devapi maharshi bodhalu - worldteachertrust.org · 3 ^èŒx+¨ª ã¨fik«Ûùo^Œ ¿ã"å...

^Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬ É’^èŒÅ∞

=∂ãì~ü áê~°fif‰õΩ=∂~ü

^èŒx+¨ª

„Ѩ äŒ=∞ =Ú„ Œ : 2005 – QÆ∞~°∞ѨÓi‚=∞ „Ѩ «∞Å∞ : 1,000kfifÜ«∞ =Ú„^Œ : 2011 – QÆ∞~°∞ѨÓ[Å∞ „Ѩ`«∞Å∞ : 1,000

"≥Å : ~°∂II 60–00

=Ú„ Œ :ZˆHfiiÜ«∞<£ Ñ≤„O\˜OQ∑ ã¨∂¯ÖòqâßYѨ@flO – 530 016.G 0891-2747320, 9848075132.

„áêÑ≤Ιê÷#=Ú :[QÆ Œ∞æ~°∞ =∞Ok~°=Ú(k =~°Öò¤ \©K«~ü >ˇOѨÙÖò)'~å è•=∂ èŒ="£∞—, 14–38–2, =ÚÑ≤Ê_ç HÀÅh,qâßYѨ@flO – 530 002.á¶È<£ : 0891–2701531e-mail : dhanishta@rediffmail.com

3

^èŒx+¨ªã¨fiK«ÛùO Œ ¿ã"å ã¨Oã÷

'' èŒx+ª—— J#QÍ èŒ#ѨÓi « k=º"åÜ«Ú=Ù.èŒ#=∞#QÆ k=º ã¨OѨ Œ. Jk ˆH=Å=Ú _»|∞ƒHÍ Œ∞.

_»|∞ƒ`À ã¨OѨ Œ#∞ H˘Å∞=ÖË=Ú, H˘#ÖË=Ú. ã¨OѨ Œr=# "≥·Éèí==Ú#‰õΩ ãO|OkèOz#k. =∞# â◊$ «∞ÅÖ’Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, WO„ Œ∞_»∞, |$ÇÏãÊu ~Ú`åºk k=º„Ñ[Å#∞ èŒ#=∞xi. P~°¬ q*Ï#"Õ∞ x["≥∞ÿ# èŒ#=Ú.J\ì èŒ#=Ú#∞ ‰õÄ~°∞ÊKÕã≤ "åºÑ≤Î KÕÜ«Ú@‰õΩ '' èŒx+ª——1992Ö’ [x‡Oz#k.

'' èŒx+ª——, _®II HõOÉèíOáê\˜ áê~°fif‰õΩ=∂~ü QÍi"å‰õΩ¯#∞ ã≤._ç., P_çÜ≥∂, g_çÜ≥∂ HͺÃã@¡ ~°∂Ѩ=ÚÖ’#∞, ѨÙã¨ÎHõ=ÚÅ ~°∂Ѩ=ÚÖ’#∞ Éèí „^ŒÑ¨~°z㨠åû 茉õΩÅ HõO Œ∞#\ì Ü«∞*Ï˝~°÷Hõ~°‡#∞ KÕѨ\ì#k.

'' èŒx+ª—— XHõ K«Hõ x „QÆO ä•ÅÜ«∞=Ú#∞, 蕺#=∞Ok~°=Ú#∞, 㨠Àæ+≤ªÔH· =Åã≤# "å`å=~°=Ú#∞ –''[QÆ Œ∞æ~°∞ =∞Ok~°=Ú—— QÆ U~°Ê~°z, Pã¨HÎ HõÅ"åiH˜

蕺#=Ú, ™êfi 蕺ܫ∞=Ú <Õ~°∞ÊK«∞#flk.

4

=∂ «$ Õâ◊=Ú "≥Ú ŒÅ∞QÍ L «Î~° J"≥∞iHÍ, ÖÏ\<£ J"≥∞iHÍ=∞iÜ«Ú S~Àáê YO_»=ÚÅÖ’QÆÅ P 蕺u‡Hõ l*Ï˝ã¨∞=ÙʼnõΩ„Ñ¨KÀ Œ#=Ú HõeyOK«∞K«∂, ÉèíHÎ, *Ï˝#=Ú, "≥·~åQƺ=Ú, Ü≥∂QÍÉèϺã¨=Ú ~Ú`åºk q+¨Ü«∞=ÚÅÖ’ É’ èŒ#Å∞ QÍqOK«∞K«∂,Ѩ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ =∂~åæ#∞Ü«∂Ü«ÚʼnõΩ "≥Å∞QÆ∞^•i K«∂Ñ≤OK«∞K«∞#fl 㨠åû èŒ<å ã¨OѨuÎQÆÅ #=Ü«ÚQÆ Ü≥∂QÆ =∂~°æ Œi≈ =∂ãì~üHõOÉèíOáê\˜ áê~°fif‰õΩ=∂~ü QÍ~°∞. "åi É’ èŒ#Å∞ ÖˇHõ ‰õΩ q∞OzÜ«Ú#fl#∂, ѨÅ∞~°Hõ=ÚÖ·# q+¨Ü«∞, q*Ï˝# É’ èŒ#Å∞QÍ ≥eÜ«∞=K«∞Û#∞. Jq É’ èŒ#Å∞QÍ<Õ H͉õΩO_® x «ºrq «=Ú# J#∞ã¨~°©Ü«∞"≥∞ÿ, PK«~°Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ, PK«iOK«∞"åiH˜ 㨠«º Œ~°≈#=Ú#㨠«fi~° Ѷe «=ÚÅ #OkOK«∞K«∞#fl=x ≥Å∞ѨÙ@ Juâ◊Ü≥∂HÎHÍ<Õ~°^Œ∞.

™êOѶ≤∞Hõ, Pi÷Hõ, P 蕺u‡Hõ, ™êO㨯 $uHõ, HõàÏ ~°OQÆ=ÚÅÖ’"åi x~°O «~° ¿ã=Å#∞ QÆ∞iÎOz, Q“~°qOz, PO„ èŒ qâ◊fiHõàÏѨi+¨ ü '' _®Hõì~ü PѶπ Öˇ@~üû—— Ѩ\Ïì#OkOz, P Œ~°≈=O «"≥∞ÿ# "åi¿ã=Å#∞ H˘xÜ«∂_ç#k.

Pi÷Hõ, ™êOѶ≤∞Hõ, ¿ã"å~°OQÆ=ÚÅÖ’ – =∂#"åo =∞#∞QÆ_»Ö’ã¨∞Y=Ú, âßOu Ѩi=∞oOѨ*ËÜ«Ú ã¨∂„ «=ÚQÍ P 蕺u‡Hõ «JÅ~åi#ѨÙÊ_Õ, ^•xH˜ ™êѶź «, ™ê~°÷Hõ « LO_»∞#x, ''=∂#=¿ã=ÜÕ∞ =∂ èŒ=¿ã= —— J#∞ =∂@‰õΩ ã¨iÜ≥ÿ∞# J~°÷=Ú ~Ú Õ#xN ‰õΩ=∂~üQÍ~°∞ «=∞ „Ѩ=~°Î# ^•fi~å ≥eÜ«∞Ѩ~°K«∞K«∞<åfl~°∞.

ã¨OHõÅ#Hõ~°Î : =∂ãì~ü HõOÉèíOáê\˜ áê~°fif‰õΩ=∂~ ü

5

N áê~°fif‰õΩ=∂~ü ÉÏ èŒº «QÆÅ QÆ$ÇÏã∞÷Å∞, ¿Ñ~°∞#fl Pi÷Hõ ãÅÇ^•~°∞,

q*Ï˝#=Ú#∞ qHõã≤OѨ*ËÜ«Ú QÆ∞~°∞=Ù, âßs~°Hõ – =∂#ã≤Hõ

~°∞QƇ «Å#∞ `˘ÅyOѨ*ËÜ«Ú "≥· Œ∞ºÅ∞, J<ÕHõ „QÆO äŒ=ÚÅ ã¨OHõÅ#

Hõ~°Î, xQÆifi, x~°‡Å ǨÏ$ ŒÜ«ÚÅ∞.

*Ï˝#=Ú U XHõ iH˜ K≥Ok#k HÍ ŒxÜ«Ú, *Ï˝#∞Å∞

Ãã· «=Ú JO Œ~°∞#∂ *Ï˝#=Ú#ˆH K≥Ok# "å~°xÜ« , *Ï˝#"Õ∞

ã¨iÜ«∞QÆ∞ "åÇ≤ÏHõÅ <≥#∞flH˘x «##∞ `å#∞ „ѨHõ\˜OK«∞H˘#∞

K«∞O_»∞#xÜ« , JO Œ∞KÕ x[=ÚQÍ Z=fi~°∂ „QÆO äŒHõ~°ÎÅ∞

HÍ*ÏÅ ~°xÜ« , ã¨OHõÅ# Hõ~°ÎÖË #xÜ«Ú N ‰õΩ=∂~üQÍi

Œ$_è»qâßfiã¨=Ú. qâı+¨ Ѩi*Ï˝#=ÚQÆÅ „ѨuÉèÏ=O «∞ Ö·#ѨÊ\˜H˜

™œjź=Ú`À ™ê=∂#∞ºÅ q∞„ « «fi=Ú #aèÅ+≤OK«∞ ã¨=∞=iÎ.

N áê~°fif‰õΩ=∂~üQÍi P^èŒfi~°º=Ú# ZxflÜ≥∂ ^è•i‡Hõ

ã¨Oã¨÷Å∞ ^Õâ◊q^Õâ◊=ÚÅÖ’ Ѩ~°Ç≤Ï`«¿ã= QÍqOK«∞K«∞#flq.

''Ѩ~°Ç≤Ï «=Ú Ñ¨~°=∞ èŒ~°‡—— =∞#∞ P~ÀºHÎ "åi rq «=Ú#∞ #_ç

Ñ≤OK«∞K«∞#flk. ÉèíQÆ= 蕺#=Ú, ™êfi 蕺ܫ∞=Ú, Ѩ~°Ç≤Ï «=ÚʼnõΩ

„u è•| Œ∞úÅ∞QÍ ZO Œ~À Pã≤ΉõΩʼnõΩ "å~°∞ „ÑÑOK«=Ú# „ÑKÀ Œ#=Ú

QÍqOK«∞K«∞<åfl~°∞. Ѩ~°=∞QÆ∞~°∞ Ѩ~°OѨ~° "åi HÍ Œ~°≈=Ú.

– èŒx+ª ᶜO_Õ+¨<£

6

q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ

ѨiK«Ü«∞=Ú 101 Hõ~°Î=º=Ú 252. ã¨∞ Œ~°≈# K«„Hõ=Ú 293. QÆ∞ÑÎq Œº – „ѨÜ≥∂[#=Ú 334. Jâ◊fiq^Œº – 1 36

5. Jâ◊fiq Œº – 1 396. QÀáêÅ =∞O„`«=Ú 437. Hõ~°‡*Ï˝#=ÚÅ∞ 468. =∂ k=º â◊s~°=Ú 489. aO^Œ∞=Ù 4910 ã≤ •úO «=Ú – PK«~° 5011. ã¨∂~°º K«O„ Œ Ö’Hõ=ÚÅ∞ 5112. #Å∞_»∞ 5213. <å=∞ ~°Ç¨Ï㨺=Ú – 1 5314. <å=∞ ~°Ç¨Ï㨺=Ú – 2 5515. Jâ◊fi=Ú 5716. =$+¨Éèí=Ú 5917. ã¨`«º=Ú – =∞`«=Ú 6018. ã¨∂~°º K«O„^Œ∞Å∞ 6119. ‰õΩ=∂~À |∞^èŒó 6220. Ѩ$käq – JO «iHõ∆=Ú – kq 6421. _»=∞~°∞Hõ=Ú – N K«„Hõ=Ú 6522. Hõ~°∞‚_»∞ – ‰õΩOu 6723. ѨÓ~°fiHõ^äŒ – 1 6824. ѨÓ~°fiHõ^äŒ – 2 6925. *Ï˝#Ü≥∂QÆ=Ú – Hõ~°‡Ü≥∂QÆ=Ú – 1 71

7

26. *Ï˝#Ü≥∂QÆ=Ú – Hõ~°‡Ü≥∂QÆ=Ú – 2 7327. =∞ǨÏi¬ ^Õ"åÑ≤ ™êxfl^茺=Ú - 1 7528. =∞ǨÏi¬ ^Õ"åÑ≤ ™êxfl^茺=Ú – 2 7829. =∞ǨÏi¬ ^Õ"åÑ≤ ™êxfl^茺=Ú – 3 8130. =∞ǨÏi¬ ^Õ"åÑ≤ ™êxfl^茺=Ú – 4 8331. =∞ǨÏi¬ ^Õ"åÑ≤ ™êxfl^茺=Ú – 5 8632. =∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 6 8833. =∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 7 9034. =∞ǨÏi¬ ^Õ"åÑ≤ ™êxfl^茺=Ú – 8 9235. =∞ǨÏi¬ ^Õ"åÑ≤ ™êxfl^茺=Ú – 9 9536. =∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 10 9737. =∞ǨÏi¬ ^Õ"åÑ≤ ™êxfl^茺=Ú – 11 9938. =∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 12 10239. ™êxfl^茺=Ú 10440. Hõ~°‡ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú 10641. ™ê^èŒ#–â◊s~°=Ú 10842. `«∞=∞‡ =Úà◊√§ 4243. ã¨∂K«#Å∞-1 11244. ã¨∂K«#Å∞–2 11445. ã¨^•Kå~°=Ú 11646. qK«Hõ∆ 11747. HõѨ\˜ 11848. „ѨÉèÏ==Ú 11949. ã¨O™ê¯~°=Ú – *Ï˝#=Ú 12150. h~°∞ Ѩš "≥∞~°∞QÆ∞ 12251. =Ú‰õΩ¯ã¨∂\˜ =∂~°æ=Ú 12352. „Ѩ*Ï˝qÖÏã¨=Ú 12553. Hõ~°‡q"≥∂K«#=Ú 127

8

54. `«Ñ¨C_»∞ HÀ@ 12955. #∂ «# â◊OMÏ~å==Ú 13156. H˘xfl „Ѩâ◊flÅ∞ 13257. =∂ H˘Å|^ŒÌ 13458. â◊O|à◊ 13659. „âß=ã≤Î 13860. "≥∞Å¡Hõ#∞fl 14061. „QÆ^ŒÌ Hõ#∞fl 14262. K«ifi « K«~°fi=Ú 14463. Ü≥∂QÆq Œº 14664. JO`«óHõ~°=ÚÅ∞ 11265. J=^èŒ∂`« ^ÕÇ¨Ï ^èŒ~°‡=Ú 14866. 㨠Œ∞æ~°∞=Ù 14967. ã¨Ç¨Ï"åã¨=Ú 15068. „|ǨχK«~°º „=`«=Ú 15169. Ѷ¨Å `åºQÆ=Ú 15270. Jã¨∂Ü«∂yfl – 1 15371. Jã¨∂Ü«∂yfl – 2 15472. P_»O|~°=Ú – J^èÀQÆu 15573. „¿Ñ=∞ 15674. L_»Hõx "≥∞`«∞‰õΩÅ∞ 15875. ã¨∞QÆO^èŒ Ñ¨i=∞à◊=ÚÅ∞ 16076. ǨÏ$^ŒÜ«∞ ã¨=∞~°Ê 16177. #∂`«#`«fi=Ú 16378. =∞^èŒ∞~° =∂~°æ=Ú – 1 16579. =∞^èŒ∞~° =∂~°æ=Ú – 2 16780. =∞^èŒ∞~° =∂~°æ=Ú – 3 13081. =∞^èŒ∞~° =∂~°æ=Ú – 4 171

9

82. HõÅ∞ѨÙQÀÅ∞`«#=Ú 17383. „â◊=∞ – Ѷ¨e`«=Ú 17484. =¸~°ö`« 17585. XHõ ~°Ç¨Ï㨺=Ú 17686. `å~° =∂~°æ=Ú 17887. ã¨O™ê¯~°=Ú 18088. =∂ J#∞Éèí==Ú 18289. „Ѩ^Œ~°≈# – ^Œ~°≈#=Ú 18490. =∂#= ÅHõ∆=Ú 18691. Éè∫uHõ Ö’Hõã¨`«º=Ú 18892. *Ï˝#=Ú – ÉèÏ+¨ 19093. "≥·^Œº=∞`«=ÚÅ∞ 19294. xâ◊≈|Ì=Ú – ¿ãflǨÏ=Ú 19495. q@q∞#∞Å∞ 19696. Ѩx`«#=Ú 19897. "≥ÚO_ç`«#=Ú 19998. Ü«ÚHÍÎǨ~°=Ú 20099. t+¨º Œ∞~åKå~°=Ú 202100. â◊O|à◊ 204101. xã¨Ê $Ç¨Ï 206102. XHõ ™ê èŒ# 208103. |Ǩï=ÚY`«fi=Ú 210104. ÃÑ^ŒÌiHõ=Ú 212105. ^≥·= x~°‚Ü«∞=Ú 214106. 㨠Œ∞æ~°∞ ~°∂Ѩ 蕺#=Ú 216107. ã¨fiã¨fi~°∂Ѩ ^Œ~°≈#=Ú 218108. ã¨fiã¨fi~°∂Ѩ*Ï˝#=Ú 220

10

Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬ É’ èŒÅ∞

11

ѨiK«Ü«∞=Ú

=∞~°∞=Ù, Õ"åÑ≤ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ J<åk #∞O_ç Éèí∂q∞r=ÙÅÜ«Ú Œú~°ÔH· xifi~å=∞=Ú Hõ$+≤KÕÜ«ÚK«∞#fl =∞ǨÏ~°∞¬Å∞. giѨÙ@∞ì ѨÓ~Àfi «Î~°=ÚÅ∞ Z=fiiH˜x ≥eÜ«∞ Œ∞. Jxfl ѨÙ~å=ÚÅO Œ∞#∞ g~°∞ QÀK«iO «∞~°∞. q+¨µ‚ѨÙ~å=Ú #∞O_ç ÉèÏQÆ= «ÑÙ~å=Ú =~°‰õΩQÆÅ ÑÙ~å=ÚÅÖ’ JK«Û@K«Û@ „Ñã∞Îu KÕÜ«∞|_çi. r=ÙʼnõΩ =~å‚„â◊=∞ èŒ~°‡=ÚÅ#∞ <Õ~°∞ÊK«∞, èŒ~°‡=Ú #O Œ∞~°∞z HõeÊOz, ^èŒ~°‡=∂~°æ=Ú# #_çÑ≤OѨ*Ëã≤, LfÎ~°∞‚Å#∞QÍqOK«∞@ g~°∞KÕÜ«Ú =∞Ç¨Ï «Î~° xëê¯=∞ Hõ~°‡Ü«∞[˝=Ú. DÜ«∞[=Ú g~°∞ J<åkHÍÅ=ÚQÆ x~°fiiÎOK«∞K«∞<åfl~°∞. [QÆ Œ∞æ~°∞=Ù"≥∞ÿ„ ÕÜ«ÚxH k=º„ÑÏoHõÖ’ À_®Ê@∞ QÍqOK«∞K«∞#flÑÊ\Hxg~°∞ "≥∞ÿ„ ÕÜ«ÚxHõ#fl ѨÓ~°∞fiÅ∞. "åã¨∞ Õ=Ùx =ӺǨÏ=Ú#O Œ∞r=ÙÅ L^Œú~°ÔH· Ü«ÚQÆ=ÚÅ `«~°|_ç ѨxKÕÜ«ÚK«∞#fl=∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞.

=∞~°∞=Ù =∞ǨÏi¬ ã¨∂~°º=Oâ◊Ѩ٠~åA. WH∆Ífi‰õΩ =Oâ◊=Ú"å_»∞. J#QÍ N~å=Úx =Oâ◊=Ú "å_»∞. J#QÍ „ Õ åÜ«ÚQÆ=Ú#∞O_ç Éèí∂q∞ÃÑ· #∞#fl"å_»∞. JO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞#∞O_ç ‰õÄ_»Ü«ÚO_ç Ü«ÚO_»=K«∞Û#∞. J>Ë¡ Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬ K«O„ Œ=Oâ◊ѨÙ~åA. W`«_»∞ cè+¨µ‡x `«O„_ç J~Ú# â◊O`«#=∞Ǩ~åA#‰õΩJ„QÆA_»∞. P [#‡Ö’ Õ"åÑ≤ „ÉÏǨχ èŒ~°‡=Ú#∞ ã‘fiHõiOz«#‰õΩ å#∞QÆ HÀi ~å[º=Ú #∞O_ç |Ç≤Ï+¯iOK«|_≥#∞. x[=Ú

12

#‰õΩ ‰õΩ~°∞ ™ê„=∂[º=Ú#‰õΩ J`«_»∞ K«„Hõ=iÎÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_»=Åã≤#k. HÍx "åã∞ Õ=Ùx =ÓºÇÏ=Ú ##∞ãiOz "åã∞ Õ=Ù_»∞NHõ$+¨µ‚_»∞QÆ J= «iOK«∞@‰õΩ =ÚO Œ∞QÆ<Õ ~å[ºÑ¨i`åºQÆ=ÚQÍqOK≥#∞.

Õ"åÑ≤ =∞ÇÏi¬ P [#‡Ö’ NHõ$+µ‚x Hõ#fl <åÅ∞QÆ∞ =O ŒÅãO= «û~°=ÚÅ =ÚO Œ∞ ÑÙ\ì#"å_»∞! <åÅ∞QÆ∞ =O ŒÅ ãO= «û~°=ÚÅ =ÚO Œ∞ ≥·==Ú Ü≥ÚHõ =ӺǨÏ=Ú#∞ „QÆÇ≤ÏOz, JO Œ∞«# áê„ «#∞ „QÆÇ≤ÏOz, « Œ#∞QÆ∞=ÚQÆ K«„Hõ=iÎ «fi=Ú#∞ Ѩi

`åºQÆ=Ú KÕÜ«Ú@‰õΩ H˘O « Œ∂~° Œ$+≤ì HÍ=Öˇ#∞. Jk |∞∞+≤Œ$+≤ì. Õ"åÑ≤ |∞∞+≤ =∂„ «"Õ∞ HÍ Œ∞, ~å[i¬. ~å[i¬ =∂„ «"Õ∞

HÍ Œ∞ =∞ÇÏi¬. Õ"åÑ≤, â◊O «#∞_»∞, HÍj~å[QÆ∞ k"À^•ã∞, [QÆ Œ∞æ~°∞=QÆ∞ Ѩ~åâ◊~° =∞ǨÏi¬, g~°O Œ~°∞#∞ ã¨=∞HÍe‰õΩÅ∞, g~°∞ P[#‡Å Ü«∞O Œ∞, PÜ«∂ ÕÇÏ=ÚÅO Œ∞O_»∞@ ÑÙ~å ÑÙ~°∞+µxJ= «~°=Ú#‰õΩ <åÅ∞QÆ∞ =O ŒÅ ã¨O= «û~°=ÚÅ =ÚO Œ∞[iy#k. Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬Ü≥ÿ∞ xÅ∞K«∞@ P [#‡Ö’ [iy# Œ#∞H˘#ÖË=Ú. J>Ë¡ =∞~°∞=Ù =∞ǨÏi¬ ‰õÄ_®.

D W~°∞=Ù~°∞ =∞ÇÏ~°∞¬Å∞ "åã∞ Õ=Ùx =ÓºÇÏ=Ú# J<åkHÍÅ=ÚQÆ ÑxKÕÜ«ÚK«∞ ≥~°"≥#∞Hõ #∞O_»∞@ ÔH‰õΩ¯= JaèÅ+≤Oz~°x JxÑ≤OK«∞#∞. =∞ǨÏ~°∞¬Å ѨÙ@∞ì ѨÓ~Àfi «Î~°=ÚÅ∞ =∞#‰õΩÑÙ~å ãOÇ≤Ï «ÅÖ’ ÅÉèíº=∞QÆ∞#∞. "å~°∞ KÕã≤# ™ê èŒ#Å∞ ‰õÄ_»ÅÉèíº=∞QÆ∞#∞. HÍx D =∞ÇÏ~°∞¬Å ÑÙ@∞ì ÑÓ~Àfi «Î~°=ÚÅ∞, ™ê èŒ#Å∞ÑÙ~å=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ ‰õÄ_» edOÑ|_»ÖË Œ∞. Jk |Çïâ◊ó "åiã¨OHõÅÊ=Ú HÍ=K«∞Û#∞. Ѩ~åâ◊~°∞Å∞ q+¨µ‚ѨÙ~å=Ú#, "Õ^Œ

13

"åºã¨∞Å∞ ÉèÏQÆ= «, Hõe¯ ѨÙ~å=ÚÅÖ’ gix «QÆ∞=∂„ «=ÚѨiK«Ü«∞=ÚKÕã≤ = Œe<å~°∞. JkÜ«Ú#∞ Ju ã¨fiÅÊ"Õ∞.

D Éèí∂q∞ ѨÙ@∞ìHõ =ÚѨÊkHÀ@¡ ã¨O= «û~°=ÚÅ „H˜ «=Ú[iy#k. JO Œ∞ Pk=∂#=Ùx J= «~°=Ú XHõHÀ\˜, Z#Éè·ÅHõ∆Å ã¨O= «û~°=ÚÅ „H˜ «=Ú [iy#k. D HÀ\˜ Z#Éè· ÅHõ∆Åã¨O= «û~°=ÚÅÖ’ H˘xfl =∞#fiO «~°=ÚÅ∞ QÆ_»z#q. ZxflÜ≥∂Ü«ÚQÆ=ÚÅ∞ QÆ_»z#q. =∂#=*Ïu L Œú~°=Ú#ÔH· ‰õΩ=∂~°∞Å∞,|∞∞+¨µÖˇO Œ~À Éèí∂q∞H˜ ky =zÛi. D "≥Ú «Î=Ú Éèí∂q∞ Hõ äŒ,=∂#=*Ï «∞Å Hõ äŒ, D =∞ÇÏ~°∞¬ e ŒÌiHx Hõ~° «ÖÏ=∞ÅHõ=ÚÅ∞.D Éèí∂q∞ÃÑ· [~°∞QÆ∞K«∞#fl [QÆ<åfl@Hõ=Ú#O «Ü«Ú "å~°∞ ™êH©∆Éèí∂ «∞Å∞QÆ QÆ=∞xOK«∞K«∞ «=∞ =O «∞ Hõ~°Î=º=Ú#∞ "åã∞ Õ=ÙxHõeÊ «=ÚQÆ x~°fiiÎOK«∞K«∞<åfl~°∞. gi~°∞=Ù~°∞#∞ k=º ÕǨÏè•~°∞Å∞. J∞=ÙÅ #∞O_ç JѨÊ\˜HõѨC_»∞ ÕǨÏ=Ú#∞ Hõ@∞ìH˘x

„Ѩ «ºHõ∆=Ú HÍQÆÅ~°∞. J>Ë¡ J Œ$â◊º=Ú HÍQÆÅ~°∞. 㨇~° =∂„ «=Ú# ™êxfl^茺=Úx=fiQÆÅ "åã¨∞^Õ"Àáê㨉õΩÅ∞. g~°∞ q+¨µ‚ã¨fi~°∂ѨÙÅ∞, „uHÍÅA˝Å∞ giH˜ ≥eÜ«∞x =∞#fiO «~° ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ∞, =∞`åf « 㨠«º=ÚÅ∞, =∂#=*Ïu Hõ äŒÅ∞, ÖË=#flKÀJuâ◊Ü≥∂HÎ HÍ Œ∞.

~åtK«„Hõ=Ú# 㨠Œ∞æ~°∞Ѩ~°OѨ~° JO «Ü«Ú Pëê_è» „âß==ÚÅ#∞ Jkè+≤ìOz Ü«ÚO_»QÆ =∞~°∞=Ù =∞ÇÏi¬ "Õ∞+~åtx, Õ"åÑ≤=∞ÇÏi¬ èŒ#∞~ü ~åtx Jkè+≤ªOz Ü«Ú<åfl~°∞. èŒ#∞~ü~åt =¸ÖÏ è•~°„Ѩ[˝. JK«@<Õ Ü≥∂QƄѨ[˝ Ü«Ú#flk. D ˆHO„^Œ=Ú#‰õΩ ^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_»kèѨu. HõÑ≤Å∞_»∞ QÆѨu, ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ JK«Û\˜

14

QÆ∞~°∞Ñ~°OÑ~°. W\ì =∞ÇÏ «Î~°"≥∞ÿ#@∞=O\ Ü≥∂QÆ„Ñ[‰õΩ JkèÑuQÆèŒ#∞~ü ~åtx ѨiáêeOK«∞K«∞#fl Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬, ã¨=∞ãÎ Ü≥∂QÆ

=∂~°æ=ÚÅ#∞ „ѨKÀ Œ#=Ú QÍqOK«∞K«∞ r=ÙÅ#∞ «fii «QÆuxѨÙ~ÀQÆq∞OѨKÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞. Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ =¸ÖÏ^è•~°=ÚP~°OÉèí=ÚHÍQÆ ã¨Ç¨Ï„™ê~°=Ú QÆ=∞º"≥∞ÿ Ü«Ú#flk. JK«Û@ P„Ñ[#∞ ÑiáêeOK«∞K«∞ =∞~°∞=Ù=∞ÇÏi¬ r=ÙÅ #∂~°úfi=ÚY=Ú#HÍHõi¬OK«∞K«∞O_»∞#∞. L`«Î=∞Ö’Hõ=ÚÅ „Ѩ"Õâ◊=Ú HõeÊOK«∞K«∞O_»∞#∞. Ü≥∂QÆ ŒO_»=Ú ÖËHõ „|Ǩχ ŒO_»=Ú#‰õΩ W~°∞áê~°≈fi=ÚÅ gi~°∞=Ù~°∞ ѨxKÕÜ«ÚK«∞ Éèí∂q∞ Ü«∞O Œe ã¨=∞ãÎ QÆ∞~°∞Ѩ~°OѨ~°‰õΩ ã¨∂ÊùiÎxK«∞ÛK«∞ =∞~°∞QÆ∞##∞<åfl~°∞.

~°ÇÏ㺠k"åºK«~°=Ú gi~°∞=Ùi „Ñ ÕºHõ «. ~°ÇÏãº=Ú,=∞ø#=Ú, Jx~°fiK«hÜ«∞=∞QÆ∞ Ñq„ « «, P «‡`åºQÆ=Ú gi ãÇÏ[ÅHõ∆=ÚÅ∞. «=∞‰õΩ ¿Ñ~°∞ „Ѩu+ìÅ∞ HõÅ∞QƉõΩO_» ≥·==Ú#ˆH¿Ñ~°∞ „Ñu+ªÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#@∞¡ „Ñ=iÎOK«∞ k=ºr=ÙÅ∞, z~°Or=ÙÅ∞.

z~°Or=ÙÅ∞ Ö’HõHõàϺÏ~°÷"≥∞ÿ ÉèíQÆ= ü=ÓºÇÏ=Ú ##∞ãiOz [#‡Öˇ «∞ÎK«∞ `å"≥∞=~À «=∞‰õΩ [˝Ñ≤Î Hõey =iÎO «∞~°∞.[#‡ „ÑÜ≥∂[#=ÚÅ#∞ =∞~°∞=Hõ, Ö’Hõ Ç≤Ï`å~°÷=∞QÆ∞ HÍ~°º=ÚÅ<˘#~°∞ÛK«∞ =∞#ã∞û, WO„kÜ«∞=Ú, â◊s~°=ÚÅ#∞ Ç≤Ï «HÍ~°º=ÚÅH˘~°ÔH· LѨHõ~°=ÚÅ∞QÆ "å_»∞ Œ∞~°∞. K«zÛ# "≥O@<Õ =∞#∞+¨µº_»O`«iOK«∞#x, â◊s~°=ÚHõ#fl "Õ~°∞QÆ r=Ù_»∞ ÖË_»x "Õ∞¡K«Ûùã≤^•úO`«=Ú. W\˜ì"å~°∞ `«=∞ â◊s~°"Õ∞ `å=∞#∞H˘x rqOK«∞K«∞O Œ∞~°∞. HÍx â◊s~°=ÚÅO «=ÚÖ·#ÑÙ_»∞ r=ÙÖÏ â◊s~°=ÚÅ`À=∞~°˜OѨ~°#flk âßâ◊fi « 㨠«º=Ú. â◊s~°=Ú =∞~°˜Oz#ѨC_»∞

15

r=Ù_»∞ =∞iÜ≥ÚHõ â◊s~°=Ú#∞ HÀ~°∞#∞. #∂ «# â◊s~°=Ú Hõ~å‡#∞|O èŒ"≥∞ÿ U~°Ê_»∞#∞. #∂ «# â◊s~°=Ú# [x‡Oz#ÑÙ_»∞ =Ú#∞Ñ\rq «=Ú =∞~°∞ÑÙ#‰õΩ =K«∞Û#∞. x[=Ú#‰õΩ =∞~°∞¿Ñ =∞$ «∞º=Ù.=∞~°∞ÑÙ ÖËx"åxH =∞$ «∞º=Ù ÖË Œ∞. =∞$ «∞º=#QÍ =∞~°∞¿ÑHÍx,â◊s~°=∞O «=∞QÆ∞@ HÍ Œx ÃÑ ŒÌÅ Ü«∞=QÍǨÏ#. [#‡Å «~°|_ç`å"≥∞=~À, «=∞ Hõ~°Î=º"Õ∞"≥∂ [˝Ñ≤Î Ü«Ú#fl "åix z~°Or=ÙÅO Œ∞~°∞. g~°∞ =∞~°Ñ¨ÙÖËx "å~°∞ QÆ#∞Hõ =∞$ «∞º=Ù#∞ ^•\˜#"å~°∞. giHõ<ÕHõ [#‡ÅÖ’ XH ㇠$u J#∞ã∂º «=ÚQÆ #∞O_»∞#∞.XˆH Ѩq„ «"≥∞ÿ# HÍ~°º=Ú Wxfl [#‡Å «~°|_ç x~°fiÇ≤ÏOK«∞@Ö’"å~°∞ x=∞QÆ∞flÖ·Ü«ÚO Œ∞~°∞.

W\ì z~°Or=ÙÅ#∞ QÆ∂iÛ "Õ Œ ѨÙ~åÏk ã¨OÇ≤Ï «ÅÖ’L ŒÇÏiOz#ÑÙ_»∞ U [#‡Ö’x â◊s~° <å=∞=Ú`À K≥ÑÊ=Ö#∞?[#‡=Ú# H˘Hõ¿Ñ~°∞ «e¡ «O„_»∞Å ^•fi~å U~°Ê_»∞K«∞O_»∞#∞. P¿Ñ~°∞ P [<å‡O «=Ú =~°H. =∞~°Å [#‡ ZuÎ#ѨÙ_»∞ =∞iÜ≥ÚHõ¿Ñ~°∞ ÜÕ∞~°Ê_»∞K«∞O_»∞#∞. Œ∞ã∞ÎÅ∞ =∂i#@∞¡ [#‡=ÚÅ∞ =∂~°∞K«∞O_»QÆ, Wxfl Œ∞ã¨∞ÎÅ Ü«∞O Œ∞ XˆH =∞x+≤x XˆH <å=∞=Ú`ÀÑ≤Å∞ «∞=Ú QÆ •! J>Ë¡ ã¨∂Hõ∆‡ Ö’Hõ=ÚÅÖ’ â◊s~°=ÚÅ∞ =∂i#ѨÊ\˜H˜x <å=∞=Ú XHõ \˜ÜÕ∞ Ü«ÚO_»∞#∞. z~°Or=ÙÅ H˜\ì<å=∞=ÚO_»∞#∞. "åix QÆ∂iÛ „Ñ™êÎqOz#ÑC_»∞ "åi "≥Ú «Î=Ú=$`åÎO «=Ú#‰õΩ#∞, [#‡ÅxflO\Hx ã∂K«Hõ=∞QÆ∞ ãOH «<å=∞"≥ÚHõ\˜ Ü«ÚO_»∞@ 㨠Œ∞áêÜ«∞=Ú. Wk "Õ Œã¨O„Ѩ •Ü«∞=Ú."Õ Œ ѨÙ~å=ÚÅÜ«∞O Œ∞ QÀK«iOK«∞ |∞∞+¨µÅ ¿Ñ~°¡Ö’ Z‰õΩ¯=ÉèÏQÆq∞\ì Õ. D q èŒ=ÚQÆ Õ"åÑ≤, =∞~°∞=Ù =∞ǨÏ~°∞¬Å∞, "Õ Œ

16

"åºã¨∞x ѨÙ~å=ÚÅÜ«∞O Œ∞ ¿Ñ~˘¯#|_çi. JO «‰õΩ =ÚO Œ∞Ñ~åâ◊~°∞Å∞#flÑÊ\ Õ"åÑ≤, =∞~°∞=Ù =∞ÇÏ~°∞¬Å â◊s~°=ÚÅ∞ "Õ~°∞."Õ Œ"åºã¨∞ʼnõΩ ã¨=∞HÍe‰õΩÅ∞QÆ, "≥∞ÿ„ ÕÜ«ÚxH˜ „áêq∞„ «∞xQÆ#∞#fl D |∞∞+¨µÅ ÕǨÏ=ÚÅ∞ "Õ~°∞.

D =∞ÇÏ~°∞¬Å∞ =¸_»∞ ~°Hõ=ÚÅ ÕÇÏ=ÚÅ∞ Hõey =¸_»∞q èŒ=ÚÅQÆ∞ HÍ~°º=ÚÅ#∞ XˆH=∂~°∞ x~°fiiÎOѨQÆÅ~°∞. giH˜=„[ â◊s~°=ÚO_»∞#∞. Wk •^•ÑÙ âßâ◊fi « â◊s~°"Õ∞. nxx HÍ~°â◊s~°=∞x ‰õÄ_» JO Œ∞~°∞. WO Œ∞O_ç "≥Å∞QÆ∞ Ö’Hõ=ÚÅ HÍ~°º=ÚÅ#∞ K«Hõ ÃÑ@∞ì Œ∞~°∞. ã¨∂Hõ∆‡ «~°=∞QÆ∞ k=º „ѨÏoHõ#∞ „QÆÇ≤ÏO«∞~°∞. « Œ#∞QÆ∞=ÚQÆ Hõ~å‡K«~°"Õ∞~°Ê~°K«∞H˘O Œ∞~°∞. giH˜

ã∂Hõ∆‡ â◊s~°=Ú‰õÄ_» <˘Hõ\ Ü«ÚO_»∞#∞. WO Œ∞O_ç ã∂Hõ∆‡ â◊s~°HÍ~°º=ÚÅ∞ K«Hõ É_» Œ∞~°∞. Éè∫uHõ â◊s~°"≥ÚHõ\ Ü«ÚO_»∞#∞.WO Œ∞O_ç Éèí∂Ö’Hõ HÍ~°º=ÚÅ#∞ K«Hõ É_»∞ Œ∞~°∞. J=ã~°=∞QÆ∞KÀXH ã=∞Ü«∞=Ú# ÑÅ∞KÀ@¡ HõxÑ≤OÑQÆÅ~°∞. D â◊s~°=Ú ÅxflÜ«ÚJëêìOQÆ Ü≥∂QÆ=Ú# =∂#=ÙxH˜ ã≤kúOK«QÆÅ=Ù. Wq J Œ∞ƒù «=ÚÅ∞ HÍ=Ù. Hõ$+≤ ѶÅ=ÚÅ∞. [#‡Å «~°|_ç KÕã≤# xëêªÜ«Ú «"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ™ê èŒ# Ü≥∂QÆã≤kúxK«∞Û#∞. D q+Ü«∞=Ú# =∞ÇÏ~°∞¬Å∞ѨiѨÓ~°‚ã≤ Œ∞úÅ∞.

L^•Ç¨Ï~°‰õΩ =∞~°∞=Ù, Õ"åÑ≤ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞=ÚÅÖ’x HõÖÏѨ QÆ∞ǨÏÅ Ü«∞O Œ∞ x=ã≤OK«∞K«∞ Éè∫QÀoHõ=ÚQÆÖ’HõÇ≤Ï «∞ʼnõΩ, ã`åû 茉õΩʼnõΩ „¿Ñ~° HõeyOK«∞K«∞ *Ïu ÑÙ~ÀQÆ=Ú#ÔH· JÇÏiflâ◊Å∞ ÑxKÕÜ«ÚK«∞O Œ∞~°∞. g~°∞ NHõ$+µ‚x •fi~°HÍr=# ã¨=∞Ü«∞=Ú# Hõ$+¨µ‚xH˜ À_®Ê@∞ QÍqOK«∞K«∞ J<ÕHÍ<ÕHõ

17

HÍ~°º=ÚÅ#∞ •fi~°HõÖ’ K«Hõ ÃÑ@∞ìK«∞O_≥_ç"å~°∞. JK«Û@ "åi¿Ñ~°∞¡ â◊ åh‰õΩ_»∞ ( Õ"åÑ≤), =∞ èŒ∞„= «∞_»∞ (=∞~°∞=Ù).

J èŒ~°‡ "≥∞ÑC_»∞#∞ èŒ~°‡=ÚÃÑ· Œ∞~å„Hõ=∞=Ú KÕÜ«ÚK«∞#∞O_»∞#∞. nxH˜ J=∂Ü«∞Hõ „Ѩ[Å∞ |eÜ«∞QÆ∞K«∞O Œ∞~°∞. W\ì„Ѩ[Å#∞ HÍáê_»∞H˘#∞@, èŒ~°‡=Ú#∞ xÅɡ@∞ì@, „ѨHõ$uÜ≥Ú#~°∞Û<˘Hõ Hõ~°Î=º=Ú. ~Ú\ì Ñ~°=∞ „ÑÜ≥∂[#=Ú#∞ ™êkèOK«∞@‰õΩ „ѨHõ$uÜÕ∞ H˘O Œ~°∞ r=ÙÅ#∞, ã≤ Œ∞úÅ∞QÆ#∞, z~°Or=ÙÅ∞QÆ#∞ fiÛk^Œ∞ÌH˘#∞K«∞O_»∞#∞. x[=Ú#‰õΩ ~¸ |∞∞+¨µÅ∞NHõ$+µ‚x J„áêHõ$ « â◊s~° x~å‡ =∞ÇÜ«∞[=Ú# ‰õÄ_» áêÖÁæx<å~°∞. Ѩ~åâ◊~°∞Å∞, "≥∞ÿ„ ÕÜ«ÚÅ∞, "Õ Œ"åºã¨∞Å`À HõÅã≤ «=∞=O «∞ Hõ~°Î=º=ÚÖˇxflÜ≥∂ qxÜ≥∂yOz<å~°∞. ~°Ç¨Ï㨺 r=#=Ú# H˜K«ÛyOK«∞@KÕ Ñ¨Ù~å ã¨OÇ≤Ï «ÅÖ’ «=∞#∞ QÆ∂iÛ#„Ѩ™êÎ=# c[„áêÜ«∞=ÚQÆ#∞O_»∞#@∞¡ *Ï„QÆ`«Î Ѩ_ç<å~°∞."≥∞ÿ„ ÕÜ«Ú_»∞, "Õ Œ"åºã¨∞Å∞ ZO «\˜ „Ѩã≤kúQÍOz# Ü≥∂QÆ∞Ö’g~°∞‰õÄ_» #\ì "åˆ~. P~å 茺hÜ«ÚÖË. „áê «ó㨇~°©Ü«ÚÅ∞,"åã¨∞ Õ= ã¨fi~°∂ѨÙÅ∞.

ÉèÏQÆ= «=Ú# "Õ Œ"åºã =∞ÇÏi¬ •fi Œâ◊ ã¯O èŒ=Ú# gixQÆ∂iÛ W@∞¡ ѨeÔH#∞. ''â◊O «#∞x Ü«∞#∞AO_»QÆ∞ Õ"åÑ≤Ü«Ú,WH∆Ífi‰õΩ =Oâ◊AO_»QÆ∞ =∞~°∞ «∞Î#∞, Ü≥∂QÆÜ«Ú‰õΩÎÖ· HõÖÏÑ „QÍ=∞xÅÜ«ÚÖ· HõeÜ«ÚQÍO «=Ú=~°‰õΩ "åã∞ Õ= „¿Ñi «∞Ö· „Ñ[Å#∞P„â◊=∂Kå~° èŒ~°‡=ÚÅ∞ «ÑʉõΩO_» #_»∞ÑÙK«∞ <å~åÜ«∞ ã‡~°O|∞ x «ºO ÉÁ#iÛ ÔH·=źѨ Œ „áêѨÙÎÅQÆ∞ Œ∞~°∞.——

18

J>Ë¡ #==∞ 㨯O^èŒ=Ú# ^Õ"åÑ≤, =∞~°∞=Ù =∞ǨÏ~°∞¬bq èŒ=ÚQÆ ≥Å∞Ѩ|_çi.

N„ѶÚ#‰õΩ =∞~°∞=Ù J#∞ ~å[„âı+¨µìO_»∞ ѨÙ>ì#∞. P ~å[Ü≥∂y ã≤^Œ∞ú_≥· HõÖÏѨ „QÍ=∞O|∞##∞#fl"å_»∞. HõeÜ«ÚQÍO`«O|∞# #+¨ìO|Ü≥∞º_»∞ ã¨∂~°º=Oâ◊O|∞ „QÆ=∞‡~° |∞\˜ìOѨQÆÅ"å_»∞. (12= P 蕺ܫ∞=Ú)

Õ"åÑ≤ HõÖÏѨ ѨÙ~°OÉÏ"åã¨=Ú HÍQÆ Ü≥∂yÜ≥ÿ∞ Ü«Ú<åfl_»∞sfi=~° Hõe #+ìO|QÆ∞*·"å «$Hõ ‰õΩÅ=Ú g∞ Œ ã¨O™ê÷Ñ≤OK«∞<£

q+¨µ‚ ѨÙ~å=Ú# gix QÆ∂iÛ Ñ¨~åâ◊~° =∞ǨÏi¬ ~Ú@∞¡Ñ¨eÔH#∞ :

Õ"åÑ≤ : áœ~°"À ~å*Ï =∞~°∞tÛâßfi‰õΩ =Oâ◊[ =∞ǨÜ≥∂QÆ|Ö∫¿Ñ`Ò, HõÖÏѨ„QÍ=∞ ã¨Oâ◊Ü≥∂ Hõ$ ÕÜ«ÚQÆ WǨQÆ «fi Kè«„ «„Ѩ=~°ÎH Ç≤Ï`Ò Éèíq+¨º`À =∞<Àˆ~fiâı c[ Éèí∂`Ò =º=ã≤÷ Ò ÜÕ∞ Õ#„Hõ=∞Ü≥∂Q# =∞#∞ÑÙ„ Õ =ã∞O èŒ~° Hõ$ « „ Õ åk ãO*Ïx Ü«ÚQÍx„f~°∞ºQÆ Éèí∞[º Õ HõÖ∫ «∞ c[ Éèí∂`å¿ãÎ ˆHz uÎ+ìOu Éèí∂ «ÖË.Ü«∞ è≥·= Õ"åÑ≤ =∞~°∞=Ù ã¨O„áêÑÎO ã¨=∞qãÎ Õ.

‰õΩ~°∞=Oâ◊Ѩ٠~å[QÆ∞ ^Õ"åÑ≤, WH∆Ífi‰õΩ =Oâ◊Ѩ٠~å[QÆ∞=∞~°∞=Ù ã=∞ãÎ Ü≥∂QÆ ã≤ Œ∞úÅ∞ Hõey HõÖÏÑ „QÍ=∞=Ú# x=ã≤OK«∞K«∞<åfl~°∞. Hõ$ «Ü«ÚQÆ=Ú =K«∞Û =~°‰õΩ "å~°∞ r=ÙÅKÕ Ç≤Ï «=Ú##∞ã¨iOѨ KÕÜ«ÚK«∞ =∞~°Å =~å‚„â◊=∞ èŒ~°‡=ÚÅ#∞ Éèí∂q∞ÃÑ·

19

™ê÷Ñ≤OѨQÆÅ~°∞. "å~°∞ ~åÉ’=Ù =∞#fiO`«~°=Ú#‰õΩ c[=ÚÖˇ·xÅK«∞@‰õΩ ã¨OHõeÊOz<å~°∞. Éèíq+¨º ü Ü«ÚQÆ=ÚÅÖ’ (Hõ$ «,„ Õ «, ^•fiѨ~°=ÚÅÖ’ "å~°∞ r=ÙʼnõΩ Ü≥∂QÆ=Ú, èŒ~°‡=ÚÅ#OkOѨ*ËÜ«Ú Œ∞~°∞.)

Hõe¯ ѨÙ~å=Ú# ‰õÄ_» x Õ q+¨Ü«∞=Ú#∞ "Õ Œ"åºã¨=∞ǨÏi¬ ¿Ñ~˘¯#∞@ [iy#k. JOk@∞¡#flk : =∞~°∞Ѩ٠Õ"åÑ≤=∞ǨÏ~°∞¬Å∞ Ü≥∂ˆQâ◊fi~°∞Ö· |∞∞+≤ x"åã¨"≥∞ÿ# HõÖÏѨ „QÍ=∞=Ú#=ã≤Oz Ü«Ú<åfl~°∞. HõeÜ«ÚQÍO «=Ú# g~°∞ =∞~°Å =~å‚„â◊=∞èŒ~°‡=ÚÅ#∞ =∂#=ÙÅ HõOkOz #∂ «# â◊Hõ=Ú P~°OaèO «∞~°∞.

(9= 㨠O èŒ=Ú, 22= J 蕺ܫ∞=Ú)

Hõe¯Ñ¨Ù~å=Ú# Ô~O_»= J 蕺ܫ∞=Ú# „Ѩ äŒ=∞ JOâ◊=Ú# N=∞Çq+µ‚=Ù „|Çχ Õ=Ùx`À ÑeH# ÑÅ∞‰õΩÅ∞QÆ ~Ú@∞¡edOK«|_ç#k : h „áê~°÷# ##∞ãiOz <Õ#∞ Éèíq+º «∞Î# â◊O|à◊„QÍ=∞=Ú# q+¨µ‚ Ü«∞â◊ã¨∞û, ã¨∞=∞u ŒOѨuH˜ [x‡OK« QÆÅ#∞.<å #Å∞QÆ∞~°∞ ™È Œ~°∞Å`À <Õ#∞ =∞~°Å J*Ï˝#=Ú#∞, J èŒ~°‡=Ú#∞ KèÕkOz, èŒ~°‡=Ú#∞ ™ê÷Ñ≤OK«QÆÅ"å_»#∞. h=Ù#∞ Õ= «Å∞g∞ g∞ JOâ◊ÅÖ’ [x‡Oz <å‰õΩ `À_®Ê@∞ QÍqOK«QÆÅ~°∞. <åǨÏ$ ŒÜÕ∞â◊fiiÜ«∞QÆ∞ NÅH˜; ã≤OǨÏà◊~å[QÆ∞ '|$Ç¨Ï èŒ$ «∞_»∞,H“=Ú Œ∞ʼnõΩ Ñ¨ Œ‡ J#∞ <å=∞=Ú# [x‡OK«QÆÅ Œ∞. JѨÙ_»∞<Õ#∞ Éèí∂=ÅÜ«∞=Ú#‰õΩ =∞~°∞=Ù#∞ K«„Hõ=iÎQÆ#∞, ^Õ"åÑ≤x[QÆ Œ∞æ~°∞=ÙQÆ#∞ ™ê÷Ñ≤O «∞#∞. JÑÊ\#∞O_ç Éèí∂q∞ÃÑ· ã «º Ü«ÚQÆ=∂~°OÉèí=∞QÆ∞#∞. âßâ◊fi « èŒ~°‡=Ú <≥ÅH˘ÅÊ|_»∞#∞. Hõe =kèOÑ|_»∞#∞.

20

Hõe¯ ѨÙ~å=Ú# ~ÚOHõ#∞ ~Ú@∞¡#flk : =Ú#∞Å„áê~°÷#Å #OwHõiOz Hõe¯ ÉèíQÆ"å#∞_»∞ QÆOQÍf~°=Ú# "åiH˜„Ñ «ºHõ∆"≥∞ÿ =Ú#∞Å#O Œix ÑÅ∞HõiOz Pj~°fikOz ~Ú@¡<≥#∞.''Ѩٺ ѨÙ~°∞+¨µÖÏ~å! g∞ Ü«∞O^Œ∞ ^ÕnѨº"≥∞ÿ# HÍO`«∞Å`À"≥Å∞Q˘O^Œ∞K«∞#fl P ~Ú~°∞=Ùi =∞Ǩ`«∞‡Öˇ=~°∞? "åiK«Û\˜ÔHO Œ∞ňH ≥Ozi? "å~°∞ QÆOQƉõΩ ZO Œ∞‰õΩ „áê~°÷#Å∞ ã¨Å∞ѨÙK«∞<åfl~°∞?—— J#∞K«∂ ~ÚOHõ#∞ "åi~°∞=Ùix L ÕÌtOz ~Ú@¡<≥#∞.''g∞~°∞ *ÏǨÏflq <≥O Œ∞‰õΩ P~åkèOK«∞K«∞<åfl~°∞? g∞Ô~=~°∞? g∞<å=∞=ÚÖËq?

JѨÙ_»∞ =∞~°∞=Ù =∞ǨÏi¬ =ÚO Œ∞ˆH ≥Oz, Hõe¯ Õ=ÙxH˜#=∞㨠iOz «# ѨÙ@∞ì ѨÓ~Àfi «Î~°=ÚÅ#∞ ≥Å∞ѨÙK«∞, «#<å=∞=Ú#∞ ≥eÃÑ#∞. K« «∞~°∞‡Y „|Çχ #∞O_ç =∞sz ÑÙ@∞ì@,=∞sz #∞O_ç =∞~°∞=Ù ÑÙ@∞ì@, =∞~°∞=Ù #∞O_ç WH∆Ífi‰õΩ ÑÙ@∞ì@J@∞¡ =~°∞ã¨QÆ =Oâ◊Ѩ~°OѨ~°#∞ qâ◊nHõiOz `å#∞ ~ÚH∆Ífi‰õΩ=Oâ◊A_»#x, j„Ѷ¨Úx ‰õΩ=∂~°∞_»#x q=iOK≥#∞. =∞~°∞=ÙWOHõ#∞ ~Ú@¡<≥#∞.

Hõ$ « Ü«ÚQÍO «=Ú#∞O_ç D HõeÜ«ÚQÍO «=Ú =~°‰õΩHõÖÏÑ „QÍ=∞=Ú x"åã≤QÆ å#∞ 蕺# x=∞QÆ∞fl_≥· Ö’HõÇ≤Ï «=Ú#xÅz "åã∞ Õ= „¿Ñi «=ÚQÆ xÅzÜ«Ú<åfl#x ≥eÃÑ#∞. =∞~°∞=Ù=∞ǨÏi¬ „|Ǩχ#∞O_ç [xOz# =Oâ◊=Ú#O Œ∞ `å#∞ Ü«∂Éè·`˘q∞‡ Œ= "åxQÆ ≥Å∞ѨÙH˘<≥#∞. JѨC_»∞ Hõe¯ Õ=Ù_»∞ HÀ~°QÆÕ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬ ‰õÄ_» «# ѨÙ@∞ì ѨÓ~Àfi «Î~°=ÚÅ#∞ ≥Å∞ѨÙK«∞

K«O„ Œ=Oâ◊=Ú#∞ =i‚OK≥#∞. J„u "≥Ú ŒÖÁ¯x, „Ѩf‰õΩx =~°‰õΩ

21

QÆÅ K«O„ Œ=Oâ◊=Ú#∞ ≥eÑ≤, `å#∞ P =Oâ◊=Ú# #Å∞|kÔ~O_»= «~°=Ú#‰õΩ K≥Ok#"å_»x, «# <å=∞=Ú Õ"åÑ≤ Ü«∞x≥eÃÑ#∞. `å#∞ ‰õÄ_» =∞~°∞=Ù =∞ǨÏi¬=Öˇ HõÖÏѨ x"åã≤Ü≥ÿ∞,蕺#Ü≥∂QÆ=Ú# xÅz "åã¨∞ Õ=„¿Ñi «=ÚQÆ Ö’HõÇ≤Ï «=ÚQÆ

HÍ~°º=ÚÅ <˘#iÛu#x ≥eÑ≤ #=∞㨠iOK≥#∞.

JѨÙ_»∞ Hõe¯ Õ=Ù_»∞ ã¨O «ã≤Oz "åi~°∞=Ùi <åj~°fikOz~Ú@∞¡ ѨeÔH#∞ :

''g∞i~°∞=Ù~°∞ Jã¨=∂# ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂ѨÙÅ∞. "åã¨∞^Õ=Ùx=ӺǨÏ=Ú ##∞ã¨iOz [QÆ üÇ≤Ï «=ÚQÆ Ü«ÚQÆ=ÚÅ «~°|_ç=∂#=*Ïu L Œú~°ÔH· Hõ$+≤ ã¨eÑ≤<å~°∞. <Õ#∞ Hõe èŒ~°‡=Ú#∞#tOѨKÕã≤ Hõ$ « èŒ#∞=Ù#∞ ™ê÷Ñ≤OK«QÆÅ"å_»#∞. JѨÙ_»∞ =∞~°∞=ÙÉèí∂=ÅÜ«∞=Ú#‰õΩ K«„Hõ=iÎÜ≥ÿ∞ JÜ≥∂^茺 ~å[^è•xQÆ ^èŒ~°‡Ñ¨iáêÅ#=Ú#∞ „áê~°OaèOѨ QÆÅ_»∞. Õ"åÑ≤ [QÆ Œ∞æ~°∞"≥· ǨÏã≤Î#ˆHO„ Œ=ÚQÆ qâ◊fi q*Ï˝# q Œº#∞, "Õ Œ "Õ •OQÆ=ÚÅ#∞, Ü≥∂QÆ=Ú#∞ r=ÙÅ HõOkOK«∞K«∞ "åix J=∞$ « «Îfikâ◊QÆ #_»∞ÑQÆÅ_»∞.

W@¡<ÕHÍ<ÕHõ q+Ü«∞=ÚÅ∞ Hõe¯ÑÙ~å=Ú# D =∞ÇÏ~°∞¬ÅQÆ∞iOz q=iOѨ|_ç#q.

W@∞¡ =∞~°∞=Ù, Õ"åÑ≤ =∞ÇÏ~°∞¬Å∞ HõÖÏÑQÆ∞ÇÏÅ Ü«∞O Œ∞x=ã≤OK«∞K«∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx`À ã¨Ç¨ÏHõiOK«∞K«∞ qâ◊fiq*Ï˝#q ŒºÜ«Ú, Ü≥∂QÆ=Ú#∞ Éèí∂QÀà◊ "åºÑ≤Î QÍqOK«∞K«∞ « Œ#∞ QÆ∞"≥∞ÿ# t+¨ºÑ¨~°OѨ~°#∞ <Õ~°Ê~°K«∞K«∞ ™êQÆ∞K«∞<åfl~°∞.

22

gi „ѨÉèÏ==Ú#<Õ „w‰õΩ, W„[~ÚÅ∞ Õâ◊=ÚÅÖ’ qâ◊fiq*Ï˝#q Œº PÜ«∂ â◊ å|Ì=ÚÅÖ’ "≥Å∞Q˘Ok#q ÃÑ· ä•QÆ~°ãπ.™È„Hõ\©ãπ, áê¡\’, Ji™êì\˜Öò "≥Ú ŒÅQÆ∞ *Ï˝#∞Å∞ „w‰õΩ Õâ◊=Ú#ÔHO «Ü≥∂ *Ï#=Ú #OkOzi. „w‰õΩ Õâ◊ÑÙ *Ï#∞ÅÖ’ ÃÑ· ä•QÆ~°ãπJ «ºO « „Ѩã≤kú QÍOz<å_»∞. Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬ÜÕ∞ ÃÑ· ä•QÆ~°ãπQÆ[x‡Oz „w‰õΩ ÕjÜ«ÚʼnõΩ *Ï˝#aèHõ∆ ÃÑ>ì#x Ü≥ÚHõ <å#∞_çHõÅ Œ∞.

J@∞Å<Õ ~À=∞#∞Å Ü«∞O Œ∞ ѨÙ\ì# K«„Hõ=~°∞ÎÅO ŒiH˜xã¨∂~°º=Oâ◊Ѩ٠~å*·# =∞~°∞=Ù „ѨKÀ Œ# HÍ~°‰õΩ_»x ‰õÄ_» Ü≥ÚHõ<å#∞_ç HõÅ Œ∞. ~À=∞#∞ ™ê„=∂[º=Ú# Ѷ∞#H©iÎ ã¨O «iOK«∞H˘#fl"å_»∞ EeÜ«∞ãπã‘[~ü. J «_»∞ =∞~°∞=Ù =∞ǨÏi¬ Ü≥ÚHõ„Ñ è•# t+µº_»x Ü≥ÚHõ <å#∞_ç HõÅ Œ∞. ~À=∞#∞ ~å[º"Õ∞ ÖËxKÀS~Àáê YO_»=Ú#‰õΩ <åQÆiHõ «ÜÕ∞ Ü«ÚO_≥_çk HÍ Œ∞. ã¨OѶ∞r=#=Ú, #QÆ~°"åã=Ú, áœ~° ÉÏ èŒº «Å∞, ~å*ϺOQÆ=Ú, K«@ì=ÚѨi~°Hõ∆, YQÀà◊ Éèí∂QÀà◊ âßG=ÚÅ∞, *’ºu+¨º=Ú, W`åºk=∂#= qHÍã¨Ñ¨~°=∞QÆ∞ JOâ◊=ÚÅxflÜ«Ú ~À=∞#∞ÖË S~ÀáêYO_»=Ú# „Ѩ"Õâ◊ÃÑ\ìi. JO «‰õΩ=ÚO Œ∞ â◊ å|Ì=Ú#<Õ P~åº=~°ÎѨ٠„Ѩ[Å∞ <åQÆi‰õΩÖˇ· Ü«ÚO_≥_ç"å~°∞. ǨÏã≤Î#, ^•fi~°Hõ,"å~°Ïã≤, =∞ èŒ∞~°, L[˚~Úx qt+ì #QÆ~°=ÚÅ∞QÆ #∞O_≥_çq.

Ü«¸^Œ∞ „Ѩ[Å#∞ ÉÏxã¨`«fi=Ú #∞O_ç q_çÑ≤Oz#"≥∂*ˇãπ, =∞~°∞=Ù =∞ǨÏi¬ J=`å~°=∞x, Ju |e+ì"≥∞ÿ# DlѨÙìK«„Hõ=iÎx xi˚Oz, ÉÏx㨠«fiѨÙK≥~° #∞O_ç q_çÑ≤Oz Ü« Œ∞ʼnõΩ ™êfi «O„ «º=Ú HõeÊOK«∞@ÜÕ∞ HÍHõ, "åiH *Ï#aèHõ∆#∞ ‰õÄ_»

23

ÃÑ\ì<å_»∞. J@∞Å<Õ Ü« Œ∞ „Ñ=HõÎÅÖ’ J «ºO « „áê è•#º=Ú=Ç≤ÏOz# *Ï˝x 'Ü«∞b*Ï— Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬ Ü≥ÚHõ J=`å~°=∞xH˘O Œ~°∞ ÉèÏqOK«∞K«∞O Œ∞~°∞.

Uã∞„H©ã∞Î [#‡ ã=∞Ü«∞=Ú# J «xx ãO Œi≈Oz Pj~°fikOz# =ÚQÆ∞æ~°∞ *Ï˝#∞Å∞#∞ "≥∞ÿ„ ÕÜ«Ú_»∞, =∞~°∞=Ù, Õ"åÑ≤=∞ÇÏ~°∞¬Åx Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞=ÚÅÖ’x P„â◊=∞"åã∞Å∞ ÉèÏqO «∞~°∞.z=i =¸_»∞ ã¨O=`«û~°=ÚÅ∞ Uã¨∞#∞ #_çÑ≤Oz#k ‰õÄ_»"≥∞ÿ„ ÕÜ«Ú_Õ Jx "åi ÉèÏ=#.

W\©=Å â◊ å|Ì=ÚÅÖ’ <≥áÈeÜ«∞<£ K«„Hõ=iÎH˜ „¿Ñ~°HõeyOz S~Àáê YO_»=∞O «\˜H˜x XˆH ~å*ϺOQÆ q è•#=Ú#OkOѨ*Ëã≤# |$Ç¨Ï «Î~° „Ѩܫ∞ «fl=Ú "≥#∞Hõ =∞~°∞=Ù =∞ǨÏi¬Ç¨ÏãÎ=Ú#fl Œx „Ѩfu.

ÑO`˘q∞‡ Œ= â◊ å|Ì=ÚÖ’ D =∞ÇÏ~°∞¬ÖË ÃÇÏÖË<å ÃÑ„\’"åÉÏ¡"≥\©û¯H˜ ^Œ~°≈# q∞zÛ *Ï˝#É’^èŒ#∞ QÍqOz, Ñ≤O_®O_»„|Ǩ‡O_» ã¨$+≤ì ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ∞#∞, =∞#fiO «~° ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ#∞`≥eÜ«∞*ˇÑ≤Ê, qâ◊fi q*Ï˝# q^Œº‰õΩ =∞iÜ≥ÚHõ „Ѩܫ∞`«fl=ÚKÕã≤<å~°∞. P „Ѩܫ∞ «fl=Ú#‰õΩ H˘#™êyOѨÙQÆ 20= â◊ å|Ì=Ú#'Ueãπ. U. É·b— J#∞ POQÆ¡Ü«Ú=ux, 'xHÀÖÏ~ÀiH±— J#∞ ~°ëêºÕâ◊ÑÙ Ü«Ú= ~åA#∞, ÉèÏ~°fÜ«ÚÖ·# '‰õΩÅÑu ZH¯~åÅ Hõ$+‚=∂

Kå~°∞ºÅ— "åix «=∞ ã¨Ê~°≈KÕ „ѨÉèÏq «=Ú QÍqOz Éè∫QÀoHõ*Ï˝#ã¨OѨ Œ#∞ ã¨O «~°Ê QÍqOz<å~°∞.

24

Éè∫QÀoHõ=ÚQÆ S Œ∞"ÕÅ ãO= «û~°=ÚÅÖ’ D =∞ÇÏ~°∞¬Å∞QÍqOz# =∞Ç¨Ï «Î~° HÍ~°º=ÚÅxflÜ«Ú ‰õÄ_» =∂#= ѨÙ~Àaè=$kúH xˆ~ÌtOѨ|_ç#q. r= ѨiÏ=∞=Ú#ˆH `À_»Ê_ç#q. QÆ «S Œ∞"ÕÅ ãO= «û~°=ÚÅ∞QÆ g~°∞ fiÛkkÌ# t+ºÑ~°OÑ~° Éè∫QÀoHõ"åºÑ≤Î K≥Ok#q. Jxfl ~°OQÆ=ÚÅÖ’#∞ xëê‚ «∞Ö·# t+¨µºÅ∞HõÅ~°∞. J"≥∞iHõ<£ „ÃÑã≤_≥O\ò '~°∂*ò"≥Öòì—, âßG"Õ «Î 'S<£ã‘ì<£— =O\=∞ǨѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_» gi t+¨ºHÀ\˜Ö’x "åˆ~. =∞`«=ÚÅHõf «"≥∞ÿ# 㨠«º=ÚÅ#∞ Œi≈OѨKÕÜ«ÚK«∞ =∞ « KèåO Œã¨=Ú#∞O_ç r=ÙÅ #∞ ŒúiOK«∞@ ‰õÄ_» g~°∞ KÕÜ«Ú „ÑÜ«∞ «fl=ÚÖ’xÉèÏQÆ=ÚÅ∞. J\ì"åiÖ’ Éèí~° « Õâ◊=Ú <Õe# JHõƒ~°∞ K«„Hõ=iÎÜ≥ÚHõ~°∞. PÜ«∞# Õ"åÑ≤=∞ǨÏi¬ t+¨µº_»x „Ѩfu.

|∞∞+≤ HÍ~°º=ÚÅ <≥~°∞QÆ∞@ |∞∞+¨µÅ J#∞„QÆǨÏ=Ú#<Õ`≥eÜ«∞QÆÅ^Œ∞. JO`«Ü«Ú#∞ `≥Å∞ѨÙ@ Z@∞Å#∞ ™ê^茺=ÚHÍ Œ∞. HÍx "åi 㨇~° ã¨HõÅ â◊√ÉèíOHõ~°=Ú. J\ì „Ñ¨Ü«∞ «fl"Õ∞Wk. =∞~°∞=Ù, Õ"åÑ≤ =∞ÇÏ~°∞¬Å QÆ∂iÛ ÑÙ~å ãOÇ≤Ï «Å Ü«∞O Œ∞#fl#∞ ≥eã≤# "å~°∞ |ǨïH˘kÌ. QÆ∞ÑÎ=ÚQÆ "ÕÅ ã¨O= «û~°=ÚÅ#∞O_ç [QÆkú « HÍ~°º=ÚÅ <˘#~°∞ÛK«∞#fl D =∞ÇÏ~°∞¬Å#∞ QÆ∂iÛ#q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ WѨC_çѨC_Õ [#ã¨=Ú^•Ü«∞=Ú Ñ¨iK«Ü«∞=ÚÖ’xH˜ =K«∞ÛK«∞#flq. "åix QÆ∂iÛ Ñ¨iK«Ü«∞=Ú KÕܫڄѨܫ∞ «fl"Õ∞ Wk.

25

Hõ~°Î=º=Ú

Ñ~°Ç≤Ï «=Ú <˘#~°∞Û@, k=º «fi=Ú#‰õΩ KÕ~°∞=QÆ∞@ J#∞#q

ã`åû 茉õΩ#‰õΩ HõÅ∞æ Ô~O_»∞ x~°O «~° ÉèÏ==ÚÅ∞. QÆ=∞º=Ú KÕ~°∞=~°‰õΩ

J#QÍ ã¨ «º=Ú#∞ ≥eÜ«Ú =~°‰õΩ P 㨠«º=Ú `å<Õ Jx ≥eÜ«Ú

=~°‰õΩ ã¨ åû 茉õΩ_»∞ Ѩi «$Ñ≤Î K≥O Œ_»∞. `å#∞ KÕÜ«Ú Ñ¨~°'Ç≤Ï «—

HÍ~°º=ÚÅ∞, 蕺<åkHõ=ÚÅ∞ J «ºÅÊ=ÚQÍ ÀK«∞K«∞O_»∞#∞. å#∞

KÕÜ«Ú ™ê èŒ# HÍx, HÍ~°º=ÚÅ∞ QÍx K≥ѨCH˘#∞@‰õΩ ã≤QÆ∞æѨ_»∞

K«∞O_»∞#∞. r=# q^è•#=Ú#∞ Jxfl q^èŒ=ÚÅ∞QÍ k=º`«fi=Ú

"≥·Ñ¨Ù#‰õΩ =∞~°Å∞Û H˘#∞@‰õΩ Hõ$+≤ ã¨Å∞ѨÙK«∞O_»∞#∞. J#QÍ

‰õΩ@∞O|=Ú #O Œ∞, =$uÎÜ«∞O Œ∞ ãOѶ∞Ñ~°"≥∞ÿ# HÍ~°º=ÚÅ Ü«∞O Œ∞,

≥·==Ú#∞, èŒ~°‡=Ú#∞ *ÁÑ≤ÊOK«∞ K«∞O_»∞#∞. KÕÜ«ÚK«∞#flk KåÅ Œx

P~å@Ѩ_»∞K«∞O_»∞#∞. KÕÜ«∞=Åã≤#k q∞‰õΩ¯@=ÚQÆ #∞#fl^Œx

ÉèÏqOK«∞K«∞O_»∞#∞.

™ê èŒ#Ü«∞O Œ∞ ™È=∞i «#=Ú KÀ@∞ KÕã∞H˘#flKÀ åxÑÊ\˜H

KåÖÏ KÕã≤u#x, KÕÜ«ÚK«∞O\˜#x «# â◊HÎ ™ê=∞~°÷º=ÚÅ "Õ∞~°‰õΩ

1

26 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ѨxKÕÜ«ÚK«∞O\˜#x `«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞@, QÆ~°fiѨ_»∞@QÍ #∞O_»∞#∞.

~ÀA#QÆÅ W~°∞=k <åÅ∞QÆ∞ QÆO@ÅÖ’ XHõ\˜, Ô~O_»∞ QÆO@Å∞

=∂ãì~°∞QÍi HÍ~°º=ÚÅ <˘#iÛ KåÖÏ KÕÜ«ÚK«∞O\˜#x „Éèí=∞Ѩ_»∞

K«∞O_»∞#∞. `«#‰õΩ#fl ‰õΩ@∞O|Ѩ~°"≥∞ÿ# ÉÏ^茺`«Å∞ JO`«Hõ#fl

™ê èŒ#‰õΩQÍx, Ѩ~°Ç≤Ï «HÍ~°º=Ú#‰õΩ QÍx J#∞=∞uOK«#x «#‰õΩ

`å<Õ ã¨iÌ K≥ѨCH˘#∞K«∞O_»∞#∞. ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ`À å#∞ "≥∞ÅQÆ∞

q è•#=Ú#∞ „¿Ñ=∞ÑÓi «"≥∞ÿ# Ü«ÚHÎ À x~°fiiÎOK«∞H˘x# QÆ$ÇÏ=Ú

#O Õ q∞‰õΩ¯@=ÚQÍ JO «~°∞‡Y=ÚQÆ#∞, |Ç≤Ï~°∞‡Y=ÚQÆ#∞ HÍ~°º=Ú

Å#∞ x~°fi iÎOK«∞H˘# QÆÅ∞QÆ∞#∞. «# „Éèí=∞ «#‰õΩ ã «º =∞xÑ≤OK«∞@

=Å# ™ê èŒ#‰õΩ H˘O « ã¨=∞Ü«∞"Õ∞ H\Ï~ÚOK«∞@ KÕÜ«ÚK«∞O_»∞#∞.

Wk ™È=∞i «#=Ú.

XHõ<å_˘Hõ t+µº_»∞ Õ"åÑ≤ =∞ÇÏi¬x ãg∞Ñ≤Oz å#∞ KåÖÏ

™ê^èŒ# KÕÜ«ÚK«∞O\˜#xÜ«Ú J#QÍ „Ѩuk#=Ú L^ŒÜ«∞=Ú,

™êÜ«∞O„ «=Ú è•º#=Ú KÕÜ«ÚK«∞O\#xÜ«Ú, XHõ QÆO@ ã=∞Ü«∞=Ú

¿ã=‰õΩ qxÜ≥∂yOK«∞K«∞O\˜#xÜ«Ú, J~Ú#ѨÊ\˜H˜ «#Ü«∞O Œ∞

qHÍã¨=Ú `«QÆ∞su# HõÅ∞QÆ∞@ ÖË^ŒxÜ«Ú "åáÈÜ≥∞#∞. ^Õ"åÑ≤

=∞ǨÏi¬ =∞O Œã≤‡ «=Ú KÕã≤, W@∞¡ ѨeH˜i : ''Ô~O_»∞ QÆO@Å∞ h

"˘#~°∞Û ™ê èŒ##∞ W~°∞=k Ô~O_»∞QÆO@ÅÖ’ «∞_çz "ÕÜ«ÚK«∞<åfl=Ù

Hõ •! qHÍã¨=Ú Z@∞¡ HõÅ∞QÆ QÆÅ Œ∞? rq «=Ú# U ã¨xfl"Õâ◊=Ú

#O ≥·##∞, k=º ™êxfl 茺=Ú ÅaèOK«∞K«∞<Õ Ü«ÚO_»∞#∞. ^•xx

x~°O «~°=Ú QÆ∞iÎOK«∞K«∞O_»∞@ x["≥∞ÿ# ™ê èŒ#. h=Ù ≥·==Ú#∞

É’ èŒÅ∞ 27

QÆ∞iÎOK«∞ HÍÅ=ÚHõ#fl QÆ∞iÎOѨx HÍÅ=Ú q∞‰õΩ¯@=ÚQÆ #∞#flk.

QÆ∞iÎOK«∞ HÍÅ=Ú QÆ∞iÎOѨx HÍÅ=Ú Hõ#fl q∞#flQÍ #∞#fl ã¨O Œ~°ƒù

=Ú# h=Ù HÀi# qHÍã¨=Ú#‰õΩ J=HÍâ◊=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.

h=Ù h J<å~ÀQƺ=∞#∞ ÉèÏ==Ú#O Œ∞ Z‰õΩ¯=QÆ rqOK«∞

K«∞<åfl=Ù. â◊s~°=Ú# #∞#fl J<å~ÀQƺ=Ú# Hõ#fl ÉèÏ=# Ü«∞O Œ∞

^•xx QÆ∂iÛ# qzH˜ «û Z‰õΩ¯=QÆ #∞#flk. P~ÀQƺ=Ú H˘~°‰õΩ

KÕÜ«∞=Åã≤# Hõ~°Î=º=Ú #O Œ∞ ™È=∞i «# "≥∞‰õΩ¯"≥· J<å~ÀQƺ=Ú#∞

QÆ∂iÛ# zO`«# ÃÑOK«∞H˘#∞K«∞<åfl=Ù. D q^èŒ"≥∞ÿ# ÉèÏ=<å

=∂~°æ=Ú# h J<å~ÀQƺ=Ú#‰õΩ Ñiëê¯~°=Ú ÖË Œ∞. ™È=∞i «#=Ú#∞

= Œ∞Å∞=Ú. KÕÜ«∞=Åã≤#k KÕÜ«Ú=Ú. TÇÏÅ#∞ =ke Hõ~°Î=º=Ú

#O Œ∞ xÅ∞ѨÙ=Ú—— Jx xˆ~ÌtOzi.

™ê^茉õΩÅ∞ ™ê^èŒ#Hõ#fl q∞‰õΩ¯@=ÚQÆ J<å~ÀQƺ zO`«#

KÕÜ«Ú@, P~ÀQƺѨ~°"≥∞ÿ# q è•#=Ú#∞ JÅ=~°K«∞H˘# ‰õΩO_»∞@

™È=∞i «#=Ú. ''WѨÊ\˜H KåÖÏ „â◊=∞ Ѩ_»∞K«∞<åfl#∞—— J#∞ ÉèÏ=#

KÕÜ«Ú@ ‰õÄ_» ™È=∞i «#=Ú. «# QÆ∞iOz `å#∞ *ÏeѨ_»∞@

™È=∞i «#=Ú#‰õΩ =∞iO « ^•i fÜ«∞QÆÅ Œ∞. «# ÉèÏ=#, «#∞

ÉèÏ=# ÑÙ~Àaè=$kúH J_»∞¤QÀ_»Å∞. „Ñ ÕºHOz #ÅÉèˇ· ãO= «û~° =ÚÅ∞

^•\˜# "åi H˜q QÆ\ì J=~À èŒ=ÚÅ∞ HÍQÆÅ=Ù. WO Œ∞ rqOK«∞

"å~°∞ ™ê‰õΩÅ`À ™ê èŒ##∞ =∞~° «∞~°∞. ÕǨÏ=Ú #O Œe „ÉèÏOux

= ŒÅ∞@, L`åûÇÏ=Ú`À Ñ~°Ç≤Ï « HÍ~°º=Ú#∞ X#~°∞Û@ XHõ \ÜÕ∞

28 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Ñiëê¯~°=Ú. „ÑÑOK«=Ú# HÀ\Ï¡k [#∞Å∞ «=∞ â◊s~°=Ú#∞ å=Ú

ã¨O~°H∆OK«∞H˘#∞@ÔH· rqOK«∞K«∞<åfl~°∞. "åiÖ’ <˘HõiQÆ #∞O_»∞@

Ö’HõÇ≤Ï`«∞x ^èŒ~°‡=Ú HÍ^Œ∞. W>Ë¡ ™ê^茉õΩÅ∞ `«=∞ =ºH˜ÎQÆ`«

rq «=Ú#‰õΩ =Åã≤# 㨠Œ∞áêÜ«∞=Ú#∞ J=∞~°∞ÛH˘#∞ ã¨∞_çQÆ∞O_»

=Ú# „Ñ"ÕtOK«∞@ ‰õÄ_» [~°∞QÆ∞ K«∞O_»∞#∞. ÉèíQÆ"å#∞_»∞ É’kèOz#

Hõ~°Î=º =∂~°æ=Ú<Õ Z#∞flH˘x Ѷe «=ÚÅ#∞ PtOK«x ã≤÷u ™ê 茉õΩ#‰õΩ

J «º=ã~°=Ú. rq «=Ú# Jxfl q+Ü«∞=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ Hõ~°Î"åºK«~°

"≥ÚHõ \˜ÜÕ∞ 㨠«º"≥∞ÿ xÅK«∞#∞. Ѷe «=ÚÅ <åtOK«∞ =∂~°æ=Ú#

™ê^èŒ# H˘~°=_»∞@ÜÕ∞ HÍHõ P~å@=Ú`À rq`«=Ú# z‰õΩ¯Å∞

"Õã∞H˘#∞@ [~°∞QÆ∞#∞. Hõ~°Î"Àº#∞‡Y∞xH J„ÑÜ«∞ «fl=ÚQÆ ã=∞ãÎ=Ú

rq « =∂~°æ=Ú# ÅaèOK«∞K«∞O_»∞#∞. J„ÑÜ«∞ «fl =ÚQÆ ÅaèOK«∞"åx

H˘~°‰õΩ PtOK«∞K«∞ Hõ~°Î=º=Ú#∞ = ŒÅ∞@ ™È=∞i «#=Ú.

É’ èŒÅ∞ 29

ã¨∞ Œ~°≈# K«„Hõ=Ú

=∂#=Ù_»∞ *Ï˝#=∂i˚OK«∞K«∂ KÕã≤# Œ~°≈#=ÚÅÖ’ã¨∞ Œ~°≈# K«„Hõ=Ú „áê=ÚYº=Ú =Ç≤ÏOK«∞#∞. *Ï˝#=Ú#‰õΩã¨O|OkèOz# ã¨OˆH «=ÚÅÖ’ K«„Hõ=Ú ã¨fiÜ«∞O ã¨OѨÓ~°‚"≥∞ÿ#k.ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞, DlѨÙì, „wã¨∞, Kèåe¤Ü«∂ Õâ◊=ÚÅ"å~°∞ QÆ∞ÑÎ*Ï˝#=Ú#∞ Pi˚OK«∞ H˘#∞#ѨC_»∞ ^Œi≈Oz# *Ï˝#=Ú#‰õΩ H˘xflãOH «=ÚÅ <Õ~°Ê~°K«∞ H˘xi. ÉèÏ~°fÜ«∞ "åVÜ«∞=Ú# D K«„Hõ=Ú#∞=$ «Î=∞x ¿Ñ~˘¯xi. =$ «Î=∞#QÍ ã¨=∞ãÎ=Ú Jx J~°÷=Ú. nx<ÕÑÓ~°‚=∞xÜ«Ú *Ï# =∞xÜ«Ú ‰õÄ_» =º=ÇÏiO «∞~°∞. XHõ rqÜ≥ÚHõ=$ «Î=Ú HÍx, XHõ HÍÅ=Ú Ü≥ÚHõ =$ «Î=ÚQÍx, ã~°fir=ÙÅ ã~°fiHÍÅ=ÚÅ =$ «Î=Ú HÍx, D ã=∞ãÎ=Ú#∞ =$ «Î=ÚQÆ Œi≈Oz<å~°∞.

*Ï˝#=Ú#‰õΩ zǨÏfl=ÚQÍ Ñ¨Ó~°‚=Ú#‰õΩ ã¨O|OkèOz#QƘ «=Ú "Õ Œ=Ú# W@∞¡ q=iOz<å_»∞.

ѨÓ~°‚ =∞ Œó ѨÓ~°‚q∞ ŒOѨÓ~å‚ ü ѨÓ~°‚ =Ú ŒK«º ÕѨÓ~°‚㨺 ѨÓ~°‚ =∂^•Ü«∞ѨÓ~°‚"Õ∞"å =t+¨º Õ

2

30 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

nx `å «Ê~°º"Õ∞=∞#QÍ ã¨∞#flÖ’ #∞O_ç ã¨∞#fl fã≤"Õã≤#KÀã¨∞#flÜÕ∞ q∞ye Ü«ÚO_»∞#∞. J#QÍ ã¨OHõÅÊ=∞#|_»∞ ˆHO„ Œ=Ú^•fi~å Ѩ~° « «fi=Ú #∞O_ç Zxfl „|Ǩ‡O_®HÍâ◊=ÚÅ∞ fã≤##∞,Ѩ~°`«`«fi=Ú `«~°∞QÆ^Œ∞. XH˘¯Hõ¯ „|Ǩ‡O_»=Ú #∞O_ç XH˘¯Hõ¯ã¨∂~°∞º_»∞, #=„QÆǨÏ=ÚÅ∞ ѨÙ\ ˜ì ÃÑiy JO^Œ∞Ö’ HõÅã≤áÈ=ÙK«∞O_»∞#∞. XH˘¯Hõ Éèí∂q∞ÃÑ· QÆÅ XH˘¯Hõ =$`åÎHÍ~°=∞QÆ∞ *Ï˝#=ÚWOH˘HõiH˜ ã¨O„Hõq∞Oz##∞ q∞QÆ∞Å∞K«∞<Õ Ü«ÚO_»∞#∞. J#QÍQÆ∞~°∞=Ù «# ÉèÏ= =$ «Î=ÚÖ’ =Ù#fl ŒO «Ü«Ú#∞ t+¨µº#‰õΩ fã≤WzÛ# «~åfi « ‰õÄ_® «# ÉèÏ==$ «Î=Ú J>Ë¡ Ü«ÚO_»∞#∞. r=ÙÅ∞Ѩ~°OѨ~°QÍ <åi˚OK«∞H˘#∞ *Ï˝# =$ «Î=Ú, P r=ÙÅ∞ =∞~°˜Oz#«~åfi « ‰õÄ_» #∞O_»∞#∞. =∂#=*Ïu #tOz# «~åfi « ‰õÄ_» D

*Ï#=∞>Ë¡ Ü«ÚO_»∞#∞. =∞~°Å ÑÙ\ì# Éèí∂QÀà◊=ÚÃÑ· =∞~°Å =∂#=ÙÅKÕ Œi≈OK«|_»∞#∞.

Zxfl=∂~°∞¡ Œi≈Oz##∂ Œi≈OѨ|_»∞ =ã¨∞Î=Ù XHõ>Ë QÆ#∞Hõ*Ï˝#=Ú =∞~°Å#>Ë¡ Œi≈OѨ|_»∞#∞. ѨÙãÎHõ=ÚÅ∞ #tOz##∂, PÑÙãÎHõ=ÚÅ#∞ "≥Ú Œ@ „"åã≤# *Ï#=Ú Zxfl =∂Ô~¡Â##∞ P *Ï#=Ú„"åÜ«∞QÆÅ Œ∞. P *Ï˝#=∞O_»Å"Õ∞ "Õ Œ=Ú. ^•xH˜ <åâ◊=Ú ÖË Œ∞.

U =ã¨∞Î<≥·##∞ ѨiѨÓ~°‚`«`À =$`åÎHÍ~°=Ú =Ç≤ÏOK«∞#∞.HÍÅ=Ú =∞O_»ÖÏ «‡Hõ=Ú. Œ∂~°=Ú =∞O_»ÖÏ «‡Hõ=Ú. *Ï#=Ú#‰õΩtâ◊√=Ù HÍÅ=Ú. HÍÅ=Ú#‰õΩ tâ◊√=Ù Œ∂~°=Ú. D Ô~O_çO\˜[ «ÜÕ∞ „|Ǩ‡O_»=Ú. Jk ã¨$+≤ìH˜ =ÚO Œ∞ =$`åÎHÍ~°=Ú (360_ç„wÅ∞), ã¨$+≤ì [~°∞QÆ∞@Ö’ JO_®HÍ~°=Ú (365 _ç„wÅ∞) ã¨$+≤ìa_»¤ÅQÆ∞ QÀà◊=ÚÅ∞ JO_®HÍ~°=ÚÅ∞. "åx QÆ=∞# =∂~°æ=ÚÅ∞

É’ èŒÅ∞ 31

‰õÄ_» JO_®HÍ~°=ÚÅ∞. QÀà◊ =∞O^Œe r=ÙÅ∞ ‰õÄ_® `˘Å∞`«JO_®HÍ~°=ÚÖË. Ñ≤ ŒÑ kãfiÉèÏ==ÚÖ·# JO_®HÍ~°=ÚÅ∞ [xOz#q (|∞ èŒ∞_»∞ – |∞kú) «~°∞"å « JO_»=Ú #∞O_ç Ô~O_»∞ aè#flÉèÏ==ÚÖˇ·# _çѨÊÅ∞ J=`«iOz #q. (â◊√„‰õΩ_»∞, ‰õΩA_»∞),™êâ◊#=ÚÅ∞, J#â◊#=ÚÅ∞. q_çáÈ~Ú# D Ô~O_»∞ _çѨÊÅ∞.JO_»=Ú#∞ ÑÓiOK«∞@‰õΩ Ü«∞ «fl=Ú [~°∞QÆ∞K«∞O_»∞#∞. ã$+≤ìHÍO_»™êQÆ∞@‰õΩ ã¨QÆÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç „áêâ◊HÎ ã¨∂~°ºH˜~°=ÚÅ ~°∂Ѩ=ÚÅQÆ∞#∞. Ô~O_»= ã¨QÆÉèÏQÆ=Ú K«O„ Œ H˜~°=ÚÅ ~°∂Ѩ=ÚQÆ =ºHõÎ=∞QÆ∞K«∞ QÆ~°ƒù^è•~°=Ú <˘#iOK«∞K«∂ ^ÕǨÏ=ÚÅ#∞ HõeÊOK«∞K«∞#flq. D Ô~O_»∞ ÉèÏQÆ=ÚÅ#∞ ¢ã‘Î, ѨÙ~°∞+¨ JOâ◊Å∞QÍ ZOK«|_»∞K«∞#flq. Õ=Ö’Hõ=Ú, Ñ≤ «$Ö’Hõ=ÚÅ∞QÆ ‰õÄ_» ≥eÜ«∞|_»∞K«∞#flq.ã∂~°º K«O„^• Œ∞Å∞QÆ ‰õÄ_» ≥eÜ«∞|_»∞K«∞#flq. ã∂~°∞º_»∞ =$+Éèí=ÚQÆ#∞, K«O„ Œ∞_»∞ QÀ=ÙQÆ#∞, Éèí∂q∞ Œ∂_»QÆ#∞ QÆ∞ÑÎq ŒºÅÖ’ =i‚OÑ|_ç#q.

D ã¨O Œ~°ƒù=Ú#<Õ XHõ\˜ =¸_»QÆ∞K«∞#fl Œx K≥ѨÊ|_ç#k.JO Œ∞ XHõ\˜ x «º=Ú. Ô~O_»=k J=∞$ « =∞Ü«∞=Ú. =¸_»=k„ÉèÏOu =¸ÅHõ=Ú. ã∂~°∞ºx K«∞@∞ì#∂ Éèí∂q∞ u~°∞QÆ∞^•i x «º=Ú.Éèí∂q∞ K«∞@∞ì#∂ ã∂~°∞º_»∞ u~°∞QÆ∞ K«∞#fl@∞¡ HõxÑ≤OK«∞ •i „ÉèÏOuK«„Hõ=Ú. Éèí∂q∞ K«∞@∞ì#∂ K«O„ Œ∞_»∞ u~°∞QÆ∞ K«„Hõ=Ú =¸_»=k.D K«„Hõ„Éèí=∞=Ú =Å#<Õ Éèí∂q∞ÃÑ· r=ÙÅ [## =∞~°Ï Œ∞Å∞HõÅ∞QÆK«∞#flq. |∞∞ «∞=ÙÅ∞ =Ú#flQÆ∞#q ≥eÜ«∞ |_»∞K«∞#flq. P «‡,|∞kú, =∞#ã¨∞û J#∞ =¸_»∞ =$ «Î=ÚÅ∞QÆ â◊s~°=ÚÅ ~°∂Ѩ"≥∞ «∞Î#_»Hõ Wk. nx<Õ ÃÑ· ä•QÆ~°ãπ =∞Çâ◊Ü«Ú_»∞ =$ «Î=Ú# „uÉèí∞[=ÚQÆãOHuOz «# t+µºÅ‰õΩ =∂„ «=Ú ~°ÇÏãº=ÚQÆ LÑ ÕtOK≥_ç"å_»∞.

32 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

aè#fl "ÕQÆ=ÚÅ∞ QÆÅ ã¨∂~°∞º_»∞, K«O„ Œ∞_»∞ XˆH ÉèÏQÆ (_ç„w)g∞^Œ #∞O_ç#@∞¡ Éèí∂q∞H˜ HõxÑ≤OK«∞@ D K«„Hõ=Ú# („ÉèÏOuK«„Hõ=Ú#) W~°∞=k <åÅ∞QÆ∞ å=ÙÅO Œ∞ [~°∞QÆ∞#∞. gx<Õ Ñ~°fi=ÚÅO Œ∞~°∞. D W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ Ñ~°fi=ÚÅ JO_»"Õ∞ QÍÜ«∞„f Kè«O Œã∞û.nxH ã∂~°∞º_»∞ HO„ Œ=Ú. nx<˘Hõ QÍ#=ÚQÆ åà◊ ÅÜ«∂ «‡Hõ=ÚQÆHõ#∞Q˘#QÆÅ∞æ@ QÍÜ«∞„u. •x #_»Hõ À «# Hõ~°Î=º=Ú#∞ QÆ∞Ô~Î~°∞QÆ∞@nx Ü«∞~°÷=Ú. nx ~°Ç¨Ï㨺=Ú#∞ L^Àƒ èŒKÕÜ«Ú 24 JHõ∆~°=ÚÅ=~°∞ã¨ÜÕ∞ QÍÜ«∞„u =∞O„ «=Ú. D q èŒ=ÚQÆ D K«„Hõ=Ú#‰õΩ 24Hõ∞ѨÙÅ∞ (12 ѨÓi‚=∞Å∞, 12 J=∂"å㨺Å∞). 12 JOK«∞Å∞(12 =∂ã¨=ÚÅ∞). nx<Õ ã¨∂~°∞ºx 12 ÉèÏ==ÚÅ∞QÍ QÆ∞ÑÎq Œº=i‚OK«∞#∞. 12 ÉèÏQÆ=ÚÅÖ’ XH˘¯Hõ ^•xÖ’ 30 K˘Ñ¨C# 360J~°Å∞ D K«„Hõ=Ú# Hõ@ì|_ç =Ù#flq. W@∞¡ K«„Hõ=Ú#‰õΩ, JO_»=Ú#‰õΩ QÆÅ ãO|O èŒ=Ú K«iÛOK« |_ç#k. D ãO|O èŒ=Ú HõxÃÑ@∞ì@Ö’<Õ ã¨~°fiã¨$+≤ì Ü≥ÚHõ Hõ~°‡Ñ¶Å =∂~°æ=Ú#flk.

D K«„Hõ=Ú#∞ P~°∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ „uÑCK«∞O Œ∞~°@. "å~|∞∞ «∞=ÙÅ∞. JK«Û@ è• «, q è• « J#∞ Ô~O_»∞ â◊‰õΩÎÅ∞, #Å¡x,≥Å¡x #∂Å∞ áÈQÆ∞Å#∞ ("≥Å∞QÆ∞#∞, pHõ\˜x) <ÕÜ«ÚK«∞O Œ∞~°@,

PqÜÕ∞ ~å„uO|=à◊√¡. D K«„Hõ =~°‚=Ú# YQÀà◊ ~°ÇÏãº=ÚÅxflÜ«Úq=iOѨ|_≥#∞. ^•x<Õ *’uëÈì=∞ Ü«∞[˝=∞O Œ∞~°∞. ÉèÏ~° «=Ú#L ŒO‰õΩ_»∞ <åQÆÖ’Hõ=Ú#‰õΩ áÈ~Ú# ã¨O Œ~°ƒù=Ú# D K«„Hõ=Ú=i‚OѨ|_ç#k.

nx<Õ ã¨∞ Œ~°≈# K«„Hõ=∞O Œ∞~°∞.

É’ èŒÅ∞ 33

QÆ∞ÑÎq Œº – „ѨÜ≥∂[#=Ú

r=ÙÅ ÑÙ@∞ìHõ"Õà◊ P r=ÙÅÃÑ· P ã=∞Ü«∞=Ú Ü≥ÚHõ =Ú„ ŒÑ¨_»∞#∞. D =Ú„ ŒÅ∞ ‰õ∆Ω„ Œ[O «∞=ÙÅÖ’ HõxÊOѨ=Ù. áê Œ=ÚÅ∞QÆÅ [O «∞=ÙÅÖ’ z=~° „"Õà◊§ÃѷѨ_»∞#∞. =∂#=ÙÅ KÕu, HÍe"Õà◊§z=~° D =Ú„ ŒÅ∞ ã¨Ê+ì=ÚQÍ Hõ#Ѩ_»∞#∞. D =Ú„ ŒÅ#∞ |\ì=∂#=Ù_»∞ rq «=Ú# ZO Œ∞‰õΩ Ñ¨Ù>ì<À ≥eÜ«Ú@Ü«Ú, J «_»∞ѨÙ\ ˜ì# ukä, "å~°=Ú, #Hõ∆„`«=Ú, „QÆǨÏã≤÷u, J`«x ¿Ñ~°∞Ö’xèŒfi#∞Å#∞ QÆ∞Oz rq « „ÑÜ≥∂[#=Ú Hõ#∞Q˘#∞@Ü«Ú âßGHÍ~°∞

Öˇiy# q+¨Ü«∞=Ú. D q èŒ"≥∞ÿ# ã¨O|O èŒ=Ú „|Ǩ‡O_» Ñ≤O_®O_»=ÚÅÖ’ HõÅ Œx Hõ#∞Q˘x =∂#=Ù_»∞ «# Hõ~°Î=º=Ú#∞ QÆ∞Ô~Î~°∞QÆ∞@HD QÆ∞ÑÎ q ŒºÅ∞, J~°∞›ÅQÆ∞ "åi KÕuÖ’ QÆ∞~°∞ Ѩ~°OѨ~°QÍ =K«∞ÛK«∞#flq. D q èŒ=ÚQÆ HÍÅ=Ú XHõ K«„Hõ=ÚQÍ Láêã≤OѨ|_»∞K«∞#flk. JO Œe Éèí∂ «, Éèíq+¨º ü, =~°Î=∂#=ÚÅ∞ P K«„Hõ=Ú#ã¨=∞ Œ∂~°=ÚÅQÆ∞ =¸_»∞ aO Œ∞=ÙÅ∞.

3

34 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨=∞HÀ „uÉèí∞[=Ú, =$ «Î=Ú#∞ W=∞_»Û|_ç# ÃÑ· ä•QÆ~°ãπzǨÏfl q∞kÜÕ∞. nx<Õ ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞ P «‡, |∞kú, =∞#ã¨∞û K«„Hõ=ÚQÆ#∞, QÆ∞~°∞K«„Hõ=ÚQÆ#∞, „uQÆ∞Ï «‡Hõ K«„Hõ=ÚQÆ#∞ É’kèOzi. ÉèÏ~°fÜ«∞*’ºuâßG=Ú# D „uÉèí∞[=Ú #O Œe HÀ=ÚÅ#∞ „Ѩ ÕºHõ=ÚQÍq=iOzi. rq ѨÙ\ì# ã¨=∞Ü«∞=Ú# P „Ѩ Õâ◊=Ú# «∂~°∞Ê ~Y=~°Î=∂#=Ú#∞, JK«@#∞O_ç q∞ye# Ô~O_»∞ HÀ=ÚÅ Éèí∂ «Éèíq+º «∞ÎÅ#∞ Œi≈OÑ KÕÜ«Ú#∞. nx g∞ Œ<Õ ÇÏãÎ ~YÅÖ’x „uÉèí∞[=Ú„ Œ ÖÏ è•~°Ñ¨_ç Ü«Ú#flq.

W@∞¡ âßâ◊fi « *Ï˝#=Ú#‰õΩ QÆÅ U_»∞ „QÆO äŒ∞ÅÖ’ *’ºuâ◊Û„Hõq Œº, ~MÏ q ŒºÜ«Ú XHõ\˜. nx ~°Ç¨Ï㨺 „QÆO äŒ=Ú „áêp#=Ú#XHõ =¸ÅÉèÏ+¨Ö’ #∞O_≥_çk. Jk ˆH=Å=Ú LѨ Õâ◊ QÆ=∞º"≥∞ÿ#ÉèÏ+, J#QÍ, QÆ∞~°∞=Ù H˘xfl JHõ∆~°=Ú Å∞Ñ ÕtOz H˘xfl PHÍ~°=ÚÅ∞K≥Ñ≤Ê#KÀ t+¨µº#‰õΩ ã¨~°fi[˝ « =K«∞Û#∞. P „QÆO äŒ=ÚÖ’x q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ H˘O « H˘O « ÉèÏ~°fÜ«∞ ÉèÏ+¨Å Ö’xH˜, \˜Éˇ\ò, DlѨÙì,„w‰õΩ ÉèÏ+¨ÅÖ’H˜ J#∞=kOѨ|_ç#q. HÍÅ„Hõ=∞=Ú# W «~° ÉèÏ+¨ÅÖ’H˜ J#∞"å Œ=∞QÆ∞ã¨iH˜ =¸ÅÉèÏ==Ú #tOz#k.

"Õ^Œ=Ú, ɡ·aÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ =¸Å„QÆO^äŒ=Ú ÅO^Œ∞ Dq+¨Ü«∞=ÚÅ∞ QÀK«~°=Ú HÍQÆÅ=Ù. ''v~À—— (Cheiro) J#∞ „ Œ+ìq+¨Ü«∞=Ú# ɡ·aÅ∞ J#∞"å^Œ‰õΩÅ∞ ^Œ∞~°aè„áêÜ«∞|_çi. U_»=J 蕺ܫ∞=Ú, Book of John U_»= Ñ Œº=Ú# D q èŒ=ÚQÆ #∞#flk.''^≥·==Ú—— =∂#=Ùx J~°KÕ`«∞Å Ü«∞O^Œ∞, „"Õà◊§Ü«∞O^Œ∞ H˘xflã¨OˆH «=ÚÅ#∞ QÆ∞~°∞ÎÅ#∞ U~°Ê~°K≥#∞. HÍ~°"Õ∞=∞#, P QÆ∞~°∞ÎÅ#∞ã¨OˆH`«=ÚÅ#∞ J=QÍǨÏ# KÕã¨∞H˘x =∂#=Ù_»∞ `«# r=#

É’ èŒÅ∞ 35

„ÑÜ≥∂[#=Ú ≥Å∞ã∞H˘# QÆÅ∞QÆ∞#∞. D q+Ü«∞=Ú Œ∞~°=QÍÇÏ#KÕã¨∞H˘#∞@KÕ J#∞"å Œ=Ú á⁄~°áê@∞QÆ [iy#k.——

ÉèÏ~°fÜ«∞ ãO„Ñ^•Ü«∞=Ú# D *’ºuâ◊Û„Hõ=Ú#∞ ÉèíQÆ=O «∞xHÍÅã¨fi~°∂Ѩ=ÚQÆ P~åkèOK«∞@ [~°∞QÆ∞K«∞#flk. âßGѨ~°"≥∞ÿ#ã¨∞ Œ~°≈#=Ú =∞~°∞QÆ∞# Ѩ_ç#k. ã¨∞ Œ~°≈# K«„Hõ=Ú q+¨Ü«∞=Ú#Œ~°≈#*Ï˝#=Ú =Åã≤#"å~°∞ ÃÑ· K≥ѨÊ|_ç# ã¨OˆH «=Ú#∞ QÆ∞~°∞

â’¡Hõ=Ú <å^è•~°=ÚQÆ KÕã≤H˘x ^蕺#=Ú KÕã≤#KÀ "åiÜ«∞OnâßG=Ú =∞~°Å L ŒƒùqOѨQÆÅ Œ∞.

QÆ∞~°∞ â’¡Hõ=Ú :

QÆ∞~°∞„~°ƒÇ¨‡ QÆ∞~°∞ifi+¨µ‚ó QÆ∞~°∞ˆ~Ì"À =∞¿ÇÏâ◊fi~°ó IQÆ∞~°∞™êûH∆Í «Ê~° „|Ǩ‡ «Ãã·‡ N QÆ∞~°"Õ #=∞ó II

36 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Jâ◊fiq Œº – 1

„áêp# "Õ Œ ãO„Ñ^•Ü«∞=Ú XHõ =∞ «=ÚQÍ Ñiq∞OÑHõ

=ÚO^Œ∞#fl âßGHõHõ∆ ºÅ#∞ ѨijeOK«∞@ J`«º=ã¨~°=Ú. J<ÕHõ

Õ= «Å∞ [O «∞=ÙÅ ~°∂Ѩ=ÚÅÖ’ "åi q*Ï˝#=Ú ã¨OˆHuOѨ|_ç

Ü«Ú#flk. Jâ◊fi=Ú, "Õ∞+¨=Ú, qǨÏOQÆ=Ú, K«„Hõ=Ú, Ѩ^Œ‡=Ú,

ã¨~°Ê=Ú, ǨÏO㨠W`åºk ã¨OˆH «=ÚÅ∞ =Ù#flq. JO Œ∞ Jâ◊fi=Ú#∞

QÆ∂iÛ H˘O « ѨijeO «=Ú.

''Jâ◊√fl Õ QÆ=∞<Õ# Wu Jâ◊fió—— J#QÍ QÆ=∞#=Ú# "åºÑ≤OK«∞#

^Œx nx ÉèÏ==Ú. H˜~°=Ú, Jyfl D q^èŒ=∞QÆ∞ "åºÑ¨#=Ú,

QÆ=∞#=Ú HõeyÜ«Ú#flq. W «~° r=ÙÅ QÆ=∞#=Ú#O Œ∞#flѨC_»∞

"åºÑ¨# =ÚO_»^Œ∞. "åºÑ¨#=Ú#O^Œ∞#flѨC_»∞ QÆ=∞#=ÚO_»^Œ∞.

QÆ=∞#=Ú, "åºÑ¨#=Ú Ô~O_»∂ HõeyÜ«ÚO_»∞@ ≥·g ÅHõ∆=Ú.

K≥· «#º =∞\ìk. QÆ∞é]=Ú ã¨OˆH «=ÚQÆ D q Œº#∞ Jâ◊fiq ŒºQÆ "Õ Œ

|∞∞+¨µÅ∞ É’kèOzi.

''â◊fi—— J#QÍ ~ѨÙ, x#fl. ''Jâ◊fi—— J#QÍ ~Ѩ٠x#fl HÍxk.

J#QÍ <Õ_»∞. Éèíq+º «∞Î, Éèí∂ «=ÚÅ∞QÍHõ L#fl HÍÅ=Ú#∞ Jâ◊fi=∞x

4

É’ èŒÅ∞ 37

|∞∞+¨µÅ∞ K«=∞`«¯iOzi. J#QÍ „Ѩã¨∞Î`«=Ú, =~°Î=∂#=Ú,x`«º#∂`«#=∞QÆ∞ „áêâ◊H˜Î Jx J~°÷=Ú. *Ï˝#=Ú Jx ‰õÄ_®J~°÷=Ú. J#∞Éèí="≥·Hõ=∞QÆ∞ „áêâ◊HÎ Jx J~°÷=Ú. "Õ Œ "åV‡Ü«∞=Ú#Jâ◊fi=Ú J#QÍ Õ*’=∞Ü«∞=Ú, q*Ï˝#=∞Ü«∞=Ú, HÍ=∞QÆ=∞#=Ú,x «ºQÆ=∞#=Ú, HÍÅã¨fi~°∂Ѩ=Ú QÆÅ XHõ Õ= «. ѨOK«Éèí∂ «=ÚÅ∞â◊s~°=ÚQÆ ã$+≤ì JQÆ∞@, â◊s~°=Ú ÑOK«Éèí∂ «=ÚÅ∞QÆ ÅÜ«∞=∞QÆ∞@J#∞ ã¨OK«Ü«∞ ÅÜ«∞ â◊‰õΩÎʼnõΩ =¸ÅHÍ~°"≥∞ÿ JOQÆ=ÚÅÜ«∞O Œ∞xÇ≤Ï «"≥∞ÿ# „áêÏyflx Jâ◊fi «÷=Ú Jx K≥ÑC Œ∞~°∞. Jâ◊fi~°∂Ñ=Ú#Jyfl JOQÆ=ÚÅÜ«∞O Œ∞ =ÙO_»∞@KÕ Jâ◊fi «÷=Ú Jxi.

Jâ◊fiq Œº Ü«∞#QÍ „Ѩã¨∞Î «=Ú rqOK«∞ ™ê èŒ#. QÆuOz#q+¨Ü«∞=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ ~åÉ’=Ù q+¨Ü«∞=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ =∞#ã¨∞#∞qÇÏiOÑhÜ«∞Hõ „Ñã∞Î «=Ú#O Œ∞ xÜ«∞q∞OK«∞@ =Å# ™ê 茉õΩ_»∞„áê=O «∞_»∞QÆ#∞, Õ*’=O «∞_»∞QÆ#∞, J„Ѩ=∞ «∞Î_»∞QÆ#∞ rqOK«QÆÅ_»∞.

„Ñã∞Î «=Ú ÖËHõ =~°Î=∂#=Ú x~ÌtOK«∞K«∞#fl Hõ~°Î=º=Ú ÅO Œ∞"Õ∞ÖϯOzÜ«Ú#fl r=Ù_»∞ ã¨xfl"Õâ◊=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ J„Ѩ=∞`«∞Î_≥·Ü«ÚO_»∞@ =Å# UHÍ„QÆ =∞#ã∞¯_≥· « «ûxfl"Õâ◊=ÚÅ #∞O_ç ÑÓ~å‚#∞Éèí∂ux á⁄O Œ∞#∞. D ™ê èŒ#Ü«∞O Œ∞ ã≤kúá⁄Ok# "å~°∞ rq «ã¨xfl"Õâ◊=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ ~°™ê#∞Éèí∂u á⁄O^Œ∞@ Hõ~°∞›ÅQÆ∞^Œ∞~°∞.x «º=¸ „Ñã∞Î «=Ú #O Õ xÜ«∞q∞OÑ|_ç# =∞#ã∞û ~°ã ãfi~°∂ÑÙ_≥·# ÉèíQÆ=O «∞x P™êfikOÑQÆÅ ã≤÷u Ü«∞O Œ∞O_»∞#∞. QÆ «=Ú#O Œ∞,Éèíq+¨º`«∞Î#O^Œ∞ `«QÆ∞ÖÁ¯x =∞#ã¨∞û „Ѩã¨∞Î`«=Ú#∞ =∞~°K«∞@KÕJ#∞Éèí∂u Hõ~°=QÆ∞K«∞O_»∞#∞. Éè’[#=Ú KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞, «~°∞"å «

38 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩ#∞ÅÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û Éè’[<å#∞Éèí∂uxá⁄O^Œ^Œ∞. Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«ÚK«∞#flѨC_»∞ =∞#ã¨∞û ™êÜ«∞OHÍÅ=Ú‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ`À Uq∞ KÕÜ«∞=Öˇ<À „ѨÏoHõ "Õã≤#ѨÙ_»∞, P=∞#ã¨∞ Ѩ#∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =iÎOѨHõ Hõ~å‡#∞Éèí∂ux HõeyOK«^Œ∞.™êÜ«∞OHÍÅ=Ú ‰õΩ@∞O|=Ú`À ã≤x=∂HÀ, ã¨=Ú„ Œ f~°=Ú#HÀ"≥o§# ã¨=∞Ü«∞=Ú# =∞izáÈ~Ú#q, KÕÜ«∞xq Ѩ#∞Å∞ QÆ∞~°∞ΉõΩ=zÛ ã¨=Ú„^Œ f~°=Ú#∞, ã≤x=∂#∞ P#OkOK«∞ J~°›`«#∞HÀÖ’Ê=Ù#∞. W@∞¡ Éè’[<å#∞Éèí∂uQÍx, Hõ~å‡#∞Éèí∂uQÍx, q„âßOuJ#∞Éèí∂uQÍx ŒHõ hÜ«∞Hõ ~åÉ’=Ù ÖËHõ J~ÚáÈ~Ú# q+Ü«∞=ÚÅÜ«∞O Œ∞ ~°q∞OK«∞ =∞#ã¨∞û â◊==Ú =O\˜ Œx |∞∞+¨µÅ∞ ¿Ñ~˘¯xi.„Ѩã¨∞Î «=Ú# UHÍ„QÆ « À Hõ~°Î=º=Ú# HO„nHõ$ «"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞ûʼnõΩ=∂„ «"Õ∞ P#O^•#∞Éèí∂u ã∞ÅÉèí=Ú. W@∞¡ Jâ◊fi=Ú#O Œ∞ ã≤÷~°Ñ_ç#=∞#ã∞û „Ñuz#fl q+Ü«∞=Ú#O Œ∞ ‰õÄ_» ÑÓ~°‚=ÚQÆ ~°q∞OÑQÆÅ Œ∞.^ŒO`« ^è•=#=Ú, ™êfl#=Ú, =G^è•~°=Ú =O\˜ ™ê=∂#ºãxfl"Õâ◊=ÚÅÜ«∞O Œ∞ ‰õÄ_» q∞‰õΩ¯@"≥∞ÿ# J#∞Éèí∂u K≥O Œ∞K«∞O_»∞#∞.Wk „áê^äŒq∞Hõ"≥∞ÿ# q^Œº. Wk P^è•~°=ÚQÆ ã¨~°fiq^ŒºÅ#∞„QÆÇ≤ÏOÑ=K«∞Û#∞. Jâ◊fi=ÚY∞_»∞QÆ ÉèíQÆ=O «∞x z„fHõiOK«∞@ HkÜÕ∞ã¨OˆH`å~°÷=Ú. 'P è•~°O ã¨~°fiq^•º<åO ǨÏÜ«∞„w= =Úáê㨇¿ÇÏ—Jx "Õ Œ"åHõº=Ú. J#QÍ ã~°fi q ŒºÅ‰õΩ P è•~°=Ú Jâ◊fi=Ú «ÅQÍQÆÅ Õ= « Ü«∞x J~°÷=Ú. D q Œº <ÕiÊ, W «~° q ŒºÅ∞ <Õ~°∞Ê@"Õ Œ ã¨O„Ѩ •Ü«∞=Ú.

É’ èŒÅ∞ 39

Jâ◊fiq^Œº – 2

ã¨O= «û~° K«„Hõ=Ú#∞ „Ѩ=iÎOѨ KÕÜ«ÚK«∞#fl â◊HÎ Jâ◊fi"Õ∞.

Jk ã¨∂~°º ˆHO„k «"≥∞ÿ# â◊HÎ. JO Œ∞O_çÜÕ∞ ã¨~°fi=Ú #O Œ∞#∞

q`«Î#=ÚÅ∞ "≥ÚÅHõ ~°∂Ѩ=Ú# =∞~°Å =∞~°Å |Ǩïq^èŒ=ÚQÆ

[x‡OK«∞K«∞#flq. =∞~°Å =∞~°Å ѨÙ#~å=$ «"≥∞ÿ# =i¬OK«∞ Ѩ~°#º

â◊HÎ ‰õÄ_» Jâ◊fi"Õ∞. J#QÍ ã¨∂~°º HO„ ŒHõ"≥∞ÿ# ã¨O= «û~° K«„Hõ=Ú#

Jyfl Jâ◊fi ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. ^•x <å~ÀÇ≤ÏOz Ѩ~°#º â◊HÎ =iÎOK«∞

K«∞O_»∞#∞. Éèí∂q∞ ã¨∂~°∞ºx K«∞@∂ì =$`åÎHÍ~°=ÚQÆ u~°∞QÆ∞ #ѨÙ_»∞

U~°Ê_»∞ JHõ∆~°=ÚÅxflÜ«Ú `Õ*’=∞Ü«∞=ÚÅ∞. ã¨∂~°∞ºx #∞O_ç

Éèí∂q∞H˜ KÕ~°∞ D H˜~°=ÚÅxflÜ«Ú Éèí∂q∞H˜x ã¨∂~°∞ºxH˜ "≥Å∞QÆ∞

=∂~°æ=Ú ÖË~°Ê~°K«∞K«∞#flq. ã¨∂~°∞ºx #∞O_ç Éèí∂q∞H˜ QÆ=∞#=Ú

KÕÜ«ÚK«∞ "åºÑ≤Oz Ü«∞#flq. J#QÍ Jâ◊fi=ÚÅ∞QÆ #∞#flq. D

"≥Å∞QÆ∞ H˜~°=ÚÅ <å^è•~°=Ú KÕã¨∞H˘x Éèí∂Ö’Hõ=Ú #∞O_ç

ã∂~°∞ºÖ’Hõ=Ú#‰õΩ KÕ~°=K«∞Û#∞. =∞ÇÉèÏ~° «=Ú# L ŒOHÀáêMϺ#

=Ú# D ~°ÇÏãº=Ú<Õ ã∂K«# „áêÜ«∞=ÚQÆ "Õ Œ"åºã∞_»∞ ≥eÑ≤<å_»∞.

áê`åà◊=Ú# |OkèOѨ|_ç# L ŒO‰õΩ_»∞ Jâ◊fi=Ú Ü≥ÚHõ `ÀHõ#∞

5

40 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

P è•~°=ÚQÆ Q˘x âßfiã¨#∞ ѨÓiOz, Jâ◊fi=Ú Ü≥ÚHõ =ÚY=Ú

^•fi~å T~°÷fi=Ú# H ≥Oz, QÆ∞~°∞ ™êxfl 茺=Ú# xÅK«∞#∞. WK«Û@

ã¨OˆHuOѨ|_ç# Jâ◊fi=Ú H˜~°"Õ∞.

Ѩ •~°÷=Ú#O Œ∞ | Œ∞úÖ·# r=ÙÅ∞ ‰õÄ_» "≥Å∞QÆ∞ H˜~°=ÚÅ

<å è•~°=ÚQÆ KÕã¨∞H˘x, T~°÷fi=ÚY=ÚQÆ "≥Å∞QÆ∞ ѨÙ@∞ì KÀ@∞Ö’

KÕ~°∞@‰õΩ ™ê^èŒ# =∂~°æ=Ú ã¨OˆHuOѨ|_ç#k. `«# Ü«∞O^Œe

ÇÏ$ ŒÜ«∞=Ú ÖËHõ „Éèí∂=∞ 茺=Ú J#∞ "≥Å∞QÆ∞ HO„ Œ=ÚÅÃÑ· ™ê 茉õΩ_»∞

=∞#ã¨∞û ÅQÆfl=ÚKÕã≤ âßfi㨠<å è•~°=ÚQÆ P HO„ Œ=ÚÅ#∞ KÕ~°∞@

Jâ◊fiq Œº Ü≥ÚHõ Ô~O_»= ãO Õâ◊=Ú. Ñ~°#º â◊HÎ W>Ë¡ Éèí∂q∞ [Å=Ú

Å#∞ PHÍâ◊=Ú#‰õΩ Q˘xáÈ=Ù@, PHÍâ◊[Å=ÚÅ#∞ Éèí∂q∞H˜

H˘#∞=K«∞Û@ KÕÜ«ÚK«∞#flk. D ~°ÇÏãº=ÚÅ#∞ ≥Å∞ÑÙ Ü«∞[=Ú<Õ

*’ºuëÈì=∞=Ú JO Œ∞~°∞. JyflH "åÜ«Ú=Ù#‰õΩ QÆÅ |∞∞ «∞ x~å‡Ï

«‡Hõ â◊HÎ WO Œ∞ K«=∞ « iOѨ|_ç#q.

„ÉÏǑχHõ~°=ÚÖ·# Ü«∞[=ÚÅÖ’ D Jâ◊fiq Œº#∞ Jâ◊fi"Õ∞ èŒ

=∞O Œ∞~°∞. "Õ∞ 茺"≥∞ÿ# Jâ◊fi=Ú D ã¨O= «û~° q ŒºÜÕ∞. *’ºu~å‡~°æ

=Ú# rq âßfi㨠QÆ=∞<åQÆ=∞#=ÚÅ#∞, r=#‡~°=ÚÅ#∞, Hõ~°‡

ѶÅ=ÚÅ#∞ ≥Å∞ã∞H˘#∞@‰õΩ ã~°fi[=∞QÆ∞ ãfiãfi~°∂Ñ *Ï#=Ú#‰õΩ

D q Œº ^•ifÜ«Ú#∞. ã¨=∞ãÎ=ÚʼnõΩ =¸Å HÍ~°"≥∞ÿ# P «‡

« «fi=Ú ÖËHõ ã∂~°º « «fi=Ú XHõ Jâ◊fi=Ú t~°ã∞ûQÍ ~°∂Ñ≤O|_ç#k.

L+¨ã¨∞û Jâ◊fi=Ú#‰õΩ t~°ã¨ûx |$ǨÏ^•~°ºHõ LѨx+¨ «∞Î K≥ѨC

K«∞#flk. D L+ã∞û „Ñu k#=Ú „áê~°OÉèí=Ú#O Œ∞, „Ñu ãO= «û~°

„áê~°OÉèí=Ú #O Œ∞‰õÄ_» Œ~°≈# q∞K«∞Û#∞. ãO= «û~° L+ã∞û Jâ◊fih

É’ èŒÅ∞ 41

#Hõ∆„ «=Ú# P~°OÉèí=∞QÆ∞#∞. JkÜÕ∞ Õ= «Å ã∂~Àº ŒÜ«∞=Ú. Wk

=∂#=ÙʼnõΩ ã¨O= «û~°=Ú# H˘Hõ=∂~°∞ =K«∞Û#∞. JѨC_»∞ =ã¨O «

L+‚ H˜~° è•~°ÅKÕ ã¨∂~°∞º_»∞ Éèí∂q∞x «_»∞ѨÙ#∞. J\ì ã¨∂~°∞ºx

LK«Ûùã¨∞Î_»O Œ∞~°∞. J «_Õ Jâ◊fix t~°ã¨∞û QÆÅ Õ= «. D ~°Ç¨Ï㨺"Õ∞

«~°∞"å « ǨÏÜ«∞„w= q ŒºQÍ «O„ «âßG=Ú# <≥ÅH˘x#k.

ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞ ã¨~°fiq^ŒºÅ‰õΩ#∞ P^è•~°=Ú. *Ï˝<å#O^Œ

=∞Ü«∞=∞QÆ∞ "≥Å∞QÆ∞. x~°‡Å"≥∞ÿ# ã¨Êù\˜HÍHõ$u HõÅ"å_»∞. W «_»∞

"åˆQÌ= «ÅÖ’ XHõ_»∞QÍ Œi≈OѨ|_ç<å_»∞. QÆ∞é]Ѩ٠ã¨H˜eOѨÙÖ’ QÆÅ

ǨÏÅ∞¡Å#∞, JK«∞ÛÅ#∞, XHõ „Hõ=∞=ÚQÆ <Õ~°Ê~°z#KÀ ǨÏÜ«∞„w=

=∞O„ «=∞QÆ∞#∞. "åx #∞K«ÛiOK«∞@Ö’ =∂#=Ùx <å_ô=∞O_»Å=Ú

Ö’x ã¨áêÎâ◊fi=ÚÅ∞ „ѨKÀ Œ#=Ú KÕÜ«∞|_ç ã¨~°fiq ŒºÅ ~°Ç¨Ï㨺

^•fi~°=ÚÅ∞ ≥~°K«∞H˘#∞#∞. •xH =¸eHõ „|Ǒχ J#∞ =$Hõ∆ Ñ~°‚=Ú.

D q èŒ=ÚQÆ Ö’Hõ™êH∆ Ü«∞QÆ∞ ã¨∂~°∞º#‰õΩ „ѨuaO|=∞QÆ∞

JO «™êûH∆ JQÆ∞ ã¨∂~°∞ºx L+¨ã¨∞ûQÍ ÉèÏqOz Láêã≤OK«∞@ÜÕ∞

ǨÏÜ«∞„w= q Œº. ã¨=∞ãÎ *Ï˝# „Ѩ Œ=∞QÆ∞ Ü≥∂QÆ q ŒºÜÕ∞ Jâ◊fi

q Œº. nxH˜ =¸ÅHÍ~°Hõ"≥∞ÿ# YQÀà◊ ÉèÏQÆ=Ú èŒ#ã¨∞û J#|_»∞

~åt. Wk Jâ◊fix #∞O_ç 240° ÅÖ’ P~°OaèOz 270 _ç„wÅÖ’

JO «=∞QÆ∞#∞. qO\˜x èŒiOz Jâ◊fi=Ú =O\˜ L «Î~° â◊s~°=Ú

QÆÅ #~°∞_»∞ nx ~°∂Ѩ=Ú. J#QÍ q*Ï˝# ˆHO„ Œ=Ú#‰õΩ QÆ∞i

ÃÑ@∞ìK«∞#fl *Ï˝<åyflÜ«∞QÆ∞ "ÕQÆ=O «"≥∞ÿ# r==∞x nx J~°÷=Ú.

èŒ#ã¨∞û ѨÙ~°∞+¨µ#‰õΩ ã¨~°fiâ◊√ÉèíHõ~° =∞#|_»∞ #==∞™ê÷#=Ú. „Ѩu

ã¨O=`«û~°=Ú ã¨∂~°∞º_ô ÉèÏQÆÅÖ’ „Ѩ"ÕtOz#ѨÙ_»∞ ^èŒ#∞~å‡ã¨

42 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∂~°OÉèí=∞QÆ∞#∞. xëê¯=∞"≥∞ÿ# q*Ï˝# HÍO_»#∞ Láêã≤OK«∞

èŒ#∞~å‡ã¨ „= «q∞O Œ∞ňH.

Ü≥∂QÆ ŒO_»=Ú#‰õΩ Ô~O_»∞ áê=ÚÅ∞ "≥∞eHõÅ∞ K«∞@∞ìH˘x

Ü«ÚO_»∞@ Jâ◊fi~åt zÇÏfl=Ú. É·aÅ∞ „QÆO äŒ=Ú# ‰õÄ_» D ~åtH

ã¨OˆH «=Ú HõÅ Œ∞. nx<Õ Aron’s Rod Jx LѨ Õâ◊ ~°Ç¨Ï㨺=ÚQÆ

z„uOzi. D LѨ Õâ◊=∞Ok# "åiH˜ Õ=Ùx ã¨$+≤ì ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ∞

=ºHõÎ=∞QÆ∞#∞. D ãOH «=Ú<Õ =∞#"å~°∞ ‰õΩO_»eh Ü≥∂QÆ ™ê èŒ#QÆ

Œi≈Ozi. D Jâ◊fi~åtÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞ „Ѩ"ÕtOz# k#=Ú #∞O_ç

Ü≥∂QÆ ™ê èŒ# „= «=Ú ÖÏ~°OaèOK«∞@ âßG ~°ÇÏãº=Ú. D q èŒ=ÚQÆ

*’ºu~°‡Ü«∞"≥∞ÿ# âßâ◊fi « *Ï<åâ◊fi=Ú#‰õΩ Jâ◊fih #Hõ∆„ «=Ú =ÚY=Ú.

=¸ÖÏ #Hõ∆„ «=Ú ÀHõ. ã∂~°∞º_»∞ Jâ◊fixÖ’ „Ñ"ÕtOK«∞@, =¸ÅÖ’

„Ñ"ÕtOK«∞@ Ô~O_»∞ q èŒ=ÚÅ q*Ï# Ü«∞[=ÚʼnõΩ =¸ÅHÍ~°"≥∞ÿ

J#O «=∞QÆ∞ *Ï˝# ~åtH˜ zǨÏfl"≥∞ÿ XѨCK«∞#flq.

WO Œe ~°Ç¨Ï™êº~°÷=Ú QÆ=∞xOѨ Œy#k. Jâ◊fix t~°ã¨ûQÆ∞

L+¨ã¨∞û, "Õ∞+¨=Ú Ü≥ÚHõ t~°ã¨∞ûQÆ LO_»∞#∞. =¸Å, Jâ◊fi=Ú

Ü≥ÚHõ [Ѷ∞#=Ú. Jk =¸ÖÏ è•~°=Ú# ( èŒ#ã¨∞û#) #∞O_»∞#∞.

D Ô~O_»â◊fi=ÚÅ Õ= «ÖË <å㨠«º Œ„â◊√Å∞. D Ô~O_»∞ QÆ∞é]=ÚÅ#∞

Hõ\ì# ~° äŒ"Õ∞ r"å «‡ â◊s~°=Ú. D ~° äŒ=ÚÅ Ô~Hõ ÖË JHõ∆~°=ÚÅ

ÖˇHõ Å∞QÆ PkѨ~°fi=Ú "≥Ú Œ@ JH∆“Ç≤Ϙ Hõ äŒ#=ÚQÆ K≥ѨÊ|_ç#k.

É’ èŒÅ∞ 43

QÀáêÅ =∞O„ «=Ú

ã¨~°fi «ó ™ê=∞~°ã¨º=Ú, "≥·Éèí==Ú, q[Ü«∞=Ú HõeyOK«∞

« «fi=Ú#∞ QÀáêÅ « «fi=Ú JO Œ∞~°∞. D « «fi=Ú Ü≥ÚHõ x"åã¨

™ê÷#=Ú |$O^•=#=∞O Œ∞~°∞. |$O^•=#=∞#QÍ J<ÕHõ q èŒ=ÚÖ·#

ã¨∂~°º K«O„^• «‡Hõ =ÅÜ«∞=∞Å∞ Ѩi~°H∆OѨ|_»∞ Õâ◊=Ú.WO Œe

ã¨∂~åº`«‡Hõ „Ѩ[˝#∞ |$ǨÏã¨Êu `«`«fi=Ú, K«O„^•`«‡Hõ „Ѩ[˝#∞

â◊√„Hõ « «fi=Ú Ñ¨i~°H∆OK«∞K«∞O_»∞#∞.

'QÀ— J#∞ â◊|Ì=Ú q[Ü«∞=Ú K≥Ok# r"å «‡ Ü≥ÚHõ ã≤÷u,

r"å`«‡ q[Ü«∞=Ú K≥O^Œ∞@Ü«∞#QÍ `å#∞ JHõ∆~°∞_» #xÜ«Ú,

âßâ◊fi`«∞_»∞#xÜ«Ú `≥Å∞ã¨∞H˘#∞@. QÀâ◊|Ì=Ú #O^Œ∞ Ô~O_»∞

â◊|Ì=ÚÅ∞ Wq∞_ç Ü«Ú#flq. Jq QÆ, F. 'QÆ— â◊|Ì=Ú |$ǨÏã¨Êu

`«`Ϋ fi=Ú#‰õΩ ã¨O|OkèOz#k. 'F— â◊|Ì=Ú ã¨∂~°º`«`«Î fi=Ú#‰õΩ

ã¨O|OkèOz#k. ã¨∂~°º « «Î fi=Ú P «‡ « «Î fi"Õ∞. ^•x`À |$ǨÏã¨Êu

« «Î fi=Ú KÕi#ѨC_»∞ P «‡ « «Î fi=Ú qHÍã¨=Ú K≥Ok JѨiq∞ «

"≥ÚO Œ∞#∞. WkÜÕ∞ r=Ùx q[Ü«∞=Ú.

6

44 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

'áê— J#∞ JHõ∆~°=Ú áê#=Ú KÕÜ«Ú@, Ѩi~°H∆OѨ|_»∞@

J#∞ ÉèÏ==ÚʼnõΩ ã¨OˆH`«=Ú. `å#∞ Ѩi~°H˜∆OѨ|_ç J=∞$`«

« «Î fi=Ú#∞ áê#=Ú KÕÜ«Ú@ 'áê— J#∞â◊|Ì=Ú ãOHuOK«∞K«∞#flk.

'áê— â◊|Ì=Ú#‰õΩ â◊√„Hõ « «Î fi=Ú *’ºu+¨=Ú# ã¨OˆHuOѨ|_ç#k.

â◊√„‰õΩ_»∞ J=∞$ « «Î fi q Œº‰õΩ JkèѨu QÆ •!

'QÀáê— â◊|Ì=Ú, Ѩi~°H∆OѨ|_ç J=∞$ « áê#=Ú KÕÜ«ÚK«∞

™ê=∞~°ã¨º=Ú#∞, q[Ü«∞=Ú#∞, á⁄Ok# r"å «‡#∞ ã¨∂zOK«∞#∞.

QÀѨ, QÀÑ‘[#∞Å#QÍ gˆ~. ã¨∂~°º K«O„^•`«‡Hõ „Ѩ[˝Å∞QÆ ã¨$+≤ì

=ÅÜ«∞=Ú#∞ U~°Ê~°K«∞"å~°∞ ‰õÄ_® gˆ~.

g~°∞ á⁄O Œ∞ `å^• «‡ ºã≤÷ux â◊|ÌѨ~°=ÚQÆ WO„ Œc[=Ú

J~Ú# 'Å— J#∞ JHõ∆~°=ÚQÆ |∞∞+¨µÅ∞ ≥eÑ≤i.

áê#=Ú, Ѩi~°Hõ∆=Ú, J=∞$`«`«Î fi=Ú, ™ê=∞~°ã¨º=Ú,

q[Ü«∞=Ú J#∞ QÆ∞=ÚÅxflÜ«Ú 'QÀáêÅ— J#∞ â◊|Ì=Ú# Wq∞_ç

Ü«Ú#flq. QÀáêÅ =∞O„ «=ÚKÕ W@∞¡ å^• «‡ º=Ú K≥Ok# r=ÙÅ∞

ZO Œ~ÀHõÅ~°∞. NHõ$+¨µ‚x QÍ#=Ú, Éèí[#=Ú, 蕺#=Ú, 㨇~°=Ú

KÕã≤# Éèí‰õΩÎÅ∞ Ѩiã¨~°=ÚÅ „ѨÉèÏ==Ú #O_ç Ѩi~°H∆OѨ|_»∞@

Hõ$+¨‚ÉèÏ=<å áê~°=â◊º=Ú# rqOK«∞@ WO^Œe ~°Ç¨Ï㨺=Ú.

[QÆ Œ∞æ~°∞=QÆ∞ NHõ$+¨µ‚_»∞ «##∞ 蕺#=Ú KÕã≤# "å~°O ŒiH© ÃÑ·

q[Ü«∞=Ú#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞K«∞O_»∞#∞.

QÀáêÅ =∞O„ «=Ú#∞ D „H˜Ok Ü«∞O„ «=Ú# 蕺#=Ú

KÕÜ«∞=K«∞Û#∞.

É’ èŒÅ∞ 45

´ QÆ, QÀ – |$ǨÏã¨Êu

´ F – ã¨∂~°∞º_»∞

´ áê – â◊√„‰õΩ_»∞

´ Å – WO„^Œ∞_»∞r=Ùx q[Ü«∞=Ú#‰õΩ WO «‰õΩq∞Oz# Ü«∞O„ «=Ú ÖË Œ∞.

r=Ùx „ÑÜ«∂=Ú# „Ñu x «º=Ú =∂ èŒ∞~°º=Ú xO_ç Ü«ÚO_»∞@,rq «=Ú "≥·Éèí"À¿Ñ «=ÚQÍ =ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞@ WO Œe J Œ∞ƒù «=Ú.

46 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Hõ~°‡*Ï˝#=ÚÅ∞

ã≤^•úO`«=Ú #∞O_ç PK«~° =ºHõÎ=∞QÆ∞ K«∞#flk. Z=i

ã≤ •úO «=Ú#∞ |\ì "å~°∞ PK«iOK≥ Œ~°∞ Hõ •! „Ѩu PK«~°‰õΩ

HO„ ŒaO Œ∞=ÙQÆ XHõ ã≤ •úO « =Ú#flk. ã≤ •úO «=Ú #∞O_ç, PK«~°

#∞O_ç ã≤ •úO «=Ú Ñ¨Ù@∞ìK«∞<Õ Ü«ÚO_»∞#∞. ã≤ •úO «=Ú c["≥∞ÿ#,

PK«~°, =$Hõ∆=∞QÆ∞#∞. =∞~°Å P =$Hõ∆=Ú #∞O_ç JkÜÕ∞ c[=Ú

[xOK«∞K«∞#flk.

«O„_ç #∞O_ç H˘_»∞‰õΩ [xOz, H˘_»∞‰õΩ #∞O_ç =∞~°∞Å H˘_»∞‰õΩ

[xOK«∞@KÕ "≥Ú Œ\˜ H˘_»∞‰õΩ «O„_ç JQÆ∞K«∞<åfl_»∞. H˘_»∞‰õΩ «O„_ç

JQÆ∞@, `«O„_ç H˘_»∞HõQÆ∞@ c[=Ú =$Hõ∆=ÚQÆ J#∞â◊√º`«=Ú

™êQÆ∞K«∞<ÕÜ«ÚO_»∞#∞.

=∞#ã¨∞û #∞O_ç ã¨OHõÅÊ=Ú Ñ¨Ù\ì ã¨OHõÅÊ=Ú #∞O_ç =∞~°Å

=∞#ã¨∞û ѨÙ@∞ìK«∞ #∞O_»∞#∞. J@∞Å<Õ K«i„ « #∞O_ç ѨiÏ=∞=Ú

ѨÙ\ì K«i„ «QÆ =∂~°∞K«∞#flk.

7

É’ èŒÅ∞ 47

ˆHO„ Œ=Ú #∞O_ç Ѩikè ѨÙ@∞ìK«∞#flk. Ѩikè Ü«∞O Œe „Ѩu

aO^Œ∞=Ù #∞O_ç =∞~°Å Ѩi^èŒ∞Å∞ ѨÙ@∞ìK«∞#flq. D q^èŒ=ÚQÆ

HO„ Œ=Ú ÑikèQÆ#∞, ÑikèQÆ#∞, Ñikè HO„ Œ=ÚQÆ#∞ =∂~°∞K«∞#flq.

ÃÑ· q èŒ=ÚQÆ Hõ~°‡ #∞O_ç *Ï˝#=Ú Ñ¨Ù@∞ìK«∞, *Ï˝#=Ú #∞O_ç

Hõ~°‡ ѨÙ@∞ìK«∞#flk. Hõ~°‡, *Ï˝#=ÚÅ∞, K≥@∞ì, q «Î#=ÚÅ =O\˜q.

D Ô~O_çO\˜ Ü«∞O Œ∞ ã¨=∞ÉèÏ==Ú Hõey Ü«ÚO_»∞@ Ü≥∂QÆã≤÷uH˜

^•i fÜ«Ú#∞. Hõ~°‡ÖËx *Ï#=Ú, *Ï#=Ú ÖËx Hõ~°‡ ŒfiO Œfi=Ú#‰õΩ

ã¨Oã¨~°=Ú HõeyOK«∞#∞. Hõ~°‡=Ú#∞, *Ï˝#=Ú#∞ ã¨=∞sux

Q“~°qOz J#∞ã¨iOK«∞@ ѨiÏ=∞=Ú#‰õΩ ^•i fÜ«Ú#∞.

48 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∂ k=º â◊s~°=Ú

"Õ∞=Ú JQÆ∞Ѩ_»∞@, J Œ$â◊º=∞QÆ∞@ K«∂z k„Q̓ùOu K≥O Œ#=ã¨~°=Ú ÖË Œ∞. Wk XHõ "≥·*Ï˝xHõ âßG=Ú. ã¨∂Hõ∆ ‡Ö’Hõ=Ú#™êfiq∞`«fi=Ú, âßâ◊fi`«`«fi=Ú á⁄Ok# "åiH˜ D q+¨Ü«∞=Ú„H©_®„áêÜ«∞=Ú. H˘xfl H˜~°=ÚÅ „ѨÉèÏ==Ú# JQÆ∞Ѩ_»∞@[~°∞QÆ∞#∞. "å\˜x =∞~°Å q_»∞ ŒÅ KÕÜ«Ú@ =Å# J Œ$â◊º =∞QÆ∞@[~°∞QÆ∞#∞. D „Ѩ„H˜Ü«∞ J^Œ$â◊º=∞QÆ∞ ã¨∂Hõ∆ ‡â◊s~°=Ú ^•fi~å[~°∞QÆ∞#∞. D q èŒ=ÚQÆ J=ã¨~°=Ú#∞ |\ì Éèí∂q∞ÃÑ· ZHõ _≥·<å,ZѨÙ_≥·<å J= «iOK« QÆÅ∞QÆ∞@ =∂‰õΩ QÆÅ =∞Oz ™œHõ~°º=Ú.ã∂Hõ∆ ‡ â◊s~° =∂ è•~°=ÚQÆ JO «~ü„QÆÇÏ „ÑÜ«∂=ÚÅ∞ ‰õÄ_» "Õ∞=ÚãÅ∞ÑÙK«∞O Œ∞=Ú. Wk J<ÕHõ [#‡Å Hõ$+≤. JO «~ü „QÆÇÏ „ÑÜ«∂=ÚʼnõΩ =Åã≤# ã¨∂Hõ∆ ‡â◊s~°=Ú J «ºO « À*’=O «=ÚQÆ #∞O_»∞#∞.|Ǩï Ѩ@∞ «fi=Ú Hõey Ü«ÚO_»∞#∞. Éè∫uHõK«‰õ∆Ω=ÙÅ`À D =∂â◊s~°=Ú#∞ Œi≈OK«∞@ ™ê 茺=Ú HÍ Œ∞. JO Œ∞=Å#<Õ Éè∫uHõ â◊s~°=Ú#∞ ‰õÄ_» èŒiOz Ü«ÚO Œ∞=Ú. L «Î=∞ ™ê 茉õΩʼnõΩ ‰õÄ_» =∂"≥Å∞QÆ∞ â◊s~°=Ú ãÊëêìãÊ+ì=ÚQÆ Œi≈OK«∞@ Ü«ÚO_»∞#∞ HÍx ÑÓ~°‚Œ~°≈#=Ú#‰õΩ J=HÍâ◊=Ú ÖË Œ∞. g∞ ˆH∆=∞=Ú HÀi ѨÓ~°‚ Œ~°≈#

g∞Ü«∞*ÏÅ=Ú.

8

É’ èŒÅ∞ 49

aO^Œ∞=Ù

â◊√^ŒúK≥·`«#º=Ú #∞O_ç ã¨OHõÅÊ =Ú^ŒƒùqOK«∞ Hõ∆=Ú#

K≥· «#º"Õ∞ aO Œ∞=ÙQÆ <Õ~°Ê_»∞#∞. J#QÍ ã¨OHõÅÊ c[=ÚQÆ `å#∞

"≥Ú «Î=Ú K≥· «#º=Ú #∞O_ç "Õ~°QÆ∞#∞. aO Œ∞"Õ~°Ê_ç# «Hõ∆"Õ∞ •xH

Ѩikè U~°Ê_»∞#∞. J#QÍ ã¨OHõÅÊ aO^Œ∞=Ù#‰õΩ HÍÅѨiq∞u

U~°Ê_»∞#∞. ã¨$+≤ìÜ«∞O Œ∞ =∂#=Ùx Ü«∞O Œ∞‰õÄ_» W>Ë¡ ã¨OHõÅÊ=Ú

ÖË~°Ê_»∞K«∞O_»∞#∞. =∞~°Å â◊√ ŒúK≥· «#º=Ú# b#=∞QÆ∞K«∞O_»∞#∞.

ˆHO„ Œ=Ú#∞O_ç ѨikèH˜QÆÅ Œ∂~°=Ú ã¨OHõÅÊ=Ú Ü≥ÚHõ

"≥·âßź=Ú#∞ x~°‚~ÚOz#k. XHõ ãOHõÅÊ=Ú x~°fiiÎOÑ|_»∞ Ö’ÑÅ

JO Œ∞Ö’ JO «~åƒùQÆ=ÚQÆ =∞iÜ≥ÚHõ ã¨OHõÅÊ=Ú "≥ÚÅÔH «∞Î#∞.

J#QÍ Pkã¨OHõÅÊ=ÚÅÖ’x q=~°=ÚÖË J#∞QÆ « ã¨OHõÅÊ=ÚÅ∞QÆ

ky =K«∞ÛK«∞O_»∞#∞. D J#∞QÆ`« ã¨OHõÅÊ=ÚÅxflÜ«Ú Pk

ãOHõÅÊ=Ú =â◊=Ú# #∞O_»∞#∞. ã∂÷Å=ÚQÆ PkãOHõÅÊ=Ú #∞O_ç

U~°Ê_»∞ J#∞QÆ`« ã¨OHõÅÊ=ÚÅ∞ U_»∞QÆ ÃÑ^ŒÌÅ∞ =sæHõiO`«∞~°∞.

ã¨∂Hõ∆ ‡=ÚQÆ =∂#= "Õ∞ èŒã¨∞û#‰õΩ JO Œx =sæHõ~°=ÚÅ∞#flq.

Pkã¨OHõÅÊ=Ú<Õ =∞Ǩ ã¨OHõÅÊ=∞x ‰õÄ_» JO Œ∞~°∞.

9

50 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã≤ •úO «=Ú – PK«~°

PK«~°‰õΩ ã≤ •úO «=Ú c[=Ú. ã≤ •úO «=Ú#‰õΩ PK«~°tâ◊√=Ù. XHõ\ c[=Ú =∞iÜ≥ÚHõ\ =$Hõ∆=Ú. J@∞Å<Õ ãOHõÅÊ=Ú#‰õΩ =∞#ã¨∞û «e¡, =∞#ã¨∞û#‰õΩ ã¨OHõÅÊ=Ú Ñ¨Ù„ «∞_»∞. ã¨OHõÅÊ=Ú#‰õΩ *Ï#=Ú «e¡, *Ï#=Ú#‰õΩ ãOHõÅÊ=Ú ÑÙ„ «∞_»∞. ÑiÏ=∞=ÚK«i„ « QÆ~°ƒù=Ú#∞O_ç "≥Å∞=_»∞K«∞O_»∞#∞. ÑiÏ=∞=Ú #∞O_ç =∞~°ÅK«i„ « "≥Å∞=_»∞K«∞O_»∞#∞. ã$+≤ì JO «Ü«Ú K«ifi «K«~°fi"Õ∞. J#QÍ[iy#^Õ =∞~°Å =∞~°Å [~°∞QÆ∞K«∞O_»∞#∞. HÍx [iy#ѨÙ_≥Å¡áê «kQÆ HÍHõ H˘ «ÎkQÆ QÀK«iOK«∞#∞. nx<Õ |∞∞+¨µÅ∞ ''#=—— JxÑ≤eK≥^Œ~°∞. ZѨC_»∞#∞ H˘`«ÎkQÆ<Õ H˘x~å|_»∞K«∞#flk. HÍ=Ù#''#=h «—— =∞xi.

„Ѩuk#=Ú x„^ŒÖËK«∞@, Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«Ú@, Éèí∞lOK«∞@,=∂@ÖÏ_»∞@, q„âßOu Q˘#∞@QÍ [~°∞QÆ∞K«∞#fl#∞, „Ѩuk#=Ú„Ñ ÕºHõ k#=ÚQÆ QÀK«iOK«∞K«∞#flk Hõ •! W@∞¡ ãOHõÅÊ=ÚÅ #∞O_çPK«~°=ÚÅ∞, PK«~°=ÚÅ #∞O_ç =∞~°Å ã¨OHõÅÊ=ÚÅ∞J#O «=ÚQÆ K«„Hõ„Éèí=∞=Ú KÕÜ«ÚK«∞<ÕÜ«ÚO_»∞#∞. J~ÚáÈ=Ù@U ã≤÷u Ü«∞O Œ∞ LO_» Œ∞.

10

É’ èŒÅ∞ 51

ã¨∂~°º K«O„ Œ Ö’Hõ=ÚÅ∞

ã¨∂ó Ü«∞ó ´ ã¨∂~°ºó. Z=_»∞ =$kú Ü«∞QÆ∞K«∞<åfl_À

J «_Õ ã¨∂~°∞º_»∞. J «_»∞ ã¨$+≤ìH˜ ˆHO„ Œ=Ú. J#QÍ c[„áêÜ«∞

=∞QÆ∞ ã¨O™ê~° =$Hõ∆=Ú#‰õΩ =¸Å~°∂Ѩ=Ú. W «_»∞ «∂~°∞Ê#

L Œ~ÚOK«∞#∞. «∂~°∞Ê J#QÍ Éèí∂q∞, PHÍâ◊=ÚÅ∞ Hõeã≤#

KÀ@∞ J#QÍ Hõâ◊ºÑÙ_»∞, Jku Hõeã≤# KÀ@∞. JK«@ ã∂~°∞º_»∞QÆ

L Œ~ÚOK«∞#∞. J «_»∞ pHõ\#∞O_ç ÑÙ@∞ì#∞ QÍx, Ü«∞ «_»∞ ÑÙ\˜ì#

"≥#∞Hõ pHõ\ Ü«ÚO_» Œ∞. J «_»∞ Ö’Hõ K«‰õ∆Ω=Ù. J «_»∞ ÑÙ\˜ì#"≥#∞Hõ

Ö’Hõ=Ú Å∞O_»∞#∞QÍx, JO «‰õΩ=ÚO Œ∞ Ö’Hõ=ÚO_» Œ∞. JO «‰õΩ

=ÚO Œ∞ Ö’Hõ=ÚÅ∞ x„ ŒÖ’ LO_»∞#∞. J «_»∞ x#fl L Œ~ÚOz#

`å=Ù#<Õ L Œ~ÚOz#@∞¡ LO_»∞#∞ HÍx, U<å\˜HÍ<å_»∞ XHõ

„H˘ «Î tâ◊√=Ù.

11

52 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

#Å∞_»∞

#Å∞x Hõ äŒÜ«∞O Œ∞#∞, èŒ~°‡~åA Hõ äŒÜ«∞O Œ∞#∞ É’kèOѨ

|_ç# 㨠«º "≥ÚHõ \˜ÜÕ∞. #Ö’áêMϺ#"Õ∞ =∞iH˘xfl qâı+¨=ÚÅ`À

=∞ÇÉèÏ~° «=ÚQÆ DÜ«∞|_ç#k. Œ=∞Ü«∞OuH „H˘ «Î~°∂Ñ"Õ∞ „^ÒÑk.

ѨOK«áêO_»=ÙÅ ã¨=∞„QÆ ~°∂Ѩ"Õ∞ #Å∞_»∞. #Å∞_»∞ ~°∂ѨÙHõ\ì#

èŒ~°‡=Ú. ѨOKÕO„kÜ«∞=ÚÅ∞, ѨOK«Éèí∂ «=ÚÅ∞, ѨOK« «<凄 «Å∞,

q_çq_çQÆ ÑOK«áêO_»=ÙÅ∞ ã=∞„QÆ=ÚQÆ #Å∞_»∞. #Å∞_»∞ E Œ=∂_ç

F_≥#∞. èŒ~°‡A_»∞ ‰õÄ_» E Œ=∂_ç F_≥#∞. W ŒÌ~°∞#∞ ~å[º=Ú#∞

HÀÖ’Ê~Úi.W^ŒÌ~°∞#∞ =∞~°Å "åi "åi ã¨f=∞∞Å áêu„=`«º

=∞Ç≤Ï=∞KÕ â◊√Éèí=Ú#∞ á⁄Oki. Œ=∞Ü«∞Ou, „^ÒѨk „H˜Ü«∂â◊HÎ

ã¨fi~°∂Ѩ=ÚÅ∞. â◊HÎ #∞O_çÜÕ∞ ã¨$+≤ì ѨOpHõ~°=Ú KÕÜ«∞|_ç#k

Hõ •! ÑOpHõ~°=Ú KÕÜ«∞|_ç# ã$+≤ìÜ«∞O Œ∞ â◊HÎÜÕ∞ xO_çÜ«Ú#flk

Hõ •! D J#∞|O èŒ=Ú<Õ ÑiÜ«∞=ÚQÆ H©iÎOK«∞@ Hõq ã=∞Ü«∞=Ú.

HÍ=Ù# #Å∞x Hõ äŒ „â◊ Œú À K«kq#KÀ =∞ǨÉèÏ~° «=Ú K«kq#

HõÅ∞QÆ∞ qHÍã¨=Ú c[„áêÜ«∞=ÚQÆ HõÅ∞QÆ QÆÅ Œ∞.

12

É’ èŒÅ∞ 53

<å=∞ ~°Ç¨Ï㨺=Ú – 1

„Ѩu =ºHÎ ¿Ñ~°∞#∞, P =ºHÎ ã¨fiÉèÏ==Ú#‰õΩ ã¨O|OkèOz#

~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ#∞ q_»=∞~°K«∞ `åà◊=Ú K≥q. „Ѩu =ºHÎ ã¨fiÉèÏ==Ú

HÍÅ„Hõ=∞=Ú# „Ѩ ÕºHõ=ÚQÆ <Õ~°Ê_»∞K«∞O_»∞#∞. =ºHÎ ã¨Ç¨Ï[=ÚQÆ

Ñ~°=∂ «‡#∞O_ç =ºHõÎ"≥∞ÿ# r=Ù_Õ J~Ú#ÑÊ\H J «x K«∞@∞ì U~°Ê_»∞

ãfiÉèÏ==Ú J «xH˘Hõ „Ñ ÕºHõ « <Õ~°Ê~°K«∞#∞. HÍÅ=Ú#∞, Õâ◊=Ú#∞

|\ì [x‡Oz# r=Ùx <å=∞=Ú ‰õÄ_» «e¡ «O„_»∞Å ã¨OHõÅÊ=Ú

#∞O_ç ky=K«∞Û#∞. «e¡ «O„_»∞Å∞ `å=Ú Hõxu=∞x, ¿Ñ~°∞ ÃÑ\ìu

=∞x ÉèÏqO «∞~°∞. HÍx r=Ù_»∞, J «x <å=∞=Ú «e¡ «O„_»∞Å

#∞O_ç HÍHõ, "åi ^•fi~å =ºHõÎ=∞QÆ∞K«∞#flq. r=Ù_»∞ «#`Àáê@∞

«# ã¨fiÉèÏ==Ú#∞, ã¨fiÉèÏ==Ú#‰õΩ J#∞QÆ∞=∞QÆ∞ <å=∞=Ú#∞

«#`À<Õ ≥K«∞ÛH˘#∞#∞. J «x <å=∞=Ú# J «xH˜ ã¨O|OkèOz#

r=„Ѩ[˝ ã¨fi~°∂Ѩ ã¨fiÉèÏ==ÚÅ∞ ã¨Êëêìã¨Ê+ì=ÚQÆ Wq∞_ç=Ù#flq.

<å=∞ â◊|Ì=Ú#‰õΩ r=Ù_»∞ J„Ѩܫ∞`«fl=ÚQÆ<Õ „Ѩuã¨ÊO

kOK«∞#∞. JOuÜÕ∞ HÍ Œ∞ Ñ≤Å∞K«∞"å_»∞, Ñ≤Å∞=|_»∞"å_»∞ ‰õÄ_»

13

54 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

«kfi+Ü«∞=Ú# „ÑuãÊOkO «∞~°∞. Ñ≤Å∞K«∞"å_»∞, Ñ≤Å∞=|_»∞ "å_»∞,

Ñ≤Å∞K«∞@ J#∞ =¸_çO\˜H˜x HO„ Œ=ÚQÆ â◊|Ì=Ú#flk.

â◊|Ì=Ú Ü≥ÚHõ D „uѨÙ\˜x J=QÍǨÏ# KÕã¨∞H˘#fl "åxH˜

=∞O„ «âßG ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ∞ ≥eÜ«∞QÆÅ=Ù.

É’ èŒÅ∞ 55

<å=∞ ~°Ç¨Ï㨺=Ú – 2

<å Œ=Ú#∞O_ç â◊|Ì=Ú, â◊|Ì=Ú#∞O_ç <å=∞=ÚÅ∞ XHõ

„Hõ=∞=Ú# <Õ~°Ê_»∞K«∞O_»∞#∞. D „Hõ=∞=Ú HÍÅ„Hõ=∞=Ú#

â◊ å|Ì=ÚÅ «~°|_ç ѨiÏ=∞=Ú K≥O Œ∞K«∞O_»∞#∞. r=Ùx Ü≥ÚHõ

ѨiÏ=∞=Ú#∞ |\ì J «_»∞ [#‡[#‡Å‰õΩ á⁄O Œ∞ <å=∞=ÚÅ∞

‰õÄ_» Ѩiq∞u K≥O Œ∞K«∞O_»∞#∞. <å Œã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# r=Ù_»∞

ѨÓ~°‚`«fi=Ú <˘O^Œ∞=~°‰õΩ qq^èŒ [#‡Å <≥`«∞Î@, ã¨fiÉèÏ==Ú

##∞ã¨iOz qq^èŒ <å=∞=ÚÅ#∞ ^èŒiOK«∞@ [~°∞QÆ∞K«∞O_»∞#∞.

Wxfl\˜Ü«∞O Œ∞ `å<˘Hõ_»∞ âßâ◊fi «=ÚQÆ Ñ¨Ü«∞xOK«∞K«∞O_»∞@ KÕ «

ÑÓ~°‚ «fi=Ú á⁄Ok# "≥#∞Hõ [#‡[#‡Å‰õΩ r=ÙxQÆ «#H˘H <å=∞=Ú

U~°Ê~°K«∞H˘#∞@, U [#‡HÍ[#‡ „Ѩ ÕºHõ <å=∞=Ú HõeyÜ«ÚO_»∞@

‰õÄ_» ã≤kúOK«∞#∞. ѨÙ~å=ÚÅO^Œ∞ =zOѨ|_ç# =t+¨µª_»∞,

JQÆã∞Î º_»∞, qâßfiq∞„ «∞_»∞ W\˜ì"å~. Zxfl =O ŒÅ [#‡Å∞ QÆ_çz##∞

"ås <å=∞=ÚÅ`À<Õ QÆ∞iÎOÑ|_≥ Œ~°∞. Ñ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ <å=∞=ÚÅ∞

‰õÄ_» J\ì"Õ.

14

56 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨fiÉèÏ==Ú#∞ ã¨O|OkèOz# <å=∞"≥ÚHõ\˜ =ÙO_»QÆJO Œ∞O_ç „Ñ¨=iÎOK«∞K«∞#fl r=Ùx <å=∞"≥ÚHõ\˜ U~°Ê_ç, P<å=∞=Ú âßâ◊fi «"≥∞ÿ xÅK«∞#∞. P <å=∞=∞O Œe â◊|Ì „ѨÉèÏ="Õ∞P ã≤ Œú ѨÙ~°∞+¨µx „ѨÉèÏ==ÚQÆ =iÎOK«∞K«∞O_»∞#∞.

É’ èŒÅ∞ 57

Jâ◊fi=Ú

*’ºu~°‡Ü«∞"≥∞ÿ# ^•fi^Œâ◊ ~åtK«„Hõ=Ú#∞ |∞∞+¨µÖÁHõ

Ü«∞[˝=ÚQÆ Jaè=i‚Ozi. D Jâ◊fi=Ú Ü≥ÚHõ =ÚY=Ú Jtfih

#Hõ∆„ «=Ú. =¸Å, ѨÓ~åfiëê_è», L «Î~åëê_è»Å∞ `ÀHõ. ã¨∂~°∞º_»∞

JtfixÖ’ „Ѩ"ÕtOK«∞@, èŒ#∞ã¨∞ûÖ’ „Ѩ"ÕtOK«∞@ Ô~O_»∞ q èŒ=ÚÅ

q*Ï˝# Ü«∞[˝=ÚʼnõΩ =¸ÅHÍ~°"≥∞ÿ J#O`«=∞QÆ∞ *Ï˝#~åtH˜

zǨÏfl"≥∞ÿ XѨCK«∞#flk.

WO Œe ~°Ç¨Ï™êº~°÷=Ú QÆ=∞xOѨ Œy#k. Jtfix – QÆ∞é]=Ú

t~°ãûQÆ∞ L+ã∞û. Jk "Õ∞+~åt Ü≥ÚHõ t~°ã∞û# #∞O_»∞#∞. =¸Å

– Jâ◊fi=Ú Ü≥ÚHõ¯ [Ѷ¨∞#=Ú. Jk =¸ÖÏ (^èŒ#∞~åt „Ѩ[˝)

è•~°=Ú# #∞O_»∞#∞. D Ô~O_»∞ HO„ Œ=ÚÅ Õ= «ÖË <åã «º Œ„ã∞Å∞.

g~°∞ =ÚY=ÚKÕ QÆ~°ƒù=Ú èŒiOK«∞ "≥Ú Œ\˜ H˜~°=ÚÅ [O@.

"≥<≥fl=ÚHõ Ü«∞#∞ #Hõ∆„ « =∞O_»Å=Ú#‰õΩ „áê=ÚÅ∞. D Ô~O_»∞

QÆ∞é]=ÚÅ#∞ Hõ\ì# ~° äŒ"Õ∞ r"å «‡ â◊s~°=Ú. Jâ◊fi ("Õ∞+¨) ~åtÖ’

ã¨∂~°∞º_»∞ „Ѩ"ÕtOz# k#=Ú#∞O_ç Ü≥∂QÆ™ê^èŒ# „=`«=ÚÅ∞

15

58 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

P~°OaèOK«∞@ âßG~°Ç¨Ï㨺=Ú. Jâ◊fi~åt #∞O_ç #==∞ ™ê÷#=Ú

HÍÅѨÙ~°∞+¨µ#‰õΩ ã¨~°fi â◊√Éè íOHõ~°=Ú. ã¨∂~°∞º_ô ÉèÏQÆÅÖ’

„Ѩ"ÕtOz#ѨÙ_»∞ ^èŒ#∞~å‡ã¨=Ú P~°OÉèí=∞QÆ∞#∞. Jtfix #∞O_ç

=¸Å‰õΩ, =¸Å #∞O_ç JtfixH˜ QÆÅ =∂~°æ=Ú#O^Œ∞ ã¨=∞„QÆ

Ü≥∂QÆ=Ú xH∆ÑÎ"≥∞ÿ Ü«Ú#flk.

É’ èŒÅ∞ 59

=$+¨Éèí=Ú

„Ѩu J∞=٠ѨiÏ=∞=ÚÖ’ XHõ ã¨∂~°º=∞O_»Å=ÚHÍQÆÅ Œ∞. „Ѩu r=Ù_»∞#∞ J@∞Å<Õ Ñ¨iÏ=∞ „Hõ=∞=Ú# J#QÍѨ~°=∞Ѩ Œ=Ú KÕ~°∞H˘#∞ =∂~°æ=Ú# XHõ „|Ǩ‡O_» â◊s~°=Ú#∞^èŒiOK«QÆÅ_»∞. x[=Ú#‰õΩ qâ◊fi=∞O`«Ü«Ú UHÍHõ∆~°=Ú #∞O_çL ŒƒùqOz#kÜÕ∞ Hõ •! Ѩ~°=∞Ѩ Œ=Ú #∞O_ç L ŒƒùqOz# "å‰õΩ¯D ã¨=∞ãÎ qâ◊fi x~å‡=Ú#‰õΩ P è•~°"≥∞ÿ xÅzÜ«Ú#flk. nx<Õk=º ã¨OHõÅÊ=∞x ‰õÄ_» x~°fizO`«∞~°∞. nx ѨOKåOQÆ=ÚÖËѨOK«Éèí∂ «=ÚÅ∞, ѨOK« «<凄 «Å∞, ѨOKÕO„kÜ«∞=ÚÅ∞ =∞iÜ«ÚHõˆ~‡O„kÜ«∞=ÚÅ∞. ÃÑ· `≥Å∞Ѩ|_ç# <åÅ∞QÆ∞ ѨOK«Hõ=ÚÅ#∞"å‰õΩ¯ÜÕ∞ Jkè+≤ªOz Ü«ÚO_»∞#∞. nx<Õ Ñ¨~å, Ѩâ◊ºOu, =∞ 茺=∞,"≥·Yi ã≤÷ «∞Åx ≥Å∞ÑÙ Œ~°∞. ÑOKåOQÆ=ÚQÆ <Õ~°Ê_ç# ã$+≤ìH Jkèëêª#Õ= « ã¨~°ã¨fiu ÖËHõ "å‰õΩ¯ÜÕ∞. „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞#k HÍ=Ù# ã¨~°ã¨fiu

Ü«∞xi. "å‰õΩ¯#∞ =$+¨Éèí=ÚQÆ ‰õÄ_» ¿Ñ~˘¯xi. =∞#Ü«∞O Œ∞ D=$+¨Éèí=Ú HõO~î° èŒfix ~°∂Ѩ=Ú# =ºHõÎ=∞QÆ∞K«∞#flk. HõO~î° èŒfixxã¨=∞~°÷=O «=ÚQÆ, „âß=º=ÚQÆ, Ѩq„ «=ÚQÆ x~°fiiÎOK«∞H˘#∞"å~°∞«=∞ r=#=Ú#∞ ѨÙ#~ü x~å‡=Ú#∞ KÕã¨∞H˘#QÆÅ~°∞.

16

60 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

㨠«º=Ú – =∞ «=Ú

ã¨`«º ^Œ~°≈#=Ú [iy#ѨÙ_≥Å¡ JO^Œ∞O_ç XHõ =∞`«=Ú

L ŒƒùqOK«∞#∞. =∂#=Ù_»∞ =∞Ç «∞‡_≥·#ÑÙ_≥Å¡ Jk XHõ ã «º Œ~°≈#

Ѷ∞@ì=Ú. 㨠«º "≥ÚHõ \˜ÜÕ∞ Ü≥ÿ∞##∞ Œi≈Oz# ~°∂Ѩ=Ú (r=Ù_»∞)

"Õ~°∞ QÆ#∞Hõ J «x #∞O_ç 㨠«º=Ú =∞~°Å JѨÓ~°fi=ÚQÆ =ºHõÎ=∞QÆ∞

K«∞O_»∞#∞. ã «º=Ú, •xx á⁄O Œ∞ ã∂„ «=Ú XHõ\ÜÕ∞ J~Ú#ÑÊ

\˜H˜ Jk =ºHõÎ"≥∞ÿ#ѨC_»∞ Láêkè HÍ~°=Ú# "≥·q 茺=Ú K≥O Œ∞@

QÆ=∞xOѨ=Öˇ#∞. XˆH H©~°Î# Ѩk=∞Ok HõO~î°=ÚÅ #∞O_ç "≥Å∞=_ç

#ѨÙ_»∞ "≥·q 茺=Ú K«∂K«∞K«∞<åfl=Ú Hõ •! "≥·q 茺=Ú HõO~î°=Ú#‰õΩ

ã¨O|OkèOz#"Õ HÍx H©~°Î#‰õΩ ã¨O|OkèOz#k HÍ Œ∞ Hõ •! „Ѩu

rqÜ«Ú «# À\ rqHõ#fl "≥·q 茺=ÚQÆ #∞O_»∞#∞. Jk HÍ~°=ÚQÆ

ã¨`«º=Ú Ñ¨Å∞~°Hõ=ÚÅ∞QÆ =ºHõÎ=∞QÆ∞K«∞O_»∞#∞. ã¨`«º"≥ÚHõ¯\˜ÜÕ∞!

^•xx ≥eã≤#"å~°∞ q=iOK«∞ Ѩ Œú «∞Å "åix |\ì, HÍÅ=Ú#∞

|\˜ì, Õâ◊=Ú#∞ |\˜ì =∂~°∞K«∞O_»∞#∞. W\˜ì qq èŒ=ÚÅ∞QÆ QÀK«iOK«∞

É’ èŒ#Å Ü«∞O Œe ã «º"≥ÚHõ >Ë Jx „QÆÇ≤ÏOK«∞"å_»∞ |∞kú=∞O «∞_»∞.

17

É’ èŒÅ∞ 61

ã¨∂~°º K«O„ Œ∞Å∞

ã¨∂~°∞ºx H˜~°=ÚÅ∞ ã¨~åã¨i Éèí∂q∞ÃÑ· Ѩ_»∞K«∞O_»∞#∞.J"Õ ã∂~°∞ºx H~°=ÚÅ∞ K«O„ Œ∞xÃÑ· „ÑuaOaOz Éèí∂q∞H K«O„ ŒH˜~°=ÚÅ∞QÆ KÕ~°∞#∞. H˜~°=ÚÅ ~°∂Ѩ=Ú# r=ÙÖË Ô~O_»∞q èŒ=ÚÅ∞QÍ Éèí∂q∞x KÕ~°∞K«∞<åfl~°∞. H˘O Œ~°∞ ã¨∂\˜QÍ ã¨∂~°∞ºx#∞O_ç Éèí∂q∞H˜ KÕ~°QÍ, H˘O Œ~°∞ K«O„ Œ∞x =∂~°æ=Ú# Éèí∂q∞H˜KÕ~°∞K«∞<åfl~°∞. WO Œ∞ "≥Ú Œ\˜ "åix ã¨∂~°º=Oâ◊Ѩ٠~åAÅx,Ô~O_»= "åix K«O„^Œ=Oâ◊Ѩ٠~åAÅx „áêp# „QÆO^äŒ=ÚÅ∞¿Ñ~˘¯#∞K«∞#flq. ã¨∂~°∞º_»∞ P «‡‰õΩ „ѨfHõ, K«O„ Œ∞_»∞ =∞#ã¨∞û#‰õΩ„Ñ¨fHõ. P`«‡*Ï˝#=Ú HõÅ"å~°∞ ã¨∂~°º=Oâ◊=Ú "å~°∞. =∞<Àq*Ï#=Ú HõÅ"å~°∞ K«O„ Œ=Oâ◊=Ú "å~°∞. "≥Ú Œ\ "åik Õ=Ü«∂#Ѩ äŒ=Ú JO Œ∞~°∞. D Ѩ äŒ=Ú# Kå=٠ѨÙ@∞ìHõÅ∞ ÖË=Ù. Ô~O_»=kÑ≤`«$Ü«∂# Ѩ^äŒ=Ú JO^Œ∞~°∞. D Ѩ^èŒ=Ú# r=ÙÅ∞ ѨÙ@∞ìK«∞K«K«∞ÛK«∞#∞O^Œ∞~°∞. "≥Ú^Œ\˜k JiÛ~ü =∂~°æ=∞xÜ«Ú, Ô~O_»=kèŒ∂„=∞ =∂~°æ=∞x ‰õÄ_» ÃÑ ŒÌÅ∞ É’kèOz<å~°∞. D ã¨∂„ «=Ú#∞

q=iOK«∞# Õ â◊i‡+ª – Õ=Ü«∂x Hõ äŒQÆ ≥Å∞Ѩ|_ç#k. Õ=Ü«∂#Ñ äŒ=Ú P «‡*Ï# Ñ äŒ=Ú. â◊i‡+ª Ñ≤ «$Ü«∂# Ñ äŒ=Ú#‰õΩ ãOH «=Ú.

18

62 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

‰õΩ=∂~À |∞ èŒó

ã¨∂~°∞º_»∞ ã¨`«ºÖ’Hõ=Ú#∞, |∞^èŒ∞_»∞ ~°*’Ö’Hõ=Ú#∞,

K«O„ Œ∞_»∞ Œ$â◊º=∂# [QÆ «∞Î#∞ Jkè+≤ªOzÜ«Ú#fl Õ= «Å∞. g~°∞

=~°∞ã¨QÍ ã¨`«fi=Ú, ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞û QÆ∞=ÚʼnõΩ ‰õÄ_» Jkè

Õ= «Å∞. ã¨∂~°∞º_»∞ „Ѩ[˝‰õΩ Jkè Õ= «. K«O„ Œ∞_»∞ Ѩ •~°÷=Ú#‰õΩ

Jkè Õ= «. gi ŒÌi ã¨OÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ r=ÙʼnõΩ |∞ èŒ∞_»∞ Jkè

Õ= «. "å~°∞ ãÇÏ[=ÚQÆ ~°*’=¸~°∞ÎÅ∞. J#QÍ "≥Å∞QÆ∞ =¸~°∞ÎÅ∞.

'‰õΩ=∂~À |∞ èŒó— Jx "Õ Œ=Ú ≥Å∞ѨÙK«∞#flk. ã¨∂~°∞º_»∞ «O„_ç,

K«O„^Œ∞_»∞ `«e¡. ã¨∂~°º„Ѩ[˝ K«O„^Œ∞x^•fi~å =∞~°Å ѨÙ@∞ì@ÜÕ∞

‰õΩ=∂~°„Ѩ[˝ ÖËHõ |∞^茄Ѩ[˝. |∞^èŒ∞_»∞ =∂#ã¨ã¨$+≤ìH˜ „ѨfHõQÆ

xÅ|_»∞#∞. «O„_çH˜ ã¨g∞Ѩ=ÚQÆ #∞O_»∞#∞. ~åt K«„Hõ=Ú# QÆ∂_»

ã¨∂~°∞ºxH˜ J «ºO « ã¨g∞Ѩ=Ú# ã¨OK«iOK«∞ „QÆǨÏ=Ú |∞ èŒ∞_Õ.

`«O„_çÜÕ∞ H˘_»∞‰õΩQÆ ky=K≥Û#x, `«e¡ ^•fi~°=Ú# ky=K≥Û#x

JO Œ∞KÕ ky=zÛ# "å_»∞ ã¨fi «ã≤û Œú=ÚQÆ «O„_çÜÕ∞ Jx ≥eÜ«∞

19

É’ èŒÅ∞ 63

=Öˇ#∞. 'P`å‡"≥·Ñ¨Ù„`«<å=∂ã≤— J#∞ "åHõº=Ú# D ã¨∂„`«=Ú

≥Å∞Ѩ|_ç#k.

←∂ ∼ ϒ°…_ ∪°

Κ ∩Ο⊥ ∈°_ ∪° | °⊥ ∈°_ ∪°ÃÑ· „uÉèí∞[=Ú#∞ 蕺xOz#KÀ D ã «º=Ú ≥eÜ«∞#QÆ∞#∞.

64 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Ѩ$käq – JO «iHõ∆=Ú – kq

ã¨∂~°∞º_»∞ ã¨=∞ãÎ=Ú#‰õΩ HÍ~°=ÚHÍQÆ â◊x Õ= « Ѷe «

=∞QÆ∞#∞. â◊x Õ= «#∞ JO‰õΩâ◊=ÚQÆ, *’ºu+=Ú# ãOHuOK«∞ Œ∞~°∞.

Ü«∞=∞=Ú, xÜ«∞=∞=Ú Hõey# "åix â◊x Õ=Ù_»#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞#∞.

Jq ÖËx"åix JO‰õΩâ◊"≥∞ÿ tH∆OK«∞#∞, J#QÍ tHõ∆ xK«∞Û#∞.

â◊x Õ= « Õ"åÅÜ«∞=Ú#‰õΩ ÑÙ<åk HÍQÍ, ã∂~°∞º_»∞ Õ"åÅÜ«∞=Ú

#‰õΩ tY~° =∞QÆ∞#∞.

ã∂~°∞º_»∞ k=ºÖ’Hõ=Ú#‰õΩ, â◊x Ñ$näfiÖ’Hõ=Ú#‰õΩ, ‰õΩA_»∞

JO «iHõ∆ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ Jkè Õ= «Å∞. ‰õΩA_»#QÍ ã¯O Œ∞_Õ. J «_»∞

¿ã# ~“„ Œ=¸iÎ ÖËHõ ~°∞„ Œ «fi=Ú HõÅ"å_»∞. ~°∞„ Œ∞ÖË JO «iHõ∆

Õ= «Å∞. pHõ@∞Å#∞ K≥O_®_ç pHõ\˜ÃÑ· #∞O_»∞ "≥Å∞QÆ∞#∞ Pq+¨

iOz "åºÑ≤ÎKÕÜ«Ú „Ñ[ÜÕ∞ ã¯O Œ„Ñ[. W «_»∞ HÍ~°=ÚQÆ kq#∞O_ç

Éèí∞q =~°‰õΩ "≥Å∞QÆ∞ "åºÑ≤Oz Ü«ÚO_»∞#∞. Wk *’ºu+¨Ñ¨~°"≥∞ÿ#

J=QÍÇÏ#=ÚÃÑ· J=QÍÇÏ# "Õ∞~°‰õΩ ‰õΩA_»∞, â◊x ã∂~°∞ºÑÙ„ «∞Å∞QÆ

=º=ǨÏiOѨ|_»∞K«∞<åfl~°∞.

20

É’ èŒÅ∞ 65

_»=∞~°∞Hõ=Ú – N K«„Hõ=Ú

ã¨∂~°º, K«O„^Œ, |∞^è•`«‡Hõ"≥∞ÿ# „uÉèí∞[=Ú#∞ ã¨`«ºÖ’Hõ

=∞xÜ«Ú† â◊x, ‰õΩ[, K«O„^• «‡Hõ"≥∞ÿ# „uÉèí∞[=Ú#∞ J㨠«ºÖ’Hõ

=∞xÜ«Ú *’ºu+¨=Ú ≥Å∞ѨÙK«∞#flk.

ÃÑ· „uÉèí∞[=Ú#∞ "≥Å∞QÆ∞ Ö’Hõ=∞xÜ«Ú ÖËHõ ~°*’ Ö’Hõ

=∞xÜ«Ú, „H˜Ok „uÉèí∞[=Ú#∞ `«"≥∂Ö’Hõ=∞xÜ«Ú, Ô~O_çO\˜x

ã¨O è•#ѨéK«∞ K«O„^• «‡Hõ „Ѩ[˝ q~°[ JxÜ«Ú ≥eÜ«∞=Öˇ#∞.

‰õΩAx ã¨OHõÅÊ â◊H˜Î P^è•~°=ÚQÆ Q˘x Ü«∞=∞xÜ«∞=∞=ÚÅ`À

rq «=Ú#∞ QÆéÑÙ"å~°∞ „ÑuaO| Ö’Hõ=Ú#∞O_ç "≥Å∞QÆ∞ Ö’Hõ=ÚÅ

Ö’xH „Ñ"ÕtOÑQÆÅ~°∞. "≥Å∞QÆ∞ Ö’Hõ=Ú# „Ñ[‰õΩ ã≤÷~° «fi=Ú HõÅ Œ∞.

„ѨuaO| Ö’Hõ=Ú# Jã≤÷~°`«fi=Ú, Jâßâ◊fi`«=Ú, #tOK«∞@,

21

66 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∞~°=Ú W`åº Œ∞Å∞ HõÅ=Ù. D Ô~O_ç „uÉèí∞[=ÚŠ蕺#"Õ∞

|∞∞+¨µÅ∞ N K«„Hõ=ÚQÆ, Ü«∞O„ «=ÚQÆ ã¨OˆHuOz<å~°∞.

ÃÑ· K«∂Ñ≤# "≥Ú Œ\˜ z„ «=Ú#∞ t=Ùx _»=∞~°∞Hõ=ÚQƉõÄ_» ≥eÑ≤<å~°∞. t=Ùx _»=∞~°∞Hõ=Ú „Ѩ[˝. Ѩ •~°÷Ö’Hõ=ÚÅã¨OˆH`«=Ú. ã¨$+≤ì K«„Hõ=∞O^Œ∞ „Ѩ[˝ Ѩ^•~°÷=Ú#∞ ^Œq∞OK«∞HÍÅ=Ú, Ѩ •~°÷=Ú „Ѩ[˝#∞ Œq∞OK«∞HÍÅ=Ú XHõ •x "≥O@=∞iÜ≥ÚHõ\˜ K«„HÍ~°=ÚQÆ [~°∞QÆ∞K«∞O_»∞#∞. ѨQÆÅ∞, ~å„u "åxãOH «=ÚÅ∞. r=ÙÅ∞ Jq~å=∞=ÚQÆ JO Œ∞ ÑÅ¡\©Å∞ H˘@∞ìK«∞rqOK«∞K«∞O Œ∞~°∞. J\ì K«„Hõ=Ú#O Œ∞ ã≤÷ « „Ѩ[˝ «fi=Ú <˘O Œ∞@‰õΩ NK«„Hõ 蕺#=Ú |∞∞+¨µÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOzi.

É’ èŒÅ∞ 67

Hõ~°∞‚_»∞ – ‰õΩOu

|$ǨÏã¨Êu r=#=Ú#‰õΩ, *Ï˝#=Ú#‰õΩ, ã¨=∞~°÷ «‰õΩ,Ñq„ « «‰õΩ, ã Œ∞æ ãOÑuÎH, ã$[<å «‡Hõ â◊HÎH, „|ÇχK«~°º=Ú#‰õΩ„Ñ¨fHõ. PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú#‰õΩ ‰õÄ_» „ѨfHõ. PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú ''YO——.HõO, QÆO, ‰õÄ_» D â◊|Ì=Ú#∞O_ç L ŒƒùqOz#"Õ.

â◊√„‰õΩ_»∞ J#∞Éèí∂uH˜, P#O^Œ=Ú#‰õΩ, „QÆÇ≤ÏOK«∞@‰õΩ,JO^Œ=Ú#‰õΩ, ™œ‰õΩ=∂~°º=Ú#‰õΩ, jÅ=Ú#‰õΩ, „¿Ñ=∞‰õΩ,Hõ<åº «fi=Ú#‰õΩ „ѨfHõ. ÃÑ· ã¨OˆH «=Ú #O Œe L «Î~° ÉèÏQÆ=Úã∂~°∞º_»∞. ŒH∆ÉèÏQÆ=Ú ã∂Hõ∆ ‡ „ÑHõ$u ÖËHõ Hõ#º â◊√„Hõ ãOH «=Úã∂~°∞ºxKÕ „ÑÉèÏq «"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O Œ∞K«∞#fl ã∂Hõ∆ ‡ „ÑHõ$ux ÖËHõ Hõ#º#∞ã¨∂zOK«∞#∞. ã¨∂~Àºáêã¨#=Ú# xÅz# Ѩq„ «"≥∞ÿ# Hõ#ºQÆ =∞ǨÉèÏ~° «=Ú# ‰õΩOux ¿Ñ~˘¯#∞@, D ~°Ç¨Ï™êº~°÷=Ú#∞ q=iOK«∞@ÜÕ∞. ã¨∂~°∞ºx P è•~°=ÚQÆ ‰õΩOu J#∞ Hõ#º Hõ~°∞‚x á⁄Ok#k.Hõ~°‚"Õ∞ Hõ~°∞‚_»∞. J#QÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞K«∞#fl ã¨∂Hõ∆ ‡ „ѨHõ$u#∞O_çã¨∂~°∞ºx ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú`À ky=zÛ# "å_»∞. Hõ~°‚=ÚÖËx ã¨$+≤ì ÖË Œ∞.~°∂áêO «~° =Ú# D ãOH «=Ú |$ÇÏãÊuQÆ ≥eÜ«∞|_»∞K«∞#flk.Hõ~°‚=ÚÖËx ã¨$+≤ì ÖË Œ∞ J#∞@, Hõ~°∞‚_»∞ÖËx ÉèÏ~° «=Ú ÖË Œ∞ J#∞@XˆH J~°÷=Ú#∞ ã¨∂zOK«QÆÅ=Ù. |$ǨÏã¨Êu ÖËx r=#"Õ∞ ÖË Œ∞Hõ •!

22

68 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ѨÓ~°fiHõ^äŒ – 1

„Ѩã¨∞Î`« HÍÅ=Ú# U_»_»∞QÆ∞Å =∞x+≤ J~°∞^Œ∞QÆ Hõx

Ñ≤OK«∞#∞. `˘q∞‡k #∞O_ç Ѩ ŒH˘O_»∞ J_»∞QÆ∞Å =∞#∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_»

Éèí∂q∞ÃÑ· JHõ _»Hõ _» #∞<åfl~°∞. ѨÓ~°fi=Ú# P~°∞ºÅ HÍÅ=Ú#<Õ

Ѩ^Œ_»∞QÆ∞Å =∞#∞+¨µÅ∞O_çi. Ü«ÚQÆ=ÚÅ∞ =∂~°∞K«∞#flѨÙ_»∞

=∞#∞+µÅ Z «∞Î, ~°∂Ñ=Ú‰õÄ_» „Hõ=∞â◊ó =∂~°∞ K«∞O_»∞#∞. J@∞Å<Õ

Éèí∂ÉèÏQÆ=ÚÃÑ· ‰õÄ_» =∂~°∞ÊÅ∞ [iy#q.

ÃÑ#∞ PHÍ~°=ÚÅ∞QÆÅ =∂#=ÙÅ∞ ^•^•Ñ¨Ù 3"ÕÅ ã¨O= «û

~°=ÚʼnõΩ ÑÓ~°fi"Õ∞ Hõ#∞=∞~°∞ÔQ·<å~°∞. XHÍ<˘Hõ HÍÅ=Ú# =∂#=Ù_»∞

^•^•Ñ¨Ù 28 J_»∞QÆ∞Å Z`«∞ΉõÄ_» #∞O_≥#∞. „Hõ=∞â◊ó Ü«ÚQÆ

Ü«ÚQÆ=Ú#‰õΩ ‰õΩ~°K« HÍ™êyi. =∞#q∞Ѩ٠_≥iy# Dãì~ü nѨfi=Ú

ÅÖ’QÆÅ ã∂÷áêHÍ~°ÑÙ =∂#= tÅÊ=ÚÅ∞ D ã «º=Ú #‰õΩ J ŒÌ=Ú

Ѩ@∞ì#∞. =∂#"åHÍ~°=ÚÅ∞ ZѨÙ_»∞#∞ WѨÙ_»∞#fl>Ë¡ L#fl=x

ÉèÏqOK«∞@‰õÄ_» Ñiq∞ « ÉèÏ="Õ∞. XHÍ<˘Hõ ã=∞Ü«∞ =Ú# Éèí∂q∞ÃÑ·

6 <≥ÅÅ∞ "Õ∞ÖϯOz Ü«ÚO_ç, 6 <≥ÅÅ∞ x„kOz# =∂#=ÙÅ∞

‰õÄ_» HõÅ~°∞. ÉèÏ~°fÜ«Ú Öˇiy# ‰õΩOÉèíHõ~°∞‚_»\ì"å_Õ!

23

É’ èŒÅ∞ 69

ѨÓ~°fiHõ^䌖2

=∂#=Ùx ѨÓ~°fi =$`åÎO «=Ú, Éèí∂QÀà◊Ѩ٠K«i„ « ≥eÜ«Ú

@‰õΩ ÉÏÇϺ Ñiâ’ èŒ#Å`Àáê@∞ JO «â’≈ èŒ# ‰õÄ_» KåÅ =ÚYº=Ú.

JO «â’≈ èŒ#Ö’ HõÅ∞QÆ∞ Œ~°≈#=ÚÅ P è•~°=ÚQÍ ÉÏÇϺ Ñiâ’ èŒ#Å∞

x~°fiiÎOK«∞H˘#flKÀ ã¨∂Hõ∆ ‡ q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ ≥eÜ«∞QÆÅ=Ù. XHõѨÊ\˜

tY~°=ÚÅ∞ WѨÙÊ_»∞ ã¨=Ú„ Œ QÆ~°ƒù=Ú# #∞#flq. WѨÊ\˜ L#fl «

tY~°=ÚÅ∞ XHõѨÙÊ_»∞ ã¨=Ú„ Œ QÆ~°ƒù=ÚÖ’ #∞#flqÜÕ∞. D Éèí∂q∞

~ÚѨÊ\˜H˜ Ô~O_»∞=∂~°∞¡ [ńѨà◊Ü«∞=Ú#∞, =∞i Ô~O_»∞=∂~°∞¡

Jyfl„Ñà◊Ü«∞=Ú#∞ K«qK«∂z#k! Ü«ÚQÆ=ÚÅ =∂iÊ_ç [iy#ÑÙ_≥Å¡

H˘xfl <åQÆiHõ`«Å∞, H˘xfl Éèí∂ÉèÏQÆ=ÚÅ∞ J^Œ$â◊º"≥∞ÿ Ѩiâ’^èŒ#=Ú

#‰õΩ JO ŒHõ xÅK«∞#∞. ѨÓ~°fi=Ú D Éèí∂q∞ÃÑ· =¸_»∞ Hõ#∞flÅ∞

HõÅ =∂#=ÙÅ∞ Ü«Ú<åfl~°∞. <åÅ∞QÆ∞ KÕ «∞Å∞, =¸_»∞ Hõ#∞flÅ∞

Hõey# =∂#=ÙÅ∞ ‰õÄ_» rqOzi. "åix ã¨OˆHuOK«∞@ˆH •fiѨ~°

=Ú# tâ◊√áêÅ∞_»∞ qHõ$ « ~°∂Ñ=Ú# [x‡OK≥#xÜ«Ú, Hõ$+‚ ãÊ~°≈KÕ

J «xH JÑÙÊ_»∞ [#ÉÏÇïà◊º=Ú#‰õΩO_ç# ~°∂Ñ "Õ∞~°Ê_ç# ŒxÜ«Ú

24

70 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

≥Å∞Ñ|_ç#k. ÑÓ~°fi"Õ∞q èŒ=ÚQÆ Éèí∂YO_»=ÚÅ∞ =∂~°∞Ê K≥Ok#"À

WHõ =ÚO Œ∞‰õÄ_» J@∞¡ =∂~°∞ÊÅ∞ K≥O Œ∞@ ãOÉèí==Ú. =∂#"åHÍ~°

=ÚʼnõΩ ‰õÄ_» W\˜ì =∂~°∞ÊÅ∞ «ÑÊxãi. =∂~°∞Ê ã$+≤ìÜ≥ÚHõ ãÇÏ[

ÅHõ∆=Ú Hõ •!

É’ èŒÅ∞ 71

*Ï˝#Ü≥∂QÆ=Ú – Hõ~°‡Ü≥∂QÆ=Ú – 1

Hõ~å‡K«~°=Ú, *Ï˝<å~°#=Ú, LKåÛùfi㨠xâßfiã¨=ÚÅ =O\˜q.

*Ï#=∂iOK«∞H˘#∞@‰õΩ ™ê èŒ#=Ú Ñq„ «=ÚQÍ #∞O_»=Ö#∞.

Hõ#∞Hõ Hõ~å‡K«~°=Ú „áê=ÚYº «.

Hõ~å‡K«~°=Ú =∂#=Ùx ãfiÉèÏ==Ú #∞O_ç HõÅ∞æK«∞#flk QÍx,

*Ï˝#=Ú #∞O_ç HÍ Œ∞. HÍ=Ù# KÕÜ«Ú@, =∂#∞@ ÖÁOQÆ∞#q

HÍ=Ù.

KÕÜ«Ú@ «Ñ¨Êxã¨iÜ≥ÿ∞#ѨÙ_»∞ Ѷe «=ÚÅ "≥·Ñ¨Ù ÖÏQÆxq

KÕÜ«∞ Œy# Ѩ#∞Å∞. J#QÍ «##∞ ÕÌtOK«∞H˘x PK«iOѨx

Ѩ#∞Å∞.

r=Ù_»∞ «##∞ ÕÌtOK«∞H˘x PK«iOK«∞ Ñ#∞Å∞ |O èŒHÍ~°=Ú

ÅQÆ∞#∞. W «~°∞Å „âıÜ«∞ã¨∞û #∞ ÕÌtOz KÕÜ«Ú Ñ¨#∞Å =Å#

Hõ~°‡|O èŒ q"≥∂K«#=Ú HõÅ∞æ#∞.

ã$+≤ìÜ≥ÚHõ K«„Hõ„Éèí=∞=Ú #O Œe „Ñ[Å∞, Õ= «Å∞, ѶÖÏ¿ÑHõ∆

25

72 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ÖËHõ ã¨fi èŒ~å‡K«~°=Ú#O Œ∞ =iÎOK«∞K«∂ ã¨$+≤ìx =iúÅ¡ KÕÜ«Ú

K«∞#flq. =∂#=Ù_»∞ ‰õÄ_® Hõ~å‡K«~°=Ú# J>Ë¡ =iúÅ¡=Ö#∞.

Hõ~å‡K«~°=Ú #O Œ∞ ѨÓ[ºÉèÏ==Ú, ã¨=∞~°Ê |∞kú J=ã¨

~°=Ú. W «~°∞ʼnõΩ KÕÜ«ÚѨx "åiÜ«∞O Œe Õ= «Å‰õΩ KÕÜ«Ú

ã¨=∞~°Ê=ÚQÍ KÕÜ«∞=Öˇ#∞.

ѶÖÏ¿ÑHõ∆ ÖËx Hõ~å‡K«~°=Ú =Å# ÕÇÏ=ÚÅ Ü«∞O Œ∞, "≥Å∞ÑÅ

|O èŒ=Ú ÖËHõ ã¨$+≤ì â◊‰õΩÎÅ∞ =iÎOK«∞K«∞#flq. ѶÖÏ¿ÑHõ∆ =Å#

=∂#=ÙÅ∞ ÕǨÏ=Ú# |OkèOѨ|_ç Ü«Ú<åfl~°∞.

É’ èŒÅ∞ 73

*Ï˝#Ü≥∂QÆ=Ú – Hõ~°‡Ü≥∂QÆ=Ú – 2

ã$+≤ì „ÑÏoHõ ##∞ãiOK«x r=Ù_»∞ ã∞Y=Ú#∞ HÀÖ’Ê=Ù

K«∞<åfl_»∞ HÍx „ÑÜ«∂=Ú =∂„ «=Ú ã$+≤ì „ÑÏoHõ##∞ãiOzÜÕ∞

Ü«ÚO_»∞#∞. „ѨÏoHõ##∞ã¨iOK«∞ "åiH˜ ã¨$+≤ì K«„Hõ=Ú #O Œ∞

ã¨=∞#fiÜ«∞"Õ∞~°Ê_ç HÍ~°=Ú ÖËx «$Ñ≤Î HõeæÜ«ÚO Œ∞~°∞. "åiH˜

ã¨~°fi=Ú Ü«∞*Ï˝~°÷Hõ~°‡ÜÕ∞ HÍx `«=∞‰õΩ ã¨O|OkèOz#^ÕkÜ«Ú

Ü«ÚO_» Œ∞. „Ѩܫ∂=Ú# ã¨∞Y=ÚO_»∞#∞.

ã¨fiÉèÏ==Ú ##∞ã¨iOz Ö’Hõ„âıÜ«∞ã¨∞û HÀi, ѶÖÏ¿ÑHõ∆ ÖËHõ

HõÅ=~°áê@∞ ÖËHõ PK«iOz# Hõ~°‡ =Å# ѨiѨÓ~°‚ ã≤kú HõÅ∞æ#∞.

ѶÖÏ¿ÑHõ∆ ÖËHõáÈ~Ú##∂ Ѩ#∞ÅÜ«∞O Œ∞ Ѩ@∞ì ŒÅ ã¨_»Å

~å Œ∞. W «~°∞Å∞ ‰õÄ_» ѶÖÏ¿ÑHõ∆ ÖËHõ =iÎOѨ=Öˇ##∞ |∞kú

Ü«ÚO_»~å Œ∞.

„ÑHõ$u Ü«∞O Œ∞ Ñ#∞ÅxflÜ«Ú QÆ∞=ÚÅ „¿Ñ~°KÕ HõÅ∞æ#x

QÆ=∞xOz =º‰õΩÎÅ∞ HÍ~°=Ú HÍ Œx ≥eÜ«∞=Ö#∞. W@∞¡ ≥eÜ«Ú@

26

74 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=Å# «#ÃÑ· Hõ~°Î $ «fi=Ú <å~ÀÑ≤OK«∞H˘#∞@, ~Ú «~°∞Å Ü«∞O Œ∞

^À+¨=ÚÖˇ#∞fl@ «Ñ¨ÙÊ#∞. "åº"≥∂ǨÏ=Ú#O Œ∞ z‰õΩ¯|_»∞@ ‰õÄ_»

«Ñ¨ÙÊ#∞.

Hõ~å‡K«~°=Ú#O^Œ∞ XHõi<˘Hõ~°∞ K«∂K«∞H˘#∞@Ö’

JO`«~åºq∞ ^Œ~°≈#=Ú KÕÜ«∞=Öˇ#∞. J@∞¡ KÕÜ«Ú@=Å# „â◊^Œú

JÅ=_»∞#∞. Jã¨∂Ü«∂ Œ∞Å∞ ™ÈHõ=Ù.

ã¨$+≤ìÜ«∞O Œ∞ ÜÕ∞~°Ê_»∞ áêѨ=Ú#∞, «#Ü«∞O Œ∞ U~°Ê_»∞

áêÑ=Ú#∞ x «º=Ú ˘ÅyOK«∞H˘#∞K«∞O_»=Ö#∞. W@∞¡ ˘ÅyOK«∞

H˘#∞@ÜÕ∞ Ѩq„fHõ~°=Ú ÖËHõ ã¨O㨠~°=Ú J#|_»∞#∞.

Ö’Hõ=Ú# =∞Oz Ѩ#∞Å∞, K≥_»∞ Ѩ#∞Å∞ Jx ÖË=Ù.

=∂#=Ùx L ÕÌâ◊º=Ú#∞|\ì Jq U~°Ê_»∞#∞. =ºHÎQÆ « L ÕÌâ◊º=ÚÅ∞

ÖËx HÍ~°º=Ú U ≥·##∂, 㨠« ~å‡K«~°"Õ∞. HÍ=Ù# h ã¨fiÉèÏ==Ú#

ÜÕ∞~°Ê_ç# èŒ~°‡=Ú#∞ ѶÖÏ¿ÑHõ∆ ÖËHõ x~°fiiÎOK«∞@ =Å# |O èŒ=Ú

`˘ÅQÆ∞#∞. J@∞¡ KÕÜ«Ú@Ö’ „â◊^Œú, ã¨=∞~°Ê=Ú =ÙO_»=Öˇ#∞.

"åº"≥∂ǨÏ=Ú, HõÅ=~°áê@∞, JǨÏOHÍ~°=Ú LO_»~å Œ∞.

ÃÑ· K≥Ñ≤Ê# „ѨHÍ~°=Ú Hõ~°‡ÖÏK«iOK«∞@ =Å# =∞#ã¨∞û,

~ÚO„kÜ«∞=ÚÅ∞, ^ÕǨÏ=Ú#‰õΩ ã¨=∞#fiÜ«∞"Õ∞~°Ê_ç *Ï˝#=Ú

á⁄O Œ∞@‰õΩ J=HÍâ◊ "Õ∞~°Ê_»∞#∞. J#QÍ «#Ü«∞O Œ∞ „¿Ñ~Ñ≤OÑ|_ç#

ã¨$+≤ì „Ñ¨ÏoHõ#∞ |∞kúÜ≥∂QÆ=Ú# QÆ=∞xOz, =∞#ã¨∞û, ~ÚO„kÜ«∞

=ÚÅ∞, ÕǨÏ=Ú ^•fi~å PK«iOѨ*ËÜ«Ú@ [~°∞QÆ∞#∞.

É’ èŒÅ∞ 75

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú - 1

Jk 1895 = ã¨O= «û~°O E<£ 30 Õn, <å rq «=Ú#

Jk =∞~°ÑÙ~åx ~ÀA. [#‡[#‡Å‰õÄ QÆ∞~°∞ÎO_≥_ç ~ÀA. <å HõÑÙ_»∞

15 ãO= «û~åÅ∞. Ü«∞=fi#=Ú uHõ=∞Hõ ÃÑ@∞ì ã=∞Ü«∞=∞k. ZO Œ~À

Ñ≤Å¡Å∞ rq «=Ú# L`åûǨÏ=Ú`À Ѩ~°∞QÆ∞Öˇ «∞Î K«∞O_»QÍ, ѨQÆÅ∂

~å„u Õ_® ≥eÜ«∞x zeÑ≤ «#=Ú`À, Ñ≤Å¡KÕ+ìÅ`À rqOK«∞ =Ü«∞ã∞û.

HÍh, <å HõÑÊ\H© rq «=ÚÃÑ· q~°HÎ ÑÓiÎQÍ LO_≥_çk. <å rq «=Ú

=$ è• Ü«∞#∞ ÉèÏ=# J#∞x «º=¸ "Õkèã∂Î =ÙO_Õk. P =Ü«∞ã∞û#H

<å‰õΩ «Å=Ú#HõÅ∞ "ÕÜ«Ú ã¨=∞㨺Å∞, Z@∞ K«∂z##∂ Œ∞óY=Ú

P=iOz Ü«ÚO_Õk. <Õh „ѨѨOK«=ÚÖ’xH˜ ~å"åÅx ZѨC_»∂

HÀ~°∞H˘#ÖË^Œx, J~Ú##∂ H˘x~å|_çu#x ÉèÏqOKÕ^•##∞.

#<≥fl=~°∂ „¿Ñq∞OKÕ"å~°∞ HÍ~°∞. <Õ#∞ ‰õÄ_® JO Õ. JO ŒiÜ«∞O Œ∂

≥eÜ«∞x HÀÑ=Ú, Õfi+=Ú, z~å‰õΩ =ÙO_Õq. <å‰õΩQÍ <Õ#∞ z‰õΩ¯Å∞

"Õã¨∞H˘#∞@Ö’ L «Î=∞„âı˜ xѨ٠« Hõey#^•##∞ <Õ#∞. ÉèÏq

rq «=Ú#∞ ÉèÏqOz#ÑÙ_»ÖÏ¡ ÉèíÜ«∞=∂=iOK≥_çk. ÃÑo§, Ñ≤Å¡Å∂,

27

76 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨OѶ¨∞=Ú# Ѩ~°Ñ¨u, Q“~°==Ú, "åx H˘~°ÔH· rqOK«∞@ <å‰õΩ

Ü«∂O„uHõ=ÚQÍ `ÀK≥_çq. ¢ÔH·ãÎ==∞ «=Ú ‰õÄ_® ã¨O‰õΩz «"≥∞ÿ#

É’^èŒÅ∞ Hõey <å ǨÏ$^ŒÜ«∂"Õ^Œ#‰õΩ Ñ¨iëê¯~°=Ú K«∂ѨÖËHõ

áÈ~Ú#k. #~°Hõ=Ú#∞ ≥eÑ≤ ɡkiOK«∞@ÜÕ∞ „Ѩ è•#=ÚQÍ "åi

É’ èŒ# ™êQÆ∞K«∞O_≥_çk. „Hõ «∞=ÙÅ∞– =∞ «É’ èŒ#Å∞ K≥=ÙÅÖ’ yOy~°∞

Öˇ`«∞ ÎK«∞O_≥_çq. <å‰õΩ rq`«=∞O`«Ü«¸ JÜ≥∂=∞Ü«∞=ÚQÆ

#∞O_≥_çk. <å K«∞@∞ì#∂ ^Œ@ì"≥∞ÿ# á⁄QÆ=∞OK«∞ U~°Ê_ç, Ug∞

Hõ#Ñ_»x, Ug∞ q#Ñ_»x XO@i<≥· rqOK«∞K«∞O_≥_ç •##∞. ##∞fl

<Õ#∞ ŒúiOK«∞H˘#∞ „Ѩu Hõã¨~° «∞Î <å‰õΩ qã¨∞QÆ∞ HõeyOK≥_çk HÍh,

Ѩiëê¯~°=Ú JOkOK«ÖË Œ∞.

Jk Pk"å~°=Ú, L^ŒÜ«∞O ã¨=∞Ü«∞=Ú. <å‰õΩ K«iÛH˜

áÈ|∞kúHÍÖË Œ∞. WO\’¡x "å~°O Œ~°∂ „áê~°÷#ÅÔH· K«iÛH˜ "≥o§i.

<Õ#∞ =ÚO Œ∞QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx <å‰õΩ Àz# „QÆO äŒ=Ú#∞ K« Œ∞=ÙH˘#∞

K«∞<åfl#∞. ã≤OǨÏ^•fi~°=Ú ^•xHõkQÍ ≥~°∞=|_ç#k. <å‰õΩ Xà◊√§

QÆQÆ∞~˘Ê_ç#z#k. Z^Œ∞\˜ ^Œ$â◊º=Ú K«∂z â◊s~°=Ú ^•^•Ñ¨Ù

H˘Ü«∞ºÉÏiáÈ~Ú#k. ã≤OÇÏ^•fi~°=Ú#∞O_ç XHõ P*Ï#∞ÉÏÇï"≥·#

ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ `«ÅáêQÍ#∞, S~Àáê ^Œ∞ã¨∞ÎÅ#∞ ^èŒiOz ֒ѨeH˜

„Ѩ"ÕtOK«∞K«∞<åfl_»∞. J «x â◊s~° ™œ+ª==Ú, =ÚY=Ú #O Œe

=~°Ûã¨∞û, JO^Œ=Ú ##∞fl =ÚQÆú#∞ KÕã≤#q. J`«_»∞ <≥=∞‡kQÍ

#_»z=zÛ <å„ѨHõ <Õ =∞$ Œ∞=ÙQÍ ‰õÄ~°∞ÛO_≥#∞. <å‰õΩ <À@ =∂@

~åÖË Œ∞. ≥Å¡É’~Ú K«∂K«∞K«∞O\˜x. J «_»∞ "≥∞Å¡QÍ ~Ú@¡<≥#∞.

É’ èŒÅ∞ 77

''„ÑÑOK«=Ú# h=Å# [~°∞QÆ=Åã≤# ÑxÜ≥ÚHõ\ Ü«Ú#flk.

Jk HÍ~°=ÚQÆ h ã¨fiÉèÏ==Ú#O Œ∞ J «º Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# Ѩi=~°Î#

"Õ∞~°Ê_»QÆÅ Œ∞. „Ѩã¨∞Î «=Ú h=Ù '##flO@É’‰õΩ – <å =∂ÅHÍH˜—

J#∞ ™ê"≥∞ « K«O Œ=Ú# JO Œih JãÇ≤ϺOK«∞H˘O@∂, JO ŒiKÕ

JãÇ≤ϺOÑ|_»∞K«∂ Œ∞ód «"≥· Ü«Ú<åfl=Ù. h=Ù KÕÜ«Ú HÍ~°º„Hõ=∞=Ú#

h‰õΩ P «‡xÜ«∞u HõÅ∞QÆQÆÅ Œ∞. x#∞fl h=Ù K«Hõ QÍ xÜ«∞O„uOK«∞H˘#

QÆey#KÀ, „ѨѨOK«=Ú# ‰õΩѨÜ≥∂QÆѨ_»∞ k=ºHÍ~°=Ú#∞ hKÕ <Õ#∞

x~°fiiÎOÑ KÕÜ«∞QÆÅ#∞. h =∞<À xÜ«∞O„ «=Ú ÃÑ·#<Õ D HÍ~°º=Ú

[~°∞QÆ∞@ Hõ=HÍâ◊=ÚQÆÅ^Œ∞. JѨC_Õ x#∞fl "Õ∞=Ú qâ◊fiã≤OѨ

QÆÅ=Ú.——

78 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 2

D k=º HÍ~°º=Ú# h=٠ѨÅ∞ Õâ◊=ÚʼnõΩ Ñ¨Ü«∞xOK«

QÆÅ=Ù. h QÆ∞~°∞=Ù hHõOkOK«∞K«∞#fl D „ѨÏoHõ#∞ h=ÙQÍ

x~°‚~ÚOK«∞H˘x ã¨=∞iÊOK«∞H˘#∞=Ú. h „Ѩ=~°Î#=Ú#∞ ã¨ik Œ∞Ì

H˘#∞@‰õΩ <Õ\˜#∞Oz K«Hõ x Hõ$+≤ KÕÜ«Ú=Ú.——

P "åHõº=ÚÅ∞ KåÖÏ HÍÅ=Ú <å K≥=ÙÅÖ’ QÆ∞_çQÆO@Å=Ö

„"≥∂QÆ∞K«∞O_Õq. =zÛ# =∞ǨѨÙ~°∞+¨µ_»∞ XHõ k=º J=HÍâ◊=Ú#∞

`≥eÑ≤, Jk <å „Ñ¨=~°Î#ÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç Ü«Ú#fl^Œx ÃÇÏK«ÛiOz

"≥o§<å_»∞. „Ñu 7 ãOIIʼnõΩ å#∞ Œ~°≈#q∞ «∞Î#x ‰õÄ_» ≥eÑ≤<å_»∞.

=∂ HõÅ~ÚHõ H˘xfl x=Ú+¨=ÚÖË [iy#k. <Õ<Õq∞Ü«Ú =∂\Ï¡_»

ÖËHõáÈ~Úux. J`«x ÉèÏ+¨=Ú JkèHÍiHõ=ÚQÆ #∞O_≥#∞.

P*Ï˝Ñ≤OK«∞K«∞#fl@∞¡ =ÙO_≥#∞. HÍh, J Õ ã¨=∞Ü«∞=Ú# „¿Ñ=∞ –

"å`«ûź=Ú ‰õÄ_® ##∞fl ã¨Ê $tOK≥#∞. `å#∞ `≥Å∞Ѩ=Åã≤#k

‰õΩ¡ÑÎ=ÚQÆ ≥eÑ≤, „ÑuÉèÏ+=Ú#‰õΩ "ÕzÜ«ÚO_»Hõ, K«@∞‰õΩ¯# xÅz,

ã≤OÇÏ^•fi~°=Ú "≥·ÑÙ#‰õΩ ™êÔQ#∞. •fi~°=Ú ŒQÆæ~° xÅz, "≥#∞uiy,

28

É’ èŒÅ∞ 79

<å Hõ#∞flÅÖ’xH˜ ã¨∂\˜QÆ "≥∞~°Ñ¨Ù=Öˇ XHõ K«∂ѨÙ#∞ „Ѩã¨iOz

Hõ#∞=∞~°∞QÆÜ≥∞º#∞. P K«∂Ѩ٠<å\˜H˜x, <Õ\˜H˜x, [#‡ [#‡Å‰õÄ

##∞fl "≥Å∞QÆ∞^•i# #_çÑ≤OK«∞ H˜~°=Ú.

[iy# ã¨xfl"Õâ◊=Ú =∞~°Å =∞~°Å `«ÅK«∞H˘O\˜x.

XHõ=∂~°∞ ÉèíÜ«∞=Ú Hõey#k. XHõ=∂~°∞ =∞u„Éèíq∞Oz# Õ"≥∂ Ü«∞x

kQÆ∞Å∞ Hõey#k. XHõ=∂~°∞ Jq∞`À`åûǨÏ=Ú Hõey#k. P

ã¨xfl"Õâ◊=Ú#∞ «ÅK«∞H˘#∞#ѨÙ_»ÖÏ¡ ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú Ñ¨ÙÅH˜Oz#k.

Z=iH˜h ≥Å∞ѨÙ@‰õΩ ™êǨÏã≤OK«ÖË Œ∞. ≥eÑ≤#KÀ «Ñ¨ÊHõ <å‰õΩ

Ñ≤zÛ Ñ¨\˜ì#^Œx ÉèÏqO`«∞~°#∞ ^Œ$_è» qâßfiã¨=Ú HÍ~°=ÚQÆ<Õ

T~°‰õΩO\˜x.

D „ÑÑOK«=Ú# HõO «\H© =∞ÇÏ «Î~°=∞QÆ∞ ¿ã=Å #OkOK«∞

^•xQÆ#∞, "ÕÖÏk „Ѩ[Å #∞^ŒúiOK«∞ „Ѩ=HõÎQÆ#∞, JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∞

ÉèÏqOK«∞K«∞O_≥_ç •##∞. Wk „áê äŒq∞Hõ Œâ◊Ü«∞O Œ∞ ™ê=∂#º=ÚQÍ

JO Œ~°∂ KÕÜ«Ú á⁄~°áê@∞. KÕÜ«∞É’=Ù HÍ~°º=Ú#‰õΩ =Åã≤#k

„uHõ~°â◊√kú, «Ñ¨ã¨∞û Jx ≥eÜ«Ú@‰õΩ ã¨=∞Ü«∞=Ú Ñ¨\ì#k. P

ѨٺѨÙ~°∞+¨µ_»∞ Z=~À <å‰õΩ ≥eÜ«∞ Œ∞. J «_»∞ =∂„ «=Ú <å

ÇÏ$ ŒÜ«∞=Ú# âßâ◊fi «=ÚQÆ u+ª "Õã≤<å_»∞. ##∞fl <Õ#∞ xÜ«∞O„uOK«∞

H˘#∞@‰õΩ J «x ã¨Ê~°≈ – JO Œ∞O_ç Hõey# ã¨∂ÊùiÎ KåÅ∞#x «$Ñ≤Î

K≥Okux. rq «=Ú# "≥Ú@ì"≥Ú Œ\˜™êiQÆ <å =∞#ã¨∞û «$Ñ≤Îx,

J#∞Éèí∂u K≥Ok#k.

80 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

W~°∞=k ãO= «û~°=ÚÅ «~°∞"å « 1915= ãOIIÖ’ "≥Ú@ì

"≥Ú Œ\™êiQÆ P =∞ÇÑÙ~°∞+µ_≥=~À <å‰õΩ ≥eã≤#k. JO «=~°‰õÄ

J «_»∞ „Ѩu 7 ã¨OIIʼnõΩ <å‰õΩ Œ~°≈# q∞K«∞ÛK«∞#fl#∂, J «_≥=~À

<å‰õΩ ≥eÜ«∞ Œ∞. 1915= ãOII# J «_˘Hõ =∞Ç «∞‡_»x, k=º*Ï#

ãOÑ#∞fl_»x, Éèí∂q∞ r=ÙÅ#∞ «iOÑ*ËÜ«Ú@‰õΩ Ñi„â◊q∞OK«∞K«∞#fl

nH∆Í Œ‰õ∆Ω_»x, J «_ç «~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_® ≥eÜ«Ú#x, ≥eã≤#k. J «x

<å=∞ èÕÜ«∞=Ú ' Õ"åÑ≤— Ü«∞x, „¿Ñ=∞–*Ï˝#=ÚÅ#∞ ѨOK«∞ Ѩ~°=∞

QÆ∞~°∞=x ≥eã≤#k.

É’ èŒÅ∞ 81

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 3

15 ã¨O= «û~°=ÚÅ =Ü«∞ã¨∞û# PÜ«∞# <å‰õΩ Œ~°≈#q∞_ç

#ÑÙÊ_»∞ PÜ«∞# qÅ∞= <åHõO «QÍ ≥eÜ«∞ÖË Œ∞. QÆ « 35 ãO= «û~°

=ÚÅ∞QÍ <åÜ«∞O Œ∞ qHÍ㨠"Õ∞~°Ê_»∞K«∞#fl H˘Ån <å QÆ∞~°∞ Õ=Ùx

qã‘Î~°‚=Ú ÃÑ~°∞QÆ∞K«∞<Õ Ü«Ú#flk. PÜ«∞# =∂=O\˜ "åiKÕ H˘Å∞=

|_»∞"å_»∞ HÍ_»x, H˘Å «Å HõO Œx"å_»x ≥eã≤, <å 'z#fl «#=Ú—

≥eã≤H˘O\˜x. JÜ«∞# ™êxfl 茺"Õ∞ <å‰õΩ ã¨=∞ãÎ=Ú.

<å z#fl «#=Ú# <å Hõ «ºO « ã¨xflÇ≤Ï «∞~åÅ∞ =∂ QÆ$ǨÏ

=∞O^Œe =O@=∞x+≤. P"≥∞ ##∞fl HõO\˜H˜ Ô~ѨÊ=Öˇ HÍáê_»∞

K«∞O_≥_çk. ##∞fl Q“~°qOK«∞K«∞<Õ <åÔHxflÜ≥∂ q+¨Ü«∞=ÚÅ∞

≥Å∞ÑÙK«∞O_≥_çk. <å âßs~°Hõ, =∂#ã≤Hõ Jaè=$kúH P"≥∞ ZO «Ü≥∂

`À_»Ê_ç#k. P"≥∞ ZO^Œ∞ʼnõΩ <åÜ«∞O^Œ∞ „Ѩ`ÕºHõ "å`«ûź=Ú

K«∂ÃÑ_ç À <åHõѨÊ\˜H˜ J=QÍǨÏ# HÍÖË Œ∞. <Õ#∞ z~°∞ „áêÜ«∞=Ú

#∞O_çÜÕ∞ J#QÍ 18 ãOIIÅ „áêÜ«∞=Ú #∞O_çÜÕ∞ =∞ « É’ èŒ#Å#∞

KÕÜ«ÚK«∞O\˜x. =∂ =O@=∞x+≤ <Õ#∞ KÕÜ«Ú É’ èŒ#ʼnõΩ ‰õÄ_®

29

82 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

¿ãflǨÏѨÓ~°fiHõ=ÚQÍ =K«∞ÛK«∞O_≥_çk. É’^èŒ#Å#∞ P"Õâ◊=ÚQÆ

x~°fiiÎOz, ~ÚO\˜H˜=zÛ, =∂ =O@=∞x+≤ À QÆ~°fi=ÚQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ

K«∞O_≥_ç^•##∞. P"≥∞ z~°∞#=Ùfi`À Jxfl\ ˜H˜h `«ÅÜ«¸Ñ¨Ù

K«∞O_≥_çk.

XHõ~ÀA, <Õx>Ë¡ <å LÑ<åºã=Ú =Úyã≤# Ñ≤ ŒÑ _»O|=Ú#∞

„Ѩ Œi≈OK«∞K«∞O_»QÍ, P"≥∞ <å ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ Hõ#∞flÅÖ’ Hõà◊√§ ÃÑ\ì

ã¨∂\˜QÆ K«∂K«∞K«∂ ~Ú@¡<≥#∞.

''ÉèíQÆ=O`«∞x ™ê„=∂[º=Ú KÕ~°∞@‰õΩ, PÜ«∞# JO`«ó

ѨÙ~°=Ú# „Ѩ"ÕtOK«∞@‰õΩ 12 •fi~°=ÚÅ∞ HõÅ=x h"≥ѨÊ\ÔH·##∞

QÆ=∞xOz#KÀ <Õ#∞ ã¨O`À+≤O «∞#∞. „ѨѨOK«=Ú# Jxfl *Ï «∞Å

"å~°∞#∂, Jxfl =∞ «=ÚÅ "å~°∞#∂ U^À XHõ ^•fi~°=Ú QÆ∞O_®

≥·=QÆ$ÇÏ „Ñ"Õâ◊=Ú KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. JO Œ~°∞#∂ h=Ù ≥Å∞ÑÙ •fi~°=Ú

#<Õ „Ñ"ÕtO «∞~°x J#∞H˘#∞@ Ñã≤ «#=Ú. h=Ù KÕÜ«Ú „ÑãOQÆ=Ú

ÅxflÜ« |*Ï~°∞Ö’ ZÅ∞ÔQuÎ J~°K«∞@ =O\˜q. JO «‰õΩ q∞Oz#

qÅ∞= "å\˜H˜ ÖË Œ∞. ≥·==Ú ZxflÜ≥∂ ~°Hõ=ÚÅ∞QÆ r=ÙÅ#∞ «#

Œi *Ë~°∞ÛH˘#∞#x h‰õΩ ≥eÜ«Ú@ =ÚYº=Ú.—— =∂ =O@ =∞x+≤

fHõ∆"≥∞ÿ# K«∂ѨÙÅ`À W@∞¡ ѨÅ∞HõQÍ P K«∂ѨÙÅ #∞O_ç <Õ#∞ <å

QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ∞ Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬ ™êxfl 茺=Ú#∞ J#∞ÉèíqOzux.

É’ èŒÅ∞ 83

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 4

<Õ#∞ ÉèÏ~° « Õâ◊=Ú# #∞O_»QÍ <å ãÑ~°ºÅÔH· XHõ ¿ã=‰õΩ_»∞

xÜ«∞q∞ «∞_»Ü≥∞º#∞. J «x ¿Ñ~°∞ |QÆÅ∂. J «_»∞ =ºHÎQÆ «=ÚQÆ

<å‰õΩ HÍ=Åã≤# 㨠Œ∞áêÜ«∞=ÚÅ#∞, ™œHõ~°º=ÚÅ#∞ J„Ѩ=∞ «∞Î_≥·

*Ï„QÆ «ÎQÍ K«∂K«∞H˘#∞ K«∞O_≥_ç"å_»∞. J «_»∞ =Ü«∞ã¨∞û# =$ Œ∞ú_»∞.

≥Å¡x á⁄_»∞QÍ\˜ QÆ_»¤=Ú J «x ‰õΩO_≥_çk. J «_»∞ <å ŒQÆæ~°∞O_»QÍ

~Ú «~°∞Å <≥=ih <å Ѩ#∞Å#∞ KÕÜ«Ú@‰õΩ J#∞=∞uOK≥_ç"å_»∞

HÍ Œ∞. J «xH˜ <åÜ«∞O Œ∞ QÆÅ „â◊ Œú, "å «ûź=Ú, <åHÍâ◊Û~°º=Ú

HõeyOK«∞ K«∞O_≥_çq. „áê «óHÍÅ=Ú#∞O_ç ~å„u x„kOK«∞=~°‰õÄ

<å Ѩi~°Hõ∆‰õΩ_»∞QÍ ##∞fl HÍáê_»∞K«∞O_≥_ç"å_»∞.

XHõ~ÀA =ÚO|à◊ „QÍ=∞=Ú# #∞#fl <å x"å㨠QÆ$ǨÏ=Ú

Ü≥ÚHõ ÃÑ· JO «ã∞Î =™ê~å #∞O_ç ~°ÇÏ^•iÖ’ áÈ=ÙK«∞#fl Ç≤ÏO Œ∞=Ù

Å#∂, =∞ÇÏ=∞‡nÜ«ÚÅ#∞, Ñ~îå#∞Å#∞, t‰õΩ¯Å#∞, ~å[ÑÙ„ «∞Å#∞,

èŒ#=O «∞Å#∞, ¿Ñ ŒÅ#∞, „ã‘ÎÅ#∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞, Ñ≤Å¡Å#∂ K«∂K«∞

K«∞O\˜x. ~°Ç¨Ï^•i Ü«∞O Œe [#„Ѩ"åǨÏ=Ú JO «∞ÖËHõ ™êQÆ∞

30

84 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

K«∞O_»QÍ – <åÖ’ ÉèÏ= Ѩ~°OѨ~° Å∞^ŒƒùqOz#q. g~°O^ŒiH©

Uã∞„H©ã∞Î QÆ∞iOz ≥eÜ«∞ Œ∞Hõ •! gÔ~@∞¡ L ŒúiOÑ|_»QÆÅ~°∞? „H©ã∞Î

„¿Ñ=∞ « «fi =∞O Œx Õ giH˜ «~°ÀáêÜ«∞"Õ∞q∞ HõÅ Œ∞? giH˜ „H©ã¨∞Î

=∂~°æ=Ú#∞ ≥Å∞ѨÙ@ Z@∞¡? J#∞ ÉèÏ= Ѩ~°OѨ~°Å∞ f„==ÚQÆ

##∞fl "≥O\Ï_ç#q.

JO «Ö’ "≥#∞Hõ#∞O_ç "å «ûźѨÓi «=ÚQÍ XHõ ǨÏãÎ=Ú

<å ‰õΩ_ç Éèí∞[=ÚÃÑ· Ñ_ç#k. â◊s~°=Ú QÆQÆ∞~åÊ@∞ K≥Ok#k. "≥#∞Hõ‰õΩ

uiy K«∂zux. <å ¿ã=‰õΩ_»∞ |QÆÅ∂ z~°∞#=Ùfi`À, "å «ûź=Ú`À

è≥·~°º=ÚQÍ "≥#∞Hõ#∞O_ç <å Éèí∞[=ÚÃÑ· «# ǨÏãÎ=Ú x_»∞@ <å

HÍâ◊Û~°º=Ú HõeyOz#k. J «_»∞ Ju„Hõq∞Oz „Ѩ=iÎOz<å_»#∞

ÉèÏ=# Hõ∆=∂„ «=Ú Hõey J Œ$â◊º"≥∞ÿ#k. |QÆÅ∂ PáêºÜ«∞=Ú`À

~Ú@¡<≥#∞.

''J=∂‡! D Õâ◊=ÚÖ’ HÀ\Ï¡k „Ѩ[Å∞ ÅHõ∆ÖÏk ã¨O= «û

~°=ÚÅ #∞O_ç rqOK«∞K«∞<åfl~°∞. g∞ POˆQ¡Ü«ÚÅ∞ D Õâ◊=Ú#‰õΩ

~åHõ ѨÓ~°fi=Ú#∞O_ç ‰õÄ_® g~°∞ ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# r=#=Ú Hõey

Ü«Ú<åfl~°∞. «iOѨ٠‰õÄ_® K≥O Œ∞K«∞<ÕÜ«Ú<åfl~°∞. x#∂fl–##∂fl

„¿Ñq∞Oz# ≥·==Ú ã¨$+≤ì „áê~°OÉèí=Ú #∞O_ô r=ÙÅ#∞ „¿Ñq∞OK«∞

K«∞<Õ Ü«Ú<åfl_»∞. ≥·==ÚÜ≥ÚHõ „¿Ñ=∞=∂~°æ=Ú ≥·==Ú#‰õΩ „H˘ «Î

HÍ Œ∞, l*Ïã∞ÅQÆ∞ r=ÙʼnõΩ#∂ „H˘ «Î HÍ Œ∞. „¿Ñ=∞ =∂~°æ=Ú „H˘ «ÎQÍ

<Õ~°Ê_ç#k HÍ Œ∞, Jk ã¨<å «#=Ú. Jk ~¸ Õâ◊=Ú# ã¨<å «#

=ÚQÍ #∞#flk. áêâßÛ`«∞ºÅ‰õΩ ^•xx =∞~°Å QÆ∞~°∞ÎKÕÜ«Ú@ˆH

É’ èŒÅ∞ 85

Uã¨∞„H©ã¨∞Î J= «iOK≥#∞. J «_»∞ „¿Ñ=∞=∂~°æ=Ú#∞ QÆ∞~°∞ÎKÕã≤#"å_Õ

HÍx, ™ê÷Ñ≤Oz#"å_»∞ HÍ Œ∞ ã¨∞=∂!—— Jx ã¨∂\˜QÆ ÃÇÏK«ÛiOK≥#∞.

<Õ#∞ x"≥fi~°áÈ~Úux. =∞~°Å <å QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ∞ Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬ D

~°∂Ѩ=Ú# ÉèÏ~° « Õâ◊=Ú# <å ¿ã=‰õΩx=Öˇ ##∞fl Ѩi~°H∆OK«∞K«∂,

<å J*Ï˝#Ѩ٠á⁄~°Å#∞ ŒQÆú=Ú KÕã≤<å~°∞. J «x ™êxfl 茺=Ú#‰õΩ

㨠• Hõ$ «A˝~åÅ#∞.

86 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 5

XHõ "Õã¨qHÍÅOÖ’ <Õ#∞ ÅHÀfl =∞Ǩ #QÆ~°OÖ’ Ü«ÚO_»∞@[iy#k. "Õãq f„==ÚQÍ #∞O_»∞@KÕ P ~å„u <å‰õΩ x„ Œ Ñ@ìÖË Œ∞.rq`«=ÚÖ’x ã¨=∞㨺ÅxflÜ«Ú =∞<ÀѶ¨ÅHõ=ÚÃÑ· "≥∞^Œe ##∞flf„==ÚQÍ PO^Àà◊# Ѩ~°z#q. P~ÀQƺ=Ú JO «O « =∂„ «=ÚQÆ#∞O_ç# k#=ÚÅq. ÉèíiOѨ~åx t~À"Õ Œ# Ü«ÚO_≥_çk. rq «ÉèÏQÆ™êfiq∞ H˘~°ÔH· f„="≥∞ÿ# P"Õ Œ# Ü«ÚO_≥_çk. «Å‰õΩ q∞Oz#ÉÏ^茺`« Ü«ÚO_≥_çk. HõÅQÍѨÙÅQÆ=ÚQÍ ~¸ ã¨=∞㨺ÅxflÜ«¸X‰õΩ¯=∞‡_çQÍ ^•_ç KÕã≤#q. g\˜H˜ `À_»∞ ÅHÀfl #QÆ~°=Ú# ~å„uã¨=∞Ü«∞=Ú# ^À=∞Å ^•_ç ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞K«∞O_≥_çk. x„ Œ â◊¥#º=∞QÆ∞@KÕ qâßÅ=∞QÆ∞ =~°O_®Ö’xH˜ =zÛ J@∞x@∞ «KåÛ_»∞K«∞O\˜x.

JHõ™ê‡ «∞ÎQÍ XHõ ÃÑ ŒÌ "≥Å∞QÆ∞ "≥∞éѨÙ=Öˇ J= «iOz#k.<Õ#∞#fl KÀ@∞#O «\˜h xOÑ≤#k. <å QÆ∞~°∞ Õ=Ùx "å˜ qxÑ≤Oz#k. ~°∂Ѩ=Ú HõxÊOѨÖË Œ∞. <Õ#∞ „â◊ Œú À PÜ«∞# "å˜ qO\˜x."åi@∞¡ ѨeH˜i.

''h=Ù J#=ã¨~°=ÚQÍ zOuOK«∞K«∞<åfl=Ù. zO «=Å#hHq∞Ü« LÑHÍ~°=Ú [~°∞QÆ Œ∞. h =∞<ÀÉèÏ==ÚÅ#∞, "å‰õΩ¯Å#∞,

31

É’ èŒÅ∞ 87

KÕ «Å#∞ <Õ <≥ѨÊ\˜HõѨÙÊ_»∞ ѨijeOK«∞K«∞<ÕÜ«Ú<åfl#∞. Drq`«=Ú# h"˘#~°Û=Åã≤# k=ºHÍ~°º=Ú Ju `«fi~°Ö’ x#∞flKÕ~°∞#∞. h"å HÍ~°º=Ú<å~°OaèOѨQÆÅ=Ù. HÍx, P~°OaèOѨ|_»∞f~°∞ =∂„ «=Ú h=Ù ≥eÜ«∞QÆÖË=Ù. h=Ù QÆ∞iÎOK«ÖËx q èŒ=ÚQÍJk „áê~°OÉèí=∞QÆ∞#∞.——

<å QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ∞ ##∞fl „ѨÉèÏq «=Ú KÕÜ«ÚK«∂ ~Ú\ì"åHõº=ÚÅ∞ ѨeH˜ J^Œ$â◊√ºÖˇ·i. <å rq`« ã¨=∞㨺Å#∞ <åˆH= Œe"≥·zi QÍx, "å\˜QÆ∂iÛ XHõ =∂@~Ú##∂ ѨÅ∞HõÖË Œ∞.Ñiëê¯~°=Ú ≥Å∞ÑÖË Œ∞. Uq∞ KÕÜ«∞=Ö<À ãÅÇ ‰õÄ_® hÜ«∞ÖË Œ∞.x[=Ú#‰õΩ, Ѩ~°=∞QÆ∞~°∞=Ù Öˇ=~°∂ `«=∞ J#∞Ü«∂Ü«ÚʼnõΩJ#∞Hõ∆O Uq∞ KÕÜ«∞=Öˇ#∞? ZK«Û\˜H˜ áÈ=Öˇ#∞? Z@∞¡ ѨÅ∞Hõ=Ö#∞? J#∞ q+Ü«∞=ÚÅ∞ QÆ∂iÛ =ÚK«Û\OK«~°∞. J\˜ì q+Ü«∞=ÚÅ#∞ J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ qK«Hõ∆‰õΩ, |∞kúH = Œe"≥· «∞~°∞. =∞# =ºHÎQÆ «rq «=Ú#O Œe q=~°=ÚÅ`À "å~°∞ ã¨O|O èŒ=Ú ÃÑ@∞ìH˘#~°∞.Éè∫QÀoHõ=ÚQÍ HÍ~°º=ÚÅ#∞ x~°fiiÎOK«∞K«∂, *Ïu ÑiÏ=∞=Ú#‰õΩx~°O «~°OQÍ, xifi~å=∞=ÚQÍ Hõ$+≤KÕÜ«Ú Ñ¨~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ #∞O_ç~Ú\˜ì ã¨ÅǨ ã¨O„ѨkOѨÙÅÔH· J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ∞ Z^Œ∞~°∞K«∂K«∞@<åºÜ«∞ ã¨=∞‡ «=Ú HÍ Œ∞. =∞# ‰õΩ@∞O| áÈ+¨=Ú, =ºHÎQÆ «,™êOѶ≤∞Hõ, Pi÷Hõ, Jaè=$kú qK«Hõ∆`À =∞#"Õ∞ x~°fiiÎOK«∞ H˘#∞K«∂,Ѩ~°Ç≤Ï`«=Ú, Ö’HõÇ≤Ï`«=¸ q∞o`«"≥∞ ÿÜ«Ú#fl HÍ~°º=ÚÅÔH·„uHõ~°â◊√kú À ѨxKÕÜ«Ú Ãã·x‰õΩÅ=O\˜"å~°∞, "åiH˜ HÍ=Öˇ#∞HÍx, QÀ~°∞=Ú ŒÌÅÔH· Z Œ∞~°∞K«∂K«∞ Ѩã≤"å~°∞ HÍ Œ∞. J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ#∞ "≥∞K«∞ÛH˘#∞@, fÜ«∞x =∂@Å∞ K≥ѨÙÊ@‰õΩ Ñ¨~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ∞«=∞ J=¸Åº"≥∞ÿ# ã¨=∞Ü«∞=Ú#∞ "≥zÛOѨ~°∞.

88 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 6

D HÍÅ=Ú# Ѩ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ t+¨µºÅ=Ú J#∞‰õΩ<Õ"å~°∞,

™ê 茉õΩÅ =∞#∞H˘<Õ"å~°∞, "åix QÆ∂iÛ Ñ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ

ZxflÜ≥∂ =ÚK«Û@∞¡ ÑÅ∞‰õΩ`å~°∞. Jq JxflÜ«Ú x[=Ú#‰õΩ „ÉèÏOu

Œ~°≈#=ÚÖË. g\#∞O_ç |Ü«∞@Ñ_»HõáÈ~Ú#KÀ U ™ê 茉õΩ_»∂ Ñ~°=∞

QÆ∞~°∞=ÙÅ ~å[º=Ú# XHõ Ãã·x‰õΩxQÍ xÅ|_»ÖË_»∞. Ѩ~°=∞ QÆ∞~°∞=Ù

e@∞¡ ≥Å∞Ѩ٠Œ∞~°∞.

''h rq «=Ú#‰õΩ h"Õ ™êfiq∞ «fi=Ú =Ç≤ÏOѨÙ=Ú. h"Õ h

ã¨=∞㨺Å#∞ qK«Hõ∆`À Ѩi+¨ iOK«∞H˘#∞=Ú. «Ñ¨ÙÊÅ∞ KÕã≤#KÀ

«Ñ≤ÊOK«∞H˘#Hõ ã¨ik Œ∞ÌH˘#∞=Ú. x#∞fl h=Ù =∞~°z ~Ú «~°∞ňH

"≥∞ÿ<å `À_»Ê_»QÆÅ"Õ"≥∂ K«∂_»∞=Ú. hÜ«∞O Œ∞ «Ñ¨ÙÊÅ∞ Ѩ@∞ì@‰õΩ

HÍh, x#∞fl âߡѶ≤∞OK«∞@‰õΩ HÍx, |∞[˚yOK«∞@‰õΩ HÍx gÅ∞Ѩ_» Œ∞.

J@∞¡ KÕã≤#KÀ h Jaè=$kúx P@OHõѨ~°z#"å~°=∞QÆ∞ Œ∞=Ú. Z\ì

Ѩiã≤÷ «∞ÅÖ’#∂ qK«Hõ∆#∞ HÀ֒ʉõΩ=Ú. =∞~°Ñ¨Ù ~åhÜ«∞‰õΩ=Ú.

Hõ~°Î=º=Ú# x+¨ ~°¬QÆ rqOѨÙ=Ú.——

32

É’ èŒÅ∞ 89

Jk 1919= ã¨O= «û~°O. HÍsÎHõ=∂ã¨O. PǨ¡ ŒHõ~°"≥∞ÿ#

â◊~° Œ$ «∞=Ù Hõ#∞flÅ H˜OѨ٠QÍqOK«∞K«∞#flk. P ~ÀA L ŒÜ«∞O

Ñ≤Å¡Å#∞ |_çH˜ ѨOÑ≤, H˘xfl x=Ú+¨=ÚÅ∞ K«Å¡xQÍe Ǩ~ÚQÍ

Ñ‘Å∞ÛH˘#∞@‰õΩ =∂ WO\˜ ŒQÆæ~°Ö’x XHõ z#fl H˘O_»ÃÑ·H˜ KÕiux.

JK«@ K«uH˜Å|_ç rq`«=Ú#∞ Ѩ~åº=Ö’Hõ#=Ú KÕÜ«Ú@

„áê~°OaèOzux. JO «Ö’<Õ JHõ™ê‡ «∞ÎQÍ <Õ#∞ J„Ѩ=∞ «Î <≥·ux.

K≥·`«#º=Ú# XHõ „H˘`«Î "≥∞ʼnõΩ= U~°Ê_ç#k. ZK«Û@#∞O_çÜ≥∂

ã¨∞ Œ∂~°=ÚQÆ ã¨Ow «=Ú q#=zÛ#k. P QÍ#=Ú Z@∞#∞O_ç

=K«∞ÛK«∞#fl^À Ü«∞x ѨiH˜Ozux, ѨijeOzux. Jk <å K«∞@∂ì

=Ù#fl PHÍâ◊=Ú #∞O_ç H˘O_» g∞ Œ∞QÍ <åÖ’ „Ѩ"ÕtOz qxÑ≤OK«∞

K«∞#fl@∞¡QÆ QÆ=∞xOzux. Jq∞`åâ◊Û~°º=Ú á⁄Okux. QÍ#=Ú

<å Œ"≥∞ÿ, <å Œ=Ú "åÔH· ~Ú@∞¡ qxÑ≤Oz#k.

''„Ѩ*Ï ã¨OˆH∆=∞=Ú#ÔH· H˘xfl Ѩq„ « „QÆO äŒ=ÚÅ#∞ „"åÜ«Ú

@‰õΩ x~°‚~ÚOѨ|_ç#k. "å\˜x „"åÜ«Ú@‰õΩ h=Ù J~°∞›~åÅ=Ù.

D =∞Ǩ Ü«∞[˝=Ú#∞ „áê~°OaèOK«∞@‰õΩ h=Ù JOwHõiO «∞"å?——

«Hõ∆"Õ∞ <Õ x@¡O\˜x.

''=Ú=∂‡\˜H© JOwHõiOѨ#∞. <Õ <≥=iH˜x „"åÜ«∞ã¨Hõ ≥Î#∞

HÍ*ÏÅ#∞. J\˜ì q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ <å Hõ#OwHÍ~°=ÚÅ∞.—— Pâ◊Û~°º

"Õ∞=∞#QÍ – <Õ#∞ qx# k=º"å˜H˜ Jã¨OHõÅÊ „ѨfHÍ~°K«~°ºQÍ

D ã¨=∂ è•#=Ú JHõ™ê‡ «∞ÎQÍ "≥·Ys "å‰õΩ¯QÍ "≥Å∞=_ç#k.

90 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 7

JѨÙÊ_® k=º"å˜ ~Ú@¡<≥#∞ :

''|∞kú=∞O`«∞ Öˇ=~°∞#∂ `˘O^Œ~°áê@∞ x~°‚Ü«∞=ÚÅ∞

KÕÜ«∞~°∞. ˘O Œ~°áê@∞ «#=Ú Ñ¨ «#HÍ~°=Ú. h=Ù ≥·==â◊=Ú#

XHõ =~°=Ú HõeyÜ«Ú<åfl=Ù. ^Œ∂~°„â◊==Ú hˆH~°Ê_çÜ«Ú#flk.

"Õ∞=Ú ≥Å∞ÑÙ q+Ü«∞=ÚÅ∞, „"åÜ«∞QÀ~°∞ „QÆO äŒèŒ=ÚÅ∞ qâı+"≥∞ÿ#@∞

=O\˜q. ™ê=∂#º=ÚÅ∞ HÍ=Ù. „ÉèÏOuHÍ~°Hõ=ÚÅã¨ÖË HÍ=Ù. D

=∞ǨÏ`å¯~°º=Ú =Å# r=ÙxQÆ h‰õΩ L Œú~°"Õ∞ HõÅ∞QÆ∞#∞.——

k=º"å˜ W@∞¡ ѨeH˜#ѨÊ\ ˜H© <å x~å^Œ~° ^èÀ~°˜

=∂~°ÖË Œ∞. ѨeH˜# ѨÙ~°∞+¨µxÜ≥ÚHõ èŒfix ã¨Ê+ì=ÚQÆ#∞ ã¨∂\˜QÆ#∂

Ü«Ú#flk. Jk <å QÆ∞~°∞ Õ=Ùx HõO~î° èŒfix HÍ Œx ãÊ+ì=ÚQÆ ≥eÜ«Ú

K«∞#flk. P J=ºHõÎÑÙ~°∞+µ_»∞ =¸_»∞ "å~°=ÚÅ «~°∞"å « J Õ~ÀA#

=∞~°Å HõeÜ«Ú^Œ∞#x `≥eÑ≤, J^Œ$â◊º=∂Ü≥∞#∞. ÃÑ· "≥Ú`«Î=Ú

ã¨xfl"Õâ◊=Ú J@∞ÃÑ·# XHõ HõÅQÍ QÀK«iOz#k. Jk HõÅQÍx

HõÅ. P ãxfl"Õâ◊=Ú#‰õΩ „áê=ÚYºq∂Ü«∞Hõ <å ≥·#Ok# rq «=Ú#

33

É’ èŒÅ∞ 91

x=∞QÆfl"≥∞ÿux. =¸_»∞ "å~°=ÚÅ∞ Ü«∂O„uHõ=ÚQÆ QÆ_»záÈ~Ú#q.

XHõ~ÀA ~å„u Ñ≤Å¡Å#∞ x„ ŒÑÙzÛ =ÚO Œ∞QÆkÖ’ XHõ "åÅ∞‰õΩsÛÖ’

‰õÄ~˘ÛxÜ«ÚO\x. k=º"å =∞~°Å qxÑ≤Oz#k. JO «‰õΩ =ÚO Œ∞

≥eÑ≤# q+Ü«∞=ÚÖË ≥eÑ≤#k. <Õ#∞ =Ú#∞Ñ\ =Ö<Õ x~åHõiOz

ux. P k=º"å˜ Ô~O_»∞"å~°=ÚÅ áê@∞ «#‰õΩ `À_»Ê_»=Öˇ#x,

J@∞ÃÑ·# x~°‚Ü«∞=Ú KÕã¨∞H˘#=K«∞Û#x ≥eÑ≤#k. <Õ#∞ H˘O «

Hõ~°yux. Ô~O_»∞ "å~°=ÚÖË Hõ^•! J@∞ÃÑ·# x~°‚~ÚOK«∞H˘#

=K«∞Û#∞Hõ •! Jx, "㨈~" #O\˜x, D q èŒ=ÚQÍ <å QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ∞

«ÅÃÑ\˜ì# HÍ~°º=Ú J#∂ÇϺ=ÚQÍ "≥Ú ŒÅQÆ∞K«∞#fl Œx ‰õÄ_® <åHÍ

ã=∞Ü«∞=Ú# ≥eÜ«∞ Œ∞. <Õ#∞ J#∞=∞uOz# H˘kÌ~ÀAÅÖ’<Õ <å‰õΩ

"Initiation, Human and Solar" J#∞ „QÆO^äŒ=Ú q=iOѨ

|_»∞@Ü«Ú, <Õ#∞ „"åÜ«Ú@Ü« [iy#k.

92 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 8

*ÏfiÖò‰õÄÖò =∞ǨÏi¬QÍi É’ èŒ#Å#∞ „ѨѨOK«=Ú#HõOkOK«∞@‰õΩ <Õ <åÜ«∞#‰õΩ „"åÜ«∞ã¨Hõ ≥Î <≥·ux. '' Initiation,

Human and Solar —— J#∞ „QÆO äŒ=Ú Ñ¨Ó~°Î~Ú#k. JѨÊ\˜H˘Hõ<≥Å~ÀAÅ∞ QÆ_»z#q. D HÍ~°º„Hõ=∞=Ú#∞ «ÅK«∞H˘#∞#ѨÙ_»ÖÏ¡<åÖ’ XHõ PO^Àà◊# HõÅ∞QÆ∞K«∞O_≥_çk. „ѨѨOK«=Ú ##∞fl XHõ=∞u„Éèíq∞Oz#^•x=Öˇ ÉèÏqOK«∞<Õ"≥∂! J#∞ ÉèíÜ«∞"Õ∞~°Ê_ç#k.JO Œ∞=Å# <ÕxHõ ~¸ Ѩx KÕÜ«∞QÆ∂_» Œx x~°‚~ÚOK«∞H˘O\˜x.*ÏfiÖò‰õÄÖò =∞ǨÏi¬H˜ <å P"Õ Œ# x@∞¡ ≥eÑ≤ux.

''<å‰õΩ =ÚQÆ∞æ~°∞ ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞<åfl~°∞. "åik KåÖÏ Ñ≤#fl=Ü«∞ã¨∞û. "åiH˜ <Õ<Õ P è•~°=Ú. g∞~°∞ #_çÑ≤OK«∞K«∞#fl HÍ~°º=Ú#<å‰õΩ Ñ≤zÛ HõÅ∞QÆ∞<Õ"≥∂! J<å~ÀQƺ"Õ∞~°Ê_»∞<Õ"≥∂! J#∞ ÉèíÜ«∞=Úf„==ÚQÆ #∞#flk. JO Œ∞=Å# <Õ#∞ g∞ „QÆO äŒ~°K«<å =∞ÇÜ«∞[=Ú#‰õΩ `À_»Ê_»*ÏÅ#∞.——

ÃÑ· q^èŒ=ÚQÍ `≥Å∞ѨQÍ *ÏfiÖò‰õÄÖò =∞ǨÏi¬ JOwHÍ~°ã¨∂K«Hõ=ÚQÆ «ÅÜ« Ñ≤ ~Ú@¡x ã¨ÅǨ ~ÚzÛi.

34

É’ èŒÅ∞ 93

''h ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú x~åHõiOK«∞@‰õΩ =ÚO Œ∞ h"˘Hõ™êi hQÆ∞~°∞ Õ=Ùx ã¨O„ѨkOK«∞=Ú.——

D q+¨Ü«∞=Ú# <å QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ∞ Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬x ã¨O„ѨkOK«=Öˇ<å? =Å^•? J#∞ `«~°˚# Éèí~°˚# XHõ "å~°=Ú <åÖ’™êy#k. J@∞ÃÑ·# QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ#∞ ã¨O„ѨkOK«=Öˇ#x x~°‚Ü«∞=ÚKÕã¨∞H˘x, "åix „áêi÷Ozux. "åi ™êxfl 茺=Ú ÅaèOz#k. «#™êxfl 茺=Ú H˘~°‰õΩ <Õ <≥@∞¡ „áêi÷OѨ=Öˇ<À <å QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ∞ <å‰õΩxiÌ+ì=ÚQÆ ≥eÑ≤Ü«Ú<åfl~°∞. ^•x ##∞ã¨iOz „áêi÷Ozux. D„áê~°÷# J`«ºO`« ÉÏ^茺`åÜ«Ú`«"≥∞ÿ#k. Éè∫QÀoHõ=ÚQÍ *Ïu„âıÜ«∞ã¨∞û#ÔH· xifi~å=∞=ÚQÍ Hõ$+≤ KÕÜ«ÚK«∞#fl XHõ =∞Ǩ «∞‡xÑ≤Å∞K«∞@Ü«∞#QÍ Jk ZO «Ü≥∂ J=ã~°=Ú#fl ãxfl"Õâ◊"≥∞ÿ Ü«ÚO_»=Ö<Õ QÍh, =∞~˘Hõ\ HÍ~å Œ∞. =ºHÎQÆ «=ÚQÆ <å rq « ã=∞ãºÅ#∞QÆ∂iÛ <Õ<≥#fl_»∂ <å QÆ∞~°∞ Õ=Ùx P"åǨÏ#=Ú KÕÜ«∞ÖË Œ∞. ã¨OѶ∞„âıÜ«∞ã∞û HÍ~°º„Hõ=∞=Ú#O Œ∞ J «ºO « H¡+ì Ñiã≤÷u ÜÕ∞~°Ê_ç#ÑÙÊ_»∞=∂„ «"Õ∞ KåÖÏ J~°∞ Œ∞QÍ PÜ«∞##∞ <Õ#∞ P"åǨÏ#=Ú KÕÜ«ÚK«∞O_≥_ç •##∞. „Ѩã¨∞Î «=Ú <Õ#∞#flk <å Œ$+≤ìÖ’ H¡+ì Ѩiã≤÷ Õ.XHõ JÑiz « =ºHÎ Jâ◊s~°∞_≥· <å`À ãOÉèÏ+≤OK«∞ K«∞O_≥#∞. ã<å «#"åV‡Ü«∞=Ú#∞ „ѨѨOK«=Ú# HõOkOK«∞@‰õΩ ã¨Ç¨ÏHÍ~° =∞iúOK«∞K«∞O_≥#∞. J «_»∞ JOkOz# "≥Ú Œ\˜ „QÆO äŒ=Ú J Œ∞ƒù «=ÚQÍ#∞#fl Œx H˘O Œ~°∞ q∞„ «∞Å∞ „Ѩâ◊Oã≤Oz<å~°∞. =∞iH˘O Œ~°∞ <åã≤÷ux XHõ ѨÓ#HõѨ٠ã≤÷uQÍ, UkÜ≥∂ Éèí∂`«=Ú #<åfl=iOz"å_»∞H˘#∞K«∞#fl ŒxÜ« , J#u HÍÅ=ÚÖ’ <å‰õΩ Ñ≤zÛÑ@∞ì@ HÍx,ÖË^• f„="≥∞ ÿ# J<å~ÀQƺ=Ú Hõ ÆÅ∞QÆ∞@HÍx ã¨Ê+¨ ì=ÚQÍ

94 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

≥Å∞ѨÙK«∞<åfl~°∞. Ô~O_»= «~°QÆu"åi Jaè„áêÜ«∞=Ú ##∞fl HõÅ=~°ÃÑ@∞ìK«∞#flk. Jâ◊s~° =∞ǨѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ##∞fl |Å=O`«ÃÑ@ìHõx~°‚Ü«∞=Ú#∞ <åˆH =^Œe<å_»∞. J`«_»∞ <å H˜K«∞ÛK«∞#flk XHõã¨∞=~å‚=HÍâ◊"≥∂ ÖËHõ <Õ<˘Hõ „ÉèÏOu Œ~°≈#=Ú#‰õΩ Ö’|_ç ##∞fl<Õ#∞ Ñ «#=Ú QÍqOK«∞H˘#∞K«∞O\<À <å Hõ=QÍÇÏ# Ü«∞QÆ∞@ÖË Œ∞.J\ì f„="≥∞ÿ# =∞<À ã¨OH∆ÀÉèí=Ú# <å QÆ∞~°∞ Õ=Ùx P"åǨÏ#=ÚKÕÜ«Ú@‰õΩ x~°‚~ÚOK«∞H˘O\x. ÉèíHÎÑÓ~°fiHõ=ÚQÍ "åi Œ~°≈#=Ú#ÔH·„áê~°÷# KÕã≤ux. <å QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ∞ J#uHÍÅ=Ú#<Õ «=∞ ™êxfl 茺=Ú##∞„QÆÇ≤ÏOz ~Ú@¡xi.

É’ èŒÅ∞ 95

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 9

''Jâ◊s~°∞_»QÆ∞ =∞ǨѨÙ~°∞+¨µ_»∞ h`À ã¨OÉèÏ+≤OK«∞@, h

ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú#∞ HÀ~°∞@ <Õ<≥é˜y# q+¨Ü«∞"Õ∞. h "≥\ì JáêÜ«∞=Ú

#‰õÄ QÆ∞iHÍ|_»ÖË Œ∞. D HÍ~°º=Ú =Å# h=Ù Éè∫uHõ=ÚQÍ HÍx,

=∂#ã≤Hõ=ÚQÍ HÍx, J<å~ÀQƺ=Ú á⁄O Œ=Ù. ÃÑ· q+¨Ü«∞=Ú#

h=Ù xtÛO «QÆ #∞O_»=K«∞Û#∞. J «ºO « Ñq„ «=∞QÆ∞ =∞ÇÜ«∞[=Ú#

hH˘Hõ xiÌ+ì"≥∞ÿ# Hõ~°Î=º q∞ÑÙ_Õ~°Ê_ç#k. Wk XHõ ã∞=~å‚=HÍâ◊=Ú!

=ÚO^Œ∞ `«~°=ÚʼnõΩ ZO`«Ü≥∂ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞ q*Ï˝#=Ú P

=∞ÇÑÙ~°∞+µ_»∞ JOkOK«∞@‰õΩ x<≥fl#∞flH˘<≥#∞. x[=Ú#‰õΩ, J «xH

<Õ<Õ hQÆ∞iOz ≥eÑ≤ x#∞fl ~¸ =∞ǨÏ`å¯~°º=Ú# qxÜ≥∂yOK«∞

H˘#=∞x ã¨∂zOzux. J «_»∞ h‰õÄ z~°Ñ¨iz «∞_Õ. KÕÜ«∞É’=Ù

HÍ~°º„Hõ=∞=ÚÅ HÍ~°=ÚQÍ x#∞fl <Õ#∞ J «x tHõ∆=Ú#‰õΩ |kb

KÕÜ«Ú@ ÖË Œ∞ ã¨∞=∂! x<≥flѨÊ\˜H˜h <å tHõ∆=Ú#<Õ Ü«ÚOK≥ Œ#∞.

<Õ#∞ hHK«∞Û tHõ∆=ÚÖ’ ÉèÏQÆ=ÚQÆ P =∞Ç «∞‡x HÍ~°º=Ú ÑiÑÓiÎ

QÍqOK«∞=Ú. h‰õΩ â◊√Éèí=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.——

35

96 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Jx <å QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ∞ Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬ <å =∞#ã¨∞û#QÆÅ

ã¨O ÕǨÏ=ÚÅ #xflO\˜h x=$uÎ KÕÜ«ÚK«∂ qâ◊ Œ=ÚQÍ Ñ¨eH˜i.

"åiH˜ <Õ#∞ Hõ$ «[˝ åaè=O Œ#=ÚÅ∞ ≥Å∞ѨÙK«∞O_»QÍ "å~° Œ$â◊√ºÖ·

<å~°∞. <å ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú P Hõ∆=Ú# á⁄Oy#k. <å QÆ∞~°∞ Õ=ÙÅ∞

##∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@ÔH· k=º „ѨÏoHõÜ«∞O^Œ∞ <å‰õΩ ‰õÄ_®

„"åÜ«∞ã¨Hõ ≥ÎQÍ XHõ ÉÏ èŒº « #ѨÊyOz<å~°∞. „uHõ~°â◊√kúQÆ <Õ#∞

*ÏfiÖò‰õÄÖò =∞ÇÏi¬QÍiH Ããì<À„QÍѶ~üQÍ ÑxKÕÜ«Ú@‰õΩ xâ◊Û~ÚOK«∞

H˘O\x. D q+Ü«∞=Ú *ÏfiÖò‰õÄÖò =∞ÇÏi¬QÍiH ≥eÑ≤ux. "å~°∞

JOwHÍ~°=ÚQÆ «=∞ z~°∞#=Ùfi#∞ „Ѩã¨iOѨ*Ëã≤i.

É’ èŒÅ∞ 97

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 10

=∞ǨÏi¬ *ÏfiÖωõÄÅ∞x É’ èŒ#Å#∞ P~°OÉèí Œâ◊Ö’ Ü«∞ ä•

`«^äŒ=ÚQÍ Ñ¨^Œ=ÚÅ#∞, "åHõº=ÚÅ#∞ „"åÜ«ÚK«∞O_≥_ç^•##∞.

PÜ«∞# ZHõ _ç#∞O_ç «=∞ É’ èŒ#Å#∞ „Ѩ™ê~°=Ú KÕÜ«ÚK«∞O_ç~À

<å‰õΩ ≥eÃã_çk HÍ Œ∞. PÜ«∞# "åQÆúfix =∂„ «=Ú ãÊ+ì=ÚQÍ <åÖ’#

qxÑ≤OK≥_çk. D q èŒ=ÚQÍ <å "≥∞ Œ_»∞#∞ „â◊=∞`À fiÛkkÌ# <å

QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ∞ ^Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬H˜ ã¨^• <Õ#∞ Hõ$`«A˝~åex. <å

Ñ≤#fl «#=Ú#∞O_ç ##∞fl ~°Hõ~°Hõ=ÚÅ∞QÍ fiÛkkÌ ™êO„Ѩ •Ü«∞ѨÙ

TaÖ’ #∞#fl <å =∞<À`«`«fi=Ú #∞^ŒúiOz, <å "≥∞^Œ_»∞#∞

K≥· «#º=O «=Ú QÍqOz, ^•xH˜ Œ∂~°„â◊==Ú KÕÜ«∞QÆÅ J~°› «

<Õ~°Ê~°z<å~°∞. Ѩ Œ∞Å ã¨O= «û~°=ÚÅ q#Ü«∞ ѨÓ~°fiHõ tHõ∆=Ú

HÍ~°=ÚQÍ <Õ h<å_»∞ Œ∂~°„â◊==Ú KÕÜ«ÚK«∂ =∞Ç¨Ï «Î~°"≥∞ÿ#

*Ï˝#=Ú#∞ qx, „"åÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞@ <ÕiÛux. *Ï˝#=∂ « ÉÏ¡"≥\òã‘

~Ú>Ë¡ =ÚO^Œ∞ `«~°=Ú# '`≥~° `˘ÅyOѨٗ, 'QÆ∞ѨÎq^Œº— J#∞

Ü«Ú„ ŒæO äŒ=ÚÅ#∞ „ѨѨOK«=Ú# HõOkOz#k. J Õ HÀ=Ö’ <Õ#∞

36

98 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

‰õÄ_» Ѩܫ∞xOK«∞ K«∞O\˜#x ≥eã≤ Hõ$ «[˝ å ѨÓ~°fiHõ=ÚQÍ, ÉèíHÎ,

q#Ü«∞=Ú, „â◊ ŒúÅ`À „"å «Ñ¨x KÕÜ«ÚK«∞O\˜x.

„"å`«Ñ¨x ÉÏQÆ∞QÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êy# ã¨=∞Ü«∞=Ú# <å

=∞#ã¨∞û =∞ǨÏi¬ *ÏfiÖωõÄÅ∞x =∞#ã¨∞û`À ѨÓiÎQÍ J#∞ã¨O è•#

"≥∞ÿ#k. Jk HÍ~°=ÚQÍ Ñ¨^Œ=ÚÅ∞, "åHõº=ÚÅ∞ JO^Œ∞H˘#∞

ã≤÷u#∞O_ç ÉèÏ==Ú #O Œ∞H˘x ÉèÏ+¨#∞ U~°Ê~°K«∞ ã≤÷uH˜ Zkyux.

J@∞ÃÑ·# c[„áêÜ«∞"≥∞ÿ# ÉèÏ==ÚÅ#∞ *ÏfiÖωõÄÅ∞ÅOkOK«∞

K«∞O_»QÍ ¿Ñ~åÅ∞QÍ „"åÜ«Ú@ =~°‰õÄ Zkyux. WO Œ∞ <å Hõ$+≤,

<å QÆ∞~°∞=#∞„QÆǨÏ=Ú Ô~O_»∞#∂ ã¨=∞áêà◊§Ö’ „áê=ÚYº=Ú

HõeyÜ«Ú#fl=x ‰õÄ_® ≥eã≤#k.

É’ èŒÅ∞ 99

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 11

Ѩ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ`À =∞#ˆH~°Ê_ç# ѨiK«Ü«∞=Ú QÆ∂iÛHÍx,

=ºH˜ÎQÆ`«"≥∞ÿ# J#∞Éèí∂`«∞Å QÆ∂iÛ HÍh ~Ú`«~°∞ʼnõΩ `≥Å∞ѨÙ@

ÉÏ èŒº`å ~°Ç≤Ï «"≥∞ÿ# Ѩx. J «ºO « ÉÏ èŒº`åÜ«Ú «=ÚQÆ ã¨OѶ∞=Ú

#‰õΩ „âıÜ«∞ã¨∞û QÆÅ∞QÆ∞ HÍ~°º=ÚÅ#∞ x~°fiiÎOK«∞@ÜÕ∞QÍx, "åi

<å=∞=ÚÅ#∞ |Ç≤Ï~°OQÆ=ÚQÍ QÍx, Pf‡Ü«ÚÅ#∞H˘#∞ "åi`À

QÍx, =ÚK«Û\˜OK«QÆ∂_»^Œ#∞#k <Õ<≥é˜y# XHõ =ÚYº™ê^èŒ<å

ã¨∂„ «=Ú.

#∂ºÜ«∂~°∞¯ #QÆ~°=Ú# '<˘ae\© Hõ¡Éò— J#∞ XHõ Hõ¡Éò =Ù#flk.

~°ë꺉õΩ K≥Ok# '*Ï~ü K«„Hõ=~°∞ÎÅ— =OjÜ«ÚÅÖ’x XHõ ~åA P

Hõ¡ÉòÖ’ „Ѩã¨OyOK«#∞<åfl_»x, <Õ#∞ «Ñ¨ÊHõ P „Ѩã¨OQÆ=Ú q#∞@‰õΩ

Ç[~°∞HÍ=ÅÜ«Ú#x, <å q∞„ «∞~åÅ∞ XHÍ"≥∞ <å‰õΩ QÆ\˜ìQÆ ≥eÑ≤#k.

<Õ#∞ ã=∂"Õâ◊=Ú#‰õΩ Ç[Ô~·ux. ZO Œ~À èŒx‰õΩÅ∞, ~å[=Oâ◊=Ú

"å~°∞, ÃÑ ŒÌ ÃÑ ŒÌ JkèHÍ~°∞Å∞ ã¨=∂"Õâ◊=Ú# #∞O_çi. JÖˇQÍ˚O_»~ü

J#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ *Ï~ü ~åA ã¨ÉèíÖ’ „Ѩ"ÕtOK«∞ K«∞O_»QÍ J„Ѩܫ∞ «fl

37

100 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=ÚQÆ ãÉèíÜ«∞O «Ü« ÖËz xÅ|_ç, PÜ«∞# L#fl`åã#=Ú #kè+≤ªOK«∞

=~°‰õÄ Z=~°∞#∂ "åi "åi ™ê÷#=Ú ÅO Œ∞ Pã‘#∞Å∞ HÍÖË Œ∞.

W\˜ì ™êO„Ѩ^•Ü«∞=Ú „a\˜+π =∞iÜ«Ú U+≤Ü«∞<£ <åQÆiHõ`«Ö’

HõÅ Œ∞QÍx, J"≥∞iHÍ "åiH˜ ÖË Œ∞. „Ѩã¨OQÆ=Ú „áê~°OaèOK«∞K«∂

JÖˇQÍ ˚O_ »~ ü W@¡xi. ' 'H˘O` « ¿ãÑ ¨ Ù < Õ#∞ ~ °ëêº^ Õâ ◊Ñ ¨ Ù

~å[=OjÜ«Ú_»#x g∞~°O Œ~°∂ g∞ =∞#ã∞ûÅ #∞O_ç ˘ÅyOK«O_ç.

XHõ r=ÙxQÆ ~Ú «~° r=ÙÅ`À „Ѩã¨OyOK«∞@‰õΩ <Õ#∞ =zÛux. D

ã¨=∂"Õâ◊=Ú# =∞# ã≤÷uQÆ «∞Å∞ J„Ѩã¨∞Î «=Ú.——

ÃÑ· "åHõº=ÚÅ∞ qx â◊s~°=∞O`«Ü«¸ QÆQÆ∞~˘Ê_çz <Õ#∞

x~îå~°∞QÍ ‰õÄ~˘ÛO\˜x. <å ¿ãflÇ≤Ï «∞~åe`À ''W\ì Ѩٺ ѨÙ~°∞+¨µx

„ÑÑOK«"åºÑÎ=ÚQÆ #∞#fl <å q∞„ «∞ ÅO ŒiH© ÑiK«Ü«∞=Ú KÕã≤#KÀ

ZO « ÉÏQÆ∞O_»∞#∞!—— Jx ѨeH˜ux. =∞~°∞<å_»∞ ŒÜ«∞=Ú <å á¶È<£

„"≥∂y#k. XHõ =ºHÎ ''~°ëêº Õâ◊Ѩ٠~å[=OjÜ«ÚÅ∞, ~å[„âı+¨µªÅ∞

J~Ú# N JÖˇQÍ˚O_»~ü „ѨÉèí∞=Ù q∞=Ú‡Å#∞ 'i\ò˚— Ǩϟ@ÖòÖ’

HõeÜ«Ú@‰õΩ ã≤ Œú=ÚQÍ #∞O Œ∞~°∞. g∞~°∞ «Ñ¨ÊHõ ~å=Öˇ#∞.—— Jx

≥eÑ≤ á¶È<£ ÃÑ\˜ì "ÕÃã#∞. <Õ<˘Hõ Hõ∆=Ú a «Î~°áÈux. 11 QÆO@ʼnõΩ

Ǩϟ@Öò „áêOQÆ=Ú KÕiux. JK«@ „ѨÉèí∞=ÙQÍi HÍ~°º Œi≈ ##∞fl

Hõeã≤, ''g∞‰õΩ ~åAQÍi`À Uq∞Ѩx? "åi #∞O_ç g∞ˆHq∞

HÍ=ÅÜ«Ú#∞?—— Jx „ÑtflOK≥#∞. <Õ#∞ =∞~°Å a «Î~°áÈux. "≥O@<Õ

=∞#ã∞ ãOÉÏoOK«∞H˘x, ''<å Hq∞Ü« ÑxÖË Œx, ~åAQÍ~ ##∞fl

K«∂K«∞@‰õΩ ~°=∞‡x~°x ≥eã≤ =zÛu#x, "åix K«∂K«∞@‰õΩ QÍx,

É’ èŒÅ∞ 101

"åi`À ã¨OÉèÏ+≤OK«∞ @‰õΩ QÍx, <Õ<≥\ì „Ñ¨Ü«∞ «fl=¸ KÕÜ«∞ÖË Œx——

≥eÑ≤ux. HÍ~°º Œi≈ ‰õÄ_® Pâ◊Û~°ºÑ_ç JÖQÍO_»~ü ~åAQÍi = ŒÌ‰õΩ

##∞fl fã∞H˘x áÈÜ≥∞#∞. ~åAQÍ~°∞ ##∞fl z~°∞#=Ùfi`À PÇfixOz

''<Õ#∞ g∞ ˆHq∞ KÕÜ«∞QÆÅ#∞?—— Jx „ѨtflOzi. <å‰õΩ =∞~°Å

Pâ◊Û~°º=Ú Hõey#k. <Õ <åÜ«∞##∞ Uq∞Ü« HÀ~°ÖË Œ∞. PÜ«∞#,

J"≥∞iHÍÖ’ H˘O Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ#∞ Hõeã≤ *Ï˝# q+¨Ü«∞"≥∞ÿ K«~°ÛÅ∞

[iÑ≤# ÉÏQÆ∞O_»∞#x ≥eÑ≤i. J@∞ÃÑ·# H˘xfl QÆO@Å∞ =∂ =∞ 茺

P 蕺u‡Hõ q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ ã¨OÉèÏ+¨ÅÖ’ ^˘i¡#q. '„¿Ñ=∞=∞ «=Ú—

Jx PÜ«∞# ~°zOz# ѨÙãÎHõ=Ú#∞ <å HõOkOz<å~°∞.

XHõ q∞„ «∞x ^•fi~°=Ú# ѨiK«Ü«∞"≥∞ÿ# JÖˇQÍ˚O_»~ü QÍ~°∞

XHõ qz„ « =ºHÎQÆ#∞, K«Hõ x P «‡ ™ê 茉õΩxQÆ#∞ QÀK«iOzi. "åi`À

=∞iÜ≥ÚHõ=∂~°∞ =∂\Ï¡_»=Öˇ#x =∞iÜ≥ÚHõ áêsìx U~åÊ@∞

KÕã≤ux. =¸_»= ã¨=∂"Õâ◊=Ú# JÖˇQÍ˚O_»~°∞QÍ~°∞ #xfl@∞¡

ㄬtflOzi.

102 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∞ǨÏi¬ Õ"åÑ≤ ™êxfl 茺=Ú – 12

''N=∞u ɡ~Úb QÍ~°∂! g∞ Ô~=~°∞? g∞ ˆ~q∞ KÕÜ«Ú

K«∞O Œ∞~°∞? =∞# q∞k=~°‰õΩ HõÅã≤#ѨÙ_»∞ ‰õÄ_® g∞ QÆ∞iOz <å

ˆHg∞ ≥Å∞ѨÖË Œ∞. q∞=Ú‡ QÆ∂iÛ =∂ˆHg∞ ≥eÜ«∞ Œ∞.—— Jxi. <Õ

x@∞¡ ѨeH˜ux.

''<Õ <˘Hõ ™ê=∂#º „ã‘Îx. [#‡ «ó POQ¡Ü«Ú~åÅ#∞. „Ñã∞Î «O

J"≥∞iHÍ Õâ◊ã∞÷~åÅ#∞. ™ê=∂#∞ºÅ QÆ∂iÛ Z=iH =∂„ «=Ú Uq∞

≥eÜ«Ú#∞? <å QÆ∞iOz g∞ ˆHg∞ ≥eÜ«∞HõáÈ=Ù@ ã¨Ç¨Ï[=Ú.

K≥ÑÙÊH˘#∞@‰õΩ ‰õÄ_® <Õ#∞ U „Ñ ÕºHõ «Å∂ ÖËx ^•xx. <Õ#∞ ãOѶ∞

=Ú# XHõ J*Ï˝ « =ºHÎx.——

~åAQÍ~°∞ =∞ø#=ÚQÍ «ÅÜ« Ñ≤, <Õ <Õ=∞~Ú<å HÀi#KÀ

«# ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å`À ^•xx «Ñ¨ÊHõ x~°fiiÎOK«QÆÅ#x ≥eÑ≤ "≥_»e

áÈ~Úi.

J@∞ÃÑ·# =∂=∞ 茺 ѨiK«Ü«∞=Ú ÃÑiy#k. XHõ ~ÀA#

Hõeã≤ HÍ~°∞Ö’ „ÑÜ«∂=Ú KÕÜ«ÚK«∞O_»QÍ JHõ™ê‡ «∞ÎQÍ ~åAQÍ~°∞

38

É’ èŒÅ∞ 103

<å=OHõ „¿Ñ=∞ѨÓ~°fiHõ=ÚQÍ K«∂ã≤, ''N=∞u ɡ~Úb! <å‰õΩ ‰õÄ_®

*ÏfiÖò‰õÄÖò =∞ǨÏi¬QÍ~°∞ =ºHÎQÆ «=ÚQÍ ≥eÜ«Ú#x g∞‰õΩ ≥Å∞ѨÙ

K«∞<åfl#∞. D "å~°Î g∞ˆH"≥∞ÿ<å ã¨O`À+¨=Ú HõeyOK«∞<å?—— Jx

z~°∞#=Ùfi #qfii. =∞~°Å a «Î~°áÈ=Ù@ <å=O ≥·#k. J„Ѩܫ∞ «fl

=ÚQÆ x~îå~°∞QÆ ‰õÄ~˘Ûx ''Ü«∞ãπ ã¨~ü—— Jx ѨeH˜ux. XHõ Hõ∆=∂y

''g∞~°∞ ≥eÑ≤# "å~°Î ##∞fl Pâ◊Û~°ºÑ~°K«∞@ÜÕ∞ QÍHõ, ÇÏ$ ŒÜ«∞=Ú#∞

«aƒ|∞ƒ KÕÜ«ÚK«∞#flk. <å P#O Œ=Ú#‰õΩ J= èŒ∞Å∞ ÖË=Ù. g∞~°∞

=∞~°Å =∞~°Å ##∞fl HõeÜ«Ú@Ö’ ~ÚO « QÆOcè~°"≥∞ÿ# PO «~°º=Ú

HõÅ^Œx <Õ#∂Ç≤ÏOK«ÖË^Œ∞. ZO`≥·##∂ g∞~°∞ QÆOcè~°∞Å∞.—— Jx

ÑeHux. Ñ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ J#∞Ü«∂Ü«ÚÅO Œ~°∂ QÆOcè~°∞ÖË! Ñq„ «

q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ ~°Ç¨Ï㨺=ÚQÆ #∞OK«QÆey#"åˆ~ "åi =∂~åæ#∞

Ü«∂Ü«ÚÅ∞ HÍQÆÅ~°∞ Jx ≥eÑ≤i. "åiH QÆ∞~°∞™êxfl 茺=Ú JOk#

ѶÅ=Ú.

104 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

™êxfl^茺=Ú

1. U ™ê 茉õΩxÔH·##∞ U_»∞ ã¨O= «û~°=ÚÅ∞ XHõ K«„Hõ=ÚQÆ

XHõ nHõ∆ #_»∞==Öˇ#∞. „â◊ •úÉèí‰õΩÎÅ#∞ |\ì ã‘fiHõiOz#

nHõ∆ U_»∞ ã¨O= «û~°=ÚÅÖ’ ™êѶźq∞K«∞Û#∞.

2. XHõ ™ê 茉õΩx t+¨µºxQÆ JOwHõiOK«∞@ J#∞ JOâ◊=Ú

㨠Œ∞æ~°∞=Ù Ü≥ÚHõ Wëêì J~Ú+ì=ÚÅ#∞ |\ì Ü«ÚO_» Œ∞.

ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù#‰õΩ Wëêì J~Ú+¨ì=ÚÅ∞O_»=Ù. „Ѩ=~°Î#=Ú#

™ê 茉õΩ_»∞ K«∂Ñ≤OK«∞ L «Î=∞ ÅHõ∆=ÚÖË "åx ã‘fiHÍ~°=Ú

#‰õΩ `À_»Ê_»∞#∞.

3. h 㨄`«Ê=~°Î#=Ú ^•fi~å ã¨^Œ∞æ~°∞ ™êxfl^茺=Ú#∞ h=Ù

P"åǨÏ#=Ú KÕÜ«∞QÆÅ=Ù. H˘xfl ^èŒ~°‡ ã¨∂„`«=ÚÅ#∞

UHÍ„QÆ « À áê\˜Oz#ѨÙÊ_»∞ 㨠Œ∞æ~°∞=Ù h "≥·Ñ¨Ù PHõi¬OѨ

|_»∞#∞.

4. U ã¨∂„ «=ÚÅ#∞ P è•~°=ÚQÆ ã¨ Œ∞æ~°∞=Ù h‰õΩ ™êxfl 茺=Ú

xK≥Û<À P ã¨∂„ «=ÚÅ#∞ Z#fl\˜H˜x q_»∞=~å Œ∞. "å\˜x

39

É’ èŒÅ∞ 105

=∞~°z#KÀ ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù ™êxfl^茺=Ú h‰õΩ `≥eÜ«∞HõÜÕ∞

J Œ$â◊º=∞QÆ∞#∞.

5. „uHõ~°â◊√kú, xëê¯=∞ Hõ~°‡=Ú, Ѩ~°Ç≤Ï`«=Ú W`åºk

QÆ∞=ÚÅ∞ hÜ«∞O Œ∞ âßâ◊fi «=ÚQÆ#∞#flKÀ 㨠Œ∞æ~°∞

"≥šѨÙÊ_»∞ h`À #∞O_»∞#∞.

106 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Hõ~°‡ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú

㨠«ûOHõÅÊ=ÚÅ∞ Hõey#ѨÊ\˜H˜x Jq HÍ~°º~°∂Ѩ=Ú

^•Å∞Û@ J~°∞ Œ∞. HÍ~°º~°∂Ñ=Ú •eÛ##∞ ÑiÑÓiÎÜ«∞QÆ∞@ WOHõ#∞

J~°∞ Œ∞. •xH˜ HÍ~°=Ú ã¨OHõÅÊ=Ú# „â◊ Œú XHõ\˜HÍQÆ, Ô~O_»=k

=ºH˜ÎQÆ`« ã¨fiÉèÏ==Ú. =ºH˜ÎQÆ`« ã¨fiÉèÏ==Ú#∞ ZѨÊ\ ˜HõѨC_»∞

ѨijeOK«∞H˘#∞K«∞O_»=Öˇ#∞. ѨÓ~°fiHõ~°‡ HÍ~°=ÚQÆ ã¨fiÉèÏ==Ú

â◊√Éèí, Jâ◊√Éèí q∞„â◊=∞"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞#∞. â◊√Éèí "åã#Å#∞ ÃÑOK«∞H˘#∞

K«∞O_»∞@KÕ Jâ◊√Éèí "åã¨#Å∞ |ÅÇ‘Ï#Ѩ_ç #tOK«∞#∞. WkÜÕ∞

㨠åû èŒ#!

Hõ~°‡ =ºHÎQÆ «"Õ∞ HÍHõ ™ê=¸Ç≤ÏHõ=Ú ‰õÄ_». ‰õΩ@∞O| Hõ~°‡,

‰õΩÅHõ~°‡, „áêOfÜ«∞ Hõ~°‡, ÕjÜ«∞ Hõ~°‡, *ÏuHõ~°‡ =∞iÜ«Ú Éè∫QÀoHõ

Hõ~°‡QÍ Ü«ÚO_»∞#∞. JO Œ∞KÕ | Œúr=#=Ú H˘O « «Ñ¨Ê Œ∞. HÍx

™ê 茉õΩ#‰õΩ «# =ºHÎQÆ « Hõ~°‡#∞ ã¨iKÕã¨∞H˘#∞@ XHõ \˜ÜÕ∞

Hõ~°Î=º=Ú.

ÃÑ· q èŒ=ÚQÆ =ºHÎQÆ « Hõ~°‡#∞O_ç q=Ú‰õΩÎ_»∞ HÍ=Öˇ##flKÀ

40

É’ èŒÅ∞ 107

xëê¯=∞ Hõ~°‡ Ü≥∂QÆ"Õ∞ =∂~°æ=Ú. "Õ~˘Hõ =∂~°æ=Ú ÖË Œ∞. D Ü≥∂QÆ

=∂~°æ=Ú#‰õΩ `åºQÆ=Ú#∞ *’_çOz#KÀ «fii «QÆux QÆ=∞º=Ú#∞

KÕ~°QÆÅ_»∞. „Ѩã¨∞Î`« "≥∞ѨC_»∞#∞ HÍÅQÆ~°ƒù=ÚÖ’xH˜ Hõeã≤áÈ=Ù

K«∞O_»∞#∞ QÆ#∞Hõ ÃÑ· ã¨∂„`«=ÚÅ <å„â◊~ÚOz Éèíq+¨º`«∞Î#∞

fiÛk Œ∞ÌH˘#∞=Ú.

108 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

™ê^èŒ#–â◊s~°=Ú

P «‡ ™ê èŒ#=Ú H˘xfl ~ÀAʼnõΩ ã¨O|OkèOz#k HÍ Œ∞.

P`å‡#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞@‰õΩ ™ê 茉õΩx Ñiâ◊√kúx |\˜ì H˘xfl ãO= «û~°

=ÚÅ∞ ÖË • H˘xfl [#‡Å∞ Ñ@ì=K«∞Û#∞. rq «=Ú# tâ◊√ „áêÜ«∞=Ú

#<Õ ™ê^èŒ# "≥Ú^ŒÅQÆ∞"åxH˜, P [#‡Ü«∞O^Õ ã≤kú ÅaèOK«∞@

Hõ=HÍâ◊=Ú HõÅ Œ∞. L «Î~å~°÷=Ú# Ü≥∂QÆ™ê èŒ# QÆ∂iÛ `åѨ„ «Ü«∞

Ѩ_»∞"å~°∞ P â◊√Éèí"åã¨##∞ =ÚO^Œ∞ [#‡ÅÖ’xH˜ H˘xáÈ~Ú,

=∞~°∞[#‡Ö’ z~°∞„áêÜ«∞=Ú#<Õ Ü≥∂QÍ#∞ëêª# |∞kúx á⁄O Œ∞ Œ∞~°∞.

=∂#= â◊s~°=Ú U_»∞ ã¨O= «û~°=ÚÅ „áêÜ«∞=Ú #∞O_ç

Ü≥∂QÆ =∂~°æ=Ú ##∞ã¨iOK«∞@‰õΩ J#∞=ÙQÆ #∞O_»∞#∞. Wk

„âı+ª"≥∞ÿ# ã=∞Ü«∞=Ú. JK«\#∞O_ç „Ñu ÜÕ∞_»∞ ãO= «û~°=ÚʼnõΩ

â◊s~° Hõ=ÚÅ∞ ã¨∂÷Å =∞QÆ∞K«∞O_»QÆ „âı+ª"≥∞ÿ# ™ê èŒ#‰õΩ

ÕǨÏ=Ú ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú #OkOK«∞@ «QÆ∞æ#∞. =ÚѨÊk S Œ∞

ã¨O= «û~°=ÚÅ =~°‰õΩ â◊s~°=Ú# =∂~°Ì= =ÚO_»∞@ Hõ=HÍâ◊

=Ú#flk. #ÅÉè· Ô~O_»∞ ã¨O= «û~°=ÚÅ «~°∞"å « â◊s~°=Ú a~°∞

41

É’ èŒÅ∞ 109

ÃãH˜¯ ™ê^èŒ#‰õΩѨܫÚHõÎ=ÚHÍHõÜ«ÚO_»∞#∞. z#fl`«#=Ú#<Õ

â◊s~°=Ú#‰õΩ Ü≥∂QÍOQÆ=ÚÖ·# Ü«∞=∞ xÜ«∞=∞=ÚÅ#∞ <ÕiÊ#KÀ

rq «=∞O «Ü«Ú Ü≥∂QÆ ™ê èŒ#=Ú#‰õΩ â◊s~°=Ú J#∞‰õÄÅ=ÚQÆ

=iÎOK«∞#∞.

110 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

«∞=∞‡ =Úà◊√§

P 蕺u‡Hõ ã¨∂ÊùiÎ Hõey rq «=Ú#∞ x~°fiiÎOK«∞H˘#flKÀ

ÉÏQÆ∞O_»∞#x ã¨~°fi™ê=∂#º=ÚQÆ „Ѩu ™ê 茉õΩ_»∞#∞ ÉèÏqOK«∞#∞.

«# ÇÏ$ ŒÜ«∞=Ú# ã Œ∞æ~°∞=Ù xÅz ãiÜ«∞QÆ∞ ã∂ÊùiÎxzÛ HÍ~°º=ÚÅ#∞

ã~°fiâ◊√Éèí„Ñ Œ=ÚÅ∞QÆ x~°fiiÎOK«=Ö#x Pâ◊Ñ_»∞@ ‰õÄ_» ãÇÏ[=Ú.

J\ì Pâ◊ 㨠Œ∞æ~°∞=ÙʼnõΩ ‰õÄ_» #∞O_»∞#∞. HÍx h ǨÏ$ ŒÜ«∞

=∞#∞ ã≤OǨã¨#=Ú# =Úà◊§HõOѨÅ∞ ¿ÑiÛ Ü«ÚO_»∞@KÕ ã¨ Œ∞æ~°∞=Ù

Pã‘#∞_»∞ HÍÖË_»∞. =Úà◊§HõOѨ#∞ fã≤ "≥∞ «Îx, K«Å¡x Pã¨#=Ú "Õã≤

PǨfixOK«∞@ 㨠•Kå~°=Ú.

hÖ’x =Úà◊§HõOÑÅ∞ h ÉèÏ=Ñ~°OÑ~°ÜÕ∞ ! W «~°∞ÅÃÑ· h‰õΩ

QÆÅ Œ∞~°aè„áêÜ«∞=ÚÅ∞ =Úà◊§ =O\˜q. ã¨Ç¨ 蕺~Ú Ü≥∞_»Å J\ì

ÉèÏ==Ú Å∞#flKÀ Jq =Úà◊§Ö’ `«∞=∞‡ =Úà◊§ =O\˜q. Jq

f„==ÚQÍ ÉÏ èŒ ÃÑ@ìQÆÅ=Ù. HÍ=Ù#<Õ ''ã¨Ç¨ 蕺~Ú Ü≥∞_»Å ™È Œ~°

ÉèÏ==Ú—— J#∞ XHõ xÜ«∞=∞=Ú#∞ JOkOzÜ«Ú<åfl=Ú. P

xÜ«∞=∞=Ú#∞ «ÑÊHõ „Ñ=iÎOK«∞"åi ÇÏ$ ŒÜ«∞=Ú, x~°‡Å «fi=Ú#‰õΩ

42

É’ èŒÅ∞ 111

J=HÍâ◊"Õ∞~°Ê~°K«∞#∞. =∞#ã¨∞# ~Ú «~°∞Å#∞QÆ∂iÛ# Jaè„áêÜ«∞

=ÚÅ∞ ã¨=∞ã≤#KÀ J\˜ì ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú QÆ∞~°∞Ñ‘~î°=Ú HÍQÆÅ^Œ∞.

èŒ~°‡ˆH∆„ «=Ú HÍQÆÅ Œ∞.

112 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨∂K«#Å∞-1

1. ã¨∞=ÚY`« ÖËx"åiH˜ ã¨`«º=Ú#∞ QÆ∞iOz, ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù#∞

QÆ∞iOz, 㨄 ŒæO äŒ=ÚÅ#∞ QÆ∞iOz q=iOѨ‰õΩ=Ú. "åi

J=¿ÇÏà◊#, q=ÚY «– 㨠«º=Ú#Hõ==∂#Hõ~°=Ú.

2. «# "åi H˘~°ÔH· áê@∞Ѩ_»x "åxx ŒiKÕ~° hÜ«∞‰õΩ=Ú.

J\ì"å_»∞ ÉÏ èŒº « Öˇ~°∞QÆx"å_»∞. ÉèíHÎ ÖËx"å_»∞, Õâ◊ÉèíHÎ

ÖËx"å_»∞, ÉÏ èŒº « <≥~°∞QÆx"å_»∞– ¿ãflÇÏ=Ú#‰õΩ ÑxH~å_»∞.

3. ≥eã≤#"å~°∞, ≥eqQÆÅ "å~°O Œ~°∞#∞ =∞Oz"å~°∞ HÍ#Hõ ~°

ÖË Œ∞. ãO|O èŒ=ÚÅ∞ ÃÑOK«∞H˘#∞@Ö’ D qK«Hõ∆#∞ Hõey

Ü«ÚO_»=Öˇ#∞.

4. „âıÜ≥∂^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# HÍ~°º=Ú#∞ x~°fiiÎOK«∞@Ö’ J=¿ÇÏà◊#‰õΩ,

JÑxO ŒÅ‰õΩ, #+ì=Ú#‰õΩ QÆ∞iÜ≥ÿ∞##∞ «ÑCÖË Œ∞. HÍÅ„Hõ=∞

=Ú# Jk J=¸Åº"≥∞ÿ# ѶÅ=ÚÅ#∞ H˘x ÕQÆÅ Œ∞.

5. 㨠«∞Ê~°∞+¨ Œ~°≈#=Ú, 㨢 ŒæO äŒ Ñ¨~î°#=Ú, 㨠«º ÉèÏ+¨=Ú

43

É’ èŒÅ∞ 113

Z#fl\Hx x~°~°÷Hõ=ÚÅ∞ HÍ=Ù. ã «∞Ê~°∞+µÅ Ü≥∞_»Å K«∂Ñ≤#

`åºQÆx~°u L «Î"≥∂ «Î=∞ ѶÅ=ÚÅ#OkOK«QÆÅ Œ∞.

6. q∞=Ú‡Å#∞ g∞~°∞ ãOã¯iOK«∞H˘#∞ =∂~°æ=Ú# =∞=Ú‡Å#∞

Œi≈OK«∞@ L «Î=∞=Ú. H=Å=Ú =∂ Œ~°≈#=Ú HÀ~°∞"å~°∞,

"åi ã¨OHõÅÊ|Å=Ú# Œi≈Oz##∞ Jk JáêÜ«∞Hõ~°=Ú

HÍQÆÅ Œ∞. =∂ Œ~°≈#=Ú# g∞Ö’x ã¨O™ê¯~°=Ú ÅxflÜ«Ú

XHõ ™êiQÆ JÅ[_ç K≥O ŒQÆÅ=Ù. Jk HÍ~°=ÚQÆ H˘xfl

hK«„Ѩ=$ «∞ÎÅ∞ É·@Ѩ_»∞ J=HÍâ◊=Ú QÆÅ Œ∞. Ñ≤zÛ Ü≥∞‰õΩ¯

J=HÍâ◊=ÚÅ∞ ‰õÄ_» QÆÅ=Ù.

114 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨∂K«#Å∞–2

1. ã Œ∞æ~°∞=Ù É’ èŒ#Å#∞ „uHõ~°â◊√kúQÆ PK«iOK«∞"å~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∞

HõÅã≤#KÀ =∞ǨÏ`å¯~°º=ÚÅ#∞ ™êkèOѨ=K«∞Û#∞. J\˜ì

HÍ~°º=Ú#‰õΩ Ñ¨ «#=ÚO_» Œ∞.

2. „Ñu =∞x+≤Hx ÇÏ$ ŒÜ«∞=Ú HõÅ Œ∞. H=Å=Ú ã`å¯~°º=ÚÅ

`À<Õ •xx ã¨ÊOkOѨ KÕÜ«∞QÆÅ=Ù. ÉèÏ+¨=Ú =∂„ «=Ú#

Z=xH˜x Ö’ ≥·# ã¨ÊO Œ#=Ú HõÅ∞QÆ Œ∞.

3. x["≥∞ÿ# â◊H˜ Î ™ê=∞~°÷º=ÚÅ∞ W`«~°∞Å`À Hõeã≤ Ѩx

KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞ =∂„ «"Õ∞ ≥eÜ«∞#QÆ∞#∞. ã¨fiO «=ÚQÆ Ñ¨x

KÕÜ«Ú@Hõ#fl Hõeã≤ ѨxKÕÜ«Ú@‰õΩ Z‰õΩ¯= ™ê=∞~°÷º=Ú

HÍ=Öˇ#∞. D q+¨Ü«∞=Ú# h=Ù ã¨=∞~°∞÷_»"À HÍ"À h‰õΩQÆ

h"Õ „ѨÜ≥∂QÍ «‡Hõ=ÚQÆ ≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú.

4. g∞ ã¨OѶ∞=Ú# #∂ «# ã¨Éèí∞ºÅ∞ „Ѩ"ÕtOz#ѨÙ_»∞ "åi

Ü≥∞_»Å h „Ñ=~°Î# "≥∞@∞¡#fl^À QÆ=∞xOK«∞=Ú. h‰õΩ ≥eã≤#

44

É’ èŒÅ∞ 115

q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ ™ê#∞Éèí∂u`À "åiH˜ ≥Å∞ѨÙ@ h „Ѩ äŒ=∞

Hõ~°Î=º=Ú. "åiÜ«∞O^Œ∞ L^•ã‘#∞_»"≥· Ü«ÚO_»∞@ h

JǨÏOHÍ~°=Ú#‰õΩ zǨÏfl=Ú.

5. Ѩ~°Ç≤Ï`« HÍ~°º=Ú "åºÑ≤ÎK≥O^Œ∞@ ã¨Ç¨Ï[=Ú. Ѩ#∞Å∞

ÃÑ~°∞QÆ∞K«∞#flKÀ "åx <åK«iOK«∞K«∞ h=Ù#∞ ÃÑ~°∞QÆ∞=Ú.

"åx ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ‰õΩ h=Ù J_»∞¤Ñ¨_ç#KÀ h=Ù `˘ÅyOѨ

|_»∞ Œ∞=Ù. D q+¨Ü«∞=Ú#∞ QÆ∂iÛ PÖ’zOѨÙ=Ú.

116 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

45

ã¨^•Kå~°=Ú

Ѩiâ◊√ Œú r=#=Ú XHõ \˜ÜÕ∞ =∂~°æ=Ú# ѨÙ~ÀQÆu x=fi*ÏÅ Œ∞. ã^•Kå~°=O «∞ ÖO Œ~À QÆÅ~°∞. áê„ «#∞ Ñiâ◊√kú KÕÜ«Ú@ã¨kfixÜ≥∂QÆѨ~°K«∞@ˆH Hõ •! ˆH=Å=Ú „Ѩuk#=Ú `Àq∞, Hõ_çy,Éèí„ Œ=ÚQÆ =ÙOz# áê„ « =Å# qxÜ≥∂QÆ=Ú ÖË Œ∞Hõ •! PǨ~°Ñ¨ •~°÷=ÚÅ#∞ =O_»∞@‰õΩ áê„ «#∞ qxÜ≥∂yOz#>Ë¡ h=Ù ‰õÄ_»Ñ¨~°Ç≤Ï «=∞#∞ Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ ã¨=∞~°Ê=Ú K≥Ok Ü«ÚO_»=Öˇ#∞.áê„ « Jyfl åH_ç ÉèíiOz, ~°∞zHõ~°"≥∞ÿ# Ñ^•~°÷=ÚÅ#∞ «Ü«∂~°∞KÕã≤Ѩk=∞OkH˜ áÈ+¨=Ú HõeyOK«∞#∞. h=Ù#∞ J>Ë¡ rq`«Ñ¨ÙP@∞áÈ@∞Å#∞ ÉèíiOK«∞K«∞, Ѩk=∞OkH˜ qxÜ≥∂QÆѨ_»∞ Ѩ ŒúuÖ’rqOK«∞@ =ÚYº=Ú. ˆH=Å=Ú ã¨^•Kå~°"Õ∞ ã¨=∞ã¨Î=Ú J#∞„Éèí=∞#O Œ∞ rqOѨ‰õΩ=Ú. 㨠•Kå~°=∞=ã¨~°"Õ∞. Jk ÖËx"å~°∞ã`å¯~°º=ÚÅ#∞ x~°fiiÎOK«ÖË~°∞. ã`å¯~°º x~°fiÇωõΩ ã^•Kå~°=Ú`Àáê@∞ 㨠«ûOHõÅÊ=Ú, ≥yOK«∞ |∞kú (nè~° «) ‰õÄ_» #∞O_»=Öˇ#∞.W\˜ì QÆ∞=ÚÅ∞ ÖËx ã^•Kå~°=Ú _®OaHõ=ÚQÆ #∞O_»∞#∞. ≥eÜ«∞xJǨÏOHÍ~°=Ú x<åfl„â◊~ÚOz Ü«ÚO_»∞#∞. Ѩk=∞OkH˜ LѨÜ≥∂QÆÑ_ç# r=#"Õ∞ r=#=Ú. «fi~°Ñ_ç Ñ~°Ç≤Ï « HÍ~°º=Ú# áêÖÁæ#∞=Ú.

É’ èŒÅ∞ 117

qK«Hõ∆

㨠Œ∞æ~°∞=ÙÃÑ· ѨÓiÎQÆ ÉèÏ~°=Ú "≥·z Hõ~°Î=º=Ú x~°fiiÎOѨx"å_»∞ „Éèí+µì_»QÆ∞#∞. J\˜ì"åxH ãfiâ◊HÎ «QÆ∞æ#∞. hÃÑ· h"å è•~°Ñ_»∞@ÃÑOK«∞H˘#∞K«∞ J «º=ã¨~° q+¨Ü«∞=ÚÅ<Õ ã¨ Œ∞æ~°∞=Ù‰õΩ x"ÕkOK«∞@h ÃÑ~°∞QÆ∞ ŒÅ‰õΩ `À_»Ê_»∞#∞.

ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù<åfl_»∞ Hõ^•! J#∞ q∞ug∞i# qâßfiã¨=Ú`ÀÉÏ èŒº «Å#∞ =∞~°K«∞@ Jq"ÕHõ=Ú. nx =Å# ™ê è•~° ÉÏ èŒº «Å∞‰õÄ_» x~°fiiÎOK«ÖËx ã≤÷u HõÅ∞QÆ∞#∞. "ÕÅ∞ Ѩ@∞ìH˘x #_çÑ≤OK«∞@nè=∞O «∞ʼnõΩ «QÆ Œ∞. h‰õΩQÆ h=Ù #_»∞=Ù=Ú. Hõ~°Î=º=ÚÅ#∞, ÉÏ èŒº «Å#∞ h‰õΩQÆ h=Ù "≥∂Ü«Ú=Ú. Hõ+ì #+ì=ÚÅ <À~°∞ÛH˘#∞=Ú. "ÕÅ∞Ѩ@∞ìH˘x #_»K«∞"å_»=Ù =∞ǨÏ`å¯~°º=Ú ÖËq∞ KÕÜ«∞QÆÅ=Ù?

„Ñuk#=Ú „áê~°÷# ã=∞Ü«∞=Ú#O Œ∞ h‰õΩ =Åã≤# =∂#ã≤HõãÇÜ«∞=Ú JOkOÑ|_» QÆÅ Œ∞. èŒ$u QÆey h"Õ ã=∞ãÎ ÉÏ èŒº «Å#∞x~°fiiÎOK«∞=Ú.

«# ã¨=∞㨺Å#∞ «#∞ ã¨∂ÊùiÎ=O «=ÚQÆ Ñ¨i+¨ iOK«∞H˘#∞"åxH˜ ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù ã¨Ç¨Ü«∞=Ú ‰õÄ_» "≥#flO\˜ Ü«ÚO_»QÆÅ^Œ∞.J~°∞#∞_»∞ ãfiÜ«∞=ÚQÆ Ü«Ú Œú=Ú KÕã≤<å_»∞. NHõ$+µ‚_»∞ À_»Ê_ç<å_»∞.q∞‰õΩ¯@=ÚQÆ QÆ∞~°∞=ÙÃÑ· <å è•~°Ñ_»∞"å_»∞ Uq∞Ü«Ú#∞ KÕÜ«∞*ÏÅ_»∞.

46

118 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

HõѨ\˜

Ñ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ#∞ QÆ∂iÛ# ãOÉèÏ+=Ú J «ºO « ÉÏ èŒº`åÜ«Ú «"≥∞ÿ#k. "åix QÆ∂iÛ ZO « «‰õΩ¯= ã¨OÉèÏ+≤Oz# JO «"Õ∞Å∞. HÍ~°"Õ∞=∞# "åix QÆ∂iÛ# J=QÍǨÏ# HõÖ"å~°∞"åVflÜ«∞=∞=Ú HõÅ"å~°QÆ∞@KÕ =∂\Ï¡_»~°∞. "åix QÆ∂iÛ ≥eÜ«∞x"å~°∞ QÍe Hõ|∞~°∞¡QÆ xÜ«∞=∞=ÚÅ #∞Å¡OѶ≤∞Oz =∂\Ï¡_»∞ Œ∞~°∞."å~°∞ K≥ѨÙÊ q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ "åiˆH ≥eÜ«∞xq. «#‰õΩ ≥eÜ«∞xq+¨Ü«∞=ÚÅ∞ ≥eã≤#@∞¡QÆ K≥ѨÙÊ"å_»∞ HõѨ\˜. «=∞ QÆ∞iÎOѨÙH˘~°ÔH·Ñ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ#∞ QÆ∂iÛ ≥eã≤#@∞¡QÆ ÑÅ∞‰õΩK«∂, W «~°∞Å#∞ «#‰õΩÖ’|_»∞#@∞¡ KÕã¨∞H˘#∞K«∞O_»∞#∞.

ã Œ∞æ~°∞=ÙÅ#∞ QÆ∂iÛ K«iÛOK«∞@Hõ#fl „â◊ •úÉèí‰õΩÎÅ`À ã`å¯~°º=ÚÅ <åK«iOK«∞@ „âıÜ≥∂^•Ü«∞Hõ=Ú. "ÕÅ ãO= «û~°=ÚÅ «~°∞"å «<å LxH˜x D =∞ 茺 HÍÅ=Ú# H˘O ŒiH˜ ≥eÜ«∞*ËÜ«Ú@ =Å#=∂#= *ÏuÜ«∞O Œ∞ KåÅ JÅ[_ç [iy#k. ~°Éèí㨠[iy#k."å~°∞ ~°K«Û ÔH‰õΩ¯@ÜÕ∞ HÍHõ =∞=Ú‡Å#∞ ‰õÄ_» ~˘K«∞ÛÖ’ kOѨEz<å~°∞. Wk JO «Ü«Ú Éèí‰õΩÎÅ=∞#∞H˘#∞ P"Õâ◊Ñ~°∞Å HÍ~°=ÚQÆ"≥ Œ[Å¡|_ç# |∞~° Œ. =∂\=∂\Hx QÆ∞~°∞<å=∞=Ú#∞ L ŒÇÏiOK«∞=ºHÎ JáêÜ«∞Hõ~°=∞x QÆ∞iÎOѨÙ_»∞.

47

É’ èŒÅ∞ 119

„ѨÉèÏ==Ú

„Ѩu"åx rq`«=Ú `«# ѨikèÖ’ W`«~°∞Å#∞ H˘O`«

„ÑÉèÏq «=Ú KÕÜ«ÚK«∞O_»∞#∞. HÍ~°"Õ∞=∞#QÍ „Ñu XHõ ~°∂ K≥· «#º

ã¨fi~°∂ѨÙÖË JQÆ∞@ =Å#. H˘O^Œi „ѨÉèÏ==Ú `å`å¯eHõ=ÚQÆ

#∞O_»∞#∞. H˘O Œi „ѨÉèÏ==Ú z~°HÍÅ =ÚO_»∞#∞. ZO « K≥@∞ì

HõO « QÍe J#fl@∞¡ =∞Oz „ѨÉèÏ="≥∞ÿ##∞, K≥_»∞ „ѨÉèÏ="≥∞ÿ##∞

rq Ѩ#∞Å#∞ |\ì Ü«ÚO_»∞#∞. JO Œ∞=Å#<Õ =∞Oz J~Ú##∞,

K≥_»∞ J~Ú##∞ ã¨=∞~°÷ « HõÅ"åi #∞O_Õ "åºÑ≤OK«∞#∞. ÃÑ· HÍ~°

=ÚQÆ =∞Ozx ÃÑOK«=Öˇ##flKÀ =∞Oz"å~°∞ ã¨=∞~°∞÷Ö· Ü«ÚO_»

=Öˇ#∞. ã¨=∞~°÷`«, =∞Oz`«#=Ú ‰õÄ_çÜ«Ú#flKÀ@ k=º"≥·Éèí=

=ÚO_»∞#∞.

™ê=∂#º=ÚQÆ ã=∞~°÷ « Ü«Ú#flKÀ@ ™êfi~°÷=ÚO_»∞#∞. =∞Oz

«#=Ú HõÅKÀ@ ã=∞~°÷ « ÖËHõ Ü«ÚO_»∞#∞. ™êfi~°÷Ñ~°∞Ö·# ã=∞~°∞÷Å#∞

=∞Oz"åixKÕÜ«Ú@ H˘O « Hõ+ì=Ú. ™ê èŒ∞[#∞Å#∞ ã¨=∞~°÷=O «∞

Å#∞ KÕÜ«Ú@ ã¨∞ÅÉèí=Ú. ÃÑ· HÍ~°=ÚQÆ<Õ ≥·==Ú J= «iOz

48

120 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

#ÑÙ_»∞ Q˘Å¡Å`À #∞O_≥#∞. Q˘é]Å HÍÑi`À #∞O_≥#∞. =∞Ç «∞‡Å∞

‰õÄ_» ™ê=∂#∞ºÅ`À ‰õÄ_ç Ü«ÚO Œ∞~°∞. "åix fiÛk Œ∞ÌH˘#∞K«∞

ãOѶ∞=Ú K«Hõ É@∞ì@ k=ºHÍ~°º=Ú. JkÜÕ∞ k=º „ÑÏoHõ ‰õÄ_»#∞.

k=º r=#=Ú#∞ J#∞ã¨iOK«^ŒÅz# "å~°∞ D =∂~°æ=Ú#<Õ

#_»∞==Öˇ#∞.

É’ èŒÅ∞ 121

ã¨O™ê¯~°=Ú – *Ï˝#=Ú

Hõ#∞fl K«∂K«∞#∞, K≥q q#∞#∞. HÍx ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú ã¨ åºã «º=ÚÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOK«∞#∞. *Ï# ã=Úáê~°#=Ú =∞#ã∞# ã≤÷~°Ñ_ç#"å_»∞ «#‰õΩ „Ѩ ÕºHõ"≥∞ÿ# QÆ∞iÎOѨىõΩ áê@∞¡Ñ¨_»∞K«∞O_»∞#∞. J Õ*Ï˝#=Ú Ç¨Ï$ ŒÜ«∞=Ú# qHõã≤Oz#ѨÙ_»∞ «# „Ѩ ÕºHõ « ÉèÏ==Ú#∞HÀÖ’Ê~Ú Ö’HõÇ≤Ï «∞_»QÆ∞#∞. =∞x+≤ ã¨O™ê¯~°=Ú ##∞ã¨iOz *Ï˝#=∞ «xx JǨÏOHÍiQÆ QÍx, P «‡=O «∞xQÆ QÍx KÕÜ«∞QÆÅ Œ∞. Wk*Ï˝#=Ú KÕÜ«ÚѨxHÍ^Œ∞. ã¨O™ê¯~°=Ú KÕÜ«ÚѨx. `«# H˘~°ÔH·áê@∞Ñ_»∞ *Ïx *ÏxÜÕ∞ HÍ Œ∞. J «_»∞ ™êfi~°÷Ñ~°∞_Õ. «# Ñiã~°=Ú#O Œe r=ÙÅ "Õ Œ#Å#∞ QÆ∞iÎOz `å#∞ á⁄Ok# *Ï˝#|Å=Ú`À"åiH qxÜ≥∂QÆÑ_»∞@ÜÕ∞ *Ï#=Ú#‰õΩ Ñ~°=∂=kè. qxÜ≥∂QÆ=ÚѨ_»x *Ï˝x J*Ï˝xHõ<åfl =¸~°∞ö_»∞. J «_çx „ѨHõ$u Hõ∆q∞OѨ Œ∞.^˘OQÆ ^˘OQÆ «#=Ú KÕã≤# Jk ™ê=∂#º q+¨Ü«∞=Ú. áÈbã¨∞ÜÕ∞^˘OQÆ «#=Ú KÕã≤#KÀ Jk Hõ∆q∞OK«~åx <Õ~°=Ú. WO Œ∞ "≥Ú Œ\˜"å_»∞ J*Ï˝x, Ô~O_»="å_»∞ *Ï˝x. *Ï˝xH˜ HõÅ UÔH·Hõ HÍ~°º=ÚÖ’HõÇ≤Ï`«=Ú. Ö’HÀ^Œú~°=Ú. Jk „^Œ=ºÜ«∞[˝=ÚQÆ#∞, *Ï˝#Ü«∞[˝=ÚQÆ#∞ ™êQÆ=Öˇ#∞.

ã¨O™ê¯i, *Ï˝x Ü«∞QÆ∞@ ã¨=º=∂~°æ=Ú.‰õΩã¨O™ê¯i, *Ï˝x Ü«∞QÆ∞@ JѨã¨=º=Ú.

49

122 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

h~°∞ Ѩš "≥∞~°∞QÆ∞

xO_»∞QÆ =Ù#fl «\ÏHõ=Ú #∞O_ç „H˜O Œ∞QÆ =Ù#fl „Ѩ Õâ◊=Ú#‰õΩ h~°∞áêi "å\x xOÑÙ#∞. Ô~O_ç\ Ü≥ÚHõ ã=∞ «Å=Ú XHõ\˜Ü«∞QÆ∞ =~°‰õΩ h~°∞ Ѩš=Ú#‰õΩ áê~°∞#∞. J>Ë¡ L#∞‡Y∞_»QÆ∞ t+¨µºxÖ’xH˜ QÆ∞~°∞=Ù "Õ∞^èŒã¨∞û „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞#∞. "åi^ŒÌi =∞^茺 HõÅJ#∞|O èŒ=ÚKÕ « Jk ™ê 茺Ñ_»∞#∞. J Õ q èŒ=ÚQÆ L#∞‡Y∞Ö·#KÀÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ #_»∞=∞ ‰õÄ_» J\ì K≥· «#º „ѨÉèÏ==Ú x~°fiiÎOѨ|_çW ŒÌ~°∞#∂ ã¨=∂#=∞QÆ∞ K≥· «#º ã¨∂ÊùiÎ HõÅ"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞. QÆ∞~°∞=Ù#∞O_ç t+¨µº#‰õΩ D „Ѩ"åǨÏ=Ú x~°fiiÎOѨ |_»∞@‰õΩ t+¨µºxH˜L#∞‡Y «fi=Ú`À áê@∞ ãO™ê¯~°=Ú =ÚYº=Ú. ãO™ê¯~°=Ú ãiQÍÖËxKÀ@ K≥· «#º „Ѩ"åǨÏ=Ú# Hõ_»¤O‰õΩ ÖË~°Ê_»∞#∞. D J_»¤O‰õΩÖˇ‰õΩ¯=QÆ t+¨µºx =∞<À qHÍ~° ~°∂Ѩ=Ú# #∞O_»∞#∞. ÕǨÏ=ÚKÕ « ‰õÄ_» „Ѩ"åǨÏ=Ú#O Œ∞H˘#ÖËx Œ∞ã≤÷u Ü«∞O Œ∞O_»=K«∞Û#∞.WO Œ∞ "≥Ú Œ\˜k t+¨µº_ç [#‡Å #∞O_ç å#∞QÆ ≥K«∞ÛH˘#∞K«∞#flk.Ô~O_»=k «#∞ [x‡Oz# =Oâ◊=Ú «e¡ «O„_»∞ʼnõΩ ãO|OkèOz#k.D Ô~O_ç\x ãOã¯iOK«∞H˘#∞@ t+µºx =O «∞. K≥· «#º „Ñ"åÇÏ=Úx~°fiiÎOK«∞@ =∂ =O «∞.

50

É’ èŒÅ∞ 123

=Ú‰õΩ¯ã¨∂\˜ =∂~°æ=Ú

Ju z#fl rqÜ«∞O Œ∞, Ju ÃÑ ŒÌ ≥·==Ú#O Œ∞ x#∞fl h=Ù

Œi≈OK«∞@ P «‡ Œ~°≈<å=∂~°æ=Ú. W@∞¡ Œi≈OK«∞ ™ê 茉õΩ_»∞ Õxx

J„â◊ Œú KÕÜ«∞_»∞. =∂#= "Õ∞ èŒã¨∞û Q˘Ñ¨Ê q+¨Ü«∞=ÚÅO Œ∞ Pã¨HÎ

HõeyÜ«ÚO_»∞@KÕ P «‡ Œ~°≈#=Ú#‰õΩ J~°› « HõeyÜ«ÚO_» Œ∞. J\ì

J~°› « HõÅ∞QÆ=Öˇ ##flKÀ P_»O|~°=ÚʼnõΩ «Å XQÆæx =∞#¿ãû~°Ê_»

=Öˇ#∞. P «‡ « Ϋfi =∞xfl@#∞ xO_çÜ«Ú#flk QÆ#∞Hõ Jxfl\˜Ü«∞O Œ∞

^•xx Œi≈OK«∞@ H∆=∞=∞QÆ∞ =∂~°æ=Ú. W@∞¡ Œi≈OK«∞"åxH „Éèí=∞,

„ÉèÏOu HõÅ∞QÆ∞#∞. „Hõ=∞=ÚQÆ J «_»∞ 㨠«º Œ~°≈#∞_»∞ HÍQÆÅ_»∞.

ÃÑ ŒÌÃÑ ŒÌ Ѷ∞#HÍ~°º=ÚÅ#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«∞"å~°∞ z#fl q+Ü«∞=Ú

ÅO Œ∞ J„â◊ Œú=Å# «Å„H˜O Œ∞ÅQÆ∞@, Ѩ «#=Ú K≥O Œ∞@ ÅHõ∆Å

™ê~°∞¡ [iy#k. Ѩ~°fi « tY~°=Ú #kè~ÀÇ≤ÏOz#"å_»∞ WO\˜ QÆ_»Ñ¨

^•@∞K«∞ *ÏiѨ_ç Z=ÚHõÅ#∞ q~°∞QÆQ˘@∞ìH˘x# ã¨O Œ~°ƒù=ÚÅ∞

QÆÅ=Ù. P «‡ XˆH „â◊ Œú À ã¨=∞ãÎ=Ú#∞ P=iOz Ü«Ú#flk. P «‡‰õΩ

ÃÑ ŒÌ–z#fl ÖË Œ∞. JO «Ü«Ú `å<Õ. P «‡ Œ~°≈<åaèÖÏ+≤H˜ QÆ∂_» J\ì

51

124 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

QÆ∞=Ú JÅ=_»=Öˇ#∞. ''ã¨=∞ãÎ=Ú <Õ<Õ. <Õ#∞ HÍx ÕkÜ«Ú ÖË Œ∞.

JO^ŒiÜ«∞O^Œ∞ #<Õfl ^Œi≈O`«∞#∞. „¿Ñq∞O`«∞#∞. P^ŒiO`«∞#∞.

ã¨∂ÊùiÎ À „Ѩuã¨ÊOkO «∞#∞—— Jx „Ѩu L ŒÜ«∞=Ú ÉèÏ=# KÕã≤, P

ÉèÏ=##∞ PK«~°=Ú# ÃÑ@∞ì@‰õΩ „Ѩܫ∞uflOK«∞@ ã¨∂\˜Ü«∞QÆ∞

™ê èŒ#. W\ì ™ê èŒ<å =∂~°æ=Ú# =∞~°Ñ¨Ù Hõey##∞ =∞~°Å =∞~°Å

„Ѩܫ∞uflOK«∞@ÜÕ∞ LáêÜ«∞=Ú. „Ѩu ™êÜ«∞O„ «=Ú h P «‡ Œ~°≈<å

™ê èŒ# Z@∞¡ ™êy#^À Ѩ~åºÖ’K«#=Ú KÕÜ«Ú=Ú.

É’ èŒÅ∞ 125

„Ѩ*Ï˝qÖÏã¨=Ú

=ã∞Î=ÙÅ#∞ K«∂K«∞K«∞#flÑÙ_»∞ xt «=ÚQÆ K«∂_»∞=Ú. x[=Ú

#‰õΩ „Ѩu =ã¨∞Î=Ù#∞ ã¨OYº, â◊|Ì=Ú, =~°‚=Ú, Ѩ •~°÷=Ú Ü≥ÚHõ

ã=Ú^•Ü«∞=Ú. g\x ãg∞HõiOK«∞ â◊HÎ g\ <å=iOz Ü«ÚO_»∞#∞.

^•x<Õ „Ñ[ Ü«∞O Œ∞~°∞. Jk ™ê è•~° Œ$+≤ìH J=ºHõÎ=ÚQÆ #∞O_»∞#∞.

HÍx D ãg∞Hõ~° „Ñ[#∞ =∂„ «"Õ∞ Œi≈OK«∞@ nHõ∆QÍ J=ÅOaOz

#KÀ â◊|Ì=Ú, =~°‚=Ú, Ѩ^•~°÷=Ú ˆH=Å=Ú P „Ѩ[˝ Ü≥ÚHõ¯

`˘_»∞QÆ∞Å∞QÆ QÀK«iOK«∞#∞. „Hõ=∞â◊ó „Ѩ[˝Ü«∞O Œ∞, h „Ѩ[˝ J#∞

ã¨O è•#"≥∞ÿ Ö’ Œ$+≤ì U~°Ê_»QÆÅ Œ∞.

W@∞¡ Ѩiã¨~°=ÚÅ HõxÊOK«∞ ~°∂Ѩ=ÚÅxflÜ«Ú ‰õÄ_» â◊|Ì,

=~°‚, Ѩ •~°÷=ÚÅ ã¨g∞Hõ~°"Õ∞ Jx ≥eÜ«Ú#∞. hÜ«∞O Œ∞ ‰õÄ_»

ã=∞ãÎ=Ú#∞ J>Ë¡ ãg∞HõiOÑ|_çÜ«ÚO_»∞@ ≥eÜ«Ú#∞. XH „Ñ[

"Õ~°∞ "Õ~°∞ ˆHO„ Œ=ÚÅ∞QÆ U~°Ê_ç, "Õ~°∞ "Õ~°∞ ã¨g∞Hõ~°=ÚÅ#∞

KÕã¨∞H˘x ~°∂áê «‡Hõ"≥∞ÿ# Œx ≥eÜ«Ú#∞. „Ѩ[˝ XHõ \˜ÜÕ∞ QÍ#,

Jk h"Õ QÆ#∞Hõ, ã¨=∞ãÎ=Ú #O Œ∞#∞ ''<Õ ##∞—— „Ѩ[˝ÜÕ∞ xÅz

52

126 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Ü«Ú#fl Œx, „Ѩ[˝‰õΩ qÉèí[#=Ú ÖË Œx, qÉèí[#=Ú ˆH=Å=Ú XHõ

ÉèÏ=# Ü«∞x ≥eÜ«Ú#∞.

ÃÑ· ÉèÏ==Ú hÜ«∞O Œ∞ ã≤÷~°Ñ_ç#H˘Åk ã=∞ãÎ=Ú h Hõ#∞‰õÄÅ

=∞QÆ∞K«∞O_»∞#∞. JѨC_»∞ h=٠ѨÓ~°‚ „Ѩ*Ï˝=O «∞_»"≥·, h ~°∂Ѩ=Ú

#u„Hõq∞Oz Jxfl\˜Ü«∞O Œ∞ <Õ#∞QÆ ÉèÏã≤OK«QÆÅ=Ù.

É’ èŒÅ∞ 127

Hõ~°‡q"≥∂K«#=Ú

Hõ~°‡q"≥∂K«# =∂~°æ=Ú qz„ «"≥∞ÿ#k. ãOã≤ Œú « QÆÅ "åiHk

ã∞ÅÉèí=ÚQÆ ÅaèOK«QÆÅ Œ∞. ãOã≤ Œú « ÖËHõÜÕ∞ ™ê 茉õΩÅ∞ q"≥∂K«#=Ú

HõeyOK«∞H˘#∞@ ÖË Œ∞.

Œ∂~°„Ѩܫ∂=Ú#ÔH· XHõ |$O Œ=Ú F_»<≥H˜ #k. F_»Ö’

XHõ =ºHÎ èŒ#=Ú ^ÀK«|_≥#∞. J «_»∞ =∞ø#=ÚQÆ «#‰õΩ [iy#

J<åºÜ«∞=Ú#∞ nè~° « À ÉèíiOK≥#∞. ã¨=Ú„ Œ=Ú #_»∞=∞ F_» XHõ

xH∆ÑÎ"≥∞ÿÜ«Ú#fl ~åux _èôH˘x Ѩye#k. F_» =ÚHõ Å∞ K≥Hõ Å∞

J~Ú#k. èŒ#=Ú á⁄Q˘@∞ì‰õΩ#fl „ÑÜ«∂©‰õΩ_»∞ XHõ K≥Hõ #∞ Ñ@∞ìH˘x

ˆ~~ÚO|=à◊√§ `ÕÅ∞K«∞ XHõ J^Œ∞ƒù`« nfiѨ=Ú#∞ KÕÔ~#∞. W`«~°

„Ѩܫ∂©‰õΩÅ∞ F_» À ã¨Ç¨ ã¨=Ú„ Œ=Ú# =Úxyi.

#∂`«# nfiѨ"åã¨∞Å∞ f~°=Ú KÕi# =ºH˜Îx P^ŒiOz

ã¨Ñ¨~°ºÅ∞ KÕã≤ «=∞`À #∞O_»∞@‰õΩ ã¨HõÅ ™œHõ~°º=ÚÅ∞ U~°Ê~°zi.

nfiѨ"åã≤ XHõ~°∞ „Ѩܫ∂˜‰õΩx W@∞¡ „ѨtflOK≥#∞. ''h=Ù „|uH˜ D

nfiѨ=Ú KÕ~°∞@ XHõ J Œ∞ƒù «=Ú. W «~°∞ÅO Œ~°∞#∞ ã¨=Ú„ Œ=Ú#

53

128 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=Úxyi. h=Ù =∂„ «=Ú ÕÅ∞K«∞, nfiѨ=Ú KÕiuq. nxH˜ HÍ~°

"Õ∞"≥∞ÿÜ«ÚO_»∞#∞ ?

„Ѩܫ∂©‰õΩ _ç@¡<≥#∞. ''<å‰õΩ ≥eã≤# HÍ~° "≥ÚHõ\˜ÜÕ∞.

q∞ye# "åiHõ#fl <å‰õΩ „Ѩܫ∂=Ú# Y~°∞Û Z‰õΩ¯"≥·#k.——

É’ èŒÅ∞ 129

«Ñ¨C_»∞ HÀ@

HõeÜ«ÚQÆ=Ú# «Ñ¨CÅ∞ ã¨∞ÅÉèí=ÚQÆ =∞xflO «∞~°x, XѨC

Å#∞ âߡѶ≤∞O «∞~°x, =∞Oz H˘OK≥"≥∞ÿ##∞ Ѷe « "≥∞‰õΩ¯=QÆ #∞O_»∞#x,

K≥_»∞ Z‰õΩ¯"≥·##∞ H˘O « Hõ∆q∞OѨ|_»∞#x <å#∞_ç HõÅ Œ∞. WO Œe

㨠«º=Ú <Õuc~°HÍÜ«∞ =O\˜k.

g∞‰õΩ ≥Å∞ã¨∞<å! D Éèí∂q∞ÃÑ· Hõ„ Œ∞ ™ê÷#=Ú# '' «Ñ¨C_»∞

HÀ@—— XHõ\˜ QÆÅ Œ∞. ('Hõ„ Œ∞— ™ê÷#=∞#QÍ J èŒ~°‡=Ú#∞ „¿Ñˆ~Ñ≤OK«∞

„Ѩ*Ï˝ ˆHO„ Œ=Ú) D HÀ@ Hõ@ì_»=Ú «Ñ¨C_»∞QÆ [iy#k. ^•x

x~å‡=Ú «ÑC_»∞ „Ñ Õâ◊=Ú# KÕÜ«∞|_ç#k. HÀ@ Ü«∞O Œe ~åA

«ÑC_»∞ q"åÇÏ=∂_≥#∞. J «_»∞ «ÑC_»∞ Ü«Ú Œú=ÚÅ∞ QÆ∂_» KÕÃã#∞.

J «x =∞O„ «∞Å∞ ‰õÄ_» «Ñ¨C_»∞ ã¨ÅǨÅ<Õ WK≥Û_ç"å~°∞. ~åA

«ÑC_»∞ E Œ=ÚÖÏ_≥_ç"å_»∞. J «xH «ÑC_»∞ ~ÀQÆ=ÚÅ∞ =zÛ#q.

JHÍÅ=ÚQÆ =∞~°Oz<å_»∞. «ÑCÅ∞ H˘O «=~°H ãÇ≤ÏOÑ|_»QÆÅ=Ù.

ÃÑ· ≥eÑ≤# «Ñ¨C_»∞ HÀ@#∞ Hõe P=iOz# =∂#=Ùx

â◊s~°=Ú`À ãiáÈÅÛ=K«∞Û#∞. JO Œe r=Ù#‰õΩ HÀ@Ö’x ~åA#‰õΩ

54

130 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

áÈeHõÜ«Ú#flk. Hõe P=iOz# r=Ùx [##"Õ∞ `«Ñ¨C_»∞QÆ

[~°∞QÆ∞#∞. áÈ+¨=Ú JѨq„`«=∞QÆ∞ PǨ~°=Ú`À [~°∞QÆ∞#∞.

q"åǨÏ=Ú QÆ∞=Ú`À ã¨O|O èŒ=ÚÖËHõ [~°∞QÆ∞#∞. J «x r=#

áÈ~å@=Ú «Ñ¨CÅ ã¨O‰õΩÅ=Ú. J «x q∞„ «∞Å∞, ã¨ÅǨ^•~°∞Å∞

‰õÄ_» «Ñ¨C_»∞ ã¨ÅǨŠx «∞Î~°∞. =∞ 茺=Ü«∞ã¨∞û#<Õ ~ÀQÆ=ÚÅ∞

g∞ ŒÑ¨_ç JHÍÅ=∞~°=Ú ã¨OÉèíqOK«∞#∞. Hõe P=iOz# "åx

â◊s~°=Ú Hõ„ Œ∞ ™ê÷#=ÚÖ’x «Ñ¨C_»∞ HÀ@ =O\˜k.

É’ èŒÅ∞ 131

#∂ «# â◊OMÏ~å==Ú

J㨠«ºÉèÏ+¨=Ú KÕÜ«Ú"åx r=#=Ú =Úà◊§ u"åp=Öˇ#∞O_»∞#∞. ^•xÃÑ· #_»HõQÍx, Ѩ_»HõQÍx ã¨∞Y=Ú hÜ«∞ Œ∞.J㨠«ºÉèÏ+¨=Ú, „Ѩ=~°Î#=Ú P è•~°=ÚQÆ xi‡OѨ|_»∞ r=#=ÚZѨÊ\˜HõѨC_»∞ ¿ÑHõ"Õ∞_»=Öˇ ‰õÄÅ∞@‰õΩ ã≤^Œú=ÚQÆ #∞O_»∞#∞.J㨠«ºÉèÏ+≤ `å#∞K«ÛiOK«∞ "åHõº=ÚÅÃÑ· qâßfiã¨=Ú HõeyÜ«ÚO_»_»∞. „Hõ=∞â◊ó «#ÃÑ· «#‰õΩ qâßfiã¨=Ú HÀÖ’ÊQÆÅ_»∞.„Ñã∞Î «=Ú# H˘O Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞, Ñ‘~îåkèÑ «∞Å∞, =∞ «=ÚÅ∞ å=∂_ç#Jã¨`«º=ÚKÕ xi‡OK«∞H˘x# ¿ÑHõ"Õ∞_»Å#∞ xÅ∞ѨÙH˘#∞@‰õΩxifi~å=∞=ÚQÆ Hõ$+≤ KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞. ÉèíÜ«∞=Ú K≥OkÜ«Ú<åfl~°∞.W\˜ì"å~°∞ =∞`åkèÑ «∞Å∞ QÍ<Õ HÍHõ âßG"Õ «ÎÅ∞QÆ#∞, q^•º"Õ «ÎÅ∞QÆ#∞,~å[H©Ü«∞<åÜ«∞‰õΩÅ∞QÆ#∞ ÃÑ ŒÌÃÑ ŒÌ Ñ Œ=ÙÅ #ÅOHõiOz Ü«Ú<åfl~°∞.~åÉ’=ÙHÍÅ=Ú ‰õΩOÉèíK≥· «#º ã¨O|Okè «=∞QÆ∞@KÕ gi „Ѩ=~°Î#=ÚÅxflÜ«Ú „Ѩ[Å =ÚO Œ∞ HÍÅѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ZO_»QÆ@∞ì@ [~°∞QÆ∞#∞.nxH˜ <åOk Láêã≤Hõ (H.P.B.) KÕã≤# â◊OMÏ~å="Õ∞.

55

132 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

H˘xfl „Ѩâ◊flÅ∞

q∞=Ú‡Å#∞ ã∂\QÆ H˘xfl „Ñâ◊fl Å_»∞QÆ∞ Œ∞#∞. ã=∂ è•#=Ú

g∞‰õΩ g∞ˆ~ K≥ѨCH˘#∞_»∞. <å‰õΩ K≥ѨÊ#=ã¨~°=Ú ÖË Œ∞. <å D

„Ѩâ◊flÅ∞ ™ê 茉õΩʼnõΩ =∂„ «"Õ∞.

1. h Ü«∞O Œ∞ èŒ~å‡#∞ëêª# |∞kú Ü«Ú#fl^•?

2. J=ã¨~° ã¨=∞Ü«∞=Ú#O Œ∞ ‰õÄ_» J èŒ~°‡=Ú „áÈ «ûÇ≤ÏOK«

|_» •?

3. QÆ∞~°∞=Ù#O Œ∞, ≥·==Ú#O Œ∞ ZÑC_≥·# ãO ÕÇÏ=Ú =K«∞Û<å,

~å^•?

4. h=٠Ѩ~°xO Œ KÕÜ«Ú Œ∞"å? KÕÜ«∞"å?

5. J㨠«º ÉèÏ+¨=Ú#‰õΩ [O‰õΩ Œ∞"å? [OHõ"å?

6. ã¨O= «û~°=Ú# Jã¨Ç¨Ï#=Ú Zxfl™ê~°∞¡ HõÅ∞QÆ∞#∞ ?

7. =∞#ã∞û#‰õΩ ã≤÷~°=Ú U~°Ê_ç#^•? ÖËHõ K«OK«Å «fi =Ú#fl^•?

56

É’ èŒÅ∞ 133

8. Ñ#∞ÅÜ«∞O Œ∞ „â◊ Œú, ÉèíHÎ Ü«Ú#fl^•? ÖËHõ J„â◊ Œú, x~°¡Hõ∆ º=Ú

L#fl^•?

9. h=Ù â◊s~° „â◊=∞‰õΩ ã≤ Œú"Õ∞<å?

10. h‰õΩ ≥·==∞#fl ÉèíÜ«∞=∂?

134 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∂ H˘Å| ŒÌ

™ê 茉õΩÅ#∞ JO Õ"åã¨∞Å∞QÆ Z#∞flH˘#∞@‰õΩ =∂ = ŒÌ XHõ

H˘Å|^ŒÌ L#flk. g∞~°∞ g∞ ^≥·#Ok# rq`«=Ú# z#fl z#fl

q+Ü«∞=ÚÅ Ü«∞O Œ∞, zÅ¡~° q+Ü«∞=ÚÅÜ«∞O Œ∞ Jã «º =∂_»∞ Œ∞~å?

P_»~å? J#∞#k D H˘Å| ŒÌ. J=ã~°=Ú ÖˉõΩ#fl ‰õÄ_» J| Œú=Ú

ÖÏ_»∞@ g∞ Ü«∞O Œ∞ "Õ∞=Ú «~°K«∞ QÆ=∞xOK«∞ K«∞O Œ∞=Ú. D

Ü«∞Å"å@∞ JáêÜ«∞Hõ~°"≥∞ÿ#k. D Ü«∞Å"å@∞QÆÅ ™ê^茉õΩ#‰õΩ

„uHõ~°â◊√kú J#∞#k J™ê 茺=Ú. Zxfl =∞Oz QÆ∞=Ú Å∞#fl#∞,

ZO « ã¨=∞~°÷ «Ü«Ú#fl#∞ nx=Å# ã¨=∞ãÎ=Ú „Éèí+ì=Ú K≥O Œ∞#∞.

J㨠«ºÉèÏ+¨=Ú ã¨ «º Œ~°≈#=Ú#‰õΩ Ñ¨ÓiÎQÆ =ºuˆ~Hõ=Ú.

k=ºÖ’Hõ=Ú ÅxflÜ«Ú ã «º =∂ è•~°=ÚQÆ xÅ|_çÜ«Ú#flq.

ÉèÏ+=Ú# ã «º=Ú ÖËx"å_»∞ k=ºÖ’Hõ=ÚÅ ÔH@∞¡ ZQÆ„ÉÏHõQÆÅ_»∞?

q∞=ڇŠ#O Õ"åã¨∞Å∞QÆ JOwHõiOK«∞@‰õΩ g∞ Ü«∞O Œ∞ QÆÅ D

ã¨fiÉèÏ==Ú QÀ_»=Öˇ JO «~åÜ«∞=Ú HõeyOK«∞K«∞#flk. D

HõOK«∞QÀ_»#∞ g∞ˆ~ x~°∂‡eOK«∞H˘#=Öˇ#∞. q+¨Ü«∞=Ú z#fl^Õ

57

É’ èŒÅ∞ 135

Ü≥ÿ∞##∞, •x =Å# HõÅ∞QÆ∞ JáêÜ«∞=Ú KåÅ ÃÑ ŒÌk. z#fl JyæÑÙÅ¡

HÍ~°=ÚQÆ =O ŒÅH˘kÌ WO_»∞¡ ŒQÆú=Ú HÍQÆÅ=Ù. D q+¨Ü«∞=Ú#

H˘O « „â◊ Œú =Ç≤ÏOѨÙ_»∞.

136 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

â◊O|à◊

â◊O|à◊ =∂#=*ÏuH˜ âßOu, ^•Ou, P#O^Œ=Ú Hõe

yOK«∞#∞. â◊O|à◊ ≥·==Ú#‰õΩ =∂~°æ=Ú. â◊O|à◊ ã`åº<Õfi+‰õΩ Å‰õΩ

èŒ$=`å~°.

H˘O ŒiH˜ â◊O|à◊ 㨠«º=Ú. H˘O ŒiH˜ â◊O|à◊ HõeÊ «=Ú.

=∞iH˘O ŒiH˜ â◊O|à◊ rq`åâ◊Ü«∞=Ú. WOH˘O ŒiH˜ â◊O|à◊ ã¨~°fi

ã¨OѨ Œ „Ѩ • «.

â◊O|à◊ Éèí∂q∞ „Ñ[. ÕÇÏ=Ú#‰õΩ r=Ù_≥\’¡ Éèí∂q∞H â◊O|à◊

J>Ë¡. r=Ù#ÔH@∞¡ XHõ <å=∞=Ú#fl^À â◊O|à◊ „Ñ[‰õΩ ‰õÄ_» <å=∞=Ú

HõÅ Œ∞. P <å=∞"Õ∞ ã¨~°fiѨÓ[º"≥∞ÿ# ã¨# «∞¯=∂~° <å=∞=Ú. J «x

#∞O_çÜÕ∞ Éèí∂q∞H˜ „áê=Ú, ≥eq „Ѩ™ê~° =∞QÆ∞K«∞#flq. J «x

ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú XHõ J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# ~°[ « Ѩ Œ‡=Ú. J «x ǨÏ$ ŒÜ«∞"Õ∞

Pk «º ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú ‰õÄ_». Pk «∞ºx ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú#O Œ∞ U „Ѩ[˝

=ã≤OK«∞K«∞#fl^À JkÜÕ∞ ã¨#`«∞¯=∂~°∞x ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú# QÆ∂_»

58

É’ èŒÅ∞ 137

=ã≤Oz Ü«Ú#flk. ã¨ÑÎH˜~°=ÚÅ „Ѩ[˝#∞ ã¨Ñ΄QÆǨÏ=ÚÅ ^•fi~å

`å #O Œ∞H˘#∞K«∞ ã¨# «∞¯=∂~°∞_»∞ Éèí∂q∞HõOkOK«∞K«∞<åfl_»∞.

ÕÇÏ=Ú Ü≥ÚHõ Jã≤÷ «fi=Ú#‰õΩ r"å «‡ Z@∞¡ ã «º"≥∂, Éèí∂q∞

Éèí∂q∞r=ÙÅ Jã≤÷ «fi=Ú#‰õΩ ã¨# «∞¯=∂~°∞_»\ì 㨠«º=Ú. Éèí∂q∞ÃÑ·

r=ÙŠѨiÏ=∞=Ú#‰õΩ, Ѩi˜uH˜, ѨiѨÓ~°‚ «‰õΩ ã¨# «∞¯=∂~°∞_Õ

JkèѨu. x[=Ú#‰õΩ J «_»∞ ѨiѨÓ~°‚ Jyfl ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞.

138 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

„âß=ã≤Î

Éèí∂q∞ÃÑ· ã¨#`«∞¯=∂~°∞x „ѨÏoHõ#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«∞@ÜÕ∞

[QÆ Œ∞æ~°∞=Ù "≥∞ÿ„ ÕÜ«Úx „ѨÏoHõ.

"≥∞ÿ„ ÕÜ«Úx É’ èŒ#Å∞ r= K≥· «#º=Ú#∞ "Õ∞ÖÁ¯eÊ ã$[<å «‡

Hõ=Ú KÕÜ«Ú@.

"≥∞ÿ„ ÕÜ«Úx É’ èŒ#Å∞ J#O «=Ú, Jx~°fiK«hÜ«∞=Ú,

J„Ñ «~° º=Ú JQÆ∞ q~å@∞Ê~°∞+µx, J «x ã$+≤ì q è•#=Ú#∞ r=ÙÅ

ÔH~°∞HõѨ~°∞K«∞@.

"≥∞ÿ„ ÕÜ«Úx É’ èŒ#Å∞ qâßfi «‡ K≥· «#º=Ú#∞ ѨiK«Ü«∞=Ú

KÕã≤, =∞ «=ÚʼnõΩ =∞#fiO «~°=ÚʼnõΩ Jf «=Ú =∞iÜ«Ú âßâ◊fi «=Ú

#QÆ∞ èŒ~°‡=Ú#∞, ≥·==Ú#∞ ѨiK«Ü«∞=Ú KÕÜ«Ú@. ‰õÄ@=ÚÅ∞,

=~°æ=ÚÅ∞ QÆ∞~°∞Ѩ~°OѨ~åQÆ`« =∞`«=ÚÅÖ’ z‰õΩ¯Ñ¨_ç# "åiH˜

"≥∞ÿ„ ÕÜ«Úx É’ èŒÅO Œ=Ù.

"≥∞ÿ„ ÕÜ«Úx É’ èŒ#Å∞ Jyfl ã=∂#=ÚÅ∞. ã∂\QÆ ÇÏ$ ŒÜ«∞

59

É’ èŒÅ∞ 139

Hõ=∞Å=Ú#∞ "Õ∞ÖÁ¯eÊ, qHõã≤OѨ*Ëã≤ qâßfi «‡ K≥· «#º=Ú#O Œ∞ ~°u

Q˘Å∞ѨÙ#∞.

"≥∞ÿ„ ÕÜ«Úx É’ èŒ#Å∞ r=ÙÅ ÑÙ#~°∞`å÷#=Ú H˘éH. kfi[ «fi=Ú

#OkOK«∞@ H˘~°H. J#QÍ Ñ¨ •~°÷=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ÕǨÏ=Ú# ѨÙ\ì#

r=Ù_»∞ k=ºÑ¨ •~°÷=Ú# =∞~°Å ѨÙ@∞ì@.

Éèí∂q∞x, Éèí∂q∞ r=ÙÅ#∞ k=º "≥·Éèí==Ú "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ

#_çÑ≤OK«∞@ H˘éH "≥∞ÿ„ ÕÜ«∞ =∞ÇÏi¬ k=ºâ◊s~°=Ú#∞ èŒiOz "ÕÖÏk

ã¨O= «û~°=ÚÅ #∞O_ç Ü«∞*Ï˝~°÷=Ú Éèí∂q∞ÃÑ· xÅzÜ«Ú<åfl_»∞.

140 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

"≥∞Å¡Hõ#∞fl

ã¨=∞ Œ$+≤ì HõÅ"åiH HO„ Œ=Ú QÀK«iOÑQÆÅ Œ∞. W «~°∞ʼnõΩ

ˆHO„ ŒaO Œ∞=Ù HO„ Œ=Ú# HÍHõ J@∞x@∞QÆ QÀK«iOK«∞K«∞O_»∞#∞.

ã=∞ Œ$+≤ì ÖËx"å~°∞, HO„ Œ=Ú K«∂_»ÖËx"å~°∞, "≥∞Å¡Hõ#∞fl QÆÅ"åiQÆ

"Õ∞=Ú ÉèÏqO`«∞=Ú. JO^ŒiH˜x Hõ#∞flÅ∞#fl#∞ XˆH =ã¨∞Î=Ù#∞

K«∂K«∞K«∞#fl#∞ XH˘¯Hõ iH˜ XH˘¯Hõ \˜ QÀK«iOK«∞#∞. HÍx =ã¨∞Î=Ù

ˆHO„ Œ=Ú « •fi~å ã¨=∞„QÆ~°∂Ѩ=Ú =∂„ «=Ú QÀK«iOK« Œ∞. =∂

J#∞Ü«∂~Ú J~Ú# JHõƒ~°∞ K«„Hõ=iÎ ã=∞ Œ$+≤ì ÖËx"åix "≥∞Å¡Hõ#∞fl

"åxQÆ ãOÉ’kèOK«∞K«∞O_≥#∞. g~°|Å∞_»∞ (c~°ƒÖò) XHõ x<Õ J «_»∞

ã¨~°fi è• qâ◊fiã≤OK«∞K«∞O_≥#∞.

<Õ «Å∞ ã¨=∞ Œ$+≤ì QÆÅ"åi<Õ qâ◊fiã≤OK«=Öˇ#∞. ѨHõ∆áê « Œ$+≤ì

Hõey#"å~°O Œ~°∞ „QÆ∞_ç¤"åˆ~. èŒ$ «~å¢+¨µì_»∞ ѨÙ@∞ì „QÆ∞_ç¤. J#QÍ

[#‡`«ó ѨHõ ∆áê`« |∞kúHõÅ"å_»x J~°÷=Ú. ѨHõ ∆áê`«^èÀ~°˜

„QÆ∞_ç¤ «#=ÚHÍQÆ, ã «º=Ú#∞ ã=∞„QÆ Œ~°≈#=Ú KÕÜ«∞x"å~°∞ "≥∞Å¡Hõ#∞fl

QÆÅ"å~°∞. ã¨=∞ Œ$+≤ì QÆÅ"åiˆH K«∂K«∞â◊HÎ ã¨Ê+ì=ÚQÆ #∞O_»∞#∞.

60

É’ èŒÅ∞ 141

K«∂K«∞@Ü«∞O Œ∞ ‰õΩ_ç Z_»=∞Å∞ LO_»=Ù. x[=Ú#‰õΩ g~°∞ ‰õΩ_ç

Z_»=∞ Hõ#∞flÅ`À K«∂_»~°∞. "åxH˜ ˆHO„ Œ"≥∞ÿ# *Ï˝# <Õ„ «=Ú`À

K«∂K≥^Œ~°∞. "åi K«∂ѨÙ, "åi J=QÍǨÏ# W`«~°∞Å ‰õΩO_»^Œ∞.

LO_» Œx QÆ∂_» "å~°∞ ≥eã≤Ü«ÚO Œ∞~°∞. "≥∞Å¡Hõ#∞fl K«∂ѨÙÅ∞, „QÆ∞_ç¤

K«∂ÑÙÅ∞, ã=∞„QÆ Œ$+≤ì "åi Hõ=QÆ «"Õ∞. "≥Ú Œ\ Ô~O_»∞ ≥QÆÅ "åix

g~°∞ x~°ã≤OѨ~°∞. gi Ü≥∞_»Å =∞ø#=Ú =Ç≤ÏOz Ü«ÚO Œ∞~°∞.

=¸_»= ≥QÆ"åix ''HõÖÏѨ——‰õΩ PǨfixO «∞~°∞.

142 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

„QÆ ŒÌ Hõ#∞fl

Ü≥∂y Ü≥ÚHõ~°∞ «# P„â◊=∞=Ú# =ã¨∞Î=ÙÅ J=∞iHõ#∞

ã∞xfl «=ÚQÆ =∂~°∞Ê KÕÜ«ÚK«∞O_≥#∞. JO Õ"åã∞Å∞, J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ∞

™ê=∂#º=ÚQÆ gxx QÆ=∞xOѨ~°∞. Ju z#fl =∂~°∞Ê#∞QÆ∂_»

QÆ=∞xOK«∞ JO`Õ"åã≤x J`«_»O`«~°OQÆ=Ú# JOwHõiOz,

Pj~°fikOz „Ñ ÕºHõ É’ èŒ#Å∞, ~°ÇÏ™êº~°÷=ÚÅ∞ ≥Å∞ÑÙK«∞O_≥_ç"å_»∞.

W «~°∞ʼnõΩ ™ê=∂#º q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ ≥Å∞Ѩ٠«∞O_≥_ç"å_»∞.

XHõ<å_»∞ Ü≥∂y QÍi ã¨Ç¨ 蕺~Ú XHõ~°∞ P„â◊=∞=Ú#

ˆH`≥OK≥#∞. Ü≥∂y ~°Ç¨Ï㨺=ÚQÆ KÕÜ«ÚK«∞#fl =∂~°∞ÊÅ#∞ QÆ=∞

xOK≥#∞. =∂~°∞ÊÅxflÜ«Ú J~°÷~å„`«=Ú# [~°∞QÆ∞K«∞O_≥_çq.

QÆ=∞xOz# q∞„ «∞_»∞ Ü≥∂y qO « „Ñ=~°Î#=Ú#∞ QÆ∂iÛ „ÑtflOK≥#∞.

Ü≥∂y ~Ú@¡<≥#∞. ''„QÆ ŒÌ Hõ#∞fl HõÅ"åiˆH <å P„â◊=∞=Ú#

x["≥∞ÿ# „Ñ"Õâ◊=Ú J#∞=∞uOÑ|_»∞#∞. Éè∫uHõ „Ñ"Õâ◊=Ú JO «~°OQÆ

„Ѩ"Õâ◊=Ú HÍ*ÏÅ Œ∞. ѨijÅ<å ã¨fiÉèÏ==Ú ÖËx"åxH˜ =∞Ç¨Ï «Î~°

q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ É’kèOz ÖÏÉèí=Ú ÖË Œ∞. K≥=Ú_»∞, „QÆ∞_ç¤ QÆÅ"åi`À

61

É’ èŒÅ∞ 143

ZO « „â◊q∞Oz##∞ „â◊=, Œ$â◊º=ÚÅ J#∞Éèí∂u "åiH˜ HõÅ∞QÆ Œ∞

QÆ^•! J`«ºO`« ã¨fiÅÊ"≥∞ÿ# =∂~°∞Ê#∞ ‰õÄ_» ѨijÅ<å ^Œ$+≤ì`À

K«∂_»QÆÅ XHõ J#∞Ü«∂~Ú L#fl#∂, <å Ü«∞O Œ∞QÆÅ q Œº#∞ J «x

HõOkOz |∞∞+≤ |∞∞=Ú#∞ f~°∞ÛH˘#∞K«∞<åfl#∞. Ѩiã¨~°=ÚÅ

Ü«∞O Œ∞ [~°∞QÆ∞ =∂~°∞ÊÅ∞, J\ì =∂~°∞ÊÅ „ѨÉèÏ==Ú ≥eÜ«Ú@‰õΩ

=Åã≤#k „â◊^Œú, J„Ѩ=∞`«Î`«. JO^Œ∞ˆH ~¸ J~°÷~å„u „â◊=∞.——

Ü≥∂QÆ∞e ŒÌ~°∞#∞ #=ÙfiH˘xi.

144 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

K«ifi « K«~°fi=Ú

„Ñã∞Î « HÍÅ=Ú ÑÓ~°fiHÍÅ=Ú#∞ QÆ∞~°∞ÎKÕÜ«Ú K«∞#flk. HÍÅK«„Hõ=Ú# =∂#=*Ïu K«i„ «Ö’ KÕã≤# á⁄~°áê>Ë¡ =∞~°Å KÕÜ«Ú@HõxÑ≤OK«∞#∞. WÑC_»∞ [~°∞QÆ∞K«∞#fl ãOѶ∞@#ÅxflÜ«Ú q<åâ◊=Ú#∞„áÈ`«ûÇ≤ÏOK«∞#qQÆ QÀK«iOK«∞K«∞#flq. J\Ï¡O\ ˜ãπ <åQÆiHõ`«[Å=∞Ü«∞O HÍHõ=ÚO Œ∞ "å~°∞#∞ ~Ú>Ë¡ „Ñ=iÎOzi. ãxfl"Õâ◊=ÚÅq=~°=ÚÅÖ’ „H˘`«Î^Œ#=Ú#flkQÍx q^è•#=∞O`«Ü«Ú áê`«ÜÕ∞.JѨÙ_»∞#∞ #H˜b ÉèÏ+¨ºHÍ~°∞Å∞, HõѨ@Ü≥∂QÆ∞Å∞ KåÅ=∞Okáê=∞~°∞Å#∞ „Éèí+¨µì Ѩ\ìOz<å~°∞. WѨC_»∞#∞ J Õ [~°∞QÆ∞K«∞#flk.F # =∞ Å∞ ~åx"å~°∞ QÆ∂_» =∞Ǩ «∞‡Å∞QÆ QÆ∞iÎOѨ|_»∞@‰õΩ «Ñ¨#K≥O Œ∞ «∞<åfl~°∞. HõÑ@ "Õ+=Ú, ÉèÏ+=Ú, ã «º Œ∂~°=∞QÆ∞ ™ê èŒ<åѨ Œú «∞Å∞, „Éèí=∞ÅÜ«∞O^•Hõ~°¬ JѨC_»∞#∞ [iy#k, WѨC_»∞#∞[~°∞QÆ∞K«∞#flk. Hõ$ «Ñ¶∞fl «, P 蕺u‡Hõ J<åQÆiHõ «, P@qHõ P 蕺u‡Hõ„Ѩ Œ~°≈#=ÚÅ∞ JѨC_»∞ WѨC_»∞#∞ QÆ∂_» =∞~°Å q∞‰õΩ¯@=ÚQÆQÀK«iOK«∞K«∞#flq.

J\Ï¡O\˜ãπ <åQÆiHõ «Ö’ QÆ∂_» PHÍâ◊QÆ=∞# q Œº QÆÅ Œ∞."å~°∞#∞ q#∞gkèÖ’ «fii «=ÚQÆ „Ѩܫ∂=Ú KÕÜ«Ú@‰õΩ Ñ¨iHõ~°

62

É’ èŒÅ∞ 145

=ÚÅ∞ HõeyÜ«ÚO_çi. "ÕQÆ=ÚQÆ Hõ ŒÅ∞@‰õΩ, «fii «=ÚQÆ Hõ|oOK«∞@‰õΩ, |Å=Ú`À P„Hõq∞OK«∞@‰õΩ P ÑiHõ~°=ÚÅ#∞ "å_»∞K«∞O_çi.JѨC_»∞#∞ WѨC_»∞#∞ ‰õÄ_» Éè∫QÀoHõ ã¨OKå~°=Ú, „QÆǨO «~°ãOKå~°=Ú [iy#k, [~°∞QÆ∞K«∞#flk. JÑC_»∞#∞ WÑC_»∞#∞ ‰õÄ_»PÅÜ«∞=ÚÅ#∞ èŒfiOã¨=Ú KÕÜ«Ú@, JѨq„ «=Ú KÕÜ«Ú@,JѨǨ㨺=Ú KÕÜ«Ú@ [iy#q, [~°∞QÆ∞K«∞#flq. ™È=∞<å äŒ∞_»∞,HÍj qâıfiâ◊fi~°∞_»∞, JÜ≥∂ 蕺~å=Ú_»∞, =∞ èŒ∞~å<å äŒ∞_»∞ ÉèÏ~° «=Ú#J==∂xOѨ|_ç#>Ë¡, =∞^茺 Pã≤Ü«∂Ö’ âßOuxÅÜ«∞"≥∞ÿ#*~°∂ãÖË=Ú Õ"åÅÜ«∞=Ú, ŒH∆ J"≥∞iHÍÖ’ â◊O|à◊‰õΩ „ÑfHõÜ≥ÿ∞#WÉ ˇ*ò (IBEZ) ^Õ"åÅÜ«∞=Ú, =∞^茺 J"≥∞iHÍÖ’ QÆÅ J"Õ∞~°∞Õ"åÅÜ«∞=ÚÅ∞ J==∂xOѨ|_ç#q.

JѨÙ_»∞#∞ èŒ~À‡Å¡OѶ∞#=Ú q∞ug∞i [iy#k. WѨÙ_»∞#∞[~°∞QÆ∞K«∞#flk. JѨÙ_»∞#∞ Éèí∂q∞ JO «~åƒùQÆ=ÚÅÖ’ =∂#=ÙÅ∞JÅ[_ç HõeyOzi. WѨC_»∞#∞ J Õ Ñ¨x KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞. KÕã≤#á⁄~°áê>Ë¡ =∞~°Å KÕÜ«Ú@ =Å#, Wk=~°Hõ\ Ѷe «=ÚÖË =∞~°Åá⁄O Œ=Åã≤Ü«ÚO_»∞#∞. =∂#=*Ïu r=#=Ú K«„Hõ „Éèí=∞=Ú#™êQÆ∞K«∞#fl ÕQÍx P~ÀÇÏ „Hõ=∞=Ú H˘kÌ=∞OkH JÅ=_»∞K«∞#flk.*Ïu Hõ äŒ K«ifi « K«~°fi"Õ∞.

146 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Ü≥∂QÆq^Œº

â◊|Ì=Ú #∞K«ÛiOK«∞ âßG=Ú "åºHõ~° =∞#|_»∞#∞. Õ= «b

âßG=Ú#∞ ^Œi≈Oz =∂#=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ LKåÛ~°â◊H˜Î <Õ~°Ê~°z

<åÅ∞HõÃÑ· "å‰õΩ¯#∞ ã≤÷~°Ñ~°zi. =∂#=ÙʼnõΩ Õ= «Å =Å# Hõey#

â◊HÎÜÕ∞ "å‰õΩ¯ . Õ= «Å‰õΩ â◊|Ì âßG Œ~°≈#=Ú [~°∞QÆ∞@‰õΩ "åi

Ü«∞O Œe JO «~åºq∞ „Ѩ[˝ÜÕ∞ HÍ~°=Ú.

Õ=Ù_Õ âßfiã¨QÍ r=Ùx ~°∂Ѩ=Ú# ky=K«∞Û K«∞<åfl_»∞. Ö’Hõ

ãOÇ≤Ï`å~°÷=Ú H˘~°‰õΩ Õ=Ù_Õ «#∞fl å#∞ "Õ~°∞QÍ QÆ∞iÎOz =∞#ã∞ûQÍ

ky=K«∞Û K«∞<åfl_»∞. J@∞¡ ky=zÛ# "≥#∞Hõ âßfi㨠"Õ~°∞QÆ, =∞#ã¨∞û

"Õ~°∞QÆ LKåÛ~°â◊HÎ, "åH±â◊HÎ qxÜ≥∂yOK«∞K«∞#flq.

"åVflÜ«∞=∞=Ú`À =∞#ã∞û#∞ =∞~°Å âßfiã`À ‰õÄiÛ «##∞

`å#∞ ≥eÜ«Ú@ÜÕ∞ Ü≥∂QÆq Œº.

63

É’ èŒÅ∞ 147

JO`«óHõ~°=ÚÅ∞

ÉèíQÆ=O «∞_»∞ =∂#=Ù_»∞QÍ Éèí∂q∞ÃÑ· ky=zÛ#ÑÙ_»∞ J «xK« «∞~°∂fi ºÇ¨Ï=Ú ‰õÄ_» J «x`À ky=K«∞Û#∞.

`å#∞ "åã¨∞ Õ=Ù_»∞QÆ ky=K«∞Û#∞. «# JǨÏOHÍ~°=ÚãOHõ~°¬∞_»∞QÆ ky=K«∞Û#∞. «# |∞kú „Ñ Œ∞º=Úfl_»∞QÆ ky=K«∞Û#∞.«# =∞<Àâ◊HÎ Jx~°∞ Œ∞ú_»∞QÆ ky=K«∞Û#∞.

N Hõ$ëê‚=`å~°=Ú# ÃÑ· <åÅ∞QÆ∞ =ӺǨÏ=ÚÅ∞ =~°∞ã¨QÆNHõ$+µ‚_»∞, |Å~å=Ú_»∞, „Ñ Œ∞º=Úfl_»∞, Jx~°∞ Œ∞ú_»∞QÍ ÕÇÏ=Ú#∞èŒiOzi.

N ~å=∂=`å~°=Ú# ÃÑ· K« «∞~°∂fi ºÇÏ=ÚÖË, N~å=Ú_»∞,ÅHõ∆ ‡∞_»∞, Éèí~° «∞_»∞, â◊„ «∞ѶÚfl_»∞QÆ ky=zÛi.

ÃÑ· =ÓºÇÏ=Ú ÅxflÜ«Ú =∂#=Ùx Ü«∞O Œ∞ QÆ∂_» ã≤÷u Q˘#flq.JO Œ∞ "≥Ú Œ\˜k =∂#=Ùx Ü«∞O Œe ≥·==Ú. Ô~O_»=k J «xJǨÏOHÍ~°=Ú. =¸_»=k J «x |∞kú, <åÅæ=k J «x =∞#ã¨∞û.

D K« «∞~°∂fi ºÇ¨Ï=ÚÖË JO «óHõ~°=ÚÅ∞.

64

148 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

J= èŒ∂ « ÕÇ¨Ï èŒ~°‡=Ú

JÑHÍfiÇ~°=Ú, JÖÏÊÇ~°=Ú, JkèHõ=ÚQÆ [Å=ÚÅ#∞

¿ãqOK«∞@ =Å# „HÀ è• Œ∞Å∞ «yæ ã «Î fiQÆ∞ =∞Å=_»∞#∞. "≥∞ÿÑÓ «Å∞

=∂x H=Å=Ú â◊√zÔH· [Å™êfl#=Ú KÕÜ«Ú@, â◊s~°=Ú#‰õΩ W «~°

ã¨O™ê¯~°=ÚÅ∞ J#QÆ, A@∞ì, QÆ_»¤=Ú, =∞OQÆeѨx KÕ~ÚOѨHõ

q_»K«∞@. ~Úq Ü«∞u èŒ~°‡=ÚÅ∞.

XHõ =Ü«∞ã¨∞û ^•\˜ "å~°úHõº=Ú ã¨g∞Ñ≤OK«∞ H˘ÅkÜ«Ú

≥eÜ«∞HõÜÕ∞ ÕÇÏ=Ú#‰õΩ ã∞dOK«∞ HÀiHõ ÃÑ~°∞QÆ∞#∞. •x=Å#

ÕǨÏ=Ú ~ÀQÍ„HÍO « =∞QÆ∞#∞. J= èŒ∂ « èŒ~°‡=Ú =Ç≤ÏOz#KÀ

z@ì z=i Hõ∆=Ú =~°‰õΩ ÕǨÏ=Ú P~ÀQƺ=ÚQÆ xÅ|_»∞#∞.

65

É’ èŒÅ∞ 149

ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù

Z=i ã¨=∞Hõ∆=ÚÖ’ =∞#ã¨∞û x~°‡Å=∞=Ù`«∞O^À J`«_Õ

㨠Œ∞æ~°∞=Ù.

Z=i ™êxfl 茺=ÚÖ’ ÉèË ŒÉèÏ=O ѨÙ@ì À J «_Õ ã¨ Œ∞æ~°∞=Ù.

=∞#¿ãû ã¨O™ê~°O. =∞#¿ãû „ѨHõ$u. =∞#¿ãû ~ÚO„kÜ«∞

=ÚʼnõΩ ~åA. J\ì =∞#ã¨∞û#∞ x~°‡Å=Ú QÍqOz ^•\˜OK«∞

"å_Õ ã¨ Œ∞æ~°∞=Ù.

h „ѨHõ$ux ^•\˜OK«∞"å_Õ ã¨ Œ∞æ~°∞=Ù.

"åã#Å#∞ â◊q∞OÑ*Ëã≤ *Ï#*’ºux "≥eyOz P «‡ *Ï#=Ú

#OkOKÕ"å_Õ ã¨ Œ∞æ~°∞=Ù.

h ÇÏ$ ŒÜ«∞=ÚÖ’ „ÑHÍtã∞Î#fl P «‡‰õΩ ÉÏÇϺ~°∂Ñ=ÚQÍ

Œ~°≈#q∞K«∞Û"å_Õ ã¨ Œ∞æ~°∞=Ù.

66

150 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨Ç¨Ï"åã¨=Ú

™ê 茉õΩ#‰õΩ ãÇÏ"åã q+Ü«∞=ÚÖ’ J„Ñ=∞ «Î « J=ã~°=Ú.

HõÅã≤# „Ѩu =∞x+≤ À ¿ãflǨÏ=Ú KÕÜ«Ú@ «QÆ Œ∞. ¿ãflǨÏ=Ú#‰õΩ

QÆ∞=Ú „Ñ è•#"≥∞ÿ Ü«ÚO_»=Ö#∞. JO «\Ï h~°∞ L<åfl „`åQÆ\ÏxH

H˘O « h~ ÑxH =ã∞ÎOk. JO Œ∞KÕ ¿ãflÇÏ=Ú q+Ü«∞=Ú# ™ê 茉õΩ_»∞

„â◊ Œú =Ç≤ÏOK«=Ö#∞. ™ê 茉õΩ_»#QÍ ã «º™ê 茉õΩ_»∞. J «_»∞ ã`åº<Õfi+

‰õΩ_»∞. h=Ù ™ê 茉õΩ_»##∞H˘#∞K«∞#flKÀ ã`åº<Õfi+=Ú #O Œ∞ „â◊ Œú

HõÅ"åi`À<Õ ã¨Ç¨Ï"åã¨=Ú KÕÜ«∞=Öˇ#∞. J@∞¡ HÍxKÀ ™ê^èŒ#

‰õΩO@∞Ñ_»QÆÅ Œ∞. ÑiK«Ü«∞ã∞ÎÅ QÆ∞QÆ=ÚÅ#∞ ÑijeOK«∞ H˘x

ãÇÏ"åã=Ú KÕÜ«Ú@‰õΩ ÑÓ#∞H˘#∞=Ú. Œ∞™êûOQÆ «º=Ú Œ∞~°ÉèϺã

=ÚÅ <Õ~°Ê~°z [#‡ [#‡Å‰õΩ#∞ "≥O\Ï_»∞#∞. JO Œ∞=Å#

ã¨`åûOQÆ`«º"Õ∞ â◊~°º=Ú. ã¨`åûOQÆ`«º=Ú =Å#<Õ =∞#ã¨∞#‰õΩ

ã¨OQÆ À+¨=Ú `˘ÅQÆ∞#∞.

67

É’ èŒÅ∞ 151

„|ǨχK«~°º „= «=Ú

„= «=ÚÅÖ’ÔHÅ¡ „|ǨχK«~°º „= «=Ú „âı+ª"≥∞ÿ#k. "≥Ú Œ@

âßs~°Hõ „|ǨχK«~°º=Ú, J@∞ÃÑ·# =∂#ã≤Hõ „|ǨχK«~°º=Ú

™êkèOK«∞H˘#=Ö#∞. =∞#ã∞ „|Çχ=Ú#O Õ K«iOz#KÀ „|ÇχK«~°º

„= «=Ú Ñ¨iѨÓiÎ Ü«∞QÆ∞#∞.

„|ǨχK«~°º=Ú, Éè’QÆr=#=Ú Ñ¨~°ã¨Ê~° q~°∞ Œú=ÚÅ∞. Ü≥∂y

Éè’yÜ≥ÿ∞ ‰õÄ_® #∞O_»QÆÅ_»∞. HÍx Éè’y Ü≥∂y HÍ<Õ~°_»∞. Ü≥∂QÆã≤kú

HõÅ∞QÆ∞#O « =~°‰õΩ Éè’QÆr=#=Ú#‰õΩ L#∞‡Y «fi=Ú K«∂Ѩ~å Œ∞.

H=Å=Ú Éè∫uHõ"≥∞ÿ# „|ÇχK«~°º =∞=ÅOaOz# KåÅ Œ∞.

=∞#ã¨∞û#∞, „|Ǩχ=Ú#∞ =∞~°Å =∞~°Å [˝Ñ≤ÎH˜ ≥K«∞ÛH˘#∞K«∞,

Ji+¨_»fi~°æ=ÚÅ∞ KÕ~°x=fix =∞#ã¨∞û <Õ~°Ê~°K«∞H˘#=Öˇ#∞.

„|Çχ ÉèÏ==Ú#∞ TÇ≤ÏOK«∞K«∞, âߡѶ≤∞OK«∞K«∞ JO Œi ã∞Y"Õ∞

„Ñ è•#=ÚQÆ rqOK«∞"å_»∞ „|ÇχK«~°º „= «nHõ∆#∞ J=ÅOaOz#

"å_»QÆ∞#∞.

68

152 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ѶŠ`åºQÆ=Ú

ã`åû 茉õΩ#‰õΩ åºQÆQÆ∞=Ú „âı+ª=∞QÆ∞ PÅO|#=Ú. "≥∞ÿ#ÑÙ

=uÎ å#∞ Hõ~°QÆ∞K«∞ W «~°∞ʼnõΩ "≥Å∞QÆ∞ xK«∞Û#∞. Hõ~°∂Ê~°=Ú å#∞

ǨÏiOѨ|_»∞K«∞ W «~°∞ʼnõΩ H∆=∞=Ú xK«∞Û#∞. QÆO èŒÑ¨Ù K≥Hõ `å#∞

J~°∞QÆ∞K«∞ W «~°∞ʼnõΩ K«Å¡ Œ<åxfl, Ñi=∞àÏxfl WK«∞Û#∞. K≥é‰õΩÔQ_»

#=∞Å|_»∞ «∞O>Ë fÑ≤ xK«∞Û#∞. ã$+≤ìÖ’ åºQÆ=Ú =Å#<Õ JxflÜ«Ú

J=∞$ « «fi ã≤÷u K≥OkÜ«Ú#flq.

H˘O Œ~°∞ =ã∞Î=ÙÅ#∞ åºQÆ=Ú KÕÃã Œ~°∞. H˘O Œ~°∞ èŒ#=Ú#∞

`åºQÆ=Ú KÕÃã Œ~°∞. „ Œ=º`åºQÆ=Ú Hõ#fl ÉèÏ=`åºQÆ=Ú =ÚYº=Ú.

"åã#Å`À ‰õÄ_ç# ÉèÏ==ÚÅ#∞ åºQÆ=Ú KÕÜ«Ú@ "≥Ú Œ\ "≥∞@∞ì.

Hõ~°‡Ñ¶Å åºQÆ=Ú «~°∞"åu "≥∞@∞ì. P «‡`åºQÆ=Ú «∞k"≥∞@∞ì. Jk

Ö’Hõ„âıÜ«∞ã¨∞û #∞ ÕÌtOz KÕÜ«Ú"å_Õ =∞Ǩ «∞‡_»∞.

69

É’ èŒÅ∞ 153

Jã¨∂Ü«∂yfl – 1

„Ѩã¨∞Î « „ѨѨOK«=Ú# Jã¨∂Ü«∞‰õΩ Ö’#∞ HÍx "å~°∞ |ǨïH˘kÌ =∞Ok =∂„ «"Õ∞. W «~°∞Å`À «=∞#∞ áÈÅ∞ÛH˘#∞ ã¨fiÉèÏ==ÚHõÅ"åiH˜ Jã¨∂Ü«∞ ™È‰õΩ#∞. ã¨∞Ü≥∂ èŒ#∞_»∞, Hõ~°∞‚_»∞ Jã¨∂Ü«∞‰õΩÖ’<≥· #tOz<å~°∞. „Ѩã¨∞Î « HÍÅ=Ú# D "åã¨# q∞#flQÆ #∞#flk.Jã¨∂Ü«∞ QÆÅ"åxH˜ Hõ~°Î=º=Ú#O Œ∞ „â◊ Œú LO_» Œ∞. J„â◊ Œú QÆey#"åxH˜ *Ï˝#=Ú ÅaèOѨ Œ∞. Jã¨∂Ü«∞ Jã¨∞~° ã¨OѨ ŒÖ’ K«„Hõ=iÎ=O\˜k.

Jã∂Ü«∞‰õΩ „ÑfHÍ~°=Ú «=Ú‡x =O\k. „ÑfHÍ~°=Ú#‰õΩÇ≤ÏO㨠«#Ü«Úx =O\˜k. W=xflÜ«Ú Hõeã≤ r=Ùx #~°Hõ=Ú#‰õΩ<≥@∞ì#∞. Jã¨∂Ü«∞‰õΩÖ’<≥· `å<≥O «\˜ Œ∞+¨ $ «º=ÚÅ <˘#iÛ<å_Àqâßfiq∞„ « =∞ǨÏi¬ ~å=ÚxH˜ «# P «‡Hõ äŒQÆ q=iOz, Z\ì ã≤÷uÜ«∞O Œ∞#∞ Jã∂Ü«∞ K≥O Œ~å Œx ÃÇÏK«ÛiOK≥#∞. J~°∞#∞x NHõ$+µ‚_»∞‰õÄ_» J>Ë¡ ÃÇÏK«ÛiOK≥#∞. Ñ «#=Ú K≥Ok#"å~°O Œ~°∞ ‰õÄ_» Jyfl֒Ѩ_ç# â◊ÅÉèí=Ú=Öˇ #tO «∞~°∞.

70

154 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Jã¨∂Ü«∂yfl – 2

Jã∂Ü«∞ x#∞fl ã∂k=Ö J#∞â◊√º «=Ú á⁄_»∞K«∞K«∞O_»∞#∞.

Jã¨∂Ü«∞ ǨÏ$ ŒÜ«∂xfl ŒÇ≤ÏOK«∞K«∞O_»∞#∞.

Jã¨∂Ü«∞`À KÕã≤# 㨠å¯~°º=ÚÅ∞ ѶeOK«=Ù.

Jã∂Ü«∞ ÑÙ<åkQÍ KÕÜ«Ú ≥·"å~å èŒ#=Ú ≥·==Ú <åHõi¬OK«ÖË Œ∞.

Jã¨∂Ü«∂Ѩ~°∞xH˜ ã¨`«ûOHõÅÊ=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ=Ù. HÍ=Ù#Ѩi=~°Î# Ü«ÚO_» Œ∞. Jã¨∂Ü«∞ =∞#ã¨∞û#∞, ÕǨÏ=Ú#‰õΩ Jq∞ «`åѨ=Ú HõeyOK«∞#∞. Jã¨∂Ü«∞ =∞x+≤x xÅ∞"≥Å¡ q+¨=Ú`ÀxOѨÙ#∞.

Jã¨∂Ü«∂Ѩ~°∞xH˜ ã¨=∞ãÎ=Ú JO èŒHÍ~°"Õ∞.

71

É’ èŒÅ∞ 155

P_»O|~°=Ú – J èÀQÆu

„uHõ~°â◊√kú ÖËx r=#=Ú Hõ$„u=∞=Ú. Hõ$„u=∞ r=#=Ú

JâßOuH˜ HÍ~°=Ú. Ö∫H˜Hõ r=#=Ú#‰õΩ QÍx, JÖ∫H˜Hõ

r=#=Ú#‰õΩ QÍx „uHõ~°â◊√kú =ÚYº=Ú. Hõ$„u=∞ r=#=Ú r=Ùx

~°Hõ~°Hõ=ÚÅ∞QÆ |OkèOK«∞#∞. «# x[ã¨fiÉèÏ==Ú#‰õΩ q~°∞ Œú=ÚQÆ

=∂@ÖÏ_»∞"å~°∞, Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«Ú"å~°∞ P_»O|~°∞Å∞. ֒ѨÅ

™êfi~°÷|∞kú, "≥Å∞ÑÅ èŒ~°‡ „Ñ=K«#=Ú, giÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú.

W\ì _»OÉÏKå~°∞ʼnõΩ =∂@Ö’ ã¨~°à◊ « Ü«ÚO_» Œ∞. KÕ «Ö’ ã¨Ê+ì «

Ü«ÚO_» Œ∞. P_»O|~°=Ú#‰õΩ Z‰õΩ¯= ÖÁOy LO Œ∞~°∞. W\ì"å~°∞

P^蕺u‡Hõ =∂~°æ=Ú# ѨÙ~ÀQÆu K≥O^Œ∞@ ^Œ∞~°¡Éèí=Ú. P_»O|~°

r=#=Ú#‰õΩ =¸Å=Ú# ™êfi~° ÷=ÚO_»∞#∞. `«##∞, `«#q

ÃÑOá⁄OkOK«∞H˘#∞@‰õΩ ^èŒ~°‡Ñ¨#fl=ÚÅ∞ =e¡OK«∞@ÜÕ∞ HÍx

x[=ÚQÆ èŒ~å‡#∞ëêª#|∞kú Ü«ÚO_» Œ∞. èŒ#HÍOHõ∆, H©iÎHÍOHõ∆ Hõey

HÍ=∞„HÀ^èŒ=ÚʼnõΩÖ’<≥·, Jã¨∂Ü«∂„QÆã¨∞Î_≥· J^èÀQÆu áêÅQÆ∞#∞.

_ŒO|=Ú P «‡â◊„ «∞=Ù. P «‡Ç¨ÏO «.

72

156 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

„¿Ñ=∞

D „ѨѨOK«=Ú# „¿Ñ=∞ J~°∞ Œ∞QÍ QÀK«iOK«∞#∞.

"åº"≥∂ÇÏ=Ú, =∞=∞HÍ~°=Ú, Ñ~°ãÊ~° J=ã~°=ÚÅ∞ „¿Ñ=∞QÍ «~°K«∞

=ºHõÎ=∞QÆ∞K«∞O_»∞#∞. XHõiÃÑ· =∞iH˘iÃÑ· QÆÅ J=ã¨~°=Ú#∞|\ì

P^Œ∞H˘<≥^Œ~°∞. J=ã¨~°=Ú#|>Ëì „¿Ñ=∞. HÍx J=ã¨~°=Ú

ÖËHõáÈ~Ú#KÀ „¿Ñ=∞ ÖË^Œ∞. „¿Ñ=∞ ¿Ñ~°∞# XHõi<˘Hõ~°∞

|OkèOK«∞H˘#∞K«∞O^Œ∞~°∞. XHõiÃÑ· =∞iÜ≥ÚHõ~°∞ Pâ◊Å∞

ÃÑOK«∞H˘#∞K«∞O Œ∞~°∞. XHõi #∞Oz =∞iÜ≥ÚHõ~°∞ PtOK≥ Œ~°∞.

PtOz#k ÅaèOK«x Ü≥∞_»Å „¿Ñ=∞ Õfi+¨=ÚQÍ =∂~°∞K«∞O_»∞#∞.

J^Õ q^è Œ=ÚQÍ ` «#"å~ ° ∞ =∞=∞HÍ~ °É è Ï==Ú „ ¿Ñ=∞QÍ

`å~°ã≤Å∞¡K«∞O_»∞#∞.

x["≥∞ÿ# „¿Ñ=∞‰õΩ «#"å~°∞, ÃÑ·"å~°∞ Jx Ü«ÚO_» Œ∞. J\ì

„¿Ñ=∞ PtOK« Œ∞, J_»∞QÆ Œ∞. P „¿Ñ=∞Ü«∞O Œ∞ ÃÇÏK«∞Û «QÆ∞æÅ∞ LO_»=Ù.

P „¿Ñ=∞‰õΩ J=ã¨~°=ÚÅ∞ LO_»=Ù. "åº"≥∂ǨÏ=Ú JO`«Hõ#fl

LO_» Œ∞. x["≥∞ÿ# „¿Ñ=∞ JÑiq∞ «=Ú. Hõ$u=∞ „¿Ñ=∞ Ñiq∞ «=Ú.

73

É’ èŒÅ∞ 157

x["≥∞ÿ# „¿Ñ=∞ qHÍã=ÚxK«∞Û#∞. Hõ$u=∞ „¿Ñ=∞ Œ∞óY=Ú xK«∞Û#∞.

JǨÏOHÍi, =∞=∞HÍi „¿Ñq∞OK«ÖË~°∞. ã¨=∞ Œ$+≤ì J#∞ Ѩ Œ=Ú#‰õΩ

=∞iÜ≥ÚHõ ¿Ñˆ~ „¿Ñ=∞. x[=∞QÆ∞ „¿Ñ=∞ Ü«∞O Œ∞ èŒ~°‡=Ú, 㨠«º=Ú,JÇ≤ÏOã¨, J¿ãÎÜ«∞=Ú, JѨi„QÆǨÏ=Ú Wq∞_çÜ«ÚO_»∞#∞. Hõ$u=∞„¿Ñ=∞ Ü«∞O Œ∞ ÃÑ· QÆ∞=ÚÅ∞ HÍ#~å=Ù.

„¿Ñ=∞ P «‡ « «Î fi=Ú#‰õΩ ãO|OkèOz#k. P «‡ <≥iy#"å_Õx["≥∞ÿ# „¿Ñq∞‰õΩ_»∞. W`«~° „¿Ñ=∞ÅxflÜ«Ú zÅ¡~° „¿Ñ=∞Å∞.=∞#ã∞û‰õΩ, |∞kúH ‰õÄ_® JO Œx Ñ~°=∞Ñq„ «"≥∞ÿ#k „¿Ñ=∞. „¿Ñ=∞Ü«Ú#flKÀ@ HõŇ+=Ú LO_» Œ∞. x["≥∞ÿ# „¿Ñ=∞ ≥eÜ«∞=Ö##flKÀ,Jk =∞Ǩ «∞‡Å rq «=Ú#O Õ Hõ#ÊѨ@∞ì#∞.

158 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

L_»Hõx "≥∞ «∞‰õΩÅ∞

h=Ù #q∞‡# 㨠Œ∞æ~°∞=Ù ~°∂Ѩ=Ú#∞ h=٠ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú#QÍx, áêÅÉèÏQÆ=Ú#HÍx Œi≈Oz, 蕺xOK«∞@ XHõ L «Î=∞"≥∞ÿ#™ê èŒ<å =∂~°æ=Ú. JǨÏOHÍ~°∞Å∞ Dq èŒ=ÚQÆ è•ºxOK«ÖË~°∞. h=Ù#q∞‡# ã Œ∞æ~°∞=Ù h‰õΩ ã=∞ãÎ"≥∞ÿ Ü«ÚO_»=Ö#∞. J «x =ÚY=Ú#∞,Pã‘#∞_≥·# J «x ~°∂Ѩ=Ú#∞ h=٠蕺#=Ú# ã¨Ê+ì=ÚQÆ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞@ hÔHO «Ü« "Õ∞Å∞KÕÜ«∞QÆÅ Œ∞. 㨠Œ∞æ~°∞=Ù h =ÚO Œ∞O_çx#∞fl #_çÑ≤OK≥_ç k=º*’ºu Jx ≥eÜ«Ú=Ú. J «x #∞O_ç h"≥ÑÊ\HõÑC_»∞ h |∞kúx „ÑKÀ Œ#=Ú HÍqOK«∞H˘#=K«∞Û#∞. J «x"≥Å∞QÆ∞ h K«∞@∞ì#∞ XHõ "≥Å∞QÆ∞ P=~° "Õ∞~°Ê~°z x<≥flšѨC_»∞#∞Ѩi~°H∆OK«∞K«∞O_»∞#∞. h =∞#ã¨∞û# J «x ÉèÏ==ÚÅ∞ "≥∞ ŒÅ=Öˇ##flKÀ J «x 蕺#=Ú# h=Ù xÅz Ü«ÚO_»∞@ÜÕ∞ ã¨∂„ «=Ú.J «x ##∞ãiOK«∞@ Ü«∞#QÍ J «x ÉèÏ==ÚÅ ##∞ãiOK«∞@ÜÕ∞.J#∞Hõ~°=Ú =Å# „ѨÜ≥∂[=Ú ÖË Œ∞.

㨠Œ∞æ~°∞=Ù`À ÉèÏ==∞Ü«∞ Ö’Hõ=Ú# ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú #O Œ=Öˇ##flKÀ PÜ«∞# ~°∂Ѩ 蕺#=Ú QÍqOѨ=Öˇ#∞. k=ºÖ’Hõ=ÚʼnõΩ,

74

É’ èŒÅ∞ 159

h‰õΩ#∞ =∞ 茺 PÜ«∞# =O ≥#Ü≥ÿ∞ xÅ|_ç h=Ù PÜ«∞#`À ‰õΩ Œ~°∞ÛH˘#∞ "≥∞ÿ„ux |\ì hHÍÖ’HÍ#∞Éèí∂ux PÜ«∞# HõeyOK«QÆÅ_»∞. h^•fi~å k=ºHÍ~°º=ÚÅ#∞ x~°fiiÎOK«QÆÅ_»∞. h #∞Oz ѨÅ∞HõQÆÅ_»∞.É’ èŒ# KÕÜ«∞QÆÅ_»∞. h 蕺#=Ú#∞ |\ì h ™êg∞Ѩº=Ú# #∞O_»QÆÅ_»∞. ™êÜ«Ú[º=Ú#∞, ™ê~°∂Ѩº=Ú#∞ ‰õÄ_» „Ѩã¨iOK«QÆÅ_»∞.

ã Œ∞æ~°∞=Ù ˘iH# «~°∞"å « ‰õÄ_» x~åHÍ~°=Ú<Õ è•ºxO «∞=∞x ÉèÏqOK«∞"å~°∞, "åi JǨÏOHÍ~°=Ú HÍ~°=ÚQÆ „uѨÊÅ∞Ñ_»∞K«∞O Œ∞~°∞. ≥·==Ú «# Œ∂ «QÆ QÆ∞~°∞=Ù#∞ ÑOÑ≤#ÑÙ_»∞ QÆ∞~°∞"Õ≥·==∞x ≥eÜ«∞Hõ, PÜ«∞# Ü«∞O Œ∞ ÑiÑÓ~°‚qâßfiã=ÚOK«Hõ, PÜ«∞#

JOkOz# =∂~°æ=Ú# #_»K«∞"å~°∞ JǨÏOHÍ~°∞Å∞. L_»Hõx"≥∞ «∞‰õΩÅ =O\˜"å~°∞. giH˜ Ѩiëê¯~°=Ú, "åi JǨÏOHÍ~°=Ú#∞㨠Œ∞æ~°∞=Ù áê Œ=ÚÅ = ŒÌ ã¨=∞iÊOK«∞@ÜÕ∞.

160 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨∞QÆO èŒ Ñ¨i=∞à◊=ÚÅ∞

q «Î#=ÚÅ∞, ZO_»∞ „^•Hõ∆, Y~°∂˚~°=Ú "≥Ú ŒÅQÆ∞ ѨO_»∞¡,ÑÓ=ÙÅ ã∞"åã#Å •fi~å zH «û KÕÜ«Ú@ Ju„áêp#=Ú. QÆ∞ÖÏa"åã¨# "å`å=~°=Ú# QÆÅ JáêÜ«∞Hõ~°=∞QÆ∞ Éèí∂`«=ÚÅ#∞áê~°„^ÀÅ∞#∞. QÆ∞ÖÏa À@ z «Î=Ú#‰õΩ ã∂ÊùiÎ xK«∞Û#∞. #~°=ÚʼnõΩâßOu QÆ∂~°∞Û#∞. TÑ≤iu «∞ÎÅ "åºkè HõÅ"åiH˜ ÉÏs¡ h~°∞ q∞H˜ eLѨÜ≥∂QÆ=Ú. Õ=^•~°∞ k=º « «Î fi=ÚÅ#∞ „Ѩ™ê~°=Ú KÕÜ«Ú#∞.ã¨∞QÆO èŒ=Ú, W «~° Ѩi=∞à◊ „ Œ=º=ÚÅ "å_»∞Hõ#∞ =∂#=*Ïuâ◊$OQÍ~° „H˜Ü«∞ňH Ѩiq∞u Ü≥Ú#iÛ#k HÍx, x[=Ú#‰õΩ "åxqxÜ≥∂QÆ=Ú P 蕺u‡Hõ ™ê èŒ# ‰õΩѨÜ≥∂QÆ=Ú. QÆO èŒ=Ú K≥Hõ Dq+Ü«∞=Ú#<≥O «Ü≥∂ LÑÜ≥∂QÆHõ~°=Ú. ÑÓ~°fiHÍÅ=Ú ã «∞Ê~°∞+µÅ∞QÆO èŒ=Ú#∞ ÑÓã∞H˘#∞@, QÆO èŒ=Ú K≥Hõ #∞ «=∞ = ŒÌ #∞OK«∞H˘#∞@KÕÜ«ÚK«∞O_≥_ç"å~°∞. P^è Œ∞xHõ HÍÅ=Ú# `«Ü«∂~°QÆ∞K«∞#flѨ~üѶӺ"£∞Å∞ (perfumes), ÃãO@∞¡ (scents) HÍ=∞=Ú#‰õΩ „¿Ñ~°HõeyOK«∞#∞ HÍx, r=Ùx z`«Î=Ú#‰õΩ âßOu HõeyOѨ ÖË=Ù.J<ÕHÍ<ÕHõ Ѩ «# HÍ~°=ÚÅÖ’ qHõ$ « Ѩi=∞à◊ ã¨∞QÆO èŒ=ÚÅ∞XHõ\˜QÆ QÆ∞iÎOѨÙ_»∞.

75

É’ èŒÅ∞ 161

ǨÏ$ ŒÜ«∞ ã¨=∞~°Ê

蕺#=Ú# r=Ù_»∞ ''`å#∞O_»∞@—— J#QÆ<Õ"≥∂ ≥eÜ«Ú@‰õΩ

„Ѩܫ∞uflOK«∞#∞. Jk ≥eÜ«Ú@ 㨠«º=Ú#∞ ≥eÜ«Ú@ÜÕ∞. D

„ÑÜ«∞ «fl=Ú#‰õΩ =∞ÇÏ «Î~°=∞QÆ∞ qѶ∞fl=Ú ÉèíÜ«∞=Ú. ÉèíÜ«∞=Ú r=Ùx

P=iOz#KÀ ~ÚHõ J «_»∞ ÃÑ~°∞QÆ∞@ Hõ=HÍâ◊=Ú ÖË Œ∞. JO «‰õΩ

=Ú#∞Ѩ٠á⁄Ok# =$kú‰õÄ_» ÉèíÜ«∞HÍ~°=ÚKÕ JHõ ~°‰õΩ ~å Œ∞.

=∞=ڇŠ##∞ã¨iOK«∞"å~°∞ =∂ÃÑ· qâßfiã¨=ÚOz ÉèíÜ«∞=Ú#∞

= ŒÅ=Ö#∞. ÉèíÜ«∞Ñ_»∞ "åxH ÇÏ$ ŒÜ«∞=Ú ‰õΩOzOK«∞H˘x áÈ=Ù#∞.

TÑ≤iu`«∞ÎÅ∞ ‰õÄ_» z#fl=QÆ∞#∞. âßfi㨠ѨÓ~°‚=ÚQÆ [~°∞QÆHõ,

PÜ«∂ã¨=Ú =K«∞Û#∞. PÜ«∂ã¨=Ú ÉèíÜ«∞=Ú#‰õΩ ^•ifÜ«Ú#∞.

ÉèíÜ«∞=Ú =∞iO « ÃÑ~°∞QÆ∞#∞. TÑ≤i JO Œx ã≤÷u HõÅ∞QÆ∞#∞. •x`À

=∞~°ÉèíÜ«∞=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. W ŒO «Ü«Ú ÉèíÜ«∞=Ú =Å#<Õ.

=∂ÃÑ· qâßfiã¨=Ú ÃÑOK«∞H˘#flKÀ ÉèíÜ«∞=Ú q∞=Ú‡Å#∞

KÕ~° Œ∞. 㨠Œ∞æ~°∞=Ù x~°ƒùÜ«∞=Ú#∞ h ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú #∞O_ç JOkOK«

QÆÅ_»∞. qâßfiã¨=Ú Ç¨Ï$ ŒÜ«∞=Ú#∞ ≥~°∞=QÆÅ Œ∞. JO Œ∞O_ç g∞‰õΩ

76

162 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨=∞ãÎ=Ú#∞ JOkOK«QÆÅ_»∞. JO Œ∞ňH Éèí~° « Õâ◊=Ú# ǨÏ$ ŒÜ«∞

=Ú#∞ ≥·==Ú#‰õΩ, QÆ∞~°∞=Ù#‰õΩ JiÊOK«∞ ã¨O„Ѩ •Ü«∞"Õ∞~°Ê_ç#k.

ǨÏ$ ŒÜ«∞ ã¨=∞~°Ê=Ú#‰õΩ qâßfiã¨=Ú „Ѩ è•#=Ú.

É’ èŒÅ∞ 163

#∂`«#`«fi=Ú

x~°‚Ü«∞=∞O Œe "≥·q 茺=Ú#O^˘Hõ P#O Œ=Ú HõÅ Œ∞.

"≥·q 茺=Ú P#O Œ¿ÇÏ «∞=Ù. „H˘ «Î XHõ qO «, áê « XHõ ~À «

J#∞ ™ê"≥∞ «Ö’ 㨠«º=Ú#flk. ≥eÑ≤# q+¨Ü«∞=Ú<Õ =∞~°Å

≥Å∞ѨÙK«∞#fl#∞ ≥Å∞Ѩ٠q è•#=Ú# „H˘ «Î Œ# =Ú#flKÀ „â’ «

ÖÏ#OkO «∞~°∞. ã$+≤ìÜ«∞On „H˘ «Î Œ#=ÚO_»∞@ KÕ «<Õ PHõ~°¬©Ü«∞

=ÚQÆ #∞O_»∞#∞. „Ѩu ã¨∂~Àº ŒÜ«∞=Ú, „Ѩu áœ~°‚q∞, „Ѩu

|∞∞ «∞=Ù „H˘ «ÎQÆ<Õ Ü«ÚO_»∞#∞. "≥·q 茺=Ú XHõ #∂ «# «fi=Ú#∞

H˘x ≥zÛ PãHÎx, P#O Œ=Ú#∞ HõeyOK«∞#∞. J#∞ÉèíqOK«∞"åiH

z «ÎâßOu Ü«∞QÆ∞#∞. J@∞¡ „H˘ «Î „H˘ «ÎQÆ É’kèOK«∞@ 㨠Àƒ 茉õΩx

<≥·Ñ¨Ùº=Ú. J Õ Éè’[#"≥∞ÿ##∞ „H˘ «Î „H˘ «ÎQÆ =O_ç#KÀ u#∞"åi

HÍãHÎ HõÅ∞QÆ∞#∞. J"Õ =ã∞Î=ÙÖ·##∞ J=∞iHõÖ’ =∂~°∞Ê KÕÜ«Ú@KÕ

„H˘ «Î Œ#=Ú ŒƒùqOK«∞#∞. D ~°Ç¨Ï㨺=Ú ≥eã≤# "≥· Œ∞º_»∞ J"Õ

=∞O Œ∞eK«∞ÛK«∞#fl#∞, =∂@Å`À ~Àyx L`åûǨÏѨ~°K«∞K«∞ J «x

Ü«∞O Œ∞ P#O Œ=Ú ŒƒùqOÑ KÕÜ«∞=Ö#∞. P#O Œ=Ú HõeyOK«∞@

77

164 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Jã¨Ö·# "≥· Œº=Ú. P#OkOK«∞#ѨÙ_»∞ â◊s~°„QÆO äŒ∞Å∞ K«Hõ QÆ

„ã¨qOK«∞#∞. ÕǨÏ=Ú#‰õΩ =Åã≤# r=™ê~° =Ú ŒƒùqOz ã¨fiã÷ «

KÕ‰õÄ~°∞Û#∞. P#O ŒÑ¨~°K«∞"å_»∞ x["≥∞ÿ# Pf‡Ü«Ú_»∞.

É’ èŒÅ∞ 165

=∞ èŒ∞~° =∂~°æ=Ú – 1

Hõ#∞flʼnõΩ Hõ#Ѩ_»xq K«∂K«∞@‰õΩ, K≥=ÙʼnõΩ q#Ѩ_»xq

q#∞@‰õΩ „Ѩܫ∞ «fl=Ú KÕÜ«Ú_»∞. k=ºÖ’Hõ=∞O Œe =¸~°∞ÎÅ#∞

K«∂K«∞K«∞#fl@∞¡, "åi ÉèÏ+¨=Ú q#∞K«∞#fl@∞¡ ÉèÏ=# KÕÜ«Ú_»∞.

Wk Ü≥ÚHõ „ѨÜ≥∂QÆ=Ú. W@∞¡ KÕã≤#KÀ Ѩiã¨~°=ÚÅO Œe

~°∂Ѩ=ÚÅ∞, ÉèÏ+¨=ÚÅ∞, g∞H˜Hõ q#Ѩ_»=Ù. K«Ñ¨C_»∞Å∞

g∞HõO`«~åÜ«∞=Ú#∞ HõeyOK«=Ù. „Hõ=∞=ÚQÆ g∞ Ü«∞O^Œ∞

Œ∂~° Œ$+≤ì, Œ∂~° „â◊==Ú U~°Ê_»∞#∞. g∞ 㨠Œ∞æ~°∞=Ù#∞ ‰õÄ_»

g∞i>Ë¡ x[=ÚQÆ ^Œi≈OK«=K«∞Û. Wk x["≥∞ÿ# ''Ѩ~°^蕺#=Ú.——

WǨÏ=Ú#∞ =∞~°K«∞ ã≤÷u. HÍÅ Hõ$ «º=ÚÅ∞, Hõ~°Î=º=ÚÅ∞, x «º

<≥·q∞uÎHõ Hõ~°‡Å∞ Ü≥Ú#iÛ# Ñ≤=∞‡@ D Ѩ~° 蕺#=Ú# x=∞QÆfl

=∞QÆ∞_»∞. nx =Å# g∞~°∞ á⁄O Œ∞ J#∞Éèí∂u HÍ~°=ÚQÆ g∞

â◊s~° è• «∞=ÙÅÖ’ HÀ~° Œy# =∂~°∞Ê =K«∞Û#∞. WÇÏÖ’Hõ q+Ü«∞=Ú

ÅO «QÆ ÉÏkèOÑHõ Ñ@∞ì ã_»Å∞#∞. g∞~åÉÏ~Ú Hõ$+µ‚x>Ë¡ P~åkèOz

#k. Éèí‰õΩÎÅO Œ~°∞ TǨ[x « =∂~°æ=Ú#<Õ fiÛk ŒÌ|_ç<å~°∞.

78

166 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Wk Ü≥ÚHõ =∞ èŒ∞~°"≥∞ÿ# =∂~°æ=Ú. nxÖ’ «#‡Ü«∞ «fi=ÚO_»∞#∞.

=∞ èŒ∞~å+ìHõ=Ú nx<Õ ã¨∂zOK«∞K«∞#flk. QÍÜ«∞‰õΩÅ∞, Hõ=ÙÅ∞ D

=∂~°æ=Ú# «iOz<å~°∞. JÑÙ~°∂Ñ =∞QÆ∞ k=º Œ~°≈#=ÚÅ∞ JOk#

ѶÅ=ÚQÆ D =∂~°æ "≥Úã¨OQÆ∞#∞.

É’ èŒÅ∞ 167

=∞ èŒ∞~° =∂~°æ=Ú – 2

=∞ èŒ∞~° =∂~°æ=Ú#‰õΩ [QÆ Œ∞æ~°∞"Õ QÆ∞~°∞=Ù. J «_Õ NHõ$+µ‚_»∞.

J «x ™êxfl 茺 ã≤÷uÜÕ∞ =∞ èŒ∞~å#QÆ~°=Ú. |∞∞+¨µÅ∞, Õ=~°∞¬Å∞,

Õ= «Å∞, =Ú#∞Å∞, Ü≥∂QÆ∞Å∞ xq∞ «Î HÍ~°=ÚÅ#∞ ÔQ·H˘x k=º

=∂ èŒ∞~°º=Ú#ÔH· =∞ èŒ∞~å#QÆ~°=Ú =zÛ áÈ=ÙK«∞ #∞O_≥_ç"å~°∞.

=∞=ÚÉ’O@¡ "åi =∂@ ~ÚHõ K≥Ñ¨Ê #=ã¨~°=Ú ÖË Œ∞. [QÆ «∞Î<Õ

"≥∂Ç≤ÏOѨ KÕÜ«∞QÆÅ K«i`«=Ú NHõ$+¨µ‚xk. J`«x ™êxfl^茺=Ú

=~°‚<åf`«=∞QÆ∞ =∂^èŒ∞~°º=Ú HõeyOK«∞#∞. r=ÙÅ Jã≤÷`«fi=Ú<Õ

=∞~°Ñ≤OѨKÕÜ«∞QÆÅ =∂ èŒ∞~°º =∂Ü«∞# ™êxfl 茺=Ú# #∞#flk.

QÀÑ ¢ã‘ÎÖË Ü«∞# <ÕÅ? <å~° •k =∞ÇÏ~°∞¬Å∞ Ãã· «=Ú, J «x ™êxfl 茺

=∂ èŒ∞~°º=Ú#ÔH· «Ñ¨# K≥O Œ∞K«∞O_çi. J «x K«∂Ѩ٠=∞ èŒ∞~°=Ú,

#_»Hõ =∞ èŒ∞~°=Ú, #=Ùfi =∞ èŒ∞~°=Ú, =∂@ =∞ èŒ∞~°=Ú, KÕ «

=∞^èŒ∞~°=Ú, QÍ#=Ú =∞^èŒ∞~°=Ú, ~°^䌙ê~°^䌺=Ú =∞^èŒ∞~°=Ú.

Ѩ~°=â◊=Ú HõeyOK«∞ J`«x ~°∂Ѩ=Ú#∞ K«∂z =∞Ǩ ÉèÏ~°`«

Ü«Ú Œú=Ú# â◊„ «∞=ÙÅO Œ~°∞#∞ J «x =ÚO Õ KÕii. Ü«Ú Œú=Ú#∞

79

168 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

QÆ=∞xOz# =∂É’\˜ "åiH˜k qk «=Ú. J~°∞˚#∞x JG=ÚÅKÕ

ãOÇÏiOÑHõ =Ú#∞¿Ñ Hõ$+µ‚x K«∂ÑÙÅ`À K«∂ÑÙÅ#∞ HõeÑ≤ â◊„ «∞=Ù

Å «xx KÕii. ˆH=Å=Ú ~°HõÎ=∂O™ê Œ∞Å`À ‰õÄ_ç# ÕǨÏ=ÚÅ<Õ

J~°∞˚#∞_»∞ =kèOK≥#∞. Ü«Ú Œú=Ú# cè+¨µ‡_˘Hõ_Õ Wk QÆ=∞xOK≥#∞.

É’ èŒÅ∞ 169

=∞ èŒ∞~° =∂~°æ=Ú – 3

NHõ$+‚ ™êxfl 茺=Ú „ÑHõ$u<Õ Ñ~°=tOÑ KÕã≤#k. â◊„ «∞=ÙÖËq∞

ÖˇHõ . â◊„ «∞=ÙÅ#∞ K«OѨ٠„â◊=∞ J~°∞˚#∞xk. J «_»∞ ã¨OǨÏiOѨHõ

=ÚO Õ NHõ$+µ‚_® r=ÙÅO Œix «#Ö’xH PHõi¬Oz<å_»∞. ''J~°∞<å!

h=Ù „Ñ ÕºHõ=ÚQÆ K«OÑÙ# Õq∞Ü«Ú ÖË Œ∞. g~°O Œ~°∞#∞ K«xáÈ~ÚÜÕ∞

Ü«Ú<åfl~°∞.—— Jx Hõ$+µ‚_»∞ ÑeH #ÑC_»∞ J~°∞#∞xH J~°÷=Ú HÍÖË Œ∞.

Ѩk k#=ÚÅáê@∞ cè+¨µ‡_»∞ Hõ$+¨µ‚x K«∂K«∞K«∞ Ü«Ú Œú=Ú# xÅz

=∞ èŒ∞~å#∞Éèí∂ux á⁄Ok<å_»∞. «# <≥@∞¡#∞ NHõ$+µ‚_»∞ ÑiÑÓ~°‚=ÚQÆ

<åHõi¬OK≥#∞. «# â◊s~°=Ú# QÆ∂_» J «x k"åºÜ«Ú èŒ ã¨Ê~°≈KÕ

ÑÙÅHOÑ KÕÜ«∞=∞x „áêi÷Oz<å_»∞. ≥eã≤Ü«Ú PHõi¬ «∞Ö· Ü«Ú Œú=Ú#

=∞~°˜Oz<å~°∞. Hõ$+‚ ™êxfl 茺 =∂ èŒ∞~°º=Ú "åiˆH ŒH˜ #k. P

=∂ èŒ∞~°º=Ú J~°∞#∞xH ŒHõ HõáÈ=Ù@ qz„ «=Ú. „â◊=∞ÜÕ∞ J «xH

q∞ye#k. Hõ$+‚ ÉèíHÎ =∂ èŒ∞~°º=Ú# „â◊=∞ ÖË Œ∞.`å#∞ KÕÜ«ÚK«∞<åfl

##fl ÉèÏ=#ÜÕ∞ Ü«ÚO_» Œ∞. Ѩ~°=∂ «‡ JHõ~°ÎQÆ #∞O_ç r=ÙÅ#∞

JHõ~°Îã≤÷uH KÕiÛ<å_»∞. "≥∂Hõ∆=∞x ≥eÜ«∞HõÜÕ∞ Hõ$+‚Éèí‰õΩÎÅ∞ "≥∂Hõ∆=Ú

80

170 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

á⁄Ok<å~°∞. J`«x ™êxfl^茺=Ú "≥∂Hõ∆=Ú<Õ ã¨#ºã≤OѨKÕÜ«Ú

Ü≥∂QÆ=Ú. "≥∂Hõ∆=Ú#O Œ∞O_»∞@ÜÕ∞ QÍx "≥∂Hõ∆=Ú#O Œ∞<åfl=∞#∞

H˘#∞@ |O^èŒ"Õ∞. "≥∂Hõ∆=Ú#∞ HÀ~°∞@ z‰õΩ¯=Ú_ç. NHõ$+¨µ‚x

"Õ∞QÍ#=Ú r=ÙÅ#∞ J„Ѩܫ∞`«fl=ÚQÆ J`«∞º#fl`« ã≤÷u

Ü«∞O Œ∞Oz#k.

É’ èŒÅ∞ 171

=∞ èŒ∞~° =∂~°æ=Ú – 4

#∂ «# «fi=Ú =∂ èŒ∞~°º =∂~°æ=Ú#‰õΩ Ñ¨Ù<åkÜ«∞x

≥eÑ≤uq∞. #∂ «# «fi=Ú P#O Œ=Ú HõeyOK«∞#∞. P#O Œ=Ú

«∞+≤ìx, ѨÙ+≤ìx HõeyOK«∞#∞. NHõ$+¨µ‚_»∞ x «º#∂ «#∞_»∞. J «_≥ѨC

_≥@∞¡O_»∞<À Z=~°∞#∂ TÇ≤ÏOK«ÖË~°∞. Z@∞¡ „Ѩ=iÎOK«∞<À Jã¨ÖË

≥eÜ«∞ Œ∞. J «xÜ«∞O ŒO «Ü«Ú #∂ «# «fi"Õ∞. J «#∞ x «º#∂ «#∞

_»QÆ∞@KÕ J «xx QÆ∂iÛ# ÉèÏ=# x`åº#O ŒHõ~°=Ú. ÉÏÅ∞~°∞, ¢ã‘ÎÅ∞,

=$^Œ∞úÅ∞, g~°∞Å∞, "≥·~°∞Å∞, q∞„`«∞Å∞, ÉèÏ~°ºÅ∞, |O^èŒ∞=ÙÅ∞

Z=fi~°∞#∂ J «x KÕ+ìÅ#∞ =ÚO Œ∞QÆ #∂Ç≤ÏOÑÖËHõáÈ~Úi. J «x

#∞O_ç HÍ~°º=ÚÅ∞ [~°∞QÆ∞K«∞#flѨC_»∞ K«∂z Pâ◊Û~°ºÑ¨_»∞@,

P#O ŒÑ_»∞@, ≥·#Ok# K«~°ºQÆ =∂i#q. J «_ç@∞¡ «# Ñi"å~°=Ú

#O «#∞ L`åûǨÏ=Ú# #∞OK≥#∞. zÅ¡~° q+¨Ü«∞=ÚÅO Œ∞ "åiH˜

QÆÅ PãHÎx «# ™êxfl 茺=ÚÖ’xH =∞~°ÖÛ#∞. J «x "Õ∞QÍ#=Ú`À

Éèí∂q∞x, Ѩâ◊√ѨH∆ͺ Œ∞Å#∞ „ѨKÀ Œ#=Ú QÍqOK≥#∞. P "Õ∞QÍ#

«~°OQÆ=ÚÖË <≥=∞~°∞ "Õã¨∞H˘#∞K«∞ Éèí∂q∞, •xx P=iOzÜ«Ú#fl

81

172 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ѨOK«Éèí∂ «=ÚÅ∞, QÆ∞~°∞Ѩ~°OѨ~° W#∞=∞_çOz# L`åûǨÏ=Ú`À

Hõ~°Î=º=ÚÅ#∞ x~°fiiÎOK«∞K«∞#flq. D =∞ èŒ∞~° ™êxfl 茺 =∂~°æ=ÚÅ

Hõ#fl q∞Oz# =∂~°æ"Õ∞kÜ«Ú ÖË^Œx =∞^èŒ∞~åkèѨu `«# z=i

ã¨O Õâ◊=ÚQÆ r=ÙÅ HõOkOK≥#∞.

É’ èŒÅ∞ 173

HõÅ∞ѨÙQÀÅ∞`«#=Ú

hK«Ñ¨Ù PÖ’K«#Å∞ q+¨Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å =O\˜q, „`åK«∞áê=ÚÅ=O\q. "åxx ÃÑOz áÈ+≤OK«∞@ q<åâ◊#=Ú H˘~°H. =∂#=ÙxHÉèÏ="Õ∞ „Ñ è•#=Ú. ÉèÏ==ÚÅO Œ∞ ã «º=Ú, èŒ~°‡=Ú, ŒÜ«∞, „¿Ñ=∞ÃÑOá⁄Ok#KÀ r=Ù_»∂~°úfiQÆu K≥O ŒQÆÅ_»∞. Ji+_»fi~°æ=ÚÅ#∞ ÃÑOzáÈ+≤Oz#KÀ [#‡Å «~°|_ç J èÀQÆu K≥O Œ∞#∞. 㨠«∞Ê~°∞+¨µÅ#∞,≥·==Ú#∞ Œ∂+≤OK«∞@, Ç≤ÏOã≤OK«∞@ KÕã≤#"å~°∞ Jã¨∞~° [#‡Å#∞

‰õÄ_» <≥`«∞Î^Œ∞~°∞. g∞ ÉèÏ==ÚÅ#∞|\˜ì g∞ Éèíq+¨º`«∞Î x~°‚Ü«∞=∞QÆ∞K«∞#flk. g∞ Éèíq+º «∞Î#‰õΩ g∞~ x~‚ «Å∞. HÍ=Ù# g∞ Ñiã≤÷ «∞ÅÔH=fiix Œ∂+≤OѨ= Œ∞Ì, q∞=Ú‡Å#∞ ‰õÄ_» g∞~°∞ Œ∂+≤OK«∞H˘#=Å Œ∞. P «‡xO Œ ѨxH˜ ~å Œ∞, Ѩ~°xO Œ Jã¨ÖË Ñ¨xH˜~å Œ∞.

`À\˜ =∂#=ÙÅ#∞ J=QÍǨÏ# KÕã¨∞H˘#∞K«∞, JO^ŒixHõÅ∞ѨÙH˘#∞K«∞, =ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞@ "Õ∞=Ú QÆ∞iÎOz# qÅ∞=.HõÅ∞ѨÙH˘#∞@Ö’ qK«Hõ∆ =ÚYº=Ú. HõÅ∞ѨÙH˘#∞@‰õΩ =ÚO Œ∞U~°∞H˘#∞@ =ÚYº=Ú. Z#∞flH˘#∞@ ‰õÄ_» =ÚYº"Õ∞. Hõ#|_ç#"åi#O Œix HõÅ∞ÑÙH˘x #_»z#KÀ =∂~°æ=Ú HõÖ’¡e « =∞QÆ∞#∞. qK«Hõ∆h ¿ãflÇ≤Ï «∞xQÆ ZѨC_»∞#∞ LO_»=Öˇ#∞.

82

174 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

„â◊=∞ – Ѷe «=Ú

''„â◊q∞OK«∞@‰õΩ "≥#HÍ_»‰õΩ=Ú. =∞Ozx ÃÑOK«∞=Ú.㨠«∞Ê~°∞+¨µÅ#∞ Q“~°qOK«∞=Ú.—— Wk =∂ âßã¨#=Ú. ѨÙ\ì#„Ѩu Ѩã≤áêѨ J~°KÕuÜ«∞O Œ∞#∞ D âßã¨#=Ú edOK«=K«∞Û#∞.nx ##∞ãiOz#"å_»∞ k=º =∂~°æ=Ú#∞ KÕ~°QÆÅ_»∞. WkÜÕ∞ nHõ∆QÆ™êy#"å_»∞ Ѩq„ « ǨÏ$ ŒÜ«Ú_≥· k=º «fi=Ú#∞ KÕ~°QÆÅ_»∞.

ÃÑ· âßã¨#=Ú#∞ g∞~°O Œ~°∞#∞ QÆO@ QÆO@‰õΩ =∞##=ÚKÕã∞H˘#∞@ =∞Ozk. „ÑÑOK«ÑÙ P@∞áÈ@∞ÅÖ’ =∞~°ÑÙ ãÇÏ[=Ú.„ѨHõ¯^•~°∞Å∞ Ѩ@ì ‰õΩO_»∞@ÔH· x~°O`«~° =∞##=Ú =ÚYº=Ú.=∞##=Ú, PK«~°=Ú Ñ¨@∞ìѨ_ç #KÀ «∞á¶ê#∞Ü«∞O Œ∞ ‰õÄ_» h=Ùã≤÷~°=ÚQÆ Ü«ÚO Œ∞=Ù. KåÅ „â◊=∞ Ѩ_çux, WOHõ ZO « „â◊=∞Ѩ_»=Öˇ#∞? J#∞ "åiH˜ =∂ ã¨=∂^è•#=Ú '~ÚHõ KåÅ∞—. Dã¨=∂ è•#=Ú HÀ~°∞"å~°∞ ѨÙ~ÀQÆux "å~Ú^• "Õã≤#>Ë¡. =∞iÜ≥ÚHõ„â◊=∞ Ѩ_»∞"å_»∞ ''D „â◊=∞‰õΩ Ñ¶e «"Õ∞q∞?—— Jx ÉèÏqOz#KÀ=∂ ã¨=∂^è•#=Ú 'WkQÀ h Ѷ¨Å=Ú!— Jx Ѷ¨Å=∞OkOz T~°‰õΩO Œ∞=Ú. Ѷe «=Ú ÑÙ#ó „áê~°OÉèí"Õ∞. „Ñâ◊flÅ∞ ÖËHõ „â◊q∞OK«∞"åiHѶÅ=Ú k=ºâ◊s~° x~å‡=Ú.

83

É’ èŒÅ∞ 175

=¸~°ö`«

Jxfl Õâ◊=ÚÅ ã¨O㨠$ «∞ÅÜ«∞O Œ∞ ~°H∆OK«∞ Õ= «ÅHõ äŒÅ∞#flq. ~°Hõ∆‰õΩÅ∞<åfl~°∞. Jxfl É’ èŒ#ÅÜ«∞O Œ∞ ~°Hõ∆‰õΩÅ Hõ äŒÅ∞HÀH˘Å¡Å∞QÆ Ü«Ú#flq. Éèí∂q∞x, Éèí∂q∞ r=ÙÅ#∞ ~°H∆OK«∞"å~°∞<åfl~°∞. „QÆǨÏ=ÚÅ#∞, ã¨∂~°º =∞O_»Å=ÚÅ#∞ ~°H∆OK«∞ Õ= «Å∞<åfl~°∞. z#flÑ≤Å¡Å #∞O_ç =$ Œ∞úÅ =~°‰õΩ qq èŒ ã=∞Ü«∞=ÚÅÖ’~°Hõ∆ á⁄Ok# ãxfl"Õâ◊=Ú Å∞#flq. P èŒ∞xHõ Ü«ÚQÆ=Ú# =∂#=ÙxÔHO Œ∞ÅHÀ ~°Hõ∆‰õΩÅÃÑ· #=∞‡Hõ=Ú ÖË Œ∞. Wk Œ∞~° Œ$+ì Hõ~°=Ú.p=∞ #∞O_ç „|Ǩχ =~°‰õΩ "åi "åi Ѩi èŒ∞ÅÖ’ "åiH˜ ~°Hõ∆JO Œ∞K«∞<Õ Ü«Ú#flk. D ~°Hõ∆Hõ « «Î fi"Õ∞ Œ∞~°æ. P"≥∞ Ãã·#º=Ú ÖHõ ÅHõO Œxk– P"≥∞ ÑÙ„ «∞ÖË ã^Àƒ 茉õΩÅ∞. "å~°∞ É’kèOK«∞#k H∆=∞Hõ~°=∂~°æ=Ú. r=ÙʼnõΩ ãfiã÷ «#∞ ‰õÄ~°∞Û@, ãfi™ê÷#=Ú#‰õΩ •iK«∂ÑÙ@"åi Ѩx. k‰õΩ¯ K«∂Ѩ٠"åix x~°¡Hõ∆ º=Ú KÕÜ«ÚK«∞, k‰õΩ¯ÖËx"å~°=∞x "åáÈ=Ù@ Hõe ™ÈH˜# =∂#=ÙÅ qHÍ~°=Ú. W\˜ìã≤÷uÜ«∞O Œ∞ "Õ∞"Õ∞q∞ KÕÜ«∞=Öˇ#∞? k‰õΩ¯ K«∂ѨÙK«∞<Õ Ü«ÚO Œ∞=Ú.g∞~°∞ K«∂K«∞ =~°‰õΩ "ÕzÜ«ÚO Œ∞=Ú. =∞O‰õΩѨ@∞ì Ѩ\ì U_»∞ÛK«∞#flÑ≤Å¡"åxx H˘O « «_»=Ù U_»fixzÛ#KÀ J@∞ÃÑ·# J «_Õ =∞O‰õΩ= Œe „Ѩ=iÎOK«QÆÅ_»∞. Wk g∞ÃÑ· =∂‰õΩ QÆÅ qâßfiã¨=Ú.

84

176 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

XHõ ~°Ç¨Ï㨺=Ú

h‰õΩ h"Õ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞=Ú. W`«~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_» ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞=Ú. gÅ∞#flO « =~°‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞=Ú #i÷OѨ‰õΩ=Ú. Wk Ü≥ÚHõâßã¨#=Ú.

«#‰õΩ`å#∞ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞"å_Õ W «~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_» ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»QÆÅ_»∞. ѨÓ~°fi=Ú XHõ =∞Ǩ~åA =ÙO_≥_ç"å_»∞. J «xH˜ x„ ŒÑ@∞ì@ ÖË Œ∞. ~å[QÆ∞~°∞=Ù#∞ Ñ≤ez «# Ñiã≤÷ux q=iOz<å_»∞.~å[QÆ∞~°∞=Ù ~åA#∞ xˆ~ÌtOz ''h x„kOK«∞ áê#∞Ê XHõ¯™êiѨijeOѨÙ=Ú—— Jx ѨeÔH#∞. ~åA Éèí@∞Å#∞ Ñ≤ez áê#∞ÊѨijeOѨ KÕÃã#∞. JO^˘Hõ ~åu ɡ_»¤ Ü«Ú#flk. "å~°k K«∂Ñ≤Oz<å~°∞. JkÜÕ∞ HÍ~°"≥∞ÿÜ«ÚO_»∞#x ÉèÏqOz ~åA =∞~°∞<å_»∞áê#∞ÊÃÑ· Ѩ~°∞O_≥#∞. P ~å„uÜ«Ú ~åA‰õΩ x Œ∞Ì~° Ѩ@ìÖË Œ∞. ~åAQÆ∞~°∞=Ù#∞ =∞~°Å „ѨtflOK≥#∞. ~å[QÆ∞~°∞=Ù =∞~°Å J Õ ã¨=∂ è•#q∞K≥Û#∞. ~åA =∞~°Å áê#∞Ê#∞ ÑijeOÑKÕÃã#∞. «ÅQÆ_» „HO ŒK«zÛ# |e¡ Ü≥ÚHõ\˜ Hõ#Ѩ_≥#∞. ~åA Éèí@∞ÅÃÑ· HÀÑ≤OK≥#∞.=∞~°∞ã\~å„u =∞~°Å x„kOK≥#∞. x Œ∞Ì~° Ñ@ìÖË Œ∞. ~åA qã∞QÆ∞K≥O ≥#∞. ~åAQÆ∞~°∞=Ù#∞ HÍ~°"Õ∞q∞ Ü«∞x J_çÔQ#∞. QÆ∞~°∞q@¡<≥#∞.

85

É’ èŒÅ∞ 177

''~å*Ï h Ѩ~°∞ѨÙ#∞ x#∞fl ѨijeOK«∞H˘#=∞O\˜x. P Ѩxh "˘HõiH˜ JѨÊK≥Ñ≤Êuq. h Hõ#∞flÅ`À h"Õ Ñ¨ijeOK«∞H˘#∞@=∞Ozk. h =@∞¡ KÕÜ«Ú@ ÖË Œ∞. JkÜÕ∞ HÍ~°=Ú—— Jx ÑeÔH#∞.P ~å„u ~åA å#∞QÆ áê#∞Ê#∞ ‰õ∆Ω‚=ÚQÆ Ñ¨ijeOK≥#∞. JO^˘HõJÜ«∞™ê¯O «=Ú#flk. Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç<å_»∞. ^•xx fã≤"Õã≤ x„ Œ‰õΩѨ„Hõq∞OK≥#∞. x„kOK≥#∞. =∞~°∞<å_»∞ L ŒÜ«∞"Õ∞ ~å[ QÆ∞~°∞=Ù=zÛ x„ Œ Ѩ\ì#^•? Ü«∞x Ü«∞_çÔQ#∞. ~åA #=ÙfiK«∞ ã¨O «$Ñ≤ÎQÆ«Å=ÓÃÑ#∞. ~å[ QÆ∞~°∞=Ù ~Ú@¡<≥#∞. ''HÍ~°=Ú JÜ«∞™ê¯O «

=∞#∞H˘#∞K«∞<åfl"å? HÍ Œ∞ ã¨∞=∂! h Ѩx h=Ù KÕã¨∞H˘#∞@ÜÕ∞ hx Œ∞~°‰õΩ HÍ~°=Ú.——

«=∞ Ñx å=Ú KÕÜ«∞x"åiH x Œ∞~° Ñ@ì Œ∞. KÕ~ÚOK«∞H˘#∞"åiHõãÖË Ñ@ì Œ∞. «=∞‰õΩ, ~Ú «~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_» ãÇÜ«∞=Ú KÕÜ«ÚK«∞„â◊q∞OK«∞"åiH˜ x Œ∞~° Ѩ@∞ì#∞. WkÜ≥ÚHõ ~°Ç¨Ï㨺=Ú.

178 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

`å~° =∂~°æ=Ú

"≥∞ÿ„ ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬H˜ ¢ã‘ÎÅÃÑ· QÆÅ qâßfiã¨=Ú Ñ¨Ù~°∞+¨µÅÃÑ·

ÖË Œ∞. ã¨~°fi ã¨=∞㨺ʼnõΩ PÜ«∞# Œ$+≤ìÖ’ ¢ã‘ÎÜÕ∞ Ѩiëê¯~°=Ú.

=∂#= *ÏuÜ«∞O Œ∞ ¢ã‘ÎʼnõΩ QÆÅ ãO™ê¯~°=Ú *Ïu ãO™ê¯~°=ÚQÆ

„ÑuaOaOK«∞#∞. ãOѶ∞=Ú# ¢ã‘ÎH QÆÅ Q“~°="Õ∞ ãOѶ∞ Q“~°==ÚQÆ

„ѨuaOaOK«∞#∞. ¢ã‘ΠѨq„`«`«ÜÕ∞ *Ïu Ѩq„`«`«. ã¨`«ûO`«u

HõÅ∞QÆ=Ö##flKÀ =∂ «$=¸iÎ Ñq„ «=¸iÎÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_»=Ö#∞. ¢ã‘ÎÅ∞

ãOã¯iOÑ |_ç#KÀ r=ãO™ê¯~°=Ú ã∞QÆ=∞=∞QÆ∞#∞. Hõâ◊ºÑ |∞∞+≤

`«O„_çÜ≥ÿ∞##∞ kuH˜ ^≥·`«∞ºÅ∞ ѨÙ\ ˜ì<å~°∞. JkuH˜ Pk`«∞ºÅ∞

ѨÙ\ì<å~°∞. Hõ„ Œ∞=‰õΩ áê=ÚÅ∞ ѨÙ\ì#q. q# «‰õΩ qǨÏOQÆ=ÚÅ∞

ѨÙ\ì#q. 㨠«ûO «uH˜ ¢ã‘Î ã¨O™ê¯~°=Ú ZO « „áê=ÚYº"≥∂ D

Hõ äŒÅ =Å# ≥eÜ«Ú#∞. "≥∞ÿ„ ÕÜ«Ú_»∞ ¢ã‘Î P~å 茉õΩ_»∞. PÜ«∞# r=

ÑiÏ=∞=Ú#ÔH· â‹·ÅÑÙ„u <å~åkèOzi. P"≥∞ P[Å ##∞ãiOzi.

¢ã‘Î P~å èŒ# XHõ q èŒ=ÚQÆ "≥∞ÿ„ ÕÜ«∞ =∂~°æ"Õ∞. ¢ã‘Îx <˘Ñ≤ÊOz#KÀ

ѨiÏ=∞=ÚÅ∞ JkèHõ=ÚQÆ #∞O_»∞#x ≥eÜ«∞=Öˇ#∞. ¢ã‘Îx

86

É’ èŒÅ∞ 179

"≥∞Ñ≤ÊOz#KÀ ѶÅ=ÚÅkèHõ=ÚÅx ‰õÄ_» ≥eÜ«∞=Öˇ#∞. ã¨$+≤ìx

Jkè+≤ªOz Ü«Ú#flk [QÆ<å‡ «ÜÕ∞. Ñ~°=∂ «‡ Ãã· «=Ú „Ñ «ºHõ∆=∞QÆ∞@‰õΩ

[QÆ<å‡ « ~°∂Ѩ=Ú<Õ P„â◊~ÚOK«=Öˇ#∞. `å~°=Ú#‰õΩ =∂ «ÜÕ∞

Ü«ÚáêÜ«∞=Ú. J@∞¡ HÍxKÀ =∂Ü«∞ÜÕ∞ q∞QÆ∞Å∞#∞.

180 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨O™ê¯~°=Ú

ã¨^•ƒù==ÚÅ∞, â◊√Éèí=ÚÅ∞ Z@∞#∞O_ç =zÛ##∞, Z=i

^•fi~å =zÛ##∞ x~åHõiOѨ‰õΩ=Ú. ˆH=Å=Ú ™êfi~°÷Ѩ~° «fi=Ú`À

HÍHõ ÑHõ∆áê « ~°Ç≤Ï «=ÚQÆ q#∞=Ú. ÑHõ∆áê « ~°Ç≤Ï «=ÚQÆ K«∂_»∞=Ú,

=∂\Ï¡_»∞=Ú. ™êfi~°÷ Œ$+≤ì À K«∂z#ÑC_»∞ k=º=∞QÆ∞ q+Ü«∞=ÚÅ∞

‰õÄ_» P#O Œ=Ú HõeyOK«ÖË=Ù. h ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú# `À\˜"åi

q[Ü«∞=Ú#O Œ∞, ™œYº=Ú#O Œ∞ Z\ì ÉèÏ==Ú HõeyÜ«ÚO Œ∞"À

JkÜÕ∞ h ã¨O™ê¯~°=Ú#‰õΩ H˘Å|^ŒÌ. `À\˜"åix ã¨Ç≤ÏOK«ÖËHõ

áÈ=Ù@, J «xH˜ [~°∞QÆ∞K«∞#fl =∞Ozx K«∂z ã¨Ç¨Ï[=ÚQÆ ã¨O`À

+≤OѨÖËHõáÈ=Ù@ x[=∞QÆ∞ ^Œ∞óY=Ú. D ^Œ∞óY=Ú #∞O_ç

|Ü«∞ÅÊ_»∞@ ™ê=∂#º=Ú HÍ Œ∞. J™ê=∂#º"Õ∞. ≥eã≤#"å~°∞ ‰õÄ_»

`À\˜"åx L#flux ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõ=ÚQÆ P#OkOK«ÖË~°∞.

JOwHõiOѨ<Õ ÖË~°∞. W\ì D~å¬ ºà◊√=ÙÅ∞ ≥·"å~å èŒ#=Ú KÕã≤#

Uq∞ ѶÅ=Ú?

`À\˜ r=Ùx P#O^Œ"Õ∞ `«# P#O^Œ=ÚQÆ ÉèÏqOK«∞@

87

É’ èŒÅ∞ 181

Ö’HõÇ≤Ï «∞x ÅHõ∆=Ú. "åi ÉÏ èŒ «=∞ ÉÏ èŒQÆ ÉèÏqOK«∞@, =Åã≤#

ã¨Ç¨Ü«∞=Ú KÕÜ«Ú@ ‰õÄ_» "åi ÅHõ∆=Ú. Wk <Õ~°fix"å~°∞

*Ï ˝#=Ú#ÔH · P~å@Ѩ_»∞@ =º~° ÷=Ú. W`«~ °∞Å L#flux,

㨠Œ∞æ=ÚÅ#∞, q[Ü«∞=ÚÅ#∞, "åiH˜ HõÅ∞QÆ∞ â◊√Éèí=ÚÅ#∞ h=Ù

q#flѨC_»∞ ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú# P#O Œ ã¨ÊO Œ# Hõey#KÀ h=Ù

ãO™ê¯~°∞_»=Ù. ÖËxKÀ hk ‰õΩãO™ê¯~°"Õ∞. ‰õΩãO™ê¯~°∞ʼnõΩ ≥·==Ú

„Ѩuã¨ÊOkOѨ Œ∞.

182 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∂ J#∞Éèí==Ú

L~°∞=ÚÅ∞, Ñ≤_»∞QÆ∞Å`À QÍe"å# Ü«Ú#flѨC_»∞ h=@∞x@∞ x Œ∞~°Ö’ Ñ~°∞y_»∞ Œ∞"å? ÖËHõ ‰õΩ Œ∞~°∞QÆ <˘HõKÀ@ #∞O Œ∞"å?|∞kú=∞O`«∞_»∞ J\˜ì cèHõ~° ã¨xfl"Õâ◊=ÚÅÖ’ XHõ ѨOK«#∞ KÕi«Å^•K«∞H˘#∞#∞ Hõ •! J>Ë¡ qÑ « ~° ãxfl"Õâ◊=ÚÅÖ’ ‰õÄ_» K≥ Œ~°Hõ

ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú# KÕi ã¨xfl"Õâ◊=Ú •\˜áÈ=Ù =~°‰õΩ#∞ Ö’# Ü«ÚO_»=Öˇ#∞. qѨ « ~°=∞QÆ∞ ã¨xfl"Õâ◊=ÚÅ∞ rq «=Ú# Z=iH˜ «Ñ¨Ê=Ù.ZO « K≥@∞ì‰õΩ JO «QÍe Ü«Ú#fl@∞¡ rq Ѩ<åfl#∞ |\ì J «xH˘K«∞ÛHõ+¨ì#+¨ì=ÚÅ∞O_»∞#∞. ÉÏǨϺ=Ú# X_»∞^Œ∞_»∞‰õΩÅ∞ ã¨Ç¨Ï[=Ú.JO «~°OQÆ=Ú# Jq ÖË=Ù. K«Hõ x QÆ$ÇÏ=∞O Œ∞ Ü«Ú#fl"åxH QÍe,"å#, L~°∞=ÚÅ∞, "≥∞~°∞ѨÙÅ∞ K«∂K«∞@Ö’ „ѨHõ$u QÍOcè~°º=Ú≥eÜ«Ú#∞. "å##∞ K«∂K«∞K«∞ P#OkOK«∞#∞ ‰õÄ_». Ö’#=Ù#fl

"åxH D P#O Œ=Ú JO Œ∞ÅH ''Ö’xH á⁄=Ú‡, âßOux, ãfiã÷ «#∞á⁄O Œ∞=Ú.—— Jx "Õ∞=Ú x~°O «~°=Ú Ñ¶∞’+≤OK«∞K«∞O Œ∞=Ú. Wk.K≥qÔHHõ Hõ áÈ=Ù@ÜÕ∞ x[=∞QÆ∞ Hõe. J*Ï˝#=Ú.

r=ÙÅ∞ ZxflxflÜ≥∂ ^≥·=HÍ~°º=ÚÅ#∞, ^≥·"å~å^èŒ#=Ú#∞QÍqOK«∞K«∞<åfl~°∞. HÍx "åiH˜ âßOu =∂„ «=Ú ÖË Œ∞. HÍ~°=Ú

88

É’ èŒÅ∞ 183

KÕÜ«Ú HÍ~°º=ÚÅxflÜ«Ú ÉÏÇϺ ãO|Okè «=ÚÖË. JO «~°æ «=Ú#O Õx[=∞QÆ∞ Ç≤Ï «=Ú#flk. rq «=Ú# „áê äŒq∞Hõ Œâ◊Ö’ JO «~°æ «=∞QÆ∞@ <Õ~°fi=Ö#∞. åÉËÅ∞#∞ QÆ∞~°∞=ÙQÆ #∞OK«∞H˘x, WO„kÜ«∞=ÚÅ"åºáê~°=Ú#∞Ö’xH˜ „uѨC@ <Õ~°fi=Öˇ#∞. WO^≥O`«Ü≥∂ Ç≤Ï`«=Ú#flk. q^•ºÅÜ«∞=ÚÅO Œ∞ W «~°=ÚÖ·# q ŒºÅHõ#fl D q Œº‰õΩ„áê è•#º=∞OkOz#KÀ r=ÙÅ∞ Ѩ\˜+ª=∞QÆ∞ KÕ «# Hõey ã¨xfl"Õâ◊=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ K≥^Œ~°x âßOu HõeyÜ«ÚO^Œ∞~°∞. Wk K«^Œ∞=Ùáê~î°‰õΩÅ∞ ‰õÄ_» D Ѩx KÕÜ«∞~°∞. Wk =∂ J#∞Éèí==Ú.

184 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

„Ѩ Œ~°≈# – Œ~°≈#=Ú

ѨÙ#~°#‡#∞ QÆ∂iÛ h"≥#fl_≥·# ÉèÏqO «∞"å? =∞~°=Ú#∞

QÆ∂iÛ ÉèÏqO «∞"å? [x‡OK«Hõ =ÚO Œ∞ =∞~°˜Oz# "≥#∞Hõ

h "≥@∞¡O\"À ZÑC_≥·# PÖ’zOzu"å? PÖ’zOK«∞@ ã`åû 茉õΩ#

Hõ=ã¨~°=Ú. h qѨÊ\˜H ÅHõ∆ÖÏk ™ê~°∞¡ ѨÙ\ìuq K«zÛuq‰õÄ_».

Jxfl™ê~°∞¡ ѨÙ\ìK«zÛ##∂, K«zÛѨÙ\ì##∂ ^•x J#∞Éèí==Ú

h‰õΩ ÖË Œ∞ Hõ •! h"≥@∞¡ ѨÙ\ìuq? Z@∞¡ K«zÛuq? h‰õΩ

≥eÜ«∞<Õ ÖË Œ∞ Hõ •! D Ô~O_»∞ ã¨xfl"Õâ◊=ÚÅ∞ [~°∞QÆ∞#ѨC_»∞

h =Ù<åfl=Ù. x„ Œ‰õΩ =ÚO Œ∞, x„ Œ «~°∞"å « x„ ŒÜ«∞O Œ∞#∞,

"Õ∞ÖϯOK«∞@ Ü«∞O Œ∞#∞ ãfiÑfl=Ú#O Œ∞‰õÄ_» h=Ù<åfl=Ù. LO_»∞@

ã¨`«º"Õ∞. HÍx ã¨xfl"Õâ◊=ÚÅ∞ [~°∞QÆ∞K«∞#flѨC_»∞ h=Ù#fl#∞

ÑiHOK«ÖËHõ áÈ=ÙK«∞<åfl=Ù. nxH HÍ~°"Õ∞q∞? HÍ~° "≥ÚHõ\ÜÕ∞.

hÜ«∞O Œ∞ ™êH∆QÆ QÆ=∞xOK«∞ |∞kú [xOK«ÖË Œ∞. D ™êH∆ «fi=Ú

hÜ«∞O Œ∞ [xOK«=Öˇ ##flKÀ ≥·#Ok#=ÚQÆ [~°∞QÆ∞ ã¨xfl"Õâ◊=Ú

ÅÖ’ QÆ=∞xOK«∞@ <Õ~°fi=Öˇ#∞. ã¨xfl"Õâ◊=Ú #Okq∞_ç áÈ=Ù@

HÍHõ ^•xx QÆ=∞xOK«∞"åxQÆ, ãxfl"Õâ◊=Ú#H©=ÅQÆ #∞O_»=Ö#∞.

89

É’ èŒÅ∞ 185

Jxfl ã¨xfl"Õâ◊=ÚÅÜ«∞O Œ∞ h=Ù ™êH∆QÆ #∞O_ç [~°∞QÆ∞K«∞#fl

ã¨xfl"Õâ◊=Ú#∞ ã≤x=∂ K«∂z#@∞¡ K«∂K«∞@=Öˇ K«∂_»=Öˇ#∞.

zxfl z#fl q+Ü«∞=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ nxx =ÚO Œ∞ „ÑÜ«∞uflOÑÙ=Ú.

Wk JÉèϺã¨=ÚQÆ ã≤÷~°Ñ¨_ç#KÀ „Hõ=∞=ÚQÆ h=Ù h rq «=Ú#∞

#O Œe ãxfl"Õâ◊=ÚÅ#∞, h ã≤x=∂QÆ K«∂_»QÆÅ=Ù. W@∞¡ K«∂K«∞@

<Õ~°∞Û@ÜÕ∞ `å~°=Ú#‰õΩ =∂~°æ=Ú. JÅ㨠«fi=Ú ÖËHõ „Ѩܫ∞

uflOÑÙ=Ú. "Õ∞g∞ q Œº NHõ$+µ‚x #∞O_ç <ÕiÛuq∞. PÜ«∞#

™êH©∆Éèí∂ «∞Ö· Ü«ÚO_ç Hõ~°Î=º=Ú#∞ J„Ñ=∞ «Î À x~°fiiÎOK«∞K«∞O_çi.

Jxfl =∂~°∞ÊÅ#∞ K«∂K«∞K«∞ "åx Ü«∞O Œ∞ =∂Hõ~°Î=º=ÚÅ#∞

x~°fiiÎOK«∞K«∞<åfl=Ú. =∂ ÑÙ@∞ìHõÅ∞ =∞~°=ÚÅ ‰õÄ_» K«∂zuq∞.

g∞ ÑÙ@∞ìHõÅ∞ =∞~°=ÚÅ∞ ‰õÄ_» K«∂K«∞K«∞<åfl=Ú. g∞ ~°∂Ñ=ÚÅ∞

=∂~°∞K«∞#fl#∂, r=ÙÅ∞QÆ "Õ∞=Ú QÆ∞iÎOK«∞@H˜kÜÕ∞ ~°Ç¨Ï㨺=Ú.

g∞~°∞ =∂‰õΩ Ñ¨iz «∞ÖË. =∂ ã≤x=∂Hõ äŒ, g∞ ã≤x=∂Hõ äŒ ‰õÄ_»

K«∂K«∞K«∞#∞O^Œ∞=Ú.

186 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

=∂#= ÅHõ∆=Ú

ã¨Ç¨ÏHõiOK«∞@ ™ê=∂#º q+¨Ü«∞=Ú HÍ Œ∞. ã¨Ç¨ÏHÍ~°"≥ÚHõL «Î=∞ QÆ∞=Ú. ≥·#Ok# rq «=Ú# ã^•ƒù==ÚʼnõΩ, ã`å¯~°º=ÚʼnõΩ, ã¨Ç¨ÏHõiOK«∞@ ™ê^茉õΩ#‰õΩ J`«º=ã¨~°=Ú. nxH˜ `«~°∞ÅÉèÏ==ÚÅ#∞ =∞xflOK«QÆÅ∞QÆ∞ ã¨^Œ∞ƒkú Ü«ÚO_»=Öˇ#∞. W`«~°∞ÅÉèÏ==ÚÅ#∞ H˘\˜ì"ÕÜ«Ú@, W «~°∞Å ã`å¯~°º=ÚÅ#∞ u~°ã¯iOK«∞@,^Œ∂+≤OK«∞@ x~°∞ѨÜ≥∂QÆ=Ú. h=@∞¡ KÕã≤#KÀ h‰õΩ#∞ J>Ë¡[~°∞QÆ∞#∞. W\˜ì ™ê 茉õΩÖO Œ~À J 蕺u‡Hõ ™È Œ~° «fi=∞x P~å@Ñ_»∞K«∞<åfl~°∞. ™È^Œ~°`«fi=Ú#‰õΩ ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú "≥Ú^Œ\ ˜ ÅHõ∆=Ú.ã¨Ç¨ÏHõiOK«∞@ ≥eÜ«∞x "åxH˜ ™È Œ~° «fi=Ú ÖË Œ∞.

„Ñu ™ê è•~° ™ê 茉õΩ_»∞#∞ «#`À <≥=fi~°∞#∞ ãÇÏHõiOK«∞@ÖË Œx "åáÈ=ÙK«∞O_»∞#∞. ^•xH˜ HÍ~°=Ú `å<Õ. `åx «~°∞Å`Àã¨Ç¨ÏHõiOK«∞@ =ÚYº=Ú. W «~°∞Å∞ «#`À ã¨Ç¨ÏHõiOK«∞=Öˇ##∞@JÇÏOHÍ~°=Ú. "≥Ú Œ\k q#Ü«∞=∞QÆ∞ =∂~°æ=Ú. Ô~O_»=k Jq èÕÜ«∞«#∞ ã¨∂zOK«∞#∞. L\ìÔHHõ ÖË#=∞‡, ã¨fi~°æ=Ú#‰õΩ „áê‰õΩÖÏ_»∞@

Ü≥∞\’¡, ÃÑ ŒÌÅ`À ã¨Ç¨ÏHõiOK«x Ñ≤#flʼnõΩ, ≥·gÉèÏ==∞O Œ∞@ J>Ë¡J™ê 茺=Ú. W\ì "åi P 蕺u‡Hõ ™È Œ~° «fi ÉèÏ==Ú HÍ~°∞"Õ∞Ѷ∞=Ú

90

É’ èŒÅ∞ 187

Å`À ‰õÄ_ç# ≥· L~°∞=ÚÅ∞, "≥∞~°∞ѨÙÅ∞, QÍe"å#QÆ Ü«ÚO_»∞#∞.„Ѩu P 蕺u‡Hõ ã¨OѶ∞=Ú#∞, ã¨∂Hõ∆ ‡Ö’Hõ=ÚÅ #∞O_ç QÆ=∞xOK«∞=∂‰õΩ, ~ÚkÜÕ∞ =∞~°Å =∞~°Å Hõ#Ê@∞ìK«∞#flk.

XHõ ™È Œ~° |$O Œ=Ú#, Pâ◊Ü«∞"≥ÚHõ >Ë Ü«Ú#fl#∞ ^•xxx~°fiiÎOK«∞ q è•#=Ú# ÑÅ∞=ÙiH ÑÅ∞ÉèÏ==Ú ÖË~°Ê_»∞K«∞O_»∞#∞.^•xH HÍ~°=Ú ãÉèí∞ºÅ ãfiÉèÏ= "≥·q 茺=Ú. JO Œ~°∞#∞ XH ã≤÷uxKÕi# „Ѩ[˝#∞ Hõey Ü«ÚO_»~°∞ Hõ^•! "åx ã¨fiÉèÏ==∞O^Œe"≥·q 茺=ÚÖË "åi "≥·q 茺 èÀ~°H HÍ~°=Ú. "≥·q 茺=∞QÆ∞ ÉèÏ==ÚÅ#∞ ã¨=∞#fi~ÚOK«∞@ ã¨∞ÅÉèí=∞QÆ∞ q+¨Ü«∞=Ú HÍ^Œ∞. nxH˜ã¨Ç¨Ï#=Ú =ÚYº=Ú. J\˜ì ã¨Ç¨Ï#=Ú HõÅ"å_Õ |$O^Œ=Ú#∞#_»∞ѨÙ@ „âıÜ«∞㨠~°=Ú.

ãÇÏ#=Ú, ã Œ∞ƒkú, ãÇÏHÍ~°=Ú, ™È Œ~° «fi=Ú#‰õΩ J «ºO «P=â◊ºHõ=∞QÆ∞ JOâ◊=ÚÅ∞. nxx á⁄O^Œ∞@‰õΩ K≥·`«#º=Ú#∞qHÍã=O «=Ú KÕã∞H˘#=Ö#∞. W «~°∞Å Jaè„áêÜ«∞=ÚÅ#∞ ‰õÄ_»Ñ¨iQÆÖ’xH˜ fã¨∞H˘x PÖ’zOK«∞@ nxH˜ „Ѩ^è•#=Ú.ѨkHÀ=ÚÅ #∞O_ç XˆH q+¨Ü«∞=Ú#∞ J=QÍǨÏ# KÕã¨∞H˘x#KÀHÍ~°ºx~°fiÇÏ=Ú ã=∞„QÆ=ÚQÆ Ü«ÚO_»∞#∞. ãÉèí∞ºÅO Œ~°∞#∞ Ñi «$Ñ≤ÎK≥O Œ∞ Œ∞~°∞.

ã¨Ç¨ÏHõiOK«∞@ J#∞HõiOK«∞@Hõ#fl Hõ+ì"≥∞ÿ# Ѩx. ''ÃÑ· "åi##∞HõiO «∞=Ú. À\"åi`À ãÇÏiOK«=Ú.—— Wk „Ñã∞Î « =∂#=ÙxÅHõ∆=Ú.

188 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Éè∫uHõÖ’Hõ 㨠«º=Ú

™È Œ~° «fi=Ú, ã=∂# «fi=Ú, ãfi «O„ «=Ú J#∞ÉèÏ==ÚʼnõΩÉè∫uHõ „ѨѨOK«=Ú# Jã≤÷ «fi=Ú ÖË Œ∞. Wq ã¨∂Hõ∆ ‡=Ú k=º=ÚJ~Ú# Ö’Hõ=ÚʼnõΩ ã¨O|OkèOz#q. J=∞$`«`«fiÖ’Hõ=ÚʼnõΩã¨O|OkèOz#q. ã¨∂Hõ∆ ‡Ö’Hõ=Ú# ã¨$+≤ì èŒ~°‡=ÚÅ∞ ѨiѨÓ~°‚=ÚQÆ#=QÍÇÏ#=Ú HÍQÆÅ=Ù. Éè∫uHõ Ö’Hõ=Ú# J=QÍÇÏ# =„Hõ « K≥OkÜ«ÚO_»∞#∞. ã¨fiÉèÏ==Ú#‰õΩ ÉÏxã¨Ö·# r=ÙʼnõΩ ™êfi «O„ «º=Ú=∞$Qƺ=Ú. ãfiÉèÏ="Õ∞ |bÜ«∞"≥∞ÿ r=Ùx Pâ◊Ü«∞=ÚÅ∞ •xH Ö’|_çÜ«ÚO_»∞@KÕ r=Ù#‰õΩ ™êfi «O„ «º=Ú ÖË Œ∞. ™êfiÉèÏqHõ ÉèÏ==ÚÅ∞ã¨fi «O„ «º=Ú#ÔH· „Ѩܫ∞uflOz#ѨÙ_»∞ Jq Ѩ~°ã¨Ê~° q~°∞ Œú=ÚÖ·,èŒ~°‡q~°∞ Œú=ÚÖ· Ѷ∞~°¬ K≥O Œ∞#∞.

ã¨=∂# «fi=Ú ã¨fiÉèÏ==Ú#‰õΩ Ö’|_ç#"åiH˜ J™ê 茺=Ú.JO Œ~°∂ r=ÙÖË J#∞ ÉèÏ=#=Ú ≥eã≤Ü«Ú#flѨÊ\˜H˜x ã¨fiÉèÏ==Ú#O^Œ∞ ã¨=∂#`« ÖˉõΩO_»∞@ =Å# ã¨=∂#`«fi=Ú ã≤kúOѨ^Œ∞.ã¨=∞~°∞÷Å∞, Jã¨=∞~°∞÷Å∞ ã¨=∂#∞Å∞ HÍ~°∞. ≥eã≤#"å~°∞ ≥eÜ«∞x"å~°∞ ã¨=∂#∞Å∞ HÍ~°∞. ã¨fiÉèÏ==Ú "≥·q^茺"≥∞ÿ Ü«Ú#flѨC_»∞ã¨=∂# «fi=Ú J™ê 茺=∞QÆ∞#∞.

91

É’ èŒÅ∞ 189

k=º=Ú, J=∞$ «=Ú JQÆ∞Ö’Hõ=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ 㨠«∞Ê~°∞+¨µÅ∞U~°Ê~°K«∞H˘#fl ™È Œ~° «fi=Ú ã¨=∂# «fi=Ú ã¨fi «O„ « « èŒ~°‡=Ú#Hõ#∞QÆ∞"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞#∞. èŒ~°‡=Ú <åK«iOK«∞ "åiˆH „Hõ=∞=ÚQÆã¨=∂# «fi =∞#<Õ"≥∂ ≥eÜ«Ú#∞. èŒ~°‡x+ª ÉÏ èŒº «QÆ x~°fiiÎOK«∞"å~°H ãfi «O„ « « J#<Õ"≥∂ ≥eÜ«Ú#∞. J\˜ì"åi =∞ èÕº ™È Œ~° «fi=Ú"≥e¡ qiÜ«Ú#∞.

Éè∫uHõ „ÑÑOK«=Ú# r=Ù_»∞ Hõ~°Î=º=Ú#∞, ã$+≤ì èŒ~°‡=ÚÅ#∞<≥iy „Ѩ=iÎOK«∞@ ^•fi~å |∞kúÖ’Hõ=ÚÅÖ’xH˜ „Ѩ"ÕtOz#ѨÙ_»∞ÃÑ· =¸_»∞ JOâ◊=ÚÅ∞ J=QÍÇÏ# HÍQÆÅ=Ù. N~å=Úx rq «=Ú#D =¸_»∞ JOâ◊=ÚÅ#∞ QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. J «_»∞ ã¨~°fiã¨fi «O„ «∞_»∞. P ™êfi «O„ «º=Ú J «xH˜ Hõ~°Î=º x~°fiǨÏ=Ú #∞O_çèŒ~å‡K«~°=Ú #∞O_ç qHõã≤Oz#k. ÉÏ èŒº « Ñ_»Hõ Hõ~°Î=º=Ú <≥~°∞QÆHõèŒ~°‡=Ú <≥~°∞QÆHõ rqOK«∞ r=ÙʼnõΩ ™È Œ~° «fi=Ú, ã¨=∂# «fi=Ú,

ã¨fi «O„ «=Ú ZO_»=∂=ÙÅ=O\˜q. K«@ì=ÚÖˇxfl U~°Ê~°z##∞ DPâ◊Ü«∞=ÚÅ#∞ á⁄O ŒÖË~°∞. gx¿Ñ~° q èŒfiOã"Õ∞ [~°∞QÆ∞K«∞ #∞#flk.ã¨fi`«O„`«=∞x, ã¨=∂#`«fi=∞x J„QÆ~å[º=ÚÅ∞, J„QÆ=~°‚=ÚÅ∞|ÅÇ‘Ï#∞Å#∞ Ç≤ÏOã≤OK«∞@ÜÕ∞ =∂#=*Ïu K«i„ «QÆ ™êQÆ∞K«∞#flk.D =¸_»∞ Pâ◊Ü«∞=ÚÅ∞ =ºHÎQÆ «=ÚQÆ ã≤kúOK«QÆÅ"Õ QÍx ™ê=∂lHõ=ÚQÆ ã≤kúOÑ=Ù. J=`å~° ÑÙ~°∞+µÅ∞ ky =zÛ##∞ Éè∫uHõÖ’Hõ=Ú##∞O_»∞ âßâ◊fi « 㨠«ºq∞kÜÕ∞.

190 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

*Ï˝#=Ú – ÉèÏ+¨

*Ï˝#=Ú JO^Œi H˘~°‰õΩ#∞ xˆ~ÌtOѨ|_ç#k. ^•x<ÕH˘O ŒiˆH Ѩiq∞ «=Ú KÕÜ«Ú@ èŒ~°‡=ÚHÍ Œ∞. ã¨∂~°∞ºx "≥Å∞QÆ∞,"åÜ«Ú=Ù, h~°∞, Éèí∂q∞ JO^ŒiH˜x xˆ~ÌtOѨ|_ç#q. J>Ë¡*Ï#=Ú‰õÄ_»#∞. JO ŒiH JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ *Ï#=Ú #∞OK«∞@ ÃÑ ŒÌÅHõ~°Î=º=Ú. JO Œ∞H˘#∞@HõO Œ~°∞ ~°∞z K«∂Ñ≤OK«Hõ áÈ=K«∞Û#∞. HÍxJO Œ∞ÉÏ@∞Ö’#∞OK«∞@ =∂„ «=Ú Hõ~°Î=º"≥∞ÿ Ü«Ú#flk.

*Ï˝#=Ú, HÍÅ=Ú#∞ |\ì ÉèÏ+¨#∞ =∂~°∞ÛH˘#∞K«∞O_»∞#∞.„áêp# ÉèÏ+¨ÅÜ«∞O Œ∞ QÆÅ *Ï˝#=Ú#∞ „áêOfÜ«∞ ÉèÏ+¨ÅÖ’xH˜H˘x ≥K«∞Û@ XHõ =∞Ǩ Ü«∞[˝=Ú. ÉèÏ+¨ ÉèÏ==Ú#∞ ≥Å∞ѨÙ@ˆHHõ •! k=ºÉèÏ==Ú#∞ „áêOfÜ«∞ ÉèÏ+¨Ö’xH˜, „áêp# ÉèÏ+¨ #∞O_çQ˘x =K«∞Û@ =Å# *Ï˝#=Ú Ü≥ÚHõ JO Œ∞ÉÏ@∞ q∞‰õΩ¯@=ÚQÆ#∞O_»∞#∞. J@∞¡ HÍxKÀ P=â◊ºHõ « Ü«Ú#fl å=ÙʼnõΩ *Ï#=∞O Œ Œ∞.

„Ѩã¨∞Î « HÍÅ=Ú# ÉèÏ+¨ JO «HõO «‰õΩ#∞ J=ã≤÷u K≥O Œ∞K«∞#∞#flk. HÍ=Ù# *Ï˝#=Ú ‰õÄ_» J\ì ÉèÏ+¨ÅÖ’xH˜ H˘x ~å=Öˇ<å?J#∞ „Ѩâ◊flѨÙ@∞ì#∞. qHÍ~°=Ú K≥Ok# ÉèÏ+¨ #∞O_ç *Ï˝#=Ú

92

É’ èŒÅ∞ 191

#OkOK«∞@ ã¨∞ÅÉèí=Ú HÍ Œ∞. HÍ=Ù# ÉèÏ+¨ qHÍ~°=Ú K≥O Œ‰õΩO_»∞@ÔH· KÕÜ«Ú „Ѩܫ∞ «fl=Ú‰õÄ_» Ö’HõÇ≤Ï «HÍ~°º=ÚQÆ Hõ#Ê@∞ì#∞.

=∂ J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ∞ KåÖÏ =∞Ok *Ï#=Ú#∞ „áêp# ÉèÏ+Å#∞O_ç [<å^Œ~° QÆÅ ÉèÏ+¨ÅÖ’xH˜ Éè∫QÀoHõ=ÚQÆ =∂~°∞ÛK«∞#∞<åfl~°∞. =∞iH˘O Œ~°∞ ÉèÏ+ Ñ «#=Ú H͉õΩO_» ‰õÄ_» „ÑÜ«∞ «fl=ÚKÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞.

ÉèÏ+Ü«∞O Œ∞QÆÅ qHõ$u ÑÅ∞‰õΩ "åx Ü«∞O Œ∞ ‰õÄ_» „Ñ"ÕtOÑQÆÅ^Œ∞. qHõ$`«=ÚQÆ ÉèÏ+≤OK«∞ "å~°∞ „Hõ=∞=ÚQÆ qHõ$`«=∞QÆ∞ã¨fiÉèÏ==Ú K≥O Œ∞@ « 䌺=Ú. "å‰õΩ¯#‰õΩ Jq∞ «=∞QÆ∞ â◊HÎ HõÅ Œ∞.^•xfl Ѩq„ «=ÚQÆ LK«ÛiOz#KÀ, LK«ÛiOK«∞"å_»∞ Ѩq„ «∞_»QÆ∞K«∞O_»∞#∞. JÑq„ «=ÚQÆ #∞K«ÛiOz#KÀ JÑq„ «∞_»QÆ∞ K«∞O_»∞#∞.x~°¡Hõ∆ º=ÚQÆ #∞K«ÛiOz#KÀ ÅHõ∆ º=Ú ÖËx"å_»QÆ∞#∞. „â◊^ŒúQÆ#∞K«ÛiOz#KÀ „â◊ Œú#∞ á⁄O Œ∞"å_»QÆ∞#∞. „â◊ ŒúÜÕ∞ ã=∞ãÎ q ŒºÅ‰õΩ=ÚY^•fi~°=Ú. ÉèÏ+¨=Ú#O Œe „â◊ Œú q∞=Ú‡Å#∞ L «Î"≥∂ «Î=∞ã≤÷uH˜ Q˘xáÈQÆÅ Œ∞. *Ï˝#=Ú#‰õΩ ~Úk ˘e"≥∞@∞ì. ã¨~°à◊=ÚQÆ#∞,ã¨fiK«Ûù=ÚQÆ#∞, ã¨Ê+ì=ÚQÆ#∞ Ѩ Œ=ÚÅ #∞K«ÛiOѨÙ_»∞. ã¨iÜ«∞QÆ∞Ñ Œ=ÚÅ#∞ ãi «∂Hõ=ÚQÆ <≥OK«∞H˘x qxÜ≥∂yOÑÙ_»∞. g∞ ÉèÏ+=ڄѨâßO « „Ѩ"åǨÏ"≥∞ÿ „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞@ =ÚYº=Ú.

192 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

"≥·^Œº=∞`«=ÚÅ∞

"≥· Œº=Ú#O Œ∞ qq èŒ ã≤ •ÌO «=ÚÅ∞#flq. Z=i ã≤ •úO «=Ú"åik. XHõi ã≤^•úO`«"≥ÚHõ~°∞ XѨCH˘#~°∞. "åi ã≤^•úO`«"Õ∞Q˘Ñ¨Ê Œ#∞ÉèÏ==Ú, JO Œi "≥· Œ∞ºÅ Ü«∞O Œ∞ Hõ#Ê@∞ìK«∞#flk. "≥· Œºã≤ •úO «=ÚʼnõΩ, =∞ « ã≤ •úO «=ÚʼnõΩ ÃÑ ŒÌ =º`åºã¨=Ú#fl@∞¡QÆQÀK«iOK« Œ∞. ≥·==Ú#∞ QÆ∂iÛ=∞ «=Ú Å∞#fl>Ë¡ "≥· Œº=Ú#∞ QÆ∂iÛ‰õÄ_» =∞ «=ÚÅ∞#flq. W «~° =∞ «=ÚÅ∞, «=∞ =∞ «=Ú`À ã¨iHÍ=x Z@∞¡ =∞`åkèѨ`«∞Å∞ ÉèÏqO`«∞~À, J>Ë¡ "≥·^•ºkèHÍ~°∞Å∞‰õÄ_»#∞.

H˘O Œ~°∞ ÇÏŸq∞Ü≥∂ "≥· Œº=Ú Q˘ÑÊ ŒO Œ∞~°∞. =∞iH˘O Œ~°kJâߢã‘ÎÜ«∞ =∞O^Œ∞~°∞. H˘O^Œ~°∞ J֒Ѩu, âߢã‘ÎÜ«∞=Ú QÆ#∞HõQ˘Ñ¨Ê ŒO Œ∞~°∞. JkÜ«Ú#∞ Jâߢã‘ÎÜ«∞"Õ∞ =∞iÜ«Ú q+¨Ñ¨Ói «=Ú‰õÄ_» Jx H˘O^Œ~°O^Œ∞~°∞. WOH˘O^Œ~°∞ PÜ«Úˆ~fi^Œ=∞^Œ∞ƒù`«=∞O Œ∞~°∞. =∞iH˘O Œ~°∞ PÜ«Úˆ~fi Œ âßG=Ú#‰õΩ „áê=∂˜Hõ=∞QÆ∞ã≤ •úO «=ÚÅ∞ Ü«∞O Œ∞ =º`åºã¨=ÚO ŒO Œ∞~°∞. XHõ ‰õΩ@∞O|=Ú#O Œ∞ x~°fiiÎOѨ|_»∞ PÜ«Úˆ~fi Œ=Ú#‰õΩ =∞iÜ≥ÚHõ ‰õΩ@∞O|=Ú#O Œ∞ x~°fiiÎOѨ|_»∞ PÜ«Úˆ~fi Œ=Ú#‰õΩ J=QÍǨÏ#Ö’ ÉË èŒ=ÚO

93

É’ èŒÅ∞ 193

ŒO Œ∞~°∞. qq èŒ „áêO «=ÚÅO Œ∞ qq èŒ=∞QÆ∞ J=QÍÇÏ#Å`À ‰õÄ_ç`å=∞~° «OÑ~°=Ö JO «∞Ñ@ìHõ #∞O_»∞#k PÜ«Ú~fi Œ =∞x H˘O ŒiÉèÏ==Ú. =∞iH˘O^Œ~°∞ „ѨHõ$u zH˜`«û Jxfl\˜Hõ#fl L`«Î=∞"≥∞ÿ#ŒO Œ∞~°∞. J>Ë¡ ph"≥· Œº=Ú, Ü«Ú<åx "≥· Œº=Ú, <å@∞ "≥· Œº=Ú

(Ѩã¨~°∞ "≥· Œº=Ú) "≥Ú ŒÖ·#"≥xflÜ≥∂ "≥· Œºq è•#=ÚÅ∞#flq.

Jxfl "≥· Œº q è•#=ÚÅ∞ Ñiq∞ «=ÚÖË. ÑiÑÓ~°‚=ÚÅ∞ HÍ=Ù.Wq JxflÜ«Ú HõeÑ≤#KÀ ÑiÑÓ~°‚=∞QÆ∞ "≥· Œº"Õ∞~°Ê_»∞#x =∞iÜ≥ÚHõ=∞ «=Ú. D ÉèÏ==Ú ‰õÄ_» Ѩiq∞ «"≥∞ÿ# ÉèÏ="Õ∞.

≥·==Ú Ü≥ÚHõ J=QÍǨÏ#"Õ∞, =∞ « =∞OkOK«=Åã≤#k.≥·==Ú Ü≥ÚHõ J=QÍÇÏ# «yæ =∞ «"å Œ=ÚÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞K«∞#flÑC_»∞

=∂#= "Õ∞^èŒã¨∞ûÖ’ ^≥·==∞^Œ$â◊º"≥∞ÿ "å^Œ=ÚÅ∞, q"å^Œ=ÚÅ∞q~À èŒ=ÚÅ∞, Ü«Ú Œú=ÚÅ∞ ѨÙ@∞ìK«∞#flq Hõ •! J>Ë¡ "≥· Œº=Ú ‰õÄ_»Ñ¨iq∞Oz#k. "≥·^Œº=Ú „áêâßG=Ú. „áê=Ú Ü≥ÚHõ¯f~°∞ ≥#∞flÅ∞ ≥eÜ«∞Hõ "≥· Œº=Ú KÕã≤#KÀ „áê=Ú W#∞=∞_çOÑ Œ∞.ÕǨÏ=Ú#O Œe „áê ã¨ÊO Œ#=ÚÅ∞, „áê=Ú „Ѩ"ÕtOK«∞ f~°∞

„Ñ=Ç≤ÏOK«∞ f~°∞, •xH~°Ê_»∞ J=~À èŒ=ÚÅ∞ „QÆÇ≤ÏOK«∞@ =∞~°z#"≥· ŒºâßG=ÚÅ∞ Ñiëê¯~°=Ú #OkOK«ÖËHõ qHÍ~°=Ú K≥O Œ∞K«∞#flq.=∞# K«∞@∞ì#∞ "å`å=~°=Ú# QÆÅ „áê=Ú =∞# Ü«∞O ≥@∞¡„Ѩ"ÕtOK«∞<À `≥eÜ«∞=Öˇ#∞. =∞#Ü«∞O^Œ∞ Z@∞¡ „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞<À≥eÜ«∞=Ö#∞. "åxHõ=~À èŒ=ÚÖ>Ë¡~°Ê_»∞K«∞#fl"À ≥eÜ«∞=Ö#∞. P

J=~À èŒ#=ÚÅ<≥@∞¡ x~°∂‡eOK«=Ö<À ≥eÜ«∞=Ö#∞. Wk "≥· Œº=Ú#‰õΩ =¸Å ã¨∂„ «=Ú.

194 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

xâ◊≈|Ì=Ú – ¿ãflǨÏ=Ú

x["≥∞ÿ# ¿ãflÇÏ=Ú, xâ◊≈|Ì"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞#x K≥·hÜ«ÚÅ ã∂HÎ.xâ◊≈|Ì"Õ∞ x["≥∞ÿ# ¿ãflÇ≤Ï «∞_»x =∞iÜ≥ÚHõ ã¨∂HÎ. „¿Ñ=∞, ¿ãflǨÏ=Úx["≥∞ÿ#KÀ Jk =∂@ÅÜ«∞O^Œ∞ÖËHõ, KÕ`«ÅÜ«∞O^Œ∞ =∂„`«"Õ∞Ü«ÚO_»∞#∞. KÕ «ÖËÜ«ÚO_»∞#∞ QÍx =∂@Å∞O_»=Ù. ¿ãflǨÏ=Ú#∞,„¿Ñ=∞#∞ ÉèÏ+¨=ÚÖ’xH˜ kOK«∞"å~°∞ Ö’`«∞ÖËx"å~°∞. "åiH˜xâ◊≈|ÌѨ٠֒ «∞, ~°∞zÖËHõ, ˆH=Å=Ú ¿ÑÅ="≥∞ÿ# =∂@Å #∞O_ç=ºHõÎ=Ú KÕÜ«Ú^Œ∞~°∞. "åKå"å`«ûź"Õ∞ Ö’`«∞ÖËx "åiH˜ „Ñ‘u.„ѨѨOK«=∞O «Ü«Ú =∂@Å QÍ~°_çÖ’ zH˜ , „¿Ñ=∞Ü«∞x ¿ãflǨÏ=∞x«Å¡„HO Œ∞ÅQÆ∞ K«∞#flk. x[=∞QÆ∞ ¿ãflÇÏ=Ú QÆÅ"å~°∞, „¿Ñ=∞QÆÅ"å~°∞

^•x ~°∞z ≥eã≤, ÉèÏ+=Ú# ~°QÆ∞ÖÁ¯#Hõ, « «ûO|Okè « HÍ~°º=ÚÅx=∞QÆ∞flÅQÆ∞ Œ∞~°∞.

xâ◊≈|Ì=Ú# „Ѩ=Ç≤ÏOz#O « ¿ãflǨÏ=Ú, „¿Ñ=∞, =∂@ÅÖ’„Ѩ=Ç≤ÏOѨ*ÏÅ Œ∞. ã‘ å~å=ÚÅ „¿Ñ=∞ "åi~°∞=ÙiˆH ≥eÜ«Ú#∞.Hõ$+‚„¿Ñ=∞ ÉèÏ~°ºÅHõ#fl QÀÑ≤HõÅH Z‰õΩ¯= ≥eÜ«Ú#∞. „^ÒÑkx QÆ∂iÛHõ$+¨µ‚xH˜ QÆÅ„¿Ñ=∞ J`«ºO`« ã¨xflÇ≤Ï`«=Ú, ã¨∞xfl`«=Ú ‰õÄ_».㨠«ºÉèÏ=∞Hõk JO «∞Ѩ@ìÖË Œ∞. Éèí~° «∞xÃÑ· ~å=ÚxH˜ QÆÅ „¿Ñ=∞

94

É’ èŒÅ∞ 195

=∂@ÅÖ’ =ºHõÎ=Ú HÍÖË^Œ∞. ~å=Úx ¿ãflǨÏ=∞O`«Ü«Ú „H˜Ü«∂~°∂Ѩ"Õ∞. ÉèÏ+¨Ï=∞Ü«∞=Ú HÍ Œ∞. QÆ∞Ǩï_≥·##∞, [\ÏÜ«Ú"≥·##∞,â◊|iÜ≥ÿ∞##∞, ã∞„w=Ù_≥·##∞, qcè+∞_≥·##∞ ~å=Úx ¿ãflÇÏ=Ú#∞,„¿Ñ=∞#∞, KÕ «Å^•fi~å ~°∞z K«∂zˆ~ HÍx =∂@Å ^•fi~å HÍ Œ∞.

Ö’`«∞ÅÖ’ rqOK«∞"åiˆH, ¿ãflǨÏ=Ú „¿Ñ=∞ `≥eÜ«Ú#∞.Ö’`«∞Å∞ xâ◊≈|Ì=Ú#‰õΩ ã¨O|OkèOz#q. xâ◊≈|Ì=Ú# ™êxfl^茺=Ú#flk. ™êxfl 茺=Ú k=º™êxfl 茺"Õ∞. =∞# Ü«∞O Œe ™êxfl 茺"Õ∞=∞# „áê=ÚÅ#∞, `≥eqx #_»∞ѨÙK«∞#flq. =∞#=Ú QÆ∞iÎOѨ‰õΩ#fl#∞, „áê=ÚQÆ#∞, ≥eqQÆ#∞ Ѩx KÕÜ«ÚK«∞#flk. D¿ãflǨÏ=Ú#∞, „¿Ñ=∞#∞ U=∞x Ñ≤Å∞==Öˇ#∞? 㨠« «=Ú =∞#Å#∞„¿Ñq∞OK«∞ ≥·=„¿Ñ=∞ xâ◊≈|Ì=Ú#<Õ #∞#flk. ¿ãflǨÏ=Ú#‰õΩ „¿Ñ=∞‰õΩ≥·="Õ∞ Ѩ~åHÍ+ª . Jk xâ◊≈|Ì=Ú# „Ѩ"ÕtOz# "åiˆH ≥eÜ«Ú#∞.

196 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

q@q∞#∞Å∞

„Ѩã¨∞Î`«HÍÅ=Ú# q@q∞#∞Å#∞ qѨs`«=ÚQÆ Éèí∞lOK«∞K«∞<åfl~°∞. ÕÇÏáÈ+=Ú#‰õΩ Jq J`åº=â◊ºHõ=ÚÅx "≥· ŒºâßG=ÚÜ≥ÚHõ #q∞‡Hõ. q@q∞#∞Å ã‘fiHõ~°=Ú HÍ~°=ÚQÆ „áêâ◊HÎ (Vital

Force) ÃÑ~°∞QÆ∞#x #=∞‡Hõ=Ú. q∞@q∞#∞Å q+Ü«∞=Ú# =∂^˘HõJ=QÍÇÏ# Ü«Ú#flk. =∂ J#∞Éèí==Ú# „áêâ◊HÎx ÃÑOá⁄OkOK«∞q@q∞#∞Å∞ r=Ùx Ü«∞O Õ Ü«Ú#flq. r=ÙxÜ«∞O Œe 㨠Œ∞æ=∞ÖËx[=∞QÆ∞ q@q∞#∞Å∞. 㨠Œ∞æ=ÚÅ∞ „áê=Ú#∞ ÃÑOá⁄OkOz#O «QÆ q∞@q∞#∞Å∞ ÃÑOá⁄OkOѨÖË=Ù. 㨠Œ∞æ=O «∞Å∞ q∞‰õΩ¯@=ÚQÆ „áêâ◊HÎ Hõey Ü«ÚO Œ∞~°∞. "å~°ÇÏiflâ◊Å∞ ÑxKÕÜ«ÚK«∞#fl#∞„áê=Ú h~°ã≤OѨ Œ∞. ≥eqH˜ 㨠Œ∞æO|∞Å |eq∞ QÆ∂iÛ#KÀJO «‰õΩq∞Oz# q@q∞#∞Å∞, \Ïx‰õΩ¯Å∞ ÖË=Ù. ã Œ∞æ=ÚÖË ã=∞ãÎq∞@q∞#∞ʼnõΩ x"å㨠™ê÷#=Ú. ã¨^Œ∞æ=ÚÅ∞ ÖËx"åiH˜ ~¸™ê÷=~°=ÚÅ∞ =¸`«|_»=Ù. "å~°∞ q@q∞#∞Å∞ u#∞K«∞#fl#∞„áê=∞O «O « =∂„ «=ÚQÆ<Õ Ü«ÚO_»∞#∞.

™ê^è•~° =∂#=Ù#‰õΩ q@q∞#∞Å∞ ѨxKÕÜ«∞áÈ=Ù@‰õΩHÍ~°=Ú "åiÜ«∞O^Œ∞ ã¨^Œ∞æ=ÚÅ H˘é`«ÜÕ∞. =∂ ^Œ$+≤ìÖ’

95

É’ èŒÅ∞ 197

qâßfiã=Ú "≥Ú@ì"≥Ú Œ\ ã Œ∞æ=Ú. qâßfiã=Ú =¸_è» #=∞‡Hõ=ÚHÍ Œ∞. Jk P «‡qâßfiã=Ú. «#Ü«∞O Œ∞ «#‰õΩ #=∞‡Hõ=Ú#fl "åxHW`«~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ‰õÄ_» #=∞‡Hõ=ÚO_»∞#∞. W`«~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞ JѨ#=∞‡Hõ=Ú «=∞ Ü«∞O Œe JѨ#=∞‡Hõ=Ú Ü≥ÚHõ „ѨuaO|"Õ∞.JѨ#=∞‡Hõ=Ú „áê=Ú#‰õΩ â◊„`«∞=Ù. #=∞‡Hõ=Ú „áê=Ú#‰õΩq∞„ «∞_»∞. #q∞‡#"å_»∞ K≥_»_»x P~ÀºHÎ. #q∞‡ K≥_ç#"å_»∞ ÖË_»x=∞iÜ≥ÚHõ P~ÀºH˜Î. J#∞=∂#=Ú, JѨ#=∞‡Hõ=Ú QÆÅ"å~°∞q@q∞#∞Å∞Q˘#∞@ x¢+¨ÊÜ≥∂[#=Ú. J\˜ì"åiH˜ q@q∞#∞Å∞JáêÜ«∞=∞x ‰õÄ_» =∂ #=∞‡Hõ=Ú. q@q∞#∞Å#∞ Q˘x JÑ#q∞‡Hõâ◊HÎ ÃÑ~°∞QÆ∞<Õ HÍx „áê=Ú ÃÑ~°∞QÆ Œ∞.

JѨ#=∞‡Hõ=Ú, J#∞=∂#=ÚʼnõΩ ã¨Ç¨Ü«∞x~åHõ~°=Ú(Non-co-operation) `À_≥·#KÀ WHõ J\˜ì"åiH˜ B+¨^èŒ=ÚÅ∞,q@q∞#∞Å∞ ѨxKÕÜ«Ú@ Hõ+ì=Ú. Wk ≥eÜ«∞=Öˇ#∞.

198 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Ѩx`«#=Ú

H˘O Œ~°∞ Ѩ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙÅ |$O Œ=ÚÅ QÆ∂iÛ =∂\Ï_»~°∞.`«Å=OK«∞H˘x "åi Ѩx "å~°∞ KÕÜ«ÚK«∞O^Œ∞~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞QÆ∞~°∞=ÙÅ#∞ QÆ∂iÛ JkèHõ=ÚQÆ =∂\Ï¡_»∞ Œ∞~°∞. =∂ J#∞Éèí==Ú#Ô~O_»= ≥QÆ"åˆ~ =∂ |$O Œ=Ú#‰õΩ „^ÀǨÏ=Ú KÕÜ«Ú Œ∞~°∞. =∂‰õΩJkèHõ=ÚQÆ =∂\Ï_»∞"å~°#flKÀ ÉèíÜ«∞=Ú. =∞ø#=ÚQÆ ÑxKÕÜ«Ú"å~°∞=∂ ^Œ$+≤ìÖ’ „âıÜ«∞㨯~°∞Å∞. JkèHõ ÉèÏ+¨=Ú JáêÜ«∞Hõ~°=Ú.ѨxKÕÜ«Ú"åiHõk «QÆ Œ∞.

=∞=∞‡#∞ãiOK«∞"åiH ÑQÆÅ∞ ÑxKÕÜ«Ú@, ~å„u x„kOK«∞@Jx Ü«ÚO_» Œ∞. ѨQÆÅ∞|\ì ѨxHÍ Œ∞. Ѩxx |\ì ѨQÆÅ∞. ѨxÜ«Ú#flKÀ "åiH˜ ѨQÆÅ∞, ~å„u Õ_® Ü«ÚO_» Œ∞. W\ì"åˆ~ Ѩxx„¿Ñq∞OѨQÆÅ"å~°∞. J\ì"åix "Õ∞=Ú „¿Ñq∞O «∞=Ú. W\ìѨx"å~°∞LÖÏ¡ã¨=ÚQÆ #$ «º=Ú, w «=Ú J#∞ÉèíqOK«∞K«∞#fl@∞¡QÆ Ñ¨xKÕÜ«ÚK«∞#flѨC_»∞ "Õ∞=Ú#∞ "åi`À =O « HõÅ∞Ѩ٠Œ∞=Ú.KÕÜ«∞=Åã≤#ѨxÜ«∞O Œ∞ ~Ú\ì „Ñ‘uHõÅ∞QÆ∞@ L «Î"≥∂ «Î=∞ ã≤÷u.

96

É’ èŒÅ∞ 199

"≥ÚO_ç`«#=Ú

ã¨OHõÅÊ|Å=Ú "Õ~°∞, "≥ÚO_ç «#=Ú "Õ~°∞. "≥ÚO_ç «#=Ú=¸~°ö=Ú. Jk J*Ï˝#=Ú`À ‰õÄ_çÜ«ÚO_»∞#∞. ~Ú\ì"å~°∞, «=∞"≥ÚO_ç «#=Ú HÍ~°=ÚQÆ rq «=Ú# |~°∞=Ù ÃÑOK«∞H˘O Œ∞~°∞."≥ÚO_ç QÆ∞é]=Ú#∞ ~“ «∞ Z@∞¡ qãiOK«∞<À, "≥ÚO_ç "åxx ã « ~°‡qã¨i˚OK«∞#∞. "≥ÚO_ç «#=Ú QÆÅ"å~°∞, „Ѩ*Ï˝HO„ Œ=Ú#‰õΩ Ñ¨Hõ∆"å «=Ú HõeyO «∞~°∞. Ñ@∞ì, q_»∞ÑÙÅ∞ QÆÅ"å~ r=# „Ñ"åÇÏ=Ú#`ÕeÜ«∂_»∞"å~°∞. =¸~°ö`« q<åâ◊HÍ~°"≥∞ÿ r=Ùx Ѩ`«#=ÚHÍqO «∞~°∞. "≥ÚO_ç «#=Ú, =¸~°ö «, Hõ~°∞_»∞ QÆ\˜ì# JÇÏOHÍ~°=Ú–D =¸_çO\˜x „Ѩu"å~°∞ q=∞i≈OK«∞H˘x, gxx q_»z ã¨OHõÅÊ|Å=Ú# ã≤÷~°Ñ¨_»∞@ L`«Î=∞=Ú. "≥ÚO_ç"å~°∞ ZO`À^Œ∂~°=ڄѨܫ∂=Ú KÕÜ«∞ÖË~°∞. HÍ~°"Õ∞=∞#QÍ "åi "≥ÚO_ç`«#=ÚJáêÜ«∞HÍ~°=ÚÅ#∞ ã$+≤ìOK«∞K«∞O_»∞#∞. "å\x Z Œ∞~˘¯#∞@Ö’"≥ÚO_ç"å~°∞ JÅã≤ ™⁄Åã≤ áÈ=Ù Œ∞~°∞. WO «Ö’ â◊s~°=Ú Hõ$tOz#tO «∞~HÍx "≥ÚO_ç «#=Ú = ŒÅ Œ∞. "≥ÚO_ç «#=Ú# „Ñ"ÕtOz#"åix, P "≥ÚO_ç «#"Õ∞ "≥Úã¨eÜ≥ÿ∞ Ѩ@∞ì#∞.

97

200 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

Ü«ÚHÍÎǨ~°=Ú

ã¨∞xfl`«=∞QÆ∞ =∂#= K≥·`«#º=Ú#‰õΩ =∂O™êǨ~°=ÚJáêÜ«∞Hõ~°=Ú. K«zÛ#"åxx, K«OÑ≤# "åxx u#∞@ =Å# J «xK≥· «#º=Ú#‰õΩ J=ã≤÷ «∞ÖË~°Ê_»∞#∞. ZO « x~°∂‡eOz##∞ =∂Oã¨YO_»=Ú# ~°HõÎ=ÚO_»∞#∞. J\ì=∂O㨠YO_»=ÚÅ#∞ u#∞@=Å#~°HõÎ=Ú „`åy# "å~°QÆ∞ Œ∞~°∞. =∂Oã¨=Ú u#‰õÄ_» Œ#∞@‰õΩ HÍ~°q∞kÜ≥ÚHõ¯\ ˜ÜÕ∞. ~°HõÎ=Ú#‰õΩ =∂Oã¨=Ú#‰õΩ q_»nÜ«∞~åx|O èŒ=Ú#flk. ~°HõÎÑÙ „ÑÉèÏ==Ú =∂Oã=Úg∞ Œ q∞H¯eQÆ Ü«Ú#flk.J\˜ì =∂Oã=Ú#∞ Éèí∞lOK«∞@ =Å# ~°HõÎ Ñ≤áêã∞Å |∞ Œ∞úÅ∞, =∂#="Õ∞^èŒã¨∞û#∞ KÕ~°∞#∞. JOuÜÕ∞HÍ^Œ∞ nx =Å# ~°Hõ~°Hõ=ÚÅQÆ∞"åº èŒ∞Å∞ ‰õÄ_» =∂#= ÕǨÏ=Ú# ѨÙ@∞ì#∞. D<å_»∞ Éèí∂q∞ÃÑ·[~°∞QÆ∞ =∂~°Ç¨ÏŸ=∞=∞O «Ü«Ú Ç≤ÏO™ê „Ѩ=$uÎ, ~åHõ∆㨠«fi=Ú,~°HÍÎÇ~°=Ú =Å#<Õ! ~°HõÎ=Ú „`åQÆ∞"å~°∞, Éèí∞lOK«∞"å~°∞ ~åHõ∆ã∞Å∞HÍHõ Z@∞¡O^Œ∞~°∞? W\˜ì"åi #∞O_ç ѨÙ@∞ì ÉèÏ==ÚÅxflÜ«Ú~°HõÎ •Ç¨Ï=Ú#∞ HÀ~°∞K«∞<ÕÜ«ÚO_»∞#∞. HõÖ’¡Å=ÚÅ∞ ѨÙ\ìOK«∞@,Ü«Ú^Œú=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú@, âßOux ÉèíOQÆѨ~°K«∞@ J#∞ q<åâ◊Hõ~°HÍ~°º=ÚÅÜ«∞O Œ∞ ~Ú\ì"åi r=K≥· «#º=Ú ~Úq∞_ç áÈ~Ú#k.

98

É’ èŒÅ∞ 201

ÃÑ· q+Ü«∞=Ú#∞ QÆ∂iÛ âßGAÅ∞ xt «=ÚQÆ âߢã‘ÎÜ«∞=∞QÆ∞„ѨÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ KÕÜ«∞=Åã≤# J=ã¨~°"≥∞O`«Ü«Ú#∞#flk. [O`«∞= èŒâßÅ = ŒÌ QÆÅ "å`å=~°=Ú#∞ ÑijeOz#KÀ ÃÑ· ã∂zOz#㨠«º=ÚÅ∞ ≥eÜ«∞QÆÅ=Ù. W\ì =∂#= „Ѩ=~°Î# Ü«∞O Œ∞ =∂~°∞Ê~åxKÀ #∂ «#Ü«ÚQÆ=∂~°OÉèí"Õ∞ HÍ Œ∞. =∂#=ÙʼnõΩ ≥~° ˘ÅyOÑÙÜ«ÚO_»^Œ∞. nxx QÆ∂iÛ „ѨÉèí∞`«fi=Ú, "≥·^Œº=Ú, q^Œº Hõ$+≤KÕÜ«∞=Åã≤# J=ã¨~°"≥∞O «Ü«Ú QÆÅ Œ∞.

~°HÍÎÇ~°"Õ∞ „Ñã∞Î « HÍÅ=Ú# =∂#=*Ïu JÅ[_çH =¸ÅHÍ~°=Ú. Ü«ÚHÍÎǨ~°"Õ∞ Ѩiëê¯~°=Ú.

202 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

t+¨º Œ∞~åKå~°=Ú

|∞^Œ∞úxH˜ ^Õ=^Œ`«∞Î_»∞, Uã¨∞„H©ã¨∞Î#‰õΩ E_®¿ã f~°x

„^ÀǨÏ=Ú KÕã≤#@∞¡ K«i„ « ѨÙ@Å ÔHH˜ #k. K«i„ « ѨÙ@Å ÔHHõ Hõ

ã¨^Œ∞æ~°∞=ÙʼnõΩ „^ÀǨÏ=ÚQÍqOz# "å~°∞ HÀH˘Å¡Å∞. ã¨^Œ∞æ~°∞

=OkOz# É’ èŒÅ##∞ Ü«∞ ä• « äŒ=ÚQÆ „QÆÇ≤ÏOK«∞@ÜÕ∞ "≥Ú ŒÅ∞

Hõ+ì=Ú. Z=i ã¨fiÉèÏ==Ú#∞ |\ì "å~°∞ É’ èŒ#Å#∞ J=QÍǨÏ#

KÕã∞H˘O Œ∞~°∞. ã Œ∞æ~°∞=Ù É’ èŒ#Hõ#fl t+µºx J=QÍÇÏ# aè#fl=ÚQÆ

#∞O_»=K«∞Û#∞. Wk ã¨~°fi™ê=∂#º=Ú. D HÍ~°=ÚQÆ É’ èŒ#Å#∞

=∞~°Å =∞~°Å „â◊ ŒúQÆ q#=Ö#∞. å#∞ qO\#x, ≥Å∞ã∞H˘O\#x

J#∞H˘#∞"å_»∞ JǨÏOHÍi. XHõ\˜H˜ Ѩk=∂~°∞¡qx «# J=QÍǨÏ

##∞ J=HÍâ◊=Ú#flѨC_»∞ 㨠Œ∞æ~°∞=Ù = ŒÌ ѨijeOK«∞H˘#=Öˇ#∞.

Wk "≥Ú Œ\˜ "≥∞@∞ì.

`å#∞ á⁄Ok# J=QÍǨÏ##∞ PK«~°Ö’xH˜ H˘x=K«∞Û@‰õΩ

nx`À „Ѩܫ∞uflOѨ=Öˇ#∞. J\ì nHõ∆‰õΩ „â◊ Œú, ÉèíHÎ, ã¨OHõÅÊ|Å=Ú,

„Ѩ^è•#"≥∞ÿ xÅK«∞#∞. PK«~° =∂~°æ=Ú#<Õ É’^èŒ# PHõoOѨÙ

HÍQÆÅ Œ∞. Wk Ô~O_»= "≥∞@∞ì.

99

É’ èŒÅ∞ 203

PK«~°=Ú# PHõoOÃÑ·# É’ èŒ#=Ú#∞ ã¨Ç¨ 蕺ܫÚÅ`À,

|O èŒ∞q∞„ «∞Å`À "åi Pã¨HÎx |\ì ѨOK«∞H˘#∞@ =¸_»= "≥∞@∞ì.

Wk ÉÏ èŒº`åÜ«Ú «"≥∞ÿ# t+¨º «fi=Ú.

„Ñã∞Î « HÍÅ=Ú# É’ èŒ#ÅO Œ∞H˘x J=QÍÇÏ# KÕã∞H˘#Hõ,

`å=∂K«iOK«Hõ W «~°∞Å HõOkOK«∞"å~°∞ HÀH˘Å¡Å∞QÆ #∞<åfl~°∞. D

ã¨fiÉèÏ==Ú t+¨µºÅÖ’ D<å_»∞ H˘ «ÎQÆ U~°Ê_ç#kHÍ Œ∞. ^•fiѨ~°

Ü«ÚQÆ P~°OÉèí=Ú#∞O_ç ~Ú\˜ì „Ѩ=~°Î#=Ú "≥ÚÅÔHuÎ#k. Wk

^Œ∞~åKå~°=Ú.

D Œ∞~åKå~°=Ú =Å# t+µºxH Çx HõÅ∞QÆ∞#∞. rq «=Ú

=ÚO Œ∞#‰õΩ ™êQÆ∞ «∞#fl H˘Åk =∂#ã≤Hõ=ÚQÆ ÑÅ∞=∂~°∞¡ QÍÜ«∞Ñ_»∞

K«∞O_»∞#∞. „Hõ=∞=ÚQÆ QÆ∞~°∞t+º ãO|O èŒ ã∂„ «=Ú ≥QÆ∞#∞. =ÚO Œ∞

[#‡ÅÖ’ =∞~°Å QÆ∞~°∞=Ù#ÔH· J<Õfi+¨=Ú [~°∞QÆ∞#∞. D Œ∞~å

Kå~°=Ú ã Œ∞æ~°∞=Ù#∞ ‰õÄ_» ÉÏkèOK«∞#∞. ÃÑ· HÍ~°=ÚQÆ ã Œ∞æ~°∞=ÙÅ∞

t+¨µºÅ #OwHõiOK«∞@‰õΩ "åº"≥∂ǨÏѨ_»~å^Œ∞. HõeÜ«ÚQÆ=Ú#

t+¨º"åº"≥∂ǨÏ=Ú QÆ∞~°∞=Ù#‰õΩ, Œ∞~åKå~°=Ú t+¨µº#‰õΩ ÃÇÏK«ÛQÆ∞

K«∞#flk.

204 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

â◊O|à◊

â◊O|à◊, XHõ k"庄â◊=∞=Ú. Éèí∂q∞ÃÑ· [~°∞QÆ∞ k=º HÍ~°º„Hõ=∞=ÚʼnõΩ „Ñ è•# HO„ Œ=Ú. Jxfl P„â◊=∞=ÚÅHÍ è•~°=Ú. k=ºr=#∞ʼnõΩ â◊O|à◊ k"åº#∞Éèí∂u. âßâ◊fi « 㨠«º=Ú. W «~°∞ʼnõΩJk ѨÙH˜¯\ ˜ ѨÙ~å=Ú. â◊O|à◊#∞ QÆ∂iÛ J<ÕHÍ<ÕHõ=ÚÅ∞QÆ=^ŒO`«∞Å∞#flq. H˘O^ŒiHõk, =∞~°∞QÆ∞Ѩ_ç# k=ºã¨OѨ^Œ.=∞iH˘O ŒiH˜ Jk Éèí∂QÆiƒù «"≥∞ÿ# „áêp# „QÍ=∞=Ú. WOH˘O ŒiH˜Jk PHõã=Ú# ÕÅ∞K«∞O_»∞ ã∂Hõ∆ ‡=∞QÆ∞ P„â◊=∞=Ú. ≥eã≤#"å~°∞â◊O|à◊#∞ Éèí∂q∞H˜ k=º~å[ è•xQÆ ≥Å∞Ѩ٠Œ∞~°∞. JO Œ∞ Éèí∂q∞xáêeOK«∞ UÔH·Hõ K«„Hõ=iÎ Ü«∞QÆ∞ ã# «∞¯=∂~°∞_»∞, =ã≤OzÜ«Ú<åfl_»xÉèÏqOѨÙ_»∞. J «_»∞ NHõ$+¨µ‚_»∞ Éèí∂q∞ÃÑ· ã¨OK«iOz#ѨÙ_»∞,„Ѩ^Œ∞º=Úfl_≥· J`«xH˜ [x‡Oz<å_»x `≥Å∞ѨÙ^Œ∞~°∞. NHõ$+¨µ‚_»∞ÕǨÏ`åºQÆ=Ú KÕã≤# "≥#∞Hõ =∞~°Å ã¨# «∞¯=∂~°∞xQÆ ã¨fi™ê÷#=Ú#

xÅz Ѩ~°=∞QÆ∞~°∞=ÙŠѨ~°OѨ~°‰õΩ JO_»QÆ xÅzÜ«Ú<åfl_»x ‰õÄ_»«Å «∞~°∞. J «_Õ Éèí∂q∞x, Éèí∂q∞ r=ÙÅ#∞ ѨiáêeOK«∞K«∞ "åi

ѨiÏ=∞=Ú#ÔH· Hõ$+≤ ã¨Å∞ѨÙK«∞<åfl_»x ÉèÏqO «∞~°∞.

ã¨# «∞¯=∂~°∞_»∞ ã¨#Hõ ã¨#O Œ<å Œ∞Å`À <˘Hõ „uÉèí∞[=ÚQÆ

100

É’ èŒÅ∞ 205

<Õ~°Ê_ç „|Ǩχ֒Hõ=Ú #∞O_ç Éèí∂Ö’Hõ=Ú =~°‰õΩ <˘Hõ K≥·`«#ºã∂„ «=Ú#∞ ãOkèOzÜ«ÚOz<å_»x, « å¯~°=ÚQÆ Éèí∂q∞ r=ÙÅ∞„|Ǩχ֒Hõ=Ú#‰õΩ KÕ~°∞@‰õΩ =Åã≤# =∂~°æ=Ú ≥~°z Ü«Ú#fl Œx"≥∞ÿ„ ÕÜ«∂ Œ∞Å∞ ≥Å∞Ѩ٠Œ∞~°∞. J «_Õ D Éèí∂q∞H˜ r==∞x, „Ѩ è•#KÕ «#=∞x, "Õ∞=Ú ≥eã≤Ü«Ú<åfl=Ú. J «_»∞ "≥∞ÿ„ ÕÜ«ÚxH H˘O_»O «JO_»QÆ xÅz J «x Pâ◊Ü«∞ ÑiÑÓiÎÔH· =Åã≤# ãÇÜ«∞ ãÇÏHÍ~°=ÚÅOkOK«∞K«∞ J<åkQÆ#∞<åfl_»∞. J`«_»∞ K«„Hõ=iÎ. "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞QÆ∞~°∞=Ù. XHõ~°∞ ~åA, =∞iÜ≥ÚHõ~°∞ ѨÙ~ÀÇ≤Ï «∞_»∞. "Õ∞=∞O Œ~°=∞ «x |∞∞ufi‰õΩ¯Å=Ú. g∞~°O Œ~° «x Ñ≤Å¡Å∞.

206 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

xã¨Ê $ǨÏ

g∞Ö’ H˘O « =∞Ok 㨠Œ∞æ~°∞=Ù <åǨfixOz ( 蕺#=Ú#)

g∞‰õΩ#fl ã¨=∞ãÎ"≥∞ÿ#@∞=O\˜ ÉÏ èŒefl ‰õΩO_»áÈ «QÍ "åi =ÚO Œ∞

áÈã¨∂Î =ÙO\Ï~°∞. KåÖÏ ¿ã= KÕã¨∞Î<åfl=Ú Hõ •! ''=∂ ÔHO Œ∞H©

ÉÏ èŒÅ∞, HõëêìÅ∞—— Jx „ѨtflOK≥ Œ~°∞. W@∞=O\˜ 㨠«ºÉèÏ=∞ |∞kú

(P~ÀѨ |∞kú) =∂#∞HÀ=@=Ú L «Î=∞=Ú. P~ÀѨÅ∞

KÕÜ«∞\ÏxH˜ P"åǨÏ# "≥∞O Œ∞‰õΩ?ZѨC_»∂ P~ÀѨÅ∞ KÕ¿ã "åi

ŒQÆæiH˜ g∞‰õΩ "≥à◊§|∞kú J=Ù «∞O^•? =∂‰õΩ "≥à◊§ |∞kú J=Ù «∞Ok.

Ñ≤Å∞¿ãÎ =™êÎ=Ú, HÍx g∞ ÉÏ^èŒÅ∞ P~ÀѨÅ∞ =∂ ~åHõ#∞

QÆ∞iÎOѨhÜ«∞=Ù.

g∞~°∞ ÉÏ èŒÅÖ’ #∞#flѨC_»∞ g∞~°∞ KÕÜ«∞=Åã≤# ŒÖÏ¡

"Õ∞=∞OkOz# É’ èŒ#Å∞ K« Œ∞=ÙH˘#∞K«∞, =∞<À „ѨâßO « « =∞<À

"≥·âßź «#∞ á⁄O Œ∞K«∞O_»=Öˇ#∞. J@∞¡HÍxKÀ „Hõ=∞=ÚQÆ g∞‰õΩ

ÉèíHÎ «QÆ∞æ#∞. J#∞=∂#=Ú ÃÑ~°∞QÆ∞#∞. g∞ KÕ «# Ѷ∞~°¬‰õΩ QÆ∞i

JQÆ∞#∞. "Õ∞=Ú J#O « „¿Ñ=∞#∞, P Œ~°#∞ ZѨC_»∂ „Ѩã¨iOK«∞

101

É’ èŒÅ∞ 207

K«∞<ÕÜ«ÚO Œ∞=Ú. g∞~°∞ Ü≥∂QÆ=Ú# xÅz ¿ã=#∞ ÃÑOK«∞_»∞. =∂`À

J#∞ãO è•#=Ú ‰õÄ_» ÃÑOK«∞_»∞.JÑC_»∞ g∞ ã=∞ãºÅ‰õΩ Ñiëê¯~°

=ÚÅ∞ ˘~°‰õΩ#∞. =∂`À g∞ J#∞ãO è•#=Ú#∞ ~Ú\˜ì ã=∞Ü«∞=Ú#

ÃÑOK«∞H˘#=Ö#∞ HÍx P~ÀÑÅ`À ≥OÑÙH˘#~å Œ∞. „Ñux «º=Ú

HõuÎÑ‘@ =ÚO^Œ∞ ‰õÄ~°∞Ûx Le¡áêÜ«∞Å∞ HÀÜ«ÚK«∞ U_»∞ÛK«∞#fl

"åi=Öˇ g∞~°∞ =∂‰õΩ QÀK«iOK«∞ Œ∞~°∞. nx =Å# Z\ì „Ñ¨Ü≥∂

[#=Ú ÖË Œ∞. ÃÑ· ≥eÑ≤# ã¨∂„ «=ÚÅ#∞ áê\˜OѨÙ_»∞.

208 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

XHõ ™ê èŒ#

Hõ#∞flÅ∞ =¸ã≤QÍx Hõ#∞flÅ∞ ≥~°zQÍx XHõ ~°=∞º=∞QÆ∞

Œ$â◊º=Ú#∞ TÇ≤ÏOz K«∂K«∞@ <Õ~°∞Û_»∞. J>Ë¡ TÇ≤ÏOz q#∞@

<Õ~°∞Û_»∞. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘x ÔH·ÖÏ㨠Ѩ~°fi «=Ú#∞

K«∂K«∞@, u~°∞Ѩu "≥OHõ>Ëâ◊fi~°∞x K«∂K«∞@, ɡ["å_» Hõ#Hõ Œ∞~°æ#∞

K«∂K«∞@ ~Ú`åºk Œ∂~°ÑÙ „áêO «=ÚÅ #∞#fl =∞#"åix K«∂K«∞@.

D K«∂K«∞@Ö’ q=~°=ÚÅ∞ K«∂K«∞@ ‰õÄ_» KÕÜ«∞=Öˇ#∞. W>Ë¡

q#∞@‰õÄ_» KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. Ѩ~° 蕺#=Ú# Hõ#Ѩ_»∞@, q#Ѩ_»∞@

‰õ#fl, xˆ~ÌtOz K«∂K«∞@, q#∞@ q∞#fl J~Ú# q+¨Ü«∞=Ú.

"≥Ú^Œ\˜k [|∞ƒ. JO^Œ∞ =∞# ã¨OHõÅÊ"Õ∞g∞ ÖË^Œ∞. Ô~O_»=k

Œ∂~° Œ$+≤ì, Œ∂~°„â◊==Ú. W@∞¡ JÉèϺã¨=Ú QÍqOK«∞@ =Å#

g∞ Ü«∞O Œ∞ Œ∂~° Œ$+≤ì, Œ∂~°„â◊==Ú U~°Ê_»QÆÅ=Ù.

ÃÑ· q èŒ=ÚQÆ ã∂Hõ∆ ‡ ÕÇÏ=Ú# #∞#fl h ãÉèí∞ºÅ#∞QÍx, k=º

ÕǨÏ=Ú##∞#fl XHõ Õ= «#∞QÍx K«∂K«∞@‰õΩ „Ѩܫ∞uflOz#KÀ

„Hõ=∞=ÚQÆ QÆ∞~°∞ Œ~°≈#=Ú, ≥·= Œ~°≈#=Ú ‰õÄ_» HÍQÆÅ Œ∞. nx =Å#

102

É’ èŒÅ∞ 209

g∞ =∞#ã∞û#‰õΩ JfO„kÜ«∞ â◊HÎ ÃÑ~°∞QÆ∞#∞. JO Œ∞#H 蕺#=Ú#,

XˆH ~°∂Ѩ=Ú <≥ѨC_»∞#∂ K«∂K«∞ JÉèϺã¨g∞Ü«∞|_ç#k. nx

HÍ~°=ÚQÆ q#Ѩ_»xq q#|_»∞@, Hõ#|_»xq Hõ#Ѩ_»∞@ J#∞

=∞iÜ≥ÚHõ ã≤kú HõÅ∞QÆ∞#∞.

W\ì ™ê èŒ#ʼnõΩ F~°∞Ê, x~°O «~° «fi=Ú KåÅ =ÚYº=Ú.

„â◊ Œú‰õÄ_» KåÅ J=ã~°=Ú. D =¸_»∞ QÆ∞=ÚÅ`À ã∂Hõ∆ ‡Ö’Hõ=Ú,

ã¨∂÷ÅÖ’Hõ=∞O « x["≥∞ÿ xÅK«∞#∞. Wk XHõ ™ê èŒ#.

210 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

|Ǩï=ÚY`«fi=Ú

=∞iÜ≥ÚHõ ™ê èŒ# K≥ÑCK«∞<åfl#∞. g∞~˘Hõ KÕ~Ú`À ÑxKÕÜ«Ú

K«∞#flÑC_»∞ Ô~O_»= KÕu`À =∞iÜ≥ÚHõ Ñx KÕÜ«ÚQÆÅ~å? ™ê=∂#º

=ÚQÆ KÕÜ«∞ÖË~°∞. Ô~O_»∞ KÕ «∞Å`À Ô~O_»∞ aè#fl"≥∞ÿ# Ñ#∞Å#∞ KÕÜ«Ú@

„ÑÜ«∞uflOÑÙ_»∞. J>Ë¡ XH ã=∞Ü«∞=Ú# Ô~O_»∞ aè#fl"≥∞ÿ# L «Î~°=ÚÅ∞,

K≥ѨC@‰õΩ „Ѩܫ∞uflOѨÙ_»∞. W ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ`À XˆH™êi (Alterna-

ting QÍ) =∂\Ï¡_»∞@‰õΩ „ÑÜ«∞uflOÑÙ_»∞. J>Ë¡ "åÇÏ#=Ú #_»∞ÑÙK«∞

=∂\Ï¡_»∞@‰õΩ „Ѩܫ∞uflOѨÙ_»∞. g∞~°∞ "å Œ# KÕÜ«ÚK«∞#flѨC_»∞,

Z Œ∞\˜=ºHÎ Jã¨Ç¨Ï#=Ú#‰õΩ QÆ∞i JQÆ∞K«∞#flKÀ K«@∞‰õΩ¯# "å Œ#

=∂~°æ=Ú#∞ =∂~°∞Û_»∞.

ÃÑ· q èŒ=ÚQÆ KÕÜ«Ú@Ö’ g∞KÕ «##∞ XH ã=∞Ü«∞=Ú# Ô~O_»∞

q èŒ=ÚÅ∞QÆ „Ѩ=Ç≤ÏOѨKÕÜ«Ú JÅ"å>Ë~°Ê_»∞#∞. J@∞¡ KÕÜ«Ú@Ö’

KÕ «# „Ñ"åÇÏ=Ú ã#flyÅ¡~å Œ∞. XH K≥· «#º=Ú Ô~O_»∞ ~°Hõ=ÚÅ∞QÆ

„Ñ=Ç≤ÏOK«∞@KÕ ã$+≤ì U~°Ê_»∞K«∞#flk. g∞ #∞O_ç ‰õÄ_» ã$+≤ì [~°∞QÆ∞@

H˜kÜ≥ÚHõ „Ѩ„H˜Ü«∞. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ, =∂ „Ñ≤Ü«∞t+¨µº_»∞ *ÏfiÖÏ

103

É’ èŒÅ∞ 211

‰õÄÅ∞_»∞ XˆH ã¨=∞Ü«∞=Ú# Ô~O_»∞ HÍ Œ∞, =¸_»∞ Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«Ú@

<ÕÔ~Û#∞.J «_»∞ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞=ÚÅÖ’ x=ã≤OK«∞K«∞ J Õ ã=∞Ü«∞=Ú#

[~°‡hÖ’#∞, J"≥∞iHÍÖ’#∞ ‰õÄ_» ѨxKÕã≤ K«∂Ñ≤OK≥#∞.

UHÀ#∞‡Y HÍ~°º=Ú HõeÜ«ÚQÆ <≥·[=Ú. |Çï=ÚY HÍ~°º=ÚÅ∞

k=ºã≤÷u. Wk "Õ∞=∞O Œ~°=Ú NHõ$+¨µ‚x = ŒÌ <ÕiÛ<å=Ú. J «_»∞

Ü≥∂ˆQâ◊fi~°∞_»∞. XˆH ã¨=∞Ü«∞=Ú# ѨkKÀ@¡ Ѩk Ѩ#∞Å∞ QÍqOK≥_ç

"å_»∞. J «_»∞ XˆH ã¨=∞Ü«∞=Ú# «# Zxq∞ Œ =∞Ok ÉèÏ~°ºÅ`À

Zxq∞k JO`«óѨÙ~°=ÚÅÖ’ Hõeã≤Ü«ÚO_»∞@ K«∂Ñ≤Oz <å~°^Œ

=∞ǨÏi¬<Õ J|∞ƒ~° Ѩ~°z<å_»∞. ™ê èŒ# #∞O_ç ~Ú\ì ã≤ Œ∞úÅ∞ á⁄O Œ

=K«∞Û#∞. fiHõ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅÖ’ nxH˜ ã¨O|OkèOz# Hõã¨~° «∞ÎÅ∞

KÕÜ«Ú@ «ÑCHÍ Œ∞. W\˜ì ™ê èŒ#Å =Å# K≥· «#º=Ú |Çï =ÚY=Ú

Å∞QÆ qHõã≤OK«QÆÅ Œ∞. Ѩâ◊√=ÙÅ∞ ‰õÄ_» UHÀ#∞‡Y « Hõey Ü«Ú#flq.

=∂#=ÙÅO «Hõ#fl KåÅ â◊HÎ=O «∞Å∞. Wk ≥eÜ«Ú_»∞.

212 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ÃÑ^ŒÌiHõ=Ú

JHõ™ê‡`ü ã¨OѶ¨∞@#ÅÖ’ K≥^Œ~°‰õΩO_»∞@ XHõ ™ê^èŒ#.Pâ◊Û~°ºÑ¨_»∞@, xâıÛ+¨µì_»QÆ∞@ ã¨~°fi™ê=∂#º=Ú. HõÅ=~°Ñ¨_»∞@,P#O^À`åûǨÏ=Ú`À «aƒ|ƒQÆ∞@, Wq JxflÜ«Ú ã¨~°fi™ê=∂#º=ÚÖË. W@¡QÆ∞@ z#flÑ≤Å¡Å=O`«∞. JѨÊ\˜HõѨC_»∞ #=Ùfi^Œ∞~°∞."≥O@<Õ U_»∞Î~°∞. Wk Ñ≤Å¡Å « «Î fi=Ú. J@∞¡HÍHõ Jxfl ã=∞Ü«∞=ÚÅÜ«∞O Œ∞, ãxfl"Õâ◊=ÚÅ Ü«∞O Œ∞, XHf~°∞# „ÑâßO «=ÚQÆ xi¡ÑÎ=ÚQÆ#∞O_»∞@ ÃÑ ŒÌiHõ=Ú. Wk =Ü«∞ã¨∞û#∞ |\ì =K«∞Û#k HÍ Œ∞. rqÖ’ «∞#∞ |\ì =K«∞Û#k. r=K≥· «#º=Ú ÃãÅÜÕ∞~°∞=Öˇ ™êy#KÀx~°‡Å=ÚQÆ #∞O_»∞#∞. Œ∂‰õΩ@, Ѩ_»∞@ [iy#KÀ |∞~° ŒQÆ#∞O_»∞#∞.

D ™ê^èŒ#‰õΩ XHõ ã¨`«º=Ú#∞ „QÆÇ≤ÏOK«=Åã≤ Ü«Ú#flk.''ZѨC_»∞ ZHõ _», Z=iÔH·##∞ U ≥·##∞ [~°∞QÆ=K«∞Û#∞.—— ã¨$+≤ìÖ’JHõ™ê‡ ü q+Ü«∞"Õ∞q∞Ü«Ú#∞ ÖË Œ∞. „QÆÇ≤ÏOÑÙ QÆÅ"åiH JHõ™ê‡ üÅ∞ÖË=Ù. JxflÜ«Ú#∞ ã¨$+≤ì Ü«∞O Œ∞ „Hõ=∞=ÚQÆ<Õ [~°∞QÆ∞#∞. Ö’ Œ$+≤ìÜ«Ú#flѨC_Õ Jk QÆ=∞xOѨ|_»∞#∞. ÖË#ѨC_»∞ QÆ=∞xOѨ|_»=Ù.D J=QÍÇÏ#`À x «ºrq «=Ú#∞ QÆ_»∞ÑÙ"åiH q Œ∞º ü Ѷ∂ «=ÚÅ∞

104

É’ èŒÅ∞ 213

(Shocks) J#∞#q LO_»=Ù. D ã≤÷u *Ë~°∞@‰õΩ XHõ ã¨∞ÅÉèí=∞QÆ∞=∂~°æ=Ú#flk. g∞ QÆ∞~°∞=Ù ÖËHõ ≥·==Ú Ü≥ÚHõ ~°∂Ѩ=Ú<Õ "≥Ú ŒÅ∞蕺#=∞O Œ∞ ã≤÷~°Ñ¨~°K«∞H˘#∞_»∞. PÜ«∞# KÕ «# Ü«∞O Œ∞ g∞ KÕ «#

ÅÜ«∞=Ú KÕÜ«Ú@‰õΩ „Ѩܫ∞uflOѨÙ_»∞. "åiÖ’ g∞~°∞ b#"≥∞ÿ#@∞¡ÉèÏqOѨÙ_»∞. « «Êùe «=ÚQÆ g∞ Ü«∞O Œ∞ "åˆ~ =ã≤OzÜ«Ú#fl@∞¡ÉèÏqOÑÙ_»∞. Wk KåÅ q=~°=ÚQÆ [~°∞QÆ=Ö#∞. JÑC_»∞ g∞ QÆ∞~°∞=ÙÖËHõ Õ= « Ü≥ÚHõ Zé∞HõÜÕ∞ g∞ Zé∞HõQÆ Ñ¨xKÕÜ«∞QÆÅ Œ∞. ã¨OHõÅÊ=∂„ «=Ú# g∞ =∞<À ѶÅHõ=ÚÃÑ· g∞ ã Œ∞æ~°∞=Ù Ü≥ÚHõ ~°∂Ñ=ÚQÍx,g∞~°∞ P~åkèOK«∞ ≥·==Ú Ü≥ÚHõ ~°∂Ѩ=ÚQÍx ã¨Ê+ì=ÚQÆ Œi≈OK«QÆey#<å_»∞ g∞‰õΩ D ã≤kú HõÅ∞QÆ∞#∞. J@∞¡ [iy#KÀ JѨÙ_»∞,PHõã≤‡Hõ=ÚÅQÆ∞ JáêÜ«∞=ÚÅ∞, J Œ∞ƒù «=ÚÖËq∞Ü«Ú #∞O_»=Ù.

214 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

≥·= x~°‚Ü«∞=Ú

Ü«∂„u‰õΩ_˘Hõ_»∞ F_» <≥‰õΩ¯K«∞ #∞O_»QÆ J «x |OQÍ~°Ñ¨Ù#QÆÅ =¸@ ˘OyeOÑ|_≥#∞. JO Œ~°∞#∞ HõÅ « Ñ_»∞K«∞, ''^˘OQÆ,^˘OQÆ—— Jx ''Ѩ@∞ìH˘#∞_»∞ Ѩ@∞ìH˘#∞_»∞—— Jx ''JÜ≥∂º JÜ≥∂º——Jx J~°K«∞K«∞ JÅ[_ç QÍqOzi. Ü«∂„u‰õΩ_»∞ =∂„ «=Ú ˘~°HõHõáêiáÈ~Ú# ˘OQÆ"≥·ÑÙ K«∂z À\ Ü«∂„u‰õΩÅ`À xi¡ÑÎ=ÚQÆ '' ≥·=x~°‚Ü«∞=Ú—— Jx =∞$ Œ∞=ÙQÆ Ñ¨eH˜<å_»∞. JO Œ~°∞#∞ J «x"≥·Ñ¨ÙPâ◊Û~°º=ÚQÆ K«∂z<å~°∞. J «xx QÆ∂iÛ H˘O Œ~°∞ „Ñâ◊Oã≤OK«∞H˘xi.=∞iH˘O Œ~°∞ áêÑ=∞xi. =∞iH˘O Œ~°∞ ''Hõ~°‡—— Ü«∞xi. =∞iH˘O Œ~°∞''J„â◊ Œú—— Ü«∞xi. WOH˘O Œ~°∞ ''^˘OyeOѨ|_ç#k, ^˘OyeOѨ|_ç#k—— Jx ѨeH˜i.

F_» Hõke#k– Jk ÃÑ ŒÌ „Ѩܫ∂=Ú. =¸_»∞ ѨQÆà◊√§,~å„`«∞à◊§ QÆ_»z# "≥#∞Hõ ã¨=Ú„^Œ =∞^茺=Ú# F_» `«∞á¶ê#∞‰õΩQÆ∞iÜ≥ÿ∞#k– ã¨=Ú„ Œ =∞ 茺=Ú# QÆÅ XHõ ~åux QÆ∞ Œ∞ÌH˘x, F_»c@Å∞ "åi#k. Ѩ_»= =Ú#∞QÆ∞@ "≥Ú^Œe_ç#k. „Ѩܫ∂˜‰õΩÅO Œ~°∞#∞ „áê=ÚÅ∞ KÕ « |@∞ìH˘x ã=Ú„ Œ=ÚÖ’xH Œ∞q∞Hi.Z=i „ÑÜ«∞ «fl=Ú "å~°∞ QÍqOzi. Ü«∂„u‰õΩ_»∞ F_» #∞O_ç K≥ki

105

É’ èŒÅ∞ 215

Ѩ_ç# XHõ K≥Hõ =ÚHõ P è•~°=ÚQÆ nfiѨ=Ú <˘Hõ\˜ KÕi<å_»∞. nfiѨ"åã¨∞Å∞ J «x <å ŒiOz â◊√„â◊¥+¨Å∞ KÕã≤ ã¨fiã÷ « ‰õÄiÛi.

nfiÑ"åã∞Å∞ Ü«∂„u‰õΩx`À x@¡xi ''h=Ù ÑÜ«∞xOz# F_»ã=Ú„ Œ =∞ 茺=Ú# =Úxy#k. =O ŒÖÏk Ü«∂„u‰õΩÅ∞ „áê=ÚÅ∞HÀÖ’Ê~Ú<å~°∞. h "˘Hõ _ç"Õ q∞ye<å=Ù. h J Œ$+ì"Õ∞q∞\’ ≥eÜ«∞‰õΩ#flk. h=Ù q∞QÆ∞Å∞@ XHõ J Œ∞ƒù «=Ú.—— Ü«∂„u‰õΩ_ç@¡x ã=∂ è•#q∞K≥Û#∞. ''<Õ#∞ F_» „Ѩܫ∂=Ú#‰õΩ H˘#fl \ÔH¯@∞ì Ys Œ∞ KåÅZ‰õΩ¯=. Ys ≥·# \˜Hõ @∞ì À F_» ZH˜ ux. Jk ≥·=x~°‚Ü«∞=Ú.F_» =Ú#∞QÆ∞@ ≥·=x~°‚Ü«∞=Ú. <Õ#∞ q∞QÆ∞Å∞@ ≥·=x~°‚Ü«∞=Ú.——

JO`å ≥·=x~°‚Ü«∞=∞x ≥eÜ«Ú_»∞.

216 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

㨠Œ∞æ~°∞ ~°∂Ѩ 蕺#=Ú

h ã Œ∞æ~°∞=Ù Ü≥ÚHõ =ÚMÏ~°qO Œ=Ú#∞ J «x ~°∂Ñ=Ú#∞,h=Ù q=~°=ÚQÆ è•º#=Ú #O Œ∞ Œi≈OK«∞@ hÔHxflÜ≥∂ q èŒ=ÚÅ∞QÆ"Õ∞Å∞ KÕÜ«Ú#∞. J «x ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú# h=Ù KåÅ q+¨Ü«∞=ÚÅ#∞Œ~°≈#=Ú KÕÜ«∞QÆÅ=Ù. h Œ$+≤ìH˜ KÕÜ«∞=Åã≤# „ѨÏoHõ Œ~°≈#

=∞QÆ∞#∞. É’ èŒ#Å∞ „"å «Ñ¨Ó~°fiHõ=ÚQÆ Œ~°≈#=∞QÆ∞#∞. h = ŒÌ‰õΩ~åÉ’=Ù =∞#∞+¨µºÅ∞, =ã¨∞Î=ÙÅ∞, èŒ#=Ú ‰õÄ_» =ÚO Œ∞QÆ<Õ Œ~°≈#=∞QÆ∞#∞. "åxx qxÜ≥∂yOK«∞ „ѨÏoHõÅ∞ ‰õÄ_» Œ~°≈#=∞QÆ∞#∞.k=º=∞QÆ∞ q+¨Ü«∞=ÚÖˇxflÜ≥∂ QÀK«iOK«∞#∞. „Hõ=∞=ÚQÆ ~Ú «~°„QÆÇÏ=ÚÅ#∞O_ç ‰õÄ_» =Åã≤# „Ñ[ â◊HÎ ‰õÄ_» ÅaèOK«∞#∞. "Õ∞=∞>Ë¡„QÆÇÏQÀàÏ Œ∞Å #∞O_ç g∞ÔHxflÜ≥∂ qÅ∞"≥·# q+Ü«∞=ÚÅ#∞ H˘x=zÛѨOK«∞K«∞<åfl=Ú.

WO Œ∞ Pâ◊Û~°ºÑ¨_»=Åã≤# ÕkÜ«Ú ÖË Œ∞. g∞ P*Ï˝HO„ Œ=Úã¨~°fiÖ’Hõ=ÚʼnõΩ =ÚY^•fi~°=Ú. h=K«Û@ Œ~°≈#=Ú#ÔH· KÕÜ«Úx~°O «~° ™ê èŒ#, h QÆ∞~°∞=Ù Ü≥ÚHõ ãÇÏHÍ~°=Ú HÍ~°=ÚQÆ ~Ú\˜ìq[~°∞QÆQÆÅ=Ù. „Hõ=∞=ÚQÆ g∞ =¸_»=Hõ#∞fl ≥~°=|_»QÆÅ Œ∞. JÑC_»∞h‰õΩ „Hõ=∞=ÚQÆ J#O «qâ◊fi=Ú, JO Œ∞ѨxKÕÜ«ÚK«∞#fl J<ÕHÍ<ÕHõ

106

É’ èŒÅ∞ 217

„Ñ[Å∞, â◊‰õΩÎÅ∞ ÑiK«Ü«∞=Ú HÍQÆÅ=Ù. h=Ù XHõ JÜ«∞™ê¯O «=Ú=Ö"åx<åHõi¬OK«QÆÅ=Ù. g∞‰õΩ D q èŒ"≥∞ÿ# "Õ∞Å∞H˘Å∞Ѩ٠#OkOz#ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù#∞ =∂~°æ=Ú#∞ =∂„`«=Ú =∞~°∞=‰õΩ=Ú. =∞~°z#KÀxjkèx (pHõ\˜ Ü«∞O Œ∞) PÅO|#=Ú ÖËHõ QÆlal HÍQÆÅ=Ù.

218 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨fiã¨fi~°∂Ѩ Œ~°≈#=Ú

"≥∞ÿ„ ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ r=Ùx ѨÙ#~°∞`å÷#=Ú#ˆH J= «iOzÜ«Ú<åfl_»∞. J «x É’ èŒ#ÅxflÜ«Ú r=Ù_»∞ «#‰õΩ å#∞ âßâ◊fi «∞_»#x, #tOѨx"å_»#x, [##=∞~°=ÚÅ Hõf`«∞_»#x `≥eÜ«∞KÕÜ«Ú@ˆH. Jk J «x „Ѩ è•# HÍ~°º„Hõ=∞=Ú. «∂~°∞Ê Õâ◊=ÚÅO Œ∞~¸ J=QÍǨÏ# r= « «Î fi=Ú# ~Úq∞_ç Ü«Ú#flk. J#∞Éèí∂uÜÕ∞~ÚOHõ#∞ H˘ Œ=. •xH Ü≥∂QÆ™ê èŒ#"Õ∞ =∂~°æ=Ú. JO Œ∞KÕ J «xJ#∞Ü«∂Ü«ÚÅ"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú JO Œ~°=Ú#∞ ÃÑ· q+¨Ü«∞=ÚÅ∞É’kèOK«∞K«∞, qq èŒ Ü≥∂QÆ™ê èŒ<å =∂~°æ=ÚÅ#OkOK«∞K«∞<åfl=Ú.JëêìOQÆÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ ‰õÄ_» J «_Õ JkèѨu. ÉèÏQÆ= « =∂~°æ=Ú#qâ◊fi„¿Ñ=∞#∞ ~°∞z K«∂ѨÙ@‰õΩ ‰õÄ_» J «_Õ LѨ Õâ◊‰õΩ_»∞. Éèí∂q∞ÃÑ·JÜ«∞# r=#=Ú ˆH=Å=Ú =∂#=ÙŠѨÙ#~°∞`å÷#=Ú H˘~°H. DHÍ~°º=Ú<Õ ÑtÛ=∞=Ú# (ÑÙ#~°∞`å÷#=Ú#∞) ÑiÑÓ~°‚=ÚQÆ x~°fiiÎOzK«∂Ñ≤Oz# k=ºâßGA˝_»∞ Uã¨∞. J «_»∞ "≥∞ÿ„ ÕÜ«Úx |$O Œ=Ú#QÆÅ „Ѩ=ÚY∞ÅÖ’ <˘Hõ_»∞.

"≥∞ÿ„ ÕÜ«∞=∞ÇÏi¬ *ÏuH ã∂ÊùiÎxK«∞Û q+Ü«∞=Ú# xifi~å=∞=ÚQÆ Hõ$+≤KÕÜ«ÚK«∞, =∂=O\˜ "åix „Ѩux`«º=Ú ÃÇÏK«ÛiHõ

107

É’ èŒÅ∞ 219

KÕÜ«ÚK«∞#∞O_»∞#∞. PÜ«∞<≥ѨÙ_»∂ =∂`À ѨÅ∞‰õΩ "åHõº=Ú '' «fi~°Ñ¨_»∞_»∞, PÅ㨺=Ú Ñ¨xH˜ ~å Œ∞. P#O Œ=∞O ŒiH˜x JO Œ=Öˇ#∞.Hõ~°Î=º=Ú# U =∂„ «=Ú JÅ㨠«fi=ÚO_»~å Œ∞.—— PÜ«∞# ѨÅ∞‰õΩ#ѨÙ_»∞ JǨÏiflâ◊Å∞ Hõ$+≤KÕÜ«ÚK«∞#fl =∂‰õΩ ‰õÄ_» ~ÚOHõ#∞ KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩx KåÅ q∞yeÜ«Ú#fl ŒxÑ≤OK«∞#∞. PÜ«∞# Œ~°≈#=Ú,"å‰õΩ¯Å∞ =∂Ö’xH˜ K˘K«∞ÛH˘xáÈ~Ú ~Ú#∞=∞_çOz# L`åûǨÏ=ÚU~°Ê_»∞#∞. PÜ«∞##∞ QÆ∂iÛ ã¨‡iOz#ѨÙ_≥Å¡ <åH˜@¡xÑ≤OK«∞K«∞O_»∞#∞.

''D "≥∞ÿ„ ÕÜ«Úx ÔHO « Hõ~°∞! D ~ÀA#<Õ *Ïu JO «Ü«Ú"Õ∞ÖϯOz P#O Œ=∞Ü«∞ Ö’Hõ=ÚÅÖ’ „Ñ"ÕtOÑ=Ö#x «Ñ#K≥O Œ∞K«∞#fl@∞¡QÆ QÀK«iOK«∞#∞. [QÆ<å‡ «‰õΩ ZO « Hõ~°∞ HõÅ^À, P Hõ~°∞JO «Ü«Ú PÜ«∞# K«∂ѨÙÅ #∞O_ç „Ñ¨ã¨iOz, "Õ∞ÖÁ¯x# "åix‰õÄ_» =∞iO « "Õ∞Å∞H˘Å∞Ê#∞ Hõ •! PÜ«∞# Hõ#∞flÅ∞ Jx~°fiK«hÜ«∞=∞QÆ∞ Hõ~°∞ÏѨÓi «=Ú !!

220 Õ"åÑ≤ =∞ǨÏi¬

ã¨fiã¨fi~°∂Ѩ*Ï˝#=Ú

㨠Œ∞æ~°∞=Ù#∞ „Éèí∂=∞ 茺=Ú# 蕺# =∂~°æ=Ú# q=~°=ÚQÆŒi≈OK«∞@ QÆ∂iÛ =ÚO Œ∞ áê~î°=ÚÅÖ’ ≥eÑ≤ux. Õ*’=∞Ü«∞=∞QÆ∞

J «x ~°∂Ѩ=Ú#∞ P q èŒ=ÚQÆ Œi≈OK«∞ ™ê èŒ# Ü«∞O Œ∞ g∞‰õΩѨ@∞ì zH˜ # "≥#∞Hõ, h=Ù „Éèí∂=∞ 茺=Ú# 㨠Œ∞æ~°∞=Ù áê Œ=ÚÅK≥O « ‰õÄ~°∞Û#fl@∞¡QÍ Œi≈OK«∞@‰õΩ „Ѩܫ∞uflOѨÙ=Ú. h =ÚO Œ∞h=Ù ‰õÄ~°∞Û#fl@∞¡ ÉèÏqOѨÙ=Ú. h =ÚY=Ú#∞, ~°∂Ѩ=Ú#∞q=~°=ÚQÆ UHÍ„QÆ « À Œi≈OK«∞=Ú. „â◊ Œú, ÉèíHÎ, x~°O «~° «fi=Ú,ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù J#∞„QÆǨÏ=Ú HÍ~°=ÚQÆ h‰õΩ h=Ù QÀK«iOK«∞@„áê~°OÉèí=∞QÆ∞#∞. h‰õΩ QÀK«iOK«∞ h=Ù, hHõ#fl Õ*’=∞Ü«∞=ÚQÆ#∞O Œ∞=Ù. JѨÙ_»∞ h=Ù ''Jk <Õ<Õ——, ''J «_»∞ <Õ<Õ——, ''J «_Õ <Õ#∞——Jx ÉèÏqOѨÙ=Ú. nx<Õ ã¨O㨠$ «=Ú# ''™È-ǨÏO—— JO^Œ∞~°∞.J «_»∞ h"≥·#ѨC_»∞, h "≥=_»"À ‰õÄ_» h‰õΩ ≥eÜ«Ú#∞. J «_»∞Õ*’=∞Ü«Ú_»∞. h=Ù =∞$‡Ü«Ú_»=Ù. JѨÊ\˜ h ÉèÏ=#

~Ú@∞¡O_»∞#∞. ''<Õ#∞ `Õ*’=∞Ü«Ú_»#∞. D =∞$‡Ü«Ú_»∞ <åQÆ$ǨÏ=Ú, <å x"åã¨=Ú, <å ÕǨÏ=Ú. Jk <Õ#∞ HÍ Œ∞. <å #∞O_çJk U~°Ê_ç#k. ^•x Ü«∞OkO «HÍÅ=Ú h~°, H©∆~° <åºÜ«∞=ÚQÆ

108

É’ èŒÅ∞ 221

Hõeã≤ Ü«Ú#flk. WѨÙ_»∞ q_çѨ_ç <Õ#∞ '<Õ#∞QÆ— #∞<åfl#∞. <å^ÕǨÏ=Ú#O^Œ∞O_ç Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«Ú^Œ∞#∞. J@∞ÃÑ·# ^ÕǨÏ=Ú#∞q_çK≥^Œ#∞. ^•x #∞O_ç q_çѨ_»∞@KÕ =∞~°˜OK«#∞. Jk=∞~°˜OK«∞#∞. <Õ#∞O Œ∞#∞.—— W\ì Hõ∆~åHõ∆~°*Ï˝#=Ú h‰õΩ HõÅ∞QÆ∞#∞.Wk ^蕺#=Ú =Å#<Õ ™ê^茺=Ú. ˆH=Å=Ú ÉèÏqOK«∞@ =Å#™ê 茺=Ú HÍ Œ∞. D 蕺#=Ú ™ê 茺Ѩ_»∞@‰õΩ HÍÅ=Ú, Hõ~°‡=ÚHõÅã≤~å=Öˇ#∞. JO Œ∞ÅÔH· Ѩ~°Ç≤Ï « HÍ~°º=ÚÅO Œ∞ n~°…HÍÅ=Úã¨=∞iÊ «∞_»"≥· rqOK«=Öˇ#∞. ™êfi~°úѨ~°∞ʼnõΩ ~Úk J™ê 茺=Ú.

222

OTHER BOOKS THROUGH

MASTER K. PARVATHI KUMAR

The following books are available in: English (E), German(G), Spanish (S), French (F), Hebrew (H), Telugu (T), Hindi(HI) and Kannada (K) languages.

1. Agni (E/G/S) 60-002. Amanaskudu (T/K) 18-003. Antardarsana Dhyanamulu (T) 100-004. Anveshakudu (T) 60-005. Asangudu (T) 15-006. Ashram Leaves (E/G/S) 100-007. Ayurvedic Principles (E)8. Bharateeya Sampradayamu (T/Hi) 10-009. Cow (‘Govu’ Mahatyam Vivarana) (E/T/K) 20-00

10. Devapi Maharshi Bodhalu (T/Hi) 60-0011. Dhanakamuni Katha (T) 25-0012. Doctorine of Eternal Presence (E) 10-0013. Gayatri Mantra - Avagahana (T) 10-0014. Geetopanishad - Gnana Yogamu (T) 25-0015. Geetopanishad - Karma Yogamu (T) 20-0016. Geetopanishad - Sankhya Yogamu (T) 25-0017. Geetopanishad - Karmasanyasa Yogamu (T) 20-0018. Good Friday (E/G/S/F/H) 10-0019 Gurupaduka Sthavam (E)20. Health & Harmony (E) 120-0021. Hercules-The Man and the Symbol (E/G/S/F) 100-0022. Himalaya Guru Parampara (T/Hi) 12-0023. Jupiter-The Path of Expansion (E/G/S) 40-0024. Jyotirlinga Yatra (T) 20-0025. Katha Deepika (T) 40-0026. Listening to Invisible Master (E/G/S/F/H) 20-0027. Lord Maitreya-The World Teacher (E/G/S/F/H)28. Maitreya Maharshi Bodhalu (T/Hi) 60-0029. Mana Mastaru Garu (T) 60-00

223

30. Mantrams-Their Significanceand Practice (E/G/S) 35-00

31. Maria Magdalena (E/S/G/F)32. Marriage-A Sacrament (E)33. Maruvu Maharshi Bodhalu (T/Hi) 60-0034. Master C.V.V. (Birthday Message) (T) 30-0035. Master C.V.V. Noothana Yogamu (T) 20-0036. Master C.V.V. Yogamu (T) 20-0037. Master C.V.V. Yogamu-Karma Rahityamu (T) 10-0038. Master C.V.V. - May Call !(E/G/S) 100-0039. Master C.V.V. - May Call ! II (E) 100-0040. Master C.V.V. The Initiator -

Master E.K. The Inspiror (E) 15-0041. Master C.V.V. - Saturn Regulations 125-0042. Master E.K. - The New Age Teacher (E/G/S) 70-0043. Mithila-A New Age Syllabus (E/G/S) 100-0044. Occult Meditations (E/G/S) 100-0045. Omkaram (T) 30-0046. On Change (E/G/S) 50-0047. On Healing (E/G/S) 100-0048. On Love (E/G/S) 50-0049. On Service (E/G/S) 50-0050. On Silence (E/G/S) 50-0051. Pranayamam (T) 10-0052. Prayers (E/G/S) 100-0053. Rudra (E/G/S) 30-0054. Sankhya - The Sacred Doctrine (E/G/S) 75-0055. Saraswathi - The Word (E/G/S) 60-0056. Saturn-The Path of Systematised Growth (E/G/S) 40-0057. Shodasopachara Pooja - Avagahana (T) 10-0058. Sound-The Key and its Application (E/G/S) 40-0059. Spiritualism - Business and Management (E/G/S) 25-0060. Sri Dattatreya (E/G/S/T/Hi) 33-0061. Sri Gurupaduka Sthavam (T) 30-0062. Sri Krishna Namamrutham (T) 25-0063. Sri Lalitha-1 (T) 40-0064. Sri Lalitha-2 (T) 40-0065. Sri Lalitha-3 (T) 40-00

224

66. Sri Lalitha-4 (T) 40-0067. Sri Lalitha-5 (T) 40-0068. Sri Lalitha-6 (T) 40-0069. Sri Sastri Garu (E/G/S/F/T/H) 40-0070. Sri Shiridi Sai Sayings (E/G/S/T/Hi) 80-0071. Steps on Silence (E) 75-0072. Suvarna Sopanamulu73. The Aquarian Cross (E/G/S) 100-0074. The Aquarian Master (E/G/S) 75-0075. The Doctorine of Ethics (E) 35-0076. The Etheric Body (E/G/S)77. The Path of Synthesis (E) 40-0078. The Splendor of Seven Hills (E/T/Hi) 15-0079. The Teachigs of Lord Sanatkumara 150-0080. The Theosophical Movement (E/G/S) 60-0081. The White Lotus (E/G/S) 20-0082. Time - The Key (E/G/S)83. Uranus - The Alchemist of the Age 150-0084. Venus - The Path of Immortality (E/G/S) 80-0085. Violet Flame Invocation (E/G) 60-0086. Vrutrasura Rahasyam (T) 35-0087. Varunagraha Prabhavamu (T) 22-0088. Wisdom Buds (E/S) 20-0089. Wisdom Teachings of Vidura (E/G/S) 80-0090. Moon & Spiritual Astrology (S)91. The Death & Reincarnation (S)92. Commentary on Om Namonarayanaya (S)93. Master Jesus, Life and Teachings (S)94. The Science of Ayurveda & Homoeopathy (S)95. The Teachings of Master D.K. (S)96. The Human Constitution (S)97. The Masters of Wisdom (S)98. The Path of Meditation (S)99. Stories for Disciples (S)

100. Spirituality in Daily Life (S)101. Special Practices for Disciples (S)102. Fundamentals of Health & Healing (S)103. Ganesha, The Cosmic Lord of Groupings (S)104. Astrology and Healing (S)