel)indewoestijn.HetwoordMisjkanisverwantaanhetwoordshachan,watbetekent'wonen',envormtookdeShoresj(stamwoord)vanhetHebreeuwsewoordSjechiena. HetwoordSjechiena(Hebreeuws:שכינה)geeftdeGoddelijkeaanwezigheidaanineenplaatsofplekindewereld.InhetbijzonderindeTempelteJeroesjalajiminhetlandIsraël.DeMisjkan(tabernakel)diendealseenmobieleTempel,zoalsdebneeJisra’eeldoordewoestijnreisdedoormiddelvan42etappesnaarhetBeloofdeLand,uiteindelijkkwamenzijtotstilstandopdeplaatsvanSjielo,waardeMisjkan369jaarstond.ZieTalmoed(Zevachiem118b).SjieloiseenbelangrijkeplaatsindegeschiedenisvanhetJoodsevolk.ToendeIsraëlietenonderleidingvanJehosjoeahetlandveroverdhadden,kwamenalleIsraëlietensameninSjieloenwerddaardetentdersamenkomstopgericht(Joz.18:1).Inhetheiligdomhadmenbetoverendekleurenvantechelet,scharlakenenpaarsnaardegoudengespenopdegordijnen.Elkfacetwerdzorgvuldigontworpenenversierd.De13-atributenvanG’d.Nietminderdan13hoofdstukkeninhetboekExoduszijngevuldmetdedetailsvandebouwvanhetHeiligdom,vandeafmetingenvanelkepijler,omdekleureninelktapijt.Bijzonderisdatweindezehoofstukkenziendater13gebruiksvoorwerpengemaaktwordenvoordeMisjkan(Tabernakel,ookweldetentdersamenkomstgenoemd)eningebruikgenomenwerden.Deze13gebruiksvoorwerpen,dieindeMisjkanwerdengebruiktstaaninconnectiemetde13-atributenvanG’d.Watmaakthetgetal13zobijzonder?DeHebreeuwsetaalkent22letters.Jijenikvertegenwoordigenaldie22lettersinhunkarakterseninhunpersoonlijkheden,dieallemaalopeenbepaaldniveaunaarHasjemenzijnMasjiachverwijzen.HetHebreeuwsewoordvoor“liefde”isאהבה“ahava”:Detotalegetalswaardevanditwoordis13(א)=1+heeftenechad”“אחדis“één”voorwoordHebreeuwsehethetMaar13.totaal=5= (ה)+2=(ב)+5=(ה)ookdetotalegetalswaardevan13(א)=1+(ח)=8+(ד)=4=totaal13.SjemaJisra’eel,AdonaiElo-hénoe,Adonaiechád

WathebbendezetweeHebreeuwsewoordennogmeermetelkaartemakendandegetalswaarde?Dezewoordenhorenbijelkaar,vanwegedatzebeidesprekenoverhethoudingsaspect.WelteverstaangaathethieromdehoudingsaspectvanDeMasjiach.

WatheeftdittemakenmetdeMisjkan?

Deparasjatvandezeweekherhaaldzichindeberichtgevingvanvorigeweekmetalshoofdbericht:“IkzalinhetmiddenvandebneeJisra’eelwonenenIkzalhuntotG’dzijn.”(Exodus29:45).Dezeweekzienwedeuitwerkinghiervan.Hierkomthetvleesendegeestsamen.

G’dheeftonspersoonlijkeenkompasgegeven,namelijk:deTora.De10woordenzijnonsallegegevenopdebergHorebenstaanalsraamwerkvanG’dsgeheleinstructie.DezeinstuctieispersoonlijkaanonsgegevendoorHasjem,ominonzerelatie’stekunnenfunctionerennaarenmetelkaar.Waarom?Doorderelaties,diewijineersteinstantiemetelkaaronderhouden.DoorelkaardagelijksteondersteunenbrengenwijMasjiachhieropaardezichtbaarinonsmidden.

Parashat Teroema 5777

3

Doorahava“liefde”enechad“één”teverbindenaanG’dzijnwijéén:“SjemaJisra’eel,AdonaiElo-hénoe,Adonaiechád”.Doorzijnpersoonlijkeonderpandkunnenwijinditlevenhieropaardefunctioneren.Watisonspersoonlijkeonderpand?ZijnonderpandiszijnGeest.RavSja’oelgeefthieronshetantwoordinhetHebreeuwseBijbelboekHaKalati’iem,watwijindeNederlandsetaalbeterkennenalshetBijbelboekGalaten.“Wantjulliezijngeroepen,broeders,omvrij(חרות, cheiroet)tezijn;(gebruikt)echterdievrijheidnietalseenaanleidingvoorhetvlees,maardientelkanderdoorahava(liefde).WantdegeheleToraisinéénwoordvervuld,indit:V'AHAVTAL'RE'ACHAKAMOCHA("Hebuwnaasteliefalsuzelf").[Lev.19:18].”-HaKalati’iem/Galaten5:13-14DehoogstevormvanhetbeantwoordenopdeliefdesbriefvanHasjemisaanbidden.WatRavSja’oelhierzegthetisnieten/ofmaarenen.Alswijwerkelijkechad“één”zijnmetG’ddoenwijinonsvleesengeestdewerkenvanG’d.WantdandoenwijZijnahava“liefde”.“Wantgeloofzonderwerkenisdood”(2:26) zegtJa’akovdebroervanJesjoeainzijnbrief.Doordagelijkspersoonlijkmetdezewoordenaandeslagtegaanvindterelkedageentransformatieinonslichaamplaats.Hetiseenproces!DoorpersoonlijkopG’dtevertrouwen,doorZijnLiefdeteaccepteren,wordtdemenséénmetG’d.Deahava“liefde”brengtallesonderechad“één”dak.IndeNederlandsen.b.gvertalingstaatinvers7vanhetBijbelboek1Korintiërs13:“Allesbedektzij….”.Maarindeletterlijkegrondtekst(Aramees)staater:“deahava(liefde)brengtallesonderééndak”.Datisahava,DeliefdediewijhebbenvoorG’d,doordagelijkssamenmetHemtewerkenhierdoorzettenwijdegeestvanG’d,dieinha-shomajim“Hemelen”isvrij.DitisdegeestenzijndewerkenvanMasjiachTsadiekenoe“onzerechtvaardigeMasjiach”.Ditisdewerkelijkeaanbidding:“DewaarachtigeaanbidderszullendeVaderaanbiddeninRoeach(adem,windengeest)eninEmet(waarheid);wantdevaderzoektzulkeaanbidders;HasjemisRoeach(adem,windengeest)enwieHemaanbidden,moetenHemaanbiddeninRoeacheninEmet.”–Jochanan/Johannes4:23-26G’dzoektzulkeaanbiddingomdatwijZijnahavabeantwoordenenhierdoorzijnwijechád“één”metHem.Hiermeeziejedatdewareliefdeniettedelenis,Zijnliefdeiséén,“degroterevandezeisdeliefde”.(1Kor.13:13).Laatnou1Kor.13het13dehoofdstukzijnen13versenhebben.Toeval?Indieahava(Liefde),indie“eenwording”wordtalhetverloreneweertotzijnjuistebestemminggebracht.“opdatG’dzijallesinallen”(1Kor.15:28).DitishetheledoelvanhetbouwenvandeMisjkan.ZoalsHasjemonsheeftaangeven“Ve'asoeliemikdasjveshachantibetocham”(Exodus25:8).G’dwilnietzomaarbijonswonen?Hijwilpersoonlijkinonswonen!DitisdewarebetekenisvanhetHebreeuwsewoordbetocham(injewonen).DezegedachtewordtookgeciteerddoorJa’akov,(Jakob(us),debroervanJesjoea:"...MaarwiezichverdieptindevolmaakteTora,vandeVrijheid(חרות, cheiroet),endaarbijblijft,nietalseenvergeetachtigehoorder,echteralseenwerkelijkdader,diezalbehoudenzijninzijndoen."-Ja’akov1:25VaakwordtergeleerddatdeTora(instructie)"slavernij"is.DitgeldtalleenalsmendeToraverkeerdinterpreteertenonjuisttoepast.IsraëlisnietvrijgewordentoenzeEgypteverlieten.ZewerdenwerkelijkechtvrijwanneerzedeTorapersoonlijkzelfaccepteerdenenzijdiegingentoepassen.DeToraisDevolledigevrijheid!Waarom?omdatwijhierdoordagelijksdegeestvanMasjiachkunnenvrijzetten.Ditisdewerkelijkesamenwerkingtussenhemelenendeaarde.

Parashat Teroema 5777

4

EENWOONPLAATSVOORG’DTUSSENHETVOLKDebouwvandeTabernakelwasdetikkoen(herstel,reperatie),deverbeteringvandezondevanAdam,deeerstemens.NadeExoduswashetvolkvanhetBoekgeboren.MetdeTabernakelwerdhetweermogelijk,datG’dtussendemensheidzouwoneneneenparadijselijkerelatietussenG’denmenszouwordenhersteld.ZoalsG’ddewereldhadgeschapenendemensdaarinlietwonenenwerken-`omhaartebewerkenenhaartebewaken’(Gen.2:15)–zoisdemens–alsreactie-geroepenomeenHeiligdomtebouwenomdaarinG’dalshetwaretelatenwonen(Exodus25:8).HiermeewordtdemensG’dspartnerindevoltooiingvandeSchepping.NadebouwvanhetHeilgdomiserdedienstindeTabernakel(MisjkanofMikdasj)waarweexactdeoffer-opdrachtenmoetenopvolgen.InhettweedehoofdstukvanBereesjietgaatG’ddoorGanEden,hetParadijs,enluidtonzeopdrachtomnaarHasjem(G’d)teluisteren.RabbijnAmnonBezekwijstopeenaantalfrappantesemantischeovereenkomstentussendeScheppingvandewereldendebouwvandeTabernakel,hetMisjkan.1.Deuitdrukkingvandetaakvandemens:`omhaartebewerkenenhaartebewaken’staatookbijdeTabernakel:`ZijzullenallevoorwerpenvandeTentvansamenkomstbewakenomdedienstvandeTabernakeluittevoeren’(Numeri3:8).2.`ZijhoordenhetstemvanG’ddoordeTuingaan’(Gen.3:8)en`IkplaatsmijnHeiligdom–danzalIktussenjulliekunnengaanenjullietotG’dzijn(Lev.26:11-12).3.AandeingangvanGanEden,hetParadijs,staantweeCherubijnen`omdewegnaardeboomvanhetLeventebewaken’enookopdeHeiligeArkeinhetAllerheiligstestondentweeCherubijnenwaartussendestemvanG’dhoorbaarwas.4.G’dkleeddeAdamenChavainhetParadijs(Gen.3:21)enookMosjékleeddeAharonenzijnkinderen(Exodus28:40-41).5.OverdeScheppingstaatinSpreuken(3:19-20)datG’ddezemaaktemetchogma(wijsheid),biena(inzicht)enda’at(kennis)terwijlBetsaleel,dearchitectvandeTabernakelookmetdezeintellectueleeigenschappenbeschrevenwordt(Exodus31:3).6.BijdeScheppingstaaterzevenkeerdatG’ddewereldmaakteterwijldezelfdeuitdrukkingookzeerregelmatiggebruiktwordtbijhetvervaardigenvandeTabernakel.7.ZoweldeScheppingalsdeTabernakeleindigenmeteenberacha(zegen):`G’dzegendedezevendedag’(Gen.2:3)en`Mosjézegendehen’(Exodus39:43).8.BijdeScheppinggebruiktdeToraeenuitdrukkingvanvervolmaking:`G’dmaakteZijnwerkafopdezevendedag’(Gen.2:1-2).Enzo`maakteMosjéhetwerkaf’(Exodus40:33)staatbijdeTabernakel.Hetmogeduidelijkzijnuitdezeparalellen,datdebedoelingvandeTabernakelwasomdeScheppingtevervolmakenendaarina.h.w.een`woonplaatsvoorG’dtecreeren’.Voetnoten:

- Detabernakel,ookweldetentdersamenkomstgenoemdisindeToraeenverplaatsbaretentdiedienstdeedalsplaatsvanaanbiddingvoordeIsraëlietenensymboolstaatvoorG’dsverblijfinhunmidden.

- Chava(Hebreeuws:חוה,Chava)isdeHebreeuwsenaamvoorEva.ChavaiseerstevrouwdiedoorG’dwerdgemaakt,uiteenribvandeeerstemens,Adam.HaarnaamChavawordtgenoemdinGenesis3:20en4:1,enooknogin2Korinthiërs11:3en1Timotheus2:13.DenaamChavaheeftdebetekenis"delevengevende",zijismetanderewoordenisdestammoedervanallelevende(degehelemensenheid).

Parashat Teroema 5777

5

G’dwilinenbijdemenswonen.‘MaakMijeenheiligdom–Misjkan–zodatIkinjulliehartkanwonen’(Exodus25:8).G’dwilinenbijdemenswonen.HetMisjkan(tabernakel)wasverdeeldindrieafdelingen:eenchatseer(voorhofofbinnenplaats),hetHechal(Heiligdom)enhetAllerheiligste.InhetHeiligdomstondeneensjoelchan(tafel)metverdiepingenwaaropdeheleweekverse`toonbroden’lagen,eengoudenmenorametzevenarmen,diealtijdbranddeeneenkleingoudenaltaardatbestemdwasvoorhetofferenvanwierook.DevoorwerpenvanhetMisjkandedendenkenaandeverschillendeorganeninhetmenselijklichaam:dedraagbomenkomenovereenmetderibben,gordijnenlijkenopdehuid.Dekior,hetwasbekkenkomtovereenmethetlichaamsvocht,deketoret,hetreukwerkmetdereuk.Demenorasymboliseertdegeestvandemens,desjoelchan(detafel)demaag.DeEngelenmethunuitgespreidevleugelsdoenonsdenkenaandelongen,deAron,heiligeArkelijktophethart.HetmenselijkelichaamiseenMisjkan(Tabernakel),diezonderhandenisgemaakt.ZiedeMidrasjHaGadolendecommentarenvandeDivreiBeitHillelHetheiligdomiseensymboolvoordemensinzijnaardseopdracht.ZoishetHeiligdomeensymboolvoordemens.DatzegtdeToraook:‘MaakMijeenheiligdomzodatIkinjulliebetocham(hart)kanwonen’.DatwasenisdehelebedoelingvandeMisjkan.

RavSja’oelbevestigddezegedachtenaanonsinhetHebreeuwseBijbelboekHaKorieti’iemwatwijinhetNederlandsetaalbeterkennenalshetBijbelboekKorintiers.

“Heeftunietda’at(volledigekennis),datjijdeHasjemHechal(TempelvanG’d)bentendatdeRoeachhaKodesj(deheiligeadem,windengeest)vanHasjeminuwoont?”-HaKorieti’iemAlef/1Korintiers3:16Vluchtvoordezenoet(onkuisheid):“MaardiezichaanHasjemhecht,isechad“één”Roeach(adem,windengeest)(metHem).Vluchtvoordezenoet(onkuisheid)(Spreuken6:23-7:27)!Elkeanderechet(zonde),dieeenmensdoet,gaatbuitenzijneigenlichaamom.Maardooronkuisheidbezondigtmenzichaanzijneigenlichaam.Heeftunietda’at(volledigekennis),datuwlichaameenHasjemHechal(TempelvanG’d)isvandeRoeachhaKodesj(deheiligeadem,windengeest),dieinuwoont,diegijvanG’dontvangenhebt,endatjijnietvanjezelfbent?Voor[deGe’oela[verlossing]vanjouw[uitdeGaloet[ballingschap]vandeChet[zonde]benjijgekochtenbetaald.Daarombrengkavod[verheerlijk]danG’dmetuwlichaam[Psalm74:2].”-1Korintiers6:17-20Ditleidtonsnaardebesorahatova(degoedeboodschap)vanJohannan,waarinJesjoeaietsgeweldigszegtoverzijnlichaam,diehijverbindaandeTempel:“DeJodendanantwoorddenenzeidentotHem:WatvoorOt(wonderteken)hebjeonslatenzienvandezedingendiejedoet?Jesjoeaantwoorddeenzeitothen:Breektdezetempelafenbinnendriedagen[Jona1:17;Hosea6:2]Ikzalhemdoenherrijzen.DeJodendanzeiden:ZesenveertigjarenisoverdezeHechal(tempel)gebouwdenjijzulthembinnendriedagendoenherrijzen?MaarHijsprakvandeHechalzijnslichaams.[Gen47:18;Ps16:9-10;Job19:25-27;Jes.53:10-11].”-Jochanan/Johannes2:18-21Voetnoot:

- Onkuisheidiseenhandelingofuitingdieingaattegendeheersendeseksuelemoraal.Hetgaatvanonkuisegedachtentotonkuisehandelingen.

Parashat Teroema 5777

6

DeTalmoedspreektoverdedoodvanderechtvaardigenopditniveau:“...DedoodvandeTsaddikiem(rechtvaardigen)isopeenniveaugezetmetdeverbrandingvanhethuisvanonzeG’d."–TalmoedRosjHasjana18b,SoncinoPersEditionR'ChaimvanVolozhingeefthetvolgendecommentaar:"AlsiemandzichheiligtdoordejuistewijzedoordeprestatiesvanalleMitswot(opdrachten)...DanishijdeBeetHaMikdasj(detempel)zelf...WantditisdewaarheidoverTsadikkiemdoordedadenwelkezijnwenselijkdoordeGezegendezijdeMikdasjmamasj(definitieveHeiligdom)"-R'ChaimvanVolozhin,NefeshHaChaim,Gate1,Ch.4DitideekomttotbloeiinhetboekvandeTweedeKoningen,dieonshetverhaalvaneen tsaddiekgenaamdGedaljavertelt:"OverderestvanhetvolkinhetlandvanJuda,diehijhadlatenoverblijven,steldeNebukadnessar,dekoningvanBabel,Gedaljaaan,dezoonvanAchikam,dezoonvanSafan,gouverneur....Maarhetgebeurdeindezevendemaand,datJismaël,dezoonvanNetanja,dezoonvanElisama,eenmanvankoninklijkenbloede,kwammettienmannenbijzich;zijsloegenGedaljadood,entevensdeJudeeërsendeChaldeeën,diebijhemteMispawaren."-2Koningen25:22,25Vandaagdedagwordtzijndoodwaargenomendooreenvastendag.YeshivaTiferetheeftcommentarenoverhetlevenvanGedalia.HetmogeduidelijkzijndatGedaliaeenprototypevandeMasjiachwasenis:"BijdeugdvanzijnconstanteverbindingmetHasjementegelijkmetZijnvolk,washijdebrugtussenhemelenaarde.HijwasdeBeetHaMikdasj(detempel)ineenmenselijkevorm.Hijwasdienstbaaraanhet“volk”enhijzaghetpuntvanlichtinelkvanhun,samentebrengenalseenindienstvanhun'tempel'.Ditziejeteruginhetwoord"Vajagel"mannelijkevorm.DeuitstortingvanlevenskrachtvandeSchepperwerdgekanaliseerdviaGedalianaarderestvandewereld,opdezelfdemanierdateenman,dateenismashpia,uitstortzijnzegenopzijnvrouw...Gedaliawaseentsaddiek.HijwasdeenigeoorzaakvandevoortdurendepersoonlijkeinteressevanHasjeminEretzJisraëlopdatmoment.Hetisomdezereden,datzijndoodletterlijkderedenisvandeverwoestingvandeBeetHaMikdasj(detempel).DeRambamnoemthem"debrandendekool."Netzoalseengesmoordvuurweertotlevenkomtdooreenpaareenzameresterendekolen,zowerdhetBeetHaMikdasjniethelemaalverteerdzolangalsGedalialeefde.Zijndoodiseenvastendagwaardig."-TzomGedalia5771,R'PesachSiegel,YeshivaTiferet[9]DeTalmoedhaaldhetprincipeaan:מיתתןשלצדיקיםמכפרת,"dedoodvanderechtvaardigeverzoent,""R.Ammizei:'WaaromishetverslagvandedoodvanMiriamgeplaatstnaastde[wettenvande]vanderodevaars?Omuteinformerendatzelfsalsderodevaarsgebodenverzoeningverschafte[doorhetritueelgebruikvanzijnas].Zodoetdedoodvanderechtvaardigeookverzoeningverschaffen[voordelevendendiezijhebbenachtergelaten].R.Eleazarzei:"Waaromwordt[hetverslagvan]dedoodvanAaronopdevoetgevolgddoor[derekeningvanhetafleggenvan]depriesterlijkegewaden?[Omuteinformeren]datnetzoalsgewadenvandepriesterde[middelen]warenomdeverzoeningtebewerkstelligen,zodatdedoodvanderechtvaardigenverzoeningkan[bewerkstellen]."-TalmoedMoedKatan28a,SoncinoPersEditionVoetnoot:

- JesjivaTiferetiseenjesjiva(Hebreeuws:ישיבה)welkeeenJoodseinstellingis,diezichrichtopdestudievandetraditionelereligieuzeteksten.IndeeersteplaatsdeTalmoedendeTorastudie.Onderzoekwordtmeestalgedaandoormiddelvandagelijksesjioeriem(lezingenofcolleges)studiewordtmeestalgepaardgedaangenaamd:ḥavroetas(Arameesvoor"vriendschap"of"kameraadschap").Ḥavroeta-stijllereniséénvandeuniekekenmerkenvandeJesjiva.

Parashat Teroema 5777

7

JesjoeavanNazarethisdeultiemeTsaddiek.Zijnlichaamisdetempel,diewerdverwoestenherbouwdindriedagen.Hijisonzeverzoening:"MijnJeladiem (kinderen),ditschrijfiku,opdatgijniettotzondekomt.Enalsiemandgezondigdheeft,wijhebbeneenvoorspraakbijdeVader,JesjoeaHa-Masjiach,deTsaddiek(rechtvaardige);enHijiseenverzoeningvooronzezondenennietalleenvoordeonze,maarookkolHaOlamHazeh(heeldewereld). [Num5:15;Jes53:10]."–Jochananalef/1Johannes2:1-2DehemelseTempelR'JehoedaChayounciteerteenMidrasjbeschrijftdevisievandeHemelseTempeldatMosjéervaardevoordathijstierf:"Onzerabbijnenzeiden:OpdedagdatdedoodvanMosjéRabbenoenaderde,brachtG’dhemtotaandehemelenliethemzijnGoddelijkebeloningzienenwatdetoekomstbrengenzou...[hij]zagG’ddetempelbouwenmetedelstenenenparels.TussenelkesteenwasdegloedvandeSjechiena“deGoddelijkeaanwezigheid”,meerstralenderdandeparels.MasjiachbenDavidstondin[deTempel]enAharon,debroer[Mosjé’s],stondopzijnvoeten,zijnmantelophem...MosjévielopzijnaangezichtvoorG’denzeitegenhem:'Meestervandewereld,geefmijtoestemmingomtesprekenmetuwgezalfde(Masjiach)voordatiksterf."Mosjé[toen]vroegaandeMasjiachbenDavid,"G’dspraktotmij,[zeggende]hijzoudetempeltebouweninhetland...enzie,ikhebgezienhoehijtempelmeteigenhandbouwdeindehemel!"MasjiachzeitotMosjé,"Mosjé!Ja’akovjevoorvaderzaghethuis,datzalwordengebouwdopaarde...'WanneerMosjéRabbenoe,vredezijmethem,dewoordenhoordevandeMasjiachbenDavid,ervaardehijeengrootgeluk...[Toen]gafhijzijnzielaanG’dvanharte."-MidrasjArakim,Midrasj"HasjemBeChochmahYasadAretz",aangehaaldinOtzrosHaAcharisHayamim,wanneerMoshiachComes,R'JehoedaChayoun,pag.201-202DatHasjemkansamentrekkenzijngrenzelooslichtineenmajestueuzehemelseTempelisgemakkelijkerteaanvaardendanZijnKavod(heerlijkheids)woningineentempeldoormensenhandengemaakt.DitverbijsterdeSjlomoHa-Melech’sgeest:"ZouG’ddanwaarlijkopaardewonen?Zie,dehemel,zelfsdehemelderhemelen,kanUnietbevatten,hoeveeltemindithuisdatikgebouwdheb."-1Koningen8:27Ditiseenparadox.DeuitstralingvandeOneindigeWezenkanwonenineenbeperkteruimte.DeMidrasjspreektvanHasjem'stzimzoem,samentrekking,vanZijnheerlijkheidindeTabernakel,"EenSamaritaanvroegaanR.Meir:...'IshetmogelijkdatHijvanwiegeschrevenstaat:'VervulIknietdehemelendeaarde?(Jer.23:24)spraktotMozestussendetweedraagstokkenvandeArk?'Brengmeeengrotespiegel,',zeihij.Wanneerhijhetbrachtzeidetothem,'Kijknaarjereflectie,'enhijzaghetvergroot.'BrengmeeenkleineSpiegel"Hijbrachthet.'Kijknaarjereflectie'Hijzaghetinhetklein.'Alsje,alleenmaarvleesenbloedbent,'zeihij,'kanjedanuiteigenwiljezelfveranderen?HoeveelmeerkanHijopwienswoorddewereldtottotstandisgekomenveranderen!'`Zoalsalshijdatwenst:"VervulIknietdehemelendeaarde?,"terwijlhijwenstwanneerHijmaarwil,HijspreekttotMozes,vantussendedraagstokkenvandeArk.’"-GenesisRabba4:4,SoncinoPersEditionVoetnoot:

- Nazareth(Hebreeuws:נצרת–Natsrat)komtvanhetHebreeuwsewoordNetzerwatspruidbetekend.IndeTenachstaatereenprofetiedateenbijnaamvanMasjiachspruidzalzijn.

Parashat Teroema 5777

8

DivreiBeitHillelzegt:"DezecorrespondentievanhetMisjkan(tabernakel)naarhetmenselijklichaamkomtomonstelerendatwenooitmoetendenkendatdeSjechiena“deGoddelijkeaanwezigheid”alleenrustinhethoutenstenenvanhetMisjkan;hetdoet(ofdeed,inplaats)natuurlijkzijnerwonen,maarnogbelangrijker,hijwoontiniedermens.OmdatiedervanonsiseenrustplaatsvoordeSjechiena“deGoddelijkeaanwezigheid”.Wijmoetenvoortdurendonsheiligenenwijdenaandatdoel.Terugkerennaarhetniveauvandeuniverseleperspectiefisereendwarsbalkdatalleplatensamenhoudt;DitvertegenwoordigtdeMasjiach.IedermoetenonszelfheiligenenonswijdenaanhetdienenvanHasjemalsindividuen,maarookmoetenwijallemaalbijelkaarkomenalseengeheel.WanneerdeMessiaskomt(MogeHijspoedigkomeninonzedagen),zalHijalleindividuenverenigen,endegeheleMisjkanvervullen;opdatmoment,zaldeShechina“deGoddelijkeaanwezigheid”uiteindelijkinstaatzijnomindewereldtewonen."-DivreiBeitHillelRavSja’oelbevestigddezegedachteenschrijftonshetvolgendehierover:"Zozijtgijdangeenvreemdelingenenbijwonersmeer,maarmedeburgersderheiligenenhuisgenotenG’ds,gebouwdophetJesod(fundament)vandeSjlichiem(apostelen)enNevi’im(profeten),terwijlMasjiachJesjoeazelfdeRosjpina(hoeksteen)is[Psalm118:22].InHemwastelkbouwwerk,goedineensluitend,optoteentempel,heiliginadonai,inwieookgijmedegebouwdwordttoteenwoonstedevanHasjemindeRoeachHakodesj(deheiligeadem,windengeest).[T.N.IndithoofdstukmaaktRavSja’oelergebruikvanomderechtersvanhetBeetHaMikdasj(detempel)teonderwijzenoverhetreddendewerkvandeMessias.]."-Efeziërs2:19-22JijbentdetempelvandelevendeG’d."WelkeovereenkomstheefteentempelvanG’dmetdeafgoden?WantjijbentdetempelvandelevendeG’d.ZelfsalsG’dzei:"Ikzalinhenwonen,enwandeleninhen;enIkzalhunG’dzijn,enzijzullenmijnvolkzijn[Lev.26:12;Jer.32:38;Ezek.37:27]."-2Korintiërs6:16BinnenkortishetweerPoerim.Hetzijnjuistwijalsvolk,diemeerderekerenindegeschiedenisonzetempelnietgoedhebbenbewaaktenbeschermd.Dithadenheeftconsequentiesvooronsalsvolk,waardoorHasjembijonstijdelijkheefttoegestaandatonzevijandzeerdichtbijonskonkomen.MaarBaroechHasjemheeftG’dookhierineenkeergegeven,waardooreentikoen(herstel,reperatie)konkomen.Voetnoten:

- HetHuisvanHillel(Hebreeuws:בית הלל,BeetHillel,ookwelbekendalsdeAcademievanHillel),waseenschoolvandejoodsehalachaenexegeseenwasopgerichtdoordeberoemdeHilleldeoude,dieopbloeideinde1eeeuwvoorMasjiachinJeruzalem.

- RavSja’oelHebreeuws:התרסישאול,SjaʾoelHaTarsi,"SaulofPaulusvanTarsus")(Tarsus,ca.3-Rome,64of67)waseenjoodserabbijneneenzoonvaneenFarizeeër.HijhadzijnopleidinggenotenbijdejesjivavanGamaliël.HijiseenvandevroegeleidersvandeJoodsMessiaansebeweigingenspeelteencentralerolindevroegeontwikkelingenverspreidingvandebesora(goedeboodschap)indelandenronddeMiddellandseZee,inhetbijzonderinwatnuTurkijeenGriekenlandis.

- Midrasj(Hebreeuws:מדרש;"onderzoek"of"uitleg",meervoudmidrasjim)iseenHebreeuwswoorddatopdemethodevanexegesevanBijbelsetekstenduidt.Midrasjkanookverwijzennaareencompilatievanlessen,indevormvancommentaaroverdeTora(Tenach).

Parashat Teroema 5777

9

TotslotHetHebreeuwsewoordteroemawordtvaakvertaaldalsgewijdegave.Maarerziteenextradimensieachterditwoord.Hetwoordteroema(ּתְרּומָה)komtvanhetHebreeuwsewoordRam(ר ם ) watopheffenofverhogenbetekent.Ditisdewerkelijkebetekenisachterhetwoordteroema.Dooronzeteroema(gewijdegave)tegevenverhogenwijhiermeedagelijksonzeMasjiach.“RamVenishahaMasjiach”,HoogenverhevenisdeMasjiach.G’dwilopallezintuiglijkemanierentussendemensenzijn:metwoorden,rituelen,geuren,kleuren,geluiden.Hijzegt:‘DebneeJisra’eelmoeteneenheiligdomvoormijmaken,zodatiktemiddeninjulliekanwonen.(Exodus25:8)HetgeheimvandezeparasjatisomdewarebedoelingvandebouwvandeMisjkantebegrijpendooreerstmethet(verstand)tebegrijpenendandievervolgensdaarnatetransformerennaarjeHart,waardewaretransformatieplaatsvind.DitvindplaatsopdagelijksebasisinrelatietotHasjem.Jesjoeaheefthetpersoonlijkaanonsbeloofd!AlswijinwareaanbiddingzijnbeantwoordenwijZijnahava“liefde”,waardoorwijmetHemechád“éénzijn.HierdoorzalHijonsnietalleenbijstaan,maarookpersoonlijkbeschremeninonzetaak,diewijhieropaardehebben.“ZoiemandHasjemHechal(TempelvanG’d)schendt,G’dzalhemvernietigen.WantHasjemHechal,endatzijnjullie,iskadosjheilig!”-1Korintiers3:16Wemoeteninonzedagendrukbizigzijnmethetbouwenvandetempelhieropaardeinonzegezinnen,onzegemeenteenwereldwijd.TochkijkenweuitnaarhetmomentdaternietmeereenTempelzalzijn,totdatzijndoelisbereikt.DanzalHasjemendemensvooreeuwigeweerbijelkaarwonen,"IkzagShomajimChadasjiem(nieuwehemel)enEretsChadasja(eennieuweaarde);wantdeeerstehemelendeeersteaardezijnvoorbijgegaan,endejam(zee)isnietmeer.IkzagdeIerHa-kodesj(heiligestad),hetnieuweJeroesjalajim,nederdalendeuitdenhemelvanG’d,DieisklaarisgemaaktalseenKalla(bruid)versierdvoorhaarBa'aal(man).[Nechemjah11:18;Jes52:1].Ikhoordeeenluidestemvandetroonzeggen:Zie,G’dswoningismetmensen,enHijzalbijhenwonen,enzijzullenzijnvolkzijn,enGodZelfzalbijhenalshunGod[Exodus25:8;2Kronieken6:18;Jechezkel48:35;Zecharjah2:10].Hijzalwegvagenvanhenalletranenvanhunogen.Dedoodzalnietmeerzijn;nochzalerrouw,nochgeklaag,nochpijnmeer.Deeerstedingenzijnvoorbijgegaan[Jes25:8;35:10]...Ikzaggeentempelin,wantAdonaiHasjem,ElSjaddaj“G’dvangenoeg”enhetLamzijnBeetHaMikdasj(detempel).Destadheeftgeenbehoefteaandezon,demaanniet,omteschitteren,voordeKavod(glorie)vanG’dverlicht,enhaarlampishetseh(Lam,Exodus12:3;Jes.53:7Masjiach).[Jes.24:23;60:19]."-Hitĝalloet/Openbaringen21:1-4,22-23

,SjalomSjabbat -שבת שלום DavidPrins

''Zegnooit:'Ikzalstuderenwanneerikdetijdheb,'omdatjemisschiennooitdetijdzalhebbenomtestuderen!"-RabbiHilleldeoudere