शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

33

Upload: gangadhar-mute

Post on 28-Mar-2016

243 views

Category:

Documents


7 download

DESCRIPTION

शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

TRANSCRIPT

Page 1: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११
Page 2: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

1eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

df© 28 & A§H$ 11 & 6gßQ>|~a 2011

g§nmXH$gwaoeM§Ð åhmÌo�........................................................................

H$m`©H$mar g§nmXH$lrH$m§V C_arH$a�........................................................................

g„mJma g§nmXH$S>m°. ‘mZd|Ð H$mMmoioS>m°. {JaYa nmQ>rc�........................................................................

gmhmæ¶H$ g§nmXH$kmZoída eocma�........................................................................

‘wIn¥ð>lrH¥$îU C‘arH$a�........................................................................

A§H$ ‘m§S>UrlrH$m§V PmS>o�........................................................................

dm{f©H$ dJ©Ur : { 200 Ho$di

(Q>rn : dJ©UrXmam§Zr A§H$m§g§~§Yr VH«$ma Agë¶mg

Imcrc nζmda H$m¶m©c¶rZ doioV g§nH©$ gmYmdm.)

g§nH©$ : H$m ©H$mar g§nmXH$, nm{jH$ eoVH$ar g§KQ>H$,

OZeŠVr dmMH$ Midi, 244-g_W©ZJa,

Am¡a§Jm~mX-431001-31, \$moZ … 0240-2341004.

B©_oc : [email protected]

�........................................................................

�hm A§H$ ‘mcH$ naXoer ‘mohZ {~hmarcmc ¶m§À¶mgmR>r g§nmXH$, _wÐH$, àH$meH$ åhmÌo gwaoeM§Ð nr., ‘w.nmo. Am§~oR>mU, Vm. IoS>, {O. nwUo 410501 `m§Zr CX¶ E§Q>aàmB©Oog, 70 gr, gpìh©g B§S>ñQ´>rO Q>mD$Z g|Q>a, {gS>H$mo, Am¡a§Jm~mX 431003 `oWo N>mnyZ OZeŠVr dmMH$ Midi, "{nZmH$', g_W©ZJa, Am¡a§Jm~mX-431001-31 oWo àH$m{eV Ho$cm. �A§H$mMr à{gÕr Xa _{hÝ`mÀ`m 6 d 21 VmaIocm. �A§H$mVrc _Vm§er g§nmXH$ gh_V AgVrcM Ago Zmhr.

_yë` : { 10

A§Va§JOmJaUgaH$mar IV c¶ ^marlrH¥$îU C‘arH$a .............................................................3AmOH$mcgmIa CÚmoJ 3Or Vo 8OrkmZoída eocma ................................................................6‘wÔm^y-g§nmXZ {~cmMo ‘m¶mOmcA°S>. AZ§V C‘arH$a .........................................................8H$m°‘Z Zm°Z goÝgg§gXoMr à{Vð>m amIʶmMm ‘mJ© : Zdm OZmXoegwYmH$a OmYd ............................................................12‘Ymo‘YAÊUm§À¶m Am§XmocZmcm AmVm gaH$mar"à{VAm§XmocZmMm' YmoH$m!XÎmm Omoer ..................................................................16dmL²>‘¶ eoVrgÎmm ñWi hoM ^«ï>mMmamMo gdmªV ‘moR>o VrW©joÌ : nydm©Y©J§JmYa ‘wQ>o .................................................................19"A‘a'JmWmeoVr, eoVH$ar Am{U {ejUA‘a h~r~ .................................................................22(C)g§VdmUr~¡cm§Mmhr OmJmo nwéfmW©"W§S>m' ‘hmamO XoJcyaH$a ..............................................24A{^OmV dmL²>‘¶ JmoXmZ‘yi coIH$ : ‘wÝer ào‘M§X, AZw. AZ§V C‘arH$a ..............26

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm ...................................................30

Page 3: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

2 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

AmXaUr¶ eaX Omoer,gm. Z.Vw‘À¶m 76ì¶m dmT>{Xdgm{Z{‘Îm Vwåhmcm ‘Z:nyd©H$ ew oÀN>m! Ia§ Va

Vwåhmcm H$m¶ g§~moYmd§ ¶mMmM ‘moR>m àý Amho. eoVH$ar g§KQ>ZoMo cmImo nmB©H$ Vwåhmcm AmXaUr¶ gmho~ åhUVmV... nU ho g§~moYZ H$mhrg§ ga§Om‘r d¥ÎmrM§ ÚmoVH$, Oo VwåhmcmM ’$mag§ ng§V ZmhrV. d¡¶{º$H$ g§~§Ym§Mm ’$m¶Xm KoD$Z OdirH$ XmI{dUma§ EImX§ g§~moYZ dmnamd§ Va g§¶w{º$H$ dmQ>V Zmhr... åhUyZ Amnc§ ZwgV§ eaX Omoer Ag§M åhUVmo. Vwåhmcm MVwa§J à{Vð>mZMm "OrdZJm¡ad' nwañH$ma Omhra Pmcm Am{U Amåhmcm ‘moR>mM AmZ§X Pmcm... nU ¶m {Z{‘ÎmmZo EH$ doJimM Am[U J§‘Vera {dMma ‘ZmV ¶oVmo¶... nadmÀ¶m AÊUm hOma|À¶m Am§XmocZmZo ~è¶mM {dÛmZm§Zm Ia§MM Agm àý nS>cm Agmdm, "eaX Omoer Vw‘M§ H$m¶ H$am¶M§?'

eoVH$ar g§KQ>ZoÀ¶m Am§XmocZmdaVr ~è¶mM {dÛmZm§Zr Q>rH$m H$aV AgVmZm ’$ma ‘moR>m d¡Mm[aH$VoMm Amd AmUcm hmoVm. Ia§ Va A{Ve¶ emóewÕ Aem nm¶mda, Aä¶mgmda Am{U AZw dm§da Vwåhr Am§XmocZ C^mac§ hmoV§. Varhr Vw‘À¶mda Q>rH$m H$aVmZm ~w{Õd§Vm§À¶m {Oìhm ‘moH$mQ> gwQ>m¶À¶m... gd©gm‘mݶ eoVH$è¶m§n¶ªV eoVrÀ¶m emofUmMm g§Xoe A{Ve¶ gmononUmZ§ Vwåhr nmohmoMdcmV Am{U ho H$aV AgVmZm Hw$R>ohr d¡Mm[aH$ Mm¡H$Q> T>iy {Xcr Zmhr. BVH§$ H$ê$Zhr cmIm|À¶m g§»¶oZo eoVH$è¶m§Mo ‘oimdo ^adyZ XmI{dco, ¶eñdr Ho$co... Vwåhr H$Yrhr H$miOmcm hmV KmcUmar ^mfm H$ê$Z hþH$‘r aSy> AmUc§ Zmhr; nU Varhr eoVH$è¶m§À¶m S>moù¶mVyZ OÝ‘moOÝ‘rM§ Xþ:I KimKim dmhV am{hc§. {ZIi AW©emómdaVr AmYmacoc§ Am§XmocZ H$aVmZm Hw$R>ohr cmoH$m§Mm à{VgmX oQ>cm Zmhr, Ag§ KS>c§ Zmhr. ‘moR>çm à‘mUmV cmoH§$ ¶m¶cm cmJco, Voìhm AmngyH$M ~w{Õd§Vm§À¶m nmoQ>mV Jmoim CR>m¶cm cmJcm Am{U ˶m§Zr R>adyZ Q>mH$c§... Á¶m AWu cmoH§$ ¶oVmV ˶m AWu ¶m Am§XmocZmV Hw$R>cmhr {dMma ZgUma! AmVm BVH$s df} CcQy>Z JocrV. Vw‘À¶mda Q>rH$m H$aUmao gm‘mݶ H$m¶©H$V}hr ZoVo ~ZyZ {’$am¶cm cmJco. ˶m§Zrhr ñdV§ÌnUo Am§XmocZ§ H$am¶cm gwédmV Ho$cr; nU Vw‘À¶mgmaI§ ¶e, Vw‘À¶mgmaIm gd©gm‘mݶ eoVH$è¶mMm {dœmg Hw$UmcmM H$‘mdVm Amcm Zmhr. Vw‘Mo ’$moQ>mo eoVH$è¶m§Zr XodKamV ‘m§S>co. ho ^m½¶ Hw$R>ë¶mhr Zo˶mÀ¶m dmQ>çmcm Amc§ Zmhr. AÊUm hOma|À¶m Am§XmocZmcm {‘iV Agcocm à{VgmX nmhÿZ ^ë¶m^ë¶m§Zr {MÌ{d{MÌ Q>rH$m AÊUm§da H$am¶cm gwédmV Ho$cr. ~w{Õd§Vm§Zm Va AÊUm åhUOo gJù¶m§V gmonr {eH$ma! H$maU ¶m Am§XmocZmV Ia§MM d¡Mm[aH$VoMm A^md! ˶m§À¶mda Q>rH$m H$aU§ ˶m‘wio gmon§... ¶m Am§XmocZmdaVr ~mocVmZmhr Amncr ~wÕr pñWa R>odyZ Vwåhr em§VnUo {dûcofU Ho$c§V. Am§XmocZmVrc cmoH$m§À¶m CËñ’w$V©

gh^mJm‘wio ho Eo{Vhm{gH$ OZAm§XmocZ Amho ho {Z:e§H$nUo ‘mݶ Ho$c§V. ñdV:À¶m Am§XmocZmVë¶m ‘¶m©Xm ñnï>nUo gm§{JVë¶m. ñdV:À¶m ì¶{º$‘ÎdmVrc H$moaS>onUm Am{U ˶m‘wio eoVH$ar Am§XmocZmcm Amcoc§ JÚnU hohr ‘mݶ Ho$c§V; nU ho gJi§ ‘mݶ H$aV AgVmZm AÊUm§À¶m ‘¶m©Xm gm§Jm¶cm Vwåhr MwH$cm ZmhrV. BVH§$M Zmhr, Á¶m Am§XmocZmer AÊUm§À¶m Am§XmocZmMr VwcZm hmoVo, ˶m ‘hmË‘m Jm§Yr ¶m§À¶m Am§XmocZmÀ¶m ‘¶m©Xmhr Vwåhr gm§{JVë¶m Am{U hr gJir MMm© Hw$R>o ImgJrnUo Zìho Va XÿaXe©Zda ñnï>nUo H$amoS>mo cmoH$m§g‘moa Ho$crV. Amnë¶m àIa ~w{Õ‘ÎmoM§M Vwåhr Xe©Z gJù¶m§Zm {Xc§V Am{U åhUyZM åhUVmo, Am‘Mo {dÛmZ ‘moR>o ~mdMiyZ Joco AmhoV. ˶m§Zm àý nS>cm Amho - "eaX Omoer Vw‘M§ H$m¶ H$am¶M§?'

gJù¶m nmVù¶m§daVr gJir h˶ma§ dmnê$Z Pmcr. H$Yr n[apñWVrMr, H$Yr OmVrMr, H$Yr {ZdS>UwH$m§À¶m doS>çmdmH$S>çm V§ÌmMr, H$Yr d¡Mm[aH$VoMm Amd AmUV gJù¶m gJù¶m nÕVtZr Vw‘À¶mda MT>mB© H$ê$Z Pmc§... nU gJù¶m§VyZ Vwåhr ñdÀN>nUo ~mhoa nSy>Z XmoZ ~moQ>§ daVrM CacmV. AmVm Vw‘M§ H$m¶ H$am¶M§? Vw‘Mm añVm ^maVr¶ na§naoVcm Vgm Zdm añVm Zmhr. Jm¡V‘ ~wÕ Agmo, Am{X e§H$amMm¶© Agmo, qH$dm AJXr AcrH$S>À¶m H$mimVrc ‘hmË‘m ’w$co, AmJaH$a, Am§~oS>H$a AgmoV ¶m ‘mJmªZr Vwåhr Mmcm¶M§ R>adc§V Am{U ˶mda MmcV AgVmZm Hw$UmcmM ‘m’$ Ho$c§ ZmhrV... AJXr ñdV:cmgwÕm! Oo H$mhr {ZU©¶ KoVco ˶mMr qH$‘V gJù¶m narZo ‘moOcrV Am{U åhUyZM Vwåhr ñdÀN>nUo AmOhr H$amoS>mo cmoH$m§g‘moa 76ì¶m dfu ~w{Õ pñWa R>odyZ ñdV:À¶mhr MidirM§ H$R>moa {dícofU H$ê$ eH$Vm. ñdV: ~w{Õd§V åhUdyZ KoVmZm AÊUm hOma|da Q>rH$m H$aU§ hr ’$ma gmonr Am{U gmo¶rMr JmoîQ> AgVo; nU eaX Omoetda Q>rH$m H$aVmZm AmnU hiyhiy {Z:g§X ©, {ZñVoO Am{U {Z:gËd hmoV OmVmo hoM ~è¶mM OUm§Zm H$iV Zmhr. Vwåhr 93 gmcr åhUmcmV - "ZmoH$aemhr hm àM§S> ‘moR>m ñ‘mgya Amho' Am{U AÊUm§À¶m Am§XmocZmda MMm© H$aVmZm

ZmoH$aemhrMm {df¶ ¶oVmo Am{U naV Vw‘À¶mM ‘wÚmnmer ¶oD$Z Wm§~md§ cmJV§. H$mngmMo md 7 hOmam§À¶m nwT>o Joë¶mda {Z¶m©V~§XrMr Hw$èhmS> gaH$ma MmcdV§ Am{U ˶mMm PQ>H$m ~gVmM ‘moR>r Vrd« à{V{H«$¶m C‘Q>Vo. naV {df¶ ¶oVmo Vmo Vwåhr gm§{JVcoë¶m Iwë¶m {Z¶m©VrMm... IVmÀ¶m AZwXmZmMm IoiI§S>mo~m hmoV amhVmo, J«m‘rU Xm[aÐçmMm àý Hw$R>crhr amoOJma ¶moOZm, Hw$R>crhr {ZamYma ‘XV ¶moOZm, Hw$R>crhr Ymݶ {dVaU ì¶dñWm gmoS>dy eH$V Zmhr

Am{U naV ¶oD$Z Wm§~md§ cmJV§ Vwåhr gm§{JVcoë¶m eoVr‘mcmÀ¶m amñV ^mdmnmerM. eoVH$ar Am§XmocZmcm CcQ>cocr 31 df} Am{U Vw‘À¶m d¶mMr CcQ>cocr 76 df} naV Amåhr Vwåhr gm§{JVcoë¶m CÎmam§nmerM ¶oD$Z Wm§~Vmo. gm§Jm eaX Omoer Vw‘M§ AmVm H$m¶ H$am¶M§?

g§nmXH$s¶ * lrH$m§V C‘arH$a

eaX Omoer Vw‘M§ AmVm H$m¶ H$am¶M§?

Page 4: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

3eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

eoVH$è`mbm Am{W©H$ ‘XV Úm`Mr åhUyZ gaH$ma Ë`m§Zm gdbVrÀ`m ^mdmV IV nyadR>m H$aVo. åhUOo H$m` Va IV V`ma H$aUmao Oo H$maImZo AmhoV Ë`m§Zm IV ñdñVmV {dH$m`bm bmdyZ Ë`m§Zm Ë`m§À`m CËnmXZmda AZwXmZ XoVo. ho IVgwÕm ’$ma n«^mdr Amho. Á`mÀ`m hmVr nS>bo Ë`mMm CÕma H$aVo. {OWo nS>bo {VWo ^anya CJdVo. Ago Agbo Va IVmgmR>r ^maVr` eoVH$ar AmoaS>Vmo H$embm? hmM n«íZ nS>bm hmoVm H°$Jbm. H°$J åhUOo ^maVmMm ‘hmboImnmb. gJù`m XoemVë`m gaH$mam§Mo, gaH$mar g§ñWm§À`m {hemo~mMr VnmgUr H$aUmam VnmgZrg. XoemV gwX¡dmZo Amnbo H$m‘ MmoI H$aUm`m Á`m H$mhr gaH$mar g§ñWm AmhoV Ë`mV H°$JMm Z§~a ~amM daMm bmJob.

2009-10 gmbmV gaH$maZo {Xbobo IVmdarb AZwXmZ é. 56,000 H$moQ>tnojm WmoSo> OmñV Pmbo hmoVo. EdT>r ‘moR>r a¸$‘ Á`m AZwXmZmda IM© hmoVo Ë`mMo boImnarjU H$aUo Amdí`H$M Amho. Ë`mM gmo~V IVm§Mr Iwë`m ~mOmamVbr {H§$‘V Am{U AZwXmZrV IVm§Mr qH$‘V `mV ‘moR>r V’$mdV Agë`m‘wio IVm§Mm H$mim~mOma hmoÊ`mMr ‘moR>r eŠ`Vm Amho ho bjmV KoD$Z Vo ‘hËdmMo Amho Ago H°$JZoM Amnë`m AhdmbmV Z‘yX Ho$bo Amho.

IVm§À`m AZwXmZmMm dmna H$gm hmoVmo mMm Aä`mg H°$JZo 2003-04 Vo 2008-09 `m dfmªgmR>r Ho$bm. `mV 24 amÁ`m§Vrb 94 {Oëho, 188 ãbm°Šg, 44 IV JwUdÎmm {Z`§ÌU n«`moJemim `m§Mo narjU H$aÊ`mV Ambo. Ë`mMgmo~V 5498 eoVH$ar Aem IVmMo 1092 ì`mnmar `m§Mohr gd}jU H$aÊ`mV Ambo. ¶m narjUmVyZ, gd}jUmVyZ Oo H$mhr ~mhoa Ambo Ë`mMr MMm© ¶m boImV H$aÊ`mV Ambr Amho.

Amnë`m XoemVbo IVm§Mo CËnmXZ, {dVaU

gaH$mar {Z`§ÌUmImbr MmbVo. `war`mgmR>r bmJUmam H$ƒm ‘mb Amnë`m XoemVM V`ma hmoVmo; nU ‘mJUr OmñV Agë`mg Ë`mMr Am`mV H$amdr bmJVo Am{U Ë`mdahr gaH$maMoM {Z`§ÌU Amho. BVa IVm§gmR>r bmJUmam H$ƒm‘mb AmnU Am`mV H$aVmo. Xoem§VJ©V CËnmXZ ’$ma WmoSo> Amho.

IVm§À`m AZwXmZm~m~V bjmV KoÊ`mgmaIr EH$ ‘hÎdmMr Jmoï> åhUOo IVmMo ^md gaH$ma R>adVo. Ë`mM ^mdmV IV {dH$ë`m Omdo Aer Anojm Amho. CËnmXZmMm IM© OmñV Agë`m‘wio ñdñVmV IV {dH$mdo bmJë`m‘wio IV H§$nZrMm Omo VmoQ>m hmoVmo Vmo ^ê$Z H$mT>Ê`mgmR>r gaH$ma IV H§$nÝ`m§Zm AZwXmZ XoVo. ~ao ho AZwXmZ {H$Vr Agmdo `mgmR>r doJdoJio {Z`‘ gwÌo AmhoV. H$maImÝ`m§Mo d`, dmnaÊ`mV `oUmam H$ƒm ‘mb dJ¡ao ~m~tda ho AZwXmZ R>aVo.

H°$JZo Amnbm Ahdmb H|$Ð gaH$maÀ`m "IV {d^mJmg' gmXa Ho$ë`mdahr Ë`m {d^mJmZo AmOda Ë`mbm CÎma {Xbobo Zmhr. `mdê$Z Ë`m ImË`mMm H$moS>JonUm bjmV oVmo Am{U åhUyZM mnydu Or narjUo Pmbr Ë`m§Mr AZw‘mZo Am{U Ë`mbm ImË`mZo {Xbobr CÎmao nmhÿZ Amnë`mbm AmíM`© dmQ>V Zmhr. 2000 ‘ܶo Ho$boë`m narjUmVrb {ZarjUo Am{U Ë`mbm {Xbobr CÎmao nwT>rbn«‘mUo :

{Z[ajU 1 : 1992-1998 À`m Xaå`mZ IV H$maImÝ`m§Zr nwa{dboë`m AmH$So>dmarMr ehm{Zem Z H$aVm gaH$maZo 25,155 H$moQ>r én`m§Mo AZwXmZ {dVarV Ho$bo.CÎma : MmQ>©S©> AH$mD§$Q>§Q>gÀ`m g§ñWog "AmH$So>dmarMr ImVaO‘m H$er H$amdr `m{df`r g„m XoÊ`mgmR>r mo½` Ë`m MmQ>©S©> AH$mD§$Q>§Q>gMr Zmdo gwMdm Ago gm§JÊ`mV Ambo Amho!

OmJaU * lrH¥$îU C‘arH$a

gaH$mar IV c¶ ^mar

lrH¥$îU C‘arH$a

Page 5: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

4 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

åhUOo nmhm. ghm dfmªV n§Mdrg hOma H$moQ>r én`m§Mr g~gS>r XoÊ`mV Ambr. ˶mgmR>r `mo½` Vr ImVaO‘m Ho$br Zmhr, Ago {ZarjU Zm|Xdë`mda ImVo H$m` H$aVo Va, MmQ>©S©> AH$mD§$Q>§Q>gÀ`m g§ñWobm g„mJmam§Mr Zmdo gwMdÊ`mg gm§JVo. hr bmb {’$Vemhr Zmhr Va Xwgao H$m`?{ZarjU 2 : gaH$maZo H$amV {Xbobr gyQ> doirM bjmV Z

KoVë`m‘wio IV CÚmoJmg 1994-1998 ¶m H$mimV 408 H$moQ>r én`o Am{U 460 H$moQ>r én¶o OmñVrMo XoÊ`mV Ambo.

CÎma : AZwXmZmMo KQ>H$ R>a{dÊ`mg Cera Pmbm. Am‘À`mH$So> H$‘©Mmar H$‘r AmhoV. Oo AmhoV Ë`m§À`m ~Xë`m hmoV AgVmV. VgoM Am‘Mo H$m`m©b` doJdoJù`m g{‘Ë`m§da H$m‘ H$aV Agë`m‘wio Amåhmbm {heo~ H$aÊ`mg doi {‘ibm Zmhr!

bmb{’$Vemhr {H$Vr dmT>br Amho Vo ~Km. IV {d^mJmMo H$m‘M IVnyadR>m, Ë`mMo AZwXmZ dJ¡a|Mo {Z`§ÌU H$aUo ho Amho. Ago AgVmZm Amåhmbm Am‘Mo H$m‘M H$am`bm doi Zmhr Ago gm§JUo åhUOo Ho$dT>m namH$moQ>rMm ~o‘wd©VnUm Pmbm.{ZarjU 3 : Kgmè`mMo n«‘mU OmñV KoVë`m‘wio OmñVrMo AZwXmZ

{Xë`m Jobo.CÎma : Amåhr Zdo YmoaU R>adV AmhmoV.

{ZarjU 4 : {ZH¥$ï> XOm©Mm IV nwadR>m Ho$ë`m‘wio {Xbobo AZwXmZ naV KoVbo Zmhr VgoM ~§X nS>boë`m H$maImÝ`m§ghr AZwXmZ {Xë`m Jobo.

CÎma : Amåhr Vo Z§Va ~KyZ KoD$.2005 ‘Yrc Xwgè`m boIm narjUmVrb {ZarjUH$m`©j‘, AMyH$ Aem g§JUH$s` n«UmbrÀ`m AZwnpñWV

KmoQ>mù`m§Zm dmd {‘iV Amho. VgoM AmH$So>dmarVrb MwH$m VnmgÊ`mMr `§ÌUm Z am~{dë`m‘wio

MwH$sMr AmH$So>dmar Zm|XdÊ`mV `oD$Z OmpñVMo AZwXmZ {Xbo OmV Amho.

Xadfu IVmMr JaO R>a{dÊ`mMr gaH$mar nÕV nmhÿ...bjmV ¿`m gJim H$ma^ma H$gm bmb{’$VemhrMm CÎm‘ Z‘wZm

Amho. h§Jm‘mV bmJUmè`m IVmMr JaO {H$Vr Amho `mMm A§XmO h§Jm‘mnydu 3-4 ‘{hZo KoVë`m OmVmo. Ë`mgmR>r H¥$fr ImVo amÁ`m§H$Sy>>Z {d{dY n«H$maMr ‘m{hVr ‘mJdVo. Ë`mV Joë`m dfuMm In, {eëbH$ gmR>m, O{‘ZrMo narjU Ahdmb, bmJdS>r ImbMo joÌ, dJ¡ao dJ¡ao AZoH$ ~m~tMm g‘mdoe AgVmo. H¥$fr ImVo XoemV IV nwadR>m-CËnmXZ-{dVaU `m§g§~Yr g§~§YrV gd© KQ>H$m§Mo ‘oimdo ^a{dVo. `m ‘oimì`mV amÁ`m§Mo n«{V{ZYr Amnmnbr IVmMr JaO Omhra H$aVmV. Ë`mZ§Va gImob MMm© H$ê$Z H¥$fr ImVo amÁ`m§Mr JaO {H$Vr Amho ho R>a{dVo Am{U {VMr ‘{hZodma {d^mJUr H$aVo. hr ‘{hZodma {d^mJUr IV {d^mJmbm H$i{dÊ`mV `oVo. Ë`mdê$Z IV{d^mJ IV {dVaUmMo "AmXoe' H$mT>Vo Am{U g§~§{YVm§Zm H$i{dVo.

hr Pmbr gaH$maMr "AmXe©' nÕVr. n«Ë`jmV ¶m ‘oimì`mV H$m` gImob MMm© Pmbr mMr Zm|X R>odUmar H$moUVrhr H$mJXnÌo V`ma Ho$br

ZmhrV. amÁ`m§À`m Ho$boë`m boImnarjUmdê$Z Ago {XgyZ Ambo H$s amÁ`m§Zrhr Amnbr IVm§Mr JaO {H$Vr Amho ho gm§JVmZm H$moUË`mhr emór` ‘mJm©Mm Adb§~ Z H$aVm ‘mJrb dfm©À`m JaOo‘ܶo 5-10% dmT> H$ê$Z Mmby h§Jm‘mVrb JaOoMo AmH$So> R>a{dbo.

`mMmM AW© Agm H$s ho ‘oimdo, ¶m ~¡R>H$m åhUOo Ho$di doioMm Am{U n¡em§Mm Anì`` Am{U gaH$mar ZmoH$am§Zr gaH$maÀ`m n¡em§da Cn^moJbobr gwQ>r. ImOJr CÚmoJm§V hoM H$m‘ AË`§V H$m`©j‘VoZo hmoVo. n«Ë`oH$ H$m`m©b` Amnë`m JaOm darð>> H$m`m©b`mbm H$idVo. Vohr B©‘obgma»`m AmYw{ZH$ ‘mÜ`‘mVyZ. Amnbr JaO {H$Vr Amho ho R>a{dUmè`m gwÌmÀ`m ~mhoa H$moUr OmV Zmhr. daMo H$m`m©b` gd© JaOm EH$Ì H$ê$Z g§nyU© CÚmoJmg H$m` hdo Vo R>a{dVo Am{U ‘J {dVaU H$aVo. Á`m§À`mH$So> OmñV {H§$dm H$‘r gmYZgm‘J«r Jobr Ë`mgmR>r Ë`mbmM O~m~Xma YaÊ`mV oVo. OnmZgma»`m XoemV Am{U Amnë`mhr XoemVrb H$mhr n«JV CÚmoJm§V "OñQ> BZ Q>mB©‘' ¶m gyÌmn«‘mUo H$m‘ MmbVo. åhUOo H$maImÝ`mbm bmJUmam H$ƒm ‘mb CËnmXZ gwê$ H$aÊ`mnydu WmoS>m H$mi H$maImÝ`mV nmohmoMVmo. Ë`m‘wio gmR>dU H$aÊ`mMm Ìmg VWm IM© dmMVmo. {dMma H$am H$ma ~Z{dUmè`m EImÚm H$maImÝ`mV {H$Vr doJdoJù`m n«H$maMo gwQ>o ^mJ bmJV AgmdoV! ho ^mJ {H$Vr Am{U H$Yr bmJVrb `mMo EH$ doimnÌH$ V`ma AgVo. Ë`m~ahþHy$‘ Vo gwQ>o ^mJ H$maImÝ`mV nmohmoMVmV Am{U CËnmXZ {~Z~mo^mQ> MmbVo.

A‘o[aHo$Vë`m EH$m n«{gÕ {OÝg ~Z{dUmè`m H§$nZrZo Amnë`m H$m‘mMo g§JUH$sH$aU H$ê$Z KoVbo Amho. OJmV H$moR>ohr Ë`m§Mr {OÝg {dH$ë`m Jobr H$s {VMr Zm|X g§JUH$mV hmoVo. ‘J hm g§JUH$ Ë`mn«‘mUo Amnbm gmR>m AÚ`mdV H$aVmo. XþH$mZmV Omo ‘mb H$‘r Pmbm Vmo JmoXm‘mVyZ XþH$mZmH$So> nmR>{dÊ`mMr, VgoM JmoXm‘mV Omo ‘mb H$‘r Pmbm Vmo H$maImÝ`mVyZ JmoXm‘mV nmR>{dÊ`mMr, VgoM Á`m ‘mbmMr {dH«$s OmñV hmoV Amho Ë`mMoM OmñV CËnmXZ H$aÊ`mMr, Ë`m CËnmXZmgmR>r bmJUmè`m {d{dY H$ÀÀ`m ‘mbmÀ`m nwadR>çmMr ì`dñWm H$aÊ`mMo "AmXoe' hm g§JUH$ g§~§{YVm§Zm XoVmo. EdT>oM H$m` Va ‘mJrb dfmªMm AZw^d bjmV KoD$Z hm g§JUH$ nwT>rb h§Jm‘mV {dH«$s Ho$ìhm-H$emMr OmñV hmoB©b `mMo AMyH$ AmS>mIohr ~m§YVmo.

ImOJr ~±H$m§À`m EQ>rE‘‘ܶo H$Yr {H$Vr amoH$S> R>odm`Mr `mMm AMyH$ A§XmO KoVë`m OmVmo. VoWrb J«mhH$m§Zm H$Yrhr {Zame ìhmdo bmJV Zmhr.

Oa {OÝggma»`m gmÜ`m dñVyMo CËnmXH$ {H§$dm H$magma»`m AË`§V Jw§VmJw§VrÀ`m dñVwMo CËnmXH$ {H§$dm ImOJr ~±H$m§gmaIo godm nwadR>mXma ho Amnë`mbm {H$Vr ‘mb bmJUma Amho Am{U Vmo H$Yr Amnë`m Xmar nmohmoMbm nm{hOo mMm AMyH$ A§XmO ~m§YyZ Amnbo H$m‘ H$m`©j‘VoZo MmbdVmV Va ‘J H¥$frImË`mbm n«Ë`oH$ h§Jm‘mV IVmMr {H$Vr JaO Amho ho AmoiIÊ`mV An`e H$m mdo? mMo CÎma hoM Agy eH$Vo H$s gaH$mar ì`dñWm emofUmgmR>r ~Zbobr Amho. XoemMo n«íZ gmoS>dÊ`mgmR>r {H§$dm OZVoÀ`m gmo`rgmR>r Zmhr Am{U åhUyZM H$ï> H$ê$Z Xoembm AÞ ^a{dUmè`m eoVH$è`mbm H$m` hdo `mMm A§XmO H¥$frImË`mbm `oV Zmhr Am{U eoVH$è`mÀ`m Zer~mVbr IVmgmR>rMr nadS> gaV Zmhr.

doJdoJù`m amÁ`m§À`m H¥$frImË`m§Zr H$m` {Xdo bmdbo Ë`mMr H$mhr Img CXmhaUo ~Km.

Page 6: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

5eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

Am§Y«n«Xoe‘ܶo Jw§Qy>>a {OëømV {nH$mV Pmbobm ~Xb bjmV Z KoVë`m‘wio IVmMr Q>§MmB© Pmbr, VgoM IVmMr AmH$So>dmar XoVmZm ‘mJrb dfuMo AmH$So> gm§{JVbo H$moUVhr Aä`mg Z H$aVm.

Amnë`m nwamoJm‘r ‘hmamï´>mV ‘mJrb VrZ dfmªV eoVH$è`m§Zr {H$Vr Am{U H$moUVo IV dmnabo `mMm Aä`mg H$ê$Z H¥$fr A{YH$mè`m§Zr Amnbr ‘mJUr Zm|Xdmdr Ago H¥$fr Am`wŠVm§Mo AmXoe AgVmZmgwÕm H¥$fr A{YH$mè`m§Zr IV XwH$mZXmam§H$S>rb {dH«$sMr AmH$So>dmar dmnê$Z Amnbo A§XmO gaH$mabm nmR>dbo! (‘J IVmMr Q>§MmB© Pmë`mg Zdb Vo H$m`?) XoemMo JìhmMo H$moR>ma åhUyZ AmoiIë`m OmUmè`m n§Om~mV Va {H$Ë`oH$ H¥$fr A{YH$mar Amnbr IVmMr JaO {H$Vr ho H$i{dVM ZmhrV! H¥$fr Am`wŠVM ‘mJrb dfuÀ`m AmH$S>çm§dê$Z Zdo AmH$So> ~Z{dVmV. BVa amÁ`m§Mrhr n[apñWVr doJir Zmhr Am{U ho H°$JMo {ZarjU Amho!

Or pñWVr JaO R>adÊ`mMr VrM amIrd gmR>çm§Mr. H$moUË`mM amÁ`mZo IVmMm amIrd gmR>m R>odbobm Zmhr! IV H$maImÝ`m§Zr Amnbr H$m`©j‘Vm dmT>dyZ IVmMm CËnmXZ IM© H$‘r H$amdm åhUyZ gaH$maZo Ho$bobo n«`ËZ {Zî’$i R>abo AmhoV. `war`mMm CËnmXZ IM© Va dmT>bmM Amho!

IVmÀ`m AZwXmZm{df`r H°$JMr {ZarjUo nmhVm gaH$ma «ï>mMmambm H$go CVoOZ XoVo ho ñnï> hmoVo. 2007 n`ªV IV H$maImÝ`m§Zr nwadR>m Ho$boë`m IVmÀ`m {~bm~Ôb Ë`m§Zm {~bmÀ`m aH$‘oÀ`m 85-90% a¸$‘ XoÊ`mV `oV hmoVr. Cabobr a¸$‘ amÁ` gaH$maZo Amnë`mbm IV {‘imë`mMo n«‘mUmV Ho$ë`mda XoÊ`mV `oV hmoVr. åhUyZ Amnbo IV amÁ¶gaH$maÀ`m hmVr nS>bo Amho (n«Ë`jmV Vo nS>mo AWdm Z nS>mo!) Ago n«‘mUnÌ {‘idÊ`mMr JaO IV H$maImZXmam§Zm hmoVr. åhUyZ 2007 n`ªV Ho$di én¶o 111 H$moQ>r EdT>çm qH$‘VrÀ`m IVmgmR>r nwadR>m Pmë`mMr n«‘mUnÌo XoUo ~mH$s hmoVo; nU 2007 ‘ܶo Omo ~Xb Pmbm Ë`mZ§Va VrZM dfmªV é. 50,587 H$moQ>r EdT>çm aH$‘oÀ`m IVmMm nwadR>m Pmë`mMr n«‘mUnÌo amÁ` gaH$maZo {Xbobr ZmhrV. `mMm AW© ñnï> Amho. EH$Va amÁ` gaH$mao Vgo H$aÊ`mV CXm{gZ AmhoV qH$dm IV nwadR>m PmbobmM Zmhr! gd©gm‘mÝ` ‘mUyg Jmdmbm Om`bm {ZKVmo Voìhm Ë`mÀ`m KaMr ‘mUgo Ë`mbm gm§JVmV nmohmoMë`mda H$idm. EImXo ‘hÎdmMo nÌ nmR>dë`mda Vo nmohmoMbo H$m Zmhr ¶mMr {dMmaUmhr AmnU H$aVmo. H$moUË`mhr ì`mnmamV "‘mb nmohmoMë`mMr ImVaO‘m' ñQ>moAa {d^mJmZo Ho$ë`m{edm` ‘mb nwadUmè¶mg Ë`mMo n¡go {Xë`m OmV ZmhrV. EdT>oM H$m` Amnbm {H$amUm XwH$mZXmahr Amnë`m dñVy ‘moOyZ Amnë`m {ne{dV aVmo VoìhmM AmnU Ë`mMo n¡go XoVmo. ‘J IVmÀ`m ~m~VrV gaH$ma Ago {ZîH$miOr H$m? R>a{dboë`m {R>H$mUr IV nmohmoMbo H$m Zmhr `mMr ImÌr Z H$aVmM H$maImÝ`m§Zm Ë`m§Mo n¡go XoD$Z Amnbo H$V©ì` nma nmS>m`Mr EdT>r KmB© gaH$mabm H$m gwMVo? `mMr CÎmao emoYë`mg Amnë`mbm ¶m ì`dhmamV hmoUmam KmoQ>mim {Xgob ho Z¸$s Am{U åhUyZM H°$JMo ho {ZarjU H$s, ""~hþVm§e amÁ`m§V {‘imboë`m IVm§Mo ‘moO‘mn H$aÊ`mMr `§ÌUm Anwar Amho {H§$dm {VMm A^md Amho. BVHo$M H$m` nU H$maImÝ`m§Zr {Xboë`m Xo`Ho$, nmoMnmdË`m VnmgUr H$aUmar `§ÌUmhr ApñVËdmV Zmhr!'' dmMyZ Amnë`mbm Amü`© dmQ>V Zmhr.

B§{S>`Z nmoQ>°e {c{‘Q>oS> ¶m H§$nZrZo Am`mV Ho$boë`m H$ÀÀ`m

‘mbmMr H$mJXnÌo gmXa Z Ho$ë`‘wio Vrg {Xë`m Joboë`m é. 1600 H$moQ>tÀ`m AZwXmZmMm {heo~ bmJV Zmhr. Ë`mMgmo~V Ë`m§Zr Am`mV Ho$boë`m 10,000 Q>Z IVm§Mm {heo~ bmJV Zmhr. ¶mM H§$nZrZo gaH$mar {Z`moOZmV ZgVmZm é. 4,000 H$moQ>tnojm OmñV qH$‘VrÀ`m `war`mMr Am`mV Ho$br Varhr gaH$maZo Ë`mMr ^anmB© H$ê$Z {Xbr. Ahmo gm‘mÝ` ZmJ[aH$ ñdñV {‘imbrM Varhr EImXm {H$bmo ^mOr OmñV KoVmZm VrZXm {dMma H$aVmo Am{U `oWo JaO ZgVmZmhr hOmamo H$moQ>r én`m§À`m IVmMr Am`mV hmoVo H$m` Zr gaH$ma Ë`mMr a¸$‘ XoVo H$m¶! gJimM gmdim Jm|Yi Amho.

IVmMr JwUdÎmm VnmgUr H$aÊ`mgmR>r OodT>o Z‘wZo Vnmgm`bm hdoV Ë`mÀ`m Ho$di 25% Z‘wZo VnmgÊ`mV Ambo. VgoM JwUdÎmm VnmgUr n«`moJemim§Zr Amnë`m j‘Vonojm H$‘r H$m‘ Ho$bo.

ho gJio H$m` H$‘r åhUyZ H°$JZo Ho$boë`m gd}jUmMo {ZîH$f© ‘moR>o ‘m‘uH$ AmhoV.

57% {dH«o$Ë`m§Zm Zm|Xdboë`m ‘mJUrn«‘mUo IV nwadR>m hmoV Zmhr.

75% {dH«o$Vo eoVH$è`m§Zm H$moUË`mhr ‘`m©Xo {edm` IV XoVmV.37% eoVH$è¶m§Zm IVmMr dmhVyH$ H$aVmZm AS>MUr Amë`m.40% eoVH$è¶m§H$So> IV KoÊ`mgmR>r H$O© CnbãY ZìhVo. 47% eoVH$è`m§Mr IVmMr ‘mJUr nyU© H$ê$ eH$V ZìhVo.eoVH$è`m§Mo AZw^d gaH$maMo An`e Xe©{dVmV. 45%

eoVH$è`m§Zm H$‘mb ^mdmnojm OmñV ^mdmZo IV IaoXr H$amdo bmJbo Va 46% Zm IaoXrMr nmdVr XoÊ`mV Ambr Zmhr. 55% Zm IV N>moQ>çm AmH$mamÀ`m {neì`mV hdo Amho. Va 40% Zm hdo VodT>o IV {‘imboM Zmhr. 76% OUm§Zr ‘¥Xm narjU Ho$boboM ZìhVo. 51% eoVH$è`m§H$So> Amdí`H$ VodT>o IV {dH$V KoÊ`mgmR>r n¡go ZìhVo.

eodQ>r Amnë`m AhdmbmV H°$JZo åhQ>bo Amho H$s gaH$maÀ`m ^m|Ji H$ma^mambm {eñV bmdyZ eoVH$è`mbm gdbVrÀ`m ^mdmV IV nwadR>m H$aUo JaOoMo Amho. Vo Oa hmoV Zgob Va IVmÀ`m AZwXmZmda IM© hmoV Agbobr AdmT>ì` a¸$‘ dm`m OmV Amho AgoM åhUmdo bmJob. Amåhrhr VoM åhUV AmhmoV. gaH$ma IVm§da IM© H$aV Agbobo AZwXmZ eoVH$è`m§gmR>r ZgyZ IV H$maImZo Am{U IV {d^mJmV H$m‘ H$aUmè`m ~o~§X H$‘©Mmè`m§gmR>r Amho. "OmUVo amOo, AmXaUr` H¥${f‘§Ìr ‘mZZr` lr. eaXM§ÐamdOr ndma' `m§Zm IaoM Oa eoVH$è`m§{df`r H$mhr AmñWm Agob Va Ë`m§Zr Ë`m§À`m ‘§ÌrnXmMm Omo H$mhr H$mbmdYr Cabm Amho Ë`mV IV {dVaUmV A‘wbmJ« gwYmaUm H$amdr hr H$iH$irMr {dZ§Vr. Amnbo ‘mZZr` AmXaUr` dJ¡ao dJ¡ao H¥${f‘§Ìr eoVH$ar g§KQ>H$ dmMVM ZgVrb. VgoM Ë`m§Zr H°$JMm Ahdmbhr dmMbm ZgobM. Vgo Agbo Va AmVm eoVH$è`m§ZrM ehmUo hmoD$Z Ë`m§Zm H$m`‘Mo Kar ~gdmdo åhUOo Ë`m§Zm eoVH$è`m§À`m n«íZm§Mm Aä`mg H$am`bm nwaogm doi {‘iob. Ë`m {edm` eoVH$è`m§Mo ^m½` nmbQ>Uma Zmhr.

lrH¥$îU C‘arH$aZmZcnoR>, na^Ur-431401‘mo~mB©b : 9422646283

[email protected]��

Page 7: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

6 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

gmIa CÚmoJ ghH$mamÀ¶m Am{U gaH$maÀ¶m OmoIS>mVyZ ‘wº$ hmoʶmÀ¶m ‘mJm©da Amho. Varhr XmoÝhrhr {R>H$mUr ˶mMr ‘wº$s cm§~dcr OmV Amho. Amnë¶m ~Jc~ÀÀ¶m§Zm OJdʶmgmR>r gaH$ma dma§dma ghH$mamÀ¶m Omù¶mMm Cn¶moJ H$arV Amho. Adgm¶mZmV {ZKmcoë¶m gmIa H$maImݶm§Zmhr WH$h‘r XoʶmMm àH$ma gaH$maZo dma§dma Ho$cocm Amho. Xadfu 600 Vo 1000 H$moQ>r AemàH$mao WH$h‘rÀ¶m nmoQ>r gmIa H$maImݶm§Zm XoD$Z ghH$mamV Agcoco amOH$maUr Omo «îQ>mMma H$aVmV qH$dm AZmJm|Xr H$ma^ma Am{U AH$m¶©j‘Vo‘wio gmIa H$maImݶm§Zm Or VyQ> ¶oVo Vr ^ê$Z H$mT>ʶmgmR>r gaH$ma ˶mV n¡go AmoVVo Am{U H$maImZo n¶m©¶mZo Amnco ~Jc~ƒo OJdʶmMm à¶ËZ H$arV AmhoV. ghH$ma OJcm Va eoVH$ar OJoc, Ago Jm|S>g Zmd ˶mcm {Xco OmVo, ‘mÌ D$g CËnmXH$ XoemoYS>rcm cmJV AmhoV Am{U gaH$maMr hr ‘XV Oa Wm§~cr, Va ˶mda ‘Om ‘maUmè¶m amOH$maʶm§Mohr H$mhr Iao Zmhr, AmO ghH$ma g‘«mQ, gmIa g‘«mQ>, {ejU g‘«mQ> ho nyduÀ¶m H$mir amOH$maʶm§À¶m H$V©¥ËdmMo ~S>oOmd {‘adUmao eãX AmO ˶m§ZmM {hUdʶmgmR>r dmnaco OmV AmhoV. Hw$Umcmhr darc CnmYr {Xcr Vmo EH$Va gaH$mar n¡em§da OJVmo Amho qH$dm ^«ï> Amho, Ago CKS>CKS> ~mocco OmVo. gmIa H$maImZXmar‘ܶo PnmQ>çmZo ~Xc hmoVmV. ho ~Xc Ho$di gaH$ma hmoD$ XoD$ BpÀN>V Zmhr, åhUyZ a|JmiV nS>coco AmhoV, ZgVm gmIa H$maImZXmar, ‘moR>r Pon KoʶmÀ¶m V¶marV Amho.

nyduÀ¶m H$mir {d{harÀ¶m nmʶmda JmdmVrc EImÚm eoVH$è¶mH$S>oM CgmMm ‘im Agm¶Mm. XmoZ-nmM Jmdm§V {‘iyZ EImXo Jwèhmi Mmcm¶Mo Am{U Hw$Q>ramoÚmoJmgmaIr Jwi{Z{‘©Vr hm N>moQ>m CÚmoJ hmoVm. ˶mZ§Va Im§S>gar V¶ma H$aʶmgmR>r WmoS>o A{YH$ ^m§S>dc Am{U ¶§Ìgm‘J«r dmnê$Z H$ƒr gmIa V¶ma H$aʶmMm CÚmoJ gwê$ Pmcm. Jwèhmio ho EH$m AWm©Zo gܶm 2Or ñno³Q´>‘‘wio cmoH$m§À¶m ‘ZmV Or V§ÌkmZmÀ¶m {nT>çm hr g§H$ënZm {Z‘m©U Pmcr Amho, ˶mVrc n{hcr {nT>r Ago åhUVm ¶oB©c. Im§S>gar CÚmoJmMr Xþgar {nT>r.

Am{e¶m I§S>mVrc n{hcm gmIa H$maImZm

ZJa {OëømVrc àdamZJa ¶oWo {dIo nmQ>cm§Zr gwê$ Ho$cm. J«m‘rU ^mJmV ^m§S>dcmMr dmZdm. eoVrV ^m§S>dc Jw§Vdm¶cm H$moUrhr V¶ma Zmhr, Va eoVrda AmYm[aV CÚmoJm§V ^m§S>dc J§wVdUyH$ H$aUo hr ‘moR>r XÿaMr Jmoï>. ˶mgmR>r ghH$majoÌmMr gwédmV gmIa H$maImZXmarZo Pmcr. eoVH$è¶m§Zr ñdV: eoAg© {dH$V KoD$Z H$mhr ^m§S>dc C^mamdo d gaH$maZo ˶mgmR>r ‘moR>r a¸$‘ H$Om©D$ Úmdr, Aem nÕVrZo hr gmIa H$maImZXmar gwê$ Pmcr. Z§VaÀ¶m Mmirg dfmªV gmIa H$maImZm gwê$ H$am¶Mm Am{U eoVH$è¶m§H$Sy>Z ^m§S>dc C^o H$aUo, gaH$maH$Sy>Z n¡go {‘idUo Va Vo ’$º$ amOH$maUmV Agcoë¶m ì¶qº$ZmM e³¶ hmoVo. ghH$mar gmIa H$maImZXmar Am{U amOH$maU ho ¶oWyZM hmVmV hmV KmcyZ Amco. ghH$mamMo ho {MÝhM Amho. nwT>o ‘mÌ OgOer hr gmIa H$maImZXmar ’$mo’$mdcr, VgVgo eoVH$ar Am{U H$maImZXmar ho Xþ涑 Pmco. ˶mVrc amOH$maUM OmñV ‘moR>çm à‘mUmda Ioico Joco. H$mhr doim Va CgmMo joÌ ZgVmZmhr Amncr Am‘XmaH$s qH$dm ImgXmaH$s Jocr Va nwT>o H$m¶ H$am¶Mo? ¶mMr VaVyX AJmoXanmgyZM H$am¶Mr åhUyZ Vmcw³¶m Vmcw³¶mV H$maImZo C^o am{hco. CgmMr CncãYVm ¶mhr nojm à˶oH$ Am‘XmamMm qH$dm ImgXmamMm Amnë¶m ‘VXmag§KmV H$maImZm hoM ˶mMo {ZH$f R>aco. qH$dm ˶m CcQ>hr gmIa H$maImZm C^mamdm Am{U ˶mÀ¶m Omoamda ‘VXmag§KmVyZ {ZdSy>Z ¶mdo Agohr Pmcoco Amho. hr gmIa H$maImZXmarMr {Vgar {nT>r åhUOo 3Or. ¶m H$maImZXmarZoM nwT>o AmUIr gwYmaUm H$ê$Z ‘Ú{Z{‘©Vr, drO{Z{‘©Vr, H$mJX{Z{‘©Vr Ago OmoS>Y§Xohr gwê$ Ho$co. ‘yiÀ¶m gmIa H$maImݶmVyZ doJù¶m H$mT>coë¶m ^m§S>dcmZo ho CÚmoJ gwê$ Pmco. na§Vw ˶mVrc EH$

n¡gmhr eoVH$è¶m§n¶ªV Jocm Zmhr. eoVH$è¶m§Zm ’$º$ gmIa CËnmXZmVyZ {‘imcoë¶m n¡em§MmM dmQ>m {‘imcm. ˶m§MoM n¡go dmnê$Z C^macoë¶m ^m§S>dcmVyZ C^o Ho$coco ~mH$s OmoS>Y§Xo ’$³V ghH$mag‘«mQ>m§ZmM ’$m¶Xoera R>aco. VoM ˶mMo ‘mcH$hr am{hco. ˶mZ§VaÀ¶m H$mimV XÿYS>oAar MmcdUo, B§{O{ZAatJ, ’$m‘©gr, ‘oS>rH$c H$m°coO H$mT>Uo Ago CÚmoJhr Pmco. ‘yimV 30-40 dfmªnydu Cä¶m am{hcoë¶m gmIa

gmIa CÚmoJ : 3 Or Vo 8 Or

kmZoída eocma

AmOH$mc * kmZoída eocma

eoVH$ar hmM ghH$mar gmIa H$maImݶmMm ‘mcH$ Amho, Aem ^ycWmnm ˶mcm {H$Vrhr ‘maë¶m Var ˶mMm ghH$mamdaMm {dœmg AmVm CS>V Mmccm Amho. AmVm ghH$ma ‘hfu Am{U

gaH$ma ¶m XmoÝhtÀ¶m OmoIS>mVyZ gwQ>m¶Mo Agoc, Va eoVH$è¶m§Zm V§ÌkmZmMmM AmYma Amho. gܶm gmIa H$maImZo 3Or dê$Z gai 8Orda Zoco VaM AmnU "2Or ñno³Q´>‘'‘YyZ H$mhrVar {eH$cmo

Ago åhUVm ¶oB©c.

Page 8: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

7eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

H$maImݶm§‘ܶo Hw$R>cohr ZdrZ V§ÌkmZ Amco Zmhr. ˶m§Zm {‘imcoë¶m OmoS>Y§Úm‘wio ¶mcm AmnU 4 Or gmIa H$maImZo Ago åhUm¶cm haH$V Zmhr.

Joë¶m Mma-nmM dfmª‘ܶo ‘mÌ PnmQ>çmZo gmIa H$maImZo Adgm¶mZmV {ZKm¶cm cmJco AmhoV. ‘VXma g§KmVyZ ImgXma, Am‘Xma ¶m nXmda AgVmZm O‘m Ho$cocr ny§Or Am{U ghH$mar gmIa H$maImݶmVrc ‘macocm hmV ¶mVyZ ¶mM amOH$maUr cmoH$m§Zr AmVm H$maImݶm§Mr nmMdr {nT>r C^r Ho$cr Amho. ˶mcmM AmnU ImgJr gmIa H$maImZo Ago åhUVmo. Or hm eãX IaoVa V§ÌkmZmgmR>r dmnacm OmVmo. gmIa H$maImݶm§À¶m ~m~VrV ‘mÌ Ho$di V§ÌkmZ Zìho Va ˶m§À¶m C^maUrgmR>r ^m§S>dc H$moRy>Z Amco hmhr ‘hÎdmMm ‘wÔm Agë¶mZo eoVH$è¶m§H$Sy>Z KoVcoco ^mJ^m§S>dc Am{U C^maUr H$aUmè¶m ghH$ma g‘«mQ>m§Zr Amnco Q>mH$coco n¡go Agohr n[a‘mU ¶mcm XoVm ¶oB©c. ho H$maImZo åhUyZM 5Or Ago V§ÌkmZ Am{U ^m§S>dcmÀ¶m Ñï>rZo AmoiIVm ¶oVrc.

gܶm ‘hmamï´>m‘ܶo EHy$U 163 gmIa H$maImZo AmhoV. ˶mVrc ghH$mar gmIa H$maImZo 123 d ImgJr 40 AmhoV. amÁ¶mV EHy$U CgmMo joÌ 10 cmI 22 hOma ho³Q>a Amho. hm amÁ¶mVrc EH$ ‘moR>m CÚmoJ Amho. ~mH$sÀ¶m eoVr CËnmXZmV à{H«$¶m CÚmoJm§Zm ’$mago ‘hÎd ñdmV§Í¶mÀ¶m gmR> dfmªZ§Vahr XoʶmV Amcoco Zmhr. H$mnyg eoVH$ar {nH${dV Agco Var, éB©À¶m JmR>r ~Z{dʶmn¶ªVM à{H«$¶m ˶m§À¶m hmVmV AgVo. ~mH$s gd© H$mnS> CÚmoJ hm nyU©nUo ImgJr CÚmoJmV Amho. à˶j eoVH$è¶m§Mm H$maImZXmar åhUyZ g§~§Y ¶oB©c, Agm ’$³V gmIa CÚmoJ Amho. VrZ dfmªnydu nyU©nUo ImgJr åhUOo eoVH$è¶m§MogwÕm mJ^m§S>dc Zgcoco gmIa H$maImZo ~OmO, A§~mZr ¶m§Zr gwê$ H$aʶmMo à¶ËZ Ho$co. ˶mcm Amnë¶mM H¥$fr‘§Í¶m§Zr {damoY Ho$ë¶mZo IamoIaMo Am{U AmYw{ZH$ V§ÌkmZmda AmYm[aV Ago 6Or gmIa H$maImZo AOyZ ‘hmamï´>mZo nm{hcoco ZmhrV. H$Xm{MV nwT>ohr nmM-Xhm df} Var Vo ‘hmamï´>mV ¶oʶmMr ’$maer e³¶V Zmhr.

^{dî¶H$mimV ‘mÌ gmIa H$maImZXmarV ’$ma ‘moR>çm à‘mUmda ~Xc KSy>Z ¶oD$ eH$VmV. D$g hm H$ƒm ‘mc dOZXma Agë¶mZo gmIa H$maImZo ho D$gCËnmXH$ joÌmVM H$mT>co OmVmV. CgmMo d gmIaoMo à‘mU Oa H$mT>co Va Vo Xhmg EH$ Ago Amho. 100 {H$cmo CgmMo Jmin Ho$co Va ˶mnmgyZ Xhm Vo AH$am {H$cmo gmIa V¶ma hmoVo, ˶mcmM AmnU gmIaoMm CVmam Ago åhUVmo AemàH$mao n¸$m ‘mc V¶ma H$aVmZm H$maImݶmn¶ªV Xhm nQ> dOZmMm H$ƒm ‘mc ݶmdm cmJVmo. dmhVyH$ hr ‘moR>r IMm©Mr ~m~ Pmcr Amho, ¶mda Cnm¶ åhUyZ eoVmVM CgmMm ag H$mTy>Z Q>±H$aZo H$maImݶmn¶ªV Zocm Va OdiOdi 1/3 dOZ KQ>dZo e³¶ Amho. VodT>çmM à‘mUmV dmhVwH$sMm IM©hr KQy> eH$Vmo. gܶmMo {dOoMo Xa, B§YZVocmMo Xa hr ‘moR>r ¶mVrc AS>MU Amho. gmIa H$maImZXmar ‘wimVM B§YZ V¶ma H$aUmarhr H$maImZXmar Amho. hm àý BWoZm°cÀ¶m {Z{‘©VrVyZ gwQy> eH$Vmo. ˶mcmhr gaH$ma nadmZJr XoV Zmhr. VgoM eoVmVM D$gmMm ag H$mT>ʶmMo V§ÌkmZ XoemV ¶oUo hohr ‘hÎdmMo Amho. hr gmIa H$maImZXmar 7Or åhUyZ {dH${gV hmoD$ eH$Vo. Agm à¶ËZ H$aUo Amdí¶H$ Amho.

¶mhr nojm AmYw{ZH$ V§ÌkmZmZo AdmT>ì¶ gmIa H$maImZo H$moQ>çdYtMo ^m§S>dc, dmhVyH$, ‘Oya, ‘erZar ¶m§Mo AdmT>ì¶ H$ma^ma

C^maʶmnojm eoVmVM gmIa V¶ma H$aVm ¶oB©c Am{U à˶oH$ eoVH$ar Amnmnë¶m eoVmV, Amnmncr gmIa V¶ma H$arc, Aer N>moQ>r ¶§Ìo cdH$aM ~mOmamV ¶oD$ KmVcr AmhoV. ¶m ¶§Ìm§À¶m gmhmæ¶mZo à˶oH$ eoVH$ar gܶm Á¶m à‘mUo JìhmÀ¶m H$mnUrgmR>r hmd}ñQ>a AmUVmV VgoM CgmÀ¶m VmoS>UrnmgyZ Va gmIa {Z{‘©Vrn¶ªVMo gd© gmonñH$ma eoVmVM nma nmS>Umao ¶§Ìhr {ZKy eHo$c. ¶m ~Xccmcm 8Or Ago åhUVm ¶oB©c.

Aem àH$maMo ~Xc hmoV AgVmZmM AmnU ‘mÌ AOyZhr OwݶmM nÕVrZo Adgm¶mZmV {ZKmcoco gmIa H$maImZo H$moUrVar ¶eñdr ghH$ma g‘«mQ>mZo {dH$V KoD$Z MmcdʶmMo IQ>mQ>mon H$arV AmhmoV. amOH$maʶm§Zm ¶m‘ܶo ‘moR>m ’$m¶Xm Amho. 8Or gmaIo gmIaoMo CËnmXZ eoVmVM hmoD$ cmJco, Va eoVH$ar ghH$mamVyZ Am{U gaH$mar OmoIS>mVyZ nyU©nUo ‘w³V hmoD$ eH$Vmo. hoM gaH$macm hmoD$ Úm¶Mo Zmhr. dma§dma AmOmar gmIa H$maImݶm§‘ܶo n¡go AmoVUo MmcyM Amho. AmncrAmncr gmIa V¶ma H$ê$Z Ádmar, ~mOar, Jhÿ Á¶mà‘mUo eoVH$ar ~mOmamV {dH$VmV, ˶mMà‘mUo gmIahr {dHo$c. ˶mM~amo~a CgmnmgyZ BVa Or doJdoJir 14-15 CËnmXZo {‘iVmV ˶m§À¶mgmR>r doJdoJir ¶§Ìgm‘J«r V¶ma H$aUo e³¶ hmoB©c. qH$dm Vgo Zgoc Va Á¶m CËnmXZmgmR>r ‘moR>r H$maImZXmar C^maUo Amdí¶H$ Amho. VodT>rM C^macr OmB©c. CgmÀ¶mhr doJdoJù¶m CËnmXZm§gmR>r doJdoJù¶m OmVr emoYUo d {dH${gV H$aUo ^{dî¶H$mimV hmoD$ eH$Vo. ImʶmgmR>rMo Ðmj doJio Am{U dmB©ZgmR>rMo Ðmj doJio Aer Ðmjm§Mr doJdoJir cmJdS> Á¶m nÕVrZo Ho$cr OmVo, VgoM gmIa CËnmXZmgmR>r doJim, BWoZm°c, AëH$mohmocgmR>r doJim, OZmdam§À¶m Mmè¶mgmR>r doJim Aem {d{dY OmVr ^{dî¶mV {dH${gV hmoD$ eH$Vrc.

Amho ˶mM gmIa H$maImZXmarcm nwÝhm nwÝhm AmìhmZo XoD$Z ˶m§À¶mH$Sy>ZM ^md nXamV nmSy>Z KoʶmgmR>r eoVH$è¶m§Zm dma§dma añ˶mda ¶mdo cmJVo. EdT>o H$ê$Zhr gmIa H$maImZo AmnUM {Xcoë¶m coIr ^mdmMr h‘r Amåhr AmVm VmoQ>çmV Mmccmo AmhmoV, ^md H$go XoUma åhUyZ eodQ>À¶m hâ˶mÀ¶m doiog ’$gdVmV. EH$mdfu 2200 én¶o md XoVmV Am{U ˶mÀ¶mM nwT>À¶m dfu 1500 én¶o md XoVmV. gaH$ma ñdV:M eoVH$è¶m§Zm 1500 én¶m§À¶m daVr ^md XoD$ Z¶o Ago ’$‘m©Z H$mT>Vo. EdT>oM Zìho Va Á¶m ~±Ho$Zo H$maImݶm§Zm H$O} {Xcr AmhoV, VrM ~±H$ AmO ‘mcH$ hmoD$Z ~gcr Amho. eoVH$è¶m§Zm 1500 én¶m§À¶m da ^md XoD$ Z¶o Aer V§~r, {eIa ~±Ho$Zo gmIa H$maImݶm§Zm {Xcr Amho. eoVH$ar hmM ghH$mar gmIa H$maImݶmMm ‘mcH$ Amho, Aem ^ycWmnm ˶mcm {H$Vrhr ‘maë¶m Var ˶mMm ghH$mamdaMm {dœmg AmVm CS>V Mmccm Amho. AmVm ghH$ma ‘hfu Am{U gaH$ma ¶m XmoÝhtÀ¶m OmoIS>mVyZ gwQ>m¶Mo Agoc, Va eoVH$è¶m§Zm V§ÌkmZmMmM AmYma Amho. gܶm gmIa H$maImZo 3Or dê$Z gai 8Orda Zoco VaM AmnU "2Or ñno³Q´>‘'‘YyZ H$mhrVar {eH$cmo Ago åhUVm ¶oB©c.

kmZoída eocma‘mo. 9226797018

��

Page 9: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

8 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

^maVmÀ¶m g§gXo‘ܶo ^y-g§nmXZ VWm nwZd©gZ Am{U nwZd©gmhV ¶m ZmdmZo EH$ ~rc gmXa Pmco Amho. ¶m {~cmg§X^m©V XmoZ Vèhm§Zr {dMma hmoD$ eH$Vmo. EH$ Va ‘wimV hmM H$m¶ nU ^y-g§nmXZmMm H$m¶XmM ZH$mo, H$maU OJ^a ‘mݶ Agcoë¶m ZmJ[aH$m§À¶m ‘yc^yV h¸$m§n¡H$s g§nÎmr YmaUmÀ¶m h¸$m§da ¶m H$m¶ÚmZo JXm AmUcocr Amho. ‘yimV S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§Zr V¶ma Ho$cocr Am{U ^maVmÀ¶m gdm}ƒ g§gXoZo ñdrH$macocr KQ>Zm hr ¶m A{YH$mamcm ‘mݶVm XoVo; nU nwT>o Zohê$à{UV ì¶dñWoZo ¶m h¸$m§da Kmcm KmVcm Am{U eoV O{‘Zrg§~§YmV {d{dY H$m¶Xo H$ê$Z eoVH$è¶mcm hV~c Ho$coc§ Amho. D$R>gyQ> S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§M§ Zmd KoUmè¶m H$m±J«og Am{U S>mì¶m njm§ZrM S>m°. ~m~mgmho~H¥$V KQ>Zoda n{hcm h„m Ho$cm, ho ‘mÌ cmoH$ gmo¶rñH$aar˶m {dgê$Z Jococo AmhoV. CKS>M Amho, Ag§KQ>rV Aghmæ¶, Jm§Ocoë¶m eoVH$è¶m§nojm g§KQ>rV ‘Oya, ZmoH$aehm Am{U AmdmO C§M H$aUmè¶m ^Ð cmoH$m§À¶m ¶m XoemV Xþ~ù¶m§À¶m AmdmOmMr XIc KoUma Var H$moU?

Vo H$mhrhr Agmo, KS>çmimMo H$mQ>o CcQ>o {’$adyZ B{Vhmg O‘m Pmcoë¶m ¶m KQ>Zocm AmVm {dgê$Z ¶oD$ KmVcoë¶m ¶m Zì¶m H$m¶Úm~m~V H$m¶ H$aVm ¶oB©c? ¶mMm {dMma Amdí¶H$ Amho. ˶m Ñï>rZo ¶m coImMm àn§M! ¶m {~cmMm A{YH¥$V ‘gwXm àH$m{eV Pmcocm Amho. ˶mV ZdrZ H$m¶Xm H$m? ¶m gXamImcr Á¶m ‘wÚm§Mm C„oI Amho, ˶mVrc XmoZ ‘wÚm§Mm eoVH$è¶m§À¶m {hVmÀ¶m Ñï>rZo {dMma H$aUo Amdí¶H$ Amho. ˶mV Agm C„oI Amho H$s, "^y-g§nmXZm~m~V eoVH$è¶m§À¶m Vrd« ^mdZm' Am{U ¶m g§nmXZm‘wio Á¶m§À¶m O{‘Zr OmUma AmhoV ˶m§À¶m d ˶m "O{‘Zrda' Adc§~yZ

AgUmè¶m "~m{YV' Hw$Qw>§~mcm ¶oUmè¶m AS>MUtMm {dMma H$ê$ZM hm H$m¶Xm H$aʶmV ¶oV Amho; nU g§nyU© ‘gwXm dmMë¶mda eoVH$è¶m§À¶m {hVmMm Am{U AS>MUtMm {dMma gmH$ë¶mZo Ho$cm Amho Ago OmUdV Zmhr. ‘mÌ H$mhrhr H$ê$Z AZoH$ AmœmgZm§À¶m ^yc^yc¡æ¶mV ˶mcm AS>H$dyZ ˶mÀ¶m OÝ‘mMr amoOr amoQ>r H$er {hamdyZ KoVm ¶oB©c ¶mMmM {dMma Ho$cm Jocm Amho. Ago àH$fm©Zo OmUdVo. ¶m ‘gwÚmV {R>H${R>H$mUr "gmd©O{ZH$ hrV/‘yc^yV gw{dYm' BÝ’«$mñQ´>³Mac {dH$mg Am{U Am¡Úmo{JH$sH$aU VWm eha d IoS>çm§Mm "{dñVma' ¶m ZmdmImcr ImgJr CÚmoOH$ VWm {gS>H$mo, hS>H$mo, åhmS>mÀ¶m ZmdmZo {~ëS>a Am{U ~m~y cmoH$m§Mr {Igo ^aUo hmM CÔoe Amho. hm Va AmVm nmdoVmoMm AZw^d Amho. CÚmoJY§Úm§gmR>r {R>H${R>H$mUr E‘Am¶S>rgrÀ¶m ZmdmImcr eoVO{‘Zr g§nm{XV H$aʶmV Amë¶m. ˶m E‘Am¶S>rgr Amog nS>coë¶m AmhoV. H$mhr {R>H$mUr Va cmoH$m§Zr M¸$ ~§Jco ~m§Yco AmhoV. Varhr E‘Am¶S>rgrÀ¶m ZdZdrZ ¶moOZm V¶ma H$aʶmM§ H$m‘ MmcyM Amho. ¶mV AmVm ^a nS>Vo Amho Vr goPMr. ¶m goP‘YyZ {Igo Hw$UmMo Ja‘ Pmco ho OZVocm ‘mhrV AmhoM. ¶mVyZ eoVH$è¶m§À¶m nXamV nS>c§ Var H$m¶? ¶m {~cmÀ¶m àñVmdZoVM lr. O¶am‘ a‘oe ¶m§Zr ñnï> Ho$coc§ Amho H$s, "XoemVrc ‘yc^yV godm§Mm OcX {dH$mg

Amdí¶H$ Amho. Am¡Úmo{JH$sH$aU, {deofV: {Z{‘©Vr à{H«$¶oVrc CÚmoJm§Mm {dH$mghr OcX hmoUo Amdí¶H$ Amho.'' Aem n[apñWVrV "eharH$aU ho Va Q>miVm ¶oʶmgmaI§ Zmhr.' ¶m àñVmdZoVrc "Am¡Úmo{JH$ {dH$mg, ‘yc^yV gmo¶r Am{U OcX eharH$aU' ¶m ZmdmImcr ¶m H$m¶ÚmZo cyQ>‘marMr ì¶dñWmM Ho$cocr Amho Am{U gaH$mar ‘m¶mOmc ngacoc§ Amho. ^y-g§nmXZmÀ¶m Owݶm H$m¶Úmnojm ¶m H$m¶ÚmZo A°S>. AZ§V C‘arH$a

^y-g§nmXZ {~cmMo ‘m¶mOmc

IoS>o Am{U ehar {dñVma ¶moOZm§À¶m ZmdmImcr O‘rZ g§nmXZ nS>oc ^mdmZo {~ëS>acm {dH$Uo Am{U {~ëS>aH$Sy>Z JJZMw§~r ^mdmZo "ehar' Am{U "IoS>o' {dñVma ¶moOZoVrc cm^YmaH$m§Zm {dH$Uo hm Hw$R>cm gmd©O{ZH$ CÔoe Agy eH$Vmo. åhmS>m, {gS>H$mo Am{U hS>H$mo ¶m ¶moOZm ~ZdVmZm g§nmXZ

H$aVmZm {Xcoë¶m {H$‘Vr Am{U ¶moOZoVyZ Hw$Ur H$m AgoZm H$‘mdcocm n¡gm ¶mVrc A§Va nmhVm hm n¡gm Hw$UmÀ¶m {IemV OmVmo ho Va nmhm¶cmM ZH$mo.

‘wÔm * AZ§V C‘arH$a

^mJ 1

Page 10: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

9eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

nydunojm A{YH$ qH$‘V {‘idyZ XoʶmMr ì¶dñWm Ho$cocr Agcr Var ¶mVrc H$mhr H$c‘o hr Aݶm¶H$maH$ Va AmhoVM; nU Owݶm H$m¶ÚmVrc H$mhr Mm§Jë¶m VaVwXr dJiyZ ZdrZ Aݶm¶H$maH$ VaVwXr ¶m H$m¶ÚmV g‘m{dï> AmhoV Am{U ‘w»¶ åhUOo eoVH$è¶m§À¶m O{‘Zr O~ar {hgH$mdyZ KoʶmMm emgZmMm h¸$ A~m{YV R>odcm Amho. ˶mhr ncrH$S>o eoVO{‘Zrcm ~mOma^mdmà‘mUo ¶mo½¶ qH$‘V {‘iÊm¶À¶m VaVyXrhr ¶m H$m¶ÚmV ZmhrV hr ¶m H$m¶ÚmMr H$mir ~mOy Amho. Voìhm ‘yimVyZ hm H$m¶Xm g‘OyZ KoʶmMm ¶m coImMm àn§M Amho.

{~cmÀ¶m H$c‘ 1/E ‘ܶo H$m¶ÚmMr ì¶már Z‘yX Ho$cocr Amho. ˶mà‘mUo, EH$ : Ooìhm g§~§{YV gaH$ma O‘rZ ñdV:À¶m dmnamgmR>r

g§nmXÿ BpÀN>Vo; XmoZ : Ooìhm gaH$ma ImgJr H§$nZrÀ¶m gmd©O{ZH$ CÔoemgmR>r g§nmXZ H$ê$ BpÀN>Vo qH$dm emgZ Am{U ImgJr H§$nZrÀ¶m g§¶w³V ¶moOZm§gmR>r O‘rZ g§nmXÿ BpÀN>Vo Am{U VrZ : gaH$ma Omhra CÔoemgmR>r gmd©O{ZH$ {hVmW© ImgJr H§$nZrH$[aVm Ëd[aV g§nmXZ H$ê$ BpÀN>Vo. ¶mVrc Xþgè¶m Am{U {Vgè¶m nmoQ> H$c‘mImcr åhUOo H$c‘ 1/E (~r) Am{U 1/E (gr) Imcr O‘rZ g§nmXÿ BpÀN>Vo. ˶mdoir EH$m AQ>rMr nyV©Vm H$amdr cmJVo. Vr åhUOo Or O‘rZ g§nmXZ H$aUo Amho ˶m‘wio Or Hw$Qw>§~ ~mYrV hmoUma AmhoV ˶m§À¶mn¡H$s 80 Q>¸o$ cmoH$m§Zr ¶m g§nmXZmg ‘mݶVm {Xcr nm{hOo.

dada hr H$c‘o {ZamJg dmQ>VmV; nU ‘yimV hr ’$gdr AmhoV

FOREWORDInfrastructure across the country must expand rapidly. Industrialisation, especially based on manufacturing has also to accelerate. Urbanisation is inevitable. Land is an essential requirement for all these processes.Government also needs to acquire land for a variety of public purposes.

Scope of LARR, 20112. Government acquires land with the ultimate purpose to transfer it for the use of private companies for stated public purpose (including PPP projects but other than national highway projects)3. Government acquires land for immediate and declared use by private companies for public purpose

Defi nition of Public Purpose2. Infrastructure and Industry: where benefi ts largely accrue to the general public; 4. Village or urban sites: planned development - residential purpose for the poor and educational and health schemes;5. Land for private companies for public purpose;

• Livelihood Losers:1. A family whose livelihood is primarily dependent on the land being acquired2. May or may not own property

(c) the expression “Affected Family” means-(i) a family whose land or other immovable property has been acquired or which is involuntarily and permanently displaced from their land or immovable property;(ii) a landless family, which includes agriculture labourer or artisans, which has been working in the affected area and whose primary source of livelihood has been affected by land acquisition in such area;

(n) the expression “Infrastructure Project” shall include,-(iii) water supply project, irrigation project, sanitation and sewerage system; or(iv) any other public facility as may be notifi ed in this regard by the Central Government in the Offi cial Gazette;

‘yi ^yg§nmXZmVrc {dYo¶H$mVrc VaVyXr Oemg Vem gXa Mm¡H$Q>rV {Xë¶m AmhoV.

Page 11: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

10 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

Am{U ¶mVyZ ¶oZHo$Z àH$maoU O‘rZ g§nmXZ H$aVm AmcrM nm{hOo hm ¶mVrc Nw>nm CÔoe Amho. ¶mVrc ½¶mZ~mMr ‘oI Amho Vr ¶m {~cmVrc àñVmdZonmgyZM gwê$ hmoVo. ˶mV Ag§ åhQ>coc§ Amho, H$s "OcX Am¡Úmo{JH$sH$aU' Am{U "eharH$aU' Am{U "gmd©O{ZH$ {hVmW©' O{‘ZrMr Amdí¶H$Vm Amho. dada gmigyX dmQ>Umao ho CÔoe åhUOo à˶jmV H$mÌOMm KmQ> AmhoV. ˶mgmR>r Amnë¶mcm gmd©O{ZH$ {hVmÀ¶m ì¶m»¶oH$S>o dimdo cmJoc.

H$c‘ 2 (dm¶) ‘ܶo hr ì¶m»¶m Ho$cr Amho. ˶mVrc 2 (dm¶) (i) ‘ܶo XoemMr gwajm Am{U A§VJ©V gwajm åhUOo g¡{ZH$, Zm{dH$ Am{U hdmB© Xcm§À¶m VWm nmo{cg ¶m§À¶m JaOm. ¶m ~m~VrV Amjon AgʶmM§ H$maU Zmhr.

H$c‘ 2 (dm¶) ‘Yrc (i), (ii), (iii) hr H$c‘o Iar YmoH$mXm¶H$ AmhoV. H$c‘ 2 (dm¶) (ii) ‘ܶo ‘yc^yV gw{dYm Am¡Úmo{JH$sH$aU Am{U eham§Mo {dñVmarH$aU ¶m§Mm A§V^m©d g‘mdoe Amho Am{U 2 (dm¶) (iii) ‘ܶo ehao Am{U IoS>r ¶m§Mo {dñVmarH$aU ¶m§Mm g‘mdoe Amho Am{U 2 (dm¶) (iv) ‘ܶo Va gaH$macm ì¶mnH$ A{YH$ma {Xcoco AmhoV. Hw$R>ë¶mhr gmd©O{ZH$ {hVmÀ¶m nyVugmR>r, VgoM ImgJr H§$nZrH$[aVm O‘rZ g§nmXUr. ¶m Mm¡Ï¶m Cn nmoQ> H$c‘m‘Yë¶m ImgJr H§$nZr~m~V 80 Q>¸o$ ~m{YV Hw$Qw>§~mMr ‘mݶVm hr AQ> AmhoM. ¶mVrc EHo$H$ ‘wÚmMm {dMma H$é¶m.

‘yc^yV gw{dYm BÝ’«$mñQ´>³Ma àmoOo³Q>Mr ì¶m»¶m H$c‘ 2 (EZ) ‘ܶo Ho$cr Amho. ˶mVrc 2 (EZ) (i) Am{U (iii) ¶m nmoQ> H$c‘m§~Ôc Amjon AgʶmM§ H$maU Zmhr. H$maU ˶m§Mm g§~§Y drOnwadR>m Am{U nmUr nwadR>m, YaUo AmXr ~m~ter Amho. Amjon Amho Vmo 2 (EZ) (ii) Am{U (iv) ~Ôc. 2 (EZ) (ii) ‘ܶo añVo, ‘hm‘mJ©, g§ajU, nyc~m§YUr, {d‘mZVi, ~§Xao, aoëdo, ImUr, {ejU, H«$sS>m, Amamo½¶, Qw>[aP‘, dmhVyH$, A§V[aj H$m¶©H«$‘ ¶m§Mm C„oI Amho. ˶mhr~Ôc Amjon AgʶmM§ H$maU Zmhr; nU nwT>o emgZ Omhra H$arc Aem CËnÞ JQ>mVrc cmoH$m§gmR>r O‘rZ g§nmXZr ‘mÌ {Z{üVM Amjonmh© Amho. ¶m VaVwXrÛmao ¶m {~cmZo emgZmÀ¶m hmVr EH$ H$moam MoH$ {Xcm Amho. CÎmaàXoe gaH$maZo ZmoES>m àH$aUr Am{U ‘hmamï´> gaH$maZo "AmXe©' àH$aUr H$m¶ Ho$c§, Aer eoH$S>çm§Zr CXmhaU§ S>moù¶m§g‘moa AgVmZm Aer VaVyX hr {Z{üV YmoH$mXm¶H$ Amho.

H$c‘ 2 (dm¶) (iv) ‘ܶo gm‘mݶ cmoH$m§À¶m {hVmgmR>r (Á¶mV ImgJr H§$nݶm§Mmhr g‘mdoe Amho) hm AmUIr EH$ H$moam MoH$ Amho. ¶m {~cmV gmd©O{ZH$ {hVmgmR>r åhUOo H$m¶ ho R>adʶmMm A{YH$ma naV emgZmH$S>oM amhUma Amho. ¶m A{YH$mamMm dmna H$ê$Z emgZ Am{U ImgJr H§$nZr gmQ>ocmoQ>o H$ê$Z O‘rZ g§nmXZ H$ê$ eH$VmV.

ImgJr H§$nZrcm "gmd©O{ZH$ {hVmgmR>r' O‘rZ g§nmXZ H$ê$Z XoʶmH$[aVm 80 Q>¸o$ cmoH$m§Mr ‘mݶVm Amdí¶H$ Amho, Aer da da gmigyX Am{U eoVH$ar {hVmMr dmQ>Umar VaVyX ‘yimV ^¶mZH$ Amho. 80 Q>¸o$ cmoH$ ¶m eãX à¶moJmV ~mYrV Hw$Qw>§~mMm g‘mdoe Amho, H$c‘ 2 (gr)‘ܶo ¶m ~mYrV Hw$Qw>§~mMr ì¶m»¶m Ho$cocr Amho. ˶mV Á¶m§Zm "~mYrV Hw$Qw>§~ åhQ>co Amho ˶m§M§ ñnï>rH$aU ˶mM H$c‘mÀ¶m 2 (gr) (ii) ‘ܶo Amho. ˶mV Ag§ åhQ>c§ Amho, H$s (~mYrV Hw$Qw>§~) åhUOo Ag§ Hw$Qw>§~ Á¶mV eoV‘Oya Am{U H$mamJra ¶m§Mm g‘mdoe AgyZ Oo ~mYrV joÌmV H$m‘ H$arV AgyZ ¶m ^y-g§nmXZm‘wio Á¶m§À¶m amoOr

amoQ>rda n[aUm‘ hmoUma Amho! ¶m ì¶m»¶oVrc 80 Q>¸o$ cmoH$m§Mr g§‘Vr ¶mcm Amncm Amjon Amho.

¶m AmjonmMm {dMma H$aVmZm naV H$m¶ÚmÀ¶m "ì¶már'‘Yrc ‘wÔm H«$. i d iii H$S>o cj XoUo Amdí¶H$ Amho. ‘wÔm H«$. ii à‘mUo Ooìhm EImÚm gmd©O{ZH$ CÔoemgmR>r O‘rZ g§nmXZ H$ê$Z emgZmcm ImgJr H§$nZrH$S>o ˶m CÔoemgmR>r hñVm§VarV H$am¶Mr AgVo, Voìhm Am{U ‘wÔm H«$. iii à‘mUo "Ooìhm gmd©O{ZH$ {hVmgmR>r ËdarV O‘rZ g§nm{XV H$ê$Z Vr ImgJr H§$nZrH$S>o hñVm§VarV H$am¶Mr AgVo Voìhm' Aem XmoZ àg§Jr 80 Q>¸o$ ~mYrV Hw$Qw>§~m§Mr ‘mݶVm Amdí¶H$ AgVo. ~mYrV Hw$Qw>§~m§À¶m ì¶m»¶oV Á¶m§Mr ñWmda {‘iH$V g§nm{XV hmoUma AgVo Vo Am{U ˶m n[agamV amhÿZ eoVmda Cn{O{dH$m Adc§~yZ AgUmao eoV‘Oya Am{U H$mamJra Hw$Qw>§~ ¶m XmoKm§Mmhr g‘mdoe Amho. ¶m {R>H$mUr JmoMr hmoUma Amho Vr Aer H$s, eoV‘Oya Am{U H$mamJra ¶m§Zm gd© àH$maÀ¶m gmo¶r gdcVr {‘iUma AgyZ ZdrZ {R>H$mUr {Zdmgmg OmʶmH$[aVm ZJXr 50,000 én¶ohr {‘iUma AmhoV. {edm¶ BVahr Am{W©H$ cm^ hmoUma AmhoV. ˶mhr{edm¶ ˶m§À¶m Hw$Qw>§~mn¡H$s EH$mcm ZmoH$ar AWdm AW©cm^ hmoUma Agë¶m‘wio ^y-g§nmXZmcm ˶m§Mm Amjon AgUma Zmhr. CcQ> ˶m§Zm ¶m ^y-g§nmXZm‘wio ZJXr a¸$‘, amhʶmg gmo¶r gdcVr Am{U amoOJmamÀ¶m ZdrZ g§Yr CncãY hmoʶmMr e³¶Vm Agë¶mZo ˶m§Mr g§‘Vr {‘iy eH$Vo. ‘mÌ à˶jmV Á¶m§Mr O‘rZ OmUma AgVo ˶m§Zm ho ^y-g§nmXZ ‘mݶ AgUo H$R>rUM AgVo Am{U O‘rZ YmaH$m§Mr g§»¶m eoV‘Oya, H$mamJra ¶m§À¶m Hw$Qw>§~mnojm {H$Vr Var nQ>tV H$‘r Agë¶m‘wio ˶m§À¶m ‘mݶVocm ’$magm AW© amhUma Zmhr Am{U Ho$di eoV‘Oya, H$mamJra ¶m§À¶m g§‘VrZoM ^y-g§nmXZmgmR>r Amdí¶H$ Vr 80 Q>¸o$ ‘mݶVm ghO {‘idcr OmD$ eH$Vo. ¶mgmR>r Á¶m§Mr ñWmda O‘rZ g§nm{XV hmoUma Amho, AemM eoV‘mcH$m§n¡H$s 80 Q>¸o$ cmoH$m§Mr ‘mݶVm àmá H$aUo Amdí¶H$ Amho Am{U ˶mà‘mUo ¶m {~cmV ~Xc ìhm¶cm hdm. ZgVm emgZ eoVH$è¶m§da Kmcm Kmcm¶cm Q>nyZ AmhoM. eoVH$ar Am{U eoV‘Oya ¶m§À¶mV Xþ’$ir H$aʶmMm AmUIr EH$ à¶ËZ åhUyZhr ¶m VaVyXrH$S>o nmhm¶cm nm{hOo.

gmd©O{ZH$ {hVmMr ì¶m»¶m H$aVmZm H$c‘ 2 (dm¶) (ii) ‘ܶo eharH$aUmMo- A~©Zm¶PoeZ- àm°Oo³Q>g² Am{U 2 (dm¶) (iii) ‘ܶo IoS>r Am{U eham§gmR>r OmJm CncãY H$ê$Z XoUo ho gmd©O{ZH$ {hV R>adco Amho.

IoS>o Am{U ehar {dñVma ¶moOZm§À¶m ZmdmImcr O‘rZ g§nmXZ nS>oc ^mdmZo {~ëS>acm {dH$Uo Am{U {~ëS>aH$Sy>Z JJZMw§~r ^mdmZo "ehar' Am{U "IoS>o' {dñVma ¶moOZoVrc cm^YmaH$m§Zm {dH$Uo hm Hw$R>cm gmd©O{ZH$ CÔoe Agy eH$Vmo. åhmS>m, {gS>H$mo Am{U hS>H$mo ¶m ¶moOZm ~ZdVmZm g§nmXZ H$aVmZm {Xcoë¶m {H$‘Vr Am{U ¶moOZoVyZ Hw$Ur H$m AgoZm H$‘mdcocm n¡gm ¶mVrc A§Va nmhVm hm n¡gm Hw$UmÀ¶m {IemV OmVmo ho Va nmhm¶cmM ZH$mo. Amnë¶mg‘moa hOmam|Zr CXmhaUo AmhoV. IoS>çmÀ¶m Am{U ehamÀ¶m {dñVmamÀ¶m ¶moOZm ~Zdm¶À¶mM AgVrc Va emgZmZo EH$ ì¶mnH$ {dñVmarH$aUmMr ¶moOZm ~Zdmdr. Aem ¶moOZm§Mm àmê$n AmamIS>m cmoH$m§À¶m ‘m{hVrgmR>r àH$m{eV H$amdm. ˶mda cmoH$m§À¶m gyMZm Am{U Amjon ‘mJdmdoV. ˶mZ§Va V¶ma hmoUmam àmê$n AmamIS>m A§{V‘ ñdê$nmV àH$m{eV H$amdm. ˶m AmamIS>çmV Á¶m§À¶m O{‘Zr ¶oVrc ˶m§Zm ˶m§À¶m O{‘ZrÀ¶m AH¥$fH$ dmnamgmR>r

Page 12: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

11eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

Ëd[aV nadmZJr Úmdr Am{U ˶m§Zm ˶m§Zm Amnmnë¶m {dH${gV O{‘Zr AmamIS>çmVrc ¶moOZoA§VJ©V ßcm°Q> nmSy>Z {dH$ʶmMr nadmZJr Úmdr qH$dm Á¶m§Zm ßcm°Q>tJ H$ê$Z O{‘ZrMr {dH«$s H$aUo ÌmgXm¶H$ dmQ>V Agoc ˶m§Zm ImgJr H$amamÛmao {dH«$sMr {dëhodmQ> cmdm¶Mr nadmZJr Úmdr ‘mÌ Hw$R>ë¶mhr n[apñWVrV Aem ¶moOZmV "cdmgm' qH$dm "{hamZ§XmZr' ¶moOZm KwgUma ZmhrV ¶mMr H$miOr ¿¶mdr. Á¶m‘wio Á¶m gd© ‘ܶñWm§Mr hH$mcnÅ>r hmoB©c Am{U eoVH$è¶m§Zm ˶m§À¶m O{‘ZrMr ¶mo½¶ qH$‘V {‘iy eHo$c Am{U {VH$S>o Kao ~m§Yy BpÀN>Umè¶m§Zm ßcm°Q> ¶mo½¶ {H$‘VrV {‘iy eHo$c. ¶m‘wio eha Am{U IoS>çm§À¶m {dñVmamMm ‘mJ© àeñV hmoD$ eHo$c. ˶mgmR>r ^y-g§nmXZ H$aUmè¶m ¶moOZm AmIyZ ‘ܶñWm§Mr Kao ^aʶmMr gmo¶ H$aʶmM§ H$mhr H$maU Zmhr.

Or H$Wm {dñVmarH$aUmMr VrM H$Wm Am¡Úmo{JH$sH$aUmMr. CÚmoJY§Xm gwê$ H$aʶmMr BÀN>m Agcoë¶m CÚmoOH$mZo gai g§~§{YV eoVH$è¶mer ì¶dhma H$amdm. ˶mV emgZmÀ¶m ‘ܶñWrMr Amdí¶H$Vm Zmhr. ¶m ~m~VrV CÚmoOH$m§Zr AmVmnmdoVmo àm‘m{UH$nUm XmIdcm Amho, Ag§ gd©M àH$aUm§V åhUVm ¶oUma Zmhr. emgZmÀ¶m gdcVr nXamV nmSy>Z ¿¶m¶À¶m, ñdñVmV O{‘Zr emgZmV’}$ {‘idm¶À¶m, H$mhr df} CÚmoJ gwê$ Ho$ë¶mM§ ZmQ>H$ H$am¶M§ Am{U H$mhr dfmªZr ˶mM O{‘Zr MT>çm ^mdmZo {dHy$Z ~¸$i H$‘mB© H$am¶Mr. Vmo nmdoVmo ZdrZ ¶moOZm V¶ma hmoVmV. {VWo ßcm°Q> Q>mH$m¶Mm hm AZoH$ CÚmoOH$m§Zr Mmcdcocm Y§Xm Amho! Am¡a§Jm~mXÀ¶m AZoH$ E‘Am¶S>rgt‘ܶo eoH$S>çm§Zr CÚmoJ ~§X nS>co AmhoV. Varhr emgZmZo EH$m ‘moR>çm CÚmoOH$mH$S>o ~rS> ~m¶nmgda Xhm hOma EH$am§Mm goP ~ZdʶmMr ¶moOZm AmIcr hmoVr. eoVH$ar g§KQ>ZoÀ¶m {damoYm‘wio Vr ¶moOZm hmUyZ nmS>cr. Agm H$moUVm CÚmoJ ˶m§Zm H$amd¶mMm hmoVm Á¶mgmR>r JmdÀ¶m Jmd§ CR>dyZ Xhm hOma EH$a O‘rZ g§nmXZ H$am¶Mr hmoVr? Am¡a§Jm~mX eha {VWn¶ªV ¶oUmaM Amho Voìhm ˶mM H$dS>r‘mocmZ§ KoD$ KmVcoë¶m O{‘Zrcm gmoݶmMm md ¶oUma hmoVm ho gm§Jm¶cm Hw$Um VÁkmMr Amdí¶H$Vm ZìhVr. eoVH$ar g§KQ>ZoZ§ hm S>md AmoiIcm Am{U ¶m ¶moOZocm H$S>mSy>Z {damoY Ho$cm.

S>md hmUyZ nmS>cm."‘yc^yV gw{dYm'À¶m ì¶m»¶oV doimodoir Vo amÁ¶ gaH$ma R>a{dc

Aem CËnÞ JQ>mVrc cmoH$m§gmR>r ^y-g§nmXZ H$aUo ¶mMmhr g‘mdoe H$aVmZm g§~§{YV gaH$ma Omhra H$arc, Aem CËnÞ JQ>mgmR>r Aer ‘oI ‘mê$Z R>odcr Amho. ˶m‘wio CÚm MmcyZ amOn{ÌV A{YH$mè¶mgmR>r Img J¥h{Z‘m©U ¶moOZm AmIyZ O‘rZ g§nmXZ H$aʶmMr gmo¶ AmnmoAmnM H$ê$Z R>odʶmV Amcr Amho Am{U Hw$UmgmR>r Var J¥h{Z‘m©U ¶moOZm V¶ma H$aUo hr ‘yc^yV gw{dYm Agy eH$Vo H$m? AÞ, dó, {Zdmam ¶m ‘yc^yV JaOm AmhoV ho ‘mݶ H$ê$Zhr Hw$R>ë¶mVar CËnÞ JQ>mgmR>r dó nwadR>m H$aʶmMr O~m~Xmar emgZ nma nmS>rV Zmhr. AÞmMr JaO mJdʶmÀ¶m ZmdmImcr O~ar coìhr dgwcr qH$dm nS>oc ^md {‘iVrc Aer ì¶dñWm H$aUo ¶m ‘mJmªZr emgZmZo AmVmn¶ªV eoVH$è¶m§Zm cwQ>coc§ AmhoM. AmVm {Zdmam ¶m ZmdmImcr O{‘Zr {hgH$mdyZ KoʶmÀ¶m ¶moOZm ~ZdʶmV ¶oV AmhoV, ¶m VaVwXrÛmao.

EHy$U hm H$m¶Xm H$aVmZm eoVH$è¶mcm ^yc^yc¡æ¶mV AS>H$dyZ ˶mMr O‘rZ {hgH$mdyZ KoʶmMm ‘Vc~ ñnï> {XgVmo Amho. gaH$maMm hoVy ’$maM àm‘m{UH$ Agco Va gaH$maZo "gmd©O{ZH$ hrV', "‘yc^yV gw{dYm' ¶m§À¶m ì¶m»¶m ~Xcmì¶m Am{U ˶mVyZ ImgJr CÚmoOH$m§Zm dJiyZ Q>mH$U§, eha Am{U J«m‘rU {dñVmamÀ¶m ¶moOZm ¶m H$m¶ÚmÀ¶m AI˶marÀ¶m ~mhoa R>odU§ Amdí¶H$ Amho. VgoM 80 Q>¸o$À¶m ì¶m»¶oVyZ ~m{YVm§Zm dJiyZ Ho$di O‘rZ ‘m{cH$m§À¶mM g§‘VrMr Amdí¶H$Vm Z‘yX H$amdr. gܶmÀ¶m VaVwXr‘wio J«m‘rUm§‘ܶo ‘Oya Am{U eoVH$ar ¶m§À¶m‘Yrc ^oX H$aʶmMr Hw$Q>rcZrVr ñnï> {XgVo Amho. Voìhm ¶m VaVwXtMm ’o$a{dMma Amdí¶H$ Amho.

H«$‘e:

A°S>. AZ§V C‘arH$aZmZcnoR>, na^Ur-431401

‘mo. 9890396657

Page 13: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

12 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

‘mZZr` g§gX gXñ`mZm Omhra {dZ§VrnÌ

‘mZZr` ‘hmoX`m/‘hmoX`Vwåhmbm {dH$V Am{U ’w$H$Q> g„m XoUmam§Mr H$‘r Zmhr ho ‘r

OmUVmo. Ë`mV ^a KmbÊ`mgmR>r ho nÌ {bhrV Zmhr. ‘r IoS>çmV amhUmam gm‘mÝ` ZmJ[aH$ Am{U gm‘mÝ` ‘VXma Amho. Ë`mÀ`m ‘ZmV Zo‘Ho$ H$m` Mmbbo Amho ho Vw‘À`mn`ªV nmoM{dÊ`mMm hm à`ËZ Amho. {ZaW©H$ H$mJXmMm Vw>H$S>m åhUyZ ho nÌ ~mOybm gmê$ ZH$m. g§gXoV AZoH$ {ZaW©H$ H$mJXm§dê$Z H$V©ì` åhUyZ Vwåhmbm ZOa {’$admdr bmJVo, Ver H$m hmoB©Zm nU ho nÌ Vwåhr ZOao ImbyZ Kmbm. ZmJ[aH$ Am{U Vw‘À`mV VwQ>V Mmbbobm g§dmX nwÝhm gwê$ H$aÊ`mMm hm ZmJar à`ËZ g‘Om. lr. AÊUm hOmao ¶m§`m AQ>Ho$Z§Va ‘mZZr` n§VàYmZm§Zr Ho$bobo {ZdoXZ Am{U Ë`mda AmnU Ho$bobr MMm© ‘r bjnyd©H$ EoH$br Amho. g‘OyZ KoÊ`mMm ‘mÂ`mnarZo à`ËZhr Ho$bm Amho. Vw‘Mr ^mfm, Vw‘Mo eãX H$iV hmoVo; nU Ë`m eãXm§Mm Ano{jV n[aUm‘ ‘mÂ`mda hmoV ZìhVm. Vwåhr Aàm‘m{UH$ AmhmV, Mmoa AmhmV, R>J AmhmV Aer ‘mPr A{O~mV ^mdZm Zmhr. H$mhr à{V{ZYr Vgo AgVrbhr, Zìho AmhoVM Am{U Vgo Vo gd©M {R>H$mUr AmhoV. AJXr AmOÀ`m ^«ï>mMma{damoYr Am§XmobmZmg g‘W©Z XoUmè`m gobo{~«Q>r§‘ܶo Ago bmoH$ gmnS>Vrb. Vw‘À`m~m~V ‘mÂ`m ‘ZmV `pËH¨${MVhr AZmXa ZgVmZm hr Vw‘Mo eãX ‘Zmbm {^S>V ZìhVo. AmVm VwåhrM {dMma H$am H$r Á`m bmoH$m§Mm Vw‘À`mdaMm {dídmg g§nyU©nUo CS>mbm Amho, Vwåhr Mmoa, R>J Aer Á`m§À`m ‘ZmV ^mdZm {Z‘m©U Pmbr qH$dm Ver Vr H$ê$Z XoÊ`mV Ambr Amho Ë`m§À`m Va H$mZmn`ªVhr Vw‘Mo eãX nmoMUma ZmhrV. nmoMbo Var Vo Vw‘Mo eãX H$mZmV {eê$ Z`oV åhUyZ ~moio KmbyZ KoVrb Aem ‘Z:pñWVrV Vo AmhoV. bmoH$emhr

ì`dñWoVrb OZVoÀ`m à{V{Z{YËdmMr A{^ì`º$r åhUOo g§gX, g§gX gdm}ƒ Amho, H$m`Xo H$aÊ`mMm A{YH$ma g§gXoMm Amho ho Á`m§Zm ‘mÝ` Amho Ë`mZm gm§JyZ Cn`moJ Zmhr Am{U Á`mZm gm§Jm`bm nm{hOo Vo Vw‘Mo EoH$Ê`mÀ`m ‘Z:pñWVrV ZmhrV. Am§XmobZmÀ`m ZoË`m§Zr g§gXoÀ`m ñWm`r g{‘Vrg‘moa Ë`m§Mm ‘gwXm ‘m§S>ë`m Z§Va g§gXr` g{‘Vr bmoH$nmb {~bmÀ`m ‘yi ‘gwÚmV H$m` gwYmaUm H$ê$Z H$moUVm ‘gwXm g§gXoH$So> {dMmamW© nmR>{dVmV ho nmhUo VH©$ d {ddoH$mbm Yê$Z am{hbo AgVo; nU Jobr 40 df} H$m`Xm hmoÊ`mMr dmQ> ~KUmao AmUIr 3 ‘hrZo H$i gmogy eH$bo ZmhrV, dmQ> nmhÿ eH$bo ZmhrV `mMo H$maU Ë`m§Mm Vw‘À`mda A{O~mV {dídmg Zmhr ho Amho. Iao Va Ë`mZr g§gXr` g{‘Vrg‘moa Z OmVm ho IwboAm‘ gm§JyZ Q>mH$m`bm hdo hmoVo. Ë`m§Zr Vgo gm§{JVbo Zmhr Var H¥$VrVyZ XmIdyZ {Xbo Amho. VmËn`©, Vw‘À`m g§gXoVrb ^mfmUm§Mr n[aUm‘H$maH$Vm eyÝ` R>abr Amho. Vwåhr Vw‘Mm d¡Ym{ZH$ d Z¡{VH$ A{YH$ma J‘mdyZ ~gë`mMo `mdê$Z àVrV hmoVo. bmoH$emhr ì`dñWobm H$moUVmhr VS>m Omdy Z`o, bmoH$emhr g§ñWm§Mo nm{dÍ` d à^wËd {Q>HyZ amhmdo Am{U `m g§ñWm OZ‘mZgmV AmXaàmá amhmì`mV `mgmR>r AmYr Vwåhr Am§XmobH$ OZVoÀ`m Ñï>rZo J‘mdmbobr Vw‘Mr nV, Vw‘Mm d¡Ym{ZH$ d Z¡{VH$ A{YH$ma naV {‘i{dÊ`mMr {ZVm§V JaO Amho. ‘r ‘wÔm‘ Am§XmobH$ OZVm Agm C„oI Ho$bm Amho, H$maU Am§XmobH$ OZVoÀ`m ^mdZoer gh‘V AgUmar ~hwg§»` gm‘mÝ` OZVm Ë`m§À`m ‘Vmer gh‘V AgobM Ago Zmhr; nU n[apñWVrM

Aer {Z‘m©U Pmbr Amho H$r ‘oU~Îmr Am{U Q>|^o {‘a{dUmamMo ‘V hoM OZ‘V Agë`mMm g‘O ÑT> hmoV Mmbbm Amho. Q>rìhr Ý`wO M°Zoëgdê$Z {XdgamÌ Oo gdmªÀ`m H$mZrH$nmir AmoaSÿ>Z gm§{JVbo OmV Amho Vo Iao ‘mZm`Mo Pmbo Va 110 n¡H$r 100 Zmhr Va 100 n¡H$r 110 bmoH$ Vw‘À`m Am{U EHy$UM BWë`m amOH$r` ì`dñWo{déÕ AmhoV! Vw‘À`m à{V{ZYr

g§gXoMr à{Vð>m amIʶmMm ‘mJ© : Zdm OZmXoe

AmOÀ`m hmbMmbr bjmV KoVm ho nÌ Vw‘À`m n`ªV nmoMÊ`mÀ`m AmYrM gaH$ma d Am§XmobH$ `m§À`mV VS>OmoS> Pmbobr Agob. gaH$maMr Ho${dbdmUr AdñWm ~KVm hmoUmar VS>OmoS> `m nÌmV CnpñWV Ho$bobo àíZ AYmoaopIV H$aUmarM AgUma Amho. ‘w»` åhUOo VS>OmoS> H$erhr Pmbr Var Mmoa Am{U R>J hm OZ^mdZoMm Vw‘À`m nmR>rda ~gbobm {e¸$m Ë`mVyZ Z¸$rM nwgbm OmUma

Zmhr. Vmo nwgÊ`mgmR>r Vw‘À`mH$S>o OZVog‘moa OmÊ`m{edm` Xwgam n`m©` Zmhr.

gwYmH$a OmYd

H$m°‘Z Zm°Z goÝg * gwYmH$a OmYd

Page 14: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

13eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

AgÊ`mda ‘moR>o àíZ{MÝh bmdÊ`mV Ambo Amho.Am§XmobH$ OZVoMo Vw‘À`m{df`r ~Zbobo ‘V MwH$rMo Agobhr, nU

Á`m gmd©{ÌH$ d gd©ì`mnr ^«ï>mMmamZo ÌñV hmoD$Z Ë`m§Mo ho ‘V ~Zbo Ë`m n[apñWVrV `mnojm doJi ‘V ~ZZo H$R>rU hmoVo. gaH$mar `§ÌUm H$YrM Amnbo C{Ôï> J‘mdyZ ~gbr Amho. {VMr g§doXZerbVm g§nyZ df} bmoQ>br AmhoV. gd© gm‘mÝ`m§À`m AS>dUwH$rMo, ZmS>dUwH$rMo Am{U {nidUwH$rMo Vo gmYZ ~Zbo Amho. bmoH$m§Mm AmdmO H$moR>oM EoH$bm OmV Zmhr Am{U Vw‘À`mn`ªV Va Vmo nmoMVM Zmhr. Aem n[apñWVrV OZVonwT>o añË`mda CVaÊ`m{edm` n`m©` amhV Zmhr. OZVoMr n[apñWVr d mdZm g‘OyZ Vwåhr VËnaVoZo Cnm` moOZm H$arV am{hbm AgVm Va Vw‘À`m {damoYmV Agm Ag§VmofmMm CÐoH$ PmbmM ZgVm. Vwåhr åhUmb gaH$maÀ`m MwH$rZo hr n[apñWVr CX²^dbr Amho. Vw‘À`m åhUÊ`mV VÏ` Amho; nU Á`m bmoH$emhr ì`dñWoMr d g§gXr` ì`dñWoMr XþhmB© Vwåhr AmO XoV AmhmV Ë`mZwgma ho gaH$ma Vwåhmbm åhUOo g§gXobmM O~m~Xma Amho Zm? gaH$ma aH$Q>ë`mMr O~m~Xmar g§gX Q>miy eH$V Zmhr. gaH$mabm gai H$aÊ`mgmR>r, gai ‘mJm©da AmUÊ`mgmR>r Vwåhr J§^ranUo à`ËZ H$arV AmhmV ho H$Yr OZVobm OmUdboM Zmhr. bmoH$m§Zm EoHy `oVmo Vmo \$º$ g§gXoVrb AI§S> AmaS>mAmoaS>m Am{U Jm|Yi. bmoH$m§‘Yrb Vw‘Mr à{V‘m S>mJmibr Ë`mbm ~è`mM A§er Vw‘Mo g§gXoVrb dV©Z H$maUr^yV Amho ho {dgê$Z H$go Mmbob?

AmO Am§XmobH$ d Vwåhr `mÀ`m H$mÌrV bmoH$emhr ì`dñWm, g§gXr`ì`dñWm gmnS>br Amho Am{U AmO hmM gdmªgmR>r ‘moR>çm qMVoMm d qMVZmMm {df` Agbm nm{hOo. EImXm H$m`Xm hmoBb qH$dm Z hmoB©b `mZo Eadr Vgm ’$aH$ nS>bm ZgVm; nU AmO Ver pñWVr Zmhr. Am§XmobH$mÀ`m X~mdmImbr Vo åhUVrb Vgm H$m`Xm Ho$bm Va g§gXoÀ`m à^wËdmbm Y¸$m bmJVmo Am{U Ë`m§Mo EoH$bo Zmhr Va bmoH$emhrV bmoH$ gdm}ƒ AgVmZm Ë`m§Mo EoH$bo OmV Zmhr Aer ì`mnH$ ^mdZm {Z‘m©U hmoD$Z bmoH$emhr ì`dñWoda àíZ{MÝh bmJVo Aem noMmV Xoe gmnS>bm Amho. AmO `mda VS>OmoS> Pmbr Var ‘{hÝ`m-XmoZ ‘{hÝ`m§V nwÝhm H$moUË`m Var ‘wÚm§da g§gX{déÕ bmoH$ Agm g§Kf© C^m amhrb. Vwåhr Am{U Am§XmobH$ `m Xmohm|Zr {‘iyZ bmoH$emhr ì`dñWobm Aem Q>moH$mbm AmUyZ C^o Ho$bo Amho, H$r H$moUË`mhr nmdbmZo bmoH$emhr H$‘Omoa hmoUma ho {ZpíMV. AmO EH$ V¥Vr`m§e OJ bmoH$emhrgmR>r Amgwgbobo Amho. bmoH$emhr Amnë`m XoemV `mdr åhUyZ Ë`m§Mr gdm}ƒ ~{bXmZmMr V`mar {XgV Amho. Amnë`mH$So> ‘mÌ bmoH$emhr ì`dñWoda àíZ {MÝh bmJV Amho hr J§^ra ~m~ Amho. `mVyZ ‘mJ© H$mT>Ê`mg Vwåhr Xoembm Oo gaH$ma {Xbo Amho Vo Ag‘W© Agë`mMo EH$mnojm A{YH$doim {gÕ Pmbo Amho. {gpìhb gmogm`Q>rMm ^ñ‘mgya `m gaH$maÀ`m AH$‘©Ý`VoVyZ, Xþ~ionUmVyZ Am{U XÿaÑï>rÀ`m A^mdmVyZ {Z‘m©U Pmë`mMo 5 E{àbnmgyZ AmVm n`ªVÀ`m KQ>ZmH«$‘mVyZ {gÕ Pmbo Amho. g§gXoV `mda ~arM MMm©hr Pmbr Agë`mZo Ë`m~m~V BWo OmñV {b{hÊ`mMr JaO Zmhr. gdm©{YH$ ^«ï> Aer amOH$r` ñdénmMr eoao~mOr Q>miyZ EdT>o ‘mÌ Z¸$rM åhUVm `oB©b H$r ho gdm©{YH$ Xþ~io gaH$ma Amho. H$moUVohr {ZU©` KoÊ`mMr j‘Vm Ë`mV Zmhr. Am§XmobZmMm àíZ ~mOybm R>odbm Var Ago gaH$ma gÎmoV amhUo XoemgmR>r KmVH$ Amho. ‘r H$moUË`m njm§Mo gaH$ma åhUyZ `m gaH$maH$S>o nmhV Zmhr. bmoH$m§Zr {ZdS>boë`m Vw‘À`mgma»`m bmoŠà{V{ZYtZr Xoembm {Xbobo gaH$ma

åhUyZ ‘r m gaH$maH$S>o nmhVmo Amho. Voìhm gaH$madarb Q>rHo$Mm njr` AW© H$moUr H$mTy> Z`o. gd© g§gX gXñ`m§À`m gm‘w{hH$ ehmUnUmVyZ H$Xm{MV H$mhr ‘mJ© {ZKmbmhr AgVm, nU Ago gm‘w{hH$ ehmUnU Am{U ‘w»` åhUOo {Z‘m©U Pmboë`m àíZm§Mr J§^raVm MM}V OmUdbr Zmhr ho Z‘«nUo gm§Jmdogo dmQ>Vo. gaH$maÀ`m MwH$m åhUyZ BVam§Zr hmV da H$am`Mo Am{U gaH$maZo Amnë`m MwH$m H$em g‘W©Zr` Amho ho gm§Jm`Mo. `mVyZ H$moUmMrM {dídg{Z`Vm dmT>V Zmhr. ^{dî`mV gaH$mamV dH$rb Agy Z`oV (Am{U AWm©V {gpìhb gmogm`Q>rVhr Vo Agy Z`oV!) EdT>mM YS>m Vw‘À`m MM}VyZ Amåhmbm {‘imbm Amho! nU Vwåhr ‘mÌ H$mhrM YS>m ¿`m`bm V`ma Zgë`mMo MM}dê$Z {Xgbo. ‘J AmOÀ`m n[apñWVrVyZ ‘mJ© H$gm {ZKUma?

g§gX, gaH$ma, g§gX gXñ`, amOH$r` nj Am{U Am§XmobH$ `m gdmªMm gÝ‘mZ H$m`‘ amhrb Am{U Ë`mM gmo~V XoemVrb bmoH$emhr d bmoH$emhr g§ñWm ‘O~yV hmoVrb Agm EH$M ‘mJ© Amho Am{U Vmo ‘mJ© åhUOo Zì`mZo OZmXoe KoÊ`mMm! Vw‘Mr Jobobr nV, H$‘r Pmbobm Z¡{VH$ A{YH$ma Am{U bmoH$m§Mm {dídmg ZgVmZm ~Omdbobm d¡Ym{ZH$ A{YH$ma Aem {Z‘m©U Pmboë`m dmVmdaUmbm N>oX XoÊ`mMm Vw‘À`mOdi Xþgam ‘mJ© Zmhr Am{U `mnojm Mm§Jbm H$moUVmM ‘mJ© Agyhr eH$V Zmhr! Adoir {ZdS>UwH$sMr M¡Z Xoembm nadS>Umar Zmhr ho Iao; nU bmoH$emhr ì`dñWoMo ‘mhmËå` Am{U nm{dÍ` {Q>H${dÊ`mgmR>r hm IM© ZJÊ` Amho. qH$~hÿZm hm IM© Ho$bm Zmhr Va Xoembm Z nadS>Umar qH$‘V ‘moOmdr bmJob. ì`{º$JV Am{U njmÀ`m \$m`Xm Am{U VmoQ>çmMm {dMma H$arV ~gy ZH$m. OZVoÀ`m A§J^yV ehmUnUmda Vw‘Mm {dídmg Agob Va A{YH$ doi Z XdS>Vm OZVoMm H$m¡b ‘mJm. H$Xm{MV Amnë`mn¡H$r H$mhr nam^yV hmoVrb, H$mhr njm§À`m OmJm H$‘rOmñV hmoVrb; nU Amho Ë`m pñWVrV Mmoa Am{U R>J åhUyZ ~gÊ`mnojm {ZdS>UyH$r Z§VaMr n[apñWVr Vw‘À`mgmR>r qOH$Ê`mÀ`m qH$dm haÊ`mÀ`mhr pñWVrV OmñV gÝ‘mZOZH$ Agob. ‘bm Vw‘À`m gÝ‘mZmMr qMVm Amho AemVbm mJ Zmhr... ‘VXma åhUyZ Amåhmbmhr XÿfU {Xbo OmV Amho. Amåhr Xmê$ {nD$Z, n¡go KodyZ ‘V {Xbo Am{U Vw‘À`mgmaIo R>J {ZdSy>Z {Xbo Ago CKS>nUo ~mobbo OmV Amho. bohr {ZdS>UwH$rV Xmê$-n¡em§Mm dmna hmoV Agob; nU Ë`mZo Am‘Mm {ZU©` à^m{dV hmoV Zmhr ho ‘VXmZm{df`r ~o{’$H$ra Agboë`m {dÛmZm§Zm nwÝhm EH$Xm XmIdyZ Úm`Mo Amho. Ë`m§À`mhrnojm AmO Am§XmobZmV CËgmhmZo ^mJ KoV Agboë`m ‘wbm‘wbr¨Mm {ZdS>UyH$ à{H«$`o~ÔbMm J¡ag‘O Xÿa hmoUo JaOoMo Amho. Amåhr gm‘mÝ` ‘VXmam§Zr bmoH$emhrbm H$b§{H$V Ho$bo m AmamonmMo AmoPo Amåhr nwT>rb {ZdS>UwH$rn`ªV åhUOo Vã~b AS>rM df} dmhÿ eH$V Zmhr åhUyZgwÕm g§gX {dg{O©V H$ê$Z Zì`mZo {ZdS>UwH$m KoÊ`mMm AmJ«h Amho. OZVoZo añË`mda CVaUo Am{U ‘mÜ`‘m§Zr gmam Xoe Am§XmobZmV gm‘rb Amho Ago EH$m§Jr {MÌ a§J{dë`mÀ`m n[aUm‘r OZbmoH$nmb {dYo`H$mda bmoH$m§Zm g§gXoÀ`m ñWm`r g{‘Vrg‘moa ‘V ‘m§S>Ê`mMr g§Yr XoUo åhUOo doioMm Anì`d Agë`mMo Y¸$mXm`H$ à{VnmXZ {gpìhb gmogm`Q>rMo ZoVo H$ê$ bmJbo AmhoV. AmnU åhUOoM bmoH$ Ago ~oYS>H$ {dYmZ Vo H$ê$ bmJbo AmhoV. bmoH$m§Zr ‘V noQ>rVyZ Vwåhmbm nmqR>~m Xe©{dbm m EH$ AmYmamda Ogo AmnU H$mhrhr H$ê$ eH$Vmo hm ^«‘ Vwåhr Ogm Omonmgbm Amho VgmM ^«‘ bmoH$ añË`mda CVaë`mZo Am§XmobZmÀ`m ZoË`m§Vhr {Z‘m©U

Page 15: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

14 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

Pmë`mMr nwï>r Ë`m§Mo ho {dYmZ H$aVo. Am§XmobZ Am{U à{gÕr ‘mÜ`‘o hr bmoH$ g‘whm§Mm H$b Xe©{dUmar à^mdr gmYZo AmhoV Am{U Ë`m ‘`m©XoVM Ë`mMm J§^ranUo {dMma Am{U AmXa Pmbm nm{hOo. `mÀ`m n{bH$So> OmdyZ {dMma H$aUo hr AamOH$mMr Zm§Xr R>aob. bmoH$ H$gm {Z H$m` {dMma H$aVmV ho {gpìhb gmogm`Q>rbm Am{U Vwåhmbm H$iÊ`mMm Zdm OZmXoe hm EH$M ‘mJ© Amho.

gaH$maZo amOrZm‘m XoD$Z qH$dm n§VàYmZmMm amOrZm‘m KoÊ`mMm-‘mJÊ`mMm ‘moh Vwåhmbm hmoBb; nU AmVm Ë`mZo H$moUmMrhr {dídmgmh©Vm dmT>Uma Zmhr. `m MM}À`m doir n§VàYmZmMr Xoh~mobr A{Ve` bmMmarMr {XgV hmoVr. amOrZmå`mMm {dMma H$Xm{MV Ë`m§À`m ‘ZmV KmoiV Agmdm; nU AmVm Ë`mbm Iyn Cera Pmbm Amho. Ë`mMm CbQ> n[aUm‘ hmoÊ`mMr eŠ`Vm Amho. Agm amOrZm‘m Ambm Va "EH$ Y¸$m Am¡a Xmo g§gX H$mo...' Agm ‘mWo{’$ê$ AmdmO EoHy$ `oÊ`mMm YmoH$m Amho. bmoH$emhrMr JmS>r éimdê$Z Kgê$ Úm`Mr Zgob Va bmoH$g^m {dg{O©V H$ê$Z Zì`mZo {ZdS>UwH$m§Zm gm‘moao OmÊ`m{edm` Xÿgam n`m©` Zmhr. Aer n[apñWVr nwÝhm nwÝhm {Z‘m©U hmoD$ Z`o Ago dmQ>V Agob Va OmVm OmVm OZVobm EH$ A{YH$ma XoD$Z Om. MwH$ma bmoH$ à{V{ZYtZm naV ~mobm{dÊ`mMm d¡Ym{ZH$ A{YH$ma XoD$Z Om. {H$‘mZ Aem A{YH$mam§g§~§Yr H$m`Xm ~Z{dVmZm H$moUrhr Vw‘À`m d¡Ym{ZH$ d Z¡{VH$ A{YH$mamda àíZ CnpñWV H$aUma ZmhrV `mMr ImÌr ~miJm. Vw‘Mr Jobobr nV {‘i{dÊ`mÀ`m {XeoZo Q>mH$bobo ho R>mog nmD$b Agob. Agm A{YH$ma OZVobm {‘imbm Va Ë`mV gdmªV OmñV \$m`Xm Vw‘MmM hmoB©b. Vwåhmbm gai ‘mJm©da R>odm`bm hm H$m`Xm Vw‘Mr ‘XVM H$arb. bmoH$Zm`H$ O`àH$me Zmam`U `m§À`m ZoV¥ËdmImbrb OZAm§XmobZmMr hr à‘wI ‘mJUr AmOVmJm`V Vwåhr nyU© Ho$br Zmhr Am{U AmO Ë`mMm n[aUm‘ Vw‘À`mg‘moa Amho. Vgohr Amåhr Vwåhmbm {ZdSy>Z XoV Agë`mZo Vwåhmbm {ejm H$aÊ`mMo n{hbo A{YH$mar Amåhr AmhmoV. AmOn`ªV Vwåhr Amåhmbm Am‘À`m `m A{YH$manmgyZ d§{MV R>odbo. AmVm {gpìhb gmogm`Q>rMo {gpìhc

bmoH$ hm A{YH$ma Amnë`m hmVmV KoD$ nmhV AmhoV. OZVoZo Vwåhmbm ^a^ê$Z {Xbo Amho. AmVm OZVoMm A{YH$ma OZVobm ~hmb H$ê$Z Ë`m§À`m àVrH¥$VkVm ì`º$ H$aÊ`mMr g§Yr dm`m Kmbdy ZH$m. OmVm OmVm RIGHT TO RECALL Mm A{YH$ma XoD$Z Om Aer {dZ§VrM Zmhr Va ‘mJUrhr Amho. ImgXmam§À`m Kamg‘moa YaUo YaÊ`mMo AmdmhZ H$aUmè`m Am§XmobZm§À`m ZoË`m§Zmhr `m ‘mJUrMo ‘hÎd nQ>ob d Vwåhr Agm H$m`Xm Ho$bm Va Vohr ñdmJVM H$aVrb.

AmOMo Am§XmobZ g§nyU©nUo em§VVm‘` AgUo hr {Z:g§e`nUo ‘moR>r CnbãYr Amho Am{U `mMo g§nyU© lo` Am§XmobZmV gm‘rb VéUm§H$S>o OmVo; nU Ë`mM gmo~V hoXoIrb ñnï>nUo Z‘yX Ho$bo nm{hOo H$s, `m Am§XmobZmZo {^Þ ‘V AgUmè`m§~Ôb H$‘mbrMr Ag{hîUwVm {Z‘m©U Ho$br Amho. doJio ‘V ì`º$ H$aUmao åhUOo ^«ï> gaH$ma d ^«ï>mMmamMo g‘W©H$ Aer gZH$r ^mdZm Am§XmobH$m§V {Z‘m©U Pmbr Amho d dmT>V Amho. Bbo³Q´>m°{ZH$ ‘mÜ`‘ohr AerM EH$H$„r ~Zbr AmhoV. {^Þ ‘Vm~Ôb namH$moQ>rMm g§Vmn {Z {VañH$ma {Z‘m©U hmoUo ho bmoH$emhrÀ`m ^m{dVì`mgmR>r KmVH$ Amho. AmO ^ë`m ^ë`m§Zm Amnbo ‘V ì`º$ H$aUo OS> OmV Amho. gd© gm‘mÝ` ‘mUyg Vgmhr ~mobV ZgVmoM. Vmo \$º$ {Z{^©S>nUo Amnbo ‘V ‘Vn{ÌHo$VyZ ì`º$ H$arV Ambm Amho. gdmªZm Amnbo ‘V `‘wº$ ‘m§S>Vm oÊ`mMm AmO EH$‘od ‘mJ© {ZdS>UwH$ hmM Amho. Xoe Á`m diUmda C^m Amho VoWyZ nwT>Mm ‘mJ© H$gm Agmdm ho gm§JÊ`mMr j‘Vm Am{U A{YH$ma XoemVrb gd©gm‘mÝ` ‘VXmam§MmM Amho. Voìhm gd© A{^{Zdoer d CÕmaH$Ë`m© ì`º$s¨Zr, njm§Zr Am{U ZoË`m§Zr Amnmnbo Ah§H$ma ~mOwbm R>odyZ OZVonwT>o ZV‘ñVH$ hmoÊ`mMr Am{U Ë`m§À`m {ZU©`mMm AmXa H$aÊ`mMr hr KS>r Amho.

gwYmH$a OmYd nm§T>aH$dS>m, {O.`dV‘mi ‘mo. 9422168158

[email protected]://myblog-common-nonsense.blogspot.com/

��

Page 16: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

15eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

Amåhr ñdV§Ì, gmd©^m¡‘ ^maVmMo ZmJ[aH$- cmoH$à{V{ZYr, àemgZ Am{U ݶm¶ì¶dñWm ¶m amÁ¶g§ñWoÀ¶m {VÝhr AmYmañV§^m§À¶m CÝ‘Îm ^«ï>mMmamZo A˶§V g§Vmncmo AmhmoV. Amåhmcm Ago dmQ>Vo H$s, ^«ï> amOH$maUr, ^«ï> A{YH$mar Am{U ^«ï> ݶm¶mYre ho Am‘À¶m gwImZo OJʶmÀ¶m Am{U gä¶nUo VmR> ‘mZoZo g‘¥Õ hmoʶmÀ¶m ‘yc^yV A{YH$mam§da Kmcm KmcyZ Vmo Zï>M H$ê$ nmhV AmhoV. gd© ^maVr¶m§À¶m ñdßZmVë¶m ZmJar g‘mOmÀ¶m ‘yimcm cmJcoco ho Zï>M¶©M Amho. A{VaoH$s, Xoe{damoYr Am{U ’y$Q> nmSy> nmhUmè¶m gdmªgmR>r X¡dr XoUJrM R>aUmar ^«ï> ì¶dñWm gmh{OH$M amï´>r¶ gwa{jVVocm ~mYm AmUUmar Amho.

^«ï>mMmè¶mÀ¶m ¶m XheVrMo CJ‘ñWmZ ì¶dñWoÀ¶m daÀ¶m Q>moH$mnmgyZM gwê$ hmoVo Agm Am‘Mm {dœmg Amho. {OVHo$ da nmhmdo {VVH$s n[apñWVr J§^ra {XgVo. {d{dY KmoQ>mù¶m§Mo AmH$S>o ¶mMo nwamdo XoVmV.

AmOÀ¶m n[apñWVrMm EHy$U {dMma H$aVm Amnë¶mcm ho cjmV ¿¶m¶cm hd§ H$s, cmoH$nmc/OZcmoH$nmc Ogo Am{U Ooìhmhr g§‘V hmoB©c Voìhmhr ‘mÌ VmËnwa˶m XþéñVrMmM Cnm¶ Agoc- à{V~§YmË‘H$ Cnm¶ Zmhr! ˶mMà‘mUo Omon¶ªV Hw$UrVar H$moUmMr Var Zo‘UyH$ H$aVo Vmon¶ªV amOH$s¶rH$aUmÀ¶m e³¶Vm ’o$Q>miVm ¶oV ZmhrV. {Vgao åhUOo BVHo$ H$S>H$ ^«ï>mMmam{damoYr H$m¶Xo ApñVËdmV AgVmZmhr ^¶§H$a ’$mo’$mdUmao ^maVmVco ^«ï>mMmar OZcmoH$nmcmMm AmUIr EH$ AS>Wim Amocm§S>ʶmBVHo$ MVya AgUo Ano{jVM Amho. eodQ>Mo åhUOo OZcmoH$nmcmZo EImÚmcm Xmofr R>adon¶ªVÀ¶m à{H«$¶oV OmUmè¶m H$mimV XoemMo H$Yrhr ^ê$Z Z ¶oUmao ZwH$gmZ AmYrM Pmcoco Agoc. ¶mgmR>r à{V~§YmË‘H$ Cnm¶M gwMdUmè¶m {Z{üV H$aUmè¶m Am{U gwê$ H$aUmè¶m gMoV Am{U H$m¶©j‘ ZmJar ‘§Mm§Mr Amnë¶mcm Amdí¶H$Vm Amho. ¶m ^¶mU H$mimMo ho AmìhmZ AmnU {e{jV, ‘m{hVrJma Am{U g§doXZerc 춳VtZr ñdrH$maco Zmhr, Va ^{dVì¶ AOyZ CXmgdmUo Agoc. ^«ï>mMmamÀ¶m ¶m ^¶§H$a amoJmÀ¶m XþéñVrMr Am{U ˶mMm à{V~§Y H$aʶmÀ¶m Cnm¶m§Mr ¶moOZm {dH${gV H$aʶmÀ¶m CÔoemZo Amåhr Xoe^amV EH$ ZmJar ‘§Mm§Mr gmIir V¶ma H$aʶmMm {dMma H$arV AmhmoV. ¶m CnH«$‘mcm ñdÀN> ^maV, g‘W© ^maV, g‘¥Õ ^maV Ago åhUVm ¶oB©c. {Oëhm, amÁ¶ Am{U amï´>r¶ ñVamda H$m¶©H$mar ‘§S>io V¶ma H$ê$Z Aem ‘§Mmcm ¶m gd© ñVam§da H$m‘ H$amdo cmJoc. Aem gd© ñVam§darc Aä¶mg ‘§S>io gmYmaUV: Imcrc ‘mJʶm§gmR>r H$m¶©àUmcr Am{U H$m¶©H«$‘ R>ady eH$Vrc.

1) gd© H$am§g§~§{YV H$m¶Úm§Mo nwZamdcmoH$Z H$aUo, 2) gܶmÀ¶m H$m¶Úm§VJ©V H$aVm ¶oʶmOmoJr H$m¶Xoera H$madmB©, 3) {ZdS>UyH$ gwYmaUm, 4) amOH$maUr Am{U BVa gdmªMm Xoem~mhoarc H$mim n¡gm, 5) emgH$s¶ H$m¶m©c¶m§Vrc ï>mMma d cmc {’$Vemhr ¶m§Zm Amim KmcʶmgmR>rMr OmJê$H$Vm, 6) {dH$mgmMr YmoaUo, àmê$no Am{U ˶m§À¶m A§‘c~OmdUr~m~V OmJê$H$Vm, 7) BVa ZmJar àým§Mr OmU H$ê$Z ˶m§À¶m gmoS>dUyH$sgmR>r à¶ËZ, 8) OrdZmÀ¶m gd© joÌm§V gä¶Vm, à{Vð>m Am{U nmaXe©H$VoMr g§ñH¥$Vr AmUʶmMm nwañH$ma

n{hë¶m Mma ‘mJʶm§gmR>r amï´>r¶ nmVirda Va BVam§gmR>r ñWm{ZH$ nmVirda H$m‘ H$amdo cmJoc.A{YH$ MM}gmR>r AmnU Am‘À¶mer g§nH©$ H$ê$ eH$Vm. {d{dY {R>H$mUr Amnë¶m g‘{dMmar {‘Ìm§gh

AmnU Ago JQ> V¶ma H$ê$ eH$Vmo. Amnë¶m gh^mJmgmR>r, Amnë¶m H$ënZm ‘mhrV H$ê$Z KoʶmgmR>r Am{U Amnë¶mgmo~V g§dmXmgmR>r Amåhr CËgwH$ AmhmoV. gä¶nUmZo Am{U VmR> ‘mZoZo OJV cmoH$m§Zm g‘¥Õr Am{U àJVr {‘idyZ XoUmar g§ñH¥$Vr BWo éO{dʶmÀ¶m H$m‘mVcm Amncm dmQ>m AmnU CMcy¶mV. Amåhmcm ImÌr Amho AmnU ¶m ZdrZ ZmJar CnH«$‘mV ‘Z:nyd©H$ gh^mJr AgmcM.

{dZ¶ hS>[email protected]

(‘mo. 9890166327)

ñdÀN> ^maV, g‘W© ^maV, g‘¥Õ ^maV

AmdmhZ * {dZ¶ hS>uH$a

Page 17: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

16 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

‘Ymo‘Y

XÎmm [email protected]

AÊUm§À¶m Am§XmocZmcm AmVm gaH$mar "à{VAm§XmocZm'Mm

YmoH$m!

AÊUm hOmao `m§Mo CnmofU g§nbo Am{U gaH$maMm Ord ^m§S>çmV nS>bm. XoemZo `m AmYr ñdmV§Í`mgmR>rMr OZMidi AZw^dbobr hmoVr. Ë`mZ§VaMr gdm©V n[aUm‘H$maH$ Am{U gd©g‘mdoeH$ OZMidi XoemZo 16 Am°JñQ>nmgyZ 13 {Xdg AZw^dbr. hr Midi gdm©Wm©Zo {damQ> hmoVr. AZoH$ H$mJXr {dMmad§Vm§Zr `m Am§XmobZmda Amnmnë`m narZo Q>rH$m Ho$br. `m Q>rHo$‘mJMr H$maUohr Ë`m§À`m boIZmVyZ Am{U dº$ì`m§‘mJyZ S>moH$mdV hmoVr. Ë`m§À`mhr ‘wX²>Úm§Mm ghmZw^yVrnyd©H$ {dMma H$am`Mo R>a{dbo Varhr `m Am§XmobZmZo Xoe hb{dbm Am{U g§gXobm "OZg§gXo'Mo ‘hËd R>UH$mdyZ gm§{JVbo, ho gË` H$moUmbmhr ZmH$maVm `oUma Zmhr. Xoe^amV {‘iyZ AZoH$ bmI bmoH$ añË`m§da CVaVmV Am{U H$moR>ohr EH$hr XJS> {^aH$mdbm OmV Zmhr, Ominmoi hmoV Zmhr, hr KQ>Zmhr XoemÀ`m B{VhmgmV R>iH$nUmZo Zm|Xdmdr bmJob. `mMmM Xwgam AW© Agmhr KoVm `oB©b, H$s añË`mda CVabobm g‘mÝ` ‘mUyg XJS>’o$H$ - OminmoirgmR>r H$Yrhr V`ma ZgVmo. Vgo H$aÊ`mg Ë`mbm ~mÜ` H$aÊ`mV `oVo. Ë`mbm Vgo H$aÊ`mg ^mJ nmS>Umao ZoV¥Ëd ‘mÌ Zoho‘rM Zm‘m{Zamio amhVo! {MWmdUr{edm` VUmd {Z‘m©U hmoV Zmhr, ho gË` `m‘wio AYmoao{IV Pmbo.

***`m Am§XmobZmMm "Q>oånmo' gwadmVrnmgyZM Mm§Jbm R>odÊ`mV

Am`moOH$m§Zm `e Ambo. 15 Am°JñQ>nmgyZ ‘mÜ`‘m§da AÊUm§MrM N>m`m hmoVr. bmb {H$ëë`mdê$Z n§VàYmZm§Zr Ho$bobo ^mfU amï´>mbm CÔoeyZ hmoVo H$s AÊUm§Zm hohr H$iy Z`o, BVH$s ga{‘gi Ë`mV Ho$bobr hmoVr. Ë`mVyZ Xoe^amV AÊUm§À`m Am§XmobZmMm "‘ogoO' OmV AgVmZmM AÊUm§Zr AMmZH$ amOKmQ>mda ‘moMm© di{dbm Am{U AënmdYrVM {VWo hOmam|Mm O‘md O‘bm. Omo "Oo nr nmH©$' gaH$maV’}$ CnmofUmgmR>r gwM{dbm OmV hmoVm Vmo hr amOKmQ>mgmaImM {X„rÀ`m EH$m H$monè`mV Ambo. ñdmV§Í`{XZmÀ`m {Z{‘ÎmmZo bmb {H$„m, amOKmQ> m gd© n[agamV H$S>oH$moQ> ~§Xmo~ñV AgVmo. dmhVwH$sMr gmYZo AS>{dÊ`mV Ambobr AgVmV. Aem pñWVrV amOKmQ>mgma»`m

AmS>{ZS>çm {R>H$mUr H$moUVrhr nyd©gyMZm Z XoVm AënmdYrV O‘bobm O‘md nmhÿZ ~hþXm gaH$ma M{H$V Pmbo Agmdo. Oonr nmH$m©Vhr AerM JXu O‘y eHo$b Agm H$`mg ~m§YyZ Am{U Ë`m‘wio AÊUm§Mo ‘hmËå` dmT>ob `m ^mdZoVyZM CnmofUmAmYrM AÊUm§Zm AQ>H$ H$aÊ`mMr AmVVmB© H¥$Vr gaH$maZo Ho$br Am{U Vr Ë`m§Zm nyU©V… ^modbr. "{Vhma'‘Ü`o AS>H$bobo AZoH$ "‘mÝ`da' VoWyZ ~mhoa nS>Ê`mMo Ag§»` ‘mJ© Adb§~V AgVmZm AÊUm ‘mÌ gwQ>Ho$À`m AmXoemZ§Vahr {Vhma gmoS>Ê`mg V`ma ZìhVo. "{Vhma'‘Ü`o S>m§~Uo Am{U "{Vhma'‘YyZ gwQ>H$m `m XmoÝhr Jmoï>t‘wio g‘mOmn`ªV gd© g§Xoe AJXr ñnï>nUo Jobo Am{U Ë`mMm n[aUm‘ AÊUm§Zm nmqR>~m dmT>Ê`mVM Pmbm.

***^«ï>mMmamÀ`m ‘wX²>Úmda Xoe {H$Vr g§Vá Amho, ho `m {Z{‘ÎmmZo

gdmªZm H$ibo. `m nmíd©^y‘rda g§gXoV Pmbobr MMm© ‘bm ~mî’$i Am{U {XImdy dmQ>br. "g§gXM gdm}ƒ' hm Ymoem H|$Ð gaH$maZo AmYrnmgyZM bmdbm hmoVm. gd©njr` ~¡R>H$sVhr hmM ‘wÔm à^mdrnUo ‘m§S>Ê`mV ~hþXm gaH$mabm "`e' Ambo. V§Ìm§À`m O§OmimV Oo {dYo`H$ ‘mJrb 40 df} AS>H$dyZ R>odbobo Amho Ë`mMr nwÝhm EH$Xm dmgbmV bmdÊ`mgmR>r gmar g§gX EH$OyQ> Amho, AgoM ho {MÌ hmoVo. bmoH$g^oZo EH$Xm nm[aV Ho$bobo bmoH$nmb {dYo`H$ Ë`m doir amÁ`g^oZo ZmH$mabo hmoVo. AÊUm§À`m ‘mJrb Am§XmobZmZ§Va Zo‘br Jobobr g{‘Vr Am{U `m g{‘VrZo H${nb {gã~b `m§À`m "‘mJ©Xe©Zm'Imbr Ho$bobm nmoaIoi gmè`m XoemZo nm{hbobm hmoVm. ho "gaH$mar' bmoH$nmb XmV Am{U ZIoM H$m` nU S>moiohr H$mT>boë`m qghmgmaIo hmoVo. gaH$mar bmoH$nmb Agm hmoVm Va AÊUm§Mm bmoH$nmb aº$mbm MQ>mdboë`m Za^jH$mgmaIm dmQ>V hmoVm. `mVyZ gwdU©‘Ü` H$mT>Ê`mgmR>r Oo H$aUo Amdí`H$ hmoVo Ë`mV gaH$ma Am{U AÊUm `m§À`m ~mOyZo àË`oH$s XmoZ OU AS>Wio AmUV hmoVo. ho AS>Wio Xya Pmbo Am{U "{H$‘mZ g‘mZ H$m`©H«$‘m'Mo ‘wÔo g‘moa Ambo. `m nmíd©^y‘rda g§gXoÀ`m XmoÝhr g^mJ¥hm§V Pmbobr MMm© ‘bm ~oJS>r dmQ>br. àU~ ‘wH$Ou `m§Mo XmoÝhr g^mJ¥hm§Vrb

Page 18: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

17eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

~rO^mfU Agmo, H$s OoQ>br - ñdamO `m§Mr {damoYr njZoVonXm§Mr ^y{‘H$m Agmo Ë`mM à‘mUo {d{dY gXñ`m§À`m ^y{‘H$m Agmo `m àË`oH$ {R>H$mUr AÊUm§Zm Am{U Ë`m§À`m Am§XmobZmbm Z‘Z hm CnMma hmoVm. g§gXoMo gmd©^m¡‘Ëd nQ>dyZ XoÊ`mgmR>r Ë`m§Zr {Xbobr CXmhaUo AË`§V H¥${Ì‘ dmQ>br. XmoÝhr g^mJ¥hm§Vrb {‘iyZ {H$Vr gXñ` AmnU ñdÀN> Agë`mMm Xmdm àm‘m{UH$nUo H$aVrb? hr g§»`m H$Xm{MV EH$mM hmVmÀ`m ~moQ>m§da ‘moOÊ`mBVH$s Agy eHo$b. "CKS> Pmbo Vo Mmoa Am{U ~mH$s gmao gmd' AgoM ho {MÌ hmoVo.

***AÊUm§À`m g‘W©ZmW© Mmby Agboë`m

Am§XmobZm§H$S>o AZoH$ ZoVo H$em àH$mao nmhV hmoVo? eaX `mXd `m§À`mgma»`m Á`oð> ZoË`mZohr AÊUm§À`m nmR>ram»`m§Mr g§^mdZm H$aVmZm - añË`mV H$mhrhr KS>bo Var JXu O‘m hmoVo... àË`oH$ JmdmV Aer nmMnÞmg ‘mUgo AgVmV Or H$moUË`mhr Am§XmobZmMr n‘©Z§Q> A°pŠQ>pìhñQ> AgVmV - Aer {dYmZo Ho$br. bmbyàgmX `mXd `m§À`mgma»`m ZoË`m§H$Sy>Z Va n[an¹$VoMr AnojmM H$aUo AdKS> AgVo. AÊUm§À`m CnmofUmÀ`m gm‘Ï`m©da Q>rH$m H$aVmZm `m CnmofUmda g§emoYZ Ho$bo nm{hOo Aer ‘mJUr Ë`m§Zr Ho$br. AÊUm hOmao `m§Zr Ë`mda eobHo$ ^mî` H$aVmZm "hr ~«÷M`m©Mr VmH$X Amho. 12 ‘wbm§Zm OÝ‘ XoUmè`m§Zm Vr H$er H$iUma' Aer {I„r CS>{dbr. `mda bmby H$mhr ~mobë`mMo Eo{H$dmV Zmhr!

***

gaH$manj àË`oH$ nm`arda {Zî’$i Am{U nam^yV R>abm. H$maU Ë`m§Zr KoVbobr y{‘H$mM Hw$MH$m‘r hmoVr. H${nb {gã~b, nr. {MX§~a‘ Am{U A§{~H$m gmoZr `m VrZ "A{VAh§H$mar' ZoË`m§Zr gwadmVrnmgyZM AÊUm§~Ôb KoVbobr ^y{‘H$m ‘Ü`‘‘mJu {dMma H$aUmè`m§Zm IQ>H$Umar hmoVr. ‘Zrf {Vdmar `m§Zr Va AÊUm§Zm "AnmX‘ñVH$

^«ï>mMmamV ~wS>mbobm' Ago g§~moYyZ AmJrMm bmoi ñdV…da Am{U gaH$mada AmoT>dyZ KoVbm. `m gmè`m KQ>ZmH«$‘mV {Xp½dO`qgh ‘mÌ H$m H$moU OmUo Jßn hmoVo. Vo hr ~mobbo AgVo, Va H$Xm{MV gaH$mabm AmUIrZM Zm‘wîH$sbm gm‘moao Omdo bmJbo AgVo. AmnU Iyn loð> XOm©Mo dH$sb AmhmoV Am{U AmnU H$moUVmhr ‘wÔm H$emhr àH$mao dmH$dy eH$Vmo hm J§S> H${nb {gã~b `m§À`m S>moŠ`mVyZ OmV Zmhr. "bmoH$nmb'~Ôb Ë`m§Zr CYibobr ‘wº$m’$io "`y Q>çy~'da CnbãY AmhoV. "bmoH$nmb'bm Q>moH$mMm {damoY H$aUmar ì`º$s `m {dYo`H$mÀ`m aMZm g{‘Vrda Zo‘yZ gaH$maZo Amnë`m g§doXZhrZVoMm n[aM` AmYrM {Xbm hmoVm. AÊUm§À`m AQ>Ho$Z§Va {MX§~a‘ Am{U A§{~H$m gmoZr `m§Zr Á`m ^mfoV Xoemer g§dmX gmYbm, Vr ^mfm Z¸$sM gm¡OÝ`mMr ZìhVr. {MX§~a‘ `m§À`m AmS>‘wR>çm d¥ÎmrMm gdm©{YH$ AZw^d H$å`w{ZñQ> ZoË`m§Zr KoVbobm Amho. Ë`m‘wio {MX§~a‘ `m§À`mda H$å`w{ZñQ> njm§Mo ImgXma Zoho‘rM h„o MT>{dVmZm {XgVmV. `m Am§XmobZmVhr {MX§~a‘ `m§Zr Om{hanUo KoVbobr ^y{‘H$m gm‘monMmamgmR>r `mo½` ZìhVr. Ë`m‘wioM AIoaÀ`m Q>ßß`mV XoemMo

H«$m§Vrbm YmoH$m à{VH«$m§VrMm AgVmo, VgmM Am§XmobZmbm à{VAm§XmobZmMm YmoH$m AgVmo. AÊUm hOmao `m§Mo Am§XmobZ gaH$mar §ÌUoÀ`mM {damoYmV hmoVo. Ë`m‘wio à{VAm§XmobZmMm hm YmoH$m A{YH$ ‘moR>m Agy eH$Vmo. g§gXoMo gmd© m¡‘Ëd hr Amnbr d¡ {º$H$ OhmJra Amho `m ^mdZoVyZ g§gXoÀ`m MM}Xaå`mZ AÊUm§À`m Am§XmobZmda VwQy>Z nS>boë`m XmoÝhr g^mJ¥hm§Vrb ~hþVoH$ gd© ImgXmam§À`m ^mfUm§VyZ Ë`m§Zm Ambobo ^`mU Z¡amí` nXmonXr OmUdV hmoVo. `mV {damoYr njhr gh^mJr hmoVo. gaH$mabm Va H$Yrhr AmìhmZ ghZ hmoV ZgVo. `m pñWVrV AÊUm§À`m OZAm§XmobZmMm à^md H$‘r H$aÊ`mMm à`ËZ doJdoJù`m ‘mJm©Zo hmoB©b. bmbyàgmX `mXd `m§Mo AÊUm§À`m CnmofUmda e§H$m KoUmao dº$ì` Ë`mMmM EH$ ^mJ åhUmdo bmJob. AÊUm§À`m Am§XmobZmÀ`m `emn`emMr MMm© H$aVmZm amOH$maÊ`m§À`m "{Z`Vr'da bj R>odUo Iyn JaOoMo Amho. `mM g§X^m©Vrb H$mhr {ZarjUo...

gaH$manj àË`oH$ nm`arda {Zî’$i Am{U nam^yV R>abm. H$maU Ë`m§Zr KoVbobr ^y{‘H$mM Hw$MH$m‘r hmoVr. H${nb {gã~b, nr. {MX§~a‘ Am{U

A§{~H$m gmoZr `m VrZ "A{VAh§H$mar' ZoË`m§Zr gwadmVrnmgyZM AÊUm§~Ôb KoVbobr ^y{‘H$m ‘Ü`‘‘mJu {dMma

H$aUmè`m§Zm IQ>H$Umar hmoVr. ‘Zrf {Vdmar `m§Zr Va AÊUm§Zm

"AnmX‘ñVH$ ^«ï>mMmamV ~wS>mbobm' Ago g§~moYyZ AmJrMm bmoi ñdV…

da Am{U gaH$mada AmoT>dyZ KoVbm. `m gmè`m KQ>ZmH«$‘mV {Xp½dO`qgh ‘mÌ H$m H$moU OmUo Jßn hmoVo. Vo hr

~mobbo AgVo, Va H$Xm{MV gaH$mabm AmUIrZM Zm‘wîH$sbm gm‘moao Omdo

bmJbo AgVo.

Page 19: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

18 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

J¥h‘§Ìr Xoem§VJ©V noMàg§Jmda ‘mV H$aÊ`mÀ`m H$m‘mVyZ ~mOybm gmabo Jobobo AmnU nm{hbo. Ë`m EodOr Ë`m§Mm ‘yi {df` Agboë`m AW©ImË`mMo ‘§Ìr hr noM hmVmiVmZm Xoembm {Xgbo. `m gaH$mamV ho H$m` Mmbbo Amho? Á`m§Mo Oo H$m‘, Ë`m§Zm Vo H$aVm `oV Zmhr!

***Am§XmobZo {MaS>Ê`mMm gaH$maMm AZw^d ‘moR>m AgVmo. H$maU

ZoË`m§À`m ^mdZobm ZmoH$aemhrÀ`m AZw^dmMr OmoS> {‘iV AgVo. am‘Xod~m~m§Mo Am§XmobZ Á`m ghOVoZo {MaS>Ê`mV gaH$mabm `e Ambo VodT>çmM ghOnUo AÊUm§Mo Am§XmobZ {MaS>Vm `oB©b Aem V`marV gaH$ma hmoVo. Am§XmobZmbm nadmZJr XoÊ`mMo Am{U Ë`mgmR>r AQ>r KmbÊ`mMo ZmQ>H$ gaH$maZo {X„r nmo{bgm§Zm nwT>o H$ê$Z Ioibo. nU AÊUm§Zm AQ>H$ Ho$ë`mZ§Va Cgiy eH$Umè`m bmoH$jmo^mMr H$ënZm H$aÊ`mV gaH$maMr MyH$ Pmbr Am{U H$mhr Vmgm§VM n[apñWVr gaH$maÀ`m AmdmŠ`m~mhoa Am{U AÊUm§À`m nyU©V… Vmã`mV Jobr. Á`m H$m`ÚmMm AmYma KoV gaH$ma AÊUm§Zm dmH$dy nmhV hmoVo, VrM eóo AÊUm§Zr gaH$mada CbQ>{dbr. H$mí‘ra Vo H$Ý`mHw$‘mar Am{U JwOamV Vo nydmªMb Agm gmam Xoe ‘oU~Î`m noQ>dyZ añË`m§da CVabm. "‘oU~Îmr g§àXm`m'Mo ho gm‘Ï`© gaH$maZo bjmV KoVbo ZìhVoM nU ‘mÜ`‘m§Vrbhr AZoH$m§À`m Vo bjmV Ambo ZìhVo. `m doir n{hë`m§XmM Xoe^amV nwH$maboë`m EH$mÚm Am§XmobZmV nydmªMbmVrb amÁ`m§Zr gmW {Xë`mMo {MÌ Xoemg‘moa Ambo. Amgm‘- AéUmMb àXoemVhr AÊUm§À`m g‘W©ZmW© Am§XmobZo Pmbr. H$moUË`mhr Am§XmobH$m§Zm hodm dmQ>mdm Aer hr pñWVr hmoVr. am‘brbm ‘¡XmZmda Cgibobr JXu, Ë`mM doir B§{S>`mJoQ>da Pmbobr {ZXe©Zo, OdiOdi gd© amÁ`m§À`m amOYmÝ`m§‘Ü`o Am{U JmdmoJmd añË`mda CVabobo bmoH$ ho {MÌ A^yVnyd© hmoVo. ^«ï>mMmamMm ‘wÔm gm‘mÝ` ‘mUgmgmR>B© ghmZw^yVrMm hmoVm. OÝ‘XmIë`mnmgyZ ‘¥Ë`yMo à‘mUnÌ {‘i{dÊ`mn`ªV àË`oH$ nmdbmda Úmì`m bmJUmè`m {Mar{‘ar‘wio XoemVrb àË`oH$ OU ÌñV Amho. `m àË`oH$mZo AÊUm hOmao `m§À`mV Jm§Yr nm{hbm. hm Xoe Jm§Ytda AmOhr EdT>m {dídmg Q>mH$Vmo, Ë`m§Zm ‘mZVmo ho {MÌ IamoIaM {dMma‘½Z H$aUmao Amho.

***AÊUm§À`m Am§XmobZmbm {hU{dÊ`mMm à`ËZ AZoH$ nmVù`m§dê$Z

Pmbm. EH$ H$m`Xm Ho$ë`mZo ^«ï>mMma g§nob H$m? Agm àíZ H$m±J«ogMo `wdamO amhÿb Jm§Yr `m§Zr g§gXoV eyÝ` àhamV {dMmaV EH$ b§~oMm¡S>o àdMZM PmoS>bo. Iao Va eyÝ` àhamMm Agm dmna H$aUo hmM ‘moR>m ^«îQ>-AmMma Amho. nwT>o Xwgè`mM {Xder g§gXoÀ`m XmoÝhr g^mJ¥hm§V hm {df` M{M©bm OmVmZm ‘mÌ ho wdamO Jm`~ hmoVo! Ë`m§Mr hr "M‘H$mo{Jar' ZmŠ`mdarb EImÚm Q>nmoargmaIrM dmQ>br. Á`m ‘mUgmH$S>o Xoe ^mdr n§VàYmZ åhUyZ nmhVmo Amho (Am{U H$m±J«ogOZ Á`m§À`mH$S>o hm A{YH$ma XoÊ`mgmR>r AË`§V AmVwa AmhoV) Aem ì`º$sH$Sy>Z {H$‘mZ n[an¹$VoMr Anojm hmoVr. H$m`ÚmZo àíZ gwQ>V ZgVmVM. Ë`mgmR>r amOH$s` BÀN>meº$sM Agmdr bmJVo. Ë`m§À`m njmZo `m {df`mV gmVË`mZo A{ZÀN>mM XmI{dbr Am{U Ooìhm An[ahm`©Vm {Xgbr Voìhm AË`§V ZmB©bmOmZo Ë`m§Zr `m {df`mbm ‘mÝ`Vm {Xbr. ho H$aVmZmhr Ë`m§Zr gVV g§^«‘mMo dmVmdaU H$m`‘ R>odbo. ‘VXmZ hmoUma H$s Zmhr

BWnmgyZ gwê$ Agbobr hr A{ZpíMVVm AmVm hm H$m`Xm Var hmoUma H$s Zmhr, BWn`ªV nmohmoMbr Amho. OZ‘VmMm aoQ>m H$m`‘ am{hbm Zmhr, Va hm H$m`Xm ghOnUo ~mgZmV ~m§YyZ R>odUo gaH$mabm eŠ` Amho. nU BWo ’$º$ gaH$maÀ`mM BÀN>meº$sMm àíZ Zmhr. {damoYr njm§Mrhr `m {df`r àË`jmV H$m` ^y{‘H$m Amho, ho OmUyZ KoUo Iyn ‘hËdmMo Amho. ^mOnmZohr `m {dYo`H$mbm nmqR>~m XoVmZm AmYr geV© Am{U ‘J {~ZeV© nmqR>~m {Xbm. ho H$goH$m` Pmbo? CÚm gÎmoV `oD$ BpÀN>Umè`m H$moUË`mhr njmbm bmoH$nmbmMm S>mog ghOmghOr nMZr nS>Umam Zmhr, hoM Iao.

***`m gmè`m KQ>ZmH«$‘mH$S>o nmhVmZm ‘bm qMVm dmQ>Vo Vr "JmdJÞm

AmÊUm§'Mr. JmdmoJmd "‘¢ hÿ± AÊUm'À`m Q>moß`m KmbyZ AZoH$ OU {’$abo. `mV VéUm§Mo à‘mU gdm©{YH$ hmoVo hr ~m~ AmZ§XmMr. nU AZoH$ {R>H$mUr AÊUm§À`m `m Am§XmobZmV gh^mJr hmoD$Z {ZdoXZo XoÊ`mgmR>r OmUmè`m§Mr Zmdo Am{U Mohao nm{hbo Voìhm m Am§XmobZm~Ôb ‘ZmV qMVm {Z‘m©U Pmbr. ‘bm añË`mV Xmê$ {ndyZ ‘moQ>magm`H$br MmbdrV Po§S>o ’$S>H${dUmè`m§Mr, {Va§Jm KoD$Z "{Q´>nb grQ>' OmV KmofUm XoUmè`m§Mr, nmo{bgm§Zm Y‘H$mdUmè`m§Mr qMVm dmQ>V Zmhr. hm àH$ma Vo Zoho‘rM H$ê$ eH$V ZmhrV. Am§XmobZmMr qPJ CVabr H$s ho gmao O{‘Zrda `oVrb. nU "JmdJÞm AÊUm§'Mo H$m`? AÊUm§Mo nmR>ramIo åhUV aËñ`mda CVaboë`m ZmJ[aH$m§Mo ZoV¥Ëd H$aÊ`mgmR>r g‘moa Ambobo AZoH$ "‘mÝ`da' Hw$»`mV åhUmdoV Ago hmoVo. AZoH$ H$m‘Jma ZoVo, amOH$s` ZoVo, H${WV {dMmad§V `m§Mm g‘mdoe `m bmoH$m§‘Ü`o hmoVm. hr ‘§S>ir AÊUm§Mr dmagXma R>aVrb? JmdmoJmd ^«ï>mMma {Z‘w©bZ g{‘Ë`m ñWmnZ H$ê$Z I§S>Ur dgybrMr ZdZdr XwH$mZo WmQ>Umè`m JmdJw§S>m§À`m Q>moù`m§gmaIoM ho {MÌ ‘bm {Xgbo. AÊUm§Zr, Am§XmobH$m§Zr Am{U gm‘mÝ`OZm§Zr Ë`m§À`mnmgyZ gmdY amhm`bm hdo.

Vm|S>mbm a§J ’$mgyZ énoar nS>Úmda ZmMUmè`m dJm©Vrb AZoH$ OU AÊUm§À`m ‘§Mmda `oD$Z hOoar bmdyZ Jobo. Ë`m§Mr IamoIaM hr bm`H$s hmoVr H$m? AÊUm§À`m Am§XmobZmVrb ImgXmam§Zm Koamdmo KmbÊ`mÀ`m à`moJmMr g§H$ënZm AmnbrM Agë`mMo Am‘ra ImZ `m A{^ZoË`mZo gm§pJVbo. Am‘rabm Aem Am§XmobZmV ñQ>oOda `oÊ`mMm Z¡{VH$ A{YH$ma Amho? Á`mZo Amnë`m Y‘m©Vrb VaVwXrMm AmYma KoV EH$ ~m`H$mo Am{U XmoZ ‘wbo AgVmZmhr Xwgao b¾ Ho$bo Ë`mbm Ë`mÀ`m Y‘m©Zo Am{U ^maVr` H$m`ÚmZohr A^` {Xbo Agbo, Var Ë`mÀ`m n{hë`m nËZrda Pmbobm AÝ`m` H$gm Xwb©{jVm `oB©b? `mda ‘mÜ`‘ohr Jßn AmhoV Am{U ‘{hbm g§KQ>ZmgwÕm. ~ao, ho ‘hmoX` Amnë`m {MÌnQ>m§Mo ‘mZYZ Am{U BVa gd© ì`dhma YZmXoemÛmao H$aVmV H$m? Vo hr Zmhr. Am‘ra ImZ ho EH$ CXmhaU Pmbo, nU ~m°brdwS>‘Yrb EH$ Var H$bmH$ma `m ñVamda nmohmoMÊ`mÀ`m `mo½`VoMm Amho H$m? Jmoim Pmboë`m JXubm {IidyZ R>odÊ`mgmR>r AÊUm§À`m Am§XmobZmda AOyZ Var Aem bmoH$m§Zm Jmoim H$aÊ`mMr doi Ambobr Amho, Ago ‘bm dmQ>V Zmhr.

~m~m am‘Xod `m§Mo Am§XmobZ AÊUm§À`m Am§XmobZmgmR>r IynM ‘mJ©Xe©H$ R>abo, Ago dmQ>Vo. EImXo Am§XmobZ {MaS>Ê`mgmR>r gaH$ma

nmZ 21 nmhm

Page 20: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

19eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

AÊUm§À`m geº$ OZbmoH$nmb {dYo H$mÀ`m {Z{‘ÎmmZo «ï>mMmamMm ‘wÔm EoaUrda Ambm Amho. `m {dYo H$m‘wio 60 Vo 65 Q> o$ «ï>mMma H$‘r hmoB©b Agm AÊUm§Mm Xmdm Agbm Var Ver eŠ`Vm {XgV Zmhr. «ï>mMmamMo AZoH$ àH$ma Agbo Var gÜ`m Oo Am§XmobZ Mmbbo Vo

Am{W©H$ «ï>mMmamer {ZJ{S>V Agë`mZo `m boI‘mboV AmnU Ho$di Am{W©H$ «ï>mMmamMr MMm© H$aUma AmhmoV. AÊUm§Zr OZbmoH$nmbm‘wio 60 Vo 65 Q> o$ «ï>mMma H$‘r hmoB©b Ago åhQ>bo Agbo Var hr Q> o$dmar «ï>mMma H$aUmè¶m ì`º$rÀ`m g§» oer g§~§{YV Amho H$r «ï>mMmam‘wio

hmoUmè¶m EHy$U AnhmamÀ`m aH$‘oer `mMm Iwbmgm Pmbobm Zmhr. geº$ OZbmoH$nmb {dYo H$ Ambo Am{U Ë`mMr H$mQ>oH$moanUo d B‘mZoBV~mao A§‘b~OmdUr Pmbr Ago J¥hrV Yê$Z aH$‘oÀ`m AZwf§JmZo {dMma Ho$bm Va 60 Vo 65 Q> o$ aH$‘oMm «ï>mMma H$‘r hmoB©b, Aer Amem ~miJm`bm H$mhrM haH$V Zmhr H$maU H$moQ>çdYrnojm OmñV aH$‘oMo hmoUmao «ï>mMma Oar Wm§~dVm Ambo Var ho C{Ôï> ghO JmR>bo OmB©b. ‘yimVM Joë`m H$mhr dfmªV CƒnmVirdarb amÁ`H$Ë`mªMo hOmamo H$moQ>tMo «ï>mMma CKS>H$rg Amë`mZo Am{U gaH$ma `m «ï>mMmè¶m§À`m {damoYmV

H$R>moa H$madmB© H$aÊ`mEodOr Ë`m§Zm nmR>rer KmbÊ`mVM à`ËZm§Mr namH$mð>m H$aV Amho, hr ~m~ OZgm‘mÝ`mbm àH$fm©Zo OmUdy bmJë`mZoM OZàjmo mMr H$m|S>r ’w$Qy>>Z «ï>mMma {damoYr OZAm§XmobZmbm Yma Ambr Am{U Zo‘Š`m `mM nmíd© y‘rda AÊUm§Mo Am§XmobZ A{YH$ R>iH$nUo OZVoÀ`m ZOaoV ^am`bm bmJbo, ho AJXr CKS> Amho.

‘mÌ «ï>mMma H$aUmè¶m ì`º$rÀ`m EHy$U g§» oMm {dMma H$aVm {H$Vrhr geº$ OZbmoH$nmb {dYo H$ AmUbo Var «ï>mMmar ì`º$rMr g§»`m EH$ Q>³³`mZo XoIrb H$‘r hmoÊ`mMr eŠ`Vm Zmhr. H$maU «ï>mMmamMo ‘yi emgZ g§ñWoVM XS>bobo Amho. gÎmmñWi hoM «ï>mMmamMo gdmªV ‘moR>o VrW©joÌ Pmbo Amho. CÚmoJ, ì`mnma, ì`dgm`mÀ`m

àË oH$ dmQ>m bm`gÝg-na‘rQ>À`m OmMH$ ~§YZm§VyZ OmV Agë`mZo àË oH$ nm`arda {damO‘mZ Agboë`m Xodr-XodVobm Zdg H$~yb Ho$ë`mIoarO nmD$b nwT>o Q>mH$VmM oV Zmhr. Z¡doÚ XmIdë`mIoarO Q>o~bm‘mJrb Xod àgÞ hmoV Zmhr Am{U Zdg ’oS>ë`mIoarO Hw$UmMoM H$m © {gÕrg OmV Zmhr. OoWo OoWo åhUyZ emgH$r` {Z §ÌUo AmhoV VoWo VoWo «ï>mMmamÀ`m A‘mn g§Yr CnbãY Pmë`m AmhoV Am{U {‘imboë`m g§YrMo gmoZo H$am`Mo AgVo ho àË oH$mbm nwaVo R>mD$H$ Agë`mZo g§YrMo gmoZo H$aÊ`mMr g§Yr Hw$UrM XdS>V Zmhr.

oUmao bmoH$nmb {dYo H$ Am{U am~{dUmar §ÌUmgwÕm emgZg§ñWoMmM EH$ ^mJ amhUma Agë`mZo Vo «ï>mMmamMm H$X©ZH$mi R>aÊ`mEodOr «ï>mMmambm nyaH$ Am{U nmofH$M R>aÊ`mMr eŠ`Vm OmñV Amho. Ogo bmMbyMnV à{V~§YH$ H$m`Xm AgyZhr «ï>mMmambm Amda KmbVm Ambm Zmhr, AJXr VgoM bmoH$nmbmÀ`m ~m~VrV KSo>b. ‘mÌ `mVyZ XmoZ Jmoï>r Mm§Jë`m KS>Ê`mMr eŠ`Vm Amho. n{hbr Aer H$r «ï>mMma H$aUmè¶m§Zm m Zì`m geº$ ì`º$rZmhr g§JZ‘V H$ê$Z Amnë`mV

gm‘mdyZ ¿`mdo bmJob. Ë`m‘wio AnhmamMr Or a¸$‘ Xhm bmoH$m§VM hS>n Ho$br OmUma hmoVr {VWo drg bmoH$m§‘Ü o dmQÿ>Z ¿`mdr bmJob, Ë`m {Z{‘ÎmmZo {dH|$ÐrH$aUmMr gwédmV Pmë`mgmaIo hmoB©b. Xwgao Ago H$r `m bmoH$nmb g§ñWobm dm{f©H$ H$V©~JmarMm Ahdmb X‘Xma {XgÊ`mgmR>r

H$mhr Zm H$mhr Var H$m ©dmhr H$amdrM bmJob. Ë`m‘wio Ë`m§Zr nmM-nÞmg ‘moR>o ‘mgo Oar Jimbm bQ>H$dbo Var 60 Vo 65 Q> o$ aH$‘oMm «ï>mMma H$‘r hmoB©b Agm AÊUm§Mm Xmdm àË`jmV Iam CVam`bm H$R>rU OmUma Zmhr; H$maU CƒñVar` emgH$-àemgH$m§À`m KmoQ>çmù`mVrb aH$‘oMm AmH$S>mM EdT>m àM§S> Amho H$r, Vmo AmH$S>m EoH$VmZm EImÚm g§doXZerb ‘mUgmbm M¸$ ‘yÀN>m©M `mdr.

AÞ, dó Am{U {Zdmam `m ‘ÿb ÿV JaOm§n¡H$r g§nyU© XoemVë`m Xm[aÐç aofoImbrb gd© Hw$Qw>§~m§Zm AÞ Am{U

dmL²>‘¶ eoVr * J§JmYa ‘wQ>o

gÎmmñWi hoM ^«ï>mMmamMo gdmªV ‘moR>o VrW©joÌ : nydm©Y©

J§JmYa ‘wQ>o

oUmao bmoH$nmb {dYo H$ Am{U am~{dUmar §ÌUmgwÕm emgZg§ñWoMmM EH$ ^mJ amhUma Agë`mZo Vo «ï>mMmamMm H$X©ZH$mi R>aÊ`mEodOr «ï>mMmambm nyaH$ Am{U nmofH$M R>aÊ`mMr eŠ`Vm OmñV Amho. Ogo

bmMbyMnV à{V~§YH$ H$m`Xm AgyZhr «ï>mMmambm Amda KmbVm Ambm Zmhr, AJXr VgoM bmoH$nmbmÀ`m ~m~VrV KSo>b.

Page 21: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

20 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

dó `m XmoZ ‘yb yV JaOm EH$ dfm©gmR>r ’w$H$Q>mV nwadm`À`m åhQ>bo Var Vmo IM© ^mJyZ {e„H$ Caob EdT>çm àM§S> aH$‘oMm Anhma EH$Q>çm Qÿ>Or ñnoŠQ‘ KmoQ>mù`mV Pmbobm Amho. XoemVë`m g§nyU© eoVH$è¶m§Zm H$O©~mOmarnUmVyZ EH$m PQ>Š`mV nyU©V… ‘wº$ Ho$bo OmD$ eH$Vo EdT>çm qH$dm `mnojm OmñV aH$‘oMo {H$Ë oH$ KmoQ>mio EH$m-EH$m ì`º$rZo Ho$bo AmhoV. MìhmQ>çmda Ambobo KmoQ>mioM Oa BVHo$ ‘hmàM§S> AmhoV Va àH$memV Z Amboë`m KmoQ>mù`m§Mr g§»`m {H$Vr Agob `mMr H$ënZm H$aVmZm A§Jmda H$mQ>m C^maë`m{edm` amhV Zmhr. BWo EH$ Jmoï> bjmV KoVbr nm{hOo H$r, H$m`ÚmÀ`m H$MmQ>çmV Ho$di VoM «ï>mMmar gmnS>VmV Á`m§Zm arVga «ï>mMma H$gm H$amdm, `mMo kmZ ZgVo. H$m`Úmbm hdo Vgo dmH${dÊ`mMo H$m¡eë` ZgVo. ‘mÌ Oo nÕVeranUo «ï>mMma H$aÊ`mV nma§JV AmhoV, Vo H$YrM H$m`ÚmÀ`m H$MmQ>çmV gmnS>V ZmhrV. AJXrM ñdÀN> à{V‘oMo ‘hm‘oê$ åhUÿZ COi ‘mÏ`mZo {‘adV amhVmV. AJXr pñdg ~±Ho$V ^a^¸$‘ ImVo aUr H$ê$Zhr OZVoÀ`m ZOaoV ‘mÌ ~oXmJ ì`{º$‘Îd åhUyZ A{YamÁ` JmOdrV AgVmV.

Omon ªV KmoQ>mù`mÀ`m aH$‘m gwgø hmoË`m Vmon ªV OZVobmhr ’$mago Zdb dmQ>V ZìhVo, H$maU Omo Vù`mMr amIU H$aob Vmo nmUr {nUmaM ho J¥hrV Yabo OmV hmoVo nU AmVm nmUr {nÊ`mEodOr M¸$ VioM hS>n H$aÊ`mMr «ï>mMmè¶m§Mr Zdr g§ñH¥$Vr CX`mbm Amë`mZo AmOn ªVMm gwgø «ï>mMma AmVm Agø dmQ>m`bm bmJbm Amho. AÊUm§À`m Am§XmobZmbm CËñ’y$V© nmqR>~m {‘iÊ`mMo J‘H$ `mV XS>bo Amho.

«ï>mMmamMm ‘wÔm AmVm ì`mnH$ à‘mUmda EoaUrda Ambm Agbm Var ‘mUgmMr «ï>mMmar d¥Îmr AmVm BVŠ`mVM qH$dm Joë`m H$mhr dfmªVM OÝ‘mbm Ambobr Zmhr. nydr©À`m H$mir «ï>mMma ApñVËdmVM ZìhVm Agohr g‘OÊ`mMo H$maU Zmhr. Am‘Mo nyd©O AË §V Mm[aÍ`dmZ hmoVo, Ago Oa H$moUr gm§JV Agob Va VrgwÕm b~mS>r Amho, H$maU Am{W©H$ «ï>mMma hm ‘Zwî` OmVrÀ`m OÝ‘mÀ`m n{hë`m {XdgmnmgyZ qH$dm ‘Zwî` OmVrÀ`m OÝ‘mÀ`m AmYrnmgyZM ApñVËdmV hmoVm, `mMo nwamdo AmhoV. XodXodVm bmMImoarÀ`m ‘y{V©‘§V CXmhaU AmhoV. EImXm emgH$r` A{YH$mar ñdV…Mr Z¡{VH$‘yë o OnÊ`mgmR>r EH$ N>Xm‘hr Z KoVm OZVoMr H$m‘o H$aVmo, Ago Ñí` VwaiH$ Agbo Var Xw{‘©i Zmhr. ‘mÌ {~Zm Yyn-Xrn-AmaVr{edm` àgÞ hmoUmar XodVm gmnS>Uo H$R>rU Amho. EImÚmOdi Xodmbm XoÊ`mgmaIo H$mhrM Zgob, AJXr ’y$b-AJa~Îmrhr XoÊ`mMr n[apñWVr Zgob Va {ZXmZ ^{º$^md Var An©U H$amdmM bmJVmo, Ë`m{edm` Xod H$mhr àgÞ hmoV Zmhr.

H$mhr XodVm§Zm àgÞ H$aÊ`mgmR>r H$m|~S>r, ~H$ar qH$dm Sw>¸$a mgma»`m àmÊ`m§Mm ~ir XoD$Z Z¡doÚ XmIdmdm bmJVmo. Ë`mVë`m Ë`mV H$mhr XodVm Va ’$maM ASo>bVÅÿ> AgVmV. Za~irIoarO Ë`m§Zm Xwgao H$mhrM MmbV Zmhr. XodVm§Mr H¥$nmÑï>r hdr Agob Va Ë`m§Zm ho gJio ÚmdoM bmJVo. Zmhr {Xbo Va Ë`m àgÞ hmoV ZmhrV Am{U `mMH$mMo H$ë`mUgwÕm H$aV ZmhrV. ‘mÌ `m VèhoÀ`m XodVm nyOmAM©Zm Z Ho$ë`mg àgÞ hmoV Zmhr; nU `mMH$mMo {ZîH$maU dmB©Q>hr H$aV Zmhr. Aem VèhoÀ`m àgÞ qH$dm ‘§Jc XodVm `m dJ©dmarV ‘moS>Umè¶m XodVm§Mo J{UV gmYogwYo AgVo. Ë`m§Mo ^º$m§Zm EH$M gm§JUo AgVo Amerdm©X hdm Agob Va pIgm g¡b H$am, Zmhr Va hdm Im.

‘mÌ H$mhr XodVm doJù`mM åhUOo Am|Ji qH$dm A‘§Jc XodVm `m dJ©dmarV ‘moS>Umè¶m AgVmV. Aem XodVm§Mo ñdê$n ’$maM doJio AgVo.

BWo `mMH$mÀ`m ì`{º$ñdmV§Í`mbm qH$dm ‘Or©bm A{O~mV ñWmZ ZgVo. R>aë`mà‘mUo dfm©VyZ EH$Xm Var Ë`m§Mr nyOm H$amdrM bmJVo. Xhr^mV, ‘{cXm, H$m|~S>r, ~H$ar `m§n¡H$r H$mhrZm H$mhrVar Ë`m§Zm ÚmdoM bmJVo. ZmhrVa Ë`m H$monVmV. Aem XodVm§Zm g‘mOhr Iyn Km~aVmo. H$maU `m Am|Ji XodVm§Mm Oa H«$moY AZmda Pmbm Am{U Ë`m H$monë`m Va KamVë`m ì`º$r AmOmar nS>Uo qH$dm ‘aUo, Z¡g{J©H$ àH$mon hmoUo, amoJamB© oUo Aem VèhoMr g§H$Q>o oVrb, Aer ^rVr Ë`m§À`m ‘ZmV X~m Yê$Z ~gbobr AgVo. Xod Amho H$r Zmhr, Vmo àgÞ hmoVmo H$r Zmhr, Agm hm ‘wÔm Zmhr; nU nydm©nma MmbV Amboë`m g§ñH¥$Vr‘Ü o AemM VèhoZo g‘mOmMr CËH«$m§Vr Pmbr Agë`mZo bmMImoar Am{U «ï>mMma ‘Zwwî`OmVrÀ`m aº$mV nwaonya {^Zbobm Amho, ho ‘hÎdmMo Amho.

{ZgJm©Zo qH$dm XodmZo Ooìhm ‘mUyg KS>{dbm Voìhm EH$ ^br‘moR>r ‘oI ‘mê$Z R>odbobr Amho. ‘mUgmì`{V[aº$ BVa gd© àmÊ`m§Zm ñd~imda OJÊ`mgmR>r H$mhrZm H$mhrVar Agm EH$ emar[aH$ {deof JwU qH$dm Ad`d {Xbo Amho H$r Ë`m‘wio Ë`mbm ñdgm‘Ï`m©da OJVm oD$ eHo$b. Ogo H$r dmK-qghmbm VrúU ZIo Am{U XmV, haUmbm niÊ`mMm àM§S> doJ, hÎmrbm e{º$embr gm|S>, gmnmbm {df, {Oam’$mbm C§M ‘mZ, H$mhr àmÊ`m§Zm PmS>mda MT>Ê`m`mo½` earaaMZm, ‘Jarbm nmÊ`mV nmohÊ`mgmR>r Idbo, nú¶m§Zm AmH$memV CS>Ê`mgmR>r n§I dJ¡ao dJ¡ao. Ë`m‘wio Ë`m-Ë`m njr-àmÊ`m§Zm Hw$R>bmhr «ï>mMma Z H$aVm OJUo gmo rMo Pmbo. Ë`m§Zm {ZgJm©H$Sÿ>ZM ñdV…Mo OrdZ OJÊ`mMo hË`ma Am{U Vo dmnaÊ`mMo H$m¡eë` {‘imbo Agë`mZo Ë`m§Zm Ë`m§Mo AmMaU «ï> H$aÊ`mMr JaOM ^mgV Zmhr. EH$m gmdY àmÊ`mZo Xwgè¶m ~ogmdY àmÊ`mMr {eH$ma Ho$br Va Ë`mbm IyZ qH$dm àmUrhË`m ‘mZbr OmV Zmhr AmUr Ë`m§Zm {ZgJm©ZoM Ver ‘w m {Xbr Agë`mZo Vo H$m`ÚmMo C„§KZhr R>aV Zmhr. åhUyZM àmÊ`m§Zm nmn-nwÊ`mÀ`m H$gmoQ>çmhr bmJy hmoV Zmhr.

‘mÌ {ZgJm©Zo ‘mUgmbm Agm H$moUVmM Ad`d {Xbobm Zmhr H$r Vmo Ë`mÀ`m gmhmæ`mZo ñdV…Mr {eH$ma ñdV…M {‘idÿZ Amnbo nmoQ> ^ê$ eHo$b. ‘mUgmbm XodmZo dmKmgmaIo VrúU ZI, hÎmrgmaIo XmV qH$dm gm|S>, ‘JargmaIr àM§S> VmH$X `mn¡H$r Oar H$mhrhr {Xbo Zgbo Var Ë`mEodOr ~w{Õgm‘Ï © {Xbo Amho. ~w{Õgm‘Ï © XoVmZm ~wÕrMm hdm Vgm dmna H$aÊ`mMo ñdmV§Í`gwÕm XoD$Z Q>mH$bo Amho Am{U BWoM Iar ‘oI Amho. ~wÕrMm hdm Vgm dmna H$aÊ`mMo ì`º$r{Zhm`ñdmV§Í` hoM ‘mZdOmVrÀ`m g§~§Y dV©ZmMo Am{U J¡adV©ZmMo H$maU R>abo Amho. ‘Zwî`mZo ~wÕrMm dmna H$gm H$amdm mMo {Z §ÌU Oa ‘Zwî`mEodOr {ZgJm©À`m ñdmYrZ AgVo Va ‘mUwgH$r, g‚mZVm, Z¡{VH$Vm `m§À`m ì`m»`m H$ê$Z Ë`mMm OmUrdnyd©H$ A§{JH$ma H$aÊ`mMr JaOM ^mgbr ZgVr. VgoM ‘mUgmZo Zr{V{Z`‘mZo dmJmdo åhUyZ H$m`Xo H$aÊ`mMr JaOM mgbr ZgVr. ‘mUgmMo AmMaU {ZgJm©Zo Zo‘yZ {Xboë`m Mm¡H$Q>rVM am{hbo AgVo.

‘mUgmÀ`m dV©UwH$rMo {Z`‘Z {ZgJ© H$aV Zgë`mZo d Amnmnë`m ~wÕrMm dmna H$gm H$amdm `mMm {ZU© Á`mMm Ë`mZo ¿`m`Mm Agë`mZo ‘mZdrOrdmÀ`m ì`º$rJV hmbMmbrZm AZÝ`gmYmaU ‘hÎd àmá Pmbo Amho. AZoH$ ‘mZdr Ordm§À`m g‘wƒ`mVyZM g‘mO ~ZV Agë`mZo àË oH$ ‘mZdr OrdmZo ì`º$rJV nmVirda g‘mOmbm nmofH$ hmbMmbr H$aUo åhUOo Z¡{VH$Vm Am{U g‘mOmbm ZwH$gmZ nmohMob Aer hmbMmb H$aUo åhUOoM AZ¡{VH$Vm, Aer EH$ T>mo~i‘mZmZo ì`m»`m V`ma Pmbr Agmdr. g‘mOaMZm hr n[adV©Zerb Agë`mZo ‘J Z¡{VH$VoÀ`m

Page 22: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

21eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

ì`m»`mhr Ë`mZwê$n ~XbV Joë`m Agmì`mV.EImÚm ì`º$rZo Ho$bobo dV©Z Oa Cd©[aV g‘mOmgmR>r d EH§$XarV

g‘mOmÀ`m CËH«$m§VrÀ`m {Xem R>aÊ`mgmR>r A{hVH$maH$ R>aV Agob Va Ë`mMo Vo dV©Z J¡adV©Z R>aV AgVo. `m J¡adV©ZmMoM Xwgao Zmd «ï>mMma Ago Amho. ‘moh Am{U ñdmW© hm gOrdm§Mm ñWm`r^md Agë`mZo Am{U ‘Zwî`àmÊ`mÀ`m ~m~VrV Á`mMm {ZU© Ë`mZoM ¿`m`Mm Agë`mZo, OoWo OoWo g§Yr {‘iob VoWo VoWo bnVN>nV Mm¡ © H$‘© H$ê$Z, KoVm oB©b VodT>m bm^ nXamV nmSÿ>Z KoUo, hr ‘mZdr àd¥Îmr ~Zbr Amho. hr àd¥Îmr H$mbhr hmoVr, AmOhr Amho Am{U CÚmhr amhUmaM Amho. J¡adV©Z qH$dm «ï>mMma hr Z g§ndVm oUmar Jmoï> Amho. ‘mÌ g‘mO{hVmÀ`m Ñ{ï>H$moZmVyZ

doJdoJù`m ‘mJm©Zo AZmdí`H$ d A{hVH$maH$ ì`{º$ñdmV§Í`mda ~§YZo bmXÿZ «ï>mMmamda {Z §ÌU {‘i{dUo ghO eŠ` Amho.

{d{dYVm hm {ZgJm©Mm ‘w»` JwU Agë`mZo OÝ‘mbm oUmè¶m ì`º$rhr OÝ‘VmM ZmZm{dY àd¥ÎmrÀ`m AgVmV. H$mhr ì`º$r {ZîH$b§H$ Mm[aÍ`mÀ`m AgVmV. Ë`m§Zm Z¡{VH$VoMr MmS> AgVo Am{U Ë`m§À`m ‘ZmV g‘mOm{df`rMm gÝ‘mZhr AgVmo. H$mhr ì`º$r g‘mOmbm d gm‘m{OH$ H$m`Úmbm Ow‘mZV ZmhrV; nU Z¡{VH$Vobm gdm}ƒ ñWmZ XoVmV, H$mhr ì`º$rÀ`m Am wî`mV Z¡{VH$Vobm A{O~mV ñWmZ ZgVo; nU H$m`Úmbm

AË §V Km~aUmè¶m AgVmV ‘mÌ ì`º$rMm EH$ dJ© Agmhr AgVmo H$r Vmo H$embmM Ow‘mZV Zmhr. Zm Z¡{VH$Vobm Zm H$m`Úmbm. Z¡{VH$Vobm Am{U H$m`Úmbm Z Ow‘mZUmam dJ© H$m`‘M ñdmW© gmYÊ`mgmR>r g§YrÀ`m emoYmV AgVmo. ZmZm{dY ³c¥ßË`m bT>drV AgVmo, H$m`ÚmVrb nidmQ>m emoYyZ Amnbo C{Ôï> gmÜ` H$aÊ`mMm gVV à`ËZ H$aV AgVmo.

‘mZdr àd¥Îmr {ZgJ©XÎm «ï>mMmaYm{O©Ur Agë`mZo d àd¥Îmr ì`º$r{Zhm` {d{dYVoZo ZQ>bobr Agë`mZo Ho$di H$m`Xo H$ê$Z qH$dm {Zìdi Z¡{VH$VoMo YSo> XoD$Z «ï>mMma H$m~yV oÊ`mgmaIm Zmhr, ho àW‘ bjmV KoVbo nm{hOo. EdT>m {dMma Ho$bm Va «ï>mMmamda {Z §ÌU {‘i{dÊ`mgmR>r {H$Vr ì`mnH$nUo nmdbo Q>mH$Ê`mMr JaO Amho, ho ghO g‘OyZ oB©b.

H«$‘e:

J§JmYa ‘wQ>oAmdu N>moQ>r - 442307, Vh. qhJUKmQ>, {O. dYm©.

[email protected], ‘mo. 9730582004

��

H$m` H$m` H$ê$ eH$Vo, `mMm dñVwnmR> `m Am§XmobZmZo KmbyZ {Xbm hmoVm. Ë`m‘wio gaH$manmgyZ gmdY amhÊ`mMr nyU© V`mar AÊUm§À`m ~mOyZo H$aÊ`mV Ambr. "{Vhma'‘YyZ ~mhoa nS>Ê`mAmYr Ë`m§Zr Yabobm boIr nadmZJrMm hoH$m Ë`mMoM àVrH$ hmoVm. gaH$ma‘Yrb H$moUmer MMm© H$am`Mr Am{U H$moUmer Zmhr, H$moU {H$Vr {dœmgmh© Amho, ho hr AÊUmnjmÀ`m bjmV Ambo hmoVo Ë`m‘wio EH$Q>çmMr EH$Q>çmer MMm© Ë`m§Zr H$Q>mjmZo Q>mibr. ~m~m am‘Xod `m§Mr àH¥$Vr Mm¡Ï`m {XderM T>mgibr hmoVr. Ë`m VwbZoV AÊUm§Zm CnmofUmMm àXrK© AZw^d Z¸$sM Amho. Ë`m ~imda Ë`m§Zr Xoembm doimodoir ñnï> g§Xoe XoV Am§XmobZ nwT>o Mmb{dbo. `m gd© KQ>ZmH«$‘mV Ë`m§Zr gmVË`mZo AqhgmË‘H$ ‘mJm©MmM AmJ«h Yaë`mZo gaH$mabm Hw$R>ohr ~iOmoar H$aVm Ambr Zmhr. d¥Îmdm{hÝ`m§Mm "’$moH$g' gmVË`mZo am‘brbm ‘¡XmZmdaM Agë`mZo Xoemg‘moahr Xwgam {df` am{hbm Zmhr. `mMm nwaogm X~md gaH$mada H$m`‘ am{hbm Am{U EH$ Am§XmobZ gH$mamË‘H$ diUmda W~H$bo.

MM}À`m ’o$è`m eodQ>À`m Q>ßß`mda AgVmZm ‘wÔm {’$gH$Q>Vmo H$s H$m`, Aer EH$ eŠ`Vm {Z‘m©U Pmbr hmoVr. m pñWVrV 30 Am°JñQ>bm 1 H$moQ>r bmoH$m§Mm g§gXobm KoamAmo Am`moOUma Agë`mMm AÊUm§Mm Bemam gaH$magmR>r ~hþYm nwaogm R>abm. ^bohr AÊUm§^modVrÀ`m JXubm H$moUr {H$Vrhr Zmdo R>odV AgmoV, Xoe^amV Ag§»` {R>H$mUr CËñ’w$V© {ZXe©Zo, Am§XmobZo H$aUmao bmoH$, Ë`mVhr VéUm§Mm àM§S> ‘moR>m gh^mJ Z¸$sM à^mdembr R>abm. H$moUmhr njmbm Oo g§»`m~i {gÕ H$aUo AeŠ` Amho, Vo AÊUm§À`m EH$m eãXmda ñdIMm©Zo EH$Ì Ambo, hm à^md Z¸$sM ‘hËdmMm R>abm. Ë`mnwT>o g§gXobm PwH$mdo bmJbo. CnmofU ‘mJo KoVë`mZ§Va Ho$di EH$m hmHo$gaer g§Ü`mH$mir 6 dmOVm B§{S>`m JoQ>da H$mhr bmI bmoH$m§Mm Omo O‘md EH$Ì Ambm, Ë`mMo dU©Zhr H$aUo AeŠ` Amho. H$moUrhr ZoVm ZgVmZm, H$gbrhr ^mfUo hmoUma ZgVmZm ho bmImo bmoH$ EH$Ì Ambo, Ë`mVyZ `m {df`m~ÔbMr

Ë`m§Mr ^mdZm g§~§{YVm§Zr bjmV ¿`mdr, EdT>oM.Am§XmobZmÀ`m `m ‘`m©{XV `emZ§Va AÊUm Am{U Ë`m§À`m

Am§XmobZmbm {Zîà^ R>a{dÊ`mMm à`ËZ gaH$ma Am{U {damoYH$ `m XmoKm§H$Sy>Zhr hmoUma ho {ZpíMV Amho. H$maU, AÊUm AmUy BpÀN>VmhoV Ë`m bmoH$nmbm‘wio gd©M amOH$s` njm§Mr XwH$mZXmar ~§X hmoUma Amho. H$m±J«ogM H$m` nU ^mOngh H$moUË`mhr njmbm "nj' åhUyZ ho nadS>Umao Zmhr. {edm` amOH$s` ZoË`m§À`m "ñdV…^modVrM JXu Agmdr' `m YmaUobm `m Am§XmobZmZo N>oX {Xbm Am{U EH$m gm‘mÝ` ‘mUgm^modVr JXu O‘br. ho hr Ë`m§Zm nMUmao Zmhr. Ë`m‘wio AÊUm§À`m EdT>çm àXrK© CnmofUm‘mJrb ahñ`, Ë`m§À`m^modVrÀ`m Ho$Oardmb-~oXtÀ`m~Ôb dX§Vm nga{dUo, `m H$m`ÚmZo ^«ï>mMma H$gm amoIbm OmUma Zmhr `mMrM MMm© H$aV amhUo, `m Am§XmobZmer OmoS>ë`m Joboë`m§da Xwgè`mM Hw$R>ë`mVar H$maUm§dê$Z H$madm`m§Mm gnmQ>m bmdUo ho Am{U Ago AZoH$ àH$ma nwT>À`m H$mimV gaH$maH$Sy>Z hmoD$ eH$VmV. gÜ`m XmIb Pmboë`m àñVmdmda ‘{hZm^amV {ZU©` Z KoVë`mg nwT>rb Am§XmobZmMm Bemam AÊUm§Zr {Xbm AmhoM, nU CnmofUmÀ`m OmMmVyZ gwQ>bobo gaH$ma AmVm `m Am§XmobZmbm ~XZm‘ H$aÊ`mMm à`ËZ Z¸$s H$aob, Ago dmQ>Vo. Aem pñWVrV gdmªZr ‘ZmoY¡`© amIUo ‘hËdmMo Amho.

gaH$maMo EH$‘od `e...!`m g§nyU© Am§XmobZmV àË`oH$ nmdbmda gaH$mabm ‘mKma ¿`mdr

bmJbr. nU EH$m ~m~VrV ‘mÌ gaH$ma AË`§V "R>m‘' Am{U "H$R>moa' am{hbo. H$mhrhr Pmbo Var gaH$maZo AÊUm§Zm "O§Va ‘§Va'da CnmofU H$ê$ {Xbo Zmhr åhUOo ZmhrM! nU `mbm gaH$maMo `e åhUm`Mo H$m?

XÎmm Omoer‘mo. 9225309010

��

nmZ 18 dê$Z nwT>o...

Page 23: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

22 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

`m dfu 15 Am°JñQ>bm {JÎmm `m Jmdmbm Jobmo hmoVmo. A§~mOmoJmB©nmgyZ Ad¿`m AmR> {H$.‘r.A§VamdaMo añË`mdaMo Jmd. JmdmMm A§~mOmoJmB©er {Z`{‘V am~Vm. `m JmdMo àm.^JdmZ qeXo ho ‘mÂ`m n[aM`mMo. H$m°‘g© {df` {eH$drV Agbo Var H$dr AmhoV. "‘hm^maVm'Mm Mm§Jbm Aä`mg Amho. gaob JmVmV, Ë`mhrnojm C‘Úm ‘ZmMm ‘mUyg åhUyZ ‘r Ë`m§Zm AmoiIVmo. Ë`m§Mo gyV Yê$Z Amåhr `m Jmdmbm Om`Mo R>a{dbo. na^UrhÿZ Ba’$mZ Ambm. Vmo ‘{hbm Am{W©H$ {dH$mg ‘hm‘§S>imV ZmoH$ar H$aVmo. ’o$g~wH$ da ‘¡Ìr Pmbobr. ‘r OmUma Amho åhQ>ë`mda Vmohr `oVmo åhUmbm. WoQ> JmdmVM Am‘Mr ^oQ> Pmbr.

{ejUAmåhr EH$m emioV nmoMbmo. P|S>md§XZ Pmbobo hmoVo. {dÚmWu {ZKyZ

Jobobo. ‘w»`mÜ`mnH$ Am{U H$mhr {ejH$ ‘mÌ a|Jmibobo. emioMo Zmd lram‘ {dÚmb` Agbo Var XeaW qeX|Mr emim åhUyZ Vr AmoiIbr OmVo. XeaW qeXo hm gmYm H$‘©Mmar ‘mUyg. Ë`mZo eoOmaÀ`m OdiJmd `oWo ‘yH$-~{Yam§Mr {Zdmgr emim H$mT>br`. V|ìhmnmgyZ Vmo ‘mÂ`m g§nH$m©V Ambm. g§ñWmMmbH$ Agbm Var Ë`mZo ZmoH$ar gmoS>br Zmhr. ZmoH$arMm nJma Q>mHy$Z g§ñWm Mmb{dUmam hm {daim g§ñWmMmbH$. Ë`mMrM hr H$m`‘ {dZmAZwXm{ZV emim. AmR>dr Vo Xhmdrn`ªVMo dJ© MmbVmV. JrVm Am{U ^maOMr ‘wbo `oVmV. Odinmg e§^a {dÚmWu AmhoV. AË`§V H$‘r nJmamda H$m‘ H$aUmao Mma {ejH$-{e{jH$m. H$Yr Var AZwXmZ `oB©b, ZmoH$ar nŠH$s hmoB©b Am{U Am`wî`mMo nm§J {’$Q>Vrb `m Ameoda `oaPè`m KmbUmao. B‘maV nÍ`mMr. Ho$di N>ßna nÍ`mMo Zìho Va q^Vrhr nÍ`mÀ`mM. CÝhmù`mV Km‘mÀ`m Ymam {ZKVmV. bmhrbmhr hmoVo. Aem emioV Am‘Mr mdr {nT>r KS>V Amho. Aem emim§À`m ^adí`mda ‘hmgÎmm hmoÊ`mMr ñdßZo Am‘Mo

gaH$ma nmhV Amho. J«m‘rU ^mJmVrb nmbH$m§Zm AbrH$So> Amnbr ‘wbo {eH$mdr dmQ>VmV. Vo ’$s XodyZ-XodyZ XoUma {H$Vr? Ho$di {dÚmÏ`mªÀ`m ’$sda gJio ^mJy eH$V Zmhr. Ë`m‘wio AË`§V H$‘r nJmamda H$m‘ H$aUmao {ejH$, VwQ>nw§Á`m gmYZm§da {eH$Umao ~mbJmonmb {dÚmWu. gmaoM qMVmOZH$.

JmdmV {Oëhm n[afXoMr EH$ emim Amho. VoWo n{hbr Vo gmVdrn`ªVMo dJ© MmbVmV. Amåhr nmoMbmo Vmon`ªV ‘w»`mÜ`mnH$ Am{U Ë`m§Mo ~mH$s ghH$mar P|S>çmMr XoI^mb H$am`bm EH$ {ejH$ R>odyZ Amnmnë`m Jmdr {ZKyZ Jobo hmoVo. `m emioV gmV dJmªZm {‘iyZ Mma {ejH$ hmoVo. {dÚmÏ`mªMr g§»`m H$‘r Pmbr åhUyZ EH$ {ejH$ H$‘r Pmbm. AmVm "gmV dJ© Am¡a VrZ {ejH$, ~S>r ZmBÝgm’$s h¡.' Aer X`Zr` AdñWm Pmbr Amho. EImÚm {ejH$mZo h¸$mMr aOm KoVbr Var Ë`m {Xder Caë`m gwaë`m {ejUmMohr VrZVoam dmOVmV. {dÚmWu H$‘r Pmbo, Or ~m~ ImOJr emioV EoH$m`bm {‘imbr hmoVr, VrM `oWohr. {dÚmÏ`mªZr emim gmoS>br Zmhr. AZoH$ nmbH$ Amnë`m boH$am§À`m {ejUmgmR>r A§~mOmoJmB©bm OmD$Z amhÿ bmJbo AmhoV. {H$Vr AgVrb? CÎma {‘imbo, {H$‘mZ n§Modrg! Am{U BVa n§Modrg {dÚmWu Amnë`m Wmoaë`m ^mdm-~{hUr~amo~a A°Q>mo[ajmZo A§~mOmoJmB©bm Om `o H$aVmV.

J«m‘rU ^mJmV {ejUmÀ`m J¡agmo`r nydunmgyZ MmbV Amë`m AmhoV. Ë`mV ’$maer gwYmaUm Pmbr Zmhr. J«m‘rU ^mJmbm Q>mH$mD$

Am{U {ZH¥$ï> XoÊ`mMm gaH$mar [admO AmOhr H$m`‘ Amho. Ago Agbo Var nydu J«m‘rU ^mJmVrb bmoH$m§‘Ü`o {ejUm{df`rMr Or CXm{gZVm {XgV Ago Vr ‘mÌ AmO H$‘r Pmbr Amho. bmoH$ Amnë`m ‘wbm§À`m àmW{‘H$ {ejUmgmR>r VmbwŠ`mÀ`m JmdmV OmD$Z Imobr H$ê$Z amhÿ bmJbo AmhoV. ‘wbtÀ`m {ejUmMo à‘mU dmT>bo Amho. `m AmH$m§jmZm Ogm à{VgmX {‘imbm nm{hOo Vgm AmO A‘a h~r~

eoVr, eoVH$ar Am{U {ejU

XoemMm 65 dm ñdmV§Í` {XZ. AYu eVmãXr Amobm§S>bobr. JmdmVrb emim§Mr XwX©em, eoVH$è`m§À`m hmoUmè`m AmË‘hË`m Am{U gaH$mar `moOZm§Zr eoVrMr Ho$bobr ’$gJV nmhÿZ ‘Z {dfÞ hmoVo. 65 dfm©V H$mhrM ~Xb Pmbm Zmhr H$m? hmo, Pmbm Amho. WmoS>m ~Xb Pmbobm Oéa {XgVmo. nU `m

H$mimV OJ {H$Vr nwT>o {ZKyZ Jobo Amho? Ë`m VwbZoV Jmd Iyn ‘mJo am{hbobo Amho. OJmÀ`m doJmer gya Owimdm Ago `m JmdmVrb bmoH$m§Zm dmQ>Vo H$m?

A‘aJmWm * A‘a h~r~

Page 24: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

23eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

{‘iV Zmhr. J«m‘rU ^mJmVrb hr ‘wbo àJVrÀ`m dmQ>MmbrV BVa ‘wbm§À`m ~amo~arZo `oVrb H$m? `m àíZmMo AmO Var CÎma "Zmhr' AgoM Amho.

eoVH$arMma ‘wbtMr AmB©. MmirgrÀ`m AmVbr. Wmoaë`m ‘wbrÀ`m

b¾mZ§Va Zdè`mZo AmË‘hË`m Ho$bobr. dmQ>çmMr O‘rZ XmoZ EH$a. Vrhr H$moaS>dmhÿ. gmgy~mBªMo {ZYZ Pmbobo. KamV Xwgao H$moUr d{S>bYmao Zmhr. gmgao doJio amhVmV. O‘rZ H$gm`bm n¡go ZmhrV. Vr EH$aH$‘r ^mS>çmZo {Xbobr. Zdè`mÀ`m AmË‘hË`oZ§Va {‘imboë`m EH$ bmImVrb 70 hOma nmoñQ>mV {’$Šg Ho$bobo. {e„H$ Vrg hOma d Owidm Owimd H$ê$Z AmUbobo H$mhr n¡go {‘iyZ Xwgè`m ‘wbrMo b¾ H$ê$Z {Xbo. {’$Šg aH$‘oda ‘{hÝ`mMo ì`mO gmSo>Mmaeo én`o {‘iVmV. AmVm KamV XmoZ ‘wbr. EH$ H$m°boO‘Ü`o {eH$Vo. {Vbm A§~mOmoJmB©bm Om`bm-`m`bm ‘{hZm 160 én`o bmJVmV. YmH$Q>r Vrgar-Mm¡Wrbm JmdmVrb {O.n.emioV OmVo. H$moÊ`m ZmVodmB©H$mZo YmH$Q>rÀ`m {ejUmÀ`m IMm©Mr O~m~Xmar KoVbr Amho. nmdbm nmdbmda AmoT>VmU. XwY Amho Va gmIa Zmhr, gmIa Amho Va XwY Zmhr. Zdè`mZo AmË‘hË`m H$ê$Z BZ{‘Z df© Pmbobo. S>moù`mVrb nmUr AOyZ AmQ>bobo Zmhr. OI‘ Amobr AmhoV. gmV-AmR> dfm©Mr YmH$Q>r åhUVo, "AmB©, ~m~m§Mr AmR>dU H$mT>rV OmD$ ZH$mog. Amnë`mbm gmoSy>Z OmVmZm Ë`m§Zr Ho$bVm H$m Amnbm {dMma?' boH$sMmM AmVm AmB©bm {Xbmgm. g§H$Q>o Ambr H$s bhmZnUmVM g‘OyXmanUm `oD$ bmJVmo.

`m ‘{hboMo ‘bm H$m¡VwH$ dmQ>bo. Vr {dbmn H$arV ~gbr Zmhr. ghmZw^yVrMr Pmoir ngê$Z Vr {^H$ ‘mJV Zmhr. Vr åhUmbr, "Am‘À`m g‘mOmV ‘mUgmbm ‘ê$hr XoV ZmhrV AZ OJyhr XoV ZmhrV. ‘r YS>YmH$Q> Amho. H$m‘ H$ê$ eH$Vo. b¾mZ§Va øm§À`mgmo~V ‘r ganU {dH$bo, ImZmdi Mmb{dbr. AmVm ‘r nS>bo EH$Q>r ~mB©‘mUyg. H$moUmH$So> ‘Owarbmhr OmD$ eH$V Zmhr. bmoH$ Zmd R>odVmV. KamV boH$s ~mir AmhoV, Ë`m§Mo ìhm`Mo Om`Mo Amho. Ë`m§Mm {dMma H$ê$Z ~mhoa nSy> eH$V Zmhr. ‘r YS>YmH$Q> AgyZhr H$mhr H$ê$ eH$V Zmhr. `mMo ‘bm dmB©Q> dmQ>Vo.'

eoVr‘hm~rOMo gmo`m~rZMo {~`mUo dm’$boM Zmhr, hr gmd©{ÌH$ VH«$ma

Amho. `m JmdmV ‘mÌ doJirM g‘ñ`m {Xgbr. Á`m§Zr bdH$a noaUr

Ho$br hmoVr Ë`m§Mo gmo`m~rZ VaméZ Ambo hmoVo. Á`m§Zr noaUr Ho$ë`mZ§Va Xwgè`m {Xder nmD$g Pmbm Ë`m§Mo ‘mÌ CJdbo Zmhr. nmÊ`mMm AmoKi Á`m {XeoZo dm{hbm Ë`m ^mJmVrb {nHo$ Jobr AmhoV. EHo$H$mir ~§qS>J, O‘rZ gnmQ>rH$aU `m `moOZm§À`m ZmdmZo bmImo én`m§Mr CYiU H$aÊ`mV Ambr hmoVr. {VMm H$m` Cn`moJ Pmbm? AmOhr AZoH$ eoVmV ImobJQ> Am{U C‘mQ>mMo ^mJ VgoM {XgVmV. `moOZm§da CYibobm n¡gm gaH$mar ZmoH$am§À`m hmVmV XoÊ`mEodOr Oa Vmo eoVH$è`m§À`m hmVmV Ambm AgVm Va H$Xm{MV Ë`mMm OmñV Cn`moJ Pmbm AgVm. qeXo gam§À`m eoVmVrb gmo`m~rZ ‘mÌ ~KÊ`mgmaIo Amho. Vo AmVmM JwS>¿`m EdT>o Pmbobo Amho. A»`m amZmV H$moR>oM VU {Xgbm Zmhr. IwanZrgmR>r 80 ~m`m bmdë`m hmoË`m, Ago qeXo gam§Zr gm§{JVbo. gmo`m~rZbm N>moQ>r {M‘wH$br ’w$bo Ambr hmoVr. Vr ’w$bo åhUOo qeXo gam§Zm {XgUmar AmeoMr {H$aUo hmoVr.

XoemMm 65 dm ñdmV§Í` {XZ. AYu eVmãXr Amobm§S>bobr. JmdmVrb emim§Mr XwX©em, eoVH$è`m§À`m hmoUmè`m AmË‘hË`m Am{U gaH$mar `moOZm§Zr eoVrMr Ho$bobr ’$gJV nmhÿZ ‘Z {dfÞ hmoVo. 65 dfm©V H$mhrM ~Xb Pmbm Zmhr H$m? hmo, Pmbm Amho. WmoS>m ~Xb Pmbobm Oéa {XgVmo. nU `m H$mimV OJ {H$Vr nwT>o {ZKyZ Jobo Amho? Ë`m VwbZoV Jmd Iyn ‘mJo am{hbobo Amho. OJmÀ`m doJmer gya Owimdm Ago `m JmdmVrb bmoH$m§Zm dmQ>Vo H$m? Amnë`m {M‘wH$ë`m ‘wbm§Zm Mm§Jbo {ejU {‘imdo åhUyZ VmbwŠ`mÀ`m {R>H$mUr OmdyZ amhUmar ‘mUgo, YS>YmH$Q> AgyZhr ‘bm H$m‘ H$aVm `oV Zmhr hr I§V ~miJUmar AmË‘hË`m Ho$boë`m eoVH$è`mMr nËZr Am{U qeXo gam§À`m eoVmV C‘bbobr gmo`m~rZMr ’w$bo nm{hbr H$s dmQ>Vo hmo`, OJmÀ`m doJmer JVr gmYÊ`mMr bmoH$m§Mr BÀN>m AOyZhr em{~V Amho. bmoH$m§À`m `m Ameobm à{VgmX {‘imbm nm{hOo, J«m‘rU ^mJmVrb ‘wbm§Zm Mm§Jbo {ejU, ór`m§Zm amoOJmamMo ñdmV§Í` Am{U gwa{jV dmVmdaU, Zdo V§ÌkmZ dmnaVm `oB©b EdT>r eoVH$è`m§Mr EonV `mdr hrM ‘ZmoH$m‘Zm. Vmo 15 Am°JñQ> H$Yr `oB©b `mMr ‘r dmQ> nmhV Amho.

A‘a h~r~A§~a, `mXd hm°pñnQ>b eoOmar, hmD$qgJ gmogm`Q>r,

A§~mOmoJmB© - 431517. ‘mo. 9422931986 [email protected]

��

Page 25: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

24 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

ZmH$m‘ܶo dogU KmcmnmR>rdaVr AmoPo R>odm‘mZo^modVr hmV {’$adyZramoO V¶m H$m‘mcm cmdm!!^º$m§Zmo Am{U ‘m¶m {dZmH$maU g‘W©H$m§Zmo, AmO Amåhr

damo„o{IV H$dZmZo Am‘Mo H$sV©Z H$m gwê$ H$aV AmhmoV Va ¶m‘mJo ho H$maU Amho H$s, nmoù¶mÀ¶m gUmMr Amåhmcm AmR>dU Pmcr Amho. nmoù¶mMm gU Amcm H$s, Amåhmcm Am‘Mo ^º$ EH$X‘ ZOaog‘moa ¶oVmV Am{U Agm à˶oH$ º$ hm Amåhmcm ~¡cmgmaIm {XgVmo. Am‘À¶m g‘moa ~gcoco gmao ~¡c Amåhr ~KVmo Am{U Am‘Mm EH$Q>çmMmM H$gm Z§Xr~¡c Pmcm Amho ¶mMm Amåhmcm ~moY hmoVmo. ho ~¡c ~ZUo H$go KS>Vo ¶mMr ’$ma N>mZ H$Wm AmYr Vwåhmcm EoH$dyZ Q>mH$Uo ‘mÌ ^mJ Amho. WmoS>ogo Amnco ñdV:Mo AZw^d Oam AmR>dyZ nmhm, Va cjmV ¶oB©c H$s, Ooìhm Ooìhm Amnë¶m KamVë¶m JmB©Zo dmgamcm OÝ‘ {Xcm hmoVm Voìhm Voìhm ˶m dmgamcm AmnU ’$³V d¶mÀ¶m XrS>-XmoZ df} C§S>mê$ {Xco hmoVo. ˶mcm JmdmV diy åhUyZ {’$aʶmMo ^m½¶ àmá hmoVo Zm hmoVo Voìhm IÅ>H$Z OmD$Z ˶mMr Am§S>r Ho$cr hmoVo. ho Iao Amho H$s Zmhr Vo VnmgyZ nmhm. ho Am§S>r H$aUo qH$dm d¥fU MoMUo åhUOo EH$ à{VH$ Amho. Amnë¶mg‘moaMo Vo VmOo {Od§V CXmhaU Amho Á¶mVyZ JmdmVrc gwì¶dñWm Am{U H$m¶Xm gm§^miʶmMo R>moH$ H$m°ÝQ´>°³Q> KoVcoco KamUo Amnë¶mcm H$go ~¡co H$ê$Z Q>mH$Vo ho {gÕ hmoVo. EH$Xm H$m eoVH$è¶mMm ‘wcJm gw{e{jV

~oH$ma åhUyZ JmdmV {’$ê$ cmJcm H$s, ˶mÀ¶mV H«$m§VrMm Omof ¶oVmo, JmdgwYmaUoÀ¶m ñdßZmMr ‘ñVr MT>Vo, Vmo {dH$mg- {dH$mg åhUyZ ’w$ËH$maV C§S>mê$ cmJVmo, JmdmVë¶m ‘hmZm¶H$mcm àý {dMmê$Z ahñ¶m§Mr ‘mVr CH$aVmo. ho gJio EImÚm ‘hmZm¶H$mZo nm{hco H$s, Vmo ‘J ˶mÀ¶m Jù¶mV Kw§Jê$ ~m§YʶmMm {ZU©¶ KoVmo, ‘J KS>Vo Vo ¶mà‘mUo H$s,

EH$Xm H$m ~m§Yco nm¶mV K§wJê$~mB©À¶m Z{e~r ZmMUoM CaVo...EH$XmM H$m ~m§Yco Jù¶mV Kw§Jê$~¡cmÀ¶m ‘mZoda Oy ¶oVo...ho Oy H$go R>odco OmVo Va Aem ‘ñVdmc H¥$frnwÌmcm H$moR>ë¶mVar

¶moOZoMm cm^ KoD$Z Q>mH$ åhUyZ àmoËgmhrV Ho$co OmVo, Vr ¶moOZm {‘ion¶ªV Am{U ˶m ¶moOZoVyZ nwT>o Or àJVr KS>oc ¶mMr ñdßZ ˶mÀ¶m ‘ZmV ~gdcr OmVmV Am{U EH$Xm H$m ¶mgmR>r gmao JhmUIV V¶ma Pmco H$s, nwT>o ‘J ‘mÌ Ë¶mcm "Ho$dc' cm^ KoVë¶mMo à‘mUnÌ Z{e~mV ¶oVo Am{U BWyZM ˶mMr ~¡c åhUyZ AmoiI hmoVo. hm ~¡c dmS>çmda, JT>rda, ~¡R>H$sV, ‘oimì¶mV, H$moR>ohr Z§Va ad§W H$aV ~gdcm OmVmo. ¶m ~¡cmH$Sy>Z I§S>UrMr Zm§JaUr Va H$‘©Mmè¶mcm Tw>gUr Aer {dH$mgH$‘} H$ê$Z XmIdmdr cmJVmV. amIUXmamgmaIo gmho~mÀ¶m EH$m§Vmcm ~mYm ZH$mo åhUyZ ˶mcm ˶m EH$m§VmMr hr amIUr H$amdr cmJVo. Ago ~¡c Ag§»¶ V¶ma H$aUo hoM H$V©ì¶ Amho Ago gJio "‘ZmgmaIo amOo, amOmgmaIo

~¡cmMmhr OmJmo nwéfmW©

eo.^.n. eoVr ^º$ nam¶U)-"W§S>m' ‘hmamO XoJcyaH$a

(C) g§VdmUr * eo.^.n. W§S>m ‘hmamO XoJcyaH$a

WmoS>ogo Amnco ñdV:Mo AZw d Oam AmR>dyZ nmhm, Va cjmV ¶oB©c H$s, Ooìhm Ooìhm Amnë¶m KamVë¶m JmB©Zo dmgamcm OÝ‘ {Xcm hmoVm Voìhm Voìhm ˶m dmgamcm AmnU ’$³V d¶mÀ¶m XrS>-XmoZ df} C§S>mê$ {Xco hmoVo. ˶mcm JmdmV diy åhUyZ {’$aʶmMo ^m½¶ àmá hmoVo Zm hmoVo Voìhm IÅ>H$Z OmD$Z ˶mMr Am§S>r Ho$cr

hmoVo. ho Iao Amho H$s Zmhr Vo VnmgyZ nmhm. ho Am§S>r H$aUo qH$dm d¥fU MoMUo åhUOo EH$ à{VH$ Amho.

Page 26: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

25eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

‘Z'dmco Z§Xr~¡c gm§JV AgVmV. JmdmV Ago ~¡c EH$Xm V¶ma Pmco H$s, ˶m§Zm ZH$iV df©^a H$m‘ H$am¶Mr gd¶ AmnmoAmn cmJVo. ¶m ~¡cm§Zm Ho$di Y‘©H¥$˶ åhUyZ OmB©c {VWo OJʶmnwaVo MmamnmUr {Xco OmVo Am{U Ho$di {ZdS>UwH$m Amë¶m H$s ’$º$ ¶m§À¶mgmR>r åhUyZM H$m¶©H$˶mªMm nmoim ¶m gUmMr gwédmV hmoVo. ho Am‘Mo ~¡cm§Mo dV©‘mZ nwamU MwH$sMo dmQ>V Agoc Va dmQy> Úm; na§Vw Z§Xr~¡c H$go {’$aVmhoV Vo {dícofU Var nQ>dyZ ¿¶m. nwÝhm EH$Xm ZrQ> AmR>dm H$s, Vw‘À¶m JmdmVcm Vw‘Mm H$mgam Yê$Z Vw‘À¶m ZmH$nwS>çm§Zm doXZm XoUmam {VH$S>o amOYmZrV OmD$Z H$moUmÀ¶m C§~è¶mda C^m amhVmo. {~ëS>a loð>r, ~«m°Woc loð>r, hdmcm loð>r, hm°Q>oc loð>r, Q>mocloð>r, {~PZog loð>r ¶m gmè¶m loð>tÀ¶m H§$nmD§$S>‘ܶo ˶mcm ‘mUgmidcoco nmhÿZ Am{U Vo åhUVrc Vgo H$aVmZm, dmJVmZm nmhÿZ Z§Xr~¡c AmR>dm¶cm H$m¶ haH$V Amho. ho Va H$mhrM Zmhr EdT>o H$ê$Zhr EImXm Vw‘À¶mVcmM H$moUr ‘ñVdmc Z§Xr~¡c diyZ ~Zy nmhÿ cmJcm, qeJo amoIy cmJcm Va ˶mcm gd© YZmT>瑧S>ir N>mZn¡H$s {eënê$nr nwVim ~ZdyZ Q>mH$VmV. Ho$di diyMo {eën Agcoco EH$‘od {R>H$mU ‘w§~B©V eoAa~mOma {OWo ^aVmo {VWë¶m ñQ>m°H$ E³ñM|OÀ¶m B‘maVrg‘moa ¶mgmR>rM H$ê$Z R>odcocm Amho. ho ZmH$nwS>çm ’|$Xmacoco, qeJo ‘maUmao, ZOa amoIcoco diyê$n H$m¶ {gÕ H$aVo. YZmT>çm§Mm nwéfmW© åhUyZ Z§Xr~¡c R>odcoco AmhoV Am{U ho Z§Xr~¡c ‘mÌ ’$³V ¶m cmoH$m§À¶m g§nÎmrÀ¶m ajUmgmR>rMm diyAdVma YmaU H$aVrc. hohr ImoQ>o dmQ>co Va AmXaUr¶ AÊUmOrn§V amioJUH$a ¶m§Mo CnmofU nmhm, nmhm H$go A{VYZmT>ç AmVm hOoar cmdV AmhoV Vo! ¶m gd© H$mgamYmar YZmT>çm§ZmM ho ‘mhrV Amho H$s, B§{S>¶m AmcdoO A°³goßQ> BZS>m¶ao³Q> H$aßeZ, åhUyZM ˶m§Zm gd©gm‘mݶ ^«ï>mMmè¶m§Mo S>m¶ao³Q> H$aßeZ ZH$mogo-ZH$mogo Pmco Amho. ¶m S>m¶ao³Q> H$aßeZ‘wio hiyhiy ˶m§Mo BZS>m¶ao³Q> H$aßeZ CKS>H$scm ¶oB©c H$m, H$m¶ ¶mMrM ˶m§Zm ^rVr dmQ>Vo Amho Am{U ho S>m¶ao³Q> H$aßeZ H$aUmao Oo AmO AmhoV ˶m§Mr A§S>r MoMUr H$Xm{MV AY©dQ> am{hcr H$s H$m¶ ¶mMr ˶m§Zm ^rVr dmQ>ë¶mZoM EgrMr W§S> hdm gmoSy>Z, ‘mÝgyZMr nmdgmir ghc gmoSy>Z, ‘m°ñH$sQ>mo [anoc§Q> H«$s‘ MmoiyZ hr X‘Urê$nr N>H$S>çmV ~gUmar ‘§S>ir hþ@@B© hþ@@aaa² H$aV AÊUmcm g‘W©Z XoV AmhoV. AÊUm§Mohr hiyhiy Z§Xr~¡cmV ê$nm§Va hmoʶmMr dmQ> Vo nmhV AmhoVM. ~ao ¶mV Amnë¶m eoVH$è¶m§Mm gh^mJ Amho H$s, Zmhr ¶mMm H$moUr {dMmahr Ho$cm Zmhr, H$maU "‘wH$s OZmdao H$moUrhr hmH$m' hr Amnë¶mgmR>rM V¶ma Ho$cocr åhU Amho. Iao Va AmVm OJ^amV XmirMo ^md dmT>V AmhoV, Amnë¶m Kar Xa‘hm nmoim gmOam H$aʶmMr {ZgJm©Zo IarIwar g§Yr {Xcr Amho, ¶mH$S>o Amnë¶mgma»¶m ~¡cm§Mo cj OmUma Zmhr, H$maU S>moù¶m§da VméʶOmV PmnS>§ cmdë¶m Jococr AmhoV. ˶mV AmVm nmoim gUmMm H$mi Agë¶mZo Jù¶mV Kw§Jê$hr Amco AmhoV, Va ZmH$mVë¶m

dogUrMm gwJ§Yhr ‘Zmcm AmdS>Vmo Amho Am{U H$mgam H$moam H$aH$arV Amho. ho gJio H$m¶ Amho Va-

Am¶wî¶^a Amho XmdU Z{e~mcm...Mm~H$mMo ’$Q>Ho$ amoO nmR>rcm...ho gJio {MÌ N>mZ-N>mZ Amho. nmoù¶mÀ¶m gUm‘wio Ooìhm Amåhr

{dMma H$aV ~gcmo Voìhm ho OmUdco, ho OmUdUo BVHo$ AX²^yV Amho H$s, Amåhr ñdV: Z§Xr~¡c AgyZhr ¶mdoir ‘mÌ ñdV:À¶m {dMmamcm hmoH$mamWu åhUyZ Am‘MrM ‘mZ H$moUrhr Z gm§JVm {Ìdma hcdcr Am{U AJXr Jw~y-Jw~y hm AmdmO H$moUrhr Ho$cm ZgVmZmhr Amåhmcm Am‘À¶m Am‘À¶m ‘ZmVyZM Jw~y-Jw~y hm AmdmO EoHy$ Amcm Am{U EH$ gmjmËH$ma Pmcm H$s,

H$am¶mMo Zmhr & Hw$R>coM H$m‘ &’w$H$Q>mMo Xm‘ & Amoanmdo &&R>oMyZ H$mT>rcm & Oar nwéfmW© &˶mVMr hm ñdmW© & Amho Iam &&{gÕ H$am ào‘ & ‘mc‘Îmoda &hm dU©g§H$a & ˶mVyZMr &‘mZ hcdVr & YZmT>ç Z§Va &{nH$ ¶o ~n§a & W§S>m åhUo &&

EdT>o H$ê$Z Va ~Km, nwT>À¶m dfu Vw‘À¶m hmVrM H$mgam ¶oB©c!VWmñVy!!

- eo.^.n. "W§S>m' ‘hmamO XoJcyaH$a‘w. nmo. [email protected]

Q>oånaar Qy>Or H$mS>© g§nH©$ H«$. 9421839669��

Page 27: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

26 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

Jmo~a Om`bm {ZKmbm Voìhm åhmVmarZ§ Ë`mbm gÎmwM§ nrR> Am{U Im§S>gar H$mbdyZ Im`bm {Xb§. JmdmVbr H$mhr ‘mUg§ ‘Oyar emoYm`bm {VH$So>M {ZKmbo hmoVo. Jßnm JßnmV doi H$Q>bm Am{U Vo gmao A{‘Zm~mXÀ`m ~mOmamV nmohm|Mbo. ‘mUgm§Mr EdT>r JXu nmhÿZ Jmo~a Va h¡amU Pmbm. Ë`mbm Ag§ dmQ>V hmoV§ ‘mUgmda ‘mUg§ CbQy>Z nS>VmhoV, H$s H$m`? Ë`m {Xder ~mOmamV MmanmMeo nojm H$‘r ‘mUg§ Zgm{dV. ‘oór, gwVma, bmohma, ‘mWmS>r, ~mOm {dUUmao, XJS> ’$moS>Umao, gmao gmao O‘m Pmbo hmoVo; nU Jmo~aÀ`m hmVmV Va H$mhrM hË`ma ZìhV§. Ë`mbm H$m` H$m‘ `oV§ ho Hw$Ur H$g§ AmoiImd§? hË`ma Zgob Va Ë`mbm {dMmarb Var H$moU?

hiyhiy EHo$H$m ‘mUgmbm H$m‘ {‘im`bm bmJb§. H$mhr bmoH$ {Zame hmoD$Z Kar naVV hmoVo. Cabobo ~hþVoH$ bmoH$ EH$ Va åhmVmao qH$dm {ZH$å‘o hmoVo, Á`m§Zm Hw$Ur {dMmam`bm V`ma ZìhV§. Ë`m§À`m n¡H$sM EH$ Jmo~a hmoVm.

gwX¡dmZ§ AmO Ë`mÀ`mOdi Im`bm hmoV§. Ë`m‘wio H$m‘ {‘imb§ Zmhr åhUyZ VodT>§ dmB©Q> dmQ>m`M§ H$maU ZìhV§.

AMmZH$ {‘Pm© Iwe}X ZmdmMo EH$ J¥hñW {VWo Ambo Am{U ‘moR>çm AmdmOmV Ë`m§Zr gdmªZm nwH$mab§, ""Á`m§Mr ghm AmUo amoOmda H$m‘ H$am`Mr V`mar Amho Ë`m§Zr ‘mÂ`mH$So> `md§. gm`§H$mir nmM dmOVm gwÅ>r hmoB©b.'' ‘oór Am{U gwVma gomSy>Z ~mH$s gJio Ë`m§À`m~amo~a {ZKmbo. Mmaeo ’$mQ>Š`m ‘mUgm§Mr ’$m¡O V`ma Pmbr. gdmªV nwT>o Im§Úmda EH$ OmS>ga gmoQ>m KoD$Z ñdV… {‘Pm© Iwe}X hmoVo. Ë`m§À`m ‘mJmo‘mJ `oUmè`m "’$m¡OoV'ë`m EH$m åhmVmè`mZ§ Ë`m§Zm {dMmab§, ""‘mbH$ nU H$m‘ H$m` H$am`M§ Amhoo?'' {‘Pm©Zr H$m‘ gm§{JVb§ Voìhm gdmªZmM Amü`© dmQ>b§. Ho$di H$~È>r Ioim`Mr hmoVr! Ë`m ^wHo$ H§$Jmb ‘|R>çm§À`m am§Jobm Amü`© dmQ>b§, hm H$m` {djrá ‘mUyg Amho. Omo Ho$di H$~È>r IoiÊ`mgmR>r ghm AmUo XoVmo Amho?

A{^OmV dmL²>‘¶

‘wÝer ào‘M§XAZwdmXH$ - AZ§V C‘arH$a

^mJ Voam

Page 28: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

27eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

ZŠH$s bhar Agbm nm{hOo. ^anya n¡gm H$‘mdbobm ‘mUyg bhar hmoD$ eH$Vmo Am{U ^anya {eH$bobmhr hmoD$ eH$Vmo! nwîH$i bmoH$m§Zm Va Aerhr e§H$m Ambr, H$s hm WÅ>m H$aV Agmdm! `m e§Ho$Z§ {nS>rV Jmo~a Ë`m§Zm ^rV ^rV§M åhUmbm, ""‘mbH$, Am‘À`mOdi Im`bm n¡gmhr Zmhr H$mhr {‘imb§ Va ImD$Z Var KoD$.'' {‘Pm©Zr MQ>H$Z ghm AmUo Ë`mÀ`m hmVmda R>odbo. Ë`m§Zm bmoH$m§Zm dmQ>Umè`m e§Ho$Mr OmUrd Pmbr Agmdr åhUyZ Vo ‘moR>çmZo åhUmbo, ""gdmªZm ‘Oyar MmbVm MmbVmM {‘iob. H$miOr H$ê$ ZH$m.''

{‘Pm© Iwe}X `m§Zr Jmdm~mhoa WmoS>r O‘rZ KoD$Z R>odbr hmoVr. ‘Ü`^mJr EH$ PmonS>r Am{U ~mH$s ‘moH$ir O‘rZ. PmonS>rV VrZMma IwÀ`m© Am{U EH$ Q>o~b Am{U Ë`mda H$mhr nwñVH§$ R>odbobr. PmonS>rda ZmZm àH$maÀ`m dobr MT>dboë`m. Ë`m‘wio Vr PmonS>r N>mZ§M {XgV hmoVr. AdVr ^dVrÀ`m OmJoV Am§~m Am{U noê$Mr amon§ Am{U AZoH$ ’w$bPmS§> bmdbobr hmoVr; nU ~mH$s ‘moR>m {hñgm n{S>V§M hmoVm. {‘PmªZr gdmªZm EH$m am§JoV C^§ Ho$b§ Am{U ‘Oyar dmQ>br.

Jmo~abm Ë`m§Zr AmYrM ‘Oyar {Xbr hmoVr. Ë`mbm {‘PmªZr gd© amonm§Zm Am{U ’w$bPmS>m§Zm nmUr Úm`M§ H$m‘ gm§{JVb§. Ë`m‘wio Ë`mbm ‘mÌ H$~È>r Ioim`bm {‘imb§ ZìhV§. Ë`m‘wio Vmo ‘mÌ ZmamO Pmbm. Ë`mbm dmQ>b§ hmoV§, Ioim`bm {‘imb§ AgV§ Va `m åhmVmè`m§Zm CMby CMby AmnQ>b§ AgV§; nU Ë`mZ§ {dMma Ho$bm, OmD$ Úm Pmb. H$~È>r Va Iyn Ioibmo` AmnU {edm` n¡gohr {‘imboV.

Ag§ dmQ>V hmoV§ gmè`m§Zm, H$s AmO `wJm `wJmZ§Va H$~È>r Ioim`bm {‘iV§` Am{U Vohr ‘Oyar {‘iyZ! H$mhr åhmVmè`m§Zm Va H$~È>r H$m` Ioi Amho hohr ‘m{hV ZìhV§. {Xdg^a H$ï> H$am`Mo Am{U amÌr naVë`mda Kar Oo H$m` AgVrb Vo XmoZ Kmg ImD$Z ^yH$ ^mJdm`Mo Vo. Xwgè`m {Xder gH$minmgyZ naV VoM. `m MH«$mV§M Vo AS>H$bobo Agm`Mo. Ë`m§À`mgmR>r OrdZ EH$ ewîH$, AmZ§XhrZ, Am¡nMm[aH$ Pmbob§ hmoV§. ‘mÌ AmOÀ`m `m g§Yr‘wio `m åhmVmè`m§M§ `m¡dZ OUy naVb§ hmoV§. Cnmer, Vnmer am{hbobo AY© ‘obo Pmbobo ho åhmVmao YmoVamMm AmMm H$moMm ImodyZ hm~yH$ R>moH$V Q>UmQ>U CS>çm ‘mam`mbm bmJbo. Ë`m§À`m åhmVmè`m hmS>mV Ogm H$mhr naV Omoe CVabm hmoVm! XmoZ g§K PQ>nQ> V`ma H$aÊ`mV Ambo Am{U Ë`m§Mo H$ámZhr Zo‘Ê`mV Ambo. JS>r {ZdSy>Z Ioi gwê$ hmoB© Vmo ~mam dmOyZ Jobo hmoVo. Aem IoimgmR>r {hdmù`mMo {Xdg AmXe© AgVmV, CÝhmMm Ìmg hmoV Zmhr!

{VH$So> ‘¡XmZmV EHo$ ~mOyg C^o amhÿZ {‘Pm© {ZH$sQ>mM§ dmQ>n H$aV hmoVo. Ag§ H$mhrVar AmJi§ doJi§ H$am`Mr gZH$ Ë`m§Zm Zoh‘r `m`Mr. lr‘§VmH$Sy>Z n¡gm ¿`m`Mm Am{U J[a~mV dmQ>m`Mm. `m åhmVmè`m§Zm ‘m{hV ZìhV§; nU Ë`m§À`m m H$~È>r ‘°MMr OmhramV Ë`m§Zr Joë`m H¡$H$ {XdgmnmgyZ Mmbdbr hmoVr. ‘moR>‘moR>çm Om{hamVr PiH$V hmoË`m. n¡go dmQ>bo Jobo hmoVo. hr ‘°M EH$X‘ doJir hmoUma hmoVr. XoemVbo åhVmao H$go EH$X‘ VéU Pmbo AmhoV ho nhm Am{U Amnbo S>moio V¥á H$ê$Z ¿`m Ag§ Ë`m Om{hamVrV gm§{JVb§ hmoV§. {V{H$Q> Va Xhm én`mnmgyZ XmoZ AmÊ`mn`ªV hmoVo Am{U Oo nmhUma ZmhrV Ë`m§Zm nümÎmmn H$amdm bmJob. Aer gwg§Yr nwÝhm oUma Zmhr Ag§hr AmdmhZ Ë`mV Ho$b§ hmoV§. VrZ dmOon`ªV gma§ ‘¡XmZ ^ê$Z Job§ hmoV§. XmoZ hOmamÀ`m Amgnmg bmoH$ AgmdoV. lr‘§VmgmR>r IwÀ`m© Am{U ~mH$m§Mr ì`dñWm hmoVr Am{U

~mH$s bmoH$mgmR>r gm’$ Ho$bobr O‘rZ hmoVr.`m gm‘Ý`mgmR>r bIZm¡ ehamVrb gmao à{Vï>rV hOa hmoVo. Á`mV

hmoVo am`gmho~, V§Im, ‘ohVm Am{U {‘g ‘mbVr. Ioi gwê$ Pmbm Am{U {‘Pm© ‘ohVm§Zm åhUmbo, ""S>m°ŠQ>a gmho~, EH$ OmoS>r Amnbrhr hmoD$Z OmD$ Úm.''

Voìhm ‘mbVr åhUmbr, ""{’$bm ga’$aMr OmoS>r ’$º$ {’$bm°g’$aerM homD$ eH$Vo.''

{‘emda Vmd XoV {‘Pm© åhUmbo, ""‘J ‘r {’$bm°g’$a Zmhr Ag§ Vwåhmbm dmQ>V§, H$s H$m`? ‘mÂ`m ‘mJo Iwem‘XImoa ‘mUg§ AmhoV; nU ‘r Amho {’$bm°g’$a. {‘ñQ>a ‘ohVm AmnU ‘mPr n[ajm KoD$ eH$Vm!''

‘mbVrZ§ {dMmab§, ""~a§ gm§Jm, {‘Pm©Or, Vwåhr Am`{S>`m{bñQ> Amho, H$s ‘Q>o[a`m{bñQ>?''

""‘r XmoÝhrhr Amho.''""Vo H$m` åhUyZ?''""ho Va Iyn Mm§Jb§. g§Yr gmYyZ Vg§ dmJm`M§.''""‘J Vw‘M§ ñdV…M§ H$mhr VÎdkmZ Zmhr?''""Á`m Jmoï>rMm {ZU©` AmOn`ªV Pmbm Zmhr Am{U nwT>ohr hmoD$

eH$Uma Zmhr, Ë`mMm {ZU©` AmO H$gm H$m` H$ê$ eH$Uma? bmoH$ S>moio ’$mS>’$mSy>Z nwñVH$ dmMyZ Omo {ZU©` KoVmV Ë`m {ZU©`mn`ªV Va ‘r AmVmM nmohm|Mbmo Amho. ‘bm Vwåhr gm§Jm, Hw$Um Var {’$bm°g’$aZ§ AH$boMo nV§J CS>dÊ`m{edm` H$mhr àË`jmV Ho$b§` H$m`?''

S>m°. ‘ohVm§Zr Ë`m§À`m AMH$ZMr dQ>Z Imobbr Am{U Vo åhUmbo, ""R>rH$ Amho, ‘r Vwåhmbm {’$bm°g’$a ‘mZVmo. Voìhm Amnë`m XmoKm§Mr OmoS>r hmoD$Z OmD$ Úm.''

{‘PmªZr IÞmbm {dMmab§, ""Vw‘À`mgmR>r ‘r EImXm OmoS>rXma {ZdSy> H$m?''

‘mbVrZ§ nmqR>~m XoV gwMdb§, ""hm§, `m§Zm V§Im~amo~a OmoS> bmdm.''

IÞm nQ>H$Z åhUmbo, ""ZH$mo, ZH$mo. ‘bm j‘m H$am.''Ë`mZ§Va {‘PmªZr am`gmho~m§Zm {dMmab§, ""‘r Amnë`mgmR>r Hw$Ur

OmoS>rXma nmhÿ H$m?''""‘mPr OmoS>r Va Am|H$maer Amho; nU Vo Va AmO ZmhrV.''

am`gmho~ åhUmbo.{‘Pm© Am{U ‘ohVm Ho$di b§JmoQ> KmbyZ ‘¡XmZmV CVabo. EH$OU

`m nmQ>uV Va Xwgam Ë`m nmQ>uV Am{U Ioi gwê$ Pmbm. bmoH$ åhmVmè`m IoimSy>§Zm hgV hmoVo Am{U Q>mù`mhr dmOdV hmoVo, {eì`m XoV hmoVo, CÎmoOZhr XoV hmoVo Am{U eV©hr bmdV hmoVo. Vo åhUV hmoVo, `m åhmVmè`mH$So> Va ~Km, dm, H$m` emZZ§ ‘¡XmZmV CVabo AmhoV. gdmªZm ‘mê$Z§M naVVrb Vg§ nhm`bm Omd§ Va Xwgè`m ~mOyZhr åhmVmaoM§ hmoVo. XmoKohr S>mdnoM bmdV hmoVo. åhmVmè`m§À`m hmS>mV AmUIr Iyn§M Ord {XgVmo` Ag§hr bmoH$ åhUV hmoVo. bmoH$m§Zm dmQ>V hmoV§ åhmVmè`m bmoH$mH$So> nmhÿZ, H$s `m bmoH$m§Zr Og§ Zr OodT>§ AÞ Imëb Amho VodT>§ Va AmnU nmUrhr ß`mbob§ Zgob. ^maV lr‘§V hmoV Mmbbm Amho Ag§ åhUVmhoV; nU Ag§ dmQ>V§, H$s `m åhmVmè`mgmaIr {OdQ> ‘mUg§ AmO gmnS>U§hr H${R>U Amho. Vo ~Km, Ë`m åhmVmè`mbm `m åhmVmè`mZ§ Yab§` Va gwQ>Ê`mgmR>r Vmo {H$Vr YS>nS> H$aVmo Amho; nU AmVm gwQ>H$m

Page 29: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

28 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

hmoB©b Ag§ dmQ>V Zmhr. EH$mbm nH$S>m`bm AmVm VrKo {VWo AmboV. AgoM H$mhrVar åhUV bmoH$ IoimV ag KoV hmoVo. Ë`m§M§ gma§ bj ‘¡XmZmH$So>M hmoV§. IoimSy>§À`m nH$S>mnH$S>r, CS>çm ‘maU§ `mH$So> bmoH$ VÝ‘` homD$Z nmhV hmoVo. MmohrH$Sy>Z H$Yr ‘Yr {MËH$ma CS>m`Mo. Va H$Yr ImoQ>maSo>nUm‘wio qH$dm AÝ`m`m{déÕ bmoH$ AmoaS>m`Mo, ""'Aao gmoS>, Aao gmoS>.' Ago AmdmO `m`Mo; nU ‘moR> ‘moR>r {VH$sQ> KoD$Z Oo WmoSo> bmoH$ em{‘`mÝ`mV ~gbo hmoVo Vo ‘mÌ IoimV ag KoV ZìhVo. Ë`mnojm Ë`m§À`m Ñï>rZo ‘hÎdmÀ`m MM}V Vo Jw§Jbo hmoVo.

hmVmVrb qOOaMm ß`mbm Imbr R>odV {gJa noQ>dV IÞm åhUmbo, ""am`gmho~ ‘r Vwåhmbm nyduM åhUmbmo, H$s `mnojm H$‘r ì`mO XamZ§ H$O© Úm`bm ~±H$ V`ma Zmhr Am{U Or H$m` gdbV ‘r XoD$ Ho$br Amho Vr gwÕm hm Amnë`m g§~§YmVbm ‘m‘bm Amho åhUyZ.''

{‘erVë`m {‘erV hgV am`gmho~ åhUmbo, ""Vw‘À`m ZrVrZ§ Va KaÀ`m bmoH$m§ZmM hbmb ìhmd§ bmJV Amho.''

""Vwåhr ho H$m` åhUVm`?''""‘r R>rH$ åhUVmo Amho.''""gy`© àVmnH$Sy>Z AmnU Ho$di gmV Q>ŠHo$ XamZo dgwbr Ho$br

Am{U ‘bm ‘mÌ ZD$ Q>ŠHo$ Am{U da Vw‘Mo CnH$ma!''‘moR> ‘moR>çmZo hgV IÞm åhUmbo, ""Ë`m eVuda Va ‘r Vwåhmbm

hr H$O© XoD$ eH$Vmo. Ë`m§Zr H$Om©gmR>r gmar g§nÎmr JhmU R>odbr Amho. H$Xm{VM Ë`m§Zm Vr g§nÎmr {‘iy eH$Umahr Zmhr!''

""‘r ‘mPr H$mhr g§nÎmr {dH«$sbm H$mT>Vmo. ZD$ Q>ŠHo$ ì`mOmnojm ho Ho$ìhmhr ~a§. O°H$gZ amoS>darb ‘mPr ‘mb‘Îmm ‘r {dH«$sbm H$mT>Vmo. Vwåhr Ë`m {dH«$s ì`dhmamV Vw‘M§ H$m` H$‘reZ Agob Vo ¿`m.''

""Vr H$moR>r JmdmnmgyZ H$mhrer Xya Amho. Ë`m‘wio {dH$ë`m OmUo H${R>U Amho.'' IÞmZr e§H$m ì`º$ Ho$br Am{U {dMmab§, ""Vwåhmbm H$m` qH$‘V Ano{jV Amho?''

H$moR>rgmo~V n§Yam {~Ko O‘rZhr hmoVr, Voìhm am`gmho~m§Zr qH$‘V EH$ bmI n§Modrg hOma qH$‘V gm§{JVbr. Vr qH$‘V EoHy$Z IÞm Va M{H$V§M Pmbo Am{U åhUmbo, ""am`gmho~, Vwåhr n§Yam dfmªnyduMm H$mi J¥{hV YaVm Amhm. Joë`m n§Yam dfmªV nÞmg Q>ŠŠ`m§Zr O{‘ZrMo ^md H$‘r Pmbo AmhoV.''

Ë`m§À`m `m åhUÊ`m~m~V am`gmho~m§Zr IoX ì`º$ Ho$bm Am{U Vo åhUmbo, ""Zmhr, Vg§ Zmhr. n§Yam dfmªnydu `m H$moR>rMr qH$‘V XrS> bmI hmoVr.''

""‘r IaoXr XmamÀ`m emoYmV AgoZ; nU ‘mP§ H$‘reZ nmM Q>ŠHo$ Agob.''

""BVamH$Sy>Z H$Xm{MV Xhm Q>ŠHo$ KoV Agmb. I¡a, EdT>m n¡gm O‘dyZ H$m` H$aUma AmhmV?''

""Ag§ H$am, Vwåhmbm Oo `mo½` dmQ>ob Vo H$‘reZ Úm. H$~yb? gmIa H$maImÝ`mMo eoAg© AmUIr KoVbo ZmhrV. AmVm WmoSo>M eoAg© {eëbH$ AmhoV, Z§Va hmV MmoiV ~gmb. Vwåhr Va AmUIr {då`mMr nm°{bgrhr KoVbr Zmhr. Q>mimQ>mi H$am`Mr dmB©Q> ImoS> Amho Vwåhmbm. ñdV…Mm ’$m`Xm H$ê$Z KoÊ`mVhr Q>mimQ>mi H$aV Agmb Va Xwgè`m§Mm H$m` ’$m`Xm H$ê$Z XoUma? åhUyZ Va åhUVmV, H$s Om`XmXr lr‘§Vm§À`m AH$boda O§J MT>Vmo. ‘mÂ`m hmVmV AgV§ Va gd© Ohm{Jar Oá H$ê$Z Q>H$më`m AgË`m.''

AmVm ‘¡XmZmV ‘ohVmMm g§K ‘mJo nS>V hmoVm. AÜ`m©hÿZhr A{YH$ IoimSy> AmD$Q> Pmbo hmoVo. ‘ohVm Va Am`wî`^amV H$Yr H$~È>r Ioibo ZìhVo. `mCbQ> {‘Pm© Va nÅ>rMo IoimSy> hmoVo. gwédmVrbm ‘oh‘m A{^Z`mMm Aä`mg H$am`Mo. dofm§Va, a§Jemo^m H$aÊ`mV Vo Vk hmoVo. `mCbQ> {‘Pm©bm AmImS>m {à` hmoVm. ‘mbVrM§ bj IoimH$So> hmoV§. am`gmho~mOdi OmV Vr åhUmbr, ""‘ohVmMr nmQ>u Va ‘ma ImVo Amho.''

Ë`mMdoiog am`gmho~ Am{U IÞm‘Ü`o {då`mg§~§Yr MMm© Mmbbr hmoVr. Ë`m MM}Mm Ë`m§Zm C~J Amë`mgmaI§ {XgV hmoV§. Zo‘H§$ Ë`mdoir ‘mbVr Ambr, Ë`m‘wio Ë`m§Mr gwQ>H$m Pmë`mgmaI§ dmQ>b§. {Vbm Ambob§ nmhÿZ Vo C^o amhV åhUmbo, ""Vg§ {XgV§` Ia§. {‘Pm© nŠH$m IoimSy> Amho.''

""Amnbr ’${OVr H$ê$Z ¿`m`M§ ‘ohVmbm ho H$m` gwMb§?''""`mV H$m` ’${OVr Amho? Ahmo, Vr Va EH$ J§‘V Amho.''""‘ohVmÀ`m Q>r‘‘YyZ Omo OmVmo Vmo Va AmD$Q>M hmoVmo.'' am`gmho~

åhUmbo.H$mhrdoi Wm§~yZ ‘mbVrZ§ {dMmab§, ""`m IoimV B§Q>aìhb ZgVo

H$m?''‘Ü`oM IÞm åhUmbo, ""‘moR>çm WmQ>mV ‘ohVm {ZKmbo hmoVo {‘Pm©er

bT>m`bm. Ë`m§Zm dmQ>b§, hr gwÕm EH$ {’$bm°g’$sM Amho.''""‘r {dMmaVo Amho, `m IoimV hm’$ Q>mB©‘ ZgVo H$m?''""AmVm Va Ioi§M g§nV Ambm`.'' IÞm {Vbm {MS>dV åhUmbo.""{‘Pm© ‘ohVmbm nH$Sy>Z R>odVrb Am{U ‘ohVm AmoaS>Vrb Voìhm

Iar ‘Om `oB©b.''Voìhm ‘mbVr Ë`mbm åhUmbr, ""‘r Vw‘À`mer ~mobV Zmhr,

am`gmho~mer ~mobVo Amho.''V[ahr IÞm åhUmbo, ""Ahmo, hm’$ Q>mB©‘? EH$ Va ‘mUyg Cabm

Amho.''""Am{U Vmo ‘mUyghr AmD$Q> Pmbm Va?''""Vwåhr ~KV§M amhm. eodQ>r gJir ‘mUg§ AmD$Q> hmoVrb Am{U

EH$Q>o ‘ohVmM CaVrb Am{U nwT>o Vohr AmD$Q> hmoVrb.''‘mbVrbm Vo ’$ma bmJb§. Vr {MSy>Z åhUmbr, ""Vw‘Mr Va ‘¡XmZmV

CVam`Mrhr qh‘V Pmbr Zmhr.''""‘r AS>mUr ‘mUgm§Mo Ioi IoiV Zmhr. Q>o{Zg ‘mPm Ioi

Amho.''""Q>o{Zg‘Ü`o Va ‘r Vwåhmbm AZoH$ doim hadb§ Amho.''""Vwåhmbm ‘r hady eHo$Z Agm Xmdm Va ‘r H$Yr Ho$bmM Zmhr!''""nU Vg§ AmìhmZ XoUma Agmb Va ‘r ñdrH$mam`bm V`ma

Amho.''IÞmbm Ag§ ’$Q>H$mê$Z ‘mbVr naV Amnë`m OmJoda `oD$Z

~gbr. ‘ohVm~Ôb Hw$Umbmhr ghmZw^yVr Zmhr Ag§ {Vbm dmQ>b§. AmVm Ioi g§ndmdm Ag§hr Hw$Ur åhUV ZìhV§. ‘ohVm Var {H$Vr {dMrÌ ‘mUyg Amho? H$mhr JS>~S> H$m H$aV Zmhr? {VÀ`m ‘ZmV Amb§, H$s BWohr Vo Ë`m§Mr Ý`m`{à`VmM XmIdV hmoVo. hma nËH$ê$Z naVbo åhUOo MmohrH$Sy>Z Q>mù`m§Mm JOa hmoB©b.

eodQ> Og§ Ogm Odi `oV Jobm. Vg Vgo bmoH$ CËgyH$ hmoV Jobo Am{U nwT>o nwT>o gaH$m`bm bmJbo. ‘¡XmZm^dVr XmoarM§ H$S§> Ho$bob§

Page 30: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

29eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

hmoV§. Vo H$S§> Va Ho$ìhmM ‘moSy>Z nS>b§ hmoV§. bmoH$m§Zm AS>dÊ`mMm ñd`§godH$ à`ËZ H$aV hmoVo; nU JXuÀ`m aoQ>çmnwT>o Ë`m§M§ H$mhr EH$ MmbV ZìhV§. Ioi eodQ>mbm Ambm Am{U Xwgè`m ~mOybm AmVm EH$Q>o ‘ohVm Cabo hmoVo. gd© H$mhr AmVm Ë`m§À`m EH$Q>çmda Cab§ hmoV§. Vo ñdmar H$ê$Z naV Ambo Va Ë`m§Mm nj ~mOy CbQ>dy eH$V hmoVm. ZgVm nam^dmMr ‘mZhmZr ñdrH$mê$Z Ë`m§Zm naVmd§ bmJUma hmoV§. Vo MT>mB© H$ê$Z Joë`mda OodT>çm IoimSy>§Zm ñne© H$aVrb VodT>çm§Zm ~mX Omhra Ho$ë`m OmUma hmoV§ Am{U Ë`m§À`m njmVë`m VodT>çmM bmoH$m§Zm IoimV `oVm `oUma hmoV§. gdmªMo S>moio ‘ohVmda bmJbo hmoVo. ‘ohVm MT>mB©gmR>r {ZKmbo. àojH$m§Zr MmohrH$Sy>Z ‘¡XmZ Koab§. CËgyH$Vm namH$moQ>rbm nmohm|Mbr. ‘ohVm ‘mÌ AË`§V em§VVoZo MT>mB©da {ZKmbo. Ë`m§À`m hmbMmbr à‘mUoM àojH$m§À`m hmbMmbr hmoV hmoË`m. ‘ohVmZr MT>mB© Ho$br Vgo {‘Pm© ‘mJo ‘mJo gaH$m`bm bmJbo. {‘Pm©Mr Q>r‘ g§KQ>rV hmoVr Ë`m‘wio ‘ohVmZm Hw$Ur ghOmghOr gmnS>V ZìhV§. ‘ohVm Ë`m§À`mM nmQ>uVrb H$‘rV H$‘r nmM ghmOUm§Zm Var CR>dy eH$Vrb Ag§ gdmªZm dmQ>b§ hmoV§; nU AmVm ‘mÌ Ë`m§À`mV {Zamem ngam`bm bmJbr.

AMmZH$ {‘PmªZr CS>r ‘mê$Z ‘ohVmMr H§$~a nH$S>br Am{U ‘ohVm Ë`m§À`m nH$S>rVyZ gwQ>m`Mr YS>nS> H$ê$ bmJbo, VgoM {‘Pm©bm nmQ>rH$So> AmoTy> bmJbo. bmoH$m§V Ë`m‘wio EH$X‘ Omoe ngabm. àojH$ EdT>o IoimÀ`m ‘¡XmZmOdi Ambo, H$s IoimSy> H$moU Am{U àojH$ H$moU g‘OU§ H${R>U Pmb§. AmVm {‘Pm© Am{U ‘ohVm m§À`mV ‘ëb`wÕ gwê$ Pmb§. {‘Pm©À`m nmQ>uVë`m åhmVmè`m§Zrhr EìhmZm ‘ohVmbm nH$Sy>Z R>odm`Mm à`ËZ Mmbdbm. ‘ohVm O{‘Zrda Jßn nSy>Z am{hbo. Ë`m§Zr WmoS>m hmV bm§~dyZ nmQ>rbm ñne© Oar Ho$bm Var AZoH$ ‘mUg§ CRy> eH$V hmoVr; nU {‘Pm© Ë`m§À`m ‘mZoda ~gbo hmoVo. ‘ohVmM§ Vm|S> Am{U S>moio bmbbmb Pmbo hmoVo. A§Jmda Q>mHy$Z Ë`m§Zm Xm~yZ R>odb§ hmoV§.

‘mbVr Ë`m§À`mOdi OmD$Z åhUmbr, ""{‘Pm© ho Vw‘M§ IoiU§ ’o$`a Zmhr!''

{‘Pm©Z§ ‘ohVmÀ`m ‘mZoda EH$ R>mogm bJmdbm Am{U åhUmbo, ""Omon`ªV ho "habmo' Ag§ åhUUma Zmhr, Vmon`ªV ‘r `m§Zm gmoS>Uma Zmhr.''

nwT>o `oV ‘mbVr åhUmbr, ""Ë`mgmR>r Vwåhr Ë`m§À`mda Aer O~aXñVr Zmhr H$ê$ eH$V.''

""{~bHw$b H$ê$ eH$Vmo.'' ‘ohVmÀ`m nmR>rda CS>r ‘maV {‘Pm© åhUmbo.

""Vwåhr Ë`m§Zm X‘ VmoS>m`bm gm§Jm, ‘r Ë`m§Zm gmoS>Vmo.''‘ohVmZ§ naV CR>Ê`mMm EH$ à`ËZ Ho$bm Voìhm {‘Pm©Z§ naV Ë`m§Mr

‘mZ Xm~yZ Yabr {‘Pm©Mm hmV Yê$Z ‘mbVrZ§ AmoT>Ê`mMm à`ËZ Ho$bm Am{U Vr åhUmbr, ""hm Ioi Zmhr, eÌyËd Amho!''

""eÌyËd Va eÌyËd Agy Úm!''""Va Vwåhr gmoS>Uma Zmhr?''Zo‘H§$ Ë`mM doiog H$m` KS>b§ Hw$Umbm H$ib§hr Zmhr. ‘ohVm

AMmZH$ CR>bo Am{U nim`bm bmJbo. Vo nmhÿZ hOmamo àojH$m§Zm Q>moß`m Am{U ’o$Q>o CS>dbo. ho H$g§ H$m` KS>b§ Hw$Umbm H$ib§M Zmhr. {‘Pm©Z§ ‘ohVmbm CMbyZ Yab§ Am{U em{‘`mÝ`mH$So> Zobo. àojH$m§À`m Vm|S>mV hoM eãX hmoVo, ""S>m°ŠQ>agmho~ qOH$bo.'' `m AMmZH$ ~mOr

CbQ>Ê`mZ§ àojH$ AM§{~V Pmbo. àË`oH$OU ‘ohVmÀ`m {OÔrM§ Am{U {MdQ>nUmM§ H$m¡VwH$ H$aV hmoVo.

gd© ‘OyamgmR>r g§Ìr AmYrM ‘mJdyZ R>odÊ`mV Ambr hmoVr. àË`oH$mbm EHo$H$ g§Ì XoD$Z naV nmR>dÊ`mV Amb§. em{‘`mÝ`mV nmhþÊ`mgmR>r MhmnmÊ`mMr ì`dñWm H$aÊ`mV Ambr hmoVr. {‘Pm© Am{U ‘ohVm Am‘Zogm‘Zo ~gbo Am{U ‘mbVr ‘ohVmÀ`m eoOmar ~gbr hmoVr.

‘ohVm åhUmbo, ""‘bm AmO EH$ ZdrZ AZw^d Ambm. EH$m órMr CÎmoOZm nam^dmM§ ê$nm§Va {dO`mV H$ê$ eH$V§.''

‘mbVrH$So> nmhV {‘Pm© åhUmbo, ""Añg Amho Va! VarM ‘bm Amü`© dmQ>V hmoV§, Vwåhmbm AMmZH$ EdT>m Omoa Hw$Ry>Z Ambm!''

H$mhr H$mi {‘Ìm {‘Ìm§À`m Jßnm Pmë`m Am{U Ë`mZ§Va EHo$H$mZ§ aOm KoVbr. Cabo {‘Pm© Am{U ‘ohVm. XmoKm§M§ A§J ‘mVr Am{U Km‘mZ§ ^ab§ hmoV§. Voìhm Ë`m§Zm Am§Kmoi H$am`Mr hmoVr. Jmo~aZ§ nmUr H$mRy>Z AmUb§ Am{U ‘J XmoKm§Zr Am§Kmoir Ho$ë`m. XmoKm§V H$mhr doi b½Zmdê$Z Jßnm Pmë`m Am{U ‘ohVmZr {‘Pm©Mr aOm KoVbr. EìhmZm gm`§H$mi Pmbr hmoVr. {‘Pm©Z§ nm{hb§, Voìhm Ë`m§À`m bjmV Amb§, H$s BVa ‘Oya Jobo Var Jmo~a PmS>m§Zm nmUr XoV hmoVm. Voìhm {‘Pm© Ë`mbm åhUmbo, ""Om AmVm CÚm naV `oerb?''

Jmo~aZ§ Ë`m§Zm MmMaV MmMaV {dMmab§, ""‘bm ZmoH$ar H$am`Mr BÀN>m Amho ‘mbH$?''

""‘J ZmoH$argmR>r ‘rM Vwbm R>oD$Z KoVmo!''""{H$Vr nJma XoUma ‘mbH$?''""Vw ‘mJerb VodT>m!''""‘r H$m` ‘mJUma ‘mbH$? Vwåhr Úmb Vmo KoUma!''""n§Yam én`o XoB©Z. ‘mÌ ‘ohZV H$amdr bmJob.''Jmo~a H$ï>mbm Km~aV ZìhVm. nJma {‘imbm Va AmR>hr àha H$m‘

H$am`bm Vmo V`ma§M hmoVm. ""‘bm {OWo OmJm {‘iob {VWo am{hZ.''""R>rH$ Amho, OmJoMr ì`dñWm ‘r H$aVmo. `m PmonS>rV§M EH$m

H$monè`mV amhm.'' Jmo~abm Va Og§ H$mhr ñdJ©M {‘imbm.

H«$‘e:- AZ§V C‘arH$a

ZmZc noR>, na^Ur -431401. ‘mo. 9890396657��

Page 31: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

30 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

eoVH$as g§KQ>ZoMm ‘yb^yV {dMma ñdm‘r am‘Xod ~m~m d Ë`m§À`m ghH$m`mªZm g‘OmdyZ gm§JÊ`mgmR>r {XZm§H$ 8 Am°JñQ> 2011 Vo 13 Am°JñQ> 2011 Xaå`mZ nV§Obr `moJnrR>, h[aÛma `oWo Pmboë`m "‘§WZ' {e{~am‘Ü`o ^mJ KoÊ`mgmR>r eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m dVrZo lr. dm‘Zamd MQ>n `m§À`m ZoV¥ËdmImbhr EH$ JQ> Jobm hmoVm.

Ë`m§À`m gmo~V gd© lr. adr Xodm§J, A{Zb KZdQ>, am‘ Zodbo, JwUd§V nmQ>rb, OJXre ~m|So>, {‘qbX Xoenm§So>, gm¡. gamoOVmB© H$merH$a, gm¡. e¡bOm Xoenm§So> AmXr ZoVo hmoVo.

‘§WZ {e{~amV g§KQ>ZoMm {dMmam§Mr à^mdrnUo ‘m§S>Ur H$aÊ`mV Ambr. bdH$aM XoemVrb gd© eoVH$ar g§KQ>Zm§Mr EH$Ì ~¡R>H$ KoD$Z g‘mZ H$m`©H«$‘ R>a{dÊ`mV `oB©b d

eoVr‘mbmbm amñV ^md VgoM H$O©‘wº$sg{hV AZoH$ ‘mJÊ`m§gmR>r Xoe nmVirdarb Am§XmobZ

N>oS>Ê`mV `oUma Agë`mMr eŠ`Vm {Z‘m©U Pmbr Amho.

‘w§~B©Vrb "MVwa§J à{Vð>mZ' g§ñWoÀ`m `mdfuÀ`m gm‘m{OH$ joÌmgmR>r Agboë`m "OrdZJm¡ad' nwañH$mamgmR>r, {ZdS> g{‘VrZo eoVH$ar g§KQ>ZoMo ZoVo lr. eaX Omoer `m§Mr {ZdS> Ho$br Amho. ^maVmgma»`m eoVràYmZ XoemV, gd©Xya ngaboë`m eoVH$è`m§Mr ‘moR>r g§KQ>Zm ~m§YÊ`mMm Am{U Ë`m§À`m eoVr{df`H$ ~hþ{dY àíZm§Mr VS> bmdÊ`mgmR>r H¥$Vrerb Midi C^maÊ`mMm Omo Ü`mg lr. eaX Omoer m§Zr Am`wî`^a Yabm, Ë`mgmR>r AWH$ à`ËZ Ho$bo, Ë`m Ë`m§À`m OrdZÜ`o`mMm Am{U Ë`mgmR>r `m§Zr Ho$boë`m AWH$ n[al‘r H$m`m©Mm Am‘ g‘mOmV’}$ gm‘m{OH$ OmUrdoVyZ H¥$VkVmnyd©H$ Jm¡ad ìhmdm, `m ^mdZoZo MVwa§J à{Vð>mZÀ`m `§XmÀ`m gm‘m{OH$ OrdZJm¡ad nwañH$mamgmR>r lr. eaX OmoetMr {ZdS> H$arV Agë`mMo {ZdS> g{‘VrZo Amnë`m nÌH$mV åhQ>bo Amho. eoV‘mbmbm dmOdr ^md {‘imdm, eoVH$è`m§À`m Ý`mæ` ‘mJÊ`m ‘mÝ` ìhmì`mV, Ë`m§À`m àíZm§Mm gmH$ë`mZo {dMma H$aUmao gm{hË` àñV¥V H$ê$Z g‘mO‘ZmV eoVH$ar ~m§Ydm§{df`r OmJ¥Vr {Z‘m©U ìhmdr, VgoM J«m‘rU

‘{hbm§hr g§K{Q>V hmoD$Z H$m`©aV ìhmì`mV Aem ~rOñdénr g‘mOH$m`m©Mm {dMma, `m {ZdS>r‘mJo Agë`mMo g{‘VrZo åhQ>bo Amho.

S>m°. AéU {Q>Ho$H$a `m§À`m AÜ`jVoImbrb, S>m°. X. Zm. YZmJao, S>m°. VmË`mamd bhmZo, S>m°. {dZ` ghò~wÕo, lr. A{dZme Y‘m©{YH$mar, lr. gwYra OmoJioH$a Am{U gm¡. à’w$„m S>hmUyH$a `m ‘§S>itZr `§XmÀ`m 21ì`m OrdZJm¡ad nwañH$mamÀ`m {ZdS> g{‘VrMo H$m‘H$mO nm{hbo.

‘mZnÌ, gÝ‘mZ{MÝh Am{U EH$ bj én`o Ago nwañH$ma ñdén Agbobm hm OrdZJm¡ad nwañH$ma `mnydu gm‘m{OH$ joÌmgmR>r lr‘Vr B§{Xam~mB© VWm ‘mder hi~o (1992), S>m°. B§Xw‘Vr JmodY©Z nm[aI (1995), lr‘mZ nm§Sw>a§JemñÌr AmR>dbo (1999) Am{U lr‘mZ ZmZmOr Xoe‘wI (2003) Am{U gm¡. gmYZmVmB© Am‘Q>o (2007)

`m ‘mÝ`dam§Zm XoÊ`mV Ambm Amho.hm nwañH$ma ñdrH$maÊ`mg lr. eaX Omoer `m§Zrhr gmZ§X g§‘Vr

{Xbm AgyZ {S>g|~a 2011 ‘Ü`o ‘w§~B©V hmoUmè`m MVwa§J a§Jg§‘obZmV lr. Omoer `m§Zm Vmo àXmZ H$aÊ`mV `oB©b.

‘m. eaX Omoer ¶m§Zm "MVwa§J'Mm "gm‘m{OH$ OrdZJm¡ad nwañH$ma'

ñdm‘r am‘Xod ~m~m Am{U eoVH$ar g§KQ>Zm ~¡R>H$

Page 32: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

31eoVH$ar g§KQ>H$ 6 gßQ>|~a 2011

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

erVc amOmo~m (gm§Jcr) : ‘hmamï´>mVrc ghH$mar gmIa H$maImݶm§Mo H°$JZo Ho$coë¶m Am°S>rQ>‘ܶo CKS> Pmcoë¶m H$moQ>çdYr ê$n¶m§À¶m ^«ï>mMma Am{U J¡aì¶dhmamg§X^m©V ~wYdma {X. 24 Am°JñQ> 2011 amoOr XrZmZmW ‘§JoeH$a ZmQ>çJ¥h, gm§Jcr ¶oWo Xþnmar eoVH$ar n[afX KoʶmV Amcr.

n[afXoÀ¶m AܶjnXr g§KQ>ZoMo H|$Ðr¶ Aܶj adr^mD$ Xodm§J hmoVo. Va à‘wI ‘mJ©Xe©H$ nmhþUo lr. AemoH$ Hw$cH$Uu (nwUo) ho hmoVo.

¶mdoir ~mocVmZm lr. adr Xodm§J åhUmco H$s, H°$JÀ¶m Am°S>rQ>Zwgma ghH$mar gmIa H$maImݶm‘ܶo gw‘mao 25 hOma H$moQ>r én¶m§Mm «ï>mMma Pmë¶mMo CKS> Pmco Amho. ¶m ^«ï>mMmamV gm‘rc Agcoco cmoH$ AmVm Vwé§JmV ZmhrV, Va ‘§{Ì‘§S>i {dYmZg^m, cmoH$g^oV AmhoV. ˶m§Zm {ejm hmoʶmgmR>r Amåhr H$Q>r~Õ AmhmoV. ˶m§À¶mda ’$m¡OXmar JwÝho XmIc H$aʶmMr ‘mJUr amÁ¶mMo gmIa Am¶w³V (nwUo) ¶m§À¶mH$S>o H$ê$Z H$madmB© Z Pmë¶mg Am¶wº$mc¶mcm eoVH$ar ~o‘wXV KoamAmo KmcVrc. H°$JMm n{hcm [anmoQ>© 2008 ‘ܶo à{gÕ Pmcm. 3 df} Pmcr Var ^«ï>mMmamg O~m~Xma cmoH$m§Zm {ejm XoʶmMr H$madmB© KS>cr Zgë¶mZo ¶m gJù¶mcm gmIa Am¶wº$ d ‘§{Ì‘§S>i O~m~Xma AmhoV. Am¶wº$m§Zr H$madmB© Z Ho$ë¶mg gmIa Am¶wº$mc¶ ’$moS>ʶmMo Am§XmocZmMo ZoV¥Ëd A{Zc KZdQ> ho H$aVrc. àW‘V: Am¶wº$mc¶mg KoamAmo Am§XmocZ {X. 2 Am°³Q>mo~a amoOr ‘hmË‘m Jm§Yr O¶§Vr {XZr nwUo ¶oWo KoʶmV ¶oUma Amho.

à‘wI nmhþUo lr. AemoH$ Hw$cH$Uu åhUmco, H°$JÀ¶m Ahdmcmà‘mUo à˶oH$ gmIa H$maImݶmda gamgar 150 H$moQ>r én¶o H$O© Amho. ghH$mamVrc Mm§Jco ì¶dñWmnZ Agcoë¶m H$maImݶm§Mr H$O} g§nyZ 30 Vo 100 H$moQ>r én¶o {e„H$ AgUmao Ho$di 4-6 H$maImZo AmhoV. ~è¶mn¡H$s 30 H$maImZo gmoS>co Va 170 H$maImZo H$Om©V ~wS>ë¶mZo {dH$m¶À¶m cm¶H$sMo AmhoV. gd© H$maImݶm§Mo ZoQ>dH©$ CUo nS>co Amho. amOH$s¶ ñdmWm©gmR>r JaOonojm XþßnQ>-{VßnQ> H$m‘Jma ^aco AmhoV. Vmo ~moOm D$g{~cmda Q>mH$cm OmVmo. H$maImݶm§À¶m ñQ>moAacm 10 df} nwaoc EdT>m ñnoAanmQ>©Mm ñQ>m°H$ AgVmZmhr XþßnQ>-{VßnQ> Xa cmdyZ ZdrZ IaoXr Ho$cr OmVo. gmIaogmR>r [aH$m‘o ~maXmZ cmIm|À¶m g§»¶oZo IaoXr hmoVo. ˶mVhr 10 én¶m§nmgyZ 32 én¶o à˶oH$s OmXm XamZo IaoXr Ho$ë¶mMo H°$JZo CKS> Ho$co Amho. ho gd© n¡go eoVH$è¶m§Mo

Agë¶mZo hm EH$ H$H©$amoJ Pmcm Amho. eoVH$è¶m§Zr H$maImݶm§À¶m X¡Z§{XZ ì¶dhmamV cj KmVco nm{hOo. eoVH$ar ‘m¶m gmo~V Amco Va AOyZhr ^«ï>mMma ‘r da H$mT>oZ.

¶mdoir eoVH$ar g§KQ>ZoMo ¶wdm AmKmS>r àXoemܶj g§O¶ H$moco åhUmco, H$s ^«ï>mMmamda A§Hw$e R>odʶmMo H$m‘ ghH$ma ‘§Ìmc¶mZo d gmIa Am¶w³V ¶m§Zr H$aUo JaOoMo hmoVo. eoVH$è¶m§À¶m D$g{~cmVyZ n¡go H$nmV H$ê$Z Am¶wº$mc¶mMr H$moQ>çdYr én¶m§Mr B‘maV ~m§YʶmV Amcr. Vo eoVH$è¶m§À¶m ZwH$gmZrMo H$maU ~Zë¶mZo Vo AmVm noQ>dco nm{hOo. ¶mdoir H$moco ¶m§Zr gmIa H$maImZo d ghH$ma ‘§Ìr hf©dY©Z nmQ>rc ¶m§À¶mer gmQ>ocmoQ>o H$aUmè¶m ZH$cr eoVH$ar Zo˶m§da H$S>mSy>Z Q>rH$m Ho$cr. ga˶m JirV h§Jm‘mgmR>r nwUo, Ah‘XZJa, gmocmnya, Cñ‘mZm~mX ¶m {Oëøm§Vrc CgmMm n{hcm A°S>ìhmÝg~m~V VS>OmoS> Ho$cr; na§Vw eoVH$è¶m§Zm n¡go {‘imcoM ZmhrV. ¶m‘wio eoVH$è¶m§Mr ’$gdUyH$ Pmcr. ¶mMm Om~ eoVH$è¶m§Zr ¶m ZH$cr Zo˶m§Zm {dMmacm nm{hOo.

¶mdoir A{Zc KZdQ> åhUmco H$s, ZJa {Oëøm‘ܶo ‘moO³¶mM Kamʶm§À¶m Vmã¶mV ghH$mar g§ñWm AgyZ Aem g§ñWm MoAa‘Z, g§MmcH$nXo hr ¶mM KamʶmV AmhoV. H$ï> eoVH$è¶m§Zr H$ê$Z eoV‘mc {nH$dm¶Mm ‘cB© ‘mÌ nwT>mè¶m§Zr Im¶Mr Agm ghH$ma Am‘À¶m Cn¶moJmMm Zmhr. ¶m ghH$mamMr JaO Zmhr.

H$a‘mù¶mMo JUoe ndma åhUmco, n§T>anyamVrc {dÇ>cmcm ~S>ì¶m§Zr Koaco, ˶mà‘mUo ghH$mamcm ^S>ì¶m§Zr Koaco Amho. ¶m ^S>ì¶m§Zm Vmù¶mda AmUʶmgmR>r eoVH$ar g§KQ>Zm g‚m Amho.

¶m n[afXoV O¶nmc ’$amQ>o ¶m§Zr eoVH$ar g§KQ>H$ nm{jH$mMo dJ©UrXma hmoʶmMo AmdmhZ Ho$co. {edmZ§X XaoH$a (gmocmnya), kmZXod gHw§$S>o (gmVmam), S>m°. Amßnmgmho~ H$X‘ (OmcZm), gm¡. C‚dcm ZaXo (H$moëhmnya), gm¡. ñdmVr d§Omio (gm§Jcr), e§H$a nyaH$a (Zm{eH$), A{Zc MìhmU (nwUo) ¶m§Mr mfUo Pmcr. eo. g§. gm§Jcr {Oëhmà‘wI erVc amOmo~m ¶m§Zr ñdmJV d gyÌg§MmcZ Ho$co. n[afXocm AOw©Z ~moamS>o (Zm{eH$), na‘oœa VioH$a (H$a‘mim), H$Sw>Aßnm nmQ>rc (OiJmd), A°S>. ZoVmOr JaOS> (Cñ‘mZm~mX), ~m~yamd hmS>moio (cmVya), ~m~yamd ‘JXÿ‘ (H$moëhmnya), ho‘§VHw$‘ma (a¶Vy g§K-H$Zm©Q>H$), E‘. Ho$. ‘mir, ZdZmW nm¡i, A„mCÔrZ O‘mXma, am‘M§Ð H$R>mgo, amdgmo Xidr,

ñdmhmH$mar ghH$mamda gm§Jcr ¶oWo eoVH$ar n[afX

Page 33: शेतकरी संघटक-६ सप्टेंबर २०११

32 6 gßQ>|~a> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

n¡R>U : n¡R>U Vmcw³¶mVrc H$S>oR>mU ~w. {d{dY H$m¶©H$mar godm ghH$mar g§ñWoÀ¶m {ZdS>UwH$sV eoVH$ar g§KQ>ZoMo ‘amR>dmS>m {d^mJà‘wI lr. H¡$cmg Vdma ¶m§À¶m ZoV¥ËdmImcr 13 gXñ¶m§Mo {ZdS>UyH$ AO© XmIc Ho$co hmoVo. JmdmVrc Xþgè¶mhr EH$m JQ>mZo 17 C‘oXdmar AO© naV KoʶmÀ¶m {Xder {X. 22 Am°JñQ> 2011 amoOr {damoYr C‘oXdmamZo gd©À¶m gd© AO© {~ZeV© naV KoVco. ˶m‘wio eoVH$ar g§KQ>ZoMm eoVH$ar {dH$mg n°Zc 13 OmJm qOHy$Z {~Z{damoY {ZdSy>Z Amcm. ˶m‘wio JmdH$è¶m§V CËgmhmMo dmVmdaU {Z‘m©U Pmco. Xþgè¶m {Xder H$S>oR>mU ~w. ¶oWrc ‘hmcú‘r ‘§{XamV {dO¶r C‘oXdmamMm JmdH$è¶m§V’}$ gËH$ma H$aʶmV Amcm. ˶mdoir Pmcoë¶m gËH$mamg CÎma XoVmZm H¡$cmg Vdma ¶m§Zr gm§{JVco H$s, eoVH$ar hm H|$Ðq~Xÿ ‘mZyZ Amåhr cT>V Amcmo Amho AmVmhr gmogm¶Q>rÀ¶m d JmdmÀ¶m {dH$mgmgmR>r Amåhr H$Q>r~Õ AmhmoV. gd© g^mgX eoVH$è¶m§Zm doioda nVnwadR>m H$aUo, g§ñWoMo H$m¶m©c¶ {Z¶{‘V gwê$ R>odUo, ˶mM~amo~a g§ñWo‘m’©$V IV XþH$mZ d aoeZ XþH$mZ Mmcy

H$aUo ¶m H$m‘m§g àmYmݶ XoʶmV ¶oB©c. n°Zc {ZdSy>Z AmUʶmgmR>r JmdmVrc gd©M g^mgX eoVH$è¶m§Mo ghH$m¶© {‘imco ˶m‘wio gdmªMo EH$Xm gm‘yhrH$ Am^ma ‘mZyZ H$m¶©H«$‘ g§ncm. ¶m ~amo~a {dO¶r C‘oXdma lr. ‘XZ Vdma ¶m§Zrhr Amnco ‘ZmoJV 춳V Ho$co.

¶mdoir C‘oXdmar AO© ‘mJo KoVë¶mZ§Va {ZdSy>Z Amcoë¶m C‘oXdmam§‘ܶo gd©gmYmaU JQ>mV - lr. OJÞmW n§{S>Vamd Vdma, lr. ~§Sy> OJÞmW OmYd, lr. {edmOr am‘^mD$ Mm¡ao, lr. ^mD$gmho~ M§ÐH$m§V Vdma, lr. em{cdmhZ {^H$Zamd Vdma, lr. ‘XZ ~ÝgrYa Vdma, lr. H¡$cmg ^mD$gmho~ Vdma, Va {~Za H$O©Xma

JQ>mV lr. g§^mOr {edmOramd Vdma, ‘{hcm JQ>mV lr‘Vr Amem~mB© {Xcrnamd Vdma, AZw. OmVr/AZw. O‘mVr JQ>mV lr. ‘wHy§$X Y‘©amO dra, {d.O.^.O/{d.‘m.à. JQ>mV lr. JmoaI H$Mê$ Vino, BVa ‘mJmgdJu¶ JQ>mV lr. mD$gmho~ JUnV amD$V Am{U Xþ~©cKQ>H$ ¶m JQ>mV lr‘Vr N>‘Im~mB© OZmX©Z amR>moS> ho {ZdSy>Z Amco AmhoV.

M§ÐH$m§V d§Omio, AéU gmd§V, M§ÐH$m§V nmQ>rc, VmZmOr, MìhmU, emXÿ©c gH$io, ‘§Jcm nmQ>rc, d¥f^ nmQ>rc AmXr CnpñWV hmoVo. n[afXoMo g^mJ¥h H$m¶©H$˶mªZr IMyZ ^aco hmoVo.

n[afXoV g§O¶ H$moco ¶m§Zr ‘m§S>coco d EH$‘VmZo ‘§Oya Pmcoco R>amd Imcrcà‘mUo

1) ^ï>mMmamV gm‘rc Agcoë¶m ghH$mar gmIa H$maImݶm§Vrc d H°$JZo R>nH$m R>odcoë¶m§da ’$m¡OXmar JwÝho XmIc H$ê$Z «ï>mMmè¶m§Zm {ejm H$am.

2) gmIa H$maImZm ~§X H$mimVrc H$m‘Jmam§À¶m nJmamgmR>r CgmÀ¶m n¡em§VyZ H$nmV H$ê$ Z¶o.

3) ghH$mamVrc eoAg©Mm ‘moh Amåhr eoVH$ar gmoS>V AmhmoV.4) gmIa, ‘ir Am{U ~J°g ¶m§À¶m df©^amVrc {H$‘Vr cjmV

KoD$Z Am{U H$m¶©j‘ H$maImݶmMm à{H«$¶m IM© cjmV KoD$Z CgmMr

qH$‘V R>admdr. Vmo Xa ghH$mar d ImgJr H$maImݶm§Zr {Xcm nm{hOo, Z {Xë¶mg D$g{~c WH$~mH$s KmofrV H$ê$Z Amdí¶H$ dmQ>ë¶mg H$maImݶm§Mr Oár H$amdr. ˶m‘wio ^«ï>mMmar AH$m¶©j‘ amOH$s¶ cmoH$m§Mr gmIa CÚmoJmVyZ hH$mcnÅ>r H$amdr.

5) gmIa CÚmoJmdarc {Z~ªY hQ>dmdoV. gmIaoMo Xa amñV nmVirda R>odʶmMr H$miOr gaH$maZo ¿¶mdr.

6) ¶§Xm ~mOmamVrc gmIaoÀ¶m {H$‘Vr nmhVm 2011-12 h§Jm‘mV Cgmcm à{VQ>Z EH$aH$‘r 2100 én¶o n{hcr CMc {‘imdr.

7) ‘mJrc dfuMr n{hcr CMc R>aë¶mà‘mUo Z {Xcoë¶m d 2009-10 Mo ’$m¶Zc {~cmÀ¶m aH$‘m ËdarV Xoʶmg ^mJ nmS>mdo AݶWm ghH$ma ‘§Ìr d gmIa Am¶wº$ ¶m§À¶m {damoYmV Vrd« Am§XmocZ.

8) CgmMo joÌ ‘¶m©XrV R>ody.>

H$S>oR>mU gmogm¶Q>rda eoVH$ar g§KQ>ZoMm n°Zc {~Z{damoY {dO¶r

lr. H¡$cmg Vdma

eoVH$ar g§KQ>H$ pñWa {ZYrlr. ‘mYd^mD$ H$ma^mar nmoQ>o é. 1000‘w. nmo. gB©, Vm. {Z’$mS>, {O. Zm{eH$.

¶mnydu O‘m {ZYr é. 62,200

pñWa {ZYr EHy$U a¸$‘ = é. 63,200

gd© XoUJrXmam§Mo ‘Z:nyd©H$ Am^ma.

pñWa {ZYrgmR>r OmñVrV OmñV gmhmæ¶ H$amdo Ago AmdmhZ H$aʶmV ¶oV Amho.- H$m¶©H$mar g§nmXH$