shah jo risalo

شاه سائ جو رسالو كلياڻ آڏوאڻي جي אيڈيشن جي آڌאر تي

اجد ڀرڳڑي عبدא

جي ترتيب ڏنل

پهرين ڊجٹل

E-Book

אيڈيشن

2004ڊ

شاه جو رسالو

2

فهرست

سر كلياڻن سر ڻلياك

اتڀ کنسر ڳא سريرسر

يڈ سر سامون يڻ سر سه

سسئي آبري سر سر معذوري

ديسي سر وهياريك سر

سر حسي سر ليال چنيسر وڻ سر مومل رא سر مارئي

ڏاموك سر

سر گھاتو ٺ سر سور

אروڎيك سر سر سارنگ

سر آسا سر رپ يڙ سر کاهو يڌ سر بروو سن ليك سر رאم

اپائك سر پورب سر ارאيلك سر اتيڀ پرسر هرڏ سر بالولسر


3

عرض حال

مد شاه سائ جي رسا جي אنٹرنيٹ ۽ ورلڈ وאئيڈ ويب تي אليكٹرאنك א

ڳ شروع كيو هو، سو ڌڻي جي ٻاجھ، شاه אאشاعت جو كم، جيكو مون چند مهينا سائ جي روحاني فيض، بزرگن، وڏڙن ۽ گھڻگھرن جي دعائن، ۽ ٻانهن ٻيل جي همت ۽

جي2005 عيسوي سن . پايئه تكميل کي رسيو تي1425 عيد אلفطر هجري سن نت سانفو ڊجٹل אي بوכ جي صورت ۾ شاه سائ جي ڳ، مان هي نئ سال جو אشروع ٿيڻ کان

منهنجي ڄاڻ موجب هي . معتقدين ۽ سنڌي ٻو جي گھڻگھرن جي خدمت پيش كيان ٿوهن ۾ توهان، אڊوبي جن ڙ پهريون אليكٹرאنك ڊجٹل بوכ آهيسنڌي ٻو ۾ ڇپجند

عمال كندي، كو به لفظ يا لفظن جو אيكروبيٹ ريڈر جي مڈل אيسٹ אيڈيشن کي אست ڌڻي سگھ ڏني ته رسا جي אيندڙ אي بوכ אيڈيشن کي وڌيك .ميڑ ڳو سگھو ٿا

.سنوאري توهان آڏو پيش كبوڳ سن هن سال ع ۾ سنڌي كمپيوٹنگ جي سلسلي ۾ 1987אمون אڄ کان س

و سنڌي ڊيسك ٹاپ پبلشنگ كم شروع كيو هو، جنهن جي نتيجي ۾ پهريون ڀد ۾ آئي ۽ אخبارون، كتاب، رساال אيپل جي مئكنٹوش كمپيوٹر تي كمپوز ۽ وجو

ع ۾ مون سنڌي کي ونڈوز ۾ يونيكوڊ جي אنٹرنيشنل معيار 2001سال . ٹائپسيٹ ٿيڻ لڳا موجب آندو ۽ אنهي کي پوء مون سنڌي جي אنٹرنيٹ ۽ كمپيوٹر تي אستعمال ۽ ترويج

الء وت آهر پئي كوشش ورتي آهي) وאڌאري( يط . مونکي پنهنجي هن ٻن ڏهاكن تي نت جو كجھ אجورو شروع ۾ אن خوشي جي روپ ۾ مليو، جڎهن مون كوشش ۽

مكمل پر مونکي . אخبارون ۽ كتاب كمپيوٹر ذريعي كمپوز ٿي شائع ٿيندي ڏٺا


4

مليو جڎهن شاه سائ جي رسا جي אنٹرنيٹ تي هي אليكٹرאنك אشاعت تڎهنאجورو .كن ٿي

ء جي بي جي אينٹري كندي، ۽ دوس جي پوين چند مهينن دؤرאن، شاه سائء جي كالم جي مطالعي جو كيل אينٹري جي پروف ريڈنگ كندي، مونکي سائ

ء جي אن سٹ، . مان אن سعادت جو ملهه بيان نه ٿو كري سگھان. موقعو مليو جي تو ” سائ چاش جيكا مون کي چکڻ ، جي لفظي نه بلك معنوي مطلب جي هلكي“...بيت ڀانيا

ر آهي نت جو وڏي ۾ وڏو سندن كالم دאنش ۽ ڏאهپ جو . الء ملي، אها ئي منهنجي هك אملھ خزאنو آهي ۽ אها אسان جي وڏي بدنصي آهي جو אن جي هوندي به אڻهوندא

.آهيون سائ جي رسا جيئن ته هي אليكٹرאنك אيڈيشن كلياڻ آڏوאڻي جي مرتب كيل شاه

ء جا سڀ بيت شامل نه آهنئيو ڌאر تي جوڙيجي آ אنهي . آهي، تنهنكري אن ۾ سائאيڈيشن جي אستعمال جو مکيه سبب هي هو ته مون وٽ آمريكا ۾ ٻيو كو غلط کان آجو ي אهليت كانه پئي ڀانئي جو ڊאكٹر گربخشاڻي صاحب ڇاپو كو نه هو ۽ مون پاڻ ۾ אي

جيكو سنڌ ثقاف אدאري ) و مون وٽ هوجيكو ٻيو وאحد ڇاپ(جي مستند אيڈيشن كمپيوٹر تي كمپوز كري ڇپرאيو هو، אن ۾ موجود بيشمار غلط کي درست كري

تصر אيڈيشن سان ئي سهي אبتدא . سگھان ال אن كري مون אهو ئي فيصلو كيو ته אڳ هلي אن ۾ وאڌאرو آڻي سڀ شعر شامل كرڻ يا كنهن ٻئي مستند אته كجي ۽ پوء

.يشن کي אنٹرنيٹ تي آڻڻ جي كوشش كאيڈوري אينٹري אهڑن دوس كئي آهي، جن جو هك يا ٻن کي (هن رسا جي

نت سان אينٹري . پيشو كمپيوٹر كمپوزنگ نه آهي) ڇڎي بت ۽ ي ته پر אنهن אي


5

ام گھٹ وكئي جو غلطي مون پنهنجي طرفان אنهن جي پروف ريڈنگ ۽ غلط دور . ٿيونن . پوري كوشش كئي آهي، پر ته به غلط جو אمكان پنهنجي جاء ته آهيكرڻ جي

آڏوאڻي صاحب جي غلطي، جنهن ڇاپي کي مون אستعمال : אن جا كيئي سبب ٿي سگھن ٿاكيو آهي אن جي كمپوز كرڻ وאرڻ جي غلطي، ۽ אينٹري جون אهي غلطيون

ال پنهنجي جاء تي جيكي منهنجي نگاه کان رهجي ويون، אنهن سڀ جو אمكان ۽ אحتم کي گذאرش آهي ته غور سان مطالعو كن ۽ جيكي به پڑهندڙنمنهنجي . موجود آهي

. غلطيون ک نظر אچن אنهن جي نشاندهي كن تاכ אنهن کي درست كيو وڃي مون هن رسا جي الء خاص ٹائپ فيس ترتيب ڏنو آهي جنهن ۾ אعرאبن ۽ نشان

اظ کان موزونيت تي به אوڻاين هونديپر אن . آهي وئيخصوصي توجه ڏنيجي بيهك جي אن الء به אوهان دوس جي رאء ۽ مشورن جي الء مون کي אنتظار . و رهي ٿאمكان وج

توهان هن رسا جا كجھ صفحا ليزر پرنٹر تي پرنٹ كري ۽ ٹائپ فيس جي . رهندو . کان مطلع فرمائيندא پنهنجي رאيي بهباري ۾

اعت هك خوאب ئي رهي ها جيكڎهن دوست هن אشڊجٹلهن رسا جي ٹيهن مان ٹي سر مون אينٹر . ۾ ٻانهن ٻيلي ٿي رسا جي אينٹري ۾ منهنجي مدد نه كن ها

سڀ کان وڌيك مان . كيا، باقي ستاويهه سر אنهن دوس جي مهرباني سان مكمل ٿياد چنڈ صاحب جو ٿورאئتو آهيان جنهن رسا جو تقريبا אڌ ح صو אكيلي سر م א

بت جو پورهيو كيو ۽ جيكي . كمپيوٹر تي لکيو جن ٻ دوس بنا אجوري جي אهو نائن ۽ بيحساب دعائن جا حقدאر آهن سي : آهنאسان سڀ جي بيشمار نيك

نوאز سومرو صاحب شاه


6

مد حبيب سنائي صاحب عبدאلرحيم نظاماڻي صاحب فق אسلح علي قلباڻي صاحب

اڻي ۽ رشيد ٻرڙو صاحبعاشق حس نظامه جي سڀ کي هن رسا جي موאد کي אستعمال كرڻ ، ڇاپڻ، ورهائڻ وغ

بت جو پورهيو كري هن رسا کي . אجازت عام آهي و عرض آهي ته جن رڳو אيترتيب ڏنو آهي، אنهن جا ناال يا ذكر אنهي مان حذف كيا يا كڍيا نه وڃن، ته جيئن

.دعائن جي صورت ۾ ته مليپڑهندڙن وٹان אنهن کي אجر و وري آء א پاכ جو ٿورو אدא كرڻ جي مڎي كوشش ٿو هك ڀ كيان جنهن جي مرضي کان سوאء هك پن به چري نه ٿو سگھي ۽ جنهن هي قابل قدر

، جنهن جو . كم مون هيڻي جي نصيب ۾ لکي منهنجي هٿان كرאيو ڀٹ جي سائائڻ جي كوشش كئي، تنهن جي فيض كالم مون هن ريت دنيا جي هر كنڈ ۾ پهچ

كن منهنجي هٿان نشاني آهي ته אهو كم ئي هك وڏيجي شامل حال هجڻ جي אها هن كم جي پايه تكميل تي پهچڻ الء مان پنهنجي وאلدين جو بيحد شكرگذאر . ٿيو

آهيان ڇا الء ته سندن دعائن کان بغ مان كجھ به نه آهيان ۽ نه ئي مان كجھ كري مان پنهنجي אهليه ۽ پنهنجي ٻارن جو به شكرگذאر آهيان جن . אهل آهيانسگھڻ جو

ي تي همت אفزאئي كئي ۽ مون کي אهڑو ماحول مهيا كيو جنهن ۾ هي منهنجي هر كن بڻيو صور، عبدאلباسط ۽ عبدאلباري جو ذكر . سڀ مان پنهنجي پٹن عبدא

وڏي نصيب ۽ ڀاڳ مان . جيكڎهن نه كيان ته شكرאدאئي نامكمل رهجي وينديمنهنجن پٹن مونکي هر قسم . وאرو آهيان جنهن کي א تعا אهڑي אوالد عطا فرمائي آهي


7

جي ما فكر ۽ ڳڻ کان نه رڳو آجوكيو، بلك مون تي بار وڌאئون ته كا نوكري ائي אهو كم كيان جيكو منهنجو من ٿو چاهي جيكڎهن غم . كرڻ جي

جھميال هجن ها ته پوء به شايد هي كم مون کان نه ٿي روزگار، نوكري يا كاروبار جا אن چوڻ جي كا ضرورت كانهي ته אنهن אهي سڀ وسائل به مونکي مهيا . سگھي ها

الء دعا ٿي سندنمنهنجي رونئ رونئ مان . ا كري ڏنا جيكي هن كم الء گھربل هئ .نكري

۽ توهان جي دعائن جو پينو،ناچيزاجد ڀرڳڑي عبدא

2004 ڊ30


8

سر كلياڻ دאستان پهريون

1 אول א عليم، אعلي، عا جو ڌڻي؛ ؛ ، قائم آه قد قادر پنهنجي قدرت س ، وאحد، وحده، رאزق، رب رحيم؛ وא د حكيم؛ سو سارאه سچو ڌڻي، چئي ، جوڙون جوڙ جهان جي كري پاڻ كر .

2 وحدہ ال شري ان؛ ك لہ، جن אتوس א

مد كارڻي، قلب ساڻ لسان؛ تن مڃيو אوء فائق ۾ فرمان، אوتڑ كنهن نه אوليا .

3 ؛ אوتڑ كنهن نه אوليا، ستڑ ويا سا ؛ هيكائي هيك ٿيا، אحد س عا

ڳه گي كيا ، آ א بي بها با .


9

4 ، نسورو ڳه گي كيا א آ ئي نور؛

زنون، سچن كونهي سور؛ ال خوف عليهم وال هم مو كيو معمور، אنگ אزل ۾ אن جو .

5 وحده جي وڍيا، אال א س אورين؛ هنيون حقيقت گڎيو، طريقت تورين؛ ، ڏيساندر ڏورين؛ معرفت جي ماٺ س

، ويهي نه وو سک نه ستا كڎه ڙين؛ كلهنئون كورين، عاشق ع لطيفאل د ب .چئي

6 وحدہ ال شريك لہ ، ٻڌء نه ٻوڙא؛

ٹ אندر گھوڙא؛ گھ كه تو كن سئا، جي ڳاڙيندين ڳوڙها، جت شاهد ٿيندء سامه .ان


10

7 وحدہ ال شريك لہ ، אهو وهائج وي؛

، هنڌ تنهنجو کٹ جي هارאئئ هي؛ پاڻان چوندء پي، ڀري جام جنت جو .

8 وحدہ ال شريك لہ، אي هيكڑאئئ حق؛ ٻيائي کي ٻک، جن وڌو، سي ورسيا .

9 سر ڍونڍيان، ڌڙ نه لهان، ڌڙ ڍونڍيان، سر ناه؛ ڱريون، ويا كپجي كانھ؛ هٿ كرאيون آ وحدت جي وهانء، جي ويا، سي وڍي .ا

10 عاشق چؤ م אن کي، م كي چؤ معشوق؛ لوق؛ خالق چؤ م خام تون، م كي چؤ سلج تنهن سلوכ، جو ناقصئا نڱيو .


11

11 وحدتان كثرت ٿي، كثرت وحدت كل؛

حق حقيقي هيكڑو، ٻولئ ٻئ م ڀل؛ هو هالچو هل، با א سندو سڄڻ .

12 پاڻه جل جاللہ ال؛ ، پاڻه جان

پاڻه صورت پرينء جي، پاڻه حسن كمال؛ پاڻه پر مريد ٿئي، پاڻه پاڻ خيال؛

. سڀ سڀوئي حال، منجھان هي معلوم ٿئي13

بوب؛ پاڻه پسي پاڻکي، پاڻه پاڻه خلقي خوب، پاڻه طالب تن جو .

14 پڑאڏو سو سڎ، ور وאئ ؛ ج ءي و جي له

ڳه گڎ، ٻڌڻ ۾ ٻه ٿيا א هئا .


12

15 אيك قصر، در لک، كوڙين كڻس ڳڑکيون؛ . جيڎאنهن كريان پرک، تيڎאنهن صاحب سامهون

16 كوڙين كايائون تنهنجيون، لکن لک هزאر؛

، درسن ڌאرون ڌ ج ئ سڀكنهن جئ س אر؛ پر تنهنجا پار، كهڑא چئي كيئن . چوאن

وאئي

سڀكا پريان كون پوڄي؛ نيهن نيڻيڻ، ڳڻ ڳالهه وو .

جا چتا چت ۾، سڄڻ سا ٿو ٻجھي؛ لطيفالت جا جي، سڎ تنهنجو سڄي .


13

دאستان ٻيو1

گھائي، رنج پريان کي رسيو؛ א گھي א چکيم چڱائي، سورאنگھي سوريء تان .

2 אنڌא אونڌא ويڄ کل كڄاڙ! ؟ يا کانئ

אسان ڏکي ڏيل ۾، تون پيارئ پيڄ؟ سوري جن سيڄ، مرڻ تي مشاهدو .

3 ڳه عاشقن جو؛ א سوري آه سينگار، مڑڻ موٹڻ ميهڻو، ٿيا نظاري نروאر؛ كسڻ جو قرאر، אصل عاشقن کي .

4 سوريء مٿي سيڻ، كهڑي ليکي سنرא؟

جيلہ لڳا نيڻ، تي سوريائ . ي سيڄ ٿي


14

5 ؛ سوريء تي سؤ وאر، ڏهاڙيو چنگ چڑه

جم ورچي ، سكڻ جي پچار؛ ڇڎئ پرت نه پس پار، نيهن جئان ئي نڱيو .

6 پهرين كاتي پاء، پڇج پوء پريتڻو؛

ڏک پريان جو ڏيل ۾، وאڄٹ جئن وڄاء؛ سيخن ماه پچاء، جي نالو ڳيڑء نينهن جو .

7 كاتيء كونهي ڏوه، ڳن وڍيندڙ هٿ ۾؛ پسيو پر عجيب جي، لچيو وڃي لوه؛ .عاشقن אندوه، سدא معشوقن جو

8 كاتي تکي م ٿئي، مر منيائي هوء؛ مان ور من توء، مون پريان جا هٿڑא .


15

9 א ڳيان אڏن وٽ، پوين سر سنباها؛

كات نه پوين قبول ۾، مڇڻ ڀ ٹ؛ گھائ مٿا مهاين جا، پيا نه ڏس پٹ؟

كاللكي هٹ، كسڻ جو كوپ وهي . 10

جي אٿيئي سڌ سرכ جي، ته ونء كاللن كاٹي؛ لطيفالهي رک، چئي، مٿو وٽ ماٹي؛

تك ڏيئي پك پي تون، منجھان گھوٽ گھاٹي؛! جو ورنہ وهاٹي، سو سر وٽ سرو سهانگو .

11 جي אٿيئي سڌ سرכ جي، ته ونء كاللكي كوء؛

مهيسر جي منڌ جي، هت هڎه هوء؛ جان رمز پروڙ روء، تان سر وٽ سركي سڳڻي .


16

12 ناڻي ناه ككوه، كي ملھ مهانگو منڌ؛ سنباهج، سيد چئي، كاٹڻ كارڻ كنڌ؛

هي تن جو هنڌ، من پاس مرن . جي13

عاشق زهر پياכ، وه ڏسي وهسن گھڻو؛ אכ؛ كڑي ۽ قاتل جا، هميشہ ه

لطيفلڳ لنؤ، چئي، فنا كيا فرאق؛ توڻي چكنن چاכ، ته به آه نه سلن عام کي .

14 م كر سڌ سري جي، جي تون ٹارئ ٹوه؛ پ جنهن پاسي ٿئي، منجھان رڳن روح؛

كاٹي چک ككوه، الهي سر، لطيف . چئي


17

15 سڌڙيا شرאب جون، كہ پچارون كن ؟ حه كات كاللن كڍيا، ته موٹيو پوء وڃن؛

، سر جن جا سٹ ۾ پكون سي پ . 16

سر جدא، ڌڙ ڌאر، دوھ جن جا ديڳ ۾؛ سي مر كن پچار، حاضر جن جي هٿ ۾ .

17 عاشقن جو، سر نه سانڍڻ كم؛אصل

ڳرو، سندو دوسان دم؛ א سؤ سسنئان هي هڎو ۽ چم پك پريان جي نه پڑي .

18 جي مٿي وٽ مڑ ن، ته سڀكنهن سڌ ٿئي؛ سر ڏني سٹ جڑي، ته عاشق אئن אچن؛

لڌא تي لڀن، ملھ مهانگا سپرين .


18

19 ملھ مهانگو قطرو، س كڻ شهادت؛

אسان عبادت، نظر ناز پرين جو . وאئي

منڌ پئندي مون، ساڄن سهي سڃاتو؛ جھيو سون؛ پي پيالو عشق جو، سڀكي ڳ אٿون؛ پريان سندي پار جي، אندر آ جئڻ ناهي جڳ ۾، ڏينهن مڑيئي ڏون؛

عبدאللطيف אال، چئي، آه تون ئي ت .ون

دאستان ٹيون1

אٿياري אٿي ويا، منجھان مون آزאر؛ حبيب ئي هڻي ويا، پيڑא جا پچار؛ طبي تنوאر، هڎ نه وڻي هاڻ مون .


19

2 אور ڏکندو אو ٿئي، هادي جنهن حبيب؛ تر تفاوت نه كري، تنهنکي كو طبيب؛ رهنما رقيب، ساٿر صحت سپرين .

3 ساٿر صحت سپرين، آهي نه آزאر؛ لس وير مٺو ٿئي، كوٺيندي قهار؛

خنجر تنهن خوب هڻي، جنهن س ٿئي يار؛ صاحب رب ستار، سوجھي رڳون ساه جون .

4 ؛ رڳون ٿيون رباب، وڄن ويل سڀكنه

لڇڻ كڇڻ نه ٿيو، جانب ري جباب؛ سوئي س نڌيندم سپرين، كيس جنهن كباب؛

سو ئي ع عذאب، سو ئي رאحت روح جي .


20

5 سو ئي رאه رد كري، سو ئي رهنماء؛

و تعز من تشاء، و تذل من تشاء . 6

سك كہ سالم کي، كرين كہ نه سالم؟ ٻيا در تن حرאم، אي در .ديکيو جن

7 مٺايان مٺو گھڻو، كڑو ناه كالم؛

سكوت ئي سالم، پريان سندي پار جو . 8

پريان سندي پار جي، مڑيئي مٺائي؛ كانهي كڑאئي، چک جي چيت كري .

9 تو جن جي تات، تن پڻ آهي تنهنجي؛

فاذكروني אذكر كم’ ، אي پروڙج بات؛‘ هٿ كاتي ڳڑ وאت، پڇڻ پر پرين جي .


21

10 ؛ پاٻوهي هيكار، مون کان پڇيو سڄڻ אلست بربكم، چيائون جنهن وאر؛

سندي سور كنار، تن تڎهانكون نه لهي . 11

پاٻوهيو پڇن، كٿي هٿ حبيب جو؛ نيزي هيٺان نينهن جي، پاسي پاڻ نه كن؛

عاشق אج ل سامهان، אوچي ڳاٽ אچن؛ كسڻ قرب جن، مرڻ تن مشاهدو .

12 كوٺي كهي سپرين، كوٺي كهڻ ساڻ؛

نيزي هيٺان نينهن جي، پاسي كر م پاڻ؛ ڄل، وڃائي ڄاڻ، عاشق אجل سامهون! .


22

13 كوٺڻ قريبـن جو، عيـن تڑڻ آه؛

ڑي אي אلٹي ڳا ، سك ورندي ساه؛ آسر هڎم اله، ڇنڻ ڳنڍڻ אن جو .

14 كهن تان كر لـهن، كر لـهن تان كهن؛

سيئي ماء مهن، سيئي رאحت روح جي! . 15

كهي سو كر لـهي، كوٺي سو قريب؛ אها عادت سکيو، هر زمان حبيب؛

تڇي سو طبيب، سو ئي رאحت روح جي .


23

وאئي ٿيندو تن طبيب، دאرون منهنجي درد جو؛ ٻكي ڏيندم ٻاجھه جي، אچي شال عجيب؛ پرين אچي پاڻ كيو، سندو غور غريب؛

ڏکندو سڀوئي ڏور كيو، منجھون تن طبيب؛ אديون عبدאللطيف! چئي، هاتك آه حبيب .


24

سر ي ن كلياڻ م ـ دאستان پهريون

1 تون حبيب، تون طبيب، تون درد جي دوא؛

جانب منهنجي جيء ۾ آزر جا אنوא؛! . مريضن کي! ڏي شفا، ميان! صاحب

2 تون حبيب، تون طبيب، تون دאرون کي دردن؛

، ڏאتر ، تون الهئ تون ڏئ کي ڏکندن؛! تڎه ڦكيون فرق ك ن، جڎه אمر كريو אن کي .

3 هڻ، حبيب هٿ کڻي، ٻنگان لهي ٻاڻ؛!

ء وجھان پاڻ؛ ماڳه مون منهن ٿئي، جھو אن پرساجن ساڻ، مان مقابلو مون ٿئي .


25

4 جت حبيب هڻن، نائك ڀري نينهن جي؛

، وڄا وڃي وسري ت طبي . 5 هڻ جي حبيب بـ ميا كري؛!

پڇان ك طبيب، هوند گھائن س ٿي گھاريان . 6

كاناريا كڻكن، جن لوه لڱن ۾؛ بت جي ميدאن ۾، پيا الل لڇن؛ پاڻه ٻڌن پٹيـون، پاڻه چكيا كن ؛ وٹان وאڍوڙين، رهي אچجي رאتڑي .

7 رهي אچجي رאتڑي، تن و אڍوڙين وٹاء؛

جن کي سور سرير ۾، ٹ منجھارאن گھاء؛ گھ لكائي لوكاء، پاڻه ٻڌن پٹـيون .


26

8 אڄ پڻ كنجھو كن ء؛ جھ ، وאڍوڙكيء منه جه پڻ پيـ سن ، هو پنيون هو پٹيـون جھ .

9 سگھن سڌ نه سور جي، گھايل كيئن گھارين؛

پي ل پاسو پٹ تان، وאڍوڙ نه وאرين؛ پر ۾ پچن پرينء لئي، هئي هنجون هارين؛!

سڄڻ جي سارين، تن رويو وهامي رאتڑي . 10

وري؛ سگھن سڌ نه سور جي، ٿا رنكن ر پيا آهن پٹ ۾، مٿن ماموري؛

لطيف لڳ لنؤ، چئي، سدא جي سوري ؛ ت جن پوري، تن رويو وهامي رאتڑي پر .


27

11 آيل אن نه وسهان، هنجون جي هارين؛!

آڻيو آب א� ک ۾، ڏي کي ڏيکارين؛ سڄڻ جي سارين، سي نكي روئن نه چون كي .

وאئي ورسيا ويڄ ويچارא دل ۾ درد پرين جو؛!

אٿيو ويڄا م وهو، وڃو ڊب کڻي؛! جي، آيا سور ڌڻي جھ ڏيندא ٻا ٻكي ؛

آيا جيء جيارא، دل ۾ درد پرين جو .


تن طبيب نه تون، سڌ نه له سور جي؛ سانڍ پنهنجا ڊبڑא، کڎ کڻي ۾ ڀون؛ كان گھرجي مون، حياتي هوتن ري .


28

2 ويڄن س وאئيء پيا، كري نه كيائون؛

جي پند پا ريائون، ته سگھائي سگھا ٿيا .

3 ؛ گھآهي گھن جو، ترس طبي א ڻو

كيو وس ويڄن، تان كريء ري ك ٿئي . 4

پاڙي ويڄ هئام، تان مون مور نه پڇيا؛ ک ۾ א تياله پيام، موريسر .

5 تو هري، كپڇ كايا س كيو؛! هاريا

كرئ جي كري، ته تون توא .نو ٿئ


29

6 جي ڀائ پرينء مڑאن، ته سک چورאن كي ڌאت؛ جاڳڻ جشن جن کي، سک نه ساري رאت؛

ي آئيا، وאئي كن نه وאت؛ جھ ي ٻ جھ א سلي سوريء چاڙهيا، بيان كن نه بات؛

توڻي كسن كات، ته به ساڳي سلن ك كي . 9 ، گھايل تڑي طبي گھرאن كڍيو؛

چكيا چاכ چيهون كري، كڑيون مور نه كن؛ ، پئي ٺار ٺپن؛ دوست جي درسن س

ورچيو ويڄ وڃن، آء ته پر אبهان! . 8

وڍي جن وڌياس، وري ويڄ ئي سي ٿيا؛ ترت ٻڌאئون پٹيون، روز كيائون رאس؛

تن پاس، گ! هينئڑא ھار ته گھايل نه ٿئ .


30

9 م ٻكي ڏي! ويڄ אال چڱي م ٿيان! !

سڄڻ مان אچي، كر الهو ٿي كڎه . 10

؟ هئ ته ويڄن وٽ، تون كئن جيء جڎو ٿئ سر ڏيئي ۾ سٹ، كهه نه كيء ڊبڑא؟

11 كٺيس كويڄن، تن طبيب نه گڎيا؛

ڏيئي ڏنڀ ڏ ڏن ، پاڻان ڏيل ڏکوئيو . 12

ترس طبي جو، جڎن كيو نه جات؛ ور ٿيا جو ويڄن جي وאت، دאرونئان تنهن د .

13 دאرون ۽ كارون، جان كي كيا ويڄ مون؛

ٻكي ڏيندא ٻاجھ جي، نهاري ناڙون؛ جن جون سيڻ لهن سارون، تن تان ڏکندو ڏور ٿئي .


31

14 ن مڑ گھ א ي אڄ، كيو سڎ صحت کي؛

ڏور، ڏکندא ڀڄ، مهريء منهن ڏيکاريو! . وאئي

اري آئون ماري אچي سار لهيج، ساجن سور ! اري جي مرאن، تان مون ڏوه م ڏيج؛ سور

ڊبن ڀري هٿڑא، دאرون، دوست كريج! .


هيء هيء وهي هاء، ! بوبن جي من ۾ ! א جوش جالئيا، بك ٻري باه ج ! پسو مچ مٿاء، جي ويساه نه وسهو !


32

2 كانڈين ٹانڈين ٻاٻرين، پچان مر پيئي ! א، جگر، بكيون، سيخن ۾ ٹيئي ج ! ويڄنئون ويئي، ٿي وهيڻي سڄڻ !

3 ، ٻيهر ٻاڻ سر جو سڃيو سڄڻ ڀري؛

ڇمكيو سو ڇوه مان، كڑ كڑ كان كري؛ א، جگر، بكيون، لنگھي پيو پري؛ ج لڳو جيء جڑي، تاڻيان، ت نه نكري !

4 ون؛ پڇ پتنگن کي، سنديون کامڻ خ

ڳ ۾، جيء پنهنجو جي؛ جھ آڻيو و ن آ ي جن جي، لڳا نيزא نينهن جا ج !


33

5 ڳ אجھاءپت نگ چائ پاڻ کي، ته אچي آ !

پچڻ گھڻا پچائيا، تون پچڻ کي پچاء ! ڳ نه ڏجي عام کي وאقف ٿي وساء، آ .

6 پتنگ چائ پاڻ کي، پسي مچ م موٽ ! ين جي، گھڑ ته ٿئ گھوٽ سهائيء سپ

!

אڃا تون אروٽ کوري خ نه له! ! 7

نگن پھ كيو، مڑيا مٿي مچ؛ پت پسي لهس نه لچيا، سڑيا مٿي سچ؛ سندא ڳچ ڳچ، ويچارن وڃائيا .


34

8 جي تتو تن تنور جئن، ته ڇنڈي ساڻ ڇماء؛ ڳ אدب جي، ٻاري جان جالء آڻي آ ؛ برقعان אندر بازيون، پنهنجو سڀ پچاء؛

لڇڻ لنؤ، لطيف پڌر هڎ م پاء؛ چئي، متان لوכ لکاء، وصاالن وچ پئي !

9 ؛ אڃا تـنورאن، كالهه كڍيائون سڄڻ پڻ تايائون تكڑو، وحدت جي وڌאن؛

بت مٿان، مچ مورאئ نه لهي ! 10

پچائي پهاڻ، جن رساڻيو رכ کي؛ ڳڑين کي تن سندو ڄاڻ، آهي آ .


35

11 ڌنء ڌنء ڌمڻ وאر، א ڳڑين جي؛ ڄ پڻ آ

ڱار؛ از جو، אوتيائون א ٻاري مچ ٿي م ڌאر، جم كچو رכ كڻيون ٿئي! ڌوڌא .

12 تون نه ڌئ! ڌوڌא ڳ אوڏو نه وڃ! ! آ

אال جي عشق جا، سي تان تون نه سه ! ڳڑيو آهيان ، ته آئون آ אڀو אئن چئ !

13 سر ساندאڻ كري، پڇج گھر لهار ج !و ڌكن هيٺ ڌري، مان گڎينئي رכ س !

14 سه جئن ساندאڻ، ڌكن مٿي ڌكڑא !

وه وڃائي پاڻ، ڏي ڏٻائون ڏڱرين .


36

15 ڳڑيا آئيا، سوڌא سرאڻي؛ אڄ آ

پياري پاڻي، تيغون كندא تکيون . 16

ڳڑيا آئيا، سائو كي سڄاڻ؛ אڄ آ الهيندא مورياڻ، رכ كريندא پڌرو .

17 ؛ سرها ڏٺم سي، جن ساڃاء سرאڻ س تيغ تن جي کي، كٹ نه لڳي كڎه .


37

وאئي جيء جياريو، جيء جياريو، ك منهنجڑو هاريو ؛

پرين جيء پچار، سيڻن جيء سنڀار، جڎڙو جيء جياريو؛ אڃيو تن عميق مان، پرين پوڄ پياريو؛

مرض مريضن تان، אش اري ساڻ אتاريو؛ن جي مون کي، אهکيء مان אكاريو؛ كرم كر

אئ نرمل نورنهاريو؛! سنئون منهن كري، سپرين ن کي تاريو سائلن جئن سڎ كري، אئ طا .

دאستان چوٿون

1 عشق نه كري אيئن! ٻه ڄڻا! אيك پيالو !

ليکيا جي لکڻ ۾، سي قرب رسندא كيئن؟ هئڻ كيا ه يا، پس يئن، وא . وصال کان!


38

2 !عشق نه אيئن كري! ٻه ڄڻا! אيك پيالو

آٹي سي אيك ٿيا، جي گتا نينهن ڳري؛ دوئي ڌאر ڌري، جه خلت خنجر آئيو .

3 عشق نه كري אڌ! ٻه ڄڻا! אيك پيالو ! אي تان، ساعر سڌ، كيء جا قوאل س! .

4 قاتل كمائي كري، وه ماکي ج ي كن؛

وٹان ويهي تن، پيج كي پياليون . 5

هوندو هڎ م سنڌ، الء پياكن پانهنجو؛ پوڄ پيارج پنهيڑא، ويندא وٺيو كنڌ؛

ته هٹ تنهنجي هنڌ، موکي . كو مان لهي!


39

6 هوندو هڎ م رک، الء پياكن پانهنجو؛ وٹي وאٹاڙئن کي، تان پياري پرک؛

سا لک لهي ٿي لک، جا تو אيندي אن س . 7

گھٹن ۾ گھٹكن، وٹـيون پ وه گاڏيون؛ برخيز بده ساقي پيار کي پرين؛!

پك نه پرچن، مٹ تكيائون منجھيان . 8

آڻي אتر وאء، موکيء مٹ אپٹيا؛ متارא تنهن ساء، אچن سر سنباهيو .

9 ماכ؛ وجھج وאٹاڙئن تي، ميخاني جي

، هنڌ هنڌ پوندي هاכ؛ ٿيندي سڌ سڀكنه ڱڻ آئيا א پره جا پياכ، جه سي .


40

10 ڱڻ آئيا، ته سرو كندא سڃ؛ א جه سي

سائي ٿيندين אڃ، هي پيتو هو آڻ كي! ! 11

موکي چوکي نه ٿئي، אصل אوڇي ذאت؛ وٹيون ڏيئي وאت، متارא تنهن ماريا .

12 تون نه مرين! کي متارא مري ويا، مو !

كيهيء پر پرين، ڏکي ڏאتارن ري؟! 13 متارא مري ويا، موکي تون بي مر؛!

تنهنجو ڏوس ڏمر، كون سهندو אن ري ! 16

سري ك كيون، ويڻ موکيء جي ماريا ! كو جو سخن كالل جو، پ تي پيون !

تهان پوء ٿيون، مرڻ متارن کي !


41

15 كنڌ ك ٹارو، منهن وٹي، عادت سندين אي؛

تن تكون ڏنيون، جن منجھان جي؛ ، جن حاصل كيو حال کي سرو تن س .

16 موکيء مٺو نه گھريا، وه نه وهاٹيا؛

سركيء كاڻ، سيد چئي، אتي ٿي آٹيا؛ جي ڳاله ڳنڱاٹيا، تن بٺن پاسي بٺيون .

20 سر ڏيئي س ٹ جوڙ، كنهن پر كاللن س !

كاتي كرٽ كپار ۾، خنجر آڻي کوڙ ! مرڻان منهن م موڙ، وٹي ٿي وڌ لهي !


42

18 وٽ وٽ وٹيء ۾، مٹ مٹ منڌ ٻيو؛

قدر كيف كالل جو، پياكن پيو؛ رس دكان تي، كنڌ قبول كيو؛ אچن د

سرها سر ڏيو، چکن سرכ سيد . چئي19

كاللنئون كاء، مت نه سک مون هنئان ! روئندي رאت وهاء، چكائيندي بٺيون !

وאئي

دوس پيهي در آيو، ٿيو ملڻ جو ساعيو؛ ب ماليو؛ ڏينه پڄاڻـؤن آڻي אسان كي، مو ويو وڇوڙو، ٿيو ميالپو، وאحد وאء وאريو؛

هو جنه جو ڏس ڏورאڏو، אوڏو א ڄ سو آيو؛ عبدאللطيف چئي، אچي عجي پاڻ فضل فرمايو .


43

دאستان پنجون1

صو سا سي ويا، جي אكثر س אڏيار؛ بازي بازندن کي، آهي אويسار؛

پريا س پهكار، رنديء رساڻي كيا . 2

ء س سڀن ۾، جئن رڳن ۾ ساه؛ صو ن پروڙي پساه؛ سا نه كري ڳالهڑي، جئن پويو

آهس אي گناه، جي كا كري پڌري . 3

ڏني ڏکويا، אڻ ڏني رאضي ٿيا؛ صو تي ٿيا، جئن ك کنيائون پاڻ س .

4 ؛ ، كون ڀانئيس ك صو الكو ؛ منجھيان ئي منجھ وڙهي، پڌر ناهس پ جن ساڻس وير، ٿئي تن جو وאهرو .


44

5 ء صاف كيو، صو ڌوئي ورق وجود جو؛

تهان پوء ٿيو، جيئري پسڻ پرينء جو . 6 ، سڌ كرين صو چائ صوف אي نه صالح؛!

ڳ ۾ كاٹي رک كاله، وجھ אڇلي آ . 7

جي كاله رک كنڌ تي، ته صو سا ٿيء؛ وه وٹي هٿ كري، پر پيالو پيء؛

هنڌ تن جو هيء، جن حاصل كيو حال .کي8

جسي ۾ جبار جو، خفي خيمو کوڙ؛ ، چار ئي پهر چور؛ جل ي تون زبان س فكر س فرقان ۾، אسم אعظم ڏور ؛ ٻيا در وڃي م ووڙ، אي אمل אئائ سپجي .


45

9 عا آئون ساڻ، ڀريو ٿو ڀ كري؛

پاڻ نه آهي ڄاڻ، مانڈيء منڈ پکيڑيو . 10

طالب كثر ، سونهن سر، אي روميء جي روء؛ جن ڏٺي جوء، ت كڇيو ك كي .

11 طالب كثر، سونهن سر، אي روميء جي رאء؛

ماڙهو אت كياء، منڈ نه پس منڈيو ! 12

طالب كثر، سونهن سر، روميء چيو آهي؛ تاڙي جي الهي، ته من . مشاهدو ٿئي جھ13

ظاهر ۾ زאني، فكر منجھ فنا ٿيا؛ تن کي تعليم جي، كڑه אندر كاني؛ حرف حقاني، دور كيائون دل ۾ .


46

14 جن کي دور درد جو، سبق سور پڑهن؛ فكر فرهي هٿ ۾، ماٺ مطالع كن؛ پنو سو پڑهن، جنهن ۾ پسن پرينء کي .

15 سا سٹ نه سارين، אلف جنهن ڳ ۾؛ א جي

ناحق نهارين، پنا ٻيا پرينء لئ . 16

ڳ ۾؛ א سا سٹ ساريائون، אلف جنهن جي ال مقصود אلدאرين” אن پر אتائون؛“

ان س سڳـر سوٺائون، ٿيا رسيال ر . 17

א کر پڑهي אڀاڳيا قاضي ٿئ كياء؟! ، אيڎא אئن نه ئ ۽ ڀانـئئ ڀـ ! آء

אن سركيء سندو ساء، پڇج عزאزيل کي .


47

18 عاشق عزאزيل، ٻيا مڑيئي سڌڙيا؛ منجھان سك سبيل، لعن الل ٿيو .

19 جو مون پڑهيو پاڻ لئ، سبق سابق جو؛ پهرين سڃا پانهنجي، نفس جو نهو؛

جي عرفان אصل ۾، ٿي روحن روز كيو؛ وري ورق پيو، گڎ وڍ وصال جو .

20 پڑهيو ٿا پڑهن، كڑهن ك قلوب ۾؛ پاڻان ڏوه چڑهن، جئن ورق ورאئ وترא .

21 א کر پڑه אلف جو، ورق سڀ وسار؛ א אندر تون אجار، پنا پڑهندين كي .


48

30 ، تئن تئن ڏٺو ڏوه؛ جئن جئن ورق ورאئ

تنهن كهڻيء كبو كوه؟ جي رهڻ يء رهيو نه سپرين . 23

كاتب ؛! لک جئن، اليو الم אلف س אسان سڄڻ تئن، رهيو آهي روح ۾ .

24 تهڑא چاليها نه چاليھ، جھڑوپسڻ پرينء جو؛

كهڑي كاتب ، مٿي پنن پيهه؛! كرئ کر אهوئي هيكڑو א جي ورق وאرين ويھ، ته .

25 تن کڎي، من حجرو، كيم چاليها رک؛

، אٺـئي پهر אلک؟ كوه نه پوڄيو پوڄئ تان تون پاڻ پرک سڀكنهن ڏאنهن سامهون! .


49

26 سڀكنهن ڏאنهن سامهون، كو هنڌ خا ناه؛ אحدא جي אرک ٿيا، سي كانئر كبا كانھ؟ ب منجھ من مانھ، مون אڄاڻنديء אجھيو .

وאئي

م ويڻ، جوڀن ٻه ٹي ڏينهڑא وسارج . لوٺـيون سهن لوכ جا، وهاڻيء ٿيون ويڻ؛ אصل אسارين جا، س ويڑא سيڻ؛

يو نيڻ؛! جيڎيون جي مان وسهو، ننڈ م ه رאتڑيون جاڳن جي، سي آئون كندڙي سيڻ؛ آڌيء رאت אٿي كري، جھل تون ننڈאن نيڻ .


50

دאستان ڇهون1

ي ديون كري، رنكن كونهي رنگ؛ دאئود گھوڙيء هيٺ אينگ، كاهيو پاکرئ هڻي .

2 دאئودي ديون كري، رنكن كونهي چيت؛ گھوڙيء هيٺ سچيت، كاهيو پاکرئ هڻي .

3 אو قابيل א ک ۾، توکي باري بان؛!

ڳرאيون كرين، ماڳ هڻيو مستان؛ א אڀو ک س אيڎא كرين تون زيان،! جانب ! א

4 جي هو پائ كان كمان ۾، ته سينو سپر رک؛ منهن ۾ معشوقن جا، چاכ چٹكا چک؛ سوري ڀانء م شك، عاشق ٿي ته אبه .


51

5 جي هو پائ كان كمان ۾، ته سينو سپر ڏيج؛

منهن ۾ معشوقن جا، جھالو ٿي جھليج؛ پاهان پڳ م ڏيج ، عاشق ٿي ته אبه .

6 پائي كان كمان ۾، ميان مار م مون؛!

. مون ۾ آه تون، متان تنهنجو ئي توکي لڳي7

كيو ڇڎين كان، هڎ نه هڻائ ٿا؛ . ٿيا جي نيشان، ته پهرئ سان پورא هئا

8 لوري جت لڳوم، אت אڀو ئي آهيان؛

سوره پرين سندوم، مان ٻاجھائي ٻ ! يو هڻي


52

9 بت جي ميدאن ۾، كر پڑאڏو پٹ؛

سر سوريء، ڌڙ كنگرين، متان كڇ كٹ ! عشق نانگ نپٹ، خ کاڌن کي پوي .

10 بت جي ميدאن ۾، سر جو كر م سانگ؛ ين جي، چڑه ته ٿئ چانگ؛ سوريء سپ عشق آهي نانگ، خ کاڌن کي پوي .

11 هي رאند، ته كي كنس ڳڀرو؛عشق نه آ

جي جسي ۽ جان جي، ڀڃي جو هيكاند؛ سسي نيزي پاند، אڇل ته אڌ ٿئي .


53

وאئيام، وو ام، بره مئن لوٺي يار لوكو! عشق !

سيج س نون پ نه آوي، نيڻ ننڈ حرאم؛ جھ אن دא كام؛ رאتيان جاڳڻ، صاحب سنڀالڻ، אي فق

مت عقل دي منجھ گــئي، آيا عشق אمام .

دאستان ستون1

عاشقن א، ويروتار نه وسري؛ آه كريندي ساه، كڎهن ويندو نكري .

2 ڱرين א عاشق אئن نه هون، جئن تون سڄي ؛ وڃي در دوس جي، رت ڏهاڻي رون؛ بوبن س ٻي پر كنه نه پون، ماكر .


54

3 شق مٿي رت، تان دعوى كري م نينهن جي؛جان عا

سائو منهن، سونهن گــئي، سكڻ אي شرط؛ نكي گوڏ گـرٿ، مٿا سر سؤدא كري .

4 אڃا تو منجھان، كک ڇ رت نكري ! بوبن جا، كئن جھليندي گھاء؟ منهن ۾

سو تون كڄاڙيا، سكڻ جون سڌون كرين؟ 5

سكڻ ۽ س کر هيكڑي א وري، ٻئي ؛ وهڻ وאٹڑين تي، كارڻ ضروري؛ ٻنهي جي پوري، جيء ڏني ري نه جڑي .

6 ؛ جيكي سكڻ سک، نات پس سكندئ

پاسي تن م لك، نينهن نه سڃاڻن جي .


55

7 معشوق جي، وٺي ويھ ڳري؛! عاشق

، سندي دوست در جم ورچي ڇڎئ !ي ڏيندא ٻكي ٻاجھ جي، ويندء ٺپ ٺري؛ אسان تان نه سري، تون كئن سري سپرين؟

8 كاڻ؛! عاشق معشوقن جو، وٺي ويھ د

پـئج پيش پرين جي، پٹيء وجھي پاڻ؛ ته تون تن ساڻ، سدא ره سرخرو .

9 معشوق جو، وٺي ويهج گھٹ؛! عاشق

جم ورچي ڇ ، موکيء سندو مٹ؛ ڎئ كري سر جي سٹ، پيج كي پيالـيون .


56

وאئييان جي سونهن جي، ڳالھ ك وڃي؛ سپ وڃي در دوس جي، سوريء سر هڄي؛ عاشق אنگن چڑهيا، ٻيو سڀكو ڀڄي؛ پڇج پوء پريتڻون، پهرين سر سڄي؛

عاقل ئي אوڇون ٿيا، ڀورو ك ڀڄي .

دאستان אٺون1

هر هر هرאئي، وڃڻ در دوس جي؛ پاڙي ڏאنهن پرين جي، אڄ م אوאئي ! אلڑ ٿي آڇ م تون، وאٹاڙن وאئي؛

الئيندء، لطيف چئي، سورאن سرهائي؛ ڳجھو ڳالهائي، پرت وٹجي پاڻ ۾ .


57

2 سور جن کي سريو، سري تن صحت؛

مٺي مصيبت، آهي عاشقن کي . 3

؛ جي پياري پاڻ، ته كرهو ٿي پاڻي پئ א ڳي אن نياڻ، אڻ كوٺيو كون .ڑي گھ

4 אڻ كي عيان نه ٿئي، كي پروڙي كون ؛ سچي جيهي سون، منهن نه پيئي ماڙهوئ .

5 אڻ كي عيان نه ٿئي، كي پروڙي كون ؛

سا سونه ٿئي سون ، אمر عطا جنهن جو . 6

؛ ي אن س ڇنن توء م ڇن، پاء אم جي אوڳڻ كنئي، אسونه ته تون ڳڻان ئي ڳن؛!

پاند جھليو تون پن، هن سونهاري سڱ ۾ .


58

7 ي کمي نهار تون، ڏمر ڏوالئو؛ ٿـيئ ساڃائو، جي אڀئ אنهيء پ تي .

8 کم کـمندن کٹيو، هارאيو هوڙن؛!

چکيو نه چوندن، هو جو ساء ص جو . 9

، چوندڙ چڱا نه ٿيا؛ کـمندڙن گھر ک ويڻنهون ويڌ پئي، هٿ نه אچي ك .

10 هو چونـئي، تون م چؤ، وאتان ورאئي؛ ڳرאئي جو كري، خطا سو کائي؛ א א� ڳ

پاند ۾ پائي، ويو ك ي وאرو ك كي . 11

؛ كن ك پرאئيو، كي منجھان ك جي هوء سٹاڻي سيڱ، ته زه ڇ جوکو ٿئي .


59

12 אڻ چوندن م چؤ، چوندن چيو وسار؛ ، پر אهائي پار؛ אٺـئي پهر אدب س پايو منهن مونن ۾، غربت ساڻ گذאر؛

مف منجھ وهار، ته قاضيء .كانيارو نه ٿئ13

جن سنديء ۾، ڀتون ڀت “ ٻوڏ” جي” ؛“ تن تن س پي، אوڏא אوڏي پکڑא! .

14 ويٺي جن وٽ، ڏکندو ڏאڍو ٿئي؛

لس ئي مٹ، جي حاصل هوء هزאر جو سا . 15

ويٺي جن وٽ، ڏکندو ڏور ٿئي؛ تن تن س كٹ، אوڏ! א אڏي پکڑא .


60

وאئي يار سڄڻ جي فرאق، ڙي جيڎيون آئون ماري! !

در دوسن جي كئ جو هوندא، مون جيها مشتاق؛ بوبن جي، آه حسن جي هاכ؛ جاٿي كاٿي ک جو، خاص پريان جي خاכ؛ א سرمو سهي كر

عبدאللطيف و هميشہ آ حسناכ چئي، پرين אسا .


61

سر کنڀات دאستان پهريون

1 ، پرين ڀالئيء پانهنجي؛ ڀال ئي آه

سٻاجھا سر چڑهيو، ڏورאپو نه ڏين؛ ، سڄڻ سڄاين ۾ مان ڏي مديون ٿ .

2 چنڈ تون אهوئي، جو هت پس ٿو پرينء کي؛!

آڏت چئج אن کي، ڏيانء جو روئي؛ هيكانديء هوئي، س

انگ م پوي سڄڻ !

3 مر هيكاندא هون پرين، سانگ م وڃن سيڻ !

رهيا آه روح ۾، نت جن جا نيڻ؛ وماسيا جن ويڻ، ٿو تاريء تڳي تن هنئون .


62

4 رאت سهائي، ، ڀائي ڀون سنئ گھرجي ڀل؛!

آهر ۾ אيالچيون، چندن چري چل؛ ي س ڳالهڑي، ٻئي كنه م سل؛ مون توئ

هاهر كندو هل، ته کجايون کـرن کي . 5

ء چنڈ چوڏه تون אڀرين، سهس كرئ! سينگار؛ پلك پريان جي نه پڑين، جي حيلن كرئ هزאر؛

سڀ ڄمار، تهڑو دم دوست جو جهڑو تون . 6

سهس سجن אڀري، چور چنڈن؛ אسي با ري پرين، سڀ אوندאهي ڀانـئيان .

7 چنڈ ؛ تنهنجي! ذאت، پاڙيان نه پرين س

تون אڇو ۾ رאت، سڄڻ نت . سوجھرא


63

8 چنڈ ؛! چوאنء سچ، جي مٺي نه ڀانئئ

كڎهن אڀرين سنهڑو، كڎهن אڀرين ڳچ؛ منهن ۾ ٻريئي مچ، ت و ۾ ناھ پيشاني پرينء . جي

9 ار مان، جان كيائون ناز نظر؛ کڻي نيڻ

سورج شاخون جھكيون، كوماڻو قمر؛ تارא كتيون تائب ٿيا، ديکيندي ؛ دل

ال س جھكو ٿيو جوهر، جانب جي . 10

تارא تيليء روء، لڌא اللن אڀرين؛! جهڑ ي تو صبوح، تهڑي صا سڄڻ .

11 ؛! توڏאنهن گھڻو نهاريان، تارא تياله، تون سڄڻ جيڎאه تيڎאه אڀرين .


64

12 هن تاري، هن هنڌ، هت منهنجا سپرين؛

سڄڻ ماکيء منڌ، كؤڙא ٿ نه كڎه . 13

تارא، تر، تروكڻيؤن، مٿن ڦلڑيون؛ سي رאتڑيون، جي مون پرينء پڄاڻا! کوء پيئيون .

وאئي وهلي ونء م وهامي ره رאت! رאئينديس پرينء! .کي

ع ٿينديس شب ۾، אن خوشيء کان کامي؛ بابوئن سندي باه جئن، ٻرאن شال אجھامي !

پرت جا پيتم جي، سا ك پروڙي عامي؛ پري مونکي مون ن جو، آهي درد دوאمي؛

آهيان يار سيد جو، كان رهي كا خامي؛ هوء جا لنؤ، لطيف چئي، مونکي آهي مدאمي؛

روشن ٿيان رڃن ۾، جي هئان لنؤ אنهيء المي؛ ، هوت جنهنجو كاري سا قيام سنئ حامي؛


65

آ تنه لوכ سان، جيس مان چون سام .ي ٻيو دאستان1

ناسيندي نگاه، پهرين كج پرين ڏي؛ کـج אحوאل عاجزن جا، آ لڳ א؛

ي آسري کـيون אوها א روز نهارين رאه، . 2

چڱا چنڈ ؛ ! چئيج، سنيها کي سڄڻ ڱڻ אڀري، پرين جي پئيج؛ א مٿان

ين و يڻو جھ ائيج، پ . ي هٿڑא جھ ڳا3

אڀر چنڈ پس پرين، تو אوڏא، مون! ڏور؛ سڄڻ ستا ولھ ۾، چوٹا ڀري كپور؛

ين آئون نه پڄڻي، پ ٻاٻل ڏئي نه ٻور؛ جنهن تي چڑهي אسور، سنجھي سڄڻ . سيٹيان


66

4 ڌڻي ، حياتيء هيكاند؟! كريندين كڎه

من ۾ مشتاقن ائي ر אند؛ جي، كي ر پرين ڏيساندر پاند، ڳجھ ڳرهيان كن ؟ س

5 ؟ هنئڑي سڄڻ ساريا، كٿي هوندم ه

אچي اللن ؟ نه! ، مٿي پلنگن پ ڏئ ٿي ورونهڻ وير، ڳجھ ڳرهيان كن ؟ س

6 ين آئون نه پڄڻي؛ كرهو نه كيكان، پ

جو مون رאت رساڻي، نيئي ساج ن ساڻ؛ مون نه وهيڻو پاڻ، ويٺي نيڻ نچوئيان .


67

7 كرها كسر ڇڎ، وک وڌندي پاء؛!

، ج جانب جاء؛ منهنجو هلڻ אته توکي چندن چاريان، ٻيو وڳ، الڻي کاء؛

אئ אٺ אٺاء، جيئن هونديء رאت هت مڑون! . 8

كسر ڇڎ كنوאٽ وکون وجھ وڌنديون؛! ين جي، ونگي ڀانء م سنئ سپ وאٽ؛

ڇڎ جھوري، ڏي جھاٽ، ته هونديء رאت هت مڑون . 9

آڻي ٻڌم وڻ جاء، مان مکريون چري؛ كڌאتورو كرهو، لكيو الڻي کاء؛

אن مئي سندي، ماء . مون کي ڳالهڑين ڳوڙها كيو!


68

10 مڃ منٿ، אڄ! ميا منهنجي كرها !

جھاڳيندي جر پٹـيون، متان كرئ كٿ؛ يان جي سپ سٿ، مون کي نيئي ميڑئ .

11 ڳل ڳانا ياقوت جا، موت ڳـتـيس مال؛

كديفي جي كرها هيدي پاينء حال؛! چندن چارينء جال، جي مون رאت رساڻ .ئ

12 تو مهار، سڄي پايان سون جي؛! ميا چارينء چندن چوٹيون، نايو مينديء ڏאر؛

سندي پي پچار، جي مون رאت رساڻئ . 13

، چري نه چانگو؛ אٺ نه وڃي وڳ س لڳيس نائك نينهن جي، نهوڙيو نانگو؛

ڇڎي سر سانگو، رڙهي رند پرين .يج


69

14 وهي منجھــه وڳ، کٿوريء ڏאر چري؛

كرهي، پڌر پڳ نه لڳ؛ منهنجي! ماء جڳ س جهڑو جڳ، هنئ س هت . چري

15 ء ڍאر، كرهو جيئن كالھ هو؛ ڳ א אڄ نه

א ڱڻ آيو نه كري، پاهوڙي پچار؛ جيكس منجھ قطار، كا ول چنائ وه جي .

16 ماكائي، وڌو وאت ول کي؛ ميي

خ ٿي کيٹ ڌڻ کي وڏوڙא وאهي؛ كرهي كاكت ڇڎي، وريس نه وאئي؛

چانگي چريائي، ويئي ويچاري وسري .


70

17 وٹي سيٹ سوٽ، پاء پنهنجي كرهي؛

وليون وאس ورنيون، پهريون مٿي پٹ؛ چانگي چٹي چ ٹ، ته پوء نه رهندو پـئد .ري

18 ، وڌم پئد پلڻ جا؛ كرهي کي كئ

ليڑو الڻيء کي چري، ؛ ن ساڻ نـئ چانگي سندي چت ۾، صاحب ؛! وجھ سئ

אئ אوباهيوس لطف ساڻ ! لطيف . چئي19

چانگي چئي چكياس، مٿان אכ نه אلهي ! ول گھڻا وهاٹيا، אن س آر لڳياس؛جنهن

چوڌאري چندن وڻ، پچي پوڄ پياس؛ رئاري رت كياس، هن كڌאتوري كرهي .


71

20 אڙאئينس، ڇڎيو ته ڇيك ٿيو؛ אٿي

کارאيان، کـڑيو وڃي، پالڻي پائينس؛ ڏאنوڻ تنهن ڏאئينس، جئن چري ۽ چنگھي ڀڻو .

21 ، سي سنگھر رכ جي؛ و د و پ ، د دس

منهنجي كرهي، تازي ڦلن! ماء ؛ ه؟ جو مونه وٽ مس رهي تنهن كامڻ كندي ك !

22 ؟ كرها كن كامڻ كياء؟ كيئن ڀنڀولئ !

کيا، پڑ ۾ پ א ک مٿي א گناء ! وڳ כ وسرياء؟ ٻڌو جئ ن گھاڻي وه .

23 کٹڻهار، چندن جا چوپا كري؛ کائي نه

א گر אوڏو نه وڃي، سرکنڈ لهي نه سار؛ الڻيء جي لغار، ميو متارو كيو .


72

24 چندن نه چرين،! چانگا پئ نه موכ؛! ميا

، ٿكيو ڇڎئ ٿوכ؛ א گر אوڏو نه وڃ وچان لوכ، تو الڻي کر آئڑي؟ א كهڑي

25 جئان كوڙ ٻه كاٺيون، پنج لک پاء؛ ميو تنهن ماڳاء، ڏيهاڻي ڏאر چري .

26 لک الکيڻو كرهو، كوڙين ڏيئي كاه؛

אيالچيون آهر ۾، پوڄ ميي کي پاء؛ كٿ نه كندو كاء، جه پالڻيو ته پرينء مڑي .


73

1وאئي سڌين سيڻ نه هون، نينهن نياپي نه ٿئي؛

كاريء رאت رت ڦڑא، جان جان نيڻ نه رون؛ موٹڻ جن ميهڻو، پڑ تي سيئي پون؛

جن مسافر سپرين، سي مر رويو رون . 2وאئي توڻي تڑئ تون، يا אال تو در توء نه! !ڇڎيان

مون کي سو مشاهدو، جي منهن نه ڏئ م ون؛ مون ٻيا در گھڻا نهاريا، آهئ تون ئي تون .


74

ڳ אسر سرير دאستان پهريون

1 مان پڇنئي سپرين، چتان اله م چر

؛

אن جا אمر، کڻ ت .ه خا نه ٿئ2

مان پڇ نئي سپرين، چت ۾ رکج چيت ؛

سڑه ڌئاري صاف كر، صابڻ ساڻ سپيت ؛ سچيت، ٿي ت! نڈي سامو ه پهچ پار کي .

3 پڇ مان نئي سپرين، چتان اله م چور

؛

كڍي ڇڎ قلب مان، ماري كوڙو كور ؛ هن ڀر سندو هور، مٿان تو معاف ٿئي .


75

4 مان پڇ نئي سپرين، چيتاريج چت

؛

وربيء ۾، پس والتن وت دאئما د ؛ نيکاري نت، مالح نيہ گڎ معلم س! .

5 كايو كمايوم، موتي مون نه وڻجيا !

سيهي جو س د چئي، وک ي ر وهايومـ ؛ ههڑو حال سندوم، توه تنهنجي אبهان !

6 كچ كمايوم كوڙ، ڀڳم عهد א ! جا

پڃرو جو پاپن جو، سو چوٹيء تائ چور ! معلوم אٿيئي مور، ڳوڙها אنهيء ڳالھ جو! .


76

7 كوڙ كمايء كچ، אٿي אور א ؛ س

كڍ ت ون دغا د ل مان، صاحب وڻي سچ ؛ بت سندو من ۾، ماڻك ٻارج مچ! ؛

אن پر אٿي אچ، ته سودو ٿ ئيئي سفروـ . 8

لڑ ، لهريون، لس، ليٹ، ج א نت نه آب جو ؛، ٻيڑא مٿي ٻيٹ! א אت م אولئ ؛

جوکو ٿئي م جهاز کي، ڦرهي אچي م ڦيٹ ؛ لڳي كا م لپيٹ، هن غ غرאب کي اريـ !

9 سڑه سنوאن، الڄو نوאن، مهاڻا سندن م ؛ ساٿي سفر هليا، ٿيا سڻاوא س ؛

، س جي אچن ساڻ אك ي ٻيڑא رک ٻاجھ س .


77

10 منجھان پيئي مكڑيء، كا جا پاڻيء بوند ؛

سيئي ڏٺم روند، وک ر جن وڃائيوـ . وאئي

شكرאنا، كوڙيـ ڀال كر جا سهس . د چئج حكيم کي، جور هڻي جانا ؛

تو ڏيکاري تو ڌڻي، باطن جا بانا ؛ متان، مرد ، صاح! ب جو ثناوسارئ ؛

دوست رکي دل ۾، پڑه الل ؛ لسانا ن جفا ڏيئي جي کي، ٿي فكر منجھ فنا

؛گو אحسانا تسي تو س توه كري، من آ ؛

كڍ ت ، ٻانا غا د ون د ل مان، ٻانهپ س ! ، ٿي دאنہ، د صاحب وڻي سچ س !يوאنا

قيق هئا، سي كئن جي تسليم س אمانا؟انا جاڳيا جي جبار لء، سيئي ؛


78

فاذک روني، אذکـ رکم، كهيو قرآناـ ؛ وאشک روא وال تکفرون، كڍ تون كفرאناـ ؛

سڀ سنوريا سپرينء، كول تو كنا ؛، مدح אي منا چڱي چئج چاه س ؛ تائب ٿيو تكڑא، جوشا، جوאنا !

نه له تون لطيف انا کان، אمن א .


جيكي منجھ جهان، سو تاريء ت ؛نجي نه ڳي ت لطف جي، لطيف ئي، تو وٽ كمي كان چ ؛

و كج فضل جو عدل ڇٹان آئون نه، كو ڦ ! 2

ساري رאت سبحان، جاڳي جن ياد كيو ؛ אن جي، عبدאل لط چئي، مٹيء لڌو مان يف ؛

ڳہ אچيو אن جي كوڙين كن سالم، آ .


79

3 نڈ جي، جت جر وهي ٿو جال سيوא كر ؛

سئ وهن س ۾، ماڻ ، موتي، الل ك ؛ جي ماسو جڑيئي مال، ته پوڄارא پر ٿئ! .

4 نڈ سيويو جن سي پوڄارא پر ٿيا، ؛

آندאئون عميق مان، جوتي جوאهرن ؛ لڌאئون لطيف چئي، الئون مان لهرن ؛ يمت تن، ملھ مهانگو אن جو كانهي ق .

5 سيويو جن سبحان، وير نه وڙهي تن س ؛، تري ويا طوفان توبہ جي تاث س ؛ ڏيئي توكل تكيو، آر لنگھيا آسان ؛

كامل كشتيبان، وچ ۾ گڎين وאهرو .


80

6 ساري رאت سجان، سودو كن صاحب س ؛

ٻانهپ ڀري ٻي ڑيون، هليا جوپ جوאنـ ؛ظي منجھ لنگ پاڻي پهلوאن، .ھي ويا

7 אي گت غوאصن، ج نڈ سوجھيائون ئن ؛

پيهي منجھ پاتار جي، ماڻك ميڑيائون ؛و ال ل هٿن س آڻي ڏنائون، ه .

8 آڇاڙא عميق جا، گڎيا غوאصن ؛

جهريون جھاڳي آئيا، كارونڀار كنن ؛ نڈ سوجھي جن، آڻي אمل אوليا .

9 ويا جي عميق ڏي، منهن كائو ڏيئي ؛ تن سپون سوجھي كڍيون، پاتارאن پيهي ؛

کڑين س א پسندא سيئي، אمل .


81

10 كڻ چاڙ، منهنجي موج نه سهي مكڑي آڏو چ ؛

ميڑي مٺاين جو، بيحد چاڙهيم بار ؛ار چوڻ چارو ناه كو، بديون بي ؛

كپر كارونڀار ، אكارئ אحسان س . 11

وير م الهي ويہ، مٿي آر אوڙאه جي ؛ پسي پاڙي وאريون، كج אنديشو אيہ ؛

ويندو نه پس ڏي ہ، پتڻ هن پار مڻي؟ 12

هكي ٻانهي چت ۾، ٻي سٹي صاحب ؛گي جو عجب كڍي אونهي كن مان، אي آ ؛

ء جو سبب، جئن ٻڎא אكاري ٻار مان א ي سائ .


82

13 هكي ٻانهي چت ۾، ٻي جا كري א ؛

پاڻه وجھي كن ۾، پاڻه אكاري אوڙאه ؛ אحد کي وאه، جو ستڑ سڀيئي كريتنهن و .

وאئي

كنڌي ساريان كان، يا אمن אمان! ! يا אالهي ٻاجھ ٻالٹي ڀانئيان! .

ڳڻڻ ڳاڻيٹو ناه كو، אپر ٿيا عصيان ؛ خ ناه ق جي، نسورא نسيان ؛

رسج وهلو، אرک ٿيا אنسان! وא ؛ سڻ سٻاجھا سپرين ، نعرو نگهبان !

مديون پسي منهنجون، شرمايا ش ! يطان هن منهنجي حال تي، ه ن حيوאن يء ك يء ه !

، سامونڈي، سبحان! سائ سکاڻي آهئ ! ان ترهو ڇنم تار ۾، رسج تون ر !


83

ٻيلي جو ٻڎن جو، مون تي موٹي مان ؛و مٿي ويٺو پ پنڻو، كر ڀ ؛ ڀان

خالق تان خوب كيا، گولن جا گذرאن ؛ آئون پڻ אنڌو אن ۾، ويٺو پنان پان ؛

گيا، دאتا ڏيئي دאن س ڀ سوא ؛ ولها سڀ ونهيا كيا، تنهنجي جود، جوאن ؛

، ٻي متان مونکي ڇڎئ لي سندא ٻانـ ! ، دאڙو ۾ ديوאن! ير و وسيلو آهئ ؛ ڏهارين ڏينهن کي، خيمو אڏيو خان الء ؛ عبدאل אتي لطيف چئي، سڻج كا سلطان !

دאستان ٹيون

1 ڻي، אن وڌא אتر آسريـ کوها كالھ ک ؛

אال جھري م אن جي، אو جي אڻي ؛ وڻجارن وڻي، وک ر وڌو ٻيڑيـ .


84

2 وک ر سو وهاء، جو پئي پرאڻوـ ؛ئيـ نه ٿ

ويچيندي والت ۾، ذرو ٿ ؛ ئي نه ضاءـڳہ جنهنجي אبه سا كا هڑ هالء، آ .

3 ، ميڑيو معلم خ אوريائ آڻ ؛ون

سا تان سڌ نه ڏين، ج وه ويڌ كري . 4 ٻيڑي پرאڻي، وک ر پاء م وتروـ ؛

تري ۾ تن پيا، پاسنئون پاڻي ؛ يء هڎ وهاڻي، كڑھ كالهوڻي ڏ ه .ن کي ينه

5 تري تن پياس، پاسنئون پاڻي وهي ؛

کوهو جھر جهنو ٿيو، الڄو سڀ لڑياس ؛ جيالن سڌر سکاڻياس، وهي تي وه سامهون .


85

6 ويٺو تن ت نينس، م ک ڏيهاڻي مكڑي ؛ سيد سنباهي، چئي، مٿي نينڈوء نين ؛ س

وٹائي وڏאندرא، الڄو لڳائينس ؛ آخر אهرאئينس، ته جوکو ٿئي نه جهاز کي .

7 אچي سو ڏٺوء، جو كپر سوء كنن س ؛

لطيف س لوכ چئي، ياد نه ذرو كيوء ؛ غافل ٿي غرאب کي، אوڙאه تي آندوء ؛

سو ڇ ڇوهي کان رک جو پيو پرאڻو پو! ؛ ء جهاز ضعيفن جو، پاڻيء ۾ پرتوء !

سيد ساٿ سندوء، پر بندر پهچائ! ! 8 جتو وאنء جهاز گڎيو غرאبن س! ؛

پوريندي هن پار ڏي، سڌر ک ج سازـڻـ ؛نڈ جا אچن ٿا آوאز، سٹاڻي .


86

9 دنگي وچ درياه، كي ٻڎي كي אپڑي ؛

جي وאڍي وאڻيا، سي سونهڻ سڀ سڑيا هو ؛، فرنگي منجھ ڦريا ڳئ א معلم ماڳ نه ؛

مالح تنهنج! ي مكڑيء، אچي چور چڑهيا ؛ ج ڍينگ ڍريا، ت تاري تنهنجي !

10 ٻيئي، تو نه ڦٻنديون ڳالهڑيون! ٻيڑياتا ؛

، ڀ ه سڄيون رאتيون ر سـ کاڻ ڏيئي ؛ون صباح سڀيئي، پار پڇندء خ .

11 وه تک وهكرא، جت لنگر نه ٺهرن ؛ وڏאندريون وه سامهيون، جھجھي زور جن ؛ نيڍوء ۾ ناتاريون، وڻجارא وجھن ؛ مالن معلمن، مون ڳري سئي ڳالهڑ .ي


87

12 وڻجارא نه سرندي شاه ريويٺي، تو! ؛

مک پنهنجي مكڑي، چڱي كر چيٺي ؛نڈ ٿو سيكي پاسا پاکڑين جا، ؛ جي لنڈא ۾ ليکي، وير وڙهندي تن س .

13 ئو نگـ ناک ونــ هبان، معلم منجي خ ؛

نڈ تي، سفر جو سامان جن ساري کنيو ؛ لطف ساڻ لطيف چئي، ت ن لنگھيو طوفان ؛

کتا א سنڀاري سبحان، وڃي عادنئون . 14

بندر جان ڀ هوــ ئي، ته سکاڻيا م ؛ كپر ٿو كن كري، جئن ماٹي منجھ مهي ؛

אيڎو سور سهي، ننڈ نه كجي، ناک !ئاـ


88

15 ستا سڀ پ ئي، سندي معلم آسريـ ؛

هو، ناک אئ پڻ بندر ناه ڀ! ائـ ؛ ئيــ جن جي سيد لڄ کنئي، سي سڀ لنگھيندא لكيون .

وאئي ساٿ ننڌא بار، وو تن پانڌين ننڌא بار! ؛

کڑين ۾ א توکي آرس ! ، پڳہ منجھ پاتارـ پاتا پاڙيوאري ؛

پتڻ ٿو پور كري، آئي تنهنجڑي وאر ؛ه سڄيون رאتيون ار ، کيو منجھ ؛

כ تو كن نه سئي، هلڻ جي هاكار؟ تائب ٿيو تكڑא، سچي אي سنڀار ؛ي، سڻج אدא يار ننڈ نه كجي אي !

ء مك سچ کي، تون كوڙو منجھ قطار سائ ؛ כ تو كن نه سئي، كپر جي كوكار؟


89

گھڑאن ٿي رء گھڑي، אاله ي تهار ! هو جو شك شارכ جو، تئان رک ستار !

كل نفس ذאئقة אل موت، پڑهو אي پچارـ ؛ شكار تون شهباز جو، تون تان منجھ شكار !

يوم يفر אل مرء من אخيـ ہ، جت ڀڄندא ڀار ؛ ترهو ڇنو تار ۾، אچج تون אوسار !

لک م ڑيئي لٹيا، هنئه ويا هزאر ؛ ئه جي א کي، هوند ٿئ پري ڏنـ ؛ پارـ

ن جوٹن مٿان جٹكي، د ي تنهنجي دאرـ ؛ جيفو آه حديث ۾، אنڌيء אي آچار ؛، كن ڀر قهار وٹيء ك ولهن س ؛

، جا ڀڳي کان ڀتار؟ سا كئن هلي تو س يڻ جال نه نبهي، سڻ ج ج אي سنڀارـ ؛

جم وسارئ ويسرא ڀت جي ڀلكار! .


90

دאستان چوٿون1

سڀيئي سبحان جي، كر حوא كم ؛قيق تسليم ۾، الهي غم وهم ٿي ؛

قادر ساڻ كرم، حاصل كري حاج تو . 2

چڱا كن چڱايون، مٺايون م ٺن ؛، سو وڙ سيئي كن جو وڙ جڑي جن س .

3 رא، که سڎ كرين م مٿي ؛، אي پر سندي سڄڻ ساٿ نباهيو ن .

4 ، ته ٻي كار نه كرئ كا ي جو جي له وت و ؛

ڑي، وڻجارن وٹان سا پروڙج ڳا ؛ موتي من هٿان، آندء گھڻي אدب س .


91

5 אمل آڇ م אن کي، جي نه پروڙين مٹ ؛

جت گڎجيئي جوهري، ماڻك تته مٹ ؛ جن سون س سٹ، تن هڻي ري رد كيو .

6 وאنء صرאف سيئن، لڎو اله م لڎ! سونا ؛

سودو سوئي ڇڎ، جنهن ۾ جوאهر ناه كي . 7

صرאفن لڎيو، ته تون پڻ لڎج، سون جه ! قدر ل هندء كون، نيئي گڎيندء گڎونء سـ .

8 א گھيو كائو كچ، ماڻكن موٽ ٿي ! پليء پايو سچ، آڇيندي لڄ مرאن !


92

9 ويا سي وينجھار و الل ونڌين جي! ه ؛

ن سندא پويان، سيهي لـ ت هنـ ؛ نه سار كٹ كٹ لهار، هاڻي אن ڀيڻي .

10 وڃن م وينجھار يٺ جي پرکڻاـ پاڻ! ؛

ک א كن پايو ، ل ـ ئ هن سڀكنهن سارـ ؛ ء جي مزאج جو، قدر منجھ ك موتي ؛ نار

صرאفنئون ڌאر، ماڻك مالحظو ٿئي ! 11 ماڻك، منڌ هٿان، پي ء ۾ پرزא ٿيوـ !

سڄو تان، سي د چئي، لهي لک سوא ؛ ڀڳي پڄاڻا، پد . مان پري ٿيو12

ج ماڻك ماڳ، ت چورאن تكيو ؛ سنئون تن سڀاڳ، אمل جن אوباهيو .


93

13 چور אڀو אئن چوء، ته آئون אهوئي آهيان ؛ک هوء، نه لكي کي كونه א جي אسي . لهي

وאئي

جيڎيون! ، يارאوجاڳ ي! پاڻ پر ؛ جاڳو جوشان، جيڎيون ي! پاڻ پر .

هلندي حبي ڏي، ويلو وچ نه كجي ؛ مٿان אهس אسري، پتنگ جئن پئجي ؛ عرض אحوאل אن کي، چڱيء ڀت چئجي ؛ كري نياز نكڻو، وאحد ڏي ورجي ؛

آهي موت مڑ ن تي، گوڙيون كيو گجي ؛ אجل אيندء אوچتو، جو سدא ٿو سڄي ؛ر ساڻ كجي א ڳيان אوندאهيء جو، ؛

کڻ تون قوت ق جو، گھڻو ٿو گھرجيـ ؛ا، ڍكيا ڳجھ ٻجھي گو عيب אوها آ ؛


94

جھي جيكي وهي وجود ۾، صاحب سو ؛ ڊڄي ڊאء ڌڻيء جي، جيكو ڀ يء ڀڄي ؛

אمن آهي אن کي، جو منجھ א אجھي .


لهرين ليکو ناه كو، جت كپر كن كارא ؛ آڇاڙא عميق جا، אچن אوڀارא ؛

אٿي אسارא وير وڙهنديء ويسرא! ! 2

كالھ وڌאئ كن ۾، جاڏא جنگ جهاز ؛ تنهنجي אڄ ترאز ک ۾، آهي آ א ر .

3 مالحظو مهرאڻ جو، مور م اله مناء ؛

سامونڈي سنڀال كي! هڻ آيء ساء؛! جاڳي جر مٿاء، تاري وאنء ترאز کي .


95

4 تاري وאنء ترאز کي، منجھان موج، مالح ! گاه دאنهون كن درياه جون، אونهي جا آ ؛

سونهن جي صالح، و ه وير لنگھي وڃ ٺ ت . 5

سونهان سڌيون ڏين، هن ديوאني درياه جون ؛ كوڙ אوڏאئي ك كي، رڳو سچ سودين ؛

عجز جي אڌ رאت کي، وک ر وهائ ـ ؛، ثابت אنهيء س مان ساٿ نباهيو ن .

6 قرڦل ڦوٹا، پارچا، پاڻيٺ پاتائون ؛

يون قيمت سنديون، تر ۾ تاكيائونـكوٺ ؛ الڄن منجھ، لطيف چئي، ٻيڑא ٻڌאئون ؛

نذر ن ء ڄام جو، چڑ هندي چيائون ؛ جي ڇوهي ڇوڙيائون، سي ٻيڑيون رک ٻاجھ س !


96

7 ء ج وچ جر پلؤ پائيان ان ويهي، ؛

تڑ ٻيڑא” گھر سپرين! אوسہ “ ! אي پيئي ؛ جئن وڻجارو س وکرين، سرها سڀيئي ؛ حرمت ساڻ حبيب جي، سونگيا نه سيئي ؛

پاڻه אوء پيهي، کنڈ کيڑאئو آئيا .


تانگھي ۾ تاڻي، ٻڌ پنهنجو ت ؛ رهوـ نه ڏيندء كو ٻيو אونهي ۾ آڻي، كو !

2 ڏوري لھ ڏאتار، جم وه ويسرو !

هكيو هوئج هوشيار، کنوڻ کنونديء אوچ .


97

3 کنوڻ کنوאيو، آيء ننڈ אڀاڳ کي !

جن نه ڀؤ ڀانيو، كري توאئي تن کي . 4

سامونڈي ، ساڄو جھل سکاڻ! ٿو سنبه ؛ لڳي وאء وڏאندرو، منجھائي مهرאڻ ؛

جن ڀانيو پاڻ، كري توאئي تن کي . 5 نكو سک نک ، نه ويساند نـ ٹ ؛ئـ

، ڀانئ سا سنئ جيكا אچيئي سامه ! ه ؟ جئن سڄيون رאتيون موڙي كوه مئ !

6 אهکي رאه א جي، אهکي، אهکيء ڀت ؛ هوء جي ڏيهائي ڏيہ جا، تن پڻ موڙهي مت ؛

آڇاڙאن אب ت، گھڑج گھاٹي نينهن س .


98

7 تن ۾ ترאز توه جي، گھڻو لہ گھوري ؛ אدب ۽ אخالص جا، سڑه ٻڌج سوري ؛

ر وينت جو، تنهن ۾ پائج توري ـ وک ؛ ته عادنئون אوري، تنهنجو توאئي نه ٿ .ئيـ

8 نڈ جي سيوين، تن ماڻك ميڑيا ؛

ڇلر جي چوئ ، تن سانکوٹا ۽ ستيون .


99

سر سامونڈي دאستان پهريون

1 پڳہ پاسي گھار، آيل سامونڈين جي؛!

وجھي جي جنجار، جم وڃنئي אوهري . 2 پڳہ پاسي پچ، آيل سامونڈين جي؛!

من ۾ ٻاري مچ، جم وڃنئي אوهري . 3 پڳہ پاسي ويہ، آيل ڈين جي؛ سامون!

، هو پوريندא پرڏيہ؛ تون ويسري وک کـڻ ؟ ء تن س نڈ جن ساڻيہ، كوه نه ويئ

4 ء نه אوهري؛ ، من אو ننگـرئون نيڻ ، پائي ڳڻ ڳهيو هنئون سٻاجھ سيڻ .


100

5 سيئي جوڀن ڏينهن، جڎهن سڄڻ سفر هليا !

رئان رهن نه سپرين، آيل كريان كيئن؟! مونکي چاڙهي چيئن، ويو وڻجارو אوهري !

6 نه سي تڑ هوڙאכ، نه وאيون وڻجارن جون !

سرتيون سامونڈين جا، אڄ پڻ چكيم چاכ؛ مارينم فرאق، پاڙيچيون پرين جا .

7 ؛ ويا אوهري אوء، مونکي ڇڎي ماڳه

جڳن جا جڳ ٿيا، تئان نه موٹيو كوء ! گوندر ماريندوء، ويچاري وين جو! .

8 אونهي ۾ אوهري، جڎهن ويا جي؛

موٹي ماڳ نه آئيا، ماء سامونڈي سي؛! کارو تن کي، جيكس وه وري ويو !


101

9 ، ڍكن تن تڑאئي אهريا جئائ !

سامونڈين، سائ وאء سڻ! ! ائو وאرئ10

سامونڈيكو سڱ، آهي گوندر گاڏئون؛ אنگن چاڙهي אنگ، ويو وڻجارو אوهري !

11 وڃيئي وسري شال جو تو سودو سکيو؛!

אڃا آئ كال، پڻ ٿو سفر سنبه ! 12

ڳريو جھليو روء، مٿي مهري هٿڑא؛ سودو سندوء، جو تون، ڍوليا! کوء . کيو س!

13 ھ کي؛ אلوڙڻ نه ڏئي، ور وڌאئ و

ره אڄوكي رאتڑي، اللن مون الئي؛! وڃ م ڦوڙאئي، אيڎي سفر، سپرين !


102

14 جيكس نٻر نينهن سندوم؛ جئن مون بيٺي هن ٿيليو؛

ڳه تان نه كيوم؛ ، א سعيو سامونڈين س وجھڻ منجھ هئوم ، پاڻ ورאكي رس س .

15 ؛ ٻيڑيء جي ڀڻن، نينهن نه كجي تن س אڀيون ڏنڀ ڏسن، جه سڑه ڏيئي س ٿيا .

16 هنئڑو ٻيڑيء جان، ڏتڑ پئي ڏينهن ٿيا ! پڇيو تان نه پريان، كرالهو ٿي كڎه .

17 سر نسريا پاند، אتر لڳا، آء پرين !

ون تو كارڻ، كانڌ م سهس سکائون كيون! . 18

جيكر אچي هاڻ، ته كريان روح رچنديون؛ آيل يون كريان! ڍولئي ساڻ، هوند ڳر لڳي ڳا .


103

19 آيل ڍولئي ساڻ، אچي ته جھيڑيان؛!

اليء ڏينهن گھڻا، مون س كيء ٿورڙא . 20

يون الهيندא ئي كن، ڳا هلڻ سنديون؛ ڏيندא مون ڏکن، وه وجھندא جندڙو !

21 مونکي جياريو، پرين جي ڳالھ كري؛ ڊٺو אڄ אڏيو، هنئڑو كوٽ برج جئن .

22 كيون چوڌאر، ڌڄون ڌאڙيچن جون؛

سامونڈي آئيا، سهس كري سينگار؛! ماء ونكر ك אن جي پچار، كا انگ كري .


104

وאئي آيل كريان كيئن؟ منهنجو نينهن אپليو نه رهي! .

ويو وڻجارو אوهري، مونکي چاڙهي چيئن؛ سامونڈين جي سڱ کي، رئان رאتو ڏينهن؛ אڏوهيء جئن ڏکڑא، چڑهيا چوٹيء سيئن؛

گوندر مٿان جندڙي، وريا ول جيئن؛ نڈيون، وڃان هاديء سيئن پائي م! مادر .

دאستان ٻيو

1 אڄ پڻ وאيون كن، وڻجارא وڃڻ جون؛ هلڻ هارא سپرين، رئان تان نه رهن؛

و؟ آيل آئون جھـليندي كي سامونڈين؛! پڳہ ڇوڙي جن، وڌא ٻيڑא ٻار ۾ .


105

2 الهيان جي نه چتان، אال אن م وسرאن! !

ڑهيو منجھارאن، جي منهنجو جن س م 3 تڑين تنوאرين، ماء سامونڈي آئيا؛!

مونکي جيارين، وאيون وڻجارن جون . 4

لڳي אتر אوهريا، وאهوندي ورن؛ آئون گھڻو ئي گھوريان، سؤدو سامونڈين؛ א ڱڻ جن אچن، عيد ورتي אن کي .

5 א ڱڻ آئي ا جان، ته سرتيون مون سک ٿيا؛

אمل پرينء مٿان، ٻركيو ٻـ ڏيان .


106

6 سڑه ٿي سبيائون، بندر جن تڑن تي؛ سڑه س ساڄا كري، کوها کنيائون؛ رن ۾، ڇوڙي ڇڎيائون؛ قون ب

لهريون لنگھيائون، لطف سان لطيف . چئي7

سڑه ٿي سبي ائون، بندر جن تڑن تي؛ ون، پڇي پوريائون؛ مالن معلم خ ستڑ سوٺيائون، אوتڑ كنهن نه אوليا .

8 ؛ بندر ديسان ديس، ملھ نه ملي وאرئ אڻي ويس، אمل ڏين אتوريا فق .

9 ، وهون وڻجارن جون؛ אڀيون تڑ پوڄ

کا ڏين، א آڻيو ونڈ کي کٿوري، .


107

10 جر ٿـڑ ڏيا ڏي، وڻ ٹڻ ٻڌي وאنئـٹـيون؛

كانڌ אچي، آسائ آهيان! אال ! 11

جا جر جاٹون نه ڏئي، ڏيا نه موهي؛ سڌون كوه كري، سا پنهنجي كانڌ جون؟


1 پرאن، مان پڄان؛ بندر مون ڏور ٿيا؛

نه مون ه ڑ نه هنج كي، جو آئون چئي چڑهان؛ אيه كج، پاتڻي جنهن پر پرينء مڑאن؛!

كارون تي كريان، تو در אڀي، ناکـئا !


108

2 هڑ ۾ ك هئون، هنئ هن نه چاڙهيا؛ نڈ تي، لهي سج ويون؛ سارو ڏينهن

ء سبب كيون، تڎهن س جڎه سائ تڑ ٿيا سيـد چئي . 3

אسان אڌאرא، آڻي آونگ چاڙهيا؛ هان سيارא؛ منهن ڏيئي مون آئيا، אڀرن سيكارא، پسو ور ٻـ جا .

4 مون אڀي تڑ هيٺ، پرين پڳہ ڇوڙيا؛

كا مونه ۾ ڏيٺ، نات سڄڻ سٻاجھا گھڻو . 5

مون אڀي تڑ پاس، پرين پڳہ ڇوڙيا؛ عا كندياس؛ هو א هار אهريا، آئون دم دم د

آه نه الهيندياس، موٹي אيندא مان ڳري .


109

6 کاري کيڑאئو، مٿي مٺي موٹيا؛

سودو كن نه سون جو، وڏא وهائو؛ موتي جي مهرאڻ جا، تن جا طاماعو؛ سامونڈي سائو، لنكا لوپي آئيا .

7 ء لنكا جي אوهريا؛ ل نكا لنكا كن،

سڻي سون لنكا جو، سک نه سامونڈين؛ پره پڳہ ڇوڙيا، کاري کيڑאئن؛

وڏي ڀاڳ ڀڑن، جي كهيا كارونڀار ڏي . 8

وڻجارن وري، پره پڳہ ڇوڙيا؛ אوليون پسي אن جون، پيڑ م ڳچ ڳري؛

وينديس، ماء مري، ساري سامونڈين کي! .


110

9 ؟ وڻجاري جي ماء، وڻجارو نه پـلئ آيو ٻاره ماه، پڻ ٿو سفر سنبهي !

10 وڻجاري كانڌאء، مون ور ويٺي گھاريو ! لڳي אتر وאء، ڍوليو هلڻ جون كري .

11 جي تون وڻجارو كانڌ، ته مون هڎ م الئون لڌيون !

پر ڏيہ مٿي سانگ، אٺـئي پهر جنهن كيو . 12

ڏٺي ڏياري، سامونڈين سڑه سنباهيا؛ ھ کي، روئي وڻجاري؛ وجھيو ور و

ماريندء ماري پره سور پرين جا! .


111

سهڻي سر دאستان پهريون

1 ؛ وه تک، وאهڑ تک، جت نينهن، تک نرא

جن کي عش ؛ ق عميق جو، خلوت خيا وאرئ سا، وא هنئڑو جن هٿ كيو! .

2 ڳي ٿيو؛ א وאهڑ وهن نوאن، אڃا وه

گھر ويٺيون گھڻا كريو، سرتيون سڱ سنوאن؛ صورت جا ساهڑ جي، سا جي ڏٺي آن؛ هوند نه پليو مان، گھڑو سڀ گھڑא کـڻي .

3 كنڌي يون، אڀيون كي ساهڑ ساهڑ” كن؛“

كن سانگو ساه جو، كي گھوريس” كيو گھڑ ن؛“ ساهڑ سندو تن، گھاگھائي گھڑن جي .


112

4 وڻن ويٺا كانگ، وچ ٿي ويال كري؛

گھڑي گھڑو هٿ كري، سڻي سا يء ٻانگ؛ھ سيئي ڍونڍي سانگ، ج ساهڑ سپري .ن

5 گھڑي گھڑو هٿ كري، ٻهون نهاري ٻنگ؛

ا شد، وصل אهوئي ونگ؛ سر در يار فدא شد چه رאت جن جو رنگ، אال سي אكارئ! .

6 گھڑي گھڑو هٿ كري، ٻهون نهاري ٻنگ؛ و אمامن خاف مقام ربہ، אي لنگھيائ لنگھ؛

سكن دين کي، سيد چئي، ك جھليندو جھنگ؛ رאت جن جو رنگ، אال سي אكارئ! .


113

7 گھڑي گھڑو هٿ كري، אالهي تهار !

ڄنگھ ڄركي وאت ۾ سسيء کي سيسار؛ چوڙא ٻيڑא چك ۾، لڑ ۾ لڑهيس وאر؛

لک چهٹيس لوهڻـيون، ٿيلهيون ٿـرن ئون ڌאر؛ مڑيا مڇ هزאر، ڀاڱا ٿيندي سھڻي .

8 گھڑو ڀڳو ته گھوريو، مر چور ٿئي چوڙو؛ و مذكر، אي ٻڎندن ٻوڙو؛ طالب א كوڙهيو ڏم كوڙو، مون ميهار من ۾ .

9 گھڑو ڀڳو ته گھوريو، پاڻان هو حجاب؛

وאڄٹ وڄي وجود ۾، رهيو روح رباب؛ ساهڑ رء صوאب، آء گھڻو ئي گھوريان

.


114

10 گھڑو ڀڳو ته گھوريو، تان كي تر، هنيان !

کڑين کي، ڏيهاڻي ڏيان؛ א אدب ميهارن ميان، سئون سونها پيچرو .

11 گھڑو ڀڳو ته گھوريو، آسر م الهيج؛

ال تقنطو א من ر ة א، ترهي אن تريج؛ حبيباڻي هيج، پس منهن ميهار جو .

12 گھڑو ڀڳو، منڌ مئي، وسيال ويا؛

تنهان پوء سئا، سهڻي ء سڎ ميهار جا . 13

، وسيال وسار؛ پاڻ م کـڻـج پاڻ س لڑ لنگھائي، سهڻي پرت وجھنديء پار؛!

سي ترت لن ڳہ جن س گھينديون تار، אكنڍ آ .


115

14 ، رء وسيلي وאنء؛ پاڻ م کـڻـج پاڻ س

مٿان سائر، سهڻي پرت وٺجي پانء؛! نينهن ڳنهندي نانء، ونء پريان جي پار ڏي .

15 بت من؛ ڳہ אهڑو، جهڑي كونهي آ אڀيون אورئ پار ڏي، كوڙيون كک پ ڇن؛

ندي تن يڑ ٿئي، جي ريء ترهي ترن؛ن سك رساڻي، سهڻي אصل عاشقن؛!

سي جھليون ك كنن، پڇن جي ميهار کي . 16

پڇن جي ميهار کي، پڇي سي ميهار؛ ترهو تن بار، عشق جن کي آكرو .

17 ساهڑ، سا سهڻي ، سائر پڻ سو ئي؛

و ئي، ڳجھ אهي ڑي: ڳجھاندر ڳا .


116

وאئي

كهڑي منجھ حساب؟ هئڻ منهنجو هوت ري، ال ! ڀڄ گناه کان، كونهي سول ثوאب؛! گو

نكي تقاوت ۾، نكي منجھ رباب؛ ، الئ جي لعاب؛ خديائي خوب ٿئ پليت ئي پاכ ٿـئي، جنبيو منجھ ج ناب؛

سو نه كنهن شيء ۾، جيكي منجھ ترאب؛ هوء جي جركيا جر تي، سي تان سڀ حباب؛ هاديء س هن پار ڏي، رڙه ساڻ ركاب؛

چنبو وجھي چور کي، آء ڇڑ ، عقاب ! ديد وڃاء م دوست جو هلي منجھ حجاب؛

كسرت آهي قرب ۾، אدغام ۾ אعرאب؛ فنا وجهي فم ۾، كارڻ ٿي كباب؛ ڏي طهورא تن کي، جي سكن الء شرאب؛ مٺيء كيا مرض ۾، جاوא سڀ جوאب .


117

دאستان ٻيو

1 ڳو א كرڳل كوچ كن گھڻا، جت جر و ؛ جئائ ؛ پاڻ אڇلي آب ۾، وه سر وڌאئ

، لهريون لنگھيائ لطيف لطف ساڻ . چئي2

دهشت دم درياه ۾، جت سٹاڻا سيسار؛ ر ۾، هيبتناכ هزאر؛ بيحد باڳو

ساريان كان سرير ۾، طاقت توهان ڌאر؛ ساهڑ ڄام ستار! سگھو رسج س ۾! .

3 دهشت دم درياه ۾، جت كڑكو كن كري؛

توڏي تاكن و چ ۾، مٿان وير وري؛ آء، ساهڑ منهنجا سپرين! پرتان پ ڀري؛!

هاديء، هٿ ڌري، אونهي مان אكارئ .


118

4 دهشت دم درياه ۾، جت كنن جو كڑكو؛

آهيم אنه پار جو، دل אندر دڙكو؛ ڀڃي سك، سيد چئي، س سندو سڑكو؛

كج وڙ كو، ته ٻار لنگھيان ٻاجھ س! وא . 5

دهشت دم درياه ۾، جت جايون جانارن؛ نكو سندو س جو، مپ نه مالحن؛ درندא درياه ۾، وאكا كيو ورن؛ سڄا ٻيڑא ٻار ۾، هليا هيٺ وڃن؛ تو منجھان تن؛ پرزو پئدא نه ٿـئي،

كو جو قهر كن ن، ويا ك ورن؛ אتي אڻتارن، ساهڑ س لنگھاء تون! .


119

6 درهڑ ڌنس درياه ۾، جت لهريون كن لوڙא؛ ونڈ ۾، ٿيا سيڻايا سوڙא؛ سئ אچي جي تارو هئا توڙא، تن هرٻو ڀانيو هيكڑو .


1 تڑ تكڑ تار گھڑڻ، אي كاڻ يارن كم؛

א ڏينهن ۾، ڏي ڏورאپا ڏم؛ ڏه ڏه ڀ عقل، مت، شرم، ٹيئي نينهن نهوڙيا .

2 گھيڑאن كري نه گھور، تڑ تكڑ کان نه لهي؛ جنهنکي سك ساهڑ جي، پورن مٿي پور؛ كاريء رאت كنن ۾، وهمن كي وهلور؛

جنهنکي ساڻ پريان جا سور، تنهنکي ندي ناه نگاه ۾ .


120

3 جئان گھڑي تئان گھيڑ، كپرو پڇن كوڙيون؛ ڏم س جسو ظاهرא، من ميهار س ميڑ؛ سا ندي ڀانئي نيڑ، جنهنکي سك ساهڑ جي .

4 جئان وهي تئان وאٽ، كپرو پڇن كوڙيون؛

جن کي سك ساهڑ جي، سي گھيڑ نه پڇن گھاٽ؛ جن کي عشق جي אساٽ، سي وאهڑ ڀانـئ وکڑي .

5 كنهن جنهن گھيڑ گھڑي، جئن אوتڑאن تڑ ٿيوس؛ سا ويئي سهڻي، كنن ك كيوس؛

کڑين ۾، پريان جو پيوس؛ א אهس حقان حق ٿيوس، هئي طالب ح ق جي .


121

6 هئي طالب حق جي، توڏي الكون توڙ؛

نه مالح نه مكڑي، نكي ٻڌي نوڙ؛ ء ٻوڙ، سهڻيء ليکي س ۾ پاڻي پ .

7 ، نينهن نوאزي سهڻي؛ توڏي توڙאئ ؛ ڳچيء هار حبيب جو، الئق لڌאئ ، جيڎאنهن عا آس سو تڑ سوٺائ .رو

8 تهائ جي، سي ه ڇڎ حرص؛! توڏي

ساهڑ ڌאرאن سهڻي کوٹـيون كن کرس؛! وڏي אي ورس، جيئن ڏم وٽ ڏينهن گذאرئ .

9 ساري سک سبق، شريعت سندو، سهڻي ! طريقتان تکو وهي، حقيقت جو حق؛

معرفت مرכ، אصل عاشق . ن کي


122

10 ص شاكرن، آهي אوطاقن ۾؛

جي وאصل ٿيا وصال ۾، سي ذرو ظاهر نه كن؛ ويبت وאهر ترن، هنئڑא، جن هڄي ويا .

11 سياري سہ رאت ۾، جا گھڑي وسندي مينهن؛ هلو ته پڇون سهڻي، جا كر ڄاڻي نينهن؛

جنهن کي رאتو ڏينهن، ميها ر ئي من ۾ . 12

سانوڻ گهڑي سڀكا، هيء سرهي سياري؛ تن وڌאئ تار ۾، אروאح جي آري؛ بـ ماري، كونهي دאد درياه ۾ .

13 ڀريون م پاء، تو پڻ ليکو ڏيڻو؛! وאهڑ

سدא سانوڻ ڏينهڑא، هئن نه هوندאء؛ وهاڻي ويندאء، אوڀر אتاهان ل . هي


123

14 ونهيون؛ بـ ميهار جون، دل אندر د آڻيو وجھي آر ۾، لهاڻو لوهيون؛

جي ساهڑ جون سونهيون، س سرאڙو تن کي . وאئي

مدت ٿي، ميهار سائر س ۾! ساهڑ ! يار! . אونها كن، אتانگ تڑ ، אو هڻ، آڌאر !

ڏينهن ڏهال ڏ ، آهيان אوهان ڌאر؛ م س ٻڇل ٻانڈي ٻار كري، אت אبتا آر؛ ڳہ رء آڌאر؛ ت گھڑي سهڻي، آ

كاري رאت، كچو گھڑو” ، توڏيء كي تنوאر؛“ ، سگھو رس، سنگھار سنڀوڙو سيڻاه س ! אورאرאن آهون كريان، پهچان شل پرאر؛

سڻيو جھانء ج ھڄي هنئون، سانڀارא سنڀار؛ ، א تو آهار؛ آيـم ريلي ريء س


124

تار ترنديس، لڑ لنگھينديس، وينديس وٽ وڇار؛ پورينديس پار مڻي، سهس جي سيسار؛ گو گھاگھائي گھڑي، جکن ٿا جانار .


1 אديون سڀ אندאم، چڑ ! ن منهنجار چوريا؛

الرن جا لنؤ الئي، سا كيئن آڇيان عام؟ لڳيس جنهن جي الم، سو دالسا دوست منجي .

2 كارא كن، كاري تڳي، جت كاريهر كڑكا؛

پارא دڙكا؛ مئي م مهرאڻ ۾ ، אچن د ويندي ساهڑ سامهان، جھول ڏنس جھڑكا؛

کركن جا کڑكا، س ونهان ٿيڑ س س ۾ .


125

3 جياريس سنڀار، كہ كريندم گڎجي؟ ويروتار وجود ۾، پرينء جي پچار؛ سڄڻ هون ڌאر، جي هنئ ۾ حل ٿيا .

4 ٻيلي پار ٻري، مون کي چڑ ن چوريو؛ بـ ميهار جي، س شاخ چري؛

مٿي جھوכ جھري، پونديس پاريچن جي . 5

هن ڀر سيم هوء، س سنڀارن جي؛ چت چڑ ن چوريو، جؤنك ٿيڑ م جوء؛ بـ ميهار جي، با پييم بوء؛

وڃي روء بروء، ديکيان دوست ميهار کي .


126

6 كٿي ٿيو ميهار؟ كٿي ٿو گھنڈ گڑي؟

كٿي د ونهي دوست جي؟ كٿي پريون پار؟ جنهن مون سڀ ڄمار، جر ۾ جھوٹون ڏنيون .

7 ميهارאن مرכ، پيتائ پر جي؛

تنهن منڌ متوא كي، سنديء ساء سرכ؛ لڳـيس كام كرכ، لوهان تکي لطيف . چئي

8 مري تان م ميهار، وٿاڻ ولهو م ٿـئي؛

وڇن جي وڇار جو، ونگو ٿـئي م وאر؛ ساهڑ مون سينگار، ماڻهن ليکو مهڻو .

9 چاهك چري، تار تري، آيون مٿي ٻيٹ؛

لڑ لنگھينديون ليٹ، لطف ساڻ لطيف . چئي


127

10 چاهك چري، تار تري، آيون مٿي كن؛

كوڙي كر کڻندي ن؛ ون، ساهڑ جي مينهون ساڻ אمن، پرچي پار لنگهينديون .

دאستان پنجون

1 سانده سڀ درياه، پري كنڌي پار جي؛ ء ۾ گھڑي، ج جي وڙאه؛ ڇكي ڇو پسيو ڏوه ڏكي هنئون، آر مٿي אروאح؛

جي توه ٿـئي توڏאنهن، ته وير وهيڻو ناه . كي2

سكڻ وאرن سٿرو، جي دهشت سان درياه؛ אوڙכ אن جو نه رهي، آر بنا אروאح؛

ويندي ساهڑ سامهون، صدقو كنديون ساه؛ جن کي حب אنه جي آه، ساهڑ ساڻي تن جو .


128

3 گھڑيا سي چڑهيا، אئ אٿيئي؛ مئي م مهرאڻ ۾، پؤ ٹپو ڏيئي؛

ته ميهار مليئي، سنڀوڙو سيڻاه س . 4

א کـيون منهن ميهار ڏي، رکـيون جن جوڙي؛ رء سنڈ، سيد چئي، تار گھڑ ن توڙي؛ تن کي ٻوڙي، سائر سگھي ك كي .

5 ؛ جيڎאنهن چت چاه گھڻو، آر به אوڏאنه ؛ وڃي وه وאكا كيو، تکو تيڎאنه

ميهار م ، لهرن من الئ لطيف، جھ . چئي6

پـليان، پـليو نه رهي، نرتون نينهن نبار؛ گھڑאن، گھوريو ڄندڙو אٿل مون אپار؛!

جن من ميهار، هلڻ تن حق ٿيو .


129

7 سندو ڏم ڏهكار، هڎه كونهي هن کي؛

هيء پاڻيء س پانهنجو، پسائي نه سينگار؛ كارڻ منڌ ميهار، كاريء رאت كن تري .

8 جيهر لوכ جھپ كري، ذرو جاڳ نه هوء؛

אوه אچيو، אديون پہ پريان جو پوء؛! جي كچو چو كوء، ته مرכ ڀانيان مهڻو .

9 ء سئي؟ جي س نه گھڑي سهڻي؛ ته كرك

هت حياتي ء ڏينهڑא، هڎهن تان نه هئي؛

چلي تنهن چري كئي، جو ڏنس אن ڏهي؛ سهڻي کي، سيد چئي، وڌو قرب كهي؛ هنئ هوند مئي، پر ٻڎيء جا ٻيڻا ٿيا .


130

10 ء ڀڻ كا جا كن كرين، ڀ ڻ پاڻ ۾؛ جھ

ين؛ א کـيون تنهن آب کي، آڌيء אك توڻي تكون ڏين، ته به אڃ אن کي نه لهي .

11 دאئم جا درياه ۾، سا مڇي ك كوه؟

آهس אي אندوه، پاڻي كٿي پيان . 12

لهر مڑوئي الل، وهڻ کٿوريان وترو؛ אوٻهارא عب جا، جر مان אچن جال؛ كنن گھڑي كال، سك پريان جي سه . ڻي

13 جيكي ڏٺء تار ۾، كنڌي سو كهيج؛ جر وڏو، جھاجھ گھڻي، پاند م پسائيج؛ ساهڑ ساڱاهيج، ته ثابت لنگه س مان


131

14 جا هڑ אندر جي، ساهڑ ڏني ساه کي؛

سا هڑ ڇڑي نه ساه جي، سا هڑ ساهڑ ري؛ يع ساهڑ ميڑ، ه سا هڑ ڇڑي ساه جيت! .

وאئي א کيون پ كري، وڃجي، وو . وڃجي!

يان جي ڳالهڑي، كنهن سان ك كجي؛ سپ ي؛ لكائي لوכ کان، ڳجھڑي ڳوٺ ء ميهار جو، سور نه كنهن سلجي بـ .

دאستان ڇهون

1 ڳي هئا؛ א ساهڑ جا سينگار، אڻ لکيا

نكا كن فيكون هئي، نكا ٻي پچار؛ ملكنئان مهند هئي، توڏيء جي تنوאر؛

بت ساڻ ميهار، اليائ لطيف . چئي


132

2 گھيڑ لنگھيو گھاري، ميثاقان ميهار ڏي؛ אلست برب كم قالوא بلى، پر אها پاري؛

ڏسيو ڏيکاري، پرت پريان جو پي . چرو3

אلست אروאحن کي، جڎهن چيائون؛ ، لڌيون مون الئون؛ ميثاقان ميهار س

فوظان معاف ٿيو سو موٹي كيئن پانهون؟ جو . 4

אلست אروאحن کي، جڎهن אمر كيو אحد؛ هو من كاڍو ميهار ڏي، سهڻيء سكڻ سڌ؛

دلو دؤر درياه جي، كيو אرאدي אڌ؛ جيكي آيس ڏאنهن عهد، سو پاري منڌ پاتار ۾ .


133

5 אلست’ אروאحن کي، جڎهن جاڳايو جليل؛‘

سنئ رאه، سيد چئي، سوٺائون سبيل؛ وحدت جي وאديء ۾، كوڙين كي قليل؛

درياه جي دليل، لک لهوאرא كيا . 6

پچان، پڄرאن، لڇان ۽ لوچان؛کامان، تن ۾ تؤنس پرينء جي، پيان نه ڍאپان؛

نڈ منهن كريان، توء سركيائي نه ٿـئي جي . 7

كاري رאت، كچو گھڑو، אڻٹيہ אوندאهي؛ چنڈ نالو ناه كو، درياه دڙ الئي؛ ساهڑ كارڻ سهڻي، آڌيء ٿي آئي؛

אي كم אالهي، نات كنن ۾ ك گھڑي؟


134

8 كاري رאت، كچو گھڑو، نكا سيڻہ ساڻ؛ وجھي ويرم نه كري، پريان كارڻ پاڻ؛ بت کي مهرאڻ، سكي سڀ پٹ ٿيو .

9 אورאر نه پرאر، ويچاري وه وچ ۾ !

سكي ڏنيء سپرين، ٻيو مڑوئي تار؛ گھڑ، كيم نهار، ٻڎندن س ٻاجھون كري تون .

10 هن پار، نه هن، ويچاري وه وچ ۾ ! نيڇ نهاري نه گھڑي، تنهن ۾ پيس تن؛

ساڻ אمن، آرאن كنهن אكارئ! א . 11

سهس سائر گجن ، توء سهج نه مٹي سهڻي؛ ته كي نينهن ڇڄن ، پ رته پرين جي؟


135

12 يان جي ترهي، ٻڎي سپ هٿ م الء؛!

صباح تو چوندאء אسان تو אكاريو”: .“ 13

يان جي ترهي، ٻڎين، توء م لڳ؛ سپ جي ڀانـئ پرينء مڑאن، ته پور אب وڳ؛ ھرو پاء تيڎאه پڳ، ناه جيڎאه .

14 سكيء ٻ ڎن جي، ساهڑ ساڻي تن جو؛

لهرن سر لطيف چئي، كلهن چاڙهيو ني؛ جي پڇن پنڌ پري، تن אماڻي אورهون .

15 سكيء جي سانباه ۾، ٻڎين، توء ٻڎ؛

كک، كانڈيرא، كاٺـيون، ميڑي، ٻڌ م مڎ؛ نكو ساهڑ سڎ، نكا سڄي سهڻي .


136

16 ؛ جي تو بيت ڀان يا، سي آيتون آه

، پريان سندي پار ڏي نيو من الئ .

دאستان ستون1 ، تون ڌڻي ، چاڙهئ ٻوڙئ ٻئي جو دعوى رسي نه دم؛!

هن منهنجي حال جو، ميهر تي معلم؛ رک ڀيلي جو ڀـرم، جو אچي پيو אجھور ۾ .

2 كانڌي كنگ ٿياس، وهڻ جنازو سهڻي؛

ٻگھا جي ٻيٹن جا، كلها تن ڏناس؛ א کئ ملك ڏٺاس، توء من كاڍو ميهار ڏي .


137

3 אڀو تڑ ميهار، مالحن سڎ كري؛ آء پڻ وجھان هٿڑא، אئ پڻ وجھو ڄار؛ گھوريون كارونڀار، مان ملنئون سپرين .

4 كنڌي جھليو كانه ن، عاشق אڀو آهون كري؛

تو كيئن ٻوڙي سهڻي؟ ٻيلي منهنجي ٻانهن؛ درياه تو تي دאنهن، ڏيندس ڏينهن قيام جي! .

5 ج ڀـ ڀرن، ڀريون پون ڀوאريون؛ ، مپ نه ماٹيڑ ن؛ تانگھ نه لڌي تارئ

א، سيڻاهيا سنكن؛ كنڌيء אڀا كي تون كيئن تن تڑ ن، אچيو، אساري گھڑين؟!


138

6 سانڀارא سڎ كيو، אڀا چو ؛“ آء”:

هك تکو ئي تار وهي، ٻيو لڑ، لهريون ۽ وאء؛ ساڻي جن א، ٻجھان سي نه ٻڎنديون .

7 حق رکيج، سانڀارא ساهڑ جو؛! هاري

خوאب، خيال، خطرא، تن کي ت رכ ڏئيج؛ אندر آئينو كري، پر ۾ سو پسيج؛ אنهيء رאه رميج، ته مشاهدو ماڻـئ .

8 سانڀارא سيئي، تن جن جو طالـبو؛ من پريان نيئي، پڳهيو پاڻ ڳري .


139


ٻڎندي ٻوڙن کي، كي هاتك هٿ وجھن؛ پسو لڄ، لطيف ي، كيڎي کي كکن؛ چڱ

توڻي كنڌيء كن، نات ساڻن وڃن س ۾ . 2

كچي كاني كانهن، ٻڎא كڍي ٻار مان؛ لطيف يا لنگھائي، چئي، يا ڌريان كري دאنهن؛

ڳانہ؛ א كما حقہ كکن جي، آهي ڳالھ جيكي ڏي ٻڎن کي ٻانهن، نات ساڻن وڃن س ۾ .

3 هت אماڻ، ٻڌ ترهو تار جو؛ آهئ

لهريون، لڑ ، لطيف چئي، جھليا جنگ جوאڻ؛ گھٹيا، آڏي پائي آڻ؛ אونهي تڑ آ

جي پيا منهن مهرאڻ، تن ٻانڈين ٻيٹ نه אڄهي .


140

4 كچي ساڻ كهي، پكو پڇي نه سهڻي؛

لنگھيو لڑ، لطيف چئي، وڇارن وهي؛ كئن نينهن نهي؟ جنهنکي نينهن نڌو کـڻيسا .

5 كڍيا جي كالل، سي پسي خال خوش ٿـئي؛

پاڻيء چٹ پسائيا، ڌאء نه جھلي ڌمال؛

ال؛ سپك ڀانيا سهڻيء، جوڀن جي آكي جا אحوאل، معلم ٿيا مهرאڻ ۾ .

6 كچو تان كوه؟ پكو نظر پرين ج و؛ ساهڑ منهنجو سپرين، ڏم ڏٺيئي ڏوه؛ جي ڇٹو جي ڇوه، ته پورينديس پار مڻي .


141

7 كچي كٹ نه جھليو، ڀيلو پيو ڀري؛ سار ڇڎيائ س ۾، ٻانهن کان ٻري؛ لٹي لهريون ويئيون، چؤڌאري چري؛

هنئڑي منجھ هري، ماهيت ملك وت جي א .

8 ڀيلي ڀالئي، پسي چٹ چري ٿـئي؛

ٻر” ٻر! ٻڎي سهڻي! ويرن ۾ وאئي؛“ ! אئي، الل لهرن وچ ۾ كچي ك .

9 ، چڱو چٹائي؛ پكو کـڻـج پاڻ س

كچو ڏيج كالل کي، منهن تي موٹائي؛ ، سهڻي سو سڻ هنئ س جيكي فائق فرمائ! ي؛

مؤجون منجھائي، مارينئي مهرאڻ جون .


142

10 א سپرين ڀر، ڀـل אه؛! ڀال ۾ ب

تو رء تاري ناه كا، وא تو رء وאه؛! ساهڑ جي صالح، تن کي كڍي تار مان .

11 تن کي كڍي تار مان، صلح ساهڑ جو؛

אت آڏو אچي ك كي، ٻيليپو ٻئي جو؛ ميهر كج منهنجو، كو אوكر كنه آر تان! .

دאستان نائون

1 جر ٿر تک تنوאر، وڻ ٹڻ وאئي هيكڑي؛ سڀيئي شئ ٿيا، سورئ سزאوאر؛

همہ منصور هزאر، كهڑא چاڙهيو چاڙهئ .


143

2 سڀت پچار پرين جي، سڀت هوت حضور؛

ملك مڑي א؟ و منصور، كهي كهندين كي 3

لهرن لک لباس، پاڻي پسڻ هيكڑو؛ אونهي تنهن عميق جي، وאري ڇڎ وماس؛

جت ناه نهايت نينهن جي، کوء אت پنهنجي کاس؛ تڑ ن جي تالس، اله ته اللن لڳ ٿـئ .

4 وڃان ك وري، هوند رء چئي رهي رهان؛

ء پاسي دوس جي، ماڳه پئان مري؛ ونه د صورت نه سنهن كا، كيس چت چري؛ وصاالن فرאق جي، سڄي ڳالھ ڳري؛ تياله تري، منهن ڳنيو موٹيو وڃان .


144

5 جي قيام مڑ ن، ته كر אوڏא سپرين؛

تهان پري سڄن، وאڌאيون و صال جون . 6

آئون כ نه ڄاڻان אيئن؟ ته جر گھڑي جوکو ٿئي؛ قضا جا كر جي، تنهن کان كنڌ كڍبو كيئن؟

هك لکـئي، ٻئي نينهن، آڻي אوليس אول ۾ . 7

نه كاتيء نه كانهن، نكو ڏوه قلم جو؛ אنگ אتيئي لکيو، جت نه رسي ٻانهن؛

كنهنک ي ڏيان دאنهن؟ قضا قلم وهائيو . 9

نكو سنڌو سور جو، نكو سنڌو سك؛ عدد ناه عشق، پڄاڻي پاڻ لهي .


145

10 سك تنهنجي، سپرين אندر ٿي אجھل؛!

ٻركيو ٻاهر نكري، کوري کانـئي کل؛ אهيء سل، مونکي ڏنا سڄڻ رء س .

11 رאن كي تار مون، كي سگھان كي سگھ؛ كي ت

آڏو ڏيج م لڳ، مون هيكليء، ولها . 12

ڏٺي ڏينهن ٿيام، كوه ڄاڻان كهڑא پرين؟ سهس سڄ אلهي، وאجھائيندي ويام؛ تن سال ٿيام، جن ساعت نه سهان .


146

אبيات متفرقه1 ساهڑ ڌאرאن سهڻي، ن سوري ناپاכ؛

است ناه كري، אن جي אوطاق؛ هوء جي ک پياכ، پاسي تن پاכ ٿـئي .

2 ساهڑ ڌאرאن سهڻي، هيء تان جن جوء؛ هن پاڻيء س پانهنجو، مور نه مٿو ڌوء؛

جي پرينء پاسي هوء، ته كر توڏيء تڑ كيو . 3

ساهڑ ڌאرאن سه ڻي، هي تان جھكي زאل؛ توڏيء تپ شروع ٿيو، هئ هيڻيء جي حال؛!

گھي ٿي آهون كري ال، א جڎيء رء . 4

ساهڑ ڌאرאن سهڻي، آهي ۾ آزאر؛ ڏم پاسي ۾ ڏکندو، صحت وٽ سنگھار؛


147

توڏيء سندي تن جي، دوא ۾ ديدאر؛ جي پسي منهن ميهار ، ته سگھيائي سگھي ٿـئي .

5 بت مون؛ ڏيهاڻي ڏمر كري، مٿي

تنهن کي אچي تون، پر كوه نه پلئ! . 6

جان جان هئي جئري، ورچي نه ويٺي؛ وڃي ڀون پيٺي، سكندي کي سڄڻ .

7 جان جان هئي جئري، ويٺي نه ويساند؛

لڑهي لهرن پاند، ميائي ميهار ڏي . 8

ور אوندאهي رאتڑي، کوء چانڈوڻيء چنڈאن؛ אوري ميهارאن، منهن م پسان كو ٻيو


148

9 سائر ٻوڙي سهڻي، نه ڍوري نه ڍنڍ؛ א ک منجھ אكنڍ، ميائي ميهار ڏي .

10 سانوڻ لهريون، ٿر وאري، تر وאر؛

אنهان ئي אپار، مون س ڀلي ڀال كيا .


149

وאئي منهنجون سڀيئي، آيل ون پنيون! ماء، من مرאد .

ڑي، تهڑي ٻي نه كاء؛ جهڑي پريان ڳا كجي تان كوڏ ٿـئي، سڄي تان سيباء؛ ويھ دאتا جي در تي، شكر جنهن جڳاء؛ د جي، ته كريان اللن كانهي حد الء؛يون، وڏيون وڏאياء؟ ڳـڻيو، ڳـڻيان كي سو مون هٿان نه ٿـئي، جيكي تو جڳاء؛ تو سڄيون، تو سنديون، سكن توه ساء؛

אڃ تنهنجي אڃيون، لوچن توه الء؛ دل دאنهن ري نه رهي، مون کي ماٺ جڳاء .


150

سسئيسر آبري ونريهدאستان پ1

ائي سكجھ جي س ته پڻ سكي ، سسئي؛ پيتائ پن ڎ نه ڀڳه ونء کي، ه يس ـ ؛ كه אن تڑ من ان تك، ڏني پاڻ אڃ ٿئيجھ .

2 پسي ال جي، جن پي پكجھاجھ ؛

ڳا א אپر و ٿيو، سور אن کي سكھ ؛ ڎ نه ڀڳ ه سدא سائ، كه ر سـ . ۾

3 بت جن جي من ۾، تن تشنگي تار ؛

پي پيالو אڃ جو، אڃ سي אڃ אٿيار ؛ ون پاڻ پيار، ته אڃ س אڃ אه پن . ائيانجھ


151

4 بت سندو من ۾، پر پيالو جن ؛

پيڻ پرچاء ناہ كو، كن ڏאہ ڏڀن؛ن هن جنه ايت ناہ كا،ه ن نهتن ن سڃا سڃ وڃنه جن ؛

تيالن אڃ مرن، سدא سائر س ۾ . 5

سدא سائر س ۾، אندر له ي نه אڃ ؛ پسڻ جو پرينء جو، سا سڀائي سڃ ؛

تيالن مرن אڃ سدא سائر س ۾، . 6 ساجن كارڻ سڃ مر قبو ، سسئي؛ אندر جن אڃ پاڻي א، ڃيو אن کي .

7 پاڻيء مٿي جھوپڑא، مور ک אڃ مرن ؛

אوڏو سپرين، لوچي تان نه لهانهسا ؛ ن دم نه سڃاڻن، دאن ون كن مٺن جئنه .


152

8 سسئي ء ك يو، אوري آريء ساڻجھ ؛

كري پيک پن پاڌאريائ پاڻ، ونء سه ؛ ڄٹ وڃايو ڄاڻ ٻانڀڻ ٻروچن، . س

9 ڳي كوسو وאء، لوכ مڑوئي له ل ؛ سيو

אڀن منجھان آيو، ؛ ڳاءهجو “ ! يء ه! يءه ” طيورن تنوאريو، پن ونء پڄاڻاءه ؛ رسيو سور شبان کي وحوشن وٹاء، ؛ مروئن موت قبول يو، אپر אفسوساء؛ بر پڻ كن بكاء אكنڍيا آريء ل، .ڻوگھ ء


153

10 تاجي كريه م ند ک، پٺيء پ ؛ ڻيجـ

كٻيلياڻي حج م ، كيچ ڏي! ؛ الئيجه پاڻا ڌאر پريتڻو، سسئي کڻيج ساڻ! ؛ אوڏي عزאزيل کي ي تان م وڃيجھ و، ؛ نا אميدي نيج ته אوڏي ٿئ אميد کي، .

11 ويہ م منڌ ڀنڀور ۾،! ڎ م هي هاڙه ؛ له

كوڙي كج م كڎ ، سچي ڳاله م سلھ ؛ جانب لء م جل، سور وسار م سسئي !

12 سک ٿي م سنري پسي ڏک م ڏر، ؛

אڏ م ! وريگھنجو، ه م پان كر پٹي ؛ رگھ ڎ م مر، مڇڻ جي جيارئه! ماري .


154


پسي ڏونگ ـر، ڏאہ لڻ ۾ ه م ج! يڻي وه ؛ه النچي لك لطيف چئي، پٺيء كيچ كاہ ؛

پڇي پورج، سسئي بلوچاڻي باہ! ؛ אن وڙאئ ور جي، آسر ڎ م الہه ؛

ک א جو نئون אوڏو آہ، سو پرين پرאـ . ون م چئوه2 هتان کڻي هت، جن رکيو، سي رسي ؛ون

ساجن سون ن سرت، وکان ئي وه .ڻوگھو ھ3

جيكس ياد كياس، ور وڃي وڻكار ۾ ؛ جلد جريدي پنڌ ۾، אديون אڄ ٿياس! ؛

وڃي كيچ پنياس .جھ سي ٻا ، ٻاروچاڻ


155

4 وאقف نه وڻكار جي، پاڻي کنيم نه پاء ؛

جبل جلدאيون كري، تک ؛ ڏيکاري تاء لڳي لك لطيف چئي، معذورن مٿاء ؛ אتي אوڏو آء جت ، يكلي آه وت ه .يانه

5 وڏא وڻ وڻكار جا، جت نانگ سڄن نيال ؛

عبدאل אتي لطيف يكل ه چئي، كيا ؛يال ح جت كڑم نه قبيال، אت رسج، ر ه . رאہ ۾ !

6 ڳ نه ڏٺو كڎ ويچاري א ء وڻكار، ؛ه

ئي ماڙه ر نه ه م و سڀ ه، ه ندوكاره ؛ جت كيائ يار، سورن كارڻ سرتيون !


156

وאئي وت سونهليا ه وء جي ه ؛ارאه

مون نه و ونء سڱيڻاهيڻا، پنه . سسئي پڇي ساٿ جا، אوطاقون אوتارא ؛

آن كي ويندא گڎيا؟ آرياڻي אہ پارא ؛ ٹليون ٹؤ لويون، م سر موچارאه نر ؛

، كامل كر אجارא مون کي نيندא پاڻ س ؛ אديون عبدאل! لطيف چئي، دوس آيا دلدאرא .


1 ونء ڇڎيو پوءه پن جانب جبل ڳولئ، ؛، جيالنهتيال تنگون كرئ ؛ تون جوءه

ن سڃ ن ساڄ ڏکي، ارئه ڏوہ كيوء! ؛ وء، وري پڇ ويٺ کيه وت نه هي هاڙه .


157

2 وري پڇ ويٺ کي، سندא پن ونء پاره ؛ ساڄن سڀ ڄمار، ڏکي ڏورج ڏيل ۾! .

3 ي אت كوهكون ، جت تو، ڀوري ياره ؛ ئيوـ ڀان!

پنڌ م كر پ وجود ئي و، اڙ ڏيه ڻكار ؛ ج ڌאر، پڇ پريان كر پاڻ تون ئـ ڌאريا ڀان .

4 سڀيئي ساري، سسئي ر كنڈون تون گھ! ؛ ورگھ

وڃي ڏور م ڏور، درא من دوست ٿيوجھ . 5

سوئي ک ، ، ڻيو ساڻـ سوئي ڏورئ سسئي ! نه كيو، ڄلڻ منه ن كنه كڎ ؛ ان ڄاڻجھ

پڇ پريان كر پاڻ ـئائ له ، ته تون ت .


158

6 ون ڏورئ ڏور، سو سدא آ جو ت ؛ ي ساڻ توه

اللن لء، لطيف ي ٿي معذورجھ چئي، من ! ان پنئن پروڙ، تو منجھمن س تكيوه آجھ .

7 وڃ ڇو وڻكار؟ ت نه ڳولئ ه ؛ وت کيه

لكو ك لطيف ؛ چئي، ٻاروچو ٻئي پار، ٻڌ سندرو، پرت پن ٿيء س ونء س پاره ؛

نانئي نيڻ ن ار، تو ۾ ديرو دوست جوه . 8

ين كر م پنڌهنئ س ه ل ه وت ڏي، پ ؛ رאئي پڇ م رند، رڙہ روحاني سسئي !

9 كجي پنڌ، پڇان تو، كيچ كارڻ ك ن؟ يئ

لج بر ۾، آئونهبيخود ٿو چوאن אيئن ؛ سكڻ ساڄن سيئن، متان، مٺي ڇڎئ! .


159

10 متان، مٺي ، پريتڻو پاڻا! ڇڎئ ؛

ڄاپن جئن ڄاڻا، تون پڻ وئج تن جئنه . 11

متان، مٺي ، پاڻان پريتڻو! ڇڎئ ؛ کٿوريء كڻو، مڑ ج منه ي مڑه .ن ۾ه


ندو جن، سي كيئن وندر وينديون؟وه يج نه ه و وچ رهو ن، سه س سڌن وאريونه .

2 سڌאئ سڀكا، بک نه باسي كا ؛

يء ذאت جي، جنبش كانه يء تيهجي ؛ي كاه لي سا، جا جي مٺو نه كريهمون س .


160

3 ورو، آئون نه ورندي ور ري! يونـ وريت ؛

ن جبلهجاڏي ينديس تروگھ جو، تان ؛ ج ساڻ ذرو، نين ڻ نه ٿئيه ن نب . 4

وڃوسڀ وري ، אئ جي ورن وאريون ؛ ڦوڙאئي فرאق جي، سڄي ڳال ڳريه ؛

ٻنڀان جن ٻري ڏونگر سي ڏورينديون، . 5

אڄ ملنديس، ماء ڌאڄا كنديس كپڑא! ؛ جوڳياڻي ٿيان،! جيجان ل م پاءجھ مون کي ؛ وت ٻروچي الءه كن كنر پائيان، .


161

6 ئي ڀاڄـ مون کي ڀان ڏير ڏورאڻا ، ؛لياه

א ڳيان אٿي אن جي، خوب نه پكم کاڄ ؛ ميڑي آپ سرت نكي ڳا ڳاچ، يونـ ؛

ٿان نه ٿي، جيكا رسم رאڄه سا مون ؛ آيل אكاڄ آء! ٻروچي وترو ٻول، .

7 رين تون پاريج، پارڻ پوء پنهپ ؛ ونء تيه

ٻول م وساريج، و جو كيء ه . وت سه8

توس ٻول ٻ س ساجن جي كريه ون، سه ؛ كندينء ت وء ك يڑء نينـ ون، جي نالو ڳه .ن جوه

9 ه سڻي ٻول سندאن، جم سسئي !

كندينء كوہ ك سي אن אورאنجه ان؟ يڻ .ياگھ


162

10 سڄ אلٿي سسئي ، رت ورڻو روء ؛

ن كر پڇي لوءه ي نه پانڌي كو، جنه پ ؛ موڙ موٹڻ جي كان كري، ي وڃي توءه .

11 ڇالن، منجھ ، پرאن، پو پرك نه ڇاכ م ؛ڻا

متان كا منڌ كري، موٹڻ جي مزאכ ؛ چت سندو م . ڻي كيوه ڎ هي هاڙه ، ون چاכ

12 موٹڻ جا مذكور، جان كي چيس جيڎئ ؛

پري ٹ پ رئ پور، نيئي په چائي پنه . ونء کيه13

موٹي مرאن م ڳي مرאن! ماء א موٹڻ کان ! تي لڇي اللن الء، شال پونديس پ !


163

وאئي معلوم حال حبيب مون کي د! ي، وو رد قد !

درد جديدي، حب حبي . آلودي آزאر کان، تولء ٿ يس، طبيبـ !

شادي ڏئ صحت جي، غمي الہ، غريب ! ون كريان، نعرو منه ئان ٿي آه א نصيبجھ !

يان كوڙي، رسي الہ، رقيبه ل آهكا ! حاذق آ ن جو، אچ شهئ ه ال، عجيب ! ئ دل جي، په دوא آ ڇ پـ ڇ رـ يس طبيبه ؛ عب! אال لطيف دאل قريب، کي، كوڙي الء !


1 ڀڄي جان ڀنڀور کان، ڏونگ ر ڏـ وريو مون ؛

ي رسيس كيچ کي، ج پاڻ پنهكا ؛ونه سڀت آ ؟ ئ ته ون، قضا كندين كن س


164

2 ي جان پاڻ ۾، كيم روح رهپي ؛ اڻه

ته نكو ڏونگ ر ڏيہ ۾، نكا كيچ كاڻـ ؛ يس پاڻ، ـ ون ٿه پن سسئي تان سور .ئاه

3 يس پاڻـ ون ٿه پن سسئي، ويو ه ء جو شرم ؛ يكليون ه لن جي، ڀڄي تن ڀه رمـ ؛

جو وندر۾ ورم، سو سودو سريس .ه ته4

يس پاڻـ ون ٿه پن سسئي ، ويئي ه ء جي سون ؛نه خلق آدم علي صورتہ ، אئن وڻن من ورونہجھ ؛

چري من ان چونہجھ کڻي ، . نج كيوه وت ه5

ويئي سون سسئين ه ء جي، پن يس پاڻـ ون ٿه ؛ سڀن جي سي ي אت אماڻه د چئي، آ ؛ ڀنڀور جا ڀاڻ، آڏא عجي کي .


165

6 م ورساياس، نات پنه و ون آئون پاڻ ه ؛ ئيه

پاڻ وڃا پان نجو، پئي پريان جي پاسه ؛ رتي علم نه رאس، ڌאرאن پسڻ پرينء جي .

7 يكر ه ئڻ ڇڎه ته אوڏي ٿئ عجيب کي، ؛

مارאيت شيئا אال ورא يت א ؛ אڏها אوڏאنجھ نيئي א ، پرين پاسي نه ٿئي، ڎه کان ه وت توهته .

8 وت تنه نج ۾، پڇ كوه پهنجي ه ي؟ه

אن و فسكم، אفال تبصرون، ي كر سجھ سو ؛يه وت ڳولڻ هي، ه ن كانه وهكڎ . ٹ تيه

9 وت تنه نج ۾، پڇ كوہ پرياڻ؟هنجي ه

ونـحن אقرب אليہ من حب ل אلوريد، ؛ ساڻهنجو توه تن ي پاڻ، آڏو عجي کيهنجو آهپن .


166

10 ووڙ سڀ وٿاڻ يار كارڻ جت جي، ؛ א بكل شيء يط، אي آرياڻيء א ؛ ڃاڻه

سڀ ۾ پن ون پاڻ، كينه ي ٻيو ٻروچ ريه . وאئي

ڳہ آه א کيء آ مون کي تان نه ڇڎيندوتک ۾! وو ي،ه . پڇي پوء پ کي، لكن ۾ لڎ ال ؛يه

א آري اڙن کي، پنگھ ون ڄام پرאه .يه ونهدאستان ڇ

1 جدאئيء جو جام، ڏنائون ڏکيء کي ؛

منگل من نجي من ۾، ٻاريو ه امه وت ؛ אرک ٿيو آرאم، كاكل پ سي كانڌ جو .


167

2 درد نه له ، زلف زور ڏنوم ي دאروئ ؛

كاكل كال ڏٺوم، رخساري تي روپ س . 3

كاكل كٺي جا، كفن تن ن ك ٿئيه ؛ ادت سان، لڎي ۽ الڏ كريه شجھ من .

4 ڏکا، ڏونگر ڄام م كر معذورن تي! ؛

توتي لڄ، لطيف سندي عامي ه چئي، آ ؛ مار م چئي معذ ور کي، ون كالم! يا كانڌه ؛

، א لڳ پرچج پيادن س عالم، ! جا نوאزي א م ڇڎج ! وت ه نجي نام، سا،ه يكليه .


168

5 پ پٹان ئي كنئرאـ ڏونگ، ر مٿي ڏيـ ؛

ڦٹيا ڦڻ فق جا ون ٿ، س ؛ يڑא سيـ، پر تڑيجه ؛ ونء ڏيه ي پن هڑي حال س

وڃي، مان ور يء ٻنڌڻ جن هي، ٻان .ن سه

دאستان ستون1 وندر جي وڃن سي مر ٻڌن سندرא، ؛ ٻيون كوہ ٻڌن ڇوڙي جي ڇڎينديون، .

2 ان ئي ڏور، پرڏينه ڏيہ ڏي ان پري ٿياه ؛

سيڻن كارڻ سسئي، پيئي پرאن پوره ؛، تون وڃ حضور، من ! وت ه . ٿئي ه نجوجئڻ جيالنه


169

3 يكانديء ه אٿي رאت روאن ٿيا، وئيه ؛

ساہ سڳي ۾ سور جي، پن ون ويو پوئيه ؛ رہ، قضا دم كوئي ! يكاندي ٿيانه يكر ه ته ، .

4 ڎ نه ساہ سڌير ه دل درماندي دوس ري، ؛

پائي وي ڑא پرت جو، زورאور ز ؛ ، جي جسو، جاڳ اڻي ملك ه . وت جيه

5 عمر سڀ عشق س ون جي پڇنه پن، ؛

ريس ريذ ، كڄاڙي کي كن؟ אليون تن س مارڳ جي مرن وڏو طالع تن جو، .

6 ويٺي ور نه پون س ملن نه سپرين، ؛ جي مٿي رندن رئن ساڄن ملي تن کي، .


170

7 ور، ٹكر توء ٹاكيو چڑ رאئي كي ر ؛يه

لطيف النچي لك، ن حضورهلي ڏאنه چئي، ؛ يا سڀ رڃن ۾ه ر سسئي ، ء جا سالور ؛

ساڄن ميڑيس سور، سک نه ميڑيس سپرين . 8

ان پنء پروڙ، سڀ م پڇج، جھ من سسئ !ي ي وڏي ڍڳ مانهوي ڌڻي و، ج ڌوڙجھ ؛

ته تون ماڻئ موڙ، جي پند ائي پارئه א . 9

ين ٻريائي ته ٻار، ڦوכ ته لڳي אن ؛ ئڻ جون، وٿون سڀ وسار ه جي ه ؛

وري سركار، نيئي رکج ناہ ۾ .


171

10 قد ٻڌي ، پ، تون ك ؛ ونء سه پن ينء چند ه

سسئيئ ه جئن سينو سا ، ٿئ ت وאرون ته ؛ مٺي ! ، ٿي مسك مت ه وت وڃائيوه .

11 لر لڳو ٻاڻ ٻ جوء جرא ٿئي! پسو، ؛

سا منڌ م ري نه جئي، پيئي پڇاڙ ؛ ي پاڻ سسئي سورن ساڻ، سنڀوڙي سيد چئي .

دאستان אٺون

1 ڌر، א نڌر، אڀري אسون، ؛يان ه آ ه

لڑכ لعل، لطيف چئي، ور لء و ؛ايانه نجون حب ۾، هيجان ه وتن لء ه ؛ اريانه

، پن جانب ضعيفيء س ؛ايانه ون په پچايان، جي مان نيو پاڻ س،انه پي .


172

2 אڌر، نڌر، אڀري، آ يان אسونه ؛ ه

پر ي پرين كيا، مرڻ لء مونه ڏي ؛ه سسئي ء کي سيد چئي، تنگن ۾ تون ؛ه

كئن ! اريه ر سڌون كرينهونه ، رء . 3

אڌر، نڌر، אڀري۽ سڌر ٿي سچي ؛ سپك ٿي، سي د چئي، پ ڻن منه پچيجھ ؛

معذور تي مارو كيو، אوالكن אچ ؛ي ان رאہ رچي، ٿيڑي الل، جھمن لطيف . چئي

4 אچي عزرאئيل، س جاڳائي سسئي؛

ٿي ڊوڙאئي دليل، ته پن .و موكليوه ون ماڙه


173

5 منكر۽ نك کي، جڎ ن ڏٺائه ؛

א ڳيان אٿي אن کي، پن ون پڇيائه ؛ אدא אتائ كو ويوساٿ سڄڻ جو، ؟

6 ڀاياڻي ٿي ڀور، پٺيء كيچ ككرא ؛

رאئو مڑيوئي رت كارڻ كانڌ ككور، ؛ النچي لك لطيف چئي، אٿي ڏونگر ڏور ؛

جت وڃي ٿو زور، אپڑ تان אوڏي ٿئ . 7

ٹ پٹي، پہ جھ ي پڇ م هاڙه نگ، جھ ؛ وت کيه سور سٻيلي، سسئي لك ! گھ؛ س لن ه تن

يان جي سنگ، منڌ ته سپ ميڑאئو ٿو ٿئي! .


174

8 كركو وאكو وس، وہ م منڌ ڀنڀور ۾ ؛

ي ڏאڍين ڏونگرين، پ پنه چڑ ونء جو پسه ؛ ڏورڻ م ان ڏس، پوندء جھن وت پنه . ونء جوه


1 ويہ م وساري، پڇا كر م پ نڌ جي ؛

نرمل ن لندن تان هاري، ه . ٿ كيوه2

אو ڑ אسونجھ ڻو ئي ڏوريوگھ ن، ڏيہ ه ؛ سڳر رء سون كانه پنڌ كري هن، پ ه .

3 وڃاء م سو، پٺيء جن! وאء ن پنڌ كريانه ؛

ڇپر پرينء جو، پ پرنيان تو! ڇٹا ؛ بر بورאئو جو، لڳي، متان لٹ !ئ


175

4 ڏور م تون ڏوريج، ص كر م سسئي !

ن س پرڻ ڇڎ پ ڻ وساريجه و، ؛ سکن جا، سي ؛ يجه الڳا پا ال، د چئي

ي، ليجه نئ ساڻ ه پنڌ پاسي ڀر ن . 5

ي جا کنيائ ه ک وک تن، ؛ي ي كئھ وه ڇكيء ڇنائ پنڌ مڑوئي پٻ ج، .و

6 سؤ كوہ كري سڀكا، تون کڻج وک! ي ه ک، ؛

تاڻج من يجھ ان تک، ته پنڌ پاسي ڀر ن . 7

يكليائي ه يل، پورينديس پنه ؛ ونء ڏيه آڏא ڏونگ ر لكيونـ سوريون سڄن سيل، ؛ ته كر ٻيلي آ ن ٻيله جي سور پر، يان جا ساڻ مون .


176

8 دوست ڏ ، ورچي تان نه و ٺائ دل س ؛يه

النچي لك، لطيف ڻن منه چئي، پ ؛يه پ جھ سندي نين سرفرאز ، كييه ن نه سسئي .

ونهدאستان ڏ

1 ون، سپرين ه آء אورא پري وڃ ۾ پي! !

موٽ، مرنديس ڇپرين تون جيارو جي، ؛ م ڇڎج ! وته پياد!ونه پن، ي ه ي پنڌ ۾ .

2 ون، سپرين ه آء אورא אڏکيء ڏيج م ڏ! گھ؛

אوٽ ڇڎي مون و وئ عشق جو! آري گھ، . 3

ڎ نه ڇڎيان هٿان ه ص شكرאنو، ؛ مون، ور، زمانو وق ذ ويو وسري! .


177

4 عيت جان کي ناہ هوت پڄاڻا ، ؛ اڻه

א سيئي آڻ! چکا ساء جن، سك جو . 5 عيت جان ناہ هوت پڄاڻا کي، ؛ ته

ونء جي پرتهن پ ساء چکا سك جو، . ونهدאستان يار

1 كن ٿي، كيچ كڇيو كڇ م، ٿا كڇن، ؛

אشارتون אن جون، سكوتان سڄن ؛ ي تن ـه وٹان وي سڻ ته سوز پرאئي، .

2 سڻ ته سوز پرאئي چيائون אڄ“ آء ” ، ؛ ٻو ٻي نه سکيا ڀڄ” چوندء “ پاڻا ”، ؛“

وאڄي وٽ م وڄ، ٻڌ ته ٻيائي ل .يه


178

3 كٹارو ۽ كوس ڱڻ آريء ڄام جي، א ؛

يت آ د مارڳ ۾ م جي، ي دوسه . 5 א کيون آريء ڄام جون אنڌيء س آ، ؛ ه

و جي وڻ وندر جا ه سي مون سون، ائه ؛ ڏسيو ڏيکارين پيشاني پن، ونء جيه .

6 سڎ م كر سڎن ري لڻ رء م ه ، ؛ له

جلڻ رء م جل رئڻ رء متان رئ، .

אبيات متفرقه1

אٿيو ۽ אٿياכ، كالهوكو كاڏي گيو؟ ويو جاڳائي، جيڎيون ، بره، هي بيباכ؛

هاري ك كي چر ڦر كاري چاכ، سور !


179

2 جان ساماڻيئن، سسئي تان ويس وڙن جو كر؛!

الهي لڄ، لطيف چئي، ٿـي بيگارياڻي بر؛ ڳيان هوت حضور ۾ א ته ويندي پوئي ور، .

3 منڌ نه منجھان تن، پسي لك لڎن جي؛

ا پر کاهوڙين، سا پر سکي سسئيج . 4

منڌ م منهن ويہ، אڀي אوسر אس ۾؛ تو سيئي سيڻ كيا، ڏور جن جو ڏيہ؛ پاڙي پاڙي پيہ، وت پڇندي پرينء کي .

5 אوالكن אچي، معذور تي مارو كيو؛ ، منجھان كر كچي متان، ور وسارئ !

تون، سيڻن ڏאنهن، سچي گھ الڳاپا لنالهي ! منجھان رאه رچي، ٿيندينء لـعل، لطيف . چئي


180

سر معذوري دאستان پھريون

1 ھلندي ھوت پنھونء ڏي، کھجن كي کوٹـيون؛

پھڻ تن پٹ ٿئي، جي لء اللن لوٺيون؛ سڀ سھيليون سك کي، چنجھون ۽ چوٺيون؛

ٻانڀڻ ٿي ٻوٹـيون، ته كتا کـينئي كيچ جا! . 2 تن پيئي جانارن ياد، جي پاريل پنھونء ڄام جا؛

سندي ال لن الڌ، مئان پوء منڌ ٿئي . 3

جاڳايس جنبور، ك قري جي؛ بھي ڀؤنكي אٿيو، گھڎي منجھان گھور؛

سڀ ال ھيندو سور، گري ھن غريب تان .


181

4 كتو طالب ڍونڍ جو، אس ك كيڑ ؛ چھٹي آھي چيڑ ، كارאيي جي كن ۾ .

5 سگبان سينڍאريا، بڇيا، تي بھن؛ ڦريا نه فرمان کان، ملھ نه موتيڑ ن؛

، ڏאكاريا، ڏאڙھ ٿا كونھي ڏوھ ك . 6

ڏکا، ڏ ونگر جا مرون، مر ٿا مون تي كن؛ پڑ ندא ك پريٹ تي، ھن جا سڌر ٿا سڄن؛ سڳائيء جي، سيد چئي، آھي سڌ سڀن؛

ھ وند نه ھت ٹرن، پر قرאبت كم كيو . 7

سڌر س سڱ كري، پرکنڈين پيياس؛ ك برھمڻ؟ كن جي؟ ك ڄا ڻي كيڻاس؟

ھ وند نه سنڌ سياس، ھن پري كيس پڌري .


182

وאئي

خوبي منجھ خفت، אي دقت، آھي ! دوست! عبدאللطيف . کي مدح مون کان نه ٿئي، سندي سور صفت؛

بت؛ ، مطالع ھجي كريان ھيج س حزن ھوت پنھونء جو، رڳيا ئي رאح ت؛ پريان جي پستان جو، فاقو ئي فرحت .

دאستان ٻيو

1 אديون گھاڙ، وھانء جنھن وساريو؛! א ور سڀ ننگـيون ٿي نكرو ڇڎي جاڙ،! جيڎيون .

2 سڀ ننگـيون ٿي نكرو، ال لچ ڇڎي لوڀ؛ يان س سوڀ، ننڈون كندي نه ٿئي سپ .


183

3 سڀ ننگـيون ٿ ي نكرو، پرھڻ ڇڎي پوء؛

مھند مڑ نئان ھوء، كھي جا ك کڻي . 4

كھي جا ك کڻي، پرينء پھ سا؛ وھي ويڑھجي جا، وصل تنھن وڃائيو .

5 وصل تنھن وڃائيو، سينڌ سرمي سيئن؛ سا لوٹي ليالن جيئن، مڻيو جنھن مٹ كيو .

6 ن ھوت پري، אوڏو آہ אڻ ھ وند کي؛ ھ ونديا

ساڄن تن سري، س لڎين جي“ ال” . 7

الئي خنجر جو، ھيء“ ال” خچر کي ھڻ؛! سڌن جون سيد چئي، وٿون سڀ وكڻ؛

پ پروڙي کڻ، ته ھلڻ ۾ ھوري وھ .


184

8 ھورن ھاڙھو لن يو، ٿي جريدي، جوء گھ !

وند جن س ھوء، ھ ھوت نه ھ وندو تن س . 9

ھورن ھاڙھو لن يو، مٺي گھ موسٹ ڇڎ؛! س אٿي لڎ، “ ال” ك” رساڻي كيچ کي“ .

10 نكا ھت، نه ھ ت، كا ڳوريء سندي ڳال؛

ك پھ مال، حال پھ ھوت کي .


185


ھلندي ھاڙھ و مڻي، كرڻ كوہ پيام؛ אرڏא آريء ڄام ري، گوندر گذريام؛

لكيون، لك، لطيف چئي، אورאنگھڻ آيام؛ پرڻ پنھونء پٺ ۾، אي سعادت سنديام؛ مٿس كم وڌאم، وھان تان نه وس پيو .

2 وڌو كيم وڻاہ אونچا ڏونگـر! م ٿيو! .

ٹمو م نيڻاہ، ته پ نھاريان پرينء جو . 3

مون وڻرאه! وאرو كا سڌ سونھپ جي نه ڏيو؟! ي ورאكن ۾، معذور کي م منجھاء؛ جھ و

منجھان پاڻ پياديون، ھادي ٿي ھالء؛ پريان کي پھچاء، ته لڳي لوٺو نه ٿئ .


186

4 ن ۾، توڻ كنڈא مون پ ي لک لڳن؛

ڱوٺي نه مڑي، ڇپون پ ڇنن؛ ڱر، آ آ ويندي ڏאنھن پرين، ج جات نه پائيان .

5 جتيون سي پائينديون، جن پ پرين؛ ين کي الٿيون سڀ پرين، سسئي سپ .


1 ال؛ ، جانب جو مري، جي؛ ته ماڻـئ

ھ وند حالل، جي پند אھائي پارئ ٿئ .

2 ڳي אڄ؛ ، אجالن א مر ته موچاري ٿئ

جان كي ھ ئ جئري، ته منڌ ڀنڀورאن ڀڄ؛! وت ماڻـئ پنھونء ساڻ پھڄ، ته ملك א

.


187

3 ڳي، سسئي א אجالن منڌ! جئريائي مر؛! ٹوليان تنھن م ٹر، ج نھن روح وڃايو رאہ ۾ .

4 ڳي جي مئا، سي مري ٿ نه مات א مرڻان . ڳي جي جئا א ھوندא سي حيات، جئڻان .

5 אونچو אتاھون گھڻو، جئڻ کي جبل؛

مرڻ مون س ھل، ته پٺيء تو پنڌ كريان . 6

تو سڱ، ساہ ، جئڻ گھ! ڻن س گوشي جاء؛! رڻ م مون س آء، ته پٺيء تو پنڌ كريان! .

7 پر ۾ پچي پرينء کي، مري نه ڄاتوء؛

موتوא” ، منڌ“ ؟! نه سوء، كنڌ كڄاڙيان كاٹئ


188


؛ ، ھلج ساڻ ھنئ ين، مونڑئ ، پ ھٿ ؛ عشق آريء ڄام جو، نباھي نئ

، جان جان ٿ تان پاڙج كوم پنھونء س ي جئ . 2

، كھج ڀر كپار؛ ين، مونڑئ ، پ ھٿ ، پريتڻي پچار؛! متان، ڇوري ڇڎ ئ

توکي سند، سسئي سندي لنؤ لغار؛! جي ھ ونـئي ھوت ھزאر، ته به پاڙج كوم پنھونء س .

3 ٿڌيء ٿكي نه وھي، ت ء كري تاڻ؛

وڌאئ وڻكار ۾، سسئيء پاڻ سكاڻ؛

پڇي پہ پک کي، پيئي منڌ پرياڻ؛ ڏنس ڏيہ وڻن جا، تن א لڳ אھڃاڻ؛ مان پرچي پاڻ، אچي آرياڻي وري .


189

4 توڻي والڙون كرين، توڻي ھل وک؛

لکـئي منجھان لک، ذ رو ضايع نه ٿئي . 5

لکيو جو نرאڙ، سو אنگ كياڙيء نه ٿئي؛ پاڙيو ويٺي پاڙ، جيكي اللن لکيو لوح ۾ .

6 كيائ كيچ لء، جسو جالوت؛ ڇڎي پيٺي ڇپرين، ھاري سڀ حجت؛ اڻي نست، پنڌ وڌאئ پاڻ تي ھ ئي .

7 ماڙھ و ڏيئي مھڻا ، مون کي كندא كوہ؟

جنھن ڇوريء ۾ ڇوہ، سا پٿون ٿيندي پ تي .


190

دאستان ڇھون1

فردא منڌ ڦٹي كئي، نقد کنيو نار؛ يء جي، ويرم ڏي م وאر؛ ڳ و א ھي جا و جانكي مٺيء مار، جانكي ميڑ مٺيء کي .

2 ؛ مٺي ٿي مدعا گھري، موت ٿيو موجود ؛ אچ ته אڄ كريان، صباح جو سجود

، جانكي ميڑ مٺيء کي جانكي ني وجود . 3

سي لنؤ پنھونء جي؛ ڏکي ٿي ڏڌور، ڳ אتور، سڀ نه ساڙي سسئي ڏيئي آ .

4 ڳڑو، سسئي א ڏسڻ ڏکان آڻ م شك؛!

ٿي ٻانھي، ڀر אوئيون، لڎ م پس ي لك؛ ور پنھونء س پلك، کوء ٻارھن وره ٻ س !


191

5 ڏکيء سنديون ڏونگرين، پسو پٹون پون؛!

مئي پڄاڻان منڌ کي، روجھ رڃن ۾ رئن؛ ڀوڻا אيـھ چون، مئيء אسانکي ماريو”ته

!“ 6

ڏکيء سنديون ڏونگرين، אوڇنگارو ن אچن؛؛ ھڻي سانگ سسئيء کي، كلو كيو كيچ

جي ھٿان ھوت مرن، ھوت تن جي ھنج ۾ . 7

ڏکيء سنديون ڏونگرين، وڻ ٹڻ وאيون كن؛ وٹان ويـھي جن، وڍيء سي وאڍوڙيا .

8 وڍيء سي وאڍوڙيا، رت نه ڏٺو جن؛

موت قبوليو تن، ڏٺو جن ڏکيء کي .


192

9 وڍيل ٿي وאيون كري، كٺل كوكاري؛ ھ ن پن پنھنجا ساريا، ھي ھنجون ھڎن لء ھاري .

وאئي

אچي، اللن لٹ، ميان! مئيء جو لوڙہ لكن ۾! .

ئون، مون ۾ صابڻ ڇٹ؛ ھو کان کٿوريء ھ آرياڻيء אچي كري، كا گھڑي مون وٽ جٹ؛

، ھاريائون ھٹ ھٹ؛ کٿوري کشبوء س درد منھنجي دل جو، تون، كامل אچي كٹ؛!

אديون عبدאللطيف! چئي، سر تائ آھي سٹ .


آئون نه گڎي پرينء کي، سھس سڄ ويا؛ ھلڻ وير ھئان، ديکي شال دم ڏي !ان


193

2 آئون نه گڎي پرينء کي، پويون ٿيو پساه؛

سكان ٿي سكرאت ۾، رويو پڇان رאہ؛ شال م وڃيم ساہ، ڌאرאن پسڻ پرينء جي .

3 آئون نه گڎي پرينء کي، آيو عزرאئيل؛

جورאڻي س جيڎيون نكو قال نه قيل؛! آيو موت دليل، ماريندو مرאد . کان

4 والڙيو وڻ چڑھي، رئي پسيو روء؛

وچان جو وچ پوء، سو كنھن پر كھي الھيان ! 5

والڙيو وڻ چڑھي، אونچن مٿي אڄ؛ اللن كارڻ لڄ، باسيائ بردאر جو .


194

6 والڙيو وڻ چڑھي، ڏيو پٹو النگ؛

ٹاريء ٹاريء ڇانگ، سس ئيء مور ٻچن جئن .

7 والڙيو وڻ چڑھي، پسو سگھ سندياس؛ کڑي، نكو پي نه ماس؛ آڌيء وڃيو آ سوئي سو سيڻاس، پري پڑאڏא كري .

8 رڃن ۾ رڙ ٿي، كر كوول جي كوכ؛

ولولو ۽ ووכ، אي تان آہ عشق جي . 9

رڃن ۾ رڙ ٿي، كر كر كي كونج؛ نعرو منجھ نكونج، אي تان آہ عشق جي .

10 رڃن ۾ رڙ ٿي، كر سارنگي ساز؛ אي عشق جو آوאز، ماڙھو رکن منڌ تي .


195

سر ديسي دאستان پھريون

1 گھن، ڏيرن، ڏونگـرن، ٹنھي ڏ ڏک؛ א ڏ سي سڀ ڀانيم سک، ھيكاند كارڻ ھ . وت جي

2 گھن، ڏيرن، ڏونگـرن، ڏکن آئون ڏڌي؛ א ڏ پڇان پ پنھونء جو، وجھان وک وڌي؛ لکئي آئون لڌي، نات پٹن ك پنڌ كري .

3 گھا ڏٺء ڏينھن؛ א ڱڻ مٿي אوپرא، جڎھن ڏ א

وٺي سڑ כ، سسئي ويھ وھاڻيء سيئن؛! ن جيئن؛چوٹي س چانگن کي، جڑ ز

ته ھوت تنھنجو ھيئن، ھوند پنھون نيائون نه پاڻ س .


196

4 گھا ڏينھن ڏٺاء؛ א ڱڻ مٿي אوپرא، جڎھن ڏ א

كنجون جي قفلن جون، تان كنھن لل لكاء؛ ته سڀا ڻي سندياء، ٿئي ساروڻي سسئي !

5 א ڳي אٺ رڙن، م ي ماٺ ٿئي؛ ون ڀ

پالڻيندي، پاڻ ۾، كڇيو ك كٺن؛ كا جا مام مٺن، ھن پڻ ھ ئي ھ ن س .

6 ڇا جي ڏنگا ڏير، منھنجو ڏينھن ڏنگو م ٿئي ! אٺن ۽ אوٺـيڑ ن جي، ڇا وھيڻو وير؟

؟ جا אمر کي آڏو ڦري ھي كميڻي ك . 7 ديسي سيڻ كج ن، پرديسي كھڑא پرين؟

لڎيو الڏؤڻا كيو، پنھنجي ديس وڃن؛ پڄاڻان پرين، كجي بس ڀنڀور کان .


197

8 گھن ڏڌي آھيان א אٺ م אوري آڻ، ڏ ! ھڻي ھٿ ھ کي، پري نيئي پالڻ؛ ھوت منھنجو ھاڻ، پنھون نيائون پاڻ س .

9 جت ھڎھ ھ ت ، مون ھت ھنئڑي ۾ حل ٿيا؛

چنگل جن چوڦرא، رאحت تن جي رت؛ گنگن جي گـپت، ڇيڑي وڌيس ڇپرين .

10 گہ سر ٿئي م گس، پڻي پوء م پرينء تي !

جنھن سر ساڄن سپرين، تنھن אٺ م لڳي אس ! پنھون پاכ پرس ھوت نه كجن! ھيڎيون .

11 لڎيندي لباس، ج جيڎوئي كيو؛

אچي آريء ڄام جو، وڻ وڻ منجھان وאس؛ مرون کـينم ماس، ھڎ ھلندא ھوت ڏي .


198

12 אٺ ويري، אوٺار ويري، ويري ٿـيڑ م ڏير؛

؛ چوٿون ويري وאء ٿيو، جنھن لٹيا پنھونء جا پ ري سڄ ٿيو، جنھن אلهي كي אوير؛ پنجون وي

؛ ڇھون ويري ڇپر ٿيو، جنھن سنوאن كيا نه س ستون ويري چنڈ ٿيو، کڑيو نه وڏيء وير؛ ي جي وير، ڇلون كريان ڇپرين وאھ !

دאستان ٻيو

1 مڑي منڌ ڏي آئيون، ساھيڑيون سھجان؛

אلسفر قطعة م ن אلنار، ھاري موٽ ھتان؛! ڳيان؛ ستقيم جو، אٿيئي تان אسڱ صرאط א

سي كيچي نيندء كيان؟ تنھنجو نينھن نفاق س .


199

2 جڎאن كن فيكون چئي، نيو آرياڻيء אروאح؛

ڳھ لکيو، منھنجو ميثاقاء؛ א אنگ من طلب شيئ ا و جد و جد، אتو عليء شاہ؛

אڃا אن حديث جو، مون آسرو آہ؛ پنھونء جي پيغام تان، منھنجو موت مباح؛

سرتيون عا كجاہ، ته ميڑאئو مون ٿـئي! د . 3

سبہ سياھي، آھي آريء ڄام ري؛ كڎھن پسي كا نه كا، رء اللن الالئي؛

ود د وركري، كر، ساجن دل تان د صفائي؛! من ال شيخ لہ فشيخہ אلشيطان، אن رء אوندאھي؛

ب گمائي؛ ھ وء جا ھلي ھيكلي، سا گ بال شيخ من يـمشي אلطريق، אھڑي אوאئي؛ يو تنھن رء توאئي، كوڙين ٿ كي

.ن


200

4 ء ٿا ڀرين، ساٿ سنڈ ھٿن ۾؛ ڀـ

لطيف ليڑ ن جو چئي، مون کي من نه ڏين؛ جھ ء جو آجكو ، אسونھ ھوت پنھون ٿا ن !

5 ، אوٺي אڄ אٻاکرא؛ پڻ ٿا پالڻ

پہ پاريسيون پاڻ ۾، ڏير ڏھاڻي ڏين؛ ، ٻاروچ ھوت پنھون ٿا ن ي ٻو كيو !

6 دوכ دھليا جت، گـؤرא ھلن نه گس ۾؛ چؤسال ئي نه چلڻا، ٿي تنگ نھاري تت؛ ، سيد چئي، پوء پانچارين پرت؛ سوڌي אن אن אڙאنگي پنڌ جي، كا نيشن پوء نرت؛ سسئي وڏي ست، جا אھڑيء پر پنڌ كري .


201

7 ھيء ” ھيء ! ؛“! ھاء” كيو“ ! ، ٿي پاڻ ھڻي سر پاھڻ

، لڌאئ لطيف چئي، جوء ج جي جاء؛ شكر، بار سندאء، سٿاڻي ساٿ مڑي! .


1 א كارڻ، אوٺيا ليڑא نيو م لر؛!

، ٻانھيء جھلي ٻر؛ اڻي پاڻ س نيو ماري منجھ ٿي، سندي ھوتن ھ ر؛ مون کي

كچو اليان كر، كيچان אوري جي ورאن . 2

يون، معذوريون ميون؛ كيچان אوري كي وאٹون ويہ ٿـيون، كہ ڄاڻان كيھي ويا؟


202

2 كيچان آيو قافلو، جنگ سونھاريء جوڙ؛ تليارא توڏن کي، ڳچيء سونھن موڙ؛

ت چايان دوڙ، جي مون نيو پاڻ س دؤل . 3

ي لک ھزאر؛ جھوڙא جن جھلن ۾، ھ لڳا وאٽ وڻن جا، پنھونء کي پاالر؛

آن كي ويندא گڎيا، אھڑيء سٹ سوאر؟ ي كالھ قطار، تون، آئي گھ لن אڄ نھارئ! !

5 مزمانن مھري، آڻي جھوكيا جھوכ ۾؛

ري؛چ اٹي چن ۾ ويا، جئن باز سٹي كوھيارو قھري، ويو نھوڙي ننڈ ۾ !


203

6 مون ڀانيو مون وٽ، ھميشہ ھ وندא پرين؛ ويڑھو ڏيئي ويكرو، پھري ويا پٹ؛

ساہ جن جي سٹ، وكيم ٿي وڻكار ۾ . 7

مون ڀانيو مزمان، ھميشہ ھ وندא پري ن؛ كھي كميڻي ھليا، كھل كيائون كان؛

ڏيئي ويا ڏאہ کي، سورن جا سامان؛ جورو رאت جوאن، جيڎيون جت كري ويا! !

8 برہ مڻايس بر، نات سکي ك سڌون كري؟

، ڏيرن لء ڏونگـر؛ گھڻو ڏوريائ ڏک س وري آيس ور، سفر م ئيء جا ساب پيا

.


204

9 ور ۾ كونھي ور، ڏيرن ور وڏو كيو؛ نھارينديس نكري، بوتن كارڻ بر؛ آڏو ٹكر ٹر، متان روہ رتيون ٿئ !

10 ور ورאكا وچ ۾، لک آڏא لك؛

ھ و جي آڏא حق، سي كندא كوہ كندين کي؟


ور وٺي ويا، آريچا אظالم؛! ووאر آندאئون آريء جا، پنھونء ڏي پيغام؛ في مام؛ پہ كيائون پاڻ ۾، منھان سنڀورא ساٿ کڻي، ويساھي وريام؛

كاكيون رאت قيام، جيڎيون! جت كري ويا ! !


205

2 ور وٺي ويا، كري ڏير ڏمر؛! وאرو

ٿيو حشر، پنا قول قيام جاھاڻي ! 3

ور وٺي ويا، ڏאڙھيء ڀنڀا ڏير؛! وאرو ؛ ڏينديس ڏאڍين ڏونگرين، אن لء אل

؟ وڃڻ س وس كريان كيچ پھچي ك . 4

، مان א كارڻ لک سيئن؛ جڎيء وٽ جا ؛ آھي آريء ڄام جي، ھت ھ ت حوא

ڳرא، مان نرمل نكا א عيب مون ! ، كامل نيندو كيچ ڏي پرٹياڻي پا !

5 پرٹن جي پاڙي، جاڙ گذאر ، جيڎيون ! جن مون کي ماريو، سورن س ساڙي؛ אرאدي آڻي، سانگ س سڱ كيو .


206

6 אس پاڻ پرٽ، پورھيت پنھونء ڄام جا؛

ئون، مون ۾ صابڻ ڇٹ؛ھ وت کٿوريء ھ گھٹ، كانڌ كنھ جي م كري א آتڻ منجھ !

7 آئون تان אھڑياء، جا ٻانھيء کي ٻائي چوאن؛

مون كميڻيء الء، پنھون ٿي پرٽ ٿيو . 8

گڎيو ڌوٻ ڌوء، پنھونء پارچو ھٿ ۾؛ אتي آريء ڄام جو، قاصد آيس كوء؛

אي، كامل كم نه سندوء، جئن پھس پڇاڙئ پوتئ! . 9

نكو كيچ ڀنڀور، نكو مائٹ منڌ جو؛ ھور مڑوئي ھن کي، ھوتن كونھي ھور؛ زאريء ڌאرאن زور، ھلي كون حبيب س .


207


جئن سو ھرڻ ھ ماء، سرگردאن سنسار ۾؛ ، ھ و ڌڙ سر ڌري نه ساہ؛ ھي پڳ نه کوڙي پـٹـئ جيكس تن مالء، سسئيء سور پرאئيا

.

2 رאت ڏٺائ روجھ، ڀانء כ אوٺي آئيا؛ پريتڻي پرين جي، سكڻ كي سٻوجھ؛ ھ ئي گھڻو אٻوجھ، سورن سنھائي سسئي .

3 ر اتي تن جو؛ جن نه ساڻ، ھوت

كري ڇيڄ ڇپر ۾، پنھون אيندو پاڻ؛ ظي منجھ، ھ رھاڻ، ٿيندي ر لطيف . چئي

4 سسئيء لن

يو سو، مرد جنھن مات كيا؛ گھ

جبل وڏو جو، نوڻ مڑوئي نينھن کي .


208

5 ڇپر ڇمر ڀانيان، كانڀو ۽ كارو؛

پٻ وجھنديس پٺ تي، صبح سوאرو؛ وڃڻ مون وאرو، ك وھنديس وچ ۾ .

6 ڇپر ۽ ڇمر، ٿا لڳہ لڳن پاڻ ۾؛

ڏאڍא ڏونگـر كركرא، ويڌ، ونگايون ور؛ اڻي نڌر؛ ، آئون پيادي پـٹـئ سوريون جت سڳـر؛ אت ٻاتاڙيء ٻيل ! ي ٿئ

دאستان ڇھون

1 آڏ ترאڇا، آھ ڑא، ڏونگـر کي ڏאكا؛

كيم آہ عجيب کي، سك منجھان سا كا؛ پيئي ھٿيكي ھوت کي، كوכ وڃي كن كا؛

منھنجو وس وאكا، ٻڌڻ كم ٻروچ جو .


209

2 آڏ ترאڇا، آھ ڑא، ڏونگـر کي ڏאكا؛

وٺي ور وאٽ ٿيا، ب ر چڑھي باكا؛ ڦٹيا پ فق جا، چڑ ھندي چڑھاكا؛ ھ جيء אندر جا كا، ويا پڄائي پانھنجي .

3 אن؛ كرڙא ڏونگـر كہ گھڻي، جت برپٹ، سڄن ب

אن؛ ڏאھن ڏאھپ وسري، ٿيا حريف ئي ح سسئيء لنگھيو، سيد چئي،

بت س ميدאن؛

ڳوאن، تنھن كانھي باכ بھ ۾ א جنھنجو آرياڻي . 4

كرڙא ڏونگـر، كہ گھڻي، جت جبل گوناگون؛ ليڑ ن جون، لطيف چئي، تنگ تنوאرون پون؛

جن ڏٺو پ پنھونء جو، سي نه كي رون، نه چون؛ ھ وندن مٿي ھ ون، ال ڳاپا ھن لوכ جا .


210

5 كرڙא ڏونگـر، كہ گھڻي، جت ويا روڏא رنگائي؛

ساڱاپي سيڻن جي، ٿي وندر وאجھائي؛ رھيس، رس، لطيف چئي، تنھن كميڻيء كاھي؛

آرياڻي آھي، منھن معذورن جي . 6

كرڙא ڏونگـر، كہ گھڻي، جت مينھن وسن ماكون؛ سڄن ٿـيون، سيد چئي، ھاڙھي جون ھاكون؛ جت אنڌيون אوطاقون، تت كاھي رسج، كارڻي !

7 ماڻك مٹ سندوم، אوندאھيء ۾ سوجھرو؛ حشر ويل حساب ۾، ڇڎي نه ويندوم؛

ساريو سڎ كندوم، كوھيارو كيچ ڌڻي .


211


نء س پريت جو، كو جو پيچ پيوم؛ پنھو ڀنڀي ھن ڀنڀور ۾، وھڻ وہ ٿيوم؛

متيون موٹڻ سنديون، كاكيون كيم ڏيوم؛! سرتيون ساہ سندوم، ٿيو حوא ھوت جي! .

2 ھا، ڏنائون ڏکيء کي؛ ھن تي ڏא ڏא

لڳـيس نائك نينھن جي، كڑ ہ אندر كا جا؛ ٿـرن ۾ ٿاجا، كري منڌ مرن س .

3 كو منھن كٺل آئيو، وس نه ويچاري؛

تنھنجي ھٿ ري، پھچي نه پاري؛! ھوت אچ جي، آري ته پاند پڄي، لك لنگھيان! .


212

4 كڎھن تان ٻاجھ پـئي، ساڄن منج سالم؛!

سك تنھنجيء، سپرين ام؛! كيو تن ھٿ ھاج وہ ٿي، نيڻ ننڈ حرאم؛

نه سھان دאم، تون وندر ٿو ويال كرين! دوس ! 5

بر مڑوئي بوء، ڇپر ڇاٹون مكيون؛ ٻہ ٻہ ٿي ڀنڀور ۾، ھنڌ مڑيئي ھ وء؛ رאڻ وري روء، گوندر لٿا گولئ .

6 ج سان جانكون، سرتيون مون سڱ ٿيو؛!

كري كوھيارو ويو، تن ڇ تانكون؛ آئون پڻ تڎאنكون، אڌ ڏکوئي آھيان .


213

7 متان كا، ٻڑي ٻول ٻاروچي وسھي؛!

ھ وند نه ستيس، سرتيون ويـھي رھيس وڙي؛! جت پنھنجي جوء ۾، گھاري ن مان گھڑي؛

كيچ آئون نه كڑي، كنھن ڏکيء ڏאوڻ ڏאئيو . 8

אديون ؛! آئون نه تيئن، جيئن پريتڻو پرين س ٻڌي ستيس نه سوگھو، ڇلور ڇاتيء سيئن؛

كيچي كاھي كرھا، مونھان وڃن كيئن؟ ڏوہ منھنجي ڏينھن، پنھونء کي كا م چئي .


214

9 ور م وساريج، آھيان تنھنجي آسري؛!

ڏאڍو ڏونگـر جو سڄي، سو لطفون لنگھائيج؛ ، وير אسري אتھ تون، آري ڄام אچيج؛!

، اللن اڻيء کي نور س لڎאئيج؛! ظلمت جا زم جي، سا نرمل نور كريج؛!

كامل كن كريج، فرياديون فق جون! . وאئي

ڇوري ڇڎ م ڇپرين، ٻاروچل ٻانھي؛! جانب جھڑو جڳ ۾، ناھي كو ثاني؛

پنھل نيو پاڻ سان، پورھيت پرٹياڻي؛! پورھيو كنديس پر جو، ڀرينديس پاڻي؛

م ڇڎيو ھيكلي، ھيء جا وندر ! ھوت وكاڻي؛ אديون عبدאللطيف! چئي، אيندم آرياڻي .


215

سر كوهياري دאستان پهريون

1 ء لک سيئن، كل ي نوم كياء ليل نه جاڳ ! قم ٿي، پهچ قريب کي، אجلس تو نه جڳاء؛

مٺي ، ويهي رאت وهاء؛! مهمانن س جيالن ننڈ كياء، تي روز ره ٿي رאه ۾ .

2 אجلس كري אٿيا، تنوאريو توڏن؛ نوم نوאزينء؛ אن جي، مرحبا موڏن؛

وא، سسئي رڙهي رس روڏن، אليوم س . 3

غافل غفلت ڇوڙ! تون كيئن، אڻاسي! אوجھرين؟! چپاتا چڑهي ويا، وڃي پهتا توڙ؛

کوڙ، جم ورن ۾ وאكا كرين א نيڻ ننڈ .


216

4 ، آ ننڈ אڀاڳ کي ک א آلوڙو !

هاڻي هن ڀنڀور ۾، گھاريان كارڻ كن ؟ אديون אوٺـيڑ ن، هنئ سان هاڃو كيو! .

5 ء پ ڊگھا كري، وڏي جاڙ كياء؛ ست

در ڀر אڀئ دوست جي، ته سر پر هوند سياء؛ אصل آريء ڄام جي، سڳي تون نه سياء؛

پنهونء س پياء؛ ٿي، نڀاڳي ننڈون كرين! ! 6

هن پ ڊگھا كري؛ ، جئن אي كم كميڻ لطيف لوچ ڇو نه، لء هوتن؛! چئي، هاري

ننڈאن نڀاڳ کي، אوڀاال אچن ؛ سي پنهون كوه پڇن هي ؟ جي سنجھي رهن .


217

7 ء سنجھيئي، منهن ويڑهي مئن جئن؛ ست

ک کي، ڄاتوء نه ڏيئي؛ א אوجاڳو هٿان تو پيئي، ٿي كچو كيچ كرين !

دאستان ٻيو

1 ڏونگـر ڏאڍאيون كرين؛! تون ڏאڍو، ڏאڍא!

مون تن אندر ، جئن وڻ وڍي وאڍو؛ تيئن وه אي كرم جو كاڍو، نات پٿر ك پنڌ كري؟

2 ڏونگـر ڏک سندאء، پرين گڎجان ته چوאن؛!

ء ٿئ ڀوאرئون، ٻيا ونگا ور سندאء؛ ڀ چڱي كان كياء، پ وڃايء پرينء جو .


218

3 ڏونگـر هريون چونديس پرينء کي ڏورאپو، پ! :

پهڻ پ پٿون كيا، تريون ڇنيون تو؛” رحم نه پيء روح ۾، قدر منهنجو كو؛

وאكو كنديس مون سان جبل ٿو جاڙون كري! وو’: !“‘ 4

ڏونگـر ڏکوين کي، دالسا ڏجن؛! گھڻو پڇجي تن کي، جن وٹان هوت و ڃن؛

تون كئن سندא تن ؟ ، پهڻ پ ڏکوئي 5

ڏونگـر ڏکوين کي، ڳل نه سكا ڳوڙها؛! هو جي پهڻ پٻ جا، سي ڀڄي ٿيا ڀورא؛ گوندر جا گھوڙא، وڃن جان جدא كيو !

6 كي جي كڍيا پار، ڏکيء ڏونگـر پاڻ ۾؛

سڻي سا تنوאر ، مرون پ .يا مامري


219

7 ، سڄڻ ميخون ڏونگرين؛ ڏونگـر ڀون ك ههڑא سيڻ سڌير، ك لهندينء كي ٻيا .

8 ٻئي ويٺا رون، ڏکي ڏونگـر پاڻ ۾؛

كنهنکي ك چون، منجھن جو پريتڻو . 9

تپي كندين كوه؟ ڏونگـر ڏکوين کي؛! تون جي پهڻ پٻ جا، ته لڱ منهنجا لوه؛

كنهنجو كونهي ڏوه، אمر مون س אئن كيو . 10

ٻـڑي ته ٻيلي گھڻا، ساٿي پڇي سک؛! رفاقت رڃن ۾، ڏونگـر كاري ڏک؛ آريء جو אهک، مون رهنما رאه ٿيو .


220


مون کي ڇڎ م ڇپرين، هت، هوت هاڻ؛! اڻي אوڏي منڌ אٺن کي، א كارڻ آڻ؛ ڳيان آريچن جي א پورهيو كنديس پاڻ، .

2 مون کي ڇڎ م ڇپرين، پوء رهايس ؛‘ پاڻ’

جي ڀاليون ڀاڻ، تن کي رس، رسيال، رאه ۾ . 3

س پون ڇرכ، آيل ٻاروچن جا؛! وم وهاٹي، وو كوهياري كرכ؛!ڙي!

ڌڙ ڌوڻيو تنهن ڌכ، جڎيء جئڻ نه ٿئي ! 4

س پون ڇرכ، آيل ٻاروچن جا؛! پنهونء جي پيكان جون، رאسيون منجھان رכ؛ هنيم هوت كرכ، لوچان، لوه نه نكري .


221

5 جيهي جي تيهي، ته به ٻانهي ٻاروچن جي؛

حجت هوت ، مون كميڻي كيهي؟ پنهونء س אصل آريء ڄام جي، پلئ آء پيئي؛

هوء جا پائ پ ۾، تنهن ج نه جيهي؛

وساري ويهي، تن كيچ کي كيئن رهان؟ 6

هئي، جي نه هئي؛ ته به ٻانهي ٻاروچن جي؛ אن سڱ مقابل سسئي، سندين ٿي سئ ي؛ هن تان لڄ لئي، هن جو هلڻ هوت ڏي .


1 ڳائي نه وאئي؛ אديون آريچن جي؛! كنهن پر كهي لن يان، جبل جھاجھائي؛ گھ

جيكس وאجھائي، هاڻي مرنديس هوت لء؟


222

2 هلڻ سهان نه هوت جو، وڃڻ مون نه وس؛

א آريچن ! جي، گو ميڑئ گس؛ پرين، پنهوאر تو پڇان، ڏونگريا! مون ڏس؛!

א ک جي آرس، منڌ جيهائي جوڙ كي . 3

مون کي جن ماريو، آن كي گڎيا سي؟ تن ۾ طاقت ناه كا، אدא אن ري؛!

ه ڳري ٿـئي سور سلتم تي، جيالن ڳا . 4

مون کي جن ماريو، سڃا سيئي؛

پنهون پيكان پڇنڈيا، ٻلن تان ٻيئي؛ ويڄنئون ويئي، ٿي وهيڻي سڄڻ .


223

5 پرتوو پنهونء جو، سهائي، سياه؛ منهن ڏيئي مون آئيو، رنگارنگي رאه؛ پهرين ڏيندא پاه، پوء رڱيندא رڱ ۾ .

6 پرتوو پنه ونء جو، رڳيائي رאحت؛

ڀانـئيان ڏينهن ڀوאرئون، ساڄن الء صحت؛ مٺي مصيبت، آري ڄام جي آهي .


1 رء قري قوت كيو، ويٺي وره چرאن؛

، مادر ڳه א אن عذאبان ڇو نه مرאن؟! אديون جو نه אوهان، سو مان سر سر! تيون !


224

2 אديون א گھي آهيان، پرين پڄاڻا؛!

سي كوهيارא كيڻ ويا، ساڄن سياڻا؟ جي سسئي سيباڻ ، سي وڃي كيچ قرאرياا .

3 حقيقت هن حال جي، جي ظاهر كريان ذري؛

لڳي ماٺ مروئن کي، ڏونگـر پون ڏري؛ وڃن وڻ ٻري، אوڀ ر אڀري ك كي .

4 حقيقت هن حال جي، جي ظاهر كريان زبان؛ لڳي ماٺ مروئن کي، رسي سور شبان؛

ٹاكر ٹكي كان، جبل سڀ جلي وڃي . 5

ون پاڻ ڏي؛ ساريان ٿي سبيل، پر تقص ، آري ڄام אصيل متان مون کي ڇڎئ !

ور ول هن جا وسيل رس، ره! . رאه ۾!


225

6 سرتيون سورאتن جي، كوه ٿيون پٿر پون؟ گھاء نه لڳن گھٹ جو، ريا مان ٿـيون رون؛ چيتاريو نه چون، پار منهجي پرينء تان .

دאستان ڇهون

1 كنهن پر رئان پرينء کي؟ אندر ناه אساٽ ؛ لوهوكا لكن ۾، ويري مٿي وאٽ؛ ڇپر ۾ ڇونڇاٽ، ڏٺم ڏکوين جا .

2 كنهن پر رئان پرينء کي؟ پچڻ ناه پچار؛ ار؛ אندر ٿي آهون كريان، کاڻي منجھ گريي جي گفتار، ٻيء ڀت ٻاروچن ۾ .


226

3 سڃ وسندي تن کي، جوش جاليا جي؛ قيق جا، نينهن تن وٽ ني؛ طالب جي ٹيڎي پسي ٹي، هو تان آهي هيكڑو .

4 ٻيون ڏيئي ٻن کي، هلج پاسي هيك؛

ور نه سهي ويك، تون، ٹيڎي ٹئايون كرين! . 5

אڃا تون אوאٽ، وאٹان پاسي ويسري؛ سونه ٿي سوאٽ، ته منجھان دل دڳ ل . ه

6 ، پسي پٻ؛ متان كا، منڌ پانه ؛! ڏئ

א ڳيان كؤ م كٻ، אي قا آڏو كيچ کي .


227

سي ر ح س دאستان پهريون

1 لڑ م، الڙאئو ٿيو، هلي كر همٿ؛

سڄ سامهون منهن ۾، متان كرئ كٿ؛ يان جي سٿ، ڳاڙهي سڄ ڳالهه مڑين سپ .

2 אلهي سڄ אوير كي، ڏٺائ ڏونگـر؛

ر؛ سسئيء کي سيد چئي، سورن جو

كٺل رکيو، كر، ويچاريء وڻكار تي . 3

ويٺي مون ويو، لڑي سڄ لكن تان؛ و، پهڻن پ پيو؟ آئون ڏوريندي كي سورن ساڻ سهو، אچي ٿـيم، جيڎيون !


228

4 سرتيون سڄي سڃ، متان كا مون س هلي؛!

ڳيان رאئو رڳي رڃ؛ א پاڻي ناه، پنڌ گھڻو، متان مري אڃ، كا ڏئي پارאتو پرينء کي .

5 ون، אوڏيء ڇك نه ڇميا؛ پٹيء نه پ ون، نينهن نباهي هليا پويون هي ڀـ .

6 سيء كا تنوאر، كي ؛ هنئ ٿي هٿ کـڻ

سوين رليون سسئيون، هوتاڻن هزאر؛ ٻاروچاڻا ٻار، توڙאن ترس نه سکيا .

دאستان ٻيو

1 ، ماء كي ڌرت ؛! كي ڄر سندي سڄڻ

ن وچ ۾ هلي ۽ وאجھاء، ٻن ڄ .


229

2 مٿيان مٿي مچ، ٻر ٻاروچن جو؛

مون کي طعن ، جئن نه پروڙئ سچ؛ ا تي ڏئ אمڑ אوري אچ، ته سٹ سڻاينء سور جي! .

3 مٿي منجھان مينهن، پسو پاڻيء جئن وهي؛!

ي سنديون مون ڀانيو نينهن، ڄڀيون ڄ . 4

منجھان منهنجي روح، جي وڃي ساڄن وسري؛ ته مر لڳي لوه، ٿر ٻاٻيهو ٿي مرאن !

5 پهي كام پڃاء؛ אمڑ منهنجي آسري؛!

ڏيئي لت چرخي کي، پوڻيون پاڻيء پاء؛ كتـيم جنه الء، سو كوهيارو كيـچ ويو .


230

6 ٻن هوت! کوء هاڙهو کوء پنهون، ٻن پريتڻو! ! مون موت، پسڻان پرאئيو! مادر .

7 کوء ٻو ٻن! ٻروچ گھوري ذאت ج جي! !

مون کي چئي ، پيهي ويا ڇپرين“ لوچ” . 8

جئن جئن تپي ڏينهن، تئن تئن تاڻي پنڌ ۾؛ ھو نينهن، ٻانڀڻ ٻاروچن س ڳا كو آ .

9 جان جئ تان جل، كانهي جاء جلڻ ري ؛ء ٿڌيء هل، كانهي ويل وهڻ جي ت .

10 ء ٿڌيء كاه، كانهي ويل وهڻ جي؛ ت متان ٿئي אوندאه، پ نه له پرينء جو .


231

وאئي شاديء جو سينگار، آيل مرכ منهجو مون پرين! .

آهي ڳهه ڳچيء جو، ڏئي هالورא هار؛ گھاڙين کي؛ جانب جو جنسار؛ א آهي

آهئ کاڄ بک جو، تون تان طعام تيار؛ אعلي אڇو عيد ۾، دوستاڻو ديدאر؛

حسن هوت پنهونء جي، ككوريو كوهيار؛ سڃ كيائ سرهي، وאسيائ وڻكار؛ ڇپر ڇاٹون مكيون، عطر ٿيو آوאر؛ א، نا تان نثار؛ كوڙيـ ٿيا كي

سدא صالبت جي، گو گر فتار؛ گھوريان گھر ٹيء تان، אچي جئان آڌאر؛ گھ

אديون عبدאل! لطيف چئي، مليو مون منٺار .


232


كو گھمندي گھور، آ ٻاروچن جو؛ ڇڎينديس ڀنڀور، هنئون هت نه وندري .

2 ڀنڀورجن سکن، مون کي ساٿان کاريو؛

ساڻ ڏکن، تان كي ڏونگـر ڏوريانهاڻي . 3

ڀينر ڀنڀورאن، ڀڄو تان אبهو؛! א ڳي אن ماڳان، سرت سور پرאئيا .

4 ڀينر ونهون؛! هن ڀنڀور ۾، دوزخ جو د

سوאرو سونهون، پڇي پورج، سسئي ! 5

ڀنڀورאن אجاڙ، سرتيون سکـر ڀانـئيان؛! مون س تنهن پهاڙ، ڏکان هڎ نه ڏوريو .


233

6 אجاڙאن ڀنڀور، سرتيون سکـر ڀانـئيان؛!

ک سان א آرياڻي אتور، ڏٺم جت . 7

ڀـليو سڀ ڀنڀور، جو پٺيء هوت نه هليو؛ شهر سڃاتو ك كي، آرياڻي אتور؛

ماڻيو تن مور، ديکيو جن دل س . 8

برو هو ڀنڀور، جو آرياڻيء אجاريو؛ الٿو سڀ لوכ تان، هاڙهي ڌڻيء هور؛ ڇوريون ڇرڻ سکـيون، پنهون كيائون پور؛ آيو سو אتور، جنهن ڏکيون ڏک وهاريون .


234


لڄايا مونهان، ساجھر تي سيڻ ويا؛ پ ڀنڀو رאن، سڌ منهنجي ذאت جي .

2 آئون جي هيس هڎ، אديون آريچن جو؛!

ساٿ لڎيندي سڎ، هوند كوهيارא كرين مون . 3

هيس جي سياء، ته كيم ڏک ڏيرن تي؛ ، ڳالھ نه كيم كاء؛ אدب وچان אن س

ذאت منهنجي، ماء كچو ٿي كيچ کي! . 4

ساٿي توء هلن، پٿر جي وאر كريان؛ ک س א جيكس ٻاروچن، كو ڏ ٺو عيب .


235

5 ، پوء كڄاڙيان روء؟ ساٿ سئ نه جاڳ ه אي پر كپر هوء، جئن هو سانگي، تون .

6 مون سڎيندي سڎڙא، ساٿي سڎ نه ڏين؛

ولهيء جي وٿاڻ تي، توڏ نه تنوאرين؛ ، بري هن ڀنڀور ۾ هيڎא هاڃا ٿ !

7 كهان، تان كيچان پري وهان، تان وٽ مون! !

ڀـلي ڏور ڀون، عبث آريء ڄام کي . 8 كهان ته كيچان پري هان تان سر هيٺ! !

ٻاروچي س ڏيٺ، جيڎيون جيهيء پر ٿي! .


236

وאئي ڏينديس ماه مرن کي؛! אي هوتا! هوت! هوت

آئون جرא جي كري . ڏيئي باه ڀنڀور کي، آئون آيس تو ڳري؛

آرياڻي پنهونء ري، مون کي، سرتيون تان نه سري؛! جنڈي پايو جان ۾، ڏکي ڏک ڏري؛

آء אورאهون، سپرين وڃ م، پي! پري؛! مون ڏٺي، مون وسهو، ورچي تان نه وري؛

، ڌאرאن منهن مري؛ ڏکيء جي ڏيکارئ پيا پرين جي، موهيس ميٺ كري؛

ڳ ٻري؛ آريء جي عشق جي، مون کي אندر آ توکي توء نه ڇڎيان، جي وڃان ڀونء تري؛ ڌڙ وجھنديس ڌوڙ ۾، مٿو ڌאر ڌري؛

هلڻ سڻي هوت جو، ڏکي، پس ڏري؛ پرين کـيون ٻاجھ ڀري؛! א کـڻـج پانهنجيون، אديون عبدאل! لطيف چئي، من كا مهر كري .


237


1 ليڑ ن لن لس، مانباڻيان مٿي ويا؛ گھ

و ٺي ور وאٽ ٿيا، پنهون ڄام پهس؛ هئا وڏي وس، ٻاروچا ڀنڀور ۾ .

2 ڇپون ڇپر کٹي، پهڻ پٿرאڻـيون ڀانئيان؛ ج رهان رאتڑي، مرون منهنجا مٹ؛ سيڻن جيء سهٹ، ڏونگـر ڏو مون ٿيو .

3 مسافرنـئون، ماء وره وها وترو؛!

، تن سانگـ س ساڃاء؛ אچي ٿـيم אوچ جھل م پاء، هنئون هوت هڻي ويا! جيجان !


238

4 ؟ كيئن אڙאيء پاند، پلؤ پرڏيه س

متيون موڙهيء، سسئي كيء كوهيارو كانڌ؛! ر ڀانئيء رאند، ٻانڀڻ!

عشق ٻروچ جو! !

5 منهنجو پاڙيچن، كچو كونه ڍكيو؛

پاسي چڑهي پنهونء جي، ذ אت سل جن؛ تيالن ٻاروچن، نڌر ڇڎي ننڈ ۾ .

6 ء جي هاכ، مادر حسيـ ماري آهيان؛!

، رאتيان چكن چاכ؛ ڏينهان ڏورڻ ڏک س ڊڄان ڀر فرאق، متان پوئم پرينء س .

7 جيكي فرאقان، سو وصاالن نه ٿئي؛

אچي אوطاقان، مون کي پري ن پري كيو .


239

8 ڦري آء، فرאق مونکي وصاالن وچ پيو؛!

جي ٿي چكيم، سي پرينء گڎجي پوريا . وאئي

پنهون پريشان، ٻر ٻر! نكو خان نه مان؛! حال منهنجو! هيء! هيء .

مونکي بک بوتن جي، ناقي ڀانئيان نان؛ شهر صحرא ڀانـئيان، مون ليکي ميدאن؛

رئان ٿي رڃن ۾، آريء لء عريان؛ אن؛ پٹيان منهن پسڻ لء، ه ٿي ح

آهي آريء ڄام جو، مون کي كاري كان؛ ديوאنيء کي دل ۾، سورن جو سامان؛

وجھج پك پينار تي، پر کائي پان؛! كڎهن ٿيندو كيچ ۾، مٺيء جو مكان؟

، عبدאل آهئ لطيف ڳوאن ڳيان تون א کي، א .


240


آيا آس ٿيام، ٻاروچا ڀنڀور ۾؛ پسي پهر پنهونء جي، ننهن سيئن نيڻ ٺريام؛ گوندر وسريام، سکن شاخون مكيون .

2 ڏيکاريس ڏکن، گوندر گس پرين جو؛

سونهائي سورن، كي هيكاندي هوت س . 3

سؤ سکن ساٹي ڏيان، سر پڻ ڏيان سٹ؛ جي مون مڑي مٹ، ته وره وهايان هيكڑو .

4 سورن سانگھارو، كڎهن تان كون كيو؛

آيل אوڀارو، ٻاڙوڌو ٻوڙ وهي! .


241

5 لڳم ٻاڻ ٻروچ جو، كرها ٿيا قضاכ !

אه کي جا אٺن کي، سا م پوء م ماכ ! א کڑين خورאכ، پسڻ پرڏيـه جو .

6 ڏکويون ڏيهان، جيكس لڎي ويئيون؛ ون؟ هاڻي كن مالن، پڇان پرين خ

7 ، مون وٽ وٿاڻان؛ مٺ مٺ سورن سڀكنه

ڀريون كيو ڀڻان، ويا وهائو نكري . 8

ڀيڑي ڀيڑي ٻنڌ، سورאئ سندرو؛! ڳاهون پنڌ، متان لكن س لڳي مرين א كيچ !

9 ڏک سکن جي سونهن، گھوريا سک ڏکن ري ! جن جيء ورونهن، سڄڻ آيو مان ڳري .


242


پڇن سي پسن، جڎهن پرينء کي؛ ڏورينديون ڏس ڱڻ عجي جا א ن، .

2 پڇيو ئي، تان پور؛ نات پڇڻ هوء م پرينء کي؛ ڏورڻ وאريون ڏور، هڎ نه آه هوت کي .

3 ڏوريان، ڏوريان، م لهان شال م مالن هوت! !

من אندر جا لوچ، مڇڻ ملڻ سان ماٺي ٿئي . 4 آئون ڏورينء، شال م لهنء پرين! هئ پري! !

هڎ نه ساه سري، تن تسلي نه ٿـئي ! 5

ڇڎ حج هلڻ جي، چکيم چاڙهيكا؛ אديون آڙيكا، هنئڑي پيم هوت س! .


243

6 ؛ جيكا كندي سنگ، مون جئن ٻاروچن س

אنگن چاڙهي אنگ، رئندي سا رت ڦڑא .


آتڻ אورאنگھي ويا، آئون ٿي مرאن، ماء ! پٿون ٿينديس پ تي، هيء’ هيء! كري هاء‘ ! !

جئڻ مون نه جڳاء، پرين تان پاسو كيو . 2

ڄاڻي جي ڄاتوم، ته پوندو فلق فرאق جو؛ א کـر אرאدت جو، ڌريائ ڌوتوم؛

پوء تان كون كيوم ، هوند كشالو كيچ ڏي . 3

ونهڑא، منڌ کائيندي د د سيڻاني وڃ؛! پرياڻون م ڀڃ، ساٿ چڑهندو لكي .


244

4 ؛ ڇڄ م قطارאن، ساٿ چڑهندو لكي

مڇڻ ٿئ پئان، وڳ وאٽ ئي نه له . 5

پڇيوئي جان دوست، تان پاسي كر پرهيز کي؛ جن ڏٺ ور كيا و هوت، تن دين سڀيئي د .

وאئي

ا، ٻاروچا مون کي ڇپر م ڇڎ پلئ لڳي آهيان! . ڇوري ڇ آهيان، نينهن نباهي نيجا؛

ڇوري ڇڎي ڇپرين، كيچي كيم وڃيجا؛! ، ساٿ سالمت نيجا پنهون منهنجو آن س .

مون تان وڙ وڃائيو، אئ پنهنجو ا؛ وڙ كر جوڳيكو ويس كري، سگھڑي سار لهيجا؛

آرياڻي عبدאل! لطيف ا چئي، مون تي وهلو ور كر .


245

دאستان نائون1

، من وجھلڻ وڍيو؛ كاتيء تان نه كنه ، جو نه جئاري، جيڎيون ماريس سور تنه !

2 جئ منهنجو جن، אنگڑيارو وڍ يو؛ پڄاڻا پرين، سبان، سڄو نه ٿئي !

3 رو، وسانئي رאند، پہ پروڙج ساٿ جا؛ هوتن س هيكاند، هيم ٻاٹي ڏينهڑא .

4 ھري؛ اڻيء جي رئڻ ۽ رאڙو، مون كٺل کي قلب ۾، قرب جو كاڙهو؛ هوتن لء هاڙهو، رجائينديس رت س .


246

5 روئي كندينء كوه؟ هاڻي كو هوت وري؟

جيڎوئي كيو، ساڻس سيڻ ستوه؛! جيڎيون ڊوهي אٿيان ڊوه، متان كا مون س كري! !

6 کاڻيء م کانيو، مٺيء منگر م ڏيو؛ هيكر אجھايو، ڏيئي ٻر لهار جئن .

7 تون جي كالھ مئي، ته كالھ ئي گڎينء پ

رينء کي؛ كڎهن كان سئي، ته كا سگھي گڎي سڄڻ .

8 א ڳي پوء مرאن، مر مرאن مارڳ ۾ !

مٿي پوء پريان، خون منهنجو جيڎيون . 9

مر، مٿا ڏيئي، پنهونء كارڻ پٻ ۾؛ کاڻينئي ويٺيون א ته سرتيون سڀيئي، و .


247

دאستان ڏهون

1 وאكيو وאك يو وک، پاٻوهيو پ کڻي؛

، مرن جي سي نه چڑ هنديون ڏک، موڙي پ . 2

؛ وجھ وڌندي وک، مڇڻ لک لکائي ڏک تن کي ڏک، حب جن کي هوت جو .

3 وאكو هڎ م اله، سڎن مٿي سڎڙא؛ مان تنهنجي كاء، سڳر ۾ سار ٿئي !

4 سورن سان ڍيـياس، پورن پا آهيان؛

سکن جي، سيد چئي، پکي نه پيياس؛ جيكس آئون هياس، گري گوندر ول جي .


248

5 كينهي طالب تات جا، نه ته آهي تات تيار؛ ڏوريان پيو ڏكار، گھورندڙ کڻي ويا .

6 كنهن جنهن نينهن ننڌאه، جي مون وאجھائيندي ن ه ورو؛

جيكي مئي كندאه، سو جانب كريو جئري! . 7

ڳاهون آهيان؛ א متان ٿئ ملور، ك ڏسڻ ۾ كر ڏور، حد ٻن جي هيكڑي .

.دאستان يارهون

1 جئن אتن آريء ڄام، אئن تان אوٺ نه كيو؛ ، گاذر منجھان گام؛ ٻڑكي ٻاهر نك

ساه ڏنائ سام، س سڳـر پٹي .


249

2 لكيون آن لڳا، كي پلء پانڌيڑ ن جا؟!

و، ماء توهان گھڻ روندא אوء رت ويا! . 3

ڏوٿ چيس ڳاهون پنڌ ٿيو” א ڏور، كيچ ؛“ پاڻا چڑهي پور، وک وڌאئ وتري .

4 سسئيء جي سريء سا ن، كيچ ڌڻي كانڌي؛

پسڻ كارڻ پرينء جي، منڌ هئي ماندي؛ لكن تان لطيف چئي، آرياڻيء آندي؛

اڻيء نصيب ٿي אندي، پنهونء پ . 5

ڳـڀري ٿيان؛ א هيء ٿو وڃي هوت، آئون כ متان چوء بلوچ، كميڻيء مان ك ٿيو” “.


250

6 كمي ڻ هٿان، ٿ مورאئ مديون؛

تون كر پاڻ وڙאن، موٽ سٻاجھا سپرين ! 7

نكي ٿيان سڱ ۾، نكي سڱيڻي؛ آهيان كميڻي، ذאت ٻروچيء نه جڑאن .

8 كيـچ م خ هوء، هن منهنجي ذאت جي ! متان پنهونء پوء، لڄ منهنجي لوء ۾ !

تان ٻارهوندאس

1 ؛ ک س א ڏٺان جي ٻروچ، مون جئن هوت

مون کي چيان ، پاڻا پيٺيون ڇپرين“لوچ” .


251

2 كندي وت، مڇڻ ‘ ! ووء! ووء’ وسارئ‘ ! ووء’ !

پاڻي هار م پڌرو، روء منجھان ئي رت؛ ص وڏو ست، سگھا ميڑي سپرين .

3 ماٺ مارينديء پرينء جي، مڇڻ، رئ رت !

ڇڎ م ست، همت هوت وڃائيو! ڇوري . 4

، مئي پڻ س تن؛ جڑ جئري جن س جي هت نه هوت پسن، سي كنهن پر كيـچ پسنديون؟

5 אوجھڑ وتان آنء، ٻيون سڀ سڳر ساٿ جي؛

جا نينهن ڳنهندي نانء، سا مون جئن پوندي مامري . 6

؛ ٻڌو كنهن ٻنڌאڻ، هنئڑو هوتاڻيء س ي يانس، نه ن كا جا پييس كاڻ، نب !


252

7 ڏونگـر ڏنا نوڻ، مون پارکو پڇيا؛

هيكليون هلن جي، سي تاكن سندي توڻ؛ אي אهکي ڀوڻ، سونهن رء نه سٿري .

8 لوڙאئو، سهس آهن سڃ ۾؛ لک

بر ۾ بورאئو، کڻ، پيادي . پاڻ س! 9

نينهن م نالو ڳن، پريتڻي پ ٻيا؛ سورن ساڻ م ڇن، وره وهائج وترو .

10 سڄڻ ڏٺو جن، تن ڳچيء سر ڳہ كيو؛ ٻيون كوه ٻجھن، قدر كيميا אن جو ؟

11 هنئون م لوڏ، سکن پوندينء، سسئي! هاري !

كوهيارو تو كوڏ، אچي كره قطاريو .


253

12 ء پاڻ چئي؛ حسيـ حس لء، بي تهان پوء ٿـئي، خ ٻي خلق کي

.


254

سر ليال چنيسر دאستان پهريون

1 دאغ تنهنجو دאئما، ماري معذورين؛

ء كارڻ سپرينسائ وڃج م ڏورين؛! آء تو حضورين، مڻيو وجھان مچ ۾ .

2 مڻيو وجھان مچ ۾، هائيء هڻي هار؛

سک سيد چئي، كرئ كوه قرאر؟! سوڀي رאجا ريساڻو گھڻو، سٹاڻو سردאر؛

چؤڏس چنيسر ڄام جو، ڏيهان ڏيہ ڏهكار؛ کي א ٺاكر ٺار، مڻـئي تي ٿي مٹئ !

3 چنيسر چؤرنگ، ٻرنگو لوכ ٻيو؛ تنهن س ڇنيو سنگ، وڃيو هار هٿ ڇه !


255

4 مڻـئي تي موهجي، موڙهي كيء مرכ؛ ، وڌو تو فرق؛ چئي چنيسر ڄام س وري ويو ورق، آيء ڏنء ڏهاڳ جو .

5 مڻـئي مٿي جي هئا، تن چٹن ڦ چت؛

هار کٹنديس هوڏ ۾، نيبہ ٿيندم نت؛ كؤنروء جو كرت، مونهان مٿاهون ٿيو .

6 ؛ مڻيو ناه مڻـيون، جو تون پسي هار هرکـئ ، سنديون كوڙ كڻيـون؛ ڳه א אصل آهي

אن گھوڙن هنئي گھڻـ ور كيون يون، دوسنئان د . 7

تو جو ڀانيو هار، سو سورن جو سڱرو؛ چنيسر چت کـڻي، ٿيو پورهيت جو پار؛

אوڻت جو آچار، كانڌ كنه س م كري .


256

8 نه كي هو ٻانهڑين ۾، نه كي ڳر هئوم؛ نه مون، سينڌ نه سرمو، نه سينگار كيوم؛

كانڌ سندوم، رکو ئي رء ڳڑيتيالنہ . 9

سونا كر كنن ۾، ڳچيء ڳاڙها هار؛ ٻانهوٹا ٻانهن ۾، سينڌ سڻڀا وאر؛

تيالنہ پي پچار، كانڌ منهنجي ڇڎئي . 10

אو ڏمريو ڏس حيلو هنهن هار جو؛! سڻو سڀ سرتيون ور نه كنه وس؛!

عوى پهرئ دس، ڀڃيو ٿو ڀورא كري د . 11

، ڍكڻ مٿي ڍول جا؛ پوچا ڏٺم پـ مون ڀانيو تنهن وير، كو ي كندو پريئڑي جھ .


257

12 سوڙيـ ستڑياء، پکو سهو والريو؛

چنيسر كانڌאء تان مون هئن نه ڀانئيو! ! ستان ٻيودא

1 ٿڑكي پسي ٿو כ، تركي تك ۾ پئي؛

אچيو אچيو، א ڳـلي” ، چئي ليال کي لوכ؛“! ، ساڙي كيائونس سوכ؛ אندر אوڀالن س ٻاالپڻ جو ٻوכ، ويو ويچاريء وسري .

2 ء ته گھڻو هوشيار، كل به هيئ كانڌ جي؟ هئ

تو ڀانيو موچاري ٿيان، ڳچئ پائي هار ! انڌ كوڙيء جو نه وڻي، سئ ڀت سينگار؛ك

وهم لهي وينجھار، دليون پرکي دאسڑو .


258

3 ؛ وڏيري هياس، ميڑو مون گھر سرتي

هٿ ڇهڻ هار جي، كڑي كانڌ ٿياس؛ ڍو ڍيلياس، آ ڏنء ڏهاڳ جو .

4 وڏيري هياس، چنيسر جي رאڄ ۾؛

، نقرين، ٿي پلپل پڇياس؛ د هل دمام ڍو ڍيلياس، ٿـيس ڏهاڳڻ ڏيہ ۾ .

5 وڏيري هياس، چنيسر جي رאڄ ۾؛ ، دربانن، پر ۾ ٿي پڇياس؛ ، ٻائي دאئي ، نقرين، ٿي وچ ۾ وهارياس؛ هل دمام د

هيس دאد دوسن جي، کـڻي هلك ي هار كياس؛ تنهان پوء ٿياس، كانياري كانڌ جي .


259

6 هيس هندورن ۾، پييم كانه پروڙ؛

مڻئي سندي مامري، كوجھي وڌيس كوڙ؛ سامهان ٿـيم سور، ويو ولٹي ولهو !

7 ، چئي چنيسر ساڻ؛! ليال جم لکائي

ور س وڙهيو אٿـ ، موڙهي ئ مٺء پاڻ؛! كيء ڀاڻ، تي آيء ڏنء ڏهاڳ جو! ڀوري .

8 ، چئي چنيسر ساڻ؛! ليال پوري نه پـئ

تو جو ڀانيو پانهنجو، سو ريساڻو رאڄاڻ؛ پاڻان ڌאر پرياڻ، كانڌ كنهنجو نه وڻي .

9 ، ليال چئي چنيسر ڄام س تون م لکاء؛!

س تنهنجو دאسڑو، کاند وڏيائي کاء؛دو ته ڍولو ڍכ سندياء، عي کي آڏو پئي .


260

10 ، ليال چئي چنيسر ڄام س تون م لکاء؛!

אي كانڌ كنهجو نه ٿئي، نه كا مون نه تون؛ رئنديون ڏٺيون مون، אن در مٿي دאدليون .

11 حيال ڇڎ، جي! ليال تون سوڀي ؛! سکـئ

ء گڎ؛ پائي پاند ڳچيء ۾، پاڻ غريـ هڎ نه چوندء لڎ، جي كارون آڻـئ كانڌ کي .


1 چنيسر س چاڳ، متان كا منڌ كري؛ جان مون پوء پروڙيو، ته هي نه ماڻي ماڳ

ڏمريو ڏهاڳ، سگھو ڏئي سهاڳـڻ .ي


261

2 چنيسر س چاء، متان كا منڌ كري؛ ب ۽ گاء؛ كانڌ كنه جو نه وڻي، گ جي ٿڑي ٿورڙياء، ته دوس دسائي دאسڑو .

3 سڀيئي سهاڳـڻيون، سڀـ منهن جڑאء؛

سڀ كنه ڀانيو پاڻ کي، ته אيندو مون ڳر رאء؛ پيٺو تن درאء، جي پسي پاڻ لڄائيون . 4

אوڳڻ كري אپار، تو در آيس دאسڑא ! جئن تو رسڻ سنديون روح ۾، تئن مون ڀيڻي ناه ڀتار !

ء لڳ، ستار سائ ميٹ مدאيون منهنجيون! .

5 ، ته تون پاڻ سڃاڻج سپرين جي مون موڙهي مت !

אصل אوאين جا، عي ب ڍكئ تون אت؛ אي، پر ا! ، جئن ولهيون ڍكئ و تنهنجي پت !


262

6 كوڙين تنهنجون كامڻيون، تون كوڙين سندو كانڌ؛

مون کي ڇڎ م دאسڑא ته وڃان نه وڻوאند؛! مون ڳچيء ۾ پاند؛ تو، چنيسر هٿ ۾! .


263

سر مومل رאڻو دאستان پهريون

1 ه گڎيوسون كاپڑي، بابو بيکاري؛ كا سامئ سيلو سر تي، ماال موچاري؛ ڏيئي ڏيکاري، ڦٹي دل فق ويو .

2 ؛ ه گڎيوسون كاپڑي، جهڑو ماه من كا ، جوڳي جاڳائي ويو فيض، فرאق فق .

3 ه گڎيوسون كاپڑي، پهر سج کان پو كا ء؛ پسو سونهن ساميء جي، رت ورنو روء؛ جو منهن مومل جي پوء، موٹڻ تنهن مس ٿئي .


264

4 ه گڎيوسون كاپڑي، بابو بان بري؛ كا سائي سال كلهن ۾، سامي سون سري؛ از جي خ ڏي کري، كا مومل جي .

5 بيکاريء کي بر ۾، ويو كيف چڑهي؛

ڳالهيون كندي كاכ جون، ڳوڙها پيس ڳڑي؛ كا جا אنگ אڙي، جئن ڇٹا ڦٹ ڇڑي پيا .

6 سج سڀاڻي جا كري، ساميء سائي روء؛

אچي ٿي عطر جي، منجھان مگٹ بوء؛ سا ڏيکاريهون جوء، جئان الهوتي لعل ٿيو .

7 جوڳيء ت ي جڑאء، نسوروئي نينهن جو؛

پتنگ جئن پيدא ٿيو، سامي سج وڙאء؛ آيو كاכ تڑאء، كنوאرن ككوريو .


265


آء النگوٹيا الل كنهن پر ڏٺيء گجريون؛! ، لڑכ وهائي الل؛ کي א آب אرتو

ال، سامي ڏٺء جي كہ نه سال! ؟ ئي2

ون؛ گجر کي گجميل جون، تارن ۾ ت هڻي حاكم کي، زور ڀريون زبرون؛

ون، پسو پرڏيه جون كاכ كنڌيء ق . 3

گجر گاروڙين، אچيو אڏي אڀيي؛ مٿان پيئي تن، ٻڌא ٻاڻ هڻن جي .

4 ، آهيڑين کي مومل ماري م آكري؛

؛ سوڍيء گھڻا سكائيا، پڑهيا پڻت پ ، مڻيو جن مٿن ۾ هڻي تن کي ت .


266

5 جوڳيء جاڳائي، ماري وڌو مامري؛ ، אميو آهي؛ لنؤ لڈوڻي كنڌيـ

وڃو جي كاهي، ته نكون پسو نينهن جون . 6

هلو، هلو كاכ تڑين، ج نينهن אڇل؛! كا جھل نه پل، سڀكو پسي پرينء کينه .

7 هلو، هلو كاכ تڑين، ج گھڑجي نينهن؛!

نه كا رאت نه ڏينهن، سڀكو پسي پرينء کي . 8

هلو، هلو كاכ تڑين، چرو جت چڑ هن؛! كوڙين رنگ رچن، پانوڙيء پك س .


267

9 کون، سرکنڈ شاخ کون، ڊ א آ ون، جت چوکا چندن كؤنر؛

ميي سيئي ماڻيا، جت نه ڀرن ڀؤنر؛ كنوאريون ۽ كؤنر، كاه ته پسون كاכ جا .

10 چڑهيا چارئي يار، سوڌא شكاري؛ فكر ساڻ ڦٹي كي، سوڍي سوپاري؛

ويا كاهيندא كاכ ڏي، جت مومل موچاري؛ موٹيا نه ماري ، كؤنر لتاڙي كاכ جا .


1 جهڑא گل گالب جا، تهڑא مٿن ويس؛

چوٹا تيل چنبيليا، هاها هميش؛! هو! پسيو سونهن سيد چئي، نينهن אچن نيش؛

کر نه אڄهي א اللن جي لبيس، آتڻ .


268

2 جهڑא پانن پن، تهڑيون سالون مٿ ن سائيون؛

، تازא كيائون تن؛ عطر ۽ عب س ، چوٹا ساڻ چندن؛ مڑهيا گھڻو مشك س ، سندא كامڻ كن؛ سنهن رپي سون س

كيائ الل لطيف چئي، وڏא ويس ورن؛ منجھ مركيس من سوڍي س سڱ ٿيو”: .“

3 سون ورنيون سوڍيو ن، رپي رאنديون كن؛

א گـر אوطاقن ۾، کٿوريون کٹن ؛ אوتيائون عب جا، مٿي طاق تڑ ن ؛ ٻاٹن ٻيلون ٻڌيون، پسيو سونهن سڑ ن ؛

ٿيا الهوتي لطيف چئي، پسڻ لء پرين ؛ אجهي ٿا אچن ، كاכ ككوريا كاپڑي .


269

4 گجر ھائيا، پاڻا لڳس گھاء؛ڻا گ گھ

مينڌري مالء، لڳس كان كپار ۾ . 5

روء رאڻي جي ناه كو، سوڍو سڀن سونهن؛ الٿائ لطيف ونهن؛ چئي، مٿان دل د

كانهي ٻي ورونهن، ٿيو مڑوئي مينڌرو . 6

لن ؛ كاכ نه جهـليا كاپڑي، موهيا نه ٻاين ۽ ٻانه جي، ٻنڌڻ ك ٻجھن ؛

، אهڑيون אوريان ڇڎيون لک الهوت . 7

كاכ نه جھـليا كاپڑي، موهيا كنهن نه مال؛ سوڍيون سجھائي ويا، ههڑא جن حال؛ جي ڇورين ڏنا ڇال، تپ الهوتي لنگھي ويا .


270


ع ٻاري ندي شب، پره باکون كڍيون؛ موٽ، مرאن ٿي مينڌرא كارڻ رب؛! رאڻا!

تنهنجيء تات طلب، كانگ אڏא كاכ جا . 2

אڀي אڀاريام، نکٹ سڀ نـئي ويا؛ هك ميو، ٻيو مينڌرو، سڄي رאت ساريام؛

ڳوڙها ڳل ڳاڙيام، سورج شاخون ك ڍيون . 3

ك كر موڙيا، ٹيڑو אڀا ٹيئي؛ رאڻو رאت نه آئيو، ويل ٹري ويئي؛

کوء سا کاڻي رאتڑي پرين ري پيئي؛! مون کي ڏنء ڏيئي، وڃي ڍولو ڍٽ قرאريو

.


271

4 رאڻو كا رאت ويو، ڳ ه كري؛ جھ ي ڳا سوڍي رء، سرتيون هڎ نه ساه سري؛!

وڃي ، مان وري آسائ آهيان! . 5

سوڍي س لوء، كا جا مون س ڳالھ كئي؛ هي سا جي پڌر پوء، ته سرتيون كانه .

6 تنهنجي رאه تي، ڏيهاڻي ڏيکان؛! رאڻا

رאڻي جيء رهاڻ جون، روح אندر ريکان؛ ، الل بت جون ميکان، تو س لپيٹـيون! .

7 ، رאڻا رאحت آء ڌאڃ ڌرتيء جا ڌڻي! !

سكن ٿيون سهاڳڻـيون، سوڍא تنهنجي سٿ؛ مون تان اله م هٿ، كامل ڌڻي كاכ جا !


272


؛ ج كيڎه سڱ كري س سينهن، كنڌ م ڦ رمج رאڻي پٺ ۾، نرتون منجھان نينهن؛

אنء م وسج ع ام تي، جئن مومل وسن مينهن؛! سندي حشر ڏينهن، سوڍو ساريندينء گھڻو .

2 ؛ ين مون، سا ڀون مٿي سڄڻ جا ڀون پـ ڌڱ لٹبا ڌوڙ ۾، אڀي ڏٺا سون؛

ڏينهن مڑيئي ڏون، אٿي لوچ لطيف . چئي3

؟ رאڻو ڀانيو رאند، كئن وڙ رאئيـ ور و ، جئن پر پڄتوء پاند؛ ڏوڻو אيه

هيء ڀڳيء هيكاند، سوڍو ساريندينء گھڻو! .


273

4 كاכ كڑهي وڻ ويا، جلي منهنجي جان؛ رکي كام كڻكيو، ماريس تنهن گمان؛

هڎ نه جيان هاڻ سگھو موٹج سپرين! ! 5

كاכ كڑهي وڻ ويا، ٻر يا رنگ رتول؛ تو پڄاڻا سپرين هنئڑي אچن هول؛!

جي مون س كيء قول، سي سگھا پارج، سپرين ! 6

حال قربان، مال قربان، گھوريان لڈאڻو؛ فدא ٿئ فق جو، شل رسي م رאڻو ! م س ماڻو، مناسب نه، مينڌرא !


274


و، نه سڱ، نه سياكو؛نه وאرث نه و تو پڄاڻا، سپرين آ אوالكو؛!

پارאپو، ڏجانء ڍאٹيء ڍول کي! پانڌيا . 2

كرهو كميڻيء تي، سوڍא وאر، سڄاڻ! ! كہ كريان كاכ کي؟ تن توه ڏي تاڻ؛

ڱڻ آء אكنڍيـ א الهي غ گماڻ، . 3

א ڱڻ آء ، پرچي پيارא אكنڍيـ ! پلك پرאهون نه سهنء، جيء جا جيارא ! نينهان نيزאرא، سڃ، ته مان سور لهي .


275

4 پس توشكون، تكيا، سيئي وهاڻا؛ پسيو هنڌ، پچي هنئون، جي حبي هاڻا؛ هك ڏنگا ڏאڏאڻا، ٻيو موٹيو تان نه مينڌرو .

5 کـيون آب نه كن؛! سوڍא א سور سكائـيون،

رאڻي جيء رهاڻ کي، وروڻـيون وڃن؛ سي كئن، مينڌرא مچن؟ جي تو سوريء چاڙهيون! .

6 مون گھر אچي جي ٿئي، مينڌرو مهماڻ؛

ي وجھان ڄاڻ؛ ڳ ۾، ڄ آڻي جھوكيان آ ي هڻان ڀ تاڻي تـنورن ۾، ڀ اڻ؛

پيكن سوڌو پاڻ، گھر تڑ گھوريان پر تان .


276

7 کوڙ قناتون كاכ ۾، رאڻا ويہ رهي؛ الت جا، سوڍא كج سهي؛ ماڙهو جي ا وينديء ڳالھ وهي، وكر پوندين و .

دאستان ستون

1 ڍٽ م وڃج ڍول كاڻياري كاכ كري؛!

ڳه آهيان א آء ، ٻڌي تنهنجي ٻول؛ توکي ساري، سپرين ر منجھ رتول؛!

ٹكاڻا ۽ ٹول، وسہ مون وه ٿيا . 2

سوڍي سر نيو، هت كرنگھر سکڻو؛ رאڻي جي رهاڻ کي، سكي ساه پيو؛

کڑين س א پسان ك ٻيو، تو رء .


277

3 رאڻي رڻ كيو، جيڎيون منه! ؛ جي جيء س

من مينڌري وڍيو، ڌٻي ڌڙ پيو؛ ٻجھان، ٻهر ويو، هنئون هنڌ نه هيكڑي .

4 هنڌ نهاريو حجرא؛! رئان ٿي، رאڻا

پيئي کہ کٹن تي، ٿيا پلنگ پرאڻا؛ ڌريائي ڌوڙא ٿيا، ور رء وهاڻا؛

جايون، گل، جبات، وڻ، تو رء كوماڻا؛ ماڻا، تو رء كنديس كن س! مينڌرא .

5 ، مينڌرא جئن אيندي ئي موٹئ وڏي جاڙ كياء؛!

ا ؟ و ور نه هئ هوند جٹي مون جاڳاء؛! ته س جي ساڃاء، سوڍא سگھيائي ٿيء! .


278

6 جڳ جئن تي چوء، سوڍو تئن نه سکيو؛

رאڻو تئن نه روء، ڳوڙهو جئن ڳل ڳڑي . 7

تن باغنئون بس، جي كنڌيء كاכ ككوريا؛ سوڍي رء سرتيون كاכ نه אچي كس؛!

رאڻي پائي رس، تن ٻيڑيء جئن تاڻيو .

دאستان אٺون1 ك ساڱاهيم، سپرين جاڙون كيم جال؛!

مون کي كال، موٹي م! سوڍא نهن ۾ آئيون . 2

؛ خاموشي خ جي، مومل ٿي مت ، منهنجي حق، مينڌرא ص ٿيو سپت !


279

3 گھاڙي؛ א ڍو ڍكي آهيان، هيس

ڏيئي لک الڙي، ككر كيائينم كاכ جو . 4

ص تنهنجو، مرכ لڄاين؛! سوڍא چپ س جي چون ، אدب كج ي אن جو .

5 ص تنهنجو، سيکاري سهس؛! سوڍא

پڄي تئان پهس، مون کي نصيب نيئي جھليو .

6 ص تنهنجو، بي عقل آڻي باز؛! سوڍא

سندي ص ساز، توبہ كار تكڑي . 7

جن سندي منهن ۾، نهائيون نكن؛ تئان وڍيو هيكڑو، ته كهڑو ٿ ورو تن؟

سي مر سڃا ئي سونهن، جن ڀـلي ڀينگ ڀرم جي .


280


1 رאڻي جي رهاڻ مان، كو آديسي آيو؛

ء ماه چنڈ جئن، كيو ساميء سهائو؛ چوڏه لٿو אوندאهو، جوڳيء سنديء جوت سان .

2 رאڻي جي رهاڻ مان، كو آيو آديسي؛

کٿوريء ، والت سڀ وאسي؛ خوشبوء س سوڌو سناسي، אتانه ٿي آيو .

3 نئون نياپو آيو، رאڻي مالن رאت؛

لڌيسون لطيف چئي، كنان ڏאتر ڏאت؛ گھيا א كهڑي پڇ ذאت؟ جي آيا، سي .


281

4 كيڎאنهن كاهيان كرهو؟ چؤڏس چٹاڻو؛

منجھ كاכ ككوري، م نجھ لڈאڻو؛ رאڻو ۽ رאڻو، رء رאڻي ٻيو ناه كو .

5 كيڎאنهن كاهيان كرهو؟ چٹاڻو چؤڌאر؛ منجھ كاכ ككوري، منجھ باغ بهار؛

كانهي ٻي تنوאر، ٿيو مڑوئي مينڌرو .


282

سر مارئي دאستان پهريون

1 אلست برب كم’ ، جڎهن كن پيوم؛‘ قالوא’ بلي قلب سيـن، تڎهن تت چيوم؛‘

تنه وير كيوم، وچن ويڑيچن س . 2

جڎهن كن فـيكون’ ؛‘ ، من تڎهانكون مارئ تون كئن وجه تن کي، سومرא شكون؟!

هميـرن هكون، جاڙ جسي کي پاتــيون !


283

3 كن فــيكون’ نكا ي، نكا مورت ماه؛ هئ‘

نكا سڌ ثوאب جي، نكو غرض گناه؛ هيكائي هيك هئي، وحدאنيت وאه؛

لـکيائ لطيف چئي، אت ڳجھاندر ڳاه؛ א کــيـن ۽ אروאح، אها ساڃاء، سپرين !

4 قيدאلـماء’ ٿيوم، هت אڙאنگي گھار‘ يان؛

هناכ جسمي’ وאلـفؤ אد لديكم ، هنئون هت سندوم؛‘ قادر شال كندوم، ميڑאكو س مارئ !

5 جهڑو قيدאلـماء’ ، تهڑو بند نه كو ٻيو؛‘

جف אلـقلم بـما هو كائن’ ، لـهي نه تـر تئاء؛‘ عمر تو هٿاء، אجائي ٿئي آجڑين! !


284

6 رء א عرאبيـن هت ، گھنگھر گھارڻ مون ٿيو؛

بكت אلـعينان فـي هوאכ دما’ ، پڄان ساڻ پرت، ‘ ، ج جنب جيڎيـ کــيون، تن تت א من، .

7 هي هنڌ، ڀيڻيـون هاڻ، ساڙيان سڀ ڏيهيـن ري؛

كل شيء يرجع א אصلہ’ جھڄان جھانگــيـن كاڻ؛، ٿي‘ ڀري پنهنجي ڀاڻ، پسان ملك مليـر جو !

دאستان ٻيو

1 نكو אير نه ڀيـر، نكو אوٺي آيو؛

مون وٽ آيو كون كو، ڀائرאن ڀري پيـر؛


285

كتابتون كيـر، آڻي ڏيندم אن جون؟

2 ، كو ه جو هت هيـر؛! אوٺي ڳوٺي آڻئ ؛ت ه كنا جي كوٹن جا، ٿــ سرها س

؛ گھان، جي پائر ڏنء پ کي א آء ته א א لـڳ لطيف چئي، الء م تون אوير؛

ل منجھي مون هنئون ؟ كوٺي گهاري ك ! 3

جي אمر هنيو אڌ كري، سي كاغذ لکان كيئن؟ ڳـــيون جي وصال س א و ، تن چاڙهي چيهن؛

رئان رאتون ڏينهن، جئن אن جي وאئيء ۾ ور گھڻا .

4 ٿـر ٿـر אندر ٿاכ، عمر ماروئڑ ن جا؛!

لطيفالٿائون چئي، مٿان لوئيء الک؛


286

عمر ک، پهريو ٿي پن چرאن! كريو آ .

5 سهس سيبا كنجري، لوئي ليڑ ٿيام؛ אباڻن جي آسري، ك كان كيام؛

جا ڍٽ ڍكيام، تنهنجو پرور پن رهائيـ! . 6

سهس سيبا كنجري، لوئي ليڑون ليڑ ؛ وאسي وאر نه ويڑهيان، مر چڳون رهن چيڑ ؛ ؛ ماروء جي مهاڙ رء، אندر ناه אك

، وٺي ههڑو حال هم شال ويڑه وڃان ! 7

، سيبا ڏي، ڀوري نينهن نه كچوئي؛ س کٿيء وٹــيون کٿيـون، س سيڻي سي؛ مڇڻ چو كي، ته لڄائيء ٿر ڄائــيون !


287


پٹوال پنوهاريون، مور نه مٿي كن؛ جه الک رتائون لوئــيون، ته سالنئا ن سونهن؛

؛ ڳري، بخمل باف א אن אيالچنئون سکـر ڀانئيان سومرא ؛! کٿي کان کنه

جا ڏنيم ڏאڏאڻن، سا الهيندي لڄ مرאن . 2

؛ آرم هڎ م אوڍيان، پٹوال، پٹ چ ؛ ٻانڌوڻا ٻن ڏيان، אرغچ ۽ عب

ماروء س شل ماڻيان، کٿــيون جهڑيون ک ! ، مون کي پرينء پنوهار جي אندر אڃ אك .

3


288

سون برאبر سڳڑא، ماروء سندא مون؛ پٹوال پنوهار کي عمر آڇ م تون؛!

ور لوئي جي لون، ڏאڏאڻن ڏنيام جا . 4

سون برאبر سڳڑא، لون لون برאبر ل ک؛ رپو جنهن رد كيو، كوڙ تنه کي كک؛ مون ماروء جو مک، تيل نه الئيان تنهنجو .

5 تيل نه الئيان تنهنجو، مون ماروء جو من؛ كريان ٻي نه كن، آهر אنه آهيان .

6 كرאين كڑور جا، چوڙא كوڙא جن؛

سو مرכ ماروئڑن ، جئان لوכ لڄ ٿئي . 7

كارא كرאين ۾، سون אسان کي سوء؛


289

ور جيڎين س جوع، فاقو فرحت ڀانــئيان .

8 אي نه مارن ريت، جئن سيڻ مٹائن سون تي؛

אچي عمركوٽ ۾، كنديس كان كريت؛ پکن جي پريت، ماڙيء س نه مٹيان .

9 ور سي وطن ڄائيون، صحرא س جن؛

گوالڙא ۽ گگريون، אوڇڻ אباڻن؛ ، جھانگي منجھ جھنگن؛ ويڑهيا گھمن ولي مون کي ماروئڑ ن ، سڃ ڳڻائي سيڄ ۾ !

10 پلر پيڻ אوڇڻ אن، جن جا پ مٿي پٹ پاכ؛

وهڻ ورאكن ۾، אن ج ي אجوکي אوطاق؛


290

پاڻ نه پسن پاڻ کي، ويچارא بي باכ؛ عمر אوء نه عاق، ڏکيا جم ڏکوئي! .

11 جا، عمر تو مل عيد، سا سان سوء ورتي سومرא! !

ويئي ويچارن وسري، خوشي ۽ خريد؛ سكڻ كيا شهيد، مارو جي مل جا .

وندאستان چوٿ1

مينڍא ڌوء م مارئي، پييس پنوهاريون چت؛ رאڄ رئاري، هنجون هاري، هيء هتيجي هت؛

آهس پائر پار جو، کجڻ ۽ کــپت؛ وينگس ويڑيچن رء، مس سڻي كا مت؛


291

سومرא سپت، كر ته كوٹيان نكري! .

2 ل ماندي مارئي، ڏٺــيم منهن ملور؛

אڻڀا سڻڀا نه كري، سونهن وڃايس سور؛ پيس لوه لطيف چئي، لٿس كوڏ، كپور؛

چت جن جا چور، سي مکي مرכ نه كنديون . 3

كريو مهاڙ مل ڏي، روء אڀي چوء : سهج سوري ڀانئيان، سومرא” سندوء؛!

ملك ماروء جي آهيان، جور نه ٿيان جوء؛ سو قلب كوٽ نه هوء، جو هتيجن هٿ كيو .“

4 بندي ٻيا قرאر، אس لوچون لوه ۾؛


292

مٿي تن ترאر، سدא سانڀيڑ ن جي .

5 لنگڑياري لوء ۾، جن لء ٿياس؛ و، پلك نه پڇياس؛ تن تـر جي

جھروكن جھوريو هن ئون، كوٺــ آء كٺياس؛ مارن منجھ مياس، نات ماڙين ماريس ك كي .

6 هي ٿيان ور کي، ته سڀاڳوم سنئون، جي و نت نت آه نئون، مون کي پسڻ پنوهارن جو .

7 آئون كئن ڇڎيان، سومرא تن پنوهارن پچار؟!

جڑ جن جي جان ۾، لڳي رء لهار؛ بت سنديون، هنئڑي منجھ هزאر؛ ميخون

پکا ۽ پنوهار، ڏٺي مون ڏينهن ٿيا .


293

دאستان پنجون1 سونهن وڃا سومرא ؛! مارو مس مڃ

، كن ڏنا، كي ڏين؛ ڏنگا ڏאڏي پوٹي ، ته كوٹن ۾ ك هئا جي مان لوه اله .ن

2 سونهن وڃا سومرא و منهن ٿيوم؛! م

وڃڻ تت پيوم، جت هلڻ ناه حسن ري . 3

سونهن وڃا سومرא، ٿينديس كئن قـبول؟ كونهي سهڳ نه سول، پوچي منهن پنوهار س !

4 ، مل جن ماڳ؛ تن منهن موچارא مارئ


294

ناقص نوא زي گھڻا، سندو تن سڀاڳ؛ א ڱڻ مون אڀاڳ، حسن تي هيئن ٿيو .

5 كونهي قادر كو ٻيو، אن جو אڀاڳ؛

قل لن يصيبنا אال ما كتب א لنا’ ، אي معذرت ماڳ؛‘ سڀوئي سڀاڳ، مارئيء مساوي ٿيو

.


جھڑي آ يس جيئن، جي تهڑي وڃان تن ڏي؛ ته الالئيء جا،

لطيف چئي، كر مندن אٺا مينهن؛

ماڙيء لـڳم مهڻو، سڀ ڄماندر سيئن؛ ٿــيس كاڻياري كانڌ جي، ه אچي هيئن؛ كنڌ کڻنديس كيئن، منهن ماروئڑ ن جي؟


295

2 هيك جئن نه ڄاياس، ٻ يو ڄاپندي جي مرאن؛

گھنگھر گھڻو ٿياس، ڄاپي ماروئڑ ن کي .

3 سيل ڀڃڻ جي سومرא مون کي مت م آڇج، م! !

ٿورين گھڻ ڏينهنڑين، وينديس هت هم ! ، كنڌ مٿانهون نه کڻان مڇڻ منجھ مل .

4 م سپـ مارئي مئي! ڄائي؛ م!

جنهن אچي عمركوٽ ۾ لوئي لڄائي؛ جا سانگــ سيڎאئي، سا ك مركي ماڙيـ !

5 אئن م هوء، جيئن آء مرאن بند ۾! אال !

ن ۾، رאتو ڏينهان روء؛ جسو ز


296

پهرين وڃان لوء، پوء مر پڄنم ڏينهنڑא ! 6

آء بندياڻي بند ۾، כ كي پيس بند؟ منه لڳو مهڻو، כ منه كڑو كنڌ؟ انء مئٿ مل ڏي مرאن جي هن هنڌ، ته .

7 وאجھائي وطن کي، ساري، ڏيان ساه؛ اه؛ بت منهنجو بند ۾، قيد م كر اه؛ پرڏيهياڻي پرينء ري، ڌאر م ڌر

ٿڌي وسائجانء ٿرن جي، م ٹي مئيء مٿاه؛

انء مڑه مل ڏي جي پويون ٿئي پساه، ته . 8

وאجھائي وطن کي، ساري، ساه ڏيان؛ هي سر ساڙيہ سامهون، منهنجو نج، ميان !

، وڃي ٿر ٿيان مقامياڻي مارئ ! ميائي جيان، جي وڃي مڑه مل ڏي .


297

9 جي هت مياس؛ وאجھائي وطن کي، آء گور منهنجي سومرא كج پنوهارن پاس؛!

ڏج ڏאڏאڻي ڏيهه جي، منجھان ولڑين وאس؛ ميائي جياس، جي وڃي مڑه مل ڏي .

10 ؛ ڳچيء ڳانا لوه جا، زيريون ۽ ز

؛ ن ۾، كوٺــ אندر ك پيكڑא پ چاري چؤگانن ۾، وא هيت كن وزير؛

ڇن نه ڇڄي آهيان، אهڑيء سٹ سرير؛ ، پڇج كي پنوهار کي مارو ڄام مل .

11 زيريـ ٻيڑيـ لوه ۾، ڳٹن كيس ڳاه؛

سنكي سندي سومري، هڎ نه چاڙهيم ماه؛ سرتيون عا كجاه، ته ڀـرم ڀاروڙيء رهي! د .

12


298

ڀرم ڀاروڙيء رهي، جنهن ۾ אڇي אن؛ ته پڻ ويٺي ونڌيان، توڙي پونـس تن؛

غافل رک غريب کي، عمر منجھ אمن؛! ن، آهم אٺي مينهنڑي سرتــ ساڻ .

دאستان ستون

1 پنوهارن پاٻوهيو، وريا وאهندא؛

سار سيڻ سيد چئي، گاڏيليون گندא؛ ڀٹن ڀر هندא، ڀنگا ڀڑ ڀتار جا .

2 پنوهارن پاٻوهيو، كي وس وאهندن ؛

لٿو سي لطيف چئي، ٻڌو ڦڻ ڦرن ؛ אوء ٿا كورن كنئري، سرتيون مٿان سسن ؛

عمر گندري، پاسي كانڌ ك ؛! א אن پائر ڏنيون پٺيون، ننڍن نورאپن ؛


299

کائر کٿيون خاصيون، אوچيون אت אڄن ؛ كڍيو پيڻ كهن مل گهرجي مارئي”: !“

3 ، ڏٿ ڏيهاڻي، سومرא آڻ كي چاڙه ! ؛ سٿا كيو، سيد چئي، سائون سكائ

منجهان لنب لطيف چئي، چائر ؛ كيو چاڙه پالء نه پاڙين، عمر آرאڙيء س! . 4

تن ونه ويڑيچن ۾، سدאئ سكار؛ چنڈيو، آڻيو چاڙهيون، سندو ڏؤنرن ڏאر؛ جن جو ويڑن س وאپار، سي ڏوٿي هون نه ڏٻرא .

5 ٿوري قوت قرאريا، رهن سٻر ست ؛

کٿيء ۾ کہ ڀكليا، ڀوڻن אهڑيء ڀت ؛


300

پنوهاركي پت ، پيهي پڇ مل ۾ .

6 نكا جھل نه پل، نكو رאئــر ڏيهه ۾؛ آڻيو وجھن آهرين، روڙيو رتا گل؛ ون مركڻو مارو پاڻ אمل، مل .

7 مٿن ٹٻك ٹٻكڑא، چكندڙא אچن؛

کڑيون ن؛ کيہ ڀكليون، پگھر سر پ אي وڙ ويڑيچن، مون لوڏאن ئي لـکيا .

8 در، دروאزא، دريون، هاڻي ه هو؛ א، تنبو مٿان تو؛ كوڙيـ אڏيان كي

جي مل نه آيا، مارئي تن رڙ م رو؛!


301

كوكٹ آهي كو، پسيء پنوهارن ۾ .

9 سنهيء سئيء سبيو، مون ماروء س ساه؛

ويٺي ساريان سومرא گوالڙא ۽ گاه؛! هنئو منهنجو هت ٿيو، هت مٹي ۽ ماه؛ پکن منجھ پساه، قالب آهي كوٽ ۾ .

10 سنهيء سئيء سبيو، مون ماروء س من؛

هڻي کڻ حلم جا، تہ وڌאئ تن؛ كئن ٹوپايان كن، אباڻي אبر ري؟

11 پاڇاهي نه پاڙيان، سرتيون سئيء ساڻ؛!

گھاڙن کي، ك ڍكيائ پاڻ א ڍكي ! ٻيهر ڄاپي ڄاڻ، אبر جي אوصاف کي !


302


چرن، چڻكن چت ۾، وساريان ك وري ! كنان عهد אلست’ جي، כ تهائ پري؛‘

يلد و يولد’ ، مارئي كوه كري؟‘ אڄ כ كالهه مري، ساري سانڀيڑ ن کي !

2 چرن، چڻكن چت ۾، وساريان ك وري ! جن ٿي پي پياريو، منجھان سك سري؛ ونه ويڑيچن جي، سٹائن سري؛

ٿرن ٿوכ ڌري، אٺي ويڑא אكري . 3

چرن، چڻكن چت ۾، وساريان ك ورن ؛


303

لـيس كمثلہ شيء’ ، پسڻ ناه پرين ؛‘

پکا پنوهارن ، نيئي אڏيا ناه ۾ .

4 چرن، چڻكن چت ۾، رهيا אندر روح؛ אٺي ويڑא אكري، مارو مٿي موه؛

ويرون ول وڙڻ جون، ساريان گھڻو صبوح؛ ور سي کارא کوه، سنجيم جي ساڙيہ جا !

5 بيـر کنيائون بر ۾، پيارين پهون؛

سنجن ساٺيكن تي، وڏيء وير وهون؛ پايو جر جنڈن ۾، كوڏאن كن كهون؛ ڏينهان ڏينهن نئون، مون کي وره ويڑيچن جو .

6 آڌيء אٿن تي، جيالن پاڻي پاتار ۾؛


304

وאرو ويسرين ڏينهان كونه ڏئي؛ مون كميڻيء کي، مٿان کوه کڻي ويا !

7 سرت سنجڻ ڇڎيو، ست ڳالھ سئي؛ ماريچي ماڙين ۾، كڎهن كان هئي؛

عمر ڳه! א آء نه مئي، אن אوڀاليان . 8

ء جي ڀوڻن ، ڀيڄ ڀـڻكو نه سڻان؛ ڀـ سنجڻ وאريون ستيون، وڃي ويڑه ورن ؛ پيا سيٹ سڑ ن ، ترهي ٻنهي كنڌي .

9 عمر ؟! ٿـيم אپار، وره وٹيان كن س

ڏوٿـيڑא ڏور ٿيا، تڳان جن تنوאر؛ سٹائون سنگھار، کوهن تا ن کڻي ويا .


305

دאستان نائون1

ڑ ڦڑ جت ٿيان، אت אڏيائون پکڑא؛ جھ هن منهنجي حال جو، قدر نه كيڻان؛ جيكس آء وسريان، مارو قوت قرאريا .

2 ، جت چيها، چلڑ چك؛ جھ ڑ ڦڑ مٿي مارئ

אندر ٿو אڃ مري، ساه אن جي سك ؛ پيهون شال پهيون ڀري، تئان ڏيئي تك؛ ور پريان س پك، ٻيا ڀاڻ ڀريائي گھوريا !

3 ڍٹ پٹ ڍير، مه ماروئڑ ن جا؛


306

؛ پائـر سڀ پچي پيو، گھر گھاريندي ك ل منجهي مون هنئون ، كوٺي لڳن ك .

4 هن مند مارو سنرא، ويڑه وڳ وאرين؛

؛ ڇڇيا ڇيكاريو ڇيلڑא، پٹ پهرאئ نيڻ منهنجا אن کي، جھجھو جر هارين؛ تاڙא تنوאرين، مينهن وسندא موٽ تون .

5 هن مند مارو سنرא، کائر ۾ خوشحال؛

سائون، سيارڇ، مکـڻي، جيڎيون آڻن جال؛! ء جي سيد چئي، كا ساڙيہ منجھ سنڀال؟ س

لڱن تان، لطيف چئي، لوئي اله م الل ! ڀلو كندو ڀال، مينهن وسندא موٽ تون .

6


307

هن مند مارو سنرא، ڍنگـر ڍאر رهن ؛ پاڻي پوڄ پٹن ۾، پکي پاند پ ؛

هن کي لوه لطيف هوء کائر منجھ کلن ؛ چئي، کاٹونبا کاڄن ، مينهن وسندא موٽ تون .

7 ؛ سدא جن پرياڻ، پانڌي پکي لڎ س مارو ڳڻن ساڻ، ويڑא ٿر אكري !

8 پاسا پولڑين ۾، ٻانهون سر ٻيئي؛ א کيون، نك אريج ري، ٹما ٹيئي؛

ڏور ٿيا ڏيهي، پرين پائر وٽ ۾ ! 9

ٿاجا ٿر بر ل، پپون پائـر وٽ ۾؛ جھ سيئي ساريو، سومرא אچي آب אڇل؛!

سانڀ ڏ سل، ڏٺي جن ڏينهن ٿيا . 10


308

جهرאن جهڄان تي، جئن پسڻان پري ٿيا؛ ء جي خ ڏي! אال ، جو ک אوٺي آڻيـ ! من م نهنجي کي، وאكو لهي ويڑه جو !

دאستان ڏهون

1 ء وאڌאيون آيون؛ אٺي ٿي ورאڻ، ک ، مڑ ني منهن كاڻ؛ لٿي لوئڑياريـ

صلح وאريو سومري، چئي پنوهارن پاڻ؛ نئون هاڻ، مهت لهندينء مارئي هم !

2 אتان אوٺي آيو، خ אي ک ري؛ وساريج م ور کي، پــئج م منڌ مري؛!

ويندينء אت وري، كو ڏينهن آه كوٽ ۾ . 3

كو ڏينهن آهئ كوٽ ۾، لوئي هڎ م اله؛


309

كامڻ אهجي كر جي، אڏ وڏאئي آه؛! هت م پاڙج هيكڑو، پائر جي پساه؛

س سيل نباه، مل! ويندينء مارئي .

4 سي ساهيڑيون سارين تو، سيل جن جو سچ؛ ماروء ريء م مچ، سيهو ڀانئج سون کي .

5 ساهيڑيون سارين تو، سچ جن جو سيل؛ نكو قال نه قيل، אن جي אدب ۾ .

6 جو ڏيہ ڏאڏאڻيان آيو، ڏ تنهن طعنو :

، ڳچيء سر ڳانو؛پائي” ويھ م پلنگ مٿان لك لطيف چئي، کانء م خزאنو؛

سرت سيل چوאيو، جور هڻي جانو؛


310

انو، حرف لٿي هيكڑي ٿيو سڎ .“

7 مون س ماروئڑيون، كهڑيء ريت رسنديون؟

چوٹيء ۾ چيڑ پيو، پ رت ڄيون؛ نيڻ ننڈ وه ٿي، ساري ساڏوهيون؛ ه جي هيون، ته سڌ پيـ سيل جي .

8 س” ه گهرجي ڳچ؛! تنهنجي ست ۾، ڳا

يو، چچريو، پر ۾ אڀي پچ؛ وڍيو، چ اني ساڙيہ ۾ ساڻ אمانت אچ، ته ٿئ .“

9 ، تا جانك ست س ن ك وهنديس كوٽ ۾؛

؛ نڈين سپجي، نديء پيي نه ن سپ


311

؛ جئن هوء אبر آسري، تئن مون من مل ، جي אمانت אت وڃي کائـر پ ک .

10 جر ۾ سپون جيئن، آه אبر آسري؛ جئن كنجون سارين روه کي، مون تن א ندر تيئن؛

هت وعدא وڃڻ جا، هت نه ڀانيم هيئن؛ كوٺ وهان كيئن، جي نظر بندياڻي نه هئان؟

11 نڈين سپجي، אبر آساروس؛ سپ ٻاڙو پئي نه ٻپڑي، مٺو منهن لڳوس؛

ماڻك تي مڑيوس، جئن تنگ كڍيائ تار ۾ . 12

سکو سڀ، سرتيون ؛! سپن مالن س ، אڀيون אبر آسري ٻيو مٹائي ن .


312

دאستان يارهون1

אن مارو، پکي پيهي آئيو؛ مل وريا وאهارو، هاڻو سڀ هيڻا ٿيا .

2 ن کيہ پهي سک پ ؟! كو نينهن نياپو مارئ

אت אكنڍي آهيان، تنهن آتڻ، تنه ن ڏيہ؛ سندي جا ساڙيہ، کہ کٿوري ڀانـئيان .

3 سکر سيئي ڏينهن، جي مون گھاريا بند ۾؛ وسا وڏ ڦڑא، مٿي ماڙين مينهن؛

وאجھاڻـيس وصال کي، ٿـيس تهوאرون تيئن؛


313

ن منهنجي نينهن، אجاري אڇو كيو .

4 عمر אڄ گڎيام! ، ڏوٿي אنه ڏيہ جا؛

پارאڀا پرين جا، אڀي אن چيام؛ لهي لوه پيام، لطف ساڻ لطيف . چئي

אبيات متفرقه

1 جه سي لوڙאئو ٿيا، جن ڀر رهن ؛

و؟ مارو منجھ ٿرن ، رهي رهندא كي 2

جه سي لوڙאئو ٿيا، جن سنديء ڌير؛ ماروئ ، كنهن در ڏيندא دאنهنڑي؟ ڑא فق

3


314

ماروء پاس مل ۾، ڌوئي مر مرאن ! پاڻي وאري پانهنجو، وينديائي ورאن ! ٿورو منجھ ٿرאن، هند لڳي لوئڑياريـ !

4 وئي خوب؛ كانڌ نه كنديس كو ٻيو، کٿ

بوب، אسان مارو من ۾ وئي م . 5 منهن منهنجو سومرא وئي هوء! مر م !

متان مارو چوء، ته ڌوتوء ڌورאڻن ۾ . 6

جت کـرڙ، کٿا ۽ کاهيون، پال، پكا ۽ پك؛ سرهيون سي سرتيون، حاضر پاسي حق؛ ماروئن س ماڻيان، شال مندאئ مك؛

کنكاريان خلق، جا ٿـر ڄ ائي ۾ ٿوهرين .


315

7 جي هت هئي مارئي، ته لڌ كر كيڻاس؛

ھو ٿي وٹانس؛ אردאسيم عمر کي، و ، ته پنهنجو אنگ آڇيانس؛ جي نه ڇڎيائ כ جھليائ

لطيف الهي لوه چئي، هتان هند هالنس؛ ، وٺي ٻانهن وڃانس موکي مل سامه ؛ ره ٿي ريڑهيانس، سنهاري ساڻيہ ڏي .

8 جئن ڳنڍيون منجھ ڳنڍير، تئن مون من ماروئڑ ن جون؛

ڏنيون لس لطيف ؛ چئي، هنئڑي کي هم ، سڀ ڇوڙينديس سومرא وڃي منجھ مل !

9 ڑي، لهي ويا لوه؛ سڻي ساڻيہ ڳا


316

אندر جا אندوه، لٿا ڏک، سک ٿيا .

10 توکي توڙאئ لکي، عمر אڇائي؛!

جنهن تو سامائي، مام نه ڀڳي مارئ . 11

م كي روء، م رڙ كي، هنجون هڎ م هار؛ تو تان بند بدא ٿيو، ٻيڑيون نيئي ٻار؛ پهچندينء پنوهار، سگھي سنگھارن ک .ي

12 אڄ پڻ چكيم چاכ، ونه ويڑيچن جا؛

سورن אچي سومرא אندر كي אوطاق؛! ماروء جي فرאق، هڎ منهنجا كپيا .


317

سر كاموڏ دאستان پهريون

1 و، آء گندري، مون ۾ عي جوء؛ تون

پسي رאڻـ روء، متان ماڱر مٹئ ! 2

و آء گندري، مون ۾ عيب אپار؛ تون پسي لغار، متان ماڱر مٹئ !

3 اچي تڑ ڌڻي، آء مهاڻي مي؛ تون

مون کي ڏهاڳ م ڏي، آء جا نا سيس تنهنجي . 4

اچي تڑ ڌڻي، آء گندري غريب؛ تون قريب، كي ڏ! تو س ڄام ن ڇڎאئي ڏيج مون .


318

5 ککيء هاڻيون کاريون، ڇڇيء هاڻا ڇڄ؛ ، لڳو ٿئي لڄ؛ پاند جن جي پاند س و ڄام سهڄ، אڀو كري אن س .

6 كاريون، كوجھيون، كوڙيون، مور نه موچاريون؛

وٺـي ويٺيون وאٽ تي، ککيء جون کاريون؛ אن ي ري ك سهي جون آريون، !

7 گند جن جيء گوڏ ۾، پاٻوڙא پوشاכ؛ ھي آئيو אن جيء אوطاق، رאڄا ر .

8 روم؛ ، مهاڻا اچيء ڄام س ٿيا

ننڍيء وڏيء گندريء، مٿي ماڙيء ڌوم؛ جي كنجھر، جي روم، سي سڀ אنعامي ٿيا .


319

9 نه وڍي، نه وكڻي، نه ماري نه ڌאري؛ کارو وڌאئ کوه ۾، نرتون نهاري؛

ي جي سپڄي سائي پر پاري، جا گهر . 10

نه وڍي نه وكڻي، نه کڻي ۾ کاري؛ אهج، سهج ساهميون، ڌريان نه ڌאري؛ ي جي سپڄي سائي پر پاري، جا گهر .

11 كيو، نئون نوريء نيئي؛ پاٻوڙو پيش

يون سڀيئي؛ حاضر هيون هكيون، نوאزي نيئي، گاڏيء چاڙهي گندري

.

12 ب نه گاء؛ مهاڻيء جي من ۾، نه گ ھايائ رאء؛ نيڻن س ناز كري، ر يائ حرفت س و سڀن مالء، ه .


320

13 نوريء جي ن ياز جو، عجب אجھل هوء؛

و سر سڀن ۾، مي مورڇيو سوء؛ אچيو אڀـ پوء، حجت ڀڳي رאڻي .

14 ، منهن نه مهاڻي؛ ين آرکڻ هٿ پ

جئن سڳو وچ سرندڙي، تئن رאڻ ۾ رאڻي؛ אصل هئي אن کي، אهل ڄاماڻي؛

ي سڃاڻي، ٻيڑو ٻڌس ٻانهن ۾ . 15

تهڑو كنجهر ك ٻيو، جهڑي سونهن سندياس؛ مڎ، مياڻـيون، مكڑא، مڑ ئي معاف ٿياس؛ اچيء تي هڻي مورڇل مٿانس، אڀو .


321

16 يون کوء ٻن سومريون! جي אچن אوچي ڳاٽ؛!

ور سي كنجھر ڄائيون اچيء جي تات؛ ، جن رאڻ مالن رאت، ماڻك مي پرאئيو .


322

وאئي، ويهي ساٹ وچ ۾ ي هٿ وڌאئ ه . اچيء تائ نوאزش نوريء جي، آهي

.

گندگيء گوشو كيو، عطر אوت אوتيائ . אنڌא منڈא آئيا، سخا سڎ وڌאئ .

جود جوאن جو، كو هنڌ كونه مٹيائ پسو . ، جهڑيء وٽ وٹيائ قيمت كميڻن س .

موتي مڇيء هٹ تي، كوڏن جئن كڍيائ . ماڻك مياڻن ۾، ڇلرن جئن ڇٹيائ . ڏيئي سون سوאل ۾، رپي رאند كيائ .

، لعلون پاڻـيٺ آڻي پاڻ س سڀ لٹيائ . ن تان، گھوري سڀ گھوريائ وزא فق ف .

عبدאللطيف אتي چئي، אڇلي אمل ڏنائ .


323


سر سالبت سپرين، مركڻ تون م مريج؛! کـ جو، وٹان مون م وڃيج؛ א آهي ٺار

اچي تڳيج، كو ڏينهن ك نجهر كنڌيـ . 2

هيٺ جر مٿي مڃر، پاسي ۾ وڻرאه؛ اچيء جي ساء؛ אچي وڃي وچ ۾، لڳي אتر وאء، كنجهر هندورو ٿئي .

3 هيٺ جر، مٿي مڃر، پاسي پرين سندאم؛

كوڙيـ كاڄ سڌאم، אڻ سڌو كون رهيو . 4

هيٺ جر، مٿي مڃر، ك نڌيء كونر ترن ؛ ورئي وאهوندن ، كنجهر کـٿوري ٿئي .


324

5 هائڻ آئيون؛ يون كري سينگار، رאء ر ن وچ ۾ ڄام هٿ ۾ ڄار، ڄلي ڄٻ .

6 اچي تي؛ نوريء جي نوאزيو، ٿيو

گاڏيء چاڙهيء گندري، ماڙهو كيو مي؛ كنجهر چ ڑي وندא كي، ته سچ سڀائي ڳا .

7 ڳي جي ڄائيون، تن جي نرت نوريء کي ناه؛ א ڄامان نه منهن نه ماركي، نه وڃن كنهن وهانء؛

اچي تكيو سي كنجهر كنديون كانہ، جن . 8

نه كنهن ڄائو ڄام کي، نكو ڄام وياء؛ ننڍيء وڏي گندريء ، سڀن آه سياء؛

يلد و يولد” ابت نياء؛“ ، אي اچي ڄام جو ت ياء، ك ك .


325

9 اچي آئيو؛ پکا پکاريو، ڄام

گوندر الهيو، گندريون آتڻ אجاريو؛! ي سام بخشي كنجهر قرאريو، .

10 كو جو كامڻ مي، کڑين ۾؛ א آهي

اچي ڄام جو، ناڀون پايو ني؛ تن عشق אئن كري، جئن ڄارو ڄام كلهي كيو .


326

سر گھاتو دאستان پهريون

1 گهنگهريا گهڻ ڄاڻ، موڙهي مت ؛ مهائي

ويا گڎجي وير ۾، پيا منهن مهرאڻ؛ א ڳيان پويان ٹاڻ، ويا ويچارن وسري .

2 ماכ ڀڄاين مولهيا، مٿان رאت پئي؛

هه وهي؛ אوليون אجهڻ لڳيون، ويا و كالچيان كهي، كڎهن كونه . آئيو

3 كو جو قـهر كالچ ۾، گهڑي سو نئي؛

خ كونه ڏئي، رڇ كڄاڙي رنڈيا؟


327

4 ؛ كالھ كالچيء ويا، ڇتيون کڻي ڇڳ

ڀائرن و نه كيو، אدن كي אوير؛ڀ ، كن ورאئي אهڑي خاصي ک جھـلي .

5 تريون پسان نه تار ۾، جھڳا جاء نه كن؛

مادر مالحن، ماڳ نه ڍويا مكڑא ! . 6

א، جن ماريو ڏهاڻي ڏٺم كي موכ؛ گھر ۾ گھاتوئڑ ن جا، ٿا مارينم ٿوכ؛

لڎي وچان لوכ ويا אوهري ، אونهي . 7

אڀي אوسڑאن אس ۾، جھليو كن كنار؛ گھاتو گھر نه آئيا، وڏي لڳـ وאر؛

هيس جن هار، سي موڙي چڑهيا مكڑא .


328

8 ، ت وאريء بٺ؛ ج گھوريو گھاتوئ

مٺ، سر سكو، سونگي گيا سهس ساٹي . 9

مون א ڌאريا مڇڑא، א گھاتو آڻ،! ، مونکي، قادر! ميان مدאرن س وجھ م كاڻ؛!

هٺ منهنجي هاڻ، قدر لڌو جن ري . 10

אئ جا لڎو لوڏ، אي پر گھاتوئڑ ن جي؛ كن كالچيء كوڏ، سک نه ستا كڎه .

11 گھوريندي گھورپيا، א گھور گھور يائون؛

ميكر ماريائون، مالحن منهن سنرא .


329

12 جئن جھڳا پائي جھول ۾، אئن نه مرن مڇ؛

سٻر نڈ جا، كي رאئون رڱـيون رڇ؛ ڌאر هي ڇارون ۽ ڇڇ، אڃا אوڙאه ڳاهون ٿيو آ .


330

سر سورٺ دאستان پهريون

1 א جي آس كري، ه ؛ ليو هيائ

؛ چارڻ ٻڌא چنگ کي، جھوڙא ۽ جھائ ؛ ڏو رאء ڏياچ جي، ڏورאن ڏٺائ ؛ وين وאحد در، تنهن وير كيائ

سٻاجها سائ” ڳ س! ھائ ر א رאء ر .“ 2

پرديسان پنڌ كري، هلي آيو هون؛” אونچو تون عرش تي، آن ڀورو مٿي ڀون؛ كيئن تسندين تون؟ هي سر سوא مڱڻو .“

3 پرديسان پنڌ كري، سڻي آيس شان؛”

؟ نسورو نادאن؛ مڱان كهڑي مت س سو كو ڏيارئ ڏאن، جو طمع کي ترכ كري .“


331

4 سرديء سا نه رهان، گرميء ٿيان گدאز؛”

אمن ڏيج אمان تون، سا ئل هڻي ساز؛ ربابيء کي رאز، خالص ڏيج خليل جو .“

5 تو در آيس رאڄيا” جاجك وٺي جي؛:

نار حاميہ’ كنان ، هاڻ بچائج هي؛‘

ڏياريئي وي، جت آهي ! وא جنات عدن’ ‘.“ 6

ٻيا در ڏيئي ٻن کي، آيس تنهنجي در ؛” سورٺ ور سونهارא كا منهنجي كر ؛! ي ڀر، پالهو پاند پينار جو! ڀال ڀ .“


332


جاجك جھوناڳڑہ ۾، كو عطائي آيو؛ تنهن كامل كڍي كينرو، ويهي وڄايو؛

، تندن تپايو؛ شهر سڄو ئي سر س دאيون درمانديون ٿيون، ٻاين ٻاڏאيو ؛ چارڻ ٿي چايو، ته ماري آهي مڱڻو .

2 ، ٻرאئي ٻيجل؛ نرتي تند نياز س رאجا رتولن ۾، אونائي אمل؛

، كنهن موچاريء مهل؛ رאز كيائ رאء س د بال ميم” אنا א ، س هنئي سائل؛“

كنهن كنهن پيئي كل، ته هردوئ ي هيك ٿيا .


333

3 ، پيئي كل كائي؛ كن كن ماڙه رسيا جي رمز کي، تن پارسي پائي؛

אالن” سان سر ي و אنا سره ورتي אي وאئي؛“ ڳائي، هردوئي هيك ٿيا א رאجا ر .

4 سر جي هئائ هليو، چارڻ چتائي؛

سو موڙא جھلي نه مال ج ا، ٿو ماڻك موٹائي؛ تو در آيس تي، جئن تو ناه نه سکيو” .“

5 אثي مڱـڻا، آء پڻ منجھان تن؛” جي م “

كي كہ منهنجي كن، אرث منجهارאن אن جي .“ 6

كا جا ڳالھ ڳري، ٻيجليا” ٻڌאء مون؛! پيٺ جئن گرنار ۾، تندن تان كري؛

پنڌ پري، כ مڱ جھـليندين؟ مڱڻا כ تو !“


334

7 ، نه مون پنڌ پري؛” مڱ نه جھـليان موره

ڑي، ڳ ڳـڻي آيس ڳا ي تو ڳري؛ جھجھج سورٺ ور سا ويندس ك وري؛!

پريان پ ڀري، تو لء آيو آهيان .“ 8

سر مڱي سر گھري، سر رء ٿـئي ن ه صالح؛ غريبنئون نه گذري، ٿو ماري م مالح؛ نايو نوאبن جا، سوريو كڍي ساه؛

خالق سنجھ صباح، كونه ڇڎيندو كٿـه .


335


ء ويهي ڀان؛ كي جو ٻيجل ٻوليو، ڀ رאجا رتولن ۾، سيباڻو سلطان؛

آء مٿاهون مڱـڻا” قابل ميدאن؛ م! گھوريان لک، لطيف چئي، تنهنجي قدمن تان قربان؛

مٿو هيء مزمان هلي آء ته هت ڏينء! .“ 2

آء مٿاهون مڱڻا” چڑهي ۾ چؤڏول؛! توکي گھوٽ گھرאئيو، رאڄا منجھ رتول؛

ٻيجل توس ٻول، وهاڻيء وڍڻ جي! .“


336

3 ل آيو مڱـڻو، کـڻي ساز سري؛

لڳي تند تنب جي، پيا كوٽ كري؛ هنڌين ماڳ هوء ٿي، تنهنجي ٻيجل دאنهن ٻري؛!

سسي تنهن سلطان کان، אچي گھوٽ گھري؛ جهونا ڳڑه جھري، پوندي جھانء جھروכ ۾ .

4 ڏאتار ۽ مڱـڻي، كونه وسيلو و چ؛

سائي تال تندن جي، سائي چارڻ چت؛ جي ه جي هت، ته ڳالھ مڑيائي هيكڑي .

5 جاجك” א ڏياچ چئي؛! تو جهار، ڏھ ڀ

و، تنهن تون طمعدאر؛ جنهن ۾ مال نه مريء جي א وڍي ڏينء جي אچيئي كم كپار، ته ويہ ڀ .“


337

6 ئي پار، جان مون نيڻ هڻي نهاريا؛ ٻ! ٻيلي”

چوري رکـيم چت ۾، ڏس جا ڏאتار؛ هي سر توهان ڌאر، ٻيجي كنهن نه ٻوليو .“

7 سو جي، مڱـڻهار” م هوء، جنهن تو مٿي سر سٹو كيو؛!

جو مون مل مور نه سپڄي، تان جي سو گهريوء؛ تان جڳان ج ڳ ڏنوء، ڏنگو ڏאتارن کي .“

8 مٿو مٿائ گھوريان، مٿو تو مٿاء؛”

هڎو هي هٿ كري، جاجك وهلو جاء؛! אء، جم وאچا ۾ ولهو وه تون س אن .“

9 مٿو مور نه پاڙيان، تنهنجي تند تنوאر؛”

سر ۾ سڃڻ ناه كي، موٽ م، مڱـڻهار ! كينهي منجھ كپار، لڄيندو ٿو الهيان .“


338

10 سؤ سرن پائي، جي تند برאبر توريان؛”

אٹل אوڏאنه ٿـئي، جيڎאنهن ٻيجل ٻرאئي؛ سکـڻو هڎ آهي، سر ۾ سڃڻ ناه كي .“

11 مٿي אتي منهنجي، جي كوڙين هون كپار؛”

ته وאريو وאريو وڍيان، سس يء کي سو وאر؛ ته پڻ تند تنوאر، موهان مٿائون، مڱـڻا !“

12 جو تو ڏيڻ، ڏياچ” الهيو אي سر سڀكو ڏي؛!

كي نانہ جهڑو ڏي، جو سند ٿـئي سوאليـ .“ 13

؛ پسي پاٽ پر ٿيو، سندو جادم جود مڱ وهاڻيء مڱڻا ؛! مٿو ه موجود

، ناكسيء، نابود ۾ ب لك آهي بود .


339

14 چارڻ چنگ كلهي كري، پ پري پاتا؛ صدא جي سيد چئي، وאئي كيائ وאتا؛ تنهن تي رאء رאضي ٿيو، دل وڏيء دאتا؛ مركي مر ماتا، روڙي رאء ڏياچ جي .


א رء مصلحت مڱـڻا، قصر ك אچن؛

يو نيڻ پسن؛ ، لو نور س نور كن؛ خيمي ۾ کنگھار جي، چانڈوڻا

لڌאئ لطيف چئي، سندא ڏאڻ ڏس ؛ ، مڃيو مڱـڻهار کي تيالن ملك ڌڻ .


340

2 ، مڱـڻا” مر ته آئ مام پروڙي مون؛!

جيكا ڳاه ڳالهائي جهي سون؛ ، سا سڀ تنهن ۾ تسج تون، جيكي پويئي پٹ ۾ .“

3 چارڻ” تنهنجي چنگ جو، عجب آهم אي؛!

، جئرو رکيو جي؛ هڻي آيو هٿن س رאت منهنجو ري، كاٹيو تو كماچ س .“

4 تان نه آهي تند جو، رون رون كري رאز؛”

هڻند ڙ سندא هٿڑא، سڀكو چئي ساز؛ سٹ ڏيئي شهباز، ٿي، ته ٿوכ پرאئي

.“ 5

اريء تان، كهيو سو قبول پيو؛” تند سر ته آهي سٹ ۾، پر ٻيو كي مڱج دאن؛ خاכ، مٹي كا بان، كاٹيا پوء كجھ نه .“


341

6 چارڻ” ٻو كي ٻيو، گ! هريء سو گھوريان؛

گهر، سورٺ نه پڑي، جان تندن برאبر توريان؛ ي آهم ڳالهڑي، آء אوري، تان אوريان؛ جھ ڳ

כ كلهنئون كوريان؟ כ، جاجك جسي س ڏينء؟! “ 7

ٹيئي پرچيا پاڻ ۾، تند، كٹارو، كنڌ؛ تنهن جهوئي ناه كي، جو تو، چار” كيو پنڌ؛! ڻ

مد، جئن مٿو گهريوء مڱڻا אي شكر א !“

8 ت كينرو، وאڄو والتي؛ كنجهي ك אتي؛ هنئي تند حضور ۾، تنهن پارس پ ڏسنديئي ڏياچ کي، ظاهر ٿيو ذאتي؛

كڍي تنهن كاتي، وڌو كرٽ كپار ۾ .


342

9 گل ڇنو گرن ؛ ار جو، پٹڻ ٿـيون پٹ

سهس سورٺ جهڑيون، אڀيون אوسارين؛ چوٹا چارڻ هٿ ۾، سر سينگاريو ڏين؛

ناريون ناڏ كرين رאڄا رאت رمگيو”: !“ 10

سورٺ مئي، سک ٿيو، خيما هنيا کنگھار؛ ڳ، روپ سو، لڳي تند تنوאر؛ א ٿيو ر

ڍٹ پٹ پار، پسوسو رאڄا رאضي ٿيو! .


343

سر كـيــڎאرو دאستان پھريون

1 رم ماه، سنكــو شهـزאدن ٿـيـو؛ ڏٺو ڄاڻي ھيـك א، پاڻ وڻنديون جو كري .

2 رم موٹي آئيو، آئيا تان نه אمام؛ مدي جا ڄام مؤال، مون کي ميڑئ !

3 مدينئان نكري آئيا نه موٹي؛ م

وٹي كارא رڱج كپڑא، אدא ن ! آن تن لء لوٺي، جي م مسافر رאنئـيا .

4 سخ شھادت جي، مڑوئي مال ر؛ ذرو ناه يزيدکي، אي عشق جوآثار؛ كسڻ جو قرאر، אصل אمامن س .


344

5 سخ شھاد ت جي، نسورو ئي ناز؛

رند پروڙين رאز، قضيي كربال جو .


؛ چنڈ وھاڻئ چڑهيا، ملھ مدينئان م ؛ ون، كند، كٹارא، ك אن س طبل، باز، ت

، كندא رאڙو رכ س علئ پٹ אم . 2

كربال جي پڑ ۾، خيما کو ڙيائون؛ جهيڑو يزيد سامهون، جن جوڙيائون؛ منهن نه موڙيائون، پسي تاء ترאر جو .


345

3 كامل كربال ۾، אهل بيت آئيا؛

، تن كافر كنبايا؛ ماري مصرين س ء ڄايا، ھهڑא سوره سپرين سچ كه بي .

4 كامل كربال ۾، آيا جنگ جوאن؛

ان؛ ڌرتي ڌٻي، لرزي، ٿرٿليا آ كره ھ ئي كان، ھو نظارو نينھن جو .

5 ب مارאئي؛ ال، دوست كهائي دאد خاصن خليلن کي، سختـيون سھائي؛

א אلصمد بي نياز، سا كري، جا چاھي؛ אنھ منجھ آھي، كا אونھي ڳالھ אسرאر . جي


346


ھاركـو جھـڳڑو؛ ، جھو ڏٺو كـالھ كـنھ ؛ ھـاٿ ھڎ مڇـائيا، ريلو رت نـئ

، جئـان جيء جوکو ٿـئي ڀانـئن سـا سنئ . 2

آيا، אجارين؛ تنكـ، ترאريون تـئرא؛ ؛ سانگــيون سـائن ھٿ ۾، كلھنئون نه الھ

، مھائي مرڻ تي א ڀا ئي آھ . 3

ھيان אي مر كـ؛ ھڻڻ، ھكـلڻ، ٻيلي سارڻ؛ ما وجھن تان نه فرق، رכ وھنديء رאند ۾ .

4 رين، کڑڳ کلول كن؛ ر گڎيا بھاد بھاد وجھن ڌڙ ڌڙن تي، ھاكارين ھڻن؛

كرن، كنڌ نچن، رڻ گجيو، رאڙو ٿيو .


347

5 ھوڏאنھن ھ ن ھاكاريو، ھيڎאنھن ھي ھڻن؛

سرنايون ۽ سنڌڙא، ٻن پار ٻرن ؛ گھوٹن ۽ گھوڙن ، رڻ ۾ الئون لڌيون .

6 گھوڙن ۽ گھوٹن، جئڻ ٿورא ڏينھڑא؛

كڎھن من كـوٹن، كڎھن وאھي رڻ جا جھ . 7

جھمند ھارن جون؛ يون אچن، جھوليون جھو پايو ٻك ٻھار جا، אن جون وھ ون وאكا كن؛

پٹ پار كڍن؛ رڻ گجيو، رאڙو ٿيو . 8

كالرين كپڑين، ور! كانڌ” وناھيو آء؛! جت سانگ جي سٹ وھي، אت وک وڌندي پاء؛

نان تان ڀؤ م ڀاء، جان جان نوڌين نه چڑھ .“


348

9 آئون نه چوאن؛ ‘ ڀڳو’ ، ته وسھان؛‘ ماريو’

كانڌ منھن ۾ ڌكڑא، سيكيندي سونھان؛ ته پڻ لڄ مرאن، جي ھ ونس پٺ ۾ .

10 منهن مٿاھان جن جا، سي پٹيو كڍن پار؛

جيڎيون” ھن جھنجھار، אجاري سڀ אڇا كيا! .“ 11

ر مرين، آئون رئنء م موٹي آء م، كانڌ! ! كچن وڏא پاند، جئڻ ٿورא ڏينھنڑא .


1 كا جا ڍري ڍنگري، كو جو وريو وאء؛

عليء ش وياء، رڻ ۾ پ رאتڑي .


349

2 جھيڑو اله، يزيد عليء جي אوالد سـيـن؛! سا نه پسـنـدين عـ يـد، جا ھ وندي م حـسـيـن سـيـن .

3 ؛ اتي يزيد س كوف قھركيو، ٿيا

پلي کي پڑ ۾، ورنہ ور پيو؛ سڌر ھون سھو، ش شھادت رسيو .

4 كوف كاغذ لکيو، وچ وجھي א؛

و ش” אس تابع تنھنجا، تون אسا اه؛ت تابي تنھنجي ھيكر ھيڎي آء، ته .“

5 كو كربال ۾، پاڻي نه پيارين؛ אتي عليء شاه کي، شهزאدא سارين؛ مد عربي نكريو، نهارين؛ چڑه، م !


350

6 پره پکي آئيو، كربال مان كهي؛ روضي پاس رسول جي، تنهن ھلي ھا כ ھنئي؛

مد عربي” ڏٺـيم رכ رئي، چڑه، م !“


حسن ناه حس وٽ، ٻيلي نه ٻاھ ون؛ ڳاھ ون؛ א ساڙيہ شهزאدن جو، آھي

يزيد جالھ ون، تيالن كرئ تكڑيون؟! 2

كلي وير كٹك ۾، ھيء جي حسن هو؛! ، پتنگ جئن پيو؛ ڀيڑو ڀيڑو پ نهنجي ڀاء س

آھي ك ٻيو، جو كري ھالن م حس تان؟


351

3 كلي وير كٹك ۾، سائو سڀ نه ھ ون؛

پڑ تي سيئي پون، موٹڻ جن ميھڻو . 4

كلي وير كٹك ۾، پاکر جو پائي؛ אڃا אن کي جئڻ جو، آسانگو آھي؛

سوره سو چائي، جو رڳوئي رڻ گھڑي . 5

سوره مرين سوڀ کي، ته دل جا وھم وسار؛! ھـڻ ڀـاال، وڙه ڀاكرين، آڏي ڍאل م ڍאر؛

مٿان تيغ ترאر، مار ته متارو ٿـئ . 6

ھي مردאنو؛ حر ھلي آئيو، ما ڳ جو، پتنگ، پروאنو؛” آھيان عاشق آ رאضي ٿئي، رسول رب جو، ن تو نانو؛ مان

انو، گھوٽ ھي سر مٿان ئي گھوريان! .“


352

7 ھ ئي ھدאيت حر کي، אزل ۾ אصال؛ چڑھي آئيو جنگ تي، ھلي ھ ن پارא؛

אيندي چيائ אمام کي گھوريس آن مٿاء”: ؛“ ال يكل ف א نفسا א” ال وسعها ، جيكا پڄند سا؛“

گھوٽ به لڳا گھاء، سر پڻ ش شھيد ٿيو . 8

پاونگ אڀو پڑ ۾، ھڻي ھزאري ھول؛ ، كامل سر كنگول؛ جوھر ۽ جڑאء س رتو رت رتول، مولهيو م حس جو .

9 ڏאڙھي رت رتياس، ڏند ته ڏאڙھ ونء گل جئن؛

ء ماه چنڈ جئن، پڑ ۾ پا ڳڑياس؛ چوڏھ مد جي، مر مركي ماس؛ ميڑي ۾ تنھن سوره کي شاباس، جو مٿي پڑ پرزא ٿئي .


353

10 ككرא كربال جا، مادر ٿي ميڑياس؛ گھياس؛ א ڦٹن تان رت ڦڑא، عليء ٿي

مڑ ئي معاف كياس ، خالق بد خون جي .

دאستان ڇھون1

كؤنر، كلي جا كوڏيا جانكي تائ جي؛! مٿان אڙن אسري، رכ پيالو پي؛

ڳاه ڳ ن جو ٿي، ويٺي جن وره ٿيا جھ . 2

ڇپر جئن پھون، تئن رڻ ڳجھن رאنـئيو؛ ونكا ونكن گڎيا، ڊوڙيو ڏين ڊ ھ ون؛ مهاين وھ ون، ن مهانگو كنديون .


354

3 كوپا كلي كوڏيا، رאوت ك رھن؛

ڳيان אمامن؛ א سائن سر فدא كيا، ـاھدون سبيل א” ، كم אھو ئي كن؛“

حورون ھار ٻڌن ، سهرא شهيدن کي . 4

جنت سندين ج وء، فائق ھليا فردوس ڏي؛ فاني ٿيا א’ ۾، ھ وء س ٿيا ھ وء؛‘

رب ڏيکارئ روء، אن جي אحسان س! ! 5

حسن، م حس کي، رنو ٹن ٹولن؛ ، אڀن ۾ ملكن؛ ، جھنگ مروئ گھر ماڙھ

پک پاڻ پڇاڙيو، ته لڎيو ھوت و ڃن؛ ، سچا ڌڻي! אال شهزאدن، سوڀون ڏئ !


355

6 حسن، م حس جو، جن نه ھنئڑي جار؛ خالق، رب جبار، ك مرھيندو تن کي .


356

سر سارنگ دאستان پھريون

1 گميو آھي، لڳہ پس آ لطيف! چئي؛

وٺو مينھن وڏ ڦڑو، كڍو ڌڻ كاھ ي؛ر سنباھي؛ ڇن ڇڎي پٹ پئو، وھو م الھي، آسرو א مان .

2 گم كيا א، لڳہ پس آ لطيف! چئي؛

، پٹن جھليا پاه؛ پلر جي پالوٽ س وאحد وڏאئي كيا، مٿي گسن گاه؛ گوندرو سانگ وريا ساه، אٺن آب آ .

3 گم אي آ نه אنگ، جھڑو پسڻ پرينء جو؛

سيڻن رء سيد چئي، روح نه رچن رنگ؛ سھس ٿيا سارنگ، جاني آيو جوء ۾ .


357

4 جاني آيو جوء ۾، ٿيو قلب قرאر؛ وھلو وچائ ويو، كري غم گذאر؛ نظارو نروאر، پي پسايو پانھنجو .

5 אڄ پڻ אتر پار ڏي، تاڙي كي تنوאر؛

ھارين ھر سنباھيا، سرھا ٿيا سنگھار؛ אڄ پڻ منھنجي يار، وسڻ جا ويس كيا .

6 אڄ پڻ אتر پار ڏي، كارא ككر كيس؛ وڄون وسڻ آئيون، كري لعل لبيس؛ پرين جي پرديس، مون کي مينھن ميڑيا .


358

7 گم سنديون אڀ ۾؛ אڄ پڻ אميدون، آ

ساوڻ پسي، سرتيون سڄڻ ساريو مون؛! آئون آسائ آھيان، مان ڀڄائي ڀون؛

گھر ته گھرج تون، مند مڑيئي مينھن جي؛ 8

אترאن ٿي آئــيون، كري ھكل ھ وء؛ ڀري تل ترאئيون، جوڙي ھليون جوء؛ پسو جا پٹن ۾، کٿوريء خوشبوء؛

אچي روبروء، אٺـيون روضي تان رسول جي . 9

پي پسايو پانھنجو، نظارو نا گاه؛ لٿو كٹ قلوب تان، ٿي وروھڻ وאه؛ אميدون אروאح، پي پسندي پنيون .


359

10 کڑين جئن، جي ھ وند سکـ א وسڻ ، مينھن ـئ !

ته ھ وند رאتو ڏينھن، بس بوندينئون نه كرين . 11

گام گنديء گنج، אبر ۾ אھاء ٿيو؛ پسي پر پرين جي، ڏور ٿيا سڀ ڏنج؛

شال وسندو سنج، عاشق تي אوھيڑא كري . 12

א ڱڻ تازي، ٻھر كنڍيون، پکا پٹ سنھن؛ رھي سيج، پاسي پرين، مر پيا مينھن وسن؛ س

אسان ۽ پرين، شال ھ ون برאبر ڏينھڑא .


360

13 بر وٺا، تر وٺا، وٺيون ترאيون؛

پره جو پٹن تي، كن ولوڙא وאيون؛ مکڻ ڀرين ھٿڑא، سنگھاريون سايون؛

ساري ڏھن سامھيون، ٻ واليون، رאنيون؛ ٻانھيون ۽ ٻايون، پکي سنھن پانھنجي .

14 ؛ بر وٺا، ٿر وٺا، وٺوجيسرم ؛ گم كري آئيون، پائر ڀري پ آ

لطيف الٿائون، چئي، وאنڍين مٿان وير؛ ، سرھيون سنگھاريون ٿيون سرھا كيائون س .

15 بر وٺا، ٿر وٺا، وٺي كڇ كنار؛

پونياڙيء پٹن تي، ڏس نايائون نار؛! سٻاجھي ستار، الٿا ڏرت ڏيہ تان .


361

16 سارنگ سار لهيج، א لڳ אڃ جي؛!

پاڻي پوڄ پٹن ۾، אرزאن אن كريج؛ وطن وسائيج، ته سنگھارن سک ٿئي .

17 سارنگ کي س ارين، ماڙھ و، مرگھ، مينھيون؛

آڙيون אبر آسري، تاڙא تنوאرين؛ ونڈ ۾، نئ سج نھارين؛ سپون جي پلر پيارين، ته سنگھارن سک ٿئي .


362

وאئي منھنجي سيد سار لهندو؛ مون کي آه אميد א ۾ .

سجدي پئي سپرينء، زאر يون زور كريندو؛ د אت، پرمل پاכ پنندو؛ אمت كارڻ א

کـيون سڀ سج كڍندو؛ א صور ڌكاء ٿيندو، مد م ملهندو؛ ، אت ميڑو ٿيندو مومن

نفسا نفسي سڀكو كري، دאتا در ڊوڙندو؛ مھت ڏيندس مولو، אت بديون ب خشائيندو .

دאستان ٻيو

1 سارنگ سائي سٹ، جھڑي ال الک جي؛ ء چٹ؛ אئن سي אٻن אنگيا، جئن سي چ برسيو پاسي ڀٹ، ڀريائ كن كرאڙ جا .


363

2 ڀري ڀٹ تي آئيو، سارنگ سھج منجھان؛ کڑيون کٹڻ ھار جئن، وڄون אتر وאء؛ سرھا سبزא ٿيا، ڊאمڻ ڊٻ كيا؛ پھري پٹنئان، ڀريائ كن كرאڙ جا .

3 ڀريائ كن كرאڙ جا، وٺو وאرياسو؛ ء کنوڻ كيو، چڱو چؤماسو؛ کڻيـ ماكاڻيء تان موٹيو، ڏيئي پٻ پاسو؛ خالق كيو خاصو، چيھو چکيء كنڌيـ .

4 ، كيائ گڑ نگ تي گل؛ چيھو چکيء كنڌيـ

ھڎאكٹيان ھليو، ڀري ترאيون تل؛ آندאئ آب אڇل، مٿي باغ بھار ٿي .


364

5 ؛ אڄ رسيال رنگ، بادل كڍيا برجن س ساز، سارنگـيون، سرندא، وڄائي بر چنگ؛

صرאحيون سارنگ، پلٹـيون رאت پڌאم تي . 6

کر ھيكڑي؛ א مينھان ۽ نينھان، ٻئي جي وسڻ جا ويس كري، ته ككر كن كيھان؛

گم אچڻ جا كرين بادل ٿي بيھان، جي آ . 7

كڻكن كانڌ چت كيو، جھڑ پسيو جھڄن؛ ور رء وאنڍين אڏيا، پکا سي م پسن؛

אتر ڊא ھي אن جا، ته كنھن کي كارون كن؛ وאرث وري تن، אچي شال אولو كري .


365

8 كڻكن كانڌ چت كيو، جھڑ پسيو جھڻكن؛

؛ سڻيو رڙ رعد جي، كليون ٿيون كن كليون ك كڇن، ويچاريون ورن ري .


1 گــن گت س کن، چلڻ جي چاه پئي؛

؛ ت ۾ پيا، ال كي ل ھنڈوא ح كن چوڏس چنڈ جئن، وڄڑيون وھسن؛

لوچن ٿا، لطيف چئي، پسڻ لء پرين؛ ، سنباھي ساڻ کنيا كيسر قري .


366

2 مند ٿي منڈل منڈيا، كي אوھيڑ ن אوכ؛

ڇاڇر ٿي ڇنن ۾، مينھيون چرن موכ؛ سرھيون ٿـيون سنگھاريون، پويو پائن طوق؛ ميھا، چڀڑ ، ڦنگــيون، جت ٿ سڀيئي ٿوכ؛

الھئ مٿان لوכ، ڏوالئي جا ڏينھڑא . 3

مند ٿي منڈل منڈيا، تاڙي كي تنوאر؛ ھارين ھر سنباھيا، سر ھا ٿيا سنگھار؛

אڄ منھنجي يار، وسڻ جا ويس كيا . 4

ب منھنجا سپرين آڻيئي א؛!

توکي ساريو ساه، אكنڈيو آھ ون كري . 5

گم كيو אچن، سڄڻ سانوڻ مينھن جئن؛ آ پاسي تن وسن، جي سڀ ڄماندر سكيا .


367

6 אوڇڻ گھرجي آج كو، جھوپو سھي نه سي؛

سڻائج سوڙ کي، حال منھنجو ھي؛ א ڱڻ آيو ٿي، ته ڍوليا كنھن ڍنگ ٿيان! .

7 تنھنجي پاند ري، سنجھي سيء مرאن؛! كانڌ

كامل كپاھ ن ۾، پيئي ٺار ٺرאن؛! تاريء تو ترאن، جئن ور وھاڻيء وאرئ .

8 سيء مرאن سڀ رאت؛ جي پاند ري، تنھن! كانڌ

كامل كپاھ ن ۾، جھپ نه אچي جھات؛! אچ جي پرڀات، ته آئون سي نه ساريان .


368


سڄڻ سانوڻ مينھن جئن، جھڻكن پاسي جھوכ؛ ڏيندא پاه پٹن کي، منجھان مينھن موכ؛

لس پيارين لوכ ک س گم كيو א ، آ . 2

وאھ ندאن وڄون ٿـيون، کڑيون ڏنھن کنڀات؛ كنڍيون كاھي گس كريو، وڇون كريو وאٽ؛

سنگھارن سک ٿيو، لٿي אڃ אساٽ؛ جھڑ ڦڑ ڏيئي جھات، پسائينديون پٹـيون .

3 سڄو صاف نه אڀري، سر وچان سج؛ منھن چڑھيو ماڙھن کي، ڏئي وڌאيون وڄ؛

ھنئڑא کپ م کج، سگھا ملندء سپرين! .


369

4 ارن وي؛ ڍٽ ڍري پٹ پيئيون، ٿيا و سڄ، چنڈ نه پاڙيان، سيڻن جي شبيہ؛

جي جاني אندر جيء، سي پرين پيھي گھر آئيا . 5

ڍٽ ڍري پٹ پيئيون، وڄن كيا ڌرم؛ وאحد وڏאئي كيا، كنڍن ساڻ كرم؛ سنگھارن شرم، رک منھنجا سپرين !


370

6 موٹي مانڈאڻ جي، وאري كيائ وאر؛ وڄون وسڻ آئيون، چؤڏس ۽ چوڌאر،

كي אٿي ويئيون אستنبول ڏي، كي مڻـيون مغرب پار؛رقندين سار؛ كن چ تي، كي لهن كي

كي رمي ويئيون روم تي، كي كابل، كي قنڌאر؛ كي دھليء، كي دکن، كي گڑ ن مٿي گرنار؛ كنھ جن جيسلم تان، ڏنا بيكان بكار؛

كنھ ڀڄ ڀڄائيو، كنھ ڍٽ مٿي ڍאر ؛ار؛ كنھ אچي אمر كوٽ تان، وسايا و

سانئيم سدאئ كرين، مٿي سنڌ سكار؛! مٺا دلدאر، عا سڀ آباد كرين! دوس .


371

7 موٹي مانڈאڻ جي، جڑي كيائ جوڙ؛ وڄون وسڻ آئيون، ٻہ ٻہ ٻڌאئون ٻوڙ؛

אنن جا عا ۾، لک ٿيا کوڙ؛ سارنگ التي سوڙھ، سانده سھائو ٿيو .

8 حكم ٿيو بادل کي، ته سارنگ ساٺ كجن؛

وڄون وسڻ آئيون، ٹہ ٹہ مينھن ٹمن؛ جن مھانگو لهي ميڑيو، سي ٿا ھٿ ھڻن؛ پنجن منجھان پندرھن ٿيا، אئن ٿا ورق ورن؛

كاريا ڏيہ منا، شال موذي سڀ مرن؛ ڏ يون ڳنوאرن؛ وري وڏي وس جون، كيون ڳا

سيد چوي سڀن، آه توه تنھنجي آسرو .


372

9 אندر جھڑ ور وھي، ٻھر ككر نه كوء؛ جھ

وسائيندي وڄڑي، حب جن کي ھوء؛ اللن جن لوء، تن אوكاڻ کــيون א نه .

10 گمجي آئيون، אترאن كري אور؛ آ

جي پرين ھ ئڑא ڏور، سي مون کي مينھن ميڑيا . وאئي

آئي مند مالر، آئون کھنبا كنديس كپڑא؛ وسڻ جا ويس كيا، אڄ منھنجي يار؛ الر الئيندي وڇڑא، ڀنڑ س ڀنڀا وאر؛

پکي آء پ رين تون، لہ منھنجي سيد . سار!


373

سر آسا دאستان پهريون

1 لوچان ٿي الحد ۾، هاديء لهان نه حد؛ يان جي سونهن جو، نكو قد نه مد؛ سپ

هت سكڻ بي عدد، هت پرينء پروא ناه كو . 2

س אن پار، كڎهن تان كونه پيو“ آئون” ؛ אن א” ب אلوتر وتر ، نيئي ٻيائي ٻار؛“

هيكڑאئيء وٽ هار، هنجون جي هئڻ جون .

3 ٻن ٻيائي، سپرين! پاڻان مون کي پل؛!

אوريان جھل، توکي رسي “ آئون” ڌڻي“تو” .


374

4 هو پڻ كونهي هن ري، هي نه هنهان ڌאر؛

النسان سر א” ي و אنا سره ، پروڙج پچار؛“

كندא ويا تنوאر، عا عارف אهڑي . 5

از؛ جان جان پس پاڻ کي، تان تان ناه سڀ وڃائي ساز، تهان پوء تكب چئو .

6 ؛ جان جان پس پاڻ کي، تان تان ناه سجود

، ته وڃائي وجود ان پوء تكب چئو . 7

نابوديء نيئي، عبد کي אعلى كيو؛

في ٿيا، صورت پڻ سيئي؛ مورت ۾ ه پريان جي ڳجھ جي ك אت كيهي؟ ڳا .


375

8 جن وڃايو وجود کي، سي فاني ٿيا א” ۾؛“

نه تن قيام نه قـعود ۾، نه كو كن سج ؛ ود ، تيالن گڎيا بود کي جيالن ٿيا نابود .

دאستان ٻيو

1 אڀرندي ئي سج، پرين جي نه پسنديون؛ کڑيون كانگن کي א كڍي ٻيئي ڏج، .

2 אنا ئي نيڻ، نيئي آڇ پرين کي؛ ن

ـبوب جو س کاڌא کيڻ، جه ڏٺو منهن . 3

تن نيڻن ك אن، جن ساجھر سيڻ سانڀيٹيا؛ ي ن جيء، جسي ۽ جان، كر حضوري حج كيو .


376

4 א کـيون علي אلصباح، دوست ديکڻ آئيون؛ אڀينديون אردאس ۾، ٻي نه كنديون كاء؛

رچنديون رء پاه، پرچنديون پرينء س . 5 وسن ۽ وهسن، ڏ يهاڙي ڏسڻ لء؛

ڏسي ڏسي آئيون، توء تالشون كن؛ ڍאپيو نه ڍאپن، پسڻ منجھان پرينء جي .

6 کڑين تي، ڏمر ڏوس كرين؛ א کڑيون א

جيالنہ سكڻ سکـيون، تيالنہ دعوى منجھ دڙين؛ کلن ۽ کرين، رسن پرچن پاڻ ۾ .

7 א ک کي آئون، جان كي جھلون پائيان؛ لوכ لتاڙي ننڈ ۾، ساڄن سوٺائون؛ مون کي ماريائون، پاڻ پرچي آئـيون .


377

8 א ک پنهنجي مت، پاڻ س پاڻه كئي؛ אتي وڃي لڳـيون، ج جان کـپت؛

نه كا ڳالھ نه ڳت، جي ڏني رء . نه جڑي9

א کڑين آرو، مونهان پڇي نه كيو؛ אتي وڃي אڙيون، ج چوڻ نه چارو؛ هينئڑو ويچارو، وאٹون جھليو وجھلي .

10 ؛ א ک אلـٹي ڌאر، ونء אلٹو عام س

جي لهوאرو لوכ وهي، تون אوچو وھ אوڀار؛ منجھان نوچ نهار، پر پ و پرينء ڏي ٺ . 11

א سونهن؛ تان جي ٿ سامهان، پٺ سنئون ورאئي سپرين، منهن جي مانڎي كن؛

رڳون سڀ رچن، تن ۾ تازאئي ٿئي .


378

12 א کـيون سي ئي ڌאر، جن سان پس پرينء کي؛ ٻئي ڏאنهن كيم نهار، گھڻو ريسارא سپرين .

אستان ٹيوند

1 ازياڻـيون منهن ۾؛ ديک م تون س تن، هي جي

ك نه سڃاتو سپرين، نهاري نيڻن؛ پرين سي پسن، ٻـئي جن ٻوٹـيون .

2 ؛ ازي م مٹ كر، ڀنڀيون אئن نه ڀ

، هاري پڇي ٿئ ته پ حقيقيء جي! . 3

سنئ س ونهائي سڀكا، كا مون منجھائي؛ صيل، אوريان ئي آهي؛ طلب ۽ مان تن تت الئي، جت آه نه ناه كا .


379

4 جت آه نه ناه كا، אي خاكيء جو خيال؛

ال، پسڻان ئي پري ٿيو جانب جو . 5

يان ئي سنهڑو؛ جان تن كيوء نه تيئن، سوئ پر کڑين ۾؟ א ين پائيندא كيئن، توکي

6 א ک ۾ ٿي ويھ، ته آئون وאري ڍكيان؛ توکي ڏسي نه ڏيھ، آئون نه پسان كي ٻيو .

7 کر کي کـپر کاء، نانگ مڻيارو نكري؛ אڀو جو אوناء، سر پر سندي سڄڻ .

8 سڄڻ سنئيون كن، لوكان ليکي و نگــيون؛ کڑو אسندي سپرين، پر پروڙڻ ڏ .


380

9 ت ۾، كري ك درכ؛ حوصلو ح

جو حسن سندو حق، سو كور پروڙي ك كي ! 10

ت ۾، وڃي ٿيو ويڇون؛ حوصلو ح بت جون ميڇون، كور پروڙي ك كي .

11 مئي هاٿيء تي مامرو، אچي كيو אنڌن؛

کئ ك پسن؛ ، א مناڙين هٿن س قيقت” א

فيل کي، سڄا سڃاڻن؛“

ت بينا كري سندي سردאرن، بص .


381

1وאئي منهن منجھ خليل، אندر آذر آهئ .

سڌ م كر صحت جي، אڃا تون عليل؛ ناه نفاق جو، ج رب جليل؛نالو

منهن ۾ مسلمان تون، قلب تان قليل؛ ء جي وصال ۾، دوئي ناه دليل؛ وא

عبدאللطيف! אال چئي، سچو رکائج سيل . 2وאئي

مؤت مند نه آهي، تائب ٿيو تكڑא . عجلوא بالتوبة قبل אلـ” موت، ويھ تون ويرم الئي؛“

پريان كارڻ پاڻ کي، سگھو ويھ سنباهي؛ אجل אسارن کي، كام وٺي ٿو كاهي؛ وڌאئ وڍڻ لء، ڳن كهاڙيء پاهي؛ عمارتون אنڌن جون، ڊאهيو ٿو ڊאهي؛

نبا گھوٽ گھرن ڏي، كنهن وڏيء وير وناهي؛ عبدאللطيف אتي، چئي، بنا كفن پرאهي .


382


روم ٿي مري ويا، ماهر ٿي نه مئا؛ چڑيء جيئن چهنج هڻي، لڎيائون لئا؛ حباب ئي هئا، אنهيء وאديء وچ ۾ .

2 אس سكون جن کي، אس پڻ سيئي؛

يلد و يو” لد ، ونء אوڏאنه پيهي؛“ تهان منجھيئي، پارک پرکج حق کي! .

3 ؛ ڏسڻ ڏس جي، ته همہ کي حق چئ

شارכ شك م ني، אنڌא! אنهيء ڳالھ ۾! . 4

آڏو جو אثبات کي، سو شرכ الهي شك؛ هئي جنهن ۾ حق، تنهن نفيء جهو ناه كو .


383

5 ؛ א ان، جئن كلمي گو كوٺائي ن پر نه א

دغا تنهنجي دل ۾، شرכ ۽ شيطان؛ منهن ۾ مسلمان، אندر آذر آهئ .

6 ، كافر م كوٺاء؛ كوڙو تون كفر س

، جڻيو تو نه جڳاء؛ هندو هڎ نه آهئ تلك تن کي الء، سچا جي شرכ س .

7 يان ئي אجرو، قلب ۾ كارو؛ منهن ته آه

، دل ۾ هچارو؛ ٻهرאن زيب زبان س ھو ناه وصال س אن پر ويچارو، و .


384

8 تون كا كاني پاء، ونن ۾ وصال جي؛ ور كري، معرفت ملهاء؛ وبينائي د د

يان جي سونهن ۾، رخنو كون سپ رهاء؛ א ک אشهد چاء، ته مسلماني ماڻئ .

9 سرمون سياهيء جو، رنن کي رهاء؛

كاني كارאئيء جي، مڑس ٿي م پاء؛

א کـ ۾ אٹكاء، الالئي اللن جي . 10

سرمون سرخيء جو، جڎهن پاتو جن؛ تڎهن ڏٺـي تن، رونق ريٹي جهڑي .

11 سرمو ن سفيديء جو، جڎهن وڌو جن؛

تڎهن ڏٺي تن، אڇائي عا ۾ .


385

12 مون تان لكائي گھڻو، روئڻ كي روشن؛ رسيو ريزאلن کي، منجھان زرديء ظن؛ ويري مون ورن، ڳالھ كيائ ڳجھ جي .

13 لک سئ مهرאڻ، آٹي سڀ אڌميا؛

سڑאن منجه مان، ٻهر ٻاڦ نه نكري . 14

پردو پاڻ کي، سڻي كر سنڀال؛“ پاڻ” وچان جو وصال، سو تان هئڻ هن جو .

15 پردو پاڻ کي، طالب“ پاڻ” سڻج تون؛!

نكا هان نه هون، پردא سڀ پاسي ٿيا .


386

16 مونه ۾ سپجي، مون کي “ مون” جڳاء؛“ مون”

مونه جي ساڃاء، مونه منجھان ٿئي؛“ مون” אنه אئن جڳاء، آن کي אئن نه چوڻو .

17 گندي نينهن نه سپجي، تھ نه پچي ماھ؛

؟ اجوڳ سڄڻ كچيء پر كئاء، ٿئي 18

نظر نزديكون، سهي نه سگھان ساعت سيئن؛ پسڻ پري سندون ھرאن ، آئون نا ڳيڑي .

19 مون کي مون پرين، ٻڌي وڌو ٻار ۾؛ אڀا אيئن چون، مڇڻ پاند پسائي .

20 پيو جو پاتار، سو كئن پسڻ کان پالهو رهي؟

سالك مون سيکار، كو پھ אنه پاند جو! .


387

21 كر طريقت تكيو، شريعت سڃا ڻ؛

هنئون حقيقت ه تون، ماڳ معرفت ڄاڻ؛ هوء ثابوتيء ساڻ، ته پسڻان پالهو ره .

22 ، ڦكي ڀانئج ڦانگ؛ كوڙي كج م كڎه

ساري سناس جئن، الئق رکج النگ؛! ء پاند، אوسا ڳنهي אكرين ته چارئي چ

. 23

ستوئي سيڄ گ ھرين، جفا ڏئ نه جان؛ صلح ريء سيڻان، متان نونڌين نه چڑه .

24 ، سيڄ ماڻيندא سي؛ صلح جن سڄڻ س

אلذين א” منوא وکانوא يتقون ، אن پر אڀا جي؛“ نيئي نونڌين تي، ڏکي چٹي چاڙهيا .

25


388

ه ، جي ٿيا حل حبيب س ڻ تن ثوאب؛ ، خوش كيائون خوאب؛ אئي ننڈ س نيڻ ه

ور ٿيو אوسيڑو عذאب، دليان تن د . 26

تن تسبيح، من مڻيو، دل دنبورو جن؛ تندون جي طلب جون، وحدت سر وڄن؛

وحده ال شريك لہ” ڳ رڳن؛“ א ، אهو ر سي ستائي جاڳن، ننڈ عبادت אن جي .


389

وאئي كي אنه منجھ آهي، هو جي جھونا پسجن جھوپڑא . گھيا، جن کي كون چتائي؛ א אن در سيئي ڌאريان ڀانئن ڌאريو، پاڻ پريان س کائي؛

אن” ت قبائي אوليائي ، پنهنجا پاڻ پهرאئي؛“ ي” ال يعرفهم غ ، پر کي ك پسائي؛“

پنهنجي ڇڎي پٹ ۾، رڙه אن جي رאئي؛ ، پاند ڳچيء ۾ پائي؛ خدمت كر خلق س

אديون عبدאللطيف! چئي، אتاه كي آهي .


390

سر رپ دאستان پھريون

1 گوندر كيو غرق، ماء منھنجو ڄن! دڙو؛

ڏکوين مرכ، مٿي سڳـر پنڌڙو . 2

؛ گوندر گڎياس، صحت نيڑ سڄڻ مادر مارياس، ڦوڙאئي پرينء جي! .

3 گوندر ھٿ نه پيـر، وره من وھڻو؛ جھ

كڑه ۾ قطارون كري، سورن اليا سيـر؛ مون جئن گھاري كيـر، ھيكلي ر ؟ ء سڄڻ

4 ارن ۾؛ אٺي جئن مورن، אوڀر و سا پر گوندر كن، جه ڦوڙאئو سڄڻ .


391

5 ڳرن ۾ ڳرھيج، روئي كج م پڌرא؛ تان سورאڻي سھيج، جان ال ھيندڙ كو له .

6 ڳر ۾، ڳجھو روء، پڌر وجھ م پرينء ري؛

سورن سڀر ھوء، ھنئڑא كم كنن جئن! . 7

جاء نه سڄو ڏينھن، ھنئڑو אوٺي وڳ جئن؛ مون پريان س نينھن، ڇنڻ كارڻ نه كيو .

8 پل پل ۾ پليانس، پل نه رھي پرينء ري؛

جئن جھوريء کان جھليانس، جھڄيو تئن جھوريء پوي . 9 ككر منجھ كپا ر، جھڑ نيڻنئون نه لهي؛

אڄ منھنجي چت ۾، אٺا پرين אپار؛ آء سڄڻ لـھ سار، ورھ ويڑھي آھيان! .


392

10 مون منجھيئي مينھن كوه كرينديس ككرين؟

ي سرلو سارو ڏينھن، مون پريان جو نه . 11

جه سي سنڀر جن، سه تن س אوريا ن؛ لنؤ لنؤ ھيٺ وڄن، رڳون ربابن جئن .

12 ڳيو نه رھي؛ א چتـر رھي نه چت، ويڻ و رئيء لٹجي نت، ھنئڑو وאٽ ورک جئن .

13 ء وھاڻيء نكرאن؛ چوري چوري چت، جان نئ

نينھن گھرאئي نت، پريان سندي پيـر ۾ . 14 چيتاريان چڻكن ، وساريان نه وسري؛

ويرو تار ڏکن، سڄڻ ڀڳي ھڎ جئن .


393

15 ؛ يون سڀوئي سڄڻ چيتاري چوندياس، ڳا جه مقابل ٿياس، ته سڀ وڃنم وسري .

دאستان ٻيو

1 ؛ سڄڻ سان نه ڀيٹ، ڳجھ ڳرھيان كن س

يون אنھيء ريٹ، سال ٻڌي م ڳا وريون . 2

يون پيٹ ورن ۾، وڌي وڻ ٿيون؛ ڳا پر س مون نه كيون، گوشي پرين نه گڎيا .

3 گوني ۽ گوني، پرين پٹائ گج جئن؛

جي من مـجوني، سي كئن وڃن وسري؟


394

4 אندر אندريون، جئن سي وא يء لٺ ۾؛ھ

مون تن تي ؟” يون، ته كئن ملبو سڄڻ “ 5

جئن سي کوھيء نار، وھن وאريء گاڏئان؛ يانس نه نـبـري ھنئڑو پريان ڌאر، نب .

6 سٻر سي پيو، نه مون سوڙ، نه گبـرو؛

نه مون كانڌ، نه قوت كي، جوڀن وھي ويو؛ تنـ حال كھو، نڌر جنـ رא؟ جھ نـ

7 אتر אوتون ڏي، نه مون سوڙ نه گبـرو؛ سي سارينديون سي، جن نڌر نـ رא؟ جھ

8 אتر ڏني אوت، نه مون سوڙ، نه گبـرو؛

چارئي چنـيء پوت، مون ريڑھيندي رאت گئي .


395

9 ؟ ء جان، ڍكيو كوه نه ڍكئ نينھن نھائ

ڄر ڄ ي ڇڎي، ته كئن پچندא ٿانء؟

ڑي ا ڳا سندي كنڀارאن، كن كر . 10

؟ ء جئن، ڍكيو كوه نه ڍكئ نينھن نھائ

ي ڇڎي، ته رڇ پچندא كئن؟ ڄر ڄ تون پڻ كريج تئن، جئن كنڀاركرن كم س .

11 ء کان نينھن، سک منھنجا سپ نھائ

! رين

سڑي سارو ڏينھن، ٻھر ٻاڦ نه نكري . 12

نيڻ نهائ جان، س لوכ ڍكيان؛ אجھاميو ٻرאن، توکي ساريو سپرين !


396

13 كي جو كنڀارن مٹيء پائي منيو؛،

ي، جي پئي خبـر کـرن؛ تنھن مان تر جي ڱڻ אورאت א ھي تان ھ وند مرن، ھن ! و ٿئي


397

وڙيسر کاه دאستان پھريون

1 ، سوجھي لڌو سبحان؛ کاھوڙين خف يء س

کرين، لن א عاشق אھڑي يا ال مكان؛ گھ ھ وء ۾ گڎجي ھ وء ٿيا، بابو جي بريان؛ سڀوئي سبحان، آيو نظر אنن جي .

2 مون سي ڏٺا، ماء جن ڏٺو پرينء کي؛!

ھي אچجي رאتڑ� ي، تن جنگن سنديء جاء؛ ر تن جي ساڃاء، ترھو ٿئي تار ۾ .

3 ون کاھوڙين جون؛ ويئون پٻ پـئي، ک ، پھي آئون تن ڏوٿ جو، پڇان پ ! رڃن رאت رھي، ڏونگر جن ڏوريا .


398

4 تون ھڎ كڄاڙيا، سنجھي سعيو نه كرين ؟

سوאرא سنڈ کـڻي، کاھوڙي ويا؛ آڻيندين كيا، ڏٿ ڏورאڻي ڏيھ جو؟

5 ڏوٿي سا ڏورين، جا جوء سئي، نه ٻڌي؛ ، کاھوڙي کوڙين؛ پاسا مٿي پاھڻ وڄا אت ووڙين، جت نھايت ناھ كا .

6 ڀكليا ڀوڻن، ڌڙ کي گڎيو ڌوڙ ۾؛

يون، ڳھل ڳا ، پڌر پـئي نه كن؛ ي لوכ س ڑي كا مل آھي تن، مون پريان جي ڳا .

7 ڱڻ کاھوڙين جي؛ א تان ونئن ويـھي آء،

جوش ڏنائون جيء کي، لكائي لوكاء؛ ھي سک نه ماڻيو ڏوٿ كنھن ڏکاء، .


399

8 ، جيكي ڏٿ كرين؛ ڏٿ نه کٹو ڏوٿي

אھڃاڻ ؛ ـيون عا جون، אوريائ آڻ ڑي ، پريان سندي ڳا تھان پوء ڏس .

9 کڑو؛ א جي كو ڏٿ كري، ته ڏونگـر ڏورڻ ڏ

ڇپر ك ڏئي، سوکـڑيون س کي ! 10

مون کاھوڙي لکيا، گھرين نه گھارين؛ وאحد لڳ ولـهن ۾، رويو جر ھارين ؛ گوندر گذאرين، جه ڏوٿي ڏٿ گد ٿيا .

11 کاهوڙين کــڻي، ساجھر ٻڌא سندرא؛

ڏوريندي ۾ ڏونگرين، كيائون پاڻ پـڻي؛ ڏکن ڏيل هڻي، ڇيہ لڌאئون ڇپرين .


400

12 کڻن نه كيكان، پنڌ پرאه هليا؛

א كنهن ڏٿ کي، جنبيا ڏوٿ ڏنهن جابان؛ ڳڑي א کاهوڙين אهڃاڻ، אنگ نه سڄي .

13 ين پرאڻا کيٿڑא؛ سكا منهن سندن، پ سا جوء ڏوري آئيا، سونهان جت من ن؛ جھ

ڳجھا ڳجھيون كن، تهان پرאه پنڌ جون . 14

ين؛ سكا سنڈ كڇن ۾، کركڻا پ ، آن كي کا ٹمندي نيڻ هوڙي گڎيا؟

دאستان ٻيو

1 پيوجن پرو، گنجي ڏونگـر گام جو؛ ڇڎي کيٹ کرو، لوچي الهوتي ٿيا .


401

2 پيئي جن پرک، گنجي ڏونگـر گام جي؛ وאري سڀ ورق، لوچي الهوتي ٿيا .

3 پيئي جن باس، گنجي ڏونگـر گام جي؛

ڇڎي سڀ لباس، لوچي الهوت . ي ٿيا4

كهڑو אٿيئي كام، گنجي ڏونگر گام ۾؟ پسي تنهن پاهڻ کي، אچي نه آرאم؛

، א متان ڏونگـر ڏورئ كہ عوאم؟ جھ هرא كري حرאم، کام ته کاهوڙي ٿـئ .

5 ڏيهه ڏيهائي ناه، ج پـ نه پکيان؛ ت کاهوڙيان، ور ڏيئي وڻ چو . نڈيا


402

6 ، تت ٹمكي باهڑي؛ جت نه پکيء پ ، کاهوڙكيء ک ري؟ ٻيو ٻاريندو ك


1 אچي پيا آٽ ۾، وאٽ وڃائي جن؛ אوء بص برن ۾، אنڌא ٿيو אڀن؛

كنن آڏيون تاڙيون، گنگن جئن گھمن؛ فرאقيء فرمان جو، آه ي ٻر ٻوڙن؛ لنگھا ٿيا الهوت کي، ستا پيا سكن ؛

کـپت کاهوڙين، آه אٿئي پئي نه لهي .


403

2 ڏسي ڏوري ڏونگـرين، وאٽ وڃائي جن؛

كرندאن كي پروڙيو، رند سي نه رڙهن؛ ت تان نه پڇن؛ ٻيئي دאر ديون كيو، پ

ڌوڙپريان ل ء ڌאر كيو، ويچارא وجھن؛ خ کاهوڙين، آهي لک الهوت جي .

3 ؛ ي ، كنه پاتو پ يء ۾ پ كپ

؛ ، سڄڻ تيان ئي س جيان منجھڻ ماڙهئ ، كوڙن منجھان كو لهي אن ڀون سندو ڀـ .

4 سونهپ ۾ سپ گھڻا، منجھڻ ماکي هوء؛

تنه پوء، جو א پرو ي پوء אن تان جھ . 5

ڏوري ڏوري ڏيہ، ماء کاهوڙي آئيا؛! ين کيہ، كہ ڄاڻان كنهن پار جي م پ .


404

6 جھنگل هليا، سي نه ڀــليا، رאه هليا ڦرجن؛ אوجھڑ سي نه پون، ٻيئي جن ڇڎيون .

7 جھنگل آهيڑين کي، ڀـ نڻ كيو روندو؛

نه كتا، نه كوڙكون، چڑهيو אڀو چوندو؛ هڎه نه هوندو، אنهان پوء عا ۾ .

8 ور سا سڃي ويڑه، جنهن ۾ سڄڻ هيكڑو؛ ، ج كوڙ كماڙهئ سو ماڳ ئي ڦ .

9 كاري رאت، אڇو ڏينهن، אي صفتان نور؛

ج پرينء حضور، ت رنگ نه روپ كر .


405

10 ڏونگرين ڏسجن، אڄ پڻ ريون אن جون؛ ڏوٿـيڑא ڏٿ کي، آرאڙאن אچن؛ خيما کاهوڙين، אڄ نه אنه ڀيڻيـ .

11 کاهوڙي کرא، سوڌي خ پکيا؛ ڱڻ آهرא א سوجھي جن كيا مٿي .


406

سر بروو سنڌي دאستان پھريون

1 ا کي وڃيو ڇو، ٻيلي ٿئ ٻـ جو؟ڇ

وٺ كنجك كر جي، جڳ جو وא جو؛ سؤکو ھ وندو سو، جنھن جو عشق א س .

2 جئن كا كاني كانھن، لسندي التيون كري؛

، درد پريان جي دאنھن؛ אچي پئي אوچ ڏنڀئ كہ ٻانهن؟ سورهنئ! ويڄ . کي سامهان

3 ين ڏي؛ ونہ جئن، سر ڀر سپ ڌرتي د

لڳو آه، لطيف چئي، تن پريان ڏي تئن؛ حاصل ٿئي هئن، قرينو قريب جو .


407

4 لڳيء جو، لطيف چئي، نكو قال نه قيل؛

؛ لکـئي المون کوڙيون، نيڻ وھي ن ھنئڑא ٿي سڌ! ير، كالهه قري لڎيو .

5 كي אوڏאئي ڏور، كي ڏور به אوڏא سپرين؛ ، كي نه وسرن مور؛ كي سنڀرجن نه كڎھ جئن مينهن كنڍيء پور، تئن دوست ورאكو دل س .

6 ؛ کڑين س א كوٺي كٺائون، אڄ پڻ ماس ورאھي ھليا، كرنگل ڇڎيا ئون؛

ق وتوאصوאبالص” وتوאصو אبا אئ אتائون؛“

مئي ماريائون، کـلي گھائيو سڄڻ .


408

7 ماڙھ و گھرن مال، آئون سڀ ڏينهن گھرאن سپرين؛ ال؛ نيا تنهن دوست تان، فدא كريان א د

كيس نام نهال، پسڻ تان پ . ري ٿيو8

كڎهن طاقيون ڏين، كڎهن کلن در دوس جا؛ ؛ كڎهن אچان، אچڻ نه لهان، كڎهن كوٺيو ن ؛ كڎهن سكان سڎ کي، كڎهن ڳجھاندر ڳـره

، صاحب منهنجا سپرين אهڑאئي آه . 9

صورت گھڻو سهڻا، ٹاڻا سندن ٹوه ؛ ريلو ڏئي روح، جو کائي، سو کامي مري .


409


جانب ؛! تون جيڎو، آه شان شعور س مون تي كر، منهنجا پرين توه تسي تيڎو؛!

אي كامل كم كيڎو؟ جئن نوאزينم نگاه س! . 2

جانب منهنجي جيء ۾، تنهنجي طمع پوء؛ وٺ كاتي، وڍ אنگڑא، אدب كر م كوء؛

ڀانيان ڀال سندوء، جي ساڄن سنئون نهارئ! . 3

جانب ؛! אيئن نه جڳاء، جيئن ماريو، موٹيو نه پڇ رتيء رت نه سنجري، سك تنهنجي ساء؛ אسان تو ئي الء، پر ۾ پوڄائون كيون .

4 جڎهن پوي ين جي؛ ياد، صحبت سپ

ون فرياد، ناگہ وڃن نڱيو فرياد .


410

5 كڑو منجھ كڑي، جيئن لهار لپيٹيو؛ يان سوگھو كيو منھنجو جي جڑي، سپ .

6 ناز منجھارאن نكري، جڎھن پرين كري ٿو پنڌ؛

بسم א” ڀون پڻ ي ٿي “ چئي، رאه رند؛ ت ھنڌ؛ ، حورون ح אڀيون گھڻي אدب س ء جو سوگند، ساڄن سڀنئان سھڻو سائ

.

7 نيا دم نه ھيكڑو؛ فاني ني فاني، د ، جوڙيندء، جاني لٹي لوڙه ل س ! كوڏر ۽ كاني، آھي سر سڀكنه .

8 אڄ پڻ אنگـيم אنگ، ھ ٿان حبي جي؛

جا پر سونٹيء سنگ، سا پر سورن سان ٿـئي .


411

9 אڄ پڻ جڑ جوڙ، دوست پيهي در آئيو؛ كم ڏني موڙ؛ سکن אچي ڏکن کي، جا پر کٹيء کوڙ، سا پر سورن سان ٿـئي .


1 عشق אهڑي ذאت، جو ي منجھائي م کي؛ھ ما

ڏينهان ڏورڻ ڏونگرين، روئڻ سڄيائي رאت؛ אٿي ويٺي تات، ميان ـبوبن جي! .

2 يار سڎאئي سڀكو، جاني زباني؛ آهي آساني، كم پئي ٿي كل پوي .


412

3 آدم אخالص، مٹائي ماٺو كيو؛

هاڻ کائي سڀكو، سندو ماڙهوء ماس؛ دل نيا ۾، وڃي رهندو وאس؛! هن د

ٻئي سڀ لوכ لباس، كو هكدل هوندو هيكڑو . 4 شكر گڎياسون، سپرين جئري، جاني يار! !

ويٺي جن جي وٽ ۾، كوڙين ٿيا قرאر؛ ڌڻـيم كر م ڌאر، پاڙو تن پرين کان! .

5 کوڙي، کڻ م سپرين کنيئي تان کوڙ؛!

ک جي، سا نيئي نباهج توڙ؛ א عادت جا مون ۾ عي كوڙ، تون پاڻ سڃاڻج، سپرين !


413

6 كئان سکـئ سپرين، كاسائكي كار؟ ء س م مار؛ تکي كاتي هٿ كري، م چوري چاכ نهار؛ سورن سانگھيڑא كيا .


414

سر رאمكلي دאستان پهريون

1 نوري ۽ ناري، جوڳــيڑא جهان ۾؛ ٻري جن ٻاري، آء نه جئندي אن ري .

2 ام؛ جوڳــيڑא جهان ۾، هئا منجھ آرאمان אرڳ ٿيا، אوڏא نه آرאم؛

كيائون قيام، آء نه جئندي אن ري . 3

ڳـ کي، ويل م! وאرو א وير وساريج؛ قدم كاپڑين جا، ليالئي لهيج؛

ت پسيو پٿ جي، وڃڻ کي وڃيج؛ پـ رאتو ڏينهن رڙهيج، آء نه جئندي אن ري .


415

4 ڳـ جا، مون وٽ وڏي وٿ؛ א وאڄٹ وير

سون سڀوئي سڱــيون، پسي ك م كٿ؛ ، پور ويساهي ويل كنه ب ويندو پٿ؛

هل کنيائون هٿ، آء نه جئندي אن ري! . 5

ڳـ جا، مون وٽ وڏو مال؛ א وאڄٹ وير مقاالن مهند ٿيا، كونهي وٹن قال؛ حاصل جن حال، آء نه جئندي אن ري .

6 جان كي مون کي ني، پڳہ پائي پاڻ ڏي؛

پہ پروڙ پٿ جا ، منجھان كينر كي؛ هاڻي جي هنئي، آء نه جئندي אن ري .


416

7 ظي الٿائون؛ ، س سڱڑين س

كينر كٺي آهيان، אنهن جي آئون؛ مون کي ماريائون، آء نه جئندي אن ري .

8 ؛ ميڑيو ڀاڻ ڀريون كيو، جوڳي جالئ

، سامي سڱڑين س ؛ خوديء کي کائ

، آء نه جئندي אن ري هو جي تار تڳائ .

9 وها אچن؛ پسيو آسڻ אن جا، אد

كينر كاپڑين جا، صبح تان نه سڄن؛ جي رאئي منجھ رهن، آء نه جئندي אن ري .

10 آسڻ وٽ آهون كريان، وس نه منهنجي وאت؛

لڳ م الهوت جو، كينر منجھان كات؛ هلڻ کي هيهات آء نه جئندي אن ري! .


417

11 وٹن ويٺي آهيان، ڏسيو ك ڏسان؛

جنهن جهوئي ناه كي، سا كا سونهن سنديان؛ پسيو ك پسان، آء نه جئندي אن ري .

12 بابو بيکاري ٿيا، אڄ نه آسڻ وٽ؛

خودي کانـئي هليا، پ نه الئي پٹ؛ هيء” هيء! جن هٹ، آء نه جئندي אن ري“ ! .

13 بابو بيکاري ٿيا، ڀڃي ڇڎيائون ڀاڻ؛ نسوروئي نينهن جو، نانگن وٽ نڌאڻ؛ سرکنڈ جن ساڻ، آء نه جئندي אن ري .

14 ء هليا، هنگالجان هلي، نانگا ناني

وאركا، مهيس ملهي؛ ديکي تن د ڳہ جن علي، آء نه جئندي אن ري آ .


418

15 ؛ ، پر ۾ پرياڻ پاڻه ويٺا پاڻ س ؛ سامي سفر هليا، آسڻ אجھائ

رخصت رئارين، آء نه جئندي אن ري . 16

جزو وڃايو ج ، كل س آه كم؛ وڳـئ آسڻ جن عدم، آء نه جئندي אن ري .


419

وאئيه ڳجھڑي، مون ماريندي كڎه سندڙيان سڱڑي، ڳا .

جا وڄائ جتڑא، نه تنهن نڑ جهڑي؛ ء کي جنهن مات كيو، نه تنهن تل تنبڑي؛ مر

تاريو ج نهن توڏيء کي، نه سو گھنڈ نه گھنڈڙي؛ ڏאريو جنهن ڏياچ کي، تندئان تنهن تکڑي؛ نه سري، نه سنڌ كا، نكا هند ههڑي؛ مٺائيان مٺي گھڻو، چوندא جن چکڑي؛ ونئن אونائي אن کي، ويہ م، کڻ وکڑي؛

بيخود بابو سي ٿيا، ٻرندي جن ٻڌڙي؛ کاڻ كهڑي؟ א جا سارאهيل سبحان جي، تنهن و سهس سرودن کي، پاڻان پوء وجھندڙي؛ گھانڈאر مرون موهيا، هيء ماڙهو مهندڙي؛

عبدאللطيف! אديون چئي، هيء مئا جياريندڙي .


420


كيم كاپڑين جي، پهرين ڏين هن پروڙ؛ سگھا ساعت نه هكڑي، چارئي پهر چور؛ سدאئ سيد چئي، هون سناسي ۾ سور؛ جوڳي ساڻ ضرور، لكا ڀڻن لوכ ۾ .

2 ڳــ جو ٻئي ڏينهن ٻڌم حال؛ א ويهي وير ڳا ڌوڙ ڀكليا، جاڳوٹا زوאل؛ א אن جا ڌ

تن ڄاڻي ڄٹائون ڇڎيون، چوٹا چڱيء چال؛ ويچارא وجود جي، كنهن سان كن نه ڳال؛

نانگا ٿيا نهال، لكا ڀڻن لوכ ۾ .


421

3 ونهيون دאئرن ۾؛ ، د ٹئ ڏينهن ٹمكائ ؛ ميڑيو كڑڄ كاٺـيون، جوڳي جالئ ، ون، آديس آه سنديون کامڻ خ

، ڳجهه نه ڳالهائ لكا ڀڻن لوכ ۾ . 4

چوٿ ڏينهن چوگان ۾، كنهن جنهن پہ پيا؛ وهم پريان جي وڍيا، تن ۾ كوڙ كها؟ אندر آديس کي، אچن جوش جها؛ سامي سون ٿيا، لكا ڀڻن لوכ ۾ .

5 كنهن جنهن پور پچائيا، پنج ڏينهن پئي؛

אندر آديس کي، سورن شاخ كئي؛ ـبت جي ميدאن ۾، الشك پيا لهي؛

تن کي ساري رאت، سيد چئي، گوندر ساڻ گــئي؛ كريو سيڻ سهي، لكا ڀڻن لوכ ۾ .


422

6 پيا كنهن پرياڻ ۾، ڇه ڏينهن ڇڻي؛ אندر آديس کي، ڌريان ئي ڌڻي؛

ٻري ٻاجھارא كيا، کانـئي خاכ کڻي؛ پنيو پنج كڻي، لكا ڀڻن لوכ ۾ .

7 ست ڏينهن، سيد چئي، ڌאڄا ڌوتائون؛ אڀي אلک سامهون، ٻانهون ٻڌאئون؛

وڏيء كنهن والت جا، אهڃ آندאئون؛ ، پر ۾ پوتائون؛ روح پنهنجو رאم س

کـڻيو کدאئون، لكا ڀڻن . لوכ ۾8

اء؛ אٺ ڏينهن، אڀي ويا، جوڳي جاء سا پر سامي سکيا، جا پر جوڳ جڳاء؛ ويروتار وجود ۾، אن کي رאم رهيوئي آه؛

كنهن جنهن كمائي الء، لكا ڀڻن لوכ ۾ .


423

9 نائ ڏينهن نيڻان، אوجاڳي אجاريا؛ سٻاجھي ٻاجھ كئي، سڃاڻي س يڻان؛ ج نظر ناٿ جو، אتي אوتارאن؛ אهي אهڃاڻان، لكا ڀڻن لوכ ۾ .

10 ڏه ڏينهن ڏک ٿيا، پرينء پاٻوهيا، پس؛

ورق جي وصال جا، سي وאري كيائون وس؛ لڌאئون، لطيف چئي، سندو گروء گس؛

جوڳـ کٹيو جس، لكا ڀڻن لوכ .۾11

ڳـ جو، كاره ڏينهن كرم؛ א وريو وير جوڳـ جاٹائون پنيون، هلي ويا حرم؛ دאئم جھـليو دم، لكا ڀڻن لوכ ۾ .


424

12 من مرאدون پنيون، ٻاره ڏينهن ٻـئي؛ جوڳي אن جاٹا کي، ٿي سكيا سڀيئي؛

انا سيئي، جي گـر گڎ جي آئيا .


سدאئ سفر ۾، رمن مٿي رאه؛ پرن پورب پنڌ ڏي، منجهه موא ماه؛

گاه، هلو جن אلک س آ تكيا پسون تن جا! . 2

نكر ناه كلهي كري، هو م هوندن جيئن؛ الهوتي، لطيف چئي، هون نه آديسي אيئن؛


425

و؟س ي كاپڑي كيئن، جي ڌאرين تعلق تر جي

3 ؛ كن كٹ، كاپٹ، كاپڑي، كنوٹيا كن چ

؛ سدא وهن سامهان، عاشق אتر ه تسا ڏيئي تن کي، ساڙيائون سرير؛

، هلو جي فنا ٿيا فق تكيا پسون تن جا! . 4

سامي کامي پرينء لء، كسي ٿيا كباب؛ جهڑو ڏسن ڏوه کي، تهڑو تن ثوאب؛ ک آب؛ א אوت אرتي گاڏئون، منجھان

سندو ذאت جوאب، تون كئن پڇ تن کي؟ 5

سام سڱ كلهن تي، سنگ مڑوئي سور؛ كهندא ويا كابل ڏي، كو جو پيڑن پور؛


426

مڑه ه كندא ويا كاپـڑي يء جو مذكور، كا .

6 مڑهي سندياء، سامه مون سيلهه ٿي؛! سامي

سا تان كہ אڏياء، جان نانگا وڃ نكري؟


جي ڀانـئ جوڳي ٿيان، ته سڱ سڀيئي ڇن؛ وڃي در دوس جي، نانگا كيم نن؛!

پٹ تن جي پن، جن ٻجھي نه ٻجھيو . 2

جي ڀانـئ جوڳي ٿيان، ته سڱ سڀيئي ٹوڙ؛ جي ڄاوא نه ڄاپندא، جي تن سي جوڙ؛


427

ـبت جي ميدאن ۾ ته تون پهچ توڙ، .

3 جي ڀانـئ جوڳي ٿيان، ته من پوري، منجھ مار؛

ونه دل ۾، دאئم د من س مالها وאر؛ گي جي אدب س سہ سڀكا آر، آ .

4 جي ڀانـئ جوڳي ٿيان، ته ك پيالو پي؛

ناه نهاري هٿ كري، س אت نه ڀي؛“ آء” ته سندو وحدت وي، طالب . توڙאن ماڻـئ!

5 جي ڀانـئ جوڳي ٿيان، ته منهن ۾ منڈא پاء؛

ن ك وڃائيو، جن ۾ كوڙين ككر وڌאء؛ ك ڑא، ج تو نه جڳاء؛ ڇڎ چادر، ٻڌ


428

ته ساميڑא سندياء، گـر وٽ گال نه ٿئي! .

6 ؛ جوڳـ جوڳ جڳاء، جوڳ پڻ سونهي جوڳي جوڳـ سندي جان ۾، ڳجھ ڳجھاندر آه؛

مونه! هاء جا آء جوڳ نه سکي! کي وאء . 7

جوڳ نه جوڳو تون، كرين پچارون جوڳ جون؛ هكڑو پنڌ پرين جو، ٻي تنهنجي ڀون؛ سامي سيڻن ڏون، رئندא ئي رت ويا .

8 جوڳي هون نه جئرא، پائي جوڳ م جي؛

، سڻ سنيهو אي! هاريا هن كنن س : وڃائي وجود کي، پاڻان پاسي ٿي” ؛“


429

هڎه كونهي هي، אسارא چوين“ آء”! !

9 جان كي جوڳي ٿي، نا ته نرڄا ونئن نكري؛!

، جان نه سه سي؟ كوه ٿو كن كپائ ڀڄ پرאهون ٿي، متان ٻيا لڄائي! .

10 جوڳي ٿ نه يار، كنه س قريب ٿي؛

، جن پورب جي پچار؛ مان مالقي אن س אٺـئي پهر אن جي، آه نانيء ڏאنهن نهار؛

لطيف الئي ويا چئي، אندر منجھ אپار؛ سام ساڻ، ستار الهوتي الل ٿيان! .

11 گوال جي گرאه جا، جوٺا سي جوڳي؛


430

ڦٹل سي ڦوڳي، جن شكم سانڍيا .

12 كن كورאئي، كاپڑي، جندא ٿي م جوء؛!

سر سپاه وكيا، سو כ نه، سامي سوء؛! ، پڇ سو، گنگا ن نه گوء؛ جيكي پڇ وڃ الهوتي لوء، عجز کي آجو كري .

13 کاء؛ ود د نسوروئي نينهن جو دل ۾ د

ڳ عشق جي، ٻاري جان جالء؛آڻي آ אيئن جڳاء، جئن آتشان آب ٿئي! جندא .

14 ؛ هو جي كن كپار جا، سوڌو سو نه سڻ

، سڻ سنيهو אن س אندر جي آه .


431


؛ مونا طور سينا، سندא سنياس ، بود ب پورب کنيو نه پاڻ س ؛ א ڳـ

؛ ردא آهي رאز جي، אوڇڻ آديس قرب كاپڑين، نهن چوٹيء سيئن ڍكيو .

2 رאب، جسو جامع تن جو؛ مونا جن

اء قلب كري، تن کي كيائون طوאف؛ قبلي قيق جي تكب چئي، جسمان كيائون جوאب؛

تن كهڑو ڏو ه حساب، جن هنئڑي هادي حل ٿيو . 3


432

رאب پرينء جو، جامع سڀ جهان؛ منهن فرهيء تان فرقان جي، كاٹيائون قرآن؛

אڏאمي אت ويو، عقل ۽ عرفان؛ سڀوئي سبحان، كاڏي وڃي نيتيان .

4 ـبت مچ، ٻهر ڌوڌא ڌوڙ س منجهه ؛

ڇڎيائون چر لهي، كوڙ، كلکڻ، كچ؛ אوڳڻ אوڏא نه ٿيا، ڳڻ كيائون ڳچ؛

جئن سڑ ن، تئن سچ، جئن سڑ ن، تئن سنرא . 5

كيهي كام كاپڑي، ٿا אهڑي روش رون؟ نكا دل دوزخ ڏي، نكي بهشت گهرن؛

، ن نكو كم كفار س كا مسلماني من؛ אڀا אيئن چون، ته پرين كجو پانهنجو .

6 ؛ نا אميدي آجكو، אوڇڻ آديس


433

سدא سک وسن، طالب אوء تقدير جا .

7 ؛ نا אميدي آجكو، אوڇڻ آديس

كڎه تازيء پٺ تي، كڎه هيٺ هلن؛ ونڈ ۾، تن ج ساميڑא ئن ترن؛

ڳوء وאت وڃن، ته كسن، كڇن ك كي א جي و . 8

الل كي الل ٿيا، الل لنگھيو جن؛ ؛ عدم جي אوڙאه تي، كيا آسڻ آڌوت

گردאنيو گنگن، گردאب کي گيان س . 9

ولهون، ويال، وאو، جوڳـ جھـليا جان ۾؛ אجھو رء א ، كونهي كاپڑين جو .


434

10 ھرو، عدم אوتارون؛ نا مرאدي

رضا رאڄ سندون، مور نه مڱن كي ٻيو .


كنهن جنهن كٺا كات، جئن سامي مور نه سنرא؛ ڏينهان ڏکي ڏيل ۾، سور سڄائي رאت؛

سندي جوڳيان ذאت، جيجان هوء جڎאئڑ! .ي2

روح ۾ ره رאم، ٻهر ٻول كي ٻيو؛ پيالو پر كري، جوپ پيتائون جام؛ ام، تن تكيا تاكي ڇڎيا تهان پوء .

3 مٿا موء ٿيان، سدא سوئيتا كاپڑي؛

كوٺي كنهن نه پڇيا، كي אندر אندوهيان؛


435

جيكا ڄمارאن، سا من گوندر گ جھ . ذري

4 ي؛ ويٺي جنه وره ٿيا، مٿي س م

ي؛ א کيون جنهن جون אلک ڏي، ڀون ڏي نه ڀ ي؛ كارאڻيان ككا ٿيا، ڄرאٹيا ڄ

لڑכ الل لطيف ي؛ چئي، كن ۽ كي، سور چرندي سنرو نينهن نه نب .

5 ايو نينهن؛ ايو، ناٿ نانگن ك

مڑهن אٺا مينهن، جوڳيان سنديء ذאت کي . 6

؛ ائ ن ناٿ کي، ناٿ نه نكي جاٹا كن نه جوڳ کي، جوڳ نه جهارين؛


436

اس جون ، אهڃاڻـيون א آديسي آڻ . 7

هر هر كن אميس، ڌون ڏهاڻي ڌوتيا؛ ي ت جن نه ماري ميس، ناٿ نه .ن کي

8 گهنڈن پاسي گهنڈ، گڎ گذאرين گودڙيا؛ ء کان پانهنجا، پاכ رکيائون پنڈ؛ پليـ نانگا كن نه ننڈ، وڃن روندא رאم ڏي .

9 تهڑא كڑڄ ككرא، جهڑא جائن ڦل؛

تن سام جي سڌ مرאن، جن جي گودڙين ۾ گل؛ אندر مالن م ل، ٻهر كوجھا كاپڑي .

10 ياد گـرو كن گودڙيا، ڀر بازאر بيٺا؛ پڑهن سور سبحان جي، پ تنهن پيٺا؛

جيالن منهن ميٺا، تيالن نشا چاڙهيائون نينهن جا .


437


قوت كڑאيا كاپـڑي، طعام نه طاماعو؛ س هنيائون س ڃ ۾، پهر نه پينائو؛

אوسر آسائو، אٿي گوندر گڎيا . 2

پنن ك پٹ کڻي، گهرن ك گهرאن؛ ور درאن؛ لوق جي، אڀ د مهيسي

پڇن كوه شرعان، جه אندر عدאلت אن جي؟ 3

پنن جو پٹ کڻي، سو جي سڃاڻن؛


438

ته بر ۾ ب يک لهن، پهر نه پنن كاپـڑي .

4 هي؛ ھيء رهن אسک جن אوير، سي سا

الهوتي لطيف ؛ چئي، آڌي ڏين אل ؛ ستو لوכ پسي پيا، سامي مٿي س ؟ مڑوئي مٿو ٿيو كيڎאنهن كندא پ .

5 هي؛ ھيء رهن ء ويٺا رهن، سا وچ

ک مرندي بکيا، كنهن کان ك گھرن؛ ب يائون پانهنجا، چوري ساڻ چسن؛ پيٹ نه ه ن، ماڳيان پـ ماٺ جي ڦكي فق .


439

6 كشي ساڻ كشن، ڏيل كيائون ڏٻرא؛ يائون پانهنجا، چوري ساڻ چسن؛ پيٹ نه ه

אهڑيء رאه رسن، كاپـڑي كاب . ول کي

7 آديسي آديس، هتان كري هليا؛

كاپڑين قلب ۾، كيو ڏورאڻو ڏيس؛

ڳي نئون ويس، رאول ڍكي رميا א وير . 8

کڑين ۾؛ א آديس אدب، آهي تن جو حسب نسب ناه كي، نه אما نه אب؛ سام کي سڀ پرين، روح ۾ رهيو رب؛

رء ال نگوٹيء لب، پاڇي كن نه پاڻ س .


440

9 لنگ كڍيائون النگ، موٹي كن نه مسحو؛ ڳي هئي، سا سئائون ٻانگ؛ א جا אسالمان سامي ڇڎي سانگ، گڎيا گورکناٿ کي .

10 پوڄا كار م پاڻ کي، کوء رאول ٻن رجات؛!

لطيف لباسان ڳي א چئي، پل وير وאت؛! ٿ پس تكيو من ماري كر مات، ته ت .

11 پوڄا كار م پاڻ کي، جوڳي رکج جوڳ؛!

خلق خادم جئن كرين، אي رאول وڏو روڳ؛! ڀڳن كونهي ڀوڳ، نانگا وڃن نڱيا .


441


رهيا אٿيئي رאت، صبح ويندء صابري؛ لنء ل نء منجھ، لطيف چئي، كر تن جي تات؛

ي مس مڑي سندي جوڳيان ذאت، ٻئي ڀ .

2 تان كي ساڻن אور، جان آه אوطاقن ۾؛ א ڏينهن ۾، پاڻ مٿانئن گھور؛ ڏه ڏه ڀ

ويا جي هنگلور، ته كرم ملندء كاپڑي . 3

تان كي وٹن ويہ، جان آه אوطاقن ۾؛ سامي سفر هليا، ڏور چتائي ڏيہ؛ ڇڎي سک ساڙيہ، مٿي گنگا گجيا .

4


442

אڄ نه אوطاقن ۾، جاڳـر جوڳـيڑ ن جو؛ ساري سناس کي، رئندين تان رو؛

پس پاريان تو، الهوتي لڎي ويا! . 5

אڄ نه אوطاقن ۾، طالب تنوאرين؛ سي אٿي ويا، مڑهيون مون مارين؛آدي

جي جي کي جيارين، سي الهوتي لڎي ويا . 6

אڄ نه אوطاقن ۾، سندي جوڳـ جوڙ؛ ساري سناس کي، کامي ٿـيس کوڙ؛ من جن س موڙ، سي الهوتي لڎي ويا .

7 אڄ نه אوطاقن ۾، كرڳل ك روئن؛

نه אهي آديسي אسکا، جن س مڑهيون سونهن؛ مڑھ پوريائون ماٺ تي، وאڄٹ ك وڄن؛ ؛ ويا نانگا سي نكري، پهر نه پورب


443

ساريو سناس کي، אوالكا אچن؛ ، جوڙي ڏنيون جي کي الڄئون الهوت .

8 ، ونه אڄ نه אوطاقن ۾، د ڌنڌ، نه الٽ؛

ڳي، نكري، چت چکائي چاٽ؛ א ويا وير آء ماريس تنه ماٽ، جيجان جوڳـيڑ ن جي! .

9 جياسون جوڙ ٿي، جوڳيء الٿو جار؛ سندو پورب پار، آڇيائ אنڌن کي .

10 جي هئا هت، ته مٿن هوند حق ٿيو؛! هيء

مڻيون، مور ت، مت، مان وسريون كي لهان .



444

1 ، جوڳي كندא جڃ؛ بک وڌאئون بگريـ طلب نه رکن طعام جي، אوتيو پ אڃ؛

، الهوت لطيف چئي، من ماري كيو مڃ؛ ھا ٿيا سامي جھاڳي سڃ، وسنئن کي و .

2 ي، نه گندא نه گـ نه النگوٹي لک؛

جيڎنهن ڀرين وک، تيڎنهن صاحب سامهون . 3

كڇي كاڇوٹي، نانگن ٻڌي نينهن جي؛ جهڑא آيا جڳ ۾، تهڑא ويا موٹي؛ אن جي چوٹي، پورب ٿيندي پڌري .

4 جئن ٿا پڇن אن کي، تئن جي پڇن پنڌ؛

ته رڙهي لڌאئ ون رند، لٿ لک لطيف . چئي5


445

؛ جا برאد ب جي، سا אڃ بک آديس روزא رند رکن، عيد نه אوڏא كاپـڑي .

6 جنهن سناسيء سانڍيو، گندي ۽ گرאه؛ ڳاهون ٿيو א אنهيء کان א، אڃا .

7 ويٺو پڇ پر، كر كا هنئار هلڻ جي؛

אڄ، آديسي مر، صباح مرندو سڀكو! . 8

پرينديئي پ ٿيا، ڇڎي گنجو گام؛ ام؛ گروء سندي گس ۾، جن كيا تن ويـهي كيو نه وچ ۾، تن آديس آرאم؛ ره ۾ گڎين رאم، پنڌאن ڇٹا كاپـڑي .

9 א کـيون، آلو ماه، سدא سناس جون ؛ وאري نيڻ ننڈאه، جاڳي جھـليا جوڳـئ .


446

10 ، جي سزאوאر سڱ جا؛ אڃا سي آه

، جي سناسي ويٺا وڄائ سڻئ! . 11

مرڻ مسلم جن، وאحد تن نه وسري؛ مٿي سڳـر كاپڑي، كا نانگا ننڈ نه كن؛

نيڻ سدאئ تن، אوجاڳن אجاريا .

12 کڑو، ڏورج م رء ڏئي؛ א ڏورڻ گھڻو ڏ

تان تان هوئـج حجري، جان س يار جئي؛ جڎهن پاسي پاڻ ٿئي، تڎهن ڇڎج تكيو .

13 کڑو؛ א ڏور م ڏئان ڌאر، ڏورڻ گھڻو ڏ

كوڙين لک هزאر، אن אوندאهيء אنڌא كيا .


447

14 تو جو ڏئو ڀانـئيو، سا س ورج سهائي؛

אنڌن אوندאهي، جي رאت وهامي ڏينهن ٿيو . 15

؛ ناٿ جنه ننڌ، تت نه نهاريو جوڳـئ كي كويساهيا كاپڑي، پريا پرאه پنڌ؛ هو هنه هنڌ، ٿي هنهئ ويا هنگالج ڏي .

16 ناٿ جنه ننڌ، تت پڻ نهاريو جوڳـ ؛ ئ

سي سويساهيا كاپڑي، پريا پرאه پنڌ، هو هئو هن هنڌ، هن هنگالجان هٿ كيو .

17 گذر گـئي گذرאن، ك قـبو كاپـڑي؛ عليء جو ميدאن، سکـر سناس کي .


448

18 ؛ هو جي ٿيا هركيس، تن لڳي ك لباس س

وتن و لهي ويس، الهوتي لطيف . چئي19

بک אن جي بکيا، ڌوڙ אن جو ڌوپ؛ كيائون سو ئي روپ، جئان لوכ لڄ ٿئي .

20 يون سڱـيون، سيليون، گـ ٹيئي ٹول ٹڳو؛!

ي تن ڀڳو؛ ، ڀـ پٹ هڻي پٹ س الهوت جن لڳو، سي مڑهيان م ور نه نڱيا .

21 کوء گودڙ يون! ٻن گـ نيئي کدאئون کانء؛!

جيڎאنه جوڳ ويو، نيڻ تيڎאنه نانء؛


449

ڀڻو אيئن ڀانء، ته سڱـيون شومت هٿ جون . 22

جا گـر ڏني گودڙي، سا مون کي ٿي مرכ؛ ماري چرخ، אوڍي ويہ אدب س! چيال .

23 جا گـر ڏني گودڙي، سا ٿئي الهيندي لڄ؛ א؟ سندא تنهن سهڄ، چيلو چوندو كي

24 جا گـر ڏني گودڙي، سا مون گهڻي سهاء؛ نيئي رساڻي ماء، אوڍئ جي אدب س .

25 אندر رال رليون، ٻهر پٹوال؛ אن پر كاپڑي، گڎه جا گوال .

26


450

هر رال رليون، אندر پٹوال؛ ٻ אن پر كاپڑي، خدא جا گوال .

27 گل گل پسي گودڙيا، گھڻا م ڀانئيج؛

سوئي سڃاڻيج، هي هو آهي هيكڑو . 28

پٹ ڇڎيائون پٹ ۾، ڏنڈ ڇڎيائون ڏس ! ڳي ٿيا، موٹي ٿ نه مس؛ א آالئشان

هي ڇڎيائو ه كل ٿيا ن حس، وڃي كا .


451

سر كاپائ

دאستان پهريون1

؛ ئ توڻي تون كاتار، جم هيكلي ڀ ڏٺي كا ڏئار، صرאف אنه سٹ ۾ .

2 جان كت تان كت، هيء هڎ وهاڻي؛

كاپائ سڀكا، ك سيباڻي؛ ڄاتو جن ڄاتي، تن هٿان پهي نه ڇڎ .ي

3 هيء هڎ وهاڻي، جان كت تان كت؛

كو پنهنجي عيد کي، ي كج ڀرت؛ ڀ متان روئ رت، صباح وچ سرتي .


452

4 كتڻ جي كانه كرين، س ساه هڎ؛

گھاڙن א صباح אيندء אوچتو، عيد گڎ؛ جت سرتيون كندء سڎ، אت سكندينء . سينگار کي

5 אڄ پڻ אجھڻ کي مرين، نكي كتء كال؛

توس ڀال، كانڌ كريندو! ڀوري א؟ كي6

אڄ پڻ אجھڻ کي مرين، نكي كتء كال؛ مونا אٺجي א کڑيا، אرٽ ڍركي مال؛

هيء تن جي حال، جن كاپي منجھان ك! . كيو 7

ئيا، جي كتڻ سندא ڏينهن؛ سي تو ويهي وڃا אرٽ אوڏي نه ، ڀوري ٿئ ڀوري سيئن؛!

ڱڻ عجي א كنڌ کـڻندينء كيئن، جي؟


453

8 سون ساريكا هٿڑא، كوه نه كت رڏ؟

ويهي كنڈ، كاپو كر، گھتون گوهيون ڇڎ؛ ته صرאفاڻي سڎ، مركيو هوند مٹائي .

9 ، جانس رتو رאس ٿئي؛ ڀڳو ئي ڀ

بريء بيكاريء ، هاري ؛! س پاڻ م ه ، نئ س نه كت كتينديون ك ڄاڻجي؟

10 ، אئن وڏوڻو كانڌ؛ ئ ۽ ڀانـئي ڀ

ويٺي אور אرٽ ، ڳچيء پايو پاند؛ س ته تنهنجو ئي وڻوאند، كتو وتو نه . ٿئي

11 چائت پائي چت ۾، سنهو كتيو جن؛

كو تن جو صرאفن، د دאخل نه كيو .


454

12 بت پائي من ۾، رنڍא روڙيا جن؛

تن جو گھائيو א صرאفن، אڻ توريو ئي . 13

، كن ۽ كو جو وه كاپائت ؛ ك كارڻ سود سوאريون، آتڻ منجھ אچ ن؛

אن جيء سونهن، سيد چئي، صرאف ئي سكن؛ א گھيا سٹ سندن، پائي ترאزيء نه . توريا

14 ؛ سٹ אن جو سڦرو، جي پر ۾ پڃائ

آوאز אرٽ جو، ؛ ساه نه سڻائ لطيف لكايو، ؛ چئي، كنبيو كتائ جي ماڻك ، توء ملھ موٹائ مهانگو אن جو .


455

15 كي אوب عرب ۾، كي كابل ؛ منجھ ك

سٹ אن جو سڦرو، مٹيو ماڻكن؛ قادر كيم كڍن، ٿيلهي ٿلهي وאريون . 16

، ڀانـئڻ ڀڃي ، ۽ ڀانـئيـ ئ ڀ ڇڎ؛ كتو وتو پورهيو، هوڏ وجھنديء هڎ؛

ه ڏيڍو مٹج ڏڏ ڏكن ڏهسئي وאريون ج! . 17

אولياڻيان אرٽ، كيڎאنهن كتڻ وאريون؟ پهيون مٿي پٹ، لڑجن الکيڑ ن جون .

18 ك ك كالھ، אڄ نه آتڻ آئيون؛

ھرא کلي مالھ، پوري ويئيون א אرٽ .


456

19 سي وؤڻ وڻن ۾، نه سي كاتاريون؛ نه

پسي و بازאريون، هنئڑو مون لوڻ . ٿئي 20

ڳيان؛ א تاڃي توريائون، عيب نكتا كوٺي كاپائت کي، پر ۾ پڇيائون؛

א گلڑي آء، مون کان ڀڑא ڀڳا نه . ٿيا وאئي كا هنئ س الء ڀوري كا هنئ س الء! .

، جن پڃايو پاء؛ تنبائي تاكيد س تند، لسي لطيف چئي، هلي تن هٿاء؛

پهيون تنهنجون جھركن جھوريون، ٻيون אڏאيون وאء؛ هڻ آيو ساء؛ אرٽ پاسي אوجھرين، توکي

عبدאللطيف آڌيء، ھائج رאء چئي، روئي ر .


457

سر پورب دאستان پهريون

1 كرنشون، پ! كري، كانگ ين پرينء پئيج؛

آء جو ڏينئي سنيهو، وچ م وساريج؛ א لڳ، لطيف چئي، ڳجھو ڳالهائيج؛

چئان تئن چئيج، ته کنياتا خوش هئ! . 2 آء אڏאمي، كانگڑא پارאنڀان پچار؛!

ويـهي هت وصال جو، تان كو تر تنوאر؛ جي ڏسڻ ۾ ڏيسار، س ي אڏאمي آڻ پرين .

3 پارאنڀان پچار، مٿي الم لطيف چئي؛

ڦ م فضيلت تون، جا كر אوאن جي كار؛ جي ڏٺي ۾ ڏيٺار، سي אڏאمي آڻ پرين .


458

4 وهلو ور، وريا پرين، آء كانگا لنئن الت؛!

ويا جي قالت، سي אڏאمي آڻ پرين . 5

كانگل سي ئي كوٺ، پرين جي پرڏيہ ويا؛! کڑين אروٺ؛ א جن رء جهان ۾،

א لڳ، لطيف چئي، كج ڳارאچو ڳوٺ؛ جي ڏمريا كنهن ڏوٺ، سي אڏאمي آڻ پرين .

6 پرين جي پرديس ۾، تن جي كانگا ؛! كج خ ، پکي ته سڀ مڑهايان سون س نهنجا پر؛ ت!

گھمي مٿان گھر، ڏج پارאنڀا پرينء کي . 7

تو ڏيان، هنئون ساڻ هٿن؛! كڍي، كانگا ؛ ڳيان عجي א وڃي کاء والت ۾،

پرين مان چون، ته هئن قربان ك ٿئي !


459

8 كانگل قري جا אچي وאئيء وڻ؛!

تو ۾ بوء بهار جي، مشك کـٿوريء مڻ؛ ڱڻ؛ א אچي عجي جو، אورאنگھج تو کي پسي تڻ، سورنئان صاف ٿئي .

9 آنديون كانگ قريب جون، אڄ وאڌאيون وאه؛ ون پنيون، ٿيون سرهائيون ساه؛ من مرאد آندא پرين א، سڎ منهنجا ساب پيا .

10 كانگل تنهنجي ڇانگ، جڎو جي جياريو؛!

مٿان المن لت ڏيو، ٻولئ سر ٻيالنگ؛ אڏر مٿان ڦانگ، ته گھر آون سپرين .


460

11 كانگل بوب کي؛! نيئي كانگ، منهنجي ڏي

اللن” اليـئي ڏينهڑא، كنهن سٹاڻي سانگ؛! אوאن رء אڙאنگ، ويٺي و ره وسائيان .“

12 رء پريان پرديس ۾، وره وڌي كي وس؛ א کـيون پار پرين جي، ٿيون گام نهارين گس؛ ون ء جون آڻي خ ڏيندא پانڌي ڏس، ک .

13 تنهنجي ذאت جو، ٿورو مٿي مون؛! زאغ

אڏאمج، عبدאللطيف چئي، صبح سيڻن ڏون؛ كج وينتـيون وتريون، ٻاجھائج ٻهون؛

اللن”ته كون لـهون، جھو تو جهان ۾! .“


461

14 قري جو كانگڑو، مٿي ٹار ٹلي؛ ون ڏيو کلي؛ ون، ک کـڻيو کنياتو خ الئي جنهن اللن سان، منهنجي بات بلي؛

سو ور چشمن سان چل ي، جو درباري دوس جو .


ک אتان سک، کلندي کڻن جي؛ א تن پرين پاٻوهڻ سان، ڏور كيا سڀ ڏک؛ ماڙهن ليکي بک، سامي سور سنا كيا .

2 ، سکـئ نه، سامي ، سک طلبئ سامي چائيـ !

אڃا אورئ پنڌ ۾، ويٺ وسامي ؛، چائيـ אنعامي؛ گـر کي تون نه گڎئ دאئم مدאمي، پورو رهج پرينء س .


462

3 پوربيا پوري ويا، آسڻ آڌيء رאت؛

سيم نه سنياس جون، پچارون پرڀات؛ كا جا جوڳيء ذאت، مٹ نه معذورن جا .

4 مٿي رאه روאن ٿيا، پورب پور يائون؛

ڳيان ڳانڍيائون א هي گھر گھوريائون، آ . 5

پورب پورب تب كرون، جب هنئڑي آون پور؛ ، نكون اليون نور؛ سكندي کي سڄڻ ماريس تنهن سور، جئن ساڄن سڄي، نه ملي .


463

سر كارאيل دאستان پهريون

1 وحده” وאئي، چڑ هندي چيائ“ ؛

سو لڑ ، ج پارک پکيان لنگھيائ . 2

ٻگھن س ٻاڻ هڻي، אڏאڻو آكاس؛ ج پرين سندאس، سو سر مڻي هنجڑو .

3 א کڑيون אوڙאه ۾، אڀو تكي تار؛

ئون پٿون جي پاتار، هنج تن جو ه . 4

وڃ نه پيهي، پٿن لء پاتار ۾؟ كنڌيء ۾ كيهي، هاج تنهنجي هنجڑא .


464

5 ٿيو حضوري هاڻ، سوجھا پيس سر جي؛

کنڈي لڌي کاڻ، پکـيڑي پاتار ۾ . 6

אڇو پاڻي لڑ ٿيو، كالوريو كنگن؛ لڄ مرن، تنهن سر مٿي هنجڑא אيندي .

7 هنجن س هيكار، جي ڳڻ كري ؛ نهارئ

ٻگھ ن ساڻ ٻيهار، ٻيلھ نه ٻڌين كڎه . 8

آء אڏאمي هنجڑא سر ۾ سارينئي؛! ي پھ متان مارينئي، پاڙه . كري

9 كؤنر پاڙون پاتار ۾، ڀؤنر ڀري آكاس؛

ڑي، ٻن سندي ڳا رאزق آندي رאس؛ ب تنهن عشق کي شاباس، جنهن . ميڑيا


465

10 ؤنر پاڙون پاتار ۾، ڀؤنر ڀري ۾ سڃ؛ ك

ٻن سندي ڑي، عشق אي אهڃ؛ ڳا توء نه له אڃ، جي پيو پ پاڻ .۾

11 جيهر لوכ جھپ كري، אوه אڏאمن؛

پٿون جي پاتار جا، چيتاريو چڻن؛ كوه كندא کي تن، پاڙهيڑي پہ كري؟

12 مري، هنج نه رهيو هيكڑو؛ مور ويا

ن وطن ٿيو وري، كوڙن كان .جو


466


سو پکي سو پڃرو، سو سر سوئي هنج؛ جان پروڙيو، مون پانهنجو منجھ؛ پيهي

ھ، سو ماري ٿو ڏيل جنهن جو ڏ منجھ ڦري . 2

سنها ڀانء م سپ، وياء وאسينگن جا؛ جن جي جھڑ پ، هاٿي هنڌאن ئي نه چري .

3 آسڻ جن אريج ۾، אوء كڇر وه کري؛

تن جا منهن ملكن جهڑא، ٹكو نان نه ٹري؛ جي אنه ساڻ אڙي، ته كانهي جاء جريء جي .


467

4 آسڻ جن אريج ۾، تن جي وه جو ورن ٻيو؛

تن جو كنڈو ئي كم كري، جي مٿس پ پيو؛ پرينئان آهي پڌرو، تن نانگن جو نهو؛

كلي ويل كهو، جو سامهون ٿئي سپن کي؟ 5

؛ كنهن كنهن كاريء ذאت کي، مور به مٹائ א چکيا جي چ كري، ته وڳ ورאئي ڏين؛

، جي م ورא ن ساٿ . موٹيا ٺ ڀانئي6

پهرين كاري نانگ جي، كو ڇركيل ڇيڑ كري؛ هي هڻي ڏنگ ھو تان نه وري؛ ڏسائيو، ته و

جيكي ٹپ مري، جيكي سكي صحت .کي


468

7 کـپر ، وڏو وڌء وير؛! گاروڙين س ؛ نه ويندين! نانگ نكري، تو ڏر مٿي پ

هي تن ج و ڊير، جن جهوناڳڑھ جالئيو .


469

سر پرڀاتي دאستان پهريون

1 ، جئن كينر ك אي نه ڀانن ڀ يء ٹنگيو؛

، وجھي ويٺ وير؛ سونهاري صبوح س ت ڌאرאن مڱـڻو؟ ، ك توکي چوندو ك

2 ستو كئن ننڈون كرين، رو وهاڻيء روء؛

سڀان ساز سندوء، پيو هوندو پٹ ۾ . 3

ه ساري رאت؛ אنديء ساز كيو، س ؟ ڳه א جاجكاڻي ذאت، אي هوء

4 جن سک ناه كو، چارڻ سي چئجن؛ رڃن رאه پڇن، مٿي كلهن كينرא .


470

5 موڙهو ڀڻ مڱـڻا كيڎאنهن هئ كال؟!

ڇڎ، ! لنگھا لطيف چئي، אجهڻ جا אفعال؛ سپڑ در سوאل، كر ته قيمت آڻئ .

6 چارڻ لڱو، پنڌ گھڻو، كي چوٹاڻيء چئيج؛

هت كي هالئيج، אتي آء نه אچڻو . 7

جيكي ڏڏن ڏي، ڳجھيان ئي ڳجھ ۾؛ ، كرت وאرא كي؛ سي جي سڻن كڎه

ته ساز مڑوئي سي، هو ند پٿون كن پلك ۾ . 8

א، كرت كبو كوه؟ אت كرت وאرא كي جيكي بندو كم كري، سو مڑوئي ڏوه؛ تون پارس، آء لوه، جي سڃ ته سون ٿيان .


471

9 אٿيو אٻوجھاء، سپڑ جو سڎ ٿيو؛

ت كٹ نه سکيا، تئن پاڻا ريڌو رאء جئن אئ ك ؛ مڱو مون مالء، آء אوهان جو آهيان .

10 ڏאت نه آهي ذאت تي، جو وهي سو لهي؛ آريون אٻوجھن جون، سپڑ ڄام سهي؛

جو رאء وٽ رאت رهي، تنهن جکي تان نه ٿئي . 11

ڏڏ ٿي ڏאن گھريج تون، ڇڎ وڄا وڃائي؛ سپڑ رאت سنباهيا، تازي تو الئي؛

جو ڄاڻي نه ڳائي، تنهن س ٻيلي ڌڻيء ٻاجھ كي .


472

12 ؛ ه پيو ليٹ لٹ، سڄيون رאتيون ، سپڑ ساڻ سهٹ؛ אٿي آڌيء نه كرئ ھي رאت אپٹيا، پيٹنيئون پاڻيٹ؛ رو ميڑي تئان مٹ، چونڈي ڀريا چارڻ .

13 ڏאتار ڏک كيا، پ ؛ اڻا مٿي مڱـڻ

مون در ڇڎيو، مڱـڻا” مڱ كوه ٻيا؟! ا ڏينهڑא تڎهن تو پيا، وچان و .“

14 مڱ تنه کان، مڱـڻا جو ڏيهاڙي ٿو ڏئي، !

نيا جا، جاجك كوڙא در د مڱ جي؛! سڀان توه کي، موٹي ڏيندא منهن ۾ .


473

15 ڳيان א کڑ ھ کپ، ڏهاڻي ڏאتار جي؛

اله م لک سيئن، مٿان چانئٺ چپ؛! لنگھا ت ري مڱـڻهارن مپ، كونهي ٻيو ك .

16 سپڑ ساه پساه، جاجك ؛! جم وسارئ

ريهي رپي سنديون، تندون تن کي پاء؛ ڳيان وڃي אن جي! لنگھا א تون ليالء، .

17 سپڑ، آء سيكڑو، تون صاحب، آء سڳ؛ تون

پڇي تنهنجو پڳ، كلهي پا كينرو . 18

تون سپڑ، آء سيكڑو، تون ڏאتار، آء ڏوه؛ تون پارس، آء لوه، جي سڃ ته سون ٿيان .


474

19 אڀريو تارو، אٿي ور وهاڳ ڏي؛

سپڑ ريسارو، چت پرک . ي چارڻ


475

سر ڏهر دאستان پهريون

1 كر كي ڳالهڑيون، كنڈא ڍور ڌڻـ جون؛!

؟ كئن سي رאتڑيون، كنهن پر ڏينهن گذאرئ 2

جان تو هئڑو سور، كنڈא ڍور ڌڻـ جو؛! مٿي المن ٻور، موريء مڃر نه كرئ .

3 جڎهن ڀريو ڍور وهي؟ تون كيڎو، ! كنڈא

جسودن جيڎو، تو كو گڎيو پهيڑو؟ 4

سچ כ سكو ڍور، كنڌيء אכ ڦالريا؛ جنگن ڇڎيو زور، سر سكو، سونگي گيا .


476

5 سكي ڍور ڍيون ٿيو، كنڌيء ڏنو كائو؛

ڳيون نه آيو؛ א سو پاڻي پٹيهل ۾، ماڙهن ميڑאئو، كنه كنه ڀيڻـئ . 6

ء ڍאر، مهند مالحن لکيو؛ ڳـ א ڍور نه موڙي ڇوڙيا مكڑא، پسي پاڻيء پار؛ جسودن جيها يار، پيڑא وير وماس ۾ .

7 جان وאهڑ ۾ وه، تان تون، مڇ ؛! نه موٹئ

، پوء موٹڻ جو پھ؟ كائي ۾ كوه كرئ سر مٿي تون سھ، مهميزون مالحن جون .

8 جان جر هئڑو جال، تان تون، مڇ ؛! نه موٹئ

پونديء אڄ כ كال، سانڀويون سانگن جون .


477

9 ، تان تون، مڇ جان جر هئڑو س ؛! نه موٹئ

، گھٹ به جھـليء گھاتئ آڏא אڏي ك . 10 متو آه مڇ ؛ ٿله! و ٿو ٿونا هڻ

جا تو ڏٺي אڇ، تنهن پاڻيء پنا ڏينهنڑא . 11

كنڍي كل وچ ۾، جڎهن هنيائون؛ موت نه ماريائون، ڏور ڏئي ويا ڏک جي .

وאئي اليء جا ورن کي، سا كانڌ منهنجي كورא! .

، هن پرينء جي هورא؛! ماء ماريندم كڎه אچن پرين پٻکيا، كر ٻاٻيهو جئن مورא؛ سيڻ سرکنڈ سپجي، ٻيو عطر پرين אتورא؛ ڇپر کـٿوري ٿيو، ٻي تازي ڦلن ڦورא؛

عبدאل! אال لطيف کي، سانول ميڑ سنڀوڙא .


478


مدي جا م سڻ منهنجا سڎڙא؛! سرڻ تنه ، تون پار لنگھائي پيڑא نجي س .

2 ڌڻي ؛! سو وאرئ وאء، جو ميڑאئو سڄڻ

وهيء وאٽ مٿاء، هنئڑي آسر م لهي . 3

نيڻ جي نهارين، سي אڄ نه אوٺي آئيا؛ هنجون نه هارين، پاڻي پنهونء ڄام ري .

4 نيڻ نهاري منهنجا، روئي ٿيا رت؛

پنهونء هوء پهت، ته پاري ن پاڻ س . 5

ڱڻ كيڻان، آسر لڳي سوريان؛ א � אڄ ڏونگر ڏينهن لڳان، مان وركن سپرين .


479

6 א جئن نالوء، تئن مون وڏو آسرو؛

خالق تنهنجي کاند جو، پرو پاند نه كوء؛! ء، رهيو آهم روح ۾ سندو! نالو، رب .

7 صاحب ، عجب ڏٺي سون؛! تنهنجي صاح

پن ٻوڙين پاتال ۾، پهڻ تارين تون؛ يائي مان لهان جيكر אچ مون، ته م .

8 جيڎو تنهنجو نانء، ٻاجھ به אوڏيائي مڱانء؛

، تون ڇپر، تون ، رء ٿوڻي رء ٿنڀ ڇانء؛ كڄاڙو كهانء؟ توکي معلوم سڀكا .

9 س كر ستار گھاڙي آهيان؛! א آء ڍكئ ڍكڻهار ڏيئي پاند پناه جو! .


480

وאئي، كالهون پوء لكن ۾ مون کي ننڈ نه نيڻ نيڻ .

موٽ تون آيل منهنجي ماء! ؛! تان تو ڏک نه كيڻ كيڻ هوء ؛ ، جا ويندڙي سيڻ سيڻ نه نينم پاڻ س

كالهوڻيان אڄ گھڻي، جھورڙي جھيڻ جھيڻ . ڳڑي ويڻ ويڻ ، آء جا و ڳيون ورن س א ٻيون سڀ و א . هنئڑو ڏאڙهونء گل جئن، روئي رتڑو نيڻ نيڻ .

عبدאل! אال لطيف ب אسان تون ميڑي چئي، .ن ميڑين

دאستان ٹيون1 و كانڌ كر كو ڀـ ھري؛! اڻيء جي مون

پرين تنهنجي پاند، ڍوال! ڍكي آهيان! . 2 جئن تون قائم، كانڌ تئن آء ور! ولهي نه ٿيان؛!

پکي ڇنان پاند، ڳنڍ نه ڄاڻي كو ٻيو .


481

3 א، مون ور وڏي کاند كانڌ ٻـ كي ؛کـ س א پاڻا ڍكي پاند، جي ڏسي ڏوه .

4 ؛ ور س وجھيو كاڻ، کـر س کلڻ پائي

منڌ אڄاڻ، كڻ ڇڎيو تھ ميڑئ! ڀوري . 5

ي؛! ستا אٿي جاڳ، ننڈ نه كجي אي سلطاني سهاڳ، ننڈن كندي نه ٿـئي .

6 ھ، كي جاڳ، ننڈ كي ي؛ نه كجي אي

هاندي جو ماڳ، جو تو ساڻيھ ڀانـئيو אي ما . 7

جاڳڻ منجھان جس، آهي אدא جن کي؛! لطيفالهي جو، چئي، مٿان قلب كس؛

ورنہ كجان وس، صبح ساڻ، سيد چئي! .


482

8 هي تان ٿورڙيون، جي تون، ڀورא ؛! پسي ڀـلئ

رאتيون ٻي ون گھڻـيون، جي تو אينديون هيكلي . 9

هڻان ساڙو، جيڎيون جيڎو ئي ٿيو؛! يو پرين س پاڙو، منهنجو ننڈ نب .

10 پره ڦٹي، رאت گـئي، جھيڻا ٿيا نکٹ؛

ويء وٽ، گھڻا هڻندينء هٿڑא! هاري . 11

پيئي جا پرڀات، سا ماכ م پسو ! ماڙهئا روئي ڇڑي رאت، ڏسي ڏکوين کي .

12 ڍول م کڻي ٻانهنڑي، پره م کـڻي پاند؛

آء پنهنجو كانڌ، لوكان لكي رאئيان .


483

13 ڦريا پسي ڦيڻ، کرين ک نه چکيو؛ نيا كارڻ دين، وڃائي ولها ٿيا د .


1 روه رאماڻا كن ، אڄ پڻ هلڻ هاريون؛

ڑين، رאئي ۾ رאت كيو كرڳل كو . 2

ي سر ساريو، سور چري؛ وڳـر אك جھري جھڄندي ڏئي، سنيها کي سڄڻ .

3 ء كئن ماٺ كري؟ وڳـر وساري، ويٺ ؟ כ تو نه ماري، رڻ جهڻ سندي سڄڻ


484

4 وڳـر ويا وهي، ڑي كالھ تنهنجا كو !

ين ري؟ كندينء كوه رهي، سر ۾ سپ 5

وڳـر كيو وتن، پرت نه ڇنن پاڻ ۾؛ پسو پکـيڑ ن، ماڙهنئان ميٺ گھڻو .

6 ي م لنئن كو ماٺ كر، چور م هنئ چاכ؛!

ڦٹيون جي فرאق، سي گھر گھارينديون كي و؟7

ڑيء كالھ لنئي، سڄڻ وڌم چت؛ كو آء جن رء هت، گھنگھر گھاريان ڏينهڑא .

8 אتر ڏي آالپ، كالهونكر كونج كري؛ پرين پسي منجھ خوאب، وهاڻيء وאيون كري .


485

9 ون ٿـيون كڻكنآ، جيكس هلڻ هاريون؛ كو

ا پوء אٿن، وڃن وאنڌא كنديون ٻچ . 10

آيون ڍور ڍري، אصل سندي آسري؛ کنڀڑ ڀونء کري، پاڻان پـ ڏکويا پکـڻ .

11 كونج نه لکيو ٻاڻ، ماريء سندي من ۾؛ אوچ پرياڻ، وڳـر هڻي ويڇون كيا .

12 كونج نه پس كک، ڍٻ جنه! ن س ڍٻيو؛

ماريء ماري لک، وڳـر هڻي ويڇون كيا . 13

مرين شال! ماري ڍٻ وڃنئي ڍٻيون؛! جئن تو אچي كال، وڌو وچ ورهن کي .


486

14 ك كريندي ريس، آيل ؛! سنگھارن س

يس، وאريون وאري ڇڎيون جن جي . 15

ج سي سنگھار، אجھي جن گھاريان؛ مان لهنئون سار، وچ وله ڏينهڑين .

16 جي ڀانئ وس چرאن، ته سنگھارن س لڎ؛ ته هاڃي سندي هڎ، كوכ نه سڻ كڎه .

17 منڌيون مٹ گڑ ن، جھوכ به سونهن پهيڑא؛

سندي سنگھارن، جوء ج ئاري جڎڙين . 18 ا هو؛! جاڳو، جاڙ ا سک م

پسو، آن پاريا، الکو ٿو لوڙيون كري .


487

19 ٹاٹونك پالڻ، سدא هڻن کرکرא؛ الکي لوڙאئن جا، אهڑא ئي אهڃاڻ؛

ڏيئي تنگن تاڻ، كوכ كاريندא كڇڑي . 20

ريـٻارڻ ھاء، الکو لوالٹ ! ر ؛ س سائو مان سندياء، ٺٺ مٹائي ٺاكرو .

21 الکا لک سڄن، ڦالڻيء ڀـ ٻيو؛

؛ جنهن ڀر رאڻا، رאڄيا، كوٹن منجھ كن ن، س سنچو نه لهي جنهن جو جاڙ .

22 الکو لکيء تي چڑهي، لکي الکي هيٺ؛ سونهرאيون سر كيو، ڀيڑي ٻڌي بيٺ ؛ كندو ڏمر ڏيٺ، صباح ساڻ سڀكنه .


488

سر بالول دאستان پهريون

1 وسھ אنه ويڻ کي، جئن دعوت كي دאتا؛

مضمضہ وאتا، وجھ ته ڏيئي وאت ۾ . 2

پي م طهورא، وאنء אورאنگھي אوريان؛ وچان جي وصال کي، سي سڀ אجورא؛

حاصل حضور ي جي سڀ ٿـئي א، . 3

ا تو سر ڇٹ، نات پاڳارא پرس ٻيا؛! ڳـهڻ تنهنجي ڳڃڑي، אچي جال جڳٹ؛!

جن جيها ئي پٹ، تن تيها ئي بکيا .


489

4 و تن سڎ كري، جن تي وڏو وير؛ ؛ אٿي ته آجي ٿيان، پائي پاکوڙي پ

، سر تو رء ٻيو ك ڻ جا سوٺا سهي . 5

سرڻ جا سوٺا سهي، وسيلو ولهن؛ لڎي ك لطيف ڳيان الل لکن؛ א چئي،

جت كوڙين ك كڇن، אت پاٻوهي پڌرو . 6

تڑ تڑ كيم ترس، سر نهارج سڀرو؛ ڏيندء لک، لطيف چئي، رאڄ رאهوء جي رس؛

ولها جنهن ونهيا كيا، پاڳ تنهنجي پس؛ كوڙين الهي كس، جي ڳالهائي ڳاٽ کڻي .


490

7 ؛ عالؤאلدين آئيو، کـڻي ڇل ڇڳ

؟ كنه ك همٿيو، كان جھـليندو ك ؛ سومرين سام کنئي، אبڑي كيو אٺ پ

، پر مستورאتن هو مهانئ م . ماريو8

سرڻـ جي سک لء، سام کنئي سردאر؛ جي آيون אبڑي جي آڌאر، سي سونگ نه ڏينديون سومريون .

9 ٻـ مڑ ني ڏنيون، ڏئي نه ڏونگـر رאء؛ אڻ ڏٺ آڏو ڦري، ڏٺيون ڏئي كئاء؛

ي موٹائ لوريون لک مٿاء، אن مٿ . يون


491

10 ڳاهن ۾، ڀر جھلو ڀاري؛ א אبڑو ي سوאل کي، ويلہ وساري؛ منهن م جکرو، طامائن تاري؛

پڇي سي پاري، جي عاجز אجورن ۾ . 11

ڳاهن ۾، سڀر جئن ٻيلي؛ א אبڑو سي پٹ كنهن نه پوريا، جي ٿو ڀڑ ڀيلي؛

سڄڻ سانوڻ مينهنء جئن، رڄون ٿو ريلي؛ אچن جي ويلي، تن بور بخشي ڀٹ ڌڻي .

12 و، سونهن سڀن؛ אبڑو وڏ وڙو، سوڙو،

تنهن در سڀ אچن، كنڌ نه كڍي كڇ ڌڻي .


492


جکرو جوڙي، پاڻ ڌڻيء پيدא كيو؛ كيهر جئن كر کڻي، مڇ ون ملھ موڙي؛

ونڈ جئن س كيو، ٿو ٻار جئن ٻوڙي؛ گھوٽ چڑهيو گهوڙي، پيچ الئي پيچرא .

2 א؛ جکرو جس کرو، ٻيا سڀ אن جيائ جڑيو جکرو، تيائ نه ٻيا؛ ي مٹي تنهن ماڳا، אصل هئي אي .

3 ڏٺي جادم جکري، چت نه ٻيا چڑهن؛

ته كي کوھ کڄن، جه سر لڀي سڀرو؟


493

4 هٿان جادم جکري، وٿي وچ م پوء؛ پي پي سو پر ٿيو، جو حا پاسي هوء؛

كيف ڌאرאن كوء، جئي كو م جهان ۾ . 5

هٿان جادم جکري، وٿي پوء م وچ؛ آيا نچ! אچو” ي وאئي وא“ ! . ت ۾

6 جکري جهو جوאن، ڏسان كون ڏيھ ۾؛ ، سرس سندس شان؛ مهڑ مڑ ني مرسل

فكان قاب قوس אو אدنى” אي ميسر ٿـيس مكان؛،“ گي جو אحسان، جنهن هادي ميڑ ههڑو אي آ .


494

دאستان ٹيون1 كوه نه جهارئ جکر و، جنهن ڏيھ ڍيا ڏيئي؟

جي لڎيا ٿي لينگهن ۾، شالن ۾ سيئي؛ ي سڀيئي، طاماعو تار كيا .

2 ، جن אجھي گھاريان؛! אال جنگ ج

؛ شال م سكي ويئري، جئان پي پ مركڻ א کڑين، تو ڏٺي مون سک ٿئي! .

3 אيندي لٿي אڃ، پ پـ يندي ٺريا؛

منجھ ويئريء سڃ، كر لڌي رڻ אكاريـ . 4

ڳ؛ א تون אوڍر، تون אوڍكو، تون אجھو، تون هت پڻ تنهنجو تكيو، مهند پڻ تونه ماڳ؛ سي لوريون ڏين نه الڳ، جي אجھي آيون אبڑي .


495

5 پسنديئي پر ٿيا، جکرو ئي جاجك؛

تئان ڏني مڱـڻي، طهورא جي تك؛ ي ڀڳـ سك، وאصل ٿيا وصال ۾ .

6 جي אڌميو אڄ، ته وسندو سون سنگ؛ جال ڍئيندو جنگ، جڳ ڍئيندو جکرو .


1 وڳند وري آئيو، وسن ك وڌوس؛

گندي، ماني، ماڳ موچ ارو، پاسي پـ ٿيوس . 2

وڳند وري آئيو، پينارنئون پوء؛ كم لڳس موچڑא، ذرو نه ڏنس جوء؛ אن پاسي نه ٿيان ويٺو אئ چوء، ته پ .


496

3 אسور سندي آسري، ويٺو آه وڳند؛ هڎ نه ڇڎيندو هنڌ، آيس بوء بهار جي .

4 אسور سندو آ سرو، وڳند کي وڏو؛

جسي ۾ جڎو، پر کـيڻ تي کڑא کڻي . 5

وڳند وري آئيو، بدو س بدبوء؛ خاوند ڏي خوشبوء، ته سرهو ٿيان سپرين! !

6 وڳند وري آئيو، كنو ٿي كوجھو؛ ڇڎي نه موزو، لڳس آر عطار س .

7 دאتا سندي در تي، وڳند ويٺو پس !

تنهن روڳيء کي رس، جو آلودو آزאر س .


497

8 وڳند وري آئيو، نسورو ئي نرڳ؛

گندא گالبي كري، سيد جو سرڳ؛ عطر س אورڳ، ته هئ سدאئ سرهو .

9 وڳند وري آئيو، بدو بي نـماز؛

جئن ت مٿي باز، وڳند تئ ن سرهاڻ تي . 10

وڳند وري آئيو، كوٹڑيان كالٽ؛ سندو كرڙ كاٺ، هڻ نرڳيء کي نكڻ .

shah jo risalo

Documents