शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

33

Upload: gangadhar-mute

Post on 30-Mar-2016

237 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

षेतकरी संघटक

TRANSCRIPT

Page 1: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट
Page 2: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

1eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

df© 28 & A§H$ 10 & 21 Am°JñQ> 2011

g§nmXH$gwaoeM§Ð åhmÌo�........................................................................

H$m`©H$mar g§nmXH$lrH$m§V C_arH$a�........................................................................

g„mJma g§nmXH$S>m°. ‘mZd|Ð H$mMmoioS>m°. {JaYa nmQ>rc�........................................................................

gmhmæ¶H$ g§nmXH$kmZoída eocma�........................................................................

A§H$ ‘m§S>UrlrH$m§V PmS>o�........................................................................

dm{f©H$ dJ©Ur : { 200 Ho$di

(Q>rn : dJ©UrXmam§Zr A§H$m§g§~§Yr VH«$ma Agë¶mg

Imcrc nζmda H$m¶m©c¶rZ doioV g§nH©$ gmYmdm.)

g§nH©$ : H$m ©H$mar g§nmXH$, nm{jH$ eoVH$ar g§KQ>H$,

OZeŠVr dmMH$ Midi, 244-g_W©ZJa,

Am¡a§Jm~mX-431001-31, \$moZ … 0240-2341004.

B©_oc : [email protected]

�........................................................................

�hm A§H$ ‘mcH$ naXoer ‘mohZ {~hmarcmc ¶m§À¶mgmR>r g§nmXH$, _wÐH$, àH$meH$ åhmÌo gwaoeM§Ð nr., ‘w.nmo. Am§~oR>mU, Vm. IoS>, {O. nwUo 410501 `m§Zr CX¶ E§Q>aàmB©Oog, 70 gr, gpìh©g B§S>ñQ´>rO Q>mD$Z g|Q>a, {gS>H$mo, Am¡a§Jm~mX 431003 `oWo N>mnyZ OZeŠVr dmMH$ Midi, "{nZmH$', g_W©ZJa, Am¡a§Jm~mX-431001-31 oWo àH$m{eV Ho$cm. �A§H$mMr à{gÕr Xa _{hÝ`mÀ`m 6 d 21 VmaIocm. �A§H$mVrc _Vm§er g§nmXH$ gh_V AgVrcM Ago Zmhr.

_yë` : { 10

A§Va§JeaXF$VyZohê§$Mr KmoS>MyH$ {ZñVaʶmMm O¶am‘OtMm IQ>mQ>moneaX Omoer .....................................................................3{Z{‘ÎmAmXaUr¶ eaX Omoerí¶m‘ ndma .....................................................................5AmOH$mcnoQ>coco nmUr ñ’$moQ>H$ YaUrkmZoída eocma ................................................................7MMm©Zdo ^yg§nmXZ {dYo¶H$ Amho Var H$m¶?A°S>. àH$meqgh nmQ>rc .....................................................9H$m°‘Z Zm°Z goÝge{º$‘mZ cmoH$nmc ZH$mo, gj‘ n§VàYmZ hdm!gwYmH$a OmYd ............................................................11OmJaUAm{W©H$ OJ~wS>rlrH¥$îU C‘arH$a .........................................................14

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm ...................................................18dmL²>‘¶ eoVr~ao Pmco Xodm~mßnmJ§JmYa ‘wQ>o .................................................................22^maV H$s Ow~mZrh‘| ³¶m Mm{h¶o?A°S>. {XZoe e‘m© ..........................................................25(C)g§VdmUr nmUr gmR>o CX²ÜdñV H$am"W§S>m' ‘hmamO XoJcyaH$a ..............................................28A{^OmV dmL²>‘¶ JmoXmZ‘yi coIH$ : ‘wÝer ào‘M§X, AZw. AZ§V C‘arH$a ..............29

Page 3: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

2 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

CÎma àXoemV eoVH$è¶m§À¶m O[‘Zrg§X^m©V amhÿc Jm§Yr H$mhrVar H$am¶cm H$m¶ Joco Am{U ˶mVyZ ^cVoM H$m¶ {ZKmco? ‘m¶mdVtÀ¶m {damoYmV Am§XmocZ N>oS>V gm‘mݶ eoVH$è¶m§Mr ~mOy AmnU KoVmo AmhmoV Ag§ Xe©{dUmè¶m amhÿc Jm§YtZm hr H$ënZm ZìhVr, ^maV^a Zo‘H$s CcQ>r n[apñWVr Amho. H$m±J«ogM§ emgZ Amho ˶m gd© amÁ¶m§Vhr eoVH$è¶m§daVr O{‘Zt~m~V AgmM Aݶm¶ dfm©Zwdf} hmoV am{hcm Amho. nadmÀ¶m ‘mdiÀ¶m Jmoir~mamV ~ir nS>coë¶m eoVH$è¶m§À¶m aº$mZo hr Jmoï> naV EH$Xm AYmoao{IV Pmcr Amho. ‘w»¶‘§Ìr ‘m¶mdVtZr {Xcoc§ CÎma amOH$s¶ Agc§ Var ‘moR>§ ‘m‘uH$ Amho. O{‘Zrer g§~§{YV gd© H$m¶Xo hr H|$ÐmÀ¶m AI˶m[aVcr ~m~ Amho Am{U H|$ÐmV H$m±J«og AmKmS>rM§ gaH$ma Amho. AmVm amhÿc~m~m H$m¶ H$aUma? {ZKmco hmoVo Mmoa nH$S>m¶cm Am{U MmoarMm ‘wÔo‘mc Amnë¶mM KamV gmnS>mdm, Mmoamcm à{ejU XoʶmMr ì¶dñWmhr Amnë¶mM KamVyZ ìhmdr Am{U nwT>o Mmoamcm A^¶hr Amnë¶mM KamV {Xc§ Omd§ Ag§ ‘moR>§ {d{MÌM KS>c§ H$s!

amhÿc Jm§YtMo Oo H$moUr g„mJma AgVrc ˶m§M§ H$Xm{MV H$m¶ÚmM§ kmZ Anya§ Agoc qH$dm ˶m§Zr ‘wÔm‘M MyH$ g„m amhÿc Jm§YtZm {Xcm AgUma. EH$Va Or Jmoï> H$m±J«ogZo AmYrnmgyZ H$am¶Mr hmoVr, {VMm Zohê§$nmgyZ gJù¶m§ZmM {dga nS>cm. Vr åhUOo gd©gm‘mݶm§er OdirH$ gmYV g§dmX gmYUo! åhUyZ Va 14 Am°JñQ>À¶m ‘ܶamÌr cmc {H$ëë¶mda Zohê§$À¶m hñVo {Va§Jm ’$S>H$V AgVmZm ‘hmË‘m Jm§Yr ‘mÌ {X„rnmgyZ eoH$S>mo ‘¡c Xÿa hmoVo. n{ü‘ ~§JmcmV Zm¡AmImcr‘ܶo X§JcJ«ñVm§Mo Aly nwgUmao ˶m§Mo hmV H$moUmcmM {XgV ZìhVo. 30 OmZodmar 1948 cm ZWwam‘ JmoS>go ¶mZo V‘m‘ H$m±J«ogOUm§Mr ‘moR>çm Y‘©g§H$Q>mVyZ gwQ>H$m Ho$cr. Jm§YrOtMm Z¡{VH$ X~md H$moUmcmM ZH$mo hmoVm. ˶m§Mm IyZ nañna Pmcm ho ~aoM Pmco, Ag§ H$m±J«ogOUm§Zm dmQ>V AgUma. gÎmm Jocr AWdm S>i‘icr H$s H$m±J«ogÀ¶m Yw[aUm§Zm Am{U {deofV: Jm§Yr Hw$Qw>§{~¶m§Zm cmoH$m§Mm C‘mim ¶oVmo. ˶m‘wioM B§{Xam Jm§Yr {~hma‘ܶo nwamZo dmhUmar ZXr hÎmrÀ¶m nmR>rda ~gyZ Amocm§S>VmV. amOrd Jm§Yr CÝhmVmÝhmV Amo[agmÀ¶m Am{Xdmgr ^mJmV Xm¡ao H$mT>VmV; nU ho gJi§ ’$³V gÎmm ZgVmZm! AmVmhr Ooìhm ‘moR>‘moR>o KmoQ>mio g‘moa ¶m¶cm cmJco, AS>H$c§¶ H$moU ¶mMm emoY Koʶmnojm AS>H$c§ H$moU Zmhr ho emoYU§ gmon§ Omd§ Aer n[apñWVr Am{U amhÿc Jm§Yr Aemdoir gd©gm‘mݶm§Mo Aly nwgʶmMo ZmQ>H$ H$aʶmgmR>r H$m hmoB©Zm; nU à˶j ˶m§À¶mn¶ªV OmD$Z nmohmoMV AmhoV. ^cohr ¶mVyZ H$mhrhr {ZînÞ Z hmodmo. amhÿc~m~m§Zr ˶m§À¶mhr ZH$iV ˶m§À¶m nUOmo~mÀ¶m EH$m {d{MÌ H$m¶Úmcm hmV KmVcm

Amho. O‘rZ A{YJ«hUmÀ¶m g§X^m©‘ܶo A{Ve¶ Owc‘r Am{U Ho$di gwcVmZemhrVM emo mdm Agm B§J«Om§Zr Ho$cocm OwZmQ> H$m¶Xm AmOhr Amnë¶m XoemV Mmcy Amho. ¶mMm gmjmËH$ma amhÿc Jm§YtZm H$m±J«ogÀ¶m Hw$R>ë¶mhr amÁ¶mV Pmcm Zmhr. Pmcm Vmo CÎma àXoemV! Joë¶m 21 dfmªnmgyZ {OWë¶m gÎmoV H$m±J«ogcm dmQ>m am{hcocm Zmhr. åhUOo naV EH$Xm Ho$di amOH$maUmgmR>r amhÿc Jm§Yr ¶m§Zr ¶m àH$aUmcm hmV KmVcm; nU ˶mVyZ {ZKmc§ Vo ^cV§M. AmVm ¶m {Z{‘ÎmmZo EHy$UM O‘rZ A{YJ«hU H$m¶ÚmMm H|$Ðr¶ emgZmcm {dMma H$amdm cmJUma Amho. amhÿc Jm§YtÀ¶m {Z{‘ÎmmZo H$m hmoB©Zm hm {df¶ EoaUrda Amcm ho ~aoM Pmco. AmVm JaO Amho Vr à~i amOH$s¶ BÀN>me³VrMr. ¶m àýmda ^mOn Am{U H$m±J«og‘ܶo H$mhrhr ’$aH$ Zmhr. ^mOnÀ¶m amOdQ>rVhr hm {df¶ ˶m§Zr MM}cm KoVcm ZìhVm. qH$~hþZm, KQ>ZoÀ¶m Zdì¶m n[a{eï>mcm H$moUrM hmV cmdy BpÀN>V ZìhVo. ho gJi§ KS>V§ Amho. Vo H$m±J«ogcm gd©gm‘mݶm§Mm H$idim Amcm åhUyZ Zìho, OmJ{VH$ nmVirda KS>Umè¶m ‘moR>‘moR>çm CcmT>mcr Amnë¶m EHy$UM ì¶dñWoda àM§S> X~md Q>mH$V AmhoV. Amåhr ‘m§S>coë¶m g‘mOdmXr g§aMZoVë¶m H$MH$S>çmÀ¶m ~mhþë¶m ¶m ZdrZ aoQ>çmV nma H$moc‘Sy>Z Joë¶m AmhoV. Amåhmcm ~Xc H$aU§ ^mJM Amho; nU Vmo Amåhr AmVmn¶ªV H$aV ZìhVmo. Hw$R>ë¶mhr H$maUmZo H$m hmoB©Zm H$mhrEH$ ~Xc H$aʶmMr {ZXmZ V¶mar Var Amåhr XmIdcr hohr Iyn Pmc§; nU ¶mVyZ Oo H$mhr ~mhoa ¶oB©c ˶mMm Hw$R>cmM ’$m¶Xm H$m±J«ogcm hmoʶmMr e³¶Vm Zmhr, H$maU ho ˶m§M§M Joë¶m 50 dfmªVc§ nmn Amho. AmajU {MÌnQ>mV à{VH$ ~ã~a eodQ>À¶m àg§JmV Amnë¶m «ï> ~mnmÀ¶m {damoYmV C § amhVmo Am{U ˶mcm g§ñWodê$Z {ZîH$m{eV H$aʶmMr {dZ§Vr ho‘m‘m{cZrcm H$aVmo. Vg§M H$mhrg§ amhÿc Jm§Yr ¶m§Zm H$amd§ cmJUma Amho Am{U hr {dZ§Vr ˶m§Zm ˶m§À¶m AmB©cmM H$amdr cmJoc. ‘m¶m d{S>cm§Zr Zmhr ˶m§À¶m AmB©Zohr Zmhr, Va {VÀ¶mhr d{S>cm§Zr Ho$cocr nmn§ AmnU YwdyZ Q>mHy$¶mV

Am{U Ag§ Ho$c§, Va Am{U VaM Amncm {Z^md cmJy eHo$c. AݶWm Amncm {Z^md cmJUo H$R>rU Amho.

nU Ago hmoUma Zmhr. ^maVr¶ amOH$maUmMm {X½Xe©H$ àH$me Pm Zmhr. Iao Va hr n[apñWVr H$m±J«ogÀ¶mhr Vmã¶mV Cacocr Zmhr. EH$ {d{MÌ Aer AdñWm AmO àmá Pmcocr Amho. Am{U ˶m‘wioM ñnï>nUo ‘¶m©Xm H$iV AgyZgwÕm gd©gm‘mݶ cmoH$ AÊUm hOma|Zm à{VgmX XoV AmhoV. amhÿc~m~m ho

Vwåhr H$m¶ Ho$c§V? ZH$mo ˶m {df¶mcm hmV KmVcmV AmVm ~KyV ˶mMr H$m¶ ’$i§ {‘iVmV!!

g§nmXH$s¶ * lrH$m§V C‘arH$a

amhÿc~m~m ho H$m¶ Ho$co !

Page 4: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

3eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

H|$Ð gaH$maÀ`m J«m‘rU {dH$mg ImË`mMo Zdo ‘§Ìr O`am‘ a‘oe `m§Zr ZwH$VoM Ë`m§À`m ImË`mÀ`m g§Ho$VñWimda "amï´>r` ^yg§nmXZ Am{U nwZd©gZ d nwZd©gmhV (^yg§nwnw) {dYo`H$ 2011'Mm åhUOo "National Land Acquisition and Rehabilitation & Resettlement (LARR) Bill 2011'Mm ‘gwXm B§J«Or d qhXr ^mfm§‘YyZ àH$m{eV Ho$bm AgyZ Ë`mdarb OZVoMr ‘Vo 31 Am°JñQ> 2011 n`ªV ‘mJ{dbr AmhoV. OdiOdi 70 nmZm§Mm Agm hm AJS>~§~ ‘gwXm Amho. O`am‘ a‘oe Vgo {dñV¥V XñVmdoO ~Z{dÊ`m~Ôb à{gÕM AmhoV; ~rQ>r dm§½`mgma»`m, Ë`m ‘mZmZo {H$aH$moi {df`mdahr Ë`m§Zr {H$Vr àM§S> XñVmdoO ~Z{dbo hmoVo ho gdmªZm AmR>dVM Agob. Vgo Vo EH$ EH$ nm`ar da da MT>V OmÊ`mMr ‘hÎdmH$m§jm ~miJUmao ‘§Ìr AmhoV.

Am¡Úmo{JH$ {dH$mg, g§aMZmË‘H$ {dH$mg, {deof Am{W©H$ joÌ BË`m{Xgma»`m H$moUË`mhr gmd©O{ZH$ à`moOZmgmR>r O{‘ZrMo g§nmXZ H$aÊ`mMr VaVyX ^yg§nwnw {dYo`H$mÀ`m `m ‘gwÚmV Amho.

Iao Va n§S>rV Odmhabmb Zohê$§Zr ñdV§Ì ^maVmV gmopìhEQ> a{e`Z N>mnmÀ`m g‘mOdmXr AW©ì`dñWoMo Ë`m§Mo AmdS>Vo IoiUo AmUbo ZgVo Va Am¡Úmo{JH$ Am{U g§aMZmË‘H$ {dH$mgmMo H$m`©H«$‘ am~{dVm§Zm Á`m g‘ñ`m {Z‘m©U hmoVmV Ë`m ‘wimV {Z‘m©UM Pmë`m ZgË`m. eoVrjoÌm~Ôb Zohê$§À`m ‘ZmV, H$m H$moU OmUo, n¸$s AT>r hmoVr, Ë`mnmoQ>r Ë`m§Zr O‘rZXmaràWm Zï> H$ê$Z Am{U gmdH$mar ‘moSy>Z H$mTy>Z J«m‘rU ^mJmVrb ZoV¥ËdM Ibmg Ho$bo. gmdH$mam§À`m OmJr eoVH$è`m§Zm nVnwadR>m H$aÊ`mgmR>r ~m~y bmoH$m§Zr Mmb{dboë`m ghH$mar g§ñWm§Mo Omio {Z‘m©U H$aÊ`mV Ambo. Am{U, n[aUm‘r,

eoVrV V`ma hmoUmar ~MV IoS>çmV Z ahmVm {VMm AmoK ZmJar dñVrH$So> dibm. Ë`mÀ`m OmoS>rbm Zohê$§Zr eoV‘mbmMo ^md nmS>Ê`mMohr YmoaU OmUyZ~wOyZ AmIbo Am{U {Zðy>anUo am~dbo. gmopìhEQ> am{e`Z N>mnmMr hr YmoaUo ñdV§Ì ^maVmda bmXbr Jobr ZgVr Va AmO O`am‘ a‘oe Á`m g‘ñ`m§Mr `mXr Amnë`m ^yg§nwnw {dYo`H$mÀ`m ‘gwÚmV XoV AmhoV Ë`m g‘ñ`m ‘wimVM CØdë`m ZgË`m.

OnmZ ho ‘moR>o ~mobHo$ CXmhaU Amho. AJXr 1921 gmbmnmgyZ OnmZZo Ë`m§À`m ^mV CËnmXH$ eoVH$è`m§Zm ^mVmÀ`m Am§Vaamï´>r` ^mdmÀ`m Mm¡nQ> ^md XoÊ`mMo YmoaU Adb§{~bo. n[aUm‘r, OnmZr eoVH$è`m§Zr ‘moR>çm hþénmZo ^mVmMo {dH«$‘r CËnmXZ KoVbo Am{U Ë`mVyZ V`ma Pmboë`m ^m§S>dbmMm g§M` AWm©VM eoVH$è`m§À`mM hmVr Pmbm. eoVH$è`m§Zr hmVr O‘m Pmboë`m ^m§S>dbmMm Cn`moJ H$ê$Z doJdoJù`m Am¡Úmo{JH$ dñVw§Mo gwQ>o ^mJ ~Z{dÊ`mMo Hw{Q>amoÚmoJ gwê$ Ho$bo. J«m‘rU ^mJmV amoOJma {Z‘m©U H$aUmè`m d J«m‘rU ^mJmVrb m§S>db VoWoM IoiVo R>odUmè`m m Hw${Q>amoÚmoJm§‘wio OnmZMr g§nyU© OJmV »`mVr Pmbr. `m Hw${Q>amoÚmoJm§VyZ CËnm{XV Pmboë`m gwQ>çm ^mJm§Mr OwiUr H$aUmao H$maImZohr hiyhiy eoVH$è`m§ZrM C^o Ho$bo. n[aUm‘r, OnmZMr ‘hÎdmMr Am{U ‘moR>r H$maImZXmar OnmZÀ`m J«m‘rU ^mJmV {dH${gV Pmbr Á`mVrb ~ˆ§e ^m§S>dbr Jw§VdUyH$ eoVH$è`m§À`m åhUOo àmW{‘H$ CËnmXH$m§À`m pIem§VyZ Pmbr. gmh{OH$M, `m H$maImZXmarVrb Z’$m nwÝhm eoVH$è`m§À`m hmVr Ambm. {edm`, CÚmoJ d g§aMZm `m§Mm {dH$mg, ZmJarH$aU BË`m{XgmR>r {Za§HwenUo O~aXñVrZo eoVH$è`m§À`m O{‘Zr Amoa~mSy>Z KoÊ`mMm àg§JM C^m am{hbm Zmhr. Ë`m‘wio, {dñWm{nVm§Mo nwZd©gZ d

amï´>r¶ ^yg§nmXZ Am{U nwZd©gZ d nwZd©gmhV (^yg§nwnw) {dYo¶H$

eaXF$Vy * eaX Omoer

Zohê§$Mr KmoS>MyH$ {ZñVaʶmMm O¶am‘OtMm IQ>mQ>mon

Page 5: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

4 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

nwZd©gmhV Agbo CnX²ì`mnhr VoWrb gaH$mabm H$amdo bmJbo ZmhrV. ñdV§Ì ^maVmÀ`m amÁ`KQ>ZoZo ^maVmÀ`m gd© ZmJ[aH$m§Zm H$mhr

‘yb^yV h¸$ ~hmb Ho$bo AmhoV Ë`mVrb g§nÎmr A{YH$ma hm EH$ Amho. Ë`mZwgma H$moUVmhr ZmJ[aH$ g§nÎmr g§nmXZ H$ê$ eH$Vmo, Vr ~miJy eH$Vmo Am{U Ë`mMr ‘Ou Agob Va {VMr {dëhodmQ>hr bmdy eH$Vmo. ñdV§Ì ^maVmda gmopìhEQ> a{e`Z N>mnmMr g‘mOdmXr AW©ì`dñWm bmXë`mZ§Va Zohê$§Zr AmUbobm O‘rZXmar ~aImñVrMm H$m`Xm ZmJ[aH$m§À`m `m ‘yb^yV h¸$mMo C„§KZ H$aUmam Ago Zm|XdyZ XoemVrb ~hþVoH$ Ý`m`mb`m§Zr ’oQ>miyZ bmdbm. gwédmVrbmM ~gboë`m MnamH$sZo ZmC‘oX Z hmoVm Zohê$§Zr ‘yi KQ>ZoVM XwéñVr H$ê$Z ZmJ[aH$m§À`m KQ>ZmXÎm g§n{ÎmA{YH$mamMm g§H$moM Ho$bm Am{U ZmJ[aH$m§À`m g§nÎmrMo g§nmXZ H$aÊ`mMo A{YH$ma gaH$maH$So> KoVbo d Aem àH$aUmV H$moUmhr ZmJ[aH$mbm Ý`m`mb`mV XmX ‘mJVm `oUma Zmhr Aer VaVyXhr KQ>ZoV H$ê$Z Q>mH$br. Aem àH$aUm§Mr `mXr H$aÊ`mgmR>r Ë`m§Zr KQ>Zobm Zdì`m AZwÀN>oXmMr OmoS> {Xbr Am{U `m Zdì`m AZwÀN>oXmV dfm©dfm©bm Aem àH$aUm§Mr ^a KmbrV am{hbo. ZmJ[aH$m§À`m g§nÎmr A{YH$mambm ‘yR>‘mVr XoÊ`mMo H$m‘ VodT>o Ë`m§Zr Ë`m§À`m gwH$Ý`m B§{XamOtgmR>r {e„H$ R>odbo. ZmJ[aH$m§À`m g§n{ÎmA{YH$mamÀ`m m g§H$moMm‘wio, maVmÀ`m KQ>ZmË‘H$ àUmbr‘Ü`o "O‘rZ gJir amOmÀ`m ‘mbH$sMr (eminence juris)' ho B§J«Om§Mr Z¸$b H$ê$Z KoVbobo VÎd KwgS>bo Jobo. `m VÎdmZwgma, amï´>mMr gd© O‘rZ amOmÀ`m ‘mbH$sMr, a`Vobm Vr ’$º$ H$gÊ`mnwaVr {Xbobr AgVo Am{U H$mhr H$m`Xoera gmonñH$mam§Zr Vr a`VoH$Sy>Z Ho$ìhmhr H$mTy>Z KoVm `oVo. ^maVr` g‘mOì`dñWobm ho VÎd An[a{MV hmoVo; ^maVr` g‘mOì`dñWo‘Ü`o O‘rZ hr Ë`m Ë`m JmdmÀ`m ‘mbH$sMr Ago.

Zdo J«m‘rU {dH$mg ‘§Ìr O`am‘ a‘oe `m§Zr Ë`m§À`m ^yg§nwnw {dYo`H$mMm ‘gwXm V`ma H$aÊ`mAmYr J¥hnmR> ì`dpñWV Ho$bm AgVm Va Oo XmoKo, Odmhabmb Zohê$ Am{U B§{Xam Jm§Yr, Ë`m§À`mgmR>r OdiOdi na‘oídamg‘mZ AmhoV, Ë`m XmoKm§Zr Cä`m Ho$boë`m g‘ñ`m§er Ë`m§Zm hm ‘gwXm ~Z{dVmZm gm‘Zm H$amdm bmJUma Amho ho Ë`m§À`m Ü`mZmV Ambo AgVo.

nU, Vgm H$mhr J¥hnmR> Z H$aVmM O`am‘ a‘oem§Zr Amnë`m ^yg§nwnw {dYo`H$mÀ`m ‘gwÚmV VaVwXtMo Ago H$mhr AKinKi Am{U gd©g‘mdoeH$ Omio {Z‘m©U H$aÊ`mMm àñVmd R>odbm Amho H$s Amnbo hmV Amobo H$ê$Z KoÊ`mÀ`m g§Yr {H$VrVar dmT>Uma AmhoV ho bjmV `oVmM haoH$ ZmoH$aXma hf©^[aV hmoD$Z OmB©b.

Odmhabmb Zohê$§Zr gmopìhEQ> a{e`Z N>mnmÀ`m g‘mOdmXr AW©ì`dñWoÀ`m A§‘b~OmdUrgmR>r CÚmoJjoÌmÀ`m ZmS>çm qhXy CƒdUu`m§À`m hmVr {Xë`m ZgË`m Am{U J«m‘rU ^mJVrb H$mamJra ~bwVoXmam§Zm CÚmoJjoÌmda Ë`m§À`m Ë`m§À`m ‘JXwamZwgma Vm~m R>odÊ`mMr ‘w^m {Xbr AgVr Va g‘mOdmX AmUÊ`mÀ`m Ë`m§À`m Ë`m {d{MÌ MwH$sH$So>hr EH$doi H$mUmS>moim H$aVm Ambm AgVm. gwX¡dmZo, C{eam H$m hmoB© Zm, O`am‘m§Mo gÜ`mMo "gmho~' S>m°. ‘Z‘mohZ qgJ `m§Zr 1991 gmbr Vr MyH$ XwéñV Ho$br.

O`am‘ a‘oe `m§Zr Amnë`m `m ‘gwXmJm`ZmV Aí`m H$mhr VmZm ‘maë`m AmhoV H$s Ë`m‘wio ZmJar gm‘m{OH$ g§KQ>Zm§Mrhr ‘Zo

haIyZ Jobr AgVrb. O`am‘ a‘oem§Zr ^yg§nmXZJ«ñV eoVH$è`m§gmR>r ZwH$gmZ^anmB© d nwZd©gZmMo Oo JmR>moSo> nwT>o Ho$bo Amho Vo Z‘©Xodarb gaXma gamoda àH$ënJ«ñVm§Zm {Xboë`m JmR>moS>çmnojm ’$mago doJio Zmhr. g§nm{XV O{‘ZrÀ`m ‘wÐm§H$ewëH$mÀ`m AmYmamda gwédmVrMr EH$aH$‘r ZwH$gmZ^anmB©, nwZd©gZmÀ`m OmJr {~èhmS>~maXmZm hb{dÊ`mMm dmhVyH$ IM©, àË`oH$ HwQw>§~mgmR>r ~m§Ybobo Ka VgoM ZdrZ dgmhVrV emim, A§JUdmS>r, XdmImZm, añVo, drO, {nÊ`mMo nmUr, àmW©ZmñWio, ñ‘emZ^y‘r `mgma»`m gmo`rgw{dYm§Mo {Z‘m©U Ago gd© H$mhr `m JmR>moS>çmV Amho. Ë`mIoarO, Á`m H§$nZrgmR>r ^yg§nmXZ hmoUma Ë`m H§$nZrMo eoAg©, Ë`m H§$nZrV HwQw>§~mVrb EH$m gXñ`mg ZmoH$ar, ZmoH$ar ZH$mo Agob Va Ë`m~Xë`mV amoI 2 bmI én`o, g§nmXZmZ§Va 12 ‘{hZo àË`oH$ HwQw>§~mbm Xa‘hm 3000 én`o {Zdm©h^Îmm, 20 df} àË`oH$ Hw$Qw>§~mbm Xa‘hm 2000 én`o dfm©gZ - ‘J Vo HwQw>§~ O‘rZYmaH$ Agmo H$m ^y{‘hrZ; {edm`, Á`m§Mr O‘rZ ZmJarH$aUmgmR>r g§nm{XV hmoUma Agob Ë`m§Zm Ë`m§À`m g§nm{XV O{‘ZrÀ`m 20 Q>¸o$ {dH${gV O‘rZ Ago àñVmdhr ‘§Ìr‘hmoX`m§Zr `m JmR>moS>çmV ~m§Ybo AmhoV.

HwQw>§~ hm EH$ KQ>H$ ‘mZyZ `m ’$m`Úm§Mo dmQ>n hmoUma Agë`mZo ^yg§nmXZmMr Mmhÿb bmJVmM ‘moR>çm à‘mUmda O{‘ZrMo VwH$So> Va hmoVrbM nU, HwQw>§~m§Mohr {d^º$sH$aU hmoD$Z HwQw>§~ì`dñWmM ‘moSy>Z nSo>b. {edm`, Ë`m ’$m`Úm§da Xmdm gm§JUmao BVHo$ H$‚mo C^o amhVrb H$s Vo Mmb{dÊ`mMr gwédmV H$aUohr gÜ`mÀ`m Ý`m``§ÌUoÀ`m AmdmŠ`m~mhoa amhrb.

Z‘©Xm ~Mmd Am§XmobZmV EH$m Q>ßß`mda ‘oYm nmQ>H$a nwZd©gZmEodOr "O{‘ZrÀ`m ~Xë`mV O‘rZ' `m gyÌmÀ`m ‘mohmV nS>ë`m Am{U Vgm àñVmd ‘m§Sy>Z Vmo Ë`m§Zr ñdrH$mabm. gwX¡dmZo, Amnbm hm ‘gwXm V`ma H$aVmZm O`am‘ a‘oem§Zr Vr MyH$ Ho$br Zmhr. Z‘©Xm àH$ënmÀ`m {dñW{nVm§gmR>r "O{‘ZrÀ`m ~Xë`mV O‘rZ' `m àñVmdmMr A§‘b~OmdUr H$aVmZm ZmoH$aemhrZo, gaH$maÀ`m dVrZo O{‘Zr IaoXr H$aVmZm Am{U Ë`m bm^YmaH$m§Zm dmQ>VmZm Aí`m XmoÝhr doim n¡gm H$‘mdÊ`mMr g§Yr gmYbr. gwX¡dmZo, eoVr hm KmQ>çmMm CÚmoJ Amho Am{U ~hþg§»` eoVH$ar H$mhr H$ê$Z eoVr gmoS>Ê`mg CËgwH$ AmhoV `mMo ^mZ ‘§Ìr‘hmoX`m§Zm Ambobo {XgVo Ë`m‘wio Ë`m§Zr "O{‘ZrÀ`m ~Xë`mV O‘rZ' hm àñVmd KmVbm Zgmdm.

O`am‘m§À`m ^yg§nwnw {dYo`H$mÀ`m `m ‘gwÚmV Xoembm gÜ`m ^oS>gmdUmè`m "AÝZgwa{jVVo'À`m g‘ñ`oda H$mhrM Cnm``moOZm Zmhr. doJdoJù`m {Z{‘Îmm§Zr AmO ^yg§nmXZ Á`m JVrZo Mmby Amho VgoM Mmby am{hbo Am{U eoVr‘mbmbm amñV ^md {‘iV ZgVmZmgwÕm eoVH$ar AÝZYmÝ`CËnmXZmMo Oo à`ËZ H$arV AmhoV Ë`m à`ËZm§V gaH$ma drOnwadR>m VmoS>Uo, H$O© CnbãY Z H$aUo, B§YZVobmÀ`m qH$‘Vr dmT>Ê`mbm dmd XoUo, O{‘ZrMo AmUIr VwH$So> nmS>Ê`mg eoVH$è`m§Zm ‘O~ya H$aVrb Aer YmoaUo AmIUo Ago AS>Wio gaH$ma C^o H$arV am{hbo Va "AÝZgwa{jVVm' gmYÊ`mMm {dMma ewÕ ‘ZmoaW R>aob.

ñdmV§Í`mZ§Va bJoM maVmZo OnmZMm {H$Îmm {Jadbm AgVm Am{U eoVH$è`m§Zm AmH¥$ï> H$arb Aer qH$‘V eoVH$è`m§Zr {nH$dboë`m eoVr‘mbmbm XoD$ Ho$br AgVr Va Am¡Úmo{JH$ d g§aMZmË‘H$ {dH$mg

nmZ 13 nmhm

Page 6: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

5eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

AmXaUr` eaX Omoerg{dZ` Z‘ñH$ma.3 gßQ>|~a 2011. Vw‘Mm 76dm dmT>{Xdg.A§V:H$aUnyd©H$ dmT>{XdgmÀ`m ew^oÀN>m XoVmo.Zoh‘rà‘mUo `m {Z{‘ÎmmZo eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m d Vw‘À`m g§~§YmZo

^yVH$mimVrb AZoH$ AmR>dUr Om½`m hmoVmV. `m doir `m AmR>dUr CKS>nUo Vw‘À`mer Am{U g§KQ>ZoÀ`m BVa nmB©H$m§er g§dmXmì`mV åhUyZ `m AZmd¥V nÌmMm àn§M.

AJXr gwédmVrMr AmR>dU Amho Vr 1978 gmbmVrb. eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m H$mm`m©bm Ë`m doir gwédmVhr Pmbr ZìhVr. Am§~oR>mUbm Vwåhr H$mhr eoVr KoVbobr hmoVr. Ë`m {Z{‘ÎmmZo Vw‘Mo MmH$U ^mJmV `oUoOmUo gwê$ hmoVo. Vwåhr qgY H$m°bZr, Am¢Y (nwUo) `oWo Ë`m doir ahmV hmoVmV.

1978 À`m ‘hmamï´> {dYmZg^oÀ`m {ZdS>UwH$m Ë`m doir bmJë`m hmoË`m. IoS>-Ami§Xr {dYmZg^m ‘VXmag§KmV OZVm njmZo {V{H$Q> ZmH$maë`mZo bmoH$m§À`m AmJ«hmñVd MmH$UMo Jm§YrdmXr gm‘m{OH$ H$m`©H$V} ‘m‘m qeXo Anj C‘oXdma åhUyZ {ZdS>UyH$ bT>drV hmoVo. Ë`m§À`m àMma`§ÌUoV ‘mPmhr gh^mJ hmoVm. MmH$U {ZdS>UyH$ H$m`m©b`mVrb H$mhr H$m‘o ‘mÂ`mH$So> AgV. H$mhr doim àMmamÀ`m JmS>rVhr ‘r OmV Ago. MmH$UMoM e§H$aamd dmK, Jmonmi OJZmSo>, ~m~wbmb naXoer, dZmago ga `m J«wn‘Ü`o ‘rhr H$mhr {Xdg {’$abmo.

Am‘À`mgmR>r Or JmS>rMr gmo` H$aÊ`mV Ambr hmoVr Vr Vw‘Mr ñdV:Mr hmoVr. gH$mir R>aë`mdoir Vwåhr {S>Pob ^ê$Z JmS>r ñdV: MmbdrV H$m`m©b`mOdi hOa ìhm`Mo. EH$ EH$ H$ê$Z gd©OU O‘m

ìhm`Mo Am{U JmS>r àMmambm {ZKm`Mr. EH$XmoZ doim Aí`m ’oè`m Pmë`mda ‘r ñdV:M Vw‘À`m {df`rMr ‘m{hVr KoVbr. m {ZdS>UwH$sÀ`m doir Á`m Á`m {Xder ‘r àMmamÀ`m {Z{‘ÎmmZo àdmg Ho$bm Ë`m Ë`m doir EH$ Jmoï> ‘bm àH$fm©Zo OmUdbr. Amåhr Á`m JmdmV OmV Agy {VWo bmoH$m§À`m JmR>r^oQ>r, {ZdS>UyH$ àMmag^m `mÀ`mV Vw‘Mm H$mhrhr gh^mJ {VWo Zgm`Mm. m H$m‘mMm Am‘Mm {VWbm H$m`©^mJ CaHo$n`ªV Vwåhr BVaÌ {’$aV AgVmZm qH$dm JmS>rOdi C^o AgVmZm ^oQ>Umè`m J«m‘ñWm§er Vw‘Mm g§dmX Mmbbobm Agm`Mm. {df` H$m` Agm`Mo ho VwåhmbmM ‘m{hVr. {ZdS>UwH$sMo C‘oXdma ‘m‘m qeXo ho Am‘Mo AmXe©. amOH$maUmVbo Vgo X¡dVM. Ë`m‘wio, Ë`m§À`m àMmamÀ`m doir BVa H$mhr ì`mnmamV ‘mÂ`mgma»`m Vem VéU H$m`©H$Ë`m©bm H$mhrM XoUoKoUo ZìhVo. Ë`m‘wio Amåhr Vw‘À`mnmgyZ Am{U Vwåhr Am‘À`mnmgyZ ’$Q>HyZM hmoVmo. Or H$mhr ‘m{hVr Vw‘À`m {df`rMr {‘imbobr hmoVr Ë`mVyZ EH$ AmXa`wº$ ñZoh^md V`ma Pmbm hmoVm BVHo$M.

{ZdS>UwH$sMr Ym‘Yy‘ g§nbr. Amåhr {ZdS>UyH$ habmo. àË`oH$OU Amnmnë`m H$m‘mV Ow§nbm Jobm. ‘r ZmoH$arV Agë`mZo ~Xbr‘wio OoOwarbm {ZKyZ Jobmo Am{U d¡`{º$H$ Vw‘Mm ‘mPm g§~§Y Xwamdbm. Jmdr `m`Mmo Ë`m doir BVam§H$Sy>Z Vw‘À`m {df`rMr {‘iob Vr ‘m{hVr ¿`m`Mmo BVHo$M.

Aer ‘m{hVr KoV AgVmZm ‘mÂ`m bjmV Ambo H$s, Ë`m doiÀ`m {dYmZg^m {ZdS>UwH$sV Vwåhmbm ’$magm ag ZìhVm. na§Vw, Ë`m {Z{‘ÎmmZo Ë`m n[agamVrb Jmdo, eoVrMr n[apñWVr, VoWrb bmoH$m§Mo {dMma `m ~m~tMm Vw‘Mm Aä`mg Mmby hmoVm. H$moaS>dmhÿ eoVrÀ`m àíZmg§~§YmZo Vw‘Mo Oo AW©emór` qMVZ Mmby hmoVo Ë`mMmM Vmmo ^mJ hmoVm. `m

76ì¶m dmT>{XdgmÀ¶m {Z{‘ÎmmZo‘m. eaX OmoetZm AZmd¥Îm nÌ

AmXaUr` eaX Omoer ìhm`Mo Am{U JmSr àMmambm {ZKm`Mr. EH XmoZ doim Aí`m ’oè`m

AmXaUr¶ eaX Omoer

{Z{‘Îm * í¶m‘ ndma

Page 7: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

6 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

{ZdS>UwH$sV EH$ Jmoï> Mm§Jbr Pmbr Vr Aer H$s, `m doir Oo bmoH$ Vw‘À`m g§nH$m©V Ambo Ë`mVbo ~aoMgo H$m`‘Mo eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m H$m`m©V ghH$mar am{hbo. àË`j `m {ZdS>UwH$sVrb C‘oXdma ‘m‘m qeXo n{hë`m H$m§Xm Am§XmobZmVbo n{hbo gË`J«hr åhUyZ gh^mJr am{hbo. `m {ZdS>UwH$sÀ`m doir Am{U Ë`mZ§Va Vwåhr `m ‘mdi Imoè`mVbm Omo IS>Va àdmg Ho$bm, Omo Aä`mg Ho$bm Ë`mVyZM eoVrÀ`m àíZm§g§~§Yr H$mhr ‘yb^yV à‘o`m§Mm CbJS>m Pmbm. H$mhr ‘hÎdmMo {gÕm§V ‘m§S>bo Jobo. Ë`m doir AË`§V àm‘m{UH$nUo d {ZpíMV {dMmamZo Amnbr ‘m§S>Ur gwê$ hmoVr. ^maVr` eoVH$è`mÀ`m Xm[aÚ«mMm ‘hÎdmMm àíZ gmoS>{dÊ`mgmR>r H$mhr {ZpíMV ‘mJm©Mm emoY AmnU KoV hmoVmV. Am{U åhUyZM gwédmVrÀ`m Am§XmobZH$mimV "‘r amOH$maU H$aUma Zmhr, amOH$maUmV CVabmo Va ‘bm OmoS>çmZo ‘mam' Ago CÒma Vw‘À`mH$Sy>Z OmhranUo H$mT>bo Jobo. `m Amnë`m CÒmam§Mm Z§Va AZoH$ b~mS>m§Zr Am{U g§{YgmYy§Zr ñdmWm©gmR>r Cn`moJ H$ê$Z KoVbm. na§Vw, g§KQ>Zm ~m§YUrÀ`m gwédmVrÀ`m H$mimV Vwåhr Omo H$R>rU g§Kf© Ho$bm Amho, Vmo Á`m§Zr CKS>çm S>moù`m§Zr nm{hbm Ë`m§Zm Vw‘À`m Ë`m CÒmamVrb àm‘m{UH$nUm~Ôb AmOhr AmXa dmQ>Vmo Amho.

ga, ("gmho~' Ago Vw‘À`mgmR>r dmnaÊ`mMo ‘r OmUrdnyd©H$ Q>miVmo Amho.) H$moUVr D$Om© `m H$m`m©gmR>r Vwåhmbm àd¥Îm H$arV hmoVr `mMm AmOhr ‘r {dMma H$aVmo Amho. Á`m g‘mOmbm g§K{Q>V H$am`Mo Amho Ë`mbm dmMZmMr AmdS> Zmhr, Ë`m§À`m A§Jr à`moJerbVm Zmhr; Amnë`m ì`dgm`À`m emóewÕ Aä`mgmMr {Xem Zmhr, {hemo~mer H$mhr XoUoKoUo Zmhr Ë`m g‘mOmbm AW©emó {eH$dm`Mo hmoVo. Ë`m§Zm g‘Oob Aí`m ^mfoV ~mobÊ`mgmR>r Vwåhmbm V`mar H$amdr bmJbr Amho. AZoH$ Jmdm§V nmohmoMÊ`mgmR>r Ho$di nm`r ‘mJmªMmM Adb§~ H$amdm bmJbm Amho. ñdV:À`m KamMr KS>r CX²ÜdñV hmoVmZm {XgV AgyZhr Ë`mH$So> Xwb©j H$amdo bmJbo Amho. `m gdmªda Vwåhr ‘mV Ho$brV ho Amåhr nm{hbo Amho, AZw^dbo Amho.

`m XoemVë`m eoVH$è`mÀ`m dmQ>çmbm Ambobo Xm[aÚ« hmM Iam BWbm àíZ Agë`mMm Vw‘Mm {ZîH$f© AmOhr {VVH$mM Iam Amho. AZoH$ ‘mJmªZr hm àíZ EoaUrda AmUÊ`mgmR>r Vwåhr à`ËZerb am{hbmV. AeŠ`àm` dmQ>bobo eoVH$è`m§Mo g§KQ>Z `m H$m‘r Vwåhr C^o Ho$bo. ñdV:À`m earamda d ‘Zmda hmoUmè`m {dnarV n[aUm‘m§Mm `V²qH${MVhr {dMma Z H$aVm Vwåhr {POV am{hbmV. "eoVH$ar g§KQ>H$'À`m gwédmVrÀ`m A§H$mV Vwåhr eoVr‘mbmMm CËnmXZIM© H$gm H$mT>md`mMm `m n{hë`m YS>çmnmgyZ gwédmV H$ê$Z Am§Vaamï´>r` ~mOmanoR>oVrb KS>m‘moS>tMm n[aUm‘ H$gm amhrb BWn`ªVMo gd© {df` eoVH$è`mbm {eH${dÊ`mMm AmQ>moH$mQ> à`ËZ H$arV Ambm AmhmV. `m gd© qMVZmVyZ {ZKmboë`m "eoVr‘mbmbm CËnmXZIMm©da AmYm[aV amñV ^md {‘imbm nm{hOo' Am{U "^rH$ ZH$mo, KoD$ Km‘mMo Xm‘' `m XmoZ {gÕm§Vm§da H$m‘ H$am`bm AmOhr H$moUr V`ma Zmhr. eoVH$è`mÀ`m XwIÊ`mMo ‘yi AgUmè`m `m XmoZ Jmoï>r gmoSy>Z MwH$sÀ`m ‘b‘nÅ>çm§Zr hr OI‘ A{YH$M {MKi{dÊ`mMo à`ËZ AZoH$ A§Jm§Zr gwê$M AmhoV.

Vwåhr ‘m§S>bobo {gÕm§V eoVH$è`mbm g‘OmdÊ`mV Vwåhr ‘moR>çm à‘mUmV `eñdrhr PmbmV; ‘moR>o g§KQ>Z Ë`m H$m‘r C^o am{hbo. N>mVrda Jmoù`m PobÊ`mgmR>r eoVH$ar V`ma Pmbm. bmIm|À`m g§»`oZo

eoVH$ar ^mD$~{hUr Am§XmobZmV CVaë`m Am{U Vwé§JmV OmÊ`mgmR>r V`ma Pmbo. Vwåhr Ho$boë`m àm‘m{UH$ à`ËZm§Mr nmdVr åhUyZ Vwåhmbm "‘hm‘mZd' Am{U "eoVH$è`m§Mo n§MàmU' `mgma»`m {~éXmdbr Ë`m§ZrM CËñ’y$V©nUo g‘{n©V Ho$ë`m AmhoV. AmO OrdZmÀ`m AIoaÀ`m ndm©V, eara {dH$bm§J Pmbobo AgVmZmhr "H$O©‘wº$ eoVH$ar' ho Amnbo ñdßZ Agë`mMo Am{U Ë`mgmR>r à{Vkm~Õ Agë`mMo Vw‘Mo CÒma eoVH$è`m§Zm àoaUmXm`r R>aUmao Am{U H$m`©àd¥Îm H$aUmao AmhoV Ago {ZpíMVnUo dmQ>Vo.

ga, Vwåhmbm {H$VnV nQ>ob, qH$~hþZm BVam§Zm {H$Vr éMob ‘mhrV Zmhr, na§Vw Vwåhr Ho$boë`m dmQ>MmbrH$So> nhmVmZm eVH$mnydu ‘hm‘mZd {ddoH$mZ§X `m§À`m OrdZmV KS>boë`m KQ>Zm§Mr nwZamd¥Îmr hmoVmZm ‘bm {XgVo Amho.

Amnbo gÒþé lr am‘H¥$îU na‘h§g `m§À`m ‘hm{Zdm©UmZ§Va, gd© Jwé~§Yy§Zr EHo$H$Q>çmZo maV^«‘U H$amdo Ago {ddoH$mZ§X m§Zr gwM{dbo. Ë`mà‘mUo ñdV: {ddoH$mZ§Xm§Zr VrZ dfmªhÿZ A{YH$ H$mi gÝ`ñV d¥ÎmrZo g§nyU© ^maVmV ^«‘§Vr Ho$br. AmÜ`mpË‘H$ gmYZm, doJdoJù`m Y‘©n§Wm§Mm Aä`mg, Xoe-H$mi n[apñWVr, gm§ñH¥${VH$ Xe©Z Aí`m AZw^yVr KoÊ`mMm Ë`m‘mJo ‘w»` CÔoe hmoVm. Ë`m~amo~a gm‘m{OH$ Om{UdoMo ^mZ R>odyZ ñdm‘rOtZr `m ^«‘§VrV qMVZ Ho$bo Amho. `m àdmgmÀ`m eodQ>À`m Q>ßß`mV ñdm‘tZr H$Ý`mHw‘marÀ`m g‘wÐmVrb {ebmI§S>mda VrZ amÌr Am{U VrZ {Xdg Ü`mZñW amhÿZ qMVZ Ho$bo. "eVH$mZweVHo$ gd©gm‘mÝ` ‘mUgmH$So> Xwb©j hmoV Ambo Amho ho ^maVmÀ`m AdZVrMo à‘wI H$maU Amho', "Xm[aÚ« hm maVmMm Iam àíZ Amho' Am{U "`mZ§VaMo Amnbo gmao Am`wî` ^maVmVrb XrZX{bVm§À`m godogmR>r ì`{VV H$amd`mMo' Aem {ZîH$fmªàV nmohmoMë`mMo Ë`m§Zr åhQ>bo Amho. `m doir ñdm‘r {ddoH$mZ§X `m§Mo d` Vrg dfmªMo hmoVo. Ë`mZ§Va {eH$mJmo n[afX, lr am‘H¥$îU ‘R>mMr ñWmnZm, nmpíM‘mË` OJmVrb àdmg Agm OrdZnQ> Amho. Am{U d`mMr Mmirg df} nyU© H$aÊ`mÀ`m AJmoXaM Ë`m§Mo ‘hm{Zdm©U Pmbo Amho. "n§Yam eo df} nwaVrb EdT>o {dMmaYZ AmnU OJmbm XoD$Z R>odbo Amho' Ago AmË‘{dídmgnyd©H$ CÒma Ë`m§Zr ñdV:M H$mT>bo AmhoV.

{ddoH$mZ§Xm§Mo OrdZM[aÌ hm Iyn ‘moR>m Am{U gImob {df` Amho. Am{U ‘mÂ`m Ñï>rZo eoVH$ar g§KQ>Zm, eoVH$ar Am§XmobZ Am{U g‘mOmMr ~{YaVm H$Yr g§nUma ho gm§JUmam g§KQ>Zm {dMma gdmªJrU Aä`mgmMm {df` Amho. `m nÌmMm eodQ> H$aVmZm, Amåhm gJù`m§À`m qMVZmgmR>r {ddoH$mZ§Xm§À`m VrZ CÒmam§Mm C„oI H$ê$ BpÀN>Vmo.

ñdm‘r {ddoH$mZ§X åhUVmV:"XmoZ IaoIwao Ordm^mdmMo ghH$mar ‘mJo R>odyZ OmVm `oUo hr Jmoï>

EImÚm loð> nwéfmÀ`m ‘hÎdmH$m§joÀ`mhr nbrH$So> nmohmoMUmar Amho.'"Oa Xwgam H$moUr {ddoH$mZ§X AgVm Va VmoM `m {ddoH$mZ§XmZo `m

OJmV `oD$Z H$m` Ho$bo Amho ho g‘Oy eH$bm AgVm.'"‘moR>çm PmS>mÀ`m N>m`oV N>moQ>r PmSo> dmTy> eH$V ZmhrV, BVam§Zm

dmd H$ê$Z XoÊ`mgmR>r ‘bm ~mOybm hmoUo ^mJ Amho.'dmT>{XdgmÀ`m nwZíM hm{X©H$ ew^oÀN>m.

í`m‘ ndma‘hmiw§Jo B§Jio (410501) ^«‘UÜdZr: 9860892967

��

Page 8: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

7eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

qnnar-qMMdS>cm ~§{XñV Ocdm{hZrVyZ nmUrnwadR>m H$aʶmÀ¶m ¶moOZocm {damoY H$aʶmgmR>r ‘mdi Vmcw³¶mVrc eoVH$è¶m§Zr H«$m§{V{XZr 9 Am°JñQ> amoOr nwH$macoë¶m Am§XmocZmcm qhgH$ diU cmJco. nmo{cgm§Zr Ho$coë¶m Jmoir~mamV VrZ eoVH$ar ‘¥Ë¶y‘wIr nS>co. ˶mV XmoZ nwéf d EH$m ‘{hcoMm g‘mdoe Amho. ndZm ZXrVyZ qnnar qMMdS>cm nmUr-nwadR>m H$aʶmgmR>r hr 70 {H$cmo‘rQ>a cm§~rMr ~§{XñV Ocdm{hZr Q>mH$ʶmV ¶oUma Amho. Am§XmocZ d Jmoir~mamÀ¶m KQ>Zo‘wio gܶm ¶m àH$ënmcm ñW{JVr XoʶmV Amcr Amho.

qnnar-qMMdS>À¶m dmT>˶m cmoH$g§»¶ocm ‘w~cH$ nmUr {‘imdo ¶m hoVyZo hr ¶moOZm AmIʶmV Amcr Amho. ndZm YaU Vo amdoV OcCngm H|$Ð ¶m 70 {H$.‘r. ‘mJm©da ~§X Ocdm{hZr Q>mH$ʶmV ¶oUma AgyZ 234 H$moQ>r én¶m§Mm àñVmd H|$ÐmH$S>o gmXa H$aʶmV Amcm Amho. àñVmd ‘§Oya hmoD$Z 117 H$moQ>tMo AZwXmZ {‘imco Amho d 70 n¡H$s 9 {H$.‘r.Mr Ocdm{hZrhr Q>mHy$Z Pmcr Amho. EHy$U IMm©n¡H$s 164 H$moQ>tMm IM© ‘hmnm{cH$m H$aUma Amho. AJmoXaM Pmcoë¶m {Xa§JmB©‘wio IM© 398 H$moQ>tda Jocm Amho.

¶m ¶moOZocm {damoY H$aʶmMr à‘wI H$maUo åhUOo 50 Jmdm§Vrc 100 EH$a joÌ ~mYrV hmoUma Amho. ndZm YaUmV EHy$U 10.5 Q>rE‘gr nmUr gmR>m AgyZ ˶mVrc 6.5 Q>rE‘gr nmUr ¶m ¶moOZoÛmao CMcco OmUma Amho. ˶m‘wio {Zåå¶mhÿZ A{YH$ nmUr qnnar-qMMdS>cm {‘imë¶m‘wio ‘mdi Vmcw³¶mVrc eoVrcm AYm©M nmUr nwadR>m hmoUma AgyZ ‘mdi VhmZoco amhUma Amho. ndZoVyZ amoO 450 ³¶wgoH$ nmʶmÛmao hmoUmar 10 ‘oJmd°Q> drO {Z{‘©Vr KQ>Uma Amho. gd© {damoYr njm§Zr {edgoZm, ^mOn, ^mH$n, ‘mH$n, ‘Zgo ¶m§Zr 9 Am°JñQ> amoOr nwH$macoë¶m ~§Xcm qhgH$ diU cmJco Am{U ˶mZ§VaM ¶m

cT>mB©Mr gwédmV Pmcr. ¶mM H$mimV {dYmZg^oMo A{YdoeZ Mmcy Agë¶m‘wio ¶m Jmoir~mamMo nS>gmX Vm~S>Vmo~ {dYmZg^oV CR>co Am{U {damoYH$m§Zr gaH$macm Ymaoda Yaco.

Jmoir~mamÀ¶m KQ>ZoZ§Va nmo{cgm§Zr ZmJ[aH$m§Zm X‘XmQ>r Ho$ë¶mÀ¶m VH«$mar Amë¶m AmhoV. nmo{cgm§{déÕ VH«$ma Zm|Xdy Z¶o ¶mgmR>r nmo{cg X‘XmQ>r H$aV Agë¶mMo g‘OVo. KQ>ZoMo nS>gmX nwʶmVhr C‘Q>co. ^mOnÀ¶m H$m¶©H$˶mªZr nwʶmV gaH$ma{damoYr KmofUm {Xë¶m. Cn‘w»¶‘§Ìr A{OV ndma ¶m§Zr KQ>ZmñWir ^oQ> {Xcr. Vo 9 dmOVm ^oQ>rgmR>r OmUma hmoVo; na§Vw cmoH$m§Mm amof ~{KVë¶mda ˶m§Zr EH$ Vmg AJmoXaM ^oQ> {Xcr Am{U {ZKyZ Joco. VgoM ‘w»¶‘§Í¶m§Zrhr ‘mdicm ^oQ> {Xcr AgyZ Vo nmo{cgm§Mr nmR>amIU H$arV AmhoV, Agm R>nH$m ˶m§À¶mda Am§XmocH$m§Zr R>odcm Amho. Am§XmocZ AmQ>mo³¶mV AmUʶmgmR>r nmo{cg à¶ËZ H$arV AgVmZm Am§XmocH$m§Zr CJ« ê$n YmaU Ho$ë¶mZo ZmB©cmOmñVd nmo{cgm§Zm Jmoir~ma H$amdm cmJcm, Ago gaH$maMo åhUUo Amho. {damoYH$m§Zr ‘mÌ em§VVm‘¶ ‘mJm©Zo Am§XmocZ Mmcy AgVmZm nmo{cgm§Zr cmoH$m§Zm nm§JdʶmgmR>r cmR>rMmO© gwê$ Ho$cm. cmoH$m§Mr nimni gwê$ Pmë¶mZ§Va nmR>r‘mJyZ Jmoù¶m PmS>ë¶m. EH$m eoVH$è¶mcm Va Q>mQ>m gw‘moVyZ nH$Sy>Z ZoV AgVmZm ˶mcm JmS>rV Jmoù¶m PmS>ʶmV Amë¶mMo {damoYr njmMo åhUUo Amho. nwamì¶mXmIc

˶m§Zr {d{dY dm{hݶm§daVr XmI{dʶmV Amcoë¶m Ñî¶m§Mm XmIcmhr {Xcm Amho. hm YmJm nH$Sy>ZM {damoYr njZoVo EH$ZmW IS>go ¶m§Zr nmo{cgm§Zr eoVH$è¶m§Mo EÝH$mD§$Q>a Ho$co d ˶m§À¶mda 302Mo H$c‘ cmdmdo Ago åhQ>co Amho. J¥h‘§Ìr Ama.Ama. nmQ>r ¶m§Zr Mm¡H$erV Ago H$mhr {ZînÞ Pmë¶mda nmo{cgm§da {Z{üVM 302Mo H$c‘ cmdʶmV ¶oB©c Ago gm§{JVco. {damoYr njZoVo EH$ZmW IS>go ¶m§Zr

noQ>coco nmUr ñ’$moQ>H$ YaUr

kmZoída eocma

AmOH$mc * kmZoída eocma

gܶm amï´>r¶ O‘rZ A{YJ«hU d nyZd©gZ {dYo¶H$ 2011 ¶mda {dMma {d{Z‘¶ Mmcy AgyZ ¶mM H$mcmdYrV eoVH$è¶m§daVr Jmoir~mamÀ¶m XmoZ KQ>Zm KS>ë¶m AmhoV. ˶mVrc darc KQ>Zm

Va VmOrM Amho. ¶m AJmoXa H$mhr {Xdgm§nyduM O¡Vmnya ¶oWo {damoYr njm§Zr O¡Vmnya AUy àH$ënmcm {damoY H$aʶmgmR>r nwH$macoë¶m ~§Xda nmo{cgm§Zr Ho$coë¶m ~oNy>Q> Jmoir~mamV VrZ

eoVH$ar ‘¥Ë¶y‘wIr nS>co.

Page 9: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

8 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

KQ>ZoMr ݶm¶mc¶rZ Mm¡H$er H$amdr, ~§X nmBncmBZ‘YyZ nmUr nwadR>m Ho$ë¶mg eoVrcm nmUr {‘iUma Zmhr Aer ñWm{ZH$m§Mr ^mdZm Agë¶mMo g§m{JVco. ¶m ¶moOZoMm 65 Jmdm§Zm ’$Q>H$m ~gUma Amho. 1971 ‘ܶo ho YaU ~m§Yco Voìhm 19 Jmdm§Vrc cmoH$ {dñWm{nV Pmco d ˶m§Mo AOyZhr nwZd©gZ Pmcoco Zmhr. ¶mVM Iao Aem§VVoMo ~rO Amho. nmBncmBZÛmao nmUrnwadR>m H$aʶmEodOr ZXrVyZM nmUrnwadR>m Ho$ë¶mg eoVrcmhr nmUr {‘ioc d eoVH$ar ~mYrV hmoUma Zmhr, Agohr åhQ>co OmVo.

¶m KQ>Zoda gÎmmYmar Am{U {damoYH$m§Mo amOH$maU MmcyM Amho. EdT>oM Zìho Va gÎmmYmè¶m§Vrc EH$ JQ> Am{U {damoYH$m§Mo ˶mcm ghH$m¶© Ago {MÌhr g‘moa Amco Amho. [damoYH$ Jmoir~mamÀ¶m KQ>Zog§X^m©V J¥h‘§Í¶m§Zm Q>mJ}Q> H$aʶmEdoOr Cn‘w»¶‘§Ìr A{OV ndma ¶m§Zm Q>mJ}Q> H$arV AmhoV. J¥h‘§Í¶m§Mo ^mfU {dYmZg^oV gwairV hmoVo; na§Vw XmXm C^o am{hco H$s Jm|Yi gwê$ hmoVmo Ago {MÌ {XgVo. nwUo Am{U n[agamV cdmgm, A°å~rìh°cr, ghmam {gQ>r Aem n§MVmam§H$sV dgmhVr Cä¶m am{hë¶m ˶mgmR>r KoʶmV Amcoë¶m O{‘Zr ¶m dada H$m¶Xoera {XgV Agë¶m Var ‘ܶñWm§‘m’©$V eoVH$è¶m§Zm XoemoYS>rcm cmdʶmMo H$mañWmZ Amho, Agm gdmªMm g‘O Pmcocm Amho. J¥h‘§Ìr, ‘hgyc ‘§Ìr ho ¶m‘ܶo ’$mago ’$moH$g‘ܶo ¶oV ZmhrV. ndma Hw$Qw>§{~¶m§Mo Zmd ‘mÌ H$moR>o Zm H$moR>o gVV OmoS>co OmVo. ˶mMmM hm n[aUm‘ Amho. ‘mVr‘moc ^mdmZo KoVcoë¶m O{‘ZtMm ^md Mma-AmR> {Xdgm§V ’$ma Va EImÚm ‘{hݶmV cmImdê$Z H$moQ>tda OmVmo. ho ˶mVrc ‘moR>o ì¶dhma H$m¡eë¶ Amho.

gܶm amï´>r¶ O‘rZ A{YJ«hU d nyZd©gZ {dYo¶H$ 2011 ¶mda {dMma {d{Z‘¶ Mmcy AgyZ ¶mM H$mcmdYrV eoVH$è¶m§daVr Jmoir~mamÀ¶m XmoZ KQ>Zm KS>ë¶m AmhoV. ˶mVrc darc KQ>Zm Va VmOrM Amho. ¶m AJmoXa H$mhr {Xdgm§nyduM O¡Vmnya ¶oWo {damoYr njm§Zr O¡Vmnya AUy àH$ënmcm {damoY H$aʶmgmR>r nwH$macoë¶m ~§Xda nmo{cgm§Zr Ho$coë¶m ~oNy>Q> Jmoir~mamV VrZ eoVH$ar ‘¥Ë¶y‘wIr nS>co.

CÎma àXoe‘ܶo AmJ«m Vo ZmoES>m ¶m amï´>r¶ ‘hm‘mJm©gmR>r ^Å>m-nagm¡c ¶oWo O‘rZ A{YJ«hUmcm {damoY H$aʶmgmR>r eoVH$è¶m§Zr CJ« Am§XmocZ Ho$co. ˶mVhr VrZ eoVH$ar ‘¥Ë¶y‘wIr nS>co. gܶm CÎma àXoe‘ܶo ‘m¶mdVtMo gaH$ma Agë¶mZo ¶oD$ KmVcoë¶m {ZdS>UwH$m§‘ܶo CÎma àXoe, H$m±J«ogÀ¶m n§Á¶mImcr ¶mdm ¶mgmR>r ¶wdamO amhÿc Jm§Yr ¶m§Zr ^Å>m-nagm¡cÀ¶m Am§XmocZmV CS>r KoVcr. nX¶mÌm H$mT>Uo, ‘moQ>a gm¶H$cda Am§XmocZmV gm‘rc hmoUo, EdT>oM Zìho Va VoWo nmo{cgm§À¶m A˶mMmamcm ‘{hcm ~ir nS>ë¶m AmhoV, Agm H$m§Jmdm H$ê$Z n§VàYmZm§n¶ªV JmèhmUo ‘m§S>ʶmMm à¶ËZ Ho$cm. ˶m§À¶mM njmÀ¶m gaH$maZo CÎma àXoeÀ¶m ¶m KQ>ZoÀ¶m Mm¡H$ergmR>r Zo‘coë¶m g{‘VrZo Ago H$mhrhr KS>coco ZgyZ Jmoir~mamMr KQ>Zm Pmë¶mMo gm§{JVco. ‘{hcm§da A˶mMmamMr KQ>Zm KS>cocr Zmhr, Ago {ZînÞ Pmco Am{U ¶wdamO Vm|S>mda nS>co.

O¡Vmnya ¶oWohr ˶m§MoM gaH$ma Agë¶m‘wio ¶wdamOm§Zr gmYr ^oQ>hr {Xcr Zmhr qH$dm Hw$R>o C„oIhr Ho$cm Zmhr. gܶm Va ‘mdiMo Am§XmocZ Am{U O‘rZ A{YJ«hU H$m¶ÚmVrc gwYmaUm ¶m ‘hÎdmÀ¶m KQ>Zm KS>V AgVmZm ¶wdamOm§Mm Hw$R>ohr nÎmm Zmhr. ˶m§Zm IamoIaM eoVH$è¶m§Mm H$idim AgVm Va ˶m§Zr ¶m XmoZ {R>H$mUr ^oQ> {Xcr

AgVr. EdT>oM Zìho Va Aem KQ>Zm KSy> Z¶o, ¶mgmR>r H$m¶ÚmVrc VaVwXr A{YH$ Mm§Jë¶m H$aʶmgmR>r Vm|S> CKS>co AgVo; nU Ago KS>coco Zmhr. Amnë¶mM nyd©Om§Zr nwT>o Mmcdcocm 1894Mm O‘rZ A{YJ«hU H$m¶Xm ~Xcmdm {H$§dm ˶mV gwYmaUm H$amì¶mV Ago Vo AÚnr åhUV ZmhrV.

‘mdiÀ¶m KQ>ZoÀ¶m g§X^m©V à{V{H«$¶m XoVmZm JmonrZmW ‘w§S>o ¶m§Zr nmo{cgm§da IwZmMo JwÝho cmdmdoV, Ago åhQ>co Amho. H$m¶ÚmV ~Xcm{df¶r ˶m§Mo gaH$ma AgVmZm Am{U H$m¶ÚmÀ¶m ~XcmMr à{H«$¶m Mmcy AgVmZm ˶m§Zrhr H$mhrhr åhQ>coco Zmhr. ZwH$VoM {edgoZocm ¶oD$Z {‘imcoco am‘Xmg AmR>dco ¶m§Zr Zoh‘rgmaIrM ¶m KQ>ZoMr gr~rAm¶ Mm¡H$er H$amdr Aer ‘mJUr Ho$cr Amho. Vohr Aem dma§dma KS>Umè¶m KQ>Zm§~Ôc Ho$di nmo{cgm§Zm Xmofr YaUo qH$dm gr~rAm¶ Mm¡H$er H$aUo ¶oWoM Wm§~VmV, {~«Q>reH$mcrZ H$m¶Xo ~Xcʶm~m~V H$mhrhr åhUV ZmhrV. X{cVm§Zm g§nÎmrMm d gmYZm§Mm A{YH$ma {‘imdm ¶mgmR>r X{cV g§KQ>Zm, nj d nwT>mar ho O{‘ZrÀ¶m ’o$admQ>nmMr Jm¶amZ O‘rZ d BVa gaH$mar O‘rZ, X{cVm§Zm CËnÞmMo gmYZ åhUyZ {‘imì¶mV ¶mgmR>r AmJ«h YaVmV. eoVr VmoQ>çmMr AgVmZm VrM X{cVm§Zm {‘imdr. åhUOo ImQ>r Jm¶ XmZ XoʶmgmaIo ho H¥$˶ Amho. Var ˶mgmR>r {H$˶oH$ dfmªnmgyZ cT>m XoʶmV ¶oVmo. H$m¶ÚmVrc ~Xcm§{df¶r ‘mÌ Á¶m§Zr nmM-Xhm df} ‘w§~B©V qH$dm {X„rV cmoH$à{V{ZYr åhUyZ Kmc{dcr Vo eãXhr ~mocm¶cm V¶ma ZmhrV.

àñVm{dV O‘rZ A{YJ«hU d nwZd©gZ H$m¶ÚmVrc H$mhr Jmoï>tMm ¶oWo C„oI H$aUo Amdí¶H$ Amho. ZdrZ ¶oUmam H$m¶Xm hm g§nyU©nUo doJim ZgyZ 1894À¶m O‘rZ A{YJ«hU H$m¶ÚmVrc gwYmaUm AmhoV. 1894 Mm H$m¶Xm ApñVËdmV amhUma Amho. eoVH$è¶m§Zm Amnco åhUUo H$moR>ohr ‘m§S>Vm ¶oD$ Z¶o, ¶mgmR>r B§{Xam Jm§YtÀ¶m H$mimV KQ>ZoÀ¶m Zdì¶m eoS>çwc‘ܶo Á¶m 280 VaVyXr Q>mH$ʶmV Amë¶m ˶m§n¡H$s AS>rMeo VaVyXr ¶m O‘rZ A{YJ«hU{df¶H$ H$m¶Úm§À¶m AmhoV. ˶m‘ܶo H$mhrhr ~Xc H$aʶmV Amcocm Zmhr. ¶mMmM AW© KQ>ZoÀ¶m Zdì¶m eoS>çwccm ZdrZ H$m¶ÚmVhr Q>mH$ʶmV Amcoco Amho. eoVH$è¶m§Mo ‘mc‘ÎmoMo ñdmV§Í¶ {hamdyZ KoʶmMr hr VaVyX OerÀ¶m Ver amhUma Amho.

~hþamï´>r¶ H§$nݶm§À¶m ZmdmZo AmoaS> H$arV AgVmZmM N>moQ>çm eoVH$è¶m§Zm Amncm eoVrMm VwH$S>m g‘^mJm‘ܶo ~XcyZ ˶m ~Xë¶mV ‘moR>çm H§$nݶm§‘ܶo gh^mJr hmoVm ¶oʶmMr H$moR>crhr VaVyX ZdrZ H$m¶ÚmV Zmhr. Ho$di nwZd©gZmÀ¶m H$m‘mMr H$mc‘¶m©Xm d A{YJ«hrV hmoUmè¶m O{‘ZrMr gaH$mar {H$‘Vrnojm A{YH$mVA{YH$ ghmnQ> qH$‘V {‘iy eHo$c, Aer VaVyX Amho. ‘moR>çm eham§À¶m modVr AmOhr O{‘ZrMr qH$‘V A˶§V ZJʶ Amho. à˶j ~mOma^mdm‘ܶo hr qH$‘V nñVrg Vo nÞmg nQ> Amho. Aem {R>H$mUr O‘rZ A{YJ«hUmMm àý CnpñWV Pmë¶mda nwÝhm eoVH$è¶m§Mm CÐoH$ hmoUma Zmhr ¶mMr H$mhrhr emœVr Zmhr. H$Xm{MV ‘mdinojmhr CJ« KQ>Zm KSy> eH$Vrc.

kmZoída eocma‘mo. 9226797018

��

Page 10: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

9eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

eoVH$è¶m§Mr O‘rZ gmd©O{ZH$ {hVmÀ¶m ZmdmImcr g§nmXrV H$aVm ¶mdr åhUyZ B§J«Om§Zr O‘rZ-^yg§nmXZ H$m¶Xm B.g. 1894 ‘ܶo V¶ma Ho$cm. ^maVmÀ¶m ñdmV§Í¶mcm AmO Odinmg 64 df} nyU© hmoV AmhoV. Joë¶mV 64 dfmª‘ܶo gXa H$m¶ÚmV H$mhr {H$aH$moi Xþéñ˶m gmoS>ë¶mg H$moU˶mhr àH$maMm ~Xc H$aʶmV Amcocm Zmhr. B§J«O ho naH$s¶ hmoVo åhUyZ ˶m§Zr ñd{hVmgmR>r eoVH$è¶m§Mr O‘rZ {hgH$mdyZ KoʶmgmR>r H$m¶Xm Ho$cm, ho AmnU g‘Oy eH$Vmo; na§Vw B§J«O Joë¶mZ§Va Amnë¶m XoemVrc amÁ¶H$˶mªZr amOH$s¶ ñdmWm©nmoQ>r gXaMm H$m¶Xm OgmÀ¶m Vgm R>odcm.

B§J«Om§Zr yg§nmXZ H$m¶Xm 1894 ‘ܶo V¶ma Ho$cm Voìhm maVmMr amÁ¶KQ>Zm ApñVËdmV ZìhVr. 26 OmZodmar 1950 amoOr ^maVmMr amÁ¶KQ>Zm ApñVËdmV Amcr Voìhm gXa KQ>ZoMo H$c‘ 19 ’$ à‘mUo ‘mc‘Îmm YmaU H$aʶmMm A{YH$ma hm ‘yc^yV h¸$m§V g‘m{dï> H$aʶmV Amcm hmoVm; na§Vw gXaMo H$c‘ ˶mdoioÀ¶m n§VàYmZ B§{Xam Jm§YtÀ¶m H$mimV {X. 20/6/1979 amoOr 44dr KQ>Zm XþéñVr H$ê$Z dJiʶmV Amco.

{X. 20/6/1979 À¶m 44 ì¶m KQ>Zm XþéñVrnydu ‘mc‘Îmm YmaU H$aʶmMm A{YH$ma hm ‘yc^yV h¸$m§V g‘m{dï> Agë¶m‘wio gaH$macm XoemVrc H$moU˶mhr ZmJ[aH$mMr ñWmda d O§J‘ ‘mc‘Îmm ˶mÀ¶m BÀN>o{edm¶ KoVm ¶oV ZìhVr, ˶m‘wio 1894Mm B§J«Om§Mm ^yg§nmXZ H$m¶Xm ApñVËdmV AgyZhr H$mhrEH$ H$m‘mMm ZìhVm. gXaÀ¶m KQ>ZmXþéñVr‘wio

gaH$macm B§J«Om§à‘mUo 1894À¶m ^yg§nmXZ H$m¶ÚmMm AmYma KoD$Z gmd©O{ZH$ {hVmÀ¶m ZmdmImcr eoVH$è¶m§À¶m BÀN>o{déÕ ‘Z‘mZr H$ê$Z eoVH$è¶m§Mr O‘rZ {hgH$mdyZ KoʶmMm A{YH¥$V nadmZmM {‘imcm Amho. gXa H$m¶ÚmMm AmYma KoD$Z AmOn¶ªV AZoH$ eoVH$è¶m§Zm {dñWm{nV H$ê$Z ¶m XoemVrc CÚmoJnVr d H$maImZXmam§À¶m KemV eoVH$è¶m§À¶m O{‘Zr H$dS>r‘moc ^mdmZo KmcʶmV gaH$ma ¶eñdr R>aco. B.g.1980 n¶ªV Amnë¶m Xoem‘ܶo eoVH$è¶m§Mr g§KQ>Zm ZìhVr. Á¶m H$mhr WmoS>çm’$ma g§KQ>Zm hmo˶m ˶m ˶m ^mJmnwa˶m ‘¶m©{XV hmo˶m. eoVH$ar g§KQ>ZoMo ZoVo ‘m. eaX Omoer ¶m§Zr gd©àW‘ ‘mJUr Ho$cr, H$s 1979 ‘ܶo Ho$cocr 44 dr KQ>Zm XþéñVr aÔ H$aʶmV ¶mdr d eoVH$è¶m§À¶m O‘rZ YmaU H$aʶmMm A{YH$ma hm ‘yi KQ>Zoà‘mUo ‘yc^yV h¸$m§V g‘m{dï> H$aʶmV ¶mdm. VgoM ^maVr¶ KQ>ZoMo n[a{eï> 9 aÔ H$aʶmV ¶mdo.

gZ 1980 Z§Va Aݶm¶H$maH$ ^y-g§nmXZmcm eoVH$è¶m§H$Sy>Z g§K{Q>V {damoY hmoʶmg gwédmV Pmcr d ˶mMm gdmªV n{hcm

‘moR>m ’$Q>H$m qgJyaÀ¶m àH$aUm‘ܶo Q>mQ>m CÚmoJg‘whmcm ~gcm. VgoM J«oQ>a ZmoES>m‘ܶo eoVH$è¶m§Zr Am§XmocZo H$ê$Z VgoM Cƒ d gdm}ƒ ݶm¶mc¶mV Ymd KoD$Z J«oQ>a ZmoES>m A°Wm°[aQ>rZo ~oH$m¶Xoeraar˶m g§nm{XV H$ê$Z {~ëS>am§À¶m KemV KmVcoë¶m O{‘Zr naV {‘i{dʶmV ¶e {‘idco. ˶m‘wio gaH$macm OmJ Amcr d ZdrZ ^yg§nmXZ {dYo¶H$ V¶ma H$aUo ^mJ nS>co.A°S>. àH$meqgh nmQ>rc

Zdo ^yg§nmXZ {dYo¶H$ Amho Var H$m¶?

gZ 1894 À¶m ^yg§nmXZ H$m¶Úm§À¶m VwcZoV Zdo ^yg§nmXZ {dYo¶H$m‘ܶo {dñWm{nVm§Zm ~è¶mM à‘mUmV ݶm¶ XoʶmMm à¶ËZ Ho$cocm Amho. ¶mV H$mhr ÌwQ>r Agë¶m Var ˶m‘wio gm‘m{OH$ g§KQ>Zm§Zr gXarc {dYo¶H$mg gagH$Q> {damoY Z H$aVm ˶mV ¶mo½¶ ˶m Xþéñ˶m gyMdyZ ho

{dYo¶H$ cdH$amV cdH$a ApñVËdmV ¶mdo åhUyZ à¶ËZ H$amdoV.

MMm© * àH$meqgh nmQ>rc

Page 11: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

10 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

gXa VaVwXtà‘mUo J«m‘rU d ehar Agm ^oX^md Z H$aVm XmoÝhr O‘rZ ‘mcH$m§Zm gmaIr åhUOo 6 nQ> ZwH$gmZ ^anmB© {‘imd¶mg nm{hOo.

gXaMr O‘rZ g§nmXrV Ho$ë¶mZ§Va {dñWm{nVm§Zm Xa‘hm 3000 én¶o {Zdm©h Îmm d 20 dfmªn¶ªV Xa‘hm 2000 én¶o gmZwJ«h AZwXmZ XoʶmV ¶oUma Amho. gXaMr a¸$‘ AmOÀ¶m ‘hmJmB© {ZX}em§H$mer VwcZm H$aVm A˶§V VwQ>nw§Or AgyZ ^{dî¶mV {VÀ¶mV H$moU˶mhr àH$maMr dmT> gwMdʶmV Amcocr Zmhr. VgoM ehar d J«m‘rU ^mJmVrc {dñWm{nVm§‘ܶo ’$aH$ Z H$aVm ^yg§nmXZm‘ܶo Ka Joë¶mg XmoÝhr ^mJmVrc {dñWm{nVm§Zm 150 dJ© ‘rQ>aMo n¸o$ Ka ~m§YyZ XoʶmV ¶mdo d J¡agmo¶rnmoQ>r d nwZd©gZmgmR>r 2 cmI én¶o XoʶmV ¶mdoV.

gZ 1894 À¶m ^yg§nmXZ H$m¶Úm§À¶m VwcZoV Zdo ^yg§nmXZ {dYo¶H$m‘ܶo {dñWm{nVm§Zm ~è¶mM à‘mUmV ݶm¶ XoʶmMm à¶ËZ Ho$cocm Amho. ¶mV H$mhr ÌwQ>r Agë¶m Var ˶m‘wio gm‘m{OH$ g§KQ>Zm§Zr gXarc {dYo¶H$mg gagH$Q> {damoY Z H$aVm ˶mV ¶mo½¶ ˶m Xþéñ˶m gyMdyZ ho {dYo¶H$ cdH$amV cdH$a ApñVËdmV ¶mdo åhUyZ à¶ËZ H$amdoV.

A°S>. àH$meqgh ~r. nmQ>rc(Am¡a§Jm~mX Cƒ ݶm¶mc¶)

‘Yw~Z AnmQ>©‘|Q>, E-9, ßcm°Q> 359,EZ-3, {gS>H$mo, Am¡a§Jm~mX.

‘mo. 9822368954

ZdrZ ^yg§nmXZ {dYo¶H$mVrc VaVyXr :

1) ZmJar ^mJmV g§nmXrV O{‘ZrgmR>r ‘mcH$mg XþßnQ>, Va J«m‘rU ^mJmV ghmnQ> ^anmB© {‘iUma.2) ^y-g§nmXZ A{YH$ nmaXe©H$ hmoB©c d O‘rZ J‘mdcoë¶m§Zm ¶mo½¶ ^anmB© {‘iyZ ˶m§Mo ¶mo½¶ nwZd©gZ

hmoB©c.3) ^y-g§nmXZm‘ܶo J«m‘g^oMm {dMma hmoUma.4) H$moU˶mhr n[apñWVrV eoVO{‘ZrMo ^yg§nmXZ hmoUma Zmhr d ImgJr CÚmoJm§gmR>r gaH$ma ^yg§nmXZ H$aUma

Zmhr.5) ImgJr CÚmoJm§À¶m añVo ~m§YUr AWdm Aݶ gmd©O{ZH$ {hVmÀ¶m àH$ënm§gmR>r gaH$ma ^yg§nmXZ H$arc;

‘mÌ Ë¶mgmR>r 80 Q>¸o$ {dñWm{nVm§Mr ‘mݶVm A{Zdm¶©.6) EH$Xm Á¶m H$maUmgmR>r ^yg§nmXZ Ho$co, Vo H$maU Z§Va ~XcVm ¶oUma Zmhr.7) AZoH$ {nHo$ H$mT>cr OmUmar d Amo{cVmImcrc eoVO‘rZ g§nmXrV H$aVm ¶oUma Zmhr.8) amï´>r¶ AmnÎmr AWdm g§ajU{df¶H$ ‘moM}~m§YUrgmR>r VmVS>rZo ^yg§nmXZ H$aʶmMm A{YH$ma gaH$maH$S>o

EH$dQ>Uma.9) Zì¶m H$m¶ÚmÀ¶m ‘gwÚmV ^anmB© Am{U nwZd©gZ ¶m§Mm WoQ> A§V^m©d.10) CËnÞmMo gmYZ Jocoë¶m§Zm df©^a Xa‘hm 3 hOma én¶o {Zdm©h ^Îmm d 20 dfmªn¶ªV Xa‘hm 2 hOma én¶o

gmZwJ«h AZwXmZ.11) EH$m 춳Vrcm ZmoH$ar AWdm Vr XoVm Z Amë¶mg XmoZ cmI én¶o d BVa àmoËgmhZ ^Îmo.12) nmQ>~§Ymao àH$ënm§gmR>r O‘rZ A{YJ¥hrV Ho$ë¶mg g§~§YrV Hw$Qw>§~mcm àH$ënJ«ñV ‘mo³¶mÀ¶m OmJr 1 EH$a

O‘rZ.13) ZmJarH$aUmgmR>r O‘rZ KoVë¶mg A{YJ¥hrV O{‘Zrn¡H$s 20% {dH$grV O{‘ZrMm dmQ>m O‘rZ‘mcH$mcm

Úmdm cmJUma.14) ^yg§nmXZm‘ܶo amhVo Ka Joë¶mg J«m‘rU ^mJmVrc ~m{YVm§Zm 150 dJ© ‘rQ>aMo, ehar ^mJmVrc ~m{YVm§Zm

50 dJ© ‘rQ>aMo n¸o$ Ka d EH$aH$‘r 50 én¶o {‘iUma.15) e§^a qH$dm A{YH$ Q>³¶m {d‘w³V Hw$Qw>§~m§Zm {dñWm{nV ìhmdo cmJë¶mg Am{Xdmgr {dH$mg AmamIS>m cmJy

Ho$cm OmUma.16) nwZd©gZ Ho$coë¶m ^mJmV emim, ‘¡XmZ, Amamo½¶ H|$Ð, añVo Am{U drO, à˶oH$ Hw$Qw>§~mcm {nʶmMo nmUr

Aem {H$‘mZ 25 gw{dYm {Xë¶m OmUma.17) g§nmXrV Ho$coë¶m O{‘ZrMm nmM df} dmna Z Ho$ë¶mg Vr ‘yi ‘mcH$mcm naV H$aUma.

Page 12: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

11eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

boImMo erf©H$ dmMyZM AZoH$ dmMH$m§Mm amJ AZmdma Pmbm Agob. boI dmMÊ`mAmYrM àñVyV boIH$ gaH$mamVrb ^«ï>mMmar bmoH$m§Mm Xbmb Agë`mMm {ZîH$f© H$mTy>Z Vo ‘moH$i Pmbo AgVrb. Ë`m§Zm boIH$mda H$m±J«ogMm {e¸$m ‘maVm Ambm AgVm Va A{YH$ AmZ§X Pmbm AgVm; nU erf©H$mVrb n§VàYmZ ~XbmÀ`m gyMH$ ‘mJUrZo Ë`m§Zm hm AmZ§X KoVm `oUma Zmhr. AmO XoemV Oo dmVmdaU {Z‘m©U Pmbo Amho qH$dm {Z‘m©U H$aÊ`mV Ambo Amho Ë`mVyZ dmMH$m§Mr Aer à{V{H«$`m hmoUo ñdm^m{dH$ Amho. Xoe^amV ~mV‘r KS>{dUmè`m§nmgyZ ~mV‘r dmMUmè`m§n`ªV, {dÚmÏ`mªnmgyZ Ë`m§À`m Jwé§n`ªV, MmH$a‘mÝ`m ZmoH$aXmamnmgyZ CÚmoOH$mn`ªV, {dMmad§Vm§nmgyZ ñd`§godr g‘mOH$maUr Am{U amOH$maUr bmoH$m§n`ªV gdmªZm Joë`m ghm ‘{hÝ`m§V EH$mEH$r `Ì VÌ gd©Ì ^«ï>mMma Am{U ^«ï>mMmaM {Xgy bmJbm Amho. H$Å>>çmda, ’o$g~yH$, {Q‰>>>Q>agma»`m ‘mÜ`‘m§V Am{U àgma ‘mÜ`‘mVrb ^«ï>mMmamdarb gJir MMm© {ZamYma, ^S>H$, CWi Am{U A{Va§OrV ñdê$nmMr Agë`mZo n[aUm‘ñdê$n gd©Ì ^«ï>mMma{df`H$ gZH$r à{V{H«$`m EoH$m`bm {‘iVmV. XoemV Ago H$mhr dmVmdaU {Z‘m©U Pmbo Amho, H$r ^wHo$ë`m ‘mUgmbm Vwåhr gdmªV ‘moR>r g‘ñ`m H$moUVr Agm àíZ {dMmabm Va Vmohr ^yHo$EodOr ^«ï>mMma AgoM CÎma XoB©b! ^«ï>mMma dmB©Q> Amho, Xoe nmoIaUmar Vr H$sS> Amho Am{U Ë`m{déÕ Oa EdT>o Vrd« dmVmdaU {Z‘m©U hmoV Agob Va Ë`mMo ñdmJV ìhm`bm nm{hOo Ago H$moUmbmhr dmQ>ob; nU gÜ`m gwê$ Agboë`m MM}VyZ H$m` gmÜ` hmoV Amho? Aem MM}V AmnU gh^mJr Pmbm Agmb Va XoemV gwê$ Agboë`m ^«îQ>mMma{df`H$ MMm© JmdJßnm `m gXamV ‘moS>Umè`m AmhoV `m ‘Vmer gh‘V ìhm`bm Vwåhmbm AS>MU OmUma Zmhr. dmñV{dH$ gÜ`m gwê$ Agboë`m MM}Mm XOm© d n[aUm‘ hm JmdJßnm§nojmhr dmB©Q> Amho. JmdJßnm Á`mbm åhUVmV Ë`m

KQ>H$m^aÀ`m ‘Zmoa§OZmgmR>r hmoVmV. Ë`mMo ’$mago XÿaJm‘r n[aUm‘ hmoV ZmhrV; nU ^«ï>mMmamdarb JmdJßnm§Mo {dnarV n[aUm‘ AmÎmmM OmUdy bmJbo AmhoV. gd©M amOH$maUr ^«ï> AmhoV d gd©M amOH$r` g§ñWm ^«ï>mMmamZo ~a~Q>ë`m AmhoV Am{U AmVm Mm§Jbo H$mhr {e„H$M am{hbo Zgë`mMr ^mdZm `m JmdJßnm§VyZ {Z‘m©U Pmbr Amho. `mVyZ XoemÀ`m EHy$UM amOH$r` ì`dñWo{df`r K¥Um {Z‘m©U hmoD$ bmJë`mZo bmoH$emhr g§ñWm H$‘Omoa hmoÊ`mMm YmoH$m {Z‘m©U Pmbm Amho. `mVyZ gd©Ì {d{já {ZameoMo dmVmdaU V`ma hmoV Amho. `m JmdJßnm§‘Ü`o AJ«Ur gd©gm‘mÝ` Zmhr, Va àgma‘mÜ`‘o AmhoV. Wmoa g‘Obo OmUmao {dMmad§V d ñV§^ boIH$ AmhoV. {d{dY d¥Îmdm{hÝ`m§da MM}gmR>r AmUyZ ~g{dbobo R>moH$i AmhoV. ^«îQ>mMmamÀ`m {Z{‘ÎmmZo AmYrnmgyZM ZH$moer Agbobr bmoH$emhr ì`dñWm {H$Vr Hy$MH$m‘r Amho ho XmI{dÊ`mMm AmQ>m{nQ>m Ë`m§Zr Mmb{dbobm Amho. Q>mBåg Am°’$ B§{S>`mÀ`m ‘w§~B© Amd¥ÎmrÀ`m {dÛmZ g§nmXH$mZo n§VàYmZm§Zm {b{hboë`m Omhra nÌmV gd© amOH$r` ZoVo «ï> AmhoV, XoemÀ`m amï´>nVr ^«ï> AmhoV Agm ~obJm‘ Amamon Ho$bm hmoVm. `mM X¡{ZH$mV {àVre Z§Xr ZmdmÀ`m Xþgè`m {dÛmZmZo {b{hboë`m boImV ‘VXmam§Zr gJio Mmoa {ZdSy>Z {Xbo Ago Jai AmoH$bo. ‘§{Ì‘§S>imV gJio Mmoa, bwQ>mê$, ~X‘me ^aë`mMr A{VaoH$r Am{U A{Va§{OV Q>rH$m Ë`m§Zr `m boImV Ho$br. Aem àH$maMo Ohar Am{U ~oO~m~Xma {bImU H$ê$Z, ^mfUo H$ê$Z EH$ CÝ‘mXr dmVmdaU bmoH$emhr ì`dñWo{déÕ V`ma H$aÊ`mV

`oV Amho. gdmªV H$ha åhUOo `m n[apñWVrMm ‘wH$m~bm H$aÊ`mgmR>r I§~ra ^y‘rH$m Am{U dmXJ«ñV {df`m§Mr nmaXer© ñnîQ>rH$aU§ KoD$Z OZVog‘moa `oÊ`mMr Amdí`H$Vm AgVmZm gaH$ma d n§VàYmZ hmVmda hmV Yê$Z ~gyZ AmhoV. Aem n[apñWVrV àgma‘mÜ`‘m§Zr Á`mZm Jm§YrdmXr Agë`mMo à‘mUnÌ {Xbo Amho Vo AÊUm hOmao `oË`m 16 Am°JñQ>nmgyZ ^«ï>mMma

eº$s‘mZ cmoH$nmc ZH$mo,gj‘ n§VàYmZ hdm !

AÊUm hOmao `m§Mm XþamJ«h ‘mÝ` Ho$bm Va bmoH$nmb `§ÌUoda dfm©H$mR>r Xoembm 75,000 Vo 80,000 H$moQ>tMm IM© `oB©b! OgOgo gH$b amï´>r¶ CËnÞ dmT>ob Ë`m à‘mUmV hm IM©hr

àË`oH$ dfu dmT>Vm amhrb. AmOMr ZmoH$aemhr nmogÊ`mgmR>r XoemVrb H$moQ>çdYr eoVH$è`m§Zm d H$ï>H$è`m§Zm Xm[aÐçmMo MQ>Ho$ ghZ H$amdo bmJV AmhoV, bmoH$nmbÀ`m ZmoH$aemhrZo Ë`m§À`m

Xw:ImV A{YH$ ^a nS>Uma Amho.

gwYmH$a OmYd

H$m°‘Z Zm°Z goÝg * gwYmH$a OmYd

Page 13: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

12 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

{Z‘w©bZmW© bmoH$nmb `mgmR>r CnmofUmbm ~gUma Agë`mZo CÝ‘mXmMm nmam dmT>bm Zmhr VaM Zdb! e|~S>çm nmoamnmgyZ Vo ñdÀN> ZmH$mÀ`m Wmoamn`ªV gdmªZmM EH$mEH$r `m XoemVrb gd©ì`mnr ^«ï>mMmamda Zm‘r Cnm` gmnS>ë`mMm gmjmËH$ma Pmbm Amho. AmOn`ªV AS>JirV nSy>Z Agbobm bmoH$nmb hmM ^«ï>mMma g§n{dÊ`mMm EH$‘od d Ombr‘ ‘mJ© Amho `mMr Ë`m§Zm ImÌr dmQy> bmJbr Amho . hm bmoH$nmbhr ^yfU, Ho$Oardmb Am{U {H$aU ~oXr m§À`m gwnrH$ S>moŠ`mVyZ OÝ‘bobm Am{U AÊUm§À`m ‘wImVyZ ~mhoa nS>bobmM Agbm nm{hOo Am{U VmogwÕm 1-2 ‘{hÝ`mV gd© bmoH$emhr g§ñWmÀ`m S>moŠ`mda ~gbm Zmhr Va ^maV~wS>r hmoUma `m WmQ>mV gJio gwê$ Amho.

CÝ‘mXr dmVmdaU2Or ñnoŠQ´‘ Mm "‘hmKmoQ>mim' g‘moa H$ê$Z bmoH$nmb ZmdmMr

eº$r‘mZ ZmoH$aemhr bmXÿZ KoÊ`mgmR>r ^mdZrH$ bmQ> XoemV {Z‘m©U H$aÊ`mV AÊUm§À`m Q>r‘bm H$‘mbrMo `e bm^bo Amho. ho `e EdT>o O~aXñV Amho, H$r bmoH$nmb g§ñWoZo «ï>mMma H$‘r hmoB©b Ago åhUUmao ‘yImªÀ`m Z§XZdZmV dmdaV AmhoV, Ago gVV ~mobUmao S>mdo nj d Ë`m§Mo {dMmad§V bmoH$nmbgmR>r AÊUm§BVHo$M CVmdri Pmbo AmhoV! Am{U {damoYr nj åhUOo gaH$maÀ`m {damoYr ^y{‘H$m KoUmam nj Aem ~mi~moY ^y{‘Ho$V gVV dmdaUmam ^maVr` OZVm nj AÊUm§À`m ‘mJo C^m amhUmaM hmoVm. gaH$maZohr PQ>nQ> bmoH$nmb {dYo`H$ ‘m§S>Ê`mMr V`mar H$ê$Z `m ^md{ZH$ bmQ>oÀ`m à^mdmV Agë`mMo XmIdyZ {Xbo Amho. amOH$r` njm§Mo gmoS>m. Vo Zoh‘rM g§YrgmYy d gmo`rñH$a ^y‘rH$m KoV Ambo AmhoV; nU XoemMo gdm}ƒ Ý`m`mb`gwÕm {Z‘m©U Pmboë`m CÝ‘mXmÀ`m bmQ>oZo à^mdrV Pmë`mMo {XgyZ `oVo. H$moVdmb Am{U Ý`m`Yre Aem EH$mM ^y‘rHo$V Cƒ Am{U gdm}ƒ Ý`m`mb` dmdê$ bmJbr AmhoV. ^«ï>mMmamÀ`m Á`m àH$aUm§À`m {Z{‘ÎmmZo XoemV CÝ‘mXmMo dmVmdaU {Z‘m©U Pmbo Amho Ë`m àH$aUm§Vrb AmamontZm Z¡g{J©H$ Ý`m` ZmH$maÊ`mn`ªV Ý`m`mbm`m§Mr ‘Ob Jobr Amho. CÝ‘mXr dmVmdaU {H$Vr KmVH$ AgVo `mMo ho CÎm‘ CXmhaU Amho.

{ZamYma d ’$gdo AmH$So>amOH$r` njm§Mr H$UmhrZ eaUmJVr Xoembm g§H$Q>mV bmoQ>Umar

Agë`mZo ZmJm[aH$m§ZrM ^mdZoÀ`m àdmhmVyZ ~mhoa nSy>Z bmoH$nmb {dYo`H$mda Am{U «ï>mMmam~Ôb Oo dmVmdaU {Z‘m©U Pmbo Amho Ë`mda nwZ{d©Mma H$aÊ`mMr JaO Amho. ‘Z‘mohZ gaH$ma ho gdm©{YH$ ^«ï> gaH$ma Amho ho ~mobÊ`mgmR>r R>rH$ Amho; nU dñVwpñWVrhr Vnmgbr nm{hOo. AmOMm ^«ï>mMma Amåhmbm OrdKoUm dmQ>m`bm bmJbm Vo g‘moa Amboë`m AmH$S>çm§dê$Z. AmOn`ªV 50-60 H$moQ>r¨Mm ~mo’$mog© KmoQ>mim ho Am‘Mo gmd©O{ZH$ OrdZmVrb ^«ï>mMma ‘moOÊ`mMo Joë`m drg dfm©Vrb ‘moO‘mn hmoVo. hOma H$moQ>r Am{U bmI H$moQ>r én`m§Mm ^«ï>mMma `m ‘moO‘mnmZo ‘moOÊ`m nbrH$S>Mm hmoVm! Vwåhr Oa ~maH$mB©Zo Aä`mg Ho$bm qH$dm {ZarjU Ho$bo Va m dmT>r‘Ybr VH©$g§JVr Vw‘À`m bjmV `oB©b. 50-60 H$moQ>tMm KmoQ>mim COoS>mV Ambm VoìhmMo amï´>r` CËnÞ Am{U Joë`m drg dfmªVrb CXmarH$aU d V§ÌkmZ `m§À`m AmYmao ^maVr` AW©ì`dñWoZo KoVbobr Pon m H$maUm§Zr AmO amï´>r` CËnÞmV H¡$H$nQ>tZr dmT> Pmbr Amho. Ë`mM à‘mUmV ^«ï>mMmahr dmT>bm Amho! {edm` "‘m{hVrMm A{YH$ma' `mVyZ AZoH$ àH$aUo CKS>H$rg `oÊ`mg ‘XV Pmbr. Am{W©H$ àJVrH$S>o Xþb©j H$ê$Z \$º$ ^«ï>mMmamVrb

àJVr nm{hë`mZo AmO ^«ï>mMma hrM Amåhmbm EH$‘od g‘ñ`m dmQy> bmJbr Amho. Xþgar ‘hÎdmMr Jmoï> åhUOo 2Or g§~§YrMo AmH$So> {ZamYma AmhoV. H$maU 2Or ñnoŠQ´‘Mr qH$‘V H$m` Agmdr `mbm AmYma Zmhr. JaO d Cn`wº$Vm `mAmYmao Ë`mMr qH$‘V R>aVo. ^maV gaH$maÀ`m ‘hmboIm narjH$mZo R>a{dbobr qH$‘V Am{U Xyag§Mma ‘§Ìr gm§JVmV Vr qH$‘V `m XmoÝht‘Ü`o hm ^«ï>mMmamMm AmH$S>m Agy eHo$b. åhUyZM hm {H$Vr hOma H$moQ>rMm KmoQ>mim Amho ho R>m‘ gm§JVm `oV Zmhr. ‘r `oWo H$moUË`mhr àH$maÀ`m ^«ï>mMmamMo g‘W©Z H$arV Zmhr, Va Ë`mMr VH©$g§JV ‘m§S>Ur H$aÊ`mMm hm à`ËZ Amho. AmH$So> ~Xbbo AgVrb; nU bmoH$Zm`H$ O`àH$me Zmam`U `m§Zr 70 À`m XeH$mV Cä`m Ho$boë`m ^«ï>mMma {damoYr Am§XmobZmÀ`m doir ^«ï>mMmamMr Or Vrd«Vm hmoVr Ë`mnojm AmO A{YH$ Amho Ago åhUUo dñVwpñWVrbm Yê$Z Zmhr ho Ë`m doiMr pñWVr bjmV KoVm åhUVm `oB©b. Á`m 2Or ^«ï>mMmamdê$Z OZ‘mZg bmoH$nmbbm g§H$Q> {d‘moMH$ åhUyZ ñdrH$ma H$ê$ nmhVo Amho Vo 2Or àH$aU amOH$r` ZoV¥ËdmÀ`m AZmñWoVyZ Am{U Aj‘VoVyZ KS>bo Amho ho `m àH$aUmÀ`m Ý`m`mb`mVrb gwZmdZrdê$Z ñnï> hmoV Mmbbo Amho.

ZoV¥ËdmÀ`m Aj‘VoMm n[aUm‘Ý`m`mb`rZ gwZmdUrV E. amOm `m§Zr ñdV:bm dmMm{dÊ`mgmR>r

n§VàYmZm§da Amamon Ho$boV Ago J¥hrV Yabo Var Ë`m§Zr CnpñWV Ho$bobo ‘wÔo A{O~mV Xþb©j H$aÊ`mgmaIo ZmhrV. `mV n§VàYmZ hñVjon H$ê$ eH$V hmoVo; nU Ë`m§Zr Vmo Ho$bm Zmhr ho amOmMo åhUUo CS>dyZ bmdÊ`mgmaIo Zmhr. ñnoŠQ´‘ dmQ>nmV J¡a KS>V Amho `mMr H$ënZm ‘mŠg©dmXr ImgXma grVmam‘ `oÀ¶war `m§Zr n§VàYmZmZm nÌ {bhÿZ AmYrM {Xbr AgVmZmhr n§VàYmZm§Zr doirM hñVjon Z H$ê$Z EH$m ‘hmKmoQ>mù¶mMm ‘mJ© àeñV Ho$bm mnojm doJim {ZîH$f© H$mT>VmM `oV Zmhr. n§VàYmZm§Mr `m àH$aUmVrb AZmñWm Am{U {ZpîH«$`Vm hrM Ë`m§Mr gdm©V ‘moR>r Amjonmh© H¥$Vr Amho! Ho$di 2Or àH$aUmVyZ n§VàYmZm§Mr Aj‘Vm {gÕ Pmbr Ago Zmhr. AÊUm d ~m~m§Mo Am§XmobZ hmVmiÊ`mVhr Ë`m§Zm ‘wËgÔrnUm XmI{dVm Ambm Zmhr. `m Xmohm|À`m ~m~VrV Ë`m§Mr ^y{‘H$m EH$m Q>moH$mbm eaUmJVrMr d Xþgè`m Q>moH$mbm hSo>bhßnrMr am{hbr Amho. Aer Am§XmobZo hmVmiÊ`mV AmnU ZdIo Agë`mMo Ë`mZr XmIdyZ {Xbo Amho. n[aUm‘r Á`m§Zm gm‘m{OH$-amOH$r` Aer H$mhrM OmU Zmhr Aem ~m~m-AÊUm§À`m à^mdmImbr XyaJm‘r n[aUm‘ H$aUmao {ZU©` Ë`m§Zm ¿`mdo bmJV AmhoV. ZoV¥Ëd Zgbobo gaH$ma Aer H|$Ð gaH$maMr AdñWm Pmë`mZo H|$Ð gaH$ma hV~b Agë`mMo {MÌ {Z‘m©U Pmbo Amho. AÊUm§Mo 16 Am°JñQ>nmgyZMo {Z`mo{OV CnmofU PmboM Va Omo ^mdZmoÝ‘mX {Z‘m©U H$aÊ`mMm à`ËZ hmoB©b. Ë`mbm Vm|S> XoÊ`mMr j‘Vm ‘Z‘mohZqgh `m§À`m ZoV¥ËdmV A{O~mV Zmhr ho AmYrM {gÕ Pmbo Amho. Ago ZoV¥Ëd ZdrZ KmoQ>mù`m§Zm OÝ‘ XoÊ`mgmo~VM Xoembm ApñWaVoÀ`m JV}V bmoQ>Ê`mMm YmoH$m Amho. ‘Z‘mohZqgh `m§Mr Am{W©H$ joÌmVrb H$m‘{Jar dmImUÊ`mgmaIr Agbr Var Ë`m§À`mV Xoembm amOH$r` ZoV¥Ëd XoÊ`mMr A{O~mV j‘Vm Zmhr ho VmÁ`m KS>m‘moS>rZo {gÕ Ho$bo Amho. amOH$r` Aj‘VoZo Am{W©H$ joÌmVrb Ë`m§À¶m H$V¥©Ëdmbmhr J«hU bmJyZ Vo PmH$moiV Mmbbo Amho. Xoembm AmO Iar JaO gj‘ d I§~ra n§VàYmZmMr Amho. {ZdSy>Z {Xboë`m bmoH$ à{V{ZYrbm

Page 14: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

13eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

naV ~mobm{dÊ`mMm d¡Ym{ZH$ h¸$ OZVobm XoÊ`mV Ambm Zgë`mZo AmOÀ`m KS>rbm n§VàYmZ ~XbUo Amnë`m hmVr Zmhr ho Iao; nU åhUyZ bmoH$nmb hm Ë`mMm n`m©` R>ê$ eH$V Zmhr.

bmoH$nmbmMr JaOM Zmhr!AmO ApñVËdmV Agbobm ^«ï>mMma à{V~§YH$ H$m`Xm {H$Vr

H$S>H$ Amho ho amOm, H$b‘mS>r, H${Z‘moir Aem {X½JOm§Zm JOmAmS>‹ H$ê$Z {gÕ Pmbo Amho. Varhr gÜ`mÀ`m H$m`ÚmV ÌyQ>r AmhoV hr ~m~ {Z{d©dmXnUo gË` Amho. gÜ`mÀ`m H$m`ÚmÝd`o bmoH$godH$mda IQ>bm Mmb{dÊ`mgmR>r nyd© nadmZJr bmJVo. Aer nadmZJr XoÊ`mV MmbT>H$b Ho$br OmVo hm Amamonhr Iam Amho. {edm` dfm©Zwdf} IQ>bo bm§~V amhVmV `m AmamonmVhr VÏ` Amho; nU AmOÀ`m H$m`ÚmV XþéñË`m H$ê$Z nadmZJrMr AQ> H$mT>Vm oB©b. {edm` Aem IQ>ë`mMm {ZH$mb XoÊ`mgmR>rMm H$mbmdYr {ZpíMV Ho$bm OmD$ eH$Vmo. AÊUm§À`m Q>r‘bm {ZdS>UyH$ Am`moJmà‘mUo ñdm`Îm g§ñWm nm{hOo Amho. Vr gVH©$Vm Am`moJmÀ`m ê$nmV AmOhr ApñVËdmV Amho. {ZdS>UyH$ Am`moJmgmaIo ~hþgXñ`r` Am`moJmV `mMo ê$nm§Va H$aVm `oB©b. `m Am`moJmÀ`m {ZdS>à{H«$`oV nmaXer© ~Xb H$ê$Z d ^«ï>mMmamMr àH$aUo VnmgyZ IQ>bo ^aÊ`mMo A{YH$ma {Xbo Va bmoH$nmbMr JaOM amhV Zmhr. n§VàYmZ bmoH$nmbmÀ`m H$joV Agmdm H$r Zgmdm hr {ZaW©H$ S>moHo$’$moS>> H$aÊ`mMr JaOhr amhUma Zmhr. H$maU AmOMm ^«ï>mMma à{V~§YH$ H$m`Xm n§VàYmZm§Zmhr bmJy Amho! ApñVËdmV Agboë`m H$m`ÚmÀ`m XþéñVrMm gmonm ‘mJ© CnbãY AgVmZm bmoH$nmbmÀ`m ‘mJUrgmR>r Xoe doR>rbm Yabm OmVmo Am{U Wmoa Wmoa g‘Obo OmUmao g‘mOYwarU, nÌH$ma d {dMmad§V bmoH$ {~ZS>moH$nUo `m ‘mJUrMo g‘W©Z H$aVmV hm Am‘À`m A{ddoH$mMm d d¡Mm[aH$ {XdmiImoarMm gdmªV ‘moR>m nwamdm Amho. AÊUm§À`m OZbmoH$nmb {~bmVrb VaVwXr Am{U mM {~bmMm AmJ«h bjmV KoVbm Va OZVoVyZ {ZdSy>Z oÊ`mMr eŠ`VmM Zgbobo bmoH$ bmoH$nmb g§ñWoÀ`m ‘mÜ`‘mVyZ XoemMr gÎmm

Amnë`m ‘wR>rV R>odÊ`mÀ`m hoVyZo PnmQ>bo Va ZmhrV Zm Aer e§H$m KoÊ`mbm Z¸$rM dmd Amho

nm§T>am hÎmr!Xoe AmYrM AZoH$ nm§T>ao hÎmr nmogyZ ~oOma Pmbm Amho. CËnmXH$

AW©H$maUmer H$dS>rMm g§~§Y Zgbobo ho gJio bmoH$ CËnmXH$ eº$r¨À`m XmamV bmoH$nmbÀ`m énmV AmUIr EH$ nm§T>am hÎmr KoD$Z C^o R>mH$bo AmhoV. gaH$ma Am{U AÊUm `m§À`mV Omo dmX Amho Vmo \$º$ hÎmr Am‘Mm Yï>nyï> Amho H$r, Vw‘Mm EdT>mM dmX Amho! AÊUm åhUVmV Am‘À`m hÎmrbm gyio AmhoV gaH$maÀ`m hÎmrbm ZmhrV; nU gyio Agmo Zgmo hÎmrÀ`m ImÊ`mda n[aUm‘ hmoV ZgVmo! AÊUm hOmao `m§Mm XþamJ«h ‘mÝ` Ho$bm Va bmoH$nmb `§ÌUoda dfm©H$mR>r Xoembm 75000 Vo 80000 H$moQ>tMm IM© `oB©b! OgOgo gH$b amï´>r` CËnÞ dmT>ob Ë`m à‘mUmV hm IM©hr àË`oH$ dfu dmT>Vm amhrb. AmOMr ZmoH$aemhr nmogÊ`mgmR>r XoemVrb H$moQ>çdYr eoVH$è`m§Zm d H$ï>H$è`m§Zm Xm[aÐçmMo MQ>Ho$ ghZ H$amdo bmJV AmhoV, bmoH$nmbÀ`m ZmoH$aemhrZo Ë`m§À`m Xþ:ImV A{YH$ a nS>Uma Amho. AmnU AmVmn`ªV Mma-nmM ‘§Í`m§Zm Kar nmR>{dbo Amho `m ’w$emaH$r gmo~V "‘r Xoembm bmoH$nmb {Xbm' Aer Zdr ’w$emaH$r AÊUm§Zm ‘maVm mdr mgmR>r Xoe bmoH$nmb ZmdmMo bmoT>Uo Amnë`m Jù`mV ~m§Yy eH$V Zmhr ho AÊUm§Zm gm§JÊ`mMr JaO Amho. ho gm§JÊ`mMr gaH$ma‘ܶo Y‘H$ Zgë`mZo OZVoZoM nwT>mH$ma KoD$Z R>UH$mdyZ gm§{JVbo nm{hOo.

gwYmH$a OmYd nm§T>aH$dS>m, {O.`dV‘mi ‘mo. 9422168158

[email protected]://myblog-common-nonsense.blogspot.com/

��

H$aVmZm Á`m g‘ñ`m Cä`m ahmV AmhoV, VgoM "AÝZgwa{jVVo'Mr Or g‘ñ`m g‘moa Am dmgyZ C^r R>mH$br Amho Ë`m gd© ghO gwQ>ë`m AgË`m. O`am‘ a‘oem§Zr hm ‘gwXm {b{hVmZm Á`m g‘ñ`m§Mr O§Ìr ‘m§S>br Amho Ë`m gmoS>{dÊ`mMm AmXe© Cnm` EH$M Amho - Á`m eoVH$è`m§Zm O‘rZ H$gÊ`mMr BÀN>m Amho Ë`m§Zm g‘mOdmXr AW©ì`dñWoZo AmOda bmXboë`m gd© {Z~ªYm§VyZ ‘wº$ H$ê$Z eoVr H$ê$ Úmdr Zmhr Va, ‘w§~B©À`m H$mnS>{JaÊ`m {XdmiImoarV Joë`mZ§Va {JaUr‘mbH$m§Zm Ë`m§À`m Vmã`mVrb O{‘ZtMr {dëhodmQ> bmdÊ`mMo ñdmV§Í` {Xbo Ë`mM YVuda eoVH$è`mbm Amnë`m O{‘Zr Ë`m§Zm dmQ>ob Ë`mbm, dmQ>ob Ë`m doir Am{U Ë`mbm éMob d nQ>ob Ë`m qH$‘VrV {dH$Ê`mMo ñdmV§Í` Úmdo.

’$º$ EH${nH$s H$moaS>dmhÿ O‘rZM g§nm{XV Ho$br OmB©b, EH$mnojm A{YH$ {nHo$ XoUmè`m d qg{MV O{‘Zr H$moUË`mhr n[apñWVrV g§nm{XV Ho$ë`m OmUma ZmhrV hm O`am‘ a‘oem§Zr `m ‘gwÚmV XmI{dbobm "{XbXmanUm' eoVH$è`m§Zr AmVmn`ªV gaH$maÀ`m gVVÀ`m eoVr{damoYr YmoaUm§‘wio Oo Kmd gmogbo AmhoV Ë`m§da ’w$§H$a KmbÊ`mg AJXrM Anwao AmhoV. Iao Va hr H$ënZmM MrS> AmUUmar Amho. ho åhUOo KamV Kwgboë`m EImÚm XamoSo>ImoamZo Ka bwQy>Z Pmë`mda {~Mmè`m

Ka‘mbH$mbm OmVm OmVm "VwÂ`m Jm|S>g d A{YH$ gw§Xa ‘wbr amhÿ XoVmo VwÂ`mH$So>, VwÂ`m H$‘r gw§Xa ‘wbr ‘r KoD$Z OmVmo' Ago åhUÊ`mgmaIo Amho.

O`am‘ a‘oem§Zr, Amnë`m `m ‘gwÚmV, àm‘m{UH$nUo H$~yb Ho$bo Amho H$s AmVmn`ªVÀ`m ^yg§nmXZmÀ`m ~hþg§»` àH$aUm§V nwZd©gZ d nwZd©gmhV hr H$m‘o nyU© Pmbobr ZmhrV. H$mhr H$mhr àH$aUm§V Va ^yg§nmXZmZ§Va AZoH$ XeHo$ CbQy>Zhr {dñWm{nV eoVH$ar HwQw>§~o dmè`mda dUdU ^Q>H$V AmhoV, Ë`mVbo {H$Ë`oH$ XoemoYS>rbm bmJbo AmhoV. Voìhm O`am‘ a‘oem§Zr n{hë`mnmgyZ gwédmV H$amdr Am{U ^yg§nmXZ H$m`Xm 1894 d Ë`mÀ`mV AmVmn`ªV Ho$bobr ‘moS>VmoS>, {deofV: XoemÀ`m amÁ`KQ>Zobm Zdì`m AZwÀN>oXmMo H$b‘ H$aVmZm d Vo Ho$ë`mZ§Va Ho$bobr ‘moS>VmoS> m§À`m‘wio {Z‘m©U Pmboë`m g‘ñ`m§À`m CJ‘mMm Aä`mg H$amdm ho gdmªV CÎm‘ R>aob.

(5 Am°JñQ> 2011)

eaX [email protected]

��

nmZ 4 hÿZ nwT>o

Page 15: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

14 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

Joë`m H$mhr ‘{hÝ`m§V OmJ{VH$ nmVirda KS>boë`m H$mhr ‘hËdmÀ`m KQ>Zm Á`m§Mm n[aUm‘ OJmÀ`m Am{W©H$ ñW¡`m©da hmoD$ eH$Vmo Ë`m Aem :� B{Oá‘ܶo Pmbobr H«$m§Vr {OMm YgH$m MrZ‘Yë`m

amOH$maÊ`m§Zr KoVbm� `wamonda Ambobo Am{W©H$ g§H$Q> Á`mV J«rg, ñnoZ, nmoVw©Jmb,

BQ>br `m Xoem§À`m AW©ì`dñWm S>~KmB©bm Amë`mMo ñnï> Pmbo. Ë`m§Zm gmdaÊ`mgmR>r `wamonmVë`m BVa lr‘§V Xoem§Zm `m Xoem§Mr ‘XV H$amdr bmJob ZgVm `wamoMo H$m` hmoB©b ho gm§JVm `oUma Zmhr.

� B§½b§S>da Ambobo Am{W©H$ g§H$Q> Á`m‘wio gaH$mar IMm©V H$nmV H$aÊ`mV Ambr Am{U H$XmMrV Ë`mMmM n[aUm‘ åhUyZ OZVoV Ag§Vmof ngabm Am{U gJim Xoe X§JbtÀ`m dUì`mV hmoaniyZ {ZKmbm.

ho gJio H$m` H$‘r hmoVo åhUyZ A‘o[aHo$da Ambobo Am{W©H$ g§H$Q> Á`m‘wio OJmVbo eoAa ~mOma nÎ`m§À`m ~§Jë`mgmaIo H$mogibo.

B{OáÀ`m OZVoZo CR>md H$ê$Z hmoñZr ‘w~maH$bm gÎmodê$Z hþgH$mdyZ bmdbo. OZVoZo B§Q>aZoQ>Mm dmna H$ê$Z H«$m§VrMr ‘m{hVr BVa bmoH$m§n`ªV nmohmoMdbr. BVa ‘mÜ`‘m§da ~§YZo AmUVm `oVmV; nU B§Q>aZoQ>da ~§YZo AmUUo gmono Zmhr. ¶mM H«$m§VrnmgyZ n«oaUm KoD$Z {c~r`m, [g[a`m `oWohr OZAm§XmobZ gwê$ AmhoV. Ë`mÀ`m AmYrM Q>çw{Z{e`m ¶m bhmZem XoemVë`m ZmJ[aH$m§Zr VoWbr gÎmm CbWyZ Q>mH$br hmoVr. ¶mMm n[aUm‘ MrZda Pmbm. {MZr OZVo‘ܶo gaH$ma{déÜX Ag§Vmof hmoVmM. Vmo ì`ŠV H$aÊ`mgmR>r OZVoZo B§Q>aZoQ>Mm dmna gwê$ Ho$bm Am{U gaH$maZo B§Q>aZoQ>daMr ~§YZo

OmñV dmT>dbr. Varhr OZVoMm amof nmhÿZM {MZr n§Vn«YmZm§Zm aoëdo AnKmVñWimbm ^oQ> XoUo VgoM ‘¥Vm§À`m ZmVodmB©H$m§Zm Úm`Mr ‘XV XþßnQ> H$aUo ^mJ nS>bo. `mMm Am{W©H$ g§H$Q>mer g§~§Y Agm Amho H$s Oa CÚm OmJ{VH$ nmVirda H$mhr CbWmnmbW Pmbr Va {VMm ‘moR>m ’$Q>H$m MrZbm ~gy eH$Vmo. Oa VoWrb OZVm CR>md H$am`bm C^r am{hbr Va OJmda Ë`mMo n[aUm‘ hmoD$ eH$VmV. åhUyZ ho CR>md Am{U OZVo‘Ybm Ag§Vmof `mH$So> Xwb©j H$aVm H$m‘m Z`o.

J«rg hm `wamonr` Xoe {XdmiImoarV {ZKmbm Amho. 2000 Z§Va J«rgMr Am{W©H$ n«JVr OmoamV hmoVr Am{U Ë`m‘wio naH$s` ^m§S>dbmMm AmoK J«rgH$So> dibm. 1974 gmbr bmoH$emhr ñWmnZ Ho$ë`mnmgyZ Ë`m XoemV gaH$mar ZmoH$è`m Am{U gaH$mar `moOZm§da n«M§S> IM© H$aÊ`mMr n«Wm gwê$ Pmbr. Omon`ªV Am{W©H$ n«JVr doJmV hmoVr Vmoda gaH$maZo AW©g§H$ënr` VyQ> ^ê$Z H$mT>Ê`mgmR>r H$O} KoVbr. 1993 nmgyZ Va ¶m H$Om©Mo n«‘mU OrS>rnrnojmhr OmñV hmoVo. `wamonr` Xoem§À`m AW©{df`H$ {Z`‘m§Mr nyV©Vm H$aÊ`mgmR>r J«rgZo gaH$mar IMm©Mo AmH$So>hr MwH$sMo XmIdbo. ¶m XoemV OhmOm§Mr dmhVyH$ Am{U n`©Q>Z ho XmoZ ì`dgm` MmbVmV. 2008 À`m ‘§XrMm n[aUm‘ Ë`m§da Pmbm Am{U XoemMr AYmoJVr gwê$ Pmbr. V[ahr AmH$So>dmar‘ܶo JS>~S> H$ê$Z naH$s` ^m§S>db Ë`m XoemV OmVM am{hbo. eodQ>r AVr Pmbo Voìhm J«rg Amnbr XoUr MwH$dy eH$V Zmhr ho bjmV Amë`mda OmJ{VH$ ZmUo{ZYr, `wamonr` {dÎmg§ñWm dJ¡a|Zr J«rgbm Zdo H$O© {Xbo Am{U gaH$mar IM© H$‘r H$aÊ`mMr AQ> KmVbr. J«rgZo Amnbo H$O© ~wS>{dbo AgVo Va `wamoMo Iyn ZwH$gmZ Pmbo AgVo. J«rgÀ`m ‘wOmoa gaH$mar ZmoH$am§Zr Am{U gaH$mar ^rHo$da OJÊ`mMr gd` bmJboë`m OZVoZo gaH$mar IM© H$nmVr{déÜX {ZXe©Zo-X§Jbr Ho$ë`m; nU J«rgbm Am{W©H$ H$nmV H$aÊ`m{edm` Xwgam ‘mJ©M ZìhVm.

OmJaU * lrH¥$îU C‘arH$a

Am{W©H$ OJ~wS>r

Page 16: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

15eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

Xþgam `wamonr` Xoe Am`bªS>gwÜXm Am{W©H$ g§H$Q>mV gmnS>bm; nU Ë`mMo H$maU doJioM hmoVo. Am`[ae ~±H$m§Zr Or J¥hH$O} {Xbr hmoVr Ë`m§Mr h‘r gaH$maZo KoVbr hmoVr. 2008 ‘Yrb Am{W©H$ g§H$Q>mV hr H$O} ~wS>mbr Am{U gaH$mabm ~±H$m§À`m ‘XVrgmR>r nwT>o `mdo bmJbo Am{U Ë`mMo {Xdmio {ZKmbo!

nmoVw©Jmb‘ܶo Oo Pmbo Vo AmnU {deof H$ê$Z bjmV KoVbo nm{hOo EdT>oM Zmhr Va Ë`mnmgyZ AmnU YS>m KoVbm nm{hOo, ZgVm Amnë`mdahr VrM doi `oUma Amho ho Z¸$s. 1974 nmgyZ nmoVw©Jmb gaH$maZo Amnbm IM© ‘`m©Xo~mhoa dmT>dbm (AmR>dm! ghmdm doVZ Am`moJ!!) gmo~VM ImOJr CÚmoOH$m§gmo~V g§e`mñnXarË`m ^mJrXmar Ho$ë`m, nmÌVm/Amdí¶H$Vm Zgboë`m g§ñWm§Zm g„mJma åhUyZ Zo‘yZ n¡go {Xbo (2Or ñnoŠQ´‘ qH$dm amï´>Hy$b Ioi KmoQ>mim Am{U amÁ`mV OmJmoOmJr Mmby Agbobo "Q>mob' ZmŠ`mMo KmoQ>mio) Ë`mM ~amo~a gaH$mar `moOZm§da Oo n¡go IM© Pmbo Ë`mV "JiVr' hmoD$ {Xbr (Amnbr aoeZ ì`dñWm {H§$dm ‘.Jm§.J«m‘rU amoOJma `moOZm AmR>dm) Ë`mMgmo~V AH$m`©j‘ VgoM AZmdí`H$ ZmoH$am§Mr ^aVr Ho$br. `mMm EH${ÌV n[aUm‘ nmoVw©JmbÀ`m {XdmiImoa hmoÊ`mda Pmbm Am{U nwÝhm `wamonr` {dÎmg§ñWm§Zm Ë`m Xoembm Am{W©H$ ‘XV H$amdr bmJbr.

B§½b§S>Mrhr Am{W©H$ n«JVr ‘§Xmdbr. hiyhiy Ë`m§Mr AW©ì`dñWm dmT>Ê`mEodOr KQ>br. eodQ>r 2010 À`m gw‘mamg WmoS>r Am{W©H$ n«JVr Pmë`m‘wio AW©ì`dñWm nwÝhm éimda Amë`mMo {Xgbo; nU Ë`mgmR>r gaH$mabm Amnbm IM© H$‘r H$amdm bmJbm, Á`mMm n[aUm‘ OZVoÀ`m amofmV Pmbm. H$Xm{MV Ë`mM H$maUm§Zr VoWo Am°JñQ> ‘{hÝ`mV X§Jbr noQ>ë`m! `wamonmVrb BVa Xoe ñnoZ-BQ>br `m§Mrhr Am{W©H$ n[apñWVr ’$maer g‘mYmZH$maH$ ZgyZ ZmOyH$M Amho.

WmoS>Š`mV H$m`, Va `wamonmVrb Xoem§Mr Am{W©H$ n[apñWVr ZmOyH$ Amho. H$mhr Xoe {XdmiImoarÀ`m C§~aR>çmda AmhoV. ~hþVm§e Xoem§V {XdmiImoarMo ‘w»` H$maU gaH$maZo Ho$bobm MwH$sMm IM© Am{U ^«ï>mMma Amho.

AmVm A‘o[aHo$Mr H$hmUr.A‘o[aH$m gaH$maMm IM© Ë`mÀ`m CËnÞmnojm OmñVM Amho.

1930Mr ‘§Xr Am{U Xþgao ‘hm`wÜX `m§Mm EH${ÌV n[aUm‘ A‘o[aH$Mr {d{Îm` VyQ> dmT>Ê`mda Pmbm. 1933 ‘ܶo gaH$maMo H$O© CËnÞmÀ`m åhUOo OrS>rnr>À`m 20% EdT>o hmoVo. 1936 n`ªV Vo dmTy>>Z 40% Pmbo. gÎmarÀ`m XeH$mV Vo 26% EdT>o H$‘r Pmbo; nU ~we (Wmoabo) Am{U [aJZ `m§À`m H¥$noZo 1980 À`m XeH$mÀ`m A§Vmn`ªV Vo OrS>rnr>À`m 41% EdT>o Pmbo. 2000 ‘ܶo Vo OrS>rnr>À`m 35% hmoVo VoM 2008 n`ªV 40% Pmbo Am{U 2010 ‘ܶo 62% Pmbo;

na§Vw Vo AmVm H$miOr H$aÊ`mBVHo$ dmT>bo Amho- åhUOo 100% nojm OmñV! `mMmM AW© Agm H$s gaH$maMo H$O© XoemÀ`m EH$m dfm©À`m OrS>rnrnojmhr OmñV Amho. Oa gaH$mabm ho H$O© Xhm dfmªV ’o$S>m`Mo Agbo Va ‘wÔb naV H$aÊ`mgmR>r IMm©V {ZXmZ 10% H$nmV H$amdr bmJob Am{U Ë`mdaÀ`m ì`mOmgmR>r (Oa Vo ì`mO 5% EdT>o H$‘r Oar Agbo Var OrS>rnrÀ`m 3% H$nmV Ho$di ì`mOmgmR>r H$amdr bmJob!) doJirM. Á`m XoemMr AW©ì`dñWm AË`§V H$‘r XamZo dmT>V Amho, Á`m XoemV ‘§XrÀ`m ^rVrZo bmoH$m§Zr IM© H$‘r Ho$bo AmhoV, Á`m XoemV ~oamoOJmar Iyn dmT>ë`m‘wio OZVm qMVrV Amho (A‘o[aHo$Vrb 100 n¡H$s Ho$di 58% n«m¡T>m§Zm ZmoH$ar Amho Cabobo ~oH$ma AmhoV!) Omo Xoe AW©ì`dñWoÀ`m n«JVrgmR>r gaH$mar ‘XVrda Adb§~yZ AgVmo Ë`mM XoemV gaH$maZo Oa ‘XVrMm AmoK AmQ>dbm Va H$m` A[aï> AmoT>dy eHo$b ho gm§Jm`bm H$moUm AW©VÁkmMr JaO Omoer gmho~m§H$Sy>Z eoVrMo AW©H$maU g‘OyZ KoVboë`m bmb {~„m bmdUmè`m eoVH$è`mbm ‘wirM Zmhr.

ho H$em‘wio Pmbo ho bjmV KoUo ‘hÎdmMo Amho. Om°O© ~we `m§Zr A‘o[aHo$bm `wÜXmV

nmS>bo. BamH$Mo `wÜX, Oo Pmbo gÔm‘H$So> ‘hm^`§H$a Aóo AmhoV åhUyZ. gÔm‘bm R>ma H$ê$Z gJim Xoe Odinmg ~o{MamI Ho$bm Varhr g§hmaH$ Aóo gmnS>brM ZmhrV; Am{U Ë`m H$maUmZo `wÕmda Omo IM© Pmbm Vmo ‘mVrV Jobm. Ë`mZ§Va bmXoZZo A‘o[aHo$da Omo h„m Ho$bm Ë`mMm ~Xbm åhUyZ Vm{c~mZÀ`m Vmã`mV Agboë`m A’$JmUrñVmZmda h„m H$ê$Z A‘o[aHo$Zo Amnbr `wÕmMr Iw‘Iw‘r {OadyZ KoVbr. ¶mhr `wÜXmV A‘o[aHo$Mo hOmamo g¡{ZH$ R>ma Pmbo Am{U AãOmdYr S>m°bg© IM© Pmbo. EdT>o H$ê$Z hm bmXoZ hmoVm Hw$R>o Va nm{H$ñVmZmV! A‘o[aHo$À`m `wÕmV VrMr gmW XoUmè`m nm{H$ñVmZmV! ¶m `wÕm~Ôb EH$ a§OH$ ~mV‘r dmMm`bm {‘imbr hmoVr. Vr Aer H$s A‘o[aH$m g¡Ý`mgmR>r ~§Xamdê$Z Ë`m§À`m Vimn`ªV Or dmhZo dmnaë`m OmVmV Ë`m dmhZm§Zm Xa ’o$ar‘mJo Oa 1000 S>m°bg© EdT>m IM© Úmdm bmJV hmoVm Va Ë`m dmhZm§Mo ‘mbH$ Ë`mVbo 400 S>m°bg© Vm{c~mZbm I§S>Ur åhUyZ Úm`Mo! åhUOo EH$m AWm©Zo A‘o[aHo$Zo Vm{c~mZbmM n¡go nwa{dbo! EdT>oM H$m` Va nm{H$ñVmZbm {Xboë`m Am{W©H$ ‘XVrMm J¡admna nm{H$ñVmZZo ^maVm{déÜX bT>Umè`m A{VaoŠ`m§Zm ~i XoÊ`mgmR>r Ho$ë`mMo OJOmhra Amho. EdT>oM H$m` Va H$m{í‘aMm n«íZ OmJ{VH$ nmVirdê$Z noQ>Vm R>odÊ`mgmR>r Jwbm‘ ’$B©gma»`m bmoH$m§Zm Am{W©H$ ‘XVhr Ho$br hohr AmVm OJOmhra Amho. `mdê$Z OJmV em§VVm Zm§Xmdr åhUyZ A‘o[aHo$Zo Ho$bobm IM© dm`m Jobm AgoM åhUmdo bmJob.

nU OJmV gwì`dñWm amIm`Mr O~m~Xmar AmnbrM Amho Agm

T>mgibobr nV gwYmaÊ`mgmR>r A‘o[aHo$Zo VmVS>rZo H$m` Ho$bo

Agob Va Vo åhUOo nV XOm© H$‘r H$aUmè`m g§ñWoda Q>rH$m Am{U hrM ~m~ AYmoaopIV H$ê$Z Ë`m g§ñWoZo ho ñnï> Ho$bo H$s nV XOm© H$‘r Ho$bm åhUOo A‘o[aH$m Amnbr H$O} ’o$Sy>

eH$V Zmhr qH$dm ’o$S>Uma Zmhr Agm Zìho Va EdT>çm J§^ra g§H$Q>mbm A‘o[aH$s amÁ`ì`dñWoZo (åhUOo

amOH$maÊ`m§Zr) Á`mn«H$mao Vm|S> {Xbo Vo nmhVm Amåhr nVXOm© H$‘r Ho$bm Amho Am{U ¶mdê$ZM hohr ñnï> hmoVo

H$s Aem n«g§Jr XoemVrb OZVm ñdV:Mr H$moUVrhr MyH$ ZgVmZm

amOH$maÊ`m§À`m MwH$m§Mo ’$i ^moJVo.

Page 17: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

16 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

A‘o[aHo$Mm ^«‘ Amho. da da XmIdm`bm OJmMr gwa{jVVm Ago H$maU Oar A‘o[aH$m gm§JV Agbr Var OJmda gÎmm amIÊ`mMm ‘moh Ë`m Xoembm Zoh‘r hmoVmo. A‘o[aHo$Mo ‘mOr g§ajU Cng{Md Omogo’$ Zm` `m§Zr ZwH$Ë`mM {c{hboë`m EH$m boImdê$Z `mMr n«{MVr `oD$ eHo$b. Vo åhUVmV Mmby eVH$mXaå`mZ OJmVbr {Zåå`mnojm OmñV OZVm Am{e`m I§S>mV amhV Agob Ë`mM ~amo~a OJmÀ`m Am{W©H$ CËnÞmVrb AY}CËnÞ Am{e`mVyZM hmoV Agob, Ago AgVmZm A‘o[aHo$Mo Am{e`mV Amnbm Vi ‘O~yV H$aUo Amdí`H$ Amho.

Aem ¶m OJmda {Z`§ÌU H$aÊ`mMo ñdßZ ~KUmè`m XoemZo Amnbo IM© dmT>dyZ R>odbo Am{U Ë`m n«‘mUmV CËnÞ dmT>bo Zmhr. A‘o[aHo$Mr An[a‘rV Am{W©H$ hmZr H$aUmao BamH$ `wÕ Á`m ~we `m§Zr gwê$ Ho$bo Ë`m§ZrM OZVobm H$am§VyZ ^aKmog gyQ> XoD$Z R>odbr. Ë`mMm n[aUm‘ gaH$maMo CËnÞ KQ>Ê`mda Pmbm. Ë`mMgmo~V Jar~, {ZamYma OZVm, d`mod¥ÜX ZmJ[aH$, {Zd¥Îmr doVZYmaH$ ZmJ[aH$ `m§da hmoUmam IM© dmT>VM Jobm. Ë`mVM 2008 gmbr A‘o[aHo$Vrb n«‘wI ~±H$m§Zr Ka IaoXrgmR>r Or dgyb Z hmoD$ eH$Umar H$O} {Xbr Ë`m‘wio ~è`mM ~±H$m {XdmiImoarV {ZKmë`m. Aem ~wS>Umè`m ~±H$m§gmo~V A‘o[aHo$Mr AW©ì`dñWmM S>i‘irV hmoÊ`mMm YmoH$m C^m am{hbm hmoVm åhUyZ A‘o[aH$m gaH$maZo Ë`m ~±H$m§Zm Am{W©H$ ‘XV XoD$Z g§H$Q>mVyZ dmM{dbo Am[U VyQ> ^ê$Z H$mT>Ê`mH$[aVm OmñV n¡gm N>mnyZ ~mOmamV AmoVbm. ~±H$m Oar dmMë`m Var AW©ì`dñWm ‘mÌ ZmOyH$ Pmbr. Ë`mM gmo~V CËnÞ ‘mÌ dmT>bo Zmhr. `mMm n[aUm‘ gaH$maMr {dÎmr` VyQ> dmT>Ê`mda Pmbm.

A‘o[aH$m gaH$mabm {d{Îm` VyQ> ^ê$Z H$mT>Ê`mgmR>r H$O} ¿`m`Mr ‘w^m Amho. ‘mÌ Aem H$Om©bm H$mhr ‘`m©Xm Amho. Varhr Amo~m‘m§À`m AmYrÀ`m AÜ`jm§Zr JaO nSo>b Voìhm ~aoMXm H$O} KoVbobr AmhoV. ¶m dfu 2 Am°JñQ> amoOr Aer n[apñWVr {Z‘m©U hmoUma hmoVr H$s A‘o[aH$m gaH$maH$So> amoOMo IM© ^mJd`bm qH$dm KoVboë`m H$Om©Mr naV’o$S> H$am`bm n¡go {e„H$ am{hbo ZgVo Am{U Oa Vgo Pmbo AgVo Va gaH$maMo ZmH$ H$mnë`m Jobo AgVo ¶m g‘ñ`oda VmVS>rZo VgoM H$m`‘ñdê$nr Cnm` emoYUo JaOoMo hmoVo; nU A‘o[aHo$Vbo amOH$maUr Amnë`m XoemVë`m amOH$maÊ`m§nojm ’$ma doJio ZmhrV. gdmªZmM Xoemnojm Amnmnë`m ‘VXmam§Mr H$miOr OmñV dmQ>Vo. [anpãbH$Z nj Omo n¡godmë`m§Mm åhUyZ AmoiIbm OmVmo Ë`mg CËnÞ dmT>dÊ`mgmR>r H$am§‘Yo dmT> H$aUo ‘mÝ` ZìhVo Va So>‘moH«°${Q>H$ njmbm OZ{hVmÀ`m `moOZm§darb IMm©V H$nmV ZH$mo hmoVr. Oa XmoKm§Mohr EoH$m`Mo Va VyQ> H$‘r H$er H$am`Mr? hmM n«íZ gJù`m§Zm nS>bm hmoVm. hm Jw§Vm BWoM

g§nV Zmhr. A‘o[aHo$À`m EH$m g^mJ¥hmV So>‘moH«°${Q>H$ njmMo ~hÿ‘V Amho Va Xþgè`mV [anpãbH$Z njmMo! Ë`m‘wio A‘o[aHo$À`m AÜ`jm§Zm ‘Z‘mZr H$ê$Z ñdV:bm nQ>Umam Cnm` H$aUo eŠ` ZìhVo. AWm©V AÜ`jmg {Xbobo H$mhr Img A{YH$ma dmnê$Z Amo~m‘m ñdV:bm hdo Vo H$ê$ eH$bo AgVo; nU Ë`m‘wio 2012 gmbr hmoUmè`m {ZdS>UwH$m Ë`m§Zm OS> Joë`m AgË`m H$Xm{MV! Ë`mVM Vo nS>bo Oam ‘dmi ñd^mdmMo. åhUyZ Ë`m§Zr dmQ>mKmQ>r gwê$ Ho$ë`m. [anpãbH$Z njmÀ`m ZoË`m§er VgoM Amnë`mM njmVë`m; nU doJio ‘V AgUmè`m ZoË`m§erhr Ë`m§Zr MMm© gwê$ Ho$ë`m. 2 Am°JñQ>Mm {Xdg

Amnë`m XoemH$So> A‘o[aH$s gaH$maMo 1,75,000 H$moQ>r én`m§Mo ~m±S> AmhoV. Ë`mVbo 25% AmnU Joë`m dfm©V KoVbo AmhoV. åhUOo Or AW©ì`dñWm KgaUrbm bmJë`mMr {MÝho AmhoV Vr‘Yo Amnë`m gaH$maZo Jw§VdUyH$ H$ê$Z R>odbr. ¶mM Xaå`mZ MrZÀ`m gaH$maZo Amnë`m XgnQ> Jw§VdUwH$ Ho$br! Oo Xoe Amnbm ‘mb A‘o[aHo$bm {Z`m©V H$aVmV Ë`m§Zm Ago H$aUo ^mJ nS>Vo, H$maU S>m°baMr ‘mJUr dmT>br H$s qH$‘V dmT>Vo Am{U S>m°ba ‘hmJ Pmbm H$s {Z`m©V OmñV ’$`Xoera hmoVo! Ë`mM ~amo~a A‘o[aHo$Zo OJmÀ`m AW©H$maUmV ‘mabobr Xwgar ‘moR>r ‘oI Aer Amho H$s OJmV H«w$S> VobmMr IaoXr-{dH«$s Ho$di S>m°ba ho EH$‘od MbZ dmnê$Z H$aVm `oVo. OJmVë`m gJù`mM

Xoem§Zm Ë`m‘wio S>m°bg©Mr {ZVm§V JaO AgVo Am{U H$Xm{MV Ë`m‘wioM A‘o[aHo$bm AmnU OJmV gd©eº$s‘mZ Agë`mMo dmQ>V Agmdo! BamU, ìhoZoPwEbm {H§$dm BamH$ `m Xoem§Zr S>m°ba{edm` Xwgao MbZ ñdrH$mê$Z H«w$S>

{dH$Ê`mMo n«`ËZ Ho$bo åhUyZM Ë`m Xoem§da A‘o[aHo$Zo dmH$S>r ZOa H$ê$Z nm{hbo Aer Hy$O~yO EoH$m`bm {‘iV AgVo.

Oa A‘o[aHo$V ‘§XrMr gwédmV PmbrM Va Ë`mMm ‘moR>m dmB©Q> n[aUm‘ Amnë`m XoemVë`m

Page 18: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

17eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

OgOgm Odi `oD$ bmJbm Ver Am{W©H$ OJVmV AñdñWVm ngê$ bmJbr. gd©‘mÝ` VmoS>Jm gmnS>Ê`mg doi cmJV Amho ho nmhÿZ AW©VÁkm§Zr gaH$maÀ`m ZmH$V}nUmda Q>r>Ho$Mr PmoS> CR>{dbr. `m gdmªMm n[aUm‘ A‘o[aH$m AW©ì`dñWodarb OJmMm {dídmg H$‘r hmoÊ`mV Pmbm. Ë`mVM Amo~m‘m§Zr H$go~go Am{W©H$ n«íZmda VmoS>Jm emoYÊ`mV `e {‘idbo; nU Vr H$gaV H$aVmZm Vo Am{U Ë`m§À`m gd©njr` gmWrXmam§Zr XoemÀ`m Am{W©H$ nVrMr hmZr H$ê$Z R>odbr hmoVr. EdT>m ‘moR>m Xoe EdT>r ‘moR>r AW©ì`dñWm Am{U `oUmè`m g‘ñ`oMr nyd©H$ënZm AgVmZmgwÕm {VMo CÎma emoYÊ`mV EdT>m ^m|JinUm! gmaoM A{dídgZr` Am{U hmM gya nH$Sy>>Z ñQ±>S>S©> A±S> nyAg© ¶m nV R>a{dUmè`m g§ñWoZo A‘o[aHo$Mr nV gdm}ƒ Aem "{Q´>nc E' dê$Z "EE+' åhUOo EH$ nm`ar Imbr Ho$br. Ë`mMm n[aUm‘ OJmVë`m eoAa ~mOmam§da Pmbm. Vo gJio ~mOma H$mogibo.

`wamonmV Am{W©H$ ‘§Xr, A‘o[aH$m 2008 À`m ‘§XrVyZ ~mhoa `oÊ`mAmYrM Amnbr nV KmbdyZ ~gbobm Am{U Vmohr ‘§XrÀ`m C§~aR>çmdaM. EdT>oM H$m` Va MrZ‘ܶohr Am{W©H$ AmKmS>rda MbZ’w$JdQ>çmMm YmoH$m {XgVM Amho. Ë`mVM OZVo‘Ybm dmT>Umam Ag§Vmof. nm{H$ñVmZ-A’$Jm{UñVmZ~Ôb Z ~mobcocoM ~ao. Amnë`m XoemVhr gaH$maÀ`m ZmH$V}nUm‘wio Am{U amoO Zì`mZo ~mhoa `oUmè`m KmoQ>mù`m§‘wio AW©ì`dñWm KwgiyZ {ZKmbobr Am{U ZmOyH$! Am{U Ë`m‘wioM OJmVë`m {H$Ë`oH$ Xoem§Vë`m ZmH$Ë`m©-^«ï> gaH$mam§‘wio gJio OJmg‘moa ‘moR>o Am{W©H$ g§H$Q> C^o amhÿ eH$Vo Aer {MÝho {XgV AmhoV.

T>mgibobr nV gwYmaÊ`mgmR>r A‘o[aHo$Zo VmVS>rZo H$m` Ho$bo Agob Va Vo åhUOo nV XOm© H$‘r H$aUmè`m g§ñWoda Q>rH$m Am{U hrM ~m~ AYmoaopIV H$ê$Z Ë`m g§ñWoZo ho ñnï> Ho$bo H$s nV XOm© H$‘r Ho$bm åhUOo A‘o[aH$m Amnbr H$O} ’o$Sy> eH$V Zmhr qH$dm ’o$S>Uma Zmhr Agm Zìho Va EdT>çm J§^ra g§H$Q>mbm A‘o[aH$s amÁ`ì`dñWoZo (åhUOo amOH$maÊ`m§Zr) Á`mn«H$mao Vm|S> {Xbo Vo nmhVm Amåhr nVXOm© H$‘r Ho$bm Amho Am{U ¶mdê$ZM hohr ñnï> hmoVo H$s Aem n«g§Jr XoemVrb OZVm ñdV:Mr H$moUVrhr MyH$ ZgVmZm amOH$maÊ`m§À`m MwH$m§Mo ’$i ^moJVo. Ë`m‘wio n«emgZ VWm amÁ`ì`dñWm MmbdUmè`m g§ñWm, bmoH$ ho

H$m`©j‘, {ZîH$b§H$, VgoM ^«ï>mMmamnmgyZ ‘wŠV AgUo {H$Vr JaOoMo Amho hohr {XgyZ `oVo. H$maU Pmbobo Am{W©H$ ZwH$gmZ ^ê$Z `oD$ eH$Vo; nU Jobobr nV nwÝhm {‘i{dUo ’$ma AdKS> AgVo.

lrH¥$îU C‘arH$aZmZcnoR>, na^Ur-431401‘mo~mB©b : 9422646283

[email protected]��

gm°âQ>doAa CÚmoJmda hmoB©b Am{U Ë`m‘wio Oa XoemV `oUmam n¡em§Mm AmoK AmQy> bmJbm Va BVahr CÚmoJ ‘ma ImVrb. Ë`m‘wio gaH$maMo CËnÞ ~wSo>b Am{U ‘J gaH$maMr VyQ> dmT>ob Am{U AWm©VM Amnbmhr Xoe ‘§XrÀ`m {di»`mV gmnSo>b. Amnë`m gaH$maZo OJmVë`m BVa Xoem§À`m AZw^dmdê$Z ehmUo hmoD$Z AZmdí`H$ IMm©bm H$mÌr bmdUo, ^«ï>mMmambm Amim KmbUo VgoM nm`m^yV gmo`tMr doJmZo C^maUr H$ê$Z CÚmoJm§Zm n«moËgmhZ XoUo `m gmaIo Cnm` H$ê$Z Amnë`m Xoembm ‘§XrÀ`m {di»`mV OmÊ`mnmgyZ dmMdmdo. Ë`mM gmo~V eoVrbm CÚmoJmMm XOm© XoD$Z eoV‘mbmÀ`m ì`mnmamdarb OmMH$ ~§YZo H$mTy>>Z Q>mHy$Z eoVr ‘wŠV H$amdr Á`m‘wio

Amnbm eoVH$ar g‘¥ÕrÀ`m dmQ>oda M>mby bmJob. XoemVbr {Zåå`mhÿZ A{YH$ OZVm eoVrer {ZJS>rV Agë`m‘wio Ago Pmë`mg Amnbm Xoe `oD$ KmVboë`m ‘§Xrbm g‘W©nUo Vm|S> XoD$ eHo$b `mMm {dídmg dmQ>Vmo.

nU 2008À`m ‘§Xrer VwbZm H$aVm H$mhr ‘hÎdmMo Am{W©H$ KQ>H$ `m doiog Amnbr gmW XoUma ZmhrV Ago {XgV Amho. 2008 gmbr A‘o[aHo$V Ooìhm ‘§Xr gwê$ Pmbr Voìhm Amnë`m XoemMr Am{W©H$ n«JVr 9.2% `m doJmZo hmoV hmoVr, Am¡Úmo{JH$ CËnmXZ 15% nojm OmñV doJmZo dmT>V hmoVo Am{U ‘hmJmB© {ZX}em§H$ Oar 13 hmoVm Var Vmo CVaUrbm bmJbm hmoVm Am{U ‘hÎdmMo åhUOo AW©g§H$ënmVrb VyQ> 3% Odinmg hmoVr. `mMgmo~V gaH$maZo

Omhra Ho$bobm ghmdm doVZ Am`moJ Am{U gaH$maZo J«m‘rU amoOJma `moOZoV AmoVbobm n¡gm VgoM eoVH$è`m§Mr Ho$bobr H$O©‘m’$s `m‘wio J«m‘rU ^maVmV ~è`mn¡H$ n¡gm IoiV hmoVm. Ë`m VwbZoV gÜ`m Amnbr Am{W©H$ n«JVr 7% À`m da Jobr Va ’$ma ‘moR>r Jmoï> Amho Ago AW©VÁk gm§JV AmhoV. Am¡Úmo{JH$ CËnmXZ Ho$di 7% À`m doJmZo dmT>V Amho Am{U ‘hmJmB© H$‘r hmoÊ`mMr H$moUVrhr MÝho ZmhrV Am{U åhUyZM A‘o[aHo$V Oa ‘§Xr Ambr Am{U Amnbo amOH$maUr Ë`m§À`m bm¡{H$H$mbm gmOogoM dmJbo Va Amnbo H$mhr Iao Zmhr! H$Xm{MV EH$m ‘moR>çm ^`§H$a ‘§Xrbm Vm|S> XoÊ`mMr doi Amnë`mda `oD$ eH$Vo Aer ^rVr gmYma dmQ>V Amho.

Page 19: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

18 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$1

Dated: 11.8.2011 MEMRORANDUM

1 His Excellency Governor of Haryana, Haryana Raj Bhawan, Chandigarh.

2 His Excellency Governor of Punjab,

Punjab Raj Bhawan, Chandigarh.

Sir, We intend to bring to your kind notice through this Memorandum about the Hansi Butana Canal being constructed by Haryana Government and in the light of the said controversy would also like to highlight a murderous attack which was made on Shri Guni parkash President of the Haryana BKU on 31st July near Barwala, since Shri Guni parkash was spearheading the movement. Shri Guni parkash was admitted to PGI in a serious condition due to injuries inflicted by bullet wounds and gave his statement to the police about the incident and named the persons he had identified during the attack. However it is shocking that instead of arresting the culprits the police has filed a case against Shri Guni parkash and another three persons alleging that Shri Guni parkash has himself got himself shot. It may also be pertinent to mention here that even the statement given by Shri Guni parkash to the concerned authorities in critical condition has been tampered with as Shri Guni parkash has named a few high ranking police officials and instead of probing the matter, the police authorities are trying to hush up the matter and threats are being issued to the complainant of dire consequences which clearly can be seen from the act and

BHUPINDER SINGH MANN National President, BKU Ex Member Parliament, (Rajya Sabha) President All India Kisan Coordination Committee (KCC) Mobile: 9814013485 BALDEV SINGH MIANPUR President, BKU, Punjab Mob:9814261211 PARVEEN MATHANA General Secretary, BKU, Haryana Mob: 09896020571

BHARTIYA KISAN UNION Office First floor: 1091, Phase 5, Mohali – 160059 Punjab Phone/fax: 0172–4511872, 01871–270766

A{Ic ^maVr¶ {H$gmZ g‘Ýd¶ g{‘VrÀ¶m dVrZo XoʶmV Amcoco {ZdoXZ

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

Page 20: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

19eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

conduct of the police authorities. The most glaring aspect being that instead of bringing the wrong doers to book, the authorities have registered a case against Shri Guni parkash of arranging a murderous attack on himself which defies any logic. It would be fair to state here that Shri Guni parkash is still battling in PGIMER. While condemning these attacks, we apprehend that even our lives and personal liberty might also be under threat so as to stop us from expressing our views. It is important to bring to your kind notice that on 29/07/2011, the farmers of Punjab and Haryana under the leadership of S. Baldev Singh Mianpur and Shri Guniparkash, Presidents of Punjab and Haryana BKU respectively, had condemned the Punjab and Haryana Governments for the construction of the unplanned Hansi Butana canal which has caused flooding in many parts of Punjab as well as Haryana. Hitherto, the Punjab Government has been blaming the Haryana Government for the flooding caused in Punjab and Haryana areas due to construction of the Hansi Butana canal. On 29/07/2011 it was for the first time that even the farmers of Haryana came out openly against this canal and blamed that many areas of Ambala, Karnal and Kaithal have been flooded because of this canal. Shri Guni parkash during the press conference had condemned the construction of the canal and had also demanded that criminal cases be registered against the officers who are involved in the design/planning and construction of this technically incorrect Hansi Butana canal. Shri Guni parkash has also been vocal and struggling to protect the rights of farmers of Haryana whose lands are being acquired by the Haryana Government. Various news cuttings in this regard are enclosed, which is one of the reasons for Shri Guni Parkash being targeted. BKU feels that the Haryana Government has not been able to digest that a farmer leader from Haryana would appose the Hansi Butana Canal. Thus to teach him a lesson, the Haryana Government has slapped various cases including this one on Shri Guni parkash. The BKU (Punjab & Haryana) fully supports Shri Guniparkash and condemns the Haryana Government for this action. Not to mention that Shri Guni parkash is also a member of Kisan Coordination Committee (KCC) and has been a social activist working in the interest of farmers in this agrarian economy. KCC, is a non political, peaceful organization of farmers bodies of various states including Punjab, Haryana, Maharashtra, Gujrat, MP, UP, Kerala, Tamil Nadu, Andhra Pradesh, Karnataka wherein socio-economic issues of farmers are highlighted for the upliftment of farmers and rural mases while peacefully carrying on the farmers movement. Through this memorandum addressed to the His Excellences, Governors of Punjab and Haryana, the BKU of Punjab and Haryana here by submit as:-

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

Page 21: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

20 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

-sd- -sd- -sd- Bhupinder Singh Mann] [Baldev Singh Mianpur] [Parveen Mathana]

1. That a probe be conducted by any independent agency like the CBI or by a retired

High Court Judge into the attack on Shri Guni parkash, President BKU, Haryana and the cases filed against Shri Guni parkash should be immediately withdrawn, and the culprits of attack be brought to law.

2. That a high level probe be got conducted into the construction of the Hansi Butana Canal which is technically incorrect and which is obstructing the natural flow of rain water and river Ghaggar resulting in flooding of many districts of Punjab as well as Haryana.

3. That further construction of the toe wall should be immediately stopped. 4. That a detailed Technical Audit should be conducted by an independent engineering

body on the “technical feasibility” keeping in view the “Levels” at intake and the tail end, mapping of natural flow of rain water in the regions of Punjab and Haryana which are effected by this canal, the design adopted in constructing the canal, especially making provision for adequate cause ways for the flood water.

5. That the Governments of Punjab and Haryana be restrained from playing politics on this emotional issue which is equally affecting the people of Punjab and Haryana. The politics is heading to make this a Punjab versus Haryana issue which is highly incorrect and condemnable.

Thanking you, Sincerely,

CC: 1. The Prime Minister India, South block, Raisina Hill,New Delhi. 2. Chief Justice of India, Hon’ble Supreme Court New Delhi. 3. Smt. Sonia Gandhi, President Indian National Congress, 10 Janpath, New Delhi. 4. Chairman National Human Rights commission, Faridkot House Copernicus Marg, New

Delhi. 5. Chief Justice, Punjab and Haryana High Court 6. Director General Police, Haryana 7. Director General Police, Punjab

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

Page 22: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

21eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

������������� !! ���-��������2���(����'+���2+(+�������� !#!�+�����=>> !=??!@�:�����������5+���6���A�����6�+�9���%%%6��������6��

������������� ������������� ������������������������ ���!��

"�����������#�$���%��&��������'��������(�#����

��������������� ������������

��������������������������������������� !"!

����� #������#! )����*���*���� ��������+���� ������#����,�-��� ��������$��%$�%�����& !!!

'��(�����)���*��%����������������%�������+(�����,+�%+�����-�������,�����-����+(,+.���

���+������ ���� �, ��� ��������� +. ��� ����� /++�������+� /+������� 0�//1 )�����2��(�����)���������.+����������+.���������������������+���3+-���+��+.4��,���������5��6

*��-��,��������������,�����-��+(����������5��74��,���68-������,��+���+�,����,����+�+%�����+.��������+����%���4��,���������5���,������4����2�����/���� �(������������6*��(����������,����������������+.���.�������)���63������������������(���,��-+�-������,(���+���.���������-��,���(�������������+.��������/++�������+� /+�������69��������((�����+���������+��+����.+���%����������+.��6)�������������+.�+����.���������-������+.����������������6��6)����%������+��������-���+� ������������������,����+���������������((������+���� ��+�����������+����.����� %������((����+��,�.������������6 *��������(����������.�������������%+������������+�����-���((����%����,+��������������������,+.�����+����,������������,+.��� .����+������,6

*.+�����,���+������,���.%������"(�+(+����������������+.������+������������+���������������������������������+������������+����+�����4����2�����/������������������+����������%���+��������,�+�:(������������6

*���������,�+��������.�+�������������+-�����������-+���,��5������63����������������3*�8'�/�������������������(+���+��6*�����������,�����+�����+ 3��� ��������� ���� ��.������(���+����,+��� ��� ���� %+��� .+����� �+��� ���� ���+ �������+�������-������.����,�������������������+.'�5,�)����6

*�+(��,+����������,�������+%����%���*%���������+���� ! ��+.;������,#! �+��������*;�'*�+�.���������.+��������,�*.����+%�������������+.'�����+�4+��������� ��������,��5�����������(��������.�+����(�����%+�����������6

*�����,+�%��� ������������,����+���+�����+�����������+�-���.������+�������������3���������������������((����+���+������������������+.���4��,���.������ �������(�+�������,���.���������������.+������5��������6

9����������6<+���.����.���,�

�����$���#��

n§VàYmZ ‘Z‘mohZ qgJ ¶m§Zm ‘m. eaX Omoer ¶m§Zr {c{hcoco nÌ

eoVH$ar g§KQ>Zm d¥Îm

Page 23: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

22 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

XmoZ {Xdgm§nydr© ‘r EH$m d¥ÎmnÌmÀ`m H$m`m©b`mV Jobmo hmoVmo. {VWo H$mhr AZmoiIr amOH$r` ‘§S>ir ~gbr hmoVr. ‘mÂ`m N>mVrdaMm {~„m ~KyZ MM}bm Vm|S> ’w$Q>bo. Vgm hm Zoh‘rMmM àH$ma Amho. {~„m ~{KVë`m~amo~a H$mhr {d{eï> bmoH$m§À`m Q>miŠ`mV àgwVrdoXZoÀ`m H$im CR>m`bm bmJVmV Am{U eoVH$ar g§KQ>Zm d eaX Omoer `m§À`m{df`r H$mhrVar ImoMH$ dmŠ` àgdë`m{edm` Ë`m§Mo ‘Z H$mhr em§V hmoV Zmhr. bmb{~„odmbogwÕm eaX Omoer ZmdmÀ`m OmJ{VH$ XOm©À`m {dÚmnrR>mMo {dÚmWr© Agë`mZo {VVŠ`mM VmH$XrZo Ë`m§Mo dma naVdyZ bmdV AgVmV. {df` Am{W©H$ Agmo H$r gm‘m{OH$, ‘wÔm YmoaUmË‘H$ Agmo H$r Vm{H©$H$, eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m nmB©H$mOdi eoVrÀ`m AW©H$maUmMr OodT>r Imobda OmUrd Amho VodT>r ¹${MVM Hw$UmH$So> Agob. Mma dJ© {eH$bobo eoVH$ar g§KQ>ZoMo nmB©H$ ‘moR>‘moR>çm AW©VÁkm§Zm {ZéÎma H$ê$ eH$VmV, ho OdiOdi gd©‘mÝ` Pmbo Amho.

Va Pmbo Ago H$r, MM}bm gwédmV Pmbr. Ia§ Va `m MM}bm MM}nojm dmX{ddmX ñnY}Mo Zmd XoUo A{YH$ `mo½` amhrb. H|$ÐgaH$maMr YmoaU§ H$er eoVH$ar {hVmMr Amho, H$mnyg {Z`m©V~§XrMm {ZU© H$gm J«mhH$m§À`m {hVmMm Amho, ho Vmo ‘mÂ`mda q~~dÊ`mMm à`ËZ H$arV hmoVm; na§Vw Ë`m g‘W©ZmW© Vmo Á`m ‘wÚm§Mm AmYma KoV hmoVm Vo ‘wÔo EdT>o VH$bmXÿ hmoVo H$r, ‘mÂ`m EH$mM CÎmamZo Vmo JmaX ìhm`Mm. Ë`m CÎmamda à{VàíZ H$aÊ`mgmR>r Ë`mÀ`m Odi H$mhrM CaV Zgë`mZo ‘J Vmo bJoM Xþgam ‘wÔm nwT>o aoQ>m`Mm. gaVoeodQ>r H|$ÐgaH$maÀ`m YmoaUm§Mr ~mOy KoD$Z Amnbm {Q>H$md bmJUma Zmhr ho bjmV Amë`mda ‘J M¸$ d¡ {º$H$ nmVirda KgaUo Am{U eaX Omoerda Q>rH$m H$aUo hr ~hwVoH$m§Zm gd`M AgVo VgmM Vmohr Kgabm; nU BWohr Ë`mMm {Q>H$md H$mhr bmJbm Zmhr. eodQ>r wÕmV hma nËH$aë`mÀ`m ‘mZ{gH$VoZo eó Imbr R>odmdrV, Aem hmd^mdmZo Ë`mZo H$mZ nmS>bo Am{U MMm© g§nbr.

{dMmam§Mo AmXmZàXmZ H$aÊ`mgmR>r MMm© H$amd`mMr AgVo. MM}VyZ Oo gH$g, Mm§Jbo, A{YH$ Vm{H©$H$ Agob Vo ñdrH$mam`Mo AgVo. Amnë`m ‘ZmVrb AY©dQ> qH$dm H$moUË`mhr {ZîH$fm©àV Z nmoMboë`m {dMmam§Zm A{YH$ VH©$g§JV H$aÊ`mgmR>r qH$dm EImÚm {df`mMm gImob Aä`mg H$aÊ`mgmR>r MMm© ho àmË`{jH$mgmaIo ‘mÜ`‘ R>ê$ eH$Vo. dmX{ddmXmVyZ AmnU Omonmgboë`m {dMmam§Mr Imobr nS>VmiÊ`mMr g§Yr {Z‘m©U hmoVo. MMm© hr g‘wБ§WZmgmaIr AgVo. àM§S> g‘wБ§WZmZ§Va Oo H$mhr drf qH$dm A‘¥V {ZKob Voìhm Ë`mVrb H$m` ñdrH$mam`Mo Am{U H$m` Aìhoam`Mo, `mMm {ddoH$mÀ`m AmYmamZo gmamgma {dMma H$ê$Z ‘J Ë`mnwT>rb {ZU© ¿`m`Mo AgVmV.

na§Vw XþX£dmZo Ago ’$mago KS>VmZm {XgV Zmhr. ~hþVm§e MMm© EH$ Va qOH$Ê`mÀ`m, ’$S> JmOdÊ`mÀ`m qH$dm Amnmnbo KmoSo> Xm‘Q>Ê`mÀ`m CÔoemZoM Ho$ë`m OmVmV. {dYmZ ^dZ Am{U g§gXhr `mbm AndmX Zmhr. EImÚm {dYo H$mda qH$dm YmoaUmË‘H$ ‘gwÚmda gm§Jmonm§J MMm© Pmbr Am{U Ë`m MM}bm AZwê$n Ago YmoaU AmIbo Jobo, Agohr ’$mago KS>V Zmhr. g§gXoVrb MMm© a§JUo åhUOo AmImS>çmV XmoZ n{hbdmZm§Mr Hw$ñVr a§Jmdr, AemgmaImM àH$ma AgVmo. gÎmmYmar nj EH$m ~mOyZo Va {damoYr nj Xþgè`m ~mOyZo VmdmVmdmZo Amnmnbo KmoSo> Xm‘Q>V AgVmV. Ë`mV {df`mMo ‘yi Jm§ r © Hw$R>oM {XgV Zmhr qH$dm CH$b H$aÊ`mÀ`m

CÔoemZo ‘wÔogyX Chmnmoh hmoV Amho, Agohr {XgV Zmhr. MM}À`m ‘mÜ`‘mVyZ EImXm OQ>rb qH$dm gd©gm‘mÝ` OZVoÀ`m OrdZ‘aUmMm àíZ ‘mJr© bmJbm Amho, Ago ’$mago H$YrM KS>V Zmhr Am{U ‘J,

Pmbo AVm nwaogo, Vo ~mobbo ~hÿ~mi§V hmoV Zm Vr, MMm© PSÿ> Z oAgo åhUm`Mr doi oVo.Ë`m {Xder ‘mÂ`mdahr VrM doi Ambr hmoVr. Ë`m‘wio

‘r Ho$di CÎmao VodT>o XoV hmoVmo. Vmo {ZéÎma hmoV Agbm Var

dmL²>‘¶ eoVr * J§JmYa ‘wQ>o

~a§ Pmc§ Xodm~mßnm...

J§JmYa ‘wQ>o

‘wº$AW©ì`dñWoMm nwañH$ma H$aÊ`mgmR>r Ooìhm `m XoemVbo ‘moR>‘moR>o CÚmoJnVr, Zm‘d§V AW©emók, AW©emómMo àmÜ`mnH$ Ooìhm H$MImD$ d¥Îmr ~miJyZ Amho, Voìhm `m XoemVbm AZnT>-AZmS>r eoVH$ar ‘mÌ ‘wº$AW©ì`dñWoÀ`m ~mOyZo I§~ranUo C^m R>mH$bm Amho. Oo ^ë`m^ë`m§Zm g‘OV Zmhr Vo AW©emó eoVH$è`m§Zm H$ibobo Amho Am{U

hm M‘ËH$ma eaX Omoer ZmdmÀ`m dmXimZo KS>dyZ AmUbm Amho.

Page 24: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

23eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

Ë`mbm ‘mÌ ‘mPo åhUUo nQ>dyZ ¿`m`MoM ZìhVo. Ë`mbm Ë`mMo {dMma, MM}À`m ZmdmImbr ‘mÂ`mda bmXm`Mo hmoVo. {df` eoVr Am{U eoVH$ar Agbm Var eoVrMo ~ao qH$dm dmB©Q> `mn¡H$r H$mhrVar ìhmdo hm Ë`mMm CÔoeM ZìhVm, Ho$di ‘bm hadyZ qOH$m`À`m B©î }ZoM Vmo VmdmVmdmZo ‘mÂ`mda VwQy>Z nS>V hmoVm.

’$imÀ`m AnojoZo Ho$bobo H$‘© åhUOo gH$m‘ H$‘© Am{U ’$imMr Anojm Z ~miJVm Ho$bobo H$‘© åhUOo {ZîH$m‘ H$‘©. ^JdmZ lrH¥$îUmZo ^JdX²JrVoV XmoZM H$‘© moJ gm§{JVboV; nU H$mhr ‘mUg§ Aerhr AgVmV H$r Hw$R>ë`mhr pñWVrV ’$i {‘iVmM H$m‘m Z o, Agm n¸$m {ZYm©a H$ê$ZM H$‘© H$aVmV Ë`mbm H$moUVm H$‘© moJ åhUmdo, `mMm CbJS>m ~hþVoH$ ^JdmZ lrH¥$îUmbmgwÕm Pmbm Zgmdm, åhUyZ Va Ë`mZo EdT>r ‘moR>r JrVm H$WZ H$ê$Zhr Ë`mV Aem H$‘© mo½`m~Ôb AdmjagwÕm Cƒmabo Zmhr.

d¥ÎmnÌmÀ`m H$m`m©b`mVrb ‘mPo H$m‘ AmQ>monyZ ‘r Ooìhm ~mhoa nS>V hmoVmo. Voìhm Ë`mZo naV EH$Xm CMb Im„r AZ² åhUmbm, Vy eaX OmoerMm Am§Yim g‘W©H$ Amhog. ‘r ‘mJo diyZ nm{hbo, pñ‘V Ho$bo, AZ nwT>o {ZKyZ Ambmo.

eaX OmoerMo {eî`, ~Jb~ƒo, {nÎmy, M‘Mo hr {deofUo g§KQ>ZoÀ`m H$m ©H$Ë`mªgmR>r Hw$Ur Zm Hw$Ur mnydr© dmnabobrM AmhoV. eoVH$ar g§KQ>ZoMm ‘r nmB©H$ Amho, ho àË oH$ H$m ©H$Vm© A{^‘mZmZo gm§JVM AgVmo; nU Am§Yim g‘W©H$ ho {deofU ‘mÂ`mgmR>r ZdrZ hmoVo. eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m {dMmam§da ‘mPr lÕm Amho, eaX OmoerZr {Xboë`m eoV‘mbmg CËnmXZ IMm©da AmYm[aV amñV md m EH$H$b‘r H$m ©H«$‘mMm ‘r g‘W©H$ Amho. ‘mÌ S>moig g‘W©H$, H$r Am§Yim g‘W©H$, `mMm ‘r H$Yr {dMmaM Ho$bm ZìhVm. JmdmÀ`m J[a~rMo emioVrb JwéOZm§Zr gm§{JVbobo H$maU, ‘hm{dÚmb`mV àmÜ`mnH$m§Zr Am{U bm`~«arVrb nwñVH$m§Zr dU©Z Ho$bobo H$maU `mnojm eaX OmoerZr gm§{JVbobo H$maU ho A{YH$ àm‘m{UH$, VH©$ewÕ Am{U dmñVdmÀ`m Odi OmUmao Agë`mZo Vo ‘bm nQ>bo hmoVo. `mM H$maUmZo ‘r Aënd`mVM eoVH$ar g§KQ>ZoH$So> IoMë`m Jobmo, ho ‘bm ‘mhrV hmoVo. Varhr ‘r Am§Yim g‘W©H$ Va Zmhr Zm? `m {dMmamZo ‘bm J«mgm`bm gwédmV Ho$br hmoVr. lÕm H$r A§YlÕm, Am§Yim g‘W©H$ H$s S>moig g‘W©H$ ho {gÕ H$aÊ`mgmR>r H$mhr emóewÕ ’y$Q>nÅ>çmhr CnbãY ZmhrV. Amnmnë`m gmo rZwgma, Hw$dVrZwgma d AmH$bZeº$rZwgma àË oH$ OU `mg§~§YmV doJdoJù`m ’y$Q>nÅ>çm R>adrV AgVmo. `m ’y$Q>nÅ>çm§Mo {ZH$fhr ì`º$rgmnoj qH$dm g‘yhgmnoj AgVmV. Ë`m‘wio `m Aemór` ’y$Q>nÅ>çm§Zr ‘mÂ`m Jm|YimV AmUIrM ^a KmVbr. ‘J Ë`m amÌr H$mhr Ho$ë`m PmonM oB©Zm.

Am{U AMmZH$M ‘bm EH$ ’y$Q>nÅ>r Jdgbr. Am§Yio H$r S>moig `mMm h‘Img {ZH$mb bmdyZ XoUmao gyÌ Jdgbo.

Joë`m Vrg-~Îmrg dfmªVrb eoVH$ar g§KQ>ZoMr dmQ>Mmb hr EH$Im§~r V§~ygmaIrM am{hbr Amho. eoVH$ar g§KQ>Zm åhUOo eaX Omoer Am{U eaX OmoerMo {dMma åhUOoM eoVH$ar g§KQ>ZoMo {dMma. Ooìhm Ooìhm eoVH$ar g§KQ>Zobm amOH$r` ñdê$nmMo qH$dm AË §V ‘hÎdmMo YmoaUmË‘H$ {ZU© ¿`m`Mr doi Ambr Voìhm Voìhm eoVH$ar g§KQ>ZoZo A{YdoeZ ~mobmdyZ IwbonUmZo MMm© KS>dyZ AmUbr. A{YdoeZmÀ`m n{hë`mM gÌmV eaX OmoerZr ~rO^mfU H$am`Mo Am{U ‘J Ë`mda à{V{ZYrZr MMm© H$am`Mr. eaX OmoerZr Ho$bobo ~rO^mfU eoVH$ar à{V{ZYrZm Iyn éMm`Mo, eaX

OmoerÀ`m eãXm§‘Ü o eoVrMr Xem nmbQ>dÊ`mMo gm‘Ï © {Xgm`Mo Am{U ‘J Ë`m ~rO^mfUmbm EdT>o g‘W©Z {‘im`Mo, H$r eaX OmoerMo dmŠ` hoM ~«÷dmŠ` R>am`Mo. eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m n{hë`m/Xþgè`m ’$irVrb H$mhr ZoVo ‘§S>ir doJimM qH$dm AJXrM CbQ> gya H$mT>m`MrV; nU Ë`mbm A{O~mVM g‘W©Z Z {‘imë`mZo Vo ‘wÔo AmnmoAmnM ~mOybm nS>m`Mo. {dMma eaX OmoerMoM nU Ë`mbm bmoH$‘mÝ`Vm {‘imë`mZo Vo {dMma eoVH$ar g§KQ>ZoMo {dMma R>am`Mo. ‘hÎdmMo {ZU© eaX OmoerMoM Agbo Var Vo A{YdoeZmÀ`m ‘mÜ`‘mVZ OZ‘mÝ`Vm nmdë`mZo Ë`mbm bmoH$emhr à{H«$ oMo A{Yð>mZ àmá ìhm`Mo Am{U åhUÿZM A{YdoeZmV KoVbobo gd© {ZU© eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m nmB©H$m§ZrM KoVbo hmoVo, Ago åhUmdo bmJob.

Am§Yio H$r S>moig mMm h‘Img {ZH$mb bmdyZ XoUmao ‘bm Jdgbobo gyÌ Ago H$r, AmOn ªVÀ`m eoVH$ar g§KQ>ZoÀ`m àdmgmV OodT>o H$mhr {ZU© ¿`m`Mr doi Ambr Am{U {ZU© KoVbo Jobo, Vo {ZU© Oa ‘bm A{O~mV MwH$rMo dmQ>V Zgob qH$dm `mo½`M dmQ>V Agob Va ‘bm Vo `mo½`M H$m dmQ>VmV, `mMm emoY KoUo JaOoMo R>aVo. Vo ‘bm ‘Zmo‘Z nQ>bo åhUyZ ‘r g‘W©Z Ho$bo, H$r Ho$di eaX Omoerda {ZVm§V lÕm Amho åhUÿZ ‘r S>moio {‘Qy>Z g‘W©Z Ho$bo? `mMm Oa emoY ¿`m`Mm Agob Va eaX Omoer EodOr Oa ‘r AgVmo Va H$m` {ZU© KoVbo AgVo, Agm {dMma H$ê$Z eŠ`Vm nS>VmiyZ nmhUo `mnojm A{YH$ Mm§Jbm Xþgam ‘mJ© Agy eH$V Zmhr. ‘r Ooìhm Agm {dMma H$aVmo Voìhm Ago {XgVo H$r, AZoH$ {ZU© ‘r VgoM KoVbo AgVo, Ogo eaX OmoerZr KoVbo AmhoV. Ë`mV ‘bm AmOda Hw$R>bmM {damoYm^mg AmT>ibm Zmhr. ‘bm Agm EH$hr {ZU© {XgV Zmhr H$r oWo eaX OmoerMo MwH$bo Ago ‘r åhUy eHo$Z. ‘mÌ Ago H$mhr {ZU© AmhoV H$r, ‘r AJXr Ë`mÀ`m CbQ> {ZU© KoVbo AgVo, Ago ‘bm dmQ>Vo. Ogo H$r, Oa Aä`mg Am{U AmH$bZ eº$rÀ`m ~imda {ZU© ¿`m`Mr ‘mÂ`mda {ZU© ¿`m`Mr doi Ambr AgVr Va ‘r S§>Ho$b àñVmdmbm, J°Q> H$amambm, {~Q>r V§ÌkmZmbm, ‘wº$AW©ì`dñWobm H$S>mSy>Z {damoY Ho$bm AgVm.

‘r Z¸$r AgoM Ho$bo AgVo H$maU H$r ‘r Am wî`mVbo 16-17 df} emim-H$m°boOmV {ejU KoÊ`mV IMu Kmbdbo, Adm§Va gm{hË`mMr nwñVHo$ dmMÿZ S>moio’$moS> Ho$br, nwT>mè¶m§Mr ^mfUo ‘Z bmdyZ H$mZmV Vob AmoVyZ EoH$brV; Ë`m ~Xë`mV `m gdmªZr {‘iyZ Ë`m§Zm EoXrZo OrdZ OJVm mdo mgmR>r eoVrbm bwQy>Z Amnmnbo Eoíd © dmT>{dÊ`mgmR>r Ë`m§Mm EH$ hñVH$/Xbmb åhUyZ ‘bm KS>{dÊ`mMm nwaonya à`ËZ Ho$bm hmoVm. gaH$ma ho eoVH$è`m§gmR>r ‘m`~mn AgVo d ì`mnmar ‘mÌ bwQ>mê$ AgyZ Vo nmdbmonmdbr eoVH$è`m§Mr byQ> H$aVmV, AgoM ‘mÂ`m ‘Zmda R>g{dÊ`mV `m {ejUàUmbrZo Hw$R>brM H$ga ~mH$r R>odbr ZìhVr. eaX Omoer Oa ^maVmV Ambo ZgVo Am{U `m eoVrÀ`m bwQ>rÀ`m ahñ`mMm gà‘mU oX Oa eoVH$ar g‘mOmg‘moa Iwbm Ho$bm ZgVm Va Am‘À`mgma»`m

eoVH$arnwÌm§Zm ‘wº$AW©ì`dñWoVM eoVH$è`m§Mo {hV Amho ho H$Yr H$iboM ZgVo.

eoVH$ar g§KQ>ZoMm {dMma H$mZmV nS>bm Am{U ‘mÂ`m Am þî`mMr {Xem ~Xbbr. ho J‘H$ Á`m jUr ‘bm H$ibo Ë`mM jUr ‘wImVyZ eãX ~mhoa nS>bo hmoVo,

gaH$maÀ`m YmoaUmnm`r, N> o$-n§Oo AmQ>bo~a§ Pmb§ Xodm~mßnm, eaX Omoer oQ>bo

Page 25: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

24 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

g§KQ>Zm eoVH$è`m§Mr Agbr Var `m g§KQ>ZoMm {dMma Ho$di eoVH$è`m§Mo {hV gmYÊ`mnwaVmM ‘`m©{XV Zmhr. eoVH$ar g§KQ>ZoZo Xoe dmM{dÊ`mMm {dMma ‘m§S>bm Amho. hm {dMma åhUOo AZoH$ VþH$So> EH$Ì H$ê$Z ~m§Yboë`m JmoYS>çm§Mo JmR>moSo> ZgyZ EH$mM Ym½`mZo {dUbobo ‘hmdó Amho. ~oamoOJmarnmgyZ ‘hmJmB©n ªV gd© g‘ñ`m§Mo {ZamH$aU H$aÊ`mMr VmH$X `m {dMmagaUrV Amho. g§KQ>ZoMm {dMma åhUOo EH$ ‘mJ© Amho. Á`mbm Á`mbm g§KQ>Zm H$ibr Ë`m gdmªMr dmQ>Mmb ømM ‘mJm©dê$Z ìhm`bm hdr. {dMmaYmaoVM {Xem{ZX}eZ H$am`Mo gm‘Ï © Agob Va Ë`m {dMmamer ~m§{YbH$r OmonmgUmao EH$mM ‘mJm©Zo OmV Amho, Ago åhUmdo bmJob. Ë`mV Hw$Ur Hw$UmMo A§YmZwH$aU H$aÊ`mMm àíZM CØdV Zmhr.

1980 À`m gw‘mamg g§KQ>Zm, Midi Am{U g§n-Am§XmobZmMo nodM ’w$Q>bo hmoVo. {ejH$m§Mm g§n, H$m‘Jmam§Mm g§n, Amgm‘Mo Am§XmobZ, H$‘©Mmè`m§À`m g§KQ>Zm, h‘mbm§À`m g§KQ>Zm, CJ«dmXr Midir‘Ü o ~moS>mob±S>, ZmJmb±S>, H$mí‘ra, I{bñVmZ dJ¡ao... Hw$UmÀ`mM nXamV H$mhrM Z nS>VmM `m gd© Midir g§nyZ Joë`mV. ’$º$ eoVH$ar g§KQ>ZmM EdT>m àM§S> H$mi {Q>Hy$Z Amho Ë`mMo H$maU {dMmam§Mr VmH$X hoM Amho. eaX Omoer ZmdmMm {dMma eoVH$è`mÀ`m KamKamV nmohmoMbm

Amho. eoVrVrb Xm[aÐçmMm Zm`ZmQ> H$aÊ`mMr j‘Vm Ho$di eaX OmoerZr XmI{dboë`m ‘mJm©V Amho, `mMr gdmªZm ImÌr nQ>br Amho.

‘wº$AW©ì`dñWoMm nwañH$ma H$aÊ`mgmR>r Ooìhm `m XoemVbo ‘moR>‘moR>o CÚmoJnVr, Zm‘d§V AW©emók, AW©emómMo àmÜ`mnH$ Ooìhm H$MImD$ d¥Îmr ~miJyZ Amho, Voìhm `m XoemVbm AZnT>-AZmS>r eoVH$ar ‘mÌ ‘wº$AW©ì`dñWoÀ`m ~mOyZo I§~ranUo C^m R>mH$bm Amho. Oo ë`m^ë`m§Zm g‘OV Zmhr Vo AW©emó eoVH$è`m§Zm H$ibobo Amho Am{U hm M‘ËH$ma eaX Omoer ZmdmÀ`m dmXimZo KS>dyZ AmUbm Amho.

AS>rM VnmEdT>m àXrK© H$mi H$moQ>r H$moQ>r eoVH$è`m§À`m öX`mV AZ{^{fº$ A{YamÁ` JmOdUmao dmXi 3 gßQ>|~abm d`mÀ`m 76 ì`m Q>ßß`mV nXmn©U H$arV Amho, Ë`m{Z{‘ÎmmZo Ë`m§Zm CX§S> Am þî` bm^mdo åhUyZ g‘ñV eoVH$ar ~m§YdmV’o© ‘mÂ`m Ë`m§Zm bmI bmI ew oÀN>m...!

J§JmYa ‘wQ>oAmdu N>moQ>r - 442307, Vh. qhJUKmQ>, {O. dYm©.

[email protected], ‘mo. 9730582004

��

ñdmhmH$mar ghH$mamda n[ag§dmX{df¶ : H°$JZo Ho$coë¶m ghH$mar gmIa H$maImݶm§À¶m

Am°S>rQ>‘YyZ {Xgcoë¶m ^«ï>mMmamdaVr MMm©

à‘wI dºo$ AemoH$ Hw$cH$Uu

dm‘Zamd MQ>n (Aܶj ñd.^m.n.)

a{d Xodm§J (Aܶj eo. g§)

{Z‘§ÌH$g§O¶ H$moco (Aܶj - eoVH$ar g§KQ>Zm ¶wdm AmKmS>r)

A{Zc KZdQ> (‘mOr Aܶj - eoVH$ar g§KQ>Zm ¶wdm AmKmS>r)

g§nH©$ erVc amOmo~m ‘mo. 9421225671

~wYdma {X. 24 Am°JñQ> 2011 Xþnmar 2.00 dmOVm

ñWi : ‘mñQ>a XrZmZmW ‘§JoeH$a ZmQ>çJ¥h, nQ>oc Mm¡H$, gm§Jcr.

ghH$mar ^ñ‘mgyamnmgyZ eoVH$è¶m§Zm H$moU dmMdUma?

Page 26: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

25eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

Hw$N> hr {XZ nhbo A‘oo[aH$m go EH$ I~a Am`r {H$ dhm± Ho$ g~go YZdmZ {ZdoeH$ dmaoZ ~w’oQ> Zo {~b JoQ>g² ’$m§D$So>eZ H$mo H$mooB© 31 {~br`Z S>mba XmZ ‘| {X`o. à{gÕ CÚmoJn{V amH$’oba Zo AmO go EH$ eVH$ nhbo AnZr g‘yMr Om`XmX bmH$mon`moJr H$m‘m| Ho$ {b`o g‘{n©V H$a Xr Wr. Xw{Z`m H$m g~go ‘hmZ ZV©H$ ‘mBH$b O¡ŠgZ Vmo EH$ ‘hmZ XmZr Wm hr. BYa h‘mao Xoe ‘| ^r {dàmo Ho$ à‘wI AOr‘ ào‘Or Zo H$moB© 2 {~br`Z S>m°ba, AWm©V bJ^J 9 hOma H$amo‹S> ê$n`o, Xoe Ho$ e¡j{UH$ H$m‘m| Ho$ {b`o AnZo hr Zm‘ go ~Zm`o AOr‘ ào‘Or ’$m±D$So>eZ H$mo XmZ ‘| Xo {X`o. CÚmoJn{V O~ XmZ H$a aho hmo Vmo g§V H¡$go {nN>o ahVo. X{jU ^maV Ho$ à{gÕ AmÜ`mpË‘H$ g§V ñd. gË` lrgmB©~m~m Zo Am§Y«àXoe, H$Zm©Q>H$ Am¡a V{‘bZmSw> H$s gaH$mam| H$mo Obny{V© H$s ì`dñWm Am¡a amÁ`m| Ho$ e¡j{UH$ {dH$mg Ho$ {b`o Aa~m| ê$n`o XmZ ‘| Xo {X`o. CZHo$ bmoH$mon`moJr H$m‘m| go à^m{dV hmoH$a V{‘bZmSw> Ho$ ^yVnyd© ‘w»`‘§Ìr H$ê$Um{ZYr O¡go ZmpñVH$ ^r CZHo$ ^ŠV hmo J`o. Amn {H$gr ^r eha H$m Xm¡am bJmH$a Am OmB©`o. eha Ho$ g~go ~‹S>o ‘§{Xa, Y‘©embm`|, ñHyb, g‘mO ^dZ `m nwñVH$mb`m| Ho$ gm‘Zo AmnH$mo CÝht bmoJm| Ho$ Zm‘ {‘b|Jo {OÝhm|Zo nhbo Vmo n¡gm H$‘mZo Ho$ {b`o Or Vmo‹S> ‘ohZV H$s, Xya Xoem| H$s `mÌmE± H$s, AnZo à{Vñn{Y©`m| go {ZnQ>Zo Ho$ {b`o g^r Mmbm{H$`m± H$s Am¡a ~mX ‘| AnZr hm{gb g§n{Îm H$m EH$ ~‹S>m {hñgm XmZ ‘| Xo {X`m. {OVZr Iwer go CÝhm|Zo n¡gm H$‘m`m, Cggo XwJwZr Iwer go Cgo Ë`mJ ^r {X`m.

Eogo ‘| EH$ àíZ I‹S>m hmoVm h¡ {H$ h‘ n¡gm Š`m| H$‘mZm MmhVo h¡? h‘ g‘¥{Õ Ho$ {eIa Š`m| Ny>Zm MmhVo h¡? h‘ g~ HwN> Ë`mJ H$a Bg Zída OJV ‘| à{gÕ Š`m| hmoZm MmhVo h¡? h‘mar A‘aËd H$s H$m‘Zm Š`m h‘mao S>rEZE H$m hr {hñgm h¡ `m dh h‘mam gm§ñH¥${VH$ ‘yë` h¡? A‘aËd H$s Bgr H$m‘Zm

Ho$ {b`o H$moB© g§JrVH$ma g§JrV H$s Z`r Z`r YwZ| aMVm h¡ Vmo H$moB© A{^ZoVm AZ{JZV y{‘H$mAm| ‘| ñd`§ H$mo àñVwV H$aVm h¡. H$moB© g{MZ Q>oSw>§bH$a ~rg gmbm| go A~m{YV ê$n go IobVo hþ`o Z`o Z`o {díd [aH$mS©> ~ZmVm h¡ Vmo H$moB© gm{hpË`H$ OrdZ Ho$ AZoH$mZoH$ A§Jm| Am¡a agm| ‘| AnZr dmUr H$mo A{^ì`ŠV H$aVm MmhVm h¡. EH$ amOm Z`o Z`o joÌ OrV H$a AnZo amÁ` H$s gr‘mAm| H$mo ~‹T>mVm h¡ Vmo EH$ g§V AnZo kmZ, {ddoH$ Am¡a ào‘ go AnZo H¥$nm{^bmfr ^ŠVm| H$s g§»`m ~‹T>mVm h¡.

B©ída Vmo h‘| ~g EH$ ~y±X Ho$ ê$n ‘| ^oO XoVm h¡ qH$Vw h‘ h¡ {H$ EH$ ‘hmgmJa H$s Vah {’$a go Cg‘| {dbrZ hmoZm MmhVo h¡§. CgZo h‘| EH$ ~rO Ho$ ê$n ‘| ^oOm Wm, h‘ {H$gr {damQ> O§Jb H$s Vah Cgo nmZm MmhVo h¡§. {dñVma H$s hX VH$ {dñVma H$aVo hþ`o {~Ia OmZm Am¡a gXm Ho$ {b`o AmZodmbo dŠV H$s ñ‘¥{V`m| H$m {hñgm ~Z OmZm, AZm{X AZ§V H$mbm| go ‘mZdr` {dH$mg H$s g~go ‘hmZ àoaUm ahr h¡. h‘mam ào‘ h‘mao {dñVma H$mo ghmam, àoaUm `m {Xem XoVm h¡, Bgr{b`o h‘ ào‘ H$aVo h¡, AÝ`Wm h‘ ào‘ ^r Š`m| H$aVo? h‘ {dñVm[aV hmoZo Ho$ {b`o ào‘ H$aVo h¡ `m ào‘ H$aZo Ho$ {b`o {dñVm[aV hmoVo h¡, `h àíZ AnZo Amn go ny{N>`o. EH$ hr CÎma {‘boJm, h‘mao {dñVma Ho$ {b`o ào‘ Oê$ar h¡. ào‘ Vmo dh aW h¡ {Og‘| ~¡R> H$a h‘ OmZm Vmo H$ht Am¡a MmhVo h¡.

h‘mam ào‘ h‘mar `mÌm H$mo {Mañ‘aUr` ~Zm XoVm h¡, Bgr{b`o h‘ ào‘ nmZm MmhVo h¡ Am¡a ào‘ XoZm MmhVo h¡. qH$Vww ‘yb^yV àoaUm Vmo AnZr gr‘mE± Xgm| {XemAm| ‘| ~‹T>mZo H$s hr hmoVr h¡. h‘ ^mfm, joÌ, Om{V `m Xoem| H$s gr‘mAm| H$mo bm§KH$a ’¡bZm MmhVo h¡. Z`o XmoñVm| go hmW {‘bmZm `m Z`o à{Vñn{Y©`m| go Xmo hmW H$aZm MmhVo h¡. Am¡a {’$a, {dO` Ho$ Ma‘ q~Xw na h‘Zo Omo HwN> ^r hm{gb {H$`m h¡, Cggo ‘wŠV hmo OmZm MmhVo h¡. h‘ ñd`§ H$mo ~ma ~ma [aŠV H$a XoVo h¡ Vm{H$ Z`r A°S>. {XZoe e‘m©

h‘| ³¶m Mm{h¶o?cmoH$monH$mar ny§OrnVr ¶m ^«ï> amOZoVm, A’$ga

CÚmoJn{V`m| Am¡a ZoVmAm| Ho$ g‘¥{Õ g§{MV H$aZo Ho$ VarHo$ ^r AbJ AbJ hmoVo h¡. Ohm± CÚmoJn{V H$s g‘¥{Õ à{V`moJr ~mOma go AmVr h¡ dht ZoVmAm| H$s g‘¥{Õ EH$m{YH$ma `wŠV à{VJm‘r gÎmm Am¡a H$mZyZm| go AmVr

h¡. Amn CÚmoJn{V`m| H$mo ~mOma ‘| {‘Q>Vo hþ`o XoI gH$Vo h¡. do AmgmZr go OJh Imbr H$aZo Ho$ {b`o CZHo$ hr à{Vñn{Y©`m| Ûmam ‘O~ya {H$`o Om gH$Vo h¡. O~{H$ ZoVmAm| H$mo ha Xoe ‘| VmH$V ~§XyH$m| `m MwZmdm| go hmgrb

hmoVr h¡§. Á`mXmVa MwZmd, {H$`o J`o H$m‘m| go Á`mXm jwÐ Apñ‘VmAm| Ho$ Cna b‹S>o OmVo h¡§. Bg{b`o Ohm± CÚmoJn{V g‘mO H$mo Omo‹S>Vo hþ`o nm`o OmVo h¢ dht ZoVm `m A’$ga g‘mO H$mo ~m±Q>Vo hþ`o hr {‘b|Jo.

^maV H$s Ow~mZr * A°S>. {XZoe e‘m©

Page 27: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

26 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

COm© Ho$ {b`o AnZm nmÌ Imbr ah gHo$. nwamZo O‘mZo Ho$ Eogo H$B© amOmAm| Ho$ {H$ñgo AmnH$mo nwamUm| ‘| {‘b Om`|Jo, {OÝhm|Zo nhbo Vmo Aíd‘oY `k Ho$ Ûmam AnZo amÁ` H$m {dñVma {H$`m Am¡a {’$a Cgr `k H$s g‘m{á na AnZr gmar g§nXm XmZ ‘| XoH$a {’$a go [aŠV hmo J`o. ’¡bZm Am¡a {’$a [aŠV hmo OmZm, h‘mao OrdZ H$mo gXm Ho$ {b`o VamoVmOm COm©dmZ ~ZmH$a aIZodmbm Q>m°{ZH$ ahm h¡. AZm{X AZ§V H$mbm| go ‘mZdVm Bgr Vah go qOXm ahr h¡. Omo ’¡bVm Zht h¡ dh Vmo Zï> hmoVm hr h¡ qH$Vw Omo [aŠV Zht hmoVm h¡, dh ^r AnZo hr ~moP go Ma‘am OmVm h¡. qOXJt H$mo A^mdm| Zo {OVZm g‘¥Õ {H$`m h¡, [aŠVVmAm| Zo {OVZm ^am h¡, CVZm ‘wâV H$m pIbmZo go `m g‘mZVm Ho$ Zmao Zo Zht {H$`m h¡. ^maV Ho$ ~«m÷Um| H$mo Vmo gXm go ~{Z`m| Ho$ Ka go AZmO ‘wâV {‘bVm ahm qH$Vw Bggo H$^r CZH$s Jar~r Xya Zht hþ`r. X[aÐ gwXm‘m Ho$db H¥$îU Ho$ O‘mZo H$s hr dmñV{dH$Vm Zht Wr ~pëH$ ha `wJ H$s dmñV{dH$Vm ahr h¡ Am¡a ahoJr.

OZVm H$s Jar~r Xya H$aZo Ho$ {b`o Xw{Z`m Ho$ H$B© Xoem| ‘| H$ë`mUH$mar amÁ` H$s ñWmnZm na Omoa {X`m Am¡a n¡gm H$‘mZo Ho$ g^r Zr{O à`mgm| H$mo hVmoËgm{hV {H$`m J`m. {H$gr CÚmoJn{V Ho$ gr‘mVrV {dñVma H$mo amï´>{damoYr H¥$Ë` ‘mZm J`m. h‘mao yVnyd© àYmZ‘§Ìr Odmha bmb Zohê$ Vmo bm^ H$s g§H$ënZm go hr K¥Um H$aVo aho Am¡a Zr{O CÚ‘m| H$mo Xw{Z`m ^a Ho$ bm`g|g, H$moQ>m Am¡a B§ñnoŠQ>am| Ho$ Omb ‘| OH$‹S>Zo ‘| AJ«Jm‘r ~Zo aho. CÝhm|Zo CÚmoJn{V`m| Ho$ Cna Á`mXm go Á`mXm H$a bJmH$a O‘m aH$‘ go gaH$mar CÚ‘m| H$s ñWmnZm H$s Am¡a CÝh| Xoe Ho$ Z`o VrW© H$hm. CZH$s H$Ý`m B§{XamOr Zo CZHo$ {dMmam| H$mo AmJo ~‹T>mZo ‘| CZgo ^r Á`mXm H$Å>aVm H$m n[aM` {X`m Am¡a g^r Zr{O ~¡§H$m| H$m amï´>r`H$aU H$a {X`m. n[adhZ, COm© {Z{‘©Vr, {ejm, g§Mma Am¡a AmYma^yV g§aMZm Ho$ joÌ ‘| ì`pŠVJV {Zdoe Ho$ {b`o H$moB© OJh hr Zht aIr J`r. ì`pŠV `h g‘mO `m amï´> Ho$ {dê$Õ h¡, Bgr ~mV H$mo gË` ‘mZVo hþ`o ì`pŠV Ho$ ’¡bmd `m {dñVmma H$mo Hw§{R>V H$aZo ‘| H$moB© H$ga ~mH$s Zht aIr J`r. ZVrOVZ `h Xoe Ho$db Mmbrg gmbm| ‘| à{V^m Am¡a à`mgm| go H§$Jmb hmo J`m. {OZ‘| ’¡bZo H$m gm‘Ï`© Wm, CZHo$ H$X‘m| ‘| O§Ora| Wr Am¡a ‘wâV H$m ‘mb pIbmZo dmbr gaH$mar `moOZmAm| Zo ha Jm±d ‘| gwXm‘m àd¥{V Ho$ bmoJm| Ho$ g‘yh ~Zm {X`o. gwXm‘m Bg{b`o Zht ’¡bm {H$ Cgo ‘wâV H$m ‘mb {‘b ahm Wm Am¡a H¥$îU Bg{b`o Zht ’¡bm {H$ CgHo$ ÛmaH$m go ~mha OmZo na nm~§Xr Wr. ZVrOVZ n¡go dmbo AnZo n¡go {N>nmZo bJo Am¡a X[aÐ aoIm Ho$ ZrMo OmZm gå‘mZ H$m gyMH$ ~Z J`m. XmZeyaVm ~rVo O‘mZo H$s ~mV hmo J`r Am¡a {Xdm{b`m hmoZm e‘© H$s ~mV Zht ahr. Omo H$mbm YZ {~«Q>re gÎmm ‘| H$ht Zht Wm dhr AmOmXr Ho$ ~mX h‘mar AW©Zr{V Am¡a amOZr{V H$mo {Z`§{ÌV H$aZodmbr g~go {ZUm©`H$ epŠV ~Z J`m. ZVrOm ~ohX Xmê$U ahm. qhXwñWmZ H$s à{V^m H$mo {OVZm ZwH$gmZ ‘wJbm| m A§Jo«Omo H$s gm‘y{hH$ gÎmm Zo Zht nhþ±Mm`m, CVZm ZwH$gmZ Zohê$ Am¡a B§{Xam H$s AW©Zr{V Zo nhþ±Mm {X`m. `o XmoZm| ZoVm ì`pŠVJV ê$n go ~ohX B©‘mZXma Wo. BZHo$ {damoYr ^r BZH$m gå‘mZ H$aVo Wo. Zohê$ Ohm± h‘mao ñdm{YZVm g‘a Ho$ bmoH${à` ZoVm Am¡a ~o{‘gmb boIH$ Wo dht B§{XamOr ~ohX ~hmXwa ZoVm Wr Am¡a {díd amOZr{V ‘| AnZm ê$V~m aIVr Wr. qH$Vw àË`oH$ ‘Zwî` ‘| A§V^©yV {dñVma H$s B©ídar` àoaUm

H$m hr Jbm Kmo±Q> XoZo H$s AnZr Zr{V`m| Ho$ H$maU, do XmoZm|, CZH$mo {‘bo ñd{U©‘ Adga H$mo V~mh H$a XoZo Ho$ AnamYr ‘mZo J`o.

CÚmoJn{V Jar~m| H$mo byQ>H$a YZdmZ ~ZVo h¡ h Ho$db EH$ {‘WH$ h¡, gƒmB© Zht h¡. dmñVd ‘| àË`oH$ CÚmoJn{V AnZo Xm¡a H$s dñVw `m godm go Ow‹S>r {H$gr Z {H$gr Amdí`H$Vm H$mo ~mOma ‘| àM{bV H$s‘V go H$‘ H$s‘V na CnbãY H$am H$a hr n¡gm ~ZmVm h¡. `{X dh nhbo go CnbãY godm `m dñVw H$mo Á`mXm H$s‘V na ~oMoJm Vmo Cgo H$m¡Z I‹S>m H$aoJm? Bg{b`o dh à{V`moJr ‘yë` na AnZo CËnmX àñVwV H$aVm h¡. BgHo$ {b`o dh Z`r Q>oŠZmbm°Or H$m Cn`moJ H$aHo$ AnZo CËnmX H$m CËnmXZ Am¡a {dnUZ IM© H$‘ H$aVm h¡ Am¡a gñVr go gñVr Xam| na AnZo CËnmX ~mOma ‘| àñVwV H$aVm h¡. AnZo Bg à`mg ‘| dh Xmo Vah go g‘mO H$mo g‘¥Õ H$aVm h¡. EH$ Va’$ Vmo dh Z`o amoOJma {Z{‘©V H$aVm h¡ dht Xygar Amoa dh AnZo CËnmX IarXZo dmbm| H$s Hwb ~MV H$mo ~‹S>m H$a CÝh| Xygar dñVwAm| `m godmAm| H$mo IarXZo H$m Adga XoVm h¡. ZVrOVZ ~mOma ‘| dñVw H$s Hwb ‘m±J ~‹S>Vr ahVr h¡ Am¡a g^r g‘¥Õ hmoVo ahVo h¡. CgH$m ‘wH$m~bm H$ht ^r Cg Jar~ go Zht h¡ {OgH$mo ~MmZo Ho$ {b`o gmar gaH$mar ‘{eZar `m ZoVm I‹S>o h¡. CÚmoJn{V H$m ‘wH$m~bm Vmo {H$gr O‘o O‘m`o nwamZo CÚmoJn{V go hr hmoVm h¡. gmar gaH$mar ‘{eZar Jar~ H$mo ~MmZo H$m Zmam bJmVr h¡ na ~MmVr Vmo dh Cg nwamZo CÚmoJn{V H$mo hr h¡.

Xw{Z`m Ho$ {Og {Og Xoe ‘| gaH$mam| H$s H$ë`mUH$mar `moOZm`| hmdr ahr h¡, dhm± dhm± na nwamZo CÚ‘m| H$mo ~MmZo Ho$ {b`o Z`o CÚ‘m| Ho$ {b`o XadmOo ~§X H$a {X`o J`o. nwamZonZ Ho$ EH$m{YH$ma H$mo gaH$mar g‘W©Z {X`m J`m. bmoJm| H$mo ‘±hJr H$s‘Vm| na dñVw `m godm IarXZo Ho$ {b`o ‘O~ya H$a {X`m J`m. Jar~m| H$mo Z`r Q>oŠZmbm°Or go hmoZodmbr g§^m{dV ~MV go Bg CëQ>o VarHo$ go d§{MV H$a {X`m J`m. Am¡a `h g^r HwN> CZH$mo ~MmZo Ho$ Zm‘ na {H$`m J`m. Bg{b`o Bg ~mV ‘| H$moB© X‘ hr Zht h¡ {H$ AmOmXr Ho$ ~mX Jar~ Am¡a Jar~ Am¡a A‘ra Am¡a A‘ra hmoVo Mbo J`o. {OgVah g{MV Q>|Sy>bH$a Ho$ [aH$mS©> ‘| OwS>Zodmbm H$moB© ^r Z`m aZ {H$gr Xygao Ho$ {hñgo H$m aZ Zht hmoVm, {OgVah A{‘Vm^ ~ƒZ H$m àË`oH$ Z`m amob `m ^y{‘H$m {H$gr Xygao H$m emofU H$aZo go Zht OÝ‘Vr, {OgVah ñda gm‘«mkr bVm ‘§JoeH$a H$m àË`oH$ Z`m JrV Ho$db CÝht H$mo Ü`mZ ‘| aIH$a {bIm OmVm h¡, {OgVah {H$gr ZoVm Ho$ ~hþV Á`mXm dmoQ> go OrVZo go {H$gr Xoe H$m ZwH$gmZ Zht hmoVm, Am¡a {OgVah {H$gr gm{hË`H$ma Ho$ ~hþV Á`mXm gm{hË` aM XoZo go ~mH$s Ho$ boIH$m| H$m H$moB© ZwH$gmZ Zht hmoVm h¡, ~g Eogo hr, {H$gr ^r CÚmoJn{V Ho$ Ûmam H$‘m`o J`o àË`oH$ Z`o n¡go go {H$gr Jar~ H$m H$moB© boZm XoZm hr Zht h¡. Omo ^r AmnH$mo Eogm H$hVm h¡ dhr Agbr S>H¡$V h¡. dh Jar~ H$m Zm‘ boH$a, CZHo$ g‘yh ~Zm ~ZmH$a, CZH$mo EH$ Eogo ^«‘Omb ‘| OH$‹S> boVm h¡, {Oggo CÝh| {n‹T>r`m| go ‘wpŠV Zht {‘b nm`r h¡§. `hr bmoJ ‘mZdr` à{V^m Ho$ g~go ~‹S>o Xwí‘Z h¢, `hr bmoJ AZm{X AZ§V MH«$m| ‘| MbZodmbo Jar~m| Ho$ emofU Ho$ {eënH$ma h¢. Ohm± Ohm± H$ë`mUH$mar amÁ` H$m ZmQ>H$ Mbm, dhm± dhm± na OZVm, Jar~ Am¡a Jar~ hmoVr Mbr J`r Am¡a CÚmoJn{V g‘má hmoVo Mbo J`o. dhm± na Ho$db ZoVm, VñH$a Am¡a

Page 28: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

27eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

A’$ga hr YZdmZ go YZdmZ hmoVo nm`o J`o h¢. `hr H$hmZr ^maV H$s h¡, `hr gmopìhV ê$g, {d`VZm‘, ~‘m©, H§$~mo{S>`m, Š`y~m, nm¡b|S>, MrZ `m CÎmar H$mo[a`m H$s h¡. {Og {H$gr ì`dñWm Zo ‘mZdr` {dñVma H$s H$m‘Zm H$mo Hw§{R>V {H$`m h¡, CgZo dmñVd ‘| ‘mZdVm Ho$ gmW ‘| g~go ~‹S>m {dídmgKmV {H$`m h¡.

‘hmZ Am¡a YZdmZ CÚmoJn{V {H$gr ^r g‘mO H$s g‘¥{Õ H$mo ~‹T>mVo h¡. do Z Ho$db ñd`§ YZdmZ ~ZVo h¡ ~pëH$ AnZo g‘yMo Xm¡a H$mo Cna CR>Zo ‘| gh`moJ H$aVo h¡. do Q>oŠZmbm°Or H$mo ~‹T>mdm XoVo h¡, do Z`o amoOJma H$m g¥OZ H$aVo h¡, do h‘mar Hwb ~MV H$mo ~‹T>mVo h¡ Am¡a A§V ‘| AnZr g‘yMr g‘¥{Õ H$mo Cgr g‘mO na bwQ>m XoVo h¡, {Og‘| CÝhm|Zo Cgo H$‘m`m Wmμ. do CZ ‘Yw‘p»I`m| H$s Vah hmoVo h¡ Omo gmar Xw{Z`m ‘| Ky‘ Ky‘ H$a ’y$bm| go namJ MwZVr h¡, ~ohVarZ HwebVm go Cg ehX H$mo ~MmZo Ho$ {b`o N>mVo H$m {Z‘mU© H$aVr h¡, Cg‘| AnZr g‘¥{Õ H$m g§M` H$aVr h¡ Am¡a A§V ‘| Cgo bwQ>mH$a, [aŠV H$aHo$ {H$gr Z`o CÚ‘ H$s V¡`mar ‘| bJ OmVr h¡. o CÚmoJn{V {ZpíMV ê$n go CZ g‘mOdmXr ZoVmAm| m gaH$mar A’$gam| H$s Vah Vmo Zht hr hmoVo h¡ Omo {N>n H$a n¡go H$‘mVo h¡, ^ï´> AmMaU Ho$ Ûmam g‘mO Ho$ n¡go H$mo AnZr Amoa Ir±MVo h¡, ì`dñWm H$mo Xy{fV H$aVo h¢, AnZo Xm¡a H$mo ^ï´> H$aVo h¡ Am¡a A§V ‘| Cg gmar g‘¥{Õ H$mo H$ht {N>nmH$a Xw{Z`m go admZm hmo OmVo h¡. Eogo bmoJ Z Ho$db ñd`§ H$s à{V^m H$m JbV BñVo‘mb H$aVo h¡ ~pëH$ Xoe `m g‘mO H$mo EH$ Eogo `wÕ ‘| Pmo±H$ XoVo h¡§, {Og‘| OrVZo Ho$ {b`o g^r ZrMVmE± H$s OmVr h¡, Ohm± jwÐVm {Z`‘ ~Z OmVr h¡, Mmnbygr H$mZyZ ~Z OmVr h¡ Am¡a Ohm± {Xì`Vm `m ^ì`Vm H$s H$moB© g§^mdZm eof Zht ah nmVr h¡. Bg Xw{Z`m H$mo {OVZm ZwH$gmZ ‘hm‘m[a`m| `m `wÕm| ‘| Zht hþAm h¡ Cggo Á`mXm ZwH$gmZ ZoVmAm| `m gaH$mar A’$gam| Ho$ ^ï´> XwîH¥$Ë`m| go hþAm h¡. Eogm Zht h¡ {H$ g‘mOdmX Zo B©‘mZXma ZoVm n¡Xm hr Zht {H$`o hmo. qH$Vw ~oMmao BZ A^mJo {JZo MwZo B©‘mZXma ZoVmAm| H$mo CZHo$ hr ^ï´> AZw`mB©`m| `m d§eOm| Zo ~mOw ‘| Y{H$`m H$a dmñV{dH$ gÎmm H$mo AnZo hmW ‘| bo boZo Ho$ H$B© CXmhaU {díd B{Vhmg ‘| ^ao n‹S>o {‘bVo h¡§.

CÚmoJn{V`m| Am¡a ZoVmAm| Ho$ g‘¥{Õ g§{MV H$aZo Ho$ VarHo$ ^r AbJ AbJ hmoVo h¡. Ohm± CÚmoJn{V H$s g‘¥{Õ à{V`moJr ~mOma go AmVr h¡ dht ZoVmAm| H$s g‘¥{Õ EH$m{YH$ma `wŠV à{VJm‘r gÎmm Am¡a H$mZyZm| go AmVr h¡. Amn CÚmoJn{V`m| H$mo ~mOma ‘| {‘Q>Vo hþ`o XoI gH$Vo h¡. do AmgmZr go OJh Imbr H$aZo Ho$ {b`o CZHo$ hr à{Vñn{Y©`m| Ûmam ‘O~ya {H$`o Om gH$Vo h¡. O~{H$ ZoVmAm| H$mo ha Xoe ‘| VmH$V ~§XyH$m| `m MwZmdm| go hmgrb hmoVr h¡§. Á`mXmVa MwZmd, {H$`o J`o H$m‘m| go Á`mXm jwÐ Apñ‘VmAm| Ho$ Cna b‹S>o OmVo h¡§. Bg{b`o Ohm± CÚmoJn{V g‘mO H$mo Omo‹S>Vo hþ`o nm`o OmVo h¢ dht ZoVm `m A’$ga g‘mO H$mo ~m±Q>Vo hþ`o hr {‘b|Jo. AmnH$mo H$moB© CÚmoJn{V Eogm Zht {‘boJm Omo ^mfm, Y‘©, amï´> `m Om{V Ho$ Zm‘ na AnZm CËnmX ~oMVo {‘boJm. O~{H$ Eogm Zht H$aZo dmbm ZoVm Ty>±T>Zo go ^r {‘bZm ‘wpíH$b h¡. EH$ ^ï´> CÚmoJn{V {g’©$ AnZo ì`mnma H$mo Sw>~m gH$Vm h¡ qH$Vw EH$ ^ï´> ZoVm EH$ g‘yMr {n‹T>r Ho$ ^{dî` H$mo Sw>~m XoVm h¡. EH$ ‘hmZ CÚmoJn{V AnZo Z`o Z`o ì`mnmam| go g‘mO H$mo g‘¥Õ H$aVo hþ`o AnZo

Xoe Ho$ {b`o Jm¡ad Ho$ AZoH$mZoH$ jU CnbãY H$amVm h¡ Vmo EH$ ‘hmZ ZoVm Eogm dmVmdaU n¡Xm H$a XoVm h¡, Ohm± ì`mnma, H$bm, {dkmZ Am¡a gm{hË` AnZr Ma‘ C±MmB©`m| H$mo Ny>Vo h¢.

h‘Zo H$m’$s Hw~m{Z©`m| Ho$ ~mX `h AmOmXr nm`r h¡. Xw^m©½` go AmOmXr Ho$ ~mX H$m ~ohX H$s‘Vr g‘` gaH$mar gmd©O{ZH$ CÚ‘m| H$mo I‹S>m H$aZo ‘| Am¡a {’$a CÝh| ~mOma H$s à{V`moJr VmH$Vm| go ~MmZ| ‘| h‘Zo ~~m©X H$a {X`m h¡. h‘Zo ì`pŠV Ho$ {dñVmadmXr gnZm| H$mo amoH$Zm Mmhm Am¡a n¡gm H$‘mZo H$s ^mdZm H$mo amï´>{damoYr ‘mZm. ZVrOVZ h‘ Ho$db Am¡a Ho$db ~ma§~ma X[aÐ ^maV H$s hr n[aH«$‘m H$aVo aho Am¡a OrdZ Ho$ àË`oH$ joÌ ‘| h‘ A^mdm|, Am¡gVVm Am¡a AghZr`Vm H$m ~rOmamonU H$aVo ah|. h‘ g‘¥{Õ go {M‹T>Vo aho Am¡a n[aUm‘ñdê$n g‘¥{Õ h‘| {M‹T>mVr ahr.

AmO AmOmXr H$s 64 dt df©Jm§R> na h‘ HwN> Z`o dmXo {Z`{V Ho$ gmW H$a gH$Vo h¡. h‘ h‘mar amï´>^y{‘ na OÝ‘o àË`oH$ ì`pŠV Ho$ gnZm| H$mo nyU© ê$n go {dH$grV H$aZo ‘| ghm`Vm H$m dmXm H$a gH$Vo h¡. h‘ ~ohVarZ go HwN> ^r H$‘ Zht dmbr gmoM H$mo AnZo OrdZ ‘| CVma H$a ^maVr` OrdZ Ho$ àË`oH$ A§J ‘| EH$ {derï> {Xì`Vm H$m g§Mma H$am gH$Vo h¡. h‘ h‘mar ^y{‘ H$mo {’$a EH$ ~ma J§Yd©, `j Am¡a `wJnwê$fm| H$s brbm^y{‘ ~Zm gH$Vo h¡. Am¡a {ZpíMV ê$n go Eogm Ho$db Am¡a Ho$db àË`oH$ ‘Zwî` Ho$ gr‘mVrV {dñVma H$mo gå‘mZ Am¡a ga§jU XoZo go hr g§^d hmoJm. ^maV H$mo CgH$s g‘ñ`mAm| go {ZOmV XoZo Ho$ {b`o h‘o AmO bmoH$monH$mar ny§Orn{V`m| H$s g»V Oê$aV h¡ Am¡a gmW gmW h‘| Oê$aV h¡ CZH$mo OÝ‘ XoZodmbr amOZr{V H$s.

- A°S>. {XZoe e‘m©

nwbJm±d, {O. dYm© ‘hmamï>.‘mo. 9326841924

[email protected]��

gmVmam {OëømVrc H$m oa oJmd Vmcw³¶mVrc VS> oJmd JmdMo eoVH$ar g§KQ>ZoMo YS>mS>rMo H$m¶©H$V} H¡$. em‘amd gmho~amd Pm§OwU} (AÊUm) ¶m§Mo Aënem AmOamZo e{Zdma {X. 30/7/2011 amoOr {ZYZ Pmco. B.g. 2000 nmgyZ Vo g§KQ>ZoMo gH«$s¶ H$m¶©H$V} hmoVo. D$g Am§XmocZmV ˶m§Zm Vwé§Jdmghr ^moJmdm cmJcm. H$m oa oJmd Vmcw³¶mV ˶m §À¶m

OmʶmZo ‘moR>r nmoH$ir {Z‘m©U Pmcr Amho. eoVH$ar g§KQ>Zm n[adma ˶m§À¶m Hw$Qw>§{~¶m§À¶m Xþ:ImV gh^mJr Amho.

Xþ:IX {ZYZ

H¡$. em‘amd gmho~amd Pm§OwU}

Page 29: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

28 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

AmOhr ImVr ^mH$a VwH$S>m...OmD$Z ¶m§Zm VmoS>m CIS>m &&

^³Vm§Zmo, hm AmXoe {‘imcm Vmo eó hmVr Amë¶mda AdgmZ ¶oUmè¶m ‘XmªZm AZ² ‘J KS>co H$m¶ H$s, mH$a VwH$S>m ImD$Z, àmU {eamda KoD$Z AmOda nwéfmW© XmIdUmè¶m ˶m ‘mdimVrc ‘mdù¶m§Zm eó à{MVr H$ê$Z XmIdʶmV Amcr. ¶m eóm§‘ܶo Á¶m ~§XþH$m hmo˶m ˶m Zo‘³¶m ¶mMdoir H$moR>ohr IQ>H$m Z AS>H$Vm PmSy>Z Joë¶m Am{U XmoZ ‘mdio JmaX Pmco. Iao Va Oo Pmco Vo ~aoM Pmco åhUm¶cm hdo. A±~r ìh°cr, ghmam {gQ>r Aem cmdʶnyU© dgmhVr {OWo pñWa hmoV AmhoV, Á¶m gw§Xa n[agamV AmVm EH$m§VmMr gw’$co {‘imdrV åhUyZ H$m¶m©Zw dmÀ¶m {dH¥$V H$m¶©emim ^aV AmhoV {VWo {Z‘©i, eoVH$‘u eoVH$è¶m§Mm gmYm a{hdmghr ZH$moM hmoVm. AmOhr Vm§Xÿi, ~mOar, Ádmar, ZmJcr hr {nHo$ Am{U ˶m§Mr Ymݶ ImUmar ‘§S>ir åhUOo A{VXm[aÐçmMo à{VH$M H$s! Iao Va VioJmd Vo H$m‘eoV hm¶dodaMr hr S>mdr ~mOy AmVm dm‘‘mJm©cm cmdʶmV Amcocr Amho ho ¶m nmʶm^modVr amhUmè¶m gmR>ogma»¶m eoVH$è¶mcm H$icoM ZìhVo. Var ~ao Pmco ˶mMo AmS>Zmd gmR>o EdT>oM hmoVo, nmUrgmR>o AgVo Va à{VH$mË‘H$ åhUyZ nmUrgmR>çmcm CX²ÜdñV Ho$co åhUyZ ‘r{S>¶mdmë¶m§Zr qYJmUm Ho$cm AgVm. Iao nm{hco Va H$m¶ JaO Amho AmVm Agë¶m IoS>çm§Mr, {OWco eoVH$ar AmOhr nma§n[aH$ eoVr H$aV ~gVmV, aoìh nmQ>çm© Am¶moOZmgmR>r ñdV:Mo eoV dmnê$ XoV ZmhrV, ~m~}³¶ygmR>r ~moH$S>o ^mOy XoV ZmhrV, J«m‘rU dmVmdaUmV ehar H$ݶm§Zm {ZgJ© AZw d åhUyZ dó{dahrV hmoD$ XoV ZmhrV. ho Va H$mhrM Zmhr Aem ZoMa A~©Z IoS>çmÀ¶m AmOy~mOycm Va gw§Xa ‘moQ>oëg, Ym~o, aoñQ>mo~ma C o AgVmV Voìhm ¶m§À¶m ñdV:À¶m Xm[aÐç gmXarH$aUm‘wio ˶m AmñWmnZm§À¶m H$co³eZda {dnarV n[aUm‘ hmoVmo ho Vo ܶmZmV KoVM ZmhrV. ho gmao EH$m~mOycm Va EH$sH$S>o Ooìhm Xm[aÐçmMo {damQ> Xe©Z hmoV AgVo VoìhmM Va H$Q>r^modVr amoOM MH«$s H$sV©Z H$aʶmgmR>r ‘Om ¶oV AgVo. hr nmœ© y‘r Vnmgcr Am{U Oa Aem IoS>çmV Oa ‘moR>m nmUrgmR>m D$’©$ Ocme¶ AWdm Vcmd Agcm Va ˶m nmʶmMm ’$m¶Xm H$Yrhr cJVÀ¶m ‘moR>çm ehamcm {Xcm nm{hOo AgoM ñnï> nm¡am{UH$ ‘V ‘¶g^m Am{U à{Vg¥ï>r {Z‘m©U H$aUmè¶m§Zr CX²ÜdñV nwamUmV {chÿZ R>odcoco Amho. AmO S>m|Ja CVmamdaMo EImXo IoS>o CX²ÜdñV H$ê$Z XmIdUo ho Iao A{V{dH$mgmMo n{hco ‘m°S>oc Amho ho AmYr cjmV ¿¶m, H$maU...

CVmamdaMo ImD$Z gmaoàmV:{dYrñVd Vcmd dmnao

Ord-{OdmUy ehar OmVramoJm§Mr ‘J gmW ngaVrAg§»¶ ehar ‘aVrc H$s hmo@@åhUyZM ¶m§Mm OrdM ¿¶m hmo@@

AmVm C„oIcoë¶m H$dZmVyZ Am‘À¶m {hVmonXoemMm ‘{VVmW© Á¶m {’$cJwS> eoVH$è¶m§Zm H$imcm Agoc ˶m§Zm ho cjmV Amco Agoc H$s, EH$Xm H$m eoVr ‘hmZJamOdi Amcr Am{U EH$Xm H$m ‘moR>m Vcmd Aem IoS>çmV Agcm Am{U EH$Xm H$m ˶m {ZgJ© ngmè¶mda {Z¶§ÌU nXm{YH$mè¶mMr ZOa nS>cr H$s, ‘J ˶m CXÿ©Vë¶m åhUrMr AmR>dU ZmB©cmOmZo H$amdr cmJVo. Or åhU gm§JVo H$s, "Jar~ H$s {~~r g~H$s ^m^r, Z§Jo H$mo H$nS>m ‘m§JoJm Ymo~r' hr åhU Iar Amho H$s, Zmhr Vo EH$Xm ~KyZ ¿¶m H$maU ~§{XñV Ocdm{hZrMr H$ënZm H$m

Ho$ë¶m Jocr Va ˶m IoS>çmVco Vo nmUr XþfrV hmoD$ Z¶o åhUyZ Am{U Vr e³¶Vmhr {Z‘m©U hmoD$ Z¶o åhUyZ AmYrM IoS>o CX²ÜdñV Ho$co Va H$mhrhr haH$V Zmhr hm CXmÎm {dMma Ooìhm ˶m H$moU˶mhr H§$Q>mocaÀ¶m ‘ZmV Amcm Voìhm ‘J ˶mZo Jmoir Am{U ~§XþH$m XoD$Z Q>mH$ë¶m. IaoVa Á¶mZo Jmoir ‘maʶmMm AmXoe {Xcm hmoVm ˶mcm Ago dmQ>co hmoVo H$s, ‘w§~B© dJiVm BVa {R>H$mUr H$Yrhr, H$moUcmhr Jmoir PmS>ʶmMm àg§J Amcocm Zmhr, Voìhm ¶m Jmoù¶m PmS>Umè¶m§Mm Zo‘ eoVH$è¶m§À¶m Xohmda ‘wirM ~gUma Zmhr Am{U g§nyU© ^maVmV, H$ht no {ZJmho, H$ht no {ZemUm hm {gÕm§V Ooìhm ‘mݶ Amho Voìhm ¶m J¥hajH$m§Mr {ZJmh Oa eoVH$è¶m§da nS>cr Va ˶m§Mm {ZemUm hdoV AmH$memH$S>o amhrc. hm hoVy Va CXmÎm hmoVm; nU CÔoe ^mJ gwñnï> hmoVm. ˶m‘wio KS>co H$m¶ H$s, ¶m J¥h‘wfH$m§Zr {ZJmho AmH$memH$S>o R>odcr Va {ZemUm eoVH$è¶m§da cmJcm. ho gJio KS>Uo åhUOo {Z¶VrÀ¶m ‘ZmVco Iao R>aUo hmoVo. H$maU Amnë¶m ‘amR>r y‘rcm Omo eVH$mZweVHo$ emn Amho H$s, hmVMo gmoSy>Z ni˶mÀ¶m ‘mJo BWcr ‘§S>ir YmdVrc, Omo dma§dma doJdoJù¶m y mJm§da AmnUM dgdcoë¶m Ag§»¶ {nemƒm§Zr {gÕ H$ê$Z XmIdcocm Amho. AmOhr Amnë¶mda ào‘ H$aUmar Amncr AmB© Amnë¶mcm Jmd§T>i dmQ>Vo, H$maU Vr Am¶wî¶^a Amnë¶mcm aIaIrV hmVmVyZ Amnco coM qMVrV AgVo, VgoM Amnë¶m H$mù¶m AmB©Mo AWm©V y‘mVoMohr Pmco Amho. eharH$aU Zm‘H$ ~mOma~gdr hr BVH$s ‘ZmV KÅ> Kwgcr Amho H$s, Amnco Amá-gmo¶ao Á¶m IoS>çmV AWm©V Amnë¶m AmB©À¶m godoV AmhoV ˶m§Mm Xþ:ñdmg dmQ>Uo gwê$ Pmco Amho. ho dmQ>Uo BV³¶m namH$moQ>rcm Joco Amho H$s, H$Xm{MV CÚm Amnë¶mcm Amncm g§gma Mmcdm¶Mohr Q>|S>a Úmdo, ¿¶mdo cmJoc H$s H$m¶ hr e§H$m ¶oV Amho. hr e§H$m Iar R>amdr H$maU AmVm IoS>çmVco em§V, pñWa, gmYo Am¶wî¶ H$moUmcmhr ZH$mogo Pmco Amho, gH$mir CR>co

nmUrgmR>o CX²ÜdñV H$am!

eo.^.n. eoVr ^º$ nam¶U)-"W§S>m' ‘hmamO XoJcyaH$a

(C) g§VdmUr * eo.^.n. W§S>m ‘hmamO XoJcyaH$a

nmZ 32 nmhm

Page 30: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

29eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

Pw{Z`m KamH$So> {ZKmbr Am{U Jmo~a {ÛY ‘Z…pñWVrV {VWoM C^m am{hbm. ‘J EH$mEH$s {YŠH$ma hmoÊ`mÀ`m eŠ`VoZ§ Ë`mÀ`m S>moŠ`mV Ka Ho$b§. Ia§M Oa AmB© ‘maV {VÀ`m ‘mJoM nS>br Va? Vmo Va EH$mM OmJr {MH$Q>ë`mgmaIm C^m am{hbm. Vmo Am{U Ë`mM§ Ka `m§À`mV Ho$di EH$ Am§ã`mMr ~mJM hmoVr. Pw{Z`mMr gmdbr hiyhiy KamH$So> OmVmZm Ë`mbm {Xgbr. AmB© Pw{Z`mbm {edr XoVo Amho Am{U Ë`mMo AmdmO H$mZmda nS>VmhoV Agm ^mg Ë`mbm Pmbm. Og§ H$mhr Hw$Ur S>moŠ`mda hmVmoS>çmZo ‘maVmo Amho Aer AdñWm Ë`mMr Pmbr. Amnë`m A§JmVb§ gma§ aº§$M JmoRy>Z Job§, H$s H$m` Ag§ Ë`mbm dmQ>m`bm bmJb§. H$mhr jUmZ§Va Ë`mZ§ nm{hb§ Y{Z`m Kam~mhoa nSy>Z Hw$R>oVar OmVo`. d{S>bmH$So> OmV Agmdr. H$Xm{MV OodU H$ê$Z eoVmH$So> Jobo AgmdoV. Voìhm Vmohr eoVmH$So> {ZKmbm. Jhÿ Am{U OdmÀ`m amZmVyZ ‘mJo ^yV bmJë`mJV Vmo niV hmoVm. Vmo d{S>bm§À`m ‘m§S>dm Odi nm|Mbm Am{U nm` dmOy Z XoVm ‘m§S>dm ‘mJo bnbm. Ë`mMm VH©$ ~amo~a hmoVm, Ë`mÀ`m ‘mJyZ§M Y{Z`m ~amo~a `oD$Z nm|Mbr. Ë`m§M§ ~mobU EoH$b§ Am{U AmB© EdT>r H$R>moa hmoD$ eH$Vo Ag§ Ë`mbm dmQ>b§hr Zmhr. EH$m AZmW ‘wbrMr {Vbm EdT>rhr X`m `oD$ Z`o?

Aemdoir g‘moa `oD$Z ‘r Oa H$mhr ~mobbmo Va AmB©Mr H$m` emZ am{hb? ~a§ d{S>b gwÕm amJmV§M AmhoV, ‘r Ë`m§Mm AmXa H$aVmo Ë`mM§ ho ’$i H$m` Ago Ë`mbm dmQ>m`bm bmJb§. WmoS>çm doimV§M XmoKohr KamH$So> naVm`bm {ZKmbo. Ë`m§Zr Oa Pw{Z`mbm ‘mahmU Ho$br Va AmnU H$mhr Jßn ~gm`M§ Zmhr Ag§ Ë`mZ§ R>adb§ Am{U XodmH$So> àmW©Zm Ho$br. Aem H$mhr g§H$Q>mV AmnU ’$gy Ag§ Ë`mbm H$Yr dmQ>b§hr ZìhV§. Pw{Z`mbm Amnë`m~Ôb H$m` dmQ>V Agob? AmnU {H$Vr {^Ìo, ZrM, ñdmWu AmhmoV Ag§ dmQ>V Agob H$m? nU H$mhr Pmb§ Var AmB©, XmXm {Vbm H$g§ H$m` ‘mê$ eH$Uma Am{U Aem n[apñWVrV Kam~mhoa Var H$g§ H$mT>Uma? KamV ‘mPm {hñgm Zmhr, H$s H$m`? Omon`ªV AmB©~mn ‘wbm§M§ ajU H$aVmV Vmon`ªV§M Vo

AmB© ~mn AmhoV; nU EH$Xm H$m Ë`m§À`mVb§ ‘‘Ëd g§nb§, H$s Vo H$emMo Ambo AmB©~mn? Aem AZoH$ {dMmam§V Vmo Amnbr g‘OyV Kmby bmJbm.

hmoar ‘m§S>dmnmgyZ {ZKmbm Vgm Jmo~ahr Ë`m§Mm {nN>m H$aV§M {ZKmbm; nU KamVbm COoS> XmamV nmhÿZ Vmo A§YmamV§M W~H$bm. Ë`mbm dmQ>b§ {~Mmè`m Pw{Z`mbm KamVbo bmoH$ amJmdm`bm bmJbo AmhoV Am{U Vmo Va `m ~m~VrV H$mhrM H$ê$ eH$V Zmhr. Ë`mZ§ ghOJË`m EH$ {R>UJr Q>mH$br hmoVr; nU Vr {R>UJr AmVm noQ> KoD$Z gma§ H$mhr ^ñ‘gmV H$arb Ag§ Va Ë`mbm dmQ>b§hr ZìhV§ Am{U AmVm Va Ë`mÀ`mV EdT>r qh‘Vhr ZìhVr, H$s g‘moa OmD$Z åhUmd§, hmo ‘rM Q>mH$br Amho H$s {R>UJr. O`m AmYmamda Vmo {dg§~yZ hmoVm Vo AmYma Ago H$mogiVmZm nmhÿZ Vmo Va IMyZ Jobm Am{U ‘mJo naVbm. AmVm Pw{Z`mbm Vm|S> H$g§ XmIdmd hmM àíZ Ë`mbm nS>bm hmoVm.

EImXm {enmB© aUm§JUmVyZ niyZ OmVmo Vgm e§^aoH$ nmD$b Vmo H$gm~gm Mmbbm. Ë`mZ§ b½Zmg§~§Yr Pw{Z`mer Oo ào‘mbmn Ho$bo Vo Ë`mbm AmVm AmR>dm`bm bmJbo. Ë`mbm Vo àU`mMo gmao àg§J AmR>dbo. Á`mjUr XmoKm§Zr EH$‘oH$m§Zm Amnb§ gd©ñd AU©U Ho$b§ hmoV§ Am{U AmVm Pw{Z`m EImÚm {da{hUr à‘mUo EH$m§VmV gmao jU H$mQ>V hmoVr. AmVm {VWo ZamMr CÝ‘Îm ‘ZYaUr ZìhVr. ào{‘H$m§Mo ‘Yya AmdmO ZìhVo; nU Ë`m~amo~a§M N>i H$nQ>hr ZìhV§. Jmo~aZ§ {VÀ`m KaQ>çmV {eê$Z {Vbm AmZ§X {Xbm, H$s Zmhr Hw$Umg R>mD$H$; nU {Vbm AS>MUrV Q>mH$b§ EdT>§ ‘mÌ {Z{üV. Ë`mZ§ AmVm ñdV…bm gmdab§. niUmè`m {enm`mZ§ Amnë`m gmWrXmamgmR>r naVmd§ Vgm Vmo naVbm.

naVyZ Vmo Xmamer Ambm. Xma ~§X hmoV§, XmamÀ`m ’$Q>rVyZ àH$me {PanV hmoVm. Ë`mZ§ ’$Q>rVyZ S>moH$mdyZ nm{hb§. Y{Z`m Am{U Pw{Z`m ~gë`m hmoË`m. hmoar C^m hmoVm. Pw{Z`m hþ§XHo$ XoV hmoVr Am{U Y{Z`m åhUV hmoVr, ""nmoar, Vy ~gyZ amhm. ‘r mobm H$mH$m Am{U mdm§Zm ~KyZ KoVo. Am‘À`m OrdmV Ord Amho Vmo nmdoVmo H$emMrhr H$miOr H$ê$ ZH$mog. Amåhr Ago Vmo VwÂ`mH$So> Hw$UmMr S>moio Vrano H$ê$Z nmhÊ`mMr gwÕm qh‘V hmoUma Zmhr. Jmo~aMm Jim ^ê$Z Ambm. Ë`mbm dmQ>b§ AmO Oa eŠ` AgV§ Va Ë`mZ§ AmB©-d{S>bmda gmoÝ`mMm dfm©d Ho$bm AgVm Am{U åhUmbmo AgVmo, AmVm Vwåhr H$ï> Z H$aVm Amam‘mV ~gyZ Im Am{U Oo H$m` nyÊ`, XmZ H$am`M§ Vo H$am.'' Pw{Z`mM§ H$g§ hmoB©b `m~Ôb Ë`mÀ`m ‘ZmV AmVm H$mhr e§H$m Cabr ZìhVr. {Vbm Aml` {‘imdm hrM Va Ë`mMr BÀN>m hmoVr. Vr AmO nwar Pmbr hmoVr. Pw{Z`m Ë`mbm H$m` g‘Om`M§ Vo g‘Oy Xo. Ooìhm n¡emÀ`m Omoamda gmè`m JmdmM Vm|S> ~§X H$am`Mr VmH$X `oB©b VoìhmM Vmo naVUma hmoVm. AmB© Am{U XmXm Ooìhm Ë`mbm Hw$bH$b§H$ Z g‘OVm Hw$bXrnH$ g‘OVrb Voìhm Vmo naVUma hmoVm.

‘ZmdaMm AmKmV OodT>m Vrd« VodT>rM Ë`mdaMr à{V{H«$`mhr Vrd«. m

A{^OmV dmL²>‘¶

‘wÝer ào‘M§XAZwdmXH$ - AZ§V C‘arH$a

^mJ ~mam

Page 31: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

30 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

g§H$Q>m‘wio Ë`mÀ`m öX`mVë`m àM§S> A§VñW Ii~irVyZ AmVm nmdoVmo Ë`mÀ`m öX`mV bnyZ am{hbobm bmìhm ag ~mhoa nS>bm. AmO àW‘§M Ë`mÀ`m O~m~XmarMr Ë`mbm OmUrd Pmbr Am{U Vr nma nmS>Ê`mMm {Zü`hr Ë`mZo Ho$bm. H$‘rV H$‘r H$m‘ H$aUo Am{U OmñVrV OmñV ImUo hm Va Amnbm hŠH$M Amho Ag§ Vmo AmOn`ªV g‘Om`Mm. KamàVr Amnb§ H$mhr H$V©ì` Amho hohr Vmo Amn`ªV g‘O ZìhVm. AmO ‘mÌ AmB© ~mnm§§À`m CXmanUm‘wio Ë`mbm EH$ ZdrZ àH$me {Xgbm. Y{Z`m Am{U Pw{Z`m A§JUmVyZ KamV Joë`m ho nmhÿZ Vmo eoVmVë`m ‘m§S>dmImbr OmD$Z ~gbm Am{U nwT>Mo ‘Zgw~o aMy bmJbm.

ehamV ‘Oyambm nmM-ghm AmUo amoO {‘iVmo Ag§ Ë`mZ§ EoH$b§ hmoV§. AgmM amoO Amnë`mbm {‘imbm Va AmnU nmoQ>mgmR>r EH$ AmUm IM© H$ê$ Am{U nmM AmUo AmnU dmMdy eHy$ Am{U Aem VèhoZo ‘{hÝ`mbm Xhm Va dfmªV gìdmeo O‘dy Am{U Aer gìdmeo én`mMr W¡br KoD$Z JmdmH$So> naVbmo Va Hw$UmMr Omb hmoUma Amho ‘mZ da H$ê$Z Amnë`mH$So> nmhÊ`mMr. hoM XmVmXrZ Am{U nQ>oœar Ë`mÀ`m hmoV hmo {‘idVrb Am{U Pw{Z`mbm Va Jd© dmQ>ob. XmoZ Mma df} AerM H$‘mB© hmoV am{hbr Va KamM§ gma§ Xm[aÐç g§nyZ OmB©b. AmVm Va gmè`m KamM§ {‘iyZhr dm{f©H$ CËnÞ gìdmeo én`o hmoV Zmhr. ‘mÌ `mnwT>o Vmo EH$Q>m gìdmeoMr dm{f©H$ H$‘mB© H$arb. bmoH$ EdT>§M åhUVrb Zm, H$s hm ‘Oyar H$aVmo åhUyZ? åhUy XoV! ‘Oyar H$aU§ Va H$mhr nmn Zmhr. {edm` Zoh‘r H$aVm WmoS>r ghm AmUoM ‘Oyar {‘iUma? AmnU Oer Oer H$m‘mV àJVr H$ê$ Ver Ver ‘Oyarhr dmT>V§M OmB©b. ‘J AmnU d{S>bm§Zm åhUy, Vwåhr ~gyZ OZ H$am. m eoVrV Ord OmÊ`m {edm` BVa H$mhr H$‘mB© Zmhr. AmYr EH$ Mm§Jë`m dmUmMr Jm` AmUy, Mm§Jb§ Mma nmM eoa XyY XoUar Am{U XmXm§Zm gm§Jy {VMr godm H$am`bm. Ë`m‘wio XmXmbm BhbmoH$mV gwI Am{U nabmoH$mV ñdJ© {‘iob.

EH$ AmÊ`mV Va Amnb OodU hmoB©b§M, ‘J Ka H$embm H$am`M§? Hw$UmÀ`m Var Amogarda nSy>Z amhrZ Pmb§. Zmhr Var eoH$S>mo ‘§{Xa, Y‘©emim AmhoV§M H$s. Ë`mhr{edm` AmnU Á`mMr ‘Oyar H$ê$ Vmohr Amnë`mbm OmJm XoB©b§M H$s. EH$m énm`mV Xhm eoa nrR> `oV§. EH$m AmÊ`mV A{S>M nmd Agm Pmbm {heo~. nrR>mgmR>r Ë`mbm EH$ AmUm bmJob. bmHy$S>, Xmi, ‘rR>, ^mOr Hw$Ry>Z AmUm`M§? XmoZ doiog nmoQ> ^ab§ Va nm{hOo. I¡a, ImÊ`mM§ H$m`? ‘wR>^a MUo ImD$Zhr nmoQ> ^aVm `oB©b§M H$s. Oer H$‘mB© hmoB©b Vg§M nmhÿ Am{U OiVnUmM§ H$m` Jmodè`m Jmoim H$ê$, H$Yr S>mi Va ~Q>mQ>o H$Yr Ag§ ImD$. eodQ>r {Xdg H$mT>m`Mm` Amnë`mbm, M¡Z Zmhr H$am`Mr. nÌmdirda nrR> ‘iyZ, Jmo~è`mÀ`m Amhmamda ~mR>çm ^mOyZ ImD$, Vmo EHo$H$ H$ënZm H$am`bm bmJbm.

nU bJoM Ë`mbm e§H$m Ambr, H$s EImoX {Xder ‘Oyar Zmhr {‘imbr Va? bJoM Ë`m e§Ho$M§ {ZagZhr Pmb§. AmnU ‘Z bmdyZ H$m‘ Ho$b§ Va e§^a ‘mUg§ H$m‘mbm ~mobmdVrb Amnë`mbm. {edm` Hw$R>o amÌ nmirM H$m‘ {‘imb§ Va Vohr AmnU H$ê$M H$s. {Xdg^a ‘Oyar H$am`Mr Am{U amÌr Mm¡H$sXmar! amÌrÀ`m H$m‘mgmR>r XmoZ AmUo amoO Oar {‘imbm Var Iyn Pmb§. Ooìhm AmnU naV `oD$ Voìhm gdmªgmR>r gmS>çm AmUy. Pw{Z`mgmR>r H§$JZ Am{U XmXmgmR>r ‘w§S>mg Va nŠH$ AmUm`M§!

AgoM ‘ZmMo ‘m§So> ImV Vmo ‘m§S>dmImbr Pmonr Om`Mm à`ËZ H$ê$ bmJbm; nU Pmon `oVmo Hw$R>o W§S>r‘wio. Ë`mZ§ Hw$S>Hw$S>V H$er ~er amÌ H$mT>br Am{U nhmQ> hmoVmM dmQ> Yabr bIZm¡Mr. drg H$mog Va Amho, Voìhm g§Ü`mH$min`ªV nmohm|My Ag§ Ë`mbm dmQ>b§. bjZm¡‘Ü`o Amnë`m JmdMm Hw$R>o H$moU `oUma, Ë`m‘wio Amnbm R>md{R>H$mUmbm XmXmbm H$im`M§ H$mhr H$maUhr Zmhr. Agm Ë`mZ§ {dMma Ho$bm. ‘mÌ Pw{Z`mbm gm§JU§ Amdí`H$ dmQ>V AgyZhr AmnU {Vbm H$idb§ Zmhr `mM§hr Ë`mbm dmB©Q> dmQ>V hmoV§M. AmnU Pw{Z`mbm ho gm§Jm`bm nm{hOo hmoV§, H$s {VZ§ KarM amhmd§ Am{U ho, H$s n¡go H$‘mdyZ Vmo H$mhr {XdgmV§M naVob§M. bJoM Ë`mÀ`m ‘ZmV {dMma Ambm, H$s Vg§ gm§{JVb AgV§ Va H$Xm{MV Kar Z OmV Vr åhUmbr AgVr, H$s {Vhr Ë`mÀ`m~amo~a§M `oB©b. {Vbm KoD$Z Ag§ AmnU Hw$R>o {’$aV ~gUma naŠ`m Jmdr hm hr {dMma Ë`mZ§ Ho$bm.

{Xdg MT>m`bm bmJbm. amÌr Ë`mZ§ H$mhr Imëbob§ ZìhV§. AmVm nmoQ>mV H$mdio AmoaS>m`bm bmJbo. nm` AS>Iim`bm bmJbo. Hw$R>o Var Wm§~yZ {dlm§Vr ¿`mdr, H$mhrVar Imëë`m{edm` nwT>o OmVm `oUma Zmhr. Ag§hr Ë`mbm dmQ>m`bm bmJb§; nU Odi Va EH$hr n¡gm Zmhr. añË`mÀ`m H$mR>mda ~moarMr PmS§> hmoVr. Ë`mMr ~moa§ KoD$Z ImV ImV Vmo Mmbm`bm bmJbm. dmQ>oV EH$m JmdmV Jwèhmi bmJb§ homV§ Am{U gwJ§Y añË`mda ngabm hmoVm. Ë`m gwJ§YmZ§ ‘mÌ Ë`mM§ nmoQ> Idib§. Jwèhmimda OmD$Z Ë`mZ§ nmÊ`mgmR>r Xmoa Am{U bmoQ>m ‘mJrVbm. nmUr H$mTy>Z hmVmÀ`m Vmo nmUr ß`m`bm bmJbm. Voìhm Jwèhidmbm eoVH$ar åhUmbm, ""Aao ~m~m ZwgV§ nmUrM nrUma H$m? WmoS>g§ JmoS> YmoS>hr Im. `m dfm©nwaV§ Jwi Am{U Im§S>gar, nwT>À`m dfmªgmaI§ H$maImZm `oUma Amho. gmam C^m Cg {dH$ë`m OmB©b. Jwi Am{U Im§S>garÀ`m ^mdmV gmIa {‘iob Voìhm Am‘Mm Jwi H$moU KoB©b?'' Ë`m eoVH$è`mZ§ EH$m ‘moR>çm dmQ>rV N>moQ>çm N>moQ>çm AmH$mamMo JwimMo ISo> Ë`mÀ`m nwT>o AmUyZ R>odbo. Jmo~aZ§ Jwi ImD$Z nmUr {nb§ Voìhm Ë`m eoVH$è`mZ§ Ë`mbm {dMmab§, ""V§~mIy AmoT>Vmog H$m?'' Voìhm Jmo~a ImoQ>§ ~mobbm Am{U Zmhr åhUmbm. åhmVmam Iwe Pmbm. ""’$ma Mm§Jb§ H$aVmog nmoam. V§~mIy AmoR>Ê`mM§ ì`gZ dmB©Q>§M. EH$Xm OS>b§, H$s gwQ>V§M Zmhr.''

nmoQ>mnmÊ`mMr gmo` Pmbr . Ver Ë`mMr Mmbhr VoM Pmbr. {hdmim {Xdg. Xwnma Ho$ìhm Pmbr H$ib§M Zmhr. dmQ>oV Ë`mZ§ nm{hb§, EH$ ór égyZ ~gbr hmoVr Am{U {VMm Zdam {Vbm ‘ZdV hmoVm. XmoZMma dmQ>gê$ Vmo V‘mem nmhV C^o hmoVo. Jmo~a gwÕm {VWoM C^m am{hbm. Vr ór åhUmbr, ""‘r OmUma Zmhr!''

Vmo {Zdm©UrÀ`m AmdmOmV ~mobbm, ""Zmhr OmUma?''""Zmhr OmUma!''""Zmhr OmUma?'' Ë`mZ§ AmUIr AmdmO MT>dV {dMmab§.""ZmhrM OmUma!''Ë`mda Ë`mZ§ {VMo Ho$g Yabo Am{U {Vbm ’$aH$Q>V Ý`m`bm

gwédmV Ho$br. Voìhm Vr O{‘Zrda nS>br. AmVm ‘mÌ Ë`mZ§ hma ‘mZbr Am{U Vmo åhUmbm, ""‘r Vwbm ‘wH$mQ>çmZ§ Mb åhUVmo.''

""‘r Va gmV OÝ‘ Vw‘À`m KamV OmUma Zmhr. dmQ>b§ Va ‘mPo VwH$So> H$am!''

""‘r VwPm JimM H$mnyZ Q>mH$sZ.''""Va ‘J Vwåhmbm ’$mgmda Omd§ bmJob.''

Page 32: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

31eoVH$ar g§KQ>H$ 21 Am°JñQ> 2011

Voìhm Ë`mZ§ {VMo Ho$g gmoS>bo, S>moŠ`mda hmV R>odyZ Vmo ‘Q>H$Z Imbr ~gbm. nm¡éfmMm A§{V‘ Q>moH$mda Vmo nmohm|Mbm hmoVm Am{U mnwT>o H$mhr H$aVm oÊ`mgmaI§ Zmhr ho Ë`mÀ`m bjmV Amb§. eodQ>r hma ‘mZyZ Vmo C^m am{hbm Am{U åhUmbm, ""Vwbm nm{hOo Var H$m`?''

""Vy ‘bm gmoSy>Z Úmdg hrM ‘mPr BÀN>m Amho.''""H$m` Pmb§ ho Va gm§Jerb ‘bm.''""‘mÂ`m AmB©-d{S>bm§Zm {eì`m Úmì`m?''""Hw$Ur {Xë`m {eì`m?''""OmD$Z VwÂ`m Kar Va {dMma.''""Vy KamH$So> Ambrg Va§M {dMmaVm `oB©b Zm!''""Vy H$m` {dMmaerb! VwÂ`mV H$m` X‘ Amho? OmD$Z AmB©À`m

nXamImbr Vm|S> bnd Am{U Pmon. Vr VwPr AmB© Agob, ‘mPm H$mhr g§~§Y Zmhr. {VÀ`m {eì`m Vy EoH$ ‘r H$m EoHy$? EH$ ^mH$ar ‘bm ImD$ KmbVmV Va Mma ^mH$arM§ H$m‘ ‘r H$aVo. H$m` åhUyZ Hw$UmÀ`m Y‘Š`m ghZ H$ê$?''

O‘boë`m dmQ>gê$Zm Vmo V‘mem nmhÊ`mV ‘Om dmQ>V hmoVr; nU Vmo V‘mem g§nm`Mr {MÝh H$mhr {XgoZmV. Voìhm EHo$H$ H$ê$Z ‘mUgo gaH$m`bm bmJbr. Jmo~abm Ë`m nwéfmÀ`m Xwï>nUm~Ôb dmB©Q> dmQ>V hmoV§. gJio bmoH$ Jobobo nmhÿZ Vmo Ë`mbm åhUmbm, ""ho ~Km, Zdam ~m`H$moÀ`m ^m§S>UmV Hw$Ur nS>m`bm Va Zmhr nm{hOo; nU EdT>r {ZX©`Vm ~ar Zmhr!''

amJmZ§ S>moio dQ>mê$Z Vmo åhUmbm, ""Vwåhr H$moU ‘bm {dMmaUmao?''

Ë`m~Ôb H$mhrhr dmQy> Z XoVm Jmo~a åhUmbm, ""‘r Hw$Urhr Agob; nU EImXr dmB©Q> KQ>Zm KS>VmZm nmhVmZm Hw$Umbmhr dmB©Q>§M dmQ>ob.''

Vmo ‘mUyg ‘mZ hbdV åhUmbm, ""KamV ~m`H$mo Ambr Zmhr åhUyZ EdT>§ dmB©Q> dmQ>V§`!''

""KamV ~m`H$mo Ambr Var {Vbm Ago Ho$g Yê$Z ’$a’$Q>Uma Zmhr.''

""R>rH$ Amho. Amnbm añVm Yam. Vr ‘mPr nËZr Amho. {Vbm ‘r ‘marZ, Zmhr Va {VMm Jim YarZ, Vwåhr H$moU ‘bm {dMmaUmao? ‘wH$mQ>çmZo Mmbm`bm bmJm, BWo C^m amhÿ ZH$m.''

Jmo~aM§ aº$ AmYrM Ja‘ AmVm Va A{YH§$M Ja‘ Pmbob§. åhUmbm, ""gS>H$ gaH$maMr Amho. Hw$UmÀ`m ~mnmMr Zmhr. ‘bm dmQ>ob VodT>m doi ‘r BWo C^m am{hZ. ‘bm BWyZ Om åhUm`Mm A{YH$ma Hw$Umbm Zmhr.''

""Vwåhr OmUma Zmhr Va! ‘J ‘r `oD$?''Jmo~aZ§ Ë`mM§ CnaU H§$~aobm ~m§Yb§, hm~wH$ R>moHy$Z Vmo hmUm‘marbm

V`ma Pmbm Am{U åhUmbm, ""Vwåhr `m dm ZH$m `oD$. hm ‘r V`ma Pmbmo. ‘bm dmQ>ob VoìhmM ‘r OmB©Z!''

""hmV nm` VwQ>ë`mda§M Om`M§` Va!''""AmVm ho Hw$Umbm R>mD$H$, hmVnm` Hw$UmMo VwQ>Uma Vo?''""Va Vwåhr OmUma Zmhr?''""Zmhr!''‘yR> AmdiyZ Vmo ‘mUyg Jmo~aÀ`m A§Jmda YmdyZ `oUma VmoM

Ë`m órZ§ Ë`mM§ YmoVa nH$S>b§, Ë`mbm AmoT>V Vr Jmo~abm åhUmbr,

""Vwåhr H$m `m ^mZJS>rV nS>Vm? Amnë`m dmQ>oZ§ H$m Zmhr OmV? BWo H$mhr V‘mem Mmbbm` H$m? Am‘M§ AmngmVb§ ^m§S>U Amho. H$Yr Vmo ‘bm ‘maVmo, H$Yr ‘r Ë`mbm amJm ^aVo; nU Vwåhmbm Ë`mÀ`mer H$m` H$am`M§`?'' {VÀ`m m PQ>Š`mZ§ Jmo~a ‘mJu bmJbm. ‘ZmVë`m ‘ZmV åhUmbm, ""Vr ór ‘ma ImÊ`mÀ`mM `mo½`VoMr Amho.''

Jmo~a nwT>o Joë`mda Vr ór {VÀ`m Zdè`mbm åhUmbr, ""Vwåhr Á`mÀ`m Ë`mÀ`mer ^m§S>Vm H$embm? Vmo Ag§ H$m` ~mobbm, H$s bJoM Vwåhmbm amJ `mdm? dmB©Q> H$m‘ Ho$b§ Va OJ dmB©Q>§M åhUob; nU hm ‘mUyg Mm§Jë`m KaMm Am{U Amnë`mM {~amXarMm Agmdm. Vw‘À`m ~{hUrgmR>r Ë`mbm H$m Zmhr {dMmaV?''

e§{H$V ñdamV Ë`mZ§ {dMmab§, ""nU AmVmn`ªV Vmo {~Z b½ZmMm am{hbm Agob?''

""Ahmo {dMmê$Z Va nhm.''niV niV OmD$Z Ë`mZ§ Jmo~abm hmH$ ‘mabr Am{U Wm§~m`Mr

IyU Ho$br. Jmo~abm dmQ>b§ `mÀ`m S>moŠ`mV naV g§Vmn `oD$Z hm ‘mam`bm V`ma Pmbm, H$s H$m`? ‘ma Imëë`m{edm` hm gai Zmhr ìhm`Mm. Amnë`mM JmdmV Va Hw$Ìmhr dmKM AgVmo. `oD$ Úm ~oQ>çmbm, nmhÿM`mV! nU Ë`m ‘mUgmÀ`m Mohè`mda ^m§S>UmMr bjU§ {XgV ZìhVr; nU ‘¡ÌrMr ^mdZm Agmdr Ag§ ‘mÌ dmQ>V hmoV§. Ë`mZ§ Jmo~aM§ Zmd, Jmd, OmV BË`mXr {dMmê$Z KoVb§. Ë`m ‘mUgmM§ Zmd H$moXB© hmoV§. Jmo~aZ§ Ë`mbm R>rH$ R>rH$ gmar ‘m{hVr {Xbr.

H$moXB© - Vmo ‘mUyg åhUmbm, ""Amnë`m XmoKmV ^m§S>U hmoVm hmoVm am{hb§. Vwåhr {ZKyZ Joë`mda ‘bm dmQ>b§ Vw‘M§ åhUU§ {R>H$ hmoV§. ‘r CJmM ^m§S>bmo Vw‘À`mer. Vw‘À`m Kar eoVr Va Agob§M Zm?'' Jmo~aZ§ Ë`mMr nwdm©nmaMr nmM {~Ko O‘rZ Agë`mM§ gm§{JVb§. EH$m Am¡VrMr eoVr Amho Ag§hr Vmo åhUmbm.

""‘r Vwåhmbm H$mhr H$‘r OmñV ~mobbmo Ë`m~Ôb ‘m’$s ‘mJVmo. amJmZ§ ‘mUyg Am§Yim hmoVmo. ~m`H$mo Ver bú‘r Amho; nU AYyZ ‘YyZ {VÀ`m S>moŠ`mV H$m` amJ ~gVmo Hw$Umg R>mD$H$? AmVm VwåhrM gm§Jm AmB© nwT>o ‘r H$m` H$ê$ eH$Vmo? VrZ§M Va OÝ‘ {Xbm`, nmbZ nmofU Ho$b§`. H$mhr H$‘r OmñV Pmb§ Va ‘r gm§JrZ ‘mÂ`m nËZrbmM, {VÀ`mda Va Amnbm hŠH$ AgVmo. VwåhrM gm§Jm, ‘r H$mhr MyH$ ~mobVmo Amho H$m? hm§, ‘mÌ ‘r {VMo Ho$g Yê$Z AmoT>m`bm ZH$mo hmoVo; nU ~m`H$m§Zm H$mhr {ejm Ho$ë`m {edm` Ë`m ‘mJm©da `oV ZmhrV, hohr VodT>§M Ia§. {VMr BÀN>m Amho ‘r AmB©nmgyZ doJi§ ahmd§. VwåhrM gm§Jm, ‘r H$g§ H$m` doJi§ amhÿ Am{U Hw$UmnmgyZ doJi§ amhÿ? ‘bm OÝ‘ XoUmè`m AmB©nmgyZ? Vo Va eŠ`M Zmhr. ‘J {hbm OmD$ Xo Hw$R>o Om`M§ Agob {VWo.''

AmVm Jmo~abmhr Amnb§ ‘V ~Xbmd§ bmJb§, ""AmB©da {Zï>m R>odU§ Va gdmªMmM Y‘© Amho ^mD$. {VÀ`m F$UmVyZ H$moU ‘wº$ hmoD$ eH$V§?'' Voìhm H$moXB©Z§ Ë`mbm Kar `oÊ`mM§ Am‘§ÌU {Xb§. Zmhr Var AmVm Vmo AmOM bIZm¡bm nmohm|My eH$V§M ZìhVm. H$mog XmoZ H$mog OmB©n`ªV§M A§Yma nS>bm AgVm Am{U amÌr Hw$R>oVar AZmoiIr {R>H$mUr Wm§~md§ bmJb§ AgV§. AmVm Vo Q>iUma hmoV§. Ë`mZ§ J‘VrZ§ {dMmab§, ""~m`H$moZ§ ‘mZb§ H$m?''

""Z ‘mZyZ H$aVo H$m`?''""‘bm Va Vr Ag§ ~mobbr, H$s ‘r Va Za‘bmoM.''

Page 33: शेतकरी संघटक - २१ ऑगष्ट

32 21 Am°JñQ> 2011 eoVH$ar g§KQ>H$

H$s JmdmVM KwQ>H$m ImD$Z, Vmcw³¶mcm JmS>rV noQ>moc Q>mHy$Z OmD$Z, AmS>Vrda CMc KoD$Z nmoQ>mV Mma noJ Q>mH$ë¶m{edm¶ g‘mYmZM Z dmQ>Uo gwê$ Pmco Amho. AmO Omo H$moUr n¡go H$‘mdVmo Vo gH$mir gH$mir nmZmÀ¶m JmXrdmë¶mMo XoUo cmJVo åhUyZ noQ>mocn§ndmë¶mMo noQ>moc {dH$co Omdo åhUyZ, ‘m°cdmë¶mMo {JèhmB©H$ ìhmdo åhUyZ, WoQ>admë¶m§Mm {n³Ma Mmcmdm åhUyZ Am{U amÌr hm°Q>ocdmë¶m§Mm Y§Xm Mmcmdm åhUyZ... Omo H$moUr hr g‘mOì¶dñWm Mmcy amhmdr åhUyZ à¶ËZ H$aVmo ˶mcm eoVr {dH$mdr cmJVo, eoVr {dH$cr H$s, IoS>çmer Agcocr Zmi hcHo$M VwQ>Vo, hr Zmi VwQ>cr H$s, ehamV gw§Xa Ago {Zdm©grV OrdZ OJVm ¶oVo, ê$Q>cog ’°${‘cr åhUyZ Z§Va OJ AmoiIVo. ZmhrVar ¶m OJmV AmnU CnaoM åhUyZ Amcmo AmhmoV, hr OmUrd Pmcr Var ¶m Cnè¶m§gmR>rhr H$moUrVar nmUr XoD$Z OcXmZmMo nwʶ H$‘mdV AgVmoM. AmVm nmn-nwʶmÀ¶m H$ënZm ~Xccoë¶m Agë¶m Var nwʶ y‘rVrc Ago CXmÎm nwʶñdßZ nmhUmè¶m nwʶd§Vm§Mo ñdßZ nyU© hmoD$Z ˶mcm nwʶ yfU nwañH$ma {‘iʶmgmR>r Var H$mhr ‘mdù¶m§Zr ehrX ìhmdo ho Amåhm gmè¶m eoVH$è¶m§Mo y‘mVocm gmH$S>o KmcUo Am¡{M˶mMo R>aUma Amho. ZmhrVar ‘h§V adtÐZmW åhUyZM Joco AmhoV H$s,

O{‘ZrdaVr nS>moV oJm, O‘moV gmar {JYmS>oBVHo$ VmOo AÞ nmhÿZr, Vm|S> amhÿ Xo CKS>ogmd ~ZyZr cwQ>moV cwQ>mar, ‘ÚYw§X ‘mH$S>oOiʶmAmYrM H$mTy>Z ¿¶m hmo, aMcocr cmH$S>ohS>itMohr ê$n JmoOrao, ì¶mYrg H$s gmH$S>onmUr-nmUr åhUyZ CRy> Xo, ‘ocoë¶m§Mo O~S>occmQ> hmodmo {e{ea CÎma, amoOM ^¶ Ìm§JS>oåhUy Xo ¶m§Mo Xoh ImD$ ¶m, BWcr gmar {JYmS>o !!‘h§Vm§À¶m ¶m CnXoem‘¥VmVyZ Oo {gÕ hmoVo ˶mV ˶m§Zr {JYmS>§Mo

{Xdg ¶oUma åhUyZ Oo A‘¥V àmeco Amho ˶m A‘¥Vdfm©dmgmR>r H$m hmoB©Zm ‘mdiÀ¶m KQ>ZonmgyZ Var eoVH$è¶m§À¶m kmZmV ^a nS>mo hrM H$crMaUr àmW©Zm!

~mocm, CX²ÜdñVZmW ‘hmamO H$s O¡!!- eo.^.n. "W§S>m' ‘hmamO XoJcyaH$a

‘w. nmo. [email protected]>oånaar Qy>Or H$mS>© g§nH©$ H«$. 9421839669

��

""Ë`m~Ôb Va {Vbm ñdV…bmM nümÎmmn dmQ>m`bm bmJbm`. Kar Mbm Am{U AmB©bm g‘OmdyZ gm§Jm. ‘mÂ`mÀ`mZ§ Va H$mhr ~mobdV Zmhr. AmB©bmhr H$imb§ nm{hOo, H$s AmB©~mnmdê$Z H$mhr Hw$Ur {eì`m XoV ZgVmV. Am‘Mr gwÕm EH$ ~{hU Amho. Mma {XdgmV VrM§hr b½Z O‘ob. {VMr gmgy Oa Amåhmbm {eì`m XoD$ bmJbr Va Amåhmbm EoH$dob H$m? gJim Xmof H$mhr gwZoMmM Zmhr. AmB©Mmhr Xmof AmhoM. àË`oH$ Jmoï>rV {VZ§ {VÀ`mM ‘wbrMm nj KoVbm Va Amåhmbmhr dmB©Q> dmQ>ob§M Zm! {edrbm CÎma {edrZ§ Va XoVm `oV Zmhr Zm? Ë`mnojm Ka gmoSy>Z Jobob§ ~a§!''

Jmo~abm amÌrMm ‘wŠH$m‘ Hw$R>o Var H$am`Mm hmoVmM. Voìhm H$moXB©À`m JmdmH$So> Om`bm åhUyZ Vmo Am{U H$moXB©, Vr ór ~gbr hmoVr {VWo Ambo. AmVm Vr J¥{hUrgmaIr bmOV hmoVr Am{U {VZ§ Vm|S>mda nXahr AmoT>bm hmoVm. Odi Amë`mda H$moXB© {Vbm åhUmbm, ""ho Va `m`bm V`ma§M ZìhVo. åhUV hmoVo, EdT>§ ’$Q>H$maU EoH$ë`mda Kar H$g§ H$m` `md§?''

nXamAmSy>Z Vr ór åhUmbr, ""EdT>çmem ~mobÊ`mZ§ Km~abmV? ~m`H$mo Amë`mda H$m` H$amb?''

Jmd Odi§M hmoV§. Jmd H$gbm n§Yam drg Kam§Mr dñVr hmoVr Pmb§. n¡H$s AYu Ka ImnamÀ`m N>VmMr Va AYu JdVmZ§ PmH$bobr. Kar Amë`mda H$moXB©Z§ ~mO Q>mH$br. Ë`mda gVa§Or Q>mH$br Am{U JwinmUr AmUm`bm gm§JyZ {Mbr‘ ^abr. H$mhr jUmV§M H$moXB©Mr ~m`H$mo JwinmUr KoD$Z Ambr. EH$ W|~ Jmo~aÀ`m A§Jmda CS>dë`mgmaIm H$ê$Z {VZ§ Jmo~aMr j‘m ‘m{JVbr. Jmo~a AmVm {VÀ`m ZU§XoMm Zdam hmoUma hmoVm, ‘J AmVmnmgyZ§M Ë`mMr WÅ>m H$m Zmhr H$am`Mr?

Jmo~a ^ë`m nhmQ>oM CR>bm Am{U Ë`mZ§ H$moXB©Odi OmÊ`mMr nadmZJr ‘m{JVbr. EìhmZm Ë`mM§ b½Z Pmë`mM§ gdmªZmM H$ib§ hmoV§. Ë`m‘wio b½Zm~m~X Hw$Ur Ë`mÀ`mer ~mobb§ Zmhr. Ë`mÀ`m ñd^mdmZ§

KamVbo gmaoM Iwe Pmbo hmoVo. H$moXB©À`m AmB©bm Ë`mZ§ ‘moR>çm JmoS> eãXmV Am{U {VÀ`m ‘mV¥ËdmMm nyU© AmXa H$aV CnXoe Agm Ho$bm, H$s AmB© Va Iwe Pmbr Am{U {VZ§ Ë`mbm Amerdm©X {Xbm.

""AmB©, Vwåhr ‘hmZ AmhmV. nwO{Z` AmhmV. e§^a OÝ‘ KoD$Zhr ‘wbJm AmB©À`m F$UmVyZ ‘wº$ hmoD$M eH$V Zmhr. bm, OÝ‘ KoVbo Var Zmhr. H$moQ>r H$moQ>r OÝ‘ KoD$Zhr ZmhrM...''

H$moQ>r H$moQ>r OÝ‘mMm EdT>m ‘moR>m g§X^© EoHy$Z Va AmB© JXJXbrM. Ë`mnwT>o Vmo Oo H$mhr ~mobbm Ë`mV Va {Vbm {VÀ`mM {hVmM§ dmQ>m`bm bmJb§. d¡ÚmZ§ amo½`mbm {Xbob§ Am¡fY EH$Xm H$m bmJy nS>b§ Va Ë`mZ§Va Ë`mZm {df Oar {Xb§ Var amor {dœmgmZ§ Vohr KoVmo. AmVm AmO gyZ égyZ Kam~mhoa Jobr Va ~XZm‘r Hw$UmMr Pmbr? gwZobm AmoiIV§ H$moU? Hw$UmMr ‘wbJr, Hw$UmMr ZmV H$moU AmoiIV§? H$Xm{MV Vr EImÚm ^moadmë`mMr ‘wbJrhr Agob...

""hmo Va.'' åhmVmar AmB© åhUmbr. JdV {dH$UmamM Amho. Ë`mM§ Vm|S> nm{hb§ Va {Xdg^a nmUrhr ß`m`bm {‘iUma Zmhr.

""‘J ‘bm gm§Jm Aem ‘mUgmMr H$m` ‘mZhmZr hmoUma Amho? Á`m§Zr Á`m§Zr Mm¡H$er Ho$br Ë`m§Zr hoM {dMmab§, "gyyZ Hw$UmMr Amho?' Zmhr Var Vr nmoaJrM Amho. ZmXmZ, AëbS>! ZrM AmB©~mnmMr. EH$X‘ Mm§Jbr H$er hmoB©b? `m nmonQ>mbm Va VwåhmbmM am‘Zm‘ {eH$dmd§ bmJUma Amho. ‘mê$Z Va nmonQ> {eH$Uma Zmhr. {Vbm {ejm H$am; nU An‘mZ XwéÎma H$ê$ ZH$m. {VM§ H$mhr ZwH$gmZ hmoUma Zmhr. An‘mZ hmoB©b Vmo Vw‘Mm!''

H«$‘e:- AZ§V C‘arH$a

ZmZc noR>, na^Ur -431401. ‘mo. 9890396657��

nmZ 28 hÿZ nwT>o