शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

33

Upload: gangadhar-mute

Post on 22-Mar-2016

256 views

Category:

Documents


15 download

DESCRIPTION

शेतकरी संघटक वर्ष 28 । अंक 13 । 6 ऑक्टोबर 2011

TRANSCRIPT

Page 1: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११
Page 2: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

1eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

df© 28 & A§H$ 14 & 21 Am°³Q>mo~a 2011

g§nmXH$gwaoeM§Ð åhmÌo�........................................................................

H$m`©H$mar g§nmXH$lrH$m§V C_arH$a�........................................................................

g„mJma g§nmXH$S>m°. ‘mZd|Ð H$mMmoioS>m°. {JaYa nmQ>rc�........................................................................

gmhmæ¶H$ g§nmXH$kmZoída eocma�........................................................................

‘wIn¥ð>/A§H$ ‘m§S>UrlrH$m§V PmS>o�........................................................................

dm{f©H$ dJ©Ur : { 200 Ho$di

(Q>rn : dJ©UrXmam§Zr A§H$m§g§~§Yr VH«$ma Agë¶mg

Imcrc nζmda H$m¶m©c¶rZ doioV g§nH©$ gmYmdm.)

g§nH©$ : H$m ©H$mar g§nmXH$, nm{jH$ eoVH$ar g§KQ>H$,

OZeŠVr dmMH$ Midi, 244-g_W©ZJa,

Am¡a§Jm~mX-431001-31, \$moZ … 0240-2341004.

B©_oc : [email protected]

�........................................................................

�hm A§H$ ‘mcH$ naXoer ‘mohZ {~hmarcmc ¶m§À¶mgmR>r g§nmXH$, _wÐH$, àH$meH$ åhmÌo gwaoeM§Ð nr., ‘w.nmo. Am§~oR>mU, Vm. IoS>, {O. nwUo 410501 `m§Zr CX¶ E§Q>aàmB©Oog, 70 gr, gpìh©g B§S>ñQ´>rO Q>mD$Z g|Q>a, {gS>H$mo, Am¡a§Jm~mX 431003 `oWo N>mnyZ OZeŠVr dmMH$ Midi, "{nZmH$', g_W©ZJa, Am¡a§Jm~mX-431001-31 oWo àH$m{eV Ho$cm. �A§H$mMr à{gÕr Xa _{hÝ`mÀ`m 6 d 21 VmaIocm. �A§H$mVrc _Vm§er g§nmXH$ gh_V AgVrcM Ago Zmhr.

_yë` : { 10

A§Va§J‘wÔm"nrH$ ~{hîH$mamMo' Zdo Am§XmocZYZ§O¶ Hw$cH$Uu ..............................................................3AmOH$mceoVrMo H$moc‘S>Vo AW©H$maU Am{U ~hþamï´>r¶ H§$nݶmkmZoída eocma ................................................................6{XemAOyZhr doi Jocr Zmhr‘m. adr Xodm§J .................................................................8AmR>dUJocm ‘mohZ Hw$UrH$S>o!‘m. adr Xodm§J .............................................................10H$m°‘Z Zm°Z goÝgXm[aÐç aofoMr X[aÐr MMm©gwYmH$a OmYd ............................................................12ñdmV§Í¶ñdÀN> g‘¥Õ OrdZ- nydm©Y©{dZ¶ hS>uH$a ..............................................................15c{cVqgXIoS>À¶m Amoì¶m§‘Yrc {OOmD$lrH$m§V Xoe‘wI ...........................................................21{‘aMrMo Iiogm¡ gm¡ Mwho Im¶ Ho$!~m~y gm|JmS>çm ..............................................................26A{^OmV dmL²>‘¶ JmoXmZ‘yi coIH$ : ‘wÝer ào‘M§X, AZw. AZ§V C‘arH$a ..............28

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm ...................................................32

Page 3: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

2 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

{dOoÀ¶m Q>§MmB©Zo ‘hmamï>M Zmhr Va A»Im Xoe h¡amU Pmcm Amho. hr Q>§MmB© Iar Agmo H¥${Ì‘ Agmo, {Z¶moOZmMr Agmo, H$s AOyZ H$emMr Agmo... Q>§MmB© Amho ho ‘mÌ Ia§! doJdoJir H$maUo, ¶m Q>§MmB©gmR>r {Xcr OmVmV. AmnU Vr gmar Iar ‘mZyV. àý Agm C^m amhVmo, hr Q>§MmB© Xÿa H$aʶmgmR>r H$m¶ H$am¶M§? ^anya à‘mUmV Pmcoë¶m nmdgm‘wio, gܶm gd©Ì eoVmV ‘moR>çm à‘mUmV nrH$ C o Amho. D$O}M§ ho Oo {had§ ê$n ‘moR>çm à‘mUmV eoVmV C § Amho ˶mÀ¶m~Ôc H$mhrhr {dMma H$aʶmg gaH$ma V¶ma Zmhr. ‘hmamï>mnwaV§ ~mocm¶M§ Pmë¶mg. CgmMo CËnmXZ àM§S> à‘mUmV hmoʶmMr e³¶Vm Amho. AmVmnmgyZM ¶m CgmÀ¶m ^mdmMm àý J§ ra ~ZV Mmccm Amho. eoVH$è¶m§Zr Ho$cocr ‘mJUr nwadU§ H$Xmnrhr e³¶ Zmhr. ho H$maImZXmam§Zm n §$ ‘mhrV Amho. Ia§ Va CgmnmgyZ gmIa Z H$mT>Vm, BWoZm°c H$mTy>Z ˶mnmgyZ D$O}Mo n¶m©¶r ómoV {H$Vr {Z‘m©U hmoVmV ho nmhUo OmñV JaOoMo Amho. noQ>mocMo Xa àM§S> dmT>coco AmhoV. ‘J, noQ>moc‘ܶo VwcZoZo ñdñV Am{U ñWm{ZH$ nmVirda CncãY Agcoco BWoZm°c {‘giʶmg nadmZJr H$m Zmhr? gܶm ’$º$ BWoZm°c (5%) {‘giʶmg nadmZJr Amho; hr ‘¶m©Xm dmT>dcr H$m OmV Zmhr. Zo‘H$s Hw$R>cr AmS>H$mR>r ¶m‘ܶo Amho. nmʶmgmR>r Oo n§n Mmcdco OmVmV. Á¶m ‘moQ>matMm Cn¶moJ hmoVmo, ¶mgmR>r {S>PocMm dmna hmoVmo. ‘J AmVmn¶ªV Ago g§emoYZ H$s Á¶mÛmao ¶m ‘moQ>mar BWoZm°cda MmcVrc H$m nwT>o ¶oD$ {Xco Joco Zmhr. ¶mda H$m g§emoYZ hmoV Zmhr qH$dm H$ê$ {Xco OmV Zmhr. Á¶m nÕVrZo N>moQ>çm ‘moR>çm Jmoï>tgmR>r ehar ^mJmV àM§S> àmoËgmhZ XoD$Z ‘XV Ho$cr OmVo. ¶mÀ¶m Zo‘H§$ CcQ> J«m‘rU mJmV ¶m gJù¶m Jmoï>r H$m ‘maë¶m OmVmV. AmO Va n[apñWVr Aer Amho, {nH$m§À¶m ê$nmZo eoVm‘ܶo {hadr drO C^r Amho Am{U BH$S>o àM§S> drOQ>§MmB©cm Vm|S> Úmdo cmJVo Amho. gmIaoMm ^md Kgacocm Amho. Am§Vaamï>r¶ ~mOmamV gmIaocm qH$‘V Zmhr. gmIa V¶ma Pmcr Var, {Vcm qH$‘V {‘iʶmMr e³¶Vm AmO Var Zmhr. ‘J H$emÀ¶m AmYmamda Cgmcm md {‘iy eH$Vmo. XþgarH$Sy>Z D$gVmoS> H$m‘Jmam§gmR>r ZoVo Am§XmocZ H$arV AmhoV. D$gVmoS> H$m‘Jmam§Mo àý Oa gmoS>dm¶Mo AgVrc, Va ˶mgmR>r naV CgmÀ¶m ^mdmer ¶oD$Z Wm§~md§ cmJV§. D$gVmoS>UrgmR>r ¶§Ìm§Mm Cn¶moJ H$ê$Z ¿¶mdm, Ag§ AmVm gJù¶m§ZmM dmQ>V Mmcc§ Amho. D$gVmoS>Ur hr A{Ve¶ {OH$sarMr ~m~ Amho. D$gVmoS>Ur H$aUmam ‘Oyahr ho H$m‘ ZmIwerZoM ñdrH$maVmo. Amnco KaXma gmoSy>Z {Mëë¶m{nëë¶m§Zm nmR>rer KoD$Z D$gVmoS>UrgmR>r ^Q>H$V amhUo ho H$moUmcmM ZH$mo Amho. ˶m‘wio Oa D$gVmoS>UrMr ¶§Ì§ Amcr, Va Vr gJù¶m§ZmM hdr AmhoV. ~a§ Á¶mcm D$gVmoS> H$m‘Jma åhUVmV, Vmo Var H$moU Amho? Va Vmo Aën yYmaH$ eoVH$arM Amho. O{‘ZrMo VwH$S>o hmoV AmH$ma N>moQ>m Pmcm. O‘rZ H$gU§ nadS>oZmg§ Pmc§. qgMZmMr Hw$R>crhr gmo¶ AmOhr ‘hmamï>mÀ¶m gÎma Q> o$ eoVO{‘Zrcm CncãY Zmhr. ‘J ho gJio eoVH$ar eoV‘Oya

~ZVmV Am{U ˶mVcmM EH$ dJ© D$gVmoS> H$m‘Jma åhUyZ JUë¶m OmVmo. ñdm^m{dH$M hm àý Aà˶jar˶m naV eoVrMmM hmoD$Z ~gVmo. ‘J eoVrMm àý Z gmoS>dVm D$gVmoS> H$m‘JmamMm àý gwQ>Uma H$gm? AmO gJù¶mV n{hë¶m§Xm JaO Amho - ‘hmamï>mÀ¶m N>mVrdaVr ~gcoë¶m ghH$ma ZmdmÀ¶m amjgmcm CR>dyZ cmdm¶Mr! Xgè¶mÀ¶m ‘whÿVm©da Á¶m amdUmMm nwVim Omië¶m OmVmo, Vg§ AmVm eoVH$è¶m§da Aݶm¶ H$aUmè¶m Am{U ˶m§À¶m ZmdmImcr emgZmMr àM§S> g~{gS>r cwQ>Umè¶m ghH$maê$nr amdUmMo {e„H$ Adeofhr OmiyZ Q>mH$ʶmMr {ZVm§V JaO Amho. Ooìhm eoVrVyZ emgZ Am{U n¶m©¶mZo ghH$ma nyU©nUo hÔnma hmoB©c VoìhmM, ‘moR>çm à‘mUmda eoVrV ^m§S>dc ¶oB©c. eoVr hr ’$³V AÞYmݶmMr Z amhVm, BVahr Jmoï>tgmR>r åhUyZ {gÕ hmoB©c. {dOogmR>r eoVr hr doJir H$ënZmhr amd~ë¶m OmB©c. Á¶mÀ¶mVyZ Iè¶m AWm©Zo eoVrMm åhUOoM n¶m©¶mZo J«m‘rU ^mJmMm Am{U EHy$UM ‘hmamï>mMm g‘à‘mUmV Am{U g‘VmocnUo {dH$mg gmYë¶m OmB©c! Á¶m eham§Zm àM§S> à‘mUmV drO cmJVo, ˶m§Vrc H$dS>rMmhr ^mJ ˶m ehamV V¶ma hmoV Zmhr Am{U ¶mM eham§Zm A{Ve¶ H$‘r à‘mUmV {dOoÀ¶m Q>§MmB©cm Vm|S> Úmdo cmJVo. ¶mÀ¶m Zo‘Ho$ CcQ> Á¶m {R>H$mUr D$O}Mr {Z{‘©Vr hmoD$ eH$Vo. ˶m gJù¶m J«m‘rU ^mJmcm D$Om© {Z‘m©U H$aʶmM§ nmn åhUyZ A§Ymamcm Vm|S> Úmd§ cmJV§. D$O}À¶m ~m~VrV Oa IoS>r ñd¶§nyU© hmoD$ eH$cr, Va ’$ma doJio {MÌ ñnï> hmoB©c. AmO EH$ ‘moR>m «‘ Agm nga{dcm OmVmo Amho, H$s gJio eoVH$ar ’w$H$Q> drO dmnaVmV, ˶m§À¶m drO n§nm§Zm ‘rQ>a Zmhr. AmH$S>o Q>mH$Uo hm IoS>çmVë¶m cmoH$m§Mm OÝ‘{gÕ A{YH$ma Amho. eoVH$ar Am{U gJimM J«m‘rU ^mJ åhUOo gaH$maMo OmdB© AmhoV. Ag§ ehamVë¶m cmoH$m§Zm dmQ>Vo. hm «‘ Xÿa H$aʶmgmR>rhr D$O}À¶m ~m~VrV ñd¶§nyU© IoS>çm§Mm {ZU©¶ ¶mo½¶ R>aoc. Oa eoVrVrc {haì¶m D$O}Mo ê$nm§Va {dÚwV D$O}‘ܶo H$ê$Z ˶mMm dmna eoVH$ar H$ê$ cmJcm qH$dm ˶mcm H$ê$ {Xë¶m Joc§ Va Vr EH$ ’$ma ‘moR>r H«$m§Vr R>aoc. AmO eoVH$è¶mcm ˶mÀ¶m Odirc g§gmYZm§Mm dmna nwaogm H$ê$ {Xë¶m OmV Zmhr. ˶mÀ¶m ‘mJm©V

¶oUmao AS>Wio ho àM§S> AmhoV. BVH§$M Zmhr, Va AmO XoIrc eoVH$è¶mcm gyS>~wÕrZo dmJdco OmVo. eoVH$è¶m§Mo nwÌ åhUdyZ KoUmao XmoZ doim ‘hmamï>mMo ‘w»¶‘§Ìr am{hcoco, gܶm H|$ÐmV ‘§Ìr Agcoco {dcmgamd Xoe‘wI Amnë¶m cmVyaÀ¶m H¥${f CËnÞ ~mOmag{‘Vr‘Yrc h‘mc, AS>Vo Am{U ì¶mnmè¶m§À¶m XmXm{Jarcm AOyZhr amoIy eH$coco ZmhrV. Am‘À¶m ‘m{hVrà‘mUo, {dcmgamd Xoe‘wIm§Mo dS>rc XJSw>Oramd Xoe‘wI ho AmS>Vo qH$dm ì¶mnmar ZgyZ eoVH$arM hmoVo.

~m yiJmdcm ˶m§Mr AmS>V ZgyZ eoVrM hmoVr. H$Xm{MV hr ‘m{hVr {dcmgamd Xoe‘wIm§ZmM gm§Jm¶Mr JaO Amho. hm àý ’$³V cmVyaMmM ZgyZ A»»¶m ‘hmamï>mMrM hrM n[apñWVr Amho. Á¶mÀ¶mdaVr Aݶm¶ AmnU H$aV AmhmoV ˶mÀ¶mM hmVmV Amnë¶m g‘ñ¶m§Mr Jwê${H$„r Amho ho H$Xm{MV BVa ZmJ[aH$m§Zm H$iV Zgmdo.

g§nmXH$s¶ * lrH$m§V C‘arH$a

eoVmV drO, gaH$macm ZrO

Page 4: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

3eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

XoemM§ Vm§Xi H$moR>ma ‘mZboë`m Am§Y« àXoemVrb H$mhr ^mJm§Vrb eoVH$è`m§Zr eoV‘mbmg {‘iUmè`m gw‘ma ‘yë`mÀ`m {ZfoYmMm AmJimM ‘mJ© {ZdS>bm`. Ë`m§Zr Iarn h§Jm‘mV Vm§Xi bmJdS>rbmM gwQ>r {Xbr`! eoVr CËnmXZmVbm IM© Am{U CËnÞ `mVrb V’$mdVrÀ`m {damoYmV amÁ`mÀ`m nyd© JmoXmdar {OëømVrb hV~b eoVH$ar `§Xm Vm§XimM§ nrH$M KoUma ZmhrV! Am§Y«À`m bhmZ d ‘Ü`‘ eoVH$è`m§Zr Adb§{~bobr "H«$m°n hm°{bSo>'gmaIr H$ënZm ZOrH$À`m ^{dî`mV amï´>r` H¥${f g§H$Q>mMr Mmhÿb R>ê$ eH$Vo.

eoV‘mbmÀ`m {H$‘mZ AmYma^yV ‘yë`mÀ`m ‘mJUrdê$Z Xoe^amVrb eoVH$è`m§‘m’©$V Am§XmobZ-‘moÀ¶m©gma»`m H$m`©H«$‘m§Mo Am`moOZ hmoVo; nU amÁ`mÀ`m Obg‘¥Õ nyd© JmoXmdar {OëømVrb eoVH$è`m§Zr ‘mog‘r nrH$ bmJdS>rgM gm‘yhrH$ ZH$ma Úmdm, `mdê$Z àíZmÀ`m Vrd«VoMr H$ënZm `mdr. "H$moZgr‘m a`Vy n[aajU g{‘Vr' `m MidirM§ ZoV¥Ëd H$aVo`. `m {OëømVrb EH$m N>moQ>çm eoVH$ar ‘oimì`mV "nrH$ gË`mJ«hm'Mr H$ënZm nwT>§ Ambr. eoOmaÀ`m npíM‘ JmoXmdar àm§Vm§Vrb eoVH$è`m§Zrhr Vr CMbyZ Yabr. Ë`m‘þi§ nÿd©-npíM‘ JmoXmdar {OëømVrb XmoZ bmI EH$a eoV O{‘Zrda `§Xm Vm§XimMr

bmJdS>M hmoUma Zmhr. AmVm Vob§JU-am`bgr‘m ^mJm§Vrb H$mhr eoVH$arhr Am§XmobZmV gm‘rb Pmbo AmhoV. O‘rZ H$gUmam ~{iamOmM H$Om©V ~þSÿ>Z g§nVmo`, `m ^mdZoVÿZ Am§Y« eoVH$è`m§Zr hr Q>moH$mMr ^ÿ{‘H$m KoVbr`. H$O©~mOmar hmoÊ`mnojm h‘mbr A{YH$ gmonr Agë`mMr eoVH$è`m§Mr mfm Ë`m§Mr AJ{VH$VmM àH$Q> H$aVo. amÁ`mVrb 84 Q>¸o$ eoVH$ar Hw$Qþ>§~m§^modVr H$Om©Mm {diIm Amho, ho `mg§X^m©V bjmV R>odm`bm hdo.

Am§Y« eoVH$è`m§À`m `m {ZU©`mMo {ZpíMV n[aUm‘ bdH$aM ñnï> hmoVrb; nU Ë`mMm VËH$mi ’$Q>H$m amÁ`mVrb H$mhr hOma eoV‘Oþam§Zm ~gÿZ {H$‘mZ VrZ bmI Q>Z Vm§Xÿi CËnmXZmda amÁ`mbm `§Xm nmUr gmoS>mdo bmJob. Am§Y«Vrb Vm§Xÿi bmJdS>rImbrb joÌmV

JVdfu 18 Q>¸o$ KQ> Pmbr hmoVrM.

"nrH$ gË`mJ«h'gmaIm J§^ra àíZ EH$m amÌrVÿZ V`ma Pmbobm Zmhr. eoVr CËnmXZ-{dH«$r à{H«$`o~m~V emgH$r`-àemgH$r`-amOH$r` ñVamdarb XrK©H$mbrZ CXmgrZ YmoaUm§Mm Vmo n[anmH$ hmo`. qH$~hþZm, Vm§Xÿi bmJdS>rg "gwÅ>r' XoV {ZfoY Zmo§X{dUmè`m Am§Y« {H$gmZm§À`m g‘ñ`m BVa amÁ`m§Vrb eoVH$è`m§nojm {Zamù`m ZmhrV.

"nrH$ ~{hîH$mamMo' Zdo Am§XmocZ

‘wÔm * YZ§O¶ Hw$cH$Uu

XoemM§ Vm§Xi H$moR>ma ‘mZboë`m Am§Y« àXoemVrb H$mhr ^mJm§Vrb eoVH$è`m§Zr eoV‘mbmg {‘iUmè`m gw‘ma ‘yë`mÀ`m {ZfoYmMm AmJimM ‘mJ© {ZdS>bm`.

Am§Y«mVrb H$mhr àm§Vm§nwaV§ ‘`m©{XV "nrH$ ~{hîH$mamM§' bmoU CÚm XoemV BVaÌ ngaë`mg ‘moR>mM AZW© AmoT>doc.

Am§Y«mVrc "H$moZgr‘m a¶Vw n[aajU g{‘Vr'À¶m Am§XmocZmMr I~a~mV!!

Page 5: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

4 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

eoVrdarb dmT>Vm IM©, eoV‘mbmMo AË`ën {dH«$r Xa d gmdH$mar nme ho àíZ ^maVr` H¥${fì`dñWoMo H|$Ðq~Xÿ hmoV. Am§Y«Vrb Á`m àm§Vm§Vrb XmoZ bmI EH$a eoVO‘rZ Vm§Xÿi bmJdS>r{dZm gÜ`m [aH$m‘r Amho, Vmo ^mJ Obg§nÞ Amho; nU {VW§hr ~r-{~`mUo-IVm§À`m dmT>Ë`m {H$‘Vr, AmH$membm {^S>bobo eoV‘OþarMo Xa Am{U gmdH$ma d bKþ{dÎm g§ñWm§Zr ‘m§S>bobm CÀN>mX, `m àm{V{Z{YH$ g‘ñ`m AmhoVM. OmoS>rbm Amg‘mZr g§H$Q>mMo XUHo$. Ë`m‘þi§ EH$ar 10 Vo 15 hOma én`m§M§ ZþH$gmZ gmogmd§ bmJV§, Agm amÁ`mVrb Vm§Xÿi CËnmXH$m§Mm Xmdm Amho.

Joë`m dfu EH$ q¹$Q>b mV {nH$mda 1300 én`m§Mm IM© Ambm Am{U hmVr Ambob§ CËnÞ hmoV§ 900 én`o! Am§Y« d BVaÌhr eoVr hm Agm AmV~Å>çmMm ì`dhma R>aVmo`. Vm§XimgmR>r {‘iUma§ {H$‘mZ AmYma^yV ‘yë` hm `m à{H«$`oVbm ‘w»` KQ>H$. AmO 75 {H$bmoÀ`m Vm§XimÀ`m nmoË`mMm amÁ`mVrb AmYma^yV ^md Amho é. 1110! Ë`mEodOr ñdm{‘ZmWZ g{‘VrZ§ {ZYm©[aV Ho$bobm Xa (é. 2042) bmJy ìhmdm, hr amÁ`mVrb eoVH$è`m§Mr ‘mJUr Amho. nVnwadR>m ho m àíZmM§ Xþga§ A§J. EHy$U CËnmXZ IMm©Vrb H$Om©nmoQ>r {‘iUmè`m aH$‘oM§ à‘mU 30 Q>¸o$M AgV§. Ë`m‘þi§ IM© {‘idUrgmR>r gmdH$ma dm bKþ{dÎm g§ñWm§Zm Odi Ho$ë`m {edm` eoVH$è`m§Zm n`m©` ZgVmo. {edm`, eoV‘Oþam§Mr gmd©{ÌH$ dmZdm AmhoM. H|$ÐmÀ`m amï´>r` J«m‘rU gþajm godm `moOZo‘wio eoV‘Oya {‘iU§ H$R>rU hmoV§`. YmÝ`mÀ`m A{V[aº$ CËnmXZm‘þi§ H¥${fì`dñWoda VmU {Z‘m©U hmoVmo`. `§Xm ‘mM©n`ªVÀ`m 12 ‘{hÝ`m§À`m H$mimV Am§Y«‘Ü`o 14.3 Xebj Q>Z Vm§XimM§ CËnmXZ Pmb§. Joë`m dfm©nojm Vo 1/3 nQ>rZ§ A{YH$ Amho! amÁ`mVrb gJù`m Vm§XimMr IaoXr emgH$r` g§ñWm§H$Sÿ>Z

hmoV Zmhr. Ë`m‘þi§ Am§Y« Vm§Xÿi CËnmXH$m§§Zm ‘mbmÀ`m CR>mdmgmR>r amBg {‘bg©da Adb§~ÿZ amhmd§ bmJV§. {‘bg©H$Sÿ>Z emgZ {ZYm©[aV {H$‘mZ AmYma^ÿV ‘ÿë` Vm§Xÿi CËnmXH$m§Zm {‘iV Zmhr. n[aUm‘r, eoVrnojm h‘mbr nadS>br, Aer amÁ`mVrb eoVH$è`m§Mr ‘Zmod¥Îmr ~Zbr`.

Vm§Xÿi bmJdS>rg ZH$ma XoUmè`m Am§Y«Vrb eoVH$è`m§À`m {ZYm©amMr åhUÿZM Jm§^r`m©Zo XIb ¿`m`bm hdr. H|$Ð emgZmM§ EH$ {deof à{V{ZYr ‘§S>i JmoXmdar {OëømMm Xm¡am H$ê$Z Job§. `m àíZmÀ`m Aä`mgmgmR>r amÁ` gaH$maZ§ {Zd¥Îm ‘þ»` g{Md ‘mohZ H$m§S>m `m§À`m AÜ`jVoImbr g{‘Vr Zo‘br. g{‘VrZ§ VmVS>rZ§ gmXa Ho$bobm Ahdmb amÁ` emgZmZo ZþH$VmM ñdrH$mabm`. Ë`mV ñdm{‘ZmWZ Am`moJmZ§ Vm§XimgmR>r {ZYm©[aV Ho$bob§ {H$‘mZ AmYma^yV ‘yë` XoÊ`mMr {e’$mag Amho. nrH$nÕVrV ~Xb, gaH$mar g§ñWm§H$Sÿ>Z Vm§Xÿi gmR>çm§Mr IaoXr, AmYma^yV ‘yë` Z XoUmè`m {‘bg©da H$madmB©, Aem gyMZmhr AhdmbmV AmhoV. Ë`m§Mr A§‘b~OmdUr H$er d Ho$ìhm hmoUma, hm àíZ AmhoM; nU H$m§S>m g{‘VrÀ`m {e’$magtZ§Vahr Iarn h§Jm‘mV Vm§Xyi bmJdS>rg gmoS>{MÇ>r XoÊ`mÀ`m {ZU©`mda eoVH$ar R>m‘ AmhoV. Vm§XimZ§Va D$g eoVrdarb IM©-CËnÞmVrb V’$mdVr‘þio CgmM§ nrH$ Z KoÊ`mMm {ZU©` amÁ`mVrb EH$m g§KQ>ZoZo ZþH$VmM Omhra Ho$bm`. gÜ`m amÁ`mVrb H$mhr àm§Vm§nþaV§ ‘`m©{XV "nrH$ ~{hîH$mamM§' bmoU XoemV BVaÌ ngaë`mg ‘moR>mM AZW© AmoT>dUma.

Am§Y« àXoemVrb nrH$ ~{hîH$mamZo H|$Ð d amÁ` emgZ; H¥${f VÁk Am{U H¥${f AW© g§ñWm `m§À`mnþT>o J§^ra AmìhmZ C^o Ho$bob§ Amho. Ë`mM ~amo~a, gÜ`m Am§Y«mVrb H$mhr àm§Vm§nþaVoM ‘`m©{XV

Page 6: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

5eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

Agbob§ ho g§H$Q> BVaÌ ngaÊ`mnÿdr©M Ë`mMm ~§Xmo~ñV hmoU§ Amdí`H$ Amho. Ë`m Ñï>rZo `m àíZmMr ì`már Am{U g‘J«VoM ^mZ R>odU§ Amdí`H$ hmo`. amÁ`mVrb hr g‘ñ`m EHy$UM H|$Ð d amÁ` emgZm§À`m H¥${f{df`H$ gXmof YmoaUm§Mm n[anmH$ Amho. qH$~hþZm, Amnë`m H¥${f{df`H$ YmoaUm§À`m An`emM§ Vo R>iH$, àmVr{Z{YH$ CXmhaU R>amd§.

AmO maVr` H¥${f g§emoYZ g§ñWm qH$dm amï´>r` ñVam§darb AZoH$ Zm‘d§V H¥${f VÁk Am§Y«mVrb nrH$ ~{hîH$mam~Ôb Omhra qMVm ì`º$ H$arV AmhoV. Vo AWm©VM `mo½` AmhoM; nU gmVmR> ‘{hÝ`m§nÿdr© amÁ`mÀ`m {H$Zmar ^mJm§Vrb eoVH$è`m§H$Sÿ>Z `m ~{hîH$ma `moOZoMo gþVmodmM Pmbo Voìhm amÁ` dm H|$ÐmVrb O~m~Xma g§ñWm dm ì`º$r¨Zm `m àíZmMo ñdê$n OmUÿZ Ë`mda VËH$mi Cnm` moOÊ`mEìhT>r Cg§V hmoVrM Hw$R>§!

Varhr, EH$ Jmoï> dmXmVrV Amho. amÁ` d H|$Ð emgZm§Vrb H¥${f{df`H$ YmoaUm§V gþgÿÌVm AmUë`m{dZm hm àíZ gþQ>Ê`mgmaIm Zmhr. CXm: gaH$ma dm gaH$mar g§ñWm§H$Sÿ>Z YmÝ` dgþbrMr h‘r Am{U `mo½` AmYma^yV ‘ÿë`m§Mr {ZpíMVr, hm BbmO `m ~m~V VÁkm§‘m’©$V gþM{dbm OmVmo`. YmÝ` dgÿbr Am{U AmYma^yV ‘yë`m§Mr h‘r ho XmoZ {df` AZþH«$‘o amÁ` d H|$ÐmÀ`m AIË`marV `oVmV. AmYma^ÿV ‘ÿë` {ZpíMVr H|$Ðr` YmoaUmMm ^mJ hmo`. Va YmÝ` dgþbr~m~V àË`oH$ amÁ`mMo ñdV§Ì YmoaU Amho. n§Om~ d N>ÎmrgJS>gma»`m amÁ`m§V E’$.gr.Am`. Am{U emgH$r` g§ñWm§H$Sÿ>Z Vm§XimMr WoQ> IaoXr hmoVo. Am§Y«‘Yrb Vm§Xi CËnmXH$m§Zm amB©g {‘bg©À`m bhar¨da {dg§~ÿZ amhmdo bmJVo. YmÝ` dgþbr~m~V åhUÿZM {d{dY amÁ`m§V EH$dmŠ`Vm hdr.

YmÝ` dgwbrerM {ZJS>rV Amho Vmo JmoXm‘m§À`m H$‘VaVoMm àíZ. YmÝ` gmR>çm§À`m Anþè`m ì`dñWoMm à^md YmÝ`

dgþbrda hmoVmo Am{U Ë`mMm A§{V‘V: ’$Q>H$m eoVH$è`m§Zm ~gVmo. åhUÿZ ‘J A{YH$ g§»`oZo JmoXm‘{Z{‘©Vr Amdí`H$ Amho. Ver {e’$maghr Am§Y«À`m H$m§S>m g{‘VrZo Amnë`m AhdmbmV Ho$br`. A{YH$ JmoXm‘ C^maUrgmR>r H|$Ð-amÁ`m§V gþgÿÌVm hdr. gm§Jm`Mm ‘þÔm EìhT>mM H$r Am§Y«mVrb nrH$ ~{hîH$mamÀ`m àíZmMm gdmªJrU Aä`mg g§~§{YVm§H$Sÿ>Z ìhmdm.

amÁ`mVrb nrH$ ~{hîH$mamMm àíZ AmVm amOH$r` njm§Zmhr gmo`rMm dmQÿ> bmJbm Amho. ^mOnMo amï´>r` AÜ`j amOZmWqgJ `m§Zr {H$Zmar ^mJm§Mm Xm¡am Ho$bm Am{U nrH$ ~{hîH$ma Am§XmobH$m§À`m ^oQ>r KoVë`m. M§Ðm~m~ÿ Zm¶Sÿ>§Zr hm àíZ amï´>r` nmVirda bmdÿZ YaÊ`mMr AmídmgZo {Xbr AmhoV. S>mì`m njm§Mo amï´>r` ZoVohr `oD$Z Jobo. OJZ‘mohZ aoÈ>rhr nrH$ ~{hîH$mamMo ^m§S>db H$aÊ`mÀ`m à`ËZm§V AmhoV.

‘mÌ, maVr` H¥${fì`dñWobm J«mgboë`m EH$m ‘ÿb^ÿV d ì`mnH$ g‘ñ`oM§ ñdê$n Am§Y«‘Yrb KQ>Zm§dê$Z CKS> Pmb§`. {VM§ doirM {ZamH$aU JaOoM§ Amho. N>moQ>çm-‘Ü`‘ eoVH$è`m§gmR>r eoVr {H$’$m`Vera am{hbobr Zmhr. Ver Vr ìhmdr `m {XeoZ§ XÿaJm‘r YmoaUo amï´>r` ñVamda am~{dÊ`mMr BÀN>meº$r gÎmmYmè`m§Zr XmIdm`bm hdr.

(X¡. ‘hmamï´> Q>mB©åg {X. 12 Am°³Q>mo. 2011 À¶m A§H$mV "amï´>r¶ g§H$Q>mMr Mmhÿc?' ¶m ZmdmZo àH$m{eV Pmcoë¶m coImMm hm {dñVm[aV ^mJ. ¶m coImVrc gd© N>m¶m{MÌo coIH$mZo h¡Xam~mX ¶oWyZ nmR>{dcr AmhoV.)

YZ§O¶ Hw$cH$Uuh¡Xam~mX.

[email protected] ��

amÁ` d H|$Ð emgZm§Vrb H¥${f{df`H$ YmoaUm§V gþgÿÌVm

AmUë`m{dZm hm àíZ gþQ>Ê`mgmaIm Zmhr. CXm:

gaH$ma dm gaH$mar g§ñWm§H$Sÿ>Z YmÝ` dgþbrMr h‘r Am{U `mo½` AmYma^yV ‘ÿë`m§Mr {ZpíMVr,

hm BbmO `m ~m~V VÁkm§‘m’©$V gþM{dbm OmVmo`. YmÝ` dgÿbr Am{U AmYma^yV ‘yë`m§Mr h‘r ho XmoZ {df` AZþH«$‘o amÁ` d H|$ÐmÀ`m AIË`marV `oVmV.

AmYma^ÿV ‘ÿë` {ZpíMVr H|$Ðr` YmoaUmMm ^mJ hmo`.

Page 7: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

6 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

B©ñQ> B§{S>¶m H§$nZr ^maVmV Amcr Am{U {~«Q>rem§Zm qhXÿñVmZMo emofU H$aʶmgmR>r EH$ ì¶dñWm ¶m H§$nZr‘wio V¶ma Pmcr. VoìhmnmgyZ H§$nZr åhQ>co, H$s ^maVr¶m§À¶m ‘ZmV YS>H$s ^aVo. gܶm naXoer H§$nݶmM ^maVmV H$ma^ma H$aVmV Ago Zìho, Va ^maVr¶ H§$nݶmhr naXoemV AJXr B§½c§S>, A‘o[aHo$VgwÕm H$ma^ma H$arV AmhoV. H$mhr H§$nݶm§Mr Va ¶wamon Am{U A‘o[aHo$À¶m eoAa~mOmamV Zm|X Pmcr Amho. Varhr 300 -350 dfmªnyduMr BñQ> B§{S>¶m H§$nZr Am{U emofU hr ^rVr ^maVr¶m§À¶m ‘ZmVyZ Jococr Zmhr. Amnco ‘X© ‘amR>o Ooìhm gømÐrÀ¶m H$S>oH$nmarV VcdmarZo Am{U {~N>ì¶mZo cT>V hmoVo, Voìhm BñQ> B§{S>¶m H§$nZrZo Amncm H$ma^ma OdiOdi g§nyU© [h§XþñVmZ^a nga{dcocm hmoVm. ˶m‘wiohr H$Xm{MV AmnU nwÝhm EH$Xm nmaV§Í¶mV OmD$ H$s H$m¶? Aer ^rVr ^maVr¶m§À¶m ‘ZmV AmOhr H$m¶‘ Amho.

1991 Z§Va OmJ{VH$sH$aUmcm gwédmV Pmë¶mZ§Va ñdXoerdmë¶m§Zr ˶mV- àdrU VmoJS>r¶m, ñdXoer ‘§M, ^mOn AmXtZr ñdXoerMm ’$ma ‘moR>m àMma Ho$cm. am‘ ‘§{XamÀ¶m C^maUr~amo~aM ñdXoerhr ^mOnÀ¶m AO|S>çmda hmoVr; nU gÎmoV Amë¶mZ§Va ‘§{Ì‘§S>imÀ¶m n{hë¶mM ~¡R>H$sV H$m±J«ogZo gwê$ Ho$coë¶m ImgJrH$aU, CXmarH$aU, OmJ{VH$sH$aUmÀ¶m YmoaUmV Amåhr Vgy^ahr ~Xc H$aUma Zmhr, Ago AQ>c {~hmatZr Omhra Ho$co. Amncr ñdXoer hr Aer H$MImD$ Amho. AmnU EH$mM doir AmYw{ZH$ H$mimV Am{U AS>rMeo-VrZeo dfmªnyduÀ¶m B{VhmgmV OJV AgVmo. Amnë¶m Vm|S>mV ñdXoerMm O¶Kmof Agcm Var ˶m O¶KmofmgmR>r dmnacr OmUmar gd© gmYZo A˶mYw{ZH$ Am{U naXoer AgVmV,

eoVrÀ¶m ~m~VrV {dMma H$am¶Mm Pmcm, Va XmoZ-VrZ joÌm§‘ܶoM OmJ{VH$sH$aU Am{U ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§Mm {eaH$md Pmcocm Amho. {~¶mʶm§À¶m H§$nݶm§‘ܶo H§$nݶm ^maVr¶ Agë¶m Var V§ÌkmZ ‘mÌ naXoer Amho. {~¶mUo Ho$di hm¶~«rS> H$am¶Mr hmoVr ˶mdoir Xoer V§ÌkmZhr MmcyZ Joco. H$maU Vr à{H«$¶m ’$maer {H$MH$Q> ZìhVr. AmVm ‘mÌ O¡d V§ÌkmZmMm Cn¶moJ CJdU j‘Vm, dmT>Uo H$sS> {Z¶§ÌU,

A{YH$ CËnmXZ ¶m§gmR>r H$aʶmV ¶oV Amho. ho g§emoYZ H$moʶm EH$m eoVH$è¶mcm AmncoM ‘mJrc dfuMo {~¶mUo WmoS>ogo ~ao {ZdSy>Z nwT>À¶m dfu dmnamdo Aer n[apñWVr Zmhr. O¡d V§ÌkmZmÀ¶m g§emoYZmgmR>r ‘moR>çm à‘mUmda d¡km{ZH$ gw{dYm, V§ÌkmZ, Hw$ec ‘wZî¶~i, ^m§S>dc ¶m§Mr JaO AgVo. ho ’$³V H§$nݶm§ZmM e³¶ hmoVo. Vohr EH$m H§$nZrcm e³¶ Zmhr åhUyZ ^maVr¶ H§$nݶm§Zm ^m§S>dc, ‘Zwî¶~i ñdV:Mo, Va V§ÌkmZ naXoer Agm ‘mJ© Adc§~dmdm cmJVmo. ˶mcmM AmnU ~hþamï´>r¶ H§$nݶm åhUVmo. EH$mM doir, AZoH$ Xoem§‘ܶo H$ma^ma H$aUmè¶m H§$nݶm§Zm ~hþamï´>r¶ H§$nݶm Ago åhQ>co OmVo.

Xoem‘ܶo ¶oUmao V§ÌkmZ ho ¶wamonr¶ Xoem§VyZ ¶oʶmgmR>r {H$‘mZ 20 df} cmJVmV, Ago AmnU åhUVmo. {VH$S>o dmnaʶmV ¶oUmè¶m ‘moQ>matMo g§JUH$mMo, {d‘mZm§Mo ‘m°S>oëg 20 dfmªZ§Va Amnë¶mH$S>o ¶oVmV. eoVrÀ¶m ~m~VrV Va ho A§Va 40 Vo 50 dfmªMo Amho. H°$ZS>m, A‘o[aH$m, a{e¶m, Bóm¶c ¶m Xoem§V H$mnyg doMUrgmR>r ¶§Ìm§Mm dmna 50 dfmªnydunmgyZ H$aVmV. Amnë¶mH$S>o Vo AÚmnhr Amcoco Zmhr. CVmad¶mcm cmJcoë¶m cmoH$m§Zm ˶m§À¶m ^yJmocmÀ¶m nwñVH$mV a{e¶mV Am{U A‘o[aHo$V ¶§ÌmZo H$mnyg doMUr Ho$cr OmVo ¶mMr {MÌo ˶m§Zr chmZnUr ~{KVë¶mMo AmR>dV Agoc. AÚmn Ago ¶§Ì maVmV Amcoco ZmhrV. n{ü‘ ‘hmamï´>mV gmIa H$maImݶm§Zr ‘Oya {‘iV ZmhrV åhUyZ D$gVmoS>Ur ¶§Ìo AmUcr AmhoV. ˶mcmhr EH$m ~mOycm ‘Oya {‘iV ZmhrV, eoVH$ar Amncm D$g ñdV: nyU©nUo VmoSy>Z H$maImݶmcm KmcyZ eH$V Zmhr, Aem n[apñWVrVhr {damoY Mmcy Amho. JìhmMo Iio hr ~m~ Joë¶m Mma-nmM dfmªV {XgoZmer Pmcr Amho. ~¡cm§Zr Iio cmdUo,

‘iUr H$aUo, dmhVyH$ H$aUo, ˶mZ§Va dmè¶mda amg C’$UUo ho Va AmR>doZmgo Pmco Amho. ˶mV ~Xc H$ê$Z dmè¶mda {dg§~yZ amhʶmEodOr gd©àW‘ CnUoa ho A{V¶e àmW{‘H$ ñdê$nmMo ¶§Ì cmoH$ {H$˶oH$ df© dmnaV hmoVo. Z§Va ˶mV ~Xc hmoD$Z EH$mM OmJr ‘{eZda MmcUmao W«oea gwê$ Pmco. AmVm H$moR>o gd© H$m‘o H$aUmao hmd}ñQ>a eoVmV {’$ê$ cmJco. eoVH$è¶m§Mo {H$VrVar H$ï> H$‘r Pmco. AOyZhr H$mhr gwYmaUm§Zm {damoY

eoVrMo H$moc‘S>Vo AW©H$maUAm{U ~hþamï´>r¶ H§$nݶm

kmZoída eocma

AmOH$mc * kmZoída eocma

H$mnyg KamV Hw$OUo, AÞYmݶ, gaH$mar JmoXm‘o, aoëdoñQ>oeZ BWo gS>Uo, nmdgmV {^OUo, hOmamo Q>Z gmIaoMo nmdgmZo nmUr hmoUo Ago ZwH$gmZ gam©g Mmcy Amho. ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§À¶m

hñVjonm‘wio ho gd© Wm§~y eHo$c; nU Z OmUmo Hw$Ur ñdXoerdmcm Xoe^³V Vw‘Mm ‘mcM ~hþamï´>r¶ H§$nݶm nidyZ ZoVrc, ˶m‘wio ˶m§À¶m ZmXr cmJy ZH$m, Ago eoVH$è¶m§Zm gm§Joc

Am{U gJù¶m§da nmUr ’o$arc.

Page 8: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

7eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

H$aUmao nyduÀ¶m Iù¶mMo JmoS>do JmVmZm {XgVmV. nydugmaIo AmVm Iio ZmhrV, ~¡c-~maXmZm Zmhr. ‘{hZm- ‘{hZm Iù¶mda MmcUmam ‘mUgm§Mm am~Vm Zmhr, ¶mMo ˶m§Zm ‘moR>o d¡få¶ dmQ>Vo. Ho$di EH$ ¶§Ì Amë¶m‘wio eoVH$è¶m§À¶m H$ï>m§‘ܶo ‘moR>m ’$aH$ nS>cm Amho.

AemM nÕVrZo ZdrZ V§ÌkmZ eoVr‘ܶo Amco Va eoVH$è¶mÀ¶m H$ï>m‘ܶo, CËnmXZmV Am{U dm¶m OmUmè¶m eoV‘mcm‘ܶo ‘moR>m ’$aH$ nS>Uma Amho. gd©M eoVH$è¶m§Mr gܶmVar ˶m§Mo ^co H$aVmo åhUUmè¶m§Zr ~hþamï´>r¶ H§$nݶm eoVrV CVaë¶m Va hiyhiy Vw‘À¶m eoVrMr ‘mcH$sM ˶m H$mTy>Z KoVrc, Aem àH$maMr {Xem^yc Mmcdcr Amho. eoVr‘ܶo ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§Zm eoVrMr ‘mcH$s eoVH$è¶m§H$S>oM R>odyZ H$m‘ H$aʶmg ‘moR>m dmd Amho. AÞà{H«$¶m CÚmoJmV ~hþamï´>r¶ H§$nݶm CVaë¶m Va, eoVr‘mcmMm ZmgmS>r hmoD$Z Am{U eoVH$è¶m§Zm Ho$di Amncm H$ƒm ‘mc {dH«$sgmR>r ZoUo ¶mda Cnm¶¶moOZm hmoD$ eH$Vo. CÚmoJmMm AW©M Agm Amho H$s, Zmed§V H$ÀÀ¶m ‘mcmMo A{YH$ Cn¶w³V Am{U {Q>H$mD$ n³³¶m ‘mcmV ê$nm§Va H$aUo. N>moQ>çm N>moQ>çm VwH$S>çm§V {dIwacoë¶m Am{U Hw$Qw>§~mV MmcUmè¶m eoVH$è¶m§Zm KmD$H$ à{H«$¶m CÚmoJ C^maUo e³¶ Zmhr.

¶mgmR>r Ho$cocm ghH$mamMm à¶moJ {H$Vr ’$gdm hmoVm Am{U ˶mV nwT>mè¶m§MoM H$go CIi nm§T>ao Pmco ho AmnU gmIa CÚmoJ Am{U gwV{Jaʶm§À¶m CXmhaUm§dê$Z ~KVmoM AmhmoV. eoVH$è¶m§À¶mM {IemVrc n¡go H$mTy>Z ˶mda S>„m ‘maUmè¶m nwT>mè¶m§nojm ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§Zr à{H«$¶m CÚmoJmV CS>r KoVcr Va, eoVH$è¶m§Zm eoVr‘mcmcm ^md {‘iʶmgmR>r {Z{üVnUo ’$m¶Xm hmoUma Amho. EdT>oM Zìho, ‘m°cgma»¶m ‘moR>çm XþH$mZm§VyZ eoVH$è¶m§Zm Amncm ‘mc {Z{üV ^mdmcm Am{U H$m¶‘ñdê$nr nwadʶmMr g§Yr {‘imcr, Var ˶m§Mo ^co hmoUma Amho, Agm à¶ËZ [acm¶Ýg ’«o$e ¶m ZmdmZo ^mÁ¶m, ’$io Am{U BVa à{H«$¶m Ho$cocr eoVr CËnmXZo ¶mgmR>r ‘moR>çm eham§VyZ [acm¶Ýg H§$nZr XmoZ dfmªnydu Ho$cm hmoVm. CÎmaàXoe‘ܶo ‘m¶mdVtZr- [acm¶Ýgcm Amåhr CÎma àXoemV nm¶gwÕm R>ody XoUma Zmhr, Aer Y‘H$s XoD$Z ~mhoa hmH$cco. ‘hmamï´>mVhr H$mhr OmVr¶dmXr nj, n¶m©daUdmXr Am{U g‘mOdmXr ‘§S>itZr Aer XþH$mZo H$mT>ʶmg {damoY Ho$cm. eoVH$è¶m§Mr ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§er ñdV:cm OmoSy>Z KoʶmMr ‘moR>r g§Yr ˶m‘wio hþH$cr.

gܶm XoemV AÞYmݶ, H$mnyg Am{U gmIaoMo ‘w~cH$ CËnmXZ Pmcoco Amho. eoVH$ar ñdV:À¶m KamV H$mnyg gmR>dyZ R>odVmV, AÞYmݶ gmR>dyZ R>odVmV. gmIa H$maImZo Amnë¶m JmoXm‘m§‘ܶo qH$dm ‘moH$ù¶m ‘¡XmZmV ßc°pñQ>H$À¶m VmdXmZmV gmIa PmHy$Z nmdgmù¶mV g§ajU H$arV AmhoV. hmM ‘mc ‘moR>çm à‘mUmda emór¶ nÕVrZo gmR>dm¶Mm Agoc, Va ~hþamï´>r¶ H§$nݶm nwT>mH$ma KoD$ eH$VmV. eoVH$è¶m§Zr gmR>dcoë¶m ‘mcmda ˶m§Zm VmËH$mi H$O©hr {‘iy eH$Vo. Á¶m H§$nݶm§Mo Aem ‘mcmMo, Am¶mV-{Z¶m©VrMo qH$dm à{H«$¶oMo CÚmoJ AmhoV. ˶m§Zm doioV Am{U ^ademZo ‘mc {‘idUo Am{U Amnë¶m J«mhH$m§À¶m {dœmgmcm nmÌ amhUo e³¶ hmoB©c. OmJmoOmJ {dIwacocm eoV‘mc Agë¶m‘wio Hw$R>o {H$Vr ‘mc Amho Am{U H$moU KoUma? Hw$R>o gmR>dm¶Mm? {dH$Uma H$moU? ¶mMr H$moUVrhr gmIir V¶ma Pmcocr Zmhr. H$mnyg KamV Hw$OUo, AÞYmݶ, gaH$mar JmoXm‘o, aoëdoñQ>oeZ BWo

gS>Uo, nmdgmV {^OUo, hOmamo Q>Z gmIaoMo nmdgmZo nmUr hmoUo Ago ZwH$gmZ gam©g Mmcy Amho. ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§À¶m hñVjonm‘wio ho gd© Wm§~y eHo$c; nU Z OmUmo Hw$Ur ñdXoerdmcm Xoe^³V Vw‘Mm ‘mcM ~hþamï´>r¶ H§$nݶm nidyZ ZoVrc, ˶m‘wio ˶m§À¶m ZmXr cmJy ZH$m, Ago eoVH$è¶m§Zm gm§Joc Am{U gJù¶m§da nmUr ’o$arc.

eoVrcm CÚmoJmMm XOm© Úmdm, Ago gdmªMoM åhUUo Amho. CÚmoJm‘ܶo ¶oUmao ‘moR>o ^m§S>dc, V§ÌkmZ, Hw$ec ‘Zwî¶~i ho eoVmÀ¶m ~m§Ymdahr nmohmoMcoco Zmhr, Varhr AmO gd©H$mhr Oo KS>Vo Amho, Vo OmJ{VH$sH$aUm‘wio Am{U ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§À¶m {eaH$mdm‘wio KS>Vo Amho, Aer AmoaS> Ho$cr OmVo. ¶mVrc Hw$R>crM Jmoï> eoVrn¶ªV Amcocr Zmhr. Or Amcr Amho Vr eoVrVrc AmXmZm§‘ܶo Amcocr Amho. {~¶mUo, IVo, Q´>°³Q>g©, hmd}ñQ>g© ¶m§gmaIr ¶§Ìo hr ’$³V Xoer qH$dm {dXoer H§$nݶm§H$Sy>Z eoVmV ¶oVmV. eoVmVyZ ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§H$S>o qH$dm ˶m§À¶m‘m’©$V XoemV qH$dm {dXoemV H$m¶ {dH$co OmVo, Agm àý CnpñWV Ho$cm Va CÎma eyݶ ¶oB©c. ‘J Hw$R>o AmhoV ~hþamï´>r¶ H§$nݶm. CÚmoJm‘ܶo ‘moR>o CÚmoJ gd© H$mhr ñdV: V¶ma H$aV ZmhrV. ˶m§À¶m CÚmoJm§gmR>r Amdí¶H$ N>moQ>oN>moQ>o gwQ>o ^mJ N>moQ>çm CËnmXH$m§H$Sy>Z Amnë¶mcm Amdí¶H$VoZwgma d JwUdÎmoMo V¶ma H$ê$Z KoVmV. hrM nÕV eoVrMo Am¡Úmo{JH$sH$aU H$am¶Mo Va, eoVrgmR>rhr dmnaVm ¶oB©c. Á¶m H$moʶm H§$nݶm§Zm ^mÁ¶m, ’$io, à{H«$¶m Ho$cocm eoVr‘mc, AÞYmݶ, B˶mXr XoemV qH$dm naXoem§V {dH«$s H$am¶Mm Amho, Vo N>moQ>çm eoVH$è¶mH$Sy>Zhr ~ZdyZ KoD$ eH$VmV; nU eoVrV ho hmoD$ Úm¶Mo Zmhr Aer gdmªZrM IwUJmR> ~m§Ycocr Amho. gaH$ma Va eoVrV H$mhr ZdrZ V§ÌkmZ ¶oUma Ago {XgVmM XmoZ-VrZ hOma dfmªnyduÀ¶m eoVrV dmnaco OmUmao O¡{dH$ eoVr, Jm§Sy>i eoVr dJ¡ao àH$ma ho {H$Vr Mm§Jco AmhoV, ¶mMm àMma H$aʶmgmR>r gd© eoVr Im˶mVrc ¶§ÌUm Am{U gaH$mar n¡gm dmnê$Z JmdmoJmd {e~rao, g^m, ‘oimdo KoD$Z àMma Ho$cm OmVmo. amgm¶{ZH$ IVm§Mm dmna YmoH$mXm¶H$ Amho, Ago eoVH$è¶m§À¶m ‘Zmda q~~dʶmgmR>r eoUIVmMm dmna, Jmo‘wÌmM dmna, nmcmnmMmoù¶mMm dmna, Jm§Sw>i IV V¶ma H$aUo, ¶mMm gaH$ma àMma H$arV Amho. amgm¶{ZH$ IVm§Mm dmna H$aUo ho MyH$ Zmhr. A{V[a³V dmna hmoV Agoc, VaM O{‘ZtMm nmoV {~KS>Uo, O{‘Zr ImadQ> hmoUo, ZmnrH$ hmoUo Aem g‘ñ¶m CnpñWV hmoD$ eH$VmV. AmOH$mc à˶oH$ {nH$mcm ˶mÀ¶m dmT>rZwgma EdT>oM Zìho Va à˶oH$ PmS>mcm {H$Vr IV Úm¶Mo, hogwÕm R>adVm ¶oUo Am{U ˶m àH$mao Vo XoUo e³¶ Amho. Varhr àMma‘mÌ CcQ>m Mmcy Amho.

gd© eoVH$ar ~mOmam§VyZM {~¶mUo {dH$V KoVmV. VargwÕm JmdamZ {~¶mUo Am{U {nHo$ {H$Vr gH$g hmoVo Agm àMma Ho$cm OmVmo. H$mhr n¶m©daUdmÚm§Zr Va eoVH$è¶m§Mo {~¶mʶm§Mo h¸$ {hamdco OmVrc ¶mgmR>r ˶m§Zr ~mOmamVyZ {~¶mUo {dH$V KoD$ Z¶o åhUyZ {~¶mʶm§À¶m ~±H$m V¶ma H$aʶmMm gnmQ>m cmdcm Amho. JmdamZ Vo CÎm‘ Agm àMma H$arV AgVmZmM H$moUVrhr ’$io, ^mÁ¶m ‘mÌ JmdamZ {‘iV ZmhrV. Vm|S>mV ‘mÌ gVV JmdamZ JmdamZ Agm ‘§Ìmoƒma Mmcy AgVmo. ~rQ>r H$m°Q>Z ^maVmV ¶oUma ˶mdoir Vmo åhUOo n¶m©daUmMm {dZmeM Aer AmoaS> H$aʶmV Amcr. AmO eoVH$arM ñdV: am§Jm cmdyZ ~rQ>r {~¶mʶm§Mr ‘mJUr H$arV AmhoV. H$moR>o Joco Vo n¶m©daUdmXr Am{U

nmZ H«$. 9 nmhm

Page 9: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

8 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

g§KQ>Zm eoVH$è¶m§À¶m H$s Zo˶m§À¶m? ¶m erf©H$mImcr g§Vmof Sw>H$ao ¶m§Zr lr. eaX Omoer ¶m§À¶m{df¶r {dYmZ Ho$co Amho H$s, eaX Omoer ¶m§Zr H$m¶©H$V} KS>{dco ‘mÌ Ë¶m§À¶m j‘Vm§Zm dmd XoʶmV Vo An¶er R>aco. eaX OmoetZr ~mOycm Ho$coë¶m H$m¶©H$˶mªÀ¶m O§ÌrV {dO¶ Omd§{X¶m, e§H$a Ym|S>Jo, aKwZmW nmQ>rc ¶m§Mr Zmdo AmhoV. ¶m gJù¶m§Zr MidirgmR>r ‘moR>o ¶moJXmZ {Xco Amho ¶mV e§H$m Zmhr. ¶m O§ÌrV AmUIr H$mhr Zmdm§Mm g‘mdoe H$am¶cm haH$V ZìhVr. lr. A{Zc JmoQ>o, ‘mYdamd I§S>oamd ‘moao, M§ÐH$m§V dmZIoS>o, cú‘U dS>co, Za|Ð A{hao, gXm^mD$ ImoV B˶mXr.

darc n¡H$s AZoH$ OU eoVH$ar g§KQ>ZoMo Aܶj hmoVo. Á¶m AWu Vo Aܶj hmoVo ˶m AWu eaX OmoetZr ˶m§À¶m j‘Vm§Zm dmd {Xcm hmoVm d Odinmg gdmªZrM Amnmnë¶m H$V©¥Ëdmcm {eIamda ZoD$Z R>odco hm B{Vhmg Amho. ¶mVrc Hw$Umcm Omhraar˶m ~mOycm Ho$ë¶mMm AndmX ’$³V aKwZmWXmXm nmQ>rc ¶m§À¶m ~m~Vr KS>cm Amho. BVam§À¶m ~m~VrV ˶m ˶m doiMr n[apñWVr H$maUr^yV R>acr Agmdr. ¶mV Xmof EH$Q>çm eaX OmoetMm Zmhr. H$m¶©H$maU ^mdmMmhr {dMma ‘moR>m Amdí¶H$ Amho.

eoVH$ar g§KQ>Zm gmoS>ë¶mZ§Va lr. A{Zc JmoQ>o Am‘Xma (Ywio eha), e§H$a AÊUm Ym|S>Jo (Am‘Xma), nmem nQ>oc (Am‘Xma, ~rOonr {dYmZ n[afX), amOy eoÅ>r (ImgXma) ¶m I§Úm d Pw§Oma H$m¶©H$˶mªZr amOH$s¶ ¶e {‘idco. g§KQ>ZoÀ¶m gm‘mݶ H$m¶©H$˶mªÀ¶m ‘ZmV ‘mÌ amOH$maU Joc§ MwcrV Midi ‘moR>r Pmcr nm{hOo. hmM Kmofm AmOhr H$m¶‘ Amho. g§KQ>ZoÀ¶m ‘m§S>dmImcyZ Or ‘§S>ir Jocr, doJir Pmcr ˶m§À¶m{df¶r g§KQ>Zocm H¥$VkVm d AmXa dmQ>Vo. amOH$s¶ ‘hÎdmH$m§jm AgU§ hm Xmof Zmhr. ¶mVcr ~arM ‘§S>ir g§KQ>ZoV am{hcr AgVr Va H$Xm{MV amOH$s¶ÑîQ>çm ¶eñdr Pmcrhr ZgVr. MidirMm AO|S>m eoVH$è¶m§Mo ~mOmanoR>oMo ñdmV§Í¶ hm Amho. EImÚm H$V©¥ËddmZ 춺$scm Am‘Xma/ImgXma H$aU§ hm Zìho. ˶m‘wio

AZoH$m§À¶m amOH$s¶ ñdßZm§Mm MwamS>m Pmcm. hr dñVwpñWVr Amho. Aer ‘§S>ir ZmamO AgU§ ñdm^m{dH$ Amho. lr. ‘mYdamd ZmZm, lr. ^mñH$aamd ~moamdHo$, am‘M§Ð ~mny nmQ>rc, lr. lra§J ZmZm, O¶nmc AÊUm ’$amQ>o, VwH$mam‘ {ZaJwS>o, gamoOVmB© H$merH$a, dm‘Zamd MQ>n, e¡cmVmB© Xoenm§S>o, JmoqdX Omoer, AZ§V C‘arH$a, ¶m§À¶m H$V©¥Ëdmcm dmd Va {‘imcmM Am{U hr ‘moR>çm ‘ZmMr ‘mUg§ g§KQ>ZoVhr am{hcr. gJù¶m§H$Sy>Z hr Anojm R>odVm ¶oUma Zmhr.

H$moëhmnya, gm§Jcr, gmocmnya D$g CËnmXH$ nQ²>Q>çmV amOy eoÅ>tZr Pw§OmanUo eoVH$ar Yw‘gV R>odcm. eaX OmoetZr EZS>rEer Owidë¶m‘wio amOy ZmamO Pmcm Ago åhUVmV. AQ>c{~hmar dmOno¶tgma»¶m CXma‘VdmXr Zo˶mH$S>o nmhÿZ d eoVH$è¶m§Zm CUo Zìho Va A{YH$ g~{gS>r ˶mH$mir {‘iʶmÀ¶m e³¶Vo‘wio g§KQ>ZoZo EZS>rEer OdirH$ Ho$cr. EZS>rEZo Vr {Xcrhr. AmO amOy eoQ>r, gXm^mD$ ImoV, nmem nQ>oc, JmonrZmW ‘w§S>o ¶m§Mo Nw>no g§~§Y cnyZ am{hcoco ZmhrV. eaX Omoer ¶m ì¶[º$Mm ñd^md ¶mhrnojm ˶m§Zr {Xcocm ñdV§ÌVmdmXr {dMma B{VhmgmV d ^{dî¶mV ¶mM {dMmam§Mr H$Xa hmoUma Amho. ‘r Va ñdV: ¶m ì¶{º$ñdmV§Í¶mcm gdm}ƒ J[a‘m àmá H$ê$Z XoUmè¶m {dMmamda {’$Xm Amho. doimodoir Agcocm H$m¶©H$maU^md VgoM g§e¶H$„moi, H$m¶©H$˶mªÀ¶m amOH$s¶ ‘hÎdmH$m§jm ¶m gJù¶m§Mo Imna eaX Omoetda ’$moS>Uo Aݶm¶H$maH$ Amho.

Joë¶m df©^amV eoVH$ar g§KQ>ZoÀ¶m ì¶mgnrR>mda gmoSy>Z Jocoë¶m H$m¶©H$˶mªV CUrXþUr H$mT>cocr Zmhr. ¶mMm Aܶj åhUyZ ‘r gmjrXma

Amho. qnniJmd ~gd§V ¶oWo H$m§Xm Am§XmocZmV lr. amOy eoÅ>r, nmem nQ>oc, gXm^mD$ ImoV ho Am§XmocZmV hmoVo. ‘rhr hmoVmo. eaX OmoetZm ZoVo ‘mZUmao 99% H$m¶©H$V} Am§XmocZmV hmoVo. A°J«modZZo OmUrdnyd©H$ lo¶ ñdm^r‘mZrcm {Xco. ¶mcmM Hw$aKmoS>r åhUVmV. AQ>H$Vo Mmaeo hmoVo. ˶mV ñdm{^‘mZrMm {~„m cmdcoco Mma cmoH$hr ZìhVo. Var ¶mMo ^m§S>dc Amåhr Ho$co Zmhr. eodQ>r eaX OmoetÀ¶m eoVH$ar adr Xodm§J

AmnU amoIy eH$Vmo eoVH$è¶m§À¶m AmË‘h˶m!!

AOyZhr doi Jocr Zmhr{Xem * adr Xodm§J

hr Jmoï> Iar Amho, H$s g§KQ>Zm§‘ܶo ^mD$~§XH$s Amho. H$mhr ^mD$ Pmco Joco {dgê$Z naV EH$Ì ¶oD$ eH$VmV. H$mhtMr BÀN>m Zmhr, ˶m§Zr Vr cndyZhr R>odcr Zmhr; nU gJù¶m§Mm ~mn AOyZ

{Od§V Amho. ‘oë¶mda dmQ>o{híemM§ ~Ky. dmQ>UrM§ ~Ky qH$dm BÀN>mnÌm§Mm ‘mZ R>ody. AmOM Ka ’$moS>Umè¶m§Zm eoVH$ar j‘m H$aUma ZmhrV ho Z¸$s. {H$‘mZ g‘mZ H$m¶©H«$‘m§da AmYm[aV

EH${ÌVnUo Am§XmocZo cT>{dcr OmD$ eH$VmV.

Page 10: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

9eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

g§KQ>Zocm {~J ~«XaMr ^y{‘H$m ~Omdm¶Mr Amho Am{U Vr Am‘Mr j‘Vm Amho.

H$m§Úmda {Z¶m©V~§Xr cmXë¶mda qnniJmd ~gd§Vcm M¸$ amÁ¶ H¥${f‘§Í¶m§À¶m CnpñWVrV "gd©njr¶' Am§XmocZ Pmco. BÀN>m ZgVmZm g§KQ>ZoMo H$m¶©H$V} ˶mV gm‘rc Pmco. AneHy$Z ZH$mo åhUyZ! nXamV H$m¶ {‘imc§? 475 S>m°caMo {H$‘mZ {Z¶m©V ewëH$! {Z¶m©V Ae³¶...

g‘ra wO~i, {earf H$moVdmc, amYmH¥$îU {dIo nmQ>rc ho "Pw§Oma Am§XmocH$' ‘yJ {JiyZ ~gco! AmVm Hw$R>§ AmhoV hr ‘§S>ir?

H$moaS>dmhÿ eoVH$è¶m§Zm g§KQ>ZoZo dmè¶mda gmoS>co hm Amamon åhUOo àñVwV coIH$mMm Aä¶mgmMm A^md Xe©{dVmo. na^UrMr Ádmar n[afX hm EImÚmcm Aä¶mgmMm {df¶ R>amdm. Ywio {OëømVco XÿY Am§XmocZ Am{U AcrH$S>o nwʶmV g§KQ>ZoZo H¥$fr Am¶wº$mc¶mda H$mT>coë¶m ‘moÀ¶m©Vrc "‘³¶mnmgyZ BWoZm°c {Z{‘©Vr H$ê$ Úm' hm cjdoYr ’$cH$ H$gm Hw$UmÀ¶m cjmV Amcm Zmhr? Oam WmoS>r ÁdmarnmgyZ, "XmoZ-Mma noJ' Xmê$ ~Z{dcr Va gmocmnyacm 35 é. {H$cmo Ádmar {dH$cr Jocr. H$moaS>dmhÿ eoVH$ar g§KQ>rV H$aU§ hr Jmoï> gmonr Zmhr; nU g§KQ>ZoZo {OÔ gmoS>cr Zmhr. {Okmgy§Zr A{OV ZaX|M§ "ñdV§Ì ÁdmarñVmZ' coI Oê$a dmMmdm. (g§X © nm{jH$ eoVH$ar g§KQ>H$)

eoVH$ar g§KQ>Zm§Vrc A{YdoeZmVrc R>amdm§Mm Aä¶mg nÌH$mam§Zr ZrQ> S>moignUo H$amdm. ^yg§nmXZm{df¶r g§KQ>Zm gmoS>ë¶mg Hw$Umhr eoVH$ar Zo˶mMr Aä¶mgnyU© ‘m§S>Ur Zmhr.

Ywù¶mV g§KQ>ZoÀ¶m H$m¶©H$˶mªZr 14 E{àc 2011 S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§À¶m ñ‘¥{V{XZr eoVH$è¶m§Zm ‘mc‘ÎmoMm ‘yc^yV A{YH$ma ZmH$maUmao KQ>ZoVrc n[a{eï> (9) OmiyZ Q>mH$co. hr KQ>Zm

‘hÎdnyU© AgyZhr ‘r{S>¶mZo ˶mMr XIc KoVcr Zmhr. ‘r{S>¶mMo Amnco H$mhr {hVg§~§Y AgVmV; nU åhUyZ g§KQ>ZoZo g‘m{OH$ H$m¶Xoera ~m~r ‘mÌ dmè¶mda gmoS>ë¶m hm Amamon ‘mÌ {~Z~wS>mMm R>aVmo. g§KQ>ZoZo àH$me Am§~oS>H$am§Zm Zm§XoS> cmoH$g^m ‘VXma g§KmVyZ cT>{dco, JmdR>mU d amOdmS>m EH$Ì AmUʶmMm à¶ËZ Ho$cm ho H$emMo ÚmoVH$ Amho? OZe³Vr dmMH$ MidirZo g§KQ>ZoMo "{dMma Xe©Z' {H$‘mZ 20 J«§Wm§V CncãY H$ê$Z R>odco Amho. Vo ~maH$mB©Zo Aä¶mgë¶m{edm¶ g§KQ>Zoda coIUr MmcdUo ho "~w‘a±J' R>ê$ eH$Vo. hr Jmoï> Iar Amho, H$s g§KQ>Zm§‘ܶo ^mD$~§XH$s Amho. H$mhr ^mD$ Pmco Joco {dgê$Z naV EH$Ì ¶oD$ eH$VmV. H$mhtMr BÀN>m Zmhr, ˶m§Zr Vr cndyZhr R>odcr Zmhr; nU gJù¶m§Mm ~mn AOyZ {Od§V Amho. ‘oë¶mda dmQ>o{híemM§ ~Ky. dmQ>UrM§ ~Ky qH$dm BÀN>mnÌm§Mm ‘mZ R>ody. AmOM

Ka ’$moS>Umè¶m§Zm eoVH$ar j‘m H$aUma ZmhrV ho Z¸$s. {H$‘mZ g‘mZ H$m¶©H«$‘m§da AmYm[aV EH${ÌVnUo Am§XmocZo cT>{dcr OmD$ eH$VmV. gÎmmYmè¶m§Mo hoVy eoVH$ar H$ë¶mUmMo A{O~mV Zmhr. Vo ’$moS>m Am{U PmoS>m ZrVr Adc§{~UmaM! n§{S>V Zohê§$Zr ~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§nojm ~m~y OJOrdZ am‘ ¶m§Mr aofm ‘moR>r H$mT>ʶmMm à¶ËZ Ho$cm. Amåhr gH$mamË‘H$ AmhmoV. ¶mc Va Vw‘À¶mgh... Z ¶mc Va Vw‘À¶m{edm¶... C^o R>mH$co Va AmS>do H$ê$Z ~{iamÁ¶mgmR>r Amåhr H${Q>~Õ AmhmoV. ~{iamÁ¶ åhUOo gaH$mar {Z¶§ÌU ‘w³V eoVr ì¶dñWm, VyV© BVHo$M.

adr Xodm§JAܶj, eoVH$ar g§KQ>Zm. ‘mo. 9422296358

[email protected]��

~hþamï´>r¶ H§$nݶm§Zm {damoY H$aUmao. gܶm ~rQ>r dm§½¶mcm {damoY Ho$cm OmV Amho. VrZ dfmªnmgyZ ~rQ>r dm§½¶m§Zm nadmZJr {‘imdr ¶mgmR>r à¶ËZ Mmcy AmhoV, Vo AOyZhr {‘iV Zmhr. Vo AS>dyZ R>odʶmgmR>r AmVm ~rQ>r dm§½¶m§V H$mhr Am¶wd}XrH$ KQ>H$ gmnS>VmV H$m? ¶mMo g§emoYZ Mmcy Amho. H$mhr {Xdgm§Zr Z¸$sM ~mV‘r ¶oB©c, H$s ~rQ>r dm§Jo åhUOo Am¶wd}{XH$M! na§Vw ˶mdoir ¶m dm§½¶m§Zm ^maVr¶ eoVmV ¶oʶmgmR>r {H$‘mZ nmM Vo gmV df} Cera Pmcocm Agoc.

{ejU, CÚmoJ, ~±H$s¨J, Xÿag§Mma ¶m gd© joÌm§V OmJ{VH$sH$aU AdaVco Amho. AmVm ˶mcm {damoY H$aUmaohr W§S>mdco AmhoV. EdT>oM Zìho Va Vo ¶mdo ¶mgmR>r ˶m ˶m joÌmVrc ‘§S>ir ‘moR>r Ymdni H$arV AmhoV. {damoY Amho Vmo ’$³V eoVrV ¶oUmè¶m OmJ{VH$sH$aUmcm AWm©V OmJ{VH$sH$aU ¶oUma Vo ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§À¶m ‘mܶ‘m§VyZM Am{U ~hþamï´>r¶ H§$nݶm Va Vw‘Mr eoVr {Ji§H¥$V H$am¶cmM ~gco AmhoV, eoVH$è¶m§Zm XoemoYS>rcm cmdʶmgmR>rM ˶m ¶oUma AmhoV, Agm àMma

H$ê$Z 20 dfmªnmgyZ ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§Zm eoVmÀ¶m ~m§Ymda ¶oD$ {Xcoco Zmhr.

eoVH$ar AmË‘h˶m H$arV AmhoV, ˶mcmhr O~m~Xma OmJ{VH$sH$aU Am{U ~hþamï´>r¶ H§$nݶmM AmhoV, Agm emoYhr H$mhr Xoer AW©VÁkm§Zr cmdcm Amho. AOyZ ~hþamï´>r¶ H§$nݶm eoVmV CVacoë¶mM ZmhrV, Va ˶mMm EdT>m Ohmc n[aUm‘ Pmcocm ˶m§Zm {XgyZ ¶oV Amho. à˶oH$ doir eoVr‘ܶo H$mhr ZdrZ ¶oV Agoc, Va ˶mcm {damoY H$am¶Mm Am{U ZmhrM O‘co Va Cera Var H$am¶Mm, hoM AmOMr eoVrMr H$moc‘S>Vr AdñWm hr ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§‘wio Amcocr Amho Ago gm§JʶmMm hm à¶ËZ Amho.

kmZoída eocma‘mo. 9226797018

��

H$m§Úmda {Z¶m©V~§Xr cmXë¶mda qnniJmd ~gd§Vcm M¸$ amÁ¶

H¥${f‘§Í¶m§À¶m CnpñWVrV "gd©njr¶' Am§XmocZ Pmco. BÀN>m ZgVmZm

g§KQ>ZoMo H$m¶©H$V} ˶mV gm‘rc Pmco. AneHy$Z ZH$mo åhUyZ! nXamV H$m¶

{‘imc§? 475 S>m°caMo {H$‘mZ {Z¶m©V ewëH$! {Z¶m©V Ae³¶...

g‘ra ^wO~i, {earf H$moVdmc, amYmH¥$îU {dIo nmQ>rc ho "Pw§Oma

Am§XmocH$' ‘yJ {JiyZ ~gco! AmVm Hw$R>§ AmhoV hr ‘§S>ir?

nmZ 7 dê$Z nwT>o

Page 11: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

10 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

ñWi -Ywio eha, amUm àVmn Mm¡H$, ñdpñVH$ Q>m°H$sO Mm¡H$hr åhUVmV Ë`mbm. {Xdg ñdmV§Í`moÎma ‘§Vabobo. ^mabobo. Hw$‘ma Ho$VH$am§À`m ^mfoV AñdñW XeH$mZ§VaMo XeH$ eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m P§OmdmVmM§ XeH$. Ë`mMm nydm©Y© A{Zb JmoQ>o ZmdmÀ`m dmXimZ§ Ywio {OëømV ‘m§S>boë`m Vw’$mZr Am§XmobZr àMmamMm CÀN>mX... VemV g§KQ>ZoMm Zm{eH$ {OëømVrb T>mÊ`m dmK, Jm¡adUm©Mm, JéS>> ZmH$mMm, H$aS>çm ZOaoMm, A§JmV AmonZ eQ>©, OrZ n±Q>, N>mVrda {X‘mIXma bmb {~ëbm VinUmam Za|Ð ~mny. eaX OmoetMm gëbm S>mdbyZ H$monaJmdÀ`m Zm. g. ’$amXo {déÕ "nXdrYa'gmR>r C^m R>mH$bobm. AmO ~mnyÀ`m àMmamMm Zmai ’w$Q>Uma hmoVm. à‘wI dºo$ hmoVo eooH$mnMo ñWm{ZH$ ZoVo àmMm © ‘m. . d¡Ú. g^m a§JmV Ambr hmoVr, Hw$UrVar Hw$O~wOb§... ‘mohZ Ambm, ‘mohZ Ambm. Vmo Xyada C^m R>mH$bobm. å¶wZ{gnmëQ>rg‘moarb nmZQ>narOdirb aoqcJda aobbobm hmoVm. ImXrMm Pã~m, T>Ji bm§~ BVH$m, H$s {dOma Oo‘Vo‘ EH$XrS> ’y$Q> {Xgmdr. a§J gmdim, Moham amnbobm, CÝhmVmÝhmV, d¡emIdUì`mV H$mir AmB© Vimdr Vgm. Vã oV ~è`mn¡H$s JwQ>JwQ>rV. XmT>r KmoQ>bobr. {gJmaoQ>, e~Z‘‘Ü o Iyn H$m|~bobr AdOS> àMmanÌHo$. ‘Ü oM Hw$R>oVar AmH$memV AZ§VmH$So> bmdbobr ZOa, Yy‘«db § ~o{’${H$arMr gmIa Q>mH$mdr Am{U Hw$Ry>Z Hw$Ry>Z ‘w§½`m YmdV mì`m OUy Mw§~H$mH$So> bmoh AmH${f©V ìhmdo Vgo H$m ©H$Ë`mªMo ‘mohmoi Ë`mÀ`m^modVr O‘bo Vmo ewÕ ‘amR>rV ~mobV hmoVm. Amåhr EH$‘oH$m§er ~mobbmo Zmhr. ‘r qH${MV H$m ©H$Vm©. ’w$bQ>m`‘a H$m ©H$Vm© H$gm Agmdm `mM§ ‘yVu‘§V Xe©Z ‘mohZ Jw§Omi `m ZmdmÀ`m ì`{º$‘ÎdmV ‘bm hmoV hmoV§. ‘mÂ`m ‘ZmV Amb§, B`Îmm {Vgar (A)nmgyZ ‘r godmXbmVë`m emIodaMm g¡{ZH$. Ywù`mMm ~m~m Xoenm§So>, nwT>o Vmo odë`mbm XoZm ~±Ho$V OmB©n ªVMm {‘Ì. ‘mohZgwÕm godmXcmMm. ‘J ‘mÂ`m ^{dî`H$mbrZ ‘¡ÌrÀ`m Ordm{edmMr JmR> ìhm`bm EdT>m C{ea H$m ìhmdm? Amnë`mbm {XgVmo Vmo hmM H$m ‘mohZ Á`mbm godmXbmV ‘mZmM§ nmZ {‘imd§ åhUyZ {Ziy mD$ ’w$bo, Ego‘ Jmooao m§À`mer m§S>m`bm V`ma Pmbo. godmXcmVrb ~«m÷UemhrMm ’$Q>H$m `m ~hþOZmbm ’$ma VéUnUrM ~gbm Va...

Ë`m {Xder E‘.dm`. gam§M mfU IynM a§Jb§; nU bjmV am{hbm Vmo ‘mohZÀ`m ì`{º$‘ÎdmMm à^md. Va ‘r gm§JV hmoVmo, H$s Vmo H$m ©H$Ë`mªÀ`m H$m|S>mù¶mV ~mobV hmoVm. Am§XmobZmMr YJ Ë`mÀ`m amo‘mamo‘mV {^Zbr hmoVr. Ë`mMr ~m°S>r b±½doO- Xoh~mobr gm§JV hmoVr Vmo hmS>mMm H$m ©H$Vm© Amho; nU Ë`mMr ~mobr^mfm gm§JV hmoVr Ë`mM§ dmMZ àJë^ Agmd§. ~amo~a Amboë`m H$m ©H$Ë`mª~amo~a ‘mÌ Vmo bâ’o$Xma hob H$mT>rV Añgb JmdamZ XIZr ^mfoV ~mobV hmoVm. "VX²Z§Va' qH$dm "Ë`mZ§Va' `mbm g‘mZmWu eãX "‘J' Amho; nU "‘J'À`m EdoOr Vmo "‘§J' AZwñdmamg{hV åhUm`Mm. Ë`mM§ JmdamUrnU H$Yr Ë`mZ§ bndyZ Ro>db§ Zmhr. AmV Vg§ ~mhoa- nmaXeu. Aem `m {OdmnmS> H$m ©H$Ë`m©M§ gmjmV Xe©Z nmdyZ ‘r ‘Zmer IyUJmR ~m§Ybr, `m§M§ Amnb§ O‘y eH$Vo ho ZŠH$s, hr Ë`mMr

‘mPr n{hbr ZOa oQ>...Vg§ Ë`mnyduhr Vmo H$mZmdê$Z Jobm hmoVm. EoH$bm hmoVm. AmUr~mUr nyd©

H$mi hmoVm. ñWi ImobJëbr. g^m§Mo ’$S> {OW§ S>m°. bmo{h`m d J§JoÀ`m AmKmogmaI§ PaPaV ^mfU ~°. ZmW n¢Zr qOH$bo Vmo am‘‘§{Xa Mm¡H$ d Ë`m ‘mJMr ~moi. bmb Q>monrYmar gmWr am‘ ‘moao `m§Mr Amogar Q>ob[aJ ’$‘©. Xw{Z`m^aÀ`m g‘mOdmÚm§Mm AÈ>m. {Xdg^a Mhm Mmbm`Mm. {OW§ EH$ JmoamnmZ {H$S>{H$S>rV, H$mù¶mHw$Å>> XmT>rMm, nm{hë`m~amo~a {’$So>b H°$ñQ>mo qH$dm H$‘rV H$‘r {dMmad§V Var dmQ>mdm Agm Hw$‘ma {eamiH$a Xo XUmXU Xo XUmXU Amog§Sy>Z dmhV hmoVm. Ë`mÀ`m Vm|S>V EH$ XmoZXm Zmå`m, bVr’$ hr Zmd§ Ambr. Zmå`m åhUOo JmobnrRmH$ma "`m gÎmoV Ord a‘V Zmhr'dmbm Zm‘Xod T>gmi Va... Am{U bVr’$ åhUOo MŠH$ ’$moamg amoS>darb {hOS>çm§Mm ‘moMm© g§KQ>rV H$aUmam bVr’$ ImQ>rH$ hmoVm; nU Ë`mÀ`mhr ~mobÊ`mV ‘mohZ, ‘mohZ gmaI§ `m`M§. Vo {Xdg ^maboboM hmoVo. "gmYZm', "‘mUyg', J.dm. ~ohoaM§ "gmo~V' `m`Mm AdH$me- AYmer ‘mUgmZ§ AÞmda VwQy>Z nS>md§ Vgo Amåhr Vo dmMyZ ’$ñV H$am`Mmo. ½`mZ~mMo AW©emó qH$dm g§KQ>H$ AOyZ `m`Mm hmoVm. gJioM VéU Hw$R>ohr H$m AgoZm EH§$XarV S>mdoM hmoVo. Zaha Hw$é§XH$aga g‘moa ~gyZ ñdmV§Í` `m ‘yë`mMo YSo> XoV hmoVo. Xwgè`m ~mOybm ~§XMm ~o~§X ~mXehm Om°O© AmH$f©U hmoVm. VemV OontZr N>mÌ wdm g§Kfm©‘m’©$V VéU§mZm gmX KmVbr.

gmh{OH$M ‘mohZ ehmXo VmbwŠ`mVrb àH$membm Am{XdmgtÀ`m emofUm{déÕ AmdmO CR>d`mbm Jobm. Ego‘ AmÊUm§Zm Am{XdmgtÀ`m O{‘Zr Ë`m§Zm Ý`m`b`rZ bT>mB©À`m ‘XVrH$aVm amZmo‘mi nm`r ^Q>H$Umè`m wdH$m§Mr Vbme hmoVr. Ë`m§À`m AmdmhZmbm hmV da H$ê$Z à{VgmX XoUmam A»»`m ‘hmamï>mVyZ EH$‘od ‘mohZM hmoVm Am{U ‘J Ë`mMr gmVnwS>çmVrb ^Q>H§$Vr gwê$ Pmbr. amÌr-AnamÌr Ii½`mVyZ Q>H$Zo àdmg gwê$ Pmbm Am{U ^{dî`mVë`m ‘mZoÀ`m Am{U H$‘aoÀ`m doXZm‘` ñnm±S>r{bgrgMr ‘whÿV©‘oT> aMbr Jobr.

eaX Omoer BH$So> MmH$UÀ`m H$m§Xm Am§XmobZmVyZ, {Z’$mS>À`m D$g Am§XmobZm§VyZ eoVH$ar Am{U eoVr‘mbmÀ`m emofUmVyZ m§S>dbmMr {Z{‘©Vr hmoVo åhUyZ eoVH$ar g§KQ>rV H$arV hmoVo. ‘mohZZbm H$g§ amhdb§ Agob. Ywio {OëømVrb eoVH$ar nX`mÌm qXS>rV eaX OmoetM§ ñdmJV H$am`bm nmM hOma Am{Xdmgr ór-nwéf {‘adUwH$sZo gm‘moao OmV ‘mohZZo `m XmoZ eaXm§Mr JmR oQ> KmbyZ {Xbr. Á`m§Zr ho nm{hbo Vo YÝ` Pmbo. EH§$XarV Ywù¶mÀ`m A{YdoeZmM§ {dbmo Zr` Ñí` hm à{gÕr namL²>‘wI ‘mohZMm M‘ËH$ma hmoVm Va...

g§KQ>ZoMm A§Jma ‘mÂ`m gma»`mbm PonUmam ZìhVm. ‘r ~m§YmdaMm eoVH$ar. emIoda "gX¡d g¡{ZH$m nwT>oM Om`Mo' åhUV J[a~rMo CXmÎmrH$aU H$aUmam. g‘¥ÕrMo g‘mOdmXr dmdSo> AgUmam. g§KQ>H$ dmMyZ dmX Kmbm`Mmo. AM§~rV ìhm`Mmo. VemV a{e`Z gm‘«mÁ`mMo VrZ-Voam dmObo. ^ë`m^ë`m S>mì`m§Mr ~mobVr ~§X Pmbr. eoVH$ar g§KQ>ZoMm gyQ> g~{gS>r

Jocm ‘mohZ Hw$UrH$S>o!!

AmR>dU * a{d Xodm§J

Page 12: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

11eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

ZmH$maUmè`m§Mm d¡Mm[aH$ {dO` Pmbm hmoVm. VemV g§KQ>ZoMo nmem, e§H$aAmÊUm, d{hZr, ‘mohZ Ywio Xm¡è`mda Ambo. a‘mH$m§V Xogbo ‘mP§ ~ImoQ>§ Yê$Z ‘bm ~¡R>H$sbm KoD$Z Ambo. Iwë`m ì`dñWoÀ`m PwiH$m dmhÿ bmJë`m hmoË`m. ì`{º$JV ‘V ‘r ‘mohZbm gm§{JVb§. g§KQ>ZoVbo gJioM ~§S>Imoad¥ÎmrMo Agë`m‘wio Vmo {dMma ‘m§S>Ê`mM§ ‘mP§ YmS>g Pmb§ Zmhr.

‘mohZda J°Q>, S§>Ho$bg§~Yr g§nyU© ImÝXoeMr àMma Ywam hmoVr. ‘r g‚m hmoVmo. {hamohm|S>mgh em§Vy, Jwbm~qgJ^mD$, {ham‘U nwT>o OmD$Z 70-80 eoVH$è`m§Zm O‘dyZ Ro>dm`Mo. ‘mohZ g‘OmdyZ gm§Jm`Mm Vmo ^mfU H$am`Mm Zmhr. g§dmX gmYm`Mm. eoVH$è`m§À`m A§V:H$aUmbm {^S>m`Mm. ‘mohZ {Zamon XoV hmoVm. eoVH$ar à{VgmX Úm`Mo. {Xdg^amVyZ 15-20 ~¡RH$m, g^m. gH$minmgyZ-g§Ü`mH$min ªVMm Agm Ë`mMm YS>mH$m. Vmo H$YrM amUm ^r‘Xodr WmQ>mV ^mfU H$am`Mm Zmhr. "AmnUmgr R>mdo Vo gm§Jmdo, ehmUo H$ê$Zr gmoS>mdo gH$b OZm' Agm Vmoo VwH$mam‘r Am{dîH$ma hmooVm. Vr e¡br Añgb Xoer dmUmgmaIr hmoVr. OUy JmdamZ {dMma...

‘mohZgmRr ‘m°~ goQ> H$am`M§ H$m‘ ‘mÂ`mH$S|> Agm`M§. EH$Xm H$mnS>UoÀ¶m P|S>m Mm¡H$mV g^m hmoVr. bm§~bMH$ nëboXma dmŠ § ’o$H$m`Mr ‘bm ^mar hm¡g! dmŠ` ’o$H$ H$er em°Q>JZ eÌy¿ZgmaIr Agmdr. ^mfUmV {dMma H$‘r ’w$bmoamM OmñV Agm ‘mPm ImŠ`m. g^m ñVãY hmoD$ bmJbr. ‘§Ì‘w½Y. ‘r ’$m‘m©V. eoVH$è`m§Zmo, gmZo Jwê$Or åhUm`Mo, VwÂ`m Km‘m§‘YyZ CÚm {nH$b gmoÝ`mMo amZ. Mb hmoD$Z hþema, Mb CMb Hw$R>ma Vwbm Zì`m OJmMr AmU, B. nU... gmoÝ`mM§ amZ H$Yr {nH$b§ Zmhr, {nH$b§ ’$º$ gmogm`Q>rM§ H$O© B. Q>mù¶m {‘imë`m.

Kar Amë`mda OodVmZm ‘mohZ e§mVnUo åhUmbm, a{d^mD$ Vr H${dVm JwémOtMr Zmhr. dg§V ~mnQ>m§Mr Amho. ‘r {ha‘wgbmo. MwH$Umè`m H$m ©H$Ë`m©bm gai H$am`Mr hr nÕVr. VoìhmnmgyZ Amho. H$m ©H$Vm© KS>dU§ hm Ë`mMm N>§X hmoVm. ‘mohZM§ Ka åhUOo oUmè`m H$m ©H$Ë`mªMm am~Vm. ZmoH$ar gm§ miV Zdè`mMm H$m‘mMm ngmam AmdaV, mbm Mhm Xo, Ë`mbm nmUr Xo H$aV d{hZr X‘m`Mr. Hy$UrVar {dS>r H$m‘JmamMr nËZr ^mD$Zo Ý`m` {Xbm åhUyZ S>moù¶m§V H¥$VkVm XmQ>dyZ oQ>m`bm `m`Mr. emioMr H$m‘§, VemV ‘mH}$Q> H${‘Q>rM§ {dboŠeZ gJi§ H$g§ hmVmer Agmd§ åhUyZ Imobr^a ngmam Am{U ‘mohZÀ`m S>moŠ`mV H$m‘Mm ngmam.. g§KQ>Zobm {~ZrÀ`m {eboXmam§Mr JiVr bmJbobr. A§mXmobZmbm nmofH$ y‘r ZìhVr. ‘r ‘mohZbm åhQ>b§ BJVnwarbm OmD$Z {dní`Zm H$éZ o,

Vmo AmonZ ‘mB§So>S> hmoVm. OmD$Z Ambm. ‘bm åhUo, ‘mUgmÀ`m ‘ZmVbm goŠg Joë`m{edm` ho H$mhr Ia§ Zmhr. hr Amnë`m ~gMr ~mV Zmhr.

Ë`mMr ‘V§ R>m‘ Agm`Mr. gJim amoIRmoH$ ‘m‘bm. gm§JbrÀ`m Am{YdoeZmV Va Ë`mZo ‘mÂ`m H$miOmMm R>moH$mM MwH$dbm.

‘mohZ ‘hmamï> amÁ` eoVH$ar g§KQ>ZoMm AÜ`j hmoVm. nmem ~rOonrV Jobobm. ~§Jmê$ bú‘U bmI ‘mobmMm ‘mUyg nU bmI^a én`m§À`m ‘mohmV nS>bm. gJim Ioi ‘moS>bm. nmem åhUm`Mm, ‘bm gmho~m§Zr nmRdb§. Vmo lmoË`m§‘Ü o ‘mÂ`m eoOmar. ì`mgnrRmda OmÊ`mÀ`m V`marV. AmVm ~mobmdVrb, Voìhm nwH$maVrb åhUyZ dmQ> ~KV hmoVm. ‘mÂ`m H$mZmV åhUmbm, ho gJio Ia§, Va hr OÌm

~rOonrV oUma. ‘r {IÞ. wVr g‘Oy eH$Vmo; nU {d{cZrH$aU! à{V{ZYr g^m‘§S>n IMmIM ^abobm. EH$ àH$maMm VUmd. Ë`mM§ gmdQ> ngabob§, ‘mohZ C^m am{hbm. JaObm, "ho ì`mgnrR> nmem nQ>ob `m§À`mgmRr Zmhr.' {nZS>m°n gm`boÝg jU^a eaX Omoerhr AdmH²$. ‘mohZZo H$m ©H$Ë`mªMr Zg AmoiIbr hmoVr. ñdV§Ì ^maV njmMm OÝ‘ Pmbm hmooVm. ‘mohZ R>merdnUo ~mobbm. nmemMm ZmB©bmO Pmbm. jU^a ‘bm bmo. {Q>iH$, e|Jm, Q>a’$bo gma§ AmRdb§. àg§Jr eaX OmoetZm S>moH§$ bmdUmam, e§H$mM§ {ZagZ Pmë`mda g‘W©Z H$aUmam ‘mohZ {Z‘©i ‘ZmMm ‘mUyg hmoVm. VgmM {Z{ ©S>hr hmoVm. g§KQ>ZoÀ`m H$moUË`mhr A{YdoeZmnojm ZwH$Ë`mM Pmboë`m Am¡a§Jm~mXÀ`m A{YdoeZmV V§ÌkmZ{df`H$ MMm© Iyn Imobda Pmbr. ‘mohZZo D$Om© ñdmV§Í`mMr gw~H$ ‘m§S>Ur Ho$br. ‘Ü §Var ñWm{ZH$ àíZm§Mm {deofV: {nÊ`mMo nmUr, añVo d qgMZ `m àíZm§dê$Z. Ë`mÀ`mda ~hþOZ ào‘ XmQy>Z Vmo N>JZ wO~im§À`m g‘rn Jobobm. g§KQ>ZoÀ`m A{YdoeZmV R>amdmM§ dmMZ hm EH$ gÝ‘mZ AgVmo. ‘bm jU^a dmQ>b§. D$Om© ñdmV§Í`mÀ`m R>amdmM§ dmMZ H$am`bm eaX Omoer ‘mohZbm Q>miVrb... nU ‘mPm A§XmO MwH$bm. ‘mohZZoM R>amd dmMbm.

Ë`mMm AZoH${dY ~hþA§Jr AmOmanUm~Ôb H$m` åhUmd§. {H$emoa T>‘mbo åhUVmV, Ë`mà‘mUo Am{Xdmgr ^mJm§Vrb Iam~ aË`m§dê$Z amÌr-AnamÌr ImMIi½¶mZo aboë`m añË`mdê$Z Q>H$Zo Ho$bobm àdmg Ë`mbm ‘mZoMm-H$‘aoMm ñnm±S>rbrgrg XoD$Z Jobm. gmZo JwéOtÀ`m h`mVrV Vmo BVH$m wdH$ AgVm Va YS>nS>Umè`m g§doXZerb nmoam§‘Ü o Vmo {hamo R>abm AgVm. {VaH$m Cä`m Agboë`mer ~mobmVmZm {nN>o ‘yS> H$arV Vmo A»Im {’$aVmZm nm{hbm H$s Jb~bm`Mo. Vmo H$mZgoZ hmooVm. öX`{dH$ma ~imdbobm AgVmZm ~«m°g~±S>À`m ‘mJo ‘mJo nm`r anoQ> H$aVmZm Xoh^mZ {dgabobm ‘mohZ Amåhm gJù`m gd§JS>çm§Zm H$m¶‘Mm gmoSy>Z OmB©b Aer H$ënZm ZìhVr. AdK§ 54 df©o d`... hr AYwar H$hmUr H$er nyU© hmoUma. eoVH$è`m§À`m AmË‘hË`m, ZjbmdmX, AmV§H$dmX, ~oamoOJmam§À`m AmË‘hË`m, H$O©~mOmarnU, ‘mohZÀ`m AmRdUrZohr nmnÊ`m AmobmdVmV, H§$R XmQy>Z oVmo.

‘mohZ Vwbm gbm‘.a{d Xodm§J.

Aܶj, eoVH$ar g§KQ>Zm. ‘mo. [email protected]

��

eoVH$ar g§KQ>ZoMo ‘mOr Aܶj H¡$. ‘mohZ Jw§Omi ¶m§Mm 15 Am°³Q>mo~a hm ñ‘¥{V{XZ. ˶m§À¶m ñ‘¥Vr{à˶W© EH$m g§X^©J«§WmMo àH$meZ {X. 10 Zmoìh|~a

2011 amoOr ¶odcm ¶oWo ‘m. eaX Omoer ¶m§À¶m hñVo hmoUma Amho. ¶m

J«§WmVrc eoVH$ar g§KQ>Zm Aܶj- lr. adr Xodm§J ¶m§Zr OmJdcoë¶m ¶m

öÚ AmR>dUr...

Page 13: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

12 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

Joë`m n§YadmS>çmV Xm[aÐç aofoda X[aÐr Zmam`U gmoSy>Z gwIr ‘mUgmMm gXam KmVboë`m gä` OZm§V KZKmoa dmX Am{U MMm© PS>br. {Z{‘Îm hmoVo `moOZm Am`moJmÀ`m dVrZo gdm}ƒ Ý`m`mb`mV Xm[aÐç aofog§~§Yr gmXa H$aÊ`mV Ambobo à{VkmnÌ. Xm[aÐçaofm {ZYm©[aV H$aÊ`mer gdm}ƒ Ý`m`mb`mMm H$m` g§~§Y Agm àíZ AmVm H$moUmbmM nS>V ZgUma. H$maU ‘Z‘mohZ gaH$ma H$mo‘mV Joë`mZo amÁ` Mmb{dÊ`mMr O~m~Xmar gdm}ƒ Ý`m`mb`mZo ñdV:H$So> AmoTy>Z KoVë`mMo gdmªZmM ‘mhrV Amho. Ë`m‘wio gÜ`m Ý`m`mb`mV g§d¡Ym{ZH$ àíZm EodOr amOH$s`, gm‘m{OH$ Am{U Am{W©H$ àíZmda {dMma Am{U {ZU©` hmoV AgVmV. AemM àH$mao Ý`m`mb`mV Xm[aÐç aofoMm àíZ CnpñWV H$aÊ`mV Ambm. gaH$ma ZmdmÀ`m g§ñWoMo ApñVËd Zgë`mZo qH$dm Ë`m g§ñWobm ‘hÎd XoÊ`mMr JaO gdm}ƒ Ý`m`mb`mbm Z dmQ>ë`mZo Ý`m`mb`mZo gai {Z`moOZ Am`moJmbm Xm[aÐç aofog§~§Yr à{VkmnÌ gmXa H$aÊ`mMm AmXoe {Xbm. `m AmXoemZwgma gmXa à{VkmnÌmV `moOZm Am`moJmZo ehar ^mJmgmR>r à{V‘mUgr à{V{XZ 32 én`o Am{U J«m‘rU ^mJmgmR>r 26 én`o `m CËnÞmÀ`m Imbrb bmoH$ Xm[aÐç aofoImbr ‘moS>V Agë`mMo gm§{JVbo. ho à{VkmnÌ gmXa hmoVmM H$mhrVar ZdrZ, AKQ>rV Am{U A^Ð KS>ë`mÀ`m WmQ>mV {dÛmZ AW©emór, g‘mOemór Am{U g‘mOgodH$ `m§Zr Ë`m à{VkmnÌm{déÕ X§S> WmonQ>bo. {df`mVbo H$mhrM H$iV Zgboë`m amOH$maUr Am{U ‘mÜ`‘ à{V{ZYr¨Zr H$moëhoHw$B© gwê$ Ho$br. dmñV{dH$ `mV ZdrZ Ago H$mhr ZìhVo. AW©emór V|Sy>bH$a `m§Zr 2009 gmbrM H$mhr ZdrZ {ZH$fm§À`m AmYmao hr Xm[aÐç aofm {ZpíMV Ho$br hmoVr Am{U gaH$maZo VoìhmM Vr J«mø ‘mZbr hmoVr. `m Xm[aÐç

aofoÀ`m `mo½`-A`mo½`Vo~Ôb AmnU nwT>o MMm© H$ê$; nU hr XmoZ dfmªnydr© {ZYm©[aV Ho$bobr Xm[aÐç aofm hmoVr ho bjmV KoVbo Va AmOMm dmX `m dmH²$nQÿ>Mr {XdmiImoar Xe©{dVo. amOH$maUr Am{U ‘mÜ`‘o Amnë`m CWinUmgmR>r à{gÕ Agë`mZo Ë`m§À`m ~mobÊ`mH$So> Xþb©j H$aVm `oB©b; nU AéUm am°`gma»`m {gpìhb gmogm`Q>rÀ`m bmoH$m§H$So> Xþb©j H$aVm `oV Zmhr. AÊUm Am§XmobZm‘wio AZoH$ {gpìhb gmogm`Q>rÀ`m gXñ`m§Zr Amnbo ApñVËd XmI{dÊ`mgmR>r `m ‘wX²ÚmMo ^m§S>db Ho$bo AgoM åhUmdo bmJob. Xþgè`m ~mOyZo {Z`moOZ Am`moJ 26 d 32 én`mMr Xm[aÐç aofm åhUOo ’$ma ‘moR>m H«$m§{VH$mar {ZU©` Agë`mÀ`m WmQ>mV `m aofoMo g‘W©Z H$arV hmoVo. XmoÝhrhr ~mOy§Zr Xm[aÐç aofoda Or MMm© Pmbr Ë`mV Xm[aÐçmMr MrS> Am{U Xm[aÐç {Z‘y©bZmMm {dMma `mMm g§nyU© A^md hmoVm. X[aÐr ‘mUgm§EodOr gJir MMm© AmH$S>çm§^modVr {’$adyZ XmoÝhr ~mOyZr Amnbr Ag§doXZerbVm VodT>r XmIdyZ {Xbr. ^aë`mnmoQ>r {H$Vr I‘§J MMm© hmoD$ eH$Vo `mMo ho ~r^Ëg CXmhaU!

AmH$S>çm§Mm Ioi gJir MMm© EoHy$Z gm‘mÝ` bmoH$m§Zm AW©emór V|Sÿ>bH$a ho

IbZm`H$ dmQ>V AgVrb. XþX£dmZo AmO Vo h`mV Zgë`mZo Amnë`mbm Ë`m§À`mH$Sÿ>Z ñnï>rH$aU {‘iUma Zmhr; nU V|Sÿ>bH$a `m§Mo AmYr Xm[aÐç aofm R>a{dÊ`mMm Omo {ZH$f hmoVm Vmo A‘mZdr`M hmoVm. ‘mUgmbm {Od§V amhÊ`mgmR>r Am{U H$m‘ H$aÊ`mgmR>r Or COm© bmJVo VodT>o Cî‘m§H$ OodT>çm AÞmVyZ {Z‘m©U hmoVrb VodT>o AÞ {‘iUmam ‘Zwî` hm Xm[aÐç aofoÀ`m daMm

Xm[aÐç aofoMr X[aÐr MMm©Hw$Qw>§~mÀ`m AÞ-YmÝ`mdarb IMm©À`m AmYmao Xm[aÐçaofm {ZpíMV Ho$br Va AmUIr EH$ {dXmaH$

gË` CKS>H$rg `oB©b H$r gdm©{YH$ ‘hmJ YmÝ` Ë`mMm CËnmXH$ Agboë`m eoVH$è`mbmM Imdo bmJVo. Amnë`m eoVmV {nH$dbobo YmÝ` ImÊ`mV Jm§YrdmXr d n`m©daUdmXr `m§Zm Omo AVwbZr` AmZ§X dmQ>Vmo Ë`mMo H$maU eoVrVrb ho C’$amQ>o J{UV Ë`m§À`m Ü`mZr‘Zr ZgVo. Vo H$pënV ñdßZmZ§XmV

V„rZ AgVmV! YmÝ` CËnmXZ H$aÊ`mMm Omo IM© `oVmo Ë`mÀ`m {H$VrVar H$‘r {H$‘VrV eoVH$è`mbm Amnbo YmÝ` ~mOmamV {dH$mdo bmJVo. `mMm AW© J«mhH$ åhUyZ Q>mQ>m-A§~mZr ñdñV YmÝ` ImVmV

Am{U CËnmXH$ eoVH$è`mbm ñdV:À`m eoVmVrb ‘hmJ YmÝ` Imdo bmJVo!

gwYmH$a OmYd

H$m°‘Z Zm°Z goÝg * gwYmH$a OmYd

Page 14: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

13eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

‘mZbm Om`Mm. ‘mUgmbm OZmdamÀ`m nmVirda AmUUmam hm Xm[aÐç aofm R>a{dÊ`mMm {ZH$f 1970 À`m XeH$mnmgyZ Vo AJXr 2009 gmbmn`ªV A~m{YV hmoVm. 70 À`m XeH$mV AW©n§{S>V Xm§So>H$a Am{U aW `m§Zr {b{hboë`m "^maVmVrb J[a~r' `m ‘yi B§J«Or nþñVH$mdê$Z Voìhm ‘moR>o dmXi CR>bo hmoVo. Ë`mZ§Va AÞmVÿZ {‘iUmao Cî‘m§H$ qH$dm H°$bar hm J[a~r R>a{dÊ`mMm "emór`' AmYma ‘Zmbm Jobm! ‘hmamï´>mV Ooìhm amoOJma h‘r `moOZm gwê$ Pmbr d Ý`mæ` ‘Owar {ZpíMV H$aÊ`mgmR>r Wmoa Wmoa {dMmad§V d g‘mOgodH$m§Mr EH$ g{‘Vr ‘hmamï´> gaH$maZo JR>rV Ho$br hmoVr. `m g{‘VrZogwÕm Cî‘m§H$ qH$dm H°$barMr Amdí`H$Vm bjmV KoD$Z ‘OwarMo Xa {ZpíMV Ho$bo hmoVo. Hw$¸w$Q>nmbZ ì`dgm` H$aUmao Ogo H$m|~S>çm§Zm Ë`m§Mo dOZ dmT>mdo åhUyZ emór` {ZH$fmÀ`m AmYmao Ogm Amhma XoVmV Ë`mM nÕVrZo ‘mUgmÀ`m Cî‘m§H$mMm {dMma J[a~r R>a{dVmZm qH$dm amoO§Xmar R>a{dVmZm Ho$bm Jobm. OZmdamgma»`mM ‘mUgmÀ`m JaOm ‘mZÊ`mMm hm ‘mUwgH$r eyÝ` {ZH$f aÔ H$aÊ`mMo H$m‘ V|Sÿ>bH$a `m§Zr Ho$bo. Xm[aÐç aofm {ZpíMV H$aVmZm AÞYmÝ`mgmo~V Hw$Qþ>§~mÀ`m Amamo½`{df`H$ Am{U e¡j{UH$-gm§ñH¥${VH$ JaOm `mMm {dMma Ho$bm nm{hOo ho gwaoe V|Sy>bH$a `m§Zr ‘m§S>bo d Ë`m AmYmao Ë`m§Zr Xm[aÐçaofm {ZYm©[aV H$aÊ`mMm à`ËZ Ho$bm; nU Ë`m§Zr Xm[aÐç aofm {ZYm©aU Á`m 26 Am{U 32 én`m§À`m AmYmao Ho$bo Vo ~KVm Ë`m§Zr ‘mZboë`m {ZH$fmbm Ë`m§Zr Ý`m` {Xbm Ago åhUVm `oUma Zmhr; nU AmO Omo àíZ CnpñWV H$aÊ`mV Ambm Amho, H$s `m n¡em§V OJVm `oB©b H$m? Vmo n[apñWVr~Ôb AkmZ Xe©{dUmam Amho. ‘mUgmÀ`m ~mH$s JaOm§H$So> Xþb©j H$ê$Z `m n¡em§V Ë`mbm OJ{dVm `oVo Am{U Aem nÕVrZo H$moQ>çdYr bmoH$ OJVhr AmhoV. à{Vì`º$r à{V{Xder 26 d 32 hm AmH$S>m EoH$VmZm ’$ma N>moQ>m dmQ>V Agbm Var gamgar 5 gXñ`m§Mo Hw$Qþ>§~ J¥hrV Yê$Z Hw$Qþ>§~mMo ‘m{gH$ CËnÞ H$mT>bo Va 26 d 32 nojm gÝ‘mZOZH$ AmH$S>m nþT>o `oVmo. ehar ^mJmVrb ‘m{gH$ CËnÞ 4800 Va J«m‘rU ^mJmVrb 3900 én`o `oVo. EdT>o CËnÞ {‘iUo Va gd©gm‘mÝ` eoVH$ar Hw$Qþ>§~mgmR>r bm°Q>ar bmJÊ`mgmaIo Amho! nU dñVþpñWVr Aer Amho H$r ho AmH$So> Ë`mÀ`mgmR>r {Zìdi ‘¥JOi Amho. {Zìdi amoO§Xmar H$aUmè`mMo Zer~ ~bdÎma Agob Va Ë`mbm AI§S> amoOJma {‘iyZ ‘m{gH$ CËnÞmMm hm AmH$S>m JmR>Vmhr `oB©b; nU ñdV:À`m eoVrda am~Umè`mbm H$YrM hm AmH$S>m JmR>Vm `oV Zmhr. gd© {dÛmZm§Mo J[a~rMo Oo J{UV MwH$Vo Vo BWoM! amoOJmamda AmYm[aV CËnÞ J¥hrV Yê$Z J[a~rMr AmH$So>‘moS> emór` ^mg{dVm `oVo; nU Aem AmH$So>dmarVyZ AYr© bmoH$g§»`m AmYrM ~mOybm nS>Vo Am{U J[a~m§Mr ‘moOXmX hmoVo Vr Caboë`m AÜ`m© bmoH$g§»`oVyZ. åhUyZM ‘J J[a~rMo 32 Q>³³¶m§gmaIo ’$gdo AmH$So> {ZKVmV. {ZH$f dmñVd Zgë`mZo Amnë`m gmo`rZwgma hr Q>¸o$dmar dmT>{dVm qH$dm H$‘r H$aVm `oVo. AemM àH$mao gŠgoZm g{‘VrZo ^maVmV J[a~m§Mr g§»`m 50 Q>¸o$ Agë`mMr, Va AOw©Z goZ `m H$m±J«ogr g‘mOdmXr AW©VÁkmZo ^maVmV 77 Q>¸o$ bmoH$g§»`m Jar~ Amho Agm {ZîH$f© H$mT>bm Amho. eoVH$è`m§Mr J[a~r bjmV KoVbr Va AOþ©Z goZ g{‘VrMm AmH$S>m gË`mÀ`m Odi dmQ>ob; nU Ë`m§À`m AmH$So>dmarVhr eoVH$è`mÀ`m

J[a~rbm ñWmZ Zgë`mZo Vr AmH$So>dmar {dídgZr` d Cn`moJr ‘mZVm `oV Zmhr.

ghmì`m doVZ Am`moJmÀ`m AmYmao Xm[aÐç aofm `m MM}‘Ü`o EH$ àíZ gmVË`mZo CnpñWV H$aÊ`mV Ambm

Amho, H$r BVŠ`m dfmªnmgyZ bjmdYr H$moQ>r én`o J[a~r {Z‘y©bZmda IM© hmoV AmhoV Var J[a~r H$‘r hmoÊ`mEodOr H$m dmT>V Amho? `mMo gmono CÎma Ago Amho H$r J[a~r {Z‘w©bZmMo ~OoQ> Xadfr© dmT>Vo amhmdo `mgmR>r J[a~m§Mr g§»`mhr dmT>Vr am{hbr nm{hOo. emgZ Am{U àemgZ `m§Mr éMr ~OoQ>‘Ü`o Amho. J[a~r {Z‘w©bZmMo ~OoQ> ho Ë`m§À`m M¡ZrgmR>rMo d lr‘§VrMo H$maU Amho; nU `mM H$maUmZo J[a~r g§nV Zmhr Ago {ZXmZ H$aUo åhUOo J[a~rMm àíZ Z g‘OÊ`mgmaIo Amho. Ho$di ^«ï>mMmam‘þio J[a~r g§nV Zmhr, Ago Zmhr, J[a~r{Z{‘©VrMm H$maImZm OmoamV Mmby R>odyZ J[a~r {Z‘y©bZmda CYinÅ>r gwê$ Amho. amOH$maUr bmoH$m§gmR>r Xm[aÐç hm n¡gm Am{U ‘Vo {‘i{dÊ`mMm gdm©V ‘moR>m ’$m`Xoera ì`dgm` ~Zbm Amho. åhUÿZM Xm[aÐç aofoÀ`m `m gmè`m MM}V XoemVrb Xm[aÐç H$go H$‘r hmoB©b hm {dMma H$moUr H$arV Zgë`mZo Vmo

BVŠ`m dfmªnmgyZ bjmdYr H$moQ>r én`o J[a~r {Z‘y©bZmda IM© hmoV AmhoV Var J[a~r H$‘r hmoÊ`mEodOr H$m dmT>V Amho? `mMo gmono CÎma Ago Amho H$r J[a~r {Z‘w©bZmMo ~OoQ> Xadfr© dmT>Vo amhmdo `mgmR>r J[a~m§Mr g§»`mhr dmT>Vr am{hbr nm{hOo. emgZ Am{U àemgZ `m§Mr éMr ~OoQ>‘Ü`o Amho. J[a~r {Z‘w©bZmMo ~OoQ> ho Ë`m§À`m M¡ZrgmR>rMo d lr‘§VrMo H$maU Amho; nU `mM H$maUmZo J[a~r g§nV Zmhr Ago {ZXmZ H$aUo åhUOo J[a~rMm àíZ Z g‘OÊ`mgmaIo Amho. Ho$di ^«ï>mMmam‘þio J[a~r g§nV Zmhr, Ago Zmhr, J[a~r{Z{‘©VrMm H$maImZm OmoamV Mmby R>odyZ J[a~r {Z‘y©bZmda CYinÅ>r gwê$ Amho. amOH$maUr bmoH$m§gmR>r Xm[aÐç hm n¡gm Am{U ‘Vo {‘i{dÊ`mMm gdm©V ‘moR>m ’$m`Xoera ì`dgm` ~Zbm Amho.

Page 15: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

14 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

‘m§S>bm OmV Zmhr. CbQ> Xm[aÐç aofo Imbr A{YH$m{YH$ bmoH$ `mdoV Agm à`ËZ CËgmhmZo hmoV Amho. Xm[aÐç aofodarb à{V{H«$`m bjmV KoD$Z Zì`m nmhUrÀ`m AmYmao Zdr Xm[aÐç aofm {ZpíMV H$aÊ`mMr {Z`moOZ Am`moJmMr CnaVr hm `mM CËgmhmMm n[anmH$ Amho. Xm[aÐçmÀ`m ‘yimda Kmd KmbÊ`mMm AmOda à`ËZ Pmbm Zmhr d nwT>o hmoB©b Ago AmídmgH$ {MÌhr {XgV Zmhr. ’$gì`m {ZH$fmÀ`m AmYmao Xm[aÐç aofm da Imbr H$aÊ`mMm qH$dm Xm[aÐç aofoImbrb g§»`m H$‘r OmñV H$aÊ`mMr emór` hmVMbmIr ~§X H$am`Mr Agob Va Xm[aÐçmÀ`m ‘yimda Kmd KmVë`m {edm` JË`§Va Zmhr. AmO eoVr hmM Xm[aÐç {Z{‘©VrMm Iam H$maImZm Agë`mZo eoVrMo énm§Va gw~Îmm {Z‘m©U H$aÊ`mÀ`m H$maImÝ`mV H$aÊ`mMr JaO Amho. eoVr ’$m`Xoera Pmë`m {edm` Xm[aÐç {Z{‘©Vr Wm§~Uma Zmhr Am{U gw~Îmm {Z‘m©U hmoUma Zmhr. Xm[aÐç {Z‘y©bZmgmR>rMm gJim n¡gm eoVrgmR>r ^m§S>db Am{U ‘yb^yV gmo`r {Z‘m©U H$aÊ`mgmR>r dmnabm Va EH$m XeH$mÀ`m AmV Xm[aÐç {Z‘y©bZ eŠ` Amho. CÚmoJ OJVmbm H$moUË`mhr ‘XVrMr {deof JaO ZgVmZm H$O©‘m’$r d H$a gdbVr¨À`m ‘mÜ`‘mVyZ Or {IamnV dmQ>ë`m OmV Amho Ë`mVyZ CÚmoJOJV g‘¥Õ d g§nÞ hmoV Agbo Var J[a~r {Z‘y©bZmgmR>r Ë`mMm H$mS>rMmhr Cn`moJ hmoV Zmhr; nU hmM n¡gm eoVrjoÌmV AmoVbm Va PnmQ>çmZo Xm[aÐç H$‘r hmoB©b. Amnë`mH$S>rb Xm[aÐç {Z‘y©bZ `moOZm§Mm ‘V àmárer Am{U CÚmoJOJVmbm dmQ>ë`m OmUmè`m pIamnVrMm g§~§Y ‘V àmárgmR>r n¡emMm ómoV {Z‘m©U H$aÊ`mer g§~§Y Agë`mZo Xm[aÐç {Z‘y©bZ hm àíZ Am{W©H$ Z amhVm amOH$r` ~Zbm Amho. Xm[aÐç {Z‘y©bZmMr amOH$r` BÀN>meº$r Agboë`m amOH$r` ZoV¥ËdmMr `mgmR>r Xoembm JaO Amho, Ago ZoV¥Ëd g‘moa `oV Zmhr Vmon`ªV H$mhr Jmoï>r H$aUo ghO eŠ` Amho. Xm[aÐçmMm àíZ g§doXZerb nÕVrZo hmVmim`Mm Agob Va AW©emók d AmH$So>dmar `m§da {Z^©a amhUo gmoSÿ>Z {Xbo nm{hOo. ghmì`m doVZ Am`moJmMm à‘wI AW©emór Zgë`mZo T>mo~i {ZH$f bmdyZ Am`moJmZo Hw$Qþ>§~mbm OJ{dÊ`mgmR>r {H$‘mZ 10 hOma én`o ‘m{gH$ CËnÞ nm{hOo Agm {heo~ ‘m§S>bm hmoVm. `mM AmYmamda ghmì`m doVZ Am`moJmZo gdm©V ImbÀ`m H$‘©Mmè`mMo àma§^rMo doVZ 10 hOma én`o {ZpíMV Ho$bo hmoVo. hm Ahdmb ñdrH$mê$Z gaH$maZo Vmo bmJyhr Ho$bm Amho. gaH$mar H$‘©Mmè`mbm OJÊ`mgmR>r {H$‘mZ Xhm hOma Am{U J«m‘rU J[a~mbm OJÊ`mgmR>r 3900 én`o ho H$moUVo J{UV Amho. gaH$ma OZVo‘Ü`o Agm ^oX^md H$gm H$ê$ eH$Vo? OmZodmar 2006 nmgyZ ghmdm doVZ Am`moJ bmJy Pmbm Voìhm 10 hOma én`o gþédmVrMr àmár AgUmam H$‘©Mmar AmO Oo {‘idrV Amho VrM AmOMr Xm[aÐç aofm ‘mZbr Va Ý`m`g§JV hmoB©b. AmO `m H$‘©Mmè`mMr àmár 12000 én`o Amho Ago J¥hrV Yabo Var à{V ‘mUgr à{V{XZr {‘iH$V ’$º$ 80 én`o hmoVo Am{U XoemMm Am{W©H$ {dH$mgmMm doJ d dmT>Vo gH$b amï´>r` CËnÞ bjmV KoVbo Va hr {‘iH$V OmñV hmoV Zmhr ho g‘OyZ KoVbo nm{hOo. I¡amVr `moOZm§À`m ‘mÜ`‘m§VyZ Zìho Va H$moUË`mhr Hw$Qþ>§~mbm ‘{hÝ`mH$mR>r EdT>r a¸$‘ {‘iob Ago amoOJma CnbãY Ho$bo Va§M J[a~r {Z‘w©bZ hmoB©b. eoVr‘mbmMo ^md {ZpíMV H$aVmZm ‘OwarMo hoM ‘yë` J¥hrV

Yabo Zmhr Va gJimM IQ>mQ>mon ì`W© hmoB©b. EdT>m ‘mo~Xbm XoÊ`mMo gm‘Ï`© ’$º$ Am{W©H$ CXmarH$aUmV Amho ho `m {Z{‘ÎmmZo bjmV KoVbo nm{hOo. ‘mÌ Ho$di Am{W©H$ {ZH$fm§À`m AmYmaoM Xm[aÐç aofm {ZYm©[aV H$am`Mr Agob Am{U Ë`mVyZ J[a~rMo gå`H²$ {MÌ C^o H$am`Mo Agob Va Ë`mgmR>r gdmªV gmonm, {dídgZr` Am{U gd©g‘mdoeH$ Agm {ZH$f Hw$Qþ>§~mMm AÞYmÝ`mdarb IM© hm Am{U hmM Agy eH$Vmo. H$maU hm {ZH$f bmdbm Va Ë`mVyZ BVam§gmo~V eoVH$è`m§Mohr Xm[aÐç ñnï> hmoB©b. Á`m§Mo CËnÞ OmñV Ë`m§Mr AÞYmÝ`mdarb IMm©Mr Q>¸o$dmar H$‘r AgUma Am{U Á`m§Mo CËnÞ H$‘r Ë`m§Mm AÞYmÝ`mdarb IM© A{YH$ AgUma ho CKS> Amho. AWm©V hm IM© ~mOma^md J¥hrV Yê$Z H$mT>mdm bmJob. hm {ZH$f bmdbm Va Amnë`m Ago bjmV `oB©b, H$r g§nÞ bmoH$m§Mm AÞYmÝ`mdarb IM© hm Ë`m§À`m CËnÞmÀ`m 10 Vo 15 Q>¸o$ nojm A{YH$ AgV Zmhr. `m CbQ> J[a~m§Mr AÞYmÝ`mda Amnë`m {‘iH$VrÀ`m Odinmg XmoZ V¥Vr`m§e a¸$‘ IM© hmoVo. ‘mUgmÀ`m BVa JaOm Am{U Ë`mdarb dmT>Vm IM© bjmV KoVbm Va AÞ YmÝ`mda {‘iH$VrÀ`m 35 Vo 40 Q>³³¶m§nojm A{YH$ a¸$‘ IM© hmoVo Aer gJir Hw$Qw>§~o Xm[aÐçaofoÀ`m Imbrb ‘mZbr nm{hOoV. Hw$Qþ>§~mÀ`m AÞYmÝ`mdarb IMm©À`mAmYmao Xm[aÐçaofm {ZpíMV Ho$br Va AmUIr EH$ {dXmaH$ gË` CKS>H$rg `oB©b, H$s gdm©{YH$ ‘hmJ YmÝ` Ë`mMm CËnmXH$ Agboë`m eoVH$è`mbmM Imdo bmJVo. Amnë`m eoVmV {nH$dbobo YmÝ` ImÊ`mV Jm§YrdmXr d n`m©daUdmXr `m§Zm Omo AVwbZr` AmZ§X dmQ>Vmo Ë`mMo H$maU eoVrVrb ho C’$amQ>o J{UV Ë`m§À`m Ü`mZr‘Zr ZgVo. Vo H$pënV ñdßZmZ§XmV ‘¾ AgVmV! YmÝ` CËnmXZ H$aÊ`mMm Omo IM© `oVmo Ë`mÀ`m {H$VrVar H$‘r {H$‘VrV eoVH$è`mbm Amnbo YmÝ` ~mOmamV {dH$mdo bmJVo. `mMm AW© J«mhH$ åhUÿZ Q>mQ>m-A§~mZr ñdñV YmÝ` ImVmV Am{U CËnmXH$ eoVH$è`mbm ñdV:À`m eoVmVrb ‘hmJ YmÝ` Imdo bmJVo!

{Z`moOZ Am`moJmÀ`m à{VkmnÌmÀ`m {Z{‘ÎmmZo Á`m§Zr Á`m§Zr gaH$mada Vm|S>gwI KoVbo Ë`m§Zmhr OmVm OmVm Amagm XmI{dÊ`mMr JaO Amho. gaH$mar g§ñWm§V H$m‘ H$aUmao gd© - H¥$fr {dÚmnrR>mV eoVrMo H$m‘ H$aUmao ‘OyagwÕm - Xm[aÐç aofoÀ`m da AmhoV; nU ‘Ü`‘dJr©`, Cƒ‘Ü`‘ dJr©` Am{U lr‘§V bmoH$m§H$So> H$m‘ H$aUmao ~hþVm§e bmoH$m§Mr {‘iH$V hr Xm[aÐç aofoImbMr Amho! Xm[aÐç Xÿa H$aÊ`mMr BÀN>m d ^mdZm àm‘m{UH$ Agob Va `m dJmªZr Amnë`m pIemMm ^ma hbH$m Ho$bm nm{hOo. AÞYmÝ`mMr ^mddmT> AmZ§XmZo ghZ H$aÊ`mMr V`mar `m dJm©Zo XmI{dbr Va J[a~r {Z‘y©bZmV Ë`m§Mo `moJXmZ ‘mobmMo R>aob.

gwYmH$a OmYd nm§T>aH$dS>m, {O.`dV‘mi ‘mo. 9422168158

[email protected]://myblog-common-nonsense.blogspot.com/

��

Page 16: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

15eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

g˶ Amåhm§ ‘Zr & Z hmo Jm~mimMo YZr &&Eogo OmUm ao gH$i & ^am ewÕ, Q>mH$m ‘i &&XoVmo VrúU CÎma| & nwT>o ìhmd¶mgr ~a| &&VwH$m åhUo ~ao§ KS>o & XoemoXoet Mmco H$moS>| &&

EH$ Amnë¶m OrdZmcm gd© ~mOy§Zr doT>Umam «ï>mMma AmQ>mo³¶mV AmUVm

¶oB©c H$m Am{U Vmo H$gm AmQ>mo³¶mV AmUm¶Mm ho ‘m¶m g‘moaMo àý AmhoV. ^«ï>mMma‘wº$ g‘mOmMo ñdßZ {H$Vrhr CXmÎm, AmH$f©H$ dmQ>co Var Vo ñdßZM amhUma ho AmoiIʶmBVH$s n[an¹$Vm, àm¡T>Vm AmVm ‘m¶m‘ܶo Amcocr Amho. ˶m‘wio H$mhr ì¶dhm¶© e³¶Vm§Mm {dMma H$aUo EdT>oM ‘mPo C{Ôï> Amho.

¶m {df¶mda {c{hʶmMm ‘mPm A{YH$ma ’$maM ‘¶m©{XV Amho. ˶mMr H$maUo XmoZ. ‘r ñdV: nyU©nUo «ï>mMma‘wº$ OrZ OJcocmo Zmhr ho à‘wI H$maU. BÀN>m H$YrM ZìhVr nU ‘cmhr ^«ï>mMmamV ^mJ ¿¶mdm cmJcm hmoVm. Ago àg§J ‘moOHo$M hmoo Ago åhUyZ ‘cm O~m~Xmar Q>mim¶Mr Zmhr. cmM XoUo-KoUo, gaH$macm H$a Úmdm cmJoc åhUyZ ì¶dhmamVë¶ Iè¶ aH$‘m H$mJXmonÌr Z Zm|XdUo, H$a gaH$gH$Q> MwH$dUo ho ‘m¶mgma»¶m Am{W©H$ÑîQ>çm gm‘mݶ ‘mUgmÀ¶mg hmVyZ KS>Umao ^«ï>mMmamMo VrZ àH$ma ‘mZco Va ‘r cmM {Xcr hmoVr (KoVcr H$YrM ZìhVr Am{U KoUmahr Zmhr), H$mJXmonÌr EHy$U aH$‘oÀ¶m {ZåVrM a¸$‘ XmIdcr hmoVr; ho XmoZ àH$ma ‘m¶m dmQ>çmcm AmcoM hmoVo. Ooìhm Ooìhm ‘mPo d¡¶{º$H$ CËnÞ H$anmÌ hmoVo- Aer df} ‘m¶m Am¶wî¶mV Oo‘Vo‘ 15 hmoVr- ˶mdoiocm H$a ‘mÌ ^acm hmoVm H$maU doVZ KoVmZmM ˶mVyZ H$a dOm H$aʶmMr ì¶dñWmM hmoVr. {H$aH$moi cmM XoʶmMo àH$ma Zoh‘rMoM hmoVo-Q´>m{’$H${df¶H$ AnaY KS>cm Va

MQ>H$Z gmoS>dUyH$ H$ê$Z KoUo d gaH$ma Am°{’$gmVco H$m‘ Xcmcm (EO§Q>m) H$Sy>Z H$ê$Z KoUo. hohr gm§JUo ZcJo H$s a¸$‘ H$‘r XmIdUo dm ‘wirM Z XmIdUo ho àH$ma AWm©VM ñWmda ‘mc‘ÎmoÀ¶m ì¶dhmamV-O‘rZ IaoXr H$aUo, ^mS>çmMr OmJm Ka‘mcH$mcm naV XoUo- H$amdo cmJco hmoVo. ¶m ì¶dhmam§Mo Vnerc gm§JV Zmhr H$maU Xþgè¶m ~mOyÀ¶m 춺$s OZarV åhUyZM Vgo H$aV hmo˶m. J§‘VrMm mJ Agm H$s ¶mVhr EH$ ݶm¶ hmoVm- ˶mcm AmnU ^«ï> ݶm¶ (Corrupt justice ) åhUy eHy$ ; H$maU O‘rZ IaoXr H$aVm ‘mPo OodT>o n¡go ¶m XoemVë¶m H$mù¶m n¡emV O‘m Pmco hmoVo, gmYmaU VodT>oM ‘cm mS>çmMr OmJm gmoS>VmZm {‘imco hmoVo! ˶mVcr ~arM ‘moR>r a¸$‘ ‘r Y‘m©Xm¶ g§ñWm§Zm MH$Zo XmZ {Xcr ¶mVhr H$R>moa {Z¶‘ cmdyZ nm{hco Va-^«ï>mMma Pmcm Agohr åhUVm ¶oB©c.

Xþgao H$maU OmñV ‘hÎdmMo Amho. ZmoH$aXma ‘mUgmZo Am¶H$a ^aUo ho Z¡{VH$VoMo à‘mUnÌ Zmhr H$maU Vmo g§nÎmr {Z‘m©U H$aV Zmhr, Xþgè¶mZo {Z‘m©U Ho$coë¶m g§nÎmrÀ¶m {Z{‘©Vr‘ܶo qH$dm ì¶dñWmnZm‘ܶo Vmo H$m‘ H$aV AgVmo. Vohr ˶mZo gMmoQ>rZo Ho$co Zmhr Va ^«ï>mMmamMm AmnIr EH$ àH$ma V¶ma hmoVmo-Á¶mV Amncr emgH$s¶ ¶§ÌUm nyU©nUo ~wS>mcocr Amho. ‘mÌ ñdV:Mr ~wÕr, à{V^m, ì¶dhma kmZ, ì¶dñWmnZ H$m¡eë¶, ~mOmanoR>m emoYyZ ˶m Vmã¶mV R>odʶmMr

MmUmúm XÿaÑï>r H$m‘mcm cmdyZ g§nÎmr d amoOJma {Z‘m©U H$aUmao Ooìhm H$a MwH$dʶmMr AhmoamÌ YS>nS> H$aVmZm {XgVmV Voìhm ˶mcm ^«ï>mMma åhUm¶Mo H$s Zmhr hm àý ’$ma O{Q>c Amho. ˶mVM Á¶m emgZ/amÁ¶ ( State) ¶m g§ñWocm hm H$a Úm¶Mm Vr ¶§ÌUmM Oa ^«ï> Agoc, {VÀ¶m A~«yMr cº$ao amoOÀ¶m {Xdgmcm doerda Q>m§Jcr OmV AgVrc Va Aem ¶§ÌUo/g§ñWocm H$a Z XoʶmH$S>oM AmoT>m amhUma hohr CKS> Amho. ¶m g§nÎmr Am{U amoOJma {Z‘m©U H$aUmè¶m AdmT>ì¶, ~hþAm¶m‘r à{H«$¶oer ‘mPm

ñdmV§Í¶ * {dZ¶ hS>uH$a

ñdÀN> g‘¥Õ OrdZ hm ‘mPm OÝ‘{gÕ h¸$ Amho Am{U ‘r Vmo {‘idrZM!

{dZ¶ hS>uH$a

Amnë¶m OrdZmcm gd© ~mOy§Zr doT>Umam ^«ï>mMma AmQ>mo³¶mV AmUVm ¶oB©c H$m Am{U Vmo H$gm AmQ>mo³¶mV AmUm¶Mm ho ‘m¶m g‘moaMo àý AmhoV. ^«ï>mMma‘wº$ g‘mOmMo ñdßZ {H$Vrhr CXmÎm, AmH$f©H$ dmQ>co Var Vo ñdßZM amhUma ho AmoiIʶmBVH$s n[an¹$Vm, àm¡T>Vm AmVm ‘m¶m‘ܶo

Amcocr Amho. ˶m‘wio H$mhr ì¶dhm¶© e³¶Vm§Mm {dMma H$aUo EdT>oM ‘mPo C{Ôï> Amho.

nydm©Y©

Page 17: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

16 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

’$magm g§~§Y Amcocm Zmhr; ‘r EH$ Va ZmoH$ar Ho$cocr Amho; H§$dm Vr gm§^miyZ - H$mhr doim nyU©nUo gmoSy>Z- gm‘m{OH$/amOH$s¶/‘mܶ‘o ¶m úmoÌmV H$m‘ Ho$co Amho. CËnmXH$ Am{W©H$ úmoÌmMm ‘mPm AZw^d ZJʶ Amho.

ñWmda ‘mc‘ÎmoMr IaoXr d {dH«$s, H$anmV CËnÞ Z XmIdUo ¶m ¶m§à‘mUoM gaH$mar H$m‘m§Mr H§$ÌmQ>o {‘idVmZm àM§S> ^«ï>mMma hmoVmo ho CKS>o Jw{nV Amho. "BVH$m «ï>mMma AgVmZmhr Vwåhr ~m§Ycoco nyc Am{U YaUo BVH$s df} {Q>H$VmV H$er?' ¶m àýmMo CÎma XoUmam EH$ àm‘m{UH$ gaH$mar A{YH$mar ‘cm ^oQ>cm hmoVm. " Amåhr àñVmd V¶ma H$aVmZmM ‘yi qH$‘V {VßnQ> H$aVmo; 1/3 ^mJ dmT>Umè¶m qH$‘VrgmR>r Va 1/3 ^mJ ^«ï>mMmamgmR>r' Ago ˶mZo ‘moH$ionUmZo gm§{JVco hmoVo. ¶mhr úmoÌmMr ‘cm ñdmZw^dmVyZ {‘iUmar ‘m{hVr Zmhr; emoY-nÌH$m[aVm H$aVmZm H$mhr àH$aUo g‘OmdyZ KoVcr hmoVr EdT>oM. ^«ï>mMmamMo Mm¡Wo Hw$aU åhUOo nmocrg ImVo. à{V{ð>V KamVë¶m JwÝhoJmam§Zm cndUo, gamBV JwÝhoJmam§H$S>o H$mUmS>moim H$aUo Am{U amoOÀ¶m IMm©gmR>rMr daH$S> a¸$‘ {H$aH$moi JwÝhoJmam§H$Sy>Z dgyc H$aUo- ¶mVë¶m {Vgè¶m àH$mamV ‘r H$mhr gh^mJ KoVcm hmoVm, ho gm§{JVcoM; ‘mÌ J§^ra JwÝhm ‘r qH$dm ‘m¶m OdiÀ¶m H$moUmH$Sy>Z Z KS>ë¶m‘wio ˶mhr úmoÌmMr ‘m{hVr emoY-nÌH$m[aVm H$aVmZm {‘imcr VodT>rM !

‘m¶m ‘¶m©Xm ‘moH$ionUmZo gm§{JVë¶m; ˶m‘mJo à‘m{UH$nUm hmoVmM nU AOyZ EH$ ‘hÎdmMo H$maU hmoVo. ^«ï>mMmamZo AñdñW hmoUmar, ˶mÀ¶m g‘yi CƒmQ>ZmgmR>r Cnm¶ gwMdUmar ~hþVoH$ gd© ‘§S>ir ‘m¶mgmaIrM AgVmV; ñdV:Mo AkmZ cndʶmgmR>r Aì¶dhm¶© AmXemªM¶m H$m춑¶ ^mfoV ~mocV AgVmV. ˶m§Zm Vgo ~mocy XoʶmV ^«ï> ì¶dñWoMr gmo¶hr AgVo. ^«ï>mMma H$aUmao CÚmoOH$, ì¶mnmar, gaH$mar A{YH$mar-H$‘©Mmar, amOH$maUr Am{U ˶m§Zm Ad¡Y g§nÎmr cndʶmgmR>r ¶w³Ë¶m-à¶w³Ë¶m gwMdUmao H$a g„mJma ¶m MM}V H$YrM gm‘rc hmoV ZmhrV. CÚmoOH$/ì¶mnmar gaH$mar H$m¶Xo d ¶§ÌUoH$S>o ~moQ> XmIdVmV, gaH$mar ¶§ÌUm "Amåhmcm ho n¡go dan¶ªV nmoMdʶmgmR>r Jmoim H$aUo ^mJ nS>Vo' Ae {Zc©‚m H$~wcr XoVo, amOH$maUr "‘r Am{U ‘mPm núm ¶m§À¶mnoúmm Vmo Am{U ˶mMm núm OmñV ^«ï> AmhoV', ho {gÕ H$aʶmV YݶVm ‘mZVmV. ˶m§Mr H$a-g„mJmam§Mr ’$m¡O "ZmQ>H$mV Xþ:emgZmMr ^y{‘H$m dmQ>çmcm Amcr Va Ðm¡nXrMo dóhaU VÝ‘¶VoZo H$aUo ^mJM Amho' åhUV, "^y{‘H$m OJV AgVo. ˶m‘wio ^«ï>mMma {Z‘y©cZmMr gJir MMm© EH$m ^m~S>çmnmVirda {’$aV amhVo. Jw§VmJw§VrMo IQ>co gmoS>dVmZm Amamonrn¡H$s EH$mcm "‘m’$sMm gmúmrXma Ho$ë¶m{edm¶ ‘mJ© gmnS>V Zmhr. ˶mM à‘mUo ¶m§n¡H$s H$moUrVar "dmë¶mMm dmpë‘H$s' hmoʶmMo R>adë¶mIoarO ^«ï>mMmamÀ¶m XþIʶmda à^mdr Cnm¶ gmnS>Uma Zmhr. gaH$mar A{YH$mar d amOH$maUr hmS>o {T>cr Pmë¶mda AmË‘M[aÌ {chÿZ H$mhr Jm¡ß¶ñ’$moQ> H$aVmV Iao nU Vmon¶ªV ^«ï>mMmamMr Zdr àH$aUo MM}gmR>r CncãY Pmcocr AgVmVM!

Joë¶m eVH$mÀ¶m AIoaÀ¶m XeH$mV AmnU Am{W©H$ CXmarH$aUmÀ¶m OmJ{VH$ à{H«$¶oV gh^mJr Pmcmo, WoQ> naH$s¶ m§S>dcr J§w§VdUyH$sgmR>r XadmOo CKS>co Am{U ^«ï>mMma d ˶mVco AmH$S>o AmH$memEdT>o ‘moR>o Pmco. ‘m¶mgma»¶mcm gwÕm Qy> Or ñno³Q´>‘ KmoQ>mù¶mMr a¸$‘ MQ>H$Z AmH$S>çmV {chrVm ¶oUma Zmhr Va gd©gmYmaU, ZmoH$ar/

ì¶dgm¶ H$ê$Z, Hw$Qy>§~mMm M[aVmW© MmcdUmè¶m§Mr ~mVM gmoS>m ! ho AmH$S>oM BVHo$ ^¶mZH$ AmhoV H$s ^«ï>mMmamÀ¶m àýmda OmJ¥Vr {Z‘m©U Z hmoVm EoH$Umè¶m/dmMUmè¶m§Zm EH$ ~{YVmM ¶mdr ! ~mo’$mog© àH$aUr «ï>mMma Pmë¶mÀ¶m gm§Jmodm§Jr ‘YyZ Or amOH$s¶ CcWmnmcW Pmcr Ver CcWmnmcW ‘mÌ ho ^¶mZH$ AmH$S>o KS>dy eH$co ZmhrV. g§~§{YV ‘§Í¶mMm amOrZm‘m Am{U Mm¡H$er-g{‘Vr (Vrhr gd©númr¶-g§gXr¶ g{‘Vr Zo‘cr H$s {damoYr númm‘Yco {^úmwH$ g§Vwï> !) EdT>rM nmdco ‘mܶ‘m§Zr àM§S> JXmamoi Ho$ë¶mda CMccr Jocr H$s nwT>À¶m àH$aUmMr dmQ> nmhʶmMm H$moS>JonUm g§nyU© XoemÀ¶m A§Jr ~mUVmo Amho H$s H$m¶? ({Zd¥Îm ݶm¶‘yVuMr ‘mÌ ¶m àH$aUmV M§Ji hmoVo-H$mhr {Xdgm§Zr àH$aUo nSy>Z AmhoV H$maU ñdÀN> ݶm¶‘yVu Mm¡H$ergmR>r CncãY ZmhrV, Aerhr AdñWm AmoT>doc.) Amncm Xoe CX²>ÜdñV H$ê$ nmhUmè¶m KaÀ¶m/~mhoaÀ¶m XheVdmÚm§À¶m Vm|S>mcm nmUr gwQ>mdo Aer narpñWVr H$er {Z‘m©U Pmcr ? Amnco H$m¶Xo IamoIaM BVHo$ {ZaW©H$ Am{U Xþ~io AmhoV H$m¶?

¶m {df¶mda ¶mdfu {chmdo Ago R>aco V|ìhm lr. AÊUm hOmao ¶m§Mr XmoZ CnmofUo Am{U ‘w»¶Vm Xþgè¶m CnmofUmÀ¶m doir nmhm¶cm {‘imcocm ì¶gmnH$ OZgh^mJ ¶m KQ>Zm ^{dî¶ H$mimV hmo˶m; Á¶m AmVm Amnë¶m ZOrH$À¶m ^yVH$mimV O‘m Pmcoë¶m AmhoV. ˶m‘wio ^«ï>mMma-{Z¶§ÌUmMr ì¶dhm¶© ^y{‘H$m ‘mJo nSy>Z "^«ï>mMmamMo g‘yi CƒmQ>Z e³¶ Amho. gÎmm~Xc hm ˶mMm ‘mJ© Amho. ^«ï>mMmam{déÕ ì¶mnH$ OZúmmo^ XoemV AmhoM. ˶mcm ñdÀN>, {Zacg, ˶mJr ZoV¥ËdmMr OmoS> {‘imcr H$s d¶mod¥Õ cmoH$ ny{OV ZoVm Am{U ˶mÀ¶m ‘mJyZ Om¶cm V¶ma AgUmao ~o^mZ ¶wdH$ Agm ~Xc KS>dyZ AmUVrc !' Aer ImÌr nQ>ë¶mÀ¶m ZmXmV gd©OU AmhoV. Mmcy H$mimMr nmdco MQ>H$Z AmoiIyZ ˶m H$mimgmR>r Amncr OwZr ^mfm nQ>H$Z ~XcUmao "n§{S>V' hr H«$m§Vr, Xþgao ñdmV§Í¶¶wÕ, Zì¶m g§ñH¥$VrMr nhmQ>, Kmoa A§Y:H$mamVcm AmeoMm {H$aU (A§Yoao‘o EH$ àH$me ?) dJ¡ao empãXH$ ’$Q>mHo$ CS>dʶmV ‘¾ AmhoV.

åhUOo ^«ï>mMma {Z‘y©cZmMr g§H$ënZmM ^«ï> hmoV Mmccr Amho H$m¶? Aì¶dhm¶© ì¶mÀ¶m§À¶m JXmamoimV ‘yi amoJmH$S>M Xþc©úm hmoB©c H$s H$m¶? Joë¶m 60 dfmªH$S>o EH$ ZOa Q>mH$cr Var ‘hmZ nwT>mar, amOH$s¶ MmVw¶© Am{U ¶wdmeº$s ho VrZ KQ>H$ naV naV g‘moa ¶oVmZm {XgVmV. 1947 ‘ܶo AmnU ñdV§Ì Pmcmo, 1950 ‘ܶo amÁ¶KQ>Zm ñdrH$macr, 1952 ‘ܶo (gaH$mar) g‘mOdmXr {Z¶moOZ nÕVrZo YmoaUo R>adUo d am~dUo gwê$ Pmco, Xhm dfmªVM Zohê§$Mo n§Om~‘Yco COdo hmV àVmnqgJ H¡$am± ¶m§À¶m ^a amï´>r¶ h‘añ˶mdarc IwZm‘wio ^«ï>mMmamMm ‘wÔm àW‘ EoaUrda Amcm (Zohê§$Zm ¶m Y³³¶m‘wioM AYmªJdm¶y Pmcm Agohr ~mocco Joco), ˶mZ§Va 10/12 dfm©VM O¶àH$me Zmam¶U g§nyU© H«$m§VrMr KmofUm KoD$Z Xoe^a {’$ê$ cmJco, AmUr~mUrZ§Va gÎmm~Xc Pmcm Iam nU ^«ï>mMmamMo CƒmQ>Z gmoS>m, {Z¶§ÌUhr H$aVm Amco Zmhr, nwÝhm Xhm dfmªZr ~mo’$mog© Vmo’$m d pñdg nmU~wS>çm§À¶m {Z{‘ÎmmZo ì¶mnH$ OZúmmo^ {Z‘m©U Pmcm, gÎmm~Xchr Pmcm nU ^«ï>mMmamMo ^yV ‘mZJwQ>rdê$Z CVaco Zmhr- ˶mZ§Va Xhm dfmªZr Jmo.am. I¡aZma, ‘ܶo {H$aU ~oXr dJ¡ao {H$aH$moi goZmnVr Am{U AmVm AÊUm hOmao ! VmoM ‘mܶ‘m§Zr ngadcocm CÝ‘mX ({hñQ>o[a¶m), VmoM OZúmmo^, VrM H«$m§VrMr Mmhÿc, VoM Xþgao ñdmV§Í¶ (H$mhr dfmªZr

Page 18: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

17eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

Xþgao ñdmV§Í¶ H«$.1, H«$.2, H«$.3 Aer ¶mXr H$amdr cmJoc !) VoM ~o^mZ, CËH$Q> ¶wdH$m§Mo Mohao Am{U VrM ^«ï>mMma ZmdmÀ¶m AmMma/àd¥Îmr/ XþIʶmMr {MdQ> {V{Vúmm ! AmnU àýmMo CÎma IamoIaM emoYVmo AmhmoV H$m?

XmoZ EH$mg EH$ Aer VwcZm Ho$cr Va O¶àH$me Zmam¶U Am{U

AÊUm hOmao ¶m§À¶mV àM§S> ’$aH$ Amho, amOH$maUmÀ¶m à˶úm AZw^dm~Ôchr VoM åhUVm ¶oB©c. OontÀ¶m ì¶{º$‘Îdm‘wio 1977 ‘ܶo {~Ja H$m±J«og númm§Mr VmËnwaVr EH$OyQ> hmoD$ eH$cr hmoVr Am{U AmUr~mUr hQ>dʶmMo Eo{Vhm{gH$ H$m‘ nma nS>co hmoVo. ‘¶m©{XV AWm©Zo Vr cT>mB© ñdmV§Í¶mgmR>r hmoVr. AÊUm§Mr cT>mB© Ver Zmhr- Xoe ñdV§Ì Amho, gmd©^m¡‘ Amho, Am{W©H$ úmoÌmV àJVr nWmda Amho H$moU˶mhr àH$maMr gº$s dm goÝgm°a{en XoemV cmJy Ho$cocr Zmhr- gaH$ma Xþ~io Amho EdT>o EH$M H$maU ˶m‘mJo Zmhr; ho cúmmV KoʶmMr JaO Amho. ‘mÌ amOH$s¶ n[apñWVr nyU©nUo doJir Amho; {~Ja H$m±J«og númm§À¶m EH$OwQ>rMr e³¶Vm Zmhr. {dœmZmW àVmnqgJ n§VàYmZ Voìhm Vgm EH$ úmrU à¶moJ Pmcm hmoVm d Vmo df©^ahr {Q>H$cm ZìhVm. Varhr gÎmm~Xc hmM EH$‘od ‘mJ© Agë¶mÀ¶m MMm© gwê$ Pmë¶m AmhoVM. ZwH$VrM Q>mBåg Am°’$ B§{S>¶mZo EH$ OZ‘V MmMUr KoVcr. ˶mV H$m±J«gÀ¶m ‘Vm§V cúmUr¶ KQ> Pmcr Am[ ^mOnmÀ¶m ‘Vm§V VodT>rM dmT> Pmë¶mMo {MÌ {Xgco. B§J«Or d¥ÎmnÌmMm H$m¡c àm{V{ZYrH$ ‘mZm¶Mm H$s Zmhr hm àýhr {dMmacmM nm{hOo.

AÊUm§Zm gÎmm~Xc hdm Amho H$m d Vr à{H«$¶m gm§^miʶmMr ˶m§Mr Hw$dV Amho H$m, ho àý ~mOycm nSy>Z OÌoMo ¶wdH$ n[afXoMo, H$m°coOÀ¶m J°X[a¨JMo dm gm§ñH¥${VH$ ‘hmoËgdmMoM hmoVo !) cmXco OmV Amho. gÎmm~Xc åhUOo gÎmmYmè¶m§À¶m Mohè¶mV ~Xc Zìho, ˶m§À¶m Am¶{S>Am°cm°OrV ~Xc-hr ì¶m»¶mhr ‘mJo nS>cr Amho. ¶m ‘hmoËgdmMm dmna XmoZ àH$mao Pmcm. ^mOnm à‘wI {damoYr núm Agë¶m‘wio ˶m§Zr Zoh‘rà‘mUo AÊUm§À¶m gd© ‘mJʶm ‘mݶ H$ê$Z Q>mH$ë¶m (BVam§Mr ~moMH$s S>mo³¶mda KoʶmMr ˶m§Mr na§nam/d¡Mm[aH$ {XdmiImoar OwZrM Amho) Am{U ‘Z‘mohZqgJ d H$m±J«og gaH$macm Amnco Q>mJ}Q> ~ZdyZ gd©Ì H§$R>emof Mmcy R>odcm- hr dadaÀ¶m gÎmm~XcmMr ~Q>~Q>rV à{H«$¶m åhUVm ¶oB©c.

Xþgar à{H«$¶m A{YH$ gyú‘ Am{U ~o‘mcy‘ åhUmdr cmJoc. H$m±J«og‘Yë¶m amhwc Jm§Yr§À¶m g‘W©H$m§Zr ¶m Am§XmocZmcm hm¶O°H$ Ho$co hmVo ho àW‘ cúmmV Amco Zmhr; nU amOH$maUmV ‘wirM Z ‘wacoë¶m ^moigQ> AÊUm§Zr "‘r ’$º$ ‘Z‘mohZqgJ qH$dm amhþc Jm§Yter MMm© H$am¶cm V¶ma Amho' Ago Om{ha {dYmZ H$ê$Z gJioM nÎmo CKS>o nmS>co. Eadrhr EH$m amÌrV Xoera AÊUm§Mo H$Q>-AmD$Q>g², nmoñQ>g©, ~°Zg©, "‘¡ AÊUm' åhUUmè¶m Jm§Yr (!) Q>mo߶m, {X„rH$S>o ‘mUgm§Mm AmoK Mmcy R>odʶmMr gmYZúm‘Vm ¶m gmR>r cmJUmao gdm©V à^mdr ZoQ>dH©$ d gmYZ lr‘§Vr H$m±J«og gmoSy>Z Xþgè¶m H$moUmH$S>ohr ZìhVr, ho ñnï> Amho. ˶m‘wio ‘Z‘mohZqgJ gaH$maMr A~«y Ywircm {‘iV AgVmZm hm JQ> númm§VJ©V gÎmm~XcmMr aUZrVr AmIV hmoVm. AÊUm-amhþc Jm§Yr ¶m§À¶m MM}‘YyZ VmoS>Jm {ZKmcm H$s ‘Z‘mohZqgJ Am{U BVa d¥Õ ‘§S>itZm Xÿa gmam¶cm H$mhrM H$amdo cmJUma Zmhr.

nwÝhm EH$Xm Zohê$5Jm§Yr Kamʶm‘YyZ Zdm {‘ñQ>a ³crZ (1985-86 gmc AmR>dyZ nmhmdo) XoemÀ¶m ~moH$m§S>r ~gUma hmoVm d ˶mMr/˶mÀ¶m ghH$mè¶m§Mr gw‘ma Hw$dV MìhmQ>çmda ¶oB©n¶ªV gÎmm~Xc Pmcm åhUOo àý gwQ>cm; AmVm Zdo ¶wJ AdVaoc ¶m ^«‘mV H$Xm{MV cmoH$nmc/OZcmoH$nmc {dYo¶H$ nwÝhm EH$Xm ~mgZmV OmUmahr hmoVo.

gÎmm~XcmMm hm gyú‘ S>md XmoZ H$maUm§Zr CcQ>cm; amhþc Jm§YrZo cmoH$g^oV A{Ve¶ CVmdio, AmH«$ñVmio ^mfU H$ê$Z ˶mÀ¶m g‘W©H$m§Mr n§MmB©V H$ê$Z Q>mH$cr. ˶m mfUmMm Ame¶ dmB©Q> ZìhVm nU amhþc Jm§Yr amOrd Jm§YtBVH$mhr gwg§ñH¥$V Zmhr ho gmè¶ mXoemcm {XgcoM nU ‘w»¶V: H$m±J«og‘Yë¶m ˶mÀ¶m M‘À¶m§Zm {Xgco. ({X. 7 gßQ>|~aÀ¶m {X„r hm¶H$moQ>m©OdiÀ¶m ~m°å~ñ’$moQ>mVrc OIVtZm ^oQ>m¶cm amhþc Jm§Yr Jocm V|ìhm O‘coë¶ mJXrZo ˶mMr hþX}dS>r Ho$cr, ho ^maVr¶ cmoH$emhrgmR>r gw{MÝhM Amho). ˶mVM ˶m ^mfUmV g§gXoMo ñWmZ AÊUm§noúmm ‘hÎdmMo ( hm ‘wÔm ¶mo½¶ hmoVm nU mfm MyH$ hmoVr) ho ‘m§CyZ ˶mZo "Q>r‘ AÊUm§'H$Sy>Z ( AZoH$ YoS>JwOar eãXm§V AmUIr EH$ ZdrZ ^a !) MM}Mo g§Ho$V {‘iʶmMr/Am‘§ÌU ¶oʶmMr e³¶Vm ZîQ>M H$ê$Z Q>mH$cr.

XþgarH$S>o ‘Z‘mohZqgJ ~mdiQ>/Xþ~io {XgV Agco Var ^moigQ> ZìhVo; ‘waã~r àUd ‘wH$OvZm hmVmer Yê$Z ˶m§Zr g§nyU© cmoH$g^ocmM MM}V AmoT>co; AÊUm§À¶m CVmdù¶m M‘À¶m§Zr g§gXoMr Agä¶ Q>a CS>dyZ {Vcm hmñ¶mñnX ~Zdë¶m‘wio g§gXoMo gmd©^m¡‘Ëd OnʶmMm ‘wÔm gdmªZm ‘m§S>Uo ^mJM nS>co. ‘¶m©Xm gmoSy>Z númr¶ A{^{Zdoe ˶m MM}V Á¶m§Zr AmUcm ˶m§Mm ~m{cenUmhr XoemZo nm{hcm Am{U AÊUm§Mr H$moUVrhr ‘mJUr ‘mݶ H$aVmhr gJio {^OV Km|JS>o g^mnVtÀ¶m Jù¶mV Q>mHy$Z AÊUm§Mr CnmofUmVyZ gwQ>H$m Ho$cr. eodQ>À¶m Q>ß߶mV ‘oYm nmQ>H$am§Zr ‘hÎdmMr ^y{‘H$m ~OmdUohr ¶mo½¶M hmoVo H$maU EH$mM ‘mJUrgmR>r nwZ:nwÝhm A¶eñdr CnmofUo H$aʶmMm AZw^d ˶m§À¶mBVH$m Xþgè¶m H$moUmH$S>o Amho? gÎmm~Xc PmcmM Zmhr-‘J Vmo {damoYr númm§À¶m gmo¶rMm Agmo dm H$m±J«ogA§VJ©V Agmo- PmcmM Zmhr; hohr ¶mo½¶M Pmco H$maU Vmo ^«ï>mMma AmQ>mo³¶mV AmUʶmMm Cnm¶ ZìhVm Am{U AgUmahr Zmhr !

VrZAÊUm§Zr AmOn¶ªV VrZ doim CnmofUo/Am§XmocZo Ho$cr. àW‘ H$mhr

^«ï> ‘§Í¶m§Mr Mm¡H$er ìhmdr åhUyZ, Z§Va ‘m{hVrÀ¶m Am{YH$mamgmR>r Am{U AmVm (OZ) cmoH$nmc {dYo¶H$mgmR>r. (¶m§n¡H$s n{hë¶m CnmofUmÀ¶m doir ‘rhr VrZ {Xdg CnmofU Ho$co hmoVo. ‘mÌ ‘r Ami§XrV Wm§~cmo ZìhVmo.) n{hë¶m Am§XmocZm‘wio ^«ï> ‘§Í¶m§Zm amOrZm‘m Úmdm cmJcm (Am{U Xþgè¶m ‘§Í¶m§Zm ^«ï> hmoʶmMr g§Yr {‘imcr !) ‘m{hVrMm A{YH$ma {‘iUo Am{U à˶úmmV Iar ‘m{hVr {‘iUo ¶mVco A§Va ì¶dñWoÀ¶m Yw[aUm§Zm ‘m{hV hmoVoM; ˶m‘wio ‘m{hVr-Am¶wº$m§Mr Zo‘Hy$UH$ Pmcr (˶mV H$mhr "H$m¶‘ nmo{c{Q>H$cr H$ao³Q>' AgUmam§Mr dUuhr cmJcr.) amÁ¶ nmVirdaÀ¶m XmoZ Am§XmocZm§À¶m ¶epñdVo‘wio AÊUm§Zr amï´>r¶ nmVirdaMm àý hmVr KoUo H«$‘àmá/Ano{úmV hmoVoM.

AÊUm§À¶m (OZ)cmoH$nmc {dYo¶H$mMo ‘w»¶ C{Ôï> ^«ï>mMma g§n{dʶmMo ZgyZ «ï>mMmamÀ¶m§Zm H$S>H$ emgZ H$aʶmMo- ‘J ˶m‘YyZ n§VàYmZm§Mrhr gwQ>H$m Zmhr- Amho ho cúmmV KoVco nm{hOo. åhUOo hr

Page 19: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

18 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

^«ï>mMma KSy>Z Joë¶mZ§VaMr VaVyX Amho! H$m¶Xm H$S>H$ Agcm H$s ^«ï>mMma H$am¶cm {~MH$ʶmBVH$s ¶m XoemVcr «ï> ì¶dñWm ‘yI© Zmhr Am{U gËàd¥Îmhr Zmhr-qH$~hþZm {Z~wÕ ‘mUgo ^«ï>mMma H$ê$M eH$V ZmhrVg Vr àm‘m{UH$nUmÀ¶m ‘mJm©Zo OJV AgVmV ! (¶m dm³¶mMm ì¶Ë¶mg Iam ZgVmo hohr cúmmV R>odco nm{hOo.) ¶mM {dYo¶H$mcm OmoSy>Z AÊUm§Zr VrZ ‘mJʶm g§gXog‘moa R>odë¶m hmo˶m. gd© gaH$mar H$m¶m©c¶m§‘YyZ ZmJ[aH$m§À¶m h¸$m§À¶m ¶mÚm cmdUo- hr ‘mJUr cJoM ‘mݶ ìhmdr. H$m¶m©c¶mÀ¶m q^VrdaMm ‘OHy$a amoO dmMyZ Oa ^«ï>mMma Wm§~Uma Agoc Va Vo H$m‘ gd© gaH$mar H$m¶m©c¶mV cmdcë¶m Ywa§Ya Zo˶m§Mo ’$moQ>mo nmhÿZ ¶mAmYrM ìhm¶cm hdo hmoVo ! Xþgar ‘mJUr à˶oH$ amÁ¶mV cmoH$nmc Zo‘ʶmMr-gܶm ¶mM ‘mJUrÀ¶m g§X^m©V JwOamV‘ܶo Mmccoë¶m MmcT>H$cr‘wio g§gX R>ßn H$aʶmMo CÚmoJ-H$m±J«ogH$Sy>Z gwê$ AmhoV. hr ‘mJUrhr ‘mݶ hmoD$ eHo$c-‘mÌ Ë¶mVyZ cmoH$nmcm§Mr EH$ amï´>r¶ CVa§S> (hierarchy) V¶ma hmoB©c; ˶m§À¶m Zo‘UwH$m§gmR>r XmoZ nmVù¶m§da g{‘˶m V¶ma H$amì¶m cmJVrc; ˶mV nwÝhm {ZXmZ nÞmg Q>¸o$ amOH$s¶ à{V{ZYr AgVrcM åhUOo ^«ï> ì¶dñWoMo à{V{ZYr ^«ï>mMma {‘Q>dUmar A{YH$mar 춺$s Zo‘Vrc Agm AZmdñWm àg§J AmoT>doc ! ˶m‘wio hr Xþgar ‘mJUr am~dm¶cm {H$MH$Q> Amho. {ed¶ H|$ÐmVcm (OZ)cmoH$nmc d amÁ¶m§‘Yco (OZ)cmoH$nmc ¶m§Mo H$m¶‘ ‘V¡³¶ AgocM Ago Zmhr; XmoZ dmA{YH$ amÁ¶m§‘Yë¶m (OZ) cmoH$nmcm§Vhr ‘V{^ÞVm Agy eHo$c. ¶mda Cnm¶ åhUyZ ¶m ‘§S>itgmR>r AmMma g§{hVm {ZpíMV H$amdr cmJoc; ˶mgmBr nwÝhm Xoe d amÁ¶ nmVirda g{‘˶m J{R>V H$aUo ^mJ nS>oc ! ˶m g{‘˶m§da nwÝhm amOH$maUr/ZmoH$aehm {H$Vr d gd©gm‘mݶ ZmJ[aH$m§Mo à{V{ZYr {H$Vr ¶m~Ôchr YmoaUmË‘H$ {ZU©¶ ¿¶mdo cmJVrc; gmam§e hm ‘mJ© Jmoc-Jmoc {’$aV amhUmam Amho.

amÁ¶m§‘Yc¶m gd© gaH$mar A{YH$mè¶m§Zm (OZ)cmoH$nmc {dYo¶H$mÀ¶m Omù¶mV AmoT>mdo Aer AÊUm§Mr {Vgar ‘mJUr Amho- hrXoIrc g§¶w{º$H$M dmQ>Vo; ‘mÌ à˶oH$ amÁ¶mV A±Q>r H$aßeZ ã¶yamo AmhoVM -EH$Va Vo nyU©V: A¶eñdr R>aco AmhoV ho ‘mݶ H$ê$Z ~aImñV H$amdo cmJVrc qH$dm EH$mM H$m‘mgmR>r XmoZ g‘m§Va ì¶dñWm V¶ma hmoD$Z ˶mVrc A{YH$ e{º$‘mZ H$moU Agm àý CnpñWV hmoB©c-˶mgmR>r nwÝhm Zdm H$m¶Xm H$amdm cmJoc. H$mhr doim EH$m ¶§ÌUoZo {ZXm}f R>acocm A{YH$mar Xþgè¶m ¶§ÌUoH$Sy>Z Xmofr R>ê$ eHo$c! ì¶{º$e: ‘mPr Aer ImÌ^ Amho H$s «ï>mMma {damoYr H$madmB© H$aʶmMo gd© H$m¶Xo ApñVËdmV AgVmZm BVH$m ^«ï>mMma H$aUmar ‘§S>ir Zdm H$m¶Xmhr-‘J Vmo {H$Vrhr H$S>H$ Agmc Var -nMdyZ Amnco ^«ï> ܶo¶ H$Yrhr gmoS>UmaZmhrV. ˶m§À¶m BVH$s A{dMc ܶo¶{Zð>m Xþgè¶m H$moUmH$S>o Amho?

n§VàYmZnXhr (OZ)cmoH$nmc {dYo¶H$mÀ¶m H$úmoV Agmdo hr ‘mJUr ewÕ Agcr Var YmoH$mXm¶H$ Amho- Aì¶dhm¶©hr Amho. Amnë¶m nmoaH$Q> cmoH$emhr‘ܶo {VMm J¡admna hmoʶmMr OmñV e³¶Vm AmOVar dmQ>Vo. A‘o[aH$Z amÁ¶KQ>Zo‘ܶo à˶úm amï´>mܶúmm§Mr B§nrM‘|Q> H$aʶmMr VaVyX Amho ho Iao; ‘mÌ B§nrM‘|Q>À¶m H$S>çmn¶ªV amï´>mܶúmmcm KoD$Z Om¶Mo Am{U Z§Va ˶mcm amOrZm‘m Úm¶cm ^mJ nmSy>Z amï´>r¶ amOH$maUmVyZ ~mOycm H$mT>m¶Mo hoM V§Ì arJZ Am{U p³c¨Q>Z ¶m§À¶m~m~Vrc dmnaco Joco. 춺$scm emgZ Pmco nU

nXmMr à{Vð>m H$m¶‘ am{hcr. Agmg§¶‘ XmIdUmè¶m O~m~Xma cmoH$à{V{ZYtÀ¶m ^ademdaM A‘o[aH$Z g§gXo‘ܶo B§{nM‘|Q>À¶m MMm© nma nS>VmV. Amnë¶m g§gXoV AmOVar Aem§Mr g§»¶m ’$maM ‘¶m©{XV Amho Am{U Vo doJdoJù¶m númm§V {dIwaco AmhoV. {edm¶ ‘mPm à{VñnYu n§VàYmZ Pmcm åhUyZ (OZ)cmoH$nmcmH$S>o EH$ AO© H$ê$Z ˶mÀ¶m nmR>r‘mJo Mm¡H$erMo ew³cH$mï> nañna {Vgè¶m 춺$sH$Sy>Z cmdyZ XoʶmMo MmVw¶© Amnë¶m amOH$maʶm§‘ܶo {eJocm nmoMcoco AmhoM-H$mhr no {ZJmho- H$hrno {ZemZm ! ¶mV gw³¶m~amo~a Amoco Oioc. H$Xm{MV Agohr hmoB©c H$s (OZ)cmoH$nmcmZo Xmofr R>adcocm ‘w»¶‘§Ìr/n§VàYmZ, "hr H$madmB© amOH$s¶ hoVy§Zr ào[aV hmoVr, ‘r OZVoÀ¶m H$moQ>m©V OmD$Z ݶm¶ ‘mJy BpÀN>Vmo' åhUV ñdV:Mm Zdm núm H$mTy>Z {ZdS>UyH$ cT>doc-~hþYm {ZdSy>Zhr ¶oB©c; H$maU Ago {~ZYmñV, Z§Jo nwT>marhr ‘VXmam§Zm AmdS>VmV-hramonoúmm pìhcZM OmñV cmoH${චAgVmo- Vmo pìhcZ Amho ho ‘mhrV AgyZhr!

gdm}ƒ nXmdaMr 춳Vr Oa ñdÀN> Agcr Va {VZo H$moU˶mhr Mm¡H$ercm gm‘moao Om¶cm H$m Km~amdo Ago EH$ {~ZVmoS> dmQ>Umao dm³¶ dma§dma H$mZmda ¶oVo nU hr ^y{‘H$m ~mcre Amho. ^«ï> 춺$s gdm}ƒ H$m¶ qH$dm gm‘mݶ H$m¶ H$moU˶mM nXmn¶ªV nmoMy eH$Uma Zmhr, Aer g§ñH¥$Vr {Z‘m©U H$aʶmMo AmìhmZ Amnë¶mg‘moa Amho. gܶm gÎmmYmè¶m§~ÔcMm {VañH$ma namH$moQ>rcm nmoMë¶m‘wio ¶m ‘mJUr‘ܶo H$mhr "‘X©' (macho) nUmMm ^mghr hmoVmo na§Vw ¶m nÕVrZo AmnU gd© cmooH$emhr ì¶dñWoMm nm¶mM {Ii{Iim H$ê$Z Q>mHy$ ¶mMo ^mZ amhmV Zmhr. am‘emñÌr ~mʶmMo qH$dm Wm°‘g ~oHo$Q> gmaIo ݶm¶mYre-AmM©{~en B{Vhmgm‘ܶo AndmX hmoVo, cmoH$nmcnXr ~gʶmgmR>r ˶m§À¶mg gma»¶mM 춺$s hì¶mV- Vem 춺$s gmnS>Uo gܶm XþamnmñVM Amho H$maU Vr 춺$s ZwgVr ñdÀN>, Vi‘irMr (Ogo AÊUm ñdV: Agy eH$Vrc) AgyZ ^mJUma Zmhr, ^maVr¶ g§gXr¶ cmoH$emhr nÕVrZo MmcUmè¶m amÁ¶ H$ma^mamÀ¶m JmS>çmMo gImoc kmZ d ˶mgmR>r cmJUmar ~w{Õ‘Îmm Agë¶mIoarO (OZ)cmoH$nmcm§Zm EdT>r ‘moR>r O~m~Xmar {Z^mdUo Ae³¶ hmoB©c! Voìhm AmOÀ¶m KS>rcm Var amï´>nVr, Cnamï´>nVr, n§VàYmZ, cmoH$g^oMm g^mnVr, g§nyU© goZmXcmMm à‘wI, gdm}ƒ ݶm¶mc¶mMm gaݶm¶mYre Aem H$mhr nXm§Zm ¶m {~cmÀ¶m H$úmo‘YyZ dJioM lo¶ñH$a R>aoc.

EHo$H$Q>çm 춺$sZo ñdV:À¶m ‘mZ{gH$, ~m¡{ÕH$, emar[aH$ gm‘϶mªÀ¶m Omoamda Y‘©n§W, VÎdkmZ, cîH$ar gm‘϶© ¶m§À¶m ‘mܶ‘mVyZ B{Vhmg KS>dʶmMo/~Xë¶mMo {Xdg ‘ܶ¶wJmV hmoVo-AmOMo ¶wJ à^mdr ¶§ÌUm (system) {Z‘m©U H$ê$Z ˶m am~dyZ ˶m gVV {ZXm}f R>odʶmMr VaVyX H$ê$Z g‘mOmMo {Z¶‘Z H$aʶmMo d ˶mVyZ CËH$f© gmܶmMo Amho, ho AÊUm d ˶m§À¶m ghH$mè¶m§Zr, ñVw{VnmR>H$m§Zr g‘OyZ ¿¶mdo. AÊUm§Mm ¶m úmoÌm‘Ycm AZwrd ‘¶m©{XV Agcm Var Ho$di Vi‘i Am{U CnmofUmMr hÅ>mJ«hr aUZrVr dmnê$Z Vo ¶emñdr hmoVrc, ¶m «‘m‘YyZ ~mhoa ¶mdo; {ZXmZ ‘oYm nmQ>H$mam§à‘mUo Amncr CnmofUo hr OZVoÀ¶m, ‘mܶ‘m§À¶m gd¶rMr ~m~ hmoD$Z ˶m§Mo Jm§^r¶© H$‘r hmoʶmMr dm gdm}ƒ ݶm¶mc¶mH$Sy>Z g‘O/H$mZ{nM³¶m EoHy$Z KoʶmMr Ho${dcdmUr pñWVr AÊUm§Zr AmoT>dyZ KoD$ Z¶o.

EH$ àý AÊUm§Zr ñdV:cm {dMmamdm-gܶmMo gÎmmYmar Amnco eÌy AmhoV, ho OZVocm nQ>oc H$m? OZVoZoM ˶m§À¶m hmVr gÎmm {Xcr

Page 20: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

19eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

hmoVr Zm? AÊUm§Zm Jm§YrMm AdVma åhUyZ ZmMUmè¶m§Zr AgmM EH$ àý ñdV:cm {dMmamdm- ñdV: Jm§Yr h¶mV AgVo Va cmoH${Z¶wº$ ñdXoer gaH$ma {déÕ Ë¶m§Zr CnmofU ê$nr Z¡{VH$ XheVdmXmMmM ‘mJ© ñdrH$macm AgVm? Vgo gaH$ma ¶m¶À¶m AmYrhr-nU gaH$ma maVr¶ hmoVo åhUyZ-Jm§Yr ’$miUr{dê$Õ CnmofUmcm ~gco ZìhVo !

Mman§VàYmZ, KQ>H$ amÁ¶m§Mo ‘w»¶‘§Ìr, H|$Ð d amÁ¶ gaH$mam§‘Yrc

BVa ‘§Ìr, ‘§ÌrnXmMm XOm© AgUmè¶m nXm§daMo amOH$maUr, AJU{V ‘hm‘§S>im§Mo Aܶúm Am{U CƒnXñW gaH$mar A{YH$mar ¶m§Zm YS>m {eH$dyZ ^«ï>mMmamMo CƒmQ>Z H$aVm ¶oB©c, hr aUZrVr AmH$f©H$ Z¸$sM Amho. ‘mܶ‘ohr Ah‘h{‘Ho$Zo Aer aUZrVr CMcyZ YaVmV. ‘moR>çm ‘mUgm§da ào‘ H$aUo Am‘ OZVocm AmdS>Vo ˶mMà‘mUo ‘moR>çm ‘mUgm§Zm Imcr IoMʶmVcm Amgwar AmZ§Xhr OZVocm hdm AgVmo-KmU Imdr Va hÎmrMr Imdr ! Z¡{VH$ gÎmoÀ¶m ñdKmo{fV à{V{ZYtMr Va AmnU ñdV:gmR>r H$mhr ‘mJV Zgë¶gm‘wio OZVoÀ¶m dVrZo H$moUmghr hQ>H$ʶmMr gZXM Amnë¶mcm {‘imcr Amho Aer e§^a Q>¸o$ ImÌr AgVo. ^«ï> cmoH$à{V{ZYtZm naV ~mocmdʶmÀ¶m A{YH$mamMr ‘mJUrXoIrc ¶mM ‘§S>itH$Sy>Z Ho$cr OmVo. ˶m ‘mJUrgmR>r ghgm ‘VXmZmcm Z OmUmè¶m ZmJ[aH$m§Mm {deof AmJ«h {XgyZ ¶oVmo. ZH$mamË‘H$ ‘VXmZ Zm|XdyZ ¿¶mdo Aerhr EH$ Cn‘mJUr hmM dJ© H$aV hmoVm-‘mÌ Ver Zm|X ìhmdr åhUyZ am§JoV C^o amhÿZ ‘VXmZ H$amdoM cmJoc hr e³¶Vm cúmmV Amë¶mda ¶m ‘mJUr‘Yrc hdm {ZKyZ Jocr. ^«ï> ì¶dñWoÀ¶m {eIamda OmoaXma AmKmV Ho$co åhUOo AmnmoAmn Vo AmKmV Imcn¶ªV {PanVrc Am{U Oa n§VàYmZmMr J¶ Ho$cr OmV Zmhr Va ‘m¶mgma»¶m {H$aH$moi H$maHy$Z/A{YH$mè¶mZo ñdÀN> àemgZmMm ‘mJ© YaUoM lo¶ñH$a Aer ‘mZ{gH$Vmhr V¶ma hmoB©c, Agm ^moigQ> AmemdmX ¶m gd© ‘mJʶm§‘YyZ àH$fm©Zo OmUdVmo.

cmoH$à{V{ZYr dm gÎmmYmar ¶m§Zm cmoH$emhrV Iao emgZ EH$mM ‘mJ©Z hmoD$ eH$Vo- ˶m§À¶m hmVyZ gÎmm OmUo d {ZdS>UwH$sV ˶m§Mm gnmQy>Z nam^d hmoUo. Am{U~mUr Z§VaÀ¶m {ZdS>UwH$sV B§{Xam/g§O¶ ¶m§Zm Agm YS>m {‘icm hmoVm. ˶mEodOr naV ~mocmdʶmMr ì¶dñWm AmUʶmMr JaO Zmhr. gmYmaU 5 dfmªMr ‘wXV EH$m cmoH$à{V{ZYrÀ¶m dmQ>çmcm ¶oVo. ˶mV ˶mZo ^«ï>mMma H$am¶Mm Agoc Va {ZXmZ df©-XmoZ df} OmVrc; Vo àH$aU CKS>H$sg ¶oʶmV H$mhr ‘{hZo OmVrc, ‘J ‘m{hVr Jmoim H$aUo, {VMr ehm{Zem H$aUo Am{U ˶mÀ¶m naVrMr ‘mJUr H$aUo hr à{H«$¶mhr MQ>H$Z g§nUmar Zmhr. hr ‘mJUr H$aʶmMm A{YH$ma Hw$Umcm Úmdm- ‘VXmZmMm {VQ>H$mam H$aUmam§Zm Aer ‘mJUr H$aʶMm A{YH$ma H$m Úmdm, EH$m

‘VXmag§KmVrc {H$Vr Q>¸o$ ‘VXmam§Mm Aem ‘mJUrcm A{YH¥$V nmqR>~m Agcm nm{hOo Ago BVahr {H$MH$Q> ‘wÔo ¶m ‘mJUrÀ¶m H$m¶©dmhr‘ܶo CnpñWV hmoUmaM. {edm¶ EH$‘oH$m§Mm H$mQ>m H$mT>ʶmgmR>r à{VñnYu númmVco-H$mhr doim Va EH$mM númm‘Yco5 amOH$maUr dm EH$mM Im˶mVco gaH$mar A{YH$mar Aem H$m¶ÚmMm J¡admna H$aUma Zmhr, ¶mMr h‘r H$moUrM KoD$ eH$Uma ZmhrV. åhUOo nwÝhm Z¡{VH$ gÎmoMo à{V{ZYr CnmofUmMm ‘mJ© Adc§~yZ ‘yi àýmMr Yma ~moWQ> H$aUma-H$maU AmR>dS>m^a CnmofU Pmco H$s ‘yi àý ~mOycm nS>Vmo Am{U CnmofH$mÀ¶m (hm Zdm eãX ê$T> H$amdm? gܶm Var Vmo dma§dma dmnamdm cmJʶmMr {MÝho {XgV AmhoV) {OdmMr H$miOr, ‘J nmqR>~mXe©H$ gmIir CnmofUo, àmW©Zm, ^{º$g§JrV, ‘oU~ζm B˶m{X à{VH$m§Mm gwigwimQ hmoVmo.> ^«ï>mMma {Z‘y©cZmÀ¶mgmR>r gwê$ Pmcoë¶m Am§XmocZm‘YyZ ~wÕrMo nyU© CƒmQ>Z Am{U ^mdZmerc AmdmhZm§Mm à^md nSy>Z qgh dmMcm nU JS> hmoVm {VWoM am{hcm! Am§XmocZmÀ¶m aoQ>çm‘YyZ AYyZ‘YyZ ^«ï>mMmamMo {eIa N>mQ>co OmB©chr-nU Omoda nm¶m H$m¶‘ Amho, Vmoda nwZ:nwÝhm {eIa V¶ma hmoB©c ! "H$s Vmo{S>cm Vê$ ’w$Q>o AmUIr ^amZo' hr H${dVoMr Amoi XþX£dmZo ¶m H$mQ>oar PmS>mcmhr cmJy AmhoM. OZúmmo^mÀ¶m AmH$pñ‘H$ ‘hmnwamV ¹${MV ‘moR>r PmS>o CIS>cr OmVrc, H$mhr dmhÿZhr OmVrc nU {MdQ> cìhmù¶m§Mo H$m¶?

nmMAmnë¶m XoemVcr ^«ï>mMmamMr cìhmir {MdQ> Va AmhoVM;

àmMrZhr AmhoV. qH$~hþZm ˶m§Mr àmMrZVm hm ˶m§À¶m {MdQ>nUmMm nwamdmM Amho. emHw§$Vc ZmQ>H$mVë¶m EH$m àdoemV aúmH$mcm cmM {Xë¶mMm C„oI Amho. H$m¡{Q>ë¶mZo gwÕm g‘mOmV ^«ï>mMma AgUmaM ho J¥hrV Yê$Z H$a{df¶H$ H$m¶Xo gmono R>odʶmda Am{U Vo H$m¶Xo am~dUmè¶m§À¶m d¡¶{º$H$ g§nÎmrda cúm R>odʶmMm Cnm¶ gwMdcm hmoVm. AmOhr ¶mM XmoZ ‘mJʶm Ho$ë¶m OmVmV hr H$m¡{Q>ë¶mMm ~w{Õ‘mZ XÿaÑï>rMr gmúm Va AmhoM nU BV³¶m àmMrZ H$mimVhr ^maVmV EH$ ^a^amQ>rcm Amcocr AW©ì¶dñWm d{Y©îUw hmoVr ¶mMohr Vo J‘H$ Amho; CËnmXZ hmoVo, ì¶mnma hmoVm, g§nÎmr {Z‘m©U hmoV hmoVr åhUyZM H$a dgwcr H$aVm ¶oV hmoVr. AcrH$S>o EH$m Am°ñQ´>o{c¶Z g§emoYH$mZo ^«ï>mMmamMo ‘yi OZwH$ ^maVr¶ Agë¶mMo XmIdco Amho; ¶m‘wio {~MHy$Z OmʶmMo, dmB©Q> dmQy>Z KoʶmMo H$maU Zmhr H$maU g‘mYmZ-AmZ§X ¶m§Mrhr ‘yi OZwHo$ ^maVr¶M hmoVr. Jar~mVë¶m Jar~ ^maVr¶ ‘mUgmÀ¶m Mohè¶mdaÀ¶m hmñ¶mMo H$moS>o A-^maVr¶ g§emoYH$m§Zm gwQ>co Zmhr. Vohr ¶mM H$maUm‘wio. Zì¶m IJmoc-^yemór¶ d d¡km{ZH$ g§emoYZm‘YyZ ^maVr¶ g‘mO hmM

^«ï>mMma {Z‘y©cZmÀ¶mgmR>r gwê$ Pmcoë¶m Am§XmocZm‘YyZ ~wÕrMo nyU© CƒmQ>Z Am{U ^mdZmerc

AmdmhZm§Mm à^md nSy>Z qgh dmMcm nU JS> hmoVm {VWoM am{hcm!

Am§XmocZmÀ¶m aoQ>çm‘YyZ AYyZ‘YyZ ^«ï>mMmamMo {eIa N>mQ>co OmB©chr-nU Omoda nm¶m H$m¶‘ Amho, Vmoda

nwZ:nwÝhm {eIa V¶ma hmoB©c! "H$s Vmo{S>cm Vê$ ’w$Q>o AmUIr

^amZo' hr H${dVoMr Amoi XþX£dmZo ¶m H$mQ>oar PmS>mcmhr cmJy AmhoM. OZúmmo^mÀ¶m AmH$pñ‘H$ ‘hmnwamV ¹${MV ‘moR>r PmS>o CIS>cr OmVrc, H$mhr dmhÿZhr OmVrc nU {MdQ>

cìhmù¶m§Mo H$m¶?

Page 21: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

20 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

OJmV gdm©V àmMrZ d gwIr g‘mO hmoVm ho {gÕ Pmco Amho; ˶m‘wio gd©M ~è¶mdmB©Q> OZwH$m§Mo ‘yi ho ^maVr¶M AgUma. (OZwH$m§Mr Mm§Jcr-dmB©Q> Aer dJ©dmar/àVdmar H$aVm ¶oB©c H$m, hm AS>MUrMm ‘wÔm gܶm ~mOycm R>ody.) B.g. 1 ‘ܶo ^maVmMr cmoH$g§»¶m Xhm H$moQ>r hmoVr- hr gd© àOm gm‘m{OH$ {df¶‘VoZo nN>mS>cocr Agcr Var ImD$Z{nD$Z gwIr hmoVr, gU-g‘ma§^ CËgmhmV gmOao H$aV hmoVr. ñdV:Mr JaO ^mJdyZ ì¶mnma H$aʶmBVH$m dmT>mdm (surplus) ¶m g‘mOmH$S>o hmoVm. g§nÎmr {‘idʶmgmR>r Ord nUmcm OmdyZ gmVmg‘wÐmnma OmʶmMr JaOM ZìhVr hohr gd©‘mݶ Pmcoco Amho.

‘J Aem g‘mOmV ^«ï>mMma Hw$Ry>Z {eacm ? cmoH$g§»¶m ‘moR>r, àXoe {dñVma ‘moR>m, O‘rZrMr CËnmXH$Vmhr (˶m H$mimV) ‘moR>r Aem g‘mOmV l‘ Z H$aVmhr Amnë¶mcm OJVm ¶oB©c Agm {dMma H$aUmar MVwa ‘mUgohr AgUmaM hmoVr. Á¶m úmUr nwamo{hV Am{U aúmH$ ho AZwËnmXH$ dJ© V¶ma Pmco ˶múmUrM ^«ï>mMmamMo ~rO amodco Joco. MmVwd©Ê¶m©‘Yco d¡í¶ Am{U eyÐ ¶m§Zm l‘ H$aUo ^mJM hmoVo; ˶mVhr eyÐm§Zm gdm©{YH$! Á¶múmUr g§nÎmr {Z‘m©U H$aUmè¶m dJm©da {VMo g§aúmU H$aUmè¶m Am{U aúmH$m§Mr ^cmdU H$ê$Z ˶m§À¶m X§S>gÎmocm B©œar AmYma Agë¶mMr ~mVdUr H$aUmè¶m nwamo{hV dJm©Mr gÎmm àñWm{nV Pmcr ˶mMúmUr ^«ï>mMmamcm gwadmV Pmcr. H$‘r l‘mV OmñV {‘idUo hr cm^-H$m§úmm Oa ¶mo½¶ ‘mZcr Va eyݶ l‘mV gd© {‘idUo hrM gdm©{YH$ gwImMr ì¶m»¶m R>aUohr AmoKmZoM ¶oVo.

aúmH$ dJm©cm AYyZ‘YyZ Var g§Kf© H$amdm cmJcm Agoc, nwamo{hV dJm©cm ‘mÌ Ho$di A{YH$m{YH$ ~m¡{ÕH$ l‘ H$amdo cmJco AgVrc. Ago l‘ ¶m dJm©Zo l‘ H$aUmam§Mr CËnmXH$Vm dmT>mdr åhUyZ H$Yr Ho$co Zmhr, hr Eo{Vhm{gH$ emoH$m§{VH$m hmoVr. CcQ> Oo H$m§hr CËnmXZ hmoB©c ˶m‘YyZ Amncr nmoir gVV {nH$cr nm{hOo EdT>mM ¶m dJm©Mm ܶmg hmoVm. na‘oœa ZmdmMo gd©ì¶mnr/gd©e{º$‘mZ Jmê$S> l{‘H$m§À¶m Jir CVadyZ nwam{hV dJ© Xod Am{U eyÐ ¶m§À¶m‘Ycm Xcmc ~Zcm. ˶mZo X{úmUm CH$im¶cm gwê$dmV Ho$cr. aúmH$ dJm©Mr JaO nwam{hVm§À¶m ‘mZmZo OmñV Agë¶m‘wio ˶mZo ì¶mnma d eoVH$ar ¶m§À¶mda H$a cmXco; ˶mVM ì¶mnmamV Z’$m {‘idm¶Mm Agoc Va IaoXrMr qH$‘V H$‘r R>odʶmMr XúmVm ì¶mnmè¶m§Zr KoUo hm AW©emómMm {Z¶‘M hmoVm. n[aUm‘r gdm©{YH$ CËnmXH$ dJm©da nwam{hV dJm©Mr X{úmUm, aúmH$ dJm©Mo H$a, ì¶mnmar dJm©Mr Z’o$Imoar ¶m {VÝhtMm ~moOm nSy>Z ˶mMr Jar~r dmT>Vr am{hcr. {VÀ¶m‘YyZ ~mhoa nS>ʶmgmR>r naV nwamo{hV Am{U aúmH$ dJm©cm g§Vwð> R>odyZ Amncm CËH$f© O‘ë¶mg gmYyZ KoUo EdT>m EH$M ‘mJ© CncãY hmoVm. Xcmcm§Zr cmXcoë¶m Jar~rVyZ ~mhoa nS>ʶmgmR>r Xcmcm§MrM {‘ZVdmar H$aUo ^mJ hmoVo. AmOhr H$m¶Xo H$aUmao, H$m¶Xo am~dUmao, aúmU H$aUmao Am{U ݶm¶{ZdmS>m H$aUmao Xcmc'M (˶m H«$‘mZo) ^«ï>mMmamV AmH§$R> ~wS>mcoco {XgVmVM.

emar[aH$ l‘ H$ê$Z eyÐm§À¶mV gm‘rc hmoʶmnoúmm nwam{hV d aúmH$ dJmªMr ‘Ou g§nmXZ H$ê$Z emofUmMo AmoPo eyÐm§da Q>mH$Uo OmñV gmono Amho, ho AmoiIʶmBVH$s MVwamB© ì¶nmè¶m§H$S>o Zoh‘rM hmoVr. ˶m‘YyZ ¶m VrZ d[að> dJmªMo g§JZ‘V AgUo amÁ¶-AW©H$maUm (political economy) gmR>r A˶mdí¶H$ ~Zco. nU ho JR>~§YZhr AmOÀ¶m amOH$s¶ J§R>~§YZmBVHo$M VH$cmXÿ hmoVo- AYyZ ‘YyZ ì¶mnmè¶m§Zm Agwa{úmV dmQ>m¶cm cmdʶmMr Mmncygr nwamo{hV Am{U aúmH$ H$aVM

hmoVo. ˶mVyZM "Amåhr Vwåhmcm cwQ>V Zmhr, CcQ> Vw‘Mo X¡dr H$mon Am{U eÌy ¶m§À¶mnmgyZ aúmU H$aVmo, ho ì¶mnmar Z’$m CH$iʶmgmR>r Vwåhmcm cwQ>VmV' Aer l{‘H$m§Mr {Xem^yc H$aUo Am{U ì¶mnmè¶m§Zm gVV Agwa{úmV dmQ>m¶cm cmdyZ ˶m§À¶mH$Sy>Z Xodim§Zm XoU½¶m Am{U amÁ¶H$ma^mamgmR>r (gdS>rZo ’o$S>m¶Mo) H$O© {‘idUo ho Zdo H$mañWmZ C^o am{hco. ˶mMm ~moOm nwÝhm H$ï> H$aUmè¶m dJm©daM nS>cm. EdT>o Pmë¶mda H$ï> H$ê$Z CËH$f© hmoV Zmhr, àm‘m{UH$nUm Am{U Xm[aÐç hr g»Ir ^md§S>o AmhoV, g§nÎmr {‘idm¶Mr Agoc Va ^«ï> gÎmmYmè¶m§Zm gm‘rc hmoUo, ˶m§Zm ^«ï>mMmamV ‘XV H$aUo, cwQ>ʶm ¶mo½¶ gmdO ˶m§À¶mH$S>o nmR>dV amhUo hmM ‘mJ© Amho, Aer {dnarV ‘yë¶ì¶dñWm {Z‘m©U Pmcr, AmOhr Ago Xcmc g‘mOmV ^¸$‘ nm¶ amodyZ AmhoV- H$m‘ H$aUmam ‘mUyg (---) Aer à{V‘m Agë¶m‘wio ˶m§Zm à{Vð>m Amho. BVH$s H$s H$moUVrhr Om{hamV Z H$aVmhr ˶m§À¶mH$S>o JaOy ‘mUgm§Mm AI§S> AmoK MmcyM AgVmo.

ho Xcmc na‘oœamBVHo$M gd©ì¶mnr, gd© e{º$‘mZ AgVmV. Vo g„m XoVmV, Vw‘Mo AO© ê$Z XoVmV, Vw‘MmM AO© nwT>o gaH$mdm ¶mÀ¶m ³cwß˶m cT>dVmV. ~Xë¶m H$ê$Z XoVmV- Pmcoë¶m ~Xë¶ aÔ H$adyZ XoVmV. [aH$må¶m ßcm°Q>da PmonS>nÅ>r dgdUo qH$dm dgcocr PmonS>nÅ>r nidyZ cmdUo hr XmoÝhr H$m‘o gma»¶mM H$m¶©úm‘VoZo H$aVmV, H$m°coO H$mTy>Z XoUo, H$m°coOmV ñQ>m’$ Zo‘Uo, àmܶmnH$m§Mr dUu cmdUo, {VWo {dÚmWu AmUUo, ˶m§À¶mH$Sy>Z àdoemgmR>r XoU½¶m CH$iUohr ˶m§Zm O‘Vo. nmocrgm§À¶m Iè¶m-ImoQ>çm n§MZmå¶mda gmúmrXma åhUyZ ghr H$amʶmcm ho H$m¶‘M V¶ma AgVmV åhUyZM hdm Vgm n§MZm‘m {c{hcm OmʶmMr ì¶dñWmhr H$ê$ eH$VmV, amOH$s¶ númmV àdoe, nX, {ZdS>UwH$sMo {VH$sQ> {‘idyZ XoUo ¶m§À¶m hmVMm ‘i AgVmo, Vw‘À¶m númm§VJ©V àVrñnܶm©{déÕ ‘mܶ‘m§Zm CR>dyZ ˶mMr ^§~oar CS>dVmV qH$dm {damoYr n{úm¶m§Zm ‘mܶ‘m§Mm dmna H$ê$Z Xo ‘m¶ YaUr R>m¶ H$ê$ eH$VmV. aoëdoMo AmaúmU (Xcmcm§Mr ‘XV KoD$ZM Pmcoë¶m) Am‘Xma-ImgXmamH$Sy>Z {‘idyZ XoVmV, eoVH$ar Agmc Va ~±Ho$H$Sy>Z Vw‘À¶mda Oár ¶oD$ Z¶o hm M‘ËH$mahr KS>dy eH$VmV. gaH$mar nadmZo ho Va ¶m§Mo h¸$mMo H«$sS>m§JU AgVo. H$cmH$ma-ZQ>m§Zm ¶mo½¶ {Z‘m©Vm {‘idyZ XoUo, {H«$Ho$Q>nQy>§Zm àm¶moOH$mÀ¶m qH$dm Om{hamVrÀ¶m Am°’$g© AmUUo, ZdrZ ì¶mdgm{¶H$m§Zm ³cmE§Q>g² nwadR>m H$aUo, {Za{Zamio nwañH$ma ~oVmÀ¶m ¶mo½¶VoÀ¶m 춺$s¨À¶m hdmcr H$aUo, ˶m ˶m H$mimV ˶m hramoMr d Vw‘Mr JmR> KmcyZ XoUo, AmaQ>rAmo ‘YyZ Vwåhmcm hdm Vmo dmhZ Z§~a àmá H$aUo... hr gmYr ¶mXr Pmcr. Xcmcm§À¶m gd©Xÿa g§MmamMm, gwag Am{U M‘ËH$m[aH$ CMmnVtMm N>S>m cmdUo ‘m¶m Amdm³¶m ~mhoaMo Amho.

H$mhr doim EH$ AñdñW H$aUmam àýhr ‘ZmV ¶oVmo- ho Xcmc Oa gd©ì¶mnr AgVrc Va Vo Xcmcr ZîQ> H$aʶmÀ¶m cT>çmVhr KwgUma ZmhrV H$m¶? AJXr AÊUm hOma|À¶m ^modVr ñdV:cm H$moUVmhr OZmYma ZgUmè¶m§Mr Or Q>moir O‘mVr Amho {VMm AO|S>m H$m¶ Amho?

H«$‘e :{dZ¶ hS>uH$a

[email protected]��

Page 22: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

21eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

qgXIoS>amOm, amhoar ¶m Am‘À¶m JmdmnmgyZ n§Yamgmoim ‘¡cm§daM§ Jmd. qgXIoS>amOm åhUOo {edmOr ‘hmamOm§M§ AmOmoi. {OOm~mB© ¶m ‘yi qgXIoS>amOmÀ¶m cIwOr OmYdm§À¶m H$ݶm. hr ‘m{hVr gmè¶m§~amo~a ‘cmhr hmoVr. Agm hm qgXIoS>amOm åhUOo Amncm VmcwH$m Amho. ¶mMmhr Jd© Pmcm. WmoS>m Ah§H$mahr, H$s AmnU {OOm‘mVoÀ¶m Hw$cmVco. åhUOo AmnU {H$Vr ^m½¶dmZ AmhmoV.

qgXIoS> Am{U Amgnmg, amOm ¶m ZmdmZ§ eodQ> hmoUmar AZoH$ Jmd§. {H$ZJmd amOm, AmS>Jmd amOm, XoD$iJmd amOm, qnniJmd amOm. ¶m Jmdm§À¶m ZmdmV ho amOonU Hw$Ry>Z Amc§? ¶m JmdmV amOo, OmYd ¶m AmS>ZmdmMr Iyn ‘§S>ir amhV Agcocr. BVa ‘amR>çm§nojm ¶m§M§ dmJU§ WmoS>§ ^mar, åhUOo AmnU AmOhr amOo AmhmoV Aem àH$maM§. Vg§ nmøc§ Va hm gmam XþîH$mir n[aga. Hw$R>ë¶mhr nmVirda H$gë¶mhr àH$maMr g‘¥Õr {Xgoc Ag§ H$mhr Zmhr. ‘amR>dmS>çmcm OmoSy>Z AgUmam ~wcS>mʶmMm gdmªV eodQ>Mm {dX^m©Vcm VmcwH$m. ˶m‘wi§ YS> ‘amR>dmS>çmMmhr Zmhr Am{U {dX^m©Mmhr. gJirH$S>§ ngacocm Hw$U~mD$ g‘mO. ñdV:cm Hw$U~r åhUʶmMr cmO dmQ>Umam. ˶m§Mr Zmd§ amOo, OmYd, Xoe‘wI Aer Agcr Var CÚmMr ImʶmMr H$miOr dmQ>mdr Aer EHy$U n[apñWVr; nU B{VhmgmVyZ Omo EH$ àH$maMm VmR>m ¶oVmo Vmo eVH$mZweVHo$ H$m¶‘ AgVmo. H$mi ~XcVmo. n[apñWVr ~XcVo. ‘mUg§ ¶oVmV OmVmV. amÁ¶mMo ñdê$n ~XcVo. {ZgJ© ~XcVmo. ghgm {ZgJm©Mm ~Xc hm AdZVrÀ¶mM {XeoZ§ AgVmo. ~o‘wd©VnUmZ§ Ho$coc§ {ZgJm©M§ emofU hoM ˶mM§ ‘yi H$maU AgV§.

B{VhmgmM§ ho AmoP§ dmhV dmhV AmnU BWda Amcmo Amhmo Am{U nwT>ohr OmUma AmhmoV. ˶m‘wi§ dV©‘mZ g‘¥Õ hmoʶmg {H$Vr ‘XV hmoUma Amho, ho ‘mÌ gm§JVm ¶oUma Zmhr.

àmW{‘H$ emioV AgVmZm A¸$m§~amo~a qgXIoS>amOmcm Amcmo

hmoVmo. {H$ZJmdamOmÀ¶m ZyVZ emioMo gam’$ ZmdmMo hoS>‘mñVa ‘yiMo qgXIoS>Mo. ˶m§Mr ‘wcJr hr A¸$mÀ¶m dJm©V hmoVr. ˶m gmè¶m ‘¡ÌrUr qgXIoS>cm Joë¶m. chmZ ^mD$ åhUyZ ‘rhr A¸$m§~amo~a. ˶mdoir qgXIoS>M§ EH$ Iyn OyZ§ Eo{Vhm{gH$ {MÌ g‘moa Amcoc§. am‘oœamM§ cIwOr amOmÀ¶m qH$dm ˶mhr AmYrÀ¶m H$mimVc§ ‘§Xra, H$mim H$moQ>, nwVim ~mad, cIwOr OmYdm§Mm ‘moÇ>m dmS>m, ˶mMr ViKa§, {OOm‘mVoMm OÝ‘ Pmcm Vr da N>V Zgcocr Zwñ˶m q^Vr Cä¶m Agcocr Imocr. {OOm~mB©Z§ chmZnUr ehmOramOm§da Jwcmc ’o$H$cm Vr Imocr, a§J‘hmc, Jmdm~mhoaÀ¶m ÝhmdmamoS>daMm OwZm Vcmd, ˶mÀ¶m H$mR>mdaMr EH$m ‘moR>çm XJS>r KamVcr {dhra, Ag§ ~a§M H$m¶ H$m¶ ‘Zmda H$moaë¶m Jococ§. ˶mdoirhr Vù¶mVc§ nmUr {d{harVyZ nmQ>mZ§ Vù¶mImcÀ¶m eoVm§Zm gmoS>coc§. cIwOr OmYdm§À¶m H$mimVcr åhUOo Mmaeo dfmªnyduMr hr nmUr XoʶmMr ¶§ÌUm AOyZhr {Od§V hmoVr. EImÚm {Mao~§XrgmaIm H$mimH$moQ> AOyZhr VmR> C^m hmoVm. dmS>çmVc§ d¡^d {H$˶oH$ eVH$m§nydu Amogac§ Var dmS>m C^m, {Od§V dmQ>V hmoVm. AmV Joc§ H$s, ZH$iVnUo ‘Zhr VrZeo Mmaeo df©o ‘mJ§ Jococ§.

amÌr‘mJyZ amÌr ¶oVmV. H$mi H$moUmgmR>r Wm§~V Zmhr. ’$Q>’$Q>m¶cm cmJV§ Am{U amÌrÀ¶m nmoQ>mVyZ {XdgmMr gwédmV hmoVo. H$mdè¶m {H$Zè¶m AmdmOmV Om˶mMr KaKa Vm§~S>§ ’w$Q>VmZm§À¶m dmVmdaUmV {Pany cmJVo. Om˶mÀ¶m Mmcrda Amoì¶m§Mo gmO MT>VmV.

gH$miÀ¶m nhmar gS>m JmB©À¶m eoUmÀ¶m‘në¶m XmamdyZ aW OmB© Zmam¶UmMmgw¶©Zmam¶U CJdco AmhoV. gJirH$S>§ Jwcmc Q>mH$mdm Vgm

H$modim gw¶©àH$me ngacm Amho. gJogmo¶ao, Jwa§T>moa§, eoVrdmS>r ¶mVM

qgXIoS>À¶m Amoì¶m§‘Yrc {OOmD$

H$mdè¶m {H$Zè¶m AmdmOmV Om˶mMr KaKa Vm§~S>§ ’w$Q>VmZm§À¶m dmVmdaUmV {Pany cmJVo. Om˶mÀ¶m Mmcrda Amoì¶m§Mo gmO MT>VmV.

gH$miÀ¶m nhmar gS>m JmB©À¶m eoUmMm & ‘në¶m XmamdyZ aW OmB© Zmam¶UmMm &&gw¶©Zmam¶U CJdco AmhoV. gJirH$S>§ Jwcmc Q>mH$mdm Vgm H$modim gw¶©àH$me ngacm Amho. gJogmo¶ao, Jwa§T>moa§, eoVrdmS>r ¶mVM Amnc§ OrdZ gm‘mdyZ Q>mH$coë¶m eoVH$ar Hw$Qw>§~mVë¶m

‘m¶m~{hUr. BWë¶m ‘mVrMo, B{VhmgmMo g§ñH$ma J^m©V Agë¶mnmgyZM ˶m§À¶mda Pmcoco. BWë¶m gm§OdmVrMm J§Y am̧{Xdg am~Umè¶m ‘Zmcm cmJcocm. ¶m ‘m¶~{hUtMo ‘Z Om˶mda XiVmZm,

Km‘mM§ nrR> hmoVmZm ‘mVrAmS>À¶m {~¶mcm H$m|^ ’w$Q>mdo Vgo A§Hw$aVo.

c{cV * lrH$m§V Xoe‘wI

Page 23: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

22 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

Amnc§ OrdZ gm‘mdyZ Q>mH$coë¶m eoVH$ar Hw$Qw>§~mVë¶m ‘m¶m~{hUr. BWë¶m ‘mVrMo, B{VhmgmMo g§ñH$ma J^m©V Agë¶mnmgyZM ˶m§À¶mda Pmcoco. BWë¶m gm§OdmVrMm J§Y am̧{Xdg am~Umè¶m ‘Zmcm cmJcocm. ¶m ‘m¶~{hUtMo ‘Z Om˶mda XiVmZm, Km‘mM§ nrR> hmoVmZm ‘mVrAmS>À¶m {~¶mcm H$m|^ ’w$Q>mdo Vgo A§Hw$aVo.

Jmd qgXIoS> Xþê$Z {Xgo Mm¡Ho$~§XrehmOramOm Ioio Jwcmc hdocr ‘§Xr &Jmd qgXIoS> Xþê$Z {XgV§ cQ>H$OmYd ^mogë¶mMr H$moʶm añ˶mcm ~¡R>H$ &Jmd qgXIoS>Xþê$Z {Xgo {hadJma‘mimB©À¶m Vwi{ecm AmVm ~ma &qgXIoS> qgXIoS> Xþê$Z {Xgo ndimMm¡H$m‘§Yr C^r {OOm Zogcr M§ÐH$cm &qgXIoS> qgXIoS> Jmdm Amcr ^aVr,gm§OÀ¶m ¶oicm am‘oœamcm AmaVr &

Am¸$m ~amo~a Iyn chmZnUr qgXIoS>cm Jocmo hmoVmo, ˶m AmR>dUr ‘Zmda H$m¶‘ H$moacoë¶m. ~rEgmR>r Omcݶmcm àdoe KoVcm. dmMZmcoIZmer g§nH©$ Amcm. EH$m {XdmirÀ¶m gwQ>rV Jmdr Amcmo Voìhm H$m¶ dmQ>c§ Hw$Umg R>mD$H$. dhr noZ KoVcm Am{U AZoH$ Jmdm§VyZ emioV {eH$V AgUmè¶m {‘Ìm§À¶m AmoiIrZo {’$acmo. amÌrcm ~m¶H$m§À¶m JamS>çmVyZ KamoKa {’$acmo. ˶m H$m¶ H$m¶ åhUVmV, JmVmV Vo {chÿZ KoVc§. Ia§ åhUOo ¶m ^moù¶m ^m~S>çm, eoVrdmS>rV am̧{Xdg am~Umè¶m ~m¶H$m§Mm B{Vhmgmer H$m¶ g§~§Y? Amnc§ Am¶wî¶ Ë¶m§Zr H$m¶‘ ‘mVrer OmoS>coc§, Varhr ˶m§À¶m Amoì¶m§VyZ Mmaeo dfmªnyduM§ nmUr dmhV Amcoc§.

qgXIoS> Jmdm‘§Xr nmIamcm ZìhV§ nmUrOmYdamdm§Zr hm¡X ~Zdco XmoÝhr

hm Hw$R>oVar amOmZ§ {nʶmM§ nmUr àOocm nwadc§ ¶mMm g§X^©. amOmÀ¶m {X‘Vrcm ^anya g¡Ý¶, dmS>o, ‘hmc, a§J‘hmcmMr ‘m{hVr EH$ ‘mD$cr ghOnUo Amnë¶m AmodrVyZ XoVo. c¾mMr ~mocUr OmYd Am{U ^mogë¶mMr H$moU˶m dmS>çmV ¶mMr AmoT> {Vcm cmJcr Amho. Mm¡H$m‘ܶo C^r Agcocr, M§ÐH$cm Zogcocr {OOmhr {Vcm {XgV Amho.

emioV {eH$V AgVmZm ‘mPm EH$ {‘Ì hmoVm. C§~aX ho ˶mM§ Jmd. C§~aXMr gmar nmoa§ ZyVZ emioV {eH$m¶cm ¶oV. a{eX ho ˶mM§ Zmd. a{eXem ~mnyem ’$H$sa. Xhm{dMr narjm Odi Amcr. Ver ‘mñVam§Zm Aä¶mg H$aʶmgmR>r EH$ Imocr Amåhr ‘mJyZ KoVcr. ZyVZ emim hr JmdmnmgyZ XmoZ ‘¡c. C§~aXnmgyZhr VodT>rM. {H$ZJmdamOmMr hr emim EH$X‘ ‘mimÀ¶m H$anmS>mcm. XmoÝhr ~mOyZ§ XmoZ AmoT>o, EH$m ~mOyZ§ WmoS>r c§m~ ZXr. ‘mñVam§Zr EH$ Imocr Amåhm gmV-AmR> nmoam§Zm {Xcr. Amåhr {VW§M ‘w¸$m‘r amhÿ cmJcmo. ˶m ImocrV ~a§Mg§ AS>JirVc§, dm¶m Jococ§ gm‘mZ. EH$m H$monè¶mV ’$mQ>coë¶m ZH$memMm ‘moR>m {T>J. da ZwñVr Ywi gmMcocr. ˶mVcm

EHo$H$ ZH$mem ‘r CH$cyZ nmhÿ cmJcmo. nmVi H$mnS>mda ZH$memÀ¶m {MH$Q>dcoë¶m H$mJXmMo nmnwÐo CSy>Z Jococo. OJmVë¶m AmXdmgr O‘mVrdaMm EH$ ZH$mem ~è¶mn¡H$s hmoVm. ˶mda {n½‘r cmoH$. ˶m§M§ B½cy ZmdmM§ Ka, ~’$m©M§ Ka. Amåhr ’$º$ AmB©gH$m§S>rM§ a§JrV ~’©$ nm{hcoc§. JdVmi àXoe, gXmharV AaʶmMo àXoe, A‘o[aH$m I§S>, ˶mdaMo Vo aoS> B§{S>¶Ýg. a{eXÀ¶m ^mH$arÀ¶m JÇ>m gH$mir ¶m¶Mm VmoM g§Ü¶mH$mir Am{U Xþgè¶m {Xder ݶmhmarcm H$m‘r nS>o. H$mù¶m a§JmMm, S>mo³¶mda H$m¶‘ {Vanr Q>monr Agcocm a{eX ‘cm aoS> B§{S>¶ÝggmaIm dmQ>V Agcocm. ¶m ’$mQ>³¶m ZH$memVcr H$mhr {MÌ ‘r ãcoS>Z§ ’$mSy>Z Kar Zocr. ‘Yë¶m H$mimV a{eXMm g§nH©$ VwQ>cm. Vmo Xhmdr Zmnmg hmoD$Z Kar amoO‘Owar H$ê$ cmJcm. ‘r ~rEcm Jocmo. Amoì¶m Jmoim H$am¶cm C§~aXcm a{eXH$S>o Jocmo Va hm nR²>R>çm nma T>moa³¶m Pmcocm. Q>monr VerM. MÈ>r EodOr nm¶O‘m. ‘r ^oQ>cmo Va ˶mMo S>moio ^ê$Z Amcoco. amÌrcm ‘J Vmo JmdmVë¶m Amoì¶m åhUUmè¶m ~m¶m§H$S>o ‘cm KoD$Z Jocm.

qgXIoS> JS>mdar {Xdm OiVmo cmoʶmMmAgm nS>cm COoS> {OOmD$À¶m coʶmMmqgXIoS> JS>mdar {Xdm OiVmo VwnmMmAgm nS>cm COoS> {OOmD$À¶m ê$nmMm

Á¶m§À¶m KamV H$moaS>çmemV Q>mH$m¶cmhr Voc ‘moR>çm H$ï>mZ§ {‘im¶M§ Aem ‘m¶‘mD$ë¶m Amoì¶m åhUV hmo˶m. Om˶mÀ¶m nmiyV Ádmar Q>mH$cr H$s nrR> hmoD$Z ~mhoa ¶oV§ Vg§ Xþ:I Jmi hmoD$Z Jococ§. H§${XcmÀ¶m {‘U{‘U COoS>mV ¶m ~m¶m emoYV hmo˶m, hido gwImMo jU, nmIS>coë¶m ÁdmargmaIo. Xþ:Imcm, H$ï>mcm ‘waS> KmcyZ. Om˶mdaMr Amodr, qZXVmZm eoVmVcr Amodr, ‘mhoaÀ¶m dmQ>oMr, gmgaÀ¶m VmnmMr Amodr, MmaOUr {‘iyZ amÌrcm WmoS>m {dgmdm åhUyZ AmoQ>çmda ~gyZ Jm¶rcoë¶m Amoì¶m. gmè¶m§Mr OmVHw$ir EH$M. Ad¿¶m OÝ‘mMm ^ma ‘yR>^a XmʶmÀ¶m Am|OirV nocyZ Yaë¶mgmaIm.

hm¡g J§ ‘moR>r qgXIoS>rcm Om¶mMr{OOmD$ ‘§{Xar VmH$ H$ê$Z nmømMrXodiJmdmnmgyZ qgXIoS>cm Om¶mM§gmoݶmMo aB©Xmoa VmH$ H$ê$Z nmømM§

{OOmD$M§ ‘mhoa ¶m ‘mD$ë¶m§Zm Amnc§ dmQ>V§. Jù¶mV Jw§O^a gmoZ§, H$nmirÀ¶m Hw§$H$dmMm à{Vnmi åhUyZ nU {Vcm qgXIoS>Mo aB©Xmoa gmoݶmMo dmQy> cmJVmV. {H$VrVar eVH$m§AmYr ¶m Y[a{Ìcm {edmOrgmaIm amOm {Xcoë¶m {OOm‘mVoer AmOhr {VZ§ Amnc§ ZmV§ H$m¶‘ OmoS>coc§. {OOmD$À¶m {Mao~§Xr dmS>çmV H$em{MM H$‘VaVm Zmhr. {deof åhUOo gVV am~Umè¶m ¶m Hw$U~r ~m¶m§Mm ^mD$ {OOmD$À¶m dmS>çmV ZmoH$arcm Amho.

OmB©Z ‘mhoamcm ~gm¶cm ~mO~mocVr ^mdO¶ Vwøm ~§YdmM§ amO

Page 24: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

23eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

^mdmÀ¶m AmR>dUrZ§ haIcocr Vr ˶mM§ H$m¡VwH$ gm§JVmZmM {OOmD$Mhr H$m¡VwH$ gm§Jy cmJVo.

{OOmD$ ‘§{Xar ~Îmr OiVr VmamMr~§YdmMr ‘øm {XdQ>r Vh{gcXmamMrH$m¶ H$aVr Jmoar Mm§Xr gmoݶmÀ¶m Xodmcm‘moR>o ‘moR>o cmoH$ ‘mVm {OOmD$ godocm

{VMm ^mD$ {OOm‘mVoÀ¶m dmS>çmda Vh{gcXma AgVmo. {VMm ^mD$ åhUOo Vmohr Hw$U~rM AgUma; nU {OOm‘mVoZ§ ˶mcm AmVm amÁ¶C^maUrÀ¶m H$m‘mVhr KoVc§ Amho. Vr ˶mcm gmoimì¶m gVamì¶m eVH$mVcm ‘m‘coXma H$ê$Z Q>mH$Vo. ˶mM~amo~a Amnë¶m ^mdmcm O~m~XmarM§ ^mZhr XoVo. {Vcm {OOmD$g‘moa gmoݶm Mm§XrMo Xodhr {’$Ho$ dmQy> cmJVmV. {VÀ¶m AmodrVyZ XoD$iJmdamOmMm g§X^© ¶oVmo. ¶m XoD$iJmdcm ~mcmOrM§ ‘§{Xa AmOhr Amho. {Vê$nVr ~mcmOrM§M {dX^m©V ho à{Vê$n ‘mZc§ OmV§. XoD$iJmdmhÿZ VmH$ H$ê$Z nmhm¶cm qgXIoS>cm OmʶmMm g§X^© H$Xm{MV ~mcmOrnojmhr {OOmD$M§ loð>Ëd gm§JʶmgmR>rM Vr gm§JV Agmdr.

JmdJmS>çmV eoVm{edmamV am~Umè¶m ¶m ‘mD$ë¶m§À¶m Ajam§er g§~§Y Amcocm ZgVmo. Hw$R>ë¶mhr H$mJXmda Eo{Vhm{gH$ H$mJXnÌo MmiyZ, ˶m§Mo g§X^© XoD$Z Zm|X{dcocm B{Vhmg ˶m§Zm R>mD$H$ ZgVmo. Hw$R>ë¶m em{hamMr em{harhr EoH$cocr ZgVo. Hw$R>ë¶m emioVë¶m dJm©V ~gyZ B{VhmgmMm nonahr gmoS>dcocm ZgVmo. OJʶmMm ngmam gmdaVmZm ho gmao CÚmoJ H$am¶cm gdS>M {‘imcocr ZgVo. {nT>çmZ²{nT>çm MmcV Amcocr, Jù¶mVë¶m Am{U ‘ZmVë¶m JmʶmMr, Amodr ^mê$S>mMr na§nam ’$º$ {VZ§ H$ï>mcm cmdcoë¶m EImÚm Q>oHw$gmaIr Am¶wî¶ H$moc‘Sy>Z nSy> Z¶o åhUyZ ZH$iVnUo gm§^micocr AgVo. EImÚm {Z‘©i dmh˶m ZXrgmaI§ ho cmoH$gm{h˶. ZXrcm Amcoc§ nmUr Hw$R>ë¶m S>m|JamVyZ, Hw$R>ëm¶ AmoT>çmZmë¶mVyZ {‘imcoc§ Amho, ho H$moUmcmhr gm§JVm ¶oUma Zmhr. {XgVo ’$³V {Zdie§Ir IimIim H$Yr PwiyPwiy dmhUmar Yma. YmaoÀ¶m ~wS>mVco e§I-qenco, dmiyMo {Zio gmdio, nm§T>ao hiyhiy Ymaogmo~V gaH$Umao, H$Yr EH$mM OmJoda ‘w¸$m‘ H$aUmao H$U. B{VhmgmÀ¶m AmR>dUrV dV©‘mZmcm {~cJyZ MmcUmè¶m ¶m JmdJmS>çmVë¶m hOmamo ‘mD$ë¶m§Zr B{VhmgmMo Am¡nMm[aH$ IaoImoQ>onU Z VnmgVm hm B{Vhmg {Od§V R>odcm Amho. H$mJXnÌm§AmYmao Am{U g§emoYH$m§À¶m VnmgmÀ¶m ncrH$S>o OmdyZ ˶m§Zr gm§^micocm àm‘m{UH$, g§doXZerc AñgcnUm A{YH$ ‘hÎdmMm Amho.

a{eX ˶mdoir ‘cm åhUmcm, Amnë¶m emioVë¶m nwñVH$mnojm ¶m H$mHy$cm OmñVr ‘m{hVrho. Vmohr ¶m ‘mD$ë¶m Amoì¶m åhUVmZm a‘yZ Jocm. Vmo OmVrZ§ ‘wgc‘mZ Agcm Var nyU© ‘amR>‘moi§ OrdZ OJUmam. gma§ Hw$U~rnU hmS>m‘mgmV gmR>dcocm. {edmOr amOm§Zr ‘amR>m, {~Z‘amR>m, ‘wgc‘mZ, qhXÿ hm ’$aH$ H$Yr Ho$cm Zmhr. ho Vmohr ‘cm ˶mÀ¶m AS>mUr ^mfoV ‘cm gm§JV Ago.

¶m ‘mD$ë¶m§Zm AmOhr {XgVo Vr a§J‘hmcmVcr ~¡R>H$. ~mc

ehmOr Am{U naH$a nmoc³¶mVcr {OOm EH$‘oH$m§da Jwcmc ’o$H$VmhoV. ~¡R>H$sVcr OmUVr ‘§S>ir H$m¡VwH$mZ§ hm gmohim nmhVmhoV. ¶m ~¡R>H$sM§ H$m¶ hmoUma ho ehmOr Am{U {OOm ¶m§ZrM ZH$iVnUo Z¸$s Ho$c§ Amho.

PmS>cmoQ> H$ar, gS>m Q>mH$m¶m MwH$coaW am‘mMo WmoncoOm˶mMr KaKa dmT>m¶cm cmJVo. ZwgV§ XiU Pmc§ H$s g§nc§

Zmhr. PmS>cmoQ> gS>mgmadU gma§M ~mH$s Amho. Om˶mMr nmiy nwÝhm Iyn KmB© Pmë¶mgmaIr niy cmJVo. Km‘mZo Mmoir nmdgmV {^Oë¶mgmaIr {^OyZ OmVo. {ZT>imMm Km‘ AYyZ‘YyZ ‘miyda, H$Yr {nR>mdahr Jiy cmJVmo. EH$ EH$ XmʶmMm Kmg Vm|S>mV Q>mH$VmZm Ord JiyZ OmVmo. Jim XmQ>Vmo.

qgXIoS> qgXIoS> Xþê$Z {Xgo {had§Jma{Q>im cocr {OOm M‘H$V§ {nVm§~a

WmoS>mgm {dgmdm åhUyZ Vr Wm§~Vo. Jmaì¶mVhr A§JmVyZ Km‘mMo AmoKi H$nmimda CVaVmV. Hw§$H$dmM§ H$nmi Km‘mZ§ qM~ hmoV§. ‘mhoaMm AmYma Va cmI‘mocmMm. M§Ðgw¶© XmoKo ~§Yy, ~mn Am^mi, ‘m¶ YaUr. c¾mV Zogcoc§ {nVm§~a ZQ>m¶‘waS>mgmR>r Zmhr, Va ‘mhoaÀ¶m, Ordm^mdmÀ¶m ‘mUgm§À¶m AmR>dUtZr S>moio nwgm¶gmR>r Va Zmhr? {OOm‘mVoÀ¶m ^mdm§Mr, ~mnmMr {Vcm ¶oUmar AmR>dU AerM {O^mir cmJë¶mgmaIr

BWyZ {XgVo qgXIoS>rMr AmIaMm¡¿¶m ^mdmM§ Zd§ ~m§Yc§ {eIa§BWyZ {XgVo qgXIoS>rMr VwigcIwam¶mM§ XoD$i {Xgo BWyZ§ H$ig§

gma§ ‘mhoar EH$m EH$s Cndë¶mgmaI§ Zmhrg§ Pmc§. ~mn Jocm, ^mD$ Joco. ho H$Yr {OOmZ§ ñdßZmV Var nmøc§ hmoV§ H$m? X¡dmZ§ EH$mEH$s Kmcm KmVcm. gmga‘mhoa hm OmoS>eãX EH$mEH$s VwQ>cm. dmB©Q>mV dmB©Q> AOyZ H$m¶ ìhm¶M§ AgV§? ‘mhoamMm {Mao~§Xr dmS>m EH$mEH$s ñ‘emZmgmaIm Pmcm. gmS>rMmoirMm, {Odm^mdmMm AmYma g§ncm. coH$scm AmYma Agmdm ‘mhoamMm, coH$amcm AmOmoimMm. ¶mVc§ H$mhrhr Cac§ Zmhr. ho gma§ H$ic§ Agoc Voìhm g§gmamcm cmJcoë¶m {OOmcm H$m¶ dmQ>c§ Agoc? nmoa³¶m Pmcoë¶m eãXm§VyZ B{VhmgmVë¶m Xþ:ImMr H$hmUr EH$ ‘mD$cr gm§JyZ OmVo. ˶mdoir Mmaeo df} AmYrÀ¶m ¶m AmR>dUrZ§ COdcoë¶m OrOm~mBªÀ¶m Hw$goMr {Vcm AmR>dU ¶oVo. ‘mhoa gac§ Var nmoQ>r OÝ‘cocm hm A§Hy$a Onm¶cm hdm åhUyZ Vr H§$~a H$gVo. IVnmUr XoD$Z ¶m A§Hw$amMm EH$ ‘moR>m d¥j {Vcm C^m H$am¶Mm, dmT>dm¶Mm AgVmo. Omo eVH$mZweVHo$ nrH$nmʶmcm, nrH$nmUr {nH$dUmè¶mcm gmdcr XoB©c. g^modVmcr XmQ>cocm Aݶm¶mMm, Xþ:ImMm A§Yma Xÿa H$aoc. gmè¶m coH$s~mir, Hw$U~r, H$ï>H$ar gwImZ§ Zm§XVrc. ‘mVrM§ gmoZ§ H$aoc. gmoݶmgmaIr ‘mUg§ gmo~Vrcm KoD$Z EH$m Zì¶m amÁ¶mMr C^maUr H$aoc.

Page 25: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

24 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

gmoݶmÀ¶m Zm§JamZ§ {naW‘r Zm§Jacr{OOmB© ‘mVmZ§ OmJm Yݶmcm Ho$cr &gmoݶmMm Zm§Ja ˶mcm Mm§XrMr {edi{OOmB©‘mVmMm Amcm ¶km Odi &gmoݶmMm Zm§Ja ˶mcm Mm§XrMm H$mgam{OOmB©‘mVmMm ncS>m ¶kmMm ngmam &gmoݶmÀ¶m ’$mimZ§ {ed~mÀ¶m hmVmZ§ {OOm‘mVoZ§ n¥Ïdr

Zm§Jaë¶mMr Jmoï> Vr ‘Z ^ê$Z gm§JVo. nwʶmcm H$moU˶m nm߶mZ§ cmoI§S>mMr nhma nwê$Z R>odcr hmoVr åhUo. gmè¶m O§OmimVyZ hr ^wB© ‘w³V H$am¶Mr Amho. gmar Oi‘Q>§ H$mTy>Z EH$ Zdm g§gma hOmamo, cmIm|Mm C^m H$am¶Mm Amho. ˶mgmR>r {OOmB© H$m‘mcm cmJcr, Vr ~mi {ed~mcm Am{U ˶mÀ¶m ‘mdù¶m§Zm gmo~V KoD$Z. {VZ§ Ama§^cocm ¶k hm cmoH$¶k Amho. Vmo H$mhr ’$³V Hw$R>ë¶mVar doXnwamUm§Zr, ^Q>m§Zr gm§{JVcocm ¶k Zmhr. EH$m {XdgmV EH$m dfm©V gn§Umam Zmhr. dfm©Zwdf} MmcUmam Vmo ‘hm¶k Amho. ˶mgmR>r Hw$R>cohr A¾rHw§$S> Ho$coc§ Zmhr. hmo‘hdZmgmR>r Hw$R>ë¶m Hw$R>ë¶m dZñnVr AmUcoë¶m ZmhrV.

gmoݶmMm aW ˶mcm ê$߶mMo MmH${OOmB© ‘mVmÀ¶m ¶kmcm Joco cmoH$ &

ho cmoH$ åhUOo gmam ‘mdiImoè¶mVcm, Xè¶mS>m|JamVcm, dmS>rdñ˶mdacm Hw$U~mD$ ‘mUyg. {ed~mÀ¶m hmVmcm OmoSy>Z hOmamo hmV ¶m ¶kmÀ¶m nyV©VogmR>r cmJcoco. {VZ§ Amncm ^yVH$mi EImÚm JmS>½¶mV ^ê$Z ~mOycm R>odmdm Vgm R>odcm Amho. {VÀ¶m g‘moa, {ed~m g‘moa Amho AmVm hm àXoe, S>m|JaXè¶m, H$m‘mV ~wSy>Z Jococm eoVH$ar, AmáñdH$s¶, na{H$¶m§Mo Aݶm¶ gmogUmar ~m¶m‘mUg§.

VmoaU§ Am^mimV Sw>cm¶cm cmJcr. XodimV gZB© Mm¡KS>o dmOy cmJco. gwagZB©Z§ Am^mi ^ê$Z Joc§. AZoH$ dfmªnmgyZ WaWaUmar, {dPUmar, {Xì¶mMr Á¶moV Z§Xm{XnmgmaIr Oiy cmJcr.

nmo϶m nwñVH$mZ§ ^aë¶m Xodù¶mamOmD$ ‘§{Xar nmo϶m dmMr gmdù¶m &

Amnc§ amÁ¶ am~Umè¶m§M§ amÁ¶ Amho. gmar dmVmhV Pmcr Amho. Añ‘mZr gwcVmZrZ§ ‘mUyg ~o{MamI Pmcm Amho. nwaVm ‘moS>cm Amho. ˶mÀ¶m hmVmdaMr MQ>Ur ^mH$ahr ˶mcm H$moUr gwImZ§ ImD$ XoV Zmhr. H$moU amOm Amho H$mhr H$iV Zmhr. Cä¶m {nH$mV g¡Ý¶ Kwgc§, Jmd§ cwQ>cr, coH$s~mir nidyZ Zoë¶m H$s g‘OV§ hm àXoe Xþgè¶m amOmZ§ qOH$cm. EH$ amOm Jocm. Xþgam Amcm. Xþgam Jocm, {Vgam Amcm. OJU§ {Xdg|{Xdg H$R>rU hmoV Amho. ho gma§ Xÿa H$am¶M§ Agoc Va amOm H$gm nhmS>mgmaIm Agmdm. Vmo H$moUr C^m H$am¶Mm? Iam ݶm¶ H$gm AgVmo ho OZVocm XmIdUmam amOm hdm. amÌrcm ‘hmcmV g‘¶m Oiy cmJë¶m. am‘m¶U, ‘hm^maVmVë¶m H$Wm ‘hmcmÀ¶m q^Vrhr EoHy$ cmJë¶m. Ia§ Hw$Uã¶mM§ AmZ§XdZ^wdZ {OOm‘mVoÀ¶m S>moù¶m§V Vaim¶cm cmJc§. ‘mhoanU g§ndyZ

{OOm‘mVm AmVm Iè¶m AWm©Z§ cmoH$‘mVm Pmcr. qhXdr ñdamÁ¶mÀ¶m {Z{‘©VrgmR>r {VZ§ Mmohmo~mOw§Zr V¶mar Ho$cr. ˶m amÁ¶mMm ‘w»¶ àdV©H$ Vr KS>dy cmJcr. Omo Vr BWë¶m OZVocm An©U H$aUma hmoVr. Vmo a¶VoMm amOm {Vcm C^m H$am¶Mm AgVmo.

T>io amV H$UH$U nmoWr Jw§{’$Vo ‘ZgnZmV Amcm am‘ ‘m[acm amdU &T>io amV H$UH$U amOm cocm H$mH$Z~ir KmVcm nmVmir ¶oS>çm dm‘ZmZ§&Pmcr amV J {Zå‘r, ’$S>’$S>o H$er dmV{ed~m ~miamOm S>moH$mdVmo A§YmamV &{edmOrÀ¶m JS>mdar H$m¶ {Xgo cmc§cmc§{OOm‘mVm Xirë¶m Jwcmc &am‘mZo ‘macocm amdU, ¶oS>çm dm‘ZmZ§ nmVmimV ~wS>dcocm

~{iamOm {VÀ¶m ñdßZmV ¶oVmo. amOm H$mH$U cocm Amho åhUOo amOmZo ~m§JS>çm ^aë¶m AmhoV Am{U Vmo ninwQ>m Pmcm Amho Agm {VMm g§X^© ZgVmo. Hw$R>ë¶mVar à{VkoMo H$mH$mU ˶mZo KmVco Amho. ˶mcm dm‘ZmZo nmVmimV KmVcoë¶m ~{iamOmcm nwÝhm da AmUm¶Mo Amho. EdT>oM H$m¶ ~{iMmM Zdm AdVma åhUyZ ˶mcm H$m‘ H$am¶Mo Amho. Agm hm ~{iamOm AmVm KS>m¶cm gwédmV Pmcr Amho. åhUVm åhUVm {ed~mZo JS>{H$„o qOH$m¶cm, Vmã¶mV ¿¶m¶cm gwédmV Ho$cr. ˶m JS>mda {OOm‘mVmZ§ Xicocm cmc^S>H$ Jwcmc {XgVmo¶. [h§Xdr ñdamÁ¶ AZoH$ g§H$Q>m§VyZ C^§ amhÿ cmJc§ Amho. amOmg‘moa ñdH$s¶ naH$s¶ hm ^oX Zmhr. Aݶm¶ H$aUmam ñdH$s¶ Agcm Var ˶mMr ‘mZ CS>{dcr nm{hOo hm X§S>H$ amOmZo Amnë¶m ‘mdù¶m§Zm KmcyZ {Xcm Amho. Vmo ’$³V qhXÿ à{VnmcH$ amOm Zmhr Vmo Iam àOmà{VnmcH$ Amho. Zmhr Va gmoݶmÀ¶m Zm§JamZ§ n¥Ïdr Zm§JaʶmMm Cn¶moJ H$m¶? {edmOramOm§ZrM EH$m nÌmVyZ {c{hc§¶, qhXÿ d ‘wgc‘mZ dJ¡ao kmVr B©ídamnmer EH$a§J AmhoV. ‘wgc‘mZ cmoH$ ‘gwXrV ~m§J XoVmV Vr ^Jd§VmMr ñVwVrM hmo¶ Am{U qhXÿ cmoH$ XodimV K§Q>m dmOdyZ ñVwVrM H$aVmV. ˶mg OmVrY‘m©da Owcy‘ H$aUo ho ^Jd§Vmer d¡aËd Am{U AnamY d emóm{déÕ. OJmV Aݶmæ¶ arVrZo {O{O¶m nÅ>r KoUo ¶mo½¶ Zmhr d emó‘Vohr A¶moJ Amho.

Agm hm cmoH$moÎma amOm {OOm‘mVoZ§ C^m Ho$cm. ˶mMoOdi Amnna^md Zmhr. gmè¶m n¥Ïdrcm ñdJ© H$aʶmMo H$mH$U ˶mZo ~m§Yco Amho. eoVH$è¶m§Zm dmQ>V§ H$s hm Amncm nmcZH$Vm© Amho. amÁ¶mVë¶m coH$s~mitZm dmQ>Vo hm Amncm nmR>Mm ^mD$ Amho. qhXÿ ‘wgc‘mZ gmaoM ¶m amÁ¶mV gwImV AmhoV. eoVr~mS>rMr H$m‘§ gm§^miyZ ‘mdio ¶m ~{iamÁ¶mÀ¶m C^maUrgmR>r amOmgmo~V ‘wcyI{Jarcm OmV AmhoV. ¶wÕmV ‘maco OmV AmhoV. ˶m§À¶mhr g§gmamMr, coH$am~mim§Mr, {dYdm Pmcoë¶m ‘mD$ë¶m§Mr H$miOr hm amOm KoVmo Amho. ñdV:À¶m coH$mM§ c½Z ~mOycm R>odyZ H$m|T>mʶmM§ c¾ AmYr H$aUmam, ˶mgmR>r ~{cXmZ XoUmam ‘mdim {OOm‘mVoZ§, {ed~mZ§ C^m Ho$cm Amho. Vmo EH$ Zmhr, hOmamoÀ¶m g§»¶oZ§ Amho. ho ~iramÁ¶ C^§ H$aU§ ho H$mhr EH$Q>çmXþH$Q>çmM§ H$m‘ Zmhr. Ago hOmamo ‘mdio KamXmamMr H$miOr Z H$aVm ¶m amÁ¶mÀ¶m C^maUrcm cmJco åhUyZ ho amÁ¶ C^§ am{hc§ Amho. ¶mMr ‘Zmo‘Z OmUrdhr ¶m

Page 26: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

25eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

cmoH$‘mVocm Am{U cmoH$amOmcm Amho.eoH$S>mo JS> {ed~mZo KoVco. H$mhr Zdo C^o Ho$co. S>m|Ja‘m϶mda,

g‘wÐmV. Am¶m~{hUr AmVm amÁ¶mV gwImV AmhoV. nrH$nmʶmVyZ amOmMo g¡Ý¶ YmdV Zmhr. coH$s gwZmMr A~«w H$moUr cwQ>V Zmhr. EImXmM Agm àg§J KS>cm Va H$moUrhr YOmdUma Zmhr, Aer AÔc OmhranUo KS>dë¶m OmVo. {OOmD$cm AmVm ImÌr nQ>Vo H$s, {ed~m AmVm gdm©Wm©Z§ cmoH$amOm Pmcm Amho. ¶m amÁ¶mMm ‘moR>m gmohim AmVm nma nS>m¶cmM hdm. EImÚm {Mao~§Xr dmS>çmgmaI§ amÁ¶ AmVm C^§ amhV Amho. Iyn H$m‘§ ~mH$s AmhoV. am¶JS>mda amO‘mVoÀ¶m gmdcrVM amÁ¶m{^foH$mMm gmohim nma nS>Vmo. Xmhr {XemVyZ ¶m amÁ¶mMo Am{U amOmMo nS>K‘ EoHy$ ¶oVmV. amO‘mVocm dmQ>V§ AmVm Amnc§ H$m‘ g§nc§ Amho. ~mH$s gmar Amdamgmda H$am¶cm cmoH$amOm AmVm g‘W© Amho. cIwOramOmÀ¶m, qgXIoS>rÀ¶m ^md§S>mÀ¶m, ehmOramOmÀ¶m AmR>dUr {VÀ¶m d¥Õ S>moù¶m§V VaiyZ OmVmV. {ed~mÀ¶m amÁ¶mcm Amnc§M amÁ¶ g‘OyZ YmamVrWu nS>coco hOmamo ‘mdio, ˶m§Mo Kag§gma AmR>dVmV. WaWa˶m hmVmZ§ Iyn ‘Z ^ê$Z Vr {ed~mcm Amerdm©X XoVo. amO‘mVmhr AmVm cmoH$‘mVm Pmcr¶, Vr amOmcm OZVoÀ¶m hmVr gwnyX© H$aVo Am{U ^aë¶m ‘ZmZ§ gmè¶m§Mm {Zamon KoVo.

A§JUmV {ndim COoS> ngê$ cmJVmo. am‘mMo Wmoncoco aW A§JUmV ¶oVmV. AmVm XiUmMrhr gmdam gmda H$am¶cm hdr.

Mcm OmD$ nmhÿ amO‘mVmMr ~m§YUrAmZ ~mB© {ed~mZ§ Xocr ‘mo˶mMr Mm§XUr &Mcm OmD$ nmhÿ amO‘mVmMm dmS>m‘hmcmV JmOdVmo emhra ndmS>m &dmS>çmÀ¶m H$monè¶mV ~hacr Vwig^m§JmV coco ~mB© ‘mo˶mM§ H$Urg &

Am^mimhÿZ ‘moR>m amOm C^m H$ê$Z {OOmD$‘mVm {ZKyZ Joë¶m. nmodmS>çmV ‘mdUma Zmhr Ag§ amÁ¶ ˶mZ§ C^§ Ho$c§. amÁ¶mVë¶m Am¶m~{hUr Vwierq~ÐmdUmcm {Zdm§V ‘ZmZ§ ’o$è¶m ‘mê$ cmJë¶m. Agm amOm Omo ~mnhr Amho Am{U ^mD$hr. EH$sMmM Zmhr, Va Cä¶m amÁ¶mMm, {àW‘rMm. Hw$R>ë¶mVar ^mdmZ§ ~{hUrcm B{VhmgmV Aer AmodmiUr ^mD$~rOocm {Xcr Agoc H$m?

eoH$S>mo df} Pmcr. ¶m amO‘mVoÀ¶m, cmoH$‘mVoÀ¶m Am{U amOmÀ¶m AmR>dUtZr ‘m¶‘mD$ë¶m Jc~cyZ ¶oVmV.

Xþê$Z {XgVo qgXIoS>rMr nD$i§amO‘mVmM§ Zd§ ~m§Yc§ amD$i§{VÀ¶m AmodrVyZ H$mimMm Ho$dT>m ‘moR>m nQ> gmH$maVmo. Vr AmVm

nyU© ^mZmda ¶oVo. AmVm ’$³V AmR>dUr. {Mao~§Xr dmS>o, H$‘mZr nS>ë¶m. H$mù¶m H$moQ>mV ‘moH$mQ> Jwa§dmga§ ~gy cmJcr. OmYdm§À¶m dmS>çmg‘moaÀ¶m añ˶mda nmZnŲ>¶m, ~r¶a~ma C^o am{hco. nwVim ~madoMm EH$ EH$ {Mam {T>cm Pmcm. XþîH$mim‘mJyZ XþîH$mi Amco. cIwOramOm§Zr ~m§Ycoco Vcmd H$moaS>o nS>co. JmimZ§ ^aco. Á¶m Hw$Uã¶m§M§ amÁ¶ amOm§Zr C^o Ho$co ˶m amOmMm OÝ‘ qgXIoS>mV OÝ‘mcm Amcoë¶m J^m©e¶mV Pmcm. AmOhr ¶m àXoemV AmË‘h˶m

H$aUmam eoVH$ar OÝ‘Vmo. {ed~mZo ¶mMgmR>r ho amÁ¶ {Z‘m©U Ho$c§ H$m? ¶mM ‘mVrV OÝ‘coco amÁ¶H$V} ¶m ‘mVrMo g§ñH$ma {dgaco. Var ~irM§ amÁ¶ nwÝhm AdVaʶmMr ¶m ‘mD$ë¶m§Mr BÀN>m H$Yr ‘aUma Zmhr. åhUyZ Vr Mmaeo dfmªnyduÀ¶m amOmcm nwÝhm nwÝhm Am¶wî¶ ‘mJVo.

n{hcr ‘mPr Amodr Vwi{ecm Kmcy nmUramOmMo B©KrZ§ OmVrZ dmè¶mdmZrEdT>m ‘moR>m H$mi Jocm Var {VM§ qgXIoS>amOmdaM§ ào‘, ‘m¶m

H$‘r hmoV Zmhr. {VÀ¶mgmR>r, gmè¶mgmR>rM Vo OJmVc§ gdmªV loð> Ag§ ‘mV¥VrW© Amho.,

qgXIoS> ~mOmar ~ñVm ~m§YVo CYma~§Ydmcm ‘øm amOm emhÿMm AmYma &gmirMo Vm§Xÿi ê$n¶mMo nmdeoa~§YyMo g§JVr qgXIoS>rMr gmdH$ma &Jmd qgXIoS> nmUdR>m cm§~UrMmnmR>À¶m ZoUVrMm AmS>dm Kmoi Jw§’$UrMm &qgXIoS> dmQ> qc~yݶm cdë¶mJmS>rdmë¶mcm gmdë¶m &Ag§ {VM§ ^a^ê$Z Agcoc§ ¶m ‘mV¥VrWm©dmaM§ ào‘. H$Yrhr

H$‘r Z hmoUma§. ¶m XþîH$mir àXoemVhr JmS>rdmZmcm gmdcr Yamdr åhUyZ qc~yݶm cdë¶m AmhoV ¶mMm ^mg {Vcm hmoVmo. cIwOramdm§Zr ~Zdcoco nmʶmMo hm¡X H$moaS>o nS>co åhUyZ AmVm nmUdR>m cm§~UrMm Pmcm Amho, hohr Vr gyMH$nUo gm§JVo. H$Yr H$Yr AmO ¶m JmdmV ߶m¶cm nmUr {‘iʶmMrhr ‘mam‘ma AgVo, Var Vr åhUVo,

Mm§XrMm {Jcmg ˶mcm ê$߶mMr KmgUramd ‘mPo ¶oVrc nmZr qgXIoS> R>ogUr &¶m Amoì¶m Jmoim H$ê$Z AmVm Iyn df} Pmcr. gmYmaUnUo

{VgoH$ df}. ˶m amÌrZ§Va a{eX ‘cm nwÝhm ^oQ>cm Zmhr. ˶mMr Jmdr nmoQ>^aʶmEdT>rhr eoVr ZìhVr. Vmo nmoQ>mnmʶmgmR>r OmcZm, Am¡a§Jm~mX Hw$R>§Var Jocm. ˶mcm ‘mPr AmR>dU Amho H$s, Zmhr ho ‘cm gm§JVm ¶oUma Zmhr. C§~aXcm A§JUmV ~gyZ Am{U Xþgè¶m JmdmVyZhr amÌrcm ‘cm Amoì¶m åhUyZ XmIdUmè¶m ‘m¶‘mD$ë¶mhr AmVm {H$Vr h¶mV AgVrc? ¶m OmJ{VH$sH$aUmÀ¶m YmdnirV JmdJmS>çmVë¶m Zì¶m nmoar~mitÀ¶m AmoR>mda hm dmh˶m nmʶmgmaIm B{Vhmg dmhV Agoc H$m? AmOhr IwnXm JmdmH$S>§ OmVmo. ¶oVm OmVm qgXIoS> amOm {XgVmo. cIwOr OmYdm§À¶m H$mimVc§ eoH$S>mo Adeof ¶m JmdmV, JmdmÀ¶m ^modVr ngacoco AmhoV; nU qgXIoS> {Xgc§ H$s, ‘cm aoS> B§{S>¶ÝggmaIm a{eX Am{U Iyn {ZVi ‘ZmZ§ Amoì¶m åhUUmè¶m C§~aXÀ¶m ˶m ‘mD$ë¶m Am{U ˶mM eoVr~mS>rVc§ OJU§ AmR>dV§.

lrH$m§V Xoe‘wI~{id§V, Zaha ZJa, Z¥qgh n°cog‘mJo,

H$m~am ZJa, [a¨J amoS>, Zm§XoS>-431605‘mo. 9422436769

��

Page 27: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

26 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

H$mhr åhUm amd Vwåhr eoVH$ar åhUOo H¥$V¿ZM! Vw‘À¶mgmR>r {H$Vrhr H$ï> H$am, Vw‘À¶m {hVmÀ¶m {H$Vrhr ¶moOZm ~Zdm, Vw‘Mr V§JS>r Amncr daM! Vw‘Mm gƒm {hVH$Vm©, VmaUhma H$moU? ho H$mhr Vwåhmcm H$iV Zmhr Am{U Vwåhr Amnco Ac˶m ^c˶mcmM "{H$gmZm| Ho$ ‘{ghm' H$m¶ åhUVm?, "H$moQ>r H$moQ>r eoVH$è¶m§Mo n§MàmU' H$m¶ {Z "{H$gmZ H«$m§Vr Ho$ OZH$' H$m¶? H$m¶ H$m¶ åhUVm!! ˶m§Mo nmodmS>o H$m¶ JmVm Am{U ˶m§À¶m ZmXr cmJcoë¶m EH$m doS>çm H${dZo Va H$haM Ho$cm- Vmo åhUVmo H$m¶, ""‘ê$ ZH$mo nmoam, AmVm ‘mam¶cm {eH$, KoVcocr H$O© AmVm ~wS>dm¶cm {eH$!'' ˶m H${dcm S>mo³¶mda KoD$Z H$m¶ ZmMVm!! gmam ‘yImªMm ~mOma Pmc§. ~mnhmo, Aer H$O} ~wS{dcr Va gaH$ma Mmcmd§ H$g§? ‘moR>‘moR>o CÚmoOH$, gmIa g‘«mQ>, ~±H$ ‘hfu ~Km ~a§ H$go ZmH$m ZrQ> MmcVmhoV Vo! EH$doi ~±H$ ~wS>dVrc, gmIa H$maImZm ~wS>dVrc; nU H$O© H$Yr åh§Vm H$YrM ~wS>dUma ZmhrV. ~±H$m ~wS>ë¶m, gmIa H$maImZo ~wS>co, Va Amåhr n°Ho$Oog XoVmo, ˶m§Zm da H$mT>Vmo, Vo naV ~wS>dVm ¶md§ åhUyZ; nU Varhr Vo H$O© ~wS>dV ZmhrV. Agmo, ‘wÔm hm H$s, KoVcoc§ H$O© ~wS>dm¶cm {eH$ Ago g„m XoUmao --- ---

OmD$ Úm Pmc§. gm§Jm¶M§ Ag§ H$s,

Vwåhr H¥$V¿Z AmhmV Am{U Vw‘À¶m gÀÀ¶m H¡$dmè¶mcm, "OmU˶m'cm {dgê$Z Hw$Um Am§~oR>mU {Zdmí¶mÀ¶m ZmXr cmJcmV, ho dmB©Q>M! jU^a H$m§Úmda {Z¶m©V~§Xr H$m¶ Amcr, H$s cJoM Vwåhr ~m|~m~m|~ Ho$cr Vrhr ¶ZernrÀ¶m ~mco{H$ëë¶mV. ˶mdahr H$S>r åhUOo {On§, n§gÀ¶m {ZdS>UwH$m§À¶m EoZ Vm|S>da! ~mnhmo, ho Ag§ Amåhmcm ¶Zernrdmë¶m§À¶m nmoQ>mda ‘mê$ ZH$m hmo, nmR>rda ‘mam. Vw‘À¶mgmR>r H$ï> CngVm CngVm Amåhr {H$Vr dOZXma Pmcmo Am{U AmVm Vwåhr hm Agm amJ amJ Ho$cmV Va Am‘M§ H$g§ ìhmd§ ~a§! Ahmo, "Oim{dZm ‘mgmoir AZ² gÎmo{dZm ¶Zernr H$er amhrc?'

ho ~Km, nadm nadm Am‘Mm "Q>½¶m XmXm' åhUmcm VoM Ia§. {X„rÀ¶m EAa H§${S>eZ‘ܶo ~gyZ "OmUVm' EdT>m Km‘ JmiVmo, Vmo Vw‘À¶mgmR>rM, Var Vwåhmcm ˶mMr H$Xa Zmhr. ~a§, AmOn¶ªV H$mhrhr Pmcoco Agmo, ^co D$g, H$m§Xm, H$mngmZ§ Vw‘M§ H§$~aS>§ nwaV§ ‘moS>coc§ Agmo; nU {X„rnmgyZ J„rn¶ªV Vw‘À¶m {hVmMr ‘oU~Îmr Am‘À¶m ¶ZernrZ§M noQ>Vr R>odcr, ho Var Ia§ H$s Zmhr!

Vwåhmcm åhUyZ EH$ {eH«o$Q> gm§JVmo, {Z¶m©V~§XrMm àý Amcm, Voìhm "OmU˶m'Z§ {damoY Ho$cm hmoVm. AJXr H$S>mSy>Z {damoY

gm¡ gm¡ Mwho Im¶ Ho$

{‘aMrMo Iio * ~m~y gm|JmS>çm

Vwåhmcm åhUyZ EH$ {eH«o$Q> gm§JVmo, {Z¶m©V~§XrMm àý Amcm, Voìhm "OmU˶m'Z§ {damoY Ho$cm hmoVm. AJXr H$S>mSy>Z {damoY Ho$cm hmoVm. nU Vmo hmoVm ‘ZmVë¶m ‘ZmV! eodQ>r Xoe^amVco gd© nmQ>çmªMo ZoVo, EH$Ì ¶oD$Z {Z¶m©V~§Xr AmUVmV Voìhm Vo Amnë¶m XoemÀ¶mM {hVmM§ AgUma, Ag§ g‘OyZ OmUVm Jßn ~gcm; nU AmVm ˶mÀ¶m cjmV Amc§- ZwH$V§M. Voìhm ˶mZ§ Amåhm H$m¶©H$˶mªÀ¶m g‘moa {H$VrVar doim amOrZm‘m XoD$Z Amncm {damoY

àJQ> H$am¶Mm {dMma Omhra Ho$cm; nU AmåhrM gmè¶m§Zr ‘hm‘wpíH$crZo Vmo {dMma aÔ H$am¶cm cmdcm. Ahmo, amOrZm‘m {Xcm AgVm Va gd© ‘cmB©Xma ImVr gmoS>mdr cmJcr AgVr. {X„rVyZ "OmUVo' gwQ>co AgVo, Va

J„rV Amåhmcm Hw$Ur qhJ cmdyZ {dMmac§ ZgV§. ‘J, Am‘À¶m gmIag‘«mQ>, {ejUg‘«mQ>, ~±H$ ~hmÔam§À¶m{déÕ Eݹ$m¶è¶m cmJë¶m Ag˶m. {e~rAm¶ ‘mJo nS>cr AgVr. Am‘À¶m ~mOmag{‘˶m, {On§, n§g§ gma§ gma§ gm‘«mÁ¶

H$mogic§ AgV§. Voìhm Am‘À¶m ¶ZernrÀ¶m ì¶mnH$ {hVmM§ cjmV KoD$Z "OmU˶m'Z§ Vmo {dMma Q>micm.

W§S>m ‘hmamO ¶m§À¶m "C'g§VdmUr ¶m cmoH${à¶

gXamcm g§KQ>H$À¶m dmMH$m§Zr ‘moR>çm à‘mUmV à{VgmX {Xcm.EH$ df©^a Mmccoc§ ho gXa, 6 Am°³Q>mo~aÀ¶m A§H$mnmgyZ ~§X H$aʶmV Amco Amho. ˶m gXamÀ¶m OmJr ~m~y gm|JmS>çm

¶m§Mo "{‘aMrMo Iio' ho Iw‘mgXma gXa gwê$ H$arV

AmhmoV. ho gXahr g§KQ>H$À¶m dmMH$m§À¶m ng§Vrg CVaoc Aer

Amem Amåhr H$aVmo. ‘hmamï´> "Q>mim'Zo gwYacm Zmhr Am{U "Mmim'Zo {~KS>cm Zmhr, Ag§ åhUVmV. ˶m‘wio ‘hmamOm§À¶m Z§Va AmVm gm|JmS>çm Vw‘À¶m

^oQ>rcm ¶oV Amho.

- H$m¶©H$mar g§nmXH$

Page 28: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

27eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

Ho$cm hmoVm. nU Vmo hmoVm ‘ZmVë¶m ‘ZmV! eodQ>r Xoe^amVco gd© nmQ>çmªMo ZoVo, EH$Ì ¶oD$Z {Z¶m©V~§Xr AmUVmV Voìhm Vo Amnë¶m XoemÀ¶mM {hVmM§ AgUma, Ag§ g‘OyZ OmUVm Jßn ~gcm; nU AmVm ˶mÀ¶m cjmV Amc§- ZwH$V§M. Voìhm ˶mZ§ Amåhm H$m¶©H$˶mªÀ¶m g‘moa {H$VrVar doim amOrZm‘m XoD$Z Amncm {damoY àJQ> H$am¶Mm {dMma Omhra Ho$cm; nU AmåhrM gmè¶m§Zr ‘hm‘wpíH$crZo Vmo {dMma aÔ H$am¶cm cmdcm. Ahmo, amOrZm‘m {Xcm AgVm Va gd© ‘cmB©Xma ImVr gmoS>mdr cmJcr AgVr. {X„rVyZ "OmUVo' gwQ>co AgVo, Va J„rV Amåhmcm Hw$Ur qhJ cmdyZ {dMmac§ ZgV§. ‘J, Am‘À¶m gmIag‘«mQ>, {ejUg‘«mQ>, ~±H$ ~hmÔam§À¶m{déÕ Eݹ$m¶è¶m cmJë¶m Ag˶m. {e~rAm¶ ‘mJo nS>cr AgVr. Am‘À¶m ~mOmag{‘˶m, {On§, n§g§ gma§ gma§ gm‘«mÁ¶ H$mogic§ AgV§. Voìhm Am‘À¶m ¶ZernrÀ¶m ì¶mnH$ {hVmM§ cjmV KoD$Z "OmU˶m'Z§ Vmo {dMma Q>micm.

OmU˶mÀ¶m Jwê$Z§ Zmhr H$m H$moUo EHo$ H$mir XþJm© Aå‘mÀ¶m {déÕ ~§S> H$ê$Z nm{hc§ hmoV§. ~S>çm ~S>çm Zo˶m§À¶m gmo~V O~a AmKmS>r Ho$cr hmoVr; nU Voìhm Aå‘mZ§ ¶m gmè¶m§Zm Ymo~rnN>mS> {Xcm hmoVm. ˶m‘wio OmU˶mMo Jwê$ dZdmgmV Joco hmoVo. ˶m§Zm ˶m§À¶m nmR>ram»¶m§Mr "Cnmg‘ma' ~KdoZm, ‘J ˶m§Zr "‘mdi˶m gw¶m©cm gmj R>odyZ' Aå‘mÀ¶m nm¶mer EH${Zð>oMr enW KoVcr Am{U ‘mJMo Xmoa H$mnyZ Q>mH$co. ˶mM Aå‘mMr gyZ AmVm Amcr Amho. Voìhm {VÀ¶mgmR>rM AZ² Ho$di ì¶mnH$ njhrV cjmV KoD$Z OmU˶mZ§ H$Yrhr amOrZm‘m Z XoʶmMm R>m‘ {ZU©¶ Ho$cm. Voìhm ˶m§À¶m dVrZ§ Am{U g‘j ¶ZernrÀ¶m dVrZ§ Amåhr Vwåhmcm AmœmgZ XoVmo, H$s EH$Xm {On§, n§g§À¶m {ZdS>UwH$m hmoD$Z OmD$ Úm, ˶mZ§Va WoQ> nwT>À¶m {ZdS>UwH$mdoirM Amåhr, naV {Z¶m©V~§Xr CR>dʶmMr ‘mJUr H$ê$.

Voìhm "OmUVm' hm Vw‘À¶m {hVmMrM ~mV H$aVmo ho g‘OyZ ¿¶m. ˶mM§ H$m¶ Amho, OmU˶mÀ¶m ~mocʶm AZ² H$aʶm‘mJM§ amOH$maU IwÔ OmU˶mcmM H$iV Zmhr, {VW§ Vwåhmgma»¶m AS>mUr eoVH$è¶mcm H$g§ ~a§ H$iUma? ho ~Km, Vwåhr eoVH$ar åhUOo Vmo H$mc© ‘m³g© H$m H$moU åhUVmV Zm! AmVm hm H$moU åhUyZ H$m¶ {dMmaVm? Ahmo, Vmo OÝ‘cm O‘©ZrV dmT>cm ¶wamonmV Am{U nZncm Am{e¶mV. AmVm Á¶mcm BWco "cmcrcmc'gwÕm {dgê$Z Joco, Agm Vmo H$mc© ‘m³g©! Va Vmo åhUmcm hmoVm, H$s eoVH$ar åhUOo ~Q>mQ>çmgmaIo AgVmV. ˶m§Zm nmo˶mV ~m§Yc§ Va Vo EH$Ì amhVmV Am{U ‘moH$i§ gmoS>c§ Va Hw$R>ohr Ka§JiV OmVmV. Voìhm Vwåhr EoZ ‘VXmZ àg§Jr Ka§JiV OmD$ Z¶o åhUyZ Vwåhmcm ¶ZernrÀ¶m nmo˶mVM ~m§YyZ R>odmd§, ¶m ewÕ hoVygmR>r OmUVm à¶ËZerc Amho, Ag§ Q>½¶mXmXm åhUmcm. Varhr Vw‘À¶m cjmV Amc§ Zg§c Va COSy>Z gm§JVmo.

Pmc§ H$m¶, H$s da åhUOo {X„rV {H$gmZ{damoYr cm°~r ’$maM ñQ´>m±J Amho, ˶mÀ¶m{damoYmV hm~yH$ R>moHy$Z C^o amhUmam EH$‘od nÇ>m, OmUVm Amho. AmVm ~mH$s Hw$Ur åhUOo BQ>m{c¶Z H$m±J«og, ñno³Q´>‘~mYrV X{jUr nmQ>u, S>mdo- COdo EH$OmV gJio {H$gmZ{damoYr! ‘J EH$Q>m "OmUVm' H$m¶ H$aUma ~a§? {~Mmam ZmB©cmOmZ§ H$m§Úmda, H$mngmda {Z¶m©V~§Xr Amcocr S>moio {‘Qy>Z nmhVmo. ¶m ~§Xr‘wio eoVH$ar ZmJdcm Jocm VoìhmM OmU˶mcm H$ic§. AmVm cjmV Amc§, Vo {On§, n§g§À¶m {ZdS>UwH$m Amë¶mda- hm Ho$di

¶moJm¶moJ! åhUyZ Zm{eH$ {Oëhm {ZdSy>Z ¶ZernrZ§ Vmo’$m S>mJë¶m AZ² AmVm Va {H$gmZ {hVmMr gwZm‘rM Amcocr Amho. BQ>m{c¶Z H$m±J«ogMo ‘w»¶‘§Ìr IwÔ {X„rV Joco {Z¶m©V ~§Xr CR>{dʶmMr ‘mJUr H$am¶cm. AmVm naV {ZdS>UwH$m Vm|S>mda Amë¶m, hmhr ¶moJm¶moJM Varhr ˶m§Mo hoVy àm‘m{UH$M. AmVm ˶m§Zm ho ‘mhrV hmoV§. EdT>m ‘hÎdmMm {ZU©¶ amUrMo àYmZ Va KoD$M eH$V ZìhVo, Voìhm amUrÀ¶mM MaUmaqdXr {‘qcXm¶ ‘mZ ìhmd§ åhUyZ C{eam H$m hmoB©Zm hm ehmUnUm gyMcm. ‘hmamï´>mVë¶m EH$OmV ¶Zernrdmë¶m§Zr Omoa cmdyZ Yacm åhUyZM ‘w»¶‘§Í¶mcm {X„rn¶ªV Omd§ cmJc§. Varhr Vw‘À¶mVco H¥$V¿Z Am{U cmc {~„odmco åhUm¶cm cmJco, eoVH$è¶m§Mo OmUVo amOo åhUdUmè¶mcm {Z¶m©V~§XrMm ’$Q>H$m ~gy eH$Vmo, ho H$im¶cm EdT>m Cera H$m cmJcm. ^mdm§Zmo, Agm {dMma H$ê$ Z¶o, {~Mmè¶m "OmU˶m'da Ho$dT>§ XS>nU Amho. ˶mÀ¶m nmQ>uVë¶m EH$m EH$m Zo˶mMr EH$ EH$ ^mZJS> ~mhoa ¶m¶cm cmJcr Amho. ñdV: ˶mÀ¶m ‘mJo ~cdm, JmoE§H$m, cdmgm cmJco AmhoV. Vo gma§ {dgê$Z gmV {nT>çm§Mr gmo¶ H$aʶmgmR>r AZ² Amnë¶m ~Jc~ÀÀ¶m§Zm gm§^miʶmgmR>r ˶m {~Mmè¶m OmU˶mcm doi Úmdm cmJVmo. Vo gma§ gm§^miyZ, hr {Z¶m©V~§Xr cjmV ¶m¶cm WmoS>m Cera Pmcm; nU ~mnhmo, eoVH$ar ‘oë¶mda H$m hmoB©Zm ‘aUmM§ H$maU Va H$ic§!

Ia§ gm§Jm¶M§ Va amOohmo, Vwåhr Ho$dT>o ^m½¶dmZ AmhmV! CgmM§ ‘T>§ KoD$Z dma§dma {‘adUmao Am{U EH$m XmXm§Zr Va Vw‘À¶m {hVmgmR>r Ho$di Vw‘À¶mMgmR>r ¶Zernr, {edgoZm, BQ>m{c¶Z H$m±J«og ¶m gmè¶m§À¶m Aml¶mImcr ‘§Jc H$m¶m©c¶mÀ¶m EH$m hm°cmV "^ì¶' H$mnyg ‘oimdm KoVcm. Vwåhr H¥$V¿Z eoVH$è¶m§Zr ‘mÌ Ë¶m ‘oimì¶mcm A§JR>m XmIdcmV. Vw‘À¶m {hVmgmR>r Ho$di Vw‘À¶mM {hVmgmR>r hm "^ì¶' ‘oimdm KoVcm hmoVm. Varhr Vwåhr Zmhr AmcmV?

Amåhmcm R>mD$H$ Amho, Vwåhr Vw‘À¶m ˶m Amo[a{OZc cmc {~„odmë¶m§À¶m J„r H$monè¶mV, CÝhmVmÝhmV, nmdgmV hmoUmè¶m cmImcmIm§À¶m jyÐ ‘oimì¶mV hOa amhVm, {VWyZ Vwåhr {dMmaVm, gmco hmo, da Vw‘M§ gaH$ma, Imcr Vw‘M§ gaH$ma, {On§- n§g Vw‘MoM AZ² ‘J Vwåhr ‘J Vwåhr {Z¶m©V ~§Xr H$er H$m¶ KmVcr hmo- åhUOo Mmoa ~r VwåhrM AZ² nmo{cg~r VwåhrM. ˶m ‘§Jc H$m¶m©c¶rZ ‘oimì¶mcm- eoVH$è¶m§À¶m ‘oimì¶mcm, ¶ZernrMo ‘§Ìr, H$m¶©H$V}, {edgoZoMo ImgXma-Am‘Xma, BQ>m{c¶Z H$m±J«ogMo Am‘Xma, H$m¶©H$V} AZ² g‘ya nH$Sy> nH$Sy> AmUcoco Xm§S>Jo Xþ§S>Jo "eoVH$ar' ¶m§Zr AmVm Vcdma naOcr Amho. Vr Vcdma H¥$V¿Z eoVH$è¶m§M§ nm{ZnV Ho$ë¶m{edm¶ å¶mZ hmoUma Zmhr. ‘m’$ H$am, Amåhmcm åhUm¶M§ hmoV§ "Hw$UmM§ Var nm[an˶ Ho$ë¶m{edm¶ å¶mZ hmoUma Zmhr. Ahmo, ñnï>M Amho, da-Imcr Am‘MrM gÎmm Agë¶m‘wio Amåhr H$g§ ~a§ "Am‘M§M' nm[an˶ H$aUma? Voìhm Amåhr emoY KoV AmhmoV. hr Vcdma Hw$Umda Mmcdmdr ¶mMm. Vo H$mhrhr Agc§ Var cjmV R>odm Vw‘Mo VmaUhma AmåhrM. Ho$di AmåhrM. Amnco gXm Z‘« "OmUVo' Am{U {ncmdi!

- ~m~y gm|JmS>ç[email protected]

��

Page 29: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

28 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

hmoarM§ ‘Z {dMbrV Pmb§. Vmo åhUmbm, ""hmo, ho R>rH$ amhrb.''

""D$gmM§ ‘mn hmoD$Z OmD$ Úm. n¡go Ë`mbm hiy Z XoVm KoD$V.'' {hamZ§ gwMdb§.

""~g ~g, Ag§M H$é`mV.'' hmoarbm Ë`mM§ åhUU§ nQ>b§ hmoV§.

Xwgè`mM {Xder JmdmVë`m AZoH$ ‘mUgm§Zr D$gmÀ`m H$mnUrbm gwédmV Ho$br. hmoar Am{U emo m gwÕm D$g H$mnUrgmR>r eoVmV Jobo. Ë`m§Mo gmo~V nw{Z`m, Y{Z`m, Pw{Z`m, gmoZm Am{U ê$nm `mhr hmoË`mM. Hw$Ur D$gmMr H$mnUr H$aV hmoV§, Hw$Ur gmiUr Va Hw$Ur q~S>m ~m§YUr H$aV hmoV§. gJioMOU H$mhr Zm H$mhr H$m‘ H$aV hmoVoM. gd©M eoVH$è`m§Zm D$gmMr H$mnUr H$aVmZm nmhÿZ gmdH$ma bmoH$m§Zm AmZ§XmÀ`m CH$ù`m ’w$Q>V hmoË`m. gJio gmdH$ma KoUr dgyb H$am`bm O‘m`bm bmJbo. åhmVmar Xwbmar Va a§J a§JmoQ>r H$ê$Z, gmO e¥§Jma H$ê$Z oD$Z ~gbr Am{U åhUm`bm bmJbr, ""AmYr

‘mPo n¡go Úm ‘J§M VmoS>Ur H$am. ‘r OodT>r Jßn amhVo, VodT>rM Vwåhr Q>mimQ>mi H$aVm!'' XmoZ dfmªV Va Vwåhr ì`mO gwÕm {Xb§ Zmhr. Ho$di ì`mOmMoM Va nÞmg én o Pmbo AmhoV.

hmoar {Vbm H$mHw$iVrZ§ åhUmbm, ""~mB©, D$g {dH$ë`mda§M Va n¡go {‘iVrb Ë`mVyZ O‘ob VodT>o Vwåhmbm XoVmo. ‘r H$mhr ho Jmd gmoSy>Z niyZ OmV Zmhr Am{U EdT>çm bdH$a ‘aVhr Zmhr. eoVmV C^m am{hbobm Cg Va n¡go XoUma Zmhr.''

Ë`mÀ`m hmVmVbm H$mo Vm {hgH$mdyZ KoV Vr åhUmbr, ""Vw‘Mr {Z`V§M Iam~ Pmbr Amho åhUyZ Va ~aH$V oV Zmhr.''

nmM dfmªnydr Ë`mZ§ XwbmarH$Sy>Z Vrg én o KoVbo hmoVo. VrZ dfmªV Ë`mMo e§ a Pmbo Voìhm ñQ>mån {b{hbm. XmoZ dfmªV Ë`mda nÞmg én o MT>bo. hmoar åhUmbm, ""~mB© ‘mPr {Z`V H$YrM Iam~ ZìhVr. hm§, ‘mÌ gÜ`m AdñWm Iyn§M dmB©Q> Amho. ho ‘mÌ Ia§; nU Ia§ gm§JVmo Vw‘Mr n¡ Z² n¡ ‘r MwH$Vr H$arZ.''

Xwbmar gmdH$marU naVVo Z naVVo VmoM ‘§Jê$ Ambm. H$mimHw$Å>, XmoZ XmV ~mhoa Ambobo, H§$~aoImbr bQ>H$V Agbobr T>oar, S>moB©da Q>monr, Jù`m ^modVr MmXa, d` nÞmgÀ`m AmV Var H$mR>rMm AmYma bmJm`Mm. ImoH$m`Mm H$mR>rÀ`m AmYmamda C^m amhV hmoarbm Vo amJdm`bm bmJbo. ""AmYr Am‘Mo n¡go Xo Am{U ‘J§M D$g H$mn. Amåhr n¡go H$Om©D$ {Xbo hmoVo ^rH$ Zmhr.

VrZ VrZ dfmªnmgyZ ì`mOnU {Xbob§ Zmhr. ‘mPo n¡go nMdVm oVrb Ag§ g‘Oy ZH$mog. ‘r Va VwÂ`m àoVmnmgyZ n¡go dgyb H$arZ!''

emo m Ë`mMr WÅ>m H$aV åhUmbm, ""‘J Km~aVm H$embm gmdH$ma, Ë`mÀ`m àoVmH$Sy>Z§M n¡go dgyb H$am Zm. H$m` EH$ XmoZ df} ‘mJo qH$dm nwT>o. XmoKohr gmo~V§M ñdJ© JmT>mb. {VWoM Xodmg‘moa n¡go dgyb H$ê$Z ¿`m Pmb§!''

Ë`mbm Iyn {eì`m KmbyZ ‘§Jê$ åhUmbm, ""n¡go KoVmZm Va Iyn bmMma Pmbm hmoVm Am{U n¡go naV Úm`Mr doi Ambr, H$s Jw‘uV ~mobVm H$m? KaXma, ~¡b {dH$m`bm bmdrb. eoV hamO H$am`bm bmdrb.''

naV WÅ>m H$aV emo m åhUmbm, ""gmdH$ma B‘mZXmarZ§ gm§Jm, {H$Vr én o {Xbo hmoVo H$Om©V? Am{U AmVm Ë`mMo VrZeo Pmbo H$go?''

""Vwåhr dfm©À`m dfmªbm ì`mO Zmhr {Xbo Va AmnmoAmn H$O© dmT>Uma.''

""‘wimV H$O© {H$Vr hmoV§? nÞmg§M Va hmoVo!''

""H$Yr KoVbo hmoVo nmhÿZ Va Ko.''""nmM ghm df©o Pmbo AgVrb.''""nwao Xhm df} Pmbr AmhoV. AmVm ho

AH$amd§ df} Amho.''""nÞmgMo VrZeo ¿`m`bm Vwåhmbm H$mhr

bmO dmQ>V Zmhr H$m?''""bmO H$m` dmQ>m`Mr? H$O© {Xb§ hmoV§,

^rH$ Zmhr KmVbr.''hmVmnm`m nSy>Z hmoarZ§ Ë`mbmhr H$g§~g§

dmQ>r bmdb§. XmVmXrZ ~Q>mB© Ho$br hmoVr. ~r-{~`mU§ {Xb§ hmoV§, AYm© ‘mb ZoUma hmoVo. Ë`m‘wio `mdoir H$mhr ~mobU§ Bï> ZìhV§. qPJwamZ§ {‘bÀ`m ‘°ZoOabm AmYrM gm§JyZ R>odb§ hmoV§. Ë`m§Mo ZmoH$a ‘mb JmS>rV bmXyZ ZoV hmoVo ZXrda. ZXrVyZ ZmdoVyZ ‘mb bmXyZ Ý`m`Mo. ZmdoV nÞmg JmS>çm ‘mb bmXVm `m`Mm. ZXr JmdmnmgyZ AYm© ‘¡b Xya hmoVr. dmhVyH$ `m ZXrVrb dmhVwH$s‘wio {H$’$m`Ver hmoVr. hr gmar ì`dñWm H$ê$Z qPJwamZ§ gdmªZm CnH$mamImbr Xm~b§ hmoV§. ‘mn gwê$ Pmb§ Am{U qPJwam qgJ Xmamda§M ~gyZ am{hbm. ‘mn Pmb§, H$s nmdVr Vo ¿`m`Mo Am{U n¡go I{OZXmamH$Sy>Z dgyb H$am`Mo. Amnbo n¡go KoD$Z ~mH$s naV H$am`Mo. Amgm‘r {H$Vrhr aS>bm nS>bm Var Ë`mM§ H$mhr EH$ Z EoH$Vm Vo Amnb§ H$m‘ H$am`Mo.

hmoarbm EH$eodrg én o {‘imbo. Ë`mVyZ Amnbo n¡go dgyb H$ê$Z hmoarÀ`m hmVmV qPJwamZ§

A{^OmV dmL²>‘¶

‘wÝer ào‘M§XAZwdmXH$ - AZ§V C‘arH$a

^mJ gmoim

Page 30: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

29eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

n§Modrg én o R>odbo. Vo én o hmVmV KoD$Z hmoar åhUmbm, ""R>mHy$a, ‘r ho én o Var KoD$Z H$m` H$ê$? R>odyZ ¿`m. ‘bm ’$º$ ‘Oyar Úm!''

Vo n§Modrg én o O{‘Zrda ’o$Hy$Z qPJwar åhUmbm, ""Ko, H$s Xo ’o$Hy$Z. ‘bm H$m` H$am`M§ Amho! Vwå`m‘wio ‘mbH$mMr ~mobUr Imdr bmJbr Am{U AmVm am`gmho~ X§S>mgmR>r ‘mJo bmJboV. VwÂ`m J[a~rH$So> nmhÿZ ho n¡go Var naV {Xbo Zmhr Va EH$ X‘S>rhr {Xbr ZgVr. AmVm am`gmho~m§Zr ‘mJUr Ho$br Va AmUIr Úmdo bmJVrb.''

Vo n¡go KoD$Z Vmo ~mhoa nS>Vmo VmoM ZmoIoam‘Z§ hQ>H$b§. hmoarZ§ Vo n§Modrg én o Ë`mÀ`m hmVmda {Q>H$dbo Am{U EH$ eãXhr Z ~mobVm Vmo {ZKyZ Jobm. AmVm Va Ë`mM§ S>moH§$ {’$am`bm bmJb§.

emo mbmhr VodT>oM n¡go {‘imbo hmoVo. Ë`mbm bmbm nQ>oœarZ§ JmR>b§. Voìhm emo m åhUmbm, ""‘mÂ`mOdi n¡go ZmhrV. Vwåhmbm H$m` H$am`M§ Vo H$am?''

amJmamJmZ§ nQ>oœar åhUmbm, ""D$g {dH$bm, H$s Zmhr?''""hmo, hmo Va?''""‘J H$m XoV Zmhrg? ~mH$s bmoH$m§Mo {Xbog H$m Zmhr?''""hmo, {Xbo.''""‘J ‘bm H$m XoV Zmhrg?''""AmVm ‘mÂ`mOdi Oo H$mhr Amho Vo nmoam~mimgmR>r Amho.''""emo m, Vy n¡go Xoerb, AmÎmmÀ`m AmVm Am{U Vohr hmV OmoSy>Z.

H$m` ~mobm`M§ Vo ~mobyZ Ko. EH$ VH«$ma Ho$br Va ghm ‘{hÝ`mgmR>r A§Xa Omerb. amoO OwJma IoiVmog Ag§ [anmoQ>m©V {bhrZ. ‘r O‘rZXmamMm, gmdH$mamMm ZmoH$a Zmhr. gaH$maMm ZmoH$a Amho.'' Ag§ åhUyZ nQ>oœar nwT>o Jobo. emo m Am{U hmoar Ë`mÀ`m ‘mJo MynMmn MmbV Jobo. nQ>oœarÀ`m `m Y‘H$sZ§ XmoKohr OUy MoVZmhrZ Pmbo hmoVo.

Voìhm hmoar åhUmbm, ""D$g Oimbm g‘O Am{U Ë`mMo n¡go XoD$Z Q>mH$. ‘r gwÕm Ag§M g‘OyZ ‘ZmMr g‘OyV KmVbr.''

Xw…Ir gwamV emo m åhUmbm, ""hmo ~m~m, XoD$Z Q>mH$Vmo. Z XoD$Z OmUma Hw$R>§?''

g‘moê$Z {JarYa ZeoV YyV hmoD$Z oV hmoVm. XmoKm§Zm nmhÿZ åhUmbm, ""qPJwarZ§ Vw‘Mm gmam ‘mb KoVbm Agob? Mmbm`bm gwÕm EImXm n¡gm R>odbm Zgob. IyZr, S>mHy$. ‘r Iyn AmoaS>bmo. hmVmnm`m nS>bmo. EH$ n¡gmhr gmoS>bm Zmhr gmë`mZ§!''

emo m åhUmbm, ""VmS>r {nD$Z Ambm Amhog Am{U åhUVmog EH$ n¡gmhr Zmhr!''

Voìhm nmoQ> XmIdV {JaYa åhUmbm, ""Jm`r eßnV, g§Ü`mH$mi Pmbr Amho. gH$minmgyZ EH$ XmUm nmoQ>mV Jobm Zmhr. EH$ AmUm Vm|S>mV bndyZ R>odbm hmoVm Ë`mMr VmS>r ß`mbmo. {dMma Ho$bm, df© a Km‘ Jmibm Amho, Voìhm Ë`m n¡emZ§ H$mhr Zmhr Var {ZXmZ Xmê$ Var {nD$! nU Ia§ gm§Jy? Zem Zmhr Ambr. EH$m AmÊ`mÀ`m Xmê$Z§ H$m` Zem oUma? ‘mÌ ‘r PwbVmo Amho Ë`mdê$Z dmQ>V§ ‘r YyÎm Amho; nU ho N>mZ Pmb§ H$mH$m, AmnU ~o ~mH$ Pmbmo. drg én o KoVbo hmoVo Ë`mMo EH$eogmR> Pmbo. mbm H$mhr gr‘m ZH$mo?''

hmoar Kar Jobm Voìhm ê$nm nmUr KoD$Z Va gmoZm {Mbr‘ KoD$Z Ambr. Y{Z`mZ§ MUo Am{U ‘rR> AmUyZ R>odb§. gmè`mOUr ‘moR>çm AmeoZ§ Ë`mÀ`mH$So> nhm`bm bmJë`m. Pw{Z`m XmamÀ`m C§~è`mda oD$Z C^r am{hbr. hmoar CXmgdmUm hmoD$Z ~gbm hmoVm. BVH$m Xw…Ir OUy Hw$UmMr

‘m¡V nmhÿZ Ambm`!Y{Z`mZ§ {dMmab§, ""{H$Vr ^abm D$g?''""EH$eodrg Pmbo; nU gmao gmdH$mamZ§ bwQ>bo.''Vo EoH$b§ Am{U {VÀ`m OrdmMr AmJ AmJ Pmbr. {Vbm dmQ>b§

AmnbmM Moham Amoa~mSy>Z H$mT>mdm. amJmamJV§M Vr ~mobbr, ""Vw‘À`mgmaIm K‘§S>r ‘mUyg XodmZ§ aMbmM H$embm Hw$Umg R>mD$H$? Vw‘À`m ghdmgmV Am wî`mMr amI-am§Jmoir Pmbr. Xod Var Agm, H$s ‘aUhr XoV Zmhr. `m O§OmimVyZ gwQ>H$m Var Pmbr AgVr. gmao n¡go bmoH$m§Zm XoD$Z Q>mH$bo. AmVm ~¡bOmoS>r ¿`m`bm n¡go AmUUma Hw$Ry>Z? Am¡Vmbm H$m` ‘bm bmdUma, H$s ñdV…bm Ow§nUma? EdT>o åhmVmao PmbmV; nU Vwåhmbm EdT>r AŠH$b Zmhr, H$s ~¡bOmoS>r nwaVo Var n¡go R>odyZ ¿`mdoV. Hw$Ur Vw‘À`m hmVmVyZ {hgH$mdyZ Va KoVbo ZgVrb. nwgmVbr hr H$har W§S>r, Hw$UmÀ`m A§Jmda YS> H$nS>m Zmhr KoD$Z Om gmè`m§Zm Am{U ~wS>dyZ Q>mH$m ZXrV. Ag§ Hw$OV Hw$OV ‘aÊ`mnojm EH$m PQ>Š`mV ‘obob§ ~a§! {H$Vr {Xdg ho Ag§ ahm`M§? Vwåhmbm O‘b§ Va JdV Im Am{U amhm. Am‘À`mZ§ JdV ImdyZ amhU§ hmoUma Zmhr.''

~mobVm ~mobVm AMmZH$ {VÀ`m Mohè`mda hgy C‘Q>b§. {VÀ`m bjmV Amb§, H$s n¡emgmR>r Amgygbobm gmdH$ma S>moB©da gdma Agbm Am{U Agm‘rÀ`m hmVr n¡gm Ambm, H$s Ë`mMm Ord H$gm H$m` dmMy eH$Uma?

‘mZ Imbr KmbyZ hmoar Amnë`m Zer~mda aS>V hmoVm. {VÀ`m Mohè`mdaM§ hgy Ë`mbm {Xgb§ Zmhr. åhUmbm, ""‘Oyar H$ê$Z nmoQ> ^ê$!''

""Hw$R>o Amho `m JmdmV ‘Oyar? ñdV…bm ‘hVmo åhUdVm Am{U ‘Oyar H$amb ho H$g§ H$m` O‘ob?''

{Mb‘rMo AZoH$ PwaHo$ ‘mê$Z hmoar åhUmbm, ""‘Oyar H$aU§ H$mhr nmn Zmhr. ‘Oyar H$ê$Z§M ‘mUyg {H$gmZ hmoVmo Am{U {H$gmZ {~KS>bm Va Ë`mMm naV ‘Oya hmoVmo. ‘Oyar H$aU§M Amnë`m ^m½`mV ZgV§ Va hr g§H$Q>o Amnë`mda H$m Ambr AgVr? Jm` H$m ‘obr AgVr? nmoaJm Agm Zmbm`H$ H$m {ZKmbm AgVm?''

Y{Z`mZ§ gyZ Am{U ‘wbrH$So> nm{hb§ Am{U Ë`m§Zm åhUmbr, ""Vwåhr H$m Aem Koam KmVë`mgmaI§ Cä`m am{hbmV? Om Amnmnë`m H$m‘mbm bmJm. ~mOmamVyZ Amnë`m nmoam~mimgmR>r MrO dñVy KoD$Z oUmar ‘mUg§ doJir AgVmV. BWo Va én o dmMdmdoV H$go Agm àíZ nS>bm`. EH$ énm`mhr H$‘r Zmhr Pmbm nm{hOo. åhUyZ Va `m§Mr ~aH$V hmoV Zmhr. Oo IM© H$aVmV Ë`m§Zm {‘iV§ gwÕm. Oo ImÊ`mda, H$nS>çmda IM© H$aV ZmhrV Ë`m§Zm n¡gm {‘iUma H$gm? O{‘ZrV nwéZ R>odm`bm!''

hmoarZ§ hgV hgV§M {dMmab§, ""Hw$R>o Amho Vo nwéZ R>odbobo YZ?''""{OWo R>odb§ {VWoM AgUma. n¡gm JmS>bobm Amho ho ‘m{hV AgyZhr

n¡emgmR>r ‘a‘a H$aVm AmhmV `mM§M Va dmB©Q> dmQ>V§. Mma n¡emMr H$mhr {MO nmoamgmR>r AmUbr AgVr Va n¡gm H$mhr nmÊ`mV Jobm ZgVm. qPJwarbm Vwåhr åhUmbm AgVm EH$ n¡gmhr XoUma Zmhr, Om Am{U H$moQ>m©VyZ ¿`m Va Vmo Jßn ~gbm AgVm!''

hmoarbm ea‘ dmQ>m`bm bmJbr. Ë`mZ§ n§Modrg én o ZmoIoam‘À`m A§Jmda ’o$H$bo ZgVo Va Ë`mZ§ H$m` Ho$b§ AgV§? ’$ma Va ì`mO KoVb§ AgV§. Vohr XmoZ Mma AmUo; nU AmVm Va H$m` MyH$ hmoD$Z Jobr hmoVr. KamV OmD$Z Pw{Z`m gmoZmbm åhUmbr, ""‘bm Va XmXm§Mr ’$ma {H$d oVo. {~Mmao {Xdg^a WHy$Z ^mJyZ Ambo Vmo Aå‘m bmJbr H$mogm`bm.

Page 31: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

30 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

gmdH$mamZ§M Jim Yabm Va Vo Var H$m` H$aVrb?''""nU ‘J ~¡bOmoS>r Hw$Ry>Z oB©b?''""ho ~K, gmdH$mambm nm{hOo n¡gm. Vw‘À`m gwI Xw…Imer Ë`mbm

H$m` KoU§ XoU§?''""AmB© {VWo AgVr Va ‘hmOZbm ‘Om XmIdbr AgVr. hm MmoiV

~gbm AgVm Vmo.''Pw{Z`m J‘VrZ§ åhUmbr, ""BWo n¡embm H$m` H$‘r Amho? Vy Ë`m

gmdH$mamer hgyZ ~mobbr AgVrg Va Ë`mZ§ gmao én o ‘m’$ Ho$bo AgVo. XmXmMr gmar X[aÐr Xya Pmbr AgVr.''

XmoÝhr hmVmZr Pw{Z`mM§ Vm|S> Xm~V gmoZm åhUmbr, ""Vy Jßn ~g. ‘r gm§JyZ R>odVo Zmhr Va ‘mVmXrZMr ^mZJS> AmB©bm gm§JyZ Q>mH$sZ.''

Pw{Z`m åhUmbr, ""H$m` gm§J{eb AmB©bm? gm§JÊ`mgmaI§ AmhoM H$m`? Vo Oa H$mhr H$m‘mgmR>r oUma AgVrb Va ‘r Ë`m§Zm hmH$byZ XoD$ H$m`? ~a§ ‘mÂ`mH$Sy>Z H$mhr KoD$Zhr OmV ZmhrV. H$mhr Var XoD$Z§M OmVmV. JmoS> JmoS> eãXm{edm` Ë`m§Zm H$mhrM {‘iV Zmhr. JmoS> JmoS> ~mobyZ H$m‘ H$mTy>Z KoU§ Va ‘bm AmOhr oV§. Hw$UmÀ`m PnmQ>çmV oÊ`m BVH$s ‘r H$mhr AS>mUr Zmhr. hm, ‘mÌ VwÂ`m ^mdmZ§ {VWo Hw$Umbm R>odb§ Va Jmoï> doJir. Ë`mdoir ‘mÂ`mda Hw$UmM§ ~§YZ amhUma Zmhr. AmVm Var ‘bm nyU© {dœmg Amho, H$s Vo ‘mPo AmhoV Am{U ‘mÂ`m‘wioM Ë`m§Zm Ag§ Ka gmoSy>Z ^Q>H$md§ bmJV Amho. hgU§ ~mobU§ doJi§; nU ‘r Aer {dœmgKmV H$aUmar Zmhr. Á`mZ§ {dœmgKmV Ho$bm Vmo Hw$UmMmM amhÿ eH$V Zmhr.''

emo m Ambm Am{U Ë`mZ§ hmoarbm hmH$ {Xbr. nQ>oœarMo n¡go hmoarÀ`m hmVmV R>odyZ Vmo åhUmbm, ""XmXm, Vwåhr OmD$Z ho n¡go bmbmbm XoD$Z Q>mH$m. ‘bm H$ioZm Ë`mdoir ‘bm H$m` Pmb§ hmoV§?''

én o KoD$Z hmoar CR>Vmo VmoM e§I ÜdZr Ë`mÀ`m H$mZr Ambm. JmdmÀ`m Xwgè`m Q>moH$mbm Ü`mZqgh ZmdmMo EH$ R>mHy$a ahm`Mo. g¡Ý`mV ZmoH$arbm hmoVo Vo Am{U AmVm XhmdfmªZVa aOm KoD$Z Ambo hmoVo. ~JXmX, AXZ, qgJmnya ~‘m© gJirH$So> Vo {’$ê$Z Ambo hmoVo Am{U AmVm Ë`m§Mm b½ZmMm {dMma Mmbbm hmoVm. Ë`mgmR>r nyOm-nmR> H$ê$Z ~«m÷Um§Zm àgÞ R>ody nmhV hmoVm. e§I ÜdZr EoHy$Z hmoar åhUmbm, ""AÜ`m`nyU© Pmbm Amho dmQ>V§. AmaVr Mmbbr Agmdr.''

""{XgV§ Ia§.'' emo m åhUmbm.""Mbm AmnU AmaVrbm OmD$.''hmoar qMVrV ñdamV åhUmbm, ""Vy hmo nwT>o. ‘r ‘mJmhÿZ oVmo.''Ü`mZqgh Á`m {Xder Ambo Ë`mM {Xder Ë`m§Zr gdmªÀ`m Kar gìdm

gìdm eoa {‘R>mB© nmR>dbr. Á`m Á`mdoir Ë`m§Mr Am{U hmoarMr añË`mV oQ> ìhm`Mr Vo »`mbr Iwembr {dMmam`Mo. Voìhm Ë`m§À`m Kar nwOobm

Om`M§ Am{U XodmnwT>o H$mhr R>odm`M§ Zmhr ho H$mhr Ë`mbm nQ>oZm. naV AmaVrMr Wmir Va Ë`m§À`m hmVmV§M AgUma! Voìhm Ë`m§À`m g‘moa hmoar [aH$må`m hmVmZ§ H$gm H$m` OmUma? Ë`mnojm Z Jobob§M Mm§Jb§. EdT>çm ‘mUgm§À`m JXuV hmoar Zmhr Ambm Ë`m§À`m H$m` bjmV oUma? Hw$Ur a{OñQ>a KoD$Z Amë`m Joë`mMr Zm|X Va H$aV Zmhr. Agm {dMma H$ê$Z hmoar ~mhoa ~mOoda nhþS>bm. ‘mÌ Ë`mM§ ‘Z Ë`mbm gmaI§ Hw$aVS>V hmoV§. Amnë`mOdi EH$ n¡gmhr Zmhr `mM§ Ë`mbm {dbjU Xw…I hmoV hmoV§. AmaVr‘wio nyÊ` bmJV§ dJ¡ao ^mdZm Ë`mÀ`m ‘ZmV ZìhVr. Va AmaVrÀ`m WmirV Q>mH$m`bm n¡gm ZìhVm `mMr I§V hmoVr. Ho$di Xe©Z§M ¿`m`M§

AgV§ Va Ë`mbm H$mhr dmQ>b§hr ZgV§; nU bmoH$‘`m©Xm Zmhr nmibr Va ‘mZhmZr hmoVo Aer Ë`mMr ^mdZm hmoVr.

AMmZH$ Vmo CRy>Z ~gbm. H$m AmnU ‘`m©Xm§Zm EdT>§ Km~aVmo Amhmo? ‘`m©XoÀ`m ZmdmImbr AmaVrM H$m S>mdbm`Mr? bmoH$ hgVrb Va hgy Xo. Ë`mMr ndm© Zmhr. Xod Amnë`mbm Hw$H$‘m©nmgyZ dmMdmo hrM àmW©Zm. `mnojm BVa Anojm Zmhr Am{U Agm {dMma H$ê$Z Vmo R>mHy$aÀ`m KamH$So> {ZKmbm.

{‘Pm© Iwe}XM§ Ka åhUOo EH$ Šb~, H$Moar Am{U AmImS>m gwÕm hmoVm. {Xdg^a ‘mUgm§Mr dX©i Agm`Mr. Ë`m JëbrVë`m n§Mm`VÀ`m ~¡R>H$mhr {VWoM ìhm`À`m. H$m¡Qw>§{~H$ ^m§S>UmVë`m VS>OmoS>rhr {VWoM ìhm`À`m. Ë`m mJmVë`m gm‘m{OH$ Am{U amOH$s` KS>m‘moS>tM§ H|$Ðhr VoM Ka hmoV§. ñd §godH$hr {VWoM CVam`Mo Am{U g^mhr {VWoM ìhm`À`m.

`mM KamV ahm`bm Amë`mbm Jmo~abm EH$ df© Pmb§ hmoV§. AmVm Vmo nydugmaIm gai, grYm, J«m‘rU wdH$ am{hbm ZìhVm. Ë`mZ§ `mdfm©V OJmMo ~aoM a§J T>§Jhr nm{hbo hmoVo Am{U WmoSo> ~hÿV g‘OyZhr KoVbo hmoVo; nU ‘wimV Vmo hmoVm J«m‘rUM. Ë`m‘wio n¡emMr ~MV, ñdmWunUm, ‘ohZV H$aU§ Am{U qh‘V Z hmaU§ m JwUm§Zm {MQ>Hy$Z hmoVm. WmoS>r ~hÿV ehar hdm H$m` Vr bmJbr hmoVr EdT>§M H$m` Vo.

Ë`mZ§ n{hë`m ‘{hÝ`mV ‘mob ‘Oyar H$ê$Z AY© nmoQ>r amhÿZ WmoS>r ~hÿV ~MV Ho$br hmoVr Am{U Ë`mZ§Va ImÊ`mÀ`m dñVyMm Im|Mm bmdbm hmoVm. Ë`mV A{YH$ ’$m`Xm hmoVmo ho nm{hë`mda BVa H$m‘ gmoS>br. CÝhmù`mV ea~V Am{U ~’©$ Va {hdmù`mV Ja‘m Ja‘ Mhm H$am`bm bmJbm Vmo. AmVm amoO AS>rM VrZ én`m§Mr H$‘mB© ìhm`bm bmJbr. Ë`mZ§ AmVm ehar wdH$mà‘mU§ Ho$g amIm`bm gwédmV Ho$br. Mm§Jbo, Mw§Jbo H$nSo> H$am`bm bmJbm. A§Jmda bmb a§JmMr emb ¿`m`Mr, {gJmaoQ>, nmZmMr gd` Ë`mbm bmJbr. g^m EoH$Ê`mÀ`m gd`r‘wio WmoS§> ~hÿV amOH$maUhr Ë`mbm H$im`bm bmJb§ hmoV§ Ë`mbm. amï>, dJ© `mMm AW©hr Ë`mbm AmVm H$iy bmJbm hmoVm. EHy$UM gm‘m{OH$ éT>r Am{U bmoH$qZXm `mM§ ^`hr Ë`mM§ AmVm H$‘r Pmb§ hmoV§. dma§dma hmoUma§ g‘mO n§Mm`VÀ`m ~¡R>H$m‘wio Ë`mM§ g‘mOmM§ ^`hr H$‘r Pmb§ hmoV§. Á`m Jmoï>r‘wio hmoD$ eH$Umè`m bmoH$ qZXoÀ`m ^`m‘wio Vmo BWo niyZ Ambm hmoVm, Ë`mhrnojm A{YH$ ^`mZH$ Jmoï>r BWo KS>V hmoË`m Am{U Ë`m qZXmñnX Jmoï>rM§ ’$mag§ ^`hr BWo Hw$Umbm dmQ>V ZìhV§. ‘J Ë`mZ§ Var H$m` åhUyZ Vm|S> bndmd§?

EdT>çm {XdgmV Ë`mZ§ EH$ n¡gmhr Kar Zmhr nmR>dbm. AmB©-d{S>bm§Zm n¡emÀ`m ~m~VrV ’$mag§ H$iV Ag§ Ë`mbm dmQ>V ZìhV§. n¡gm hmVmV nS>bm Va Ë`m§Mo nm` O{‘Zrda amhUma ZmhrV Ag§M Ë`mM§ ‘V hmoV§. XmXm Aå‘mbm n¡emÀ`m dmQ>m bmdm`Mm {dMma oB©b Am{U Xm{JZo dJ¡ao H$aÊ`mBVnV n¡gm Va Ë`mÀ`mOdi ZìhVm. Vmo ñdV… AmVm EH$ N>moQ>m ‘moR>m gmdH$ma ~Zbm hmoVm. eoOma nmOmaMo Vm§Jodmbo, JmS>rdmbo, Ymo~r `m§Zm Vmo ì`mOmZ§ n¡gm XoV hmoVm Am{U Joë`m Xhm ~mam ‘{hÝ`mV§M Ë`mZ§ Amnë`m ‘ohUV Am{U MmVw m©Z§ ñdV…gmR>r EH$ ñWmZ {Z‘m©U Ho$b§ hmoV§ Am{U AmVm Pw{Z`mbm AmUyZ ¿`m`Mm {dMma Ë`mZ§ Mmbdbm hmoVm.

EHo$ {Xder {Vgè`m àhar Zimda ñZmZ H$ê$Z Vmo Ambm Am{U amÌrgmR>r ~Q>mQ>o CH$Sy>Z R>odV hmoVm VmoM {‘Pm© Iwe}X {VWo Ambo. Jmo~a Ia§ Va AmVm Ë`m§Mm ZmoH$a ZìhVm. Var Ë`m§Zm VgmM AmXa Úm`Mm Am{U Ë`m§À`mgmR>r Ord Úm`bmhr V`ma hmoVm. {‘Pm©bm Ambob§ nmhÿZ Vmo

Page 32: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

31eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°³Q>mo~a 2011

åhUmbm, ""gaH$ma H$m` Amkm Amho?''Cä`m Cä`m {‘Pm© åhUmbo, ""VwÂ`mOdi H$mhr n¡go AgVrb Va Xo.

VrZ {XdgmnmgyZ ß`m`bm {‘imbr Zmhr.'' `m AmYrhr Ë`mZ§ {‘Pm©bm H$mhrdoim n¡go {Xbo hmoVo; nU Vo n¡go H$YrM naV {‘imbo ZmhrV. naV ‘mJm`Mr Ë`mbm ^rVrhr dmQ>m`Mr. Ë`m§À`m hmVmV n¡gm ahm`MmM Zmhr. ‘mÂ`mOdi n¡go ZmhrV Ag§ Va Vmo åhUyM eH$V ZìhVm. Voìhm Ë`m EodOr Jmo~aZ§ eam~ H$er dmB©Q> ho gm§Jm`bm gwédmV Ho$br. ""gaH$ma, hr gd` gmoSy>Z H$m XoV Zmhr? ß`më`mZ§ H$mhr ’$m`Xm hmoVmo H$m?''

ImobrVë`m ~mOoda ~gV {‘Pm© åhUmbo, ""Vwbm H$m` dmQ>V§, ‘bm gmoS>mdr dmQ>V Zmhr Am{U ‘r em¡H$ åhUyZ {nVmo H$m`? Aao ‘r Va {hÀ`m{edm` {Od§V§M amhÿ eH$V Zmhr. VwÂ`m n¡emMr H$miOr H$ê$ ZH$mog. VwPm EHo$H$ n¡gm ‘r XoD$Z Q>mH$sZ.''

Jmo~ada Ë`mMm H$mhr n[aUm‘ Pmbm Zmhr. Vmo åhUmbm, ""gaH$ma ‘r Ia§M gm§JVmo, `mdoir ‘mÂ`mOdi Ia§M n¡gm Zmhr.''

""XmoZ én ohr Zmhr XoVm oUma?''""AmVm `mdohr ZmhrV.''""‘mPr A§JR>r JhmU R>od.''Ë`mÀ`m ‘ZmV bmbgm CËnÞ Pmbr. eãX H$gm H$m` ~Xbm`Mm

åhUyZ Vmo åhUmbm, ""‘mbH$ n¡go AgVo Va {Xbo ZgVo H$m? A§JR>r JhmU R>odm`Mm Hw$R>o àíZ oVmo?''

{XZdmÊ`m AmdmOmV {‘Pm© åhUmbo, ""‘r mnwT>o VwÂ`mH$So> H$Yrhr n¡go ‘mJUma Zmhr. ‘bm Va C §hr amhVm oUma Zmhr. m eam~À`m ì`gZmnm`r ‘r bmImoMr àm°nQ>u CYibr Am{U {^H$mar Pmbmo; nU AmVm Va Aer AdñWm Pmbr Amho, H$s ^rH$ ‘mJoZ; nU ‘r {nUma§M!'' V[ahr Jmo~aZ§ ZH$ma {Xbm Voìhm {Zame hmoD$Z {‘Pm© {ZKyZ Jobo. ehamV Va Ë`m§Mo AZoH$ {‘Ì hmoVo. AZoH$OU Ë`m§À`m‘wioM ‘moR>o Pmbo hmoVo. {H$Ë oH$m§Zm Ë`m§Zr AS>MUrÀ`mdoir ‘XV Ho$br; nU Aem§Zm oQ>m`M§ Ë`m§Zm AmdS>m`M§ Zmhr. Ë`m§Zm Va Aem AZoH$ wŠ`m ‘m{hV hmoË`m Á`mÀ`m ~imda Vo àM§S> n¡gm C^m H$ê$ eH$V hmoVo. Ë`m§À`m hmVmbm OUy H$mVa hmoVr. H$mhrZm H$mhr {Z{‘Îm H$ê$Z Vo n¡go CS>dm`Mo, VoìhmM Ë`m§M§ {MÎm em§V ìhm`M§.

Jmo~aZ§ ~Q>mQ>o gmobm`bm gwédmV Ho$br. df© amV Vmo H$m‘mV Am{U n¡go OmoS>Ê`mÀ`m H$m‘mV Amü © dmQ>md§ EdT>m Vk Pmbm hmoVm. Vmo ahm`Mm {‘Pm©À`m OmJoV. Ë`m OmJoMm {H$am`m nmM én o oD$ eH$bm AgVm; nU Ë`mbm {‘Pm©Z§ H$Yr {H$am`m ‘m{JVbm Zmhr Am{U df© amnmgyZ Vmo ‘mÌ Ë`m OmJoV VgmM amhV hmoVm.

H«$‘e:- AZ§V C‘arH$a

ZmZc noR>, na^Ur -431401. ‘mo. 9890396657��

{d^mJr¶ H$mnyg n[afX1) A‘amdVr ¶oWo {X. 1 Zmoìh|~a 2011

2) Ywio ¶oWo {X. 3 Zmoìh|~a 20113) na^Ur ¶oWo {X. 5 Zmoìh|~a 20114) dYm© ¶oWo {X. 7 Zmoìh|~a 2011

D$g n[afXH$a‘mim, {O. gmocmnya ¶oWo

{X. 23 Am°³Q>mo~a amoOr ‘m. eaX Omoer ¶m§À¶m à‘wI CnpñWVrV

eoVH$ar g§KQ>Zm{d^mJr¶ D$g d H$mnyg n[afX

eoVH$ar g§KQ>ZoMo S>m°. {JaYa nmQ>rc ¶m§Mo H${Zð> {Ma§Ord Am{X˶ Am{U CX¶qgh ZmJag, {Zd¥Îm g§ajU A{YH$mar ¶m§Mr H$ݶm lÕm ¶m§Mm dmL²>{Zü¶ hm°Q>oc J«rZ nmH©$, nwUo ¶oWo ZwH$VmM nma nS>cm. ¶m H$m¶©H«$‘mcm ‘m. eaX Omoer ¶m§À¶mgh nwʶmMo ‘m. ‘hmnm¡a XÎmm Jm¶H$dmS>, ZJagodH$ AéU qeXo ¶m§À¶mgh AZoH$ {Z‘§{ÌV CnpñWV hmoVo. gXaMm {ddmh gmohim {X. 29 Zmoìho. amoOr ‘mD$cr cm°Ýg, ~mUoa amoS>, nwUo ¶oWo JmoaO ‘whÿVm©da Am¶mo{OV Ho$cm AgyZ eoVH$ar g§KQ>ZoÀ¶m gmè¶m ^mdm~{hUtZm AmJ«hmMo {Z‘§ÌU S>m°. {JaYa nmQ>rc ¶m§Zr {Xco Amho.

H¡$. ‘mohZ Jw§Omi ¶m§À¶m ñ‘¥{V{à˶W©lr‘Vr {Z‘©cm ‘mohZ J§wOmi é. 1000¶mnydu O‘m {ZYr é. 66,200

pñWa {ZYr EHy$U a¸$‘ = é. 67,200

gd© XoUJrXmam§Mo ‘Z:nyd©H$ Am^ma.pñWa {ZYrgmR>r OmñVrV OmñV gmhmæ¶ H$amdo Ago AmdmhZ H$aʶmV ¶oV Amho. - H$m¶©H$mar g§nmXH$

pñWa {ZYr

Page 33: शेतकरी संघटक २१ ऑक्टोबर २०११

32 21 Am°³Q>mo~a 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

g§`wº$ H$m`©H$m[aUrMr ~¡R>H$

g§nH©$: A{Zc MìhmUo ‘mo. 09405847493, Am~mgmho~ VmH$dUo ‘mo. 09689790048

{à` {‘Ì,g. Z. {d. {d.

eoVH$ar g§KQ>Zm Am{U ñdV§Ì ^maV nj ¶m§Mr g§¶wº$ H$m¶©H$m[aUr ‘§Jidma, {XZm§H$ 29 Zmoìh|~a nwUo emgH$s¶ {dlm‘J¥h (BÝñno³eZ ~§Jcm) qnM JmS>©Z, nwUo aoëdo ñQ>oeZOdi, ¶m {R>H$mUr Xþnmar 1 dmOVm ~¡R>H$ Am`mo{OV H$aÊ`mV Ambr Amho. `m ~¡R>H$sg gd© nXm{YH$mè¶m§Zr CnpñWV amhmdo hr {dZ§Vr.

* eoVH$ar g§KQ>Zm Am{U ñdV§Ì ^maV nj `m§À`m g§`wº$ H$m`©H$m[aUrVrb {df` :1. H$O©‘wº$s ’$m°‘© Am{U ñdV§Ì ^maV nj Zm|XUr AmT>mdm KoUo.2. V§ÌkmZmVrc ñdmV§Í¶ {‘imdo åhUyZ H$mngmÀ¶m amD§$S>An ~rQ>r ¶m dmUmgmR>r aUZrVr AmIUo d ˶mMr

nadmZJr {‘idUo. 3. H¥${f CËnÞ ~mOma g{‘˶m§‘ܶo ‘m°S>oc A°³Q>À¶m A§‘c~OmdUrgmR>r Am§XmocZ R>adUo.

H$imdoAmnbo,

a{d Xodm§J dm‘Zamd MQ>n, gm¡. O`lr nmQ>rb,AÜ`j, eoVH$ar g§KQ>Zm AÜ`j, ñd^mn (‘hmamï´>) AÜ`j, eoVH$ar ‘{hbm AmKmS>rA{Zb KZdQ>, gm¡. e¡bOm Xoenm§So>,AÜ`j, eoVH$ar `wdm AmKmS>r AÜ`jm, ñd^mn ‘{hbm AmKmS>r

na^Ur : na^Ur {OëømVrc e|Ð ¶m JmdÀ¶m nwZ{d©ñWmnZ àH$aUr ‘w§~B© Cƒ ݶm¶mc¶mÀ¶m Am¡a§Jm~mX I§S>nrR>mZo na^UrMo {Oëhm{YH$mar, ‘amR>dmS>m H¥$fr {dÚmnr d BVam§Zm ZmoQ>rgm ~Omdë¶m AmhoV. e|Ðm ¶oWrc eoVH$ar lr. am‘M§Ð h[a^mD$ T>Jo d BVa 70 OUm§Zr ¶m àH$aUr I§S>nrR>mV [aQ> ¶m{MH$m XmIc Ho$cr hmoVr. e|Ðm ¶m JmdmMo emgZmH$Sy>Z H$aʶmV ¶oUmao nwZd©gZ Aݶm¶H$maH$ Amho. ¶m àH$aUr {’$¶m©Xr V’}$ A°S>. {OV|Ð KwJo ¶m§Zr ¶m{MH$m XmIc Ho$cr Amho. eoVH$ar g§KQ>ZoMo nwéfmoÎm‘ cmhmoQ>r, e|Ðm ¶m JmdMo ‘mOr gan§M am‘M§Ð T>Jo, {H$emoa T>Jo, JUoe T>Jo, {dcmg T>Jo, ‘mohZ Om|Yio, H$m{cXmg qeXo d BVa H$m¶©H$V} ¶m àH$aUr n[al‘ KoV AmhoV.

dmer ~mOmag{‘VrV eoVH$è¶m§da Aݶm¶

Zm{eH$ : ‘w§~B©V WoQ> {dH«$s H$aUmè¶m eoVH$è¶m§Zm AS>dyZ ˶m§À¶mH$Sy>Z {d{dY ewëH$ AmH$maUo, dmhZo Oá H$aʶmMm àH$ma gwê$ hmoVm. ¶m {damoYmV eoVH$ar g§KQ>ZoZo Am§XmocZmMm Bemam {Xë¶mZ§Va ~mOma g{‘VrZo 14 Am°³Q>m o~a amoOr g§MmcH$ ‘§S>i d eoVH$è¶m§Mr ~¡R>H$ KoVcr. g{‘VrMo Aܶj ~mimgmho~ gmoigH$a ¶m§À¶m AܶjVoImcr Pmcoë¶m ¶m ~¡R>H$sV amÁ¶^amVrc g§MmcH$ ‘§S>i, AmS>VXma ì¶mnmar, ‘mWmS>r g§KQ>ZoMo nXm{YH$mar d eoVH$ar CnpñWV hm oV o. ~¡R>H$sVrc {ZU©¶mda eoVH$ar g§KQ>ZoMo ZoVo S>m°. {JaYa nmQ>rc ¶m§Zr ZmamOr 춺$ Ho$cr

Amho. ""dmer ~mOma g{‘VrÀ¶m AmdmamV eoVH$ar ñdV: ‘mc KoD$Z OmV AgVrc, Va ~mOma g{‘VrZo {Z¶‘mà‘mUo ewëH$ AmH$mamdoV; nU Oo eoVH$ar ~mOma g{‘VrV ‘mc AmUVM ZmhrV, ˶m§À¶mda ~mOmaewëH$ AmH$maUrMm g{‘Vrcm A{YH$maM H$m¶? nañna eoVr‘mcmMr {dH«$s H$aUmè¶m§da Hw$R>cohr {Z¶§ÌU Agy Z¶o Agm H$m¶Xm Amho. Voìhm {Z¶§ÌU R>odUo hoM ~oH$m¶Xoera Amho. amÁ¶mVrc eoVH$ar g§KQ>Zm ¶m ~oH$m¶Xoera {Z¶§ÌUm{déÕ OmoaXma AmdmO CR>dUma Amho.'' Ago {JaYa nmQ>rc ¶m§Zr gm§{JVco.

e|Ðm nwZ{d©ñWmnZ àH$aUr ݶm¶mc¶mÀ¶m

ZmoQ>rgm