शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

17

Upload: gangadhar-mute

Post on 11-Mar-2016

235 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

TRANSCRIPT

Page 1: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११
Page 2: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

1eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

df© 28 & A§H$ 17 & 6 {S>g|~a 2011

g§nmXH$gwaoeM§Ð åhmÌo�........................................................................

H$m`©H$mar g§nmXH$lrH$m§V C_arH$a�........................................................................

g„mJma g§nmXH$S>m°. ‘mZd|Ð H$mMmoioS>m°. {JaYa nmQ>rc�........................................................................

gmhmæ¶H$ g§nmXH$kmZoída eocma�........................................................................

‘wIn¥ð>/A§H$ ‘m§S>UrlrH$m§V PmS>o�........................................................................

dm{f©H$ dJ©Ur : { 200 Ho$di

(Q>rn : dJ©UrXmam§Zr A§H$m§g§~§Yr VH«$ma Agë¶mg Im-crc nζmda H$m¶m©c¶rZ doioV g§nH©$ gmYmdm.)g§nH©$ : H$m ©H$mar g§nmXH$, nm{jH$ eoVH$ar g§KQ>H$, OZeŠVr dmMH$ Midi, 244-g_W©ZJa,Am¡a§Jm~mX-431001-31, \$moZ … 0240-2341004.B©_oc : [email protected]

�........................................................................

�hm A§H$ ‘mcH$ naXoer ‘mohZ {~hmarcmc ¶m§À¶mgmR>r g§nmXH$, _wÐH$, àH$meH$ åhmÌo gwaoeM§Ð nr., ‘w.nmo. Am§~oR>mU, Vm. IoS>, {O. nwUo 410501 `m§Zr CX¶ E§Q>aàmB©Oog, 70 gr, gpìh©g B§S>ñQ´>rO Q>mD$Z g|Q>a, {gS>H$mo, Am¡a§Jm~mX 431003 `oWo N>mnyZ OZeŠVr dmMH$ Midi, "{nZmH$', g_W©ZJa, Am¡a§Jm~mX-431001-31 oWo àH$m{eV Ho$cm. �A§H$mMr à{gÕr Xa _{hÝ`mÀ`m 6 d 21 VmaIocm. �A§H$mVrc _Vm§er g§nmXH$ gh_V AgVrcM Ago Zmhr.

_yë` : { 10

A§Va§JOmJaUH$mngmMr Xem, {Xem Am{U XþX©emJ§JmYa ‘wQ>o .....................................................................3AWm©VH$mngmMm gaH$mar Jw§VmlrH¥$îU C‘arH$a .............................................................6{dMmaH$mngmMm {VT>m : EH$ hmoD$Z cT>mA‘a h~r~ .....................................................................8AmOH$mcdm°cñQ´>rQ> Vo cmc {H$„m ìhm¶m dm°c‘mQ>©kmZoída eocma ................................................................9H$m°‘Z Zm°Z goÝgAÊUm§À¶m XodimV AamOH$mMr nyOmgwYmH$a OmYd ............................................................10d¥Îmm§Vdmo gw~h A~ Vmo AmEJrAZ§V C‘arH$a ............................................................12

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm ...................................................14

hþVmË‘m H¡$. nagam‘Or H$èhmiohþVmË‘m H¡$. {Zd¥Îmramd H$èhmiohþVmË‘m H¡$. kmZoída Q>moUno

AmXam§Ocr

{X. 10 {S>g|~a 1986 amoOr gwaoJmd, {O. qhJmocr

¶oWrc H$mnyg Am§XmocZm‘ܶo nmo{cgm§Zr Ho$coë¶m

Jmoir~mamV VrZ eoVH$ar hþVmË‘o Pmco. eoVH$ar

g§KQ>ZoÀ¶m dVrZo ˶m§À¶m ñ‘¥Vrg {dZ‘« A{^dmXZ!

Page 3: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

2eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

[aQ>ocjoÌmV naH$s¶ Jw§VdUyH$ ìhmdr H$s Zmhr ¶mda ‘moR>m JXmamoi ‘mOdcm OmV Amho. ~amo~a 20 dfmªnydu S>§Ho$c àñVmdm~m~V AgmM Ywamim CS>{dʶmV Amcm hmoVm. Voìhm S>§Ho$ccm {damoY H$aUmao AmO naV ˶mM AmdoemV E’$S>rAm¶cm {damoY H$aV AmhoV. J§‘V åhUOo amOH$s¶ÑîQ>çm n§Jy Pmcoco S>mdo Am{U amOH$s¶ÑîQ>çm Z§~a EH$ hmoD$ nmhUmao COdo, XmoKohr naV Jù¶mV Jio KmcyZ ¶m ‘mo{h‘oV AmH$m§S>Vm§S>d H$arV AmhoV. Iao Va ^maVr¶ OZVm njmcm BVH$s Mm§Jcr gwdU©g§Yr ¶m {Z{‘ÎmmZo cm^cr hmoVr- ¶m ‘wX²>Úmda H$m±J«ogr g§gXoV ghH$m¶© H$am¶M§, g‘mOdmXr nj, ~gnm, БwH$ Am{U BVa N>moQ>o ‘moR>o {H$aH$moi nj ¶m§Zm S>mì¶m§gmo~V EH$mH$s nmS>m¶M§. OoUoH$ê$Z ^maVmMm ‘w»¶ amOH$s¶ àdmh Hw$R>ë¶m {XeoZo OmVmo Amho ho ñnï> Pmc§ AgV§. WoQ> naH$s¶ J§wVdUwH$sM§ Oo gwVmodmM ¶ed§V {gÝhm AW©‘§Ìr AgVmZm Ho$c§ hmoV§. ˶mM ‘mJm©dê$Z Amåhr nwT>o OmV AmhmoV, Ag§hr ˶m§Zm åhUVm Amc§ AgV§; nU Amnë¶mcm ~w{Õ Zgë¶mMm nwamdm dma§dma XoUo hr g§K n[admamMr ImoS> ^mOncmhr cmJcr Agmdr.

AW©‘§Ìr åhUyZ ‘Z‘mohZ qgJ ¶m§Zr Zaqghamd gaH$maÀ¶m H$mimV ‘moR>çm R>m‘nUo Iwë¶m YmoaUm§Mm nmR>nwamdm Ho$cm hmoVm. qH$~hþZm ¶mgmR>rM ˶m§Mr Zo‘UyH$ Pmcr, Ag§ gJù¶m§M§M ‘V hmoV§. 2004 gmcr B§{S>¶m em¶qZJcm nyU©nUo A§YmamV T>H$cyZ g§¶wº$ nwamoJm‘r AmKmS>r V¶ma Pmcr. Voìhm ˶mÀ¶m ZoVonXr ~g{dʶmgmR>r ‘Z‘mohZ qgJm§{edm¶ Xþga§ Hw$Ur gmnS>c§ Zmhr. ¶mcm H$maU ˶m§Mr hr à{V‘mM hmoVr. Á¶m H$maUmgmR>r ˶m§Zm n§VàYmZnXr ~gdc§. Zo‘H§$ ˶mM Jmoï>tH$S>o ˶m§Zr nmR> {’$adm¶cm gwédmV Ho$cr. g§nwAmÀ¶m n{hë¶m H$mimV ho gJi§ S>mì¶m§À¶m ZmdmImcr PmHy$Z Joc§. H$m±J«ogMm nmR>t~m H$mTy>Z S>mì¶m§Zrhr ^mOn Am{U g§K n[adma ¶m§À¶mer ñnYm© H$aV Amncrhr ~w{Õ ^«ï> Pmë¶mM§ Omhra Ho$c§. n[aUm‘r, ñdm^m{dH$nUo ^maVr¶ ‘VXmam§Zr AmYr ˶m§Zm cmoH$g^oV Am[U Z§Va ˶m§À¶m h¸$mÀ¶m n{ü‘ ~§Jmc‘YyZgwÕm hÔnma Ho$c§. ¶m gJù¶mMm Hw$R>cmhr ~moY KoʶmMr V¶mar S>mì¶m§Mr Zmhr.

AÊUm hOmao Am{U am‘Xod ~m~m ¶m§À¶m~m~V H$mhr ~mocU§M ‘wpíH$c Pmc§ Amho. AW©emó ¶m {df¶mVc§ ˶m§Zm H$mhrhr H$iV Zmhr. ¶m {df¶mVrc AJXr T>mo~c Jmoï>rhr ˶m§Zm g‘OV ZmhrV. Hw$R>ë¶mVar dadaÀ¶m Am{U CWi Aem cmoH$^mdZocm hmV KmcʶmMr EH$ {dcjU ImoS>M ˶m§Zm gܶm cmJcocr {XgVo Amho. ˶m§Zr «ï>mMmamcm hmV KmVcm, gm‘mݶ OZVocm hm {df¶ ñne©yZ Jocm Am{U ˶m§Zr ‘moR>çm à‘mUmV à{VgmX AÊUm§Zm {Xcm. am‘Xod ~m~m H$mù¶m n¡em§~m~V ~mocm¶cm cmJco. Vmohr {df¶ gd©gm‘mݶm§Zm ñney©Z Joë¶mZo gd© cmoH$ ~m~m§H$S>o AmeoZo nmhm¶cm cmJco. AmOy~mOycm gÎmoÀ¶m ZeoV AmH§$R> ~wS>mcoco amOH$s¶ ZoVo nmhV AgVmZm gm‘mݶm§Mm AmoT>m Z¡g{J©H$ar˶m AÊUm Am{U ~m~m§H$S>o Jocm. cmoH$m§Zr Amnë¶mcm à{VgmX H$m {Xcm, ho g‘OyZ Z KoVm ZH$mo Vr hdm AÊUm Am{U ~m~m§À¶m S>mo³¶mV {eacr, n[aUm‘r E’$S>rAm¶À¶m {H$MH$Q> Am{U Jw§VmJw§VrÀ¶m {df¶mVhr ˶m§Zr hmV KmVcm. gܶm Amncr AW©ì¶dñWm ‘moR>çm H$R>rU pñWVrVyZ OmV Amho. BVa joÌm§V naH$s¶ Jw§VdUyH$ gwê$ Pmcocr Amho. ‘J ’$³V [aQ>oc joÌmV ˶mcm {damoY H$ê$Z Zo‘H§$ H$m¶ gmYUma Amho? Jocr Xhm df} ¶m joÌmV ^maVr¶ H§$nݶm§Zm ([acm¶Ýg, ‘moa,

{~J ~mOma) ‘m°c C^maʶmMr nadmZJr XoʶmV Amcr hmoVr. ˶mà‘mUo ˶m§Zr {d{dY eham§‘ܶo Ago ‘m°c CKS>cohr; nU AOyZhr ¶m ‘m°c‘Yrc CcmT>mcrMm EHy$U [aQ>oc joÌmer Agcocm {hñgm XmoZ AmH$S>rgwÕm Zmhr. ‘J, hr n[apñWVr AgVmZm dm°c‘mQ>©gma»¶m H§$nݶm Amë¶m, Va Agm {H$Vrgm ‘moR>m ’$aH$ nS>Uma Amho. ‘moR>çm ‘m°ccm nadmZJr XoV AgVmZm eoV‘mc Am{U BVa CËnmXZm§gmR>r ‘moR>‘moR>r erVJ¥ho gmR>dUwH$sMr Mm§Jcr ì¶dñWm, n°Ho$OtJMr AÚ¶mdV ¶§ÌUm ¶m gJù¶m§daVr {H$‘mZ 50% Jw§VdUyH$ H$aʶmMr AQ> emgZmZo KmVcr Amho. Joë¶m 10 dfmªV ^maVr¶ H§$nݶm§Zr ho H$m Ho$co Zmhr? ¶m‘wio eoVH$è¶m§Mm ‘moR>çm à‘mUmV ’$m¶Xm Pmcm AgVm, ˶m§À¶m CËnmXZm§Zm XoemÀ¶m ~mhoa Va gmoS>mM, Xoem§VJ©Vhr Mm§Jcm ^md {‘imcm AgVm. eoV‘mc IaoXrMm ^maV^a ngacocm J~miJ«§Wr H$ma^ma nm{hcm Va ¶m Jmoï>tMr {H$Vr {ZVm§V Amdí¶H$Vm Amho, ho doJi§ gm§Jm¶Mr JaO Zmhr. 2011 ho df© g§nV AgVmZm IwcrH$aUmMo YmoaU ñdrH$mê$Z 20 df} CcQ>cr AgVmZm J„rVcm N>moQ>mgm XþH$mZXmahr Bco³Q´>m°{Z³g dOZH$mQ>o dmnaV AgVmZm AmOhr H¥$fr CËnÞ ~mOma g{‘VrV ‘mÌ Bco³Q´>m°{Z³g dOZH$mQ>o cmdco Joco ZmhrV. ‘mWmS>r H$m¶ÚmgmaIm A{Ve¶ OwZmQ> H$m¶Xm {VWo AOwZhr ApñVËdmV Amho. eoVH$è¶mZo ñdV:Mm eoV‘mc ñdV:À¶m nmR>rdê$Z dmhÿZ Zocm Var h‘mcrnmoQ>r {d{eï> a¸$‘ ˶mÀ¶m {~cmVyZ AmOhr dOm hmoVo. ¶m~Ôc E’$S>rAm¶cm {damoY H$aUmao H$m AmdmO CR>dV ZmhrV. B§J«Om§À¶m e¡j{UH$ YmoaUmM§ ñdmJV H$aV AgVmZm ‘hmË‘m ’w$co OiOirVnUo Ag§ åhUmco hmoVo, "~a§ Pmco, B§J«O Amco; ZgVm ¶m ^Q>-~«m÷Um§Zr Am‘À¶m nmoam§Zm {eHy$M {Xco ZgVo.' ¶mM OiOirVnUo AmO gm‘mݶ eoVH$ar dm°c‘mQ>©M§ ñdmJV H$am¶cm V¶ma Amho. H$maU, Oo Iwc§ YmoaU BVa joÌm§V Amc§ Vo eoVr‘ܶo AmOn¶ªV ¶oD$ {Xë¶m Joc§ Zmhr. gJim ^maV B§{S>¶m em¶qZJ H$aV AgVmZm, eoVH$ar ‘mÌ A§YmamVM amhmdm, Ag§ YmoaU 91 Z§VaÀ¶m gJù¶m emgZm§Zr ‘Z:nyd©H$ am~dc§. eodQ>r n[apñWVr {Z¶§ÌUmÀ¶m ~mhoa OmVo ho nmhÿZ An[ahm¶©nUo ‘Z‘mohZqgJ ¶m§Zm WoQ> naH$s¶ Jw§VdUwH$scm nadmZJr Úmdr cmJVo Amho. ñWm{ZH$ amOo-aOdmS>o gm‘mݶ OZVocm N>iV hmoVo; n[aUm‘r naH$s¶ AmH«$‘H$ AJXr ‘yR>^a g§»¶oZo H$m AgoZm Amco Am{U ˶m§Zr BWë¶m amOm§Mm nam^d Ho$cm. ˶m‘mJM§ B§{JV hoM! gd©gm‘mݶ eoVH$ar Voìhm Amnë¶m eoVmVM H$‘aoda hmV R>odyZ C^m hmoVm.

AmO eoVH$è¶mcm cw~mS>Umar ~mOmaì¶dñWm, amÁ¶H$V}, eoVH$ar {damoYr YmoaUo gJù¶mcm PwJmê$Z XoʶmgmR>r EH$ h˶ma ˶mÀ¶m hmVr ¶m¶Mr e³¶Vm Amho Am{U XþgarH$Sy>Z gm‘mݶ J«mhH$hr ˶mcm ñdÀN>, ñdñV Am{U XO}Xma dñVy {‘iʶmMr Amem H$aVmo Amho. ñWm{ZH$ XþH$mZXmam§À¶m ¶§ÌUoZo AmOVmJm¶V J«mhH$mÀ¶m {ZdS> ñdmV§Í¶mMm H$Yrhr {dMma Ho$cm Zmhr. àM§S> ‘moR>çm g§»¶oZo Agcoë¶m eoVH$ar Am{U J«mhH$m§nojmhr {H$aH$moi XþH$mZXma, ‘mWmS>r H$m‘Jma ¶m§À¶m ~moQ>mda ‘moOVm ¶oVrc BV³¶m

g§»¶ogmR>r Kgm H$moaS>m H$aUmè¶m S>mì¶m Am{U COì¶m§Mr, AÊUm Am{U ~m~m§Mr H$sd H$amdr dmQ>Vo Vr ˶m‘wioM! {dÎmàdmh IoiVm R>odcm VaM XoemM§ Am{U n¶m©¶mZ§ A[aï>mV gmnS>coë¶m OmJ{VH$ AW©ì¶dñWoM§ {hV Amho ZgVm ¶m àdmhmMo S>~Ho$ Pmë¶m{edm¶ amhUma Zmhr.

g§nmXH$s¶

{dÎmàdmhmMo S>~Ho$ H$aUma H$m¶?

Page 4: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

3eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

`§Xm nþÝhm EH$Xm H$mngmÀ`m mdmMm àíZ EoaUrda Ambm Amho Am{U `m {Z{‘ÎmmZo H$mngmÀ`m CËnmXZ IMm©Mm àíZ MìhmQ>çmda ‘m§S>bm OmV

Amho. eoV‘mbmg CËnmXZ IMm©Zþgma amñV md {‘imdoV, hr eoVH$ar g§KQ>ZoMr àma§^mnmgyZMr ^y{‘H$m am{hbr Amho. eoVH$ar g§KQ>ZoMo àUoVo ‘m. eaX Omoer {dXoemVrb JbobÇ> nJmamMr ZmoH$ar gmoSÿ>Z maVmV Amë`mZ§Va Ë`m§Zr H|$Ð gaH$maMm H¥${f‘yë¶ Am`moJ MwH$rÀ`m CËnmXZ IM© H$mT>Ê`mÀ`m nÕVr dmnê$Z d Ë`m AmYmao eoV‘mbmÀ`m qH$‘Vr H$‘r R>odyZ maVr` eoVH$è`m§Mo H$go emofU H$aVmo, ho n{hë`m§XmM emóewÕ nÕVrZo ^maVr` eoVH$è`m§Zm {eH${dbo.

gaH$ma ho eoVH$è¶m§Mo ‘m¶~mn AgVo ‘mÌ eoV‘mcmcm H$‘r ^md {‘iʶmMo H$maU ì¶mnmar AgyZ ì¶mnmarM eoVH$è¶m§Zm cw~mS>VmV, AgmM gmd©{ÌH$ g‘O eaX Omoer ^maVmV ¶oB©n¶ªV Var àM{cV hmoVm. eaX OmoetZr ¶m àM{cV J¥{hVH$mcmM H$cmQ>Ur XoD$Z eoVH$è¶mMo ‘aU hoM gaH$maMo A{YH¥$V YmoaU AgVo, eoVr‘mcmcm ˶mMm CËnmXZ IM© ^ê$Z {ZKUma Zmhr EdT>o H$‘r ^md XoʶmgmR>r gaH$ma ZmZm{dY ³c¥ß˶m dmnê$Z eoVr‘mcmMo ^md {Z¶§{ÌV H$aV AgVo, Ago R>m‘nUo ‘m§S>co.

Vrg dfmªÀ¶m eoVH$ar g§KQ>ZoÀ¶m B{VhmgmH$S>o ‘mJo diyZ nmhVmZm EH$ ~m~ AJXr ñnï>nUo OmUdVo H$s, eoVrÀ¶m XþX©eocm Ho$di gaH$ma Am{U gaH$maMr eoVr{damoYr YmoaUoM H$maUr^yV Amho, ¶m eoVH$ar g§KQ>ZoÀ¶m {dMmamcm AmVm OJÝ‘mݶVm {‘imcr Amho. eoVr{df¶mV d¡Mm[aH$ H«$m§Vr KS>dyZ AmUʶmV eoVH$ar g§KQ>Zocm {Z^©oi ¶e àmá Pmco Amho.

H$mngmMo CËnmXZ ‘yë¶ H$mT>ʶmMr gXmof emgH$s¶ nÕV :

Iarn 2010-11 ‘ܶo ‘hmamï´> emgZmÀ¶m H¥${f‘yë¶ {ZYm©aU g‘rVrZo H$mngmMm CËnmXZ IM© Omhra Ho$cm (Vº$m H«$. 1) ˶mV AZoH$ Xmof AmhoV. nwéf eoV‘OwarMm Xa 92/- én¶o Va ‘{hcm eoV‘OwarMm Xa 56/- é. {heo~mV Yacm Amho. dmñV{dH$V: eoV‘OwarMm Xa {Z{üV H$aVmZm nwéf Am{U ‘{hcm Agm ^oX^md H$aʶmMo H$mhrM H$maU Zmhr. emgH$s¶ H$‘©Mmè¶m§Mo doVZ nwéfm§Zm doJio Am{U ‘{hcm§Zm doJio XoʶmMr IwÔ emgZmMr nÕV Zmhr. H|$Ð gaH$maÀ¶m 1948À¶m

OmJaU

Apendix - L (I) Per hectare item-wise cost of cultovation of kharif crop "Cotton (Long staple)" in Maharashtra for 2010-11 Marketing Season

Sr.No. Items Units

Inputs per

hectare

Cost per unit of

inputs (Rs)

Total cost per

hectare (Rs.)

1 Hired Human Labour Male Days 19.47 92.00 1,791.24

Female Days 92.71 56.00 5,191.76

2 Bullock Labour Pair Days 19.62 295.00 5,787.90

3 Machinery Charges Rs - - 1,007.55

4 Seed Kg 1.62 1,518.00 2,459.16

5 Manure Cartload 6.15 256.00 1,574.40

6 Fertilizers (In terms of nutrients) N Kg 61.12 10.50 641.76

P Kg 43.00 21.63 930.09

K Kg 19.95 7.43 148.23

Sub Total 6 Rs 1,720.08 1,720.08

7 Irrigation Charges Rs 243.47

8 Insecticides Rs 1,155.43

9 Insurance Charges Rs 1,239.04

10 Incidental Charges Rs 242.55

Working Capital (Item 1 to 10) Rs 22,412.58

11 Interest on working capital Rs 672.38

12 Land revenue, cess,& taxes Rs 39.69

13 Depreciation on implements & farm buildings Rs 441.73

Cost A1 Rs 23,566.38

Cost A2 (A1+rent paid for leased in land) Rs 3,249.27 -

Cost A2F1 (A2+Family Labour) Rs 26,815.65

14 Interest on Fixed capital Rs 770.24

Cost B1(A1+Interest on fixed capital) Rs 24,336.62

15 Rental Value of Land Rs 6,215.31

Cost B2(B1+Rental Value of Land+ rent paid for leased in land) Rs 30,551.93

16 Family Human Labour Male Days 23.12 92.00 2,127.04

Female Days 20.04 56.00 1,122.24

Cost ''C1" (B1+Family labour) Rs 27,585.90

Cost ''C2" (B2+Family labour) Rs 33,801.21

17 yield per hectare Qtls 12.51

18 Per Quintal cost C2 Rs/Qtls 2,701.93

Per Quintal Marketing Charges Rs/Qtls 133.50

Per Quintal Transport Charges Rs/Qtls 45.00

Cost C2 (Per Quintal) Rs/Qtls 2,880.43

19 Cost C3 (C2+10% of C2)* Rs/Qtls 3,168.48

20 Value Of main produce per hectare Rs 39,637.66

21 Value Of bi-produce per hectare Rs -

22 Per Quintal cost of cultivation Rs 3,168.48

H$mngmMr Xem, {Xem Am{U XþX©em

J§JmYa ‘wQ>o

* It is sugested that following additional amt (per Qtls cost) be consider other than price quotedabove for the benefi t of farmer iterest on working capital (half yearely) 53.79 53.7515% Profi t on cost of cultivation 475.27Per quintal praposed cost of cultivation 3,697.54Note : Transport Charges & Marketing Charges are included in cost C2 as recommonded by Alagh Committee.

H$mngmcm ^md {‘iy Z¶o ho gaH$maMo YmoaU Amho, Ago A{YH¥$V nwamdoM AmVm g‘moa ¶m¶cm cmJco AmhoV. H$mngmMr Xem Aer H$ê$Z R>odcr Amho, H$s eoVH$è¶mcm AmË‘h˶oMr {Xem nH$S>ʶmIoarO Xþgam ‘mJ© Cê$ Z¶o. ˶mMr XþX©em Pmcr H$s Amnc§ ^c§ hmoB©c, ¶m ZmXmV ho gaH$ma ñdV:À¶m nm¶mda Ym|S>m nmSy>Z KoV Amho. ‘w³V AW©ì¶dñWoMm O¶Kmof H$aV AgVmZm eoVH$è¶mcm ‘mÌ H$m|Sy>Z R>odʶmM§ ho H$g~ {dcjU Amho.

Page 5: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

4eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

{H$‘mZ doVZ H$m¶ÚmZwgma, {H$‘mZ doVZ Xam§‘Yrc XþéñVr 1 Am°³Q>mo~a 2010 amoOr H$aʶmV Amcr. amÁ¶ gaH$mar nmVirda ¶m‘Yrc Xþéñ˶m doimodoir Pmë¶m AmhoV. A{Ygy{MV amoOJmam§gmR>r R>adyZ {Xcoco {H$‘mZ doVZmMo Xa, eoVrjoÌmghrV, gd© g§KQ>rV VgoM Ag§KQ>rV CÚmoJm§Zm cmJy AmhoV. H|$Ð Am{U amÁ¶ gaH$mar nmVirdarc gd© A{Ygy{MV amoOJmam§‘Yrc AHw$ec H$m‘Jmam§gmR>rÀ¶m {H$‘mZ doVZmMr VgoM eoVrjoÌmVrc A{Ygy{MV amoOJmam§‘Yrc AHw$ec H$m‘Jmam§gmR>rMo {H$‘mZ doVZmMo Xa H|$ÐnmVirda é. 163/- Am{U ‘hmamï´> amÁ¶ nmVirda é. 120/- AgVmZm Am{U ˶mV ‘{hcm d nwéf Agm oX^md Ho$cm ZgVmZm H¥${f‘yë¶ {ZYm©aU g{‘VrZo H$mngmMm CËnmXZ IM© H$mT>VmZm {H$‘mZ doVZ H$m¶ÚmZo R>adyZ {Xcoë¶m doVZmnojm H$‘r YaUo hm H$m¶Xoera JwÝhmM R>am¶cm hdm.

Vº$m H«$. 1 dê$Z ZOa {’$a{dcr Var emgH$s¶ CËnmXZ IM© H$mT>VmZm Pmcoë¶m qH$dm OmUyZ~wOyZ Ho$coë¶m MwH$m d ÌyQ>r ghOnUo cjmV ¶oB©c. eoVr‘mcmMm CËnmXZIM© H$mT>VmZm gXmof H$m¶©nÕVr Am{U MwH$sMr AmH$S>odmar dmnê$Z gaH$ma Xþhoar ~X‘mer H$aV Agë¶mMo R>iH$nUo OmUdm¶cm cmJVo. H¥$fr‘yë¶ Am¶moJ qH$dm H¥$fr‘yë¶ {ZYm©aU g{‘Vr Á¶m gXmof nÕVrZo H$mngmMm CËnmXZ IM© H$mT>Vo, ˶mM V³Ë¶mV Oa dñVw{Zð> AmH$S>o KmVco Var H$mngmMm CËnmXZ IM© 7966/- é. à{V q¹$Q>c EdT>m {ZKVmo. (Vº$m H«$. 2)

Vº$m H«$. 2 ‘ܶo H$mngmMm CËnmXZ IM© à{Vq¹$Q>c 7966/- én¶o {ZKV Agcm Var ¶m CËnmXZ IMm©cm emóewÕ CËnmXZIM© åhUVm ¶oUma Zmhr, H$maU ¶m‘ܶo AZoH$ cmJdS>r d Aݶ IM© g‘m{dï> Pmcoco ZmhrV, CXm. {heo~m‘ܶo eoVrcm 6 Q>¸o$ ì¶mOXamZo {dÎmnwadR>m Ho$cm OmVmo Ago J¥hrV Yê$Z ghm ‘{hZo IoiVo ^m§S>dc ¶m VèhoZo 3 Q>¸o$ ì¶mO Yaco Joco Amho; na§Vw ~±H$m eoVH$è¶mÀ¶m KamV ZgVmV, Vmcw³¶mÀ¶m {R>H$mUr AgVmV. ~±Ho$n¶ªV Om¶cm àdmgIM© ¶oVmo, ZmoS>çy H$mT>m¶cm Adm§Va ~±H$m§H$S>o arVga n¡go ^am¶cm cmJVmV. eoV JhmU H$am¶cm ñQ>°ånS>çwQ>r cmJVo, Aݶ H$mJXnÌo Jmoim H$am¶cm IM© ¶oVmo ¶mH$S>o gm’$ Xþc©j Ho$co Joco Amho.

emóewÕ CËnmXZ IM© H$gm Agoc?

H$mngmMm CËnmXZ IM©à‘mU : 1 eoVH$ar 10 EH$a H$mngmMr eoVr.CËnmXZIM© 10 EH$a H$mnyg {nH$mMm Imcrcà‘mUo.

A) ^m§S>dcr IM© :1) eoVr Am¡Omao-IaoXr/XþéñVr : 20,000.00

2) ~¡c OmoS>r : 80,000.00

3) ~¡cm§gmR>r JmoR>m : 1,00,000.00

4) gmR>dUyH$ eoS> : 1,00,000.00

EHy$U ^m§S>dcr IM© : 3,00,000.00

--------------------------------------------------------

~) Mmcy IM© (IoiVm ^m§S>dcr IM©)1) eoU IV : 1,20,000 é.

2) Zm§JaQ> H$aUo : 8,000 é.

3) T>oH$io ’$moS>Uo, gnmQ>rH$aU : 4,000 é.

4) H$mS>rH$Mam doMUo : 8,000.00 é.

5) {~¶mUo : 18,600 é.

6) cmJdS> IM© : 8,000 é.

7) Im§S>ʶm ^aUo : 2,000 é.

8) qZXUr / IwanUr IM© (XmoZ doim) : 15,000 é.

9) amgm¶{ZH$ IV ‘mÌm : 24,000 é.

10) amgm¶{ZH$ IV ‘mÌm- ‘Owar IM© : 8,000 é.

11) gyú‘ AÞÐì¶ : 7,000 é.

12) {H$Q>H$ZmeHo$ : 30,000 é.

13) ’$dmaUr ‘Owar : 6,000 é.

14) H$mnyg doMUr (60 q¹$Q>c) : 52,000 é.

15) dmhVyH$/ {dH«$s IM© : 5,000 é.

16) ~¡cmMr T>on/n|S> : 3,000 é.

17) ~m§Y~§{XñVr/gnmQ>rH$aU IM© : 20,000 é.

EHy$U IoiVo ^m§S>dcr IM© : 3,38,600 én¶o

--------------------------------------------------------

1) ^m§S>dcr IMm©darc ì¶mO : 32,000.00

2) Mmcy J§wVdUwH$sdarc ì¶mO : 30,000.00

3) ^m§S>dcr gm{h˶mdarc Kgmam : 32,000.00

H$) EHy$U IM© 1+2+3 : 94,000.00

--------------------------------------------------------

A) Ioi˶m ^m§S>dcr IMm©darc ì¶mO : 66,000 é.

~) EHy$U IoiVo ^m§Cdcr IM© : 3,68,600 é.

H$) EHy$U CËnmXZ IM© 1+2+3 : 4,98,600 é.

--------------------------------------------------------

{ZîH$f©1) 10 EH$amV 60 q¹$Q>c H$mnyg {nH${dʶmMm IM© : 4,98,600 é.2) 1 EH$amV 6 q¹$Q>c H$mnyg {nH${dʶmMm IM© : 49,860 é.

åhUOoM à{Vq¹$Q>c H$mngmMm {H$‘mZ CËnmXZ IM© hm 8310 é. EdT>m {ZKVmo.

Q>rn :1) Xa Mma dfmªVyZ EH$Xm eoVr‘ܶo Amocm qH$dm H$moaS>m XþîH$mi h‘Img

nS>VM AgVmo. ˶m‘wio CËnmXZ IM© H$mT>VmZm Mma dfmªÀ¶m cmJdS>rMm IM© VrZ dfmªÀ¶m CËnmXZmda/nrH$m§da cmdUo JaOoMo Amho. Aem VèhoMm {ZH$f Am¡Úmo{JH$ CËnmXZmMo ‘yë¶ R>a{dVmZm cmdco OmVM AgVo. ˶m {heo~mZo à{Vq¹$Q>c H$mngmMm CËnmXZ IM© 10,400 én¶m§da OmVmo.

2) cmJdS>r IMm©‘ܶo {H$aH$moi IM©, ~¡cm§Mm Mmam, ~¡cm§Mm BÝewaÝg Yacm Va à{V q¹$Q>c H$mngmMm CËnmXZ IM© 11,500 én¶m§da OmVmo.

3) XþîH$mim‘wio, ‘hmnwam‘wio qH$dm Adf©Um‘wio hmoUmar hmZr VgoM ‘mH$S>, Sw>¸$a d dݶ œmnXm§nmgyZ hmoUmao ZwH$gmZ {heo~mV Yaë¶mg à{Vq¹$Q>c H$mngmMm CËnmXZIM© 13000 én¶m§da OmVmo.

darcà‘mUo ‘r H$mT>cocm H$mngmÀ¶m eoVrMm CËnmXZ IM© {ZXm}f Amho, Ago åhUVm ¶oUma Zmhr; nU OmUH$mam§Zr ¶mda MMm© Ho$ë¶mg, ÌyQ>r {ZXe©Zmg AmUë¶mg ¶mV ~arM gwYmaUm H$aVm ¶oB©c.

CËnmXZ IM© H$mT>VmZm ‘r J¥hrV Yacoë¶m H$mhr ‘wX²>Úm§Mo ñnï>rH$aU Ago :

1) EH$ eoVH$ar d EH$ ~¡cOmoS>r 10 EH$a H$mngmMr eoVr H$ê$ eH$Vmo, Ago J¥hrV Yaco Amho.

Page 6: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

5eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

2) gd© ^m§S>dcr IM© 10 dfmªgmR>r J¥hrV Yacm Amho. ì¶mO 10 Q>¸o$ J¥hrV Yaco Amho.

3) gd© ^m§S>dcr gm‘wJ«rMo gamgar Am¶wî¶ 10 df} J¥hrV Yê$Z ˶mda 10 Q>¸o$ Kgmam J¥hrV Yacm Amho.

4) eoUIV, Zm§JaQ>, {~¶mUo, amgm¶{ZH$ IVo, {H$Q>H$ZmeHo$, gyú‘IVo Am{U ’$dmaUr ¶m§À¶m ‘mÌm H¥$fr {dÚmnrR>o ¶m§À¶m {e’$maetda AmYm[aV AmhoV qH$dm ˶mnojmhr H$‘r IM© {heo~mV Yacm Amho.

5) eoV‘OwarMm Xa 200 én¶o Yacocm Amho.

6) H$nmerÀ¶m Xþ~manoaUrMo g§H$Q> {Z‘m©U Pmë¶mg ˶mnmoQ>r dmT>Umam {~¶mUmMm IM© {heo~mV Yacocm Zmhr.

7) eoVO{‘ZrMr qH$‘V Am{U ˶m ^m§S>dcr Jw§VdUwH$sdarc ì¶mO {heo~mV Yacoco Zmhr. ˶m‘wio d{S>cmonm{O©V eoVO‘rZ Á¶m§À¶mH$S>o Zmhr, ˶m§Zr eoVO‘rZ IaoXr H$ê$Z H$mngmMr eoVr H$am¶Mr åhQ>co Va CËnmXZ IM© AmUIr dmT>oc.

8) darc CËnmXZIMm©V H$mQ>H$ga Am{U ~MV H$am¶Mm à¶ËZ Ho$ë¶mg CËnmXZ KQ>V OmVo. VgoM IM© dmT>dm¶Mm à¶ËZ Ho$ë¶mg CËnmXZmV dmT> hmoʶmMr e³¶Vm ~imdV OmVo.

9) eoVr‘Yrc Ioi˶m ^m§S>dc VwQ>dS>çmMm n{hcm ‘ma O{‘ZrÀ¶m nmoV gwYmaUrÀ¶m H$m‘mda nS>Vmo. CXm. eoUIVmMm IM© {heo~mV 1,20,00 én¶o Yacm Amho. O{‘ZrMm nmoV H$m¶‘ amhʶmgmR>r EH$ar 10 JmS>çm eoUIV KmcUo JaOoMo Amho; nU Am{W©H$ Q>§MmB©‘wio eoUIV qH$dm g|{ж IVmMm dmna Q>micm qH$dm H$‘r Ho$cm OmVmo. ˶m‘wio O{‘ZrMm nmoV KgaVmo. H$mcm§VamZo O‘rZ ZmnrH$ hmoD$Z Ano{jV CËnÞ ¶oV Zmhr. eoUIV qH$dm g|Ðr¶ IVmdarc IM© Q>mië¶mZo cmJdS>rMm IM© H$‘r hmoVmo; nU CËnÞmVhr KQ> ¶oVo. g|Ðr¶ IMm©V ~MV Ho$ë¶mZo cmJdS>rIM© H$‘r hmoVmo; nU CËnÞmVhr KQ> Amë¶mZo CËnmXZ IM© H$‘r hmoV Zmhr.

9) ~mJm¶Vr eoVrV CËnÞmV dmT> hmoV Agcr Var Amo{cVmMr gw{dYm {Z‘m©U H$aʶmg cmJUmar ^m§S>dcr Jw§VdUyH$, Amo{cVmgmR>r cmJUmam ‘Owar IM© Am{U {dÚwV/{S>PocMm IM© dmT>V OmVmo åhUyZ eodQ>r {Oam¶Vr eoVr Agmo H$s, ~mJ¶Vr eoVr; CËnmXZIM© gmaImM {ZKVmo.

VmoQ>çmÀ¶m eoVrMo Xþîn[aUm‘1) eoVrV ¶oUmar VyQ> ^ê$Z H$mT>VmZm eoVH$è¶mMo

Hw$nmofU hmoVo, åhUyZ eoVH$ar earamZo H¥$e {XgVmo. eoVH$è¶mMo gamgar Am¶wmZ H$‘r hmoVo.

2) gwImMo d gÝ‘mZmMo OrdZ OJVm ¶oV Zmhr.3) ‘yc^yV JaOm nyU© H$aVm ¶oV Zmhr.4) J«m‘rU ^mJ AmogmS> Am{U ^H$mg hmoVmo.5) eoVrV ¶oUmar VyQ> ^ê$Z {ZKV Zmhr åhUyZ eoVH$ar

dma§dma H$O©~mOmar hmoVmo.6) H$mngmMr eoVr H$aVmZm H$YrM ^ê$Z {ZKUma

Zmhr EdT>r VyQ> Amcr Am{U gmV OÝ‘mV ’o$S>Vm ¶oUma Zmhr EdT>çm H$Om©Mm S>m|Ja C^m am{hcm H$s, eoVH$è¶mV Z¡amí¶ ¶oVo.

7) Am¶wî¶ OJʶmMo gd© ‘mJ© ~§X Pmco H$s, Vmo ‘J ZmB©cmOmZo {dfmMr ~mQ>cr qH$dm Ji’$mgmer gmo¶arH$ gmYyZ Vwåhm Amåhm gdmªZm gmoS>{MÇ>r XoVmo.

J§JmYa ‘wQ>oAmdu N>moQ>r - 442307,

Vh. qhJUKmQ>, {O. dYm©[email protected]

www.baliraja.com, ‘mo. 9730582004��

Sr. No. Items Units

Inputsper

hectare

Cost per unit of

inputs (Rs)

Total cost per

hectare (Rs.) 1 Hired Human Labour Male Days 19.47 200.00 3,894.00

Female Days 92.71 200.00 18,542.00

2 Bullock Labour Pair Days 19.62 600.00 11,772.00

3 Machinery Charges Rs - - 2,500.00

4 Seed Kg 1.62 1,518.00 2,459.16

5 Manure Cartload 10 400.00 4,000.00

6 Fertilizers (In terms of nutrients) DAP 50 Kg/Bag 3 956.00 2,868.00

Urea 50 Kg/Bag 3 281.00 843.00

Potash 50 Kg/Bag 1 595.00 595.00

Sub Total 6 Rs 4,306.00 4,306.00

7 Irrigation Charges Rs -

8 Insecticides Rs 1,155.43

9 Insurance Charges Rs -

10 Incidental Charges Rs 5,000.00

Working Capital (Item 1 to 10) Rs 53,634.59

11 Interest on working capital Rs 2,896.27

12 Land revenue, cess,& taxes Rs 39.69

13 Depreciation on implements & farm buildings Rs 4,000.00

Cost A1 Rs 60,570.55

Cost A2 (A1+rent paid for leased in land) Rs 3,249.27 -

Cost A2F1 (A2+Family Labour) Rs 63,819.82

14 Interest on Fixed capital Rs 770.24

Cost B1(A1+Interest on fixed capital) Rs 61,340.79

15 Rental Value of Land Rs - Cost B2(B1+Rental Value of Land+ rent paid for leased in land) Rs 61,340.79

16 Family Human Labour Male Days 23.12 200.00 4,624.00

Female Days 20.04 200.00 4,008.00

Cost ''C1" (B1+Family labour) Rs 69,972.79

Cost ''C2" (B2+Family labour) Rs 69,972.79

17 yield per hectare Qtls 12.00

18 Per Quintal cost C2 Rs/Qtls 5,831.07

Per Quintal Marketing Charges Rs/Qtls 133.50

Per Quintal Transport Charges Rs/Qtls 150.00

Cost C2 (Per Quintal) Rs/Qtls 6,114.57

19 Cost C3 (C2+10% of C2)* Rs/Qtls 6,726.02

20 Value Of main produce per hectare Rs 80,712.27

21 Value Of bi-produce per hectare Rs -

22 Per Quintal cost of cultivation Rs 6,726.02 * It is sugested that following additional amt (per Qtls cost) be consider other than price quoted above for the benefi t of farmer iterest on working capital (half yearely) 231.70 15% Profi t on cost of cultivation 1,008.90 Per quintal minimum cost of cultivation 7,966.63 Note :Marketing Charges are included in cost C2 as recommonded by Alagh Committee & Transport Charges as per market freight rates.

Per Hectare cost of cultovation of kharif crop "Cotton" in Maharashtra for 2011-12 Marketing SeasonVº$m H«$. 2

Page 7: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

6eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

Zmoìh|~aMm ‘{hZm {OqZJ H$maImÝ`m§gmR>r AË`§V KmB©Mm AgVmo. Amboë`m H$mngmMo {OqZJ H$ê$Z éB©À`m JmR>r ~ZdÊ`mMo

H$m‘ OmoamV gwê$ AgVo. AmdH$hr OmoamV Mmby AgVo. EImÚm bJrZ Kar AgVo VerM KmB© Mmby AgVo. XoemVë`m {OqZJ H$maImÝ`m§V dfm©bm 3-3.5 H$moQ>r JmR>r V`ma hmoVmV. åhUOo A§XmOo 15-20 H$moQ>r q¹$Q>b H$mngmMm ì`mnma hmoV AgVmo. gmR> hOma H$moQ>r én`m§nojm OmñV ‘moR>m ì`mnma hmoV AgVmo; nU Mmby dfu gJio W§S> Amho. Zmoìh|~aÀ`m ‘Ü`mn`ªV 30% H$m‘ Pmbobo AgVo; nU Mmby h§Jm‘mV H$mngmMr AmdH$ Zgë`m‘wio 5% nojmhr H$‘r JmR>r ~Zboë`m AmhoV. Ë`mVM nwÝhm H$mngmMo ^md nS>V AmhoV. ho Ago H$go Pmbo? H$mngmÀ`m ì`dhmamda H$moUË`m Jmoï>tMm n[aUm‘ Pmbm ho nmhUo Amdí`H$ Amho. ¶m n«íZmMo ‘yi Joë`m dfu Pmboë`m KQ>Zm§V Amho. Joë`m dfu H$m` Pmbo Vo AmnU n«W‘ nmhÿ.

’o$~«wdmar ‘{hÝ`mV H$mngmbm AmOda Z {‘imbobm {dH«$‘r ^md {‘imbm. EH$m q¹$Q>bbm 6,700/- én`o! Hw$R>o Ë`m nojmhr WmoS>m OmñV. Ë`m‘wio H$mngmÀ`m eoVrV H§$Jmb Pmboë`m bmImo eoVH$è`m§Zm AmeoMm {H$aU {Xgbm. {H$Ë`oH$m§Zr ñdßZo a§Jdm`bm gwédmV Ho$br Am{U Ë`mM‘wio Mmby h§Jm‘mV H$mngmMm noam dmT>bm. Á`mbm eŠ` Amho Ë`mZo OmñVrV OmñV H$mnyg bmdbm. {H$Ë`oH$m§Zr AWm©VM H$O} H$mTy>Z noaÊ`m Ho$ë`m.

XwX£dmZo H$moUmhr eoVH$è`mZo Joë`m dfu ^md H$m dmT>bo Am{U Z§Va Vo H$m nS>bo `mMm nwaogm Aä`mg Ho$bm Zgmdm Aer e§H$m oVo. Joë`m dfu Amnbo OmUVo amOo H¥${f‘§Ìr ‘m. eaXamd ndma gmho~ `m§Zr ‘moR>çm CXmanUo 55 bmI H$mngm§À`m JmR>tÀ`m {Z`m©Vrg nadmZJr {Xbr; nU gmo~V Ë`m§Zr EH$ AQ>hr KmVbr. Vr åhUOo hr {Z`m©V 1 Zmoìh|~a Vo 15 {S>g|~a 2010 À`m nydu nyU© Pmbr nm{hOo. Voìhm Iao Va Am§Vaamï´>r` ~mOmamV H$mngmMo ^md dmT>bobo hmoVo. 10-11 À`m h§Jm‘mV H$mngmMo ^md 15% Zo dmT>Vrb Agm A§XmO B§Q>>aZ°eZb H$m°Q>Z A°S>dm`Par H$mC§grbZo Omhra Ho$bm hmoVm. XoemVrb H$mngmMo CËnmXZ 15-20% Zo dmT>ob `mMmhr A§XmO H|$Ð gaH$mabm hmoVm.

AmYr Z nm{hbobr VoOr ~mOmamV hmoVr. {VMm gwJmdm cmJë`m‘wioM H$mngmMr {Z`m©V H$aUmè`m ì`mnm`m§Zr XhmM {XdgmV 55 bmI JmR>tMr {Z`m©V H$aÊ`mMr nadmZJr ‘mJUmao AO© XmIb Ho$bo Am{U "H$moQ>m g§nbm' åhUyZ H$a§Q>çm H¥${f‘§Ìmb`mZo {Z`m©VrMr nadmZJr XoUo ~§X Ho$bo. ^maVmVyZ ‘`m©{XV H$mnyg `oUma `mMm A§XmO Ooìhm Am§Vaam{ï´>` nmVirdaÀ`m ì`mnmè`m§Zm Ambm Voìhm ‘mJUr Iyn OmñV Am{U nwadR>m ‘`m©{XV Agë`m‘wio H$mngmMo ^md dmT>V Jobo Am{U 15 Am°ŠQ>mo~a 2010 n`ªV Vo Cƒm§H$mbm nmohmoMbo. Xoem§VJ©V H$mngmÀ`m ‘mJUr‘ܶo 8% dmT> hmoB©b Agm dómoÚmoJ ‘§Ìmb`mMm A§XmO hmoVmM Ë`m‘wio ñWm{ZH$ ~mOmanoR>oVhr H$mngmMo md VoOrVM amhVrb Agm A§XmO hmoVm.

H|$ÐgaH$maZo Iao Va H$mngmÀ`m {Z`m©Vrdarb gd© ~§YZo CR>dyZ H$mngmÀ`m JmR>tÀ`m {Z`m©Vrbm Oa n«moËgmhZ {Xbo AgVo Va H$XmMrV H$mnyg CËnmXH$ eoVH$è`m§À`m H$O©~mOmarnUmMm eodQ> ìhm`bm, Ë`m§Zm Mm§Jbo {Xdg {Xgm`bm gwédmV Pmbr AgVr; nU Xoem§VJ©V ‘Vm§À`m amOH$maUmV ‘¾ Agboë`m Am{U gÎmoÀ`m ‘mohmnm`r Am§Yio Pmboë`m amOH$maÊ`m§Zm Am§Vaamï´>r` ì`mnma H$gm {XgUma? ‘hmamï´>mVë`m amOH$maUmÀ`m ZmS>çm Oem "ghH$ma ‘hfu§À`m' hmVr AgVmV VgoM X{jUoVë`m Img H$ê$Z Vm‘riZmSy>Mo amOH$maU VoWrb dómoXçmoOH$ MmbdVmV. H|$ÐmV Oa X{jUoVë`m EImÚm njmÀ`m nmqR>ã`mMr JaO Agob Va X{jUoVë`m dómoXçmoOH$ ‘§S>itZm Iwe R>odmdoM bmJVo. H$XmMrV Ë`mM H$maUmZo XoemVë`m H$mngmbm ~mhoaÀ`m ~mOmamV OmñV ^md {‘iV AgVmZmXoIrb X{jUoVë`m dómoÚmoJmbm H$ƒm ‘mb ñdñVmV {‘imdm åhUyZ H|$ÐgaH$maZo H$mnyg CËnmXH$ eoVH$è`m§Mm ~ir {Xbm Am{U H$mngmMr {Z`m©V ~§YZ‘wŠV H$aÊ`mEodOr {Vbm 55 bmI JmR>tÀ`m {Z`m©VrMo ~§YZ KmVbo. ho H$m` WmoSo> hmoVo åhUyZ Ë`mda nwÝhm hr {Z`m©V 15 {S>g|~aÀ`m AmV nyU© H$amdr Aer AQ>hr KmVbr.

^maVmVë`m H$mngmMr {Z`m©V ‘w»`V: ‘w§~B©OdiÀ`m Ýhmdm-eodm ~§Xam§VyZ hmoVo. Vo ~§Xa gaH$mar Amho. JwOamV‘Yë`m ImOJr ~§Xam§VyZ ~moQ>r [aH$må`m H$aÊ`mg qH$dm ^aÊ`mg OodT>m doi bmJVmo

Ë`mÀ`m {VßnQ> doi Ýhmdm-eodm ~§XamVë`m ~moQ>tZm bmJVmo. `mMo H$maU gaH$mar H$ma^ma, Xwgao H$m`? Ë`m‘wio Pmbo H$m` H$s 15 {S>g|~an`ªV H$mngmMr {Z`m©V nyU© hmoD$ eH$br Zmhr. ‘J H|$ÐmZo ‘wXV dmT>dyZ Vr ‘mM© 31, 2011 Ho$br; nU Ë`mMgmo~V gwVmÀ`m {Z`m©Vrg Vmoda ~§Xr KmVbr.

^maVmVbo gyV ~mOmamV {dH«$sg `oV Zmhr. ^maVmVyZ ‘`m©{XV n«‘mUmVM H$mngmÀ`m JmR>r {Z`m©V hmoUma ho ñnï> Pmbo. OJmVë`m gwV{JaÊ`m VgoM H$mnS>mÀ`m {JaÊ`m§À`m amIrd gmR>çm§V ‘moR>r KQ> Ambobr hmoVr. 1989-90 Z§Va gmR>m EdT>m H$‘r H$YrM Pmbm ZìhVm. Ë`mVM MrZZo H$mngmMr ‘moR>çm n«‘mUmV Am`mV gwê$ Ho$br. ¶m gd© ~m~tMm n[aUm‘ H$mngmÀ`m ^mdmda Pmbm Am{U Vo 6700 é. q¹$Q>b EdT>o da Jobo!

`oWda gJio H$Xm{MV R>rH$ hmoVo. Iar emoH$m§{VH$m `mZ§Va gwê$ Pmbr.

H$mngmMo dmT>V OmUmao ^md nmhÿZ eoVH$ar-{OqZJ H$maImZXma `m§À`m Vm|S>mbm nmUr gwQ>bo. eoVH$è`m§Zr Amnbm H$mnyg OdiM R>odbm. {OqZJdmë`m§Zr O‘ob VodT>m {dH$V KoD$Z JmR>r V`ma H$ê$Z R>odë`m. gyV{JaUrdmë`m§Zr O‘ob VodT>o gyV V`ma H$ê$Z R>odbo. ‘mM© 2011 À`m ‘Ü`mda Am§Vaamï´>r` ~mOmamV H$mngmMm ^md 10,000 é. n«{Vq¹$Q>b Pmbm hmoVm. Ë`mM gw‘mamg gd©M Jmoï>r ‘hmJë`m hmoË`m. åhUyZ gJioM ‘mohmV nS>bo Am{U ¶m ‘mohmMm-bmo^mMm ìhm`Mm VmoM n[aUm‘ Pmbm.

E{n«bÀ`m ‘{hÝ`mV Oer ^maVmVyZ gwVmMr {Z`m©V gwê$ Pmbr AmUr Am§Vaamï´>r` ~mOmamVë`m IaoXrXmam§Zm Ogm hm A§XmO Ambm H$s ^maVmV H$mngmMm-gwVmMm Iyn gmR>m Amho, H$mngmMo ^md nmS>m`bm gwédmV Pmbr Am{U E{n«bÀ`m Xwgè`m AmR>dS>çmV Vo Kgê$Z 5,000 é. à{Vq¹$Q>b Am{U Z§Va 4,000 é. à{Vq¹$Q>b EdT>o Imbr Kgabo.

^md Imbr KgaV AmhoV ho nmhÿZ Amnë`m OdiMm H$mnyg-JmR>r-gyV Oo Agob Vo {dH$Ê`mMr gJù`m§Mr YS>nS> gwê$ Pmbr. {dH$Umao OmñV Am{U KoUmao H$‘r Ë`m‘wio ^md nS>VM Jobo Am{U Vo E{n«bÀ`m eodQ>r 2800é. à{Vq¹$Q>b EdT>o Kgabo.

AWm©V

H$mngmMm gaH$mar J§wVm

lrH¥$îU C‘arH$a

gaH$maZo H$mngmÀ`m ì`mnmamVbr T>dimT>di Ëd[aV Wm§~dmdr. H$mngmÀ`m ì`mnmamdarb ~§YZo H$mTy>Z H$mnyg CËnmXH$mbm ‘moH$im ídmg KoD$ Úmdm. H$mnyg gm‘mÝ` OZVogmR>r OrdZmdí`H$ Zmhr; nU XoemVë`m bmImo eoVH$è`m§Mm VmaUhma Amho. H$mngmÀ`m eoVrbm ~ao {Xdg Ambo VaM bmImo eoVH$è`m§Mo OJUo gwgø hmoD$ eH$Vo. Xoemda amÁ` H$aUmè`m OmUË`m amOm§Zr-eoVH$è`m§À`m ‘wbm§Zr `m dmñVdmMr OmU R>odmdr ZgVm Ë`m§Mo eoVH$ar n«o‘ ~oJS>r Amho AgoM åhUmdo bmJob.

Page 8: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

7eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

Á`m eoVH$è`m§Zr OmñV mdmMm bmo^ R>odyZ H$mnyg Odi R>odbm hmoVm Vmo Ë`m§Zm H$‘r ^mdmV {dH$mdm bmJbm Am{U VgoM {OqZJdmbo, gwV{JaUrdmbo Am{U H$mnS> CÚmoOH$ `m§Zm ‘moR>m VmoQ>m ghZ H$amdm bmJbm. Ë`m gdmªZr OmñV XamZo H$ƒm‘mb IaoXr Ho$bm hmoVm Am{U V`ma ‘mbmMo ^md Iyn nS>bo hmoVo. Vmo Y¸$m EdT>m ‘moR>m hmoVm H$s Ë`mVyZ ~hwVm§e H$maImZXma AOyZ gmdabo ZmhrV. Ë`m‘wio Mmby h§Jm‘mV ’$maM WmoS>çm {OqZJ {‘b Mmby Pmë`m AmhoV. gwV{JaÊ`m Am{U H$mnS> {JaÊ`m§Mr n[apñWVr H$mhr doJir Zmhr. gwê$ Pmboë`m§Mr g§»`m H$‘r AmhoM; nU Á`m gwê$ AmhoV Ë`m§Mo CËnmXZhr A§{eH$ j‘VoZoM Mmby Amho.

Joë`m dfu {OqZJ {‘b-gwV{JaÊ`m Am{U H$mnS> CÚmoOH$m§Zm ‘moR>m VmoQ>m ghZ H$amdm bmJbm. Ë`m‘wio Ë`m§Mo IoiVo ^m§S>db g§nyZ Jobo. `m H$maUmZo {H$Ë`oH$m§Zr Amnbo H$maImZo AOyZ MmbynU Ho$bobo ZmhrV. Ë`mV ^a nS>br Am§Vaamï´>r` ‘§XrMr.

OmJ{VH$ ~mOmamMr dmQ>Mmb ‘§XrÀ`m {XeoZo Mmby Amho. A‘o[aHo$Zo H$O© g§H$Q>mda VmoS>Jm AOyZ emoYbm Zmhr. n¡godmë`m§da H$a dmT>dm`Mm H$m bmoH$mon`moJr `moOZm§Zm H$mÌr bmdm`Mr hm {VT>m gwQ>V Zgë`m‘wio H$O© g§H$Q>mMr Q>m§JVr Vbdma A‘o[aHo$À`m S>moŠ`mda Amho.

`wamonmMr n[apñWVr AOyZM ZmOyH$ Amho. `wamo ho MbZ A~m{YV ahmdo Am{U wamonr` w{Z`Zda Amnbr nH$S> ‘O~yV amhmdr `mgmR>r O‘©ZrÀ`m n§Vn«YmZ ‘m°H}$b ~mB© {hQ>bagma»`mM dmJV AmhoV. Ë`m§À`m hÅ>rnUmMr VwbZm H$mhr bmoH$ {hQ>baer H$ê$ bmJbo AmhoV. `wamoMo H$m` hmoB©b Vo gm§JVm `oV Zmhr.

MrZZo ^maVmÀ`m bhar {Z`m©V YmoaUmda {dg§~yZ Z amhVm A‘o[aHo$er H$ama H$ê$Z Amnë`m JaOo EdT>çm H$mngmMr VaVyX H$ê$Z R>odbr Amho.

darb H$maUm§‘wio OmJ{VH$ ~mOmamV H$mngmbm ‘wirM ‘mJUr Zmhr. åhUyZ XoemVbo ~mOmahr nS>bobo AmhoV. gwV{JaÊ`m§Mr Am{W©H$ pñWVr Imbmdbobr Amho åhUyZ Ë`m§Zm gÜ`mÀ`m ^mdmV H$mnyg ¿`m`bm

nadS>V Zmhr. VgoM gaH$sMm ~mOmahr W§S> Amho.gaH$s qH$dm H$mngmbm IaoXrXma Zgë`m‘wio

H$mngmMo ^md nS>V AmhoV. gaH$ma H$mhr H$aob `m doS>çm Ameoda eoVH$è`m§Zr Amnbm H$mnyg {dH$m`bm H$mT>bmM Zmhr. gÜ`mMo ^md 4,000 é. à{Vq¹$Q>b nojm Imbr Ambo AgyZ Vo ImbrM OmV AmhoV. H$mngmMo {dî` A§Yma‘` Amho. AË`§V {ZamemOZH$ Amho.

H$m` MwH$boJoë`m h§Jm‘mV H$mngmbm OmñV ^md {‘iy

eH$V AgVmZm gaH$maZo {Z`m©Vrda ~§Xr KmVbr. Ë`mM gmo~V gwVmÀ`m {Z`m©Vrghr ~§Xr KmbyZ H$mnS> CÚmoJmMo ZwH$gmZ Ho$bo.

Mmby h§Jm‘mV amIrd gmR>m Iwbm H$ê$Z {e„H$ JmR>tÀ`m {Z`m©Vrg VgoM Zì`m JmR>tÀ`m {Z`m©Vrg doioMo ~§YZ KmVbo ZgVo Va MrZZo Omo H$mnyg A‘o[aHo$H$Sy>Z {dH$V KoVbm Vmo Oa Amnë`mH$Sy>Z KoVbm AgVm Va Joë`mdfuMm {e„H$ JmR>r {dHy$Z {OqZJ VWm H$mnS> CÚmoOH$m§H$So> IoiVo m§S>db O‘m Pmbo AgVo Am{U Ë`m‘wio H$mngmMo ^md 4500 én¶m§nojm OmñV am{hbo AgVo.

Cnm`gaH$maZo H$mngmÀ`m ì`mnmamdarb gd©

~§YZo VmËH$mi hQ>dmdrV. XoemVrb dómoÚmoJ bKw CÚmoJm§gmR>r amIrd R>odë`m‘wio Amnbm dómoÚmoJ OmJ{VH$ ~mOmanoR>oVë`m ñnY}‘ܶo {Q>Hy$ eH$V Zmhr. OJmVë`m BVa H$mnS>{JaÊ`m§Zr AË`mYw{ZH$ `§Ìo dmnê$Z Amnbr H$m`©j‘Vm Am{U Z’$m Iyn dmT>dbm Amho. Amnë`m XoemVrb bKwCÚmoJmÀ`m AmajUm‘wio Amnë`m XoemV H$mnS>{Z{‘©Vr OwÝ`mM V§ÌkmZmZo hmoV AgVo. VgoM ¶m Agë`m n§Jy CÚmoJmÀ`m ajUmgmR>r gaH$ma XoemVë`m H$mnyg CËnmXH$ eoVH$è`m§À`m {Odmda CR>bo Amho.

gaH$maZo H$mnS> CÚmoJmMo AmajU H$mTy>Z Q>mH$mdo ZgVm H$mngmMr IaoXr Am§Vaamï´>r` ~mOma^mdmZo H$ê$Z Vmo ñWm{ZH$ H$mnS> CXçmoJmg nwadmdm.

EdT>oM Zmhr Va H$mngmÀ`m {~`m§Mm ^mdhr gaH$ma {Z{üV H$aVo. IVmMm nwadR>mhr gaH$ma {Z`§{ÌV H$aVo. hr gmar ~§YZo CR>brM nm{hOoV. hr T>dimT>di g§nbrM nm{hOo.

H$mnyg-H$mnS> CÚmoJmdarb ~§YZo H$mTy>Z Omoda ho gaH$ma Ë`mg ~§Y‘wŠV H$aV Zmhr Vmoda AmË‘hË`m H$aUmè`m eoVH$`m§À`m hË`oMo nmn gaH$maÀ`m ‘mWr bmJUmaM Amho EdT>oM Zmhr Va gaH$maZo KmVboë`m ~§YZm§‘wio Pmbobo ZwH$gmZ ^ê$Z XoUo hr gaH$maMrM Z¡{VH$ O~m~Xmar Amho ho gaH$maZo {dgê$ Z`o Am{U åhUyZM Iwë`m~mOmanoR>oMo g‘W©Z H$aUmè`m eoVH$ar g§KQ>ZoMr H$mngmbm 6000 én¶m§Mm ^md XoÊ`mMr ‘mJUr `mo½`M Amho.

Oa gaH$mabm H$mnyg CËnmXH$ eoVH$è`m§Mo ZwH$gmZ ê$Z XoVm oV Zgob Va gaH$maZo H$mngmÀ`m ì`mnmamVbr T>dimT>di Ëd[aV Wm§~dmdr. H$mngmÀ`m ì`mnmamdarb ~§YZo H$mTy>Z H$mnyg CËnmXH$mbm ‘moH$im ídmg KoD$ Úmdm. H$mnyg gm‘mÝ` OZVogmR>r OrdZmdí`H$ Zmhr; nU XoemVë`m bmImo eoVH$è`m§Mm VmaUhma Amho. H$mngmÀ`m eoVrbm ~ao {Xdg Ambo VaM bmImo eoVH$è`m§Mo OJUo gwgø hmoD$ eH$Vo. Xoemda amÁ` H$aUmè`m OmUË`m amOm§Zr-eoVH$è`m§À`m ‘wbm§Zr `m dmñVdmMr OmU R>odmdr ZgVm Ë`m§Mo eoVH$ar n«o‘ ~oJS>r Amho AgoM åhUmdo bmJob. gXa boI {c{hÊ`mgmR>r gobwMo {OqZJ H$maImZXma lr. {Zboe {~Zm`Ho$ `m§Mo ‘mobmMo gmhmæ` Pmbo. Ë`m§Zr ~arM ‘mobmMr AmH$So>dmar nwa{dbr.

lrH¥$îU C‘arH$aZmZc noR>, na^Ur-431401.

‘mo. [email protected]

��

H$mngmMm ì`mnma nyU©nUo ‘wŠV Oar Zgbm Var ‘moR>çm n«‘mUmda Am§Vaamï´>r` ~mOmamda Adb§~yZ Amho. H$mngmMm ì`mnma nyU©nUo ‘wŠV Oar Zgbm Var ‘moR>çm n«‘mUmda Am§Vaamï´>r` ~mOmamda Adb§~yZ Amho. eoVH$è`m§Zr ~mOma^mdmMr Anojm H$aVmZm OJmV H$m` hmoV Amho `mH$So> bj R>odUo Amdí`H$ Amho. Mmby eoVH$è`m§Zr ~mOma^mdmMr Anojm H$aVmZm OJmV H$m` hmoV Amho `mH$So> bj R>odUo Amdí`H$ Amho. Mmby

h§Jm‘mV amÁ` VWm H|$Ð gaH$maZo Amnbr O~m~Xmar PQ>Hy$Z Q>mH$br Amho. ~mOmamV IaoXrXma H$‘r AmhoV h§Jm‘mV amÁ` VWm H|$Ð gaH$maZo Amnbr O~m~Xmar PQ>Hy$Z Q>mH$br Amho. ~mOmamV IaoXrXma H$‘r AmhoV Am{U Am§Vaamï´>r` ~mOmamVrb H$mngmMo ^md nmhVm H$mngmbm 3300 Vo 3700 AgmM ^md {‘iob Agm Am{U Am§Vaamï´>r` ~mOmamVrb H$mngmMo ^md nmhVm H$mngmbm 3300 Vo 3700 AgmM ^md {‘iob Agm

A§XmO Amho. H$mnyg ì`mnmè`m§er MMm© Ho$ë`mda hr ‘m{hVr {‘imbr. Amnbm H$mnyg H$Yr {dH$m`Mm hm A§XmO Amho. H$mnyg ì`mnmè`m§er MMm© Ho$ë`mda hr ‘m{hVr {‘imbr. Amnbm H$mnyg H$Yr {dH$m`Mm hm {ZU©` eoVH$è`m§Zr ñdV: ¿`mdm. gXa boImVrb ‘m{hVrÀ`m AmYmao H$mhr {ZU©` KoVë`mg hmoUmè`m Z’$m-{ZU©` eoVH$è`m§Zr ñdV: ¿`mdm. gXa boImVrb ‘m{hVrÀ`m AmYmao H$mhr {ZU©` KoVë`mg hmoUmè`m Z’$m-

ZwH$gmZrMr O~m~Xmar gXa eoVH$è`mMr Agob. eoVH$ar g§KQ>H$, boIH$ Am{U boIH$mbm ‘{hVr nwa{dUmao ZwH$gmZrMr O~m~Xmar gXa eoVH$è`mMr Agob. eoVH$ar g§KQ>H$, boIH$ Am{U boIH$mbm ‘{hVr nwa{dUmao H$maImZXma `m§Zm O~m~Xma YaVm H$m‘m Z`o.H$maImZXma `m§Zm O~m~Xma YaVm H$m‘m Z`o.

Page 9: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

8eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

D$gmMo Am§XmobZ `eñdr[aË`m nma nS>bo d Ë`mZ§Va H$mngmMo Am§XmobZ gwê$ Pmbo, Ago dada nmhVm {XgV Agbo Var Vo

Iao Zmhr. Iao Va A¢erÀ`m XeH$mV H$mnyg XamMm àíZ n{hë`m§Xm EoaUrda Ambm. 1996 nmgyZ H$mnyg CËnmXH$ eoVH$è`m§À`m AmË‘hË`m gwê$ Pmë`m. D$gmÀ`m Am§XmobZmMm ‘mJ‘yghr ZìhVm Voìhmhr H$mnyg CËnmXH$ eoVH$è`m§‘Ü`o AmË‘hË`m gwê$M hmoË`m. AmË‘hË`m§Mo gmVË` hm H$mnyg ^mJmVrb AñdñWVoMm OiOirV nwamdm Amho.

1971 gmbr H$mngmda amÁ` gaH$maZo EH$m{YH$ma H$m{~O Ho$bm. 1984 gmbr H$mnyg ’o$S>aoeZMr ñWmnZm Pmbr. H$mngmdaMm EH$m{YH$ma nadm-nadmn`ªV hmoVm. eoVH$è`m§À`m AmË‘hË`m dmTy> bmJë`mZ§Va Vmo gaH$maZo ñW{JV Ho$bm. H$mnyg EH$m{YH$ma H$m`ÚmMo AZoH$ Xwîn[aUm‘ Pmbo. H$mnyg ‘hmamï´>mV {nH$m`Mm Iam na§Vw Ë`mda à{H«$`m H$aUmao H$maImZo ‘hmamï´>mV am{hbo ZmhrV. ~mOmamVyZ ñnYm© g§nwï>mV AmUë`m‘wio gaH$mar IaoXr H|$Ðm§nwT>o am§Jm bmdUo `m{edm` eoVH$è`mem§Zm n`m©` am{hbm ZìhVm. hr nÕV Vã~b 30-35 df} Aì`mhV Mmbbr. eoVH$è`m§Zm md {‘imbm Zmhr. eoVH$ar hmoVm Ë`mnojm A{YH$ H§$Jmb Pmbm. EH$m{YH$ma `moOZoVrb A{YH$mar Am{U nwT>mè`m§Mo ‘mÌ CIi nm§T>ao Pmbo. EH$m{YH$ma `moOZoZo H$mnwg CËnmXH$ eoVH$è`m§Mo Ajae: H§$~aSo> ‘moS>bo. ‘hmamï´>mÀ`m VwbZoV JwOamVMm {dMma Ho$bm Va VoWo EH$m{YH$ma Zgë`m‘wio H$ngmMm ì`mnma dmT>bm. ñWm{ZH$ bmoH$m§Zr ^m§S>db Jw§VdyZ à{H«$`m CÚmoJ gwê$ Ho$bo. JwOamVÀ`m eoVH$è`m§Zm H|$Ð gaH$maÀ`m eoVH$ar {damoYr YmoaUm§MmM VodT>m ’$Q>H$m ~gbm. ‘hmamï´>mV ‘mÌ H|$ÐmMm Va ~gbmM {edm` amÁ`mÀ`m EH$m{YH$ma `moOZoMmhr ~gbm. ‘hmamï´>mMm eoVH$è`mbm Xwhoar ’$Q>H$m ~gë`m‘wio Vmo AJ{VH$ Pmbm. AmO JwOamV‘Yrb eoVH$ar AmË‘hË`m H$aVmZm {XgV Zmhr. ‘hmamï´>mV amoO AmË‘hË`m hmoV AmhoV. D$gmà‘mUo H$mngmda à{H«$`m H$aUmao CÚmoJ ‘hmamï´>mV am{hbo AgVo Va H$mngmÀ`m ^mdmMo Am§XmobZ Ho$ìhmM {ZH$mbr bmJbo AgVo dm Vo noQ>bo AgVo Va Ë`mV ^ë`m^ë`m§Mm ñdmhm Pmbm AgVm.

`§Xm ^maV gaH$maZo 2800 én`o à{V pŠd§Q>b EdT>m H$mngmMm ^md Om{ha Ho$bm Amho. CËnmXZIM© 6 hOmanojm A{YH$ AgVmZm gaH$maZo EdT>m H$‘r ^md Om{ha H$ê$Z eoVH$è`m§À`m Xw:Imda S>mJÊ`mM {Xë`m AmhoV. Joë`mdfu d Ë`mÀ`m AYrÀ`m dfu Am§Vaamï´>r` ~mOmamV H$mngmbm Mm§Jbm ^md {‘imbm hmoVm. na§Vw ^maV gaH$maZo {Z`m©Vrda {Z~ªY bmXyZ ^maVr` eoVH$è`m§Zm Ë`m bm^m§nmgyZ d§{MV R>odbo. `mdfu OmJ{VH$ ~mOmanoR>oVXoIrb H$mngmMo ^md H$mogiV Agë`mÀ`m ~mVå`m `oV AmhoV. MrZ hm gdm©V ‘moR>m H$mnyg CËnmXH$ Xoe AgyZ VoWo OJmVrb EHy$U H$mngmn¡H$s 26 Q>¸o$ H$mnyg {nH$Vmo. MrZZo ZwH$VmM A‘o[aHo$er H$ama Ho$bm Amho. maVmV OJmÀ`m 22 Q>ŠHo$ H$mnyg {nH$Vmo. Ë`m ImbmoImb A‘o[aH$m, nm{H$ñVmZ, ~«mPrb, Am°ñQ´>o{b`m, CÁ~o{H$ñVmZ `m Xoem§Mm H«$‘ bmJVmo. A‘o[aH$m OJmVrb gdm©V ‘moR>m H$mnyg {Z`m©VXma Xoe Amho. OJmÀ`m EHy$U H$mnyg {Z`m©VrV EH$Q>çm A‘o[aHo$Mm dmQ>m 40 Q>ŠHo$ Amho. OmJ{VH$ ~mOmamV Amnbm dmQ>m Vgm H$‘rM Amho. Vmo dmT>bm nm{hOo. na§Vw Ooìhm g§Yr hmoVr Voìhm gaH$maZo {Z`m©V ~§Xr d {Z`m©V ‘`m©Xm AS>Wio AmUbo.

’o$S>aoeZ Am{U Zm’o$S>‘Ü`o H$ama Pmbobm Zmhr, Ë`m‘wio ’o$S>aoeZZo IaoXr H|$Ðo gwê$ Ho$bobr ZmhrV. Aem doiog gaH$maZo hm ^md Om{ha Ho$bm Amho. hr KmofUm ì`mnmè`m§À`m nÏ`mda nS>br. ì`mnmar ~mOmamV CVabo d Vo AmVm `mM ^mdmÀ`m Amgnmg IaoXr H$ê$ bmJbo AmhoV. gaH$mar ^md hm CËnmXZ IMm©À`m {Zå‘mhr Zmhr. Vmo gaH$maZo H$gm H$mT>bm? Á`m§Zr Vmo H$mT>bm Ë`m§Zm g‘OV ZìhVo åhUyZ MyH$ Pmbr Ago Zmhr Va Vmo Om{Udnyd©H$ Vgm H$mT>Ê`mV Ambm Amho. {~`mUo, IVo, ‘Owar, dmhVyH$ `m§À`m XamV XwnQ>rhÿZ A{YH$ dmT> Pmbobr Ë`m§Zm ‘m{hV Zmhr H$m? "Á`mbm ‘maVm `oB©b Ë`mbm ‘amdo' Aer H«y$a {ZVr Ë`m‘mJo Amho. eoVH$ar AmË‘hË`m H$am`bm bmJbo H$s `oD$Z n°Ho$Ohr Ë`m§ZrM Úm`Mo. AmYr nm` VmoS>m`Mo d Z§Va ~¡gmIr Úm`Mr Agm hm àH$ma Amho.

1990 gmbr ^maVmZo Zdo Am{W©H$ KmoaU ñdrH$mabo. `m ~mdrg dfmªÀ`m àXrK© H$mimV eoVH$è`mbm `m ZdrZ YmoaUmÀ`m n[aKmÀ`m AmV

`oD$ {Xbo Jobo Zmhr. IwbrH$aU, OmJ{VH$sH$aU, `m YmoaUm§nmgyZ bm§~ R>odbo. Zì`m Am{W©H$ KmoaUmMm bm^ {‘iy {Xbm Zmhr. eoVrer g§~§{YV H$moUË`mhr H$m`ÚmV ~Xb Ho$bobm Zmhr. O{‘Z YmaUm H$m`Xm, O‘rZ A{YJ¥hU H$m`Xm, OrdZmdí`H$ dgVy§Mm H$m`Xm ho VrZhr H$m`Xo eoVH$è`m§À`m Jù`m ^modVr ’$mg Pmbo AmhoV. ho VrZhr H$m`Xo KQ>ZoÀ`m 9 ì`m n[a{eð>mV Q>mH$ë`m‘wio Ë`m {damoYmV eoVH$è`m§Zm Ý`m`mb`mVhr OmVm `oV Zmhr. Omon`ªV ho VrZ H$m`Xo d KQ>ZoMo 9 do n[a{efR> ApñVËdmV amhrb Vmon`ªV eoVH$è`m§Mo Xm[aÐç H$‘r hmoUma Zmhr. H$Yr D$gmMm, H$mngmMm, gmo`m~rZMm Va H$Yr H$m§Úm§Mm àíZ CR>ob. VodT>çmnwaVr ‘b‘nÅ>r Ho$br OmB©b. na§Vw H$m`‘Mm {dbmO hmoUma Zmhr.

E|erÀ`m nydu eoVH$è`m§Mo àíZ åhUOo qgMZ, V§ÌkmZ, IVo d {~{~`mUo, ‘mZbo Om`Mo. na§Vw A¢erÀ`m Z§Va ‘mÌ eoVr ‘mbmÀ`m ^mdmMm àíZ eoVH$è`m§Zr ‘hÎdmMm ‘mZbm. {deofV: n§Om~, ha`mUm, npíM‘ CÎma àXoe d ‘hmamï´> `m Mma amÁ`mVrb eoVH$ar Am§XbH$ ~Zbo. ^maVr` {H$gmZ `w{Z`Z Am{U eoVH$ar g§KQ>Zm `m§À`m Am§XmobZmMm hm n[aUm‘ Amho. hr Am§XmobZo ^mdmMm àíZ KoD$Z C^r amhVmV. Vo ñdm^m{dH$ d C{MV Agbo Var EHo$H$m {nH$mnwaVo Vo ‘`m©{XV amhÿZ MmbUma Zmhr. gaH$maÀ`m gdªH$e KmoaUm§Mm {dMma H$ê$Z "eoVH$ar {VVwH$m EH$' `m ^mdZoZo Am§XmobZmMr C^maUr H$amdr bmJob. AJm‘r bmoH$g^m {ZdS>UyH$snydu ^maVmVrb eoVH$ar EH$Ì `oD$Z {ZUm©`H$ bT>çmgmR>r {gÕ Pmbo VaM Ë`m§Mr "eoVH$ar{damoYr YmoaUmÀ`m' H$MmQ>çmVyZ ‘wŠVVm hmoD$ eHo$b, AÝ`Wm {H$Vr df] dmQ> nmhmdr bmJob ho gm§JVm `oV Zmhr.

A‘a h~r~ A§~a, hmD$qgJ gmogm`Q>r,

A§~mOmoJmB©- 431517 ({O.~rS>) ‘mo. 9422931986

��

{dMma

H$mngmMm {VT>m : EH$ hmoD$Z cT>m

A‘a h~r~

gaH$maÀ`m gdªH$e KmoaUm§Mm {dMma H$ê$Z "eoVH$ar {VVwH$m EH$' `m ^mdZoZo Am§XmobZmMr C^maUr H$amdr bmJob. AJm‘r bmoH$g^m {ZdS>UyH$snydu ^maVmVrb eoVH$ar EH$Ì `oD$Z {ZUm©`H$ bT>çmgmR>r {gÕ Pmbo VaM Ë`m§Mr "eoVH$ar{damoYr YmoaUmÀ`m' H$MmQ>çmVyZ ‘wŠVVm hmoD$ eHo$b, AÝ`Wm {H$Vr df] dmQ> nmhmdr bmJob ho gm§JVm `oV Zmhr.

Page 10: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

9eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

A‘o[aHo$V Amcocr Am{W©H$ ‘§Xr Am{U ˶mMo OJ^a C‘Q>coco nS>gmX ¶mMm n[aUm‘ A‘o[aHo$Vrc dm°cpñQ>Q> ¶oWrc eoAa ‘mH}$Q>,

c§S>ZMo eoAa ‘mH}$Q> ¶m§g‘moa cmoH$m§Zr ~è¶mM {Xdgm§nmgyZ YaUo Am§XmocZ gwê$ Ho$co Amho. ¶mV H$å¶w{ZñQ>m§Mm ‘moR>m dmQ>m Amho. ~hþamï>r¶ H§$nݶm§À¶m YmoaUm§‘wioM hr OJ^a ‘§XrMr cmQ> Amcocr Amho Ago dm°cpñQ>Q>g‘moa Am§XmocZ H$aUmè¶m J[a~m§Mo åhUUo Amho! ^m§S>dcemhrcm {damoY H$aʶmgmR>r hr ‘mUgo OdiOdi XmoZ ‘{hݶm§nmgyZ VoWoM V§~y R>moHy$Z ~gcr AmhoV.

BH$S>o g§gXoV ‘pëQ>~«°ÊS> [aQ>oc‘ܶo ({H$aH$moi ì¶mnma) 50% d qgJc ~°«ÊS> [aQ>oc‘ܶo 100% à˶j naH$s¶ Jw§VdUyH$ (E’$S>rAm¶) H$aʶmg naXoer H§$nݶm§Zm nadmZJr Xoʶmdê$Z {hdmir A{YdoeZmV ‘m§S>ë¶m Jocoë¶m {~cmg gd©njm§Mm Am{U g§KQ>Zm§Mm OmoaXma {damoY hmoV Amho. O¶c{cVm, ‘m¶mdVr, ‘‘Vm ¶m§À¶mgh ‘w»¶{damoYr nj ^mOn Am{U gaH$ma‘Yrc ghH$mar S>mdo nj ¶m§Zr Vrd« {damoY gwê$ Ho$cm Amho. C‘m ^maVtZr Va naXoer H§$nݶm§Zm nm¶ R>ody XoUma Zmhr, ‘m°ëg gwê$ H$ê$ XoUma Zmhr, Aer XþH$mZo CKS>ʶmMm à¶ËZ Pmë¶mg ‘r ñdV: Ago XþH$mZ OmiyZ Q>mH$sZ Aer Y‘H$sM {Xcr Amho. ^arV ^a åhUyZ AÊUm hOma|Zrhr N>moQ>çm ì¶mnmè¶m§Mo d XþH$mZXmam§Mo "{hV' cjmV KoD$Z E’$S>rAm¶cm {damoY Ho$cm Amho.

Xoe^a EH$ H$moQ>r 20 cmIm§hÿZ A{YH$ {H$amUm XþH$mZo AmhoV. ’o$ardmco N>moQ>o ^mOrdmco Am{U ˶m§Zm nwadR>m H$aUmao N>moQ>o CÚmoJ Aer Amncr N>moQ>çm N>moQ>çm ì¶mdgm{¶H$m§Mr ‘moR>r g§»¶m XoemV Amho. ¶m gdmªÀ¶m amoOJmamda E’$S>rAm¶‘wio n[aUm‘ hmoB©c (?) hm {damoYH$m§Mm ‘wÔm Amho. g§gX 6 {Xdgm§nmgyZ R>ßn Pmcocr Amho. gaH$ma gd© {damoYH$m§À¶m ~¡R>H$m§da ~¡R>H$m KoD$Z hm àý ˶m§À¶m Jir CVadʶmÀ¶m d ˶m§Mo ghH$m¶© {‘i{dʶmÀ¶m à¶ËZmV Amho. ‘Z‘mohZ qgJ dma§dma N>moQ>çm XþH$mZXmam§da d ì¶mnmè¶m§da Hw$R>cmhr n[aUm‘ hmoUma Zgë¶mMr ½dmhr g§gXoV Am{U ~mhoa XoV AmhoV. Varhr H$moUrhr {damoYH$ ‘mKma ¿¶m¶cm V¶ma Zmhr. g§gXoMo H$m‘ ~§X nS>coco Amho.

[aQ>oc‘ܶo AemàH$mao IamoIaM Jw§VdUyH$ Pmcr Va N>moQ>çm ì¶mnmè¶m§da n[aUm‘ hmoB©c H$m? hm àý

gd© ~mOy§Zr VnmgyZ nmhUo Amdí¶H$ Amho. ¶m AJmoXahr [acm¶ÝgZo AemàH$maMo ‘m°c CKS>co hmoVo. ˶mVrc {H$‘mZ 50 {R>H$mUMo ‘m°c Var ˶m§Zm ~§X H$amdo cmJco. {~J ~mOmacm ‘mÌ Vo J«mhH$m§Zm amñV {H$‘VrV Mm§Jë¶m ‘mcmMm nwadR>m H$aV Agë¶mZo CÎm‘ à{VgmX {‘iV Amho. eodQ>r J«mhH$ ˶m§À¶m {Iemcm H$m¶ nadS>Vo ¶mMm {dMma H$ê$ZM ‘m°c Om¶Mo H$s N>moQ>çm XþH$mZmVyZ IaoXr H$am¶Mo ho R>adUma AmhoV. doJdoJù¶m Am{W©H$ ñVamVrc cmoH$m§Zm EH$mM doir doJdoJù¶m {R>H$mUm§hÿZ Xoer Am{U naXoer dmUmÀ¶m gd© dñVy CncãY Pmë¶mg Iao Va J«mhH$m§Zm A{YH$ ñdmV§Í¶ {‘ioc.

¶m [aQ>oc‘ܶo 10 cmI cmoH$g§»¶oÀ¶m darc cmoH$g§»¶m Agcoë¶m ‘hmZJam§‘ܶoM nadmZJr {‘iUma Amho. Aer ‘hmZJao Xoem‘ܶo 53 AmhoV. BVa g§nyU© N>moQ>r ehao Am{U J«m‘rU ^mJ hm N>moQ>çm ì¶mnmè¶m§Zm VgmM {e„H$ amhUma Amho. N>moQ>çm IaoXrgmR>r cmoH$ H$mhr D$R>gyQ> ‘m°c‘ܶo OmUma ZmhrV. ˶mgmR>r J„r~moimVrc N>moQ>r XþH$mZo, R>oco, Q>nè¶m, hmVJmS>çm ¶m§dê$ZM IaoXr Ho$cr OmB©c. E’$S>rAm¶Mm ’$magm n[aUm‘ N>moQ>çm J«mhH$m§da Am{U {dH«o$˶m§dahr hmoUo e³¶ Zmhr. Omo {damoY hmoV Amho Vmo Ho$di amOH$s¶ hoVyZo hmoV Amho, ho CKS> Amho. g§gXo‘ܶohr EH$Q>o ‘Z‘mohZ qgJ Am{U àUd ‘wIOu hoM XmoKo ¶m {ZU©¶mMr ~mOy cmdyZ YarV AmhoV. gmo{Z¶m Jm§YtZr ¶mda ‘m¡Z nmicoco Amho. ¶wdamO gܶm {ZdS>UyH$ àMmam‘ܶo Jw§Vcoco AmhoV. H$m±J«ogZo Amnë¶m gd© ImgXmam§Zm Am{U H$m¶©H$˶mªZm E’$S>rAm¶ ¶oD$ XoUo hr Oa njmMr y{‘H$m Agoc Va OZgm‘mݶm§V OmD$Z ˶m§Zm E’$S>rAm¶Mo ’$m¶Xo VmoQ>o g‘OmdyZ gm§JUo Amdí¶H$ Amho. Aem àH$maMr MMm© E’$S>rAm¶À¶mM Zìho Va H$moU˶mM ~m~VrV Amnmnë¶m ‘VXma g§KmV cmoH$à{V{ZYr Am{U H$m¶©H$V}, njm§Mo nXm{YH$mar H$aVmZm H$Yrhr {XgV ZmhrV.

Amnë¶m njmMr y{‘H$m H$m¶ Amho? qH$dm hmoUmao ho {ZU©¶ ho OZVoÀ¶m {H$Vr ’$m¶ÚmMo AmhoV qH$dm VmoQ>çmMo AmhoV, Aer Aä¶mgy MMm© g§gXoV qH$dm g§gXo~mhoa PS>mdr, Ago ghgm hmoV Zmhr! ‘r{S>¶m‘ܶo ¶m MMm© KS>V Agcr Var njm§‘ܶo Aer MMm© KS>V Zmhr.

eaX OmoetZr Va "ñQ>ma ‘mPm'dm{hZrda {X. 29 Zmoìh|. amoOr ˶m§Zm "g§gXoV ¶m {df¶mda {damoYr njm§Zr

MMm© KS>dyZ AmUmdr, g§gX ~§X nmSy> Z¶o, ¶mda Amnco H$m¶ ‘V Amho?' Ago {dMmaco AgVm- "g§gXoV gܶm MMm© KS>VmV Hw$R>o? g§gX ho ‘mam‘marMm Am{U ^m§S>UmMm AmImS>m Pmcm Amho. Aä¶mgnyU© MMm© VoWo A^mdmZoM KS>VmV. EH$Va g§gX ~§X nmS>cr OmVo qH$dm njmnjm§‘ܶo Or hþHy$‘emhr gwê$ Pmcr Amho, ˶m hþHy$‘emhr~ahþHy$‘ njm§Mo ImgXma ‘mZm S>mocmdVmV. {damoYr qH$dm ~mOyZo ‘V ‘m§S>VmV; nU ~mocV ‘mÌ H$mhrM ZmhrV. åhUyZ g§gXoV gܶm MMm© KS>V Zmhr, Ago gm§{JVco.

"Amnco E’$S>rAm¶{df¶r H$m¶ ‘V Amho? E’$S>rAm¶cm nadmZJr Úmdr H$s Zmhr?' Ago {dMmaco AgVm ˶m§Zr, "hm {ZU©¶ OdiOdi ~mam df} C{eam hmoV Amho. 1991 ‘ܶo CXmarH$aUmMm gwédmV Pmcr VoìhmM hm {ZU©¶ ìhm¶cm hdm hmoVm.' Ago gm§{JVco.

eoVrÀ¶m ~m~VrV E’$S>rAm¶Mm {dMma Ho$cm Va, eoVrVrc OdiOdi 40% Zmed§V ‘mc hm {dnUZmÀ¶m A^mdr Iam~ hmoVmo. EH$m ~mOycm XoemVrc 20% OZVocm EH$m doiÀ¶m OodUmda ^mJdmdo cmJV Amho. Xoe H¥$fràYmZ Amho. dma§dma A‘o[aH$m, Am°ñQ>o{c¶m, a{e¶m ¶m§À¶mH$Sy>Z Ymݶ, XþYmMr yH$Q>r B˶mXr nXmWmªMr Am¶mV H$amdr cmJVo, hr A˶§V XþX£dr Jmoï> Amho. [aQ>oc‘ܶo Aem àH$mao naXoer Jw§VdUwH$s‘wio {dnUZmMr ‘moR>r gmIir V¶ma hmoD$ eH$Vo. dm¶m OmUmè¶m Zmed§V ‘mcmdaVr à{H«$¶m H$aVm ¶oUo e³¶ hmoB©c. gܶm eoVr‘ܶo ^m§S>dcmMm A^md Am{U eoVrV ^m§S>dc ¶oD$ Z¶o, ¶mgmR>r gaH$maMm Mmccocm IQ>mQ>mon nmhVm E’$S>rAm¶ hm eoVr‘mcmÀ¶m {dnUZmVrc ^m§S>dc J§wVdUwH$sMm CÎm‘ ‘mJ© Amho. eoVmVyZ {ZKmcocm eoVr‘mc J«mhH$mÀ¶m hmVr nS>on¶ªV ˶mcm doJdoJù¶m Xcmcm§À¶m gmIirVyZ Omdo cmJVo. E’$S>rAm¶cm {damoY H$aUmè¶m§‘ܶo ¶m gmIirMm ‘moR>m hmV Amho. Zoh‘rgmaIoM ¶mVyZ N>moQ>çm eoVH$è¶m§Mohr ^co hmoUma Amho H$m? ˶m§Mm ˶mVyZ H$m¶ ’$m¶Xm hmoUma Amho? Agm àý CnpñWV Ho$cm OmVmo! gܶm ^maVmVrc eoVH$ar hm OJmVrc EH$‘od Agm CËnmXH$ Amho H$s, Á¶mÀ¶m ‘mcmMm ^md Vmo ñdV: R>ady eH$V Zmhr Am{U ‘mcmMm {ccmd Ho$cm OmVmo, AemàH$mao ‘m°c Oa C o am{hco Va, eoVH$è¶m§Zm

AmOH$mc

dm°cpñQ´>Q> Vo cmc {H$„m ìhm¶m dm°c‘mQ>©

kmZoída eocma

eoVrÀ¶m ~m~VrV E’$S>rAm¶Mm {dMma Ho$cm Va, eoVrVrc OdiOdi 40% Zmed§V ‘mc hm {dnUZmÀ¶m A^mdr Iam~ hmoVmo. EH$m ~mOycm XoemVrc 20% OZVocm EH$m doiÀ¶m OodUmda ^mJdmdo cmJV Amho. Xoe H¥$fràYmZ Amho. dma§dma A‘o[aH$m, Am°ñQ>o{c¶m, a{e¶m ¶m§À¶mH$Sy>Z Ymݶ, XþYmMr yH$Q>r B˶mXr nXmWmªMr Am¶mV H$amdr cmJVo, hr A˶§V XþX£dr Jmoï> Amho. [aQ>oc‘ܶo Aem àH$mao naXoer Jw§VdUwH$s‘wio {dnUZmMr ‘moR>r gmIir V¶ma hmoD$ eH$Vo.

nmZ 11 nmhm

Page 11: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

10eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

eaX ndma `m§Modarb hëë`mZ§Va Xþgao Á`oð> ZoVo àUd ‘þIOr© `m§Zr A{Ve` hVmeoZo Am{U ì`{WV hmoD$Z åhQ>bo hmoVo H$r, ‘mhrV

Zmhr hm Xoe H$moR>o Mmbbm Amho? XoemV gÜ`m Oo dmVmdaU Amho Vo bjmV KoVm àUd ‘wIOr© `m§Mr à{V{H«$`m g‘n©H$ Am{U gdmªZmM A§V‘w©I H$am`bm bmdUmar hmoVr. eaX ndma `m§À¶mdarb h„m hm Ë`m§Zr Ho$boë`m d¡`{º$H$ MþH$m§Mm n[aUm‘ Am{U n[anmH$ ZìhVm. eaX ndmam§À`m amOH$r` e¡br~Ôb Am{U amOH$maU H$aÊ`mÀ`m nÕVr~Ôb AZoH$m§Mo ‘V^oX AmhoV Am{U doimodoir Vo àH$Q>hr Pmbo AmhoV. Ë`m§À`m {dídgZr`Voda gVV àíZ{MÝh CnpñWV hmoV amhVmV; nU Varhr g§`‘r, dmXJ«ñV Zgbobm, Q>moH$mMr ^ÿ{‘H$m Z KoVmhr nþamoJm‘r à{V‘m {Q>H$dÿZ R>odbobm ZoVm åhUÿZ Ë`m§Mr AmoiI Amho. `m àg§Jr gd© amOH$r` nj Am{U ZoVo EH$ {XbmZo Ë`m§À`m nmR>r‘mJo C^o am{hbo Vo `mM‘wio. hëë`mZ§VaÀ`m Ë`m§À`m à{V{H«$`oVÿZ Ë`m§Mr àJë^Vm d n[an¹$Vm {XgyZ Ambr Amho. amOH$r` n[an¹$VoVyZM Ë`m§Zr `m hëë¶mbm ’$mago ‘hÎd {Xbo Zmhr d BVam§Zrhr XoD$ Z`o Ago AmdmhZ Ho$bo; nU Pmbobm h„m hm eaX ndma ZmdmÀ`m ì`º$rda ZìhVm. eaX ndma Á`m gaH$maMo d ì`dñWoMo à{V{Z{YËd H$aVmV Ë`m gaH$ma d ì`dñWo~ÔbMr MrS> Ë`mVyZ ì`º$ Pmbr Amho. XoemV dmT>V Mmbboë`m amOH$r`, Am{W©H$ d gm‘m{OH$ joÌmVrb YJYJË`m Ag§VmofmMr Vr {dH¥$V A{^ì`º$r hmoVr. XoemVrb amOH$r`, Am{W©H$ Am{U gm‘m{OH$ joÌmV Ambobr {dH¥$Vr Xÿa H$aÊ`mMr Vr EH$ ’$º$ d¡`{º$H$ {dH¥$V A{^ì`º$r AgVr Va ’$maer qMVm H$aÊ`mMo H$maU ZìhVo Am{U ndma åhUVmV Vgo Ë`m KQ>ZoH$So> Xþb©j H$aVm Ambo AgVo. g‘mOmV ‘Zmo{dH¥$Vm§Mr Am{U ‘mWo{’$ê§$Mr H$YrM H$‘r ZgVo. Aem ‘mWo{’$ê§$À`m H¥$Ë`mbm J§^ranUo ¿`m`Mr JaO ZgVo; nU eaX ndma `m§À`mda h„m Pmë`mZ§Va Á`m Añdm^m{dH$ à{V{H«$`m ‘moR>çm à‘mUmV g‘moa Amë`mV Am{U `oV AmhoV Ë`m Pmboë`m hëë¶mnojm ^`§H$a Am{U J§^ra AmhoV. qMVm Am{U qMVZ H$am`bm bmdUmè`m AmhoV. àUd~m~y§Zr {Xbobr à{V{H«$`m CÛoJmVyZ Ambr hmoVr; nU Z§Va `oV Agboë`m à{V{H«$`m IamoIaM

Xoe H$moUË`m diUmda C^m Amho Am{U H$moR>o Mmbbm Amho `m~ÔbMm àíZ CnpñWV H$aUmè`m AmhoV. à{V{H«$`m§Mr Vrd«Vm bjmV KoVm `m àíZmH$So> Xþb©j H$aUo KmVH$ R>aUma Amho.

AÊUm§Mo XoD$i `m h„màH$aUr gdm©V {ddmXmñnX à{VH«$`m

am{hbr Vr AÊUm hOmao `m§Mr. Ë`m§Mr "EH$M WmnS> ‘mabr?' hr n{hbr CËñ’y$V© à{V{H«$`m EoHy$Z AZoH$m§Zm àM§S> Y¸$m ~gbm. AWm©V Y¸$m ~gÊ`mMo à‘mU ‘hmamï´>m~mhoa A{YH$ hmoVo. ‘hmamï´>mVrb amOH$r` gm‘m{OH$ dVþ©imVrb bmoH$ AÊUm§Zm ~è`mn¡H$r OmUyZ Agë`mZo Ë`m§Mr à{V{H«$`m Ë`m§Zm Y¸$m XoD$Z Jobr Zmhr. Joë`m 20 dfmªnmgyZ AÊUm hOmao ‘hmamï´>mV gmd©O{ZH$ OrdZmV AmhoV. Ë`m§À`m H$m`m©~Ôb Úm`bm hdm VodT>m ‘mZ ‘hmamï´>mZo Ë`m§Zm {Xbm Amho. bmoH$m§nojmhr gÎmmYmè`m§Zr Am{U amOH$r` ZoË`m§Zr Va OmñVM ‘mZ {Xbm Am{U Ë`m§À`mH$Sÿ>Z Amnë`m amOH$r` {damoYH$m§Mo H$mQ>ohr H$mT>boV. AJXr Joë`m E{àb ‘{hÝ`mVrb O§Va‘§Va Am§XmobZmÀ`m VrZ ‘{hZo AmYr Ë`m§Mm ‘hmamï´> Xm¡am Pmbm hmoVm Ë`mbm à{VgmX Ë`m§À`m H$m`©H$Ë`mªMmM hmoVm. AmO Jm§YrdmXr åhUyZ Vo gd©Xya AmoiIbo OmV Agbo Var CnmofU H$aÊ`mì`{V[aº$ Ë`m§À`mV d Jm§YrV H$YrM H$moUVo gmå` am{hbo Zmhr. Mm§Jë`m H$m‘mgmR>r A{VaoH$r ‘mJm©Mm dmna hr ~m~ ‘hmamï´>mbm ZdrZ ZìhVr. H$m±J«og {OVH$r Jm§YrdmXr {VVHo$M AÊUmXoIrb Jm§YrdmXr ho ‘mhrV AgVmZmhr ‘hmamï´>mVrb Jm§YrdmXr H$m`©H$Ë`mªZr AÊUm§Mr ‘XVM KoVbr. Xmê$ {nUmè`m§Zm ’$Q>Š`mMr {ejm XoUmè`m AÊUm§Mr ‘hmamï´>mV YmÝ`mnmgyZ Xmê$ {Z{‘©VrMo H$maImZo CKSÿ> Z`oV mgmR>r Jm§Yr{Zð> H$m`©H$Ë`mªZr AÊUm§Mm Cn`moJ H$ê$Z KoVbm hmoVm... AÊUm§À`m g‘mOgodr d¥Îmr~Ôb d H$m`m©~Ôb ‘hmamï´>mV gd©gmYmaUnUo AmXa Agbm Var ‘hmamï´>mZo Ë`m§Zm H$YrM S>moŠ`mda KoVbo ZìhVo. Ë`m§À`m H$m‘mÀ`m Am{U {dMmamÀ`m ‘`m©Xm ‘hmamï´>mbm Mm§Jë`mM R>mD$H$ hmoË`m. åhUÿZM eaX ndma h„màH$aUr AÊUm§À`m à{V{H«$`oZo ‘hmamï´>mbm Y¸$m ~gbm Zmhr. CbQ> Z§Va bmoH$emhrda h„m dJ¡ao Aer Or A{YH¥$V à{V{H«$`m Ë`m§Zr àgma ‘mÜ`m‘m§g‘moa

ì`º$ Ho$br VrM ‘hmamï´>mVrb bmoH$m§Zm ~oJS>r dmQ>br. AÊUm§Mo A§Va§J ‘hmamï´>mbm R>mD$H$ Agbo Var ‘hmamï´>m ~mhoa AÊUm§Mr doJir à{V‘m {Z‘m©U Pmbr Agë`mZo Ë`m§Zm ‘mÌ AÊUmMo ho "{dídê$n Xe©Z' nmhÿZ ^modi Ambr. H$maU gm‘mÝ`, gÜ`m ^moù`m H$m`©H$Ë`m©bm XodXÿVmÀ`mM Zmhr Va àË`j Xod ñdê$nmV nmhÊ`mMm hm n[anmH$ hmoVm. AÊUm§Zm Vgo ê$n XoÊ`mMm OmUrdnyd©H$ à`ËZM Pmbm. Á`m§Zr "XoD$i' hm ‘amR>r {MÌnQ> ~{KVbm Agob Am{U ‘Zmoa§OZmÀ`m nbrH$So> OmdyZ g‘OyZ KoVbm Agob Ë`m§Zm maVr` amOH$maUmÀ`m nQ>bmda AMmZH$ Am{U PnmQ>çmZo Cä`m am{hboë`m AÊUm§À`m XodimMm AW© Am{U ‘{VVmW© bjmV Amë`m{edm` amhUma Zmhr. AÊUmbm XodËd XoÊ`mMm hm ‘hËdmH$m§jr àH$ën Aem nÕVrZo C^m am{hbm H$r, AÊUmbm ñdV:M AmnU AdVma Agë`mMo ^mgbo Am{U Vgo Ë`m§Zr am‘brbm ‘¡XmZmda bmImo bmoH$m§g‘moa OmhragwÕm H$ê$Z Q>mH$bo hmoVo! Á`m XoD$imV AÊUm ñdoÀN>oZo d AmZ§XmZo Xod åhUÿZ ~gbo Ë`mMm àoaH$ d H$ënZmH$ma AÚmnhr JþbXñË`mV Agbm Var `m XoD$imMo aMZmH$ma Ho$Oardmb Am{U ~oXrH§$nZr hmoVr, H$mim n¡gm {Z‘m©U H$ê$Z WH$boë`m Am‘ra ImZ, AZwn‘ Ioa, Amo‘ nwargma»`m§Zr nVnwadR>m Ho$bm Am{U àgma ‘mÜ`‘m§Vrb X~§Jm§Zr `mMr a§Ja§JmoQ>r H$ê$Z AmH$f©H$ Om{hamV H$ê$Z JXr© IoMbr ho AmVm OJOmhra Pmbo Amho; nU XJS>mbm e|Xÿa ’$mgbm åhUOo XJS> Xod ~ZV Zmhr qH$dm XJS>mbm XodËd àmá hmoV ZgVo ho eaX ndma h„màH$aUrÀ`m AÊUm§À`m à{V{H«$`oVÿZ nwÝhm EH$Xm {gÕ Pmbo; nU AÊUm§gmaIrM à{V{H«$`m gd©M "‘¡ AÊUm hy§' Q>monrdmë`m§MrM Zmhr Va `m Am§XmobZmbm ~T>mdm d CÎmoOZm XoD$Z CÎmo{OV H$aUmè`m ‘r{S>`m‘Yrb d ~mhoaÀ`m {dÛmZm§MrXoIrb Amho. dmñV{dH$ AÊUm Am§XmobZmZo {Z‘m©U Ho$boë`m CÝ‘mXmVyZ Am{U amOH$r` nj d ZoVo dmB©Q> Agë`mZo Ë`m§Zm "gai' Ho$ë`mZo àíZ gwQ>ob Aem gS>H$N>mn {dMmam§da AmYm[aV Am§XmobZmMr n[aUVr `mnojm doJir hmoD$ eH$V Zmhr ho AÊUm§À`m bjmV AmUyZ XoÊ`mEodOr eaX ndma `m§Modarb hëë`mMm g§~§Y ‘hmJmB© d eoVH$ar AmË‘hË`m `m nañna {damoYr

AÊUm§À¶m XoD$imV AamOH$mMr nyOm

gwYmH$a OmYd

órMm {dZ`^§J H$aÊ`mV Am§~Q> em¡{H$Zm§Zm Omo {dH¥$V AmZ§X {‘iVmo Vem àH$mamMm AmZ§X CVy OmUmar AWH$ MMm© eaX ndma h„màH$aUr "‘¢ AÊUm hy§' Q>monrdmbo CÝ‘ÎmnUo H$aVmZm nm{hbo H$r, AÊUm Am§XmobZmZo Xoembm AamOH$mÀ`m C§~aR>çmda Am{U A{ddoH$mÀ`m KgaUrda AmUyZ C^o Ho$ë`mMr à{MVr `oVo. AWm©V gJim Xmof AÊUm Am{U Ë`m§À`m Am§XmobZmda WmondyZ ‘moH$io hmoUo ho dñVwpñWVrH$So> nmR> {’$adyZ dmiyV Vm|S> IwngyZ ~agUmè`m ehm‘¥JmgmaIo hmoB©b.

H$m°‘Z -Zm°Z- goÝg

Page 12: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

11eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

AmnU Omo ‘mc CÎm‘àH$mao {nH$dy eH$Vmo Vmo ¶m ‘moR>çm XþH$mZm§Zm nwa{dVm ¶oB©c, Aem nwadR>mXmam§Mr doJdoJù¶m {nH$dUmè¶m§Mr ‘m°cdmë¶m§Zm A˶§V Amdí¶H$Vm Amho. E’$S>rAm¶cm nadmJZr XoVmZmM ImgJr ñWm{ZH$ N>moQ>çm CËnmXH$m§H$Sy>Z ˶m§Zr 30% ‘mc CMcmdm Aer AQ> KmcʶmV Amcr Amho. ‘m°c‘ܶo cmJUmè¶m {d{dY dñVy d eoVr CËnmXZ ho H$mhr ‘m°c‘mcH$ ñdV: V¶ma H$aUma ZmhrV. hOmamo àH$maÀ¶m dñVy Aem ‘m°ëg‘YyZ R>odë¶m OmVmV. ˶m gd© N>moQ>çm-‘moR>çm CËnmXH$m§H$Sy>ZM KoVë¶m OmVmV. eoVH$è¶m§Zm Amncm ‘mc à˶j ‘m°ëgZm {dH«$s H$aʶmMr g§Yr {‘iUma Amho. Xcmcm§Mr gmIir ˶m‘wio VwQ>oc. gܶm ^maVr¶ eoVr‘ܶo ‘moR>çm à‘mUmda ^m§S>dcmMr J§wVdUyH$ hmoUo, {dnUZ ì¶dñWm C^r amhUo, Xcmcm§Mr gmIir VmoS>Uo, {ccmd nÕV ~§X hmoD$Z H$ama‘Xma H$ê$Z Amnë¶mcm Amncm ‘mc H$moU˶m ^mdmZo {dH$cm nm{hOo ho R>a{dʶmMr g§Yr {‘iUo A˶§V Amdí¶H$ Amho. ‘m°ëg‘wio ¶m gd© Jmoï>r C{eam H$m hmoB©Zm KS>Uma AmhoV.

N>moQ>o ì¶mnmar Am{U XþH$mZXma ¶m§À¶mda JXm ¶oB©c. Aer Or ^rVr 춳V Ho$cr OmV Amho, Vr Ho$di ˶m§Zm Km~adyZ Q>mH$ʶmgmR>r Amho. AmOhr AmnU nwʶmV cú‘r amoS>da H$nS>çm§À¶m ‘moR>‘moR>çm XþH$mZm§g‘moa Am{U H§$nݶm§À¶m emoê$‘g‘moa N>moQ>o hmVJmS>rdmco Amnë¶m JmS>çm cmdyZ aoS>r‘oS> H$nS>çm§Mr {dH«$s H$aVmZm

{XgVmV. ˶m§Zm J«mhH$hr ‘moR>çm à‘mUmV {‘iVmV. ‘w§~B©, gwaV, Ah‘Xm~mX, {X„r - H$moU˶mhr ehamVrc {MÌ ¶mnojm doJio Zmhr. H$moUVmhr XþH$mZXma ‘m¶m H$nS>çmÀ¶m XþH$mZmg‘moa VwPr hmVJmS>r cmdy ZH$mo Ago åhUV Zmhr. XmoKm§Mmhr Y§Xm Omo‘mZo Mmcy Amho. naXoer XþMm³¶m Am{U MmaMm³¶m ^maVmV Amë¶mZ§Va ˶m§Zr Amnë¶m emoê$åg‘ܶoM gpìh©qgJ g|Q>g© gwê$ Ho$co; na§Vw J°aoOdmë¶m§Mm Y§Xm ˶m‘wio ~§X nS>cm, Ago Pmcoco Zmhr. CÎm‘ ‘°Ho${ZH$ Va AemM emoê$‘‘YyZ Mm§Jë¶m doVZmda H$m‘hr H$arV AmhoV. {ejU joÌm‘ܶo EH$mMdoir {Oëhm n[afXoÀ¶m emim Am{U ImgJr emimhr ehameham§‘ܶo Mmcy AmhoV. Á¶m§Zm OoWo {ejU KoUo e³¶ Amho. VoWo Vo CncãY hmoV Amho. CcQ> amOH$s¶ njm§Mo H$m¶©H$V}M Aem e¡j{UH$ H$m¶m©‘ܶo Amncm hmV YwdyZ KoV AmhoV. AZwXm{ZV, {~Ja AZwXm{ZV, H$m¶‘ {dZmAZwXm{ZV, B§J«Or ‘mܶ‘m§À¶m, ‘amR>r ‘mܶ‘m§À¶m Aem gd© àH$maÀ¶m emim J„rJ„rV gwê$ Pmë¶m AmhoV. AmVm ˶mZo H$m¶ {ejUmMr hoigm§S> gwê$ hmoVo Amho H$s {ejU {‘iV Amho, ¶mMm {dMma H$amdm cmJoc! cmoH$m§Zm Amnë¶m n[agamV CÎm‘ emim CncãY hmoV AmhoV. naXoer {d‘mZ H§$nݶm§Zm Ho$ìhmM ^maVm‘ܶo CÈ>mU H$aʶmMr nadmZJr {‘imcocr Amho. Xÿag§Mma joÌm‘Yrc gd© ‘mo~mB©c h°ÊS>goQ> H§$nݶm Am{U XiUdiU godm XoUmè¶m H§$nݶm§Zm ^maVr¶ H§$nݶm§~amo~aM naXoer H§$nݶm§Zmhr nadmZJr Amho.

CcQ> cmoH$ naXoer H§$nݶm§Mo h°ÊS>goQ> Am{U naXoer H§$nݶm§MrM godm A{YH$ ng§V H$aVmV. AmnU XaamoO dmnaUmè¶m ~hþVoH$ dñVw§‘ܶo Qw>WnoñQ>nmgyZ Vo ‘moQ>matn¶ªV gd©M joÌm§‘ܶo naXoer H§$nݶm§Zm dmd Amho Am{U ˶mV MwH$sMo H$mhrhr Zmhr. Á¶mcm Oo Oo H$mhr Mm§Jco H$ê$Z {dH$Vm ¶oB©c ˶mZo Vo Vo OJmÀ¶m nmR>rda H$moR>ohr {dH$mdo Am{U OJmV Oo Oo H$mhr CÎm‘ Agoc Vo gdmªZm CncãY ìhmdo hrM Va CXmarH$aUmMr Am{U OmJ{VH$sH$aUmMr gmYr gai ì¶m»¶m Amho. OJmV Or H$mhr CcmT>mc hmoVo Vr cmoH$m§gmR>r AWm©V J«mhH$m§gmR>r Amho. Aem AWm©Zo AW©emómMm {dMma Ho$ë¶mg OJmV ’$³V XmoZM OmVr AmhoV- EH$ CËnmXH$ Am{U EH$ J«mhH$! gd© gaH$mao Am{U amOH$maUr‘mÌ ¶m XmoKm§Mr oQ> hmoD$ Z¶o AgoM à¶ËZ H$aVmZm {XgVmV. gaH$ma

hogwÕm eodQ>r ‘mUgm§gmR>rM Amho. Vo H$mhr amOH$maʶm§Zm amOH$maU IoiʶmgmR>r XoemÀ¶m gaH$mam§Zm eoOmaÀ¶m Xoem§er Hw$amnVr Am{U ^m§S>Uo H$mTy>Z cT>m¶m Am{U ¶wÕ H$aʶmgmR>r Zmhr. Ooìhm Ooìhm Aem àH$maMr H$mhr dmB©Q> n[apñWVr {Z‘m©U hmoB©c, Voìhm ˶mMo {Z¶§ÌU H$aUo Am{U H$moUr H$mhr dmB©Q> hoVyZo CnX²ì¶mn H$arV Agoc Va {Z¶‘ Am{U H$m¶Xo AgmdoV, ho Iao Amho; nU ho gd© CËnmXH$ Am{U J«mhH$m§Mr oQ> KS>dʶmgmR>r Mmccocm IQ>mQ>mon Amho, ho {dgê$Z MmcUma Zmhr.

kmZoída eocma‘mo. 9226797018 ��

Jmoï>r¨er OmoSÿ>Z d Ë`mÀ`m AmR>dUrZo Jim H$mTÿ>Z Amnë`m ~m¡{ÕH$ {XdmiImoarMo Am{U A{ddoH$r {dMmamMo àXe©Z Ho$bo Amho. órMm {dZ`^§J H$aÊ`mV Am§~Q> em¡{H$Zm§Zm Omo {dH¥$V AmZ§X {‘iVmo Vem àH$mamMm AmZ§X CVy OmUmar AWH$ MMm© eaX ndma h„màH$aUr "‘¡ AÊUm hþ§' Q>monrdmbo CÝ‘ÎmnUo H$aVmZm nm{hbo H$r, AÊUm Am§XmobZmZo Xoembm AamOH$mÀ`m C§~aR>çmda Am{U A{ddoH$mÀ`m KgaUrda AmUyZ C^o Ho$ë`mMr à{MVr `oVo. AWm©V gJim Xmof AÊUm Am{U Ë`m§À`m Am§XmobZmda WmondÿZ ‘moH$io hmoUo ho dñVþpñWVrH$So> nmR> {’$adÿZ dmiyV Vm|S> IwngyZ ~gUmè`m ehm‘¥JmgmaIo hmoB©b.

AÊUm§Zm g§Yr XoUmao Xmofr AÊUm hOmao m§À¶mgmR>r Am‘À`m amOH$maÊ`m§Zr,

g‘mOYþarUm§Zr Am{U AW©doË`m§Zr O‘rZ V`ma H$ê$Z R>odbr ho OiOirV gË` Amho. m O{‘ZrV «ï>mMmamMo gd© àH$maMo IV Q>mHy$Z R>odÊ`mV Ambo hmoVo. `m O{‘Zrbm nmUr XoÊ`mgmR>r {df‘VoMo YaU Am{U ~oamoOJmam§Mo nmQ>hr ~m§YyZ V`ma hmoVo. amÁ`H$Ë`mªZr gm‘mÝ` OZVoÀ`m ‘mZoda Oy R>odyZ O{‘ZrMr ‘emJVhr H$ê$Z R>odbr hmoVr. H$mhr XeH$m§nydr© AemM O{‘ZrV O‘©Zr‘Ü`o ZmPrMo nrH$ ’$mo’$mdbo hmoVo. AamOH$mMo nrH$ ’$mo’$mdÊ`mgmR>r AmXe© Aer hr O‘rZ gaH$maZo AÊUm§Zr O§Va ‘§VaMo Am§XmobZ ‘mJo ¿`mdo åhUyZ Ë`m§Zm bmMoV XodyZ Q>mH$br. amioJU‘Ü`o Joë`m XmoZ

VnmnmgÿZ R>moH$emhrMm Omo `eñdr à`moJ AÊUm§Zr am~{dbm, Vmo à`moJ Xoe nmVirda am~{dÊ`mgmR>r Amdí`H$ Vr g§Yr d agX `m O{‘ZrZo nþa{dbr ho ZmH$maVm `oUma Zmhr. AÊUm§Zrhr Ë`m§À`m amioJUÀ`m R>moH$emhr {~`mÊ`mda {X„rÀ`m g‘mOgodr g§ñWm§À`m g§ñWm{ZH$m§À`m à`moJemioV g§H$a H$ê$Z XoemÀ`m {^Þ dmVmdaUmV éOÿ eHo$b Ago OZ bmoH$nmb Zm‘H$ g§H$arV {~`mUo V`ma Ho$bo Am{U Am`Ë`m V`ma O{‘ZrV noê$Z Q>mH$bo! O§Va‘§VahÿZ am‘brbm ‘¡XmZmV `oB©n`ªV ~§na nrH$ AÊUm§À`m hmVr Ambo. am‘brbm ‘¡XmZ `mM {nH$mÀ`m ñ’$moQ>H$mÀ`m amerZo ì`mnÿZ Jobo hmoVo. ndmam§da h„m H$aUmam haqdXa `m amerMm EH$ H$U‘mÌ Amho.

AamOH$mMr CnmgZm Wm§~dm AmO gmam Xoe Aem ñ’$moQ>H$mÀ`m amerda

Ord ‘þR>rV Yê$Z C^m Amho. hm ñ’$moQ> Pmbm Va A{ddoH$mÀ`m bmoimV n{hbm ~ir XoemÀ`m bmoH$emhrMm d g§{dYmZmMm OmB©b. AÊUm§À`m AZþ`m`m§Zm `m ñ’$moQ>H$m§Zm ~Îmr XoÊ`mMr KmB© Pmbr Amho. ä`mS> gaH$ma AmYrM AJ{VH$ hmoD$Z I§XH$mV bnÿZ ~gbo Amho Am{U BVa nj d Ë`m§Mo ZoVo ho gaH$ma g§^mì` ñ’$moQ>mnmgyZ OZVoMo ajU H$aÊ`mg Ag‘W© Amho ho {gÕ H$aÊ`mgmR>r AmVya ~Zbo Amho. OZVm XmoZ nmË`mÀ`m Zmhr Va VrZ nmË`mÀ`m H$mÌrV gmnS>br Amho. n[apñWVr hmVm~mhoa OmD$ Z`o `mgmR>r

AmVm bmoH$m§ZmM nwT>mH$ma ¿`mdm bmJUma Amho. gd© gm‘mÝ` OZVoOdi `m gdmªZm nmUr nmOVm `oB©b Ago ‘VmMo A‘moK Aó Amho. Ë`mMm g§Yr {‘iVmM dmna H$aVm `mdm åhUyZ Vo nmaOyZ R>odbo nm{hOo; nU ho A‘moK Aó ’$º$ bmoH$emhr ì`dñWoVM dmnaVm `oVo `mMm {dga nSÿ> XoVm H$m‘m Z`o. "‘¡ AÊUm hþ§' Q>monrdmë`m§Zr `m AómH$So> Zoh‘rM VwÀN>VoZo nm{hbo Amho. Ë`mMm Cn`moJ Z H$aVmM AS>JirV Q>mHy$Z {Xbo Amho. Ë`m§Zm bmoH$emhr ‘mJm©Mo Zmhr Va ZmPr‘mJm©Mo Aàyn d AmH$f©U Amho. h„oImoa haqdXaqgh Ë`m§Mm AmXe© d Jù`mVbm VmB©V Ë`mM‘wio ~Zbm Amho. Á`m gd© gm‘mÝ` g‚mZm§Zr AÊUm Am§XmobZmMo m~So>nUmZo g‘W©Z Ho$bo Ë`m§Mo S>moio `m KQ>ZoZo CKS>bo ZgVrb Va Ë`m§À`mVrb g‚mZnUm AÊUm Am§XmobZmZo g§ndyZ Q>mH$bm AgoM ‘mZmdo bmJob. Ago Pmbo Va Vr Ë`m§Mr ì`{º$JV hmZrM Zmhr Va XoemMrhr ‘moR>r hmZr R>aob. AÊUm§À`m XoD$imV AamOH$mMr Mmbbobr CnmgZm Wm§~{dÊ`mV VoM ‘hËdmMr ^y{‘H$m ~Omdÿ eH$VmV. gaH$ma Va AgyZ Zgë`mgmaIo Amho.

gwYmH$a OmYd nm§T>aH$dS>m, {O.`dV‘mi ‘mo. 9422168158

[email protected]://myblog-common-nonsense.blogspot.com/

��

nmZ 9 dê$Z nwT>o

Page 13: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

12eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

‘hmamï´>mVrb eoVH$ar g§KQ>Zm EH$m ZdrZ diUmda C^r Amho, EH$m {demb Am§XmobZmÀ`m {XeoZo dmQ>Mmb H$arV Amho.

Á`m H$O©‘wº$sÀ`m jUmMr eoVH$ar Ho$ìhmnmgyZ dmQ> nmhV AmhoV Vmo jU AmVm Odi Ambm Amho. `mMr gmj åhUOo eaX Omoer Am{U `moJ Jwê$ ~m~m am‘Xod `m XmoKm§M§ Om{ha[aË`m EH$m ‘§Mmda `oU§! ho KS>b§ H$g§?

H$mhr ‘{hÝ`mnydu Am¡a§Jm~mX `oWo Pmboë`m eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m EH$m ~¡R>H$sV g§KQ>Zm AÜ`j adr Xodm§J Am{U C‘arH$a dH$sb `m§Zr ~m~m am‘Xod `m§Mo ~amo~a hmV {‘idUr H$amdr m H$ënZoMm gyÌnmV Ho$bm. m {df`mda AZwHy$b à{VHy$b Iyn MMm© Pmbr. ho O‘U§ H$R>rU hmoV§. d¡Mm[aH$Ñï>çm eoVH$ar g§KQ>Zm ì`º$s ñdmV§Í`, V§ÌkmZ ñdmV§Í`, {ZdS>rM§ ñdmV§Í` Am{U Iwbr AW©ì`dñWm ‘mZUma Va ^maVr` {H$gmZ g§KQ>Zm Am{U ~m~m§Mr ^maV ñdm{^‘mZ g§KQ>Zm `m gdmª{déÕ. {edm` Ë`m§Mm ñdXoer Am{U O¡{dH$ eoVrda namH$moQ>rMm AmJ«h. Voìhm `m XmoZ Q>moH$mdarb g§KQ>Zm EH$Ì `mì`m H$em? Iar AS>MU Va hrM hmoVr. Aem n[apñWVrV H$m` ^y{‘H$m ¿`mdr hmM àíZ AZoH$ H$m`©H$Ë`mª nwT>o nS>bm hmoVm.

gwX¡dmZ§ ~m~m§À`m g§KQ>ZoMm OmhraZm‘m Amåhr Mmibm Voìhm bjmV Amb§ H$s, {H$‘mZ XmoZ ‘wÚmda XmoZhr g§KQ>Zm g‘mZ ^y{‘H$m KoD$ eH$VmV. eoVr ‘mbmbm `mo½` ^md Am{U XoemMr Am{W©H$ CÞVr. Voìhm `m XmoZ ‘wÚmda ^a Úmdm Am{U BVa ‘wÔo ~mOybm gmamdo Amnbr ‘m§S>Ur H$aVmZm {damoYmÀ`m ‘wÚmda {Q>H$m {Q>nUr Z H$aVm Amnbr ~mOy R>iH$nUo ‘m§S>mdr Am{U eŠ` Vmo g‘Ýd` gmYmdm Ag§ YmoaU R>adb§. àíZ hmoVm, Amnë`mbm am‘Xod ~m~mn`ªV nmohm|MVm `oB©b H$g§ hmM!

`moJ OwiyZ m`Mo Agbo åhUOo H$go oVmV ~Km. g§KQ>ZoMo ‘mOr AÜ`j am‘ Zodbo `m§Zm Ë`mM doiog hr H$ënZm nQ>br. hm EH$ naV gw`moJ H$s, ~m~mOtÀ`m ^maV ñdm{^‘mZ `m g§KQ>ZoÀ`m ‘hmamï´>mVrb EH$ H$m`©H$Ë`m© gwlr Á`moVr JJ© Am{U am‘ Zodbo `m§Mr Mm§Jbr AmoiI hmoVr. Vohr `mM {dMmamV hmoVo. Ë`m§Zr Á`moVr JJ©er g§nH©$ Ho$bm Am{U EH$Ì ~¡R>H$sMr

H$ënZm ‘m§S>br. Ë`m§Zrhr {dMma Ho$bm Agmdm, eoVH$ar g§KQ>ZoMm {dMma EoHy$Z ¿`m`bm H$m` haH$V Amho? Ë`m§Zr hmoH$ma ^abm Am{U ZmJnyabm EH$ ~¡R>H$ ìhmdr Ag§ R>ab§. `m ~¡R>H$sgmR>r nÞmg EH$ H$m`©H$V©o Ë`m§À`m g§KQ>ZoMo Am{U eoVH$ar g§KQ>ZoMo ghmgmV à‘wI H$m`©H$V} EH$Ì Ambo. g§KQ>ZoÀ`m bmoH$m§Zr eoVH$s g§KQ>ZoMr ^y{‘H$m R>iH$nUo ‘m§S>br Am{U gd© àíZm§Mr g‘mYmZH$maH$ CÎmaohr {Xbr. Vo gma§ à{VnmXZ ^maV ñdm{^‘mZÀ`m H$m`©H$Ë`mªZm ^mdb§. ñdV… Á`moVr JJ© `m§Zm hm {dMma AmYrH$ AmH$f©H$ dmQ>bm. Ë`m§Zr am‘Xod ~m~m§er g§nH©$ Ho$bm Am{U Ë`mVyZ ho R>ab§ H$s, eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m H$mhr à‘wI H$m`©H$Ë`mªZr am‘Xod ~m~m§Mr Ë`m§À`m Aml‘mV ^oQ> ¿`mdr Am{U Ë`m§À`mnwT>o Amnbr ^y{‘H$m ‘m§S>mdr. R>aë`mà‘mUo am‘ Zodbo, adr Xodm§J, dm‘Zamd MQ>n, gamoOVmB© AmXtÀ`m ZoV¥ËdmImbr EH$ à{V{ZYr ‘§S>i h[aÛmabm admZm Pmbm. `m gd© àg§Jr am‘^mD$ Zodbo ho ‘Ü`ñVmMr ^y{‘H$m nma nmS>rV hmoVo. am‘Xod ~m~m gmo~VÀ`m MM}V eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m {dMmamVrb gƒonUm ~m~m§Zm ^mdbm Am{U Ag§ R>ab§ H$s, Xoe^amVë`m gd© eoVH$ar g§KQ>Zm§À`m à{V{ZYtMm EH$ H$m`©H$Vm© ‘oimdm h[aÛma `oWo ~m~m§À`m Aml‘mV Am`mo{OV H$aÊ`mV mdm. mhr ~¡R>H$sgmR>r ‘Ü`ñVmMr ^y{‘H$m am‘ Zodbo m§ZrM nma nmS>m`Mr hmoVr. Ë`mà‘mUo Xoe^amVë`m AZoH$ eoVH$ar g§KQ>Zm§Zm Am‘§ÌU§ Jobr. Ë`m Ë`m g§KQ>Zm§Zr Amnmnë`m à{V{ZYtMr Zmd§ Am{U nÎmo H$idbo. ~m~m§À`m nV§O{b `moJml‘mV gwajm ì`dñWm Iyn§M H$S>H$ Agë`m‘wio Zmd, nÎmm AmYr H$idU§ Amdí`H$ hmoV§.

`m ~¡R>H$sgmR>r ñdV… eaX OmoetZr hOa ahmd§ hr Va gdmªMr AmJ«hr ‘mJUr hmoVr. Voìhm bmoH$m§À`m ‘mJUrnwT>o ‘mZ PwH$dyZ àH¥$Vr AñdñW AgyZhr Vo `m H$m`©H«$‘mg AmdOy©Z hOa am{hbo. ñdV… am‘Xod ~m~m Am{U eaX Omoer XmoZhr {Xdg OmVrZo H$m`©H«$‘mMr gm§JVm hmoB©n`ªV hOa am{hbo. `mdê$Z `m ~¡R>H$sM§ ‘hÎd bjmV `md§. ~¡R>H$sbm, ha`mUm, n§Om~, ‘Ü`àXoe, amOñWmZ, CÎma àXoe, JwOamV, Am§Y« àXoe, Ho$ai, H$Zm©Q>H$, {~hma Am{U AWm©V§M ‘hmamï´>mMo à{V{ZYr hOa hmoVo. gdm©{YH$ åhUOo

gXVrg à{V{ZYr ‘hmamï´>mVyZ hmoVo. Ë`mZ§Va Xwgè`m H«$‘m§H$mda ‘Ü`àXoe. Ë`m§À`m AmR>-Xhm à{V{ZYr gh Am{U Ë`mZ§Va BVa amÁ`mVyZ Mma, XmoZ AemM g§»`oZ§ bmoH$ hmoVo.

~m~mOtMm n§VObr `moJml‘ AË`§V XoIUm. {dñVrU© Amdma, dmVmdaU {ZVm§V àgÞ. gmam n[aga {hadmB©Z ZQ>bobm, ñdÀN>, ZrQ>ZoQ>H$m. {OH$So> VrH$So> PmS> PwSy>n {eñVrV C^o, emioVë`m nmoam§Zr am§Jm bmdmì`m Vgo. Mma Mma ‘Obr àM§S> ‘moR>çm B‘maVr. EH$m EH$m B‘maVrV eogìdmeo Imoë`m. gd© Imoë`mV Egr n§MVmam§{H$V hm°Q>ob gma»`m. gd© Imoë`mV A°Q>M²S> ~mW, Q>m°`boQ>. Mmodrg Vmg Ja‘, W§S> nmUr. àË`oH$ ImobrV XmoKm§Mr gmo` Ho$bobr. Imbr da OmÊ`mgmR>r Mmodrg Vmg {bâQ> Am{U AWm©V drO-àË`oH$ ImobrV Q>rìhr. m H$m`©H«$‘mgmR>r Amboë`m gd© à{V{ZYrMr ì`dñWm gmV Z§~aÀ`m "d{gï>' ZmdmÀ`m B‘maVrV H$aÊ`mV Ambr hmoVr. BWo gd© B‘maVtZm F$ftMr Zmd§ {Xbobr. àM§S> AmH$mamÀ`m ^moOZ J¥hmM§ Zmd "àgmXmb`mZ' OodU ¿`m`M§ Vo àgmX g‘OyZ!

~hþVoH$ à{V{ZYr 21 VmaIobm amÌr O‘m Pmbo Am{U ~mdrgÀ`m gH$min`ªV `oV§M am{hbo. Hw$Umbm H$mhr AS>MU ^mgbrM Va Ë`mgmR>r am‘^mD$ hOa hmoVoM.

~mdrg VmaIobm Xwnmar VrZ dmOVm ~¡R>H$ gwê$ hmoUma hmoVr. gH$mir gd© à{V{ZYtgmR>r Aml‘mÀ`m "’y$S> nmH©$'À`m ^oQ>rMm H$m`©H«$‘ hmoVm. ho ’y$S> nmH©$ åhUOo dZñnVr Am{U ’$imnmgyZ Á`yg, ‘waã~o, Oobr, bmoeZ AmXr V`ma H$aÊ`mMo àM§S> H$maImZo hmoVo. {VWoM YmÝ`mÀ`m {nR>mÀ`m {JaÊ`m hmoË`m. Ë`m {R>H$mUr Am`wd}{X` nÕVrZo YmÝ`mMo {‘lU H$ê$Z nrR> ~ZdÊ`mV `oB©. Mma àM§S> B‘maVrV ho ’y$S> nmH©$ hmoVm. gmam n[aga 174 EH$am§Mm hmoVm. ~m~mOtZr àM§S> H$m‘ C^§ Ho$bob§ Amho. Vo gma§ d¡^d Amåhr S>moù`mV ^ê$Z KoVb§. {VWyZ {ZKyZ Amåhr bmoH$ ~m~m§À`m Am¡fYr ~ZdÊ`mÀ`m H$maImÝ`mV nmohm|Mbmo. hm H$maImZm ‘mÌ EoZ JmdmV§M, h[aÛmabmM Amho. ewÕ Am`wd}{XH$ nÕVrZ V`ma Ho$bobr Am¡fYr `m {R>H$mUr V`ma hmoVmV. `m gd©M H$maImÝ`mVyZ ñdÀN>VoMr Am{U g§gJ© ~MmdmMr {deof H$miOr

d¥Îmm§V

dh gw~h A~ Vmo Am¶oJr!

AZ§V C‘arH$a

‘moR>§ Am§XmobZ N>oS>Ê`mgmR>r ~m~mOtZm J«m‘rU ^maVmVyZ àM§S> nmqR>~m Amdí`H$ Amho Am{U Ë`mgmR>r eoVH$è`m§Zm ^mdUmao ‘wÔo KoD$Z§M nwT>o Omd§ bmJob ho Ë`m§Zr hoab§. Ë`m ‘wÚmÀ`m emoYmgmR>r ho g§‘obZ Agmd§, Á`mVyZ H$í‘ra Vo H$Ý`mHw$‘mar Am{U nwar Vo H$ÀN> gd© eoVH$è`m§Zm N>iUmam ‘wÔm emoYVm `oB©b. H$O© ‘wº$sÀ`m ê$nmZ§ gd©M eoVH$è`m§Zm Ho$di N>iUmamM Zìho Va AmVm nmdoVmo AS>rM bmImda eoVH$è`m§Zm AmË‘hË`m H$am`bm bmdUmam hm ‘wÔm Ë`m§Zm Am§XmbZmgmR>r `mo½` dmQ>bm.

am‘Xod ~m~m ¶m§À¶m h[aÛma ¶oWrc Aml‘mV Xoe^amVë¶m eoVH$è¶m§À¶m g§nÞ Pmcoë¶m ~¡R>H$sMm d¥Îmm§V

Page 14: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

13eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

KoVë`m OmB©.~mdrg VmaIobm gH$mirM `m nmhUr ‘mo{h‘oda

admZm hmoÊ`mAmYr ‘hmamï´>mVrb H$mhr à‘wI H$m`©H$V} adr Xodm§J `m§À`m Imobrda O‘m Pmbo. Ë`mV dm‘Zamd, gamoOVmB©, JwUd§V nmQ>rb, C‘arH$a dH$sb, e¡bmVmB©, H$Sy>Aßnm AmXtMm g‘mdoe hmoVm. am‘^mD$ AWm©V§M hOa hmoVo. am‘^mD$ Va Oir, ñWir, H$mï>r, nmfmUr Agm`MoM. `m Imobrda g§KQ>Zm H$m`©H$Ë`mªM§ ~«oZ ñQ>m°‘vJ goeZ Pmb§. g^oÀ`m H$m`©H«$‘ n{ÌHo$Mr O~m~Xmar hr am‘^mD$da§M hmoVr. ~m~mOter MMm© H$ê$Z§M Ë`m§Zr n{ÌH$m ~Zdbr hmoVr. ‘hmamï´>mVrb eoVH$ar g§KQ>Zm gd© amÁ`mV gdmªV ‘moR>r Am{U `mhr ~¡R>H$sgmR>r gdmª{YH$ g§»`oZ§ H$m`©H$V} mM g§KQ>ZoMo. {edm` `m ~¡R>H$sMr ‘yi H$ënZmhr ‘hmamï´>mMrM. gmh{OH§$M MM}‘Ü`o {df`mMr ‘w»`‘m§S>Ur H$am`M§ H$m‘ `mM bmoH$m§da `oUma hmoV§.

am‘^mD$§Zr {df` n{ÌH$m g‘moa R>odbr Voìhm Ë`m Ë`m {df`mda Hw$Ur Hw$Ur ^mfU§ H$amd§ ho gdmªZr {‘iyZ gwMdb§. gd©M g§KQ>Zm§À`m à{V{ZYtZm {df` ‘m§S>Ê`mMr g§Yr XoU§ eŠ`M ZìhV§. doi WmoS>m hmoVm. Voìhm EH$mZ§ ~rO mfU H$amd§ Am{U Ë`mZ§Va àojH$m§Zr Ë`m~m~V H$mhr e§H$m Agë`mg àíZ {dMmamdo Ag§ R>ab§. am‘^mD$§Zr {df` n{ÌH$m dmMyZ XmIdbr. Voìhm {df` Am{U dºo$ `m à‘mUo R>abo.

EH$ … eoVr ‘mbmbm amñV ^md Am{U CËnmXZ IM© `m {df`mda JwUd§V nmQ>rb.

XmoZ … V§ÌkmZ Am{U OrE‘grS>- S>m°. ‘mZd|Ð H$mVmoio.

VrZ … O¡drH$ eoVr-^maV ñdm{^‘mZV’}$ S>m°. énob, S>m°. g§JrVm AmUIr EH$ OU.

Mma … KQ>ZoMo Zddo n[a{eï> adr Xodm§J. nmM … ^y-g§§nmXZ H$m`Xm-dm‘Zamd MQ>n.ghm … eoVH$ar g§KQ>Zm Am{U ór`m§Mo àíZ-

gamoOVmB© H$merH$a.gmV … H$O©‘wº$s-AZ§V C‘arH$a.~mdrg VmaIobm Xwnmar MmaÀ`m gw‘mamg lr.

eaX Omoer, EH$ nÌH$ma Xod|Ð e‘m© Am{U am‘Xod ~m~m§Mo à{V{ZYr AmMm`© ~mbH¥$îU `m§À`m CnpñWVrV Xrn àÁdbZ H$ê$Z `m H$m`©H«$‘mMr gwédmV Pmbr. am‘Xod ~m~m ho EH$m nÌH$ma n[afXoV ì`J« Agë`m‘wio `m H$m`©H«$‘mbm `m`bm Ë`m§Zm Cera hmoVm. Xod|Ð e‘m© `m§Zr CÓmQ>ZmÀ`m ^mfUmV O¡drH$ eoVrM§ AmJ«hr à{VnmXZ Ho$b§ Am{U Cd©aH$, Am¡fYr‘wio e§VrM§ Am{U n`m©`mZ§ XoemM§ H$g§ ZwH$gmZ hmoV Amho hm "EZOrAmo'Mm amJ Amidbm Am{U dmXJ«ñV ‘wÚmbm hmV KmVbm.

àË`j MM}bm gwédmV Ho$br Vr JwUd§V nmQ>rb `m§Zr. eoV ‘mbmÀ`m ^mdmMm àíZ EH$m gwì`dñWrV So>‘moÛmao ‘m§S>bm. Ë`m ‘mJmo‘mJ S>m°. ‘mZd|Ð H$mMmoio, S>m°. énob, S>m°. g§JrVm m§Zr m H$m`©H«$‘mV J«m{’$ŠgMo So>‘mo XoV Amnmnë`m {df`mMr ‘m§S>Ur Ho$br. S>m°. énob, S>m°. g§JrVm hr ‘§S>ir ~m~m§Mr {eî` ‘§S>ir

Am{U O¡drH$ eoVrMr AmJ«h à{VnmXH$. Ë`m§Zr VmgmVmgmMm doir KoD$Z Amnmnbr ~mOy ‘m§S>br. `mn¡H$s Hw$Urhr hmVmV Zm§Ja Yabobm ZìhVm Va à`moJ emioV ~gyZ Ho$boë`m à`moJmÀ`m Am{U EZOrAm|À`m Am{W©H$ nmqR>ã`mda O¡{dH$ eoVrMm nmR>nwamdm Ho$bm Agmdm ho OmUdV hmoV§. ‘w»` dŠË`m§M§ à{VnmXZ g§nb§ H$s, àojH$m§Zm àíZ {dMmaÊ`mMr g§Yr {Xbr Om`Mr Am{U Aem àH$mao àojH$ Am{U à{VnmXH$ `m§À`mV gwg§dmX gmYë`m OmB©. ~m~m am‘Xod Am{U eaX Omoer ho doimodoir Amnmnbr ‘V§ àX{e©V H$aV Am{U H$m`©H«$‘ g§~§YrV {df`m^modVrM {’$aV am{hb `mMr H$miOr KoV.

H$m`©H«$‘mMo g§MmbZ H$aUmè`m ‘mUgmZ§ EH$ H$miOr KoVbr hmoVr, H$s O¡drH$ eoVr, ñdXoer, ~§{XñV ì`dñWm AmXr {dMmaYmaobm AZwHy$b ì`{º$m§Zm AmYrH$ doi H$gm {‘iob `mMr H$miOr KoVbr. ‘mÌ eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m dŠË`m§Zm Xhm, n§Yam {‘{ZQ>m§À`m ~§YZmV AS>Hy$Z Q>mH$b§. ‘mÌ `m ~§YZmV amhÿZhr Vmgm VmgmÀ`m ^mfUmZ§ Oo O¡drH$dmë`m§Zm gmYVm Amb§ Zmhr Vo eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m dŠË`m§Zr Amnë`m ‘`m©XrV doioVë`m à{VnmXZmZ§ gmYb§.

^maVr` {H$gmZ g§K hr g§K à{UV {H$gmZ g§KQ>Zm. Ë`m§À`m H$m`©H$Ë`mªZr doi {‘iob Voìhm nma§n[aH$ nÕVrZo åhUOo ^maVmMr ‘hmZVm, g§ñH¥$Vr, B{Vhmg Am{U åhUyZ O¡drH$ eoVr, ñdXoer, ~§Xì`dñWm mVrb AZoH$ H$mb~mø H$ënZm§Zr ^abobr nwaOmoe ^mfU {Xbr. Á`mVyZ Z Am§XmobZmMr {Xem ñnï> hmoV hmoVr Z àíZm§Mr CH$b. maVr` {H$gmZ g§KmMo am{ï´>` AÜ`j `m§M à{VnmXZ Va {d{MÌ hmoV§. eoVH$è`mbm amñV^md {‘imdm Am{U J«mhH$mbm ñdñV ‘mb {‘imdm Am{U `mgmR>r ‘Ybr "Xbmbm§Mr' gmIir CS>dyZ bmdmdr ho Ë`m§M§ åhUU§; nU Ë`mbm n`m©` H$m` `mM§ CÎma Ë`m§À`mH$So> ZìhV§. Ë`mbm n`m©` åhUyZ E’$S>rAm`M§ {~b `oV§` Va Ë`mbmhr `m§Mm {damoY! hm {damoYm^mg ~m~mOtÀ`mhr bjmV Ambm. doimodoir eaX Omoer ~m~mOtZm `m~m~V gm§JV§M AgV.

`m ~¡R>H$sMm ‘yi CÔoe Agm hmoVm H$s, eoVH$è`m§Mm Agm H$moUVm ‘wÔm Amho H$s, Á`mda ^maV^amVbm eoVH$ar Am§XmobZmV CVê$ eHo$b. Zo‘H§$ `m ‘wÚmda O¡drH$dmë`mH$So> H$mhr CÎma ZìhV§. ~m~mOr AemM ‘wÚmÀ`m emoYmV hmoVo Am{U Zo‘H§$ `m ‘wÚmda eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m H$m`©H$Ë`mªZr ~moQ> R>odb§. gmar ^mfU em§VVoZ§ EoH$Umè`m eaX OmoetZm ‘mÌ Ë`m§À`m {eî`m§À`m H$m‘m~Ôb nyU© {dœmg hmoVm. Ia§ gm§Jm`M§ åhUOo Joë`m Vrgmda dfmªnmgyZ Ë`m§Zr Á`m VËdmMm nwañH$ma Ho$bm homVm Ë`mÀ`m gƒonUmda Ë`m§Mm {dœmg hmoVm Am{U Vmo {dœmg H$m`©H$Ë`mªZr gmW© Ho$bm.

EHy$U MMm©doir AmdO©yZ gVV CnpñWV am{hboë`m am‘Xod ~m~m§Zm ‘mÌ OmUdb§ H$s, O¡drH$dmë`m§Mo ‘wÔo Am§XmobZmgmR>r VJ Yê$ eH$V ZìhVo Am{U nyaH$ Va ZìhVoM. O¡drH$dmë`m§Zr ‘m§S>bobo H$mhr ‘wÔo Va ^m~So>

hmoVo. Ë`m§À`m EH$m dŠË`mZ§ Ho$boë`m O¡drH$ eoVrÀ`m à`moJm~Ôb gm§{JVb§ H$s, eoVmÀ`m EH$m VwH$S>çmV Ë`mZ§ YmÝ` noab§, Á`mbm H$mhr daIV {Xb§ Zmhr. ‘mÌ Xwgè`m VwH$S>çmbm daIV {Xb§. nrH$ Amb§ Voìhm bjmV Amb§ H$s, {~Z IVmÀ`m VwH$S>çmV OmñV YmÝ` Amb§, IVdmë`m VwH$S>çmnojm! Agë`m à{VnmXZmda Va Hw$Urhr {dœmg R>ody eH$Uma Zmhr!

eoVH$ar g§KQ>Zobm O¡drH$ eoVrbm {damoY H$am`Mm ZìhVm. Ë`m§M§ åhUU§ EdT>§M H$s, H$er eoVr H$am`Mr `mMr {ZdS> H$am`Mm A{YH$ma Am{U ñdmV§Í` Ë`m Ë`m eoVH$è`mM§ Amho. Á`mbm dmQ>ob Ë`m§Zr Cd©aH$m§Mm dmna H$amdm. åhUyZ OrE‘grS>bm H$m`ÚmZ§ ~§Xr KmbVm `oUma Zmhr. `m ~¡R>H$sV dmX Kmbm`Mm ZìhVm Va Amnmnbr ~mOy Ho$di ‘m§S>m`Mr hmoVr Am{U Vo H$m‘ ‘mÌ eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m à{V{ZYtZr MmoI ~Omdb§. Ë`m‘wio O¡drH$dmë`m§M§ AmH«$ñVmi à{VnmXZ AmnmoAmn§M {’$H$Q>b§.

XmoZ {Xdg Mmbbobr hr MMm© eaX Omoer Am{U am‘Xod ~m~m `m§Zr gd©H$mi CnpñWV amhÿZ AË`§V em§VVoZ§ EoH$br. XmoKohr Amdí`H$ Ë`mdoir Amnb§ ‘V àH$Q> H$aV AgV. gwédmVrbmM eaX Omoer `m§Zr am‘Xod ~m~m§Zm gwMdb§ H$s, eoVH$ar Am§XmobZmM§ ZoV¥Ëd AmVm Ë`m§Zr pñdH$mamd§ Am{U ~m~mOrZr Z‘«nUmZ§ `m gyMZoMm pñdH$ma H$aV g^oMr gyÌ Amnë`m hmVr KoVbr. ~m~mOtZr dmXJ«ñV R>ê$ eH$Umao ‘wÔo H$Q>mjmZo Q>miV g^oM§ H$m‘H$mO dmX{ddmXmV énm§VarV hmoUma Zmhr `mMr H$miOr KoVbr.

gd© dŠË`m§Mr à{VnmXZ EoH$ë`mda Vo `m {ZîH$em©bm Ambo H$s, ^maVr` {H$gmZ g§K Am{U O¡drH$ dmbo ho EH$m Q>moH$mda Va ^maVmVrb gdmªV A{YH$ g§»`m Agbobr eoVH$ar g§KQ>Zm hr Xwgè`m Q>moH$mda. Voìhm Amnë`m g‘mamonmÀ`m ^mfUmV Vo åhUmbo, ""XmoZ ’$ù`m ñnï> {XgVmV Am{U XmoKohr XmoZ Yw«dmda AmhoV Ag§ OmdUV§. `mVyZ ‘mJ© H$mT>m`Mm Pmbm Va Á`m ‘wÚmda dmX AmhoV Vo ‘wÔo gÜ`m ~mOybm gmê$Z H$O©‘wº$s, amñV^md Am{U H$O©ZrVr `m ‘wÚmda§M H$mhr Am§XmobZ AmnU H$ê$`m. ho ‘wÔo gmd©{ÌH$ Anrb Agbobo AmhoV Am{U `mda EH$‘Vhr Amho.''

am‘Xod ~m~m ho AË`§V Vab ~w{ÕMo Am{U ì`dhmaMVya, hOaO~m~r, àgÞ ì`{º$‘Ëd Agbobo. Ë`m§À`m hmbMmbr Mni Am{U d` Ë`m§À`m ~mOyZo. EdT>m àM§S> ngmam C^m H$aUmam Xwgam Hw$Ur g§Ý`mgr Agob Ag§ dmQ>V Zmhr. EH$mMdoir ‘§Mmda eoVH$è`mgmR>r Am`wî` doMUmao d`mod¥Õ, Vnmod¥Õ eaX Omoer Am{U eoVH$è`m§À`m àíZmbm g‘Oy nmhUmao CX`r‘mZ ZoVo ~m~m am‘Xod `m§Zm nmhÿZ eoVH$è`m§Mo àíZ ‘mJu bmJÊ`mÀ`m Amem nëb{dV Pmë`m. am‘Xod ~m~m eaX Omoerer AË`§V Z‘«VoZo Am{U ào‘mZo g§dmX gmYV. eaX OmoetÀ`m nm`mbm doXZm hmoV hmoË`m Voìhm ~m~mOtZr Ë`m§À`m nm`mbm ñne© H$ê$Z A°Š`yàoeaM§ V§Ì OmoetMo ghmæ`H$ AZ§V

Page 15: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

14eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

Xoenm§So> `m§Zm g‘OmdyZ {Xb§. eodQ>r ~m~mOtZr Omhra Ho$b§ H$s, `m nwT>rb eoVH$ar Am§XmobZ H$O©‘wº$s, amñV^md Am{U H$O©ZrVr `m ‘wÚmda§M hmoB©b. `m Am§XmobZmM§ ñdê$n H$m`, H$g§, Ho$ìhm, Hw$R>o ìhmd§ `mgmR>r bdH$a§M EH$ ~¡R>H$ KoD$Z {ZU©` KoÊ`mgmR>r ‘moOŠ`m à‘wI bmoH$m§Mr EH$ g{‘Vr Ë`mM {Xder V`ma H$aÊ`mV Ambr.

`m g§‘obZmV eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m H$m`©H$Ë`mªZr ’$ma ‘hËdmMr H$m‘{Jar ~Omdbr. Ë`m§ZrM ‘m§S>boë`m H$O©‘wº$s Am{U amñV^md mM ‘wÚmda gd©M à{V{ZYr Am{U ñdV… am‘Xod ~m~mhr à^m{dV Pmbo. H$O©‘wº$sMm ‘wÔm bjnyd©H$ EoHy$Z Vo CX²Jmabo, ""ho Ag§ H$mhr hmoV Agob hr Va Amü`m©Mr ~m~ Amho. [aPd© ~±Ho$À`m AmXoemMr nm`‘ëbr H$aV ~±H$m§Zr eoVH$è`m§Mr byQ> H$amdr ho Va ‘hm Amü`© Amho!'' gamoOVmBªZr ór`m§À`m àíZmda eoVH$ar g§KQ>ZoZ§ Ho$boë`m H$m‘mMm AmT>mdm AË`§V à^mdrnUmZ§ ‘m§S>bm. Ë`mM§ à{VnmXZ EoHy$Z gma§ g^mJ¥h à^m{dV Pmb§. adr ~m~y§Zr eaX Omoer Am{U am‘Xod ~m~m `m XmoKm§M§ EH$Ì `oU§ H$g§

Z¡g{J©H$ Amho hm ‘wÔm AË`§V Iw~rZ§ ‘m§S>bm. gmè`m à`ËZmV gdmªV A{YH$ ‘hÎdmMr H$m‘{Jar Hw$Ur ~Omdbr Agob Va em{bZ ì`{º$‘Ëd Agboë`m am‘ Zodbo `m§Zr. gwédmVrnmgyZ§M Ë`m§Zr am‘Xod ~m~mgmo~V EH$Ì H$m‘ H$aVm `oB©b H$m `mMr MmMnUr Mmbdbr. AmYr Á`moVr JJ©er ^oQ>, Ë`mnwT>o Ë`m§À`m ‘m’©$V am‘Xod ~m~m§er g§nH©$ Am{U àmW{‘H$ MMm©, eodQ>r amï´>r` {H$gmZ g§‘obZmMr AmIUr, H$m`©H«$‘ n{ÌH$m V`ma H$aUo Am{U g§KQ>ZoÀ`m dŠË`m§Mr {ZdS> `m gmè`m Q>ß`mda am‘^mD$§Mr ^y{‘H$m ‘hÎdmMr am{hbr. `mnwT>rb Am§XmobZmV hr ‘Ü`ñVmMr O~m~Xmarhr Ë`m§À`mda§M `oB©b Ag§ {XgV§. Ë`m§M§ ApñVËd H$moAa J«wn ‘Yrb "XmoZ Yw«dm§'‘Ü`o nwbmM§ H$m‘ H$aob Agm {dœmg Amho.

EHy$UM n[apñWVrM§ AmH$bZ Ho$b§ AgVm ‘moR>§ Am§XmobZ N>oS>Ê`mgmR>r ~m~mOtZm J«m‘rU ^maVmVyZ àM§S> nmqR>~m Amdí`H$ Amho Am{U Ë`mgmR>r eoVH$è`m§Zm ^mdUmao ‘wÔo KoD$Z§M nwT>o Omd§ bmJob ho Ë`m§Zr hoab§. Ë`m ‘wÚmÀ`m emoYmgmR>r ho g§‘obZ

Agmd§, Á`mVyZ H$í‘ra Vo H$Ý`mHw$‘mar Am{U nwar Vo H$ÀN> gd© eoVH$è`m§Zm N>iUmam ‘wÔm emoYVm `oB©b. H$O© ‘wº$sÀ`m ê$nmZ§ gd©M eoVH$è`m§Zm Ho$di N>iUmamM Zìho Va AmVm nmdoVmo AS>rM bmImda eoVH$è`m§Zm AmË‘hË`m H$am`bm bmdUmam hm ‘wÔm Ë`m§Zm Am§XmbZmgmR>r `mo½` dmQ>bm. `m ‘wÚmbm Hw$UmMmhr {damoY AgÊ`mM§ H$mhr H$maU Zmhr hohr ~m~mOtÀ`m bjmV Amb§ Voìhm `oD$ KmVboë`m {H$gmZ Am§XmobZmÀ`m H|$ÐñWmZr H$O©‘wº$s hmM ‘wÔm Agob ho ñnï>M Amho. ho Am§XmobZ A{YH$ ì`mnH$, gImob ìhmd§ `mgmR>r ^maV^a Xm¡ao H$aÊ`mMr ~m~mOtMr V`mar Agmdr Ag§hr OmUdb§. eoVH$è`m§Zm AmUIr H$mhr H$mi X‘ Yamdm bmJUma Amho.

XmoZ {XdgmÀ`m MM}A§Vr Ag§ {XgV§ H$s, amÌrMm JX© A§Yma ’$mSy>Z H$O©‘wº$sMr nhmQ> `oD$ nmhVo Amho. eaX OmoetÀ`m eãXmV ""eoVH$è`m§À`m H$O©‘wº$sM§ ‘mP§ Am`wî`^amM§ ñdßZ nyU© hmoV Amho Ag§ {XgV Amho!''

��

‘mJrb VrZ XeH$m§hÿZ A{YH$ H$mi eoVH$è`m§À`m àíZm§gmR>r bT>m XoV Agboë`m eoVH$ar g§KQ>ZoZo D$g, YmZ, H$mnÿg, H$O©‘þº$r, bú‘r‘þº$r, eoV‘mbmMo Am`mV-{Z`m©V YmoaU, H$m§ÚmMm àíZ AmXr g‘ñ`m§À`m gmoS>dUwH$rgmR>r H§$~a H$gbr Amho. Am§XmobZo, amñVm amoH$mo, YaUo, {ZXe©Zo `m§gma»`m bmoH$emhr ‘mJmªÀ`m Am§XmobZmZo emgZmda H$mhrM n[aUm‘ Pmbm Zmhr åhUÿZ AmVm g§KQ>ZoZo 10 Am{U 11 {S>g|~abm "eoVH$è`m§Mr g‘m§Va {dYmZg^m' ZmJnwamV am‘ZJa ‘¡XmZ, am‘ZJa oWo Am`mo{OV Ho$br Amho. hr ‘m{hVr ‘mOr Am‘Xma

dm‘Zamd MQ>n `m§Zr AmO nÌn[afXoV {Xbr.MQ>n `m§Zr gm§{JVbo H$r, OmJ{VH$ ~mOmanoR>oV

‘mJrb dfr© H$mngmbm Mm§Jbm ^md AgVmZmgþÕm emgZmZo àW‘ 55 bmI d Z§Va 10 bmI JmR>r EdT>çm ‘`m©{XV à‘mUmVM {Z`m©Vrbm nadmZJr {Xbr. Ë`mdoir eoVH$è`m§Zm 6 Vo 7 hOma én o ^md {‘imbm hmoVm d Z§Va EH$X‘ 3 hOmam§da Ambm. gwédmVrbmM {Z`m©V Iwbr am{hbr AgVr Va eoVH$è`m§Zm 7 hOma én o ^md {‘imbm AgVm. `mdfr© OmJ{VH$ ~mOmanoR>oV ‘§Xr Amho d emgZmZo AOyZn ªV {Z`m©V Iwbr Ho$bobr Zmhr. ‘hmamï> emgZmZogwÕm H$mngmbm 3300 én o EdT>mM ^md Omhra Ho$bm Amho. XþgarH$So> ~mOmanoR>oV Mm§Jbo ^md AgVrb Voìhm {Z`m©V~§Xr d H$‘r Agob

Voìhm eoVH$è`m§Zm dmè`mda gmoSÿ>Z XoÊ`mMo H|$ÐmMo YmoaU. Aem Xþhoar ‘mam‘þio eoVH$ar AS>MUrV oV AmhoV.

eoVH$è`m§Mr g‘m§Va {dYmZg oÀ`m XmoZ {Xdgm§À`m H$m‘H$mOmV {~Ja ~mg‘Vr Vm§Xÿi d S>mirdarb {Z`m©V~§Xr CR>{dUo, H$mngmbm àVr q¹$Q>b 6 hOma én o, YmZmbm 2600 én o, gmo m~rZbm 3 hOma, Va Vþarbm 5 hOma én o EdT>r qH$‘V Úmdr, g§nyU© eoVH$è`m§Mr g§nyU© H$O©‘wº$r, drO {~bmVyZ ‘wº$r, nyU©Xm~mMr d nyU© doi drO XoÊ`mV `mdr `m {df`m§gh eoVH$è`m§À`m AÝ` {Oìhmù`mÀ`m àíZm§dahr MMm© H$aÊ`mV oUma Amho. eoVH$è`m§À`m àíZm§da bmoH$m§Zr {ZdSÿ>Z {Xbobo à{V{ZYrgwÕm {dYmZg^m qH$dm bmoH$g oV nm{hOo Ë`m nmoQ>{VS>H$rZo AmdmO CR>{dV Zmhr. Ë`m‘þioM Amnbo àíZ AmnUM gmoS>{dbo nm{hOo, `m {dMmamZoM `m A{^Zd Am§XmobZmMm {ZU© KoÊ`mV Ambm. XmoZ {Xdgm§V {d{dY {df`m§darb MM}gmo~VM R>amdm§gh nwT>rb Am§XmobZmMr ê$naofm R>a{dÊ`mV oUma Amho. H$mnyg, YmZ, Vya, gmo m~rZ d AÝ` nrH$ CËnmXH$ eoVH$è`m§Zr eoVH$è`m§À`m g‘m§Va {dYmZg obm CnpñWV amhmdo, Ago AmdmhZhr dm‘Zamd MQ>n `m§Zr Ho$bo.

nÌn[afXobm gamoOVmB© H$merH$a, am‘ Zodbo, AéU Ho$Xma, J§JmYa ‘wQ>o, ‘YwgyXZ haUo, KZí`m‘ nwamo{hV, C‘oe {ZZmdo CnpñWV hmoVo.

‘hm{dVaUZo gwê$ Ho$coë¶m WH$~mH$s dgycrÀ¶m ‘mo{h‘oV H¥$frn§nm§Mm drO nwadR>m I§S>rV Ho$cm OmV Amho. hm drOnwadR>m VmËH$mi OmoS>ʶmV ¶mdm ¶m ‘mJUrgmR>r eoVH$ar g§KQ>ZoZo Jwédma ({X. 24) Xþnmar 2 dmOVm Am¡a§Jm~mX H$m¶©H$mar A{^¶§Vm H$m¶m©c¶mg‘moa Am§XmocZ Ho$co. ¶màg§Jr ‘w»¶‘§Í¶m§Mm nwVim OmiʶmV Amcm. ¶mdoir eoVH$ar g§KQ>ZoMo ‘amR>dmS>m Aܶj H¡$cmg Vdma ¶m§Zr ‘w»¶‘§Ìr ImoQ>maS>o AmhoV, Agm Amamon Ho$cm. AmKmS>r gaH$ma EH$sH$S>o eoVH$è¶m§À¶m ‘mcmcm ^md {‘imcm nm{hOo, nwaoer drO XoD$ Aer KmofUm H$aVo; ‘mÌ à˶jmV A§‘c~OmdUr H$arV Zmhr. eoVH$ar XoemoYS>rcm cmJʶmMr doi Amcr Amho. H$mhr amÁ¶m§V eoVH$è¶m§Zm ’w$H$Q> drO {Xcr OmVo. ‘J ‘hmamï>mVrc eoVH$è¶m§Zm H$m {‘iV Zmhr? Agm gdmchr ˶m§Zr ¶mdoir CnpñWV Ho$cm. {OëømVrc Á¶m WH$~mH$sXma eoVH$è¶m§Mr drO H$Zo³eZ VmoS>co Amho, Vo VmËH$mi OmoS>mdo h§Jm‘mÀ¶m eodQ>r Ooìhm nrH$o {ZKVrc Voìhm eoVH$ar ‘hm{dVaUMr WH$~mH$s ^aoc, Aer à{V{H«$¶m eoVH$è¶m§Zr {Xcr. Am§XmocZàg§Jr nwéfmoÎm‘ cmhmoQ>r, ^mD$gmho~ Jm¶Ho$, ‘XZ S>H$, gmB©ZmW MmoWo, kmZoída Jm¶Ho$, {dÇ>c Jm¶Ho$, {XJ§~a amOJwê$, AmqXgh eoH$S>mo eoVH$è¶m§Mm gh^mJ hmoVm.

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

eoVH$ar g§KQ>ZoÀ¶m dVrZo "eoVH$è¶m§Mr g‘m§Va {dYmZg^m'

drOOmoS>Ur gmR>r g§KQ>ZoMo Am¡a§Jm~mXoV Am§XmocZ

10 Am{U 11 {S>g|~acm ZmJnyamV ‘w»¶‘§Í¶m§À¶m nwVù¶mMo XhZ

Page 16: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

15eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

H$mngmÀ`m dmT>rd h‘r^mdmÀ`m ‘wÚmdê$Z noQ>boë`m amÁ`ì`mnr Am§XmobZm‘wio H$m|S>rV gmnS>boë`m amÁ`gaH$maZo `mVyZ ‘mJ© H$mT>Ê`mgmR>r ‘w»`‘§Ìr n¥ÏdramO MìhmU ‘w§~B©Vrb gømÐr A{V{WJ¥hmda gd©njr` ~¡R>H$rMo Am`moOZ Ho$bo hmoVo. `m ~¡R>H$rbm gaH$maÀ`md{VZo ‘w»`‘§Ìr n¥ÏdramO MìhmU `m§Mogh Cn‘w»`‘§Ìr A{OV ndma, ghH$ma‘§Ìr hf©dY©Z nmQ>rb, H¥$frnUZ ‘§Ìr amYmH¥$îU {dIo-nmQ>rb, amoOJma h‘r ‘§Ìr S>m°. {ZVrZ amD$V, gm‘m{OH$ Ý`m`‘§Ìr {edmOramd ‘moKo, n`m©daU ‘§Ìr g§O` XodVio, {dÎmamÁ`‘§Ìr amO|Ð ‘wiH$, {dYmZg^m CnmÜ`j dg§Vamd nwaHo$, H$m±J«og àXoemÜ`j ‘m{UH$amd R>mH$ao, amï´>dmXr H$m±J«ogMo àXoemÜ`j ‘YwH$aamd {nMS> CnpñWV hmoVo.

H$mnyg CËnmXH$ Am§XmobZH$Ë`mªÀ`m d{VZo eoVH$ar g§KQ>ZoV’}$ H¡$bmg Vdma d J§JmYa ‘wQ>o, àhma g§KQ>ZoMo ~ƒy H$Sy>, Am‘Xma adr amUm, g‘J« {dH$mg AmKmS>rMo àH$me nmohao CnpñWV hmoVo.

eoVH$ar g§KQ>ZoMo H¡$bmg Vdma åhUmbo H$r, EH$rH$So> H¥${f‘yë` Am`moJmMo AÜ`j AemoH$ JwëhmQ>r H$~yb H$aVmV H$r, ‘hmamï´>mV H$mngmMm CËnmXZ IM© dmT>bm Amho Am{U XþgarH$So> ‘mÌ H$mngmMm CËnmXZ IM© dmTÿ>Zhr H$mngmbm ^md Úm`bm MmbT>H$b H$aVo. H|$Ð gaH$maZo hmV‘mJ CÚmoJmbm ‘XV Ho$br, CÚm H$mnS> CÚmoJmbm H$aob; nU Zo‘Ho$ H$mnyg CËnmXH$m§H$So>M H$m Xþb©j Ho$bo OmVo? ‘wimbm Mm§Jbo nmUr Z XoVm Mm§Jë`m \$imMr Anojm H$er H$aVm? ‘mPm ñdV:Mm Xhm hoŠQ>a H$mnyg Amho, AmVmn`ªV IM© Pmbm Amho EH$ bj A§er hOma én`o Am{U CËnmXZ `oB©b ~mam q¹$Q>b. AmOÀ`m ~mOma^mdmà‘mUo qH$‘V `oB©b nÞmg hOma én`o. ‘J ‘r EH$ bj drg hOma én`mMm VmoQ>m H$gm ^ê$Z H$mT>m`Mm? ‘r H$mnÿg {nH$dbm `mV H$m` JwÝhm Ho$bm? Amåhr nydr©nmgyZ CËnmXZ IMm©da AmYmarV amñV ^mdmMr ‘mJUr Ho$br Amho. H$mngmbm ghm hOma, gmo`m~rZbm VrZ hOma, YmZmbm EH$ hOma ghmeo Am{U Vwarbm nmM hOma én`o à{V q¹$Q>b ^md {‘imbmM nm{hOo, Aer Vdma `m§Zr OmoaXma ‘mJUr Ho$br.

eoVH$ar g§KQ>ZoMo J§JmYa ‘wQ>o åhUmbo H$r, H$mngmMo CËnmXZ KoÊ`mgmR>r bmJUmè`m {Z{dð>m§Mo ^md XrS>XþnQ>rZo dmT>bo AmhoV. ‘OþarMo Xa, eoVrAm¡Oma ~Z{dÊ`mgmR>r bmJUmam bmHw$S>\$mQ>m, XmoaoXmoaI§S>, dIa\$mg `m§Mohr ^md dmT>bo AmhoV ‘mÌ Joë`mdfr© gmV hOma én`o à{Vq¹$Q>b AgUmao ^md `mdfr© Mma hOma én`mda Kgabo AmhoV. eoV‘mbmMm CËnmXZIM© H$mT>Ê`mMr nÕV gXmof Agë`mZo Am{U eoV‘mbmbm amñV ^md XoÊ`mgmR>r bmJUmar

BÀN>meº$r gaH$maH$So> Zgë`mZoM H$mnyg CËnmXH$m§Mr ggohmobnQ> hmoV AgyZ Ë`m§Zm ZmB©bmOmZo AmË‘hË`m H$amì`m bmJV Amho. H$mngmbm `§Xm ghm hOma én`o ^md {‘imbm Zmhr Va H$mnyg CËnmXH$ eoVH$è`m§À`m AmË‘hÎ`m§V dmT> hmoÊ`mMr eŠ`Vm Amho.

eoV‘mbmMm CËnmXZIM© H$mT>VmZm gXmof H$m`©nÕVr Am{U MwH$rMr AmH$So>dmar dmnê$Z gaH$ma Xþhoar ~X‘mer H$aV Agë`mMm Amamon H$ê$Z H¥${f‘yë` Am`moJ Á`m gXmof nÕVrZo H$mngmMm CËnmXZ IM© H$mT>Vo, Ë`mM V³Ë`mV Oa dñVw{Zð> AmH$So> KmVbo Var H$mngmMm CËnmXZ IM© 7966 é. à{Vq¹$Q>b EdT>m {ZKVmo. H$mngmÀ`m CËnmXZ IMm©À`m ~m~VrV emgZmgmo~V Omhra MMm© H$aÊ`mMr V`mar AgÿZ gaH$maZo AmìhmZ ñdrH$mamdo, Agohr ‘wQ>o åhUmbo Am{U eoVH$ar g§KQ>ZoZo H$mT>boë`m CËnmXZ IMm©À`m Vn{ebdma Jmofdmè`mÀ`m àVr ‘þ»`‘§Í`mgh Cn‘þ»`‘§Ìr, ghH$ma‘§Ìr, H¥$frnUZ ‘§Ìr, amoOJma h‘r ‘§Ìr, gm‘m{OH$ Ý`m`‘§Ìr, n`m©daU ‘§Ìr, {dÎmamÁ`‘§Ìr, {dYmZg^m CnmÜ`j, H$m±J«og àXoemÜ`j Am{U amï´>dmXr H$m±J«ogMo àXoemÜ`j `m§Zm gmXa Ho$ë`m. H$mngmMm dmñV{dH$ CËnmXZIM© à{Vq¹$Q>b 7966 én¶m§nojmhr OmñV {ZKV AgVmZmgþÕm Am§Vaamï´>r` ~mOmanoR>oVrb ~mOma^md Am{U ‘hmamï´> emgZmMr Am{W©H$ Hw$dV bjmV KoD$ZM eoVH$ar g§KQ>ZoZo à{Vq¹$Q>b 6000 én¶m§Mr ‘mJUr Ho$br Amho. eoVH$ar g§KQ>ZoMr H$mngmbm 6000 én¶o md Úm, hr ‘mJUr OmñV ZgyZ amñV d ì`dhm`© Amho, `mH$So> ‘þQ>o `m§Zr emgZmMo bj doYbo.

\$o~«þdmar 2011 ‘Ü`o Am§Vaamï´>r` ~mOmanoR>oV VoOr AgVmZm emgZmZo {Z`m©V~§Xr Omhra Ho$br Ë`m‘wio H$mngmMo ^md gmV hOma én`m§dê$Z VrZ

hOma én`m§da Kgabo Am{U H$mnyg CËnmXH$m§Mo ZwH$gmZ Ho$bo. VoOr Agob Voìhm H$mngmda {Z`m©V~§Xr bmdm`Mr Am{U ‘§Xr Agob Voìhm H$mnÿg CËnmXH$m§Zm dmè`mda gmoSÿ>Z Úm`Mo hr gaH$maMr eoVH$ar{damoYr ZrVr `mnwT>o eoVH$ar g§KQ>Zm IndyZ KoUma Zmhr. H$mngmbm {H$‘mZ 6000 é. md {‘iÊ`mMr ì`dñWm H$aUo hr ‘hmamï´> gaH$maMr Z¡{VH$ O~m~Xmar AgyZ AmVm H$moUË`mhr pñWVrV {dX^©-‘amR>dmS>çmVbm H$mnÿg CËnmXH$ eoVH$ar H$mngmbm à{Vq¹$Q>b 6000 én¶o ^md {‘idë`mIoarO em§V ~gUma Zmhr, ~è`m ~mobmZo gaH$ma EoH$Uma Zgob Va eoVH$ar añË`mda CVê$Z gaH$mabm eoVH$ar{damoYr ^y{‘H$m ~XbÊ`mg ^mJ nmSo>b, Agm IUI{UV Bemam eoVH$ar g§KQ>Zm à{V{ZqYZr {Xbm.

àhma g§KQ>ZoMo ~ƒy H$Sy> åhUmbo H$r, eoV‘mbmbm CËnmXZ IMm©da AmYmarV ^md {‘imdoV åhUyZ 30 dfmªnmgyZ bT>m XoV Amho; nU gaH$ma bj XoV Zmhr. hr AÝ`m`H$maH$ ~m~ AgyZ H$mngmbm ghm hOma Am{U gmo`m~rZbm VrZ hOma én`o à{Vq¹$Q>b ^md {‘iUo JaOoMo Amho.

àH$me nmohao `m§Zr ~hþVm§e doi AmË‘ñVþVrMo nmodmSo> JmÊ`mVM IMr© KmVbm. nmohao åhUmbo H$r, ‘r Jobr AZoH$df} eoVH$ar g‘mOmgmR>r H$m‘ H$aVmo Amho. ‘r eoVH$ar g§KQ>ZoVhr ~arM df} H$m‘ Ho$bo Amho. ‘r eoVr {df`mda boI {bhrV AgVmo. ‘þ»`‘§Ìr gmho~ Vo Vþåhr dmMVM AgVm. ‘r EH$ AmdmO {Xbm H$r hOmamo bmoH$ añË`mda CVaVmV. bmoH$ ‘mPo H$Q>-AmD$Q>g hmVmV KoD$Z Am§XmobZo H$aVmV, dJ¡ao dJ¡ao. AmË‘ñVþVr H$aÊ`mÀ`m ZmXmV H$mngmÀ`m ^mdmMm ‘þÔm ~mOþbm nS>V Amho ho ~KÿZ BVa à{V{ZYr¨Zr Ahmo, ‘wÚmM§ ~mobm-H$mngmÀ`m ^mdm{df`r ~mobm Agm AmJ«h Ho$bm Voìhm gmoÝ`mMo ^md gVV dmT>V Amho åhUyZ H$mngmMohr ^md dmTÿ>Z H$mngmbmhr nmM hOma én`o ^md {‘imbo nm{hOoV, Aem VèhoMm KmgyZnwgyZ JwiJwirV Pmbobm ‘wÔm Ë`m§Zr ‘m§S>bm Am{U A°J«modZ‘Ü`o àH$m{eV Pmbobm VwbZmË‘H$ Vº$m dmMyZ XmIdbm.

CnmofU\$o‘ Am‘Xma adr amUm H$mngmÀ`m àíZmda \$mago ~mobboM ZmhrV. Vo åhUmbo CnmofUm‘þio ‘mPr àH¥$Vr Iÿn Imbmdbr hmoVr. {H$S>Zrda H$er gyO Ambr hmoVr Am{U Ë`m§Zm {H$Vr gbmB©Z bmdmì`m bmJë`m ho Ë`m§Zr Vn{ebdmanUo H$WZ Ho$bo. gaH$mabm nmR>r¨~m {Xbm AgyZhr CnmofUH$mimV ‘þ»`‘§Í`m§Zr Ë`m§Mr \$maer XIb Z KoVë`m~Ôb Ë`m§Zr ZmamOr ì`º$ Ho$br.

eoVH$ar g§KQ>H$ à{V{ZYr

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

H$mnygàýr ‘w»¶‘§Í¶m§er MMm© {’$ñH$Q>cr

H$mnygàíZr gd©njr` ~¡R>H$rV eoVH$ar g§KQ>ZoMm

gaH$mada h„m~mob

Page 17: शेतकरी संघटक ६ डिसेंबर २०११

16eoVH$ar g§KQ>H$6 {S>g|~a 2011

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

H$mngmMr ghm hOma én`o, gmo`m{~ZMr VrZ hOma én`o, VþarMr nmM hOma én`o Am{U YmZmMr EH$ hOma ghmeo én`o AmYma^ÿV qH$‘V Omhra H$amdr, W{H$V drO{~bmnmoQ>r eoVmVrb {dOnþadR>m I§S>rV H$aUo Wm§~dmdo, H$mnÿg {Z`m©Vrdarb gd© ~§YZo hQ>dmdr d H$mnÿg ~mOma {Z`§ÌU‘þº$ H$amdm, {~Ja~mg‘Vr Vm§Ximdarb {Z`m©V~§Xr H$m`‘ñdénr hQ>{dÊ`mV `mdr, g§nÿU© eoVH$è`m§Mr g§nÿU© H$O©‘þº$r, gd© eoV‘mbmbm CËnmXZ IMm©da AmYm[aV amñV ^md {‘imdm, J«m{‘U ^mJmVrb bmoS>eoS>r¨J ~§X H$aÊ`mV `mdo, AmKmS>r gaH$maÀ`m Om{haZmå`mVrb AmídmgZmà‘mUo drO {~bmVÿZ eoVH$è`m§Mr g§nÿU© ‘þº$Vm H$aÊ`mV `mdr BË`mXr àíZmMr H$m`‘Mr gmoS>dUÿH$ H$ê$Z KoÊ`mgmR>r Am§XmobZmMr ì`már dmT>{dÊ`mMm {ZU©` KoÊ`mV Ambm Amho. Am§XmobZmMm n{hbm Q>ßnm åhUÿZ 19 Zmoìh|~a 2011 bm amÁ`ì`mnr EH$ VmgmMo bmj{UH$ ñdénmMo amñVmamoH$mo Am§XmobZ H$aÊ`mV Ambo.

dm`Jmd {ZnmUr - 19 Zmoìh|~abm Xþnmar 12 Vo 1 Xaå`mZ dm`Jmd Mm¡añVm ({O. dYm©) `oWo hOmamo eoVH$è`m§Zr eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m ‘{hbm AmKmS>rÀ`m àm§VmÜ`j ‘mOr Am‘Xma gamoO H$merH$a Am{U

eoVH$ar g§KQ>ZoMo {OëhmÜ`j J§JmYa ‘wQ>o `m§À`m ZoV¥ËdmImbr dm`Jmd Mm¡añË`mda dmhVyH$ AS>dyZ 1 Vmg dmhVyH$ amoIyZ Yabr.

nybJmd - ñWm{ZH$ H$mnS> {JaUrg‘moa eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m dVrZo M¸$mOm‘ Am§XmobZ H$aÊ`mV Ambo. Xþnmar 12 dmOVm Amdr©-A‘amdVr-nybJmd ‘mJm©da EH$Vmg dmhVyH$ Imoi§~br hmoVr. Am§XmobZmÀ`m {R>H$mUr nmo{bgm§Mm H$So>H$moQ> ~§Xmo~ñV R>odÊ`mV Ambm hmoVm. g^oZ§Va 50 ‘{hbm d 250 nþéf eoVH$è`m§Zm ~r.nr. A°ŠQZþgma ñWmZ~ÜX H$ê$Z H$b‘ 69 AÝd`o gwQ>H$m H$aÊ`mV Ambr. ‘moMm©V n[agamVrb J«m‘rU ^mJmVÿZ {H$‘mZ 500 eoVH$ar gh^mJr Pmbo hmoVo. Am§XmobZmMo ZoV¥Ëd Z§Xþ^mD$ H$mio, g{Ve XmUr, g{MZ S>m\$o `m§Zr Ho$bo.

g‘wÐnya- eoVH$ar g§KQ>ZoV’o© amï´>r` ‘hm‘mJ© H«$‘m§H$ 7 da M¸$mOm‘ Am§XmobZ Ho$bo. Am§XmobZm‘Ü`o VmbþŠ`mVrb 3 hOma eoVH$ar gh^mJr Pmbo hmoVo. Xaå`mZ, XrS> Vmg dmhVÿH$ R>ßn Pmë`mZo M§Ðnÿa d ZmJnÿa, h¡Ðm~mX d C‘aoS> ‘mJm©da hOmamo dmhZm§Mr arK bmJbr hmoVr. nmobrg àemgZmOdi VrZ hOma H$m`©H$Ë`mªZm AQ>H$ H$aÊ`mMr ì`dñWm Zgë`mZo Ho$di 25 bmoH$m§Zm AQ>H$ Ho$br. Am§XmobZmMo ZoV¥Ëd

àm. ‘YþH$a PmoQ>r¨J, ‘YþgÿXZ haUo,dg§Vamd {ZImSo>, dg§Vamd Xm|Xb, AOm~amd amD$V, Cëhmg H$moQ>‘H$a, OrdZ JwaZwbo `m§Zr Ho$bo.

Ho$iPa - ZmJnÿa - dYm© ‘hm‘mJm©darb gobS>moh `oWo eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`mdVrZo H$mnÿg d gmo`m~rZ `m {nH$m§Zm ^mddmT> Úm, `m ‘mJUrH$[aVm eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`mdVrZo amñVmamoH$mo Am§XmobZ H$aÊ`mV Ambo. Am§XmobZmMo ZoV¥Ëd {ZiH§$R>> KdKdo, {H$gZm daKUo, O¡Vam‘ ImoSo>, emaXm C§~aH$a, lmdU ImoSo>, ‘Uram‘ YZmoao, Jmd§So>, AaqdX ~moaH$a `m§Zr Ho$bo.

dS>Zoa - `oWo ‘hm‘mJm©da añVm amoH$mo Am§XmobZ Ho$bo. Am§XmobZmV XÎmm amD$V, qgYþVmB© BIma `m§Mm ‘þ»` gh^mJ hmoVm.

Amdr©- `oWrb VioJmd-dYm©-nwbJmd Q>r nm°BªQ>da eoVH$ar g§KQ>ZoZo Xþnmar 12 Vo 2 dmOon`ªV añVmamoH$mo Am§XmobZ Ho$bo. Am§XmobZmMo ZoV¥Ëd e¡boOm Xoenm§So> `m§Zr Ho$bo. `m Am§XmobZmV 34 Am§XmobH$m§Zm Vmã`mV KoVbo. m doir AmZ§XdmS>r, {MñVwa, qMMmobr, YZmoS>r, ~hmÔanÿa, dY©‘Zoar, XhoJmd Jm|S>r, nmMoJmd, amohUm, XoD$admS>m, Q>mH$aIoS>m, OiJmd, dmT>moUm AmXr JmdmVrb eoVH$è`m§Mm g‘mdoe hmoVm.

Ywio : [aQ>oc‘Yrc naH$s¶ Jw§VdUwH$sg nadmZJr XoʶmÀ¶m {ZU©¶mMo eoVH$ar g§KQ>ZoZo ñdmJV Ho$co Amho. n§VàYmZ S>m°. ‘Z‘mhoZ qgJ ¶m§Mo ‘ZmoY¡¶© dmT>mdo åhUyZ AmO eoVH$ar g§KQ>ZoMo àXoemܶj adr Xodm§J ¶m§À¶m ZoV¥ËdmImcr H$m¶©H$˶mªZr Am§XmocZ H$arV ñdmJV Ho$co. Xaå¶mZ, ì¶mnmè¶m§Zr nwH$macoë¶m ~§Xcm CËñ’y$V© à{VgmX {‘imcm.

eoVH$ar g§KQ>ZoZo Zohê$ Mm¡H$mVrc H$m¶m©c¶mg‘moa Am§XmocZ Ho$co. lr. Xodm§J ¶m§Zr gm§{JVco, H$s "E’$S>rAm¶'Mo ñdmJV åhUOo ~iramÁ¶mÀ¶m {XeoZo EH$ nmD$c Amho. WoQ> naH$s¶ H§$nݶm§Mr ^maVmV {H$aH$moi CÚmoJ joÌmV Jw§VdUyH$, {H$amUm, hmS>©doAa, AmXr joÌm§V nm¶m^yV gw{dYm åhUOoM eoVH$è¶m§H$Sy>Z S>m¶ao³Q> eoVr‘mcmMr IaoXr. H¥$fr CËnÞ ~mOma g{‘Vr{edm¶ hr IaoXr hmoB©c. Vmo ‘mc J«mhH$mcm nwa{dʶmV ¶oB©c. ˶mgmR>r H$moëS> ñQ>moAaoO, H$moëS> ìh°Z, à{H«$¶m CÚmoJm§Mr C^maUr hmoB©c.

~mOma g{‘˶m§Mr ‘ºo$Xmar g§noc. eoVH$ar, J«mhH$ d ~oamoOJmam§Mm cm^ hmoB©c. YaUo Am§XmocZmg

nadmZJr ZmH$maUmè¶m nmo{cgm§Mm ¶m doir {Y¸$ma H$aʶmV ¶oB©c. ˶mgmR>r ¶o˶m 10 d 11 {S>g|~a VmaIocm ZmJnya ¶oWo eoVH$ar g§KQ>ZoÀ¶m dVrZo "eoVH$ar g‘m§Va {dYmZg^m' KoʶmV ¶oB©c, Ago lr. Xodm§J ¶m§Zr åhQ>co Amho. Am§XmocZmV H$Sy>Aßnm nmQ>rc, em§Vy^mB© nQ>oc, AmË‘mam‘ nmQ>rc, Ad{MV

Xodao, am‘Xmg OJVmn, qZ~m nmQ>rc, A{dZme gmho~amd nmQ>rc, nmonQ>amd Xodao, ‘wacrYa nmQ>rc, gwZrc dmK, E‘.Amo. {ZH$‘, aqdÐ Mm¡Yar, XÎmy ~oS>go AmXr H$m¶©H$V} d eoVH$ar gh^mJr Pmco hmoVo.

eoVH$ar g§KQ>ZoÀ¶m dVrZo {d{dY {R>H$mUr amñVm amoH$mo

"[aQ>oc'‘Yrc naH$s¶ Jw§VdUwH$sMo eoVH$è¶m§H$Sy>Z ñdmJVnmqR>ã¶mgmR>r Ywù¶mV eoVH$ar g§KQ>Zm añ˶mda