शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

33

Upload: gangadhar-mute

Post on 07-Mar-2016

231 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

अण्णा हजारेंचे डावे विरोधक- आपुले मरण पाहिले म्या डोळा -अजित नरदे / 3 सहकाराची साखर फक्त नेत्यांसाठी गोड - श्रीकृष्ण उमरीकर / 8 कांद्याचा भडका, कितीदा पेटणार?, किती दिवस पेटणार? - ज्ञानेश्वर शेलार / 10 भू-संपादन बिलाचे मायाजाल- भाग 2 - ऍड. अनंत उमरीकर / 13 गणपती बाप्पा पुढच्या वर्षी थोडा उशीरा ये रे बाबा - दत्ता जोशी / 16 आंदोलनाने उभे केलेले प्रश्र्न - सुधाकर जाधव / 19 सत्ता स्थळ हेच भ्रष्टाचाराचे सर्वांत म

TRANSCRIPT

Page 1: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११
Page 2: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

1eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

df© 28 & A§H$ 12 & 21 gßQ>|~a 2011

g§nmXH$gwaoeM§Ð åhmÌo�........................................................................

H$m`©H$mar g§nmXH$lrH$m§V C_arH$a�........................................................................

g„mJma g§nmXH$S>m°. ‘mZd|Ð H$mMmoioS>m°. {JaYa nmQ>rc�........................................................................

gmhmæ¶H$ g§nmXH$kmZoída eocma�........................................................................

‘wIn¥ð>/A§H$ ‘m§S>UrlrH$m§V PmS>o�........................................................................

dm{f©H$ dJ©Ur : { 200 Ho$di

(Q>rn : dJ©UrXmam§Zr A§H$m§g§~§Yr VH«$ma Agë¶mg

Imcrc nζmda H$m¶m©c¶rZ doioV g§nH©$ gmYmdm.)

g§nH©$ : H$m ©H$mar g§nmXH$, nm{jH$ eoVH$ar g§KQ>H$,

OZeŠVr dmMH$ Midi, 244-g_W©ZJa,

Am¡a§Jm~mX-431001-31, \$moZ … 0240-2341004.

B©_oc : [email protected]

�........................................................................

�hm A§H$ ‘mcH$ naXoer ‘mohZ {~hmarcmc ¶m§À¶mgmR>r g§nmXH$, _wÐH$, àH$meH$ åhmÌo gwaoeM§Ð nr., ‘w.nmo. Am§~oR>mU, Vm. IoS>, {O. nwUo 410501 `m§Zr CX¶ E§Q>aàmB©Oog, 70 gr, gpìh©g B§S>ñQ´>rO Q>mD$Z g|Q>a, {gS>H$mo, Am¡a§Jm~mX 431003 `oWo N>mnyZ OZeŠVr dmMH$ Midi, "{nZmH$', g_W©ZJa, Am¡a§Jm~mX-431001-31 oWo àH$m{eV Ho$cm. �A§H$mMr à{gÕr Xa _{hÝ`mÀ`m 6 d 21 VmaIocm. �A§H$mVrc _Vm§er g§nmXH$ gh_V AgVrcM Ago Zmhr.

_yë` : { 10

A§Va§J‘wÔmAÊUm hOma|Mo S>mdo {damoYH$- Amnwco ‘aU nm{hco å¶m S>moimA{OV ZaXo ....................................................................3OmJaUghH$mamMr gmIa ’$º$ Zo˶m§gmR>r JmoS>lrH¥$îU C‘arH$a .............................................................8AmOH$mcH$m§ÚmMm ^S>H$m, {H$VrXm noQ>Uma?, {H$Vr {Xdg noQ>Uma?kmZoída eocma ............................................................10‘wÔm^y-g§nmXZ {~cmMo ‘m¶mOmc- ^mJ 2A°S>. AZ§V C‘arH$a .....................................................13‘Ymo‘YJUnVr ~mßnm nwT>À¶m dfu WmoS>mCeram ¶o ao ~m~m...XÎmm Omoer ..................................................................16H$m°‘Z Zm°Z goÝgAm§XmocZmZo C^o Ho$coco àý gwYmH$a OmYd ............................................................19dmL²>‘¶ eoVrgÎmm ñWi hoM ^«ï>mMmamMo gdmªV ‘moR>o VrW©joÌ : CÎmamY©J§JmYa ‘wQ>o .................................................................23(C)g§VdmUramoOMmc {dYo¶H$"W§S>m' ‘hmamO XoJcyaH$a ..............................................26A{^OmV dmL²>‘¶ JmoXmZ‘yi coIH$ : ‘wÝer ào‘M§X, AZw. AZ§V C‘arH$a ..............28

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm ...................................................32

Page 3: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

2 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

H$m§Úmda H$m¶ Am{U H$g§ {chmd§ hoM AmVm H$ioZmg§ Pmc§ Amho. Joë¶m {H$‘mZ 32 dfmªnmgyZ ¶m àýmda eoVH$ar MidirZo gmV˶mZo Am§XmocZ§ Ho$cr AmhoV Am{U Varhr amÁ¶H$V} gmV˶mZo H$m§ÚmMr hoigm§S> H$aV AmhoV. ¶mdoiogM§ {MÌ Va ‘moR>§M J§‘Vera Amho. qnniJmd ~gd§Vcm añ˶mda CVacoë¶m eoVH$è¶m§~amo~a amï>dmXrMo ImgXma g‘ra wO~i Am{U H$m±J«ogMo amÁ¶mMo H¥$fr‘§Ìr amYmH¥$îU {dIo nmQ>rc hohr CVaco hmoVo. eoVH$è¶m§Zr ˶m§À¶m Jù¶mV H$m§ÚmÀ¶m ‘mim KmVë¶m. honU {Zc©‚mnUo "H|$ÐemgZ ¶m àýmda amÁ¶mcm {dMmamV KoV Zmhr,' Agcr CÎmao Úm¶cm cmJco AmhoV. Im. g‘ra wO~i, Am. n§H$O wO~i Am{U ‘mZZr¶ Zm‘Xma N>JZ wO~i ¶m§Zr Q>rìhrÀ¶m Xm§S>³¶mnwT>o Agcoc§ Amnc§ Vm|S> Amnco amOH$s¶ loð>r eaX ndma ~mam‘VrH$a ¶m§À¶mH$S>o H$m Zmhr Ho$c§? gd©gm‘mݶ eoVH$ar {MaS>rcm ¶oD$Z añ˶mda CVaV hmoVm. ˶mÀ¶m aoQ>çm‘wio An[ahm¶©nUo ¶m§Zmhr añ˶mda ¶md§ cmJc§, ‘J hmM Omoa Amnë¶m loð>tg‘moa H$m Zmhr XmIdcm. H|$Ð amÁ¶mcm {dMmamV KoV Zmhr, Ag§ Hw$R>ë¶m Vm|S>mZ§ amYmH¥$îU {dIo gm§JV AmhoV. n¥ÏdramO MìhmU ¶m§Zm BVH$s df} {X„rcm am{hë¶mda {X„rMr H$m‘H$mOmMr nÕV Amo H$s R>mo ‘mhrV Zmhr Ag§ g‘Om¶M§ H$s H$m¶?

AmVm Zo‘H§$ H$m¶ Ho$c§ åhUOo amÁ¶H$˶mªZm H$m§Xmàýr A¸$c ¶oUma Amho. lmdUmVM H$m¶; nU ˶mZ§VaMo VrZ ‘{hZo åhUOo MmVw‘m©gmV ^maVmV H$m§ÚmMm dmna cjUr¶ar˶m KQ>cocm AgVmo. ¶m H$m§Úmcm ^maVm‘ܶo J«mhH$ {‘iʶmMr e³¶Vm Zmhr. ‘J hm H$m§Xm AS>dyZ gaH$ma Zo‘H§$ H$m¶ gmYV Amho? CÚm Oa H$m§ÚmMo ^md dmT>co, Va ˶mVyZ Ag§ H$m¶ Zo‘H§$ KS>Uma Amho, H$s OoUoH$ê$Z gaH$maZo {Z¶m©V~§XrMr Hw$èhmS> eoVH$è¶m§da Mmcdcr Agmdr.

AÊUm hOma|À¶m Am§XmocZmZ§Va EH$ gH$mamË‘H$ {MÌ {Xgʶmg gwédmV Pmcr Amho. cmoH$jmo m‘wio VgoM cmoH$m§À¶m X~mdm‘wio cmoH$à{V{ZYtZmhr ‘ZmV ZgVmZm OZAm§XmocZmV CVamd§ cmJV Amho. qH$~hþZm AmnUhr cmoH$m§À¶m nmR>rer AmhmoV, ho {ZXmZ XmIdmd§ Var cmJV Amho. åhUOo hm EH$ nm°{cQ>rH$c cmoMmM Pmcm. N>JZ wO~i Am{U ˶m§Mr {ncmdi ¶m§Zm ho n¸$ ‘mhrV Amho- H$m§Xm àýr AmnU H$mhrM Ho$c§ Zmhr, Va ho Amnco eoVH$ar ^mD$ Amncm dm§Ym Ho$ë¶m{edm¶ amhUma ZmhrV Am{U EH$Xm H$m Amnco Amnë¶m ‘VXma g§KmVyZ n§I H$mnë¶m Joco Va Amnco amOH$s¶ loð>r ‘mZZr¶ eaX ndma ~mam‘VrH$a ho Amnë¶mcm Hw$R>crhr ‘XV H$ê$ eH$Uma ZmhrV. ‘J {ZXmZ cmoH$m§‘ܶo CVê$Z H$mhrVar Ho$coc§ ~a§... ¶m CÔoemZ§ ho gJi§ Mmcy Amho. amYmH¥$îU {dIo nmQ>cm§Mr Va ‘moR>rM AS>MU... ghH$mamM§ ‘mhoaKa Agcocm ZJa ˶m§Mm {Oëhm. ghH$mamMr Midi ˶m§À¶m AmOmo~m§Zr OÝ‘mcm KmVcr. Vr A»Ir Midi ì¶dpñWV nMdyZ ˶m§Mo gJio AmáñdH$s¶, njmVrc ghH$mar, {‘ÌnjmVrc

ghH$mar- gJù¶m§Zr T>oH$a {Xcm Amho. BVH§$M Zmhr, AmnUM ghH$mamV ~wS>dcoco H$maImZo naV AmnUM §Jma ^mdmV {dH$V KoD$Z, naV ñdV:Mr Mm§Xr Ho$cr Amho. AmOn¶ªV ghH$mamM§ JmOa XmIdyZ V‘m‘ OZVocm wcdVm ¶oV hmoV§. AmVm H$iV§¶ H$s ¶mVyZ ’$³V ¶m§MrM nmoQ>§ ^acr ho ñdÀN>nUo g‘moa Amc§ Amho. ‘J AmVm H$am¶M§ H$m¶? AmnU Hw$Uã¶mÀ¶m nmoQ>r OÝ‘mcm Amcmo; nU Hw$Uã¶mÀ¶m nmR>r aÅ>m {Xë¶m{edm¶ Amncm {Xdg ‘mdicm Zmhr. AmVm ñWm{ZH$ ñdamÁ¶ g§ñWm§À¶m {ZdS>UwH$m§Zm Vm|S> Úm¶M§ Amho. {dYmZg^m am{hcr Xÿa; nU ¶m {‘Zr {dYmZg o‘ܶo V‘m‘ eoVH$ar ‘VXma Amnë¶m nmR>rV aÅ>m {Xë¶m{edm¶ amhUma Zmhr. ˶mV naV AÊUm hOma|Zr {Z‘m©U Ho$cocm cmoMm AOyZM ‘moR>m. {dI|À¶m {OëømVM AÊUm§Zr OZAm§XmocZmM§ ¶kHy§$S> noQ>dyZ R>odc§ Amho. ˶mMo MQ>Ho$ {dIo Am{U ˶m§À¶m V‘m‘ ^mB©~§Xm§Zm ~gUmaM. H$mhrM Z H$aVm, Hw$R>coM JmS>r-KmoS>o ‘°ZoO Z H$aVm, Imʶm{nʶmMr Hw$R>crM gmo¶ Z H$aVm, hOmamo cmIm|Zr ‘mUg§ AÊUm§Zr añ˶mda AmUcr. AJXr IoS>çm IoS>çmVgwÕm cmoH$ añ˶mda Amco, ¶m‘wio wO~i Agmo H$s {dIo Agmo ¶m§Mo S>moio nm§T>ao Pmco AmhoV. EH$ gai gmYm Am{U ñdÀN> g§Xoe AmVm gJù¶m§n¶ªVM nmohmoMcm Amho. gd©gm‘mݶ cmoH$m§Zm ’$ma H$mi J¥hrV Yê$Z MmcUma Zmhr. Vw‘À¶m JmS>r KmoS>çm§Mm, Vw‘À¶m ~§Jco -‘m§S>çm§Mm Om~ gd©gm‘mݶ ‘mUyg {dMmê$ nmhV Amho. ˶mcm CÎma H$m¶ XoUma? ‘J ¶mnojm gmo¶ åhUyZ cmoH$m§~amo~a WmoS>mdoi añ˶mda ~gc§ Va H$m¶ Mmcc§¶? Agm {dMma H$ê$Z {dIo Am{U yO~i H§$nZr H$m§ÚmgmR>r añ˶mda Amcr.

{edgoZoZo H$m§Xm àýr y{‘H$m ¿¶m¶cm gwédmV Ho$cr Amho. H$m§Xm O{‘ZrV {nH$Vmo H$m O{‘Zrda {nH$Vmo ¶mMr Á¶m§Zm ‘m{hVr ZìhVr ˶m§Zrhr H$m§ÚmgmR>r Am§XmocZ H$amd§ ¶mcm H$m¶ åhUUma? ¶mMm AW©M Agm - gÎmmYmar AgmoV H$s {damoYH$ gd©gm‘mݶm§À¶m aoQ>çmMr AmVm ¶m§Zm Mm§JcrM AmM nmohmoMV Amho. Iao Va ho cmoH$emhr àJë^ Pmë¶mM§M cjU ‘mZmd§ cmJoc. AÊUm hOma|M§ CnmofU 13 {Xdgm§V g§nc§

åhUyZ R>rH$ AݶWm OmJmoOmJr cmoH$m§Zr Am‘Xma-ImgXmam§À¶m Kamcm {Z{üVM Koamd KmVcm AgVm. Am¡a§Jm~mXM§ CXmhaU Amho. ‘hmZJanm{cHo$V {edgoZm-^mOn ¶wVrMr gÎmm Amho. dfm}JUVr Mmccoë¶m H«$m§{VMm¡H$mVrc nwcmÀ¶m H$m‘m‘wio cmoH$ ÌñV Pmco AmhoV Am{U eodQ>r {edgoZoÀ¶mM ImgXmamcm cmoH$m§À¶m aoQ>çm‘wio nwcmImcMm añVm dmhVwH$sgmR>r Iwcm H$amdm cmJcm. ‘VXmZ hmoB©n¶ªV Am‘ OZVoMo Am{U ‘VXmZmZ§Va ’$º$ AmnU

AmncoM Aem H$mofmV dmdaUmè¶m cmoH$à{V{ZYtZr ¶mVyZ YS>m KoʶmMr JaO Amho. åhUyZM H$m§ÚmZo ‘moR>mM nm°{cQ>rH$c cmoMm H$ê$Z R>odcm¶ Ag§M åhUmd§ cmJoc.

g§nmXH$s¶ * lrH$m§V C‘arH$a

H$m§ÚmMm nm°{cQ>rH$c cmoMm!

Page 4: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

3eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

AÊUm hOma|À`m ^«ï>mMma {damoYr Midirbm AZno{jV Agm Iyn ‘moR>m nmR>t~m {‘imbm. VgoM Iyn ‘moR>çm à‘mUmV {dMmad§V Am{U H$m`©H$V} `m§À¶mH$Sy>Z Q>rH$mhr Pmbr. AÊUm hOma|da H$R>moa Q>rH$m H$aUmè`m§V Vd{bZ qgJ, ñdm{‘ZmWZ A§H$boœar`m Aæ`a Am{U B§{S>`Z EŠgàogMo g§nmXH$ eoIa H$nya Ago Zm‘d§V CXmarH$aUmMo g‘W©H$ hmoVo. VgoM S>mdo CXmarH$aUmMo {damoYH$ à’w$ëb {~S>dmB©, Z‘©Xm ~Mmd Am§XmobZ Am{U ZjbdmXr MidirMo g‘W©Z H$aUmè`m Aê$Y§Vr am°` gma»`m {dXyftZrhr {damoY Ho$bm.

‘mÌ à‘wI S>mì`m njm§Zr {damoY Ho$bm Zmhr. H$maU amOH$s`Ñï>çm H$m±J«og AS>MUrV `oUo Ë`m§Zm gmo`rMo hmoVo. nwamoJm‘r, ^mOn{damoYr, goŠ`yba, A‘o[aH$m{damoYr Agm {dMmad§Vm§Mm JQ>hr AÊUm§Zm {VIQ> eãXm§V {damoY H$arV hmoVm. Ë`mV ‘hoe ^Å> `m§À¶mgmaIo {X½Xe©H$ AmhoV. X{bV, BVa ‘mJmgdJu©` bmoH$m§Mo OmVr` à{V{Z{YËd, ZoV¥Ëd H$aUmao bmoH$hr {damoYmV AmhoV. AmZ§X VobVw§~So> `m§MogmaIo X{bV {dMmad§V AmhoV. ‘wñbr‘ {hVg§~§YmMo à{V{Z{YËd H$aUmao Om‘m ‘{eXrMo B‘m‘ ~wImar `m§MonmgyZ nÌH$ma {dMmad§V gr‘m {MñVr {damoYmV AmhoV. ~hþVoH$ CXw© d¥ÎmnÌm§Mm (åhUOoM ‘wñbr‘ {dMmad§Vm§Mm) amoI XoIrb Am§XmobZmH$So> g§e`mMm Amho.

WmoS>Š`mV AÊUm hOma|Zm ì`mnH$ OZ‘VmMm nm{§R>§~m Amho. VodT>mM {dMmad§V, amOH$s` H$m`©H$V}, ZoVo `m§Mm {damoY Amho. `m {damoYmV COì`mnmgyZ WoQ> S>mì`m {dMma àUmbrMo bmoH$ AmhoV. Ago ^m½` `mnydu ’$º$ eaX OmoetZm {‘imbo hmoVo. eoVH$ar Am§XmobZmbm eoVH$è`m§Mm Xoe^a nmR>t~m {‘imbm. JmoqdX VidiH$a, J§JmYa JmS>Jri, {d.g. Xm§So>H$a `m§MogmaIo COdo {dMmad§V eoVH$ar Am§XmobZ {damoYr hmoVoM Va S>mdo eaX Omoer grAm`EMo EO§Q> Agë`mMm Amamon H$arV hmoVo.

AmVm ho bmoH$ H$m {damoYmV AmhoV Vo nmhÿ.

à’w$ëb {~S>dmB© ho nwamoJm‘r, S>mdo, {dMmad§V AmhoV. Ë`m§Zr X¡{ZH$ bmoH$‘V‘Ü`o à{gÜX Pmboë`m "CnmofUmMo amOH$maU' `m boImV Amnbr ^y{‘H$m ‘m§S>br Amho. Ë`m§Mm OZbmoH$nmbmbm {damoY nwT>rb H$maUm§gmR>r Amho.

OZbmoH$nmb, ""nmo{bg, Mm¡H$er `§ÌUm, Ý`m`mb`rZ ì`dñWm `m§À`mdahr {Z`§ÌU R>odrb. A{YH$mamMo {dH|$ÐrH$aU H$aÊ`mÀ`m bmoH$emhr VÎdmÀ`m ho {déÕ AgUma Amho. ""^«ï>mMma KS>Ê`mMo Iao H$maU gÎmon`ªV nmoMVm Z `oUo hoM AgVo. (åhUOo H$m`?) ImOJrH$aUmVyZ {Z‘m©U hmoUmao CXma YmoaU, (åhUOo H$m`?) CÚmoOH$m§Mm bmo^rnUm, gaH$mar ZmoH$am§Mr VS>OmoS> H$aÊ`mMr d¥Îmr Am{U Ý`m`ì`dñWoMm g§^«‘nUm åhUOo H$m`? hr ^«ï>mMmamMr H$maUo AmhoV.''

""E{bQ> dJm©Zo m MidirMo {Z`moOZ Ho$bo. Ë`mMo ñdê$n H$m°nmoaoQ> ñdê$nmMo Amho. 1991 À`m CXma Am{W©H$ YmoaUmVyZM Ë`m§Mr {Z{‘©Vr Pmbr Amho. Vo bmoH$ Zì`m godm joÌmer VgoM ‘m{hVr V§ÌkmZ joÌmer Owibobo AmhoV. `m bmoH$m§Mm gm‘mÝ` bmoH$m§er g§~§Y Zmhr, Ë`m§Zm ‘r{S>`m g§M{bV KQ>Zm AmH${f©V H$arV AgVmV. åhUyZM Ë`m§Zm dëS©> H$nà‘mUo AÊUm hOma|À`m Am§XmobZmMo AmH$f©U dmQ>Vo,'' Ago {~S>dmB© åhUVmV.

""`m Am§XmobZmbm H$m°nm©oaoQ> OJVmZo Am{W©H$ nmR>~i nwa{dbo Amho. 14 OmZodmarbm H$mhr CÚmoJnVtZr n§VàYmZm§Zm nÌ nmR>dyZ ^«ï>mMmamda XoIaoI R>odÊ`mgmR>r bmoH$nmb {Z`wº$ H$aÊ`mV `mdm Aer ‘mJUr Ho$br hmoVr. b§S>Z `oWrb CÚmoJnVr Eg.nr. qhXyOm `m§Zrhr bmoH$nmb {Z`wº$ H$aÊ`mMr ‘mJUr CMbyZ Yabr Amho. AZoH$ CÚmoJnVtZm gmo{Z`m Jm§YtMo S>mì`m njmH$So> PwH$Umao YmoaU AmdS>V Zmhr.'' Ago {~S>dmB© åhUVmV. A{OV ZaXo

Amnwco ‘aU nm{hco å¶m S>moimAÊUm hOma|Mo S>mdo {damoYH$

Ho$di eº$s‘mZ bmoH$nmb gd© ^«ï>mMma g§ndob hm J¡ag‘O Amho. ^«ï>mMmambm nmofH$ H$m‘mÀ`m arVr am{hë`m Va ^«ï>mMmamMr gwZm‘r `oB©b. Ë`mV eº$s‘mZ bmoH$nmb dmhÿZ OmB©b. ‘mÌ H$m‘mÀ`m [aVr

^«ï>mMmambm dmd Z XoUmè`m AgVrb Va ‘wimVM ^«ï>mMmamMo à‘mU H$‘r hmoB©b. Aem pñWVrV ^«ï>mMmè`m§Zm emoYUo d {ejm H$aUo eŠ` hmoB©b. Aem doir bmoH$nmb WmoS>m H$‘r eº$s‘mZ Agbm

Var Mmby eHo$b.

‘wÔm * A{OV ZaXo

Page 5: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

4 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

nwT>o Vo `m Am§XmobZm‘mJo ^mOn Am{U am.ñd. g§K Amho, Ago åhUVmV. AÊUm§Zm hmVmer Yê$Z gaH$ma CbWyZ nmS>Ê`mMo ^mOnMo ‘Zgw~o AmhoV, Agmhr Amamon H$aVmV. {~S>dmB© `m§Mr ^y{‘H$m ‘r WmoS>r {dñVmamZo {Xbr. H$maU Vo gmè`m S>mì`m ‘§S>itMm Ñï>rH$moZ ‘m§S>VmV.

^«ï>mMmamMm gm‘mÝ` bmoH$m§Zm Ìmg hmoVmo ho Iao Amho. nU Ë`mhÿZhr A{YH$ Ìmg CÚmoJnVr Am{U ì`mdgm{`H$ bmoH$m§Zm hmoVmo. g§nÎmr {Z‘m©U H$aUmè`m `m bmoH$m§Zm N>iÊ`mV, bwQ>Ê`mV ZmoH$aehm Am{U amOH$maÊ`m§Zm {deof ’$m`Xm AgVmo. gm‘mÝ` bmoH$m§À`mnojm OmñV doim `m§Zm {d{dY H$m‘m§gmR>r gaH$maH$So> Omdo bmJVo. `m‘wio àm‘m{UH$ CÚmoJnVtZm ^«ï>mMmamMm gdmªV OmñV Ìmg hmoVmo. Va bmo^r, Aàm‘m{UH$ CÚmoJnVtZm ’$m`Xm hmoVmo. H$moUr CÚmoJnVr ^«ï>mMma {damoYr Am§XmobZmbm ‘XV H$arV AgVrb, nmR>t~m XoV AgVrb Va J¡a H$m` Amho? 14 OmZodmarbm H$mhr CÚmoJnVtZr n§VàYmZm§Zm nÌ nmR>dyZ ^«ï>mMmamda XoIaoI R>odÊ`mgmR>r bmoH$nmb {Z`wº$ H$aÊ`mMr ‘mJUr Ho$br, `mV J¡a H$m` Amho? XoemMo ZmJ[aH$ åhUyZ Ë`m§Zm hm hŠH$ Zmhr H$m? b§S>ZMo ^maVr` CÚmoJnVr Eg.nr. qhXyOm `m§Zrhr bmoH$nmb {Z`wº$ H$aÊ`mMr ‘mJUr CMbyZ Yabr mV J¡a H$m` Amho? Xoem{df`r Ë`m§Zm AmñWm Agy Z`o H$m?

nU à’w$ëb {~S>dmB© `m§Zm dmQ>Vo, ""AZoH$ CÚmoJnVtZm gmo{Z`m Jm§YtMo S>mì`m njmH$So> PwH$Umao YmoaU AmdS>V Zmhr.'' gmo{Z`m Jm§YtMo H$moUVo YmoaU S>mì`m njmH$So> PwH$Umao Amho? gmo{Z`m Jm§YtZr EH$Q>çmZo Ho$ai‘Ü`o Am{U ‘‘Vm ~°ZOuÀ`m ‘XVrZo ~§Jmb‘Ü`o S>mì`m njm§Zm nam^yV Ho$bo. S>mì`m njm§Mm {damoY AgVmZm "AUy H$ama' Ho$bm. O¡Vmnya AUwdrO àH$ënmbm à’w$ëb {~S>dmB© Am{U gd© S>mì`m njm§Mm {damoY Amho. mV OmVrdmXr, mfmdmXr {edgoZmhr Ë`m§À`m gmo~V Amho. `m§Mm {damooY S>mdbyZ O¡Vmnya AUydrO àH$ën C^maÊ`mgmR>r gmo{Z`m Jm§YrMm H$m±J«og nj YS>nS>Vmo Amho. H$m±Jo«gMo gd© YmoaU S>mì`m§Zm A{O~mV Z AmdS>Umao Amho. ho nmhVm {~S>dmB© `m§Mo Amamon {ZamYma AmhoV ho ñnï> hmoVo.

AÊUm hOma|À`m Am§XmobZm‘wio H$m±J«og nj bmoH$m§À`mV A{à` hmoB©b. `mMm ’$m`Xm XmoZ Z§~aMm à~i nj åhUyZ ^mOn AmKmS>rb hmoUma, ho ñnï> Amho; nU `mMm ’$m`Xm S>mdo nj OoWo à~i AmhoV Ë`m§Zmhr hmoUma Amho. åhUyZ AÊUm hOma|À`m Am§XmobZm‘wio ^mOnmbm AmZ§X dmQ>Uo ñdm^m{dH$ Amho. nU S>mdo nj Am§XmobZmda H$R>moa Q>rH$m H$aVmZm {XgV ZmhrV. `mMm AW© Ë`m§Zm Am§XmobZ ê$Mbo Amho Agohr Zmhr. à~i bmoH$ ^mdZoÀ`m {damoYmV Jobmo Va A{à` hmoD$Z g§ny `m ^rVrZo S>mdo njhr Am§XmobZmbm gmdY nmR>t~mM XoV AmhoV. Ë`m§À`m ‘ZmV ^rVr Amho. nU Vo ì`º$ H$arV Zmhr. {~S>dmB© `m§Mo gmaIo {dMmad§V Am§XmobZmg§~§Yr ‘mÌ ‘moH$ionUmZo ‘V ì`º$ H$aVmV. `mdê$Z S>mì`m§Mo A§Va§J ñnï> hmoVo.

Aê$§YVr am°` `m§Mm AÊUm hOma|À`m Midirda {Q>H$m H$aUmam boI X¡{ZH$ qhXy (21 Am°JñQ> 2011) amoOr à{gÜX Pmbm Amho. `m boImV Ë`m§Zr AÊUm hOma|À`m ghH$mè`m§À`m hoVy{df`r g§e` ì`º$ Ho$bm Amho. ""Ho$Oardmb, {ggmo{X`m, ~oXr m§À`m godm g§ñWm§Zm {dXoer ‘XV {‘iVo. Ho$Oardmb `m§À`m g§ñWobm 4 bmI S>m°ba (A§XmOo 1 H$moQ>r 80 bmI) BVH$s ‘XV ’$moS©> ’$m¢So>eZH$Sy>Z Joë`m 3 dfmªV {‘imbr Amho. ’$moS©> ’$m¢So>eZbm A‘o[aH$Z H§$nÝ`m ‘XV H$aVmV.''

""VgoM B§{S>`m AJoÝñQ> H$aßeZ `m g§ñWobm AZoH$ ^maVr` CÚmoJnVtZr XoUJr {Xbr Amho. amO R>mH$ao d Za|Ð ‘moXr `m§Mo H$m¡VwH$ AÊUm H$aVmV. AÊUm§Mo H$mhr ghH$mar amIrd OmJm§{damoYr Am§XmobZmV hmoVo. Ë`m§Mo amï´>r` ñd`§godH$ g§Kmer OwZo g§~§Y AmhoV.''

""^«ï>mMma {damoYr Midi hr OmJ{VH$ ~±Ho$À`m H$m`©H«$‘mMr ZŠH$b Amho. AÊUm Ë`m§Mo ‘|Xy ZmhrV. Ë`m§Zm ""OZVoMm g§V'' ~ZdyZ nwT>o Ho$bo OmV Amho. hr OZVoMr Midi Zmhr. ‘mÜ`‘m§Zr V`ma Ho$br Amho. hm [a`m{bQ>r emogmaIm àH$ma Amho.''

""^«ï>mMmamÀ`m {d{dY àH$aUmV XoemVrb AZoH$ CÚmoJnVr Vwê$§JmV Jobo AmhoV. H$mhr OmVrb Ago AgVmZm ho Am§XmobZ ìhmdo, `m~Ôb Ë`m§Zm e§H$m Amho. OZbmoH$nmb‘Ü`o H$m°nm}aoQ>, ‘r{S>`m Am{U godm^mdr g§ñWm `m§MoVrb ^«ï>mMmam~Ôb H$mhrhr VaVyX Zmhr. gd© amoI Ho$di gaH$mar ^«ï>mMmamdaM Amho.''

WmoS>Š`mV Aê$§YVr am°` `m§Zm AÊUm hOma|Mo Am§XmobZ åhUOo OmJ{VH$ ~±Ho$À`m {ZU©`mMr ZŠH$b dmQ>Vo. ^«ï> ^maVr` CÚmoJnVtZr AQ>H$ Am{U Mm¡H$er MwH$dÊ`mgmR>r Ho$boobo H$mañWmZ dmQ>Vo. `mV AÊUm§À`m ghH$mè`m§À`m godm g§ñWm§Zm ‘XV H$aUmè`m A‘o[aH$Z g§ñWm d H§$nÝ`m m§Mm hmV Amho, Ago Ë`m§Zm dmQ>Vo. Ho$Oardmb, ‘moXr, {ggmo{X`m `m§Zm ‘°J°gog nm[aVmo{fH$ {‘iUo hohr Ë`m§Zm g§e`mñnX dmQ>Vo.

lr‘Vr am°` Am§XmobH$m§À`m g§ñWm§Zm {‘iUmè`m {dXoer ‘XVr~Ôb Amjon KoVmV. nU ZjbdmXr, H$mí‘raMo hþ[a`V, Vm{‘i Q>m`Ja, nm{H$ñVmZr XheVdmXr `m§Mo g‘W©Z H$aVmV. `m gdmªZm ‘moR>çm à‘mUmV {dXoer ‘XV {‘iVo ho CKS> Amho. {ZanamY bmoH$m§Mr AË`§V H«w$aVoZo hË`m H$ê$Z `m g§KQ>Zm§Zr XheV {Z‘m©U Ho$br Amho. Varhr Ë`m§Mo am°` g‘W©Z H$aVmV.

YaU {damoYr, O¡{dH$ V§ÌkmZ {damoYr, OmJ{VH$sH$aU {damoYr, {dH$mg {damoYr, AUydrO {damoYr MiditMo Ë`m§Zr g‘W©Z Ho$bo Amho. `m gd© MiditZm ‘moR>çm à‘mUmV {dXoer ‘XV {‘iVo ho CKS> Amho. `m MidirÀ`m ZoË`m§Zm AZoH$ {dXoer nm[aVmo{fH$m§Zr gÝ‘m{ZV Ho$bo Amho. Voìhm am°` `m§Zm {dXoer ‘XV Am{U nm[aVmo{fHo$ IQ>H$br ZmhrV.

XoemV 1990 Z§Va Am{W©H$ gwYmaUm OmJ{VH$ ~±Ho$À`m X~mdm‘wioM Pmë`m. OmJ{VH$ ~±Ho$À`m X~mdm‘wio Pmboë`m CXmarH$aUm‘wioM XoemMr {dH$mgJVr dmT>br. XoemVrb Xm[aÐç g§nbo Zmhr Var Iyn H$‘r Pmbo. amoO 700 ê$n`o nojm OmñV CËnÞ AgUmè`m ‘Ü`‘dJm©Mr g§»`m 2.5 H$moQ>r dê$Z 16 H$moQ>rda Jobr. H$moQ>çmdYr bmoH$m§Zm amoOJma {‘imbm. AÚmn XoemVrb H$mhr bmoH$ `m ’$m`ÚmnmgyZ d§MrV AmhoV ho Iao Amho. Ë`m§Zmhr `mMm ’$m`Xm {‘iy Úm`Mm Agob Va CXmarH$aUmMr à{H«$`m A{YH$ JVr‘mZ H$amdr bmJob.

CXmarH$aUmMr à{H«$`m JVr‘mZ H$aÊ`mV «ï>mMma hm ‘moR>m AS>Wim Amho. OwÝ`m g‘mOdmXr {Z`§{ÌV ì`dñWoVrb ^«ï> ZmoH$aemhr {dê$ÜX g§K©fmgmR>r Zdm ‘Ü`‘dJ© V`ma Pmbm Amho. àm‘m{UH$nUo CÚmoJ, ì`dgm`, ZmoH$ar H$ê$Z CÞVr gmYyZ KoUmam Zdm ‘Ü`‘dJ© {dê$ÜX ^«ï> ZmoH$aemhr Agm g§Kf© AQ>i Amho. CÚmoJnVtZmhr «ï>mMmamMm Iyn Ìmg gmogmdm bmJVmo. åhUyZ Ë`m§Mmhr ^«ï>mMma {damoYr Am§XmobZmbm nmqR>~m Amho. `m g§Kfm©V Zdm ‘Ü`‘dJ© nwT>o Agbm Var ^«ï>mMmamZo Jm§Obobr gd©gm‘mÝ` OZVm Ë`m§À`m‘mJo Amho.

Page 6: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

5eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

Aê$§YVr am°` Am{U Ë`m§À`m ghàdmem§Zr OmJ{VH$ ~±Ho$Mr ^rVr XmIdyZ CXmarH$aU, OmJ{VH$sH$aU, ImOJrH$aU {damoYmV Iyn ‘moR>o Am§XmobZ Ho$bo. m Am§XmobZmV OwÝ`m ‘Ü`‘dJm©Mm ‘moR>m nmqR>~m Ë`m§Zm {‘imbm. OwÝ`m ‘Ü`‘dJm©VM ^«ï> ZmoH$aehmMr ‘moR>r g§»`m Amho. `m dJm©Mo {hVg§~§YM S>mdo gm§^miVmV.

CXmarH$aU{damoYr MidirV gaH$mar, ghH$mar Am{U gmd©O{ZH$ CÚmoJmVrb ZmoH$a dJm©Mm ‘moR>m dmQ>m am{hbm Amho. ^«ï> gaH$mar ZmoH$aemhr Mmby R>odÊ`mVM `m dJm©Mo {hVg§~§Y hmoVo. åhUyZM 1990 gmbr CXmarH$aU gwê$ Pmë¶mZ§Va ImOJrH$aU, CXmarH$aU Am{U OmJ{VH$sH$aU `m§À`m {damoYmV S>mì`m njm§Zr Mmbdboë`m ‘mo{h‘oMm AmYma hm ZmoH$adJ©M hmoVm.

gaH$mar ZmoH$am§À`m «ï>mMmamda H$moUrhr H$madmB© H$ê$ Z`o. VmoQ>çmV Mmbbobo, H$mhrhr CËnmXZ Z H$aUmao gmd©O{ZH$ CÚmoJ gwê$M amhmdo. gmd©O{ZH$ {dVaU ì`dñWm, amoOJma h‘r `moOZoV ‘moR>çm à‘mUmV ^«ï>mMma hmoV Agbm Var `m `moOZm gwê$M amhmì`mV Agm à`ËZ S>mdo H$arV hmoVo. ZoVo Am{U ZmoH$a `m§À`m ^«ï>mMmambm H$moUrhr AS>dy eH$V Zmhr. hr EH$ AQ>i An[ahm`© pñWVr åhUyZ g‘mOmZo ñdrH$mabr hmoVr. nU AmVm Ë`mhÿZhr à~i Zdm ‘Ü`‘dJm©À`m {Z{‘©Vr‘wio n[añWVr ~Xbbr Amho.

`m dJm©bm YŠH$m bmJVmo Ago {XgVmM Vo AñdñW hmoVmV. S>mdo bmoH$ CXmarH$aUmÀ`m {damoYmV `eñdr Pmbo AgVo Va AmOMr àJVr Pmbr ZgVr. Voìhm OmJ{VH$ ~±Ho$Mm H$m`©H«$‘ ^«ï>mMma {damoYr Agob Va Ë`mMo Amåhr ñdmJV H$aVmo. Amåhmbm Iao ^` am°` `m§À`m gma»`m ñdXoer {dMmad§Vm§Mo Amho. Ë`m§Zm eŠ` AgVo Va Ë`m§Zr Xoe H$m`‘ X[aÐr Am{U ‘mJmgM R>odbm AgVm.

ImOJr XyaXe©Z dm{hÝ`m§Zr, d¥ÎmnÌm§Zr nmR>nwamdm Ho$ë`mZo AmXe©, H$m°‘ZdoëW Jo‘, Qw> Or àH$aUm§Mr Mm¡H$er H$amdr bmJbr. Ë`m‘wioM H$mhr ZoVo, CÚmoJnVr Vwê$§JmV AmhoV. ^«ï>mMma {damoYr Am§XmobZmbm ~i {‘imbo. Vwê$§JmV OmÊ`mMr eŠ`Vm Agboë`m CÚmoJnVtZr ^«ï>mMma {damoYr Am§XmobZmbm H$m nmqR>~m Úmdo, ho Aê$§YVr am°` `m§ZmM ‘mhrV. gd© CÚmoJnVr ^«ï>M AgVmV. hm S>mì`m§Mm AnàMma Amho. ^«ï>mMma‘wº$, Iwë`m ì`mnmamV ñnYm© H$aUo ~hþVoH$ CÚmoOH$m§Zm AmdS>Vo. `m‘wio ^«ï>mMma {damoYr Midirbm Ë`m§Mm nmqR>~m AgUo ñdm^m{dH$ Amho.

X{bV, ‘wñbr‘, BVa ‘mJmgdJu` bmoH$m§Mm AÊUm hOmao `m§À`m Midirbm {damoY Agë`mMm àMma OmUrdnyd©H$ Ho$bm Jobm. X{bVm§Mm {damoY ‘r g‘Oy eH$Vmo. H$maU gaH$mar ZmoH$arV amIrd OmJm Agë`mZo AZoH$ X{bV VéUm§Zm ZmoH$arMr g§Yr {‘imbr. Am§~oS>H$am§Zr X{bVm§Zr gÎmmYmar hmoÊ`mMo ñdßZ R>odbo hmoVo. X{bVm§Zm amOH$s` gÎmm {‘imbr Zmhr Var ZmoH$arÀ`m {Z{‘ÎmmZo gaH$mar gÎmoV M§Myàdoe {‘imbm.

~hþOZ, X{bV gaH$mar ZmoH$arV Ambo Var JmoaJar~ OZVoMr {nidUyH$ Wm§~ob Ago ‘hmË‘m ’w$b|Zm dmQ>V hmoVo; nU Vmo ^«‘ AmVm Xya Pmbm Amho. gaH$mar IwMuV H$moUË`mhr OmVrMm ‘mUyg Ambm Va Vmo ^«ï> hmoVmo. gd©gm‘mÝ`m§Mr {nidUyH$ H$aVmoM. ^«ï>mMma gaH$mar ZmoH$am§Zm {‘iUmè`m {deofm{YH$mamMm JwU Amho. gaH$mar ZmoH$ar hoM X{bVm§Mo gmÜ` hmoVo. nU AmVm gaH$mar ZmoH$a ^«ï> IbZm`H$ åhUyZ

g‘moa `oV Amho. `m‘wio X{bV ZoË`m§Zr ^m§~mdyZ OmUo ñdm^m{dH$ Amho.

CXmarH$aUmZ§Va Zì`m g§Yr ImOJr joÌmV {Z‘m©U hmoV AmhoV. {Xdg|{Xdg gaH$mar ZmoH$arMo ‘hËd H$‘r hmoV Amho. gaH$mar ZmoH$am§Mm ^«ï>mMma `mnwT>o ’$ma ghZ Ho$bm OmUma Zmhr. Voìhm gaH$mar ZmoH$ar ho EH$M Ü`o` g‘moa Z R>odVm ImOJr joÌmV OmÊ`mMr ‘mZ{gH$Vm X{bVm§Zm R>odmdrM bmJob. gaH$mar ZmoH$è`m 1.5 H$moQ>r nojm OmXm dmTy> eH$Uma ZmhrV. nU ImOJr joÌmV 25 H$moQ>r nojm OmXm ZmoH$è`m V`ma hmoVrb. Aem pñWVrV gd© gaH$mar ZmoH$è`m X{bVm§Zm amIyZ R>odë`m Var X{bVm§Mo àíZ gwQ>Uma ZmhrV. Voìhm ^«ï> gaH$mar ZmoH$aemhrda Pmbobm hëbm X{bVm§Zr g‘OyZ KoUo Amdí`H$ Amho.

^m§S>dbemhr hm eãX X{bV ZoË`m§Zm ’$magm AmdS>V Zmhr. dU©ì`dñWoVyZ hmoUmè`m AÝ`m`mda ^m§S>dbemhr, CXmarH$aU, OmJ{VH$sH$aU hm CVmam hmoD$ eH$Vmo. ho Ë`m§Zr bjmV KoVbo nmqhOo. ImOJr, ~hþamï´>r` H§$nZrV, ~mOmanoR>oV Vw‘À`m OmVrnojm, l‘ d JwUdÎmobmM dmd {‘iob. Aem pñWVrV OmVr` AÝ`m`mMo amOH$maU H$ê$Z ZoV¥Ëd àñWm{nV H$ê$ nmhUmè`m X{bV, BVa ‘mJmgdJu` ZoË`m§Mr n§MmB©V hmoUo ñdm^m{dH$ Amho. Varhr Ë`m§Zr dmñVd g‘OmdyZ KoUo Amdí`H$ Amho. `m nwT>rb {dH$mgmMm ‘mJ© ImOJr joÌmVyZM OmVmo. `mnmgyZ Xya amhUo AmË‘KmVH$M R>aob.

‘wñbr‘ ‘w»`V: ñd`§amoOJmar AmhoV. BVa ‘mJmgdJu` gwÜXm ‘moR²`m à‘mUmV ñd`§amoOJmar AmhoV. CXmarH$aUmVyZ hmoUmè`m {dH$mg à{H«$`o‘wio Ë`m§Zm ‘moR>m ’$m`Xm {‘iUma Amho. H$maU Ë`m§§Mr ‘mZ{gH$Vm ‘wbV: CÚmoOH$ Amho. CXmarH$aUmZ§Va BVa ‘mJmg dJm©Vrb bmoH$m§Zr N>moQ>çm ‘moR²`m ì`mnma CÚmoJmV ‘moR>r AmKmS>r KoVbr Amho.gwa{jV gaH$mar ZmoH$ar EHo$H$mir ~«måhUr ‘mZ{gH$Vm hmoVr. Vr AmVm X{bVm§Mr hmoD$ nhmV Amho. `m gmnù`mVyZ ~«måhU ~mhoa `oV AmhoV. X{bVm§Zr Ë`mV {eê$ Z`o. AÊUm hOma|À`m Am§XmobZmÀ`m {damoYmV X{bV, BVa ‘mJmgdJu` Am{U Aëng§»`m§H$m§Zm C^o H$aÊ`mMm à`ËZ Ë`m§À`m {hVmMm Zmhr.

{d{dY Aëng§»`mH$ ZoË`m§Mr ‘wbmIV KoD$Z Vo gd© AÊUm hOma|À`m {damoYmV Agë`mMo gr‘m {MñVr Xe©dVmV. (B§{S>`Z EŠgàog, 25 Am°JñQ> 11) KQ>Zm Am{U bmoH$g^o‘wio ‘wñbr‘ d Aëng§»`mH$ `m§Zm g§ajU {‘imbo Amho. AÊUm Am{U Ë`m§À`m ghH$mè`m§Zr bmoH${Z`wº$ à{V{ZYtMm An‘mZ H$ê$Z X{bVm§Zm, Aëng§»`m§H$mZm g§ajU XoUmar `§ÌUm g§ndÊ`mMm à`ËZ H$arV AmhoV, Agm Ë`m§Mm Amamon Amho.

em§Vr ^yfU Am{U àem§V ^yfU `m XmoKm§Zr JwOamW X§½`mV {nS>rVm§Mr ~mOy KoVbr. Vo {dMmamZo S>mdo AmhoV. OZbmoH$nmbMm ‘gwXm V`ma H$aÊ`mV `m XmoKm§Mm ‘moR>m dmQ>m Amho. Varhr Aem e§H$m ì`º$ Ho$ë`m OmVmV. am‘Xod~m~m, lrlr adre§H$a m§À`m gh^mJm~Ôb e§H$m ì`º$ Ho$br OmVo. amOH$s` nj åhUyZ ^mOnMo ZoVo nmqR>~m XoÊ`mgmR>r Ambo, Ë`m§Mm CëboI H$ê$Z ‘wñbr‘m§Zm Km~adbo OmV Amho. EHy$U Amnbo X{bV, Aëng§»`mH$ Q>moù`m ‘w»` àdmhmnmgyZ Xya R>odÊ`mMmM hm à`ËZ Amho.

AÊUm hOma|Mr ^«ï>mMma {damoYr Midi B§{S>`m AJ|ñQ> H$aßeZ `m g§ñWoÀ`m dVrZo gwê$ Amho. `m g§ñWoMo 20 g§ñWmnH$ AmhoV.

Page 7: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

6 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

`mV am‘Xod~m~m, lrlr a{de§H$a Am{U ñdm‘r A{¾doe `m§Mo gmaIo qhXy gmYy AmhoV. VgoM {XëbrMo p¼ñVr Y‘m©Mo AmM©{~en {dÝgoQ> H°$Ýg°Amo, ‘wñbr‘ ImgXma Am{U O‘mVo Cb‘m qhXMo ‘h‘yX ‘XmZr hohr AmhoV. `mMm AW© ñnï> Amho. g§`moOH$m§Zm hr Midi gd© OmVr Y‘m©Mr H$amd`mMr hmoVr. VWm{n Am§XmobZmMm à^md dmT>bm Vgo `m Aëng§»`mH$ ZoË`mda X~md Ambm.

X~md gaH$ma njmH$Sy>Z VgoM Ë`m§À`m g‘OmVrb H$mhr dOZXma ZoË`m§H$Sy>Z X~md Ambm Agmdm. Am§XmobZmÀ`m H$mimV ‘h‘yX ‘XmZr ghmamZnya `oWoM am{hbo. X~mdm‘wio Ë`m§Zr H$moUmerhr g§nH©$ H$aÊ`mMo Q>mibo. ‘mÌ AmM©{~en {dÝgoQ> H$Ýg°Amo `m§Zr ''CnmofU H$ê$Z X~md AmUUo AmË‘KmVH$ Amho. àñWm{nV g§gXr` nanam ‘moS>Uo mo½` Zmhr. àíZmg§~§Yr ‘r gh‘V Amho. nU Am§XmobZmÀ`m nÜXVr g§~§Yr Zmhr. EH$M ‘gwXm ‘mÝ` H$am Ago H$go åhUy eH$Vmo?'' Aer à{V{H«$`m ì`º$ Ho$br.

nU am‘brbm ‘¡XmZmVrb JXuZo Am{U lr. AÊUm hOmao (d` df} 74 ) m§À`m CnmofUm‘wio bmoH$emhr KQ>Zm Am{U g§gX YmoŠ`mV oVo ho {H$VnV Iao Amho? Amnbr amOH$s` ì`dñWm IamoIaM BVH$s ZmOyH$ Amho H$m`? ~bmT>ç bîH$ar Am{U nmo{bgr VmH$X nmR>rer Agbobr amOH$s` ì`dñWm ‘moS>Ê`mMr VmH$X am‘brbm ‘¡XmZmVrb JXuV hmoVr H$m`? gwê$dmVrbm AÊUm hOma|À`m ‘mJÊ`m Q>moH$mÀ`m hmoË`m. nU {‘Ìm§Zr, {damoYH$m§Zr Ë`mVrb CUrdm XmIdVmM AÊUm§Zr Ë`mg§~§Yr VS>OmoS>rMr V`mar XmI{dbr hmoVr. (g§X^© : Hw$bXrn Zæ`a `m§Mm

bmoH$‘V ‘Yrb boI) nU gaH$mabm ho Am§XmobZ am‘Xod~m~m§gmaIo {MaS>m`Mo hmoVo. nU AÊUm hOmao Am{U Ë`m§Mo ghH$mar am‘Xod~m~m gmaIo An[an¹$ ZìhVo. Vo gaH$maÀ`m gd© H$mañWmZmbm nwê$Z Cabo.

Aëng§»`mH$m§Zm g§ajU XoUmar KQ>Zm YmoŠ`mV Amho Ago gm§JyZ ‘wñbr‘ Am{U p¼ñVr Aëng§»`m§H$m§Zm Am§XmobZm~mgyZ Xya H$aÊ`mMm à`ËZ Pmbm. Am§~oS>H$am§Mr KQ>Zm Am{U amIrd OmJm YmoŠ`mV Agë`mMm àMma H$ê$Z X{bV ZoË`m§Zm Xya H$aÊ`mMm à`ËZ Pmbm. nU ^«ï>mMma {damoYr OZ^mdZmM BVH$s Vrd« hmoVr H$s g‘mOmMo ZoVo ~mOybm Jobo Var g‘mO Am§XmobZmV Ambm. '’y$Q> nmS>m Am{U amÁ` H$am' hr ZrVr dm`m Jobr.

A{‘a ImZ, ’$ahmZ A»Va gma»`m bmoH${à` H$bmH$mam§Zr Am§XmobZmbm nmqR>~m XoD$Z ‘wñbr‘ ~mOybm ZmhrV ho XmIdyZ {Xbo Amho. ñdV§Ì, ñdH$V¥©Ëdmda `eñdr Pmbobo A{‘a ImZ Am{U ‘wñbr‘ Aëng§»`mH$m§Zm H$m`‘ ^rVr XmIdyZ JR²R>m amOH$maU H$aUmao ZoVo `m§MoVrb hm ’$aH$ Amho.WmoS>Š`mV AÊUm hOmao `m§Zm {damoY H$aÊ`mV OmVr`dmXr Am{U Y‘©dmÚm§Mm hoVy ñnï> Amho.

VdbrZ qgJ gma»`m COì`m {dMmad§Vm§Mmhr AÊUm§Zm {damoY Amho. B§{S>`Z EŠgàogMo eoIa H$nya hohr {damoY H$aVmV. AÊUm§À`m^modVr Agboë`m S>mì`m bmoH$m§À`m g§~§Yr Ë`m§Zm g§e` dmQ>Vmo. Vmo amñVhr Amho. em§Vr^yfU, àem§V ^yfU S>mdo AmhoV. CXmarH$aUm‘wioM ^«ï>mMma dmT>bm Ago Ë`m§Mo ‘V Amho. gmd©O{ZH$ {dVaU ì`dñWobm n`m©`r, ^«ï>mMmambm H$‘r dmd XoUmè`m ’w$S> Hw$nZ qH$dm H°$e Q´>mÝg’$a

«ï>mMma {damoYmÀ`m AmSy>Z Ë`m§Zm gd© àH$maÀ`m nmoH$i KmofUm Am{U

H$m ©H«$‘ nwT>o Ý`m`Mo AmhoV. gaH$maÀ`m JXug‘moarb {^ÌonUm‘wio JXug‘moarb

ApñWaVm {Z‘m©U hmoV Amho. Am‘Mo hŠH$ Am{U ñdmV§Í` `m§Mo g§ajU H$aUmar àñWm{nV ì`dñWmM Ë`m§Zm ‘moS>m`Mr

Amho.- A»Va Cb dmgo>

g§MmbH$, B§ñQ>rQ>çwQ> Am°’$ Bñbm‘rH$ ñQ>S>rO, O{‘`m {‘br`m Bñbm‘r`m

`m Midir~Ôb ‘bm g§e` Amho. bmoH$g^m Am{U bmoH$emhrMm AmXa

H$aUo ho àË`oH$ ZmJarH$mMo H$V©ì` Amho. bmoH$g^oMo g§ajU H$aUo Amdí`H$

Amho.

- ‘m¡bmZm AãXwb H$mgr‘ Zmo‘mUr ‘mohÎmm‘rZ, Xod~§X

`m Am§XmobZmMm hoVy bmoH$g^m Am{U bmoH$emhrbm Xw~©b H$aÊ`mMm Amho.

hm Y‘©{Zanoj ^maVmbm YŠH$m Amho.

- ‘m¡bmZm Ah‘XIrOma emh H$mí‘rar

VÝPr‘ Cbo‘m E qhX

Vo {damoYH$m H$aVmV?

Page 8: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

7eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

`moOZobm AaqdX Ho$Oardmb `m§Mm {damoY Amho. ‘oYm nmQ>H$a `m§Mm Va gd© {dH$mgmbmM {damoY Amho. `m‘wio `m Midir {df`rM gd© COì`m {dMmad§Vm§V g§e` Amho.

nU `m {dMmad§Vm§Zr AÊUm§À`m ghH$mè`m§nojm AÊUm§Mm AZw`m`r - Zdm ‘Ü`‘dJ© - nm{hbm AgVm Va H$Xm{MV {damoY Ho$bm ZgVm. Zohê$§À`m g‘mOdmXr ì`dñWoVyZ {Z‘m©U Pmboë`m gd© emofH$ ^«ï> ZmoH$aemhr {dê$ÜX BVam§Zr Ho$bobo ho ~§S> Amho. ZoË`m§Mr d¡`{º$H$ ‘Vo H$mhrhr Agbr Var Ë`m§Zm AZw`m`m§À`m Amem AmH$m§jm Q>miVm `oUma ZmhrV.AÊUm hOmao {dH$mg {damoYr, H¥$Vr H$ê$ bmJbo Va ho AZw`m`r Ë`m§Mo ~amo~a amhUma ZmhrV. Ë`m§Mm ^«ï>mMmambm {damoY Amho. nU Xmê$~§Xrbm nmqR>~m Zgob.g‘¥ÜX Mm§Jbo OJÊ`mbm H$moUr M§JidmX åhUyZ {damoY Ho$bm Va Vo Ë`m§Zm ‘mÝ` Zgob. gmÜ`m J«m‘OrdZmMo AmXe© Ë`m§Zm ‘mZdUma Zmhr.`m nwT>o ZoVo Zìho Va AZw`m`r ZoË`m§Mr ^y{‘H$m R>adVrb.AmYw{ZH$Vm {damoYr, g‘¥ÜXr {damoYr, {dH$mg {damoYr ^y{‘H$m KoVë`mg AZw`m`r Xya hmoVrb ZoVo g§nVrb.

Ooìhm VdbrZ qgJ, ñdm{‘ZmWZ Aæ`a, eoIa H$nya, VgoM ‘mPo {‘Ì gwYmH$a OmYd, ‘w½Ym H$UuH$ `m§Mr ‘Vo Aê$§YVr am°`, à’w$ëb {~S>dmB© `m§Moer Owiy bmJbr VoìhmM H$mhr Var MwH$Vo Ago ‘bm dmQy> bmJbo. Ho$di OmJ{VH$ ~±Ho$À`m X~mdm‘wio Pmbobr AY©dQ> CXmarH$aUmMr à{H«$`m S>mì`m g§KQ>Zm d ZmoH$aemhrÀ`m {damoYm‘wio Wm§~br Amho.

AmVm Zì`m ‘Ü`‘dJm©Mr g§»`m Am{U VmH$X dmT>br Amho. nU

Vmo amOH$maUmnmgyZ AmVmn`ªV A{bá hmoVm. AmVm Ë`mbm Ë`mÀ`m VmH$XrMr OmUrd Pmbr Amho. hrM VmH$X am‘brbm ‘¡XmZmV C’$miyZ Ambr Amho. S>mì`m {dMmad§Vm§Mr AdñWm am‘brbm ‘¡XmZmV - ""Amnwbo ‘aU nm{hbo å`m S>moim, AZwn‘ gmohim ‘¥Ë`yMm'' Aer Pmbr Amho. Voìhm S>mdo OmVrnmVrMo amOH$maU H$aUmè`m§Mm {damoY ñdm^m{dH$ Amho.

A{OV ZaXo18 A, lÜXm g§Hw$b, Xwgam ‘Obm,

6 dr Jëbr, O`qgJnya 416101, {O. H$moëhmnya’$moZ : (02322) 225348, 226348,

‘mo~mB©b : 9822453310B©-‘ob : hmìhÿ.Áìoßh°wñ½Ë.åXñ

��

Am§XmobH$ {e{jV, ehar, CƒdUu`, E‘~rE Q>mB©n, Zdm CXma‘VdmXr Amho. gaH$ma {dê$ÜX Ag§Vmof

{Z‘m©U Pmë`mZo Zd CXma‘VdmXr gwYmaUm§Zm ‘XV hmoB©b.

- AmZ§X VobVw§~So> X{bV S>mdo boIH$

H$m°nm}aoQ> goŠQ>a ‘Yrb H$mhr bmoH$ Oob‘Ü`o OmÊ`mMr eŠ`Vm

AgVmZm ho Am§XmobZ H$m gwê$ Ho$bo? OZbmoH$nmb‘Ü`o H$m°nm}aoQ> goŠQ>aMm g‘mdoe H$m Zmhr? `m Am§XmobZmbm

H$m°nm}aoQ> goŠQ>a àË`j- AàË`j ‘XV H$arV AmhoV.

- am‘ nw{Z¶mZr

ñd`§Kmo{fV VmaUhmam§nmgyZ OJmbm dmMdÊ`mMr JaO Amho. OZbmoH$nmb ‘gyXm gaH$ma BVH$mM amjgr Amho. hOma|Zm ’°$grñQ> bmoH$m§Zr Koabo Amho.

- ‘hoe ^Å>{MÌnQ> {X½Xe©H$

Page 9: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

8 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

40-50 dfmªnydu qhJmobr {OëømVrb dg‘V `oWo H$m°±J«og H$m`©H$Ë`mªÀ`m ‘oimì`mV ‘mJ©Xe©Z H$aVmZm Ë`m njmÀ`m EH$m ‘moR>çm ZoË`mZo Om{hanUo Ago gm§{JVbo hmoVo H$s AmnU ‘hmamï´>mV n«`ËZnyd©H$ ghH$mamMr Midi dmT>dbr nm{hOo, Omonmgbr nm{hOo. H$maU Ë`mM MidirÀ`m ‘mÜ`‘mVyZ AmnU Amnbm nj {Od§V R>ody eH$Vmo. hrM Midi Amnë`m H$m`©H$Ë`mªÀ`m CXa{Zdm©hmMr gmo` H$ê$ eH$Vo Am{U Ë`mÛmaoM AmnU Amnbr gÎmm amÁ`mda Mmbdy eH$Vmo. hm ZoVm AmVm {Xd§JV Pmbm Agë`m‘wio Ë`mÀ`m ZmdmMr MMm© Amåhr An«ñVyV g‘OVmo; nU Vo Vgo åhUmë`mMo OmUH$mam§Zm ‘mhrV Amho. ‘wÔm ‘moR>m ‘hÎdmMm Amho. amÁ`mda gÎmm MmbdÊ`mgmR>r Am{U H$m`©H$Ë`mªÀ`m "CXa{Zdm©hMr' gmo` H$aÊ`mgmR>r ghH$ma Midi MmbdUo Amdí`H$ Amho! AmVm Ë`m {~Mmè`m ‘hmZ ZoË`mb H$m` ‘mhrV H$s ^{dî`mV Amnë`m H$m`©H$Ë`mªMr "CXao' {H$Vr ‘moR>r hmoUma AmhoV Vo! ghH$ma g‘«mQ>m§À`m {demb CXamV gJir ghH$ma Midi JS>n Pmë`mV O‘m Amho Am{U Ë`mV H$mhr gwYmaUm hmoÊ`mMr gwVam‘ eŠ`Vm Zmhr. ‘hmamï´>mVrb ghH$mar gmIa H$maImÝ`m§Mm Aä`mg H$ê$Z 2007 gmbr H°$JZohr VmoM {ZîH$f© H$mT>bm Amho.

Ogo Q>r. EZ. eofZ m§Zr {ZdS>UyH$ Am`wŠV `m nXmg EH$ n«{Vð>m n«má H$ê$Z {Xbr VrM n«{Vð>m gÜ`mÀ`m H°$Jbm n«má Pmbobr Amho. gaH$maZo VrZ VrZ {ZdS>UyH$ Am`wŠV Zo‘yZ eofZ `m§Mo n§I N>mQ>bo VgoM H$mhr H°$JÀ`m ~m~VrV KS>bo Va Zdb dmQy> Z`o!

2006 ‘ܶo H°$JZo n«H$m{eV Ho$boë`m AhdmbmVrb ‘hÎdmMo ‘wÔo nwT>rbn«‘mUo :

‘mM© 2006 ‘ܶo Vnmgboë`m 22

ghH$mar gmIa H$maImÝ`m§H$So> (ggmH$m H$So>) é. 2,658 H$moQ>r ~mH$s hmoVo. VgoM eoAa H°${nQ>bMo n¡go EHy$U é. 164 H$moQ>r g^mgXm§H$So> ~mH$s hmoVo. VgoM ^mJ^m§S>dbmMo åhUyZ O‘m Ho$bobo é. 74 H$moQ>r "gñnoÝg' åhUyZ O‘m Ho$bo hmoVo!

H$maImÝ`m§Mr gwYmaUm H$aÊ`mH$[aVm {Xbobr H$O} nyU© dmnacr Jobr ZmhrV qH$dm ^bË`mM H$maUmgmR>r dmnaë`m Jobr. Aer H$O} KoVbobo 13 H$maImZo Adgm`mZmV {ZKmbo. {H$Ë`oH$ H$maImÝ`m§Zr AmYw{ZH$sH$aUmgmR>r qH$dm H$maImZm MmbdÊ`mgmR>r Or H$O} KoVbr Ë`m§Mm Cn`moJ H$emgmR>r Ho$bm `mMr H$mJXnÌo XmIbM Ho$br ZmhrV.

emgZmZo é. 3,500 H$moQ>tnojm OmñV aH$‘oMr "WH$h‘r' KoVbr hmoVr.

D$gVmoS>Ur ‘Owam§À`m ZmdmZo VmaUm{edm` {Xbobr AJ«r‘ a¸$‘ é. 23 H$moQ>r dgyb Pmbobr ZìhVr. EdT>oM H$m` Or AJ«r‘ dgyb Ho$br (é. 92 H$moQ>r) hr H$maImÝ`mZoM dmnabr, ~±Ho$bm naV Ho$br Zmhr!

gmIa Am`wŠVm§À`m gëë`mbm S>mdbyZ gaH$maZo nmM H$maImÝ`m§Zm nadmZJr {Xbr. BVHo$M H$m` Va Ë`m§Zm H$mJXnÌm§Mr ImVaO‘m Z

H$aVmM {Z`‘~mø ^mJ^m§S>dbhr nwa{dbo.gaH$maZo Jw§VdUyH$ Ho$boë`m {H$Ë`oH$

H$maImÝ`m§Zr 5-15 dfmªMm {db§~ H$ê$ZgwÕm Amnbo ~m§YH$m‘ nyU© Ho$bo ZìhVo Oo Ho$di 3 dfmªVM nyU© ìhm`bm hdo.

11 gmIa H$maImÝ`m§Mm IM© gaH$ma‘mÝ` {ZH$fm§nojmhr OmñV hmoVm. Ë`m‘wio nmM dfmªV é. 1100 H$moQ>tnojmhr OmñV IM© Pmbm hmoVm.

61 H$maImÝ`m§Mo boImnarjU ~mH$s hmoVo.

OmJaU * lrH¥$îU C‘arH$a

ghH$mamMr gmIa ’$º$ Zo˶m§gmR>r JmoS>

lrH¥$îU C‘arH$a

Page 10: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

9eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

VgoM Ë`m§Mr VnmgUr Am`wº$mb`mH$Sy>>Z Pmbobr ZìhVr.

ggmH$m§Mo ì`dñWmnZ H$go gwYmamdo `mMm Aä`mg H$aÊ`mgmR>r amÁ` gaH$maZo {Z`wŠV Ho$boë`m JmoS>~mobo g{‘VrÀ`m {e’$magtMr A§‘b~OmdUr H$aÊ`mV Ambobr ZìhVr.

Vnmgboë`m 22 n¡H$s EH$mhr H$maImÝ`mMo {heo~ `mo½` n«H$mao R>odbobo ZìhVo.

2001-2006 Xaå`mZ ghm Zì`m H$maImÝ`m§Mo AO© gmIa Am`wŠVm§H$So> Ambo. Ë`mVrb Ho$di EH$mbm Ë`m§Zr nadmZJr {Xbr. gaH$maZo hñVjon H$ê$Z Caboë`m nmMm§Zmhr nadmZJr {Xbr. Ë`mVrb Ho$di aoUmnyaMm H$maImZm gwê$ Pmbm Am{U Ë`m H$maImÝ`mbmhr CgmMm VwQ>dS>m hmoVm. åhUyZ Ë`mZo Xþgè`m H$maImÝ`mÀ`m joÌmVyZ OmñV ^mdmZo D$g {dH$V KoVbm Am{U Ë`mMo n`©dgZ H$maImÝ`mbm VmoQ>m hmoÊ`mV Pmbo.

OmZodmar 2005 ‘ܶo gmIa Am`wŠVm§Zr 7 H$maImÝ`m§Mr nadmZJr aÔ H$aÊ`mMr {e’$mag emgZmg Ho$br. {VH$So> emgZmZo H$mZmS>moim Ho$bm. ho H$maImZo Mmby PmboM ZmhrV Am{U Ë`m§Zm emgZmZo nwadbobo ^mJ^m§S>db VgoM nSy>Z Amho.

gmIa H$maImÝ`m§Zr eoVH$è`m§H$Sy>Z O‘m Ho$boë`m mJ^m§S>dbmMr ehm{Zem Z H$aVmM ImoQ>çm AmH$So>dmarbm J«mø Yê$Z emgZmZo Aem H$maImÝ`m§Zm Amnbo ^mJ^m§S>db nwa{dbo.

emgZmZo VWm CËnmXH$mZo ñdrH$maboë`m {H$‘Vrnojm OmñV {H$‘Vrbm aoUmnya ggmH$mZo Amnbr §Ìgm‘J«r IaoXr Ho$br. Ë`m dmT>rd {H$‘VrMr ^anmB© emgZmZo Ho$br.

`§Ì gm‘J«r IaoXr H$aVmZm Iyn A{Z`‘VVm AmT>iyZ Ambr Amho.

CgmnmgyZ gmIa V`ma H$aÊ`mMm IM© {H$Vr Agmdm `m g§~§Yr emgZmZo H$mhr ‘`m©Xm KmVboë`m AmhoV. doJdoJù`m H$maImÝ`m§Mm IM© 12% Vo 7000% (åhUOo {OWo é. 1 IM© H$am`Mm {VWo é. 70 IM© Ho$bo!) OmñV hmoVm! Ë`m‘wio AWm©VM H$maImZo VmoQ>çmV Jobo!

H$maImÝ`m§Zr Amnbr gmIa H$‘r {H$‘VrV {dH$br.ggmH$m‘ܶo ‘`m©Xonojm OmñV H$‘©Mmè`m§Mr ^aVr Ho$bobr Amho.

H$maImZm Mmbdm`bm AmYw{ZH$ V§ÌkmZmMr OmU Agbobm H$m`©H$mar g§MmbH$ Zo‘mdm VgoM Vmo emgZmZo g§‘V Ho$boë`m 66 OUm§n¡H$s Agmdm Agm AmXoe AgVmZmhr ggmH$m§Zr OwZoM g§MmbH$ R>odbo.

hr Pmbr H°$JMr {ZarjUo. AmVm gmIa H$aImÝ`m§À`m H$ma^mamda

n«H$me Q>mH$Umè`m ¶m Jmoï>r ~Km.ggmH$m§Zr Ë`m§À`m H$‘©Mmè`m§Mo ^{dî`

{Zdm©h {ZYrMo n¡go hS>n Ho$bo. Ë`m‘wio H$‘©Mmè`m§Zr gdm}ƒ Ý`m`mb`mV [aQ> XmIb Ho$bo Am{U gdm}ƒ Ý`m`mb`mZo ‘hmamï´> amÁ` ghH$mar ~±Ho$H$So> (‘er~°) JhmU R>odbobr gmIa {dHy$Z H$‘©Mmè`m§Mr a¸$‘ XoD$ H$aÊ`mMo AmXoe {Xbo. Ë`m‘wio Pmbo H$m` H$s ^{dî` {Zdm©h {ZYr H$m`m©b`mZo hr gmIa Vmã`mV KoD$Z {VMm {cbmd Ho$bm. H$‘©Mmè`m§Zm Ë`m§Mo n¡go {‘imbo; nU ‘hmamï´> amÁ` ghH$mar ~±Ho$H$So> VmaU ‘mÌ am{hbo Zmhr. ggmH$m§Zm hoM hdo hmoVo. AmYrM H$O© ’o$S>Ê`mÀ`m ZmdmZo ~m|~ hmoVr. AmVm Va VmaUM am{hbo Zmhr. eoOmè`mÀ`m hmVyZ gmn ‘mabm Jobm. Iao Va ‘hmamï´> amÁ` ghH$mar ~±Ho$À`m d{H$bmZo gmIa VmaU åhUyZ Agë`m‘wio Vrda ~±Ho$Mm h¸$ Agë`mMo n«{VnmXZ H$am`bm hdo hmoVo Am{U ^{dî` {Zdm©h {ZYrMo n¡go g§MmbH$m§H$Sy>>Z dgyb H$aÊ`mV `m`bm hdo hmoVo nU...

‘w§~B© {dÚmnrR>mV ‘mbm bmbdmZr `m§Zr EH$ emoY {Z~§Y gmXa Ho$bm Amho. Ë`mV Ë`m§Zr Agm {ZîH$e© H$mT>bm Amho H$s

"ggmH$m§Mm dmna Ho$di Amnmnbo ‘VXma Iwe R>odÊ`mgmR>r H$aÊ`mV `oVmo. Ë`m§Mm ‘w»` ’$m`Xm n{ü‘ ‘hmamï´>mVë`m epŠV‘mZ ZoË`m§Zm Pmbobm Amho Am{U {dX^©-‘amR>dmS>çmVë`m eoVH$è`m§da AÝ`m` Pmbobm Amho.' gXa {Z~§YmV BVahr ~arM {ZarjUo Zm|XdÊ`mV Ambr AmhoV.

‘gm~°À`m EHy$U W{H$V H$Om©n¡H$s 57% ggmH$m§H$So> Amho. åhUOo ggmH$m§Zr ~±Ho$Mo é. 1327 H$moQ>r ~wS>{dbo AmhoV. Iao Va {eIa ~±Ho$Mo C{Ôï>M ‘wir {Oëhm ghH$mar ~±H$m§Zm {dÎm nwadR>m H$aÊ`mMo Amho. 20-25 dfmªnydu ggmH$m§Zm H$O© nwadR>m H$aÊ`mg IDBI Zo ZH$ma {Xbm hmoVm. Ë`mMo H$maU ggmH$m§Mm H$ma^ma nwaoem "ì`mdgm{`H$VoZo' Mmb{dë`m OmV Zmhr ho hmoVo. gaH$mabm Va ggmH$m MmbdUo ’$ma JaOoMo hmoVo. åhUyZ gaH$maZo h¸$mÀ`m {eIa ~±Ho$À`m ‘mÜ`‘mVyZ {dÎmnwadR>m gwairV H$ê$Z KoVbm Am{U OZVoMm n¡gm Amnë`m ~Jb~ÀÀ`m§da CYiÊ`mMm ‘mJ© n«eñV Ho$bm. 2002 ‘ܶoM [aPìh© ~±Ho$Zo Am{W©H$ {eñV Zgboë`m ggmH$m§Zm {eIa ~±Ho$Zo Zdo H$O© XoD$ Z`o Agm Bemam {Xbm hmoVm. Vgo Ho$ë`mg {eIa ~±Ho$Mr n[apñWVr dmB©Q> hmoB©b Ago [aPìh© ~±Ho$bm dmQ>V hmoVo. gmIa H$maImÝ`m§Mr d{H$br H$aÊ`mgmR>r Amnbo {dbmgamd Xoe‘wI Am{U Amnbo "OmUVo amOo ‘m. eaXM§ÐOr ndma gmho~' VoìhmMo {dÎm ‘§Ìr Ogd§V qgJ `m§Zm ^oQ>m`bm Jobo hmoVo. AWm©VM [aPìh© ~±Ho$À`m gëë`mH$So> Xwb©j H$ê$Z ggmH$m§Zm H$O© {Xë`m Jobo Am{U {eIa ~±Ho$Zo {dZmemH$So> AmUIr EH$ nmD$b Q>mH$bo Am{U ~±Ho$À`m ^m|Ji H$ma^mambm H§$Q>miyZ eodQ>r

gmIa H$maImZo Amnbo H$O© ~wS>{dUma AmhoV ho ‘mhrV AgVmZmhr gaH$ma

Ë`m§Zm ‘XV H$aVoM Amho. Mmby h§Jm‘mV A§XmOo 1100 H$moQ>r én`o {d{dY

ggmH$m§Zm XoÊ`mV `oUma AmhoV. ¶m ‘XVrMm Iam ’$m`Xm ggmH$m§À`m amOH$maUr g§MmbH$m§ZmM hmoVmo ho

gdmªZm ‘mhrV Amho. Ë`mVyZ Oa H$mhr eoVH$è`m§Mm ’$m`Xm hmoVM Agbm Varhr Ë`m§Mo n«‘mU Ho$di 8-9% Amho. 4-5%

O{‘Zrda KoÊ`mV `oUmao nrH$ Am{U Vo {nH${dUmao 8-9% eoVH$ar `m§À`m

^ë`mgmR>r Ho$di gaH$ma hr ‘XV H$aVM Agob Va ¶mM gaH$maZo amÁ`mVë`m

BVa 91-92% eoVH$è`m§Mmhr WmoS>mH$mi {dMma H$amdm.

nmZ 12 nmhm

Page 11: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

10 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

gܶmÀ¶m Am§XmocZm‘ܶo ‘w§~B©-AmJ«m ‘hm‘mJm©da {R>H${R>H$mUr {deofV: ~gd§V qnniJmd- Zm{eH$ ¶m {R>H$mUr eoVH$è¶m§Zr amñVmamoH$mo Ho$co Amho. ¶m Am§XmocZmV nj^oX {dgê$Z gJio cmoH$à{V{ZYr EH$Ì Amcoco AmhoV. Zm{eH$, ZJa, nwUo ¶m H$m§Xm CËnmXH$ nQ²>Q>çmVrc ~mOmag{‘˶m {Z¶m©V~§Xr CR>on¶ªV ~§X amhUma AmhoV. ‘w»¶‘§Ìr MìhmU ¶m§Zr n§VàYmZm§Zm ¶mg§X^m©V VmVS>rZo nÌ {chÿZ {Z¶m©V~§Xr CR>dmdr d eoVH$è¶m§Mo ZwH$gmZ Q>mimdo Ago H|$Ðr¶ AW©‘§Ìr àUd ‘wIOu Am{U ‘§Ìr JQ>mÀ¶m gXñ¶m§Mr oQ> KoD$Z gm§{JVco Amho. Ho$di Am§XmocZmZoM hm àý AmVm gwQ>Uma Zmhr, Va ¶mgmR>r H|$Ð gaH$maÀ¶m {Z¶m©V~§XrÀ¶m {damoYmV gdm}ƒ ݶm¶mc¶mV ¶m{MH$m XmIc H$aʶmMrhr V¶mar ~mOmag{‘VrÀ¶m g§MmcH$m§Zr ‘w§~B©Vrc {d{Ykm§er MMm© H$ê$Z gwê$ Ho$cr. ^mOn, {edgoZm ho {damoYr nj Am§XmocZmV CVaco AmhoV; na§Vw ‘moR>r J‘VrMr Jmoï> åhUOo ^yO~i d ˶m§Mo XmoÝhr nwÌ ¶m Am§XmocZmV gH«$s¶ Pmco AmhoV. ~m§YH$m‘ ‘§Ìr, N>JZ ^wO~i ¶m§Zr Va amÁ¶mV H$m§ÚmÀ¶m nS>˶m ^mdm‘wio, H$m¶Xm d gwì¶dñWoMm àýhr {Z‘m©U hmoD$ eH$Vmo Agohr Zm{eH$ ¶oWo ~mocVmZm åhQ>co. EH$mM doir ˶m§Zr Ama.Ama. Am~m d ¶wVrVrc Amncm ghH$mar nj ¶m§À¶mda AmKmV Ho$cm Amho. n¶m©¶mZo Amnë¶mM njmÀ¶m; na§Vw ˶m§À¶m {damoYH$m§da Hw$aKmoS>r H$aʶmgmR>r eoVH$è¶m§À¶m amofmMm ˶m§Zr Iw~rZo dmna H$ê$Z KoVcm Amho. ^wO~im§Mo Va g§nyU© KaM Am§XmocZmV Amho. ˶m‘wio ˶m§Mo eoVH$ar {Z{üVM H$m¡VyH$ H$aVrc. eoVH$è¶m§Zr ˶m§Zm BWyZ nwT>o Hw$R>ë¶mhr H$m¶©H«$‘mV gËH$ma g‘ma§^mV ’$³V H$m§ÚmÀ¶m ‘mimM Kmcmì¶mV BVH$s ˶m§Mr à{V‘m AmVm eoVH$è¶m§À¶m ‘ZmV C§Mmdcr Amho. eoVH$è¶m§Zr ‘mÌ BWyZ nwT>o ho cjmV R>odUo Amdí¶H$ Amho. ^mOn ’$magm AmH«$‘H$ Zmhr, H$maU ˶m§Zm EH$Xm ˶m§Mo {X„rVrc ercm Xr{jV ¶m§Mo ‘hmJ H$m§ÚmZo amÁ¶ Joë¶mMr AmR>dU Vo H$YrM {dgaV Zmhr. ehar J«mhH$m§er ’$mago {dVwï> KoʶmMo H$m‘ ^mOn H$Yr H$aV

Zmhr. ¶wVrVrc H$m±J«ogcm Am§XmocZmMr Yma OgOer dmT>oc VgVer eoVH$è¶m§Mm amof AmoTy> Z¶o ¶mgmR>r {dIo nmQ>cm§Zr ì¶mnmè¶m§Zm gmR>o~mO åhUyZ cdH$aM H$m¶©dmhr H$aʶmV ¶oB©c Ago åhQ>co Amho.

25-30 dfmªnydu eoVr‘mcmMo ^md ‘w§~B©-{X„rV R>aVmV Ago eoVH$ar g§KQ>ZoZo gm§Jm¶cm gwédmV Ho$cr, Voìhm gdmªZmM Zdc dmQ>m¶Mo. eoVmV {nH$dVmo, S>mo³¶mda, ~¡cJmS>rZo, Q´>°³Q>aZo O‘oc Vgo ~mOmamV {dH$Vmo. {VWo ì¶mnmar ‘mcmMr àV Am{U CncãYVm nmhÿZ eoVr‘mc IaoXr H$aVmV EdT>m gmYm ì¶dhma Am{U ˶mV {X„r-‘w§~B© H$moRy>Z Amcr Aer e§H$m AW©VÁkm§À¶m, amOH$maʶm§À¶m ‘ZmV ¶m¶Mr. eoVr‘mc {nH$dUmè¶m eoVH$è¶mcm Va ¶m {df¶r ZdcM dmQ>m¶Mo H$s, eoVr‘mcmgma»¶m Q>mH$mD$ Am{U Zmed§V ‘mcmMo ^md {X„rV Am{U ‘§w~B©V ~gyZ R>adʶmBVH$m doi Var Hw$Umcm Amho. hiyhiy eoVH$ar g§KQ>ZoZo eoVr‘mcmÀ¶m ^mdmMo AW©emó Ooìhm eoVH$è¶m§g‘moa ‘m§S>co Am{U EH$H$c‘r H$m¶©H«$‘ eoVr‘mcmcm CËnmXZ IMm©da AmYm[aV ^md ho eoVH$è¶m§g‘moa R>odco. ˶m§À¶m ‘mcmÀ¶m {dH«$sVyZ H$YrH$Yr ‘w~cH$ n¡gm Am{U ~è¶mM doim CcQ>r nÅ>r ho AZw^d gm§{JVco. Voìhm ˶m§Zmhr ho AW©emó nQ>H$Z g‘Oco. 1980 gmcr eoVH$ar g§KQ>ZoMo n{hco amñVm amoH$mo Am§XmocZ MmH$U ¶oWo Pmco. H$m§Xm ho ì¶mnmar nrH$ Amho. g§KQ>ZoÀ¶m Am§XmocZmMr gwédmV ˶mZo Pmcr. Z§Va H$mnyg, D$g, Ádmar ¶m gJù¶m§MoM ^md Zo‘Ho$ eoVr‘mc ~mOmamV Amë¶mda nS>VmV Am{U eoVH$è¶mÀ¶m hmVmVyZ ‘mc Jocm

H$s cJoM dmT>VmV. ho gdmªZrM AZw^dco. ˶mM MmH$U‘ܶo Am{U nyU© nwUo {OëømV nwÝhm EH$Xm H$m§ÚmÀ¶m ^mdmgmR>r Am§XmocZ hmoV Amho. H¥$fr CËnÞ ~mOmag{‘˶m ~§X AmhoV. eoVH$è¶m§Mr añVm amoH$moMr V¶mar Mmcy Amho. Zm{eH$, ZJa ¶m {Oëøm§‘ܶo Joë¶m nmM {Xdgm§nmgyZ amñVm amoH$mo, ‘moM}, ~mOmag{‘Vr ~§X hr Am§XmocZo Mmcy AmhoV. ¶m gd© Am§XmocZm§‘ܶo gd©M njm§Zr CS>r KoVcr Amho. EdT>oM Zìho Va eoVH$ar

H$m§ÚmMm ^S>H$m{H$VrXm noQ>Uma, {H$Vr {Xdg noQ>Uma?

kmZoída eocma

AmOH$mc * kmZoída eocma

Hw$R>crhr XÿaÑï>r Z XmIdVm {Z¶m©V~§Xr cmdUo qH$dm CR>dUo hm ‘§Ìr JQ>mMm Ioi gmn{eS>r Ioië¶mgmaIm {X„rV Mmcy Amho. 25-30 dfmªnmgyZ H$m§Xm, D$g, H$mnyg, YmZ, Jhÿ ¶m§À¶m

MT>CVmamMm ’$Q>H$m eoVH$è¶m§Zm Am{U J«mhH$m§Zmhr ~gV AgVmZm d doimodoir eoVH$ar g§KQ>ZoZo ¶mda A˶§V Aä¶mgnyU© Am{U Mm§Jco ‘mJ© gwMdco AgVmZmhr 25 dfmªV gaH$maZo eoVr‘mcmÀ¶m

{H$‘VrÀ¶m ~m~VrV Hw$R>cohr YmoaU R>adcoco Zmhr.

Page 12: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

11eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

g§KQ>ZoMoM AW©emó, gÎmmYmar Am{U {damoYr njm§À¶m, nwT>mè¶m§À¶m, cmoH$à{V{ZYtÀ¶m Vm|S>r AmhoV. ¶m g§YrV AmnU H$moR>o nmR>r‘mJo amhÿ Z¶o hr ˶m§Mr ^mdZm Amho. Am§XmocZmMr gwédmVM ^wO~im§Zr àYmZ‘§Í¶m§Zm nÌ nmR>dyZ Ho$cr Amho. AmnU eoVH$è¶m§Mohr ZoVo AmhmoV ho XmIdʶmMr h‘H$mh‘H$s gJù¶m§ZrM gwê$ Ho$cr Amho. Jocr 25 df} Á¶m nwT>mè¶m§Zm eoVH$ar g§KQ>ZoMo, eoVH$è¶m§Mo, eoVr‘mcmÀ¶m ^mdmMo dmdS>o dmQ>m¶Mo VoM AmVm ‘wcm~mim§ghrV - åhUOo Zm{eH$cm {nVmOr, Zm§XJmdcm EH$ ‘wcJm Am{U ‘Z‘mS>cm EH$ ‘wcJm Ago Omhra Vmo’$m S>mJV AmhoV. eoVH$è¶m§Zrhr Amåhmcm Hw$Ur amñV md XoV Agoc qH$dm ˶mgmR>r cT>V Agoc, Va Hw$UmMohr dmdS>o Zmhr, AJXr S>ãë¶yQ>rAmoMm S>§Ho$c Amcm Am{U ˶mZo eoVH$è¶m§À¶m hmVmnm¶mVrc X§S>~oS>çm H$mTy>Z Q>mH$ʶmMo H$m‘ Ho$co Va ˶mcmhr Amåhr eoVH$ar g§KQ>ZoMm {~„m cmdy EdT>çm CXma ‘ZmZo gd© njm§À¶m, Zo˶m§À¶m Am{U nwT>mè¶m§À¶m Am§XmocZmV gh^mJ KoVcm Amho. njr¶ qH$dm amOH$s¶ g§KQ>ZmË‘H$ OmV-Y‘©-nj ¶m§Mm Hw$R>cmhr ^oXm^oX Amåhr Am‘À¶m ¶m eoVr‘mcmÀ¶m amñV mdmÀ¶m cT>mB©V ¶oD$ XoUma Zmhr, Ago Amnë¶m à{VkoVM ˶m§Zr åhUyZ R>odë¶mZo eoVH$è¶m§Zr ˶m§Mo dmdS>o ‘mZʶmMo H$mhrM H$maU Zmhr.

Xadfu Am°JñQ>, gßQ>|~a‘ܶo H$m§ÚmMo ^md JJZmcm {^S>VmV. amÁ¶mamÁ¶mMo Am{U {X„rMo gaH$ma hmXê$Z OmVo. ehar J«mhH$m§Zm ñdñVmV H$m§Xm {‘imdm ¶mgmR>r gaH$maÀ¶m hmVmVrc Omcr‘ Aó {Z¶m©V~§Xr cmdco OmVo. hr {Z¶m©V~§Xr Q>rìhr, àgma‘mܶ‘o ¶m§À¶m‘ܶo J«mhH$m§À¶m AlyMo cmoQ> dmhÿZ Pmë¶mZ§Va Ho$cr OmVo. Hw$ʶm VÁkmZo ¶mdfu H$m§ÚmÀ¶m {nH$mV 20 Vo 25 Q>¸o$ KQ> hmoUma Amho Aer hmH$mQ>r {Xë¶m~amo~a H|$ÐgaH$maZo Vm~S>Vmo~ {Z¶m©V~§Xr cmdcr. ^mddmT>r~Ôc ’$ma ‘moR>m JXmamoi Pmcocm ZgVmZmhr Am{U ‘m’$H$ XamV ~mOmamV H$m§Xm CncãY AgVmZm, VgoM CÝhmir H$m§Xm ~mOmamV ¶oʶmMo gwê$ AgVmZmM H$m§Úmda {Z¶m©V~§Xr cmXcr. Xadfu hmoUmè¶m eoVH$è¶m§À¶m Am§XmocZm§nmgyZ {X„rZo H$mhrhr YS>m KoVcocm Zmhr. CcQ> H$m§ÚmÀ¶m ^mddmT>r~Ôc Hw$R>crhr AmoaS> ZgVmZm AJmoXaM {Z¶m©V~§Xr cmdcr Amho. ¶mMm AW© H|$ÐgaH$ma A{YH$ {ZT>m©dcoco Am{U eoVH$è¶m§À¶m àýmda Jm§^r¶m©Zo cj Xoʶmg V¶ma Zgë¶mMo {XgyZ ¶oVo. gaH$maMr {hå‘V eoVH$è¶m§À¶m {damoYmV H$madm¶m H$aʶmMr Am{U ^md

nmS>ʶmMo H$mañWmZ H$aʶmMr H$‘r hmoʶmEodOr dmT>rg cmJcr Amho. ho eoVH$è¶m§À¶m Am{U XoemÀ¶mhr AW©ì¶dñWoÀ¶m Ñï>rZo A˶§V KmVH$ Amho.

Hw$R>crhr XÿaÑï>r Z XmIdVm {Z¶m©V~§Xr cmdUo qH$dm CR>dUo hm ‘§Ìr JQ>mMm Ioi gmn{eS>r Ioië¶mgmaIm {X„rV Mmcy Amho. 25-30 dfmªnmgyZ H$m§Xm, D$g, H$mnyg, YmZ, Jhÿ ¶m§À¶m MT>CVmamMm ’$Q>H$m eoVH$è¶m§Zm Am{U J«mhH$m§Zmhr ~gV AgVmZm d doimodoir eoVH$ar g§KQ>ZoZo ¶mda A˶§V Aä¶mgnyU© Am{U Mm§Jco ‘mJ© gwMdco AgVmZmhr 25 dfmªV gaH$maZo eoVr‘mcmÀ¶m {H$‘VrÀ¶m ~m~VrV Hw$R>cohr YmoaU R>adcoco Zmhr. AmnU AOyZhr nmdgmda MmcUmar A{Z¶‘rV Am{U ~mOmanoR>oV ^mdmÀ¶m MT>CVmamda MmcUmar eoVr ¶mda ~mOmanoR>oVM {ZU©¶ hmoVrc, Aem àH$maMr ì¶dñWm C^mê$ eH$cocmo Zmhr.

Á¶m§Zr {X„rV Am{U ‘w§~B©V ~gyZ ¶m gJù¶m Jmoï>r H$am¶À¶m VoM Amåhr eoVH$è¶m§gmR>r àg§Jr añ˶mda CVê$, Am‘À¶m njmÀ¶mM Am{U Zo˶m§À¶m {damoYmV Om¶cm H$‘r H$aUma Zmhr; nU eoVH$è¶m§Mm àý ‘mÌ Ygmcm cmdy. Mmcy h§Jm‘mnwaVm Aem Ah‘h{‘Ho$Zo añ˶mda CVaco AmhoV.

nmM dfmªnydr {Z’$mS> ¶oWo VËH$mcrZ Am{U AmVmÀ¶m H¥$fr‘§Í¶m§Zm Vo Hw$R>ë¶mVar CX²KmQ>ZmgmR>r Amcoco AgVmZm Am{U H$m§ÚmMo ^md nS>coco AgVmZm eoVH$è¶m§Zr ˶m§Zm H$m§Xo ’o$Hy$Z ‘maco. Z§VaÀ¶m nmM dfmªV H$m§ÚmÀ¶m YmoaUmV ˶m§Zr H$m¶ Ho$co? ho gJù¶m eoVH$è¶m§Zm ‘mhrV Amho. amÁ¶mVrc ˶m§Mo Moco-MnmQ>o ‘mÌ eoVH$è¶m§Zr Amnë¶mcm H$m§Xo ‘mê$ Z¶oV ¶mgmR>r ñdV:M H$m§ÚmÀ¶m ‘mim Jù¶mV KmcyZ {’$aV AmhoV Ago {MÌ gܶm {XgV Amho. gÎmoV Agcoco XmoÝhr nj MmaXmoZ {Xdgm§Zr EH$‘oH$m§Zm H$m§Xo ’o$Hy$Z ‘maVmZmgwÕm {XgVrc. eoVH$arhr Amnë¶mgmR>r ho nwT>mar H$mhrhr H$am¶cm V¶ma AmhoV, Ago ‘ZmV AmUyZ H$Xm{MV nwT>À¶m {ZdS>UwH$sV nwÝhm ˶m§ZmM {ZdSy>Z XoVrc Am{U ¶oao ‘m¶m ‘mJë¶m åhUV nwÝhm ˶m§À¶m ~amo~a OmD$Z H$m§ÚmÀ¶m ^mdmgmR>r añ˶mda OmD$Z ~gVrc. eoVH$ar g§KQ>ZoZo gm§{JVcoco AW©emó AmVm XoemVrc doJdoJù¶m g§KQ>Zm Am{U amOH$s¶ njhr ~mocy cmJco AmhoV. ˶m§Mm A§VñW hoVy Amåhr Vw‘À¶mgmR>r cT>m¶cm V¶ma AmhmoV ho XmIdʶmMm Amho. g§gXoV H$m¶Xo hmoV ZmhrV. ^«ï>mMma {‘Q>V Zmhr, Amho ˶m H$m¶Úm§Mm dmna hmoV Zmhr åhUyZ {X„rÀ¶m cmc Mm¡H$mV AÊUm hOma|Zm cmoH$nmc {dYo¶H$mgmR>r OZg§gX ^admdr cmJcr. nwT>mè¶m§Zr ‘mÌ ¶mVyZ H$mhrM YS>m KoVcocm Zmhr Am{U Vo JmdmoJmdr eoVH$è¶m§À¶m Am§XmocZm‘ܶo gh^mJr hmoV AmhoV. ¶mV à˶j {dYmZg^oV Am{U cmoH$g^oV OmD$Z ~gUmar ‘§S>irhr AmhoV. ˶m§Zr BVHo$ {Xdg VoWo ~gyZ eoVr‘mcmMo ^md nSy> Z¶oV Am{U J«mhH$m§Zmhr ‘m’$H$ XamV eoVr‘mc {‘imdm ¶mgmR>r H$m¶ Ho$co? H$moUVo H$m¶Xo Ho$co? H$moU˶m H$m¶Úm§V ~Xc Ho$co? hm àýhr AmO Zm CÚm ¶m nwT>mè¶m§Zm eoVH$ar {dMmaUma AmhoV! Voìhm Vo H$moU˶m Vm|S>mZo CÎmao XoVrc?

gܶm Var {ZdS>UwH$sÀ¶m doir eoVH$ar ‘mJM§ gd©H$mhr {dgê$Z nwÝhm OmVrnmVrÀ¶m Y‘m©À¶m, Zm˶mÀ¶m, àmXo{eH$VoÀ¶m Jw§Ë¶mV nS>Vmo. ˶mM ˶mM nwT>mè¶m§Zm {ZdSy>Z XoVmo. eoVr‘mcmÀ¶m ^mdmMm àý eoVH$ar ñdV:M {dgê$Z OmVmo; nU AmVm ‘mÌ eoVH$è¶m§Zr hm àý

Page 13: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

12 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

OodT>m Vrd«VoZo ^md nS>ë¶mZ§Va añ˶mda ¶oD$Z ‘m§S>cm, VodT>çmM Vrd«VoZo {ZdS>UwH$¶§ÌmMo ~Q>U Xm~VmZmhr cjmV R>odmdm cmJoc. ZgVm hoM nwT>mar nwÝhm Amåhr Va Vw‘À¶mgmR>r añ˶mda CVacmo, cT>cmo Ago gm§JyZ ‘Vo KoD$Z niyZ OmVrc Am{U OoWo H$m¶Xo Ho$co OmVmV, Am¶mV-{Z¶m©VrMo YmoaU R>aco OmVo VoWo ‘mÌ H$mhrM H$aUma ZmhrV. añ˶mda CVacoë¶m nwT>mè¶m§Mo gÎmmYmar Am{U {damoYH$ gdmªMoM {X„rV ~gcoco AmhoV. ˶m§À¶m ZmdmZo Hw$Ur e§I H$am¶cm V¶ma Zmhr. Á¶m§Zr {Z¶m©V~§Xr cmdcr ˶m njmÀ¶m ñWm{ZH$ Zo˶m§Zm Iao Va eoVH$è¶m§Zr Koamd KmcUo, ˶m§À¶m Kamg‘moa {R>æ¶m ‘m§S>Uo, ˶m§À¶m JmS>çm AS>dUo Ago H$m¶©H«$‘ KoʶmEodOr {d{dY H$maUmZo S>mJmicoë¶m nwT>mè¶m§~amo~a eoVH$arhr OmD$Z ~gVm¶V. AmO Zm CÚm hoM nwT>mar Amncr XþQ>ßnr ^y{‘H$m XmIdyZ XoVrc. ˶mdoir eoVH$è¶m§Zm {dga nS>Vm H$m‘m Z¶o. eoVH$è¶m§Zr Amnë¶m N>mVrda g§KQ>ZoMm EH$ cmc {~„m Adí¶ cmdmdm; nU EH$ {~„m ¶m {d{dY nj Am{U g§KQ>Zm§À¶m cT>dæ¶m nwT>mè¶m§gmR>r ˶m§À¶m N>mVrda cmdʶmgmR>r {IemV R>odmdm. eoVr‘mcmÀ¶m amñV ^mdmÀ¶m àýmgmR>r cT>Umè¶m Hw$Umcmhr ˶m§Zr hm {~„m cmdmdm Am{U ˶mÀ¶m Jù¶mV hmV Q>mHy$Z AmVm Vy ‘mPm ^mD$ Amhog Ago åhUmdo.

H$mhr nwT>mar eoVH$è¶m§Mr {Xem^yc H$aʶmMmhr à¶ËZ H$arV AmhoV. {Z¶m©V~§Xr cmJë¶mZ§Va cJoM H$go H$m¶ H$m§ÚmMo ^md nS>VmV. ¶mcm O~m~Xma gmR>o~mO nwT>mar AmhoV, Aer hmH$mQ>r ˶m§Zr gwê$ Ho$cr Amho. cdH$aM ì¶mnmè¶m§da YmS>r nS>m¶cm gwédmV hmoB©c. eoVH$è¶m§Zm Am{U J«mhH$m§Zmhr ì¶mnmarM Amncm eÌy Amho Am{U ˶m§Zr gmR>o~mOr Ho$ë¶m‘wio H$m§ÚmMo ^md nS>VmV, Ago {MÌ

C^o amhrc. CËnmXH$, ì¶mnmar Am{U J«mhH$ ho H$YrM EH$‘oH$m§Mo eÌy ZgVmV. Vo EH$‘oH$m§gmR>rM OÝ‘mcm Amco AmhoV. ˶m§Mo eÌyËd AgyM eH$V Zmhr. eÌyËd AgocM Va Vo eoVH$ar, ì¶mnmar, J«mhH$ ho EH$m ~mOycm Am{U Xþgè¶m ~mOycm gaH$mar YmoaU Ago Amho. gaH$ma ‘mÌ dS>çmMo Voc dm§½¶mda H$mTy>Z ì¶mnmè¶m§Zm {Zemʶmda KoV Amho. eoVH$ar Am{U J«mhH$m§Zr ¶mH$S>o ~maH$mB©Zo cj XoUo JaOoMo Amho. Am¶mV-{Z¶m©VrMm Ioi Omon¶ªV Á¶m§Zm eoVr‘mcmÀ¶m ^mdmÀ¶m àýmMr A{O~mV OmU Zmhr Aem cmoH$m§À¶m hmVmV AgUo qH$dm Á¶m§Zm ¶m àýmMr A˶§V gyú‘ OmUrd Amho Aem amOH$maUr cmoH$m§À¶m H$s Á¶m§Mo amOH$maU eoVH$è¶m§À¶m J[a~rda, ˶m§À¶mgmR>r gVV H$mhrVar ZdrZ ZdrZ ¶moOZm AmUyZ ˶m§Zm {^Ho$cm cmdʶmÀ¶m H$mañWmZmda Mmcy Amho, Aem cmoH$m§À¶m hmVmV AgUo A˶§V KmVH$ Amho. g§nyU© XoemVrc 70% cmoH$m§À¶m OrdZ‘aUmMm àý AgVmZm ˶mdaM Amnco amOH$maU H$aUmè¶m nwT>mè¶m§Zm Am{U Amåhr ‘mÌ Vw‘Mo H¡$dmar AmhmoV Ago JmdmJmdmV XmIdUmè¶m ˶m§À¶m Moë¶m§Zm eoVH$ar Ho$ìhm OmJm XmIdUma Amho. eoVr‘mcmÀ¶m àýmda eoVH$è¶m§Zr EH$Xm Var ‘ZmnmgyZ ‘VXmZ H$amdo - ˶m§ZmM g‘Ooc H$s ˶m§Mr VmH$X H$m¶ Amho Am{U XoemÀ¶m Xm[aÐçmMm AWm©V eoVr‘mcmÀ¶m ^mdmMm àý {H$Vr MwQ>H$sgaer g§ny eH$Vmo.

kmZoída eocma‘mo. 9226797018

��

[aPìh© ~±Ho$Zo {eIa ~±Ho$Mo g§MmbH$ ‘§S>i ~aImñV H$ê$Z ˶mda n«emgH$ Zo‘bm. AWm©V Ë`mbm amOH$maUmMm a§J hmoVm.

WmoS>Š`mV H$m` Va ggmH$m§Mm H$ma^ma ñdÀN> Zmhr. Ë`m§À`mH$So> H$‘©Mmar JaOonojm OmñV AmhoV. ggmH$m§Zr {heo~ R>odbobo ZmhrV. ~hþVm§e ggmH$m VmoQ>çmV AmhoV. Ë`m§Zr Amnë`m H$Om©Mr naV’o$S> Ho$bobr Zmhr. {H$Ë`oH$ ggmH$m§À`m EHy$U {H$‘Vrnojm Ë`m§Mr H$O} OmñV AmhoV. Varhr amÁ` gaH$mabm Aem ggmH$m§Zm nwÝhm nwÝhm ‘XV H$amdr dmQ>Vo. Ë`m§À`m ’$mQ>Š`m PmoirV nwÝhm nwÝhm n¡go AmoVmdo dmQ>VmV. ho H$m` Jm¡S>~§Jmb Amho Vo CKS> PmboM nm{hOo. aã~r Am{U Iarn bmJdS>rÀ`m EHy$U joÌmn¡H$s Ho$di 4% joÌ D$g bmJdS>rImbr `oVo. VgoM CgmMr eoVr H$aUmao eoVH$ar Ho$di 8.5%-9% AmhoV.

gmIa H$maImZo Amnbo H$O© ~wS>{dUma AmhoV ho ‘mhrV AgVmZmhr gaH$ma Ë`m§Zm ‘XV H$aVoM Amho. Mmby h§Jm‘mV A§XmOo 1100 H$moQ>r én`o {d{dY ggmH$m§Zm XoÊ`mV `oUma AmhoV. ¶m ‘XVrMm Iam ’$m`Xm ggmH$m§À`m amOH$maUr g§MmbH$m§ZmM hmoVmo ho gdmªZm ‘mhrV Amho. Ë`mVyZ Oa H$mhr eoVH$è`m§Mm ’$m`Xm hmoVM Agbm Varhr Ë`m§Mo n«‘mU Ho$di 8-9% Amho. 4-5% O{‘Zrda KoÊ`mV `oUmao nrH$ Am{U Vo {nH${dUmao 8-9% eoVH$ar `m§À`m ^ë`mgmR>r Ho$di gaH$ma hr ‘XV H$aVM Agob Va ¶mM gaH$maZo amÁ`mVë`m BVa 91-92% eoVH$è`m§Mmhr WmoS>mH$mi {dMma H$amdm. "OmUVo amOo ‘mZZr`

eaXM§ÐOr ndma gmho~' `m§Zm EH$Xm Var AmË‘hË`m H$aUmè`m H$mnyg CËnmXH$ eoVH$è`mMr H$Ud `mdr hr JUoemÀ`m MaUr n«mW©Zm Am{U Ë`m§Zm Oa Ver H$Ud oV Zgob Va {ZXmZ JbWmZ H$ma^ma H$aUmè`m ggmH$mbm ‘XV Z H$aÊ`mMr gw~wÕr Ë`m§Zm Xo Aer JUoe MaUr n«mW©Zm. H$maU Am{W©H$ {eñVrH$So> Xwb©j Ho$ë`mg XoemMo H$m` hmb hmoVmV ho A‘o[aH$m-J«rg-ñnoZ-BQ>br `m§À`m CXmhaUmdê$Z {XgVoM Amho.

~wS>Umè`m CÚmoJm§Zm H$O} XoD$Z amÁ` gaH$ma én`mMo Ad‘yë`Z H$aV Amho. EdT>oM Zìho Va ~hþVm§e eoVH$è`m§da AÝ`m` H$aV Amho. OZVoMm n¡gm `mo½` Ë`m {R>H$mUr dmnê$Z amÁ`mMr n«JVr H$er hmoB©b Vo nmhUo gaH$maMo H$V©ì` Amho; nU ghH$ma ‘hfvÀ`m ~imda MmbUmao ho gaH$ma dR>Urda `oÊ`mMr {MÝho {XgV ZmhrV. OZVobmM H$mhr A¸$b Ambr Va {VZoM ¶m ‘wOmoa amOH$maÊ`m§Zm YS>m {eH$dmdm ZgVm Amnë`m amÁ`mMm gd©Zme hmoÊ`mg doi bmJUma Zmhr.

lrH¥$îU C‘arH$aZmZcnoR>, na^Ur-431401‘mo~mB©b : 9422646283

[email protected]��

nmZ 9 dê$Z nwT>o

Page 14: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

13eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

eoVr H$m¶ {Z ‘mc‘ÎmmYmaUm H$m¶, ^maVr¶m§gmR>r Ord H$s àmU! ˶mMnwT>o S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§Zr ZmJ[aH$m§À¶m ‘yc^yV h¸$m§‘ܶo ‘mc‘Îmm YmaUmÀ¶m A{YH$mamcm ñWmZ {Xco hmoVo; nU n§. Zohê$Zr{VMr dmH$S>r ZOa ¶m h¸$m§da nS>cr Am{U hm h¸$ ‘yc^yV A{YH$mam§‘YyZ hÔnma Pmcm. ‘mÌ eoVH$è¶m§À¶mgmR>r ˶m§Mr eoVr Ord H$s àmU hmoVr Am{U AmOhr AmhoM. XþX£dmZo ˶mÀ¶m ¶m àýmH$S>o amOH$maʶm§Zr H$mZmS>moim Ho$cm. XþX£dmMr Jmoï> åhUOo ¶mV eoVH$ar nwÌ Agcoë¶m ZoVm JUm§Mm qghmMm dmQ>m am[hcm Amho.

ZdrZ ^y-g§nmXZ {~cm‘wio hm àý gwQ>cm Ago hmoV Zmhr. ‘wimV eoVH$è¶m§À¶m OrdZ ‘aUmMm àý ~Zcoë¶m eoVrcm {hgH$mdyZ KoʶmMo dma§dma à¶ËZ hmoVmVM ˶mVcm hmhr EH$ àH$ma. ¶m ZdrZ {~cmMr KmofUm hmoVo Z hmoVo VmoM g§~§{YVm§Zr eoVH$è¶m§Mr {eH$ma H$aʶmgmR>r hmH$mao Kmcm¶cm gwédmV Ho$cr Amho.

^maVr¶ CÚmoOH$m§Mr Xoe nmVirdaMr g§KQ>Zm "{’$H$s' Zo ¶m {~cmg§X^m©V Amnco Amjon gmXa Ho$co AmhoV. ˶m§Zr àm‘w»¶mZo Mma Amjon gmXa Ho$co AmhoV. ˶m§À¶m ‘mJUrà‘mUo {~cmV CÚmoOH$mcm Ooìhm e§^a qH$dm ˶mnojm OmñV O‘rZ g§nmXZ H$am¶Mr AgVo ˶mdoir ¶m g§nmXZm‘wio Á¶m§À¶m nmoQ>mnmʶmÀ¶m àým§da JXm ¶oUma AgVo. ˶m§À¶m nwZd©gZ Am{U nwZd©gmhVrgmR>r CÚmoOH$m§da H$mhr ~§YZo KmVcr OmVmV. Voìhm hr ‘¶m©Xm 100 EodOr 500 EH$am§da Agmdr. EH$sH$S>o eoVH$ar åhUVmV ImgJr CÚmoJm§gmR>r ˶m§À¶m O{‘ZtMr g§nmXZr H$aʶmVM ¶oD$ Z¶o, {VWo CÚmoOH$m§Zm O‘rZ Va nm{hOo; nU

nwZd©gZ Am{U nwZd©gmhVrMr O~m~Xmar Q>mim¶Mr Amho.

{’$H$sMr Xþgar ‘mJUr Amho Vr 80% nmgyZÀ¶m gyQ>rMr. {~cmV ImgJr CÚmoJm§gmR>r O‘rZ g§nmXZrgmR>r 80% ~m{YV Hw$Qw>§~m§Mr g§‘Vr Amdí¶H$ Amho. hr Q>¸o$dmar 50% Agmdr Ag§ ˶m§M§ åhUU§ Amho. ˶m§Mr hr ‘mJUr AdmñVd Amho. dmñVdmV ImgJr CÚmoOH$m§Zr 100% O‘rZ ImgJr dmQ>mKmQ>tÛmao IaoXr H$amdr, Vrhr eoVH$è¶m§À¶m g§‘VrZo ˶m ì¶dhmamV emgZmMm H$mhr gh^mJ Zgmdm Aer eoVH$è¶m§Mr BÀN>m Amho.

A{YJ«hrV O{‘ZrMm dmna nmM df} Z Ho$ë¶mg Vr O‘rZ ‘yi ‘mcH$mcm naV H$amdr ¶m EodOr {’$H$scm hrM ‘yXV Xhm df} H$ê$Z nm{hOo. ˶mhr ncrH$S>o OmD$Z H§$nݶm§Mr Aerhr ‘mJUr Amho H$s ˶m§À¶mda gm‘m{OH$ Xm{¶Ëd Q>mHy$ Z¶o Am{U CÚmoJ Y§Úm~m~V "cd{MH$' Am{U "cm^YmaH$' ¶moOZm Agmdr.

WmoS>³¶mV ^yg§nmXZ H$m¶Xm nydugmaImM Agmdm åhUOo ZoVmJUm§Mm ’$m¶Xm Am{U CÚmoOH$m§Mmhr! ‘Yë¶m‘Yo eoVH$ar ‘ocm Va ‘ê$ Xo! Am{U {’$H$sÀ¶m ¶m ‘mJʶm ‘mݶ hmoVrchr. ˶m§Mr emgZmV

O~a dQ> Amho, Va eoVH$è¶m§Mo {hV nmhUmao emoYyZhr gmnS>Uma ZmhrV.

e³¶ Vmo O‘rZ OmD$M Z¶o Aer Oar eoVH$è¶m§Mr BÀN>m Agcr Var ^yg§nmXZ hmoUmaM Agoc Va {H$‘mZ ~mOma^mdmZo Var qH$‘V {‘imdr EdT>rM ˶mMr Anojm AgVo. ZdrZ {~cmV ˶mhr ~m~VrV AmZ§Xr AmZ§X Amho. ¶m~m~V {~cmÀ¶m H$c‘ 20 ‘ܶo VaVyX A°S>. AZ§V C‘arH$a

^y-g§nmXZ {~cmMo ‘m¶mOmc

IoS>o Am{U ehar {dñVma ¶moOZm§À¶m ZmdmImcr O‘rZ g§nmXZ nS>oc ^mdmZo {~ëS>acm {dH$Uo Am{U {~ëS>aH$Sy>Z JJZMw§~r ^mdmZo "ehar' Am{U "IoS>o' {dñVma ¶moOZoVrc cm^YmaH$m§Zm {dH$Uo hm Hw$R>cm gmd©O{ZH$ CÔoe Agy eH$Vmo. åhmS>m, {gS>H$mo Am{U hS>H$mo ¶m ¶moOZm ~ZdVmZm g§nmXZ

H$aVmZm {Xcoë¶m {H$‘Vr Am{U ¶moOZoVyZ Hw$Ur H$m AgoZm H$‘mdcocm n¡gm ¶mVrc A§Va nmhVm hm n¡gm Hw$UmÀ¶m {IemV OmVmo ho Va nmhm¶cmM ZH$mo.

‘wÔm * AZ§V C‘arH$a

^mJ 2

Page 15: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

14 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

Amho. ˶mZwgma qH$‘V R>adʶmÀ¶m XmoZ nÕVr R>adʶmV Amë¶m AmhoV. EH$ XñV Zm|XUrgmR>r ˶m ˶m ^mJmgmR>r Or qH$‘V R>adcr Amho. Vr qH$‘V Am{U XmoZ : ˶m JmdmVrc qH$dm ˶m n[agamVë¶m BVa Jmdm§À¶m O{‘ZrÀ¶m Joë¶m VrZ dfmªVë¶m ì¶dhmamn¡H$s 50% ì¶dhmamMr gamgar a¸$‘, ¶mn¡H$s Or a¸$‘ OmñV Agoc Vr.

hm Va Amnë¶m gdmªMmM AZw^d Amho H$s R>acoë¶m {H$‘Vrnojm {H$Vr Var nQ>rZo H$‘r {H$‘VrV XñV Zm|XUr hmoV AgVo. Voìhm ¶m nÕVrZo qH$‘V R>adUo åhUOo eoVH$è¶mda Aݶm¶ H$aUo hmo¶. Owݶm H$m¶ÚmV {ZXmZ gamgar qH$‘V ZmhrVa gdm©{YH$ qH$‘Vr EdT>r qH$‘V XoʶmMr gmo¶ hmoVr, {edm¶ Or O‘rZ A{YJ«hrV hmoUma Amho {VÀ¶m ^mdr Cn¶moJmÀ¶m e³¶VoMm {dMma H$ê$Z qH$‘V R>admdr, Aerhr ݶm¶mc¶rZ VaVyXr hmo˶m. ¶m {~cmV ¶m XmoÝhr ~m~tZm nwaVm ’$mQ>m XoʶmV Amcocm Amho.

^mdr H$mimV hr O‘rZ Á¶m H$m‘mgmR>r dmnacr OmD$ eH$Vo ˶m H$maUmÀ¶m Ñï>rZo O{‘ZrÀ¶m {H$‘VrMm {dMma ìhm¶cm nm{hOo. gܶmÀ¶m H$m¶ÚmVrc ¶m VaVyXtÀ¶m AmYmao "nmoQ>opÝeAc ¶yO' ¶m ~m~rMm {dMma H$ê$Z H$moQ>m©Zo AZoH$ {ZH$mc {Xcoco AmhoV. AmVm ¶oD$ KmVcoë¶m {~cmV ¶m {ZH$fmcm nyU© ’$mQ>m XoD$ KmVcm Amho. VrM JV XñV Zm|XUr ~m~VÀ¶m ñQ>±n A°³Q>à‘mUo gaH$maZo R>adcoë¶m {H$‘VrMr. Mmcy ~mOma^mdmnojm H$‘rM qH$‘V XñV Zm|XUrgmR>r R>adʶmV Amcocr hmoVr. cmoH$ H$‘r {H$‘VrV IaoXr {dH«$s ì¶dhma XmIdVmV åhUyZ gaH$maZo ˶m§À¶m Ñï>rZo "¶mo½¶' qH$‘V R>adcr Am{U ˶m {H$‘Vrnojm H$‘r {H$‘VrV ì¶dhma R>adco Var XñV Zm|XUrgmR>r cmJUmam ñQ>°ån hm gaH$mar {Z¶‘mà‘mUoM Agmdm Agm H$m¶Xm H$aʶmV Amcm.

H$m¶ {damoYm^mg Amho ~Km. Owݶm H$m¶Úmà‘mUo Ooìhm {XdmUr H$moQ>m©V ^yg§nmXZmÀ¶m {H$‘Vr~m~V àý g‘moa ¶m¶Mm Voìhm XñV Zm|XUrgmR>r emgZmZo {Z{üV Ho$coë¶m AmYma^yV qH$‘V ¶m H$moQ>m©Zo ñdrH$mamdr Aer ‘mJUr O‘rZYmaH$mH$Sy>Z Ho$cr Om¶Mr Voìhm hr qH$‘V nwamdm åhUyZ dmnaVm ¶oUma Zmhr Am{U Ver qH$‘V XoVm ¶oUma Zmhr, Aer {Z¶‘mdcr emgZmZo Ho$cr Am{U AmVm ‘mÌ Vr qH$‘V AmYma ‘mZVm ¶oB©c Am{U ˶mM doiog gdm©{YH$ {H$‘VrMm XñV J«mø Z YaVm VrZ dfmªMr gamgar J«mø Yamdr Aer VaVyX ZdrZ {~cmV H$aʶmV Amcr Amho. åhUOo H$m¶ XmoÝhr ~mOyZo eoVH$è¶m§da Aݶm¶M hmoVmo Amho. '{MV ^r ‘oar, nQ> ^r ‘oar, {R>æ¶m ‘oao ~mn H$m' ¶mgmaIr n[apñWVr Amho emgZmMr Voìhm VrZ dfmªMr gamgar ZH$mo Va gdm©{YH$ qH$‘V Am{U ZOrH$À¶m H$mimV Á¶m H$m‘mgmR>r O‘rZ Cn¶moJmV AmUcr OmD$ eH$Vo Vo H$maU cjmV KoD$ZM qH$‘V Úmdr. CXm. eoVO‘rZ Oa ßcm°Q> nmSy>Z {dH«$s ¶mo½¶ n[apñWVr Agoc Va eoVO‘rZ åhUyZ {dMma Z H$aVm Ka ~m§YUrgmR>r åhUyZ Or a¸$‘ ¶oD$ eH$Vo Vr qH$‘V ñdrH$maʶmV ¶mdr, Agm AmJ«h Yam¶cm nm{hOo.

qH$‘V R>adVmZm emgZmZ§ ¶m {~cmV AmUIr EH$ ‘Icmer Ho$cr Amho. ehar {d^mJ Am{U J«m‘rU {d^mJ hr Aer {d^mJUr AgyZ ehar ^mJmVë¶m O{‘Zrcm ‘yi R>acoë¶m {H$‘VrÀ¶m XþßnQ> a¸$‘ Úmdr J«m‘rU ^mJmVrc O{‘Zrcm ghmnQ> Úmdr. Á¶mV {H$‘VrÀ¶m {VßnQ>

qH$‘V Yam¶Mr Am{U ˶mÀ¶m da 100% gmoco{e¶U Aer ghmnQ> a¸$‘. ehar ^mJmcm R>adʶmV Amcocr qH$‘V Am{U ˶mda 100% gmoco{e¶U Aer XþßnQ> a¸$‘. hm ’$aH$ H$m ¶mcm H$mhr g~i H$maU Zmhr.

¶mV AmUIr EH$ AS>MU Aer Amho H$s, ehar {d^mJ Am{U J«m‘rU {d^mJ ¶m§Mr ì¶m»¶m Ho$cocr Zmhr. AmnU Ag§ J¥hrV Yê$¶m H$s ZJa n[afX, ‘hmnm{cH$m ¶m§Mo joÌ åhUOo ehar ^mJ Va J«m‘n§Mm¶V Am{U BVa Jmdo hr J«m‘rU. n{ü‘ ‘hmamï´>mV {H$˶oH$ Jmdo eham§À¶m Vm|S>mV ‘maUmar AmhoV, Am{W©H$ÑîQ>çm Am{U cmoH$g§»¶oVhr; nU ˶m Jmdm§V AmOhr ZJanm{cH$m ZgyZ J«m‘n§Mm¶Vr AmhoV. CXmhaUmXmIc Zm{eH$ {OëømVrc qnniJmd ~gd§V Am{U ZJa-nwUo añ˶mdaMo B§Xmnya hr Jmdo KoD$¶m. qnniJmd ~gd§Vcm drg ~±H$m§À¶m emIm AmhoV Am{U cmoH$g§»¶m cmImV Amho. Varhr {VWo J«m‘n§Mm¶V Amho. ˶m CcQ> ‘amR>dmS>çmVrc qOVya, nmc‘ Am{U gmoZnoR> ho VmcwHo$. ¶m {R>H$mUr ZJan[afXm AgyZhr ¶m Jmdm§Mr VwcZm qnniJmder hmoD$M eH$V Zmhr. Varhr ˶m Jmdm§Zm eha åhUm¶M§ H$m? Am{U ˶m§Zm Aën {H$‘Vrda g‘mYmZr R>odm¶M§ H$m? ˶mnojm eha Am{U J«m‘rU hm ^oX {‘Q>dyZM Q>mH$m¶cm nm{hOo Am{U ehar ^mJmcmhr ghmnQ> qH$‘V Úm¶cm nm{hOo.

ZdrZ {~cmV ¶oD$ KmVcoë¶m AS>MUt‘wio eoVH$è¶m§Mr hrD$ KmVcocr ggohmocnQ> EdT>çmZo Wm§~Uma Zmhr. emgZmMm EH$Xm H$m ^yg§nmXZmMm {ZU©¶ A§{V‘ Pmcm H$s ˶m {déÕ XmX ‘mJʶmgmR>r amÁ¶ gaH$mao Am{U H|$Ðr¶ ¶moOZm§gmR>r H|$Ð gaH$ma "dmX {ZU©¶ cdmX' {Z‘m©U H$aUma. Am{U hm cdmX "Ëd[aV ݶm¶' {‘imdm ¶mgmR>r Amho Ag§ gaH$maM§ åhUU§ Amho. H$maU ˶m {~cmVrc H$c‘ 36 Am{U 37 ‘ܶo Vg§ Z‘yX Ho$c§ Amho. ¶m‘wio emgZmMo àý MQ>H$Z gwQ>Vrchr; nU O‘rZYmaH$m§M§ H$m¶? ¶m amÁ¶ cdmXmda {VKoOU AgVrc, n¡H$s EH$ ˶m ˶m amÁ¶mÀ¶m Cƒ ݶm¶mc¶mMo ݶm¶‘yVu Am{U BVa XmoKm§n¡H$s EH$OU {Oëhm{YH$mar ¶m§À¶m nXm§nojm H$‘r ZgUmam Am{U Xþgam emgZmÀ¶m H$m¶Xm {d^mJmVrc S>m¶ao³Q>a ¶m nXmnojm chmZ nXYmaH$ AgUma Zmhr. åhUOo XmoKo OU emgZmMo nJmaXma AgVrc Va Vo emgZmMo hþHy$‘ nmiUma H$s O‘rZ YmaH$mMo? hm¶H$moQ>m©nwT>o EadrM dfm©Zwdf} hOmamo àH$aUo àc§{~V AmhoV, Voìhm ˶m§À¶mn¡H$s EH$mÀ¶m S>mo³¶mda ho AmUIr EH$ AmoP§ Q>mHy$Z "Ëd[aV ݶm¶' gmYUma H$gm? hmoUma EdT>§M H$s àH$aU dfm©Zwdf} gS>V nS>Uma Am{U H$‘r {H$‘VrV emgZmM§ H$m‘ nma nS>Uma ‘J nwT>o H$mhr hmodmo! åhUOo hmoUma H$m¶ H$s emgZ Amamonr Am{U ݶm¶mYrehr emgZM!

gܶmÀ¶m H$m¶Úmà‘mUo, H$co³Q>aMm AdmS>© ‘mݶ ZgUmam O‘rZYmaH$ AdmS>© {déÕ ^yg§nmXZ A{YH$mè¶mH$S>o Amjon gmXa H$am¶Mm Am{U Vr VH«$ma {ZdmS>çmgmR>r g§~§{YV {XdmUr ݶm¶mYremH$S>o nmR>dʶmV ¶oB© Am{U XmoÝhr ~mOy§Mo gmjr nwamdo EHy$Z H$moQ>© {ZH$mc XoB©. Vmo ‘mJ© ¶m Zì¶m H$m¶ÚmZo ~§X Pmcm Amho.

¶m {~cmV Ag§ Z‘yX Ho$c§ Amho H$s, Amdí¶H$Voà‘mUo EH$mnojm A{YH$ I§S>nrR>m§Mr {Z{‘©Vr Ho$ë¶m OmB©c. Á¶m à‘mUmV àM§S> à‘mUmda ^yg§nmXZ gwê$ Amho ˶m à‘mUmV I§S>nrR> {Z‘m©U H$am¶Mo

Page 16: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

15eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

Pmco Va ˶mgmR>r VodT>o hm¶H$moQ>© O‚m AmUm¶Mo Hw$Ry>Z? Am{U ¶m cdmXmM§ à‘wI {R>H$mU ho ‘w§~B©, ZmJnya Am{U Am¡a§Jm~mX ho AgUma, åhUOo qhJmocr {OëømVë¶m Q>moH$mÀ¶m JmdmVc§ àH$aU Agoc Va ˶mgmR>r ˶m IoS>çmVë¶m O‘rZYmaH$mZo Am¡a§Jm~mXcm MH$am ‘mam¶À¶m H$s H$m¶? åhUOo nydu H$mnyg EH$m{YH$ma ¶moOZoImcr H$mngmÀ¶m {dH«$sgmR>r AmYr {Xdg|{Xdg H$mnyg H|o$Ðmda Am{U Z§Va n¡em§gmR>r ~±Ho$H$S>o MH$am ‘mamì¶m cmJm¶À¶m Vg§ AmVm hm¶H$moQ>m©À¶m Jmdr gmjrXmam§Zm KoD$Z MH$am ‘maU§ Pmc§! ˶m nojm ¶m {~cmV ~Xc H$ê$Z nyduà‘mUo {Oëhm ݶm¶mYremH$S>o qH$dm {XdmUr ݶm¶mYre d[að> ñVa ¶m§À¶mH$S>o dmX {ZH$mcmZo A{YH$ma joÌ gmondmd§!

EHy$UM ¶m {~cmMm gmH$ë¶mZo {dMma H$aVm ¶m {~cmVrc VaVwXtMm ’o$a {dMma H$aʶmV ¶mdm Am{U Imcrcà‘mUo ~Xc ìhmdoV.

1) ~m{YV Hw$Qw>§~m§n¡H$s 80% cmoH$m§~amo~a O‘rZ YmaH$m§n¡H$s 80% cmoH$m§Mr g§‘Vr Amdí¶H$ Agmdr.

2) "gmd©O{ZH$ {hVmÀ¶m' ì¶m»¶oVyZ eham§Mo {dñVmarH$aU, IoS>çm§Mo {dñVmarH$aU dJimdo.

3) CÚmoOH$m§gmR>r O‘rZ g§nmXZr ho "gmd©O{ZH$ hrV g‘Oy Z¶o.

4) H§$nZrgmR>r O‘rZ g§nmXZr Agoc Va emgZmZo H§$nZr Am{U eoVH$ar ¶m§À¶m‘ܶo ¶oD$ Z¶o. hm ì¶dhma ˶m XmoKm§Vcm ImgJr Agmdm.

5) ‘yc^yV gmo¶r (BÝ’«$mñQ´>³Ma àmoOo³Q>) ¶moOZoVyZ "{d{eï> dJmªgmR>r J¥h {Z‘m©U ¶moOZm' dJiʶmV ¶mì¶m. VgoM "gaH$ma

doimodoir Omhra H$arc Aem ¶moOZm' hohr dm³¶ dJiʶmV ¶mdo. (H$c‘ (2) (EZ²$) ii Am{U iv

6) H$c‘ (2) (dm¶) "gmd©O{ZH$ CÔoe' À¶m ì¶m»¶oVyZ ii ‘YyZ "Am¡Úmo{JH$sH$aU', "eharH$aU ¶moOZm' ho eãX dJimdo. iii ‘YyZ "J«m‘rU' dm "ehar' OmJm "J«m‘rU ^mJmÀ¶m gwYmaUogmR>r' (¶m ZmdmImcr O‘rZ ~iH$mdUo Wm§~dʶmgmR>r ho dJiUo Amdí¶H$ Amho.) VgoM "J[a~m§gmR>r Kao' {Z‘m©U H$aUo (¶m ZmdmImcr Am‘Xmam§Zm Kao dmQ>ʶmV Amë¶mMm VmOm àH$ma cjmV KoVm) ¶m Jmoï>r dJimì¶m.

iv ¶mVrc gm‘mݶ cmoH$m§À¶m {hVmgmR>r VgoM H§$nݶm§gmR>r O‘rZ g§nmXZ H$aUo hohr dJiʶmV ¶mdo.

7) AdmS>©cm AmìhmZ XoUmar gmar àH$aUo MmcdʶmMm A{YH$ma nyduà‘mUoM {XdmUr ݶm¶mc¶mH$S>oM Agmdm Am{U ˶mÀ¶m A{ncmMo A{YH$ma g§~§{YV {Oëhm ݶm¶m{YemH$S>o AgmdoV.

¶m gd© ~m~tMm eoVH$è¶m§Zr {dMma H$aUo Amdí¶H$ Amho. àg§Jr Am§XmocZ N>oS>ʶmMmhr {dMma ìhm¶cm nm{hOo.

A°S>. AZ§V C‘arH$aZmZcnoR>, na^Ur-431401

‘mo. 9890396657

H$m¶ {damoYm^mg Amho ~Km. Owݶm H$m¶Úmà‘mUo Ooìhm {XdmUr H$moQ>m©V ^yg§nmXZmÀ¶m {H$‘Vr~m~V àý g‘moa ¶m¶Mm Voìhm XñV Zm|XUrgmR>r emgZmZo {Z{üV Ho$coë¶m AmYma^yV qH$‘V ¶m H$moQ>m©Zo ñdrH$mamdr Aer ‘mJUr O‘rZYmaH$mH$Sy>Z Ho$cr Om¶Mr Voìhm hr qH$‘V nwamdm åhUyZ dmnaVm ¶oUma Zmhr Am{U Ver qH$‘V XoVm ¶oUma Zmhr, Aer {Z¶‘mdcr emgZmZo Ho$cr Am{U AmVm ‘mÌ Vr qH$‘V AmYma ‘mZVm ¶oB©c Am{U ˶mM doiog gdm©{YH$ {H$‘VrMm XñV J«mø Z YaVm VrZ dfmªMr gamgar J«mø Yamdr Aer VaVyX ZdrZ {~cmV H$aʶmV Amcr Amho. åhUOo H$m¶ XmoÝhr ~mOyZo eoVH$è¶m§da Aݶm¶M hmoVmo Amho.

Page 17: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

16 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

AmXaUr` JUoeXodm,

AmnUmg gmï>m§J à{UnmV. AmnU R>aë`mà‘mUo MVwWubm AmbmV Am{U MVwX©erbm ‘mJ©ñW PmbmV. Vw‘M§ énbmdÊ` {H$Vr ZoÌgwIX. Amåhmbm OoìhmnmgyZ H$im`bm bmJb§, Ë`m d`mnmgyZ Amåhr gmao Vw‘À`m ào‘mV nS>bobmo AmhmoV. Ia§ gm§Jm`M§, Va Xodm ho Vw‘M§ m½`! Vwåhr gd©k Zm? ‘J VwåhrM gm§Jm {H$Vr OUm§Zr Amnë`m ~mbnUr ‘mVrMo - emSy>Mo JUnVr ~Z{dbo? {H$Vr ‘wbm§Zr Amnë`m {MÌH$boÀ`m V`marV H$mJXmda Amnbr N>~r {MVmaÊ`mMm à`ËZ Ho$bm. EdT>o à‘mU ~«÷m-{dîUwnmgyZ nma A{bH$S>o g§Vmofr‘mVon`ªV H$moUË`m XodVm‘Ü`o AmT>iVo?

Amåhmbm AmR>dVo, "JUnVr `oV AmhoV' `mMr Mmhÿb Amåhmbm bmJm`Mr Vr lmdUmVrb {eS>H$mì`mZ§Va KameoOmaÀ`m C§MdQ>çmda AmKmS>m-Xwdm© CJdy bmJë`mda...! ‘J ZXrH$mR>À`m Amoë`m {MH$U‘mVrMo N>moQ>oN>moQ>o Jmoio Am‘À`m Kamg‘moarb A§JUmV AmUV Agy. H$Yr {‘imbmM Va emSy>hr AmUVm `oB© Am{U ‘J JUam`m, Vwbm gmH$maÊ`mgmN>r Am‘Mr Bdbr ~moQ>o PQy> bmJV. VwP§ énS>§ gmH$maVmZm Am‘M§ énS>§ ‘mÌ nma H$mid§Sy>Z OmV Ago. ‘J Am‘Mr PQ>mnQ> gwê$ hmoB© a§J Am{U ~«eer. Aem àH$mao XmoZ-VrZ {Xdgm§À`m ‘ohZVrZ§Va VwPr ‘yVu gmH$maV Ago. ‘yVu {dH$V AmUmdr bmJUma Zmhr, `m AmZ§XmV KamVrb ‘moR>çm ‘mUgm§Mm Am‘À`m ‘yVubm nmqR>~m {‘io. {dgO©Zmn`ªV XaamoO gH$mi g§Ü`mH$miMr AmaVr ‘mÌ AZoH$Xm Amåhr {dgaV Agy. ‘J KamV H$moUmbm Var AmR>dU `oB© Am{U AmaVr åhQ>br OmB©.

{dgO©ZmÀ`m doir ‘yVu nmQ>mda R>odyZ hm nmQ> S>moŠ`mda KoD$Z Vmob gm§^miV ZXrn`ªV OmD$Z ZXrV VwPo {dgO©Z H$aVmZm Amnë`m Am`wî`mVrb EH$ ‘hmZ H$bmH¥$Vr Amnë`mH$Sy>Z {hamdbr OmV Agë`mMo Xw…I ‘mÌ A§V…H$aUmV gbV Ago. `m {dgO©ZmZ§Va JmdmVrb ‘§S>im§À`m {dgO©Z {‘adUwH$sV Amåhr gh^mJr hmoV Agy. VwÂ`mnwT>o ZmMVmZm d`, OmV, Y‘© {dgabm OmV Ago. ~¡bJmS>rÀ`m H$RS>çm§da ’$ù`m AmS>ì`m Q>mHy$Z V`ma Ho$boë`m ßb°Q>’$m°‘©da VwPr {dembH$m` ‘yVu R>odbobr Ago. ZmaimÀ`m Pmdù`m qH$dm $Ho$irMo Iw§Q> `m§À`m {haì`mJma H$‘mZt‘Ü`o VwPr Jmo{Oar ‘yVu emo^V Ago. g‘moa JmdmVrb ~«m°g~±S> dmOV Ago. ¹${MV EImÚm ‘§S>imbm H$U} bmdyZ JmUr dmO{dÊ`mMm ‘moh AmdaV Zgo. nU gmao dmVmdaU

M¡VÝ`mZo ‘wg‘wgbobo... àgÞVoMm AW© Voìhm AmH$iV Ago...

‘Ybr H$mhr df} AerM Jobr. Am‘À`m d{S>bm§Mr OmJm Amåhr KoVbr Am{U Am‘Mr OmJm Am‘À`m ‘wbmZo... nU Ë`mZo H$Yr ‘mVrV hmV ‘i{dbobo Amåhr nm{hbo Zmhr. {eñVeranUo ~mOmamVyZ VwPr ‘yVu ‘Iamgh KamV `oB©. `m dfu n`m©daUmÀ`m ajUmgmR>r emSy>Mr ‘yVu AmUm`Mo ‘wbmZo R>a{dbo Voìhm ‘bm AmZ§X dmQ>bm. ‘mP§ dVw©i WmoS>o VwQ>H$nUo H$m hmoB©Zm OwiV hmoV§... nU emS>yMr ‘Ü`‘ AmH$mamMr ‘yVu AmUÊ`mgmR>r Ë`mZo Vã~b

nmMeo én`o IMu KmVë`mMo H$ibo, Voìhm, Xodm Ia§ gm§JVmo, dmB©Q> dmQ>b§...

Ago dmB©Q> dmQ>Ê`mMo {Xdg AmOH$mb ~aoM `oV AmhoV. ~mßnm, Vwåhr {d¿ZhVm© Zm? ‘J ho Ag§ H$m hmoV§? H$s Am‘À`m àmW©ZoVrb

‘Ymo‘Y

XÎmm [email protected]

JUnVr~mßnm, nwT>À¶m dfu WmoS>m Ceram ¶o ao ~m~m...

Page 18: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

17eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

AmV©Vm H$‘r Pmbr`... H$s Vw‘Mm à^md H$‘r hmoVmo`? bmoH$‘mÝ` {Q>iH$m§Zr ñdmV§Í` Am§XmobZmVrb OZOmJaUmMo gmYZ åhUyZ Amnë`mbm {damQ> ñdénmV gmXa Ho$bo. Amåhr bmoH$‘mÝ`m§Zm nm{hbo Zmhr Am{U ñdmV§Í`bT>mhr AZw^dbm Zmhr. Amåhr EH$m doJù`mM bT>çmV AS>H$bmo AmhmoV. hm bT>m Am‘À`mM A{ñVËdmMm Amho. ZmŠ`mZmŠ`m§darb "bmoH$‘mÝ`' I§S>Urbm dJ©Ur g‘OVmV. añVo AS>dUo, H$U©H$H©$íe g§JrV dmO{dUo hm Ë`m§Mm h¸$ Am{U g‘mOmMr AS>dUyH$ ho H$V©ì`! Amåhr `m MH«$ì`yhmV AS>H$bmo AmhmoV.

hm mJ Va IynM N>moQ>m. AmVm Vy IamIwam "ìhrAm`nr' Pmbm Amhog. VwÂ`m ajUmgmR>r nmo{bgm§À`m ’$m¡Om V¡ZmV AgVmV! Vy Iam {d¿ZhVm©, nU Amåhr VwPr j‘Vmhr {Zîà^ ~Z{dbr! nadmMrM Jmoï>... {X„rV gmjmV hm`H$moQ>m©g‘moa ñ’$moQ> Pmbm. AOyZhr Ë`mMo YmJoXmoao emoYbo OmV AmhoV. n§VàYmZm§Zr hm ä`mS> h„m Agë`mMo åhQ>bo Amho. J¥h‘§Ìr Zoho‘rà‘mUoM `m ñ’$moQ>mV H$moUH$moUË`m ñ’$moQ>H$m§Mm dmna Pmbm Agmdm, `m {df`r A§XmO dV©{dV AmhoV. `m hëë`mMr nyd©gyMZm JwáMa ImË`mZo {Xbr hmoVr, Agm Xmdmhr Ë`m§Zr Ho$bm. Xadoir naXoemVrb A{VaoŠ`m§ZmM Aem hëë`m§Zm O~m~Xma Yê$Z MmbUma Zmhr, `m hëë`m‘mJo XoemVM à{e{jV Pmbobo XheVdmXr Agy eH$VmV, Agohr Ë`m§Zr gwM{dbo Amho. Ë`m§Mo "{~Q>drZ

X bmB©Ýg' H$iÊ`mEdT>o AmVm bmoH$ OmJ¥V Pmbo AgmdoV. OI‘tZm ^oQ>m`bm Joboë`m amhÿb Jm§YtMr hþè`mo CS>drV bmoH$m§Zr Ë`m§Zm é½Umb`mnmgyZ naV nmR>{dbo. àUd ‘wIOu, H${nb {gã~b Am{U --- `m§Zr `m doir H$moUVrM à{V{H«$`m {Xbr Zmhr. hr ~wÕr Ë`m§Zm

AmnUM {Xbr ~mßnm?

`m hëë`mnmR>monmR> XoemV BVaÌ h„o MT>dÊ`mMo B© ‘ob Ambo Am{U g§gXodarb hëë`mMm JwÝhoJma A’$Ob Jwê$bm gmoS>Ê`mMr ‘mJUrhr A{VaoH$s JQ>m§Zr Ho$br. AmVm à{V~§YmË‘H$ Cnm` åhUyZ hm`H$moQ>m©g‘moa dmhZo C^r H$aÊ`mg ‘ZmB© H$aÊ`mV Ambr Amho. JOmZZm, Vy ~wÕrMr XodVm Zm? ‘J amÁ`H$Ë`mªZm Vy ~wÕr H$m XoV Zmhrg? {Z~w©ÕnUmMo gmao {dH«$‘ VmoS>Ê`mÀ`m {OÔrZo `m§Mm amÁ`H$ma^ma gÜ`m Mmby Amho. `m§Mm J¥h‘§Ìr ñ’$moQ> KSy>Z Joë`mZ§Va Ë`mV H$moUVr ñ’$moQ>Ho$ dmnabr AgmdrV, `mMo {dûcofU H$aVmo. `m§Mm naamï´>‘§Ìr `wZmoV OmD$Z ^bË`mM XoemÀ`m ‘§Í`mMo ^mfU dmMy bmJVmo Am{U MyH$ bjmV Amë`mZ§Va Ë`mMo {Zb©‚m g‘W©Zhr H$aVmo. `m§Mm ^mdr n§VàYmZ XheVdmX AmQ>moŠ`mV AmUUo AeŠ` Agë`mMo Omhra {dYmZ H$aVmo. Aem pñWVrV JUam`m Amåhmbm VwÂ`m{edm` H$moU ~ao AmYma Amho?

~mßnm Vy `wÕH$boVhr nma§JV. gmè`m JwUm§Mm VwÂ`mV g‘wƒ`. Vy amÁ`H$Ë`mªZm

Xodm, ho gmao H$m` Mmbbo Amho? ZmJ[aH$ Agwa{jV Am{U A{VaoH$s ‘wº$ AmhoV. am‘Xod~m~m§da {X„rV àdoemMr ~§Xr bmXbr OmVo Am{U

A{VaoH$s {~ZYmñV oD$Z ñ’$moQ> KS>dyZ OmVmV. AÊUm hOmao `m§Zm Jmoù`m KmbÊ`mMr Img gaH$mar ^mfoVrb Y‘H$s {Xbr OmVo. Á`m§Zm Jmoù`m KmVë`m nm{hOoV Ago g‘mOH§$Q>H$ gaH$maÀ`m ZOaoV oV ZmhrV. Ago H$m hmoVo Xodm? H|$Ðr` ‘§{Ì‘§S>imZo

ZwH$VmM Amnë`m g§nÎmrMm Vnerb Om{ha Ho$bm. Xodm, Iyn AmíM © dmQ>bo. Xa‘hm 50 hOma - EH$ bmImMo doVZ Am{U ^Îmo KoUmè`m ZoË`m§À`m ‘mb‘Îmm H$moQ>çdYtÀ`m AmhoV, Varhr AZoH$m§À`m Zmdmda Ka Zmhr, dmhZ Zmhr... H$m`

hm bmoH$emhrMm M‘ËH$ma!

ho JUZm`H$m, Xw…IhmaH$m, Vy Xadfuà‘mUo `m dfu R>aë`m doir Ambmg Am{U R>aë`mà‘mUo XrS> {Xdg, gmV {Xdg, ZD$ {Xdg, AH$am {Xdg Agm doi KoV naV Jobmghr. nU AmVm Vy `oVmZm Am‘À`m H$miOmMm R>moH$m MwHy$ bmJVmo. Vy {d¿Z{dZmeH$, nU VwÂ`m `oÊ`mZo OodT>r {d¿Zo `oVmV Vr nmhVm AmVm hiyhiy Vy Oamgm CeramZoM `oÊ`mMo nmhm... H$mbm§VamZo `oUo ~§X Ho$bog Var Mmbob...

Page 19: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

18 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

~wÕr XoD$ eH$V Zgerb Va {H$‘mZ `wÕH$bm Var {eH$d. nm{H$ñVmZ hm ^maVmMm eÌy Amho, ho gË` Ë`m§Zm C‘Jy Xo. nm{H$ñVmZM Zìho Va MrZ hm ^maVmMm gdm©V ‘moR>m eÌy Amho, `mMo ^mZ Ë`m§Zm `oD$ Xo. ho ^mZ gaH$manojmhr H$å`w{ZñQ> njmbm bdH$a `oD$ Xo. dmOno`r gaH$maÀ`m H$mimV VËH$mbrZ naamï´>‘§Ìr Om°O© ’$Zmª{S>g `m§Zr MrZ hm ^maVmgmR>r gdm©V YmoH$mXm`H$ eoOmar Agë`mMo {dYmZ Ho$bo hmoVo Voìhm hoM nj Ë`m§À`mda MdVmiyZ CR>bo hmoVo. AmVm MrZZo H$mí‘raMo S>moHo$ {Ji§H¥$V Ho$bo Amho. {V~oQ> ~iH$mdbm Amho. AéUmMbmV Vmo AmV {eabm Amho. Vmo ~«÷nwÌoMo nmUr amoIVmo Amho. gr‘oda eómñÌm§Mr O‘dmO‘d H$aVmo Amho. ^maVmÀ`m hÔrV KwgVmo Amho. Varhr `oWrb H$å`w{ZñQ>m§Zm Vmo ^maVmMm {‘ÌM dmQ>Vmo Amho. Xodm, H$m` H$aerb?

JUam`m, 11 gßQ>|~a 2001 Z§Va A‘o[aHo$da EH$hr h„m Pmbm Zmhr. Ë`m§Zr Amnbr gwajmì`dñWm gr‘odaM Amdibr. "n§N>r ^r na Zhr ‘ma gH$Vm' ho EHo$H$mir ‘wbm`‘qgh `mXd `m§Zr H$m°nramB©Q> H$ê$Z R>odbobo {dYmZ AmVm A‘o[aHo$Zo ni{dbo Amho. ìhm`agog earamV {eaÊ`mAmYrM amoIbo Va A±Q>r~m`moQ>rŠgMo Xwîn[aUm‘ hmoÊ`mMr eŠ`VmM ‘mdiVo, ho gm§Jm`bm H$moUmMr JaO nS>mdr? BWo g‘wÐ {H$Zmè`mda ‘{hZm^amV XmoZ ‘hmH$m` OhmOo dmhV `oVmV Am{U H$moUË`mhr §ÌUobm Ë`mMm Wm§JnÎmm ZgVmo. CbQ>, hr O~m~Xmar Amnbr Zgë`mMo Iwbmgo `m `§ÌUm H$aVmV. `m {df`mda g§gXoV MMm©hr hmoV Zmhr. JwOamVoV bmoH$nmb Zo‘ë`mÀ`m ‘wX²>Úmdê$Z {damoYr nj g§gXoMo H$m‘H$mO amoIVmV nU OhmOm§er H$moUmMo XoUoKoUo ZgVo. Xoemdarb A{bH$S>Mm gdm©V ‘moR>m h„m `mM ‘mJm©Zo KwgImoar H$ê$Z Pmbm, hm B{Vhmg VmOm AgVmZm gwÕm hm {ZîH$miOrnUm hm Xoe H$ê$ eH$Vmo. B{VhmgmVrb MwH$m§nmgyZ YS>m KoV Zmhr Ë`m Xoembm ^{dî`H$mi ZgVmo, Ago EH$ {dYmZ Amåhr dmMbo hmoVo. `m XoemnwaVo Var ho {dYmZ ImoQ>o R>amo, Aer {dZ§Vr Amåhr Amnë`mOdi H$aVmo.

nU Xodm, ho gmao H$m` Mmbbo Amho? ZmJ[aH$ Agwa{jV Am{U A{VaoH$s ‘wº$ AmhoV. am‘Xod~m~m§da {X„rV àdoemMr ~§Xr bmXbr OmVo Am{U A{VaoH$s {~ZYmñV `oD$Z ñ’$moQ> KS>dyZ OmVmV. AÊUm hOmao `m§Zm Jmoù`m KmbÊ`mMr Img gaH$mar ^mfoVrb Y‘H$s {Xbr OmVo. Á`m§Zm Jmoù`m KmVë`m nm{hOoV Ago g‘mOH§$Q>H$ gaH$maÀ`m ZOaoV `oV ZmhrV. Ago H$m hmoVo Xodm? H|$Ðr` ‘§{Ì‘§S>imZo ZwH$VmM Amnë`m g§nÎmrMm Vnerb Om{ha Ho$bm. Xodm, Iyn AmíM`© dmQ>bo. Xa‘hm 50 hOma - EH$ bmImMo doVZ Am{U ^Îmo KoUmè`m ZoË`m§À`m ‘mb‘Îmm H$moQ>çdYtÀ`m AmhoV, Varhr AZoH$m§À`m Zmdmda Ka Zmhr, dmhZ Zmhr... H$m` hm bmoH$emhrMm M‘ËH$ma! {VH$S>o Am§Y«mV OJZ‘mohZ aoÈ>tMr ‘mb‘Îmm df©^amV XwßnQ> hmoVo. Vo JmoS>rV hmoVo Vmon`ªV gmao H$mhr Amb~ob hmoVo. Vo {damoYmV OmVmM Ë`m§Mr g§nÎmr Amjonmh© R>abr. {VH$S>o H$Zm©Q>H$mV Xwgao aoÈ>r S>~b amob‘Ü`o H$m`©aV hmoVo. BH$S>o ^mOnmbm ‘XV Am{U {VH$S>o amOeoIa aoÈ>r Am{U OJZ‘mohZ aoÈ>r `m§À`m énmZo H$m±J«ogbm ‘XV. hr agX Mmby hmoVr Vmoda gmao Amb~ob nU agX VmoS>VmM Vo IbZm`H$? ho H$m` Mmbbo Amho JUnVr~mßnm?

BH$S>o AÊUm ^«ï>mMmam{déÕ aUqeJ ’w§$H$VmV Am{U {VH$S>o `m

Vmnboë`m Vì`mda eoH$Ê`mgmR>r ^mOnm Amnë`m ^mH$ar WmnyZ V`ma amhVo? {ZîH$b§H$ d¡`{º$M Mm[aÍ`mÀ`m {df`mda AS>dmUt~Ôb Z¸$sM AmXa dmQ>Vmo nU ^«ï>mMmamZo ~a~Q>boë`m Ë`m§À`m njmVrb BVa H$mhr ZoË`m§Mo H$m`? AÊUm hOmao `m§Zr "Ë`m§À`m amÁ`m§V AmYr bmoH$nmb Zo‘yZ XmIdmdoV' `m AmìhmZmbm `m njmZo AÚmnn`ªV H$moUVohr CÎma {Xbobo Zmhr. nwT>Mo gaH$ma ~Z{dÊ`mMr ‘Zñdr BÀN>m Agboë`m `m njmbm AÚmnhr hr gX²~wÕr AmnU H$m XoV Zmhr Xodm?

Xodm, àË`oH$ `wJmÀ`m A§{V ‘hmàb` `oV AgVmo åhUVmV. gmè`m ì`dñWm gS>ë`m, Hw$Oë`m, {ZH$m‘r Pmë`m H$s Xoe EH$m ‘moR>çm AamOH$mH$S>o doJmZo dmQ>Mmb H$ê$ bmJVmo. AmOMr `m XoemMr AdñWm nmhÿZ Amåhr gmao OU EH$m Iyn ‘moR>çm AamOH$mH$S>o {ZKmbmo AmhmoV, Ago Vwåhmbm dmQ>Vo H$m? hrM ‘hmàb`mMr gwadmV Amho H$m Xodm?

Iao Va VwÂ`m `oÊ`mZo EHo$H$mir ‘moR>m AmZ§X hmoV Ago. ‘mVrV hmV KmbÊ`mAmYr Voìhm KaMr nadmZJr bmJV Zgo. VwPr gw~H$ ‘yVu KS>{dÊ`mMm {dMma ’$º$ {dMmaM amhm`Mm. àË`jmV ~Zboë`m VwÂ`m ‘yVuH$S>o Vy ñdV… nm{hbo AgVog, Va ’$º$ gm|S> Amho åhUyZ Vr VwPrM ‘yVu Amho, EdT>rM AmoiIrMr IyU nQ>br AgVr. Varhr Vy àgÞ dmQ>m`Mmg. AmVm gdm}Îm‘ XOm©À`m ‘yVuH$mam§Zr V`ma Ho$bobr ‘yVuhr ‘Zmbm àgÞ H$aV Zmhr. AmVm VwÂ`m `oÊ`mZo ‘Zmda XS>nU `oVo. Vy `oUma åhQ>bo H$s AmVm VwÂ`m AmYr dJ©Urdmbo Jw§S> `oVmV. ‘J H$H©$íe "S>rOo'dmbo Jm|YiH$V} `oVmV. Ë`m nmR>monmR> ~§Xmo~ñVmÀ`m ZmdmImbr nmo{bg `oVmV. ‘J Amåhr A{VaoH$s `oÊ`mMr dmQ> nmhVmo. Vo Ambo ZmhrV Va hþíe åhUVmo Am{U {~Mmè`m nmo{bgm§Zm gmao lo` XoD$Z ‘moH$io hmoVmo.

nU AmVm hr ghZeº$s Hw$R>n`ªV {Q>H$dUma Xodm? Am{U Vy hr AmOH$mb {ZîH«$s` hmoVmo Amhog. `mo½`Vm Zgbobo bmoH$ amÁ`H$V} AmhoV. ajU H$aUmè`m§À`m hmVr X§Sw>Ho$ AmhoV Am{U ^jH$m§À`m hmVr AÚ`mdV eóo...! amÁ`H$V} ~XbmdoV, Va Mm§Jbm n`m©` Hw$R>o Amho? Agm pñWVrV AmVm VwPr ga~amB© H$aUo Amåhmbm OS> OmVo Amho ~mßnm... AmnU gd©k, AmnUmbmM ho H$im`bm hdo. Amåhr nwT>À`m dfu bdH$a oÊ`mÀ`m KmofUm Va {Xë`m, nU Vy Oam C{eamZoM Ambmg Am{U bdH$a Jobmg Va Am‘Mr VodT>rM bdH$a ‘wº$Vm...! hiy hiy VwPo AmJ‘Z bm§~dV Om Am{U ‘w¸$m‘ H$‘r H$aV Om. ImÌrZo gm§JVmo, H$mhr dfm©VM Amåhr Vwbm {dgê$Z OmD$... ho ZH$mo Agob Va ‘J Zmhr Va EH$M H$a, gdmªZm gX²gX²{ddoH$~wÕr Xo. XoemMo {hV gdm}ƒ Agë`mMr OmUrd gdmªÀ`m ‘ZmV nwÝhm EH$Xm OmJ¥V H$a... hr O~m~Xmar AmVm VwPrM!

XÎmm Omoer‘mo. 9225309010

��

Page 20: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

19eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

XoemV {d{dY H$maUm§gmR>r Am{U {d{dY ‘mJÊ`m§gmR>r H$‘r OmñV Vrd«VoMr Am§XmobZo C^r amhUo hr Ver {ZË`mMrM ~m~ Amho. ‘mÌ gmè`m Xoembm T>diyZ H$mT>Ê`mMr eº$r Agbobo Am§XmobZ ho {ZË`mM§ Am§XmobZ AgV Zmhr. 5-50 dfmªV Ago EImXo Am§XmobZ C^o amhV AgVo. lr. AÊUm hOmao `m§À`m ZoV¥ËdmImbrc C^o am{hbobo Am§XmobZ `m àH$mamV ‘moS>Umao Amho. Iao Va `mbm Am§XmobZ åhUVmZm Am§XmobZ `m eãXmÀ`m ‘`m©XoMr OmUrd hmoVo. lr. hOmao `m§À`m ZoV¥ËdmImbrb Am§XmobZmbm ^md{ZH$ Vw’$mZ qH$dm ^md{ZH$ ËgwZm‘r åhUUo gË`mÀ`m OmñV OdiMo hmoB©b. Ago Vw’$mZ XoemZo bmbH¥$îU AS>dmUr `m§À`m aW`mÌoÀ`m {Z{‘ÎmmZo AZw^dbo Agbo Var Ë`mMo {Z`moOZ Am{U V`mar, Ë`mMr dmVmdaU {Z{‘©Vr XrK© H$mi gwê$ hmoVr. ‘mÌ AÊUm hOmao `m§À`m ZoV¥ËdmImbrb Am§XmobZ ho EImÚm CR>mdmgmaIo hmoVo. `m {Z{‘ÎmmZo àH$Q> Pmbobm bmoH$ CÐoH$ hm AmOÀ`m amOH$r` ì`dñWo~Ôb bmoH$‘mZgmV IXIXV Agboë`m àM§S> Ag§VmofmMo àH$Q>rH$aU Agë`mZo `mV {dMmamnojm ^md{ZH$Vm à~i AgUo ñdm^m{dH$ Amho. qH$~hwZm hr md{ZH$Vm hrM hOmao Am§XmobZmMr ‘moR>r VmH$X hmoVr Am{U Amho ho ‘mÝ` H$amdo bmJob; nU Aem ^md{ZH$ CÐoH$mV {dMmamMo ñWmZ Jm¡U ~ZVo. gdmªJrU {dMma H$aÊ`mMr eº$r bmon nmdVo. Omon`ªV hr ^md{ZH$ bmQ> AmogaV Zmhr Vmon`ªV Am§XmobZmMo n[aUm‘ dJ¡ao `m ~m~r Am§XmobH$mgmR>r A{O~mV ‘hÎdmÀ`m ZgVmV. Am§XmobZm Xaå`mZ H$moUr Ë`mH$So> bj doYÊ`mMm à`ËZ åhUOo Am§XmobZmbm {damoY H$aUo Agë`mMr Vrd« ^mdZm Aem ^md{ZH$ à^md Agboë`m Am§XmobH$m§V AgVo; nU EH$Xm H$m hm ^md{ZH$ Áda Amogabm H$s$ ‘J Am§XmobZmV gd© eº$r{Zer d Vrd«Vo{Zer gm‘rb Pmbobm Am§XmobH$ hr Am§XmobZmÀ`m n[aUm‘m§{df`r {dMma H$am`bm V`ma hmoVmo.

Am§XmobZ AmUIr nwT>o Ý`m`Mo Agob Va Vgm {dMma H$aUo JaOoMo AgVo. AmO Ver doi Agë`mZo `m Am§XmobZmVyZ {Z‘m©U Pmboë`m H$mhr àíZm§Mm BWo Chmnmoh H$aUma Amho. `m àíZm§Mr gmd©O{ZH$ MMm© Xoe{hV bjmV KoD$Z Pmbr nm{hOo. hr MMm© A{^{ZdoemZo Am{U dmX {ddmXmÀ`m ñdénmV Pmbr Va Ë`mVyZ H$mhrM {ZînÞ hmoUma Zmhr. åhUyZM `m àíZm§Mr gmd©O{ZH$ MMm© H$aÊ`mAmYr àË`oH$mZo ‘J Vmo Am§XmobH$ g‘W©H$ Agmo , Am§XmobZmMm {damoYH$ Agmo H$s H$mR>mda ~gbobm Agmo Ë`mZo `m àíZmMr CÎmao AmYr ñdV:bmM {Xbr nm{hOoV. BWo CnpñWV H$arV Agboë`m àíZm§Mr CÎmao ‘mÂ`mH$So>hr ZmhrV. ‘mPr ^y{‘H$m CÎma emoYÊ`mMr Amho, Am§XmobZmÀ`m g‘W©H$mda qH$dm {damoYH$mda Amamon H$aÊ`mMr Zmhr ho bjmV KoD$Z `m àíZmH$So> nmhmdo.

g§ñWm g§KQ>Zm§À`m ‘`m©Xm bmoH$m§Mo àíZ g‘OyZ KoD$Z Vo ‘m§S>Ê`mgmR>r, gmoS>{dÊ`mgmR>r

qH$dm Ë`mda Cnm``moOZm gwM{dÊ`mgmR>r ñd`§godr g§ñWm qH$dm g§KQ>Zm {Z‘m©U hmoV AgVmV. Aem g§ñWm g§KQ>Zm§Mo Omio Xoe^a ngabobo Amho.

ñdmV§Í`mZ§Va Oo H$mhr ‘hÎdmMo, Eo{Vhm{gH$ qH$dm H«$m§{VH$mar H$m`Xo g§‘V PmboV Vo H$m`Xo V`ma H$aÊ`mV, Vo H$m`Xo {d{Y‘§S>imV

g§‘V ìhmdoV `mgmR>r à`ËZ H$aÊ`mV `mVrb AZoH$ g§ñWm qH$dm g§KQ>Zm§Zr ‘mobmMr ^y{‘H$m {Z^mdbr Amho. bmoH$nmb H$m`ÚmBVHo$M ‘hÎdmMo Am{U `mVrb H$mhr H$m`Xo Va bmoH$nmb H$m`Úmnojm A{YH$ n[aUm‘ H$aUmao H$m`Xo AmhoV. ñd`§godr g§ñWm, g§KQ>Zm `m§À`m nwT>mH$mamZo bmoH$gh^mJmVyZ {Z‘m©U Pmbobo Ago AZoH$ H$m`Xo AmO ApñVËdmV AmhoV. amoOJmamMr h‘r XoUmam H$m`Xm, dZ Am{U

Am§XmocZmZo C^o Ho$coco àýAm§XmobZ H$mimVrb ^`MH$rV H$aUmar KQ>Zm åhUOo bîH$a à‘wImZo nwT>o `oD$Z Am§XmobZmMo

g‘W©Z H$aÊ`mMr Amho. AmOn`ªV H$moUË`mhr bîH$aà‘wImZo H$Yrhr Xoem§VJ©V KQ>Zm d KS>m‘moS>tda ^mî` Ho$bo ZìhVo; nU `m Am§XmobZmÀ`m {Z{‘ÎmmZo Vo KS>bo. bîH$ar A{YH$mè`mMo

Hw$Qþ>§~r` n{hë`m§XmM EImÚm Am§XmobZmV gm‘rb Pmbo Agbo Var Ë`m~Ôb Amjon KoÊ`mMo H$maU Zmhr. H$maU Vmo Ë`m§Mm ZmJar A{YH$ma Amho. bîH$a à‘wImMr g{H«$`Vm hr ‘mÌ Z¸$rM qMVoMr

~m~ Amho. Am§XmobZmV gm‘rb H$m`©H$Ë`mªZm hr ~m~ qMVoEodOr ^yfUmdh dmQ>V Agob Va AmnU nm{H$ñVmZÀ`m AZw^dmdê$Z H$mhrM YS>m Z KoVm Ë`mÀ`m nmdbmda nmD$b Q>mH$m`bm CVmdri Pmbmo

AmhmoV AgmM Ë`mMm AW© hmoB©b.

gwYmH$a OmYd

H$m°‘Z Zm°Z goÝg * gwYmH$a OmYd

Page 21: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

20 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

Ë`mVrb g§nÎmrda bmoH$m§Mm h¸$ àñWm{nV H$aUmam H$m`Xm, J«mhH$ h¸$ àñWm{nV H$aUmam amï´>r` J«mhH$ g§ajU H$m`Xm qH$dm gdmªV ‘hÎdmMm ‘m{hVr A{YH$mamMm H$m`Xm `mgmaIo AZoH$ H$m`Xo bmoH$ gh^mJ d bmoH$ MidirVyZ {Z‘m©U Pmbo AmhoV. ‘mÌ Aem àH$maMo H$m`Xo V`ma H$aVmZm gaH$ma d g§~§{YV g§ñWm-g§KQ>Zm m§À`mV AZoH$ ‘wÚm§da ‘V^oX AgyZhr Vo ‘V^oX à^mdr H$m`Xm V`ma H$aÊ`mÀ`m AmS> Ambo ZmhrV hm `m H$m`Xm {Z{‘©VrMm B{Vhmg gm§JVmo. `mVrb ‘m{hVr A{YH$mamMm H$m`Xm gmoS>bm Va BVa H$m`Xo g§ñWm-g§KQ>Zm§Zr gwM{dboë`m Odinmg gd© VaVwXtgh gaH$maZo ‘mÝ` Ho$bo AmhoV. ‘m{hVr A{YH$mamÀ`m H$m`ÚmMm Omo ‘gwXm gaH$maZo g§gXoV gmXa Ho$bm hmoVm Vmo ‘m{hVr A{YH$ma MidirZo gþM{dboë`m AZoH$ VaVwXr¨Zm ’$mQ>m XoUmam hmoVm; nU àË`jmV Omo H$m`Xm g§gXoZo g§‘V Ho$bm Ë`m ‘gwÚmV Vã~b 153 XþéñË`m H$ê$Z d gd© ‘hÎdmÀ`m VaVwXr¨Zm ñWmZ XoD$Z! BWo bjmV KoÊ`mgmaIr ~m~ hr Amho H$r, H$moUË`mhr g§ñWm, g§KQ>Zm d ì`º$rZo `m gd© H$m`Úm§V H$m` VaVþXr Agmì`mV `mMm AmJ«h amIV AgVmZm A§{V‘ ‘gþXm V`ma H$aÊ`mV Amåhmbm gh^mJr H$ê$Z KoVboM nm{hOo Agm AÅ>hmg H$YrM Yabm ZìhVm. Amåhr gm§Jy VgmM H$m`Xm g§‘V Pmbm nm{hOo Agm Va H$moUmMmM hÅ> ZìhVm. Varhr gaH$maZo g§~§{YV ì`º$r, g§ñWm Am{U g§KQ>Zm `m§Zm gÝ‘mZnyd©H$ ~mobmdyZ H$m`Xm V`ma H$aÊ`mV Ë`m§Mr ‘XV KoVbr hmoVr. hm gJim C‚db B{Vhmg AgVmZm bmoH$nmb H$m`Xm ~Z{dVmZm gaH$ma d g‘mO à{V{ZYr m§À`mV EdT>çm Q>moH$mMm g§Kf© H$m {Z‘m©U Pmbm Agm àíZ {Z‘m©U hmoVmo. bmoH$nmb Ambm Va gaH$mamVrb bmoH$m§À`m ‘wgŠ`m Amdië`m OmVrb Am{U åhUyZ Ë`m§Zm bmoH$nmb H$m`Xm hmoD$ Úm`Mm Zmhr Am{U Ho$bm Var Ë`mV nidmQ>m R>odm`À`m AmhoV Am{U åhUyZ Agm g§Kf© {Z‘m©U Pmbm AgoM CÎma oB©b. m CÎmamV VÏ` Zmhr Agohr åhUVm oUma Zmhr; nU ‘J `m CÎmamVyZ {Z‘m©U hmoUmè`m à{VàíZmMohr CÎma emoYmdo bmJob. amÁ`H$Ë`mªZm d gaH$mar `§ÌUobm OmMH$ d ‘maH$ R>aob Agm ‘m{hVr A{YH$mamMm H$m`Xm `m§ZrM ‘§Oya Ho$bm Zm? amoOJma h‘rMm H$m`Xm dJiVm da C„opIbobo ~mH$s {VÝhr H$m`Xo amÁ`H$V} d Ë`m§Mo g‘W©H$ `m§À`m {hVg§~§YmZm ~mYH$ R>aUmao AmhoV. bmoH$nmb Va Ooìhm Mmoar nH$S>ë`m OmB©b Voìhm {MÌmV `oB©b; nU gd© àH$maMr Mmoar nH$S>ë`m OmD$ eHo$b Agm ‘hm^`§H$a H$m`Xm ‘m{hVr A{YH$mamMm Amho. Vmo Oa nm{hOo Vgm {~Z~mo^mQ> g§‘V hmoD$ eH$V Agob Va bmoH$nmb H$m`Xm nm{hOo Vgm g§‘V hmoUma Zmhr ho H$go ‘mÝ` H$am`Mo? ‘m{hVr A{YH$mamMm H$m`Xm n§VàYmZ H$m`m©b`mbmhr bmJy Amho Am{U Ë`mda gaH$magH$Q> H$moUmMmM Amjon Zmhr. bmoH$nmb ~m~VrV Ago Amjon CnpñWV hmoV AgVrb Va Ë`mMr {ZpíMV H$mhr H$maUo AgVrb Va Vr H$m` AmhoV ho g‘OÿZ KoÊ`mMm à`ËZ H$am`bm H$m` haH$V Amho? bmoH$nmb H$m`Xm ~Z{dÊ`mg§X^m©V gaH$ma d g‘mO à{V{ZYr `m§À`mV EH$‘oH$m§da Hw$aKmoS>r H$aÊ`mÀ`m à`ËZmVyZ g§Kf© C^m am{hbm H$m` `m A§JmZohr {dMma Pmbm nm{hOo. bmoH$nmbMm H$m`Xm V`ma H$aÊ`mÀ`m ‘gþXm g{‘VrV amOnÌmV Zmdo Kmo{fV H$ê$Z ñWmZ XoÊ`mMr ‘mJUr {H$VnV g‘W©Zr` R>a{dVm `oB©b? gH¥$VXe©Zr hm àH$ma ñd`§godr g§KQ>Zm§À`m ‘`m©Xm{VH«$‘UmMm qH$dm ‘`m©Xm C„§KZmMm Amho. H$m`Xm H$gm Agbm nm{hOo d Vmo ~Z{dÊ`mgmR>r X~md AmUÊ`mgmo~VM ‘XV H$aÊ`mg VËna AgUo hr ^y{‘H$m AmOn`ªV amhV Ambr; nU Amåhr

åhUy Vgm H$m`Xm ~Zbm nm{hOo Aer ^y{‘H$m ¿`m`Mr Agob Va gai H$m`Xo‘§S>imV àdoe H$aÊ`mMm ‘mJ© A{YH$ VH©$g§JV Zmhr H$m dmQ>V? nU g‘mO à{V{ZYr¨Mm H$m`Xo ~Z{dÊ`mVrb gh^mJmMm AmJ«h Am{U Vmo AmJ«h ‘mÝ` H$aÊ`mV gaH$maZo XmI{dbobr An[an¹$Vm d AXÿaX{e©Vm `mV AmOÀ`m g§Kfm©Mr {~Oo amodë`m JobrV Ago dmQ>V Zmhr H$m?

40 df© Am{U Mma {Xdg 40 df} bmoH$nmbMm a|JmiV nS>bobm àíZ {gpìhb gmogm`Q>rZo

Ad¿`m 6 ‘{hÝ`mV EoaUrda AmUbm d ‘moR>m bmoH$bT>m C^m Ho$bm hr ~m~ AX²^yV Am{U A^yVnyd© AerM Amho; nU 40 df} hm àíZ a|Jmibm Ë`mMo ‘hÎdmMo H$maU Ë`mÀ`m n[aUm‘H$maH$Vo~Ôb ’$magm {dídmg ZgUo ho Amho. àemgH$r` ì`dñWo~Ôb Zo‘boë`m gaH$mar Am`moJm§H$Sÿ>Z Pmbobr {e’$mag dJiVm ‘mJUr PmbrM Zmhr. ‘mJUr hmoVo Amho Am{U gaH$mao Q>mimQ>mi H$aVmhoV Ago H$Yr KS>boM Zmhr. H$moUVmhr X~md ZgVmZm 6-7 doiog ho {dYo`H$ ‘m§S>ë`m Jobo hmoVo Am{U bmoH$g^oV n{hë`m§Xm ‘m§S>bobo ho {dYo`H$ 1969 gmbr g§‘Vhr Pmbo hmoVo! gaH$maZo WmoS>r’$ma hmbMmb Ho$br hmoVr; nU AÝ` ì`º$r, g§ñWm Am{U g§KQ>Zm `m§Zr bmoH$nmb àíZmH$So> H$YrM Jm§^r`m©Zo bj {Xbo Zmhr hr dñVwpñWVr Amho. bmoH$nmbMr Amdí`H$Vm d ‘hÎd H$moUmÀ`mM bjmV Z Amë`mZo hm àíZ a|Jmibm hmoVm. AmOÀ`m {gpìhb gmogm`Q>rMo ZoVo lr. em§Vr^yfU OZVm amOdQ>rV H$m`Xo‘§Ìr hmoVo. Ë`mdoiog Ë`m§ZrgwÕm hm àíZ aoQ>bm Zmhr ho bjmV KoVbo nm{hOo. XñVwaIwÔ lr. AÊUm hOmao Odinmg 20 dfmªnmgyZ ^«ï>mMmamÀ`m {damoYmV bT>V AmhoV. ghm ‘{hÝ`m§AmYr Ë`m§ZrgwÕm ^«ï>mMma {Z‘y©bZmgmR>r bmoH$nmb Amdí`H$ Amho Ago H$Yr åhQ>bo Zmhr. AaqdX Ho$Oardmb, {H$aU ~oXr qH$dm {egmo{X`m `m§À`m g§ñWm {H$‘mZ ‘mJÀ`m nmM dfmªnmgÿZ gH«$r` AmhoV; nU ‘mJÀ`m ghm ‘{hÝ`m§VM Ë`m§Zr hr ‘mJUr CMbbr Amho. hm àíZ a|Jmibm `mMm Xmof gdmªH$So> gmaImM OmVmo. 40dfmªZ§Va hm àíZ gdmªÀ`m AO|S>çmda Ambm hrM {gpìhb gmogm`Q>rgmR>r ‘moR>r CnbãYr Amho. gaH$maoVa g‘yhm§Zr H$m`ÚmMm ‘gwXm nwT>o Ho$ë`mda Ë`mda gmYH$~mYH$ MMm© hmoD$Z Ë`mMo Mm§Jë`m H$m`ÚmV énm§Va hmoÊ`mgmR>r 4-5 dfmªMm H$mbmdYr bmJV Ambm Amho. bmoH$nmb BVHo$M Vo ‘hÎdmMo H$m`Xo hmoVo ho AmnU ~{KVboM Amho. Aem ‘hÎdmÀ`m H$m`Úmda gdmªJrU {dMma hmoD$Z d gd© g§gXr` ‘`m©Xm§Mo nmbZ hmoD$Z 4-6 ‘{hÝ`m§Z§Va Ë`mMo H$m`ÚmV énm§Va Pmbo AgVo Va H$moUVo AmH$me H$mogiUma hmoVo Agm àíZ Q>r‘ AÞmMr {dMjU d {dbjU KmB© nmhÿZ {Z‘m©U Pmë`m{edm` amhV Zmhr. `m AZmH$bZr` KmB©VÿZ bmoH$ {déÕ gaH$ma Agm g§Kf© {Z‘m©U Pmbm H$r Agm g§Kf© {Z‘m©U H$aÊ`mgmR>rM Aer hmVKmB© H$aÊ`mV Ambr Agm àíZ C^m amhVmo. bmoH$nmbMo {Z{‘Îm nwT>o H$ê$Z Am{U AÊUm§À`m Im§Úmda ~§XÿH$ R>odyZ H$moUmbm H$mhr gmÜ` H$am`Mo Va ZìhVo Zm Agm àíZ nS>ë`m{edm` amhV Zmhr. hm àíZ nS>Ê`m‘mJo EH$ ‘hÎdmMo H$maU ho Amho H$r, bmoH$nmb g§X^m©V Á`m ‘wÚm§da Am§XmobZ gwê$ Pmbo hmoVo Vo ‘þÔo VgoM H$m`‘ AgVmZm AÊUm§Zr CnmofU gmoS>bo. AÊUm gmYo gai Agbo Var nwaogo I§~ra AmhoV. gd© gmYmaU pñWVrV Ë`m§Zr CnmofU ‘mJo KoVboM ZgVo; nU ho Am§XmobZ {MKiV amhÊ`mV H$mhr eº$r H$m`©aV AmhoV ho J«m‘rU ^mJmV amhÊ`mVÿZ `oUmè`m CnOV

Page 22: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

21eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

ehmUnUmÀ`m AmYmao AÊUm§À`m bjmV Ambo Agmdo Am{U XoehrV bjmV KoD$Z Ë`m§Zr AmOÿ~mOÿÀ`m aWr‘hmaWtZm ~mOybm gmê$Z g‘Pm¡Ë`mMm ‘mJ© àeñV Ho$bm ho gmè`m XoemZo nm{hbo Amho.

`m ‘mJo H$moU?AkmV hoVyZo AkmV eº$r Am§XmobZmV gH«$r` hmoË`m Ago g§Ho$V

`m Am§XmobZmVÿZ Z¸$rM {‘iVmV. Amnë`mH$S>rb Q>rìhr M°Zb {H$Vr Y§XodmB©H$ AmhoV ho AmnUm gdmªZm ‘mhrV Amho. EH$m-EH$m {‘{ZQ>mÀ`m àgmaUmgmR>r hOmamo én`o ‘moOmdo bmJVmV. Aer M°Zëg Ooìhm Om{hamVr{dZm am̧{Xdg Am§XmobZmMo àgmaU H$aVmV Voìhm e§Ho$Mr ni MwH$MwH$ë`m{edm` amhmV Zmhr. `m M°ZëgMm Q>rAmanr dmT>{dÊ`mMm à`ËZ åhUyZ `m àgmaUmH$So> nm{hë`m OmVo; nU hm Q>rAmanr eodQ>r Om{hamVrÀ`m H$m‘rM `oVmo Zm? ho àgmaU H$moUr àm`mo{OV Ho$bo Zgob Va Vã~b 15 {Xdg H$moQ>çdYtMm VmoQ>m àË`oH$ M°Zbcm ghZ H$aUo hr ’$ma ‘moR>r Jmoï> Amho; nU Ë`m§À`m AmOdaÀ`m dV©ZmÀ`m {dnarV Agë`mZo A{dídgZr` dmQ>Vo. hr gJir M°Zëg Amnë`m VmoQ>çmMm {heo~ Omhra H$aVrb d VmoQ>m H$gm ghZ Ho$bm ho ñnï> H$aVrb VoìhmM Amnë`mbm Iar n[apñWVr H$iob. AgoM Jm¡S> ~§Jmb ~m°brdyS>‘Yrb gobo~«rQ>rMo Amho. hr ‘§S>irgþÕm ’w$H$Q> Hw$R>o OmV ZmhrV. bmImo én`m§Mm ‘{bXm hmVr Amë`m{edm` AJXr gXhoVyZo d gm‘m{OH$ ^ë`mgmR>r Am`mo{OV H$m`©H«$‘m§gmR>r n¡go KoÊ`mMr d Vo {heo~mV Z XmI{dÊ`mMr `m§Mr na§nam Amho. hr na§nam `m§À`m CnpñWVr~m~V Z¸$rM e§H$m {Z‘m©U H$aUmar Amho. Á`m ‘wÚm§gmR>r ho Am§XmobZ hmoVo Ë`m OZbmoH$nmb {dYo`H$mMr àV Am§XmobH$m§n`ªV nmoMbr Zmhr; nU AÊUm Q>monr, eQ>©, P|So> `m§Mm àgma ‘mÌ Xoe^a EH$m {XdgmV Pmbm hr ~m~ Z¸$rM MH$sV H$aUmar Amho. Am§XmobZmMo ZoVo gaH$maer dmQ>mKmQ>rV ì`ñV AgVmZm ho nañna KS>V hmoVo. {Z`moOZ~Õ nÕVrZo ho H$moU H$arV hmoVo hr ~m~ AOyZ JwbXñË`mV Amho; nU Am§XmobZmÀ`m ZoV¥Ëdm{edm` AÝ` eº$r Am§XmobZmV gH«$r` hmoË`m `m e§Ho$g nwï>r XoUmè`m `m KQ>Zm AmhoV; nU gaH$mar àMmam‘wio g§e`mMr gwB© amï´>r` ñd`§godH$ g§KmH$So> OmD$ eH$Vo; nU Ë`mV `mgmR>r VÏ` Agy eH$V Zmhr H$r n¡em§Mr CbmT>mb H$aÊ`mMr qH$dm n¡em§À`m ~imda CbWmnmbW H$aÊ`mMr g§KmMr na§nam Zmhr. AÊUm Am{U gd© gm‘mÝ` Am§XmobH$ OZVm Á`m~Ôb nyU©nUo AZ{^k hmoVo Aem eº$rMm dmda Am§XmobZmV hmoVm Aer e§H$m `oÊ`mMo ^`M{H$V H$aUmao AmUIr EH$ ‘hÎdmMo H$maU Amho. Iao Va `m H$maUmZo Xoe^a dmXi CR>m`bm hdo hmoVo. nU Am§XmobZ H$mimV

Xoe Á`m ZmOyH$ pñWVrVyZ OmV hmoVm Vo bjmV KoD$Z `m KQ>Zoda ‘m¡Z nmiUoM gdmªZr lo`ñH$a ‘mZbo Agmdo. ^`M{H$V H$aUmar hr KQ>Zm åhUOo bîH$aà‘wImZo nwT>o `oD$Z Am§XmobZmMo g‘W©Z H$aÊ`mMr Amho. AmOn`ªV H$moUË`mhr bîH$aà‘wImZo H$Yrhr Xoem§VJ©V KQ>Zm d KS>m‘moS>rda ^mî` Ho$bo ZìhVo; nU `m Am§XmobZmÀ`m {Z{‘ÎmmZo Vo KS>bo. bîH$ar A{YH$mè`m§Mo Hw$Qþ>§~r` n{hë`m§XmM EImÚm Am§XmobZmV gm‘rb Pmbo Agbo Var Ë`m~Ôb Amjon KoÊ`mMo H$maU Zmhr. H$maU Vmo Ë`m§Mm ZmJar A{YH$ma Amho. bîH$aà‘wImMr g{H«$`Vm hr ‘mÌ Z¸$rM qMVoMr ~m~ Amho. Am§XmobZmV gm‘rb H$m`©H$Ë`mªZm hr ~m~ qMVoEodOr ^yfUmdh dmQ>V Agob Va AmnU nm{H$ñVmZÀ`m AZw^dmdê$Z H$mhrM YS>m Z KoVm Ë`mÀ`m nmdbmda nmD$b Q>mH$m`bm CVmdri Pmbmo AmhmoV AgmM Ë`mMm AW© hmoB©b. `m Am§XmobZmÀ`m {Z{‘ÎmmZo gaH$maMr AH$‘©Ê`Vm d {ZU©` KoÊ`mMr Aj‘Vm {gÕ PmbrM Amho. `m§À`m amOdQ>rbm bîH$aà‘wI hr XþfUo XoV AgVrb Va ho gaH$ma gÎmoV amhUo {H$Vr YmoŠ`mMo Amho `mMr hr Mmhÿb Amho. bmoH$emhr d g§gXr` ‘mJm©Zo `m gaH$mabm bdH$amV bdH$a nm`CVma H$aÊ`mMr JaO bjmV Z KoVm Amåhr bmoH$nmbgmR>r ^m§S>V ~gyZ ‘moR>çm AZWm©bm Va {Z‘§ÌU XoV Zmhr AmhmoV Zm `m àíZmda A§V‘w©I hmoD$Z {dMma H$aÊ`mMr JaO Amho.

bmoH$nmb {dYo`H$mZo H$m` hmoB©b?AÊUm§Mo EH$ ghH$mar ‘Zrf {egmo{X`m m§Zr EH$m Ý`wO M°Zbdarb

MM}V ^mJ KoVmZm ho Am§XmobZ ^«ï>mMma {Z‘y©bZmgmR>r Amho Ago åhUÊ`mnojm OZbmoH$nmbgmR>r Amho Ago åhUUo ~amo~a amhrb Ago åhQ>bo Amho. ^«ï>mMma {Z‘w©bZ Am{U OZbmoH$nmb hr EH$M Jmoï> Zmhr ho Ë`m§À`m à{VnmXZmVyZ ñnï> hmoVo. OZbmoH$nmb «ï>mMma {Z‘w©bZmgmR>r Zmhr ho EH$ gË` Ë`mVyZ CKS> hmoVo. ^«ï>mMmar ì`º$rda Oa~ ~gmdr Am{U Ë`mbm O~a {ejm ìhmdr `mgmR>r bmoH$nmb Amho hr dñVwpñWVr Amho; nU Am§XmobZmV gm‘rb gd© gm‘mÝ`m§Zm ‘mÌ «ï>mMma {Z‘y©bZmMm Ombr‘ Cnm` åhUOo OZbmoH$nmb dmQ>Vmo. OZbmoH$nmb‘wio ^«ï>mMma H$‘r hmoB©b ho AÊUm hOma|darb Ë`m§À`m {dídmgm‘wio dmQ>V AgUma ho CKS> Amho. AÊUm§Zr O§Va‘§Vada OZbmoH$nmbZo ^«ï>mMma 90% H$‘r hmoB©b Ago gm§{JVbo Voìhmhr bmoH$m§Zr Ë`mda {dídmg R>odbm Am{U AmVm am‘brbm ‘¡XmZmda Ë`m§Zr hm Xmdm 65% n`ªV Imbr AmUbm Var Ë`m§Mm {dídmg T>ibm Zmhr. hm {dídmg gmW© ‘mZbm Var 65% Zr ^«ï>mMma H$‘r hmoUma `mMm AW© H$m` hmoVmo `mMm Am§XmobH$m§Zr ImobmV OmD$Z

Page 23: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

22 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

{dMma Ho$bm Amho H$m`? OZbmoH$nmbÀ`m H$joV oUmam «ï>mMma Am{U OZbmoH$nmbÀ`m H$jo~mhoaMm ^«ï>mMma Ago dJr©H$aU H$ê$Z Ë`m§Zr ^«ï>mMma {Z‘y©bZmMm {dMma Ho$bobm {XgV Zmhr. bmoH$nmbÀ`m H$joV ’$º$ bmoH$godH$ `oVmV. `m§À`mBVHo$M qH$~hþZm bmoH$godH$mnojm ‘moR>m ^«ï>mMma ì`mnma Am{U CÚmoJ OJVmV hmoVmo. hr joÌo åhUOo H$aMmoar Am{U H$mù`m n¡em§À`m {Z{‘©VrMr H$maImZo AmhoV. `mda H$moUVmhr A§Hw$e bmoH$nmbMm AgUma Zmhr. ì`mdgm{`H$m§Zr d CÚmoJnVr¨Zr ~mhoa XoemV R>odbobm H$mimn¡gm bmoH$nmb‘wio naV oB©b Aer g‘OyV H$ê$Z {Xbr OmV Agbr Var Vr Iar Zmhr. `m§À`m H$moUË`mhr ì`dhmamda bmoH$nmb {Z`§ÌU R>ody eH$Uma Zmhr. ^yI§S> bmQ>Ê`mMo àH$ma Ogo amOH$r` bmoH$m§Zr Ho$bo VgoM ‘mÜ`‘m§À`m ‘mbH$m§Zrhr Ho$boV. Aer {H$Vr Var ^«ï>mMmamMr ~oQ>o AmhoV {VWo bmoH$nmb H$mhrM H$ê$ eH$Uma Zmhr. AJXr n§VàYmZm§nmgÿZ J«m‘godH$m§n`ªV Oar bmoH$nmbÀ`m H$joV R>odbo Var {Zå‘mhr ^«ï>mMma bmoH$nmbÀ`m H$joV `oV Zmhr. `mVhr ‘moR>çm ^«ï>mMmamZo nmoIabobo g§ajUjoÌ AmYrM ~mOybm H$mTÿ>Z R>odbo Amho. J{UVr ^mfoV gm§Jm`Mo Pmbo Va gmYmaU nUo 40% ^«ï>mMma bmoH$nmbÀ`m H$joV `oB©b Am{U AÊUm§Mo åhUUo à‘mU ‘mZm`Mo Pmbo Va `m 40% ^«ï>mMmamVrb 65% ^«ï>mMma H$‘r hmoUma! åhUOo XoemV Mmbboë`m ^«ï>mMmamn¡H$r Oo‘Vo‘ 25% ^«ï>mMma bmoH$nmb‘wio H$‘r hmoB©b hm AÊUm§À`m Xmì`mMm AW© hmoVmo. hm ^«ï>mMma H$‘r H$aÊ`mgmR>r bmoH$nmbMr Or `§ÌUm C^r Ho$br OmUma Amho Ë`mgmR>r AÊUm§Zr EHy$U amï´>r` CËnÞmÀ`m 1% a¸$‘oMr VaVyX H$aÊ`mMr ‘mJUr Ho$br hmoVr. AmO Aer VaVyX 75000 H$moQ>tÀ`m KamV OmVo d 2-3 dfm©V hr a¸$‘ dmTy>Z bmI H$moQ>rÀ`m KamV OmB©b. bmoH$nmbMr `§ÌUm gaH$marM amhUma Amho Am{U gaH$mar `§ÌUm ^«ï> hmoUma Zmhr `mMr 1% Var ImÌr H$moUmbm XoVm `oB©b H$m? `m nÕVrZo {dMma Ho$bm Am{U Ë`mMo A{YH$ma d A{YH$ma H$jm `m g§~§YrÀ`m dmXm§Mm {dMma ~mOÿbm R>odbm Var bmoH$nmbÀ`m ê$nmZo AmnU H$moUVo XþIUo {dH$V KoV AmhmoV `mMr H$ënZm `oD$ eHo$b. Iar Jmoï> Aer Amho H$r {Za§Hw$e gÎmmYmè`m§Zm bJm‘ KmbÊ`mMr Am‘Mr ‘ZmnmgyZMr BÀN>m Amho Am{U Ë`mgmR>r Am‘Mr H$moUVrhr qH$‘V ‘moOÊ`mMr V`mar Amho! Xadfr©À`m EH$ bmI H$moQ>r én`o IMm©Mo gmoSÿ>Z Úm, Ë`mgmR>r Am‘Mr bmoH$emhrda nmUr gmoS>Ê`mMrXoIrb V`mar Amho. bmoH$emhrbm Amåhr EdT>o {dQ>bmo AmhmoV H$r bmoH$emhr ‘mJm©Zo {Za§Hw$e amÁ`H$Ë`m©da A§Hw$e R>odVm `oVmo hm {dMmahr Am‘À`m ‘Zmbm {edV Zmhr. Amnë`m Aem ‘mZ{gH$VoVyZ Am§XmobZmVrb gh^mJ bmoH$emhr ì`dñWobm g§H$Q>mV Q>mH$Umam Zmhr H$m `mMo ñdV:bmM àm‘m{UH$ CÎma XoÊ`mMr hr doi Amho.

gdm}ƒVoÀ`m ‘`m©Xm `m Am§XmobZmÀ`m {Z{‘ÎmmZo EH$m ‘hÎdmÀ`m ‘wÚmda MMm© gwê$ Pmbr

Amho Vmo ‘wÔm åhUOo bmoH$emhrV gdm}ƒ H$moU? bmoH$ H$r g§gX? `m ‘wÚm§da XmoÝhr ~mOy§Zr Q>moH$mMr ‘Vo ì`º$ hmoV AmhoV. Iao Va AmXe© pñWVr hr Amho H$r Agm àíZM {Z‘m©U hmoVm H$m‘ Z`o. H$maU g§gX hr bmoH$m§Mo à{V{Z{YËd H$aUmar g§ñWm Amho; nU Agm àíZ {Z‘m©U hmoÊ`mMr XmoZ H$maUo AmhoV. EH$ Va, bmoH$à{V{ZYr Amnë`m ‘VXma g§KmMo Iè`m AWm©Zo à{V{Z{YËd H$arV Zmhr. {Zåå`mhr ‘VXmam§Mo Ë`mbm g‘W©Z bm^V Zmhr. {ZdSÿ>Z Joë`mZ§Va bmoH$m§Mm Ë`m§À`mda A§Hw$e amhrb Aer ì`dñWm {dH${gV H$aÊ`mV Ambobo An`e Amho.

g‘w{MV H$m`ÚmMm A^md d ‘VXmam§Mo ‘VXmZmH$So> hmoV Agbobo Xwb©j hr `m ‘mJMr H$maUo AmhoV. AmOMr ì`dñWmM Aer Amho H$r Ë`mV à{V{ZYrMo {Za§Hw$e ~ZUo ghO g§^d Amho Am{U Ë`mMo Xþîn[aUm‘ bmoH$m§Zm ^moJmdo bmJUo An[ahm`© Amho. `mVyZM AmOÀ`mgmaIm g§Kf© C^m amhVmo. Aem g§Kfm©VyZ H$moUmMr gdm}ƒVm {gÕ hmoD$ eH$V Zmhr. Aem g§Kfm©VyZ gdm}ƒVm {gÕ H$aÊ`mMm añË`mdarb bmoH$m§Zr qH$dm g§gXoV ~gboë`m à{V{ZYtZr à`ËZ Ho$bm Va Ë`mVyZ ’$º$ AamOH$Vm ‘mOob. bmoH$emhrV bmoH$m§Mr gdm}ƒVm A§{V‘V: ‘V noQ>rVyZM àH$Q> hmoV AgVo ho {dgê$Z MmbUma Zmhr. añË`mda CVê$Z ^mdZm Am{U ‘V ì`º$ H$aÊ`mMm bmoH$m§Mm A{YH$ma Amho Am{U Ë`m§À`m ‘VmMm AmXa Am{U H$Xa H$aUo ho H$m`Xo ‘§S>imV ~gboë`m à{V{ZYtMo H$V©ì` Amho EdT>rM {ZînÎmr `m g§Kfm©VyZ Pmbr Va bmoH$emhr ~iH$Q> hmoB©b. bmoH$m§À`m ^mdZm bmoH$àVr{ZYtZm H$iVM ZgVrb Va ‘VnoQ>rÛmao Ë`m§Zm nm`CVma H$aUo hmM ‘mJ© CaVmo. AÝ` ‘mJm©Zo g§gXoMo ZmH$ Xm~yZ Amnbo åhUUo ‘mÝ` H$ê$Z KoÊ`mMm à`ËZ {H$Vr KmVH$ R>ê$ eH$Vmo `mMr CXmhaUo B{VhmgmV AmhoV. 30000 À`m O‘mdmÀ`m ‘XVrZo BQ>br‘Yrb amo‘À`m añË`mda {R>æ`m ‘m§Sÿ>Z Am{U {VWë`m nmb©‘|Q>bm doT>m KmbyZ ‘wgmo{bZrZo gÎmm H$m~rO Ho$br hmoVr `m KQ>Zobm AOÿZ 100 df} nyU© ìhm`MrM Amho. m Am§XmobZmV XmoÝhr ~mOy§Zr gdm}ƒVoMm XmI{dbm Jobobm Ah§H$ma KmVH$ diUmda oD$Z nmoMbm hmoVm ho g‘OyZ KoÊ`mV d ‘mÝ` H$aÊ`mV Iam àm‘m{UH$nUm Amho. Amnë`m ‘ZmV H$m` Amho hoXooIrb ZrQ> VnmgÊ`mMr JaO Amho. Amnë`mbm bmoH$nmb hdm H$r bmoH$à{V{ZYrda A§Hw$e hdm `mMo CÎma Amnbo AmnU emoYbo nm{hOo. bmoH$ à{V{ZYrda A§Hw$e R>odÊ`mMm AmgyS> AmnU Xþgè`mÀ`m hmVr XoÊ`mgmR>r H$m OrdmMo amZ H$arV AmhmoV? bmoH$emhrV hm AmgÿS> OZVoÀ`m hmVrM am{hbm nm{hOo. Am‘À`m à{V{ZYrMo gwàr‘ H$moQ>© qH$dm AmUIr H$moUr CnQ>gw§^ H$mZ YarV AgVrb Va Vmo Amnbm A{YH$ma Amho ho {dgê$Z Amåhr Q>mù`m dmO{dÊ`mMo H$m‘ H$aVmo. {OWo OZVm Amnë`m A{YH$mamMo ^mZ Z R>odVm Amnë`m A{YH$mamda nmUr gmoS>Ê`mV AmZ§X ‘mZVo Voìhm bmoH$emhrÀ`m ^{dVì`mMr qMVm H$aÊ`mMo {Xdg `oVmV. bmoH$à{V{ZYtdarb OZVoÀ`m A§Hw$emMm n`m©` bmoH$nmb Zmhr Va amBQ> Qÿ> [aH$m°b, amBQ> Qÿ> [aOoŠQ>, ‘VXmZmMr Q>¸o$dmar eVà{VeV amhrb `mda ^a XoUmè`m {ZdS>UÿH$ gwYmaUm AmhoV. Ë`mgmR>r H§$~a H$gÊ`mMr Iar JaO Amho. bmoH$emhrV bmoH$m§Mr gdm}ƒVm `m {ZdS>UyH$ gwYmaUm§‘YyZ àñWm{nV hmoUma Amho. bmoH$nmbmZo amÁ`H$V} YmoŠ`mV `oVrb Aer Am‘Mr g‘OÿV Amho, nU bmoH$nmbm‘wio Iar YmoŠ`mV `oUma Amho Vr bmoH$m§Mr gdm}ƒVm! bmoH$m§Mo loð>Ëd d bmoH$nmbMo loð>Ëd m nañna{damoYr g§H$ënZm AmhoV Am{U bmoH$nmbÀ`m {Z{‘©VrVyZ bmoH$m§Mr gdm}ƒVm {gÕ H$aÊ`mÀ`m ~mVm åhUOo {Zìdi AmË‘d§MZm Amho.

gwYmH$a OmYd nm§T>aH$dS>m, {O.`dV‘mi ‘mo. 9422168158

[email protected]://myblog-common-nonsense.blogspot.com/

��

Page 24: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

23eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

g‘mOmMr OgOer nþT>o dmQ>Mmb hmoV OmVo VgVer Z¡{VH$Vm Am{U ^«ï>mMmamMr n[a‘mUo ~XbV OmUo An[ahm`© AgVo. H$mbMr AZ¡{VH$Vm hr AmOMr Z¡{VH$Vm d H$mbMm Ag§ñH¥$VnUm hm AmOMm g§ñH¥$VnUm R>am`bm bmJVmo. AmOr~mB©bm ZmVrÀ`m S´og‘Ü`o Ag§ñH¥$VnUm {XgUo, ZmVdmbm AmOmo~mMo {dMma gZmVZ dmQ>m`bm bmJUo qH$dm gmgy Am{U gwZoÀ`m {dMmamV OZaoeZ J°n {Xgm`bm bmJUo, hm gm‘y{hH$ ‘mZ{gH$VoVrb ~Xb `mM dmhË`m H$mimÀ`m dmhË`m ~XbmVyZ Ambobm AgVmo. H$mimZwê$n ^«ï>mMmamÀ`m ì`m»`mM ~XbV Joë`mZo H$mbÀ`m ^«ï>mMmamMr OmJm AmO {eï>mMmamZo KoVbr AgVo. ‘mÌ ^«ï>mMma nydm©nma H$mimnmgyZ MmbV Ambm Agbm Var AmOÀ`m EdT>r AË`wƒ nmVir H$YrM JmR>bobr ZìhVr, Ago ‘mÌ Z¸$rM åhUVm `oB©b. ^«ï>mMmamMo ‘w»` H$maU gaH$maÀ`m MþH$sÀ`m YmoaUmVM XS>bobo Agë`mZo, amÁ`H$V} hoM ‘w»`V: ^«ï>mMmamV Sþ>~bobo Agë`mZoM ^«ï>mMmambm amO‘mÝ`Vm {‘imë`mMo AKmo{fV ñdê$n àmá Pmbo Amho. ^«ï>mMma EH$m {ZhrV ‘`m©Xon`ªV IndÿZ KoVbm OmD$ eH$Vmo nU AmO emgH$r` Am{U àemgH$r` ^«ï>mMmamZo ‘`m©XoÀ`m gd© gr‘m Amobm§S>ë`m AmhoV. Ë`m‘þio ^«ï>mMmambm Amda KmbUo hr H$mimMr JaO Pmbr Amho. ZmH$mbm gþgø AgUmam ‘moVr Xm{JZm R>aV Agbm Var VmoM ‘moVr Oa ZmH$mnojm OS> ìhm`bm bmJbm Va Vo Agø d hm{ZH$maH$ R>aV AgVo ‘J Ë`mbm H$mTÿ>Z ’o$H$Ê`m{edm` JË`§Va CaV ZgVo. «ï>mMmamZo Z¡{VH$Vm Am{U gä`VoÀ`m nma ì`m»`mM ~XbÿZ Q>mH$ë`m AmhoV. Y‘©-n§WmÀ`m {eH$dUr d ‘yë`o ^«ï>mMmamÀ`m ~m~VrV B{VhmgO‘m Pmbobr AmhoV. Y‘©n§Wm§da qH$dm nmnnwÊ`mda lÕm ~miJUmao ^«ï>mMmamnmgÿZ Xÿa AmhoV, Ago H$mhr AmO {MÌ am{hbobo Zmhr.

^«ï>mMmam‘þio d¡VmJboë`m OZVobm AmVm XmhH$ MQ>Ho$ ~gÿ bmJë`mZo Ë`m{damoYmV àM§S> OZ‘mZg V`ma ìhm`bm bmJbo Amho. ^«ï>mMma {Z‘ÿ©bZm{df`r Ë`m§À`mV EH$‘V Agbo Var H$amd`mÀ`m Cnm``moOZm§g§X^m©V ‘mÌ ‘V{^ÞVm AmT>iVo. ^«ï>mMma g§nbm nm{hOo Ago Á`m§Zm dmQ>Vo, Ë`m§À`mV ^«ï>mMma g§n{dÊ`m{df`rMo àm‘w»`mZo XmoZ ‘Vàdmh AmT>iVmV.

H$R>moa OZbmoH$nmb : Q>r‘ AÊUm Am{U Ë`m§À`m g‘W©H$m§Zm H$R>moa OZbmoH$nmb {dYo`H$ AmUbo H$r, ^«ï>mMmambm Amim ~gob Ago dmQ>Vo. `mì`{V[aº$ BVa H$mhr R>mog Cnm``moOZm H$aUo JaOoMo Amho, Aem VèhoÀ`m ^ÿ{‘Ho$Mo AOÿZ Var Ë`m§Zr gÿVmodmM Ho$bobo Zmhr qH$dm mg§X^m©V Ë`m§Zm emór` qH$dm A{YH$ Vm{H©$H$ {dMma H$aÊ`mMr ’$maer JaO ^mgV Amho, Agohr {XgV Zmhr.

Z¡{VH$VoMr nmVir C§MmdUo : bmoH$nmb dJ¡ao AmUë`mZo ^«ï>mMma g§nUma Zmhr H$maU ^«ï>mMmamMr gþédmV Z¡{VH$VoMr nmVir Imbmdë`mZo Pmbr Ago Á`m§Zm dmQ>Vo Ë`m§Mr bmoH$nmbmZo H$mhrhr gmÜ` hmoUma Zmhr, Aer YmaUm Amho. Ë`mgmR>r OZOmJaU H$ê$Z OZVoV Cƒ H$moQ>rMr Z¡{VH$Vm éO{dbr nm{hOo Ago Ë`m§Zm dmQ>Vo.

‘bm ‘mÌ Vgo dmQ>V Zmhr. H$R>moa OZbmoH$nmb AmUë`mZo qH$dm Z¡{VH$VoMr nmVir C§Mmdë`mZo A§eV… ^«ï>mMmambm Amim ~gob na§Vÿ Am{W©H$ ^«ï>mMma nyU©V… {Z`§ÌUmV `oD$M eH$Uma Zmhr. H$maU ‘mJrb boImV åhQ>ë`mà‘mUo ‘Zþî`ñd^mdmVM {d{dYVm ^abr Amho. Am{W©H$ ^«ï>mMmamÀ`m AZþf§JmZo {dMma Ho$ë`mg ‘Zþî`ñd^mdmMo T>mo~i‘mZmZo Mma àH$mamV dJr©H$aU H$aVm `oB©b.

A) H$mhr ì`º$r {ZîH$b§H$ Mm[aÍ`mÀ`m AgVmV. Ë`m§Zm Z¡{VH$VoMr MmS> AgVo Am{U Ë`m§À`m ‘ZmV

dmL²>‘¶ eoVr * J§JmYa ‘wQ>o

gÎmmñWi hoM ^«ï>mMmamMo gdmªV ‘moR>o VrW©joÌ : CÎmamY©

J§JmYa ‘wQ>o

bm`gÝg-H$moQ>m-na{‘Q>À`m A{VaoH$m‘þio amOH$maUr Am{U àemgH$r` ‘§S>ir¨Zm MaÊ`mgmR>r ‘moR>o Hw$aU CnbãY Pmbo Amho. Q>ßß`mQ>ßß`mda {Z‘m©U Pmboë`m emgH$r` Mmam H|$Ðm§da A§Hw$e bmdÊ`mgmR>r Omon`ªV YmoaUmË‘H$ nmdbo CMbÊ`mV `oV Zmhr Vmon`ªV ^«ï>mMmamda {Z`§ÌU {‘idUo H$R>rU Amho. AÊUm hOma|Mo ^«ï>mMmam{damoYmVrb Am{U OZbmoH$nmb {dYo`H$mÀ`m g‘W©ZmW© gþê$ Agbobo Am§XmobZ `m {XeoZo Q>mH$bobo n{hbo nmD$b Amho EdT>oM åhUVm `oB©b. Q>r‘ AÊUmbm OZbmoH$nmb {dYo`H$mÀ`m ‘gþÚmIoarO H$amd`mÀ`m

AÝ` Cnm``moOZm§~Ôb AOÿZhr ZrQ>er ‘m§S>Ur H$aVm Ambobr Zmhr. JaOoZþgma doimodoir Q>r‘ AÊUm doJdoJio {dMma ‘m§S>VmV, Ë`m§À`m {dMmamV EH${OZgrnUm ’$magm AmT>iV Zmhr, ho AZoH$doim {gÕ Pmbobo Amho.

Page 25: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

24 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

g‘mOm{df`rMm gÝ‘mZhr AgVmo.~) H$mhr ì`º$r g‘mOmbm d H$m`Úmbm rV ZmhrV nU Z¡{VH$Vobm

gdm}ƒ ñWmZ XoVmV.H$) H$mhr ì`º$r¨À`m Am`þî`mV Z¡{VH$Vobm A{O~mV ñWmZ ZgVo

nU H$m`Úmbm AË`§V Km~aUma²`m AgVmV.S>) ‘mÌ ì`º$r¨Mm EH$ dJ© Agmhr AgVmo H$r Vmo H$embmM Oþ‘mZV

Zmhr. Zm Z¡{VH$Vobm Zm H$m`Úmbm. Z¡{VH$Vobm Am{U H$m`Úmbm Z Oþ‘mZUmam dJ© H$m`‘M ñdmW© gmYÊ`mgmR>r g§YrÀ`m emoYmV AgVmo. ZmZm{dY H$á²`m bT>drV AgVmo, H$m`ÚmVrb nidmQ>m emoYÿZ Amnbo C{Ôï> gmÜ` H$aÊ`mMm gVV à`ËZ H$aV AgVmo.

A Am{U ~ dJ©àH$mamVrb ì`º$r ñd‘Or©ZoM dm‘‘mJm©Zo OmÊ`mMo Q>miVmV. Ë`m§Mm ñdV…Mm ñdV…da Vm~m AgVmo. Ë`m§Zm Eo{hH$ qH$dm ^m¡{VH$ gþImnojm AmË‘gþI ‘hÎdmMo dmQ>Vo. Aem ì`º$r ^«ï>mMmamer XÿamÝd`mZohr Amnbm g§~§Y `oD$ XoV Zmhr. nU øm ì`º$r amOH$maUmV qH$dm àemgZmV Om`Mo Q>miVmV. Cƒ AmXe© KoD$Z amOH$maUmV Joë`mM Va AmOÀ`m H$mimV h‘Img A`eñdr hmoD$Z AS>JirV ’oH$ë`m OmVmV. Cƒ AmXe© KoD$Z àemgZmV dmdaVmZm Aem ì`º$r¨Mr nþaonÿa X‘N>mH$ hmoVo. àemgZmV EH$bH$m|S>r qH$dm {ZaW©H$ ^ÿ{‘H$m dmQ>çmbm `oVo. BVam§à‘mUoM ^«ï>mMmamV gm‘rb hmoVm `oV Zgë`mZo dma§dma àemgH$r` ~Xë`m§Zm gm‘moao Omdo bmJVo. `m ì`º$r ñdV…hÿZM ^«ï>mMma H$arV Zgë`mZo `m§Zm H$m`Xm qH$dm Z¡{VH$Vm {eH${dÊ`mMr JaOhr CaV Zmhr.

~ dJ©àH$mamVrb ì`º$r¨Zm Z¡{VH$VoMo YSo> XoD$Z qH$dm H$m`ÚmMm YmH$ XmIdÿZ ^«ï>mamnmgÿZ amoIbo OmD$ eH$Vo. ‘J Z¡{VH$Vm H$moUr HwUmbm {eH$dm`Mr `mMm {dMma H$aUo Amdí`H$ R>aVo. kmZXod, VþH$mam‘m§Mm H$mi g§në`mZ§Va JmS>Jo~m~m, VþH$S>moOr ‘hmamO m§À`mgmaIo WmoSo>’$ma AndmX dJibo Va Z¡{VH$VoMr {eH$dU XoUmè¶m bmoH${ejH$m§Mr {nT>rM b`mg Jobr Amho. emim-‘hm{dÚmb`rZ Aä`mgH«$‘mV Z¡{VH$VoMr {eH$dU hm CÔoeM {ZH$mbr H$mT>Ê`mV Ambm Amho. emgH$r` qH$dm {Z‘emgH$r` {ejU g§ñWobm bmM {Xë`m{edm` {ejH$mMr qH$dm àmÜ`mnH$mMr ZmoH$arM {‘iV Zgob Va ‘J Aem n[apñWVrV AmOÀ`m `þJmVrb Jþê$ qH$dm JþéHw$bmÀ`m ñWmZr {Z‘m©U Pmboë`m {ejUg§ñWm H$moUË`m Vm|S>mZo {dÚmÏ`mªZm Z¡{VH$VoMo YSo> XoUma, mMmhr {dMma Pmbm nm{hOo. Aem Zr{V‘Îmm J‘{dboë`m {ejUì`dñWoV {eHy$Z ~mhoa nS>Umam ~ àH$mamVrb ‘Zþî`ñd^md Agbobm {dÚmWr© àemgZmV Jobm qH$dm amOH$maUmV Jobm Va VoWo ^«ï>mMmamnmgÿZ A{bá amhrb Aer H$ënZmM H$aUo ‘ÿI©nUmMo R>aVo. nU ~ àH$maÀ`m ì`º$r H$m`Úmbm Km~aUma²`m Agë`mZo H$R>moa H$m`ÚmZo Am{U Ë`mÀ`m A§‘b~OmdUrZo dR>Urda `oD$ eH$VmV. Ë`m§À`mgmR>r H$R>moa OZbmoH$nmbmgmaIm H$m`Xm am‘~mU BbmO R>ê$ eH$Vmo.

S> àH$mamVrb ì`º$r ‘mÌ Z¡{VH$Vm Am{U H$m`Xm Xmohm|Zmhr Km~aV Zmhr. Z¡{VH$Vm ~mgZmV Jþ§S>miÿZ H$m`Úmbm hdo Vgo dmH${dÊ`mV hr ‘§S>ir Va~oO AgVmV. AmO ^«ï>mMmamZo Oo CJ« ê$n YmaU Ho$bo Amho Ë`mMo IaoIþao H$maU `oWoM XS>bo Amho.

Cƒ {ejU KoUo Am{U àemgZmV ZmoH$ar {‘i{dUo, `m XmoÝhr àH$mam‘Ü`o nm` amodÊ`mMm AmYmaM Oa JþUdÎmonojm Am{W©H$à~iVoda AmYmabobm Agob Va VoWo Z¡{VH$VoMr ^mfm Ho$di {XImdmM R>aV

AgVo, ho ‘mÝ` Ho$boM nm{hOo.àM{bV ì`dñWoV ^«ï>mMmamMr A{Zdm`©VmAmO amOH$maUXoIrb AË`§V ‘hmJSo> Pmbo Amho. VþaiH$

AndmX dJibo Va ImgXmaH$rMr {ZdS>UÿH$ bT>m`bm H$moQ>çdYr én`o IM© Ho$bm OmVmo. IM© H$aÊ`mÀ`m ~m~VrV EH$EH$ C‘oXdma AmR>-ZD$-Xhm A§H$rg§»`m nma H$aVmo, ho AmVm bnÿZ am{hbobo Zmhr. Á`mbm amOH$maUmV Om`Mo Agob Ë`mbm àW‘ ~è¶mn¡H$r ‘m`m O‘{dë`mIoarO amOH$maUmV OmÊ`mMo ñdßZhr nmhVm `oV Zmhr. amOH$maUmV OmUo Xÿa; Ho$di ñdßZ nmhm`Mo Agob Var ‘m`m O‘{dÊ`mgmR>r ^«ï>mMma H$aUo An[ahm`© Am{U A{Zdm`© Pmbo Amho.

bmoH$emhrÀ`m ‘mJm©Zo XoemVrb gd©M ZmJ[aH$m§Zm {ZdS>UþH$m bT>Ê`mMo A{YH$ma AmhoV, ho dmŠ` Cƒmam`bm gmono Amho. nU {ZdS>UÿH$ bT>dm`Mr Pmë`mg ^maVmVrb ZìdX Q>¸o$ OZVoH$So> H$moQ>çdYr én`o AmhoV Hw$R>o? amOH$maU Am{U gÎmmH$maUmda H$m`‘Mr ‘O~ÿV nH$S> R>odÊ`mgmR>r ^«ï>mMmamÀ`m ‘mÜ`‘mVÿZ àñWm{nV ì`dñWoH$So> EdT>o àM§S> Am{W©H$ nmR>~i V`ma Pmbo Amho H$r, AmVm XoemVrb ZìdX Q>¸²$`m§nojm OmñV OZVoMo amOH$maUmH$So> OmUmao gd© añVo ~§X Pmbo AmhoV.

åhUÿZ ^«ï>mMma {Z`§ÌU qH$dm ^«ï>mMma‘þº$rMm {dMma H$aVmZm EH$ Jmoï> bjmV KoVbr nm{hOo H$r, emgZ Am{U àemgZmda KÅ> nH$S> R>odÿZ Agbobo gd© àñWm{nV ho S> `m dJ©àH$mamVrbM Amho. `m§Zm Z¡{VH$VoMo YSo> {eH$dUo Ogo Cn`moJmMo Zmhr Vgo H$R>moa H$m`Xo H$ê$Zhr ’$magm Cn`moJ Zmhr, H$maU H$m`Xo ~Z{dUmaohr VoM, H$m`Xo am~{dUmaohr VoM Am{U gmo`rZþgma H$m`Úmbm hdo Vgo dmH${dUmaohr VoM; Agm EH§$XarV ‘m‘bm Amho.

ZoVm VñH$a, Jþ§S>m A\$gagd© ~mOÿ§Zr {dMma H$aVm EH$ ‘þÔm ghO CbJS>V OmVmo H$r,

Ho$di Z¡{VH$VoMr {eH$dU XoD$Z qH$dm H$R>moa H$m`Xo Ho$ë`mZo ^«ï>mMma AmQ>moŠ`mV `oÊ`mMr eŠ`Vm Zmhr. Z¡{VH$Vm Am{U H$m`Xo `m§Zmhr H$mhr ‘`m©Xm AmhoV, ho àW‘ bjmV KoVbo nm{hOo. ñdmV§Í`moÎma H$mimV ‘. Jm§Yr¨Mm ñdXoer-Jm§YrdmX ~mgZmV Jþ§S>miÿZ Zohê${ZVrMo `m XoemÀ`m emgH$r` ì`dñWoda amonU H$aÊ`mV Ambo. gÎmoMo {dH|$ÐrH$aU H$aÊ`mEodOr gÎmoÀ`m H|$ÐrH$aUmbm MmbZm XoÊ`mV Ambr. bm`gÝg-H$moQ>m-na{‘Q>Mo amÁ` àñWm{nV H$aÊ`mV Ambo. XoemVë`m 90-95 Q>¸o$ bmoH$m§Zm A{O~mV A¸$b Zmhr, Ago J¥hrV Yê$Z `m 90-95 Q>¸o$ gm‘mÝ` OZVoda nþT>mar Am{U gaH$mar ZmoH$am§Mo nmdbmonmdbr {Z`§ÌU bmXÊ`mV Ambo. Ë`mVÿZM Xoembm {dH$mgmH$So> ZoÊ`mMr Am{U XoemMm JmT>m gj‘nUo Mmb{dÊ`mMr nmÌVog{hV A¸$b Ho$di nþT>mar d ZmoH$aehm `m§ZmM Amho; Cd©[aV 90-95 Q>¸o$ Am‘ OZVm åhUOo Ho$di {Z~þ©Õ, Xoe~þS>dr, V§Q>oImoa, H$a~þS>dr Amho, Aem VèhoMo {d{MÌ OZ‘mZg `m XoemV V`ma Pmbo. nþT>mar qH$dm ZmoH$aemhr `m§Mr arVga nadmZJr {‘i{dë`m{edm` 90-95 Q>¸o$ Am‘ OZVobm H$mhrhr H$aVm `oV Zmhr, Ago {MÌ V`ma Pmbo. Am‘ OZVm Xþ~©b Am{U ‘ÿR>^a amÁ`H$V}-ZmoH$aemhr àM§S> e{º$embr Ago g‘rH$aU {Z‘m©U Pmbo. ñdmV§Í`moÎma H$mimV gmao A{YH$ma ZmoH$aemhrÀ`m AIË`marV Jobobo AmhoV. H$mhrhr H$aÊ`mgmR>r nþT>o nmD$b Q>mH$m`Mo åhQ>bo Va nmdbmonmdbr ZmoH$aemhr AmS>dr `oVo. eoVr H$am`Mr Agmo H$r ì`mnma,

Page 26: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

25eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

CÚmoJ H$am`Mm Agmo H$r ñd`§amoOJma, hr ZmoH$aemhr OmJmoOmJ AS>dUþH$rgmR>r R>mU ‘m§Sÿ>Z ~gbobr AmT>iVo. AJXr ñdV…Mo ‘H$mZ ñdV…Mo OmJoda ~m§Ym`Mo R>adbo Var H$mJXmonÌm§À`m O§Omimbm Vm|S> Úmdo bmJVo. hr ZmoH$aemhr H$YrM H$moUmbm H$gbrM ‘XV H$arV Zmhr. CbQ> AmË‘hË`mJ«ñV HwQþ>§~mMo gm§ËdZ H$aÊ`mEodOr n°Ho$Oda S>„m ‘mê$Z OmVo. dmhZ H$go Mmbdm`Mo `mMo {ejU XoV Zmhr ‘mÌ bm`g§g XoÊ`mgmR>r CH$iVm `oB©b VodT>m {ZYr CH$iVo. ZmoH$aemhrMm àË`oH$ {d^mJ `mM VèhoZo MmbVmo. Am‘Xma-ImgXma-‘§Ìr Xa nmM dfm©Zo ~XbV amhVmV. Ë`m§À`m ‘mb‘ÎmoMo AmH$ma‘mZ d KZVm XmoÝhr ~XbV OmVo nU Am‘ OZVoMo Zer~ H$mhr Ho$ë`m ~XbV Zmhr. gaH$mao ~XbVmV nU gaH$mar Yoæ`YmoaUo Amho VrM H$m`‘ amhVmV. gÎmmYmar ~XbVmV nU gÎmm ~XbV Zmhr åhUÿZ Am‘OZVoMo àíZhr {ZH$mbr {ZKV Zmhr. gÎmoH$So> OmUmar nmdbo OZgodm H$aÊ`mÀ`m CÔoemZo Zìho Va gÎmoV Agboë`m ‘{bÚm§À`m AmH$f©UmZo gÎmoH$So> AmH${f©V hmoVmV, ho ‘ÿb^ÿV VÎd ‘mÝ` Ho$ë`mIoarO Am{U Ë`m AZþê$n Cnm``moOZm Ho$ë`mIoarO ^«ï>mMmamMm àíZ {ZH$mbr {ZKUo Ho$di AeŠ` Amho.

Govt resolve no problem, govt is the Problem.bm`gÝg-H$moQ>m-na{‘Q>À`m A{VaoH$m‘þio amOH$maUr Am{U

àemgH$r` ‘§S>ir¨Zm MaÊ`mgmR>r ‘moR>o Hw$aU CnbãY Pmbo Amho. Q>ßß`mQ>ßß`mda {Z‘m©U Pmboë`m emgH$r` Mmam H|$Ðm§da A§Hw$e bmdÊ`mgmR>r Omon`ªV YmoaUmË‘H$ nmdbo CMbÊ`mV `oV Zmhr Vmon`ªV ^«ï>mMmamda {Z`§ÌU {‘idUo H$R>rU Amho. AÊUm hOma|Mo ^«ï>mMmam{damoYmVrb Am{U OZbmoH$nmb {dYo`H$mÀ`m g‘W©ZmW© gþê$ Agbobo Am§XmobZ `m {XeoZo Q>mH$bobo n{hbo nmD$b Amho EdT>oM åhUVm `oB©b. Q>r‘ AÊUmbm OZbmoH$nmb {dYo`H$mÀ`m ‘gþÚmIoarO H$amd`mÀ`m AÝ` Cnm``moOZm§~Ôb AOÿZhr ZrQ>er ‘m§S>Ur H$aVm Ambobr Zmhr. JaOoZþgma doimodoir Q>r‘ AÊUm doJdoJio {dMma ‘m§S>VmV, Ë`m§À`m {dMmamV EH${OZgrnUm ’$magm AmT>iV Zmhr, ho

AZoH$doim {gÕ Pmbobo Amho. Xa dfm©bm Mmirg hOma H$moQ>rnojm OmñV ^«ï>mMma Agboë`m ameZì`dñWoV Am‘ÿbmJ« ~Xb KS>dÿZ AmUÊ`mV Ë`m§Zm ñdmañ` Zmhr, hohr {XgÿZ Ambo Amho. ^«ï>mMmamÀ`m {damoYmV OZ‘mZg Vmn{dÊ`mMo ‘moR>o H$m`© AÊUm§Zr Ho$bo Amho, ho Oar Iao Agbo Var Ho$di OZbmoH$nmb {dYo`H$m‘þio ^«ï>mMma AmQ>moŠ`mV `oB©b, hm Ho$di H$ënZm{dbmg Amho. ^«ï>mMma g§n{dÊ`mgmR>r àW‘ bm`gÝg-H$moQ>m-na{‘Q>Mo amÁ` g§ndUo JaOoMo Amho. nU Zo‘H$m hmM ‘þÔm gmoSÿ>Z ~mH$r Adm§Va ‘þÚm§daM MMm© Ho$br OmV Amho. Ka^a Jÿi Am{U gmIa AñVmì`ñV ngadÿZ Úm`Mr, ‘J ‘þ§½`m§Zm gmIa ImÊ`mnmgÿZ amoIÊ`mgmR>r EH$ `§ÌUm {Z‘m©U H$am`Mr. ‘mem§Zm hmH$bÊ`mgmR>r Xþgar `§ÌUm {Z‘m©U H$am`Mr. ‘mH$moSo> AS>dÊ`mgmR>r {Vgar `§ÌUm {Z‘m©U H$am`Mr. `m `§ÌUm§Zm ‘þ§½`m-‘mem§-‘mH$moS>çm§Zm AS>dÊ`mV `e `oV Zmhr Ago {Xgbo H$r MdWr `§ÌUm C^maÊ`mMr ‘mJUr H$am`Mr, Agm gmam hm àH$ma Mmbbobm Amho. Jÿi qH$dm gmIa hdm~§X S>ã`mV R>odbr H$r ‘þ§½`m-‘mem§Zm ghO MaÊ`mgmR>r CnbãY AgUmao H|$Ð AmnmoAmn Zï> hmoVo Am{U àíZ ghOJË`m {ZH$mbr {ZKVmo. AJXr Ë`mM YVr©da ^«ï>mMma {Z`§{ÌV H$aÊ`mgmR>r ^«ï>mMmamMm CJ‘ Am{U e{º$embr H|$Ðo emoYÿZ Vr Zï> Ho$br nm{hOoV. VaM ^«ï>mMmamda {Z`§ÌU {‘idUo eŠ` Amho. nU ‘mem-‘mH$moSo> hmH$bÊ`mÀ`m ZmdmImbr `m `§ÌUm§ZmM JþimgmIaoda S>„m ‘mam`Mm Agë`mZo Vo ghOmghOr H$moUË`mhr ì`dñWm~Xbmbm amOr hmoVrb, Aer eŠ`Vm AmO Var {XgV Zmhr.

J§JmYa ‘wQ>oAmdu N>moQ>r - 442307, Vh. qhJUKmQ>, {O. dYm©.

[email protected], ‘mo. 9730582004

��

AmO amOH$maUXoIrb AË`§V ‘hmJSo> Pmbo Amho. VþaiH$ AndmX dJibo Va ImgXmaH$rMr {ZdS>UÿH$ bT>m`bm H$moQ>çdYr én`o IM© Ho$bm OmVmo. IM© H$aÊ`mÀ`m ~m~VrV EH$EH$ C‘oXdma AmR>-ZD$-Xhm A§H$rg§»`m nma H$aVmo, ho AmVm bnÿZ am{hbobo Zmhr. Á`mbm amOH$maUmV Om`Mo Agob Ë`mbm àW‘ ~è¶mn¡H$r ‘m`m O‘{dë`mIoarO amOH$maUmV OmÊ`mMo ñdßZhr nmhVm `oV Zmhr. amOH$maUmV OmUo Xÿa; Ho$di ñdßZ nmhm`Mo Agob Var ‘m`m O‘{dÊ`mgmR>r ^«ï>mMma H$aUo An[ahm`© Am{U A{Zdm`© Pmbo Amho.bmoH$emhrÀ`m ‘mJm©Zo XoemVrb gd©M ZmJ[aH$m§Zm {ZdS>UþH$m bT>Ê`mMo A{YH$ma AmhoV, ho dmŠ` Cƒmam`bm gmono Amho. nU {ZdS>UÿH$ bT>dm`Mr Pmë`mg ^maVmVrb ZìdX Q>¸o$ OZVoH$So> H$moQ>çdYr én`o AmhoV Hw$R>o?

Page 27: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

26 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

ZmB©cmOmZo Or ‘§S>irMm[aͶg§nÞ amhVmV...VrM gdmªV OmñV^«ï>mMmamda ~mocVmV !!

ho H$m¶ Amåhr {c{hʶmVyZ ~mocV AmhmoV ¶mMo Vwåhmcm Amü¶© dmQ>oc! ho Amü¶© dmQ>co Va Vmo Am‘Mm ZmB©cmO Amho, H$maU H$m§ÚmMm Y§Xm nwÝhm J§Xm Pmcm Amho, Va cmë¶m Am{U ‘mdm ZmdmMo XmoÝhr ^mD$ ¶mdfuhr lr¶wV H$mnygamd ¶m§À¶m dmdamV ‘w¸$m‘mcm ¶oUma AmhoV. ho EH$sH$S>o Amho Va XþgarH$S>o ZmB©cmOmZo Ho$di Am‘À¶m ^º$m§ZmM AWm©V gmè¶m eoVH$è¶m§ZmM Mm[aͶg§nÞ OJV amhʶmMo ^moJ Z{e~mV Amcoco AmhoV. ¶m Mm[aͶg§nÞ amhʶmVyZM H$YrH$Yr nmoQ>{VS>H$sZo ^«ï>mMmamda ~mocʶmMm C‘mim ¶oUma Amho Vmo dm§PmoQ>m Amho. ¶m C‘mù¶m‘mJo H$moUVr ^mdZm Amho, Va Vr Amho H$s,

gXm A§Var Vo Xodm’$º$ ZmoQ>m§Zm nmhr &‘mJUo ho Amho ˶m§MoamoO AZ² gXmhr &&ho Amnë¶mdarc {Z¶§ÌU ñnï>nUo J¥hrV

Yam¶cm haH$V Zmhr. ho {dícofU Oam JyT> Amho ho cjmV ¿¶m. AmnU gmar ^y‘r{Zð> coH$a§ AmhmoV. AmOhr ˶m H$mù¶m AmB©À¶m doS>mZ§ nhmQ>o CRy>Z amoO {VÀ¶mOdi MmcV OmVmo, {VÀ¶m A§JmIm§Úmda IoiVmo, Xþnmar {VÀ¶mM nXamdaÀ¶m PmS>m§À¶m ~oc~wÅ>rImcr PmonVmo, {VM Amnë¶mcm T>Jm§Mm nXa AmoTy>Z CÝhmnmgyZ dmMdVo Am{U ‘mdiVrcm A§JmB©gwÕm åhUVo Am{U Kar OmVmZm

"Ka Vy gm§^mi, dmdamV Va ‘r Amho,' Ago gm§JVo. {VÀ¶m AmoT>rnm¶r MmcV, YmdV OmD$Z ¶oVmZm Oo "amoOMmc {dYo¶H$' Amnë¶mcm OJmdo cmJVo ˶mVyZ Vr öX¶{dH$mamÀ¶m H$maUm§H$S>o H$aS>çm ZOaoZo nmhmdo Am{U åhUyZM nwT>Mo IM© hmoD$ eH$Umao {H$‘mZ 5 cmI Vr AI{M©V R>odyZ VodT>o Aà˶j goìhtJ Amnë¶mcm XoVo. hm amoOMmc {dYo¶H$m§Mm EH$ ’$m¶Xm Yacm Va,

H$emg AmnU BH$S>o {VH$S>oMm§XUo nmhmdoAmnU Amnë¶m ‘ZmV JmUo‘ñV JwUJwUmdoho N>mZ JmUo åhUV Am¶wî¶mVco BVa ’$m¶XogwÕm emoYVm ¶oVmV.

J§‘V åhUyZ AmR>dco Va ho cjmV ¶oVo H$s, Amnë¶m JmdmV Or ‘§S>ir N>moQ>çm-‘moR>çm, {nQw>H$ë¶m A{YH$mamda ZmoH$arcm åhUyZ {~Z‘yimMr

VU§ åhUyZ ¶oVmV ˶m§ZmgwÕm {dZmH$maU ImoQ>r-ImoQ>r Jw‘u MT>cocr {XgVo. AmnU hr Jw‘u nmhVmo Am{U åhUVmo

Amcr nmhm ¶mÀ¶m S>mo³¶mdaCgZrM H$s hmo PmnS>MÈ>r‘ܶo MiMioc‘macr Oa EH$ WmnS>!R>odUmè¶m Zo˶m AZ² {n˶m§Mo dV©Z nmhÿZ

hr ^mdZm gmoSy>Z Xþgao H$m¶ ‘ZmV ¶oUma Amho. H$m§ÚmMr {Z¶m©V~§Xr amhmo AWdm CR>mo qH$dm H$mngmMm ^md ^{dî¶mV H$mogimo, hr gJir qMVm gmoSy>Z ^mÐnXmVë¶m ¶m H¥$îU njmVë¶m {nV¥n§YadS>çmV EdT>oM cjmV AmUm H$s {H$S>Zr ’o$c Pmcoë¶m A‘aqgJmMr ~mOy ¿¶m¶cm gmjmV O¶màXm ¶oD$Zhr H$mhr Cn¶moJ ZgVmo Va

amoOMmc {dYo¶H$

eo.^.n. eoVr ^º$ nam¶U)-"W§S>m' ‘hmamO XoJcyaH$a

(C) g§VdmUr * eo.^.n. W§S>m ‘hmamO XoJcyaH$a

{H$S>Zr ’o$c Pmcoë¶m A‘aqgJmMr ~mOy ¿¶m¶cm gmjmV O¶màXm ¶oD$Zhr H$mhr Cn¶moJ ZgVmo Va ^y‘rda IÈ>o H$ê$Z ˶m IS²>S>çm§V {ddao H$ê$Z nwT>o ˶mÀ¶m ImUrVyZ 1600 H$moQ>r én¶m§Mr ‘mc‘Îmm

~ZdyZhr ‘hmZ aoÈ>r ~§Yy ~o„marH$a ¶m§Mmhr KS>m ^aVmo, nS>Vmo Am{U ’w$Q>Vmo. ho gJio Amnë¶mcm H$m {XgVo Amho? ho gJio Amnë¶mcm Amnco pñWa, d¡^demcr, em§V, gm¡å¶ Am{U ñVãY Zer~ XmIdVo Amho. ho

gmao Vo H$m XmIdV Amho Va ˶m Z{e~mZo Amnë¶mcm ñdV:hÿZ Am{U AÊUm hOmao (AWm©V Jar~ {~Mmao) ¶m§Mr ‘XV Z KoVmhr H$m¶‘Mo Amnë¶mgmR>r "amoOMmc {dYo¶H$' ~ZdyZ R>odco Amho åhUyZ!

Page 28: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

27eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

^y‘rda IÈ>o H$ê$Z ˶m IS²>S>çm§V {ddao H$ê$Z nwT>o ˶mÀ¶m ImUrVyZ 1600 H$moQ>r én¶m§Mr ‘mc‘Îmm ~ZdyZhr ‘hmZ aoÈ>r ~§Yy ~o„marH$a ¶m§Mmhr KS>m ^aVmo, nS>Vmo Am{U ’w$Q>Vmo. ho gJio Amnë¶mcm H$m {XgVo Amho? ho gJio Amnë¶mcm Amnco pñWa, d¡^demcr, em§V, gm¡å¶ Am{U ñVãY Zer~ XmIdVo Amho. ho gmao Vo H$m XmIdV Amho Va ˶m Z{e~mZo Amnë¶mcm ñdV:hÿZ Am{U AÊUm hOmao (AWm©V Jar~ {~Mmao) ¶m§Mr ‘XV Z KoVmhr H$m¶‘Mo Amnë¶mgmR>r "amoOMmc {dYo¶H$' ~ZdyZ R>odco Amho åhUyZ!

AmOn¶ªV Vwåhr Vw‘À¶m KaÀ¶m ˶m Owݶm ãc°H$ A°ÊS> ìhmBQ> Q>rìhrda qH$dm J«m‘n§Mm¶VrV ¶oUmè¶m nonamV gVV XmoZ ‘{hZo AÊUm§À¶m Am§XmocZmcm VwQ>H$-VwQ>H$nUo nm{hco Agoc. eoVH$ar ‘§S>ir hr gmYrM amhUma ho J¥hrV Yê$Z H$moU˶mhr {dYo¶H$mV ˶m§À¶m{df¶r H$mhr ‘mJUo JaOoMo Amho ho H$moUmcmM nQ>V Zmhr; nU M‘M‘rV ImVmZm H$m§Xm Zgco H$s Oo dmQ>Vo Vo ˶m§Zm dmQ>V AgUmaM Ago AmnU ‘ZmV åhUco Var ˶mcm WmnS> ‘maV Zmhr, H$maU Agm EImXm {dZmH$maU Amnë¶m JmdmV ZmoH$ar Oar H$aV Agcm Var ˶mMo Ka Vmcw³¶mcm Vmo R>odVmo. EgQ>rZo, ‘moQ>agm¶H$cZo Amnë¶m Jmdr ¶oaPmam H$aVmo. ho ¶oaPmam H$aUmao ‘ÀN>a H$ê$Z H$ê$Z H$m¶ H$ê$ eH$VmV. BWo Oar n¡go Im„o Var {VWo ˶m§Zm ImoQ>çm Ka^mS>o ^ζmgmR>r n¡go ÚmdoM cmJVmV. H$m‘ Ho$co Zmhr Var H$m‘ Ho$co- H$m‘ Ho$co åhUyZ ImoQ>çm ~m|~m ‘mamì¶m cmJVmV. Amnë¶m BWo Oo H$mhr H$‘mdy eHo$c ˶mMo d¡^d Vmo ˶mÀ¶m J„rVhr XmIdy eH$V Zmhr, H$maU {VWohr {VWco Amnë¶mgmaIo "amoOMmc {dYo¶H$'dmco ˶mcm ^moionUmZo àý {dMmaVmVM H$s "daH$‘mB© ’$ma Amho H$m¶ hmo!' AmVm "{IemV Kmc' {dYo¶H$mà‘mUo OJUmao ’$maM ~oea‘ Agco Var H$mgmdrg hmoVmV. Iao Va Ago cmoH$ Iyn {XgVmV Am{U Aem§Mm nwamì¶mgh C„oI H$aʶmMrhr JaO Zmhr; nU EH$M àý ‘ZmV ¶oVmo H$s, ¶m§Mo {nVa ¶m§À¶mH$S>o {nV¥njmV Amë¶mda hm Amerdm©X XoVmV H$m¶ H$s Iyn Im- Iyn Im. Am¶wî¶mV EH$Xm ‘mVr Im' H$maU {nV¥cmoH$ Va XodcmoH$mÀ¶m da Amho åhUo Am{U {VWo EÝQ´>r {‘iʶmgmR>r Iyn nyʶ JmR>rer Agmdo cmJVo åhUo. Oa n¡go ImUmar AdcmX n¡Xm Ho$cr Va da ˶m {nV¥cmoH$mÀ¶m nwT>o "nm߶mMo {nV¥cmoH$' Amho H$m¶ ¶mMr ‘m{hVr hmoUo JaOoMo Amho. EH$Xm H$m hr ‘m{hVr {Xgcr H$s, ‘J ¶m "{IemV Kmc {dYo¶H$m'à‘mUo OJUmè¶m§H$Sy>Z Xm‘XþßnQ> dgwcr H$ê$Z "Am¶

Kmc {dYo¶H$m'À¶m ‘gwÚmà‘mUo ˶mcm JmdmV {’$adVm ¶oB©c. ho gJio H$am¶Mrhr JaO Zmhr, H$maU Xhm hOma ñ¹o$Aa’y$Q>À¶m ‘moH$ù¶m dmVmdaUmV Am‘Mo ^º$ OJVmV Vo gwI Va ‘c~ma{hcdaÀ¶m ‘mUgmcmhr e³¶ Zmhr. hr gJir nm߶m§Mr {nVa§ EH$m OmJr ~gyZ hdm gmoS>V amhVmV, ˶m§Mo åhUyZM gm§Yo XþIVmV, {cìha gwOcoco AgVo. ewÕ hdoV ¶m§Zm A°c°Ou hmoVo, {~gcoar {ncr Zmhr Va hJdU cmJVo, Am¶wî¶mMm JmoS>dm hadë¶mZo gmIaoMr ì¶mYr {MH$Q>Vo, {dH¥$V {dMma H$ê$Z ‘|Xÿ ~Yra AgVmo. hr gJio ZrQ> VnmgyZ ¿¶m, ‘mݶ H$am Am{U ho cjmV AmUm H$s ¶m ‘§S>itZm nwʶd§V {n˶m§Mr AdcmX åhUyZ Omo A{YH$ma AmnU gd© OZm§gmR>r, OZ{hVmgmR>r, OZOrdZ gwgø H$aʶmgmBr {Xcm hmoVm ˶mMmM J¡admna H$ê$Z ˶m§Mr n¡go ImʶmMr àd¥Îmr ~moH$micr Amho, VrM ¶m ^«ï>mMmamÀ¶m ‘wimer Amho. ho ahñ¶ OmUyZ ¿¶m Am{U ¶mdoir WmoS>o Z hgdVm Oar Am‘À¶m ^º$m§er Amåhr ¶m dmMZmVyZ ~moccoco nQ>co Va ho EH$ Var ‘mݶ H$am H$s, AãO AãO ‘yë¶ Agcocr VrZ àmW{‘H$ gwI ’$³V amoOMmc {dYo¶H$dmë¶m§H$S>oM AmhoV. Vr gwI§ åhUOo ^yH$ cmJë¶mda Vr e‘dʶmgmR>r H$mhr Zm H$mhr ݶmhar, {eXmoar hmVr AgUo Am{U Xþgao gwI åhUOo amÌr A§WéUmda nS>ë¶mnS>ë¶m cdH$a Pmon cmJUo Am{U {Vgao åhUOo ~ÕH$moð>mMr ~mYm ZgUo. ¶m ‘yë¶dmZ gwIm§Mm {dMma H$am Am{U AmOhr Amnë¶mH$S>o {nVa§ Im¶cm Jmd ¶oVo ¶mMm A{^‘mZ ~miJm AZ² åhUm,

{H$Vrhr Oar {’$aerc ~m~m...‘moR>‘moR>çm JmS>çm§Zrnmo{cgm§Zr nH$Sy>Z ZoVmhmUVrc cmoH$ OmoS>çm§Zr(^maVmMo ‘mZZr¶ H«$sS>m^yfU gwaoeamd H$c‘mS>r H$Zm©Q>H$s nwUoH$a

¶m§Zm nmo{cgm§Zr nH$Sy>Z ZoV AgVm EH$m gm‘mݶOZmZo ˶m§À¶m {XeoZo Amncm OmoS>m ’o$H$cm hmoVm.)

VWmñVy!!- eo.^.n. "W§S>m' ‘hmamO XoJcyaH$a

‘w. nmo. [email protected]>oånaar Qy>Or H$mS>© g§nH©$ H«$. 9421839669

��

Page 29: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

28 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

hmoarbm eoVmVb§ gma§ nrH$ X§S>mnm`r Úmd§ bmJb§ hmoV§. d¡emImMm ‘{hZm H$gm~gm H$Q>bm; nU Ooï> bmJoVmo KamV YmÝ`mMm H$U nU Zmhr am{hbm. KamV nmMnmM nmoQ>, Voìhm Cnmer Var {H$Vr {Xdg amhUma? CYma ¿`m`M§ Var Hw$UmH$Sy>Z? JmdmVë`m N>moQ>çm N>moQ>çm gmdH$mamnmgyZ gwÕm Vm|S> bndmd§ bmJV hmoV§. ‘Oyar H$amdr åhUb§ Va Vr Var Hw$UmMr? KamV§M eoVrMr H$m‘§ nwîH$i Agm`Mr AmVm nmdoVmo. CgmM§ nmU ^aU hmoV§; nU Cnmer nmoQ>r Vo Var H$g§ ìhmd§?

gm`§H$miMr doi, ~mi aSy> bmJb§. AmB©bmM OodU Zmhr {‘imb§ Va XyY `oUma Hw$Ry>Z? gmoZmbm gma§ H$iV hmoV§; nU énmM§ H$m`? ^mH$argmR>r Vr gmaI§ AmoaS>V hmoVr. H$À`m qMMm ImD$Z {Xdg Va H$gm ~gm Q>ibm; nU AmVm H$mhr Var nmoQ>^ar nm{hOo hmoVr Zm. XwbmarÀ`m XwH$mZmH$So> hmoar Jobm hmoVm; nU Vr XwH$mZ ~§X H$ê$Z ~mOmamV Jobr hmoVr. ‘§Jê$ gmXyZ§ Va MŠH$ {eì`m XoD$Z hmH$byZ {Xb§ hmoV§. ""VrZ dfmªnmgyZ

ì`mOmMm EH$ n¡gmhr {Xbm Zmhr Am{U da åhUo CYma Úm! AmVm H$m` ‘oë`mZ§Va XoUma H$m`? {Z`VM ImoQ>r Agbr åhUOo ho Ag§ hmoV§. Xodmbm gwÕm hr A{Z`Vr nmhdV Zmhr. H$maHw$ZmZ§ JwaH$mdb§, H$s H$go nQ>H$Z n¡go {Xbo! Am{U ‘mPo n¡go? ~m`H$mo Va Aer, H$s {VMr emZ§M H$mhr Am¡a!''

{VWyZ Vmo Kar Ambm Voìhm nw{Z`m {dñVd ¿`m`bm Ambr hmoVr. ñd`§nmH$KamÀ`m XmamV OmD$Z {VZ§ nm{hb§ Vmo gmam A§Yma hmoVm. Vo nmhÿZ Vr Y{Z`mbm åhUmbr, ""^m^r, AmO ^mH$ar Zmhr H$m H$am`Mr? doi Va Pmbr Amho Zm?''

Jmo~a nimë`mnmgyZ XmoKrV ~mobU§ gwê$ Pmb§ hmoV§. Vr hmoarMo CnH$ma ‘mZm`bm bmJbr hmoVr. Vr {hambm AmVm {eì`m Úm`Mr. åhUm`Mr, ""IyZr Hw$R>bm Jm`rMr hË`m H$ê$Z nimbm. Vm|S>mbm H$mi bmJb§. AmVm Vm|S> XmIdr H$g§? Am{U Ambm Va Ë`mbm KamV nm` R>ody XoUma Zmhr. JmohË`m H$aVmZm bmO Zmhr dmQ>br. nmo{bgm§Zr nH$Sy>Z Zob§

A{^OmV dmL²>‘¶

‘wÝer ào‘M§XAZwdmXH$ - AZ§V C‘arH$a

^mJ Voam

Page 30: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

29eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

AgV§ Va {H$Vr ~a§ Pmb§ AgV§!''Y{Z`mZ§ AmT>odoT>o Z KoVm gm§{JVb§, ""KamV XmUm Zmhr. ^mH$a

^mOm`Mr H$er? VwÂ`m ^mì`mZ§ ^mdH$sM§ nmoQ> ^ab§, BH$So> nmoa OJmo, H$s ‘amo. AmVm {~amXar `oVo H$m nhm`bm?''

nw{Z`mbm mdfu nrH$nmUr Mm§Jb§ Pmb§ hmoV§ Am{U ho gma§ hmoar‘wio hohr {Vbm ‘mÝ` hmoV§. {ham hmoVm Voìhm EdT>r ~aH$V H$Yrhr Ambr ZìhVr hohr Vr ‘mÝ` H$aV hmoVr. Voìhm Vr åhUmbr, ""^m^r, ‘bm H$m Zmhr ‘m{JVb§? gwImÀ`m {XdgmV ^m§S>md§; nU Xw…ImMo {Xdg dmQy>Z ¿`mdoV. ‘mUyg Z AmoiIÊ`m EdT>r ‘r Am§Yir Amho, H$s H$m`? ‘hVmoZ§ ‘bm gm§^mib§ ZgV§ Va Hw$Ur Amgam {Xbm AgVm?'' gmoZmbm KoD$Z nw{Z`m Amë`m nmdbr naV Jobr Am{U {VÀ`m gmo~VrZ§ XmoZ S>mbr YmÝ` AmUyZ R>odb§ A§JUmV. Y{Z`m H$mhr åhUm`À`m AmV Vr naVbr gwÕm Am{U EH$ ‘moR>§ S>mbJ§ ê$Z S>mi KoD$Z Ambr Am{U åhUmbr, ""Mbm, AmVm ‘rM Myb noQ>dVo.'' Y{Z`mZ§ nm{hb§ Va EH$m Q>monë`mV YmÝ`mÀ`m OmoS>rbm nrR> nU hmoV§. Am`wî`mV n{hë`m§Xm AmO {Vbm hmaë`mgmaI§ dmQ>b§. ^aë`m Jù`mZ§ Vr åhUmbr, ""KamVb§ gJi§M AmUb§, H$s H$mhr {eëbH$ R>odb§g?''

A§JUmV Pw{Z`mM§ ~mi ImQ>oda nSy>Z aS>V hmoV§. Ë`mbm Odi KoD$Z ào‘mZ§ IoidV nw{Z`m åhUmbr, ""Vw‘À`m H¥$noZ§ AmUIr nwîH$i Amho m^r. n§Yam ‘U Od, Xhm ‘U Jiy Am{U nmM ‘U ‘Q>a Pmb§`. Vw‘À`mnmgyZ H$m` bndUma? XmoZ VrZ ‘{hÝ`mV ‘H$m `oB©b. Ë`mnwT>o na‘mË‘m Amho.''

Pw{Z`m `oD$Z nXamZ§ nw{Z`mÀ`m nm`mMm ñne© Ho$bm. gmoZm Myb noQ>dm`bm ê$nm nmUr AmUm`bm Jobr Am{U hmoarÀ`m KaMr Wm§~bobr JmS>r ‘mJu bmJbr. àdmhmVbo AS>Wio Xya Pmbo Am{U ‘Yya IiIi H$arV àdmh em§VnUo naV ìhm`bm bmJbm. nw{Z`m åhUmbr, ""^mdH$sbm X§S> XoÊ`mMr EdT>r H$m` KmB© bmJbr hmoVr?''

Y{Z`m åhUmbr, ""^mdH$sV Zmd H$g§ ‘moR>§ Pmb§ AgV§?''""^m^r, dmB©Q> dmQy>Z KoD$ ZH$m; nU EH$ gm§JVo.''""dmB©Q> H$m dmQ>md§?''""Vwåhr amJdUma Va Zmhr Zm?''""åhUË`o Zm, amJdUma Zmhr åhUyZ!''""Pw{Z`mbm KamV ¿`m`bm ZH$mo hmoV§.''""{VZ§ Ord {Xbm AgVm. ‘J ‘r H$m` H$aUma?''""‘mÂ`m KamV R>odm`M§. Voìhm Va Hw$Ur H$mhr åhUb§ ZgV§.''""ho Vy AmO åhUVog. Ë`m {Xder Pw{Z`mbm nmR>db§ AgV§ Va

PmSy> KoD$Z nmR>r‘mJo bmJbr AgVrg.''""EdT>çm IMm©V Va Jmo~aM§ b½Zhr Pmb§ AgV§!''""hmoUmè`m Jmoï>rbm H$moU Q>miy eH$V§? AmUIr EdT>çmZ§ ~bm

Zmhr Q>ibr. ^mobm Jm`rMr qH$‘V ‘mJVmo Amho. Jm` XoVmZm åhUmbm hmoVm, ‘mP§ b½Z O‘dyZ Úm. AmVm åhUVmo ‘bm b½Z dJ¡ao H$mhr H$am`M§ Zmhr. ‘mPo n¡go ‘bm Úm. Ë`mMr XmoÝhr ‘yb§ H$mR>r KoD$Z {’$aVmhoV. Amnë`mgmR>r H$mR>r KoD$Z H$moU {’$aUma Amho? `m Jm`rZ§ Amnbm nwaVm Zme H$ê$Z Q>mH$bm`!''

H$mhr BH$S>À`m {VH$S>À`m Jmoï>r H$ê$Z {dñVd KoD$Z nw{Z`m Jobr. hmoar XmoKtM§ gd© ~mobU§ EoH$V hmoVm. AmV `oD$Z åhUmbm, ""nw{Z`m ‘ZmZ§ Mm§Jbr Amho.''

""hram gwÕm ‘ZmZ§ Mm§JbmM hmoVm.''Y{Z`mZ§ YmÝ` ^bohr R>odyZ KoVb§ Agob; nU Vr ‘mÌ ñdV…bm

An‘m{ZV§M g‘OV hmoVr. hm H$mimMm ‘{h‘m Amho Am{U Amnë`mbm

Imbr nmhd§ bmJV Amho Ag§ {Vbm dmQ>V hmoV§.""Vy Hw$UmMo CnH$ma ‘mZV Zmhrg hr VwÂ`mV ImoS> Amho.''""CnH$ma H$m` ‘mZm`Mo? ‘mÂ`m Zdè`mZ§ {VM§ Ka Zmhr

gm§^mib§? Am{U ‘r H$mhr XmZ Zmhr KoVb§. EH$ EH$ XmUm naV H$arZ.''

nw{Z`mbm ho gma§ g‘OV hmoV§. Var Vr ^mì`mMo CnH$ma ’o$S>V homVr. Ooìhm Ooìhm YmÝ` g§nm`M§ Voìhm Voìhm Vr naV naV YmÝ` AmUyZ Úm`Mr; nU nwT>o MmVw‘m©g Ambm Am{U nmD$g Zmhr nS>bm Voìhm ‘mÌ g‘ñ`m J§^ra Pmbr. lmdUmV {d{harM§ nmUr AmQ>m`bm bmJb§. Cg CÝhmV dmim`bm bmJbm. ZXrM§ nmUr AmYr WmoS§> WmoS§> {‘iV hmoV§. hiyhiy Vohr ~§X Pmb§. {R>H${R>H$mUr Mmoè`m ìhm`bm bmJë`m, S>mHo$ nS>m`bm bmJbo. gJirH$So> hmhmH$ma ‘mObm. gwX¡dmZ§ ^mÐnXmV nmD$g nS>bm Am{U eoVH$ar AmZ§Xbo. nmD$g nS>bm Ë`m {Xder bmoH$m§V àM§S> CËgmh hmoVm. Ag§ dmQ>V hmoV§, AmH$memVyZ nmUr Zmhr n¡gm nS>V hmoVm! eoVmV JS>r ‘mUg§ Am¡V Mmbdm`bm bmJbo Am{U nmoa§gmoa§ Vbmd, ZXr Zmbo nmhV {’$am`bm bmJbo. Vbmd nm{hbm H$s, ""Aao dm! Vbmd Va AYm© ‘wYm© ^abm`. ‘J IÈo>hr ^abo AgVrb§M Mbm {VH$So> nmhÿ`m!''

nU AmVm nmD$g {H$Vrhr nS>bm Var Cg Va JobmM hmoVm. ‘H$m Am{U Ádmar hmoVr; nU Vr nwaVr dmT>Uma ZìhVr. Ë`mVyZ H$amMm ^aUm hmoD$ eH$V ZìhVm Am{U gmdH$mamM§ XoU§hr XoVm `oUma ZìhV§. ‘mÌ OZmdamgmR>r Mmam Am{U ‘mUgmgmR>r nmoQ>mnwaV§ YmÝ` {‘iy eH$Uma hmoV§.

‘mKmMm ‘{hZm Jobm V[ahr hmoarZ§ n¡go Z {Xë`mZo amJmamJmV ^mobm Kar Ambm. ""hrM Vw‘Mr O~mZ H$m? Cgmda n¡go Úm`Mm dm`Xm Vwåhr Ho$bm hmoVm Zm? Úm AmVm ‘mPo n¡go!''

gd© àH$mao {dZdyZhr ^mobm Xmamdê$Z gaH$m`bm V`ma ZìhVm. Voìhm hmoar Ë`mbm åhUmbm, ""‘hVmo, `mdoir Va ‘mÂ`mH$So> H$mhrhr Zmhr. ‘rM XmÊ`m XmÊ`mgmR>r ‘mohVmO Amho. {dœmg ~gV Zgob Va KamV `oD$Z nhm. Oo H$m` Agob Vo KoD$Z Om!''

""Vw‘À`m KamV ‘r H$embm OmD$? Vw‘À`mOdi n¡go AmhoV, H$s ZmhrV `mÀ`mer ‘bm H$mhr KoU§ XoU§ Zmhr. Vwåhr Cgmda n¡go XoVmo åhUmbm hmoVm Vo AmVm Úm!''

""‘J Vwåhr åhUmb Vo H$am`bm ‘r V`ma Amho; nU AmVm Va ‘mÂ`mH$So> n¡go ZmhrV.''

""nU ‘r H$m` gm§Jy?''""‘r Va Vw‘À`mda gmoS>Vmo Amho.''""‘r Vw‘Mo XmoÝhr ~¡b KoD$Z OmVmo.''hmoar {dñ’$maë`m S>moù`m§Zr Ë`mÀ`mH$So> ~KV am{hbm. Ë`mMm

Ë`mÀ`m H$mZmda {dœmg ~goZm. eodQ>r hVme hmoD$Z Vmo Imbr ~gbm, ‘mZ Imbr KmbyZ. mobm Ë`mbm {^H$mar H$ê$ BpÀN>V hmoVm H$m? XmoÝhr ~¡b OmU§ åhUOo Va eoVH$è`mMo XmoZhr hmV H$Q>U§. AË`§V H$éU eãXmV Vmo åhUmbm, ""~¡b Zobo Va ‘mPo XmoZhr hmV H$mnë`mgmaI§ hmoB©b. ‘mPm gd©Zme hmoB©b. Vw‘Mm Y‘© hoM gm§JV Agob Va KoD$Z Om XmoÝhr ~¡b!''

""Vw‘Mm Zme hmoÊ`mer ‘bm H$mhr KoU§ XoU§ Zmhr. ‘bm ‘mPo n¡go nm{hOoV.''

""Am{U ‘r åhUmbmo, ‘r n¡go {Xbobo AmhoV Va?''`mda H$m` åhUmd§ Vo H$mhr ^mobmbm gwMoZm. hmoar Agm ~oB©‘mZ

hmoB©b Ag§ Va Ë`mbm ñdßZmVhr dmQ>b§ ZìhV§. Vmo amJm amJmV åhUmbm,

Page 31: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

30 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

""Vwåhr hmVmV J§JmOb KoD$Z åhUmbmV Va ‘r Jßn ~goZ!''""Vg§ åhUm`bm EH$ ‘Z Va H$aV§; nU ‘r Vg§ H$aUma Zmhr.''""Vwåhr Vg§ H$ê$M eH$V Zmhr.''""hmo ~m~m, ‘r Vg§ ZmhrM H$ê$ eH$V. WÅ>m H$ê$ bmJbmo.''

hmoargwÕm jU^a ‘ZpñWVrV Ambm Am{U åhUmbm, ""hmo ~m~m, ‘r Vg§ Zmhr åhUy eH$V ho Ia§ Amho. ^mobm XmXm, ‘mÂ`mer EdT>§ d¡a H$m YaVm? Pw{Z`m ‘mÂ`m XmamV Ambr åhUOo ‘bm ñnJ© {‘imbm H$m? nmoaJm Va Ka gmoSy>Z Jobm. XmoZeo én`o X§S> amdm bmJbm Vmohr doJim. ‘r Va MmohrH$Sy>Z g§nbmo Am{U AmVm Vwåhr ‘mÂ`m ‘mJo bmJbmV! XodmbmM R>mD$H$, ‘bm ‘mPm ‘wbJm H$m` H$aV hmoVm ho Ia§M ‘m{hV ZìhV§. ‘bm Va dmQ>V hmoV§ JmU dmOdm`bm OmVmo Amho. Á`m {Xder AÜ`m© amÌr Pw{Z`m Kar Ambr Voìhm gma§ g‘Ob§. Ë`m {Xder {Vbm ‘r KamV KoVb§ ZgV§ Va {VZ§ H$m` Ho$b§ AgV§ `mMr H$ënZm H$am XmXm.''

Pw{Z`m ~¡R>H$sÀ`m XmamAmS> C^r amhÿZ gma§ EoH$V hmoVr. ~mnmbm Va Vr AmVm ~mn Zmhr Va eÌy g‘OV hmoVr. hmoar ~¡b XoD$Z Q>mH$Vmo, H$s H$m` `m H$ënZoZhr Vr Km~abr hmoVr. AmV OmD$Z ê$nmbm Vr åhUmbr, ""Om Am{U AmB©bm Vm~S>Vmo~ ~mobmdyZ AmU. åhUmd§ ’$ma Oê$ar H$m‘ Amho.''

Y{Z`m eoVmV IV ngam`bm Jobr hmoVr. {Zamon {‘iVmM Vm~S>Vmo~ Ambr Am{U {dMmab§, ""H$embm EdT>çm VwaV ~mobmdb§ J§? ‘r Va Km~ê$Z Jobo.''

""Vwåhr ~mhoa H$mH$m ~gboV Vo nm{hb§V Zm?''""hmo nm{hb§`. H$gm`mgmaIm XmamV ~gbm`. ‘r Va ~mobbohr

Zmhr.''""Amnbo XmoÝhr ~¡b ‘mJm`boV Vo!''Y{Z`mÀ`m nmoQ>mV Va JmoimM CR>bm. ""XmoÝhr ~¡b ‘mJm`boV?''""hmo! åhUVmhoV EH$ Va Am‘Mo n¡go Úm, Zmhr Va ~¡b§ Var Úm.''""‘J XmXm H$m` åhUmbo?''""XmXm åhUmbo, Vw‘Mm Y‘© Vg§ ‘mZV Agob Va KoD$Z Om.''""Va KoD$Z OmD$ Xo. `m XmamV `oD$Z ‘r ^rH$ Zmhr ‘m{JVbr Va

‘mÂ`mda Ww§H$m. Am‘À`m aº$mZ§ Ë`mMr N>mVr ê$Z oV Agob Va ê$ Xo.'' VerM amJmamJmZ§ ~mhoa `oD$Z Vr åhUmbr, ""‘hVmo, XmoZhr ~¡b ‘mJVmhoV Va XoD$Z H$m Q>mH$V Zmhr? Ë`m§M§ nmoQ> VodT>çmZ§ ^aV§` Va ^ê$ Úm. Amnë`m nm{R>er Xod Amho. Amnbo hmV Va Zmhr Zm H$mnyZ KoUma? AmOn`ªV AmnU AmnbrM ‘Oyar H$aV hmoVmo AmVm bmoH$m§Mr H$ê$. XodmMr H¥$nm Pmbr Va ~¡b§hr naV `oVrb. ‘Oyar H$amdr bmJbr Va Ë`mV dmB©Q> H$m` Amho? Amobm, gwH$m XwîH$mimMr ^rVr Va amhUma Zmhr Zm. ‘bm H$m` ‘m{hV ho Amnbo d¡ar AmhoV åhUyZ. ZgVm Jm` H$embm KoVbr AgVr? {VMo nm` Kambm bmJbo VoìhmnmgyZ gd©Zme Pmbm`!''

^mobmZ§ AmVmn`ªV ^mË`mV amIyZ R>odbobm ~mU ^mË`m~mhoa H$mT>bm. Ë`mbm AmVm nwaVm {dœmg Ambm, H$s ~¡bm{edm` `m§À`mH$So> Xwga§ H$mhr Zmhr. Voìhm ~¡b dmMdm`bm Vo dmQ>ob Vo H$am`bm V`ma hmoVrb. EImÚm Hw$eb {Va§XmOmgmaIm Zo‘ Yê$Z Vmo åhUmbm, ""Vw‘Mr ~oB‚mV ìhmdr Am{U Amåhr ‘mÌ Amam‘mV amhmd§ Ag§ Vwåhmbm dmQ>V Agob; nU Vg§ hmoUma Zmhr. Vwåhr Vw‘À`m XmoZeo énm`mgmR>r aS>V Amhm, BWo Va bmI ‘mobmMr B‚mV Jobr Amho. Vw‘M§ ^b§ `mV§M Amho, H$s Vwåhr Og§ Pw{Z`mbm KamV KoVb§ Vg§ {Vbm H$mTy>Z Q>mH$m.

‘J ‘r Jm`rMo n¡go ‘mJrZ Z ~¡b ZoB©Z! {VZ§ Am‘M§ ZmH$ H$mnb§ Amho, Voìhm Amåhmbm gwÕm {Vbm añË`mda ^rH$ ‘mJVmZm nhm`M§ Amho. {VZ§ BWo amUr ~ZyZ Amam‘ H$amdm Am{U {VH$So> Amåhr A§YmamV Vm|S> bndyZ ~gmd§ ho `mnwT>o MmbUma Zmhr. Vr ‘mPr ‘wbJr Amho Am{U ‘r {Vbm ‘mÂ`m A§Jm-Im§Úmda Ioidb§ Amho. XodmÀ`m gmjrZ§ gm§JVmo ‘r {Vbm H$Yrhr ‘wbmnojm H$‘r Zmhr g‘Obmo; nU AmVm {Vbm añË`mda ^rH$ ‘mJVmZm nmhÿZ ‘Z em§V hmoB©b. ~mn AgyZhr ‘r ‘mP§ ‘Z EdT>§ H$R>moa Ho$b§ Amho. `mdê$Z ‘mÂ`m ‘Zmda Ho$dT>m AmKmV Pmbm Agob `mMr H$ënZm H$am. m H$miVm|S>rZ§ Am‘À`m gmV {nT>çm§M§ Zmd ~XZm‘ Ho$b§` Am{U Var Vwåhr KamV R>odyZ KoVb§` åhUOo ‘mÂ`m OI‘oda ‘rR> Mmoië`mgmaI§ Amho.''

Vo gma§ EoH$Umè`m Y{Z`mZ§ Va OUy EH$ bú‘U aofmM AmoT>br. Vr åhUmbr, ""‘hVmo, Va AmVm ‘mP§ åhUU§ EoH$m. Vwåhr Oo åhUVm Vo Va H$YrM hmoUma Zmhr. e§^a OÝ‘ KoVbo Var Zmhr. Pw{Z`m Am‘À`m H$miOmMm VwH$S>m Amho. Vwåhmbm ~¡b Ý`m`Mo AmhoV, Iwemb Ý`m; nU {hÀ`m‘wio H$mnë`m Jobob§ ZmH$ Am{U gmV {nT>çm§Mr Jobobr B‚mV dmMUma Agob Va Oê$a dmMdm. Pw{Z`mH$Sy>Z Oê$a MyH$ Pmbr Amho. Á`m {Xder {VZ§ ‘mÂ`m KamV nm` R>odbm Ë`m {Xder ‘r {Vbm PmSy>Z§ ‘mam`bm {ZKmbo hmoVo; nU Ooìhm ‘r {VÀ`m S>moù`mV nmUr nm{hb§ Voìhm ‘bm {VMr X`m Ambr. ‘hVmo, Vwåhr AmVm åhmVmao PmbmV; nU `mhr d`mV b½Z H$am`Mr Vrd« BÀN>m Amho. ‘J Vr Va AmUIr nmoaJrM Amho!''

^mobm hmoarH$So> nmhV åhUmbm, ""EoH$b§ H$m {hM§ ~mobU§? AmVm Va ‘r ~¡b Zoë`m{edm` amhUma Zmhr.''

hmoar {Zü`nyd©H$ åhUmbm, ""KoD$Z Om!''""nU Z§Va åhUy ZH$m, ~¡b Zobo åhUyZ!''""Zmhr åhUUma.''^mobm ~¡bmM§ Xmd§ gmoS>Uma VmoM Pw{Z`m {R>H${R>H$mZr {R>Ji

bmdbobr gmS>r ZogyZ ~mimbm H$So>da KoD$Z Ambr Am{U H$mnè`m AmdmOmV åhUmbr, ""H$mH$m, ‘r `m KamVyZ {ZKyZ OmVo Am{U Vw‘À`m BÀN>oà‘mUo `m nmoambm KoD$Z ^rH$ ‘mJVo Am{U Am‘À`m XmoKm§M§ nmoQ> ^aVo Am{U Á`m {Xder ^rH$ {‘iUma Zmhr Ë`m{Xder Ord XoB©Z!''

^mobm {MSy>Z åhUmbm, ""Xya hmo ‘mÂ`m ZOaonmgyZ. VwP§ Vm|S> nhm`Mr doi naV ‘bm `oD$ Z`o. Hw$bjUr, H$b§{H$Zr! AmVm Vy ~wSy>Z ‘obobr ~ar!''

Pw{Z`mZ§ Ë`mÀ`mH$So> nm{hb§hr Zmhr. {Vbm àM§S> amJ Ambm hmoVm; nU {VÀ`m amJmV qhgoMr ^mdZm ZìhVr, Va g‘n©U hmoV§. YaVr ’$mQy>Z {Vbm öX`mV KoVb§ AgV§ Va {Vbm Vo nm{hOo hmoV§. {VZ§ ~mhoa nS>m`bm EH$ nmD$b CMbb§ Am{U Vr XmoZ nmdb§ OmVo VmoM Y{Z`m YmdV Ambr Am{U {Vbm nH$Sy>Z ñZoh‘`r ^mfoV åhUmbr, ""gyZ~mB©, Vy Hw$R>o Mmbbrg? ho Ka VwP§ Amho. Amåhr {Od§V Agon`ªV Am{U Ë`mZ§Vahr ho Ka VwP§ Amho.'' Amnë`m AnË`mer d¡a YaUmao ‘ê$ XoV Ago eãX `m ‘mUgmÀ`m Vm|Sy>Z {ZKVmV `mMr bmO Zmhr dmQ>V? ‘bm Y‘H$s XoVmo Amho hm ZrM ‘mUyg. Aao KoD$Z Om Am{U nr aº$ `m ~¡bm§M§!

aS>V aS>V Pw{Z`m åhUmbr, ""AmB© ‘mPm ~mnM {OWo ‘mPm {YŠH$ma H$aVmo Amho {VWo OJÊ`mV H$m` AW© Amho. ‘mÂ`m‘wioM Va Vw‘À`mda g§H$Q> H$mogibr AmhoV. OoìhmnmgyZ KamV Ambo, Ka b`mbm OmV Amb§. Vwåhr EdT>o {Xdg Á`m ào‘mZ§ gm§^mib§ VodT>çm ào‘mZ§ Va AmB©Z§hr gm§^mib§ Zgob. XodmZ§ ‘bm nwÝhm OÝ‘ {Xbm Va

Page 32: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

31eoVH$ar g§KQ>H$ 21 gßQ>|~a 2011

Vmo Vw‘À`m nmoQ>rM Úmdm Ag§M ‘bm dmQ>V§.''{Vbm ào‘mZ§ Odi AmoT>V Y{Z`m åhUmbr, ""hm VwPm ~mn Zmhr,

d¡ar Amho ‘maoH$ar Amho. AmB© AgVr Va {Vbm H$miOr dmQ>br AgVr. Ë`mMr ~m`H$mo AgVr Va {VZ§ Ë`mbm Imoè`mZ§ ‘mab§ AgV§.'' Pw{Z`m Y{Z`mÀ`m ‘mJo ‘mJo KamV Jobr. {VH$So> ^mobmZ§ XmoÝhr ~¡b gmoS>bo Am{U Ë`m§Zm KoD$Z Vmo {ZKmbm. AmVm H$am åhUmd§ eoVr Am{U dmOdm ~mgar. ‘mPm An‘mZ H$am`Mm hmoVm Zm H$moUË`m OÝ‘mM§ d¡a H$mT>b§ H$moU OmUo? Aer ‘wbJr H$moU Mm§Jbm ‘mUyg KamV R>odyZ KoB©b? gJioÀ`m gJio ~oea‘ PmboV. nmoamM§ Hw$R>o b½Z hmoV ZìhV§ åhUyZ hm àH$ma Am{U `m Pw{Z`mMr qh‘V Va ~Km. gQ>dr ‘mÂ`mg‘moa C^r am{hbr. Xwgar Hw$Ur AgVr Va Vm|S> XmIdb§ ZgV§. S>moù`mVb§ nmUr g§nb§`. Ë`m§Zm dmQ>V§ Pw{Z`m AmO Ë`m§Mr Pmbr. Ë`m§Zm ho H$iV Zmhr Or ~mnmÀ`m KamV Zmhr am{hbr Vr Xwgè`mÀ`m KamV H$m` amhVo. H$mi dmB©Q> Amho. ZgVm ^a ~mOmamV {hMo Ho$g Yê$Z {Vbm ’$a’$Q>b§ AgV§. ‘bm {H$Vr {eì`m XoV hmoVr hr Y{Z`m?

Ë`mZ§ XmoÝhr ~¡bmH$So> nm{hb§. {H$Vr V`ma hmoVo ~¡b? Mm§Jbr OmoS>r Amho. `m§Zm Hw$R>ohr e§^a én`mV {dH$Vm `oB©b. ‘mPo n¡go Va dgyb Pmbo! Vmo AmUIr Jmdm ~mhoahr Zmhr nS>bm Vmo Ë`mÀ`m ‘mJo XmVmXrZ, nQ>oœar, emo^m Am{U Xhm ~mamOU niV Ambo. Vo nmhÿZ ^mobm Va W§S> nS>bm. AmVm ~¡b§hr OmVrb, ‘mahr nSo>b Am{U ’$m¡OXmarhr hmoB©b. Aer ^rVr Ë`mbm dmQ>br. ‘am`Mr doi Ambr Va bTy>Z ‘aoZ Agmhr {dMma Ho$bm Ë`mZ§.

XmVmXrZ Odi `oD$Z åhUmbm, ""ho H$m` Ho$b§g Vy ^mobm? Ë`mMo ~¡b gmoSy>Z AmUVog! Vmo H$mhr ~mobbm Zmhr åhUyZ Vy eoa Pmbmg? gJio bmoH$ Amnmnë`m H$m‘mV hmoVo åhUyZ Hw$Umbm H$ib§ Zmhr. hmoarZ§ ZwgVr IyU Ho$br AgVr Va VwPr H$mhr I¡a ZìhVr. VwP§ H$mhr ^b§ ìhm`M§ Agob Va ~¡b KoD$Z ‘mKmar {’$a. EdT>r gwÕm ‘mUwgH$s Zmhr VwÂ`mV?''

nQ>oœar åhUmbm, ""Vmo gai grYm ‘mUyg Amho. åhUyZ Ë`mÀ`m dmJÊ`mbm ho Ag§ ’$i Amb§`. Vwbm Ë`mÀ`mH$Sy>Z n¡go `oU§ AmhoV Va Xmdm {S>H«$s H$ê$Z Ko. ~¡b gmoSy>Z AmUm`Mm Vwbm H$m` A{YH$ma Amho? VwÂ`mda ’$m¡OXmar R>moH$br Va hmVH$S>çm nS>Vrb.''

^mobm Za‘mB©Z§ åhUmbm, ""bmbm, ‘r ~iO~arZ§ ~¡b Zmhr ZoV. hmoarZ§ ñdV… {Xbo.''

nQ>oœar emo^mbm åhUmbo, ""Vy ~¡b ‘mKmar KoD$Z Om. eoVH$ar gwfrZ§ ~¡b XoV ZmhrV. Vmo Va ~¡bm§Zm Am¡Vmbm bmdV AgVmo.''

^mobm ~¡bmg‘moa C^m am{hbm Am{U åhUmbm, ""‘mPo n¡go Úm, ~¡b KoD$Z ‘r H$m` H$aUma?''

""Amåhr ~¡b KoD$Z OmV AmhmoV. n¡emgmR>r Xmdm bmd. Zmhr Va Vwbm eoHy$Z H$mTy>. Vy ZJXr én`o {Xbo hmoVog H$m? EH$ Hw$bjUr Jm` Ë`mÀ`m ‘mWr ‘mabrg Am{U AmVm Ë`mMo ~¡b gmoSy>Z ZoVmog.''

^mobm ~¡bmg‘moê$Z ~mOybm Pmbm. Aem n{dÍ`mV, H$s naVmd§ bmJb§ Va ‘ma ImD$Z§M. dmX{ddmXmV nQ>oœarda H$er H$m` ‘mV H$ê$ eH$Uma? XmVmXrZ EH$ nmD$b nwT>o Ambm Amnbr dmH$bobr H§$~a gai H$arV Ë`mZ§ gdmªZm AmìhmZ {Xb§, ""Vwåhr gJio C^§ amhÿZ H$m` nmhVm`? V`mbm ‘mê$Z nidyZ bmdm.''

~Ýgr VJS>m OdmZ hmoVm. Ë`mZ§ EH$ OmoaXma YŠH$m ^mobmbm {Xbm. Vmob OmD$Z ^mobm Imbr nS>bm. CR>Ê`mMm à`ËZ Vmo H$aVmo VmoM ~ÝgrZ§ R>mogm bJmdbm. AmVm hmoar niV niV `oV hmoVm ho nmhÿZ

Ë`mÀ`mH$So> OmV ^mobm åhUmbm, ""B‘mZ KoD$Z gm§Jm ‘hVmo, ‘r O~aXñVr H$ê$Z ~¡b gmoS>bo H$m?''

XmVmXrZ Ë`mÀ`m åhUÊ`mMm AW© ñnï> H$aV åhUmbo, ""Vmo åhUVmo, H$s hmoarZ§ IwfrZ§ Amnbo ~¡b {Xbo. Amåhmbm ‘yI© H$aVmo Amho.''

g§H$moMV hmoar åhUmbm, ""hm åhUmbm EH$ Va Pw{Z`mbm Kam~mhoa H$mTy>Z Úm, Zmhr Va n¡go Var Úm, Zmhr Va ‘J ~¡b Úm. ‘r åhUmbmo ‘r ~hþbm Kam~mhoa H$mT>Uma Zmhr Am{U ‘mÂ`mOdi Va n¡gohr ZmhrV. Oa VwPm Y‘© nadmZJr XoV Agob Va ~¡b gmoSy>Z Zo!''

""Vy Oa Ë`mÀ`m Y‘m©da gmoS>b§g Va Hw$R>br Ambr O~aXñVr? Ë`mMm Y‘© ~¡b Ý`m`Mr nadmZJr XoVmo. Om ~m~m Om. ~¡b KoD$Z Om!''

XmVmXrZhr åhUmbo, ""hm§ ~m~m, Y‘m©Mm àíZ Ambm Va Amåhr H$m` H$aUma?''

gJioOU hmoarH$So> {VañH$mamZ§ nmhV naV {’$abo. ^mobm ~¡bm§Zm KoD$Z {dO`r ‘wÐoZ§ Ë`mÀ`m JmdmH$So> {ZKmbm.

Amnë`m àm§VmV H$mhr EH$ KQ>Zm KS>ë`mMr ~mV‘r am`gmho~m§Zm bmJbr. hmoarH$Sy>Z JmdÀ`m bmoH$m§Zr X§S> dgyb Ho$ë`mM§ H$ië`m~amo~a Ë`m§Zr ZmoIoam‘bm Vm~S>Vmo~ ~mobmdyZ KoVb§ Am{U Mm¡H$er Ho$br, ""‘bm Vm~S>Vmo~ ~mV‘r H$m Zmhr {Xbr? Aem XJm~mO ‘mUgmbm ‘mÂ`m Xa~mamV H$mhrhr ñWmZ Zmhr.'' am`gmho~m§Zr ZmoIoam‘bm Iyn {eì`m KmVë`m.

Voìhm {MSy>Z Vmo åhUmbm, ""‘r EH$Q>mM ZìhVmo Va mJdMo ~mH$s n§Mhr hmoVo. ‘mÂ`m EH$Q>çmÀ`m hmVmV H$m` hmoV§?''

ZmoIoam‘À`m dmT>Ë`m nmoQ>mH$So> ZOa Q>mH$V Vo åhUmbo, ""CJmM ~S>~S> H$ê$ ZH$mog. Ë`mM doiog Vy gm§Jm`bm nm{hOo hmoV§g, H$s ‘r gaH$mabm gm§{JVë`m {edm` X§S> dgyb H$aUma Zmhr. ‘r Am{U ‘mPr a`V `m§À`mV XIb Úm`Mm n§Mm§Zm H$m` A{YH$ma Amho? `m X§S>mMr aŠH$‘ JmdmZ§ Imëbr. H$amMr ~mH$s Amgm‘tZr {XbrM Zmhr. Or H$m` dgwbr Pmbr Vr ‘r gaH$mamV O‘m Ho$br. AmVm ‘r H$m` Vw‘M§ S>moH§$ ImD$? hm bmImo én`m§§Mm IM© hmoUma H$gm? XmoZ {nT>çmnmgyZ Vw‘M§ ImZXmZ JmdMr H$m‘{Jar H$aV§` Am{U AmVm Vwåhmbm ho {eH$dU§ ‘mÂ`m Z{e~mV Amb§`. hmoarH$Sy>Z {H$Vr én`o dgyb Ho$bo?''

ZmoIoam‘ Km~ê$Z åhUmbm, ""E|er én`o!''""ZJXr?''""ZJXr Hw$R>bo Ambo? Ë`mZ§ H$mhr YmÝ` {Xb§ ~mH$s Ka JhmU

R>odb§.''am`gmho~m§Zr `mdoir hmoarMr ~mOy CMbbr.

H«$‘e:- AZ§V C‘arH$a

ZmZc noR>, na^Ur -431401. ‘mo. 9890396657��

Page 33: शेतकरी संघटक २१ सप्टेंबर २०११

32 21 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

H¥$fr dram§JZm Jm¡ad

eoV‘mcmÀ¶m ^mdmgmR>r cT>VmZm Vwé§Jdmg ^moJcoë¶m ‘m¶~{hUtMm XoemVrc gdmªV ‘moR>r ‘{hcm g§KQ>Zm-

eoVH$ar ‘{hcm AmKmS>rH$Sy>Z

a{ddma {X. 25 gßQ>|~a 2011 amoOr Xþnmar 12 dmOVmñWi : B§Jio g^mJ¥h, {Vgar J„r, O¶qgJnya

Vm. {eamoi, {O. H$moëhmnya

hñVo‘m. Am. gamoOVmB© H$merH$a

à‘wI CnpñWVr‘m. C‚dcm ZaXo (n{ü‘ ‘hmamï´> {d^mJà‘wI ‘{hcm AmKmS>r eoVH$ar g§KQ>Zm)

‘m. JrVm Im§S>o^amS> (‘amR>dmS>m {d^mJà‘wI ‘{hcm AmKmS>r eoVH$ar g§KQ>Zm)

{Z‘§{ÌH$me~mZm ‘w„m, {dÚm qeXo, Zohm H$X‘, ñdmVr d§Omio

g§nH©$‘mo. 8007548098, 9730678781