-2) 1 amillibrary...સહફએ કરબલ (ભ ગ-2) ‐ 6 amillibrary.com વહ ગ પર 1...

સહ ફએ કરબલા (ભાગ-2) ‐ 1 amillibrary.com

સહ ફએ કરબલા (ભાગ-2)

(કરબલાનો ઇિતહાસ)

: લખક :

જ લ ઇ લામ અલી નઝર નફર દ

: જરાતી અ વાદ :

ઈ ાહ મ બી. પટલ

: કાશક :

અમી લ મોઅમનીન લાય ર , ભ ચ

એ-70/2, એહમદનગર, મ બર રોડ,

ભ ચ-392001.

મોબાઈલ : 9426403672

એક જ ર ન ધ

અમી લ મોઅમનીન લાય ર , ભ ચ

પાસ આય લાહ અલ ઉઝમા

અ સ યદ અલી સની સી તાની

(દા.બ.), રહબર આય લાહ અલ

ઉઝમા સયદ અલી ખામનાઈ (દા.બ.)

તથા

આય લાહ અલ ઉઝમા બશીર સન

નજફ (દા.બ.) ણય ગ નો સહમ

ઈમામ ખચ કરવાનો ઈ ઝો છ.

ઈ ઝો સ થાક ય અન કાયમી છ.

અવર બકસ

નીચની બકોમાથી કોઇપણ બકમા

નાણા જમા કરાવી શકાય છ.

(૧) સનઅહમદ ઈ ાહ મ પટલ

AC : 25520100007654

IFSC : BARBOBRODAN

બક ઓફ બરોડા, શાખા મોહમદ રા, ભ ચ.

(૨) શ બીરઅહમદ પટલ

AC : 32598176055

IFSC : SBIN0003522

ટટ બક ઓફ ઇ ડયા, શાખા કતોપોર

દરવા , ભ ચ.

સહ ફએ કરબલા

તાવના

હઝરત આદમ(અલ.)ની સતાન સદ ઓ

ધી પર ાની ચાળણીમા ચળાઇ અન સારા

અન ખરાબ કામો કયા. એટલ ધી ક ઘ જ

ગમનાક દ ય કરબલામા જોવા મ . આ મઝર

ઇ સાનના છ લા ાસ ધી જમીન ૫ર યાદગાર

બનીન બાક રહશ. એમ લાગ છ ક

અ લાહતઆલાએ કાએનાતન આ રાની ઝોહરના

ક સાન જોવા માટ પદા કર છ.

િવ ના સ નની ફ લોસોફ , ઇ સાનનો

બધો જ ઇિતહાસ કરબલામા સમટાઈ ગયો અન

આ રની ઝોહરના તની પરાકા ઠાએ પહ ચી

ગયો. િનયાએ કરબલામા ઇ સાન અન

શતાનનો કાબલો જોયો તનાથી બહતર

જોઇ શકાય છ ? ણ ક સમ ઇિતહાસમા

ઇ સાન અન શતાન પાઇન લડ ર ા હતા પણ

કરબલામા તલવારો હરમા આવી ગઇ. લાગ

છ ક રો ઇિતહાસ કરબલાની તાવના હતી.

ઈમામ સન(અલ.) તાર ખના તમામ

ઇ સાનોના િતિનિધ છ અન યઝીદ ઈ સાની

શકલમા પોતાની મોટ ગગ સાથ સૌથી મોટો

શયતાન છ. શતાન અન ઇ સાન ફ ત અડધો

દવસ જ લડ ા. આ જગમા ઇ સાન લોહ હાણ

થઇ ગયો તો પણ શતાન તી ન શ ો. ઈમામ

સન(અલ.) િવ તા બ યા. એટલા જ માટ

શતાન આ પણ ચીસો પાડ ન રડ ર ો છ.

હરમા ઈમામ સન(અલ.) અન તમના

અ હાબ બ નાહ લોહ કરબલાની જમીન પર

વહ ગ પર હક કતમા ત લોહ િનયાના

મઝ મ ઈ સાનોની નસ નસમા ફલાઈ ગ

આ પણ યઝીદ વા શતાનોની સામ કાબલો

કરવા માટ મઝ મોની તાકાત બની ગ છ.

શતાનન ઘણો ડો ઘા લા યો. આ ઝ મ

ખાધા પછ હમશા માટ ત ઇિતહાસમા વા અન

ઝલીલ થઇ ગયો. પર ણામ લોકોના દ લોમાથી

શતાનનો ડર નીકળ ગયો. જો ઈમામ

સન(અલ.) વી હ તી કતલ થાય તો પછ

શા માટ કતલ થવાથી ડ ! લોકોન આ વાત

યક ન થઈ ગ ક ગમ તવા મોટા શયતાનનો

કાબલો કર શકાય છ, તની સામ લડ શકાય

છ અન ત પણ ક ત ૭ર સાથીઓની મદદથી

અન ભિવ યમા ૩૧૩ સાથીઓની મદદથી !

ઈમામ સન(અલ.) મા આ જ સદશ આપવા

માગ છ ક આખો ઇિતહાસ આ રાની તાવના

છ અન આ રા આવતા ઇિતહાસ માટ તાવના

આ રાનો બનાવ

ઇમામ સન(અલ.) વન અન

આપનો ઈ કલાબ એક તાલીમી િવચારધારા

અન બૌ ક યવ થા છ. માનવ સમાજના ગૌરવ

અન સ માનના ૫રચમન બાક રાખવા માટ એક

ર ણા મક ક લો છ.

હઝરત અબા અ દ લાહ(અલ.)

વત તા, િનખાલસતા, તૌ હદ(એક રવાદ),

અ લાક અન બહા ર િતક છ અન એક

શ દમા કહ એ તો ઈમામ સન(અલ.)ની હ તી

જ બધી ભલાઇઓ છ.

આ રાનો ક સો એક ાિત, પ રવતન

અન ચળવળ છ. એવી ચળવળ છ નો એક

લદ યય છ અન તકાળ તથા ભિવ ય તના

પર આધા રત છ. એટલા જ માટ અ લાહ

તઆલાએ બધા જ બયાન કમ આ યો છ ક

આ રાના બનાવ અન ઇમામ સન(અલ.)ની

ચળવળન લોકો સામ બયાન કર. અ લાહ

તઆલાએ ઇમામ સન(અલ.)ના ઇ કલાબ િવશ

ઇલ(અલ.) ારા હઝરત આદમ(અલ.),

હઝરત હ(અલ.), હઝરત ઈ ાહ મ(અલ.) અન

બધા જ બયા(અલ.)ન ણકાર આપી છ

અન બયા(અલ.)એ પણ ઇમામ

સન(અલ.)ની યાદન પોતાના દલોમા ઊતાર

દ ધી અન બતા ક ઇમામ સન(અલ.)નો ઝ

તમામ આસમાની મઝહબોમા છ.

માટ આ રા ત મહ વ ણ અન

હયાતબ શ ઝર છ ક નાથી બધા ઈ સાનોએ

લાભ ઉઠા યો છ. એટલ ધી ક ર લ

અકરમ(અલ.)એ પણ ઈમામ સન(અલ.)ની

િવલાદતના દવસથી જ આપના આ અઝીમ અન

ઈલાહ મકસદ િવશ પ ટ ર ત બયાન ક હ .

આ જ કારણ હ ક આપ(સલ.) ઇમામ

સન(અલ.)ની િવલાદતના દવસ રડ ા અન

યાર તમન રડવા કારણ છવામા આ તો

આપ ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત િવશ તમની

િવલાદતના પહલા દવસ જ બયાન ફરમા .

અમી લ અમનીન(અલ.) પણ જગ

િસ ફ નના સમય એક વખત વ નામા

કરબલાના બનાવન જોયો અન રડવા લા યા.

સહાબીઓએ સવાલ કય : મૌલા, તમ શા માટ

રડો છો ? ફરમા : મ વ નામા જો ક મારો

સન નના દ રયામા તરફડ ર ો છ. ઇમામ

ઝમાના(અલ.)નો નારો પણ ‘યા લસારાિતલ

સન’ છ અન સૌથી પહલી અવાજ ઇમામ

ઝમાના(અલ.) આખા િવ મા પહ ચાડશ ત

કરબલાના મકસદન વત કરવો અન ઇમામ

સન(અલ.)ના ઇ કલાબની હક કતન બયાન

કરવી છ.

આપણ પણ દરક આની સવાર રડતા

રડતા અન આ વા ન المقتول بدم الطالب اين

। કહતા કહતા ઇમામ સન(અલ.)નાبکربال

નનો બદલો લનાર અન આપના બાવફા

સાથીઓનો ઇ તઝાર કર ર ા છ એ. થી

અ લાહતઆલાનો આપલો વાયદો રો થાય.

મક રઆન કર મમા ફરમાવ છ :

كر بور من بعد الذ نا يف الز األرض يرثها عبادي ولقد كت أن

احلون لصઅમ ઝ રમા તૌરત પછ લ છ ક

જમીનના ( મતના) વારસદારો અમારા નક

અન લાયક બદાઓ બનશ.

( . બયા-૧૦૫)

હાલા વાચકો ! સહ ફએ કરબલાનો

બીજો ભાગ આપની સમ ર કરતા શી

અ ભવીએ છ એ. આ કતાબમા કરબલાનો રો

ઇિતહાસ ભરોસાપા સદભ થી વણન કરવામા

આ યો છ. ળ કતાબ ફારસી ભાષામા છ. તના

લખક ઇરાની આલીમ દ ન જ લ ઇ લામ

વલ લમીન અલી નઝર ફ રદ સાહબ છ.

આ કતાબનો અ વાદ ઉ મા પણ થયો છ.

ફારસી અન ઉ મા આ કતાબ એક જ ભાગમા

છપાઇ છ. પર જરાતી અ વાદમા ૯૦૦ થી

વધાર પજ થઇ ગયા અન કતાબ વો મ મો

થઇ જવાના કારણ અમ તન બ ભાગમા વહચી

છ. બન ભાગમા થઇન લ પપ કરણ છ.

પહલા ભાગમા ૧ થી ૧૬ કરણ છ મા પહ

કરણ કાશકના બ બોલથી શ થાય છ અન

૧૬ કરણ બની હાશીમના શહ દો પર

કતાબનો પહલો ભાગ રો થાય છ. એવી જ

ર ત સહ ફએ કરબલા ભાગ રમા ૧૭ થી પપ

કરણ છ મા ૧૭ કરણ ઇમામ સન

(અલ.)ની ફ રયાદથી શ થાય છ અન કરણ

પપમા જનાબ તારની ક ની ચચા પર આ

કતાબનો બીજો ભાગ ણ થાય છ.

આશા રાખીએ છ એ ક અ લાહતઆલા

આ નાની ઈબાદતન તની બારગાહમા ક લ

ફરમાવ અન તમો પણ આપના જ ર અન

લાભદાયક અભ ાયથી અમન જ ર મદદ પ

બનશો. તમા ઇ લામના તમામ શહ દો, ખાસ

કર ન કરબલાના શહ દો, આ કતાબન

છપાવવામા મદદ પ બનલા મોમીનો અન

અમારા વા લદ ગવાર મર મ ઇ ાહ મ બી.

પટલન તમાર િવશષ આઓમા જ ર યાદ

રાખશો.

નાચીજ

મૌલાના શ બીરઅહમદ આઇ. પટલ

અ મણીકા

િવગત પજન.

તાવના ૦૪

કરણ : 17

ઇમામ સન(અલ.)ની ફર યાદ ૪૬

હઝરત સ દ(અલ.)ન વસી યત ૫૦

ઇમામ સન(અલ.)ની રવાનગી ૫૨

ઇમામ સન(અલ.)ની લડાઈ ૫૫

છ લો બો ૫૯

છ લી િવદાય ૬૧

ફાડ ખાનાર નવરો વો મલો

કરવો

૬૪

ણ ફળવા (િ પા ખ ) તીર ૬૬

ત ઓ ઉપર મલો ૬૮

ઇમામ સન(અલ.)ની આ ૭૧

ના ત ૭૪

શહાદત ૭૬

ઝયનબ(સલા.)ની ફર યાદ ૭૮

હલાલ બન નાફઅ ૮૦

છ લી ઘડ ઓ ૮૨

કતલનો કમ ૮૪

કાિતલની ઓળખ ૮૫

ફ ર તાઓમા હાહાકાર ૮૮

શહાદતની ખબર ૮૯

છ લો શહ દ ૯૦

ઇમામનો ઘોડો જનાહ ૯૧

ઇ કલાબ ૯૩

શહાદતની તાર ખ ૯૯

ઇમામ(અલ.)ના બારક શર ર

પર વાગલા ઝ મોની સ યા

૧૦૧

કરણ : 18

શહાદત પછ ૧૦૨

ત ઓન તબાહ-બરબાદ કર ૧૦૬

હમીદા બ ત લમ ૧૧૧

ત ઓમા આગ લગાવવી ૧૧૩

ઇનામની દરખા ત ૧૧૬

મની પરાકા ઠા ૧૧૭

જ માલનો ક સો ૧૧૯

ઇમામ(અલ.)ના ઘાયલ સહાબીઓ ૧૨૦

શહ દોની માઓ કરબલામા

મૌ દ હતી

૧૨૨

અસહાબ ર લ(સલ.) ૧૨૪

કરણ : 19

કરબલાના શહ દોની સ યા ૧૨૫

અ સાર (મદદગારો) શહ દ

નથી થયા

૧૨૮

લોકો ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદત પછ શહ દ થયા

૧૩૨

કરણ : 20

જનાબ લમ(અલ.)ના નાના

બાળકો

૧૩૪

કરણ : 21

મન કસાન ૧૫૧

શહાદતના સમય ઇમામ(અલ.)ની

ઉમર

૧૫૪

પિવ સર બારક ૧૫૬

શહ દોના પિવ સરોની વહચણી ૧૫૯

કરણ : 22

કરબલાથી સફર ૧૬૧

કદ ઓની સ યા ૧૬૩

બની હાિશમના કદ ષ ૧૬૪

બની હાિશમની કદ ીઓ ૧૬૬

બની હાિશમ િસવાયની કદ

ીઓની સ યા

૧૭૦

કદ ઓનો કાફલો ૧૭૪

જનાબ ઝયનબ(સલા.) મકતલમા ૧૭૬

ઝયનબ બરા(સલા.)ના દદભયા

શ દો

૧૭૮

કરણ : 23

જનાબ સક ના અન ઇમામ

સન(અલ.)ની લાશ બારક

૧૮૩

શહ દોના પિવ (પાક) શર ર ૧૮૭

એક ય ત અવલોકન ૧૮૮

દફન યા ૧૯૦

લાશો દવસ દફન થઈ ક રાતના ૧૯૭

ભાગ-6

કરણ : 24

ફામા કદ ઓ દાખલ થ ૧૯૮

સૌ થમ ભાલા ઉપર ઉઠાવવામા

આવ સર બારક

૨૦૪

કાઠ વગરના ટો ૨૦૮

ગયબી ખબરો ૨૧૨

હઝરત ઝયનબ(સલા.)નો બો ૨૧૪

હઝરત ઉ મ લ મ(સલા.)નો

બો

૨૨૪

કરણ : 25

ઇમામ ઝય લ અબદ ન(અલ.) ૨૨૮

ફાનો દા લ અમારહ(ગવનર

હાઉસ)

૨૩૬

ઇ ન ઝયાદનો દરબાર ૨૩૮

ઇમામ સ દ(અલ.)ન કતલ ૨૪૨

કરવાનો કમ

ઇમામ સન(અલ.) સર બારક ૨૪૫

ફા કદખા ૨૪૮

કરણ : 26

ઉબ લાહનો પ યઝીદના નામ ૨૫૦

કદ ઓના દાખલ થયા પછ ફાની

પ ર થિત

૨૫૨

અ લાહ બન અફ ફ અઝદ ૨૫૫

દબ બન અ લાહ ૨૬૫

ઉમર બન સઅદનો પ તાવો ૨૬૬

તાર દા લ અમારામા ૨૬૯

કરણ : 27

મદ નામા શહાદત સન(અલ.)ની ૨૭૦

ખબર

અ લાહ બન જઅફર ૨૭૪

ઉ મ સલમા(ર ઝ.) ૨૭૭

ગયબી અવાજ ૨૭૮

મ ામા શહાદતની ખબર ૨૮૦

રબીઅ બન ખયસમ ૨૮૩

ભાગ-7

કરણ : 28

ફાથી શામ ધી ૨૮૭

મ ઝલો - રોકાણો ૨૯૧

થમ મઝલ ૨૯૨

(૨) તકર ત ૨૯૫

(૩) મશહ ન કતા ૨૯૮

(૪) વાદ ન નખલા ૨૯૯

(૫) સલ ૩૦૧

(૬) નસીબન ૩૦૪

(૭) અય લવરદહ ૩૦૭

(૮) ર ા ૩૦૮

(૯) જોસક ૩૦૯

(૧૦) દઅવાત ૩૧૦

(૧૧) હલબ ૩૧૨

(૧૨) ક સીર ન ૩૧૩

(૧૩) મઅર ન નોઅમાન ૩૧૯

(૧૪) શીઝર ૩૨૦

(૧૫) કફરતા લબ ૩૨૧

(૧૬) િસ ર ૩૨૨

(૧૭) હમાત ૩૨૪

(૧૮) સ ૩૨૬

(૧૯) બઅલબક ૩૨૮

બયા અન પિવ સર ૩૩૧

(૨૦) દિમ ક ૩૩૪

ભાગ-8

કરણ : 29

શામમા દાખલ થ ૩૩૭

શામના રહવાસીઓના અકાઈદ

અન કાવ

૩૩૭

હલ બન સઅદ અ સાએદ ૩૪૪

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)ના

અશઆર

૩૫૦

ઇ ાહ મ બન તલહા ૩૫૨

કરણ : 30

દરબાર યઝીદ(લઅ.) ૩૫૩

સક ના બ લ સન(અલ.) ૩૬૮

કરણ : 31

યઝીદ શરાબ પીએ છ ૩૭૯

મનો એલચી યઝીદના દરબારમા ૩૮૧

ઝયનબ બરા(સલા.)નો બો ૩૮૪

કરણ : 32

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)નો

બો

૪૦૨

ઇમામ(અલ.)ના બાની અસરો ૪૧૯

િમનહાલ બન અ ૪૨૪

શામીઓન યઝીદથી નફરત ૪૨૬

હ દ વ ન ૪૨૮

શામમા અઝાદાર ૪૩૪

ચોથા ઇમામ(અલ.)ની ણ

ઇ છાઓ

૪૩૬

ભાગ-9

કરણ : 33

શામથી મદ ના ધી રવાના થ ૪૩૯

અરબઈન ૪૪૩

થમ અરબઈન ૪૫૧

કરબલામા રોકાવ ૪૬૧

કરબલાથી રવાનગી ૪૬૨

ભાગ-10

કરણ : 34

મદ નામા દાખલ થ ૪૬૬

બશીર મદ નામા ૪૬૬

કરબલાના કાફલા વાગત ૪૭૧

હાન બન સઅસઆ ૪૭૬

હ મદ બન હનફ યા ૪૭૮

મદ નામા દાખલ થ ૪૮૩

ઉ મ સલમા(ર ઝ.) ૪૮૫

ઉ લ બનીન(સલા.) ૪૮૭

કરણ : 35

એહલબત(અલ.)ની અઝાદાર ૪૯૧

જનાબ બાબ ઇમામ

સન(અલ.)ના પ ની

૪૯૨

અક લની દ કર નો મરસીયો ૪૯૮

હઝરત સ દ(અલ.)

વહાવ

૫૦૧

ઇમામ સન(અલ.) પર

ર લાહ(સલ.)ના અ હાબ

રડ

૫૦૪

જનાબ અક લા (ઝયનબ સલા.)નો

શોક

૫૦૫

યઝીદ અન ઈ ન મર નાનો

અદા કર

૫૦૬

ભાગ-11

કરણ : 36

ઇમામ સન(અલ.)ની ઝયારતની ૫૧૦

ફઝીલત

ઝયારત તહબ છ ક વા બ ૫૧૬

સહ ફએ ઇ તકામ (બદલાના

યાઘાત)

૫૧૯

ભાગ-12

કરણ : 37

શીઆ ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદત પછ પ તાવો

૫૧૯

લમાથી પ ૫૨૨

યઝીદનો પ ૫૨૪

ત વાબીન ૫૨૭

સ યબ બન ન બા વચન ૫૩૧

ફાઅહ બન શ ાદ વચન ૫૩૪

લમાન બન રદ વચન ૫૩૬

કરણ : 38

મદાઇનના લોકો માટ પ ૫૪૧

હકારા મક જવાબ ૫૪૨

બસરાના લોકોના નામ પ ૫૪૩

યઝીદ હલાક થયો ૫૪૪

અ લાહ ઇ ન બરની બયઅત ૫૪૮

જનાબ તાર મ ા ય છ ૫૫૦

ઇ ન ઝયાદ, યઝીદની હલાકત

પછ

૫૫૫

કરણ : 39

આમીર બન મસઉદ ૫૬૧

બસરાથી ભાગ ૫૬૩

શામ તરફ ૫૬૫

અ લાહ બન યઝીદ અન

ઈ ાહ મ બન મોહ મદ

૫૬૯

અ લાહ બન યઝીદ વચન

૫૭૧

ત વાબીનની ચળવળની શ આત ૫૭૪

લમાન બન રદનો બો ૫૭૬

અ લાહ બન સઅદ ૫૭૮

લમાન બન રદ

૫૮૦

ત વાબીન કરબલામા ૫૮૫

કરણ : 40

કરબલાથી નીકળ ૫૮૭

અ લાહ બન યઝીદનો પ ૫૮૮

લમાનનો પ ૫૯૨

કરકસીયા ૫૯૪

શામથી લ કર નીકળ ૫૯૬

અય લ વરદહ ૬૦૦

લમાન બન રદનો બો ૬૦૧

કરણ : 41

હસીન અન શર લ આગમન ૬૦૪

અદહમ બન હર ઝ આગમન ૬૦૭

લમાન માયા જ ૬૦૮

સ યબ બન નજબા ૬૦૯

અ લાહ બન સઅદ ૬૧૦

ફાઅહ બન શ ાદ ૬૧૨

અ લાહ બન વાલ ૬૧૪

અ લાહ બન ઔફ બન અ ર ૬૧૬

અ લાહ ઇ ન અઝીઝ કનાની ૬૧૯

ફા પાછા ફર ૬૨૦

મદદ કરવી ૬૨૨

શામમા ત વાબીનની ખબર ૬૨૪

ભાગ-13

કરણ : 42

જનાબ તારની ચળવળ જનાબ

તાર

૬૨૫

જનાબ તારની જવાની ૬૨૯

જનાબ તારની િવશષતાઓ ૬૩૦

અઇ મા(અલ.)ની નજરમા જનાબ ૬૩૧

તાર

જનાબ તાર હઝરત

અલી(અલ.)ના ખોળામા

૬૩૬

મઅબદ બન ખા લદ ૬૩૮

જનાબ તારના ઘર ઈમામના

િતિનિધ

૬૪૦

જનાબ લીમ(અલ.)ના

ઇ કલાબના સમય

૬૪૨

કરણ : 43

જનાબ તાર અન જનાબ મીસમ ૬૪૫

જનાબ તાર ત વાબીન પછ ૬૪૭

જનાબ તારનો પ ૬૫૨

જનાબ તારની લથી આઝાદ ૬૫૫

અ લાહ બન તીઅ ૬૫૮

જનાબ તારની ધરપકડ

કાવત

૬૬૧

અ રહમાન બન રહ ૬૬૩

જનાબ હ મદ બન હનફ યા

સાથ લાકાત

૬૬૫

હ મદ બન હનફ યાની વાતો ૬૬૮

કરણ : 44

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)થી

ર માગવી

૬૭૦

ફા પાછા ફર ૬૭૨

અ લાહ બન રહ સમથન ૬૭૪

ઇ ાહ મ બન માલીક અ તર ૬૭૬

ઈ ાહ મ બયઅત કર ૬૮૧

જનાબ તારનો બળવો ૬૮૫

અયાસ બન મઝાર બ ૬૮૭

કરણ : 45

બળવાનો કમ ૬૯૪

ઝહર બન કસની ફૌજ પર મલો ૬૯૬

વદ બન અ રહમાન ૬૯૭

અ ઉ માન ન દ અન શાક ર

કબીલો

૭૦૧

કબીલએ ખસઅમ ૭૦૨

મ જદમા સભા ૭૦૩

નઇમ માયા જ ૭૦૫

કરણ : 46

જનાબ તારની નાકાબધી ૭૦૭

યઝીદ બન અનસ વચન ૭૦૯

રાશીદ બન અયાસ કતલ થ ૭૧૧

હ સાન બન કાએદ ૭૧૩

અ બન હ જનો અભ ાય ૭૧૬

ઇ ન તીઅનો બો ૭૧૭

ઇ ન તીઅની નાકાબધી ૭૧૮

ફામા વશ ૭૨૦

નૌફલ બન સા હક ૭૨૨

કરણ : 47

દા લ અમારહની નાકાબધી ૭૨૪

િત ઠત લોકો માટ અમાન ૭૨૭

જનાબ તારનો બો ૭૨૮

જનાબ તારની બયઅત ૭૩૨

બય લમાલની વહચ ણી ૭૩૪

શહરોમા ગવનરોન મોકલ ૭૩૭

મરવાન બન હકમની હલાકત ૭૪૦

બદલાની શ આત ૭૪૧

કરણ : 48

જનાબ તારના નામ પ ૭૪૩

અ રહમાનના નામ પ ૭૪૪

શામના સનાપિતઓ માયા જ ૭૪૯

ઇરાકના સનાપિતની વફાત ૭૫૨

વરકા બન આઝીબની સલાહ ૭૫૩

વરકા બન આઝીબની ગરસમજ ૭૫૫

યઝીદ બન અનસની વફાતની ૭૫૬

ખબર

ફામા કાવત ૭૫૮

અ રહમાન બન મીખનફની

સલાહ

૭૬૧

કરણ : 49

બળવો ૭૬૩

શી યમન કબીલાથી દા થ ૭૬૫

બળવો કરનારાઓ સાથ જગ ૭૬૮

માલીક બન અ ૭૭૨

અ લ સ ૭૭૩

ફાઅહ બન શ ાદ કતલ થ ૭૭૫

કરણ : 50

ફાથી ભાગ ૭૭૮

અ બન હ જ બદ ૭૮૧

અ લાહ બન તીઅ ૭૮૪

ઘરોન પાયમાલ કર ૭૮૫

ઈમામ સન(અલ.)નો કાિતલ ૭૮૯

ઈમામ સન(અલ.)ની લાશન

પામાલ કરનારાઓન સ

૭૯૩

દ બાબા ૭૯૫

લી કતલ ૭૯૮

ઉમર બન સઅદ કતલ ૮૦૦

કરણ : 51

મદ નામા સરો આવ છ ૮૦૭

શી બન ઝીલ જવશન ૮૧૦

સીનાન બન અનસ ૮૧૪

હમીદ બન લીમ ૮૧૬

રમલા બન કાહ લ ૮૧૮

રમલાના મ ૮૨૩

હક મ બન ફલ ૮૨૪

હક મ બન ફલના મો ૮૨૭

રહ બન ક ઝ ૮૨૮

ઝદ બન કાદ ૮૨૯

અ લ ફ જોઅફ ૮૩૧

સાલહ ઇ ન વહબ ૮૩૨

અબજર બન કઅબ ૮૩૩

બ દલ બન લમ ૮૩૬

અ બન સબીહ ૮૩૭

રાકા બન મીદાસ ૮૩૮

કરણ : 52

ઉબ લાહ બન ઝીયાદની સાથ

જગ

૮૪૦

જનાબ તારની વસીયત ૮૪૨

ફાના લ કર નીકળ ૮૪૩

ઉમર બન બાબ ૮૪૫

ઇ ાહ મ બન અ તરની તકર ર ૮૪૮

શામ લ કર ૮૫૦

મલાની શ આત ૮૫૧

ઉબ લાહ બન ઝીયાદ કતલ

૮૫૫

હસીન બન મર કતલ ૮૫૬

શર લ કતલ થ ૮૫૮

કરણ : 53

િસલ પર િવજય ૮૫૯

જનાબ તાર મદાઇન આવ ૮૬૦

ઉબ લાહ સર જનાબ તાર

પાસ

૮૬૨

ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદ સર

મોહ મદ બન હનફ યા પાસ

૮૬૪

શોઅબ આર મ ૮૭૨

બની હાશીમન મ ાથી બહાર

કાઢ

૮૮૦

સઅબ બન બર ૮૮૨

કરણ : 54

હ લબ બન અબી ફરહ ૮૮૫

નીકળ

અ રહમાન બન મીખનફ ૮૮૬

બસરાથી સઅબ નીકળ ૮૮૮

લ ક દગો ૮૯૦

મલાની શ આત ૮૯૨

સનાની હાર ૮૯૬

ફા તરફ ૮૯૮

હ વરાઅ ૮૯૯

ખોટો અભ ાય ૯૦૩

કરણ : 55

તારનો ઘરાવ ૯૦૫

તારનો અભ ાય ૯૦૭

તાર અન સાએબ બન માલીક ૯૦૮

તારની સાચી આગાહ ૯૧૦

જનાબ તાર કતલ થ ૯૧૧

ર બન અ લાહ ૯૧૬

અ રહમાન બન હ મદ બન અ અસ ૯૧૮

સાફ ર બન સઇદ ૯૨૦

અ લાહ બન ઉમર ૯૨૨

જનાબ તારની પ નીઓ ૯૨૪

જનાબ તારની લાશ ૯૨૭

ફામા જનાબ તારની મતનો

સમયગાળો

૯૨૮

ઉરવહ બન બર ૯૨૯

અ લાહ બન બર ૯૩૦

જનાબ તારની ક ૯૩૨

કરણ : 17

ઇમામ સન(અલ.)ની ફર યાદ યાર ઇમામ સન(અલ.)એ પોતાના

સહાબીઓન જોયા ક શહ દ થઇન કરબલાની

જમીન પર ઈ ગયા છ અન હવ કોઈ નથી

આપની મદદ કર, અહલબયત(અલ.) ચતા ર છ.

ચાર તરફ ગમ છવાએલો છ યાર ઇમામ

સન(અલ.)એ ઇ ન ઝયાદના લ કરની સામ ઉભા

થઈન ફરમા :

عن يذب ذاب من هل رسول حرم موحد من هل ؟ الل

خياف نا؟هل الل يرجو مغيث من ف الل نا؟ ىف اث من هل ا

عند ما يرجوا معني اثنا ىف الل ا" કોઈ છ હરમ ર લ(સલ.)નો બચાવ

કર ? તમારા દરિમયાન એવો એક રવાદ

(અ લાહન એક માનનાર) છ અમારા ઉપર થતા

મોના િવષયમા અ લાહથી ડર ? કોઈ છ

અમાર ફર યાદ સાભળ ન અ લાહથી ઉ મીદવાર

થઈ ય ? કોઈ છ અમાર મદદ કર ન

અ લાહથી અજર વ સવાબની ઉ મીદ રાખ?"

(હયા લ ઇમામ સન(અલ.) ભાગ-૩ પા-૨૭૪)

હરમની ીઓએ યાર ઇમામ

સન(અલ.)ની અવાજ સાભળ તો તમનામા એક

શોરબકોર છવાઈ ગયો. ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.) ઇમામ સન(અલ.)ની અવાજ

સાભળ ત થી બહાર નીકળ આ યા. બીમાર નો

આ હાલ હતો ક તલવાર ઉઠાવી શકતા ન હતા.

પર આ કમજોર છતા પણ મદાન તરફ ચા યા.

ઉ મ મ પાછળ પાછળ અવાજ આપતા

ચા યા! ભ ી પાછા ફરો ! ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.) ફરમાવતા હતા. ફોઇમા મન છોડ

દો, થી ફરઝદ ર લ(સલ.)નો બચાવ ક .

ઇમામ સન(અલ.)એ ફરમા : બહન

તમન રોક લો ! ડ ક જમીન આલ

મોહમદ(સલ.)થી ખાલી ન થઈ ય ! (બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫, પા-૪૬)

ઇમામ સન(અલ.)ની આ ફ રયાદનો

મનના દલ પર કોઈ અસર ન થયો. એટલા

માટ આપ અ હાબની લાશો પાસ આ યા અન

ફરમા : "અય હબીબ ઇ ન મઝા હર! અય હર

બન કન ! અય લમ બન ઔસ ! અય

બહા રો, અય જગના ઝમાનાના ઘોડસવારો ! ઉઠો

તમન અવાજ આપી ર ો પર તમ માર

અવાજ સાભળ નથી ર ા. તમન બોલાવી ર ો

તમ કમ નથી આવતા ? તમ ઈ ર ા છો ?

મન ઉ મીદ છ ક ગાઢ િન ા ( ઘ)થી બદાર થઈ

જશો. આ આલ ર લ(સલ.)ની ીઓ છ તમારા

પછ મનો કોઈ મદદગાર નથી. અય શર ફો

ન દથી ઉઠો ! અન આલ ર લ(સલ.)ન ઝા લમોથી

બચાવો." (અલ- ફ દ ફ ઝકરા અ સ તશ

શહ દ પા-૧૧૫)

અ ક રવાયતોમા આ છ ક શહ દોની

પાક ઝા લાશોમા હરકત થવા લાગી. એટલા માટ ક

પોતાના ઇમામની અવાજ પર લ બક કહ અન

ણ ક પોતાની હાલત અથવા ઝબાનથી આમ કહ

ર ા હતા : અમ આપના કમ પર અમલ કરવા

માટ તયાર છ એ. આપની રાહ જોઈ ર ા છ એ.

(અલ- ફ દ ફ ઝકરા અ સ તશ શહ દ પા-

૧૧૫)

હઝરત સ દ(અલ.)ન વસી યત ઇમામ સ દ(અલ.)થી વણન છ ક આપ

ફરમા : દવસ વા લદ શહ દ થયા ત દવસ

મન છાતીથી લગા યા યાર ક સ ણ ર ત લોહ મા

બલા હતા અન મન ફરમા : દ કરા, તમન

એક આ બતા તન યાદ કર લો. આ આ

માર વાલદહ ફાતમા ઝહરા(સલા.)એ મન

શીખવાડ હતી અન તમન ર લ(સલ.)એ અન

ર લ(સલ.)એ જ ઈલ(અલ.)થી વણન કર છ.

યાર કોઈ મોટ હાજત, સખત ગમ અન કોઈ

કલ કામ હોય તો આ કહો :

حبق و احلکيم والقرآن يس حبق من يا العظيم، والقرآن ط

يقدر ، حوائج ائلني مري، ىف ما يعلم من يا الس يا الض

سا ، عن منف جا يا املکروبني ، عن مفر راحم يا املغمومني

يخ فل رازق يا الکبري، الش غري، الط إىل حيتاج ال من يا الص

صل التفسري ۔کذا و کذا ىب وافعل حممد آل و حممد (નફ લ મહ મ પા-૩૪૭)

"યાસીન અન રઆન હક મનો વા તો,

તાહા અન અઝીમ રઆનનો વા તો, અય ત

સવાલ કરનારાઓની હાજતો પર દરત ધરાવ છ,

અય ત ત:કરણનો ણકાર છ. અય પરશાન

લોકોની પરશાનીઓન ર કરનાર, અય ગમગીન

લોકોના ગમ ર કરનાર, અય ો પર રહમ

કરવાવાળા, અય નાના બાળકન ર ક આપનાર,

અય ત ન બયાનની જ રત નથી મોહમદ વ

આલ મોહમદ પર રહમત ના ઝલ ફરમાવ અન

મા ફલા ફલા કામ કર દ."

ઇમામ સન(અલ.)ની રવાનગી િવદાય માટ ઇમામ સન(અલ.) ત મા

આ યા અન ફરમા :

نة يا مىن ليکن ! لثوم ام يا! زينب يا! فاطمة يا! سک

الم الس"અય સક ના, અય ફાતમા, અય ઝયનબ,

અય ઉ મ લ મ, તમારા પર મારા છ લા

સલામ!"

સક નાએ રોઈન ક : બાબા ! મરવા

માટ જઈ ર ા છો? ઇમામ સન(અલ.)એ

ફરમા : કઈ ર ત ન જ ક હવ કોઈ મદદગાર

નથી. સક નાએ ક : બાબા ! અમન અમારા

દાદાના હરમમા પાછા પહ ચાડ દો.

ઇમામ સન(અલ.)એ ફરમા : જો પ ી

હરોળન છોડ દત તો આરામ કર લત. (આ

કહવતનો યા ઉપયોગ થાય છ ક યા ય ત કોઇ

કામ કરવા માટ મજ ર હોય પણ ત કામથી શ

ના હોય.) આપ(અલ.)ની આ વાતો સાભળ ન

હરમમા દન અન ફર યાદની અવાજ લદ થવા

લાગી. ઇમામ સન(અલ.)એ તમન તસ લી આપી

અન ઉ મ લ મન સબોધીન ફરમા : બહન,

તમન વસી યત ક ક હોશ ન માવશો. ત જ

વખત સક ના રડતા રડતા ઇમામ સન(અલ.)

પાસ આ યા. સક નાથી આપન બ જ મોહ બત

હતી. છાતીથી લગાવી અન સાફ કર ન

ફરમા : અય સક ના, માર શહાદત પછ તાર

ઘ રડ પડશ. તારા ઓથી મા દલ ન

તડપાવો. માર જ દગીમા ન રડો અન યાર શહ દ

થઈ તો મારા ગમમા બસશો. (નફ લ મહ મ

પા-૩૪૬)

ઇમામ મોહમદ બા કર(અલ.)થી વણન છ

ક યાર ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદતનો સમય

ન ક આ યો તો આપ ફાતમા બરાન બોલા યા

અન તમન એક બધ પ આ યો અન અ ક

વસી યતો કર , પછ ફાતમા બરાએ ત પ અલી

ઇ લ સન(અલ.)ન આ યો અન તમનાથી

અમારા ધી પહ યો છ.

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૬, પા-૧૭)

ઇમામ સન(અલ.)ની લડાઈ યાર પછ ઇમામ સન(અલ.) લી

તલવાર લઈ મનની સામ ઉભા થયા અન આ

શઅર પઢ ા :

બની હાિશમ ખાનદાનનો પાક, પાક ઝા

અલીનો દ કરો . મારા ગવ માટ આટ ર છ

ક મારા નાના ર લ દા(સલ.) છ જમીન પર

ચાલવાવાળાઓમા સૌથી ઠ છ. મ ક

દરિમયાન અમ અ લાહનો વલત દ વો છ એ.

માર વાલદહ ફાતમા બ ત ર લ(સલ.) છ. મારા

કાકા જઅફર છ મન અ લાહ બ પાખ આપી.

અમારા દરિમયાન અ લાહની સાચી કતાબ

ના ઝલ થઈ. અમારા દરિમયાન હદાયત અન

વ નો સાર ર ત ઝ થાય છ. તમામ લોકો માટ

અમ અ લાહ આ ય થાન છ એ. અમ આ

હરમા અન પી ર ત બયાન કર એ છ એ. અમ

હૌઝ કૌસરના મા લક છ એ. અમ અમારા દો તોન

ર લ(સલ.)ના યાલાથી સ ત કર અન આ

વાતનો કોઈ ઇ કાર નથી કર શકતો. અમારા

શીઆઓ બહતર ન તાબદાર છ અન કયામતના

દવસ અમારા મનો કસાનમા રહશ. (અલ-

એહત જ ભાગ-૨, પા-૧૦૩)

પછ કાબલા માટ અવાજ આપી. પણ

આપથી કાબલા માટ આવતો હતો તન હલાક

કર નાખતા હતા. એટલ ધી ક મનના ઘણા

બધા િસપાહ ઓન જહ મમા પહ ચાડ દ ધા.

લ કરની જમણી તરફ મલો કય અન ફરમા :

العار رکوب من اوىل املوت

النار دخول من اوىل والعار

ઝ લત ક લ કરવાથી બહતર મૌત છ

અન જહ મમા જવાથી બહતર ઝ લત ક લ

કર છ.

પછ લ કરની ડાબી તરફ મલો કય અન

ફરમા :

بن احلسني انا

ىن ان آليت ان

اىب عياالت امحى

ام ىب دين ال સન ઇ ન અલી . મ કસમ ખાધી છ

ક પોતાન તમારા હવાલ નહ ક . મારા

વા લદના ખાનદાનનો બચાવ કર શ અન નબીના

દ ન અ સરણ કર શ. (મકત લ સન(અલ.)

કરમ પા-૨૭૪)

લ છ ક ઇમામ સન(અલ.)એ

મનોની ફોજમાથી ઝ મીઓ િસવાય ૧૯૫૦ન

કતલ કયા. એટલ ધી ક ઉમર બન સઅદ મો

પાડ ન ક : તબાહ છ તમારા પર ! ણો છો

કોની સાથ જગ કર ર ા છો ? આ અરબોન કતલ

કરનારા અલી ઇ ન અબીતા લબ(અલ.)ના ફરઝદ

છ. તમના પર ચારય તરફથી મલો કરો. આ

સાભળ ૧૮૦ નઝા ચલાવનારા અન ૪૦૦૦

તીર દાજોએ આપ પર મલો કય . (મના કબ

ઇ ન શહરઆ બ ભાગ-૪, પા-૧૧૦)

છ લો બો ઇમામ સન(અલ.)એ પોતાના છ લા

બામા સરળ અન છટાદાર બયાનથી મનોન

િનયાના ધોકામા આવવાથી અન તના પર ઘમડ

કરવાથી ડરા યા. ઇિતહાસકારોના લખાણથી એ

મા મ થાય છ ક આ જોશીલા બા અન આપની

શહાદત દરિમયાન ઘ ઓ તર છ. બો આ

માણ છ :

عباد الل نيا من کونوا و اتقوالل الد نيا فان حذر لو الد

و الحد بقيت انت احد ليها ب يائ ل اوىل و بالبقاء احق االن

ضاء و بالر بالقضاء، ار ان ري نيا خلق تعاىل الل للبالء الد

اهلها خلق و و مضمحل نعيمها و بال فجديدها لفناء،ل

ل مکفهر سرورها ار ةبلغ وامل دوا قلعة، والد خري فان فتزو

اد واتقوا التقوی الز ۔تفلحون لعلکم الل

અ લાહના બદાઓ ! અ લાહથી ડરો,

િનયાથી પોતાનો દામન બચાવી રાખો, જો િનયા

કોઈના માટ બાક રહત અન જો કોઈ િનયામા

હમશા બાક રહત તો બયા(અલ.) બાક રહવા

માટ વ પા હતા અન અ લાહની રઝા અન

તની કઝા પર રા રહવાના વ હકદાર હતા.

પર અ લાહ િનયાન આઝમાઇશ અન

િનયાવાળાઓન ફના માટ પદા કયા છ. અહ

નવી વ ની થઈ ય છ અન તની નઅમતો

ખતમ થઈ ય છ અન તની શીઓ ગમમા

બદલાઈ ય છ. િનયા રહવાની જ યા નથી.

બલક સફર ભા તયાર કરવાની જ યા છ. તો

પછ સફર ભા ભ કર લો અન બહતર ન

ભા તકવા છ. અ લાહથી ડરો. થી કામયાબ

થઈ ઓ.

(નફ લ મહ મ પા-૩૫૫)

છ લી િવદાય પછ ઇમામ સન(અલ.) ફર થી ત મા

આ યા. પોતાના અહલબયત(અલ.)થી િવદાય

થયા અન તમન સ ની નસીહત કર . અ લાહના

અજર અન સવાબનો વાયદો કય અન ફરમા :

પોતાનો પોશાક પહર ન સીબતોનો કાબલો

કરવા માટ અન સ તીઓન સહન કરવા માટ

તયાર થઈ ઓ. ણી લો ક અ લાહ તમારો

ર ણહાર છ. મનના ાસથી જ દ ટકારો

આપશ અન તમારો મ સારો હશ અન તમારા

મનન સીબતોમા નાખશ અન તમ ગમ,

સીબત ઉઠાવશો તના બદલામા તમન નઅમતો

અન દર જો આપશ, ઝબાનથી ફર યાદ ન કરશો

અન એવી વાત ન કહશો નાથી તમારો મરતબો

ઘટ ય. (નફ લ મહ મ પા-૩૫૫)

યાર પછ ફરમા : મારા માટ એવા

કપડા લાવો ની કોઈ લાલચ ન કર શક. તન

મારા કપડાની નીચ પહર શ. થી કોઈ તન ન

ઉતાર. તથી આપના માટ કો લબાસ લાવવામા

આ યો. આપ(અલ.)એ ફરમા : ના, આ ઝલીલ

લોકોનો પોશાક છ. પછ પોતાના ના કપડા લીધા

અન તન બ ચાર જ યાએથી ફાડ ન પહર લીધા.

યાર પછ પાય મો મા યો અન તન પણ ફાડ ન

પહર લીધો.

યાર મદાનની તરફ જઈ ર ા હતા ત

સમય પોતાની ત દ કર તરફ યાન આ

ીઓથી અલગ એક ણામા દ કર રડ રહ હતી.

તની પાસ ગયા, દલાસો આ યો અન આ ર ત

"માર હાલી દ કર ! આ છ લી િવદાય

છ. હવ કયામતના દવસ હૌઝ કૌસર પાસ

લાકાત થશ. રડો નહ , કદ થવા માટ તયાર રહો,

બહતર ન સ ન પોતાની આદત બનાવી લો અન

યાર મારા બદનના કડ કડા માટ પર પડલા

અન રગોથી લોહ વહ ઓ તો સ કરશો."

(અલ-મલ ફ પા-૫૧૧)

ફાડ ખાનાર નવરો વો મલો કરવો ઉમર બન સઅદ ફૌજન ક : હમણા ઇમામ

સન(અલ.) ત માથી પોતાના અહલબયતથી

િવદાય થઈ ર ા છ. હમણા જ તમના પર મલો કર

દો, કમ ક િવદાય પછ તમન એવા વરિવખર કર

નાખશ ક જમણી તરફ અન ડાબી તરફ ભાન તમન

નહ રહ. ફૌ આપ(અલ.) પર તીરોનો વરસાદ શ

કર દ ધો. ઘણા બધા તીરો ત ની ચાદર પર કાણા

પાડ અ ક ીઓના પોશાકન પણ ફાડ ના યા. આ

થિત જોઈન ઇમામ સન(અલ.)એ મન પર

સાવર િસહની મ મલો કય . યાર ક દરક

તરફથી તીરોનો વરસાદ થઈ ર ો હતો. પર

આપ(અલ.)એ તીરો માટ પોતાની છાતીન ઢાલ

બનાવી દ ધી હતી. (મકત લ સન કરમ પા-

૨૭૭)

ઇમામ સન(અલ.)એ ઇ ન ઝયાદના

લ કરન સબોધીન ફરમા : તમ શા માટ માર સાથ

જગ કર ર ા છો? મ કોઈ વા જબ અમલ છોડ ો

છ અથવા કોઈ ત બદલી છ અથવા શર અતમા

ફરફાર કય છ ?

આ ગરોહ જવાબ આ યો નહ . પર

આપના વા લદ તરફથી અમારા દલોમા ક નો છ ક

તમણ બદર અન ◌ૌનમા અમારા બાપદાદાન

કતલ કયા હતા. એટલા માટ આપથી જગ કર .

(અલ-ઇમા લ સન વ અ હાબો પા-૨૦૬)

યાર ઇમામ સન(અલ.)એ આ ગરોહની

આ વાત સાભળ તો રડવા લા યા. પછ જમણી ડાબી

તરફ જો પર આપનો કોઈ મદદગાર ન હતો.

બધા શહ દ થઇ કયા હતા. (ઝર અ ન ન ત

ગરમવદ પા-૧૩૪)

ણ ફળવા (િ પા ખ ) તીર ગરમીની સ તી અન જગના કારણ આપ

થાક કયા હતા. થી એક ઘડ ાસ લવા માટ

રોકાયા ક એક પ થર આપ(અલ.)ની પશાની પર

વા યો. પોશાકથી લોહ સાફ કરવા ઇ છતા હતા ક

ઝહરમા બ ણ ભાલ તીર બારક છાતી પર

અન અ ક રવાયતો માણ દલ પર વા .

ઇમામ સન(અલ.)એ ફરમા :

બ મ લાહ વ બ લાહ અલા િમ લત ર લ લાહ .

આસમાનની તરફ મો ક અન ક : અય

અ લાહ ! ણ છ ક આ લોકો કોન કતલ કર

ર ા છ ક ના િસવાય જમીન પર કોઈ ફરઝદ

ર લ(સલ.)નથી. યાર પછ પીઠની તરફથી તીર

ખચી લી . લોહ પરનાલાની મ વહવા લા .

લોહ હથળ મા લી અન આસમાનની તરફ ફક

દ ટ પણ જમીન પર પા ન આ .

પછ લોહ ીમા લઈ અન તન મ પર લગા

અન ફરમા : આ જ હાલમા મારા નાના

ર લ(સલ.)ની લાકાત કર શ અન કહ શ, અય

અ લાહના ર લ ! મન આ ગરોહ કતલ કય છ.

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫, પા-૫૩)

ત ઓ ઉપર મલો ઇમામ સન(અલ.) મન સાથ જગ

કરતા ર ા. એટલ ધી ક િશ બન ઝલ શન

ઇમામ અન તમના અહલબયતના ખયમાઓ વ ચ

આવી ગયો. ( સી લ અહઝાન પા-૭૨)

ઇમામ સન(અલ.)એ ઇ ન ઝયાદના

લ કરન ફરમા : અય અ ફયાનની

તાબદાર કરવાવાળાઓ! જો તમારો કોઈ દ ન

નથી અન કયામતના દવસનો તમન કોઈ ડર

નથી તો કમ સ કમ િનયામા આઝાદ રહો. જો

તમ અરબ છો તો પોતાના ખાનદાન તરફ પાછા

ફરો.

િશ ક : અય ફરઝદ ફાતમા! કહ

ર ા છો ? ઇમામ સન(અલ.)એ ફરમા :

તમાર સાથ અન તમ માર સાથ જગ કર ર ા

છો પર ીઓનો વાક છ? હદથી આગળ વધી

જનારા પોતાના આ ગરોહન કહ દો ક વતો

યા ધી એહલ હરમન કઈ ન કહ.

િશ ક : ફરઝદ ફાતમા(સલા.) આ

જ કર શ.

પછ લ કરન ક : એહલ હરમના ત

પર મલો ન કરો. બલક સનની તરફ ઓ.

કસમ માર નની ત કર મ છ. આથી ફૌજ

હિથયાર સાથ ઇમામ સન(અલ.)ની તરફ ચાલી,

સખત જગ શ થઈ ગઈ. ફૌજ આપ(અલ.) પર

અન આપ(અલ.) તમના પર મલો કરતા હતા. ત

સમય આપ બ જ યાસા હતા. બદન પર ૭૨

ઝ મ લાગી કયા હતા. (અલ-મલ ફ પા-૫૦,

બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫, પા-૫૧)

કહવાય છ ક આપના બારક બદન પર

એટલા તીર વા યા હતા ક આપ(અલ.) બ તર

શા ડ (એક કાટાવા નવર)ની મ થઈ ગ

હ . તીર બધા સામની તરફ વા યા હતા.

(મના કબ ઇ ન શહરઆ બ ભાગ-૪, પા-૧૧૧)

ઘણો સમય થઈ ગયો. કોઈનામા હમત ન

હતી ક આપ(અલ.)ન શહ દ કર. દરક ઝા લમ

બી ઝા લમ પર છોડ દતો હતો. િશ ક :

અફસોસ છ તમારા પર ! તમાર માઓ તમારા પર

રડ, કોની રાહ ઓ છો ? કતલ કરો,

ઇમામ(અલ.) પર દરક તરફથી લ કર ટ પડ .

(કાિમલ ઇ ન અસીર ભાગ-૪, પા-૭૮)

શીશ બન રબઈ તલવાર લઈન ઇમામ

સન(અલ.) તરફ વ યો. મા શર રથી અલગ

કરવા ઇ છતો હતો ક ઇમામ સન(અલ.)એ તની

તરફ જો તો મો પાડતો પાડતો ભા યો.

(તઝ ઝ ઝહરા પા-૨૧૧)

ઇમામ સન(અલ.)ની આ યાર ઇમામ સન(અલ.)ન ઘણી જ

તકલીફ પહ ચી તો આપ(અલ.)એ આસમાનની

તરફ મા ક અન ક :

ان متعاىل اللهم عن غىن املحال شديد اجلربوت عظيم امل

محة قريب تشاء ما الکربياءقادر عريض اخلالئق الر

د صادق حميط دعيت اذا قريب البالء حسن ةالنعم سابغ الو

قادر اليک تاب ملن ةالتوب قابل خلقت مبا اردت ما

ذکرت اذا ذکور شکرت اذا شکور طلبت ما تدرک

ادعوک إليک ارغب و حمتاجا اليک افزع و فقريا و خائفا

أب بک استعني و مکروبا ل و ضعيفا افيا، ليک اتو

نا احکم اللهم م قومنا بني و بي ونا فا و خذلونا و غر

حنن و بنا دروا يک ةرت و ن بک د ول حممد حب ص الل

و لي الذی وسلم آل ت سال اصطف ةبالر ت وائتم

امرنا من لنا فافعل الو و فرجا امحني ارحم يا خمرجا ۔الر(મકત લ સન(અલ.) કરમ પા-૨૬૨)

અય લદ અન ઠ દા, અય મહાન

દરત અન સલતનત અન તદબીર ધરાવનાર, અય

મખ કથી બપરવા (બિનયાઝ), િવશાળ ગ ના

મા લક, દરક વ પર દરત ધરાવનાર, તાર

રહમત ન ક, વાયદાન રો કરવાવાળો, તાર

નઅમતો ણ છ. તાર આઝમાઇશ બહતર ન છ,

યાર કારવામા આવ તો કર બ છ. પોતાની

મખ ક પર વચ વ ધરાવ છ. તૌબા કરનારની તૌબા

ક લ કર છ. વ નો ઇરાદો કર છ તના પર

દરત રાખ છ. ઇ છ છ મ આપ છ. યાર

તાર તાર ફ કરવામા આવ તો તના પર બદલો આપ

છ. યાર તન કોઈ યાદ કર છ તો તન યાદ કર

છ. તન જ રતના સમય કાર ર ો . તાર

તરફ યાન છ યાર ક લાચાર . ડર અન ભયની

થિતમા તાર પાસ આ ય ચા . સ તીઓ પર

વહા . કમજોર ના સમય તારાથી જ મદદ

ચા . તારા પર જ ભરોસો ક . અમારા માટ

કાફ છ. અય અ લાહ! અમાર અન અમાર કૌમ

દરિમયાન ફસલો કર દ. તમણ મન ધોકો આ યો

અન પછ એકલો છોડ દ ધો અમ તારા

નબી(સલ.)ની ઇતરત (અહલબયત) છ એ અન તારા

હબીબ મોહમદ(સલ.)ની અવલાદ છ એ ક મન ત

રસાલત સાથ મોક યા અન તમન પોતાની વ ના

અમીન બના યા, તો અય સૌથી વધાર મહરબાન!

અમારા મામલામા અમારા માટ િવશાળતા અપણ

ફરમાવ.

ના ત ઇમામ સન(અલ.)એ પોતાની જ દગીની

છ લી ઘડ ઓમા અ લાહ સાથ આ ર ત ના ત

કર :

صربا ، يا قضائک رب غياث يا سواک الل

يثني ريک، معبود وال سواک رب ىل ما املست صربا

غياث ال من غياث يا حلمک يا ل نفاد ال دائما حمىي يا ل

يا املو قائما ىن احکم کسبت، مبا نفس ل و ب

نهم ۔احلاکمني خريا انت و ب(મકત લ સન કરમ પા-૨૭૩)

અય પરવર દગાર ! તાર કઝા પર સ

કરનાર . તારા િસવાય કોઈ મઅ દ નથી. અય

ફ રયાદ કરનારાઓની ફ રયાદ સાભળનાર, તારા

િસવાય મારો કોઈ પરવર દગાર નથી અન તારા

િસવાય કોઈ મઅ દ નથી. તારા કમ પર સ

કર શ. અય તની ફ રયાદન સાભળનારા નો તારા

િસવાય કોઈ ફ રયાદ સાભળનાર નથી. અય હમશા

રહવાવાળા અન રદાઓન વત કરવાવાળા,

અય પોતાની મ કના કાય ન જોવાવાળા,

મારા અન આ કોમની દરિમયાન ફસલો કર દ ક

બહતર કમ કરવાવાળો છ.

શહાદત યાર કળ ઝ મો અન યાસની

સ તીથી ઇમામ સન(અલ.) કમજોર થઈ ગયા તો

િશ પોતાની ફોજન ક : હવ રાહ જોઈ ર ા

છો ? સન(અલ.) બ જ ઝ મી છ. ભાલાઓથી

તમન શહ દ કર દો. તમાર મા તમારા ગમમા

રડ, એમના પર ચારય તરફથી મલો કરો!

યાર પછ દરક તરફથી ઇમામ(અલ.) પર

મલા થવા લા યા. હસીન બન તમીમ

આપ(અલ.)ના મોઢા પર એક તીર મા અન અ

અ બ ગનવીએ આપના ગળા પર તીરથી કા

પાડ દ . ઝરઆ બન શર ક ઇમામ(અલ.)ના

બા પર વાર કય , સનાન બન અનસ

આપ(અલ.)ની પિવ છાતી પર ભાલો માય .

સાલહ બન વહબ એક ભાલો આપ(અલ.)ના

પહ મા માય , નાથી જમીન પર પડ ગયા, ફર

બઠા થયા અન ગળાથી તીર કાઢ , ત સમય ઉમર

બન સઅદ ઇમામ(અલ.)ની ન ક આવી ગયો.

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫, પા-૫૫)

ઝયનબ(સલા.)ની ફર યાદ ઝયનબ બરા ખમાથી બહાર નીક યા

અન ફર યાદ કર : વા અખાહ! વા સ યદાહ !

(અય આકા)વા અહલબયતાહ ! અય કાશ

આસમાન જમીન પર પડ ત, અય કાશ પહાડ

કડ કડા થઈન વરિવખર થઈ ત. (અલ-

મલ ફ પા-૫૧, કાિમલ બન અસીર, ભાગ-૪, પા-

૭૨)

યાર પછ ઉમર બન સઅદન સબોધીન

ક : બરબાદ છ તારા પર, અ અ દ લાહન

શહ દ કર ર ા છ અન જોઈ ર ો છ. તણ કોઈ

જવાબ ન આ યો. ઝયનબ(સલા.)એ ક : લાનત

છ તમારા પર, તમારામા કોઈ સલમાન નથી?

તનો પણ કોઈ જવાબ ન મ યો. (ઇરશાદ શખ

ફ દ ભાગ-૨, પા-૧૧૨)

અ ક લોકોએ વણન ક છ ક આ સાભળ

ઉમર બન સઅદ રડવા લા યો, પર

ઝયનબ(સલા.) તરફથી મ ફરવી લી . (કાિમલ

ઇ ન અસીર ભાગ-૪, પા-૭૮)

હલાલ બન નાફઅ હલાલ બન નાફઅ કહ છ : અમ ઉમર

સઅદના સાથીઓ દરિમયાન ઉભા હતા. અચાનક

જો ક કોઈ મો પાડ ર છ. અય અમીર

બારક થાય, િશ સન(અલ.)ન કતલ કર

દ ધા.

હલાલ કહ છ : બ સફોની વ ચથી

નીક યો અન ઇમામ(અલ.)ના ન દવાન જોવા

લા યો. અ લાહની કસમ! મ તમનાથી વધાર

રાની અન નક મક લ લોહ મા બલા નથી

જોયા. તમના ચહરા ર અન બ રતીના

કારણ મારા મગજથી તમના કતલનો િવચાર

સાઈ ગયો અન યાર પાણીની એક ટ તલબ

કર તો મ એક માણસન કહતા સાભ . તમન

કદ પણ પાણી નહ મળ, અહ ધી ક જહ મમા

પહ ચશો અન ઉકળ પાણી પીશો. મ

ઇમામ(અલ.)નો જવાબ સાભ યો ક આપ ફરમા

: મારા નાનાની પાસ જઈ ર ો અન જ તમા

તમની સાથ રહ શ અન મી પાણી પીશ અન

કઈ માર સાથ ક છ તની િશકાયત કર શ. આ

વાત પર ર ફૌજ એવી સામા આવી ગઈ ક

ણ અ લાહ તમના દલમા રહમ પદા જ નથી

કર . મ ક અ લાહની કસમ, હવ કોઈ કામમા

તમારો ભાગીદાર નહ બ . (નફ લ મહ મ પા-

૩૬૬)

છ લી ઘડ ઓ થોડ ક વાર પછ ય ત પણ કતલના

ઇરાદાથી આપ(અલ.)ની પાસ આવતો યા જ

પાછો ફર જતો. આપ(અલ.)ન કતલ કરવાથી

બચતા હતા. પછ સૌથી બદબ ત માણસ મા લક

બન મર ક દ આ યો અન તલવારથી મલો

કય . નાથી પોત કપાઈ ગયો અન માથાથી લોહ

શ થઈ ગ . આપ(અલ.)એ ત બદબ તન

ફરમા : આ હાથથી ન ખાઈ શક શ અન ન

પાણી પી શક શ. અ લાહ તન ઝા લમો સાથ ભગો

કર. યાર પછ તની જ દગી ફક ર , ખમરામા

જર અન તના હાથ એવા થઈ ગયા ક વી ર ત

લકવા તના હોય છ. (અ સા લ અશરાફ ભાગ-

૩, પા-૨૦૩)

યાર આપ(અલ.) ઘોડાથી જમીન પર

આ યા તો જમણી બા વા ચા પણ ઝ મોના

કારણ ઈ ન શ ા. પછ ડાબી બા વા ચા

પર ન ઈ શ ા. રતી ભગી કર ન તના પર

મા રાખી ઈ ગયા. ફૌજ આ યમા હતી ક

તમની થિત છ ? કારણ ક અ ક કહતા હતા

પા યા છ. અ ક કહતા હતા હવ તમનામા

લડાઈની શ ત નથી. (અલ- ફ દ ફ ઝક રલ

બ તીશ શહ દ પા-૧૨૩)

કતલનો કમ ઉમર બન સઅદ પોતાની જમણી તરફ

ઉભલા એક ય તન ક : અફસોસ છ તારા પર !

ઉતર ન તમન કતલ કર દ. લીએ ઇમામ

સન(અલ.) સર કલમ કરવામા જ દ કર ક

સનાન બન અનસ નખઈ(લઅ.) ઘોડાથી ઉતર ન

આપ(અલ.)ના ગળા પર તલવાર ચલાવતો હતો

અન કહતો હતો : દાની કસમ! આપ સર

કલમ કર શ, જો ક મન ખબર છ ક આપ ફરઝદ

ર લ છો અન આપની વાલદહ સૌથી અફઝલ,

ઠ છ. પછ આપ(અલ.) સર બદનથી દા

કર દ . (અલ-મલ ફ પા-૫૨)

કાિતલની ઓળખ (૧) િશ બન ઝલ શન, ઇ ન અ લ બર

ખલીફા બન ખ યાતથી વણન ક છ ક ઇમામ

સન(અલ.)ન ઉમર સઅદની ફૌજનો સરદાર િશ

બન ઝલ શન કતલ કયા છ. (અલ-ઇ તીઆબ

ભાગ-૧, પા-૩૯૫, અબસા લ ઐન પા-૧૪) લ

છ ક ઇમામના સીના પર સવાર થયો, યાર

આપ(અલ.)ન કતલ કરવા ચા તો આપ

ફરમા : મન ણ છ ક કોણ ?

િશ ક : સાર ર ત ઓળ . આપની

વાલદહ ફાતમા(સલા.), વા લદ અલી

તઝા(અલ.) અન આપના નાના મોહમદ

તફા(સલ.) છ. છતા પણ તમન કતલ કર શ

મન કોઈ ડર નથી. યાર પછ તલવારના બાર

વારથી ઇમામ સન(અલ.)ન શહ દ કયા અન મા

બદનથી દા કર દ . (બહા લ અનવાર ભાગ-

૪૫, પા-૫૬)

(૨) સનાન બન અનસ નખઈ, તણ લીન ક :

સન(અલ.)ના સરન બદનથી અલગ કર. યાર

લીએ ઇમામ સન(અલ.) સર અલગ કરવા

ચા તો ત બદન કાપવા લા . સનાન તન ક

: દા તારા હાથન લકવા ત કર દ, કમ

ર ો છ ? પોત ઘોડાથી ઉતય અન ઇમામ

સન(અલ.) સર બદનથી અલગ કર ન લીન

આપી દ . (કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ-૪, પા-

૧૮, અ સા લ અશરાફ ભાગ-૩, પા-૨૦૩)

(૩) લી બન યઝીદ, તણ ઇમામ સન(અલ.)

પર મલો કય અન આપ સર કલમ કર ન

ઉબ લાહ બન ઝયાદની પાસ લઈ ગયો અન

"મારો દામન સોના અન ચાદ થી ભર દો

ક મ મોટા બાદશાહન કતલ કય છ. વા લદનમા

સૌથી ઠ અન ખાનદાન અન વશની ર ત સૌથી

ઉ ચ હતા." (ઇ તીઆબ ભાગ-૧, પા-૩૯૩, કશ લ

મા ભાગ-૨ પા-૫૧, મના કબ ઇ ન શહરઆ બ

ભાગ-૪, પા-૧૧૧)

ફ ર તાઓમા હાહાકાર ઇમામ સન(અલ.) શહ દ કર દવામા

આ યા તો આસમાન પર ફ ર તાઓમા કોલાહલ

મચી ગયો અન અ લાહની બારગાહમા અરજ કર :

સન(અલ.) તારા પસદ કરલા અન તારા

ર લ(સલ.)ના ફરઝદ છ. અ લાહ ફ ર તાઓની

સામ હઝરત કાએમ(અલ.)ની ત વીર હર કર

અન ફરમા : આ કાએમ ઇમામ મહદ (અલ.)

ારા સન(અલ.)ના નનો બદલો લઈશ. (કાફ

ભાગ-૧, પા-૪૬૫)

શહાદતની ખબર રવાયત કરનાર કહ છ ક એક કનીઝ

ઇમામ સન(અલ.)ના ત ઓની તરફથી આવી.

એક માણસ તન ક : અય અ લાહની કનીઝ !

તારો મૌલા કતલ કર દવામા આ યો છ.

કનીઝ કહ છ ક : દોડતી દોડતી હરમની

પાસ ગઈ અન રડવા લાગી. અ ય ીઓ પણ

માર સાથ રડવા લાગી.

(અલ-મલ ફ પા-૫૫)

છ લો શહ દ વદ બન તાઅ ઘણા બધા ઝ મ

ખાઈન પડ ગયા હતા. ત પહલા મલામા

મનોના તીરોથી ઝ મી થઈન પડ ગયા હતા

અન બહોશ થઈ ગયા હતા. યાર તમન હોશ

આ યો તો ક લ સનની અવાજ સાભળ .

પોતાનામા ઉભા થવાની તાકાતનો એહસાસ કય .

થી પોતાની તલવાર લઈન ઉભા થયા અન ઘણી

વાર ધી મનનો કાબલો કરતા ર ા ક ઉરવા

બન બતાન અન ઝદ બન કાદ તમન કતલ

કયા. ઇમામ સન(અલ.)ના સહાબીઓમા સૌથી

છ લ ત શહ દ થયા. (કાિમલ ઇ ન અસીર ભાગ-

૪, પા-૭૯, અ સા લ અશરાફ ભાગ-૩, પા-૩૦૪)

ઇમામનો ઘોડો જનાહ શહાદત પછ આપનો ઘોડો અવાજ કરતો

અન રડતો રડતો ખમા તરફ દોડ ો. ઇમામ

સન(અલ.)ના નથી તની પશાની રગીન હતી.

(અલ- હ ભાગ-૫, પા-૨૨૦)

ક ઘોડો કહ ર ો હતો :

ليم ليم ةالظ يها بنت ابن قتلت ةام من ةالظ نઅફસોસ આ ઉ મતના મ પર ક ણ

પોતાના નબીના નવાસાન કતલ કર ના યો.

આવી ફર યાદ કરતો ત ઓ તરફ ચા યો.

(મકત લ સન કરમ પા-૨૮૩)

ઝયારત ના હયામા આ છ : યાર

હરમની ીઓએ આપ(અલ.)ના ઘોડાન સવાર

વગર આ હાલતમા જોયો ક પાલાન એક તરફ

કલી હતી અન ઘોડાના ગળાના વાળ લોહ થી

ભીના હતા. તો તઓ લા માથ (પોતાના ચહરાન

વાળથી ઢાકલી થિતમા) અન ચહરા પર હાથ

મારતા ખમાથી બહાર નીકળ આવી અન ચા

અવા રડતી રડતી મકતલ તરફ ચાલી. ત સમય

િશ મલઊન આપ(અલ.)ના બારક સીના પર

સવાર હતો. એક હાથમા આપની દાઢ પકડ હતી

અન બી હાથથી તલવાર ારા મા શર રથી

અલગ કર ર ો હતો.

(ઝર અ ન ન ત પા-૧૪૭)

ઇ કલાબ આપ(અલ.)ની શહાદત પછ ફો તકબીર

કહ ! જમીનમા સખત ધરતીકપ આ યો. વ અન

પિ મમા ધકાર છવાઈ ગયો. લોકો ધરતીકપ

અન વીજળ ના કડાકામા ઘરાઈ ગયા. આસમાનથી

લોહ નો વરસાદ વર યો, આસમાનથી એક ગબી

અવાજ આવી. અ લાહની કસમ ! ઇમામ ઇ ન

ઇમામ, ઇમામના ભાઇ અન ઇમામ સન ઇ ન

અલી(અલ.)ની અવલાદ કતલ કર દવામા આવી

છ. (મલ ફ પા-૫૩)

રવાયત કરનાર કહ છ : ત સમય ળ,

રજકણો, મસ સાથ આસમાન પર એ લાલ

તોફાન છવાઈ ગ ક મા હાથન હાથ દખાતો ન

હતો. આ લોકો િવચારવા લા યા ક તમના પર

અઝાબ ના ઝલ થઈ ગયો. આ તોફાન કલાકો શ

ર . (બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫, પા-૨૦૬)

ઇમામ સા દક(અલ.)એ ઝોરારહન

ફરમા : અય ઝોરારહ, સન(અલ.)ના ગમમા

ચાલીસ દવસ ધી આસમાનથી લોહ નો વરસાદ

પડ ો. જમીન પર ચાલીસ દવસ ધી ધકાર

છવાઈ ર ો, ય હણ ચાલીસ દવસ ર ,

પહાડોમા ધરતીકપ આ યો અન દર યાના

મો ઓનો ઉ અફળાટ ર ો. (બહા લ અનવાર

ભાગ-૪૫, પા-૨૦૬)

દાઉદ બન ફરકદ ઇમામ સા દક(અલ.)થી

વણન ક છ ક આપ(અલ.)એ ફરમા : યાર

ઇમામ સન ઇ ન અલી(અલ.) શહ દ કર દવામા

આ યા તો આસમાન અન જમીન એક વરસ ધી

રડ ા વી ર ત ય ા બન ઝકર યા પર રડ ા

હતા. આસમાનની લાલાશ જ ત રડ છ.

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫, પા-૨૧૦)

મસઊદ ની ઇસબા લ વસી યતમા આ

છ : રવાયત છ ક ૧૪ દવસ ધી આસમાન

ઇમામ સન(અલ.) પર રડ , છવામા આ :

આસમાનના રડવાની િનશાની છ ? જવાબ

આપવામા આ યો, રજ લાલાશમા નીકળતો અન

બતો હતો. (ઇસબા લ વસી યત પા-૧૬૭)

તીએ વણન ક છ ક યાર સન

ઇ ન અલી(અલ.) શહ દ કર દવામા આ યા તો

સાત દવસ ધી રજની રોશની દ વાલો પર

પીળ દખાતી હતી અન અ ક િસતારા એકબી થી

ટકરાઈ ગયા અન આ રના દવસ દવસ

આપ(અલ.) શહ દ થયા હતા, યન હણ લા

અન છ મહ ના ધી આસમાન લાલ ર .

(તાર લ ખોલફા પા-૨૦૭)

ખલાદ કહ છ : ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદત પછ એક ત ધી સવાર અન અસરના

સમય દ વાલો પર લાલ િનશાન દખાતા હતા. ત

સમય લોકોમા ડર છવાએલો હતો કમ ક આ તા

લોહ હ .

અ કબીલ કહતા હતા : યાર

સન(અલ.)ન શહ દ કર દવામા આ યા તો

રજન સખત હણ લા ક દવસમા તારા નજર

આવવા લા યા અન લોકો એવો યાલ કરતા હતા

ક કયામત આવી ગઈ છ. ( તસર તાર ખ ઇ ન

અસા કર ભાગ-૭, પા-૧૯૯)

ઇ ન હજર સવાઇકમા િતરિમઝીથી વણન

ક છ ક ઉ મ સલમાએ ર લ દા(સલ.)ન

વાબમા જોયા ક આપ(સલ.)નો ચહરો અન મા

ળ, માટ વા છ અન રડ ર ા છ. મ ત કારણ

તો ફરમા : હમણા જ સન(અલ.)ન

લોકોએ કતલ કયા છ. (અલ-ઇમા લ સન વ

અ હાબો પા-૩૩૬)

ઇમામ સા દક(અલ.)થી રવાયત વણન

થઇ છ ક યાર ઇમામ સન(અલ.)ન તલવારો

મારવામા આવી અન આપ(અલ.) ઘોડાથી જમીન

પર આ યા અન ત લોકો આપ(અલ.) સર કલમ

કરવા માટ દોડ ા તો અશથી નાદ (પોકારનાર)

એ અવાજ આપી. અય ત ઉ મત પગબર(સલ.)

પછ પરશાન અન મરાહ થઈ ગઈ છ. અ લાહ

તમન અઝહા અન ફતરની તૌફ ક નહ આપ.

(અ લાહ શી મનાવવાની તૌફ ક નહ આપ.)

(એલ શ શરાએઅ ભાગ-૨, પા-૭૬)

દવસ ઇમામ સન(અલ.) શહ દ થયા

હતા તની સા મદ નાવાળાઓએ ગબી અવાજ

સાભળ ક કહ છ : ર લ(સલ.) પોતાની પશાની

પકડલા છ, તમના ગાલ પર ર છ,

સન(અલ.)ના મા-બાપ રશની મહાન ય તઓ

છ અન તમના નાના બાપ-દાદાઓમા સવ ઠ છ.

(અલ-બદાઅ વ ાર ખ ભાગ-૬, પા-૧૩)

શહાદતની તાર ખ ઇમામ સન(અલ.) આના દવસ દસ

મોહરમ હજર સન ૬૧ના ઝોહરની નમાઝ પછ

શહાદત પા યા. ત સમય આપની ઉમર ૫૬ વષ

અન અ ક મહ ના હતી. (મકાિત ાબલીન પા-

૭૮)

બલાઝર એ વણન ક છ ક

આપ(અલ.)એ શિનવારના દવસ આ રના

શહાદત પામી. કહવામા આ છ ક આનો

દવસ હતો. (અ સા લ અશરાફ ભાગ-૩, પા-

૧૭૮)

ઇ ન શહર આ બ વણન ક છ ક

આપ(અલ.)એ દસ મોહરમ શિનવારના દવસ

શહાદત પામી. પછ લખ છ : કહવામા આ છ ક

આપ(અલ.)એ આના દવસ ઝોહર પછ

શહાદત પામી. એક કથન આ છ ક શિનવારના

દવસ શહાદત પામી. (મના કબ ઇ ન શહર

આ બ ભાગ-૪, પા-૭૭)

ઇમામ(અલ.)ના બારક શર ર પર

વાગલા ઝ મોની સ યા રવાયત આવી છ ક આપ(અલ.)ના

કપડામા તીરો, ભાલાઓ અન તલવારોના સકડોથી

વધાર િનશાન જોવામા આ યા. ઇમામ

સા દક(અલ.)થી વણન છ ક ઇમામ સન(અલ.)ના

બદન પર ૩૩ ઝ મ ભાલાના અન ૩૪ ઝ મ

તલવારના જોવામા આ યા. (અલ-મલ ફ પા-૫૪,

અ સા લ અશરાફ ભાગ-૩, પા-૨૦૩)

કરણ : 18

શહાદત પછ કહવામા આ છ : ઇમામ(અલ.)ની

શહાદત પછ મનના િસપાહ ઓએ ઇમામ

સન(અલ.)ના લ કરનો પોશાક ટવા માટ એક

બી સાથ હર ફાઈ કર . તબર એ અ િમખનફથી

વણન ક છ ક ત લોકોએ ઇમામ(અલ.)નો પોશાક

ઉતાર લીધો. આપ(અલ.)નો પાય મો બહર બન

કઅબ તમીમીએ લીધો. મલ ફમા રવાયત છ ક

તના પગ કાઈ ગયા અન ચાલી નહોતો શકતો

અન આપ(અલ.) પહરણ ઇ હાક બન હયાત

હઝરમીએ પહય . ના કારણ એના વાળ ખર

પડ ા અન ઝલીલ, વા થઈ ગયો.

આપ(અલ.)નો અમામો હબશ બન રસદ અથવા

બર બન યઝીદ લઈ ગયો અન પાગલ થઈ

ગયો. આપ(અલ.)ની ટોપી, મા લક બન બશીર

દ લઈ ગયો. યાર તની પ નન ક સાની ણ

થઈ તો બનમા ઝઘડો શ થઈ ગયો. બાક ઉમર

ફક ર મા પસાર કર અન આપ(અલ.) બ તર

"બતરા" ઉમર બન સઅદ લઈ ગયો. યાર

તાર ઉમર સઅદન કતલ કય તો ત બ તર

તના કાિતલ અબી ઉમરાન આ . આપ(અલ.)

બી બ તર મા લક બન મર ઉઠાવી અન પહર

લી . ત પાગલ થઈ ગયો. આપ(અલ.)નો વાલ

કસ બન અશઅસ લઈ ગયો. ખવાર ઝમીએ વણન

ક છ ક ત ઝામની બીમાર મા સપડાઈ ગયો.

તના ઘરવાળાઓ તનાથી ભાગતા હતા, તન

કચરા, ગદક ની જ યા પર નાખી દવામા આ યો

હતો. યા જ મર ગયો. મરતા પહલા જ ત અન

વર ત ગો ત ખાવા લા યા હતા.

આપ(અલ.)ની નાલન(પગરખા) કબીલા

બની ઔદની એક ય તએ લઈ લીધી હતી, અન

તલવાર બની નહશલ કબીલાના એક માણસ

ઉઠાવી યાર પછ હબીબ બન દલની પાસ

આવી. મલ ફ નકલ ક છ ક આ ફકાર

િસવાયની બી તલવાર હતી કમ ક ફકાર

ન વત અન ઇમામતના ખઝાનામાથી એક છ.

ઇ ન શહર આ બ કહ છ : આપ(અલ.)ની

કમાન અન તનાથી સબિધત વ ઓ દહ લ બન

ખયસમા, જઅફ બન શબીબ હઝરમી, જર ર બન

મસઊદ અન સઅલબા બન અસવદ અવસીએ

ઉઠાવી હતી અન આપ(અલ.)ની વ ટ સાથ

ગળ કાપી નાખી, આ ત વ ટ નથી

ન વતના ખઝાનામાથી છ. કારણ ક તન ઇમામ

સન(અલ.)એ વી ર ત શખ સ ક(રહ.)એ

મોહ મદ બન લમથી વણન ક છ હઝરત

અલી ઇ લ સન(અલ.)ની ગળ મા પહરાવી

દ ધી હતી.

મોહ મદ બન લમ કહ છ : મ ઇમામ

સા દક(અલ.)ન ઇમામ સન(અલ.)ની વ ટ િવશ

સવાલ કય ક આપના પછ કોના હાથમા પહ ચી ?

અન ક ક ણ આપની વ ટ મન લઈ ગયા

હતા ?

ફરમા : લોકો કહ છ ત હક કત નથી.

સન(અલ.)એ પોતાના દ કરા અલી ઇ લ

સન(અલ.)ન વસી યત કર અન પોતાની વ ટ

તમની ગળ મા પહરાવી અન મ તમના

િસ દ કયા. (અલ-ઇમા લ સન વ અ હાબો

પા-૩૬૧)

ઇ ન ઝાએદ કહ છ : ઇ ન ઝયાદના

લ કર અ ય શહ દોના પોશાક પણ ટ લીધા

હતા. (બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૭૯)

ત ઓન તબાહ-બરબાદ કર સની ત ઓન પાયમાલ કરવામા પણ

મનો એકબી થી અ સર ર ા, એટલ ધી ક

ીઓના માથાની ચાદર પણ છ નવી લીધી. આલ

ર લ(સલ.)ની દ કર ઓન બપરદા કર દ ધી, યાર

ક તઓ પોતાના ર તદારો, ગ ની દાઈમા રડ

રહ હતી.

હમીદ બન લમ રવાયત કર છ ક મ

બની બકર બન વાએલના કબીલાની એક શૌહરદાર

ીન ઉમર સઅદના લ કરમા જોઈ હતી, યાર તણ

જો ક આ ગરોહ ઇમામ સન(અલ.)ની ીઓ અન

તમના ત ઓ પર મલો કર દ ધો છ અન ત ઓન

પાયમાલ કર ર ા છ તો તણ હાથમા તલવાર

ઉઠાવી, ત ઓ તરફ ગઈ અન પોતાના

કબીલાવાળાઓન અવાજ આપી. અય આલ બકર

બન વાએલ, ર લ(સલ.)ની દ કર ઓન ટ ર ા

છો? અ લાહના ફરમાન િસવાય કોઈનો કમ નથી.

ન ર લનો બદલો લવા માટ ઉઠો. આ સાભળ

તનો પિત તન પકડ ન તની જ યા પર લઈ ગયો.

રવાયત કરનાર કહ છ ક ઉમર બન

સઅદના લ કર બીબીઓન ત ઓથી કાઢ ન તમા

આગ લગાવી દ ધી. ત ચાદર, મકના વગર આમ

તમ આ ય શોધી રહ હતી. (અલ-મલ ફ પા-૫૫)

ત સમય લ કરના એક નીચ માણસ ઉ મ લ મના

કાનની ી (ઇયર ગ) છ નવી લીધી અન ત ખબીસ

રડતા રડતા ફાતમા બ લ સનના પગથી ઝાઝર

ઉતાર લીધી.

ઇમામ સન(અલ.)ની દ કર એ તન છ :

કમ રડ ર ો છ ? તણ ક : કમ ન ર ક

ર લ(સલ.)ની દ કર નો માલ ટ ર ો . ફાતમા

બ લ સન(અલ.)એ યાર તની આ મોહ બત

જોઈ તો તન ક : આ ન કર, તણ ક : ડ

ક બી કોઇ આ લઈ જશ. (અમાલી સ ક મજલસ

ભાગ-૨ પા-૩૧)

ત નો બધો સામાન ટ ગયા, િશ ન

ત મા સોનાનો એક કડો મ યો. ત તણ પોતાની

છોકર ન આપી દ ધો ક પોતાના ઘરણા બનાવી લ.

આ સોનાના કડાન ત સોની પાસ લઈ ગઈ. યાર

તણ આગમા ના યો તો ત બળ ન ખતમ થઈ ગયો.

(હયા લ ઇમાિમલ સન(અલ.) ભાગ-૩ પા-૩૦૧)

હમીદ બન લમ કહ છ : અ લાહની

કસમ! મ જો ક ઉમર સઅદના લ કર ત ઓ પર

મલા કયા અન તનો સામાન ટવા લા યા.

બીબીઓએ કાબલો કય પર પરા જત થઈ ગઈ

અન ત બધો માલ ટ ગયા.

યાર પછ પગપાળા ફોજની સાથ િશ અલી

ઇ લ સન(અલ.)ના ત મા આ યો. ત વખત

આપ(અલ.) સખત બીમાર હતા અન પોતાના બ તર

પર તા હતા. સાથ આવવાવાળાઓએ િશ ન ક :

આમન કતલ નહ કરો?

હમીદ બન લમ કહ છ : મ ક :

હાન લાહ! નવજવાનન (જો ક ત સમય ઇમામ

સ દ(અલ.)ની ઉમર ૨૩ વરસની હતી. પર આ

વાત હમીદ બન લમ તમન કતલથી બચાવવા

માટ કહ હતી. ઇ લામના શ આતની જગોના

કા નમાથી આ પણ હ ક બાળકોન કતલ નહ

કર એ.) પણ કતલ કરવામા આવ છ? આ હ

નવજવાન છ અન તના માટ બીમાર જ કાફ છ. મ

આ હ કય અન આપ(અલ.)ન કતલથી બચાવી

લીધા. (મકત લ સન કરમ પા-૩૦૧)

િશ ક : મન ઇ ન ઝયાદ આ કમ

આ યો છ ક સનના દ કરાઓન કતલ કર ના

પર ઉમર સઅદ મારા ર તાઓ બધ કર દ ધા છ.

ખાસ કર ન યાર ઝયનબ બ ત અમી લ

મોઅમનીન(અલ.)ન આ ખબર પડ ક િશ નો આ

ઇરાદો છ તો આ યા અન ફરમા : યા ધી

ત કદ પણ માયા નહ ય, થી તનો

ઇરાદો બદલાઇ ગયો.

ફાતમા બ લ સન(અલ.) કહ છ : મ એક

માણસન જોયો ક ત ભાલાની અણીથી ીઓનો પીછો

કર ર ો છ અન ીઓ એકબી ની પાસ આ ય

લઈ રહ છ. તમની ચાદરો અન ઝવરાત છ નવી

લવામા આ યા છ. યાર ત ય તએ મન જોઈ તો

માર તરફ આ યો, તો ડર ન ભાગી, તણ મારો

પીછો કય અન ભાલાથી મારા ઉપર મલો કય ,

મોઢાથી ઝમીન પર પડ ગઈ અન બહોશ થઈ ગઈ.

યાર હોશ આ યો તો મ મારા સર પાસ માર ફોઇ

ઉ મ લ મન રડતા જોયા. (મકત લ સન કરમ

પા-૩૦૦)

હમીદા બ ત લમ હઝરત લમ બન અક લ(અલ.)ની આ

દ કર ની ઉમર સાત વરસની હતી. તમની વાલદહ

ક યા બ ત અલી બન અબી તા લબ(અલ.) હતા.

યાર ફો ત ઓ પર મલો કય હતો યાર ત

પા યા હતા. (મઆલ સ તન ભાગ-૧ પા-

૩૬૬)

બહા લ અનવારમા લ છ ક આ મૌકા

પર ઇમામ હસન(અલ.) એક છ વરસ બાળક

ઇમામ સન(અલ.)ની સાથ શહ દ થ . ત નામ

અહમદ બન હસન(અલ.) હ . (કરબલામા ઇમામ

હસન(અલ.) છ વરસ બાળક ન હોઇ શક. કમ

ક કરબલાનો ક સો ઇમામ હસન(અલ.)ની

શહાદતના અ યાર વરસ પછ બ યો. જો કોઈ

આ બાળક શહ દ થ છ તો તની ઉમર વધાર

હશ.) આ બાળકની બ બહનો ઉ લ હસન અન

ઉ લ સન પણ ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત

પછ ત સમય પામી હતી યાર યઝીદની

ફો ખયમાઓ પર મલો કય હતો. (વસીલ દ

દારન પા-૪૯૭)

ત ઓમા આગ લગાવવી મન અહલબયત(અલ.)ના ત ઓન આગ

લગાડવાનો ઇરાદો કય , યાર ક ીઓ અન બાળકો

ત મા જ હતા. આગ લઈન ત તરફ આ યા.

તમનામાથી એક કહતો હતો : ઝા લમોના ત ઓન

સળગાવી દો. ત મા આગ લગાવી દવામા આવી,

ર લ(સલ.)ની દ કર ઓ ત ઓથી નીકળ ન

આમતમ દોડવા લાગી અન આગની વાળાઓ

તમની પાછળ ઉડતી જતી હતી. અ ક બાળકો

આગથી બચવા અન ઝા લમોથી અમાનમા રહવા માટ

ફોઇના દામનમા પાઈ જતા હતા. અ ક જગલમા

નીકળ ગયા અન અ ક આ ઝા લમોન ફર યાદ કર

ર ા હતા ક મના દલોમા રહમ ન હતો.

ઇમામ સ દ(અલ.) ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદત પછ પોતાની જ દગીમા યાર પણ આ રના

કડવા અન ક ટદાયક ક સાન યાદ કરતા તો મ

પાડ ન રડવા લાગતા હતા અન ફરમાવતા હતા :

દાની કસમ યાર પણ માર ફોઇ અન બહનોન

જો તો મારા ગળામા દન અટક ય છ. માર

ખોમા ત ય આવી ય છ યાર ત એક ત થી

બી મા આ ય લતી હતી અન યઝીદની ફોજનો

ય ત કહ ર ો હતો આ ઝા લમોના ત ઓન

સળગાવીન ખાક બનાવી દો. (હયા લ ઇમાિમલ

સન(અલ.) ભાગ-૩ પા-૨૯૮)

હમીદ બન લમ કહ છ : ઉમર સઅદ

ઇમામ સન(અલ.)ના ત ઓ પાસ આ યો તો ીઓ

તની સામ ઊભી થઈન રડવા લાગી તો તણ પોતાના

ફો ઓન ક : કોઈ આ ત ઓમા દાખલ ન થાય

અન આ બીમાર ઇમામ સ દ(અલ.)ન કઈ પણ ન

કહ. ીઓએ તન ક : અમાર છ નવી લીધલી

ચાદરો પાછ આપો થી પરદો કર શક એ. ઉમર

સઅદ ક : ણ આ ીઓ કઈ છ નવી લી છ

ત તમન પા આપી દ. દાની કસમ તમનામાથી

કોઈએ કોઈ વ પાછ ન આપી, યાર પછ ઉમર

સઅદ અ ક િસપાહ ઓન તમની ર ા માટ ન

કયા અન પછ પોતાના ત મા ચા યો ગયો.

(ઇરશાદ શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-૧૧૩)

મઆલ સ તનના લખક વણન ક છ ક

શામ ગર બામા બ બાળકો પા યા અન યાર

ઝયનબ(સલા.) એ બાળકોન ભગા કયા તો તમન ન

જોયા, શોધખોળ કર તો જો ક બન એકબી ની

ગરદનમા હાથ નાખી તા છ. ન ક જઈન જો તો

બન પા યા હતા. (વસીલ દ દારન પા-૨૯૭)

ઇનામની દરખા ત સનાન બન અનસ ઉમર બન સઅદના

ત ના દરવા પર ઉભા થઈન ચા અવાજમા આ

શઅર પઢ ા :

મારા ટના વજન બરાબર મન સો -ચાદ

આપો ક મ મહાન બાદશાહન કતલ કયા છ. ના

મા-બાપ ઠ છ અન સૌથી ઉ ચ છ અન પોતાની

કોમમા પણ કામયાબ છ.

ઉમર બન સઅદ ક : માર નજરમા

પાગલ છ. અ લથી તારો વા તો નથી. યાર પછ

પોતાના ચલાઓન કમ આ યો ક તન ત ની દર

બોલાવો, યાર ત ત ની દર આવી ગયો તો તન

ઘણી લાકડ ઓ માર અન ક : ખ, આવી વાત કર

છ ? અ લાહની કસમ! જો ઇ ન ઝયાદ તાર

ઝબાનથી આ સાભળ લ તો ગરદન ઉડાવી દશ.

(અનસા લ અશરાફ ભાગ-૩ પા-૨૦૫)

મની પરાકા ઠા ત સમય ઉમર સઅદ ઇ ન ઝયાદના

કમ અ સરણ કર ન પોતાના સહાબીઓ

દરિમયાન ઉભા થઈન ક : તમારામાથી કોણ છ

સન(અલ.)ની લાશ પર ઘોડા દોડાવ અન

તમની લાશ પાયમાલ કર દ ? િશ આગળ

વ યો અન બારક બદન પર ઘોડા દોડા યા.

(અ સા લ અશરાફ ભાગ-૩ પા-૨૦૫) તની સાથ

બી દસ માણસ મણ આ નાહ કય તમના

નામ આ છ:

(૧) ઇ હાક બન હિવ યા (૨) અખનસ

બન રસદ (૩) હક મ બન ફલ (૪) અ બન

સબીહ (૫) ર અ બન કઝ (૬) સા લમ બન

ખશીમા જઅફ (૭) વા હદ બન નાઈમ (૮) સાલહ

બન વહબ (૯) હાની બન સબીત (૧૦) ઉસદ

બન મા લક

આ ઝા લમોએ ઘોડા દોડાવીન

આપ(અલ.)ની લાશન પાયમાલ કર , આપની

બારક છાતીન કચડ નાખી. પછ આ લોકો ઇ ન

ઝયાદની સામ હાજર થયા અન તની પાસ ઇનામ

મા . ઇ ન ઝયાદ છ તમ કોણ છો?

તમનામાથી ઉસદ બન મા લક ક : અમ ઇમામ

સન(અ.સ.)ની પીઠન પાયમાલ કયા પછ

મજ ત અન ઝડપી ઘોડાઓથી આપની છાતી

બારકન કચડ નાખી. યાર પછ ઇ ન ઝયાદના

કમથી તમન બ જ મા લી, ન ઇનામ

આપવામા આ . વણન થ છ ક તમણ ઇમામ

સન(અલ.)ની છાતી અન પીઠન પાયમાલ કર

હતી. (અલ-ઇમા લ સન વ અ હાબો પા-૩૬૭)

જ માલનો ક સો યાર ઇમામ સન(અલ.) શહ દ થઈ ગયા

તો ટોન ચલાવનારો આ યો અન યાર તણ

આપના બદનન સર વગર જો તો આપ(અલ.)ના

કમરબદન લવા ગયો, આપ(અલ.)એ જમણા

હાથથી કમરબદ પકડ લી , જ માલ

ઇમામ(અલ.)નો હાથ કાપી ના યો અન ફર

કમરબદ લવા ઇ છ , આપ(અલ.)એ ડાબા હાથથી

પકડ લી . જ માલ આપનો ડાબો હાથ કાપી

ના યો. (ઇ બા લ દા ભાગ-૨ પા-૫૮૮)

ઇમામ(અલ.)ના ઘાયલ સહાબીઓ ઇમામ સન(અલ.)ના મદદગારો

ઘાયલ થવાના કારણ મદાનમા પડ ગયા હતા

અન ઉમર સઅદની ફોજથી બચી ગયા હતા ત આ

માણ છ.

(૧) િસવાર બન મર બર , તમન ઘાયલ થયા

પછ લડાઈના મદાનથી બહાર લઈ ગયા હતા.

તમણ છ મહ ના પછ આ જ ઝ મોના કારણ

વફાત પામી.

(૨) અ બન અ લાહ, આ પણ ઝ મોના

કારણ જગના મદાનમા પડ ગયા હતા. તમન પણ

યાથી બી જ યાએ પહ ચાડવામા આ યા હતા.

એક વરસ પછ ઇ તકાલ થયો.

(૩) હસન બન અલ-હસન(અલ.), આપ ઇમામ

હસન(અલ.)ના દ કરા છ. પોતાના કાકા ઇમામ

સન(અલ.)ના તરફથી યઝીદની ફૌજ સાથ જગ

કર અન ઘાયલ થઈન પડ ગયા. યાર ઉમર

સઅદના િસપાહ ઓ મા કાપવા માટ આ યા તો

જો ક વતા છ. અસમા બ ત ખાર

આપની વાલદહના સગાઓમાથી હતો. તણ કતલ

થવાથી બચાવી લીધા અન તમન પોતાની સાથ

ફા લઈ ગયો. યાર ઇલાજ પછ ઝખમ સારા

થઈ ગયા તો ફાથી મદ ના આ યા. (હયા લ

ઇમાિમલ સન(અલ.) ભાગ-૩ પા-૩૧૨)

શહ દોની માઓ કરબલામા મૌ દ હતી સમાવીએ વણન ક છ ક કરબલામા ૯

ય તઓ એવા શહ દ હતા ક મની માઓ પણ

કરબલામા મૌ દ હતી.

(૧) અલી અસગર, મની વાલદહ બાબ છ.

(૨) ઔન બન અ લાહ બન ફર એમની

વાલદહ ઝયનબ બરા(સલા.) છ.

(૩) કાિસમ બન હસન(અલ.) એમની વાલદહ

રમલા છ.

(૪) અ લાહ બન હસન(અલ.) એમની વાલદહ

શલીલ બજલીની દ કર છ.

(૫) અ લાહ બન લમ એમની વાલદહ

ક યા બ ત અલી(અલ.) છ.

(૬) મોહમદ બન અલી સઈદ બન અક લ

(૭) અ બન જનાદહ, મનો સાથ જગ કરવાનો

મ તમન તમની વાલદહએ આ યો હતો.

(૮) અ લાહ ક બી, તમન પણ ક સયદ

ઇ ન તાઊસ લ છ તમની વાલદહએ હાદની

રણા આપી હતી.

(૯) અલી અકબર(અલ.), એમની વાલદહહ લલા

છ. આપ ત મા ઊભી રહ ન આ કર ર ા હતા.

અ ક રવાયતોમા આ છ ક આપ પોતાના

દ કરાન શહ દ થતા જોયો છ. (અબસા લ ઐન

પા-૧૩૦)

ત ક લ મકાલમા લ છ ક નજહ પણ

પોતાની વાલદહ સાથ કરબલામા આ યા હતા.

(ત ક લ મકાલ ભાગ-૩ પા-૨૪૭)

અસહાબ ર લ(સલ.) કરબલામા ર લ અકરમ(સલ.)ના પાચ

સહાબીઓ પણ શહ દ થયા છ.

(૧) અનસ બન અલ-હસ કા હલી, બધા જ

ઇિતહાસકારોએ લ છ ક ત કરબલામા શહ દ થયા.

(૨) હબીબ ઇ ન મઝા હર, ઇ ન હજર બયાન ક છ.

(૩) લમ બન અવસ અસદ , મોહમદ બન

સઅદ તબકાતમા વણન ક છ.

(૪) હાની બન ઉરવહ રાદ , ફામા લમ બન

અક લ(અલ.) સાથ ૮૦ વરસની ઉમરમા શહ દ થયા.

(૫) અ લાહ બન યકતર હ યર , ઇમામ

સન(અલ.)ની મરના હતા. આ પણ ઇમામ

સન(અલ.)પહલા ફામા શહ દ થયા. (અબસા લ

ઐન પા-૧૨૮)

કરણ : 19

કરબલાના શહ દોની સ યા (૧) ૭૨ હતી, આ સ યા બલાઝર એ વણન કર

છ. ત લખ છ : અસહાબ અન મદદગારોમાથી

લોકો ઇમામ સન(અલ.)ની સાથ શહ દ થયા ત

૭૨ હતા. (અનસા લ અશરાફ ભાગ-૩ પા-૧૦૫)

શખ ફ દ પણ આ જ સ યા બયાન કર

છ. તઓ કહ છ : આ રના દવસ ઇમામ

સન(અલ.) પોતાના સહાબીઓની સાથ લડાઈ

માટ તયાર થયા. ત સમય આપ(અલ.)ની સાથ

૩૨ (બ ીસ) સવારો અન ચાલીસ પગપાળા હતા.

(ઇરશાદ શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-૯૫) આ જ સ યા

ઇ ન અસીર પોતાની તાર ખમા બયાન કર છ.

(કાિમલ ઇ ન અસીર ભાગ-૪ પા-૧૦) આ જ

સ યા મોહમદ બન જર ર તબર એ દલાઇ લ

ઇમામહ મા વણન કર છ. (દલાઇ લ ઇમામહ

પા-૭૧) આ જ કથન યાત છ.

(૨) ૮૭ હતી, આ સ યા મસઊદ વણન કર છ.

તઓ કહ છ : આ રના દવસ કરબલામા શહ દ

થવાવાળાઓની સ યા ૮૭ છ. ( ઝહબ

ભાગ-૩ પા-૬૧)

(૩) ૬૧ હતી, અ ક લોકોએ રવાયત કર છ ક ત

દવસ ઓ શહ દ થયા તમની સ યા ૬૧ હતી.

(ઇ બા લ વસી યત પા-૧૨૬) શ છ આ

સ યામા ફકત અ હાબ અન મદદગાર શામલ

હોય, અહલબયત અન બની હાિશમના શહ દોન

શામલ કરવાથી ત જ સ યા થઈ જશ હવ

પછ ના કથનમા બયાન થશ.

(૪) ૭૮ હતી, આ સ યા સયદ ઇ ન તાઊસ વણન

કર છ તઓ કહ છ : રવાયતમા આ છ ક

ઇમામ સન(અલ.)ના સહાબીઓ ૭૮ હતા (અલ-

મલ ફ પા-૬૦) અન ઇમામ સન(અલ.)ન શામલ

કરવાથી ૭૯ ય ત થઈ જશ.

(૫) ૮૨ હતી, આ સ યા મર મ મજલસી(રહ.)એ

મોહમદ બન અબીતા લબથી વણન કર છ.

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪ પા-૪)

(૬) ૧૪૫ હતી, ઇમામ મોહમદ બા કર(અલ.)થી

વણન છ ક કરબલામા શહ દ થવાવાળા ૪૫ સવાર

હતા અન ૧૦૦ પગપાળા હતા. (નફ લ મહ મ

પા-૨૩૬) ( કતાબ િશફાઉ રમા કરબલાના

શહ દોની સ યાના િવષયમા અ ય કથન પણ

વણન થયા છ. ઇ ક લોકો આ કતાબનો ભાગ-૧

પા-૨૪૧ પર ર કર શક છ.)

અ સાર (મદદગારો) શહ દ નથી થયા ઇમામ સન(અલ.)ના અ ક અ સાર એવા

પણ છ આ ઝા લમોના હાથથી બચી ગયા હતા.

(૧) ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.), આપ

કરબલામા બીમાર હતા. િશ આપન કતલ કરવા

ઇ છતો હતો પર ઝયનબ(સલા.)એ ક લ થવાથી

બચાવી લીધા. (અલ- ત ઝમ ઇ ન જવઝી ભાગ-

૫ પા-૩૪૧)

(૨) ઇમામ મોહમદ બા કર(અલ.), કરબલામા

આપ (અલ.) બાળક હતા. આપ(અલ.)ની ઉમર

અઢ વરસથી વધાર ન હતી. (મકત લ સન

કરમ પા-૩૦૫) પર સહ કથન આ છ ક ઇમામ

મોહમદ બા કર(અલ.)ની પદાઈશ ૫૭ હજર મા

થઈ અન કરબલામા આપ ૪ વરસના હતા.

(ઇરશાદ ભાગ-૨ પા-૨૫)

(૩) હસન બન હસન(અલ.), એમનો ક સો પહલા

વણન થઈ કયો છ ક ઘાયલ થઈ ગયા હતા.

ફામા ઇલાજ થયો અન ત ર તી પામી.

(૪) અ બન હસન(અલ.)

(૫) ઝદ બન હસન(અલ.), કદ ઓમા ઇમામ

હસન (અલ.)ની અવલાદમાથી આ ણ ય તઓ

(ઇમામ હસન(અલ.)ના ણ ફરઝદો) પણ હતા.

(મકાિત ાલબીન પા-૧૧૯)

(૬) કાિસમ બન અ લાહ, આ અ લાહ બન

જઅફર તયારના એક બી ફરઝદ હતા.

(૭) મોહમદ બન અક લ (હયા લ ઇમાિમલ

સન(અલ.) ભાગ-૩ પા-૩૧૪)

(૮) ઉકબા બન સ આન, આ જનાબ બાબના

લામ હતા. મનના િસપાહ તમન પકડ ન

ઉમર બન સઅદની પાસ લઈ ગયા, ઉમર બન

સઅદ છ કોણ છ? ઉકબાએ ક : લામ

. તન છોડ દવામા આ યા.

(૯) મોકઅ બન સમામા અસદ , આ પણ ઇમામ

સન(અલ.)ની સાથ હતા. તમની પાસ ટલા તીર

હતા ત બધા મન પર ઉપયોગ કર ના યા.

પછ તમના કબીલાના અ ક લોકોએ આવીન

તમન અમાન આપી અન ત તમની સાથ ચા યા

ગયા. યાર ઉબ લાહ આ ક સો સાભ યો તો

તણ તમન ઝારહમા તડ પાર કર દ ધા.

(અ સા લ અશરાફ ભાગ-૩ પા-૨૦૫)

(૧૦) લમ બન રબાહ, આ ઇમામ

સન(અલ.)ની સાથ રહતો અન આપ(અલ.)ની

ખદમત કરતો હતો. યાર ઇમામ સન(અલ.)ન

શહ દ કર દવામા આ યા તો ત આઝાદ થઈ ગયો.

કરબલાના અ ક બનાવ તણ જ બયાન કયા છ.

(કાિમલ ઇ ન અસીર ભાગ-૪ પા-૮૦)

(૧૧) ઝ હાક બન અ લાહ, અમ પહલા બયાન

કર કયા છ એ ક લોકો કરબલામા કતલ

થવાથી બચી ગયા તમનામાથી એક ઝ હાક બન

અ લાહ છ. તનો ક સો િવ તારથી બયાન થઈ

કયો છ.

લોકો ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત

પછ શહ દ થયા (૧) વદ બન અબી તાઅ બહોશ થઇ ગયા હતા.

યાર હોશમા આ યા તો ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદતની ખબર અન આપ(અલ.)ના બાળકોની

ફર યાદ સાભળ , તમણ ફર જગ કર અન શહ દ

થયા.

(૨,૩) સઅદ બન અલ-હસ અન તમના ભાઈ

અ લ ફ, મનની ફોજમા હતા. યાર ઇમામ

સન(અલ.) શહ દ થઈ ગયા અન તમણ

આપ(અલ.)ના બાળકોની રડવાની અવાજ સાભળ

તો તૌબા કર અન ઉમર સઅદના લ કર પર ટ

પડ ા, અહ ધી ક પોત પણ શહ દ થઈ ગયા.

(૪) મોહમદ બન અબી સઈદ બન અક લ, યાર

ઇમામ સન(અલ.) ઘોડાથી જમીન પર આ યા

અન ીઓ અન બાળકોની રડવાની અવાજ લદ

થઈ ત ત ના દરવા પર આ યા અન લક ત

અથવા હાનીએ તમન શહ દ કર દ ધા.

(અબસા લ ઐન પા-૧૨૯)

કરણ : 20

જનાબ લમ(અલ.)ના નાના બાળકો યાર ઇમામ સન(અલ.) શહ દ થઈ ગયા

તો આપ(અલ.)ના લ કરમાથી બ નાના બાળકોન

કદ કર લવામા આ યા. (આ બયાનથી એ હર

થાય છ ક આ બન બાળકો ઇમામ સન(અલ.)ની

સાથ હતા, પર કઝવીનીએ રવઝ શ શોહદાથી

વણન ક છ ક આ બન બાળકો પોતાના વા લદ

લમ(અલ.)ની સાથ ફા આ યા હતા. તમન

ઉબ લાહ બન ઝયાદ ગરફતાર કર કદ કર

લીધા હતા.) તમન ઉબ લાહની સામ લાવવામા

આ યા. તણ કદખાનાના ચોક દારન બોલા યો અન

ક : આ બનન કદમા નાખી દો ! ઓ તન સા

ખાવા અન ઠ પાણી ન આપશો અન યા ધી

બની શક તમના પર સ તી કરશો.

આ બન દવસના રોઝો રાખતા હતા અન

રાતના તમન જવની રોટ અન એક યાલામા

પાણી મળ હ . આ જ ર ત એક વરસ પસાર થઈ

ગ . તમનામાથી એક બી ન ક : ભાઈ, એક

ત થઈ ગઈ. કદખાનામા આપણી ઉમર બરબાદ

અન તબયત ખરાબ થઈ રહ છ. આ રાત યાર

ચોક દાર આવ તો આપણ આપણી ઓળખાણ

કરાવીએ. શ છ તન રહમ આવી ય અન

આપણન આઝાદ કર દ.

રાતના કદખાનાનો ચોક દાર રોટ અન

પાણી લઈન આ યો. નાના ભાઇએ તન ક : અય

ગ આપ મોહમદ(સલ.)ન ઓળખો છો ?

તણ ક : તમન કમ ન ઓળ ક તઓ

મારા ર લ(સલ.) છ.

બાળક ક : જઅફર બન અબીતા લબન

પણ ઓળખો છો ?

તમણ ક : જઅફરન કમ ન ઓળ ? ત

ર લ(સલ.)ના કાકાના દ કરા છ.

બાળક ક : અમ આપના ર લ(સલ.)ના

ખાનદાનથી છ એ અન લમ બન અક લના

દ કરા છ એ. એક વરસથી આપના હાથોમા કદ

છ એ અન કદમા અમારા પર સ તી કરો છો.

કદખાનાના ચોક દારન ઘણો અફસોસ

થયો અન બાળકો પર સ તી કર હતી તનો

બદલો કવવા બાળકોના પગ પર પડ ો અન

કહવા લા યો : અય ઇતરત ર લ(સલ.)!

તમારા પર રબાન, કદખાનાનો દરવાજો લો

છ. યા ઇ છો નીકળ ઓ અન તમન એક

જવની રોટ અન એક પાણીનો યાલો આ યો અન

ભાગવાનો ર તો બતાવતા ક : રાતના ર તો

પસાર કરશો અન દવસમા પા રહશો. થી

અ લાહ તમાર ન તના અસબાબ અતા કર.

બન બાળકો કદખાનાથી બહાર આ યા.

એક ીના દરવા પર પહ યા અન તન ક

: અમ બ સા ફર અન અ યા છ એ. આજની

રાત અમન મહમાન પ રોક લો, સવાર થતા

ચા યા જઇ .

ીએ ક : મારા યારાઓ ! તમ કોણ

છો? દરક લથી વધાર દાર છો. બાળકોએ

ક : અમ ર લ(સલ.)ના ખાનદાનથી છ એ,

ઉબ લાહ બન ઝયાદના કદખાનાથી ભાગી

નીક યા છ એ.

ીએ ક : મારા યારાઓ, મારો

જમાઈ એક ખરાબ માણસ છ કરબલામા ઇ ન

ઝયાદની ફોજમા શામલ હતો. ડ ક તમન

ઓળખીન કતલ ન કર દ.

બાળકોએ ક : અમ ફકત આજની રાત

આપની પાસ રહ , સવાર ચા યા જઈ .

ી તમના માટ જમવા લાવી, બન જ યા

અન ઈ ગયા. અડધી રાત પસાર થઈ હતી ક ત

ીના જમાઇએ દરવાજો ખટખટા યો.

ીએ છ : કોણ છ ?

તણ ક : તારો જમાઈ.

ીએ ક : આટલો મોડો કમ આ યો ?

જમાઇએ ક : અફસોસ છ તારા પર,

જ દ દરવાજો ખોલ ક બ જ થાક ગયો .

ીએ છ : કોઈ બનાવ બ યો છ ?

તણ ક : ઉબ લાહના કદખાનાથી બ

બાળકો ભાગી ગયા છ અન અમીર આ એલાન ક

છ ક પણ એમનામાથી કોઈ એક મા લાવશ

તન હ ર દરહમ ઇનામ આપવામા આવશ અન

બનના માથા લાવનારન બ હ ર દરહમ

આપવામા આવશ. મ તમન ઘણા શો યા, પણ

અફસોસ ક કામયાબ ન થઈ શ ો.

ીએ ક : અ લાહના ર લ(સલ.)થી

શરમ કર ક કયામતના દવસ તારા મન થશ.

તણ ક : કહ રહ છો ? િનયા ા ત

કરવી જોઇએ.

ીએ ક : િનયાથી આખરત ા ત

ન થાય તનો ફાયદો ?

તણ ક : એમની તરફદાર કર રહ

છ, લાગ છ ક તમન એની ખબર છ. તમન અમીર

પાસ લઈ જઈશ.

ીએ ક : અમીર મારા વી ીથી ક

જગલના એક કનાર જ દગી પસાર કર રહ છ

લશ?

તણ ક : દરવાજો ખોલો ! થી આખી

રાત આરામ કર સવાર તમની શોધમા નીક .

ીએ દરવાજો ખો યો. ત ઘરમા દાખલ

થયો, ખાવા ખાઈન ઈ ગયો. અડધી રાત ત બ

બાળકોની અવાજ તના કાન ધી પહ ચી, પોતાની

જ યાએથી ઊઠ ો અન ધારામા તમન શોધવા

લા યો. યાર ન ક પહ યો તો બાળકોએ છ :

તમ કોણ છો ? તણ ક : ઘરનો મા લક, તમ કોણ

છો ?

નાનો ભાઈ પહલા ગી ગયો હતો. તણ

પોતાના મોટા ભાઈન જગાડ ો અન ક : નાથી

આપણ ડરતા હતા ત જ આપણન શોધી ર ા છ.

યાર પછ તણ ક : જો અમ સા બતાવી દઇએ

તો અમન અમાન મળશ ?

તણ ક : હા,

બાળકોએ ક : એવી અમાન ન દા

અન તનો ર લ(સલ.) નક સમજતા હોય.

બાળકોએ ક : પોતાની અમાન પર દા

અન ર લ(સલ.)ન ગવાહ કરાર દો છો ?

બાળકોએ ક : અમ તારા ર લ(સલ.)ની

ઇતરત છ એ. ઉબ લાહના કદખાનાથી નીક યા

છ એ.

તણ શ થઈન ક : મૌતથી ભા યા હતા

અન મૌતના મ મા આવી ગયા. છ ત

અ લાહનો ણ મારા હાથ તમન કદ કરા યા. પછ

બન યતીમોન મજ ત બાધી દ ધા, થી ભાગી ન

શક.

વહલી સવાર તણ પોતાના કાળા લામ

" લહ"ન અવાજ આપી અન ક : આ બનના

માથા કાપીન માર પાસ લાવ થી તમન

ઉબ લાહ બન ઝયાદની પાસ લઈ જ અન

તનાથી ઇનામ ા ત ક .

લામ તલવાર ઉઠાવી અન તમન આગળ

આગળ લઈ ચા યો. થી તમન રાતના કનાર

શહ દ કર. યાર ઘરથી ર નીકળ ગયા તો

તમનામાથી એક ક : અય લામ,

ર લ(સલ.)ના મોઅ ઝન બલાલથી મળતો આવ

તણ ક : મન તમાર ગરદન કાપવાનો

કમ છ. તમ કોણ છો ?

બાળકોએ ક : અમ ર લ(સલ.)ના

ખાનદાનમાથી છ એ. નના ડરથી કદખાનાથી

ભાગી ગયા હતા. આ ીએ અમન મહમાન પ

પોતાના ઘરમા રા યા હતા અન હવ તનો જમાઈ

અમન કતલ કરવા ઇ છ છ.

આ કાળા લામ તમના હાથ, પગન બોસો

આ યો અન ક : અય ઇતરત ર લ(સલ.)

તમારા પર રબાન, યાર પછ તણ તલવાર

ફક દ ધી અન રાતમા દ ન ભાગી ગયો અન

પોતાના આકાન જવાબ આ યો ક તમારા

ફરમાનની યા ધી તાબદાર કર શ યા ધી

અ લાહના ફરમાનની દર રહશો અન યાર

અ લાહના કમની નાફરમાની કરશો તો

તાબદાર નહ ક .

આ માણસ આ ક સા પછ પોતાના

દ કરાન બોલા યો અન ક : તારા આરામ અન

નના અસબાબ હલાલ અન હરામ ર તાથી

ા ત ક અન તાર િનયા આબાદ કર શ.

તરત જ આ બનના માથા કાપીન માર પાસ લાવ

થી તન ઉબ લાહ પાસ લઈ અન ઇનામ

ા ત ક , તના દ કરાએ તલવાર ઉઠાવી અન

બાળકોન લઈન રાત તરફ ચા યો, તમનામાથી

એક ક : અય જવાન ડ ક જહ મના

અઝાબમા સપડાઈ ય.

તણ ક : તમ કોણ છો ?

બાળકોએ ક : અમ તારા ર લ મોહમદ

(સલ.)ની ઇતરત છ એ, તારો બાપ અમન કતલ

કરવા માગ છ. આ ણકાર પછ છોકરાએ તમન

યો અન કાળા લામની મ તલવાર ર ફક

અન પોત રાતમા દ પડ ો.

બાપ મો પાડ ન ક : ત પણ

નાફરમાની કર ? તણ ક : અ લાહ ફરમાન

તારા ફરમાનથી અ સર છ.

આ ય તએ ક : મારા િસવાય એમન

કોઈ કતલ ન કર શક. આ કહ ન તલવાર ઊઠાવી,

બાળકોન રાતના કનાર લઈ ગયો, તલવાર

ખચી, બાળકોએ યાર તની ન ન તલવાર જોઈ

તો રડવા લા યા અન ક : અય માણસ અમન

બ રમા લઈ જઈન વચી દ અન કયામતના

દવસ ર લ(સલ.)ન પોતાનો મન ન બનાવ.

તણ ક : તમારા સરો ઇ ન ઝયાદ પાસ

લઈ જઈશ અન ઇનામ પામીશ.

બાળકોએ ક : ર લ(સલ.)થી અમાર

ર તદાર છ તન લાવી બઠો છ. તણ ક :

તમારો ર લ(સલ.)થી ર તો નથી. બાળકોએ ક :

અમન ઉબ લાહની પાસ લઈ . થી ત પોત

અમારા િવશ ફસલો કર.

તણ ક : તમા લોહ વહાવીન તનાથી

નજદ ક ા ત કરવા ચા .

બાળકોએ ક : અમારા બાળપણ પર રહમ

કર, તણ ક : અ લાહ અમારા દલમા રહમ પદા

નથી કર . બાળકોએ ક : અમન અ ક રકાત

નમાઝ પઢ લવા દ.

તણ ક : આનો કોઈ ફાયદો નહ થાય,

પઢ લો. બાળકોએ ચાર રકાત નમાઝ પઢ ,

આસમાન તરફ જો અન ફ રયાદ કર , યા હ યો,

યા હક મ, યા અહકમલ હાકમીન, અમારા અન આ

ય ત દરિમયાન હકની સાથ ફસલો કર દ.

( તખબમા આ છ ક યાર આ ય તએ આ

બન બાળકોન કતલ કરવા ચા તો તની પ ની

આવી અન ક : આ બન યતીમ બાળકોન છોડ દ

અન ઉબ લાહ બન ઝયાદથી ચાહ છ ત

દાથી તલબ કર, અ લાહ તન ઉબ લાહના

ઇનામના કાબલામા અનક ગ અપણ કરશ.

પર તણ કઈ પણ ન સાભ . - રયા લ

અહઝાન પા-૬)

યાર પછ આ ય તએ મોટા ભાઈ મા

કાપી ના અન એક કપડામા રા . નાનો ભાઈ

મોટા ભાઈના લોહ મા લપટાઈ ગયો અન ત

ય તન ક : ચા ક ર લ(સલ.)થી એવી

હાલતમા લાકાત ક ક ભાઈના લોહ મા રગાયલો

હો .

ત ય તએ ક : કઈ વાધો નથી. તન

પણ એની પાસ પહ ચાડ દઈશ અન તન પણ

કતલ કર ના યો. ત મા પણ ત જ કપડામા

રાખી દ અન બનની લાશન રાતમા નાખી

દ ધી અન મા ઇ ન ઝયાદ પાસ લઈ ગયો.

ઇ ન ઝયાદ ત ત પર બઠો હતો. તના

હાથમા ખઝરાની અસા (લાકડ ) હતી. યાર તણ

તની સામ માથા રા યા, ઇ ન ઝયાદ તમના માથા

જોઈન જ ણ વખત ઊઠયો અન ણ વખત બઠો

અન ક : તબાહ છ તારા માટ, ત આ લોકોન

ા જોયા?

તણ ક : માર એક ર તદાર ાએ

તમન પોતાની પાસ મહમાન બનાવીન રા યા

હતા.

ઇ ન ઝયાદ ક : ત આવી ર ત

મહમાનો વાગત ક ? પછ તન છ : કતલ

થતા પહલા એમણ તન કઈ ક હ ? ત

ય તએ રો ક સો સભળા યો.

ઇ ન ઝયાદ ક : માર પાસ તમન

વતા કમ ન લા યો, થી તન ચાર હ ર

દરહમ આપત.

તણ ક : માર સમજમા આ િસવાય બી

કોઈ વાત ન આવી ક તમના લોહ ારા આપની

ન ક થઈ .

ઇ ન ઝયાદ ક : તમણ છ લી વાત

કહ હતી? તણ ક : આસમાન તરફ હાથ

ઉઠાવીન ક હ યા હ યો, યા હક મ, યા

અહકમલ હાકમીન, અમારા અન આ ય ત

દરિમયાન હકની સાથ કમ ફરમાવ.

ઇ ન ઝયાદ ક : અ લાહ તારા અન

તમના દરિમયાન હકની સાથ ફસલો કર દ ધો.

યાર પછ ઇ ન ઝયાદ હાજરજનોન

સબોધીન ક : કોણ છ આ રાચાર , અધમનો

ક સો તમામ કર.

એક શામી પોતાની જ યાએથી ઊભો થયો

અન ક : . ( તખબમા આ ય ત નામ

ના દર અન અ ક મકાિતલ લ છ. અન તન

અહલબયત(અલ.)ના દો તોમાથી બતા યો છ. -

રયા લ અહઝાન પા-૨)

ઉબ લાહ ક : આ ય તન ત જ જ યા

પર લઈ જઈન કતલ કરો યા તણ આ બાળકોન

કતલ કયા છ. ખબરદાર ત લોહ તમના લોહ થી

િમિ ત ન થઈ ય અન ત મા માર પાસ

લાવો.

ત શામીએ કમ પાલન ક અન ઇ ન

ઝયાદના કમ માણ તન રાતના કનાર તના

નાહની સ આપી અન મા ઇ ન ઝયાદની

પાસ લઈ ગયો. લ છ ક ત મા ભાલા પર

ચઢાવીન ગલી ચાઓમા ફરવવામા આ અન

બાળકોએ તના પર પ થર અન તીર વરસા યા

અન ક : આ ઇતરત ર લનો કાિતલ છ.

(અમાલી શખ ક મજલસ-૧૯ હદ સ-૨)

કરણ : 21

મન કસાન મન ઘ કસાન ઉઠા હ . ઇમામ

સન(અલ.)ના મદદગારો ઓછા હોવા છતા

મનન વરિવખર કર ના યા અન તના પર

એવો સખત વાર લગા યો ક અ ક ઇિતહાસકારોએ

લ છ ક ફામા ઘણા એવા ઘર હતા ક મા

રડવાની અવાજ આવી રહ હતી. અ ક મકાિતલ

લ છ ક ઉમર સઅદના આઠ હ ર સી

(૮૦૮૦) ફો હલાક થયા હતા. (હયા લ

ઇમાિમલ સન(અલ.) ભાગ-૩ પા-૩૧૫)

જો ક ઇમામ સન(અલ.) અન આપના

દ કરાઓ, ભાઇ, ભ ી ઓ તથા અ ય ર તદારો

અન અ હાબની રબાનીન યાનમા રાખીન આ

સ યામા કોઈ અિતશયો ત નથી. દાખલા તર ક

ફકત ઇમામ સન(અલ.)એ એક હ ર નવ સો

પચાસ(૧૯૫૦)ન કતલ કયા હતા. (મના કબ ઇ ન

શહરઆ બ ભાગ-૪ પા-૧૧૦)

આ જ ર ત યાર હઝરત અ બાસ બન

અલી(અલ.)એ એકલા મલો કય હતો ત સમય

દ રયાના કનાર મનના ચાર હ ર િસપાહ હતા.

આપ(અલ.)એ તમની સફો ચીર નાખી. ઘણા

બધાન માર અન લોહ મા બાડ દ ધા. (મકત લ

સન કરમ પા-૨૬૮)

અન દ રયાના કનાર પહ ચતા પહલા

આપ(અલ.)એ મન કતલ કયા તમની સ યા

રવાયતો માણ સી(૮૦) હતી. (બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૪૧) હઝરત અલી

અકબર(અલ.)ના કાબલામા મનના લ કરમા

ખળભળાટ મચી ગયો, આપ યાસા હોવા છતા

૧૨૦ ન કતલ કયા હતા. (નફ લ મહ મ પા-

૩૦૯) અ ક લ છ ક આપ બસોન હલાક કયા

હતા. (મકત લ સન(અલ.) કરમ પા-૨૫૯)

આ જ ર ત ઇમામ સન(અલ.)ના અ ય

સહાબીઓએ બહા ર અન રવીરતા દખાડ હતી.

શહાદતના સમય ઇમામ(અલ.)ની મર કહવામા આ છ ક શહાદતના સમય

આપની મર ૫૮ વષ હતી. સાત વષ પોતાના

દાદા ર લ(સલ.)ની પરવ રશમા ર ા. ીસ વષ

પોતાના વા લદ અમી લ મોઅમનીન(અલ.)ની

સાથ અન દસ વષ પોતાના ભાઇ ઇમામ

હસન(અલ.)ની સાથ અન ભાઇ પછ આપની

ઇમામતનો ઝમાનો અગયાર વષ છ. (ઇરશાદ શખ

ફ દ ભાગ-૨ પા-૧૧૩, અ સા લ અશરાફ ભાગ-

૩ પા-૨૧૯)

(આપ(અલ.)ની ઉમર િવશ અ ય કથન

પણ છ. અ ક તરફ અહ ઇશારો કર એ છ એ.

મસઊદ કહ છ : શહાદતના સમય ઇમામ

સન(અલ.)ની ઉમર ૫૫ વષ હતી. ( ઝહબ

ભાગ-૩ પા-૬૭) તબર કહ છ શહાદતના સમય

ઇમામ સન(અલ.)ની ઉમર ૫૭ વષ હતી. -

દલાઇ લ ઇમામત પા-૭૦

ઇ ન જવઝી કહ છ ઇમામ સન(અલ.)

આ રની સા આના દવસ ૬૧ હજર ના

શહ દ થયા. ત સમય આપની ઉમર ૫૭ વષ અન

પાચ મહ ના હતી. - િસફ સફવહ ભાગ-૧ પા-

૩૮૭

અ લફરજ અ ફહાનીએ પણ આપની

ઉમર ૫૬ વષ અન અ ક મહ ના લખી છ. -

મકાિત ાલબીન પા-૭૨)

પિવ સર બારક ઉમર બન સઅદ આપ(અલ.)ના પિવ

સરન આ રના દવસ જ લી બન યઝીદ

અ બહ અન હમીદ બન લમ અઝદ ારા

ઉબ લાહ બન ઝયાદ પાસ મોકલી દ હ .

(અલ-મલ ફ પા-૬૦)

લી બન યઝીદ પિવ સર લઈન ફા

આ યો અન ઉબ લાહના મહલ પર ગયો.

મહલનો દરવાજો બધ હોવાના કારણ પોતાના ઘર

આવી ગયો અન સરન એક થાળ ની નીચ રા .

હશામ કહ છ : મારા બાપ મન "નવાર

બ ત મા લક" લીની પ નના હવાલાથી વણન

ક છ. તણ ક : મ રાતના જો ક લી કોઈ

વ લા યો છ અન તન થાળ ની નીચ પાવી

ર ો છ. મ છ આ છ ?

તણ ક : તારા માટ એક વ લા યો

ક હવ તમન કોઈ વ ની જ ર નહ પડ. આ

ઇમામ સન(અલ.) સર છ.

નવાર ક : મ તન ક : તારા માટ

તબાહ છ. લોકો પોતાના ઘર સો ચાદ લાવ છ

અન ર લ(સલ.)ની દ કર ના દ કરા સર

લા યો છ. દાની કસમ આ ઘરમા તાર સાથ

વન પસાર નહ ક . આ કહ ન બ તરથી

ઊઠ , સહનમા ચાલી ગઈ, દાની કસમ મ

આસમાનથી થાળ ધી એક રની કડ જોઈ અન

એક સફદ પ ી જો સવાર ધી આ સરની

આસપાસ ફર ર . સવાર પડ તો લી સરન

ઉબ લાહ બન ઝયાદની પાસ લઈ ગયો.

(તાર ખ તબર ભાગ-૫ પા-૪૪૫, અ ક

ઇિતહાસકારોએ લ છ ક બ બન મા લક

ઇમામ સન(અલ.) સર ઉબ લાહ બન ઝયાદ

પાસ લઈ ગયો હતો અન તની સામ સર રાખી ક

હ . માર સવાર ના બરાબર સો અન ચાદ આપ

ક મ મહાન બાદશાહન કતલ કય છ. આ સાભળ

ઇ ન ઝયાદન સો આવી ગયો અન ક : જો

તન ખબર હતી ક ત આવા મહાન છ તો તમન

કતલ કમ કયા? અ લાહની કસમ તન કઈ પણ

નહ આ . આ કહ ન તની ગરદન ઉડાવી દ ધી. -

ક લ મા ભાગ-૨ પા-૨૩૨)

શહ દોના પિવ સરોની વહચણી ઉમર બન સઅદ ક : ઇમામ

સન(અલ.)ના અ ય સહાબીઓ અન અ સારના

સર શર રથી અલગ કરવામા આવ અન માટ અન

લોહ સાફ કરવામા આવ. આ ૭૨ સરોન િશ બન

ઝલ શન, કસ બન અશઅસ અન અ બન

હ જની સાથ ફા મોક યા. (ઇરશાદ શખ ફ દ

ભાગ-૨ પા-૧૧૩)

રવાયત વણન કરવામા આવી છ ક કબીલાઓએ

આ સરોની એકબી મા વહચણી કર લીધી હતી.

(૧) કબીલા દહ ક નો સરદાર કસ બન

અશઅસ હતો. ૧૩ સર

(૨) કબીલા હવાઝીનન િશ બન ઝલ શનની

સરદાર મા ૧૨ સર

(૩) કબીલા તમીમન ૧૭ સર

(૪) કબીલા બની અસદન ૧૬ સર

(૫) કબીલા મઝહજન ૭ સર

(૬) અ ય લોકોન ૧૩ સર આપવામા આ યા હતા.

(અલ-મલ ફ પા-૬૦)

કરણ : 22

કરબલાથી સફર ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત પછ ઉમર

બન સઅદ બ દવસ ધી કરબલામા ર ો અન

પછ ફા તરફ ચા યો ગયો અન ઇમામ

સન(અલ.)ની દ કર ઓ, બહનો અન બાળકોન

પોતાની સાથ ફા લઈ ગયો. ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.) હ ધી બીમાર જ હતા.

(કાિમલ ઇ ન અસીર ભાગ-૪ પા-૮૦)

આ પણ આ છ ક ઉમર બન સઅદ

આ રના દવસ અન અગયાર મોહરમના બપોર

ધી કરબલામા રહ ન પોતાના મક લોન (કતલ

થએલાઓન) ભગા કયા. તમની નમાઝ જનાઝા

પઢ , દફન કયા અન ઇમામ સન(અલ.) અન

આપના સહાબીઓની લાશોન કફન અન દફન

વગર છોડ દ ધા. પછ હમીદ બન કર અહમરન

કમ આ યો ક ફોજ દરિમયાન ફા તરફ

નીકળવા એલાન કર દ. (નફ લ મહ મ પા-

૩૮૫, તાર ખ ઇ ન અસીર ભાગ-૪ પા-૮૧ મા

વણન છ ક ઉમર બન સઅદ ઇમામ

સન(અલ.)ની શહાદત પછ બ દવસ કરબલામા

રોકાયો અન પછ ફા ચા યો.)

કદ ઓની સ યા અમ મકતલની કતાબોમા અન સદભ ની

તપાસ કર . પર અમન િનિ ત પ આ ન મ

ક ઇમામ સન(અલ.)ની સાથ બની હાિશમ અન

બની હાિશમ િસવાય કટલા બાળકો અન ીઓ

કરબલામા આ યા હતા અન ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદત પછ કદ બનીન ફા ગયા તમની

સ યા કટલી હતી. બનીહાિશમ અન બનીહાિશમ

િસવાયના કદ ઓના નામ અમન અલગ અલગ

સદભ થી મ યા છ ત નીચ માણ છ :

બની હાિશમના કદ ષ (૧) અલી ઇ લ સન ઝય લ અબદ ન(અલ.)

(૨) ઇમામ મોહમદ બન અલી ઇ ન સન(અલ.)

(અલ-ઇક લ ફર દ, ભાગ-૪ પા-૧૬૧)

(૩) હસન બન અલ હસન(અલ.) (મના કબ ઇ ન

શહરઆ બ ભાગ-૪ પા-૧૧૩)

(૪) મોહમ લ અસગર બન અલી ઇ ન

અબીતા લબ. એક કથન માણ. (મના કબ ઇ ન

શહરઆ બ ભાગ-૪ પા-૧૧૩)

(૫) અ બન હસન બન અલી બન

અબીતા લબ(અલ.) (મકાિત ાલબીન પા-૧૧૯)

(૬) ઝદ બન અલ હસન બન અલી ઇ ન

અબીતા લબ(અલ.) (મકાિત ાલબીન પા-૧૧૯)

(૭) લમ બન અક લ(અલ.)ના દ કરાઓ

(૮) લમ બન અક લના બી બ દ કરાઓ

(અમાલી શખ સ ક મજલસ-૧૯ હદ સ-૨. આ

હદ સમા આ બન બાળકોના નામ વણન નથી

થયા. પર મર મ કરમ કતાબ અ શહ દ

લમ બન અક લમા રયા લ અહઝાનમા વણન

ક છ ક તમના નામ મોહમદ અન ઇ ાહ મ હતા.)

બની હાિશમની કદ ીઓ (૧) હઝરત ઝયનબ બરા બ ત અમી લ

મોઅમનીન (અલ.) આપ પોતાના ભાઈ ઇમામ

સન(અલ.) સાથ કરબલા આ યા હતા અન યાથી

બી કદ ઓ સાથ શામ ગયા. (ત ક લ મકાલ

ભાગ-૩ પા-૭૯)

(૨) ઉ મ લ મ, ઝયનબ ગરા(સલા.) પોતાના

ભાઇ સન(અલ.) સાથ કરબલા આ યા અન

હઝરત સ દ(અલ.) સાથ શામ અન યાથી

મદ ના ગયા. (ત ક લ મકાલ ભાગ-૩ પા-૭૯)

(૩) ફાતમા બ ત અમી લ મોઅમનીન(અલ.)

(મકાિત ાબલીન પા-૧૧૯)

(૪) ફાતમા બ લ સન(અલ.) (કાિમલ ઇ ન

અસીર ભાગ-૪ પા-૮૮)

(૫) સક ના બ લ સન(અલ.) (નફ લ મહ મ

પા-૪૫૬)

(૬) બાબ બ ત ઇ ઉલ કસ, ઇમામ

સન(અલ.)ના પ ન. (નફ લ મહ મ પા-૪૫૬)

(૭) ક યા બ લ સન(અલ.) (રયાહ શ

શર અહ ભા-૪ પા-૨૫૫)

(૮) ક યા, લમ બન અક લના પ ની.

(૯) લમ બન અક લના દ કર

(૧૦) ખ સા, ઉ સગરના નામથી યાત છ.

અક લના પ ન અન જઅફર બન અક લના

વાલદહ છ. પોતાના દ કરાની સાથ કરબલા

આ યા હતા. (રયાહ શ શર અહ ભાગ-૩ પા-

૩૧૭)

(૧૧) ઉ મ લ મ ગરા, અ લાહ બન

જઅફર અન ઝયનબ બરાના દ કર છ. પોતાના

પિત કાિસમ બન મોહમદ બન જઅફરની સાથ

કરબલા આ યા હતા. તમના પિત કરબલામા

શહ દ થયા હતા. (ત ક લ મકાન ભાગ-૨ પા-

૨૪)

(૧૨) રમલા હઝરત કાિસમ બન હસનના વાલદહ

છ. (અબસા લ ઐન પા-૧૩૦)

(૧૩) શહરબા , આ ઇમામ ઝય લ આબદ ન

(અલ.)ના વાલદહ નથી, બલક એક બી

બાળકની મા છ કરબલામા ઇમામ

સન(અલ.)ના હાથો પર હાની બન સબીતના

તીરથી શહ દ થ . (રયાહ શ શર આ ભાગ-૩

પા-૩૦૯)

(૧૪) લલા બ ત મસઊદ બન ખા લદ તમીમી.

અ લાહ અસગરના વાલદહ છ. આ પણ

કરબલામા શહ દ થયા. આ અલી અકબરના

વાલદહ નથી બલક અમી લ મોઅમનીન(અલ.)ના

પ ન છ. (રયાહ શ શર આ ભાગ-૩ પા-૩૦૮)

(૧૫) ફાતમા બ ત હસન ઇમામ મોહમદ બા કર

(અલ.)ના વાલદહ છ. ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)સાથ કરબલા આ યા હતા અન

કદ ઓના કાફલા સાથ શામ ગયા હતા. (રયાહ શ

શર આ ભાગ-૩ પા-૧૫)

બની હાિશમ િસવાયની કદ ીઓની સ યા

(૧) સના, ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)ની

ખદમત ર હતી. પોતાના દ કરા નજહની

સાથ કરબલા આ યા, નજહ શહ દ થયા.

(તનક લ મકાલ ભાગ-૩ પા-૨૪૭)

(૨) અ લાહ બન ઉમર ક બીની પ ન, પોતાના

પિત સાથ કરબલા આવી. પિતન

અહલબયત(અલ.)નો બચાવ કરવા પર ઉ સાહ

આપતી હતી. અ લાહ તમન પાછા મોકલવા

ઇ છતા હતા. પર તમણ ક લ ન ક . ઇમામ

સન(અલ.)એ ત મા પાછા મોક યા. (ત ક લ

મકાલ ભાગ-૩ પા-૨૦૧)

(૩) ફક હા, કા રબ બન અ લાહ બન

ઉરક તની વાલદહ, કા રબ પોતાની વાલદહ

ઇમામ સન(અલ.)ની પ ન બાબની ખાદમા

હતા, તમની સાથ મ ા અન યાથી કરબલા

આ યા, થમ મલામા શહ દ થયા. (ત ક લ

મકાલ ભાગ-૨ પા-૧૮)

(૪) બહર યા બ ત મસઊદ ખઝર પોતાના પિત

નાદહ બન કઅબ અન પોતાના દ કરા અ બન

નાદહની સાથ કરબલા આ યા. પિત અન ફરઝદ

બન શહ દ થયા. (ત ક લ મકાલ ભાગ-૨ પા-૩)

(૫) લમ બન અવસ અસદ ની કનીઝ

લમ બન અવસ ની શહાદત પછ નૌહા કરતી

હતી, ય ન અવસ , યા સ યદાહ. (નફ લ

મહ મ પા-૨૬૫) અ ક તમન ઉ મ ખલફ અન

લમ બન અવસ ના પ ન લ છ.

(રયાહ શ શર આ ભાગ-૩ પા-૩૦૫)

(૬) ફ ઝા, અ ક રવાયતોમા મળ છ ક

કરબલામા આ પણ હતા. (કાફ ભાગ-૧ પા-૪૬૫)

કદ ઓની આ સ યા મન સદભ થી મળ

છ. શ છ કદ ઓની સ યા આથી વધાર હોય.

પર મકતલ લખનારાઓએ વણન ન ક હોય,

તની દલીલ આ છ ક અમ બની હાિશમના

કદ ઓની સ યા આઠ લખી છ. યાર ક

અ ર બાએ વણન ક છ ક બની હાિશમના બાર

નવજવાન કદ થયા. (અલ-ઇક લ ફર દ ભાગ-૪

પા-૧૭૧)

અહ આ વાત પ ટ કર દવી જ ર છ ક

કદ ઓમા અમન બનીહાિશમ િસવાયના નામ

ઐિતહાિસક સદભ મા નથી મ યા. ફકત મરકઅ

બન સમામા અસદ એવા છ ક મનના લ કર

સાથ જગ દરિમયાન તમના બધા તીર ખતમ થઈ

ગયા હતા અન તમન ગરફતાર કર ન ઉમર બન

સઅદની પાસ લઈ જવામા આ યા. ઉમર સઅદના

લ કરમા તમના સગાવહાલાઓએ કતલ થવાથી

બચાવી લીધા, પર તમન કદ ઓ સાથ ફા

લા યા અન ઉબ લાહ તમન "ઝારહ" તડ પાર

કર દ ધા. (કાિમલ ઇ ન અસીર ભાગ-૪ પા-૮૦)

વણન છ ક યાર કદ ઓન ફા લાવવામા

આ યા તો બની હાિશમની ીઓ િસવાય કદ ઓના

ફ સગાવહાલાઓ ઉબ લાહ બન ઝયાદ પાસ

ગયા અન તમની આઝાદ ની માગણી કર . તણ

તમની આઝાદ નો કમ આપી દ ધો અન

બનીહાિશમના કદ ઓન શામ મોક યા. (અબસા લ

ઐન પા-૧૩૩)

કદ ઓનો કાફલો ઉમર બન સઅદ ઇમામ સન(અલ.)ના

બાક રહ ગએલાઓન સાથ લઈ જવા માટ તયાર

થયો. તમન ટો પર સવાર કયા. કાફલાવાળાઓ

રજ, સીબત અન અઝીઝોના ગમ સાથ

કરબલાની જમીનથી નીક યા.

ઇમામ સન(અલ.)ની બહનો, બાળકો,

અ ય અહલબયત અન અનસારમાથી અ કના

પ ન, બાળકોન કાઠ વગરના ટો પર સવાર

કયા. યાર ક તમના સરો પર ચાદર ન હતી.

ઇતરત ર લ(સલ.)ની રમત ( િત ઠા)નો યાલ

ન કરવામા આ યો અન તમન અ યોની મ કદ

બનાવીન ચા યા. આ િવષયમા અ લાહની હદોનો

પણ યાલ ન રાખવામા આ યો. આ મકામ પર

શાએર કહ છ :

يصليعلياملبعومثنآهلاشم

انذالعجيب نو ويغنريર લ અકરમ(સલ.) ઓ બનીહાિશમની

સતાન-માથી છ તમના પર દ મોકલવામા આવ

છ અન આપની અવલાદન કતલ કરવામા આવ છ

આ કટલી આ યજનક વાત છ !!

બીજો શાએર કર છ :

ةاترجواام نا قتلتحس

يوماحلساب ةشفاع جد ઉ મત સન(અલ.)ન કતલ કયા છ ત

કયામતના દવસ તમના નાનાની િશફાઅતની

ઉ મીદ પણ રાખ છ!! (અલ-મલ ફ પા-૬૦)

જનાબ ઝયનબ(સલા.) મકતલમા કાફલાની રવાનગીના સમય બીબીઓએ

ઉમર સઅદન ક : તન અ લાહની કસમ, અમન

અમારા મક લોની લાશો પાસથી લઈ વ.

યાર કદ ઓએ શહ દોના કડ કડા થઈ

ગએલા બદનન જોયા તો લદ અવાજથી રડવા

લા યા અન મ પર તમાચા માયા. (નફ લ

મહ મ પા-૨૭૫)

અ ક લોકોએ લ છ ક બની ઉમ યાએ

ઇમામ સન(અલ.) અન તમના અ હાબની લાશોન

જમીન પર વડાવી અન મનીના કારણ

ીઓન આલ ર લ(સલ.)ના શહ દોની તરફથી

લઈ ગયા. યાર ઉ મ મ પોતાના ભાઇ

સન(અલ.)ની બકફન લાશ ન અન માટ

લાગલી જમીન પર જોઈ તો પોત ટથી જમીન

પર પડ ગયા અન ભાઈની લાશથી લપટાઈ

ગયા. (મકત લ સન(અલ.) કરમ પા-૩૦૬)

કરા બન કસ તમીમી કહતો : આ

ીઓન જોઈ ર ો હતો યાર તમન આ

અઝીઝોની લાશો તરફથી પસાર કરવામા આ યા

તો કોલાહલ મચી ગયો. દરક વ લી શ

પર ઝયનબ બ ત ફાતમા(સલા.)ના ત કલમાત

ારય લી નહ શ (તઝ ઝ ઝહરા ભાગ-

૫ પા-૨૫૫, રયા લ અહઝાન પા-૨૪) ક

પોતાના ભાઈ સન(અલ.)ની લાશ પર ફરમા યા

હતા, અ લાહની કસમ ઝયનબની બકરાર ,

યા ળતા અન દન મનન પણ રોવા પર

મજ ર કર દ ધા હતા. (નફ લ મહ મ પા-૩૮૬)

જનાબ ઝયનબ બરા(સલા.)ના દદભયા

શ દો

(૧) જનાબ ઝયનબ પોતાના ભાઈની લાશન

પોતાના બન હાથો પર ઉઠાવીન આસમાનની તરફ

લદ કયા અન ક تقبلمناهذاالقربان : અય اهل

અ લાહ અમાર આ રબાનીન ક લ ફરમાવ.

(કાિમલ ઇ ન અસીર ભાગ-૪ પા-૮૧, અલ-મલ ફ

પા-૫૬)

(૨) صليعليکمالئک دا ماء ةياحمم الس هذاحلسني !

يتکمق عاالعضاء،وبناتکسباياوذر ماء،مقط بالعراء،مرملبالد

ةتل با،فا وصديق ،تسريعليهاالص لعدو ۔بکتઅય અ લાહના ર લ(સલ.)! જમીન અન

આસમાનના ફ ર તા આપ પર દ મોકલ છ. આ

આપના સન(અલ.) છ ક નમા લથપથ છ.

મના અવયવોના કડ કડા કર નાખવામા

આ યા છ. સર બદનથી અલગ કર દવામા આ

છ અન આપની દ કર ઓન કદ બનાવી લવામા

આવી છ અન આપની અવલાદન કતલ કર

નાખવામા આવી છ. આ આપના સન મ

બદન રણમા પડ છ ના પર હવા માટ નાખી

રહ છ. ના પર દરક દો ત અન મન રડ ર ો

(૩) યાર પછ પોતાની વાલદહન સબોધીન ક :

અય મા ! અય ખય લ બશરની દ કર , કરબલાના

રણમા એક નજર નાખો અન પોતાના જગરના

કડાન ઓ ક તમ સર મનોના નઝા પર

અન તમ બદન માટ અન નમા બ છ. આ

રણમા આપના ફરઝદ માટ પર પડલા છ.

પોતાની દ કર ઓન ઓ તમના ત સળગાવી

દવામા આ યા છ. તમન બક વા ટો પર સવાર

કરવામા આ યા અન કદ બનાવવામા આ યા છ.

અમ આપની અવલાદ છ એ અન વતનથી ર

છ એ.

(૪) યાર બાદ રડતા રડતા સય શોહદાની

લાશન સબોધીન ક : મારા બાપ તના પર

રબાન લ કર સોમવારના દવસ બરબાદ

થ . મારા બાપ તના પર રબાન ના ત ઓની

દોર ઓ કાપી નાખવામા આવી. મારા બાપ તના

પર રબાન ક ઓ ન એવા સફરમા ગયા છ ક

તના પાછા ફરવાની ઉ મીદ કરવામા આવ અન ન

એવા ઝ મી છ ક ઝ મો સા થાય. મારા બાપ

અન માર ન તમના પર રબાન થાય. મારા

બાપ રબાન થાય એ હ તી પર મણ ઘણાબધા

ગમ સાથ ન આપી. મારા બાપ રબાન થાય ત

યાસા હ ઠો પર યાસા શહ દ થયા. મારા બાપ

તના પર રબાન મની દાઢ થી ન વહ ર છ.

મારા બાપ રબાન થાય તના ઉપર ક મના જદ

આસમાનના દાના ર લ છ. મારા બાપ રબાન

થાય તના ઉપર ક હદાયત કરનાર પગબરના

નવાસા છ.

મારા બાપ રબાન થાય મોહ મદ

તફા(સલ.) પર મારા બાપ રબાન થાય જનાબ

ખદ જ લ બરા(સલા.), અલીય તઝા(અલ.)

અન જનાબ ફાતમા ઝહરા(સલા.) તમામ ઔરતોની

સરદારના ફરઝદ પર. મારા બાપ રબાન થાય

તના ફરઝદ પર ક મની નમાઝ માટ રજ પાછો

ફય ક થી તઓ નમાઝ પઢ.

(૫) યાર પછ અ હાબ ર લ(સલ.)ન સબોધીન

ફરમા : અફસોસ ! આ મારા નાના

ર લાહ(સલ.) િનયાથી ચા યા ગયા છ. અય

ર લ(સલ.)ના સહાબીઓ! આ ર લ(સલ.)ની

સતાન છ મન કદ ઓની મ લઈ જઇ ર ા છ.

જનાબ ઝયનબ(સલા.)ની વાતો સાભળ

મનની ફોજ રડવા લાગી, રણના નવરો અન

દ રયાની માછલીઓ બચન થઈ ગઈ.

રાવી કહ છ : ત સમય મોટાભાગના

લોકોએ જો ક ઘોડાઓની ખોથી એટલા

વ ા ક તમની લગામ ભીની થઈ ગઇ. ( હરમ લ

બ નરાક મજલસ-૧૫)

કરણ : 23

જનાબ સક ના અન ઇમામ સન(અલ.)ની

લાશ બારક

સક ના બ લ સન(અલ.) પોતાના

બાબાના પાક શર ર સાથ લપટ ગયા. રજ અન

સીબતઝદહ સક નાએ એવા નૌહા પઢ ા ક

હાજરજનો સર પીટ ન એટલા રડ ા ક બહોશ થઈ

ગયા. હઝરત સક ના ફરમાવ છ : મ મારા બાબાન

આ કહતા સાભ યા છ ક,

يماانشربتم شيع

ذمباءفاذکروىن

عتمبغريب اومس

اوشهيدفاندبوىن

અય મારા શીઆઓ! યાર તમ ઠ પાણી

પીવો તો માર યાસન યાદ કરશો અથવા કોઈ

સાફર શહ દની સીબત સાભળો તો મારા પર

વહાવશો.

જનાબ સક નાન બાપની લાશથી કોઈ

અલગ ન કર શ , મનની ફોજમાથી અ ક

િસપાહ ઓએ ઝબરદ તી સન(અલ.)ની લાશથી

અલગ કયા. (અલ-મલ ફ પા-૫૬, મકત લ

કરમ પા-૩૦૮)

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.) ફરમાવ

છ : યાર આ રના દવસ અમારા પર મના

પહાડ ટવા લા યા અન બાબા પોતાના અ સાર

સાથ શહ દ થઈ કયા, તમના અહલબયતન

સવાર કર ન ફાની તરફ લઈ ચા યા તો મ જો

ક લાશ કફન અન દફન વગર પડ છ, આ મારા

માટ ઘ અસ હ . આ દદનાક ય જોઈન

ન ક હ ક માર હ નીકળ ય. યાર ફોઇ

ઝયનબ માર આ હાલત જોઈ તો ક : અય મારા

નાના, બાપ અન ભાઈની યાદગાર આટલા બચન

કમ છો અન પોતાન ખતરામા કમ નાખી ર ા છો?

મ ક : કમ બચન ન હો યાર ક

જોઈ ર ો ક મારા બાબા, ભાઇ, ચાચા અન

તમના દ કરા નમા લથપથ જમીન પર પડ ા છ.

તમનો પોશાક ા ઝા લમોએ ઉતાર લીધો છ. ન

કોઇએ તમન કફન આ ન દફન કયા, કોઈ

એમની પાસ નથી આવ ણ આ અજનબી છ.

ફોઇએ ક : આપ આ વ ઓથી પરશાન

ન થાઓ ક ર લાહ(સલ.)એ આપના દાદા અન

આપના વા લદન આ વચન આ હ અન

અ લાહ આ ઉ મતમાથી ત ગરોહથી વચન લી

છ મન જમીન પર રહવાવાળા નાફરમાન લોકો

નથી ઓળખતા, પર આસમાનના ફ ર તા તમન

સાર ર ત ઓળખ છ. થી ત આ િવખરાએલા

હાડકાઓન ભગા કરશ અન આ નમા લથપથ

થયલી લાશોની સાથ દફન કર દશ અન આ

"કરબલા"ની જમીન પર આપના વા લદ

સન(અલ.)ની ક ની એવી િનશાની થાિપત કરશ

ક નો અસર ારય ખતમ નહ થાય અન

અન મરાહ ના સરદારો આ િનશાનીઓન

સવાની ટલી પણ વધાર કોશીશ કરશ ત

એટલી જ વધાર કાિશત થશ. (કામ ઝ

ઝયારાત પા-૨૬૧)

શહ દોના પિવ શર ર અમ પહલા વણન કર કયા છ એ ક

આ રના દવસ ઇમામ સન(અલ.)એ એક ત

ના યો અન ફરમા : અહલબયત અન અ હાબમાથી

પણ શહ દ થઈ ય તની લાશન આ ત મા

લાવવામા આવ. ફકત કમર બની હાિશમ હઝરત

અ લ ફઝલલ અ બાસ(અલ.)ની લાશ આ ત મા

ન આવી શક .

લ છ ક યાર પણ ગ શહ દામા કોઈની

લાશ લાવવામા આવતી હતી તો ઇમામ સન(અલ.)

ફરમાવતા હતા શહ દ થવાવાળા બયા અન

બયાની અવલાદની વા છ અન કરબલાના

શહ દોના િવશ હઝરત અલી(અલ.)એ ફરમા છ :

િનયા અન આખરતમા આ મહાન દર જો ધરાવનાર

શહ દો છ અન હ ધી કોઈ પણ તમનાથી આગળ

નથી વધી શ અન ન આગળ વધી શકશ.

એક ય ત અવલોકન બની અસદમાથી એક માણસ કહ છ :

કરબલાથી કાફલો ગયા પછ મકતલમા આ યો.

અ બ ય હ . ર લ(સલ.)ના

અહલબયત(અલ.) અન તમના અનસારની લાશો

લોહ મા બલી જમીન પર પડ હતી. તમના પર

ળ મી ક હતી. ઘ જ દદનાક ય હ .

તમના શર રમાથી આસમાન ધી ર ચમક ર

હ . તમના પાક શર ર પાસથી હવા પસાર થતી

હતી તમાથી અ રની આવતી હતી. ત જ

સમય એક િસહ ઇમામ સન(અલ.)ની પાસ આ યો

અન આપ(અલ.)ના લોહ મા લપટાઈન એટલા

દદનાક દાજમા રડ ો ક આ પહલા મ સાભ ન

હ . વાતોથી મારા આ યની હદ ન રહ ત આ

હતી ક રાતના સમય યાર મ મદાન તરફ નજર

કર તો દરક લાશની પાસ દવાની મ એક ર

ચમક નજર આવ અન તમની લાશો પર

રડવાવાળાઓની અવાજ સભળાતી હતી.

(મદ ન લ મઆજઝ ભાગ-૪ પા-૭૦)

તલવારો અન ભાલાઓના ઝ મથી તમના

શર ર બદલાઈ ગયા હતા પર તમની મહાનતા

અન ઠતા નહોતી બદલાઈ.

તમના દરિમયાન જ તના જવાનોના

સરદારની લાશ એવી દદનાક થિતમા હતી ક તન

જોઇન પ થર દલ પણ કડ કડા થઈ જ હ .

આ પાક ઝા શર રની આસપાસ ઇલાહ ર વરસી

ર હ અન તનાથી અ રની પણ આવી

રહ હતી. (મકત લ સન(અલ.) કરમ પા-

૩૧૨)

દફન યા અ ક સદભ મા લ છ ક બની અસદ

કબીલામાથી અ ક લોકો ઇમામ સન(અલ.) અન

તમના અનસારની લાશન દફન કરવા માટ આ યા

પર વ પડતી લાશો સર વગરની હતી. બલક

ઝા લમો તમના પોશાક ા લઈ ગયા હતા. મોટા

ભાગની લાશો કડ કડા હતી. ઓળખાઇ શકતી ન

હતી. એટલા માટ બની અસદવાળા પરશાન થઈ

ગયા હતા. ત જ વખત ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.) તશર ફ લા યા અન બની

અસદન લાશોની ઓળખાણ કરાવી અન આપ

પોતાના વા લદની લાશ દફન કરવા માટના

ય નો કયા અન રડતા રડતા ફરમા :

શનસીબ છ ત જમીન ણ આપની

લાશન પોતાની ગોદમા લીધી છ. િનયા આપના

પછ ધકાર અન આખરત આપના રથી રોશન

છ. રહ માર વાત તો રાતોના ઘ નથી આવતી

અન ગમ અન તકલીફનો િસલિસલો ખતમ

થવાવાળો નથી. અહ ધી ક અ લાહ આપના

અહલબયતન પણ આપની સાથ કર દ અન

આપની પનાહમા જ યા આપ. આપ પર મારા

સલામ અય ફરઝદ ર લ(સલ.) અન અ લાહની

રહમતો અન બરકતો થાય.

યાર પછ પાક-પિવ ક પર લ :

عطشاناغريبا نابيطالبالذيقتلو نعلي احلسين هذاقرب

પછ હઝરત અલી અકબર(અલ.)ની

લાશન આપના પગની પાસ દફન કર અન યાર

પછ ઇમામ(અલ.)ના ફરમાન જબ બાક

અહલબયત(અલ.)ના શહ દોન ઇમામ

સન(અલ.)ની ક ની પાસ એક જ યાએ દફન

કરવામા આ યા. ( ક હર છ તમની સ યા

અઢાર હતી. મા ઇમામ સન(અલ.)ના દ કરા,

ભાઈ અન કાકાના દકરા પણ શામલ છ. પગની

પાસ દફન થયા હતા. - ઇરશાદ ફ દ ભાગ-૨

પા-૧૨૬) બની અસદ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ની સાથ કમર બની હાિશમ હઝરત

અ બાસ(અલ.)ન દફન કરવા માટ અલકમા તરફ

ચા યા અન આપની લાશન ત જ જ યા પર દફન

કર યા શહ દ થયા હતા. ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.) બ જ રડયા અન ફરમા :

الممنشهيدحم يالس ليکم يهامشو العفاياقمرب نيابعد ليالد

ات وبر تسبورمحةالل

અય કમર બની હાિશમ! આપના પછ

િનયા પર ખાક, આપ પર મારા સલામ અન

દાની રહમત અન બરકત થાય.

(હયા લ ઇમાિમલ સન(અલ.) ભાગ-૪

પા-૩૨૪. અ ક ઇિતહાસકારોએ ઇમામ

સન(અલ.)ના દફનની િન બત બી ઓ તરફ

આપી છ. દાખલા તર ક કહવામા આ બની

અસદ ઇમામ(અલ.)ન દફન કયા. હરના લામ

અથવા અ ક ય દ ઓએ દફન કયા, આ અ માનો

ખોટા છ. કમ ક ઇમામ(અલ.)ના દફનની

જવાબદાર પછ ના ઇમામ પર હોય છ. આ િવષય

પર ઉ લ કાફ અન અ ય કતાબોમા રવાયતો

આવી છ.

ઇમામ મોહમદ બા કર(અલ.)થી રવાયત

કરવામા આવી છ ક ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.) પી ર ત આ યા અન પોતાના

વા લદની નમાઝ જનાઝા પઢ ન દફન કયા.

( જલાઉલઉ ન શ બર ભાગ-૨ પા-૨૧૬) અન આ

વાત ઇમામ રઝા(અલ.)ના બયાનથી પણ સમજમા

આવ છ. યાર અલી ઇ ન હ ઝાએ આપ(અલ.)ન

ક : અમ આપના બાપદાદાથી સાભ છ ક

ઇમામ(અલ.) કામ ઇમામ જ મ આપ છ.

ઇમામ રઝા(અલ.)એ ફરમા : બતાવો સન

ઇ ન અલી(અલ.) ઇમામ હતા ક નહ ? અલી

ઇ ન હમઝાએ ક : ઇમામ હતા. ઇમામ

રઝા(અલ.)એ ફરમા : તમન કોણ દફન કયા

છ? અલી ઇ ન હમઝાએ ક : હઝરત અલી ઇ ન

સન(અલ.), ઇમામ રઝા(અલ.)એ ફરમા -

અલી ઇ ન સન ત સમય ા હતા ? ત તો

ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદના કદ હતા. અલી ઇ ન

હમઝાએ ક : ત મનોન ખબર ન હતી અન

કરબલા આ યા. અન ઇમામની લાશન દફન કર ન

પાછા ચા યા ગયા.

ઇમામ રઝા(અલ.)એ ફરમા :

અ લાહ અલી ઇ ન સન(અલ.)ન આ તાકાત

આપી હતી ક ત કરબલા આવીન પોતાના વા લદન

દફન કર તણ જ જમાનાના ઇમામન આ દરત

આપી છ ક ત બગદાદ આવીન ઇમામતના કામ

અન વા લદના કાય ન (કફન-દફન) મ દઈન

પાછા ચા યા ય. યાર ક આપ અલી ઇ ન

સન(અલ.)ની મ મનની કદમા પણ નથી. -

બહા લ અનવાર ભાગ-૪૮ પા-૨૭૦)

યાર પછ બની અસદ અ હાબન એક

જ યાએ દફન કયા અન હબીબ ઇ ન મઝા હરન ત

જ જ યા પર દફન કયા યા આ આપની ક છ

અન આપ બની અસદથી હતા, પોતાના

ખાનદાનના સરદાર હતા. એટલા માટ તમન

ઇમામ સન(અલ.)ના સરની ન ક દફન કયા.

(અલ-ઇમા લ સન(અલ.) વ અ હાબો પા-

૩૭૫)

ર બન યઝીદ યા જ દફન થયા યા

શહ દ થયા હતા. બની અસદ અરબના બધા જ

કબીલાઓ પર ગવ કરતા હતા ક અમ ઇમામ

સન(અલ.) અન તમના અ હાબ પર નમાઝ

પઢ ન દફન કયા છ. (નફ લ મહ મ પા-૩૮૯)

લાશો દવસ દફન થઈ ક રાતના અ ક મકાિતલ લ છ ક લાશો ૧૨

મોહરમના દવસ દફન થઈ હતી અન અ ક લ

છ ક લાશો તર મોહરમની રાત દફન થઈ છ. પર

સહ કથન આ લાગ છ ક લાશો બાર મોહરમની

રાત દફન થઈ છ. (અલ-ઇમા લ સન વ

અ હાબો પા-૩૮૦ અન ૩૮૨)

ભાગ : 6

કરણ : 24

ફામા કદ ઓ દાખલ થ લમ જ સાસ કહ છ : ઉબ લાહ બન

ઝયાદ મન દા લ અમારાહ (ગવનર હાઉસ)ના

સમારકામ માટ બોલા યો, દા લ અમારહના

કલરકામમા ય ત હતો ક અચાનક શોરબકોરની

અવાજ સાભળ , મ માર સાથના નોકરન છ :

વાત છ ફા રડવાની અવાજથી ર છ?

તણ ક : હમણા લોકો ત ખાર સર

લા યા છ ણ યઝીદની િવ બગાવત કર હતી.

મ તન ત નામ છ તો તણ ક : સન ઇ ન

અલી(અલ.).

લમ કહ છ : થોડ વાર ધી પરશાન,

બચન ર ો અન વો ત નોકર કોઈ કામ માટ

નીક યો મ ગમ અન :ખની સાથ પોતાના મ પર

તમાચા માયા, રગ કામ છોડ ન મ હાથ ધો

અન દા લ અમારાની પાછળથી બહાર નીકળ

આ યો અન કનાસા (કનાસા ત જ યાન કહ છ યા

કચરો નાખવામા આવ છ.) ધી પહ ચી ગયો. યા

ઊભો થઈન જો ક લોકો કદ ઓ અન મક લોના

સરની રાહ જોઇ ર ા છ. આ દરિમયાન મ જો ક

ચાલીસ ટ આ યા છ. ના પર અહલબયત

ર લ(સલ.)ની ીઓ સવાર છ.

અચાનક મ ઇમામ સ દ(અલ.)ન જોયા

ક કાઠ વગરના ટ પર સવાર છ અન કાટાવાળ

સાકળના કારણ ગળાની રગોથી લોહ વહ ર છ

અન આપ(અલ.) રડતા રડતા ફરમાવ છ :

અય બદકાર લોકો ! અ લાહ તમન કદ

સ ત ન કર, અય ત ઉ મત ણ અમારા

િવષયમા અમારા નાનાની રમતનો યાલ ન

કય . જો કયામતના દવસ અમ અન ર લ(સલ.)

એક જ યા પર ભગા થયા તો આ દદનાક ઘટનાનો

ર લ(સલ.)ન જવાબ આપશો ? અમન કાઠ

વગરના ટો પર સવાર કર ન ગલી ચામા ફરવો

છો? ણ ક અમ ત નથી મણ તમારા દરિમયાન

દ નની મજ ત િનયાદ નાખી છ. અય બની

ઉમ યા! અમારા પર સીબતો પડ છ તનાથી

તમ વાકફ છો. પર એ લાગ છ ક તમ અમાર

ફ રયાદ સાભળ જ નથી ર ા. શીમા તાળ ઓ

વગાડ ર ા છો અન અમન ઘણી રથી કદ

બનાવીન લઈન ફરો છો. તબાહ છ તમારા માટ !

અમારા નાના ર લ(સલ.)એ િનયાના લોકોન

મરાહ થી ટકારો ન અપા યો અન તમની

િસરાત તક મ તરફ હદાયત ન કર ? અય

કરબલાની ઘટના ત મન ગમગીન કય છ.

અ લાહતઆલા બદકારોના યોથી પરદો ઉઠાવશ

અન તમન ઝલીલ કરશ.

લમ જ સાસ કહ છ : મ જો ક

ફાવાળાઓ ટો પર સવાર યા બાળકોન

ખ ર અન રોટ આપી ર ા છ. જનાબ ઉ મ

લ મ યાર તમની આ નાપસદ હરકત જોઈ તો

ફરમા : ફાવાળાઓ ! અમારા ખાનદાન પર

સદકો હરામ છ અન ખ ર અન રોટ બાળકો

પાસથી લઈ લીધી. ફ ઓ પોતાની હરકત અન

અહલબયત(અલ.)ના અપમાન પર વહાવા

લા યા.

ઉ મ લ મ ફર એક વાર તમન

સબોધીન ફરમા : અય ફાવાળાઓ ! તમારા

ષો અમન કતલ કર છ અન તમાર ીઓ

અમારા પર રડ છ ! અમારો અન તમારો ફસલો

અ લાહ જ કરશ અન કયામતના દવસ અમારા

અન તમારા દરિમયાન ફસલો કરશ.

લમ કહ છ : આ દરિમયાન રડવા,

પીટવાની અવાજ લદ થવા લાગી. મ જો ક

કરબલાના શહ દોના સર લાવવામા આ યા. તમા

આગળ આગળ ઇમામ સન(અલ.) પિવ સર

છ. ઇમામ સન(અલ.) સર ચાદ અન ઝોહરા

િસતારાની મ ચમક ર છ. ર લ(સલ.)ના

છ. ત સમય આ રાની અન ચાદ વા સર પર

ઝયનબ(સલા.)ની નજર પડ તો ત રાની સરની

તરફ ઇશારો કર ફરમા :

"અય મારા ચાદ! તારા કમાલ પર

પહ યો પણ તન હણ લાગી ગ અન આથમી

ગયો. અય મારા દલના કડા! આ તો મ કદ

િવચા પણ ન હ ક આવો દવસ જોવો પડશ,

ભાઈ તમાર નાની દ કર થી વાત કરો ક દલ

આ સીબત પર ફાટ ર છ. અય ભાઈ! આપ તો

અમારા પર ઘણા મહરબાન હતા. હવ ત મોહ બત

થઈ, અય ભાઈ કાશ આપ પોતાના દ કરા

અલીન કદની હાલતમા જોત ક આપના યતીમમા

વાત કરવાની પણ તાકાત નથી. યાર પણ

ઝા લમ તમન કોરડા લગાવતા હતા તો આપન

કારતા અન તમની ખોથી ર થતા

હતા. ભાઇ તમન પોતાના સીનાથી લગાવી લો,

પોતાની પાસ બોલાવી લો, તમના દલન ઘ :ખ

થ છ. તમન દલાસો આપો. આ દ કરાની

લાચાર ન ઓ બાપન કાર પર તમનો

જવાબ ન સાભળ." (તઝ ઝ ઝહરા પા-૨૪૯)

સૌ થમ ભાલા ઉપર ઉઠાવવામા આવ

સર બારક

ઇ ન અસઅમ ફ વણન કર છ : ઉમર

બન સઅદ ર લ(સલ.)ના અહલબયતન કાઠ

વગરના ટો પર સવાર કયા અન કદ ઓની મ

ફા લા યો. યાર ફા પહ યા તો ઉબ લાહ

કમ આ યો ક સન(અલ.) સર શહરથી બહાર

લઈ વ અન કદ ઓની સાથ લાવો, થી ઇમામ

સન(અલ.) સર અન અ ય શહ દોના સરોન

ભાલા પર ચઢાવવામા આ યા. ઇમામ

સન(અલ.)ના સરન આગળ આગળ લઈ ચા યા

અન આ ર ત ફામા દાખલ થયા અન સરોન

ફાની ગલીઓ અન બ રોમા ફરવવામા આ .

આિસમ "રઝઝ" થી રવાયત વણન કર

છ ક ઇ લામમા સૌથી પહલા ના સરન નઝા પર

ફરવવામા આ ત સન ઇ ન અલી(અલ.) સર

હ . પર ત દવસ ધી આટલા મદ અન ીઓ

રડતા દખાયા ન હતા.

(આિસમ બન અબીન દ, સાત યાત

કાર ઓમાથી એક છ. અ ય કાર ઓ પર તમની

કરાઅતન ાથિમકતા આપવામા આવી છ. હાલના

રઆનની લિપ(એઅરાબ) તમની કરાઅત

માણ છ અન ત ઝર બન શના િવ ાથ હતા.

ઝર બન શ જલી લ ક તાબઈ અન અ લાહ

બન મસઊદના સાથીઓમાથી હતા. રઆનના

આલમ હતા. તમણ રઆનની તાલીમ હઝરત

અલી(અલ.) પાસથી લીધી હતી. ૮૩ હજર મા

૧૨૦ વરસની ઉમરમા ઇ તકાલ થયો. - તર મા

નફ લ મહ મ પા-૨૯૩)

જઝર કહ છ : ઇ લામમા સૌથી પહલા

સર લાકડ પર ઉઠાવવામા આ ત એક કથન

જબ ઇમામ સન(અલ.) સર હ . એક કથન

આ છ ક સૌથી પહલા અ બન ક ખઝાઇ સર

ભાલા પર લદ કરવામા આ છ.

(અ બન ક ર લ(સલ.)ના સહાબી

હતા. હ દય બયા પછ ર લ(સલ.)ની

ખદમતમા આ યા અન ર લ(સલ.)થી હદ સો

સાભળ અન યાદ કર , ઇ તીઆબના લખક કહ છ

: ત શામમા રહતા હતા, પછ ફા ચા યા ગયા.

જબીરહ બન નઝીર, ફાઆ બન શ ાદ િવગરએ

તમનાથી હદ સ વણન કર છ. હઝરત

અલી(અલ.)ના શીઆ હતા. બલક ફ દ

ઇ તસાસમા લ છ ક અલી(અલ.)ના ખાસ

અસહાબમાથી હતા મણ જમલ, િસ ફ ન, અન

નહરવાનમા હઝરત(અલ.)ની તરફથી જગ કર ,

ઉમવીઓથી કાબલામા તમણ જર બન

અદ (રઝ.)નો સાથ આ યો. પછ સલ ચા યા

ગયા. મઆિવયાએ પીછો કય . સલની ન ક એક

ફામા તમન કતલ કર દવામા આ યા અન

તમ સર ભાલા પર ચઢા . - ઇ તીઆબ ભાગ-

૩ પા-૧૭૩)

કાઠ વગરના ટો એક માણસ કહ છ ફાના બ રમા બઠો

હતો. મન ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદતની ખબર

ન હતી. મ જો ક લોકો પરશાન અન ભયભીત છ.

પર મન ત કારણ ખબર ન હ . ત જ સમય

મારા કાનોમા તકબીર અન તહલીલની અવાજ

પહ ચી. ઊભો થયો ક જો ક સો છ ?

મ જો ક ભાલાઓ પર સર લદ છ.

કાઠ વગરના ટો પર ીઓ અન નાની નાની

બાળક ઓ સવાર છ. મના માથા શરમ અન

હયાથી કલા છ. એક જવાનન ટ પર સવાર

જોયો ન ઝ રોમા જકડ ન રાખવામા આ યો

હતો. ત મા હ અન પગોથી લોહ

નીકળ ર હ . સર લઈ જનારાઓ દરિમયાન

એક માણસન જોયો ક તણ એક સર ઉઠાવ હ .

તનાથી ર ચમક ર છ અન તન જોવાથી

કતલના ચ હોનો એહસાસ ન થતો હતો. ત ય ત

ણ ભાલા પર સર ઉઠા હ ત કહ છ :

ويل حمالط اناصاحبالر

قيل يفالص اناصاحبالس

ياالصيل اناقاتلدي" લદ ભાલાવાળો, ચકચ કત

તલવારવાળો અન તનો કાિતલ ની પાસ

દ નની હક કત છ."

કદ ઓના દરિમયાનમા એક ીએ ક :

બરબાદ છ તારા માટ, આ કહો :

ن ائيلواسر وم مي ام بعضخد فياملهدجربئيلوم ا افيلوعز ا

رائيلومنعت عرشرباجلليل،وقلياوي لقتل صلصائيلومناهتز قاء ل

داملص لياملرتضيوفاطم اناقاتلمحم هراءواحلسن ةطفيو الز

اهلديو ةاملزکيوائم

ياءواالوصياء ةمالئک ماءوااالن ۔السઆ ત છ મન જ ઈલ પારણામા

લાવતા હતા અન મીકાઈલ, ઇસરાફ લ અન

ઇઝરાઈલ તમના ખદમત- ઝાર હતા અન

સલસાઈલ તમના આઝાદ કરલા હતા. આ ત છ

મના કતલ થવાથી અશ દા ઊઠ .

લઅનત છ તારા પર લોકોન આ બતાવ ક

મોહમદ તફા(સલ.), અલી તઝા(અલ.),

ફાતમા ઝહરા(સલા.), હસન ઝ ા(અલ.),

અઇ મએ દા આસમાનના ફ ર તા અન બયા

અન અવિસયાનો કાિતલ .

રવાયત કરનાર કહ છ : મ આ ી નામ

છ તો બતા ઝયનબ બ ત અલી ઇ ન

અબીતા લબ(અલ.) અન આ કદ બધા

ર લ(સલ.) અન અલી(અલ.)ની દ કર ઓ છ.

(અ અ સાકબા ભાગ-૫ પા-૪૬)

ગયબી ખબરો હઝરત ઝયનબ(સલા.) કહ છ યાર ઇ ન

લ જમના વારથી બાબા સર ફાટ ગ અન મ

આપના પિવ ચહરા પર શહાદતના ચ હો જોયા

તો ક : બાબા ! ઉ મ અયમન મન ર લ(સલ.)ની

એક હદ સ સભળાવી છ. આપ(અલ.)ની

ઝબાનથી સાભળવા ચા . મારા બાબાએ

ફરમા : અય માર દ કર , હદ સ ત જ છ

ઉ મ અયમન તમન સભળાવી છ. ણ તમન

ર લ(સલ.)ના ખાનદાનની અ ય ીઓ સાથ આ

જ શહરમા મનોના હાથ કદ જોઈ ર ો અન

તમ ભયભીત છો. આ સીબત પર સ કરજો,

કસમ છ ત તની ણ દાણાન ફાડ ો છ અન

જનીન (ગભના બાળક)ન પદા કય . ત દવસ

જમીન ઉપર તમારાથી અન તમારા શીઆઓથી

વધાર દાની ન ક કોઈ મહ બ, યારો નહ

હોય. (બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૮૩)

હઝરત ઝયનબ(સલા.)નો બો યાર સની કાફલાવાળાઓની હાલત

જોઈન ફાની ીઓ રડ રહ હતી અન પોતાના

ગરબાન ચાક કર રહ હતી તમની સાથ ફાના

ષો પણ રડ ર ા હતા. ત સમય હઝરત

ઝયનબ(સલા.)એ મદ ન ક : પ રહો, આથી ન

ફકત પ થઈ ગયા બલક ટોની ઘટડ ની

અવાજ પણ બધ થઇ ગઇ. પછ જનાબ

ઝયનબ(સલા.)એ અ લાહની હ દ અન તાર ફ

અન ર લ(સલ.) પર દ મોક યા પછ ફરમા

والهداتالز ةامابعديااهالخلتلوالغدرواخلذل،االفالرقاتالعرب

بعدقو ةفر نقضتغزهلام امثلکمکمثاللت ،امن ة اثاتتخذونا ان

نفوالکذب لفوالعجبوالش الص نکم،هلفيکماال ميانکمدخالب

داء،اوکمرعيعليدمن ليم ةاوکفض ةوملقاالمائوغمزاال

متلکمانفسکمانس ةحلود سماقد خطعليکموفيالعذا،االب

۔انتمخالدون ب

اءفابکواکثريا فابکوافانکماحرياءبالب ؟اجلوالل اتبکونا

رتحضو تمبشنارهاول تمبعارهاومن واضحکواقليال،فقدبل

بو هاابداوانیرتح ال سال ةضونقتلسليلخامت ةومعدنالر وسي

سلمکموآةدشباباهالجلن ومالذحربکمومعاذحزبکمومقر

عندمقاتلتکمومدر لمکمومفزعنازلتکمواملرجعالي ح ةسي

متلکمانفسکموساءماتز ججکمومن تکم،االساءماقد ارحمج

۔ليومبعثکم رون

عيو تااليديوخسرتال فتعساتعسا،ونکسانکسا،لقدخابالس ت

وضربتعليکم ةفق ص متبغضبمنالل ويوٴ

ةالذل وامل ۔ ةسکن

تم؟وايک ◌ اتدرونويلکمايکبدملحمد فرثتم؟وايعهدنک

رم ةريم ابرزتم؟واحي ت ةل سفکتم؟لقدج هتکتم؟وايدمل

و ن رمن تفط موات ادالس ئاادات مش

تنشقاال اجلباهلدا ۔رضوختر

االر تمبهاشوهاءصلعاءعنقاءسوداءفقماءخرقاءطال لقدج

ماءدما،ولعذاباالخر تمانتطمرالس ماء،افعج ضاوملءالس

ة اخزيومهالينصرون،فاليستخفنکمامل وجلالحي عز هل،فان

فوت البداروالخيشيعلي فز

لناوهلمباملرصاد انرب ال ۔النار،અય ફાવાળાઓ! અય ધોકાબાઝ અન

િવ ાસઘાત કરનારા લોકો ! અય બશરમ લોકો !

અ લાહ કર તમાર ખોથી ઓનો વરસાદ

ન રોકાય અન આ િસલિસલો ખતમ ન થાય. તમા

ટાત ત ી છ ણ પોતાના તરન કાપીન

કડ કડા કર ના યા હોય, ન તમારા અહદ,

વચનની કોઈ કમત છ અન ન તમાર કસમનો

કોઈ ભરોસો છ. તમાર પાસ ી વાતો અન ઘમડ

અન મનીના િસવાય બી છ? તમા ટાત

ત કનીઝો છ મ કામ શામત અન

ચાપ સી છ અથવા ઘોડા પર ઉગલી ઘાસની મ

છ અથવા એવી ચાદ ની મ છ નાથી ક ોન

સ વવામા આવ, તમા હર આકષક અન દર

પર બાિતન નાપસદ અન નફરતવા છ.

પોતાની આખરત માટ તમ તયાર કર છ?

પોતાના માટ તમ કટ ખરાબ ભા મોક છ

નાથી અ લાહન કોપમા લાવી દ ધો છ અન

તના હમશાના અઝાબન ખર દ લીધો છ. તમ

મારા ભાઇ સન(અલ.) માટ રડ ર ા છો? રડો

તમ આ જ લાયક છો. હસો ઓ અન રડો વધાર

ક તમારા દામન પર ઝ લતની ળ બસી ક છ.

આ બદનામીનો ધ બો તમારા દામન પર હમશા

રહશ તન કદ પણ છોડાવી શકશો ન હ.

અન આ ધ બાન કઈ ર ત સાફ કર શકો

ક તમ જ તના જવાનોના સરદાર અન ફરઝદ

ર લ(સલ.)ન કતલ કયા છ ત ય તન કતલ

કયા છ જગમા તમા આ ય થાન હતા અન

લહના જમાનામા તમારા આરામ અન શાિત

કારણ હતા. સ તીઓ અન કલીઓમા ત જ

તમાર ઉમીદ હતા અન જગ-લડાઈના જમાનામા

તમ એમની પાસ પનાહ શોધતા હતા.

ખબરદાર ! તમ આખરત માટ વ

પહલા મોકલી કયા છો ત ઘ ખરાબ ભા હ

અન નાહથી કયામત ધી તમાર કમર ક

રહશ ત ઘણો મોટો નાહ છ.

અ લાહ તમન ના દ કર અન તમારો

પરચમ હમશા કલો રહ, તમાર કોશીઓએ ફકત

નાઉ મીદ ફળ આ છ અન તમારા હાથ કપાઈ

ગયા, તમારા માલમા કસાન થ , પોતાની

નના બદલામા અ લાહની નારાઝગી ખર દ

અન તમાર શŠમ દગી યક ની થઈ ગઈ. તમ

ણો છો ક તમ ર લ(સલ.)ની ઔલાદમાથી કો

લોહ વહા છ અન તમ કયો અહદ તોડ ો છ

અન હરમવાળાઓન બપરદા કયા છ? કો

અપમાન ક છ અન કો લોહ વહા છ ?

તમ ઘ ખરાબ કામ ક છ. ન ક છ ક

આસમાન ફાટ ય અન જમીન બસી ય અન

પહાડ ઝરા ઝરા થઈ ય. કટલી મોટ સીબત !

દલ જલાવી નાખનાર , સ તી લાવનાર અન

એવી પરશાનીઓમા લપટાએલી ક નાથી ભાગ

શ નથી અન એટલી મોટ છ ક પહાડ કડ

કડા થઈ ય.

જો આ સીબત પર આસમાનથી લોહ

વરસ તો તમન આ ય થશ ? આખરતના

અઝાબથી વધાર તમન કોઈ વ ઝલીલ કરનાર

નથી અન આ બની ઉમ યાની મતના

સરદારોની કોઇપણ તરફથી મદદ નહ થાય.

આ મોહલતથી તમાર ર ન કર

જોઇએ. અ લાહ કોઈ કામમા જ દ કરવાથી પાક

છ અન બ નાહ લોહ પાયમાલ કરવાથી ડરો ક ત

બદલો લવાવાળો છ અન મન અન તમન જોઈ

ર ો છ.

પછ આપ(અલ.)એ આ શઅર પઢ ા :

يلکم ماذاتقولوناذقااللن

ماذاصنعتموانتمآخراالمم

يواوالديوتکرمىت باهلبي

جوابدم منهماساريومنهمضر

انذاکجزائياذنصحتلکم ما

سوءفيذويرمحي ي انتخلفون

يالخشيعليکمانيحلبکم ان

مثاللعذابالذياوديعليارم

" યાર ર લ(સલ.) તમન છશ આ તમ

મારા અહલબયત(અલ.)ની સાથ ક છ.

તમનામાથી અ ક કદ અન અ ક લોહ મા બલા

છ. તમ છ લી ઉ મત છો તો ત સમય જવાબ

આપશો? તમાર ભલાઈ ચાહનારો હતો, મારો

બદલો આ ન હતો ક તમ મારા ઘરવાળાઓના

હકમા મ કરો, ડ ક તમારા પર અઝાબ

ના ઝલ ન થઈ ય ક વો કોમ ઇરમ પર થયો

હતો અન તન હલાક કર દ ધા હતા."

રવાયત કરનાર કહ છ ક

ઝયનબ(સલા.)ના આ બા પછ મ

ફાવાળાઓન જોયા ક તમણ પ તાવાના કારણ

દાતોમા ગળ નાખી દ ધી. મ પોતાની પાસ

ઉભા ય તન એવી ર ત રડતા જોયો ક

ઓથી તની દાઢ ભીની થઈ ગઈ હતી અન

આસમાન તરફ હાથ ઊઠાવીન કહ ર ો હતો :

મારા મા-બાપ આપ પર રબાન, આપના ો

બહતર ન ો, આપની ીઓ બહતર ન ીઓ,

આપના બાળકો બહતર ન બાળકો, આપ

ખાનદાન બહતર ન ખાનદાન છ. આપ ફઝલો

કરમમા ઘણા આગળ છો. યાર પછ આ શઅર

પઢ ા : આપના ો બહતર ન ો આપ જ

વશ એ છ ના માટ કોઈ ઝ લત અન કસાન

નથી.

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ

ઝયનબ(સલા.)ની તરફ જો અન ફરમા :

ફોઈમા થોડોક આરામ કરો, રહ ગયા છ તમણ

ચા યા જવાવાળાઓથી બોધપાઠ લવો જોઇએ.

અ લાહનો છ ક આપ(સલા.) આલમએ ગર

અ લમા (એવા આલમા છો ણ કોઇની પાસથી

શી નથી.) છો અન અમારા રડવાથી ચા યા

જવાવાળા પાછા નહ આવી ય.

હઝરત ઉ મ લ મ(સલા.)નો બો ત જ દવસ ઉ મ લ મ બ ત અમી લ

મોઅમનીન(અલ.)એ રડતા રડતા આ બો

આ યો.

ناوقتلتموةيااهاللکوف و ،سوءالکم،مالکمخذلتکمحسوو تماموال و انته ساء تم رثتموہ،وسب

بالکموسحقا تموہ؟ف ۔نک

ليظهورکم دهتکم؟وايوزر حملتم،ويلکماتدرونايدوا

س ةاهتضمتموها؟وايصىب ةدماءسفکتموها؟وايکريم ؟واي

تموه يونزع ل تموهاقتلتمخريرجاالتبعدالن ا؟واياموالنه

حم يطاماةتالر همالغالبونوحزبالش زبالل منقلوبکماالاحن

۔خلاسرون

અય ફ યો! તમારા ચહરા નફરતવાળા થઈ

ય. તમ સન(અલ.)ન જગના મદાનમા અન

મનના હાથમા એકલા છોડ દ ધા અન તમન

કતલ કર દ ધા. આટલા પર જ સતોષ ન મા યો

તમનો માલ અન ચીજવ ઓ પણ ટ લીધી. ણ

ત માલ તમન વારસામા મ યો છ! પરદાવાળ

ીઓન તમ કદ બનાવી અન તકલીફો પહ ચાડ .

અ લાહ તમન ના દ કર, તમ ણો છો ક તમ

પોતાન કઈ કલીમા ના યા છ અન કટલા મોટા

નાહનો વજન પોતાના ખભા પર ઉઠા યો છ અન

કટ પિવ લોહ વહા છ અન કવી શર ફ

ીઓન ગમમા બસાડ છ. કવી (શર ફ) દ કર ઓના

સરોથી ચાદર છ નવી છ અન કયો માલ ટ ો છ.

ર લ(સલ.) પછ બહતર ન ષો હતા તમન

તમ તલવારથી કતલ કયા. તમારા દલથી મોહ બત,

રહમ ખતમ થઈ ગઈ. ણી લો ક અ લાહવાળાઓ

" હ લાહ" કામયાબ અન શયતાનના િપ " હ બ

શયતાન" કસાન ઉઠાવનારાઓમાથી છ. યાર પછ

આ શઅર પઢ ા :

قتلتماخيصربافويلالمکم

هايتوقد ستجزونناراحر

سفکها مالل سفکتمدماءحر

محمد مهاالقرآنثم وحر

االفابشروابالنارانکمغدا

ناختلدوا سقرحقايق لف

وانيالبکيفيحياتيعليا

بعدال م سيولد ليخري نب

بدمعغزيرمستهلمکفکف

سيجمد يدائمال م لياخلد

"તમાર મા તમારા માતમમા બસ. તમ

મારા ભાઇન લાચાર ની થિતમા કતલ કય છ.

ન કમા જ તની સ તમન જહ મના ભડકતા

ગારાઓના પમા આપવામા આવશ. તમ ત

પાક લોહ ન જમીન પર વહા છ ની રમત

( િત ઠા) દ અ લાહ અન રઆન મ દ અન

અ લાહના ર લ માન છ. હવ તમન જહ મની

આગની શખબર આ . કાલ તમ જ ર

જહ મના ગારાઓમા બળશો અન હમશના

અઝાબમા સપડાઈ જશો. જ દગીભર મારા ભાઈ

પર રડતી રહ શ ક ર લ(સલ.) પછ ત સૌથી

બહતર હતા અન એ રડ શ ક મારા ઓનો

વરસાદ વરસતો જ રહશ."

રાવી કહ છ ક ત દવસથી વધાર કોઈ ી

ક ષન રડતા જોવામા ન આ યા. (અલ-મલ ફ

પા-૬૫)

કરણ : 25

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)

આ દરિમયાન ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.) ઊભા થયા. લોકોન પ થઈ

જવાનો ઇશારો કય . લોકોની ાસ યા હતી યા જ

રોકાઈ ગઈ, સ હ પર સ ાટો છવાઈ ગયો, ઇમામ

ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ પોતાનો ઐિતહાિસક

બો શ કય . અ લાહની હ દો-સના અન

ર લ(સલ.) પર દો-સલામ મોક યા પછ

ફરમા :

ن ناحلس لي يفانا يفقدعرفىن،ومنلميعرف ايهاالناس،منعرف

ذحلوالترات،اناابنمنأنتهکحرمي الفرامتنغري املذبوحبشط

ووسل وأنتهبمال ،انانعيم يعيال س

بذلکفخرا ۔إبنمنقتلصربا،فکف

هلتعلمونانکمکت تماليابيوخدعت ايهاالناس،ناشدتکمبالل

يع مو،و ثاقوال منانفسکمالعهدوامل وخ ةاعطيطمو مثقاتلو

بالکمما متمالنفسکموسوءلرايکم،بای ذلتموہ؟ف ن ةقد

يقوللکم ◌ تنظرونالريسواللل

يفلستممنامىت ۔قتلتمعرتتيوانتهکمحرمઅય લોકો ! મન ણ છ ત ણ છ ક

કોણ . પર મન નથી ણતો ત ણી લ

ક અલી . ત સન(અલ.)નો દ કરો ન

રાતના કનાર યાસા બ નાહ શહ દ કરવામા

આ યા. તનો દ કરો ના હરમ અપમાન

કરવામા આ . નો માલ ટ લવામા આ યો.

ના ઘરવાળાઓન કદ બનાવવામા આ યા.

તનો દ કરો ન લાચાર ની હાલતમા શહ દ

કરવામા આ યા. મારા માટ આટલો જ ગવ રતો

અય લોકો ! તમન અ લાહની કસમ

આપીન ક તમન યાદ છ ક તમ મારા

વા લદન પ લ યો અન પછ તમન ધોકો

આ યો? તમન યાદ છ ક તમની સાથ વફાદાર નો

વાયદો કય , તમના અન તમના િતિનિધના હાથ

પર બયઅત કર . પર "સમય પર" તમન

એકલા છોડ દ ધા. આટલા પર સતોષ ન કય

બલક તમના િવ જગ માટ ઊભા થઇ ગયા.

અ લાહ તમન મોત આપ ! તમ કટ

ખરાબ ભા પોતાના માટ મોક છ અન તમારો

મત કટલો રો અન નાપસદ હતો. તમ કઈ

ખથી ર લ(સલ.)નો દ દાર કરશો યાર તઓ

તમન કહશ ક તમ મારા અહલબયતન શહ દ કયા.

મારા હર મની રમતન પાયમાલ કર . ણ તમ

મારા ઉ મતી નથી.

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)ની આ

વાતો સાભળ ન બધા લોકો રડવા લા યા અન

એકબી ન કહવા લા યા. બરબાદ થઈ ગયા અન

હોશમા ન ર ા. ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ

બો શ રાખતા ફરમા :

અ લાહ રહમ કર તના પર માર

નસીહતો પર કાન ધર, ક લ કર અન દા અન

ર લ(સલ.) અન તમના અહલબયત(અલ.)ના

િવષયમા માર વસી યતન દલમા ર ત કર.

નક ની સાથ ર લ(સલ.)નો ઝ ક અન

તમના કરદારન અપના .

સો ય તઓએ અવાજ લદ કર , અય

ફરઝદ ર લ(સલ.) : અમ આપના કમના

ફરમાબરદાર છ એ. આપના વચનન માન આપીએ

છ એ અન અમારા દલ આપની તરફ જ લાગલા

છ. દલમા આપની જ મોહ બત છ. અ લાહ આપ

પર રહમ કર, આપ કમ આપો ક આપના માટ

કાવટ બન તનાથી જગ કર એ અન આપના

કમન માની લ તનાથી લહ કર એ અન

યઝીદન મતના ત તથી ઉતાર ન કદ કર

લઈએ. લોકોએ આપના ઘરવાળાઓ પર મ

કય , તમનાથી ર અપનાવીન આપના સહાબીઓ

અન અવલાદના નનો બદલો લઇએ.

ફરમા :

املکر ةهيهات،ايهاالغدر ة نکموبي ،حيلب نشهواتانفسکم،

وربالراقصاتا اتري ال تماليآبائيمنقبل، دونانتاتوااليکماات

ت باالمسواهلب ،فلمي ليمىن،فاناجلرحلمايندمل،قتالب مع

نح ب يشقلهازميومرات يابيوجد البيوبي وث لرسواللل ث نسن

يانالتک تجريفيفراشصدری،ومسال ،وغصص ناجريوحل

نا ونوا ل ۔لناوالર થઈ ઓ ! અય ધોખબાજો અન

બવફા લોકો! તમારા અન તમારા ન સોની

ઇ છાઓ દરિમયાન પરદો નાખી દવામા આ યો છ.

તમ માર સાથ પણ તવો જ વતાવ કરવા

ઇ છો છો મારા ગ ની સાથ કર કયા છો?

મઇન થઈ ઓ ! તમાર વાતોમા

આવવાનો નથી. આ હર ગઝ નહ થાય.

િમનાની તરફ જવાવાળા ટોના દાની

કસમ આજ ધી મારા દલનો ત ઝ મ નથી

ભરાયો મારા વા લદ, ભાઇઓ અન અ હાબના

કતલથી લા યો છ. હ ર લ(સલ.)ની વફાતનો

દાગ લાવી ન શ ો હતો ક મારા વા લદ,

ભાઇઓ અન દાદાના ગમમા માર દાઢ અન

સરના વાળ સફદ થઇ ગયા. હ આ ગમની

કડવાશ પોતાના ગળામા એહસાસ ક . આ

સખત ગમ મારા સીનામા રહ ગયો છ. હવ

તમારાથી આ ચા ક ન તમ અમાર

તરફદાર કરો અન ન અમારા સાથ જગ કરો.

યાર પછ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ આ શઅર પર પોતાનો બો

રો કય :

نوشيخ الغروانقتالحلس

نواکرما اخنريامنحس قد

بالذیةفالتفرحوايااهلکوف

اعظما انذل ن بحس اص

النهرنفسيفدائ يلبشط ق

نارجهنما جزاءالذيارداઆ આ યની વાત નથી ક સન(અલ.)

શહ દ કર દવામા આ યા, તમના વા લદ

અલી(અલ.) સન(અલ.)થી બહતર હતા ત

પણ શહ દ થયા હતા. ફાવાળાઓ ! શી ન

મનાવો ! સન(અલ.) પર આ સીબત પડ છ

ત ઘણી મોટ સીબત છ. રાતના કનારા પર

શહ દ થવાવાળા પર રબાન અન ણ તમન

શહ દ કયા છ તની સ જહ મ છ. (બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૧૨, એહત જ ભાગ-૨

પા-૧૧૭, પ ટ રહ ક બાઓના મવાર હોવા

િવશ મતભદ છ. અમ અહ અ લામા

મજલસી(રહ.)ની બહા લ અનવારની તરતીબ

માણ વણન ક છ.)

ફાનો દા લ અમારહ(ગવનર હાઉસ) ઉબ લાહ બન ઝયાદ ખલાની છાવણી,

લ કર પડાવથી દા લ અમારહમા પાછા આ યા

પછ ઇમામ સન(અલ.)ના પિવ સરન પોતાની

સામ રા ક અચાનક દા લ અમારહના દરવા

અન દ વારોથી લોહ ઉકળવા લા અન દા લ

અમારહના અ ક ભાગોમા આગ લાગી ગઈ અન

તની જવાળાઓ ઇ ન ઝયાદ તરફ વધી.

ઉબ લાહ તરત જ પોતાની જ યાથી ઉભો થઈન

ભા યો અન દા લ અમારહના ઓરડામા આ ય

લીધો, આ દરિમયાન ઇમામ સન(અલ.) સર

બોલવા લા . ઉબ લાહ અન ત લોકોએ સાભ

દા લ અમારહમા મો દ હતા.

ફરમા : ભાગીન ા જઈશ. જો

િનયામા આગથી બચી જઇશ તો આખરતમા

જહ મમા સળગીશ. યાર બાદ આગ ઓલવાઇ

ગઈ અન ઇમામ સન(અલ.) સર પણ પ થઈ

ગ . જોવાવાળાઓના દલોમા આ ય જોઇન

અ બ ડર અન ભય બસી ગયો.

(મકત લ સન કરમ પા-૩૨૩)

ઇ ન ઝયાદનો દરબાર યાર પછ ઇમામ સન(અલ.)ના

અહલબયત ઇ ન ઝયાદના દરબારમા લાવવામા

આ યા, તમની સાથ ઇમામ સન(અલ.)ની બહન

ઝયનબ(સલા.) પણ નો પોશાક પહરલા

દરબારમા દાખલ થયા અન દા લ અમારહના એક

ણામા બસી ગયા. કનીઝો આપની પાસ ભગી થઇ

ગઈ.

ઇ ન ઝયાદ છ : આ કોણ છ

ીઓની સાથ યા બઠા છ?

ઝયનબ(સલા.)એ કોઈ જવાબ ન આ યો.

બ ણ વખત તણ આ સવાલ ર પીટ કય . તો એક

કનીઝ ક :

تفاطم زينبب وسلمةهذ وال علي صليالل رتسوللل ب

આ ઝયનબ બ ત ફાતમા બ ત

ર લાહ(સલ.) છ.

ઇ ન ઝયાદ ઝયનબ(સલા.)ન સબોધીન

ક : વખાણ છ ત અ લાહના ણ તમન વા અન

કતલ કયા અન તમારા ઠન હર કર દ .

જનાબ ઝયનબ(સલા.)એ ફરમા : હ દ

અન તાર ફ ત દા માટ છ ણ અમન પોતાના

ર લ મોહમદ(સલ.) ારા ઇ ઝત બ શી છ,

ગદક ઓથી અમન પાક રા યા, ઝલીલ તો ફાિસક

હોય છ અન રાચાર ઠ બોલ છ અન અમ આવા

નથી બ ક બીજો(ઇ ન ઝયાદ) એવો છ. (ઇરશાદ

શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-૧૧૫)

ઇ ન ઝયાદ ક : જો અ લાહ તમાર

અન તમારા ભાઈની સાથ ક ?

ઝયનબ(સલા.)એ ફરમા : અ લાહ

તરફથી મ બહતર જ જો છ. આ એક જમાત હતી

ના માટ અ લાહ શહાદત લખી દ ધી હતી. થી ત

હમશાની કયામની જ યા પર આરામ ફરમાવી ર ા

છ. કયામતના દવસ અ લાહ તમના અન તમારા

દરિમયાન ફસલો કરશ અન તારાથી નનો બદલો

લશ. ત દવસ તમન ખબર પડ જશ ક કામયાબ

કોણ છ ? ઇ ન મર ના તાર મા તારા ગમમા બસ.

આ વા ો સાભળ ન ઉબ લાહ ઇ ન

ઝયાદન સો આવી ગયો અન તણ જનાબ

ઝયનબ(સલા.)ન કતલ કરવાનો ઇરાદો કર લીધો.

(અલ-મલ ફ પા-૬૭)

અ બન રસ તન ક : આ ી છ અન

ીની વાત લોકો નથી માનતા.

ઇ ન ઝયાદ ક : દાએ મારા દલન

સન(અલ.) અન તમારા ખાનદાનન કતલ કર ન

તસ લી આપી છ. આ સાભળ જનાબ

ઝયનબ(સલા.) અવાજથી રડવા લા યા અન ક :

કસમ માર નની, ત મારા સરદારન શહ દ કયા,

માર મરની ડાળ ન કાપી નાખી (માર મર ઓછ

કર નાખી) અન માર જડો કાપી નાખી છ. જો તારા

દલનો આરામ તમા જ હતો તો તન આરામ મળ

ગયો છ.

ઇ ન ઝયાદ ક : આ ી તાલબ અન

એક વરમા વાત કર છ. તનો બાપ પણ આવો જ

હતો અન યાત શાએર ગણવામા આવતો હતો.

ઝયનબ(સલા.)એ ફરમા : ીન એક

શલી, વરમા વાત કરવાથી કામ ? કઈ માર

ઝબાન પર ર થ છ ત મારા દલની ક ણા છ.

(ઇરશાદ શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-૧૧૫) ત ય ત પર

આ ય થાય છ ક ન ઇમામોના કતલથી આરામ

મળ છ અન ત ણ છ ક કયામતના દવસ તનો

બદલો લવામા આવશ. ( સી લ અહઝાન પા-૯૧)

ઇમામ સ દ(અલ.)ન કતલ કરવાનો કમ

ત જ સમય ઉબ લાહ બન ઝયાદ અલી

ઇ ન સન(અલ.) તરફ જો અન ક : આ કોણ

છ ? બતાવવામા આ : અલી ઇ લ

સન(અલ.) છ. ઇ ન ઝયાદ ક : અ લાહ અલી

ઇ લ સનન કતલ નથી કયા?

ઇમામ ઝય લ આબદ ન અલી ઇ લ

સન(અલ.)એ ફરમા : મારા એક ભાઈ હતા,

એમ નામ અલી ઇ લ સન(અલ.) હ . તમન

લોકોએ કતલ કયા છ.

ઉબ લાહ બન ઝયાદ ક : બલક તમન

દાએ કતલ કયા છ.

ઇમામ ઝય લ આબદ ન અલી ઇ લ

સન(સલ.)એ ફરમા :

يلمتمتفيمنامها نمواوال توفياالنفسح والل

સમય અ લાહ હ ક ઝ કર છ.

ઇ ન ઝયાદન સો આ યો તણ ક :

મારા જવાબમા િનડરતાની સાથ વાત કર ર ા છો?

તની ગરદન ઉડાવી દો.

યાર ઝયનબ(સલા.)એ આ પ ર થિત જોઇ

તો ઇમામ સ દ(અલ.)થી લપટાઈ ગયા અન ક :

ઝયાદના દ કરા ટ અમા લોહ વહાવી કયો

છ ત જ ર છ. દાની કસમ એનાથી દા નહ

થઇશ અન તમના કતલનો ઇરાદો કર કયો છ

તો તમની સાથ મન કતલ કર દ.

ઇ ન ઝયાદ એક ણ ઝયનબ અન અલી

ઇ ન સન(અલ.) તરફ જો અન ક : કટલી

આ યજનક ર તદાર છ. અ લાહની કસમ આ ી

પોતાના ભ ી ની સાથ કતલ થઈ જવાન પસદ કર

છ, સમ ક આ જવાન આ જ બીમાર મા

પામશ. (ઇરશાદ શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-૧૧૬)

અલી ઇ લ સન પોતાની ફોઈ

ઝયનબ(સલા.)ન ફરમા : ફોઈ, મન છોડ દો

વાત ક , પછ ઇ ન ઝયાદ તરફ જોઈન

ફરમા :

اد لمتانالقتللنا ياد؟اما ياب دن هاد ةابالقتلتهد ناالش وکرام ة મન મોતથી ડરાવ છ? નથી

ણતો ક કતલ થ અમાર આદત છ અન

અ લાહના ર તામા શહાદત અમારા માટ શરફ

અન ઇ ઝત કારણ છ.

ઇ ન ઝયાદ પોતાના ચલાઓન કમ

આ યો ક ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.) અન

તમના અહલબયત(અલ.)ન ફાની મઅ

મ જદના બા ના મકાનમા લઈ ય. (અલ-

મલ ફ પા-૬૮)

ઇમામ સન(અલ.) સર બારક ઇિતહાસકારોએ લ છ ક ઇ ન ઝયાદ

હાથથી લાકડ ઇમામ સન(અલ.)ની ખો, નાક

અન બારક હ ઠો પર લગાવી ર ો હતો અન કહ

ર ો હતો કટલા સારા દાત છ.

ઝદ બન અરકમ રડતા રડતા ઊઠ ા અન

ચા અવા ક : સન(અલ.)ના હોઠ અન દાતો

પરથી લાકડ હટાવી લ ક મ પોતાની ખોથી

ર લ(સલ.)ન આ હોઠ અન દાતોન મતા જોયા

ઇ ન ઝયાદ તમન ક : અય મન

દા, તમાર ખોન અ લાહ રડાવ, જો તમ

લાબી ઉમર અન કમજોર ન હોત અન અ લ

માવી ન બઠા હોત તો તમાર ગરદન ઉડાવી

દત. ઝદ ક : તન આથી પણ વધાર મહ વની

વાત ક મ ર લ(સલ.)ન જોયા ક

હસ ◌ૌન(અલ.)ન ઝા (રાન) પર બસાડ અન

પોતાના હાથ તમની ગરદનની પાછળ લગાવી

અન ફરમાવી ર ા હતા :

منني ايامهاوصاحلاملوٴ انياستودع اللهم"અય અ લાહ આ બન યારાઓન અન

નક મોમીનોન તારા હવાલ ક ." અન

ર લ(સલ.)ની અમાનત સાથ આવો વતાવ કર

છ? (બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૧૮)

યાર બાદ ઝદ રડતા રડતા દા લ

અમારહથી બહાર નીકળ આ યા અન ચા

અવાજમા ક : અય લોકો ! એક લામ આ

આપણો સરદાર બની ગયો છ. અરબવાળાઓ! આજ

પછ તમ લામ છો ક તમ ફરઝદ ફાતમા(સલા.)ન

કતલ કયા છ અન ઝનાથી પદા થએલાન પોતાનો

હાકમ બનાવી લીધો છ. (તાર ખ તબર ભાગ-૫ પા-

૩૩૦)

ત જ સમય ઇમામ સન(અલ.)ના પ ન

બાબ પોતાની જ યાથી ઊભા થયા અન પિવ

સરન ઉઠાવીન ફરમા :

نا تحس نافالنس واحس

اسن داء ةاقصدت اال

بکربالءصريعا ادرو

يکربالء جانب السقياللઅય મારા સન(અલ.) ! કદ પણ આપન

લીશ નહ , આપ(અલ.)ના શર ર પર ઝા લમોના

ભાલા વા યા છ અન હવ લાશ કરબલામા એકલી છ.

દા કરબલાની જમીનન સ ત ન કર. (નફ લ

મહ મ પા-૪૦૮, તઝ કર લ ખવાસના હવાલાથી)

ફા કદખા ઉબ લાહ કમ આ યો ક

અહલબયત(અલ.)ન કદખાનામા લઈ ઓ અન

ઇમામ સન(અલ.)ના કતલની ખબર એલચીઓ

ારા દરક જ યાએ પહ ચાડ દ ધી. (તાર ખ તબર

ભાગ-૫ પા-૨૩૪)

તબર એ વણન ક છ ક યાર ઇમામ

સન(અલ.)ની શહાદત પછ કદ ઓનો કાફલો ફા

પહ યો તો ઉબ લાહ કમ આ યો ક તમન કદ

કર લવામા આવ. અહલબયત કદખાનામા જ હતા

ક એક દવસ કદખાનામા અચાનક એક પ થર

પડ ો ની સાથ એક પ બાધલો હતો. તમા

લ હ , એક એલચી ઝડપથી શામ યઝીદની

પાસ ગયો છ અન આપ લોકોની ખબર તણ યઝીદ

ધી પહ ચાડ દ ધી છ. એલચી ફલાણા દવસ

ફાથી નીક યો. આટલી તમા શામ પહ યો

અન આટલી ત તન પાછા ફરવામા લાગશ.

ફલાણા દવસ ફા પહ ચશ. જો આપ લોકો

તકબીરની અવાજ સાભળો તો સમ લશો ક આપ

લોકોના કતલનો કમ લા યો છ અન જો

તકબીરની અવાજ ન સાભળો તો સમ લશો ક

અમન અન સલામતી છ. ઇ શાઅ લાહ.

હ આ એલચીના પહ ચવામા બ અથવા

ણ દવસ બાક હતા અન ફર કદખાનામા એક

પ થર પડયો. પ ની સાથ એક લડ પણ બાધલી

હતી. પ મા લ હ ક : જો કોઈ વસી યત

કરવા ચાહો તો કર દો ક ફલાણા દવસ એલચી

પાછો ફરશ.

ત દવસ પણ આવી ગયો પણ તકબીરની

અવાજ સાભળવામા ન આવી. યઝીદ લ હ ક

કદ ઓન દિમ ક મોકલી દો. (અલ-મલ ફ પા-૭૧)

કરણ : 26

ઉબ લાહનો પ યઝીદના નામ ઉબ લાહ બન ઝયાદ પ લ યો અન

તન ઇમામ સન(અલ.) અન અહલબયતની

શહાદતની ખબર આપી. યઝીદન પ મ યો અન

થિત ણી, તો તણ જવાબ લ યો અન તમા

ઉબ લાહન કમ આ યો ક બધા શહ દો સાથ

સન(અલ.) સર અન ટલો સામાન પણ

કદ ઓની સાથ શામ મોકલી દો. (અલ-મલ ફ પા-

૭૧)

ઇ ન ઝયાદ કમ આ યો ક

સન(અલ.) સર ફાની ગલીઓમા ફરવવામા

આવ.

કતાબ મલ ફ પા-૬૮ મા આ શઅર

વણન થયા છ. નો તર મો ર કર એ છ એ :

ર લ(સલ.)ની દ કર અન તમના વસીના

ફરઝદ સર લોકોની સામ ભાલા પર લદ

કરવામા આવ છ. સલમાન એ છ અન સાભળ

છ. પર ન કોઈ ઇ કાર કર છ અન ન રડ છ.

આપની સીબતન જોવાવાળ ખો ધળ થઈ

ય અન આપની સીબતન સાભળવાવાળા કાન

બહરા થઈ ય. ખો આપના કારણ તી

હતી ત ગશ અન આપના ડરથી ગતી હતી

ત ઈ જશ. કોઇ બાગ અન લ તાન એવો નથી

આપની ક બનવાની આર ન રાખતો હોય.

(અલ-મલ ફ પા-૬૮)

કદ ઓના દાખલ થયા પછ ફાની

પ ર થિત

ઝદ બન અરકમથી રવાયત છ ક ત

પિવ સર માર પાસથી પસાર થ . ત એક નઝા

પર લદ હ . માર જ યા પર બઠો હતો, યાર

માર સામ આ તો મ સાભ ત બારક સર

આ આયતની િતલાવત કર ર છ:

انوامنآياتناعجبا قيم تاناصحابالکهفوالر احمس" તમ એમ સમજો છો ક કહફ અન

રક મવાળાઓ અમાર આ યજનક િનશાનીઓમાથી

છ?!" ( . કહફ આ-૯)

અ લાહની કસમ! આ ય જોઈન કાપી

ઊઠ ો અન જોરથી બો યો : અય ફરઝદ ર લ(સલ.)

આપ સર અ હાબ કહફ અન રક મથી વધાર

આ યજનક છ.

(ઇરશાદ શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-૧૧૭ બશક

ઇમામ સન(અલ.) વાત કર એવો પ ટ

મોઅ ઝો છ દરક સાભળવાવાળા અન

જોવાવાળા યાન પોતાની તરફ ક ત કર છ.

પર િવચારવા લાયક વાત આ છ અન હ ધી મ

આ નથી જો ક કોઇએ તન બયાન ક હોય. હા,

રયા ન અહઝાનના પા-૫૫ પર આ છ ક ફામા

ફકત ઝદ બન અરકમ ઇમામ સન(અલ.)ના પિવ

સરથી િતલાવત સાભળ હતી અથવા ઝદની મ

અ યોએ સાભળ હતી તો તનો ઝ કમ ન કય ? જો

બધા જ ઇમામ સન(અલ.)ના સરથી રઆનની

િતલાવત સાભળ તો ત જ સમય ફામા ઇ કલાબ

આવી ય. બલક જો આ આ યજનક યો

અહલબયત(અલ.)ના મનો પણ જોઈ લત તો

તમનામા પણ ઉથલપાથલ થાત, મ ફા ઝલ અન

આલમ ય તઓ સાથ િવચારોની આપ-લ કર તો

તમણ પણ આ જ બતા ક આ ય અ ક લોકોએ

જ જો હ . દાખલા તર ક કરબલામા હમીદ બન

લમ કહ છ : અ લાહની કસમ આપના ચહરાની

બ રતી, રાિનયત, આબ મન આપનો ચાહક

બનાવી દ ધો ક આપના કતલનો િવચાર પણ ન ક .

હમીદ બન લમ જો ત આપની પશાની પર

પ થર મારવાવાળાઓન ન દખા . (બલ લ એ જ

છ બાહલામા નજરાનના નસારાઓએ ક હ .

અમ એવા ચહરા જોઈ ર ા છ એ ક જો ત અ લાહથી

આ કર તો પહાડ પણ પોતાની જ યાથી ખસી જશ.

કમા આ ક વી ર ત ઝ ઝ, હણ કરવાની

શ ત બધામા સરખી નથી હોતી એવી ર ત

એહસાસની ર ત પણ બધા સરખા નથી હોતા. દરક

પોતાની લાયકાત માણ હણ કર છ.)

અ લાહ બન અફ ફ અઝદ આપ મહાન શીઆ અન પોતાના ઝમાનાના

ઝા હદ, પરહઝગાર હતા. આપ એક ખ જગ

જમલમા અન બી ખ જગ િસ ફ નમા હઝરત

અલી(અલ.)ની તરફથી જગ કરતા માવી હતી

અન મ જદ ફામા રહવા લા યા હતા. રાત થતા

ધી એટલ ક આખો દવસ ઇબાદતમા પસાર

કરતા હતા. (સફ ન લ બહાર ભાગ-૨ પા-૧૩૫)

ઉબ લાહ આ ડરથી ક કઈ ફામા

ઇ કલાબ બરપા ન થઈ ય લોકોન ફાની

મ જદમા ભગા થવા એલાન કરા . િમ બર પર

જઈન અ લાહની હ દો-સના કર અન ક : છ

ત દાનો ણ હક અન હક કતવાળાઓન

કામયાબ કયા, યઝીદ અન તના તાબદારોની મદદ

કર અન ક ઝાબ ઇ ન ક ઝાબન કતલ કયા.

અ લાહ બન અફ ફ અઝદ પોતાની

જ યાએથી ઊભા થયા અન ક : અય મર નાના

દ કરા! ક ઝાબ ઇ ન ક ઝાબ( ો અન ાનો

દ કરો) છ. અન ત ય ત છ ણ તન અન

તારા બાપન આ હો ો આ યો છ. અય મન દા!

બયાની અવલાદન કતલ કર છ અન આટલો

બશરમ બનીન િમ બરથી ભાષણ આપ છ !

આ િવરોધ સાભળ ન ઇ ન ઝયાદ

સાનો માય બકા થઈ ગયો. છ : આ કોણ

અ લાહ બન અફ ફ ક : અય મન

દા, . ત પાક ઝા ખાનદાનન કતલ કર છ

ન અ લાહ દરક કારની ન સતથી ર રા યા

છ અન આ માન કર છ ક સલમાન છ ? વા

ગવસા ! હા ર ન અન અ સારના દ કરાઓ ા

છ ? આ િવ ોહ થી બદલો લ, ના પર

ર લ(સલ.)એ પોતાની ઝબાનથી લઅનત કર છ.

આથી ઇ ન ઝયાદનો સો બ જ વધી

ગયો. ગરદનની નસો લી ગઈ, કહવા લા યો તન

માર પાસ લાવો, તમન પકડવા માટ દરક તરફથી

િસપાહ ઓએ તમના પર મલો કય તો અઝદ

કબીલાના ગ, અ લાહના કાકાના દકરા

ઊભા થયા અન તમન ઉબ લાહના િસપાહ ઓથી

બચાવી લીધા અન ફાની મ જદથી બહાર લઈ

ગયા.

ઇ ન ઝયાદ પોતાના િસપાહ ઓન કમ

આ યો ક આ અજદ ધળાન ક અ લાહ તના

દ લન પણ તની ખોની મ ધ કર દ છ

માર પાસ લાવો.

યાર અઝદ કબીલાન તની ખબર મળ

તો ત એક જ યાએ ભગા થઈ ગયા. તમની સાથ

યમનના કબીલાઓ પણ આવી ગયા અન

અ લાહન બચાવવા સગ ઠત થઈ ગયા.

યાર ઇ ન ઝયાદન પ ર થિતની ણ

થઈ તો તણ ઝરના કબીલાઓન બોલા યા અન

તમન મોહમદ બન અશઅસની મદદ માટ

મોક યા અન ક : છ લા ાસ ધી લડશો.

રાવી કહ છ : બન તરફથી સખત જગ

થઈ, અ ક લોકો માયા ગયા, છવટ ઉબ લાહ

બન ઝયાદના તરફદારોએ અ લાહ બન

અફ ફના ઘરનો દરવાજો તોડ ના યો અન તમના

ઘરમા દાખલ થઈ ગયા.

અ લાહ બન અફ ફની દ કર એ બાપન

તમના મલાની ણ કર . અ લાહ બન અફ ફ

દ કર ન ક : ડરો નહ , માર તલવાર મન આપી

દો ! ત તલવારથી પોતાનો બચાવ કરતા હતા

અન આ શઅર પઢતા હતા :

اناابنذيالفضلعفيفالطاهر

عفيفشيخيوابنامعامر

کموارعمنجمعکموحاسر

مغادر لت وبطلجد" ફઝીલતવાલા અન પાક ફતરત

અફ ફનો દ કરો . અફ ફ(મારા વા લદ) આિમરના

દ કરા છ. તમારા કટલા પણ બ તર પહરનારા,

લા માથાવાળા અન તબાહ મચાવનારા

પહલવાનોન જમીન પર વડાવી દઇશ."

રાવી કહ છ : અ લાહ બન અફ ફની

દ કર પોતાના વા લદન કહતી હતી. અય કાશ!

મદ હોત અન આપની સાથ થઈન ર લ(સલ.)ની

પાક ઇતરતના કાિતલો સાથ જગ કરત.

ઉબ લાહ બન ઝયાદના િસપાહ ઓએ

અ લાહ બન અફ ફન ઘર ન મલો કય . ત

નાબીના( ધ) હતા. દ કર ના કહવા માણ તમની

સાથ જગ કરતા હતા. તરફથી તમના પર

મલો થતો દ કર બતાવતી ક બાબા ફલા તરફથી

મલો કર ર ા છ. છવટ ત લોકો અ લાહ બન

અફ ફની ન ક આવી ગયા. દ કર એ મો પાડ

વા અઝ લાહો ! મારા બાબાન ચારય તરફથી ઘર

લીધા, કોઈ નથી તમની મદદ કર.

અ લાહ બન અફ ફ પોતાની તલવાર

મારતા અન કહ ર ા હતા :

بصری اقسملويفسحليع

ضاقعليکممورديومصدریકસમ ખાઈન ક જો ધ ન હોત તો

તમા વ કલ કર દત.

કમા આ ક તમન ગરફતાર કર ન

ઉબ લાહ બન ઝયાદની પાસ લાવવામા આ યા.

ઉબ લાહ તમન જોઈન ક : છ દાનો તણ

તન વા કય .

અ લાહ બન અફ ફ ક : અય મન

દા! મન દાએ કઈ ર ત વા કય છ ?

અ લાહની કસમ! જો માર ખો સલામત હોત તો

તમા વ કલ કર દત.

ઇ ન ઝયાદ ક : ઉ માનના િવષયમા

તમારો યાલ છ ?

ક : અય બની અ લાજના લામ, અય

મર નાના દ કરા, તન ઉ માનથી મતલબ ?

તણ ખો ક ક સા , ધારણા કર ક ફ નો કય ,

અ લાહ લોકોનો સરપર ત છ. ત તમના દરિમયાન

ઇ સાફની સાથ ફસલો કરશ. મન તારા અન

તારા બાપ, યઝીદ અન તના બાપ િવશ છ.

ઇ ન ઝયાદ ક : અ લાહની કસમ તમન

કઈ નહ , અહ ધી ક પામો.

અ લાહ બન અફ ફ ક :

અ હ દો લ લાહ ર બલ આલમીન. અ લાહથી

ત સમયથી શહાદતની આ માગી ર ો હતો યાર

તાર માએ તન જ મ પણ આ યો નહતો અન

અ લાહ પાસ આ આ પણ કર હતી ક મન

બદતર ન મ ક શહ દ કર. યાર ધ થઈ

ગયો તો શહાદતની નઅમતથી નાઉ મીદ થઈ

ગયો, અ લાહનો ક તણ મન મા સી પછ

શહાદત અપણ કર અન માર આ ક લ થઈ.

ઇ ન ઝયાદ કમ આ યો ક તમ સર

બદનથી અલગ કર દવામા આવ, તના

િસપાહ ઓએ ત સર કલમ કર ના અન

આપના શર રન સબખામા ફાસીના માચડા પર

લટકાવી દ . (સબખા ફામા એક યાત જ યા

હતી. આ જ ર ત બસરામા પણ આ નામની એક

જ યા હતી અન બહરનમા પણ આ નામ એક

ગામ છ. - મરાિસ લ ઇ લાઅ ભાગ-૨ પા-૬૮૮,

બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા.૧૧૯)

શખ ફ દ વણન ક છ ક યાર

િસપાહ ઓએ તમન પકડ લીધા અન ખાસ નારાથી

અઝદ કબીલાન પોતાની મદદ માટ કાયા તો

અઝદ કબીલાના સાતસો માણસો આપની ચારય

તરફ ભગા થઈ ગયા અન તમન ઉબ લાહના

િસપાહ ઓથી છોડાવીન તમના ઘર લઈ ગયા.

પર યાર રજ આથમી ગયો. રાત થઈ ગઈ તો

ઉબ લાહ તમની ગરફતાર નો કમ આ યો અન

તમન કતલ કર ના યા.

આ રાની ફકર ધરાવનાર

(અ લાહ બન અફ ફ)નો આ બહા ર ભય

કદમ કટલીક વ ઓ કારણ બ . (૧) ફાના

લોકો વરિવખર થઈ ગયા અન ઉબ લાહ પોતાના

મકસદમા નાકામ ર ો. (૨) ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદત પછ અ લાહ બન અફ ફના િવરોધથી

લોકોમા મ અન ઝા લમ સાથ ટકરાવવાની

હમત પદા થઈ. (૩) નક ય તની ગરફતાર

અન તમની શહાદતથી લોકોમા ગમ અન સો

છવાઇ ગયો અન ઘણા સમય પછ પશ

આવવાવાળ ત વાબીનની ચળવળ માટ ર તો

હમવાર થયો. ( સી લ અહઝાન) (૪) આવા

અહલબયત(અલ.)ના ચાહકની ધરપકડથી

શીઆઓ પી ર ત હા કમના િવ સગ ઠત થઈ

ગયા. (ઇરશાદ શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-૧૧૭)

દબ બન અ લાહ દબ હઝરત અલી(અલ.)ના શીઆઓમા એક

ય ત હતા. ઇ ન ઝયાદ તમન પોતાની પાસ

બોલા યા, યાર િસપાહ ઓએ હાજર કયા તો ઇ ન

ઝયાદ ક : અય મન દા ! અ રાબના

અ સારમાથી નથી ?

તમણ જવાબ આ યો : હા, ત કારણ છ

બયાન કર શ.

ઇ ન ઝયાદ ક : તમા લોહ વહાવીન

અ લાહથી નઝદ ક ા ત કર શ.

દબ બન અ લાહ ક : આ ર ત અ લાહ

કદ પણ તન પોતાની રબત અપણ નહ કર, બલક

તન મર દ ( તકારલો) કરાર દશ.

ઉબ લાહ બન ઝયાદ ક : આ છ. તની

અ લ ખતમ થઈ ગઈ છ. યાર પછ તમના કતલનો

કમ આપી દ ધો. (તાર ખ તબર ભાગ-૫ પા-૨૩૬)

ઉમર બન સઅદનો પ તાવો ઉમર બન સઅદ યાર કરબલાથી ફા

પાછો આ યો અન દા લ અમારહમા ઉબ લાહ

બન ઝયાદની પાસ ગયો તો ઉબ લાહ તન ક :

કમના મ તન સન(અલ.)ના કતલ માટ

આ હ ત મન આપો.

ઉમર બન સઅદ ક : ત ખોવાઇ ગ છ.

ઉબ લાહ ક : તન લાવો.

ઉમર બન સઅદ ક : મ ત કમના

એટલા માટ રાખી ક છ ક જો રશની

ીઓ િવરોધ કર તો ત મારા માટ ઉઝર બની

ય, યાર પછ ક : દાની કસમ મ

સન(અલ.)ના િવષયમા તન નસીહત કર હતી,

જો મારા બાપ સઅદ પણ મ રો કરત તો તમનો

હક અદા કર દત.

ઉ માન બન ઝયાદ "ઉબ લાહના

ભાઇ"એ ક : સા કહો છો, કાશ ઝયાદની

અવલાદમા કયામત ધી ીઓ જ હોત અન

તમની નાકમા નથણી નાખી દવામા આવત અન

સન(અલ.) કતલ ન કરવામા આવત અન

ઉબ લાહ બન ઝયાદ આ કામ ન કરત. (તાર ખ

તબર ભાગ-૫ પા-૨૩૬)

ઉમર બન સઅદ, ઇ ન ઝયાદની પાસથી

ઊઠ ો અન દા લ અમારાની બહાર આ યો અન

ક : અ લાહની કસમ મારાથી વધાર કોઈ પણ

કસાન ઊઠાવીન પા નથી ફ . મ ઉબ લાહના

કમ પર અમલ કય , અ લાહની નાફરમાની કર

અન ર તદાર નો યાલ ન રા યો. (બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૧૮)

ફાવાળાઓ ઉમર સઅદથી અલગ થઈ

ગયા અન ત જમાત પાસથી પણ પસાર થતો ત

તનાથી મ ફરવી લતા, ત મ જદમા જતો તો

લોકો બહાર નીકળ જતા હતા. દરક ય ત તન

જોઇન ગાળ આપતો હતો. યાર પછ મરતા ધી

ઘરમા બસી ર ો. (નફ લ મહ મ પા-૪૧૪)

હમીદ બન લમ કહ છ : ઉમર બન

સઅદની માર સાથ દો તી હતી. કરબલાથી પાછા

ફયા પછ તની ખ રયત છવા માટ તની પાસ

ગયો. તણ ક : મારો હાલ ન છો : કમ ક

મારાથી બદતર કોઇ સા ફર પણ ઘર પાછો નથી

ફય . મ માર ર તદાર નો યાલ ન રા યો અન

મોટો નાહ કય છ. (અલ-અખબા રત િતવાલ પા-

૨૩૨)

તાર દા લ અમારામા યાર ઇ ન ઝયાદ દરબારમા સર મગાવી

કયો તો કમ આ યો ક તારન " લમ બન

અક લના શહાદતના દવસથી કદખાનામા હતા"

દરબારમા હાજર કરવામા આવ. યાર મહલમા

દાખલ થયા તો જો પ ર થિત બરાબર નથી. ણ

તમન ઇમામ સન(અલ.) સર દખાડવામા આ

હ . તાર ઘણા રડ ા, તમના અન ઇ ન ઝયાદ

દરિમયાન મ મ પણ થઈ. તાર સખત ર ત

જવાબ આ યો, ઇ ન ઝયાદન સો આ યો, તણ

કમ આ યો ક તારન ફર લમા લઈ ઓ.

અ ક લ છ ક ઇ ન ઝયાદ તારના મોઢા પર

તા ઝયાના (કોડા) માયા નાથી તમની ખ ઝ મી

થઈ. (મકત લ સન(અલ.) કરમ પા-૩૨૯,

રયા લ અહઝાન પા-૫૪)

કરણ : 27

મદ નામા શહાદત સન(અલ.)ની ખબર યાર ઇ ન ઝયાદ ઇમામ સન(અલ.)ના

સરન યઝીદ(લઅ.)ની પાસ મોકલી કયો તો તણ

અ લ મલક બન અબી હા રસન મદ ના રવાના

કય , થી ત મદ નાના હા કમ "અ બન સઈદ

બન આસ"ન આ ખબર પહ ચાડ દ ક ઇમામ

સન(અલ.) શહ દ થઈ કયા છ અન તન

સન(અલ.)ના કતલની શખબર આપ.

અ લ મલક કહ છ : ઘોડા પર સવાર

થઈન મદ નાની તરફ ચા યો, મદ ના પહ યો તો

રશમાથી એક ય તએ છ : ખબર લા યો

મ ક : ખબર હાકમની પાસ સાભળશો.

તણ ક : ઇ ા લ લાહ વ ઇ ા ઇલયહ

રા ઊન. અ લાહની કસમ, સન(અલ.) કતલ કર

દવામા આ યા છ. અ લ મલક બન અબી

હા રસ કહ છ : યાર મદ નાના હા કમ પાસ

પહ યો તો તણ છ : ખબર છ?

મ ક : અમીર માટ શીની ખબર છ.

સન ઇ ન અલી(અલ.) કતલ કર દવામા આ યા

છ. તણ ક : ઓ લોકોન સન(અલ.)ની ખબર

સભળાવી દો ! ત કહ છ ક બહાર આ યો અન

ચા અવા ક લ સન(અલ.) એલાન ક .

દાની કસમ! શહાદત સનની ખબર સાભળ ન

બની હાિશમના ઘરોથી રડવાની અવાજ ઊઠ

હતી તવી અવાજ મ સાભળ ન હતી. યાર પછ

મદ નાનો હા કમ અ બન સઈદ પાસ ગયો તો

તણ મન જોઈન શી દશન કરતા આ શઅર

પઢ ા :

يزيادعج ساءب ت ةعج

دا سوتنا االرنب ةکعجيجબની ઝયાદની ીઓ એવી જ ર ત રડ છ

વી ર ત અમાર ીઓ જગ અરનબમા રડ હતી.

જગ અરનબમા કબીલા બની બદ કબીલા બની

ઝયાદ પર ફતહ પામી હતી. આ શઅર અ બન

મઅદ કરબનો છ. (મફ લ મહ મ પા-૨૩૧)

યાર પછ હા કમ મદ નાએ ક :

وا ةهذ بوا عثمانة આ રડ ઉ માન પર

થવાવાળા દનનો જવાબ છ. (બહા લ અનવાર

ભાગ-૪૫ પા-૧૨૧)

પછ િમ બર પર ગયો અન લોકોન ક લ

સન(અલ.)ની ખબર સભળાવી અન યઝીદ માટ

આ કર . બો આ યો અન ક ર લ(સલ.)ની

તરફ ઇશારો કર ન ક : આ દવસ બદરના

દવસનો જવાબ છ. અ સારમાથી એક જમાત તનો

ઇ કાર કય , આ વાત અ ઉબદાએ પોતાની

કતાબ અલ-મસા લબમા વણન કર છ. (શરહ

નહ લ બલાગા ઇ ન અબલ હદ દ ભાગ-૪ પા-

૭૨)

ત જ સમય અ લાહ બન સાએબ ઊભા

થયા અન ક : જો ફાતમા(સલા.) વતા હોત

અન સર સન(અલ.) જોત તો જ ર રડત.

અ બન સઈદ તમની તરફ જોઈન ક :

તમારા કરતા અમ ફાતમા(સલા.)થી વ ન ક

છ એ. તમના વા લદ અમારા કાકા છ. તમના પિત

અમારા ભાઇ છ. જો ફાતમા(સલા.) વતા હોત તો

તમની ખોથી વહત, તમ દલ તડપત

પર અમન ન કહત. (બહા લ અનવાર

ભાગ-૪૫ પા-૧૨૨)

અ લાહ બન જઅફર યાર મદ નામા ઇમામ સન(અલ.) અન

અ લાહ બન જઅફરના દ કરાઓની શહાદતની

ખબર ફલાઈ ગઈ તો અ ક લોકો રસો આપવા

તમની પાસ આ યા અન તમના નજદ ક

ર તદાર, શાયદ અ લ લસલાસ ક : આ

સીબત આપણા પર અ અ લાહ અલ-

સન(અલ.)ના કારણ પડ છ.

અ લાહ બન જઅફર તની આ વાત

સાભળ ન નારાજ થયા અન તન જોડો ફક ન માય

અન તના પર લઅનત કર ન ક :

સન(અલ.)ના િવશ આવી વાત કર છ. દાની

કસમ જો પણ તમની સાથ હોત તો પણ

ચાહત ક શહ દ થતા ધી અલગ ન થા . દાની

કસમ મારા દ કરાઓની શહાદતથી ગમગીન

નથી. મારા માટ તમનો ગમ કર આસાન છ. કમ

ક ત મારા િપતરાઈ ભાઈ સન(અલ.)ની તરફથી

જગ કરતા શહ દ થયા છ.

પછ હાજરજનો તરફ જોઈન ફરમા :

સન(અલ.)ની શહાદત મારા માટ ઘણી સખત છ.

જો ક તમની સાથ ન હતો અન મ ન રબાન

ન કર પણ અ લાહનો અદા ક ક મારા

દ કરાઓએ તમના પર ન રબાન કર . (તાર ખ

તબર ભાગ-૫ પા-૨૩૫)

શખ સી(રહ.)એ રવાયત કર છ ક

યાર મદ નામા ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદતની

ખબર પહ ચી તો અક લ ઇ ન

અબીતા લબ(અલ.)ની દ કર અ ક ીઓની સાથ

બહાર આવી અન ક ર લ(સલ.)ની પાસ પહ ચી,

ફર યાદ કર અન અ સાર અન હા ર નન

સબોધીન ક : "કયામતના દવસ તો ફકત સાચી

વાત ક લ કરવામા આવશ યાર ર લ(સલ.)

તમન છશ તમ માર ઇતરતન વા કર , તમ

ગાયબ હતા અન હક સાહબ અ ની પાસ આવ છ.

તમ તમન ઝા લમોના હવાલ કર દ ધા હતા. તો

આ તમાર શફાઅત માટ કઈ નથી ક કાલ ત

કરબલામા મક લીનની પાસ હતા. પર ઇતરત

ર લ(સલ.)નો બચાવ ન કરવામા આ યો."

(અમાલી શખ સી ભાગ-૧ પા-૮૮)

ઉ મ સલમા(ર ઝ.) શહર બન હૌશબ કહ છ :

ર લ(સલ.)ની પ નની ખદમતમા હાજર હતો ક

અચાનક એક ીએ મો પાડ ન ક :

સન(અલ.) કતલ કર દવામા આ યા.

ઉ મ સલમાએ ક : લોકોએ ઇમામ

સન(અલ.)ન કતલ કર દ ધા છ અ લાહ તમની

ક ોન આગથી ભર દ.

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૨૪)

ગયબી અવાજ દવસ મદ નાનો હાકમ અ બન

સઈદ બો પઢ ો અન લોકોન સન(અલ.)ના

કતલ થવાની ખબર સભળાવી, મદ નાવાળાઓએ

અડધી રાત એક અવાજ સાભળ , પર કોઈન

અવાજ આપવાવાળો દખાયો નહ અન બધાએ

સાભ ક કહ ર ો છ : અય ત લોકો ! મણ

જહાલતથી સન(અલ.)ન કતલ કયા છ, તમન

અઝાબ અન કદની શખબર છ. બધા જ

આસમાનવાળાઓ, નબી, ફ ર તા અન બી ગરોહ

તમારા પર લઅનત કર છ. લમાન અન સા

અન ઇ લવાળા ઇસા તમારા પર લઅનત કર છ.

(ઇરશાદ શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-૧૨૪)

હલબીએ પણ ઇમામ જઅફર

સા દક(અલ.)થી વણન ક છ ક યાર ઇમામ

સન(અલ.) કતલ કર દવામા આ યા યાર

અમારા ગ એ ગબથી અવાજ સાભળ ક કોઇ

કહ ર હ : આ આ ઉ મત પર સીબત

ના ઝલ થઈ ગઈ, હવ તમારા કાએમ(ઇમામ મહદ

અલ.)ના ર પહલા અન તમારા મનોન કતલ

કરતા પહલા તમ ારય હસતો ચહરો અન શી

નહ ઓ. (કાિમ ઝ ઝયારાત પા-૩૩૬)

મ ામા શહાદતની ખબર યાર મ ામા ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદતની ખબર પહ ચી અન અ લાહ બન બર

તનાથી વાકફ થયો તો તણ બો આ યો અન ક :

ઇરાકવાળા બવફા અન ફાવાળાઓ ઇરાક ઓમા

સૌથી બદતર છ. ઇમામ સન(અલ.)ન બોલા યા

એટલા માટ ક તમન પોતાનો અમીર બનાવ અન

પોતાના કામો તમના હવાલ કર અન મનના

ઉપ વન ર કરવામા તમની મદદ કરશ અન બની

ઉમ યાએ ઇ લામની િનશાનીઓ િમટાવી દ ધી છ

તમન ફર વાર વત કરશ. પર યાર ઇમામ

સન(અલ.) તમની પાસ પહ યા તો તમના િવરોધી

થઈ ગયા અન તમન કતલ કર દ ધા.

ફાવાળાઓ એમ ઇ છતા હતા ક ત ઇ ન

ઝયાદના હાથમા હાથ આપી દ, પર ઇમામ

સન(અલ.)એ ઝ લતની જ દગી પર ઇ ઝતની

મોતન અ મતા આપી, અય અ લાહ! ઇમામ

સન(અલ.) પર રહમ કર અન તમના કાિતલોન

ઝલીલ કર અન તમના કતલનો કમ આપવાવાળા

પર લઅનત કર, આ સીબત પછ ઇમામ

સન(અલ.) પર પડ છ કોઈ બની ઉમ યાના અહદ,

વચન પર બાક રહશ ? અથવા આ બવફા અન

ઝા લમોના વચન પર યક ન કરશ? દાની કસમ

સન(અલ.) દવસ રોઝો રાખતા અન રાત

અ લાહની ઇબાદતમા ય ત રહતા હતા અન આ

તબાહ મચાવનારાઓ કરતા ર લાહથી ન ક

હતા. રઆન સાભળતા હતા, સગીત નહ .

અ લાહનો ડર રાખતા હતા ખલ દમા ય ત નહોતા

રહતા. રોઝા રાખતા હતા આખી રાત ગતા હતા.

હમશા અ લાહનો ઝ કરતા હતા. વાદરાઓ સાથ

ખલ દ અન િશકારમા સમય પસાર નહોતા કરતા.

અફસોસ છ ક આ લોકોએ તમન કતલ કર દ ધા

અન તઓ પોતાના કયાની સ પામશ. (તાર ખ

તબર ભાગ-૫ પા-૨૩૯)

ઝમ શર એ વણન ક છ ક યાર

ઉબ લાહ બન ઝયાદ ઇમામ સન(અલ.)ન કતલ

કર કયો તો એક ગામડાના રહવાસીએ ક : ઓ

આ નાલાયકના દ કરાએ કવી ર ત આ ઉ મતના

ર લ(સલ.)ના ફરઝદન કતલ કયા છ. (કમકામ

ઝ ખાર પા-૫૪૩)

ઇ ન લકાન ઉમર બન અ લ અઝીઝથી

રવાયત કર છ ક તણ ક : જો ત લોકોમા હોત

મણ ઇમામ સન(અલ.)ન કતલ કયા છ અન દા

મન માફ કર દત અન જ તમા જવાની ર આપત

તો પણ ર લ(સલ.)થી શŠમ દગીના કારણ

જ તમા ન ત. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૪૩)

રબીઅ બન ખયસમ રબીઅ બન ખયસમ આઠ ઝા હદોમાથી

એક હતા. અમી લ મોઅમનીન(અલ.)ના

સહાબીઓમાથી હતા. ી અન શીઆઓની એક

જમાત ક છ ક ત જગ િસ ફ નમા ન આ યા

હતા, જગ એઝ હોવામા તમન શક હતો. હઝરત

અલી(અલ.) પાસ જગમા િશરકત ન કરવાની ર

માગી હતી. ૬૧ હજર અથવા ૬૨ હજર મા

પા યા. (મોઅજમ ર લ હદ સ ભાગ-૮ પા-

૧૭૪)

રબીઅ બન ખયસમન ઇમામ

સન(અલ.)ની શહાદતની ખબર મળ તો રડ ા

અન ક : તમણ એવા જવામદન કતલ કયા છ,

ર લ(સલ.) નાથી મોહ બત કરતા અન પોતાના

હાથથી ખાવા ખવડાવતા અન પોતાના

ઝા (રાન) પર બસાડતા હતા. (મના કબ ઇ ન

શહરઆ બ ભાગ-૩ પા-૩૮૩)

ઇ ન અબલ હદ દ કહ છ : રબીઅ બન

ખયસમ વીસ વરસ ધી પ ર ા અન કોઈ વાત

ન કર . પર યાર ઇમામ સન(અલ.) કતલ કર

દવામા આ યા તો તમણ આ શ દો ક ા :

તમન કતલ કર اوقدفعلوها દવામા આ યા છ ?

પછ આ આયત પઢ :

نع تحكمب هادةأن بوالش ماواتواألرضعاملالغ فاطرالس اللهم

انوافيهيختلفون بادكفيما"અય આસમાનો અન જમીનન પદા

કરવાવાળા અ લાહ, હર અન પી વ ઓના

ણવાવાળા, જ તારા બદાઓ દરિમયાન ત

વ ઓના િવષયમા ફસલો કર શ મા તમણ

મતભદ કય છ." ( . ઝોમર આ-૪૬) અન યાર

પછ યા ધી વતા ર ા કઈ ન બો યા.

(નફ લ મહ મ પા-૨૧૯)

ઉબ લાહ બન ઝયાદ પોતાની પાસ

બઠલા કસ બન ઇબાદન ક : મારા અન

સન(અલ.)ના િવષયમા કહ છ ?

કસ ક : કયામતના દવસ

સન(અલ.)ના નાના, વા લદ અન વાલદહ બધા

આવશ અન અ લાહથી તમની િશફાઅત કરશ અન

તારા મા-બાપ પણ આવશ અન તાર િશફાઅત

કરશ.

આ વાત સાભળ ઉબ લાહન સો

આ યો અન તન યાથી ઉઠાવી દ ધો. ( રયા લ

અહઝાન પા-૩૦)

ક ફાની ચાર મ જદો, મ જદ અશઅસ, મ જદ

હર ર, મ જદ સમાક અન મ જદ શીશ બન

રબઇ, ઇમામ સન(અલ.)ના કતલની શીમા

બનાવવામા આવી હતી. (બહા લ અનવાર ભાગ-

૪૫ પા-૧૮૯)

ભાગ-7

કરણ : 28

ફાથી શામ ધી શામ તરફ રવાનગી ઇ ન ઝયાદ ઝહર બન કસન ( યાત

ઝજર બન કસ છ પર સહ ઝહર બન કસ છ.)

બોલા યો થી કરબલાના તમામ શહ દોના સરોની

સાથ ઇમામ સન(અલ.)ના પિવ સરન યઝીદ બન

આિવયાની પાસ શામ લઈ ય (આ વાત પણ

અશ નથી લાગતી ક વી ર ત ઉમર બન સઅદ

અહલબયત(અલ.)ના પહલા ઇમામ સન(અલ.)ના

સરન ફા મોક હ . એવી જ ર ત ઉબ લાહ

સન(અલ.)ના સરન અહલબયત(અલ.)ની પહલા

શામ મોક યા હોય અન અહલબયત(અલ.)ન પછ

રવાના કયા હોય. વી ર ત શખ ફ દના લખાણથી

સમજમા આવ છ.) અન અ બદ બન ઔફ અઝદ

અન તા રક બન અબી િત યાન અઝદ ન તની સાથ

મોક યા. (તાર ખ તબર ભાગ-૫ પા-૨૩૨, ઇરશાદ

શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-૧૧૮ વણન થ છ ક

ઉબ લાહ બન ઝયાદ ઇમામ સન(અલ.)ના સરન

યઝીદની પાસ મોક યા પછ કમ આ યો ક આપના

અહલબયત(અલ.)ન પણ શામ લઈ ઓ અન અલી

ઇ લ સન(અલ.)ના ગળામા સાકળ પહરાવો.

તમની સાથ મજફર બન સઅલબા અન િશ બન

ઝલ શનન રવાના કયા. આ લોકો રવાના થયા

અન ઇમામ સન(અલ.) સર લઈ જનારાઓ સાથ

જોડાઈ ગયા. અલી ઇ લ સન(અલ.)એ ર તામા

કોઈની સાથ કઈ વાત ન કર . (ઇરશાદ શખ ફ દ,

ભાગ-૨ પા-૧૧૯) આ લખાણથી ખબર પડ છ ક

ઇ ન ઝયાદ ઇમામ સન(અલ.)ના સરન

અહલબયત(અલ.) પહલા શામ રવાના ક હ .)

પર સયદ ઇ ન તાઊસ કહ છ : યાર

યઝીદ બન મઆિવયાન ઉબ લાહનો પ મ યો

અન ત તના િવષયથી વાકફ થયો તો તણ તનો

જવાબ આ યો અન ઉબ લાહન કમ આ યો ક

સન(અલ.)ના અહલબયત અન અ ય શહ દોના

સરોની સાથ ઇમામ સન(અલ.) સર શામ મોકલી

દ. ઇ ન ઝયાદ મજઝર બન સઅલબાન બોલા યો

અન શહ દોના પિવ સરો અન અહલબયતન તના

હવાલ કયા અન ત તમન કા ફરોના કદ ઓની મ

શહરોમા એલાન કરતો શામ લઈ ગયો. (અલ-મલ ફ

પા-૭૧)

ઇમામ મોહમદ બા કર(અલ.) ફરમાવ છ : મ

મારા વા લદ અલી ઇ ન સન(અલ.)ન છ ક

આપ(અલ.) ફાથી શામ કવી ર ત લઈ જવામા

આ યા હતા.

આપ(અલ.)એ ફરમા : ત લોકોએ મન

કાઠ વગરના ટ પર સવાર કય , બાબા

સન(અલ.)ના સરન નઝા પર ચઢા અન માર

પાછળ કાઠ વગરની સવાર ઓ પર અમાર ીઓન

સવાર કર હતી, અમન ચારય તરફથી ભાલાવાળા

િસપાહ એ ઘર લીધા હતા, જો અમારામાથી કોઈ

રડ હ તો તના માથા પર ભાલો મારતા હતા. આ

જ ર ત અમ દિમ ક પહ યા. (બહા લ અનવાર

ભાગ-૪૫ પા-૧૪૫)

તખબમા આ છ ક ઉબ લાહ બન

ઝયાદ િશ , લી, શીસ બન રબઈ અન અ બન

હ જન બોલા યા અન તમની સાથ એક હ ર

લ કર રવાના ક . તમના સફરના ખચની યવ થા

કર અન કમ આ યો ક અહલબયતના કદ ઓન

શામ લઈ ઓ અન ર તામા આવતા શહરોના

ગલી ચામા તમન ફરવશો. ( તખબ રહ ભાગ-૨

પા-૪૮૦)

મ ઝલો - રોકાણો અમ અહ ત મઝલો વણન કર એ છ એ

ફાથી શામ ધી અહલબયત(અલ.)ના ર તામા

આવી હતી. આ મઝલોની સહ તરતીબ ખબર

નથી અન ભરોસાપા સદભ મા ત વણન નથી

અન વધાર પડતા સદભ મા તમના સફરની

થિત વણન નથી. ઇ ન અસીર તાર ખ

કાિમલમા અ ક વણન ક છ યાર ક મકતલ

અબી િમ નફમા મવાર વણન છ. અમ અહ ત

ઘટનાઓ પણ વણન કર અ ક મઝલો પર

પશ આવી હતી. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૪૭)

થમ મ ઝલ ઇમામ સન(અલ.)ના પિવ સરન લઈ

જવાવાળા થમ મઝલ પર ઊતયા અન શરાબના

નશામા મ ત થઈ ગયા તો અચાનક દ વારથી એક

હાથ બહાર આ યો અન તણ લોખડની પન ારા

લોહ થી આ શઅર લ યો :

ةاترجوام نا قتلتحس

يوماحلسابةشفاع جد" ઉ મત સન(અલ.)ન કતલ કયા છ

ત કયામતના દવસ તમના નાનાની શફાઅતની

ઉ મીદ રાખ છ ?"

આ ઘટના જોઇન ત લોકો પિવ સરન યા

જ છોડ ન ભા યા, થોડ વારમા પાછા ફયા. (બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૩૦૫) ઇ ન હજર સવાએક

મોહરકામા પા-૨૯૨ મા આ જ ક સો વણન કય છ

અન પછ લખ છ : આ શઅર

ખાત બી યીન(સલ.)ની બઅસતના ણસો વરસ

પહલા એક પ થર પર લખલો જોવામા આ યો હતો.

મીઓના એક ચચમા પણ અશઆર લખલા હતા

અન કોઈ ણ ન હ ક આ કયા જમાનામા

લખવામા આ યા હતા.

કમકામ ઝ કાર પા-૫૪૪, મજલસીએ

બહારની ભાગ-૪૫ પા-૨૩૬ પર તબર થી વણન ક

છ ક ઇમામ સન(અલ.)ના સરન લઈ

જવાવાળાઓએ શામની પહલી મઝલ પર

ફ ર તાઓની નૌહાની અવાજ સાભળ , આ શઅર

હતા : "અય ત લોકો ! મણ સન(અલ.)ન

જહાલતના કારણ કતલ કયા છ, તમન અઝાબ અન

સ ની શખબર થાય. બધા આસમાનવાળાઓ,

નબીઓ, ફ ર તાઓ અન બી ગરોહ તમારા પર

લઅનત કર છ. લમાન અન સા અન

ઇ લવાળા ઈસા તમારા પર લઅનત કર છ."

લયમાન બન યસાર ક છ : લોકોન એક

પ થર મ યો ક ના પર આ શઅર લખલા હતા.

دالقيام انرت فاطمةالبد

خ نملط وقميصهابدماحلس

خصمائ ويللمنشفعاوٴ

يومالقيام ورف ينفخ ةوالص"કયામતના દવસ હઝરત ફાતમા(સલા.)

જ ર આવશ અન આપ(સલા.)ના હાથમા

સન(અલ.) લોહ વા પહરણ હશ, કયામતના

દવસ સમય ર કવામા આવશ, ત વખત

દદનાક હાલત હશ ત લોકોની મની ભલામણ

કરનારો તમનો મન હશ.

(2) તકર ત તકર ત બગદાદ અન સલના દરિમયાન

એક શહર છ યાથી બગદાદ ીસ ફરસખના

તર પર દજલાના પિ મમા આ છ.

(મરાિસ લ ઇ લાઅ ભાગ-૧ પા-૨૬૮)

કાિમલ બહાઈમા આ છ ક યાર આ

લોકો ઇમામ સન(અલ.) સર ફાથી બહાર

લા યા તો ઇ ન ઝયાદના માણસોન અરબના

કબીલાઓથી ડર હતો ક શ છ તમનામા કઈક

દ ની ગરત બાક હોય અન તઓ સન(અલ.)

સર છ નવી લ. એટલા માટ આ લોકો અસલી

ર તાથી ન ગયા બલક અપ રચત ર તાથી ચા યા.

અ િમખનફ વણન ક છ ક ત

હ સાસાના (હ સાસા બની બરના મહલની ન ક

ફાની આસપાસ એક ગામ છ. - મોઅજ લ

લદાન ભાગ-૨ પા-૨૬૩) વથી પિવ સર લઈ

ગયા અન તકર તથી પસાર થયા અન યાના

હાકમન પોતાના આવવાની ખબર આપી તો તણ

ઘણા બધા લોકોન પરચમોની સાથ તમના વાગત

માટ મોક યા. જો કોઇ છ હ ક આ કો સર છ

તો જવાબ દતા ખાર છ. (આ રવાયતથી

ખબર પડ છ ક પિવ સરન લઈ જવાવાળા ડરતા

હતા એટલા માટ ખાર એટલ ક યઝીદના િવ

બળવો કરવાવાળા બતાવતા હતા.)

એક ઈસાઇએ સર જો અન યાર તણ

આ જવાબ સાભ યો તો પોત કહવા લા યો :

હક કત આ નથી આ લોકો બયાન કર ર ા છ.

આ સર ફાતમાના જગરનો કડો સન ઇ ન

અલી(અલ.) છ. પોત ફામા હતો, તમન

શહ દ કર દવામા આ યા છ. બધા ઈસાઇઓન

યાર આ ક સાની ણ થઈ તો તમણ પોતાના

શખન તોડ ના યા અન કહવા લા યા : અય

અ લાહ! અમ આ કોમની નાફરમાનીથી ણ

પોતાના ર લ(સલ.)ના ફરઝદન કતલ કયા છ

તાર પાસ પનાહ માગીએ છ એ.

યાર ઇ ન ઝયાદના માણસોએ આ થિત

જોઈ તો તઓ યાથી જગલના ર તા તરફ નીકળ

ગયા. (કમકામ ઝ ખાર ભાગ-૨ પા-૫૪૭)

(3) મશહ ન કતા પિવ સર લઈ જનારા ર તામા આ મઝલ

પર પહ યા અન અહ એક ઘણા મોટા પ થર પર

પિવ સર રા , પિવ સરથી એક ટ લોહ ત

પ થર પર ટપ અન યાર પછ આ રના દવસ

દર વરસ આ પ થરથી લોહ ટપક હ . લોકો આ

પ થરની ચારય તરફ ભગા થઈ જતા હતા અન

ઇમામ સન(અલ.)ની મજલસ બરપા કરતા હતા.

આ પ થર અ લ મલક બન મરવાનના

ઝમાના ધી પોતાની જ યા પર હતો. તના કમથી

તન બી જ યાએ લઇ જવામા આ યો. પર ખબર

નથી ક તન ા લઈ ગયા. યાદગાર માટ આ

પ થરની જ યા પર એક ઇમારત બનાવવામા આવી.

આ જ યાન કતા અથવા મશહ ન કતા કહ છ.

(મકત લ સન કરમ પા-૩૪૬)

(4) વાદ ન નખલા વાદ ન નખલા, મોઅજ લ લદાન અન

અ ય કતાબોમા આ નામની કોઈ જ યા ન મળ ,

હા મરાિસ લ ઇ લાઅમા નખલા નામ આ છ.

વ સલના ન ક છ. શ છ વાદ ન

નખલાનો મતલબ આ જ હોય. - મરાિસ લ

ઇ લાઅ ભાગ૩ પા-૧૩૬૩

રાતના સમય આ મઝલ પર ઊતયા તો

તમના કાનમા આખી રાત જ ોના નૌહાની અવાજ

આવતી રહ . (કમકામ ઝ ખાર ભાગ-૨ પા-૫૪૮)

نمناحلزنشجيات بک نساءاجلن

ساءاهلامشيات نوحلل واسعدن

زيات الر تل ناعظم ويندبنحس

نقيات نانري الد ويلطمنخدورا

يات ودبعدالقص يابالس سن ويل"ગમમા જ ોની ીઓ હાશમી ીઓ પર

રડ રહ છ. સન(અલ.) અન આ મોટ સીબત

પર રડ રહ છ. મ પર તમાચા માર રહ છ અન

સફદની જ યાએ કાળો પોશાક પહર લીધો છ."

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૨૩૬)

(5) સલ સવાર બી ર તાથી "કહ લ" (કહ લ

દજલાના કનાર એક ઘ મો શહર હ પર

આ આ શહરની કોઈ િનશાની નથી. - મોઅજ લ

લદાન ભાગ-૪ પા-૪૩૯)નો ઇરાદો કય અન

" હના" ( હના સલના કનાર એક દશ છ

દજલાના કનાર આવલો છ. અહ થી સલ ધી

એક મઝલ તર છ. - મરાિસ લ ઇ લાઅ

ભાગ-૩ પા-૩૬૩)ની તરફ રવાના થયા અન

સલના ( સલ યાત અન શહર છ

દ રયાના કનાર આવ છ. આ શહરની વ ચ

જજ સ પગબરની ક છ. - મરાિસ લ ઇ લાઅ

ભાગ-૩ પા-૧૩૩૩) હા કમન પોતાના પહ ચવાની

ખબર આપી. તણ શહરન શણગારવાનો કમ

આ યો અન અ ક લોકોન શહરની બહાર રવાના

કયા.

લોકો કહતા હતા બશક આ સન ઇ ન

અલી(અલ.) સર છ ક ન આ ખાર બતાવી

ર ા છ. તમની પાસથી સર લઈન ઝયારત

મકામ બનાવવા અન શહરના હાકમન તલવારથી

હલાક કર નાખવાના ઇરાદાથી ચાર હ ર માણસો

જગ માટ તયાર થઈ ગયા. એક રવાયતમા આ

છ ક તમણ ક : "હલાકત છ ત કોમ માટ

ઇમાન લા યા પછ કા ફર થઇ ગઇ. હદાયત

પછ મરાહ અન યક ન પછ શક છ ?"

યાર મતના માણસોન લોકોના

ઇરાદાની ણ થઈ તો તમણ પોતાનો ર તો

બદલી ના યો અન તલઅફર (તલઅફર ન

અ ક લોકો તલયઅફર કહ છ. સ ર અન

સલના વ ચ એક ક લો છ. ની વ ચ નદ

વહ રહ છ. - મરાિસ લ ઇ લાઅ ભાગ-૧ પા-

૨૬૮) અન લ સ ર (સ ર ટા ના કનાર એક

યાત શહર છ. યાથી સલ અન નસીબન ધી

ણ દવસનો ર તો છ. - કમકામ ઝ ખાર પા-

૫૫૧)ની તરફ ચા યા એટલ ધી ક નસીબન પર

રોકાયા.

(6) નસીબન નસીબન ટા ના શહરોમાથી એક મો શહર

છ. સલથી શામ જવાવાળા ર તા પર આવ છ

અન સલથી અ હયા ધી છ દવસનો ર તો છ. -

મોઅજ લ દાન ભાગ-૫ પા-૨૮૮

યાર નસીબન પર પહ યા તો મન ર

બન ઇ યાસ શહરન શણગારવાનો કમ આ યો

અન શહરન શણગાયા પછ ત ય તન શહરમા

દાખલ થવા માટ ક ઇમામ સન(અલ.)ના

પિવ સરન ઉઠાવલો હતો પર તના ઘોડાએ

તનો કમ ન મા યો, બીજો ઘોડો લાવવામા આ યો

અન ત પણ આગળ ન વ યો, આવી જ ર ત અ ક

ઘોડા બદ યા, અચાનક તમણ જો ક ઇમામ

સન(અલ.) સર જમીન પર છ. ઇ ાહ મ

સલીએ સર ઉઠા યાનથી જો અન ઓળખી

લી અન કાિતલોની િનદા કર , શહરવાળાઓએ

યાર આ ય જો તો સર લઈ જવાવાળા

પાસથી સર છ નવી લી અન તન કતલ કર

ના યો અન પિવ સરન શહરની બહાર જ રા .

દર ન લઈ ગયા. શાયદ ત જમીન પર યા સર

રહ ગ હ . બાદમા ત જ જ યા ઝયારત

મકામ બનાવવામા આ છ. (નફ લ મહ મ

ભાગ-૪૨૬)

કમકામ ઝ ખાર લ છ ક અહ લોકોન

ઇમામ સન(અલ.) સર દખાડ . આ ક ટદાયક

ય જોઈન જનાબ ઝયનબ(સલા.) બતાબ, ય

થઈ ગયા અન આ શઅર પઢ ા :

نالربی ةعنو ةانشهرماب

جليل ووالدنااوحيالي

ي ن کفرمترببالعرشثم

مانرسول انلميجئکمفيالز

ام العرشياشر ل ةحلاکما

يوماملعادعويل لکمفيلظમ તો ઓ મ કના દરિમયાન અમન

ફરવવામા આવી ર ા છ યાર ક અમારા વા લદ

પર અ લાહ વહ ના ઝલ કર , તમ અ લાહ અન

તના ર લ(સલ.)થી ફર ગયા ણ ત જમાનામા

કોઈ પગબર આ યા જ નથી, અય બદતર ન લોકો

! અશ દા તમારા પર લઅનત કર, કયામતના

દવસ જહ મના ગારાઓમા તમાર ફર યાદ

હશ. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૪૮)

(7) અય લવરદહ અય લ વરદહ જઝીરહના શહરોમાથી એક

યાત શહર છ. હરાન અન નસીબનની વ ચ આ

છ. નસીબનથી ૧૫ ફરસખના તર પર છ. આ જ

જ યા પર ત વાબીન અન શામીઓ દરિમયાન

અય લવરદહનો ક સો પશ આ યો હતો. (નફ લ

મહ મ પા-૫૬૬, મોઅજ લ લદાન ભાગ-૪ પા-

૧૮૦)

સવાર કાફલો અય લવરદહ પર પહ યો અન

યાના હાકમન ણ કર , તણ અન શહરવાળાઓએ

સરોન ફરવવાની ર આપી દ ધી અન ન થ ક

સરન બાબ અરબઈનથી શહરમા લઈ જવામા આવ.

પિવ સરન શહરના મદાનમા ભાલા પર લદ ક

અન બપોરથી સાજ ધી લોકોન જોવા માટ યા જ

રા . અ ક લોકો ખાર સર સમ ન શી મનાવી

ર ા હતા અન અ ક રડ ર ા હતા.

(8) ર ા ર ા એક શહર નામ છ રાતના

કનાર આ છ. જઝીરહના શહરોમા ગણાય છ.

અહ થી હરાન ધી ણ દવસનો ર તો છ.

(મરાિસ લ ઇ લાઅ ૧/૩૫૨)

આ ર ત ઇ ન ઝયાદના માણસો ઇમામ

સન(અલ.) અન અ ય શહ દોના સરોન લઈન

રવાના થયા અન ર તો પસાર કરતા ર ા

પહ યા.

(9) જોસક જોસક નામ ઘણી જ યાઓ છ. બગદાદની

આસપાસમા એક મો ગામ છ. નહરવાનના

ગામોમાથી એક છ. િમસરની અતરાફમા એક ગામ છ.

એક ક લાન પણ આ નામથી ઓળખવામા આવ છ.

(મરાસ લ ઇ લાઅ ભાગ-૧ પા-૩૫૮)

કાફલો ર ાથી જોસક નામના મકામ પર

પહ યો, યાથી ચાલીન રાતની તરફ ચા યો. અહ

ધી ક બ ની (બ શામમા એક ગામ છ

દિમ કની હદમા ગણાય છ. યા એક મઝાર છ.

કહવામા આવ છ ક આ યસઅ પગબરની ક છ. -

મરાિસ લ ઇ લાઅ ૧/૧૯૬) ન ક પહ યો અન

યાથી "હલબ"ના ગવનરન પ લ યો અન તન

પોતાની થિતથી વાકફ કયા. રાત દઅવાત અથવા

હલબમા રોકાયો.

(10) દઅવાત અમન મઆજમમા દઅવાત નામ કોઈ

મકામ નથી મ , હા, મકતલની કતાબોમા ત

વણન છ.

આ લોકોએ દઅવાતની ન ક પહ ચીન

યાના હાકમન પ લ યો : અમ સન(અલ.)

સર પોતાની સાથ લા યા છ.

તણ પ વાચીન ગલ અન વાસળ

વગાડવાનો કમ આ યો, વાગત માટ પોત પણ

શહરથી બહાર આ યો. યાર પછ ઇમામ

સન(અલ.)ના સરન ભાલા પર લદ કર ન બાબ

અરબઈનથી દાખલ થયા. પિવ સરન મદાનમા

સાજ ધી લોકોન જોવા માટ રા . આ શહરમા

પણ અ ક લોકો શી મનાવી ર ા હતા અન

અ ક લોકો વહાવી ર ા હતા. શી

મનાવનારા કહ ર ા હતા આ ખાર સર છ

ણ યઝીદ પર બળવો કય છ.

રાતના આ જ શહરમા રોકાયા અન

સવારના હલબની તરફ ચા યા, ત સમય અલી

ઇ ન સન(અલ.)એ રડતા રડતા આ શઅર પઢ ા:

يا ستشعريهلعاقلفيالد ل

ةبامتنفجع نا مان الز

اناجنالالمامماباحل

نعصب الج ةضائعب االઅય કાશ આ સમ લત ક કોઈ

અકલમદ ધાર રાતમા રહ છ અન જમાનાની

ઘટનાઓ પર કઈ કહ, ઇમામનો દ કરો , થઈ

ગ છ ક મારો હક આ કા ફરોના ટોળામા બરબાદ

થઈ ર ો છ. (અ મઅ સ સાકબા ભાગ-૫ પા-૬૫)

(11) હલબ હલબના પિ મમા એક પહાડ છ ન

જબલ જોશન કહ છ. તમાથી ધા અન તા

નીકળ હ . અ ય દશોમા મોકલવામા આવ

હ . કહ છ ક યારથી ઇમામ સન(અલ.)ના

અહલબયતન યાથી પસાર કરવામા આ યા છ

યારથી આ ધા ખતમ થઈ ગઈ છ.

(કમકામ ઝ ખાર ભાગ-૨ પા-૫૪૯)

(12) ક સીર ન ક સીર ન શામમા એક શહર છ હલબ

અન સ દરિમયાન છ. યા એક પહાડ છ. કહ છ

ક તમા હઝરત સાલહ(અલ.)ની ક છ તના પર

ટના પગના િનશાન દખાય છ. (મોઅજ લ

લદાન ભાગ-૪ પા-૪૦૩)

નત ઝીએ ખસાએસમા વણન ક છ ક

ઇ ન ઝયાદના માણસો ઇમામ સન(અલ.) સર

લઈન ક સીર ન મઝલ પર ઉતયા. એક રા હબ

(પાદર ) પોતાના ચચથી બહાર નીક યો અન જો

ક સરથી આસમાન ધી રનો િસલિસલો છ.

રા હબ આ લોકોની પાસ આ યો અન

તમન દસ હ ર દરહમ આપીન સરન પોતાના

ચચમા લઈ ગયો યાર પછ એક ગયબી અવાજ

સાભળ , શ નસીબ છો તમ અન શ ક મત છ

ત સરની રમતન ણ છ.

રા હબ સર ઉઠા અન ક : અય દા

બહ ઈસા(અલ.) આ સરન ર આપ ક માર

સાથ વાત કર. ત સમય પિવ સર બો અન

ફરમા : અય રા હબ ઇ છ છ ?

રા હબ ક : આપ કોણ છો ?

પિવ સરથી અવાજ આવી :

داملصط املرتضيواناابنفاطم ◌ اناابنمحم ةوانابنعلي

هراء،انااملقتولب ا کربالء،انااملظلوم،اناالعطشانلز" મોહમદ તફા(સલ.)નો ફરઝદ .

અલી તઝા(અલ.)નો ફરઝદ અન ફાતમા

ઝહરા(સલા.)નો ફરઝદ , કરબલાનો મક લ

(શહ દ) , મઝ મ , યાસો !"

આ વા ો કહ ન પ થઈ ગ .

રા હબ ઇમામ સન(અલ.)ના ચહરા

બારક પર પોતા મો રા અન ક :

આપના ચહરાથી યા ધી મો નહ ઉઠા યા

ધી આમ નહ કહો ક કયામતના દવસ તમાર

િશફાઅત કર શ.

પિવ સર ફર બો અન ક : મારા

નાનાનો દ ન અપનાવી લો.

રા હબ ક : "અશહદો અન લાઇલાહ

ઇ લ લાહ વ અશહદો અ મોહ મદર ર લાહ"

યાર પછ ઇમામ સન(અલ.)એ તની િશફાઅતની

દરખા ત ક લ કર લીધી.

સવાર થઇ તો ત લોકોએ રા હબ પાસથી

ઇમામ સન(અલ.) સર લી અન પોતાના ર ત

ચા યા. વાદ ની વ ચ પહ યા તો જો ત દસ

હ ર દરહમ રા હબ પાસથી લીધા હતા પ થર

બની ગયા.

બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૩૦૩,

ઇ ન હજર સવાઇક મોહરકામા આ ક સો આ ર ત

બયાન કય છ. રા હબ પોતાના દરાસરમા જો ક

આ સરથી એક ર ચમક ર છ. ત લ કર અન

ચોક દારો પાસ આ યો અન ક : તમ લોકો ાથી

આ યા છો ? અમ ઇરાકથી આ યા છ એ અન

સન(અલ.)ની સાથ અમ જગ કર છ.

રા હબ ક : પોતાના ર લ(સલ.) અન

તમના કાકાના દકરાની સાથ તમ જગ કર છ ?

તમણ ક : હા, તણ ક : બરબાદ છ તમારા

માટ ! જો ઈસા ઇ ન મરયમનો કોઈ દ કરો હોત

તો અમ તન પોતાના સર, ખો પર રાખત,

તમારાથી માર એક માગણી છ, ત લોકોએ ક :

? તણ ક : મન મારા બાપથી દસ હ ર

દરહમ વારસામા મ યા છ. તમ તમારા અમીરન

કહ દો અન આ દરહમોના બદલામા આ મા મન

આપી દ, યાર ઓ યાર માર પાસથી લઈ

લજો. િસપાહ ઓએ ક સો અમીરન બતા યો, તણ

ક : ઠ ક છ. દરહમ લઈન પિવ સર તન

આ . રા હબ સર કા ર અન કમા દાર ક

અન એક કપડામા લપટ ન પોતાના ખોળામા રા

અન બ જ રડયો. યાર કાફલો યાથી ચાલવા

લા યો તો રા હબ સરન સબોધીન ક : કાલ

કયામતમા માર શફાઅત કરશો, મ અ લાહના એક

હોવાની અન મોહમદ(સલ.)ની રસાલતની ગવાહ

આપી છ અન સલમાન થઈ ગયો . પછ

લ કરવાળાઓન ક : તમારા અમીરથી વાત

કરવા મા , તની પાસ આ યો અન ક : હશ

તમન દા અન ર લ(સલ.)ની કસમ આ ક

અ યાર ધી આ સર સાથ કઈ ક છ હવ ત ન

કરશો અન તન સ ક (પટ થી) બહાર ન કાઢશો.

તમણ તની વાત ક લ કર . રા હબ ઇબાદત માટ

પહાડોમા ચા યો ગયો, પર ત લોકોએ સર સાથ

પહલા વો જ વતાવ કય . યાર ત દિમ ક

પહ યા તો રા હબના આપલા દરહમ કાકરા બની

ગયા હતા અન તના પર એક તરફ આયત :

املون ايعماللظ ناللهغافالعم અન એ" والحتس માન

ન કરશો ક કઈ ઝા લમો કર છ અ લાહ તનાથી

બખબર છ." અન બી તરફ:

نقلبون نقلب ન" وسيعلمالذينظلمواأمي કમા જ

ઝા લમો પોતાના પલટવાની જ યાન ણી લશ."

લખલી હતી.

(13) મઅર ન નોઅમાન મઅર અમાન, માત અન હલબની

વ ચ એક જ યા છ. ત આ નામ નોઅમાન બન

બશીર અનસાર ના નામ પર છ. કમ ક તમનો

દ કરો અહ દફન થયો છ અન શોઅ બન નની

ક પણ અહ છ. પર સહ આ છ ક તમની ક

નાબલસમા છ. (મોઅજ લ લદાન ભાગ-૫ પા-

૧૬૫)

પિવ સરન લઇ જવાવાળા યાર

મઅર ન નોઅમાન નામના મકામ પર પહ યા

તો યાના રહવાસીઓએ તમ વાગત ક . આ

લોકો અ ક કલાક યા ર ા અન યાથી શીઝરની

તરફ રવાના થયા.

(14) શીઝર શીઝર મઅરાની ન ક શામમા એક દશ

છ અન યાથી માત એક દવસનો ર તો છ.

(મરાિસ લ ઇ લાઅ ભાગ-૨ પા-૨૨૬)

આ લોકો યાર શીઝર પહ યા તો એક

ય તએ ક : આ સર તમાર સાથ છ ત

સન ઇ ન અલી(અલ.) સર છ. આ જ યાના

રહવાસીઓએ એકબી સાથ અહદ કય ક કોઇ

પણ ર ત પોતાના એ રયામા દાખલ નહ થવા

દઇએ, એટલા માટ યા રોકાયા વગર આગળ

ચાલતા ર ા એટલ ધી ક કફરતા લબ પર

પહ યા.

(15) કફરતા લબ કફરતા લબ મઅરહ અન હલબની વ ચ

એક શહર છ. અહ પીવા પાણી વરસાદના

પાણીથી ખાસ જ યા પર ભ કરવામા આવ છ.

(મોઅજ લ લદાન ૪/૪૭૦)

કફરતા લબના લોકોએ પણ તમન શહરમા

દાખલ ન થવા દ ધા, પિવ સર લઈ

જવાવાળાઓએ તમની પાસ પાણી મા તો તમણ

ક : અમ તમન પાણી નહ આપીએ એટલા માટ

ક તમ સન(અલ.) અન તમના સહાબીઓન

યાસા શહ દ કયા છ.

(16) િસ ર િસ ર, મઆજમ લદાનમા અમન આ

નામ નથી મ . પર મકાિતલ લખનારાઓએ

શામની મઝલોમા ત વણન ક છ. ( રયા લ

અહઝાન-૮૩)

મજ ર થઈન આ લોકો કફરતા લબથી

નીકળ ગયા અન િસ ર પહ યા, આ મઝલ પર

પણ ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)ના અ ક

શઅર વણન કરવામા આ યા છ. ઉ માનના

ચાહવાવાળાઓમાથી એક િસ રના લોકોન

ભગા કયા અન ક : ફતનો બરપા ન કરશો.

તમન બી શહરોની મ અહ થી પસાર થવા દો,

જવાનોએ તની વાત ન માની અન ત દશના

લન તોડ પાડ ો અન હિથયાર ઉઠાવીન લડવા

માટ તયાર થઈ ગયા. બન તરફથી અ ક લોકો

માયા ગયા.

અહ ઉ મ લ મ(સલા.)એ આ કર ક

અ લાહ આ લોકોની રોઝીમા વધારો કર અન

તમના પાણીન મી બનાવી દ અન તમન

ઝા લમોના ઉપ વથી ર ત રાખ.

કહવાય છ ક અહ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ અ ક શઅર પઢ ા. તમાથી

એક આ છ :

سولعلياالقتابعاری ةآاللر

سريتحتهمنجب وآملروانઆલ મોહમદ(સલ.) કાઠ વગરના ટો

પર સવાર થાય છ અન આલ મરવાન બહતર ન

સવાર ઓ પર સવાર છ. (અ મઅ સ સાકબા

ભાગ-૫ પા-૨૭)

(17) હમાત હમાત મો અન બીઓવા શહર હ ,

તમા ઘણા બધા બ ર હતા. ચારય તરફ મજ ત

દવારો બનલી હતી. સથી એક દવસના ર તા

અન દિમ કથી પાચ દવસના તર પર આવ

છ. (મોઅજ લ લદાન ભાગ-૨ પા-૩૦૦)

આ લોકો િસ રથી હમાત ગયા, યા પણ

તમન વ તીમા દાખલ ન થવા દ ધા.

રયા લ અહઝાનના લખક પોતાની આ

કતાબમા કોઈ મકતલની કતાબથી રવાયત કર

છ ક હજ કરવા માટ ગયો હતો. યાર હમાત

પહ યા તો યા બાગોની વ ચ એક મ જદ જોઈ

ન મ જ લ ઐન કહ છ. મ જદમા દાખલ

થયો તની એક ઇમારત પર પરદો લટકલો હતો, મ

તન હટાવીન જો તો તના પર ગરદન અન

કાએલા લોહ િનશાન હ . મ મ જદના

ખા દમન આ લોહ અન િનશાન િવશ છ તો

તણ ક : આ પ થર પર સન ઇ ન

અલી(અલ.) સર ત વખત રાખવામા આ હ

યાર તન દિમ ક લઈ જઈ ર ા હતા. ( રયા લ

અહઝાન પા-૮૩)

(18) સ

સ દિમ ક અન હલબની વ ચ એક મો

શહર છ. અહ ખા લદ બન વલીદ અન તના

દ કરા અ રહમાન અન અયાઝ બન ગનમની

ક છ. (મરાિસ લ ઇ લાઅ ભાગ-૧ પા-૪૨૫)

મજ ર થઈન હમાતથી પસાર થઈન સ

પહ યા અન યાના ગવનરન પોતાના આવવાની

ખબર આપી અન સમા દાખલ થવાની ર

માગી, પર યાના લોકોએ પણ િવરોધ કય અન

તમના પર એટલો પ થરમારો કય ક ઇ ન

ઝયાદના અ ક િસપાહ ઓ માયા ગયા, તમણ

ર તો બદલીન વના દરવા થી દાખલ થવા

ચા . લોકોએ ત પણ બધ કર દ ધો અન ક :

الکفربعداميانوالضاللبعدهدی

અમ ઇમામ સન(અલ.)ના સરન આ

શહરમા લાવવાની કદ પણ ર નહ આપીએ.

યાથી આ ઝા લમોન ભગાવી દ ધા, તઓ

બઅલબકની તરફ ચા યા ગયા.

(19) બઅલબક બઅલબક એક શહર છ. અહ થી

દિમ ક ણ દવસનો ર તો છ. બઅલબકમા મોટ

મોટ ઇમારતો, મોટ િનશાનીઓ અન અજોડ

પ થરોથી બનલા મહલ છ. (મરાિસ લ ઇ લાઅ

ભાગ-૧ પા-૨૧૧)

ઇમામ સન(અલ.) સર લઈ જવાવાળા

બઅલબક પહ યા અન યાના ગવનરન પોતાના

આવવાની ખબર આપી. તણ બઅલબકના લોકોન

તમના વાગત માટ મોક યા. તમના હાથમા ઝડો

હતો અન પોતાના બાળકોન કદ ઓનો તમાશો

જોવા માટ લા યા હતા. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૫)

બહા લ અનવારમા આ છ ક જનાબ

ઉ મ લ મ ફરમા : અ લાહ તમની મર અન

તમની આબાદ ન ન ટ કર અન તમના પીવાના

પાણીન કડ કર દ અન તમના પર ઝા લમોન

વ આપી દ.

આ કલમાત સાભળ ન અલી ઇ ન

સન(અલ.) રડવા લા યા અન ફરમા : આ ત

જ ઝમાનો છ ની આ યજનક વાતો ગ ની

આગાહ માણ ખતમ થવાવાળ નથી અન તની

સીબતોની હદ ન નથી, અય કાશ આ

ણતો હોત ક આ િનયાદાર એમન ા ધી

લઈ જશ. તમ ઓ છો ક અમ પોતાની સાથ નથી

જઇ ર ા બલક કાઠ વગરના ટો પર બસાડ ન

દરક શહરમા ફરવી ર ા છ અન અ ક લોકો

ટોની લગામ પકડ ન ચાલવાવાળાઓની

હમાયત કર ર ા છ. ણ અમ તમના દરિમયાન

મીઓના કદ ઓની મ છ એ. ણ

ર લ(સલ.)એ કઈ ફરમા હ ત ખો હ ,

બરબાદ છ તમારા માટ, તમ ર લ(સલ.)નો

ઇ કાર કય , તમ તમના ર તાથી ભટકલા લોકોના

વા છો મન ર તો નથી મળતો. (બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૨૬)

ઇ ન ઝયાદના માણસોએ આ રાત

બઅલબકમા પસાર કર અન સવાર થતા જ

યાથી ચા યા. સાજના સમય એક રા હબ (ઈસાઈ

પાદર )ના સોમઆ(દરાસર)ની પાસ ઉતયા.

રા હબ દરહમ લઈન પિવ સરન

લવાની વાત અહ લખી છ અન ક છ : આ

કરામાતો જોઇન આ લોકો ઘણા ડર ગયા અન

ઝડપથી ર તો પસાર કરવા લા યા, અહ ધી ક

દિમ ક પહ યા, ફાથી શામ ધી મઝલો

અમ વણન ક છ તમાથી વધાર પડતી અમ

કમકામ ઝ ખારથી લાસો વણન કય છ.

(કમકામ ઝ ખાર પા-૫૪૭)

બયા અન પિવ સર ઇ ન લહ આ કહ છ ક અ લાહના ઘરનો

તવાફ કર ર ો હતો ક અચાનક એક ય તન

જોયો કાબાના પરદાન પકડ ન કહ ર ો હતો :

ال اغفرليوالاراکفا અય અ" اللهم લાહ મન માફ

કર દ જો ક ક મન માફ નહ કર."

મ તન ક : અ લાહના બદા ! અ લાહથી

ડર અન તન આ ર ત ન કાર, કમ ક જો તારા

નાહ વરસાદના ટ પા અન ઝાડોના પાદડાથી પણ

વધાર છ તો પણ અ લાહ તન માફ કર દશ. ત માફ

કરવાવાળો અન મહરબાન છ.

તણ ક : માર પાસ આવ, તન ક સો

સભળા .

તની પાસ ગયો તણ ક : મન ઇ ન

ઝયાદ અ ય પચાસ ય તઓની સાથ ઇમામ

સન(અલ.)ના પિવ સર સાથ શામ મોક યો હતો.

અમાર આ આદત થઈ ગઈ હતી ક યા પણ

ર તામા ઉતરતા હતા યા જ આ સરન સ કમા રાખી

દતા અન આ સ ક પર બસીન શરાબ પીતા હતા.

એક રાત મારા સાથી શરાબના નશામા બલા હતા,

પર ત રાત મ શરાબ ન પીધી હતી. રાત ધા

છવાઇ ગ હ , અડધી રાત થઇ તો મ ચકચ કત

ર જો . ણ આસમાનના દરવા લી ગયા

હતા, હઝરત આદમ, હ, ઇ ાહ મ, ઇ માઈલ,

ઇ હાક(અલયહ સલામ) અન હઝરત મોહમદ

તફા(સલ.) અન જ ઈલ ફ ર તાઓની જમાત

સાથ જમીન પર ઉતયા છ. થમ જ ઈલ(અલ.)એ

સરન સ કથી બહાર કાઢ , ખોળામા લઈ તન ,

અ ય નબીઓએ પણ આ જ ક . યાર

ર લ(સલ.)ની વાર આવી તો આપ બ જ રડ ા,

અ ય નબીઓએ આપન રસો આ યો, યાર પછ

જ ઈલ અરજ કર અય અ લાહના ર લ(સલ.)!

અ લાહતઆલાનો આ કમ છ ક આ ઉ મતના િવશ

આપ કમ આપો ત જ કર શ, આપ કહો તો

જમીનન એવી જ ર ત હલાવી દ અન તમની સાથ

તવો જ વતાવ ક કોમ ત સાથ કય હતો.

ર લ(સલ.)એ ફરમા : નથી ચાહતો ક

તમન આ િનયામા સ આપવામા આવ,

અ લાહની સામ તમની સાથ કઈ અલગ વતાવ

કર શ અન કયામતના દવસ તમની સાથ મની

કર શ.

મ જો ક અમન કતલ કરવા માટ

ફ ર તાઓએ અમારા પર મલો કય છ. મ મો

પાડ અલ-અમાન, અલ-અમાન યા

ર લ લાહ(સલ.), ર લ લાહ(સલ.)એ ફરમા :

لک ચા إذهبالغفرالل યો , દા તાર મગફરત ન

કર. (અલ-મલ ફ પા-૭૨)

(20) દિમ ક છવટ આ લોકો ર લ(સલ.)ના

અહલબયતના રાની સરોન પોતાની સાથ લઈન

દિમ કની ન ક આવી ગયા. દિમ કના દરવા ની

ન ક પહ યા તો ઉ મ લ મ િશ (લઅ.)ન

અવાજ આપી અન ફરમા : અમન ત દરવા થી

લઈ ચાલો યા તમાશો જોવાવાળાની ભીડ ઓછ

હોય અન સરો અન સવાર ઓ વ ચ તર રાખો

થી લોકોની નજર ર લ(સલ.)ના હરમ પર ન

પડ.

શી મલઊન ઉ મ લ મ(સલા.)ની

ઇ છાની બલ લ િવ કામ ક અન

અહલબયત(અલ.)ના કાફલાન પહલી સફરના

(બહાઇએ કાિમલમા, અ રયહાન બી નીએ અલ-

આસા લ બા કયામા અન કફઅમીએ િમ બાહમા

લ છ ક અહલબયત(અલ.) પહલી સફરના

શામમા દાખલ થયા. - મકત લ સન કરમ પા-

૩૪૮) સાઆત દરવા થી (આ દરવા ન એટલા

માટ બા સાઆત કહ છ ક યા એક નવરની

આ િત બનાવવામા આવી હતી નાથી દવસનો

સમય ન કરવામા આવતો હતો, મકતલ

ખવાર ઝમીમા લ છ ક અહલબયત(અલ.)ન

બાબ તોમાથી દિમ કમા દાખલ કરવામા આ યા

હતા. તોમા દરવા ની િનશાનીઓ આ પણ

દિમ કમા મો દ છ. - મકત લ સન ખવાર ઝમી

પા-૩૭૮) દિમ ક શહરમા દાખલ કયા. આ

દરવાજો કાફલા દાખલ થવા માટ શણગારવામા

આ યો હતો અન અહ લોકોની ઘણી ભીડ મલી

હતી. અહલબયત ર લ(સલ.) અન શહ દોના

સરોન આ દરવા પર રોક દવામા આ યા થી

લોકો તમાશો એ, પછ દિમ કની મા મ જદની

પાસ ત જ યા પર રોકવામા આ યા યા કદ ઓન

રોકવામા આવતા હતા. અ ક લ છ ક આ

દરવા પર અહલબયતન ણ દવસ ધી રોક

રાખવામા આ યા.

(અલ-મલ ફ પા-૭૩)

ભાગ-8

કરણ : 29

શામમા દાખલ થ શામના રહવાસીઓના અકાઈદ અન કાવ

અમ અહ કમા શામવાળાઓના અક દા

અન તમની હાની અભ ચ પશ કર એ છ એ.

શામ અન તની આસપાસના દશ પર લગભગ

ચાલીસ વરસ ધી મઆિવયાની મત રહ છ

અન યાના વ પડતા લોકો નવા સલમાન હતા

અન દવસથી તઓ ઇસાઇયત છોડ ન

ઇ લામમા દાખલ થયા હતા તમણ અ

ફયાનના ન કરલા હાકમો િસવાય કોઈ બી

હાકમન જોયો જ ન હતો. તઓ જ તમના પર

મત કરતા હતા. થી કર ન શામવાસીઓનો

ઇ લામ ત જ હતો તમન બની ઉમ યાએ

શીખવાડ ો હતો.

આ કારણ અહલબયત(અલ.) ત દશમા

દાખલ થયા ક યાના રહવાસીઓન મઆિવયાએ

પોતાની ર ત ઇ લામ શીખવાડ ો હતો. અ લાક

અન ઇ લામના અમલી અહકામમા ત મઆિવયા

અન તના ન કરલા હાકમની તાબદાર કરતા

હતા.

પ ટ રહ ક જગ માટ મઆિવયાએ

પોતાની ચાલાક થી એક લાખ શામીઓન હઝરત

અલી(અલ.)ના િવ ભગા કર દ ધા હતા અન

હઝરત અલી(અલ.) િવ એટલો ોપગ ડો કય

હતો ક શામવાળા આપ(અલ.)ના ખાનદાનન

વા જ લ ક લ સમજતા હતા. િમ બરોથી

અલી(અલ.) અન આપના ખાનદાનન ભ

કહતા હતા.

આ જ કારણ છ ક અહલબયત(અલ.) પર

શામમા ઘણો મ કરવામા આ યો.

અહલબયત(અલ.)ન યાર કોઇએ છ ક આ

સફરમા આપ હઝરાતન ા વધાર તકલીફ

પહ ચી? તો જવાબ આ યો : શામ, શામ, શામ.

આ િવષયમા ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)થી વણન છ ક આપ(અલ.)એ

ફરમા :

تلمانظردمشقوملاکن فيال

يزيدفيالبالداسريہ يرانઅય કાશ દિમ કમા દાખલ ન થયો હોત

અન યઝીદ મન શહરમા આ ર ત કદ ન જોવત.

જો ક શામના શહરોમા એવા લોકો પણ

હતા ખાનદાન ર લ(સલ.) અન અહલબયત

ઇ મત(અલ.)થી મોહ બત રાખતા હતા. થી આ

લોકોએ જ અ ક જ યાએ ઇમામ સન(અલ.)

સર લઈ જનારાઓ સાથ જગ કર . પર

િવરોધીઓના માણમા આ લોકોની સ યા ઘણી

ઓછ હતી.

આ મતલબન સા બત કરવા માટ ઘણી

બધી દલીલો છ, તમાથી એક આ છ ક યારથી

કદ ઓનો કાફલો શામની મ જદના દરવા પર

લા યા તો એક શામી આગળ વ યો અન ક :

છ અ લાહનો ક તણ તમન કતલ અન ના દ

કયા અન યઝીદન તમારા પર કા આ યો અન

શહરોન તમારા ષોથી ટકારો આ યો.

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ તન

ફરમા : અય તમ રઆન પઢ છ ? તણ

ક : હા, આપ(અલ.)એ ફરમા : તમ આ

આયત : " લ લા અ અલો મ અલયહ અ ન

ઇ લલ મવ ત ફલ રબા" પઢ છ? ક :

હા, મ આ આયતની િતલાવત કર છ. ઇમામ

ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ ફરમા : ત

ર લ(સલ.)ના ર તદાર અમ છ એ. તમ આ

આયતની િતલાવત કર ?

سول وللر خمس ءفانالل اغنمتممن لمواامن وا

ولذالقرىب તણ ક : હા, ઇમામ(અલ.)એ ફરમા :

ત સગાવહાલા અમ છ એ. અય કમજોર !

તમ આ આયત પઢ છ ?

يت جسأهالل ايريداللهليذهبعنكمالر إمن

ويطهركمتطهرياતણ ક : હા ! ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ ફરમા : અમ

અહલબયત(અલ.)ન તહારત અપણ કરવામા

આવી છ.

રાવી કહ છ : આ પ થઈ ગયો અન

પોતાની વાતો પર પ તાવો કય અન ઇમામ

ઝય લ આબદ ન(અલ.) તરફ જોઇન ક :

અ લાહની કસમ ખાઈન બતાવો ક આપ(અલ.) જ

અહલબયત છો ? ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ ફરમા : અ લાહની કસમ

અમ જ અહલબયત ઇ મત છ એ અન અમારા

નાના ર લ(સલ.)ના હકની કસમ અમ જ

અહલબયત છ એ.

આ સાભળ આ રડવા લા યો, પોતાના

સરથી અ મામો ઉતાય , આસમાનની તરફ જો

અન ક : અય અ લાહ! આલ મોહમદ(સલ.)ના

મનોથી હવ ત જ ોમાથી હોય ક ઇ સાનોમાથી

તાર બારગાહમા તમનાથી બઝાર . ર

અપના . યાર પછ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ન અરજ કર : માર તૌબા

ક લ થઈ શક છ ?

ઇમામ ફરમા : હા, આપ તૌબા કર લો

તો અ લાહ આપન માફ કર દશ અન અમારા થઈ

જશો, ત ક : મ કઈ ક અન ક તનાથી

તૌબા ક .

રાવી કહ છ : આ ની તૌબાની ખબર

યઝીદ બન મઆિવયાન પહ ચી તો તણ તન

કતલ કરવાનો કમ આપી દ ધો. (બહા લ

અનવાર, ભાગ-૪૫, પા-૧૨૯, અલ એહત જ

ભાગ-૨ પા-૧૨૦, થોડાક ફરફાર સાથ))

હલ બન સઅદ અ સાએદ હલ બન સઅદ બન મા લક અ સાએદ

અનસાર હતા. ર લ(સલ.)ની વફાત વખત

તમની મર પદર વરસ હતી. હ જના જમાના

ધી વતા ર ા. કહવાય છ ક તમણ ૧૦૦ વરસ

મર પામી અન ર લ(સલ.)ના છ લા સહાબી

હતા. ત પોત કહતા હતા ક જો મર જઈશ તો

તમ વા તા વગર કોઇનાથી નહ સાભળો ક કાલ

ર લાહ, હ.સ. ૮૮ મા ઇ તકાલ થયો.

(ઇ તીઆબ ૨/૬૬૪)

હલ કહ છ : બય લ ક સ ગયો અન

યાથી દિમ ક પહ યો, મ એક લી છમ, સાફ

થ શહર જો . ની દ વારો અન દરવા પર

રશમના પરદા લટકલા હતા. લોકો શી મનાવી

ર ા હતા અન ીઓ ઢોલ, બા વગાડ રહ

હતી. મ માર તન ક : આ શામવાળાઓની

ઈદનો ઝમાનો નથી ! અમ ણીએ છ એ, આ

દરિમયાન અ ક લોકોન એકબી સાથ વાત

કરતા જોયા, મ તમન છ : શામવાળાની

એવી કોઈ ઈદ છ ની અમન ખબર ન હોય.

ત લોકોએ ક : બાબા ! લાગ છ

ગામડ યો અથવા જગલનો રહવાસી છ. મ ક :

ર લ(સલ.)નો સહાબી હલ બન સઅદ .

તમણ ક : અય હલ તમારા માટ

આ યજનક નથી ક આસમાનથી લોહ કમ નથી

વરસ અન જમીન તના રહવાસીઓ સાથ દબાઇ

કમ નથી જતી ? મ ક : એ થઈ ગ છ ?

તમણ ક : આ મોહમદ(સલ.)ના નવાસા

સન(અલ.) સર છ, ન ઇરાકથી હદ યો લા યા

મ ક : અ બ વાત છ, સન(અલ.)

સર લા યા છ અન લોકો શી મનાવી ર ા છ!

તમન કયા દરવા થી દાખલ કરશ? તમણ ત

દરવા તરફ ઇશારો કય ન બા સાઆત કહ

આ લોકો સાથની વાતચીત દરિમયાન મ

જો ક એક પછ એક પરચમ દખાવા લા યા.

થમ મ એક રાની ચહરાન ભાલા પર જોયો.

એ લાગ હ ક હમણા રાઈ દશ. આ

હઝરત અ લ ફઝલલ અ બાસ(અલ.) સર હ .

પછ મ એક સવાર જોયો ક ભાલા પર ઇમામ

સન(અલ.) સર ઉઠાવલો હતો, આ સર

ર લ(સલ.)થી ઘ મળ આવ હ . તનાથી

બ જ મહાનતા, ગ ઝળક રહ હતી. ર

ચમક ર હ . દાઢ થી ગ પ ટ હતી. મોટ

મોટ ખો અન ભવો બાર ક હતી, તમની બારક

પશાની પહોળ અન ચી હતી, હ ઠ પર રાહટ

અન ખો વ તરફ લાગલી હતી, હવા ારા

દાઢ હરકતમા હતી. લાગ હ ક અમી લ

મોઅમનીન(અલ.) છ. આ ભાલો અ બન ઝર

હાથમા લઈન આગળ ચાલી ર ો હતો.

મ ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.) અન

અહલબયત(અલ.)ન સલામ કર અન પોતાની

ઓળખ કરાવી, તમણ ક : જો થઈ શક તો આ

ભાલા ઉઠાવનારન કઈ આપી દો ઇમામ

સન(અલ.) સર લઈ જઈ ર ો છ. થી ત અહ

ન ઉભો રહ ક તમાશો જોવાવાળાથી નાકમા દમ

આવી ગયો છ.

આગળ વ યો તન સો દરહમ આ યા

થી ત જ દ ીઓથી આગળ વધી ય, આ

ર ત સર યઝીદની પાસ પહ ચી ગયા. (કમકામ

ઝ ખાર પા-૫૫૬)

હલ બન સઅદ કહ છ : ઇમામ

સન(અલ.) પિવ સર એક ત તમા રાખીન

યઝીદના દરબારમા લાવવામા આ . પણ યા

પહ ચી ગયો. યઝીદ ત ત પર બસી ગયો હતો.

તના માથા પર મોતી અન યા તથી શણગારલો

તાજ હતો અન તની ચારય તરફ રશના મોટા,

ો બઠા હતા. ય ત દરબારમા ઇમામ

સન(અલ.)ના સરન લા યો તણ બ શઅર પઢ ા:

ابيفض ةاوقرر وذهبا

با يداملحج اناقتلتالس

قتلتخريالناساماوابا

سبا سبونال وخريمهاذي"મારા ટન સોના ચાદ થી ભર દ ક મ

મહાન બાદશાહન કતલ કયા છ. તન કતલ કયા છ

ના મા-બાપ બધા લોકોના મા-બાપથી લદ-

ઉ ચ છ અન તમ ખાનદાન દરક ખાનદાનથી

લદ છ."

યઝીદ તન છ : જો આ ણતો હતો

ક ત સૌથી બહતર હતા તો ત તમન કમ કતલ

કયા ?

તણ ક : મ આપથી ઇનામ લવા માટ

તમન કતલ કયા છ.

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)ના

અશઆર

આ સમય ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ આ અશઆર પઢ ા :

انىن اقادذليالفيدمشق

نصريہ ابعن جنعبد منالز

لمشهد في يرسواللل وجد

نامريہ من وشيخيامرياملوٴ

تلمانظردمشقومليکن فيال

يزيدفيالبالداسريہ يراف"મન દિમ કમા એવી ઝ લત સાથ ફરવી

ર ા છ ણ કોઇ હબશી લામ ક નો કોઈ

મદદગાર નથી, યાર ક બધા ણ છ ક મારા

નાના ર લાહ(સલ.) છ અન મારા ગ

અમી લ મોઅમનીન(અલ.) છ. અય કાશ

દિમ કમા દાખલ ન થયો હોત અન યઝીદ મન

શહરોમા કદ ન જોવત." ( રયા લ અહઝાન પા-

૧૦૮)

હલ બન સઅદ કહ છ : શામમા મ એક

ઓરડો જોયો મા એક ીની સાથ પાચ

ીઓ છ. યાર ઇમામ સન(અલ.) સર ત

ીની સામ આ તો તણ એક પ થર ઉઠાવીન

પિવ સરની તરફ ફ , યાર મ આ દદનાક

ક સો જોયો તો ક : અય અ લાહ! આ બધાન

હલાક કર દ.

બી રવાયતમા આ બદ આની િન બત

હઝરત ઉ મ લ મ(સલા.) તરફ આપવામા આવી

છ. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૭૦)

ઇ ાહ મ બન તલહા ઇ ાહ મ બન તલહા બન અ લાહ

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)ન સબોધીન ક :

અય અલી ઇ ન સન(અલ.)! આ બતાવો કોણ

કામયાબ થ ?

આપ(અલ.)એ ફરમા : નમાઝનો સમય

થવા ધી સ કરો, અઝાન અન ઇકામત પછ

તમન ખબર પડ જશ ક કોણ કામયાબ થ છ.

ઇમામ ઝય લ અબદ ન(અલ.)ની

લાકાત ઇ ાહ મ બન તલહાથી પાછા ફયા પછ

મદ નામા થઈ હતી. આ અશ લાગ છ ક ત આ

જમાનામા શામ આ યો હોય પર કમકામ

ઝ ખારના લખક અન અ ય લોકોએ આ લાકાત

આ જ યાએ વણન કર છ. એટલા માટ અમ પણ

તમના અ સરણમા આ જ યાએ લ છ.

કરણ : 30

દરબાર યઝીદ(લઅ.) યાર કદ ઓનો કાફલો શામ પહ ચી ગયો

તો તમન શહરની મઅ મ જદ લઈ ગયા અન

યા દરબારમા દાખલ થવા માટ યઝીદના મની

રાહ જોતા ર ા ક મરવાન બન હકમ મ જદમા

આ યો અન કરબલાની ઘટના િવશ છ : ઇ ન

ઝયાદના િસપાહ ઓએ પ ટતા કર , તણ કઈ ન

ક અન પાછો ચા યો ગયો, યાર પછ ય ા બન

હકમ મ જદમા દાખલ થયો, તણ પણ કરબલાના

ક સા િવશ મા મ ક તન ક સો બતાવવામા

આ યો તો ત પોતાની જ યાથી આ કહ ન ઉભો

થયો ક અ લાહની કસમ! કયામતના દવસ તમન

મોહ મદ(સલ.)નો દ દાર અન તમની શફાઅત

નસીબ નહ થઈ શક અન હવ મારો તમારાથી કોઈ

વા તો નથી અન હવ તમારા કોઈ પણ

મામલામા સાથ નહ આ . (તાર ખ તબર ભાગ-૫

પા-૨૩૪)

છવટ યઝીદના દરબારમા દાખલ થવાની

ર મળ અન અહલબયત(અલ.)ના ષો ૧૨

હતા, ગરદનની પાછળ હાથ બાધલા અન અ ય

લોકો એક સાકળમા જકડાએલા યઝીદના દરબારમા

પહ યા.

યઝીદ પોતાના મહલમા ન પર બઠો

હતો ( ન પહલા દિમ કમા સાએબીનનો સ લો

હતો, પછ નાની આ જ યા પોતાના દ નની ર મો

અદા કરવા લા યા, પછ તના પર ય દ ઓનો

કબજો થયો. આ ર ત તપર તોના ઇ તયારમા

આ , આ ઇમારતના દરવા ન બાબ ન કહતા

હતા. તમા જ ઇમામ સન(અલ.) સર

લટકાવવામા આ . આ જ યા શાયદ મ જદ

ઉમવીમા છ. - મકત લ કરમ પા-૩૪૮) અન

શહ દોના સર અન અહલબયત(અલ.)ના દાખલ

થવાન જોઇ ર ો હતો અન આ શઅર પઢ ર ો

હતો :

احلمولواشرقت ملابدتتل

موشعلريبيجريون الش تل

نعبالغرابفقلتصحاوالتصح

تمنالغرميديوىن فلقدقضત કાફલા દખાવવા લા યા અન નની

લદ ઓ પર યના કરણો ફલાઇ ગયા, કાગડાએ

કા...કા...ની અવાજ કર તો મ ક : તમ કા...કા...

કરો ક ન કરો મ મારા મક જથી ક કવી લી

છ. (નફ લ મહ મ પા-૪૩૫)

કદ ઓન યઝીદના દરબારમા પહ ચાડ ા

પછ તમન યઝીદની સામ ઉભા કર દવામા

આ યા. ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ

યઝીદન ફરમા : જો ર લ(સલ.) અમન આ

હાલતમા એ તો તાર સાથ કવો વતાવ કરશ?

ફાતમા ઇમામ સન(અલ.)ની દ કર એ

ક : અય યઝીદ ! ર લ(સલ.)ની દ કર ઓન

આ ર ત કદ કરવામા આવ છ ?

આ શ દો સાભળ દરબારવાળાઓ મો

પાડ ન રડવા લા યા, યઝીદ આ પ ર થિત જોઇન

મજ ર થઈન કમ આ યો ક ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ના હાથ ખોલી નાખવામા આવ.

ત જ સમય ઇમામ સન(અલ.) સર

ધોઇન સોનાની થાળ મા રાખીન યઝીદની સામ

લાવીન રાખવામા આ . યઝીદ(લઅ.) લાકડ ન

ઇમામ સન(અલ.)ના દાતો પર રાખીન કહવા

લા યો :

ةامامناناساعز نفلقه

انوااعقواظلما ناومه لઅમ ત સર કા છ ની લોકોમા ઘણી

ઇ ઝત છ અન આ અમન ઘણા સતાવતા હતા.

(અખબા દ વલ વ આસા લ અ વલ લલ

કરમાની પા-૧૦૮)

ય ા બન હકમ ક :

فادنيقراب بالط ةهلامبج

يادالعبد ل ةمناب سبالو ذيال

ةمسى دداحل سلها امسي

سل بذي س ل رتسواللل وب

લોકો તફ (કરબલાની જમીન)ના કનાર

હતા ત ઇ ન ઝયાદ કરતા ક નસબ (વશ)

ઘ પ ત છ અમારાથી ઘણા ન ક હતા.

ઝયાદની મા મ યાની નસલ રતીની સ યા

બરાબર છ અન બ ત ર લ(સલા.)ની નસલમા

કોઈ બાક ન ર .

મના કબના લખક આ ય ત નામ

અ રહમાન બન હકમ લ છ. ય ા બન

હકમ બન આસનો ભાઇ છ અન અ લ ફરજ

અ ફહાનીએ ક બીથી રવાયત કર છ ક

અ રહમાન બન હકમ બન આસ ત સમય

યઝીદની પાસ બઠો હતો, યાર ઇ ન ઝયાદ તની

પાસ સન(અલ.) સર મોક અન યાર

સન(અલ.) સર થાળ મા રાખીન યઝીદની સામ

રાખવામા આ તો અ રહમાન ક :

سلهانبل نفالنکنکوترقوسول من અમી" ابلغامرياملوٴ લ

મોઅમનીન ધી આ વાત પહ ચાડ દો ક અમ

એવી કમાન નથી ક મા તીર ન હોય."

પર ઇ ન માએ આ શઅરન હસન બન

હસન તરફ િન બત આપી છ. ( સી લ અહઝાન

પા-૧૦૦)

યઝીદ તની છાતી પર મા અન ક :

પ થઈ ઓ. (ઇરશાદ શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-

૧૧૯) બી રવાયતમા આ છ ક યઝીદ

અ રહમાનના કાનથી મ લગાવીન ક :

હાન લાહ ! આ સમય આવી વાત કહવાનો

છ ? પ ન રહ શકતા હતા ?

(અ મઅ સાકબા ભાગ-૫ પા-૯૪)

યાર પછ દરબારવાળાઓન સબોધીન

યઝીદ ક : આ ય ત એટલ ઇમામ સન(અલ.)

મોટો બનતો હતો અન કહતો હતો : મારા વા લદ

યઝીદના બાપથી અફઝલ છ, માર મા યઝીદની

માથી બહતર છ અન મારા દાદા તના દાદાથી

બહતર છ અન પોતાન તનાથી અફઝલ સમ

એટલા જ માટ મ તન કતલ કર ના યો.

રહ આ વાત ક મારા વા લદ યઝીદના

બાપથી બહતર છ. મારા બાપનો તમના વા લદ

સાથ મામલો થયો તના માટ હકમન(પચ)ની

જ રત પશ આવી અન અ લાહ મારા બાપના

હકમા ફસલો કય .

અન તમ આ કહ ક માર વાલદહ

યઝીદની માથી અફઝલ છ. હા કસમ માર નની

ક ફાતમા બ ત ર લ(સલ.) માર માથી બહતર

અન તમ આ કથન ક મારા દાદા તના

દાદાથી ઉ ચ છ, હા, સવમા ય છ ક દા અન

કયામતના દવસ પર ઈમાન રાખ છ ત આ નથી

કહ શકતો ક મારા દાદા મોહમદ(સલ.)થી બહતર

છ. (આ વાત યઝીદના બઈમાન હોવાની પ ટ

સા બતી છ. કમ ક ત કહ છ ય ત દા અન

કયામતના દવસ પર ઈમાન રાખ છ. યઝીદ આ

નથી કહતો ક ક ક સન(અલ.)ના દાદા

મારા દાદાથી બહતર છ.)

હવ તમ આ ર ત કહ : ક યઝીદથી

અફઝલ તો શાયદ તણ આ આયતની િતલાવત

ન કર હતી امللك مال તમ કહ" قالللهم દો અ લાહ

મતનો મા લક છ." ( . ક આ-૨૬, બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૩૧)

યાર પછ યઝીદ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ન ક : ફરઝદ સન(અલ.)

તમારા વા લદ ર તદાર નો યાલ ન રા યો અન

મારો હો ો, મરતબો ન જોઈ શ ા, માર

બાદશાહત પર માર સાથ લડ પડ ા અન અ લાહ

તમની સાથ ક ત તમ પણ જોઇ લી છ.

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ આ

આયત પઢ :

فيكتاب بةفياألرضوالفيأنفسكمإال ص ماأصامبنم

سري لكعلىالله ربأهاإنذ منقبألن( . હદ દ આ-૨૨)

કોઇ પણ આફત ઝમીન પર ક તમાર

ત પર પડ છ આ પહલા ક અમ તન અ ત વમા

લાવીએ એક કતાબ (લૌહ મહ ઝ)મા લખાએ

મો દ હોય છ. બશક આ કાય અ લાહ માટ (ઘ )

સહ છ.

"યઝીદ પોતાના દ કરા ખા લદન ક :

આનો જવાબ આપો ! પર ખા લદથી કોઈ જવાબ

ન બની શ ો. યઝીદ ક : કહ દો !"

تأيديكمويعفوعنكثري بةفبماكس ص نم وماأصابكمم( . રા આ-૩૦)

"અન કઇ સીબત તમન પહ ચ છ ત

તમારા કારણ છ અન ત ઘણીખર લોથી

દર જર કરતો રહ છ."

ઇ ન શહરઆ બ કહ છ : યાર પછ

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ ફરમા : અય

મઆિવયા, હ દા અન શખરના દ કરા, ન વત

અન ઇમામત ત સમયથી અમારા ગ મા ચાલી

આવ છ યાર તા અ ત વ પણ ન હ . બશક

જગ બદર અન ઓહદ અન અહઝાબમા

ર લ(સલ.)નો પરચમ મારા દાદા અલી ઇ ન

અબીતા લબના હાથમા હતો અન કા ફરોનો ઝડો

તારા દાદાના હાથમા હતો.

યાર પછ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ આ શઅર પઢ ા :

يلکم ماذاتقولوناذقااللن

ماذافعلتموانتمآخراالمم

بعدمفتقدی بعرتتيوباهل

جوابدم منهماساريومنهمضرત સમય જવાબ આપશો યાર

ર લ(સલ.) તમન છશ, તમ છ લી ઉ મત હતા.

મારા પછ તમ માર ઇતરત સાથ કવો વતાવ

કય . તમાથી અ કન કતલ કયા અન બાક ન કદ

બનાવી લીધા.

પછ આપ(અલ.)એ પોતાની તકર ર શ

રાખી અન ફરમા : અય યઝીદ તબાહ છ તારા

માટ જો તન ખબર હોત ક ત કટ ખરાબ કામ

ક છ અન મારા બાબા એહલબત(અલ.) અન

મારા કાકાઓની સાથ કવો વતાવ કય છ. બશક

પહાડો, જગલમા નીકળ ત, ગર બીન પસદ

કરત અન અફસોસની અવાજ લદ કરત ક ત

મારા વાલદન અલી વ ફાતમાના જગરના કડાના

સરન શહરના દરવા પર લટકાવી રા છ.

અમ તમારા દરિમયાન ર લ(સલ.)ની અમાનત

છ એ, થી તન શખબર આ ક કાલ

પ તાવો કર શ અન ઝલીલ થઈ જઇશ અન આ

કયામતનો દવસ હશ યાર લોકો જમા થશ.

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૩૫)

બી રવાયતમા આ છ ક યઝીદ

હઝરત ઝયનબ(સલા.) તરફ જોઇન ક : ક

કહો!

હઝરત ઝયનબ(સલા.)એ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ની તરફ ઇશારો ફરમા યો :

અમારા િતિનિધ આ છ. યાર પછ

ઇમામ(અલ.)એ આ શઅર પઢ ા :

نونافنکرمکم التطمعواانته

ذونا واننکفاالذيعنکموتوٴ

يعلماناالحنبکم والل

والنلومکمانتحبوناતમાર અમા અપમાન કર ન અમારાથી

સ માનની ઉ મીદ ન રાખવી જોઇએ. અમ તો

તમન તકલીફ પહ ચાડવાથી બચાવીએ અન તમ

ણી ઝીન અમન તકલીફ પહ ચાડો, અ લાહ

ણ છ ક તમ અમન જરા પણ પસદ નથી અન

અમ તમન આ વાત પર િનદા નથી કરતા ક તમ

અમન પસદ નથી કરતા.

યઝીદ ક : સા કહો છો જવાન ! પર

તમારા બાપદાદા બાદશાહ બનવા ઇ છતા હતા.

છ અ લાહનો ક તણ તમન કતલ કયા અન

તમ લોહ વહા . (બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫

પા-૧૭૫)

સક ના બ લ સન(અલ.) ત સમય એક શામીએ સક ના બ ત

સન(અલ.) તરફ ઇશારો કર યઝીદન ક : આ

કનીઝ મન બ શી આપો, આ સાભળ સક ના

ઊઠ . પોતાની ફોઇ ઝયનબથી લપટાઈ ગઈ અન

ક : અય ફોઈ ! યતીમ થઈ હવ કનીઝ બનવાની

વાર છ. (બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૭૫)

ઝયનબ(સલા.)એ શામીન સબોધીન

ફરમા : તમાર અન યઝીદમા આ તાકાત નથી ક

આ બાળક ન કનીઝીમા લઇ શકો.

યઝીદ ઝયનબ(સલા.)ન ક : અ લાહની

કસમ તન કનીઝીમા લઇ શ .

ઝયનબ(સલા.)એ ફરમા : અ લાહની

કસમ અ લાહ તન એટલી તાકાત અન વ કદ

પણ નથી આ િસવાય ક ઇ લામથી ફર ન

બીજો દ ન અપનાવી લ.

યઝીદન સો આવી ગયો, કહવા લા યો

માર સાથ આ વાત કરવાની ર ત છ ? તમારા

બાપ અન ભાઇ દ નથી નીકળ ગયા.

ઝયનબ(સલા.)એ ફરમા : જો

સલમાન છ તો ત, તારા બાપ અન તારા દાદાએ,

અ લાહનો, મારા બાપ અન ભાઇનો દ ન

અપના યો છ. યઝીદ ક : અય મન દા ! ઠ

બોલો છો.

ઝયનબ(સલા.)એ ફરમા : હરમા

અમીર અન બાદશાહ છ અન ગાળો આપ છ અન

મતના કારણ ગમ ત બક છ.

અહ ણ યઝીદન શરમ આવી અન ત

પ થઈ ગયો.

સયદની રવાયતમા આ છ ક શામીએ

છ : આ કોની દ કર છ ? યઝીદ ક : સક ના

બ લ સન છ અન આ ઝયનબ બ ત અલી

ઇ ન અબીતા લબ છ.

શામીએ ક : ત સન(અલ.)

ફાતમા(સલા.) અન અલી(અલ.)ના દ કરા છ!

યઝીદ ક : હા

શામીએ ક : અય યઝીદ અ લાહ તારા

પર લઅનત કર, ખાનદાન ર લ(સલ.)ન કતલ

કર છ અન તમની ઔલાદન કદ કર છ, અ લાહની

કસમ તો તમન મના કદ સમજતો હતો.

યઝીદ શામીન ક : અ લાહની કસમ

તન પણ આ લોકો પાસ પહ ચાડ દઇશ અન તની

ગરદન ઉડાવી દવાનો કમ આપી દ ધો. (બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૨૬)

પછ યઝીદ કોઇ ચલાન ક : માર

લાકડ લાવો અન તન અહલબયત(અલ.)ની સામ

ઇમામ સન(અલ.)ના બારક દાતો પર માર .

ઝયનબ(સલા.)એ આ ય જો તો

ફરમા :

ناہ ! ياحس ربسواللل ! ومىن ةيابنمک ! ياحب

هراءسيد ! ةيابنفاطم ساءةالز ! ال تاملصط يابنبએ સખત રડ હ ક નાથી દરબારનો

દરક ય ત રડવા પર મજ ર થઈ ગયો અન

યઝીદ હાથ રોક લીધો. અચાનક યઝીદના

મહલમાથી કોઈ હાશમી ીના રડવાની અવાજ

સાભળવામા આવી કહ રહ હતી :

باہ تاہ ! ياحب داہ! ياسيداهلب ياربيعاالراملو ! يابنمحم

تا يالوالداالدعياء ! ال ۔ياق

સદભ મા આ નથી લ ક આ અવાજ

કોની હતી. પર હાશમી ીથી આ વાત સમજમા

આવ છ ક અહલબયત(અલ.)માથી કોઈ ી હતી.

અ ય ીઓ સાથ દરબારમા લાવવામા આવી

હતી.

આ અવાજ સાભળ ન દરબારમા હાજર

બધા જ લોકો રડવા લા યા. (અ અ સાકબા

ભાગ-૫ પા-૧૦૫)

યાર યઝીદ અહલબયત(અલ.)ની

ીઓના રડવાની અન વા સના ફ રયાદની

અવાજ સાભળ તો િનદા કર ર ો હોય ત ર ત

سوائح ةياصيح حتمدم

ماأهوناملوتعليالنوائح

આ હાય, િવલાપ, દન કરવાવાળ ીઓ

કર તો પસદ દા છ. નૌહા કરવાવાળ ઓ પર

સગાઓની મોત કટલી આસાન છ.

યાર પછ લાકડ ન ઇમામ સન(અલ.)ના

હોઠો અન દાતો પર (ક ન ર લ(સલ.) મતા

હતા) માર ન અ લાહ બન ઝબઅર ના

(અ લાહ બન ઝબઅર હ લયતના

જમાનામા ર લ(સલ.) અન આપના અ હાબનો

સખત મન હતો. ઝબાન અન દલ બન ર ત

મની રાખતો હતો. ર લ(સલ.)એ મ ા ફતહ

ક તો ત ભાગીન નજરાન ચા યો ગયો. પર ફર

ર લ(સલ.)ની ખદમતમા હાજર થઈ પ તાવો

કય અન સલમાન થઇ ગયો. યઝીદ તના આ

શઅર પઢ ા.) શઅર પઢ ા નો તર મો આ છ :

"અય કાશ બદરમા માયા ગએલા મારા

ગ કબીલએ ખઝરજના ભાલા વાગવાથી

નીકળતી આહ અન દનન જોત તો શીથી ઉછળ

પડત અન કહત : અય યઝીદ તારા હાથ લકવા ન

માર, આ તો મત ા ત કરવા માટ બની

હાિશમનો ઢ ગ હતો, નહ તો કોઈ ખબર આવી છ

અન ન વહ ના ઝલ થઇ છ. જો અહમદની

અવલાદથી તમણ કરલા કામોનો બદલો ન લ તો

ખ ઝફની અવલાદથી નથી." આ શઅર અ લાહ

ઝબઅર એ જગ ઓહદમા અ હાબ ર લ(સલ.)ના

શહ દ થયા પછ ક ા હતા. (કમકામ ઝ ખાર પા-

૫૬૧) જો ક પહલો બદ ઝબઅર નો છ અન બીજો

તથા ીજો બદ વય યઝીદનો છ.

અ બરઝા અસલમી (અ બરઝા

અસલમી અસલ નામ ફઝલા બન ઉબદ છ.

ર લ(સલ.)ના સહાબી હતા, બસરામા રહતા હતા.

કહવામા આવ છ ક ૬૪ હજર મા ઇ તકાલ થયો. -

અલ-ઇ તીઆબ ભાગ-૪ પા-૧૩૨) કહ છ : અય

યઝીદ બરબાદ છ તારા માટ, ફરઝદ ફાતમા,

સન(અલ.)ના દાત પર લાકડ માર છ યાર ક

મ ર લ(સલ.)ન આ હોઠો અન દાતોન મતા

જોયા છ અન હસન અન સન(અલ.)ન ફરમાવતા

હતા તમ બન જ તના જવાનોના સરદાર છો.

અ લાહ તમારા કાિતલન ના દ કરશ અન તના

પર લઅનત કરશ અન તના માટ જહ મ તયાર

કર રાખી છ.

આ સાભળ યઝીદન સો આવી ગયો

અન તમન દરબારથી કાઢ ના યા. (બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૩૨)

યઝીદ ઇમામ સન(અલ.)ના હોઠો અન

દાતો પર લાકડ મારતા પિવ સરન સબોધન

કર ન ક : અય સન(અલ.) માર નવા જશ,

મહરબાનીઓ કવી જોઇ ?

એક કનીઝ યઝીદના મહલથી બહાર

નીકળ આવી હતી, તણ યાર આ ક ટદાયક ય

જો તો ક : અ લાહ તારા શર રના કડ કડા

કર દ અન આખરતની આગ પહલા તન િનયાની

આગમા સળગાવ, અય મલઊન ! દાતો પર

લાકડ માર ર ો છ ર લ(સલ.) તન મતા હતા.

યઝીદ ક : અ લાહ તન સમ , આ

મજલસમા આ કવી વાતો કર રહ છ ?

કનીઝ ક : મ અધિન ાની થિતમા જો

ક આસમાનના દરવા લી ગયા છ અન

આસમાનથી રની એક સીડ જમીન પર આવી છ

અન બ જવાન લીલા રગનો પોશાક પહરલા ત

સીડ થી જમીન પર આ યા, જ તની ઝબરજદની

એક ચાદર તમના માટ બછાવવામા આવી છ

ર વથી પિ મ ધી ફલાઇ ગ . અચાનક ત જ

સીડ થી એક દરિમયાની કદનો માણસ નીચ

આ યો, ત ચાદર પર બસી ગયો અન ચા અવા

ક : અય બાબા આદમ આવો, બાબા ઇ ાહ મ

આવો, ભાઇ સા અન ભાઇ ઈસા આવો, યાર

પછ મ એક ીન જોઇ િવખરલા વાળ ફર યાદ

કર રહ છ. મા હ વા, સારા, બહન મ રયમ અન

અ મા ખદ આવો, ગબી અવાજ આપનાર

અવાજ કર .

ત સમય ફાતમા ઝહરા(સલા.)એ ફરમા

: બાબા આપ ન જો ક આપની ઉ મત મારા

દ કરા સન(અલ.)સાથ કવો વતાવ કય છ ?

આ સાભળ ર લ(સલ.) અન

આપ(સલ.)ના સાથી રડવા લા યા. યાર પછ

હઝરત આદમ(અલ.) તરફ જોઇન ક : બાબા

આદમ, આપ ન જો ક મારા પછ ઝા લમોએ

મારા દ કરા સન(અલ.) સાથ કવો વતાવ કય

છ? કયામતના દવસ તમન માર િશફાઅત

નસીબ નહ થાય.

હઝરત આદમ(અલ.) તમના સાથી અન

ફ ર તાઓ રડવા લા યા. યાર પછ મ લગભગ

સી હ ર ય તઓન જોઇ. તમની આગળ

આગળ એક જવાન હતો ના હાથમા લીલા રગનો

પરચમ હતો. આ માણસોના હાથોમા આગ

હિથયાર હ તન હલાવતા કહ ર ા હતા. અય

આગ આ મહલવાળા "યઝીદ બન મઆિવયાન"

સળગાવી દ, ત સમય મ તન ફર યાદ કરતો

જોયો, આગ, આગ, આગથી ા ભાગવા છ.

યઝીદ કનીઝ વાબ સાભળ ક :

બરબાદ છ તારા માટ, આ ક વાબ હ , મન

લોકોની સામ શŠમ દા અન ઝલીલ કરવા ચાહ છ.

યાર પછ આ કનીઝ સર કલમ કરવાનો કમ

આપી દ ધો. ( રયા લ અહઝાન પા-૧૨૨)

કરણ : 31

યઝીદ શરાબ પીએ છ યઝીદ જવની શરાબ માગી, (હરવીએ

ઇમામ રઝા(અલ.)થી વણન ક છ ક સૌથી પહલા

જવની શરાબ પીવાનો કમ યઝીદ આ યો હતો

અન સૌથી પહલા તણ ત ફરા પર પીધી હતી

યા ઇમામ સન(અલ.) સર રા હ .

અહલબયત(અલ.)ના મનો આ ફરા પર

ખાવા ખાઈન અન શરાબ પીન આ મોટ

સીબત પર શી મનાવતા હતા. ઇમામ

રઝા(અલ.)એ ફરમા : અમારા શીઆઓ કદ

પણ જવની શરાબ નથી પીતા ક ત

અહલબયત(અલ.)ના મનોથી ખાસ છ. -

ઉ લ અખબાર ૨૨/૨) તમાથી અ ક પીધી

અન પોતાના માણસન આપીન ક : આ

બરકતવાળ શરાબ છ તની એક બરકત આ છ ક

યાર તનો પહલો મ પી તો અમારા મન

સન(અલ.) સર અમારા ફરા પર હોય છ.

એટલા જ માટ અમારા ખાવાનો ફરો બછાવલો છ

અન નની સાથ ખાઇ ર ા છ એ અન શરાબ પી

ર ા છ એ.

જનાબ સક ના(સલા.) ફરમાવ છ :

અ લાહની કસમ મ યઝીદથી મોટો કા ફર, ઝા લમ

અન પ થર દલ નથી જોયો.

(કમકામ ઝ ખાર પા-૫૭૭)

મનો એલચી યઝીદના દરબારમા મનો એલચી આ ક ટદાયક ય જોઈ

ર ો હતો, યઝીદન ક : તમાર સામ આ કો સર

છ ? યઝીદ આ યથી છ આ સવાલ તમ કમ

કય ?

તણ ક : યાર મ જઇશ તો મન

અહ ની પ ર થિતઓ િવશ જ ર છવામા આવશ.

મન શી કારણ મા મ હો જોઇએ, થી કસર

મન બતાવી શ ક ત પણ તનાથી શ થાય.

યઝીદ ક : આ સર ફાતમા બ ત હમદના

દ કરા સન(અલ.) છ.

મના એલચીએ ક : હમદ(સલ.) ત જ

તમારા પગબર(સલ.) છ ?

યઝીદ ક : હા.

મના એલચીએ ક : તમના વા લદ નામ

યઝીદ ક : અલી ઇ ન અબીતા લબ

ર લ(સલ.)ના કાકાના દકરા.

મના એલચીએ ક : ના દ થઈ ય

તમારો મઝહબ, મારો દ ન તમારા દ નથી બહતર છ.

કમ ક મારા વા લદ દાઉદના પો થાય છ. મારા અન

દાઉદના દરિમયાન ન લો તર છ અન અમારા

મઝહબ અ સરણ કરવાવાળા મા સ માન કર છ

અન ગધડા પર હઝરત ઇસા(અલ.) એક વખત

સવાર થયા હતા તની છડ ની જ યા પર એક ચચ

બનાવવામા આ છ. લોકો તની ઝયારત કર છ

અન પોતાના ર લ(સલ.)ના દ કરાન કતલ કર

છ!! યાર ક ર લ(સલ.) અન સન(અલ.)ના

દરિમયાન એક દ કર િસવાય તર નથી, આ તમારો

કવો દ ન છ? (બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૪૧)

રવાયતમા આ છ ક : યઝીદ આ વાતો

સાભળ ન ક : આ નસરાનીન અહ જ કતલ કર

દવો જોઇએ, નહ તો આ અમન પોતાના દશમા

બદનામ કરશ.

યાર એલચીએ આ થિત જોઇ તો ક :

હવ મન કતલ કરવા ચાહ છ તો સાભળ ક ગઇ

રાતના મ ર લ દા(સલ.)ન વાબમા જોયા છ

તમણ મન જ તની શખબર આપી છ. આ

વાબથી આ યમા હતો, હવ તની તાબીર હર

થઇ ગઇ. ત શખબર સાચી હતી, યાર બાદ તણ

કલમો પઢ ો. ઇમામ સન(અલ.)ના પિવ સરન

સીનાથી લગા અન મીન કતલ થયા ધી રડતો

ર ો. (અલ-મલ ફ પા-૭૯)

બી રવાયતમા છ ક દરબારમા હાજર

લોકોએ મના એલચીના કતલ વખત ઇમામ

સન(અલ.)ના પિવ સરથી "લા હ લ વલા વત

ઇ લા બ લાહ"ની પ ટ અવાજ સાભળ . (મકત લ

સન(અલ.) કરમ પા-૩૫૫)

ઝયનબ બરા(સલા.)નો બો અક લએ બની હાિશમ હઝરત

ઝયનબ(સલા.)એ યાર યઝીદની આવી ઉ તાઇ

અન બશરમી જોઇ અન બી તરફ દરબારની

થિત પણ અ ળ જોઇ તો ઉભા થયા અન

ફરમા :

احلمد و العاملني رب لل ص الل و رسول امجعني، آل

صدق ا الذين ةاقب ثم ( يقول کذالک الل وٴی اساوٴ الس

بوا ان بآيات کذ يستهزوٴون بها انوا و الل

( . મ આ-૧૦)

نت نا اخذت حيث يزيد يا اظ آفاق و االرض اقطار ل

ماء بنا ان االساری تساق کما نساق فاصبحنا الس الل

بک و هوانا عندہ خطرک لعظم ذلک ان و ةکرام لي

جذالن عطفک ىف نظرت و بانفک فشمخت مسرورا

نيا رايت حيث سق واالمور ةمستوثق لک الد حني و ةم

سلطاننا، و ملکنا لک صفا فمهال قول انسيت مهال عز الل

ا کفروا الذين حيسنب وال ( جل و امن هلم من خريا

ا النفسهم امن ليزدادوا هلم من مهني ذاب هلم و امثا( . આલ ઇમરાન આ-૧૬૯)

لقائ يابن العدل امن و امائک و حرائرک ختديرک الط

رسول بنات سوقک الل ص الل و لي قد سبايا سلم و آل

، ابديت و ستورهن هتکت داء بهن حتدو وجوههن من اال

يتصفح و واملناقل املناهل اهل يستشرفهن بلد اىل بلد

والبعيد القريب وجوههن ىن ريف، والد س والش من معهن ل

رجاهلن ،مح محان من وال وىل من ةمراقب يرجتى کيف و ى

نبت و االزکياء اکباد فوہ لفظ هداء، دماء من حلم و الش

بطأ ال کيف يس يت اهل بغضنا ىف نا نظر من ال بالشنف ال

تقول ثم واالضغان واالحن والشنآن وال متأثم ري

۔مستعظم

واستهلوا الهلوا فرحا

تشل ال يزيد يا قالوا ثم

تحيا م اىب ثنايا تنکتها ةاجلن اهل شباب سيد عبدالل

خصرتک أت قد و ذلک تقول ال کيف و مب ةالقرح ن

اف واستأصلت ی دماء باراقتک ةالش حممد ةذر ص الل

و لي لب، عبد آل من االرض جنوم و وسلم آل تف و املط

دن تناديهم، انک زعمت باشياخک و فلرت ا و موردهم شي

ما فعلت و قلت تکن لم و بکمت، و شللت انک لتودن

۔فعلت

مبن غضبک أحلل و ظاملنا من أنتقم و حبقنا خذ اللهم

محاتنا، قتل و دماءنا سفک وال جلدک اال فريت ما فوالل

دن و حلمک اال حززت لرت رسول لت مبا الل من حتم

دماء سفک يت من أنتهکت و ذر ىف حرمت رتت وحلمت

جيمع حيث وال ( حبقهم يأخذ و شعثهم يلم و مشلهم الل

يل يف قتلوا الذين حتسنب س ربهم عند أحياء بل أمواتا ا

يرزقون ( . આલ ઇમરાન આ-૧૬૯)

وک بالل مبحمد و حاکما ص الل و لي وسلم آل

جبربئيل و خصيما مکنک و لک سوی من سيعلم و ظهريا

، رقاب من س املسلمني املني ب للظ شر ايکم و بدال انا و م

اضعف ۔جندا

ت لئن و جر وا تک الد و رک قد الستصغر اىن خماط

ربی العيون لکن توبيخک، استکثر و تفريعک استعظم

دور ی، والص حزب لقتل العجب ل فالعجب اال حر الل

يط حبزب النجباء لقاء، ان الش من تنطف االيدی فهذہ الط

واهر اجلثث تلک و حلومنا من تتحلب واالفواہ دمائنا الط

وا تابها الز ل امهات تعفرها و العواسل ت ۔الفرا

ذتنا لئن و و بنا لتجد مغنما أخت ا شي ما اال الجتد حني مغرما

مت م ربک وما يداک قد يد بظال اىل و للع الل و املشت

جهدک ناصب و سعيک أسع و کيدک فکد املعول، لي

فوالل يت وال ذکرنا متحو ال نا مت وال امدنا تدرک وال وح

دد، اال ايامک و فند اال رأيک هل و ارها، عنک ترحض

ةلعن اال : املنادی ينادی يوم بدد؟ اال مجعک و الل

املني ۔الظ

واحلمد لنا ختم الذی العاملني رب لل عاد الو ةبالس

هاد ولآخرنا ةواملغفر حم ةبالش نسأل و ،ةوالر ان الل

نا حيسن و املزيد هلم يوجب و الثواب هلم يکمل ل

ةاخلالف نا دود، و رحيم ان حس الوکيل نعم و الل

( . આલ ઇમરાન આ-૧૭૩)

તમામ તાર ફ, વખાણ આલમીનના

પરવર દગાર માટ છ, દો સલામ ર લ(સલ.)

પર અન તમની સતાન પર, અ લાહ સા

ફરમા છ : રા કામો કરવાવાળાઓનો મ

આ હતો ક ત અ લાહની આયતોન ઠલાવતા

અન તની મ કર કરતા હતા. અય યઝીદ એમ

સમ છ ક ત જમીન અન આસમાનન અમારા પર

તગ કર દ ધા છ અન અમન કદ બનાવીન એક

શહરથી બી શહર ફર યા અન આ યાલ કર છ

ક અ લાહ તન ઇ ઝત બ શી અન અમન વા

કયા ? એમ સમ છ ક આનાથી અ લાહના

ન ક ઇ ઝતદાર બની ગયો છ ? એટલા જ માટ

રથી એ છ અન ઘમડની સાથ ચાલતો ફર છ

અન પોતાની મત અન તની યવ થત

બાબતોન જોઇન પોતાન કઈ સમજવા લા યો છ.

જરા હોશમા આવ, અ લાહના આ કલામન

લાવી બઠો છ, "કા ફર આ યાલ ન કર ક આ

મોહલત તમન આપવામા આવી છ આ તમના

માટ બહતર ન મોકો છ, બલક આ મોહલત અમ

તમની આઝમાઇશ માટ આપી છ થી ત પોતાની

નાફરમાનીમા હ વધારો કર લ ક તમના માટ

અઝાબ અન ઝ લત છ." અય તોલકાના

દ કરા(આઝાદ થએલાના દ કરા)! આ ઇ સાફ છ

ક પોતાની ીઓ અન કનીઝોન ઇ ઝત સાથ

પરદામા બસાડ અન ર લ(સલ.)ની દ કર ઓન

કદ કર ન એક શહરથી બી શહર ફરવ, તમ

અપમાન કર, તમના સર લા રાખીન લોકોન

તમાશો દખાડ થી ન કના અન રના શર ફ

અન પ ત બધા તમન એ, ષોમાથી કોઇ

તમની સાથ નથી, ન કોઇ મદદગાર અન ન

ર ણહાર.

પર કલ ચાવવાવાળ ના દ કરા!

તનાથી કઇ ર ત હમદદ ની આશા કરાય ક

ગો ત શહ દોના નથી બ છ અન ના દલમા

અમારા તરફથી ક નો અન હસદ ભરલો છ. તનાથી

આ િસવાય ઉ મીદ કર શકાય. આટલા મોટા

નાહન મા લી સમ છ અન પોતાના આ

રા અમલ અન ઝલીલ હરકત પર પોતાના કા ફર

બાપ-દાદા પર ગવ કર છ અન આ ઉ મીદ કર છ

ક કાશ ત આ હોત અન ત બરહમીથી કતલ

કયા છ તન જોઇન શ થાત અન તારો યા

અદા કરત.

અ અ દ લાહ અન જ તના જવાનોના

સરદારના દાતો પર લાકડ માર છ. આ કમ નથી

કહતો ક આ ઝખમન ના ર કર દ છ અન

તમની જડો કાપી નાખી છ અન ફરઝદ

ર લ(સલ.)ન ક આલ અ લ લબ અન

જમીનના તારાઓમાથી હતા કતલ કર ન હવ

પોતાના ગ ન બોલાવી ર ો છ. ઝરા રોકાઈ

! વધાર સમય નથી ક તમની સાથ જોડાઈ

જઇશ અન ત વખત આ આર કર શ ક તારા હાથ

બકાર થઈ ગયા હોત અન ઝબાન ગી થઈ ગઈ

હોત અન ઝબાન પર આ વાત ન લાવત અન આ

અપશ દો ન કહત! અય અ લાહ આનાથી અમારો

હક અન બદલો લ અન ત ઝા લમો પર ક મણ

અમા લોહ વહા છ પોતાનો અઝાબ ના ઝલ

ફરમાવ.

અય યઝીદ ! અ લાહની કસમ ત તારા જ

ગો તના કડા કયા છ અન ર લ(સલ.)ની ત

નાહના બોજ સાથ લાકાત કર શ તારા ખભા

પર છ. ત આલ ર લ(સલ.) લોહ વહા છ,

તમની કોઇ ઇ ઝત ન સમ અન તમના હરમન

કદ કયા છ યાર ક અ લાહતઆલા તમની

વરિવખરતાન સ હમા બદલી નાખશ અન તમનો

બદલો લશ. રાહ દામા કતલ થયા છ તમન

રદા યાલ ન કરો બલક તઓ વતા છ અન

અ લાહની બારગાહમા રોઝી મળવ છ. યઝીદ

તારા માટ આટ જ કાફ છ ક અ લાહ હાકમ છ

અન મોહમદ(સલ.) તારા મન અન જ ઈલ

તમની હમાયત કરવાવાળા અન ણ તારા માટ

ર તો બના યો છ અન તન સલમાનો પર કા

આ યો છ તન ન કમા જ ખબર પડ જશ ક

ઝા લમોની સ છ અન આ પણ ણી લશ ક

તમારામાથી કોણ વધાર ખરાબ અન કોની ફોજ

કમજોર છ.

અગરચ જમાનાની સીબતોએ મન અહ

લાવીન ઉભી કર છ ક તાર સાથ વાત ક ,

પર માર નજરોમા તાર આટલી પણ હિસયત

નથી ક તાર િનદા ક અથવા તન િધ ા પર

ક માર ખો થી ભરલી અન દલ ઝ મી

છ. આ યની જ યા છ ક અ લાહવાળાઓ

શયતાનની તાબદાર કરવાવાળાઓના હાથ માયા

ય, અમારા લોહ થી તમારા હાથ રગાએલા છ,

તમારા મોઢાથી અમારા ગો તના રશા નીકળ ર ા

છ અન આ પાક ઝા જ મોની આસપાસ હસક

પ ઓ દોડ ર ા છ.

વ ન આ ફાયદામદ સમ ર ો

છ કાલ ત જ તારા માટ કસાનવાળ સા બત થશ

અન કઈ ત ક છ તન જોઇ લઈશ, અ લાહ

બદાઓ પર મ નથી કરતો, તની પાસ

િશકાયત ક અન તના પર જ ભરોસો ક .

ચાલાક થી કામ લવા ચાહ છ લઈ લ અન

કોશીશ કરવા ચાહ છ તનાથી પણ સકોચ ન કર.

અ લાહની કસમ! અમાર મોહ બતન દલોથી

નહ કાઢ શક અન ન અમાર વહ ન િમટાવી શક

છ, અમારા મરતબા ધી નહ પહ ચી શક અન ત

મનો ધ બો તારા દામન પર લા યો છ

તન કદ ધોઇ નહ શક, તાર કોઇ પણ વાતનો

ભરોસો નથી, તાર બાદશાહતનો સમય કો છ.

ન કમા જ તારો સ હ વરિવખર થઇ જશ અન ત

દવસ ગયબી અવાજ કારશ અલા લઅન લાહ

અલલ કૌિમઝ ઝાલમીન વલ હ દો લ લાહ

ર બલ આલમીન.

તમામ તાર ફો ત અ લાહ માટ છ ણ

અમાર શ આતમા શબ તી અન મગફરત અન

છ લ શહાદત અન રહમત કરાર દ ધી છ.

અ લાહતઆલાથી આ છ ક તમન બ જ અજર

અતા ફરમાવ અન તમના અજરમા વધારો

ફરમાવ, ત અમારો બહતર ન હાકમ છ. ત સૌથી

મોટો મહરબાન છ. અમ ફકત તના પર જ ભરોસો

કર એ છ એ.

આ મૌકા પર યઝીદ શામવાળાઓ તરફ

જોઇન ક : આ કદ ઓ િવશ તમારો મત છ?

તમન કતલ કર દઇએ? તના એક નોકર ક :

તમન કતલ કર દો.

નોઅમાન બન બશીર (નોઅમાન બન

બશીર અનસારમાથી છ અન તમના બાપ બશીર

બન સઅદ ર લ(સલ.)ના સહાબી હતા. આ

મઆિવયાના જમાનામા ફાના ગવનર હતા. ૬૫

હજર મા સમા પા યા.) ક : આ ઓ ક

જો ર લ(સલ.) હોત તો ત તમની સાથ વતાવ

કરત, ત કરત ત જ કરો. (કમકામ ઝ ખાર પા-

૫૬૫)

મસઊદ વણન કર છ ક ઇમામ મોહમદ

બા કર(અલ.) ઓ ત સમય બ વરસ અન અ ક

મ હનાના હતા, યઝીદની સામ ઉભા થયા અન

અ લાહની તાર ફ બયાન કયા પછ ફરમા :

તમન તમાર આસપાસના લોકોએ ફરઔનના

સલાહકારોની િવ મ રો આ યો છ. એટલા માટ

ક યાર ફરઓન પોતાના સલાહકારોથી

સા(અલ.) અન હા નના િવષયમા મ રો કય તો

તમણ ક :

وارسلفياملدائنحاشرين واخا ارج"તમન અન તમના ભાઈન મોહલત આપો,

શહરોમા પોતાના માણસો મોકલી દો અન

ગરોન ભગા કરો." ( . અઅરાફ આ-૧૧૧)

પછ યાર ગર આવી ય તો તમની પર ા

કરો, પર આ લોકોએ તો અમારા કતલનો મ રો

આ યો છ અન આ કારણ વગર નથી.

યઝીદ છ : કારણ છ ?

ઇમામ મોહમદ બા કર(અલ.)એ ફરમા :

ત અકલમદ, હોશીઆર હતા અન આ લોકો ધોકો

ખાએલા છ, હલ છ. કમ ક બયા અન તમની

સતાનન નાપાક જ કતલ કર શક છ.

યઝીદ મા કાવી લી , પછ પોતાના

નોકરોન ક : આ લોકોન દરબારથી બહાર લઇ

ઓ. (ઇસબા લ વસી યત પા-૧૭૦)

જનાબ સક ના બાબાના સરન જોઇ રહ

હતી. હવ સહન કરવાની શ ત ન હતી તથી ક :

અય યઝીદ! ર લ(સલ.)ની દ કર ઓન કદ

બનાવ છ. આ સાભળ ન હાજરજનોમા કોલાહલ

મચી ગયો અન દરબારમા િવરોધની અવાજો લદ

થઇ ગઈ.

યાર યઝીદ દરબારનો રગ બદલાએલો

જોયો તો સન(અલ.)ની દ કર ન ક : ભ ી !

આ લોકોએ ક છ તનાથી રા નથી.

(કમકામ ઝ ખાર પા-૫૨૬)

એક કથન આ છ ક ઇ ન મર નાન

(ઇ ન ઝયાદન) ગાળો આપી અન બધી

વ ઓની િન બત તની તરફ આપી દ ધી.

( પ ટ છ ક યઝીદ આ મત યાર

અપના યો યાર અહલબયત(અલ.)એ તન

ઝલીલ કર ના યો. કમ ક પહલા ઇમામ

સન(અલ.)ના ખાનદાનન ઝ રોમા જકડ ન

લા યો હતો અન તણ પણ શ થઈન શઅર પઢ ા

અન ઇમામ સન(અલ.)ના હ ઠો પર લાકડ માર

હતી.)

છવટ ઇમામ સન(અલ.)ના સરન

મહલના દરવા પર લટકા ( જલાઉલ ઉ ન

શ બર ભાગ-૨ પા-૨૬૩) અન

અહલબયત(અલ.)ન કદખાનામા લઈ જવાનો કમ

આ યો. ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.) પણ ત જ

કદખાનામા હતા. (ઇરશાદ શખ ફ દ ભાગ-૨ પા-

૧૨૨)

અહલબયત(અલ.)ની દ કર ઓ અન

ીઓના રડવાની અવાજ શહરમા રહ હતી.

શામવાળાઓ પણ તમની સાથ રડ ર ા હતા.

યઝીદની ીઓ અન મઆિવયા અન

અ ફયાનની છોકર ઓએ ઘરણા ઉતાર ના યા

હતા અન માતમી પોશાક પહર લીધો હતો અન

અહલબયત(અલ.)ની સાથ અઝાદાર બની ગઇ

હતી. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૭૧ પર છ ક યઝીદ

અહલબયત(અલ.)ન પોતાની ીઓ પાસ મોક યા,

એટલા માટ ક તમની સામ મોટો બન ક મ

સન(અલ.) અન તના સહાબીઓ પર ફતહ પામી

છ અન આ તમના અહલબયત છ મન કદ કર ન

શામ લા યો .)

કરણ : 32

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)નો બો ઇમામ ઝય લ અબદ ન(અલ.)એ યઝીદન

ક : આના દવસ મ જદમા બો આપવા

ચા . યઝીદ ક : ઠ ક છ, આનો દવસ

આ યો તો યઝીદ પોતાના દરબાર ખતીબોમાથી

એકન િમ બર પર મોક યો અન તન ક : યા

ધી થઈ શક અલી અન સન(અલ.) અપમાન

કરો અન શખન અન યઝીદના વખાણ કરો અન ત

ખતીબ( વકતા) આ જ ક .

યઝીદન ક : મન બો પઢવાની ર આપવામા

આવ, પોતાનો વાયદો રો કર. યઝીદ પોતાના

વાયદા પર પ તાઇ ર ો હતો. ત ઇ છતો ન હતો

ક ઇમામ(અલ.) બો આપ. આિવયા બન

યઝીદ બાપન ક : એમના બાનો અસર

થશ? ર આપો થી તમન કહ હોય ત કહ.

(યઝીદના એક છોકરા નામ મઆિવયા હ ,

સારો હતો. ફકત ચાલીસ દવસ મત પર બઠો

અન યાર બાદ મત છોડ દ ધી. –અ વાદક)

યઝીદ ક : આ ખાનદાનની લાયકાતોન

નથી ણતો, આ લોકો ઇ મ અન ફસાહત

એકબી થી વારસામા ા ત કર છ, ડ ક

તમના બાથી શહરમા ફ નો ન ઉભો થઇ ય

અન તની આફત અમારા સર પર આવી પડ.

યઝીદ આ તાવ ક લ ન કય તો

લોકોએ આ હ કય ક ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ન િમ બર પર જવાની ર

આપવામા આવ.

યઝીદ ક : જો આ િમ બર પર ચા યા

ગયા તો અ ફયાનના ખાનદાનન ઝલીલ કયા

વગર નહ ઉતર. યઝીદન કહવામા આ ક આ

જવાન કર શક છ.

યઝીદ ક : તમનો સબધ ત ખાનદાનથી

છ ક મના બાળકો પણ આલમ હોય છ. કમા એ

ક શામવાળાઓના આ હ પર યઝીદ ઇમામ

ઝય લ આબદ ન(અલ.)ન િમ બર પર જવા માટ

સહમિત દશાવી.

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.) િમ બર

પર તશર ફ લઈ ગયા અન અ લાહની હ દ,

વખાણ પછ બો શ કય , બધા જ લોકો રડ

ર ા હતા. આપ(અલ.)એ ફરમા :

نا! الناس ايها لنا و ستا أعط نا: بسبع فض واحللم العلم اعط

جاع ةوالفصاح ةوالسماح ةواملحب ةوالش قلوب ىف

، منني لنا و املوٴ ىب منا بان فض املختار ال دا يق منا و حمم الصد

يار منا و اسد منا و الط اسد و الل منا و رسول هذہ سبطا

۔ ةاالم

يعرفىن لم من و عرفىن فقد عرفىن من ۔نسىب و حبسىب انبأت

فا، زمزم أبن انا مىن، و ةمک أبن انا! الناس ايها انا والص

کن محل من أبن دا، باطراف الر و أئتزر من خري أبن انا الر

، و أنتعل من خري أبن انا أرتدی، من خري أبن انا احت

، و طاف من خري أبن انا لبی، و حج من خري أبن انا س

محل الرباق اسری من أبن انا اهلواء، ىف املسجد من ب

، املسجد اىل احلرام بلغ من أبن انا االق جربئيل ب اىل

، ةسدر ت ان فتدلی دنا من أبن انا امل او قوسني قاب ف

ماء، ةمبالئک ص من أبن انا ادىن، من أبن انا الس او

ي ، ما اجلليل ال ، حممد أبن انا او أبن انا املصط

، ال: قالو حىت اخللق خراطيم ضرب من أبن انا املرت ال

اال ۔الل

رسول يدی بني ضرب من أبن انا طعن و بسيفني الل

يعتني بايع و اهلجرتني هاجر و برحمني و ببدر قاتل و ال

يکفر لم و حنني ، ةطرف بالل منني صاحل أبن انا ني و املوٴ

نور و املسلمني يعسوب و امللحدين قامع و النبيني وارث

ائني تاج و العابدين زين و املجاهدين ابرين اصرب و الب الص

، رب رسول ياسني آل من القائمني افضل و انا العاملني

يد أبن ائيل املنصور جبربئيل، املوٴ ي ۔مب

ابن انا و املارقني قاتل و املسلمني حرم عن املحا

داءہ واملجاهد والقاسطيني الناکثني ، ا افخر و الناصبني

من ، قريش من م أستجاب و اجاب من اول و امجعني لل

و ، من لرسول منني ، اول و املوٴ ابقني و املعتدين قاصم و الس

يد ، م مرا من سهم و املشرکني الل ، و املنافقني

دين ناصر و العابدين ةحکم لسان و الل امر وىل و الل

ةحکم بستان ، ةعيب و الل ، مسح، لم ، س بهلول، ب

، ، ز ، ابط ب، صوام، صابر، مهام، مقدام، ر مهذ

ق و االصالب قاطع اربطهم االحزاب، مفر تهم و عنانا ائ

باسل، اسد ،ةشکيب اشدهم و ةعزيم امضاهم و جنانا،

ةاالعن قربت و ةاالسن ازدلفت اذا احلروب ىف يطحنهم

، طحن ليث اهلشيم، ذروالريح فيها يذروٴهم و الر

ش و احلجاز العراق، ک م مدىن احدی بدری عقىب خي

۔مهاجری شجری

من و سيدها، العرب من ثها، الو ابو و املشعرين وارث ل

بطني ، احلسن : الس جدی ذاک واحلسني بن ۔طالب اىبઅય લોકો ! અ લાહ અમન છ બીઓ

અપણ કર છ અન અમન સાત િવિશ ટતાઓ ારા

અ યો પર ફઝીલત આપી છ. અમન ઇ મ,

સ હ તા, સખાવત, ફસાહત (છટાદાર વાણી)

બહા ર અન મોમીનોના દલોમા મોહ બત આપી

છ અન અ યો પર આ ર ત ફઝીલત આપી ક

ર લ િસ ક, અમી લ મોઅમનીન અલી(અલ.),

જઅફર તયાર, શર દા અન શર ર લ હમઝા,

ર લ(સલ.)ના બન ફરઝદો ઇમામ હસન(અલ.)

અન ઇમામ સન(અલ.) અમારામા કરાર દ ધા છ.

( બામા ઠતાના સાત કારણો ઝ થયા છ.

પર છ બાબતોથી વધાર બયાન ન થઈ, બહાઇ

કાિમલમા વણન થ છ ક સાતમી બાબત આ છ ક

દ લન કતલ કરવાવાળા મહદ અમારામાથી છ.

- નફ લ મહ મ પા-૪૫૦)

આ કમા ઓળખ પછ મન ણ છ ત

ણ છ. નથી ણતા તો તમના માટ મારા

બાપ દાદા અન ખાનદાનની ઓળખ કરા અન

તમના ઝર આથી પોતાન ઓળખા .

અય લોકો ! મ ા અન િમનાનો દ કરો

, ઝમઝમ અન સફાનો ફરઝદ , તનો

દ કરો ક ણ પોતાની ચાદરમા હજર અસવદન

રાખીન તની જ યા પર કયો. બહતર ન તવાફ

અન સઈ કરવાવાળાની યાદગાર , બહતર ન

હજ કરવાવાળા અન લ બક કહવાવાળાઓનો િ ય

ફરઝદ , રાક પર સવાર થવાવાળાઓનો

ફરઝદ , ત જ પગબરની ખો ર

મણ એક રાતમા મ જ લ હરામથી મ જદ

અકસા ધી પરવાઝ કર , તમનો દ કરો

મન જ ઈલ િસદર લ તહા ધી લઈ ગયા

અન રબના મકામ રબતથી અ લાહતઆલાથી

ન ક લઈ ગયા, તનો દ કરો ણ

આસમાનના ફ ર તાઓ સાથ નમાઝ પઢ , તનો

દ કરો ના પર અ લાહ વહ ના ઝલ કર ,

મોહમદ તફા(સલ.)અન અલીય તઝા(અલ.)નો

દ કરો , તનો દ કરો ણ ઘમડ લોકોની

નાક ઘસીન કલમએ તૌહ દ પઢા યો, તનો

ફરઝદ ર લ(સલ.)ની તરફથી બ તલવારો

અન બ ભાલાથી જગ કરતા હતા. ણ બ વખત

હજરત અન બ વખત બયઅત કર . ણ બદર

અન ◌ૌનમા કા ફરો સાથ જગ કર , ણ ખ

પલક ઝપકતા ટ પણ ન અપના . નક

મોિમનો અન બયાના વા રસનો ફરઝદ .

શ રકોન કતલ કરવાવાળા, સલમાનોના અમીર,

હદોના રહબર, આબદોની ઝીનત અન ખૌફ

દામા રડવાવાળાઓના ગવનો દ કરો .

સ હ તા ધરાવનાર લોકોમા સૌથી વ સહનશીલ

અન ર લ(સલ.)ના અહલબયતમા બહતર ન

નમાઝ પઢવાવાળાઓનો દ કરો . તનો ફરઝદ

ક જ ઈલ મ સમથન અન મીકાઇલ મની

મદદ કર . તનો દ કરો ણ સલમાનોના

હરમનો બચાવ કય અન મારક ન, નાકસીન અન

કાસતીન સાથ જગ કર , તનો ફરઝદ

રશમા સૌથી બહતર છ. તનો દ કરો ક ણ

મોમીનોમા સૌથી પહલા દા અન ર લ(સલ.)ની

દઅવત ક લ કર , ઈમાનની તરફ સૌથી પહલા

આગળ વધનારાઓનો દ કરો અન નાફરમાનોની

કમર તોડનારાઓનો દ કરો . શ રકોન

તલવારથી કતલ કરનારનો દ કરો . તનો

ફરઝદ ના ફકો માટ અ લાહની તલવાર,

અ લાહના બદાઓ માટ હકમત (ત વ ાન)ની

ઝબાન, અ લાહના દ નના ર ણહાર અન તના

વલીએ અ છ. અ લાહની હકમતના બાગ અન

ઇલાહ ઇ મ ધરાવનાર છ.

ત જવાન મદ સખી, શર ફ, નક ઓન ભગી

કરવાવાળા, સયદ, મહાન, અબતહ , દાની રઝા

પર રા રહવાવાળા, કલીઓમા આગળ

વધવાવાળા, સ કરવાવાળા, હમશા રોઝો

રાખવાવાળા, દરક ગદક થી પાક અન બ જ

નમાઝી હતા.

તણ પોતાના મનોની નસલન કાપી

નાખી અન ના ટોળાન વરિવખર કર ના યો. ત

મજ ત દલ ધરાવનાર, પાકો ઇરાદો ધરાવનાર

હતા અન યાર જગમા ભાલા એકબી થી જોડાઇ

જતા હતા તો આપ િસહની મ તમન વરિવખર

કર નાખતા હતા અન ઘટ ની મ તમન દળ

નાખતા હતા. ત હ ઝના િસહ, ઇરાકના સરદાર

છ. ત મ , મદની, ખફ , અકબી, બદર , ઉહદ ,

શજર અન હાજર છ. ( રસાલતના

શજરા(વશ)થી છ અન બયઅત શજરહમા શર ક

હોવાના કારણ શજર ક અન મ ાથી મદ ના

હજરત કર એટલ હાજર ક .) આ બધી

જ યાઓ પર ત હાજર હતા, ત અરબના સયદ

અન મદાન જગના િસહ અન બ મશઅરના (શ

છ બ મશઅરનો મતલબ બ જ ત હોય, કારણ ક

મશઅર ત જ યાન કહ છ યા ઘણા બધા ઝાડ

હોય છ. આ ર ત બ જ તોના વા રસ છ. આયતમા

આ છ تان " وملنخافمقامربهج મકામ રબથી

ડર છ તના માટ બ જ ત છ." અન શ છ

મશઅરનો મતલબ ઝદલફા હોય ક યા હા ઓ

દસમી ઝ હજની રાતમા ય નીકળતા ધી રહ

છ. આ ર ત બ મશઅરનો મતલબ ઝદલફા અન

અરફાત છ.) વા રસ છ અન હસન વ

સન(અલ.)ના વા લદ છ. ત જ ક નાથી આ

બીઓ અન િસફતો િવિશ ટ છ મારા દાદા અલી

ઇ ન અબીતા લબ(અલ.) છ.

યાર પછ ફરમા : ફાતમા

ઝહરા(સલા.)નો ફરઝદ . સયદ િ સાઅનો

દ કરો . આ બહા ર ભયા કલામો એવી ર ત

બયાન કયા ક લોકો બ જ રડવા લા યા, યઝીદન

ડર લા યો ક ાક ઇ કલાબ ન આવી ય,

એટલા માટ તણ મોઅ ઝનન અઝાન આપવાનો

કમ આ યો. આ ર ત ત ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ન પ કરવા ચાહતો હતો.

મોઅ ઝન ઉભો થયો. અઝાન શ કર ,

યાર તણ ક : અ લાહો અકબર, ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ ફરમા : બશક અ લાહથી

ગ અન મોટો કોઈ નથી. મોઅ ઝન અ હદો

અન લાઇલાહા ઇ લ લાહ ક તો ઇમામ(અલ.)એ

ફરમા : મા ગો ત અન ચામડ , બલક શર રનો

દરક વાળ અ લાહની એકતાની ગવાહ આપ છ.

અન યાર મોઅ ઝન અ હદો અ

મોહ મદર ર લાહ ક તો ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ યઝીદન ફરમા : આ

મોહ મદ(સલ.) નામ અઝાનમા લવામા આ

છ તઓ મારા નાના છ ક તારા ? જો તારા નાના

હતા તો આ ઠ છ અન આ તારા કા ફર થવા

કારણ છ અન જો આ મારા નાના છ તો તમના

ખાનદાનન ત કમ ક લ ન કયા ?

મોઅ ઝન બાક અઝાન ર કર , યઝીદ

આગળ વધીન ઝોહરની નમાઝ પઢ . (બહા લ

અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૩૭)

બી રવાયતમા આ છ ક યાર

મોઅ ઝન અ હદો અ મોહ મદર ર લાહ

ક તો ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ પોતાનો

અ મામો માથાથી ઉતાર ન મોઅ ઝનન ફરમા

: તન આ મોહ મદ(સલ.)ના હકનો વા તો, તરત

જ રોકાઈ , પછ યઝીદન સબોધીન ફરમા :

આ ર લ(સલ.) મારા નાના છ ક તારા? જો કહ

છ ક તારા નાના છ તો બધા ણ છ ક આ ઠ છ

અન જો મારા નાના છ તો મારા વા લદન મથી

કમ કતલ કયા ? તમનો માલ-અસબાબ કમ ટ ો

અન તમના અહલબયત(અલ.)ન શા માટ કદ કયા

છ ? આ કહ ન આપ(અલ.) રડ ા અન ફરમા :

અ લાહની કસમ જો કોઈ િનયામા એવો છ ક

ના નાના ર લ(સલ.) છ તો ત . તો પછ

આ લોકોએ મારા વા લદન કમ કતલ કયા છ અન

અમન મીઓની મ કમ કદ કયા છ ? યાર પછ

ફરમા : અય યઝીદ આટલો મોટો મ કય છ

અન પછ કહ છ ક મોહ મદ(સલ.) અ લાહના

ર લ(સલ.) છ? ક લા ખ ઉભો થાય છ,

બરબાદ છ તારા માટ કયામતના દવસ મારા

નાના અન વા લદ તારા મન હશ.

યઝીદ મો પાડ ન મોઅ ઝનન ક :

ઇકામત કહો! લોકોના દરિમયાન શોર બકોર થવા

લા યો, અ ક નમાઝ પઢ અન ઘણા બધા નમાઝ

પઢ ા વગર વરિવખર થઈ ગયા. (નફ લ મહ મ

પા-૪૫૧)

બી રવાયતમા આ છ ક ઇમામ

ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ ફરમા :

يل احلسني أبن انا أبن انا بکربال، الق ، انا املرت

، حممد أبن هراء، ةفاطم أبن انا املصط أبن انا الز

، ةسدر أبن انا الکربی، ةخديج ت ةشجر أبن انا امل

ماء، املرمل أبن انا ،طوىب من أبن انا بالد ب ىف اجلن لي

لماء، ناح من أبن انا الظ يور لي ۔اهلواء ىف الط શહ દ કરબલાનો ફરઝદ , અલીય

તઝા(અલ.)નો ફરઝદ , મોહમદ

તફા(સલ.)નો ફરઝદ , ફાતમા

ઝહરા(સલા.)નો ફરઝદ . ખદ જએ બરાનો

ફરઝદ , િસદર લ તહાનો ફરઝદ ,

શજરએ બાનો ફરઝદ , તનો ફરઝદ ના

માતમમા જ ાતો રડ ા. તનો ફરઝદ ના

પર પ ીઓએ નૌહા કયા. (નફ લ મહ મ પા-

૪૫૧)

ઇમામ(અલ.)ના બાની અસરો હાજરજનો ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ના આ બાથી ઘણા ભાિવત

થયા. આપ પોતાના બાથી તમનામા બદાર

લાવી દ ધી અન તમન િનડરતા હમત બ શી, આ

સ હમા એક ય દ આલમ પણ હતો. તણ

યઝીદન છ આ જવાન કોણ છ ?

યઝીદ ક : આ અલી લ સન છ.

તણ છ : કોણ સન ?

યઝીદ ક : અલી ઇ ન

અબીતા લબ(અલ.)ના દ કરા.

તણ ફર છ : તમની વાલદહ કોણ છ ?

યઝીદ ક : મોહમદ(સલ.)ની દ કર .

ય દ એ ક : હાન લાહ ! આ તમારા

ર લ(સલ.)ની દ કર નો ફરઝદ છ ન તમ કતલ

કયા છ ? તમ ર લ દા(સલ.)ના કટલા ખરાબ

તાબદાર છો! અ લાહની કસમ જો અમારા પગબર

સા ઇ ન ઇમરાનની કોઇ અવલાદ હોત તો અમ

ઇબાદતની હદ ધી તમ સ માન કરત. યાર ક

તમારા ર લ(સલ.)ની કાલ વફાત થઈ છ અન

આ તમ એમના દ કરા િવ બગાવતનો પરચમ

લદ કર ન તમન કતલ કર દ ધા ? અફસોસ છ

તમારા હાલ પર.

ય દ ની આ વાત પર યઝીદન સો

આવી ગયો. નોકરોન ક : જરા તની ખબર લો,

ય દ આલમ ઉભો થયો અન ક : જો તમ મન

કતલ કરવા ઇ છો છો તો મન કોઈ પરવા નથી. મ

તો તૌરાતમા જો છ ક અવલાદ ર લ(સલ.)ન

કતલ કર છ તના પર હમશા લઅનત થઇ છ અન

ત ઠકા જહ મ છ. (હયા લ ઇમાિમલ સન

અલ. ભાગ-૩ પા-૩૯૫)

યાર પછ યઝીદ કમ આ યો ક સર

સન(અલ.)ન મહલના દરવા પર લટકાવી દો.

હ દ યઝીદની પ ની, અ લાહ બન

આિમરની દ કર એ યાર આ સાભ ક ઇમામ

સન(અલ.) સર તના ઘરના દરવા પર

લટકાવવામા આ છ તો ત પરદાથી બહાર

નીકળ અન યઝીદની પાસ આવી, યાર ક યઝીદ

ત સમય સામા ય લોકોની સભામા બઠો હતો.

હ દ યઝીદન ક : અય યઝીદ! ફાતમા

બ ત ર લ(સલ.)ના દ કરા સર મારા દરવા

પર લટકાવવામા આવ ?

યઝીદ ઉભો થયો અન તના પર ચાદર

નાખીન ક : હા. સન(અલ.) પર વહાવી

અન ર લ(સલ.)ના દ કરા પર રડો ક તમના પર

રશના બધા કબીલા રડ ા છ, સન(અલ.)ન

કતલ કરવામા ઉબ લાહ બન ઝયાદ જ દ કર ,

દા તન ના દ કર.

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૪૨.

આવા બનાવોના કારણ ય દની શી અન

સન(અલ.)ના હોઠ પર લાકડ માર ન શઅર

પઢવાવાળ થિત ખતમ થઈ ગઈ અન ત ક લ

સન(અલ.)થી પોતા દામન બચાવવા લા યો

અન તની િન બત ઇ ન ઝયાદ તરફ આપવા

લા યો. ઇ ન જવઝીએ તઝકરહમા અન ઇ ન

અસીર કાિમલમા વણન ક છ ક યાર ઇમામ

સન(અલ.) સર શામ લાવવામા આ તો

પહલા યઝીદ શ થયો અન ઇ ન ઝયાદના આ

કામથી રા થયો અન તના માટ તોહફા, ઇનામ

મોક યા, બાદમા લોકોના સાના કારણ અન

શામવાળાઓની નારાજગીના કારણ પ તાવો કરવા

લા યો અન ક : દા લઅનત કર મર નાના

દ કરા પર ક તણ સન(અલ.) પર એટલી સ તી

કર ક તમણ મોતન આસાન સમ લીધી અન

શહ દ થઈ ગયા. યઝીદ કહતો હતો : મ ઇ ન

ઝયાદ બગાડ છ ક તણ પરહઝગાર લોકોના

દરિમયાન મન બદનામ કય છ અન માર

મનીના બીજ તમના દલમા ઉગાડ ા છ. -

કમકામ ઝ ખાર પા-૫૭૭)

િમનહાલ બન અ શામમા એક દવસ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ની લાકાત િમ હાલ બન અ

સાથ થઈ, િમ હાલ ઇમામ(અલ.)ન છ : ફરઝદ

ર લ(સલ.) આપ કઈ થિતમા રાત પસાર કર

છ? આપ(અલ.)એ ફરમા : આ ઉ મતમા અમ

બની ઇસરાઈલની મ પોતાના જમાનાના

ફરઔનના પ મા ગરફતાર છ એ, મદ ન તમણ

કતલ કયા છ. ીઓન િવધવા કર દ ધી છ.

અરબ, અજમવાળાઓ (બન અરબ) પર ગવ કર

છ ક મોહમદ(સલ.) અમારામાથી છ અન રશના

કબીલા અ ય કબીલાઓ પર ગવ કર છ. ર લ

દા(સલ.) રશી છ અન અમ તમની અવલાદ

છ એ. અમારો હક છ નવી લીધો. નાહક અમા

લોહ વહાવવામા આ . અમન વતનથી બવતન

કરવામા આ યા. ફઇ ા લ લાહ વ ઇ ા ઇલયહ

રા ઊન. (અલ-મલ ફ પા-૮૧ પર એહત જ

ભાગ-૨, પા-૧૩ મા આ વાત મક લ

પગબર(સલ.)ના સહાબીથી વણન થઇ છ.)

હસ બન કઅબ ઇમામ સન(અલ.)ની

દ કર થી વણન કર છ ક તમણ ક : યઝીદ

અમન એવા મકાનમા કદ કયા હતા ક ના પર

છત ન હતી, રજની ગરમીથી અમાર ચામડ

બળતી હતી. (અમાલી શખ સ ક મજલસ-૩૧

હદ સ-૪)

શામીઓન યઝીદથી નફરત યાર શામવાળાઓન આ ખબર પડ ક

યઝીદ ર લ(સલ.)ના અહલબયત(અલ.) પર

મ કયા છ તો ત લોકો પણ તનાથી નફરત

કરવા લા યા અન તન ભ કહવા લા યા. આ

પ ર થિત જોઇન યઝીદ અહલબયત(અલ.) સાથ

નરમ વતાવ કરવા લા યો. (એમા કોઇ શક નથી ક

યઝીદ આ વતન એટલા માટ બદ હ ક

સમાજમા ઇ કલાબ પદા ન થાય.) તબર લખ છ

ક : યાર પણ યઝીદ જમવા માટ ફરા પર

બસતો હતો તો અલી ઇ ન સન(અલ.)ન

બોલાવતો અન ત જ ફરા પર બસતો અન કહતો

માર સાથ ખાઓ. (તાર ખ તબર ભાગ-૫ પા-

૨૩૩)

યઝીદ ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)ન

ક : મન આપના વા લદ પર આ ય છ ક તમણ

આપ નામ અલી કમ રા .

ફરમા : મારા વા લદ સન(અલ.) પોતાના

વા લદથી બ જ મોહ બત કરતા હતા એટલા

માટ તમણ પોતાના દ કરાઓ નામ અલી રા .

( રયા લ અહઝાન પા-૧૨૫)

હ દ વ ન હ દ યઝીદની પ ની કહ છ : એક રાતના

મ વાબમા જો ક આસમાનમા એક દરવાજો

લી ગયો છ અન ફ ર તાઓ સ હમા નીચ ઊતર

ર ા છ અન ઇમામ સન(અલ.)ના સર પાસ ભગા

થઈ ર ા છ અન આ ર ત કહ ર ા છ :

الم ! الم ! الل عبد ابا يا ليک الس الل رسول يابن ليک السત જ સમય વાદળનો એક કડો જોયો ક

આસમાનથી નીચ આવી ર ો છ અન તના પર

ઘણા બધા ષો સવાર છ, તમના દરિમયાન એક

ષન જોયો નો ચહરો ચાદની મ ચમક ર ો

હતો, ત સન(અલ.)ના ગાલ પર ગાલ રાખી

તમના હોઠોન મી ર ા છ અન કહ ર ા છ :

દ કરા તમણ તમન કતલ કયા. તમન ન

ઓળ યા, તમન પાણી ન પીવડા , દ કરા

તમારા નાના ના અ લાહનો ર લ , આ તમારા

બાબા અલી તઝા(અલ.) છ. આ તમારા ભાઇ

હસન છ. આ તમારા કાકા જઅફર, આ અક લ, આ

હમઝા અન અ બાસ છ. પછ એક પછ એક

તમામ અહલબયત(અલ.)ના નામ બતા યા.

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૯૬)

હ દ કહ છ : ભયભીત થઈન ગી ગઈ

અન સન(અલ.)ના સરની તરફ યાન ગ તો

જો ક તની ચારય તરફ રનો ઘરાવ છ,

યઝીદની પાસ ગઈ. જો ક તનો ઓરડો

ધકારમા બલો છ અન દ વાર તરફ મો

ફરવીન કહ ર ો છ ماليوللحسني સન(અલ.)એ

મા બગાડ હ , યાર મ તના ચહરા તરફ

નજર નાખી તો પ ટ ર ત ગમગીનીની અસર

જોઇ, મ તન પોતા વાબ બયાન ક અન ત

મા કાવીન માર વાતો સાભળતો ર ો. (આ

લખાણથી ખબર પડ છ ક આ ક સો યઝીદના

મહલમા પશ આ યો હતો અન ઇરશાદ શખ

ફ દના લખાણથી એ લાગ છ ક

અહલબયત(અલ.)ન ઘરમા કદ કરવામા આ યા

હતા ત યઝીદના મહલથી અડ ન હ . અ ક

દવસ અહલબયત યા ર ા. પછ બા સગીર

દિમ કમા એક જ યા છ યા તકલ કરવામા

આ યા.)

ઇમામ સન(અલ.)ની એક નાની દ કર

હતી. (નફ લ મહ મ, દમઅ સાકબામા અન

અ ય કતાબોમા આ બાળક નામ અમન નથી

મ , હા, રયા લ અહઝાનના પાના ૧૪૪ પર

અ ક કતાબોથી બાળક નામ ફાતમા ગરા

અન રયાહ શ શર આ ભાગ-૩, પા-૩૦૯ પર

ક યા આ છ. હ તાન અન પા ક તાનમા આ

બાળક નામ સક ના યાત છ. - ઉ

અ વાદક.) એક રાતના ઘમાથી ઊઠ અન સખત

બચન, પરશાન થઈન બાપન શોધવા લાગી અન

ક : બાબા તમ ા ગયા? મ હમણા જ તમન

જોયા છ. (આ રના દવસની ઘટનાઓમા વણન

થઈ ક છ ક યાર ઇમામ સન(અલ.) છ લી

િવદાય માટ આ યા તો ખમાના દરવા પર એક

બાળક એ પાણી મા હ અન આપ આ ફરમા

હ ક ફર તમાર પાસ આવીશ. શ છ ફર

આવવાનો મતલબ આપ(અલ.) પિવ સર હોય.

વ લાહો આલમ.) હરમની ીઓ તની વાતો

સાભળ રડવા લાગી, બાળકોમા પણ કોલાહલ મચી

ગયો.

તમના રડવાની અવાજ લદ થઈ તો

યઝીદની ખો લી ગઈ અન છ : રડવાની

અવાજ ાથી આવી રહ છ ? તન ક સો

બતાવવામા આ યો. તણ ક બાળક પાસ તના

બાપ સર પહ ચાડ દો. સન(અલ.)ના સર પર

કપ નાખીન તની સામ રાખવામા આ .

બાળક એ છ : આ છ ? તમણ ક : આ

તારા બાબા સન(અલ.) સર છ.

ઇમામ સન(અલ.)ની દ કર એ સરથી

કપ હટા , બાપ સર જોઇન દલથી આહ કર

અન બચન થઈન ક : અય બાબા ! આપન કોણ

આપના લોહ મા નવડા યા? કોણ આપ ગ

કા ? અય બાબા ! કોણ મન યતીમ કર ?

બાબા! આપના પછ કોનાથી દલ બહલા ?

આપના યતીમની કોણ પરવ રશ કરશ ? બાબા !

આ કદ ઓનો કોણ હમદદ છ ? કાશ આપ પર

રબાન થઈ ગઈ હોત, કાશ નાબીના થઈ ગઈ

હોત, કાશ માટ ની ચાદર ઓઢ ન ઇ ગઇ હોત

અન આપની દાઢ લોહ થી રગીન ન જોવત.

યાર પછ પોતાના નાના હોઠોન બાબાના

હ ઠો પર રાખી દ ધા અન એટલી રડ ક બહોશ

થઇ ગઇ. હોશમા લાવવાની ઘણી કોશીશ કરવામા

આવી પર બાળક ન હોશ ન આ યો અન

સન(અલ.)ની યાર એ શામમા દમ તોડ દ ધો.

(નફ લ મહ મ પા-૪૫૬)

શામમા અઝાદાર કાિમલ બહાઇમા આ છ ક જનાબ

ઝયનબ(સલા.)એ યઝીદન કહવડા ક અમન

સન(અલ.)ની અઝાદાર કરવાની ર આપવામા

આવ. યઝીદ ર આપી દ ધી (દમઅ સાકબા

ભાગ-૫ પા-૧૪૧) અન પોતાના માણસોન કમ

આ યો ક અહલબયત(અલ.)ન દા લ હ રહ લઈ

ઓ થી યા અઝાદાર કર, આ મકાનમા

અહલબયત સાત દવસ અઝાદાર કર અન

દરરોજ શામની ીઓમાથી અ ક તમની પાસ

ભગી થતી અન અઝાદાર કરતી હતી.

મરવાન (આ ખબર નથી ક અહલબયતના

કયામના સમય મરવાન શામમા હતો, બલાઝર એ

લ છ ક યાર કાફલો મદ ના પાછો ફય અન

દરક તરફથી આહ અન રડવાની અવાજો લદ

થઈ તો ત સમય મરવાન મદ નાનો હાકમ હતો.

પર કમકામ ઝ ખાર લ છ ક ત ઝમાનામા

મરવાન મદ નાનો હાકમ ન હતો બલક અ બન

સઈદ બન આસ હતો. - કમકામ ઝ ખાર પા-

૫૮૮) યઝીદની પાસ ગયો અન તન આ ખબર

આપી ક યા લોકો ભગા થાય છ અન આ પણ ક :

શામવાળાઓના જઝબાત પલટ કયા છ અન

અહલબયત શામમા રહ તાર બાદશાહત માટ

કસાનકારક છ. તમના સફરની તયાર કર ન

તમન મદ ના મોકલી દો, જો અહ રહશ તો તાર

મત ગઇ. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૭૯)

ચોથા ઇમામ(અલ.)ની ણ ઇ છાઓ યાર યઝીદ અહલબયતન મદ ના પાછા

મોકલવાનો ઇરાદો કય તો ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ યઝીદ પાસ ણ વ ઓની

માગણી કર .

યઝીદ ક : મ ણ ઇ છાઓ ર

કરવાનો વાયદો કય છ બયાન કરો થી ર ક .

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ ફરમા :

થમ આ ક ફર એક વાર વા લદના ચહરાન

જોવા ઇ . બી એ ક અમારા ટલા માલન

પાછો આપવામા આવ અન ી આ ક જો મન

કતલ કરવા ચાહતો હોય તો આ ીઓ સાથ કોઇ

ભરોસાપા ય તન મોકલ થી ત તમન તમના

નાના ના હરમ ધી પહ ચાડ દ.

યઝીદ ક : આપની પહલી ઇ છા તો ર

નથી થઇ શકતી. હવ બી ઇ છા તો અનક

ગણો માલ આપીશ અન ી ઇ છા માટ આ ક

આપના િસવાય બી કોઇ ીઓ સાથ નહ ય.

ફરમા : મન તારા માલની બલ લ જ રત

નથી. ત તન જ બારક થાય. અમન તો ત જ

પા કરો ટ છ કમ ક આ માલમા

ફાતમા(સલા.)નો મકના, ગળાનો હાર, પહરણ અન

એક ચરખ ( તર કાપવા સાધન) છ.

યઝીદ ટલો સામાન પાછો આપવાનો

કમ આ યો અન તમા પોતાના તરફથી બસો

દ નારનો વધારો કય ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ પાછા આપી દ ધા.

યઝીદ ક : અહલબયતના કદ ઓન

મદ ના પાછા મોકલવામા આવ. (અલ-મલ ફ પા-

૫૨, કમકામ ઝ ખાર પા-૫૭૯ થોડા તફાવત

સાથ)

અહલબયતન દ તમની ઇ છા પર

મદ ના મોકલવામા આ યા, પાછા ફરતી વખત

યઝીદ કારવાન સાથ ઘણો બધો માલ આ યો અન

ઉ મ લ મન ક : આ ત સીબતોનો બદલો છ

તમારા પર પડ છ.

ઉ મ લ મ ફરમા : યઝીદ કટલો

બશરમ છ મારા ભાઇ સન અન તમના

અહલબયત(અલ.)ન કતલ કયા અન તનો બદલો

માલ આપ છ? અમ કદ પણ આ માલન ક લ

નહ કર એ. (બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-

૧૯૭)

ભાગ-9

કરણ : 33

શામથી મદ ના ધી રવાના થ યાર અહલબયત(અલ.)ન શામમા એક

જમાનો થઈ ગયો તો યઝીદ નોઅમાન બન બશીર

( લમ બન અક લ ફા પહ યા ત સમય

યઝીદ તરફથી નોઅમાન બન બશીર યાનો

ગવનર હતો. યઝીદ તન પદ ટ કર ન તની

જ યા પર ઉબ લાહ બન ઝયાદન ફાનો અમીર

કરર કય , નોઅમાન શામ પાછો ફય , યઝીદના

તરફદારોમાથી હતો, યઝીદના પછ લોકોન

અ લાહ બન બરની બયઅત કરવાની

દઅવત આપી, સવાળાઓએ તનો િવરોધ કય

અન તન મરજ રા હતના ક સા પછ ૬૪ હજર મા

કતલ કર દ ધો. - અલ-ઇ તીઆબ ભાગ-૪ પા-

૧૪૯૬) અનસાર ન મ આ યો ક તમના સફરના

અસબાબ(સાધનો) તયાર કરો અન એક

અમાનતદાર ય તની સાથ મદ ના ન વરા

મોકલી દો. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૭૯)

રવાનગી સમય યઝીદ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ન બોલા યા અન ક : દા

લઅનત કર મર નાના દ કરા પર, જો આપના

વા લદ સાથ માર લાકાત થઈ ત તો દરક

તાવન ક લ કર લત અન વી ર ત પણ

શ હોત તમન કતલ થવાથી બચાવી લત. ભલ

પછ તના માટ મારા દ કરાઓની રબાની કમ ન

આપવી પડ! પર વી ર ત આપ જો તમારા

વા લદની શહાદત અ લાહનો ફસલો હતો, યાર

વતન પાછા ફયા પછ નથી જ દગી પસાર કરો

તો મન પ લખશો અન વ ની પણ જ રત

હોય મન લખશો. (તાર ખ તબર ભાગ-૫ પા-

૨૩૩)

(યઝીદ પોતાના મન પાવવા માટ આ

મોટા નાહની િન બત ઇ ન ઝયાદ તરફ આપ

છ. યાર ક આ પહલા યઝીદના કર તો વણન

થઇ કયા છ. ઇ ન ઝયાદન ફાનો ગવનર

બનાવનાર યઝીદ હતો. સૌ થમ મદ નાના

હાકમન ઇમામ સન(અલ.)થી બયઅત લવાનો

કમ યઝીદ આ યો હતો. આ િસવાય શામના

બ રમા અહલબયત(અલ.)ન ફરવ , ઇમામ

સન(અલ.)ના સરન નઝા પર લટકાવ , શામના

દરબારમા સરન લટકાવ , આ બ યઝીદની

અહલબયત(અલ.) યની મની પ ટ કર છ.–

અ વાદક)

પછ ફર નોઅમાન બન બશીરન

બોલા યો અન તન ક : ઓ ! અહલબયતની

આબ અન તમની શાન અન મહાનતાનો યાલ

રાખજો, રાતના ર તો ચાલશો, તમની આગળ

આગળ પોત ચાલ અન જો ર તામા તમન કોઈ

વ ની જ રત હોય તો યવ થા કર , આ િસવાય

તમની સાથ ીસ સવાર બી મોક યા. એક

રવાયતમા નોઅમાન બન બશીર અન એક કથન

આ છ ક બશીર બન જઝલમન અહલબયતની

સાથ રવાના કયા. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૭૯)

અન વી ર ત યઝીદ કમ આ યો હતો

રા ર તામા અહલબયત(અલ.) સાથ નરમ વતન

અપના હ , લોકોન યઝીદ

અહલબયત(અલ.)ની સાથ મોક યા હતા તઓએ

િનગહબાનોની મ તમન પોતાના ઘરાવમા રા યા

હતા અન યાર કોઈ મઝલ પર ઉતરતા હતા તો

તમનાથી અલગ હટ જતા હતા થી આસાનીથી

વ કર લ.

અરબઈન અહલબયત(અલ.)નો સફર શ ર ો. અહ

ધી ક ઇરાક અન મદ નાના ર તા પર પહ યા,

અ હયા કાફલાના સરદારન ક : અમન કરબલા

લઈ ચાલો. થી ત કરબલાની તરફ ગયા, યાર

કરબલાની પાસ પહ યા તો યા બર બન

અ લાહ અ સાર ન જોયા. ( બર બન

અ લાહ બન અ બન હરામ અ સાર છ.

તમની વાલદહ નસીબા બ ત ઉકબા સાિનયા છ.

પોતાના વા લદની સાથ બયઅત ઉકબા સાિનયામા

શર ક હતા પર બાળક હતા. અ ક લ છ ક ત

જગ બદરમા શર ક હતા અન ર લ(સલ.)ની સાથ

અઢાર ગઝવહમા ભાગ લીધો હતો. અન

ર લ(સલ.) પછ હઝરત અલી(અલ.)ની સાથ

િસ ફ નમા ર ા, તમનાથી ઘણી બધી હદ સો

વણન થઈ છ. છ લી ઉમરમા ધ થઇ ગયા હતા.

૯૪ વષની મરમા ૭૪ હજર અથવા ૭૮ ક ૭૯

હજર મા ઇ તકાલ થયો. - અલ-ઇ તીઆબ ભાગ-

૧ પા-૨૧૯) અ ક બની હાિશમ અન ખાનદાન

ર લ(સલ.)ની સાથ ઇમામ સન(અલ.)ની

ઝયારત માટ આ યા હતા. ત જ સમય તમની

સાથ કરબલામા દાખલ થયા. ફ રયાદ અન

રડવાની અવાજ લદ થઈ. આ અવાજ સાભળ ન

ન કના ગામડાની ીઓ પણ તમની પાસ પહ ચી

ગઇ. (અલ-મલ ફ પા-૮૨)

ઝયનબ(સલા.) ીઓ દરિમયાન આ યા,

ગરબાન ફાડ ના અન દલોન હલાવી નાખ

ત દન ક અન ક :

ناہ وا! اخاہ وا يب وا! حس رسول ح مىن و ةمک وابن الل

هراء ةفاطم وابن ! وابن ! الز ۔!آہ ثم آہ ! املرت

પછ બહોશ થઈ ગયા.

ઉ મ લ મ પોતાના ચહરા પર એક

સીલી(તમાચો) માય અન લદ અવાજથી ક :

આ મોહમદ તફા(સલ.), અલી તઝા(અલ.)

અન ફાતમા ઝહરા(સલા.) િનયામા નથી. આ

વાત પર ીઓ જોર જોરથી રડવા લાગી.

આ હાલત જોઇન બાળક એ ફ રયાદ કર .

વા મોહમદા, વા જ ાહ, આપના અહલબયત પર

આવનાર સીબતો આપના માટ કટલી સખત છ.

ઝા લમોએ અહલબયતન કતલ કયા અન તમનો

પોશાક ા લઇ ગયા. (અ મઅ સાકબા ભાગ-૫

પા-૧૬૨)

અતીયા ફ કહ છ : બર બન

અ લાહ અનસાર ની સાથ ઇમામ

સન(અલ.)ની ઝયારતના ઇરાદાથી બહાર

નીક યો. યાર અમ કરબલા પહ યા તો જનાબ

બર રાતમા સલ ક અન હ રમની મ

(એહરામમા હોય એવી) ચાદર ઓઢ ,

લગાવી અન ઝ દા કરતા કરતા ક

સન(અલ.)ના ન ક પહ યા, મન ક : મારો

હાથ ક પર રાખો, મ રા યો, ક પર ત બહોશ

થઈ ગયા.

(અતીયા ફ ન શખ સીએ અમી લ

મોઅમનીન(અલ.) ના સહાબીઓમા ગ યા છ. આ

બકાલી નામથી યાત છ. હમદાનના કબીલાથી

છ. તમણ રઆનની તફસીર પણ પાચ ભાગમા

કર છ. ત પોત કહ છ ક મ તફસીર ઇ ન

અ બાસની સામ ણ વખત પઢ . પર કરઅત

િસ ર વખત તમની સામ કર છ. - તનક લ

મકાલ ભાગ-૨ પા-૨૫૩)

મ તમના ચહરા પર પાણી છાટ તો

હોશમા આવી ગયા. પછ ણ વખત ક : યા

સન(અલ.), યાર પછ ક :

يب جييب ال ح ب حبઆ પણ ક : જવાબની આર રાખો

છો ક સન(અલ.) પોતાના નમા બલા છ અન

તમના સર અન શર રમા દાએગી છ. પછ કહ

منني سيد أبن و النبيني خري أبن انک فاشهد أبن و املوٴ

و الکساء اصحاب خامس و اهلدی سليل و التقوی حليف

ساء ةسيد ةفاطم أبن ۔ال

تک قد و هکذا تکون ال لک ما و و املرسلني سيد کف ذ

فطمت و االميان ثدی من رضعت و املتقني حجر ىف ربيت

تا طبت و حيا فطبت باالسالم م منني قلوب ان ري ري املوٴ

ىف ةشاک وال لفراقک ةطيب سالم فعليک لک ةاخلري الل

و مضيت انک اشهد و رضوان ما م حيى اخوک لي

۔زکريا بن ગવાહ આ ક આપ(અલ.) બયામા

સૌથી ઠના ફરઝદ અન મોિમનોના સરદારના

દ કરા છો, આપ(અલ.) હદાયત અન તકવાના

ખાનદાનના ફરઝદ છો અન કસાઅમાથી પાચમા

આપ(અલ.) છો, વસીઓના સરદારના ફરઝદ છો,

ફાતમા ઝહરા(સલા.)ના જગરનો કડો છો. કમ ન

હોય ક સય લ રસલીન આપ(અલ.)ન ખોરાક

આ યો છ, પરહઝગારોના ખોળામા આપ પરવ રશ

પામી છ, ઈમાનના િપ તાનથી ધ પી છ. પાક

જ દગી ર અન િનયાથી પાક ઊઠ ા અન

પોતાની દાઇથી મોિમનોના દલોન ગમગીન કર

ગયા, અ લાહના સલામ થાય આપ પર.

આપ(અલ.)એ ત જ ર તો અપના યો ના પર

આપના ભાઇ ય ા બન ઝક રયાએ શહાદત પામી.

યાર પછ ક ની ચારય તરફ નજર નાખી

અન ક :

الم و احلسني بفناء حلت الىت االرواح ايتها ليک الس

، اناخت لو اقمتم انکم اشهد برحل تم و ةالص کو آت ةالز

تم و بااملعروف امرتم و امللحدين جاهدتم و املنکر عن

عبدتم و ۔اليقني اتاکم حىت الل"સલામ થાય ત હો પર સન(અલ.)

પર ઊતર અન આરામ ફરમાવી રહ છ. ગવાહ

આ ક આપ(અલ.)એ નમાઝ કાએમ કર , ઝકાત

અદા કર , નક ઓનો કમ આ યો, રાઇઓથી

રો ા, ના તકો અન કા ફરો સાથ જગ કર અન

મરતા દમ ધી અ લાહની ઇબાદત કર ."

પછ ક : કસમ છ ત દાની ણ

ર લ(સલ.)ન હકની સાથ મોક યા, મા આપ

શહ દો દાખલ છો, તમા અમ પણ આપની સાથ

છ એ.

અતીયા કહ છ : મ બરન ક : આ શહ દ

થઇ ગયા છ અમ તો કઇ પણ ન ક . બર ક :

અય અતીયા! મ મારા હબીબ ર લાહ(સલ.)થી

સાભ છ ક આપ(સલ.)એ ફરમા :

احب من ىف اشرک قوم عمل احب من و معهم حشر قوما

عملهم "દરક ય ત ત કોમ સાથ મહ ર થશ

ન ચાહતો હશ અન ય ત કોઇ કોમના કામન

પસદ કર છ તો તના કામમા ભાગીદાર છ."

થમ અરબઈન હબી સયરમા આ છ ક યઝીદ બન

આિવયાએ શહ દોના સર ઇમામ ઝય લ

આબદ ન અલી ઇ ન સન(અલ.)ના હવાલ કયા

હતા અન વીસ સફરના આપ(અલ.)એ આ સરોન

તમના શર ર સાથ જોડ ન મદ ના તરફ પાછા

ફયા. (નફ લ મહ મ પા-૪૬૬)

અ રયહાન બી નીએ "આસા લ

બાક યા"મા લ છ : દવસ સન(અલ.)ના

અહલબયત શામથી પાછા ફરતી વખત

અરબઈનના દવસ ઝયારત માટ કરબલા આ યા

હતા ત જ દવસ સન(અલ.) પિવ સર પા

આપવામા આ અન દફન કરવામા આ હ .

(મકત લ સન કરમ પા-૩૭૧)

સયદ ઇ ન તાઉસ ઇકબાલમા લખ છ :

વીસ સફર કવી ર ત અરબઈન થઇ શક છ યાર

ક દસ મોહરમના ઇમામ સન(અલ.)એ શહાદત

પામી. આ કારણ ૧૯ સફરના અરબઈન છ.

(મસા શીઆ, આ િનયાદ પર મર મ શખ

બહાઇએ ૧૯ સફરન અરબઈનનો દવસ કરાર

દ ધો છ. - તવઝી લ મકાિસદ પા-૬)

યાર પછ લખ છ : આ પણ અ માન છ

ક ૬૧ હજર મા મોહરમનો મહ નો ૨૯ નો હોય તો

આ ર ત અરબઈન ૨૦ સફરના છ. આ પણ થઈ

શક છ ક મોહરમ ૩૦ દવસનો હોય પર ઇમામ

સન(અલ.)એ આ રના દવસ છ લા સમય

શહાદત પામી એટલા માટ આ રન ગણવામા ન

આ યો હોય.

િમ બાહમા આ છ ક સન(અલ.)ના

અહલબયત ૨૦ સફરના ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.) સાથ મદ ના પહ યા. શખ ફ દ

આ જ કથનન અપના છ. બી કતાબોમા

લ છ ક અહલબયત શામથી પાછા ફરતી વખત

વીસ સફરના કરબલા પહ યા હતા. (કમકામ

ઝ ખાર પા-૫૮૫)

વી ર ત ઉપરો ત લખાણમા બયાન થ

ક અહલબયત(અલ.) શામથી પાછા ફયા બાદ ત

જ વરસ ૬૧ હજર મા અરબઇનના દવસ

કરબલામા પહ યા વરસ કરબલાનો ક સો

બ યો હતો અથવા શહાદતના એક વરસ પછ

કરબલાની તરફ રવાના થયા. આ િવષયમા

લખવામા આ છ અમ તન અહ કમા બયાન

કર એ છ એ.

થમ કોલ : અહલબયત(અલ.) ૬૧

હજર મા શામથી પાછા ફરતી વખત વીસ સફરના

કરબલા પહ યા, આ હબી સયરના લખકનો

કોલ છ ન અમ પહલા પણ વણન કર કયા

છ એ. અ રયહાન બી નીએ આસા લ બાક યામા

આ જ લ છ અન મલ ફમા સયદ ઇ ન

તાઉસના લખાણથી પણ આ જ વાત સમજમા

આવ છ. (મલ ફ પા-૮૨)

ઇ ન માએ પણ સી લ અહઝાનમા આ

જ કોલ વણન કય છ. ( સી લ અહઝાન પા-

૧૦૭)

બીજો કોલ : અહલબયત(અલ.)ન ૬૧

હજર મા જ શામ લઈ જતા પહલા ૨૦ સફરના

કરબલાથી પસાર કયા, તમણ યા અઝાદાર કર ,

આ નાિસ ત તવાર ખના લખકનો મત છ. જો ક

આ કોલ અશ લાગ છ, કમ ક આ િવશ ાય

પણ ઇશારો નથી આ યો પર એક અ માન છ.

(નાિસ ત તવાર ખ અહવાલાત ઇમામ

સન(અલ.) ભાગ-૩ પા-૧૭૬)

ીજો કોલ : અહલબયત(અલ.) કરબલાની

ઘટના પછ એક વરસ પછ ૬૨ હજર મા ૨૦

સફરના કરબલા પહ યા છ, કમકામ ઝ ખારના

લખક કહ છ : તર જોતા અહલબયત(અલ.)

૬૧ હજર મા અરબઈનના દવસ કરબલા પહ ચ

કલ જ નથી બલક અ લની િવ છ. કમક

ઇમામ સન(અલ.)એ આ રના દવસ શહાદત

પામી અન ઉમર સઅદ પોતાના મક લોન દફન

કરવા માટ વ એક દવસ રોકાયો, અગયાર

મોહરમ યાથી ફા તરફ ચા યો અન કરબલાથી

ફા સીધો ર તો લગભગ આઠ ફરસખ છ, અ ક

દવસ ઉબ લાહ બન ઝયાદ

અહલબયત(અલ.)ન એટલા માટ ફામા રો ા ક

કબીલાઓ આ પ ર થિત જોઇન પ થઈ ય,

યાર પછ યઝીદ ઇ ન ઝયાદન લ ક કદ ઓન

દિમ ક મોકલી દો. ઇ ન ઝયાદ પણ હરાન અન

જઝીરહ અન હલબના ર તાથી શામ મોક યા અન

ફાથી શામનો સીધો ર તો એકસો પચાસ ફરસખ

છ અન પછ શામ પહ યા પછ છ મહ ના ધી

અહલબયતન કદમા રાખવામા આ યા.

એટલ ધી ક યઝીદનો ની સો ઠડો

પડ ો અન યાર તન િવ ાસ થઈ ગયો ક લોકો

હવ બળવો નહ કર તો તણ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ન અહલબયત સાથ મદ ના પાછા

ફરવાની ર આપી. આ બ જોતા આ ઘટનાઓ

ચાલીસ દવસમા કવી ર ત વ દમા આવી શક છ.

બશક અહલબયત બી વરસ ૬૨ હજર મા

કરબલા પહ યા છ.

(આ વાતોથી આ નતીજો નથી લઈ શકાતો

ક અહલબયત(અલ.) ૬૨ હજર મા કરબલા પાછા

ફયા છ. થમ આ ક ફામા અહલબયત(અલ.)

વધાર દવસ રહ િનિ ત નથી, અ ક લ છ ક

અહલબયત પહલી સફરના શામમા દાખલ થયા

અન આ બધી વાતો િનિ ત નથી એટલા માટ તનો

નતીજો પણ િનિ ત નથી. બી વાત આ પણ થઈ

શક છ ક અહલબયત(અલ.)ન શામ લઈ જતા

પહલા કરબલાથી લઈ ગયા હોય અન તમણ ૬૧

હજર મા શહ દોની ક પર અઝાદાર કર હોય.

વી ર ત નાિસ ત તવાર ખના લખકનો નજ રયો

છ. આ િસવાય મર મ હા તબાતબાઇએ એક

કતાબ "તહક ક દર રોઝ અરબઈન ઇમામ

સન(અલ.)" લખી છ અન તમા ત એતરાઝના

જવાબો આપવામા આ યા અહલબયત(અલ.)ના

૬૧ હજર મા કરબલા પહ ચવાના િવષય પર

કરવામા આ યા છ.)

ય ત આ બાબત પર િવચાર િવમશ

કરશ જ ર લખકની વાતન સમથન આપશ. બર

બન અ લાહ પણ ૬૨ હજર મા કરબલાની

ઝયારતનો શરફ ા ત કય છ. બરનો શરફ

આ છ ક મોટા સહાબીઓમા અન ખ લસ

સોગવારોમા થમ ય ત છ મણ આ સફર કય

અન આ શનસીબી ા ત કર . તમના ગવ માટ

કાફ છ. લખક આ કોલમા એકલા છ. ક અન

પોતાની ફરજ અદા કર છ. (કમકામ ઝ ખાર પા-

૫૭૬)

ચોથો કોલ : એક અ માન આ પણ છ ત

આ ક અહલબયત(અલ.) શામથી ટયા પછ

પહલા મદ ના આ યા હોય અન મદ નાથી કરબલા

ગયા હોય. ઇમામ સન(અલ.)ના સરન પણ

પોતાની સાથ લા યા હોય અન પછ બદનની સાથ

દફન કયા હોય.

પર ૬૧ હજર ના અરબઈનમા નહ

બલક મદ ના પાછા ફયા પછ કરબલા ગયા. ઇ ન

જવઝીએ હશામ અન અ ય લોકોથી વણન ક છ

ક ઇમામ સન(અલ.) સર કદ ઓની સાથ

મદ ના લાવવામા આ પછ કરબલા લઇ જઇન

બદનની સાથ દફન કરવામા આ છ.

(તઝ કર લ ખવાસ પા-૧૫૦, પર તમા આ

વણન નથી ક ઇમામ સન(અલ.) સર કરબલા

કોણ લા છ. અહલબયત પોતાની સાથ પિવ

સર કરબલા લા યા છ અથવા ફકત પિવ સરન

મોક અન દફન કરવામા આ છ.)

ઇિતહાસકારોએ નકલ ક છ ક ઘટનાની

પ ર થિત એ દશાવ છ ક અહલબયત(અલ.)

ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદતથી ચાલીસ દવસની

તથી વધાર સમયમા ઇરાક અથવા મદ ના

પાછા ફયા છ. શ છ કરબલામા તમ પાછા

ફર ૨૦ સફરના ન થ હોય, કમક બર બન

અ લાહ અનસાર પણ હ ઝથી આ યા હતા

અન હ ઝ ધી ખબર પહ ચવી અન યાથી

બરની રવાનગી માટ ચાલીસ દવસથી વધાર

સમયની જ ર છ અથવા એમ કહો ક બર

મદ નાથી નહ , બ ક ફા અથવા બી શહરથી

કરબલા આ યા હતા. (કમકામ ઝ ખાર પા-૫૮૬,

પર આ અ માન સયદ ઇ ન તાઊસ, ઇ ન મા

અન શખ બહાઇની આ પ ટતાની િવ નથી ક

બર બન અ લાહ અનસાર અન

અહલબયત(અલ.) એક જ સમય અરબઈનના

દવસ કરબલામા પહ યા છ.)

કરબલામા રોકાવ ર લ(સલ.)ના ગમગીન

અહલબયત(અલ.) કરબલા પહ યા પછ પોતાના

શહ દોની અઝાદાર મા મશ લ થયા કમ ક તમન

ત સમય અઝાદાર ની ર આપવામા આવી ન

હતી. યાર કરબલાથી ફા રવાના થઇ ર ા હતા,

સયદ ઇ ન તાઉસ મલ ફમા (અલ-મલ ફ પા-

૮૨) લ છ દ લન ગમગીન કર દ ત માતમ

થ અન આ જ ર ત ણ દવસ ધી અઝાદાર

થતી રહ .

(ઝર અ ન ન ત પા-૨૭૧)

કરબલાથી રવાનગી જો ીઓ અન બાળકો આ મઝારો પાસ

રહતા તો ગયા, દન અન નૌહામા ન આપી દત

એટલા માટ ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ

ફરમા : સફરનો સામાન તયાર કરવામા આવ અન

કરબલાથી મદ નાની તરફ ચાલો.

યાર કાફલો કરબલાથી મદ ના તરફ

રવાના થવા લા યો તો જનાબ ઉ મ લ મ રડતા

રડતા આ શઅર પઢ ા:

نا ةدين م نا ال جد تقبل

نا واالحزان فباحلسرات ج

باالهلني منک خرجنا مجعا

نا وال رجال ال رجعنا بن

مشل جبمع اخلروج ىف کنا و

نا حاسرين رجعنا مسلب

امان ىف کنا و الل جهرا

نا ةبالقطيع رجعنا خائف

س لنا احلسني موالنا و ان

واحلسني رجعنا نا ب ره

کفيل بال الضائعات فنحن

النائحات حنن و نا اخ

ائرات حنن و الس املطايا

نشال نا؟ اجلمال املبغض

خفاء بال الطاهرات حنن و

املصطفونا املخلصون حنن و

ابرات حنن و الباليا ل الص

ادقون حنن و الناصحونا الص

نا يا اال دانا بلغت جد

و مناها داء اشت نا اال ف"નાના મદ ના! અમારા આવવાન ક લ ન

કર ક અમ ગમ, :ખ સાથ પાછા ફયા છ એ. અમ

તારા અઝીઝો સાથ અહ થી બહાર નીક યા હતા અન

હવ પાછા આ યા તો ન અમાર સાથ ષો છ ન

દ કરા છ. નીકળતી વખત અમાર જમાત એક સાથ

હતી અન પાછા ફયા યાર સર અન ટાઇ

ગયા છ એ. હર ર ત અ લાહની પનાહમા હતા

અન હવ પાછા ફયા છ એ તો પણ ઝા લમો અન

તમના વચન તોડવાથી ડરલા છ એ. અમારા સાથી

અન મૌલા સન(અલ.) હતા અન આ યા છ એ તો

સન(અલ.)ન કરબલામા સ પીન આ યા છ એ. અમ

સરપર ત વગર પરશાન છ એ. અમ અમારા ભાઇ

પર નૌહા કયા, અમન ટો પર સવાર કરવામા

આ યા અન તોફાની ટો પર બસાડવામા આ યા,

અમ તાહા અન યાસીનની દ કર ઓ છ એ, અમ

બાપના ગમમા રડ કયા છ એ, અમ લારબ અન

પાક છ એ, અમ ખલસીન અન ટાએલા છ એ,

અમ સીબતો પર સ કરવાવાળા છ એ, અમ સાચા

નસીહત કરવાવાળા છ એ, નાના! અમારા મનની

આર ર થઇ ગઈ, તમના દલ અમન કતલ

કર ન ઠડા થઈ ગયા, ીઓની બ રમતી કર અન

બળજબર ( મથી) તમન ટો પર સવાર કયા.

અ લામા મજલસી(રહ.)એ બહા લ અનવારમા

આનાથી કઈ વધાર શઅર વણન કયા છ અમ

અહ બયાન કયા છ."

(બહા લ અનવાર ભાગ-૪૫ પા-૧૯૭)

ભાગ-10

કરણ : 34

મદ નામા દાખલ થ

બશીર મદ નામા અહલબત(અલ.)નો કાફલો મદ ના શહર

તરફ નીક યો. બશીર બન જઝલમ કહ છ : અમ

ધીમ ધીમ ચાલતા ર ા એટલ ધી ક મદ નાની

ન ક પહ ચી ગયા. ઈમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ ફરમા : અય બશીર! અહ જ

ટો પરથી સામાન ઉતારવામા આવ અન ખમા

લગાવવામા આવ. અહલબત(અલ.) ખમામા

આ યા. અલી ઈ લ સન(અલ.)એ મન

બોલા યો અન ફરમા : અ લાહ તમારા િપતા

પર રહમત નાઝીલ કર. તઓ એક સારા શાએર

હતા. તમ પણ શઅર કહો છો ?

બશીર જવાબ આ યો : હા, અય ફરઝદ

ર લ(સલ.).

ઈમામ(અલ.)એ ફરમા : તમ હમણા જ

મદ નામા વ અન લોકોન ઈમામ સન(અલ.)ની

શહાદતની અન અમારા મદ ના આવવાની ખબર

આપો.

બશીર કહ છ : તરત જ મારા ઘોડા પર

સવાર થયો અન બ જ ઝડપથી મદ ના પહ યો

અન મ જદ નબવીની પાસ જઈન મોટા અવાજથી

કોઈ પણ તની વ તયાર િવના આ શઅર

પઢયા.

لكم مقام ال يثرب اهل يا

مدرار وادمعي احلسني قتل بها

ج بكربال منه اجلسم مضر

أس منه والر يدار القناة "અય મદ નાવાસીઓ! હવ મદ ના

રહવાની જ યા નથી રહ . કમ ક સન(અલ.)

કતલ થઇ ગયા, તમના જ સોગમા માર ખોથી

વહ ર ા છ. તમની લાશ કરબલામા માટ

અન લોહ મા તરબોળ છ અન તમ સર નઝા પર

ઉઠાવીન શહર શહર ફરવવામા આવી ર છ."

યારબાદ મ લોકોન સબોધીન ક : અલી

ઇ લ સન(અલ.) પોતાની ફોઈ અન બહનો

સાથ મદ નાની બહાર ખમામા છ. મન તમણ જ

મોક યો છ થી તમન આ ગમનાક બનાવની

ખબર આ તમના પર વીતી ગયો છ.

બશીર કહ છ : યાર મ મદ નાના લોકોન

આ :ખદાયક ખબર સભળાવી તો મદ નામા કોઈ

એવી ી ન હતી રોતી અન પીટતી પોતાના

ઘરથી બહાર નીકળ ન ન આવી હોય. સલમાનો

માટ આનાથી વધાર દદનાક દવસ મ ારય

નહોતો જોયો અન એ જ ર ત એક જ ઝબાન અન

એક દ લથી મદ ન રોતા નહોતા જોયા. (નફ લ

મહ મ, પાના ૪૭૬)

ત જ સમય મ સાભ : એક ી ઈમામ

સન(અલ.) પર આ ર ત નવહો કર રહ હતી :

"એક ખબર આપનાર ખબર આપી છ ક

મારા આકા અન સરદાર માયા ગયા. નાથી મા

દ લ તડપી ઉઠ . આ ખબર સભળાવીન મન

બીમાર કર દ ધી. અય ખો! વહાવો, ઘ

જ વધાર રડો અન વધાર િવલાપ કરો ક મના

ગમમા અ લાહ અશ ઉઠ અન દ નની

મહાનતા અન િત ઠા ચાલી ગઈ. ર લ(સલ.)

અન તમના વસીના દ કરા પર રડો જો ક તમની

મ ઝીલ અમારાથી ઘણી ર છ."

આ શઅર પઢયા પછ ત ીએ મન

સબોધીન ક : અય શ સ ! ઈમામ સન(અલ.)ના

શોકમા ત અમારા ગમન ફર થી તાજો કર દ ધો

અન ઝખમના દાગ હ ઝાયા ન હતા તન

ફર થી તા કર દ ધા. હવ તમના ઝાવવાની

આશા નથી. અ લાહતઆલા તમાર મગફરત કર.

તમ કોણ છો ?

મ ક : બશીર બન જઝલમ . મન

મારા મૌલા અલી ઈ ન સન(અલ.)એ મોક યો છ

થી મદ નાના લોકોન તમના આવવાની ણ

ક . તમણ અબા અ દ લાહ(અલ.)ના બીજનો

સાથ ફલાણી જ યા પર ખમો લગા યો છ. (કમકામ

ઝ ખાર, પાના પ૮૧)

કરબલાના કાફલા વાગત બશીર કહ છ : મદ નાના બધા જ લોકો

કરબલાના કાફલાની લાકાત માટ દોડ ન જવા

લા યા. મ પણ મારા ઘોડાન ઝડપથી દોડા યો.

પર બધા જ ર તાઓ લોકોથી

ખીચોખીચ ભરલા હતા. ઘોડા પર બસીન

જ શ ન હ . તથી ઘોડા પરથી ઉતર ન

ઘણી જ ક લથી લોકોની ભીડમાથી નીક યો અન

અહલબત(અલ.)ના ખમા પાસ પહ યો.

અલી ઇ નીલ સન(અલ.) ખમામા હતા.

તઓ બહાર આ યા અન આપના હાથમા એક

માલ હતો નાથી ન સાફ કરતા હતા.એક

માણસ એક મી બર લા યો. આપ તના પર તશર ફ

લઈ ગયા. તમની ખોમાથી ટપક ર ા

હતા. ઈમામ(અલ.)ન જોઈન લોકોના રોવાની

અવાજ લદ થઈ ગઈ. ીઓ પણ ઘણી જોરથી

રોતી અન પીટતી હતી. ચાર તરફથી ષો તમન

રસો આપી ર ા હતા. આ વાતાવરણ રોવાની

દદનાક અવાજોથી ર હ .

ઈમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ હાથના

ઈશારાથી બધાન પ થઈ જવા માટ ક અન

પછ આ બો પઢયા :

તમામ વખાણ ખાસ ત અ લાહ માટ છ

આલમીનનો પરવરદ ગાર છ અન કયામતના

દવસનો માલીક છ. તમામ મ કન પદા કરનાર

છ. ત એટલો ર છ ક ણ આસમાનોમા બ જ

ચા મકામ પર છ. ઈ સાનની અકલ અન તના

િવચારોની પહ ચથી બહાર છ અન એટલો ન ક છ

ક દ લના િવચારો, યાલો અન ખાનગી વાતોન

પણ ણ છ. મોટ મોટ કલીઓ, જમાનાના

ખરાબ બનાવો, આઘાતજનક સીબતો, દ લોન

પીગળાવી દ તવી કલીઓ અન :ખ દદમા પણ

અ લાહનો અદા ક .

અય લોકો ! તમામ વખાણ અ લાહ માટ

ખાસ છ ક તણ મોટ મોટ બલાઓ અન સીબતો

ારા અમાર પર ા કર . ઈ લામમા મોટ ખોટ

આવી ગઈ. અ અ દ લાહ સન બન

અલી(અલ.) અન તમના બીજનોએ શહાદતનો

મ પી લીધો. તમના ઘરની ીઓ અન બાળકોન

કદ બનાવવામા આ યા. તમના સરોન નઝા પર

લદ કર ન દા દા શહરોમા ફરવવામા આ યા.

આ એવી સીબત છ ક તના વી બી કોઈ

સીબત નથી.

અય લોકો ! તમારામાથી એ કોણ છ

તમની શહાદત પછ શી મનાવ ? અથવા ક

એ દ લ છ તમના માટ ન તડપ ? અથવા કઈ

એવી ખો છ ન રોક શક ? સાત

આસમાન ન ઘણા જ મજ ત બનાવવામા

આ યા છ ત પણ તમની શહાદત પર રોયા છ.

દ રયા પોતાના મો ઓથી, આસમાન તના

પાયાથી, જમીન ચાર તરફથી, ઝાડ અન તની

ડાળ ઓ, દ રયાની માછલીઓ, દ રયાના મો ઓ,

અ લાહના ન કના ફર તાઓ તથા આસમાનના

બધા જ રહવાસીઓએ તમના પર વહા યા

છ. અય લોકો ! અમન અમારા વતનથી કાઢ

કવામા આ યા. અમન બવતન અન બઘર

કરવામા આ યા ણ ક અમ ક અન કા લની

ઓલાદ હતા. એવો વતાવ તમણ અમાર સાથ

કય . યાર ક અમ ન કોઈ નાહ કય હતો અન

ન કોઈ ખોટા કામ કયા હતા. એટલ ધી ક અમ

અમારા બાપદાદાઓ િવશ પણ આવી વાતો નહોતી

સાભળ . બની ઉમ યાએ અમારા િવશ ખોટ

વાતો ઉડાવી ત મા તમના મનથી ઘડલી વાતો

અ લાહની કસમ ! જો ર લાહ(સલ.)

તમન અમાર સાથ લડાઈ કરવાનો કમ આપત

તો પણ તઓ આનાથી વધાર મ ન કર શ ા

હોત. ( યાર ક ર લાહ (સલ.)એ તો પોતાના

અહલબત(અલ.) સાથ મોહ બત કરવાનો કમ

આ યો હતો.) ઈ ા લ લાહ વ ઈ ા ઈલયહ

રા ઉન.

કટલી મોટ , :ખદાયક અન આઘાતજનક

સીબત છ અન કટલી કડવી અન વી

નાખનાર તકલીફો અન ગમો હતા. અ લાહ

પાસ ત સીબતોનો અ ચા અમારા પર

પડ છ ક ત દરક પર વચ વ ધરાવ છ અન

બદલો લનાર છ. (અ અ સાક બહ, ભાગ

પ,પાના ૪ર૭)

હાન બન સઅસઆ તમના વાલીદ સઅસઆ બન હાન

મહાન અન િત ઠત ય ત હતા. અમી લ

અમનીન (અલ.)ના સહાબી હતા. ઈમામ ફર

સાદ ક (અલ.)થી વણન થ છ ક અમી લ

અમનીન(અલ.)નો હક સઅસઆ અન તમના

સાથીઓ િસવાય કોઇએ ન ઓળ યો. તમના ઘણા

બધા ફઝાએલ છ.ઇ ન અ લ બર તમન

ર લાહ (સલ.)ના અ હાબમા◌ ગ યા છ.

સઅસઆ ત લોકોમાથી છ મણ અમી લ

અમનીન (અલ.) અહદના માલીક અ તરથી

વણન ક છ. (ત ક લ મકાલ,ભાગ ર)

આ મોકા પર હાન બન સઅસઆ બન

હાન અ દ એ ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)

પાસ દ લગીર ય ત કર અન માફ માગી ક

મારા પગો કમજોર અન લાચાર છ. ઇમામ

(અલ.)એ તમની માફ ન ક લ કર અન તમના

ય પોતાની શીન હર કર અન તમના

વાલીદ સઅસઆ માટ મગફરતની આ કર .

(અલ-મલ ફ, પાના ૮પ)

હ મદ બન હનફ યા બશીર કહ છ: હ મદ બન હનફ યાન

એહલબત (અલ.)ના આવવાની અન ઇમામ સન

(અલ.)ની શહાદતની ખબર ન હતી. અચાનક આ

ખબર સાભળ ન જોરથી એક ચીસ પાડ અન ક :

અ લાહની કસમ ! મ આવી ગમનાક હાલત

ર લાહ (સલ.)ની વફાતના દવસ જોઇ હતી.

આ અવાજ અન ઘ ઘાટ શનો છ ?

કમ ક તઓ બ જ બીમાર હતા. એટલા

માટ કોઇ પણ તમન આ દદનાક ક સો બયાન

નહો કર . ડરતા હતા ક આ સમાચાર સાભળ ન

ાક તમની હ ન નીકળ ય !

હ મદ બન હનફ યા હક કતન ણવા

માટ બ જ આ હ કરતા હતા. થી તમના એક

લામ ક : અય અમી લ અમનીન(અલ.)ના

ફરઝદ! તમારા ભાઇ સન(અલ.) ફા તશર ફ લઇ

ગયા હતા. યાના લોકોએ તમની સાથ ખયાનત

કર અન દગો આ યો. પછ ત લોકોએ ઇમામ

સન (અલ.)ના િપતરાઇ ભાઇ જનાબ લીમ

બન અક લન શહ દ કયા અન હવ તમના દ કરા

અલી ઇ લ સન અન તમના એહલબત(અલ.)

મદ ના પાછા આવી ગયા છ.

તમણ પોતાના લામન છ : તો પછ

તઓ માર પાસ કમ નથી આવતા ?

લામ ક : તઓ તમાર રાહ જોઇ ર ા

આ સાભળ ન મોહ મદ બન હનફ યા

પોતાની જ યાથી ઊભા થયા. એટલા અશ ત હતા

ક કોઇ વખત ચાલતા ચાલતા પડ જતા અન કોઇ

વખત ઊભા થતા હતા અન કહતા હતા ‘લા હ લ

વલા વત ઈ લા બ લાહ લ અલી યીલ અઝીમ’

ણ ક તમન આ સીબતનો એહસાસ થઇ ગયો

હતો. પછ ક : અ લાહની કસમ મન આ ઘટનામા

આલ યા બની સીબતોનો શાએબો દખાય છ.

કહતા હતા : મારો ભાઇ ા છ ? મારા દ લનો

કડો ા છ ? સન ા છ?

લોકોએ ક : તમારા ભાઇ સન(અલ.)

મદ નાથી બહાર ફલાણી જ યાએ ખમામા છ.

હ મદ બન હનફ યાન ઘોડા પર સવાર કરવામા

આ યા. તમના ખાદ મ આગળ આગળ ચાલતા

હતા. તમન મદ નાથી બહાર લઇ ગયા. યાર

કાળા પરચમ િસવાય બી કોઇ વ ન દખાઇ તો

છ : આ કાળા પરચમ શા માટ છ ? અ લાહની

કસમ! બની ઉમ યાએ ઇમામ સન(અલ.)ન કતલ

કર દ ધા છ. આમ કહ ચીસ પાડ ન ઘોડા પરથી

જમીન પર પડ ગયા અન બહોશ થઇ ગયા.

તમનો ખાદ મ ઇમામ ઝય લ આબદ ન

(અલ.)ની સવામા હાજર થયો અન ક : મૌલા

તમારા કાકાની ખબર લો. એ ન બન ક તમની

હ નીકળ ય.

ઇમામ ચા યા. ખોથી ની ધારા વહ

રહ હતી. હાથમા કા કપ હ નાથી સાફ

કર ર ા હતા. ઈમામ સ દ (અલ.) પોતાના

કાકાના સર બારક પાસ બસી ગયા અન તમ

સર પોતાના ઝા પર ક દ . યાર હ મદ

બન હનફ યાન હોશ આ યો તો ઇમામ ઝય લ

આબદ ન (અલ.)ન ક :

ة اين ! اخي بن يا! اخي بن يا ين قر ؟ بصري نور اين ! ؟

خليفة اين ابوك اين الم ليه احلسني اخي اين ؟ ايب السઅય મારા ભ ી , મારો ભાઇ ા છ ?

માર ખો ર ા છ ? તમારા િપતા ા છ

? મારા બાબાના વસી ા છ ? મારા ભાઇ સન

ા છ ?

ઇમામ ઝય લ આબદ ન (અલ.)એ

ફરમા يما: تكي اهات અય ચાચા ياعم યતીમ

થઇન આ યો . માર સાથ બાળકો અન :ખી

અન રડનાર ીઓ િસવાય હવ બી કોઇ નથી.

અય ચાચા, જો તમ તમારા ભાઇ સન(અલ.)ન

જોઈ લત તો કરત ? તમણ લોકો પાસ મદદ

માગી પર કોઇએ મદદ ન કર અન યાસા શહ દ

કરવામા આ યા! આ સાભળ ન હ મદ બન

હનફ યા ફર થી ચીસ પાડ ન બહોશ થઇ ગયા.

(અદદમઅ સાક બહ, ભાગ પ, ૧૬૪)

મદ નામા દાખલ થ એહલબત(અલ.) આના દવસ યાર

મદ નામા દાખલ થયા યાર ખતીબ નમાઝ

આનો બો આપી ર ો હતો અન ઇમામ સન

(અલ.)ના મસાએબ પઢ ર ો હતો. નાથી

એહલબત(અલ.)ના ગમો ફર થી તા થઇ ગયા.

દ લો પર ગમ અન :ખના વાદળો છવાઇ ગયા અન

કરબલાના શહ દોના ગમમા નૌહા કર ન રડવા

લા યા. આ દવસ એવો જ હતો વી ર ત

ર લાહ (સલ.)ની વફાતનો દવસ હતો ક બધા

મદ નાવાળા ભગા થઇન અઝાદાર કરતા હતા.

ઉ મ લ મ રડતા રડતા મ દ નબવીમા

આ યા અન ક ર લ(સલ.) તરફ મો કર ન ક :

અય મારા નાના! આપ પર મારા સલામ ! તમાર

પાસ તમારા ફરઝદ સન (અલ.)ની શહાદતની

ખબર લઇન આવી . ર લાહ(સલ.)ની ક થી

દન અન િવલાપની અવાજ લદ થઇ. ત દદનાક

અવાજ સાભળ ન લોકોમા પણ રોવાનો અવાજ લદ

થયો. યાર બાદ ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)

ર લાહ (સલ.)ની ક ની ઝયારત માટ આ યા

અન ક ત હર પર પોતા મા ક ન ઘ જ

રડયા. (અદદમઅ સાક બહ, ભાગ પ, ૧૬ર)

રાવી કહ છ : જનાબ ઝયનબ(સલા.) આ યા

અન મ દન બન હાથોથી પકડ ન ફર યાદ કર : યા

જ ાહ! મારા ભાઇ સન(અલ.)ની શહાદતની ખબર

લાવી . જનાબ ઝયનબ(સલા.)ના કોઈ ર ત

રોકાતા ન હતા અન તમની ઝબાન પર ભાઈના

મસાએબ હતા. યાર પણ અલી ઇ લ સન

(અલ.)ન જોઇ લતા તો તમનો ગમ તાજો થઇ જતો

હતો. (બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૧૯૮)

ઉ મ સલમા(ર ઝ.) તમ નામ હ દ છ તથા અ ઉમ યાના

દ કર છ. પહલા હબશા પછ મદ ના હ જરત કર ,

બી હ જર મા ર લ અકરમ(સલ.) સાથ શાદ

કર . અમી લ અમનીન (અલ.) ફાતમા

ઝહરા(સલા.) અન હસ ◌ૌન(અલ.) સાથ સાથ

તમન મોહ બત હતી તન બધા જ ણ છ.

યઝીદ બન આવીયાની મતના સમયમા

તમનો ઇ તકાલ થયો. (ત ક લ મકાલ,ભાગ ૩,

પાના ૭ર)

ર લ અકરમ(સલ.)ના પ ની ઉ મ સલમા

ઓરડાથી બહાર નીક યા. તમના એક હાથમા ત

શીશી હતી મા રબત સન લોહ મા બદલાઇ

ગઇ હતી અન બી હાથમા ફાતમા બી ત

સન(સલા.)નો હાથ પકડયો હતો. યાર

એહલબત (અલ.)એ ઉ લ અમનીન હઝરત

ઉ મ સલમાન જોયા અન ત માટ ન જોઇ લોહ

બની ગઇ હતી તો તમના દન અન િવલાપમા

અનકગણો વધારો થઈ ગયો. તઓ ઉ લ

મોઅમનીન (અલ.)ન ગળ મળ ન ઘ જ રડ ા.

ઉ લ બનીન(સલા.) તમ નામ ફાતમા છ. ઝામ બન ખાલીદ

બન રબીઆ બન આમીરના દ કર છ. ર વાયતમા

છ ક અમી લ અમનીન (અલ.)એ પોતાના ભાઇ

અક લન ઓ અરબના વશના ણકાર હતા

તમન ક : મારા માટ એવી બહા ર પ ની તલાશ

કરો ક નાથી બહા ર બાળકો પદા થાય. અક લ

ક : તમ બની ક લાબની આ દ કર સાથ નીકાહ

કરો. કમ ક અરબમા મ તના વજોથી વધાર

બહા ર નથી જોયા. અમી લ અમનીન (અલ.)એ

તમની સાથ નીકાહ કર લીધા. હઝરત અ બાસ

કમર બની હાશીમ, અ લાહ, ફર અન ઉ માન

તમના દ કરાઓ છ. તમના ઇમાનની મજ તી આ

ક સાથી ણી શકાય છ ક યાર બશીર મદ ના

આ યા અન એક પછ એક તમના દ કરાઓની

શહાદતની ખબર આપી તો ઉ લ બનીન ક :

મન અબા અ દ લાહની ખબર સભળાવો. મારા

દ કરાઓ અન કાઇ આ આકાશ નીચ છ બ જ

સન(અલ.) પર રબાન થાય. બસ મન

સન(અલ.) િવશ ખબર આપો. (ત ક લ

મકાલ,ભાગ ૩, પાના ૭૦)

ઉ લ બનીન (હઝરત અ બાસ(અલ.)

અન તમના બી ણ ભાઇઓની મા ઓ બધા

જ કરબલામા શહ દ થયા) પોતાના દ કરાઓની

શહાદતની ખબર સાભ યા પછ રોજ જ લ

બક અમા જતા હતા અન પોતાના સગા હાલાઓ

પર અઝાદાર કરતા હતા. મદ નાની બી ીઓ

પણ આપની સાથ રોતી અન િવલાપ કરતી હતી.

જનાબ ઉ લ બનીનની અઝાદાર એટલી

દદનાક અન ગમનાક હતી ક મરવાન વો

એહલબત(અલ.)નો મન પણ યાર જ લ

બક અ પાસથી પસાર થતો હતો તો ત પણ જનાબ

ઉ લ બનીનનો િવલાપ સાભળ ન બચન થઇ

જતો હતો. (હયા લ ઇમામીલ સન(અલ.), ભાગ

૩, પાના-૪૩૦)

પોતાના દ કરાઓના ગમમા જનાબ ઉ લ

બનીન આ ર ત અ આર પઢતા હતા :

ત ય ત ણ અ બાસ(અલ.)ન મનના

ટોળા પર મલો કરતા જોયા છ અન તમની સાથ

હદરના િસહ વા બહા ર દ કરાઓન મલો કરતા

જોયા છ, તણ મન બતા ક મારા દકરા સર

ઝ મી અન હાથ કપાઇ ગયા પર અફસોસ ક

(મારા દ કરાના હાથ કપાયા ન હોત) જો ત સર

ઝ મી હોત અન તના હાથમા તલવાર હોત તો

કોઇ તની ન ક ન આવી શકત.

البنني ام ويك تدعوين ال

ريين العرين بليوث تذك

يل بنون انت بهم اد

بنني من وال اصبحت واليوم

ىب نسور مثل اربعة الر

الوتني بقطع املوت واصلوا قد (નફ લ મ ર, પાના-૬ર૩)

(હવ કોઈ મન ઉ લ બનીન ન કહજો કમ

ક મન મારા િસહ વા દ કરા યાદ આવી જશ. આ

દ કરાઓના કારણ મન ઉ લ બનીન કહવામા

આવ હ પણ હવ મારો કોઇ દ કરો નથી ર ો.

મારા ચારય દ કરાઓ શહ દ થઇ ગયા ઓ

ઝડપથી ઉડનાર ગ ડની મ હતા.)

કરણ : 35

એહલબત(અલ.)ની અઝાદાર ઉમર બન અલી બન સન(અલ.) કહ છ:

ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત પછ બની

હાશીમની ઔરતો લાબા સમય ધી કાળા કપડા

પહરતી રહ . ઠડ અન ગરમીની પરવા નહોતી

કરતી અન હમશા ઇમામ સન(અલ.) અન

કરબલાના અ ય શહ દોની અઝાદાર મા ય ત

રહતી હતી અન અલી ઈ નીલ સન(અલ.) તમના

જમવાની યવ થા કરતા હતા. (બહા લ અ વાર,

ભાગ ૪પ, પાના-૧૧૮)

જનાબ બાબ ઇમામ સન(અલ.)ના પ ની અ લ ફર ઔફ બન ખાર થી વણન ક

છ ક ઉમર બન ખ ાબ પાસ બઠો હતો. એટલામા

એક ય ત તમની પાસ આ યો અન સલામ કર .

ઉમર ત નામ છ : તણ ક : એક નસરાની .

મા નામ ઇમરઉલ કસ છ. ચા ક સલમાન

થઇ અન તના આદાબ શીખવા મા .

તની સામ ઇ લામ ર કરવામા આ યો અન

ત સલમાન થઇ ગયા અન ઝાઆ કબીલો

શામમા હતો તની સરદાર તન સ પવામા આવી.

યાર ઇમરઉલ કસ ઉમર પાસથી બહાર

આ યા યાર અમી લ અમનીન (અલ.) સાથ

તમની લાકાત થઇ. ઈમામ હસન અન સન(અલ.)

પણ તમની સાથ હતા. હઝરત અલી(અલ.)એ

ફરમા : ર લ અકરમ(સલ.)નો પીતરાઇ ભાઇ

(કાકાનો દ કરો) અન તમનો જમાઈ અલી ઇ ન અબી

તાલીબ(અલ.) અન આ બન મારા દ કરાઓ છ.

તમના માતા ફાતમા બ ત હ મદ(સલ.) છ. અમ

તમાર દ કર સાથ ર તો કરવા માગીએ છ એ.

ઇમરઉલ કસ ક : યા અલી ! માર દ કર

સલમાનો તમારા દ કરા હસન અન બી દ કર

બાબનો તમારા દ કરા સન સાથ અ દ ક .

કતાબ અગાનીના સપાદક કહ છ: ત જ

દ વસ રાત થતા પહલા ઇમામ અલી(અલ.)એ

પોતાના દ કરા ઇમામ સન(અલ.)ના િનકાહ

ઇમરઉલ કસની દ કર જનાબ બાબ સાથ કર દ ધા.

જનાબ બાબથી અ લાહ, અસગર અન સક ના

ણ બાળકો થયા. (કમકામ ઝ ખાર, પાના-રપ૩)

હ શામ ઇ ન સાએબ ક બી કહ છ: બાબ

નામા કત ી હતા અન તમના િપતા ઇમરઉલ કસ

માનવત ખાનદાનોમાથી હતા. ઇમામ સન(અલ.)

પ ણ જનાબ બાબન ઘણા જ એહતરામથી રાખતા

હતા. હમશા તમના પર મોહ બતની નજર રાખતા

હતા. મ ક આપના આ શઅર તમના પ ની જનાબ

બાબ અન દ કર સક ના િવશ છ :

الحب إنين لعمرك دارا

نة بها تكون باب سك والر

مايل جل ابذل و احبهما

س و عتاب عندي لعاتب ل(નફ લ મહ મ, પાના પર૭)

(તમાર કસમ ! ત ઘરન ચા ક

મા બાબ અન સક ના હોય. બનન ચા

અન તમના માટ માલ ખચ ક અન ટ કા

કરનારન માર નજરમા ટ કા કરવાનો કોઈ હક

નથી.)

ર વાયતમા છ ક ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદત પછ જનાબ બાબ વનભર રડતા ર ા.

ઇ ન અસીર કહ છ: જનાબ બાબ અસીરોના

કાફલા સાથ શામ ગયા અન યાર મદ ના પાછા

આ યા તો રશના ગ એ તમન શાદ નો પગામ

મોક યો. પર જનાબ બાબ દરકના સદશન આ

ર ત કહ ન ફગાવી દ ધો ક ફરઝદ ર લ(સલ.)ની

શર ક હયાત( વનસાથી) બ યા પછ બી

કોઇના ઘર દ વો નહ સળગા . તઓ વનભર

રડતા ર ા અન આસમાન નીચ કોઇ છત અથવા

છાયડા નીચ આ ય ન લીધો. અહ ધી ક

અનહદ શોક અન ગમથી પા યા.

અ ક ઇિતહાસકારોએ લ છ ક જનાબ

બાબ એક વષ ધી ઇમામ સન(અલ.)ની ક

પાસ ર ા. યારબાદ મદ ના પાછા ફયા અન

સખત ગમમા યા જ તમનો ઇ તકાલ થઇ ગયો.

તમણ ઇમામ સન(અલ.)નો મરસીયો આ ર ત

ક ો છ.

اننورايستضاءبه إنالذي

يلغريمدفون بكربالءق

اللهصاحلة يجزا سبطالن

تخسراناملوازين عناوجن

تليجبالصعباالوذبه قدك

ين والد مح نابالر تصح وكن

نومن ائل تامىومنللس منلل

لمسكني يعنىويأوىإليه

واللهالابتغيصهرابصهركم

ني ملوالط نالر يبب حتىا

(ત ર હ નાથી લોકો રોશની ા ત

કરતા હતા. તમન કરબલામા કતલ કર નાખવામા

આ યા અન દફન પણ ન કરવામા આ યા. અય

ર લ(સલ.)ના ફરઝદ ! અમારા તરફથી અ લાહ

આપન ઠ બદલો અપણ કર અન કયામતના

દવસ તમારા નામએ અમલના ાજવાન ભાર

રાખ. તમ અમારા માટ મજ ત ચટાન (ખડક)

હતા ની પનાહમા રહતી હતી. તમ અમારા

દ નદાર અન મહરબાન સાથી હતા. હવ યતીમો

અન ફક રો કોણ છ? અન મી ક નો કોના ઘર

ય અન ા આ ય લ ? અ લાહની કસમ !

મરતા દમ ધી બીજો કોઇ વનસાથી ક લ

નહ ક .) (કમકામ ઝ ખાર, ૬પ૩, નફ લ

મહ મ, પર૮)

અક લની દ કર નો મરસીયો અલઇ લ ફર દના સપાદક આ બીબી

નામ નથી લ . શ છ તમ નામ અ મા હોય.

વી ર ત અ લામા મજલીસી(રહ.)એ બહા લ

અ વારના ભાગ-૪પ, પાના-૮૮ પર વણન ક છ

ક યાર ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદતની ખબર

મદ ના પહ ચી તો અ મા બ ત અક લ બન અબી

તાલીબ(અલ.) અ ક ીઓ સાથ બહાર નીક યા.

તમણ ર લાહ(સલ.)ની કબર પર જઇન

ફ રયાદ કર . પછ હા જરો અન અ સારન

સબોધીન ક :

بي قال اذ تقولون ماذا القول صدق و احلساب يوم لكم، ال

مسموعતાર ખ કામીલ,ઇ ન અસીર,ભાગ ૪,

પાના-૮૮ પર છ ક યાર મદ નામા ઇમામ

સન(અલ.)ની શહાદતની ખબર પહ ચી તો બની

હાશીમની ીઓ શોક અન માતમ કરતા કરતા

નીકળ તમા અક લના દ કર પણ હતા. શખ ફ દ

ઇરશાદ,ભાગ ર, પાના-૧ર૪ પર આ બીબી નામ

ઉ મ કમાન લ છ.

અક લ ઇ ન અબી તાલીબ(અલ.)ની

દ કર એ પણ ઇમામ સન(અલ.) અન તમના

બાવફા અ હાબના મરસીયામા આ શઅર ક ા છ :

ين عويل و بعربة ابكي

و سول آل ندبت ان انديب الر

لي لصلب لهم ستة

بوا قد لعقيل مخسة و اص(કમકામ ઝ ખાર, ૬પ૩, નફ લ મહ મ, પર૮)

(અય માર ખો! અન ફ રયાદ

સાથ રડો. આલ ર લના ગમમા િવલાપ કરો ત છ

માણસો પર અલી(અલ.)ના વશથી છ અન

અક લના પાચ દ કરાઓ પર ઓ શહ દ થયા.)

હઝરત સ દ(અલ.) વહાવ ઇમામ ફર સાદ ક(અલ.) ફરમાવ છ:

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.) પોતાના

વાલીદના મસાએબ યાદ કર ન ચાલીસ વષ ધી

રડતા ર ા યાર ક દવસોમા રોઝા રાખતા અન

રાતોમા ગીન અ લાહની ઇબાદતમા પસાર

કરતા હતા. યાર ખા દમ આપની સામ ઇ તાર

લાવતો તો રડતા રડતા કહતા ક કવી ર ત

પાણી પી યાર ક મારા બાબા યાસા શહ દ

કરવામા આ યા છ.

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)નો ખાદ મ

બયાન કર છ: એક દવસ ઇમામની શોધમા

રણમા ગયો. જો ક આપ(અલ.) એક પ થર પર

ઇબાદત કર ર ા છ અન સ દામા મા રાખીન

કહ ર ા છ:

اهللا اال اله ال رقا و تعبدا اهللا اال اله ال حقا حقا اهللا اال اله ال

صدقا و امياناમ જો ક આપ આ શ દો હ ર વખત

પઢયા. યાર સ દાથી મા ઉઠા તો મ ક :

મૌલા! હ ત સમય નથી આ યો ક આપ

રડવા ઓ કર દો ?

આપ ફરમા : અફસોસ છ તમાર હાલત

પર. હઝરત યઅ બ(અલ.)ના બાર દ કરાઓ હતા

અન તમાથી એક તમની ખોથી ર થઇ ગયો

હતો તો તની દાઇમા એટ રડયા ક વાળ સફદ

થઇ ગયા, કમર ક ગઇ અન ખો ર ચા

ગ યાર ક મ તો મારા વાલીદ, કાકા અન બી

સગા હાલાઓની મા કપાએલી લાશોન જમીન

પર કડા થએલી જોઇ છ. (અ ફ, પાના-૮૭)

એક કથન આ પણ છ ક આપ(અલ.)એ

ફરમા : યાર પણ ફાતમા(સલા.)ની

અવલાદન આ રાના અર સામા જોઉ , પોતાની

ફોઇ અન બહનોન જોઉ તો મારો ગમ તાજો થઇ

ય છ અન ખોથી ઓનો ધોધ વહવા લાગ

છ. (બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૧૪૯)

ઇમામ સન(અલ.) પર

ર લાહ(સલ.)ના અ હાબ રડ એહલબત(અલ.)ના મદ ના પાછા ફયા

બાદ સય શોહદાના શોકમા બની હાશીમ પણ

ઘણા જ ઉદાસ અન ગમગીન થયા અન ણ વષ

ધી તમનો ગમ મનાવતા ર ા અન અઝાદાર

કરતા ર ા. ર લાહ(સલ.)ના સહાબીઓ

મ ક મ વર બન મખરમા અન અ રરહ પી

ર ત ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત બયાન

સાભળતા અન બની હાશીમ સાથ ઇમામ

સન(અલ.)ના ગમમા રડતા હતા. (હયા લ

ઇમામ સન(અલ.), ભાગ ૩, પાના-૪ર૭)

જનાબ અક લા (ઝયનબ સલા.)નો શોક જનાબ ઝયનબ બરા(સલા.) હમશા

પોતાના ભાઇ અન એહલબત(અલ.)ના શોકમા

િવલાપ કરતા અન રડતા હતા. તમના

ારય નહોતા રોકાતા. તમનો શોક અન િવલાપ

કદ પણ ઓછો નહોતો થતો. યાર પણ પોતાના

ભ ી ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)ન જોતા

તો તમ કલ ફાટ જ હ અન તમના પર

પડલી બ જ ક ટદાયક અન દ લ પીગળાવી

દનાર સીબતોથી તમની ખોથી વહવા

લાગતા. એટલા જ માટ ઇમામ સન(અલ.)ની

શહાદત પછ બ વષથી વધાર વત ન રહ

શ ા. (હયા લ ઇમામ સન(અલ.), ભાગ ૩,

પાના-૪ર૮)

યઝીદ અન ઈ ન મર નાનો અદા કર

બી તરફ યઝીદ ઇ ન મર નાનો

યા અદા કય ક તણ ર લ અકરમ (સલ.)ના

ફરઝદન શહ દ કયા છ. તન બ જ માન સ માન

અન તોહફાઓ આ યા અન નીચ જબ પ

લ યો:

જણાવવા ક વા તવમા ઠતા તમ

ા ત કર છ અન ત હો ા પર પહ યા છો ના

પર અ યાર તમ િનમ ક થઇ ગયા છો. તમ

કિવના ત કા ય ઉદાહરણ છો :

حاب فجاوزت رفعت فوقه و الس

اال لك فما مقعد الشمس مرت"તમ ઘણી જ ઠતા ા ત કર

વાદળોથી પસાર થઇન તનાથી ઉપર પહ ચી ગયા

તો તમાર જ યા રજની લદ િસવાય બી

કોઈ નથી."

મારો પ મળતાની સાથ જ શામ તરફ

નીકળ વ. માર પાસ આવો થી તમન ઇનામ

ઇ ન ઝયાદ પોતાની મતના સ યો

સાથ શામ તરફ નીક યો. યા પહ યો તો બની

ઉમ યા એક એક બાળક તના વાગત માટ

શહરથી બહાર આ અન યાર ઇ ન ઝયાદ

યઝીદના મહલમા દાખલ થયો તો યઝીદ પોતાની

જ યાએથી ઊભો થઈ ગયો અન ઇ ન ઝયાદન

ભટ પડયો. તની પશાની મી પોતાના િસહાસન

પર બસાડયો અન ગીત ગાવાવાળ ઓન ક ક

ગીત ગાય અન શરાબ પીવડાવનારન ક :

فؤادي تروي شربة اسقين

زياد ابن مثلها اسق و مل ثم

ر موضع عندي واالمانة الس

و جهادي و مغنمي ثغر (હયા લ ઇમામ સન(અલ.), ભાગ ૩,

પાના-૩૯ર)

"મન એવી શરાબ પીવડાવ ક નાથી મા

દ લ લત થાય અન પછ એ જ યાલાથી ઇ ન

ઝયાદન પીવડાવ ક ત મારો વફાદાર અન

િવ સનીય છ અન ત મારા ગનીમતના માલ અન

હાદની સરહદો પર છ." (હયા લ ઇમામ

સન(અલ.), ભાગ-૩ પાના-૩૯૨)

ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદ એક મ હનો શામમા

ર ો. યઝીદ તન દસ લાખ દ રહમ ઇનામમા આ યા

અન એટલા જ ઉમર બન સઅદન આ યા અન

ઇરાકનો એક વષનો ટ સ(વરો) ઉબ લાહ બન

ઝયાદન આપી દ ધો. ઇ ન ઝયાદ સાથની મોહ બત

અન દો તીન ય ત કરવામા અિતશયો ત કર અન

તન પોતાના બમા સામલ કર લીધો. એટલ ધી

ક યાર ઉબ લાહ બન ઝયાદનો ભાઇ “ લીમ

બન ઝયાદ” યઝીદ પાસ શામ ગયો તો યઝીદ

તના ભાઇના કારણ ત સ માન ક અન તન આમ

પણ ક : આલ અબી ફ ાન( ફ ાનની અવલાદ)

પર તમાર મોહ બત જ ર છ. આખો દવસ તની

સાથ વાતો કરતો ર ો અન રાસાનની આસપાસના

િવ તારની મત તન સ પી દ ધી.

યઝીદ ઇ ન ઝયાદનો એટલા માટ આભાર

મા યો હતો ક તણ આલ ર લ(સલ.) ન વહા

હ ! યઝીદ સમજતો હતો ક ઇ ન ઝયાદ તની

મતના પાયા મજ ત કર દ ધા છ. (હયા લ

ઇમામ સન(અલ.), ભાગ ૩, પાના-૩૯૩)

ભાગ-11

કરણ : 36

ઇમામ સન(અલ.)ની ઝયારતની ફઝીલત

આપની ઝયારતની ફઝીલતમા બલક

તના વા બ હોવાની બાબતમા અસ ય રવાયતો

વણન થઇ છ:

(૧) ઇમામ સાદ ક(અલ.)થી રવાયત બયાન

કરવામા આવી છ ક આપ(અલ.) એ ફરમા :

واجبة لي بن احلسني زيارة للحسني يقر من ل

جل و عز اهللا من باالمامة "ઇમામ સન(અલ.)ની ઝયારત દરક ત

ય ત પર વા બ છ ક લ કર છ ક તઓ

અ લાહ તરફથી િનમ ક થએલા ઇમામ છ."

(ઇરશાદ, શખ ફ દ, ભાગ ર, પાના-૧૩૩)

(ર) ઉ મ સઇદ કહ છ: ઇમામ ફર

સાદ ક(અલ.)એ મન ફરમા : તમ ઇમામ

સન(અલ.)ના મઝારની ઝયારત કરો છો? મ

ક : હા! આપ(અલ.) એ ફરમા : અય ઉ મ

સઇદ! ઇમામ સન(અલ.)ના મઝારની ઝયારત

કરતા રહજો ક તમની ઝયારત ીઓ અન ષો

બન પર વા બ છ. (કાિમ ઝ ઝયારાત, પાના-

૧રર)

(૩) હ મદ બન લીમ ઇમામ હ મદ બાક ર

(અલ.) થી વણન ક છ ક આપ(અલ.)એ

ફરમા : મારા શીઆઓન કહ દો ક તઓ ઇમામ

સન(અલ.)ના રોઝાની ઝયારત માટ ય. બશક,

ઇમામ સન(અલ.)ના મઝારની ઝયારત દરક ત

મોમીન પર વા બ છ આ વાતન ક લ કર છ

ક આપ અ લાહ તરફથી િનમ ક થએલા ઇમામ

છ. (કાિમ ઝ ઝયારાત, પાના-૧રર)

(૪) ઇમામ રઝા(અલ.)ફરમાવ છ માણસ

રાતના કનાર અ અ દ લાહ(અલ.)ની

ઝયારત કર છ ત ય ત તવો છ ણ અશ પર

અ લાહની ઝયારત કર . (સવા લ અઅમાલ વ

ઇકા લ અઅમાલ,પાના-૧૧૦)

(પ) ઇ ન કાન ઇમામ સાદ ક(અલ.)થી વણન

ક છ: માણસ ઇમામ સન(અલ.)પાસ (તમની

કબરની ઝયારત માટ) આવ છ અન તમના હકન

ઓળખ છ ત નામ ઇ લી યીનમા (ઇ લી યીન

જ તમા એક કતાબ છ.) લખવામા આવ છ.

(સવા લ અઅમાલ વ ઇકા લ અઅમાલ,પાના-

૧૧૦)

(૬) ઇમામ ફર સાદ ક(અલ.)એ ફરમા :

માણસ અ અ દ લાહ લ સન(અલ.)ની

ઝયારત તમના હકન ઓળખીન કર છ અ લાહ

હ ાસ િસવાય તના તમામ પાછલા તથા

ભિવ યના નાહોન માફ કર દ છ. (સવા લ

અઅમાલ વ ઇકા લ અઅમાલ,પાના-૧૧૧)

(૭) ઇમામ સા બન ફર(અલ.)એ ફરમા :

રાતના ક નાર ઇમામ સન(અલ.)ની ક નો

ઝાએર તમના હકન ઓળખતો હોય અન તમની

િવલાયતન ક લ કરતો હોય તો તનો ઓછામા

ઓછો સવાબ એ છ ક તના પાછલા અન

ભિવ યના નાહ “લોકોના હ ો િસવાય” માફ

કર દવામા આવ છ. (સવા લ અઅમાલ વ

ઇકા લ અઅમાલ,પાના-૧૧)

(૮) ઝદ શ હામ ઇમામ ફર સાદ ક(અલ.)થી

બયાન ક છ ક ઇમામ સન(અલ.)ની ક ની

ઝયારત અ લાહની ન ક વીસ હજ ટલી બલક

તનાથી પણ વધાર અ ઝલ છ. (સવા લ

અઅમાલ વ ઇકા લ અઅમાલ,પાના-૧૧૭)

(૯) સાલહ ન લીએ ઇમામ ફર સાદ ક(અલ.)થી

નકલ ક છ ક આપ(અલ.)એ ફરમા : માણસ

ઇમામ સન(અલ.)ની ક પાસ આવ અન તમનો

હક ઓળખ આ ત ય ત વો છ ણ ર લ

અકરમ(અલ.)સાથ વીસ હજ કર હોય. (સવા લ

અઅમાલ વ ઇકા લ અઅમાલ,પાના-૧૧૮)

(૧૦) હ મદ બન હક મ અ લ હસન(અલ.)થી

બયાન ક છ: માણસ વષમા ણ વખત ઇમામ

સન(અલ.)ના મઝારની ઝયારત કરશ ત ગર બી

અન ફક ર થી ર ત રહશ. (વસાઇ શીઆ,ભાગ

૧૦, પાના ર૪૦, હદ સ ૩)

(૧૧) હ મદ બન લમ ઇમામ હ મદ

બાક ર(અલ.)થી વણન ક છ ક આપ(અલ.)એ

ફરમા : અમારા શીઆઓન કહ દો ક તઓ

ઇમામ સન(અલ.)ની ક ની ઝયારત માટ ય.

કમ ક તમની ઝયારતથી રોઝીમા વધારો થાય છ,

મર લાબી થાય છ અન બલાઓ અન રાઇઓથી

સલામત રહ છ. (વસાઇ શીઆ,ભાગ ૧૦, પાના

૩ર૧, હદ સ ૮)

(૧ર) ઇમામ ફર સાદ ક(અલ.)બયાન કર છ ક

સન ઇ ન અલી(અલ.)એ ફરમા : ( العبرة قتيل انا )

ગમ અન પીડાની હાલતમા કતલ કરવામા

આ યો . કોઇ પણ દ લગીર માર ઝયારત માટ

આવશ અ લાહ તન તના બ પાસ શ શાલ

પાછો મોકલશ. (સવા લ અઅમાલ વ ઇકા લ

અઅમાલ,પાના-૧ર૩)

ઝયારત તહબ છ ક વા બ ઇમામ સન(અલ.)ની ઝયારત િવશ

રવાયતો ઉપર વણન કરવામા આવી છ શ છ

તન વાચીન કોઇના મગજમા આ ઉ પ થાય

ક ઇમામ સન(અલ.)ની ઝયારત િવશ અમ તો

આમ સાભ હત ◌ ક ઝયારત તહબ છ અન

સવાબ કામ છ. ઉપરો ત રવાયતોમા પણ અ ક

રવાયતો ઈમામ સન(અલ.)ની ઝયારત તહબ

હોવા દશાવ છ. તો પછ શા માટ અ ક

રવાયતો ખાસ કર ન પહલી રવાયતથી

ઝયારતના વા બ હોવાનો અથ સમ ય છ અન

આ રવાયતમા વા બનો શ દ પણ ઉપયોગ થયો

તનો જવાબ આ છ ક આવી રવાયતો

મા વા બનો શ દ આ યો છ તનો મતલબ એ

નથી આ ફ હની પ રભાષામા વા બનો અથ

લવામા આવ છ. આ ફક હો ( જતહ દો)ની

પ રભાષા છ ક વા બ એટલ એ કાય ન છોડ

એઝ નથી અન તન છોડવા પર સ છ. વા બ

શ દનો આ અથ અઇ મા(અલ.)ના સમયમા

ચલત ન હતો. એટલા જ માટ અહ વા બનો

શા દક અથ લવામા આવ અઇ મા(અલ.)ના

સમયમા ચલત હતો અન ત જ ર ના અથમા છ.

એટલ ક માણસ ઇમામ સન(અલ.)ની

ઇમામતનો એકરાર કર છ તના માટ જ ર છ ક ત

આપ (અલ.)ની ઝયારત કર અન આ વાત પર

રવાયતમા આવ આ વા ‘ મોમીન તમની

ઇમામતનો એકરાર કર છ’ દલીલ છ. કમક જો

વા બ કામ હોત તો તન છોડ એઝ ના હોત

અન તના માટ ઇમામત અન ઇમાનના એકરારની

જ ર ન હતી.

મ ખાસ કર ન આ ર વાયતો િવશ અ ક

મહાન આલમો સાથ ચચા િવચારણા કર . તઓએ

આ સભાવનાન જોતા ક શ છ અ હયા વા બ

શ દનો પા રભાિષક અથ લવામા આ યો હોય.

તમના કહવા માણ ની પાસ ઝયારત કરવાની

શ ત હોય તો તના પર ઇમામ સન(અલ.)ની

ઝયારત હજની મ વનમા એક વખત વા બ

છ અન તન છોડવી એઝ નથી. (આ આલમનો

પોતાનો િવચાર છ, જત હદનો ફતવો નથી.)

સહ ફએ ઇ તકામ (બદલાના યાઘાત)

ભાગ-12

કરણ : 37

શીઆ ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત પછ

પ તાવો

ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત પછ

ઇરાક ઓન પોતાના કરલા યો પર ઘણો જ પ તાવો

થયો ક ના કારણ ઇમામ(અલ.) શહ દ થયા હતા.

તઓ અ યત દલગીર થયા. “ઉબ લાહ ઇ ન ર”

ફાના િત ઠત ય તઓમાથી હતા અન ઇમામ

સન(અલ.)એ ર તામા તમન પોતાની સાથ

આવવાની દાવત પણ આપી હતી પર ત નહોતા

આ યા. તઓ પોતાના આ કામ પર એટલા બધા

શરિમદા થયા ક ન ક હ ક તમની હ નીકળ

ય. પોતાના કા યોમા તઓ પોતાની દલગીર અન

અફસોસન આ ર ત ય ત કર છ :

વનભર અન છ લા ાસ ધી અફસોસ

કરતો રહ શ.

સન(અલ.)એ મન મરાહો અન

ના ફકોની િવ મદદ કરવા માટ ક હ .

કાલની જ તો વાત છ ક મન ક બની

મકાતીલ પર ક હ .

અમન છોડ ન દા થઇ ગયા છો ? જો મ

તમની મદદ કર હોત.

તો કાલ કયામતમા કામયાબ થઇ ગયો હોત.

ફરઝદ ર લ(સલ.) ક માર ન તમના પર

રબાન

ઓ અમન છોડ ન ચા યા ગયા.

જો બચની દ લના કડા કર તો આ જ

મારા દ લના કડા કર દ.

સફળ થઇ ગયા ત લોકો મણ

સન(અલ.)ની મદદ કર અન ના ફકો કસાનમા

ર ા. (બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩પપ,

કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૬૯)

શીઆઓની ચળવળની શ આત ઇ.સ.૬૧

હ જર એટલ ક ત જ વષથી શ થઇ વષ ઇમામ

સન(અલ.)ન શહ દ કરવામા આ યા. શીઆઓ

હિથયાર ભગા કરવામા અન જગની ફકરમા પડ

ગયા અન ત ર ત એકબી ન ઇમામ

સન(અલ.)ના લોહ નો બદલો લવાની દાવત

આપવા લા યા. અ હયા ધી ક યઝીદ બન

આિવયા પોતાના ખરાબ મ ધી પહ ચી

ગયો.( પા યો) (કાિમલ ઇ ન અસીર ભાગ-૪

પા-૧૬૨)

લમાથી પ ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત પછ

તાર પોતાની બહન સફ યા બી ત અ

ઉબદહન (સફ યાહ જનાબ તારની બહન અન

અ લાહ બન ઉમરના પ ની હતા. કહવાય છ ક

તઓ તારન ઘણા જ ચાહતા હતા અન રાત

દવસ પોતાના ભાઈ તારની કદખાનાથી

આઝાદ માટ પોતાના પિતન કહતા હતા. યાર

તાર કદથી આઝાદ થઇન પોતાની બહન

સફ યા પાસ આ યા અન બહન ભાઇની ખની

ક નાર પાસ ઝ મ જો તો ચીસ પાડ ન બભાન

થઇ ગયા. - રસા લ હ , ભાગ ર, પાના-ર૦૦)

અ લાહ બન ઉમરની પ ની હતી એક પ

લ યો અન તન પોતાની પ ર થિત જણાવી.

સફ યાએ પોતાના પિતન ક : યઝીદન પ

લખીન મારા ભાઈ તારન લથી આઝાદ

કરાવો. અ લાહ બન ઉમર આ બાબત પર

યઝીદન પ લ યો. એ જ માણ અ ફયાનની

દ કર હ દ તારના લના સાથી અ લાહ

બન હાર સની આઝાદ માટ પણ ભલામણ કર .

યઝીદનો પ યઝીદ ઉબ લાહ બન ઝયાદન પ

લ યો અન બ માણસોની આઝાદ નો કમ આ યો.

ઉબ લાહ તારન આઝાદ કર દ ધા. પર

સાથ આ વાયદો લીધો ક ણ દવસથી વધાર

ફામા નહ રોકાય અન જો ફાથી નીકળવામા

વાર લગાડશ તો તની ગરદન ઉડાવી દવામા

આવશ. તાર ફાથી હ જ તરફ નીક યા.

વાક સા પહ યા તો સઅકબ બન હર અઝદ

સાથ લાકાત થઇ. સઅકબ ક : અય અ

ઇ હાક ( તાર) તમાર ખમા થ ?

જનાબ તાર (કટા મા) ક : ઉબ લાહ

બન ઝયાદની મહરબાની છ! જો તન કતલ

કર ન તના કડ કડા ન ક તો અ લાહ મન મૌત

આપ અન ય ા બન ઝકર યાના કાતીલો મની

સ યા ૭૦,૦૦૦ હતી એટલા જ માણમા ઈમામ

સન(અલ.)ના કાતીલોન કતલ કર શ.

પછ ક : ત અ લાહની કસમ ણ

રઆન ના ઝલ ક , રકાન મોક , દ નના

કા ન બના યા અન નાફરમાનીન નાપસદ કર .

કબીલએ અ દ, ઉ માન, મઝહજ, હમદાન, હ દ,

ખૌલાન, બકર અન હ ઝાન, સઅલ અન ન હાન,

અબસ, ઝીબયાન અન કસ અન ઇલાનના

કબીલાઓન રહમાન પરવરદ ગારના

ર લ(સલ.)ના ફરઝદના ઇ તકામમા કતલ કર શ.

આટ કહ ન મ ા તરફ નીક યા.

ઇ ન ઉ ક કહ છ: મ જનાબ તાર સાથ

લાકાત કર તો જો ક તમની ખ ઝ મી છ. મ

છ : આ થ ? તઓ કહવા લા યા અય

ઉ કના દ કરા! આ ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદની

મહરબાની છ. ફ નાની વીજળ ઓ ચમક રહ છ

અન તના ફળ પાકવાનો સમય આવી ગયો છ.

તના ટની દોર ટ ગઇ છ અન છડ ચી

કર ન દજલાની આ બા ચીસો પાડ ર છ.

ત વાબીન ત વાબીન ત લોકો છ ઓ કરબલામા

ઇમામ સન(અલ.)ના શહ દ થયા પછ તરત જ

શરિમદા અન દલગીર થયા. (એટલ ક આ લોકોએ

ઇમામ સન(અલ.)નો સાથ ન આ યો, એમનામાથી

અ ક ઇમામ સન(અલ.)ન પ લખીન દાવત

આપી હતી. ઇમામ સન(અલ.)તમની ખોની સામ

શહ દ થઇ ગયા અન ઇમામના શહ દ થઇ ગયા પછ

તમન એહસાસ થયો ક ફરઝદ ર લ અ લાહના

દ નન બચાવવા માટ શહ દ થયા, આપણ મદદ

કરવી જોઇતી હતી, તમણ મદદ માગી આપણ મદદ

ન કર થી પોતાના આ અઝીમ નાહ પર ઘણા જ

પ તાયા અન ઇમામની શહાદત પછ આ નાહની

તૌબા માટ યઝીદની મત િવ બળવો કય અન

છવટ માયા ગયા. એટલા જ માટ આ લોકોન

ત વાબીન એટલ તૌબા કરનારા કહવામા આવ

છ.અ વાદક) યાર ઇમામ સન(અલ.)શહ દ થઇ

ગયા યાર ઉમર બન સઅદના લ કરમાથી એક

માણસ ઊભા થઇન ક : (જો ક ઉમર બન સઅદના

માણસોએ તન પ કરાવવા માટ ઘણી કોશીષ કર ક

ત કાઈ ન બોલ તો પણ બધાની મર િવ ત

ઊભો થઈન કહવા લા યો) કમ ચીસો ન પા

યાર ક જોઇ ર ો ક ર લ(સલ.) ઊભા છ અન

જમીન તરફ જોઇ ર ા છ અન ારક તમન અન

તમાર જગન જોઇ ર ા છ. ડ ક તઓ તમારા

પર લઅનત કર અન આપણ હલાક થઇ જઇએ.

તમાથી અ ક લોકોએ ક : આ ગાડો થઇ ગયો છ.

ત વાબીન ક : અ લાહની કસમ ! આપણ મ યાના

દ કરાની ઇ છા પર જ તના જવાનોના સરદારન

કતલ કર ન પોતાના ઉપર મ કય છ. પછ તમણ

ઇ ન ઝયાદની િવ બળવો પોકાય . (બહા લ

અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના ૧૭૩)

ઈ ન ઝીયાદ ફાની ન કની છાવણી

ખલાહમા પોતાનો પડાવ ના યો હતો. યાર ઈમામ

સન(અલ.)શહ દ થઈ ગયા યાર ત ખલાહથી

પાછો ચા યો આ યો. ફામા શીઆઓ એકબી સાથ

લાકાત કર ન પોતાની તન ઠપકો આપતા હતા

અન પોતાની દ લગીર અન અફસોસ હર કરતા

હતા. તઓ સાર ર ત સમ ગયા હતા ક તમનાથી

ઘણી મોટ લ થઈ ગઈ છ. કમક ઇમામ

સન(અલ.)ન દાવત આપીન પોતાના શહર અન

વતનમા બોલા યા અન પછ તમની અવાજ પર

લ બક ન ક .તમની મદદ ન કર . એટલ ધી ક

ઇમામ સન(અલ.) શહ દ થઇ ગયા. તઓ આ

હક કતન સાર ર ત ણતા હતા ક તમનો નાહ

માફ ન લાયક નથી અન તમના દામનથી આ ખરાબ

યનો કલક અન ધ બો ારય સાફ થઇ શ તો

નથી િસવાય ક તઓ ઇમામ સન(અલ.)ના

મનોથી તમના નનો બદલો લ અથવા આ

ર તામા પોત માયા ય.

ત સમય ફામા પાચ માણસો એવા હતા મન

શીઆઓના સરદાર માનવામા આવતા હતા. તમના

નામ નીચ જબ છ:

(૧) લમાન બન રદ ઝાઇ

(૨) સ યબ બન નજબા ફઝાર

(૩) અ લાહ બન સઅદ બન ફલ અ દ

(૪) અ લાહ બન વાલ તમી

(પ) ફાઅહ બન શીદાદ બજલી

આ પાચય માણસો હઝરત અલી(અલ.)ના

ખાસ સહાબીઓ હતા. એટલા માટ શીઆઓ રદ

ખઝાઇના ઘર ભગા થયા. (કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ

૪, પાના ૧પ૮) (આ લોકો ત વાબીનના સરદારો છ.)

સ યબ બન ન બા વચન પહલા સ યબ બન ન બાએ વચન

શ ક . તમણ અ લાહની હ દો સના પછ ક :

આખી જ દગી આપણી પર ા લવામા આવી છ

અન દા દા ફ નાઓમા ઘરાએલા ર ા છ એ.

અ લાહની બારગાહમા આ છ ક આપણન ત

લોકોમાથી ન બનાવી દ મન કાલ કયામતના

દવસ કહવામા આવશ :

ركم أولم تذكر من فيه يتذكر ما نعم અમ

તમન એટલી મર નહોતી આપી ક તમારામાથી

કોઈ પણ નસીહત લનાર નસીહત લઇ લ ?)

સ યબ બન ન બાએ ક ક અમી લ

અમનીન અલી(અલ.)ફરમાવ છ:

અ લાહતઆલાએ હઝરત આદમ (અલ.)ના

ફરઝદન ૬૦ વષની મરમા િન ત કય છ અન

આપણામાથી એક પણ એવો નથી ૬૦ વષનો ન

હોય અન આપણ ન મા એ ક પોતાન પાક નથી

કયા બલક હ વધાર કસાનમા ચા યા ગયા

છ એ અન ર લ(અલ.)ના નવાસાની બાબતમા

અ લાહની સામ ઠા ઠહયા. તમના પ ો અન

એલચી આપણી પાસ આ યા. તમણ આપણા પર

જત તમામ કર . આપણી પાસ મદદ માગી અન

આપણ શ આતમા અન તમા તમની મદદ

કરવાથી મો ફર અન ન, માલ અન

ઝબાનથી તમની મદદ ન કર . એટલ ધી ક

તમન આપણી સામ શહ દ કરવામા આ યા. પછ

અ લાહની સામ તના પગ બરની લાકાતના

સમય આપણ બહા ર કર ? યાર ક

ર લ અકરમ(સલ.)ના ફરઝદ અન તમની

ર યત(સતાન)ન આપણા જ શહર અન ગામમા

કતલ કરવામા આવી છ.

અ લાહની કસમ ! આપણી પાસ આ

િસવાય બીજો કોઇ ર તો નથી ક આપણ તમના

કાતીલોન અન લોકોએ તમની િવ જગમા

સાથ આ યો છ તમન કતલ કર નાખીએ અથવા

આપણ પોત જ ઈમામ સન(અલ.)ના ર તામા

કતલ થઈ જઈએ ક અ લાહ આપણાથી રા થઈ

ય. અ લાહની લાકાતના સમય માર તન

તની સ થી ર ત નથી સમજતો. (કાિમલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧પ૯)

અય લોકો! કોઇ માણસન તમારો સરદાર

બનાવી લો. તમારો કોઇ રહબર હોવો જોઇએ ના

દામનમા તમ પનાહ લઇ શકો અન એક પરચમ

હોવો જોઇએ ક ના નીચ તમ ભગા થઇ શકો.

(કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧પ૯)

ફાઅહ બન શ ાદ વચન પછ ફાઅહ બન શ ાદ ઊભા થયા અન

સ યબ બન ન બાન સબોધીન ક : અ લાહ

તમન હ દાયત કર ક તમ ઘ સા વચન

આ . ફાસીકો સાથ જગ અન આ મહાન નાહના

વળતર માટ ઠ સલાહ આપી નાહ આપણ

કર કયા છ એ. અમ તમાર વાત સાભળ અન

તન ક લ કર લીધી છ. હવ વાત એ રહ છ ક

કોન રહબર િન ત કરવો ક ના પરચમ નીચ

આપણ બધા એક થઈ શક એ. તના માટ મારો

મત એ છ ક તમ અમારા સરદાર બની વ તો

ઘણી સાર વાત છ. કમક તમ િનખાલસ અન

અમારા દરિમયાન માનનીય છો અન જો તમ અન

બી સાથીઓ યો ય સમજો તો લમાન બન

રદ ઝાઇન અમારો અમીર િન ત કર દો.

કમક તઓ ઠ શીઆ, ર લાહ(સલ.)ના

સહાબી, દ નની બાબતમા નક અન ભરોસાપા

માણસ છ.

પછ અ લાહ બન સઅદ ઊભા થયા

અન ફાઆ જ વચન આ અન સ યબ

અન લમાનના વખાણ કયા. ત વખત સ યબ

ક : તમ સાચી સલાહ આપી છ લમાન બન

રદન આપણા સરદાર બનાવી દો.

(કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧પ૯)

લમાન બન રદ વચન તમ ણ અ લાહની હ દ અન વખાણ પછ

ક : મન આ વાતનો ડર છ ક આ જમાનો મા

વ કલ છ, સીબતોના પવતો અન મ

ચાર તરફ ફલાઈ ગયો છ આપણા શીઆઓની કોઇ

ઇ ઝત નથી રહ . આપણ નક અન ધારાનો

ર તો નથી અપના યો અન આપણ પોત

ર લ(સલ.)ના એહલબત(અલ.)ન આવવા માટ

તયાર કયા, તમન અહ આવવા માટ ો સા હત

કયા, તમન મદદ કરવા વચન આ અન યાર

તઓ આપણી પાસ આ યા તો આપણ લાચાર

અન કમજોર બતાવી. આપણ રાહ જોતા ર ા

એટલ ધી ક આપણા ર લ(સલ.)ના ફરઝદ અન

તમના ગરના કડાન કતલ કર ના યા યાર ક

તઓ આપણી પાસ મદદ માગતા ર ા અન યાય

અન ઇ સાફની માગણી કરતા ર ા. પર આપણ

તમની અવાજ પર લ બક ન ક અન તનાથી

ઊ ફાસીકોએ તમન પોતાના તીરો અન

નઝાઓના િનશાન બના યા. તમન મ સાથ

કતલ કર ન તમના શર ર પરથી કપડા ા

ઉતાર લીધા.

હ પણ તમાર ખો નહ લ ?

અ લાહ તમારાથી નારાજ થઇ ગયો છ. યા ધી

તમ અ લાહન રા ન કર લો યા ધી તમારા

ઘર તમારા પ ની અન બાળકો પાસ પાછા ન જશો.

અ લાહની કસમ ! નથી માનતો ક અ લાહ

તમારાથી રા થાય િસવાય ક તમ ઈમામ

સન(અલ.)ના કાિતલો સાથ જગ કરો અન મૌતથી

ન ડરો. કમક મૌતથી ડય ત ઝલીલ થયો. હવ

બની ઇ ાઇલની મ થઇ વ યાર તમના

પગ બર તમન ક :

أنفسكم ظلمتم إنكم

فتوبوا... ..أنفسكم فاقتلوا بارئكم إىلતમ પોત જ પોતાના ઉપર મ કય છ.

તમારા સ નહાર તરફ પાછા ફરો અન

એકબી ન કતલ કરો. ( રએ બકરહ આ-૫૪)

આ વાત સાભળ ન બધા ઈમામ

સન(અલ.)ના નનો બદલો લવા માટ તયાર

થઈ ગયા. યાર તમન યક ન થઈ ગ ક તમન

આ અઝીમ નાહથી ન ત યાર જ મળશ યાર

તઓ આ ર તામા પોતાની ન આપશ. યારબાદ

લમાન બન રદ ક : યાર તમાર હાલત

થશ યાર તમન પોકારવામા આવશ ? માટ

તમાર તલવાર ખચી લો અન નઝાઓ તયાર કર

લો.

دوا باط ومن قوة من استطعتم ما هلم وأ ..اخليل ر" ટલી તમાર પાસ તાકાત છ મનો

સાથ કાબલા માટ તયાર કર લો અન એવી જ

ર ત માટ તાલીમ પામલા ઘોડા પણ તયાર

રાખો." તમન પોકારવામા આવ ત પહલા સફર

માટ તયાર થઇ વ. ( . અ ફાલ આ-૬૦)

પછ ખાલીદ બન સઅદ બન ફલ ઊભા

થયા અન ક : દાની કસમ ! જો મન આ

વાતની ખબર પડ ય ક મારા કતલ થવાથી

મારો નાહ માફ થઇ જશ તો આ મહ યા કર

લત. તમન બધાન ગવાહ બના ક મ

હિથયાર િસવાય મારો બધો જ માલ મોમીનોન

આપી દ ધો છ થી તઓ આ માલ ફાસીકો સાથ

જગમા ખચ કર.

અ અતમર ઊભા થયા અન ખાલીદ

બન સઇદ વી જ વાત કર .

યાર બાદ લમાન બન રદ ક :

પણ આ કરવા ઇ છતો હોય ત અ લાહ બન

વાલ તમીની પાસ ય અન જગમા કામ

આવનાર વ ઓ તમની પાસ ક દ અન યાર

બધી જ ર વ ઓ તમની પાસ ભગી થઇ જશ તો

આપણા સાથીઓ પોતાન આ હિથયારથી સ જ

કરશ.

(કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૬૦)

કરણ : 38

મદાઇનના લોકો માટ પ મદાઇનમા પણ અ ક શીઆઓ હતા

મના સરદાર સઅદ બન ઝફા બન યમાન

હતા. ત વાબીનની ચળવળના રહબર લમાન

બન રદ તમન આ િવષય પર પ લ યો:

તમારા ભાઇઓ આ વાત પર સહમત થઇ ગયા છ

ક તઓ ઇમામ સન(અલ.)ના નનો બદલો લશ.

આ જ પ મા તમણ બન અદ અન

ખઝલાનીની શહાદત પણ વણન ક અન તમન

તૌબા કરવા માટ ો સા હત કયા.

હકારા મક જવાબ યાર સઅદ બન ઝફાએ લમાનનો

પ મદાઇનના શીઆઓન સભળા યો તો તમણ

જવાબ આ યો ક અમ જ ર તમાર ઇતાઅત અન

મદદ કર . યાર બાદ સઅદ બન ઝફાએ

લમાનન પ લ યો ક શીઆઓ તમારા કમની

રાહ જોઇ ર ા છ.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૬૧)

બસરાના લોકોના નામ પ લમાન બન રદ બસરાના રહવાસીઓ

અન યાના શીઆઓના નામ આ બાબતનો એક

પ લ યો. તમણ પણ એ જ જવાબ આ યો

મદાઇનવાળાઓએ આ યો હતો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૬૧)

યઝીદ હલાક થયો હ ફાવાળાઓ લમાન બન રદના

ન વમા ના સાધનો અન સામાન એક

કરવામા અન પોતાન તયાર કરવામા ય ત હતા

એટલામા યઝીદ બન આિવયા હલાક થઇ ગયો.

(યઝીદ બન આિવયા ૧પ રબીઉલ અ વલ,

હ.સ.૬૪મા હલાક થયો.(તાર લ લફા, પાના-

ર૦૯ ) એવી જ ર ત આ પણ યાત છ ક યઝીદ

વારના દવસ ૧૪ રબીઉલ અ વલ, હ.સ.૬૪મા

હલાક થયો. ત સમય તની ઉમર ૩૮-૩૯ વષની

હતી. ૩ વષ ૬ મ હના અથવા ૩ વષ ૮ મ હના

ખલીફા ર ો. તની સતાન આિવયા, ખાલીદ, અ

ફયાન, અ લાહ, અસગર, અ , અ બકર,

ઉ બા, હબ, અ રહમાન અન મોહ મદ છ. કામીલ

ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૦૪) ત સમય

ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદ બસરામા હતો. ફામા

તનો ઉ રાિધકાર અ બન રસ હતો.

યઝીદની હલાકત પછ ફાના શીઆઓ

લમાન બન રદ પાસ ભગા થયા અન કહવા

લા યા ક આ ઝાલીમ યઝીદ હલાક થઇ ગયો છ.

આ લોકો હક કતથી અ ણ છ અન ઈમામ

સન(અલ.)ની શહાદતથી બ જ પરશાન છ.

એટલ મત િવ ચળવળમા અમારો સાથ આપો

થી આપણ ઉબ લાહના ઉ રાિધકાર

અ લાહ બન રસ પર મલો કર એ. યાર

બાદ આપણો મકસદ “ઇમામ સન(અલ.)ના

નનો ઇ તકામ” હર કર અન

એહલબત(અલ.)ન શહ દ કરનારાઓન તમના

ખરાબ યોની સ ચખાડ અન લોકોન

ર લ(સલ.)ના એહલબત(અલ.)ની પરવીની

દાવત આપી .

લમાન ક : તમ ઊતાવળ ન કરો. મ

તમારા સલાહ ચન પર શાિતથી િવચાર કય તો

મન આ વાતની ખબર પડ ક ઈમામ

સન(અલ.)ના કાિતલો અરબના અ ગ ય અન

યાત લોકોમાથી છ. જો તમન આ વાતની ખબર

પડ જશ ક આપણ તમની સાથ લડવા િવચાર

ર ા છ એ તો તઓ જ ર આપણી િવ ઊભા થશ

અન લોકો આપણી સાથ છ તમની પાસ એટલી

હમત નથી ક તઓ બળવો કર ન ઈમામ

સન(અલ.)ના નનો બદલો લઈ શક અન ન તો

તઓ મનન હલાક કર શક છ અન ન તમનો

ઈરાદો એટલો મજ ત છ ક પોતાની ઈ છાન

અમલમા લાવી શક. તથી બહતર એ છ ક તમ

પહલા આસપાસમા એવા માણસોન મોકલો

લોકોન મદદ કરવાની દાવત આપ, મન ઉમદ છ

ક યઝીદની હલાકત પછ લોકો આ દાવતન ક લ

કર લશ. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૯૬)

આ લોકોએ આમ જ ક અન ઘણા બધા લોકોએ

તમની દાવત ક લ કર લીધી.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૬૩)

અ લાહ ઇ ન બરની બયઅત ૬૪ હજર મા હ જના લોકોએ અ લાહ

ઇ ન બરની બયઅત કર . એ જ માણ શામના

રહવાસીઓએ મરવાન બન હકમની અન બસરાના

લોકોએ ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદની બયઅત કર .

(બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-રપ૩)

(ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત પછ

ફાના અ ક શીઆઓ ઇમામ સન (અલ.)નો

સાથ ન આપવાના કાર ણ પ તાયા. એટલા માટ

તઓ યઝીદની મત િવ બળવો કરવા માગતા

હતા એટલામા ૬૪ હ જર મા યઝીદની હલાકતની

ખબર આવી અન મ ામા અ લાહ બન બર

ખલીફા હોવાનો દાવો કય .

કમા એ ક ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત પછ

એક ઇ લામી દશની થિત આ માણ હતી:

૧. ફામા ત વાબીનની ચળવળ.

ર. શામમા મરવાન બન હકમ યઝીદની હલાકત

પછ હાક મ બ યો.

૩. મ ામા અ લાહ બન બર ખલીફા હોવાનો

દાવો કય .

૪. બસરામા ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદ લોકોની

બયઅત લઇન હાક મ હોવાનો દાવો કય . ૫ર

બસરાવાળાઓએ ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદની

બયઅત તોડ નાખી અન અ લાહ બન બરના

િતિનધીની બયઅત કર લીધી.

પ. ફામા જનાબ તાર ઇમામ(અલ.)ના નનો

બદલો લવા માટ ચળવળ ઊભી કરવાની

તયાર મા.)

જનાબ તાર મ ા ય છ જનાબ તાર મ ામા ઇ ન બર પાસ

પહ યા. પર હ જના લોકોએ તની બયઅત

કર છ આ વાત તણ જનાબ તારથી પાવી.

તથી તાર તનાથી દા થઇ ગયા અન એક વષ

ધી ગાએબ ર ા. અ લાહ બન બર જનાબ

તાર િવશ તપાસ કર તો તન જણાવવામા

આ ક તાર તાએફમા છ અન તમન આ

યક ન છ ક ત ઝાલીમો અન અ યાચાર ઓ

નામોિનશાન મીટાવી દશ.

ઇ ન બર ક : જો અ લાહ ઝા લમોન

હલાક કરશ તો તમા સૌ થમ તાર છ. હ આ

વાતો થઇ રહ હતી એટલામા જનાબ તાર

મ જ લ હરામમા દાખલ થયા. તવાફ કર ન

નમાઝ પઢ અન પછ એક ણામા જઈન બસી

ગયા. તમના દો ત તમની પાસ આ યા અન

તમની સાથ વાતચીત કરવા લા યા. પર તઓ

અ લાહ બન બર પાસ ન ગયા. અ લાહ

બન બર અ બાસ બન હલન તમની પાસ

મોક યા. ત આ યો અન જનાબ તારન ક : ત

બાબતથી કમ દા છો મા રશ, અ સાર અન

સક ફના અ ણી માણસો શામલ છ ? અરબનો કોઇ

કબીલો એવો નથી ક ના વડ લ ઇ ન બર સાથ

બયઅત ન કર હોય. (તનો કહવાનો મકસદ એ

હતો ક બધાએ ઈ ન બરની બયઅત કર છ તો

તમ પણ તની બયઅત કરો.)

તાર ક : ગયા વષ આ યો હતો

પર ત માણસ (ઈ ન બર) મારાથી પોતાનો

મકસદ પા યો અન કમક તન માર કોઇ જ ર ન

લાગી, પોતાન વત સમજયો તો મ પણ ન

કર લી ક તન આ સા બત કર શ ક મન પણ

તની જ ર નથી.

અ બાસ બન હલ ક : આ રા તમ

તમની સાથ લાકાત કરો. પણ તમાર સાથ

આવીશ. જનાબ તાર તની વાતન ક લ કર .

રા જનાબ તાર ઇ ન બર પાસ

ગયા અન ક : આ શત પર તમાર બયઅત

ક ક તમ મન જણા યા વગર કોઇ કામ નહ

કરો અન ત પહલો ય ત હોઇશ તમાર

તમામ ત અન ખાનગી બાબતોથી આગાહ

થઇશ અન યાર તમન વચ વ મળ ય અન

સમ ર ત મત તમારા હાથમા આવી ય તો

મન ઉ ચ હો ો આપશો.

ઇ ન બર ક : તમારાથી અ લાહની

કતાબ અન ત ર લ પર બયઅત ક .

જનાબ તાર ક : તમ મારા સૌથી નીચા

દર ના લામો સાથ પણ આ જ ર ત બયઅત

લઇ શકો છો.

ઇ ન બર ક : અ લાહની કસમ

બયઅત નહ લ પર આ જ ર ત.

જનાબ તાર ઊભા થયા અન ઈ ન

બર સાથ બયઅત કર . થોડાક દવસ તની પાસ

ર ા અન હસીન બન મર સાથ જગ થઈ

તમા ભાગ લીધો અન પોતાની હ મત અન

બહા ર ન સા બત કર .

ઇરાકવાળાઓએ પણ ઇ ન બરની વાતન

ક લ કર . પર જનાબ તાર પાચ મહ ના

ઇ ન બર પાસ ર ા. પછ યાર જો ક ત

તમન કોઇ હો ા પર િનમ ક નથી કરતો અન

પણ ફાથી મ ા આવ છ તની પાસથી ફાની

પ ર થિત િવશ ણી લ છ. એટલ ધી ક હાની

બન હ બા વાદ ઇએ તમન ક : જો ક ફાના

લોકોન અ લાહ બન બરની ઇતાઅત પર

મજ ર કરવામા આ યા છ. પર યા હ ધી

અ ક લોકો એવા છ જો કોઇ તમન તઓના મત

પર ભગા કર લ તો ત મત ા ત કર શક છ.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૭૦)

ઇ ન ઝયાદ, યઝીદની હલાકત પછ યાર બસરામા ઇ ન ઝયાદન તના

લામ મહરાન યઝીદની હલાકતની ખબર

સભળાવી તો તણ લોકોન મ જદમા ભગા થવાનો

કમ આ યો. મી બર પર જઇન તણ યઝીદની

હલાકત એલાન ક અન ક : અય લોકો !

બસરા મા વતન અન રહવાની જ યા છ. યાર

તમારો અમીર ન થયો હતો યાર તમારા

લ કરની સ યા સી ર હ ર હતી અન આ એક

લાખ છ અન માણસ િવશ મન એ અ માન

થ ક ત તમન સાન પહ ચાડ શક છ તન મ

કદમા નાખી દ ધો છ. શામમા યઝીદનો ઇ તકાલ

થઇ ગયો છ. યાર બાદ લોકો દરિમયાન િવવાદ

ઊભો થયો. તમાર સ યા આ પણ ઘણી વધાર

છ અન બી ઓની તમન જ ર નથી. તમાર પાસ

બ જ મોટા અન િવશાળ શહરો છ.

અય લોકો ! તમ એવા ય તન િનમ ક

કરો તમન પસદ હોય અન ન તમ આ હો ા

માટ ન કરશો પણ તનાથી રા થઇ જઇશ

અન જો શામના લોકો કોઇન પસદ કર લ તો તમ

પણ તન ક લ કર લો.

આ વાત સાભળ ન અ ક લોકો ઊભા થયા

અન કહવા લા યા: અમ તમાર વાત સાભળ . આ

કામ માટ અમાર નજરમા તમારાથી બહતર બી

કોઇ નથી. હાથ લબાવો થી અમ તમાર બયઅત

કર એ.

ઉબ લાહ બન ઝયાદ ક : મન

બયઅતની જ ર નથી. તો પણ લોકોએ આ હ

કય . અ હયા ધી ક તણ હાથ લબા યો અન

લોકોએ ઉબ લાહ બન ઝયાદની બયઅત કર

લીધી અન યાર બયઅત કરનારા મ જદથી

બહાર નીક યા તો પોતાના હાથ દ વારથી ઘસીન

કહવા લા યા ક મર નાનો દ કરો એમ િવચાર

છ ક અમ તની ઇતાઅત કર ?

ઉબ લાહ બન ઝયાદ બસરાવાળા

પાસથી બયઅત લીધા પછ ઉમર બન મ મઅ

અન સઅદ બન કરહાન ફા મોક યા. થી ફાના

લોકોન બતાવ ક બસરાના લોકોએ ઇ ન ઝયાદ

સાથ બયઅત કર લીધી છ થી તમ પણ તની

બયઅત કર લો.

આ બન માણસો ફા પહ યા. લોકોન

એક કયા અન પોતાનો પગામ પહ ચાડ ો અન

લોકોન ઉબ લાહ બન ઝયાદની બયઅતની

દાવત આપી. ત સમય હા રસ બન યઝીદ

શયબાની ઊભા થયા અન ક : અ લાહનો ક

તણ અમન મયાના દ કરા (ઉબ લાહ ઇ ન

ઝયાદ)થી ન ત આપી; હવ અમ તની ઈતાઅત

કર એ ? ારય નહ ! આમ કહ ન ઉબ લાહના

મોકલલા આ બન માણસો પર પ થર વરસા યા.

તો બી લોકોએ પણ તમન પ થર મારવા શ

કર દ .

ઉબ લાહના બન કાિસદ ફાથી પાછા

આ યા અન તન પ ર થિતની ણ કર . આ

સાભળ ન બસરાવાળાઓએ ક : ફાવાળા

ઉબ લાહ બન ઝીયાદન પદ ટ કર, તન હો ા

પરથી હટાવી દ અન અમ તની બયઅત

કર એ? આ ારય નહ બન. થી બસરાથી

પણ ઉબ લાહ વચ વ કમજોર થઇ ગ . ત

કમ આપતો હતો તો પણ તના પર અમલ નહોતો

થતો. તની વાત તના જ તરફ પાછ કરવામા

આવતી હતી. તના સાથીઓ અન મદદગારોની

સ◌ યા ઘણી ઓછ થઈ ગઈ.

સલમા બન વબ એક પરચમ હાથમા

ઉઠા યો અન બસરાના બ રમા ઊભા થઇન ક :

અય લોકો! તમન અ લાહ બન બર તરફ

બોલા . તની બયઅત કરો ણ અ લાહના

હરમમા પનાહ લીધી છ. આ સાભળ ન લોકો તની

પાસ ભગા થઇ ગયા અન તના હાથ પર ઇ ન

બરની બયઅત કરવા લા યા.

આ ક સાની ઇ ન ઝયાદન ખબર મળ

તો તણ લોકોન ક : ક તમ પહલા મારા

હાથ પર બયઅત કર અન પછ દ વારથી હાથ

ઘસી ના યા. મારા કમ પર અમલ ન કય અન

મારા મદદગારો દરિમયાન અવરોધ બ યા અન

હવ સલમા બન વબ આ યો છ તમન સઘષ

અન ઝઘડા તરફ દાવત આપ છ. થી તમાર

એ તા મતભદમા બદલાય ય અન તમન

એકબી ની િવ તલવાર ખચવા પર તયાર કર.

અહનફ ક : અમ સલમા બન વબન

તાર પાસ લાવી .

જયાર સલમાન લા યા યાર ઇ ન ઝયાદ

જો ક તની સાથ મોટ સ યામા લોકો છ.

ઉબ લાહના સાથીઓ તન છોડ ન િવખરાઇ ગયા.

ઉબ લાહ સ યના કમા ડરોન બોલા યા. તમણ

પણ તની ઇતાઅત ન કર બલક ક અમ આ થ

સાથ લડ અન જો આ લોકોએ અમારા પર

વ ા ત કર લી તો અમ તન કતલ કર

દઇ .

(કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૩૧)

કરણ : 39

આમીર બન મસઉદ ફાવાળા યાર ઇ ન ઝયાદના કાસીદન

ભગાડ અન તના ઉ રાિધકાર અ બન રસન

પદ ટ કયા પછ સલાહ અન મશવરા માટ ભગા

થયા અન ન ક ક ખલીફા િનમ ક થાય યા

ધી આપણ કોઇન પોતાનો અમીર બનાવી લવો

જોઇએ. અ ક લોકોએ ક ક ઉમર બન સઅદન

અમીર બનાવી લઈએ. આ બાબત પર હમદાન

કબીલાની મ હલાઓ ઇમામ સન(અલ.)પર રડતી

રડતી આવી ગઇ અન તમના ષો તલવાર

લટકાવીન િમ બરનો તવાફ કરવા લા યા. હ મદ

બન અ શઅસ ક : આ તો અમ ઇ છતા હતા

તનાથી ઉલ થઇ ગ . થી આમીર બન મસઉદ

બન ઉમ યા પર સહમત થયા અન ફાવાળાઓએ

તની બયઅત કર લીધી અન અ લાહ બન

બરન લ ક તન ફાનો અમીર બનાવી દો.

(કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૪૩)

બસરાથી ભાગ યાર ઉબ લાહ આ પ ર થિત જોઇ તો

કોઇન હાર સ બન કસ અ દ પાસ મોક યો અન

કહવડા ક મારા વાલીદ મન ક હ ક માર જો

કોઈ દવસ ભાગવાનો વારો આવ તો તમાર પાસ

મદદ અન પનાહ લ .

હાર સ ક : તમાર અન તમારા બાપની

મારા ખાનદાનની નજરમા કોઇ ઇ ઝત નથી. પણ

ત અમન ક છ તો અમ તાર વાતન રદ નહ

કર એ. પર નથી ણતો ક કવી ર ત બચી

શક શ ? એ ન બન ક બસરાથી નીકળતી વખત

અન બન માયા જઇએ. એમ કર રાત થવા દ

પછ તન માર પીઠ પર સવાર કર શ. થી તન

કોઇ ઓળખી ન શક. હાર સની આ યોજના પર

ઉબ લાહ શ થઇ ગયો. રાત થઇ તો હાર સ તન

પોતાની પીઠ પર સવાર કય અન મસઉદ બન

અ પાસ લઇ ગયો ક ત યાત માણસ હતો.

એટલા જ માટ ઉબ લાહ આમીર બન મસઉદના

માયા ગયા ધી તની પાસ ર ો અન પછ શામ

ચા યો ગયો. (કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪,

પાના-૧૩૩ પર મસઉદ ઇ ન અ ના ઘરમા

ઉબ લાહ બન ઝયાદના આવવાની દા તાન

િવ તારથી લખાએલી છ અમ અ હયા કમા વણન

કર છ.)

શામ તરફ સાફ ર બન રહ કહ છ અમ ઉબ લાહ

સાથ શામ ગયા. ર તામા અમ રાતના સમય યાર

પોતાના ઘોડાઓ પર સવાર હતા તની ન ક ગયો

અન ક : ઈ ગયો છ ?

તણ ક : ના! મારા ન સ સાથ વાત કર

ર ો હતો.

મ ક : કાઈ તારા દ લમા છ “જો ર

હોય તો” તન જણા .

તણ ક : બતાવો.

મ ક : તારા ન સ સાથ વાત કર ર ો

હતો ક કાશ મ ઈમામ સન(અલ.)ન કતલ ન કયા

હોત.

તણ ક : મન બતાવ ત િસવાય બી

િવચાર ર ો હતો ?

મ ક : પોતાની તન કહ ર ો હતો ક

કાશ લોકોન મ કતલ કયા છ તમન કતલ ના કયા

હોત.

તણ ક : મન જણાવ બી િવચાર ર ો

હતો ?

મ ક : િવચાર ર ો હતો કાશ( દા કર)

મ સફદ મહલ ન બના યો હોત.

તણ ક : ત િસવાય બીજો કયો િવચાર બાક

હતો ?

મ ક : કહ ર ો હતો ક કાશ મ ખ તો

પાસ કામ ન કરા હોત !

તણ ક : ત િસવાય બી િવચારતો

હતો ?

િવચાર ર ો હતો ક દા કર બ જ

ઉદાર અન સખી હોત.

ઉબ લાહ ક : ઈમામ સન(અલ.) કતલ

તો યઝીદના ઇશારાથી થ હ . તણ મન ક હ ક

તમન કતલ કર નાખો નહ તર તન કતલ કર

નાખીશ. તથી મ તમન કતલ કરવાના િવક પન

ક લ કય . પણ સફદ મહલની વાત કર છ ત તો

મ અ લાહ બન ઉ માન પાસથી ખર દયો હતો

કમક યઝીદ મારા માટ ઘણા બધા પસા મોક યા હતા

અન ત પસાન મ તમા ખચ કયા. ખ તો પાસથી મ

એટલા માટ કામ લી ક માર નજરમા ત વધાર

અમાનતદાર હતા અન સાર ર ત ટ સ આપતા હતા.

હવ રહ માર ઉદારતાની વાત તો માર પાસ એટલા

પસા ન હતા ક તમારા લોકો પર ખચ કરત. તથી

તમાર પાસથી જ પસા લતો હતો અન તમારા પર

ખચ કરતો હતો.

અન ત લોકોની વાત મન મ કતલ કયા છ

તો માર નજરમા કલીમએ ઇ લાસ (તૌહ દ) પછ

ખવા રજન કતલ કરવાથી બહતર કોઇ કામ નથી.

પર મારા દ લમા િવચાર ર ો હતો ત આ હ

(અય કાશ) દા કર મ બસરાવાળાઓ સાથ જગ કર

હોત. કમક તમણ માર બયઅત કર હતી પર બની

ઝયાદ મન આ કામથી રોક રા યો અન કહવા

લા યા :

જો બસરાના લોકોએ તારા પર વ

હાસીલ કર લી તો તઓ અમન કતલ કર નાખશ.

અય કાશ ક કદ ઓન કાઢ ન એક એકની ગરદન

ઉડાવી દત. હવ યાર આ બ કામ ન કર શ ો તો

િવચા ક (અય કાશ) દા કર કોઇના ખલીફા

બનતા પહલા શામ પહ ચી . (કાિમલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૪૦)

અ લાહ બન યઝીદ અન ઈ ાહ મ

બન મોહ મદ અ લાહ બન બર મકકામા હાક મ

હોવાનો દાવો કય અન તણ આમીર બન

મસઉદન ફાનો અમીર બના યો. યઝીદની

હલાકત પછ ણ મહ ના ધી ત ફાનો અમીર

ર ો. પછ (અ લાહ બન બર) અ લાહ

બન યઝીદન નમાઝની ઇમામત અન ઇ ાહ મ

હ મદ બન ત હાન ટ સ અન માલનો અમીર

બના યો. (કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-

૧૪૪)

યાર આ લોકો (અ લાહ બન યઝીદ,

ઇ ાહ મ બન હ મદ) ફા પહ યા તો તમન

જણાવવામા આ ક શીઆઓ બળવો કરવા

માટના સાધનો એક કર ર ા છ. તમની બ પાટ

છ. એક પાટ લમાન બન રદની સાથ છ અન

બી પાટ તારની સાથ છ. અ લાહ બન

યઝીદન પણ કહવામા આ ક તમ લ કર ભ

કર ન તમની િવ જગ માટ તયાર રહો.

અ લાહ બન યઝીદ વચન તણ બો આ યો અન અ લાહની હ દો

સના પછ ક : મન ખબર મળ છ ક આ શહરના

રહવાસીઓમા એક સ હ અમારા િવ બળવો

કરવા ઇ છ છ. મ ત કારણ છ તો તમણ

જવાબ આ યો ક તઓ ઇમામ સન બન

અલી(અલ.)ના નનો બદલો લવા માગ છ.

અ લાહ ત સ હ પર રહમત નાઝીલ કર. દાની

કસમ ! મન તમની જ યા બતાવવામા આવી છ

અન મન કહવામા આ છ ક તમની ધરપકડ કર

લો. તમ તમની સાથ જગ કરો. પર શા માટ

તમની સાથ ક ? અ લાહની કસમ ! મ સન

(અલ.)ન કતલ નથી કયા બલક તો તમન કતલ

કરનારાઓમા પણ શામીલ ન હતો અન ઈમામ

સન(અલ.)ના શહ દ થવા મન ઘ જ :ખ છ.

ત સ હન અમાન આ ક તઓ બહાર આવી

ય,વરિવખર થઇ ય અન સન(અલ.)ના

કાિતલની શોધમા નીકળ. પણ જ ર તમની મદદ

કર શ અન તમારા વડ લોન પણ ઉબ લાહ બન

ઝયાદ કતલ કયા છ. તો પછ એકબી ન કતલ

કરવા કરતા બહતર છ ક ઉબ લાહ બન ઝયાદ

સાથ જગ કરો અન પોતાન તની સાથ જગ માટ

તયાર કરો. આપસમા એકબી ન લડાવવા અન

લોહ વહાવ તમારા મનની દ લની ઇ છા છ

અન આ ઉબ લાહ અ લાહની મખ કનો ઘણો જ

મોટો મન છ તમારા કાબલામા છ. તણ

અન તના બાપ પાક નક ઇ સાનોન કતલ

કરવામા કોઇ તની કસર બાક નથી રાખી.

એટલા માટ ની સાથ તમ બદલો લવા માગો છો

તમ તમાર ર તાકાત અન શાનથી તનો પીછો

કરો.

યાર બાદ લમાન બન રદના સાથીઓ

નીકળ આ યા અન ના સાધનો અન હિથયારો

ખર દવાના શ કર દ ધા. પર તારના

સાથીઓ પ ર ા કમ ક તાર આ જોવા

માગતા હતા ક લમાન બન રદ કરવા માગ

છ. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૯૮)

ત વાબીનની ચળવળની શ આત હ.સ. ૬પ મા લમાન બન રદ પોતાના

સાથીઓ પાસ એલચી મોક યા. તઓ આ યા અન

રબીઉલ આખરની (ત લ ઉમમ, ભાગ ર,

પાના-૧૦૦ પર રબીઉલ અ વલ લખ છ.)

શ આતમા તઓ પોતાના સહાબીઓ સાથ નીક યા

અન ખલામા આવી ગયા.

પર લમાનન ખલામા ભગા

થનારાઓની સ યા ઓછ લાગી. એટલા માટ

તમણ હક મ બન ક ઝ દ અન વલીદ બન

ઉસર કનાનીન ફા મોક યા. તમણ لثارات يا

નો નારો પોકાય(યા લસારાિતલ સન) احلسني . આ

નારો સૌ થમ ત બનએ પોકાય હતો. બી

દવસ એક બીજો ગરોહ ◌ૌલા પહ ચી ગયો.

લમાન યાર જો ક તમના ર ટરમા બયઅત

કરનારાઓની સ યા સોળ હ ર થઇ ગઇ છ તો

ક : હાન લાહ! આમાથી મા ચાર હ ર ભગા

થયા છ.

તમન કહવામા આ : લગભગ બ હ ર

માણસો તાર સાથ મળ ગયા છ. તણ છ :

તો બાક ના ા છ? તઓ મોમીન અન તમના

વચન પર બાક છ? ણ દવસ ધી ત ખલામા

ર ા. બી એક હ ર માણસો તમની સાથ જોડાઈ

ગયા અન ફર થી સ યબ બન ન બા ઊભા થયા

અન ક : માણસન અમાર ચળવળ પસદ નથી

તના આવવાથી આપણન કોઇ ફાયદો નથી.

લોકો પોત આ યા છ મા તઓ જ આપની સાથ

રહ ન જગ કરશ. હવ કોઇની રાહ ન ઓ.

લમાન ક : તમ સા કહો છો. (કામીલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ૪, ૧૭પ)

લમાન બન રદનો બો લમાન ઊભા થયા અન અ લાહની હ દો

સના પછ ક : અમન મ મ ઇરાદો ધરાવનારા

માણસોની જ ર છ. બળજબર થી ઘરોથી નીકળનાર

અમારા કામના નથી. અ લાહની કસમ ! આ

ચળવળમા અ લાહની શ દ િસવાય કાઈ માલ

ગનીમત નથી. અમાર પાસ સો ચાદ , િનયાનો

માલ નહ મળ. કાઇ છ ત આ તલવારો છ

અમ લટકાવી રાખી છ અન ભાલાઓ છ હાથોમા

ઊઠાવલા છ અન આ જ ભા છ નાથી મનનો

કાબલો કર . તો પછ કોઇ આના િસવાય

ઇરાદો રાખતો હોય તો ત અમાર સાથ ન આવ.

લોકોએ ક : અમ પણ ફ ત અ લાહની

શી ા ત કરવા માટ નીક યા છ એ. એટલા માટ

ક પોતાના નાહની અ લાહ પાસ તોબા કર એ

અન ફરઝદ ર લના લોહ નો બદલો લઇએ. અમ

તલવારો અન ભાલાઓનો કાબલો કરવા માટ

તયાર છ એ. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-

૧૦૦)

અ લાહ બન સઅદ યાર લમાન બન રદ જવા માટ

તયાર થયા તો અ લાહ બન સઅદ બન

ફલ(ત વાબીનના સરદારોમાથી એક હતા) તમની

પાસ આ યા અન ક : આપણ ઈમામ

સન(અલ.)ના નનો બદલો લવા માટ ફાથી

બહાર જઇ ર ા છ એ. યાર ક સન(અલ.)ના

કાિતલોમાથી એક ઉમર બન સઅદ અન બી

સરદારો તો ફામા છ. તો પછ બહાર જવાનો

મતલબ ?

લમાનના બી સાથીઓએ ક : તમાર

વાત તો સાચી છ.

લમાન ક : ચા ક તની તરફ

લ કર મોકલવામા આવ ણ ઈમામ

સન(અલ.)ન કતલ કયા છ અન ત ફાસીકનો

દ કરો ફાસીક ઉબ લાહ બન ઝયાદ છ.

અ લાહ નામ લઇન ચાલો. જો અ લાહ તમન

કામયાબ કયા તો બી કાતીલોન સ ચખાડવી

આસાન છ. પછ માણસ પણ ઈમામ

સન(અલ.)ના કતલમા ભાગીદાર હતો તન

તમારા શહરવાળા માર નાખશ અન જો તમ શહ દ

થઇ ગયા તો નક કરનારાઓ માટ અ લાહ પાસ

બહતર ન બદલો છ. મન આ પસદ નથી ક તમ

ફા વ અન આ બાબતમા ન રબાન કરો

અન જો તમ ફાવાળાઓ સાથ જગ કરશો તો

તમારામાથી દરક પોતાના બાપ ક ભાઇના

કાિતલન ણ છ અન ત તન કતલ કરવા ઇ છ છ

અ લાહથી મદદ માગીન ચાલો. (કાિમલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૭૬)

લમાન બન રદ યાર અ લાહ બન યઝીદ (અ લાહ

બન બર તન ફામા નમાઝ જમાઅતનો અમીર

બના યો હતો) અન ઇ ાહ મ બન હ મદ બન

ત હા (અ લાહ બન બર તન ફામા માલનો

અમીર બના યો હતો)ન આ વાતની ખબર મળ ક

લમાન પોતાના સાથીઓ સાથ ઇ ન ઝયાદ સાથ

જગ કરવા માટ નીકળવાની તયાર મા છ તો તમણ

લમાન બન રદ પાસ કોઇ માણસન મોક યો

અન કહવડા ક અમ તમાર સાથ લાકાત

કરવા માગીએ છ એ.

લમાન ક લ ક અન અ લાહ બન

યઝીદ ફાના િત ઠત માણસો સાથ અન

ઇ ાહ મ બન હ મદ ત હા પણ પોતાના

સાથીઓના એક સ હ સાથ તમની પાસ આ યા.

યાર અ લાહ બન યઝીદ લમાન

પાસ આ યા તો ઓ ઈમામ સન(અલ.)ના

કતલમા ભાગીદાર હતા તમાથી કોઇન પણ

પોતાની સાથ ન લા યા થી વાત બગડ ન ય.

( સમય લમાન બન રદ ખલામા પોતા

સ ય એક કર ર ા હતા ઉમર બન સઅદ ત

સમય રોજ રાત ફાના દા લ અમારહમા

અ લાહ બન યઝીદની પાસ જતો હતો. કમક

તન આ વાતનો ડર હતો ક આ લોકો તન કતલ ન

કર નાખ.) લમાન પાસ પહ ચીન અ લાહની

શસા અન વખાણ કયા બાદ ક : સલમાન

એકબી ના ભાઇ ભાઇ છ. તમણ ખયાનત ન

કરવી જોઇએ. તમ અમારા જ શહરના છો અન

અમાર નજરમા િત ઠત ય ત છો. પોતાન

કલીઓમા ન નાખો અન પોતાની વાત પર

વળગી રહ સા નથી. ફાથી બહાર જઇન તમ

અમાર સ યાન ન ઘટાડો અન અમાર પાસ રહો

થી યાર મન અમારા શહરોની ન ક થાય તો

અમ બહાર નીકળ ન તનો કાબલો કર શક એ.

ઇ ાહ મ બન હ મદ પણ આ જ

કારની વાત કહ .

લમાન અ લાહની શસા અન વખાણ

કયા પછ ક : તમ ખરખર અમન સાચી સલાહ

આપી. તમારો આભાર. પર અમ જવાનો મ મ

ઇરાદો કર લીધો છ અન અમ પોતાના ઇરાદાથી

પાછા નહ ફર એ. અ લાહતઆલા પાસ આ છ ક

અમન મ મ ઇરાદો આપ.

અ લાહ અન ઇ ાહ મ ક : તમ થોડાક

દવસ અમાર પાસ રોકાઈ વ. થી તમન

માટ વધાર સાર સાધન સામ ી આપીએ અન તમ

મનોથી વધાર સાર ર ત કાબલો કર શકો.

લમાન ક : તમારા આ ચન પર અમ

િવચાર કર .

યાર બાદ તમણ લમાનન ધીરજથી કામ

લવા ક અન સાથ આ પણ ક : અમ ના

ખચા માટ જોખીની (જોખી એક નહર નામ છ

ના કનાર િવશાળ િવ તાર છ. આ બગદાદની

ન ક છ અન તની આવક ત જમાનામા ૮૦૦૦૦

દ રહમ હતી. અજ લ લદાન, ભાગ ર, પાના-

૧૭૯) આવક તમન આપી . લમાન તમની

વાતન રદ કરતા ક : અમ િનયા માટ આ

ચળવળ ઊભી નથી કર .

અ લાહ બન યઝીદ અન ઇ ાહ મ

બન હ મદન યાર યક ન થઇ ગ ક

ઉબ લાહ ઇરાક તરફ આવી ર ો છ તો તમણ

ઉપરો ત બાબતની લમાનન ર આત કર .

લમાનના સાથીઓએ બસરા અન

મદાઇનથી આવવા વચન આ હ તમના

આવવામા મો થ તો લમાન ખલાથી

નીક યા અન “અકસાસ” (અકસાસ ફાની ન ક

એક ગામ છ. અજ લ લદાન, ભાગ ૧, પાના-

ર૩૬) પહ યા. યા બી અ ક માણસોએ તમનો

સાથ છોડ દ ધો. લમાન પોતાના બાક

સાથીઓન ક : જો તઓ તમાર સાથ આવત તો

પણ તમારો કોઇ ફાયદો ન થાત. બલક તઓ

તમારા યવ થાત ન બગાડ નાખત. એટલ

અ લાહ તમના દ લોમા કમજોર નાખી દ ધી અન

તઓ તમારાથી દા થઇ ગયા. (ત લ ઉમમ,

ભાગ ર, પાના-૧૦૧)

ત વાબીન કરબલામા યાર બાદ લમાન બન રદ અન

તમના સાથીઓએ પોતાના સફરની શ આત કર

અન કરબલા પહ યા. બધાએ એક સાથ ચીસ

પાડ અન રોવાની અવાજ લદ થઈ. ત દવસ

વા રડનારા ઈિતહાસમા જોવામા નથી આ યા.

યાર બાદ ઇમામ સન(અલ.) પર દ અન

સલામ મોક યા અન તમની મદદ ન કરવા માટ

તૌબા કર . એક રાત અન એક દવસ ઇમામ

સન(અલ.)અન તમના અ સારની ક પર રડતા

ર ા અન આ વા ર પીટ કરતા ર ા:

نا ارحم اللهم هيد حس هيد ابن الش ابن املهدي الش

يق املهدي د يق ابن الص د الص“અય અ લાહ ! ઈમામ સન(અલ.)પર

રહમ ફરમાવ ક ઓ પોત શહ દ અન શહ દના

ફરઝદ છ. તઓ હ દાયત પામલા અન હ દાયત

પામલાના ફરઝદ છ. પોત તસદ ક (અ મોદન)

કરનારા અન તસદ ક કરનારાના દ કરા છ.” અય

અ લાહ! અમ તન ગવાહ બનાવીએ છ એ ક અમ

ત શહ દોના દ ન અન અક દા પર છ એ અન

તમના દો તોના દો ત અન મનોના મન

છ એ. અય અ લાહ! અમ તારા ર લની દ કર ના

દ કરાની મદદ ન કર . અમારા પાછલા નાહોન

માફ કર દ અન અમાર તોબાન ક લ ફરમાવ.

ઈમામ સન(અલ.) અન તમના અ સાર પર

રહમત ના ઝલ ફરમાવ ક તઓ શોહદાએ સી ક ન

છ. અય અ લાહ! અમ તન ગવાહ બનાવીએ છ એ

ક અમ ત શહ દોના દ ન અન અક દા પર છ એ.

જો ત અમાર મગફરત ન કર તો અમ કસાન

ઉઠાવનારાઓમા શામલ થઇ જઇ .

કરણ : 40

કરબલાથી નીકળ યાર બાદ તઓ કરબલાથી નીક યા અન

થોડ ક ર ગયા પછ ફર થી ઇમામ

સન(અલ.)ની ક બારક પર પાછા આ યા અન

આપની ક પર એવી ર ત ભીડ જમાવી વી ર ત

હજર અ વદ પાસ થાય છ અન આપથી સત

થઇન “ બાર” તરફ ગયા.

(કામીલ ઇ ન અસીર,ભાગ ૪, પાના-૧૭૮)

અ લાહ બન યઝીદનો પ ફાના અમીર અ લાહ બન યઝીદ( ન

અ લાહ બન બર ફાનો અમીર બના યો

હતો) મહ લ બન ખલીફા ારા લમાનની પાસ

એક પ મોક યો.

મહ લ કહ છ : મ લમાન સાથ લાકાત

કર અન અ લાહ બન યઝીદના સલામ અન

પ તમન પહ ચાડયા. લમાન પોતાના

સાથીઓન ક : તમ થોડ ક વાર ઊભા રહો. પોત

પ વાચવા લા યા. તમા આ માણ લખ હ :

આ એક ભ છક લખાણ છ. મન ખબર

પડ છ ક શામથી એક મો લ કર નીકળ ગ છ

અન તમ આટલી ઓછ સ યા સાથ ઉબ લાહ

બન ઝીયાદના લ કર સાથ ટ ર લવા માગો છો !

તમ એ વાત કારણ ન બનો ક મન તમારા

શહરો પર લાલચની નજર રાખ. તમ બધા

સમજદાર છો ક યાર મન તમાર નાની અમથી

સ યાન જોશ તો તમારા શહરો તરફ આગળ વધશ

અન જો તમણ વ હાિસલ કર લી તો બધાન

પોતાનો અક દો ક લ કરવા પર મજ ર કરશ

અન તમ ારય સફળતા નહ મળવી શકો.

અમારો અન તમારો દો ત એક (ઈમામ સન

અલ.) છ અન મન પણ એક જ (ઈમામ

સન(અલ.)ના કાતીલો) છ અન આપણ બધા

એકમત થઈ જઈએ તો આપણ મન પર જ ર

િવજય મળવી લઇ અન જો મતભદ કર તો

આપણામા મ મતા નહ રહ. મારો પ વાચીન

તમ પાછા આવી વ અન માર વાતનો િવરોધ ન

કરો...વ સલામ.

લમાન પોતાના સાથીઓન ક : તમારો

આ બાબતમા મત છ ?

તમણ જવાબ આ યો : યાર ફામા

તમની વાત ન માની અન તની ઈ છા િવ

આપણ હાદ માટ તયાર થઈ ગયા તો પછ હવ

કવી ર ત તની વાત માની લઈએ ? અમન બતાવો

ક તમારો અભ ાય છ ?

લમાન ક : તો ચા ક પાછા ન

જઇએ. કમક આપણા અન તમના અક દામા

િવરોધાભાસ છ અન જો આ લોકો કામયાબ થઇ

ગયા તો આપણન ઇ ન બરની મદદ માટ

મજ ર કરશ અન આપણ ઇ ન બરની મદદ

કરવાન મરાહ સમ એ છ એ. જો આપણ

કામયાબ થઇ ગયા તો હકન “એહલ હક” ઓ

હકના પા છ તમન સ પી દઇ .(એટલ ક ઈમામ

સ દ(અલ.)ન તમની ખલાફતનો હક પાછો

આપી દઇ ) અન જો આ ર તામા માયા ગયા તો

પોતાની ની યત પર મ મ રહ . આપણ ઈમામ

સન(અલ.)ન સાથ ન આ યો ત નાહોની તૌબા

કર ા છ એ કમક આપણો મકસદ બીજો છ

(ઈમામ સન(અલ.)ના કાતીલોથી બદલો લવાનો

છ) અન અ લાહ બન બરનો મકસદ બીજો

છ. (ત ચાહ છ ક પોત ખલીફા અન હાક મ બન)

(તજબ લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના ૧૦૩)

લમાનનો પ લમાન અ લાહન પ લ યો: તમારો

પ વા યો અન તમારા મકસદથી વાકફ થયો.

દરક હાલતમા અ લાહનો છ. અમ સાભ છ

ક દાએ તઆલ પોતાની કતાબમા ફરમાવ છ :

إن اجلنة هلم بأن وأمواهلم أنفسهم املؤمنني من اشرتى ا“અ લાહતઆલાએ મોમીનો પાસથી તમની

ન અન તમનો માલ જ તના બદલામા ખર દયો

છ.” ( . તૌબા-૧૧૧)

આ સ હ આ સોદા પર શ છ એમણ

કય છ. આ લોકો પોતાના ત મોટા નાહથી તૌબા

કર ા છ તમણ કય હતો અન હવ અ લાહ

તરફ જઇ ર ા છ. તના પર ભરોસો કર છ અન

તના િનણય પર રા છ.

بنا لنا ليك ر نا وإليك تو املصري وإليك أن

“અય અમારા પરવરદ ગાર! અમ તારા

પર ભરોસો કય છ અન તારા તરફ પાછા ફયા

છ એ અન દરક ઠકા તારા તરફ છ.” વ સલામ.

( . તહના-૪), તાર ખ તબર , ભાગ ૪, પાના-

પપ૦

આ પ યાર અ લાહ બન યઝીદન

મ યો તો ક : આ લોકો શહાદતના તલબગાર છ

અન તમન પહલો પ મળશ તમા તમના

કતલ થવાની ખબર હશ. (ત લ ઉમમ, ભાગ

ર, પાના-૧૦પ)

કરકસીયા કરકસીયા રાતના ક નાર એક શહર છ.

(મરાસી લ ઇ અલાઅ, ભાગ ૩, પાના ૧૦૮૦)

પછ લમાન પોતાના અ હાબ સાથ

કરકસીયા તરફ નીક યા. કરકસીયાના ગવનર ઝફર

બન હા રસ તમના પહ ચતા પહલા જ શહરના

દરવા બધ કર દ ધા હતા. લમાન બન રદ

સ યબ બન નજબાન મોક યા. સ યબ આ યા

અન પોતાની ઓળખાણ આપી. ઝફરના દ કરા હઝીલ

પોતાના બાપન ક : એક નક માણસ આ યો છ.

પોતાન સ યબ બન ન બા કહ છ અન તમાર

સાથ લાકાત કરવા ઈ છ છ.

ઝફર ક : ત ઝીર કબીલાનો એક ઘોડ

સવાર છ. જો તમ કબીલાના દસ માનનીય

ય તઓના નામ લશો તો તમાથી એક ત છ. ત

િવ ા માણસ છ. તમન માર પાસ આવવાની ર

આપો.

સ યબ આ યા. ઝફર તમન પોતાની પાસ

બસાડયા. સ યબ તમન લમાનના ઇરાદાથી

વાકફ કયા. ઝફર પોતાના દ કરાન ક ક બ રન

ખોલાવી નાખો. થી તઓ પોતાની જ ર વ ઓ

ખર દ લ અન આ પણ ક ક સ યબન એક ઘોડો

અન સાથ હ ર દ રહમ પણ આપવામા

આવ. સ યબ દ રહમ ન લીધા પણ ઘોડો લઇ લીધો

અન ક : મન પસાની જ ર નથી પણ જો મારો ઘોડો

મર ય તો આ ઘોડો મન કામ આવશ.

ઝફર તમના માટ રોટલી, નવરોનોનો

ચારો અન બી જ ર વ ઓ એટલી બધી મોકલી

દ ધી ક લમાનના સિનકોન ખર દવાની જ ર ન

રહ . પર તમણ કપ અન કોરડા ખર દયા. (કામીલ

ઇ ન અસીર,ભાગ ૪, પાના-૧૭૯)

શામથી લ કર નીકળ બી દવસ યાર લમાન અન તમના

સાથીઓ યાથી નીકળવા માટ તયાર થયા તો

ઝફર તમન વળાવવા માટ આ યા અન લમાનન

ક : શામથી પાચ સનાપિત, હસીન બન મર,

શર લ બન ઝીલ કલાઅ, અદહમ બન હર ઝ,

રબીઆ બન મહા ઝક અન જ લા બન અ લાહ

ઘણા બધા સિનકો સાથ આવી ર ા છ. અ લાહની

કસમ ! સારા અ લાક અન જગની તયાર ની ર ત

મ તમારા સાથીઓથી બહતર કોઇ સ હ નથી

જોયો. પર મન ખબર મળ છ ક શામ લ કર

ઘ જ મો છ.

લમાન ક : અમ અ લાહ પર ભરોસો

કય છ અન ભરોસો કરનારાઓએ ફ ત અ લાહ

પર જ ભરોસો કરવો જોઇએ.

ઝફર ક : એક વાત કહવા મા .

લમાન ક : ?

તણ ક : તમારા માટ શહરના દરવા

ખોલી દ . શહરમા દાખલ થઇ વ થી અમ

પણ તમાર મદદ કર શક એ અન મનના

કાબલામા એક સ ત મોરચો બનાવી શક એ.

પર લમાન તમની આ વાત ક લ ન કર .

ઝફર ક : તો પછ અહ રોકાઇ વ. થી

મન યાર મલો કર તો આપણ બધા મન

સાથ જગ કર એ.

લમાન ક : ફાવાળાઓએ પણ આ જ

વાત કહ હતી પણ અમ તન રદ કર દ ધી હતી.

ઝફર ક : અમાર અન તમની બનની

વાત માની લો. અમાર પાસ રોકાઇ વ અન

ફાવાળાઓ સાથ પ યવહાર કરો થી તઓ પણ

જોડાઈ ય. મનના આવતા પહલા તઓ

આપણી પાસ આવી ય. થી મન પર

આસાનીથી િવજય મળવી શકાય.

લમાન આ વાત પણ ક લ ન કર .

ઝફર ક : તમ માર સલાહ માની લો.

શામીઓ(યઝીદ અન ઉબ લાહ ઈ ન ઝીયાદ)નો

મન અન તમારો દો ત ◌. ઈ ક

શામના લોકો હાર ય. તઓ ર ાથી નીકળ

ગયા છ. તમ જ દ કરો અન મનથી પહલા

અય લ વરદા પર પહ ચી વ અન યા એવી

ર ત પડાવ નાખો ક શહર તમાર પીઠ તરફ હોય

અન પાણી અન વ તી તમાર સામની બા હોય.

તમ લા મદાનમા જગ ન કરશો. નહ તો તઓ

તમારા પર તીર અન ભાલાઓથી મલો કરશ અન

તમાર સ યા તમના ટલી નથી અન મનના

કાબલામા સફ ન બાધશો. કમ ક તમ બધા જ

સવાર છો અન મન પાસ સવાર અન પગપાળા

બન કાર લ કર છ એકબી ની મદદ કરશ.

તમ બધા અલગ અલગ થમા વહચાઇ વ. જો

મન એક થ પર મલો કર તો બીજો થ

તમનો સામનો કર. જો તમ એક જ યાએ રહશો તો

હાર જશો. પછ ઝફર ઊભા થઇન તમન િવદાય

કયા. લમાન પણ તમના વખાણ કયા અન

તમની મહમાનવાઝીનો આભાર માનીન નીકળ

ગયા. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૦૬)

અય લ વરદહ અય લ વરદહ જઝીરાના યાત

શહરોમાથી એક શહર છ. અહ એક લડાઇ થઇ છ

અન તના સરદારોમાથી ફાઆ બન શ ાદ હતો.

( અજ લ લદાન, ભાગ ૪, પાના-૧૮૦)

લમાનના સાથીઓ જ દ થી અય લ

વરદહ પર પહ ચી ગયા અન તની પિ મ તરફ

પડાવ ના યો. ણ દવસ ધી યા આરામ કય .

શામવાળા પણ આવી ગયા અન અય લ વરદહ

પાસ ઉતયા.

લમાન બન રદનો બો લમાન બન રદ પોતાના સાથીઓ

દરિમયાન ઊભા થયા. તમન કયામત અન

આખરતના િવષય પર બયાન આ અન તના

તરફ ો સા હત કયા. યાર બાદ ક : મન

તમાર પાસ આવી ગયો છ. યાર તની સાથ

કાબલો થાય તો સાચા દ લથી, િનખાલસતાથી

જગ કરશો અન સબરથી કામ લશો કમક અ લાહ

સબર કરનારાઓ સાથ છ. તમ મન સાથ જગ

કરવા માટ તમાર જ યા બદલી શકો છો પણ

મદાનથી ભાગશો નહ . મનના સ યથી મદાન

છોડ ન ભાગ તન કતલ ન કરશો. ઝ મી અન

કદ ઓન પણ કતલ ન કરશો. કમક હઝરત

અલી(અલ.) પણ મનો સાથ આવો જ વતાવ

કરતા હતા.

પછ ક : જો કતલ થઇ તો

સ યબ બન ન બ અમીર રહશ અન જો તઓન

પણ મારવામા આવ તો અ લાહ બન સઅદ

અમીર રહશ અન જો તઓ પણ કતલ થઇ ય તો

અ લાહ બન વાલ રહબર થશ અન તઓન

પણ માર નાખવામા આવ તો ફાઆ બન શ ાદ

તમારો અમીર બનશ. અ લાહ રહમત ના ઝલ કર

ત માણસ પર પોતાના વચન પર બાક રહ છ.

યાર બાદ સ યબ બન ન બાન ચારસો

સવારો સાથ રવાના કયા અન તમન ક : મનન

જોતા જ તમના પર મલો કર દજો. જો કામયાબ

થઇ ગયા તો ઘ જ સા છ અન નહ તો પાછા

આવી જજો. તમ અન સાથીઓ જ ર વગર તમારા

ઘોડાથી નીચ ન ઉતરશો. એક રાત અન એક

દવસ તઓ ચા યા અન સહર ના સમય મનના

એક માણસ સાથ તમની લાકાત થઈ. સ યબ

તની પાસથી મનની ફૌજ િવશ મા હતી માગી તો

તણ ક : શર લ બન ઝી કલાઅ અહ થી એક

માઈલના તર પર છ. તના અન હસીન બન

મર દરિમયાન સનાપિતના હો ા બાબત ઝઘડો

છ. તઓ ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદના કમની રાહ

જોઇ ર ા છ.

આ વાત સાભળ ન સ યબ અન તના

સાથીઓએ તમના ઘોડા દોડા યા અન મન પર

મલો કર દ ધો. તમાથી અ કન કતલ કયા અન

બી ઘણા બધાન ઘાયલ કર ન પરા જત કયા

અન માલ ગનીમત સાથ લમાન પાસ પાછા

ફયા.

કરણ : 41

હસીન અન શર લ આગમન યાર ઇ ન ઝયાદન શામના સ યની હાર

જવાની ખબર મળ તો તણ હસીન બન મરના

ન વમા બાર હ ર સિનકો લમાનનો કાબલો

કરવા માટ મોક યા.

લમાન બન રદ પણ પોતાના સ યની

યવ થત ગોઠવણી કર અન પોત લ કરની

વચમા ઊભા ર ા. યાર શામ લ કર ન ક

આ તો તણ લમાનના

સાથીઓન(ત વાબીનન) ક ક અ લ મલીક

બન મરવાનની બયઅત કરો અન તની ઇતાઅત

કરો.(યઝીદની હલાકત પછ મરવાન બન હકમ

હાક મ બ યો અન તની હલાકત પછ તનો દ કરો

અ લ મલીક બન મરવાન શામનો હાક મ

બ યો.)

લમાન અન તના સાથીઓએ ક :

ઉબ લાહ બન ઝયાદન અમન સ પી દો. થી

અમ તન અમારા ભાઇઓના ક સાસ(બદલા)મા

કતલ કર એ. કમક અમારા ભાઈઓ કરબલામા

ઉબ લાહના હાથ શહ દ થયા છ અન અ લ

મલીક બન મરવાનન ખલાફતના હો ા પરથી

પદ ટ કરો. અમ પણ ઇ ન બરના સાથીદારોન

ઇરાકથી કાઢ ક અન પછ ખલાફત

ર લાહ(અલ.)ના એહલબત તના સાચા

હકદાર છ, તમનો હક છ તમન સ પી દઇ .

શામવાળાઓએ આ વાતન ક લ ન કર .

લમાનના સાથીદારો પણ પોતાની વાત પર

અડગ ર ા. લમાનના સાથીદારોએ શામના

લ કર પર મલો કર ન તમન વરિવખર કર

ના યા. આ ર ત રાત થઇ ગઇ લમાન અન

તમના સાથીઓ કામયાબ ર ા.

બી દવસ ઉબ લાહ બન ઝયાદ

શર લ બન ઝીલ કલાઅન આઠ હ ર સિનકો

સાથ હસીન બન મરની મદદ માટ મોક યા.

ના કારણ બ ણ દવસ ધી લડાઇ ચાલતી

રહ . (ત લ ઉમમ,ભાગ ર, પાના-૧૦૯)

અદહમ બન હર ઝ આગમન ી દવસ ઉબ લાહ તરફથી અદહમ બન

મોહર ઝ શામીયોની મદદ માટ આ યો અન ત દવસ

વાર હતો. ઝોહર(બપોર) ધી ઘમસાણ થ .

પછ શામવાળાઓએ લમાન અન તમના સાથીઓ પર

ચાર તરફથી મલો કય .

યાર લમાન આ હાલત જોઇ તો ઘોડાથી

નીચ ઊતયા અન લદ અવાજથી ક : અય અ લાહના

બદાઓ! અ લાહ તરફ સફર કરવા માગ છ અન

પોતાના નાહોથી તૌબા કરવા ચાહ છ ત માર સાથ

આવ.

યાર બાદ પોતાની તલવાર યાન તોડ

ના અન એક સ હ પણ તમ અ સરણ કર ન

પોતાની તલવાર યાન તોડ ના અન તમની સાથ

શામના સ ય પર મલો કર દ ધો અન શામના

લ કરમાથી ઘણા બધા સિનકોન જહ મ વાસીલ કયા

અન ઘણા બધાન ઘાયલ કર ના યા.

લમાન માયા જ હસીન બન મર યાર લમાન અન

તના સાથીદારોની અડગતા અન મ મતા જોઇ તો

એક કડ ન મોકલી ક લમાનના સાથીઓન તીર

માર. આ સાભળ ન શામના સવાર અન પગપાળા

લ કર લમાન અન તમના સાથીઓન ઘર લીધા.

લમાન યઝીદ બન હસીનના તીર લાગવાથી

જમીન પર પડ ગયા. તઓ ફર થી ઊભા થયા

પર ફર થી જમીન પર પડ ગયા અન

પા યા. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-૧૮ર,

તઝક ર લ ખવાસમા લ છ ક તમણ શહાદત

વખત ‘ વ ર બીલ કાબા’નો શ દ પોતાની

ઝબાનથી બો યા.)

સ યબ બન નજબા લમાનના માયા ગયા પછ સ યબ

બન ન બાએ પરચમ ઉઠા યો. બહા ર થી જગ

કર અન એવી ઢતા અન મ મતા બતાવી ક

તનો ન નો જોવા નથી મ યો. એવી લડાઇ કર ક

ઉદાહરણ સાભળવા નહો મ . કોઇ િવચાર

પણ ન શક ક તમણ આવી રબાની આપી હશ.

છવટ તઓ પણ કતલ થઇ ગયા.

(ત લ ઉમમ,ભાગ ર, પાના-૧૧૦)

અ લાહ બન સઅદ સ યબ બન નજબાના માયા ગયા પછ

અ લાહ બન સઅદ બન ફલ પરચમ ઉઠા યો

અન લમાન બન રદ અન સ યબ બન

ન બા માટ ક : અ લાહ તમના પર રહમત

ના ઝલ કર અન પછ આ આયતની િતલાવત

ફરમાવી :

من فمنهم تظر من ومنهم حنبه ق لوا وما ي تبديال بد( . અહઝાબ-૨૨)

અ દ કબીલાવાળા તમની પાસ ભગા થઇ

ગયા અન શામીઓ સાથ કાબલો કરવા લા યા.

ત જ સમય મદાઇનથી ણ સવાર આ યા અન

તમન ક : સઅદ બન ઝફા એહલ મદાઇનના

૧૭૦ માણસો સાથ અન સ ા બન ખર બા

બસરાના ૩૦૦ માણસો સાથ તમાર મદદ માટ

નીકળ ગયા છ. આ સમાચાર સાભળ ન તમના

સાથીઓમા શીની એક લહર ફલાઈ ગઈ. પર

અ લાહ બન સઅદ ક : એ લોકો આવ યા

ધી જો આપણ વતા ર ા તો સા છ.

મદાઈનથી આવલા આ ણ માણસોએ યાર

લમાનના માયા ગએલા સાથીઓન જોયા તો

ઘણા જ ગમગીન થયા અન ત જ સમય જગમા

દ પડ ા. અ લાહ બન સઅદ પણ જગમા

માયા ગયા. તથી તમના ભાઇ ખાલીદ તમના

કાિતલ પર મલો કય તો શામની ફૌજના લોકો

પણ પોતાના માણસની મદદ માટ દોડ ા. અન

તન બચાવી લીધો પર ખાલીદ પણ માયા ગયા.

હવ કોઇ પરચમ ઉઠાવનાર ન ર ો.

લમાનના સાથીઓએ અ લાહ બન વાલન

અવાજ આપી તો તઓ બી તરફ શામીઓ સાથ

લડાઇમા ય ત હતા.

ફાઅહ બન શ ાદ ફાઆ બન શ ાદ શીઆ અન

ત વાબીનમાથી છ ત ત વાબીન સાથ માયા

નહોતા ગયા અન ફામા યમાનીઓ સાથની જગમા

તાર િવ બળવો કરવામા ભાગીદાર હતા.

યાર તમણ સાભ ક તઓ યા લસારાતી

ઉ માનનો નારો પોકાર ર ા છ તો તલવાર કાઢ ન

તમના પર મલો કય અન ક : અલી(અલ.)ના

દ ન પર અન તમની સાથ જગ કરતા કરતા

માયા ગયા. ત જ વખત અ ઝર ગફાર રબઝામા

પા યા હતા અન માલીક અ તર તમન લ

અન કફન આ હ . (અ સા લ ઐન, પાના-૧૪)

ફાઅહ બન શદાદ પરચમ ઉઠાવીન

મલો કય અન પોતાના સાથીઓન ક :

માણસ હમશા વત રહવા માગ છ અન એવો

આરામ ચાહ છ ક ના પછ કોઇ પરશાની નથી

અન એવી શી ચાહ છ ક ના પછ કોઈ તનો

ગમ નથી તો તના માટ જ ર છ ક આ સ હ સાથ

જગ કર ન અ લાહની નજદ ક ા ત કર. યાર

બાદ જ ત તરફ જવા છ.

અ લાહ બન વાલ અ લાહ બન વાલ શર ફ ય ત હતા.

લમાન બન રદ અન બી ત વાબીન સાથ

અય લ વરદહમા કતલ થયા. (અ સા લ ઐન,

પાના-૧૪) ઇ ન અસીર તમન ફાના આબીદો

અન ફક હોમા ગ યા છ. (કામીલ, ભાગ ૪, પાન-

૧૮૪)

અદહમ બન હર ઝ શામના

સનાપિતઓમાથી એક હતો. ત લમાનના સ યના

કાબલા માટ પોતાના લ કરન લઇન નીક યો.

અસરના સમય અ લાહ બન વાલન જોયા ક

તઓ આ આયતની િતલાવત કર ર ા છ:

يل يف قتلوا الذين حتسنب وال س أمواتا ا( . આલ ઇમરાન-૧૬૯)

તણ અ લાહ પર મલો કય અન

તમના હાથ પર વાર લગાવીન ક : સમ ક

તમન પસદ છ ક તમ ફામા હોત અન તમારો

હાથ ન કપાત.

અ લાહ ક : ત ઘ જ ખરાબ િવચા .

અ લાહની કસમ ! મન આ વાત જરાય પસદ નથી

ક મારા હાથની જ યાએ તારો હાથ કપાઈ ય.

એટલા માટ ક મારા હાથના કપાવાથી મારા અ

અન સવાબમા વધારો થશ અન તારા નાહમા

વધારો થશ. આ વાત સાભળ ન અદહમન સો

આવી ગયો. એટલ તણ તરત જ મલો કર ન

તમન કતલ કર ના યા. (કામીલ ઇ ન અસીર,

ભાગ ૪, પાના-૧૮૩)

અ લાહ બન ઔફ બન અ ર અ લાહ બન વાલના કતલ થઇ ગયા

પછ લમાનના સાથીદારો ફાઆ બન શ ાદ

પાસ આ યા અન ક : અલમ ઉઠાવો અન શામીઓ

સાથ જગ કરો.

ફાઆએ ક : માર સલાહ એ છ ક

અ યાર આપણ પાછા ચા યા જઇએ. આશા છ ક

પછ બી કોઈ વખત ભગા થઇન મન પર

મલો કર અન કામયાબ થઈ .

અ લાહ બન ઔફ ક : જો તમ અ યાર

અહ થી પાછા ફર ગયા તો મન આપણન હલાક

કર નાખશ. એટલા માટ ક જો એક ફરસખ પણ

ર તો પાછળ પસાર કર તો મન આપણો

પીછો કર ન બધાન માર નાખશ અન જો

આપણામાથી કોઈ વતો પણ રહ ગયો તો અહ

આસપાસ ગામડાના િવ તારના લોકો તન પકડ ન

મનના હાથમા સ પી દશ અન તઓ તન કતલ

કર નાખશ.

માર સલાહ આ છ ક અ યાર ય

આથમવાની તયાર મા છ. સાજ ધી આપણ

તમની સાથ જગ કર અન યાર રાત ધા

ફલાઈ જશ તો આપણ આપણા ઘોડાઓ પર સવાર

થઇન જગના મદાનથી નીકળ જઇ અન દરક

માણસ પોતાના ઝ મી સીપાહ ન ઉઠાવી લશ અન

આ ર ત સવાર ધી સફર કર .

ફાઆએ ક : આ સાર સલાહ છ.

ઇ ન અહમર ક : અમાર સાથ રહ ન એક

કલાક જગ કરો અન પોતાન હલાકતમા ન નાખો.

યાર ફાઆના અ ક સાથીઓન ખબર પડ ક

તમના અ ક સીપાહ ઓ જગ મદાન છોડ ન

પાછા ફરવાનો ઈરાદો રાખ છ તો તમણ ચીસ પાડ

અન ક : અય અ લાહના બદાઓ! તમારા

પરવરદ ગાર તરફ આગળ વધો! કમક િનયામા

તની શીથી વધાર ઠ બી કોઇ વ નથી.

અમન ખબર મળ છ ક અ ક લોકો પાછા ફા

જવા માગ છ અન આ િનયા તરફ પાછા ફરવા

ચાહ છ. મા રોકાવાનો સમય ઘણો ઓછો છ.

યાર બાદ તમણ શામીઓ પર મલો કય અન

તમનામાથી ઘણા બધા લોકોન કતલ કર દ ધા.

(ત લ ઉમમ,ભાગ ર, પાના-૧૧૧)

અ લાહ ઇ ન અઝીઝ કનાની અ લાહ પોતાની સાથ જગના મદાનમા

પોતાના નાના બાળકન લા યા હતા. શામમા

ક નાન કબીલો હતો તમન બોલા યા અન પોતાના

બાળકન તમના હવાલ ક . થી તઓ તન ફા

પહ ચાડ દ અન ત કબીલાવાળાઓએ

અ લાહન અમાન આપી. પર અ લાહ

ક લ ન કર અન જગમા દ પડયા અન

પા યા.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ર, પાના-૧૮પ)

ફા પાછા ફર રાત થઇ તો શામવાળાઓ પોતાના ક પ

(છાવણી) પર પાછા ફયા. ફાઆ બન શ ાદ દરક

ઘાયલન તના સગાન સ પી દ ધા અન બી

સાથીદારો સાથ આખી રાત સફર કય . અ હયા

ધી ક ખા ર (ખા ર એક મોટ નહર નામ છ

રાત સાથ જોડાય છ. - મરાસી લ ઇ લાઅ,

ભાગ ૧, પાના-૪૪૪) પાસ પહ યા. બી દવસ

શામની ફોજના સનાપિત હસીન બન મર જો ક

ત લોકો િવ તાર છોડ ન ચા યા ગયા છ.

ફાઆએ અ વરાના ન વમા સી ર

સવાર કાફલાની પાછળ રા યા. થી તમની

હફાઝત પણ કર અન જો કોઇ વ રહ ય તો

તન ઉઠાવી લ. આ ર ત તઓ કરકસીયા પહ યા.

યા ઝફર તમના માટ જમવા મોક અન

ઘાયલોના ઇલાજ માટ ડોકટર પણ મોક યા અન

સદશો મોક યો ક તઓ કરકસીયામા જ રોકાઇ

ય. ફાઆ અન તમના સાથીઓ ણ દવસ

ધી યા રોકાયા અન સફર ભા લઇન નીક યા.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૧ર)

મદદ કરવી સઅદ બન ઝફા મદાઇનવાળાઓ સાથ

ત વાબીનની મદદ માટ નીકળ ગયા હતા. યાર

તઓ હ ત (“હ ત” બગદાદ શહરની સીમા અન

આ બા ના િવ તારમા રાત શહરના કનાર

બારની ઉપર ફળ પ શહર છ. અજ લ

લદાન, ભાગ પ, પાના-૪ર૦) પહ યા તો

લમાન બન રદ અન તમના બી સાથીઓની

શહાદતની ખબર મળ . બસરાવાળાઓ સાથ સ ા

બન બા પણ તમની મદદ માટ આવી ગયા

અન સ દાઅમા (સ દાઅ બારની ઉપર તરફ

રાત નદ ના પિ મ ભાગમા છ. હવ આ જ યા

ખરાબ થઇ ગઇ છ. યા એક જ યા છ

અલી(અલ.)થી સબિધત છ. મરાિસ લ ઇ લાઅ,

ભાગ ર, પાના-૮પ૩) લાકાત કર તો

ત વાબીનના ક સા િવશ ણકાર મળ . તઓ યા

જ રોકાઇ ગયા. એટલ ધી ક ફાઆ બન શ ાદ

અન બાક રહલા લોકો પણ યા આવી ગયા.

અય લ વરદહના શહ દોનો ગમ મના યો અન

એક રાત અન એક દવસ યા રોકાઇન પાછા

ચા યા આ યા. (કામીલ ઇ ન, ભાગ ૪, પાના-

૧૮પ) ત વાબીનની ચળવળ અ હયા ર થાય છ.

શામમા ત વાબીનની ખબર અ લ મલીક બન મરવાનન (યઝીદની

હલાકત પછ શામમા મરવાન બન હકમ હાક મ

બ યો અન મરવાનની મૌત પછ તનો દ કરો

અ લ મલીક બન મરવાન હાક મ બ યો) યાર

લમાન અન તમના સાથીઓના કતલ થવાની

ખબર મળ તો ત મી બર પર ગયો અન ક :

ઇરાક (ત વાબીનની ચળવળ)ના સરદાર લમાન

બન રદ અન સ યબ બન ન બા કતલ કર

દવામા આ યા છ. એવી જ ર ત તમના બ સરદારો

અ લાહ બન સઅદ અન ઉબ લાહ બન વાલ

પણ માયા ગયા છ. હવ ઈરાકમા આપણી િવ

કોઈ બળવો પોકારનાર નથી.

(કામીલ ઇ ન, ભાગ ૪, પાના-૧૮ ૬)

ભાગ-13

કરણ : 42

જનાબ તારની ચળવળ

જનાબ તાર

જનાબ તાર અ ઉબદા બન મસઉદ

સ ફ ના દ કરા છ. ૧ હ જર સનમા તમનો જ મ

થયો. (અલ-ઇ તઆબ, ભાગ ૪, પાના-૧૪૬પ)

તમના વાલીદ અ ઉબદા ર લ (સલ.)ના

જલી લ ક (મહાન) સહાબીઓમાથી હતા. તઓ

હ.સ.૧૩મા ઇરાકના ગવનર તર ક િન ત થયા

અન ય લ જ મા (ય લ જ એ જગ નામ

છ સલમાનો અન ફારસવાળાઓ દરિમયાન

થઇ હતી, અજ લ લદાન, ભાગ ર, પાના-

૧૪૦) પોતાના દ કરા બર બન અબી ઉબદાની

સાથ ઉમર બન ખ ાબની ખલાફતના જમાનામા

કતલ થયા. (અલ-ઇ તઆબ, ભાગ ૪, પાના-

૧૭૦૯)

તમના માતા મા બી ત વહબ બન

ઉમર બન મઅતબ છ.

વણન થ છ ક યાર જનાબ તારના

િપતાએ શાદ નો ઇરાદો કય તો તમન તમના

બની ઘણી બધી છોકર ઓના નામો બતાવવામા

આ યા અન તમાથી કોઈ એક સાથ શાદ કરવાની

સલાહ આપી. પર તમણ ક લ ન ક . અ હ ધી

ક વપનામા કોઇએ તમન ક : વહબની દ કર

મા દર છ. તમ તમની સાથ શાદ કર લો. થી

લોકો તમન ઠપકો ન આપ. તમણ પોતાના બ

અન ન કના સગા હાલાઓન પોતા આ વ ન

બયાન ક . આ બાબત પર બધાએ તમન

ો સાહન આ અન તમની વાતન શીથી

વીકાર લીધી. થી તમણ મા બી ત વહબ સાથ

શાદ કર લીધી.

મા કહ છ : યાર જનાબ તાર મારા

પટમા આ યા તો મ વ નમા જો ક કોઇ આ

શઅર પઢ ર છ:

بالولد ابشري باألسد شيء اشبه

تقاتلوا جال اذا بلد كيد يف الر

االشد حظ له ان (તમન દ કરો બારક થાય િસહ વો

છ. યાર લોકો કલીમા હશ અન શહરોમા જગ

કરશ તો ત સૌથી આગળ વધીન ભાગ લશ.)

યાર જનાબ તાર પદા થયા યાર

ફર થી ત જ માણસન વ નમા જોયો માન કહ

ર ો છ: આ બાળક બોલતા ક ચાલતા શીખ ત

પહલા ત નામ તાર રાખો. કમક કાલ તના

ઘણા બધા દો ત હશ.

તારના ચાર ભાઇ જ , અ જ ,

અ લ હકમ અન અ ઉ યા હતા. (બહા લ

અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના ૩પ૦) તમના કાકા સઇદ

બન મસઉદ અમી લ અમનીન(અલ.) તરફથી

મદાઇનના ગવનર હતા. (સફ ન લ બહાર, ભાગ

૧, પાના-૪૩પ) તાર પણ પોતાના કાકા સાથ

મદાઇન ગયા અન તમની સાથ ર ા.

(બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩પર)

જનાબ તારની જવાની જનાબ તાર યાર તર વષના

નવજવાન હતા યાર પોતાના િપતા અ ઉબદાની

સાથ “ ાિતફ”ની ઘટનામા ભાગ લીધો.

( ાતીફ એક જગ છ સલમાનો અન

ફારસવાળાઓ દરિમયાન થઇ હતી. અજ લ

લદાન, ભાગ ર, પાના-૧૪૦) તમન મદાનમા

જઇન લડવાનો બ જ શોખ હતો. પર તમના

કાકા સઇદ બન મસઉદ તમન જગના મદાનમા ન

જવા દ ધા.

(બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના ૩પ૦)

જનાબ તારની િવશષતાઓ જનાબ તાર એક બહા ર ય ત હતા.

કોઇ પણ વ થી નહોતા ડરતા. ઘણા જ શાળ ,

બાહોશ અન હાજર જવાબ હતા. તઓ ઉ મ ણો

ધરાવતા હતા અન ઘણા જ સખી હતા. શળતા

અન ચાલાક થી સમ યાઓન સમ લતા હતા.

મહ વકા ી અન રદશ હતા. જગોમા ગમ તટલા

મનની સામ પણ અડગ રહતા હતા. (બહા લ

અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના ૩પ૦) એહલબત(અલ.)

સાથ તમની દો તી અન તમના મનો સાથ

મની જગ હર હતી.

(મ ત લ સન(અલ.), કરમ, પાના-૧૪૭)

અઇ મા(અલ.)ની નજરમા જનાબ તાર ર વાયાતોના અ યાસ અન જનાબ તાર

િવશ અઇ મા(અલ.)ન સવાલ જવાબ કરવામા

આ યા છ તનાથી આ હક કત ણી શકાય છ ક

એહલબત(અલ.)ન પણ જનાબ તાર સાથ

મોહ બત હતી. આ સદભમા અમ અહ અ ક

રવાયતોનો અ વાદ ર કર એ છ એ :

(૧) ઉમર બન અલી(અલ.)થી ર વાયત બયાન થઇ છ

ક જનાબ તાર અલી ઈ લ સન(અલ.)ની

ખીદમતમા ર૦,૦૦૦ દ રહમ મોક યા. આપ(અલ.) એ

ત પસાન વીકાર લીધા અન તનાથી અક લ બન

અબી તાલીબ અન બની હાશીમના ઘરોન ફર થી

બનાવડા યા યઝીદના માણસોએ ખરાબ કર ના યા

હતા. (સફ ન લ બહાર, ભાગ ૧, પાના-૪પ૩)

(ર) ક શીએ હ મદ બન મસઉદથી વણન ક છ ક

યાર ઉબ લાહ બન ઝયાદ અન ઉમર બન સઅદ

સર ઈમામ સ દ(અલ.)ની સામ લાવવામા આ તો

આપ(અલ.) સજદામા પડ ગયા અન ફરમા :

અ લાહનો છ ક તણ અમારા મનોથી ઇ તકામ

લીધો. આપ(અલ.) એ જનાબ તાર માટ આ કર

અન ફરમા : અ લાહ તારન બહતર બદલો

આપશ. (બીહા લ અ વાર, ભાગ,૪પ,પાના-૩૪૪,

મીઉ વાત, ભાગ ર, પાના-રર૧)

(૩) ઉબ લાહ બન શર ક કહ છ : ઇ લ અ હાના

દવસ હઝરત અ ફર ઇમામ બાક ર(અલ.)ની

ખીદમતમા હાજર થયો અન આપની સામ ગોઠણભર

બસી ગયો. ત જ સમય ફાથી એક માણસ આ યો. તણ

ઇમામ હ મદ બાક ર(અલ.)ના બારક હાથન

મવાની ર માગી. આપ ર ન આપી. પછ તન

છ : તમ કોણ છો?

તણ ક : અ હ મદ હકમ બન તાર

(જનાબ તારનો દ કરો) .

મજલીસમા ત ઇમામ હ મદ

બાક ર(અલ.)થી થોડાક તર બઠો હતો. આપ(અલ.)

એ તન ઇશારાથી બોલાવીન પોતાની પાસ બસાડયો.

ત માણસ ( તારના દ કરાએ) ઇમામ

હ મદ બાક ર(અલ.)ન ક : મારા િપતા િવશ

લોકો ઘ બ બોલ છ. પર મારા િપતા િવશ

કાઈ તમ ફરમાવશો ત જ હક છ. ચાહ લોકો કાઈ પણ

કહ.

આપ(અલ.)એ ફરમા : લોકો તમના િવશ

કહ છ ?

તણ ક : લોકો કહ છ ક મારા વાલીદ ઠા

હતા. પણ તમ ફરમાવશો એ જ મારા માટ

વીકાય છ.

ઇમામ હ મદ બાક ર(અલ.)એ ફરમા :

હાન લાહ! મારા મોહતરમ વાલીદ મન ખબર

આપી છ ક મારા વાલીદાના સીદાક, તાર મારા

મોહતરમ વાલીદ માટ મોક યા હતા. તાર

અમારા ઘર નહોતા બના યા? તમણ અમારા

શહ દોનો ઇ તકામ નહોતો લીધો ? અય અ લાહ

તમના પર રહમ ફરમાવ ! અ લાહની કસમ મારા

મોહતરમ વાલીદ મન ખબર આપી છ ક તાર

ઇ ન અબી ઉબદા અમી લ અમનીન(અલ.)ની

દ કર ની સવામા પહ ચતા હતા અન ત આદરણીય

ખા ન તમન માન આપતા હતા. તાર તમની

પાસથી હદ સો પણ યાદ કર છ. અ લાહ તમના પર

રહમત ના ઝલ કર. તમણ અમારો કોઇ હક એવો

નથી છોડયો ની માગણી ન કર હોય. તમણ

અમારા કાતીલોન કતલ કયા અન તમનાથી બદલો

લીધો. (બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૪૩)

(૪) દર ઇમામ હ મદ બાક ર(અલ.) થી ર વાયત

બયાન કર છ ક આપ(અલ.) એ ફરમા : તારન

ખરાબ ન બોલો. કમક તમણ અમારા કાતીલોન કતલ

કયા અન તમનાથી બદલો લીધો. વારા લોકોન

પરણા યા અન જ રત સમય અમાર પાસ માલ

મોક યો. ( મીઉ વાત, ભાગ ર, પાના-રર૦)

(પ) ઝર બન દ ઇમામ ફર

સા દક(અલ.)થી રવાયત વણન કર છ ક

આપ(અલ.) એ ફરમા : બની હાિશમમાથી કોઇ

ીએ તના વાળમા કાસક નથી કર અ હયા ધી ક

ઇમામ સન(અલ.)ના કાિતલોના સરો તાર

અમાર પાસ મોક યા. (બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ,

પાના-૩૪૪)

આ િવષય પર ઘણી બધી રવાયતો વણન

થઇ છ. પર અમ ફ ત આટલી જ હદ સો બયાન

કર એ છ એ.

જનાબ તાર હઝરત અલી(અલ.)ના

ખોળામા

અ બગ બન નબાતાથી ર વાયત વણન

થઇ છ ક તમણ ક : મ તારન અલી(અલ.)ના

ઝા પર બઠલા જોયા છ. આપ(અલ.) તમના

માથા પર હાથ ફરવી ર ા હતા અન કહ ર ા

હતા:

س يا س يا ك كઅય હોિશયાર, અય ચાલાક.

(બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૪૪)

આ વાત ત ઈમામ અલી(અલ.) ફરમાવી

ર ા છ ર લાહ(અલ.)ના ઈ મના શહરના

દરવા છ અન ઓ ભિવ યના હાલાતથી વાકફ

છ. ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત પછ કઇ

જનાબ તાર ક અન ઈમામ સન(અલ.)ના

કાિતલોન તમના યોની સ ચખાડ આ તની

િનશાની છ. તારના કાનોમા બચપનથી ઈમામ

અલી(અલ.)ના આ શ દો (અય હોિશયાર, અય

ચાલાક) જતા ર ા અન તઓ દરતી ર ત

ઇ લામ અન એહલબત(અલ.)થી સબિધત એક

પગામનો એહસાસ કરતા હતા અન આ સદશ

એહલબત(અલ.)ના મનો અન ઇમામ

સન(અલ.) અન તમના સાથીઓના કાતીલોથી

બદલો લવાના વ પમા આપની સામ હતો.

મઅબદ બન ખા લદ એક દવસ તાર મઅબદ સાથ લાકાત

કર અન તન ક : અ ક લખકોએ પોતાના લખાણ

અન કતાબોમા લ છ ક સક ફ કબીલાનો એક

માણસ ઇ કલાબ લાવશ અન ઝા લમોન કતલ

કરશ, મઝ મ ઈ સાનોની મદદ કરશ અન ત

લોકોના લોહ નો બદલો લશ ક મન કમજોર

બનાવી દવામા આ યા હતા. ત જ લખકોએ આ

ય તના ણો પણ બયાન કયા છ. આ તમામ

ણો મારામા જો . મા બ િસફતો એવી છ

મારામા નથી. તઓ લખ છ ક ત માણસ જવાન

હશ અન માર મર તો ૬૦ વષથી વધાર થઈ

ક છ અન તની બી સીફત એ છ ક તની

ખની રોશની ઓછ હશ યાર ક માર નજર તો

ગ ડ કરતા પણ વધાર તજ છ.

મઅબદ ક : તમ પણ જવાન છો. કમક

આ જમાનામા સાઇઠ સી ર વષના ય તન

નથી સમજવામા આવતો. રહ વાત તમાર

ખોની તો આ બાબતમા તમન ખબર ક

ભિવ યમા થશ ? શ છ ક કોઇ અક માતમા

તમાર ખોની રોશની કમજોર થઇ ય. આ

વાત સાભળ ન તારના દ લમા આશા ગી

અન ક તાર વાત પણ સાચી છ.

(બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩પર)

જનાબ તારના ઘર ઈમામના િતિનિધ

આપણ બયાન કર ા છ એ ક તાર

બન અબી ઉબદા ઘણી બધી િવશષતાઓ, બીઓ

અન ઠતા ધરાવતા હતા. પર આ ણો ત

જમાનામા મા તમનાથી જ િવિશ ટ ન હતા. પર

ફામા એવી બી ય તઓ પણ હતી ઓ

સામા જક ફઝીલતો, સ ણો, મહાનતા, ભાવ અન

વચ વ ર ત જો તારથી ઉ ચ ન હતા તો

તમનાથી ઓછા પણ ન હતા.

જનાબ લમ બન અક લ યાર ફા

પહ યા તો તમણ ફામા રોકાવવા માટ ફ ત

તારના ઘરન પસદ ક અન યા જ રોકાયા.

(અ શહ દ લમ બન અક લ, કર મ, પાના-

૯૮) એ છ ક શા માટ જનાબ લીમ બન

અક લ ફ ત તારના ઘરન જ પસદ ક ?

યાર ક તાર વી બી ય તઓ પણ ફામા

હતી. એટલા માટ આ વાત િવચારવા લાયક છ

અન આ િવષય ચચા માગ છ.

લ છ ક જનાબ લીમ પ શ વાલ,

હ.સ.૬૦મા ફામા આ યા ( ર વી ઝહબ, ભાગ

૩, પાના-પ૪) અન જનાબ તારના ઘર

પહ યા. (અઅલા લ વરા, ર૩ર) અહ આ વાત

બયાન કરવી જ ર છ ક જનાબ તાર પાસ

ઉપરો ત બયાન કરલી િવશષતા ઉપરાત બી

પણ એક ખાસ િવશષતા હતી ના કારણ જનાબ

લીમ(અલ.)એ તમના ઘર રોકાવા પસદ ક

હોય અન ત િવશષતા જનાબ તારની એહલબત

ઇ મત અન અમી લ અમનીન(અલ.)ના

ખાનદાનની હમાયત અન અલવીઓ સાથ

િનખાલસ મોહ બત હતી. (અ શહ દ લમ બન

અક લ, કર મ, પાના-૯૮)

જનાબ લીમ(અલ.)ના ઇ કલાબના સમય

યાર લોકો લીમ(અલ.)ન એકલા

છોડ ન િવખરાઇ ગયા તો ઉબ લાહ કમ આ યો

ક આગ સળગાવવામા આવ. ઉબ લાહ મ દમા

આ યો અન અવાજ આપનાર ય તએ લોકોન

અવાજ આપી ક બધા મ દમા ભગા થઇ ય.

ઇ ન ઝયાદ ક : પણ જનાબ લીમ(અલ.)ન

પોતાના ઘર આ ય આપશ તના િવ સખત

પગલા ઉઠાવવામા આવશ. ઉપરાત તણ લોકોન

પોતાની ઈતાઅત કરવાની દાવત આપી. પછ

પોતાના પોલીસ અિધકાર ન કમ આ યો ક

શહરની ગલીઓ, ર તાઓ અન ફાના દરક ઘરમા

જનાબ લીમ(અલ.)ની તપાસ કરવામા આવ.

ાક એ ન બન ક તઓ ફાની બહાર નીકળ

હસીન બન તમીમ ર તાઓ પર પોલીસ

ગોઠવી દ ધી. લીમ(અલ.)ના હાથો પર બયઅત

કરનારા અન ઇ કલાબ( ાિત)મા ભાગ લનારાઓની

ધરપકડ કરવા લા યા. અ લાહ બન યઝીદ

ક બી અન અ મારાહ બન સ ખબ અ દ ની પણ

ધરપકડ કર ન તમન લમા ર દ ધા. પછ

તમન કતલ કર દવામા આ યા. લોકોમા ડર અન

ખૌફ ફલાવવા માટ બી અ ક લોકોન પણ કદ

કરવામા આ યા. તઓમા તાર બન ઉબદા

સ ફ અન અ લાહ બન નવફલ બન હાર સ

બન અ લ લીબ પણ હતા ક તઓ જનાબ

લીમ બન અક લ(અલ.)ની મદદ માટ નીક યા

હતા.

યાર જનાબ લીમ ઇ ન ઝયાદ િવ

બળવો પોકાય યાર તાર “લ ઝા” નામના

ગામમા હતા. યાથી પોતાના સાથીઓ સાથ લીલા

કલરનો પરચમ ઉઠાવીન અન અ લાહ બન

નવફલ બન હાર સ બન અ લ લીબ લાલ

કલરનો પરચમ ઉઠાવીન મ દ ફાના દરવા

“બા લ ફ લ” ધી પહ ચી ગયા હતા. યાર તમન

આ વાતની ણ થઈ ક જનાબ લીમ અન

હાનીન શહ દ કર દવામા આ યા છ અન તમન

કહવામા આ ક અ બન હર સના પરચમ નીચ

આવી વ. અ બન હર સ આ કારની ગવાહ

આપી ક આ લોકો લીમ બન અક લથી દા થઇ

ગયા હતા.

ઉબ લાહ આ બન ( તાર અન

અ લાહ)ન મારપીટ કયા પછ કદ કર દ ધા

અન તઓ ઇમામ સન(અલ.) ની શહાદત ધી

કદમા જ ર ા. (અ શહ દ લીમ બન

અક લ(અલ.), કર મ, પાના-૧૭પ)

કરણ : 43

જનાબ તાર અન જનાબ મીસમ જનાબ મીસમ ત મારન ઉબ લાહ બન

ઝયાદ પાસ લાવવામા આ યા અન તન કહવામા

આ ક ત અમી લ અમનીન(અલ.)ના

સહાબીઓમાથી છ.

ઉબ લાહ ક : આ અઅજમી (ગરઅરબ)

િવશ કહ ર ા છો?

ત લોકોએ ક : હા

પછ ઉબ લાહ જનાબ મીસમ સાથ થોડ

વાતચીત કયા પછ તમના જવાબ સાભળ ન

તમન પણ કદમા નાખવાનો કમ આપી દ ધો. આ

જ કદખાનામા તાર બન ઉ ઉબદા સ ફ પણ

હતા. મીસમ તારન ક : તમ લમાથી આઝાદ

થઇ જશો અન ઇમામ સન(અલ.)ના લોહ નો

બદલો લશો અન લીમની લમા અ યાર

અન તમ છ એ તન કતલ કરશો અન તના મોઢાન

તમારા પગથી કચડ નાખશો.

ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદ પોતાના

એજ ટોન કમ આ યો હતો ક તારન લથી

કાઢ ન તની ગરદન ઉડાવી દો. એટલામા યઝીદ

તરફથી ઉબ લાહ પાસ એક પ આ યો. તમા

લખ હ ક તારન આઝાદ કર દો. કમક

અ લાહ બન ઉમર બન ખ ાબ તારના

બનવી હતા. તારની બહન પોતાના પિત

અ લાહ બન ઉમરન ક : તમ યઝીદ પાસ

મારા ભાઇ તારની આઝાદ માટ ભલામણ કરો.

અ લાહ બન ઉમર યઝીદન ભલામણ કર અન

જનાબ તાર લથી આઝાદ થઇ ગયા. (શરહ

ન લબલાગાહ ઇ ન અબીલ હદ દ, ભાગ

ર,પાના-ર૯૩)

જનાબ તાર ત વાબીન પછ યાર લમાન બન રદ ફાથી બહાર

નીકળ ગયા ત સમય જનાબ તાર ફામા

દાખલ થયા. ઇમામ સન(અલ.)ના લોહ નો બદલો

લવા માટ જનાબ તાર પોતાન હ મદ બન

હનફ યાના િતિનિધ સમજતા હતા.

ફાના શીઆઓ લમાન બન રદની

પયરવી કરતા હતા. જનાબ તાર ફાના

શીઆઓન પોતાનો સાથ આપવા માટ દાવત

આપી. લોકોએ તના જવાબમા ક ક લમાન

બન રદ શીઆઓના રહબર છ એટલ અમ તનો

સાથ આપી . જનાબ તાર ક ક તઓ તમારા

ન વ(રહબર ) માટ યો ય અન લાયક નથી. કમક

તઓ જગની ટકનીક અન કળાથી વાકફ નથી. તથી

ત પોત કતલ થઇ જશ. પર અ ક શીઆઓએ

જનાબ તારની વાત ન માની. (તજ લ ઉમમ,

ભાગ ર,પાના-૯૭)

અ ક લોકોએ લ છ ક જનાબ તાર

અ લાહ બન બરન ક : એક સ હન

ઓળ ક જો તમન એવો રહબર મળ ય ક

ઇ મ અન સમજ ધરાવતો હોય તો તમની

તાકાતથી શામવાળાઓનો કાબલો કર શક છ.

અ લાહ બન બર ક : ત કોણ છ ?

તાર ક : તઓ ફામા અલી(અલ.)ના

શીઆ છ.

અ લાહ બન બર ક : તમ તમના

સરદાર બનશો.

પછ અ લાહ બન બર તમન ફા

મોકલી દ ધા. જનાબ તાર ફાના એક

િવ તારમા દાખલ થયા અન યા ઇમામ

સન(અલ.)પર રડયા અન ઇમામ સન(અલ.)ના

મસાએબ બયાન કરવા લા યા. એટલ ધી ક

શીઆઓ તમની પાસ આવવા લા યા. પછ તઓ

તમન ફાની દર લઇ ગયા અન ઘણા બધા

લોકો તમની પાસ ભગા થઇ ગયા. (કામીલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ૪, પાન-૧૭૩)

બની ઉમ યાન પોતાની નની ચતા

થવા લાગી. તઓ જનાબ તારના ઇરાદાન સાર

ર ત સમ ગયા ક અલી(અલ.)ના શીઆઓ

તમની સાથ છ.

ઇમામ સન(અલ.)ના કાતીલો ઉમર બન

સઅદ, શીશ બન રબીઇ અન હાર સ બન

ઉમ યાના ચાહવાવાળાઓ એક ટો અ લાહ

બન યઝીદ ( અ લાહ બન બર તરફથી

ફાનો ગવનર હતો) પાસ આ અન ક : તાર

ફા આવી ગયા છ અન પી ર ત લોકોથી

બયઅત લઇ ર ા છ અન તઓ તમારા માટ

લમાન બન રદ ઝાઇથી પણ વધાર

ખતરનાક સા બત થશ. આપણી ન જોખમમા છ.

ખબર નથી તઓ ાર આપણા પર મલો કર ન

આપણન બધાન કતલ કર નાખ. બહતર આ છ ક

તમની ધરપકડ કર ન તમન લમા નાખી દઇએ.

અ લાહ બન યઝીદ તમની આ

સલાહન પસદ કર . તના માણસોએ જનાબ

તારન ગફલતમા રાખીન તમની ધરપકડ કર

લીધી અન તમની ગરદનમા સાકળ નાખીન ક ક

ઉઘાડા પગ લ તરફ ચાલો. પર અ લાહ

બન યઝીદન તના માણસોનો આ વતાવ પસદ ન

આ યો. તણ કમ આ યો ક સવાર લાવવામા

આવ. તારન સવાર કરવામા આ યા અન તમન

કદ કર દવામા આ યા.

જનાબ તાર કદમા ક : કસમ ત

પરવરદ ગારની ણ દ રયા, રણ, જગલ, ઝાડ

અન માણસોન પદા કયા છ અન કરબ મલાઇકા

અન રસલ બયાની કસમ! ત ઝાલીમોન યા

ધી કતલ કરતો રહ શ યા ધી આલ

હ મદ(અલ.)ના હ બો દ લ શ ન થાય

અન ત સ હન તલવાર અન ભાલાઓથી ના દ

કર દઈશ. થી ઇ લામના તભ(p◌ll◌ી) મજ ત

બની ય. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-

૧૧૩)

જનાબ તારનો પ જનાબ તારન કદખાનામા સમાચાર

મ યા ક લમાન બન રદ (ત વાબીનના

સરદાર ઉબ લાહની ફોજ સાથ જગ કરતા

કતલ થઈ ગયા હતા)ના બાક રહલા સાથીઓ ફા

પાછ આવી ગયા છ એટલા માટ તમણ આ ા

પર પ લ યો.

સલામ બાદ જણાવવા ક તમન એ

વાતની શી છ ક અ લાહ અન તના

ર લ(સલ.)માટ કરલી ચળવળમા તમ મનો

સાથ હાદ કય . અ લાહતઆલા તમન તનો બ

વધાર અજર આપશ અન તમારા નાહો પણ માફ

કર દવામા આ યા છ.

લમાન પોતાની જવાબદાર ન ર કર

અન અ લાહ તમની હ ક ઝ કર ન બયા,

શોહદા અન સાલહ નની અરવાહ સાથ શામલ કર

દ ધી. પર તમની સાથ રહ ન તમ કામયાબ ન

થઇ શકત. મારા પર તમન ભરોસો અન િવ ાસ

છ. લ કરનો સનાપિત . ઝાલીમો અન

અ યાચાર ઓન કતલ કર શ અન મનોથી

બદલો લઈશ અન તમની ધરપકડ કર શ. તમ

લોકો તયાર થઇ વ અન શ થઇ વ ક

તમન બશારત આ . તમન અ લાહની

કતાબ, ર લ(સલ.)ની ત અન

એહલબત(અલ.)ના લોહ નો બદલો, કમજોરો

ર ણ અન મનો સાથ જગ કરવાની દાવત આ

. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાન-ર૧૧)

ફાઅહ બન શ ાદ, સ ા બન ીમા,

સઅદ બન ઝફા, યઝીદ બન અનસ, અહમર

બન શમીત, અ લાહ બન શ ાદ અન

અ લાહ બન કામીલ તારનો પ વા યો

અન પછ બધાએ અ લાહ બન કામીલન

તમની સાથ લાકાત માટ લમા મોક યા અન

તમન સદશો મોકલા યો ક અમ દરક ર ત તમાર

સાથ છ એ. જો તમ કહો તો અમ આવીએ અન

તમન કદથી આઝાદ કરાવીએ.

જનાબ તાર આ વાતથી ઘણા જ શ

થયા અન ક : ક સમયમા જ લથી બહાર

આવી જઇશ. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાન-

ર૧૧)

જનાબ તારની લથી આઝાદ જનાબ તાર પોતાના લામન મદ ના

મોક યો અન અ લાહ બન ઉમર પાસ િવનતી

કર ક ફાના ગવનર અ લાહ બન યઝીદન

ભલામણ કર દો થી તઓ મન આઝાદ કર દ.

તમણ મન કોઇ પણ નાહ વગર લમા નાખી

દ ધો છ. અ લાહ બન ઉમર ફાના ગવનર

અ લાહ બન યઝીદન આ િવષય પર પ

લ યો :

તાર મારા સગા છ અન તમારો દો ત

. મારા અન તમારા દરિમયાન મ ી ણ

સબધો છ તન યાનમા રાખીન માર તમન ન

િવનતી છ ક મારો પ વાચીન તારન આઝાદ

કર દો. ( રસા લ હય , ભાગ ર, પાના-ર૧પ,

બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના- ૩૬૩)

અ લાહ બન યઝીદ અન ઇ ાહ મ

બન હ મદ અ લાહ બન ઉમરનો પ વા યો

અન તારન બોલાવીન લથી આઝાદ કર

દ ધા. પર તમન કસમ ખવડાવી ક મતની

િવ કદમ નહ ઉઠાવ અન જો તનાથી િવ

અમલ કરશ તો મ ામા તમારા હ ર ટ નહર

કર નાખી અન તમારા બધા જ લામો આઝાદ

થઇ જશ.

જનાબ તાર આઝાદ થઇ ગયા પછ

ક : આ લોકો કટલા ખ અન અ ાન છ ! યાર

ત લોકોએ જો ક મ કસમ ખાધી છ તો મન

આઝાદ કર દ ધો. હવ મારા માટ યો ય આ છ ક

વ કસમથી બહતર છ ત ક અન કસમનો

ક ફારો આપી દ . આ લોકો એમ િવચારતા હતા ક

જો તઓ મારા હ ર ટ નહર કર નાખશ તો

કલીમા પડ જઈશ. યાર ક માર નજરમા

હ ર ટની કોઇ ક મત નથી અન તની ક મત

આપવાથી જરાય ગભરાતો નથી. હવ રહ વાત

મારા લામોન આઝાદ કરવાની તો તના માટ

આટ જ કહ ર છ ક મારા મકસદમા

કામયાબ થઇ ઉ ત વધાર જ ર છ ચાહ માર

પાસ એક પણ લામ ન હોય. (બહા લ અ વાર,

ભાગ ૪પ, પાના- ૩૬૪)

યાર બાદ ફાના શીઆઓ તમની પાસ

આવતા અન તમની બયઅત કરતા હતા. એટલ

ધી ક લોકોમા તઓ મ શ ર થઈ ગયા અન

તમની એક િત ઠા બની ગઇ અન મજ ત બની

ગયા. અ લાહ બન બર અ લાહ બન

યઝીદ અન ઇ ાહ મ બન હ મદન પદ ટ કર

દ ધા અન તમની જ યાએ અ લાહ બન

તીઅન ફાના ગવનર બનાવી દ ધા. (ત લ

ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૧૯)

અ લાહ બન તીઅ આ ય ત રપ રમઝાન, હ.સ.૬૬ના ફા

પહ યો. અયાસ બન મઝાર બન પોતાની

પોલીસનો અિધકાર બનાવી દ ધો અન તન

ભલામણ કર ક મોમીનો સાથ નરમીથી વતાવ

કર પર મનો સાથ સ તીથી યવહાર કર .

અ લાહ બન તીઅ મી બર પર ગયો

અન બા દરિમયાન ક : અ લાહ બન બર

મન તમારો ગવનર બના યો છ. થી માલન ભગો

ક અન ખચ િસવાય વધારાનો માલ તમાર ર

વગર તમારા શહરથી બહાર ન લઇ ઉ અન

ઉમર બન ખ ાબની વસી યત પર અમલ કર શ

અન ઉ માન બન અ ફાનના વન ચ ર પર

અમલ કર શ. તકવાવાળા બનો, િવવાદથી બચો,

ખાઓન ફ નો કરવાથી ર રાખો અન જો તમ

આ માણ ન ક તો તમાર તન જ ઠપકો

આપજો, મન નહ .

સાએબ બન માલીક અ અર (જનાબ

તારના સાથીઓના સરદારોમાથી હતા) ઊભા

થયા અન ક : માલ લઇ જવાની તો ારય અમ

તન ર નહ આપીએ. ત અમારા જ દરિમયાન

વહચાવો જોઇએ અન અમન ઉમર બન ખ ાબ

અન ઉ માન બન અ ફાનની સીરતની કોઈ જ ર

નથી. અમારા માટ મા અલી ઇ ન અબી

તાલીબ(અલ.)ની સીરત રતી છ ઓ છ લા

◌ાસ ધી અમારા દરિમયાન ર ા. અમ તના

િસવાય કોઇના વનચ ર ન ક લ નહ કર એ.

યઝીદ બન અનસ ઊભા થયા અન ક :

સાએબની વાત સાચી છ.

અ લાહ બન તીએ ક : ના

વનચ ર ન તમ પસદ કરશો તના પર અમલ

કર શ. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ પ, પાના-ર૧ર)

અયાસ બન મઝાર બ અ લાહ બન તીઅન

ક : સાએબ બન માલીક જનાબ તારના

સાથીઓના સરદારોમાથી એક છ. તમન તાર

પાસ મોકલો અન તમન પોતાની પાસ બોલાવી

લો. યાર આવી ય તો ધરપકડ કર ન લમા

નાખી દો. થી લોકો પર મતનો સી ો બસી

ય. કમક ત લોકોન ભગા કર ન બળવો કરવા

ચાહ છ.

જનાબ તારની ધરપકડ કાવત વીસ હ રથી વધાર લોકો તારની દાવત

ક લ કર ા હતા અન સગ ઠત થઇ ગયા હતા.

ત લોકોમા વધાર પડતા આલ હમદાન અન ફામા

રહનારા અજમી (બન અરબ) હતા મનો લાલ રગ

હોવાના કારણ તમન “હમરાઅ” કહવામા આવ હ .

યાર અ લાહ બન તીઅન આ વાતની ખબર

મળ તો તણ તારન દરબારમા હાજર કરવાનો

કમ આ યો. ( રસા લ હ , ભાગ ર, પાના-ર૧૬)

ઇ ન તીએ ઝાઇદા બન ક દામા અન સન

બન અ લાહ બરસમીન તાર પાસ મોક યા.

તમણ ક : અમીરની વાતન માની લો.

યાર તાર ચાલવા માટ તયાર થઇ ગયા

તો ઝાઇદા બન ક દામાએ આ આયતની િતલાવત

કર :

توك كفروا الذين بك ميكر وإذ خيرجوك أو يقتلوك أو ليث

"અય ર લ! યાદ કરો ત સમયન યાર

કાફ રો ષડય ઘડતા હતા ક તમન લમા ર દ

અથવા કતલ કર નાખ અથવા તમન શહરથી

બહાર કાઢ ક." આ ર ત જનાબ તારન

ઇશારામા આ વાત સમ વી ક તમન દગો

આપવામા આવી ર ો છ અન તમાર ધરપકડની

તયાર થઈ રહ છ. જનાબ તાર પોતાના કપડા

બદલા યા અન ચાદર લપટ ન જવા લા યા અન

ક : માર તબીયત સાર નથી. તમ અમીર પાસ

પાછા વ અન તમન કહ દો ક તાર બીમાર

આ બ એ અ લાહ બન તીઅન

તારની હાલત િવશ ખબર આપી. ઇ ન તીએ

જનાબ તારન દરબારમા બોલાવવાનો ઈરાદો

બદલી ના યો.

અ રહમાન બન રહ જનાબ તાર પોતાના ઘરની આસપાસ

પોતાના સમથકોન એક કયા અન મોહરમના

મહ નામા બળવો કરવા માગતા હતા. એટલામા

શબામના (શબામ, હમદાન કબીલાનો જ એક ભાગ

છ.) સાથીઓમાથી એક િત ઠત ય ત

અ રહમાન બન રહ, સઇદ બન ક ઝ, સઅર

બન અબી સઅર, અસવદ બન જરાદ અન

ક દામા બન માલીક જશઅમી સાથ લાકાત કર

અન ક : તાર અમાર સાથ મળ ન ફામા

બળવો કરવા માગ છ અન અમ નથી ણતા ક

તઓ હ મદ બન હનફ યાના િતિનિધ છ ક

નથી. મારો મત આ છ ક આપણ હ મદ બન

હનફ યા પાસ જઇન તમન તારના ઇરાદાની

ણ કરવી જોઇએ. જો તમણ આપણન તારની

મદદ કરવાની ર આપી દ ધી તો આપણ તમની

મદદ કર અન જો મનાઇ કરશ તો આપણ તમન

છોડ ન અલગ થઇ જઇ . કમ ક અમાર નજરમા

દ નન બચાવ સૌથી વધાર મહ વ છ. તમણ

એમની વાત ક લ કર લીધી. (કાિમલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ર, પાના-ર૧૩)

ત વખત ફામા મોટા ભાગ કસાની શીઆ

હતા. હ મદ બન હનફ યાન ઇમામ માનતા

હતા. ઘણા બધા ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)ન

ઇમામ માનતા હતા. પર હિથયાર અન ટ સ

ઇ ન બર અન બની ઉમ યા પાસ હતા.

( રસા લ હ , ભાગ ર, પાના-ર૧૬)

જનાબ હ મદ બન હનફ યા સાથ લાકાત

આ લોકો મદ ના તરફ નીક યા અન

હ મદ બન હનફ યા પાસ મ ા પહ યા. તમના

િતિનિધ અ રહમાન બન રહ હતા. અ વદ

બન રાદ કહ છ: અમ હ મદ બન હનફ યાન

ક : અમન તમા એક કામ છ.

હ મદ બન હનફ યાએ છ : કોઇ

ખાનગી કામ છ?

અમ ક : હા, ખાનગી કામ છ.

તમણ ક : બસ થોડ રાહ ઓ. થોડ વાર

પછ મજલીસથી ઊભા થયા અન એકાતમા જઇન

બસી ગયા. અમન પણ યા જ બોલા યા. અમ

તમની પાસ ગયા. અ લાહ બન રહ વાતચીત

શ કર . અ લાહના વખાણ પછ હ મદ બન

હનફ યાન સબોધીન ક : તમ એહલબત(અલ.)ન

અ લાહતઆલાએ ફઝીલત અતા કર છ અન

ઠતા આપી છ. તમન ન વત ારા સ માન

આ છ અન આ ઉ મત પર આપનો મોટો હક છ.

ણ આપનો હક ન ઓળ યો ત કસાનમા છ.

ઈમામ સન(અલ.)ના મસાએબ ખાસ કર ન

તમારા ખાનદાન માટ અન બધા સલમાનો માટ

સહન કરવા અશ છ. તાર અમાર પાસ

આ યા અન તઓ દાવો કર છ ક તમ તમન ર

આપી છ ક તઓ અ લાહની ક તાબ અન ત

ર લ(સલ.)તથા એહલબત(અલ.)ના લોહ નો

બદલો લવા માટ અન કમજોરોની ર ા માટ

દાવત આપ. આ વાતોન યાનમા રાખીન અમ

તમની બયઅત કર છ. પછ અમ આ િવચા ક

તમાર પાસ જ તની ખાતર કર લઈએ. હવ જો

તમ ર આપો તો અમ તમની પરવી અન મદદ

કર એ અન જો મનાઇ કરો તો તમનાથી અલગ

થઇ જઇએ.

યાર બાદ તમનામાથી દરક પોતાના

િવચારોન ર કયા. જનાબ હ મદ બન

હનફ યાએ તન સાભ યા પછ ક :

હ મદ બન હનફ યાની વાતો અ લાહની હ દ બાદ જણાવવા ક તમ

ક ક અ લાહ અમન ઠતા આપી છ અન

અ લાહ ન ચાહ છ તન ફઝીલત આપ છ ક ત

ઘણો જ કર મ છ. તો આ બાબત પર અ લાહનો

અદા ક . હવ રહ આ વાત ક ઇમામ

સન(અલ.)ની શહાદતની સીબત અમારા પર

આવી છ તો ઈમામ સન(અલ.)ના મસાએબ

અ લાહની કતાબમા હતા અન આપની શહાદત

તકદ રમા લખાએલી હતી. આ એક ઇ ઝત અન

ગવની બાબત હતી ક નાથી અ લાહતઆલાએ

તમન સ માિનત કયા અન અ લાહતઆલા પર ા

ારા અ ક લોકોના દર ન લદ કર છ અન

અ કના દર ન પ ત કર છ. અ લાહનો િનણય

િનિ ત છ અન તમા કોઇ પણ કારનો ફરફાર થઇ

શકતો નથી.

હા, ણ તમન અમારા લોહ નો બદલો

લવાની દાવત આપી છ તો અ લાહની કસમ મન

આ વાત પસદ છ ક અ લાહ પોતાની મ કમાથી

ના ારા ચાહ અમારા મનોથી બદલો લ. મારો

અભ ાય આ જબ છ. અ લાહ પાસ મારા અન

તમારા માટ મગફરત ચા .

અ વદ બન જરાદ કહ છ: અમ યાથી

બહાર નીક યા અન ક : હ મદ બન હનફ યાએ

અમન ર આપી દ ધી છ અન જો તઓ

તારથી રા ન હોત તો આપણન તની મદદ

કરવાની મનાઈ કર દત. (ત લ ઉમમ, ભાગ

ર, પાના-૧૧૯)

કરણ : 44

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)થી ર

માગવી

ઇ ન માએ વણન ક છ ક હ મદ

બન હનફ યાએ ક : માર સાથ આવો તમન

મારા ભ ી પાસ લઇ ક તઓ મારા અન

તમારા ઇમામ છ. આ લોકો ઇમામની સવામા

પહ યા અન પોતાનો મકસદ બયાન કય . ઇમામ

ઝય લ આબદ ન(અલ.)એ ફરમા : કાકા,

અમારો બદલો લવા માટ કોઇ હબશી લામ પણ

ઊભો થાય તો પણ લોકો પર તની મદદ કરવી

વા બ છ. આ કામ તમન સ . તમન

યો ય લાગ તન સ પી દો.

આ લોકોએ આપની વાત સાભળ અન

યાર બહાર નીક યા યાર આપસમા કહવા

લા યા: ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.)અન

હ મદ બન હનફ યાએ અમન તારની

ઇતાઅત અન મદદ કરવાની ર આપી દ ધી છ.

હવ તનાથી ખ આડા કાન ન કરવા જોઇએ.

(બહા લ અ વાર,ભાગ ૪પ,૩૬પ)

ફા પાછા ફર યાર જનાબ તારન ખબર પડ ક આ

લોકો મદ ના ગયા છ તો તમન અફસોસ થયો ક

એ ન બન હ મદ બન હનફ યાએ તમન ર

ન આપી હોય અન આ લોકો પાછા ફર ન ફાના

શીઆઓન મારાથી શકાશીલ બનાવી દ.

તઓ યાર ફા પાછા આ યા તો પહલા

પોતાના ઘર જવાના બદલ જનાબ તારની પાસ

ગયા. તાર છ : ખબર લા યા છો ? તમણ

જવાબ આ યો ક અમન તમાર મદદ કરવાનો

કમ આપવામા આ યો છ. આ વાત પર જનાબ

તાર તકબીર કહ અન ક : ફાના શીઆઓન

માર પાસ લાવો. તમના કહવાથી એક સ હ

તમની પાસ આ . જનાબ તાર તમન ક :

અ ક લોકો મદ ના હ મદ બન હનફ યા પાસ

ગયા હતા. તમણ એમન ક છ ક તાર મારા

િતિનિધ અન વઝીર છ અન કમ પણ કય ક

વ ની તમન દાવત આ તમા માર પરવી

અન મારા કમ પાલન કરો. માર દાવત

મનોથી જગ અન એહલબત(અલ.)ના લોહ નો

બદલો છ.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૧૪)

અ લાહ બન રહ સમથન યાર તાર આ કહ કયા તો

મદ નામા હ મદ બન હનફ યા પાસ જનારા

િતિનિધ મડળના રહબર અ રહમાન બન રહ

ઊભા થયા અન તારની વાતોન સમથન આ

અન ક :

અમ ચાહતા હતા ક અમારા પર અન બધા

જ લોકો પર હક કત પ ટ થઇ ય. એટલા માટ

અમ મદ નામા “મહદ હ મદ હનફ યા” ઇ ન

અલી(અલ.)ની પાસ ગયા અન તમની પાસ આ

બાબતો અન આ વ ઓ િવશ કય ના તરફ

તાર અમન દાવત આપી હતી. તમણ અમન

તમની મદદ અન તમના મકસદમા હાદ કરવાનો

કમ આ યો છ એવી જ ર ત તમની પરવીનો

કમ પણ આ યો છ. અમ ઇ મીનાન અન શી

સાથ પાછા આ યા છ એ. હવ દ લમાથી દરક

કારની શકા, સવાલો અન ખચકાટ ર થઈ ગયા

છ. હવ આપણ સમ ન અન રદશીથી મનો

સાથ હાદ કર . ઓ હાજર છ તઓ ગરહાજર

લોકોન ખબર પહ ચાડ દ થી તઓ પણ તયાર

થઇ ય.

અ રહમાનના આ વચન પછ યા

હાજર રહલા લોકો એક પછ એક ઊભા થયા અન

અ રહમાનની મ જનાબ તારની ચળવળ

અન તમની દાવતન સમથન આ .

(તાર ખ તબર , ભાગ ૮, પાના-૬૦૮)

ઇ ાહ મ બન માલીક અ તર તારના ચાહકોમાથી અ ક તમન ક :

ફાના અ ક અ ણીઓ અ લાહ બન તીઅ

(અ લાહ બન બર તરફથી ફાનો ગવનર)

સાથ થઇન તમાર સાથ લડવાનો િનણય

લીધો છ. જો માલીક અ તરના ફરઝદ ઇ ાહ મ

આપણી સાથ થઇ ય તો ઉમદ છ ક અ લાહના

ફથી આપણ મન પર િવજય મળવી લઇ .

કમ ક તઓ બહા ર અન હમતવાન િપતાના

દ કરા છ અન તમ ખાનદાન પણ મો છ અન

લોકો પર તમનો સારો ભાવ અન ડર છ.

જનાબ તાર ક : તમ બધા ઇ ાહ મ

સાથ લાકાત કર ન તમન આ ચળવળ માટ

દાવત આપો. તઓ ઇ ાહ મ પાસ ગયા અન

તમન પ ર થિતથી વાકફ કયા. તમની પાસ

ઈમામ સન(અલ.)ના લોહ નો બદલો લવા માટ

મદદ માગી અન ક : તમારા િપતા માલીક

અ તર અલી(અલ.)અન એહલબત(અલ.)ના

મોહ બ હતા.

ઇ ાહ મ ક : ઈમામ સન(અલ.) અન

એહલબત(અલ.)ના લોહ નો બદલો લવાની તમાર

દાવતન આ શરત પર વીકા ક તમારો

સરદાર રહ શ.

તમ ણ ક : તમારામા અમીર બનવાની

લાયકાત છ. પર આ વ શ નથી. કમક

તાર મહદ હ મદ હનફ યા તરફથી િનમ ક

થયા છ અન તમન જગ અન લડાઇ માટ ન

કરવામા આ યા છ અન અમન તમની ઇતાઅત

કરવાનો કમ આપવામા આ યો છ.

ઇ ાહ મ પ ર ા અન કાઇ જવાબ ન

આ યો. તઓ તાર પાસ પાછા આ યા અન

બધી િવગત જણાવી. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ

૪, પાના ર૧પ) આવી જ ર ત ણ દવસ પસાર

થઇ ગયા. પછ તાર પોતાના અ ક દો તો સાથ

અન શઅબી પોતાના વાલીદ સાથ ઇ ાહ મ પાસ

ગયા.

ઇ ાહ મ તારન ચી જ યા પર

બસાડયા અન પોત નીચ બઠા.

તાર ક : આ મહદ હ મદ બન

અલી અમી લ અમનીનનો પ છ અ લાહના

નબીઓ અન તના ર લો પછ ઠ ઈ સાન છ.

તમણ તમાર પાસ માગણી કર છ ક તમ માર

મદદ કરો. જો માર મદદ કરશો તો ફાયદામા

રહશો અન જો ક લ નહ કરો તો આ પ તમારા

ઉપર જત છ અન અ લાહ, ર લ અન

એહલબત(અલ.) બધાથી બિનયાઝ છ.

તાર પ શઅબીન આ યો હતો. યાર

વાતચીત ર થઇ તો શઅબીએ ત પ ઇ ાહ મન

આપી દ ધો. ઈ ાહ મ પ ખો યો. પ લાબો

હતો. તમા લ હ :

الرحيم الرمحن اهللا بسمઆ પ હ મદ અલ મહદ તરફથી

ઇ ાહ મ બન અ તરના નામ છ.

સલા ન અલય મ. તારન તમાર

પાસ મોકલી ર ો . મ તમન િનમ ક કર ન

કમ કય છ ક મનો સાથ જગ કરો અન તમની

પાસથી મારા એહલબત(અલ.)ના લોહ નો બદલો

લો. એટલા માટ તમ પોતાના બ સાથ તમની

મદદ કરો.

પ ના તમા ઇ ાહ મન જનાબ

તારની મદદ અન સહાય માટ ો સાહન

આપવામા આ હ . ઇ ાહ મ પ વાચીન

તારન ક : હ મદ બન હનફ યા હમશા મન

પ લખતા હતા. પોતા અન પોતાના વા લદ

નામ લખતા હતા અન આ પ મા તો હ મદ

અલમહદ લ છ.

તાર ક : આ ત સમયની વાત હતી.

આ પ ર થિત બદલાઇ ગઇ છ અન આજની

પ ર થિત માણ આ પ લ યો છ.

ઇ ાહ મ ક : કોન ખબર છ ક ખરખર

હ મદ બન હનફ યાનો પ મારા નામ આ યો છ

? યાર યઝીદ બન અનસ, અહમર બન સક ત

અન અ લાહ બન કામીલ અન બી લોકોએ

ગવાહ આપી ક આ પ હ મદ બન હનફ યાએ

તમારા નામ લ યો છ. શઅબીએ ક : પર મન

અન મારા િપતાન આ િવશ ખબર નથી.

(બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના ૩૬૬)

ઈ ાહ મ બયઅત કર શઅબી કહ છ : ત લોકોની ગવાહ પછ

ક તમા અન મારા વાલીદ સામલ ન હતા,

ઇ ાહ મ ઊભા થયા અન જનાબ તારન

મજલીસમા ચી જ યાએ બસાડયા અન તમન

ક : તમારો હાથ લાબો કરો થી તમાર

બયઅત ક . પછ દા દા કારના ફળો અન

મધ શરબત મગા . અમ ફળો ખાધા અન

શરબત પી . યાર બાદ ઊભા થયા. ઇ ાહ મ પણ

અમાર સાથ આ યા. જનાબ તાર સવાર થયા.

ઇ ાહ મ તમની બયઅત કર અન તમન ઘર ધી

પહ ચાડ ન ગયા.

શઅબી કહ છ: ઇ ાહ મ પાછા ફરતા

સમય મારો હાથ પકડયો અન ક ક માર સાથ

ચાલો. તમની સાથ પાછો ફય અન તમના ઘર

આ યો તો તમણ મન ક : બાબત છ ક તમ

અન તમારા િપતાએ આ પ ના સાચા હોવાની

ગવાહ નથી આપી ? તમન યક ન છ ક તમણ

ખોટ ગવાહ આપી છ ? મ ક : મણ ગવાહ

આપી છ તઓ કાર ઓના સરદાર, ફાના અ ણી

અન અરબના સવાર છ. તઓ સા કહ છ.

ઇ ાહ મ ક : મ આ વાત કહ ક

તારનો સાથ આપીશ અન તમની બયઅત કર .

પર આ સ હની આ વાતન ક લ નથી કરતો

ક મોહ મદ બન હનફ યાએ મારા નામ કોઈ પ

લ યો છ. હા, મારો પણ આ જ મત છ આ

સ હનો મત છ. એટલ ક પણ આ સ હ સાથ

ઈમામ સન(અલ.)ના નનો બદલો લવા ચા

. પણ તમની સાથ બળવો કરવા મા અન

યા ધી આ ક સો રો નથી થતો યા ધી

મારા દ લની વાત બયાન નહ ક .

ઇ ાહ મ ક : મન આ થ નામ લખીન

આપો. કમ ક તમન નથી ઓળખતો. મ ક :

الرحيم الرمحن اهللا بسمઆ ત વ છ ના પર સાએબ બન

માલીક, યઝીદ બન અનસ, અહમર બન શમીત

અન માલીક બન ઔફ આ લોકો ગવાહ આપ છ ક

હ મદ હનફ યા બન અલી(અલ.)એ ઇ ાહ મ

બન અ તરન પ લ યો છ અન તમન જનાબ

તારની મદદ કરવાનો અન તમની સાથ બળવો

કરવા ક છ ક તમ મનો સાથ જગ કરો અન

એહલબત(અલ.)ના લોહ નો બદલો લો. પર આ

સ હની િવ શરાહ લ બન અ લાહ, અ

આમીર શઅબી, અ રહમાન બન અ લાહ અન

અ માર બન શરાહ લ ગવાહ આપી છ ક આ પ

મોહ મદ બન હનફ યાનો નથી.

મ ક : તમ શા માટ આ લોકોના નામ

માગો છો?

તમ ણ ક : તમ આ વાત રહવા દો. તમના

નામ લી ટ માર પાસ રહશ.

પછ ઇ ાહ મ પોતાના બીજનોન

બોલાવતા અન દરક રાત જનાબ તાર પાસ

જતા હતા અન મોડ રાત ધી તમની પાસ બસતા

હતા અન ત સમય આ ચળવળ િવશ સલાહ

મશવરો કરતા હતા. એટલ ધી ક બનમા આ

વાત ન થઈ ક બળવો કરવામા આવ.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧ર૪)

જનાબ તારનો બળવો મદાઇનીએ વણન ક છ ક જનાબ તાર

બન અબી ઉબદાએ ધવારની રાત ૧પ રબીઉલ

આખર, હ.સ.૬૬ના ફામા બળવો કય (મ યા

રાઝીએ લ છ ક જનાબ તાર ગ વારની રા

૧૦ રબીઉલ અ વલ, હ.સ.૬૬ના બળવો કય .

ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧રપ) અન

લોકોએ ચાર વ ઓ પર તમની બયઅત કર .

(૧) અ લાહની કતાબ

(ર) ત ર લાહ(સલ.)

(૩) સન(અલ.) અન અહલબત(અલ.) ના

લોહ નો બદલો

(૪) કમજોરોની હફાઝત

આ િવષય પર કિવ કહ છ :

ا وملا نا املختار د لنصره ج

واشقرا كميت من تردى اخلري

ا فاقبلت احلسني لثارات يا د

باح بفرسان تعادي ثأرا الص لજનાબ તાર અમન મદદ માટ બોલા યા

તો અમ આવી ગયા. યાર ક અમ સફદ, કાળા

અન લાલ રગના ઘોડા પર સવાર હતા. તઓ યા

લસારાતીલ સનનો નારો પોકાર ન આગળ વ યા.

થી ભાતના સવારો સાથ બદલો લવા માટ જગ

કર.

(બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૩૩)

અયાસ બન મઝાર બ અયાસ બન મઝાર બ(અ લાહ બન

તીઅનો પોલીસનો અિધકાર હતો) અ લાહ

બન તીઅ પાસ આ યો અન ક : જનાબ તાર

આ રાત અથવા કાલ રાત બળવો કરશ. મ મારા

દકરા ક નાસાન ફાના “મ બલા” (ઉકરડો) પાસ

મોક યો છ. તમ ફામા દરક જ યાએ તમારા

માણસો મોકલી દો થી તારના સહાયકોમા ડર

ફલાઈ ય અન તઓ મત િવ બળવો ન કર.

અયાસ પોતાના સિનકો સાથ બહાર

નીક યો અન અ લાહ બન તીએ અ રહમાન

બન સઇદ બન કસન બોલાવીન ક : તમ તમારા

કબીલા પર યાન રાખજો થી તઓ બળવો ન

કર. બી અ ક લોકોન ક તમ તમારા

કબીલાઓ ય ચતીન રહજો અન જનાબ તાર

સાથ બળવો કરવાથી રોકજો. શીસ બન રબઇન

સ ખા મોક યો અન તન ક : તાર અન તમના

સાથીઓની અવાજ સાભળતા જ તના તરફ નીકળ

જજો.

૧ર રબીઉલ અ વલ, સોમવારના દવસ

સિનકો અન ફો ઓની ડ ઓ “જબાબીન”મા

ભગી થઇ ગઇ. (“જબાબીન” જ બાના બ વચન

છ નો અથ ક તાન છ. રણ અન જમના

અથમા પણ આ છ.) યા ત પછ ઇ ાહ મ

બન અ તર પોતાના ઘરથી નીકળ ન જનાબ

તાર પાસ જવા માગતા હતા. તમન કહવામા

આ ક મનની ફો કડ ઓ આખા શહરમા

ગલી અન બ રમા તથા મહલની આસપાસ

ફલાયલી છ.

હમીદ બન લીમ ઇ ાહ મ બન

માલીક અ તરના દો ત હતા અન દરક રા

જનાબ તાર પાસ જતા હતા ત કહ છ:

મગળવારની રાત યા ત પછ ઇ ાહ મના ઘરથી

તમની સાથ બહાર નીક યો. ઇ ાહ મ સાથ અમ

લગભગ ૧૦૦ માણસો હતા. તલવાર કમર પર

લટકાવલી હતી. ત િસવાય અમાર પાસ બી કોઇ

હિથયાર ન હ .

મ ઇ ાહ મન ક : તમ બ રના ર તાથી

ન વ. કમ ક બ રન ઇ ન તીઅના સ યએ

ઘર લી છ. બહતર એ છ ક આપણ ગલીઓ અન

બજલાના મોહ લાથી જનાબ તારના ઘર જઇએ.

થી ઇ ન તીઅના સ ય સાથ ટકરાવ ના થાય.

ઇ ાહ મ ક ઓ ઘણા જ બહા ર અન

િનડર જવાન હતા અન તમન જગ થવાથી જરાય

બીક નહોતી લાગતી તમણ ક : અ લાહની કસમ !

અ બન હર સના ઘરની સામથી અન બ ર

અન મહલ તરફથી તલવારોની વચમાથી જઇશ.

થી મનના દ લમા ડર બસી ય અન તઓ

સમ ય ક અમાર નજરમા તમની કોઇ

હસીયત નથી.

યાર બાદ તઓ બા લ ફ લના ર તાથી

પસાર થયા (બા લ ફ લ મ જદ ફાના એક

દરવા નામ છ.) અન ઉ બન હર સના ઘર

પાસ પહ યા. યાથી આગળ વ યા તો અયાસ

બન મઝા રબ અન તના હિથયારોથી સ જ

સ યનો સામનો થયો. અયાસ છ : તમ કોણ

છો?

ઇ ાહ મ ક : માલીક અ તરનો દ કરો

અયાસ છ : તમાર સાથ આ કોણ લોકો

છ અન તમારો ઇરાદો છ ? કમક મન તમારા

ય શક છ. મન ખબર મળ છ ક તમ રોજ રા

અહ થી પસાર થાવ છો. એટલા માટ તમન

હાક મની સામ હાજર ક થી ત તમારા િવશ

ફસલો સભળાવ.

ઇ ાહ મ ક : ર તો છોડો તો અમ જઇએ.

અયાસ ક : અ લાહની કસમ ર તો નહ

છો .

અયાસ સાથ હમદાન કબીલાનો એક

માણસ હતો ન લોકો અ કતન કહતા હતા. તની

સનાપિતઓ સાથ દો તી હતી. સનાપિતઓ પણ

તન માન આપતા હતા. આ માણસ ઇ ાહ મ બન

અ તરનો દો ત હતો. ઇ ાહ મ તન પોતાની પાસ

બોલા યો. તની પાસ એક લાબો ભાલો હતો.

અયાસ િવચા ક ઈ ાહ મ જ ર તના દો ત ારા

ભલામણ કરાવશ. ઇ ાહ મ બન અ તર તની

પાસથી ભાલો લઇન ક ક તારો ભાલો લાબો છ.

પછ ત ભાલાથી અયાસ બન મઝારબી પર મલો

કય અન ભાલો તના ગળામા માર ન તન જમીન

પર ફક દ ધો અન પોતાના એક સાથીન ક : ઘોડા

પરથી ઊતરો અન ત સર દા કર લો. તણ

ઊતર ન ત ગ કાપી ના .

અયાસ બન મઝાર બના માણસો િવખરાઈ

ગયા અન ઇ ન તીઅ પાસ પહ યા. તન આખો

ક સો બયાન કય . તણ અયાસ બન મઝાર બના

દ કરાન ફો ઓનો સરદાર બનાવી દ ધો.

ઇ ાહ મ જનાબ તારના ઘર પહ યા

અન તમની સાથ લાકાત કર ન ક : આપણ

ન ક હ ક વારની રાત બળવો કર .

પર એક ક સો એવો બ યો ક ના કારણ આ

રા જ બળવો કરવો પડશ.

જનાબ તાર ક : થ ?

ઇ ાહ મ જવાબ આ યો: અયાસ બન

મઝાર બ અમારો ર તો બધ કર દ ધો હતો અન ત

પોતાના િવચારોમા અમાર ધરપકડ કરવા માગતો

હતો. તથી મ તન કતલ કર ના યો અન ત સર

દરવા પર મારા સાથીઓ પાસ છ.

જનાબ તાર ક : અ લાહ તમન સાર

શખબર આપ. આપણી ત આ પહ પગ

છ. ઇ શાઅ લાહ કામયાબી તમાર સાથ છ.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧રપ)

કરણ : 45

બળવાનો કમ જનાબ તાર સઇદ બન ક ઝન ક :

અગાશી પર જઇન આગ સળગાવો અન અ લાહ

બન શ ાદન ક ક તમ ફામા ‘યા મ રો

ઉ મત’નો નારો પોકારો. તનાથી સાથીઓ અન

મદદગારો ભગા થઇ જશ અન ફ ાન બન લલા

અન કદામા બન માલીકન ક : તમ ‘યા

લસારાતીલ સન’ નો નારો લગાવો. પછ જનાબ

તાર હિથયારો તયાર કયા. ઇ ાહ મ તમન ક :

અ લાહ બન તીઅ સ ય ફામા તનાત

થઇ ગ છ. શ છ અમાર બયઅત કરવાવાળા

અમારા ધી ન પહ ચી શક. પર મારા

સાથીઓ સાથ ફાની આસપાસ અન તમન

મારા નારાથી બોલાવીશ અન ભગા કર ન તમાર

પાસ લાવીશ. ઓ અહ આવી ય તઓ અહ જ

રહ. તથી જો ઇ ન તીઅના સિનકો તમારા પર

મલો કર તો તઓ તમના મલાન રોક.

જનાબ તાર ક : જ દ કરો પર

તમના અમીર તરફ ન જશો અન ન તમની સાથ

જગ કરજો. શ એટ જગથી બચવાની કોશીષ

કરજો. િસવાય ક તઓ જગ માટ પોત પહલ કર.

ઝહર બન કસની ફૌજ પર મલો ઇ ાહ મ અન તના ફો ઓ બહાર નીક યા

અન પોતાની જ યા ધી પહ ચી ગયા. તમના

ચાહકો યા હતા બધા તમની પાસ એક થઇ

ગયા અન તમની સાથ રાત ધી શહરની

ગલીઓમા ચાલતા ફરતા ર ા અન િવ તારમા

ઇ ન તીઅના સિનકો તનાત હતા તમનાથી

બચતા ર ા. આ ર ત “મ દ ન” ધી પહ ચી

ગયા. યા ઝહર બન કસના સ યની એક કડ ક

નો કોઇ સનાપિત ન હતો યા હતી. ઇ ાહ મ

તના પર મલો કય અન તમન દાના મદાન

તરફ પાછળ ધકલી દ ધા અન તમનો પીછો કરતા

ક : અય અ લાહ ! ણ છ ક અમ તારા

ર લ(સલ.)ના એહલબત(અલ.)માટ બળવો કય

છ. તથી અમન તમના પર િવજય આપ.

વદ બન અ રહમાન આ લોકોન (ઝહર બન કસની ફૌજન)

દાના મદાન ધી પાછળ ધકલી દ ધા પછ

ઇ ાહ મ ઊભા થયા અન પોતાના નારાથી તમન

બોલા યા. યાર વદ બન અ રહમાન (ઇ ન

તીઅના સનાપિત)ન પ ર થિતની ણ થઇ તો

ત ઇ ાહ મ અન તના સિનકો તરફ આ યો. ત

િવચારતો હતો ક ઈ ાહ મ અન તના સિનકોનો

ખાતમો બોલાવી દશ અન તના કારણ ઇ ન

તીઅ પાસ ત માન વધી જશ. ઇ ાહ મ

પોતાના સાથીઓન ક : અય અ લાહના ફો ઓ !

તમાર સવાર ઓથી ઊતર વ! આ ફાસીકો

મણ એહલબત ર લ(સલ.) ન વહા છ

તમનો કાબલો કરો. ઈ શાઅ લાહ સફળતા

તમારા પગલા મશ.

ઇ ાહ મના સાથીઓ સવાર ઓથી ઊતયા

અન તમણ વદ બન અ રહમાનના સિનકો પર

મલો કય અન તમન હરાવીન કનાસા ધી

પાછા ધકલી દ ધા. ઇ ાહ મના સાથીઓએ ક :

બહતર છ ક આપણ તમનો પીછો કર એ. ઇ ાહ મ

ક : આપણ જનાબ તાર પાસ જઇન તમની

મદદ કરવી જોઇએ. કમક યાર તમન અન તમના

સાથીઓન આ ખબર મળશ ક આપણ તમની મદદ

કર ર ા છ તો તનાથી તમની હમત વધી જશ

અન શ છ ક કોઇ સ હ જનાબ તાર સાથ

જગ કર ર હોય. (કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪,

પાના-ર૧૮)

ઈ ાહ મ અન તમના સાથીઓ જનાબ

તારના ઘરની ન ક આવી ર ા હતા. યા

તમણ ત સ હનો નારો સાભ યો યા જગ માટ

એક થયો હતો અન જગમા ય ત હતો. શીસ

બન રબીઇ સ ખા તરફથી આવી ગયો હતો.

જનાબ તાર યઝીદ બન અનસન તનો

કાબલો કરવા માટ ન કય હતો. બી તરફ

હ ર બન અબજર પણ જનાબ તાર પર

મલો કય હતો. તના કાબલામા જનાબ તાર

અહમર બન શમીતન ન કયા હતો.

જનાબ તારના સિનકો જગમા ય ત

હતા ક દા લઅમારાહના મહલથી ઇ ાહ મ આવી

ગયા. હ ર અન તના સાથીઓન ખબર મળ ક

તમની પાછળ ઇ ાહ મ આવી ર ા છ તો તઓ

ઇ ાહ મના આવતા પહલા જ મોરચો છોડ ન

િવખરાઈ ગયા અન ગલીઓમા ભાગી ગયા.

જનાબ તારના સિનકોએ શીસ બન

રબી પર મલો કર દ ધો. ના કારણ તમન

પીછહઠ કરવી પડ . તમણ ઇ ન તીઅ પાસ

આવીન ક : જનાબ તારનો સામનો કર શક

તવા બહા ર સનાપિતન મોકલો. અન બધા લોકોન

ભગા કર ન તમની તરફ રવાના કરો. ઉપરાત

એવા લોકોન ભગા કર ન કાબલો કરવા માટ

મોકલો મના પર તમન ભરોસો હોય. કમક

તાર અન તમના સાથીઓ મજ ત થઈ ગયા છ

અન તઓ આપણી િવ બળવો કર ા છ.

યાર જનાબ તારન ખબર પડ ક શીસ બન

રબીએ ઇ ન તીઅ પાસ બી સનાપિત અન

લોકોન ભગા કર ન જગ માટ મોકલવાની માગણી

કર છ તો ત પોતાના સાથીઓ સાથ “દ ર હ દ”ની

પાછળ “ તાન ઝાએદાની ન ક છ” સ ખામા

ચા યા ગયા.

અ ઉ માન ન દ અન શાક ર કબીલો શાક ર કબીલાવાળા પોતાના ઘરોમા ભગા થયા

હતા. કઅબ બન અબી કઅબ(ઇ ન તીઅની ફો

કડ નો સરદાર) તમના ર તાઓ બધ કર દ ધા હતા.

અ ઉ માન ન દ પોતાના મદદગારોના એક સ હ

સાથ ગયા અન યા લસારાતીલ સન(અલ.)નો નારો

પોકાય . તમણ લદ અવાજથી ક : અય હ દાયત

પામલા લોકો! ણી લો ક અમીન આલ હ મદ

“ તાર” બળવો કય છ અન તઓ અ યાર દ ર હ દમા

છ. મન તમાર પાસ મોક યા છ થી તમન દાવત

અન બશારત આ ક તમ બધા ઘરથી બહાર નીકળો

અન તમની મદદ કરો.

શાક ર કબીલાવાળાઓ આ સાભળ ન યા

લસારાતીલ સન(અલ.)ના નારા સાથ પોતાના ઘરોથી

નીકળ ગયા અન કઅબ બન અબી કઅબન ભગાડ ન

ર તો ખોલી ના યો અન જનાબ તાર તરફ ચા યા

ગયા.

કબીલએ ખસઅમ અ લાહ બન ક રાદ કબીલએ

ખસઅમના ર૦૦ માણસો સાથ બહાર નીક યા અન

જનાબ તાર સાથ જોડાઈ ગયા. કઅબ બન

અબી કઅબ તમનો ર તો રો ો પર યાર જો

ક બધા તમની જ કૌમ અન કબીલાના છ તો ર તો

છોડ દ ધો. એવી જ ર ત શબામનો કબીલો પણ

જનાબ તાર પાસ આવી ગયો.

ફજરથી પહલા ૧ર,૦૦૦ લોકોએ જનાબ

તારની બયઅત કર હતી તમાથી ૩,૮૦૦

માણસો તમની પાસ ભગા થઇ ગયા હતા અન

પરોઢના સમય જનાબ તાર તમન સગ ઠત કર

દ ધા હતા. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧ર૯)

મ જદમા સભા અ લાહ બન તીએ (અ લાહ ઇ ન

બરનો ફામા ગવનર) કોઇન શહરના મદાનોમા

મોક યો ક તઓ આ હરાત કર દ ક બધા

મ દમા ભગા થઇ ય. યાર લોકો મ દમા

ભગા થઇ ગયા તો અ લાહ બન તીએ ૩૦૦૦

માણસોન શીસ બન રબીઇની રહબર મા જનાબ

તાર સાથ જગ માટ મોક યો. એવી જ ર ત

રાિશદ બન અયાસન ૪૦૦૦ િસપાહ ઓ સાથ

મોક યો.

જનાબ તાર યાર બહની નમાઝ

પઢ લીધી તો તમન આ ખબર મળ ક શીસ બન

રબીઇ ૩૦૦૦ માણસો લઈન તમની સાથ જગ માટ

આવી ર ો છ અન પછ સઅર બન અબી સઅર

(જનાબ તારના દો ત) પણ આ ખબર આપી ક

રાિશદ અયાસન પણ મોકલવામા આ યો છ.

રાિશદ બન અયાસના કાબલામા જનાબ

તાર ઇ ાહ મ બન માલીકન ૭૦૦ સવાર અન

૬૦૦ પગપાળા સિનકો સાથ મોક યા અન શીસ

બન રબીઇના કાબલામા નઇમ બન બરાન

૩૦૦ સવાર અન ૬૦૦ પગપાળા સિનકો સાથ

મોક યા અન તમન ક : જગ માટ ઉતાવળ ન

કરશો અન મનનો ભોગ ન બનશો. કમ ક

તમની સ યા તમારા કરતા વધાર છ. યાર બાદ

જનાબ તાર યઝીદ બન અનસન ૧૦૦ માણસો

સાથ શીસનો સામનો કરવા માટ મોક યા.

નઇમ માયા જ નઇમ બન બરાએ શીસ બન રબીઇ સાથ

સખત જગ લડ અન સઅર બન અબી સઅરન

સવારોનો સનાપિત ન કય અન પગપાળા

સિનકો ન વ પોત સભા . એટલ ધી ક

દવસ ચઢયો અન શીસના સાથીઓ હાર ન

પોતાના ઘર ભાગી ગયા.

શીસ પોતાના સાથીઓન જગમા ઢતા

અન મ મતાની િવનતી કર અન તમન માટ

ો સા હત કયા. એટલા માટ અ ક લોકો પાછા

ફયા અન નઇમના ફો ઓ પર મલો કય .

શીસના સાથીઓ હાર ન ભાગી ગયા હોવાથી

નઈમના ફો ઓ િનિ ત બનીન આમ તમ

િવખરાઈ ગયા હતા અન અચાનક પાછળથી

શીસના સિનકોએ તમના પર મલો કય એટલ

તઓ હાર ગયા. પર નઇમ પોત માયા ગયા

ધી મ મતા અન ઢતા દખાડ . શીસના

સાથીઓએ સઅર બન અબી સઅરન તમના

સાથીઓ સાથ ધરપકડ કર લીધા. યાર બાદ

અસીરોમાથી અરબોન છોડ દ ધા અન બન અરબ

અન લામોન કતલ કર ના યા.

(કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-રર૦)

કરણ : 46

જનાબ તારની નાકાબધી યારબાદ શીસ બન રબીઇ જનાબ તાર

તરફ ચા યો અન તાર અન યઝીદ બન

અનસન ઘરામા લઇ લીધા. યાર ક અ લાહ

બન તીએ ઇ ન રોયમ સાથ ર૦૦૦ સિનકો

“િસ લહામ”ની તરફ મોકલી દ ધા હતા અન

તના દરવા પર ઊભા થઇ ગયા. (સી ા

અસલમા સીધા ર તાન કહવામા આવ છ. પર

અહ ગલી અથવા ફાના કોઇ મોહ લાના અથમા

છ. સી ા ઇ તફા સની મ બસરાની એક

જ યા નામ છ. - મોઅજ લ લદાન, ભાગ ૩,

પાના-ર૩૧, ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૩ર)

જનાબ તાર પગપાળા લોકો સાથ હતા.

એટલા માટ યઝીદ બન અનસન સવારોના

સનાપિત તર ક િન ત કયા. શીસ બન રબીઇએ

તમના પર મલો કય . પર જનાબ તારના

મદદગારોએ તમનો સામનો કય .

યઝીદ બન અનસ વચન યઝીદ બન અનસ પોતાના સાથીઓન

ો સા હત કરવા માટ એક વચન આ . તમણ

ક : અય શીઆઓ! તકાળમા આ લોકો તમન

કતલ કરતા હતા અન તમારા હાથ પગ કાપી

નાખતા હતા. તમાર ખો ફોડ નાખતા હતા અન

એહલબત ર લ(સલ.) સાથ મોહ બત કરવાની

સ મા ખ રની ડાળ ઓ પર ફાસી પર ચઢાવી

દતા હતા. તમ ઘરોમા બઠા હતા અન તમારા

મનોની ઇતાઅત થઇ રહ હતી. જો આ આ

લોકો તમારા પર વચ વ મળવી લશ અન તી

જશ તો તમ િવચારો છો ? અ લાહની કસમ

તમારામાથી કોઇન વતા નહ છોડ. તમન

લાચાર ની અવ થામા કતલ કરશ અન તમાર

અવલાદ, માલ અન બ સાથ એવો વતાવ કરશ

ક નાથી મૌત બહતર છ.

અ લાહની કસમ ! તમન ફકત સ ચાઇ,

મ મતા અન તમના પર ભાલા અન તલવાર

ચલાવવાથી જ ન ત મળ શક છ. તો પછ

પોતાના માટ તકલીફોન આસાન બનાવી લો અન

તમના પર મલો કરવા માટ તયાર થઇ વ.

પછ યાર બી વખત મા મા હલાવીન

ઈશારો ક તો તમ મલો કર દજો. તમના

સાથીઓએ મનનો કાબલો કરવા માટ પોતાન

તયાર કર લીધા અન તઓ મલાના આદશની

રાહ જોતા હતા.

(કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-રરર)

રાશીદ બન અયાસ કતલ થ ઇ ાહ મ ઝમા બન ન ન સવારોનો

સનાપિત ન કય અન પોત પગપાળા સિનકો

સાથ ચાલતા ર ા અન તમના અ સાર આગળ

વધતા ર ા. એટલ ધી ક રાશીદ બન અયાસ

સાથ તમનો સામનો થયો. તની સાથ ૪૦૦૦

લ કર હ . ઇ ાહ મ પોતાના સિનકોન ક : તમ

મનની સ યા વધાર હોવાથી જરાય ડરશો નહ .

અ લાહની કસમ ! મોટા ભાગ એ થાય છ ક એક

બહા ર ઈ સાન દસ માણસોથી ઉ મ હોય છ અન

અ લાહ પણ સબર કરનારાઓ સાથ છ.

ઇ ાહ મના મદદગારો અન રાિશદના સ ય

દરિમયાન ઘમસાણ થ . ઝમાએ રાશીદ

બન અયાસ પર મલો કય અન તન કતલ કર ન

લદ અવાજથી ક : ર બ કાબાની કસમ મ

રાિશદન કતલ કર ના યો. રાશીદના કતલ થઇ

ગયા પછ તના સિનકો િવખરાઈ ગયા. પછ

ઇ ાહ મ અન ઝમા ત તરફ નીક યા યા

જનાબ તાર હતા અન કોઇન પહલા મોકલીન

તમન રાશીદના કતલની શખબર આપી.

જનાબ તાર રાશીદના કતલની ખબર

સાભળ ન ઘણા શ થયા અન તકબીર કહ .

તમના સહાબીઓએ પણ તકબીર કહ . આ

સમાચાર સાભળ ન તમની હમત અનકગણી વધી

ગઈ અન તનાથી િવર ઇ ન તીઅના સિનકોન

રાશીદના કતલ થવાની ખબર મળ તો તમની

હમત ટ ગઇ.

(કાિમલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-રરર)

હ સાન બન કાએદ અ લાહ બન તીએ જનાબ તારના

સિનકોનો કાબલો કરવા માટ અન ઇ ાહ મ બન

અ તરના ર તાન બધ કરવા માટ તથા તમન

સ ખા પાછા મોકલવા માટ હ સાન બન કાએદ

બન કરન ઘણા મોટા લ કર સાથ મોક યો.

ઇ ાહ મ તનો મલો રોકવા માટ ઝમા બન

ન ન સવાર સિનકો સાથ મોક યા અન પોત

પોતાની પગપાળા ફૌજ સાથ ત િવશાળ લ કર પર

મલો કર દ ધો અન તન હાર આપી.

હ સાન બન કાએદ પોતાના લ કરની

પાછળ હતો. યાર સ ય ભા તો ઝમાએ તના

પર મલો કર દ ધો યાર તની ન ક પહ યા

તો ઓળખી ગયા અન ક : હ સાન મ તમન

ઓળખી લીધો છ હવ પોતાન બચાવો.

હ સાનનો પગ લપસી ગયો અન જમીન

પર પડ ગયો. આ જોઈન બી માણસો તની ચાર

તરફ ભગા થઇ ગયા. હ સાન પણ ત સ હ સાથ

કાબલો કરતો ર ો. ઝમાએ તન અવાજ આપી

ક પોતાન હલાકતમા ન નાખો. મ તમન અમાન

આપી છ.

ઝમા તની પાસ આ યા. સિનકોન તની

આસપાસથી હટા યા. ત જ સમય ઇ ાહ મ આવી

ગયા. ઝમાએ ક : મ હ સાનન અમાન આપી

ઇ ાહ મ ક : ઘ સા કામ ક છ.

ઝમાએ પોતાના સાથીઓન ક :

હ સાનનો ઘોડો લાવો. તન ઘોડા પર સવાર કય

અન ક : ઓ,તમારા બ સાથ ભગા થઇ વ.

ઇ ાહ મ જનાબ તાર અન તમના

અ સાર તરફ નીકળ ગયા. ત સમય શીસ બન

રબીઇએ જનાબ તાર અન યઝીદ બન

અનસની નાકાબધી કર લીધી હતી. ઇ ન

તીઅના સનાપિત યઝીદ બન હાર સ યાર

ઇ ાહ મન જોયા તો આગળ વધીન એમનો ર તો

રોકવા ચા . ઇ ાહ મ પોતાના સાથીઓમાથી એક

સ હન ઝમાના ન વમા મોક . થી તના

મલાન રોક શક અન પોત શીસ બન રબીઇ

તરફ ગયા. શીસના સાથીઓએ ઈ ાહ મન જોયા

તો તઓ ધીર ધીર પાછળ હટવા લા યા. ઇ ાહ મ

આગળ વધીન તમના ઉપર મલો કર દ ધો અન

પાછળ ધકલી દ ધા. બી તરફ ઝમાએ યઝીદ

બન હાર સ પર મલો કર ન તન હરા યો.

યાર ઇ ન તીઅના સિનકો સ ખાથી

હાર ન ભા યા અન ફામા ઇ ન તીઅ પાસ

પહ ચીન તન રાિશદ બન અયાસના કતલની

ખબર આપી તો તઓ ડરના કારણ ગભરાઈ ગયા.

અ બન હ જનો અભ ાય અ બન હ અ લાહ બન

તીઅન ક : અય ભાઇ ! પોતાન હલાકતમા ન

નાખો. લોકો પાસ વ અન તમન મન સાથ

કાબલો કરવાની દાવત આપો. તમારા સહાયકો

ઘણા બધા છ અન તમારા િવ બળવો

કરનારાઓની સ યા ઘણી ઓછ છ. સૌ થમ

તમાર અવાજ પર લ બક કહ શ અન માર સાથ

બી અ ક લોકો પણ છ ઓ તમાર મદદ કરશ.

ઇ ન તીઅનો બો ઇ ન તીએ બો આ યો અન લોકોન

જગ માટ ઉ જત કરતા ક : અય લોકો! તમાર

આબ અન શહરન બચાવો. એ ન કરો ક તમારો

માલ અન નફાન તઓ લઇ ય. અ લાહની

કસમ! તમારા નફામા તઓ ભાગીદાર બની જશ

મનો તમા કોઇ હક નથી. મન સમાચાર મ યા છ

ક ત લોકોમા પાચ માણસો એવા છ તમારા

લામ હતા અન આઝાદ થઇ ગયા છ. જો તમની

સ યા વધી જશ તો તમાર ઇ ઝત અન તાકાત

પણ ખતમ થઇ જશ.

ત જ સમય યઝીદ બન હાર સની સ ણ

કોશીષ એ હતી ક તાર અન તમના સાથી

ફામા દાખલ ન થઇ શક. (ત લ ઉમમ, ભાગ

ર, પાના-૧૩૩)

ઇ ન તીઅની નાકાબધી જનાબ તાર અન તમના સિનકો

શહરથી બહાર હતા અન અ લાહ બન તીઅ

લ કર તમન શહરમા દાખલ થવા માટ અવરોધ પ

હ . કમક તઓ ઘરોની છત પરથી તમના પર

તીરોનો વરસાદ વરસાવી ર ા હતા. જનાબ

તાર શહરમા દાખલ થવા માટ શહરનો ચ ર

લગા યો અન ક તાન તરફથી ‘મઝીના’,

‘અહમસ’ અન ‘બાર ક’ મોહ લામા દાખલ થયા. ત

મોહ લાના ઘર શહરના બી ઘરોની સરખામણીમા

અલગ અલગ હતા. યાર યાના રહવાસીઓન

ણ થઇ ક જનાબ તાર અન તમના સાથીઓ

યાસા છ તો તમણ પાણી આ . (નફ લ

મહ મ, પાના-પર૮)

જનાબ તાર ક : આ જ યા જગના

મદાન માટ ઘણી જ યો ય છ.

ઇ ાહ મ ક : યાર ક અ લાહ અમારા

મનોન પરા જત કર દ ધા છ અન તમના

દ લોમા ડર અન ભય નાખી દ ધો છ તો પછ હવ

આપણ અહ ન રોકા ઇએ. નહ તો તઓ

આપણી ન ક આવી જશ. આપણ શહરમા દાખલ

થઇન ઇ ન તીઅના મહલ અન દા લ અમારહનો

ઘરો કર લવો જોઇએ.

જનાબ તાર આ અભ ાયથી ઘણા શ

થયા. એટલા માટ ોન ક : તમ લોકો મદાનમા

જ રહો અન ભાર હિથયારો પણ યા જ ક દ ધા.

તમણ અ ઉ માન નહદ ન તનો ચોક દાર ન

કય અન બાક લ કર શહરમા દાખલ થઇ ગ .

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૩૪)

ફામા વશ જનાબ તાર અન તમના સાથીદારો

ફામા દાખલ થઇ ગયા. પહલા તઓ “સૌરન”

નામની ગલી સામ પહ યા. અ બન હ

ર૦૦૦ના લ કર સાથ તમનો ર તો રો ો.

ઇ ાહ મ ચા ક પોતાના લ કર વડ તમની સાથ

જગ કર. પર જનાબ તાર તમન પગામ

મોક યો ક તમારો યય છ તના તરફ જ

આગળ વધો. તમન તો અમ જોઇ લઇ . પછ

યઝીદ બન અનસન કમ આ યો ક પોતાના

ફો ઓ સાથ અ બન હ જ પર મલો કરો.

ઇ ાહ મ દા લ અમારા તરફ આગળ

વ યા. તમની પાછળ પાછળ જનાબ તાર પણ

નીક યા. યાર તઓ “ઇ ન હર ઝ” નામની ગલી

પર પહ યા તો શી બન ઝીલ જવશન ર૦૦૦

સવારો સાથ તમનો ર તો રો ો. જનાબ તાર

સઇદ બન ક ઝન તની સાથ જગ કરવા માટ

કમ આ યો અન ઇ ાહ મ બન અ તરન કમ

આ યો ક પોતાનો યય એટલ ક દા લ અમારહની

નાકાબધીનો ય ન ચા રાખો. (અલ બદાયા

વિ હાયા, ભાગ ૮, પાના-ર૯૩, ત લ ઉમમ,

ભાગ-ર,પાના-૧૩૪)

નૌફલ બન સા હક યાર તઓ શબસ મોહ લામા પહ યા તો

નૌફલ બન મસા હક પ૦૦૦ની ફૌજ સાથ તમનો

ર તો રો ો. અ લાહ બન તીઅના ચારક

શહરમા એલાન ક ક બધા નૌફલના લ કરમા

સામલ થઇ વ. ઇ ાહ મનો સામનો િવશાળ લ કર

સાથ થયો તો તમણ પોતાની ફૌજન કમ આ યો ક

ઘોડસવારો પોતાના ઘોડા પરથી ઊતર ય અન

ઘોડાઓન એકબી ની સાથ ઊભા કર દ અન

મનો સાથ પગપાળા જગ કરો. તમણ આ પણ ક :

જો મન તરફથી આ એલાન થાય ક કબીલએ

શબસ અથવા કબીલએ અતીબા અથવા કબીલએ

અશઅસ વગર લોકો આવી ગયા છ તો તમ તમનાથી

ન ડરશો. કમ ક તઓ યાર તલવારોની ગરમીની

મ ચાખશ તો તઓ ઇ ન તીઅ તરફ એવી ર ત

જ ભાગશ વી ર ત વ ઓથી ઘટા ભાગ છ.

યાર બાદ ઇ ાહ મ પોતાની કબા દામન

કમરથી બાધી દ અન પોતાની ફૌજન કમ આ યો

ક મલો કરો.

પહલા જ મલામા ફાની ફૌજ અન

નૌફલના સાથીઓ ભાગી ગયા અન એવી ર ત હાયા

અન ભા યા ક એકબી પર પડ ગયા. ઇ ાહ મ

લ કરના સનાપિત નૌફલની ન ક પહ યા અન

તના ઘોડાની લગામ પકડ અન તન કતલ કરવા

માટ તલવાર ખચી તો નૌફલ ક : અય અ તરના

દ કરા! તમન અ લાહની કસમ ! મારા અન

તમારા દરિમયાન કોઇ મની છ નો બદલો લવા

માગો છો ? ઇ ાહ મ તન છોડ દ ધા અન ક : આ

સમયન યાદ રાખ . એટલા જ માટ ઇ ન ઇ હાક

ઇ ાહ મની આ માફ ન હમશા યાદ રાખતા હતા.

(કામીલ ઇ ન અસીર,ભાગ ૪, પાના-રર૩)

કરણ : 47

દા લ અમારહની નાકાબધી ઇ ાહ મ બન અ તર દા લ અમારહની એ

જ યા ક યા અ લાહ બન તીઅ રોકાયો હતો

બ ર અન મ જદ ફા તરફથી નાકાબધી કર

લીધી હતી અન સતત ણ દવસ ધી આ ઘરો

નાખવા કામ ચા ર .

આ સમયગાળામા ઇ ાહ મ બન અ તર,

યઝીદ બન અનસ અન અહમર બન શમીત

મહલન ઘરામા રા યો. યાર મહલની નાકાબધી

લબાઇ ગઇ તો અ લાહ બન તીએ ફાના ત

અ ણીઓ ઓ તમની સાથ મહલમા હતા તમન

ક : આપણ હવ કર જોઇએ ? કઇ વ મા

મસલહત છ?

શીસ બન રબીઇએ ક : આ લોકો

મહલમા તમાર સાથ છ તઓ તો તમારા માટ

પોતાના માટ પણ કાઇ નથી કર શ તા. ખોટ ર ત

પોતાન હલાકતમા ન નાખો. બલક પોતાના અન

અમારા માટ આ માણસ એટલ ક તાર પાસથી

અમાન લઇ લો. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના

૧૩૬)

અ લાહ બન તીએ ક : મન આ

પસદ નથી ક અમાન મા યાર ક આ બસરા

અન હ જ અમી લ અમનીન અ લાહ બન

બરના િનય ણમા છ.

શીસ ક : તો પછ તમ પી ર ત મહલથી

નીકળ ન કોઇ િવ ા માણસના ઘર ચા યા વ

અન પછ યાથી હ ઝ ઇ ન બરની પાસ

ચા યા વ.

તણ આ વાતન માની લીધી અન રાતના

સ ાટામા દા લઅમારહના મહલથી પી ર ત

બહાર નીક યો અન અ સા અ અર ના ઘર

ગયો અન યા સતાઇ ગયો. (અલ બદાયા

વિ હાયા, ભાગ ૮,પાના-ર૯૮)

િત ઠત લોકો માટ અમાન યાર અ લાહ બન તીઅ મહલથી

નીકળ ગયા તો મહલમા િત ઠત અન અ ણી

લોકો હતા તમણ જનાબ તાર પાસ અમાન

માગી. જનાબ તાર તમન અમાન આપી દ ધી

તો તઓ મહલથી બહાર આ યા અન જનાબ

તારની બયઅત કર લીધી. તાર તમન

આ ાસન આ અન તમની સાથ ઘણા જ

નરમાશથી વતાવ કય અન તમની સાથ ઘ સા

વતન ક .

(બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૬૯)

જનાબ તારનો બો અ લાહ બન તીઅના માણસો યાર

દા લ અમારહથી નીકળ ગયા તો જનાબ તાર

તમા દાખલ થયા. આખી રાત મહલમા જ પસાર

કર . સવાર થઇ તો ફાના અ ણીઓ મ જદ અન

મહલના દરવા પર ભગા થયા. જનાબ તાર

મ જદમા આ યા અન મી બર પર ગયા અન

છટાદાર ભાષામા બો આ યો અન લોકોન

બયઅતની દાવત આપી. (અલ બદાયા

વિ યહાયા, ભાગ ૮, પાના-ર૯૪)

તમણ ક : અય લોકો! ત અ લાહના

વખાણ અન શસા ક ણ પોતાના દો તન

કામયાબી અન પોતાના મનન કસાનનો

વાયદો આ યો છ. તનો વાયદો રો થઇ ગયો.

ય ત ખો બોલશ ત કસાન ઉઠાવનારાઓમાથી

રહશ.

અય લોકો! અમારો એક મકસદ હતો. એક

પરચમ લદ થયો અન ત પરચમ િવશ કહવામા

આ છ હમશા તન લદ રાખો અન તન નીચ ન

કવા દો અન યય િવશ કહવામા આ ક તન

ા ત કરો અન કોઈ પણ હાલતમા તન છોડશો

નહ . અમ બોલાવનારની દાવતન ક લ કર અન

ત હા ફઝની વાતન ક લ કર લીધી. ત માણસ

ખરાબ થાય મ કર છ, બગાવત અન ઇ કાર

કર છ, ઠલાવ અન પીઠ દખાડ છ.

અય અ લાહના બદાઓ! હ દાયતન ક લ

કરો. મનોથી હાદ અન આલ

મોહ મદ(અલ.)ની ત હ તીઓની હફાઝત કરો

મન કમજોર બનાવી દવામા આ યા છ અન

મનો પર વચ વ ા ત કર ન ફરઝદ

ર લ(સલ.)ના લોહ નો બદલો લઇશ. ત

અ લાહની કસમ ણ વાદળોન પદા કયા અન ત

સખત અઝાબ આપનાર છ. અ લાહની કસમ

તોહમત લગાવનાર, ઠ બોલનાર અન શકા

કરનાર નહગારોમાથી શહાબના દ કરાની કબર

જ ર ખોદ શ. અ ક લોકોન દશથી બહાર કાઢ શ.

આલમીનના પરવરદ ગારની કસમ !

ઝાલીમોના સમથકો અન ઝાલીમોમાથી બાક રહલા

લોકોન કતલ કર શ.

પછ તઓ મી બર પર બઠા અન ફર થી

ઊભા થયા અન ક : ત અ લાહની કસમ ણ મન

ખો આપી અન મારા દ લન રાની બના .

આ શહરના ઘરોમા આગ લગાવીશ, ક ોન

ઉખાડ શ અન તમારા દ લોન ઠડક પહ ચાડ શ.

ઝાલીમોએ ના કર છ અન દગો આ યો છ

તમન કતલ કર શ અન ક સમયમા જ ફાથી

અ ક પરચમ બનઅરબ અન અરબ શહરો તરફ

મોકલીશ અન આ કામ માટ બની તમીમના

કબીલામાથી ખીદમત કરનારા માણસો વધાર

લઈશ.

યાર બાદ મી બર પરથી ઊતયા અન

દા લઅમારહના મહલમા દાખલ થઇ ગયા.

(બીહા લ અ વાર,ભાગ ૪પ, પાના-૩૬૯)

જનાબ તારની બયઅત ફાના અ ણીઓ જનાબ તાર પાસ

આ યા અન તમણ અ લાહની કતાબ, ર લ(સલ.)ની

ત,એહલબત (અલ.)ના લોહ નો બદલો, મનો

સાથ હાદ, કમજોરો ર ણ અન તમની િવ જગ

કરનારાઓ સાથ લડાઇ અન દરક ત ય ત લહ

ઇ છ છ તના માટ તારની બયઅત કર .

બયઅત કરનારાઓમા મ ઝર બન હ સાન

અન તમના દ કરા હ સાન પણ સામલ હતા. યાર

તઓ તાર પાસ ગયા તો તમન સઇદ બન

ક ઝ અન શીઆઓના એક સ હ જોઇ લીધા ક આ

લોકો જનાબ તાર પાસથી આવી ર ા છ તો ત

સ હ ક : આ ઝાલીમો અન અ યાચાર ઓના લીડર

છ તથી તમન કતલ કરવામા આવ. સઇદ તમન

રો ા અન ક : જનાબ તારના કમની ઇતાઅત

કરો. પર તમણ યાન ન આ અન બનન કતલ

કર ના યા. ત બનના કતલની યાર તારન

ખબર મળ તો ઘણા જ નારાજ થયા. જનાબ તાર

િત ઠત અન અ ણી લોકોના દ લ તવાનો ઘણો

ય ન કય . એટલા માટ તમની સાથ ભલાઇથી

વતાવ કય .

તારન યાર ખબર મળ ક અ લાહ

બન તીઅ અ સા અ અર ના ઘર પાએલો છ

તો પ થઇ ગયા અન રાતના સમય તના માટ

હ ર દ રહમ મોક યા અન તન કહવડા ક મન

ખબર છ ક તમ ા પાએલા છો અન આ પણ

ક પસા ન હોવાના કારણ તમ ફાથી બહાર નથી

જઇ શ ા. એટલ આ પસા તમારા માટ મોકલી ર ો

. તાર અન અ લાહ બન તીઅ દરિમયાન

ની દો તી હતી. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪,

પાના-રર૬, તાર ખ યા બી, ભાગ ર, પાના રપ૯)

બય લમાલની વહચ ણી યાર લોકો જનાબ તારની બયઅત

કર ા અન મત તમના હાથમા આવી ગઇ

તો તમણ સ થમ ફાના બય લમાલ

િનર ણ ક . તમા ઘણો બધો માલ હતો. જનાબ

તાર કમ આ યો ક લોકોએ મહલની

નાકાબધી વખત અમારો સાથ આ યો છ તમાથી

દરકન પાચસો પાચસો દ રહમ આપવામા આવ

અન સાથ આપનારાઓની સ યા ૩પ૦૦ હતી

મણ જનાબ તારન આ તમા સાથ આ યો

હતો. પર પાછળથી બી ૬૦૦૦ માણસો તમની

સાથ જોડાઈ ગયા હતા. એટલ તમન બ સો બ સો

દ રહમ આ યા. અન સામા ય લોકો સાથ સારો

યવહાર કય અન ફાના મોટા માણસોન પોતાની

સાથ રા યા.

એક દવસ જનાબ તાર સામ અ

ઉમરહ ઊભો હતો અન જનાબ તાર ફાના

અ ણીઓ સાથ વાતચીત કર ર ા હતા. અ ક

મવાલીયો ક ઓ અ ઉમરહના સાથીઓ હતા

તમણ ક : તમ અ ઇ હાક તારન નથી જોયા

ક અરબો સાથ કવો સારો વતાવ કય છ અન

અમારા તરફ કોઇ યાન ન આ ?

જનાબ તાર અ ઉમરહન છ : આ

લોકોએ તમન ક ? અ ઉમરહ તમન

મવાલીયોની વાત જણાવી. જનાબ તાર ક :

તમન કહ દો ક ત બાબતથી ગમગીન ન થાવ.

તમ મારામાથી છો અન તમારામાથી . પછ

ઘણીવાર ધી આપ પ ર ા અન પછ આ

આયત િતલાવત કર :

تقمون املجرمني من إنا م"બશક અમ જ રમોથી બદલો લઇ ."

( . સજદા આ-૨૨)

મવાલીઓએ યાર જનાબ તારની

ઝબાનથી આ આયત સાભળ તો એકબી ન ક :

તમન બશારત થાય અ લાહની કસમ ! તમ આ

સ હના ઝાલીમો અન અહલબત(અલ.)ન શહ દ

કરનારાઓન કતલ કરશો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ર, પાના-રર૬)

શહરોમા ગવનરોન મોકલ યાર જનાબ તાર ફાના હાલાત પર

ક ોલ મળવી લીધો અન દા લઅમારહમા થાયી થઇ

ગયા તો અ લાહ બન કામીલન લ કરનો

સનાપિત અન અ ઉમરહના સગાઓન પોતાના

લ કરના અિધકાર બના યા અન અ તરના િપતરાઈ

ભાઇ અ લાહ બન હાર સન આરિમ યાના,

હ મદ બન અતા દન આઝરબાઇ નના,

અ લાહ બન સઅદ બન કસન સલના, સઅદ

બન ઝફા બન યમાનન હલવાનના અન ઉમર

બન સાએબન રા અન હમદાનના ગવનર િનમ ક

કયા અન દશના દરક ણામા પોતાના િતિનિધ

મોક યા અન યાર કોઇ લડાઇ ઝઘડો થઇ જતો હતો

તો બન પ ો દરિમયાન પોત િનણય આપતા હતા.

પર યાર જવાબદાર ઓ અન િ ઓ વધી ગઇ

તો પછ યાયત નો હો ો રહકાઝીન સ પી દ ધો.

પર યાર તમન ખબર પડ ક અલી(અલ.)એ તન

ફાની મતથી પદ ટ કય હતો તો જનાબ

તાર તન પોતાની પાસ બોલા યો થી તન

પદ ટ કર પણ ત બીમાર થઈ ગયો તો પણ જનાબ

તાર તન પદ ટ કર દ ધો અન તની જ યાએ

અ લાહ બન અ બા બન મસઉદન યાયાધીશ

ન કયા. યાર ત બીમાર થઇ ગયા તો જનાબ

તાર યાયત નો હો ો અ લાહ બન માલીક

તાઇન આપી દ ધો. (બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ,

પાના-૩૭૦)

(અ ક ઇિતહાસની કતાબોમા લખ છ ક

યાર તાર રહન યાયાિધશનો હો ો આપવા

ચા તો અ ક શીઆઓ તમની પાસ ગયા અન ક :

આ ત જ ય ત છ ણ બન અદ િવ ગવાહ

આપી હતી અન યાર હાની બન ઉરવહન ઇ ન

ઝીયાદ દા લ અમારહમા કદ કર ન તમન માયા હતા

તો રહ કદખાનામા તમની પાસ ગયો. હાનીએ તન

ક : મારા પર મ કરવામા આ યો છ તની

માર કૌમન ણ કર દો. પર રહ તમની કૌમન

ખબર ન આપી અન હઝરત અલી (અલ.) એ પણ

તન યાયાિધશના હો ાથી પદ ટ કય હતો. યાર

રહ કાઝીન તના પદ ટ થવાના સમાચાર મ યા

તો ત બીમાર થઇ ગયો અન ઘરમા બસી ર ો. -

અલબીદાયહ વ ીહાયહ, ભાગ ૮, પાના-ર૯પ)

(જનાબ તારની આ જગ ફામા

અ લાહ બન બરના સાથીઓ સાથ હતી ણ

પોત હાક મ અન ખલીફા હોવાનો દાવો કય હતો

અન ત મ ામા હતો. હવ ફામા જનાબ તારની

મત અન વચ વ હ . હવ પછ જનાબ તારની

જગ શામના સ ય સાથ શ થાય છ અન સાથ ઇમામ

સન(અલ.)ના કાતીલોથી બદલો પણ લ છ.)

મરવાન બન હકમની હલાકત મરવાન બન હકમ શામમા હલાક થઇ

ગયો. યારબાદ તનો દ કરો અ લ મલીક બન

મરવાન તનો ઉ રાિધકાર બ યો અન ઇ ન

ઝીયાદન તના બાપ(મરવાન બન હકમ) હો ો

આ યો હતો તના પર તન બાક રા યો અન આ

કમ આ યો ક તની જવાબદાર માટ એક મીનીટ

પણ ગાફ લ ન રહ.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના રર૮)

બદલાની શ આત જનાબ તાર ઈમામ સન(અલ.)ના

કાતીલો તથા ત લોકો તરફ પોતા યાન ક ત

ક મણ ઇમામ સન(અલ.)ન કતલ કરવામા

તમનો સાથ આ યો અથવા તમની મદદ કર હતી.

એટલા માટ તમનામાથી પણ ય ત તમના

હાથમા આ યો તન માર ના યો. તમાથી અ ક

ફા છોડ ન ભાગી ગયા હતા. (ત લ ઉમમ,

ભાગ ર, પાના-૧૩૮)

જનાબ તાર આ પગ ભરવા

કારણ એ હ ક યાર શામ પર મરવાન બન

હકમ ક ોલ મળવી લીધો તો તણ બ લ કર તયાર

કયા. એક લ કર શ બન દલ ના ન વમા

અ લાહ બન બરન કચડવા માટ હ જ-

મ ા મોક અન બી લ કરન ઉબ લાહ બન

ઝીયાદની રહબર મા ઇરાક- ફા મોક . ત વાબીન

અન શામની ફોજ દરિમયાન ઐ લ વરદહની

જ યા પર કાઇ બ હ તન અમ બયાન કર

કયા છ એ.

મરવાન બન હકમ ઇ ન ઝીયાદન કમ

આ યો હતો ક ફા પર ક જો કર ન યા ણ

દવસ ધી ટફાટ અન પાયમાલી કરજો. એહલ

ફાના માલ અન નન શામવાળાઓ માટ એઝ

કર દ . પર ઉબ લાહ બન ઝીયાદ લગભગ

એક વષ ધી ટા ના શહરોમા જ ર ો.( યા

અ લાહ બન બરની ફૌજ હતી ) ત કસ બન

ઇલાન અન ઝફર બન હાર સ સાથ લડાઇમા

ફસાએલો હતો ક આ બન અ લાહ બન બરના

માણસો હતા. એટલા માટ ઇ ન ઝીયાદ એક વષ

ધી ઇરાક- ફા ન જઇ શ ો.

કરણ : 48

જનાબ તારના નામ પ અ રહમાન બન સઇદ બન કસ તાર

તરફથી સીલના હાક મ હતા. યાર તમન ખબર

પડ ક ઇ ન ઝીયાદ સીલ તરફ આવી ર ો છ

તો તમણ જનાબ તારન આ િવષય પર પ

લ યો:

અય અમીર, ણ કરવા માટ લખી ર ો

ક ઇ ન ઝીયાદ સીલની જમીનમા દાખલ થઇ

ો છ અન માર તરફ સવાર અન પગપાળા

લ કર મોકલી ર ો છ. યાથી તકર ત શહરમા

આવી ગયો અન તમારા કમની રાહ જોઇ ર ો

અ રહમાનના નામ પ જનાબ તાર અ રહમાનન આ ર ત

જવાબ આ યો: અ યાર તમ યા છો મારો કમ

પહ ચતા ધી યા જ રહો. પછ જનાબ તાર

કોઇન મોકલીન યઝીદ બન અનસન બોલા યો અન

ક : અય યઝીદ ! આલીમ અન હ લ બન સરખા

નથી હોતા. તમન ણ ક અન આ વાત જરાય

ખોટ નથી અન ખબર આપનારન પણ ઠ નથી

કહવામા આ . માર પાસ ઝ નના ઝાડના પાન

ટ મો લ કર છ. અ યાર તમ પણ સીલ માટ

નીકળ વ અન યાર તમ ત જમીન પર પહ ચી

જશો તો બી સ ય તમાર મદદ માટ મોકલીશ.

યઝીદ બન અનસ ક : ૩૦૦૦ માણસો

ન ક અન મન આ વાતનો અિધકાર આપો ક

આ િવ તારમા યા ચા પડાવ ના અન પછ

હ વધાર ફૌજની જ ર પડશ તો તમન લખીશ.

જનાબ તાર ક : તમ ન ચાહો પસદ

કર લો.

યઝીદ બન અનસ પોતાની ફૌજ માટ ણ

હ ર માણસો પસદ કયા અન સીલ તરફ નીકળ

ગયા. જનાબ તાર તમન વળા યા અન િવદાય

વખત તમન ક : મનન જોતા જ તમના પર

મલો કર દજો અન તમન સમય ન આપજો. તમન

તક મળ તનો તરત જ ફાયદો ઉઠાવજો અન

દરરોજ મન પ ર થતીથી વાકફ કરતા રહશો. તમાર

મદદ માટ તમ માર પાસ માગણી નહ કરો તો પણ

તમારા માટ લ કર મોકલીશ. કમક વધારાની

ફૌજથી તમ મજ ત થશો અન તમારા સિનકોની

હમત લદ રહશ અન મનના દ લમા ડર પદા

થશ.

યઝીદ બન અનસ ક : તમ આઓથી

માર મદદ કરો. મારા માટ તમાર આ રતી છ.

બી લોકોએ પણ યઝીદ બન અનસ માટ

આ કર અન તમન િવદાય કયા. યઝીદ બન

અનસ લોકોન ક : અ લાહ પાસ આ કરો ક મન

શહાદત નસીબ થાય. અ લાહની કસમ ! જો

મન પર કામયાબ ન થયો તો ઈ શાઅ લાહ

શહાદતનો મોકો હરગીઝ નહ મા . (ત લ

ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૩૮)

જનાબ તાર સીલમા પોતાના ગવનર

અ રહમાન બન સઇદન પ લ યો ક યઝીદ બન

અનસન તમની ઈ છા જબ કરવા દજો અન તમના

કામમા તમ કોઈ દખલગીર ન કરજો.

યઝીદ બન અનસ પોતાની ફૌજ સાથ

નીકળ ગયા. તઓ મદાઇન પહ યા અન યાથી

જોખી અન રાઝાનાતની તરફ અન પછ સીલ તરફ

ચા યા અન બાતલી નામની જ યા પર ઊતયા.

( અજ લ દાન અન મરાસી લ ઇ લાઅ વગર

કતાબોમા આ નામની કોઇ જ યા નથી મળ પર

મ દરના લખાણમા બાતલી, હાશીઆમા માયલી અન

માતલી લખ છ.)

યાર યઝીદ બન અનસના ન વમા

જનાબ તારના સ યની આવવાની ખબર

ઉબ લાહ બન ઝીયાદન મળ તો તણ ક : તના

દરક હ ર સ યના કાબલામા બ હ ર સ ય

મોકલીશ. પછ રબીઆ બન મખાર કના ન વમા

ણ હ ર લ કર મોક અન યાર બાદ

અ લાહ બન મલાની રહબર મા બી ણ

હ ર સિનકો મોક યા.

રબીઆ બન મખાર ક પોતાના સ યન

અ લાહ બન મલાના લ કરથી એક દવસ

પહલા મોક અન માતલીમા ઉતય .

યઝીદ બન અનસ બ જ બીમાર થઇ

ગયા. તમન સવાર પર સવાર કયા. અ ક લોકોએ

તમન સભા યા અન તમણ પોતાની ફૌજન સગ ઠત

કર લ કરન માટ ઉ જત કયા અન ો સાહન

આ અન ક : જો મર ગયો તો વરકા બન

આઝીબ તમારા અમીર અન ત પણ મર ગયા તો

અ લાહ બન ઝમરહ તમારા અમીર રહશ અન જો

ત પણ િનયાથી ઊઠ ગયા તો સઅર બન અબી

સઅરા તમારા અમીર રહશ. પછ અ લાહન

પોતાની ફૌજની જમણી બા રા યા અન સઅરન

લ કરની ડાબી બા રા યા અન વરકાન સવાર

ફૌજના સનાપિત ન કયા. પોત પથાર પર આડા

પડ ન પગપાળા લ કરમા ર ા અન મલાનો કમ

આપી દ ધો. તમની હાલત એટલી ગભીર હતી ક

ારક બહોશ થઇ જતા હતા અન ારક હોશમા

આવી જતા હતા.

શામના સનાપિતઓ માયા જ ૬૬ હ જર મા અરફાના દવસ સવારના

સમય ઇરાકના લ કર યઝીદ બન અનસના

ન વમા શામની ફૌજ સાથ રબીઆ બન

મહાર કની રહબર મા હતી ઝોહરના સમય ધી

ઘમસાણ લડાઇ કર . શામની ફૌજ હાર ગઇ અન

તમની ફૌ છાવણી પર કબજો મળવી લીધો.

યઝીદ બન મખાર કની ફૌજ પાછ આવી ગઇ

યાર ક તના દો તોએ તન એકલો છોડ દ ધો

હતો. ત મો પાડ પાડ ન શામવાળાઓન બોલાવી

ર ો હતો અન કહ ર ો હતો: તમ બધા પાછા

આવી વ અન ત લામો સાથ જગ કરો ઓ

દ નથી બહાર નીકળ ગયા છ. તના બોલાવવાથી

શામની ફૌજનો એક સ હ તની સાથ જોડાઇ ગયો

અન તની સાથ જગના મદાનમા પાછો આવી ગયો

અન જગની આગ ભડક ઊઠ . એટલ ધી ક

તમની હાર થઇ અન રબીઆ બન મખાર ક,

અ લાહ બન વરકા અન અ લાહ બન

ઝમરહના હાથથી કતલ થયો ઓ બન ઇરાક

લ કરના સરદાર હતા.

શામ લ કર હાર ર હ અન પીછહઠ

કર ર હ . એટલામા અ લાહ બન મલા

ણ હ ર સિનકો સાથ આવી ગયો અન

હારનારાઓન પોતાની સાથ મદાનમા લઇ આ યો.

અરફાનો દવસ રો થયો અન યઝીદ

બન અનસ બાતલીમા રોકાયા. બન લ કર રાતના

યા જ ર ા અન એકબી ની હલચાલ પર નજર

રાખતા હતા. રબાનીની ઇદના દવસ સવાર બન

લ કર જગ માટ તયાર થયા અન ઝોહર ધી

ઘમસાણ લડાઇ થઇ. ઝોહરની નમાઝ પઢ ન

ફર થી મદાન જગમા પાછા ફયા અન જબરદ ત

થ . શામની ફૌજ હાર ન િવખરાઇ ગઇ અન

પોતાના સનાપિત અ લાહ બન મલાન

એકલા છોડ દ ધા. તણ મ મતાથી કાબલો કય

એટલ ધી ક અ લાહ બન કરાદ ખ અમીએ

તના પર મલો કર ન તન કતલ કર ના યો.

ફાના લ કર શામવાળાઓની ફૌ

છાવણી પર કબજો કર લીધો. શામના લ કરમાથી

ઘણા બધા માયા ગયા અન ણસો સિનકોની

ધરપકડ થઇ. તમન ઝદ બન અનસ પાસ

લાવવામા આ યા. તમણ ક : બધાની ગરદન

ઊડાવી દો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-રર૯)

ઇરાકના સનાપિતની વફાત યઝીદ બન અનસ ઇદ રબાનના દવસ

અસરના સમય (બીમાર હોવાના કારણ)

પા યા. તમણ વસીયત કર હતી ક મારા પછ

વરકા બન આઝીબ ઇરાકની ફૌજના સનાપિત છ.

એટલા જ માટ તમના પછ વરકાએ તમની

જનાઝાની નમાઝ પઢાવી અન તમન દફન કયા.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૪૧)

વરકા બન આઝીબની સલાહ શામ લ કર હાર ગ . જગ બધ થઇ

ગઇ તો ઇરાકની ફૌજના સનાપિતએ પોતાની

સવાર ફૌજના સનાપિતન બોલા યો અન ક : મન

ખબર મળ છ ક ઇ ન ઝીયાદ તમારો કાબલો

કરવા માટ ૮૦,૦૦૦ સ ય મોક છ. પણ

તમારામાથી જ એક ય ત . આ ગ િવચાર ન

પગ ભરો. િવચા ક આવી પ ર થિતમા

આપણ શામવાળાઓનો કાબલો નહ કર શક એ.

હવ યાર ક આપણા સનાપિત યઝીદ બન અનસ

િનયાથી ચા યા ગયા છ અન અમારા

સાથીઓમાથી પણ અ ક લોકો અમારાથી દા થઇ

ગયા છ. જો આ પાછા ફર તો લોકો આમ જ

કહશ ક તમનો અમીર મર ગયો હતો એટલ પાછા

ફર ગયા અન મનના દ લમા આપણો ડર પણ

રહશ અન જો શામની ફૌજ આ આપણન હરાવી

દ તો કાલ તઓ હાયા હતા તનો આપણન કોઇ

ફાયદો નહ થાય. તમના સાથીઓએ ક : તમાર

વાત સાચી છ. તથી ઇરાક લ કર પા આવી

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૩૦)

વરકા બન આઝીબની ગરસમજ વરકાની સલાહ યો ય અન શસનીય

હતી. કમ ક ઇરાકની ફૌજ શામીઓની ૮૦,૦૦૦ના

લ કરનો કાબલો કર શક તમ નહતી. પર

વરકાઅ બન આઝીબ જનાબ તારન પ

લખીન તમન પોતાની ફોજના સનાપિત યઝીદ

બન અનસની બીમાર ના કારણ મૌત અન શામની

ફૌજના સનાપિતઓના કતલ થવા િવશ અન

શામના સ યની હારની ખબર આપવી જોઇતી હતી.

પર તમણ આમ ન ક અન પછ થવા હ

ત થ . (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૪૧)

(એટલ ક ફામા નાફ કો અન મનો

એમ કહવા લા યા ક ઇરાક લ કરના સનાપિત

માયા ગયા અન જનાબ તારની ફૌજ હાર ગઇ

છ થી તઓએ તાર િવ બળવો કય .)

યઝીદ બન અનસની વફાતની ખબર ઈરાકના લ કરના સનાપિતની વફાતની

ખબર ફા પહ ચી. જનાબ તાર અન

ફાવાસીઓન આ બાબતની ણ થઇ.

ફાવાળાઓ જનાબ તારની િવ ભડક ગયા

અન ઇરાકના સનાપિતના ની ખબરન ક લ ન

કર અન કહવા લા યા ક તમન શામની ફૌ કતલ

કયા છ અન તમની ફૌજ હાર ગઇ છ.

જનાબ તાર ઇ ાહ મ બન અ તરન

સાત હ રની ફૌજના લ કર બના યા અન તમન

ક : નીકળ વ અન યાર ઓ ક ઇરાક

લ કર પા આવી ર છ તો તમ તમના અમીર

બની જજો અન તમન લઇન શામના સ ય અન

ઇ ન ઝીયાદ તરફ જજો અન તમની સાથ જગ

કરજો. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૩૦)

ઇ ાહ મ બન અ તર નીકળ ગયા અન

હમામ અઅયન પર પોતા લ કર ભ ક અન

યાથી શામ તરફ ગયા. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર,

પાના-૧૪ર)

ફામા કાવત ઇ ાહ મ બન અ તર યાર ફાથી બહાર

ચા યા ગયા તો ફાના અ ણીઓ શીસ બન

રબીઇ પાસ ભગા થયા અન તમન ક : અ લાહની

કસમ ! જનાબ તાર અમાર મર વગર

અમારા અમીર બની બઠા છ. અમારા લામોન

પોતાનાથી ન ક કર લીધા છ, તમન સવાર ઓ

પર બસાડયા અન અમારો માલ અન ગનીમત

તમના દરિમયાન વહચ છ.

શીસ તમનો રહબર હતો. તણ ક : મન

સમય આપો તાર સાથ લાકાત કર ન તમન

કહ શ. પછ તઓ તાર પાસ ગયા અન તમની

બધી જ ફર યાદ બયાન કર . જનાબ તાર

તમની બધી જ વાતોના જવાબ આ યા અન ક ક

તમન શ કર શ. વ ની તઓ માગણી કરશ

તમન આપીશ. એટલ ધી ક મવાલીઓ અન

લામોન ગનીમતનો માલ આપવાની વાત નીકળ

તો જનાબ તાર ક : જો ગનીમતનો માલ

તમારા દરિમયાન વહ તો તમ કસમ ખાવ છો

અન મન વચન આપો છો ક બની ઉમ યા અન

ઇ ન બર સાથની જગમા મારો સાથ આપશો ?

શીસ ક : તમન આ વાત કહ શ.

યાર બાદ ત તાર પાસથી ચા યો ગયો

અન પછ પાછો ન આ યો અન તમણ ન ક ક

તાર સાથ લડાઇ કર . એટલા માટ શીસ બન

રબીઇ, હ મદ બન અશઅસ, અ રહમાન બન

સઇદ અન શી એક જ યાએ ભગા થઇન કઅબ

બન અબી કઅબ ખ અમીની પાસ આ યા અન

આ ગ તની સાથ વાત કર . તણ પણ આ

લોકોની વાત ક લ કર લીધી અન તમની મદદ

કરવા વચન આ . આ લોકો તની પાસથી

બહાર નીક યા અન અ રહમાન બન િમ નફ

પાસ ગયા અન તમન તાર િવ બળવો કરવા

માટ ઉ કયા.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૩૧)

અ રહમાન બન મીખનફની સલાહ અ રહમાન તમન ક : જો તમ લોકો

બળવો કરવા માગો છો તો તમન એકલા નહ

છો . પર જો માર વાત માનતા હો તો તમ

તારની િવ બળવો ન કરો.

ત લોકોએ ક : કારણ છ?

અ રહમાન ક : મન ડર છ ક તમ

વરિવખર થઇ જશો અન તમારા દરિમયાન મતભદ

થઇ જશ અન તમ બધા એકબી ન એકલા છોડ

દશો. યાર ક તમારા બહા રો અન ઘોડ સવારો

તાર સાથ છ. ફલાણો માણસ તાર સાથ

નથી ? તમારા લામો તમની સાથ નથી ?

તઓ સગ ઠત છ અન આ લોકો તમારા માટ

તમારા મન કરતા વધાર ખતરનાક છ. કમ ક

તમણ અરબની બહા ર અન બન અરબની

મની ભગી કર લીધી છ. જો તમ થોડ ક ધીરજ

રાખશો તો શામવાળા અથવા મીસરવાળા આવશ

અન તઓ જ તમારા માટ રતા છ. પછ તમાર

તમની સાથ સઘષ કરવાની જ ર નહ પડ.

બી ઓ તમન ના દ કર દશ.

તમણ ક : તમન અ લાહની કસમ,

અમારો િવરોધ ન કરો અન અમાર યોજનાન

િનરથક ન કરો.

અ રહમાન ક : પણ તમારામાથી જ

. તમ યાર ચાહો યાર બળવો કર શકો છો.

ત લોકોએ એકબી ન ક : આપણ

ઇ ાહ મ બન અ તરના બહાર નીકળ ગયા ધી

ધીરજ રાખવી જોઇએ. એટલ તમણ ઇ ાહ મના

નીકળતા ધી રાહ જોઈ. એટલ ધી ક ઇ ાહ મ

સાબાત પહ ચી ગયા. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર,

પાના-૧૪૩)

કરણ : 49

બળવો ઈ ાહ મના બહાર ચા યા ગયા પછ જનાબ

તારના િવરોધીઓએ બળવો કય અન મદાનમા

ભગા થઇ ગયા. દરક લીડર પોતાના સાથીદારો સાથ

એક િવ તારમા ભગા થયા. યાર જનાબ તારન

આ સ હના બળવાની ખબર પડ તો તમણ કોઇન

ઇ ાહ મ બન અ તર પાસ મોકલીન કહવડા ક

ટ જ દ થઇ શક પાછા આવી વ. યારબાદ

જનાબ તાર એક ય તન બળવો કરનારા લોકો

પાસ મોકલીન ક તમાર ઈ છા છ ? તમાર

માગણી હોય તન ર કર શ.

તમણ જવાબ આ યો ક અમ ઈ છ એ છ એ

ક તમ ફાની મતથી હટ વ. તમન હ મદ

બન હનફ યાએ િનમ ક નથી કયા. આ મા તમારો

દાવો છ.

જનાબ તાર ક : તમ એક િતિનિધ

મડળ હ મદ બન હનફ યા પાસ મદ ના મોકલો

અન પણ એક િતિનિધ મડળ મોક અન પછ

દાવાની હક કત પ ટ થાય યા ધી રાહ ઓ.

આ ર ત જનાબ તાર તમન સમ વવા

માગતા હતા અન તમના િવચારમા આ હ ક આ

બધી ચચા થાય યા ધી ઇ ાહ મ બન અ તર

પાછા આવી જશ અન પછ આ લોકો સાથ કાબલો

કર લઇ . જનાબ તાર પોતાના સાથીઓન કમ

આ યો ક તમ મલો ન કરો. ફાવાળાઓએ તમનો

ર તો બધ કર દ ધો. તઓ જનાબ તાર અન

તમના સાથીઓ ધી પાણી પહ ચવા નહોતા દતા.

પર તમન ખબર ન પડ ત ર ત થો ક પાણી તમના

ધી પહ ચી જ હ .

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૩ર)

શી યમન કબીલાથી દા થ યાર બાદ શી બન ઝીલ જવશન યમન

કબીલા પાસ આ યો અન તમન ક : જો તમ બધા

એક જ યાએ ભગા થઇ વ અન એક તરફથી સાથ

મળ ન જગ કરો તો તમાર મદદ કર શ. નહ તો

મારો તમાર સાથ કોઇ સબધ નથી. કમ ક સાકડ

ગલીઓમા ટાછવાયા થઇન લડાઇ નહ ક . પર

યમનના કબીલાવાળાઓએ તની વાત ન માની. તથી

ત યમન કબીલાથી દા થઇન પોતાની કૌમ પાસ

મદાન બની સી લમા પહ યો અન તમની સાથ

જોડાઈ ગયો.

યાર જનાબ તારન ફર થી આ ખબર

મળ તો તમણ ફર ઇ ાહ મન પ લ યો.

ઇ ાહ મન પ ર થિતની ણ થઇ તો તમણ ત જ

દવસ પોતાના ફો ઓ દરિમયાન અવાજ આપી અન

તરત જ તમન પાછા જવાનો કમ આ યો. ઇ ાહ મ

અન તમના સિનકો પાછા ફયા. આખી રાત સફર કય

અન ‘ વઆ’ (મઆ મ ડ નર મા અમન વઆ

નામ નથી મ . શ છ ત નામ બકા હોય

એક જ યાન કહવાય છ. - મરાસી લ ઇ લાઅ, ભાગ

ર, પાના-૭પ૮) નામની જ યાએ થોડોક આરામ કયા

પછ યાથી નીકળ ગયા અન સવારની નમાઝ

‘ રા’ ( રા હ લાની ન ક એક શહર છ. -

મરાસી લ ઇ લાઅ, ભાગ ર, પાના-૭પ૩) મા પડ

અન ફર ચાલવા લા યા. અ ની નમાઝ બાબ જ

પર પઢ . યાથી પાછા આ યા અન મ જદમા રાત

પસાર કર .

આ પહલા શીસ બન રબીએ પોતાના દ કરા

મારફત તારન આ પગામ મોક યો હતો ક અમ

તમારા ખાનદાનમાથી છ એ અન અમ તમારા છ એ.

અ લાહની કસમ ! અમ તમાર સાથ ારય જગ

નહ કર એ. અમારા તરફથી િનિ ત રહો. એટલા માટ

શીસ બન રબીઇ જનાબ તાર સાથ લડાઇ કરવા

પર રા ન હતો.

યાર નમાઝનો સમય થયો તો યમન

કબીલાવાળા ભગા થયા. દરક સ હનો સરદાર એ

નહોતો ઇ છતો ક હર ફ કબીલાનો સરદાર ઈમામ

બનીન નમાઝ જમાઅત પઢાવ. અ રહમાન બન

મીખનફ ક : તમારા દરિમયાન ઝઘડાની શ આત

તો અહ થી જ થઈ ગઈ. માર સલાહ એ છ ક એવા

માણસન ઇમામ બનાવો ન બધા જ ક લ કરતા

હોય. કમ ક તમારા દરિમયાન શહરના મોટા મોટા

કાર છ. ફાઆ બન શ ાદ તમારા દરિમયાન છ.

તમન ઇમામ બનાવીન તમની પાછળ નમાઝ પઢો.

બધાએ તમની વાત ક લ કર એટલ ફાઆન

ઇમામ બનાવીન તની ઇમામતમા નમાઝ પઢવામા

આવી. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૪૪)

બળવો કરનારાઓ સાથ જગ જનાબ તાર પોતાના સિનકોન બ રમા

ભગા કયા અન ઇ ાહ મ બન અ તરન ક : તમ

ઝીર કબીલા સામ લડવા વ. ત કબીલાની

રહબર શીસ બન રબી અન હ મદ બન ઉમર

બન અતા દના હાથમા હતી અન આ લોકો

કનાસા(ઉકરડા) પાસ ભગા થયા હતા. જનાબ

તાર ઇ ાહ મન યમનવાળાઓના કાબલામા

નહોતા મોક યા. ત કારણ આ હ ક ઇ ાહ મ

પણ તમનામાથી જ હતા. જનાબ તારન આ

વાતનો ડર હતો ક ાક એ ન બન ક ઇ ાહ મ

લડાઇમા તમની સાથ નરમાશથી વતન કર. તથી

યમનવાસીઓના કાબલામા જનાબ તાર પોત

ગયા.

આ લોકો સબીઅના મદાન પર ભગા થયા

હતા. જનાબ તાર અ બન સઇદના ઘરની

પાસ રોકાયા અન અહમર બન શમીત અન

અ લાહ બન કામીલન આગળ આગળ મોક યા

અન આ વાતનો આ હ કય ક ર તાથી ક

ત ર તાથી તમ મદાનમા વ અન સાથ આ

પણ ક : મન શબામ કબીલાના લોકોએ ખબર

આપી છ ક બળવો કરનારા સતત ભગા થઇ ર ા

છ. આ બનએ તારના કહવા માણ અમલ

કય . યમનવાસીઓન યાર આ બનના આવવાની

ખબર મળ તો તઓ બ કડ મા વહચાઇ ગયા

અન બન સાથ ઘમસાણ થ . અહમર બન

શમીત અન અ લાહ બન કામીલના િસપાહ ઓ

વરિવખર થઈન પાછા હટ ગયા અન તાર પાસ

આ યા. જનાબ તાર તમન અહમર બન શમીત

અન અ લાહ બન કામીલ િવશ છ તો તમણ

ક અમન તમના િવશ ખબર નથી.

જનાબ તાર પોત તમની તરફ ગયા.

અબી અ દ લાહ જદલીના ઘર ધી પહ યા અન

યા જ ઊભા રહ ગયા. યાર બાદ અ લાહ બન

ક રાદન ચારસો માણસો સાથ અ લાહ બન

કામીલની મદદ માટ મોક યા અન તમન ક : જો

ઇ ન કામીલ કતલ થઈ ગયા હોય, તો ફૌજના

અમીર તમ છો અન જો વતા હોય તો આ ણસો

સિનકો તન આપી દજો અન તમ પોત સો સિનકો

સાથ મદાન સબીઅ તરફ નીકળ જજો અન

હ મામ કતન તરફથી યા જજો.

અ લાહ બન ક રાદ આ યા. તમણ

જો ક અ લાહ બન કામીલ એક સ હ સાથ

મ મતા વક જગ કર ર ા છ. જનાબ તારના

કહવા માણ અ લાહ બન ક રાદ ણસો

સિનકો અ લાહ બન કામીલન સ પી દ ધા અન

પોત સો સિનકો સાથ અ લ કસની મ જદ પાસ

આવી ગયા અન પોતાના સિનકોન ક :

તારની કામયાબી ઇ . પર મારા

કબીલાના અ ણીઓ અન ગ ની હલાકત મન

પસદ નથી. અ લાહની કસમ ! મૌતન તનાથી

વધાર બહતર સમ ક તઓ મારા હાથથી કતલ

થાય. પર રાહ ઓ શ છ મન ખબર મળ ક

કબીલએ શબામ તમની પાછળ આવી ર ો છ.

કદાચ તઓ જગમા દ પડ અન આપણન જગ

કરવાની જ ર ન પડ. તના સાથીઓએ ક ઠ ક છ.

આ લોકો અ લ કસ નામની મ જદમા રોકાઇ

ર ા.

માલીક બન અ જનાબ તાર માલીક બન અ ન ઓ ઘણા

બહા ર હતા અન અ રહમાન બન શર ક આ બનન

બ બ સિનકો સાથ અહમર બન શમીતની મદદ માટ

મોક યા. તઓ તમની મદદ માટ નીક યા. ત વખત

તઓ મનના ઘરામા હતા અન સખત જગ થઇ રહ

હતી.

ઇ ાહ મ બન અ તર શીસ બન રબીના

કાબલા માટ પહ યા ની સાથ કબીલએ ઝીર હતો

અન તમન ક : પાછા ચા યા વ. અ લાહની કસમ

મન આ વાત પસદ નથી ક ઝીર કબીલાનો કોઇ

માણસ મારા હાથ કતલ થાય. તમ પોતાન પાયમાલ ન

કરો. ત લોકોએ ઇ ાહ મ બન અ તરની વાત ન માની.

થી ઘમસાણ લડાઇ શ થઇ ગઇ. ઇ ાહ મ તમન હાર

આપી અન જનાબ તારન તની ખબર પહ ચી.

તમણ આ ખબર બી સનાપિતઓ ધી પહ ચાડ .

અ લ સ શબામ કબીલો ક નો સરદાર અ લ

સ હતો અન તઓ જનાબ તારના

સાથીદારોમાથી હતા. તમણ ન કર લી હ ક

એહલ યમન પર પાછળથી મલો કરશ.

તમનામાથી અ ક લોકોએ સલાહ આપી હતી ક જો

આપણ કબીલએ ઝીર અન રબીઆની પાસ

ચા યા જઇએ તો સા છ. ત લોકોએ અ લ

સન છ : તમ સલાહ આપો છો? તમણ

الكفار من يلونكم الذين قاتلوا( . તૌબા આ-૧૨૩)

(ત કાફ ર સાથ જગ કરો ઓ તમાર

ન ક છ.) કબીલાવાળાઓન કમ આ યો ક

આગળ વધો. ણ વખત કમ આ યો. તઓ હ

થોડ ક ર ગયા હશ ક તમન બસવાનો કમ

આપવામા આ યો. લોકોએ ત કારણ છ તો

તણ ક : ચા ક તમારા દ લોથી ડર અન

ભય નીકળ ય અન મન પર શાિતથી મલો

ન કરજો. યાર બાદ મદાન સબીઅ તરફ ચા યા.

એક સ હ તમન રો ા. આ લોકોએ તમન

વરિવખર કર ન તમના સનાપિતન કતલ કર

ના યો અન મદાન સબીઅમા દાખલ થઇ ગયા

અન યા લસારાતીલ સનનો નારો પોકાય .

ફાઅહ બન શ ાદ કતલ થ બળવો કરનારાઓએ જનાબ તારના

સિનકોનો આ નારો સાભ યો તો યઝીદ બન ઉમર

ક : ‘યા લસારાતી ઉ માન’ તો ફાઅહ બન શ ાદ

તન ક : આપણન ઉ માન સાથ લવા દવા ?

એ સ હની જરાય હ માયત નથી કર શ તો

ઉ માનના લોહ નો બદલો લવા માગતો હોય.

તના ઘરવાળાઓએ તન ક : તમ અમન

અહ લા યા છો. અમ તમાર ઇતાઅત કર છ. હવ

લડાઇનો સમય આવી ગયો છ તો કહો છો ક પાછા

ફર વ અન તમન છોડ દો.

ફાઆએ તમના (બળવો કરનારાઓ) પર

મલો કર ન ક :

اد بن انا شد لي دين

اروى بن لعثمان لست بويل

يصطلي فيمن اليوم الصلني

مؤتل ري احلرب نار حبر શ ાદનો દ કરો . અલી(અલ.)ના દ ન

પર અન અરવાના દ કરા ઉ માનન પસદ નથી

કરતો.

આ લડનારાઓ સાથ લડ શ અન જગની

આગની સદતર પરવા નહ ક . (કામીલ ઈ ન

અસીર,ભાગ ૪,ર૩૪)

ફાઆ જગ કરતા કરતા માયા ગયા.

ફાના અ ક લોકોએ જનાબ તાર સામ

બળવો પોકાય હતો. તમના ઘણા બધા ગ માયા

ગયા અન પાચસો અસીર બ યા ક મના હાથ બાધી

દવામા આ યા હતા. અ લાહ બન શર ક કદ ઓન

આઝાદ કરવામા ય ત હતા. યાર જનાબ તારન

આ ખબર પહ ચી તો તમણ ક ક તમન માર સામ

ર કરવામા આવ અન તમનામાથી ણ પણ ઇમામ

સન(અલ.)ના કતલમા ભાગ લીધો હતો તની

ઓળખાણ કરાવવામા આવ.

કદ ઓન જનાબ તારની સામ ર

કરવામા આ યા અન તમનામાથી પણ ઇમામ

સન(અલ.) સાથ જગ કરવા માટ ગયા હતા તમની

ઓળખાણ કરાવવામા આવી અન તમન કતલ

કરવામા આ યા. એટલ ધી ક કતલ થનારાઓની

સ યા ર૪૦ ધી પહ ચી ગઇ. અ ક લોકોન

તારના સાથીઓએ તમન બતા યા વગર કતલ

કર ના યા હતા. યાર બાદ બી કદ ઓન આઝાદ

કર દ ધા અન તમની પાસથી વચન લવામા આ

ક તમના મનોની મદદ નહ કર. પછ એલાન

કરવામા આ ક માણસ પોતાના ઘર ચા યો જશ

તના માટ અમાન છ પર ણ ઈમામ

સન(અલ.)ના કતલમા ભાગ લીધો હશ તના માટ

અમાન નથી. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૪૭)

ફાથી ભાગ જનાબ તાર ફામા વચ વ ા ત કર

લી અન મત પોતાના હાથમા લઇ લીધી. તો

લોકોએ કરબલાના ક સામા ભાગ લીધો હતો

અન ર લ(સલ.)ના ફરઝદ અન તમના અ હાબ

ન વહા હ તઓ પોતાની નના ડરથી

ફાથી ભાગવા લા યા. ત લોકો સમ ગયા ક

જનાબ તાર ઇમામ સન(અલ.)ના નનો

બદલો લવા માટ બળવો કય છ. એટલા માટ ઘણા

બધા રણમા ચા યા ગયા અન તમના િવશ કાઇ

ખબર ન પડ અન અ ક ફાથી શામ તરફ ભાગી

ગયા અન અ લ મલીક બન મરવાન પાસ

પહ યા ( યા પહલા યઝીદ હાક મ હતો અન તની

હલાકત પછ મરવાન બન હકમ હાક મ બ યો

અન તની મૌત પછ તનો દ કરો અ લ મલીક

બન મરવાન હાક મ બ યો.) થી તારના ડર

અન સાથી બચવા માટ તની પાસ પનાહ લ.

અ લ મલીક બન હ જ તગલબી પણ શામ

પહ યો અન અ લ મલીક બન મરવાનનો

આ ય લીધો અન તન ક : ઇરાકથી ભાગીન

તમાર પાસ આ યો .

અ લ મલીક ચીસ પાડ ન ક : તમ ખો

બોલો છો. તમ અમારા માટ ભાગીન નથી આ યા

બલક ઇમામ સન(અલ.)ના લોહ થી ભાગીન

આ યા છો. તમન તમાર નની ચતા છ એટલ

અમાર પનાહ શોધી લીધી છ.

અ ક ફાવાસીઓ ફાથી ભાગીન મ ામા

અ લાહ બન બર પાસ પહ યા અન તના

લ કરમા સામલ થઇ ગયા. (અ લાહ બન

બર મઆવીયાની મૌત પછ પોતાન ખલીફા

હર કય હતો) પર તના લ કરમા સામલ થ

અક દો અન ઇમાનના કારણ ન હ બલક જનાબ

તારના ડર ફાથી ભાગવા પર મજ ર થયા

હતા. એટલા માટ તઓ મ ા આ યા અન બર

સાથ જોડાઇ ગયા. (હયા લ ઇમામ સન(અલ.)

ભાગ ૩, પાના-૪પપ)

અ બન હ જ બદ આ માણસ કરબલાના બનાવમા હતો અન

ઉબ લાહની ફૌજના સનાપિતઓમાથી એક હતો.

યાર જનાબ તાર ઇમામ સન(અલ.)ના

કાતીલોથી બદલો લવાનો ઇરાદો કય તો ત

પોતાની સવાર પર સવાર થઇન વાકસા તરફ

ભાગી ગયો અન યાર બાદ મ થઇ ગયો.

કહવાય છ ક જનાબ તારના સાથીઓએ

તન ર તામા જોયો તો યાસની સ તીના કારણ

પડ ગયો. તમ ણ ત સર ઉડાવી દ .

જનાબ તાર સાથ બળવો કરનારાઓ

સાથની લડાઇમા લોકો કતલ થયા છ તમા

રાત બન ઝહર બન કસ પણ સામલ છ.

(શીઆઓના ગ ઇ ન ક બીથી

ઇસાબહમા ર વાયત વણન થઇ છ ક ઝહર બન

કસ જોઅફ એ ર લ અકરમ(સલ.)ના જમાનાન

જોયો છ. અરબના બહા રમા તઓ ગણાતા હતા.

તઓ હઝરત અલી(અલ.) સાથ રહતા હતા. યાર

પણ હઝરત અલી(અલ.) તમન જોતા હતા તો

ફરમાવતા હતા: માણસ વત શહ દન જોવા

માગ છ ત આ ય તન જોઇ લ. હઝરત

અલી(અલ.)એ તમન મદાઇનના હાક મ બના યા

હતા. તમના ચાર દ કરા હતા. બધા જ ફાના

ણીતા માણસો હતા. એક નામ રાત હ ન

તાર કતલ કયા. બીજો દ કરો ઇ ન અશઅસ

સાથ માય ગયો. ત અ શઅસની ફૌજમા

ખાર ઓનો અમીર હતો. હ ક કોઇ પણ

ઉઠનારો ફ નો શાત નથી પડ શ તો પર એ ક

ફ નો પદા કરનારના સરદારોમાથી એકન માર

નાખવામા આવ અન આ યમનના મોટા લોકો છ.

ી દ કરા જહ મ હ . ત કતીબા બન

લીમની સાથ રાસાનમા હતો અન રગાનનો

ગવનર હતો. ચોથા દ કરા નામ હ માલ હ . ત

ગામડામા વન પસાર કરતો હતો. - નફ લ

મહ મ,પાના ૩૦૭)

અ લાહ બન તીઅ આ અ લાહ બન બર તરફથી ફાનો

હાક મ હતો. જનાબ તાર ફા પર વચ વ

મળવી લીધા પછ અ લાહ બન તીઅ અ

સા અશઅર ના ઘરમા પાઇ ગયો હતો. તાર

તન થોડાક પસા આ સદશ સાથ મોક યા હતા ક

આ પસા તારા સફરના ભાથા માટ છ. તણ પસા

લઇ લીધા અન બસરા ચા યો ગયો કમ ક

અ લાહ બન બરની સામ જવામા અન તની

સામ આ વાત કહવામા શરમ આવતી હતી ક મન

તાર હાર આપી દ ધી છ.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ર, પાના-ર૩૬)

ઘરોન પાયમાલ કર અમ પહલા બયાન કર ા છ એ ક એહલ

ફામા લોકોનો હાથ ઈમામ સન(અલ.)ના

કતલમા હતો તમનામાથી મના માટ શ હ તઓ

ભાગી નીક યા. અ ક લોકો મ ામા અ લાહ બન

બર સાથ જોડાઇ ગયા. અ ક લોકો બસરામા

સઅબ બન બર સાથ જોડાઈ ગયા અન એક

સ હ રણમા આમતમ િવખરાઈ ગ . જનાબ તાર

તમનો પીછો કય અન હાથમા ન આવી શ ા

તમના ઘરોન તોડ નખા યા. નીચ વણન કરલા

લોકોના ઘરોન તમણ તોડ નખા યા હતા.

(૧) હ મદ બન અશઅસ બન કસ દ : ત ઘર

કાદસીયા ન ક એક ગામડામા હ . જનાબ તાર

તની ધરપકડ કરવા માટ અ ક સિનકો યા મોક યા.

તમણ તના મહલન ઘરામા લઇ લીધો અન મહલમા

દાખલ થયા પર ત ભાગી કયો હતો. યાર તના

સીપાહ ઓએ આ વાતની ખબર જનાબ તારન

આપી તો તમણ કમ આ યો ક તના મહલન ના દ

કર નાખો અન ત જ ઘરના સામાનથી બન

અદ ના ઘરન બનાવો ન ઇ ન ઝીયાદ તોડ ના

(ર) અ લાહ બન ઉરવહ ખશઅમી : આ માણસ

પણ ભાગવામા કામયાબ થઇ ગયો હતો. આ ત જ

માણસ હતો ણ ક હ ક મ અ હાબ

સન(અલ.)તરફ બાર તીરો માયા છ. જનાબ

તારના કમથી ત ઘર પણ ન ટ કર નાખવામા

આ . (બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૭)

(૩) અ માઅ બન ખાર : આ ત લોકોમાથી છ

જનાબ લીમ બન અક લના કતલમા સામલ હતો.

જનાબ તાર ક : આસમાનના પરવરદ ગાર અન

ર અન ધકારના રબની કસમ આસમાનથી આગ

આવશ અન અ માઅના ઘરન બાળ નાખશ.

જનાબ તારની આ વાત યાર તના કાન

ધી પહ ચી તો તણ ક : અ ઇ હાક ‘ તાર’

સ જઅ વાત કહ છ. ( સ જઅ વાત એટલ એ

કલામ,એ વા ક ના શ દોનો વર અન ર

સમાન હોય) હવ ફા રહવાની જ યા નથી. આમ

કહ ન ત ઘરથી બહાર નીકળ ગયો અન જગલમા

ચા યો ગયો.

જનાબ તાર કમ આ યો ક તના અન

તના િપતરાઇ ભાઇઓના ઘરોન તોડ નાખો.

(બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-ર૭૭)

(૪) અ લાહ બન ઉ બા ગનવી : તાર

લોકોન આ ય તન પકડવા માટ મોક યા હતા ત

તમન ન મ યો. યાર તારના િસપાહ ઓ યા

ગયા તો તમન ખબર પડ ક ત જઝીરામા ભાગી

ગયો છ. તણ એહલબત(અલ.)ના એક બાળકન

શહ દ ક હ થી ત ઘર પણ તોડ નાખવામા

આ હ . (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-

ર૪૩)

(મદાઇનીએ અ મીખનફથી અન તણ

લમાન બન રાશીદથી વણન ક છ ક ત બાળક

અ બકર બન હસન બન અલી છ. - બહા લ

અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૬)

( પ) શીસ બન રબીઇ : આ પણ ફાના એક થ

સાથ બસરા ભાગી ગયો. જનાબ તાર કમ આ યો

ક ત ઘર તોડ પાડવામા આવ. ( રસા લ હ ,

ભાગ ર, પાના-ર૩પ)

(૬) સીનાન બન અનસ : ઇ ન અસીરના બયાન

માણ સીનાન પણ ત લોકોમાથી એક છ બસરા

ભાગી ગયો હતો. જનાબ તાર તની ધરપકડ

કરવાનો કમ આ યો હતો. પર યાર ત તમન ન

મ યો તો ત પણ ઘર તોડ ના . (કામીલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૪૩)

ઈમામ સન(અલ.)નો કાિતલ (બળવો કરનારા) ફાના અ ણીઓ યાર

જનાબ તારની સામ હાર ગયા તો તઓ ફાથી

ભાગી નીક યા અન બસરા પહ યા અન સઅબ

બન બર સાથ થઇ ગયા. ( સઅબ બન બર

અ લાહ બન બરનો ભાઇ હતો અ લાહ

બન બર સઅબન બસરાનો ગવનર ન કય

હતો.) જનાબ તાર ઈમામ સન (અલ.)ના

કાતીલોથી બદલો લવા માટ પોતાન તયાર કયા

અન ક : આ અમારો દ ન નથી ક અમ ત સ હન

વતા છોડ દઇએ ક ણ ઈમામ સન બન

અલી(અલ.)ન કતલ કયા છ. િનયામા આલ

હ મદ(અલ.)ની મદદ કરવાનો . ત જ

ક ઝાબ ‘ નામથી મન મન પોકાર છ.’

અ લાહનો અદા ક ક તણ મન એવી

તલવાર બનાવી છ તમના પર ચલાવવામા

આવી છ અન એવો નઝો બના યો છ ક તમના

સીનામા ઉતર ગયો છ. તમણ મન આલ

હ મદ(અલ.)ના લોહ નો બદલો લનાર અન

તમના હક માટ બળવો કરનાર બના યો છ. ત

કાિતલોના નામ બતાવો થી તમનો પીછો

કરવામા આવ અન આખી જમીન પરથી તમ

નામો િનશાન ખતમ કર દવામા આવ.

મારા માટ યા ધી ખા પી એઝ

નથી યા ધી જમીનન આ લોકોના અ ત વથી

પાક નહ ક અન આ શહરોન તમના દથી

ખાલી નહ ક .

અ લાહ બન દ બાસ કાિતલોમાથી એક

સ હ નામ બતા . મક તમના નામ

અ લાહ બન ઉસદ, માલીક બન સર અન

હ લ બન માલીક છ.

જનાબ તાર તમની શોધ માટ સિનકો

મોક યા. રાતના સમય તમન પકડ ન તાર

પાસ લાવવામા આ યા. જનાબ તાર તમન ક :

અય અ લાહ અન અ લાહની કતાબના મનો,

અય ર લ દા અન આલ ર લ(સલ.)ના

મનો! તમ તમન કતલ કયા છ મના પર

તમન સલવાત મોકલવાનો કમ આપવામા

આ યો હતો.

ત લોકોએ ક : અ લાહ તમારા પર રહમ

કર અમન બળજબર થી મોકલવામા આ યા હતા.

અમ ત કામથી દ લથી રા ન હતા. અમારા ઉપર

એહસાન કરો અન અમન માફ કર દો.

જનાબ તાર ક : તમ ઈમામ

સન(અલ.)પર કમ રહમ ન કર અન તમન

પાણી પીવા માટ કમ ન આ ? શા માટ તમ

તમન વતા ન છોડ દ ધા ?

તમણ માલીક બન સરન ક : ત

ઈમામ સન(અલ.)ની ટોપી લીધી હતી ?

અ લાહ બન કામીલ ક : હા, આ ત જ

માણસ છ.

જનાબ તાર ક : તના હાથ પગ કાપીન

છોડ દો થી એ જ હાલતમા મર ય. તન

જનાબ તારના કમ માણ સ આપવામા

આવી અન તના બન સાથીઓન પણ કતલ

કરવામા આ યા.

ઈમામ સન(અલ.)ની લાશન પાયમાલ

કરનારાઓન સ

સા બન આમીર કહ છ: જનાબ તાર

સૌ થમ લોકોન તમના મની સ આપી છ

ત ઇમામ સન(અલ.)ની લાશન પાયમાલ કરનારા

હતા. તાર કમ આ યો ક તમન પકડ ન

લાવવામા આવ. યાર તમન તારની પાસ

લાવવામા આ યા તો તમન કમ આપવામા

આ યો ક તમનો ચહરો જમીન તરફ રાખીન

વડાવવામા આવ. પછ તમના હાથ પગમા

ખીલીઓ ઠોકવામા આવી. યાર બાદ તમના ઉપર

ઘોડા દોડાવવાનો કમ આ યો અન પછ તમન

આગમા સળગાવી દ ધા. (બીહા લ અ વાર, ભાગ

૪પ, પાના-૩૭૪)

ત દસ માણસોના નામ આ છ:

(૧) ઇ હાક બન હવી યા હઝરમી. આ માણસ

ઇમામ સન(અલ.) કમીસ ઉતા હ .

(ર) અખનસ બન રસીદ. અ ક લોકો કહ છ ક

આ કરબલામા જ છાતી પર તીર ખાઇન હલાક થઇ

ગયો હતો. (નફ લ મહ મ, ભાગ ૩૮૧, અ ક

કતાબોમા ઇ હાક બન હ અન અહબશ બન

રસદ લ છ.)

(૩) હક મ બન ફલ સબસી

(૪) અ બન સબીહ સદાવી

(પ) ર અ બન ક ઝ અ દ

(૬) સાલીમ બન ખસમા જઅફ

(૭) વા હઝ બન નઇમ

(૮) સાલહ બન વહબ જઅફ

(૯) હાની બન સબીત હઝરમી

(૧૦) ઉસદ બન માલીક

(બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-પ૯)

દ બાબા જનાબ તાર સાથ એક સ હ હતો ન

દ બાબા કહ છ. તમન તાર હમરાઅ મોહ લામા

એક ઘર હ યા મોક યા. યા ઈમામ સન(અલ.)ના

અ ક કાિતલો હતા. તમા અ રહમાન બન અબી

કારા, અ રહમાન બન કસ લાની અન બી

માણસો પણ હતા. તમન પકડ ન જનાબ તારની

સામ લાવવામા આ યા. તાર તમન ક : અય નક

લોકોન કતલ કરનારાઓ! અય જ તના જવાનોના

સરદારન કતલ કરનારાઓ! તમ નથી જોઇ ર ા ક

અ લાહ આ તમાર પાસથી બદલો લઇ ર ો છ?

ઇમામ સન(અલ.)નો માલ ટવાના કારણ આ

તમ આ દવસ જોયો.

આ લોકો ઇમામ સન(અલ.)નો માલ તથા

અ ક વ ઓ ટ ન ગયા હતા. બ રમા લોકોની

સામ તમની ગરદન ઉડાવી દવામા આવી. સાએબ

બન માલીક અ અર તારના સિનકોમાથી હતો

ત આ ણ માણસોન પકડ ન તારની પાસ લા યો

હતો ઓ કરબલાના મદાનમા ઉબ લાહ બન

ઝીયાદની ફૌજમા સામલ હતા. તાર કમ આ યો

ક તમન ફાના બ રમા લઇ જઇન કતલ કર નાખો.

(ત લ ઉમમ,ભાગ ર, પાના-૧પ૯)

અ લાહ, અ રહમાન બન સલહત અન

અ લાહ બન વહબ હમદાનીન તારની સામ

હાજર કરવામા આ યા. તાર તમન કતલ કરવાનો

કમ આ યો અન તમન કતલ કર દવામા આ યા.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૪૦)

જનાબ તાર અ લાહ બન કામીલન

મોક યો ક ઉ માન બન ખાલીદ અન બન અબી

સમતન પકડ ન લઇ આવો. આ બન કરબલામા હતા

અન ઇમામ સન(અલ.)ના કપડા ઉતારવામા સામલ

હતા. અ લાહ બન કામીલ અ ના સમય બની

ધમાનની મ દનો ઘરો કર લીધો અન ક : જો

ઉ માન બન ખાલીદન અમારા હવાલ કર દશો તો

કબીલએ ધમાનના ામત ધીના નાહ માર

ગરદન પર છ અન જો મન નહ સ પો તો તમન

બધાન કતલ કર નાખીશ. બની ધમાનવાળાઓએ

ક : થોડોક સમય આપો થી અમ તન હાજર કર એ.

ત લોકો ઘોડા પર સવાર થઇન તની શોધમા

નીક યા. જયાના નામની જ યા પર જઇન તન

પકડયો. એ ત સમય જઝીરહ તરફ ભાગવા માગતો

હતો. ધમાનવાળા તન અ લાહ બન કામીલ પાસ

લા યા. તણ બન (ઉ માન બન ખાલીદ અન

બન અબી સમત)ની ગરદન ઉડાવી દ ધી અન પાછા

આવીન તારન ક સો સભળા યો. જનાબ તાર

ક : પાછા જઇન તમની લાશોન બાળ દો થી દફન

ન થવા પામ. (ત લ ઉમમ,ભાગ ર, પાના-૧પ૧)

લી કતલ જનાબ તાર અ ક સિનકોન લી બન

યઝીદ અ બહ ની શોધમા મોક યા. ઇમામ

સન(અલ.)ના સર બારકન આ જ માણસ ફા

લા યો હતો. લી પોતાના ઘરમા પાયો હતો.

જનાબ તારના સિનકો તના ઘરમા દાખલ થયા

અન ઘરમા તન શોધવા લા યા. લી યારથી

ઇમામ સન(અલ.)ના સરન ફા લા યો હતો

યારથી તની પ ની તની મન બની ગઇ હતી.

લીની પ નીએ તારના સિનકોન છ : તમ

શોધો છો ? ત લોકોએ ક : તમારો પિત ા

છ? ત હરમા તો એ બોલી ક મન ખબર નથી

પર પોતાના હાથથી ઇશારો કર ન લી યા

પાયો હતો ત જ યા તરફ ઇશારો કય . તારના

સિનકોએ તન પકડ લીધો અન તન બહાર લા યા.

ત વખત લીએ પોતાના સર પર કાઇ નાખ

હ . ત લોકોએ યા જ તન કતલ કર ન આગમા

બાળ દ ધો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના ર૪૦)

ઉમર બન સઅદ કતલ લોકો જનાબ તારની નજરમા

માનનીય હતા અન તાર પણ તમની ઇ ઝત

કરતા હતા તમા અ લાહ બન જોઅદહ બન

બરહ હતા અન ત કારણ એ હ ક અ લાહન

અમી લ અમનીન(અલ.)સાથ મોહ બત હતી.

ઉમર બન સઅદ અ લાહ બન જોઅદહ પાસ

આ યો. ત ણતો હતો ક તાર પાસ તમની

માન ઈ ઝત છ અન તાર જ ર તની વાત

ક લ કરશ તથી તમન ક : મારા માટ તાર

પાસથી અમાનના લઇ લો. અ લાહ જનાબ

તારન સીફાર શ કર તો તાર આ ર ત

અમાન ના (સલામતી પ ) લ : આ અમાન

છ તાર બન અબી ઉબદહ તરફથી ઉમર બન

સઅદ બન અબી વ ાસ માટ. તમ અમાનમા છો.

તમ પોત, તમારો માલ અન તમારા પ ની બાળકો

અ લાહની અમાનમા છ. પર તમ ક છ તના

કારણ તમ યા ધી અમાનમા છો યા ધી તમ

અમાર ઇતાઅત કરશો. યા ધી તમ તમારા

ઘરમા, તમારા પોતાના પ ની બાળકો સાથ અન

પોતાના શહરમા રહશો અન કોઈ બનાવમા

ભાગીદાર નહ બનો યા ધી અમાનમા છો.

યાર બાદ જનાબ તારના સિનકો અન

આલ હ મદ(સલ.)ના માનવાવાળાઓ ઉમર બન

સઅદન જોતા તો પણ કાઇ નહોતા કહતા. અ ક

લોકોએ આ અમાનનામાની ગવાહ આપી અન

તાર પણ વચન આ હ ક તઓ પોત પણ

આ અમાનનામા માણ અમલ કરશ. પર જો

ઉમર બન સઅદ કોઇ બનાવમા ભાગીદાર બન તો

પછ તાર પોતા વચન તોડ શક છ. આ

બાબત પર જનાબ તાર અ લાહન ગવાહ

બના યો હતો.

એક દવસ જનાબ તાર પોતાના

ચાહકોન ક : કાલ ત માણસન કતલ કર શ

ની િનશાની આ માણ છ. તના પગ લાબા,

ખો દર દબાયલી અન ભમર ભગી થયલી છ.

તના કતલ થવાથી મોઅમીનો અન કરબ

મલાઇકા શ થશ.

હયસમ બન અ વદ નખઇ તાર પાસ

બઠો હતો. ત આ િનશાનીઓ સાભળ ન સમ ગયો

ક તારનો મતલબ ઉમર બન સઅદ છ. ત

પોતાના ઘર આ યો અન પોતાના દ કરા ઉરયાનન

ઉમર બન સઅદ પાસ મોક યો તન તારના

ઇરાદાની ણ કર અન તન કહ ક પોતાની ન

બચાવ.

ઉમર બન સઅદ તની વાત સાભળ ન

ક : અ લાહ તન નક બદલો આપ. તમ

ભાઇચારાનો હક અદા કય . પર તાર મન

અમાનના આ યા પછ આ નથી કર શકતા.

રાત થઇ તો ઉમર બન સઅદ પોતાના

ઘરથી બહાર નીક યો અન પોતાના લામ પાસ

ગયો. લામન તારના ઇરાદા િવશ અન તણ

આપલી અમાનથી વાકફ કય .

લામ ક : તાર તમાર પાસથી વચન

લી હ ક તમ કોઇ બનાવમા સામલ નહ થાવ.

તો પછ આનાથી મોટો બનાવ કયો હોઈ શક ક

તમ તમા ઘર અન પ ની બાળકોન છોડ ન અહ

આવી ગયા છો ? અ યાર જ ઘર પાછા ચા યા

વ અન આ અમાનનામાના ટવા માટ

તારના હાથમા કોઈ બહા ન આવવા દો.

ઉમર બન સઅદ લામની વાત માનીન

ઘર પાછો ચા યો ગયો.

તના પાછા ફરવાની ખબર તાર ધી

પહ ચી તો જનાબ તાર ક : તની ગરદનમા માર

સાકળ છ તન અહ ખચીન લાવશ.

બી દવસ સવારના સમય તાર અ

ઉમરાન મોક યો અન તન કમ આ યો ક ઉમર બન

સઅદન માર પાસ હાજર કરો. ઉ ઉ ા ઉમર બન

સઅદ પાસ ગયા અન તન ક : તમન અમીર

બોલા યા છ. ઉમર બન સઅદ ઊભો થયો પર ડર

અન ખોફના કારણ તનો પગ કપડામા ફસાઇ ગયો

અન ત લપસી ગયો. અ ઉમરાએ તના પર

તલવારનો મલો કર ન કતલ કર ના યો અન ત

સર તારની સામ લઇન આ યા.

તાર પોતાની પાસ બઠલા ઉમર બન

સઅદના દ કરા હફસન ક : આ સરન ઓળખ છ?

હફસ કલીમએ ઇ તર અ(ઈ ા લ લાહ વ ઈ ા

ઈલયહ રા ઉન) પઢયો અન ક : હા! તમના પછ

વનમા કોઇ ભલાઇ નથી.

તાર ક : સા બોલ છ. તના પછ

પણ વતો નહ રહ. પછ કમ આ યો ક હફસન

પણ અ હફસ(તના બાપ)સાથ મોકલી દો. યાર

ઉમર બન સઅદના દ કરા હફસન કતલ કરવામા

આ યો અન બાપ અન દ કરાના સરોન એક જ યાએ

ક દ ધા.

યાર જનાબ તાર ક : ઉમર બન

સઅદન મ ઈમામ સન(અલ.)ના બદલામા અન

તના દ કરા હફસન અલી અકબર(અલ.)ના બદલામા

કતલ કયા છ. પર આ બનનો આ બ બારક

હ તીઓ સાથ કોઇ કાબલો થઈ શક તમ નથી.

અ લાહની કસમ ! રશના ચાર ભાગમાથી ણ

ભાગન કતલ કર ના તો પણ ઈમામ

સન(અલ.)ની એક ગળ ટલા પણ નહ થાય.

(ત લ ઉમમ,ભાગ ર, પાના-૧પ૧)

તાર ઉમર બન સઅદન એટલા માટ

કતલ કયા હતા ક યઝીદ બન શરાહ લ અ સાર

હ મદ બન હનફ યાની ખીદમતમા આ યા અન

તમન સલામ કર . થોડ ક વાતચીત થઇ ત જ

દરિમયાન તાર નામ આ તો હ મદ બન

હનફ યાએ ક : તાર પોતાન અમારા શીઆ સમ

છ પર સન(અલ.)ન કતલ કરનારાઓ રસી પર

બસીન તની સાથ વાતો કર છ.

યાર યઝીદ બન શરાહ લ ફા પાછા ગયા

અન તાર પાસ ગયા તો હ મદ બન હનફ યા

આ વા તમની સામ વણન ક તો તાર તન

(ઉમર બન સઅદન) કતલ કરવાની યોજના ઘડ .

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ર,પાના-ર૪૧)

કરણ : 51

મદ નામા સરો આવ છ તાર ઉમર બન સઅદ અન તના દ કરા

હ સ મા હ મદ બન હનફ યાની પાસ મોકલી

દ અન એક પ લ યો.

الرحيم الرمحن اهللا بسمઆ પ તાર બન ઉબદહ સકફ

તરફથી મહદ , હ મદ બન અલીના નામ છ.

અય મહદ આપ પર સલામ થાય. અ લાહનો

અદા ક વહદ લાશર ક છ.

અ લાહના વખાણ અન તની શસા બાદ

જણાવવા ક અ લાહ મન તમારા મનો માટ

અઝાબ બના યો છ. તમારા મનોમાથી અ કન

કદ બનાવી દવામા આ યા. એક થ પાઇ ગ ,

અ ક કતલ કર દવામા આ યા અન અ ક લોકોન

દશિનકાલ કરવામા આ યા. અ લાહનો અદા

ક ક તણ તમારા મનોન કતલ કયા અન

આપના અ સારની મદદ કર . મ ઉમર બન સઅદ

અન તના દ કરા સર તમાર સવામા મોકલી

દ છ. ઇમામ સન(અલ.)અન

એહલબત(અલ.)ના કાતીલોમાથી પણ મારા

હાથમા આવશ તન કતલ કર નાખીશ અન

તમાથી બાક રહ ગયા છ અ લાહ તમની

પાસથી બદલો લવાથી લાચાર નથી અન યા

ધી તમનામાથી એક પણ જમીન પર બાક છ

તમન નહ છો . હવ તમ તમારો અભ ાય

જણાવો થી તના માણ અમલ ક અન તના

પર બાક ર .

اته اهللا ورمحة ليكم والسالم وبر

યાર બાદ ના િવશ પણ તારન

કહવામા આવ ક ફલાણો ઇમામ સન(અલ.)

અન તમના શીઆઓના કાતીલોમાથી છ તો તન

કતલ કર ન બાળ દતા હતા અન ભાગી જતો

હતો તના ઘરન જમીનદો ત કર દતા હતા.

(ત લ ઉમમ,ભાગ ર, પાના-૧પ૩)

શી બન ઝીલ જવશન યાર તાર અન તમના સાથીદારોએ

ફામા થનારા બળવાન કચડ ના યો તો ફાની

અ ણી ય તઓ પોતાની નના ડરથી ફા છોડ ન

ભાગવા લા યા. આ ભાગનારાઓમાથી એક શી બન

ઝીલ જવશન પણ હતો. તાર પોતાના લામ

ઝરનબન તની શોધમા મોક યો. (તાર ખ તબર ,

ભાગ ૭ ના પાના ૧ર૧ પર, કતાબ ઝર બા અન

તાર ખ કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪ ના પાના ર૩૬

પર, ઝરબી અન ઇ ન અઅસમ ફ ની કતાબ

હના ભાગ ૬ ના પાના ૧પપ, રઝીન અન ઇ ન

અસાક રની કતાબ તહઝીબના ભાગ ૬ના પાના ૩૩૯

પર ઝર ક લખ છ.)

યાર તારનો લામ, શી અન તના

સાથીઓની ન ક પહ યો તો શી પોતાના

સાથીઓન ક : લાગ છ આ માણસ મન કતલ કરવા

માટ આ યો છ. તમ બધા આગળ નીકળ વ અન

મન પાછળ છોડ દો. એવી ર ત ક તમ મારાથી

ભાગી ર ા છો થી ત મન કતલ કરવાની ચતામા

ન પડ.

શી ના સાથીઓ આગળ વધી ગયા અન

તન પાછળ છોડ દ ધો. જનાબ તારનો લામ

આ યો અન શી સાથ લડવા લા યો. શી તની

કમર પર વાર કર ન કતલ કર દ ધો અન તન યા

જ છોડ ન ચા યો ગયો. તણ સઅબ બન બરન

બસરામા એક પ લ યો અન તન પોતાના

આવવાની ખબર આપી. બળવાના બનાવમા પણ

ફાથી ભાગતો હતો ત બસરામા સઅબ બન બર

પાસ જતો હતો.

શી ક બા યાના (તાર ખ કામીલ, ભાગ ૪,

ર૩૬ પર કલ તાનીયા લ છ.) એક માણસ

મારફત સઅબ પાસ પ મોક યો અન પોત ત જ

ગામમા રોકાઇ ગયો ના ક નાર નહર છ. ત માણસ

પ લઇન બસરા તરફ નીક યો. ર તામા એક ય ત

સાથ લાકાત થઇ તો તણ છ : તમ ા જઇ

ર ા છો?

તણ ક : બસરામા સઅબ પાસ જઇ

ર ો .

તણ સવાલ કય ક તમન કોણ મોક યો છ?

તણ જવાબ આ યો: મન શી મોક યો છ.

ત શ સ ક : માર સાથ આવો. તમન

મારા સરદાર પાસ લઇ ઉ . તન તારના

લ કરના સનાપિત અ ઉમરહ પાસ લા યા. અ

ઉમરહ શી ની જ શોધમા હતા.

ત પ લઇ જનાર માણસ અ ઉમરહન

શી યા રોકાયો હતો ત જ યા બતાવી દ ધી. અ

ઉમરહ શી તરફ જવા માટ નીક યા. શી સાથ

માણસો હતા ત કહતા હતા ક બહતર છ આપણ અહ

ન રોકાઈએ. શી ક : ારય નહ ! અ લાહની

કસમ ણ દવસ ધી અહ જ રહ શ. થી

તારના સાથીદારોના દ લોમા ભય અન ડર બસી

યાર રાત થઇ તો અ ઉમરહએ સવારોની

એક કડ સાથ શી પર મલો કય . ત સમય શી

ન ન હતો. ત નઝો લઇન ઊભો થયો અન અ

ઉમરહના માણસો પર મલો કર દ ધો. પછ ખમામા

જઇન તલવાર લા યો. તારના સિનકોએ તન

કતલ કર ના યો અન તના સાથીઓન પરા જત

કયા. ત બધા ભાગી ગયા. રાતના ધારામા

તારના સિનકોએ લદ અવાજમા તકબીર કહ .

લોકોએ સાભ ક તઓ કહ ર ા હતા ક ત ખબીસ

માય ગયો.

(અલ બદાયા વિ હાયા, ભાગ ૮, પાના-ર૯૭)

સીનાન બન અનસ અમ પહલા વણન કર ા છ એ ક

સીનાન બન અનસ બસરા ભાગી ગયો હતો અન

સઅબ બન બર સાથ જોડાઇ ગયો હતો તનો

જનાબ તારન ઘણો જ અફસોસ હતો. તાર

બસરાના સરહદ િવ તારમા સોની ળ

બીછાવી દ ધી અન તમન આ બાબત પર ભાર

આ યો ક સીનાન બન અનસ પર નજર રાખો.

સોએ તારન ખબર આપી ક સીનાન

કાદસીયા તરફ જઇ ર ો છ. આ સમાચાર

સાભળ ન તાર ઘણા જ શ થયા. અ ક

સિનકોન તનો પીછો કરવા માટ મોક યા. આ

લોકોએ તન અઝીબ અન કાદિસયા દરિમયાન જોઇ

લીધો અન તન પકડ ન તાર પાસ લા યા.

જનાબ તાર કમ આ યો ક એક એક કર ન

તની બધી જ ગળઓ કાપી નાખો. યાર પછ

તના હાથપગ કાપી નાખો અન યાર બાદ તન

ઝ નના ઉકળતા તલમા નાખી દો. (બીહા લ

અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૭પ) જનાબ તાર

માણ કમ આ યો હતો તમ જ કરવામા આ .

કમ ક તણ કરબલામા ઘણા મ કયા હતા. યાર

ઇમામ સન(અલ.) કરબલાની જમીન પર પડયા

હતા તો સીનાન ઇમામના ગળાના હાડકાન ઝ મી

ક હ અન સીનામા નઝો અન આપના બારક

ગળામા તીર મા હ .

( રસા લ હય , ભાગ ર, પાના-ર૩૪)

હમીદ બન લીમ હમીદ બન લીમ ઉમર બન સઅદના

લ કરમા હતો અન કરબલાના અ ક ક સાઓ તણ

વણન કયા છ. ઈમામ સન(અલ.)ની શહાદત

બાદ યાર ઝાલીમો અહલબત(અલ.)ના ખમાઓ

પર મલો કરતા કરતા અલી ઈ લ સન

ઝય લ આબદ ન(અલ.) પાસ આ યા ત સમય

શી ચા ક ઈમામ સ દ(અલ.)ન પણ શહ દ

કર નાખ. યાર હમીદ બન લીમ ક :

હાન લાહ! નવજવાનન પણ કતલ કરવામા

આવ છ ? ત સમય અલીયી નીલ સન(અલ.)

બીમાર હતા. ઉમર બન સઅદ આ યો અન ક :

કોઇ બીબીઓના ખમામા ન ય અન ત બીમાર

જવાનન કાઇ ન કહ. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ

૪, પાન-૭૯)

કહવાય છ ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ હમીદ બન લીમ માટ આ

કર ક અ લાહ તા ભ કર. તારા કહવાથી

અ લાહ મારા પરથી બલા ર કર છ. (તાર ખ

તબર , ભાગ ૭, પાના-૩૬૭) શ છ આ જ

કારણથી ઈમામ(અલ.) કતલ થવાથી બચી ગયા

હોય. હમીદ બન લીમ પોત જ કહ છ : જનાબ

તાર સાએબ બન માલીકન અમાર પાસ

મોક યા. મારા મોહ લાથી અ દ કસના

મોહ લામા ચા યો ગયો. માર પાછળ બ માણસો

આવી ર ા હતા. તારના સિનકો તમન

પકડવામા રહ ગયા અન ભાગીન બચી ગયો.

(તાર ખ તબર , ભાગ ૭, પાના-૩૬૮)

રમલા બન કાહ લ મી હાલ બન અ ર વાયત બયાન કર છ

ક મ ાથી પાછા ફરતા હઝરત અલીયી લ

સન(અલ.)ની ખીદમતમા હાજર થયો તો ઇમામ

છ : રમલા બન કાહ લની ખબર છ ?

મ ક : અમ યાર ફાથી નીકળતા હતા

યાર ત વતો હતો.

મી હાલ કહ છ: મ જો ક ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)એ પોતાના બન હાથન આસમાન

તરફ ઉઠા યા અન ફરમા :

احلديد حر اذقه اللهم النار حر اذقه اللهم અય અ લાહ તન આગની મ ચખાડ,

અય અ લાહ તન આગની મ ચખાડ.

પછ ફા પાછો આવી ગયો. અહ

તાર બન અ ઉબદહ બળવો કર ા હતા.

તઓ પહલાથી મારા દો ત હતા. લોકોની લાકાત

પછ સવાર થઇન જનાબ તારના ઘર તરફ

ગયો. ઘરની બહાર તમની સાથ લાકાત થઇ.

તાર ક : યારથી ફાની મત

અમારા હાથમા આવી છ તમ અમાર લાકાત

માટ નથી આ યા. ન અમન બારકબાદ આપી

અન ન અમાર મદદ કર .

મ ક : ત સમય મ ામા હતો. હવ

તમાર પાસ આ યો થી થોડ ક વાતચીત

કર એ. અમ વાતચીત કરતા ર ા અહ ધી ક

ફાથી ક નાસા (ઉકરડા) ધી પહ ચી ગયા.

જનાબ તાર યા રોકાઇ ગયા. એમ લાગ હ

ણ તઓ કોઈની રાહ જોઈ ર ા છ. હ થોડ ક

વાર નહોતી થઇ ક અ ક લોકો ઝડપથી તમની

પાસ આ યા અન કહવા લા યા: અય અમીર અમ

તમન બશારત આપીએ છ એ ક રમલા બન

કાહ લ પકડાઈ ગયો છ.

યાર રમલા પકડાઇ ગયો તો તાર

ક : અ લાહનો છ ક તણ મન તારા ઉપર

વચ વ આ . જ લાદન બોલાવો અન કમ

આ યો ક રમલાના હાથ કાપી નાખો. તના હાથ

કાપી નાખવામા આ યા. પછ કમ આ યો ક તના

પગ કાપી નાખો. તના પગ કાપી નાખવામા

આ યા. યાર બાદ કહવામા આ : આગ

સળગાવવામા આવ. લાકડાઓમા આગ

લગાવવામા આવી અન તન આગમા નાખી દવામા

આ યો.

મી હાલ કહ છ: મન ઇમામ ઝય લ

આબદ ન(અલ.)ની આ યાદ આવી ગઇ અન

અચાનક મ ક : હાન લાહ!

તાર ક : હમશા હાન લાહ કહ

ઘણી સાર વાત છ પર આ તમ આ ય સાથ

હાન લાહ ક .

મી હાલ ક : મ ાથી પાછા ફરતા સમય

ફર થી અલી ઈ લ સન(અલ.)ની ખીદમતમા

હાજર થયો હતો. આપ(અલ.)એ મન રમલા િવશ

છ તો મ ક : ત વતો છ. આપ બદ આ માટ

હાથ ઉઠા યા અન ફરમા : અય અ લાહ! તન

લોઢા અન આગની મ ચખાડ. યાર મ તમારા

ારા ઇમામની આન ક લ થતા જોઇ તો

આ યચ કત થઇ ગયો અન અચાનક ઝબાનથી

હાન લાહ નીક .

જનાબ તાર ક : સાચ જ તમ આ વાત

અલી ઈ લ સન(અલ.)પાસથી સાભળ છ?

મ ક : હા. અ લાહની કસમ ! મ તમની

ઝબાનથી આ વાત સાભળ છ.

મી હાલ કહ છ: મ જો ક જનાબ તાર

(આ વાત સાભળ ન એટલા શ થઈ ગયા ક તરત

જ) સવાર થી ઉતયા. બ રકઅત નમાઝ પઢ અન

એક લાબો સજદો કય . પછ ઊભા થયા અન

સવાર થયા. પણ સવાર થયો અન ફર થી

ચાલવા લા યા. યાર મારા ઘરની સામ પહ યા

તો મ ક : જો તમ મારા ઘર જમવા ક લ કરશો

તો મન બ જ શી થશ અન તમારા બારક

કદમથી મારા ઘરન શોભીત કરો.

તાર ક : અય મી હાલ! તમ પોત મન

ખબર આપી છ ક અલી ઈ લ સન(અલ.)ની

આ મારા ારા ક લ થઇ છ તો પણ તમ મન

દાવત આપો છો ? આ મ આ વાતના મા ક

અ લાહ મન તૌફ ક આપી ક મારા ારા

આપ(અલ.)ની આ ક લ થઇ મ રોઝો રા યો છ.

(બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, ૩રર, અન ૩૭પ)

રમલાના મ (૧) રમલાએ ઇમામ સન(અલ.)ના છ મ હનાના

ધ પીતા બાળક અલી અસગર (અલ.)ન તીરથી

શહ દ કયા.

(ર) સ યદ ઇ ન તાઉસ લખ છ ક અ લાહ બન

અલહસન (ઈમામ હસન(અલ.)ના દ કરા) પોતાના

ચાચા સન(અલ.)ની ગોદમા હતા અન રમલાએ

તીર માર ન તમન શહ દ કર દ ધા. (અ ફ,

પાના-પ૧)

(૩) રમલા બન કાહ લ જ ઇમામ સન(અલ.)ના

ક સ સરન લઇ ગયો હતો. (બહા લ અ વાર,

ભાગ ૪પ, પાના-૩૩ર)

હક મ બન ફલ જનાબ તાર હક મ બન ફલ તાઇન

પકડવા માટ સિનકો મોક યા તઓ તન પકડ ન

તાર પાસ લા યા. તના સગા હાલા અદ બન

હાતમ પાસ ગયા અન તમની પાસ િવનતી કર ક

તઓ સીફાર શ કર. અદ તારના સાથીઓ પાસ

આ યા અન િવનતી કર ક હક મ બન ફલન

છોડ દો. ત લોકોએ ક ક તનો અિધકાર જનાબ

તારના હાથમા છ.

અદ બન હાતમ હક મ બન ફલની

સીફાર શ માટ તાર પાસ ગયા. તારના

સાથીઓએ િવચા ક શ છ ક તાર તમની

સીફાર શ ક લ કર લ અન તમન છોડ દ એટલ

તમણ હક મન બાધી દ ધો અન તના પર તીરો

વરસા યા. ના કારણ ત હલાક થઇ ગયો.

અદ તાર પાસ ગયા અન તની

સીફાર શ કર . તાર તમન ક : તમ સાર ર ત

ણો છો અન તો પણ ઇમામ સન(અલ.)ના

કાતીલોની સીફાર શ કરો છો !

અદ એ ક : તના પર ખોટ તોહમત

લગાવવામા આવી છ.

તાર ક : જો આમ છ તો છોડ

દઇશ.

ત જ સમય અ લાહ બન કામીલ

આ યા અન તારન હક મના કતલની ખબર

આપી. તાર તમન ક : તન કતલ કરવામા તમ

કમ ઉતાવળ કર ? તન માર પાસ કમ ન

લા યા? જનાબ તાર આ વાત કહ ર ા હતા

અન મનમા હક મ બન ફલના માયા જવાથી

શ થઇ ર ા હતા.

અ લાહ બન કામીલ ક : શીઆઓ

મારા પર ગાલીબ આવી ગયા અન તન કતલ કર

ના યો.

અદ બન હાતમ નારાજ થઇન ઇ ન

કામીલન ક : તમ ખો બોલો છો. તમન એમ

લા ક જનાબ તાર માર સીફાર શ ક લ કર

લશ એટલ તમ તન કતલ કર ના યો.

આ બાબત ઈ ન કામીલ અદ ન સખત

વા ો ક ા અન તમની વ ચ થોડ ક બોલાચાલી

પણ થઈ. ન ક હ ક બન વ ચ ઝઘડો થઇ ય.

પર તાર અ લાહ બન કામીલન રોક

લીધા. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૪ર)

હક મ બન ફલના મો (૧) તણ ઇમામ સન(અલ.)ન તીર મા .

(નફ લ મહ મ, પાના-પ૯૯)

(ર) હઝરત અ બાસ(અલ.)નો લીબાસ અન

હિથયાર ઉતાર લીધા.

(૩) હઝરત અ બાસ(અલ.)ન તીર મા .

(બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૭પ)

(૪) આપનો ડાબો હાથ કાપી ના યો. (મના કબ

ઇ ન શહર આ બ, ભાગ ૪, પાના-૧૦૮)

રહ બન ક ઝ આ હઝરત અલી અકબર(અલ.)નો કાતીલ

છ. યાર તારના સિનકોએ તના ઘરની

નાકાબધી કર તો તણ ઘોડા પર સવાર થઇન

જનાબ તારના સિનકો પર ભાલાથી મલો કય .

તારના સિનકોએ પણ તના હાથન ઘાયલ કર

દ ધો. પર તમના હાથોથી ભાગી ટ ો અન

સઅબ બન બર પાસ બસરા ચા યો ગયો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના ર૪૩)

ઝદ બન કાદ આ ત જ માણસ છ આ વાત કહ ર ો

હતો ક મ એક નવજવાનન તીર મા તો તણ

પોતાનો હાથ કપાળ પર ક દ ધો. તો તીર તના

હાથન કપાળ પર ચોટાડ દ ધો અન જવાન હાથન

તના કપાળથી દા ન કર શ ો અન ક : અય

અ લાહ! તમણ અમાર ઇ ઝત ન કર અન

અમન વા કયા. દાયા તમન એવી ર ત જ

કતલ કર વી ર ત અમન કતલ કર છ અન એવી

ર ત તમન ઝલીલ કર વી ર ત અમન બદનામ

કર છ. પછ મ ત જવાનન બી તીર મા અન

યાર બાદ તની પાસ ગયો. મ ત તીરન કાઢવા

ય ન કય નાથી તન કતલ કય હતો. જો ક

તની હ પરવાઝ કર ગઈ છ. તીર તો મ ખચી

લી પર ત તીરની અણી કપાળમા જ રહ ગઇ.

જનાબ તાર તન પકડવા માટ

અ લાહ બન કામીલના ન વમા ફો ઓની

એક કડ મોકલી. તમણ તના ઘરન ઘર લી . ત

તલવાર લઇન ઘરથી બહાર નીક યો. ઇ ન કામીલ

તારના સિનકોન ક : તના પર તલવાર અન

નઝાથી મલો ન કરો. બલક તના પર તીર અન

પ થર વરસાવો. તથી તન તીર અન પ થર

મારવામા આ યા. છવટ ત જમીન પર પડ ગયો.

પણ ત વતો હતો પછ તન આગમા બાળ

ના યો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૪૩)

અ લ ફ જોઅફ આ ત જ માણસ છ ણ ઇમામ

સન(અલ.)ના કપાળ પર પ થર માય હતો.

( રસા લ હય , ભાગ ર, પાના-રર૭)

તન પકડ ન જનાબ તાર પાસ

લાવવામા આ યો. અ ક લોકોએ ક છ ક તણ

ઇમામ સન(અલ.)ના કપાળ પર તીર મા હ .

(બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-પર)

સાલહ ઇ ન વહબ તન પણ જનાબ તારના સિનકો પકડ ન

તમની પાસ લા યા.

( રસા લ હય , ભાગ ર, પાના-રર૭)

તણ ઇમામ સન(અલ.)ના પહ પર

એવો ભાલો માય હતો ક ઇમામ(અલ.)ઘોડા પરથી

જમીન પર આવી ગયા અન પછ ઊભા થયા.

(બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-પ૪)

અ જર બન કઅબ આ માણસ ત સમય ઇમામ

સન(અલ.)પર તલવારથી મલો કય હતો યાર

અ લાહ બન અલ-હસન મદાનમા ઇમામ

સન(અલ.)પાસ આ યા હતા. અ લાહ બન

અલ-હસન યાર જો ક મનો તના ચાચાન

માર ર ા છ તો તમણ ક : અય ખબીસની

ઓલાદ! અ લાહ તન મૌત આપ. મારા ચાચાન

કતલ કરવા માગ છ ? આમ કહ ત બાળક હાથ

આગળ કયા અન ત મલઉન ત બ ચાના હાથ

કાપી ના યા. (નફ લ મહ મ, પાના-૩પ૯) તન

પણ પકડ ન જનાબ તાર સામ હાજર કરવામા

આ યો.

અ અ બ ગનવીએ ઇમામ

સન(અલ.)ના ગળાન તીરથી ઝ મી ક હ .

એવી જ ર ત ન બન ખરશહ અન અ બન

ખલીફા જઅફ એ ઇમામ સન(અલ.)ન ઘાયલ

કયા હતા અન સલખતના દ કરા અ લાહ અન

અ રહમાન અન ઉ માન બન ખાલીદ અન

બન સૌત આ લોકોએ અ રહમાન બન અક લન

શહ દ કયા હતા.

આ બધાન જનાબ તારની સામ હાજર

કરવામા આ યા. તાર કમ આ યો ક આ

બધાન કતલ કર નાખો અન તમના શર રન આગ

લગાડ દો. તમના હકમા ઇમામ સન(અલ.)ની ત

આ ક લ થઇ ગઇ છ ક આપ(અલ.)એ આ રના

દવસ આસમાન તરફ ચહરો કર ન ફરમા હ :

اشهد اللهم م القوم هؤالء نصرنا دعونا فإ دوا ثم ل

نا ات فامنعهم اللهم يقاتلوننا ل قهم ، األرض بر وفر

قهم تفريقا مز ترض وال ، قددا طرائق واجعلهم ، متزيقا و

وقتلهم ، أبدا عنهم الوالة منهم تغادر وال بدرا احدا(બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૭૬)

અય અ લાહ! આ કૌમ પર ગવાહ રહ ક

તમણ અમન દાવત આપી ક અમાર મદદ કરશ

અન હવ અમારા મન બની ગયા છ. અમન

કતલ કર છ અન અમા લોહ વહાવ છ. અય

પરવરદ ગાર ! તમન જમીનની બરકતોથી વચત

કર દ. તમન કડા કડામા વહચી નાખ.

તમનામા ભાગલા પાડ દ અન દા દા પથ અન

અલગ અલગ થમા િવખર નાખ અન તમના

હાક મોન તમનાથી શ ન થવા દ. તમન

ઝી લતની મૌત આપ અન તમનામાથી કોઇન પણ

વતો ન રાખ.

બ દલ બન લમ જનાબ તાર કમ આ યો ક તન

પકડ ન લાવો. તન તારની સામ લાવવામા

આ યો. જનાબ તારન કહવામા આ ક આ ત

જ માણસ છ ણ ઇમામની બારક ગળ ન

કાપીન આપ(અલ.)ની વ ટ ઉતાર લીધી હતી.

જનાબ તાર કમ આ યો ક તના હાથ પગ

કાપીન ત જ હાલતમા તન છોડ દો થી હલાક

થઇ ય.

(બીહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૭૬)

અ બન સબીહ તન રાતના સમય પકડ ન જનાબ

તારની પાસ લાવવામા આ યો. ત કહ ર ો

હતો ક મ કરબલામા ઈમામ સન(અલ.)ના

સહાબીઓ પર ભાલાથી મલો કર ન તમન ઝ મી

કયા હતા. પર તમનામાથી કોઇન કતલ નથી

કયા. જનાબ તાર ક : ભાલા લાવો અન તન

પણ ભાલાથી માર ન હલાક કરવામા આ યો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૪૪)

રાકા બન મીદાસ આ માણસ ફામા બળવો કરનારાઓ સાથ

હતો. જનાબ તારના સિનકોએ તન પકડ લીધો.

તન તાર પાસ લા યા તો તણ પોતાની ન

બચાવવા માટ જનાબ તારના વખાણમા અ ક

અ આર પઢયા. આ અ આરમા માફ અન

દર જરની માગણી કર હતી અન જનાબ

તારનો બળવો અન કામયાબીન એવી ગબી

મદદ કહ હતી વી ર ત જગ બ અન જગ

◌ૌનમા મલાઇકાએ ર લ અકરમ(સલ.)ની

મદદ કર હતી. પછ તણ ક : અય અમી લ

અમનીન ! મ જો ક મલાઇકા તમાર મદદ કર

ર ા હતા. જનાબ તાર ક : મી બર પર

અન આ જ વાત લોકોની સામ બયાન કર.

ત મી બર પર ગયો અન કાઇ જનાબ

તાર િવશ ક ત લોકોની સામ બયાન ક .

યાર નીચ ઉતર ન જનાબ તાર પાસ ગયો તો

તમણ તન ક : ક ખો બોલ છ. ત

મલાઇકાન નથી જોયા. બલક ન બચાવવા

માટ ખો બો યો છ. તાર અહ થી યા જ હોય

બહાર ચા યો . કમ ક મારા સાથીઓ અન

મદદગારોન શકાશીલ કર શ.

ત ફાથી ચા યો ગયો અન બસરામા

સઅબ બન બર સાથ જોડાઇ ગયો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૩૭)

કરણ : 52

ઉબ લાહ બન ઝીયાદની સાથ જગ (જનાબ તાર શામની ફૌજના

કાબલામા યઝીદ બન અનસન મોક યા હતા.

ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદની ફૌજ સાથ માતલીમા

જગ થઇ અન ઉબ લાહ લ કર હાર ગ . તના

સનાપિતઓ માયા ગયા. યાર બાદ ફામા જનાબ

તાર િવ બળવો થયો તન ‘સબીઅ’નો

બનાવ કહવાય છ. આ બળવો કચડવામા આ યો.

ઇ ન ઝયાદ બી ૮૦,૦૦૦ લ કર મોક .

સબીઅના બનાવના બ દવસ પછ જનાબ તાર

ઇ ાહ મ બન અ તરના ન વમા મો લ કર

ઉબ લાહ ઇ ન ઝયાદ સાથ લડવા માટ સીલ

મોકલ છ.)

સન ૬૬ હ જર ઝીલહજ મહ નાના આઠ

દવસ બાક રહ ગયા હતા ક ઇ ાહ મ બન

અ તર ઉબ લાહ બન ઝીયાદ સાથ જગ માટ

નીક યા. એટલ ક જનાબ તારના સબીઅના

બનાવન રા થવાના બ દવસ પછ નીક યા.

(સબીઅનો બનાવો ત બળવો છ ફાવાળાઓએ

તારના િવ કય હતો.)

જનાબ તાર પોતાના સાથીઓમાથી

ખાસ પસદ કરલા, અ ભવી અન હોિશયાર

સવારોન ઇ ાહ મ સાથ મોક યા અન પોત

ઇ ાહ મ સાથ તમની િવદાય માટ ગયા.

જનાબ તાર ત સિનકો માટ અ લાહ

પાસ આ કર ઓ શામની ફોજ અન ઉબ લાહ

બન ઝીયાદ સાથ જગ માટ જઇ ર ા હતા.

જનાબ તારની વસીયત જનાબ તાર ઇ ાહ મન િવદાય કયા

અન તમન ક : તમન ણ વ ની વસીયત

ક તન યાદ રાખજો.

(૧) બહારથી અન દરથી તથા હરમા અન

એકાતમા અ લાહથી ડરજો.

(ર) મન સાથ જગ કરવા માટ જવામા ઊતાવળ

કરજો.

(૩) મનના કાબલામા જઇન તમન મોકો ન

આપશો અન તમના પર ત થી મલો કરજો.

ફાના લ કર નીકળ ઇ ાહ મ ફાથી નીકળ ન જ દ થી ર તો

પસાર કર ર ા હતા થી ઇ ન ઝીયાદ પહલા

ઈરાકની જમીન પર પહ ચી ય.

ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદ શામના િવશાળ

લ કર સાથ આ યો અન સીલ પર ક જો કર

લીધો. એવી જ ર ત ઇ ાહ મ ફાથી આ યા.

ઇરાકથી નીકળ ન સીલની જમીન પર પહ ચી

ગયા અન પોતાના લ કરની આગળ રહનાર

સ યની કડ ન વ ફલ ઇ ન ન ઇન સ .

શામના લ કરની ન ક પહ યા તો પોતાના

લ કરન સ ગ અન તયાર ક . યાર પણ તઓ

ચાલતા હતા તો િશ તબ સિનકોની મ એકસાથ

કદમ મીલાવીન ચાલતા હતા. પછ ફલન એક

કડ સાથ રવાના કયા. તઓ સીલના

શહરોમાથી નહર ખાઝીર પર પહ ચી ગયા અન

‘બારશીઆ’ ગામમા ઉતયા. (બી આ િતમા

‘બરશીઆ’ આ છ અન મઆ લ દાનમા

‘બારશીઆ’ અન ‘બરશીઆ’ અમાર નજરથી

પસાર નથી થ . પર હમવીએ મોઅજ લ

દાન, ભાગ ૧, પાના-૩ર૪ પર ‘બાશીઆ’ એક

જ યા નામ લ છ.) ઉબ લાહ બન ઝીયાદ

પણ આવી ગયો અન ત પણ નહર ખાઝીરના

ક નાર ફાની ફૌજની ન ક ઉતય . (કામીલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૬૧)

ઉમર બન બાબ આ માણસ ઉબ લાહ બન ઝીયાદની

ફૌજના સનાપિતઓમાથી એક હતો. તણ ઇ ાહ મ

બન અ તર પાસ કોઇન મોકલીન આ સદશ આ યો

ક તમાર સાથ અન આ રા તમાર સાથ

લાકાત કરવા મા .

ઇ ાહ મ બન અ તર પણ કોઇના ારા

સદશ મોક યો ક લાકાત માટ તયાર . રા

ઉમર ઇ ાહ મ પાસ આ યો અન તમની બયઅત કર

અન ક : શામના લ કરની ડાબી બા નો સનાપિત

. મારા આધીન સિનકોન પાછળ હટવાનો કમ

આપી દઇશ.

ઇ ાહ મ ક : તમાર એક બાબત પર

સલાહ લવા મા અન ત આ છ ક આ કામ

સલાહભ છ ક માર ચાર તરફ ખદક ખોદાવી દ

અન બ ણ દવસ થોભી અન જગ ન ક ?

ઉમર બન બાબ ક : અ લાહની કસમ !

તમારા મનની ઇ છા પણ આ જ છ. તનાથી તમન

ફાયદો પહ ચશ. તમની સ યા તમારા કરતા ઘણી

વધાર છ. તથી તમના પર મલો કરવામા જ દ

કરો. કમક ત લોકોમા તમારો ડર અન ભય બઠલો છ

અન જો તમાર ફૌજ શામના લ કર સાથ લડાઇ શ

કર તો પછ સતત મલો કર થી શામના લ કરની

હમત ટ ય.

ઇ ાહ મ ક : હવ મન આ વાત યક ન છ

ક ત સાચી વાત કહ છ અન સાચી સલાહ આપી છ.

કમ ક મારા અમીર પણ મન આ જ સલાહ આપી છ.

ઉમર ક : તમની સલાહ પર અમલ કરો

અન તમના મતની િવ ન કરો. કમ ક જગની

બાબતમા તઓ અ ભવી માણસ છ અન સવાર થતા

જ જગ શ કર દો. યાર બાદ ઉમર શામના

લ કરમા ચા યો ગયો. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર,

પાના ૧૬૧, કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના

૩૬૧)

ત રા ઇ ાહ મ સવાર ધી ગતા ર ા

અન સવાર થતા જ પોતાના લ કરન સગ ઠત ક

અન તમન સાવધ રહવાનો કમ આ યો. લ કરની

ડાબી અન જમણી બા ના સનાપિતઓન તમની

જ યાએ મોકલી દ ધા અન સ યના અમીરન તની

જ યાએ મોકલી દ ધા અન સવાર લ કર ન વ

પોતાના મા ભાઇ અ રહમાન બન અ લાહન

સ . પછ નીચ ઉતર ન પોતાના સિનકોન ક :

ચાલો! તઓ થોડાક આગળ એક ચી ટકર પર

પહ ચી ગયા યાથી શામની ફૌજ દખાઇ રહ હતી.

ઇ ાહ મ યા બસીન જો ક હ ધી ઉબ લાહના

લ કરમા હલન ચલન નથી. કોઈ તની ચહલપહલ

નથી. તથી ઘોડો મગા યો અન સવાર થઇ ગયા.

ઇ ાહ મ બન અ તરની તકર ર ઇ ાહ મ પોતાના લ કરના પરચમદારો

પાસથી પસાર થયા અન તમન ક : અય દ નના

મદદગારો! અય હકની પયરવી કરનારાઓ! અય

અ લાહ લ કર! આ મર નાનો દ કરો સન

ઇ ન અલી ર લાહ(સલ.)ની દ કર ના

ફરઝદનો કાતીલ છ. ઉબ લાહ જ

એહલબત(અલ.) પર પાણી બધ ક હ અન

તમન એટલી મોહલત નહોતી આપી ક લહ થઇ

ય અથવા ઇમામ સન(અલ.) મદ ના પાછા

ચા યા ય અથવા બી કોઇ જ યાએ ચા યા

ય. આ મલઉન ઇમામ(અલ.)ન અન આપના

એહલબત(અલ.)ન કતલ કયા અન હવ ઉબ લાહ

તમાર તરફ આગળ વધી ર ો છ. માર ઇ છા

એવી હતી ક એક દવસ આપણ તન ઘર લઇએ

તથી ત તમારા હાથ કતલ થાય અન તમારા

દ લોન શાિત મળ ય.

યાર બાદ જમણી અન ડાબી બા ના

લ કર પાસ પહ યા. તમન હાદ માટ ો સાહન

આપી ઉ જત કયા અન પછ પોતાની જ યાએ

પાછા ફયા અન ઘોડા પરથી ઉતર ગયા.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના ૧૬ર)

શામ લ કર ઉબ લાહ બન ઝીયાદ પણ પોતાના

લ કરન માટ તયાર ક . લ કરની જમણી

બા હસીન બન મર સ નીન અન ડાબી બા

ઉમર બન બાબન રા યા અન સવારોની રહબર

શર લ બન ઝીલ કલાઅન સ પી. બન લ કર

જગ માટ તયાર અન એકબી થી ન ક થઇ ગયા.

મલાની શ આત શામના સ યની જમણી બા ના સનાપિત

હસીન બન મર પોતાની ફૌજ સાથ ઇ ાહ મ

બન અ તરના લ કરની ડાબી બા મલો કર

દ ધો. તના સનાપિત અલી બન માલીક ઘણો સારો

કાબલો કય એટલ ધી ક માયા ગયા.

યાર બાદ તમનો અલમ રા બન અલીએ

ઉઠા યો અન ત પણ પોતાના સાથીઓ સાથ કતલ

થઇ ગયા. યાર બાદ અ લાહ બન વરકાએ

અલમ લીધો. આ હબશી બન જનાદાહના ભ ી

અન ર લ(સલ.)ના સહાબી છ. તમણ મો પાડ

પાડ ન ક : અય અ લાહ લ કર! માર પાસ

ભગા થઇ વ. આ અવાજથી ઘણા બધા સિનકો

તમની પાસ ભગા થઇ ગયા. રાએ તમન ક :

તમારા અમીર ઇ ાહ મ બન અ તર ઇ ન ઝીયાદ

સાથ જગ કરવામા ય ત છ. આવો આપણ બધા

તમની પાસ જઇએ.

યાર આ લોકો ઇ ાહ મની પાસ પહ યા

તો જો ક ઇ ાહ મ લા માથા સાથ લોકોન

પોકાર ર ા છ: અય અ લાહના સિનકો !

અ તરનો દ કરો . તમારા માટ અ યાર ઠ કામ

મનો પર સતત મલા કરવા છ. તમની

અવાજ પર તમના સાથીઓ મદાન જગમા પાછા

આવી ગયા. યાર બાદ ઇ ાહ મની જમણી બા ના

લ કર ડાબી બા ના લ કર પર મલો કય .

ઈરાક યોન આશા હતી ક ઉમર બન બાબ

પોતાના વાયદા માણ પાછળ હટ ન હાર જશ.

પર ઉમર પોતાના વચનન ન ક અન

મદાનમા મ મતાથી લડતો ર ો અન ઘમસાણ

લડાઇ થઇ.

આ હાલત જોઇન ઇ ાહ મ પોતાની ફૌજન

ક : હવ તમ મનની બરાબર વ ચની ફોજ પર

મલો કરો. અ લાહની કસમ ! જો આપણ લ કરના

મ ય ભાગન હરાવી દઇ તો જમણી અન ડાબી

બા લ કર હાર ન િવખરાઇ જશ.

પછ ઇ ાહ મ લ કરના મ ય ભાગ પર

મલો કય . પહલા નઝાઓથી અન પછ

તલવારથી જગ કર . ઇ ાહ મ પોતાના

અલમદારન ક : આગળ ઓ અન મનના

લ કરની વચમા જઇન અલમ ઊભો કર દો. તના

અલમદાર ક : આ શ નથી.

ઇ ાહ મ ક : આગળ વધો. ત આગળ

વધતો જતો હતો અન શામી આગળ આવતો

હતો ઇ ાહ મ તન કતલ કર દતા હતા.

ત જ સમય ઈ ાહ મના લ કર એકસાથ

મલો કય . ઘમસાણ લડાઇ થઇ અન છવટ ઇ ન

ઝીયાદની ફૌજ હાર ગઇ. બન તરફથી ઘણા બધા

િસપાહ માયા ગયા.

અ ક લોકોએ ક ક સૌ થમ ઉમર બન

બાબના લ કર હાર ખાધી અન પીછ હઠ કર .

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૬ર)

ઉબ લાહ બન ઝીયાદ કતલ થ યાર શામ લ કર પરા જત થઇ ગ તો

ઇ ાહ મ બન અ તર ક : મ એક એવા માણસન

કતલ કય છ મા એક અલમની નીચ હતો.

તન નહર ખા રઝની નીચ શોધો. તનાથી કની

આવી રહ હતી. મ તના બ ડા કયા છ.

તના બન હાથ વ તરફ અન પગ પિ મ તરફ

પડયા છ. તન શોધીન બહાર કાઢવામા આ યો તો

ખબર પડ ક ત ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદ છ

ઇ ાહ મની તલવારથી બ ડા થયો હતો.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૬૩) પછ ત

સર કાપીન તની લાશન આગમા બાળ દ ધી.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૬૪)

હસીન બન મર કતલ શર ક બન દર જગ સી ફ નમા હઝરત

અલી(અલ.) સાથ હતા. તમની એક ખ ઝ મી

થઇ ગઇ હતી. જગ પછ તઓ બ લ ક સ

ચા યા ગયા હતા. ઇમામ સન(અલ.) ની

શહાદતની ખબર સાભળ ન ક : અ લાહ સાથ

વાયદો ક ક સન(અલ.) ના લોહ નો બદલો

લશ તનો સાથ આપીશ અન ઇ ન મર નાન

કતલ કર શ. પછ તઓ તાર સાથ જોડાઇ ગયા

હતા.

શર ક બન દર હસીન બન મર પર

શામની મોટ ફૌજનો સનાપિત હતો તના પર

મલો કય . તઓ સમજયા ક આ ઉબ લાહ બન

ઝીયાદ છ. બન બાથબાથા થઇ ગયા. શર ક મ

પાડ ન ક : આ નાપાકન કતલ કર નાખો. જનાબ

તારના સિનકોએ હસીન બન મરન કતલ કર

ના યો. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૬૩,

કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૬૪)

શર લ કતલ થ આ જગમા શામના લ કરનો એક બીજો

સનાપિત શર લ બન ઝીલ કલાઅ કતલ થયો.

ફ ાન બન યઝીદ દાવો કય હતો ક મ તન

કતલ કય છ.

શામની ફૌજ હાર ન ભાગી ગઇ તો

ઇ ાહ મના લ કર તનો પીછો કય . શામના

સ યમાથી ઘણા બધા સિનકો ન બચાવીન

ભાગવા માટ નદ મા દ પડયા. તમાથી મોટા

ભાગના બી ગયા એટલ ક બનારાઓની સ યા

કતલ થએલાઓથી વધાર હતી અન જનાબ

તારના લ કરન ઘણો બધો ગનીમતનો માલ

મ યો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૬૪)

કરણ : 53

િસલ પર િવજય ઇ ાહ મ બન અ તર િસલ તરફ આગળ

વ યા. તના પર ક જો કય અન શહરની આસપાસ

પોતાના િતિનિધ મોક યા અન પોતાના ભાઇ

અ રહમાન બન અ લાહન નસીબન મોક યા.

પછ સ ર, દા લ અમારહ અન તની આસપાસ

પર ક જો કય .

જનાબ તાર મદાઇન આવ જનાબ તાર પહલાથી જ પોતાના

સમથકોન ઇ ાહ મની ખબર આપતા હતા અન

તમન કહતા હતા ક ક સમયમા જ તમન

ઇ ાહ મ બન અ તરની કામયાબી અન

ઉબ લાહની ફૌજની હારની ખબર મળશ. યાર

બાદ ફાથી નીક યા. સાએબ બન માલીકન

ફામા પોતાનો ઉ રાિધકાર ન કય અન એક

સ હ સાથ સબાત આ યા અન લોકોન ક :

તમન શબખર આ ક અ લાહના લ કર

નસીબનમા શામના લ કર સાથ જગ કર અન

તમન પરા જત કયા. યાર બાદ મદાઇન પહ યા.

મી બર પર જઈન બો આ યો અન લોકોન

એહલબત(અલ.)ની ઇતાઅત અન તમના નનો

બદલો લવાની બાબતમા મ મ રહવાની દાવત

આપી.

ત સમય જનાબ તારન ઉબ લાહ

ઇ ન ઝીયાદના કતલ થવાની અન શામીઓની

સતત હારની ખબર મળ તો જનાબ તાર ક :

અય અ લાહના સિનકો ! મ તમન તનાથી

પહલા શખબર નહોતી આપી ? લોકોએ ક : હા,

અ લાહની કસમ આ બશારત અમ પહલા તમાર

જબાનથી સાભળ કયા હતા.

ઉબ લાહ સર જનાબ તાર પાસ ઇ ાહ મ ઉબ લાહ બન ઝીયાદ અન

શામના લ કરના બી સનાપિતઓના સર જનાબ

તારની પાસ મોકલી દ ધા અન પોત સીલમા

જ રોકાઇ ગયા. યાર ઉબ લાહ બન ઝીયાદ

સર ફાના દા લ અમારહમા લાવીન ક દ

યાર લોકોએ જો ક એક સાપ આ યો અન ત

સરોમા ચા યો ગયો અન પછ ઉબ લાહ બન

ઝીયાદના મોઢામા દાખલ થઇન તના નાકથી

બહાર નીક યો અન વારવાર આમ જ ક .

(સવા લ અઅમાલ વ ઇકા લ આમાલ, પાના-

ર૬૦, કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૬પ

પર આ વ તીરમીઝીથી નકલ થઇ છ.)

ઇ ન ઝીયાદનો એક ચોક દાર કહ છ ક

ઇમામ સન(અલ.)ની શહાદત પછ મહલમા તની

પાસ પહ યો. અચાનક જો ક એક આગ

ઉબ લાહના ચહરા તરફ આવી. તણ પોતાની

આ તીનથી ચહરાન બચા યો અન મન ક આ

બનાવની કોઇન ણ ન કર . (કામીલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૬પ)

ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદની મા મર નાએ તન

ક : અય ખબીસ! ત ર લ(સલ.)ના ફરઝ◌દન

કતલ કયા છ? તન જ ત તો જ તની

પણ ઘવા નહ મળ. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ

૪, પાના-ર૬પ)

ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદ સર મોહ મદ

બન હનફ યા પાસ

ઇ ાહ મ બન અ તર ઉબ લાહ બન

ઝીયાદ સર જનાબ તાર પાસ મોકલી દ

હ અન જનાબ તાર ઉબ લાહ બન ઝીયાદ,

હસીન બન મર, શર લ અન શામની ફોજના

બી સનાપિતઓના સર ૩૦,૦૦૦ દ રહમ સાથ

હ મદ બન હનફ યાની પાસ મોકલી દ ધા અન

તમના નામ આ િવષય પર પ લ યો.

તમારા શીઆ અન અ સારમાથી એક

જમાઅતન મ તમારા મન ઉબ લાહ બન

ઝીયાદ તરફ મોક યા થી તઓ આપના ભાઇ

સન(અલ.)ના નનો બદલો લ. આ લોકો મન

પર ોિધત અન ઈમામ સન(અલ.)ની

મઝ મીયત પર અફસોસ ય ત કરતા પોતાના

શહર અન વતનથી નીક યા અન નસીબનની

ન ક મનો સાથ કાબલો કય . પરવરદ ગાર

શામવાસીઓન પરા જત કયા અન ત અ લાહના

મનન કતલ કયા. અ લાહનો આભાર મા

ક તણ આપના લોહ નો બદલો લીધો અન

ઝાલીમોન જગલ, રણ અન દ રયામા હલાક કયા

અન આ ર ત મોમીનોના દ લોન શીફા આપી અન

તમના દ લોન ઠડક પહ ચાડ . (બીહા લ અ વાર,

ભાગ ૪પ, પાના-૩૩૬)

પછ અ રહમાન બન ઉમર સકફ ,

અ લાહ બન શ ાદ હબશી અન સાઇબ બન

માલીક અ અર આ લોકોના સરો, માલ અન પ

લઇન હ મદ બન હનફ યા પાસ મ ા ગયા.

અલી ઇ નીલ સન(અલ.) પ ણ ત સમય મ ામા

હતા. યાર હ મદ બન હનફ યાએ ઉબ લાહ

બન ઝીયાદના સરન જો તો સજદો કય અન

અ લાહનો કય . આપ જનાબ તાર માટ

આ કર અન ક : અ લાહ તન નક બદલો આપ

ક તણ અમારા લોહ નો બદલો લીધો. આ ર ત

જનાબ અ લ લીબની બધી જ અવલાદનો

તમના પર હક છ. અય અ લાહ! ઈ ાહ મ બન

અ તરન મનો પર કામયાબી આપ અન તન ત

તમામ બાબતોની તોફ ક આપ મા તાર શી

હોય અન િનયા તથા આખરતમા પોતાની

રહમતમા સામલ કર.

યાર બાદ હ મદ બન હનફ યાએ

ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદ સર હઝરત અલી

ઇ લ સન(અલ.)ની સવામા મોકલી દ .

ઉબ લાહ સર યાર આપની ખીદમતમા

લાવવામા આ ત સમય આપ જમી ર ા હતા.

ઇમામ સ દ(અલ.)એ નો સ દો કય અન

ફરમા : અ લાહનો છ ક તણ અમારા લોહ નો

બદલો લઇ લીધો છ. અ લાહ જનાબ તારન

સારો બદલો આપ. મન ઉબ લાહ પાસ યાર લઇ

જવામા આ યો હતો ક યાર ત જમી ર ો હતો

અન મારા વાલીદ સર બારક તની સામ હ . મ

અ લાહ પાસ આ આ કર હતી ક મન યા ધી

િનયાથી ન ઉઠાવ યા ધી ફરા પર

બસીન ઇ ન ઝીયાદ સર ન જોઇ લ .

યાર બાદ હ મદ બન હનફ યાએ ત

પસા જનાબ તાર તમની પાસ મોક યા હતા

પોતાના સગા હાલા અન શીઆઓ તથા મ ા અન

મદ નામા રહનારા હા રો અન અ સાર

દરિમયાન વહચી દ ધા. (તાર ખ યઅ બી,ભાગ ર,

પાના-રપ૯)

યા બીએ પોતાની તાર ખમા લ છ ક

જનાબ તાર પોતાના કોઇ ન કના માણસ

મારફત ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદ સર મદ નામા

અલી ઇ લ સન(અલ.)ની પાસ મોક અન

તન ક : હઝરત અલી ઇ લ સન(અલ.)ના

દરવા પર ઊભો રહ અન યાર એ ક

દરવાજો લી ગયો છ અન લોકો દાખલ થઇ ર ા

છ અન યાર તમના માટ જમવા લાવવામા

આવ પણ દાખલ થઇ જ .

ત માણસ આ યો અન દરવા પાસ ઊભો

થઇ ગયો. યાર દરવાજો યો અન લોકો જમવા

માટ આવવા લા યા તો ત ન ક આ યો અન

લદ અવાજથી ક : અય એહલબત ર સાલત,

અય ર સાલતની ખાણ! તાર ઇ ન અબી

ઉબદનો સદશવાહક અન ઉબ લાહ સર

લા યો .

ત સદશવાહક દાખલ થયો અન

ઉબ લાહ સર બહાર કાઢ . યાર અલી ઇ લ

સન(અલ.)એ ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદ સર

જો તો ક : અ લાહ તન જહ મમા દાખલ કર

અન તન પોતાની રહમતથી ર રાખ.

અ ક લોકોએ ર વાયત વણન કર છ ક

યારથી ઇમામ સન(અલ.)શહ દ થયા હતા ત

દ વસથી કોઈએ ઈમામ સ દ(અલ.)ન રાતા

નહોતા જોયા. પર ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદના

સરન જોયા પછ તમના હ ઠ પર રાહટ આવી

ગઈ હતી.

ઇમામ ઝય લ આબદ ન(અલ.) માટ

શામથી ફળો મોકલવામા આ યા હતા. ઇમામ

ફરમા : આ ફળો મદ નાવાસીઓમા વહચી દો.

ર લ(સલ.)ના ખાનદાનમા કોઇએ માથામા કા ક

અન વાળમા ખીઝાબ નહોતો કય . (બહા લ

અ વાર, ભાગ ૪પ, પાના-૩૮૬)

એક ય તએ ઇમામ ફર

સાદ ક(અલ.)થી બયાન ક છ ક બની હાશીમમા

કોઇ બીબીએ ખમા રમો અન વાળમા ખીઝાબ

નહોતો લગા યો અન બની હાશીમમાથી કોઈના

ઘરમા માડો ઊઠતો જોવામા નહોતો આ યો.( લો

સળગાવવામા નહોતો આ યો.) અહ યા ધી ક

ઉબ લાહ ઇ ન ઝીયાદની કતલની ખબર આવી.

બયાન કરવામા આ છ ક જનાબ

તાર પોતાની અઢાર મહ નાની મત

દરિમયાન ત ૧૮,૦૦૦ માણસોન જહ મ વાસીલ

કયા ઓ ઇમામ સન(અલ.)ના કતલમા

ભાગીદાર હતા. (બહા લ અ વાર, ભાગ ૪પ,

પાના-૩૮૬)

પર બી ર વાયતમા આ છ ક ઈમામ

સન(અલ.)ના નની ગરમી ખતમ ન થઇ એટલ

ધી ક તાર બન ઉબદ બળવો કય અન

સી ર હ ર માણસોન કતલ કયા. તઓ પોત

કહતા હતા: મ ઇમામ સન(અલ.)ના નના

બદલામા જમીન પર સી ર હ ર માણસોન કતલ

કયા છ. અ લાહની કસમ ! જો તમના બદલામા

જમીન પરના તમામ ઇ સાનોન કતલ કર નાખત

તો પણ તમના નખનો બદલો ના થઇ શકત.

(ઇ બા લ વસી યહ,પાના-૧૬૮)

શોઅબ આર મ અ લાહ ઇ ન બર બની હાશીમની

અઢાર ય તઓ હ મદ બન હનફ યા,

અ લાહ બન અ બાસ અન ત બધામાથી એક

હસન બન હસન બન અલી(અલ.)ન ‘શોઅબ

આર મ’ મા કદ કર દ ધા અન તમન ક :

તમન માર બયઅત માટ છ દવસનો સમય આ

. જો માર બયઅતથી મો ફરવશો તો તમાર

ગરદન કાપી નાખીશ અથવા આગમા બાળ

નાખીશ. યાર બાદ તણ આથી પહલા જ તમન

આગમા બાળવાનો િનણય લઇ લીધો.

મ વરહ બન ીમાએ ભલામણ કર અન

અ લાહ બન બરન કસમ આપી ક બી

આ ધી રાહ ઓ. બીજો આ આ યો તો

મોહ મદ બન હનફ યાએ પાણી મા , લ ક ,

સફદ લીબાસ પહય અન પોતાન ત ક . કમક

તમન આ વાત યક ન હ ક તમન જ ર કતલ

કરવામા આવશ.

જનાબ તાર ફાથી ૪૦૦૦ માણસો અ

અ દ લાહ જ લીના ન વમા હ મદ બન

હનફ યાન ન ત અપાવવા માટ મોક યા. (કામીલ

ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૪૯ પર લ છ ક

અ લાહ ઇ ન બર તમન ઝમઝમમા કદ કયા

હતા અન બાળવાની અન કતલ કરવાની ધમક

આપતો હતો અન તના માટ સમયગાળો પણ ન

કર દ ધો હતો. લોકો હ મદ બન હનફ યા

સાથ કદમા હતા તમણ ઇ ન હનફ યાન ક : તમ

આ બનાવની જનાબ તારન ખબર આપો.

એટલા માટ હ મદ બન હનફ યાએ જનાબ

તારન પ લ યો અન તમની પાસ મદદ

માગી. આપ હ મદ બન હનફ યાનો પ ફાના

લોકોની સામ વા યો અન ક : અ લાહ બન

બર તમન બાળવા અન કતલ કરવા માગ છ.

અ ઇ હાક નથી જો તમની મદદ ન ક અન

રની મ સતત સવારોન ન મોક . આ

સાભળ ન ફા વાસીઓ રોવા લા યા અન કહવા

લા યા જ દ કરો અન અમન મોકલી દો. જનાબ

તાર અ અ દ લાહની સરદાર મા સી ર

બહા ર માણસો મોક યા અન તમના પછ

ઝી યાન બન અ મારની સાથ ચારસો માણસો

મોક યા અન હ મદ બન હનફ યા માટ ચાર

લાખ દ રહમ પણ મોક યા. યારબાદ અ

અમરની સાથ સો માણસો, હાની બન કસ સાથ

સો માણસો, ઉમર બન તાર ક સાથ ચાલીસ અન

સ બન ઇમરાન સાથ બી ચાલીસ માણસો

મોક યા.) તઓ આ યા અન ઝાત અરક પહ યા.

તમાથી સી ર માણસો ઝડપથી ઘોડા પર સવાર

થયા અન આની સવાર મ ામા દાખલ થયા

અન હાથોમા હિથયાર લઇન લદ અવાજથી યા

મોહ મદ, યા મોહ મદ કહતા કહતા શોઅબ આર મ

ધી પહ ચી ગયા અન હ મદ બન હનફ યા

અન બી કદ ઓન ન ત અપાવી.

હ મદ બન હનફ યાએ હસન ઇ લ

હસનન ત લોકો પાસ મોક યા મન જનાબ

તાર મોક યા હતા. તઓ તમની પાસ ગયા અન

લદ અવાજથી ક : તલવારોન નીયામમા ક

દો. (શરહ ન લ બલાગાહ, ઇ ન અબીલ

હદ દ,ભાગ ર, પાના-૧ર૩)

પર ઇ ન અસીર પોતાની તાર ખમા

બયાન ક છ ક તમના હાથમા લાકડ ઓ હતી

અન ૧પ૦ માણસો હતા. મ દમા દાખલ થઇન

તમણ ત લાકડ ઓ પર ફરરો બા યો અન યા

લસારાતીલ સનનો નારો લદ કર ન ઝમઝમ

ધી પહ ચી ગયા. અ લાહ ઇ ન બર

કદ ઓન સળગાવવા માટ લાકડ ઓ તયાર કર

લીધી હતી અન તણ ન કરલા સમયગાળાના બ

દવસો બાક રહ ગયા હતા ક જનાબ તારના

મોકલલા માણસો ત જ યાનો દરવાજો તોડ ન ક

યા હ મદ બન હનફ યાન કદ કર રા યા હતા

દર આવી ગયા અન તમન ક : અમન ર

આપો ક અમ અ લાહના મન અ લાહ બન

બર સાથ જગ કર એ.

હ મદ બન હનફ યાએ ક : હરમની

જમીન પર જગ પસદ નથી કરતો.

અ લાહ ઇ ન બર ક : મન ત લોકો

પર આ ય છ ઓ હાથમા લાકડ ઓ લઇન યા

લસારાતીલ સનનો નારો પોકાર છ ણ ક મ

સન(અલ.)ન કતલ કયા છ. અ લાહની કસમ !

જો સન(અલ.)ના કાતીલો પર મન વચ વ મળ

ગ તો જ ર તમન કતલ કર શ.

જનાબ તાર હ મદ બન હનફ યા

અન બી બની હાશીમન કદથી આઝાદ કરાવવા

માટ લોકોન મોક યા હતા ત ગરોહન

‘ખ બી યહ’ કહતા હતા. કમ ક યાર આ લોકો

મ ામા દાખલ થયા તો તમના હાથમા લાકડ ઓ

હતી. તમન આ વાત પસદ ન હતી ક તઓ

હરમમા તલવાર લઇન દાખલ થાય.(અરબીમા

લાકડ ન ખ બ કહવાય છ.)

અ ક લોકોએ આ પણ ક ક તમન

‘ખ બી યહ’ કહવા કારણ આ છ ક તમણ ત

લાકડ ઓ ઉઠાવી હતી અ લાહ ઇ ન બર

બની હાશીમન સળગાવવા માટ ભગી કર હતી.

અ લાહ ઇ ન બર જનાબ તારના

િસપાહ ઓન ક : તમ એમ િવચારો છો ક

બયઅત લીધા વગર તમન છોડ દઇશ ? આ

ારય નહ થાય.

જનાબ તારના સ યના સનાપિત અ

અ લાહ જદલીએ તન ક : મોહ મદ બન

હનફ યા તથા તમના સાથીઓન છોડ દ. નહ તો

કન અન મકામના પરવરદ ગારની કસમ તાર

સાથ જગ કર શ. હ મદ બન હનફ યાએ તમન

જગના ફ નાથી રોકયા.

યાર બાદ જનાબ તારના બાક રહલા

ફો ઓ યા પહ ચી ગયા. તમની સાથ માલ પણ

હતો. તઓ તકબીર કહતા અન યા લસારાતીલ

સન(અલ.)નો નારો પોકારતા મ લ હરામમા

દાખલ થયા. અ લાહ ઇ ન બરન તમનો ડર

લા યો. હ મદ બન હનફ યા અન તમના

સાથીઓ આઝાદ થઇ ગયા. તમના સાથીઓ

અ લાહ બન બરની િનદા કરતા શોઅબ

અલીમા ચા યા ગયા અન તમન ક : તમ અમન

અ લાહ ઇ ન બર સાથ જગ કરવાની ર

આપો. પર હ મદ બન હનફ યાએ તમન ર

ન આપી.

આ શોઅબમા હ મદ બન હનફ યાની

પાસ ચાર હ ર માણસો ભગા થઇ ગયા અન આપ

ત માલ તમના દરિમયાન વહચી દ ધો. (કામીલ

ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના રપ૧)

બની હાશીમન મ ાથી બહાર કાઢ યાર અ લાહ ઇ ન બરન એ લા

ક ત બની હાશીમનો કાબલો નથી કર શકતો

અન ત મણ તની બયઅત પણ નથી કર . તમના

િવ આયોજન ક હ ત પણ અમલમા નથી

લાવી શ ો તો તણ બની હાશીમન મ ાથી બહાર

કાઢ ા. તણ હ મદ બન હનફ યાન ર ઝવા

નામના િવ તારમા દશ િનકાલ કયા અન

અ લાહ બન અ બાસન વણન ન કર શકાય

તવી થિતમા તાએફમા દશ િનકાલ કયા.

અ ક લોકોએ બયાન ક છ ક હ મદ

બન હનફ યા પણ તાએફ ચા યા ગયા અન યા જ

રોકાઇ ગયા. અહ ધી ક સન ૬૮ હ જર મા

અ લાહ ઇ ન અ બાસનો ૭૧ વષની મરમા

ઇ તકાલ થઇ ગયો. હ મદ બન હનફ યાએ

તમના જનાઝાની નમાઝ પઢ અન તમન

તાએફની મઅ મ દમા દફન કરવામા આ યા.

(તાર ખ યઅ બી,ભાગ ર, પાના-ર૬ર)

સઅબ બન બર (જનાબ તાર ઈરાક- ફામા અ લાહ

બન બરના માણસોન હરા યા અન ફામા

પોતાની મત બનાવી. યારબાદ ફામા તાર

િવ બળવો થયો ન ‘વાકએ સબીઅ’ કહવામા

આવ છ. આ બળવાન કચડયા પછ ઘણા બધા

ફાથી જનાબ તારના ડરથી બસરા ભાગી ગયા

અન યા પનાહ લીધી. બસરામા સઅબ બન

બર ગવનર હતો. સઅબ, અ લાહ બન

બરનો ભાઇ છ. અ લાહ બન બર મ ામા

હતો અન પોત ખલીફા હોવાનો દાવો કય હતો.

તણ પોતાના ભાઇ સઅબન બસરામા ગવનર

બના યો હતો. હવ પછ આ સઅબ સાથ જનાબ

તારની જગ થાય છ. એટલ ક હક કતમા આ

જગ અ લાહ બન બર સાથ છ.)

સબીઅના ક સા પછ મા એક થ

જનાબ તારની િવ બળવો પોકાય હતો ન

કચડ નાખવામા આ યો હતો. આ બળવાખોરો

એક થ સઅબ બન બર પાસ ભાગી ગ હ .

તમાથી એક શીસ બન રબીઇ પણ હતો. ત ટ

પર સવાર થયો અન તની છડ અન કાન કાપી

ના યા અન પોતાની કબાન ફાડ નાખી અન મો

પાડતો નીક યો. સઅબ બન બરન ખબર પડ

ક શીસ આ યો છ તો તન સઅબ પાસ લાવવામા

આ યો. ફાના બી સરદારો પણ આ યા અન

સઅબની સામ ફાના હાલાત બયાન કયા, તની

પાસ મદદ માગી અન જનાબ તાર સાથ જગ

કરવા ક .

હ મદ બન અશઅસ આ યો તો તણ

જનાબ તાર સાથ જગ કરવા માટ સઅબ બન

બરન ઉ કય . સઅબ તન દલાસો આ યો અન

ફાવાસીઓન ક : મન હ લબ બન અબી

સફરાના આવવા ધી સમય આપો.

સઅબ હ લબન તના તરફથી

ફારસનો ગવનર હતો તન પ લ યો અન તન

જનાબ તાર સાથ જગ કરવા ક . હ લબ

આવવામા મો ક કમક ત જનાબ તાર સાથ

જગ કરવા નહોતો માગતો.

અબ તન બોલાવવા માટ હ મદ બન

અશઅસન એક પ લખીન તની પાસ મોક યો.

હ લબ સઅબનો પ વાચીન હ મદ બન

અશઅસન ક : સઅબન તારા િસવાય બીજો કોઇ

સદશવાહક નહોતો મ યો ?

હ મદ બન અશઅસ ક : કોઇના માટ

પ નથી લા યો પર એ ક અમારા લામોએ

અમારા પ રવાર પર ક જો કર લીધો છ.

કરણ : 54

હ લબ બન અબી ફરહ નીકળ હ લબ ઘણો બધો માલ અન િવશાળ

લ કર સાથ નીક યો અન બસરા આ યો અન

સઅબન ક : લ પાસ ફૌ છાવણી નાખો.

અ રહમાન બન મીખનફ સઅબ અ રહમાનન ફા મોક યો થી

લોકોન તની મદદ કરવાની અન બસરા જવાની

દાવત આપ.ઉપરાત લોકોન તાર પાસથી ર

કર અન ખાનગીમા અ લાહ બન બરની

બયઅત લ. ત યાથી આ યો અન પી ર ત

પોતાના ઘરમા બસી ગયો અન પોતાની

જવાબદાર ર કરવાનો ય ન કરતો ર ો.

(કામીલ ઇ ન અસીર,ભાગ ૪, પાના-ર૬૭)

જનાબ તારન યાર સઅબના

લ કરના નીકળવાની ખબર મળ તો ત મ દમા

આ યા અન વચન આ અન ક : અય

ફાવાળાઓ ! તમ દ ન ર ણ કરનારા, હકની

મદદ કરનારા, મઝ મો ર ણ કરનારા અન

ર લ અકરમ(સલ.)ના એહલબતના શીઆ છો.

ણી લો ક લોકોએ મ કય છ તઓ હવ

ભાગી ગયા છ અન પોતાના વા પાસ ભગા થઇ

ગયા છ. એટ જ નહ , તઓ હકન કચડવા માટ

અન બાતીલન ફલાવવા માટ પોતાના વા ફાસીક

માણસોન ઉ કર ર ા છ. ણી લો ક જો તમ

કતલ કર દવામા આ યા તો પછ જમીન પર ઠા

ઈબાદત કરનારાઓ િસવાય કોઇ બાક રહશ નહ .

એ પણ ર લ અકરમ(સલ.)ના એહલબતની િનદા

કરશ. એટલ તમ અ લાહ માટ ઊભા થાવ અન

અહમર બની શમીતના પરચમ હઠળ જગ કરો.

સમ લો ક યાર તમારો તમની સાથ કાબલો

થશ તો તમ કૌમ આદ અન કૌમ સ દની મ

તમન કતલ કરશો.

(તાર ખ તબર ,ભાગ ૮, પાના ૭૧૮)

બસરાથી સઅબ નીકળ સઅબ જનાબ તાર સાથ જગ

કરવાના ઇરાદાથી બસરાથી નીક યો અન ઉ બાદ

બન હસીનન પોતાની આગળ રા યો. ઉમર બન

અ લાહન લ કરની જમણી બા અન સઅબ

બન અબી સફરાન લ કરની ડાબી બા રા યો.

માલીક બન મ મઅન બ કબીલાનો, માલીક બન

મ ઝરન અ લ કસ કબીલાનો, અહનફ બન

કસન તમીમ કબીલાનો, ઝીયાદ બન અ ન અ દ

કબીલાનો અન કસ બન મસમન આલીયા લોકોનો

અમીર િનમ ક કય .

જનાબ તાર પણ ફાથી બહાર નીક યા

અન ‘હ મામ અઅયન’ પર પોતાની સનાન ભગી

કર અન માણસો ઇ ાહ મ બન અ તર સાથ

હતા તમન અહમર બન શમીત સાથ મોક યા અન

અ લાહ બન કામીલન કરાવીલ કડ નો અમીર

બના યો અન બન દળો મઝારની (મઝાર વાસીત

અન બસરા દરિમયાનની એક જ યાન કહ છ.

અજ લ દાન, ભાગ પ, પાના-૮૮) જ યા પર

એકબી ની સામસામ ઊભા થઇ ગયા.

લ ક દગો અ લાહ બન વહબ ક જનાબ

તારની ડાબી બા ની સનાના સનાપિત હતા ત

લ કરના સનાપિત અહમર બન શમીત પાસ

આ યા અન ક : મવાલીયોમાથી મોટા ભાગના

સવાર છ અન તમા મા એક ના થ પગપાળા

છ. તમ પણ પગપાળા છો. શ છ ઘમસાણ

લડાઇ વખત મવાલીઓ (મવાલી ત ઇરાનીઓ હતા

ત જમાનામા મોટ સ યામા ફામા રહતા હતા

ઇમામ અલી(અલ.) તમ ઘ જ યાન રાખતા

હતા અન જનાબ તાર પણ તમન મહ વ આ

હ .) ભાગી ય અન પગપાળ સના હાર ય.

તથી બહતર છ ક તમ કમ આપી દો ક બધા જ

પગપાળા જગ લડ ક જો ભાગવાનો વારો આવ તો

તઓ ભાગી ન શક અન મજ ર થઇન અડગતાથી

જગ કર અન એકબી નો બચાવ કર.

અ લાહ બન વહબ દગો આ યો,

ખયાનત કર કમ ક જનાબ તારની સનામા

મવાલીઓની બ મતી હતી. તમન આઘાત લા યો.

અ લાહ ચાહતો હતો ક જો જનાબ તાર

લ કર હાર ય તો મવાલીઓમાથી કોઇ પણ

મવાલી વતો ન રહ.

જનાબ તારની સનાના સરદાર અહમર

બન શમીત આ અભ ાયન સારો અન

ભલાઇવાળો સમજયો અન સવારોન પગપાળા થઇ

જવાનો કમ આપી દ ધો.

(તાર ખ તબર ,ભાગ ૮, પાના ૭ર૦)

મલાની શ આત સઅબના લ કરનો સનાપિત ઉ બાદ

બન હસીન જનાબ તારની ફૌજના સનાપિત

અહમર બન શમીત અન તારના સાથીઓની

ન ક આવી ગયા. અહમર તન ક : તમન

અ લાહની કતાબ, ર લ(સલ.)ની ત અન

જનાબ તારની બયઅતની દાવત આ અન

બધા એક થઇન ખલાફતન રા ારા આલ

ર લ(સલ.)ન સ પી દઇએ.

ઉ બાદ પાછો ગયો અન સઅબન બધી

મા હતી આપી. સઅબ ક : પાછા વ અન

મલો કરો. તથી તણ અહમર બન શમીત અન

તમના સિનકો પર મલો કર દ ધો. અહમર બન

શમીત પોતાની જ યાએ અડગ ર ા અન ભા યા

નહ . ઉ બાદ ફર થી પાછો ચા યો ગયો.

યાર બાદ હ લબ બન અબી સફરહએ

જનાબ તારની સનાની જમણી બા ના સનાપિત

અ લાહ બન કામીલ પર મલો કય . થોડ ક

વાર ચા અન હ લબ પણ પોતાની

જ યાએ પાછો ચા યો ગયો. તણ પોતાના લ કરન

ફર થી મલો કરવા ક . આ વખત ઇ ન

કામીલના સિનકોએ મદાન છોડ દ . ઇ ન કામીલ

પોત હમદાન કબીલાના એક સ હ સાથ કાબલો

કરતા ર ા. પર થોડ ક જ વાર થઇ હતી ક

તમની પણ હાર થઇ અન પીછહઠ કર .

ત જ સમય સઅબની સનાની ડાબી

બા ના સનાપિત અ લાહ બન અનસ ફાના

લ કરની ડાબી બા પર મલો કય અન એક

કલાક ધી લડયા પછ પોતાની જ યાએ પાછો

ફર ગયો.

અહમર બન શમીત પર સઅબની

સનાનો ચોથો મલો બધી જ ડ ઓનો સા હક

મલો હતો. અહમર બન શમીત કાબલો કય

એટલ ધી ક કતલ થઇ ગયા. તમના સિનકો

એકબી ન અડગ રહવાની દાવત આપતા હતા.

હ લબ મ પાડ ન ક તમ શા માટ પોતાન

હલાકતમા નાખી ર ા છો ? ભાગી વ. તમારા

માટ ભાગી જ વધાર સા છ. અ લાહની કસમ !

આ મારા કબીલા વધાર કસાન જોઇ ર ો

પછ અહમર બન શમીતના સિનકો પર

સઅબની સવાર ફૌ મલો કય . સઅબ બન

બર પોતાના સનાપિત ઉ બાદન મોક યો અન

ક : ન પણ પકડો તની ગરદન ઉડાવી દો અન

કોઇન કદ બનાવવાની જ ર નથી.

યાર બાદ ફાવાસીઓના એક મોટા ટોળા

સાથ હ મદ બન અશઅસન મોક યો. હ મદ

પોતાની સનાન ક : હવ તમારા લોહ નો બદલો

લો. થી ન પણ તમણ ભાગતા જોયો કતલ કર

ના યો. સઅબના સિનકોએ મની હદ કર

નાખી. જનાબ તારના સાથીદારોમાથી મા

સવાર જ ન બચાવી શ ા. પગપાળા

સિનકોમાથી કદાચ કોઈ વતો બ યો હોય.

આવીયા બન રહ બસરાનો કાઝી કહ છ

મ મારા એક નઝાની અણી તારના એક

સિનકની ખમા માર ન ફરવી દ ધી અન ક : ત

પણ આ જ ક હ .

તણ ક : હા. તમ લોહ ક ઓ અન

અજમીઓ કરતા પણ વધાર એઝ છ.

(કામીલ ઇ ન અસીર,ભાગ ૪, પાના-ર૬૯)

સનાની હાર યાર જનાબ તારન તમના લ કરના

હારવાની ખબર મળ તો તમન જણાવવામા આ

ક તમારા લ કરના મોટા મોટા િસપાહ ઓ બધા જ

માયા ગયા છ. તો તમણ અ રહમાન બન

ઉમરના કાનમા ક : અ લાહની કસમ લામ અન

મવાલી ઓ બન અ ભવી છ તઓ માયા ગયા

છ. પછ ક : અહમર બન શમીત અન અ લાહ

બન કામીલ પણ માયા ગયા. ફલાણા ફલાણા

વતા નથી. અ ક લોકોના નામ લીધા અન પછ

ક : આ ત લોકો હતા ઓ મદાન જગમા લ કર

કરતા સારા હતા.

અ રહમાન ક : સાચ જ આ ઘણી મોટ

ઘટના છ.

જનાબ તાર જવાબ આ યો ક મૌતથી

કોઈ ભાગી શક નથી. મા પણ દ લ ચાહ છ ક

ઇ ન શમીતની મ માય .

અ રહમાન કહ છ: ત વખત સમ

ગયો ક જો જગમા તારની સઅબ સાથ ન

બની તો ત પોતાની છ લી ાસ ધી જગ કરશ.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૬૯)

ફા તરફ સઅબ નીક યો અન વાસીતથી પસાર

થયો. ત અ ક લ કર જમીની ર તાથી અન

અ ક પાણીમા ક તીઓ ારા જઇ ર હ . જનાબ

તાર ઓ સઅબની સનાના કાબલામા

નીકળ ગયા હતા યાર તમણ આ જો તો નદ

પાણી નાની નાની નહરોમા વહચી ના . નદ

પાણી કપાઇ ગ અન તમની ક તીઓ ક ચડમા

ફસાઈ ગઇ. તઓ ક તીઓથી ઊતયા અન ઘોડા

પર સવાર થઇન ફા તરફ ચા યા ગયા.

હ વરાઅ હ વરા ફાની ન ક એક ગામ છ.

( અજ લ લદાન, ભાગ ર, પાના-ર૪પ)

જનાબ તાર પોતાની સના સાથ

નીક યા અન હ વરાઅમા રોકાઇ ગયા. થી

સઅબ અન ફાના લ કરની વચમા કાવટ બની

ય. સઅબ પોતાના લ કર સાથ પહ ચી ગયો

અન જનાબ તારની સના સામ આવી ગયો.

સઅબ હ લબ બન અબી સફરહન પોતાના

લ કરની જમણી બા નો અમીર બના યો અન

ઉમર બન ઉબ લાહન ડાબી બા ની ફૌજનો

અમીર બના યો અન સવાર લ કરનો સનાપિત

ઉબાદ બન હસીનન ન કય .

જનાબ તાર પણ પોતાની સનાની

જમણી બા નો અમીર સલીમ બન યઝીદ દ ન,

ડાબી બા નો અમીર સઇદ બન ક ઝ હમદાનીન

અન સવાર ફોજનો અમીર ઉમર બન અ લાહન

બના યો અન પગપાળા સનાની રહબર માલીક

બન અ લાહન સ પી.

યાર બાદ જનાબ તાર પોતાના

સહાબીઓમાથી એક ય તન બસરાના પાચય

કબીલા પાસ મોક યા. સઇદ બન કસ બકરના

કબીલા અન અ લ બન કસ પર સઅબની

સનાના જમણી બા પર હતો તના પર મલો કર

દ ધો અન ઘમસાણ લડાઇ થઇ. સઅબ કોઇના

મારફત હ લબન બોલા યો અન તન ક : મલો

કરો. હ લબ ક : મોકાની શોધમા .

જનાબ તાર અ લાહ બન જોઅદહન

કમ આ યો ક લોકો તમાર સામ આવી ગયા છ

તમના પર મલો કરો. અ લાહ બન જોઅદહએ

આલીયા કબીલા પર જબરદ ત મલો કય અન

તમન સઅબની જ યા ધી પાછળ ધકલી દ ધો.

સઅબ અન તના સિનકોએ જમીન પર ગોઠણ ટક ન

એક કલાક ધી કાબલો કય . અ લાહ બન

જોઅદહ પોતાની જ યાએ પાછા આવી ગયા.

પછ હ લબ પોતાની સના સાથ જનાબ

તારના લ કર પર સખત મલો કય અન તમન

વરિવખર કર દ ધા (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪,

પાના-ર૭૦) અન ત સમય તારના લ કરના એક

સરદાર અ લાહ ઇ ન ઉમર નહદ ઓ સી ફ નમા

હઝરત અલી(અલ.) સાથ હતા તમણ ક : અય

અ લાહ ! આ પણ આ જ અક દા પર બાક

ના પર વારના દવસ સી ફ નમા હતો. અય

અ લાહ ! ત સ હથી નફરત ક મદાનમા

કાબલો કરવાથી ભાગી ગયા છ. યાર બાદ તલવાર

ખચીન જગ શ કર અન છ લા ાસ ધી લડતા

ર ા.

યાર બાદ પગપાળા સનાના સનાપિત

માલીક બન અ નહદ ઓ જગમા ય ત હતા

પોતાનો ઘોડો લા યા અન તના પર સવાર થયા અન

જનાબ તાર લ કર િવખરાઇ ગયા પછ ક :

અ લાહની કસમ માર નજરમા ઘરમા કતલ થવા

કરતા બહતર છ ક આ જ જ યાએ ન તના પદા

કરનારન સ પી દ યાર લદ અવાજથી ક : અય

બસીરત રાખનારાઓ! તમ ા છો ? તમની અવાજ

પર લગભગ પચાસ માણસો ભગા થઇ ગયા. તમણ

યા ત વખત હ મદ બન અશઅસના સિનકો પર

મલો કય . આ જ લોકો તમનાથી ન ક હતા. તમા

હ મદ બન અશઅસ અન તના સાથી માયા ગયા.

ત વખત તાર લદ અવાજમા ફર થી મલો

કરવાનો કમ આ યો.

ખોટો અભ ાય માણસો જનાબ તાર સાથ હતા

તમાથી અ ક લોકોએ એવો અભ ાય આ યો ક

અય અમીર તમ શની રાહ ઓ છો ? તમારા

સાથીઓ વરિવખર થઇ ગયા છ. કોઇ પણ પોતાની

જ યાએ ર ો નથી. દા લ અમારહમા પાછા ચા યા

જનાબ તાર ક : અ લાહની કસમ,

ઘોડા પરથી નીચ નથી ઉતય ક સવાર થઇ .

યાર મારા સાથીઓ ચા યા ગયા તો મારો ઘોડો

લાવો અન હારવાની થિતમા દા લ અમારહ તરફ

નીકળ ગયા.

સવાર થઇ તો સાથીઓએ જો ક તમની

કાઇ ખબર નથી. અ ક લોકોએ ક ક તઓ કતલ

કર દવામા આ યા. આ સાભળ ન તઓ ભાગીન

ઘરોમા પાઇ ગયા. લોકો જગથી થાક ગયા

હતા, બીજો સ હ દા લ અમારહ તરફ ગયો. આ

હ ર માણસો હતા. યાર ક શ આતમા તઓ વીસ

હ ર હતા. દા લ અમારહમા પહ યા તો યા

જનાબ તારન જોયા પછ દા હ અમારહમા

દાખલ થઇ ગયા. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર,

પાના-૧૭૧)

સઅબ અ ક બસર અન અ ક ફ ઓ

સાથ સ ખા તરફ ગયો. યા હ લબન જોયો તો

તન ક : જો હ મદ બન અશઅસ કતલ ન થયા

હોત તો ત કટલી સાર હતી.

તણ : તમ સા કહો છો. (કામીલ

ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાન-ર૭ર)

કરણ : 55

તારનો ઘરાવ સઅબ ફાના દા લ અમારહન ‘ યા

તાર અન તના સાથીઓએ આ ય લીધો હતો’

ઘર લીધો અન તમના પર ખાવા પીવાનો સામાન

બધ કર દ ધો. જનાબ તાર અન તમના સાથી

દા લ અમારાથી બહાર નીકળતા, થોડ ક જગ

કરતા અન પછ દર ચા યા જતા હતા. પર

કમજોર પડ ગયા હતા. અ ક લોકોની પ નીઓ

પણ દા લ અમારહમા હતી. તઓ અ ક વખત

થોડ ઘણી ખાવા પીવાની સામ ી લાવતી હતી.

સઅબન યાર આ વાતની ણ થઈ તો તણ આ

ર તો પણ બધ કર દ ધો. હવ તમના માટ

પરશાની વધી ગઇ. યાસથી જનાબ તાર અન

તમના સાથીઓ બ જ પરશાન હતા. જનાબ

તાર ક : દા લ અમારહમા વા છ તમા

થો ક મધ નાખી દવામા આવ થી ત પાણી

પીવા લાયક બની ય.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાન-ર૭ર)

તારનો અભ ાય જનાબ તાર પોતાના સાથીઓન ક : આ

ઘરાવના કારણ આપણ દવસ ન દવસ કમજોર

બનતા જઇએ છ એ. ચાલો બહાર નીકળ ન જગ

કર એ. જો માયા ગયા તો ઝી લત સાથ મારવામા ન

આવીએ. અ લાહની કસમ નાઉમદ નથી. તમ

માર વાત માનશો તો અ લાહ જ ર તમાર મદદ

કરશ.

જનાબ તારના સાથીઓએ પોતાન

કમજોર અન લાચાર બતા યા. તાર તમન ક :

અ લાહની કસમ ! ારય પોતાન તમના હવાલ

નહ ક અન મારા હિથયાર નહ ક દ .

અ લાહ બન જોઅદહ બન બરાએ

યાર આવી પ ર થિત જોઇ તો દા લ અમારહથી

નીચ ઉતય અન પોતાના અ ક દો તો પાસ જઇન

પાઇ ગયો. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૭૩)

તાર અન સાએબ બન માલીક જનાબ તાર સાએબ બન માલીકન

( યાર તાર ફાથી બહાર ગયા હતા તો સાએબ

તમના ઉ રિધકાર હતા) ક તમારો મત છ ?

સાએબ ક : તમારો િવચાર છ ?

જનાબ તાર ક : અફસોસ છ તમાર

હાલત પર! અરબ . મ જો ક અ લાહ

બન બર હ જ પર ક જો કર લીધો છ અન

ઇ ન ન દાએ યમામા પર વચ વ મળવી લી છ

અન ઇ ન મરવાન શામ પર ક જો કર લીધો છ.

પણ તમના વો એક . ફ ત તફાવત એટલો

છ ક મ આલ ર લ(સલ.)ના લોહ નો બદલો

લવા ચા તથી એક થન તમના કતલમા

સામલ હતા તમન કતલ કયા યાર ક બી તન

લી ગયા હતા. જો તમાર ની યત પાક, સાફ

અન ખાલીસ નથી તો ઓછામા ઓ તમાર આબ

અન મરતબાનો તો બચાવ કરો અન આ જ

ની યતથી જગ કરો.

સાએબ ક ઇ ા લ લાહ વ ઇ ા ઇલયહ

રા ઉન તો પછ અમ આ મકસદ માટ કવી ર ત

જગ કર એ અન જો પોતાની આબ અન મરતબા

માટ જગ ન કર તો તનો મતલબ એમ ક અમ

કોઇ કામ નથી ક .

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાન-ર૭૩)

તારની સાચી આગાહ જનાબ તાર દા લ અમારહથી નીકળતા

સમય પોતાના સાથીઓન ક : જો માય જઇશ

તો તમ ઝલીલ અન કમજોર થઇન ઘર જશો અન

જો તમ સઅબ અન તના સાથીઓની વાતન

સાભળ તો તમારા મનો તમન પોતાના કતલ

થએલાઓના બદલામા કતલ કર નાખશ અન તમ

પોતાના દો તોન કતલ થએલા જોશો અન કહશો ક

અફસોસ આપણ તારની વાત માની હોત અન

તમના કહવા પર અમલ કય હોત. જો તમ માર

સાથ બહાર નીક યા અન કામયાબ પણ ન થયા

તો પણ તમ અપમાિનત થઇન નહ મરો (બલક

ઇ ઝતની મોત મરશો) અન બી પ ર થિતમા

તમ જમીન પરના સૌથી છ અન પ ત ઇ સાન

બની જશો.

જનાબ તાર કતલ થ જયાર જનાબ તાર પોતાના સાથીઓની

કમજોર અન નાફરમાની જોઇ તો તમણ

દા લઅમારહથી નીકળ ન સઅબના લ કર સાથ

જગ કરવાનો ઇરાદો કય . કોઇન પોતાની પ ની

ઉ મ સાબીત બન સમરહ બન બની પાસ

મોક યા. તમની પ નીએ જનાબ તાર માટ

થો ક અ ર મોક . આપ લ ક અન ત

લગા . ચહરા પર પણ અ ર લગા . પોતાના

ન કના સાથીઓ સાથ ક મા સાએબ બન

માલીક અ અર પણ બહાર નીક યા અન

સઅબના લ કરન સબોધીન ક : જો બહાર

નીક તો મન અમાન આપજો.

ત લોકોએ ક : તમારા માટ કમ હશ

ત ક લ કરવો પડશ.

જનાબ તાર ક : ારય પોતાન

તમારા હવાલ નહ ક .

યાર બાદ સઅબના સાથીઓએ જનાબ

તારન કતલ કરવા માટ જગ શ કર .

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૭૪)

જનાબ તારન બની હનફ યા કબીલાના

બ માણસો તરફા અન તરાફ બન અ લાહ

દ એ કતલ કયા. (કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ

૪, પાન-ર૭૩ પર તતી મ લ તહામા લ

છ ક જનાબ તારનો કાતીલ અ રહમાન બન

અસદ હનફ છ.)

યઅ બી ઇિતહાસકાર લ છ ક ત

સમયમા જનાબ તાર ઘણા જ બીમાર હતા.

તાર અન સઅબ દરિમયાન સખત લડાઇ થઇ

અન આ મલાઓ ચાર મહ ના ધી ચાલતા ર ા.

એટલ ધી ક જનાબ તારના સાથીઓ ધીર ધીર

તમન છોડ ન ચા યા ગયા. તમની પાસ થોડાક જ

માણસો રહ ગયા. જનાબ તાર મહલમા આવી

ગયા અન સઅબના લ કર મહલન ઘર લીધો.

જનાબ તાર અન તમના સાથીઓ રોજ

મહલથી નીકળતા અન જગ કરતા અન ફર થી

મહલમા ચા યા જતા હતા. એક દવસ તઓ

મહલથી નીક યા અન સઅબના લ કર સાથ

સખત જગ લડ અન જગ કરતા માયા ગયા.

તમના સાથીઓ પાછા મહલમા ચા યા ગયા અન

યા આ ય લીધો. તમની સ યા સાત હ ર હતી.

સઅબ તમન અમાન આપી અન એક કરાર

લખવામા આ યો અન વાયદો કય ક મહલમા

આ ય લનારાઓન દરક ર ત અમાન આપવામા

આવશ. પર તણ પોત આપલા વચનનો ભગ

કય અન મહલમા આ ય લનારા બધાની જ

ગરદન ઉડાડ દ ધી. સઅબ બન બર વચન

ભગ અન ખયાનત ત મોટ ખયાનતોમાથી એક છ

ઇ લામમા યાત છ. (તારખી યા બી, ભાગ ર,

પાના-ર૯૩)

આ ર ત જનાબ તારની આગાહ સાચી

પડ . ર બન અ લાહ તારના માયા ગયા

પછ મહલમા ઘરાએલા લોકોન ક : ગઇ કાલ

તાર તમન સલાહ આપી હતી અન તમ ન

મા યા અન જો તમ આ સ હ સામ હિથયાર નાખી

દ ધા અન પોતાન તમન સ પી દ ધા તો તઓ

તમન ઘટા બકરાની મ કતલ કરશ. પોતાની

તલવાર કાઢ લો. જો માયા ગયા તો પણ ઝલીલ

અન અપમાન સાથ નહ માયા વ. ત લોકોએ

ક : યાર તાર અમન કમ આ યો અમ

તમની વાત ન મા યા તો અમ તમાર વાત

માન ? ત લોકોએ પોતાન સઅબન સ પી દ ધા

અન તનો કમ ક લ કર લીધો.

સઅબ ઉ બાદ બન હસીનન મોક યો ક

તમના હાથ બાધીન બહાર લાવો અન તમન

બધાન જ કતલ કર નાખવામા આ યા. યાર ક

તઓ પ તાવો કર ર ા હતા ક અમ જનાબ

તારના કમન કમ ન મા યો.

વણન થ છ ક લોકોએ મહલમા

આ ય લીધો હતો તમન બહાર લાવવામા આ યા

અન સઅબની સામ હાજર કરવામા આ યા.

લોકો અરબ િતના હતા શ આતમા સઅબ

તમન આઝાદ કરવા માગતો હતો અન

બનઅરબન કતલ કરવા ચાહતો હતો. પર તના

સાથીઓએ આ વાતન ક લ ન કર અન બધાન જ

કતલ કરવાની ઇ છા બતાવી. (કામીલ ઇ ન

અસીર, ભાગ ૪, પાન-ર૭૩)

ર બન અ લાહ આ મવાલીયોમાથી હતા. ઘણા બધા લોકો

સાથ તમન પણ સઅબ પાસ લાવવામા આ યા.

તમણ ક : અ લાહતઆલા અમન કદ અન તમન

માફ અન બ સ ારા પર ા લઇ ર ો છ ક

એકમા પરવરદ ગારની શી અન બી મા તની

નારાઝગી છ. માણસ બી ન માફ કર છ

અ લાહ પણ તન માફ કર છ અન તન ઇ ઝત

આપ છ અન સ આપ છ ત (ક સાસ) સ

અન બદલાથી બચી નથી શ તો.

પછ ક : અય બરના દ કરા ! અમ

તમારા દ ન પર છ એ. અમારો અન તમારો ક લો

એક જ છ. અમ ક અન દલમમાથી નથી. અમ

અમારા શહરવાસીઓનો િવરોધ કય . અમારાથી

લ થઇ અથવા તમનાથી લ થઈ. અમ ત

સલમાનોની મ છ એ ઓએ એકબી સાથ

જગ કર અન પછ લહ કર અન એક થઇ ગયા.

તો પછ અમન માફ કર ન તાર બહા ર અન

મરદાનગીન સાબીત કર.

આ વાતોથી સઅબ અન અ ક બી

લોકોના દ લો નરમ પડ ગયા અન તમન આઝાદ

કરવાનો િનણય લીધો.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૭પ)

અ રહમાન બન હ મદ બન અ અસ આ હ જ તરફથી સ તાનનો અમીર

હતો. યાર હ મ શ કય તો અ રહમાન

અન આલીમો અન સાલહ ઇ સાનોમાથી એક સ હ

તની સાથ જગ કર . ના પ રણામ અ રહમાન

લ કર હાર ગ . તણ રતબીલમા પનાહ લીધી.

કહવાય છ ક ત ય રોગના કારણ મય . અ ક

લોકોએ ક છ ક તણ પોતાન મહલ પરથી નીચ

ફક ન હલાક કય . આ હ.સ.૮૪ નો બનાવ છ. (સર

અઅલા બવી, ભાગ ૪, પાના-૧૮૩)

અ રહમાન ઊભો થયો અન સઅબન

સબોધીન કહવા લા યો ક જો તમ તન આઝાદ કરશો

તો અમન તમારાથી ર કર દશો. પછ અમાર પાસ

કોઇ તની આશા ન રાખજો. અમન તમાર સાથ

રાખો અથવા તમન તમાર સાથ રાખો. કમ ક અમારા

અન તમના દરિમયાન ારય લહ નથી થઈ

શ તી.

પછ અ રહમાન બન સઇદ ઊભો થયો.

તણ પણ આવી જ વાતો કહ . ફાના અ ણીઓએ

પણ તમન સમથન આ . ના કારણ સઅબ

બધાન કતલ કરવાનો કમ આ યો. ત બધા આ ઝી

કરવા લા યા: અય બરના દ કરા ! અમન કતલ ન

કરો. અમન શામીઓ સાથ જગ માટ આગળ રાખો.

તમ અમારાથી વત નથી થઇ શ તા. પર

સઅબ તમની મો પર યાન ન આ .

ર ક : મન આ લોકોથી અલગ કતલ

કરશો. થી મા ન તમના નથી ભ ના થાય.

કમ ક ત લોકોએ તસલીમ થવામા માર વાત નહોતી

માની. (ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૭પ)

સાફ ર બન સઇદ તણ સઅબ બન બરન સબોધીન ક :

અય બરના દ કરા ! અ લાહની બારગાહમા

જવાબ આપીશ ક આટલા બધા લોકોન કતલ

કર છ મણ પોતાન તારા હવાલ કયા હતા. યાર

ક હક આ છ ક ક સાસ િસવાય કોઇ કતલ કરવામા

ન આવ.

જો અમારામાથી અ ક તારા માણસોન

કતલ કયા છ તો તમ અમારામાથી એટલા જ

માણસોન કતલ કરો અન બાક ના લોકોન આઝાદ

કર દો. કમ ક અમારા દરિમયાન એવા માણસો

પણ છ ક મણ કોઇ પણ જગમા ભાગ નથી લીધો.

બલક તઓ પહાડો અન ગામડાઓમા રહ ન ટ સ

(વરો) આપતા હતા.

પર સઅબ અન તમના સાથીઓએ

સાફ રની પણ વાત ન સાભળ .

સાફ ર ક : અ લાહ ખરાબ કર ત લોકો

મન મ એ ક હ ક એક ગલીથી મલો કરો

અન સ હન વરિવખર કર ન પોતાની કૌમ અન

કબીલા સાથ જોડાઈ વ. પર તમણ માર વાત ન

સાભળ . હવ લામોની મ અમન મારવામા આવી

ર ા છ.

યાર બાદ સઅબન ક : માર તન

િવનતી છ ક મન આ લોકોથી અલગ કતલ કરો. થી

તમના લોહ મા મા લોહ ભ ન થાય. માટ તન

એક ક નાર લઇ જઇન કતલ કર દવામા આ યા.

આ લોકોની સ યા મન સઅબ કતલ

કયા છ ૬૦૦૦ હતી, આ સ યા તન છોડ ન છ.

તાર સાથ જગમા માયા ગયા હતા.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૭૬)

અ લાહ બન ઉમર સઅબ બન બર એક દવસ

અ લાહ બન ઉમરની લાકાત માટ ગયો. તણ

અ લાહ બન ઉમરન સલામ કર તો તણ

તનાથી મો ફરવી લી .

સઅબ ક : તમારો ભ ીજો સઅબ

અ લાહ બન ઉમર ક : હા, ત જ છ

ણ એક દવસમા ૭૦૦૦ સલમાનોન કતલ

કયા. હવ ટ ચાહ ઐશ કર લ.

સઅબ ક : અ લાહની કસમ, મ

લોકોન કતલ કયા છ તઓ સલમાન ન હતા,

બલક કાફ ર અન ફા ર હતા.

અ લાહ તન ક : અ લાહની કસમ,

ટલા માણસોન ત કતલ કયા છ તટલા માણમા

જો ત ઘટા બકરાઓન માર ના યા હોત તન

તારા વાલદન તરફથી વારસામા મ યા હોત તો

પણ ઇસરાફ ( લખચ - મ) થાત.

(ત લ ઉમમ, ભાગ ર, પાના-૧૭૬)

જનાબ તારની પ નીઓ યાર સઅબ અસીરોન કતલ કર ના યા

તો તણ જનાબ તારની પ નીઓન બોલાવી અન

તમની પ ની ઉ મ સાબીત બી ત સમરહ બન

બન ક : તાર િવશ તમારો િવચાર છ ?

ઉ મ સાબીત ક : તમના િવશ એ જ ક

તમ કહો છો. સઅબ તન આઝાદ કર

દ ધી.

તારની બી પ ની ઉમરહ બી ત

નોઅમાન બન બશીર અ સાર ન ક : તમ કહો

છો?

ઉમરહ ક : અ લાહ તમના પર રહમત

નાઝીલ કર ત અ લાહના નક બદા હતા.

(યઅ બીએ તાર ખમા લ છ ક ઉમરહએ

સઅબના જવાબમા ક : તાર ક , પાક

અન રોઝદાર હતા, અય અ લાહના મન

તમની પાક ઝગી િવશ બયાન કર શ? સઅબ

ક : તની ગરદન ઉડાવી દો, ઇ લામમા આ પહલી

ઔરત છ ન આવી ર ત કતલ કરવામા આવી. -

તાર ખ યઅ બી, ભાગ ર, પાના-ર૬૪)

સઅબ તમન કદ કર દ ધા અન

પોતાના ભાઇ અ લાહ ઇ ન બરન પ લ યો

ક આ ીનો અક દો આ છ ક તાર પગ બર

હતા.

અ લાહ જવાબ લ યો ક તન કતલ

કર નાખો.

પછ સઅબના સિનકોમાથી એક સિનક

તમન ણ વારથી કતલ કર ના યા યાર ક ત

મો પાડ ર ા હતા યા અબતાહ (અય બાબા)!

ત સમય જનાબ તારની

પ ની(ઉમરહ)ના ભાઇ અબાન બન નોઅમાન બન

બશીર કાતીલન એક તમાચો માય અન ક : અય

નાલાયક, ત માર બહનન વાર કર ન નમા

બાડ દ ધી.

ત ફૌ અબાનન સઅબ પાસ લા યો

અન ક ક અબાન મન તમાચો માય છ.

સઅબ ક : તન જવા દો અન કાઇ ન

કહો. તણ પોતાની બહનના કતલ ક ણ ય

જો છ.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૭પ)

જનાબ તારની લાશ સઅબના કમથી જનાબ તારના હાથ

કાપીન મ દની દ વાલ પર રાખીન તના પર

ખીલીઓ ઠોકવામા આવી અન હ જના આવતા

ધી આ જ ર ત ર . હ હાથ જોયા તો છ

ક આ છ? લોકોએ બતા ક આ તારના

હાથ છ. તણ કમ આ યો ક હાથન દ વાલ પરથી

ઉતાર ન નીચ ક દો.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૭પ)

ફામા જનાબ તારની મતનો

સમયગાળો ફામા જનાબ તારની મતનો

સમયગાળો દોઢ વષ છ.

(તનક લ મકાલ, ભાગ ૩, પાના-ર૦૬)

કતલ થવાના સમય તમની ઉમર ૬૭

વષની હતી. તઓ ૧૪ રમઝાન, ૬૭ હ જર ના

કતલ કરવામા આ યા.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૭૮)

ઉરવહ બન બર યાર સઅબ તારન માર ના યા તો

મ ામા અ લાહ બન બરન આ વાતની

ખબર આપી અન તાર સર તની પાસ મોક .

ઉરવહ બન બર ઇ ન અ બાસન ક :

ક ઝાબ( ઠો) તાર માય ગયો અન આ ત

સર છ.

અ લાહ બન અ બાસ ક : હ તમાર

સામ મોટ ચટાન છ. જો તમ તનાથી પસાર થઇ

ગયા તો કામયાબ થઇ જશો. ઇ ન અ બાસનો

મતલબ અ લ મલીક બન મરવાન હતો ના

હાથમા ત સમય શામની મત હતી.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાના-ર૭૮)

અ લાહ બન બર અ લાહ બન બરન યાર મ ામા

તારના કતલની ખબર મળ તો તણ ઇ ન

અ બાસન ક : તમ ક ઝાબ ( ઠા)ની ખબર

નથી સાભળ ?

ઇ ન અ બાસ ક : કોણ ક ઝાબ?

અ લાહ બન બર ક : અ ઉબદનો

દ કરો તાર.

ઇ ન અ બાસ ક : મન જનાબ તારના

કતલ થવાની ખબર મળ હતી.

અ લાહ ઇ ન બર ક : લાગ છ તમ

તન ક ઝાબ કહ સહ હ નથી સમજતા. તના

કતલનો તમન અફસોસ છ ?

ઇ ન અ બાસ ક : ત મદ હતો ક ણ

અમારા કાતીલોન કતલ કયા અન અમારા લોહ નો

બદલો લીધો અન અમારા દ લોના જખમોન સા

કયા. તો પછ અમારા તરફથી તનો બદલો આ ન

હોવો જોઇએ ક અમ તન ખરાબ કહ એ.

(કામીલ ઇ ન અસીર, ભાગ ૪, પાન-ર૭૮)

જનાબ તારની ક જનાબ તારની ક મ જદ ફામા વ

તરફની દવાલ સાથ જોડાએલી છ.

(તાર ખ નજફ વ હ રહ, પાના-૧૪૪)

અન આ તો લીમ બન

અક લ(અલ.)ની ક થી ન ક છ. તમ છતા

મ જદ ફાના સહનથી બહાર છ. પર દર

જવાનો ર તો મ દની દરથી છ.

(તાર ખ ફા, અલ મીબરાક , પાના-૮પ)

-2) 1 amillibrary...સહફએ કરબલ (ભ ગ-2) ‐ 6 amillibrary.com વહ ગ પર 1...

Documents

rto gujarat - process flow for faceless …2 fancy number...

moti ni dhagli-one - wordpress.com...એ ક યલ ન જ...

દિવ્યપાર્થ ન્યુઝ...

હિાબી ાખા સમગ ર મહ નગરપ...

મેથેમેટ ક્ ગ ણત ૨૧૧...

2008 થ˚ 2009 - gujarat police · 9 સરત શહર...

gadyasoor.files.wordpress.com · web viewસ ર શ જ...

gujarati - ministry of financegujarati 2011 ન દ જપ...

એફોડ બલહાઉિસ ગ...

omr omr ш ˇˆ ˝ ˛˚˜˙ ˝ ˙ х!˙ -...

jul. 1 motion magic (current affairs) · ભાંરદય...

ગ ન ˘ન ˘ ˇ - wordpress.com · 2012-01-15 · ગ...

દ નદયાળ દવયાાંગન ન...

આવો જાણીએ, મોઢાંના...

કેન્સરની પીડા અંગે -...

adp year:2016-17 & 2017-18 list of khergam taluka ...adp...

પ્રસ્ત વન વવનોદભ ઈ...

રાજ્યના ંગ મ્હાઓુ...

મદ્ુ ન નંબર ૧ કચરરનન વ...

માહ તીઅિધિન યમનv૨૦૦૫...