nama dasamah - homepage.ntu.edu.tw

40
x. ARTO , NAMA DASAMAH . (208) atha khalu Sakrasya devanam abhutl te kula-putraJ;i kula-duhitara§ ca yanti bahu-bnddhavaropita-kusala-mfila.J;i kalya:r:iamitra-parigr"' hita§ ca bhavil;ly~nti ye1;1am iyaip. prajfiaparamita apy punar vado ya enam eva gambhiraip. pra- jfiapa.ramitam udg:rhi~yanti dharayil;lyanti va.cayil;lyanti parya ::: va.psyanti pravartayil;lyanti de§ayil;lyanty upadekl;lyanty uddekf;!ya"'10 nti svadhyasyanti I udg:rhya dharayitva vacayitva paryavapya pravartya de§ayitvopadisyoddisya svadhya.ya tathatvaya sik$il;lya::: n te tathatvaya pratipat$yante tathatva.ya yogam apatsyante na te avara-ma.trake]).a kusala-mfilena samanva.gata bhavil;lyanti bahu-buddha-paryupasitas te kula-putraJ;i kula-duhitara§ ca 15 bhavi1;1yanti I paripr~tal;i paripra§nik:rta.s ca te buddha bhaga"' vanto kula-duhit:rbhis cru.nam eva prajfiaparamitaip. I paurvaka]).am<2J api tatha.ga::: ta.nam arhata.Ip. samyaksambuddhanam antikad ya enaip. pra::: jfiaparamitam etarhy api §rol;,yanti I §rutva codgrahil;lyanti 20 dha.rayii;;yanti va.cayi1;1yanti paryavapsyanti pravartayil;lyanti de§a::: yil;lyanty upadek~yanty uddekl;lyanti svadhyasyanti tathatvaya sik?ii;;ya.nte tathatvaya pratipatsyante tathatvaya yogam apa::: tsyante 11 te kula- (1) srutveti (2) piirvakal)am iti ca0 I

Upload: others

Post on 02-Nov-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

x.

DH云RA~A-GU~A-PARIK面TANA-PARIVARTO ,

NAMA DASAMAH .

(208) atha khalu Sakrasya devanam indrasy血ad abhutl

purva-jina-kr這dhikaras te kula-putraJ;i kula-duhitara§ ca bhavi平 5

yanti bahu-bnddhavaropita-kusala-mfila.J;i kalya:r:iamitra-parigr"'

hita§ ca bhavil;ly~nti ye1;1am iyaip. prajfiaparamita §rot這vabhasam

apy agamil;lyati 丨 kaJ;i punar vado ya enam eva gambhiraip. pra-

jfiapa.ramitam udg:rhi~yanti dharayil;lyanti va.cayil;lyanti parya :::

va.psyanti pravartayil;lyanti de§ayil;lyanty upadekl;lyanty uddekf;!ya"'10

nti svadhyasyanti I udg:rhya dharayitva vacayitva paryavapya

pravartya de§ayitvopadisyoddisya svadhya.ya tathatvaya sik$il;lya :::

n te tathatvaya pratipat$yante tathatva.ya yogam apatsyante na

te avara-ma.trake]).a kusala-mfilena samanva.gata bhavil;lyanti

bahu-buddha-paryupasitas te kula-putraJ;i kula-duhitara§ ca 15

bhavi1;1yanti I paripr~tal;i paripra§nik:rta.s ca te buddha bhaga"'

vanto bhavil;,yanti 丨 kula-putrail;i. kula-duhit:rbhis cru.nam eva

prajfiaparamitaip. I §rut矼 ceyaip. paurvaka]).am<2J api tatha.ga:::

ta.nam arhata.Ip. samyaksambuddhanam antikad ya enaip. pra:::

jfiaparamitam etarhy api §rol;,yanti I §rutva codgrahil;lyanti 20

dha.rayii;;yanti va.cayi1;1yanti paryavapsyanti pravartayil;lyanti de§a :::

yil;lyanty upadek~yanty uddekl;lyanti svadhyasyanti tathatvaya

sik?ii;;ya.nte tathatvaya pratipatsyante tathatvaya yogam apa :::

tsyante 11 bahu-budd區varopita(209)-ku§ala-mfilas te kula-

(1) srutveti Iia0 丨

(2) piirvakal)am iti ca0 I

Page 2: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

460 sarv'aka函bhisambodhas caturthal;l

putral_i kula-duhitaras ca veditavyah ya etasya.m eva gambhira'"

ya:rp. pra j fia.param i ta.ya:rp.bha~ya-ma.IJ.a.ya.:rp.de§yama.nayam upa :::

disyamana.ya.m uddisyama.naya.:rp. sva.dhyayamana.ya:rp.nava::.

le~yante na sa:rp.le~yante na -vi~atsyanti na vi~adam apatsyante

5 na vipr~thikari~yanti manasa1p_ na bhagna-pr~thikari~yanti

nottrasi~yanti na sa:rp.trasi~yanti na sa1p.trasam apatsyante II

visi?ta-prayogair akara bhavayitavyal,i. te ca prayoktararp. vina knthayitum

a§akya iti sravar,i'adi-bhajanarp.1 prayoktararp. nirdisann aha: atha khalu

Sakrasyety-adi. tathagatam uddisya vihar'.i'i,di-karal}.iit purva-jina-krtadhikara私

IO pil}.9-1:tpat'adi2-danad bahu-buddhavarop.ita-kusalamula"JJ,. kalyal).amitrair adhi?thi•

tatvena kalya~a-mitra-par·igrhitalJ,. yathokta-vise~ar.i.a-trayopeta ev'akara-lak?a•

祗ya Matur asya mukhyatal;t sraval}.aa-bhajanarp..

tatha coktarp. :

krtadhikarii buddhe?u, tei;lfipta-subha-mulakal;i,

15 mitraih sanathal,i kalyar.i.air asya}.i sravar.i.a-bhaj anarp. \丨 iti. (6)

avara-matrake~eti alpena. kay'ady-upasthan'aradhanad bahu-buddha-paryu•

pasitalJ.. sa画ayartha-nirl)ayaya svarfipa4-parip:rcehanat5 par·iprEJfalJ,. hetu-pari~

p:rcchaya pariprasnikrtalJ.. dan'adi-dasa-paramita-pratipattya'nu~th五nad6 bahii­

buddhavaro•pita-kusalamiUafi. krta-tathagata-paryupasan'五daya evodgrahal).'adi-

20 bhaj anam [T ib. 183汀 ity avasatavyarp..

tatha coktarp. :

buddhopasana-sam prasna-dana-sil'a.di-ca ryaya

udgraha7-d區ran'adInim b區(P. 131a)janatvarp. satarp. mata:rp. I 丨 iti. (7)

atha khalv a.yu~ma.n Sariputral,i Sakrasya devanam indra::

25 sya imam eva:rp_rupa:rp_ cetasa1va cetal,i-parivitarkam ajfiaya

Bhagavantam etad avocat 丨 yo Bhagavann ihai.va gambhiraya:rp_

pra j fia.parami taya:rp_ bha~yama.I).a.ya:rp_ d e§yama.na yam upadisya"'

. 1. 。na C. 2. patr'adi PC. 3. Tib. adds: la-sogs-pa=adi, but cf. next stanza. 4. om. P. 5. 。cchatat P. 6. 0tty-an° CT. 7. udgraha PC.

Page 3: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dharal).a·gUI).a·parikrrtana-parivarto nama dasama]::t

manaya1p. kula-putro va kula-duhita va'bhisraddadhad ava ::

kalpayann adhimucya prasanna-citto bodha.ya cittam utpadya

ena:rµ prajiiapa.ramita <1lm udgrah11;1yati dharayi1;1yati vacayi1;1yati

paryava.psyati pravartayi1;1yati desayi1;1yaty upadek1;1yaty ud"'

461

dek~yati svadhyasyati tathatvaya sik1;1i1;1yate tathatvaya pratipa:: 5

tsyate tathatvaya yogam apatsyate yatha'vinivartaniyo bodhi::

sattvo mahasattvas tatha sa dha.rayitavyal) II

yukta evayarp. Sakrasya vitarkal_i. yasya yathokto hetur asti sa eva::

dhimok~arp.1 karotity aha: yo Bhagavann ity-adi. tathatvaya2 s·ikt;it;yata ity-adi

pada-trayarp. prayoga-maula-p:r~tha vasth五SU darsana-bhavana-vise?a-marga-bhe~ IO

dad va4 grahyarp..

tat kasya heto]) I gambhira Bha.gavan iyarp. prajfiapara::

mita na hi Bhagavan paritta-kusala-mulenapariprcchaka-jati::

yen豳rutva buddhanarp. bhagavatfirp. sarp.mukhrbhavatal:i purvam

acaritavata iha1veyam evarp. gambhira prajfiaparamita adhi::時

mokturp. sakya I

nanu visi~tarthaclhigamabhave katham udgrah'adi-matreJ}.av·inivartaniyo

dha.rayitavya iti tat kasya hetor ity asanky'aha : gambhirety-adi. yathokta­

tathagata-paryupasana-samprasna-dana-sil'adi-carya-hetu-traya-vaiparityena3 pa~

ritta-kusala-miilenapariprcchaka-jatiyena piirvam acaritavateti pada-trayarp. yo~ 20

jya:rp..

etad ukta:rp. :vyatireirn-mukhena yasmad yatha-nirdi-'.lta-buddhopasan'a.di­

karaJ}.enadhimuficati prajfiaparamitatp. visil?tadhyasayataya tasmad avinivarta~

niyo dharayitavya iti.

ye punar anadhimucyru.na c2>m anavabudhyamanali pra:::25

tik~eptavya:rp. ma:rp.syante (210) purvantato'pi Bhagava:rp.s tail)

(1) gambhirarµ prajfiaparamitam iti kha0 ca0 丨

(2) punar adhimucyamam iti ga0 ca0 j 1. yav0 P, 。tur iti sa ye bodh° C. 2. 。thatv° C. 3. 0dty0 P, 。rite{!) C. 4. om. PC.

Page 4: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

462 sarv'aka函bbisambodhas caturthal_l

kula-putrail.1 kula~duhitrbhis ceyarp. gambh'ira prajfiaparamita

bhaf!Yamai:ia pratik$ipta II

yathokta-hetu-vaikalyac ca pratik~ipantity aha: ye punar adhim-ucyety-adi.

tat kasya heto}:i I yatha'pi na.ma parittatvat ku§ala-mula :::

5 naiµ I na hi Bhagavann acaritavadbhil;i. purvantata iyaiµ gam :::

bhira prajfiaparamita sakya adhimoktmp. j ye'pi ca pratik :::

$epsyanty ena:qi gambhira1p. prajfia.paramita.qi bha,$yamaI).a1p.

te'py evarµ veditavyab II purvantato'py ebhir iyaiµ gambh'ira

prajfiaparamita bha.1:3yamaI).a pratik$.ipta \ tatha hy e1;1a.m asyaqi

10 gambhira,yaqi prajfia.pa.ramita.yaiµ bha.$yamaI).nyaqi 嗶sti sra :::

ddha nasti k$Antir nasti rucir nasti cchando nastJ. Viryarp nasty

a.pramado<IJ nasty adhimuktir na ca1bhil). purvaip. buddha bha:::

gavanto buddha-sravaka va parip:r!?ta na ca pariprasnik:rta iti|丨

katham idan五:p.-pratik~ep'蕊ayena piirva1-pratik~epo gamyata iti tat kasya

15 hetor ity 誌anky'aha : yatha'pity-1這i. yasmad idani1p. kusala-miil五na1p. pa•

rittatvat pratik~ep'繇ayo Matus tasmat purvam api pratik~epo gamyate. anya•

tha paritta-kusala-m沮atvanupapatter2 ity arthaI;i.. tad ev'a.ha: na h-i Bhaga•

畑nn ity-adi.

atha kbalu Sakro devanam indra ayui;;manta111 Sariputram

20 e媯d avocat I gambhira arya Sariputra prajfiaparamita I kim

atr'a.§carya111 syad yad asyaq:i gambhira.ya.111 prajfiapal'amitayaiµ

bhai;;yamaI,1.aya111 purvam acaritavi bodhisattvo mahasattvo n鉅

dhimucyeta II

ucitam evoktarp Sariputrel}.ety'aha : ga砸bhirety-adi. [Tib.184吁 k沅 atr'

25 ascarya1?1-, na1va kirpcit, karal}.anurupatvat karyasya.

(I) n瓿ty aprasada iti 瓿01

I. 0rva:rµ PT. 2. 。salatv0 P.

Page 5: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

d區ral).a-.~UI).a-parikirtana-parivarto nama dasama}:i.

atha khalu Sakro devanam indro Bhagavantam etad avo :::

cat I namaskaromi Bhagavan prajiiaparamitayai I _sarvajfia­

jfianasya sa. Bhagavan namaskaraq1 karoti yab prajfiaparamita :::

yai namaskara111 karoti II

463

Bhagavan a.ha I evam eva Kausika1vam etat I sarvajfia- 5

jfianasya sa Kausika namaskara1p. karoti ya}:t prajfiaparamitayai

namaska.ra1p. karoti :I

sarµj ata-prasadatisayatvad aha : namaskaromity-a.di.

tat kasya hetol;i I ato nirjah hi Kausika buddhanarµ bha::::

gavatarµ (211) sarvaj五ata sarvajfia-j fiana-nirjat訒 ca punal;i 10

prajna.pa.ramita prabhavyate II evam asyarp. prajna.paramitayarµ

caritavyarµ evam asyarµ prajnaparamitayarµ sthatavya1µ evam

asyarµ prajfiapa.ramitayarp pratipattavyarµ evam asyarp prajfia

pa.ramitayarµ yogam a..pattavyaq1 II

katha111 Matur namaskare (P.131叮 'nyasya samband區bhaviin namaskara iti 15

tat kasya hetor ity asanky'aha : ato nirjata hity-adi. bodhisattvavasthayarp.

Matur abhyiisena buddhatva-praptes tata}:i sar'Vajnata n·irjata. buddhatvavastha~

ya.Ip. vineyebhyal;t prajfiaparamita-prakiisanat sarvajna-jnana-prabhiivita ca pra~

」niiparam-itety eva111 hetu-phala-sambandhat pra.j五iiparamita-namaskare sarva~

」五a-jfianasya namaskiiral;t. e'vam iti sarvajfia-jfianasya hetutvena phalatvena cety 20

arthal;t. sruta-cint瓦-bhavanamaya-j五anair yathiikramaip. prajnaparam·itaya叩

carita'Vyam ity-adi-1pada-trayaip. yojya皿

atha khalu Sakro devanam indro Bhagavantam etad avo :::

cat I kathaqi Bhagavan prajfiaparamita.yarµ caran bodhisattvo

mahasattva}:i prajfiaparamita.yarµ sthito bhavati 丨 katharµ pr距 20

jfiapa.ramitayaqi caran prajfiaparamitayarµ yogam apadyate II

prayoktr-nirde筵nantara:rp prayogartha:rp prasnayann aha : katha平 Bhaga~

(1) sarvajii:1ta-nirjata iti gha0 I

Page 6: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

464 sarv'akarabhisambodhas caturtha}.1

vann ity-adi.

evam ukte Bhagavan Sakrarp. devanam indram etad avo::.

cat \ sadhu sadhu Kausika I sadhu sadhu punas tvaq1 K ausika 丨

yas tvarp. tathagatam arhantarp. samyaksambuddham enam

5 artharp. paripra1;1tavyarp. paripra§nikartavyarp. manyase I idam

api te Kausika budd區nubhavena pratibhanam utpannarp. \

prakara:i;ianurupatvat prasnasya sadhu sadhv iti sadhu-1這ra-danarp. enam:1

artham ity..:aai1 vak~yam劻缸 vi而ati-prayogan 缸abhya 這dhigamartha:rµ pa祚

pra?tavya1?1'paradhigamartha:rµ pariprasnikartavya1?1'tathagata1?1- manyase prati•

IO padyase jani~a iti ya.vat.

iha Kausika. bodhisattvo mahasattval). prajfiaparamitayaq1

caran riipe na ti$thati riipam iti na ti$thati yatal:i Kausika

bodhisattvo mahasattvo riipe mt ti$thati riipam iti na ti$thati

evarp. riipe<1) yogam apadyate I eva1µ vedanayarµ sarpjfiayarp

15 sarpskare$U vijiiane ti$thati vijfianam iti na ti$thati yatal).

Kausika bodhisattvo mahasattvo vij:fia.ne na ti$thati vijfia.nam

iti na ti$i,hati evarp vijfia.ne yogam apadyate I

tatra : riip'ady4-anavasthana-prayogam aha : ·ihety-adi.2 ad區ra-svariipa­

bhedena rupe rupam iti pada-dvayaIP vacyayµ. tataJ;i kim ity aha : yata ity-adi.

20 [Tib.18犁]

etad uktayµ: yasmad rup'adi~u niJ;isvabhavataya sthana-prati~edhas tasmat

tatranavasthana-prayoga iti.

rfipam iti Kau§ika na yojayati yatal.1 Kau§ika rupam iti

na yojayati evarp. rfipam iti na (212) tif?thati I evarp. vedana

25 sarµjfiasarpskara v-ijfianam iti Kau§ika na yojayati yata}.i

Kau§ika vijfianam iti na yojayati evaqi vijfianam iti na

(1) evarµ bodhisattvo mahasattvo rupe iti gha01 1... 1. om. C. 2. 0dina CT. 3. etam T. 4. 。adif}v T.

Page 7: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dbaral).a-gul).a-p:irikirtana-parivarto nama dasamal;t

ti~thati I eva:rp. prajfiapa.ramitaya.:rp.sthito bhavaty eva:rp.yogam

a.padyate II

465

ayoga-prayogartham aha: rupam 甾 Kaus·ika na yo_jayatiti. na yogam

apadyata ity arthal_i. tatal_i kiip bhavatity aha: yata ity-adi. evarp, yogam

apadyata iti e1,arp, tattvato yogabhavena saipv:rtya1 yogam apadyate. ayoga 5

eva te~u prayoga2 ity arthal;i.

atha khalv ayu~man Sariputro Bhagavantam etad avocat 丨

ga:rp.bhira Bha.gavan praj fiaparamita I

gambhira-prayogam aha: gam(P. 132a)bHrety-adi.a rfrp'adi-tathata-gam :::

bhirataya prati~th瓦瑀nupalabdhy-arthena sarvajiiata'dhikare gambhirety ava::: 10

bodhat.

duravaga.ha Bhagavan prajfiapara.mita I durudgraha Bha::

gavan prajfiaparamita I

duravagaha-prayogam aha : duravagahety-adi.3 riip'adi-duravagahataya

prak:rty-anavilarthena margajfiata'dhikare duravagahety adhimok~at. tad eva 1,5

kathayann aha : durudgraheti. srotra-vij五五nena tad-ak:r~tena ca mano-vijfianena

durudgrahatvat.

apramal).a Bhagavan prajfiaparamita II

apramaJ)a-prayogam aha apramattety-adina. riip'ady-apramaJ)ataya parya::

ntanupalambharthena sarv?i.karaj 五ata'dhikare'pramaJ)ety alambanat. 20

atha va gambhirabhisambodham as試區rai;i.abhisambodha:rp.niruttarabhisam::

bodha:rµ c試hik:rtya yathakrama:rµ trividho'ya:rµ gambhira-prayog'adir ukta);i.

Bhagavan aha I evam etac Chariputra1vam etat I rliparp.

gambhrram iti Sariputra na ti~thati yatal:i Sariputra rliparp.

gam.bhiram iti na ti~thati evarp. rlipe yogam apadyate 丨 evarp. 25

vedana sarp.jfia sarp.skara vijfianarp. Sariputra gambhiram iti

1. om. P. 2. yoga C. 3. 。dina CT.

Page 8: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

466 sarv'akarabhisambodhas caturtha};t

na ti~thati yatal). Sariputra vijfianarp. gambhiram iti na ti~thati

evaiµ vij fiane yogam

iti na yogam apadyate

a.padyate 丨

Sariputra

ruparp.

yata]:i

g訌iputra

rupalll

na yogam r~parµ 5

ii tt .l.1 na

na

apadyate

yogam

yogam

eva:qi

apadyate

gambhiram

gambhiram

yatal) Sa.riputra

gambhiram

iti

vi j fia.na:q.i.

na

iti

ti1?thati I evarµ vedana sa:qijfia sa:qiskara vijfia.narµ Sariputra gambhiram

apadyate

ti~thati II

s缸lhuktatvena

evaqi vij 五anarµ

gamb缸ra-prayogatp spa~tayann

gambhiram

gambhiram

五ha: evam

iti na

etad ity-adi.3

10 tad ayaiµ samasartho : yada ga戚bh5ra珝 'l'up'adikam ity abhinivesa-yogena

tattvato na ti~that·i tada'viparyastatvat tatra gambhira-yogam1 apadyate.

ca gambhiram ity

dikam ity a pi na 琿hati.

prayogarthal_i kathita iti.

evaip. yogavasthanasya

15 etad-anusarel).a

gambhir'adayas

Vimukti§le:r:i祉

api

trayal).

na yo gam [Tib. 185a] apadyate

duravagaha prama]'_l.a-prayogayor

prayog缽 pratyekaip

tada

apy

gambhira叩

ni~edhena vi parita-gam bhira 4-

artho vacya}.i.

evam

yada

ri"ip'a~

ukte ayui?ma.n Sa.riputro

gambhira Bhagavan prajila.paramita

mrdu-madhyadhimatra ity

ete ca

arya-

Bhagavantam etad avocat 丨

'vinivartaniyasya vyAkrta::

20 sya bodhisattvasya mahasattvasya purato bha~itavya II

k:rcchra-cirabhisa.mbodba-prayogartham aha : gambh5成 Bhagavan prajna~

paramita 'vinivartaniyasyety-adi. niyata-gotratvena

avyakrta iti tad-vyavacchedartharp.'l)yii.krta-grahal).a皿

tat kasya hetolJ_ I 25

sa hi Bhagavan

kascid

purato bha§laJJ.e ko hetur 2iti tat kasya hetor2 ity asanky'aha :

avaivartiko

na kai1k~i~yati na VICI ::

sa hity~adi.

, PY

kitsi!;!yati na dhandha.yi!;lyati na vivadi!;!yati II

Matari sarva-prakara-jfia硨bhavena vicikits'adi-sa(P.132b)mbhav記 tasya1va

sa

.. 15 0ra-pray0 P, 。re yog° C. 2 …2. om. P. 3. 0dina T. 。mbhayat T, sadbhavat PC; }.igyur-ba srid-pa}.ii phyir.

4 gambhirya T.

Page 9: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dhara];_l.a-gUJ).a-parikirtana-pariva.l..to nama dasama];i.

yasmat prati viddha 1-dharmadha tu-ni~y anda 2-desana-dharmag ra tvena

467

mithya-jfia~

益bhavan na kank:Jit}yati, sa:tp.saya-jfiana-vigaman na vic·ik·its·iwati, ajiiana-vira"

dhandhii.yit}yati,3 samyag-」 iianopeta tvan h沁n na

purato bha~a:r;i.iyeti matil).. samarthyad

krcchra-cirabhisam bodha-prayogo darsi tal_i.

na'V.ivad·if!yat-i tasmat tasya1va

anyasya puna.r ut這s'adi-sambhavat

5

atha khalu Sakro devanam indra ayu~mantarµ

etad avoca t I (213) sacet punar arya Sa.riputra

Sariputram

avyak:rtasya

bodhisattvasya mahasattvasya purata iya:rp. prajfia.paramita bha :::

1;1yeta ko do1;10 bhavet II

vy五karal).a-labha-prayogam

katamal). ka:rikfadi-do~a];i syat.

aha sacet punar

evam ukte ayu~ma.n Sariputra}:i Sakrarp. devanam indram

etad avocat 丨

veditavya}:i

durata}:l sa Kau§ika bodhisattvo mahasattva agato

cira-yana-samprasthitati paripakva-ku§ala-mula}:l sa

Kausika bodhisattvo mahasattvo veditavyal) yo'vya.krta ima:qi

praj:ilaparamitarp. lapsyate darsanaya vandanaya paryupasanaya

sravaJJ.aya srutva ca nottrasii;;yati na saiµtrasil?yati

apatsyate 丨

'nuttaraya}:t

na

vedi ta vyaIJ'.l I

cedanim. asau c1.re:i:i.a

samyaksambodhe}.i

sa bodhisattvo

asannam . mahasa ttva}.i

ity-adina.

vyakaraIJ.aqi

ko do~a

trin va tathagatan arhatal;i.

tasya

na sa:qitrasam

pratilapsyate

vyakarai;i.aIµ

ap1

nm.kaqi va dvau va

iti4 10

15

20

tato vyakaraJJ.a:qi pratilapsyate'nuttara.yaqi

tu tan aragayi~yati

samyaksambuddhan atikramif?yati

samyaksambodhau 丨

aragayitva tarps tathagatan arhata}.1

samyaksambuddhan na

vyakaraJJ.ena vandhyaqi

.. viragayi~ya.ti ;"(1)

kari~yati

tathagata-darsanarp

tathagata-darsa.nac ca

ca

tato 25

vyakaraQ.arp. pratilapsyate'nuttarayarp. sam.yaksambodhau 丨

(1) samyaksambuddhan viragayi~yatiti ga0 ca0 / 1. 。tibuddha C. rtogs-pa. 2. ni}.i~y° C. 3. dhanvay0 PCT. & Ed. rmo薳pa.4. ity-adi PC.

Page 10: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

468 sarv'akarabbisambodhas caturtba};i

gotra-samarthyad anutras'adir1 ato na kascid ity aha :斬ata ity-詞i.

diirad 崢rato dirgha-區lad iti ya.vat. tad ev'aha: cira-yana-samprasth血 1缸.

atha 禕 diirato [Tib.185叮 gambh這rthadhimok~恥 chravak'ady-agocara ta]:i. ~

prajniipa.ram·itii'J?'I, lapsyata ity-adi prathamataram eva tavad diirat pasyati, tato

5 darsan'ahladita-sariro vandate, tato vivardhamana3-prasada-vega}:i- pradak~il).i~

karal).'adina paryupaste, tatal;l krt'anupiirviko ni~adya s:rl).otity evarp. darsan'ady­

artha面 praj邱paramitarp. prapsyanti. na cedii成m asau c-iretieti na c·ire乜6聶

,'/,5'I'/1, eva darsan'adi-kale. etad ev'aha iisannam ity-adina. naika叩 tathiigatam

ity-adi eka-dv-i-tr·i-tat雇gatiin atikram·i?yat-i. tataZi sa bodhisattva];i. pas函d vya~

IO kara乜a'J?'I, prat·ilapsyata ity evarp. na, api tu tebhya ity artha}:i-. tad eva kathayann

aha : api tu tan iirii.gay稔yatiti. api ca tan eka-dvi-(P.133:t)tri-吒athagatan

samyak tat-prajiiapta-sik~a-pratipatty'iiriigayi?yati. tathiigata-darsana'J?'b ca

vyakara移enavandhya'J?'I, ka雨yatity6 eka-dvi-tri5-tathtigat'adi-darsana'J?'b vyiikara~

怛聶緝nyarp. kari?yat-i, niyamena vyakaral).a-labhat. tad ev'aha t athiigata-

15 darsanac cety-詞.ina.

yava.c ca vyakarai:iaqi pratilapsyate'nuttarayaiµ samyak:::

sambodhau tavad avandhya111- kari~yati tatha.gata-darsana-van:::

dana-paryupasanopasthanaqi ya.van 硨nuttaraqi samyaksambo :::

dhim abhisambuddha iti II

20 yavac7 ca vyakara乜am ity-ady upasarp.hara}:t sugama}:i.

atha khalv a.yu$man Sariputro Bhagavantam etad avocat I d-0.ratal:i sa Bhagavan bodhisattvo mahasattva a.gato bhavi$yati

cira-ya.na-samprasthital:i paripakva-kusala-mulo hi Bhagavan sa

bodhisattvo mahasattvo veditavya1;i. (214) ya ima.1µ gambhirarp.

25 prajna.paramitarp. lapsyate darsanaya vandana.ya paryupasanaya

§rava)J.a.ya 丨 kal:i punar vado'tra yaJ.:i §rutva c6dgrahi$yati

dharayi$yati va.cayi$yati paryava.psyati pravartayi$yati desa"'

1. anuttras'adim PCT. rjes-su skrag-pa la-sogs-pa. 2. 。di-goc° C. 3.'bhivardh0 P. 4. artha C, artha- P. don-du. 5 …5. om. C. 6. 。~yaty PC. ~es-bya-ba. 7. yada PCT. ji-srid-du.

Page 11: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dharal)a-gu]).a-parikrrtana-parivarto nama dasamal;i 469

yi~yaty upadek:;iyaty uddek~yati svadhyasyati II

avinivartaniya-prayogartham aha: atha khalv ay'I,i.~man Char·iputra ity-adi.

ka'f:,, punar 碌do'ti·a yaZ1- srutva codgrahi.~yatiti yaii samyag-udgrahaI).'aclina

'vinivartaniya-prayogeI).a yuktal; sa paripakva-kusala-mii.la1 ity atra ko 幃do,

na1va kascit sa:rp.cleha [Tib.186叮 ity arthal].. UO

atha khalu Bhagavan ayui;;mantarp Sariputram etad avocat I evam etac Clia.riputra1vmn etat 丨 df1ratat1 sa Sariputra bodhi:;

sattvo rnahasattva agato veditavyitl;l cira-yana-samprasthital:i

paripakva-kusala-mulo hi sa Sariputra bodhisattvo mahasattvo

bhavil;lyati ya imarp gambhira111 pmjfiaparamitarp lapsyate 10

darsanaya vandanaya paryupasannya sravar;taya ! ka}:i punar

vado'tra yn~,lsrutva c6dgrahi~yati dharayii;;yati vacayil;lyati

paryavapsyati pravartayii;;ynti de§ayi~yaty upadek$yaty uddek"

i;;yati svadhyasyati 「

sadhflktatvenanumatim aha e'L•a1n etad ity-瓦dina.2 15

atha khalv a.yu~man Sariputro Bhagavnntam etad avocat I pratibhati me Bhaga`洎an pratibhati me Sugata aupamyodahara::

1Jarp. j tad-yatlu1'pi nama Bhagavan yo'yarp bodhfaattva­

yanikal). kula-putro va. kula-duhita va svapnantara-gato'pi

bodhimaiJ<_ie ni~idet veditavymn etad Bhagtwann ayarp. bodhi:: 20

sattvo mahasattva asanno'nuttaraya.1) samyaksambodher abhi::

sambodhayeti I evam eva Bhagavan yab kula-putro va kula-

duhita va. imaq1 gambhira1p. prajfiaparamitarp. lapsyate darsa ::

na.ya vandanaya paryupasanaya firavaIJ,aya I kab punar vada1)<1J

srutva codgrahitu:q1 dharayit11rp. vacayituqi (215) paryavaptuqi 25

pravartayitu.tp. desayiturp. upade~tuqi udde~tmµ svadhyapana.ya I

(1) kal;t puna vado'tra ya iti ca0 !

I. kt1sala C. 2. adi CT.

Page 12: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

470 s1rv'akarabhisambodhas caturtha};i

veditavyam etad Bhagavan durato'yarµ bodhisattva-yanikaI:i

pudgala agata§ cira-yana-samprasthita asanno'yarµ bodhisattva­

yanikal:t pudgalo vyakaral).asya ! vyakari$yanty enarp. buddha

bhagavanto bodhisattvain mahasattvam anuttara.yal;l samya.k"'

5 sambodher abhisambodha,yeti II cira-yana-samprasthital:t paripa"'

kva-kusala-mulo hi sa bodhisattvo mahasattvo veditavyal). ya :::

syeyarp. gambhira praj缸paramitopapatsyate(l)'ntasa}:l. sraval).a"'

yapi 丨 kal:1 punar va.do'tra Bhagavan ya}:l kula-putro va kula­

duhita va ena.rµ gambhira.rp. prajiiaparamitam udgrahi$yati

10 dharayi$yati vacayi$yati paryavapsyati pravartayi$yati desa :::

yi$yaty upadek$yaty uddek$yati svadhyasyati|丨

15

yathokta-prayogam eva 心q.ha,yann 呾: prat·ibhiit·i me Bhagavann ity-adi.

aupamyodiihara~am iti sa,d:rsyodahara:r:i.a:rp.. upavartsyata1 iti upapatsyate pra :::

」臨paramitodgraha:r:i.'adina.

tat kasya hetol;i I bhiiyastvena hi Bhagavan dharma-vya::=

sana-sarµvartaniyail;i sattval;i karmopacayair avirahitas te~a:qi

bhiiyastvenasyaiµ gambhiraya:qi prajfia.para:qiitaya:qi cittani

pratikulani bhavi~yanti citta.ni parivellayi~yanti I na hy anu::=

pacita-kusala-miilal:i sattval;i asyarµ bhiiyastvena bhiita-kotya:qi

20 praskandanti prasidanti 丨丨 upacita-ku§ala-miila.}:i khalu punas

te Bhagavan supacita-kusala-mulal;i kula-putral;i kula-duhitara§

ca veditavyal;i yef?am asyaip. bhuta-kotyarp cittaip. praskandati

prasidati I

kathai:µ paripakva-kusa.la-mulo2 bodhisattvo3 lak~yate'nyasyapi tad-udgra~

25 h'adi4-sambhavad iti tat kasya hetor ity asai:tky' 五ha : bhuyastvena hity-adi.

yasmad bahulyena dha,,.ma-vyasana-sa'l'!"vartani'yai?,, karmabhir av-irahitanai:µ pra~

jnaparam-itaya'I'!" c-ittani samyag-udgrah'adi-vimukhatvena prat-ikulan·i bhavi~ya~

(1) upavartsyate, Haribhadra. 1. upapatsyate Ed. riied-par J;igyur-ba. 2. salo P. 3. om. C. 4. 。haJJ.'adi C. PT.

Page 13: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dhar~:t;i.a-gu平L-parikirtana-parivarto nama dasamal;t 471

nt·i,1 parityaga-paratvena parivellay·iwanti, yasmac canupac·ita-kusala-mi'tla"IJ, pra~

」五ap五ramitayam arthanavabodhad bhitta-koWa珝2 na praskandant·i napi pras五da­

labhat prasidanti (P. 133b) tasmad upacita-kusala-mulas te yathavad udgraha~

卫'adi-kari1_1.a ity 禕kyartha:ti. b耳ta-kotyam iti bhutakotir dharmadhatus, tad­

clyotanat prajiiaparamita tathokta. 5

tad-ya.tha'pi nama Bha.gavan purui?o yojana-satikad atavi­

ka.ntarad dviyojana-satikad va triyojana-satikad va catur-yojana­

satikad va pa五ca-yojana-satikad va dasa-yojana-satikad va'tavI­

kantara.n nii?kramet I sa ni~kramya. pasyet pfirva-nimittani go::

palaka.n va pasu-palakan va sima va arama-sampado va vana- 10

sampado va tato'nyani va nimittani yair nimittair gramo va

nagararp. va nigamo va sficyeta (216) tasya tani pfirva-nimittani

dr~tva1varp. bhavati I yathemani purva-nimittani drsyante tatha

asanno me gramo va nagaraqi va nigamo va iti I sa asvasa-

prapto bhavati nasya bhuya§ cora-manasikaro bhavati I evam 15

eva Bha.gavan yasya bodhisattvasya mahasattvasyeya.rp. gam::

bhira prajfiaparamitopavartate veditavyarp. tena Bhagavann

abhyasanno'smy anuttarayal). samyaksambodher na cire:r:ia

vyakara:r:iarp pratilapsye'nuttaraya}.:t samyaksambodher iti I napi tenottrasitavyarp. na sarp.trasitavyarp. na bhetavyarp sravaka- 20

bhumer va pratyekabuddha-bhumer va II

niryal).a-prayogam aha tad-yatha'pi 姒祕1,a Bhagavan puru?o yo jana-sat·ikad

ity-adina. evam evety-adi3 bahu-yojana-satikad atavi-kantarat prasthita4-puru~a~

vad antarayika-dharma-varjan'adi-pratipattimato yasyeya~ Jinajanani srava~

1).'ady-artham upapadyate niyamena niryal).antena ved·itavyam abhyasanno'ham 25

anuttaraya"IJ, samyaksambodher ity artha}J. tad ev'aha napi tenety-adina.

tat kasya heto}.i I tatha by asyemani purva-nimittani sarp.:=

1. 0ntiti Cr. 2.. 0d區nugamanan C, 。dha-gamanan PT. ya:ri-dag-pal;ti mthal;t. 3. 。dina CT. 4. 。ntara-prapanna C.

Page 14: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

472 sarv'akarabbisambodhas caturtbal;i

d:rsyante yad utemarp gambhirarp prajffaparamita.rp labhate

dar§anaya vandanaya paryupasanaya §ravai:iaya II

tad-virodhi1-dharmanupas這ne [Tib. 186b] katha:rp 璋vak'adi-bhumau patana­

bhaya:rµ na syad iti tat kasya hetor ity asanky'aha : tatha hy asyemiinity-.adi.

5 etad. ukta:rp : yasmat pudgala-nairatmya-matra-prabhedatvena2 s:rava.k'adi-

bhumi-viruddham avikala-sarva-dharma-naili這bhavya-dyotik砷 prajiiapara=

mita:rp darsan'ady-artham labhate tato viruddhaya Matar upalambh劻 na 璋z

vak'adi-bhlimi-pat'asanketi.

evam ukte Bhagavan ayu~mantam Sa.riputram etad avocat /

10 evam etac Cha.riputra1vam etat 丨 pratibhatu te Sariputra punar

apy etat sthanarp_ I yatha'pi nam血ed budd區nubha.vena.

vyaharasi vyaharif?yasi ca II

15

sadhuktatv試 evam etac Ohiiriputr品vam etad iti sva-hastarµ dattva punar

api sama(P.134a)rthy'adhanartham3 aha: pratibhatv ity-acli.

evam ukte a.yuf?man Sariputro Bhagavantam etad avocat I tad-yatha'pi nama Bhagavann iha ka§cid eva purui;,o maha­

samudra1p. draf?tu-kamo bhavet sa gacchet maha-samudrarµ

dar§anaya I yatha.-yatha ca sa gacchen maha-samudra111 dar§a ::

na.ya tatha.-tatha sacet pa§yet stambarµ va stamba-nimittarµ va

20 parvatarµ va parvata-nimittarµ va tena1varµ veditavyarp. dure

tavad ito maha.-samudra iti I sacet na bhuyal:i pasyet stamba:q.1

va stamba-nimittarp. va parvatarp. va parvata-nimi.ttarp. va. tena1::

varp. veditavyam abhyasanna ito maha-samurlra iti 丨:

nirantara-prayogartham aha : tad-yatha'pi 砒沅a Bhagavan1'/,iha kasc鋱

25 evety-adi. stamba1?1, va stamba-n·im·itta1?1, veti vitapa:rp. vitapa4-nimitta:rp. vety

arthal,i.

1. 。dhe C. 2. 0bhavatvena PCT. rah-tu phye-ba-fiid-kyis. 3. 。rthy'avahanartham

C. 4. 。ttai:µ va v:rk斡i:µ va vrk~a P; 鈿 iam §证kyi mtshan-ma.

Page 15: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

d區ra:z;i.a·gul).a·parikirtana-parivarto nama dasamal;,.

tat kasya heto}.:t I anupurva-nimno hi maha-samudro na

maha-samudrasyabhyanfare ka§cit stambo va stamba-nimittaIP, va

parvato va (217) parvata-nimittam veti 丨 ki:qi 彧pi sa na maha­

samudraip. sak~at pa§yati cak§lU§la atha ca punal;i sa ni§ltha:qi

478

gacchati abhya.sanno'smi maha-samudrasya neto bhuyo du.re 5

maha-samudra iti I evam eva Bhagavan bodhisattvena maha::

sattvenema1:p. gambhira:qi prajfiapa.ramita:qi sr1;tvata veditavya:qi I ki:qi capy aha:qi tais tathagatair arhadbhil;i samyaksarnbuddhair

na sammukha:qi vyakrto'tha ca punar abhyasanno'smy anutta"'

rayal;i samyaksam bodher vyakara1;tasya <1> II 10

stamb'ady-anupalambhat katha:rp maha-samudrasyabhyasannatvam iti tat

kasya hetor ity asaitky'aha: aniipu'I'va-n·imno hity-adi.

etad ukta.:rp.: yasmat sva-hetuna janitalJ.1 stamb'adina viruddho'nup1i1·va­

'li-imna'IJ, svabhavo maha-samudrasya atas tad-upalambha-svabh瓦vad eva stam:::

b'ady-anupalambh五t2 tasyabhyasannatvam iti.

p'I'ajnapa'I'a福•ita'1fl- s「移vata ved·itavyam iti satata-bhavan'adi-pratipattya nira:::

ntara-prayoga-bal卸 niscetavya:rp..3

tat kasya hetol;t I tatha. hy enaq:i gambhira.1:µ prajfiapara::

mita:rp.labhate darsana.ya vandana.ya paryupasanaya firaval).a ::

15

yeti I 20

katharµ Matul_t sravai;i.a-karai;i.ena vyakara平t-k缸y'asannibh涵o'numiyata iti

tat kasya hetor ity 畸anky'aha: tatha hy enam ity-adi.4

etad uktarµ : k訌aJJ.asyarthantara-nirapek~ataya karyotpadana-yogy ata-

'numanena svabhava-hetuna vy吐ara直sannibh珥numanad ado~a iti.

tad-yatha'pi na.ma Bhagavau vasante pratyupasthito sirI).a- 25

pari:ia-palase~u nana-vrk~e~u na.na-pallava.1) pradurbhavanti 丨

(1) vy吐aral).a~yetiti ga叮

1. 0ta PC. 2. 。mbhas PC. ma-dmigs-pa yin-pa}:li phyir. 3. 。scit° C. 4. 0dina CT.

Page 16: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

474 sarv'aka泣bhisam.bodhas caturtha];t

pallave$U pradurbhute$V attamanaska bhavanti Jambudvipaka

manu$yas tani purva-nimittani vane$U dr$tva na cirad vana­

pu$pll.J).i ca phalani ca pradurbhavi$yanti II tat kasya hetol;i I

tatha himani purva-nimittani stambe$u drsyanta iti II eva,m

5 eva Bhagavan yada bodhisattvo maha.sattvo labhate imarp.

gambhirarp. prajfiapaparamitarµ darsanaya vandanaya pa :::

ryupasanaya sravaJ).aya upavartate tasyeyarp. gambhira prajfia :::

paramita tada paripakva-ku§alal;i sa bodhisattvo mahasattvo

veditavyas tena1va purvakel).a kusala-mulenopanamiteyarp. tasmai

10 gambhira prajfia.paramita. J tatra ya devatal;i purva」buddha­

dar§inyas tal;i pramudita bhavanti priti-saumanasya-ja.ta.J;i paurva:::

kan皿 api bodhisattvanarp. mahasattvanam imany eva purva­

nimittany abhuvann anuttarayal;i samyaksambodher vyakara:::

r:iaya na-cirer:ia batayarp. bodhisattvo mahasattvo· vyakarar:iarp.

15 pratilapsyate'nuttarayal;i samyaksambodher iti|丨

[Tib. 187a] asannabhisambodha-prayogam aha tad-yathii'pi niima Bhaga叭an

vasanta ity-adina. sir~a-par乜a-paliise~v iti patita-v:rddha-pattre~u. purvavat tat

kasya hetor ity 蕊吐ky'aha : tathii Mmani purva-nimittanity-試i.

hetuna (P. 134勺 yal;i. samagrei;i.a karyotpado'numiyate

20 art區ntaranapek~atvat sa svabhavo'nuvari;i.ita II iti nyayen甿 gatartham etat. upa禰而teya硐 iti abhinava証sra.va-dharm'a~

dharatv'adi-prati patter asannahhisambodha-prayoga-samarthyena 2 q.haukit瓦.

{218) tad-yat區 'pi 珥ma Bhagavan stri gurvii:ii guru­

garbha tasya yada kayo ve~tate adhimatrarp. va ka.ya-klamatho

25 ja.yate na ca sa carp.kramai:ia-sila bhavati alp'ahara ca bhavati

alpa-styana.-middha ca bhavati alpa-bha~ya ca bhavati alpa­

sthama ca bhavati vedana-bahula ca bhavati krandantI ca

bahularp. viharati na ca sarp.vasa-sila bhavati paurvakei:iayoniso-

1. nyayana PC. 2. sarthy° C.

Page 17: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dharaI).a·guI).a·parikirtana•parivarto nama dasama}:i

manasikare1J.'asevitena ni:;ievitena bhavitena bahulikrtenemam

evarp.ruparp. kayena vedanaqi pratyanubhavamiti tada vedita:;

vyam ida1µ Bhagavan yatha'sya}.i purva-nimittani sa111drsya:::

nte tatha na cirelJ.a bateyarp. stri praso:;iyate iti 丨 evam eva

475

Bhagavan yada bodhisattvasya mahasattvasyeyarp. <n gambhira 5

prajfiapa.ramitopavartate darsanaya vandanaya pa.ryupasanaya

srava]J.a.ya Sf]J.Vtas 呣na:rp. ramate citam asyarp. prajfiapa.rami:;

ta.yam arthikataya (t) cotpadyate tada <3) veditavyam ida:rp. Bhaga:::

vann acireJJ.a ba這yarp. bodhisattvo mahasattvo vyakara]J.arp.

pratilapsyate'nuttaray幼 samyaksambodher iti|丨 10

evam ukte Bhagavan a.yu:;imantam Sariputram: etad avo:;

cat I sadhu sadhu Sariputra I idam api te Sariputra budd區:::

nubhavena pratibhatj|丨

k~iprabhisambodha-prayogartham aha: tad-yatha'p·i nii.mety-adi. jata­

garbhatvad gurv·i~i". asanna-prasava-kalatvad gitru-garbha. ai:tga-vij:rmbhaI).ad 15

ve~tate. paurvake禪yoniso-manasikare邪a gramya-dharma-pratisarp.yuktena, pra"'

yoga-mau]a-p:r~thavasthasu yathakramam asev·itena ni~ev-itena bhavitena, sarvatra

puna];l-punar amukhikaraI).ad bahulikrtene媯arp, vartamanam evarp,-rupam asahyarp.

kayena veda禰珝 du}.ikham anubha幃頑t·i cintayatiti se~al_l. sr~vatas cainii,珝 ra"'

甑ate c·ittam asyam iti adheyasya pratipatti-dharmasya k~iprarp. dharma-kaya- 20

phalabhinirvartan'adi-pratipattimato yathokta-prayoga-samarthyac cittarp, pra"'

jnaparamitiiyarp, sravaI).a-purvakarp. ramate bhaktirp. karotiti ya.vat.

atha khalv a.yu~ma.n Subhutir Bhagavantam etad avocat l ascaryarµ Bhagavan yavat<4) suparig:rh嚀 ca suparitta§ ca

suparinditas ca me bodhisattva mahasattvas tathagatenarhata 25

samyaksambuddhena II

(1) mahasattvasya paripakva-kusalamfilasya yatha yatheya:rp.iti ga0 ca0 I (2) arthikataya chandikatayeti ga0 I (3) tatha tatha iti ma0 丨

(4) yavad yad iti kha0 gha0 ca0 丨

Page 18: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

476 sarv勻ikarabhisambodhas caturthal;l

parartha-prayogam aha ascarya1rz, Bhagavan yavad ity-adina. yavad-vaca::

nena sanatha ity-adi-parigrahal;i. yasmad vyakaraJJ.'adibhir bhumi~u p五ramitasu

ca nivesanat su[Tib.187汀parigrhi'ta]J,1 supari'ttas ca, kalya:i;i.amitra-(P.135a)-pra::

tyarpal).ac2 ca s,Upari'ndita Bhagavata bodhisattvas tasmad ascarya平. sarva-vi~a:::

5 yatve'pi k:rpaya visi~t'asaya-sampatti-bhavyata-balena pratiniyata-jananugraho

vismayal;i.

(219) Bhagavan aha I tatha hi te Subhu.te bodhisattva

1nahasattva bahu-jana-hitaya pratipanna bahu-jana-sukhaya

lokanukampayai I

10 visi~t'asaya-sampattim ev'aha tatha hity-adina. anagata-sambandhenartha-

15

karitvad bahu-jana-麻taya prat.ipannazz.. vartamana-kalatayedanim artha-karaI).ad

bahu-jana-sukhaya, atita-1這la-sambandhena krtanarµ kusalakusala-vasanana1-p.

yathakramaJp. viv:rddhaye pariha1;i.aye va yatna-kara}).al lokanukanipa.ya·i pra::

tipanna iti piirver,ta sambandha~.

mahato jana-ka.yasyarthaya hita .. ya sukhaya devana.1µ ca

manu~yana.rp. canukampaka anukampam upa.dayanuttara1µ sa::

myaksambodhim abhisarnboddhu-karna.1) anuttararp. samyaksam::

bodhim abhisambudhyanuttararp. dharma1µ desayitn-kamal:i !I

punar apy atitanagata-vartamana-kala-sambandhat san這nyen'aha: mahato

20 jana-kayasyarthaya hitaya sukhayeti. dharman1.. desay,itii-kama iti pra.j:fiapara,

mitaya記 dharma-cakra-pravartan'adi-prati pa ttimat砷 parartha-karai:i.証 dha,

rmaJP. b區:::;itu-kam庫

Subhutir 3:ha 丨 iha Bhagavan bodhisattvasya maha.sattva:::

sya pra j fia.para1五ita.yarp. carata]J katha111 prajnaparamita-bhavana

25 paripurirp. gaccha ti II Bhagavan aha I yadi Bt1bhute bod~isattvo maha.sattval:i

prajfiapa.ramita.yarp. caran na rupasya vrddhi!l1 samanupasyati

1. 0ta PC. 2. 。tyap0 P, 0tyayal).° C. 3. 0ya C. 4. 。」.la PC.

Page 19: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

d區ra平t-gu:r;i.a-pari缸rtana-parivarto nama dasamal;t

carati. prajfiapa.ramita.ya.ip. J evaip. na vedana.ya na sa111jfiaya

na sa:qiskara1這1p. na vijfianasya vrddhirp. samanupa§yati carati

prajfiapa.ramitaya:qi I na rupasya pariha.:r:i.irp. samanupasyati

carati prajfiaparamita.yaip. J evarp. na vedanaya na sa:qijfiaya

477

na sa:qiskara:r:i.a:qi na. 沅j fia.nasya pariha.JJ.i:qi saman upa8ya ti,5

carati prajfiaparamita.ya.r-p I

avrddhy-apariha!).i-prayogartham aha : iha Bhagavan bodh-isattvasyety-adi.

riip'adinarµ vrddhi-pariha!).y-adarsanena prajfiaparamitayarµ cara!).anujfianat

tat-prayogo'bh"ihital_i.

dharma1+1 nn samanupasyati carati prajfiaparamitayar:µ I 10

adharmam api na samanupaByati carati prajna.抖'ramita.yar:µ I evam asya prajfiaparamita.-bhavana paripuri1!1 gacchati II

dharmadharm'ady-anupalambha-pra,yogartham aha : dharma1!2- na sama"

'3upa5yatity-a.di. dharmadharm'ader anupalambha-pratipatty配 tat-prayoga這(1

邲a珝 bk而a滷 paripii,「物1, gacchat·i.

Subhutfr aha 丨 acintyam idarµ Bhagavan desyate II

Bhagavan a.ha I ruparµ hi Subhute'cintya1p. j evai11 veda:::

na sarµjfia sa1p.skara vijfianarµ hi Subhute'cintya1p. j rupam

acintyam ity npi Snbhute na sarµja.nite carati prajfiaparamita:::

.15

ya1p. / eva1p. vedana smpjfia sarpskara vijfia.nam acintyam ity ~o

api Subhute na smp.janite carati prajfiapa.ramitayarµ|丨

acinty'a蟑ra-sa:rp.j証(P.1351.,)nirodha-prayogartham 訕a : ac-intyam 庫珝

Bhagavan desyata ity-adi. dharma[Tib. 188a]dhatu-riipatvena cintayitum asa=

kyatvad ac·intya珝.祏:ip'ady-acintyam iti2 yadi na sa7?1,ji'inite tad-grahaI.La-sa:rp.jiia-

nirodhat tada yathokta-prayoge]).a:i carati prajnapar硒-itayam ity arthalJ.. ~5

(220) atha khalv a.yuf;Jman Sariputro Bhagavantam etad

1. 。mbhanupapattya C. !1 …2. rupad iti PC, rfip'aditi T; gzugs la-sogs-pa bsam-gyis mi khyab-pal)o. 3. yogena CT.

Page 20: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

478 sarv'akarabhisambodhas caturtbal;t

avocat [ ko'tra Bhagavann adhimok§!ayi§!yB.ti eva1p. gambhira:::

ya1p. prajnaparamita.yaqi II

avikalpa-prayogartharp prasnayann aha : ko'tra Bhagavann adhimok溟F

y·i$yatity-adi.

Bhagavan aha I ya1:i. Sariputra caritavI bodhisattvo maha. :::

sattvo bhavi$yati prajna.paramita.ya1.p. so'tra prajna.paramitayarp.

adhimoki;myi$yati 11

ayuf?man Sariputra aha I katha1µ Bhagavan caritav'i bo:::

dhisattvo mahasattvo bhavii;iyati katha1µ caritavi'ti-na.madheya1.p.

10 labhate II

5

parihartum aha: ya/i So.riputra car·ita函 'ty-adi.

Bhagavan aha I iha Sariputra bodhisattvo mahasattvo

balani na kalpayati vaisaradya.ni na kalpayati buddha-dharman

api na kalpayati sarvajfia協m api na kalpayati II

15 katha叩 Bhagavanis car-ita面 bodh-isattvo 甑ahasattvo bhavatiti svariipa-labha-

prasnaip. kathani car·itav:i't-i-,iamadheyani labhata ity anvartha1-saip.jfi.a-labha-pra:=

snaip. ca pariharann aha: iha Sariputrety-adi.

tat kasya heto];i I bala.ni hi Sariput這cintyani vaisaradyany

apy acintyani buddha-dharma apy scinty吣 sarvaj五ata'py

20 acintya sarva-dharma apy acintyal) II eva1:p. carita vi Sa.riputra

bodhisattvo mahasattvo na kvacic carati carati prajfiuparamita::::

ya1µ I evaiµ sa cari.tavr'ty ucyate caritavi'ti-namadheya1:p. la=

bhate(li II

nanu cinta-vi~aya-bala-vaisarady'adi-sadbhave2 katharµ na kalpayatiti tat

25 kasya hetor ity 蕊疝ky'aha: balii而 hi 8driputr6ty-詞i. tattvato dharma:::

(I) ga0 pustake labhate ity ananta.raip., evan ca tasya prajnaparami緬-bhavana­paripuriip. gacchati iti patho'sti I

I. 0rthaip. PC. 2. sambhave PCT. yod-pa yin-na.

Page 21: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dharaI).a·guI).a·parikirtana-parivarto nama dasamal;i 479

dhatu-rii.patvad riip'adi-tan-nimitta-tat-svabhavavikalpan'adi1-(P. 136a)pratipatti­

samarthyena vikalpa-prayoga-labhac cinta'tik泣ntatve~acintyani bal'adini na

kalpayatity arthal)..

atha khalv ayu~man Subhutir Bhagavantam etad avocat 丨

gambhira Bhagavan prajfia.paramita I ratna-rasir Bhagavan 5

prajfiapa.ramita. 丨

phala-ratna-dana-prayogartham aha : gambhi'ra Bhagavan praj術aparamitii

ratna-rasir Bhagavan prajnapa,,.amiteti. dharma 2-pudgala-n airatmya-prati pak~a::

tvena gambhi'ra sati prathama-phala-darsan'adi-pratipattya phala-ratna-dana­

prayogava taip. srotaa patty-ady-anuttara-samyaksambodhi-phala-ra tnasya da:::10

tritvad ratna-rasi"F.i,.

suddha-rasir Bhagavan prajfiaparamita akasa-suddhatam

upadayaj

visuddhi-prayogartham [Tib. 188b] aha : suddha-riisir ity-adi. iikiisasyeva

suddhatam,zipadaya riip'adi-visuddhi-bhavanaya tat-prayogavata:rµ klesa-jfiey':: 15

avaral').a-prahal}.a-hetutvena suddha-ras·i'IJ.

豳carya:rp. Bhagavan syat yad ena:rp. prajfiaparamitam

udgrhi:iata:rp. dharayatai:p vacayatarp. paryavapnuvat~:rp. pravarta::

yata1:p desayatam upadisatam uddisata:rp. svadhyayata:rp. Iikha如m

ca kula-putrai:ia:r;p kula-duhitri:ia:rp. ca bahavo'ntaraya utpa:: 20

dyeran|丨

avadhi-prayogartham aha : ascarya平 Bhagavann ity-adi. mah酊nubhavatve

'py antaraya-sambhava ity ascaryaf[I,.

(221) evam ukte Bhagavan ayu~mantam Subhutim etad avocat 丨

evam etat Subhute evam etat I bahava}:t Subhute'ntaraya imarp 25

prajfiaparamitam udgrhIJ.atarp dharayatarp. vacayatarp paryava.,

1. 0bhava-vik0 PCT. mi-rtog-pa. 2. om. P.

Page 22: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

480 sarv'akarabhisambodhas caturthal1

pnuvatarp. pravartayatarp. desayatam upadisatam uddisatarp. sva"'

dhya.yatarp. likhatarp. ca kula-putra.1).am kula-duhitfl).arp. ca

bhavii;iyanti II

sadhuktam ity aha : evam etat Subhuta ity-adi.

5 tat kasya hetol). i tatha hi Subhute ima.1p. prajfiapa.ramitam

udgrhl).atarp dharayat瓦:rp. vacayata:rp. paryavapnuvata:rp. pravarta ::::

yata:rp. de§ayatam upadisatam uddisatarp svadhyayata:rp. likhata:rp.

ca kula-putral).a:rp. kula-duhitrJJ.a:rp. ca Maral.1 papiya.n autsukyam

apatsyate'ntara.yarp. karturp. II

10 niryuktikam evedam iti tat kasya hetor ity asanky'aha : tatha hity-adi.

yasman M面a"[i papiyan autsukyam udyogam1 apatsyate'ntaraya'lfl, kartu'lfl, tan­

nimittarp. tasmad bahavo'ntaraya ity artha}.l.

tatra sighrarp likhata sacen masena va masa-dvayena va

masa-traye:i:ia va likhyeta likhitavy今va1p bhavet I sacet samva::::

15 tsarel).a tato va'pare:i:ia likhita bhavet tatha'pi likhitavya1.va

khalu puna}:i Subhute bhavati tena kl'1.la-putre1J.a kula-duhitra

va iyarp. praj血paramita II

yady eva:rµ katha:rµ. tarhi sighra:rµ likhyata ity aha : tatra sighra殫 ity-adi.

sam,vatsaretieti vacana:rµ tavata rtv'adi-pratyaya-sakaly試 bahil;t kalo 硨stiti

20 」臨panartham ity arya-Vimukti~e:r;i.al;t. tatha'p-i 靡麻tavy品veti sa:rµvatsara ::

bbiyoganutsarg'adi-pratipattimatam avadhi-prayoga-labh甜 l-ikhitavy函va nir::

vighnataya sighram iti se~al;t.

tat kasya heto]:1 j evarp. hy etat Subhute bhavati yat maha­

ratnanarp. bahavo'ntaraya utpadyante II

25 nanu satp.vatsarel).a likhane kathaIJ1 sighram iti tat kasya hetor ity 臨anky'

aha: eva殫 hy etad ity-五di. (P.136b) dharmata1~a yasman maha-ratnana:rp.

bahavo'ntaray劻 sambhavant~ tasmat parama-ratna-svabhavaya Matul;i. Sal}lva::

1. udveg0 T.

Page 23: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

d區ra:r;i.a-gu:r;i.a-parikirtana-parivarto nama <lasamal.1 481

tsareJJ.a bahv-antarayatve'pi likhanarp sighram eveti bhaval.1.

yathokta eva prayoga grahya杞.

tatha coktarp :

rup'adi~v [Tib.189a] anavast區natI te~u yoga-ni~edhatal).n

tat-tathata-gambhiratvatII「 te舜rp. duravagahat叫`. ii (8)

tad-aprama:r;i.yatal).'" 后cchrac cirei:ia pratibodhatal). n

vyak:rt訢`·r「 avivartyatvenn niryai:ie1x sa-nirantarex !) (9)

asanna-bodhexr kl?iprarp.xu ca pararthexm 海ddhy-ahanital).xn-

dharmadharm'ady-adrl?taux,· ca riip鈕inty'ady-adarsanexn ii (10)

riip'ades tan-nimittasya tad-bhavasyavikalpaka瘀`·II

phala-ratna-pradataxvm ca suddhakal).xrx 蟲vadhisxx ca sal).. 11 iti. (11)

yukta-r平 ceyam2 el?arn vi而atel_i prayog·平m anupiirvi. • tatha hi rup'adi~v

anabhinivesa-yogena sthito'yoga-prayoge.Q.ahbiyujyamanas3 tef!larp. riip'adinarp

gambhiratarp. duravagahatam apramai:iatarp cavagacchati. tato4'samyag-yoga-

vihitatven'adikarmikaI.i k:rcchrei:ia tad-anyal). sukhena 可akaral).am avinivartya- 15

E"-

10

bhumi:q1 ca prapya 5niryaty-avirahito'bhisaipboclhy繹sannibhavati, k~ipram

abhisambudhyate. tata}:i parartha-kurvan na vardhate na parihiyate. tato dha-=

rmadharm'adau samanyen 「upacinty'adau ca vise~e sarva-sarp.jfia-prahal)ad avi=

kalpakal.1 phala-ratna-pra瓿nena paraip suddhirp. ni~tha:qi prapto bhavati. pii.r=

vam ev'a-sa:qivatsaram abhiyoga-parikarmita-citta-saIJ1tana ity adhigama-pra= 20

bhavital.l (P.137"')prayoganukrama}:i. 207.

evam ukte ayu$man Subhutir Bhagavantam etad avocat I

iha Bhagavan prajfiapa.ramitayam udg:rhyamal)ayarµ vacyama::

nayarµ paryava.pyamana.yarµ pravartyamanay~rµ desyamanayam

upadisyamana.ya.m uddisymnanayarµ svadhyayamanayti.rµ likhya::

manayaq1 ca Maral;i. papiyan bahu-~rakaram autsukyam apa::

tsyate'ntaraya-karma:i:ia udyogarp. ca kari$yati II

Bhagava.n aha I kirµ capi Subhute Ma.ral;i. papiyan udyogam

25

I. 。kta eva prayogo grahya}_:t T. 2. tv iyam C. 3. 0bhipiijy0 PC. muon-par brtson-pa. 4. ato P. 5 …5. niryatya viharito bhavaty P, 。hito bhavaty CT. Iies­parl;ib严-ba dan mi-l;ibral-bar };igyur-~in muon-par rdsogs-par byan-chub-pa. 6. 。nyaP. 7. om. CT.

Page 24: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

482 sarv'aka函bhisambodhas caturtbal;>.

apatsyate'ntara.ya-karma]J.al). asyarµ prajfiaparamitayam

udgrhyama]J.ayarµ dharyama]J.a.yam vacyamana.ya111 paryavapya:;

manaya.J.ll pravartyamana.ya1p. desyamana.yam upadisyamana.ya.m

uddisyama.naya.111 svadhya.yamana.ya.1p. likhya(222)mana.ya111 en

.5 atha ca punar na prasahi~yate'cchidrasamada.nasya bodhisattvasya.

maha.sattvasyantarayu111 kartu1111l

prayoganantararp. guQa-darsana-pftrvaka:rp.sutararn abhyasyante prayogii iti

tad-gu硨 vaktavy缽.

tatra prathamarp. Mara-sakti-vyaghata-gm)-a:rp.vaktum aha: iha Bhagava11,

10 [Tib. 189') 丨 prajnaparamitayam ity-adi.

na prasah-i[!yata iti na prabhavil?yati. acchidra-samadanasyeti akha1)-<;lita­

praj fia paramita-patha n'a di-samadanasya.

atha khalv a.yu$man Sariputro Bhagavantam etad avocat I yada. Bhagavann imarp. prajfiaparamitam. udgrh1J.atarp d區raya::

1.5 tarp vacayat:1.rp paryavapnuvatarp pravartayatarp de§ayatam

upadi§ata.m uddisataQJ. svadhya.ya乜i,rp likhatarp ca kula-putr詎

n扉 kula-duhitr1J.arp ca Mara];i pap'iya.n autsukyam apatsyate

'ntaraya-kara]).aya tada katham etarhi Bhagavan kula-putral:i

kula-duhitaras ce.ma1p. prajfiaparamita.m udgrah'ir;;yanti dhara::

:10 yi?yanti vacayir;;yanti paryavapsyanti pravartayir;;yanti dega ::

yi$yanty upade為yanty uddek?yanti svadhyasyanti likhii;iyanti

ca I kasya 函nubhavena Bhagavarps te kula-putra];i kula-duhita ::

ras cema耳1 prajfiaparamitam udgrah'i$yanti dharayi$yanti vaca::

yi$yanti paryavapsyanti pravartayir;;yanti desayii;iyanty upa ::

::?5 dek$yanty uddek$yantj svadhyasyanti likhi?yanti ca II evam ukte Bhagavan ayu$mantarp Sa.riputrarn etad avocat I

buddhana.rp Sariputra bhagavatarp tathagatanam arhata:rµ

samyaksambuddha.nam anubhavena te kula-putra];i kula-duhita::

rafi cema.rµ. prajna.pa.rarnitam udgrah'i$yanti dharayi$yanti ya ::

Page 25: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

d區ra1_1.a-g1wa-p::trikirtana-parivarto nama dasamal,l.

cayi$yanti paryav~1psyanti pravnrtayi$yanti desayi$yanty upa :::

dek$yanty uddek$yanti svadhyasyanti Jikhi~yanti ca tathatvaya

8ik~i$yante tathatvaya pratipatf:iyHnte tathatv11ya yogam apa :::

tsyante /j

483

1acchidra2-samadanasya1 tavan-matraif1 vighnasamarthyad i:"tha: ya~lii Bha= 5

gavann ity-acli. katham etarhiti kena prakare!).eclanirp.. kasya 蟑 'nitbhiiveneti

kasya va samarthyena.

samy~ksambudclhana殫 annbhaveneti vikalpena prasna-dvayasya k:rtatvat

pascatyasya1va pariharal}..

etad ukta:rp.: pr~yoga-bhavana'vastl:丘iya:rp.=1 tatha.gat:.i.n:i.m adhi1?thanasya 10

1瓦bhan J\Iara-sakti-vya.ghata-gu!).odayenodgraha.i:i'adika:q1 kari~yantiti.

tat kasya heto}:i I e$a hi Sariputra dharma.i;ia.111 dharmata

ye te'prameye$V asarp.khyeye:;iu lokadha.tu~n buddha bhagavantas

ti$thanti<11 dhriyante yapayanti te ima:rµ prajfiapa.ramitarp. (223)

sa1nanvahari:;iyanti parigra.h'i$yanti bha::;yama1.1am udgrhyama,:: 15

:Q.a1-p. dharyama:Q.arp. vacyamana.rp. paryavapyamanarp. pravartya:;

manarp. desyamanam upadisyamanam uddisyama.na111 sva.dhya"'

yamana.111 likhyamana 111 叫

tathagat訌ubh缸vas te:t,a:rp katham iti tat kasya hetor ity 諾anky'aha: 硐

7t·i 緯r·iputra dham而研 dharmateti sugama:rp4. etac1 eva spa~tayann aha : ye 20

te'prameye.~v ity-adi.

ye cruna1.p. prajfia.paramitarp. kula-putra.l) kula-duhitarafj

codgrah'i1;3yanti dharayi1;3yanti vacayi1;3yanti paryavapsyanti

pravartayi1;Jyanti desayi1;3yanty upadek1;3yanty uddek1;3yanti svadhya::

syanti ca t.athatvaya fjik1;3i1;3yante ·tathatvaya pratipatsyante 25

tathatva.ya yogam apatsyante ta耳迢 ca te buddha bhagavanta]J.

(1) etarhi ti~thanti iti ga0 I 1 …1. om. Tib. 2. sacch0 P. 3. 。navara-sth0 P. 4. 。gama}:i P.

Page 26: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

484 sarv'aka菡bhisambodhas caturthal.1

samanva.hari~yanti pRrigrah'i~yanti ca I na hic11 Sariputra bud:::

dha-samanvahrta.~a.111 b uddha-parig出itana111 ca kula-pu tra 1J.岬

kula-duhitf1).a1µ ca sakymrt antarayaq1 kartuqi|丨

dvitiyarµ buddha-samanval函ra-」 fiatatva-guJJ.arp. vaktum aha. : ye ccf1.1函珝

5 prajiiaparamitam ity-adi. 8akty-adha.nayuvnlokanat samanvahar·ifyanti. sama=

rthyotpadan瓦t parigrahi.~yanti.

evam ukte ayu['3mfi.n 銣iputro Bhagavantam etad avocat I ye'pi te Bhagavan bodhisattva. mahasattva ima1p. gambh1ra,111

prajfiap.1ramita1p. fro~yanty udgrah1i:;yanti(2J dharayii:;yanti vaca :::

IO yi:;;yanti paryavapsyanti pravartayii:;yanti desayif;lyanty upade::

k~yanty uddek~yanti svadhya.syanti 1ikhii:;yanti ca tathatva.ya

sikf;li~ynnte tathatvaya pratipatsyante tathatvaya yogam apa:::

tsyante sarve te Bhagavan budd區nubhavena budd區dhii:;tha:::

nena buddhn-parigraher.ia en imarp. prajfiaparamita.111 sro~yanty

15 udgrah1~yanti dhi1.rayi~yanti va.cayii:;ym1ti pnryava.psyanti pra ::

Yartayi;yanti deNayi['3yanty upadek$yanty uddekf;lyanti svadhya ::

syanti likhii:;yanti ca tathatvaya ca Rik~i~ynnte tathatvaya pra::

2O

tipatsyante tathatvaya yogam apatsyante ova1p. ca sanip1da::

yii:iym1ti I!

tad eva vistare1:i.'aha ye'pi te Bhagavann ity-adina. prayoga-maula-pr~th,1.=

vasthasu1 tathagata-2samanvahara1Ja-labhad buddha2-samanvahara-jfiatatva-gm;o=

dayena ;ra,ai:i.'adil}l karii?yantity iiha bucldlutnnbl這vene(P. 1371」)ty-3.di-vacan al}l-

evam nkte Bhagavan a.y1wm.antmn 綽iputram etad avocat I evrun ctac Chari(224)putra1vam otat I sarve te Sa.riputra bod:::

~5 hisattva mahasattva buddhanubhavena buddhadhif?t,hanena bud:::

dha-parigrahe1_1a en ima.111 gmnbhira1:p. praj湿paramita. 1:p. ::iro1?yanty

(1) na ca iti ca0 I (2) srutva c6dgrahri::;yantiti ga0 I 1. 。lavasth° C. · 2 …2. om. C.

Page 27: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dhara1_1.a-gu1_1.a-parikirta.na-parh-arto nama dasamal,i 485

hi~yanti dharayi1;,ya.nti vacayi1;,yanti paryavapsyanti pravarta :::

yii;lyanti clesayii;lyanty upadek~yanty uddek$yanti svadhyasyanti

likhii;lyanti ca tathatva.ya sik::;ii;lyante tathatvayn pratipatsyante

tathatva.ya yogam apatsyante I

sadhflktatven'[Tib. 190a] aha : evctm- etacl ity-adi. 5

jfiatas te Sariputra tathagate滇dhi~thitas te 綽iputra tatha"'

g~tenn <lr~tas te Snriputm tathagatena vyavalokitas te Sariputra

tathagatena buddha-cakl;!u~a fi

trtiya:rp. budclha-pratyak~ikara:r:ia-gm;arfl nirdisann1 aha: jnatii.s ta ity-adi.

visii:;tarth'iidh五nabhipraye:r:ia divya-cak::;u~a 」natab, praj 五a-eakguga'dhi5tltitdk, 10

dharma-cak~u~a dr?tiib-, vyavalokita bucldha-cak~ui;;eti spa~tam eva.

ye te bodhisattva mahasattn1 ima1p. prajfia.parmnita1p. sro ::

i;;yauty udgrnhi$}'anti dhar1.1.yii;;yanti vacayii;;yauti paryavapsyauti

pravartayii;;yanti desayi$yanty upadeki;;yanty uddeki;;yanti sva.-=

dhyasyanti likhii;;yanti ca tathatvaya ca fiik~ii;;yante tathatva.ya 1-5

pratipatsym1te tat.hatvaya yogmn apatsyante 丨

ke punas ta ity aha : ye ta ity-adi.

etad uktam: tathagata-jfi.ana-darsana-lahhad buddha-pratyak~ikarai:i.a-gm:ia=

vanto2 ye srava1_1'adi-karil).as te jfiata iti.

Srutvodg:rhya dharayitva vacayitva paryavapya pravartye. 20

desayitvopadisyoddisya svadhya.ya likhitva tathatva.ya sik::,ama ::

:r:ias tathatva.ya pratipadyamanas tathatva.ya yogam apadyamana

asannibh_avi~yanty anuttaraya.l.1 smnyaksambodhes tathatvaya

sthasyanty anuttarayai samyaksambodhaye|丨

samyaksambodhy-asannibhava-g'l1i:i.a111 caturthai:µ nirdisann aha: srutvodg"'2.:;

rhyety-adi. cisannibhaviwantiti tathugatfmii.111 samipibhavana-labhena samyak"'

1. 0ranam nird0 P. 2. 0ranav0 . p. nird0 P. 2. 0ral).av0 P.

Page 28: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

486 sarv'akarabhisambodhas caturtha}:i

sam bodhy-asannibh五va-gui;i.odayan nikatavartino bhavi~yanti.

ye 'piC1l · Sariputr和這111 praj:5.a.paramita.m likhitYa dhara :::

yii;iyanti vacayii;iyanti paryava.psyanti desayi$yanty npadek$yanty

uddek$yanti svadhyasyanti likhi$yanti na ca tathatva.ya.c2i sik:::

,5 $i$yante na ca tathatva.ya pratipatsyante na en tathatvaya

yogam apatsyante te na tathatvaya siki;iama.l)a. na tathatva.ya

pratipadyamana na tathatva.ya yogam,i..padyamana (225) na

tatha熾yaq1 sthasyanty anuttaraya.111 samyaksallibodhau te'pi

Sariputra tatha.gatena j:5.atas te'pi tatha.gatenadhii;it.hitas te

10'pi tatha.gatena dri;itas te'pi tatha.gatena vyavalokita buddha­

eakgug糾 tei;iam api Sariputra maha.'rthiko maha'nu細rµso maha.­

phalo ma區-vipa.ka§ ca sa pari8rama]J. parispandas ca bha :::

vi$yati 11

mah的'rthat'adi-gu:r;i.arp. pa五camarp. pratipadayann aha: ye'pi1 Sar·iputr和碩硐

15 ity-adi. na tathatayani sthasyantiti ananyatha'rthena tathatayani samyaksam=

bodhau pratipatti-vaikalyan na tada1va sthasyat·i. te.~am apiti maha'nusarp.sa­

labhan ma.ha'rthat'adi-gu:r;i.odayena pustaka-likhitaya2 dhara:r;i.a-vacanavatarp. bud=

dhair avirahitatvarp. sugati-paraya:r;i.atvarp. samyaksambuddhatvarp. nirva:r;i.at pa=

re:r;i.api ca parartha-prav:rttim adhik:rtya yathakramarp. maha'rth-iko maha'nusaniso=i

.20 maha-phalo 砸aha-v·ipakas ceti catvari padani veditavyani. pra届~tas catra [Tib.

190b] pako vipako dra~tavyal}.. sa parisrama iti tal-likhanarp.. parispanda4 iti

dh-arana-vacane.

tat kasya hetoli 丨 tatha hi prajfiaparamita paramarth6 ::::

pasarp.hita sarva-dharma.1).arp. yatha-bhuta-prativedhaya pra::::

:15 tyupasthita sarva-sattva.na1111!

yatha praj:6.aptito dharma-(P.138ll,)mahayana-manaskriya

(1) ye'pi te iti ga0 丨

(2) likhitva dharayi~yanti na ca tathatvayeti kha0 丘ao cao I 1.'pi te C. 2. 0yarp. PT. 3. 。sa P. 4. 。ri~yanda PC. Ed. & Tib. (yo1is-su

gyo-ba) as the present reading.

Page 29: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

d區raIJ.a-guI.J.a-parikirtana-parivarto nama dasam~l) 487

bodhisattvasya satata:rp. praj五aya tri-prakaraya :I

dh五tu-pu~tyai1 pravesaya cartha-siddhyai bhavaty asau i

iti sarvasya mahayana-dharmasyanusa:rp.satve katha:rp. Jina-jananya evanuf,ai11sa

iti tat kasya hetor ity 益吐ky'aha : tatha 届 praj缸apara徽·itety-adi. yasmat

sarva-dharma-nai}:isvabha vya-mukhena clharma邪a'f!I, tattva-prativedhaya fa·ava= · 5

l).'adi-kramel).a pratyupasth·ita tasmat tasya evanusa:q.1s02 mukhyata ity arthal.1.

ime khalu puna}::i Sariputru f?nt-paramita-pratisarp.yukta.I.1

sut這ntas tathagatasyatyayena dak$i誣-pathe pracari$yanti da::

k$fr.1a-pathat punar ova vartanya.rp. pracari$yanti vartanyal:i

punar uttara-pathe pracari$yanti mwa-maIJ.<.la-prapte dharma- 10

vinaye sad-dharmasyantardhana-kala-samaye samanvahrtas te

綽iputra tathagatena II kula-pntra kula-duhitaras ca tasmin

kale ya imarp. prajfiaparamitaru udgrahi!;,yanti d區rayi$yanti

vacayi$yanti paryavapsyanti pravn.rtayif;,yanti desayif;,yanty upa::

dek$yanty uddek$yanti svadhyasyanti antaso likhitva pushtka- 15

gatam api krtva dharayi~yanti jfiatas te Sariputra tatha.gatena:;::

dhi$thitas te Sa.riputra tathagntena <lrf;ltas to Sariputra tath詎

gatena vyavalokitas te Sariputra tathagatena buddha-cakf;,Uf;,a II

desa-nirupa!_l.a-g皿a:rp. ~a~tha:rp. vaktu:rp. aha : ime khalu punaz1. Sariputra

泗-param·ita-pratisa叩yukta ity-adi. 泗-paramita-vacana111 dan'adi-paramita-sa== 20

hayabhutatvat parisi~ta-paramitana:rp.. tatha hi dan'adibhis tis:rbhi1_t=i paramita=

bhir anug:rhita-sattvana:rp. catul).-sa:rp.graha-vastu-sa:rp.g:rhrtenopaya-kausalena

kausale prati~thapan詛 upaya-kausala-paramita tisp:ia:rp. paramitana:rp. sahuya-

bhftta. d「~te dharme klesa-pracuratay瓦 kusale karmar;ty ak~amatveu'ftyatyal!,1

manda-klesatve manasal_t prar;tidhanat 4prar;tidhi-paramita virya-paramitayal).4 sa= ~5

haya-bhii.ta. sat-puru::,a-seva:rp. saddarma-sravar;ta:rp. c'agamya, durbaladhyasa==

yata:rp.5 vy瓦vartya, asaya-balavattva:rp.6 prar;tite dhatau prapyadhyatmal!,17 citta-

1. po:}tau C. 2. 。sa C. 3. 0n'adi-tis° C.. 4 …4. prai;i.idhiparamitayal:i PC. smon-lamsgyi pha-rol-tu phyin-pa ni brtson-}.lgrus-kyi pha-rol-tu phyin-pa}.li. 5. 0rla­bhadhy° C, durvarladhy0 P· stobs chun-ba-五id. 6. valarp.tvarp. P, lavattvaiµ C. stohs. 7. 。tma C.

Page 30: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

488 sarv'akarabhisambodhas caturthal;l

st區pana-samarthya-1五bhiid 1bala-paramita dhyana-pa.ramit的卵 sahaya-bhuta.

bodhisattva-[Tib.191'1]pitaka- srut'iilambana-purvaka-lokottara- prajfia-nirhiira-s詎

marthyaj 」臨na-paramita prajfi.a-paramita(P.13Sh)y缽 sahaya-bhii.teti. 呵artanyam

iti purva-dese. nava-ma~<!,a-prapta iti nava-ma乜ija ivabhinava-sara ivabhidheye

5'rthe tais-tair dharma-bhal).aka.i}_i prapte sati pracar-iwant·i sutrunta iti purvei:i.a

sambandha}_i.

10

anena ca granthena tathagata-k:i.-tya-karai:i-ad desa-nirii.pal).ii-gui:i-a-labhena

dharma-bhiir.iakana:rp. buddha-saman禕區ra-k邸kfadi-n這sartho veditavyal_J.. tad

ev'aha samanvahrta ity-adin五.

Sariputra aha l iyam api Bhagavan prajna.paramita evarp.

gambhira pascime kale pascime samaye vaistariki bhavi~yaty

uttarasyarp. disy uttare dig-bhage II

pafica-kal?ayotsadatvenatyantam abhavyatvat sattva-dhator dharma-rat~

nasya pracaral).am asambha vayann aha : -iya硐 apity-adi. pasc·ime kala ity etad

15 ev'aha: pasc·ime samaya iti. na Kal).ad'adi2-parikalpital) kalo nityoa'sti, kra"'

metarabhyam artha-kriya-rahitatvenasattvat. ki:qi tu bhava-satpnivesa eva kascit

pascima?i sa福aya{i sa111keta}:t pasc·ima~1- kala"/;t-. i£ttarasya'f{I, d-isi na sarvatra. ki111

tarhy uttare d·ig-bhage4 Cina-des'adau.

Bhagavan a.ha I ye tatra Sariputru uttarnsya.11,1. di8y uttare

20 dig-bha.ge imaiµ gambhira.1µ prajfiaparamitarp. firutva'tra pra::::

珥pararnita.yaiµ yoga(226)m apatsyante te vaista.rik'irp. karif;!ya::::

nti II cira-yana-samprasthitas te Sa.riputra bodhisattva maha~

sattva veditavya ya imarp. prajiiaparamitarp. firo!;!yanti likhi~

$yanty ndgrahi$yanti dharayii;,yanti vacayi$yanti paryavapsyanti

25 pravartayi$yanti desayii;,yanty upadek$yanty uddekf;lyanti sva~

dhyasyanti tathatvaya ::iik$if;!yante tathatvaya pratipatsyate

tathatvaya. yogam apatsyante|丨

I... I. bala-paramitay吣 PC. stobs-kyi pha-rol-tu phyin-pa ni bsarn-gtan-gyi pha-rol-tu phyin-pa]:ii. 2. 。:i:iada PC. 3. nitya. P, nito C. -1-. vibh0 P.

Page 31: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

db-ara:r;i.a-gu:r;i.a-parikirtana-parivarto nama dasamal,l 489

evarpvidhe'pi kale kecid avaropita-kusalamula bhavi~yantity aha: ye tatra

緯ripiitrety-adi.

Sariputra ahR. j kiyantas te Bhagavan bodhisattva maha:::

sattva uttarasya.rp.disy uttare dig-bhage bahava ut'aho'lpaka}:i

ya ima1µ gambhira.rp.prajfiaparamitarµ srol?yanti likhi1?yanty 5

udgrahil?yauti dharayif?yanti vacayi1?yanti paryavapsyanti prava:::

rtayii:;yanti desayii:;yanty upadekf?yanty uddek1?yanti svadhya ::::

syanti tathatvaya Sik1?ii:;yante tathatva.ya pratipatsyante tatha ::::

tva.ya yogam apatsyante II

tatha'pi bahut"vam apaf;yann aha : kiyanta ity-adi.

Bhagavan aha 丨 bahavas te Sariputra su-bahava uttnrn­

pathe uttarasyaiµ di?:y uttarc <lig-bha.ge bodhisattva mahusattva

bhavir:iyanti 丨

kalyal).amitr'adi-balena bahnnii1p. sambhava. ity [Tib.19l1'] aha: bahava ity­

瓦di. svarupa-bahutvad baha1;a?z-. gotra-pri'icuryat su-bahavaZi.

ki:qi capi Sariputra babavas te tebhyo'pi bahubbyo'lpakas

te bodhisattva mabasattva bhavi~yanti ya ima1ri gambbira1µ

prajfiaparamita:qi firo$y::mti likhi$ynnty udgrabI$yanti dbara :::

yi!;lyt.tuti vacayi$yanti paryavfi.psynnti pravartayi$yt.mti desa :::

IO

15

yii:;ynnty npadek~yanty uddek$yanti svadhyasyanti tatbntvayn 20

;ik$i$yanto tathntvaytt pratipntsyante tatbatvaya yogam upa :::

tsynnte prajfiaparmnita.ya:qi ca bha::iyamar.1aya.:qi navalei:;yante

na sn:qile$y,mte nD. vi!;lutsyante na vi::ia.dam u.patsyante 1m

vipr!:lthi-knri::iyanti mi'inasa:qi mt bhagna-p:i.·$thI-kari$yanti nottra"

兩yunti na saiµtrasi$yanti na sa:qitra~am apatsyante cirn-yana- 25

samprnstbitas te bodhi(227)sattva mnhusattvti. veditavyu.}:l 丨

sarvanasrava-dharma-paripiiri-gm:iaIJl saptamaIµ kathayaun aha: kiri1- cO,p-i

Page 32: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

490

Sariputra bah.a叭a

sarv'akarabhisamborlhas caturthal:i

ity-adi. tebhyo 'p尹 bahubhyo 'lpaka iti sraval).'adi-kari(P.

139a)bhyo bahubhyo'pi pratipak~a2-dharma-paripiiral).a-labhad anasrava-dharma­

paripiiri-g·u:i;i.a-ni~pattya3'navalay'adi-karil).o'lpakii ity artha~.

anubaddha.s tai]). paurvakas tathagata arhanta}::t 5

samyak:::

sambuddhal:i paripr$tal:i parip:rcchita}:t pariprasnik:rta.).'.l pujita;;

ca tail). paurvakas tatha.gata arhantal;i samyaksambuddhal). kula-

putrail). kula-duhit:rbhis ca bodhisattva-yanikai}:i pudgalail)

§Ilegu ca te paripur1:i.a-kariIJ-o bhavil?yanti bahu-janasya ca te

10

'rtha1;p. kari~yanti yad utemam evanuttararp. samyaksambodhim

arabhya|丨

katha-puru~ata-gui;i.am a~tama}!1 vaktum aha: anubaddhiis ta-ii:,, paurvaka

ity-adi, tri-sara:r;i'adi-bhaven' 誌rayaI.J.ad anubaddha私 kalpit'adi4-svabhava-

traya-parij:fianartharp pratipatty-alambana-samudagama-trayavabodhartharp.5 va

淖cya111.

15

yathakramaiµ pariprftaZi par·iprcchital,,, pariprasnikrta iti pada-trayaiµ

aI·1U6一matravadya-darsanat par·ipur~a-ka,,讠tia'IJ..

tat kasya hetol;t I tatha hi te~a:rp. kula-putra:r;ia1+1 kula-

duhitfJ).aIµ ca mayru.va sarvaj五ata.-pratisa1p.yukta1va katha krta I te~arp jati-vyativ:rtta.nam apy eta eva sarvaj五ata-pratisarpyuktal:i

prajfiaparamita-pratisarpyuktal;l samudacara bhavi~yanti I ena.m

20 evac1J ca te katharp. kari~yanti enam eva ca katham abhinandi ;;

~yanti yad utanuttararµ samyaksambodhim arabhya 丨

vismrta-buddha-bhumi-prapaka-dharma-srava:r:i.缽 katham anutta.國叩 bodhim

arabhya,,tha-kari:r;i.a iti tat kasya heto,,.ity a§ai:t.ky'aha: tatha h.i,te~am ity-adi.

25

samudaca1·a bhav·itJyantiti sarv'akaraj 五ata-katha-kathana-labhena katha-puru~ata­

guI).a-sambhavat prajnaparamita-prat·isaniyukta vikalpa},1 pravarti~yante.

(1) evam ev~ti kha2 ca0 1.'pi hi PC. 2. 。tivip0 P. 3. 。.r;i.an° PC. yon-tan mthar phyin-pas. 4. kun

brtags-pa la-sogs-pa. =parikalp0. 5. 。gamanuttaryav° C. 0gam'anantaryav0 P. yan-dag par grub-pa gsum rtogs-par bya-bal;ii phyir. 6. anu C. phra_.mo.

Page 33: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

d區ra:r;ia-gu:r;ia-parikirtana-parivarto nama dasamal;l

tei;iu ca susthital:i samahitas ca bhavi~yanti I asyaqi pra:::

jfia.paramitaya.rµ Mare硨pi te na fiakya bhedayituqi kutal;i punar

anyail;i sattvail) yad uta cchandato Yfi mantrato va II

491

abhedyata-gui).mp navamaIJ.1 nirdisann aha : te§u ca su-sth·ita ity-adi. sa~

mudacare~u te.Jit vyavasthital;t. na sakya bhedayiturn iti tathagata-sanathya- 5

karal).a-labhenabhedyata-guIJ.otpatter bhedayit'/,L'1Jl· bodher nivartayitum asakyal;t.

chandata [Tib.192叮 iti sutranta-mahayanabhila~ata};t. mantrata iti

rak~anti devata mantrail]. kusale vartate manal;t

vyadhayo'J這la-mrtyus ca daurbbagyaip. ca pral).asyati I iti bahv-anusaip.頲n mantra-carya'bhyasac ca 1 bheqayituip. na sakyanta ity 10

eke.

血re~za papiyasa sarva-prakarei).血(P.139b)~adhi-samarthyan mantra延mar::

thyac ca prajfiaparamitato nivartayitum asakya ity apare.

tat kasyn heto}:i 丨 yatha'pi nama tad-d:rg.hasthamatvad · · anuttaraya111 samyaksambodhau 丨丨 15

nanu svalpa-kalena bodher apraptyii, katham asakya bheday,itu硐 iti tat

kasya hetor ity asaiiky'aha: yatha'pi namety-adi. tasyanalpa-kalpasa:tp.kheya­

viryatvad2 bodhilf1 prati na sahasa'praptau vinivrttir ity arthal)..

te ca kula-putral). kula-duhitara8 ca srutvru.narµ prajfia :::

paramitam uda.ra1p. priti-pramodya-prasa.da1p. pratilapsyante I 20

asadharal_la-kusala-mii.lotpatti-gu:i:iaip. dasama111 pratipadayann aha: te3 ca

kulapittra ity-i這i. tatra 1n·;;t祈 ya lokottara-dharma-parye~til_i4. prasado buddha­

dharma-saip.gh'.a.srayal_i.,;pramodya'l!'l· ya suddhata cittasyety5 ar~am". atha va

7pii.rvoktam eva vyakhyata:q17. pratilapsyata iti asadharal).a-kusala-mftla-parigra~

1. 0bhya:rp.sardha甲 C. 2. sic PC. brtson-1).grus brtsams-pa yin-pa}.li phyir= viry'arambha卫atvad ? 3. So Ed. ta:rp.PCT. gali-dag = ye. 4. 。rya~~il;i. C. 5…5. rab-tu dad-pa ni dgal).-bal).i sems gaii yin-pa};i.o ~es-bya-ba=prasadya:rp.ya h:r~~ata citta::

syeti? But present reading agrees with the Chinese versions一心褥(廣大)清淨喜樂(正藏七 809b) and 心(大)歡喜心得清浮(正藏八 623c). 6. adi c. 7 …7. snar smras-pa b~in­du bsad-par byal;i.o=pfirvoktr..m iva vyakhyatavya:q1.

Page 34: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

492 sarv'akarabhisambodhas catnrthal_i

區t ·~pra psyanti.

bahu-janasya ca te kusala-mulany avaropayif?yanti yad uta ::

nuttaraya.111 samyaksambodhnu I)

pratij 五a-yatharthya-sampadana-gui:i.am ek瓦dasarp. kathayann aha : bahit-

5 janasya cety-adi.

tat kasya hetol;t / evaq1 hi tail;t kula-putrail:i. kula-duhi:::

t:rbhi§ ca mam~ntiko sammukha111 vag bha.$ita I bahuni pra.l).i­

satani bahuni pral).i-sahasra.l).i bahuni pral).這atasahasral).i

bahuni pral).i-kotisatani bahuni pral).i-kotieahasra.l).i bahuni

10 pra.r.1i-kotI§atasahasral).i bahuni pral).i-kotI(:Z28)niyntafatasahasr{il).i

bodhisattva-cary:1111 caranto vayam annttara.ya1l} samyaksambo:::

dhau prasthapayi$yamal;i sarpdarsayi$yamHl). samada.payi$ya.mal:i

smn u ttej a yi$ya.mal). sam prnhari:;ayi$ya.ma l:i sam pr a bha va yi$yamal:i

sambodhaye pratii;itha.payi$yiimal). iti avinivnrtaniyan karii:;y :::

15 amal.liti Il

piirv'avedham antarel).a katharp sattvartham knrvantiti tat ka.sya heto1· ity

asai1ky'aha : eva'l'!'I- hi tair ity-adi. viig bha.~-iteti prai:1idhana-vacanam uccurita!f1.

mahabodh-icittotpade niyoj anat 1n·asthapayi~yiimaz1.. sa·111,dar§ayi?yctma ity-udi

vy五khyatalj.1. sm:rtyupasth瓦n'adi-bhuvanasu pravartanat sa砸prabhavay·i§Ylt117,az1..

:1o [Tib.192h] pramudit'adi~sapta-bhumi-prasthapanat sambodhave prat稔tIi(tpogi=

.'gd福aZz..

tat kasya heto}:i I anmnoclitaip. hi Sa.riputru may:1 te~a111

bodhisa ttva-ya.n ikana.1+1 kula-pu traIJ.a.111. kulH-d uhi t了]1am c;·t cit::

tena citta1p. vyavalokya yair iyarp. vag bha.~ita I bodhaya ca :::

::i.s ranto vayatp bahuni pra1;i-fata頊 bnhuni praJ)i-sahasra1).i bahfmi

praJ)i-satasahasra.1).i bahuni pr,1..1).i-kot誘ata.nj bahuni pra1).i-kot1::

sahasraIJ.i bahuni pral).i-kotisatasahas1·a.1).i bahuni pra1).i-kot1::

niyuta§atasahasral).i anuttara.yaip. samyaksambodhau prastha::

Page 35: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dharaI).a•gu:r;ia-parikirtana-parivarto nama dasama}:i

payi$yama\1 sarp.darsayi$yama},i samadapayii;iyamal;l samutteja :::

yi$yamal) samprahar$ayi$yama},i samprabhavayii;iyamab sam"'

bodhaye prati$tha.payi$yama iti avinivartan'iyan kari$yama iti II

493

v.ag-bha~a:t;,.e'pi tad-arthani~pattau katham artha-kriya-karitvam iti tat

kasya hetor ity iisanky'aha : anumod·ita'lfl, hity-adi. yasmat te.~a'lfl, asaya- 5

parisudddhi1p. citten~ (P. 141叮」五atva vag- anumodita 福aya tathagatena tasmat

pratjj fia'nu~odana-labhe kramei).a prayogabhyasat pratij fia-yatharthya-sampa"

<lana-gui;,.odayenase~a-sattvartha-karil).a ity arthal)..

eva111 ca te kula-putrft.l;i kula-duhitl1.ra§ codaradhimuktika

bhavii;lyai1ti yad anyany api te buddha-kf;letraJJ.y adhyalambita:= 10

vyani 1narp.syante 丨 yatra sammukhi-bhu榻s ta thaga ta Hr han tali

samyaksambuddha dharmarp. desayi?yanti I tatra smnmukhi­

bhutanarp. tathagatanam arhatarp. samyaksambuddhanam antikat

punar ev凸na1µ gambh這.q1 prajfia.paramita1µ vistareJJ.a §ro"'

i;lyanti I 15

udara-phala-parigraha-gm).ai1-1 dviidafiaip vaktum aha : eva叩 ca te kitla-putra

ity-詞i. 画addhimiikt·ika iti gambhirod珥rthadhimok~eJ)od缸a-phala-parigrahad

?td6radhimukt·ik6h..

te.5v api te buddha-kf;letref;lU buhuni pra.1.1i-f;atani bahuni

pra1.1i-sahasra1.1i bahuni pra.1.1i-tiatasahasra1:ii bahuni pra1).i-kot1ga:;

tani bahuni pra.JJ.i-kot,'isahasra1;ti bahuni pra1:i.i-kot1fotasahnsraJJ.i

bahuni pra1:ii-kot1niyutn8atasahasra1.1i anuttaraya1p smnyaksam:;

bodhan · prastha.pnyif:,yanti sarpdarf;ayif;!yanti samada.payif;!ytmti

(229) samuttejayif;!yanti sampraharf;layif;lyanti samprabhavayif;!yanti

sambodhaye pratif:!thapayi$yanti avinivartaniyan kari1:Jyanti|丨

sattvartha-kara:r:ia-samarthya-labhena sattvartha-pra ti patti-g1lI).a:rp.trayoda::

sa111 nirdisann aha: te,'!v ap·i te lmddha-i吋:etre.~-v ity-acli.

evmn ukte ayu::;man Sariputro Bhagavantam etad avocat I

20

25

Page 36: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

494 sarv'akarabhi rambodhas caturtha}:i.

硒carya:rp. Bhagavan ya.vad idarµ t::i.thagate這rhata samyaksam::

buddhenatitanagata-pratyutpannei;iu dharmei;iu nasti kirµcid

adrr;;ta:rp.va'i:iruta:rp. va.'vidita:rp. va'vijfia.ta:rp. va / na sa kascid

dharmo yo na jfia.tal) na sa ka.cic carya sattvana.:rp.ya na

5 vijfia.ta 丨 yatra hi namana.gata.nam api bodhisattvana:rp.maha::

sattvana.111 carya jfia.ta bodhi-chandikana.m Hdhyasaya-sam;;

pannanam a.rabdha-viryil]).a-1:p I!

sva-j五ana-vi~ayatikranta-desanaya sa:rp.jata-bahumanatvad aha: ascaryam

ity-adi. atit'adi-dharme~u prahi.Qase~a-viparyasa-vasanasyapi Bhagavato yatha::

IO darsana:rp.1 sa:rµvrtya j五ana:rp. pravarta.ta iti vismayal_l. yavad iti paryanta-nir::

de sad adharm'adi-parigrahal_i. cak~ur-vij fianenadr?tarp,, srotra-vij fian enasrutarp,,

ghral).'adi-vij五anenaviditarp,, [Tib. 193可 mano-vijfianenavijiiii.tarp, nast-i kirricid iti

yojya:rp.. dau~thulya-vasana-svabh瓦vanindriya:i:iiti vacanad aj fiana-svabha vasye::

ndriyasya buddhatvavasthayarp. praha1).ena mano-buddhivad indriya-buddhya

15 vi~aya-paricchedena yasmat sarva:rp. vij五ana:rp. Bhagavatal_i sarva-vi~ayam i~yate

tasman nirmalataya cak~ur-adi-j五anena nasti ki:rµcid adr1?t'adikam ity ado~al_i.

tatha ca indriya-buddhil_i purvanusarel).a vyavasthapyata ity avaseya:rµ主

ye tasmin ka.le ima.1J.1 gambh這rµ prajnaparamitam udgra ::

hi$yanti dha.rayi$yanti vacayil;lyanti paryavapsyanti pravartayi"'

20 i;lyanti desayii;lyanty upadeki,yanty uddeki,yanti sva.dhyasyanti

likhi$yanti ca ye ca tasmin kale asa.rt1 f?a1.u:i-arµ pa.ramitana1J.1

krtasal). sarva-sattvanam artha.yodyogam apadyanve$il;lyante pa"'

rye1;1i1;1yante gave$i$yante te$i1.rµ ca kula-putral)..a.rµ kula-duhi"'

trr.1arµ canvef?ama.1:i-ana.rµ parye$amal).ana1J.1 kocid gave$amar.1a

25 bodhisattva lapsyante kecin na Japsyante kecid agavei;layanto

'pico lapsyante enarµ gambhira.:qi prajfiaparamita1p 丨 kim atra

Bhagavan ka.rai:i-arp II

(1) kecid gave~anto'piti ga0 丨

1. rim-pa ji ltar=yathakrama1µ? 2. 0ya]:t P.

Page 37: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

dharaI,J.a-guI,J.a-parikrrtana-parivarto nama dasama};J. 495

Matur alabha-vika(P.14lb)Ia-labha-viparyayer;ia niyati-labhaip g-ul).alTI catur::

dasarp. pratipadayann aha : ye ca tasmin kala ity-adi. anvefamartanam ity­

adi-pada-trayarp. prayog'ady-avasthasu yojyarp..

evam ukte Bhagava.n ayur;imanta.rp. Sa.riputram etad avocat l evam etac Chariputrru.vam etat 丨 nasti ki:qicit tatbagatasyati证 5

nagata-pratyutpanne$U dharmel?v adrl?ta.rp. va'srutaip. va'vidita.rp.

va'vijfiata.rp. va 丨」

yad uktam ascaryam ity-adi tat sadhuktam ity aha : evam etad ity-adi.

dharmata1~a 1 yad buddha bhagavanto mayopamataya sarva:rp.pratipadyanta iti.

tasmin khalu puna}:i Sariputra kale tasmin samaye kecid 10

bodhisattva ma.rgaya(230)mB,r.1a parye$ama.i:ia gave$amai:ia api

lapsyante ima.rp. prajfiaparamitarp. 丨 kecid bodhisattva amarga"'

yamai:ia aparye$amai:ia. agave$ayanto'pi lapsyante Ji

k-im atra kara~am iti2 yad ukta1p. tat parihartum aha: tasm·in khalu pitnar

ity-adi. 15

tat kasya heto}:i I tatha hi tair bodhisattvair mahasattvair

iym-µ prajfia.parami缸 purvantato'pi aniki;;ipta-dhurair margita

ca paryanvi?ta ca te tena).va purvake1,1a kusala-mula-cchanden途l­

na:rp. prajfiaparamitam amargayanto'pi aparye$amai:ia ap1

a.gave$ayanto'pi lapsyante I yany api ca tato'nyany api 20

sutrai:iy enam evu prajfiapa.ramitfim abhivadanti tani 磡岬

svayam evopagamii;,yanti upapatsyunte upanarp.syante ca II

niryuktikam evedarµ Bhagavatoktam iti tat kasya hetor ity asanky'aha :

tatha 甾 ta-ir ity-adi. agave~ayanto'pi lapsyanta iti avikala-praj臨paramita-

pra paka-piirva-kusala-miila-saman vagame prayogabhyasena niyati-labha-gu1foda::痧

yat prapsyante. yany ap·i ca tato'nyany apiti tata'I;, Prajfiaparamitatal_i sak誌缸l

g6ng a,tga面 Samadhiraj'adini sz'ttra祉 svayam eveti anukiilat'apattya karma-

1. 0te~a PC. 2. Ed. 22916.

Page 38: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

496 sarv'aka泣bhirambodhas caturthal;i

[Tib. 193b]kartr1-vivak~a-va磊d evam uktarp.. upagam-ii}yantity-adi-pada-trayarp.

srut'adi-jfi.anodaya-bhedena ka]pit'adi-svabhava-trayavabodhena va yathakramarp.

yojya皿

tat kasya heto虯 evem etac Charipntra bhavati 丨 ya enarp.

5 prajfia.paramita.rp. bodhi~attvo mahasattvo'nik:;iipta-dhuro marga::

yati ca parye1;1ate ca sa ja.ti-vyativrtto'pi janmantara-vyativrtto

'py enarp prajfiaparamita.rp. lapsyante 丨 tato'nyani ca sutra}J.i

prajfia.pa.rnmita.-pratisa111yukta.ni tasya svayam evopagami1;1yanti

npapatsyante upanm11syante ceti II

IO · pfirvavat tat kasya hetor ity asa1iky'aha : evam etad ity-adi. dharmata:琫a

15

yaZ1, pratyutpanne janmani aparityakta-viryo grantharµ mrgayate'rtharµ ca

parye?ate sa sva-prakrti-parityagaj jat-i-vyat-ivrtto'p-i, piirva-kaya-virahaj jan ..

mantara-vyativrtto'p·i, aparasmin jarµmantare'pi, anya-jati-sarµg:i.-hi(P.142a)to

'pi niyati-gul).a-labhat pr瓦psyatity artha}J..

evnm · ukte ayur:,man Sa.riputro Bhagavantam etad avocHt 丨

ime eva kevala111 Bhagavarps te~a.111 kula-putra.i:ia..rp. kula-duhi::.

tf1:ia:q1 ca ~at-paramita-pratisa.rp.ynkta.1). sutranta upapatsyante

upanarp.syante nanye r丨

pacla-pa~amatvad ftha : ·ima evety-詞i. 邲nya iti ::;at-paramita-rahital;t kim

jO iti kakvftpra~nal;t.

Bhngavan aha 丨 ye canye'pi Saripntra gambh'ira gam ::

bhiral;i su這nta bhavi$yauti te'pi te膦1µ kula-putraI).aiµ kula­

duhitfI).aiµ ca svayam evopapatsyante svayam evopanaiµs ::

yaute ca I)

~-5 sadharal).a-kusala-mul'ayattatvat sarva evotpatsyanta ity aha : ye canye

'pity-adi. anye'p鉭ty a2-~at-paramita-pratisa:rp.yukt劻.

1. 。:rtrtva C. 2. 0nye'pi PC.

Page 39: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw

d區raI).a-guI).a-parikirtana-parivarto nama dasam;;i.J;i

tat kasya hetol,i ll evarp. hy etac Chariputra bhavati J ye

bodhisattva mahasattva.l.1 anuttarayarp. samyaksambodhau pra::

sthapayi$yanti sarp.dar§ayi$yanti samadapayi$yanti samutteja::

yi$yanti sarp.prahar$ayi$yanti prabhavayi$yanti sambodhaye pra :::

497

ti1?tha.payi$yanti avi(231)nivartaniya.n kari$yanti svayarp. ca -5

tatra sik$i$yante te::iarp. Sariputra jati-vyativ:rttanam apime gam :::

bh.Yra gambhira anupalambha-pratisarp.yuktal,i §unyata-prati::

smp.yuktal,i l?at-pa.ramita.-pratisarp.yuktas ca sutrantal,i svayam

evopagami$yanti svayam eYopapatsyante svayam evopann:q1::

syante ceti II

pii.rvavat tat kasya hetor ity asa:uky'aha : evaip, hy etacl ity-ii.di. anupa"'

lambha-pratisaniyuktii, iti pudgala-nairatmya-pratisarp.yuktiiD1. siinyata-prat·i"'

saip,yukta iti dharma-nairatmya-paridipakaD.

yathokt五 eva gul).a grahyaD.

tatha coktam :

maral).3.!Jl sakti-hany'adi~ caturdasavidho gu~ta~.1i iti .

... Arya~tasahasrika.yarp. praj fia para mi ta.ya1p dharar:ia-gm.ia­

parikirfana-parivarto nama dasmnal.1 丨丨 363 丨丨

Abhisamayala1p.ki"tr'alokaya.1j1 Prajiii"tpa,ramita-vyakhy的沖 dhiraI·la­

gui:ia-p arikirtana-pari varto 呻ma da;amal;i.

1. sarµy0 P.

10

15

2O

Page 40: NAMA DASAMAH - homepage.ntu.edu.tw